MC LC

Phn 1: M u
Phn 2: Vai tr ca ngi ph n qua cc giai on khc
nhau
G1: Phong kin.
G2 : Trong cc cuc khng chin chng thc dn xm
lc.
Phn 3: Vai tr ca ngi ph n trong nn kinh t th
trng.
Phn 4: Quan im c nhn v vai tr ca ngi ph n.
Phn 5: Kt lun

LI M U
i sng ca mi c nhn trong x hi lun c bt u trc ht t phm vi gia
nh v trong sut cuc i ca h, gia nh l mi trng sng ht sc quan trng. Mi
gia nh lun l mt t bo ca x hi, V vy m ngi ph n trong gia nh cng
c v nh nhng ht nhn ca t bo . ng thi, gia nh cng l ni th hin thc
cht s bnh ng v nng cao a v ca ngi ph n. C th thy nhng thay i v
kinh t - x hi din ra gn y mc d c tc ng ln c nam gii v ph n nhng
nhng suy ngh, quan im, thi ca con ngi trong x hi v vn gii v vai tr
v tr ca ngi ph n dng nh cn m h, cha r nt.
Nh vy, x hi, nam gii v bn thn ngi ph n cn phi xc nh cho r vai tr,
v tr ca ph n trong x hi Vit Nam hin i, nht l trong giai on hin nay giai
on t nc ang trong xu th hi nhp v pht trin. Ph n Vit Nam t xa n nay
khng ch bit n vic gia nh, sinh con ci, m trong iu kin lch s kinh t nc
ta, ch em lun lun lm trn nhim v ca ngi lao ng chn chnh, ngi v, ngi
m, ngi ni tr trong gia nh, chm sc con ci, ngi gi v trong thi chin h
lm trn nhim v ca ngi dn yu nc, ngi n chin s.
Ngy nay, k tha nhng phm cht tt p ca ngi ph n truyn thng, ph n
Vit Nam ngy cng ng mt vai tr quan trng trong gia nh v ngoi x hi. t
nc ang tng ngy i mi, ngi ph n cng mang trong mnh mt trng trch, mt
vai tr quan trng trong vic duy tr t m ca mt gia nh. H v ang phn u
cho mt gia nh m no v hnh phc gp phn vo s pht trin ca x hi.
Ch Ngi ph nl ch gy c s ch ca ng o cc nh nghin
cu, nh ph bnh, c rt nhiu tc phm v cng trnh nghin cu v vn ny.
Trong mi tc phm v nghin cu i l gii vn ph n nhng kha cnh
2

khc nhau. Nhng mi tc phm u li cho ngi c nhng gi tr c ngha c v

l lun ln thc tin.
Vai tr ca ngi ph n Vit Nam ang c coi l mt ti kh mi m v
phong ph nhm nng cao vai tr v v tr ca ngi ph n trong gia nh ni ring v
x hi ni chung. Do vy xut pht t mong mun nng cao v pht huy vai tr ca
ngi ph n Vit Nam trong gia nh hin nay khng nh v tr ca ngi ph n
trong gia nh nn em chn ti:Vai tr ca ngi ph n Vit Nam trong thi i
kinh t th trng.

NI DUNG
Hnh nh ca ngi ph n trong x hi phong kin
Vit Nam, cng nh trong ton th gii chu nh hng vn ha Trung Hoa, ngi
ta rt coi trng truyn thng lch s, trong ctruyn thng ph n v ngi ph
n truyn thng. C nhiu nguyn nhn lch s v vn ha gii thch vai tr quan trng
ca ngi ph n trong x hi Vit Nam truyn thng. Vn minh ng Nam bn a
c c trng l vn minh nng nghip c canh cy la, ging cy i hi nhiu cng
sc lao ng th cng n ni thnh vin n kh b gt ra ngoi l sn xut. ng Nam
cng c ch mu h ph bin v dai dng; Anh hng, bt khut, khng ch trong
u tranh v trang; trung hu, m ang, khng ch trong cuc sng gia nh; ngi ph
n Vit Nam khng nh mnh trong nhiu lnh vc v cng c tha nhn mt cch
ng k, khc bit kh r so vi lng ging ng nh Trung quc, Triu Tin, Nht
Bn.
Ch ph quyn Nho gio thit lp nam tn n ti t lut php, l lng n lun
thng o l. Nhng tn ti chnh thng khng hon ton trit tiu thc t n su t ci
ngun gia nh, lng x. Ngi ph n Vit Nam tham gia lao ng sn xut lm ra ca
ci vt cht v thng l ngun yu thng chm sc chng con, n cha gi m yu,
l ch da cho gia nh v nhiu phng din. M hin v m th ai cng hiu l nhng
ngi ph n Vit ln li thn c, chu thng chu kh, thc khuya dy sm, cng lc
lm nhiu vic m vic no cng chu tt, vn ton, l ngi gii giang, hiu qu m
thm lng hy sinh. V s ca dao ht v tnh yu i la trong ph n l i tng yu
thng, mong nh, kht khao, c gin hn, on trch hay thng cm, xt xa. Ch
phong kin tp trung quyn hnh vo ng Vua thng tr nhn dn, v trong gia nh
th quyn hnh tp trung vo ngi n ng gia trng p bc ph n. T Lut Hng
c n Lut Gia Long l qu trnh pht trin ngy cng phn ng ca ch phong
kin i vi ph n. Nhng cc hnh, ch p dng ring i vi phu n: th b tri sng,
4

gt gy bi vi, nga x, voi giy... n tui ly chng, ngi con gi khng c quyn
c la chn ngi chng. Vi tc Cha m t u con ngi y v vi l thch ci
ngi con gi tr thnh mt vt trao i mua bn.
Mt khi vic g bn xong, ngi con gi ri nh cha m, sng cuc i xut
gi tng phu, ngi v khng cn gi c a v tng xng vi vai tr ca mnh
trong gia nh, tri li cn b ngc i iu. Ly chng t thu mi lm, chng
ch ti b chng nm cng ti, By mi mi by bao xa, by mi c ca, mi ba
cng va - Sut i h phi chu nhng hu qu tai hi v th xc v tinh thn. V, vi
quan nim ti trai ly nm ly by, gi chnh chuyn ch c mt chng, nhng ngi
ph n nn nhn ca ch a th (bt k l v c hay v l). Sut i chm m trong
nhng mi mu thun, bt ha, kh au nhiu khi ch v nhng chuyn rt vn vt. Khi
ngi chng cht, ngi ph n mt ht quyn tha k ti sn v phi phc tng ngi
con trai.
X hi phong kin ph quyn tn ti hng nghn nm vi nhng quan nim bt
cng, khe kht ti gia tng ph, xut gi tng phu, phu t tong t, quan nim trng
nam khinh n Nht nam vit hu, thp n vit v, dnh mi u tin, u i cho
ngi n ng v y ngi ph n xung a v thp km nht trong gia nh cng nh
x hi. Ni nim y c h gi gm vo nhng cu ca dao than thn:
Thn em nh tm la o
Pht ph gia ch bit vo tay ai
Thn em nh ht ma sa
Ht vo i cc, ht ra rung cy
C bit bao nhiu ni kh m ngi ph n phi chu ng, ni kh vt cht ngy
ngy hai bui tro non, ngy th di nng m th dm sng. Nhng ni kh ln
nht, xut hin vi tn s cao nht vn l ni kh v tinh thn, ni kh ca thn phn
5

