Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

CHƯƠNG I. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIÚP GI I NHANH BÀI TOÁN HÓA H C

“Phương pháp là Thầy của các Thầy” (Talley Rand Talley Rand)

ĐỒ ĐƯỜ §1. PHƯƠNG PHÁP SƠ ĐỒ ĐƯỜNG CHÉO

V i hình th c thi tr c nghi m khách quan, trong m t kho ng th i gian t ươ ng ñ i ng
n h c sinh ph i gi i quy t m t s l ư ng câu h i và bài t p khá l n (trong ñó bài t
p toán chi m m t t l không nh ). Do ñó vi c tìm ra các ph ươ ng pháp giúp gi i nhanh
bài toán hóa h c có m t ý nghĩa quan tr ng. Bài toán tr n l n các ch t v i nhau là
m t d ng bài hay g p trong ch ươ ng trình hóa h c ph thông. Ta có th gi i bài t p d
ng này theo nhi u cách khác nhau, song cách gi i nhanh nh t là “ph ươ ng pháp s ơ ñ
ñ ư ng chéo”. Nguyên t c: Tr n l n 2 dung d ch: Dung d ch 1: có kh i l ư ng m1, th
tích V1, n ng ñ C1 (C% ho c CM), kh i l ư ng riêng d1. Dung d ch 2: có kh i l ư ng
m2, th tích V2, n ng ñ C2 (C2 > C1), kh i l ư ng riêng d2. Dung d ch thu ñ ư c có m
= m1 + m2, V = V1 + V2, n ng ñ C (C1 < C < C2), kh i l ư ng riêng d. S ơ ñ ñ ư ng
chéo và công th c t ươ ng ng v i m i tr ư ng h p là: a) ð i v i n ng ñ % v kh i l ư
ng:
m1 C1 m2 C2 C |C2 - C| |C1 - C|

m1 | C 2 − C | = (1) m 2 | C1 − C | V1 | C 2 − C | = (2) V2 | C1 − C |

b) ð i v i n ng ñ mol/lít:
V1 C1 V2 C2 C |C2 - C| |C1 - C|

c) ð i v i kh i l ư ng riêng:
V1 d1 V2 d2 d |d2 - d| |d1 - d|

V1 | d 2 − d | = (3) V2 | d1 − d |

Khi s d ng s ơ ñ ñ ư ng chéo ta c n chú ý: *) Ch t r n coi nh ư dung d ch có C =

100% *) Dung môi coi nh ư dung d ch có C = 0% *) Kh i l ư ng riêng c a H2O là d = 1

Sau ñây là m t s ví d s d ng ph ươ ng pháp ñ ư ng chéo trong tính toán pha ch dung

d ch. D ng 1: Tính toán pha ch dung d ch Ví d 1. ð thu ñ ư c dung d ch HCl 25% c n
l y m1 gam dung d ch HCl 45% pha v i m2 gam dung d ch HCl 15%. T l m1/m2 là: A.
1:2 B. 1:3 C. 2:1 D. 3:1 H ư ng d n gi i:
Áp d ng công th c (1): m1 | 45 − 25 | 20 2 = = = ⇒ ðáp án C. m 2 | 15 − 25 | 10 1

Ví d 2. ð pha ñ ư c 500 ml dung d ch n ư c mu i sinh lí (C = 0,9%) c n l y V ml

dung d ch NaCl 3%. Giá tr c a V là: A. 150 B. 214,3 C. 285,7 D. 350
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 1/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

H ư ng d n gi i:
Ta có s ơ ñ :
V1(NaCl) 3 V2(H2O) 0 |0 - 0,9| 0,9 |3 - 0,9|

⇒ V1 =

0,9 ⋅ 500 = 150 (ml) ⇒ ðáp án A. 2,1 + 0,9

Ph ươ ng pháp này không nh ng h u ích trong vi c pha ch các dung d ch mà còn có th

áp d ng cho các tr ư ng h p ñ c bi t h ơ n, nh ư pha m t ch t r n vào dung d ch. Khi
ñó ph i chuy n n ng ñ c a ch t r n nguyên ch t thành n ng ñ t ươ ng ng v i l ư ng ch
t tan trong dung d ch. Ví d 3. Hòa tan 200 gam SO3 vào m gam dung d ch H2SO4 49%
ta ñ ư c dung d ch H2SO4 78,4%. Giá tr c a m là: A. 133,3 B. 146,9 C. 272,2 D.
300,0 Hư ng d n gi i: Phương trình ph n ng: SO3 + H2O  → H2SO4 98 × 100 100 gam
SO3  → = 122,5 gam H2SO4 80 N ng ñ dung d ch H2SO4 tương ng: 122,5% G i m1, m2 l
n l ư t là kh i l ư ng SO3 và dung d ch H2SO4 49% c n l y. Theo (1) ta có: m1 | 49 −
78,4 | 29,4 44,1 ⇒ m2 = = = × 200 = 300 (gam) ⇒ ðáp án D. m 2 | 122,5 − 78,4 |
44,1 29,4 ði m lí thú c a s ơ ñ ñ ư ng chéo là ch ph ươ ng pháp này còn có th dùng ñ
tính nhanh k t qu c a nhi u d ng bài t p hóa h c khác. Sau ñây ta l n l ư t xét các
d ng bài t p này. D ng 2: Bài toán h n h p 2 ñ ng v ðây là d ng bài t p c ơ b n
trong ph n c u t o nguyên t . Ví d 4. Nguyên t kh i trung bình c a brom là 79,319.
Brom có hai ñ ng v b n:
Thành ph n % s nguyên t c a Br là: A. 84,05 B. 81,02
Ta có s ơ ñ ñ ư ng chéo:
81 35 Br 79 35Br
81 35

79 35

Br và

81 35

Br.

C. 18,98

D. 15,95

H ư ng d n gi i:
(M=81) A=79,319 (M=79) 81 - 79,319 = 1,681
81 % 35 Br 0,319 0,319 81 81 = ⇒% 35 Br = ⋅100% ⇒ % 35 Br = 15,95% ⇒ ðáp án D. 79
% 35 Br 1,681 1,681 + 0,319

79,319 - 79 = 0,319

D ng 3: Tính t l th tích h n h p 2 khí Ví d 5. M t h n h p g m O2, O3 ñi u ki n

tiêu chu n có t kh i ñ i v i hiñro là 18. Thành ph n % v th tích c a O3 trong h n
h p là: A. 15% B. 25% C. 35% D. 45% H ư ng d n gi i:
Áp d ng s ơ ñ ñ ư ng chéo:

V M1= 48 O
3

|32 - 36| M = 18.2 =36 |48 - 36|

Trang 2/14
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

VO M2= 32
2

Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

VO3 VO2

41 1 = ⇒ %VO3 = ⋅ 100% = 25% ⇒ ðáp án B. 12 3 3 +1

Ví d 6. C n tr n 2 th tích metan v i m t th tích ñ ng ñ ng X c a metan ñ thu ñ ư c

h n h p khí có t kh i h ơ i so v i hiñro b ng 15. X là: A. C3H8 B. C4H10 C. C5H12 D.
C6H14 H ư ng d n gi i:
Ta có s ơ ñ ñ ư ng chéo:

V M1= 16 CH
4

M = 15.2 =30

|M2 - 30| |16 - 30|

VM M2 = M2
2

VCH 4 VM 2

| M 2 - 30 | 2 = ⇒ | M 2 - 30 | = 28 ⇒ M2 = 58 ⇒ 14n + 2 = 58 ⇒ n = 4 14 1

V y X là: C4H10 ⇒ ðáp án B.

