Richard Koch 2004.

Tac phm Living The 80/20 Way: Work Less,

Worry Less, Succeed More, Enjoy More xut ban ln u bi Nicholas
Brealey Publishing, London and Boston, 2004. Ban dch c xut ban
theo thoa thun vi Nicholas Brealey Publishing.

Muc luc

Li ta

Phn 1

GII THIU
1.
2.

Y tng ln la g?
Sang tao nhiu t s t

17
31

3.

Chung ta s hu toan b thi gian

trong th gii nay

45

Phn 2

TAO NN CACH SNG VA CUC SNG

4.

Tp trung vao 20 phn trm

tt nht cua ban

65

5.
6.

Vui vi cng vic va thanh cng

Ven man b n cua ng tin

93
116

7.
8.

Nhng mi quan h theo cach 80/20

Cuc sng n gian va ti ep

139
167

Phn 3

HAY IU O DIN RA
9.

Sc manh cua hanh ng

tch cc khng lang ph

10. K hoach hanh phuc
80/20 cua ban

191
199

Li ta

u ban bit rng mnh co th co nhiu iu tuyt

vi hn ma th gii co th mang lai, vi ch cn t

cng sc va chi ph, th ban co mun khng?

Nu ban co th lam vic hai ngay mi tun ma vn co kt
qua tt hn nhiu va c tra lng cao hn la lam vic
nguyn tun nh by gi, ban co mun khng?
Nu ban co th tm ra giai phap n gian cho vn cua
mnh bng cach tun theo mt phng cach lun lun hiu
qua, ban co mun khng?
Nu phng cach nay c ap dung khng ch i vi vic
kim sng, kim tin, va s thanh at, ma con ap dung c
ngay ca trong cac lnh vc quan trong hn cua cuc sng nhng ngi mnh quan tm lo lng, cung nh hanh phuc va
thanh tu th ban co mun khng?
Chc chn la ban se mun. Va ban co th bin i cuc i
cua mnh nu ban tun theo Phng thc 80/20.
Phng thc 80/20 lin quan n mt thay i thc s v
cach chung ta cam nhn s vic va giai quyt s vic, song
theo Phng thc 80/20 th n gian va d dang hn chung
ta ngh nhiu.

Sao lai th c? Nu chung ta hiu c th gii t chc

theo cach thc nao cho du no co th ngc hoan toan vi
nhng g chung ta ngh th chung ta cung co th thch ng
vi cach o va thu nhn c nhiu hn nhng g chung ta
nhm n ma lai tiu hao t nng lng hn. Lam t lai, nhng
chung ta vn co th vui sng va at c nhiu hn.

Cun sach nay noi v hanh ng, nhng la t hanh

ng hn
y la cun sach v cung thc tin, nhng cung rt c
bit, trong o no lin quan n vic t hanh ng i ch khng
phai la nhiu hn. Theo le thng, chung ta hu nh khng
th cai thin thc s cuc sng cua mnh tr phi chung ta lam
theo cach khac. iu o la chn ly - th nhng phng thc
80/20 cung cho chung ta bit lam nh th nao rut cuc ch
cn lam t. Chung ta lam kha nhiu vic em lai hanh phuc
cho mnh, nhng chnh v y ch la mt phn nho trong tt
ca nhng g chung ta lam c, nn chung ta co th lam t i
v s lng ma vn bin chuyn cuc sng cua chung ta.
Chung ta t duy nhiu hn, tp trung nhiu hn vao mt vai
vic, va lam chung tt hn, mt cach quyt lit hn, nhng rut
cuc phai lam t hn.

Ti tnh c bit c phng thc 80/20 nh th nao

Ti co th ca tung va noi khng chut do d v phng thc
80/20 ky diu nh th nao bi v ti khng phai la ngi phat
minh ra no. Phng thc 80/20 da trn mt nguyn ly khoa
hoc goi la nguyn ly 80/20 c minh chng hiu qua trong

kinh doanh va kinh t hoc. V ban cht, nguyn ly nay lp

lun rng 80% nhng kt qua at c ch t 20% nhng
nguyn nhn va n lc.
Cun sach trc y cua ti, cun Nguyn ly 80/20, dn
giai cach ap dung khai nim nay ra lam sao gia tng li
nhun cua cng ty. Ti cung danh mt phn ngn giai
thch nguyn ly 80/20 co th co tac dung trong cuc sng ca
nhn cua chung ta nh th nao thanh cng va hanh phuc
hn. Vic ng dung nguyn ly nay i vi ca nhn a gy ra
s tranh cai ln. Mt s nha ph bnh cho rng y la mt y
tng v kinh doanh ang n, nhng no khng bao gi co th
vt ra ngoai lnh vc kinh doanh. Tuy nhin, nhng c gia
a tng lam th th vit th bao rng nguyn ly nay a thay
i cuc sng cua ho.
Cun Nguyn ly 80/20 a c dch ra 22 th ting va ban
ra trn na triu ban. Ban u no la mt cun sach v kinh
doanh n thun, do cac nha xut ban kinh doanh n hanh
va nm trn cac gia chu kinh doanh trong cac hiu sach,
dn da no tr nn hu dung va c ngi ta xem nh la mt
cun sach hoc lam ngi. Y tng nay dng nh co tac ng
tt n c gia nn ho k lai cho ban be, va nhng ban be o
sau khi oc xong cun sach lai k cho ngi khac, ri cun
sach c lan truyn rt nhanh.
Bay nm sau o, ti lin tuc nhn c ngay cang nhiu th
va email t khp ni trn th gii. Rt t ngi cp n
cng vic kinh doanh cua ho. Ho ch noi v nhng g y tng
v ai o a em lai cho hanh phuc va thanh cng cua ho: no
a giup ho cach tp trung vao mt s mi quan h va vn

thc s quan trong i vi ho, tng cam giac t do, khuch

trng ngh nghip, lam cho ho thoat khoi chic ci xay cua
s bon chen. Ho noi rng s dung nguyn ly nay a xua i
mc cam ti li tng lam ph pham thi gian cua ho, rt
nhiu cng sc cho nhng vic khng quan trong t nao.
Nguyn ly 80/20 a a ho tr lai vi chnh ho va nhng g
ho thc s cn trong cuc sng.
Chc chn iu o ung vi ban thn ti. Nguyn ly 80/20
a giup ti nhn ra iu g la quan trong i vi mnh. Nm
1990, ti thoat ra khoi ngh nghip thng thng. Ti bo vic,
khng lam t vn quan ly na va bt u tr lai sng theo
ung ngha. Y thc rng mnh vn phai thanh at, co ngha
la se lam cng vic g o, nhng ti cng quyt cuc sng
cua ti se nh oat cng vic ch khng phai theo cach ngc
lai. K t o, ti lam u th - t vit sach n lam mt doanh
nhn li bing, theo ngha khi tao nhng cng vic kinh
doanh mi nhng khng phai t mnh ln ln vao vic g vt
va, ch vi iu kin chung lam ti phn khch.
Ngoai tr mt nm cng tac Nam Phi, ti a khng co mt
cng vic ch thc nao t khi co quyt nh o va ti lun
danh phn ln thi gian cho gia nh, ban be va nim vui
sng tron ven. Ti co nha London, Cape Town va vung
nhiu nng nht cua Ty Ban Nha. Ti danh mi nm vai
thang thm thu tng ni - thng co nhng ngi ban rt
thn n chi. Tuy vy, ti cha phai a ngh hu u. Theo
bt ky chun mc muc tiu nao th ti ang at c gp bi
vi li sng cc ky thoai mai so vi nhng g lam c trc
y khi cay ai ht s gi mi ngi u co.

10

Ti tuyt i tin tng bt ky ai cung co th c li rt

nhiu bng cach lam t hn va thoa man nim say m cua
mnh hn. Cn bng cuc sng cua ban lai khng ch tao nn
sc khoe va hanh phuc nhiu hn, ma con co th dn n
thanh cng vt tri tuy nhin ban phai xac nh c no.
HNG DN S DUNG SACH 80/20
Nguyn ly 80/20
Gii thiu y tng ng sau Phng thc 80/20
Y nh ban u chu yu danh cho doanh nhn.
Ti ap dung nguyn ly 80/20 nh th nao nng
cao li nhun cua cng ty va cho ban thn hiu
qua hn?
Con ngi 80/20
Danh cho doanh nhn va nha quan ly
Lam th nao ti co th s dung nguyn ly 80/20
vao ngh nghip, nhm tao ra cua cai va hanh
phuc vi t cach la mt ca nhn?
Sng theo phng thc 80/20
Danh cho moi ngi
Lam th nao ti co th s dung nguyn ly 80/20
cho ban thn, nhm tr nn hanh phuc va thanh
cng?

11

V sao co cun sach mi nay?

Cun sach hn se khng c vit nu nh khng v hai
ngi. Th nht la Steve Gersowsky, mt ngi ban lam chu
nha hang tai Cape Town. Steve la ngi thng minh, nng
ng, hoat bat va rt hiu bit. Ti ngac nhin khi anh ta noi,
a th tm hiu cun Nguyn ly 80/20 ri. Thy kho qua.
Khng th nao oc qua trang 10.
Cu ua y a, ti noi.
Khng u, noi thc y anh ban, anh ta ap, tt ca
nhng s liu, nhng v giao s va nhng con s thng k.
Nhiu qua. Nghe noi cun sach hay lm nn mi tm hiu,
nhng ti bo tay.
Luc o ti nhn ra rng khng phai la Steve bo tay, ma
chnh la ti bo tay Steve. Ti tng rng cun sach nhe nhang
va d oc. Nhng phai tha nhn rng mc du mt s oan,
k ca phn ln nhng oan cui cung giup cho ca nhn ap
dung Y tng ln nay la d oc, con co nhng v du minh hoa
trong kinh doanh lam ri tr ngi ngoai ao. Do phn v kinh
doanh nm u cun sach nn no tao cam giac rng y tng
ln nay kho, trong khi thc cht no rt n gian.
V la ln u tin ti thm do cun sach o v cach ap dung
khai nim 80/20 vao cuc sng cua chung ta, ti a tung y
tng ln khng trung, c gia t tm cach chup ly va ap
dung chung. Le ra ti nn noi iu o co ngha rng chung
ta nn lam cach nay c hanh phuc hn.
Mt anh ban Uc, Laurence Toltz, cung la ngun cam hng
cho cun sach nay.

12

My th cu vit tuyt lm, cu ta gi email cho ti, nhng

m c cua t la moi ngi bt c mc thu nhp hay trnh
hoc vn nao u co th ap dung c. Cu co th vit mt
cun sach giai thch ht sc n gian cach moi ngi co th
s dung nguyn ly 80/20 giai quyt vn ma ho gp
phai c khng? Cun Nguyn ly 80/20 c vit danh cho
doanh nhn va nha chuyn mn. Cu co th vit cho nhng
ngi khng lam kinh doanh hay cha qua ai hoc khng?
Mt cun sach hng dn lam th nao s dung phng
thc 80/20 cho nhng vic n gian nh chon ly cng vic
ho thch thu, hay thao g nhng vn tai chnh chng han?
c ch, ti tra li. Tht la mt y tng hay! T se bt
u ngay y. Va th la quyn sach ra i.

Phng thc 80/20 vn hanh ra sao?

o la nhng g toan b cun sach cp n. Nhng ti co
th giai thch toan b ni dung cua no rt vn tt, v no xoay
quanh hai y tng:
Nguyn ly tp trung: t th c nhiu
Nguyn ly tin b: chung ta co th tao ra c nhiu hn
ma ch cn rt t n lc.
Y tng tp trung rt d hiu. Chng 1 se phac hoa khai
nim rng 80% nhng g chung ta cn c san sinh ra bi 20%
nhng g chung ta lam. V th, khi ng n kt qua chung ta
cn, h tr nhng con ngi va nhng ly do thc s quan
trong i vi chung ta, th ch mt s rt t nhng iu chung
ta lam thc s co y ngha. Con lai ch la s ph pham.

13

V th nu chung ta hoc c cach xac nh nhng iu co

y ngha nht i vi chung ta va lam phong phu nht cuc
sng cua mnh - nu chung ta hoc c cach tp trung vao
nhng iu ta ngh la quan trong nht chung ta se kham
pha ra rng t th c nhiu hn. Bng cach tp trung vao t
vic hn - s t nhng kha canh thc s quan trong i vi
cuc sng cua chung ta va nhng iu ma se din tin theo
cach chung ta mun th cuc i bng nhin se tr nn co
chiu su hn va ang sng hn. Cun sach nay se giup ban
tm ra nhng g thc s co y ngha i vi ban va lam th nao
tp trung vao nhng iu o.
Y tng th hai la chung ta co th tao ra c nhiu hn
t t hn th khng ro lm. Nguyn ly tin b cho rng chung
ta lun lun co th at c nhiu hn nhng g chung ta
mun vi t nng lng, m hi va u t hn. Y tng nay,
rng chung ta khng ch co th cai thin ang k s vic ma
con lam c vi t cng sc hn, ung la mang tnh cach
mang, rt tng phan vi s hiu bit thng thng, ang
nghin cu cn thn.
Cun sach se hng dn cac ban ap dung t la nhiu va
nhiu t t vao ban thn, cng vic va thanh cng, tin bac,
quan h, va cuc sng n gian, ti ep, ng thi se giup
ban xy dng k hoach hanh ng bin i cuc i mnh.

14

Phn

Gii thiu

15

16

Y tng ln la g?

Khng hn phai lam nhng iu phi thng mi

co c kt qua phi thng.
Warren Buffett

uc sng hin ai la mt sai lm. Ti khng noi v

nhng tin b ky diu ma chung ta at c v

khoa hoc, cng ngh va kinh doanh a lam cho chung ta n

ngon hn, tre lu hn, sng tho hn, ch ng c bnh tt,
i lai d dang va c hng tin nghi hn nhiu cac th h
i trc.
Chnh cach thc chung ta t chc cuc sng ca nhn va xa
hi la mt sai lm. Thay v lam vic sng, chung ta lai sng

17

 lam vic. Nu chung ta t tin hn va co trit ly ung, chung

ta a co th hoan thanh thm ch hn nhiu ln so vi by gi
va yu thch cng vic cua chung ta hn, nhng ch phai lao
ng t thi gian hn va danh phn ln nng lng cua ta cho
cuc sng gia nh va xa hi.
iu nay se la mt bin chuyn ln lao v cach chung ta trai
nghim cuc sng. y s tin b ang chay thut lui. Chung
ta thng quen vui hng cuc sng thng bng va t tai, vi
li sng thanh nhan, ung dung v thi gian hn, quan tm
nhiu hn n gia nh va ban be, xa hi cng bng va bac
ai hn, nha nhn vi ngi la hn, giam bt cng thng u
oc va chan nan, t l thuc vao ru va ma tuy, t am m tin
bac va quyn lc. Gi y chung ta y thc nhiu hn v ban
thn va s thch ca nhn, nhng phn nhiu chung ta cam
thy hoang s trc s t do mi. Chung ta lo u nhiu hn,
tm kim trong tuyt vong ao giac v s an toan, ma du co
khng ngng phn u in cung no vn c lui xa khoi
chung ta.
Cuc sng thi nay chia thanh nhp sng nhanh va nhp
sng chm. Ca hai u t c chp nhn so vi nhp sng
ph bin cua ngay trc. i vi nhiu ngi, nhp sng chm
co ngha la khng an toan v kinh t: thu nhp kem, v th xa
hi thp, lo tht nghip, va khng c hng nhng tin
nghi vt cht ngay cang tng nh nhng ngi theo nhp
sng nhanh. Nhng nhp sng nhanh khng phai la khng co
nhng rui ro cua no. i vi nhiu ngi no co ngha la ni
am anh duy nht tin ln pha trc, toan tm cho cng
vic vi cai gia la nhng mi quan h ca nhn, va li sng

18

in cung xem trong cng vic hn bt c g khac. Nhp sng

nhanh cung mang lai u lo va thiu thn, cho du trong trng
hp nay la thiu thn thi gian va tnh cam ch khng phai
tin bac.
Nu phn tch nay v nhng li th vt cht va bt li v
ca nhn cua cuc sng hin ai c tan ng, th ti co
chuyn noi y. Nu chung ta tha nhn rng cuc sng
hin ai hiu qua cp vt cht, khoa hoc va ky thut,
nhng lai thng lam ngheo nan cuc sng ca nhn cua chung
ta, th ti co th tuyn b rng co mt cach rt mi me giup
thoat khoi tnh trang nay.
Ti ang noi n nguyn ly 80/20, vi quan sat rng khoang
80% kt qua bt ngun t 20% hoc t hn nhng nguyn
nhn. Phn tip theo trong chng nay ti se giai thch nguyn
ly nay hoat ng nh th nao vi nhiu v du mi me. Con by
gi, ti ch noi rng trong khi nguyn ly 80/20 c ap dung
thanh cng trong kinh doanh va kinh t hoc, va a cheo lai s
tin b sut ca qua trnh cua th gii hin ai, no vn cha
c ap dung vao bt ky iu g qui m tng t trong cuc
sng ca nhn. Nu no a c ap dung th chung ta co th
hng thu cuc sng nhiu hn, lam vic t hn va at thanh
tu nhiu hn.
Trong thc t, cach tt nht at c nhiu hn la lam
t i. t lai la nhiu khi chung ta tp trung vao mt vai vic
thc s quan trong, ch khng phai cai ti thiu cua nhng
g mang lai hanh phuc cho chnh chung ta va ngi thn cua
mnh.

19

Cuc i nay se ra sao nu

Ta khng con

tran y s quan tm,

thi gian
chm chm ng nhn na.
William Henry Davies

Ti se ly giai nh th nao va v sao s dung nguyn ly 80/

20 co th gy ra s thay i c ban v cach chung ta tip cn
cuc sng Chng 2 va 3. Nhng ti khng cho phep mnh
chay trc chnh mnh. Trc ht, ti se gii thiu vi cac ban
y u v nguyn ly 80/20, mt trong nhng kham pha lam
m say, co anh hng su rng va gy ngac nhin nht trong
vong 200 nm qua.

u ta chon ly 100 ngi va chia thanh mt nhom

80 va mt nhom 20 ngi, chung ta se ky vong

nhom 80 ngi hoan thanh gp bn ln nhom kia. Va nu

chung ta chon ngu nhin th co le no xay ra nh th tht.

Tuy nhin hay tng tng mt th gii

khp khing

ni 20 ngi at c

nhiu kt qua
hn 80 ngi kia.
Hay lam cho th gii khp khing o la i hn. Th tng
tng rng 20 ngi o khng ch at c nhiu hn 80
ngi, ma ho con at c nhiu hn gp bn ln.

20

iu nay ung la ngc i. Chung ta se ngh rng 80

ngi se at c gp bn ln 20 ngi. By gi, trong cai th
gii la lung va khng cn xng nay, chung ta tng tng
ngc lai: 20 ngi nay bng cach nao o a co c kt qua
gp bn ln 80 ngi kia.
Khng th lam c ? Khng th xay ra sao? Chc chn
rng cai th gii khp khing o, du kho co th hnh dung ra
c, phai la rt him.
Chuyn g xay ra nu mt ngay nao o chung ta phat hin
ra rng chng nhng khng bnh thng, th gii khp khing
o thc t lai la tiu biu - rng th gii thng phn chia
thanh mt s th lc rt hung manh va s ng la nhng
ngi hoan toan khng quan trong. Liu iu nay co ao
ngc toan b quan im cua chung ta hay khng?
y chnh la iu xay ra khi chung ti kham pha nguyn
ly 80/20.
Chung ti phat hin rng 20% con ngi ng u, lc
lng t nhin, u vao kinh t, hay bt ky nguyn nhn g
khac ma chung ta co th cn ong o m c, em n tiu
biu khoang 80% kt qua, thanh qua hay hiu qua.
m cac thanh ph hang u cua nc Anh, ti thy rng
53 thanh ph ln nht co 25.793.036 ngi dn sinh sng,
va 210 thanh ph ng tip theo co 6.539.772 ngi. y la
mi quan h 80/20 chnh xac n kinh ngac: 20,2% thanh
ph chim s dn 79,8%.1
53 trong s 263 thanh ph = 20,2%
25.793.036 trong s 32.332.808 dn = 79,8%

21

Quyn nng cua nguyn ly 80/20 tn tai trong s liu o tht

khac thng, khng nh chung ta ngh. Dng nh chung ta
c lp trnh co le do nn vn hoa t do cua chung ta hoc
cam giac bm sinh v s qun bnh - mong ch bc tranh
nh trong hnh 1, o nhn va qua kha la ngang bng nhau.

Nhn

Qua

Hnh 1: Nhn va qua: iu chung ta mong mun

Thay vao o, cai ma chung ta co c th hoan toan khac,

theo kiu hnh 2

Nhn

Qua

Hnh 2: Nhn va qua: iu thc t xay ra

22

Sau y la mt s minh hoa khac:

Nm ngi ngi anh bai poker. Hu nh mt ngi trong
s o 20% se ra v vi t nht 80% s tin thng c.
Trong bt ky mt ca hang ban le ln nao, 20% nhn vin
ban hang se ban c trn 80% doanh s.
Cac nghin cu cung cho thy tng t rng 20% khach
hang em lai trn 80% li nhun cho bt c cng ty nao. Th
du, Ngn hang Royal cua Canada t tai Toronto mi y
tnh toan li nhun mi khach hang cua mnh a lai nh
th nao. Ngi ta ngac nhin khi bit rng 17% khach hang
em lai 93% li nhun.
Khng y 20% nhng ngi sao truyn thng li keo c
80% s chu y cua cng chung, va hn 80% s sach ban ra
la cua 20% tac gia.
Trn 80% nhng bc t pha v khoa hoc xut phat t
cha n 20% cac khoa hoc gia. Trong moi thi ai, chnh
s t nhng nha khoa hoc c vinh danh lai chim hu ht
nhng phat minh.
Thng k v ti pham lin tuc cho thy khoang 20% tn
trm chm trot lot 80% tai san mt cp.

AI C HEN HO NHIEU NHAT THEO KIEU HEN HO TOC O?

Phong trao gan ay nhat cua ngi oc than New York va
London du no co the a xep xuong luc ban oc cuon sach nay
la hen ho toc o.
Hnh thc cua no nh the nay: a khoang 20-40 ngi vao
chung mot phong. N gii ngoi ban, con nam th di chuyen t cho
23

nay sang cho khac. Moi oi co t 3-5 phut chuyen tro trc khi
ngi nam chuyen sang ngi n tiep theo. Moi ngi eo mot con
so rieng va ban phai ghi lai so cua bat ky ngi nao ban muon hen
ho. Ban to chc se thu lai ban ghi chep cua ban vao cuoi buoi toi
hom o va ghep nhng oi thch nhau lai. Ngay hom sau ho gi
email nhng oi c ghep vi ay u ten va a ch lien lac.
Ngi ieu hanh chnh hen ho toc o Hoa Ky khang nh
rang hau het nhng cuoc hen ho ri vao tng oi so t nhng
ngi tham d. t nhat 75% s quan tam lot vao khoang 25%
ngi, ong nhan xet. Le tat nhien ho co xu hng la nhng
ngi hap dan, nhng cung co mot thc te la phan na nhng anh
chang lam tot a tng en vi hen ho toc o trc o, va v
vay t tin hn.
Dng nh e co c nhieu cuoc hen, th nen tham d t
nhat hai lan s kien hen ho toc o.

Lu y rng 80/20 ch la cach rut gon i vi mi quan h

rt chnh lch gia nhn va qua. Cac con s khng phai
cng lai cho u 100. Trong mt s trng hp, 30% nhn dn
n 70% qua. Nhng v du khac co th cho thy quan h 70/
20: 20% nhn dn n 70% qua. Hoc co th phn chia 80/
10, 90/10 hay thm ch 99/1.
Chung ti thng thy mt hnh anh thm ch con lch xa
hn ca mc 80/20, o la khi t l con ngi va nguyn nhn
thp hn nhiu mc 20%, trong mt s trng hp t n mc
1% hay thp hn na, em n 80% kt qua. y la mt vai
v du rt khp khing:

24

Betfair, san giao dch ca cc hang u th gii, ni ngi

ta anh cc vi nhau, cho bit 90% s tin t cc la cua
10% khach hang.
Tai Indonesia nm 1985, ngi Hoa chim cha y 3% s
dn, nhng s hu 70% cua cai.2 Tng t, ngi Hoa ch
chim mt phn ba dn s Malaysia, tuy nhin s hu 95%
cua cai.3 Tai Mauritius, cac gia nh ngi Phap chim 5%
dn s nhng s hu 90% cua cai.
Trong s 6700 ngn ng, 100 ngn ng 1,5% hang u
la c 90% ngi dn trn th gii s dung.
Trong mt th nghim ni ting, nha Tm ly hoc Stanley
Milgram a chon ngu nhin 160 cng dn cua Omaha,
Nebraska va ngh ho gi mt tui hang cho mt ngi mi
gii chng khoan Boston, nhng khng gi trc tip. Ho
phai gi tui hang cho mt ngi nao o ma ho quen bit,
ri ngi o phai chuyn no cho ngi khac co quan h vi
mnh, ma ho ngh co th bit ai o quen vi ngi gn gui
vi ngi mi gii chng khoan, vn vn. Hu ht cac tui
hang n c ngi mi gii chng khoan trong vong sau
bc, dn n y tng sau cp phn chia. Nhng iu
chung ta xet n la hn mt na cac tui hang n c vi
ngi mi gii chng khoan thng qua ch ba ngi co
quan h rng Boston. Ba ngi o co vai tro quan trong
trong vic co c kt qua mong mun hn nhiu so vi tt
ca cac c dn khac cua Boston.4
Dch bnh xay ra do mt t l rt nho cac ca bnh, va sau
o anh hng n toan b. Ly th du v t bung phat
bnh lu tai khu vc quanh Colorado Springs ni ch co 6%

25

dn s thanh ph nhng chim n 50% ca nhim bnh.

iu tra phat hin ra rng 168 ngi gp g trong 6 quan
bar a gy nn toan b trn dch. V th, cha y 1% dn
s cua Colorado Springs chu trach nhim i vi 100% dch
bnh.5
Ngi My chim cha y 5% dn s th gii, nhng lai tiu
thu 50% lng cocain.
Trn 80% cua cai c tao ra t nhng lnh vc kinh doanh
mi xut phat t cha n 20% nhng ngi khi tao ra
chung. Co le ch 1% cac cng ty mi trong 30 nm qua k
ca Microsoft co tai san trn 200 t la chim 80% gia tr
c tao nn. Tng t, 1% cac doanh gia ang chu y la
Bill Gates ngi co trn 30 t la a lam ra 80% tai san
t cac doanh nghip mi.
Cac tai liu lch s a cho thy rng mt vu tai chu u bit
c trong nhng nm t 1847 n 1917 co hang nghn
nha cach mang chuyn nghip. Tuy nhin, ch mt ngi
trong s o Vladimir Ilyich Ulyanov, ngi xng la L-nin
mi thc s tin hanh cuc cach mang lu dai. V th, mt
nha cach mang trong s trn 3.000 0,03% nha cach mang
tao nn 100% nhng cuc cach mang thanh cng trong thi
gian o. Cho du y la mt v du cc oan, nhng trong
lch s co y ry nhng trng hp mt thiu s rt t
nhng tac nhn a lam bin i toan b tnh th.
Chc chn la 20% hay t hn na nhng ngi tao ra 80%
hoc hn cac kt qua, du tt hay xu, cung khng phai c
chon la ngu nhin. Ho khng phai la tiu biu. Ho lam

26

ngi ta quan tm chnh v ho tao ra nhng kt qua t nht

la hn 10 n 20 ln so vi kt qua ma ngi khac tao ra. Do
nhng ngi co hiu sut cao nh vy khng phai thng minh
hn ngi khac gp 10 hoc 20 ln, ma chnh phng phap
va ngun lc ho s dung co sc manh khac thng.

Mun mt cuc sng

Nguyn ly 80/20 khng ch ap dung cho nhng nhom ngi
va hanh vi cua ho, ma gn nh i vi moi mt cua cuc
sng. Lun tn tai mt thiu s nho vi lc lng rt hung
manh va ai a s khng co vai tro quan trong. Th du:
20% quc gia vi cha y 20% dn s th gii tiu thu 70%
nng lng, 75% kim loai va 85% g.
Cha n 20% b mt trai t cho 80% khoang san.
Di 20% s loai gy ra hn 80% suy thoai v sinh thai.
Ngi ta c tnh ch mt trong s 30 triu loai trn trai t,
tc la 0,00000003%, la nguyn nhn cua 40% thit hai.
Mt t l phn trm rt nho cac thin thach ri xung trai
t gy ra trn 80% tn tht.
Cha y 20% cuc chin dn n hn 80% thng vong.
a s hai cu con Alaska cht non; 80% nhng con sng
sot la con cua 20% ca th me.
Du ban i u cung th, khng n 20% am my gy ra
80% ma.
Gn 20% tt ca ban nhac a ghi m c biu din hn 80%
thi gian. Nu ban i xem mt chng trnh ca nhac, nhac
rock hay c in cung th, nhng khuc nhac quen thuc
27

xa cu, mt phn rt nho trong toan b cac tit muc, se

c trnh tu lai.
Cha n 20% cac bau vt trong kho tai hu ht cac bao
tang ngh thut c trng bay trn 80% thi gian.
V u t cua cac nha t ban thanh cng, 5% trong s ho
cung cp 55% tin mt, 10% chim 73%, va 15% chim tng
s 82%.
Gn 20% cac phat minh co 80% tac ng vao cuc sng
chung ta. Trong th ky 20, nng lng hat nhn va may vi
tnh co le a anh hng nhiu hn hang trm nghn phat
kin va cng ngh mi khac.
Trn 80% lng thc co c t cha n 20% t ai.
Tng t, trai cy chim t l thp hn 20% nhiu v sinh
khi hay trong lng cua ca cy hay dy leo. Va tht la mt
dang tinh gon cua s lng cc ln ngu cc va co a c
tiu hoa.
Cac loai thc ung cung la mt minh chng cc oan cua
nguyn ly 80/20. Cai g lam cho Coca-Cola gia tr hn nhiu
so vi cac loai nc giai khat khac trn hanh tinh nay? Cng
thc b n v mt lng t xu cht c c hoa vi mt lng
nc ln tao thanh Coke. Hay iu g lam cho bia va cac
nhan hiu bia tr nn khac bit?
Trong thc t, toan b qua trnh trong cuc sng, t qua
u n cy si to ln, t lua mach n banh m u la
s din at hoan hao cua nguyn ly 80/20, cp y
u nht. Nhn nho, qua ln.
Cui cung, s tin hoa cho ta mt th du tht tuyt vi v
tnh chon loc. Nha sinh vt hoc Richard Dawkins c tnh
28

rng 1% cac loai tng xut hin trn trai t tao thanh 100%
cac loai hin ang tn tai.
Nguyn ly 80/20 hiu nghim khp ni trong cuc sng. o
la iu kinh ngac, khng nh chung ta ngh. Co mt s mt
cn i ln gia nhn va qua.

Phn ln nhn co t qua,

ch mt s
chuyn hoa vao cuc sng.

hiu ngi tin rng nguyn ly 80/20 vi s nhn

manh 20% hang u vn la thuyt tinh hoa. Nhng

iu o la nhm ln. Tht la ao tng rng co gii han nao o

v i tng s dung nguyn ly 80/20, hoc o la li ch co
tng bng khng. Khng phai la ti c hng li t nguyn
ly nay th ngi khac phai chu thit.
phan bin i vi lp lun y chng qua la thuyt tinh
hoa b lac : tin b la iu mong mun va no giup ch cho
moi ngi. S hoan hao va bnh ng u khng th co c,
va theo ti th u khng c ngi ta mong mun. Nguyn
ly 80/20 chng tinh hoa hn g nhng th nh tin bac, tai
san ring, hay vc-xin phong chng bnh tt. Chung u la
cng cu cai thin cuc sng cho moi ngi.
Bt ky ai cung co th cai thin cuc sng cua mnh bng
cach s dung phng thc 80/20: vic ap dung nguyn ly

29

80/20 vao cuc sng hang ngay cua chung ta nhm muc tiu
giam bt s gng sc va u lo, ng thi gia tng hanh phuc
va kt qua ma ta mun. Chung ta s dung phng thc 80/
20 theo ung ban cht cua vu tru, tao ra kt qua kha quan
hn mt cach d dang hn. Khi chung ta lam th, ngi khac
cung c hng li na.
iu g se xay ra nu moi ngi u s dung phng thc
80/20? Moi ngi se giau co hn ln. Vn se co phn trn 20%
va phn di cung 80% cua moi th khng? Chc chn la co.
Nu khng th chng co iu g cai thin hn din ra. Ch khi
nao chung ta at n mt th gii khng tng hay coi nit
ban - mt th gii hoan hao th nguyn ly 80/20 khng con
tac dung na. May thay iu o se khng xay ra va chung ta
lun co cai g o cai thin.
Theo kinh nghim cua ring ti va hang trm nghn ngi
a phat hin rng s dung nguyn ly 80/20 co th tac ng
khng ch v mt kinh t xa hi, ma con cuc sng ca nhn
cua chung ta na. No lam cho chung ta hanh phuc, hoan
thanh nhim vu va th gian. Chung ta bt u bng vic tao
ra nhiu hn t t n lc hn...

30

Sang tao nhiu t s t

Nhiu ngi ln c thin ng ch bng na

cng sc so vi xung a nguc.
Ben Johnson

s t.

oan b lch s loai ngi, toan b tin b cua nn

vn minh xoay quanh vic co c nhiu hn t

Gn 8000 nm trc, con ngi chuyn t sn bt thu

hoang, hai lm cy trai sang h thng nng nghip, canh tac
t ai va chn nui gia suc. T tin chung ta co c thc
n nhiu hn va ngon hn ma t phai vt ln kim sng va t
nguy him hn.
Cho n cach y 300 nm, 98% dn s lao ng trn t
ai. Th ri cuc cach mang nng nghip xay ra, may moc
c s dung lam thay i nng sut. Ngay nay tai cac
31

nc phat trin, nng nghip ch s dung 2-3% lc lng lao

ng, nhng san xut ra rt nhiu lng thc a dang va
nhiu dinh dng hn. o chnh la c nhiu hn t s t.
Xa l phat trin kinh t trong 400 nm qua cung at c
nhiu hn bng vic xac nh t i mt vai ngun lc va
phng phap hiu qua (20%) va nhn rng chung, co thm
nhiu kt qua vi ngun lc t hn. Lng t ai, vn, lao
ng, quan ly, nguyn vt liu c s dung cang t i tao
ra kt qua cht lng va s lng cao hn: nhiu thep hn t
t qung st, vn va lao ng; nhiu xe c tt hn tit kim
nng lng va chi ph hn; nhiu hang tiu dung u loai hn
co nhiu tnh nng va cht lng cao hn vi gia re hn.
Mt th ky trc, may tnh cha xut hin. Ch cach y 40
nm, mt vai chic may tnh to ln, cng knh c ch tao
bng cng sc va chi ph rt ln. Nng lc may tnh cua ca
hanh tinh luc by gi con kem xa so vi chic may tnh xach
tay ti ang dung. May tnh ngay cang tr nn re, gon, d s
dung hn va manh hn. Chung minh hoa cho cum t nhiu
hn t t hn.
Mi mt tin b v vt cht cua loai ngi v khoa hoc,
cng ngh, mc sng, nha , thc phm, sc khoe va tui tho,
v giai tr, i lai, v moi th lam cho cuc sng hin ai phong
phu va vui ve hn trc - u th hin nhiu hn t t hn.
Chung ta thng co c nhiu hn t t hn n gian bng
cach bo bt cai g o. Mn ai s cho phep chung ta tnh toan
d dang hn nhiu bng cach lt bt cac s hang, o la c
s cho nhng bc t pha v lp trnh may tnh. Mang toan
cu vn hanh bng cach loai i yu t khoang cach va v tr
khoi phng trnh. May nghe nhac Sony Walkman, la mt

32

cach tn phi thng, thc ra la chic may cassette bo bt i

b khuch ai va loa, nhng tao ra cach nghe nhac cc ky
linh hoat khp moi ni. Mt ly dry martini tr nn rt ngon
nu bo i ru Martini.1 Toan b nganh cng nghip thc n
nhanh ch la nhng nha hang khng co nhn vin phuc vu.
Khng qua khi noi rng nhiu hn t t hn la nguyn tc
c ban ma khoa hoc, cng ngh va kinh doanh hin ai thuc
y mc sng khp ni.
Nguyn ly 80/20 noi rng thiu s nguyn nhn co th dn
n ai a s kt qua. Nu chung ta bit rng kt qua la cai
ta cn, v th chung ta co th tm kim cach thc siu hiu qua
co c nhng kt qua o. Nguyn ly 80/20 am bao rng
lun co cach lam. Luc nao cung vy, nhiu hn t t hn la
iu co th, nu chung ta tm ra c 20% vang o: tc con
ngi, phng phap va ngun lc cc ky sang tao va hiu qua.
Nhng cng ty va quc gia tm cach em lai nhiu gia tr
hn i vi t cng sc, nhn lc va tin bac hn, nhng ho
khng bao gi ngu qun trn vinh quang, v lun con cach
em lai thm ch nhiu hn t t hn na va sm mun se co
ngi tm ra. Chnh v nguyn ly 80/20, kinh t khng ngng
tin trin.

