Professional Documents
Culture Documents
TCVN 8664-3:2011
ISO 14644-3:2005
PHNG SCH V MI TRNG KIM SOT LIN QUAN - PHN 3: PHNG PHP TH
Cleanrooms and associated controlled environments - Part 3: Test methods
Li ni u
TCVN 8664-3:2011 hon ton tng ng vi ISO 14644-3:2005;
TCVN 8664-3:2011 do Vin Trang thit b v Cng trnh y t bin son, B Y t ngh, Tng
cc Tiu chun o lng Cht lng thm nh, B Khoa hc v Cng ngh cng b.
B TCVN 8664:2011 (ISO 14644) Phng sch v mi trng kim sot lin quan gm cc tiu
chun sau:
- Phn 1: Phn loi sch khng kh.
- Phn 2: Yu cu k thut th nghim v theo di nhm chng minh s ph hp lin tc vi
TCVN 8664-1 (ISO 14644-1).
- Phn 3: Phng php th.
- Phn 4: Thit k, xy dng v khi ng.
- Phn 5: Vn hnh.
- Phn 6: T vng.
- Phn 7: Thit b phn tch (t ht, hp ng gng tay, mi trng cch ly i vi khng kh
sch).
- Phn 8: Phn loi nhim phn t trong khng kh.
Li gii thiu
Phng sch v mi trng kim sot lin quan cung cp cho vic kim sot s nhim ht trong
khng kh n mc thch hp hon thnh cc hot ng nhy cm vi s ly nhim. Cc sn
phm v cc qu trnh c hng li t vic kim sot ly nhim trong khng kh gm cc sn
phm v quy trnh trong cng nghip nh ngnh hng khng v tr, vi in t, dc phm, trang
thit b y t, thc phm v chm sc sc khe.
Tiu chun ny trnh by cc phng php th c th s dng cho mc ch c trng phng
sch nh m t v quy nh trong cc phn khc ca b TCVN 8664 (ISO 14644).
CH THCH Tiu chun ny khng ch ra tt c cc quy trnh th cc thng s ca phng sch.
Quy trnh v thit b c trng cc thng s khc, nhng lin quan trong phng sch v vng
sch s dng cho cc sn phm qu trnh ring c m t trong ti liu khc do ISO/TC
129 chun b [v d, cc quy trnh kim sot v o vt liu c th nhn thy c (ISO 14698),
th nghim cc chc nng phng sch TCVN 8664-4 (ISO 14644-4) v th nghim ca trang
thit b ring r TCVN 8664-7 (ISO 14644-7). Ngoi ra, cc tiu chun khc cng c th xem xt
c th p dng.
PHNG SCH V MI TRNG KIM SOT LIN QUAN - PHN 3: PHNG PHP TH
Cleanrooms and associated controlled environments - Part 3: Test methods
CNH BO - S dng tiu chun ny c th bao hm cc vt liu, cc thao tc v thit b
nguy him. Tiu chun ny khng c mc ch nhm vo mi vn an ton lin quan
n vic s dng chng. Trch nhim ca ngi s dng tiu chun ny l xc lp an
ton thch hp v thc hnh sc khe xc nh kh nng p dng ca cc gii hn
iu chnh trc khi s dng.
1. Phm vi p dng
Tiu chun ny quy nh cc phng php th phn loi n nh s phn loi sch ht
trong khng kh v c trng cc tnh nng ca phng sch v vng sch. Php th tnh nng
c quy nh v hai kiu phng sch v vng sch: kiu c dng theo hng duy nht v kiu
khng c dng theo hng duy nht, trong ba kh nng xut hin cc trng thi: trng thi thit
lp, trng thi ngh v trng thi vn hnh. Cc phng php th kin ngh thit b th v quy
trnh th xc nh cc thng s tnh nng. Khi phng php th b tc ng bi kiu loi
phng sch v vng sch, quy trnh thay th c xut. i vi mt s php th, c th s
dng mt vi phng php khc nhau khng c trong tiu chun ny nu c s tha thun gia
khch hng v nh cung cp. Cc phng php thay th khng nht thit phi cung cp cc
php o tng ng.
Tiu chun ny khng p dng o lng cc sn phm hoc cc qu trnh trong phng sch
hoc thit b phn tch.
2. Ti liu vin dn
Cc ti liu vin dn sau y l cn thit p dng tiu chun ny. i vi cc ti liu vin dn
ghi nm cng b th p dng bn c nu. i vi cc ti liu vin dn khng ghi nm cng b
th p dng phin bn mi nht, bao gm c cc sa i, b sung (nu c).
TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999) Phng sch v mi trng kim sot lin quan - Phn 1:
Phn loi sch khng kh.
TCVN 8664-2:2011 (ISO 14644-2:2000) Phng sch v mi trng kim sot lin quan - Phn 2:
Yu cu k thut th nghim v theo di nhm chng minh s ph hp lin tc vi TCVN
8664-1 (ISO 14644-1).
TCVN 8664-4:2011 (ISO 14644-4:2001) Phng sch v mi trng kim sot lin quan - Phn 4:
Thit k, xy dng v khi ng.
ISO 7726:1998 Ergonomics of the thermal environment - Instruments for measuring physical
quantities (Khoa nghin cu v lao ng trong mi trng nhit - Dng c o cht lng vt
l)
3. Thut ng v nh ngha
Trong tiu chun ny, p dng cc nh ngha sau
3.1 Quy nh chung
3.1.1
Phng sch (cleanroom)
Phng c nng ht trong khng kh c kim sot, v c xy dng v s dng gim
thiu a vo, to ra v lu gi cc ht bn trong phng, trong cc thng s lin quan khc,
nh nhit , m v p sut c kim sot khi cn
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.1.1]
3.1.2
Vng sch (clean zone)
Khng gian dnh ring trong nng ht trong khng kh c kim sot, v c xy dng
v s dng gim thiu a vo, to ra v lu gi cc ht bn trong phng, trong cc thng
s lin quan khc, nh nhit , m v p sut c kim sot khi cn
CH THCH Vng ny c th c m hoc ng v c th khng c t trong phm vi
phng sch.
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.1.2]
3.1.3
Lp t (installation)
Phng sch hoc mt hoc nhiu vng sch, cng vi mi kt cu lin quan, cc h thng x l
khng kh, cc dch v v tin ch
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.1.3]
3.1.4
Thit b phn tch (separative device)
Trang b s dng lm phng tin cu trc v ng lc to nn cc mc m bo cho s
phn tch gia bn trong v bn ngoi ca mt th tch xc nh
CH THCH Mt s v d ngnh cng nghip c th ca thit b phn tch nh l t ht, thng
cha, b cch ly v mi trng nh.
3.2 o ht trong khng kh
3.2.1
My to sol kh (aerosol generator)
Dng c c kh nng to ra vt cht dng ht c di kch thc thch hp (tc l 0,05 m n 2
m) ti mt nng c nh c th c to ra bi cc phng tin nhit, thy lc, kh nn, m
hc hoc tnh in
3.2.2
Ht trong khng kh (airbone particle)
Vt th rn hoc th lng l lng trong khng kh c th nhn thy hoc khng nhn thy, c kch
thc (cho mc ch ca tiu chun ny) t 1 nm n 100 m.
CH THCH i vi mc ch phn loi, tham kho TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644:1999),
2.2.1.
3.2.3
ng knh trung bnh ca ht m c (count median particle diameter)
CDM
ng knh trung bnh ca ht trn c s s lng ht
CH THCH i vi trung bnh m c, mt na s ht c phn b bi cc ht c kch
thc nh hn kch thc trung bnh m c, v mt na l cc ht ln hn kch thc trung
bnh m c.
3.2.4
Ht th (macroparticle)
Ht c ng knh tng ng ln hn 5 m
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.2.6]
3.2.5
K hiu M (M descriptor)
Nng cc ht th o c hoc quy nh trong mt khi khng kh, c biu th trong phm
vi ng knh tng ng l c trng ca phng php o s dng
CH THCH K hiu M c th c xem nh l mt gii hn trn i vi mc trung bnh ti
nhng v tr ly mu (hoc nh l mt gii hn ring trn ph thuc vo s lng v tr ly mu
s dng cc c trng cho phng sch hoc vng sch). K hiu M khng c s dng
xc nh cp sch ht trong khng kh, nhng chng c th c nu ra mt cch c lp
hoc kt hp vi cp sch ht trong khng kh.
