You are on page 1of 34

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

BI TP HNH KHNG GIAN 11

Dng 1 : Xc nh giao tuyn ca hai mt phng () v ()


Phng php :
Tm hai im chung phn bit ca hai mt phng () v ()
ng thng i qua hai im chung y l giao tuyn cn tm
Ch : tm chung ca () v () thng tm 2 ng thng ng phng ln
lt nm trong hai mp giao im nu c ca hai ng thng ny l
im chung ca hai mt phng

Bi tp :
1. Trong mt phng ( ) cho t gic ABCD c cc cp cnh i khng song song v im S ( ) . a. Xc nh
giao tuyn ca (SAC ) v (SBD)
S
b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD)
c. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v (SBC)
Gii
a. Xc nh giao tuyn ca (SAC) v (SBD)
Ta c : S l im chung ca (SAC) v (SBD)
Trong (), gi O = AC BD
O AC m AC (SAC) O (SAC)
C
O BD m BD (SBD) O (SBD)
O l im chung ca (SAC) v (SBD)
A
J
Vy : SO l giao tuyn ca (SAC) v (SBD)
b. Xc nh giao tuyn ca (SAB) v (SCD)
k
Ta c: S l im chung ca (SAC) v (SBD)
O
Trong () , AB khng song song vi CD
B
Gi I = AB CD
D
I AB m AB (SAB) I (SAB)
I CD m CD (SCD) I (SCD)
I l im chung ca (SAB) v (SCD)
I
Vy : SI l giao tuyn ca (SAB) v (SCD)
A
c. Tng t cu a, b
2. Cho bn im A,B,C,D khng cng thuc mt mt phng .
M
Trn cc on thng AB, AC, BD
ln lt ly cc im M, N, P sao cho MN khng song
song vi BC. Tm giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP)
P
D
Gii
B
P BD m BD ( BCD) P ( BCD)
P ( MNP)
N
P l im chung ca ( BCD) v ( MNP)
Trong mp (ABC) , gi E = MN BC
E BC m BC ( BCD) E ( BCD)
C
E MN m MN ( MNP) E ( MNP)
E
E l im chung ca ( BCD) v ( MNP)
Vy : PE l giao tuyn ca ( BCD) v ( MNP)
3. Cho tam gic ABC v mt im S khng thuc mp (ABC ) , mt im I thuc on SA .
Mt ng thng a khng song song vi AC ct cc cnh AB, BC theo th t ti J , K.
Tm giao tuyn ca cc cp mp sau :
S
a. mp ( I,a) v mp (SAC )
b. mp ( I,a) v mp (SAB )
c. mp ( I,a) v mp (SBC )
I

Gii
a. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SAC ) :
Ta c: I SA m
SA (SAC ) I (SAC )
I( I,a)
I l im chung ca hai mp ( I,a) v (SAC )
Trong (ABC ), a khng song song vi AC
Gi O = a AC

K
J
A

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


O AC m AC (SAC ) O (SAC )
O ( I,a)
O l im chung ca hai mp ( I,a) v (SAC )
Vy : IO l giao tuyn ca hai mp ( I,a) v (SAC )
b. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SAB) : l JI
c. Tm giao tuyn ca mp ( I,a) vi mp (SBC )
Ta c : K l im chung ca hai mp ( I,a) v mp (SBC )
Trong mp (SAC) , gi L = IO SC
L SC m SC (SBC ) L (SBC )
L IO m IO ( I,a) L ( I,a )
L l im chung ca hai mp ( I,a) v (SBC )
Vy: KL l giao tuyn ca hai mp ( I,a) v (SBC )
4. Cho bn im A ,B ,C , D khng cng nm trong mt mp
a. Chng minh AB v CD cho nhau
b. Trn cc on thng AB v CD ln lt ly cc im
M, N sao cho ng thng MN ct ng
thng BD ti I . Hi im I thuc nhng mp no .
X giao tuyn ca hai mp (CMN) v ( BCD)
Gii
a. Chng minh AB v CD cho nhau :
Gi s AB v CD khng cho nhau
Do c mp () cha AB v CD
A ,B ,C , D nm trong mp () mu thun gi thuyt
Vy : AB v CD cho nhau
b. im I thuc nhng mp :
I MN m MN (ABD ) I (ABD )
I MN m MN (CMN ) I (CMN )
I BD
m BD (BCD ) I (BCD )
X giao tuyn ca hai mp (CMN) v ( BCD) l CI

A
M
N
D

5. Cho tam gic ABC nm trong mp ( P) v a l mtng thng nm trong mp ( P) v khng


song song vi AB v AC . S l mt im ngoi mt phng ( P) v A l mt S
im thuc SA .
X giao tuyn ca cc cp mp sau
a. mp (A,a) v (SAB)
b. mp (A,a) v (SAC)
A'
c. mp (A,a) v (SBC)
Gii
a. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAB)
A SA m SA ( SAB) A ( SAB)
N
M
A ( A,a)
A
C
A l im chung ca ( A,a) v (SAB )
Trong ( P) , ta c a khng song song vi AB
Gi E = a AB
E AB m AB (SAB ) E (SAB )
E ( A,a)
B
E l im chung ca ( A,a) v (SAB )
E
Vy: AE l giao tuyn ca ( A,a) v (SAB )
a
b. X giao tuyn ca mp (A,a) v (SAC)
A SA m SA ( SAC) A ( SAC)
A ( A,a)
A l im chung ca ( A,a) v (SAC )
Trong ( P) , ta c a khng song song vi AC
Gi F = a AC
F AC m AC (SAC ) F (SAC )
E ( A,a)
F l im chung ca ( A,a) v (SAC )
Vy: AF l giao tuyn ca ( A,a) v (SAC )
c. X giao tuyn ca (A,a) v (SBC)
Trong (SAB ) , gi M = SB AE
M SB m SB ( SBC) M ( SBC)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


M AE m AE ( A,a) M ( A,a)
M l im chung ca mp ( A,a) v (SBC )
Trong (SAC ) , gi N = SC AF
N SC m SC ( SBC) N ( SBC)
N AF m AF ( A,a) N ( A,a)
N l im chung ca mp ( A,a) v (SBC )
Vy: MN l giao tuyn ca ( A,a) v (SBC )
6. Cho t din ABCD , M l mt im bn trong tam gic ABD , N l mt im bn trong tam
gic ACD . Tm giao tuyn ca cc cp mp sau
a. (AMN) v (BCD)
b. (DMN) v (ABC )
A
Gii
a. Tm giao tuyn ca (AMN) v (BCD)
Trong (ABD ) , gi E = AM BD
E AM m AM ( AMN) E ( AMN)
P
E BD m BD ( BCD) E ( BCD)
M
E l im chung ca mp ( AMN) v (BCD )
Trong (ACD ) , gi F = AN CD
F AN m
AN ( AMN) F ( AMN)
N
F CD m
CD ( BCD) F ( BCD)
Q
B
F l im chung ca mp ( AMN) v (BCD )
E
Vy: EF l giao tuyn ca mp ( AMN) v (BCD )
b. Tm giao tuyn ca (DMN) v (ABC)
Trong (ABD ) , gi P = DM AB
P DM m DM ( DMN) P (DMN )
F
P AB m AB ( ABC) P (ABC)
P l im chung ca mp ( DMN) v (ABC )
C
Trong (ACD) , gi Q = DN AC
Q DN m DN ( DMN) Q ( DMN)
Q AC m AC ( ABC) Q ( ABCA)
Q l im chung ca mp ( DMN) v (ABC )
Vy: PQ l giao tuyn ca mp ( DMN) v (ABC )

a
Dng 2 : Xc nh giao im ca ng thng a v mt phng ()
Phng php :
Tm ng thng b nm trong mt phng ()
A
Giao im ca a v b l giao t a v mt phng ()
Ch : ng thng b thng l giao tuyn ca mp () v mp () a
Cn chn mp () cha ng thng a sao cho giao tuyn ca
mp () v mp () d xc nh v giao tuyn khng song song vi ng thng a
Bi tp :
1. Trong mp () cho tam gic ABC . Mt im S khng thuc () . Trn cnh AB ly mt im P
v trn cc on thng SA, SB ta ly ln lt hai im M, N sao cho MN khng Ssong song vi AB .
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC )
M
b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng ()
E
Gii
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SPC )
Cch 1 : Trong (SAB) , gi E = SP MN
N
E SP m SP (SPC) E (SPC)
C
A
E MN
P
Vy : E = MN (SPC )
Cch 2 : Chn mp ph (SAB) MN
B
D
( SAB) (SPC ) = SP