Chung ta khng ap dung nhiu hn t t hn vao

cuc sng ca nhn
Mc du th gii hin ai tun theo qui lut phat trin
nguyn tc kinh t va khoa hoc cua nhiu hn t t hn
nhng lai tht bai khi ap dung ung nguyn ly nay vao cach
thc chung ta t chc cuc sng ring t va xa hi. Nguyn

33

tc hin ai i vi ca nhn o la c nhiu hn t nhiu

hn. co nhiu tin hn, a v cao hn, cng vic thu v
hn, cuc sng hng thu hn, dng nh phai danh ngay
cang nhiu hn cho ngh nghip, cng vic, cng ty, hay khach
hang, i khi ti khng con thi gian hay sc lc cho ban
thn, gia nh, hay ban be, o la cha noi n vic ngh ngi
hoc nap lai nng lng sang tao.
Cuc sng hi ha chuyn thanh lam vic hi ha. Tt nhin
nhiu thach thc, nhiu kch thch va nhiu tin hn, nhng
cung con tnh trang khut phuc hoan toan i vi yu cu
cng vic, kit sc va u lo nhiu hn.

Sao chung ta s dung thanh cng

nhiu hn t t hn
trong khoa hoc, cng ngh va kinh doanh,
nhng vn gi cach
trong

nhiu hn t nhiu hn

i sng cng vic cua

chung ta?

Nu nhiu hn t t hn co tac dung i vi cac cng ty va

nn kinh t, th no cung co tac dung i vi ca nhn. Thc ra
ti bit la no co tac dung, t kinh nghim ban thn va vic
nhn thy ban be va ngi quen nhn c nhiu hn t t
hn, o la: thoa man nhiu hn, thanh tu nhiu hn, tin bac
nhiu hn, hanh phuc nhiu hn, quan h tt hn, va mt
cuc sng thng bng va thoai mai hn, t lam lung cc nhoc,
m hi si nc mt hn.
34

Phn nhiu nhng g chung ta lam tiu hao nng lng

nhng t hai hn la no v dung. Lo lng la mt v du n gia
nht. Lo lng chng bao gi co li ca. Khi chung ta thy mnh
phin mun, hoc la chung ta lam g o khoi lo ngh, hoc
la quyt nh khng lam g va khng lo lng na. Nu chung
ta co th lam g o tranh c xui xeo hoc giam bt kha
nng nhng iu khng hay xay ra va hanh ng o co gia
tr th chung ta nn lam va khng lo ngh na. Trai lai, nu
chung ta khng th kim ch hoc tac ng n iu sp xay
ra, th lo u se lam cho chung ta kit sc ch khng giup g
cho chung ta: chung ta chng th lam g c va cung khng
nn lo ngh lam g. Lo lng lun nay sinh nhng chung ta co
th hanh ng ma khng cn lo lng, lp tc quyt nh hanh
ng hay khng hanh ng, nhng trong trng hp nao
cung gat lo lng qua mt bn.
Chung ta co mt d nh ln pha trc: khng g khac hn
la ao ngc thoi quen sng va lam vic hin ai, thay i t
lam nhiu c nhiu sang lam t c nhiu trong cuc sng
ca nhn, xa hi va ngh nghip cua mnh.
iu o se mt thi gian. Nhng trao lu xa hi khng
thay i nhanh chong va d dang th u. Quan im cua
thuyt Calvin cho rng, lam lung vt va va iu rc ri la cn
thit cho s phat trin cua ca nhn, a n su vao gc r vn
hoa va nhng gia nh v cng vic trong i sng hin ai
n ni phai mt ca th h mi co th nh tn gc c t
tng o. Th nhng cai hay cua phng thc 80/20 i vi
bt ky ca nhn nao vi ban va vi ti la chung ta khng
phai ch i. Chung ta co th bt tay vao ap dung no va co
li ngay tc th.
35

Lam th nao c hanh phuc hn vi

t cng sc hn
Nhiu hn vi t hn la cng cu thc tin em lai hai trin
vong:
Lun lun co th cai thin iu g o trong cuc sng cua
chung ta, khng phai mt lng nho ma la lng ln.
Cach tin hanh vic cai thin la t cu hoi: Cai g se
em lai cho ta kt qua tt hn ma lai t tn nng lng
hn?
Tm kim s cai thin bng cach nhiu cng sc hn
hoc ngang vi hin tai la cha u. Phai tm ra mt kt qua
tt hn vi t cng sc hn.
Mong ch c nhiu hn t t hn co ve v ly, nhng o
chnh la ly do cho nhng cai thin ang kinh ngac a xay n.
Cai by trong vic c gng nhiu hn cai thin moi th la
chung ta tip tuc n lc nh trc. Co th chung ta cung cai
thin g o, nhng no se la s cai thin rt nho va sm hay
mun, chung ta cung se kit sc theo thi gian. Thay vao o,
se d hiu khi t ra yu cu gy ngac nhin la c nhiu
hn vi t hn, chung ta se phai m c bc t pha ln.
Bng cach ct bo co chu nh nhng g chung ta t thanh
nhim vu du vn oi hoi nhiu hn, chung ta buc mnh phai
t duy tht nhiu va lam g o khac i. y la gc r cua moi
s tin b.
T duy tht nhiu nghe ra cung ngan tht, nhng t duy
nhiu hn chut xu at c kt qua tt hn va tranh c
nhiu vic kho nhoc th chng tt hn sao? Thc hanh mt vai

36

ln, ban se thy suy ngh cach c nhiu hn vi t hn

tr nn thu v o. Meo nho y la nht ra nhng hoat ng
em lai s tng thng cao hn vi t nng lng hn.
Cao

N LC

Hp dn
nht:
nhiu hn
vi t hn

Thp
Thp

TNG THNG

Cao

Hnh 3: S nhiu hn vi t hn

Tng tng ban la ngi tin s tai th trn Bedrock, qu

hng cua Gia nh Flintstone (loat phim hoat hnh rt c
a thch vao nhng nm 1960 k v gia nh Flintstone cung
nhng ngi ban sng th trn Bedrock thi tin s vi
nhng vn thi hin ai ND). Ban vi va mun n khu
vc bn kia cua th trn. Ban ch co la chon i b hay chay.
i b th mai cung chng ti c, con chay th mt sc hn.
Chay se mc mt sai lm ng ngn rt thi ai la n lc
nhiu hn c nhiu hn. o la chic by c in ma con

37

ngi hay mc phai: c gng at kt qua tt hn bng cach

lam ct lc hn.
Phng thc 80/20 th khac hn. Chung ta oi hoi, ht sc
v ly, mt kt qua tt hn nhiu ma lai tn t cng sc hn.
Nhng v chung ta bit rng giai phap nhiu hn vi t hn la
co th c, nn chung ta tip tuc suy ngh cho n khi chung
ta co c cu tra li. Lam th nao chung ta co th i qua th
trn Bedrock nhanh hn nhiu ma khng phai vt va chay?
Nh c phuc vu ban cho ba n ti thi tin s, chung ta
co th trt pa-tanh mt sc hn chay ma lai nhanh
hn. Hoc chung ta co th dn thm bc na nhay ln lng
con khung long khng l d thng. o chnh la c nhiu
hn vi t hn. Hay th tng tng rng ban la mt cu trai
mi ln mun hen ho vi mt c gai hoc chang trai hp dn
nao o. S nhiu hn vi t hn co th nh hnh 4.
Ban co th ngh n mt cuc hen ho th mng, nhng
khng lam g ca. D ngh y nhng v ch.
Ban co th thu hut s chu y n ban thn mnh, co th tr
thanh chu tch hi tranh lun chuyn hay git mt giai
in kinh. Nhng kh ni chang trai hay c gai ban theo ui
khng lu tm cung chng mang n phng cach n lc
cao nhng tng thng thp.
Ban co th danh rt nhiu thi gian ly long b me ngi
y, hy vong rng ho se dan xp chuyn hen ho. Cach nay
cung co th hu dung, nhng phai vi n lc rt ln.
Hoc ban co th n gian tin n i tng trong mng
cua mnh, n mt nu ci tht ti va t vn v cuc hen
cung d dang va d co tac dung.

38

V du nay kha ro rang, nhng ban co th ve ra s nhiu

hn vi t hn cho bt ky iu g trong cuc sng cua mnh.
Vi mt chut tng tng, ban se phat hin ra giai phap co
c kt qua cao hn nhng ch s dung t nng lng hn.
Ti khng noi rng chung ta nn i con ng t chng gai
hay ng bao gi tn tm tn lc ht 100% cho mt hoat ng
hay muc tiu ma chung ta qu trong. S la chon la cua chung
ta. Nu chung ta lam nhng vic cn lam, chung ta co th lam
khng mt moi va at c nhiu iu, hay chung ta co th
dn ht sc vao cai chung ta lam va at c nhiu hn na.
Cao
Thu hut
s chu y
v mnh

Ly long
b me

N LC

Ngh n
va khng
lam g

Cach hp
dn nht:
c nhiu
ma cn t.

Mm ci
va t
vn

Thp
Thp

TNG THNG

Cao

Hnh 4: Thanh nin mi ln mun hen ho

Hay ngh n bt ky nha khoa hoc, nhac s, ngh s, nha t

tng, ngi t tm hay lanh ao doanh nghip v ai nao o.

39

Ho co thanh at bng cach lam cai g o ho thy d dang

va t nhin, hay vt va va khng t nhin?
Ho co thanh at v ho lam vic ct lc hay v ho thy d
dang ni tri hn ngi khac trong lnh vc ma ho chon?
Phai chng ho lam vic ct lc v ho cam thy co ti, hay v
ho ng cam vi cng vic, co nim tin va yu thch no?
Ngay ca khi ho lam vic ct lc, cng vic cua ho khng khi
nao lang ph - ho c n ap rt nhiu t n lc cua mnh.
Trong cuc sng cua chung ta, lun co nhng iu chung
ta co th lam va co tac dung rt tt, nhng lai tn t tin bac
va cng sc. Nghe n gian n kho tin, nhng co nhng iu
tt ep nht trong cuc sng em lai cho ta ma khng mt
chut cng sc nao hay gn nh cho khng.
Noi li cam n, bay to long tri n, bc l tnh cam, ngm
nhn bnh minh hay hoang hn, chm soc con vt hay cai cy
yu thch, mm ci vi ngi quen hay ngi la, cht lam mt
vic thin, dao chi trong mt khung canh ep o la nhng
cach co c nhiu ma cn t. Phn thng qua la khng
tng xng vi cng sc.
Nu ban ngh n iu o, cach duy nht co bc nhay
vot trong cuc sng cua chung ta la oi hoi co c nhiu hn
t t hn. Cai hay cua nhiu hn vi t hn ch no co th ap
dung vao bt ky iu g, no lun hu dung, va lun co cu tra
li ma ban co th duy tr sut ca cuc i. Vn cua vic lam
nhiu c nhiu la no khng bn vng. Lam t c nhiu d
duy tr va m rng hn. T duy nng cao mt chut la cai gia
nho nhoi so vi phn thng ln cua ca i ngi.

40

Kho tr nn d
Yu t sau cung cua lam t c nhiu ma co th tao nn
khac bit ln trong cuc sng cua chung ta la vai tro cua thoi
quen. Bt c iu g chung ta lam ln u cung u kho khn,
va cang lam se cang d dang hn, n mt luc nao o chung
ta se cam thy lam d hn la khng lam. Mt v du ro nht la
tp th duc. Ln u tin ban i b 5 dm cc ky gian nan,
nhng nu ngay nao ban cung i th khng co g d hn na.
Ca th xac va tinh thn u quen vi bt c iu g chung ta
lam sau khoang hai tun l: no tr nn ban nng th hai.

Cai g kho tr nn

d
va cai g d
thng tao ra kho khn.
Du cho chung ta co th thay i thoi quen bt c luc nao,
nhng thay i luc con tre d hn. Nu chung ta lun lun
lam iu d dang nh la n qua nhiu, i u cung i xe
thay v i b, hay mi b khiu khch mt t a tc gin th
chung ta se thy kho ao ngc thoi quen ch trong vai nm.
Trai lai, nu chung ta lam c mt vai iu co gia tr ln lao
ma rt kho luc khi u, th chng bao lu chung ta thy
chung tr nn d dang.
Mt vai thoi quen chnh la cn thit bi v nu khng co s
tai tao lin tuc, chung ta co th anh mt nhng g chung ta
41

a bao cng sc mi co c. Ly v du, bt lun chng

trnh tp th hnh co chuyn su n u i na ma sau mt
thang khng vn ng, tt ca thanh qua se tiu tan ht. Tai
sao lai tn cng vt va chng c g, khi mt vai thoi quen
tr thanh ban nng th hai co th cho ban nhp sng lanh
manh hang ngay?
Chung ta c n ap nhiu hn ma tn t nng lng hn
nu chung ta tp mt thoi quen b ch t u ch khng nn
v sau. Nhng bn canh o, theo ban cht cua con ngi,
chung ta nn bit chon loc nhng thoi quen tt ma mnh se
tp. Chung ta tr nn sung sng hn ma khng phai c gng
nhiu nu chung ta chon la nhng thoi quen xut sc ma
chung ta mun co va lam chu no, khng phai bn khon v
tt ca nhng thoi quen tt khac ma v ly thuyt, chung ta co
th ren luyn c. S lng nhng thoi quen tt ma hu ht
chung ta co th ren luyn c co gii han. Tuy nhin, mt s
thoi quen co th co tac ng phi thng i vi hanh phuc
cua chung ta sut cuc i tc la chung ta co c ngun
cua cai ln t mt n lc vn ti nho be.
Chnh ban, ch khng phai ti, se quyt nh nhng thoi
quen co li mi nao ren luyn ngay t by gi (ban se mt
i c hi nu sau mi lam). Ban khng nn chon mt thoi
quen v no tt v mt ao c, ma v li ch ln lao i vi
chnh ban. Hay chon ngay bay thoi quen siu li ch se ng
hanh cung ban sut i.
Phn k tip la mt s v du v nhng thoi quen co li ch
to ln (nu ban quan tm n li ch; ch co ban mi anh gia
c). Chon ra bay thoi quen co li mt cach cn thn! Co
c hanh phuc nhiu hn vi n lc t hn.
42

NHNG V DU VE THOI QUEN CO LI SUOT I

THOI QUEN

LI CH

Tap the duc hang ngay

Sc khoe tot hn, than the ep

hn, tinh than thoai mai

Luyen tr oc hang ngay

Duy tr s minh man, tang tr

thong minh, co c thu t duy

Moi ngay lam mot ieu v tha

Lam ban thay hanh phuc

Thien nh hay tnh tam

moi ngay

Xua i nhng roi ram trong au,

co quyet nh sang suot hn

Cham soc ngi mnh yeu

hang ngay

Gi c ngi mnh yeu, lam

cho ho hanh phuc

Luon khen ngi hoac cam n

khi co the

Lam cho ngi ngi khac va

ca ban cam thay vui

Tiet kiem va au t 10%

thu nhap

Tng lai khong lo lang ve

tien bac

Rong lng vi ban be

That chat quan he, cam thay

vui

Luon co 2-3 gi ngh ngi

tuyet oi moi ngay3

Phuc hoi nang lng, duy tr

hanh phuc va sc khoe

Khong bao gi la doi

Tao niem tin, nang cao uy tn

Luon gi bnh tnh va thoai mai

Cam thay vui ve, khoe hn,

song lau hn

Tap trung vao nhng g lien

quan en ban

Lam c nhieu hn vi
so t o
43

Quyet tam khong bao gi lo lang:

luon hanh ong ma khong lo au
hoac khong hanh ong cung
chang lo au

Thanh than tam hon, bt i

cong sc

Tap thoi quen t hoi ban than

lam the nao e co c nhieu
hn t t hn

Cai thien rat hieu qua trong

bat ky tnh huong nao

Chon ra nhng thoi quen co li nhiu ma se giup ban hanh

phuc nht. Ban lit k se khng bao gi ht ca, v th a
thm vao nhng thoi quen co kha nng lam cho ban hanh
phuc, ri thc hin bay thoi quen cua mnh.

Nhiu hn vi t hn: Gii han cui cung

iu g la qu nht i vi chung ta va ang thiu? Cai g
se lam cho chung ta bun phin nht khi b can kit?
Cu tra li co le la thi gian.
Dng nh rt kho tin rng phng cach ly t thng nhiu
ng vao cai chung ta suy ngh mnh thiu nht la: thi gian.
Tuy la lung th, nhng iu o la mt s tht

44

Chung ta s hu toan b
thi gian trong th gii nay

Thi gian la mt v thanh nhn t.

Sophocles

tui 30, mt thng gia cc ky thanh cng Wall

Street quyt nh sang Ty Tang, vao chua va

nghin cu tn giao. Vao ngay u tin, trong khi cac ng

ao khac ang con rut re, th ngi cu thng gia i thng
n v Thin s cao nht va hoi: Tha, thng phai mt bao
lu mi ng ao?
Bay nm, v Thin s tra li.
Nhng con a tng la sinh vin ng u lp tai Trng
Quan tr Kinh doanh Harvard, con a lam ra 10 triu la tai
45

Goldman Sachs, va trc khi qui y, con a theo hoc tt ca cac

khoa tt nht v quan ly thi gian. Vy nu con tp trung cao
va hoc hanh chm ch rut ngn thi gian, con se mt
bao lu tha s phu?
V Thin s mm ci ap, Mi bn nm.
Trai lai, ban co nh cu chuyn v Archimedes? Mt ngay
no, ng ang ngm mnh trong bn tm, nc tran ra hai bn,
th la bt cht ng mng r nhay ra khoi bn tm, khng mc
qun ao, chay thng ra ng ph chnh cua Athens, gao ht
sc, Eureka! Tm thy ri!
ng a kham pha ra mt thuyt quan trong. No xay ra ch
trong mt phut giy bt cht, khi ng ang th gian va khng
suy ngh nhiu.
Thi gian la nh vy: cng u cng c khi chung ta mun
tng tc, ngi ban thn thng khi chung ta chm lai.

iu o co lin quan g n nguyn ly 80/20? Thi

gian co le la v du tt nht cho nguyn ly nay, va

la mt trong nhng th qu gia nht trong cuc sng cua

chung ta. Nu chung ta tao ra gia tr cao trong cng vic,
chung ta se at c t nht 80% gia tr o trong vong 20%
thi gian cua mnh. Trong cuc sng ca nhn, chung ta se co
c 80% hanh phuc va gia tr chung ta yu qu vi 20% hoc
t hn thi gian cua chung ta.
Mt khi nhn ra c iu nay, cuc i chung ta se bin
chuyn. Bng dng, khng con b thiu thi gian na. Khng
co g vi vang. Nu chung ta ngh mt cach khn ngoan iu

46

g chung ta co th at n vi qu thi gian cua chung ta, th

chung ta co th th gian, thm ch li mt chut. Thc ra, li
bing co nhiu thi gian suy ngh co th la iu kin tin
quyt at c nhiu hn.
iu nay ung vi ngi Hy Lap c. N l lam tt ca moi
vic, ho danh thi gian suy ngh, tranh lun va nhng thu tiu
khin. Kt qua: nn vn minh, khoa hoc va vn hoc v ai
nht tng hin hu. No cung ung i vi xa hi phat trin
hin ai. Bi v phn ln chung ta khng phai lam vic chn
tay, chung ta s dung tr oc tao ra cua cai, khoa hoc va vn
hoa.
Tuy nhin nghch ly la y. Chung ta cha bao gi t do
nh th, nhng chung ta khng nhn ra c mc t do
cua mnh. i sng hin ai bt chung ta phai tng tc cuc
sng. Chung ta s dung cng ngh lam moi th nhanh
hn. Nhng trong cuc chay ua vi chic ng h, nhng g
chung ta lam la gy cng thng cho chnh mnh. i nhanh
hn khng em lai cho chung ta nhiu thi gian hn no lam
cho chung ta cam thy mnh lun b bo lai ang sau. Chung
ta chin u vi thi gian, ke thu tng tng cua chung ta.
Chung ta cam nhn thi gian nh ang tng tc, tiu hao khoi
cuc sng mc bao ng.

Andrew Marvell vit:

Ti lun nghe sau lng ti

c xe phi ma cua thi gian, hi

ha ui n gn.

47

Henry Austin Dobson quan sat mt cach giu ct:

Ban noi g, thi gian tri i ? Khng u!
Tri a,

thi gian lai, chung ta i y.

Tuy nhin, Marvell va Dobson cung nh cuc sng hin ai

u khng ung. Chung ta co th c nhiu hn vi t hn:
nhiu hanh phuc hn vi t thi gian hn, nhiu thanh qua vi
t thi gian hn.
Phng thc 80/20 ao ln quan im hin ai v thi
gian, giai phong chung ta tn hng cuc sng ma khng
lo lng v thi gian. Thi gian khng thiu, chung ta ch b no
cun i. Thi gian khng cn vi va, chung ta cung vy. Thi
gian co th dng lai, mang n cho chung ta hanh phuc,
thanh at va s trai nghim vnh hng.
Thi gian la ai dng v tn. Chung ta co th tung tng
bi li trong bin thi gian, t tin, thanh than khng con cam
giac tai ng l lng trn u. Cu Sophocles rt cuc lai ung:
Thi gian la v thanh nhn t.

o hai cach chung ta trai nghim v thi gian. Mt

lng nho thi gian 20% hoc t hn em lai

80% nhng iu ta mong mun. Va phn ln thi gian 80%

hoc hn em lai 20% au kh.
Thi gian khng phai tri qua theo mt tc khng i.
Thi gian tri i theo tng t, roc rach hay ao at, dong chay
nho hay dong nc lu. Co nhng giai oan dai khng xay ra
iu g, ri t ngt bung n khi cn song thuy triu lam bin
48

i ca th gii. Ngh thut lt trn thi gian la ln tm nhng

con song va ci song n hanh phuc va thanh cng. Thi
gian khng phai la tuyt i thi gian ch tng i so vi
cam xuc, s chu tm va s sp xp cua chung ta.
Co nhng luc chung ta hoan toan mai m, say sa hanh
phuc, hoa nhp vi van vt, luc o thi gian ng lai. Chc
chn chung ta khng y thc v mt thi gian hay ban thn
chung ta. Chung ta trong mt lanh a, trong thi khc nm
trai cam giac bnh yn trong su thm hay nim hanh phuc
v b.

Chung ta hay noi: Thi gian

tri i

Ngay dai cht

bin mt.

o la nhng phut giy him hoi ma chung ta cam thy

hanh phuc nht va la luc chung ta at c nhiu nht. Phn
nao nh Archimedes, chung ta co th co c s sang sut
hay y tng mang tnh t pha. Chung ta co th co quyt nh
lam thay i cuc i. Nhng luc nh th ang gia nhiu
ngay, nhiu tun, nhiu thang hay nhiu nm thi gian thng
thng.
Nhng luc khac, t co iu g ang k xay ra. Chung ta cam
thy chan nan, kh s, v v. Vao nhng ngay tri i t hi
nh th, thi gian khng mun tri i cung khng bun ng
lai, no c keo dai l th.
49

Phai chng thi gian pham tru th nht co cung tnh cht
va gia tr nh thi gian pham tru th hai? Khng th. Mt
ngay trong lanh a co th ang gia bng ca cuc i cua
nhng ngay tri i t hi. t hn ma nhiu hn la vy.
Gia tr cua thi gian va cach ma chung ta trai qua tuy thuc
vao vic chung ta s dung chung nh th nao: chung ta cam
nhn th nao v cuc sng cua mnh - v mt thi gian.
Chung ta gn nh trai nghim 80% hanh phuc trong 20%
thi gian.
80% thi gian cua chung ta ch ong gop 20% hanh phuc.
Co le 80% nhng g chung ta at c xut phat t 20% thi
gian cua chung ta.
va 80% thi gian con lai cua chung ta ch em lai 20%
thanh qua.
Theo o th:
Hu ht nhng g ta lam u co gia tr hu han, i vi
chung ta cung nh ngi khac. Tiu thuyt gia ngi Phap
La Bruyere vit: Nhng ngi s dung thi gian kem nht
chnh la nhng ngi lun phan nan thiu thi gian nht.
Mt s iu chung ta trai nghim va thc hin vi rt t thi
gian lai co gia tr rt to ln. Chung ta thu hoach c kha
ln khi 20% thi gian em lai 80% hanh phuc hay thanh tu
tc chung ta thu c gp bn ln hay 400% i vi
khoang thi gian nay.
Nu chung ta tn dung tt mt phn nho thi gian cua
chung ta thi, th chung ta khng th nao thiu hut nhiu

50

v thi gian. Nu 80% thi gian cua chung ta em lai 20%

gia tr, th thu hoach cua chung ta i vi khoang thi gian
o ch la 20 chia cho 80 hay 25%. Vn khng phai la thi
gian ma la chung ta lam g vi no. Chung ta co th nhn
c 25% nho be i vi thi gian cua chung ta, hay 400%.
Nu chung ta kinh doanh va danh hai ngay mi tun cho
hoat ng ang qu nht cua mnh, th chung ta co th co
c 160% gia tr ma thng phai mt nm ngay tao ra
nh th vn con ba ngay cho bt ky vic g ta mun.
Chung ta co th nng cao cht lng cuc sng cua mnh
bng cach thay i cach s dung thi gian cua chung ta.
Nu chung ta tp trung nhiu hn cho ch mt vai vic hiu
qua va lam cho chung ta hanh phuc, va giam nhiu hoat
ng chim phn ln thi gian cua chung ta nhng khng
em lai hanh phuc hoc thanh qua mc cao, chung ta
co th cai thin cuc sng cua mnh mt cach ky diu - tt
ca ch t phai c cng hn!
Chung ta thng trai qua nhng luc vui ve ma ngn ngui,
va nhng luc ti t ma lai keo dai. Nu ta ao ngc
chung lai th th nao? Lam cho thi gian vui ve keo dai va
thi gian ti t ngn lai c, tc chung ta a lam mt
cuc cach mang trong i.
Tt nhin, hanh phuc va hiu qua ca nhn khng th nao
o lng chnh xac c. Nhng con s 80/20 ch la phong
chng. Tuy vy, lam cho gia tr thi gian cua chung ta tng
ln bn ln - mt kinh nghim tt th ging nh sng n
320 thay v 80, ma khng thy bt li g v mt tui tac.
51

ao hanh phuc cua ban?

ao hanh phuc ch la mt mu thi gian be nho nhng
thi im c bit, vinh quang khi chung ta hanh phuc
nht. Hay nh lai ln thc s hanh phuc gn y nht cua
ban xem, ri thi gian trc o na.
Nhng ln nh th, hay mt vai ln o co im g chung?
Ban co mt ni c bit, vi mt ngi c bit, hay theo
ui cung mt loai hoat ng khng? Phai chng co mt s
chu chung nao o?
Lam th nao ban co th tng gp bi thi gian cua mnh
trn ao hanh phuc? Nu ban hnh dung rng ao hanh phuc
chim 20% thi gian cua mnh, lam th nao co th a no ln
40, 60 hoc 80%?
Nu 80% thi gian cua ban em lai ch 20% hanh phuc, th
liu ban co th ct giam nhng hoat ng o, danh thi gian
cho nhng iu lam ban hanh phuc c khng?
May mn thay, lun lun co nhiu hoat ng chung ta thu
lai hanh phuc rt kem so vi thi gian bo ra. Ly th du, khao
sat nhng ngi xem truyn hnh cho thy rt t ngi noi
mnh hanh phuc sau khi xem tivi hang gi. Cu th, ho cam
thy chan nan. Nu xem tivi lam cho ban hanh phuc th c
xem tip na, bng khng th thi!
Con iu g khac khng em lai hanh phuc my ma ban co
th t bo? Ban lam g ngoai cam giac phn s? Nu co t nim
vui trong phn s nh th, ban lam tt c bao nhiu? Nu
ban hanh phuc, th nim hanh phuc cua ban se lan toa vao
cuc sng cua moi ngi quanh ban. Thi gian bo ra ma lai
kh s vy th tht la phan xa hi.

52

Hay t hoi,
nu

phn ln thi gian cua ta

khng lam ta hanh phuc

lam th nao ta co th
danh

t thi gian hn cho nhng hoat ng nay?

c ao thanh qua cua ban la g?

Khi nghe n nguyn ly 80/20 ln u, nhiu ngi hiu
sai i. Mt ngi ng u mt t chc t thin gn y bao
ti rng: Y tng nay v ly thuyt th rt hay, nhng ti
khng th ap dung no vao thc tin c. Ti khng th gii
han mnh vao 20% tt nht nhng g ti lam - cuc sng hin
thc khng cho phep bc i o duy tr lu dai.
Th anh ngh 20% gia tr nht cua anh la g? ti hoi.
, cung cung chay quanh din thuyt, quyn gop tin,
gp g ngi v ai va ngi tt. Tun nao co din thuyt, ti
n hai ba tra va hai ba ti, khng hn va ri ti kit qu.
Nhng co le o khng phai la thi gian gia tr nht cua
anh, ti phan i. Hay ngh n khoang thi gian t oi anh
c thoai mai nhng vn at c nhiu iu. Gn y anh
co luc nao c nh th khng? Co le khi anh co mt y tng
mi ni bt.
, ti hiu y anh. Co mt chiu rt ep, va ti mt la, th
la ti v nha ngi trn chic gh xp ngoai vn. Thc t, ti

53

ngi th ngi ra, nhng ri ti co mt y tng cho chin

dch vn ng mi cua mnh. Va o la s thc, chung ti a
quyn gop c gp nm ln t chin dch o so vi mt
nm trc.
Nhng c ao thanh tu la nhng thi im luc ban hoat
ng nng sut va sang tao nht: ngha la khi ban c nhiu
hn vi t hn, hoan thanh nhiu nht bng t n lc ro rt
nht vi rt t thi gian. Nhng c ao cua ban la g?
Chung co im chung g? Chung co xay ra cung thi im
trong ngay khng? Nhng hoat ng o co tng t hay khng,
nh la mua ban, vit lach hay a ra quyt nh? Chung co
xay ra mt ni c bit, vi nhng ng nghip c bit,
hay sau khi co cung mt s kin hoc kch thch nao o? Tm
trang ban luc o th nao? Trong mt nhom ngi hay mt
mnh? Vi vang hay thoai mai? ang chuyn tro, lng nghe,
hay suy ngh?
Lam sao ban co th tng gp bi thi gian trn c ao thanh
tu cua mnh va giam bt thi gian cho moi vic khac?
Richard Adams la mt vin chc hang trung chan i. Khi
ng 50 tui, ng tng tng ra mt cu chuyn k cho con
gai mnh trc gi ngu, Juliet, ngi rt thch tho. Cun
Watership Down c ban trn bay triu ban, a lam thay i
cuc i cua Adams.
Ban co th danh nhiu thi gian hn cho nhng iu mnh
thy thch thu, ngay ca khng t bo cng vic hang ngay cua
ban? Liu thu tiu khin, nim yu thch, hay ngh phu trong
cuc sng cua ban co th hoa thanh mt ngh mi? Hay tm
cach: danh nhiu thi gian hn cho nhng vic mnh yu
54

thch. Th cac d an mi trong khi mnh vn lam cng vic

bnh thng. Th nghim nhng y tng khac nhau cho n
khi co mt vic thanh cng.

Ngi th ky hay m mng khn kh

Xa co mt cu hoc tro bng bnh. B ui hoc v ti gy
ri, cu tm c mt chn th ky quen, lng bng chng ra
g. Cu ta chan nan cai cng vic tha thai thi gian ngi m
mang hay oc sach khoa hoc. Cu t cho mnh la nha khoa
hoc nghip d, t hoc.
Cu be o la Albert Einstein. tui 25, cu ta a lam rung
chuyn gii khoa hoc bng Thuyt Tng i. Cu ta phat
hin ra no khi vn phong cp bng sang ch cua Thuy S tai
Berne bn nm trc. T o n cui i, ng vui hng
quang i con lai cua mnh vi t cach la khoa hoc gia ni
ting hang u.
Nhiu y tng v ai xut phat t nhng ngi lam cng
vic bnh thng. Thi gian nu khng ph pham hoc s
dung kem coi th co th tr nn v cung sang tao hoc thu v
lm ch.
Hay suy ngh v nhng cu hoi 80/20 k tip. Tra li cu
hoi, c gng suy ngh hoc vit ra tt ca nhng iu thc s
lam ban thch thu, ma ban mun lam vao bt ky luc nao trong
cuc sng v cng vic, thu tiu khin va th thao, nhng
phut giy ang co nht mi ngay. Sau o, chon mt trong
nhng hoat ng o va bin no thanh trung tm cuc sng
cua ban, hay tm hiu xem cac hoat ng co im g chung va
tp trung nhiu hn cho vic o, va giam i nhng vic khac.

55

V du, cuc i cua ti bc sang mt bc ngot theo

hng tt hn khi ti nhn ra rng nhng g ti thch lam gi
nn long nhit huyt: lam cho mt ngi, hay thng thng la
mt nhom, tt ca u chung sc theo mt chu ch hoc y
hng ma ban thn ti ang cam thy tm huyt. V ly do o
nn gi y ti danh phn ln thi gian vit sach, i thuyt
trnh, va chuyn tro cung ban be v nhng y tng ma tt ca
chung ti u thch thu. Khng co pham tru cng vic tiu
chun nao i vi vic gi nn long nhit huyt tuy nhin
iu su sc o chnh la nhng g ti thy thch thu nht va
lam tt nht a a ti n mt cuc sng tron ven va phong
phu hn, trong khi vn lam t hn. Gi y ti co mt nguyn
tc quyt nh n gian o la: nu c yu cu lam g o ma
khng lin quan n vic gi ln long nhit huyt, th ti se noi
khng.
iu tng t ban la g?
NHNG CAU HOI 80/20
Lieu toi co the tan hng niem vui song bang cach xay
dng mot y thch hay y tng thuc ay toi? No co dan
en mot nghe nghiep mi khong?

56

Toi co nen da tren khoang thi gian t oi ma thch thu

nhat cua mnh e tao ra mot nghe nghiep t o khong?

Nhng cau g toi co the t hoi ban than khi xuat phat khi au cam hng?

