Professional Documents
Culture Documents
ohmlg?|TONHCTIP
TONHCTIP
Mingiucthhiuton
ohmlg?
PostedonThngTm8,2014
Mthm,cmtemhcsinhchntilivbtchthi:ThaThy,rtcucthohm
lg?Ticmthyhilngtngbntrliemhcsinhmtcchvthngvpht:
,trongtinghnthocnghalconng,thnnohmlkhinimmch
conngvnngvbinicahms .Vnhnghliththytrlikiucng
nhkhngtrli,vynntiquytnhvitbiny.
Nuphitmttlilchsphttrinhn200nmcaohmchtrongmtcuthtis
trchdnlicatcgiGrabiner: ohmutincsdngnhcngc,sau
micphtminh,tipnalcmrngvphttrin,cuicngmicnh
ngha. Thnghalthno?Nghaltrckhicphtminhra,ngitabitcch
sdngnnhmtcngcyhiuqu.hiuucuatainheothchngtaphiquay
trvnhngnm1630tmhiumtphngphptmcctrmimmFermat
nghra:
ngxtbitonsau:Chotrcmtonthng,hychianthnh2phnsaochotch
ca2phnnyllnnht
pncabitonnythngitabitttrc(tchlnnhtkhitachiaonthng
thnh2phnbngnhau)nhngcchlmcaFermatthlirtmi.Gichiudion
banulB,chiudionthnhtlAthchiudionthhaisl:BAvtchca2
phnl:
NhtonhcHiLpPappusAlexandriatrongmttcphmcamnhcaramt
nguynl:Mtbitonnonichungc2nghimthnstcgitrcci
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
1/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
(hoccctiu)trongtrnghpchcmtnghim.Tisdnhmtchtthigian
minhhanguynlnycaPappusbivylmtnguynlrtthvvcch:
Xtbitonnginsau:TimAnmngoingthngdchotrc,hyxcnh
imNtrndsaochodionANlnhnht?
BygichngtahygivkhkhokhngbitimNcntmu,lcnyhygis
chngtatmcmtimMnonmbnphithamnyucubi(tcllm
choonAMnhnht).KhinichungluncmtimMnmbntrichoAM=
AMchonnnuMlnghimcabitonnythMcngphilnghimvbitons
lunc2nghim.NguynlPappusphtbiurng,gitrcctiustctrong
trnghpchcmtnghim,mmunvyth
.iunychxyrakhiM
chnhlchnngvunggcktAxungdvycngchnhlpncabiton
ny.VdnymcdkhtmthngnhngnguynlcaPappusthlirthuchtrong
nhiutrnghptmcctrkhcnhau.NobygihytrliviFermat:
nggisrngbitontrncncthmmtpsthhaina(tclcmtcchchia
khctchhaionlnnht),vipsthhainychngtasgionthnhtl
khioncnlil:
.Tchcachnglcnybng:
.
Bivgitrlnnhtphilduynhtchonnhaipstrnuphichoratchging
nhau,nghal:
Rtgn2vchoEtac:
MtkhctheonguynlyPappusth2nghimnytrongtrnghptgitrlnnhtphi
trnnbngnhaunnnichungEkhnghtnti.ThlFermatchoE=0,tng
thucktqu
,mycngchnhlpscabitontrn.Cchlmca
Fermatccigvacovakqui,nggisrngbitonc2nghimv
chngkhcnhaumtlngE.LcungxemEkhc0vrtgnEhaiv,sau
ngtavndngnguynlPappusvnirngmuntccctrthnichungEkhng
nntntivthlchoE=0cuicnglithucpschnhxc.Nubnthycch
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
2/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
lmnythtquilthbngingviasccnhtonhcthik,cnvithhinti
khimchngtahcvohmtischrccbnhiucrtcucthFermat
lmciggiicbiton.
BitonmFermatgiilxcnh
hms
lnnht,vvicFermatxem
saurtgnbiuthccho
richo
nunitheongnngngynaylngsdngctrngsauycahms
tiimcctrcan:
Nubnhclp12thchccnghennhlFermatviukincnhm
stcctrrich.Vng,chnhny!NhngvothiimnyFermatchabito
hmlgu,dvycmtskinlthlFermatngdngphngphpnyvo
ccbitonvtlvthucnhngktqurtphhp.Cthngpdngtrong
quanghc:Fermatphtbiumtnguynlvcchhnhxcanhsng(nguynltc
dngtithiu):nhsnglunitheoconngnhanhnht.Theonguynlnyv
khostngicanhsngngangquabmtphncchcahaimitrngtrong
sutngtnhngtmconngnhanhnhtcanhsng(bngphngphpmi
trn),chnhlconngtuntheonhlutSnellvkhcx(vntmratrcbng
thcnghim)/NucthigianbnhycthmbivitTnhinlnhtonhccati
hiuthmnh.