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.3.2]
3.2.6
DPC
Thit b c phng tin hin th v ghi li tng s m v kch thc ca cc ht ri rc (c tch
lc kch thc) cho th tch khng kh c th
3.6.9
Tng s m sai (false count)
Tng s m nhiu (background noise count)
Tng s m zero (zero count)
Tng s m do my m ht ri rc a ra do tn hiu in t khng mong i bn ngoi hoc
bn trong khi khng tn ti cc ht
3.6.10
Phu ht c lu lng k (flowhood with flowmeter)
Thit b c dng c o trc tip th tch dng kh ti mi b lc cui hoc b pha long khng kh
trong lp t dng ln che ph hon ton b lc hoc b khuch tn
3.6.11
Ly mu ng trc (iso-axial sampling)
iu kin ly mu trong chiu ca dng khng kh hng vo u vo ca u d mu cng
chiu vi dng khng kh ng hng ang c ly mu
3.6.12
Ly mu ng ng hc (isokinetic sampling)
iu kin ly mu trong tc trung bnh ca khng kh i vo u vo ca u d mu o
cng tc trung bnh vi dng khng kh khng ng hng ang c ly mu
3.6.13
Dng c tch c ht (partical size cutoff device)
Dng c c kh nng rt ra cc ht nh hn cc ht quan tm b nhp v u vo ca DPC
hoc CNC
3.6.14
Kch thc ngng (threshold size)
Kch thc ht nh nht chn o nng cc ht ln hn hoc bng kch thc
3.6.15
o c ht bay (time-to-flight size measurement)
o kch thc ht kh ng lc xc nh bng thi gian yu cu di chuyn qua khong cch
ca hai mt phng c nh
CH THCH Php o ny s dng tc ht thay i khi ht b a vo dng chy c tc
khc nhau.
3.6.16
Va chm o (virtual impactor)
Thit b phn tch c ht bng lc qun tnh va chm ln b mt gi nh (qun tnh)
CH THCH Cc ht ln xuyn qua b mt vo mt th tch ng v cc ht nh c o
thi vi phn ch yu ca dng khng kh ban u.
3.6.17
Bn i chng (witness plate)
B mt c din tch xc nh lm bng vt liu nhy vi nhim bn s dng thay cho vic nh
gi trc tip mt b mt c th khng ti gn c hoc qu nhy khi c x l
3.7 Trng thi
3.7.1
Trng thi thit lp (as-built)
Trng thi trong vic lp rp c hon thnh vi tt c cc dch v c lin quan v thc hin
chc nng nhng khng lin quan n s hin din ca thit b, vt liu v nhn vin
[TCVN 8664 - 1: 2011 (ISO 14644-1 : 1999), 2.4.1]
3.7.2
Trng thi ngh (at-rest)
Trng thi trong vic lp rp c hon thnh vi thit b c lp t xong v a vo
hot ng theo phng thc tha thun gia khch hng v nh cung cp, nhng khng c
s hin din ca nhn vin
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.4.2]
3.7.3
Trng thi vn hnh (operation)
Trng thi trong vic lp t ang thc hin chc nng theo cch thc quy nh vi s
lng nhn vin quy nh hin din v lm vic theo cch tha thun trn
[TCVN 8664-1:2011 (ISO 14644-1:1999), 2.4.3]
4. Quy trnh th
4.1 Php th phng sch
4.1.1 Php th yu cu
Phi tin hnh php th m ht trong khng kh phn loi lp t theo TCVN 8664-1 (ISO
14644-1) ti nhng khong thi gian quy nh trong TCVN 8664-2 (ISO 14644-2)
Bng 1 - Php th yu cu cho lp t
Tham kho trong TCVN 3:2010 (ISO 14644-3:2005)
Php th yu cu
m ht trong khng kh
phn loi v php th ca
phng sch v dng c lm
sch khng kh
Nguyn
tc
Cch
tin hnh
Thit b
4.2.1
B.1
C.1
(ISO 14644-3:2005)
4.2.1
B.2
C.2
4.2.1
B.3
C.3
4.2.2
B.4
C.4
4.2.3
B.5
C.5
Php th r r h thng lc lp t
4.2.4
B.6
C.6
4.2.5
B.7
C.7
Php th nhit
4.2.6
B.8
C.8
ISO 7726
Php th m
4.2.6
B.9
C.9
ISO 7726
4.2.7
B.10
C.10
Php th lng ng ht
4.2.8
B.11
C.11
Php th thu hi
4.2.9
B.12
4.2.10
B.13
4.2 Nguyn tc
4.2.1 Tng s m ht trong khng kh
Thc hin php th ny xc nh sch khng kh v c th gm ba phn nh sau
a) php th phn loi (xem B.1);
b) php th i vi ht siu mn (ty chn) (xem B.2);
c) php th i vi ht th (ty chn) (xem B.3).
Cc php th b) v c) c th s dng cho mc ch m t hoc l c s i vi mt yu cu c
th nhng khng s dng cho mc ch phn loi.
4.2.2 Php th dng khng kh
Php th ny c thc hin xc nh ngun cung cp lu lng dng mu khng kh trong
mt phng sch i hng v phn b tc khng kh trong mt phng sch khng i hng.
in hnh, th nghim lu lng dng mu khng kh hoc lu lng dng khng kh s c
thc hin trong ch mt khun kh: tc trung bnh, lu lng trung bnh ca dng khng kh
hoc tng lu lng ca dng khng kh. Tng lu lng dng khng kh, ln lt c th c
s dng xc nh tc thay i khng kh (thay i khng kh trong mt gi) cho mt lp t
m ht trong khng
kh phn loi v
php th o lng
m ht trong khng
kh i vi cc ht th
m ht trong khng
kh i vi cc ht
B.1
B.2
B.3
Thit b th
Thit b
tham
kho
My m ht ri rc (DPC)
C.1
My m nhn ngng t
(CNC)
C.2.1
My m ht ri rc (DPC)
C.2.2
C.2.3
C.3
Bnh
lun
kh
m ht trong khng
kh i vi ht th c
thu gom ht
m ht trong khng
kh i vi ht th
khng thu gom ht
Dng khng kh
B.3.3.1
B.3.3.3
o lu lng tng
dng khng kh pha
dng ra ca b lc
lp t
o lu lng dng
khng kh trong ng
cp khng kh
o chnh p ca
khng kh
R r b lc lp
t
C.3.1
B va chm theo t
C.3.2
My m ht ri rc (DPC)
C.3.3
C.3.4
B.4
o lu lng dng
mu khng kh trong B.4.2.2 v
lp t dng khng kh B.4.2.3
ng hng
o tc cp khng
kh trong lp t dng
khng kh ng hng
B.4.3.3
B.4.3.2
B.4.2.5
B.5
C.4
Thit b o gi nhit
C.4.1.1
Thit b o gi siu m, ba
kch thc hoc tng
ng
C.4.1.2
C.4.1.3
B dng c o tc
khng kh v p k
C.4.1.4
Thit b o gi nhit
C.4.1.1
Thit b o gi siu m, ba
kch thc hoc tng
ng
C.4.1.2
C.4.1.3
B dng c o tc
khng kh v p k
C.4.1.4
C.4.2.1
ng h o vi phun
C.4.2.2
ng h Venturi
C.4.2.3
C.4.2.1
ng h o vi phun
C.4.2.2
ng h Venturi
C.4.2.3
B dng c o tc
khng kh v p k
C.4.1.4
Vi p k in t
C.5.1
p k nghing
C.5.2
ng h c o p sut vi
sai
C.5.3
B.6
C.6
Quang k sol kh tuyn tnh C.6.1.1
Qut r r h thng lc
lp t
B.6.2 v
B.6.3
C.6.1.2
C.6.2
My to sol kh
C.6.3
C.6.4
C.6.5
My m nhn ngng t
C.2.1
Nhit
Nhit chung
Nhit hn hp
B.6.4
B.7
B.8.2.2
m
B.9
Tnh in v my to
ion
Tnh in
My to ion
My m ht ri rc (DPC)
C.6.2
My to sol kh
C.6.3
C.6.4
C.6.5
My m nhn ngng t
C.2.1
B to vt
C.7.1
Thit b o gi nhit
C.7.2
Thit b o gi siu m, ba
kch thc
C.7.3
My to sol kh
C.7.4
My to sng m
C.7.4
B.8
B.8.2.1
C.8
Nhit k thy tinh
C.8.1
Nhit k
C.8.2
C.8.3
in tr nhit
C.8.4
C.8.1
Nhit k
C.8.2
C.8.3
in tr nhit
C.8.4
My theo di m, in dung
C.9.1
My theo di m, tc
C.9.2
Cm bin im sng
C.9.3
My o m
C.9.4
B.10
B.10.2.1
B.10.2.2
C.6.1.2
C.10
Von k tnh in
C.10.1
m k in tr cao
C.10.2
B theo di tm tch in
C.10.3
Von k tnh in
C.10.1
m k in tr cao
C.10.2
B theo di tm tch in
C.10.3
Tm kim chng
Knh hin vi kp hai mt
Lng ng ht
Thu hi
R r nhim
Phng php DPC
B.11
B.12
Quang k ht bi phng x
C.11.1
m ht b mt
C.11.2
B to ht
C.11.3
My m ht ri rc (DPC)
C.12.1
My to sol kh
C.12.2
C.12.3
B.13
C.13
B.13.2.1
B.13.2.2
My m ht ri rc (DPC)
C.13.1
My to sol kh
C.13.2
C.13.3
Quang k
C.13.4
My to sol kh
C.13.2
b trong
CH DN
X l kch thc ht, m
Y l lu lng mu, %
0,5U
0,9U
1,1U
5U
V d U = 0,02
0,010
0,018
0,02
0,022
0,10
V d U = 0,03
0,015
0,027
0,03
0,033
0,15
V d U = 0,05
0,025
0,045
0,05
0,055
0,25
C hai tiu ch chung ca phng php o ht th. Nu s dng cc phng php o khc nhau
c th khng tin hnh so snh cc kt qu. Tng quan gia cc phng php khc nhau c
th l nguyn nhn khng so snh. Thng tin v c ht thc hin bi cc phng php khc
nhau c tm tt sau y:
b) thu gom bng lc hoc tc ng qun tnh o bng knh hin vi s ht v c ht hoc o
khi lng cc ht thu gom:
1) thu gom bng lc ri o bng knh hin vi (B.3.3.2.1) s bo co ht th s dng c ht trn
c s ng knh ht tha thun;
2) thu gom bng va chm theo t ri o bng knh hin vi (B.3.3.2.2 a) s bo co ht th s
dng c ht trn c s la chn knh hin vi bo co ng knh ht;
3) thu gom bng va chm theo t ri o khi lng (B.3.3.2.2. b) s bo co ht th s dng c
ht trn c s ng knh kh ng lc;
c) o nng v c ht th bng mt my m thi gian bay ca ht hoc DPC ng ch ca
n:
1) o bng DPC (B.3.3.3.2) s bo co ht th s dng c ht trn c s ng knh quang hc
tng ng;
2) o c ht bng thi gian bay (B.3.3.3.3) s bo co c ht trn c s ng knh kh ng
lc.
