You are on page 1of 32

QUC HI

D tho trnh
Quc hi thng qua

CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM

c lp - T do - Hnh phc

HIN PHP
NC CNG HA X HI CH NGHA VIT NAM (SA I)
LI NI U
Tri qua my nghn nm lch s, Nhn dn Vit Nam lao ng cn c,
sng to, u tranh anh dng dng nc v gi nc, hun c nn truyn
thng yu nc, on kt, nhn ngha, kin cng, bt khut v xy dng nn
nn vn hin Vit Nam.
T nm 1930, di s lnh o cua ng C ng sn Vi t Nam do Chu
tch H Chi Minh sng l p v ren luy n, Nhn dn ta tin hnh cuc u
tranh lu di, y gian kh, hy sinh v c l p, t do cua dn t c, v hnh
phc cua Nhn dn. Cch mng thng Tm thnh cng, ngy 2 thng 9 nm
1945, Chu tch H Chi Minh c Tuyn ngn c lp, khai sinh ra nc Vit
Nam dn chu cng ha, nay l Cng ha x hi chu ngha Vit Nam. Bng y
chi v sc mnh cua ton dn tc, c s gip cua bn be trn th gii,
Nhn dn ta ginh chin thng v i trong cc cuc u tranh gii phng
dn tc, thng nht t nc, bo v T quc v lm ngha v quc t, t
c nhng thnh tu to ln, c y ngha lch s trong cng cuc i mi, a
t nc i ln chu ngha x hi.
Th ch ha Cng lnh xy dng t nc trong thi k qu ln chu
ngha x hi, k tha Hin php nm 1946, Hin php nm 1959, Hin php
nm 1980 v Hin php nm 1992, Nhn dn Vit Nam xy dng, thi hnh v
bo v Hin php ny v mc tiu dn giu, nc mnh, dn chu, cng bng,
vn minh.
CHNG I
CH CHNH TR
iu 1
Nc Cng ho x hi chu ngha Vit Nam l mt nc c lp, c chu
quyn, thng nht v ton vn lnh th, bao gm t lin, hi o, vng bin
v vng tri.
iu 2
1. Nh nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l nh nc php
quyn x hi chu ngha cua Nhn dn, do Nhn dn, v Nhn dn.

2. Nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam do Nhn dn lm chu; tt


c quyn lc nh nc thuc v Nhn dn m nn tng l lin minh gia giai
cp cng nhn vi giai cp nng dn v i ng tri thc.
3. Quyn lc nh nc l thng nht, c s phn cng, phi hp, kim
sot gia cc c quan nh nc trong vic thc hin cc quyn lp php, hnh
php, t php.
iu 3
Nh nc bo m v pht huy quyn lm chu cua Nhn dn; cng nh n,
tn trng, bo v v bo m quyn con ngi, quyn cng dn; thc hin
mc tiu dn giu, nc mnh, dn chu, cng bng, vn minh, mi ngi c
cuc sng m no, t do, hnh phc, c iu kin pht trin ton din.
iu 4
1. ng Cng sn Vit Nam - i tin phong cua giai cp cng nhn, ng
thi l i tin phong cua Nhn dn lao ng v cua dn tc Vit Nam, i biu
trung thnh li ich cua giai cp cng nhn, Nhn dn lao ng v cua c dn tc,
ly chu ngha Mc L nin v t tng H Chi Minh lm nn tng t tng l
lc lng lnh o Nh nc v x hi.
2. ng Cng sn Vit Nam gn b mt thit vi Nhn dn, phc v Nhn
dn, chu s gim st cua Nhn dn, chu trch nhim trc Nhn dn v nhng
quyt nh cua mnh.
3. Cc t chc cua ng v ng vin ng Cng sn Vit Nam hot
ng trong khun kh Hin php v php lut.
iu 5
1. Nc Cng ho x hi chu ngha Vit Nam l quc gia thng nht cua
cc dn tc cng sinh sng trn t nc Vit Nam.
2. Cc dn tc bnh ng, on kt, tn trng v gip nhau cng pht
trin; nghim cm mi hnh vi k th, chia r dn tc.
3. Ngn ng quc gia l ting Vit. Cc dn tc c quyn dng ting ni,
ch vit, gi gn bn sc dn tc, pht huy phong tc, tp qun, truyn thng
v vn ho tt p cua mnh.
4. Nh nc thc hin chinh sch pht trin ton din v to iu kin
cc dn tc thiu s pht huy ni lc, cng pht trin vi t nc.
iu 6
Nhn dn thc hin quyn lc nh nc bng dn chu trc tip, bng dn
chu i din thng qua Quc hi, Hi ng nhn dn v thng qua cc c quan
khc cua Nh nc.

iu 7
1. Vic bu c i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn c tin
hnh theo nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b phiu kin.
2. i biu Quc hi, i biu Hi ng nhn dn b c tri hoc Quc hi,
Hi ng nhn dn bi nhim khi khng cn xng ng vi s tin nhim cua
nhn dn.
iu 8
1. Nh nc c t chc v hot ng theo Hin php v php lut, qun
ly x hi bng Hin php v php lut, thc hin nguyn tc tp trung dn chu.
2. Cc c quan nh nc, cn b, cng chc, vin chc phi tn trng
Nhn dn, tn ty phc v Nhn dn, lin h cht ch vi Nhn dn, lng nghe
y kin v chu s gim st cua Nhn dn; kin quyt u tranh chng tham
nhng, lng phi v mi biu hin quan liu, hch dch, ca quyn.
iu 9
1. Mt trn T quc Vit Nam l t chc lin minh chinh tr, lin hip t
nguyn cua t chc chinh tr, cc t chc chinh tr - x hi, t chc x hi v
cc c nhn tiu biu trong cc giai cp, tng lp x hi, dn tc, tn gio v
ngi Vit Nam nh c nc ngoi.
Mt trn T quc Vit Nam l c s chinh tr cua chinh quyn nhn dn;
i din, bo v quyn v li ich hp php, chinh ng cua Nhn dn; tp hp,
pht huy sc mnh i on kt ton dn tc, thc hin dn chu, tng cng
ng thun x hi; gim st, phn bin x hi; tham gia xy dng ng, Nh
nc, hot ng i ngoi nhn dn gp phn xy dng v bo v T quc.
2. Cng on Vit Nam, Hi nng dn Vit Nam, on thanh nin cng
sn H Chi Minh, Hi lin hip ph n Vit Nam, Hi cu chin binh Vit
Nam l cc t chc chinh tr - x hi c thnh lp trn c s t nguyn, i
din v bo v quyn, li ich hp php, chinh ng cua thnh vin, hi vin t
chc mnh; cng cc t chc thnh vin khc cua Mt trn phi hp v thng
nht hnh ng trong Mt trn T quc Vit Nam.
3. M t tr n T quc Vi t Nam, cc t chc thnh vin cua M t tr n v
cc t chc x hi khc hot ng trong khun kh Hin php v php lu t.
Nh nc to iu kin Mt trn T quc Vit Nam cc t chc thnh vin
cua Mt trn v cc t chc x hi khc hot ng.
iu 10
Cng on Vit Nam l t chc chinh tr - x hi cua giai cp cng nhn
v cua ngi lao ng c thnh lp trn c s t nguyn, i din cho ngi
lao ng, chm lo v bo v quyn, li ich hp php, chinh ng cua ngi lao
ng; tham gia qun ly nh nc, qun ly kinh t - x hi; tham gia kim tra,
thanh tra, gim st hot ng cua c quan nh nc, t chc, n v, doanh

nghip v nhng vn lin quan n quyn, ngha v cua ngi lao ng;
tuyn truyn, vn ng ngi lao ng hc tp, nng cao trnh , k nng
ngh nghip, chp hnh php lut, xy dng v bo v T quc.
iu 11
1. T quc Vit Nam l thing ling, bt kh xm phm.
2. Mi hnh vi chng li c lp, chu quyn, thng nht v ton vn lnh
th, chng li s nghip xy dng v bo v T quc u b nghim tr.
iu 12
Nc Cng ho x hi chu ngha Vit Nam thc hin nht qun ng li
i ngoi c lp, t chu, ha bnh, hu ngh, hp tc v pht trin; a phng
ha, a dng ha quan h , chu ng v tich cc hi nhp, hp tc quc t trn
c s tn trng c lp, chu quyn v ton vn lnh th, khng can thip vo
cng vic ni b cua nhau, bnh ng, cng c li; tun thu Hin chng Lin
hp quc v iu c quc t m Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l
thnh vin; l bn, i tc tin cy v thnh vin c trch nhim trong cng
ng quc t v li ich quc gia, dn tc, gp phn vo s nghip ha bnh,
c lp dn tc, dn chu v tin b x hi trn th gii.
iu 13
1. Quc k nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam hnh ch nht,
chiu rng bng hai phn ba chiu di, nn , gia c ngi sao vng nm
cnh.
2. Quc huy nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam hnh trn, nn ,
gia c ngi sao vng nm cnh, xung quanh c bng la, di c na
bnh xe rng v dng ch Cng ha x hi chu ngha Vit Nam.
3. Quc ca nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l nhc v li cua
bi Tin qun ca.
4. Quc khnh nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l ngy Tuyn
ngn c lp 2 thng 9 nm 1945.
5. Thu nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l H Ni.
CHNG II
QUYN CON NGI,
QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN
iu 14
1. nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam, cc quyn con ngi,
quyn cng dn v chinh tr, dn s, kinh t, vn ha, x hi c cng nhn,
tn trng, bo v, bo m theo Hin php v php lut.