D ng 4: Tính thành ph n h n h p mu i trong ph n ng gi a ñ ơ n baz ơ và ña axit D ng

bài t p này có th gi i d dàng b ng ph ươ ng pháp thông th ư ng (vi t ph ươ ng trình ph
n ng, ñ t n). Tuy nhiên cũng có th nhanh chóng tìm ra k t qu b ng cách s d ng sơ ñ
ñ ư ng chéo. Ví d 7. Thêm 250 ml dung d ch NaOH 2M vào 200 ml dung d ch H3PO4 1,5M.
Mu i t o thành và kh i l ư ng t ươ ng ng là: A. 14,2 gam Na2HPO4; 32,8 gam Na3PO4
B. 28,4 gam Na2HPO4; 16,4 gam Na3PO4 C. 12,0 gam NaH2PO4; 28,4 gam Na2HPO4 D. 24,0
gam NaH2PO4; 14,2 gam Na2HPO4 H ư ng d n gi i:
Có: 1 <
n NaOH 0,25.2 5 = = < 2 ⇒ T o ra h n h p 2 mu i: NaH2PO4, Na2HPO4 n H3PO4 0,2.1,5
3

S ơ ñ ñ ư ng chéo:

Na2HPO4 (n1 = 2) NaH2PO4 (n2 = 1)

⇒

n= 5 3

|1 - 5/3| = 2 3 |2 - 5/3| = 1 3

n Na 2HPO 4 n NaH2PO 4
=

2 ⇒ n Na2HPO4 = 2n NaH2PO4 . Mà n Na 2HPO4 + n NaH2PO4 = n H3PO4 = 0,3 (mol) 1

n Na2HPO4 = 0,2 (mol) m Na 2HPO4 = 0,2.142 = 28,4 (g)   ⇒ ⇒ ⇒ ðáp án C. n

NaH2PO4 = 0,1 (mol) m NaH2PO4 = 0,1.120 = 12,0 (g)  
D ng 5: Bài toán h n h p 2 ch t vô c ơ c a 2 kim lo i có cùng tính ch t hóa h c Ví
d 8. Hòa tan 3,164 gam h n h p 2 mu i CaCO3 và BaCO3 b ng dung d ch HCl d ư , thu
ñ ư c 448 ml khí CO2 (ñktc). Thành ph n % s mol c a BaCO3 trong h n h p là: A. 50%
B. 55% C. 60% D. 65% H ư ng d n gi i:

3,164 0,448 = 158,2 = 0,02 (mol) ⇒ M = 0,02 22,4 Áp d ng sơ ñ ñư ng chéo:

n CO2 =
BaCO3(M1= 197) M=158,2 CaCO3(M2 = 100)
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

|100 - 158,2| = 58,2 |197 - 158,2| = 38,8

Trang 3/14
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496
Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

⇒ %n BaCO =
3

58,2 ⋅100% = 60% ⇒ ðáp án C. 58,2 + 38,8

D ng 6: Bài toán tr n 2 qu ng c a cùng m t kim lo i ðây là m t d ng bài mà n u gi

i theo cách thông th ư ng là khá dài dòng, ph c t p. Tuy nhiên n u s d ng s ơ ñ ñ ư
ng chéo thì vi c tìm ra k t qu tr nên ñ ơ n gi n và nhanh chóng h ơ n nhi u. ð có th
áp d ng ñ ư c s ơ ñ ñ ư ng chéo, ta coi các qu ng nh ư m t “dung d ch” mà “ch t tan”
là kim lo i ñang xét, và “n ng ñ ” c a “ch t tan” chính là hàm l ư ng % v kh i l ư
ng c a kim lo i trong qu ng. Ví d 9. A là qu ng hematit ch a 60% Fe2O3. B là qu ng
manhetit ch a 69,6% Fe3O4. Tr n m1 t n qu ng A v i m2 t n qu ng B thu ñ ư c qu ng
C, mà t 1 t n qu ng C có th ñi u ch ñ ư c 0,5 t n gang ch a 4% cacbon. T l m1/m2
là: A. 5/2 B. 4/3 C. 3/4 D. 2/5 H ư ng d n gi i: S kg Fe có trong 1 t n c a m i qu
ng là: 60 112 ⋅ 1000 ⋅ = 420 (kg) +) Qu ng A ch a: 100 160 69,6 168 +) Qu ng B ch
a: ⋅1000 ⋅ = 504 (kg) 100 232 4  +) Qu ng C ch a: 500 × 1 −  = 480 (kg)  100 
Sơ ñ ñư ng chéo: mA 420 |504 - 480| = 24 480 mB 504 |420 - 480| = 60 m 24 2 ⇒ A= =
⇒ ðáp án D. m B 60 5
*** *** *** *** *** *** *** ***

*** *** *** *** * ** *** * ** *** 

BẢ KHỐ LƯỢ §2. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG

Áp d ng ñ nh lu t b o toàn kh i l ư ng (ðLBTKL): “T ng kh i l ư ng các ch t tham
gia ph n ng b ng t ng kh i l ư ng các s n ph m” giúp ta gi i bài toán hóa h c m t
cách ñ ơ n gi n, nhanh chóng.