B.3.3.2 o ht th bng thu gom ht
B.3.3.2.1 Thu gom bng lc ri o bng knh hin vi
La chn mt b lc mng v vng kp hoc b theo di sol kh lp t trc; phi s dng
mng c kch thc l l 2 m hoc nh hn. Nhn hiu vng kp b lc nhn bit v tr v
lp t vng kp b lc. Ni u ra ti ngun chn khng s rt khng kh ti lu lng dng
mu yu cu. Nu v tr mu trong nng ht th c xc nh l vng c dng ng
hng, phi thit lp lu lng dng mu cho php ly mu ng kh ng lc vo trong
vng kp b lc hoc u vo b theo di sol kh v u vo phi quay vo trong dng ng
hng.
Vng kp b lc hoc u vo b theo di sol kh phi t phng thng ng hng ln. i
vi lp t ti ISO cp 6 [xem TCVN 8664-1 (ISO 14644-1)] v my ht bi, th tch khng kh
mu phi khng nh hn 0,28 m 3. i vi lp t vn hnh c sch nh hn ISO cp 6, th
tch khng kh mu phi khng nh hn 0,028 m 3.
Di chuyn np khi vng kp b lc mng hoc b theo di sol kh ri bo qun trong mt a
im sch. Mu khng kh ti v tr im mu nh xc nh theo tha thun gia khch hng
v nh cung cp, nu s dng my bm chn khng xch tay ht khng kh qua b lc mng,
kh thi t bm phi m thng ra pha ngoi lp t sch hoc qua mt b lc ph hp. Sau khi
hon thnh thu gom bin php mng b lc c gi v tr ngang trong sut thi gian v
khng chu rung hoc xc gia thi gian gi mu v khi mu c phn tch. m ht trn b
mt b lc[4].
B.3.3.2.2 Thu gom bng va chm theo t ri o
Trong trng hp va chm theo t, dng mu chuyn qua mt lot vi c kch thc gim dn.
Nhng ht ln b lng trc tip xung di vi ln nht v nhng ht nh hn b lng ti mi
tng ca b va chm. C th s dng hai kiu b va chm theo t thu gom cc ht ln.
Trong mt kiu, nhng ht ln b lng xung b mt ca tm c th di chuyn c ly ra cn
hoc kim tra bng knh hin vi tip theo. Lu lng dng mu ly mu l 0,00047 m 3/s hoc ln
hn s dng cho b va chm theo t kiu ny. Trong mt kiu khc, cc ht ln b lng
xung b cm bin p in thch anh cn vi lng khi lng, cn cc ht thu gom ti mi
tng. Kiu b va chm theo t ny thng s dng vi lu lng dng mu nh hn ng k.
a) i vi kiu b va chm theo t th nht, lng cn b ban u ca mi tng thu gom c
ghi li hoc s b ca cc ht trn mt din tch ca mi tng c tnh trc khi thc hin mi
php o. B va chm c vn hnh trong khong 10 min hoc lu hn. Ti cui ca thi gian
o ti nhng v tr la chn ti khong thi gian ly mu nh tha thun gia khch hng v
nh cung cp.
B.3.5 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu sau y nh m
t trong iu 5, phn loi hoc th nghim lp t:
a) xc nh cc thng s ht m thit b p ng;
b) loi php o: phn loi hoc php th xc nh hoc theo di k hiu M;
c) n nh mi loi dng c o v dng c s dng v tnh trng hiu chun ca n;
d) phn loi sch lp t;
e) di kch thc ht th v tng s m i vi mi di kch thc bo co;
f) lu lng dng mu u vo thit b v lu lng dng mu qua th tch cm bin;
g) v tr cc im mu;
h) k hoch ly mu phn loi hoc k hoch ly mu th nghim;
i) trng thi chim gi;
j) n nh ca nng ht th, nu yu cu;
k) cc d liu khc lin quan ca php o.
B.4 Php th dng khng kh
B.4.1 Nguyn tc
Mc ch ca cc php th ny l o tc ng u ca dng khng kh, v tc cp
dng khng kh trong phng sch v vng sch. o s phn b tc l cn thit trong phng
sch v vng sch c dng khng kh ng hng, v tc cung cp dng khng kh khng
ng hng trong phng sch. Tin hnh o tc cung cp dng khng kh tm hiu chc
chn th tch khng kh cung cp cho lp t sch trong mt n v thi gian, v tr s ny
cng c th c s dng xc nh thay i khng kh trong mt n v thi gian. Tc
cung cp dng khng kh c o pha dng ra ca b lc cui hoc trong ng ng cung
cp khng kh. C hai phng php da vo php o tc khng kh chuyn qua mt din tch
bit, lu lng dng mu khng kh l tch s ca tc v din tch. Chn quy trnh phi
c tha thun gia khch hng v cung cp. Cc php th ny c th p dng trong tt c ba
trng thi chim gi n nh.
B.4.2 Quy trnh v php th lp t dng khng kh ng hng
B.4.2.1 Quy nh chung
Tc ca dng khng kh ng hng xc nh tnh nng ca phng sch. Tc c th c
o gn ng vi b mt ca u cui cc b lc cung cp hoc trong phm vi phng sch. iu
ny c th thc hin bng cch xc nh b mt o vung gc vi dng khng kh cung cp v
phn chia chng vo cc mng li c din tch nh nhau [15].
B.4.2.2 Tc cung cp dng khng kh
Lu lng dng mu khng kh c o ti b mt cch b lc khong 150 mm n 300 mm. S
cc im o phi xc nh tc cung cp dng khng kh trong phng v vng sch, v
phi l cn bc hai ca 10 ln din tch tnh bng mt vung nhng khng nh hn 4. t nht phi
o mt im cho mi u ra ca b lc hoc b qut lc. C th s dng bc mn ngn nga
cc xo trn ti dng khng kh ng hng.
Thi gian o ti mi v tr cng phi m bo c th lp li s o. Gi tr trung bnh thi
gian ca tc o phi c ghi li i vi cc v tr phc tp.
B.4.2.3 ng u ca tc trong phm vi phng
l tng ca tt c cc mng.
B.4.2.5 Tc cung cp dng khng kh trong cc ng dn khng kh
Tc cung cp dng khng kh trong ng ng c th c o bng lu lng k th tch, v
d: vi phun k, ng khuch tn k v thit b o gi, tham kho trong TCVN 8113 (ISO 5167) tt
c cc phn.
Trong trng hp o bng ng pit tnh (b dng c o tc khng kh) v p k hoc thit b
o gi (kiu nhit hoc kiu van) i vi ng dn hnh ch nht, mt bng o trong ng dn phi
c chia thnh cc mng c din tch bng nhau, sau o lu lng dng mu khng kh
ti tm ca tng . S cc mng phi c tha thun gia khch hng v nh cung cp, v d
l 9 hoc 16. Tc th tch dng khng kh phi c nh gi theo cng cch nh xc nh
trong B.4.2.4. i vi ng dn hnh trn, o tc th tch dng khng kh bng ng pit tnh c
th xc nh bng quy trnh nh m t in hnh trong EN 12599[10].
B.4.3 Quy trnh v php th lp t dng khng kh khng ng hng
B.4.3.1 Quy nh chung
Tc cung cp th tch khng kh v tc thay i khng kh l cc thng s quan trng nht.
Trong mt s trng hp o tc cung cp khng kh t cc u ra ring r l cn thit xc
nh th tch dng khng kh t mi u ra[15].
