Professional Documents
Culture Documents
n chuyn ngnh
CY THNG
V HP CHT TAXOL
LI CM N
Trong qu trnh thc hin n mn hc ti xin gi li cm n n:
Tin S L Th Thy Tin B mn Cng ngh Sinh Hc, i hc Bch
Khoa Tp HCM hng dn tn tnh cng nh cho nhng li khuyn b
ch ti c th hon thnh tt n.
Cc thy c trong b mn Cng Ngh Sinh Hc truyn t cho ti nhng
kin thc hu ch gip ti c c nhng nh hng r rng trong khi thc
hin n.
Cc bn sinh vin lp HC07BSH cng hc tp, trao i kinh nghim v
gip ti.
Ti xin chn thnh cm n mi ngi.
MC LC
MC LC ....................................................................................................................... i
CC T VIT TT......................................................................................................iii
DANH MC HNH....................................................................................................... iv
DANH MC NH ........................................................................................................ vi
DANH MC BNG .................................................................................................... vii
CHNG 1: M U.................................................................................................. 1
CHNG 2: TNG QUAN .......................................................................................... 3
2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3
Taxol .................................................................................................................. 36
2.2.1
2.2.2
Cu to Taxol ............................................................................................... 39
2.2.3
2.2.4
C ch tc ng ca Taxol .......................................................................... 45
2.2.5
2.2.6
3.1.1
3.1.2
3.1.3
Kt lun ........................................................................................................ 70
3.2
3.2.1
3.2.2
3.2.3
Kt lun ........................................................................................................ 79
ii
CC T VIT TT
FDA
U.S. Food and Drug Administration Cc qun l Thc Phm v Dc
Phm Hoa K.
CITES
nhin th gii.
NCI
CRADA
Bristol-Myers Squibb.
GGPP
Geranylgeranyl pyrophosphate.
IPP
Isopenthenyl diphosphate.
DMAPP
Dimethylallyl diphosphate.
10-DAB
10-deacetylbaccatin III.
DAB
Baccatin III.
NAA
-naphthaleneacetic acid.
IAA
Indole-3-acetic acid.
IBA
Indole-3-butyric acid.
BA
6-benzyladenine.
iii
DANH MC HNH
Hnh 2.1: Amentotataxus argotaenia Pilger. ...................................................................... 5
Hnh 2.2: Austrotaxus spicata Compton. ............................................................................ 6
Hnh 2.3: Torreya nucifera (L.) Siebold & Zucc. ............................................................... 6
Hnh 2.4: Pseudotaxus chjenii (Cheng) Cheng. ................................................................. 7
Hnh 2.5: Taxus cuspidata Siebold & Zucc. ....................................................................... 7
Hnh 2.6: Phm vi phn b ca h Taxaceae. .................................................................... 8
Hnh 2.7: Phm vi phn b ca mt s loi thuc chi Taxus. .......................................... 11
Hnh 2.9: Phm vi phn b ca Taxus baccata khu vc Bc M.................................. 17
Hnh 2.11: Phm vi phn b ca Taxus brevifolia khu vc Bc M. ........................... 19
Hnh 2.13: Phm vi phn b ca Taxus canadensis khu vc Bc M. ......................... 21
Hnh 2.15: Phm vi phn b ca Taxus cuspidata khu vc Bc M. ........................... 23
Hnh 2.17: Phm vi phn b ca Taxus floridana khu vc Bc M. ............................ 24
Hnh 2.19: Phm vi phn b ca Taxus globosa. ............................................................ 26
Hnh 2.21: Phm vi phn b ca Taxus chinensis. ........................................................... 27
Hnh 2.23 : Thng Bc (Taxus chinensis Pilg.). ......................................................... 30
Hnh 2.24: Phm vi phn b ca Thng Bc (Taxus chinensis Pilg.) Vit Nam. .... 31
Hnh 2.25: Thng Nam (Taxus wallichiana Zucc.). ................................................... 33