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Trong (SAB), gi E = MN SP
E MN
E SP m SP (SPC)
Vy : E = MN (SPC )
b. Tm giao im ca ng thng MN vi mp ()
Cch 1: Trong (SAB) , MN khng song song vi AB
Gi D = AB MN
D AB m AB () D ()
D MN
Vy: D = MN ()
Cch 2 : Chn mp ph (SAB) MN
( SAB) () = AB
Trong (SAB) , MN khng song song vi AB
Gi D = MN AB
D AB m AB () D ()
D MN
Vy : D = MN ()
2. Cho t gic ABCD v mt im S khng thuc mp (ABCD ).
Trn on SC ly mt im M khng trng vi S v C .
Tm giao im ca ng thng SD vi mt phng (ABM )
Gii
Chn mp ph (SBD) SD
Tm giao tuyn ca hai mp ( SBD) v (ABM )
Ta c B l im chung ca ( SBD) v (ABM )
Tm im chung th hai ca ( SBD) v (ABM )
Trong (ABCD ) , gi O = AC BD
Trong (SAC ) , gi K = AM SO
K SO m SO (SBD) K ( SBD)

S
N
M

D
A
O

K AM m AM (ABM ) K ( ABM )
K l im chung ca ( SBD) v (ABM )
( SBD) (ABM ) = BK
Trong (SBD) , gi N = SD BK
N BK m BK (AMB) N (ABM)
N SD
Vy : N = SD (ABM)
3. Cho t gic ABCD v mt im S khng thuc mp (ABCD ). Trn on AB ly mt im M ,
Trn on SC ly mt im N ( M , N khng trng vi cc u mt ) .
S
a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD)
b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD)
Gii
a. Tm giao im ca ng thng AN vi mt phng (SBD)
Chn mp ph (SAC) AN
Tm giao tuyn ca ( SAC) v (SBD)
I N
Trong (ABCD) , gi P = AC BD
( SAC) (SBD)
= SP
Trong (SAC), gi I = AN SP
A
I AN
I SP m SP (SBD) I (SBD)
Vy : I = AN (SBD)
P
b. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SBD)
Chn mp ph (SMC) MN
M
Tm giao tuyn ca ( SMC ) v (SBD)
Q
Trong (ABCD) , gi Q = MC BD
( SAC) (SBD) = SQ
B
Trong (SMC), gi J = MN SQ
J MN

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


J SQ m SQ (SBD) J (SBD)
Vy: J = MN (SBD)
4. Cho mt mt phng () v mt ng thng m ct mt phng () ti C . Trn m ta ly hai im
A, B v mt im S trong khng gian . Bit giao im ca ng thng SA vi mt phng ()
l im A . Hy xc nh giao im ca ng thng SB v mt phng ()
S
m
Gii
A
Chn mp ph (SAC) SB
Tm giao tuyn ca ( SAC ) v ()
B
Ta c ( SAC ) () = AC
Trong (SAC ), gi B = SB AC
B SB m SB (SAC ) B (SAC)
B'
B AC m AC () B ()
A'
Vy : B= SB ()

5. Cho bn im A, B , C, S khng cng trong mt mt phng . Gi I, H ln lt l trung im


ca SA, AB .Trn SC ly im K sao cho : CK = 3KS.
Tm giao im ca ng thng BC vi mt phng ( IHK )
Gii
Chn mp ph (ABC) BC
Tm giao tuyn ca ( ABC ) v (IHK)
Trong (SAC) ,c IK khng song song vi AC
S
Gi E = AC IK
( ABC ) ( IHK) = HE
Trong (ABC ), gi E = BC HE
E BC m BC ( ABC) E ( ABC)
E HE m HE ( IHK) E ( IHK)
Vy: E = BC ( IHK)
6. Cho t din SABC .Gi D l im trn SA ,
E l im trn SB v F l im trn AC ( DE v AB
khng song song ) .
a. X giao tuyn ca hai mp (DEF) v ( ABC )
b. Tm giao im ca BC vi mt phng ( DEF )
c. Tm giao im ca SC vi mt phng ( DEF )
Gii
a. X giao tuyn ca hai mp (DEF) v ( ABC )
Ta c : F l im chung ca hai mt phng (ABC) v (DEF)
Trong (SAB) , AB khng song song vi DE
Gi M = AB DE
M AB m AB (ABC) M (ABC)
M DE m DE (DEF) M (DEF)
M l im chung ca hai mt phng (ABC) v (DEF)
Vy: FM l giao tuyn ca hai mt phng (ABC) v (DEF)
b. Tm giao im ca BC vi mt phng ( DEF )
Chn mp ph (ABC) BC
Tm giao tuyn ca ( ABC ) v (DEF)
Ta c (ABC) (DEF) = FM
Trong (ABC), gi N = FM BC
N BC
N FM m FM (DEF) N (DEF)
Vy: N = BC (DEF)
c. Tm giao im ca SC vi mt phng ( DEF )
Chn mp ph (SBC) SC
Tm giao tuyn ca ( SBC ) v (DEF)
Ta c: E l im chung ca ( SBC ) v (DEF)
N BC m BC (SBC) N (SBC)
N FM m FM (DEF) N (DEF)
N l im chung ca ( SBC ) v (DEF)
Ta c (SBC) (DEF) = EN

K
I
A

E'
H

K
S

D
A

C
E

hnh 1

E
B

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

Trong (SBC), gi K = EN SC
K SC
K EN m EN (DEF) K (DEF)
hnh 2
Vy: K = SC (DEF)
7. Cho hnh chp S.ABCD .Gi O l giao im ca AC v BD . M, N, P ln lt l cc im trn
SA, SB ,SD.
a. Tm giao im I ca SO vi mt phng ( MNP )
b. Tm giao im Q ca SC vi mt phng ( MNP )
Gii
a. Tm giao im I ca SO vi mt phng ( MNP )
Chn mp ph (SBD) SO
Tm giao tuyn ca ( SBD ) v (MNP)
Ta c N MN m MN (MNP) N (MNP)
N SB m SB (SBD) N (SBD)
N l im chung ca ( SBD ) v (MNP)
P MP m MN (MNP) P (MNP)
P SD m SD (SBD) P (SBD)
P l im chung ca ( SBD ) v (MNP)
(MNP) (SBD) = NP
Trong (SBD), gi I = SO NP
I SO
I NP m NP (MNP) I (MNP)
Vy: I = SO (MNP)
b. Tm giao im Q ca SC vi mt phng ( MNP )
Chn mp ph (SAC) SC
Tm giao tuyn ca ( SAC ) v (MNP)
Ta c M MN m MN (MNP) M (MNP)
M SA m SA (SAC) M (SAC)
M l im chung ca ( SAC ) v (MNP)
I MI m MI (MNP) I (MNP)
I SO m SO (SAC) I (SAC)
I l im chung ca ( SAC ) v (MNP)
( SAC) (SBD) = MI
Trong (SAC), gi Q = SC MI
Q SC
Q MI m MI (MNP) Q (MNP)
Vy: Q = SC (MNP)
8. Cho t din ABCD .Gi M,N ln lt l
trung im AC v BC . K l im trn BD v
khng trng vi trung im BD .
a. Tm giao im ca CD v (MNK )
b. Tm giao im ca AD v (MNK )
Gii
a. Tm giao im ca CD v (MNK ) :
Chn mp ph (BCD) SC
Tm giao tuyn ca ( BCD ) v (MNK)
Ta c N (MNK)
N BC m BC (BCD) N (BCD)
N l im chung ca (BCD ) v (MNK)
K (MNK)
K BD m BD (BCD) K (BCD)
K l im chung ca (BCD ) v (MNK)
(BCD) (MNK) = NK
Trong (BCD), gi I = CD NK
I CD
I NK m NK (MNK) I (MNK)
Vy: I = CD (MNK)