Ví d 10. H n h p A g m 0,1 mol etylenglicol và 0,2 mol ch t X. ð ñ t cháy hoàn

toàn h n h p A c n 21,28 lít O2 (ñktc) và thu ñ ư c 35,2 gam CO2 và 19,8 gam H2O.
Tính kh i l ư ng phân t X (bi t X ch ch a C, H, O). H ư ng d n gi i: Ta có các
phương trình ph n ng cháy: 2C2H6O2 + 5O2  → 4CO2 + 6H2O X + O2  → CO2 + H2O Áp
d ng ðLBTKL: m X + m C2H6O 2 + m O2 = m CO2 + m H 2O ⇒ m X = m CO2 + m H 2O − m
C2H6O 2 + m O2

21,28   ⇒ m X = 35,2 + 19,8 −  0,1× 62 + ⋅ 32  = 18,4 (gam) 22,4   18,4 Kh i

l ư ng phân t c a X: M X = = 92 (g/mol). 0,2
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 4/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

Ví d 11. Hòa tan hoàn toàn 3,34 gam h n h p hai mu i cacbonat kim lo i hóa tr II
và hóa tr III b ng dung d ch HCl d ư ta thu ñ ư c dung d ch A và 0,896 lít khí bay
ra (ñktc). Tính kh i l ư ng mu i có trong dung d ch A. H ư ng d n gi i: G i 2 mu i
cacbonat là: XCO3 và Y2(CO3)3. Các phươ ng trình ph n ng x y ra: (1) XCO3 + 2HCl 
→ XCl2 + H2O + CO2 ↑ (2) Y2(CO3)3 + 6HCl  → 2YCl3 + 3H2O + 3CO2 ↑ 0,896 S mol
khí CO2 bay ra: n CO2 = = 0,04 (mol) ⇒ n HCl = 2n CO2 = 2 × 0,04 = 0,08 (mol) 22,4
Áp d ng ðLBTKL: (m XCO3 + m Y2 (CO3 )3 ) + m HCl = m CO2 + m H 2O + m muèi
⇒ m muèi = (m XCO3 + m Y2 (CO3 )3 ) + m HCl − (m CO2 + m H 2O ) ⇒ m muèi = 3,34 +
0,08 × 36,5 − (0,04 ×18 + 0,04 × 44) = 3,78 (gam).

Ví d 12. Kh m gam h n h p A g m các oxit CuO, FeO, Fe3O4 và Fe2O3 b ng khí CO cao,
ng ư i ta thu ñ ư c 40 gam h n h p ch t r n X và 13,2 gam khí CO2. Tìm giá tr c a
m. H ư ng d n gi i:

nhi t ñ

Phân tích: v i bài toán này, n u gi i theo cách thông th ư ng, t c ñ t s mol c a
các oxit l n l ư t là x, y, z, t thì có m t khó khăn là ta không th thi t l p ñ 4
phương trình ñ gi i ra ñư c các n. M t khác, chúng ta cũng không bi t lư ng CO ñã
cho có ñ ñ kh h t các oxit v kim lo i hay không? ðó là ch ư a k ñ n hi u su t c a ph
n ng cũng là m t v n ñ gây ra nh ng khó khăn! Nhưng n u chúng ta dùng phương pháp
b o toàn kh i l ư ng s giúp lo i b ñ ư c nh ng khó khăn trên và vi c tìm ra giá tr
c a m tr nên h t s c ñ ơ n gi n.
Các phương trình ph n ng có th x y ra: (1) 3Fe2O3 + CO  → 2Fe3O4 + CO2 (2) Fe3O4
+ CO  → 3FeO + CO2 (3) FeO + CO  Fe + CO2 → (4) CuO + CO  → Cu + CO2 13,2 Ta
có: n CO (p−) = n CO2 = = 0,3 (mol) ⇒ m CO (p−) = 28.0,3 = 8,4 (gam) 44 Kh i lư ng
ch t r n: mr = 40 (gam) Áp d ng ðLBTKL: m A + m CO (p−) = m r + m B ⇒ m A = m r +
m CO2 − m CO (p−)
⇒ m = m A = 40 + 13,2 − 8,4 = 44,8 (gam).

Ví d 13. Thu phân hoàn toàn 14,8 gam h n h p 2 este ñ ơ n ch c là ñ ng phân c a nhau
th y c n v a ñ 200 ml dung d ch NaOH 1M, thu ñ ư c m gam h n h p 2 mu i và 7,8 gam
h n h p 2 r ư u. Tìm m. H ư ng d n gi i:
G i công th c chung c a 2 este là: RCOOR' Ph ươ ng trình ph n ng x y ra: RCOOR' +
NaOH  RCOONa + R'OH → Theo bài ra ta có: n NaOH = 0,2.1 = 0,2 (mol) ⇒ m NaOH =
40.0,2 = 8 (gam) Áp d ng ðLBTKL: m RCOO R' + m NaOH = m RCOONa + m R'OH ⇒ m RCOONa
= m RCOO R' + m NaOH − m R'OH
⇒ m = m RCOONa = 14,8 + 8 − 7,8 = 15 (gam).

***

***

***

***

***

***

***

***
************************
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 5/14
Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

GIẢ KHỐ LƯỢ §3. PHƯƠNG PHÁP TĂNG GIẢM KHỐI LƯỢNG
Nguyên t c c a ph ươ ng pháp: D a vào s tăng gi m kh i l ư ng (TGKL) khi chuy n t 1
mol ch t A thành 1 ho c nhi u mol ch t B (có th qua các giai ño n trung gian) ta d
dàng tính ñ ư c s mol c a các ch t ho c ng ư c l i. Ch ng h n: a) Xét ph n ng: MCO3
+ 2HCl  → MCl2 + CO2 ↑ + H2O Theo ph n ng này thì khi chuy n t 1 mol MCO3  → 1
mol MCl2, kh i l ư ng h n h p tăng thêm 71 – 60 = 11 gam và có 1 mol CO2 ñ ư c gi i
phóng. Nh ư v y, khi bi t l ư ng mu i tăng ta có th tính ñ ư c s mol CO2 sinh ra ho c
ngư c l i. b) Xét ph n ng: RCOOR’ + NaOH  → RCOONa + R’OH C 1 mol este RCOOR’
chuy n thành 1 mol mu i RCOONa, kh i l ư ng tăng (ho c gi m) |23 – R’| gam và tiêu
t n h t 1 mol NaOH, sinh ra 1 mol R’OH. Nh ư v y, n u bi t kh i l ư ng c a este ph n
ng và kh i l ư ng mu i t o thành, ta d dàng tính ñ ư c s mol c a NaOH và R’OH ho c
ng ư c l i. Có th nói hai ph ươ ng pháp “b o toàn kh i l ư ng” và “tăng gi m kh i l ư
ng” là 2 “anh em sinh ñôi”, vì m t bài toán n u gi i ñ ư c b ng ph ươ ng pháp này thì
cũng có th gi i ñư c b ng phương pháp kia. Tuy nhiên, tùy t ng bài t p mà phương
pháp này hay ph ươ ng pháp kia là ư u vi t h ơ n. Ví d 14. Gi i l i ví d 12 b ng
ph ươ ng pháp tăng gi m kh i l ư ng. H ư ng d n gi i:
Các phương trình ph n ng x y ra: (1) XCO3 + 2HCl  → XCl2 + H2O + CO2 ↑ (2)
Y2(CO3)3 + 6HCl  → 2YCl3 + 3H2O + 3CO2 ↑ 0,896 S mol khí CO2 bay ra: n CO2 = =
0,04 (mol) 22,4 Theo (1), (2): khi chuy n t mu i cacbonat → mu i clorua, c 1 mol
CO2 sinh ra, kh i l ư ng h n h p mu i tăng thêm 71 – 60 = 11 gam. V y kh i l ư ng h
n h p mu i tăng lên là: ∆m = 0,04.11 = 0,44 gam. Kh i l ư ng c a mu i trong dung d
ch: m muèi = 3,34 + 0,44 = 3,78 (gam).

