Vn bng 2

QTKD K9 HQN

CU HI N TP MN QUN L CNG NGH

Cu 1: Cng ngh (CN) l g? Nu khi nim, phn tch.
Cng ngh c hnh thnh t khi xut hin loi ngi. Thc t cho thy s pht trin ca
x hi loi ngi c nguyn nhn su xa ca h thng CN. Mi mt mc nh du s pht
trin ca loi ngi u gn lin vi s xut hin v pht trin ca mt loi hnh CN no .
VD: Thi k : sn xut, cng tc, lao ng bng .
Thi k ng: CN luyn kim mu.
Thi k st: CN luyn kim en.
Th k 18 CN ha: pht minh my hi nc, ...
Hin nay c tn ti nhng quan im tri ngc nhau v CN.
+
Tch cc: CN l ngun ca ci, phc li ca loi ngi, l ng lc ca s pht
trin, nng cao cht lng sng.
+
Tiu cc: CN lm tng bt cng, ni rng khong cch giu ngho, tng tht nghip.

Chnh lch trong phn phi thu nhp chnh do s pht trin CN phn ng dn s chim %
thu nhp trong khi 1 s t li c thu nhp cao ---> h c nh hng ti vic iu chnh CN
theo hng thu li nhun cao hn na.
CN to ra s tht nghip c cu.
Suy gim cht lng MT.
To ra chn tranh dy dit.
Cc quan im tiu cc ny s d ng vng bi c nhiu tc ng tiu cc ca CN
nhng ch yu l do thc hin sai mc ch ... ---> CN lun cha ng trong n tnh 2 mt
nhng t hp nhng tch cc v tiu cc do CN gy ra ty thuc vo quan im s dng cng
nh kh nng mi quc gia, mi n v.
- Mt s khi nim cha y :
Khi nim theo thuyt iu khin: CN l tng hoepj tt c cc yu t c lin quan n
vic bin i u vo thnh u ra.
Nhn xt: y l 1 khi nin mang tnh khi qut cao tuy n cha ch r bn cht thc s
ca CN nhng n vch ra ranh gii CN v cc hin tng khc.
C quan im cho rng CN l mt cng c, nhn mnh vo kh nng lm ra vt ca
CN, cp n s khc nhau gia KH v CN ng dng cc nh KHD ch quan tm ti ng
dng thc t ca l thuyt trong khi cc nh CN cn quan tm ti hiu qu ca vic ng
dng cc l thuyt l mc ch ca vic s dng CN.
Mt s quan im cho rng CN l mt cng c, nhn mnh ti dng tn ti vt cht ca
CN tuy nhin n cng cha bc l c v cha cp ti nhng quy lut c bn trong CN
v n nhn mnh ti vai tr quan trng ca mi quan h gia ngi lao ng v trang thit b.

Page | 1

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

C quan im: CN l tr thc, nhng ngi theo quan im ny nhn mnh ti dng tn
ti phi vt cht ca CN, khng nh v tr quan trng ca KH trong CN v to ra mt quan
im cho ngi s dng CN l mun s dng khai thc cc h thng. C hiu qu th h
thng kin thc phi thng xuyn c cp nht v tri thc l sc mnh ca CN.
- Mt s khi nim c tha nhn rng ri hin nay:
UBND (t chc pht trin cng nghip ca Lin hip quc)
CN l vic p dng KH vo cng nghip bng cch s dng cc kt qu nghin cu v x
l n mt cch c h thng v c phng php hn ch ln nht ca k/n ny l a ra phm
vi ng dng (ch cng nghip).
Tuy nhin nhn mnh c KH l thuc tnh ca CN l kha cnh hiu qu khi xem xt vic
s dng CN cho mc ch no kha cnh hiu qu khi xem xt vic s dng CN cho mc
ch no .
ESXAP (y ban KTXH Chu - Thi Bnh Dng).
CN l h thng kin thc v quy trnh v k thut dng ch bin vt liu v thng tin.
N bao gm tt c cc k nng kin thc v thit b, phng php s dng trong sn xut ch
to dch v qun l v thng tin.
K/n ny l mt bc ngot trong lch s pht trin CN, n l k/n c tha nhn rng ri
nht hin nay.
u im ni bt l m rng phm vi ng dng quan tm ca CN.
N cho rng khng phi ch trong cc lnh vc qu trnh SX ra cc sn phm phi vt cht.
Vit Nam CN l kin thc, l kt qu ca CN ng dng nhm bin i cc ngun lc
thnh cc mc tiu sinh li.
Cu 2: Trnh by mi quan h tng h gia cc thnh phn CN.
CN gm 4 phn:
- Vt t thit b (T).
- Con ngi (H).
- Thng tin (I)
- T chc (O).
Mi quan h tng h:
Cc thnh phn CN b sung cho nhau, khng th hin bt c 1 thnh phn no trong mi
CN. Tuy nhin c mt yu cu ti thiu cho mt bin i c th xy ra, ng thi c
mt gii hn ti a cho mi thnh phn mt hot ng bin i khng mt i tnh ti u
hoc tnh hiu qu.
Phn vt t k thut quyt nh mc nh v cu cc thnh phn cn li, l ct li ca
bt k CN no, n c trin khai lp t v vn hnh do con ngi. Nh n con ngi tng
sc lc v tr tu. Khi vt t k thut cng tng th cc phn H, I, O cng tng.
- Con ngi lm cho CN hot ng lm cho my mc, thit b, phng tin k thut pht
huy ht tnh nng ca chng. Nh tnh nng ng v sng to, con ngi ci tin m rng i
mi cc thit b my mc. Con ngi ng vai tr ch ng trong SX song li chu s chi
phi ca thng tin v t chc.
Phn thng tin th hin tri thc tch ly trong CN, nh cc tr thc ny con ngi rt ngn
c thi gian hc v lm, tn thi gian v sc lc khi gii quyt nhim v c lin quan n
Page | 2