M
I

Q
D

B
A
J

M
B

K
N
C
I

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


b. Tm giao im ca AD v (MNK )
Chn mp ph (ACD) AD
Tm giao tuyn ca (ACD ) v (MNK)
Ta c:
M (MNK)
M AC m AC (ACD) M (ACD)
M l im chung ca (ACD ) v (MNK)
I NK m NK (MNK) I (MNK)
I CD m CD (ACD) I (ACD)
I l im chung ca (ACD ) v (MNK)
(ACD) (MNK) = MI
Trong (BCD), gi J = AD MI
J AD
J MI m MI (MNK) J (MNK)
Vy: J = AD (MNK)
9. Cho t din ABCD .Gi M,N l hai im trn AC v AD . O l im bn trong tamgic BCD.
Tm giao im ca :
a. MN v (ABO )
A
b. AO v (BMN )
Gii
a. Tm giao im ca MN v (ABO ):
M
Chn mp ph (ACD) MN
Tm giao tuyn ca (ACD ) v (ABO)
Ta c :
A l im chung ca (ACD ) v (ABO)
Q
Trong (BCD), gi P = BO DC
P BO
m BO (ABO) P (ABO)
I
P CD m CD (ACD) P (ACD)
N
P l im chung ca (ACD ) v (ABO)
(ACD) (ABO) = AP
B
Trong (ACD), gi Q = AP MN
Q MN
O
Q AP m AP (ABO) Q (ABO)
Vy: Q = MN (ABO)
b. Tm giao im ca AO v (BMN ) :
D
Chn mp (ABP) AO
Tm giao tuyn ca (ABP ) v (BMN)
Ta c :
B l im chung ca (ABP ) v (BMN)
Q MN m MN (BMN) Q (BMN)
Q AP m AP (ABP) Q (ABP)
Q l im chung ca (ABP ) v (BMN)
(ABP) (BMN) = BQ
Trong (ABP), gi I = BQ AO
I AO
I BQ m BQ (BMN) I (BMN)
Vy: I = AO (BMN)
S
10. Trong mp () cho hnh thang ABCD , y ln AB . Gi I ,J, K ln lt l cc im
trn SA, AB,
BC ( K khng l trung im BC) . Tm giao im ca :
I N
a. IK v (SBD)
b. SD v (IJK )
c. SC v (IJK )
Gii
Q
a. Tm giao im ca IK v (SBD)
A
B
Chn mp ph (SAK) IK
J
Tm giao tuyn ca (SAK ) v (SBD)
M
Ta c : S l im chung ca (SAK ) v (SBD)
P
K
Trong (ABCD), gi P = AK BD
D
P AK m AK (SAK) P (SAK)
C
P BD m BD (SBD) P (SBD)
P l im chung ca (SAK ) v (SBD)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

(SAK) (SBD) = SP
Trong (SAK), gi Q = IK SP

Q IK
Q SP m SP (SBD) Q (SBD)
Vy: Q = IK (SBD)
b. Tm giao im ca SD v (IJK ) :
Chn mp ph (SBD) SD
Tm giao tuyn ca (SBD ) v (IJK)
Ta c : Q l im chung ca (IJK ) v (SBD)
Trong (ABCD), gi M = JK BD
M JK m JK ( IJK) M (IJK)
M BD
m BD (SBD) M (SBD)
M l im chung ca (IJK ) v (SBD)
(IJK) (SBD) = QM
Trong (SBD), gi N = QM SD
N SD
N QM m QM (IJK) N (IJK)
Vy: N = SD (IJK)
c. Tm giao im ca SC v (IJK ) :
Chn mp ph (SAC) SC
Tm giao tuyn ca (SAC ) v (IJK)
Ta c : I l im chung ca (IJK ) v (SAC)
Trong (ABCD), gi E = AC JK
E JK m JK ( IJK) E ( IJK)
E AC m AC (SAC) E (SAC)
E l im chung ca (IJK ) v (SAC)
( IJK) (SAC) = IE
Trong (SAC), gi F = IE SC
F SC
F IE m IE ( IJK) F ( IJK)
Vy : F = SC ( IJK )
11.Cho t din ABCD . Trn AC v AD ly hai im M,N sao cho MN khngA
song song vi CD.
Gi O l im bn trong tam gic BCD.
a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD )
b. Tm giao im ca BC vi (OMN)
N
c. Tm giao im ca BD vi (OMN)
Gii
a. Tm giao tuyn ca (OMN ) v (BCD ):
Ta c : O l im chung ca (OMN ) v (BCD )
Q
B
Trong (ACD) , MN khng song song CD
Gi I = MN CD
O
M
I l im chung ca (OMN ) v (BCD )
S
P
Vy : OI = (OMN ) (BCD )
b. Tm giao im ca BC vi (OMN):
Trong (BCD), gi P = BC OI
N
Vy : P = BC ( OMN )
C
c. Tm giao im ca BD vi (OMN):
Trong (BCD), gi Q = BD OI
E
I
Vy : Q = BD ( OMN )
O

A trong tam gic SCD ly im N


12.Cho hnh chp S.ABCD . Trong tam gic SBC ly im M
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SAC)
M
b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN)
Gii
I
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng (SAC) :
B
Chn mp ph (SMN) MN
M'

N'
C

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SMN)
Ta c : S l im chung ca (SAC ) v (SMN)
Trong (SBC), gi M = SM BC
Trong (SCD), gi N = SN CD
Trong (ABCD), gi
I = MN AC
I MN m MN (SMN) I ( SMN)
I AC
m AC (SAC) I (SAC)
I l im chung ca (SMN ) v (SAC)
( SMN) (SAC) = SI
Trong (SMN), gi O = MN SI
O MN
O SI m SI ( SAC) O ( SAC)
Vy : O = MN ( SAC )
b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) :
Chn mp ph (SAC) SC
Tm giao tuyn ca (SAC ) v (AMN)
Ta c : ( SAC) (AMN) = AO
Trong (SAC), gi E = AO SC
E SC
E AO m AO ( AMN) E ( AMN)
Vy : E = SC ( AMN )

Dng 3 : Chng minh ba im thng hng


Phng php :
Chng minh ba im cng thuc hai mp phn bit
Khi ba im thuc ng thng giao tuyn ca hai mp
Bi tp :
1. Cho hnh bnh hnh ABCD . S l im khng thuc (ABCD) ,M v N ln lt l trung im ca
S
on AB v SC .
a. Xc nh giao im I = AN (SBD)
b. Xc nh giao im J = MN (SBD)
c. Chng minh I , J , B thng hng
Gii
a. Xc nh giao im I = AN (SBD )
S
Chn mp ph (SAC) AN
I
D
Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SBD)
J
J
( SAC) (SBD) = SO
Trong (SAC), gi I = AN SO
M
O
L
I AN
K
A
EB
I SO m SO ( SBD) I ( SBD) A
SM
Vy: I = AN ( SBD)
E
I
C
F
b. Xc nh giao im J = MN (SBD)
Chn mp ph (SMC) MN
D
Tm giao tuyn ca (SMC ) v (SBD)
S l im chung ca (SMC ) v (SBD)
Trong (ABCD) , gi E = MC BD
I
N
O
( SAC) (SBD) = SE
J
A
Trong (SMC), gi J = MN SE
J MN
M
J SE m SE ( SBD) J ( SBD)
O
Vy J = MN ( SBD)
B
E
c. Chng minh I , J , B thng hng
Ta c : B l im chung ca (ANB) v ( SBD)
I SO m SO ( SBD) I ( SBD)
I AN m AN (ANB) I (ANB)
I l im chung ca (ANB) v ( SBD)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


J SE m SE ( SBD) J ( SBD)
J MN m MN (ANB) J (ANB)
J l im chung ca (ANB) v ( SBD)
Vy : B , I , J thng hng
2. Cho t gic ABCD v S (ABCD). Gi I , J l hai im trn AD v SB , AD ct BC ti O v
OJ ct SC ti M .
a. Tm giao im K = IJ (SAC)
b. Xc nh giao im L = DJ (SAC)
c. Chng minh A ,K ,L ,M thng hng
Gii
a. Tm giao im K = IJ (SAC)
Chn mp ph (SIB) IJ
Tm giao tuyn ca (SIB ) v (SAC)
S l im chung ca (SIB ) v (SAC)
Trong (ABCD) , gi E = AC BI
(SIB) ( SAC) = SE