Hnh 2.26: Phm vi phn b ca Thng Nam (T. wallichiana Zucc.) Vit Nam. ... 34
Hnh 2.27: Cu trc ca Taxol. ......................................................................................... 39
Hnh 2.28 : Con ng sinh tng hp Taxol. ................................................................... 43
Hnh 2.29: Qu trnh hnh thnh vng oxetane trong sinh tng hp Taxol. ..................... 44
Hnh 2.30: Con ng sinh tng hp Taxol t tin cht gi nh c
polyhydroxyl ha. .............................................................................................................. 45
iv
DANH MC NH
Hnh 2.8: Taxus baccata L. ............................................................................................... 16
Hnh 2.10: Taxus brevifolia Nutt. ..................................................................................... 18
Hnh 2.12: Taxus canadensis Marsh................................................................................. 20
Hnh 2.14: Taxus cuspidata Siebold & Zucc. ................................................................... 22
Hnh 2.16: Taxus floridana Nutt. ...................................................................................... 24
Hnh 2.18: Taxus globosa. ............................................................................................... 25
Hnh 2.20: Taxus chinensis Rehd. var mariei. .................................................................. 27
Hnh 2.22: Taxus wallichiana Zucc ................................................................................. .29
Hnh 3.1: Vi nhn ging T. baccata.................................................................................. 66
Hnh 3.2: K thut gim cnh c p dng cho Taxus wallichiana. ............................. 71
Hnh 3.3: Thu thp mu cy T. wallichiana. .................................................................... 74
Hnh 3.6: Vi nhn ging in vitro T. wallichiana............................................................... 78
vi
DANH MC BNG
Bng 2.1: Tm tt lch s nghin cu v hp cht Taxol. ................................................ 38
Bng 2.2: Cc nghin cu gn y v kh nng thu nhn Taxol v cc hp cht c
lin quan bng phng php nui cy t bo. ................................................................... 52
Bng 3.1: Thnh phn mi trng dinh dng c s dng cho qu trnh vi nhn
ging T. baccata. ............................................................................................................... 65
Bng 3.2: Nng cc cht iu ha sinh trng v than hot tnh b sung vo mi
trng MS c s dng cho qu trnh tng trng v ko di ca chi.. ................... 72
Bng 3.3: Nng ca cht iu ha sinh trng BA v than hot tnh c b sung
vo mi trng MS cm ng s chi bt nh. ........................................................ 72
Bng 3.4: Nng cht iu ha sinh trng, vitamin B1 v than hot tnh b sung
vo mi trng MS v mi trng MS cm ng s hnh thnh r. ......................... 73
Bng 3.5: T l nhim ph thuc vo loi mu cy. ........................................................ 75
Bng 3.6: nh hng ca chi v thn c ngun gc in vitro v ex vitro trn chiu di
ca chi bn v phn trm mu cy c mang chi. ........................................................... 77
vii
Chng 1: M U
CHNG 1: M U
Cc loi Taxus c bit n t thi c i, gn nh tt c cc b phn ca
n (ngoi tr o ht) u cha cht c i vi con ngi v ng vt.
Trong y hc, Thng l mt loi dc liu qu. T lu trong dn gian, cy
Thng c dng iu tr hen suyn, vin ph qun, nc, mt s bnh
tiu ha, cnh v v dng tr bnh giun a, nc sc ca cy Thng non tr
bnh au u
Nm 1963, cc hp cht c tch chit t v cy Taxus brevifolia, c hiu qu
trong cc nghin cu tin lm sng: chng li cc khi u trong c th. Nm 1971,
Taxol (Paclitaxel) - mt diterpenoid alkaloid, c xc nh l thnh phn chnh
trong hp cht ny (Wall & Wani, 1971) [32]. Taxol thc y c ch lp rp ca
cc tubulin v n nh hiu qu ca vi ng. Hiu qu ca n c kim nh
lm sng iu tr ung th v, bung trng, thc qun, bng quang, ni v c t
cung Taxol c chp thun ln u tin bi Cc qun l Thc phm v Dc
phm Hoa K (U.S. Food v Drug Administration) dng trong iu tr ung th
bung trng vo nm 1992 v ung th v di cn vo nm 1994 (Suffness v Wall,
1995) (theo Croteau, 2006) [16].
