Professional Documents
Culture Documents
org C”QA
Heng hriatna kaltlang hian thinlung a che \hin a, he hriatna te hian mihring HAN DAWN VE TEH
ngaihtuahna a chawk tho thuai a, mahni intihveina te, inngaihtlawmna te, SNN— (p -3)
hriatrengna leh theihnghilhna te, lunghnurna leh hlimna, etc. thlengin a thlen ta NGHILH NI KAN NEI NGAI
\hin a ni. Mitdel chuan mitvarna a thlahlel ngei ang, mirethei chuan hausak a LOVANG
châk ngei bawk ang, chutiang zel thildangte pawh a nilo thei lo. Mihring hian a Sarah Colney— (p -3)
kim lohna laka famkimna a thlakhlelna hi khawvel pianken a ni ve hrim hrim a ni. FEBRUARY CALENDAR
SNN — (p -6)
Tin, mihring hian a damchhungin a phak tawk leh theihtawp chhuahin Olam haba
a lawmman dawnna khawvel (Olam hagmul) a famkimna umin a bei hram hram ZAWHNA LEH CHHANNA
\hin a ni. Lal David-a ngei pawhin Olam Haba a \hatna famkim a thlahlel ngawih SNN — (p -5)
ngawih a : “Aw I \hatna chu ava nasa êm, Nangmah \ihtute tana I chhawpsak LOCAL NEWS — (p -4)
chu, mihring fate mit hmuha Nangmah a rinna nghattute tana I tihsak chu” (Sam
31:20).Tin, “An ni chu I inchhung mawmna in nasa atakin an tlai si a; I lawmna lui tui I in tir a” (Sam 36:9).
“Lalpa, I puan inah chuan tunge lut ang ? I tlâng thianghlimah chuan tunge cheng ang ?” tiin. (contd/- p- 2)
ZAWHNA LEH CHHANNA Zawhna : Torah hrilhfiahtute thu hi a inang vek \hin silova
Zawhna : Temple hunlaia Yom Kippur-ah Hashem pual engtianga pawm tur nge ?
leh Azazel-a pual tiin kel pahnih tihhranin a awm thu To- Chhana : Torah hi Israel chanchin a thilthleng \hinte min
rah-ah kan hmu a, ‘Azazel-a pual’ tih hi enge a awmzia ? hrilhhretu a nilova, thawnthu angreng tam tak tarlanin awm
mahsela awmze neia thleng vek an ni. Chuvangin, Torah
— Yokhanan Tlau
kan chhiar hian hmanlaia ‘thilthleng’ chanchin hi kalkanin,
Channa : Zawhna \ha tak a ni e. Kan Rabbite rawn buai P-thianin chutiang thilthlengah chuan enge kan nunah zirtir
lovin, Jewish Encyclopadia (Talmud) a\anga a landan ilo min tum, tiin kan ngaihtuahna kan hmang zawk tur a ni.
en mai teh ang. ‘Azazel’ thumal hi Talmudic hrilhfiahna Torah hi Israel fate chanchin tarlanna satliah a ni lova, a
a\ang chuan tlâng pang khawhrawk emaw khampang thumal hi “kaihhruaina emaw zirtirtu” tihna a ni. Torah-ah
lung khawkrawk tihna a ni a, he hmunah hian ‘Azazel hian thlurbing bik chanchin te leh hun in dawt dan dik tak
pual kel’ chu an nawr liam \hin. ‘Azazel’ hi thumal pahnih anga tarlan pawh a ni hek lova, tin, thumal danglam tak tak
a\anga lak a ni a, ‘Az’ tih hi khawkrawk emaw rualrem lo hmanga chanchin tarlanna pawh a awm \euh a ni.
tihna a ni a, ‘El’ tih hi lian emaw ropui tihna a ni bawk a, Hmanlai Israel fate chanchin ziahna phenah hian hawrawp
chuvangin tlâng khawkrawk leh sa nghet tiin a sawi theih te, thumal te, leh châng te hi thudik sâng zawk hmuh
bawk ang (Yoma 67b). theihna a inphum ru a, P-thian chatuan finna thuruk chu lei
Tin, thubul zirna (etymology) a\anga a landan chuan mihringte man phak tura thawnthu anga remkhawm a ni.