mong manh, b ng, t gi tr. Nhng ngi ph n y b vt ho, c nh

gi theo gi tr s dng. Thn phn h ch c v vi ht ma sa. Ta c th cm nhn
c bao ni xt xa ca ngi ph n khi ct ln nhng li ca y. Khng phi ngi ph
n khng thc c v p v phm gi ng qu ca mnh. H lun v mnh vi tm
la o, ging nc trong...nhng nhng phm cht y u c c x hi , ngi
i bit n v coi trng. C i h ch lm li, cam chu trong s au kh, nhc nhn.
V dng nh s bt hnh y ca ngi ph n trong x hi xa l mt hng s chung,
tt c cc vng min. C ai ni, nu dng mt t ni v s phn ca nhng
ngi ph n trong x hi phong kin th l ti nhc. Qung thi gian h sng trn
i c ong m bng nhng ni au kh m h phi gnh chu. Khi cn nh, sng
trong gia nh, ngi thiu n phi chu s bt cng ca quan nim trng nam khinh
n. Khi i ly chng, h cn chu thm trm iu cay cc. Quan nim xut gi tng
phu, ly chng lm ma nh chng khin bao ngi ph n xa qu phi ngm ngi
nut ng cay, thm tha ni bun, nh khi ngh v qu m:
Chiu chiu ra ng b sng
Mun v vi m m khng c
Chiu chiu ra ng ng sau
trng v qu m rut au chn chiu
Nhng d sng trong bt hnh, tm hn ngi ph n vn sng ln lp lnh nh sng
ca tri tim n hu, cao thng, v tha. T trong kh au, bt hnh, t trong ting ht
than thn y ti cc, tm hn trung hu, p , thu chung ca ngi ph n vn vn
ln, to sng khin cho ting ht than thn kia khng mang v bi ly m vn to sng,
m p tnh i, tnh ngi. Ca dao phn nh y nhng v p ca h nhng
con ngi thu chung son st, giu ngha tnh.Ngi ph n m ang, v tha, chung
thu th hin cm ngh ca mt cch gin d m vn c sc cun ht l thng c khi
kh khn h vn nhn ni.
6

Tm li, ngi ph n Vit Nam trong x hi phong kin chu ng rt nhiu au

kh bi nhng quan nim kht khe ca Nho gio v vy h khng c ch ng trong x
hi. Nhng h vn c gng vn ln sng tt, sng ng ngha ca ngi ph n Vit :
m ang, chung thy, son st, giu tnh ngha, chu ng v hy sinh cao c.

Hnh nh ngi ph n trong cc cuc khng chin

chng thc dn xm lc
Hnh nh ni bt v ngi ph n Vit Nam c truyn l ngi n s u tranh chng
gic ngoi xm. Mt nh th vit:
Trn t nc nghn nm chy mu,
Nghn nm ngi con gi vn cm gm
T th k III trc cng nguyn, trong nhng thi k m s c gi l Bc thuc,
cng vi c dn tc, nhng ngi ph n Vit Nam kin quyt ng ln chng bn
thng tr phng Bc ginh ly quyn sng. V khi c nn ngoi xm, ph n l
ngi trc tip chu hu qu nng n nht. Th k XIII, gic Nguyn Mng trn vo
Thng Long lm c nhn dn kinh thnh, vo thnh ng , gic Minh cp bt
n b con gi, m bng n b c thai, git cht c m ln con, ct tai em np cho
ch tng (nm 1909). Tng gic Trng Ph bt ph n ta a v nc lm ti i,
t thip (nm 1414). Nh Minh ra lnh buc ph n Vit Nam phi bm tc, mc o
ngn, qun di, theo phong tc ca chng. Th k XVIII, gic Mn Thanh v l tai sai
bn nc tri ph n vo ct gia ch, git c m ln con v h i theo ngha qun
Ty Sn...
M u truyn thng gic n nh, n b cng nh l hai v n anh hng dn
tc: b Trng Trc v em b l Trng Nh pht c khi ngha nh ui qun ng Hn
ginh li quyn t ch cho t nc. Chng minh kh nng cch mng to ln ca ph
n: khng nhng chin u dng cm chng ngoi xm m cn ng vin, on kt v
lnh o qun chng rt ti gii. Dn tc ta, cn ghi nh nhng gng ph n kit xut
(36 n tng) cng ng ln vi Hai B gnh vc s nghip nh gic cu nc. Cc
7

n tng nh L Chn c th Hi Phng. Thiu Hoa c th Vnh Ph, Thnh

Thin c th H Bc, L Th Hoa c th Thanh Ha... Sau Hai B Trng l
cuc khi ngha ca B Triu, mt ln na, khng nh ch t ch, tinh thn c lp
ca dn tc vi cu ni ho hng y kh phch ca B: Ti mun ci cn gi mnh,
p sng d, chm c knh bin ng, qut sch b ci cu dn ra khi vng chm
m, ch u c chu ci u khom lng lm t thip cho ngi. Ti lm tng ch huy
chin u trn tin ca b khin gic Ng phi khip s gi b l B Vng (Vua B).
B hng nc thnh C Lng (Nam H) lm ni ng cho ngha qun Nam Sn ca L
Li Nguyn Tri h thnh. V nhiu ph n khc thi Trn, thi L, thi Ty Sn
trc tip nh gic theo nhiu cch. y l nhng ngi ph n ven sng Bch
ng, em ht thc go trong nh lng n cho qun s, v mch Hng o Vng
Trn Quc Tun gi nc thy triu ca dng sng qu hng, gip nh Trn lp nn
chin cng sng Bch ng ly lng.
Thi k thc dn Php xm lc nc ta v cu kt vi phong kin thng tr
nhn dn ta, cc th h ph n Vit Nam cng vi dn tc, pht huy truyn thng
nh gic cu nc. Ngi ph n Vit Nam, khng nhng ch xut hin khi vn nc
lm nguy m ngay c trong u tranh di mi hnh thc chng p bc bt cng. S
phn khng ch phong kin, l gio Khng Mnh khi m thm, lc quyt lit din ra
sut hng nghn nm. T gia th k XIX, triu nh nh Nguyn phn ng u
hng nhc nh khi thc dn Php xm lc nc ta. Nc ta tr thnh mt nc
thuc a v na phong kin. Cnh ng ngi ph n Vit Nam trong gn 100 nm b
thc dn Php thng tr li cng bi t. Trong gn 100 nm thng tr t nc ta, thc
dn Php dm c dn tc ta vo cuc sng n l, i ngho lc hu, dt nt m tn.
Chng m sng bc, nh cha, tim nhy nhiu hn bnh vin, nh h sinh, cm ngt
sch bo tin b, cho t do tiu th ru, thuc phin. Trc cnh nc mt nh tan,
quyn sng b tc ot nhn phm b ch p, nhiu phong tro yu nc ni dy
phong tro no cng ph n tham gia ng o. Tuy nhin cc phong tro u tht
bi khng c ng li v phng hng gii phng dn tc ng n. ng ch
8