Trong (SIB), gi K = IJ SE
K IJ
K SE m SE (SAC ) K (SAC)
Vy: K = IJ ( SAC)
b. Xc nh giao im L = DJ (SAC)
Chn mp ph (SBD) DJ
Tm giao tuyn ca (SBD ) v (SAC)
S l im chung ca (SBD ) v (SAC)
Trong (ABCD) , gi F = AC BD
(SBD) ( SAC) = SF
Trong (SBD), gi L = DJ SF
L DJ
L SF m SF (SAC ) L (SAC)
Vy : L = DJ ( SAC)
c. Chng minh A ,K ,L ,M thng hng
Ta c :A l im chung ca (SAC) v ( AJO)
K IJ m IJ (AJO) K (AJO)
K SE m SE (SAC ) K (SAC )
K l im chung ca (SAC) v ( AJO)
L DJ m DJ (AJO) L (AJO)
L SF m SF (SAC ) L (SAC )
L l im chung ca (SAC) v ( AJO)
M JO m JO (AJO) M (AJO)
M SC m SC (SAC ) M (SAC )
M l im chung ca (SAC) v ( AJO)
Vy : A ,K ,L ,M thng hng
3. Cho t din SABC.Gi L, M, N ln lt l cc im trn cc cnh SA, SB v AC sao cho LM
khng song song vi AB, LN khng song song vi SC.
S
a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC)
b. Tm giao im I = BC ( LMN) v J = SC ( LMN)
c. Chng minh M , I , J thng hng
Gii
L
a. Tm giao tuyn ca mp (LMN) v (ABC)
C
Ta c : N l im chung ca (LMN) v (ABC)
N
Trong (SAB) , LM khng song song vi AB
Gi K = AB LM
K LM m LM (LMN ) K (LMN
A)
I
M
K AB m AB ( ABC) K ( ABC)
b. Tm giao im I = BC ( LMN)
Chn mp ph (ABC) BC
B

J
K

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Tm giao tuyn ca (ABC ) v (LMN)
(ABC) ( LMN) = NK
Trong (ABC), gi I = NK BC
I BC
I NK m NK (LMN ) I (LMN)
Vy : I = BC ( LMN)
Tm giao im J = SC ( LMN)
Trong (SAC), LN khng song song vi SC
gi J = LN SC
J SC
J LN m LN (LMN ) J (LMN)
Vy : J = SC ( LMN)
c. Chng minh M , I , J thng hng
Ta c : M , I , J l im chung ca (LMN) v ( SBC)
Vy : M , I , J thng hng
4. Cho t gic ABCD v S (ABCD). Gi M , N l hai im trn BC v SD.
a. Tm giao im I = BN ( SAC)
b. Tm giao im J = MN ( SAC)
c. Chng minh C , I , J thng hng
Gii
a. Tm giao im I = BN ( SAC)
Chn mp ph (SBD) BN
Tm giao tuyn ca (SBD ) v (SAC)
Trong (ABCD), gi O = AC BD
(SBD) ( SAC) = SO
Trong (SBD), gi I = BN SO
A
I BN
I SO m SO (SAC ) I (SAC)
Vy : I = BN ( SAC)
b. Tm giao im J = MN ( SAC) :
Chn mp ph (SMD) MN
B
Tm giao tuyn ca (SMD ) v (SAC)
Trong (ABCD), gi K = AC DM
(SMD) ( SAC) = SK
Trong (SMD), gi J = MN SK
J MN
J SK m SK (SAC ) J (SAC)
Vy : J = MN ( SAC)
c. Chng minh C , I , J thng hng :
S
Ta c : C , I , J l im chung ca (BCN ) v (SAC)
Vy : C , I , J thng hng
Dng 4 : Tm thit din ca hnh chp v mt phng ( ) :
Ch : Mt phng ( ) c th ch ct mt s mt ca hnh chp
Q
Cch 1 : Xc nh thit din bng cch ko di cc giao tuyn
Bi tp :
1. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O .
Gi M, N , I l ba im ly trn AD , CD , SO .
Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNI)
Gii
Trong (ABCD), gi
J = BD MN
K = MN AB
H = MN BC
Trong (SBD), gi Q = IJ SB
Trong (SAB), gi R = KQ SA
K
Trong (SBC), gi P = QH SC
Vy : thit din l ng gic MNPQR

S
N
I
J

K
M

P
IS

B
P

R
F

O
J

M
A

N
E

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


2. Cho hnh chp S.ABCD. Gi M, N , P ln lt
l trung im ly trn AB , AD v SC .
Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNP)
Gii
Trong (ABCD) , gi
E = MN DC
F = MN BC
Trong (SCD) , gi Q = EP SD
Trong (SBC) , gi R = FP SB
Vy : thit din l ng gic MNPQR
3. Cho t din ABCD . Gi H,K ln lt l trung im cc cnh AB, BC . Trn ng thng CD
ly im M sao cho KM khng song song vi BD . Tm thit din ca t din vi mp (HKM ).
Xt 2 .trng hp :
a. M gia C v D
b. M ngoi on CD
Gii
a. M gia C v D :
Ta c : HK , KM l on giao tuyn ca (HKM) vi (ABC) v (BCD)
Trong (BCD), gi L = KM BD
Trong (ABD), gi N = AD HL
Vy : thit din l t gic HKMN
A
A

N
D

K CD:
b. M ngoi on
C BD
Trong (BCD), gi L = KM
Vy : thit din l tam gic HKL

4. Cho hnh chp S.ABCD. Gi M, N ln lt l trung im ly trn


AD v DC .Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNE)
Gii
Trong (SCD), gi Q = EN SC
Trong (SAD), gi P = EM SA
A
Trong (ABCD), gi F = MN BC
Trong (SBC), gi R = FQ SB
Vy : thit din l ng gic MNQRP

S
R
Q
P

C
N
D

Cch 2 :Xc nh thit din bng cch v giao tuyn ph :

Bi tp :
5. Cho hnh chp S.ABCD .Gi M, N ln lt l trung im SB v SC . Gi s AD v BC khng
M
song song .
a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC)
N
b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCDA
Gii
J
K
a. Xc nh giao tuyn ca (SAD) v ( SBC) :
Trong (ABCD) , gi
I = AD BC
Vy : SI = (SAD) ( SBC)
D
C
b. Xc nh thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD
Trong (SBC) , gi J = MN SI
Trong (SAD) , gi K = SD AJ
I
Vy : thit din l t gic AMNK

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


6. Cho hnh chp S.ABCD.Trong tam gic SBC ly mt im M
trong tam gic SCD ly mt im N.
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng(SAC)
b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN)
c. Tm thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD
Gii
a. Tm giao im ca ng thng MN vi mt phng(SAC):
Chn mp ph (SMN) MN
Tm giao tuyn ca (SAC ) v (SMN)
Ta c : S l im chung ca (SAC ) v (SMN)
Trong (SBC), gi M = SM BC
Trong (SCD), gi N = SN CD
Trong (ABCD), gi I = MN AC
I MN m MN (SMN) I ( SMN)
I AC
m AC (SAC) I (SAC)
I l im chung ca (SMN ) v (SAC)
( SMN) (SAC) = SI
Trong (SMN), gi O = MN SI
O MN
O SI m SI ( SAC) O ( SAC)
Vy : O = MN ( SAC )
b. Tm giao im ca cnh SC vi mt phng (AMN) :
Chn mp ph (SAC) SC
Tm giao tuyn ca (SAC ) v (AMN)
Ta c : ( SAC) (AMN) = AO
Trong (SAC), gi E = AO SC
E SC
E AO m AO ( AMN) E ( AMN)
Vy : E = SC ( AMN )
c. Tm thit din ca mt phng (AMN) vi hnh chp S.ABCD:
Trong (SBC), gi P = EM SB
Trong (SCD), gi Q = EN SD
Vy : thit din l t gic APEQ
7. Cho hnh chp S.ABCD. Gi A, B , C l ba im
ly trn cc cnh SA, SB, SC . Tm thit din ca
hnh chp khi ct bi mt phng (ABC)
Gii
Trong (ABCD), gi O = AC BD
Trong (SAC), gi O = AC SO
Trong (SBD), gi D = BO SD
C hai trng hp :
Nu D thuc cnh SD th thit din l t gic ABCD
Nu D thuc khng cnh SD th
Gi E = CD CD
F = AD AD
thit din l t gic ABCEF