2. Quyn con ngi, quyn cng dn ch c th b hn ch theo quy nh


cua lut trong trng hp cn thit v ly do quc phng, an ninh quc gia, trt
t, an ton x hi, o c x hi, sc khe cua cng ng.
iu 15
1. Quyn cng dn khng tch ri ngha v cng dn.
2. Mi ngi c ngha v tn trng quyn cua ngi khc.
3. Cng dn c trch nhim thc hin ngha v i vi Nh nc v x hi.
4. Vic thc hin quyn con ngi, quyn cng dn khng c xm
phm li ich quc gia, dn tc, quyn v li ich hp php cua ngi khc.
iu 16
1. Mi ngi u bnh ng trc php lut.
2. Khng ai b phn bit i x trong i sng chinh tr, dn s, kinh t,
vn ha, x hi.
iu 17
1. Cng dn nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam l ngi c quc
tch Vit Nam.
2. Cng dn Vit Nam khng th b trc xut, giao np cho nh nc
khc.
3. Cng dn Vit Nam nc ngoi c Nh nc Cng ha x hi chu
ngha Vit Nam bo h.
iu 18
1. Ngi Vit Nam nh c nc ngoi l b phn khng tch ri cua
cng ng dn tc Vit Nam.
2. Nh nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam khuyn khich v to
iu kin ngi Vit Nam nh c nc ngoi gi gn v pht huy bn sc
vn ha dn tc Vit Nam, gi quan h gn b vi gia nh v qu hng, gp
phn xy dng qu hng, t nc.
iu 19
Mi ngi c quyn sng. Tinh mng con ngi c php lut bo h.
Khng ai b tc ot tinh mng tri lut.
iu 20
1. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v thn th, c php lut bo
h v sc kho, danh d v nhn phm; khng b tra tn, bo lc, truy bc,

nhc hnh hay bt k hnh thc i x no khc xm phm thn th, sc khe,
xc phm danh d, nhn phm.
2. Khng ai b bt nu khng c quyt nh cua To n nhn dn, quyt
nh hoc ph chun cua Vin kim st nhn dn, tr trng hp phm ti qu
tang. Vic bt, giam gi ngi do lut nh.
3. Mi ngi c quyn hin m, b phn c th ngi v hin xc theo
quy nh cua lut. Vic th nghim y hc, dc hc, khoa hc hay bt k hnh
thc th nghim no khc trn c th ngi phi c s ng y cua ngi c
th nghim.
iu 21
1. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v i sng ring t, bi mt c
nhn v bi mt gia nh; c quyn bo v danh d, uy tin cua mnh.
Thng tin v i sng ring t, bi mt c nhn, bi mt gia nh c php
lu t bo m an ton.
2. Mi ngi c quyn bi mt th tin, in thoi, in tin v cc hnh thc
trao i thng tin ring t khc.
Khng ai c bc m, kim sot, thu gi tri lut th tin, in thoi,
in tin v cc hnh thc trao i thng tin ring t cua ngi khc.
iu 22
1. Cng dn c quyn c ni hp php.
2. Mi ngi c quyn bt kh xm phm v ch . Khng ai c t y
vo ch cua ngi khc nu khng c ngi ng y.
3. Vic khm xt ch do lut nh.
iu 23
Cng dn c quyn t do i li v c tr trong nc, c quyn ra nc
ngoi v t nc ngoi v nc. Vic thc hin cc quyn ny do php lut
quy nh.
iu 24
1. Mi ngi c quyn t do tin ngng, tn gio, theo hoc khng theo
mt tn gio no. Cc tn gio bnh ng trc php lut.
2. Nh nc tn trng v bo h quyn t do tin ngng, tn gio.
3. Khng ai c xm phm t do tin ngng, tn gio hoc li dng tin
ngng, tn gio vi phm php lut.
iu 25

Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo chi, tip cn thng tin, hi


hp, lp hi, biu tnh. Vic thc hin cc quyn ny do php lut quy nh.
iu 26
1. Cng dn nam, n bnh ng v mi mt. Nh nc c chinh sch bo
m quyn v c hi bnh ng gii.
2. Nh nc, x hi v gia nh to iu kin ph n pht trin ton
din, pht huy vai tr cua mnh trong x hi.
3. Nghim cm phn bit i x v gii.
iu 27
Cng dn u mi tm tui tr ln c quyn bu c v u hai mi mt
tui tr ln c quyn ng c vo Quc hi, Hi ng nhn dn. Vic thc hin
cc quyn ny do lut nh.
iu 28
1. Cng dn c quyn tham gia qun ly nh nc v x hi, tham gia tho
lun v kin ngh vi c quan nh nc v cc vn cua c s, a phng v
c nc.
2. Nh nc to iu kin cng dn tham gia qun ly nh nc v x hi;
cng khai, minh bch trong vic tip nhn, phn hi y kin, kin ngh cua cng
dn.
iu 29
Cng dn u mi tm tui tr ln c quyn biu quyt khi Nh nc t
chc trng cu y dn.
iu 30
1. Mi ngi c quyn khiu ni, t co vi c quan, t chc, c nhn c
thm quyn v nhng vic lm tri php lut cua c quan, t chc, c nhn.
2. C quan, t chc, c nhn c thm quyn phi tip nhn, gii quyt
khiu ni, t co. Ngi b thit hi c quyn c bi thng v vt cht, tinh
thn v phc hi danh d theo quy nh cua php lut.
3. Nghim cm vic tr th ngi khiu ni, t co hoc li dng quyn
khiu ni, t co vu khng, vu co lm hi ngi khc.
iu 31
1. Ngi b buc ti c coi l khng c ti cho n khi c chng
minh theo trnh t lut nh v c bn n kt ti cua Ta n c hiu lc php
lut.

2. Ngi b buc ti phi c Ta n xt x kp thi trong thi hn lut


nh, cng bng, cng khai. Trng hp xt x kin theo quy nh cua lut th
vic tuyn n phi c cng khai.
3. Khng ai b kt n hai ln v mt t i phm.
4. Ngi b bt, tm gi, tm giam, khi t, iu tra, truy t, xt x c
quyn t bo cha, nh lut s hoc ngi khc bo cha.
5. Ngi b bt, tm gi, tm giam, khi t, iu tra, truy t, xt x, thi
hnh n tri php lut c quyn c bi thng thit hi v vt cht, tinh thn
v phc hi danh d. Ngi vi phm php lut trong vic bt, giam, gi, khi
t, iu tra, truy t, xt x, thi hnh n gy thit hi cho ngi khc phi b x
ly theo php lut.
iu 32
1. Mi ngi c quyn s hu v thu nhp hp php, cua ci dnh, nh
, t liu sinh hot, t liu sn xut, phn vn gp trong doanh nghip hoc
trong cc t chc kinh t khc.
2. Quyn s hu t nhn v quyn tha k c php lut bo h.
3. Trng hp tht cn thit v ly do quc phng, an ninh hoc v li ich
quc gia, tnh trng khn cp, phng chng thin tai, Nh nc trng mua hoc
trng dng c bi thng ti sn cua t chc, c nhn theo gi th trng.
iu 33
Mi ngi c quyn t do kinh doanh trong nhng ngnh ngh m php
lut khng cm.
iu 34
Cng dn c quyn c bo m an sinh x hi.
iu 35
1. Cng dn c quyn lm vic, la chn ngh nghip, vic lm v ni
lm vic.
2. Ngi lm cng n lng c bo m cc iu kin lm vic cng
bng, an ton; c hng lng, ch ngh ngi.
3. Nghim cm phn bit i x, cng bc lao ng, s dng nhn cng
di tui lao ng ti thiu.
iu 36
1. Nam, n c quyn kt hn, ly hn. Hn nhn theo nguyn tc t
nguyn, tin b, mt v mt chng, v chng bnh ng, tn trng ln nhau.