Tht vong vi vic quan ly thi gian, phn khi vi

cuc cach mang v thi gian
ng tm cach quan ly thi gian cua ban.
Tm cach quan ly iu g o nu ban b thiu, tin bac,
chng han. Nhng chung ta khng thiu thi gian. Chung ta
co th thiu y tng, t tin, hoc oc phan oan, ch khng
phai thi gian. Cai chung ta thiu, o la nhng thi im tuyt
vi, khi thi gian nh dng lai, khi chung ta cc ky hanh phuc
va sang tao.
Quan ly thi gian th bao chung ta phai nhanh ln. iu o
ha hen cho ta nhiu thi gian hn, thi gian ngh ngi,
57

nhng no co a cho ta u. Ha hen ch la cu ca rt thuc

chung ta nhanh hn ma thi. Ging nh con la, chung ta
thy mnh i nhanh hn, nhng cu ca rt vn c lun cach
my mi phn khng kem. Trong th gii hi ha ngay nay,
gi gic c nh dai ra, cng vic th kem thu v hn, va ap lc
th cao hn. Nh con la, chung ta a b phnh ph. Vi vic
quan ly thi gian, chung ta lam vic nhiu hn va lai ngh ngi
t hn.
Cach mang v thi gian th ngc lai. Chung ta co qua
nhiu thi gian, ch khng phai qua t. Chnh v co qua nhiu
nn chung ta lang ph.
Kch hoat cuc cach mang thi gian cua ban i, chm rai tr
lai. ng lo lng na. Lam t vic i.

Ct ban lit k nhng vic cn lam sang mt bn,

lp ra
ban lit k

nhng vic khng nn lam.

Lam t lai, suy ngh nhiu hn. Suy ngm v nhng g thc
s quan trong vi ban. ng lam bt c iu g khng co gia
tr, khng lam cho ban hanh phuc. Hay thng thc cuc
sng.
Th gii hin ai hi ha vt ra khoi tm kim soat. Cng
ngh c cho la se tr giup giai phong thi gian cho
chung ta, nhng no a lam ngc lai. Nh Theodore Zeldin a
noi:

58

Cng ngh a va ang theo mt nhp p hi

ha, thu gon vic nha, i lai, giai tr, nhi nhet
ngay cang nhiu vao khng gian a cho. Khng
ai ngh no se tao ra cam giac cuc sng chuyn
ng qua nhanh.1
Hay bi ngc dong hi ha o. Lam khac i, thm ch lp
d cung c. Don sach cun nht ky. Vt bo in thoai di
ng. ng n nhng cuc hi hop lam ban chan ngt.
Gianh lai thi gian cho chnh ban va nhng ngi ma ban
quan tm.

Nhng nha cach mang v thi gian

Cung nh nhiu ngi, ti ngng m Warren Buffett, mt
nha u t giau th hai trn hanh tinh. Ti khng khm phuc
ng v s nhay ben trong lam n hay tin bac cua ng, ma la
cach s dung thi gian ht sc khac ngi cua ng.
ng iu hanh mt tp oan giau co va ln nht nc My.
Nhng co phai ng tt bt hay khng? ng co cc ky bn rn
chng? Hoan toan khng. ng noi rng ng vn dung khiu
vu vao cng vic. c nh th, ng hy vong nm nga ma
vn sn c trn nha nguyn Sistine. Phong cach cua ng,
theo nh ng noi la gn nh th . ng quyt nh rt t, ch
nhng vic cc ky quan trong ma thi. Bng cach th gian va
suy t, ng thng i dung hng mnh cn.
Trong s nhng ngi ti bit, ai la ngi ma ti cho la nha
cach mang thi gian s mt? o la Bill Bain, ngi sang lp
va la lanh ao trc y cua mt cng ty t vn quan ly rt
thanh cng.
59

Ti a tng hp tac o hai nm. Moi ngi lam vic nhiu

gi va rt chm ch ngoai tr mt trng hp. Ti thng
ung u Bill thang may. ng lun n mc rt tinh tm.
Luc nao cung n hoc ri vn phong, thng trong b
tennis sach se. Bill quyt nh tt ca nhng vic chnh yu va
pht ln nhanh chong vi rt t thi gian va cng sc.
T vn quan ly la mt cng vic kho nhoc. Tuy nhin, Jim,
mt ngi ban va i tac cua ti, cung i ngc xu th o. Luc
u, chung ti lam vic trong mt vn phong be xu, cht
chi, rt n ao va y nhng chuyn in u. Moi ngi c
va cham nhau n phat r. Ngoai tr Jim. Anh ta ngi o,
bnh than xem lch va chm rai ghi chep nhng muc tiu cua
mnh. Cng vic cua chung ti la thc hin nhng iu o. Jim
hiu qua n tuyt vi.
Chris la mt chuyn gia t vn va nha cach mang v thi
gian khac. Anh ta ky c nhng hp ng ca my triu la.
Nhn vin mn anh ta lm. Anh ta lun vn phong t sang
sm n ti mt. Tuy vy, ting tt v thi gian lam vic dai
cua anh ta tht cha xng ang t nao. Thng bui chiu
Chris kn ao i chi golf hay tennis, n trng ua nga,
hoc r ra n tra. Moi ngi c tng anh ta i gp khach
hang. Co ln ti mng anh ta, th anh ta noi anh ta ang theo
cach 80/20, co c kt qua nhiu hn vi t nng lng hn.
Ti phai tha nhn la ung nh th!

Sng trong hin tai

Giy phut hin rt quan trong. ng sng vi qua kh hay
tng lai. ng lo ngh v qua kh hay tng lai. Hay co c
60

nhiu hn vi t hn gii han mnh trong thi khc hin tai

va vui ve tp trung cho no.
Thi gian khng ht i. No cung khng chay t trai sang
phai. Nh trn mt ng h, thi gian c xoay vn. Thi gian
vui ve trong qua kh vn con o. Thanh tu va ngha c cua
chung ta vn con o. Hin tai la thc t va qu gia, bt lun
tng lai cua chung ta dai, ngn th nao. Chung ta co th t
hao v qua kh cua mnh va hy vong cho tng lai, nhng
chung ta ch co th sng trong hin tai.
Quan im 80/20 v thi gian lam cho chung ta thy thoai
mai va c kt ni hn. Thoai mai v thi gian a qua
khng phai la thi gian a s dung ht. Chung ta c ni kt
nhiu hn i vi nhng g ang xay ra va vi nhng ngi
khac.
Chung ta co qua tng qu gia cua cuc sng hm nay,
c vui sng va trai nghim cach chung ta la chon th nao.
Mi phut giy trong i u co phm cht cua s vnh hng,
du n ca nhn cua ring ta. Khi thi gian ng lai, chung ta
hoan toan m mnh trong hin tai. Chung ta la tt ca va
chung ta cung khng la g ca. Thi gian la phu du va la vnh
cu. Chung ta hanh phuc, th cuc sng co y ngha. Chung ta
la mt phn cua thi gian, ng thi chung ta cung khng
thuc v no.
Cach mang v thi gian em lai cho chung ta nhiu nim
vui hn bng t thi gian hn. Khi khoanh khc hin tai co y
ngha, thi gian la mt khi ng nht, gia tr, nhng kho thy
c. S hi ha a qua, u t lui dn, nim vui lai dng tran.
Chung ta co th hanh phuc v ngn ma khng mang g n

61

thi gian. Khi chung ta hoa lam mt vi cuc sng va van vt,
chung ta a bc ra ngoai thi gian. Chung ta at n hnh
thc cao nht cua vic co c nhiu hn vi t hn.

Cai thin nhng yu t then cht trong cuc sng

a n luc chuyn sang Phn II, chung ta ap dung t hn
la nhiu hn va nhiu hn vi t hn trong nm lnh vc chu
yu cua cuc sng:
Ban thn
Cng vic va thanh cng
Tin bac
Mi quan h
Cuc sng n gian, ti ep
Trong mi lnh vc, chung ta hoc cach tp trung, t tr
thanh nhiu. Chung ta cung se tm hiu cach cai thin cuc
sng tranh cng thng va stress do li mon giai phap nhiu
hn vi nhiu hn, hoc cach tn hng nhiu hn vi t hn.
Trong tm xuyn sut la cac bc thc hanh, va trong phn
III, ban va ti se a n kt lun sau cung, xy dng mt
ban k hoach hanh ng ca nhn giup chung ta phat trin
manh trong th gii hin ai ng thi gat sang mt bn
nhng lo toan chan ngan.

62

Phn

Tao nn
cach sng
va cuc sng

63

64

Tp trung vao 20 phn

trm tt nht cua ban

Ti co c sc lc di dao hn hi con tre bi

v ti bit chnh xac ti cn lam g.
Bc thy Ba-l huyn thoai George Balanchine

uc 12 tui, Steven Spielberg quyt nh tr thanh

ao din phim. Nm nm sau ng ghe thm phim

trng Universal. ng tranh khng theo tuyn tham quan

thng thng ma tm cach xem phim thc ang c lam th
nao. Cu be 17 tui nu ao ng trng Ban bin tp Universal
k cho ng ta v nhng cun phim cu d nh lam.
Ngay hm sau, Spielberg khoac b canh vao, nhet vao trong
vali nho cua b hai thanh keo va cai banh sandwich, chng
chac bc vao cng phim trng Universal. Cu trng dung

65

cai xe mooc bo hoang, vit ln ca Steven Spielberg, ao

din. Cu ly tai o, ln ln vi nhng ao din, nha san
xut, tac gia kch ban va bin tp vin, tip thu nhng y
tng, quan sat cach cac ao din thc thu c x.
tui 20, Spielberg trnh chiu mt b phim nho ng thc
hin va gianh c hp ng bay nm lam ao din cho mt
loat phim truyn hnh. Tt nhin, v sau ng co c hang
loat thanh cng, bao gm ca phim ET, mt trong nhng phim
doanh thu cao nht trong moi thi ai.
Spielberg a bit tp trung.
Tp trung la b quyt cua toan b sc manh ca nhn, hanh
phuc va thanh cng. Tp trung co ngha la lam t hn. Tp
trung lam cho t thanh nhiu. t ngi chu tp trung, tuy
nhin tp trung lai kha d dang. Tp trung lam phat trin ca
tnh, ban cht cua con ngi.

Ban la ai? Ban mun tr thanh ngi th nao?

B n ln nht cua cuc sng la tnh cach va tnh c ao
cua con ngi. Chung ta tao ra ca tnh. Cac sinh vt khac
khng lam c. Chung ta co cung 98% gen vi loai tinh tinh,
nhng 2% con lai o tao nn toan b s khac bit.
Chung ta khng hoan toan chu s chi phi cua gen. Trong
vic sang tao nhng cu chuyn, y tng, m nhac, khoa hoc
va vn hoa ai chung, trong t duy va giao tip, con ngi
lam c nhiu iu ang kinh ngac ma gen cua chung ta
khng lam c.1
S phn cua chung ta nm ch tr thanh nhng ca th tao ra va hoan thin tim nng c nht cua chung ta. Mi
66

ngi chung ta phat trin theo mt cach khac nhau va khng

oan trc c.
Ca tnh ham y s khac bit. tr nn khac bit oi hoi
phai co s chnh sa, thm bt, tp trung. Chung ta tr nn
khac bit thng qua tp trung vao nhng phn cua ring ta.
Tht vy, chung ta khng phai la nhng phin a tr troi.
Gen cua chung ta quyt nh hnh dang bn ngoai va gop
phn chnh trong nhiu chuyn khac. Khi chung ta ln ln, b
me va gia nh anh hng n cach c x, suy ngh va t duy
cua chung ta. Thy giao, ban be, cac linh muc, thu trng va
cac nha thng thai nhao nn chung ta. Nhng y tng va
chun mc xa hi, nhng cng ng ma chung ta sng, cung
anh hng ln n chung ta.
Tuy nhin bo qua tt ca nhng anh hng o th vn con
vai iu khac: iu qu bau va ky la c goi la ban nga cua
chung ta, la ban sc va lanh a ring cua mnh. Tuy nhin,
noi n ap lc i vi chung ta, th ta co tnh cach ring cua
mnh. Khng ai trn hanh tinh nay ging nhau ca. Du t du
nhiu, ta buc phai anh hng n th gii, lam cho no khac
i so vi khi khng co chung ta.
Chung ta vn tr thanh nhng ca nhn du co thm bt i
mt s iu. t i chnh la nhiu hn.
Chung ta co c hi tuyt vi loai bo nhng phn khng
ch thc, khng thc s la chung ta trong chnh chung ta
- nhng phn do bi canh, b me va mi trng ap t. Cai
ti ch thc la mt phn nho cua cai ti tng hoa, tuy th, no
la cai ti cn nht. Chung ta co nhng nng khiu c bit,
tr tng tng c ao, chut g o cua thin tai: tia sang cuc
i hoan toan thuc v ta.
67

Khi chung ta tp trung vao cai ti, chung ta khng la nhng

g ngi khac lam, khng ngh nhng g ngi khac ngh. Th
co mt mat g khng? V lng th co, ch khng phai v cht.
V cht, t hn la nhiu hn. Bng cach thu hep lai mi quan
tm cua chung ta, chung ta ao su va tng cng chung ln.
Bng cach tp trung vao nhng im tt nht, ring co cua
chung ta, chung ta se tr nn ca tnh hn, con ngi hn.
Chung ta tp trung vao sc manh, tnh duy nht va nng lc
cua chung ta, tn hng cuc sng mt cach su sc va
c nht v nh.
Phat trin ca tnh la ca qua trnh co y thc. No lin quan
n vic quyt nh ban la ai va ban se khng la ai, ban
mun tr thanh ngi th nao va ban khng mun tr thanh
ngi th nao. Chung ta tr thanh nhng ca nhn khac bit
hn thng qua nhng quyt nh va hanh ng sang sut,
mai giua va tng cng nhng g khac bit va tt nht v
chung ta.

Tp trung va ca tnh lam cho cuc sng cua chung

ta d dang hn
Nhiu ngi lang thang sut cuc i, loanh quanh ln
qun ma khng co ly c vong hay hng i ln nao. Ho
ngh o la cach d dang nht. Nhng co ung vy khng? Ho
co lam cho mnh be lai khng?
Phat trin cai ti ch thc, phn quan trong va tt ep nht
cua ban thn, th khng co g kho va khng t nhin. Sng
thc vi ban thn, tc la ban a t bo nhng phn khng
ch thc hoc t nhin trong ban. Ban thi hanh ng. Ban

68

thi gia v quan tm hoc thch thu nhng iu lam ban chan
ngan. Ban thi lo lng nhng iu ngi ta ngh v ban. Con
g d hn th na? Phn thng ln hn phai khng? iu g
co th kch thch cuc sng cua ban hn th na?
Th gii hin ai lam chung ta qua tai. Chung ta tm cach
chay theo qua nhiu th. Chung ta quyt nh ti t vic con
con. Lam th th nhiu qua. Se n gian hn bit chng nao
nu ch phai quyt nh mt vai vic ln!
Nh Amy Harris nhn xet mt cach hai hc, Cac n tu
chng cn phai chay theo tap ch Vogue lam g.
Chung ta khng th quan tm chm soc tn tnh va ky cang
cho qua nhiu ngi hay qua nhiu vic. Chung ta khng th
mt luc tn tuy vi nhiu ngi hay nhiu vic c.
Cuc i se d dang hn khi a co mt vai quyt nh ln:
Ban quan tm ai va iu g nht?
Tp ngi cua ban va tp ngi ban mun tr thanh?
Nhng phm cht, xuc cam va kha nng manh nht cua
ban la g?
Ban co mun gn bo vi mt ngi sut i khng? Ai?
Ban co mun nui con khng?
Ban co mun tao mt cai tn cho ring mnh khng? V cai
g?
Ban co mun lam vic cho chnh mnh hay theo chc nng
nhim vu cua ring ban khng? V vic g?
Ban co mun tao ra cai g o lam cho ngi khac chu y hoc
thch thu khng?

69

Ban co mun co mt tup lu nho bn thac nc hay khng?

Nhng g ban ang bo cng sc vao nhng khng cn thit
cho hanh phuc cua ban?
Tt ca nhng quyt nh nay mang tnh loai tr. Chung n
gian hoa cuc sng, ct bo cac phng an, loai tr s chon la
thai qua. Chung tp trung nng lng. Ban se bo cng sc
cua mnh vao vic g? Sc manh ca nhn cua ban co tp trung
hay khng?
Trong luc tm cach tra li nhng cu hoi nay, ng ngai nh
ban thn hoc nhng ngi co kinh nghim giup . Xem
nhng ngi nay nh mt chic man hng m hu ht
chung ta cn s tr giup t ngi khac trc khi chung ta
phat hin c iu g la tt nht cho chung ta.

Du cho ban tin la mnh

co th

hay ban ngh la mnh

lam c g o

khng th

lam c,

ban u ung.
Tp trung lam giam bt s hoai nghi va tng gp bi s qua
quyt va sc manh. Nh Shakespeare vit trong v hai kch
Tng k tu k:
S hoai nghi cua chung ta la ke phan bi,
Lam cho chung ta mt i iu tt ep ma ta thng
co th co bng ni s hai khng con c gng c.

70

t ca chung ta u co mt gia san to ln cha c

s dung: tr tu va cam xuc tim thc. Tim thc

la mt chic may vi tnh ca nhn gn gui va chn thanh. No

lun lun sn sang va lun hoat ng.
Tim thc co th giai quyt nhng chuyn tin thoai lng
nan, san sinh nhng y tng sang lang, em lai cho chung ta
s an bnh va nim vui. Nh mt chic may tnh ca nhn thc
s, tim thc cho chung ta rt nhiu vi rt t nng lng va
chi ph.
Ban a bao ln dt cho i dao, anh rng, thin, hay ngi
trn chic gh xp, ri bt cht m! Eureka! Tm thc khng
lam nhng chuyn o. Chnh tim thc em lai cu tra li ban
cn.
Tim thc co chon loc. Khi ban quan tm su sc mt vn
, hiu qua nht khi ban tp trung vao mt vn , no se ghi
nhn. No khng x ly nhng tn hiu yu hoc pha tap. Tim
thc hoat ng manh nht khi ban tp trung vao mt vn .
t la nhiu.

Tp trung va ca tnh lam cho chung ta hanh phuc

Hanh phuc khng phai bn ngoai chung ta. Hanh phuc co
t bn trong. Tm tr va cam xuc cua chung ta, va cai chung
ta ngh v ban thn, lam cho chung ta hanh phuc hoc khng
hanh phuc. Chung ta hanh phuc nu chung ta co long t
trong va t tn cao .
Long t tn co th tam thi bc phat manh me do nhng
cht kch thch hay ru, tng bc, quyn lc, tin bac, hay
do t huyn hoc ma co. Tuy nhin, cach ang tin cy, lu dai
71

i vi long t tn cao la vun xi nhng g tt ep nht cua

ban thn. S t nhn thc ban thn tch cc va chnh xac da
trn ca tnh: cam giac ch thc chung ta la ai va v sao chung
ta sng cach o. Hanh phuc dai lu khng th co c bng
cach tiu pha. Hanh phuc oi hoi s tham gia tch cc vao
nhng g chung ta coi la gia tr. lam tt nhng iu o, vui
hng chung, va t hao nhng g chung ta a lam - nhng
vic o se chm bon cho hanh phuc; chung oi hoi s phat
trin va ca tnh.
Vn ti nhng g tt ep nht ch trong nhng lnh vc
phu hp ban se thy vui hn ch khng phai lo lng. Co c
nhng iu tt nht tr nn tng i d dang.

Mt iu bun ci v cuc sng

Nu ban tranh khng mun g ngoai
nhng cai tt nht,

th ban rt hay gp no.

Somerset Maugham
Cam xuc sang tao dng tran va em lai nim vui cho chung
ta. Chung xut phat t s quan tm, chu y, tp trung, c m
nht quan, t mong mun sang tao manh me.
khiu vu ep, bit yu, nui day con tt, chi golf hay,
nu n ngon, t cu hoi hay, ao din mt cun phim thu
hut - nhng hanh ng c truyn cam hng lam chung ta
hanh phuc. Ca tnh va tp trung se lam chung ta hanh phuc.

72

Phng thc 80/20 i vi tp trung va cai thin

y la ba bc nhm cai thin mt cach n tng bt ky
lnh vc nao trong cuc i ban:
Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20 - ban mun i u.
Bc 2: Tm kim l trnh 80/20 cach d dang nht i n
ch.
Bc 3: Trin khai hanh ng 80/20 - nhng bc then
cht u tin.

Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20

ch n la ni ban mun n va la ni ban mun o.
ch n co ngha:
Muc tiu, c m, muc ch sut i - nhng g ban mun
at c.
Kiu a im ma ban mun n - ngi ma ban mun gp,
kiu ngi ma ban mun mnh tr thanh, nhng nm trai
ma ban mun co, cht lng cuc sng cua ban.
Ni n ma ban quan tm nht - cuc sng phu hp va th
hin c ban.
S dung lut hi tu, t la nhiu, ban cn suy ngh rt cn
thn v ch n ca nhn, c bit tt nht cho ban. c
hanh phuc, mi ngi chung ta cn mt ch n 80/20 c
nht, ch n ma se loai ra ai a s nhng muc ch khng
quan trong va gii han vao tp hp nho hn nhng muc tiu
cc ky quan trong, phu hp vi ring ta. Tp trung vao ch
n 80/20 cua chung ta ngha la giai c cu t la nhiu

73

cho mi ca nhn. Mt vai tnh cach va kt qua quan trong lam

cho chung ta hanh phuc nht la g? S rt t nhng phm cht
g ma chung ta phai tp trung vao va tng ln gp bi, khng
cn lo ngh v tt ca nhng iu con lai?
ch n 80/20 la phn rt nho be trong tt ca nhng ch
n ang co, nhng no la trung tm i vi tnh cach va mong
mun su thm cua chung ta.
iu xay ra khi chung ta thc s tp trung vao ch n
80/20 la chung ta lam cho cai t o nhiu ln. Nu ban la
ngi ken chon va thy mt vai iu co quan h su sc n
mnh, th cuc sng cn co muc ch va y ngha vt ln trn
nhng g a co trc o, luc ma ban tm n qua nhiu
vn .
Th th ban mun mnh la ai va tr thanh ngi nh th
nao? Nu ban ci bo tt ca phuc trang va vai din cua mnh
i, th ban ch thc la ai? 20% tt nht cua ban la g?
Cach tt nht tra li cho cu hoi nay la xac nh 20%
nh nng lc cua ban. Ly th du v anh ban cua ti Steve,
chu mt nha hang Cape Town.
Biu 20% ky nng va s thch cua Steve (hnh 5 trang 80)
la giai tr, long mn khach, nhac rock, khi s kinh doanh, day
hoc, cam thng vi moi ngi, va ky nng chuyn tro. Anh ta
ht sc phu hp vi vic m va kinh doanh mt nha hang
hin ai.
Hnh 6 trang 81 th hin biu v cam xuc va tnh cach
cua Steve: kha nng lanh ao truyn cam hng, lam vic nhom,
c tin cy, va yu i.

74

S dung hnh 7 va 8 (trang 82-83) biu din biu 20%

cua ring ban.
t du chm ch nao ban ngh la phu hp i vi tng
c tnh, xong ni cac im o lai.
Ti mun tao nn tn tui cho ring mnh trong lnh vc
nha hang, Steve noi, khng ch Cape Town va Nam Phi, ma
con khp th gii na. Ti gn bo sut i vi Tracy va bon
tre. Ti mun chung ln ln trong tnh yu thng va co cuc
sng hanh phuc. Bn canh vic gy dng mt nha hang mi,
ti thch dn dt va ao tao moi ngi ho co th tr thanh
nhng ngi gioi nht trong cng vic cua mnh. Ti vn ang
hoc cach lam th nao mt nha hang tr nn tuyt vi va
ti vn se tip tuc hoc.
Con g khac ma cu thc s quan tm na khng? ti hoi.
Khng, anh ta tra li.
Steve bit c ch n 80/20 cua anh ta.
Con ban? Ban co gii han c nhng g ban ang tm cach
lam hoc mun tr thanh, i vao nhng g thit thc va thc
s quan trong vi ban? Nu th th ban co th lam cho t tr
thanh nhiu.
Hay in ch n cua ban vao di y:
ch en 80/20 cua toi la:

75

Kim tra:
ch n 80/20 co phan anh nhng g ban thc s mun
va quan tm n khng?
No co phan anh tnh cach cua ban khng? No co c nht
i vi ban khng?
No co tng cng cho nhng g tt nht v tai nng va cam
xuc cua ban khng?
No co nhm vao ban khng? Liu ban co tranh c vic
lang ph nng lng vao nhiu vic khac khng? No co loai
bo nhiu muc tiu ma hin thi tiu hao phn ln sc lc
cua ban khng?
No co u ngn gon luc nao ban cung co th nh khng?
No co lam cho ban phn khch khng? No co phai la cuc
sng trong m cua ban khng?
Nhng quan trong nht:
Liu vic theo ui no co chng minh c rng t c
nhiu cho ban khng?

Bc 2: Tm kim l trnh 80/20

L trnh tt nht va d dang nht cho ch n 80/20 cua
ban la g? Ban bit mnh cn g ri, th th lam cach nao ban
co th cai thin nhiu trong cuc sng trong khi rt cuc ch
lam t ma thi?
Lun co nhiu ng co th i n ch nao o.
Phn ln cac l trnh to ra kem hn so vi mt vai l trnh

76

nao o. L trnh 80/20 chung ta chon se d hn va hiu

qua hn nhiu ln so vi nhng l trnh khac.
Lun co mt l trnh a ra giai phap tng i nhe nhang
va d dang, mt li i co c nhiu hn nhng g ta mun,
tiu hao t nng lng, thi gian, tin bac, va lo lng. iu
ta cn lam la tm cho c no.
Co le mt s ngi khac a phat hin ra l trnh o, hay mt
l trnh rt ging nh th. Ai la ngi a thanh cng mt
cach ngoan muc trong vic at c muc tiu tng t vi
ch n 80/20 cua ban? Ho lam c bng cach nao?
L trnh cung la chuyn ca nhn. Chon ly mt l trnh ma
ban thy rt phu hp vi mnh.
L trnh se tr nn d dang hn nu co s giup cua ng
minh. Suy ngh nh khi on xe ai co th cho ban i nh?
Nhng cht th xem ban co ngh ra c l trnh 80/20
khng la y:
L trnh o co a ra c giai phap nhiu hn vi t hn
khng? Liu no khng ch a ra giai phap tt hn ma con
d dang hn khng? Tr phi no va tt hn va d dang
hn, th no se khng a n cai thin ang k nao trong
cuc i ban.

77

nh Olympia

Cao

Phn tch

Trung
bnh

Thp

Tri thc
Ngh thut
Truyn at
Nu n
Giao tip
Vi tnh
Kinh t
Ky thut
Giai tr
Bai bac
Tnh hiu khach
Vn hoc
Quan ly
Phim anh/kch trng
m nhac
Ky nng v s
Nui day con cai
Khoa hoc
Th thao
Khi s kinh doanh
Day hoc
Hiu bit con ngi
Ky nng noi

Hnh 5: Nhng ky nng va s thch cua Steve - biu 20 phn trm

78

nh Olympia

Cao

Kha nng yu va c yu

Trung
bnh

Thp

Kha nng gi nhit huyt

Bit thng thc cai ep
Bnh tnh va t chu
Quan tm n cng ng
Sang tao
To mo
Thng minh cam xuc
Cng bng
V tha
Chn tht va hoa ng
Nhun nhng
Hai hc
Tai lanh ao co sc
li keo
Long tt
Lac quan
Kin tr
Tnh tm linh
Lam vic tp th
ang tin cy
Yu i

Hnh 6: Nhng cam xuc va tnh cach cua Steve - biu 20 phn trm

79

nh Olympia

Cao

Phn tch

Trung
bnh

Thp

Tri thc
Ngh thut
Truyn at
Nu n
Giao tip
Vi tnh
Kinh t
Ky thut
Giai tr
Bai bac
Tnh hiu khach
Vn hoc
Quan ly
Phim anh/kch trng
m nhac
Ky nng v s
Nui day con cai
Khoa hoc
Th thao
Khi s kinh doanh
Day hoc
Hiu bit con ngi
Ky nng noi

Hnh 7: Nhng ky nng va s thch cua ban - biu 20 phn trm

80

nh Olympia

Cao

Kha nng yu va c yu

Trung
bnh

Thp

Kha nng gi nhit huyt

Bit thng thc cai ep

Bnh tnh va t chu
Quan tm n cng ng
Sang tao
To mo
Thng minh cam xuc
Cng bng
V tha
Chn tht va hoa ng
Nhun nhng
Hai hc
Tai lanh ao co sc li keo
Long tt
Lac quan
Kin tr
Tnh tm linh
Lam vic tp th
ang tin cy
Yu i
Hnh 8: Nhng cam xuc va tnh cach cua ban - biu 20 phn trm
81

Mt minh hoa n gian thng thng v l trnh, chung ta

gia s rng ch n cua chung ta la nha ga Paddingon
London. Ban sng pha ng London, gn mt bn tau in
ngm. Ban thch i b, nhng iu o khng thc t: cach xa
6 dm va ban cn n Paddington ngay. Nhn vao ban tau
in ngm, ban nh i trc tip t nha ga gn ch ban bng
truc ng chnh n Notting Hill Gate, sau o chuyn sang
ng vanh ai i Paddington. Tt ca u n va ung iu.
Tuy nhin, nu ban mun mt l trnh va nhanh hn, va
tt hn th lam sao? Hay th cach nay. Xung tau in n ga
Lancaster Gate, hai chng trc khi n Notting Hill Gate, va
tan b n Paddington, mt khng qua nm phut. Rut cuc,
ban tit kim khng phai i qua bn tram tau in, cung nh
vi vi vang vang chuyn t ng nay sang ng khac va
ch tau khac n. L trnh 80/20 d dang hn, thu v hn ma
cung nhanh hn na. o la c nhiu vi t.
Hoc tng tng ban min Nam Ty Ban Nha, i t San
Pedro n Seville, ba gi i t. Ban la mt lai xe hay lo lng
va thng b lac ng. ng n Seville bt u bng 30
dm ng ngon ngoeo qua mt con eo n Ronda, ri re
hng nhiu ln na, ng rt kho i. Khng con con ng
nao khac i Seville ngn hay trc tip hn. Ban nht nh
phai i.
Nhng nu ban theo cach 80/20 th se ra sao? Ban mun
nhiu hn vi t hn: mt giai phap d dang hn i vi ban
ma lai mt t thi gian hn. Cho du no co lam mt thm mt
vai phut qu bau i na, ban nghin cu ban cn thn, va
hoi ngi thu tin cac tram xng nh giup . C ta bao ban
rng vi mt khoan ph cu ng nho, ban co th i theo
82

ng cao tc n Malaga, sau o theo mt xa l khac i

Seville. No se mt bao lu? Hai gi, c ta bao, nu anh lai
nhanh. Ch nh th co ro rang khng? Ngay ca ba cu cua anh
cung khng th lac ng na la, c ta ci ln. Ban thy c
ta noi ung: ng cao tc ch dn rt ro rang va gn nh
khng co ai; ngi Ty Ban Nha rt ghet chuyn tra ph
ng b.
Vi vic danh thm thi gian suy ngh, ban tm ra c l
trnh d i hn ma cung nhanh hn na. o la c nhiu
hn t t hn.
Tuy nhin, cn phai bit ro muc tiu cua ban trc khi
quyt nh l trnh. Trong v du Seville, l trnh tt nht se
khac i nu ban co nhiu thi gian, thch lai xe trn nhng
chng ng y thach thc, va thch thng ngoan phong
canh. Nu th, ban nn chon i ng nui qua Ronda: no se
danh cho ban nhiu hn t t hn - canh quang thu v va hp
dn vi quang ng va chi ph t hn.
ch n khng ch la Seville, ma con la nim vui n
c o. iu o la c trng cua cuc sng thoa ch. iu
quan trong cn bit c chung ta mun at c iu g va
nhng g chung ta khng mun co; va iu khng kem hoc
quan trong hn la bit c ban mun sng nh th nao, ban
khng mun sng nh th nao, ban mun mnh la ngi nh
th nao va khng mun mnh la ngi th nao.
Tt nhin nhng v du i lai cua ti rt bnh thng. Chung
ch la nhng minh hoa n gian va d nh cua l trnh 80/
20 ch khng ham y rng luc nao cung co k hoach i tt
hn hoc nhng l trnh du lch cua ai o co sc thuyt phuc
u gy bn khon cho ta. Nhng i vi ch n 80/20 chu
83

yu cua ban, th no ang c suy ngm mt cach y u

tm ra mt l trnh tt hn va d dang hn ban c nhiu
hn t t hn. y chc chn la trng hp tm kim li i n
20% phn tt nht cua ban. Bng cach nao chung ta lam c
iu nay?
Quay tr lai vi Steve, anh ta co phat hin c l trnh 80/
20 cua mnh khng?
Ti a khi s, anh ta bao ti. Ti tm c ngi hu
thun nc ngoai va ti m nha hang nay cach y hai
nm. No a oat giai cuc thi nha hang tt nht Cape Town
nm ri va moi ngi ai cung cho rng o la mt ni rt tuyt.
Nhng ti mun co mt chui nha hang nh th nay Nam
Phi va sau o n c ngoa i . B c u tin la m ta i
Johannesburg. lam c, ti cn tm mt ngi hu thun
mi va gn nh co c ri. Sau o ti phai chng minh c
y tng se hiu qua Joburg.
Vy la khng con g khac quan trong trn ng i na a?
ti hoi.
Con mt th, Steve noi. Ti cn mt ngi c vn kinh
nghim My, chu u hay Uc. lam tt hn nhng g a co,
ti cn ngi nao o gioi hn ti giup ti vn ti va kch
thch ti. Ti cha tm c ngi c vn nh th, nhng o
la muc tiu chu yu cua nm nay.

L trnh 80/20
i vi 20% tt nht

84

cua ban la g?

Lun lun co nhng l trnh kha d. L trnh 80/20 la tt

nht, nhanh nht, vui nht, t u t nht, va la cach t tn sc
nht ma ban at n. No cung khng ging vi nhng g ban
ang lam by gi, hay thng tng tng ra nht y mi
la cai kho.
Tai sao vy? Bi v phng thc 80/20, cung nh nguyn
ly 80/20, la phan trc giac. No a ra cu tra li hay hn
nhiu ch v giai phap ung khng khi nao hin hin trc mt
chung ta, vi iu kin la chung ta phai nhn c toan canh,
vao 100% kinh nghim cua chung ta. Nu mc chung ta
xoay x, chung ta se chon ly l trnh lam nhiu c nhiu.
Thach thc la tao ra li i em lai nhiu hn t t hn.
V th, khi tm con ng 80/20 n 20% tt nht cua mnh,
hay th t nhng hoi cu ngoai l nh th nay:
ng n ch 80/20 ma ban thng thng se theo ui
la g? Cu hoi nay khng phai tra li thay vao o, no
la mt chun mc ban phan oan tnh kha thi cua l
trnh 80/20. Tr khi ban cht ngh n mt cach thc tt
hn nhiu so vi cu tra li theo thoi quen cua mnh, th
ban cha co c l trnh 80/20 cua mnh.
By gi t cu hoi, lam th nao ban co th cai thin mnh
mc rt cao vi cu tra li theo thoi quen o, bng
cach oi hoi mt cach phi ly nhiu hn vi t hn?
Chia s cai thin lam hai phn. Th nht, lam th nao ban
co c nhiu hn? Cach tt hn cho ban se la g? Ban se
hng thu hn vi iu g, va cai g se a ban n ch 80/
20 nhanh hn? ng nao co tt ca nhng li i kha d.

85

Nu ban thiu y tng, hoi y kin mt vai ngi ban - g ri

cho ngi khac lun d hn nhiu.
Th hai, hay hoi hng i o co th tao s d dang hn cho
ban nh th nao. Tng tng ra nhiu y tng khac nhau.
Sau o, tp hp chung lai, cho n khi ban co mt cach
ma co th c dung va chc chn em lai nhiu hn vi
t hn. Ngay ca nu ban khng chc no co tac dung hay
khng, c lam th. Nu khng c th chuyn sang la
chon th nh nhng ch khi nao no em lai nhiu hn vi
t hn thi nhe.
Nu ban khng tm ra c cu tra li, quay tr lai vi biu
20%. Nhng g ma ban gioi nht, n rt t nhin vi ban
se cho ban manh mi cach tt nht ban co c nhiu hn
t t hn.