Q
N
O
A

N'
I

P
B

M'

S
A'

B'

B'

D'

A O'

O'
C'

B
O
B

A'

C'
E
C

D'

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

1 .HAI NG THNG SONG SONG


Dng 5 : Chng minh hai ng thng a v b song song :
S dng mt trong cc cch sau :
Chng minh a v b ng phng v khng c im chung
Chng minh a v b phn bit v cng song song vi ng thng th ba
Chng minh a v b ng phng v p dng cc tnh cht ca hnh hc phng (cnh i ca hnh
bnh hnh , nh l talet )
S dng cc nh l
Chng minh bng phn chng
Bi tp :
1. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh bnh hnh .Gi A ,B , C ,D ln lt l trung
im cc cnh SA , SB , SC , SD .
a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh
b. Gi M l im bt k trn BC . Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD
Gii
S
a. Chng minh ABCD l hnh bnh hnh :

1
AB
2
1
Trong tam gic SCD, ta c : CD //
CD
2
Trong tam gic SAB, ta c : AB //

D'

C'

A'

B'
Mt khc AB // CD
AB // CD
D
Vy : ABCD l hnh bnh hnh
b. Tm thit din ca (ABM) vi hnh chp S.ABCD:
N
Ta c : AB AB v M l im chung ca (ABM) v (ABCD)
A
S
Do giao tuyn ca (ABM) v (ABCD) l Mx song song AB v AB
Gi N = Mx AD
Vy : thit din l hnh thang ABMN
2. Cho hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh thang vi cnh y AB v CD (AB CD).

Gi M , N ln lt l trung im cc cnh SA , SB
a. Chng minh : MN CD
b. Tm P = SC (ADN)
c. Ko di AN v DP ct nhau ti I .
Chng minh : SI AB CD . T gic SABI l hnh g ?
Gii
a. Chng minh : MN CD :
Trong tam gic SAB, ta c : MN AB
M AB CD ( ABCD l hnh thang )
Vy : MN CD
b. Tm P = SC (ADN):

A
P
C

D
E

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Chn mp ph (SBC) SC
Tm giao tuyn ca (SBC ) v (ADN)
Ta c : N l im chung ca (SBC ) v (ADN)
Trong (ABCD), gi E = AD AC
( SBC) (ADN ) = NE
Trong (SBC), gi P = SC NE
Vy : P = SC ( ADN )
c. Chng minh : SI // AB // CD . T gic SABI l hnh g ?

SI (SAB) (SCD)
AB (SAB)

Ta c :

CD (SCD)
AB / / CD

SI / AB / CD ( theo nh l 2)

Xt ASI , ta c : SI // MN ( v cng song song AB)


M l trung im AB
SI // 2MN
M AB // 2.MN
Do : SI // AB
Vy : t gic SABI l hnh bnh hnh
3. Cho t din ABCD .Gi I ,J ln lt l trng tm cc tam gic ABC v ABD.
Chng minh : IJ CD
Gii
Gi E l trung im AB

Ta c :

Do :

I CE

J DE

IJ v CD ng phng

A
E

I
J

EI
EJ
1

(tnh cht trng tm)


EC ED 3

Vy : IJ // CD
4. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh thang (y ln AB). Gi I, J ln lt l
trung im

AD v BC , K l im trn cnh SB sao cho SN =

2
SB .
3

a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK)


b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD
Tm iu kin thit din l hnh bnh hnh
Gii
a. Tm giao tuyn ca (SAB) v (IJK):
Ta c : AB IJ v K l im chung ca (SAB) v (IJK)
Vy : giao tuyn l ng thng Kx song song AB
b. Tm thit din ca (IJK) vi hnh chp S.ABCD :
Gi L = Kx SA
Thit din l hnh thang IJKL
Do : IJ l ng trung bnh ca hnh thang ABCD

1
IJ =
(AB + CD)
2
LK SK 2

Xt SAB c :
AB SB 3
IJKL l hnh bnh hnh

LK =

IJ = KL

Vy :

2
. AB
3
1
2
. AB
(AB + CD) =
2
3

AB = 3.CD
thit din IJKL l hnh bnh hnh AB = 3.CD

K
B

A
J

I
D

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M ,N ,P , Q ln lt l cc im


K
nm trn cc cnh BC , SC , SD ,AD sao cho MN // BS , NP // CD , MQ // CD S
a. Chng minh : PQ // SA.
b. Gi K = MN PQ
P
Chng minh im K nm trn ng thng c nh khi M di ng trn cnh BC.
Gii
a. Chng minh : PQ // SA.
N
Xt tam gic SCD :
A
Q
Ta c : NP // CD

NP CN

DS
CS

Tng t :

(1)

MN // SB

CN CM

(2)
CS
CB

Tng t :

MQ // CD

CM
DQ

(3)
CB
DA
DP DQ

T (1) , (2) v (3), suy ra


DS
DA

Vy : PQ // SA
b. Chng minh im K nm trn ng thng c nh khi M di ng trn cnh BC

Ta c :

BC // AD
BC (SBC )

AD (SAD)
S (SBC ) (SAD)

giao tuyn l ng thng St qua S c nh song song BC v AD


M K (SBC) (SAD)

K St (c nh )
Vy : K St c nh khi M di ng trn cnh BC

NG THNG SONG SONG MT PHNG


Dng 6 : Chng minh ng thng a song song mt phng (P) :

Phng php : Chng minh

d/ a d/
a

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Bi tp :
1. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .
Gi M ,N ln lt l trung im cc cnh AB v CD .
a. Chng minh MN // (SBC) , MN // (SAD)
b. Gi P l trung im cnh SA . Chng minh SB v SC
u song song vi (MNP)
c. Gi G 1 ,G 2 ln lt l trng tm ca ABC v SBC

Chng minh G1G 2 // (SAB)


Gii
a. Chng minh MN // (SBC):

MN (SBC)

Ta c : MN / BC
MN / (SBC)
BC (SBC)

MN (SAD)

Tng t : MN / AD
MN / (SAD)
AD (SAD)

D
N

M
B

b. Chng minh SB // (MNP):

SB (MNP)

Ta c : SB / MP
SB / (MNP)
MP (MNP)

Chng minh SC // (MNP):


Tm giao tuyn ca (MNP) v (SAD)
Ta c : P l im chung ca (MNP) v (SAD)
MN // AD
Do giao tuyn l ng thng qua P song song MN ct SD ti Q
PQ = (MNP) (SAD)
Xt SAD , Ta c :
PQ // AD
P l trung im SA
Q l trung im SD
Xt SCD , Ta c :
QN // SC

SC (MNP)

Ta c : SC / NQ
SC / (MNP)
NQ (MNP)

c.

Chng minh G1G 2 // (SAB)

Xt SAI , ta c :

IG1 IG2 1

IA
IS
3

G1G 2 // SA

S
Q
P

A
:

N G2
I

G1
M

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

G1G 2 (SAB)

Do : G G / SA
G1G 2 / (SAB)
12
SA (SAB)

2.
a.
b.
c.
a.

P
Cho hnh chp S.ABCD . M,N l hai im trn AB, CD . Mt phng () qua MN // SA
Tm cc giao tuyn ca () vi (SAB) v (SAC).
Xc nh thit din ca hnh chp vi ()
A
Tm iu kin ca MN thit din l hnh thang
Gii
M
Tm cc giao tuyn ca () vi (SAB):
R

M ( ) (SAB)

Ta c : // SA
SA (SAB)

R ( ) ( SAC )

Ta c : // SA
SA ( SAC )

MP // QN (1)
MN // PQ (2)

SA / MP
Xt (1) ,ta c
SA// QN

MP//QN

SA / QN
SA / (SCD)

QN (SCD)

N
C

() (SAC) = RQ vi RQ // SA
Xc nh thit din ca hnh chp vi ():
Thit din l t gic MPQN
c. Tm iu kin ca MN thit din l hnh thang:

Do :

() (SAB) = MP vi MP // SA
Tm cc giao tuyn ca () vi (SAC):
Gi R = MN AC

Ta c : MPQN l hnh thang

( v l )

R
B

b.