2. Nh nc bo h hn nhn v gia nh, bo h quyn li cua ngi m


v tr em.
iu 37
1. Tr em c Nh nc, gia nh v x hi bo v, chm sc v gio dc;
c tham gia vo cc vn v tr em. Nghim cm xm hi, hnh h, ngc
i, b mc, lm dng, bc lt sc lao ng v nhng hnh vi khc vi phm
quyn tr em.
2. Thanh nin c Nh nc, gia nh v x hi to iu kin hc tp,
lao ng, gii tri, pht trin th lc, tri tu, bi dng o c, truyn thng
dn tc, y thc cng dn; i u trong cng cuc lao ng sng to v bo v
T quc.
3. Ngi cao tui c Nh nc, gia nh v x hi tn trng, chm sc
v pht huy vai tr trong s nghip xy dng v bo v T quc.
iu 38
1. Mi ngi c quyn c bo v, chm sc sc khe, bnh ng trong
vic s dng cc dch v y t v c ngha v thc hin cc quy nh v phng
bnh, khm bnh, cha bnh.
2. Nghim cm cc hnh vi e da cuc sng, sc khe cua ngi khc v
cng ng.
iu 39
Cng dn c quyn v ngha v hc tp.
iu 40
Mi ngi c quyn nghin cu khoa hc v cng ngh, sng to vn hc,
ngh thut v th hng li ich t cc hot ng .
iu 41
Mi ngi c quyn hng th v tip cn cc gi tr vn ho, tham gia
vo i sng vn ha, s dng cc c s vn ha.
iu 42
Cng dn c quyn xc nh dn tc cua mnh, s dng ngn ng m , la
chn ngn ng giao tip.
iu 43
Mi ngi c quyn c sng trong mi trng trong lnh v c ngha
v bo v mi trng.

10

iu 44
Cng dn c ngha v trung thnh vi T quc.
Phn bi T quc l ti nng nht.
iu 45
1. Bo v T quc l ngha v thing ling v quyn cao quy cua cng dn.
2. Cng dn phi thc hin ngha v qun s v tham gia xy dng nn
quc phng ton dn.
iu 46
Cng dn c ngha v tun theo Hin php v php lut; tham gia bo v
an ninh quc gia, trt t, an ton x hi v chp hnh nhng quy tc sinh hot
cng cng.
iu 47
Mi ngi c ngha v np thu theo lut nh.
iu 48
Ngi nc ngoi c tr Vit Nam phi tun theo Hin php v php
lut Vit Nam; c bo h tinh mng, ti sn v cc quyn, li ich chinh ng
theo php lut Vit Nam.
iu 49
Ngi nc ngoi u tranh v t do v c lp dn tc, v chu ngha x
hi, dn chu v ho bnh hoc v s nghip khoa hc m b bc hi th c
Nh nc Cng ho x hi chu ngha Vit Nam xem xt cho c tr.
CHNG III
KINH T, X HI, VN HA, GIO DC,
KHOA HC, CNG NGH V MI TRNG
iu 50
Nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam xy dng nn kinh t c lp,
t chu, pht huy ni lc, hi nhp, hp tc quc t, gn kt cht ch vi pht
trin vn ha, thc hin tin b v cng bng x hi, bo v mi trng, thc
hin cng nghip ha, hin i ha t nc.
iu 51
1. Nn kinh t Vit Nam l nn kinh t th trng nh hng x hi chu
ngha vi nhiu hnh thc s hu, nhiu thnh phn kinh t; kinh t nh nc
gi vai tr chu o.

11

2. Cc thnh phn kinh t u l b phn cu thnh quan trng cua nn


kinh t quc dn. Cc chu th thuc cc thnh phn kinh t bnh ng, hp tc
v cnh tranh theo php lut.
3. Nh nc khuyn khich, to iu kin doanh nhn, doanh nghip v
c nhn, t chc khc u t, sn xut, kinh doanh; pht trin bn vng cc
ngnh kinh t, gp phn xy dng t nc. Ti sn hp php cua c nhn, t
chc u t, sn xut, kinh doanh c php lut bo h v khng b quc hu
ha.
iu 52
Nh nc xy dng v hon thin th ch kinh t, iu tit nn kinh t
trn c s tn trng cc quy lut th trng; thc hin phn cng, phn cp,
phn quyn trong qun ly nh nc; thc y lin kt kinh t vng, bo m
tinh thng nht cua nn kinh t quc dn.
iu 53
t ai, ti nguyn nc, ti nguyn khong sn, ngun li vng bin,
vng tri, ti nguyn thin nhin khc v cc ti sn do Nh nc u t, qun
ly l ti sn cng thuc s hu ton dn do Nh nc i din chu s hu v
thng nht qun ly.
iu 54
1. t ai l ti nguyn c bit cua quc gia, ngun lc quan trng pht
trin t nc, c qun ly theo php lu t.
2. T chc, c nhn c Nh nc giao t, cho thu t, cng nhn
quyn s dng t. Ngi s dng t c chuyn quyn s dng t, thc
hin cc quyn v ngha v theo quy nh cua lut. Quyn s dng t c
php lut bo h.
3. Nh nc thu hi t do t chc, c nhn ang s dng trong trng
hp tht cn thit do lut nh v mc ich quc phng, an ninh; pht trin kinh
t - x hi v li ich quc gia, cng cng. Vic thu hi t phi cng khai, minh
bch v c bi thng theo quy nh cua php lut.
4. Nh nc trng dng t trong trng hp tht cn thit do lut nh
thc hin nhim v quc phng, an ninh hoc trong tnh trng chin tranh, tnh
trng khn cp, phng, chng thin tai.
iu 55
1. Ngn sch nh nc, d tr quc gia, qu ti chinh nh nc v cc
ngun ti chinh cng khc do Nh nc thng nht qun ly v phi c s
dng hiu qu, cng bng, cng khai, minh bch, ng php lut.

12

2. Ngn sch nh nc gm ngn sch trung ng v ngn sch a


phng, trong ngn sch trung ng gi vai tr chu o, bo m nhim v
chi cua quc gia. Cc khon thu, chi ngn sch nh nc phi c d ton v
do lut nh.
3. n v tin t quc gia l ng Vit Nam. Nh nc bo m n nh
gi tr ng tin quc gia.
iu 56
C quan, t chc, c nhn phi thc hnh tit kim, chng lng phi, phng,
chng tham nhng trong hot ng kinh t - x hi v qun ly nh nc.
iu 57
1. Nh nc khuyn khich, to iu kin t chc, c nhn to vic lm
cho ngi lao ng.
2. Nh nc bo v quyn, li ich hp php cua ngi lao ng, ngi s
dng lao ng v to iu kin xy dng quan h lao ng tin b, hi ha v
n nh.
iu 58
1. Nh nc, x hi u t pht trin s nghip bo v, chm sc sc
khe cua Nhn dn, thc hin bo him y t ton dn, c chinh sch u tin
chm sc sc kho cho ng bo dn tc thiu s, ng bo min ni, hi
o v vng c iu kin kinh t - x hi c bit kh khn.
2. Nh nc, x hi v gia nh c trch nhim bo v, chm sc sc khe
ngi m, tr em, thc hin k hoch ha gia nh.
iu 59
1. Nh nc, x hi tn vinh, khen thng, thc hin chinh sch u i i
vi ngi c cng vi nc.
2. Nh nc to bnh ng v c hi cng dn th hng phc li x
hi, pht trin h thng an sinh x hi, c chinh sch tr gip ngi cao tui,
ngi khuyt tt, ngi ngheo v ngi c hon cnh kh khn khc.
3. Nh nc c chinh sch pht trin nh , to iu kin mi ngi c
ch .
iu 60
1. Nh nc, x hi chm lo xy dng v pht trin nn vn ha Vit Nam
tin tin, m bn sc dn tc, tip thu tinh hoa vn ha nhn loi.
2. Nh nc, x hi pht trin vn hc, ngh thut nhm p ng nhu cu
tinh thn a dng v lnh mnh cua Nhn dn; pht trin cc phng tin