Nguyn i Quc l ngi u tin a nh sng ca ch ngha Mc - Lnin n cho

dn tc ta, phu n . Ton th nhn dn Vit Nam b p bc bc lt, trong giai cp
cng nhn v giai cp nng dn l lc lng ch yu vng dy u tranh chng bn
thng tr thc dn phong kin. Ph n Vit Nam chim s ng trong nhn dn lao
ng khng nhng b p bc v dn tc, v giai cp m cn b gio l phong kin km
hm tri buc, nn h c tinh thn u tranh cch mng mnh m. C ph n tham gia
th cch mng mi thnh cng, mt khc, ch khi no cch mng thnh cng, dn tc
c c lp, giai cp c gii phng, th ph n mi c gii phng. Nhng lun
im trn y ca ch ngha Mc - Lnin c vn dng vo iu kin Vit Nam tr
thnh ni dung t tng chnh tr ca cc t chc tin thn nhng nm 1928 - 1929 v
cc on th qun chng. T tng y thm nhp vo cc phong tro ca cng nhn,
nng dn, hc sinh, bun bn nh tr thnh ng lc tinh thn c v cc phong tro
y tin ln mnh m. T y, ph n Vit Nam cng vi ton th dn tc c phng
hng hot ng cu nc r rng: Cch mng gii phng dn tc ng thi gii phng
giai cp, gii phng ph n.
Chin tranh i qua nhng d m ca n vn cn ng li trong nhng ca khc vit
trong khng chin chng M sc dng li gi tr chn thc ca ngi ph n Vit
Nam trong la n. Nm 1967, gic M leo thang bn ph min Bc, Nguyn Vn T
vit bi Tin anh ln ng khc ha hnh nh ngi ph n ng bng khi tin a
chng i nh gic. Bng cht Cho, vi giai iu gin d, li ca mc mc khc ha
tm t ngi v hu phng: "Yn tm vng bc m i/ Hi ngi m em yu/ Vic
nh vic nc c bao nhiu em s lm trn". V h tht s lm thay cho chng:
"Anh thy cha/ Chng em hc cy ri/ Ny ch c lo ma ti/ y thiu nhng ngi
cuc bm cy su". Cng nh Nguyn Vn T, nhc s An Chung nhn thy nim vui
ca ngi ph n vi cng vic ng ng trong ca khc ng cy m ng. Nhng c
gi quan h ca anh hin ln lung linh: "Qu hng ta bit bao nhiu c gi xinh p
m ang/ Vic nc, vic nh vn ton/ Nng ma nhc nhn vn ti duyn". Nt
ti duyn , pha cht kiu hnh c tm thy ca khc Bi ca H Ni. Chin tranh
9

dng nh nhng bc cho tm hn bay bng ca c gi H Ni: "i c gi/ Sng

trn vai sao vung u m/ Em i v u, m mt em ti sng/Em i v u, m chn
bc hin ngang/ Nhng hm mit mi trn bi tp/ Chin cng ny hn c tay em".
Vi cht liu Ty Bc nht l t iu ht then, Vn K lm hin ln ngi ph n
dn tc duyn dng nhng khng km phn vt v trn mt trn dit gic dt qua bi
C gio Ty cm n ln nh ni: "C tm ai?/ Tm ngi yu ang ng i bn b
sui chc?/ Khng! Khng ! Khng !/ C i tm dy n em nh cha bit ch trn
nh ni cao ". min Nam, trn tuyn u chng M, hnh nh ngi ph n hin
ln qua cc ca khc tht sng ng. l Bi ca n anh hng min Nam ca L Li,
Ti n ra chin trng ca Thanh Anh, Rng xanh vang ting ta l ca Phng
NamH hin ln tht hin ngang, bt khut trc k th. Ph n ng bng ri ph
n th nh gic. Ph n Ty Nguyn cng nh gic, chng thua km ai. Hn ai
cng nh ti bi ht C gi vt chng ca Hong Hip vang ln rn rng, ti nhn.
Ri nh n Bng cy K-nia ca Phan Hunh iu. Ngi con gi Ty Nguyn ln
ry nh chng ni xa vn mt lng chung thy son st vi ng v Cch mng.C th
ni qua ca khc vit v ph n trong thi k chng M, hin ln hnh nh bt khut,
trung hu, m ang ca ph n Vit Nam xa v nay. Cn bao nhiu hnh nh khc
c khc ha C gi m ng ca Xun Giao, Cho em c gi Lam Hng ca nh
Dng th hin nhng ngi ph n ca mt thi k anh hng qua.
Bn cht ca ngi ph n bt k thuc dn tc no, thi i no, u yu ha bnh,
sn sinh v nui dng nhng con ngi ca cc th h ni tip nhau, v hu nh u
c chung mt nguyn c: loi ngi sng bnh an bn nhau. Chin tranh em n
cho ngi ph n bt c t nc no, nhng au kh ln hn nam gii gp nhiu
ln. Vit Nam c cu "gic n nh, n b cng nh". Khi ngi ph n bt buc
phi cm v kh th ngha ca cuc chin u tht l su sc, v h cm v kh
chnh l bo v ha bnh, gi gn s sng cho nhng con ngi chn chnh m h
sinh ra, chng li nhng th lc phi nhn mun hy hoi con ngi. Trong cuc chin
tranh chng M cu nc ca nhn dn Vit nam, ph n min Nam l lc lng xung
10