V du, hoi tre, ch en 80/20 cua toi la tr thanh mot

nha t van quan ly thanh cong va c tra lng hau hnh. Loi i
au tien toi th dng nh rat ha hen: toi kiem c mot chan
mot trong nhng cong ty My tot nhat va phat trien nhanh nhat,
Tap oan T van Boston (BCG). Buon thay (hay hoa ra sau nay
mi thay la may man thay) cho du khach hang dng nh rat thch
toi, nhng cac sep th lai khong. Toi tm cach xin thoi viec trc
khi b sa thai.
Hng i th hai toi chon la gia nhap Bain & Company, mot
cong ty tach ra t BCG. Sau khi that bai vong au tien, vi mot
vet thng ln long t trong, toi quyet tam sa cha nhng

86

ieu a nhan chm toi trc o: cung cach li bieng, khong theo
phe nao, thai o ngang tang, va tieng tam ve tnh long bong. Toi
quyet nh dan than lam viec cham ch khong the tin c, ca
tung het li cac sep, va pho bay mat nghiem tuc va trach nhiem
cua mnh. Toi se khong that bai na va toi se chng to cho may
tay BCG thay a sai khi anh gia toi.
Lieu o co phai la viec lam ung khong? ung va khong
ung. Bain la mot s la chon tot. No co mot cong thc kinh
doanh rat hay, chuyen tap trung vao phuc vu ngi ng au
trong bat ky to chc khach hang nao, va no phat trien con nhanh
hn ca BCG. Nhan tai Bain nh la mua thu nen toi nhanh chong
c cat nhac lam cong s cap di. Toi kiem che ban nang noi
loan cua mnh, khuech trng hnh anh mot ngi tan tuy va ngi
co tinh than tap the.
Toi c thang tien en ch 80/20 cua mnh, nhng mot
hom, toi dng lai va ngam ngh, mnh ang lam g nh? Mnh co
thc s i theo lo trnh 80/20 khong?
Ro rang la khong. Mang chiec mat na cua Bain, toi ang
kiem tm cai nhieu hn bang nhieu hn. Thanh cong hn, cong viec
thu v hn, trach nhiem cao hn, tien bac doi dao hn. Th cung
tot. Nhng cai gia toi a ra a lam cho toi phai o vao nhieu
hn: cong viec cang thang hn, lam nhieu gi hn, chuyen chu cho
cong viec va cong ty hn, van ong chnh tr nhieu hn, lo au
nhieu hn, va i nc ngoai vi nhieu moi ban tam hn. Vi nhng
ai tin vao giai phap nhieu hn t t hn, th nh the chang ly
tng chut nao.
Bieu o 20% cua toi the nao? Toi co lam ung khong vay?
Chua i, khong phai. Toi thng gioi ve y tng, sang suot bat
ng, co tai phat hien s viec, va noi c khach hang nen lam g

87

e kiem ra tien. Toi lai kem nhng cong viec kho khan keo dai
(Toi la van ong vien chay nc rut, ch khong phai ng
trng), co ve t ton va nghiem tuc, biet leo lai noi bo, va u
th lang nhang ve quan ly ngi khac. Vay Bain co phai la ni thch
hp cho toi? Khong han the. Toi khong phai ngi kho hanh hay co
u long trung thanh. Toi co thay cang thang khi xuat hien nh
Bain vay khong? Ban co the coi o la ieu chac chan.
Suy ngh ban au cua toi la toi a co u tien va nen chon
cach song de chu hn, thoat ra khoi chuyen t van quan ly i.
Nh the se la lam t hng t: t viec hn, t cang thang va
stress hn, nhng cung la t tien hn va t cong viec thu v hn.
Toi a cha at c ch en 80/20 va van can phai chng to
rang toi co the at c no. Ngoai ra, toi cong nhan mnh tin vao
lam t c nhieu.
Vay toi xoay x lam t c nhieu the nao ay? Toi muon
ieu g? Toi muon giam bt lo lang, t phai go mnh trong khuon
kho, t phai kiem nen ban chat thc cua mnh, t phai i lai, t
lam viec cang thang, t nhiem vu hanh chnh hn, va t sep hn
(neu khong co luon cang tot). Toi muon co nhieu viec hn vi
nhng khach hang mnh thch thu, oc lap hn, nhieu thi gian hn
cho gia nh va ban be, t do la chon ong nghiep hn, va mot
ieu na noi that long la tham ch nhieu tien hn.
a ra nhng mong muon chnh la tra li chung. Khi ch ra
nhng g toi muon nhieu hn va t hn, hng i 80/20 nhanh
chong hien ro. Cach duy nhat ma toi co the lam t c nhieu,
ung theo cach toi muon la m mot cong ty rieng. The nhng,
ieu nay cha han la ung. Suy ngh ky hn, toi thay rang toi
khong muon nang n vi viec hanh chnh cua Cong ty Koch & Co,
va toi cung khong co u cac ky nang sang lap mot cong ty thc s

88

noi troi. Hng i 80/20 ly tng oi vi toi la ong sang lap

mot cong ty cung hai oi tac khac co bieu o 20% bo sung chnh
xac cho toi.

Ti tin tng chc chn rng ch n va l trnh giau tham

vong nht cung co th la d nht - khi va ch khi chung trung
khp vi im manh cua ban. Khi con lam vic tai Bain & Co,
ti a khc phuc thanh cng nhng nhc im cua mnh,
nhng thc ra ch la dan giy che nhng vt nt ro rt nht
ma thi. Khc phuc nhng nhc im cua chung ta, th gioi
lm la tr nn bnh thng thi. Nu chung ta chm chut mt
vai im siu manh cua chung ta, 20% biu cua chung ta,
theo ui cach hanh x ch thc i vi ban nga cua mnh,
va oi hoi v ly lam t c nhiu, th bu tri se la han hu.

Bc 3: Trin khai hanh ng 80/20

Hanh ng 80/20 la g va no khac vi nhng hanh ng
chung ta thng co trong cuc sng nh th nao? Co ba khac
bit c a ra:
Hanh ng 80/20 la do ch n 80/20 va l trnh 80/20
c nht cua chung ta sai khin.
Hanh ng 80/20 tp trung vao rt t nhng hanh ng a
c chng minh em lai cho ban phn ln hanh phuc
va thanh at: t la nhiu.
Hanh ng 80/20 lin quan n tng s hanh ng t hn
va tng s kt qua ln hn lam t c nhiu.

89

Mot khi toi a quyet nh ch en 80/20 (tr thanh mot

nha t van quan ly thanh cong) va lo trnh 80/20 cua toi (khi s
mot cong ty mi cung hai oi tac), th hanh ong 80/20 la hien
nhien. Ch co hai hanh ong can thiet: tm oi tac, va sau o bat
au cong ty! Mot khi a a ra quyet nh, tat ca cac hanh ong
khac ma toi ang lam hang ngay tr nen so nhieu khong quan

trong; tm kiem oi tac va khi s cong ty tr nen so t quan

trong. Mac du cha ro rang la toi se thc hien hai hanh ong
nay nh the nao, nhng o la nhng ieu toi thc s ngh en va
quan tam.
ieu ky la la ay: Hai thang sau khi toi quyet nh, toi van
cha ong tnh g vi hanh ong 80/20. Toi khong the quyet c
tm en ong nghiep nao cua mnh e khi s mot cong ty canh
tranh - mot nc c sai lam co the lam cho toi mat viec. The roi
c hoi en. Toi goi Ian Fisher, mot ngi ban va la ong nghiep,
noi ve d an hien tai cua chung toi, va khi ket thuc cuoc goi, anh
ta e lo mot chuyen.
Co ieu g o khac thng ang xay ra vi Jim va Iain (hai
thanh vien cap thap khac). Chung ta cha the noi ieu g, nhng
ho bat ng i Boston (tru s chnh cua Bain & Co).
Chuyen g xay ra vay Ian?
Toi cha the noi vi anh c Richard, nhng co chuyen g
o la lam va toi te na.
Anh cha noi c ngha la sao, chung ta la ong nghiep
than thiet, va tren phng dien o, toi la cap tren cua anh na
ma.
Bill Bain bat toi the khong c noi vi ai.
[Toi oan ai] Ho xin thoi viec roi a?

90

Im lang. Sau mot hoi ngap ngng cau ta noi, Anh noi nhe.
Khong phai toi au ay.
ien thoai cua Jim Laurence o chuong lien hoi. Iain Evans
th gac may. Toi phoc len xe ap theo con ng doc b song
Thames en nha anh ta Kew. Toi thay ho chum au vi nhau,
bang hoang sau cuoc cham tran khong de chu vi Bill Bain. Khong
biet co phai ho sap m cong ty mi khong? Vang. Lieu toi co the
la oi tac cua ho khong? Co le. Vang.

C hi a thc hin hanh ng 80/20 cho ti. ung khng

nh?
Co mt cu tht tuyt vi trong truyn ngu ngn Nha gia
kim cua Paulo Coelho:

Khi ban mun iu g,

ca vu tru hip sc
vao giup ban

at c no.
Ti ngh iu o ung: khi ban xac nh ro ch n 80/20
va l trnh 80/20, th nhng s kin tnh c se a y ban
i ung hng. Nhng cum t quan trong la khi nao ban nm
c s phn cua mnh.
Nu nh ti khng bit c ch n va l trnh 80/20 cua
mnh, hn ti a khng bam ly nhng nhn xet kho hiu cua

91

Ian Fisher, th co le ti a khng oan c iu g din ra,

va chc ti a khng nhay ln xe ap (ng th xa ma ti lai
co nhiu chuyn nh lam sang hm o). Ti vn phai hanh
ng, nhng hanh ng d dang hn nhiu nu ban thu hep
lnh vc lai vao iu canh canh trong u ban.
Hanh ng khng phai luc nao cung c lp k hoach
trc. Hay ci m trc nhng s kin tnh c, suy lun va
khai thac chung mt cach thch hp, la mt phn cua phng
thc 80/20.
Sau ht, nu ban khng thc hin mt s hanh ng 80/20,
cuc sng cua ban se khng th chuyn bin. Nu thc hin
chung, chung co th lam sinh si hanh phuc t nhng cng
sc bo ra.

ay khai thac ti a s khac bit cua ban. Khng

ai co th lam c. Tp trung vao phn tt nht

cua ban thn ban, t hoa ra nhiu. Tm ra l trnh

chuyn bin cuc i cua ban, ban co c nhiu kt qua
hn vi t u lo hn va t mt cng hn. Ri hanh ng, va sn
sang on nhn iu may mn ln lao ma tao vt se ban tng
cho ban. Khi ban kham pha va chon ra c phn ban thn
ch thc ri lam cho chung hoat ng mt cach m xui va
thoai mai, ban se la c nht v nh, co gia tr rt cao vng,
va rt hanh phuc na.

92

Vui vi cng vic

va thanh cng

Ban thn cng vic cc nhoc tht s khng hai ai

ca, nhng ti ngh tai sao lai phai nm ly c hi?
Ronald Reagan

an co nh cun phim cua Woody Allen Nu hng ta

Cairo khng? Mia Farrow ang ngi trong khan

phong xem b phim yu thch cua mnh. Bt cht, din vin

Jeff Daniels, chan ngy vi vic nhai i nhai lai li thoai, nhay
t phim vao rap. Anh ta bt coc Mia Farrow i, tao nn cu
chuyn tnh nh c tch.
Ti ngh b mt cua thanh cng la ch o. Y ti khng phai
la chuyn bt Mia Farrow i, ti mun noi kha nng chuyn
i gia cuc sng bnh thng va cuc sng ma no co th

93

xay ra, ti mun noi n mt y tng, hay mt s tng

tng, hoc mt cam xuc dng trao va hanh ng theo no.
Hay bc ra khoi cuc sng cua bn phn, ni moi chuyn
din ra theo li thoai co th oan trc do ngi khac oc, vao
cuc sng do tr tng tng cua ban sang tao nn. Qun i
cng vic kho nhoc va s dung cai tinh tuy nht cua c im
con ngi, o la kha nng chuyn dch gia th gii nh no
vn th va th gii trong tm tr cua chung ta. T duy, tng
tng, sang tao, tn hng.
Nhng ng vt khac co th lam vic vt va, nhng ch co
con ngi mi co th vt oc suy ngh. Nhng loai vt khac
c s tin hoa lp trnh. Con ngi cung th, nhng chung
ta cung co th lp trnh cho chnh mnh va thay i th gii
chung ta nhn bit bng mt th gii chung ta thch hn.
Toan b toa lu ai cua nn vn minh hin ai khng phai t
trn cng vic lao ng cc nhoc, sc manh c bp, s lp lai,
hay ngay gi lam vic dai lu, ma trn s thu hiu, cam
hng, oc sang tao, tnh c ao va dam ngh dam lam. Chuyn
ng gia ni chung ta ang sng hin tai trong th gii thc,
va th gii m n trong tm tr ri bin no thanh hin thc.
iu ung vi nhn loai v tng hoa cung ung vi mi mt
ca nhn. Nhng ngi thanh cng nht thay i th gii khng
phai bng m hi va nc mt ma bng y tng va nim am
m. Vn khng phai la lam vic chm ch hay thi gian
danh cho cng vic; ma la co y tng khac i, mt y tng mi
me, mt cai g o th hin ca tnh va s sang tao. Thanh cng
xut phat t t duy, ri hanh ng theo nhng t duy o.
Th nn nu ban tin ban phai lao ng ct lc va lam

94

nhng iu khng my thu v co c thanh cng, th hay

ngh lai. Ban co tng tng c rng Bill Gates, mt sinh
vin bo hoc va la ngi sang lp Microsoft, tr thanh ngi
giau nht th gii bng lao ng cc nhoc khng? Ban co ngh
rng Warren Buffett, nha u t kit xut va la ngi giau th
hai th gii, lam lung vt va khng? Th con nhng tn tui
truyn thng nh Oprah Winfrey va Rupert Murdoch th sao?
iu khac bit v ho la g? Qun mnh lam vic vt va hay
nhng y tng v ai mi?
Con Ronald Reagan? John F. Kennedy? Winston Churchill?
Albert Einstein? Charles Darwin? William Shakespear?
Christopher Columbus?
Nhng v nhn nay khng troi mnh vao ban giy. Nhng
g ho lam la danh thi gian vao nhng vic ho lu tm, vao
mt vai vn cn thit ni ho s dung quyn lanh ao, ng
thi danh t hoc khng danh thi gian vao phn ln nhng
g khng quan trong lam bn bu nhng ngi lao ng vt
va cung thi vi ho.

o cach i n thanh cng kho khn va cung co

cach i d dang hn.

Cach kho khn la phai nghin cu ky cang va trong thi

gian dai, lam vic ct lc trong 60 gi mi tun hoc hn hang
chuc nm, lo lng v n tng ma ban em lai, va bo tng nc
thang ln kim t thap trong t chc nao o. Hy sinh cuc sng
vui ti hin tai vi hy vong vao cuc sng tng lai d chu
hn. Tm cach lam nhng iu khac thng, vi cai gia phai
tra khac thng, co c kt qua khac thng.

95

Cach 80/20 d dang hn. No danh cho tt ca moi ngi, k

ca nhng ngi b tut lai xa pha sau v phng din hoc
hanh va ngh nghip.
Tao bc nhay vot v tr tu: tach n lc ra khoi phn
thng. Tp trung vao nhng kt qua ma ban mun va tm
cach thc d dang nht cho chung vi t cng sc nht, t phai
hy sinh nht, va thu v nht. Tp trung vao nhng g tao ra
nhng kt qua phi thng ma khng cn n lc phi thng.
Hay hiu qua nhng thoai mai. Trc ht, ngh n kt qua.
Sau o at c chung vi t sc lc nht:
20% cng vic, n lc va ngun lc em lai trn 80% kt
qua. iu g em lai cho chung ta 80% thanh qua vi 20%
n lc hay 400% thanh qua vi 100% n lc? Cach thc
thng thng la g co c kt qua phi thng?
Trn 80% ngi vt ln at c 20% kt qua. Cha y
20% ngi tn dung 80% nhng g tt ep. ch ban, ho
la ai vy? Ho lam khac nh th nao?
80% gia tr cua ban i vi ngi khac xut phat t 20% hay
t hn nhng g ban lam. S t nhng hoat ng cn thit
nay la g?
80% thanh cng cua ban phat sinh t 20% hay t hn nhng
ky nng va kin thc cua ban. Nhng g thc s qu bau ma
ban lam tt hn nhiu so vi ngi khac?
80% thanh qua cua ban n t 20% hoc t hn nhng tnh
hung o ban tm lai c chnh mnh. Ban toa sang
nhng thi im nao o, bng nhng cach c bit, vi
nhng ngi nao o. Khi nao? u? Tai sao?

96

80% nhng g ban mun xut phat t 20% chin thut hay
hanh vi ban ap dung. Hanh vi nao co c thanh qua t tt
ca nhng cng sc o?
Bt c iu g ban c lam, co mt cach lam la vt tri hn
hn: cach em lai 80% kt qua vi 20% n lc thng thng.
Th nghim cho n khi ban tm ra cach tt gp bn ln
cach thng lam.

Thng minh va li bing

Tng ch huy qun s cua c Von Manstein noi:
Co bn loai nhn vin:
Th nht, o la nhng ngi li nhac, ngc nghch.
ho qua mt bn, nhng ngi nay v hai.
Th hai, nhng ngi thng minh, lam vic chm ch.
o la nhng nhn vin xut sc, am bao moi vic
c lam n ni n chn.
Th ba, nhng ngi lam vic chm ch va ngc. Loai
ngi nay rt phin phc, phai sa thai ngay lp tc.
Ho tao ra vic cha u vao u.
Cui cung, nhng ngi thng minh ma li bing. Ho
phu hp cho nhng vn phong cao nht.
Hay m ly s thng minh li bing. Ban co thiu khn
ngoan hay thiu s li bing khng?
Nu ban ngh mnh khng lanh li lm va ngh c nh
th, th ban phai kha thng minh ri con g hay tac ng ti

97

kin thc va nghip vu trong mt pham vi hep, nhng ch ma

kt qua phi thng co c i vi nhng n lc khim tn.
Nu ban khn ngoan, nhng khng li bing, th tac ng
vao s li bing. Lam c moi vic, n gian ch v ban co
th, giam bt hiu qua i. Tp trung vao nhng iu thc s
quan trong se em lai kt qua gy ngac nhin. Ch lam mt
vai vic co li ch ln nht.
Tht ngac nhin la ngi ta thng rt hay nghi ng li
khuyn nay. Mt mu i thoai c trng thng nh th nay:
Ban: Cu chc chn noi ua khi bao rng cu tr nn li
bing hn.
Ti: Ti noi nghim tuc y. Ti khng tai nao tp trung
cao vao 20% nu cung ang lam cai g khac. Tha
danh gp i thi gian cho 20% ky ao o, va t thi gian
hn cho nhng vic con lai. Kt cuc: thm c 60% kt
qua vi t hn 60% sc lc.
Ban: Sao chung ta khng bo 100% sc lc vao 20% ky ao
co c 4 ln nhiu hn?
Ti: ung v mt ly thuyt, va trong thc t cui cung se
nh vy, nhng trc tin phai chm chm a. Ngng
lam nhng g khng cn thit. Co gii han vi lng
thi gian bao nhiu chung ta co th danh cho cac hoat
ng ky diu o ma khng giam i cht lng. Hay
buc mnh lam t i a. danh thi gian tm kim
nhng lnh vc quan trong hn ao su va nhng
vic quan trong hn lam.

98

Ban: Nhng cu khng thc s tin vao chuyn tr nn li

bing, ung khng?
Ti: Co nhng ngi li bing nh Ronald Reagan, ngi
at thanh tu rt nhiu ch v tp trung vao mt hoc
hai muc ch. Va co nhng ngi th siu cn cu, nh
Tng thng Carter, ngi co qua nhiu muc tiu va tht
bai in ao. Tuy nhin, vn co nhng khoa hoc gia
hoc ngh s b am anh bi cng vic cua mnh, ho yu
no. Ti khng bao ho li bing i. Thc ra ti cung
khng phai bnh vc cho s li bing, ma la thi gian
tp trung vao iu g co y ngha. Nu ban khng thch
t li bing, th dung t th gian vy. Lam nhng
g ban thch, lam mt cach ung dung khng lo lng.
Mt ngi lam vic chm ch thng bn bu khng
th ch ra c cai g co y ngha. Mt ngi li bing
mun lam cang t cang tt va nh vy ch tp trung vao
nhng vic cn thit. iu thc s hiu qua la ngi
li bing suy ngh nhng y tng mi va tp trung
vao bin chung thanh hin thc. Suy ngh thng gy
xao ng, i khi lam hoang loan na. Vui mnh trong
nhng vic khng quan trong th t b e doa hn.
Vi hu ht chung ta, cach duy nht tao ra cai g
o mi va gia tr la giam tc , lam t vic hn, th
gian. Nu ban thc s yu thch nhng g mnh ang
lam, th ban khng cn phai li bing. Nu ban ang
lam nhiu th ban khng thch, bo i, ch lai nhng
g gia tr va thu v ma thi.

99

Nhng ngi siu thanh cng lam khac ngi nh

th nao?
Nu ta mun thanh cng, ta cn thy c khac bit cua
nhng sao la g. Ti nhn thy sau c im sau:
Cac sao u tham vong

Chng co g ngac nhin y. Tuy nhin tham vong cua ho

lanh manh va khng gng ep. Bi v
Cac sao u yu thch nhng g ho lam

Ronald Reagan co thi lam Thng c bang California va

hn 8 nm Nha Trng. Nhng tac gia hang u thng
thch vit nhng ni hu tnh. Nhng ngi nhiu tham
vong th si ni, y sc sng, tran y nhng c m thm
kn hay h hi lan toa n ngi khac.
Nha nghin cu Srully Blotnick a tm hiu nhng triu phu
thanh at t hai ban tay trng. ng phat hin ra rng ho yu
thch cng vic cua ho. Nim say m a a ho ln nh cao.
Nim hng thu, ch khng phai n lc hay giao duc la cha
khoa cho s thanh cng. Hoan h!
Hay hnh dung canh hang triu ngi ang lam qun qut
trn chic ci xay giao duc. Hay lam vic trong cac lu ai cua
quy Sa tng cho nhng ng chu mt may bm trn va nhng
cng ty ket xn. Co phai ho u nhm ln ca khng?
Nu o la ban, th hay vui ln i! Vt bo xing xch. Tm vic
g o ma ban thch lam.
Va nu khng phai la ban th cung c vui ln! Chic ci xay
o khng cn thit. Phn ln nhng doanh nhn thanh cng
cha hn a hoc cao. Chnh long nhit thanh a giup ho.
100

No cung co th giup ban c. Trnh hoc vn cua nhng

ngi thanh cng o khng cao, nhng iu o khng ngn
can ho thanh cng. Ho tm c iu mnh thch lam, o
ho co th sang tao ra iu ma ngi khac cn. Ban cung co
th lam tng t. Co vic g ban thch lam ma co th tr thanh
cai ngh hoc lnh vc kinh doanh cua ban khng?
Cac sao thng khng cn i

Cac sao khng phai la nhng ngi toan nng. Nhng ngi
ng u co nhng im manh ln va ng thi cung co
nhng cai rt kem. Nhc im cua ho khng la vn g.
iu dn n kt qua phi thng la s tp trung vao th
manh, got giua thanh nhng chun mc Olympia.
Ni ban lam vic nganh ngh, cng ty, n v, ch lam
la quan trong.
Nu 20% nhng cng vic va nganh ngh tim nng em lai
80% li ch tim nng, th kim nhng cng vic ma im
manh cua ban khng cn i ni bt. Cn i tc la tm
thng.
Cac sao bit nhiu v rt t chuyn

Ban a bao gi c bao hay thu thp kinh nghim m

rng cha? ng nhe. Tp trung tt ca nng lng cua ban
vao mt lnh vc thi.
Hay tr thanh chuyn gia trn mt bnh din hep. Bit 99%
cua 1% iu g o. Gp g tt ca cac chuyn gia. Xem ho lam
nh th nao, ho sng nh th nao. Bt chc ho.
Cac sao suy ngh va giao tip ro rang

Ho ban va tip th hnh anh cua chnh ho ht sc suc tch.

101

Nh th nao ban co th hoc c iu nay? C lam ging

nh mt ngi i ban hang.
Ban hang la rt kho. No d gy t chi. No cung day cho
ban cach chp nhn t chi, tip tuc vi ngi khac, giao tip,
va thng lng hiu qua.
Ban th g cung c t, dan may, may vi tnh, ch t
quang cao, tap ch dai han, hay th g cung c ca - trong
vai thang. Ban se hoc c cach chao ban nng lc ban thn,
mt ky nng sng cn thit. Phn con lai cua cuc i ban se
d dang va thanh cng hn.
Cac sao phat trin cng thc thanh cng cho ring mnh

Din vin hai yu thch cua ban co mt cng thc c ao

ring ung khng? Co phai la chon thi im, ng iu giong
noi, ao cu s dung hay iu g o lam nn khac bit? Du
g th g, no co th m phong va v gia.
Cac sao khng rut ra cng thc cua mnh ch sau mt m.
Ban cung khng cn phai th. Quan sat tht nhiu cng
thc. Tip thu va kt hp chung, hoc phat minh cng thc
cho ring ban. Th nghim. Xem cai nao em lai nhiu hn
t t hn.

Phng thc 80/20 vui thu vi cng vic

va thanh cng
Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20

Ban thc s mun g t cng vic cua mnh? No co y ngha

i vi ban nh th nao? iu g se la ly tng? Mt vai iu
g ma ban quan tm nht?

102

Di y la nhiu iu khac nhau co th quan trong trong

cng vic cua ban:
IU G THC S QUAN TRONG I VI TI
TRONG CNG VIC?
Lng cao
Cng vic ti yu thch
S bao am
iu kin tt, thun li
Hng thu
Ban be ni lam vic, ng nghip thu v
Lam cho ti suy ngh
a dang
ng chu tt
Gi lam vic phu hp vi cuc sng cua ti va khng qua
dai
T do lam theo cach cua mnh
Uy tn cua c quan
Cai uy trong cng vic cua ti
Ch phuc li tuyt vi
Trin vong thng chc
Cng vic quan trong em lai li ch cho ngi khac
c ao tao tt va kha nng b sung vao ky nng cua ti
ng chu hay ngi lanh ao bit tao cam hng
Gi lam vic linh hoat, lam vic khi ti thch

103

La ni ti co th bt gp tnh yu cua cuc i mnh

Cng vic rt phu hp vi kha nng cua ti.

Ba cui cung c trng ban in vao bt ky iu

g khac ma ban mun.
anh du vao tt ca cac quan trong i vi ban.
By gi nh lai yu cu tp trung va t la nhiu, nht ra mt,
hai hoc ba im ly tng nht la ch chon mt ma quan
trong nht i vi hanh phuc cua ban. Nhng im ban chon
hng n ch 80/20 i vi cng vic. Nu ban co th cu
th hn c na nh Ti mun tr thanh mt ao din,
Ti mun tr thanh mt y ta, Ti mun tr thanh mt nha
t vn quan ly th cang tt.

iu thc s ky la la nhiu ngi co tai nng theo

ui nhng cng vic hay ngh nghip nhng

khng lam cho ho va gia nh ho hanh phuc hay khng

hanh phuc nh mt cng vic hay ngh nghip khac co th
mang lai.
Trong s ban be, ti nghim ra t nht phn na a khng
chon ngh nghip lam cho ho hanh phuc nht. Ho t s
thanh at va tin bac ln trn ca thu vui, thanh tu va muc
ch.
Hu ht ho u lam ra tin. Liu hanh phuc co thm c

104

t tin bac va a v co nng ky hn hanh phuc ho co thm

c t vic hoan thanh cng vic nhiu hn? Ti khng tin.
y la mt thc t gi nhiu suy ngh. em chia nhng
ngi ban cua ti thanh nhng ngi chon cng vic ma ho
yu thch v mt nhom, nhom kia la nhng ngi lam vic
v tin va thanh at, th chnh nhom u bnh qun lam ra
tin nhiu hn. Nhng ngi lam vic v thu vui va s hoan
thanh ch khng phai tin bac cung co xu hng lam ra tin
nhiu hn.

Cng vic em lai nim vui

nhiu hn la vui chi tao ra.
Noel Coward a noi iu o. ng co chng c vng chc
ly giai y cua mnh.
Nha tm ly hoc Mihaly Csikszentmihalyi a i tin phong
nghin cu v cao trao, nhng giy phut nh cao hanh
phuc, khi thi gian dng lai, khi ban thy ban thn ang lam
ung iu mnh mun lam, khng bao gi mun no kt thuc,
nh c ao hanh phuc a c cp phn trc.
ng noi rng ngi My tm thy cao trao t cng vic nhiu
hn luc nhan ri. Cao trao phat sinh t cam giac lam chu ban
thn va thanh tu tch cc. Cng vic hp vi th manh cua
chung ta - dn n nhng thanh qua ro rang va tch cc
em lai s thoa man ln lao.
Thanh cng khng phai, va cung khng nn c xem nh
mt qua trnh v vong tch luy cua cai va tiu pha ph trng

105

v vt cht gy n tng vi moi ngi. y la mt tro chi

ma khng co ai ngoai tr Bill Gates trong mt gii han thi
gian co th gianh phn thng. Cach tiu pha ph trng cua
nha triu phu th cha la g so vi nha t phu, m ra mt chui
ganh ua va t him v tin khoang hu ma se pha huy long
nhn t cua chung ta, tiu ph nng lng cua chung ta, va
chch xa khoi nhng nhu cu va c mun ch thc cua bt
ky ai.
Trong thanh cng cung nh trong moi chuyn khac, t hn
la nhiu hn. Cht lng qu hn s lng, cho i th hai long
hn la tiu ph i, di dao v thi gian tt hn di dao v hang
hoa, s bnh yn tt hn tranh u, tnh yu cho i se nhn
c tnh yu. Trong su thm tt ca chung ta cn co thi
gian di dao, s an toan, tnh cam, hoa bnh, s bnh yn, y
thc tm hn, t tin, va cam giac chung ta ang th hin mnh
va ang tao ra nhng iu co gia tr ln lao cho ngi khac.
Thanh cng ch thc la co th s dung thi gian theo cach
chung ta mun, phat huy tai nng c ao cua chung ta, tr
nn co gia tr i vi nhng ngi ma ta coi trong, va c
moi ngi yu mn.
V th, cn lam ro thanh cng co ngha g i vi chung ta
ri tm kim no, ch khng phai nh ngha v thanh cng cua
th gii chung quanh, mt quan nim hao nhoang, th cp
ma moi ngi tin theo nhng khng ai thc s trai nghim va
tn hng.

106

an khng phai luc nao cung thay i cng vic

tn hng nhiu hn. Co th ban ch cn n gian

thay i cach lam. ng th ct toc va hun luyn vin tennis

cua ti k cho ti nghe v cuc sng cua ho va bao ti k v
chuyn cua ti; th la ti c ct toc va hoc anh tennis min
ph! Ho vui thu vi cng vic cua mnh hn theo cach nay.
Me ti, tng la mt y ta, luc va vao bnh vin c mt
tun. Ba nhn thy y ta ngay nay chuyn tro vi bnh nhn
va ngi nha cua ho, lam cho ho cung tham gia vao vic phuc
hi sc khoe bnh nhn nhiu bit bao.
Ban co th lam g o tng thm y ngha va gia tr cho
cng vic cua ban khng?

LIEU Y TNG CHUNG TA CO THE VUI THU

VI CONG VIEC LA IEU KHO XAY RA?
Khong phai tat thay moi ngi ong quan iem rang ho co
the vui thu trong cong viec. Anh ban Bruce cua toi keu ca ve
cong viec cua mnh. Anh ta ch trch khi toi noi, Kiem cong viec
ma anh thch i.
Ban than toi ay nay, anh ta bao, nhng g anh noi la
ieu khong tng. Toi cha thch thu g cong viec cua mnh, nhng
ch t no cung la lau dai va bao am, thi ai bay gi the cung la
nhieu roi. Toi ngh anh cung chang hieu c cho lam bay gi no
kho khan en the nao au, ac biet la nhng ngi khong co bang
cap nh toi. Anh a nghe ve thi vu hoa cha? Tat ca nhng cong
viec lau dai ang c thay the bang nhng hp ong va cong viec
thi vu. Toi ch hy vong gi c viec lam cua mnh o la nh
107

iem c vong cua toi. Y tng co mot cai nghe ma toi yeu thch
ch la c m hao.
Chung ta hay nhn no theo cach nay, toi phan oi. Mot
tram nam trc ay, cong viec khac nghiet va chan ngat. Khong
ai dng lai va thac mac lieu ho co thch thu no khong. Nhng
ngay nay, hang trieu ngi miet mai vi cong viec cua ho. Va
cang yeu cong viec, ho cang thanh cong. Tai sao anh khong lam
c nh the?
Tm c mot cong viec anh thch la kho va mat nhieu
thi gian, toi tiep, nhng o la ieu luon luon co the lam c.
Moi mot ngi toi quen biet ma thc s tm kiem cong viec mnh
thch th cuoi cung eu lam c. Hau nh khong co ieu g anh
lam ma se tac ong en hanh phuc cua ca cuoc i mnh bang tm
lay cong viec anh thch au Bruce a. Huy ong tat ca no lc va
tr tng tng cua anh cho ieu o cung ang ay ch.
Lam sao anh co the noi la anh luon co the co c viec
lam tot, khi nan that nghiep ang tang vot va viec lam tot th
nh ai cat tm vang vay?
Vang, ieu o ung that, nhng ngay ca khi t le that
nghiep cao, viec lam luc nao cung co ca, toi noi. Hy vong luc nao
cung co. Tai sao khong len mot danh sach nhng cong viec ma anh
biet hay ngh la anh se thch thu? Danh nhieu thi gian cho viec
nay: len mot danh sach that dai. Suy ngh xem th anh co the
tao ra cong viec cho mnh hay khong.
Toi co nhieu ngi quen cung lam theo cach nay. Trc
tien, ho b sa thai hoac xin thoi cong viec ma ho khong thch.
Cuoi cung ho tao cong viec cho rieng mnh, cong viec ho thch,

108

hoac bang cach thuyet phuc ngi khac nhan ho vao lam, hay t
lam rieng. Ngoai s tuyet vong ra th thc s ho khong co c hoi
nao ve mot cong viec bnh thng.
Hoac la ho thanh cong vi cong viec o, hoac chang i en
au, nhng ho lam th cong viec th hai hoac th ba. Ho gan nh
luon ket thuc vi niem vui cong viec mi cua mnh. Thng cung
kiem c kha kha na. Lam theo cach o va khong b mat viec
va luc ban van ang con tre vay chang tot hn sao?
Co the la vay, nhng cong viec toi muon co th cung co
hang tram ngi co trnh o hn ang lao vao, Bruce noi.
ung the, anh se phai canh tranh vi nhieu ngi e co
c cong viec tot, nhng ong lc mi cc ky quan trong. Du ban
co thc s can cong viec o hay khong th ban phai the hien no ra
nhieu hn ngi khac co the tng tng. Co the co 20% that
nghiep trong mot lnh vc, tuy nhien neu ngi nao o co ong c
vi cong viec hn, th sm muon g ho cung co c cong viec o
hoac mot viec tng t.
Nhieu ban lam nhng cong viec ho khong thch bi v chung
am bao, hoac thu nhap cao, hoac chung giai toa ap lc t v,
chong, ngi yeu, bo me, ban be, hay thay co. Nhng ban khac
chuyen sang cong viec ho thch nhng thu nhap t hn nhieu, va
tm c cach nao o e xoay x vi ong tien - bang cach giam
bt chi tieu, trong gia nh co them mot hai ngi i lam, hoac
tiet kiem. ieu thng xay ra la ho va gia nh ho hanh phuc hn
ngay lap tc. Khong ai hoi tiec. Sau mot thi gian th nhieu ngi
cung kiem ra tien nhieu hn.