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

CN thong tin phi thng xuyn cp nht. Dng mt thit b v phng tin song vi kin
thc khc nhau, s dung trong SX s lm ra cc sn phm khc nhau, l nhng b quyt
ca mt CN, c coi l sc mnh CN.
Phn t chc ng vai tr iu ha, phi hp 3 phn trn thc hin mt cch c hiu
qu mi hot ng bin i. N gip cho vic qun l lp k hoch, t chc b my nhn lc,
ng vin thc y v kim sot cc hot dng bin i t c kt qu mong mun. Phn
t chc ph thuc vo mc phc tp ca vt t k thut v thng tin, song bn thn n
quyt nh s cu thnh ca 3 b phn cn li ca CN.
Phn tch tnh cht mang tnh ng lc ca CN cn bn thn n cng biens i theo thi
gian. Mi quan h tng h gia thnh phn c th c biu din bng cng thc sau:
T = TY HH IT OO
Trong : T l Hm h s ng gp.
T, H, I, O l cc h s ng gp cc thnh phn CN tng ng

Y, H, T, O: cc s m ni nn cng ng gp ca cc thnh phn Cn tng ng

ng gp vo hanmf h s ng gp chung. N chnh l cc thnh phn ca vect ring
c chun ha ca ma tranh u tin.
0 < THIO < 1
Cu 3: Trnh by cc thnh phn CN v k tn cc thnh phn trong 1 CN c th no
.
4 thnh phn:
1. Vt t thit b (T)
y l phn CN hm cha trog cc vt th bao gm mi phng tin vt cht nh my
mc, cng c, nh xng, cc cng c vn chuyn. y l cc thnh phn c bn ca CN m
nh lm tng sc mnh v hiu qu cho cc hot ng ca con ngi. Trong ch to
cc my mc thit b thng lp thnh dy chuyn CN.
2. Con ngi (O)
Phn CN hm cha trong con ngi lm vic trong CN, n bao gm mi nng lc ca
con ngi v CN nh k nng, kinh nghim, tnh sng to, s khn ngoan, kh nng lnh
o, o c lao ng, ...
3. Thng tin (I)
y l phn CN hm cha trong cc kin thc c t chc c t liu ha
VD: Cc bn thit k, cc l thuyt, cc phng php, cc s tay k thut.
4. T chc (O)
y l phn CN hm cha trong cc khung th ch. N to ra b khung t chc ca CN.
VD: Thm quyn, trch nhim, mi quan h, s phi hp, s lin kt.