B.4.3.2 o tc cung cp dng khng kh ti u vo
Bi v tc ng ca nhiu lon cc b dng khng kh v tc phun pht t mt u ra, s
dng phu ht thu c ton b khng kh pht ra t mi b lc cui hoc b khuch tn gii
thiu. Tc cung cp dng khng kh c o bng np y dng c lu lng k, hoc tc
khng kh ca ca thot khng kh t np y dng nhiu nhnh bng din tch c hiu qu. L
hng np y dng phi t hon ton bn trn ca b lc hoc b khuch tn, v b mt ca
np y phi t ta vo mt b mt phng ngn nga ng vng khng kh v lm sai kt
qu. Khi np y dng c lu lng k c chp nhn, lu lng dng mu khng kh ti mi
b lc cui hoc b khuch tn phi o trc tip ti u x ca np y.
B.4.3.3 Tnh tc cung cp khng kh t tc b mt b lc
nh gi tc cung cp dng khng kh khng c np y dng c th thc hin pha dng
ra ca thit b o gi ca mi b lc cui. Tc cung cp dng khng kh c xc nh t lu
lng dng mu khng kh nhiu nhnh bng din tch ca ca ra. C th s dng mn che
loi tr nhiu ca dng khng kh ng hng.
V s cc im o v php tnh ton tc cung cp dng khng kh, tham kho B.4.2.3 v
B.4.2.4 theo th t.
Nu khng th lm c vic chia mt bng thnh cc mng c din tch bng nhau, tc
trung bnh ca khng kh c iu chnh bng b mt thay th.
B.4.3.4 Tnh tc cung cp khng kh trong ng dn khng kh
Tc cung cp khng kh trong ng dn khng kh phi xc nh theo cng cch nh xc
nh trong B.4.2.5.
B.4.4 Thit b cho cc php th dng khng kh
Nhng m t v cc yu cu k thut o ca thit b c cung cp trong C.4. o lu lng
dng mu khng kh, c th s dng thit bi o gi siu m, thit b o gi nhit, thit b o gi
kiu van, hoc thit b tng ng vi chng.
o tc cung cp dng khng kh, c th s dng vi phun k, ng khuch tn k, thit b
o gi, thit b o gi trung bnh v p k, hoc thit b tng ng vi chng.
Cc php o lu lng dng mu khng kh phi c thc hin vi thit b khng b tc ng
bi s thay i tc gia cc im trn khong cch nh, v d c th s dng thit b o gi
nhit nu la chn s phn chia mng nh v c o cc im b sung. Mt khc, c th s
dng thit b o gi kiu van nu n c nhy v ln o tc trung bnh ca khng
kh trn sut di thay i.
Cc thit b chn dng phi c chng ch hiu chun cn hiu lc.
B.4.5 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu phi c ghi li
nh m t trong iu 5:
a) loi php th v php o, cc iu kin o;
b) n nh mi loi dng c o v dng c s dng v tnh trng hiu chun ca n;
c) v tr o v khong cch danh ngha t b mt lc;
d) trng thi chim gi;
e) cc d liu khc lin quan ca php o.
B.5 Php th chnh p khng kh
B.5.1 Nguyn tc
Mc ch ca cc php th ny l kim tra kh nng lp t hon thin duy tr chnh p
quy nh gia lp t v vng bao quanh n, v gia cc vng phn chia trong phm vi lp
t[15]. Php th ny c th p dng trong mi trng thi chim gi n nh, v cng c th
c lp li trn c s nh k nh l mt phn ca chng trnh theo di thng quy m t
trong TCVN 8664-2 (ISO 14644-2).
B.5.2 Quy trnh i vi php th chnh p ca khng kh
khng nh th tch khng kh cung cp v s lp t cn bng trong phm v cc yu cu
k thut, iu ng lm trc khi khi ng l o chnh p gia cc phng hoc gia cc
phng v din tch bn ngoi.
Vi tt c cc ca phng ng, phi o v ghi li chnh p gia phng v mi trng bao
quanh.
Nu vic lp t c phn chia thnh nhiu hn mt phng, phi o chnh p gia phng
tn trong cng v phng lin k. Php o phi lin tc cho n khi chnh p gia vng bao
bc cui cng v mi trng ph thuc bao quanh v mi trng bn ngoi u c o.
b) cc h thng b lc kt hp c thm nhp MPPS (kch thc ht thm nhp ln nht) trn b
bng n ln hn 0,003%;
c) cc lp t khi kh thi ca sol kh th l du d bay hi lng ng trn b lc v ng dn
khng c cho l gy thit hi cho cc sn phm v/hoc qu trnh v/hoc nhn vin trong
phng sch.
CH THCH Phng php quang k sol kh c bit cho nng sol kh 100 n 1000 ln ln
b lc cng cp khi so snh vi phng php DPC.
B.6.1.3 S dng my m ht ri rc (DPC)
Phng php DPC (B.6.3) l nhy hn, v h thng b lc tr nn t nhim hn so vi khi s
dng phng php quang k sol kh. N c th c s dng th nghim:
a) phng sch vi tt c cc loi h thng x l khng kh;
b) cc h thng b lc kt hp c thm nhp MPPS (kch thc ht thm nhp ln nht) trn b
gim n 0,000 005 %;
c) cc lp t khi kh thi ca sol kh th l du d bay hi lng ng trn b lc v ng dn
khng c php hoc khi sol kh rn c khuyn co.
B.6.2 Quy trnh v th qut r r ca h thng lc lp t bng quang k sol kh
B.6.2.1 Quy nh chung
Cc bc chun b nu trong cc iu t B.6.2.2 n B.6.2.5, quy trnh th nu trong B.6.2.6,
tiu ch chp nhn v cc tc ng sa cha xem trong B.6.2.7 v B.6.6[14][15][16].
B.6.2.2 La chn kch thch sol kh pha dng vo
Mt a phn tn c pht tc nhn to hoc mi trng sol kh c to ra pha dng vo
khng kh nhn c sol kh pha dng vo t ti nng kch thch ng u yu cu.
ng knh ht c khi lng trung bnh (MMD) i vi sn phm ny ch yu l t 0,5 m n
0,7 m vi lch chun hnh hc l 1,7.
CH THCH Hng dn v cht to ngun sol kh c nu trong C.6.4.
B.6.2.3 Nng kch thch sol kh pha dng vo v xc minh
Nng ca kch thch sol kh pha dng vo ca b lc phi l t 10 mg/m 3 n 100 mg/m3.
Nng thp hn 10 mg/m3 c th gim nhy pht hin r r. Nng ln hn 80 mg/m 3
c th tng s tc nghn b lc qu mc trn thi k th m rng[18].
Phi thc hin bin php thch hp xc minh hn hp ng u ca sol kh b sung cho dng
khng kh cung cp. Thi gian u h thng c th phi xc nh hn hp sol kh l mi
v tr. i vi vic nh gi nh vy mi vic phun v cc im ly mu phi c xc nh v
ghi li.
Tin hnh cc php o nng sol kh pha dng vo ngay ti pha dng vo ca b lc khng
c thay i ln hn 15% trong thi gian ly gi tr o trung bnh. Nng thp hn gi tr
trung bnh lm gim nhy ca php th cho cc r r nh, trong khi cc nng cao hn lm
tng nhy cho cc r r nh. Cc chi tit tip theo nh tin hnh nh th no php th trn sol
kh - khng kh phi c tha thun gia khch hng v nh cung cp. ASME N510-1989[1] v
IEST-RP-CCO34.2:1999[18] cng c th l gi tr.
B.6.2.4 Xc nh kch thc cc d
Kch thc u vo cc d mu phi c tnh ton t vic xem xt lu lng dng mu ca
dng c o v lu lng dng mu khng kh thot ra t b lc sao cho tc khng kh u
vo cc d xp x vi lu lng dng mu khng kh thot ra t b lc. Cc d ly mu phi c
cu trc hnh vung hoc hnh ch nht. Phn b tc u vo phi c xem xt cn thn [18].
qva
Dp = U x W
p
trong
(B.2)
1) Phi qut pha sch ca b lc v r r tim n. Trong qu trnh qut rng DPC, pht hin
nhiu hn s m c th chp nhn quan st c Ca trong thi gian thu nhn mu Ts ch th
s hin din tim n ca r r. Trong trng hp , phi thc hin giai on th hai. Nu khng
c ch th r r tim n, khng cn kho st tip. Xc nh Ca v Ts c m t trong B.6.3.6.
2) Phi a cc d v b mt c s m ht cc i trong tng r r tim n v thc hin o li
ti ch. Trong qu trnh o li ti ch bng mt DPC, pht hin nhiu hn s m c th chp
nhn quan st c Ca trong thi gian lu tr duy tr lin tc T s ch th s hin din tim n ca
r r. Xc nh Ca v Ts c m t trong B.6.3.6.
B.6.3.2 Cc iu kin ca sol kh
Mt a phn tn c pht tc nhn to hoc mi trng sol kh c to ra pha dng vo
khng kh t ti nng kch thch yu cu.