109

Bc 2: Tm ra l trnh 80/20
Tm cach thc c nhiu t t: siu lai v nng lng.
Trong moi t chc, moi nganh, ngh, mt s ngi bc pha
ln trc nhanh hn nhng ngi khac, ma khng phai lam
vic vt va hn. V sao vy? Hay tm 20% em lai 80%:
Cha y 20% s ngi np n xin vic c xem xet
nghim tuc va 100% ho co c cng vic. iu g se lam
ban lot vao c 20% ky diu o? Ban co cn kinh nghim
t mt cng vic khac trc khi xin vao cng vic ban thc
s mun khng?
80% nim vui tp trung vao 20% loai cng vic, nu ban
mun co nim vui th hay vao mt trong nhng ngh o.
80% cng vic ly thu va lng cao tp trung vao rt t ngh
va t chc. Co th ch co mt s ngi tm c, nhng
cng vic nao li cun ban ma lai tra lng cc cao? Ban co
thc long mun dng chn chon ly mt trong nhng cng
vic tt nay khng? Hay chun b mt chin dch lu dai.
80% tng trng xut phat t 20% s t chc. i ln, ban
nn lam vic cho nhng cng ty tng trng nhanh nht.
Phai co ngi nao o lp kn tt ca nhng c hi mi o.
80% thng tin ngh nghip xut phat t 20% cng ty tng
trng nhanh hoc nhng cng ty lun bat t ni b.
Nhiu cng ty gia nh lam nh th.
80% bat xut phat t 20% cac sp nhng ngi a tng
gi cac v tr o. Ban lam vic cho ai co khi quan trong hn
la ban lam g. Hay t mnh sau lung khoi cua v sao ang
ln. Sp ban c bat ln va ri la khi nao? Nu ban
khng nh c th hay tm sp khac.
110

80% kt qua n t 20% hoat ng. Nhng g thc s tao ra

kt qua trong cng vic cua ban? Hay lam iu o nhiu
hn. Lam chung tt hn na. Qun moi chuyn khac i.
80% nhng kinh nghim hu ch co c trong bt ky mt
nganh ngh nao la do lam vic vi 20% hoc t hn nhng
ngi lam trong ngh o va do lam vic vi 20% hoc thp
hn cac t chc. Ban co ang ni ma ban hoc c nhiu
nht va nhanh nht vi t cng sc nht hay khng? Liu
ban ang co nhng ngi sp va nhng ngi hng dn
thch hp khng?
20% hoc co th t hn nhiu nhng g ban lam tao ra 80%
hoc nhiu hn gia tr cua ban. Ban co c t ung ch
hay khng: ung vai tro, ung nganh, ung t chc, ung
b phn? u ban co th tao ra gia tr nht? Cng vic
ly tng i vi ban la g? No co tn tai hay khng? Ban lam
cach nao hng ti vic tao ra no?
80% nhng ct nhc trong cng vic xut phat t vic tao
n tng i vi mt vai ngi. i vi cng vic ban mun
lam th nhng ngi o se la ai? Ban gy n tng tt nht
vi ho bng cach nao?
80% li nhun thu c t cha n 20% khach hang. Vi
ban ho la ai? Ban co th phuc vu nhng khach hang nay
theo mt cach ring khng?
80% cua cai c tao ra bi cha y 20% ngi. Trong a
ban cua ban, ho la ai? Lam th nao ban tr thanh mt
trong s o? Ban co th tp hp lai va tao thanh mt trung
tm li nhun hay mt cng ty mi khng?
Vi cng v sp hoc ng chu, ban co thu nap c
nhng ngi gioi va thng minh nht khng?
111

80% gia tr c tao ra bng cach tp trung vao 20% nhng

vn trong pham vi th trng, bng s cach tn phu hp.
80% gia tr xut phat t 20% thay i. Nhng nhu cu g
ang thay i? Ai ang chi phi s tin b? Bng cach nao?
Ban co bt chc c khng, lam cho no re hn, em n
ch mi hoc a no i xa hn?
L trnh nao a ban n ch 80/20 trong cng vic va
thanh at:
nhanh hn nhng g ban d tnh?
at n mc cao hn nhng g ban ang nhm n hin
tai?
khng anh hng n nhn cach cua ban, buc ban lam
nhng iu khng ung hoc khng mun lam, hoc lam
cho ban co mt vai tro gia tao?
s dung nhng biu 20% th hin du n ring co nht?
mt cach thu v?
Theo nh ngha, l trnh 80/20 phai thoa man tt ca nhng
iu kin nay va hoan toan em lai cam hng cho ban. Tip
tuc suy ngh cho n khi ban tm ra l trnh 80/20 cua ban
tn hng cng vic va thanh cng.

Bc 3: Trin khai hanh ng 80/20

Chon ba hanh ng 80/20 chnh yu bt u. Mi mt
hanh ng phai tao ra bc nhay vot ang k hay nhay vot
theo l trnh 80/20 hng n ch 80/20.
112

Vit vao bang sau y.

i vi mi bc trong hanh ng 80/20, dng lai ba hay
bn bin phap khac. Hanh ng t i, tp trung nhiu hn.
iu o co kho khng? S i thay tht ky la. Tuy vy ban
ang anh i nhiu th ban khng quan tm ly mt vai
iu ma ban yu thch. S thay i nay la tin b.
iu b n cua vic lam th theo mt cach thc mi nao o
la chon ly mt hanh ng va thy no hiu qua. iu nay se
khuyn khch ban bc tip theo co hiu qua, va ri bc
tip na
Hanh ong 80/20 1:

Hanh ong 80/20 2:

Hanh ong 80/20 3:

113

rong Th chin Th nht, thuy thu trn nhng con

thuyn b m tri dat trn nhng chic phao cu

sinh, lanh leo va oi khat, ngay nay qua ngay khac, i khi
keo dai ca tun. Ri ho cht dn. iu b n la phn ln,
nhng thuy thu tre tui cht trc.
Sao lai co chuyn nay? Nhng ngi i bin tre phai la khoe
hn va le ra phai chu c lu hn ch? Rt cuc ngi ta
nhn ra rng nhiu ngi ln tui hn tng b chm tau, hoc
bit nhng ngi b chm tau lai c cu sng. n gian
rng ho c cu ch v y ch thi thuc ho phai sng. Ho bit
co mt con ng tn tai. Ho khng bn khon hay lo u.
Ho hiu rng c bam cht ly cuc sng se co cach.
Ngi ta quyt nh thng bao cho toan b thuy thu oan
rng ho co th b ket trn phao cu sinh trong nhiu ngay, tuy
nhin rt co kha nng c cu sng. T l sng sot a tng vot.
Nh nhng thuy thu oan trc vic cu nan, nu ban ch
cn ap dung mt hoc hai hanh ng 80/20 c suy tnh ky
cang vao thc t, ban se thy no co tac dung. V th hay hanh
ng ngay by gi va co thm t tin rng t ma nhiu va lam
t ma c nhiu thc s co th thay i cuc i cua ban.

NGI HUNG TAY TRANG

Toi xin khep lai chng nay bang mot cau chuyen ve mot
ngi ma suot cuoc i lay t lam nhieu va lam t c nhieu.
Cach ay kha lau, co mot anh chang ten Rowland day hoc
tai ngoi trng cua bo mnh. Roi anh ta tr thanh mot th ky
tai Uy ban phu trach mien Nam Uc. Chang co g noi bat ve

114

Rowland ca. Anh ta khong giau, khong noi tieng cung khong co
nhieu quan he.
Nhng anh ta co mot y tng.
Vao thi o, nhan c mot bc th la cc ky ton kem.
Khoang cach cang xa, th ngi nhan cang ton nhieu tien. Y tng
khac la cua Rowland la neu chi ph e gi mot bc th co the
giam en mc rat thap, th hang ngan ngi se gi th. Anh ta
cung phat minh y tng ve con tem ngi gi th se tra tien,
e ngi a th khong phai thu tien moi lan giao th.
Rowland Hill thuyet phuc chnh phu Anh th nghiem. Nam
1840, con tem th mot xu thng c mo ta la con tem Penny
en ra i. o la mot thanh cong ln. Hill tr thanh ngi ng
au dch vu bu chnh mi, giau co va noi tieng.
Trong vong mot thap nien, nam mi quoc gia khac i theo.
Kenh thong tin lien lac mi nay a la mot cuoc cach mang nh
Internet ngay nay. Tem th mot xu a khuyen khch dan thng
hoc oc va viet, khuyen khch viec day va hoc trong dan.
Cho du khong biet, nhng Rowland a tuan theo phng
thc 80/20. Doanh thu t bu chnh tang len nh viec giam gia.
Mot y tng n gian va mot hanh ong 80/20 em lai li ch xa
hoi ln lao va mot nghe mi rat tot.

Ban hay t hoi:

Toi co the m en mot y tng nh Rowland Hill khong? Y
tng ma se em lai li ch cho nhieu ngi va co le cung
thay oi cuoc i cua toi na?

115

Ven man b n cua ng tin

Sc manh ln nht trn th gii ? Lai kep.

Albert Einstein

t nha c vn tai chnh ni ting a noi chuyn

vi mt lp quan ly tai chnh v cun sach hay,

cun Ngi giau nht thanh Babylon cua Paul Glason.

Thc ra co mt thng ip trong cun sach nay, v hoc gia
v tai chnh noi, va no vn con ung n by gi - khng
con lo u v tai chnh trong tng lai, iu cac ban cn lam
la tit kim va u t 10 phn trm thu nhp cua mnh cho
s phat trin dai han.
Din gia hoi ca nhom - nhng ngi bo ra kha nhiu tin
hoc cach thao g nhng vn tai chnh ai a oc cun
sach o ri. Khoang hai phn ba a tay.

116

Cac ban c a tay th mt luc a nhe. By gi moi ngi

ai a lam theo thng ip chnh cua cun sach - tit kim va
u t 10% thu nhp cua mnh th tay nh th, con lai
xin bo tay xung.
Trong s khoang 100 ngi a tay, tt thay u bo xung.
Ho u hiu va ng y vi thng ip o. No quan trong i
vi ho. Tuy nhin khng ai co hanh ng cn thit o.
Sao vy? mc nao o, do hanh ng lun kho hn suy
ngh v hanh ng. Nhng cp cao hn, do cun sach
cua Paul Glason a khng a ra phng phap d dang cho
vic tit kim.
Ti se co cach cho cac ban. Ti se a ra mt cach thc d
dang thoat khoi nhng vn v tin bac, vi iu kin cac
ban ha se thc hin hanh ng i vi cu tra li d dang
o. Nu ban khng sn sang thc hin cach ngh cua ti,
th ban bo qua chng nay, v ban se khng rut ra c li
ch g khi oc no.

a b n cua ng tin lam kho con ngi khng

bit t bao gi:

Tai sao mt s t ngi co trong tay phn ln tin bac va

phn ln ngi lai co rt t?
Liu co cach ang tin cy nao o kim c toan b s
tin ban cn hay khng?
Tin bac co mua c hanh phuc khng? Nu khng, thc
ra no la g?
Cung may bc man b n cua tin bac co th he m.

117

KHAM PHA LAM AO LON THE GII CUA VILFREDO

Cach ay tren 100 nam, mot kinh te gia rau toc bm xm
ngi Y b mot cu soc that s. Giao s Vilfredo Pareto thuoc ai
hoc Lausanne ieu tra ve tai san Anh. Ong phat hien mot bc
tranh rat mat can oi gay to mo: mot so t ngi nam gi hau
het tien bac.
Sau o, ong nhn vao thong ke ve tai san cua nc Anh
nhng the ky trc o. Lan nao cung the, ong eu co c hnh
anh tng t.
Pareto so sanh tai san My, Y, Phap, Thuy S va nhng ni
khac. Tat ca nhng nc co thong ke, ket qua eu nh nhau. Qui
luat ve tien bac xay ra moi ni, moi luc.
Pareto ly giai qui luat cua mnh rat m ho. Mai cho en
1950 Joseph Juran mi at ten lai la nguyen ly 80/20: 20%
ngi s hu 80% tien bac.
Vao thi Pareto, thue rat thap. the ky trc, chnh
quyen tren khap the gii anh thue ngi giau e cho ngi
ngheo. Tuy nhien, bc tranh cua Pareto a khong co tac ong g.
20% ngi giau nhat nc My s hu 84% tien bac. 20% ngi
hang au tren hanh tinh nay thao tung 85% tien bac. Nhng con
so gay soc. Tien bac va nguyen ly 80/20 - quyen nang con hn
ca chnh phu.

Tai sao 20% lai s hu 84%?

Tin bac la mt ngun lc, nh gio, song bin va thi tit.
Tin khng thch c chia u. Tin e ra tin.

118

Tai sao vy? Lam cach nao chung ta co th thu hut c

ng tin?
Tin bac tun theo nguyn ly 80/20 chnh v lai kep th
lc hung manh nht trong vu tru cua Einstein.
Bt u bng mt s tin nho, tit kim va u t no, th lai
kep se lam phn vic con lai.
Nm 1946, Anne Scheiber, ngi khng bit nhiu v chuyn
tin bac, a bo 5000 la vao th trng chng khoan. Ba
khoa kn trong ngn keo nhng tm c phiu va khng quan
tm lo ngh g n. Nm 1995, cai trng khim tn cua ba
a hoa thanh 22 triu la tng ln 440 nghn phn trm!
Nh vao lai kep o.
Nu chung ta khng tit kim, chung ta se lun lun ngheo,
du co kim c nhiu tin my i na.
Phn nhiu ngi ta t tin v ngi ta khng tit kim. Mt
ngi My tui 50 kim c kha nhiu nhng ch tit kim
c 2300 la.
Nhng ngi nhiu tin nht thng tit kim va u t
trong nhiu nm. Lai kep lam s tin tit kim sinh si mt
cach chong mt.

LAM THE NAO NGI TA CO THE KIEM BAC TRIEU?

Co thc rang toi cung co the tr nen giau co khong? Tr
ly rieng cua toi, Aaron hoi.
ung, toi noi, neu anh lam c mot viec rat n gian.
Thoi i Richard, khong the nao co c. Co ban nho tuoi

119

hn cua Aaron la Alison xen vao. Alison la th lam toc co mai toc
kieu rock nhuom tm. Neu de th chung ta eu la trieu phu ca
roi. Anh cung biet ro nh toi mot vai ngi co trong tay tat ca
nhng th nay, co a tay ve pha be bi, khu vn sum sue, va
san tennis, va con lai la tat ca chung ta, nhng ngi phai vat
lon e kiem tien.
Aaron, Alison va toi ang phi mnh di anh nang thang 11,
nham nhi coc a lanh tai nha toi Tay Ban Nha. Toi tan dung toi
a thnh gia bat ac d cua mnh.
Co noi ung, toi bao Alison, phan ln nhng ngi ngay
ca co nhng cong viec tot kem vi thu nhap cao khong co nhieu
tien e danh. Toi khong noi tch cop tien la de dang. Toi ch noi
la moi ngi eu co the lam c.
Vay th ieu b an la g?
Aaron nam nay 23, ung khong? Gia s moi thang anh ta
danh dum 200 ola
Chuyen hiem, Alison noi.
Co the, nhng hay tng tng anh ta danh dum va au t
c 200 ola moi thang, va no tang len mc 10% moi nam
trong 42 nam, cho en khi anh ta 65 tuoi. Khi o Aaron se co
c bao nhieu? 200 ola moi thang v chi la 2400 ola mot nam
nhan cho 42 c 100.000 ola va them so le g o. Nhng co
phai cong them phan lai na ch.
V the, toi nhn Aaron, cau oan bao nhieu?
Co the gap oi so o. 200.000 ola? Alison?
Toi dot tnh toan lam, co ta noi, nhng no khong the
nhieu c. Co the la 150.000 ola?
Cau tra li ung la, toi bat m, tren 1,4 trieu. Ca hai
choang vang.
120

Nhng ieu o la gia s Aaron co the danh dum 10% - toi

th khong tin ieu o
c, toi se noi chuyen o sau, toi ngat li, nhng
Alison, con co th sao?
E hem, khong ai kiem tien t nh toi au. Anh co biet th
lam toc kiem c t en o nao khong? Nghe oi nhat o. Co g
au ma bieu danh dum.
Co may tuoi? Co lam c bao nhieu?
18 tuoi. 16.000 ola moi nam. Mot phan mi la 1.600
ola. Neu toi danh dum chng o, toi khong ngh mnh co the lam
c, th o trng cua toi se nh the nao?
Toi lay cai may tnh va t giay. Tnh may th nhanh hn,
nhng toi muon minh hoa bang phep tnh. Aaron i kiem them
nc uong. Khi anh ta tr lai, toi a san sang.
Cau ngh sao? Neu Alison tiet kiem moi nam 1.600 ola
cho en 65 tuoi, co ay se co c g?
Aaron v cai may tnh, 1.600 ola nhan cho 47 nam bang
khoang 75.000 ola. Anh ta nhan so o cho 5, mc lai kep ma
anh ta c tnh. 400.000 ola, anh ta oan.
au ra, Alison ci ngat. Khong the nao hn 250.000
ola.
Toi co thong tin cho co khong ay, toi bao co ta. Dng
nh cau noi sao rong ang c moi ngi mong i. Cau tra li
ung la 1,5 trieu ola.
Khong the co c, co ta ci ho ho. Toi kiem ra tien t
hn Aaron, tuoi tac chang khac biet la may, anh lai noi toi se co
c nhieu hn anh ay. May tnh chac b chap roi.
Khong au, toi ap. No co ly ay ch. Lai kep co sc
121

manh rat ln. Ch hn nhau mot vai nam la khac han. ieu quan
trong la bat au danh dum sm hn th con hn lam ra tien
nhieu na.
Th o cung ch la nhng con so cho en khi anh bay cach
e chung toi danh dum c 10% tien kiem c, Alison noi.
Khong thay c chung toi co the lam cach nao, th chung toi c
luon tieu nhieu hn tien kiem c.
Toi se noi en chuyen o sau, toi noi. Chac chan. Nhng
trc tien, chung ta co lu tam ve tien bac khong?

Tin bac co

th mua c hanh phuc khng?

Co,

nu ban ngheo.

Co tin tt hn ngheo oi ri, Woody Allen chm bim,

nu ch noi v ly do tai chnh. Nu chung ta ang cht oi
hoc v gia c, tin co th em lai cuc sng tt hn.
Nhng n mt im nao o - mt im thp khng ng ti
th tin nhiu hn khng co ngha em lai nhiu hanh phuc
hn.
Mt nghin cu trn mi nghn ngi 29 quc gia so
sanh mc thoa man cuc sng trung bnh mi nc vi
sc mua trung bnh (xem hnh 9)1. No cho thy nhng nc
ngheo, sc mua va mc thoa man cuc sng ro rang co
quan h vi nhau. Tuy nhin, mt khi cac nc giau mc
phn na nc My, th hoan toan khng co mi lin h gia
tin bac va hanh phuc.
122

Mc
thoa man cuc sng
an Mach

Trung Quc

Chil
Brazil
Achentina

n
Nigeria
Lithuania

Ireland

Phn Lan

Ty Ban Nha
B ao Nha

Th Nh Ky
Han Quc
Hungary
Estonia
Rumania
Belarus
Latvia
Nga
Bulgaria

Thuy Sy

Ha Lan Canada
Na-Uy
Y
c

My

Nht

Sc mua
My = 100
Hnh 9: Mc thoa man cuc sng va sc mua 29 nc

Nhn vao tng nc c minh hoa bn trn se thy ro.

Nhng ngi My rt ngheo th t hanh phuc hn, nhng trai
lai tin khng anh hng n hanh phuc. La mt trong s 100
ngi My giau nht th ch co thm chut xu t l hanh phuc
thi.
Hoc xem xet nghin cu v 22 ngi trung x s, thi gian
u ho co ve nhn nh. iu o keo dai khng lu. Ch trong
mt nm, nhng ngi trung s khng hanh phuc hn chut
nao so vi trc y.
Thm bng chng na: sc mua thc t ba nc giau t
nm 1950 n nm 2000 tng ln gp i, tuy nhin mc
hanh phuc khng tng c chut nao. Khi t nc tr nn
123

giau co hn, chng trm cam tng vot, ngi mc chng trm
cam cung tre hn nhiu.
Chng c th rt nhiu. Kinh t kha hn co ngha la ban
hanh phuc hn so vi luc ban rt ngheo. Nhng mt khi ban
a n ngon, mc ep, va nha ca ang hoang, tr nn giau
hn na co le se khng lam ban hanh phuc thm c.
Vao th ky 19, John Stuart Mill a ra lp lun xut sc v
iu nay ma tht ung chung ta khng mun giau co, chung
ta ch mun giau hn ngi khac thi. Khi mc sng c
nng cao nhng moi ngi cung th, chung ta khng cam
thy sung tuc hn. Chung ta qun rng xe c va nha ca cua
mnh tt hn trc nhiu, v ban be chung ta u i chic xe
tng t va cung co nha ca xinh xn nh th.
Ngay by gi, ti ang sng Nam Phi. y ti cam thy
giau co. chu u hay My th ti khng thy th. Cam giac
cua ti chng lin quan g n vic ti giau n mc nao, ma
moi chuyn ch lin quan n nhng ngi khac giau n mc
nao ma thi. Mc sng Nam Phi thp hn nhiu, v th ti
cam thy giau co, th thi.
Kim tin cung au n va phc tap lm. Ngay 8 thang 4
nm 1991, mt cu chuyn trn trang nht tap ch Time nu
ln cai gia phai tra cho nhng ngh thanh cng:
61% trong s 500 nha chuyn mn noi rng kim sng thi
nay oi hoi qua nhiu cng sc n ni kho co th co c
thi gian hng thu cuc sng.
38% noi rng ho phai ngu t i kim tin nhiu hn.
69% noi rng ho mun c chm rai tr lai va sng cuc
124

sng th gian hn; ch 19% mun co nhp sng nhanh hn

va hao hng hn.
56% mun co thm thi gian danh cho nhng mi quan tm
va s thch ca nhn, va 89% noi rng iu quan trong vi
ho la danh nhiu thi gian hn cho gia nh, iu ma ngh
nghip cua ho kho co c.
Hin tai chung ta ang nh th nao? Co nhiu ngi trong
chung ta thoat ra khoi vong ln qun cua cuc sng bon chen
khng? Khng. Chung ta vn chay theo ng tin vi nhiu
thi gian hn. Mt ngi My by gi bnh qun mi nm lam
2000 gi. Tc la nhiu hn nm 1980 hai tun! Va mt cp
v chng co con thu nhp trung bnh hin nay lam vic 3918
gi, tc la tng hn bay tun so vi ch cach y 10 nm.
Co thm nhiu tin co th la mt cai by, dn n chi tiu
nhiu hn, nhiu rang buc hn, nhiu u lo hn, nhiu thi
gian quan ly tin bac hn, nhiu duc vong hn, nhiu thi
gian cho cng vic hn, t la chon hn v cach s dung thi
gian, va giam i tnh c lp va nng lng cuc sng. Phong
cach sng cua chung ta troi cht chung ta vao phong cach
lam vic.
Chung ta cn bao nhiu nha ca va xe c n bu cho
nhng ln nhi mau c tim hoc trm cam?

Nhiu hn vi t hn: Nhiu nng lng cuc sng

hn vi t tin hn
Joe Dominguez va Vicki Robin tao ra bc t pha tuyt vi
trong t duy v tin bac va thoa man cuc sng trong cun
sach ban chay nht cua ho Tin bac va cuc sng cua ban.2
125

Cach nhn su sc cua ho, tin la cai chung ta anh i bng

nng lng cuc sng.
Khi kim tin, chung ta ban thi gian cua mnh, ma thc ra
la nng lng cuc sng cua chung ta. N lc kim sng lam
tiu hao cuc sng cua chung ta.
Chung ta khng lng ht c cng vic lam tiu hao cuc
sng cua chung ta bao nhiu nng lng. Chung ta anh gia
qua cao nhng g chung ta anh i. Tht la h, nh Dominguez
va Robin ch ra:
Co phai ban ang lam t hn nhng g ban ang
phai lam, va mang v nha t tin hn mc ban cn?
Hay ban co ang kim tin nhiu hn mc ban cn
co s thanh cng? Muc ch cua s tin kim thm
c o la g? Nu no chng v muc ch nao ca, th
ban co mun lam vic t hn va co nhiu thi gian
hn lam nhng iu quan trong vi ban khng?
Nu no phuc vu mt muc ch nao o, th no co ro
rang va lin quan n nhng gia tr cua ban, em
lai nim vui trong luc ban lam vic khng? Nu khng,
cn phai thay i nhng g?...
Khi ban pha v mi lin kt gia cng vic va tin
bac, ban se t tao cho mnh c hi kham pha cng
vic thc s cua ban co th rng hoa ra no hoan
toan khng lin quan g n cai ma ban ang lam
kim tin.
Phng thc 80/20 em lai nhiu nng lng cuc sng
hn vi t cng sc hn.
126

Thng qua vic danh dum va tch luy tin bac, chung ta
tranh c vic anh i nng lng cuc sng v tin bac.
Vi u thu nhp t u t, ta co th chm dt vic vt kit
nng lng cuc sng cua mnh thng qua cng vic khng
hoan thanh. Chung ta chon ly cng vic va thi gian cho
chung ta. Bng cach lam nhng g quan trong i vi chung
ta va nhng g chung ta thch thu, chung ta se tng gp bi
nng lng cuc sng cua mnh.
Chung ta co th quyt nh s dung khoan danh dum lo
cho cuc sng va phong cach sng ly tng cua mnh. Co
th lam vic sau thang mt nm, ri i du lch quanh th
gii hoc thc hin mt d an nao o cung vi gia nh.
Hay lam vic ba ngay mi tun, u n hng ky ngh dai
cui tun. Chung ta co th nhn lng thp hn va lam vic
ni mnh mun, hoc lam ng chu cua chnh mnh.
Thay v ng tin cai tr cuc sng cua chung ta, lam cho
cng vic y ap lc hay au kh, chung ta co th s dung
ng tin gianh lai vic kim soat cuc sng. Chung ta co
th tp trung nng lng vao ni chung ta cam thy v lo,
sang tao va bng long.
Hay s dung thi gian va tin bac mt cach thng minh.
Lam cho cai t o i xa hn. Cht lng va gia tr cua thi gian
se tng vot mt khi chung ta kim soat c chung.
Thanh cng co th la t anh bai mnh. Chung ta hy sinh
s t do va thi gian cua chung ta kim tin, tin chc rng
ng tin se lam cho chung ta hanh phuc hn, nhng no khng
lam c th. Tt ca nhng g chung ta lam la lang ph nng
lng cuc sng cua chung ta mc cao cha tng co.
127

Phng thc 80/20 pha v th b tc. Chung ta lam ra t

hay nhiu, th chung ta vn danh dum, u t va lam cho
ng tin sinh si c ca. Chung ta t quan tm n ngh
nghip cua chung ta hn la vui thu vi cng vic cua mnh.
Khi chung ta danh dum c phn nao o, th nhng khoan
danh dum o se nui dng s c lp cua chung ta. Chung
ta s dung cuc sng cua mnh cho nhng g chung ta quan
tm n nht.

Phng thc 80/20 co li t tin bac

Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20 cua ban

Vit ra ch n ly tng tao nn ky cng.

Trong lp hoc ai hoc Yale nm 1953, ch co 3% vit ra
nhng muc tiu tai chnh tng t nh ch n 80/20 cua
chung ta. Hai mi nm sau, nhng nha nghin cu phat hin
ra rng 3% nay co nhiu tin hn tt thay 97% con lai!
Hay vit ra ch n 80/20 cua ban ngay hm nay. Co phai
la:
Khng lo lng v tin bac?
Co th co u tin lam cng vic ban mun va sng cuc
sng ban mun?
Co u kha nng mua mt cn nha?
Khng con cn phai co hai khoan lng sng?
c lp v tai chnh mt la tui nao o, co th sng bng
thu nhp t u t cua ban ma khng cn lam vic kim
tin?

128

Tr thanh triu phu?

Mt s muc tiu khac?
Co phai ch n 80/20 cua ban cc ky quan trong i vi
ban khng? Tai sao?
Tin ch la phng tin, ch khng phai cu canh. Tin bac
la c t do, ch khng phai n l; v s an toan, ch
khng phai la lo u. Tr phi tin bac c s dung em lai
cho ban nhiu t do va hanh phuc hn, tch luy tin bac la
mt ganh nng.
Cu th hn, ban mun thoat khoi lo toan v tin bac ?
c thi, nhng iu nay co ngha la g? u sng ma khng
co thu nhp trong sau thang? Hai nm? Co mt s tin nao
o trong ngn hang?
Ban rt thch co mt cng vic khac tra lng t hn? c
thi. Cng vic o la g? No tra lng ra sao? Chi ph hang
thang la bao nhiu? iu ang mng la no co th thp hn
nhiu co le do t tn kem v ao qun hn. t chi ph i lai
hn, hoc kha nng sng trong mt khu vc t t o hn.
Helen va James la hai lut s gn n tui 30. Ho gp nhau
trong cng vic, yu nhau va i n hn nhn. Ho lam vic
cho mt cng ty lut rt manh Bullie Brake & Desmay, va
lun thng tin. Vn duy nht la ho ghet cng vic va cng
ty o.
ch n 80/20 i vi Helen va James la ri khoi cng ty
va khi u cho mt gia nh. Helen se xin thi vic. James
mun lam cho mt hi t vn phap ly t thin, ngay ca c
tra lng t hn nhiu. Ho lam c iu o bng cach nao?

129

Bc 2: Tm ra l trnh 80/20

Chnh v lai kep, nn tin bac tr nn tp trung trong tay s

t ngi. V th co mt, va ch mt ma thi, l trnh 80/20
khng sai i u c co u tin - tit kim va u t
theo cach kha d d nht.
Co nhiu cach danh dum. Lp k hoach chi tiu la mt cach.
Lp k hoach chi tiu khng co tac dung bi v co nhng
khoan chi khng ng n lun cun phng ban khoi li i.
Hanh phuc thay, vn con co l trnh 80/20 d dang
danh dum.

AARON KE VE B QUYET DANH DUM DE DANG

Toi thch y tng lam c mot so tien nao o, khong phai
e thanh trieu phu, ma la e co mot khoan tien mua can nha cho
rieng mnh. Aaron bao Alison. o la ch en 80/20 cua toi,
nh Richard goi, la ni toi muon en.
Nhng luc o toi ngh: Toi co the danh dum bang cach
nao? Me cha bao gi lam c. Toi cung the. Nam ngoai, Richard
bao toi danh dum. Toi a co gang thc s. Nhng en cuoi thang
chang con lai la bao, th hoi toi danh dum bang cach nao? The roi
Richard noi, cung co mot cau tra li cho ieu o.
Danh dum la tren het, anh ay bao. Phuc vu cho mnh trc
tien. Tc la cau e danh 10% tien lng trc khi chi bat c
khoan g. T khac cau tiet kiem c. Khoan tiet kiem c a
vao tai khoan tiet kiem ac biet ngay ngay nhan lng. Cau khong
the tieu c v no a b chuyen i roi.
Nhng the th cung chang khac g may, toi noi. Neu toi

130

khong co tien vao au thang, th toi se het tien nhanh hn. en

cuoi thang toi se chet oi. Nhng Richard bao khong, khong giong
nhau au, cau se thay.
Anh ay noi ung. Thc long toi khong nh khoan tien o.
Toi phai keo dai hn, bi v trong tui co t tien e chi tieu hn.
Toi khong the tin c. Trc o, toi tin chac la mnh khong co
kha nang danh dum. Toi a xoay x c trong 12 thang va toi
con co the tiep tuc mai mai. Noi thc, cau cung lam c thoi,
Alison a, ai cung lam c. Cau khong nhn thay tien va no giong
nh cau b anh thue nhieu hn va kiem c t hn vay thoi.

elen va James quyt nh lai cng ty Bullie Brake

& Desmay, tit kim va u t 10% tin lng cua

mnh - bng cach t ng khu tr - va tch luy u cui

cung sng vi gic m cua ho. Se mt bao lu?
Helen cung vi James kim c 6500 la mi thang. Sau
khi np thu con 4000 la. Hin nay ho tiu sach s o,
khng tit kim ng nao.
Ho tnh toan rng nu chuyn n mt ch re hn, gn vi
Hi h tr phap ly t thin, ho co th sng vi 2500 la mi
thang, thm ch vi a con theo d tnh na. Hi ch co th
tra cho James 2600 la mi thang. Thu xong con lai khoang
2000 la. V vy ho cn thu nhp t u t 500 la mi
thang tc 6000 la mt nm - bu vao phn thiu.
Ho d nh mua mt cn h gia 60.000 la va cho thu.
Sau khi sa cha, bao dng, va np thu, ho se kim c
6000 la mi nm. V th, ho cn khoan tit kim 60.000
la thay i cuc sng cua mnh.

131

Mi phn trm lng hang nm cua ho la 7800 la. Nu

ho u t 10% s tin, trong 6 nm ho se c 66.000 la.
Ngay ca mc 5%, nu c min thu, ho se tch luy c
gn 67.000 la trong bay nm.
L trnh 80/20 c ban kim c khoan tin ban cn

Danh dum va u t 10% thu nhp cua ban trc khi nhn
c tin bng cach t ng chuyn vao mt tai khoan tit
kim.
Hay lam iu nay cang sm cang tt trong cuc i co
ngha la NGAY BY GI!
Chn thanh ma noi, y la 95% li khuyn ma ngi ta cn
n. y la cach d dang chm dt nhng lo toan v tin
bac. Khng co cach nao khac co sc manh lu dai nh vy ca.
Tinh hoa cua l trnh 80/20

Ban co th n c ch nhanh hn khng?

QUA N G CA O
u t bao am
100% an toan
Thu nhp t 12% n 20%
Thu nhp khng chu thu
Khng tn ph
Khng co mc ti thiu - ban co th bt u bng 1 la
Ban phai lam g ?
Thanh toan toan b s tin n cua ban

Khng co u t nao tt bng thanh toan khoan n trn the

tn dung cua mnh.
132

Loai u t tt tip theo la cho v hu tt ca nhng n

nn khac cua ban. Bt u vi khoan ln nht. Cho du o
la cm c - ky phiu bt ng san lai sut hin nay rt
thp, hu nh khng th tm ra vu u t nao co sc hp
dn ngang vi vic thanh toan khoan cm c, khi ban co
tin tit kim lam iu o.
Ct bo the tn dung i. Ban buc phai chi tiu t hn. Nu
ban cn mt chic the, th kim mt the ghi n ban ch
co th tiu nhng g ban co trong ngn hang.
Phai bit chon loc hn khi mua ac. Ch chi tiu cho mt
vai th thc s lam ban hanh phuc. Chi nhiu vao phn
20% se em lai 80% nim vui, va chi t hn cho nhng th
khac.
Hay t hoi, Ta co thc s thch mon ma mnh bo tin
ra hay khng? No co thc s nm trong 20% nhng th
em lai cho ta 80% s thoa man trong chi tiu khng? Nu
khng, th loai no i. Ban se co nhiu tin hn cho 20% chi
tiu tt nht va nhiu nng lng cho cuc sng hn na
- Ban khng cn danh qua nhiu thi gian co c.
Chon nhng vt re tin hn nhng em lai phn ln li ch.
Chic xe a s dung hai nm ri vn tt 95% nh xe mi,
vi ch 60% chi ph. ac a qua s dung co th co gia
ch bng 20% mi.
Vi tin danh, hay mua lai nhng tai san ha hen em
lai thu nhp hoc tng gia: v du nh t ai hoc bt ky
tai san g, nhng mt hang ngh thut,...
Tit kim mt na bt ky khoan tng lng nao, tng khoan
tit kim t ng trc khi no vao tai khoan cua ban.
133

Tng v sinh hang nm - vt i nhng th ba bn. Cho i

nhng th lt vt, ban nhng th co gia tr va u t t
khoan tin thu c o.
Ve mt biu thu nhp va chi tiu hang thang treo tng.
No se khuyn khch ban ct giam chi ph va tng thu nhp.
Xem v du hnh 10.
Chun b mt biu thu nhp, chi tiu va thu nhp t u
t hang thang, vi d kin khi nao thu nhp t u t se ap
ng c nhu cu chi tiu hang thang cua ban. o la cai
ngay c lp v tai chnh cua ban: Ban khng con phu thuc
vao cng vic kim sng. Hnh 11 k tip la mt minh hoa.
Bo i mt hang muc chi tiu. Ct tin qua mt bn. iu nay
khng ch em lai cho ban nim vui ln hn, ma mt cach ky
b no con lam tng thu nhp cua ban.

thu nhp

chi tiu
$
mi
thang

chi tiu
thu nhp

Thi gian (thang)

Hnh 10: Biu treo tng cua Elizabeth v thu nhp
va chi tiu hang thang

134

thu nhp hang thang

$
mi
thang

chi tiu
hang th
ang

d oan

u t
p t
thu nh

Thi gian

Hm nay

Ngay c lp

Hnh 11: Biu v c lp tai chnh cua Donna

Lai kep co khac vi u t hay khng?