13

thng tin i chng nhm p ng nhu cu thng tin cua Nhn dn, phc v s
nghip xy dng v bo v T quc.
3. Nh nc, x hi to mi trng xy dng gia nh Vit Nam m no,
tin b, hnh phc; xy dng con ngi Vit Nam c sc khe, vn ha, giu
lng yu nc, c tinh thn on kt, y thc lm chu, trch nhim cng dn.
iu 61
1. Pht trin gio dc l quc sch hng u nhm nng cao dn tri, pht
trin ngun nhn lc, bi dng nhn ti.
2. Nh nc u tin u t v thu ht cc ngun u t khc cho gio
dc; chm lo gio dc mm non; bo m gio dc tiu hc l bt buc, Nh
nc khng thu hc phi; tng bc ph cp gio dc trung hc; pht trin gio
dc i hc, gio dc ngh nghip; thc hin chinh sch hc bng, hc phi hp
ly.
3. Nh nc u tin pht trin gio dc min ni, hi o, vng ng
bo dn tc thiu s v vng c iu kin kinh t - x hi c bit kh khn; u
tin s dng, pht trin nhn ti; to iu kin ngi khuyt tt v ngi
ngheo c hc vn ho v hc ngh.
iu 62
1. Pht trin khoa hc v cng ngh l quc sch hng u, gi vai tr
then cht trong s nghip pht trin kinh t - x hi cua t nc.
2. Nh nc u tin u t v khuyn khich t chc, c nhn u t
nghin cu, pht trin, chuyn giao, ng dng c hiu qu thnh tu khoa hc
v cng ngh; bo m quyn nghin cu khoa hc v cng ngh; bo h
quyn s hu tri tu.
3. Nh nc to iu kin mi ngi tham gia v c th hng li
ich t cc hot ng khoa hc v cng ngh.
iu 63
1. Nh nc c chinh sch bo v mi trng; qun ly, s dng hiu qu,
bn vng cc ngun ti nguyn thin nhin; bo tn thin nhin, a dng sinh
hc; chu ng phng, chng thin tai, ng ph vi bin i khi hu.
2. Nh nc khuyn khich mi hot ng bo v mi trng, pht trin,
s dng nng lng mi, nng lng ti to.
3. T chc, c nhn gy nhim mi trng, lm suy kit ti nguyn
thin nhin v suy gim a dng sinh hc phi b x ly nghim v c trch
nhim khc phc, bi thng thit hi.

14

CHNG IV
BO V T QUC
iu 64
Bo v T quc Vit Nam x hi chu ngha l s nghip cua ton dn.
Nh nc cung c v tng cng nn quc phng ton dn v an ninh
nhn dn m nng ct l lc lng v trang nhn dn; pht huy sc mnh tng
hp cua t nc bo v vng chc T quc, gp phn bo v ha bnh
khu vc v trn th gii.
C quan, t chc, cng dn phi thc hin y u nhim v quc phng
v an ninh.
iu 65
Lc lng v trang nhn dn tuyt i trung thnh vi T quc, Nhn
dn, vi ng v Nh nc, c nhim v bo v c lp, chu quyn, thng
nht, ton vn lnh th cua T quc, an ninh quc gia v trt t, an ton x hi;
bo v Nhn dn, ng, Nh nc v ch x hi chu ngha, cng ton dn
xy dng t nc v thc hin ngha v quc t.
iu 66
Nh nc xy dng Qun i nhn dn cch mng, chinh quy, tinh nhu,
tng bc hin i, c lc lng thng trc hp ly, lc lng d b ng
vin hng hu, lc lng dn qun t v vng mnh v rng khp, lm nng
ct trong thc hin nhim v quc phng.
iu 67
Nh nc xy dng Cng an nhn dn cch mng, chinh quy, tinh nhu,
tng bc hin i, lm nng ct trong thc hin nhim v bo v an ninh
quc gia v bo m trt t, an ton x hi, u tranh phng, chng ti phm.
iu 68
Nh nc pht huy tinh thn yu nc v chu ngha anh hng cch mng
cua Nhn dn, gio dc quc phng v an ninh cho ton dn; xy dng cng
nghip quc phng, an ninh; bo m trang b cho lc lng v trang, kt hp
quc phng, an ninh vi kinh t, kinh t vi quc phng, an ninh; thc hin
chinh sch hu phng qun i; bo m i sng vt cht, tinh thn cua cn
b, chin s, cng nhn, vin chc ph hp vi tinh cht hot ng cua Qun
i nhn dn, Cng an nhn dn; xy dng lc lng v trang nhn dn hng
mnh, khng ngng tng cng kh nng bo v T quc.
CHNG V

15

QUC HI
iu 69
Quc hi l c quan i biu cao nht cua Nhn dn, c quan quyn lc
nh nc cao nht cua nc Cng ho x hi chu ngha Vit Nam.
Quc hi thc hin quyn lp hin, quyn lp php, quyt nh cc vn
quan trng cua t nc v gim st ti cao i vi hot ng cua Nh nc.
iu 70
Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1. Lm Hin php v sa i Hin php; lm lut v sa i lut;
2. Thc hin quyn gim st ti cao vic tun theo Hin php, lut v ngh
quyt cua Quc hi; xt bo co cng tc cua Chu tch nc, U ban thng
v Quc hi, Chinh phu, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti
cao, Hi ng bu c quc gia, Kim ton Nh nc v c quan khc do Quc
hi thnh lp;
3. Quyt nh mc tiu, ch tiu, chinh sch, nhim v c bn pht trin
kinh t - x hi cua t nc;
4. Quyt nh chinh sch c bn v ti chinh, tin t quc gia; quy nh,
sa i hoc bi b cc th thu; quyt nh phn chia cc khon thu v nhim
v chi gia ngn sch trung ng v ngn sch a phng; quyt nh mc
gii hn an ton n quc gia, n cng, n chinh phu; quyt nh d ton ngn
sch nh nc v phn b ngn sch trung ng, ph chun quyt ton ngn
sch nh nc;
5. Quyt nh chinh sch dn tc, chinh sch tn gio cua Nh nc;
6. Quy nh t chc v hot ng cua Quc hi, Chu tch nc, Chinh
phu, To n nhn dn, Vin kim st nhn dn, Hi ng bu c quc gia,
Kim ton Nh nc, chinh quyn a phng v c quan khc do Quc hi
thnh lp;
7. Bu, min nhim, bi nhim Chu tch nc, Ph Chu tch nc, Chu
tch Quc hi, Ph Chu tch Quc hi, y vin U ban thng v Quc hi,
Chu tch Hi ng dn tc, Chu nhim y ban cua Quc hi, Thu tng Chinh
phu, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti
cao, Chu tch Hi ng bu c quc gia, Tng Kim ton Nh nc, ngi
ng u c quan khc do Quc hi thnh lp; ph chun ngh b nhim,
min nhim, cch chc Ph Thu tng Chinh phu, B trng v thnh vin
khc cua Chinh phu, Thm phn Ta n nhn dn ti cao; ph chun danh sch
thnh vin Hi ng quc phng v an ninh, Hi ng bu c quc gia.

16

Sau khi c bu, Chu tch nc, Chu tch Quc hi, Thu tng Chinh
phu, Chnh n Ta n nhn dn ti cao phi tuyn th trung thnh vi T
quc, Nhn dn v Hin php;
8. B phiu tin nhim i vi ngi gi chc v do Quc hi bu hoc
ph chun;
9. Quyt nh thnh lp, bi b b, c quan ngang b cua Chinh phu;
thnh lp, gii th, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chinh tnh, thnh ph
trc thuc trung ng, n v hnh chinh - kinh t c bit; thnh lp, bi b
c quan khc theo quy nh cua Hin php v lut;
10. Bi b vn bn cua Chu tch nc, U ban thng v Quc hi, Chinh
phu, Thu tng Chinh phu, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti
cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt cua Quc hi;
11. Quyt nh i x;
12. Quy nh hm, cp trong lc lng v trang nhn dn, hm, cp ngoi
giao v nhng hm, cp nh nc khc; quy nh hun chng, huy chng v
danh hiu vinh d nh nc;
13. Quyt nh vn chin tranh v ho bnh; quy nh v tnh trng khn
cp, cc bin php c bit khc bo m quc phng v an ninh quc gia;
14. Quyt nh chinh sch c bn v i ngoi; ph chun, quyt nh gia
nhp hoc chm dt hiu lc cua iu c quc t lin quan n chin tranh,
ha bnh, chu quyn quc gia, t cch thnh vin cua Cng ha x hi chu ngha
Vit Nam ti cc t chc quc t v khu vc quan trng, cc iu c quc t v
quyn con ngi, quyn v ngha v c bn cua cng dn v cc iu c quc
t khc tri vi lut, ngh quyt cua Quc hi;
15. Quyt nh trng cu y dn.
iu 71
1. Nhim k cua mi kho Quc hi l nm nm.
2. Su mi ngy trc khi Quc hi ht nhim k, Quc hi kho mi
phi c bu xong.
3. Trong trng hp c bit, nu c it nht hai phn ba tng s i biu
Quc hi biu quyt tn thnh th Quc hi quyt nh rt ngn hoc ko di
nhim k cua mnh theo ngh cua y ban thng v Quc hi. Vic ko di
nhim k cua mt kha Quc hi khng c qu mi hai thng, tr trng
hp c chin tranh.