Giaiontiptheolthiimohmcphtminh.ohmrailycmhngt
haingunnglcchnh.nglcnyntnhucuphigiiquythaibitonquan
trongtronghailnhvckhcnhau.Mtnthnhhclbitonxcnhtiptuyn
cangcongvmtntvtllbitonxcnhvntctcthicachtim.
Cngtmhiunh
Nuccbnhcohmrithsthyncnhnghanhsau:ohmca
hm
ti
Vnubnt:
cxcnhbnggiihn:
th
vohmcvitlimtdngkhc
tngng:
(Trongmtsschgiokhoangitacthdngk
hiu
thaychoh)
Vnltisaonlicnhnghanhth?Tistrliccbnbngcchchra
cchmngitatmraxcnhctiptuyncamtngcong.
Xtngcongcphngtrnh
,utinchngtasvmtngthngct
ngangngcongnyti2imPvQ:
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
3/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
Chcccbncngbitlvitphngtrnhmtngthngchngtacnxcnh
chsgccan.Kinthclp7nirnghsgccangthngltancagc
tobingthngvitrchonhOx.Chnghn,ivingthngPQtrnth
hsgccansl:
BygichnghntamunxcnhtiptuyncangcongtiimP.Lmthno
ngthngPQbinthnhtiptuyny,ccnhtonhcnghramtphngnth
v:HchoimQtindnvimP,lcthrrngngthngPQtchctng
congti2imP,QnayschcncttimtimPvthltrthnhtiptuyncng
.Mingicnglkhi
bngcchcho
ngnghavivic
khngno.Nhvy
trongcngthctnhhsgccangPQtrnchngtas
thuchsgccatiptuyncntm.Ngtni,thiimngitachaphtminh
ralthuytvgiihn(saunylcnglaocaCauchy).Vthlmingibnbt
chctheocchmFermatlm:utinhcxemhlkhc0ritmcchrtgnn
itvmu,saurithxemhbng0ritrittiuni
Cchgiiquytklnylithucnhngthnhcngnkhngng,ngitagii
quytcbitonxcnhtiptuynkhnhntrc.Thnhngrtnhiungi
khcgolnbtmn,thlthquino,saolcuxemhlkhc0(thoimirt
gn)risaulichonbng0,vyrtcucnlciloig?Nhngngiphtminhra
phngphpnygihlvcngb,cngicntchonmtcitnkhlma
qui:bngmacanhngilngmt.
Cuhinymnhgiitonhcrtlu,michotisaunykhiCauchyxydng
honchnhlthuytgiihnthbcmnbnmicvnlnrrng.tmhsgc
catiptuyn:vicchngtacnlmlchohtindnv0(tindnvnghalcngngy
cnggn0nhngkhngbaogibng0nh)vquanstxemts
angtin
dnvgitrno.Cigitrmtsnyangtinvchnhlthchngtamuntm.Tt
nhinltmgiihnnycnnhngkthutphhp,vcchlmcaFermatmt
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
4/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
chngmcnocthxemlxic.
NewtonvLeibnizclchscngnhnlclpvinhauphtminhragiitchv
khinimohmniring.Leibnizxutphttvicgiiquytbitontiptuyna
rakhinimviphnvxydngohmtheokhinimny(thtticvthilngbi
vitkhngchophptinichititthmvcchxydngcaLeibniz).Trongkhi
Newtonphtminhraohmtrongmthoncnhrtcth:ngphtminhragiitch
chnhsngtoracngcthchhpphcvchocctnhtontrongmtlthuytv
imsaunytnnmngchochccin:Thuytvnvthpdn.
ohmcNewtonphtminhragipnggiiquytcbitonxcnhvntc,
giatcchtim.Vyngchoohmmtnghatngqutvmangtrongmnh
mtscmnhtolnkhngthtngtng:ohmchochngtabitctcbin
thin(tcthayi)camthms .Ccbncbitciunyquantrngthno
khng?Viohm,btcucsthayi,chngtasbitcnthayi
nhthno:liuilngangtnghayanggimhayangkhngthayi,nul
angtngvytngnhanhhaytngchm
Vntcctrngchosthayicaqungngic,giatclctrngchos
thayicavntctheothigianvythcglkhhiukhngkhitrongchngtrnh
vtlngitaniviccbnrng:vntclohmcahmqungngtheothi
gian,cngiatclohmcahmvntc.
