6.3.

Xy dng m hnh k ton chi ph ABC cho cc cng ty dc phm

Theo tc gi i vi cc doanh nghip ngnh dc phm do c th s lng sn
phm nhiu, chi ph gin tip ln, vic p dng m hnh 7 bc, 2 giai on ca Horngren
(1997) l hon ton ph hp. Theo m hnh ny vic p dng ABC s c tin hnh qua

2 giai on v 7 bc nh sau:
Bc 1: Tp hp cc hot ng tng t vo cc trung tm hot ng
Ti cc cng ty dc hin nay cc hot ng sn xut rt phong ph a dng v
tng i phc tp. thun tin cho vic p dng phng php k ton ABC ta thnh
lp cc trung tm hot ng. Theo cc hot ng c cng loi chi ph sn xut chung
s c tp hp vo cng mt trung tm hot ng.
Chi tit cc hot ng c tm tt nh sau:
NGUYN VT LIU

XAY, RY

NG GI, DN NHN

PHA CH

SY KH

DP VIN, BAO PHIM, P V

KIM NGHIM

Bc 2: Xc nh i tng hch ton chi ph v tnh gi thnh sn phm

i tng hch ton chi ph c chia lm hai loi loi l chi ph trc tip v chi
ph gin tip.
Khi hch ton chi ph, i vi chi ph gin tip bao gm chi ph nguyn vt liu
trc tip, nhn cng trc tip s tnh thng vo tng sn phm theo ngun pht sinh chi
ph.
i vi chi ph gin tip tnh ton chnh xc trc ht cn t chc cc trung
tm hot ng, sau xc nh chi ph gin tip v xc nh ngun pht sinh chi ph
i tng tnh gi thnh l tng sn phm

Bc 3: Xc nh chi ph trc tip

Chi ph trc tip bao gm chi ph nguyn vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc
tip. Cc chi ph trc tip lin quan n tng sn phm nn c nhn din v hch ton
cho tng sn phm ring bit. Bng 6.1 sau y gip phn loi chi ph trong trong doanh
nghip sn xut dc phm theo mi quan h vi i tng tp hp chi ph.
Bng 6.1

Phn loi chi ph trong doanh nghip sn xut dc phm

theo mi quan h vi i tng tp hp chi ph
Yu t

Trc tip

1. Nguyn vt liu (dc liu, t dc, nhn

Gin tip

mc..)
2. Tin cng ca cng nhn ti cc t sn

xut(lng & cc khon trch theo lng ca

b phn sn xut)
3. Chi ph nhn cng gin tip (lng & cc

khon trch theo lng ca b phn qun l

phn xng)
4. Chi ph cng c, dng c sn xut (trang

b bo h lao ng, bn gh, x chu, r

r)
5. Chi ph khu hao TSC (my mc thit b

sn xut & nh xng)

6. Chi ph in, nc trong phn xng sn

xut
7. Chi ph kim nghim dc phm

8. Chi ph bo dng my mc thit b

9. Chi ph vn phng phm

10 Chi ph khc: Bo h lao ng, tin nc

ung cho cng nhn

Bc 4: Xc nh chi ph gin tip v ngun pht sinh chi ph
y l cng vic quan trng nhm xc nh c chi ph gin tip cho tng hot
ng

Bng 6.2 Bng mi lin h gia chi ph gin tip v ngun pht sinh chi ph
Chi ph

Ngun pht sinh chi ph

1.Chi ph nhn cng gin tip (lng & cc khon trch

Chi ph nhn cng trc tip

theo lng ca b phn qun l phn xng)

2. Chi ph cng c, dng c sn xut (trang b bo h S lng sn phm nhp kho
lao ng, bn gh, x chu, r r)
3. Chi ph khu hao TSC (my mc thit b sn xut &
nh xng)
4. Chi ph in, nc trong phn xng sn xut
5. Chi ph kim nghim dc phm
6. Chi ph bo dng my mc thit b
7. Chi ph vn phng phm
8.Chi ph khc: Bo h lao ng, tin nc ung cho
cng nhn

Thi gian hon thnh sn

phm
S gi my hot ng
S lng sn phm nhp kho
S gi my hot ng
S lng sn phm nhp kho
S ngy cng

Bc 5: Xc nh chi ph cho tng hot ng

Ti bc ny p dng ma trn chi ph hot ng gi Expense Activity Dependence
(EAD) tnh chi ph cho tng hot ng. Nhm chi ph biu din theo ct, trong khi cc
hot ng c biu din theo hng. Nu hot ng i c s dng loi chi ph j, nh du
vo ij.
Trc tin, nhm chi ph trc tip phi c ghi nhn. y l nhm chi ph d dng
tp hp da trn s theo di ca doanh nghip nh phiu xut kho, bng chm cng
Sau khi tp hp chi ph trc tip, nhm cc chi ph gin tip cng c tp hp bng
cng thc sau:

TCA(i) = Chi ph(j) x EAD(i,j)

Trong :
TCA(i) = Tng chi ph ca hot ng i
Chi ph(j) = Gi tr bng tin ca nhm chi ph j
EADSS(i,j) = H s t l i, j ca ma trn EAD
Bc 6 Xc nh chi ph hot ng cho tng sn phm hng ha
Sau khi chi ph ca tng hot ng c xc nh, ta lp bng chi ph v cc
ngun pht sinh chi ph c tiu thc phn b chi ph cho tng sn phm da vo mc
hot ng ca tng sn phm . Chi ph t cc hot ng c phn b cho tng loi
sn phm th hin qua ma trn Hot ng Sn phm (APD Activity Product
Dependence). Nhng hot ng c biu din theo ct cn cc sn phm c biu din
theo hng. Trong ma trn ny, nu sn phm i tiu dng hot ng j th nh du vo ij.
Sau , thay du trong ma trn APD bng cc h s t l sao cho tng h s t l mi ct
bng 1
Bc 7 Tnh gi thnh sn phm

Bc cui cng ca qu trnh tnh gi thnh theo phng php ABC l tnh gi
thnh sn phm trn c s cc chi ph trc tip trn v gin tip c xc nh bi cng
thc sau:
OCP(i) = TCA(j) x APD(i,j)
Trong :
OCP(i) = Chi ph chung ca sn phm i
TCA (j) = Gi tr bng tin ca hot ng j
APD (i,j) = T l i, j ca ma trn EAD
tnh c gi thnh sn phm theo phng php ABC tc gi s nghin cu in hnh
ti cng ty dc phm Traphaco l cng ty nim yt v ngnh dc nim yt sm nht v
cng l cng ty c doanh thu hng nm trn 1000 t ng v s lng chng loi sn
phm trn 1000 sn phm so snh vi kt qu tnh gi theo phng php truyn thng
c th rt ra kt lun cui cng..