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

BC (ABCD) (SBC)

Xt (2) ,ta c MN (ABCD)


MN// BC
PQ (SBC)

PQ (SBC)

Ngc li, nu MN // BC th MB ( )
MN / PQ
BC (SBC)

Vy thit din l hnh thang th MN // BC.


3. Cho t din ABCD .Trn cnh AD ly trung im M , trn cnh BC ly trung im N bt k .
Gi ( ) l mt phng cha ng thng MN v song song vi CD .
a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD.
b. Xc nh v tr ca N trn CD sao cho thit din l hnh bnh hnh .
Gii
a. Hy xc nh thit din ca mt phng ( ) vi t din ABCD.

Ta c :

( ) / CD

CD ( ACD)

M ( ) (ACD)

MP / CD (1)

M
P

( ) / CD

Tng t : CD ( BCD)
NQ / CD (2)
N ( ) (BCD)

T (1) v (2), ta c : MP // NQ
Vy: thit din l hnh thang MPNQ
b. Xc nh v tr ca N trn BC sao cho thit din l hnh bnh hnh .
Ta c : MP // NQ
MP =

1
.CD
2

MPNQ l hnh bnh hnh

MP/ NQ

MP NQ

M
P

MP/ NQ

1
MP NQ 2 CD

Q
D

Do : N l trung im BC .
I
Vy : N l trung im BC th MPNQ l hnh bnh hnh
4. Cho hnh thang ABCD c y ln AB v S l mt im ngoi mt phng ca hnh thang .
Gi M l mt im ca CD ; () l mt phng qua M v song song vi SA v BC .
a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD. Thit din l hnh g ?
b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD).

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Gii
a. Hy tm thit din ca mt phng ( ) vi hnh chp S.ABCD:

Ta c :

( ) / BC

BC ( ABCD) MN / BC (1)
M ( ) (ABCD)

( ) / SA

Tng t : SA (SAB)
NP / SA
N () (SAB)

( ) / BC

BC (SBC) PQ / BC (2)
P ( ) (SBC)

T (1) v (2) , ta c : MN // PQ
Vy : thit din l hnh thang MNPQ.
b. Tm giao tuyn ca () vi mt phng (SAD).
Trong (ABCD) , gi
I = AD BC

I l im chung ca () v (SAD)

Ta c :

( ) // SA

SA ( SAD)
I ( ) (SAD)

Vy : giao tuyn l ng thng qua I v song song vi SA.

5. Cho hnh chp S.ABCD c y ABCD l hnh bnh hnh .Gi M l mt im trn cnh SC v
() l mt phng cha AM v song song vi BD.
a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD.
S
b. Gi I l giao im ca ME v CB , J l giao im ca MF v CD. Hy chng minh ba im
I,J, A thng hng .
Gii
a. Hy nu cch dng cc giao im E, F ca mt phng () ln lt vi cc cnh SB, SD.
Gi s dng c E, F tha bi ton

( ) / BD

c : BD (SBD)
BD / EF
EF ( ) (SBD)

Do cc im E ,F ,A ,M cng thuc mt phng ()


Trong () , gi K = EF AM
K EF m EF (SBD)
K (SBD)

D K

E
O
A

B
I

Ta

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


K AM m AM (SAC)
K (SAC)
K (SAC) (SBD)
Do (SAC) (SBD) = SO

K SO
Cch dng E, F :
Dng giao im K ca AM v SO , qua K dng EF // BD
b.Chng minh ba im I , J , A thng hng :

I ( )
I ME m ME ( )
Ta c :

I BC m BC ( ABCD) I ( ABCD)

I () (ABCD)

A ( ) ( ABCD)
Tng t ,

J ( ) ( ABCD)

I , J , A l im chung ca () v (ABCD)
M
Vy : I , J , A thng hng .
= 60 0 , AB = a .Gi O lAtrung im ca
6. Trong mt phng () cho tam gic ABC vung ti A , B
BC . Ly im S ngoi mt phng () sao cho SB = a v SB OA . Gi M l mt im trn

cnh AB , mt phng () qua M song song vi SB v OA , ct BC ,SC , SA ln lt ti N , P , Q .


t x = BM ( 0 < x < a ) .
a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung
b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x .
Tnh x din tch ny ln nht .
Gii
a. Chng minh MNPQ l hnh thang vung :

( ) / OA

Ta c : OA ( ABC )
MN / OA (1)
MN ( ) ( ABC)

( ) / SB

SB (SAB) MQ / SB (2)
MQ ( ) (SAB)

( ) / SB

SB (SBC) NP / SB (3)
NP ( ) (SBC)

T (2) v (3) ,suy ra


MQ // NP // SB

MNPQ l hnh thang

(4)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

OA SB
MN MQ

MN / OA
MQ/ NP/ SB MN NP

T (1) v (4) , ta c :

Vy : MNPQ l hnh thang vung , ng cao MN.


b. Tnh din tch ca hnh thang theo a v x .
Ta c : S MNPQ

1
( MQ NP ).MN
2

Tnh MN :
Xt tam gic ABC

AB
BC

Ta c : cos B

BC 2a

BC

AB
cos B

BO = a

B 600

ABO u

Do

BA BO
MN // AO

MN BM BN

AO
AB BO
MN MB BN x

Tnh MQ :
Xt tam gic SAB , ta c : MQ // SB

MQ AM

SB
AB

MQ AM .

SB
a
( a x). a x
AB
a

Tnh NP :
Xt tam gic SBC , ta c : NP // SB

NP CN

SB
CB

Do : S MNPQ

SB
a
2a x
( 2a x).

CB
2a
2
x( 4a 3 x )
1

.3 x.(4a 3 x)
4
12

NP CN .

p dng bt ng thc Csi cho 2 s dng 3x v 4a 3x


3x.( 4a 3x)

3 x 4a 3 x 2
)
2

4a

S MNPQ

1
a
.4 a
12
3

ng thc xy ra khi 3x = 4a 3x x =
Vy : x =

2a
th
3

2a
3

S MNPQ t gi tr ln nht.

7. Cho hnh vung cnh a , tm O . Gi S l mt im ngoi mt phng (ABCD) sao cho SB = SD.
Gi M l im ty trn AO vi AM = x . mt phng () qua M song song vi SA v BD ct
SO , SB , AB ti N, P , Q .
a. T gic MNPQ l hnh g ?
b. Cho SA = a . Tnh din tch MNPQ theo a v x . Tnh x din tch ln nht
Gii
a. T gic MNPQ l hnh g ?:

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


Ta c : SB = SD SBC = SDC (c-c-c)
Gi I l trung im SC
Xt IBC v IDC
Ta c :
IC cnh chung
BC = CD

DCI = BCI

IBC = IDC

IB = ID

IBD cn ti I

IO BD
M OI // SA
SA BD

(*)

( ) / BD

Ta c : BD ( ABO)
MQ / BD (1)
( ) ( ABO) MQ

T (1) v (2) , suy ra MQ // NP // BD

(3)

( ) / SA

SA (SAO) MN / SA (4)
( ) (SAO) MN

( ) / SA

Tng t : SA (SAB)
PQ / SA (5)
( ) (SAB) PQ

T (4) v (5) , suy ra MN // PQ // SA


T (3) , (6) v (*), suy ra MNPQ l hnh ch nht
Vy : MNPQ l hnh ch nht
b. Tnh din tch MNPQ theo a v x:
Ta c : S MNPQ MQ.MN
Tnh MQ :
Xt tam gic AQM :

(6)

450

0
Q 45 AQM cn ti M
0
M 90

Ta c :

Tnh MQ :
Xt tam gic SAO :

MQ = AM = x

A
Q

( ) / BD

Tng t : BD (SBO)
NP / BD (2)
( ) (SBO) NP

Mt khc :

M
O
C

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

Ta c :