CH THCH Hng dn v cht to ngun sol kh c nu trong C.6.4.
Phi p ng cc iu kin sau y:
a) ng knh trung bnh ca ht m c phi l 0,1 m n 0,5 m;
b) kch thc ngng ca DPC phi bng hoc nh hn kch thc ht sol kh trung bnh;
c) nu DPC c nhiu hn mt ng dn c sn gia kch thc ngng v 0,5 m, phi chn ng
dn c s c cc ht pha dng ra cao nht;
d) phi iu chnh kch thc ht trung bnh tng ng st vi kch thc im gia ca ng
dn DPC s dng.
B.6.3.3 Nng v kim tra sol kh pha dng vo
Nng ca sol kh kch thch pha dng vo ca b lc phi cao t c tc qut
thc t c th chp nhn c theo B.6.3.5. Trong hu ht cc trng hp, phi b sung sol kh
pht tc cho pha dng vo sol kh kch thch t n nng kch thch cao yu cu.
kim tra nng cao nh vy c th yu cu mt h thng pha long ph hp trnh dung sai
nng ca DPC (sai s ngu nhin). Phi kim tra tnh nng ca h thng pha long ti thi
im bt u v kt thc ca mi chu k s dng[16].
Khi nng sol kh pha dng vo thay i theo thi gian, phi lin tc thc hin php o ny
trong qu trnh qut nhng r r nhn c d liu cho cc php tnh c s m pha dng ra
tip sau. Nng thp hn gi tr trung bnh s lm gim nhy i vi cc r r nh, trong khi
cc nng cao hn s lm tng nhy cho cc r r nh. Do , tt nht l phi theo di nng
pha dng vo. Cc chi tit tip theo nh tin hnh nh th no php th trn sol kh - khng
kh, bao gm tn s v s cc v tr thc hin ly mu pha dng vo[4] phi c tha thun
gia khch hng v nh cung cp[18].
B.6.3.4 Xc nh kch thc cc d
Tham kho B.6.2.4.
B.6.3.5 Quy trnh th qut r r h thng lc sp t
Tham kho B.6.2.6, cc khon B.6.2.3 v B.6.2.5 c thay th bng B.6.3.3 v B.6.3.6.4
tng ng.
B.6.3.6 Cc tnh ton chun b v nh gi
B.6.3.6.1 K hiu v biu lu trnh cc tnh ton chun b v nh gi
Nhng k hiu trong on ny c nu nh sau:
Cc l nng kh kch thch pha dng vo ca b lc (ht/cm 3);
Ps l thm nhp trn b cho php ln nht MPPS (kch thc ht thm nhp ln nht) ca b lc
a th;
PL l thm nhp r r chun ca b lc a th;
K l h s biu th PL ln hn Ps bao nhiu ln;
5 x 10-4
5 x 10-5
5 x 10-6
5 x 10-7
5 x 10-8
H s, K
10
10
30
100
300
Phi xc nh Ps l thm nhp MPPS (kch thc ht thm nhp ln nht) trn b c th cho
php ln nht ca b lc c th nh quy nh ca nh sn xut. thm nhp ring danh
ngha ti c ht ring c th s dng khi khng c thm nhp MPPS.
CH THCH PL gm thm nhp ca mi trng lc bnh thng v r r.
Trong din tch nht nh, thm nhp cc b c th ln hn thm nhp tng th ton b.
i vi quy trnh qut bng tay, c th thay th Ca bng Np. C khuyn co rng Np ln hn hoc
bng 2, v khng yu cu xem xt B.6.3.6.3.
i vi tng quan vi tiu ch c th chp nhn ca phng php quang k (xem B.6.2), thm
nhp ln nht c th cho php c thch ng l 0,01 % i vi b lc c thm nhp trn b l
0,05 % v 0,005%. Trong trng hp ny, kch thc ht trung bnh ca sol kh xp x l 0,8 (
0,2) m.
B.6.3.6.3 S m ht mong i Np l tiu ch c th chp nhn Ca
Mt s m quan st c, Ca, nu ra trn gii hn tin cy, Np, bng php tnh thng k. Mt
s cp Ca v Np c nu trong Bng B.2. Gi tr nh hn ca Np s cho php qut nhanh hn
hoc cho php nng pha dng vo thp hn.
a) Nu s m sai l khng ng k, phi chn cp Ca = 0, Np = 3,7.
b) Nu s m sai khng phi l khng ng k, phi chn gi tr ca C a 1.
Bng B.2 - Gii hn trn ca 95% khong tin cy ca phn b Poisson [8][17]
Quan st
c, Ca
Gii hn trn,
Np
Quan st
c, Ca
Gii hn trn,
Np
3,7
13,1
5,6
14,4
7,2
15,8
8,8
17,1
10,2
10
18,4
11,7
11
19,7
B.6.3.6.4 Tc qut, Sr
Khi Np ln hn 19,7
Ca = N p -
2 NP
(B.4)
(B.5)[18]
(B.6)
2 N Pa
(B.7)
(B.8)
(B.9)
(B.10)
B.6.3.8 V d p dng c nh gi
V d quy trnh nh gi nu trong Hnh B.3.
Sau khi sa cha hon tt v mt thi gian cha tr cho php, v tr r r phi c qut li
bng cch s dng phng php xc nh.
B.6.7 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu sau y phi
c ghi chp nh m t trong iu 5:
a) phng php th: quang k hoc my m ht ri rc (DPC);
b) cc n nh loi cho mi dng c o v thit b s dng v tnh trng hiu chun ca n;
c) mi iu kin c bit hoc l trnh hoc c hai t phng php th ny v mi quy trnh ring
tha thun gia khch hng v nh cung cp;
d) nng sol kh pha dng vo o vi cc v tr im mu v thi gian o tng ng;
e) lu lng; v i vi cc php o DPC, di kch thc ht;
f) nng sol kh pha dng vo trung bnh tnh c v s phn b ca n;
g) tiu ch tnh ton chp nhn p dng i vi cc php o pha dng ra;
h) kt qu ca php o pha dng ra i vi mi b lc nhn bit r rng, mt ct din tch
hoc v tr o;
i) kt qu th cui cng i vi mi v tr xc nh;
j) Nu khng c r r sau khi th xong, ni cch khc nu c r r bo co v tr r r, tc ng sa
cha v kt qu th nghim li ca v tr.
B.7 Php th hng dng kh v s nhn thy c
B.7.1 Nguyn tc
Mc ch ca php th hng dng kh v d nhn thy c l khng nh chiu ca dng
khng kh v ng u thch nghi ca n thit k v cc yu cu k thut v tnh nng v,
nu yu cu, cc c tnh khng gian v thi gian ca dng khng kh trong lp t.
CH THCH ng hc cht lng dng my in ton (CFD) s dng nh mt cng c d
on v phn tch khng c xem xt trong tiu chun ny.
B.7.2 Cc phng php
Php th hng dng kh v s nhn thy c c th thc hin theo bn phng php:
a) phng php si dy;
b) phng php phun du vt;
c) phng php hnh dung dng khng kh bng k thut x l hnh nh;
d) phng php hnh dung dng khng kh bng php o phn b tc .
Bng cc phng php a) v b) dng khng kh trong lp t c nhn thy thc s bng cch
s dng si dy du vt cht s hoc cht ht vt. Cc dng c lu gi nh mn hnh video,
phim ha hc, a hoc bng ghi hnh. Si dy du vt cht s hoc cht ht vt khng phi l
ngun nhim, v s theo chnh xc hnh dng ca dng khng kh. Thit b khc nh my pht
ht vt v ngun sng cng cao c th c s dng cho phng php ny.
Phng php c) c s dng chng minh nh lng s phn b tc ca dng khng
kh trong lp t. K thut da trn c s k thut x l hnh nh vt bng my vi tnh.
Phi thc hin cn thn m bo rng ngi vn hnh khng lm nhiu mu dng khng kh
ang kho st.
CH THCH Dng khng kh b tc ng bi nhiu thng s khc nh chnh p ca khng
kh, tc khng kh v nhit .
B.7.3 Quy trnh th trc tip hng dng kh v s nhn thy c
B.7.3.1 Phng php si dy du vt
dng trong trng thi ngh hoc trng thi vn hnh. Php th th hai ny c kh nng p dng
cho vng c yu cu tnh nng nhit chnh xc hn.
B.8.2 Quy trnh th nhit
B.8.2.1 Php th nhit chung
Php th ny c thc hin tip theo hon thnh ca php th ng u dng khng kh v
iu chnh ca cc iu khin h thng iu ha khng kh. Php th ny phi thc hin sau khi
h thng iu ha khng kh c vn hnh v cc iu kin c n nh.
Phi o nhit t nht mt v tr i vi mi vng cn kim sot nhit .
Mi dng c cm bin phi c t ti v tr c mc cao lm vic.
Sau thi gian c php dng c cm bin n nh, c nhit ti mi v tr phi c
ghi li. Phi thc hin php o thch hp cho mc ch th ca p dng v thi gian o phi t
nht l 5 min vi mt gi tr ghi t nht l tng pht.