Ví d 15. Gi i l i ví d 13 b ng ph ươ ng pháp tăng gi m kh i l ư ng. H ư ng d n gi i:

Các phương trình ph n ng có th x y ra: (1) 3Fe2O3 + CO  → 2Fe3O4 + CO2 (2) Fe3O4
+ CO  → 3FeO + CO2 (3) FeO + CO  → Fe + CO2 (4) CuO + CO  → Cu + CO2 13,2 Ta
có: n CO (p−) = n CO2 = = 0,3 (mol) ⇒ m CO (p−) = 28.0,3 = 8,4 (gam) 44 Kh i lư ng
ch t r n: mr = 40 (gam) Theo (1), (2), (3), (4): c 1 mol CO ph n ng  1 mol CO2, kh
i lư ng h n h p A gi m là: → ∆m = 1 × (44 – 28) = 16 gam. V y kh i lư ng h n h p A
ñã b gi m là: 16 × 0,3 = 4,8 (gam) Kh i l ư ng c a h n h p A ban ñ u là: m = 40 +
4,8 = 44,8 (gam). Ví d 16. Nhúng m t lá nhôm vào 200 ml dung d ch CuSO4, ñ n khi
dung d ch m t màu xanh l y lá nhôm ra cân th y n ng h ơ n so v i ban ñ u là 1,38
gam. Xác ñ nh n ng ñ c a dung d ch CuSO4 ñã dùng. H ư ng d n gi i:
Phương trình ph n ng x y ra: 2Al + 3CuSO4  → Al2(SO4)3 + 3Cu ↓
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

(*)
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Trang 6/14
Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

Theo (*): c 2 mol Al ph n ng h t v i 3 mol CuSO4, sinh ra 3 mol Cu, kh i l ư ng

thanh nhôm tăng lên: ∆m = 3.64 – 2.27 = 138 (gam). 1,38 V y s mol CuSO4 ñã tham
gia ph n ng là: n CuSO 4 = ⋅ 3 = 0,03 (mol) 138 0,03 N ng ñ c a dung d ch CuSO4: C
M = = 0,15 (M). 0,2

Chú ý: Khi nhúng thanh kim lo i A vào dung d ch mu i c a kim lo i B (kém ho t ñ ng

h ơ n A). Sau khi l y thanh kim lo i A ra, kh i l ư ng thanh kim lo i A ban ñ u s
thay ñ i do: 1) M t l ư ng A b tan vào dung d ch 2) M t l ư ng B t dung d ch ñ ư c
gi i phóng, bám vào thanh kim lo i A 3) Tính kh i l ư ng tăng (hay gi m) c a thanh
A ph i d a vào ph ươ ng trình ph n ng c th . Ví d 17. Cho 11 gam h n h p 3 axit
ñ ơ n ch c thu c cùng dãy ñ ng ñ ng tác d ng hoàn toàn v i kim lo i Na d ư , thu ñ ư
c 2,24 lít khí H2 (ñktc). Tính kh i l ư ng mu i h u c ơ t o thành. H ư ng d n gi i:
S mol khí H2 t o thành: n H 2 =

2,24 = 0,1 (mol) 22,4

G i công th c chung c a 3 axit ñ ơ n ch c là: RCOOH. Ph ươ ng trình ph n ng x y ra:

(*) 2RCOOH + 2 Na  2RCOONa + H 2 → Theo (*): c 2 mol RCOOH ph n ng  → 2 mol
RCOONa và 1 mol H2, kh i l ư ng mu i tăng lên so v i kh i l ư ng c a axit là: ∆m =
2.[(R + 44 + 23) − (R + 45)] = 44 (gam) Kh i l ư ng mu i h u c ơ l n h ơ n axit là:
m = 44.0,1 = 4,4 (gam) V y, kh i l ư ng mu i h u c ơ t o thành là: 11 + 4,4 = 15,4
(gam). *** *** *** *** *** *** *** ***

************************

BẢ TỐ §4. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN NGUYÊN TỐ

Nguyên t c chung c a ph ươ ng pháp này là d a vào ñ nh lu t b o toàn nguyên t
(BTNT): “Trong các ph n ng hóa h c thông th ư ng, các nguyên t luôn ñ ư c b o toàn”.
ði u này có nghĩa là: T ng s mol nguyên t c a m t nguyên t X b t kì trư c và sau
ph n ng là luôn b ng nhau. Ví d 18. H n h p ch t r n A g m 0,1 mol Fe2O3 và 0,1
mol Fe3O4. Hòa tan hoàn toàn A b ng dung d ch HCl d ư , thu ñ ư c dung d ch B. Cho
NaOH d ư vào B, thu ñ ư c k t t a C. L c l y k t t a, r a s ch r i ñem nung trong
không khí ñ n kh i l ư ng không ñ i thu ñ ư c m gam ch t r n D. Tính m. H ư ng d n
gi i:
Các ph n ng hóa h c x y ra: (1) Fe2O3 + 6HCl  → 2FeCl3 + 3H2O (2) Fe3O4 + 8HCl 
→ FeCl2 + 2FeCl3 + 4H2O (3) NaOH + HCl  → NaCl + H2O (4) 2NaOH + FeCl2  →
2NaCl + Fe(OH)2 ↓ (5) 3NaOH + FeCl3  → 3NaCl + Fe(OH)3 ↓ t0 (6) 4Fe(OH)2 + 2H2O +
O2  → 4Fe(OH)3 t0 (7) 2Fe(OH)3  → Fe2O3 + 3H2O Fe 2 O 3 : 0,1 mol  Theo các
phương trình ph n ng ta có sơ ñ :  ⇒ Fe 2 O 3 (r n D) Fe 3O 4 : 0,1 mol 
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 7/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

Áp d ng ñ nh lu t b o toàn nguyên t ñ i v i Fe:

⇒ nD =

∑n

Fe (trong D)

= 0,1.2 + 0,1.3 = 0,5 (mol)