‘Azazel’ thumal hi angel kalsual pahnih “Uza’ leh ‘Azael’ He chatuan thudik in phiarchuat hi hriat dan thupui hlawm
(Gen. 6 : 2,4) te nena inzawmna nei niin sawi a ni bawk a; lian tak tak a awm a :
he angel pahnih kalsual tate hurherhna sual kalzel tlanna PSHAT : He hrilhfiahna kalphung hi chuan Torah thuziakte
atân kel inthawina hi hlan \hin a ni, tiin sawi a ni bawk. chu mawlmang, awlsam leh mawihnai takin
Inthawi dan : Kel pahnih, an landan in ang tak, an rih dahchhuak a.
zawng leh a man pawh inang chu thlanchhuah a ni a. REMEZ : He kalphung hi chuan Torah thumal a\anga thuril
Puithiam lal chuan heng kelte hi a ding leh veiah a awm leh awmze nei sihhmuhna a tarlang thung a.
tir a, mi pahnihin an puibawm bawk a; Puithiam chuan DRUSH : Hei hi Midrash ti pawha hriat a ni. Torah bung
thingremah a kut zenin, chhinchhiahna pahnih - ‘Lalpa leh chang thuril inphum zirna a ni.
tan’ tih leh ‘Azazel-a tan’ tih inziak chu a phawrh a, tichuan
SOD : He kalphung hriahfiahna hi thuruk inthup a ni
kel pahnih chungah chuan a kut nghatin chhinchhiahna
pawh an chungah chuan a dah bawk a. “Lalpa hnena sual tawh a, thlarau lam thil zirbing mi tlemte te
thawina thilhlan’ tiin a chham a, chuveleh mi pahnih awm chauhvin an pawh phak leh mi bikte hnena an
ve teh chuan ‘A lalram ropui hming chu kumkhaw hlawnchhawnte chauhvin an hriat a ni.
tlaitluanin chawimawiin awm rawh se’ tiin anlo chhang Heng thupui hnuaiah hian hriat thiamna dang tam tak ala
a. inzar pharh \uap nghe nghe bawk a ni. Chuvangin, kan
sakhaw miril te hian hrihfiahna kalphungah hian an in hre
Tichuan, ‘Azazel’ pual kel luah chuan la zai senlar (scar-
tawn vek a, a hlu em em vek an ni. Thlirna pakhat chauh
let) chu a \awn a, kel lu ah chuan a kut nghatin sual puanna
dik tura kan sahuai thingvawn tlut chuan a fel dawn lova,
leh ngaihdam dilna thu a chham a : “Aw Lalpa, kei, ka
Torah thu hian thudik tam tak a pai tel a, a zavaiin a dik vek
chhungkua leh I mi thianghlim Aaron-a fate chuan I hmaah
a, thil nihna dik tak tarlang tur chuan kawhhmuhna hrang
diklo takin thil ka ti a, bawhchhiatna avangin kan sual a;
hrang kan mamawh \hin. Entirnan : Khawvel thlirna a\ang
Aw Lalpa, kei, ka chhungkua leh I mi thianghlim Aaron-a
chuan Moshe Rabbeinu kha feet 6 vela sang niin sawi a ni
fate’n I hma a kan khawlohna te, bawhchhiatna leh sualna
a, Drush thlirna khawvel-ah chuan amot 10 tih a ni a, chu
te hi min ngaidam ang che; I chhiahhlawh Moshia dan
chu feet 15 a ni daih thung, enge dik zawk ? A taksa san
thuziak angin, “tin hemi niah hian A ngaidam ang che u
a, in sual zawng zawngte chu Lalpa hmaah silfai a ni ang,
zawng sawina nge, a nihna ? Moshe Rabbeinu hi he
tichuan inlo thianghlim tawh ang..” tiin. Pungkhawmte khawvel tehna hmang hian kan teh nge, a thlarau nihna dik
chuan he thu chham hi anlo chhang \hin. tak kan teh zawk ? Mihring ziarangah hian tehna sawm a
awm a, amot 10 tling chin chuan heng tehna te hi a paltlang
Tichuan, rawngbawltu pakhat thlang chhuakin kel pakhat tihna a ni.
chu thlaler lam panin a kalpui ta a. Jerusalem mi
chhuanawm tak takte chuan an zui bawk a, Jerusalem leh inpe tura an dahte chuan puanthem emaw flag hmangin
tlâng khawkrawk inkarah chuan a khat tawkin chhawlbuk signal an inpe chhawng zel a, Puithiam lalin alo hriat veleh
10 an siam a, he’ng chhawl buk te hi a thlen apiangin ei/in rawngbawlna dang chu a chhunzawm chauh \hin a ni.