17

iu 72
Chu tch Quc hi chu ta cc phin hp cua Quc hi; ky chng thc
Hin php, lut, ngh quyt cua Quc hi; lnh o cng tc cua U ban thng
v Quc hi; t chc thc hin quan h i ngoi cua Quc hi; gi quan h vi
cc i biu Quc hi.
Cc Ph Chu tch Quc hi gip Chu tch Quc hi lm nhim v theo s
phn cng cua Chu tch.
iu 73
1. U ban thng v Quc hi l c quan thng trc cua Quc hi.
2. U ban thng v Quc hi gm Chu tch Quc hi, cc Ph Chu tch
Quc hi v cc y vin.
3. S thnh vin U ban thng v Quc hi do Quc hi quyt nh.
Thnh vin U ban thng v Quc hi khng th ng thi l thnh vin
Chinh phu.
4. U ban thng v Quc hi cua mi kho Quc hi thc hin nhim
v, quyn hn cua mnh cho n khi Quc hi kho mi bu ra U ban thng
v Quc hi mi.
iu 74
U ban thng v Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1. T chc vic chun b, triu tp v chu tr k hp Quc hi;
2. Ra php lnh v nhng vn c Quc hi giao; gii thich Hin
php, lut, php lnh;
3. Gim st vic thi hnh Hin php, lut, ngh quyt cua Quc hi, php
lnh, ngh quyt cua U ban thng v Quc hi; gim st hot ng cua
Chinh phu, Ta n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, Kim ton
Nh nc v c quan khc do Quc hi thnh lp;
4. nh ch vic thi hnh vn bn cua Chinh phu, Thu tng Chinh phu,
To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php,
lut, ngh quyt cua Quc hi v trnh Quc hi quyt nh vic bi b vn bn
ti k hp gn nht; bi b vn bn cua Chinh phu, Thu tng Chinh phu,
To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi php lnh,
ngh quyt cua U ban thng v Quc hi;
5. Ch o, iu ha, phi hp hot ng cua Hi ng dn tc v cc y
ban cua Quc hi; hng dn v bo m iu kin hot ng cua i biu
Quc hi;

18

6. ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Chu tch nc, Chu tch
Quc hi, Ph Chu tch Quc hi, y vin U ban thng v Quc hi, Chu
tch Hi ng dn tc, Chu nhim y ban cua Quc hi, Chu tch Hi ng
bu c quc gia, Tng Kim ton Nh nc;
7. Gim st v hng dn hot ng cua Hi ng nhn dn; bi b ngh
quyt cua Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi
Hin php, lut v vn bn cua c quan nh nc cp trn; gii tn Hi ng
nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng trong trng hp Hi ng
nhn dn lm thit hi nghim trng n li ich cua Nhn dn;
8. Quyt nh thnh lp, gii th, nhp, chia, iu chnh a gii n v
hnh chinh di tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
9. Quyt nh vic tuyn b tnh trng chin tranh trong trng hp Quc
hi khng th hp c v bo co Quc hi quyt nh ti k hp gn nht;
10. Quyt nh tng ng vin hoc ng vin cc b; ban b, bi b tnh
trng khn cp trong c nc hoc tng a phng;
11. Thc hin quan h i ngoi cua Quc hi;
12. Ph chun ngh b nhi m, min nhi m i sc mnh ton quyn
cua Cng ha x hi chu ngha Vit Nam;
13. T chc trng cu y dn theo quyt nh cua Quc hi.
iu 75
1. Hi ng dn tc gm Chu tch, cc Ph Chu tch v cc y vin. Chu
tch Hi ng dn tc do Quc hi bu; cc Ph Chu tch v cc y vin Hi
ng dn tc do y ban thng v Quc hi ph chun.
2. Hi ng dn tc nghin cu v kin ngh vi Quc hi v cng tc
dn tc; thc hin quyn gim st vic thi hnh chinh sch dn tc, chng
trnh, k hoch pht trin kinh t - x hi min ni v vng ng bo dn tc
thiu s.
3. Chu tch Hi ng dn tc c mi tham d phin hp cua Chinh phu
bn v vic thc hin chinh sch dn tc. Khi ban hnh quy nh thc hin
chinh sch dn tc, Chinh phu phi ly y kin cua Hi ng dn tc.
4. Hi ng dn tc c nhng nhim v, quyn hn khc nh U ban cua
Quc hi quy nh ti khon 2 iu 76.
iu 76
1. y ban cua Quc hi gm Chu nhim, cc Ph Chu nhim v cc y
vin. Chu nhim y ban do Quc hi bu; cc Ph Chu nhim v cc y vin
y ban do y ban thng v Quc hi ph chun.

19

2. y ban cua Quc hi thm tra d n lut, kin ngh v lut, d n khc
v bo co c Quc hi hoc y ban thng v Quc hi giao; thc hin
quyn gim st trong phm vi nhim v, quyn hn do lut nh; kin ngh
nhng vn thuc phm vi hot ng cua y ban.
3. Vic thnh lp, gii th y ban do Quc hi quyt nh.
iu 77
1. Hi ng dn tc, cc y ban cua Quc hi c quyn yu cu thnh
vin Chinh phu, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st
nhn dn ti cao, Tng Kim ton Nh nc v c nhn hu quan bo co, gii
trnh hoc cung cp ti liu v nhng vn cn thit. Ngi c yu cu c
trch nhim p ng yu cu .
2. Cc c quan nh nc c trch nhim nghin cu v tr li nhng kin
ngh cua Hi ng dn tc v cc U ban cua Quc hi.
iu 78
Khi cn thit, Quc hi thnh lp y ban lm thi nghin cu, thm tra
mt d n hoc iu tra v mt vn nht nh.
iu 79
1. i biu Quc hi l ngi i din cho y chi, nguyn vng cua Nhn
dn n v bu c ra mnh v cua Nhn dn c nc.
2. i biu Quc hi phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st cua
c tri; thu thp v phn nh trung thc y kin, nguyn vng cua c tri vi Quc
hi, cc c quan, t chc hu quan; thc hin ch tip xc v bo co vi
c tri v hot ng cua i biu v cua Quc hi; tr li yu cu v kin ngh
cua c tri; theo di, n c vic gii quyt khiu ni, t co cua cng dn v
hng dn, gip cng dn thc hin quyn khiu ni, t co.
3. i biu Quc hi ph bin v vn ng Nhn dn thc hin Hin php
v php lut.
iu 80
1. i biu Quc hi c quyn cht vn Chu tch nc, Chu tch Quc
hi, Thu tng Chinh phu, B trng v cc thnh vin khc cua Chinh phu,
Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao,
Tng Kim ton Nh nc.
2. Ngi b cht vn phi tr li trc Quc hi ti k hp hoc ti phin
hp y ban thng v Quc hi trong thi gian gia hai k hp Quc hi;
trong trng hp cn thit, Quc hi, y ban thng v Quc hi cho tr li
bng vn bn.

20

3. i biu Quc hi c quyn yu cu c quan, t chc, c nhn cung


cp thng tin, ti liu lin quan n nhim v cua c quan, t chc, c nhn .
Ngi ng u c quan, t chc hoc c nhn c trch nhim tr li nhng
vn m i biu Quc hi yu cu trong thi hn lut nh.
iu 81
Khng c bt, giam gi, khi t i biu Quc hi nu khng c s
ng y cua Quc hi hoc trong thi gian Quc hi khng hp khng c s
ng y cua U ban thng v Quc hi; trong trng hp i biu Quc hi
phm ti qu tang m b tm gi th c quan tm gi phi lp tc bo co
Quc hi hoc U ban thng v Quc hi xem xt, quyt nh.
iu 82
1. i biu Quc hi c trch nhim thc hin y u nhim v i biu; c
quyn tham gia lm thnh vin cua Hi ng dn tc hoc y ban cua Quc hi.
2. U ban thng v Quc hi, Thu tng Chinh phu, Ph Thu tng
Chinh phu, B trng v Thu trng c quan ngang b v cc c quan khc
cua Nh nc c trch nhim to iu kin i biu Quc hi lm nhim v
i biu.
3. Nh nc bo m kinh phi hot ng cua i biu Quc hi.
iu 83
1. Quc hi hp cng khai. Trong trng hp cn thit, theo ngh cua
Chu tch nc, y ban thng v Quc hi, Thu tng Chinh phu hoc cua it
nht mt phn ba tng s i biu Quc hi, Quc hi quyt nh hp kin.
2. Quc hi hp mi nm hai k. Trng hp Chu tch nc, y ban
thng v Quc hi, Thu tng Chinh phu hoc it nht mt phn ba tng s
i biu Quc hi yu cu th Quc hi hp bt thng. U ban thng v
Quc hi triu tp k hp Quc hi.
3. K hp th nht cua Quc hi kho mi c triu tp chm nht l
su mi ngy, k t ngy bu c i biu Quc hi, do Chu tch Quc hi
kho trc khai mc v chu ta cho n khi Quc hi kha mi bu ra Chu
tch Quc hi.
iu 84
1. Chu tch nc, U ban thng v Quc hi, Hi ng dn tc, U ban
cua Quc hi, Chinh phu, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti
cao, Kim ton Nh nc, y ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v
c quan trung ng cua cc t chc thnh vin cua Mt trn c quyn trnh d
n lut trc Quc hi, trnh d n php lnh trc y ban thng v Quc
hi.