Nhiubnchccnmunhithmvsaoohmlccnghathvny?Thtra
thkhngkhhiulmu:Chnghnvimthmsbtk
xyra,cthl:
tngngt
tnglnmtlnghtcltrthnh
thnh
:Khicsthayi
.Vhmssthayi
.Tclhmsythayimtlngl
tngngvikhibinxtngmtlnglh.Nhvytcthayi
caytheoxsltsquenthuc:
.Ttnhintsnychmichotabittc
thayitrungbnhcahmskhibinxtngt
mthi.Vicchohtin
dnti0sgiptaxcnhctcbinthintcthingaytithiim
.V
cngchnhlohm!
Thtlnhnvnphikhngccbn,mikhigpnhngtrctrkhkhnbinngln
laotrongcucilmchngtamtinimtinvocucsng.Nhiungitmc
ngunani,hivngvstintngvoo,vonhngctinchngtatnngng
(ringbnthntirtccmtnhviopht).Cngnhvy,mikhinhtonhcphi
idinvicchmsadngvphctp.Lostrcsbinthin,thayikh
lngcachnghtmcnimtinvngchcbivohmchabaogilmh
thtvng.
Cnvimingitrongchngta,nubnlnhkinhtvmunbittctngtrng
kinhtnhmaranhngquytnhutchngkhonngn.Nubnlnhhoc
nhchinlcvmuncnhngthngtinlinquanntcgiatngdnstng
vngmin.Nubnlnhhahcvmunxcnhctcphnnghahcno
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
5/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
,haynhvtlmuntnhtonvntc,giatccamtchuynngohmsl
thmchngtacn,rtnginutinbncnchmsmtilngangc
quantm,vsauchcnohmn.CntnhohmnhthnothSgkchdn
rrngvchitit.
ktthccuchuyntiskchoccbnnghevsthtngsauviccngbcng
trnhvicaNewton:Newtoncmtthiquenkl,ngkhngthchcngbnhng
cngtrnhphtminhcamnhmcdngbitrslnlaocan.Mthmnhthin
vnhcEdmundHalleynthmNewton(lcbygilvinsnitingcavinhnlm
khoahchonggiaAnh)khoevingvmtcngtrnhtmccamnh.Cthl
saumtthigianmitmiquanstthinvnHalleyphthinracmtsaochirt
cbitvthmchcndoncchukquocan,ngtnhcrng75nm
saunsxuthinthmlnna.TrivischmongcaHalley,Newtonkhngthtln
nhnglitrmtrkhenngi,thayvongttchoHalleymtgonclnhngt:
Newtonnimyciphthinlinhtinhnyngtmratmynmtrc.Harleyvcng
cmphn,chorngNewtonmunnuttricngtrnhcamnhnnngquytnhsn
thuanuNewtonkhnggiithchrrngchuynny.
HtcchNewtonnhphititlchoHalleybitnhngphtminhcamnhgipng
tnhtoncrtnhiuccquocanhngthinthkhcnhau.Halleyixem
chng,Newtondnngtanmtthngngygiylnnhngkhngtmthymy
tgiycghilitnhtonvquosaochiHalley.(Clmytgiycuntheo
nhngdngncvivsaumtcnaubngbtngcaNewtonchng?)Newtonnh
phigiithchrrng,nolngtaphtminhravnvttngtchtnhaunhth
no,rithphtminhragiitchgipngtatnhtonquorasao.Bitlctngtcs
xcnhcgiatc(nhlut2newton),cgiatcthlmphptonngcviohm
(nguynhmtchphn)sgipngtmcvntc.Cvntclitmchm
qungngtmbitquoQukinhngcviphtminhvinynnHalley
tmmibinphptddticngrnbucNewtonphicngb.Newtondnh2
nmvitlcngtrnhnyvxutbntrongcunschniting:Nhngnguynlton
hccatrithctnhin(citnthykhnglinquang).NghenrngNewtonctnh
vitthtkhhiunnikhngcti10ngithiimchiuccunsch
trn.