Taxol cng c tch chit thnh cng t cc loi khc trong chi Taxus,
cng nh cc b phn khc ca cy bao gm phn hoa, ht ging, l, thn v r
(Vidensek v cng s, 1990; Witherup v cng s, 1990; Fett-Neto v cng s,
1992; Wickremesinhe v Arteca, 1994) (theo D.T. Nhut, 2007) [15].
Vn kh khn nht gp phi trong sn xut Taxol chnh l ngun cung cp
hn ch vi hm lng rt thp. c tnh cn 7000 kg v cy c th sn xut
c 1kg Taxol (Cragg v cng s, 1993) [13]. Mt khc, cy tng trng chm
trong iu kin t nhin, thi gian ng ca ht ging ko di t 1.5 nm n 2 nm
(Steinfeld, 1992) (theo D.T. Nhut, 2007) [15].
Ngoi ra, t cc b phn ca nhiu loi Taxus cn thu nhn c cc hp cht
th cp khc nh lignan, flavonoid, steroid v cc dn sut ca ng. Ngi ta
tm c khong 50 lignan, bao gm neolignan v mt vi terpenolignan. C th
trong T. baccata (European yew), 5 lignan c tm thy: lariciresinol,
taxiresinol, 3-demethylisolariciresinol-9-hydroxyisopropylether, isolariciresinol
1
Chng 1: M U
v 3-demethylisosalariciresinol [27]. Cc nghin cu in vitro ch ra rng
larciresinol v isolarciresinol c hot ng c ch mnh m n nhn t gy hoi
t khi u (tumor necrosis factor- (TNF-)) v taxiresinol c cho l c hiu qu
cao trong bo v chng li cc tn thng d dy.
Hin ti, vic tch chit, kim tra hat tnh sinh hc ca diterpenoid alkaloid
mi cng nh tng hp hay bin i cu trc ca cc taxane c cp trong
nhiu nghin cu. Hng trm cu trc khc nhau ca taxoid c bit n v mt
s c kh nng lm tin cht sn xut Taxol, mt s khc c tc dng tng t
thm ch vt tri hn so vi Taxol. iu ny cho thy tim nng ca nhiu loi
Taxus vn cha c khai thc ht, n ha hn s l ngun cung cp dc liu
quan trng cho iu tr ung th v nhiu loi bnh khc trong hin ti v tng lai.
Vic nghin cu trn cy Thng Vit Nam cn rt khim tn, ch mi
din ra trong khong 10 nm tr li y v tng bc t c mt s thnh cng
bc u ch yu trn lnh vc nhn ging in vitro. Hin nay xc nh c 2
loi Thng l Thng Bc (Taxus chinensis Pilg.), phn b ch yu cc
tnh vng cao nh Sn La, H Giang, Tuyn Quang v Thng Nam (Taxus
wallichiana Zucc.) phn b ri rc mt s tnh Khnh Ha, Lm ng ( Lt,
n Dng) [1]. Tuy nhin, qun th Thng ny trong t nhin rt t, nu dng
chit xut Taxol th s liu thuc cha tr ung th cng ch l mt con s rt
nh (D.T Nhut, 2007). T thc trng ny, cho thy vic nhn ging cy Thng
bng cc phng php in vitro v a ra trng i tr l cn thit cung ng cho
nhu cu iu tr trong nc.
n ny c thc hin vi mc ch a ra mt ci nhn tng quan v cy
Thng trn th gii v Vit Nam, phn loi, c im, phm vi phn b
cng nh v hp cht Taxol, tnh cht l ha, con ng sinh tng hp, c ch v
ng dng ca Taxol trong iu tr ung th. Cui cng, trnh by mt s kt qu
nghin cu nhn ging in vitro trn mt s loi Thng nh Taxus baccata L. v
Taxus wallichiana Zucc.
15
2 - 3 mm, c mu xanh m.