0,5 = 0,25 (mol) ⇒ m D = 0,25.160 = 40 (gam). 2

Ví d 19. Ti n hành crackinh nhi t ñ cao 5,8 gam butan. Sau m t th i gian thu ñ ư c
h n h p khí X g m CH4, C2H6, C2H4, C3H6 và C4H10. ð t cháy hoàn toàn X trong khí
oxi d ư , r i d n toàn b s n ph m sinh ra qua bình ñ ng H2SO4 ñ c. Tính ñ tăng kh i
l ư ng c a bình H2SO4 ñ c. H ư ng d n gi i:
Các sơ ñ ph n ng x y ra: (1) C4H10 crackinh → CH4 + C3H6   crackinh (2) C4H10 
 → C2H6 + C2H6  t0 (3) CH4  → CO2 + 2H2O 0 (4) C2H4 t → 2CO2 + 2H2O 0 (5) C2H6
t → 2CO2 + 3H2O t0 (6) C 3 H6  → 3CO2 + 3H2O t0 (7) C4H10  → 4CO2 + 5H2O ð
tăng kh i l ư ng c a bình H2SO4 ñ c chính là t ng kh i l ư ng H2O sinh ra trong ph n
ng ñ t cháy h n h p X. 5,8 Theo bài ra ta có: n butan = = 0,1 (mol) 58 T ph ươ ng
trình ph n ng, có: H (butan ban ñ u)  → H (nư c) và C4H10  → 10H  → 5H2O Áp d
ng ñ nh lu t BTNT ñ i v i hiñro: ∑ n H (butan) = ∑ n H (H 2O) = 10 × 0,1 = 1 (mol)
⇒ n H 2O =

1 = 0,5 (mol) ⇒ ∆m = m H 2O = 18.0,5 = 9 (gam). 2

Ví d 20. H n h p khí A g m m t ankan, m t anken, m t ankin và hiñro. Chia A thành

2 ph n có th tích b ng nhau r i ti n hành 2 thí nghi m sau: Ph n 1: ñem ñ t cháy
hoàn toàn r i d n s n ph m cháy l n l ư t qua bình 1 ñ ng H2SO4 ñ c, bình 2 ñ ng
n ư c vôi trong d ư . Sau ph n ng cân th y kh i l ư ng bình 1 tăng 9,9 gam, bình 2
tăng 13,2 gam. Ph n 2: d n t t qua ng ñ ng b t Ni nung nóng thu ñ ư c h n h p khí
B. S c khí B qua bình ñ ng n ư c vôi trong d ư , th y kh i l ư ng bình n ư c vôi trong
tăng m gam. Tìm giá tr c a m. H ư ng d n gi i: Phân tích: Vì 2 ph n có th tích b ng
nhau nên thành ph n c a chúng là nh ư nhau. Và s n ph m ñ t cháy c a 2 ph n là hoàn
toàn gi ng nhau! ñây, vi c d n ph n 2 qua b t Ni, nung nóng  → h n h p B, sau ñó
m i ñem ñ t cháy B ch là m t b ư c gây nhi u, khi n chúng ta b r i mà thôi, vì
thành ph n các nguyên t c a B và ph n 2 là hoàn toàn gi ng nhau. Chính vì v y, kh
i l ư ng bình n ư c vôi trong tăng thí nghi m 2 chính b ng t ng kh i l ư ng c a n ư
c và CO2 sinh ra trong thí nghi m 1! V y: m = ∆mbình 1 + ∆mbình 2 = 9,9 + 13,2 =
23,1 (gam).
*** *** *** *** *** *** *** ***

************************

§5. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ELECTRON BẢ

Nguyên t c c a ph ươ ng pháp: “Khi có nhi u ch t oxi hóa ho c ch t kh trong h n h p
ph n ng (nhi u ph n ng ho c ph n ng qua nhi u giai ño n) thì t ng s mol electron
mà các phân t ch t kh cho ph i b ng t ng s mol electron mà các ch t oxi hóa nh n”.
ðây chính là n i dung c a ñ nh lu t b o toàn electron trong ph n ng oxi hóa – kh .
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 8/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

ði u quan tr ng nh t khi áp d ng ph ươ ng pháp này ñó là vi c ph i nh n ñ nh ñúng

tr ng thái ñ u và tr ng thái cu i c a các ch t oxi hóa và các ch t kh , nhi u khi
không c n quan tâm ñ n vi c cân b ng ph n ng hóa h c x y ra. Ph ươ ng pháp này ñ c
bi t lí thú ñ i v i các bài toán ph i bi n lu n nhi u tr ư ng h p x y ra. Ví d 21.
Hoà tan hoàn toàn 19,2 gam kim lo i M trong dung d ch HNO3 d ư thu ñ ư c 8,96 lít
(ñktc) h n h p khí g m NO2 và NO có t l th tích 3:1. Xác ñ nh kim lo i M. H ư ng d
n gi i:
S mol c a h n h p khí: n khí = 8,96 = 0,4 (mol) 22,4

Vì VNO2 : VNO = 3 : 1 ⇒ n NO2 : n NO = 3 : 1 ⇒ n NO2 =

3 1 ⋅ 0,4 = 0,3 (mol); n NO = ⋅ 0,4 = 0,1 (mol) 4 4

0

G i n là hóa tr c a M. Quá trình như ng electron: M − ne  M → 19,2 S mol electron

như ng là: ∑ n e nh−êng = ⋅ n (mol) (*) M (2) Quá trình nh n electron: 4 N + 6e  3
N + N → T ng s mol electron nh n là: ∑ n e nhËn = 6 × 0,1 = 0,6 (mol) Áp d ng ñ nh
lu t b o toàn electron, ta có:
+5 +4 +2

+n

(1)

(**)
19,2 ⋅ n = 0,6 ⇒ M = 32n M

∑n

e nh−êng

= ∑ n e nhËn ⇒

⇒ n = 2; M = 64. V y kim lo i M là ñ ng (MCu = 64).