kch, l "i qun tc di" trn mt trn u tranh chnh tr; trong u tranh v trang,
ph n min Nam cng khng km nam gii v mu tr v lng dng cm. "Ngi m
cm sng", l mt biu tng dng nh nghch l, nhng rt chn thc, th hin s
ha hp ca tnh cht rt anh hng m cng rt mc nhn hu trong ngi ph n Vit
Nam.
Ph n Vit Nam "gii vic nc, m vic nh"
Trong nhng nm en ti min Nam, ph n phi gnh chu nhiu au kh do cc
chnh sch h khc, man r ca ch, l ngi u tranh ngoan cng, chng nhng trn
lnh vc u tranh chnh tr, u tranh v trang, ng thi cn gi vai tr quan trng trn
tt c cc lnh vc m thm khc trong cuc u tranh trng k.
- Che giu, nui dng cn b:
Vo nhng nm u di chnh quyn Ng nh Dim, nhn dn min Nam sng
trong khng kh ngt ngt bi chnh sch khng b n p, truy lng Vit cng. Chng
mun bin nhn dn min Nam thnh lc lng chng i cch mng. Nhng nhn dn,
nht l ph n, ch em dng trm phng nghn k bo v cn b, bo v cch
mng. Gic bt ch em i truy cn b, khi gp cn b, ch em khng tri h, khng ch
gic bt m cn tm mi cc ch ng cho cn b chy trn, n np. Trong nh t,
gic nh p, tra tn bt khai bo, ch em th cht khng khai, khng nhn mt. Trong
thn, p phng, khm, li dng th cng khai hp php, ch em vn ng t chc
nhng i dn canh chng cp bo v xm lng, thc cht l t chc bo v che giu
cn b, trng tr bn i lng sc tm bt cn b. Khp min Nam, khng ni no li
khng c nhng hnh nh ngi ph n, d b ch thng xuyn bao vy, rnh m, vn
ngy trang n cn b vo nh, o hm b mt trong nh, ngoi vn nui dng, che
giu hoc tip t lng thc, thc phm cho lc lng cch mng khu du kch. C bit
bao nhiu tm gng chi li trong lnh vc ny nh m Hunh Th Lc dn tc Chu
M (Ty Ninh), m Nguyn Th Rnh C Chi (Thnh ph H Ch Minh), m Nhu, m
Cng (Qung Nam - Nng), m Thch Th Thanh (Tr Vinh), m Nguyn Th Nhm
ngi mang mt danh JB4 (ng Nai).v.v...
11

- Phc v chin trng:

Khi chin tranh m rng, chin trng i hi mt i ng dn cng ng o
phc v chin u. S ng dn cng l ph n, nht l n thanh nin, c t chc
trong cc i: n dn cng, n thanh nin xung phong. Ch em lm cc vic cp dng,
nui qun, tip t n dc, tip t lng thc, ti thng, xy dng cng s chun b
chin trng... u im ni bt ca cc i n dn cng, n thanh nin xung phong l
bm st tin duyn, nhanh chng a thng binh, t s v tuyn sau, biu l mt tnh
yu thm thit v tinh thn trch nhim cao. V n dn cng khng th khng nhc n
i xe p th gm 22 ch em Sng B, hot ng t nm 1967 n nm 1971, vt
qua bom n v mun vn kh khn thiu thn a t ha tuyn v pha sau an ton
trn 100 thng binh, vn chuyn hng trm tn v kh, lng thc, n dc cho chin
trng. Cc i n dn cng thng trc ca tng x thuc cc tnh Bnh Dng, Ty
Ninh, B Ra... cc n v n cc tiu on vn ti thuc Khu 8, Khu 9; cc i n
thanh nin xung phong min Ty i phc v chin trng vi khu hiu: "xung phong i
trc, vt mi gian nguy, u cn cng i, tin ln hon thnh nhim v". c bit cc
i n dn cng phc v trn tuyn ng Trng Sn m bo chi vin ca min Bc
cho min Nam, trong tm gng ca ch em ngi Thng tht ng knh v xc
ng: C ch em trc ngc u con, sau lng cng hng m vn thng ngy thon thot
trn ng rng ni nh nhng chin s chn ng vai st. Nhiu ch em vn ti hng
vi khi lng ca mnh m vn m bo i n ni n chn, lp nn nhng k lc k
diu. Trn cc ng dy giao lin, c bit l giao lin cng khai trn chin trng
th, vai tr c bit ca ph n khng th no thay th c. Khng th khng nhc ti
10 c gi thanh nin xung phong Ng ba ng Lc hi sinh tui tr ca mnh cho s
nghip gii phng dn tc
- Chm lo cng tc hu phng:
Trong khi nhn dn min Nam dn sc cho tin tuyn nh ch, ph n min Nam
l lc lng sn xut ch yu nng thn, gnh vc cng vic ng ng di bom n
v cht c ha hc ca ch, m bo cung cp lng thc, va nui gia nh, va
12

ng gp cho cch mng. Khi cch mng m rng vng gii phng, ng o ph n
tham gia cng tc xy dng v bo v chnh quyn cch mng, qun l xm lng. T l
ph n trong nhiu hi ng nhn dn v y ban gii phng l 40%. Cc ch va lo vic
nc va gch vc vic nh thay chng nui con, lm trn thin chc lm m vi con
ci, thy chung vi chng thot ly nh gic. Ph n Vit Nam gii vic nc, m vic
nh tht xng ng vi tm ch vng: "Anh hng - Bt khut - Trung hu - m ang".
Phong tro ph n min Nam trong nhng nm chng M cu nc thc cht l mt
cuc vn ng cch mng su sc v rng ln nht ca gii n, th hin c s kt hp
hi ha gia ba mt: dn tc, giai cp v gii; l mt b phn khng kht ca phong tro
cch mng rng ln ca nhn dn min Nam, nhn dn Vit Nam ni chung, u tranh
cho mc tiu thng nht nc nh, xy dng mt nc Vit Nam ha bnh, phn vinh,
hnh phc. Nhn dn ta i i bit n nhng b m Vit Nam chng nhng " sn
sinh ra v cng hin cho T quc nhng ngi con u t v ang chin u anh dng,
bo v non sng gm vc do t tin ta li" m t mnh cng hin cho T quc ti
nng, tr tu v lng dng cm tuyt vi nh ui bn gic ngoi xm gii phng t
nc, bo v nn c lp t do ca T quc, nu nhng gng sng cho con chu mai
sau.
khu vc ng, him c dn tc no ph n li ng vai tr quan trng trong
x hi nh Vit Nam. Trong sut chiu di lch s dn tc, ph n Vit Nam c
nhng ng gp to ln cho s nghip u tranh gii phng dn tc v xy dng t
nc. Ngay t nhng bui u lp nc, khi gp nn ngoi bang xm lc, b Trng b
Triu dy binh khi ngha nh ui qun th. Th k 20, qua hai cuc khng chin
chng Php, chng M, lch s li ghi nhn hng vn tm gng ph n, cc ch, cc m
khng ngi gian kh, khng tic mu xng, sn sng chin u, lao ng, hy sinh, cng
hin khng ch cuc i mnh m c con em cho c lp t do ca T quc. Ph n
khng ch chin u anh hng m lao ng cn c, gian kh vt ln cnh i
ngho v lc hu, gp phn xy dng t nc ngy cng to p v ng hong hn.
ng, Bc H phong tng ph n Vit Nam tm ch vng Anh hng, bt khut, trung
13

hu, m ang trong thi k khng chin v Trung hu, m ang, ti nng, anh hng
trong thi k i mi t nc khng ch l s khch l, ng vin m cn l s tha
nhn v nh gi vai tr to ln ca ph n Vit Nam.
Vi truyn thng , ph n Vit Nam gii vic nc, m vic nh tip tc
vt qua mi thnh kin v th thch, vn ln ng gp tch cc vo cc hot ng x
hi, duy tr nh hng rng ri vai tr ca mnh trn nhiu lnh vc nh: tham gia qun
l nh nc; tham gia xa i gim ngho; xy dng gia nh no m, bnh ng, tin
b, hnh phc; tham gia phng chng t nn x hi; thc y hot ng i ngoi nhn
dn C th ni, vai tr ca ph n Vit Nam c th hin ngy cng su sc v c
nhng ng gp quan trng trong thnh tu ca cch mng Vit Nam.