Ghi ch:
Taxus baccata
Ghi ch:
Taxus brevifolia
20
Ghi ch:
Taxus canadensis
5 mm, c 3 - 4 gc nh.
22
Ghi ch:
Taxus cuspidata
23
5 mm, thng c 2
Ghi ch:
Taxus floridana
24
C
Hnh 2.18: Taxus globosa
A. Bi cy. B.o ht. C. Cnh mang nn c cha trng thnh.
25
Ghi ch:
Taxus globosa
4 mm, c t 2 - 4 gc nh.
26
Ghi ch:
Taxus chinensis
28
C
Hnh 2.22: Taxus wallichiana Zucc.
A. Bi cy. B. Cnh mang o ht. C. o ht v ht ging.
2.1.4 Tnh trng hin ti v bo tn loi Thng Vit Nam
Phn loi v phn b ca chi Thng (Taxus) Vit Nam khng r rng.
Danh sch Thng th gii (Farjon, 2001) (theo dng ging T. chinensis (Pilg.)
Rehder var. mairei (Leme & Lv.) W.C. Cheng & L.K. Fu nh l loi Taxus duy
nht c Vit Nam.
Thc vt ch ng Dng (Nguyn Tin Hip v Vidal, 1996) cng vi nhng
ti liu khc ghi nhn Vit Nam c hai loi: T. wallichiana Zucc. trn cao
nguyn Lm Vin min Nam Vit Nam v T. chinensis (Pilg.) Rehder ca vng
ni vi Bc v Ty Bc Vit Nam (Anon., 1996; Vu Van Dung, 1996; Nguyn
c T Lu & Thomas, 2004) (theo Nguyn Tin Hip, 2004) [1].
Cc qun th pha Bc c phn b a l gn vi ng Nam v Ty Nam Trung
Quc ni loi Taxus chinensis mc ph bin v c hnh thi gn vi cc chun
ca loi ny (T. chinensis). Cc qun th pha Nam bit lp v vic nh danh
chnh xc chng vn cha thc hin c, ph thuc vo nghin cu v phn loi
29
HIM
SP TUYT CHNG
32
34
HIM
Do c phn b rng trn th gii nn Thng Nam hin nay cha c coi l
b e do tuyt chng mc d nhiu qun th b khai thc qu mc.
Vit Nam loi ny c nh gi l loi Him (Anon., 1996), Thiu thng
tin hoc ang b tuyt chng trm trng (C2a) (Nguyen Hoang Nghia, 2000) [1].
nh gi sau cng da trn nhng iu tra hin trng ti Lm ng t nm
1998 m c tnh tng kch thc qun th t hn 250 cy trng thnh vi mi
tiu qun th khng c qu 50 cy. T ti nay, nhng iu tra hin trng tip
tc c tin hnh Lm ng, v mt qun th c t nht 250 cy c pht
hin. Tng s cy trng thnh Vit Nam hin nay c tnh nhiu hn 250 c
th, nhng chc chn t hn 2500 cy, mc ri rc thnh cc qun th b chia ct
mnh [1].
Nh vy, hin trng ca loi ny Vit Nam cn c nh gi mc ang b
tuyt chng (C1) theo cc tiu ch ca IUCN (2001). V tt c cc qun th u i
mt vi nhng e do ln, c bit l chy rng t cc khu vc ln cn nn hin
trng bo tn ca loi ny c th phi c nng ln trong tng lai. Cc qun th
Lm ng l im phn b cc nam ca chi Thng lc a ng Nam .
Do cc qun th ny phn b bit lp nn c th l mt xut x ring bit (Thomas,
Gardner v Nguyen Duc To Luu, 2002) [1].
Cc mi e da
Nhn chung Thng Nam b e do tuyt chng do mt cc ni sng, c th
l do chy rng cc khu rng ln cn. Vic bun bn cc b phn hoc cc cht
chit ca loi ny lm ngun ch Taxol l e do i vi cc qun th t nhin
nhiu ni phn b trn th gii (Thomas v Nguyen Duc To Luu, 2004c) [1].