MN OM

MN // SA
AS
OA

S MNPQ MQ.MN x.(a x. 2 )

a 2
x
OM
MN AS .
a. 2
a x. 2
OA
a. 2
2
1
2

p dng bt ng thc Csi cho 2 s dng x. 2


x. 2 ( a x. 2 )

x. 2 (a x. 2 )
v a x. 2

x. 2 a x. 2 ) 2
)
2

a
4
1 a
a

.
2 4 4. 2

S MNPQ

S MNPQm

ng thc xy ra khi x. 2 a x. 2

a
4. 2
a
a. 2

4
2. 2
M l trung im AO

a. 2
th S MNPQ t gi tr ln nht.
4
8. Cho t din ABCD c AB = a , CD = b . Gi I , J ln lt l trung im AB v CD .
Gi s AB CD , mt phng () qua M nm trn on IJ v song song
A vi AB v CD.
a. Tm giao tuyn ca () vi ( ICD ) v (JAB) .
b. Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng ()
Chng minh thit din l hnh ch nht .
G
1
c. Tnh din tch thit din ca hunh ch nht bit IM =
IJ .
P
3 I
Gii
F
a. Tm giao tuyn ca () vi mt phng ( ICD ):
N
M
L
B
Ta c :
H
Q
E
giao tuyn l t qua M v song song
vi CD ct IC ti L v ID ti N
Vy : x

( ) // CD

CD ( ICD)
M ( ) ( ICD)

Tng t :

b.

( ) // AB

AB ( JAB)
M ( ) ( JAB)

giao tuyn l t qua M v song song


vi AB ct JA ti P v JB ti Q
Xc nh thit din ca (ABCD) vi mt phng ():

Ta c :

( ) // AB

AB ( ABC )
L ( ) ( ABC )

EF // AB

(1)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

Tng t :

( ) // AB

AB ( ABD)
N ( ) ( ABD)

HG // AB
T (1) v
(2) , suy ra

Ta c :

(2)
EF // HG // AB

( ) // CD

CD ( ACD)
P ( ) ( ACD)

FG // CD

Tng t :

(4)

( ) // CD

CD ( BCD)
Q ( ) ( BCD)

EH // CD
T (4) v
(5) , suy ra
T (3) v
(6) , suy ra
M
AB CD
T (3) , (6) v (*), suy ra
c.

(3)

(5)
FG // EH // CD
EFGH l hnh bnh hnh

(*)
EFGH l hnh ch nht

Tnh din tch thit din ca hunh ch nht bit IM =

Ta c : S EFGH EF .FG PQ.LN


Tnh LN :
Xt tam gic ICD :
Ta c :

LN // CD

(6)

1
IJ :
3

LN IN

CD ID

(7)

Xt tam gic IJD :

IN
IM

ID
IJ
LN IM 1

T
(7) v (8), suy ra
CD IJ 3
PQ JM 2

Tng t :

AB
JI
3
2ab
Vy : S EFGH
9
Ta c :

MN // JD

(8)

LN
PQ

CD b

3
3

2
2
. AB .a
3
3

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

HAI MT THNG SONG SONG


Dng 7 :

Chng minh () // () : S dng cc cch sau :

a (),b ()

a b M () / ( )

a / ( ), b / ( )

hnh 1

a ( ), b ( )
ab M

c ( ), d ( ) ( ) / ( )
cd N

a / c, b / d

b
N

hnh 2

( ) / ( )
( ) / ( )

( ) / ( )

hnh 3
Bi tp :
1.Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O. Gi M, N ln lt l trung im ca SA ,SD

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC)
b. Gi P, Q , R ln lt l trung im ca AB ,ON, SB.
Chng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD)
Gii
a. Chng minh rng : (OMN) // (SBC):
Xt tam gic SAC v SDB :

OM / SC
Ta c :
(OMN ) / (SBC)

ON / SB
b.

Chng minh : PQ // (SBC)

OP / AD
Ta c :
OP / MN

AD / MN

O
D

M, N, P, O ng phng
PQ (MNO)

PQ (MNO)
PQ / (SBC)

(MNO) / (SBC)

Vy : PQ // (SBC)
Chng minh : PQ // (SBC), (MOR) // (SCD) :

MR / AB
Ta c :
MR / DC

AB / DC

(1)

Xt tam gic SDB : ta c OR // SD

(2)

MR / DC v OR / SD
T (1) v (2) , ta c

MR (MOR) v OR (MOR)

DC (SCD) v SD (SCD)

(MOR) / (SCD)

2. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v khng ng phng . I , J , K ln
lt l trung im cc cnh AB , CD, EF. Chng minh :
a. (ADF) // (BCE)
b. (DIK) // (JBE)
Gii
a. (ADF)//(BCE):
F
K

AD / BC

Ta c : AD ( BCE ) AD / ( BCE )
BC (BCE)

(1)

A
D

I
J

B
C

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

AF / BE

Tng t : AF ( BCE ) AF / ( BCE )


BE (BCE)

(2)

T (1) v (2) , ta c :

AD / (BCE)

(ADF ) / (BCE)

AF / (BCE)
AD (ADF ) v AF (ADF)

Vy : ( ADF ) //( BCE )


b. (DIK)//(JBE) :

Ta c :

DI / JB

IK / BE

(DIK ) / (JBE)

Vy
: (DIK)//(JBE)
3. Cho cc hnh bnh hnh ABCD , ABEF nm trn hai mt phng khc nhau .Trn cc ng
cho AC, BF theo th t ly cc im M,N sao cho MC = 2AM , NF = 2BN . Qua M, N ln lt
k cc ng thng song song vi cnh AB, ct cc cnh AD, AF theo th t ti M 1 , N 1 .
Chng minh rng :
a. MN // DE
b. M 1 N 1 //( DEF )
c.

( MNM 1 N 1 ) //( DEF )

Gii
a. MN // DE :
Gi s EN ct AB ti I
Xt
NIB NEF

I l trung im AB v

Tng t : Xt

IN
1
(1)
NE 2

N1

MAI MCD

M1

MA
MI
1

Ta c :
MC MD 2
IM
1
(2)

I l trung im AB v
MD 2
IM
IN

T (1) v (2) , suy ra

MD NE
Vy :
MN // DE
b. M 1 N 1 //( DEF ) :
AN 1
IN
1

NN 1 // AI
Ta c :

N 1 F NE 2
Tng t :

IB
NB 1

Ta c :
EF NF 2

MM 1 // AI

AM 1
IM
1

M 1 D MD 2

N
A

I
M
C

D
MN // DE

(3)
(4)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


AN 1
AM 1 1

N1 F M 1 D 2

T (3) v (4) , suy ra

Ta c :

M1N1 / DF

DF (DEF)

M 1 N 1 // DF

M1N1 / (DEF)

M 1 N 1 //( DEF )
( MNM 1 N 1 ) //( DEF ) :

Vy :
c.

MN / DE
Ta c :

M1N1 / DF

(MNN1M1 ) / (DEF )

( MNM 1 N 1 ) //( DEF )


Vy :
4. Cho hnh chp SABCD c y l hnh vung cnh a. Trn AB ly mt im M vi AM = x .
Gi () l mt phng qua M v song song vi mt phng (SAD) ct SB , SC , v CD ln lt ti N,
P, Q
a. Tm thit din ca () vi mt phng hnh chp . Thit din l hnh g ?
b. Tm qu tch giao im I ca MN v PQ khi M di ng trn on AB.
c.

Cho SAD

a.