Lai kep co sc manh to ln, nhng ch co tac dung vi ban

mt khi ban tit kim va u t, trong tai khoan tit kim lai
sut cao, hoc nhng u t nh trai phiu, bt ng san
hoc nhng tai san khac ma chc chn se co gia. Hay cn
thn vi nhng tai khoan ngn hang cua ban ngn hang
thng anh la nhng khach hang khng cn thn, va nhiu
tai khoan c cho la lai sut cao rut cuc chng c g.
T l lai u t nao la thc t?

Th du cua ti gia nh mc lai u t t 5 10%/nm. Tuy

nhin co hai th phai cn trong. Th nht, ban phai tm cach

135

tranh thu. Hu ht cac nc u co loai tai khoan min thu

c bit i vi nhng ngi gi tit kim va u t nho,
nhng ban phai cn thn a nhng khoan u t cua mnh
vao nhng tai khoan nay.
Th hai, chung ta ang thi ai ma lam phat va lai sut
nhiu ni nm im cc tiu ca 50 nm tri. V th cn
phai thm do chung quanh xem, thm ch co lai 5% cung
c. Tai khoan ngn hang cao nht cung ch c 3 4%.
Cac hnh thc u t rui ro thp khac cung co th cn thit.
Ban nn u t vao u?

Muc tiu c ban la kim c khoan tin li dai han t nht

la 5% mi nm vi t rui ro nht.
Th nht, thanh toan tt ca n nn.
u t vao nhng tai khoan tit kim khng b rui ro nu
lai sut la 5% tr ln.
Ban cung co th u t vao trai phiu chnh phu hoc
cng ty co th thu c trn 5% (tra lai sut).
u t trc tip, dai han vao bt ng san phu hp co th
la nha cua ban cung hp dn. Gia bt ng san dai han
- thc cht la gia t nm di tai san tng 8%/nm. Ngun
cung cua t ai la c nh, tuy nhin cu co xu hng tng
cao, b chi phi bi nhu cu v nha rng hn, ngi nha th
hai, va s lng ngi trong mt h giam xung. Trong khi
dn s va cua cai ang tng ln v du, hu ht nhng khu
vc hp dn va m ap cua My va Nam u hoc nhng
thanh ph ang m rng bt ky ni u - t ai la ca t
cc tt y.
136

Phai thn trong vi th trng chng khoan. No co th sut

gia lin tuc. Nu ban co u tin u t, hay cn nhc quy
u t chng rui ro, loai quy khng b anh hng do dao
ng cua th trng chng khoan. Loai quy nay co th rui
ro thp hn va hp dn hn quy tng h truyn thng,
thng phu thuc vao s ln gia cua th trng chng khoan.
Hay tranh xa nhng g - c phiu, bt ng san, hay xu th
nong co gia tng vot gn y. Bong bong se n thi. Ch
cho n khi gia sut giam va n nh. ng bao gi nhay vao
th trng tri sut qua nhanh. Trong ngn han, c bam vao
nhng u t an toan ngay ca khi ban ch kim c 5%.
Ban co bt u kinh doanh ring khng? Hu ht nhng
nha triu phu tr nn giau co bng cach bt u cng vic
kinh doanh. Nhng hay coi chng, c 20 doanh nghip mi
ch co mt la thanh cng ma thi. Co le 99% tin lai xut
phat t 1% cng vic kinh doanh mi. Liu ban co nm
trong 1% may mn o khng?
Ch u t vao mt lnh vc kinh doanh mi nu ban co
nhng khoan tit kim khi cn dung n. ng mao
him anh mt moi th. Nu m ban khng ngu c, th
ng u t. Tr nn cc giau co le se khng lam ban hanh
phuc. o la mt canh bac t hai y.
Nu ban say sa vic khi s cng vic kinh doanh cua
mnh, hay i n khi ban co u tin trang trai cho tht
bai. Hoc la u t vao nhng nganh t rui ro oi hoi t vn
v du nh m mt quy ban hang ch ln cn, mt dch
vu nh ct co hoc ra xe, hay dch vu giao hang bng xe
ring chng han.

137

Bc 3: Bt tay vao hanh ng 80/20 NGAY BY GI!

Ban ang nga ba ng.

Ban co th tin v pha trc va yu cu ngn hang khu
tr 10% thu nhp hang thang cua mnh va chuyn no vao tai
khoan tit kim. Khi o ban co th hng n cuc sng
khng lo u v tin bac, ti ch 80/20.
Hoc ban khng th lam c g.
Tin ln. Lam ngay by gi. Ch mt nm phut la xong. Li
ch cho quang i con lai cua ban la ht sc to ln. Hay lam
ban vi ng tin tng nng lng cuc sng cua ban ln
mc tt nh.

ay tng tng rng ban a t giai phong mnh

khoi nhng u lo v tin bac, thm ch co le con

tch luy c s vn nho nho. No se lam ban hanh phuc hn

nh th nao? S giau co mi n cua ban se khc su va cai
thin tnh ban va nhng mi quan h cua ban n u, ma
nh chung ta se thy, b sung thu vui ln nht cua cuc i?
Tin bac va nhng u t v vt cht se phai m khi chung ta
sang tao va trai nghim nhng mi lin kt cua yu thng
thc s.

138

Nhng mi quan h
theo cach 80/20

Moi ngi u git cht cai ho yu thng

Trong th gii hin ai nay,
Tin bac va cng vic c t ln trn
Nhng g yu thng lai hang th ba.
Nhai theo th cua Oscar Wilde

ng trnh ang tr nn rc r. T h v, ng
sang tao a tao nn thin ng trn trai t: c

man nao nhng khu vn sum su ti tt, nhng dong sui

m tri, hang co, cy trai u loai, chim choc ep la ky, cho,
meo, nga, la, thm ch ca mt by kh a c thun hoa.
Nhng ngon nui mun sc lng vao khung canh vn tc.
Xa xa, Adam thy thp thoang bin xanh. Sau khi co c
139

nhng th o, ng i th thn khp ni, chao hoi nhng con

vt, t tn cho chung, nm th cy trai, luc th ra ngoai anh
nng m ap, luc lai ngi di bong cy. Ln u tin trong
i, ng cam thy hoan toan yn tm, thanh thi va hanh
phuc. ng a thanh cng.
Sang hm sau bn tach ca ph, ng sang tao cht hoi:
Con thch no khng?
Tha co, Adam noi, tht kho tin. Ngi a lam ht sc
tuyt vi. Cn nha va khoanh sn tht hoan hao. Khu vn
th trang l. Tuy nhin, con cam thy thiu iu g o, du con
khng th hnh dung ra c.
A, ta cung suy ngh n iu o ti hm qua, ng sang
tao noi. Con hoan toan ung va ta se lam ngay.
Ngi ngh n cai g? Adam hoi.
Ngi nao o con yu, con thy th nao? ng sang tao
hoi.

Hay mt d ban cua th ky hai mt

Thng trng mt khu vn Eden va ngai a ngi

an ng ma ngai tao nn vao. Dong sng mang nc ti cho
khu vn chay t Eden. c Chua tri a ngi an ng vao
o chm soc khu vn. Va Thng noi: Con se cai
quan chim, ca va moi sinh vt, ng thi chu trach nhim
chm soc cho tt ca chung, v li ch, con co th n tht chung,
vi iu kin rng chung tip tuc sinh si nay n.
Thng thy tt thay nhng iu ng ta a lam va u
tt ep ca. Va ngi an ng ng y.
140

Hm sau, Thng bao ngi an ng, con mt mnh

nh th khng hay lm. Ta se tao ra mt ngi phu n con
co th yu thng, tao nn mt gia nh, va an hng cuc
sng cung nhau, nui day con cai.
Nhng ngi an ng noi vi Thng , Ngi quyt th
c quyt. Luc u, Ngi bao con phai chu trach nhim lam
vn, chn nui, lo v mi trng sng chung quanh, cung
nh chuyn sn bt va nu nng. Nhng th o la mt cng
vic toan thi gian ri. Xin hiu cho con, con yu thch cng
vic cua mnh, no rt ang lam va khu vn tht la dn da.
Lam th nao ma Ngi mun con danh thi gian cho nhng
th nao la tnh yu, gia nh va mi quan h? Con co th thy
moi th ang tr nn qua ri rm. Chung ta hay yn nh
th ch co Ngi va con va tt ca chim mun trn tri, c khng a?
Th la Thng gai u va t hoi khng bit th gii nay
tin n cai g.

h co mt hanh phuc duy nht trn i, George

Sand tng vit, o la yu va c yu.

Carl Gustav Jung, mt nha tm ly ln noi, Chung ta cn

ngi khac thc s la chnh chung ta. Chung ta tao ra y
ngha cua cuc sng thng qua cac mi quan h.
Nhng y chnh la vong xoay. Cuc sng hin ai lam cho
cang ngay cang kho tm thy, nui dng va duy tr tnh yu
va mi quan h. Co le nu khng nhn ra iu o, th chc
chn khng khang c lai no, phn nhiu chung ta se chon s
lng nhiu hn nhng quan h kem cht lng hn. Chung

141

ta co quan h nhiu hn, nhng y ngha lai t hn. Va quan

h lang man cua chung ta cha bao gi b e doa va lang
tranh hn luc nay.
Tt ca chung ta u bit rng ngha vu cng vic khn cp
va cng ngh hin ai cung nh may vi tnh, Internet, va in
thoai di ng ang gm nhm dn cuc sng cua chung ta.
Xu th nay c cng b nhiu nht My. Cach y 20 nm,
phn na s ngi My a lp gia nh tuyn b rng ca gia
nh chung ti thng n cm vi nhau; gi y t l o giam
con mt phn ba. Phu n i lam nhiu hn, t ngi lp gia
nh hn, nhng ngi a kt hn co t con hn, s ngi me
cha kt hn gia tng, mong mun gia nh co ng ngi t
ngt giam, t l ly hn tng nhanh, va thi gian b me va con
cai danh cho nhau giam hn.
Nhng xu th o phan anh ap lc kinh t ngay cang tng
va s lan toa m cua nhng u t v tin bac. Nh nhng
chi ph c nh khac, gia nh va s con trong gia nh
ang giam v qui m.
Theo xu hng kinh doanh, ngay cang nhiu gia nh tm
kim cac hoat ng bn ngoai - gi tre, chm soc tre em, nu
nng, git giu, lam vn, t chc tic sinh nht cho con cai,
chm soc ngi bnh va ngi gia - nhng cng vic trc y
an vao quan h gia nh.
Ngay cang co nhiu gia nh cn hai ngi i lam duy
tr mc sng. i vi nhng ngi theo li sng nhanh, lam
vic cho ca i la oi hoi hi nhiu va ho thy kho phu hp
vi trach nhim cua gia nh truyn thng.

142

BOB VA JANE
Hay gap g hai ngi ban than cua toi, Bob va Jane. Ca hai
eu vui nhon, co phong cach song soi noi, i khap ni v cong viec.
Khi toi gap ho, ho a co hai a con gai de thng Emma 9 tuoi
va Anne 11 tuoi - mot con cho xin xan va hai can nha ln. Ca hai
eu giup nhau viec nha. Hau het ban be la ban cua ca Jane va
Bob. Khi Jane co mot d an Brazil trong ba thang, co ay em
bon tre theo, Bob sang tham vao tuan ngh phep va nhng ngay
cuoi tuan ranh roi. Trong th co ve on ca, nhng toi thay lo ve ap
lc tao ra do nhu cau thi gian cua ho khac nhau. Khong biet ho
co b chia la khong nh?
Tam nam sau, ho ly d - van la ban be, nhng ton thng va
hoi tiec. Ho co hanh phuc hn khi xa nhau? Toi khong tin. Ho a
co moi quan he tuyet vi, ho tr lan nhau va giup cho con cai. No
khong the khac hn c sao?
Toi khong chac. Nhng toi tin rang vi ap lc cong viec t
cang thang hn vao nhng nam 1960, hoac neu ho theo phng
thc 80/20 ngay nay - ho se gan ket vi nhau, va t nhat bon
ngi han a hanh phuc hn.

Nhiu quan h hn co tng thm hanh phuc khng?

Nhom nghin cu cua Trng ai hoc Carnegie Mellon a
nghin cu 169 ngi dn a phng c la chon ngu
nhin trong hai nm, theo doi cach s dung Internet cua ho
va anh hng cua no i vi hanh phuc va cac mi quan h.
c tai tr bi nhng cng ty may tnh va phn mm, nhom

143

nghin cu tin tng rng s a dang va phong phu cua

nhng mi quan h c hnh thanh trn mang se giam bt
s c n v mt xa hi va tng thm s khoe khon.
Ca nha tai tr va nhom nghin cu a git mnh chng
hng v kt qua co c. Nhng mi quan h c hanh
thanh trn mang va thi gian danh cho mang cang nhiu, th
ngi ta cang tr nn c c va trm cam by nhiu. Thc
vy, email va nhng phong chat lam tng s lng cac mi
quan h, nhng nhng mi quan h nay ch hi ht, va thi
gian danh cho chung a lam giam i nhng mi quan h
quan trong hn vi gia nh va ban be. S tip xuc nhiu, trc
tip vi mt vai ngi hoa ra cn thit cho s an toan va hanh
phuc lm thay. t lai hoa ra nhiu.
Xu th cac mi quan h nhiu hn nhng t phong phu la
vn gai goc nht i vi nhng ngi kim ra tin thi nay
(tt nhin la ho ri). Giau tin bac nhng ngheo thi gian, va
la nhng tn sung bai th trng, ho mua ly quan h o.
Ti khng co y la ho s dung nha th; mc du co kha nhiu
ngi quen cua ti pht ln nhanh chong a gp phai nhng
khuc mc trong quan h v chng, khng phai hoan toan
khng lin quan n ca m quan h cua ho. (Co tin nhiu, ho
mun co quan h nhiu hn, ch khng nhn ra rng nhiu
la t.)
iu ti mun noi la nhng ngi kim ra tin ky kt quan
h vi ca mt i qun cung cp dch vu chuyn nghip thy
ma phat hoang: ngi ao tao ring, tr ly ring, hun luyn
vin ring, ngi lam mong chn, bac s tm thn, chuyn
vin vt ly tr liu, nha t vn v thc phm, nha thi min,
chuyn vin tr liu, hun luyn vin tennis, c vn giao tip,
144

nhng ngi hng dn tinh thn, va Chua mi bit con ai

khac na.
Hay tt vi ban thn ban, ho noi. Kiu ba hoa ling thong
tip th vn co tac dung. V du, nm 1990 n nm 2000,
s ngi ao tao ring tng ln gp i My, trn 100.000
ngi. Luc ti con lam t vn quan ly, cng ty ti tp trung
rt nhiu vao mi quan h ca nhn vi giam c iu hanh,
va cung pht ln nh vao o.
Nhng ngi thanh cng co t thi gian cho cuc sng
nha, v th ho mua s quan tm bng nhng ba n nhanh,
goi gem va gon vao chng trnh lam vic. i qun tr giup
vic nha lo toan cho gia nh, trong khi nhng ni cung cp
dch vu ca nhn tp hong cho nhng ngi i kim cm.
Tht la mt thiu sot gh gm. Chc chn mi dch vu
chuyn nghip cung cp mt cai g o co gia tr, nhng nhiu
ma lai t - nhng quan h thng mai nh th nay thay th
cho mi quan h c ban cn thit cho hanh phuc.
Nhng ngi chuyn lam thu th c, con nhng ngi
khac th mt.

ai sao sung tuc hn lai khng chuyn thanh hanh

phuc hn? Tai sao s phat at lai n mon cac mi

quan h ca nhn va xa hi? iu o khng phai do ban thn

cua cai gy nn - tt ca nhng th khac u cn bng, tin
nghi, chm soc sc khoe, va kin thc gia tng se nng cao t
do va an toan, va co le s lng na. Ch co sut giam v
cach chung ta suy ngh va hanh ng.
145

Chung ta hoan toan b troi cht bi mt ni am anh lam

nhiu c nhiu. Chung ta cn nhiu tin, hang hoa, ban be,
quan h, tnh duc, s quan tm, tin nghi, nha ca, du lch,
dung hn, va ca s tha nhn cua cng ng hn. Chung
ta sn sang tra gia t cho nhng khat vong nay. Chung ta
u lo nhiu hn va danh nhiu thi gian hn, chu y hn, bo
cng sc nhiu hn va thc long ma noi, phn ln tm hn
va ban thn chung ta hn - lam vic u t va chi tra
cho nhiu th hn.
Tuy vy nn kinh t vn khng anh hng g v no tun
theo mt qui lut khac, qui lut nhiu hn t t hn. i sng
kinh t la mt s kim tm khng dt c nhiu hn t
t hn: nhng hang hoa va dch vu tt hn, nhanh hn, ma lai
re hn. t c lam thanh nhiu.
Hanh phuc con ngi nh thanh cng ca nhn thc s b cung nhng qui lut chi phi mt cach bt bin: t la nhiu,
va nhiu t t. Co mt s anh i khng th tranh c gia
cht lng va s lng. Nhiu hn ngha la kem hn. Ch co
cach tp trung vao cai tht s quan trong vi chung ta - s
t con ngi, quan h, hoat ng, va nguyn nhn ma chung
ta thc s quan tm n chung ta mi tr nn tp trung,
la chnh mnh, manh me, yu va c yu. Khng con cach
nao khac.
Cach c hng nhiu t t trong quan h va cuc sng
la ro rang:
Tao ra nhiu hn t t hn trong cng vic, kim nhiu tin
va nim vui hn vi t thi gian hn, khng no chim mt
cuc sng gia nh va ban thn.

146

Kim c nhiu hn t t hn bng cach danh dum,

sm hay mun ban se co thu nhp t u t chi tra cho
li sng ban mun va khng l thuc vao cng vic qua oi
hoi.
Tp trung vao t ma nhiu: iu g quan trong i vi hanh
phuc cua ban thoa man cng vic, cam nhn v muc ch
ca nhn, va trn ht la mt vai mi quan h co cht lng
nhng g cn phai co, va se tng thng hu hnh, thi
gian rng rai va s gn bo tnh cam.

Cht lng va s lng

Hu nh chc chn rng 80% s thoa man trong quan h
cua chung ta n t 20% hay t hn cac mi quan h.
Tin vui: Chung ta co th tp trung vao mt vai quan
h chnh yu; chung ta khng phai lo lng v nhng
mi quan h khng quan trong.
Hanh ng thuc y hanh phuc: u t nhiu
thi gian, nng lng, s chu y, sang tao va oc tng
tng vao mt s mi quan h quan trong cua chung
ta ma thi.
Hay t cu hoi t l n lc nao phai a vao cac mi quan
h quan trong nht cua ban, s t ma em lai phn ln s thoa
man cua chung ta. Co le, 20% cac mi quan h chu yu nay
chim hn 20% nng lng ma ban danh cho cac mi quan h.
Thm bao nhiu na? 40%? 60%? Tr phi ban danh t nht
80% nng lng quan h cua ban cho 20% cac mi quan h
chu yu, th ban mi co th gia tng hanh phuc cua ban.

147

Tin vui: S thoa man co th tng vot ma khng cn

tng tng s nng lng quan h ln, n gian
ch cn tp trung vao nhng mi quan h chnh.
Hanh ng thuc y hanh phuc: nh hng
lai nng lng t nht 80% nng lng quan
h vao nhng quan h chnh yu.
Tai sao cac cng ty in thoai khp ni trn th gii qui
nh s in thoai cua chung ta co bay ch s? Bi v chung
ta co th nh chui bay s, ch khng phai tam hay chn.
Chung ta ch co th quan tm su sc n mt vai ngi.
Tr khi chung ta gii han vao s ngi la trong tm i vi
cuc sng cua chung ta, khng co ai lam thay c.
S anh i cao nht gia s lng va cht lng xay ra khi
co mt mi quan h, mi quan h co th la trung tm cho
hanh phuc cua chung ta.
Nhng mi quan h hang u
Nhng mi quan h khac

Nng lng
Hanh phuc t
i vi quan h cac quan h
HM NAY

Nng lng
i vi quan h

Hanh phuc t
cac quan h
NGAY MAI

Hnh 11: Chuyn dch nng lng vao nhng quan h chnh yu

148

Ai o yu
Mt nghin cu gn y cua nha tm ly hoc Diener va
Seligman phat hin rng tr mt phn trm ngoai l, moi
ngi trong s 10% cc ky hanh phuc nht ang co mt mi
quan h lang man. Mt thc t c cng b khac la 40%
nhng ngi My a lp gia nh noi rng ho cc ky hanh
phuc, trong khi ch 23% ngi My cha co gia nh tuyn b
tng t. Tm c ngi ban i phu hp la tm ve bc vao
hanh phuc i vi nhiu ngi.
Tuy nhin thi gian, cng sc va tr thng minh chung ta
danh tm kim ngi ban i thng rt han ch.
Giao s George Zipf cua Harvard cho hay rng 70% nhng
cuc hn nhn ng nghin cu Philadelphia nm 1931 la
gia nhng ngi sng ch cach nhau vai day nha, trong
pham vi 30% khu vc ng nghin cu. Toan b Philadelphia
la mt ni rng n ni hu ht c dn khng th bua li
moi ni tm manh tnh cho mnh c. Con tm kim ngoai
thanh ph ha, qun i cho khoe!
Phn ln nhng cu chuyn tnh vn nay n cac khu dn
c trong vung, mt nhom nho ban be, hay ng nghip. Va
nhiu ngi yu theo kiu tram xe buyt. Ho chon ngay ngi
yu u tin xut hin.

Ho

phai long
vi tnh yu.

149

Yu ngay cai nhn u tin thng chng n u. Gn bo

vi mt ngi ca i chu yu da vao s hp dn v tnh duc,
kha nng chn gi la mt s t cc khn kh. Tnh duc la
tuyt y, nhng chng chong th chy, s hp dn o se tr
nn v v. Mi quan h lu dai cn nhiu hn th.
Tnh yu ch thc - s ngng m ln nhau va nim phn
khch co th di non lp bin va lam cho ngay ca nhng
quan h khng tng nht cung co th din ra. Nhng cuc
tnh lang man th chong tan. c hanh phuc lu bn, hay
cn nhc bn phm cht ln hn nh sau:
Co kha nng thn thit vi ngi khac, l thuc vao ho, va
lam ho l thuc vao mnh

Co ba loai ngi:
Ngi chc chn, i vi ho s thn mt va l thuc la d
dang.
Nhng ngi tranh vng bn va thn mt khi cn c
chm soc, ho tm kim bn ngoai.
Nhng ngi hay lo lng, nhng ngi bt nh v tnh yu,
th hin s quan tm kiu ep buc, luc nao cung th - bt
k ngi yu ho mun hay khng.
Mt vai phut ngm ngh se bit c ban va i tng cua
ban se thuc dang ngi nao.1 Vi hai ca nhn chc chn,
trin vong cho mt mi quan h thanh cng la rt cao. Nu ch
mt ngi la chc chn, nhng dang kia se t thch hp hn,
nhng vn con c. Nu khng ai trong hai ngi chc chn
ca, c hi se rt thp.

150

Nu ban thn ban khng chc chn, c hanh phuc lu

dai, ban phai chon i tng cho mnh la ngi chc chn.2
La c quan

Co phai ban va ngi ban tng lai cua ban tm kim may
rui? Khi co chuyn khng hay xay ra, ngi lac quan tm cach
ly giai tam thi hay cu th - sp ang bc hay Ti khng
ngu c n tn na m. Ngi bi quan th cho rng vn
n su gc r, c hu ri Ti lam vic kem coi, vn
o se khng giai quyt c.
Chon ngi ban i la ngi lac quan, hoc ngi sn sang
hoc cach lac quan, iu o co th hoc c.
Kha nng tranh tranh lun gay gt va ch trch cua ngi
ban i

Giao s John Gottman s dung mt phong th nghim tnh

yu quan sat hanh vi cua cac i v chng. C mi ln
th n chn ln ng oan ly hn chnh xac.
Nhng tn hiu nguy him theo Gottman la nhng ln cai va
kch lit, ch trch ban i v chuyn ca nhn, to ra coi thng,
lanh nhat hay lanh am, va khng th nghe ch trch c na.
Hay oan chc rng ban co mt giai oan th thach hai
ngi sng gn gui nhau hn luc cha b rang buc sau cung.
Nu ban thy c nhng tn hiu nh Gottman a ra, hay
ra i.
Thoa thun v nhng gia tr c ban

Chon ngi co cung nhng gia tr c ban v nhng vn

ct loi, nh la tnh chn tht, tin bac, long tt, hoc bt ky
iu g quan trong vi ban.

151

hon ngi yu cho mnh sau khi cn nhc tht ky

cang. ng b cun i trong quan h. Tm kim

xa gn cho ra ngi thch hp. Bit mt vai phm cht ma ban

mong mun nht ngi ban i. Th nghim. Kim chng
xem mi quan h co thc s n thoa trc khi ban gn bo
hoan toan. Hay c thong tha. Co nhiu giai oan va bc i
cua s gn bo o - ng vi va. Cam nhn chc chn cn phai
c hnh thanh mt cach t nhin.
Bt ky quan h nao cung cn co mt vai yu cu cn thit.
Thng chung ta khng tm hiu tht ky nhng yu cu o la
g, v th chung ta hanh ng mt cach bc phat: phung ph
hu ht nng lng cua chung ta vao nhng hanh ng chng
i n u ca.
Tin vui: Tp trung vao mt vai iu quan trong tao
nn tt ca khac bit gia thanh cng va tht
bai trong quan h.
Hanh ng thuc y hanh phuc: trong mi quan
h chnh yu, xac nh mt vai bin phap dn
n hanh phuc ln nht. Tp trung n lc cua
ban vao o.
Mt ngi ban khn ngoan co ln bao ti:
Chung ti rt khac nhau va nhng iu khng quan
trong i vi ti lai thng rt quan trong i vi v
ti, va ngc lai.
Trong hn nhn cua chung ti, y thc s la vn
i vi c y. C y mun ti v nha ung gi. C
y mun lun lun co th trng cy vao ti. C y
152

yu hoa. C y thch ti h tr trong cac d an cua

c y. C y thch co c nhng iu ngac nhin.
y la nhng iu khng thc s cn thit ma ti
mun lam cho c y nht. Ti co th a c y i n
ti di anh nn lung linh, ti co th mua cho c y
chic xe ma ban thn ti cung thch, a c y i ngh
mat, ti co th lam tt ca nhng vic khac na, nhng
chng co g gy n tng cho c y nu ti khng ap
ng nhng nhu cu c ban ma co y ngha nht i
vi c y.
ng lam cho ngi khac iu ma ban thn ban thch. Lam
nhng g ngi ban i cua ban cn.
Mt i v chng khac gp nhiu vn trong hn nhn.
Trong mt phut v t, ngi v th l, iu ma Peter khng
nhn ra la nu c mt hay hai tun anh y ch cn mua v
cho ti bo hoa, th vic g ti cung lam cho anh y ca.
Tht ang bun va v c bit bao: mt c gng nho be ung
theo yu cu, lai c phn thng ln n vy. Co bao nhiu
cuc hn nhn la nhng manh t kh cn, khng tnh yu
bi v nhng nhu cu n gian cua ngi ban i khng c
ap ng? Tuy nhin, dong sui tnh cam co th lai d dang
chay va tun trao tr lai.

Nhng gia nh hanh phuc

Ngay trc luc Nam My b chinh phuc, ngi da o Peru
a phat hin nhng chic thuyn bum cua Ty Ban Nha
chn tri. Khng bit c thuyn la cai g, ho khng nhn ra

153

c nhng con thuyn o ch qun i. Gia s nhng con

thuyn o la mt hin tng la cua thi tit chng han, th
ngi da o a khng chu y n li canh bao.
Chung ta cung t mnh tc i kin thc cn thit nu
chung ta khng bit mnh tm kim cai g. Mi quan h cua
chung ta khng phai ch la nhng quan h lang man, nhng
ngi quan trong i vi chung ta tt nhin bao gm con cai
chung ta. Nhng ai trong chung ta khng co tui th hanh
phuc thng lp lai khun mu sai lm nh b me, bi v
chung ta khng bit hanh phuc gia nh co anh hng nh
th nao.

Nhng gia nh

hanh phuc u ging nhau,

mi gia nh

bt hanh
theo cach

th bt hanh

ring

cua no.

Tiu thuyt Anna Karenina cua Tolstoy

Co mt cng thc cho nhng gia nh hanh phuc ma chung

ta co th bt chc.
Nhng gia nh hanh phuc ap dung xon c tnh yu

Hu ht cha me u yu con cai, nhng trong nhng gia

nh hanh phuc cha me th hin tnh yu thng moi luc.
Nui con tht la kho khn. S d di cua cuc sng gia nh
manh n ni ch co th co hai chiu hng.
Mt la xon c i xung. Tre con khoc, bon nhoc lam b ,
chuyn rui ro xay ra. Cha me b cng thng thn kinh, phan
154

ng bng cach la mng hay phat. Tui nhoc cang khoc to hn.
S vic tr nn cang luc cang t hai.
Chiu hng khac la xon c i ln. Bon nhoc d thng,
thch mao him, ti ci. Chung thch hoc va chm chu. Thm
ch ch cn s co mt cua ngi me la chung a thy an toan
va hanh phuc. Cha me t hao v con cua mnh va co c ch yu
thng nho nho, lam cho bon tre cang chi ua va vui ve hn.
iu nay lai gi tnh yu thng nhiu hn t cha me,
Ca hai ng xon c u rt ro rang trong gia nh, tuy
nhin trong nhng gia nh hanh phuc nhng xon c tch
cc ln at xon c tiu cc. Thi gian tri i, tre con trong gia
nh hanh phuc tr nn an toan va bng long hn, va se cung
c thng xuyn nhng xon c tch cc.
Cha me tao nn khng kh bng nhng vic lam ngay t
ban u cua mnh, khi gia nh va mi bt u va a con
u long ra i. Bng cach tao ra va cung c nhng xon c
tch cc va xoa i nhng vong xon tiu cc, cha me se t t
nhng chc chn tao dng c mt gia nh hanh phuc.
Cai thu lai c nh nhng hanh ng yu thng t rt
sm cua cha me la rt ln. Ch cn c gng chut xu, a co li
rt nhiu, i vi bon tre va ca gia nh.
Nhng gia nh hanh phuc s dung nhng gop y tch cc
nhiu hn tiu cc

Nhng nha nghin cu tai mt trng hoc lu y rng thy

c giao khen nhng vic tt va qu trach hanh vi xu. Theo
mt th nghim, thy c giao c hun luyn khen ngi ca
vic tt ln hanh vi tt va gia l hanh vi xu. Khng lu sau
hanh vi xu phn ln bin mt.
155

 nha cung vy, khen ngi co hiu qua hn nhiu so vi

qu trach, tao nn xon c i ln. Phng thc 80/20 chu
trong vao khen ngi khen ngi d dang nhng em lai li ch
ln lao cho a tre trong sut cuc i no. Khen ngi i vi
s phat trin cua con tre nh nc i vi cy: mt s khuyn
khch con con cung dn n nhng oa hoa n r. Mt a
tre co nng lc va co muc ch ro rang se co mt tac ng ht
sc tch cc i vi ngi khac sut cuc i. Mt li khen nho
i vi mt a tre hm nay se co nhng li ch lu dai to ln.
Tm cach m s ln ma ban va v hoc chng noi c
va khng i vi con ban. Hay c gng mt cach co y thc
noi c nhiu hn va khng t lai. Tun ti m lai, xem
th co khac g khng.
Nhng gia nh hanh phuc co cha me lun sn sang va rng
lng v thi gian cua mnh

Mi rang buc cht che gia cha me va con cai tao nn s

an tm va hanh phuc sut cuc i.
Tre con khng hiu c khai nim thi gian cht lng,
chung mun s chu y moi luc. Chung ung o. Phng thc
80/20 la danh nhiu quan tm va tnh yu cho t ngi hn,
nhng ngi ma chung ta quan tm nht. Tt ca thi gian
danh cho mt trong nhng a con cua ban u xng ang
ca, vi s tng thng to ln cho a tre, vi nhng ngi
khac trong gia nh va cho xa hi.
Nu ban thc s khng co nhiu thi gian cho con, phai
am bao la ban ang ni khac hoc khng thy c - vng
mt th chp nhn c, nhng qua bn rn khi ban ang s
s trc mt la khng th c.
156

Nhng gia nh hanh phuc co cha me thng yu va sng

vi nhau

Tre con rt nhay ben va gioi trong am phan. Chung thch

chi tro kch ngi nay chng lai ngi kia. Chung thy xung
khc ly thu va i khi co quyn lc na.
Bng moi gia, dep nhng tro nh vy ngay. Cha me cn th
hin cho con cai thy rng ho yu thng nhau, ngay ca khi
ho pht y. Cai c la lam cho tnh yu thng chin thng
s cau bn cung se lam ban thy hanh phuc.
Gia nh hanh phuc co th ng u vi tai ng va con
kho day

Nhng gia nh hanh phuc, noi chung, khng phai lun co

nhng luc d chu hn gia nh khng hanh phuc. Chng qua
ho ng u tt hn vi nhng thach thc.
Nu ban co con, hay chun b tinh thn v kha nng co con
kho day. Tre con la mt thc th t do kho oan trc c
va chung co th lam ban b sc.
Mt s ban co con trai rt kho day, tuy nhin a i pho vi
no rt tt. Ti hoi ho lam cach nao.
Chung ti theo lp hoc lam cha me, ngi cha noi. Ho
chia vn ra lam ba loai. Co nhng vn cua ring chung
ti, do cha me hoc nhng ngi khac trong gia nh gy ra.
Ri co nhng vn chung do con cai va gia nh tao ra. Va
co nhng vn ring cua con tre, v ban cht, khng lin
quan n gia nh. Mi loai oi hoi mt giai phap khac nhau.
Khi c t vn, chung ti mi thy rng, ngi v noi
thm, phn ln nhng xung khc bt ngun t nhng vn
cua con trai cua chung ti. Chung ti c hun luyn thay
157

i cach phan ng cua mnh, khi Charles (cu con trai) co vn

. Chung ti a ra nhng ngh vi no va no quyt
nh no se lam g. iu nay lam giam bt xung khc trong gia
nh n ba phn t; cuc sng gia nh chung ti tr nn
hanh phuc hn nhiu. Charles vui ve hn, bi v chung ti
khng con luc nao cung bao no phai lam cai nay lam cai kia.
Gia nh hanh phuc lun a ra qui nh nhng khng bao
gi rut lai tnh thng

Hnh phat co tac dung, nhng ch khi nao nhng gii han
v hanh vi co th chp nhn la hoan toan ro rang, v th, a
tre bit no ang b phat v ti g. Rut lai c quyn mt ln
la an toan va hiu qua. Phai lun ro rang rng b phat chnh
v hanh ng o, va no khng phan anh tnh cach cua a
tre. Du a tre co lam g, ng bao gi gac qua mt bn s
m ap, tnh thng va tnh yu ca.
Co my ngi ban hoc iu nay. Ho co hai a con trai,
hin gi gn hai mi tui, ca hai u thng minh va d
thng. Tuy nhin, my nm qua ho gp vn ln vi a
em Daniel.
Nm 11 tui, Daniel n cp mt s tin va trot lot - c
mt ln a ti cho a ban v ti cung lp. Me cua Daniel
cam thy rng cn phai lam tht quyt lit, a to ra khng yu
thng Daniel na trong vong mt thang, ba t chi khng
noi chuyn vi no hay lam bt c iu g cho no.
Hanh ng cua ba chng minh mt tai hoa. Khi ba nhn ra
sai lm cua mnh, ba tm cach bu lai bng s yu thng,
chm soc va lam lanh vi cu be trong 5 nm tip theo. Nhng
Daniel, va v th ca gia nh, tip tuc gp phai nhng vn
158

ang k, mt phn v vic rut lai tnh thng yu vao thi

im rt kho khn o.
S trng phat khng phai la cach duy nht cung nh hay
nht t ra ky cng. Khi gp phai mt a tre ang ku
khoc, hn di hay voi vnh, ngi ta co xu hng trng phat
hoc chiu theo oi hoi cua a tre c yn. Tuy nhin
thay v nh th, a tre cn c bao khoc nhe nh th chng
ch g, ma mt khun mt ti ci co th la thu thut y.
Nu t tui ln bn ban thng cho khun mt ti ci
nhiu hn ku khoc va hn di, hay oan th con ban se co
xu hng chon cai g?
Gia nh hanh phuc chia se nhng cu chuyn gi i ngu va
nhng khoanh khc m m nht

Trc luc tre con ngu 10-20 phut la thi im v gia va co

anh hng nht. oc mt cu chuyn phu hp th hin tnh
yu va a a tre vao gic ngu bng ca mt kho nguyn liu
m mng.
Con cua mt ngi ban rt thch nhng cu chuyn gi i
ngu, bi v ng b dng ln nhng cu chuyn ma chung la
nhng nhn vt chnh. Ban co th chun b trc nhng cu
chuyn hay hoi ban be co oc tng tng v y tng.
Mt y tng hay khac la hoi con ban, Hm nay con thch
lam iu g? Nu chung nh lai tt ca nhng chuyn hay ho,
chung se chm vao gic ngu trong tm trang thoai mai va hai
long. Mt s nha tm ly hoc tin rng lam cach nay se giup
chng lai chng trm cam tre em.
Vi gia tr cua khoang thi gian o nh th, va trc tip
i vi con ban, va vun p mi dy thn thit vi chung,

159

hay tao no thanh thoi quen hang ngay. N lc khng ln phn thng rt to ln.
Ban be

Con ai ngoai gia nh, nhng ngi ma khi ho mt i se bo

ban lai n c? Hay m s ngi o. o la nhng ngi
ban thn, 20% nhng ngi nay ong gop 80% y ngha va gia
tr i vi ban.
Phn ln ngi ta ch lit k c tn 10 ngi hoc t hn
na, du cho ho thng quen bit 100 hay 200 ngi. S a
ch cua ti ghi tn 207 ngi ban, nhng ch co 18 trong s
nay la thc s co y ngha vi ti. Nhng ngi ban nay la
cha n 9% trong tng s, nhng lai cho ti t nht 90%
nim vui ban be.
Hay xem th ban danh thi gian cho nhng ngi ban thn
thit va nhng ngi ban khac cua mnh bao nhiu? Co th
ban se ngac nhin. Th nao ban cung danh thi gian cho
nhng ngi hang xom ma ban thch nhiu hn nhng ngi
ban thn nu ho xa. Co le ban se hanh phuc hn nu lam
ngc lai.
Tm cach sng gn nhng ban be thn nht. Trong bt ky
hoan canh nao cung nn gp ho thng xuyn.