Ph n Vit Nam trong nn kinh t th trng

Khi t nc bc vo k nguyn hi nhp vi th gii, trong cng cuc xy dng
t nc trn con ng cng nghip ha - hin i ha hin nay, ph n Vit Nam tip
tc ng vai tr quan trng, l ng lc thc y s pht trin chung ca x hi. Vai tr
ny ang c khng nh mt cch r nt hn bao gi ht
Trc ht chng ta phi tha nhn v tr ht sc quan trng ca ngi ph n trong
gia nh. H c nh hng to ln ti hnh phc v s n nh ca gia nh. L ngi v
hin, h lun hiu chng, sn sng chia s nhng ngt bi cng nh nhng ng cay
cng chng, khin ngi chng lun cm thy yn tm trong cuc sng, t h c th
ng gp nhiu hn cho x hi. Khng ch chm sc gip chng trong gia nh,
ngi v cn a ra nhng li khuyn thit thc gip chng trong cng vic, ng gp
vo thnh cng trong s nghip ca chng. L nhng ngi m ht lng v con ci, h
thc s l nhng tm gng cho con ci noi theo. Ngi m ngy nay cn l mt ngi
bn ln lun bn con hng dn, ng vin kp thi. Bt c ai trong chng ta u
c th tm thy nhng ngi ph n, ngi v, ngi m s yn tnh trong tm hn v
14

s cn bng bnh yn trong cuc sng. Chnh h tip sc cho chng ta vt qua
nhng kh khn sng mt cuc sng hu ch. Trong thi i mi, bn cnh vai tr
quan trng trong gia nh, ngi ph n cn tch cc tham gia vo cc hot ng x hi.
Ngy cng c nhiu ngi tr thnh chnh tr gia, nh khoa hc ni ting, nh qun l
nng ng Trong nhiu lnh vc, s c mc ca ngi ph n l khng th thiu nh
ngnh dt, may mc, du lch, cng ngh dch v Theo Hi Lin hip Ph n Vit
Nam, sau 10 nm thc hin Cng lnh hnh ng ca Hi ngh th gii ln th 4 v
ph n ti Bc Kinh, vai tr, v tr ca ph n Vit Nam c ci thin r rt. Hin
nay, ph n Vit Nam gp mt phn rt ln vo qu trnh pht trin ca t nc, th
hin s n chim t l cao trong lc lng lao ng. Vi hn 50% dn s v gn 50%
lc lng lao ng x hi, ngy cng c nhiu ph n tham gia vo hu ht cc lnh vc
ca i sng x hi v gi nhng chc v quan trng trong b my nh nc. Ch cn
im qua mt vi con s: Hin c ti 33,1% i biu n trong Quc hi (kha XII) - cao
nht chu v l mt trong nhng nc c t l n i biu Quc hi cao nht th
gii; s ph n tham gia Hi ng nhn dn cc cp trn 20%. Hn 90% ph n bit
c, bit vit. T l n tt nghip i hc l 36,24%; thc s 33,95%; tin s 25,69%.
Ngay trong gii bo ch, t l cc nh bo n cng c tnh ti gn 30%. Ph n chim
u th trong mt s ngnh nh gio dc, y t, v dch v. Trong cng tc chuyn mn,
ph n chim s ng trong cc b mn vn hc, ngn ng, y dc, khoa hc x hi,
khoa hc t nhin v kinh t. Nu tnh tng s gi lm vic ca n gii (k c nh v
bn ngoi) cao hn rt nhiu so vi nam gii. C ti 71% ph n t 13 tui tr ln l
nhng ngi c thu nhp. S h ngho do ph n lm ch gim t 37% nm 1998
xung cn 8% nm 2004.... y l nhng con s sinh ng, l bng chng chng minh
hiu qu ca nhng chnh sch ln ca ng v Nh nc to iu kin cho ph n
Vit Nam pht trin
Trong bi pht biu ti bui to m Vai tr ca Ph N Vit Nam Trong Th K
XXI do Qu Pht trin Ph N Lin Hp Quc UNIFEM v Hi ph n Vit Nam t
chc di s h tr ca cc t chc Lin Hp Quc ti Vit Nam, Ch tch Hi ph N
15

Vit Nam H Th Khit tn vinh ngi ph n Vit Nam: Trong thnh tu chung ca
t nc, c s ng gp tch cc ca cc tng lp ph n Vit Nam. L mt lc lng
lao ng x hi ng o, ph n Vit Nam t r vai tr, kh nng, sc sng to ca
mnh trn mi lnh vc ca i sng x hi, thch ng vi s hi nhp v pht trin theo
xu th chung ca nhn loi. Nh vy c th ni, trong xu th hi nhp v pht trin ca
t nc, ph n Vit Nam tip tc pht huy v khng nh vai tr, v tr ca mnh i
vi s pht trin ca x hi. Khi nn kinh t ca chng ta cng pht trin, ph n cng
c nhiu c hi hn. N ph v s phn cng lao ng cng nhc theo gii, cho php
ph n tham gia vo nn kinh t th trng v khin nam gii phi chia s trch nhim
chm sc gia nh. N c th gim nh gnh nng vic nh cho ph n, to cho h nhiu
thi gian nhn ri hn tham gia vo cc hot ng khc. ng thi n cn to ra
nhiu c hi hn cho ph n trn th trng lao ng v.v Chnh nh ng c s la
chn ng li ng n cho s pht trin ca t nc m vai tr ca ngi ph n
trong x hi Vit Nam khng ngng c nng cao. Tuy nhin, cng ch mi l
nhng bc khi u thun li. Hin thi chng ta vn cn nhiu hn ch cn phi c
khc phc trong vn bnh ng gii, nht l v mt t tng, quan im ca con
ngi trong x hi, k c nam gii v n gii. Khng ch c nam gii cha nhn thc
hoc c thi khng chp nhn vai tr, v tr ca ph n m ngay chnh bn thn nhiu
ph n cng hiu bit m h t c nhng thi lch lc v khng th c cch gii
quyt ng n cc vn ny sinh trong cuc sng c lin quan n vai tr, v tr v
gii ca mnh. B Rose Marie Greve, Gim c T chc Lao ng quc t (ILO) trong
bui ta m Vai tr ca Ph n Vit Nam trong th k XXI ni trn, tng nhn
nh: t c rt nhiu thnh tu, nhng pha trc chng ta vn cn nhiu vic
phi lm. Bt bnh ng gii vn cn l mt trong nhng nguyn nhn chnh dn n i
ngho v l mt trong nhng cn tr cho s pht trin bn vng. Ngi ph n cn phi
c bc l ht kh nng ca mnh cng nh thc thi v hng cc quyn ca mnh.
Thiu bnh ng v gii gy cn tr cho pht trin v nh hng tiu cc n tt c cc
thnh vin trong gia nh v x hi.
16