pek an tum a, mahse a hnawl vek \hin. Chhawlbuk 10-na a
thlen chuan tuman an zui tawh lova, ralkhat a\angin serh Chhinchhiahna la zai senlar hi Isaia 1:18 thu nena inhnerem
leh sang rawngbawlna chu an thlir \hin. Kham khawkrawk thlap a ni a, Talmud (ib. 39a) a\anga kan hmuh angin,
hmun an thlen chuan kel lu a la zai senlar chu hmun hnihah Puithiam lal - Simon mifel-a hunlai kum 40 chhung kha
\henin, kel kî-ah chuan pakhat a \awn a, pakhat chu lungah chu mipui bawhchhiatna ngaihdam a nihzia lantir nân,
a \awn thung a; tichuan kel chu khamah chuan a nawr khama kel nawrthlak a nih rual rualin la zai senlar chu a
liam ta \hin a ni (Yoma 6 : 1-8). varin a inthlak \hin. Chumi hnulamah erawh chuan thlarau
tlukchhiatna leh nun kawng dik tlakhniamna a nasat tawh
Kham pang chu a sangin a khawkrawk bawk a, a mawng avangin lazai rawng pawh a inthlak tawh mang lova, Temple
a thlen hmain kel taksa chu a pherh darh vek tawh \hin. II-na chhiat hma kum 40 vel a\ang kha chuan lazai rawng
Kel chu khama nawr thlak a nih veleh, a khât tawka signal inthlak hi a awm tawh ngailo. — L. Fanai
Shavei Israel Page - 6
Parashat - Yitro
1 2 3 4 5 Exo 18 : 1 — 20 : 23
Shevat - 17 18 19 20 21 HT : Isa. 6:1-7; 9 : 5-6
Mishpatim
Parashat Shekhalim
7 8 9 10 11 12 Exo 21 : 1 — 24 : 18
23 24 25 26 27 28 HT : Jer. 34:8-22;
33:25-26
Parashat - Teruma
14 15 16 17 18 19 Exo 25 : 18 — 27 : 19
30 Adar - 1 2 3 4 5 HT : I Lalte . 5:26 —
Rosh Khodesh Rosh Khodesh 6 : 13
Tetzave
21 22 23 24 25 26 Parashat Zakhor
7 8 9 10 11 12 Exo 27 : 20 — 30 : 10
Deut. 25 : 17 — 19
Mosia thih ni Tzom Esther
HT : I Samu. 15:2—34
THEI LEH TLAI EI I UAR ANG U a, thlai \henkhat chuan sa aiin iron a pai hnem a, sa a
Sa hi a tui hle na a, thlaia awmlo, chaw\ha bik a neilo. awm lo, vitamin ‘C’ an pai tel bawk a ni. Mizo chaw ei
Kan thlai ei ai ran kan eitir a, a sa dan tlangpuiah chuan thlai chu kan ei ve viauvin a
kan lo ei le chhawn hian thlai hlutna lang a, a bikin an\am, behlawi hnah,
90% kan hloh a ni. Ran vulhte hi maian te hi a ni awm e. Zo khua a
anti-biotics leh ran \han duhna chengte chu hna an thawk nasat me
hormone hlauhawm pui pui em laiin an ei/in chuan an taksa
Steriors te a chawm thau an ni \hin mamawh a phurhu zo \hin lova. Thlai
a, an sa ei hi thil hrisel tak a nilo. hnah mai bakah be lampang, maî lam
Natna hlauhawm tak tak pai reng chi, bal, kawlbahra, vaimim, tomato,
chung hian an thau kûng thei a, sa- alu, etc. te hi ei tam bawk tur a ni.
ah hian hrik thahana pesticides an Maian leh behlawi (bai) ringawt chuan
tih ang chi hi thlai aiin a let 5 velin kan taksa mamawh a phuhru zolo tih
a tam zawk. hriat a \ha a, theirah lam, a zung leh bul bal lamte
Thlai tih hrisel nana fertilizer leh pesticides hman pawh ei tam a \ha. Thlai rah leh hnahte, a bul leh a
khap a nih lai hian sa sawngbawltute hian an zung lam chite hian carbohydrates leh protein, kan
hlawkna umin ran thauna leh \han duhna damdawi taksa mamawh a pai hnem a, a rawng lar lam chite
hlauhawm pui pui an hmang \hin tih hriat a \ha hle. hian vitamin A leh C a nghah em em bawk a, vun leh
Mihring hi thei leh thlai ei tura duan kan ni a, kan ril mit atan a \ha, tin, taksa a tûr (toxic) awm tlengfai theitu
pawh hi sa ei tura duan rante aiin a let 3/4 velin a - antioxidant pawh a pai tel bawk a ni.
sei zawk a, kan thlai eite chu kan rilah rei tak a kalkual
Ngaihtuahna hmang mite chu thlai ei lamah an
a, chakna a pai zawng zawng a sawrchhuak \hin a intlansiak nasa a, ram changkang mai nilo Zoramah
ni.Sa erawh chu alo \awih hman tawh \hin a, tur hian anhnah man a to êm êm avangin mahni mamawh
\haloah a chang hman \hin a ni. ang te te a thlai chin uar tum ila, thlai kan ei hnem
Kan damdawi ei \hinte pawh hi thlai a\anga phah ngei ang. Kan kâ in tui a tih zawng ringawt ei
siamchhuah an ni a, thlai hnahte hian fibre a ngah mai lovin kan taksain enge a mamawh tiin fimkhur takin
a, ril bang a hrukfai \hin avangin ril cancer a veng thei leh thlai hrisel ei hram hram i tum ang u.