Ví d 22. Hòa tan hoàn toàn 11,2 gam Fe vào HNO3 d ư , thu ñ ư c dung d ch A và 6,72
lít h n h p khí B g m NO và m t khí X, v i t l th tích là 1:1. Xác ñ nh khí X. Hư
ng d n gi i:
S mol c a h n h p khí B: n B =
0

6,72 = 0,3 (mol) ⇒ n NO = n X = 0,15 (mol) 22,4

+3

Quá trình như ng electron: Fe  Fe + 3e (1) → 11,2 S mol electron như ng là: ∑ n e
nh−êng = ⋅ 3 = 0,6 (mol) 56
+5 +2

(*)

Quá trình nh n electron c a NO: N + 3e  → N (2) S mol electron do NO nh n là: n e

(NO nhËn) = 3 × 0,15 = 0,45 (mol) Áp d ng ñ nh lu t b o toàn electron, ta có:
+5
(**)

∑n

e nh−êng

= ∑ n e nhËn ⇒ ∑ n e nh−êng = n e (NO nhËn) + n e (X nhËn)

⇒ n e (X nhËn) = ∑ n e nh−êng − n e (NO nhËn) = 0,6 − 0,45 = 0,15 (mol)

G i n là s electron mà X nh n. Ta có: N + ne  → N 0,15 ⇒n= = 1. T ñó suy ra X là

NO2. 0,15

+ (5− n)

(3)

Ví d 23. ð m gam phoi bào s t A ngoài không khí sau m t th i gian bi n thành h n h
p B có kh i l ư ng 12 gam g m Fe và các oxit FeO, Fe3O4, Fe2O3. Cho B tác d ng hoàn
toàn v i axit nitric d ư th y gi i phóng ra 2,24 lít khí duy nh t NO. Tính kh i l ư
ng m c a A? H ư ng d n gi i:
S ơ ñ các bi n ñ i x y ra:
Fe
mA gam

Fe FeO B Fe O 12 gam Fe3O4 23

Trang 9/14

dd HNO3

NO

2,24 lÝt (®ktc)

Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

Quá trình như ng electron: Fe  Fe + 3e (1) → m S mol electron như ng là: ∑ n e

nh−êng = ⋅ 3 (mol) (*) 56 Các quá trình nh n electron: +) T s t  O2 + 4e  (2) →
oxit: → 2O-2 12 − m 12 − m S electron do O2 nh n là: n e (O2 nhËn) = ⋅4 = (mol) 32
8 +) T oxit  (3) → mu i Fe3+: N + 3e  → N S electron do N nh n là: n e (N nhËn)
= 3 × 0,1 = 0,3 (mol)
⇒ T ng s electron nh n là:
+5 +2

+3

∑n

e nhËn

12 − m + 0,3 (mol) 8

(**)
m 12 − m = + 0,3 56 8

Áp d ng ñ nh lu t b o toàn electron ta có
⇒ m = 10,08 (gam).

∑n

e nh−êng

= ∑ n e nhËn ⇒ 3 ×

***

***

***

***

***

***

***

***

************************

PHƯƠNG BẢ ĐIỆ §6. PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH

Nguyên t c c a ph ươ ng pháp: “Trong m t dung d ch n u t n t i ñ ng th i các ion
d ươ ng và âm thì theo ñ nh lu t b o toàn ñi n tích: t ng s ñi n tích d ươ ng b ng t
ng s ñi n tích âm”. ðây chính là c ơ s ñ thi t l p ph ươ ng trình bi u di n m i
liên h gi a các ion trong dung d ch. Ví d 24. K t qu xác ñ nh n ng ñ mol/lít c a
các ion trong m t dung d ch nh ư sau:
Ion:
S mol: Na + 0,05 Ca 2+ 0,01
− NO 3 0,01

Cl − 0,04

− HCO 3 0,025

H i k t qu ñó ñúng hay sai? T i sao?

H ư ng d n gi i: T ng s ñi n tích d ươ ng: 0,05 + 2.0,01 = 0,07 (mol) T ng s ñi n

tích âm: 0,01 + 0,04 + 0,025 = 0,075 (mol) Ta th y t ng s ñi n tích d ươ ng ≠ t ng s
ñi n tích âm ⇒ k t qu xác ñ nh trên là sai! Ví d 25. L p bi u th c liên h gi a a,
b, c, d trong dung d ch ch a a mol Na+, b mol Ca2+, c mol − HCO 3 và d mol Cl¯ .
H ư ng d n gi i: Áp d ng ñ nh lu t b o toàn ñi n tích, ta có: a + 2b = c + d.
*** *** *** *** *** *** *** ***

************************

KHỐ LƯỢ §7. PHƯƠNG PHÁP KHỐI LƯỢNG MOL TRUNG BÌNH
Kh i l ư ng mol trung bình (KLMTB) c a m t h n h p là kh i l ư ng c a m t 1 mol h n
h p ñó: m M = hh = n hh

∑ M .n
i =1 i

Trong ñó:

∑n
i =1

+) mhh là t ng s gam c a h n h p +) nhh là t ng s mol c a h n h p +) Mi là kh i lư

ng mol c a ch t th i trong h n h p +) ni là s mol c a ch t th i trong h n h p
Trang 10/14
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

+) M min < M < M max +) N u h n h p g m 2 ch t có s mol c a hai ch t b ng nhau thì

kh i lư ng mol trung bình c a h n h p cũng chính b ng trung bình c ng kh i lư ng
phân t c a 2 ch t và ng ư c l i. Ph ươ ng pháp này ñ ư c áp d ng trong vi c gi i nhi
u bài toán khác nhau c vô c ơ và h u c ơ , ñ c bi t là ñ i v i vi c chuy n bài toán
h n h p thành bài toán m t ch t r t ñ ơ n gi n và ta có th gi i m t cách d dàng. Sau
ñây chúng ta cùng xét m t s ví d .

Chú ý:

Ví d 26. Hòa tan 2,97 gam h n h p 2 mu i CaCO3 và BaCO3 b ng dung d ch HCl d ư , thu
ñ ư c 448 ml khí CO2 (ñktc). Tính thành ph n % s mol c a m i mu i trong h n h p.
H ư ng d n gi i:
CaCO3 + 2HCl  (1) → CaCl2 + H2O + CO2 ↑ BaCO3 + 2HCl  BaCl2 + H2O + CO2 ↑ (2) →
0,448 T (1), (2) ⇒ n hh = n CO2 = = 0,02 (mol) 22,4 G i x là thành ph n % v s mol
c a CaCO3 trong h n h p (1 – x) là thành ph n % v s mol c a BaCO3 2,97 Ta có:
M2muèi = 100x + 197.(1 − x) = ⇒ x = 0,5 ⇒ %n BaCO3 = %n CaCO3 = 50%. 0,02 Các ph n
ng x y ra:

Ví d 27. Hòa tan 16,8 gam h n h p g m 2 mu i cacbonat và sunfit c a cùng m t kim

lo i ki m vào dung d ch HCl d ư , thu ñ ư c 3,36 lít h n h p khí (ñktc). Xác ñ nh
tên kim lo i ki m. H ư ng d n gi i:
G i kim lo i ki m c n tìm là M Các ph n ng x y ra: T (1), (2) ⇒ nmu MCO3 + 2HCl 
→ MCl2 + H2O + CO2 ↑ MSO3 + 2HCl  → MCl2 + H2O + SO2 ↑ 3,36 16,8 = 0,15 (mol) ⇒
M muèi = = 112 i = nkhí = 22,4 0,15 (1) (2)

Ta có: 2M + 60 < M < 2M + 80 ⇒ 16 < M < 26. Vì M là kim lo i ki m nên M = 23 (Na).