Ngi ph n chu s tc ng ca ca mi trng x hi v ngc li, ngi ph

n cng tc ng ti s vn ng ca x hi. S tc ng ca x hi i vi ph n bao
gm c hai mt: tch cc v tiu cc. Ngi ph n ca thi hin i cng khng th
tch ri vi thc t gia nh v x hi. Bi chnh ti hai mi trng ny, ngi ph n
mi th hin, thc hin c nhng chc nng ca mnh. iu cn lm l lm sao gia
nh v x hi to c nhng iu kin thun li nht cho ph n pht huy c kh
nng ca mnh. l: ngi ph n c cng vic n nh m bo cuc sng, c c
hi hc tp nng cao kin thc, trnh chuyn mn, tham gia ngy cng nhiu hn vo
cc hot ng x hi, cc on th, cu lc b, c thi gian hng th vn ha, vn
ngh, chm sc sc khe, lm p cho bn thn... Hin nay, nhng thnh tu khoa hc
k thut hin i phn no h tr ngi ph n trong cng vic ni tr, gim bt sc
lao ng ca ngi ph n trong gia nh. Song, ph n vn l ngi lm chnh cng
vic nh, t vic bp nc ti vic dy d con ci, chm lo i sng tinh thn cho cc
thnh vin trong gia nh. Cng vi thi gian lm vic ngoi x hi, qu thi gian dnh
cho vic hng th cc gi tr vn ha tinh thn, vic hc tp nng cao trnh kin
thc ca ph n l rt him hoi, thm ch mt s i tng ph n nh cng nhn,
bun bn, qu thi gian ny gn nh khng c. Bn cnh , nguy c bo lc gia nh
ang l mi e da cho mt s khng nh ph n. Trong khi , u bo lc gia nh
xut hin, i sng vt cht, tinh thn ca ph n b tn thng. ngi ph n
m ng c vai tr ca mnh, ng thi pht huy c ht kh nng bn thn
pht trin trong thi hin i, yu t t thn ca mi ph n l rt quan trng. Ch khi
no tnh tch cc, ch ng ca ngi ph n c khi dy, ph n mi va c th
m ng tt cng vic ngoi x hi, va duy tr c mi quan h gia nh bn cht,
mt t m hnh phc.
Vai tr ca ngi ph n trong gia nh.
Thc t mt x hi vn minh hin i v pht trin bn vng phi c xy dng
trn mt nn np x hi k cng vi nhng chun mc gi tr truyn thng lnh mnh.
17

Gia nh l t bo ca x hi. Ngi ph n vn khng c nh gi l thnh t nu

nh h khng c tnh yu v mt cuc sng gia nh hnh phc. Vi ph n, hnh phc
gia nh gn nh l tt c. C hnh phc gia nh, ngi ph n s thng hoa c v tr
tu ln nhan sc. lm c iu ny, khi c mn tu v s nhy cm ca con tim
phi l ni thc tnh mi tnh cm; l ni lm cho tri tim gia nh trn y tnh yu
thng v hnh phc; ni ngi chng s chia; ni chm sc, gp phn gio dc,
khch l chng con lm nhng vic tt p cho i. Ngi gi vai tr rt rt quan trng
trong vic cho li con thuyn i n bn b hnh phc.
i vi con, l ngi thy u tin to dng cho con mt nn mng, mt nhn
cch sng. Ph n vi vai tr lm m sn sng xng pha vo cuc i khng ngi gian
lao, kh nhc, nghit ng trang b cho con mt tng lai sng r; phi lm c mt
vng trng thu huyn diu soi sng nhng m thu, tnh yu ca m nh ni cao vi
vi, lng bao dung ca m nh i dng su thm, i mt ca m lm v sao dn li
cho con tr vo i. M l ngun mch qu hng... Tnh m thng con phi l Thi
xun xanh ca mt i, thng con chng nh nh ri khi no. Vi vai tr y ta d
dng nhn ra tm vc cao p v tnh cm, c hnh, sc kho v tr tu ca ph n. Tt
c nhng yu t n vi ph n nh mt ci duyn v nh ci duyn y m ph n
tr thnh ngi kho lo, bit lo toan, tm tt mi b: t ci n, ci mc, n hc hnh,
vui chi, gii tr ca mi thnh vin trong gia nh.
C th ni rng, d bt k thi i no, ph n mun i vn l ph n vi y
thin chc lm m, lm v, sinh thnh v nui dng con ci, to mi trng, iu kin
thun li nht ngi chng c c v tr xut sc nht trong x hi.
Vai tr ca ngi ph n ngoi x hi.
Tri qua nhiu thi i, cng ngy nn vn minh ca con ngi cng tin b. Cng
chnh v th m vai tr ca ph n cng thay i theo. Vi quan nim cho rng ngi
n b phi nh trng con, lo vic ni tr hnh nh khng cn ph hp th k 21
18

ny. Trong thi i mi, ngi ph n ngoi vic thc hin trn thin chc ca mnh,
phi khng ngng hc hi, rn luyn tr thnh ngi c vn ho, hon thin v tri
thc, c k nng sng v kh nng bit tnh ton, d liu, thng minh, linh hot, c sc
kho tt tip cn, nm bt kp thi kin thc khoa hc phc v cho mi cng tc.
Phi ni rng, khi x hi c bnh ng gii, mt tng lp ph n mi hnh thnh. l
nhng ph n nhn thc r vai tr ca mnh i vi cng ng. H khng ngng nghin
cu, trau di kh nng v khng t ngi trong s h t n nhng a v rt cao
trong mi lnh vc. Trong cch mng ta khng bao gi qun n chin s cng sn
Nguyn Th Minh Khai, n AHLLVT V Th Su, ngi khi xng v lnh o phong
tro ng khi Nguyn Th nh. V hin nay, trn lnh vc chnh tr khng ai khng
bit B Michelle Bachelet Tng thng Chi L, b Merkel Th tng c; lnh vc
khoa hc c nh khoa hc n Hyde ca mn sinh l hc, b Mari Curie 2 ln t gii
Nobel v vt l v ho hc... Ngay trong thnh ph chng ta, c nhiu ch gi chc
v rt quan trng trong b my t chc ca ng, iu hnh ca chnh quyn v cc ch
hon thnh chc trch ca mnh. Ti cho rng ngi ph n thnh t h c iu kin
chia s gnh nng tr ct kinh t gia nh vi chng, l nh gio dc c kin thc ca
cc con. Ngi ph n hin i c tc phong, thi ng x, giao tip cng nh phng
php gii quyt mi vn y c tnh. H giu ngh lc, bn lnh, sn sng ng u
vi nhng kh khn th thch trong cuc sng. H nng ng, t ch, c lp, khng l
thuc hay li vo ngi khc. H bit tranh th s ng h ng vin nhit tnh ca gia
nh v ng nghip bin nhng c m, nhng am m ca mnh thnh hin thc.
Trong x hi cng nh trong gia nh, h lun phn u cho s bnh quyn. V nh th
ph n v ang tr thnh mt ngun nhn lc trong x hi chng thua km g nam
gii. (gn y, tui v hu ca cc lao ng n c nng t 55 tui ln 60 tui.
Chnh ph cng pht ng chin lc v s tin b ca ph n Vit Nam cho 10 nm ti,
chin lc tp trung phn nh cc quyn ca ph n trong cng tc gio dc, chm sc
sc kho cng nh vai tr chnh tr v lnh o ca ph n. l iu kin, l c hi
ph n d dng cng hin, thng tin, pht huy vai tr ca mnh trong x hi.
19