Gii
Tm thit din ca () vi mt phng hnh chp:

Ta c :

= 1v v SA = a. Tnh din tch ca thit din theo a v x .Tnh x din tch =

( ) //(SAD)

( ) // SD

( ) // SA
( ) // AD

Vi

( ) // SD

( ) / SD

SD (SAD)
( ) (SAD) PQ

PQ / SD

Vi

( ) // SA

( ) / SA

SA (SAB)
( ) (SAB) MN

MN / SA

Vi

( ) // AD

3a 2
8

N
P
A

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

( ) / AD

AD ( ABCD)

MQ / AD

( ) ( ABCD) MQ

(1)

BC / MQ

BC ()

() / BC

BC (SBC)
() (SBC) PN

() / BC
PN / BC

(2)

MNPQ l hnh thang


T (1) v (2) , suy ra : MQ // PN
Vy : MNPQ l hnh thang
b. Tm qu tch giao im I ca MN v PQ khi M di ng trn on AB.:

Ta c :

AB / DC

AB (SAB), DC (SCD)
S (SAB) (SCD)

Sx / AB / CD

I PQ m PQ (SCD)
I (SAB) (SDC) I Sx

I MN m MN (SAB)

Gii hn qu tch : Khi

M A
M B

IS

I S0

c. Tnh din tch ca thitdin theo a v x :


Ta c : S MNPQ S IMQ S INP S SAD S INP
Tnh : S SAD
Ta c:
SAD vung cn ti A
Do :
Tnh :

S SAD

1 2
.a
2

S INP

Xt tam gic SBC , tam gic SBS 0 v tam gic SAB

NI
SN

S0 B
SB
PN
SN

PN // BC
BC
SB
AM
SN

MN // SA
AB
SB
NI
PN
AM

T (1) , (2) v (3) , ta c


S 0 B BC
AB
Ta c :

NI // S 0 B

(1)
(2)
(3)

NI PN AM x

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

INP vung cn ti N

1 2
.x
2
1 2 1 2 1 2
2
S MNPQ .a .x (a x )
2
2
2
3.a 2
1 2
3.a 2
S MNPQ

(a x 2 )
8
2
8
Do

: S INP

x2 a2

x2

3.a 2
4

a2
4
a
x
2

5. Cho hai hnh bnh hnh ABCD v ABEF c chung cnh AB v nm trong hai mt phng phn
bit . Gi M , N th t l trung im ca AB , BC v I , J , K theo th t l trng tm cc
J tam gic
M
ADF , ADC , BCE . Chng minh (IJK) // (CDFE)
Gii
Xt tam gic MFC :

N
K

MI
MJ
1

MF MC 3

IJ // FC

Ta c :

(1)

Xt hnh bnh hnh MNEF :

MI
NK 1

MF
NE 3

IK // FE

Ta c :

T (1) v (2) , ta c

(2)

IJ // FC

IK // FE

( IJK ) //(CEF )

( IJK ) //(CEF )

Vy :
6.

G 3 , ADB
Cho t din ABCD . Gi G1 , G 2 , G3 ln lt l trng tm ca cc tam E
gic ABC , ACD

a.

Chng minh : (G1G 2 G3 ) //( BCD )

Tm thit din ca t din ABCD vi mt phng (G1G 2 G3 )


Tnh din tch thit din theo din tch ca tam gic BCD l S
Gii
a. Chng minh : (G1G 2 G3 ) //( BCD )
Gi M , N , L ln lt l trung im ca cc cnh BC , CD v BD

G1

b.

AG1 AG 2 AG3 2
Ta c :

AM
AN
AL
3
G1G2 // MN
; G 2 G3 // NL

; G3 G1 // LM

G1G2 / MN

(G1G2G3 ) / (BCD)
G2G3 / NL

MN (BCD) , NL (BCD)

Vy : (G1G2 G3 ) //( BCD)


b.

Tm thit din ca t din ABCD vi mt phng (G1G 2 G3 ) :

G
F

G2
D

M
C

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11

Ta c :

BC //(G1G2G3 )

BC (BCD)
G (G G G ) ( ABC)
1 123

gt qua G1 // BC ct AB v AC ti E v F

(G1G 2 G3 ) ct (ACD) theo giao tuyn FG // CD


(G1G 2 G3 ) ct (ABD) theo giao tuyn GE // BD

Tng t :

Xt tam gic AMC v tam gic ABC


Ta c : G1 F // MC

AG1 AF 2

AM
AC 3

(1)

EF // BC

EF
AF

BC
AC

(2)

T (1) v (2), ta c

EF

AG1 EF 2

AM
BC 3
2
.BC
3

2
.CD
3
2
GE .BD
3
FG

Tng t :

EF FG GE

Din tch thit din : S EFG

Vy :

S EFG

2
2
2
2
.BC .CD .GE ( BC CD GE )
3
3
3
3

1
. ( EF FG GE ).( EF FG GE ).( EF GE FG ).( FG GE EF ).
4
1 4
= . . ( BC CD DB).( BC CD DB ).( BC DB CD ).(CD DB BC )
4 9
4
= .S BCD
9

4
.S BCD
9

7. Cho hai na ng thng cho nhau Ax, By .Hai im M, N ln lt di ng trn Ax, By sao cho
AM = BN .Chng minh rng ng thng MN lun lun song song vi mt mt phng c nh
Gii
K Bx// Ax . Trn Bx ly im M sao cho AM = BM
B
T a c

AM // BM '
:

AM BM '

MM ' // AB

M ' N // Bz

MN // (ABz)
Vy : MN // (ABz) c nh

M'

x'

ABMM l hnh bnh hnh


z

MM//AB
BMN cn ti B
K Bt l phn gic gc xBy
MN Bt
Trong (xBy) , k Bz Bt
T (2) v (3) , ta c
Bz // MN

T (1) v (4) ,

( MNM ' ) //( ABz )

(1)
y

(2)
(3)
(4)

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


8. Cho t din ABCD . Gi I, J ln lt l trung im ca AB v CD. Mt mt phng qua IJ ct
cc cnh AD v BC ln lt ti N v M
a. Cho trc im M, hy trnh by cch dng im N. Xt trng hp c bit khi M l trung
im ca BC
A
b. Gi K l giao ca MN v IJ .Chng minh rng : KM = KN
Gii
a. Hy trnh by cch dng im N :
I
im N phi nm trn giao tuyn ca (MIJ) v (ACD) , giao tuyn ny qua J
Ta c : J ( MIJ ) ( ACD )
Gi
E MI AC

E MI m MI (MIJ)
E (MIJ) (ACD)

E AC m AC (ACD)

B
K
M

EJ ( MIJ ) ( ACD )

Gi
N EJ AD
Trng hp M l trung im BC:
Nu M l trung im BC
IM // AC

(IMJ ) // AC

(IMJ ) ct (ACD) theo giao tuyn JN // AC

b. Chng minh rng : KM = KN.


Do I , J ln lt l trung im AB ,CD
c th dng ba mt phng cha ba ng thng ln lt song song nhau
p dng nh l Talet trong khng gian
Ta c :
Vy :

MK BI

1
KN IA
MK KN

MK KN

HNH LNG TR HNH HP


Bi tp :
1.Cho hnh hp ABCD. ABCD v cc im M , N ln lt thuc cc cnh AB , DD ( M, N khng
trng vi cc u mt A,B ,D ,D ca cc cnh ). Hy xc nh thit din ca hnh hp b ct bi :
a. Mt phng (MNB) & Cc thit din l hnh g ?
b. Mt phng (MNC) & Cc thit din l hnh g ?
A
c. Mt phng (MNC)
Gii
a.

Ta c : (MNB) (AABB)= MB=BA


(MNB) (AADD) = AN
(MNB) (DDCC) = NL
(trong L = x CC, L x // DC , x i qua N )
(MNB) (BBCC) = LB
thit din l t gic ABLN
m t kh c NL //= DC
DC //= AB
NL //= AB
nn thit din ABLN l h nh b nh h nh.
b.

Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNB) :

Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) :

T ng T
Ta c : (MNC)
(MNC)

(BBCC)= BC
(CCDD) = CN

D
N

C
L

A'

D'
B'

C'

Bi tp Hnh Hc Khng Gian Lp 11


(MNC) (DDAA) = NI
(trong I = y AA, I y // AD , y i qua N )
(MNC) (BBAA) = IB
thit din l t gic BCNI
m t kh c NI //= AD
AD //= BC
NI //= BC
nn thit din BCNI l h nh b nh h nh.
c.

Xc nh thit din b ct bi mt phng (MNC) :


CN DC = K
KM AD = P
KM BC = R
K
RC Ct BB ti Q
Ta c :
(MNC) ( DDCC) = CN
(MNC) ( DDAA) = NP
(MNC) ( ABCD) = PM
(MNC) ( AABB) = MQ
(MNC) ( BBCC) = QC
(MNC) ( ADCB) = C
thit din l t gic NPMQC
Gi
Ni

You might also like