B.8.2.2 Php th nhit ton din
Php th ny c o i vi din tch c yu cu k thut kim sot mi trng nghim ngt.
Thc hin php th ny t nht l 1h sau khi h thng iu ha nhit hot ng v cc
iu kin n nh.
Phi chia vng cng tc thnh mt h thng mng cc din tch bng nhau. Din tch th
nghim ring l phi la chn theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp.
S v tr o phi t nht l hai.
Cc d nhit phi t ti mc chiu cao lm vic v ti mt khong cch khng nh hn 300
mm cch trn, tng hoc sn ca lp t.
Phi la chn v tr cc d vi nhng xem xt v cc ngun nhit hin c.
Phi thc hin php o thch hp cho mc ch th ca p dng v thi gian o phi t nht l 5
min vi mt gi tr ghi t nht l tng pht.
B.8.3 Thit b th nhit
Thc hin php th nhit bng cch s dng mt dng c cm bin c chnh xc nh
quy nh trong ISO 7726, v d:
a) nhit k;
b) dng c nhit in tr;
c) nhit in tr.
Yu cu ti thiu phn di ca php o i vi thit b l 1/5 ca di nhit c th cho php
i vi s khc nhau gia nhit im t v di cho php ca thay i c php t im
t .
Dng c phi c chng ch hiu chun cn gi tr.
B.8.4 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu phi c ghi li
nh m t trong iu 5:
a) cc loi php th v php o, cc iu kin o;
b) n nh mi loi dng c o v dng c s dng v tnh trng hiu chun ca n;
c) v tr cc im o;
d) trng thi chim gi.
B.9 Php th m
B.9.1 Nguyn tc
B.10.2.2.3 o in p b
in p b c o bng cch s dng mt b theo di tm tch in c treo trn mt vt
cch in.
S thay i trn tm cch in c theo di bng mt von k tnh in.
Ban u tm c ni t chuyn di mi tch in d v n phi c bo m rng in
p trn tm l zero.
in p b c o bng cch t tm vo dng khng kh c ion ha cho n khi d liu
thu hi ca von k tr nn n nh.
in p b c th chp nhn ca my pht ion ph thuc vo nhy tch tnh in ca i
tng trn din tch lm vic. in p b c th chp nhn phi c xc nh theo s tha
thun gia khch hng v nh cung cp.
B.10.3 Thit b th tnh in v pht ion
a) von k tnh in hoc trng k tnh in o mc in p tnh in b mt th tnh in;
b) m k in tr cao o thuc tnh tiu tn tnh in i vi php th tnh in;
c) von k tnh in, hoc trng k tnh in v tm theo di dn in, hoc b theo di tm
tch in i vi php th my pht ion.
Cc thit b ny c m t trong C.11. Cc thit b phi c chng ch hiu chun cn gi tr.
B.10.4 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu phi c ghi li
nh m t trong iu 5;
a) cc loi php th v php o, cc iu kin o;
b) n nh mi loi dng c o v dng c s dng v tnh trng hiu chun ca n;
c) nhit , m v d liu mi trng khc nu c lin quan;
d) cc v tr im o;
e) trng thi chim gi:
f) cc d liu khc lin quan n php o.
B.11 Th sa lng ht
B.11.1 Nguyn tc
Php th ny m t quy trnh v thit b nh kch thc v m s ht v hoc c th b sa
lng khi khng kh vo b mt sn phm hoc b mt cng tc trong lp t. Cc ht sa lng
c thu gom vo tm kim chng c c tnh b mt thch hp tng t b mt ang xem xt,
ri c nh kch thc v m bng cch s dng knh hin vi quang hc, knh hin vi in t
hoc thit b qut b mt. C th s dng mt quang k ht bay thu nhn d liu tc sa
lng lt. D liu v cc ht sa lng phi c bo co di dng khi lng hoc s lng ca
cc ht trn mt n v din tch b mt trn mt n v thi gian.
B.11.2 Quy trnh th sa lng ht
B.11.2.1 Thu gom cc ht ln tm kim chng
Tm kim chng phi t trn cng b mt vi b mt ang xem xt. Tm kim chng phi c
cng in p tnh in nh b mt th. Phi theo cc quy trnh v phng php sau y khi thao
tc tm kim chng bng tay.
a) kim tra tt c h thng phng sch l ng chc nng, ph hp vi cc yu cu hot ng.
b) nhn dng tng tm kim chng c nht v sch ca n nh yu cu gim nng
ht b mt n di mc c th. Xc nh nng c s ca cc ht trn mi tm kim chng.
c) duy tr 10% tm kim chng kim tra. iu ny phi c x l hon ton ging nh cch
tm kim chng khng t th.
d) Vn chuyn tt c cc tm kim chng n v tr th bng cch sao cho ngn nga cc ht
trong khng kh khng lm nhim b mt ca chng.
e) t cc tm kim chng trong cc khong thi gian n 48 h ph thuc vo loi phng sch,
phng thc vn hnh v my m ht s c s dng. Thi gian t phi iu chnh, nu cn
t c s sa lng trn b mt tm kim chng cung cp cc d liu thng k c gi
tr tha mn yu cu ca ngi s dng.
f) Bao ph v thu gom cc tm kim chng t ri bo qun chng trong hp kn sao cho
chng c bo v khi b nhim tip theo.
B.11.2.2 m v nh c cc ht thu gom
m v nh c cc ht thu gom trn tm kim chng c tin hnh thu nhn d liu c
th ti lp, cc d liu ny c th s dng phn loi sch ca din tch a th.
Khi s dng knh hin vi quang hc, c th s dng ng ch thp thng hoc trn hiu
chun cho cc yu cu nh c ht. Vi mt knh hin vi in t, c th s dng li nhiu x
hiu chun bng cc tuyn dn tri bit lin kt cc kch thc hnh nh vo kch thc
thc t. Khi s dng my qut b mt, c th s dng thng tin hiu chun kch thc do nh
sn xut cung cp. D liu t tng s m trn mt phn din tch ca tm kim chng c th
ngoi suy ton th din tch b mt tm (s tm thng k). C th thc hin ngoi suy nh m t
trong ti liu tham kho [4]:
a) m v nh c cc ht trn tt c cc tm kim chng, bao gm c tm kim tra. m cc
ht trn tng din tch ca tt c cc tm kim chng ri phn loi chng trong di kch thc ht
ph hp, trn c s ng knh ht.
b) xc nh nng b mt ca cc ht sa lng trn mi tm kim chng:
D=
Nt - Nb
Aw
(B.11)
trong
D l nng ht sa lng trn b mt;
Nt l nng ht tng b mt;
Nb l s ht ln hn hoc bng kch thc nh nht xc nh trn b mt tm kim chng sau
khi lm sch, nhng trc khi a vo mi trng phng sch.
Aw l din tch tm kim chng, tnh bng centimt vung.
c) gi tr trung bnh ca D i vi tm kim chng kim tra.
d) Xc nh tng thc v nng b mt ca mi tm kim chng bng cch tr nng
trung bnh ca tm kim chng kim tra vi gi tr trung bnh ca tm kim chng a th. Chia
nng thc cho thi gian t tm kim chng th. Cc kt qu tnh ton ny biu th tc sa
lng ht (PDR) tnh bng s ht sa lng trn mt centimet vung trong mt n v thi gian.
e) Bo co gi tr trung bnh PDR v lch chun ca n.
B.11.3 Thit b th sa lng ht
B.11.3.1 Vt liu tm kim chng
Ph thuc vo kch thc ht c pht hin v phng tin o lng c th s dng sau y:
a) b lc mng vi xp;
b) bng dnh hai mt;
c) a petri;
d) a petri cha nha mu tng phn (en), v d nha polyeste;
Phi thc hin cc php o bn trong khong thi gian m s phn gi nng ht c m
t bi hm s m n, c ch th bi ng thng trn li bn-logarit (nng trn trc tung
l thang logarit, cn gi tr thi gian trn trc honh l thang tuyn tnh). Hn na nng th
phi khng qu cao xut hin tht thot trng khp, hoc qu thp xy ra vic m khng
chc chn.
CH THCH Vic nh gi bng thc nghim ca thi gian thu hi 100:1 l quy trnh o c u
tin.
B.12.3 Quy trnh th thu hi
B.12.3.1 nh gi thi gian phc hi 100:1
Php o trc tip thi gian thu hi 100:1 c th thc hin khi c kh nng t nng ht ban
u ti 100 ln hoc nhiu hn mc sch mc tiu.
Phi tin hnh cn thn trnh sai s ngu nhin v nhim tim n ca DPC quang hc.