Phng thc 80/20 i vi tnh yu rng ln hn

Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20 cua ban

Khi tra li nhng cu hoi tip theo, hay nh rng t la nhiu

co chon loc hn va tp trung vao chiu su cua nhng g
thc s quan trong trong cuc i ban.

160

CH EN 80/20 CUA TOI OI VI

TNH YEU RONG LN HN
1. Toi co muon va can tm ra mot ngi e yeu khong?

2. Toi co muon lam cho ngi mnh yeu thanh mot ngi ac
biet khong?

3. Toi co can lam nhng ieu khac ngi e am bao gi c

ngi mnh yeu khong?

4. Toi co can mot gia nh hanh phuc khong? Toi co san sang
cho s gan bo nh the va nhng viec lam e nuoi day con
cai hanh phuc khong?

5. Toi co muon gap ban be than nhat thng xuyen khong?

161

Bc 2: Tm kim l trnh 80/20

Lam th nao ban co th at c nhiu hn vi t hn - s

gn bo va tnh cam su m hn, vi t hi tic va n lc hn?
LO TRNH 80/20 CUA TOI E CO C
TNH YEU LN LAO HN
1. Neu toi khong co mot ngi yeu thng ma toi hoan toan gan
bo, kieu ngi ma toi muon yeu thng dai lau:
Toi co muon mot ngi chac chan khong?
Toi co muon mot ngi lac quan khong?
Toi co muon mot ngi co the tranh c viec ch trch ca
nhan cay nghiet va cai va thng xuyen khong?
Toi co muon mot ngi ong y vi nhng gia tr c ban cua
toi khong? Nhng gia tr o la g?

2. Toi co biet ngi nao ma toi co the muon c lam ngi

yeu khong?
Ho co phai kieu ngi chac chan khong?

162

Ho co lac quan khong?

Ho co the tranh c kieu ch trch cay nghiet va cai va khong?
Ho co chia se nhng gia tr c ban cua toi khong?

3. Ni nao toi co kha nang tm c ngi yeu thch hp nhat?

Toi phai lam cach nao e gap c ngi ay?
Bien phap nao se em lai ket qua tot nhat oi vi nang
lng cua mnh va lam toi thch nhat?

4. Toi co biet c ieu g o lam cho ngi yeu cua toi hanh
phuc khong? (Tm cach hoi)
Mot so bien phap nao toi can thc hien hang ngay hay hang
tuan e ap ng nhng nhu cau chu yeu cho ngi yeu?

5. Toi co nuoi dng c mot gia nh hanh phuc khong?

Toi co the thc hien c vong xoan tnh yeu khong?

163

Toi co the gop y kien tch cc nhieu hn la tieu cc khong?

Toi co the danh thi gian cho con cai va thoai mai ve thi
gian khong?
Ngi ban i cua toi va toi co c chung song va yeu
thng nhau khong?
Toi co the oi pho vi tai ng hay con cai kho day va duy
tr tnh thng c khong?
Toi co the ap at c cac chuan mc ma khong anh mat
tnh cam khong?
Toi co the danh 15 phut cuoi cung trong moi ngay cua con
tre cung vi chung khong?

6. Neu toi muon gap g nhng ngi ban than thiet thng
xuyen hn, toi se thu xep nh the nao?

Con ng nao em lai cho toi giai phap tot nhat vi t cong
sc va chi ph nhat?

164

Bc 3: Tin hanh hanh ng 80/20

HANH ONG 80/20 E CO C

TNH YEU LN LAO HN
Ba hanh ong quan trong nhat ma toi nen thc hien ngay bay
gi la g?

Hanh ong 1:

Hanh ong 2:

Hanh ong 3:

Toi co the lay nang lng au t nhng quan he hi ht hoac

khong quan trong e s dung vao ba hanh ong chnh cua mnh?

165

hng chun mc hin ai khng theo trt t i

vi nhu cu su xa nht cua chung ta v tnh yu

va tnh thng. Khi chay theo giai phap nhiu hn vi nhiu

hn, nhiu ngi thanh cng nht trong xa hi t cng vic
va s nghip cua ho ln trn ht, va tm cach lp y l hng
tnh cam ma iu nay tao ra bng cach m rng s lng va
s a dang cac mi quan h ma ho thch. Hu ht nhng mi
quan h nay ch la b ngoai va khng thoa man la iu khng
th tranh khoi. Khi danh nng lng cho s ln cac mi quan
h va cng vic, ho a t mnh tc bo y ngha va nim vui
xut phat t mt vai mi quan h trung tm va tnh yu.
Trong quan h, t ma c nhiu la trn ht.

166

Cuc sng n gian

va ti ep

Kha nng n gian hoa ngha la loai bo nhng

iu khng cn thit, nhng iu cn thit co
th ln ting.
Ngh s Hans Hofmann

gh n ba n tra, nha doanh nghip ang trong

ky ngh m m nhn v pha bin xanh phng

lng. Mt chic thuyn nho, cht y ca ng vy vang ln, cp

bn gn ngi lang xinh xn Mexico. Ngi anh ca n c
nhay ln b.
anh c cung kha y ch, ngi du khach noi, anh
mt bao lu vy?
Khng lu lm, ngi Mexico tra li.

167

Sao anh khng tip tuc lai anh c nhiu ca hn?

Th la u cho gia nh ti ri.
Thi gian con lai anh lam g?
Ngu dy tr, i cu mt luc, chi vi con, n tra, anh
mt gic bui tra. Mi ti th i vao lang, lam t ru, chi
an va anh bai vi my ngi ban - cuc sng th la y u
va phong phu ri, bac a.
Ti ngh ti co th giup anh, ngi du khach chun mui
noi. Ti la Thac s v Quan tr Kinh doanh Harvard va y
la li khuyn anh se hoc c nu trng kinh doanh. Danh
nhiu thi gian hn cho vic anh ca, mua mt chic thuyn
ln hn, lam ra tin nhiu hn, ri mua nhiu thuyn cho n
khi anh co ca mt i thuyn. ng co ban ca cho nhng
ngi trung gian, ban trc tip cho c s ch bin, cui cung
m mt nha may ong hp ring cua mnh. Anh se kim soat
c san phm, san xut, va phn phi. n luc o anh co
th ri bo th trn nho be nay, chuyn n Mexico City, ri Los
Angeles, co th cui cung n thanh ph New York iu
hanh cng ty m rng cua anh na o.
Nhng bac i, no se mt bao lu na?
Mi lm, hai mi nm g o.
Nhng th ri sao na ha bac?
Th la nht ri con g, nha doanh nghip ci ln. Khi
gp thi, anh co th nhay vao th trng chng khoan va kim
hang triu la na o.
m, hang triu ln a. Th ri sao na bac?
Ri anh co th ngh ngi va quay v nha. Chuyn n mt
168

ngi lang tht xinh ep bn b bin, ngu dy tr, i cu mt

luc, chi vi con, n tra, anh mt gic bui tra. Mi ti
th i vao lang, lam t ru, chi an va anh bai vi my
ngi ban.

Cuc sng ti ep la g?
Ba th ky trc cng nguyn, cac nha hin trit Hy Lap
tranh lun iu g lam cho cuc sng ti ep. Co le quan
im thuyt phuc nht la cua Epicurus, ngi a thc hin
theo li khuyn cua mnh va sng rt hanh phuc.
Ti khng bit ti co th tng tng cuc sng ti ep
nh th nao, nu ti bo i khoai cam cua v giac, nu ti bo
i khoai cam cua nhuc th, khoai cam cua thnh giac, hoc
nhng cam xuc ngot ngao khi c thy nhng hnh th ep,
ng noi.
Epicurus noi rng tt ca nhng g chung ta cn cho hanh
phuc la:
Thc n, ch , qun ao
Ban be
T do
T tng
sng ca cuc i trong hanh phuc, ng noi, iu ln
lao nht cho n nay la co c tnh bng hu mt s ban
be thc s. ng ta mua mt cn nha ngoai Athens va
chuyn n sng vi bay ngi ban. ng bao gi n mt
mnh, ng khuyn, n cung ban be tt hn nhiu.
169

Nhom cua Epicurus coi trong t do. tranh nhng vic

phin phc, ho thanh lp mt lang. Ho trng bp cai, hanh,
va actis, va vui hng s c lp cua ho. Ho trao i nhng
y tng va vit sach. Cuc sng tht n gian, tranh c thoi
xa hoa, nhng hoan toan thoa man. Epicurus noi, n thc
ung xa x khng tao ra t do thoat khoi mi nguy hai hay tao
nn sc khoe. Chung ta phai xem s giau co nhiu hn mc
t nhin cung v ch chng khac g nc vao b a y
chay tran ra ngoai.

picurus va nhng ngi ban cua ng tin rng t

hn la nhiu hn. Trai ngc vi s ep buc lam

nhiu c nhiu thi hin ai. Mt nghin cu gn y v

nhng ngi ng ky thanh vin AOL t cu hoi ho cn
thm bao nhiu tin na khoi phai lo toan v tin bac.
Hoa ra nhng ngi co thu nhp trn 100.000 la ngh
rng ho cn thm tin hn nhiu so vi nhng ngi co thu
nhp di 40.000 la. Nhng ngi thu nhp cao hn nm
ln th hu nh u noi ho cn thm khoan thu nhp hang
nm t nht la 90.000 la. iu nay cho chung ta thy rng
mt khi chung ta theo ui giai phap lam nhiu c nhiu,
chung ta khng bao gi co th gianh c, khng bao gi co
th thoa man.
Khng phai la s tham lam bm sinh y chung ta ti ch
mun lam nhiu c nhiu. Chnh do cu truc cua cuc sng
hin ai va nhng gia nh co ve thuyt phuc va m cua no.
Cuc sng hin ai mt mc khng khng rng thanh cng la
vic co nhiu tin hn, rng cang nhiu tin th cang nhiu
vic, rng ch co mt cach nhanh va mt cach chm, va rng
170

cach nhanh oi hoi chung ta phai n lc rt ln co c

phn thng ln. Chung ta lo u mnh ang lam nh th nao,
chung ta lam nhiu hn chung ta cn, chung ta mua nhiu
hn chung ta lng nh, va chung ta t tach mnh khoi
nhng nim vui n gian cua tnh yu lang man, gia nh,
ban be va thi gian d gia.
Th nhng iu g se xay ra nu thc s co th co c
nhiu hn t t hn? Khi o chung ta co th trai nghim
nhng phn tuyt vi cua cuc sng hin ai thach thc cua
cng vic thu v, kham pha tai nng cua chung ta, s no u
v vt cht trong khi vn co c s kim soat v thi gian
va nhng mi quan h ca nhn phong phu cua mnh. Chung
ta ong khung vong tron bng cach tp trung vao nhng hoat
ng co gia tr cao cua chung ta - nhng hoat ng co gia tr
cao i vi ngi khac va vi chnh chung ta - ng thi loai
bo nhng g khng cn thit. Chung ta n gian hoa, chung
ta tinh loc, chung ta tng cng, va chung ta th gian, tt ca
cung mt luc.
Lam nhiu c nhiu ging nh ao qun mi i vi v
vua. Moi ngi cho rng, du khng ai chu tm toi tm hn
cua ring ho, y la cach sng co th nhn ra chn gia tr.
Chung ta tt thay u b cun i bi mt s nht tr gn nh
tuyt i rng ao qun cua vua phai la ht ch ch ri. Tuy
nhin trong mi chung ta lai tim n kha nng tht ln iu
ma chung ta thc s bit va cam nhn c vao mt luc nao
o: rng v vua khng mc g ca. Lam nhiu c nhiu dn
ti t ban be va hanh phuc hn; c nhiu t t dn n
mt cuc sng co cht lng, gia tr va s thoa man ca nhn
cao hn.
171

Chnh v vic theo ui giai phap c nhiu hn t t hn

i ngc vi cuc sng hin ai, chung ta phai quyt nh
thn trong khi bc ra khoi vong quay cua giai phap lam
nhiu c nhiu. Tai sao iu nay co ve kho n vy?
Co le co ba ly do:
Mong mun cua chung ta la v han va mu thun nhau.
Chung ta khng ngi ngh, tham vong va quen vi np ngh
rng nhiu hn la tt hn.
Chung ta t so sanh vi ngi khac. Khi mt vai ngi ban
giau co ln, chung ta khng mun tut lai pha sau. Nu
ngi hang xom co xe mi, chung ta cung mun vy, cho
du chung ta hoan toan hai long vi chic xe cu. Ngay ca nu
ti may mn co c mt chic du thuyn, ti se y rng
ngi chu bn thuyn k bn va mua mt chic ln hn
vi radar manh hn.
Nhiu ngi trong chung ta tin rng tham vong, n lc va
phn u u tt ca, rng chung ta phai phat trin kha
nng cua mnh va at ti hang sao. Chung ta cam thy co
ti nu chung ta khng canh tranh, ganh ua tin xa
hn.
Tuy nhin, ban co th ri bo vong quay o ma trong long
thanh than v:
ai a s nhng c mun cua chung ta khng dn n
iu g khac hn la hanh phuc phu du. co hanh phuc,
chung ta cn tp trung vao nhng nhu cu cua mnh, c
c no lai xung mc mt vai iu quan trong nht i vi
chung ta va em lai hanh phuc cho chung ta. Khi nhng
172

c mun khac xut hin, chung ta loai bo i, khng phai

v chung la nhng vic d hi, ma v chung ta bit chung
se chng lam cho chung ta hanh phuc. Chung ta khng con
lo lng. Chung ta n gian hoa.
So sanh ac cua chung ta vi ac nha hang xom xut
hin a lu cung vi loai ngi Adam va Eve chc chn a
so sanh nhng chic la va cua ho, va Mi iu rn cua
Moses cm khng c ham mun nha ngi ta, v ngi
ta, ti t ngi ta, bo hay la nhng xa hi tiu thu nng
s cam d nay ln thanh mt hnh thc ngh thut. Nganh
cng nghip quang cao va tip th a lam cho chung ta m
nghin so sanh va kim cho c nhng th hang hoa
chng ly lam vui thu g - nn kinh t cua chung ta c chay
theo cuc ua bt nh, khng bao gi chm dt co c
nhiu hn.
Nu chung ta phai so sanh mnh vi ngi hang xom, th so
sanh s giau co va hanh phuc tng i co phai hn khng?
Moses le ra phai noi la: Nay cac ngi, c them mun bt
ky nhng g cac ngi thch, nhng phai nhn thc rng
khoa hoc a chng minh vic s hu khng dn n hanh
phuc. Gi y, cac ngi thch co nhiu nha ca, n l va
gia suc hay la hanh phuc nhiu hn?
Ban ang s hu qua nhiu hay qua t? Liu hanh phuc lu
dai cua ban co ln dn ln khng nu ban lam cho no phc
tap thm hay n gian i? Ban co dung ht tt ca nhng g
mnh s hu khng? Mt cu tra li, hay nhn vao tu qun
ao cua ban - ban co n gian hoa tu ao qun n ch con
ao qun ban thng hay mc hay no la mt ng vi 80%
ao qun ban mc cha n 20% thi gian.
173

T oi hoi va trau di ban thn la tt: chung ta tr nn

hanh phuc hn, ca tnh hn, va hu ch hn vi ngi khac.
Nhng c sc ti mt im ma chung ta b cng thng thn
kinh, thi gian khng co, cau gt va bt hanh th tht la ngu
ngc. Chung ta lam nhiu iu tt hn khi chung ta th
gian va tp trung. Chung ta b sung c nhiu nht vao
hanh phuc cua nhng ngi ta yu mn khi ban thn chung
ta hanh phuc. Chung ta hanh phuc nht khi chung ta n
gian hoa cuc i thanh nhng g cn thit nht co tac
dung tt nht i vi chung ta.

IM HANH PHUC

Cao

MC TAI SAN
LY TNG

n gian Hoa my

HANH

Thoang ang Ba bn

PHUC

Xinh ep Cu ky
u Qua nhiu
Hu dung Ch trng bay
cho ban thn & ngi khac Chan
Co th chon cng vic chm lo
Co th bay to s hiu khach Khoe khoang

Thp

Nhiu

t
TAI SAN

Hnh 13: im hanh phuc i vi tai san

174

IM HANH PHUC

Cao

C GNG PHN U
N IM LY TNG

Tp trung

m m

HANH

Co muc ch

Lo lng

PHUC

T phat trin

S hu

n gian
Thanh tch
Thi gian cho
ban thn va
nhng ngi khac

Thp

Co u tin

Phc tap
Ngha vu
Khng co
thi gian cho
ban thn va ban be
Nhi nhet trach nhim

Nhiu

t
N LC VA PHN U

Hnh 14: im hanh phuc cho n lc va phn u

im hanh phuc la mc n lc va phn u lam cho

chung ta hanh phuc nht v lu v dai. Ban ang u trn
ng cong o? Ban co hanh phuc hn va phat trin hn vi
vic phn u nhiu hn, hay t hn?
nhay ra khoi vong quay o oi hoi s c tuyt ro rang
hanh ng mang tnh quyt nh loai bo nhng u lo va
s phc tap trong cuc sng, thay vao o tao nn mt cuc
sng n gian va tt ep cho ring chung ta, tin tng rng
chung ta tao ra nhiu hn vi t hn.

175

ANN TM THAY CUOC SONG

N GIAN VA TI EP
Ann la mot co ban than. tuoi hai mi, co la mot chuyen
vien thanh at trong lnh vc quang cao. Nam 29 tuoi, co a co
mot bc chuyen oi bat ng. Co bo viec va khong bao gi xin
viec khac. Trong 10 nam, co n gian hoa cuoc song, chuyen chu
vao nhng g co muon lam, nhng hoat ong sang tao ch mot loai
nay hay loai kia.
Toi cam thay thu v trong nganh quang cao, co ke cho toi,
va cung kiem ra tien na. Mot hom, toi ngoi lai va t hoi thc ra
toi muon lam g vi cuoc song cua mnh. Cau tra li that ro rang.
Toi muon ve, nan tng, sang tac nhac va chi piano; hoc cach
chi nhng nhac cu khac; theo uoi nhng d an rieng.
Toi khong muon leo cao trong cong ty, b ket xe khi i
lam, lam viec cho mot ong chu, bon chen e gi ghe. Tot hn la
lam viec nha, chu ong ve thi gian, t do dao chi di anh
mat tri, tham ban be. Tren het, la phat trien c kha nang
sang tao cua mnh, xem th mnh i ti au.
Toi don khoi ngoi nha ln, mua mot phong ve xinh xan, vi
mot gac lng lo thien. Ba me th chng hng, ac biet la ba toi.
Ho hy sinh e toi vao c ai hoc, rat t hao ve s tien bo,
cach song cua toi. Khong hieu rang toi phai chon con ng cho
mnh, khong muon chet trong giau sang ma chet vi tieng nhac
van vang vong trong toi. C hoi toi lay tien au ra.
Mot cau hoi rat hay. Khi kiem c nhieu tien, toi tieu
kha nhieu. Cung co tiet kiem mot t nhng lai em at coc cho
phong ve het. The nhng chang bao lau toi nhan ra rang toi khong
can tieu nhieu. Khong ton tien i lai, khong can chiec xe the thao

176

sac s, quan ao at tien e gay an tng vi khach hang. Khong

can i an nhng nha hang sang trong. Nam au tien sau khi toi
thoi viec, toi ch kiem c bang mot phan ba trc o. Nhng
toi ch phai ong thue rat t, thay la mnh van song c nh ban
tranh ve chan dung va tng ca nhan va gia nh. Van e cho,
toi ch lam nhng g mnh muon lam, toi hanh phuc hn nhieu.
Toi a th nhieu cach kiem tien khac nhau, nhng vi mot
ieu kien la toi phai thch thu va ong thi cung the hien c
mnh. ieu ky la la trong nam nam va roi, toi a bat au kiem
c kha nhieu tien, trong khi van ng ra lam mot mnh va lam
ung viec mnh chon.

Lam th nao thoat khoi vong quay lam nhiu

c nhiu
Quyt tm tm cach c nhiu hn t t hn la khng d,
v chung ta phai ru bo tt ca nhng quan nim sai lm cua
cuc sng hin ai. Tuy nhin, sau khi a nht quyt theo
cach t la nhiu, th qua trnh tm ra no khng kho lm.
V sao? o la mt qua trnh loai tr dn. Chung ta khng
cn lam nhiu chung ta cn lam t hn. Chung ta khng phai
vn ti cai khng xac nh c. Chung ta ch cn n gian
hoa tp trung vao nhng phn tt nht va hoan thin nht
cua cuc sng ma chung ta a co.
ng tm cach co c nhiu hn. Chung ta t bo thoi tham
lam. Chung ta khng ngh n na, th gian i. Nim hanh
phuc t nhin trong tm kham cua chung ta c giai phong.
Chung ta khng con phai phn u cho nhng thoi quen

177

hiu qua hn. Chung ta bo i nhng thoi quen khng con

hp vi chung ta na. Chung ta thi khng lang ph thi gian
cho nhng g khng em lai hanh phuc va s hoan thanh cua
chung ta, khng cn thit cho cuc sng cua chung ta hay
hanh phuc cua nhng ngi ta quan tm n.
Chung ta khng cn phai noi vng khi ngi ta yu cu
chung ta lam vic g. Chung ta ch phai t hoi, Co phai y
la iu mnh thc s mun lam khng, co phai no la mt phn
cuc sng mnh cn khng? Nu cng vic o khng lin
quan chut nao vi muc ch cua chung ta, chung ta hay noi
khng. Chung ta lam t i, chung ta vui sng nhiu hn.
Chung ta loai bt mt s th khoi danh sach cua mnh. Lam
vic t lai. Mua sm t lai. Don bt nhng th ba bn trong
tu ao. Cho i nhng th ta khng cn n. Phuc hi chung.
Loai bo cam giac gin d hay phin mun. Khep lai nhng
oan gin trc y. Tha th cho ke thu, hay kho khn hn,
i vi ban be cua chung ta.
Thi khng so sanh chung ta vi ngi khac. Hay bng long
vi hanh phuc hin tai. Hanh phuc vi cai ta ang co. ng
theo ui nhng cai lam cho chung ta khng c ngh ngi
va khng co hanh phuc.
Hiu chnh lai cuc sng cua chung ta. Dep bo nhng cuc
hi hop, i lai, quan h v b. Nu vic g o chng i ti u,
th chm dt ngay i.
Cuc sng hin ai co th bnh vc cho nhng chng
trnh hun luyn tn kem, kho khn ng u vi nhng
kho khn. Mt bac s thn kinh, mt hoc gia hay chuyn gia
t vn tm ly chc cung ch hun luyn chung ta i pho vi
178

stress va hanh vi tiu cc cua chung ta tt hn thi. Cung

ging nh chung ta hoc moi chuyn v rn i pho vi
chung tt hn.
Tai sao phai bn tm nh th? Tt hn ht la tranh nhng
hang rn cua mnh i, nhng lnh vc trong cuc sng ma
chung ta ng pho mt cach kem coi. t la nhiu - vt bo nhng
phn gy cng thng va khng ang co trong cuc sng cua
chung ta. Lun co cach nu chung ta quyt tm.
Ti co mt cn nha Ty Ban Nha. C vai thang ti qua o
mt ln thoat khoi nhng chuyn cng vic, tp trung vao
suy ngh va vit lach. Ti han ch tip nhn thng tin:
Khng radio hay tivi
t nghe in thoai - mt s b mt, mt may in thoai,
khng co may d phong, khng co di ng. Hanh phuc
thay, h thng in thoai thng xuyn hong.
Ch gp mt vai ngi ban ti thc s mun gp
Ch oc bao vao ngay th bay
Kt qua ? Ti vit nhanh gp ba bn ln, va ti t duy tt
hn khi ti ni khac. Ti yu cuc sng n gian cua mnh
Ty Ban Nha. Ti tn hng tng gi - vit lach, ap xe hang
ngay qua nhng ngon nui, chi tennis, n ti vi ban be. Cuc
sng n gian. C u n hang ngay nh th. Rt am bac.
Hay suy ngh nhng g n gian, kinh t, va lam cho ban
hanh phuc. oc ln nhng y tng n gian hoa cuc sng
cua ban va nhn vao s thu vui cua Jane sau y.
Nhng thu vui t tn kem va n gian hn th sao? Ban hay
t ve s nhng thu vui cua mnh trn bang trng trang184.
179

CUC SNG N GIAN NGHA

LA GIAM BT...
cng vic ban khng thch
va khng gioi
nhng vic lam v bn phn
u u
hoat ng t em lai li ch
so vi cng sc bo ra
thi gian ch i va lo u
gp nhng ngi ban khng thch
nhng ni ban khng thch
nhng cuc in thoai
i cng tac va i lam hang ngay
lai xe
luyn tp mn ban khng thch
khung hoang
chon con ng chng gai khi
khi ang m thm
thng tin qua nhiu
chi tiu
nhng thoi quen ban khng
thch lm
nhng th to tat khng tao nhiu
khac bit

180

VA TNG THM...
cng vic ban thch va gioi
nim vui va s tiu khin
ngac nhin
hoat ng mang lai li ch nhiu
so vi cng sc bo ra
nhng s kin ly thu
gp ban be thn thch
nhng ni ban thch
thi gian suy ngh
thanh bnh va yn tnh
i b va xe ap
luyn tp mn ban thch
suy ngh tranh khung hoang
chon con ng bng phng
m thm
thng tin v nhng quan tm c bit
cho i, tai s dung
nhng vic hang ngay ban
yu thch
nhng th nho be tao s
khac bit ln

Nhng y tng n gian hoa cuc sng cua ban

Cao

Thm con gai New Zealand

Quan h yu ng
Xe th thao
Chi vi con

i thuyn bum

Cng vic tnh nguyn

Nui cho

Cng vic n lng yu thch

Tnh duc

HANH
PHUC
TAO RA

Du lch vong quanh th gii

oc sach

Ngi nha m c

n cm vi ban
c tng hoa
Cho bon tre i da ngoai

Chi bai
Nga mnh trn gh b ngoai vn
i dao di anh nng
oc bao
Nghe chuyn tiu
Ung ca ph bui sang
Chay b

Thp

NHNG THU VUI

N GIAN

Thp

NHNG THU VUI

TN KEM

CHI TIU

Cao

Hnh 15: S thu vui cua Jane

181

Hnh 16: S thu vui cua ban

182

Thp

HANH
PHUC
TAO RA

Cao

Thp

NHNG THU VUI

N GIAN

CHI TIU

Cao

NHNG THU VUI

TN KEM

Phng thc 80/20 i vi cuc sng n gian va

ti ep
Bc 1: Tp trung vao ch n 80/20

Cuoc song n gian va ti ep ly tng oi vi ban ra sao?

Lam the nao e cuoc song cua ban n gian hn? Cuoc
song n gian ly tng cua ban se khac biet the nao?

Bc 2: Tm kim l trnh 80/20

Thach thc la tm ra cai g o va tt hn va n gian hn,

em lai nhiu hn t t hn. n gian hoa, loai bo nhng
th trong i gy ra phin mun hoc nhng bc bi khng
ang co, va hu nh khng em lai li ch so vi thi gian va
cng sc ban bo ra. Loai bo nhng lo u v co qua nhiu la
chon hoc qua nhiu tham vong cung nh tp trung qua
mc hoc tp trung cha u i vi cac muc tiu va ch n.
183

Tranh xa hang rn:

Hang ran cua rieng ban la g?

Ban co the lam g e tranh c chung, hoac tranh mat

thi gian v chung?

Phng thc 50/5: Bo i nhng th khng lin quan

Sau khi loai bo nhng th tiu cc, chung ta hay vt lun

nhng th tiu tn nng lng cua chung ta trong cuc sng
ma hu nh chng em lai c g.
Phng thc 80/20 co mt ngi ng hanh thn thit o
la phng thc 50/5. Nm mi phn trm nhng g chung
ta thng lam dn n mt s lng khng co gia tr (5%) v
hanh phuc va kt qua.

184

Nhng hoat ng

Hanh phuc

trong cuc sng chung ta

va kt qua

dn n
50% cao nht

95% nhng g

cac hoat ng

tt cho chung ta

dn n
50% thp nht

ch chim 5% nhng g

cac hoat ng

tt cho chung ta

Hnh 17: Phng thc 50/5

185

Nhng cong viec g lam ba bon cuoc song cua ban, em lai
t hanh phuc hay ket qua?

Lam the nao ban cat bo i?

Nhng th sang trong ma n gian, khong ton kem nao ban co

the thay cho nhng th sang trong ma at tien?

Tang them nhng th

Giam bt nhng th

sang trong n gian

sang trong ton kem

Ban se lam viec nay nh the nao?

186

Ban co tng tng ra cuoc song khi ma ngay nao cung tran
ay nhng th xa hoa yeu thch nhng lai n gian cua ban
khong?

Lam the nao ban tien en cuoc song ly tng nay c?

Bc 3: Trin khai hanh ng 80/20

Ba bc hanh ong n gian va tc thi hng ti ch cua ban

la g - nhng bc i ma se a ban i xa hn hng en cuoc
song n gian, tot ep vi t cong sc nhat?
Hanh ong 1:

Hanh ong 2:

Hanh ong 3:

Ban se bat au hom nay hay tuan nay?

187

Khi a hoan thanh nhng bc i nay, tip tuc ba bc

khac cho n khi ban vn ti cuc sng trong m, mt
cuc sng thach thc va oi hoi ban theo cach ban mun,
khng phai lo u, khng chu ach chuyn ch cua phng
thc lam nhiu c nhiu. Khi chung ta nhn ra rng t la
nhiu va tp trung vao mt vai th lin quan n chung ta,
th nao chung ta cung tm c cach c nhiu hn t t
hn - mt cuc sng chuyn nghip va ring t ma lai n
gian, ti mi va c xy ln t nhng g mi ngi chung
ta thch lam.

188

Phn

Hay iu o
din ra

189

190

Sc manh cua hanh ng

tch cc khng lang ph

Nu lam cung d ging nh bit nn lam cai g,

th nha nguyn se tr thanh giao ng va tup
lu cua ngi ngheo se bin thanh cung in
cua nhng ng hoang.
William Shakespeare, Ngi lai bun thanh Venice

ai ch em sinh i Julie va Sandra rt rut re. Mt

ngi ban thn cua ca hai t chc tic va ho rt

mun d, v th ho quyt nh phai cha cai bnh rut re cua

mnh a. Ho vao gian bay sach sng ep trong mt hiu sach
a phng.
Julie mua mt cun sach ban chay nht v t duy tch cc
cua mt nha tm ly ni ting. C hoc c rng c phai kim
191

ch cho c tnh rut re cua mnh. Bt ky luc nao c cam thy

nhut nhat, th bum, c nn loai bo t tng o ngay. C phai
t bao mnh khng c rut re na, rng bn trong tnh cach
nhut nhat cua c con co tnh hoat bat ma co th c giai
phong.
Vao bui chiu hm t chc tic, Julie lai co y ngh khac. C
ngh mnh lun cam thy kho chu khi i d tic, thi ng
i na. Nhng c tm cach kch thch nhng suy ngh tch
cc. C t nhu, Tm by nao c be! May co th la sc sng
va linh hn cua ba tic o! C lam nh may khng nhut nhat
chut nao th se khng co chuyn g ma.
Ngay trc luc i, ly tinh thn va anh thc tnh hoat
bat bn trong, c ung mt ly Vodka pha s a ln.
Ngi trn taxi cung Sandra, Julie cam thy rt kh th. Suy
ngh tch cc ang phat huy tac dung. Th nhng khi ho n
ch tic, c cam thy ly Vodka chay u mt tiu, quy ung
ru ng ngi chen chuc, va c th vn rut re nh thng.
C tm cach ly lai cam giac tch cc, nhng mai 15 phut sau
c vn cha bt chuyn c vi ai, ngay ca vi Sandra ang
say sa noi chuyn vi mt anh chang kha in trai. Khng
mun ngt li va cung khng mun cam giac ti t nh my
ln trc, na ting sau, Julie bo v. Cu tra li duy nht la:
t nay khng tic tung g na! Co th c se gp c ngi
an ng nao o ni lam vic.
Luc n sang Julie hoi Sandra ti qua th nao.
Tuyt, Sandra noi, khi nhn ra khun mt ru r cua Julie
th a qua mun.
Lam cach nao ma em kim ch c s rut re vy?
192

Tht ra th em khng lam th. Luc ch rt hao hng trn

taxi, th em lai cha bao gi lo lng va s hai tic tung n th.
Nhng cun sach em mua noi la ng lo lng v cam giac
nhut nhat, c lam vic g o tch cc. Th la em nhu thm,
Sandra i, du may co cam giac t hai n u i na, th may
cung c tin n anh chang u tin may thch ri t gii
thiu va noi g o, bt c chuyn g. May se lam vic o trong
vong 10 phut sau khi n ni. Nu anh chang u tin khng
co ve thn thin, cung c thi, th ngi th nh va nu
khng c g, th may khng vic g phai lo la phai noi chuyn
vi bt ky ai khac t nht th may cung a th lam. Th la
em thy c anh chang d thng mc ao s mi xanh o va
mi anh ta khiu vu. Em quan sat rt ky va thy anh ta con
mm ci vi em na. Ri th anh ta noi vng, va gii thiu em
vi ban cua anh y. Sau hai iu nhay, em khng con hi hp
t nao na.
Cun sach o la g?
, em va mang ln lu ri, tn kha ng co my con s g
o na.

i suy ngh tch cc co th hiu qua i vi mt

s t ngi co ban tnh lac quan. Vn i vi

suy ngh tch cc va vi nhiu li khuyn cua nhng chuyn

gia t vn la no co th khng thc t va khin chung ta phu
nhn cam xuc cua ring mnh. ua ct vi chnh chung ta
rng en la trng th thng chng co hiu qua lu.
Chung ta khng th thay i cam nhn v cuc sng cua
chung ta mt cach d dang va nhanh chong, va chung ta cung
193

khng cn lam th. Tt ca chung ta u co nhng xuc cam

tiu cc: cam thy bun phin, lo u, gin d hay yu ui.
Nhng cam xuc nay u gia tr ca bi v chung cho chung ta
nhng iu co ch v ban thn chung ta.
Cam xuc nn c chp nhn ch khng nn trit tiu no.
Chung ta nn s dung kha nng suy ngh thn trong chuyn
tro vi cam xuc cua chung ta va ly giai chung. Hay c x vi
cam xuc nh nhng con ngi ma chung ta khng ng quan
im. Thay v ngn chn chung, ung mt tach tra vi chung,
c chung noi, tha nhn cam giac cua ban tuy nhin
quyt tm hanh ng mt cach tch cc.
Julie a tm cach dp tt tnh rut re cua mnh, nhng no lai
tri dy tai ba tic, lam c sa sut tinh thn. Sandra khng
km nen tnh rut re cua c, v th c khng thy chan nan khi
c co cam giac ngai ngung. C chp nhn rng mnh rut re va
cung co th cam thy ti t sau khi tan tic, nhng c a
quyt nh lam mt s iu ma em lai kt qua c mong
mun. Khi c hanh ng, c rut re va tha nhn iu o vi
chnh mnh. Tuy vy c a buc ban thn mnh hanh ng
va khng lu sau hanh ng cua c a thay i moi th, k
ca cam xuc cua c.