Ví d 28. Trong t nhiên Brom có hai ñ ng v b n là: 79 Br và 35 Brom là 79,319. Tính

thành ph n % s nguyên t c a m i ñ ng v . H ư ng d n gi i:
G i x là thành ph n % v s nguyên t c a ñ ng v
79 35

81 35

Br. Nguyên t kh i trung bình c a

Br

81 ⇒ (100 – x) là thành ph n % v s nguyên t c a ñ ng v 35 Br 79x + 81(100 − x) Ta

có: ABr = = 79,319 ⇒ x = 84,05; 100 − x = 15,95 100 81 V y trong t nhiên, ñ ng v
79 Br chi m 84,05% và ñ ng v 35 Br chi m 15,95% s nguyên t . 35

Ví d 29. Cho 6,4 gam h n h p 2 kim lo i k ti p thu c nhóm IIA c a b ng tu n hoàn

tác d ng v i dung d ch H2SO4 loãng, d ư thu ñ ư c 4,48 lít H2 (ñktc). Xác ñ nh tên
2 kim lo i. H ư ng d n gi i:
G i công th c chung c a 2 kim lo i nhóm IIA là M . Ta có ph ươ ng trình ph n ng:
Theo (*): n M = n H 2

M + 2H +  M + H 2 ↑ (*) → 4,48 6,4 = = 0,2 (mol) ⇒ M = = 32 ⇒ Hai kim lo i là Mg

(24) và Ca (40). 22,4 0,2
Trang 11/14
E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

2+
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành
Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

TẬ VẬ DỤ §8. BÀI TẬP VẬN DỤNG

I.1. ð thu ñ ư c dung d ch CuSO4 16% c n l y m1 gam tinh th CuSO4.5H2O cho vào m2
gam dung d ch CuSO4 8%. T l m1/m2 là: A. 1/3 B. 1/4 C. 1/5 D. 1/6 I.2. Hòa tan
hoàn toàn m gam Na2O nguyên ch t vào 40 gam dung d ch NaOH 12% thu ñ ư c dung d ch
NaOH 51%. Giá tr c a m (gam) là: A. 11,3 B. 20,0 C. 31,8 D. 40,0 I.3. S lít n ư c
nguyên ch t c n thêm vào 1 lít dung d ch H2SO4 98% (d = 1,84 g/ml) ñ ñ ư c dung d
ch m i có n ng ñ 10% là: A. 14,192 B. 15,192 C. 16,192 D. 17,192 I.4. Nguyên t kh
i trung bình c a ñ ng là 63,54. ð ng có hai ñ ng v b n:
% s nguyên t c a A. 73,0%
65 29 63 29

Cu và

65 29

Cu . Thành ph n

Cu là: B. 34,2%

C. 32,3%

D. 27,0%

I.5. C n l y V1 lít CO2 và V2 lít CO ñ ñi u ch 24 lít h n h p H2 và CO có t kh i

h ơ i ñ i v i metan b ng 2. Giá tr c a V1 (lít) là: A. 2 B. 4 C. 6 D. 8 I.6. Thêm
150 ml dung d ch KOH 2M vào 120 ml dung d ch H3PO4 0,1M. Kh i l ư ng các mu i thu
ñ ư c trong dung d ch là: A. 10,44 gam KH2PO4; 8,5 gam K3PO4 B. 10,44 gam K2HPO4;
12,72 gam K3PO4 C. 10,24 gam K2HPO4; 13,5 gam KH2PO4 D. 13,5 gam KH2PO4; 14,2 gam
K3PO4 I.7. Hòa tan 2,84 gam h n h p 2 mu i CaCO3 và MgCO3 b ng dung d ch HCl d ư ,
thu ñ ư c 0,672 lít khí ñi u ki n tiêu chu n. Thành ph n % s mol c a MgCO3 trong h
n h p là: A. 33,33% B. 45,55% C. 54,45% D. 66,67% I.8. A là khoáng v t cuprit ch a
45% Cu2O. B là khoáng v t tenorit ch a 70% CuO. C n tr n A và B theo t l kh i lư
ng T = mA/mB nh ư th nào ñ ñ ư c qu ng C, mà t 1 t n qu ng C có th ñi u ch ñ ư c t
i ña 0,5 t n ñ ng nguyên ch t. T b ng: A. 5/3 B. 5/4 C. 4/5 D. 3/5 I.9. ð t cháy
hoàn toàn m gam m t h n h p g m C2H4, C3H6, C4H8 thu ñ ư c 4,4 gam CO2 và 2,52 gam
H2O. Giá tr c a m là: A. 1,34 gam B. 1,48 gam C. 2,08 gam D. 2,16 gam I.10. Dung d
ch X có ch a a mol Na+, b mol Mg2+, c mol Cl¯ và d mol SO 2− . Bi u th c nào d ư i
ñây là 4 ñúng? A. a + 2b = c + 2d B. a + 2b = c + d C. a + b = c + d D. 2a + b =
2c + d I.11. Crackinh 5,8 gam C4H10 thu ñ ư c h n h p khí X. Kh i l ư ng H2O thu
ñ ư c khi ñ t cháy hoàn toàn X là: A. 4,5 gam B. 9 gam C. 18 gam D. 36 gam I.12. ð
t cháy hoàn toàn m gam h n h p X g m CH4, C3H6 và C4H10 thu ñ ư c 4,4 gam CO2 và
2,52 gam H2O, m có giá tr là: A. 1,48 gam B. 2,48 gam C. 14,8 gam D. 24,8 gam
I.13. Cho 11,2 lít (ñktc) axetilen h p H2O (HgSO4, 80oC). Kh i l ư ng CH3CHO t o
thành là: A. 4,4 gam B. 12 gam C. 22 gam D. 44 gam I.14. Oxi hóa 12 gam r ư u ñ ơ n
ch c X thu ñ ư c 11,6 gam anñehit Y. V y X là: A. CH3CH2CH2OH B. CH3CH2OH C.
CH3CH(OH)CH3 D. K t qu khác
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 12/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