21

2. i biu Quc hi c quyn trnh kin ngh v lut, php lnh v d n


lut, d n php lnh trc Quc hi, y ban thng v Quc hi.
iu 85
1. Lut, ngh quyt cua Quc hi phi c qu na tng s i biu
Quc hi biu quyt tn thnh; trng hp lm Hin php, sa i Hin php,
quyt nh rt ngn hay ko di nhim k cua Quc hi, bi nhim i biu
Quc hi phi c it nht hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt
tn thnh.
Php lnh, ngh quyt cua y ban thng v Quc hi phi c qu na
tng s thnh vin y ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh.
2. Lut, php lnh phi c cng b chm nht l mi lm ngy, k t
ngy c thng qua, tr trng hp Chu tch nc ngh xem xt li php
lnh.
CHNG VI
CH TCH NC
iu 86
Chu tch nc l ngi ng u Nh nc, thay mt nc Cng ho x
hi chu ngha Vit Nam v i ni v i ngoi.
iu 87
Chu tch nc do Quc hi bu trong s cc i biu Quc hi.
Chu tch nc chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi.
Nhim k cua Chu tch nc theo nhim k cua Quc hi. Khi Quc hi
ht nhim k, Chu tch nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho
mi bu ra Chu tch nc.
iu 88
Chu tch nc c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1. Cng b Hin php, lut, php lnh; ngh U ban thng v Quc
hi xem xt li php lnh trong thi hn mi ngy, k t ngy php lnh c
thng qua; nu php lnh vn c U ban thng v Quc hi biu quyt
tn thnh m Chu tch nc vn khng nht tri th Chu tch nc trnh Quc
hi quyt nh ti k hp gn nht;
2. ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Ph Chu tch nc, Thu
tng Chinh phu; cn c vo ngh quyt cua Quc hi b nhim, min nhim,
cch chc Ph Thu tng, B trng v cc thnh vin khc cua Chinh phu;

22

3. ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Chnh n To n nhn


dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao; cn c vo ngh quyt
cua Quc hi b nhim, min nhim, cch chc Thm phn Ta n nhn dn
ti cao; b nhim, min nhim, cch chc Ph Chnh n Ta n nhn dn ti
cao, Thm phn cc Ta n khc, Ph Vin trng, Kim st vin Vin kim
st nhn dn ti cao; quyt nh c x; cn c vo ngh quyt cua Quc hi
cng b quyt nh i x;
4. Quyt nh tng thng hun chng, huy chng, cc gii thng nh
nc, danh hiu vinh d nh nc; quyt nh cho nhp quc tch, thi quc
tch, tr li quc tch hoc tc quc tch Vit Nam;
5. Thng lnh lc lng v trang nhn dn, gi chc Chu tch Hi ng
quc phng v an ninh, quyt nh phong, thng, ging, tc qun hm cp
tng, chun c, ph c, c hi qun; b nhim, min nhi m,
cch chc Tng tham mu trng, Chu nhim Tng cc chinh tr Qun i
nhn dn Vit Nam; cn c vo ngh quyt cua Quc hi hoc cua U ban
thng v Quc hi cng b, bi b quyt nh tuyn b tnh trng chin
tranh; cn c vo ngh quyt cua U ban thng v Quc hi ra lnh tng ng
vin hoc ng vin cc b, cng b, bi b tnh trng khn cp; trong trng
hp U ban thng v Quc hi khng th hp c cng b, bi b tnh trng
khn cp trong c nc hoc tng a phng;
6. Tip nhn i s c mnh ton quyn cua nc ngoi; cn c vo ngh
quyt cua y ban thng v Quc h i b nhim, min nhim, c, triu hi i
s c mnh ton quyn cua Cng ha x hi chu ngha Vit Nam; phong hm,
cp i s; quyt nh m phn, ky iu c quc t nhn danh Nh nc;
trnh Quc hi ph chun, quyt nh gia nhp hoc chm dt hiu lc iu
c quc t quy nh ti khon 14 iu 70; quyt nh ph chun, gia nhp
hoc chm dt hiu lc iu c quc t khc nhn danh Nh nc.
iu 89
1. Hi ng quc phng v an ninh gm Chu tch, Ph Chu tch v cc y
vin. Danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh do Chu tch nc
trnh Quc hi ph chun.
Hi ng quc phng v an ninh lm vic theo ch tp th v quyt
nh theo a s.
2. Hi ng quc phng v an ninh trnh Quc hi quyt nh tnh trng
chin tranh, trng hp Quc hi khng th hp c th trnh y ban thng
v Quc hi quyt nh; ng vin mi lc lng v kh nng cua t nc
bo v T quc; thc hin nhng nhim v, quyn hn c bit do Quc hi
giao trong trng hp c chin tranh; quyt nh vi c lc lng v trang tham
gia hot ng gp phn bo v ha bnh khu vc v trn th gii.

23

iu 90
Chu tch nc c quyn tham d phin hp cua U ban thng v Quc
hi, phin hp cua Chinh phu.
Chu tch nc c quyn yu cu Chinh phu hp bn v vn m Chu
tch nc xt thy cn thit thc hin nhim v, quyn hn cua Chu tch
nc.
iu 91
Chu tch nc ban hnh lnh, quyt nh thc hin nhim v, quyn
hn cua mnh.
iu 92
Ph Chu tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi.
Ph Chu tch nc gip Chu tch nc thc hin nhim v v c th c
Chu tch nc u nhim thay Chu tch nc thc hin mt s nhim v.
iu 93
Khi Chu tch nc khng lm vic c trong thi gian di th Ph Chu
tch nc gi quyn Chu tch nc.
Trong trng hp khuyt Chu tch nc th Ph Chu tch nc gi quyn
Chu tch nc cho n khi Quc hi bu ra Chu tch nc mi.
CHNG VII
CHNH PH
iu 94
Chinh phu l c quan hnh chinh nh nc cao nht cua nc Cng ho
x hi chu ngha Vit Nam, thc hin quyn hnh php, l c quan chp hnh
cua Quc hi.
Chinh phu chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc trc
Quc hi, y ban thng v Quc hi, Chu tch nc.
iu 95
1. Chinh phu gm Thu tng Chinh phu, cc Ph Thu tng Chinh phu,
cc B trng v Thu trng c quan ngang b.
C cu, s lng thnh vin Chinh phu do Quc hi quy nh.
Chinh phu lm vic theo ch tp th, quyt nh theo a s.