S hin din trong cc khu bo tn
Nam Vit Nam tt c cc qun th Thng u nm trong cc khu vc
rng c dng nhng khng phi l cc khu vi mc ch bo tn a dng sinh
35
S kin
Hot ng chng ung th trong cc hp cht chit sut t v cy T.
1963
1971
1979
1983
1989
1991
1992
FDA chp thun vic s dng Taxol trong iu tr ung bung trng. Tin
hnh th nghim lm sng chng minh tc dng ca thuc trong iu tr
ung th v di cn.
1993
1994
bnh nhn ti pht trong vng 6 thng k t khi dng phng php ha tr
liu hoc khng p ng vi phng php ha tr liu kt hp.
1995
1997
1998
10-diacetate-2-benzoate
13
ester
vi
(2R,3S)-N-benzoyl-3-
phenylisoserine.
Cng thc phn t C47H51NO14 v khi lng phn t 853.9 Da.
Ti nhn ca Taxol l h thng vng A, B v C, vi mt s nhm chc bao
gm hai nhm OH, mt nhm benzoyl, hai nhm acetyl v mt vng oxetane. Lin
kt vi C13 ca nhn l mt chui bn hoc C13 (2R,3S)-N-benzoyl-3phenylisoserine vi mt nhm OH v mt nhm benzoyl.
39
41
42
43
Hnh 2.29: Qu trnh hnh thnh vng oxetane trong sinh tng hp Taxol [18].
Sau khi hnh thnh cc tin cht gi nh c polyhydroxyl ha
(hypothetical polyhydroxylated precursor), n c xc tc phn ng tip tc bi
2-O-benzoyl transferase (DBT), protein c khi lng 50 kDa, hp cht thu c
tip theo l 10-deacetylbaccatin III. Mt phn ng chuyn nhm acetyl c xc
nh trong con ng sinh tng hp Taxol lin quan ti phn ng hydroxyl ha ti
v tr C10 ca 10-DAB (10-deacetylbaccatin III) vi s xc tc ca enzyme 10deacetyl-baccatin III-10-O-acetyl transferase (DBAT). Dn ti s hnh thnh mt
diterpene trung gian, baccatin III, s dng c cht l 10-DAB v acetyl CoA.
Mt bc cn thit trong sinh tng hp Taxol l phn ng ester ha ca nhm
hydroxyl C13 ca baccatin III vi phenylalanoyl-CoA ca chui bn. Cc chui
bn hnh thnh t cc acid amin- phenyalanine bi tc ng ca phenylalanine
aminomutase (PAM). Mt ester CoA ligase cha c bit n c th kch hot
hp cht ny v n c th lin kt vi cc baccatin III. Enzyme xc tc cho phn
ng lin hp ca chui bn phenylalanoyl-CoA v baccatin III l C-13phenylpropanoyl-CoA transferase (BAPT), sn phm l cc hp cht 3-Ndebenzoyl-2-deoxytaxol. Hp cht ny c chuyn ha bi enzyme Cyt P450dependent hydroxylase c ch cha c bit r, xc tc phn ng hydroxyl v
tr
C2
enzyme
3-N-debenzoyl-2-deoxytaxol
N-benzoyl
transferase
44
Taxol
Taxol
n nh cu trc vi ng
(c ch phn ng depolymerization)
46
47
48
49
50
Tc gi
52
Tc gi
Tc ng ng h tr ca cc elicitor
khc nhau c nghin cu trn dch treo
t bo ca T. chinensis, kt qu cho thy
hn hp cc elicitor vi cc tc ng khc Yuan, Y.J; Wei, Z.J.; Miao, Z.Q.; Wu,
nhau c kh nng ng h tr trong khi J.C. (2002)
cc elicitor c tc ng ging nhau li
khng th.