Trc khi th nghim, yu cu phi tnh ton nng thc hin php th thi gian thu hi
100:1. Nu nng vt qu kh nng ti a ca DPC s ngu nhin xut hin hoc s dng h
thng pha long, gim nng trnh ngu nhin hoc thay th php th thi gian thu hi
100:1 bng php th tc thu hi (B.12.3.2).
a) t my m ht ph hp vi hng dn ca nh sn xut v chng ch hiu chun thit b.
b) t cc d DPC ti im th nghim, cc im o v s php o phi c xc nh theo
tha thun gia khch hng v nh cung cp. Khng c t cc d DPC trc tip ti u ra
ca dng khng kh.
c) iu chnh th tch mu n c cng gi tr s dng cho vic xc nh cp phng sch.
Thi gian tr ca my m t khi bt u mi ln m n cc ghi chp u ra phi c iu
chnh khng ln hn 10s.
d) Kch thc ht s dng trong php th ny phi khng nh hn 1 m. Kch thc ng dn
s dng bng DPC tng ng vi ng dn ca s nng ln nht ca sol kh.
e) Din tch phng sch c kim tra b nhim bi sol kh trong khi cc b x l khng kh
c a vo hot ng.
f) Nng ht ban u tng ln n 100 ln hoc nhiu hn mc sch mc tiu.
g) Khi u php o ti cc khong 1 min. Ghi li thi gian khi nng ht t ti ngng nng
mc tiu x 100 (t100n)
h) Ghi thi gian khi nng ht t mc sch mc tiu (tn)
i) Thi gian thu hi c biu th bng t0,01 = (tn - t100n).
B.12.3.2 nh gi tc thu hi
Tnh nng thu hi c th xc nh t nghing ca cong phn r nng ht ti cp
sch yu cu [xem TCVN .-1 (ISO 14644-1)], nh sau:
a) nghing d liu ca vic suy gim nng ht trn mt th ta vung vi cc gi tr
thi gian trn trc honh v cc gi tr nng trn trc tung bng thang logarit;
b) tc thu hi sch thu c t cc gi tr nghing ca ng thng.
Tc thu hi sch gia hai php o thnh cng c tnh ton t ng thc sau:
n 2,3
C
1
log10 1
t1
C0
trong
n l tc thu hi sch;
t1 l thi gian tri qua gia php o th nht v php o th hai;
C0 l nng ban u;
(B.12)
(B.13)
B.12.4 Thit b v cc im o i vi php th thu hi
Nhng thit b lit k di y phi c chng ch hiu chun c gi tr.
S lng cc im o c th c quyt nh theo s tha thun gia khch hng v nh cung
cp.
B.12.4.1 My pht sol kh v sol kh nhn to, c cng c tnh nh m t trong B.6
B.12.4.2 My m ht ri rc (DPC) c hiu qu m t trong C.1 v C.6.
B.12.4.3 H thng pha long, nu cn thit, nh m t trong C.12.3.
B.12.5 Bo co th nghim
Theo s tha thun gia khch hng v nh cung cp, cc thng tin v d liu sau phi c
ghi li nh m t trong iu 5:
a) n nh mi loi dng c o v dng c s dng v tnh trng hiu chun ca n;
b) s lng v cc v tr im o;
c) trng thi chim gi.
B.13 Th r r nhim
B.13.1 Nguyn tc
Php th ny c thc hin xc nh liu c s xm nhp ca khng kh b nhim vo
trong vng sch t vng bao quanh khng c kim sot ti mc ging hoc khc ca p sut
tnh v kim tra v r r ca h thng trn b p lc.
B.13.2 Quy trnh ca php th r r nhim
B.13.2.1 Phng php m ht ri rc (DPC)
o nng ht bn ngoi ca tng bao phng sch ngay st vi b mt hoc khong trng
ca ca nh gi. Nng ny phi ln hn nng phng sch bi h s l 103, v t
nht bng 3,5x106 ht/m3 ti kch thc ht c o. Nu nng l nh hn, to ra sol kh
tng nng .
Kim tra v r r qua cc im cu trc, cc rn nt hoc ng ng dn dch v, qut bn trong
tng bao ti khong cch khng ln hn 5 cm t cc im, vng m hoc b mt giao nhau
th vi tc qut l khong 5 cm/s.
kim tra cc rn nt ti khong trng ca ca m, phng php quan st dng c gii
thiu. Ghi chp v a vo bo co tt c cc gi tr ln hn 10-2 ln nng ht sol kh bn
ngoi o c ti kch thc ht thch hp.
CH THCH S v v tr cc im th ca php o ny c xc nh trn c s tha thun gia
khch hng v nh cung cp.
B.13.2.2 Phng php quang k
Thc hin sol kh bn ngoi phng sch hoc dng c ph hp vi B.6.2.2 trong nng cao
gy ra quang k vt qu thang o y l 0,1% gi tr ci t.
c trn quang k 0,1% gi tr ci t khi vt qu 0,01% ch th mt r r.
Yu cu k thut
khng m bo o
Lu lng mu
Di nng di
Di nng trn
C.2 m ht cc mn
C.2.1 My m ht ngng t (CNC), thit b m tt c cc git nh hnh thnh do ngng t ca
hi qu bo ha trn cc ht nhn ly mu. Nng ht ly tch c to ra i vi cc ht
ln hn hoc bng kch thc nh nht nhy ca CNC.
Yu cu k thut i vi my m ht ngng t c nu trong Bng C.2.
Bng C.2 - Yu cu k thut i vi my m ht ngng t
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
nhy
khng m bo o
n nh
Ti a l 12 thng
Di nng thp
Yu cu k thut
Gii hn/di o
khng m bo o
Ti a l 12 thng
Lu lng mu
Yu cu k thut
khng m bo o
Lu lng mu
C.3 m ht th
C.3.1 Php o bng knh hin vi ca cc ht thu gom trn giy lc, xem ASTM F312[4].
C.3.2 B va chm theo t, h thng thu gom ht khi mu ct ngang ti lu lng dng mu
khng i qua mt lot vi phun vi kch thc gim dn; mt vi l b mt thu gom. V tc
cht lng tng dn qua mi giai on b vi phun-thu gom, cc ht nh hn c thu gom
cn hoc m sau khi thu gom.
Yu cu k thut i vi b va chm theo t c nu trong Bng C.5.
Bng C.5 - Yu cu k thut i vi b va chm theo t
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
chnh xc
tuyn tnh
n nh
Ti a l 12 thng.
Yu cu k thut
Gii hn/di o
khng m bo o
tuyn tnh
Ti a l 12 thng.
Lu lng mu
Yu cu k thut
Gii hn/di o
khng m bo o
5 % gi tr hiu chun ci t
Ti a l 12 thng.
Lu lng mu
Yu cu k thut
tuyn tnh
n nh
Ti a l 12 thng.
Yu cu k thut
Gii hn/di o
khng m bo o
(5 % s c + 0,1 m/s)a
Ti a l 12 thng.
C.4.1.2 Thit b o bng siu m, 3 kch thc hoc tng ng, o tc khng kh bng
cm gic s thay i trong s thay i ca tn s m thanh (hoc tc m thanh) gia cc
im khc nhau trong dng khng kh c o.
Yu cu k thut i vi thit b o gi bng siu m c nu trong Bng C.10.
Bng C.10 - Yu cu k thut i vi thit b o gi bng siu m, 3 kch thc hoc
tng ng
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,01 m/s
khng m bo o
5 % s c
<1s
Ti a l 12 thng.
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,1 m/s
khng m bo o
Ti a l 12 thng.
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,5 m/s
khng m bo o
5 % s c
Ti a l 12 thng.
Yu cu k thut
Gii hn/di o
khng m bo o
5 % s c
< 10 s ti 90%
Ti a l 12 thng.
Di in hnh i vi kch thc np y 600 x 600 mm. Gii hn o v phn gii ph thuc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
1 Pa/0,1 Pa i vi di t 0 Pa n 100 Pa
khng m bo o
C.5.2 p k nghing, s dng o chnh p gia hai im khc nhau, bng cch nhn
pht hin ch th trn thang o bin nghing nh p sut nh (chiu cao) trn ng o c
y bng cht lng nh nc hoc cn.
Yu cu k thut i vi p k nghing c nu trong Bng C.15.
Bng C.15 - Yu cu k thut i vi vi p k nghing
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
nhy
khng m bo o
C.5.3 Dng c o chnh p bng c, s dng o chnh p ca khng kh gia hai vng
khc nhau, bng cch pht hin khong cch chuyn ng ca mt cy kim ni vi mt c cu
c hoc lin kt t tnh ti s i ch ca mt mng chn.
Yu cu k thut i vi dng c o chnh p bng c c nu trong Bng C.16.
Bng C.16 - Yu cu k thut i vi dng c o chnh p bng c
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,5 Pa i vi di t 0 Pa n 50 Pa
khng m bo o
5 % s c trn ton di t 0 Pa n 50 Pa
2,5 % s c trn ton di t 0 kPa n 50 kPa
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,001 g/l
khng m bo o
5%
tuyn tnh
0,5 %
n nh
Chiu di ng cc d mu
Chiu di ln nht l 4 m
Kch thc ht
Dng ly mu
Cc d mu
Xem B.6.2.4
C.6.1.2 Quang k sol kh loga, s dng o nng khi lng ca sol kh tnh bng
microgam trn lt (g/l). Quang k s dng mt bung quang hc tn x nh sng pha trc
tin hnh php o ny. Thit b ny khng th o trc tip s xm nhp r r b lc.