24

2. Thu tng Chinh phu l ngi ng u Chinh phu, chu trch nhim
trc Quc hi v hot ng cua Chinh phu v nhng nhim v c giao; bo
co cng tc cua Chinh phu, Thu tng Chinh phu trc Quc hi, y ban
thng v Quc hi, Chu tch nc.
3. Ph Thu tng Chinh phu gip Thu tng Chinh phu lm nhim v
theo s phn cng cua Thu tng v chu trch nhim trc Thu tng v
nhim v c phn cng. Khi Thu tng Chinh phu vng mt, mt Ph Thu
tng Chinh phu c Thu tng uy nhim thay mt Thu tng lnh o cng
tc cua Chinh phu.
4. B trng, Thu trng c quan ngang b chu trch nhim c nhn
trc Thu tng Chinh phu, Chinh phu v Quc hi v ngnh, lnh vc c
phn cng ph trch, cng cc thnh vin khc cua Chinh phu chu trch
nhim tp th v hot ng cua Chinh phu.
iu 96
Chinh phu c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1. T chc thi hnh Hin php, lut, ngh quyt cua Quc hi, php lnh,
ngh quyt cua U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh cua Chu tch
nc;
2. xut, xy dng chinh sch trnh Quc hi, U ban thng v Quc
hi quyt nh hoc quyt nh theo thm quyn thc hin nhim v, quyn
hn quy nh ti iu ny; trnh d n lut, d n ngn sch nh nc v cc
d n khc trc Quc hi; trnh d n php lnh trc y ban thng v
Quc hi;
3. Thng nht qun ly v kinh t, vn ha, x hi, gio dc, y t, khoa
hc, cng ngh, mi trng, thng tin, truyn thng, i ngoi, quc phng, an
ninh quc gia, trt t, an ton x hi; thi hnh lnh ng vin, lnh ban b tnh
trng khn cp v cc bin php cn thit khc bo v T quc, bo m
tinh mng, ti sn cua Nhn dn;
4. Trnh Quc hi quyt nh thnh lp, bi b b, c quan ngang b;
thnh lp, gii th, nhp, chia, iu chnh a gii hnh chinh tnh, thnh ph
trc thuc trung ng, n v hnh chinh - kinh t c bit; trnh y ban
thng v Quc hi quyt nh thnh lp, gii th, nhp, chia, iu chnh a
gii n v hnh chinh di tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
5. Thng nht qun ly nn hnh chinh quc gia; thc hin qun ly v cn
b, cng chc, vin chc v cng v trong cc c quan nh nc; t chc cng
tc thanh tra, kim tra, gii quyt khiu ni, t co cua cng dn, chng quan
liu, tham nhng trong b my nh nc; lnh o cng tc cua cc b, c
quan ngang b, c quan thuc Chinh phu, y ban nhn dn cc cp; hng
dn, kim tra Hi ng nhn dn trong vic thc hin vn bn cua c quan nh

25

nc cp trn; to iu kin Hi ng nhn dn thc hin nhim v, quyn


hn do lut nh;
6. Bo v quyn v li ich cua Nh nc v x hi, quyn con ngi,
quyn cng dn; bo m trt t, an ton x hi;
7. T chc m phn, ky iu c quc t nhn danh Nh nc theo uy
quyn cua Chu tch nc; quyt nh vic ky, gia nhp, ph duyt hoc chm
dt hiu lc iu c quc t nhn danh Chinh phu, tr iu c quc t trnh
Quc hi ph chun quy nh ti khon 14 iu 70; bo v li ich cua Nh
nc, li ich chinh ng cua t chc v cng dn Vit Nam nc ngoi;
8. Phi hp vi y ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v c
quan trung ng cua cc t chc chinh tr - x hi trong vic thc hin nhim
v, quyn hn cua mnh.
iu 97
Nhim k cua Chinh phu theo nhim k cua Quc hi. Khi Quc hi ht
nhim k, Chinh phu tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi
thnh lp Chinh phu mi.
iu 98
Thu tng Chinh phu do Quc hi bu trong s cc i biu Quc hi.
Thu tng Chinh phu c nhng nhim v, quyn hn sau y:
1. Lnh o cng tc cua Chinh phu; lnh o vic xy dng chinh sch
v t chc thi hnh php lut;
2. Lnh o v chu trch nhim v hot ng cua h thng hnh chinh
nh nc t trung ng n a phng, bo m tinh thng nht v thng
sut cua nn hnh chinh quc gia;
3. Trnh Quc hi ph chun ngh b nhim, min nhim, cch chc
Ph Thu tng, B trng, Thu trng c quan ngang b; b nhim, min
nhim, cch chc Th trng, chc v tng ng thuc b, c quan ngang
b; ph chun vic bu, min nhim v quyt nh iu ng, cch chc Chu
tch, Ph Chu tch y ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
4. nh ch vic thi hnh hoc bi b vn bn cua B trng, Thu trng
c quan ngang b, y ban nhn dn, Chu tch y ban nhn dn tnh, thnh ph
trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v vn bn cua c quan nh
nc cp trn; nh ch vic thi hnh ngh quyt cua Hi ng nhn dn tnh,
thnh ph trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v vn bn cua c
quan nh nc cp trn, ng thi ngh y ban thng v Quc hi bi b;

26

5. Quyt nh v ch o vic m phn, ch o vic ky, gia nhp iu


c quc t thuc nhim v, quyn hn cua Chinh phu; t chc thc hin iu
c quc t m Cng ho x hi chu ngha Vit Nam l thnh vin;
6. Thc hin ch bo co trc Nhn dn thng qua cc phng tin
thng tin i chng v nhng vn quan trng thuc thm quyn gii quyt
cua Chinh phu v Thu tng Chinh phu.
iu 99
1. B trng, Thu trng c quan ngang b l thnh vin Chinh phu v l
ngi ng u b, c quan ngang b, lnh o cng tc cua b, c quan
ngang b; chu trch nhim qun ly nh nc v ngnh, lnh vc c phn
cng; t chc thi hnh v theo di vic thi hnh php lut lin quan n ngnh,
lnh vc trong phm vi ton quc.
2. B trng, Thu trng c quan ngang b bo co cng tc trc Chinh
phu, Thu tng Chinh phu; thc hin ch bo co trc Nhn dn v nhng
vn quan trng thuc trch nhim qun ly.
iu 100
Chinh phu, Thu tng Chinh phu, B trng, Thu trng c quan ngang
b ban hnh vn bn php lut thc hin nhim v, quyn hn cua mnh,
kim tra vic thi hnh cc vn bn v x ly cc vn bn tri php lut theo
quy nh cua lut.
iu 101
Chu tch U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam v ngi ng
u c quan trung ng cua t chc chinh tr - x hi c mi tham d phin
hp cua Chinh phu khi bn cc vn c lin quan.
CHNG VIII
TA N NHN DN, VIN KIM ST NHN DN
iu 102
1. Ta n nhn dn l c quan xt x cua nc Cng ho x hi chu ngha
Vit Nam, thc hin quyn t php.
2. Ta n nhn dn gm Ta n nhn dn ti cao v cc Ta n khc do
lut nh.
3. Ta n nhn dn c nhim v bo v cng ly, bo v quyn con ngi,
quyn cng dn, bo v ch x hi chu ngha, bo v li ich cua Nh nc,
quyn v li ich hp php cua t chc, c nhn.
iu 103

27

1. Vic xt x s thm cua To n nhn dn c Hi thm tham gia, tr


trng hp xt x theo thu tc rt gn.
2. Thm phn, Hi thm xt x c lp v ch tun theo php lut; nghim
cm c quan, t chc, c nhn can thip vo vic xt x cua Thm phn, Hi
thm.
3. To n nhn dn xt x cng khai. Trong trng hp c bit cn gi bi
mt nh nc, thun phong, m tc cua dn tc, bo v ngi cha thnh nin
hoc gi bi mt i t theo yu cu chinh ng cua ng s, Ta n nhn dn
c th xt x kin.
4. To n nhn dn xt x tp th v quyt nh theo a s, tr trng hp
xt x theo thu tc rt gn.
5. Nguyn tc tranh tng trong xt x c bo m.
6. Ch xt x s thm, phc thm c bo m.
7. Quyn bo cha cua b can, b co, quyn bo v li ich hp php cua
ng s c bo m.
iu 104
1. Ta n nhn dn ti cao l c quan xt x cao nht cua nc Cng ho
x hi chu ngha Vit Nam.
2. Ta n nhn dn ti cao gim c vic xt x cua cc Ta n khc, tr
trng hp do lu t nh.
3. Ta n nhn dn ti cao thc hin vic tng kt thc tin xt x, bo
m p dng thng nht php lut trong xt x.
iu 105
1. Nhim k cua Chnh n To n nhn dn ti cao theo nhim k cua
Quc hi. Vic b nhim, min nhim, cch chc v nhim k cua Chnh n
Ta n khc do lut nh.
2. Chnh n To n nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc
trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp chu trch nhim v bo
co cng tc trc U ban thng v Quc hi, Chu tch nc. Ch bo co
cng tc cua Chnh n cc Ta n khc do lut nh.
3. Vic b nhim, ph chun, min nhim, cch chc, nhim k cua Thm
phn v vic bu, nhim k cua Hi thm do lut nh.
iu 106