Page | 3

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

Cu 4: Trnh by tm tt cc yu t nh hng ti CN, phn tch k 2 trong s cc yu

t .
Cc yu t nh hng:
Khoa hc - K thut
Khoa hc - T chc
Cc giai on bin i
Nng lc CN
Th trng
Mi trng quc gia
1. Khoa hc - K thut
Khoa hc ch yu l khm ph nhn thc cc quy lut t nhin v x hi ca CN, ch
yu l ng dng cc thnh qu ca khoa hc gii quyt cc mc tiu sinh li cho kinh t x hi. Nh vy, khoa hc c trc l tin c s tri thc cho CN th hin trong sn xut,
thng mi v dch v. NH to ra cc thng tin mang tnh tim nng c bn sng to CN.
Khoa hc hm nay v CN ngy mai. Ngy nay khoa hc cng thc y s tin b ca CN
lm ngun to ra CN.
Thi i ngy nay khoa hc m ca cho CN, khoa hc l yu t quan trng trong cc vic
pht trin nn CN hin i. Cnh khoa hc cung cp mi trng cc CN trin khai.
2. Khoa hc t chc
CN gm c s t chc x hi ca SX v cc qu trnh lao ng. Vy mt s thay i
trong t chc, x hi ca sn xut v lao ng l thay i CN. Thnh tu t c, kinh
nghim c kt qua cc khoa hc thuc chuyn ngnh qun l kinh t, qun l kinh doanh,
qun tr kinh doanh cng nh kin thc cc ngnh k ton ti chnh, lao ng u l yu t
tc dng ti thay i CN v pht trin CN.
VD: Phn cn li lao ng hp l trong mt Cn c lm thay i CN mc d v vt cht
hay phn khc khng thay i.
3.
Cc giai on bin i
Mt nhn t quan trong, nh hng CN l qu trnh hnh thnh CN. l qu trnh
bin i cc ti nguyn thin nhin v cc ngun lc c sn xut thnh cc sn phm
tiu dng, trung gian cng nh c t liu sn xut.
Nu qu trnh no hay mt khu, mt yu t ca qu trnh thay i, lp tc lm CN thay
i. Xc nh hp l cc cng on bin i c s c c cc CN hp l. Mc thay i
cc cng on bin i cng l thc o trnh CN.
4.
Nng lc CN
NLCN quyt nh vic s dng CN trin khai thay i CN: NLCN lin quan cht ch n
cc thnh phn CN. NLCN khc nhau c cc thnh phn CN khc nhau. Khi xc nh nh
hng ca NLCN n Cn hay khi phn tch NLCN ngi ta thng phn ra:
- Nng lc CN c s
- NLCN ngnh
- NLCN quc gia
Khi phn tch NLCN c s:
- NLCN u t
- NLCN sn xut
Page | 4

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

- NLCN lin kt
NLCN quc gia:
- u t vt cht
- u t con ngi
- N lc CN quc gia
Khi phn tch NLCN ngnh hay quc gia nh hng ti s pht trin CN thwowgf ngi
ta nhn mnh CN c s cng thm s ng ph v h tr ca ngnh ca quc gia lao ng ti
chnh sch chin lc v CN ca quc gia.
5.
Th trng
Th trng l ni tiu th CN v sn phm CN. CN mang li nng sut lao ng cao to
k nng cao thu nhp cho ngi lao ng. Do thu nhp cao, nhu cu cho i sng cng c
nng cao, i hi sn phm ngy cng a dng, cht lng ngy cng cao, nh vy nhu cu
v kch thch sn xut pht trin i hi cc nh sn xut phi lun i mi CN. Tc ng ca
mi trng quc gia.
6.
Mi trng quc gia
Thu nhp
dn c
tng

Sn xut
pht
trin

Tiu dng
tng

i mi
CN

Nng
xut CN

Th trng

Th trng

CN c vai tr l dng lc thc y v nh hng n mi trng xung quanh, cc yu t

ca mi trng xung quanh khng th ng, n tc dng tr li CN.
Cc tc dng ca cc yu t xung quanh nh kinh t, sinh thi, dn s, ti nguyn, vn
ha, XH php lut, chnh tr c nh hng km hm hay thc y pht trin CN.
Ngoi ra khi phn tch tc ng n CN ngta con quan tm n yu t u vo cng l 1
yu t tch cc nh hng n CN. u ra lun gn cht th trng u vo ch yu l c
ngun lc ti nguyn thin nhin, nng lng, vn v con ngi.
Cu 5: Trnh by tm tt cc yu t cu trc h tng CN, phn tch k 2 trong s cc
yu t .
- Tri thc KH-CN
- Nhn lc KH-CN
- C quan nghin cu trin khai
- Cc chnh sch KH-CN
Page | 5