Trong trai giam t tu cua phat xt, nha van va nha tr lieu
Viktor Frankl biet rang c hoi song sot cua ong rat mong manh.
Tham ch ong con tnh t le na hai mi tam tren mot. Chang
co sc manh nao trong nang lc t duy tch cc tai trai
Auschwitz la khong co chuyen b a thang en phong hi ngat.

194

Tuy nhien Frankl a hanh ong tch cc. Khi toi b a en

Auschwitz, ong viet, mot ban thao tac pham cua toi chuan b
xuat ban a b tch thu luc con trai Bavaria toi b sot phat
ban, toi viet tren may t giay loai may ghi chu vi y nh la toi
co the viet lai ban thao neu toi c song en ngay t do. Toi
chac chan rang viec viet lai ban thao a mat trong nha giam toi
tam cua trai tap trung Bavaria luc o a giup toi vt qua
c moi hiem hoa cua chng truy tim.
Frankl cung sang tac nhng bai dien van trong au va
tng tng mnh ang dien thuyet trc cong chung sau chien
tranh, e nhng trai tap trung nh the khong bao gi co the lap
lai. Cho du ong suy ngh chac chan la ong khong the song sot
c, nhng ong khong con ban tam en na va lam bat c ieu g
co the c.
Cuon sach c viet lai cua ong, Kiem tm y ngha cua con

ngi, c ban tren chn trieu ban. Th vien cua Quoc hoi My
a bo phieu cho cuon sach nay la mot trong mi cuon co anh
hng nhat the ky XX.1

iktor Frankl khng phu nhn cam xuc cua mnh.

Cun sach miu ta mt s thc trn trui v nhng

ni kinh hoang cua cuc sng trong trai. Tuy nhin, ng vn

t hoi, Liu ta co th lam g co ch, ma se cho ta ly do
tip tuc sng? Va ri ng hanh ng ngay ca phn ln thi
gian ng cam thy suy sup, oi, hay au n th xac. ng a
khng tm cach suy ngh tch cc, ma ch hanh ng tch cc.
ng vit rng nhng ngi khac cung tm cach hanh ng
195

tch cc: Kinh nghim t cuc sng trong trai cho thy con
ngi co quyn chon ly hanh ng... Nhng ngi sng trong
trai tp trung chung ti vn nh nhng anh a i t gian nay
sang gian khac v v ngi khac, hoc cho i mu banh m
cui cung cua mnh.

Nu nhng ban tu trong trai tp trung

co th thc hin nhng

tt ca

hanh ng tch cc,

chung ta lai khng lam c sao?

Ln sau nu ban cam thy bun phin, hay t cu hoi

hanh ng tch cc g ban co th lam thay i tm trang
cua ban. Nu b, ban hay th mt hoc tt ca nhng cach sau:
ng ln, vn vai, va ti ci vi chnh ban trong gng;
ri tm mt ai o ci vi ho - cho du o la ngi la!
i b mt luc va tp vai ng tac th duc
Lam mt vic thin.
Du cho ang trong tnh canh hoc cam xuc ti t n th
nao i na, chung ta cung co th thay i cuc sng cua mnh
bng mt vai hanh ng 80/20 - nhng hanh ng tng i
d dang se tao ra s khac bit ln i vi hanh phuc cho
chnh ta va hanh phuc cho nhng ngi quanh ta.

196

u trch dn cua Shakespeare ngay u chng

nay tht ch ly: Bt tay vao hanh ng kho hn

nhiu so vi vic bit cai g cn lam. a bao ln chung ta

quyt tm lam vic g o tch cc, ch ri quay lai cuc sng
thng nht cua chung ta ma khng thc hin bc i quyt
nh o? thay i cuc sng cua chung ta, chung ta phai
lam cho s vic d dang hn cho chung ta chung ta phai at
c thay i mang tnh quyt nh, nhng phai lam vic o
ma khng cn n n lc siu pham. y chnh la im khac
bit va hiu nghim hn nhiu cua phng thc 80/20, v hai
ly do.
Th nht, phng thc 80/20 khng bt chung ta phai
thay i cach chung ta cam nhn. Ma iu o se n sau, t
nhin, khng cng thng, khi hanh ng cua chung ta tao ra
kt qua mong mun.
Th hai, chung ta khng phai gia tng n lc va cng sc
ma chung ta danh cho cuc sng hang ngay cua mnh. Bng
cach tp trung vao giai phap t la nhiu - rt t nhng iu
thc s co lin quan n chung ta chung ta co th lam
chuyn bin cuc sng cua mnh, trong khi lai tn t cng sc
hn va t lo lng hn by gi. Nu chung ta bit chon loc ky
cang nhng g mnh mun, va t gii han mnh vao nhng
iu chnh yu th hin tnh cach cua chung ta, th chung ta
co th li bing hn ma vn hanh ng hiu qua hn. Bng
cach s dung y tng c nhiu t t, chung ta co th tm ra
giai phap tt hn nhiu ma lai s dung t nng lng hn.
B mt cua hanh ng 80/20 la khng c lang ph

trong

hanh ng tch cc cua chung ta. Phai bit de sen va tit kim
nng lng cua chung ta. Nng lng cua chung ta co han.
197

Ch s dung no trong mt vai hanh ng ma thc s co th

lam cho ban hanh phuc va manh me.
Thay i nhng iu ta thng lam th d hn nhng iu
ta ngh va cam thy theo thoi quen. Tin hanh mt vai hanh
ng ung n va cam xuc cua ban se t chm soc chnh no.
iu ban cn lam la suy ngm, ri hanh dng:
Chon ra nhng g ban mun: mt vai iu quan trong nht
i vi ban. y la ch n 80/20.
Chon ra l trnh d dang nht cho ban: mt vai hanh ng
ma se tao ra nhng kt qua ban cn vi t cng thng va
sc ep nht. y la l trnh 80/20.
Tin hanh mt vai bc quan trong nht tip theo trn l
trnh o. y la hanh ng 80/20.
oc n y, chung ta a tp trung vao vic t duy. Gi a
n luc th nghim t la nhiu va nhiu hn t t hn - n
luc hanh ng.
Tin vui la chung ta co th ap dung phng thc 80/20
tin hanh hanh ng 80/20. Co mt chng trnh hanh ng
n gian ma thc s co hiu qua. Va no y, trong chng
cui cung cua chung ta

198

10

K hoach hanh phuc

80/20 cua ban

C lam i.
Khu hiu cua Nike

o mt cu chuyn tht v mt oan lnh tre cua

Hungary b lac ng trn day Alps trong thi gian

hun luyn. Trong thi tit rt xu, khng co thc n va

tip t, ho b mt lin lac vi ng i. Sau hai ngay ma va
tuyt, ho lanh cong va mt la v oi. Ho khng bit lam cach
nao tr v cn c. Ho anh mt ca y ch sng.
Th ri mt phep mau xay n. Luc ang tm iu thuc
trong b qun phuc, mt trong nhng ngi lnh bt ng tm
thy mt tm ban cu. Nhng ngi lnh vng tin s dung
ban bng qua nui tr v an toan.
199

Ch khi c si m va n no doanh trai, ho mi v le

ra rng o la ban cua day nui Pyrenes, cach o tn 2000
cy s.
Cu chuyn co hai bai hoc gia tr:
Tha co hanh ng mang tnh xy dng hn la co cu tra li
ung va khng lam g.
Mi ngi chung ta phai t tm ra cu tra li, hoc vn dung
cu tra li cua ai o vao trng hp cua chung ta. Nhng
ngi lnh tr v an toan v ho t tao ra y ngha cho ban
o va gn no vao a th ngay chung quanh ho.
By gi la luc ban hanh ng, vn dung t tng cua phng
thc 80/20 cho phu hp vi nhng c mun, s thch va
nhu cu cua ban. Ban co th lam cuc i cua ban tt hn ln,
khng con nhng ri rm, bc bi hay n lc qua sc.
Nhng iu nay oi hoi hanh ng:
Danh ring thi gian nht nh vao ngay nao o, u n
bo ra mt gi mi tun cho k hoach hanh phuc 80/20 cua
ban v du nh 4 gi chiu Chu nht chng han. Khoang
thi gian luc nao cung c min la ban kin tr.
Ly tng nht la kim mt ngi ban lam ngi c vn ln
nhau cho ban - mt ngi a oc cun Sng theo phng
thc 80/20 ma cung mun thay i cuc sng cua ho. So
sanh nhng ghi chep v tin b cua ban, co th gp nhau
vao gi lp k hoach hanh phuc hang tun cua ban.1
Hoan thanh ban k hoach hanh phuc 80/20 cua ban. Vic
nay th d dang, mt ban tom tt v nhng g ban a quyt
nh va vit ra trong Phn II. Hnh 18 la mt v du va hnh
19 la bang trng ban in vao.
200

Nhng gi y hoan thanh bang k hoach hanh phuc

80/20 cua ban

1 Tham khao lai nhng ghi chep cua ban Chng 4 8.

2 Xac nh ch n 80/20 tht cu th. Mt khi ban a n
ch, th chon mt ch cu th khac.
3 Chon mt (nhng) l trnh 80/20 ma ban se thy thch thu
va a ban n ch. Chon ra mt l trnh em lai nhiu
hn t t hn: va co li hn, va d dang hn nhng g ban
thng lam. Ban phai tin rng ban co kha nng i trn l
trnh o mt cach thanh cng, nu khng phai chon mt l
trnh khac.
4 Lun vit ra mt, hai, hoc ba hanh ng hanh phuc. Lit
k chung theo trnh t ban se thc hin.
5 La chon mt trong nm lnh vc (ban thn; cng vic va
thanh at; tin bac; mi quan h; cuc sng n gian, ti
ep) bt u. Lnh vc ban chon la lnh vc s mt trong
u cua ban vao luc nay ni ban mun mt s cai thin
- hoc lnh vc d dang nht ban hanh ng thanh cng.
Trnh t co ngha la th t ban se giai quyt ca nm lnh
vc o - ban co th xem xet lai trnh t sau khi thanh cng
lnh vc th nht.
6 Ngay khi u hanh ng nn la tun, thang, nm cu th.
Vit ra ngay thc t (v du: Thang Ging 2005).
7 Hoan tt mt hanh ng 80/20 nay trc khi chuyn sang
hanh ng khac.
8 Nu bt ky l trnh hay hanh ng 80/20 nao khng co tac
dung, chon cai khac. Nhng phai cho no c hi trc khi
chuyn i.

201

S dung k hoach hanh phuc 80/20 hang tun cua ban

theo doi s tin b, s dung biu tin k hoach hanh
phuc 80/20 cua ban. Biu tin cua Caroline (hnh 20)
la gi y cho ban, va hnh 21-32 la biu tin trong 12 thang
cua ban.
Caroline quyt nh tn cng vao lnh vc tin bac trc
tin. Phn bn trai cua hnh 20 chnh la ni dung tin bac
trong hnh 18. Phn bn phai lit k cac tun l.
Caroline bt tay vao hanh ng 80/20 u tin. C hoan
thanh no trong tun u. Sau o c chuyn qua hanh ng
80/20 th nh, ghi lai s tin b cua mnh mi tun. n tun
th 4, c tm c cng vic trong ky ngh Giang sinh. Sau khi
lo xong lnh vc tin bac, c chuyn sang lnh vc cng vic
va thanh at tun k tip.

Nhng gi y hoan thanh biu tin k hoach hanh phuc

80/20 cua ban

Trong Lnh vc, nu lnh vc ma ban chon giai quyt

trc tin. pha trai, ghi lai nhng g ban a vit trong
lnh vc o hnh 19.
bn phai, ghi ngay cui cua tng tun trong thang, ri
vit hanh ng 80/20 u tin. Ghi chep tin b sang bn
phai vao cui mi tun.
Khi hanh ng 80/20 u tin hoan tt, chuyn sang hanh
ng th hai, va c tip tuc nh th.
Nu tt ca cac hanh ng 80/20 a at c trong thang
ri, n mng - bng cach ngh cho n ht thang. Thang
sau chuyn sang lnh vc th hai.
202

Trn ng i lam vic va v nha, phai t nhc mnh v

hanh ng 80/20. Ghi chep vao nht ky hoc trn nhng
chic the c tm bu thip trong v. Tt hn ca la tin hanh
hanh ng 80/20 n gian va ro rang ti mc khi nao ban
cung nh c. Hnh dung ban thn ban ang tin hanh bin
phap 80/20 lam cho no tr thanh hin thc.
Khng nn t ra ky han cho hanh ng 80/20 cua ban. Ky
han thanh ra hoc la qua d hoc thng la qua kho. Chng
nao ban vn ang con tin b, th c tip tuc hanh ng 80/
20 cua mnh cho n khi lam xong.
Mt s hanh ng 80/20 mt mt ngay, mt s phai mt
vai thang hay vai nm. Nu ban thy mnh khng tin b
my, chon hanh ng hoc l trnh khac va lam lai. Hay t
mnh anh gia ly tin b - ban la ngi hng li ma!

203

204
Tm ba ngi t vn ang
la chuyn gia

1 Xac nh nhng ngi t

vn tt nht

L TRNH 80/20

HANH NG
80/20

Nm nay

Cha

NGAY BT U
HANH NG

Tun/thang nay

2 Tm cng vic vao ky

ngh

1 M tai khoan tit kim va

t ng chuyn 10% thu
nhp vao tai khoan

Lam thm ban m va cui

tun

Tit kim va u t 10%

Co u tin t coc mua

nha ring

TIN BAC

Nm ti

2 Thn hn vi Sean va
Peter

1 Lam tnh nguyn vin

tai trung tm

Gp g nhng ngi
trung tm nui dng
ng vt va trng nng
lm

Tm c ngi yu chc
chn, lac quan, thng
yu mnh va yu ng vt

QUAN H

Hnh 18: K hoach hanh phuc 80/20 cua Caroline

3 c nhn vao trng a

chon

2 Thm trn g nng lm

1 Vt qua ky thi sinh hoc

TRNH T

3 Tip cn ho

2 Ngh ra cach mnh co th

giup ho

Tm c cng vic mnh

thc s thch thu

Tr thanh chuyn gia sn

soc ng vt cng

CH N
80/20

Hoc thu y

CNG VIC
& THANH AT

BAN THN

LNH VC

CHNG

Nm nay

2 Nh chu Tom thuyt

phuc ba me

1 at im cao nht mn
Sinh vt

Thuyt phuc ba me cho

mnh hoc xong ph thng
va vao trng nng lm

Cuc sng ly tng la

danh tron thi gian cho
nhn g con vt va nhng
ngi yu ng vt

CUC SNG N
GIAN TI EP

205

NGAY BT U
HANH NG

TRNH T

HANH NG
80/20

L TRNH 80/20

CH N 80/20

5
BAN THN

CHNG

LNH VC

7
TIN BAC

8
QUAN H

Hnh 19: K hoach hanh phuc 80/20 cua ban.

CNG VIC
& THANH AT

9
CUC SNG N
GIAN TI EP

206

HANH NG
80/20

L TRNH 80/20

CH N 80/20

LNH VC

nt

nt

29/11

2 Tm cng vic vao ky ngh

1 M tai khoan tit kim, v.v...

HANH NG 80/20

22/11

15/11

8/11

Ngay kt
thuc tun

THANG:

Xong

TIN TRIN

NM:

Nhn c vic lam ky

Giang sinh - xong

ch thn i np n 5 ch
trong s o

Hoan tt danh sach 7 cng ty

Hnh 20: Tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua Caroline

Tm cng vic vao

ky ngh

M tai khoan tit kim

va t ng chuyn
10% thu nhp vao tai
khoan

Lam thm ban m va

cui tun

Tit kim va u t
10%

Co u tin t coc
mua nha ring

Ti?n
b?cc
Ti
n ba

PHNG THC 80/20

207

HAN H N G
80/20

L TRNH 80/20

CH N 80/20

LNH VC

TIN TRIN

Ngay kt
thuc tun
HAN H N G 80/20

NM:

THAN G:

Hnh 21: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

Hnh 22: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
208

THAN G:
Ngay kt
thuc tun

LNH VC

CH N 80/20

HAN H N G 80/20

Hnh 23: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
209

NM:

TIN TRIN

Hnh 24: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
210

THAN G:
Ngay kt
thuc tun

LNH VC

CH N 80/20

HAN H N G 80/20

Hnh 25: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
211

NM:

TIN TRIN

Hnh 26: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
212

THAN G:
Ngay kt
thuc tun

LNH VC

CH N 80/20

HAN H N G 80/20

Hnh 27: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
213

NM:

TIN TRIN

Hnh 28: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
214

THAN G:
Ngay kt
thuc tun

LNH VC

CH N 80/20

HAN H N G 80/20

Hnh 29: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
215

NM:

TIN TRIN

Hnh 30: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
216

THAN G:
Ngay kt
thuc tun

LNH VC

CH N 80/20

HAN H N G 80/20

Hnh 31: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
217

NM:

TIN TRIN

Hnh 32: Biu tin v k hoach hanh phuc 80/20 cua ban

PHNG THC

LNH VC

CH N 80/20

L TRNH 80/20
HAN H N G
80/20

2
218

Li tam bit
Trong cun Through the Looking Glass cua Lewis Carroll,
Hoang hu Qun o li Alice vao mt cuc chay ua nh in
nh dai:
Tay trong tay ho cung chay, va Hoang hu chay
nhanh n ni vic c be co th lam la c bam kp
ba, th ma Hoang hu vn khng ngt la ln, Nhanh
na, nhanh na, nhng Alice cam thy no khng
th chay nhanh hn c, du vy no khng con hi
sc noi ra.
iu ky la la cy ci va canh vt chung quanh ho
khng bao gi thay i chut nao ca: du cho ho nhanh
bao nhiu i na, co ve nh ho cung khng vt qua
bt c vt g
Na o ! Na o ! Hoa n g h u he t ln, Nhanh n a !
Nhanh na! Va cui cung ho chay nhanh n mc
nh th lt i trong khng kh, hu nh khng
cham chn xung t, thnh lnh khi Alice gn nh
sp kit sc, ho dng lai, va c be thy mnh ngi bt
xung t, th khng ra hi va hoa ca mt
Alice nhn quanh ht sc ngac nhin, Sao th nay?
Chau chc chn t nay n gi chung ta vn di
gc cy nay! Moi th vn y nguyn.
Tt nhin ri, Hoang hu noi. Chau ngh th
nao?
219

 x s cua chau, Alice noi, giong vn con nghe

hn hn, thng ba se n c mt ni khac nu
ba chay rt nhanh trong mt quang thi gian dai
nh chung ta va lam y.
Mt loai x s chm y! Hoang hu noi. By
gi, y, chau thy o, tt thay cuc chay cua
chau ch u cho chau gi yn v tr. Nu chau
mun n c ni khac, chau phai chay t nht
cung nhanh gp i nh th.2

Lewis Carroll hn ang ch nhao th gii vi nhp sng hi

ha ngay nay, nhp sng lun thuc giuc chung ta nhanh hn
tm kim nhiu hn bng nhiu hn. Nhng nh Alice nhn
thy, chung ta tng tc, chung ta kit sc ma khng i n
u ca. Vong quay cua cuc sng hin ai a cun chung ta
vao vong xoay khng thng tic, chung ta chay mi luc mt
nhanh hn, nhng chung ta khng bao gi n bn b hanh
phuc. Ging nh luc ta chay may tp chay, chung ta va m
hi, chung ta mt nhoai, th nhng chung ta vn nguyn
mt ch.
Nhp sng hi ha ch em lai cho chung ta ao giac tc .
Ging nh trong khu vui chi giai tr, i xe tc ln vong
thy d s va thch thu th, nhng no chng a chung ta i
u ca.
Nu tng tc khng a chung ta n u, th chm lai co
th a ta n moi ni. Trai hn vi quan nim chung, t lai
hoa ra nhiu. Ch bng cach tp trung vao mt vai iu quan

220

trong va thit thc, xua i nhng lo lng vi hang ng nhng

iu cha u vao u, th co th chung ta tm c hanh
phuc. Ch khi lam t hn th ta mi co th sng nhiu hn. Ch
khi theo ui phng cach nhiu hn t t hn, ta mi hoan
thanh s mnh cua ca nhn ta.
Chung ta a chng kin rng nhiu hn vi t hn la nguyn
tc n sau nhng thanh tu tuyt vi trong kinh doanh, kinh
t, khoa hoc, va cng ngh. Khu hiu cua thanh cng la tp
trung, chon loc va cach tn.
Phng thc 80/20 chuyn hoa cung nguyn tc o vao
cuc sng chung ta. Chung ta khng vic g phai tha nhn
cai thu ky cuc hin tai cai thu ma chc chn se trng ky quai
va bun ci vi ngi xem trong vai thp ky ti co c
nhiu hn t nhiu hn. Co nhiu hn t nhiu hn la iu
ngc nghch. No phung ph tim lc con ngi. No xuc pham
n tr thng minh va kheo leo cua con ngi. No phu nhn
bt ky s kim chng khach quan nao v tin b xa hi. Co
nhiu hn t nhiu hn ch la mt gic mng t at cua lp
tre lm lac.
tm c y ngha trong cuc i, chung ta phai tng
tn chnh chung ta: xac nh mt vai th ma chung ta quan
tm, nhng g ma chung ta mun yu thng va dng hin,
nhng vic ma chung ta gioi giang va hng thu. Sau khi tm
c nhng iu o, moi th khac u la khng quan trong.
Man nguyn va tao ra hanh phuc nhiu hn t t hn, chung
ta co th bo qua mt cach an toan cai thu ky cuc lm phin
ha do giai phap nhiu hn t nhiu hn va Nhanh ln na!
Nhanh ln na!.

221

Nhng

phng thc 80/20

vn oi hoi

s n lc

rong cun sach nay, ti a xut mt li i trong

cuc sng khn ngoan va khng phai lo lng g,

mt cach thc d dang hn i n thanh tu va phat trin

nng khiu ban thn. Nhiu hn t t hn d lam hn gp bi
cach nhiu hn t nhiu hn.
Tuy nhin mt kha canh nao o, phng thc 80/20 kho
hn. Kho bt u hn. Bi v tt ca nhng gia nh cua th
gii hin ai x y chung ta theo hng nhiu la nhiu, co
c nhiu hn t nhiu hn, chung ta cn co s t tin va
quyt tm ri bo am ng o.
t bo cach nhiu hn vi nhiu hn chuyn sang nhiu
hn vi t hn oi hoi t sc lao ng hn va gt hai hanh
phuc va thanh tu nhiu hn, tuy nhin no cung oi hoi mt
mc can am v tr tu nao o. Chung ta phai t bo ci xay
gung thi hin ai va thi khng lam nhng g nhng ngi
y tham vong khac ang lam. Chung ta phai loai bo cach
nhiu hn th phai nhiu hn va nhiu hn vi nhiu hn.
Chung ta phai tm ra u t co th tr thanh nhiu va anh
vao o khi ban be va ng nghip ngh ta d hi.
Ti dam oan la gi y ban a tin vao t la nhiu va nhiu
hn t t hn ri. Nhng oc cun sach nay se la v dung nu
ban khng bt u x s mt cach khac i.
222

Albert Einstein noi rng moi vn cn phai lam cho no

cang n gian cang tt, ch khng phai la lam no n gian
hn thi. Phng thc 80/20 lam moi iu d dang ht mc
co th, ch khng phai d dang hn. Trn ht, tao dng
cuc sng - thc hin bin phap se dn n cuc sng tt
nht ban co th tao nn c oi hoi mt s n lc mi va
khac hn. Nu khng chung ta se la nhng ngi may va cuc
sng khng ang mt cng tao dng.
Tuy nhin n lc khng con la n lc khi no c c vong
va tnh yu dn dt. Thng, chung ta khng c c vong,
cung khng phai nhng g ta yu mn dn dt, ma la anh
hng nng n cua ti li, lo u hay bn phn chi phi. Bn
phn, nh John Fowles vit, phn ln bao gm s nguy tao
rng nhng th chng n nhp g la v cung quan trong. Bn
phn lam ph hoai nng lng cuc sng. Tt ca nhng thanh
tu v ai cua con ngi khng phai do bn phn chi phi, ma
la do s say m.
Cuc sng cua chung ta thu v va gia tr nht khi chung ta
c dn dt bi mt vai iu lam chung ta hng thu. Nu
chung ta khng hng thu, th chng ch g. Nu chung ta khng
phai la chnh mnh, th cuc sng cua chung ta cha co g
nhiu. Tuy nhin, nu chung ta hng thu va la chnh mnh, se
khng co gii han v hanh phuc va thanh tu cua chung ta.
Quan im n sau phng thc 80/20 la mt th gii ni
tt ca chung ta la nhng ca nhn, chu trach nhim vi chnh
mnh kham pha va vui thu v tr c nht cua chung ta trong
vu tru, lai sau lng nhng hi c ep e, nhng a con
hanh phuc, hay mt bc tin v ngh thut, khoa hoc, vn
hoc hay dch vu cho ngi khac.
223

iu ang s khi nhn ra rng phn ln cua cuc sng la

nhng th khng quan trong va hu ht nhng vic ta lam la
khng ang vi chung ta. Tt nhin chung ta khng nn nhn
xung nhng nhim vu trn tuc cua cuc sng: nh git giu,
ra chen, nhu cu kim sng. iu quan trong la lam th nao
va tai sao chung ta lai lam nhng vic ta ang lam. Bt ky
iu g mang lai y ngha cho cuc sng cua chung ta hay hanh
phuc u qu gia. Nhng tri dat bt nh sut cuc i,
khng bit n hanh phuc, hay lam cho ngi khac hanh
phuc, khng nhn ra nhng g tt nht ma chung ta co th
vn ti c - tht phung ph thay!
ung vy, cn mt t n lc i theo con ng 80/20 ban khng cn quan im 20/20, ma ban cn quan im 80/
20. Vng, no oi hoi mt thai khac hn. Vng, ban phai
ng tach khoi am ng. Vng, ban phai loai bo si dy xch
kho chu cua qui c hin ai. Vng, no oi hoi hanh ng.
Nhng ban lam c ma. Quyt nh ngay by gi ban se lam
c. Hay bt u i! Mt khi ban a bam c no ri, th
dng nh no la cach d nht trong tt ca.
Nu khng hanh ng, ban cung co th thch thu vi cun
sach nay, nhng nim vui o chong phai tan. Mong c trong
thm tm ti la ban se co nhng hanh ng t va nho thi,
nhng nh hng ro rang, nhng hanh ng ma se chuyn
bin cuc i ban, lam cho hanh phuc cua ban dng trao va
ngp tran nhng ngi quanh ban, nhng ngi ban yu
mn. cho hanh phuc sinh si, hay bt u mt vai hanh
ng o ngay by gi.

224

Chu thch
CHNG 1
1. S liu t iu tra dn s vao 21-4-1991 lin quan n nc Anh
ma thi (khng bao gm cac quc gia con lai cua Lin hip Vng
quc Anh) trn website www.citypopulation.de
2. Tap ch Economist, 27 thang 11 nm 1993, tr. 33.
3. Tap ch Economist, 17 thang 7 nm 1993, tr. 61
4. Stanley Milgram (1967) Vn cua th gii nho be, Tm ly hoc
thi nay, Cun 2, tr. 60-67.
5. Malcom Gladwell (2000) The Tipping Point: How little things can
make a big difference, NXB Little, Brown, Boston.
CHNG 2
1. Ti rt bit n ng Douglas Adams qua c v nhng v du nay.
XemDouglas Adams (2002) S hoai nghi cua chu ca hi: Qua giang
ln Thin ha ln cui, NXB Harmony, New York
2. Nu ban anh gia cao chung
3. y co ngha la khng co in thoai di ng, may nhn tin, email,
hay nhng th lam phn tm khac, c bit khng co nhng th
lin quan n cng vic.
CHNG 3
1. Theodore Zeldin (1995) Lch s ring t cua Nhn loai, NXB
HarperCollins, New York.
CHNG 4
1. Th du: s dung phng phap tranh thai, cha noi ung hay sai,
no cung i ngc lai li ch i vi gen cua chung ta.

225

CHNG 6
1. Xem Martin E P Seligman (2003) Hanh Phuc ch Thc: S dung
Tm ly Tch cc mi Nhn bit Tim nng cua Ban nhm Thanh
tu cao hn, NXB Nicholas Brealey, London.
2. Joe Dominguez va Vicki Robin (1992) Tin bac va Cuc sng cua
Ban: Chuyn bin Quan h bng Tin bac va at n s c lp v
Tai chnh, NXB Viking Penguin, New York. Phn tom tt cun sach
dai 25 trang sinh ng cua Clare Moss va Laurence Toltz ng trn
www.simpleliving.net/ymoyl/fom-about-summary.asp hoc xem
website www.simpleliving.net.
CHNG 7
1. Nu thy phn vn, tham khao Seligman, sd, tr. 189-195.
2. Xem Martin E P Seligman (1991) Chu ngha Lac quan Thng thai,
NXB Knopf, New York.
CHNG 9
1. Viktor E Frankl (1946, 1984) S Tm Kim Y Ngha Cua Nhn Loai,
NXB Washington Square Press, New York.
2. Vi t khng lang ph ti mun noi v tit kim va v th chung
ta phai ht sc chon loc hanh ng cua mnh.
Chng 10
1. Cac bang biu ch co th nhn ban cho muc ch s dung ca nhn
ch khng phai ban.
2. Lewis Carroll (1872) Through the Looking Glass, va What Alice found
there, NXB MacMillan, London. Xem tuyn tp Penguin Classics cua
Lewis Carroll (1998) Alices Adventures in Wonderland va Through
the Looking Glass, NXB Penguin, London, tr.141-143.

226

Li cam ta

tng v mt cun sach n gian, t hoc da trn

nguyn ly 80/20 la cua ring Laurence Toltz va

Nicholas Brealey. Steve Gersowsky cung co cng trong vic

khuyn khch ti vit mt cun sach ma moi ngi co th oc
c.
Ti v cung bit n Laurence Toltz v nhng ph bnh va
ng vin cua anh y trong sut chng ng. Anh y a
danh rt nhiu thi gian t oi cua mnh va phn ln y tng
cua anh y a c a vao cun sach. Mi khch l duy nht
cua anh y la giup c gia sng mt cuc sng tron ven va tt
ep hn, khng b mc phai s cam d vt cht cua nhiu
hn qua ph bin va tai hai thi nay. Ban thn Laurence
la mt tac gia, v th chung ta cung mong ch c oc nhng
cun sach tuyt vi cua anh.
Ti cung a nhn c nhng quan im, y kin ong gop
va ph bnh rt gia tr trong qua trnh bin soan t Tom
Butler-Bowden, ngi a a Nguyn ly 80/20 vao cun sach
rt hay cua ng 50 in hnh v t hoc cung a khch l ti
vit phn tip theo.
Mt ngi khac co anh hng rt nhiu n ti la Jonathan
Yudelowitz, mt nha tm ly hoc va t vn kinh doanh. Jon va
ti luc u nh vit chung cun sach nay va kha nhiu nhng

227

y tng v tm ly y xut phat t hiu bit su sc cua

anh. Jon la mt nha t vn tm c th gii, chuyn h tr cac
Giam c iu hanh va ng s cua ho cung lam vic chin
thng trong canh tranh.
Ban thao cua cun sach nay , kha la nhiu ban thao, ban
khng tng tng c vit mt cun sach ngn va n gian
kho n mc nao u a c nhiu ngi ban cua ti ch
i va xem xet rt ky. Ti bit n tt ca ho. Ti mun c bit
cp n Andy Costain, Mary Saxe-Falstein, Juliet Johnson,
Penelope Toltz, Robin Field, Chris Eyles, Matthew Grimsdale,
Anthony Rice, va Jamie Reeve. Xin c bit cam n nhng
ngi ban va tr ly cua ti Aaron Calder, ngi a giup ti
nhng vic v cung quan trong i vi cun sach.
Nha ph bnh manh me nht cua ti chnh la Nicholas Brealey,
va mt cun sach hay hn a c ti luyn t ngon la gop
y cua anh. Xin c tng nhng bo hoa n Angie Tainsh va
Victoria Bullock v nhng vic lam xut sc cua ho v quan
nim va cach thc quan ba cun sach nay, xin c bit cam
n Sally Lansdell a bin tp, trnh bay cac hnh minh hoa, va
kin thc bach khoa v giao thng cua c Bedrock.
Cui cung xin cam n rt nhiu c gia cua nhng cun
sach trc cua ti c bit la c gia cun Nguyn ly 80/20,
nhng ngi a chia se cung ti v cach thc nhng cun
sach o giup cho cuc sng cua ho nh th nao. Nhng iu
c rut ra t kinh nghim o a c a vao y nhng
c gia mi khac cung co th chia se. Nu cac ban co bt ky
gop y nao cho cun Sng theo phng thc 80/20 xin hay
email theo a ch richardjohnkoch@aol.com.

228

SNG THEO PHNG THC 80/20

Richard Koch
Ngi dch: Huynh Tin at

Chu trach nhiem xuat ban: Ts. Quach Thu Nguyet

Bien tap:

Thanh Nam

Ba:

Thuy Trinh

Sa ban in:

Pham Nguyen

Ky thuat vi tnh:

Mai Khanh

NHA XUAT BAN TRE

161B Ly Chnh Thang - Quan 3 - Thanh pho Ho Ch Minh
T: 9316289 - 9316211 - 8465595 - 8465596 - 9350973
Fax: 84.8.8437450 - E-mail: nxbtre@ hcm.vnn.vn
Website: http://www.nxbtre.com.vn
CHI NHANH NHA XUAT BAN TRE TAI HA NOI
20 ngo 91, Nguyen Ch Thanh, Quan ong a - Ha Noi
T & Fax: (04) 7734544
E-mail: vanphongnxbtre@ hn.vnn.vn

229