28

Bn n, quyt nh cua To n nhn dn c hiu lc php lut phi c


c quan, t chc, c nhn tn trng; c quan, t chc, c nhn hu quan phi
nghim chnh chp hnh.
iu 107
1. Vin kim st nhn dn thc hnh quyn cng t, kim st hot ng t
php.
2. Vin kim st nhn dn gm Vin kim st nhn dn ti cao v cc
Vin kim st khc do lut nh.
3. Vin kim st nhn dn c nhim v bo v php lut, bo v quyn
con ngi, quyn cng dn, bo v ch x hi chu ngha, bo v li ich cua
Nh nc, quyn v li ich hp php cua t chc, c nhn, gp phn bo m
php lut c chp hnh nghim chnh v thng nht.
iu 108
1. Nhim k cua Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao theo nhim
k cua Quc hi. Vic b nhim, min nhim, cch chc, nhim k cua Vin
trng cc Vin kim st khc v cua Kim st vin do lut nh.
2. Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao chu trch nhim v bo
co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp chu trch
nhim v bo co cng tc trc U ban thng v Quc hi, Chu tch nc.
Ch bo co cng tc cua Vin trng cc Vin kim st khc do lut nh.
iu 109
1. Vin kim st nhn dn do Vin trng lnh o. Vin trng Vin
kim st nhn dn cp di chu s lnh o cua Vin trng Vin kim st
nhn dn cp trn; Vin trng cc Vin kim st cp di chu s lnh o
thng nht cua Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao.
2. Khi thc hnh quyn cng t v kim st hot ng t php, Kim st
vin tun theo php lut v chu s ch o cua Vin trng Vin kim st nhn
dn.
CHNG IX
CHNH QUYN A PHNG
iu 110
1. Cc n v hnh chinh cua nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam
c phn nh nh sau:
Nc chia thnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng;

29

Tnh chia thnh huyn, th x v thnh ph thu c tnh; thnh ph trc


thuc trung ng chia thnh qun, huy n , th x v n v hnh chinh tng
ng;
Huyn chia thnh x, th trn; th x v thnh ph thu c tnh chia thnh
phng v x; qun chia thnh phng.
n v hnh chinh - kinh t c bit do Quc hi thnh lp.
2. Vic thnh lp, gii th, nhp, chia, iu chnh a gii n v hnh
chinh phi ly y kin Nhn dn a phng v theo trnh t, thu tc do lut
nh.
iu 111
1. Chinh quyn a phng c t chc cc n v hnh chinh cua
nc Cng ha x hi chu ngha Vit Nam.
2. Cp chinh quyn a phng gm c Hi ng nhn dn v y ban
nhn dn c t chc ph hp vi c im nng thn, th, hi o, n v
hnh chinh - kinh t c bit do lut nh.
iu 112
1. Chinh quyn a phng t chc v bo m vic thi hnh Hin php,
php lut ti a phng; quyt nh cc vn cua a phng do lut nh;
chu s kim tra, gim st cua c quan nh nc cp trn.
2. Nhi m
v, quyn hn cua chinh quyn a phng c xc nh trn
c s phn nh thm quyn gia cc c quan nh nc trung ng v a
phng v cua mi cp chinh quyn a phng.
3. Trong trng hp cn thit, chinh quyn a phng c giao thc
hin mt s nhim v cua c quan nh nc cp trn vi cc iu kin bo m
thc hin nhim v .
iu 113
1. Hi ng nhn dn l c quan quyn lc nh nc a phng, i
din cho y chi, nguyn vng v quyn lm chu cua Nhn dn a phng, do
Nhn dn a phng bu ra, chu trch nhim trc Nhn dn a phng v
c quan nh nc cp trn.
2. Hi ng nhn dn quyt nh cc vn cua a phng do lut
nh; gim st vic tun theo Hin php v php lut a phng v vic thc
hin ngh quyt cua Hi ng nhn dn.
iu 114

30

1. U ban nhn dn cp chinh quyn a phng do Hi ng nhn dn


cng cp bu l c quan chp hnh cua Hi ng nhn dn, c quan hnh chinh
nh nc a phng, chu trch nhim trc Hi ng nhn dn v c quan
hnh chinh nh nc cp trn.
2. U ban nhn dn t chc vic thi hnh Hin php v php lut a
phng; t chc thc hin ngh quyt cua Hi ng nhn dn v thc hin cc
nhim v do c quan nh nc cp trn giao.
iu 115
1. i biu Hi ng nhn dn l ngi i din cho y chi, nguyn vng
cua Nhn dn a phng; phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st
cua c tri, thc hin ch tip xc, bo co vi c tri v hot ng cua mnh
v cua Hi ng nhn dn, tr li nhng yu cu, kin ngh cua c tri; xem xt,
n c vic gii quyt khiu ni, t co cua Nhn dn. i biu Hi ng
nhn dn c nhim v vn ng nhn dn thc hin php lut, chinh sch cua
Nh nc, ngh quyt cua Hi ng nhn dn, ng vin nhn dn tham gia
qun ly nh nc.
2. i biu Hi ng nhn dn c quyn cht vn Chu tch v cc thnh
vin khc cua U ban nhn dn, Chnh n To n nhn dn, Vin trng Vin
kim st nhn dn v Thu trng cc c quan thuc U ban nhn dn. Ngi
b cht vn phi tr li trc Hi ng nhn dn. i biu Hi ng nhn dn
c quyn kin ngh vi cc c quan nh nc, t chc, n v a phng.
Ngi ng u c quan, t chc, n v ny c trch nhim tip i biu,
xem xt, gii quyt kin ngh cua i biu.
iu 116
1. Hi ng nhn dn, U ban nhn dn thc hin ch thng bo tnh
hnh mi mt cua a phng cho Mt trn T quc Vit Nam v cc on th
nhn dn, lng nghe y kin, kin ngh cua cc t chc ny v xy dng chinh
quyn v pht trin kinh t - x hi a phng; phi hp vi Mt trn T
quc Vit Nam v cc on th nhn dn ng vin nhn dn cng Nh nc
thc hin cc nhim v kinh t - x hi, quc phng, an ninh a phng.
2. Chu tch U ban Mt trn T quc Vit Nam v ngi ng u t
chc chinh tr - x hi a phng c mi tham d cc k hp Hi ng
nhn dn v c mi tham d hi ngh U ban nhn dn cng cp khi bn cc
vn c lin quan.
CHNG X
HI NG BU C QUC GIA,
KIM TON NH NC
iu 117

31

1. Hi ng bu c quc gia l c quan do Quc hi thnh lp, c nhim


v t chc bu c i biu Quc hi; ch o v hng dn cng tc bu c i
biu Hi ng nhn dn cc cp.
2. Hi ng bu c quc gia gm Chu tch, cc Ph Chu tch v cc y vin.
3. T chc, nhim v, quyn hn c th cua Hi ng bu c quc gia v
s lng thnh vin Hi ng bu c quc gia do lut nh.
iu 118
1. Kim ton Nh nc l c quan do Quc hi thnh lp, hot ng c
lp v ch tun theo php lut, thc hin kim ton vic qun ly, s dng ti
chinh, ti sn cng.
2. Tng Kim ton Nh nc l ngi ng u Kim ton Nh nc, do
Quc hi bu. Nhim k cua Tng Kim ton Nh nc do lut nh.
Tng Kim ton Nh nc chu trch nhim v bo co kt qu kim
ton, bo co cng tc trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp
chu trch nhim v bo co trc y ban thng v Quc hi.
3. T chc, nhim v v quyn hn c th cua Kim ton Nh nc do
lut nh.
CHNG XI
HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP
iu 119
1. Hin php l lut c bn cua nc Cng ho x hi chu ngha Vit
Nam, c hiu lc php ly cao nht.
Mi vn bn php lut khc phi ph hp vi Hin php.
Mi hnh vi vi phm Hin php u b x ly.
2. Quc hi, cc c quan cua Quc hi, Chu tch nc, Chinh phu, Ta n
nhn dn, Vin kim st nhn dn, cc c quan khc cua Nh nc v ton th
Nhn dn c trch nhim bo v Hin php. C ch bo v Hin php do lut
nh.
iu 120
1. Chu tch nc, y ban thng v Quc hi, Chinh phu hoc it nht
mt phn ba tng s i biu Quc hi c quyn ngh lm Hin php, sa
i Hin php. Quc hi quyt nh vic lm Hin php, sa i Hin php khi
c it nht hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh.
2. Quc hi thnh lp y ban d tho Hin php. Thnh phn, s lng
thnh vin, nhim v v quyn hn cua y ban d tho Hin php do Quc hi
quyt nh theo ngh cua U ban thng v Quc hi.

32

3. y ban d tho Hin php son tho, t chc ly y kin Nhn dn v


trnh Quc hi d tho Hin php.
4. Hin php c thng qua khi c it nht hai phn ba tng s i biu
Quc hi biu quyt tn thnh. Vic trng cu y dn v Hin php do Quc hi
quyt nh.
5. Thi hn cng b, thi im c hiu lc cua Hin php do Quc hi
quyt nh.
Hin php ny c Quc hi nc Cng ha x hi ch ngha Vit
Nam kha XIII, k hp th 6, thng qua ngy 28 thng 11 nm 2013.
CH TCH QUC HI

Nguyn Sinh Hng

You might also like