I.15. Cho 0,896 lít h n h p hai anken là ñ ng ñ ng liên ti p (ñktc) l i qua dung d
ch brom d ư . Kh i l ư ng bình brom tăng thêm 2,0 gam. Công th c phân t c a hai anken
là: B. C3H6 và C4H8 C. C4H8 và C5H10 D. Không ph i A, B, C. A. C2H4 và C3H6 I.16.
L y m gam b t s t cho tác d ng v i clo thu ñ ư c 16,25 gam mu i s t clorua. Hòa tan
hoàn toàn cũng lư ng s t ñó trong axit HCl dư thu ñư c a gam mu i khan. Giá tr c a
a (gam) là: A. 12,7 gam B. 16,25 gam C. 25,4 gam D. 32,5 gam I.17. Hòa tan h n h p
g m 0,2 mol Fe và 0,1 mol Fe2O3 vào dung d ch HCl d ư ñ ư c dung d ch A. Cho dung d
ch A tác d ng v i NaOH d ư thu ñ ư c k t t a. L c k t t a, r a s ch, s y khô, nung
trong không khí ñ n kh i l ư ng không ñ i thu ñ ư c m gam ch t r n. Giá tr c a m là
bao nhiêu? A. 16 gam B. 30,4 gam C. 32 gam D. 48 gam I.18. Th i t t V lít h n h p
khí A g m CO và H2 ñi qua h n h p b t CuO, Fe3O4, Al2O3 trong ng s ñun nóng. Sau
ph n ng thu ñ ư c h n h p B g m khí và h ơ i, n ng h ơ n h n h p A ban ñ u là 0,32
gam. Giá tr c a V (ñktc) là bao nhiêu? A. 0,112 lít B. 0,224 lít C. 0,336 lít D.
0,448 lít I.19. Hòa tan hoàn toàn 13,92 gam Fe3O4 b ng dung d ch HNO3 thu ñ ư c 448
ml khí NxOy (ñktc). Xác ñ nh NxOy? A. NO B. N2O C. NO2 D. N2O5 I.20. Cho 1,24 gam
h n h p hai r ư u ñ ơ n ch c tác d ng v a ñ v i Na th y thoát ra 336 ml H2 (ñktc) và
m gam mu i. Kh i l ư ng mu i thu ñ ư c là: A. 1,57 gam B. 1,585 gam C. 1,90 gam D.
1,93 gam I.21. Khi cho 0,1 mol C3H5(OH)3 và 0,1 mol CH3COOH nguyên ch t, riêng bi
t. Khi cho 2 ch t trên tác d ng v i Na d ư , t ng th tích khí H2 thu ñ ư c (ñktc)
là: A. 3,66 lít B. 4,48 lít C. 5,6 lít D. 6,72 lít I.22. Cho 3,38 gam h n h p Y g
m CH3OH, CH3COOH, C6H5OH tác d ng v a ñ v i Na thoát ra 672 ml khí (ñktc). Cô c n
dung d ch thì thu ñ ư c h n h p r n Y. Kh i l ư ng Y là: A. 3,61 gam B. 4,04 gam C.
4,70 gam D. 4,76 gam I.23. ð kh hoàn toàn 17,6 gam h n h p Fe, FeO, Fe3O4, Fe2O3 c
n v a ñ 2,24 lít CO (ñktc). Kh i l ư ng Fe thu ñ ư c là: A. 14,4 gam B. 16 gam C.
19,2 gam D. 20,8 gam I.24. Cho 4,4 gam m t este no, ñ ơ n ch c tác d ng h t v i dung
d ch NaOH thu ñ ư c 4,8 gam mu i natri. Công th c c u t o c a este là: A.
CH3CH2COOCH3 B. CH3COOCH2CH3 C. HCOOCH2CH2CH3 D. Không có este nào phù h p I.25. ð
t cháy h n h p hai este no, ñ ơ n ch c ta thu ñ ư c 1,8 gam H2O. Th y phân hoàn toàn
h n h p 2 este trên ta thu ñ ư c h n h p X g m r ư u và axit. N u ñ t cháy 1/2 h n
h p X thì th tích CO2 thu ñ ư c là bao nhiêu? A. 1,12 lít B. 2,24 lít C. 3,36 lít
D. 4,48 lít I.26. Cho 2,46 gam h n h p g m HCOOH, CH3COOH, C6H5OH tác d ng v a ñ v
i 40 ml dung d ch NaOH 1M. T ng kh i l ư ng mu i khan thu ñ ư c sau khi ph n ng là:
A. 3,52 gam B. 6,45 gam C. 8,42 gam D. k t qu khác I.27. L y 2,98 gam h n h p X g
m Zn và Fe cho vào 200 ml dung d ch HCl 1M, sau khi ph n ng hoàn toàn ta cô c n
(trong ñi u ki n không có oxi) thì ñ ư c 6,53 gam ch t r n. Th tích khí H2 bay ra
(ñktc) là: A. 0,56 lít B. 1,12 lít C. 2,24 lít D. 4,48 lít I.28. Cho 29 gam r ư u
ñ ơ n ch c Y tác d ng h t v i natri t o ra 5,6 lít khí H2 (ñktc). V y X là: A.
C2H5OH B. C3H7OH C. C3H5OH D. CH3OH
Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 13/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496

Lê Ph m Thành – C nhân Ch t L ư ng Cao Hóa H c – ðHSP Hà N i

Nh n gia s ư môn Hóa H c

I.29. ð t cháy m t este no, ñ ơ n ch c, m ch h thu ñ ư c 1,8 gam H2O. Th tích khí
CO2 thu ñ ư c là: A. 2,24 lít B. 3,36 lít C. 4,48 lít D. 6,72 lít I.30. Cho 18,8
gam h n h p hai ancol no, ñ ơ n ch c, m ch h , k ti p nhau trong dãy ñ ng ñ ng tác d
ng v i Na d ư , t o ra 5,6 lít khí H2 (ñktc). Công th c phân t c a hai ancol là: A.
CH3OH và C2H5OH B. C2H5OH và C3H7OH C. C3H7OH và C4H9OH D. C4H9OH và C5H11OH I.31.
Cho m gam m t h n h p Na2CO3 và Na2SO3 tác d ng h t v i dung d ch H2SO4 2M d ư thì
thu ñ ư c 2,24 lít h n h p khí (ñktc) có t kh i so v i hiñro là 27. Giá tr c a m
là: A. 11,6 gam B. 10,0 gam C. 1,16 gam D. 1,0 gam I.32. M t h n h p g m O2, O3 ñi
u ki n tiêu chu n có t kh i ñ i v i hiñro là 20. Thành ph n % v th tích c a O3
trong h n h p s là: A. 40% B. 50% C. 60% D. 75% I.33. ðem nung m t kh i l ư ng
Cu(NO3)2 sau m t th i gian d ng l i, làm ngu i r i ñem cân th y kh i l ư ng gi m
0,54 gam. V y kh i l ư ng mu i Cu(NO3)2 ñã b nhi t phân là: A. 0,5 gam B. 0,49 gam
C. 9,4 gam D. 0,94 gam

Copyright © 2007 Lê Ph m Thành

Trang 14/14

E-mail: thanh.lepham@gmail.com Phone: 0976053496