i hc cn th - khoa nng nghip

gio trnh ging dy trc tuyn

ng 3/2, Tp. Cn Th. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814
Website: http://www.ctu.edu.vn/knn email: dminh@ctu.edu.vn, vtanh@ctu.edu.vn

BNH CHUYN KHOA

CHNG 24:
BNH HI C PH

CHNG XXIV: BENH HAI CAY CA PHE

- - - *** - - -

BENH R

ay la benh rat pho bien cac vung trong ca phe. Benh cu ng

rat quan trong oi vi nganh trong ca phe. Trong ba loai ca phe
[ ca phe che (!ICoffea arabica!i), ca phe voi (!ICoffea robusta!i), ca
phe mt (!ICoffea excelsa!i)], th loai ca phe che (arabica) rat
nhiem benh nay.
I. TRIEU CHNG BENH.
Benh thng xay ra tren la, oi khi xay ra tren trai, ngon,
canh. om benh tron, nho, xuat hien mat di la, co ng knh:
1-2mm (co the len en 1cm), co mau vang nhat roi mau vang cam,
nho cao khoi be mat cua la, phan nho len chnh la cac ha-bao-t
cua nam benh.
Benh phat trien, mat di la, om benh co tam vang xam,
ch con lai vien mau vang cam; con mat tren, mo benh co mau
vang roi nau nhat. Benh nang, cac om benh ket hp lai chay ca
la, la rung sm, cay coi coc, ch con lai t la ot mo i canh,
nang suat giam ang ke.
II. TAC NHAN GAY BENH.
Benh do hai loai nam: !IHemileia vastatrix!i va !IHemileia
coffeicola!i. Namm benh dang ha-ba-t, lay lan nh gio va lu
ton ni la benh, co the xam nhap trc tiep hoac qua kh khong.
III. CACH PHONG TR

BENH.

- Trong giong khang benh: giong ca phe mt va ca phe voi tng

oi chong ch u c benh nay.
-Tranh trong qua day, lam sach co, gi

cho vn c thoang.

- Can phat hien benh sm va phun thuoc tr benh, nh: Brestan

0,02%, Bordeaux 1% hoac Copper Zinc 0,3-0,4%. Phun mat di la
nh ky 15 ngay/lan.
Khi benh nang, nen cat bo bt 1/3-1/2 so la benh, em thieu
huy roi mi phun thuoc.

!BBENH EN (Anthracnose)!b

I. TRIEU CHNG BENH.

ay la mot trong nh ng benh quan trong tren cay ca phe va
lam giam nang suat mot cach ang ke, neu khong c phong tr
benh k p thi. Benh xay ra tren la, canh va trai:
- Tren la: vet benh hi tron hoac bat dang; luc au, vet benh co
mau nau, sau o, co mau xam vi vien nau, to khoang 2,5 cm. Vao
giai oan sau cua benh, tren vet benh co cac cham nho mau en, o
la cac a ai cua nam benh.
- Tren canh: vet benh co mau nau, gi a cac chum trai. Vet benh
lan dan khap canh, lam la rung va canh b kho. Benh nang, cac
canh ben di b kho chet hay ch con mang mot chum la non ngon
canh. Benh lam cay chet dan mon trong nhieu nam.
_ Tren trai: vet benh nho, mau nau. Trai phat trien khong eu lam
trai b meo mo va nho lai.
II. TAC NHAN GAY BENH.
Benh do nam !IColletotrichum coffeanum!i var. !Ivirulans!i, giai
oan sinh san h u tnh la !IGlomerella cingulata!i.
III. CACH PHONG TR

BENH.

- Gi cho vn c thoang, sach co, xen ta thng xuyen, loai

bo bt canh b nhiem benh.
- Khi mi b benh, phun thuoc ngan chan lay lan bang Brestan
0,05% hoac Copper Zinc 0,4%, nh ky 7-10 ngay/lan cho en khi
sach benh.

!BBENH HEO CAY CON!b

I. TRIEU CHNG BENH va TAC NHAN GAY BENH.

Benh thng xay ra cac vn ng ca phe. Cay con b heo va
chet nhanh tng am. Cac trieu chng chi tiet thay oi theo tng
loai tac nhan:

- Benh do nam !IBotryobasidium rolfsii!i: goc cay con, vet benh

dai 2mm-2cm, co mau nau, hi mat nc va nhan nhum lai. Vet benh
xuat hien ngay sat mat at. Nam song trong at va sinh ra nhieu
hach nam nho, dang h nh cau khoang 1mm, cng, mau nau, nam tren
mat at.
- Benh do nam !IThanatephorus cucumeris!i, giai oan sinh san vo tnh
la !IRhizoctonia solani!i: goc cay con, vet benh xuat hien cao hn
mat at, co mau nau sam. Cay heo, ngon cong xuong, la mam co the
co vet nau va b chet kho. cac la benh kho nhng va n con treo
tren cay, oi khi co mang cac hach nam tren vet benh.

II. CACH PHONG TR

BENH.

- Dung phan chuong that hoai, c u that ky. at cua vn ng

c tron vi tro trau va phan chuong theo t le 1:1:1.
- Ti thuoc nga va tr benh vn ng: dung Rovral 0,1%,
Copper Zinc 0,2% hoac Copper B 0,25-0,3%.

!BBENH OM NAU!b

I. TRIEU CHNG va TAC NHAN GAY BENH.

Benh gay hai la,hoa va trai. Tren la, vet benh tron, kch
thc khoang 4-7 mm, xuat hien rieng le, co mau nau. Sau o, gi a
vet benh co tam mau trang xam, vet co vien nau va vien vang
ngoai cung. Tren trai, vet benh cu ng tron, kch thc: 2-4 mm, co
mau nau, hi lo m vao.
Benh do nam !IMycosphaerella coffeicola!i, giai oan sinh san vo
tnh la !ICercospora coffeicola!i.
II. CACH PHONG TR

BENH.

Lam sach co, cat xen cho thoang vn ca phe. Phun nga benh
lan len trai, bang thuoc Copper Zinc. Phun tr benh bang thuoc
Brestan.

!BBENH BO HONG!b

I. TRIEU CHNG va TAC NHAN GAY BENH.

Tren be mat la, than, canh va trai b phu bi lp nam mau

en nh bo hong. Benh lam giam kha nang quang hp cua cay, cay
dan dan b suy yeu. Benh lay lan nhanh, nhat la nh ng vn ca
phe xen canh vi cac loai cay an trai nh cam qut, xoai, chuoi
... va da.
Benh do nam !ICapnodium brasiliense!i, giai oan sinh san vo
tnh la !ITorula!i sp.. ay la loai Nam Nang, c lay lan nh
gio va Kien vang mang i, phat trien c nh chat ngot tiet ra
t con rep dnh. Trong khi di chuyen tren cay, Kien vang co the
mang theo au trung cua rep dnh va do o, nam benh se phat trien
tiep theo sau o.
II. CACH PHONG TR

BENH.

Phong tr rep dnh bang thuoc sat trung. Benh nang, phun
nc vi lc manh len hai mat la va ca cay e ra troi bt nam
benh, sau o, phun thuoc tr benh, nh Copper Zinc 0,2%.

VNITimes