V mc nhin, khng mt ai khng cm thn v v p v ngn ca tnh cm, s

thun khit v cao qu v c hnh, s mn tu v kh i ca tm hn ca ph n.
Chnh v vy, ti cho rng tt c ph n chng ta hm nay, ai ai cng kht khao vn
n im sng ca C, TM, TR tr thnh thnh ngi ph n Nng ng, sng
to, trung hu, m ang trong thi k CNN, HH t nc.

Quan im c nhn v vai tr ngi ph n

NHNG VN X HI KH KHN CA PH N HIN NAY

Bt bnh ng
nh hng ca Nho gio i vi x hi Vit Nam hin nay vn cn kh ln, mt b
phn nam gii vn cho rng: sinh ra l phn gi th phi phc tng n ng trn c hai
phng din gia nh v x hi.
- Trong phn cng lao ng gia nh:
Theo kt qu iu tra x hi hc ca Trung tm nghin cu khoa hc v gia nh v
ph n tin hnh nm 2002 th trong gia nh hin nay, ngi v l ngi lm chnh cc
cng vic nh. thc phm chm sc con ci. Ngi n ng c tham gia vo cc cng
vic gia nh nhng vi t l rt thp,.Kt qu nghin cu trn cho thy nhng ngi
v nng thn lm vic nh vi t l cao hn hn so vi nhng ngi v thnh ph.
Ngha l s bt bnh ng gii trong cng vic gia nh c s chnh lch gia cc khu
vcThi gian lm vic ca ngi v t nht l ba gi tr ln mi ngy, chim 64.5%,
trong khi t l ny ngi chng l 14%. Chng ta hy th lm mt php tnh n
gin, nu mi ngy ngi ph n b ra t 3 n 10 ting cho cng vic gia nh th
trong sut cuc i h s mt 2/3 qung i vo nhng cng vic khng tn .
Ngi ph n cng tham gia lao ng x hi nh nam gii nhng li l ngi ngh s
c din trn sn khu gia nh.
20

- Trong vic lm:

Vit Nam, s nam gii lm cn b qun l cao hn nm ln so vi n gii. Cc gia
nh mong mun c con trai, c bit l con u lng, y l mt trong cc nguyn nhn
dn ti t l ph thai n rt cao Vit Nam, v s mt cn bng gii tnh. Theo thng k
mi nht, t l tr em nam/n hin ti l 120/100, d bo n nm 2030, s mt cn
bng gii tnh trong hn nhn (tha nam thiu n). Cn nhiu ph n phi lm trong cc
ngnh ngh c hi khng ph hp.
- Trong gio dc:
Bnh ng gii trong GD&DT cn nhiu vn cn xem xt. V khch quan, vic nhn
nhn vai tr ca n gio vin cha ng, nhiu Hiu trng khng mun nhn gio vin
l n v s lin quan n ch ngh sinh n, con au m nh hng n vic ging
dy, hoc khi bt, c i hc cn e d trong vic chn n gio vin. Tr em gi t c
hi c n trng so vi nam gii. Nu tnh trung bnh cho tt c cc quc gia ang
pht trin, t l ph n bit ch thp hn 29% so vi nam gii, s nm n trng trung
bnh thp hn 45% so vi nam gii v t l nhp hc tiu hc, trung hc c s v trung
hc ph thng ca n thp hn tng ng l 9%, 28% v 49% so vi nam. V ch quan,
nhiu ch em cha thot ra khi tm l t ti, an phn, khng cn phn u, khng chu
kh hc tp nng cao trnh , cha nhn thc ht vai tr v cha thay i cch nhn
mi v chnh mnh. Mt khc, cc chnh sch trong GD&T ngoi nh hng chung i
vi x hi cn c nh hng trc tip n bnh ng gii.
V vy, c mt nh gio dc vit: Gio dc mt ngi n ng, ta c mt gia
nh, gio dc mt ngi ph n ta c c mt th h. Li ch trm nm trng ngi
chnh l xut pht t vic bnh ng gii trong gio dc.
Bo hnh gia nh

21

V trng V Gia nh (B VHTT&DL) cho bit, theo bo co cha y ca

cc S VHTT&DL c nc, ch tnh 9 thng u nm 2011 c 33.904 v BLG.
Cng theo b, mc d c n gn 34.000 v BLG nhng mi ch x l c 4.185 v.
Hin vn cn tn ti nhiu kh khn, bt cp trong vic gii quyt dt im cc v bo
lc ny. Theo Dn s - Gia nh v Tr em, 30% s ph n b nh p, lm dng cng
bc bng nhiu hnh thc do ngi chng gy ra.Theo s liu thng k ca Lin Hip
Quc v Tng cc Thng k th 58% ph n Vit Nam l nn nhn ca bo lc gia nh.
Nhiu v bo hnh thng tm din ra, li di chng rt nng n cho ngi ph n.
Nhng nn nhn b bo lc, nht l ph n ang phi chu mt lot cc vn sc khe
v thu hp kh nng tham gia vo i sng x hi. Nhng khng phi ai cng dm ng
ln ku cu v i quyn bnh ng. Gn mt na s ph n b bo hnh cha tng k
vi ai v hnh vi bo lc ca chng; 87% ph n tng b chng nh cha tng tm n
bt k c quan t chc no nhn s gip . Nguyn nhn c cc gia nh la chn
nhiu nht l gia nh c ngi c bc ru ch (81.1 %), gia nh ngho i, thiu vic
lm (75.7%), gia nh coi nh vic gio dc n np gia phong (69.7%) v c ngi ngoi
tnh (69.5%). "Gc r su xa ca BLG l s thin kin, nh kin v gii n su
vo tim thc nhiu th h trong gia nh v x hi. Bi vy ch c th chm dt vn
nn ny khi ton x hi kin tr, ng lc thay i nh kin gii".
Bun bn ph n
Hng nm, c hng nghn ph n Vit Nam b bun bn tri php qua bin gii (t Trung
Quc, Campuchia, i Loan, Hong Kong, Malaysia v Thi Lan Rt nhiu ph n v
tr em Vit Nam sinh sng ti vng bin b bt cc bn sang Trung Quc lm v
hoc phc v trong cc ng mi dm. Tnh trng ny thc s tr ln ng bo ng
khi s ngi b bun bn ngy cng gia tng. Theo bo co Lin hp quc, nm 2004,
c khong 50.000 ph n b a i lm gi ti Campuchia, trong c nhiu c gi
Vit nam. Unicef thng k c khong mt phn ba gi mi dm Campuchia di 18
tui, v hu ht l ngi Vit Nam. c tnh c khong 10% s v hn nhn gia ph
n Vit Nam vi n ng Trung Quc c th l kt qu ca nn bun ngi.
22