S vn chuyn ca Taxol trong dch treo
t bo T. baccata c nghin cu bng
cch s dng Taxol [14C] c nh du. Fornal, S.; Esposti, D.D.; Navia-Osorio,
Cc phn t c hp th trong c thnh A.; Cusid, R.M.; Palazn, J.; Piol,
t bo (20%) v trong t bo cht (80%), M.T.; Bagni, N. (2002)
cho thy s tch t trong khng bo.
c ch s tch ly Taxol v baccatin III
vi mevinolin v fosmidomycin c
Palazn, J. Cusid, R.M.; Bonfill, M.;
nghin cu trn dch treo t bo T.
Morales, C.; Piol, M.T. (2003)
baccata.
M t cc taxoid ch yu c sn xut
bi dch treo t bo T. media trong iu Ketchum, R.E.B.; Rithner, Ch.D.; Qiu,
kin nui cy bnh thng v vi s b D.; Kim, Y.S.; Williams, R.M.; Croteau,
sung methyl jasmonate.
R.B. (2003)
53
Tc gi
54
Tc gi
55
56
59
63
64
Nguyn t vi
Ngun Carbon
lng
lng
(g/l)
20 sucrose
5.7
W double
20 sucrose
5.7
L9
1/3
5 sucrose
5.7
Mi trng
pH
65
66
68
70
Hnh 3.2: K thut gim cnh c p dng cho Taxus wallichiana [15].
A. S ra r ca cnh. B. Cnh gim c ra r sau 3 thng.
3.2.1 Mi trng nui cy
Mi trng MS c cha khong v vitamin c b sung vi 20 g/l sucrose
c s dng lm mi trng m trong sut qu trnh th nghim.
Auxin NAA, IAA v IBA, cytokinins BA c c b sung vo mi trng
nui cy vi cc nng khc nhau (bng 3.2, 3.3 v 3.4).
Than hot tnh cng c b sung gim tc ng ca hp cht phenolic
c to ra t mu cy (Pan v Staden, 1998) (theo D.T Nhut, 2007) [15]. Mi
trng c lm c vi 9g/l agar.
Gi tr pH ca mi trng c iu chnh 5.8 - 5.9 bng cch thm vo
dung dch NaOH 1N v KCl 1N trc khi kh trng 121oC, 1 atm (1.02
10
Pa).
71
Mi trng
NAA (mg/l)
IAA (mg/l)
IBA (mg/l)
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
C9
C10
2.5
C11
2.5
(g/l)
Bng 3.3: Nng ca cht iu ha sinh trng BA v than hot tnh c b sung
vo mi trng MS cm ng s chi bt nh [15].
Mi trng
Mi trng c
bn
BA (mg/l)
AB1
MS
AB2
MS
AB3
MS
AB4
MS
72
Mi trng
NAA
IAA
IBA
Vitamin
Than hot
trng
c bn
(mg/l)
(mg/l)
(mg/l)
B1 (mg/l)
tnh (g/l)
R1
MS
10
R2
MS
10
R3
MS
10
R4
MS
10
R5
MS
10
R6
MS
10
R7
MS
10
R8
MS
10
R9
MS
10
R10
MS
2.5
R11
MS
2.5
R12
MS
2.5
R13
MS
2.5
iu kin nui cy
Mi trng nui cy trong phng th nghim 25 2C, m tng i 7580%, cng chiu sng t 4550 mol.m2.s1, chu k chiu sng l 16h.
Mu cy s dng l thn non di t 1.5-2 cm v/hoc chi di 2-2.5 cm.
3.2.2 Cc giai on ca qu trnh vi nhn ging
3.2.2.1 Chun b mu cy
Mu cy c la chn t cc cnh cn non khng c mang nhiu chi (hnh
3.3). Sau 15 n 25 ngy, thu mu cy, la chn nhng mm cn non, mu xanh,
khe mnh.
73
74
T l nhim
100%
10%
M t
Mt s mu cy b nhim, ha nu v
cht.
Mu cy khng b nhim, sng v
tng trng nhanh chng.