Viccngbcngtrnhcamnhmtcchtrnikhingiikhoahcrivomtcuc
tranhlunngtic.Vthccht,Newtonphtminhraohmtrcnhngnglicng
bsauLeibniz.Mcdhainhtonhcnyclpvinhauxydngnncscagii
tch,tuynhinnhngngibncahlichorngnginyncptngcangi
kiavthlcmtcuccivyxuhtronglchstonhc
Hnhnhbivitqudiriphikhng?Tikhngchccnhiucgikinnhn
cnkhitivitnhngdngcuicngny.Dsaonuquthtcainhvy,ti
thnhthtgilicmnvccbndnhnhiuthigianchonhngchiascati.
Chcmingihctonthtthvvvuiv
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
6/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
Abouttheseads
SH A R ETH IS:
784
Like
8bloggerslikethis.
R ELA TED
Tp
In"Vnthnguyn"
imthaytmnhnca
ngiThygio
In"Vnthnguyn"
Chlquyc?
In"Vnthnguyn"
ThisentrywaspostedinVnthnguyn bythienhamath.Bookmarkthepermalink
[https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/].
12THOUGHTSONOHMLG?
FromVN
onThngTm24,2014lc9:05sngsaid:
Mikhigpn7hngtrctrkhkhnbinnglnlaotrongcucilmchng
tamtinimtinvocucsng.Nhiungitmcngunani,hivngv
stintngvoo,vonhngctinchngtatnngngCngnhvy,
mikhinhtonhcphiidinvicchmsadngvphctp.Los
trcsbinthin,thayikhlngcachnghtmcnimtinvng
chcbivohmchabaogilmhthtvng.
Bivithay+hihcqu.Thanksanh
thienhamath
onThngTm24,2014lc4:24chiusaid:
Cmnemn,anhscgngvitthmnhngbivitmi.
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
7/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
thapsang.vn
onThngTm24,2014lc3:07chiusaid:
onnivnhthinvnEdmundHalleyvNewton,tnHalleycabgnhm
thnhHarley.Bivithay.Cmn!
thienhamath
onThngTm24,2014lc4:23chiusaid:
Hi,cmnbnnhcmnhnha.Khnghiusaomnhlinhmlnnhvy
na
shun
onThngChn7,2014lc7:52chiu said:
Cmnvbivitthv.Nhngquthtemvnthyohmthckhhiu(v
bn).Vdtusuyraccccngthcohm,T.T
thienhamath
onThngChn8,2014lc3:57sngsaid:
Emcnghvychonginnh:Ngitamuntnhtcthayica
hms,vthlngitalysthayicahm(
chiachosthayicabin(
)em
).Thlccts:
trngchotcthayitrungbnhcahmf(x)khibinthayit
c
n
x.Bygimuncctcthayitcthitithiim ,chngta
schoon
cngngycngnh(tclcho
).Cuicngta
cccngthcnhnghaohm:
(ctrngchotcthayitcthi).Tipchngtaspdngnh
nghanytnhohmmtshmscbnquenthucvcc
cccngthctnhohmchnghnnh
khc.
vnhiucngthc
anhkhngbitlanhctrlingcuhicaemkona.
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
8/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
shun
onThngChn8,2014lc4:46chiu said:
Angri.Vylemhiucchtri.NhiukhihcToncnhngcic
bitnlvychrtccchbitnturalmhicch.Tkhihco
hmngiemcnchngnghlnclinquangtigiihnna.Cmnbi
vitvcutrlicathy,emmivraciiu
transang
onThngChn25,2014lc10:59sngsaid:
cmnanhv1bivitrthay,monganhslmchotonhcngycngti
p
trongthan
onThngMiHai5,2014lc10:57sngsaid:
bivithayqa,monganhcthmnhiubinhthnyna.
tieukhuyen
onThngMiHai16,2014lc5:43chiusaid:
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
9/10
1/19/2015
ohmlg?|TONHCTIP
angthcmckinhkhngvohm,tchphnthgpbivitcaanh.c
xongbivitnymnhvrathmrtnhiuiuthanksanhnhiu
Cchanhdingiivohmthngquavictrnhbyqutrnhlchscan
quthtgiitonhngkhcmccaemvgipemthycunicaEinstein
rng:khoahcchcthcgingdynhlmtvbikchnhiumn,licng
thmxcng
NguynTnNht
onThngMiHai26,2014lc4:05chiusaid:
Bnlmcmtiuqubulbincivndhiubngikhclmcho
khhiuthnhlicidhiu!cbivithayvcng.
HangDuyen
onThngMiHai27,2014lc12:34sngsaid:
cmnbngipmnhhiuthmvohm
https://toanhoctuoidep.wordpress.com/2014/08/08/daohamlagi3/
10/10