Yu cu k thut i vi quang k sol kh loga c nu trong Bng C.18.
Bng C.18 - Yu cu k thut i vi quang k sol kh loga
iu mc
Yu cu k thut
Gii hn/di o
0,001 g/l
khng m bo o
5%
n nh
Chiu di ng cc d mu
Chiu di ln nht l 4 m
Kch thc ht
Dng ly mu
Cc d mu
Xem B.6.2.4
e) v ondina (EL) du khong cht lng thc phm (v d CAS No. 8042-47-5);
f) du parafin (v d CAS No. 64742-46-7);
g) latex polystyrene (PSL)
Nu c th t c nng yu cu, c th s dng sol kh kh quyn.
C.6.5 H thng, thit b pha long, y sol kh c pha long vi khng kh sch trong mt
t l th tch bit (t 10 n 100) gim nng .
C.7 Php th trc tip dng kh v nhn thy c
C.7.1 Thit b, vt liu v cc ph kin th trc tip v nhn thy c dng khng kh,
xem Bng C.19 v C.20.
Bng C.19 - Vt liu v ht s dng trong phng php si ch du vt hoc phun
iu mc
M t
S t, vi v.v
M t
K thut x l hnh nh
o lng nh lng bng
cch hnh dung dng
M t
V d t 6 m n 9 m, hoc t 30 m n 70 ma (MMD)
Nng treo
a
C.7.4.2 My to sng m, s dng to sol kh (sng m), s dng s chuyn tip gia
cht kh n cht lng bng cch lm lnh hi nc DI n im sng.
Yu cu k thut i vi my to sng m c nu trong Bng C.22.
Bng C.22 - Yu cu k thut i vi my to sng m
iu mc
M t
1 m n 10 m (MMD)
Tc to ht
1 g/min n 25 g/min
Yu cu k thut
Gii hn/di o
- 3 kV n + 3 kV
khng m bo o
0,1 %
< 4 ms (10 % n 90 %)
Ti a l 12 thng
Yu cu k thut
Gii hn/di o
10 kV/cm
khng m bo o
5 % s c hoc 0,01 kV
< 2 s i vi 0 kV n 5 kV
Ti a l 12 thng
Yu cu k thut
Gii hn/di o
T 1000 n 3x109
khng m bo o
5 % i vi tng di o
10 ms n 390 ms
Ti a l 12 thng
in p th
DC 0,1 V n 1000 V
Dng u vo cc i
< 10 mA
Dng u ra cc i
Yu cu k thut
Gii hn/di o
- 5 kV n + 5 kV
khng m bo o
5 % i vi tng di o
0,1 s
Ti a l 12 thng
Cch in
in dung ca tm
(20 2) pF
Kch thc tm
150 mm x 150 mm
Tch in
Yu cu k thut
Gii hn/di o
Ti a l 12 thng
Ht hunh quang 4 m v 10 m
Yu cu k thut
0,1 m n 5 m 10 % phn gii kch thc
Gii hn o
Yu cu k thut
Di kch thc o
0,1 m n 2 m in hnh
Nng sol kh
Khong n 107/cm3
Nng
[6] ASTM F1471-93 (2001) Standard test methods for air cleaning performance of a hightefficiency particulate air-filter system (Phng php th chun i vi tnh nng lm sch khng
kh ca h thng lc ht trong khng kh hiu sut cao) Philadelphia, Pensylvania, US: Americal
society for testing and materials.
[7] Chemical abstracts service registry (S ng k dch v tm tt ha hc) Columbus, Ohio, US:
Americal chemical society.
[8] EN 1822-2:2000 Hight efficiency air filters (HEPA an ULPA) - Part 2: Aerosol production,
measuring equipment particle counting statistics [B lc khng kh hiu sut cao (HEPA v
ULPA) - Phn 2: To sol kh bng thit b o, m thng k ht]
[9] EN 1822-4:2000 Hight efficiency air filters (HEPA an ULPA) - Part 4: Determining leakage of
filter element (scan method) [B lc khng kh hiu sut cao (HEPA v ULPA) - Phn 4: Xc nh
r r ca b phn lc (phng php qut)]
[10] EN 12599:2000 Ventilation for building - Test procedures and measuring methods for
handing over installed ventilation and air conditioning systems (Thng gi cho ta nh - Quy trnh
th v phng php o x l h thng thng gi v iu ha khng kh lp t)
[11] IEST-G-CC1001:1999 Counting airbome particle for classification and monitoring of
cleanrooms and clean zones (m ht trong khng kh phn loi v theo di phng sch v
vng sch) Rolling Meadows, Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[12] IEST-G-CC1002:1999 Determination fo the concentration of airbon ultrafine particle (Xc
nh nng ht cc mn trong khng kh) Rolling Meadows, Ilinois, US: Institute of Environment
Sciences and Technology.
[13] IEST-G-CC1003:1999 Measurement of airbon macroarticles (o ht th trong khng kh)
Rolling Meadows, Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[14] IEST-RP-CC001.3:1993 HEPA and ULPA filters (B lc HEPA v ULPA) Rolling Meadows,
Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[15] IEST-RP-CC001.3:1993 HEPA and ULPA filters (B lc HEPA v ULPA) Rolling Meadows,
llinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology
[15] IEST-RP-CC006.3:2004 Testing cleanrooms (Th nghim phng sch) Rolling Meadows,
Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[16] IEST-RP-CC007.1:1992 Testing ULPA filters (Th nghim b lc ULPA) Rolling Meadows,
Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[17] IEST-RP-CC021.1:1993 Testing HEPA and ULPA filter media (Th nghim mi trng lc
HEPA v ULPA) Rolling Meadows, Ilinois, US: Institute of Environment Sciences and
Technology.
[18] IEST-RP-CC034.2:1999 HEPA and ULPA filter media (Mi trng lc HEPA v ULPA)
Rolling Meadows, Ilinois US: Institute of Environment Sciences and Technology.
[19] TCVN 8113-1 (ISO 5167-1:2003) Measurement of fluid flow by means of pressure differential
devices inserted in circular cross-section conduits running full - Part 1: General principles and
requirements (o dng cht lng bng phng tin ca dng c chnh p lng trong ng dn tit
din ngang hnh trn ton dng chy - Phn 1: Nguyn tc v yu cu chung)
[20] TCVN 8113-2 (ISO 5167-2:2003) Measurement of fluid flow by means of pressure differential
devices inserted in circular cross-section conduits running full - Part 2: Orifice plates (o dng
cht lng bng phng tin ca dng c chnh p lng trong ng dn tit din ngang hnh trn
ton dng chy - Phn 2: Tm nh c)
[21] TCVN 8113-3 (ISO 5167-3:2003) Measurement of fluid flow by means of pressure differential
devices inserted in circular cross-section conduits running full - Part 3: Nozzles and Venturi
nozzle (o dng cht lng bng phng tin ca dng c chnh p lng trong ng dn tit din
ngang hnh trn ton dng chy - Phn 3: ng v ng khuch tn)
[22] TCVN 8113-4 (ISO 5167-4:2003) Measurement of fluid flow by means of pressure differential
devices inserted in circular cross-section conduits running full - Part 4: Venturi tubes (o dng
cht lng bng phng tin ca dng c chnh p lng trong ng dn tit din ngang hnh trn
ton dng chy - Phn 4: ng khuch tn)
[23] JACA No.24:1989 Standardization and evaluation of clean room facilities (Tiu chun ha v
nh gi tin nghi phng sch) Japanese Industrial standards committee.
[24] JAC B 9921:1997 Light scattering automatic particle counter (My m ht tn x nh sng
t ng) Japanese Industrial standards committee.
[25] SEMI E14-93 Measurement of particle contamination comtributed to the product from the
process or support tool (Php o nhim ht phn b vo sn phm t qu trnh hoc cng c
h tr). San Jose, California, US: SEMI (1997).
[26] US Patent 5,059,349 Method of measuring the efficiency of gas mask filter using
monodispersed aerosols (Phng php o hiu sut lc ca mt n kh bng cch s dng sol
kh n phn tn)
[27] US Patent 5,059,352 Method for the generation of monodispersed aerosols for filter testing
(Phng php to sol kh n phn tn cho th nghim lc)
[28] VDI 2083 Part 4: 1996 Cleanroom technology - Surface cleanlines (Cng ngh phng sch sch b mt). Berlin; Beuth Verlag GmbH.
MC LC
Li gii thiu
1 Phm vi p dng
2 Ti liu vin dn
3 Thut ng v nh ngha
4 Quy trnh th
5 Bo co th nghim
Ph lc A (quy nh) - Chn cc php th gii thiu ca mt lp t v tn s thc hin cc
php th ny
Ph lc B (quy nh) - Cc phng php th
Ph lc C (quy nh) - Thit b th
Th mc ti liu tham kho