Mi trng
Mi trng
76
Mu cy
Chiu di ca
Mu cy c chi
chi bn (cm)
(%)
Ghi ch
C10
Thn e
3.00 0.15
100
L xanh
C11
Thn e
6.25 1.25
85.7
L xanh
C10
Thn i
1.93 0.92
52.9
L xanh
C11
Thn i
2.29 1.04
56.3
L xanh, 15.6 %
C10
Chi e
4.24 1.69*
2.21 1.59
100
C11
Chi e
3.92 1.69*
3.75 2.25
85.7
C10
Chi i
C11
Chi i
Ghi ch:
Thn v chi e: ngun gc thn t ex vitro (thn v chi mi c kh trng).
Thn v chi i: thn v chi in vitro.
*: chiu di nh chi.
t cnh non t nguyn liu ban u, di 1.5 - 2cm trn mi trng nui cy.
Theo cc nghin cu trc , cytokinin cn thit cho cm ng to chi trong cy
l kim v BA l cho hiu qu tt nht i vi Taxus mairei (Chang v cng s,
2001) [12].
Cm ng v nhn chi bt nh t cnh non cho hiu qu trn mi trng c
nng thp cytokinin (1 mg/l). 22.4 % mu cy hnh thnh chi bt nh trn mi
trng sau 6 tun nui cy, vi chiu di trung bnh l 0.75 cm. T l ny tng ln
87.5% sau 12 tun nui cy [15].
77
Hnh 3.6: Vi nhn ging in vitro T. wallichiana [15]. A. Chi ti sinh trong
mi trng c cha 1 mg/l IAA. B1. Chi ko di trn mi trng c cha 1 mg/l
IAA. B2. Cy non. C1 v C2. Cm ng chi trn mi trng b sung 1 mg/l BA.
Nh vy, khi c mt than hot tnh chi tng s ko di nhng s lng chi
gim. Webb v cng s (1988) cng chng minh rng s ko di ca chi c
kch thch bi than hot tnh nhng than hot tnh cng c ch cm ng chi khi n
c c BA (theo D.T Nhut, 2007) [15]. iu ny gii thch ti sao t l cm ng
78
79
Chng 4: KT LUN
Chng 4: KT LUN
Cy Thng l mt loi dc liu qu c ng dng nhiu trong y hc, c
bit l trong iu tr ung th. Thng c phm vi phn b rng trn th gii tri
di t vng n i n vng cn nhit i, nhng phm vi ny ngy cng b thu
hp do tnh trng khai thc qu mc, cng nh iu kin sinh trng kh khn ca
loi. Mt s loi l loi c hu t nhin phn b trong mt khu vc nht nh nh
Taxus floridana, Taxus globosa. Hin ti, hu nh tt c cc loi Thng ch
yu c dng lm cy cnh, ch mt s loi nh Taxus brevifolia c trng theo
quy m ln lm nguyn liu trong dc phm.
Vit Nam xc nh c hai loi l Thng Bc v Thng Nam, qun
th c pht hin ca hai loi ny nh, phn b ri rc. y l loi c nguy c
tuyt chng cao cn c nhng bin php bo tn cng nh nhn ging loi thc vt
c gi tr ny.
Taxol l hp cht chnh trong cy Thng , tnh cht ha hc, cu to, c ch
tc ng i vi bnh ung th cng nh con ng sinh tng hp v ang c
nghin cu. Taxol c ph chun trong iu tr ung th bung trng, ung th
v di cn, Taxol cng c tin hnh th nghim lm sng trong iu tr ung th
phi, ung th u v cHp cht Taxol c th c thu nhn bng nhiu phng
php nh tch chit t v v l cy Thng , tng hp bng phng php ha
hc, bn tng hp t DAB, hay gn y nht l thu nhn bng phng php nui
cy t bo. Phng php nui cy t bo thu nhn hp cht Taxol c th thay
th cc phng php khc, gp phn pht trin bn vng mi trng t nhin, m
rng quy m sn xut ln p ng c nhu cu iu tr ung th ngy cng cao.
Vi nhn ging Thng c thc hin thnh cng trn Taxus baccata,
Taxus wallichiana m ra mt bc pht trin quan trng trong cng tc bo tn v
nhn ging Thng , c bit l Vit Nam.
80
83