 Mi dm
Mi dm l mt hin tng x hi c coi l lu i. Vit Nam, theo ti
liu lu tr nm 1954 H Ni c 11800 gi mi dm chuyn nghip, Min Nam
trc ngy gii phng l 200.000 (trong ring Si Gn l 100.000) . Kt qu nghin
cu nm 2001 Vit Nam cho bit 51% gi mi dm c lin quan ti ma ty v 27%
nhim HIV. Hin nay, nn mi dm din ra ph bin, cng khai nhiu ni rt phc tp,
c bit cc thnh ph ln khu thng mi, cng nghip tp trung. Con s gi mi
dm bao nhiu cha thng k c nhng bit rng n ln n hng vn.
NH HNG MT S GII PHP
Xy dng, khng nh v pht trin vai tr ca ph n Vit Nam trong thi k mi
V pha x hi:
- Ci cch th ch to lp quyn v c hi bnh ng cho ph n v nam gii.
Ci cch php l s tng cng bnh ng gii r nt nht qua: Lut hn nhn gia nh,
lut chng bo hnh, bo lc, quyn v t ai, lut lao ng, quyn chnh tr. Vic ny
s to mi trng cho s bnh ng v c hi v quyn lc, hai yu t thit yu t
c bnh ng gii trn cc phng din khc nh gio dc, y t v tham gia chnh tr.
iu ny Vit Nam chng ta v ang thc hin tt (th hin cc vn bn lut
c thng qua v c hiu lc thi hnh, t l n i biu Quc hi kha XII l 33,1%...);
cn pht huy, n lc tng t l n Hi ng nhn dn 3 cp v cc c quan qun l nh
nc. Cung cp cc dch v to thun li cho vic tip cn dnh cho ph n, nh: h
thng trng lp, c s y t, chng trnh cho vay vn
- y nhanh pht trin kinh t nhm khuyn khch tham gia v phn b ngun lc
cng bng hn. Pht trin kinh t c xu hng lm tng nng sut lao ng v to nhiu
c hi vic lm cho ph n, thu nhp cao hn, v mc sng tt hn. u t c trng
im vo c s h tng v gim bt chi ph c nhn cho ph n khi thc hin vai tr ca
23

h trong gia nh s c th gip h c thm thi gian tham gia vo cc hot ng

khc, d l to thu nhp hay lm cng tc x hi. iu ny cng to iu kin thun
li cho vic hc hnh ca ph n. Thit k chnh sch th trng lao ng ph hp, nh
v ngh , sa thi, dng bnh, ngh bt buc trong vic sinh to iu kin cho
ph n c c hi tham gia cng vic trn th trng, ng thi chm sc gia nh. Cung
cp bo tr x hi, an sinh x hi ph hp.
- Thc hin nhng bin php thit thc nhm khc phc s phn bit gii trong
vic lm ch cc ngun lc v ting ni chnh tr. Nh nc nn thit lp mt mi
trng th ch bo m kh nng tip cn cng bng n cc ngun lc v dch v cng
cng cho c nam v n. Tng cng ting ni ca ph n (s dng sng kin, tng)
trong qu trnh hoch nh chnh sch.
Ngoi ra c th:
- M rng cc quan h hp tc giao lu, va ph hp vi xu hng thi i, va chia s,
trao i c kinh nghim quc t trong vic gii quyt cc vn v gii, ng thi li
m ra nhiu c hi hc tp, lm vic cho ph n. To iu kin trao i ci m cc
tng vi ph n, nng cao tnh minh bch trong hoach nh chnh sch
- Trin khai gio dc vn v gii, bnh ng gii v pht trin ph bin trong x hi
- Pht huy vai tr ca t chc Hi ph n, nht l c s
V pha c nhn ngi ph n:
Mi thi k c nhng c hi v yu cu mang tnh lch s, mun c th khng nh v
pht huy vai tr ca mnh, bn thn ngi ph n trc ht phi thc c y vai
tr v gii ca mnh, mi c th nm bt c nhng c hi, cng vi x hi, hng ti
cch ng x bnh ng gii. Mun vy, ph n hin i cn n lc nhiu mt

24

- C tri thc, vn ho. Chng ta ang hng ti pht trin nn kinh t tri thc, ph
n khi c tri thc s c bn lnh hn v c nhiu c hi la chn hn trong cuc sng.
Chng hn nh khi cng ngh thng tin pht trin, nhiu cng vic yu cu s dng my
tnh tng ln, y s l c hi tt cho nhng ph n bit s dng vi tnh nhng li s tr
thnh ro cn cho nhng ngi khng bit s dng.
- C thc cu tin, c lp
- Sng c mc ch
- C kh nng giao kt thn thin. Mt s nghin cu hin nay tha nhn mi
quan h gia s tham gia tch cc ca ph n vo i sng x hi vi s gim bt mc
tham nhng
- C k nng sng: t tin, sng to, bit hoch nh k hoch, bit i mt vi p
lc, bit chm sc bn thn
c c nhng iu ny ph n nn chu kh hc hi nh trng, cc t
chc, i nhm, nh vn ha, cu lc bTch cc tham gia vo cc hot ng x hi
tch ly tri thc v kinh nghim sng. M rng cc mi quan h giao lu giao tip
trong x hi. To thi quen suy ngh tch cc, sn sng chia s, sing nng lao ng, rn
luyn v chm sc sc kho cho bn thn.

KT LUN
Gn lin vi nhng phm cht tt p, cng vi s pht trin i ln ca t nc, vai tr,
v th ca ngi ph n Vit Nam c khng nh trong thc t khng ch trong gia
nh m cn trong i sng x hi. Cng cuc cng nghip ho, hin i ho t nc l
mi trng, l c hi chia u cho tt c cc gii. Trong qu trnh , ngoi tip tc xy
25

dng h thng th ch ph hp cho s pht trin bnh ng gii cn loi b nhng ro

cn t tm l x hi, t s b hp ca c ch... ngi ph n ngy cng c iu kin
phn u vn ln, to sng, lm rng danh truyn thng v vang ca ph n, c bit l
ngi ph n Vit Nam trong thi k mi.

26