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

- Mi trng KH-CN
1. Tri thc KH-CN
- Kin thc l tng hp nhng g v bn cht ca thng tin v ca nhng nguyn l
c con ngi khm ph ra.
- Khoa hc l s tm ti kin thc ca CN, l s p dng kin thc vo vic gii quyt
nhng vn thc t.
- Mi quan h gia khoa hc (tr li cu hi ti sao?) vi CN (tr li cu hi th no?) mi
c cp n trong thi gian gn y, v k t khi cc pht minh n r trong cuc CMCN
c ng dng rng ri trong CN.
- Mt yu t quan trong trong s tng trng nn CN hin i l lm theo nhng pht minh
c tin b KH pht trin ra.
Ti lt mnh CN li cung cp nhng phng tin, thit b cho cc ngnh KH h rt
ngn c thi gian tm ti nghin cu ca mnh.
- pht trin CN nht thit phi xy dng nn tng ca CN, l kin thc.
VD: o to, t o to, o to xy dng c s d liu ca cc trung tm t liu, th vin,
h thng ha kin thc theo th tc, cng c v s dng tt cc kin thc hin c.
2.
Nhn lc KH-CN
- S m rng hot ng KH-CN cn mt s lng ln cc nh khoa hc v cn b CN c
trnh cao.
- Nng lc KH-CN bao gn cc nh KH, cc k s v cc nhn vin k thut cng tc
trong cc c quan nghn cu trin khai trong cc c s, cc nh doanh nghip v cc nh
qun l.
- S phn b nhn lc KH-CN trog cc lnh vc KH-CN cc nc pht trin vi cc
nc ang pht trin c s khc bit.
Cc nc pht trin ch trng n KH hn CN nhng phn ln cc nh KH v k s li
nhn lc KHCN 15-19% GDP
Cc nc ang pht trin h thng gio dc o to ch trng gio dc ph thng hn
gio dc chuyn nghip v dy ngh. o to NLKHCN <10% GDP.
- Mt h thng pht trin nhn lc ng n p ng nh cu tng lai ng vi s tin
b ca KH v CN. Mun vy cn c s d bo ng n c c mt k hoch lu di
pht trin nhn lc, KH v CN.
3.
C quan nghin cu v trin khai
a.
Lch s pht trin
- Trc chin tranh th gii ln II c hot ng NC v TK tp trung ch yu trong gii
cng nghip qun s Chu u, M v Nht. Qu trnh sn sinh ra CN vo lc ny c th
xem nh s kt hp nhng nhu cu ca mt quc gia hay mt t chc gii quyt mt vn
hay to khi c c hi.
- Sau chin tranh TGII, M pht trin nhanh chng tr thnh nc dn u th gii
trong nhiu lnh vc CN nh vo tch l c t cc hot ng NC-TK.
- Khi mc pht trin x hi cn thp i hi c bn i vi CN cn l sn xut hng ha
tha mn nhu cu ti thiu ---> hot ng NC-TK trong vic tng nhanh sn phm mi, to
iu kin thc y qu trnh i mi --->tng cng u t cho NC-TK.

Page | 6

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

- Ngy nay NC-TK tr thnh ngun gc ch yu ca s tng trng v pht trin trong
x hi cng nghip ha. NC-TK tr thnh mt lc lng sn xut, tr thnh mt hot ng
quan trng ca gii cng nghip, ca b my nh nc.
- Vai tr ca NC v TK c nhn nhn v c vai tr quan trng hn 3 th k qua cc
nc pht trin. Cn cc nc ang pht trin th mi c tha nhn.
b.
Cc mc tiu v hot ng ca c quan NC v TK
- Cc c quan NC v TK bao gm cc vic nghin cu, cc phng tin trin khai v th
nghim, cc c s sn xut h tr, i hc, th vin trung tm, tnh ton...
C th ni cc c quan NC-TK l mt loi nh my sn xut ra mt sn phm c bit l
cng ngh mi.
- Vai tr ca NC-TK c c bit quan tm do nhng nguyn nhn:
S i mi CN cho php to ra s tng trng kinh t theo hm s m ---> khong cch
nc v cha c NC-K s tng theo hm s m.
Vic nhp cc CN thch hp c th gip cho vic thu hp khong cch CN.
Khng c c quan NC-TK khng th t lc pht trin CN hi sinh.
- Mt s mc tiu ca cc c quan NC v TK cc nc ang pht trin:
Ci tin v thch nghi nhng CN c SX ni khc iu chnh ph hp vi cc
hon cnh a phng.
Thc y tim nng KH v CN ca t nc.
To bu khng kh tip nhn nhu cu v KHCN. Khuyn khch cc hot ng lin quan
n KHCN.
ng gp vo cc k hoch di hn ca quc gia, tin hnh nghin cu di hn nhm xc
dnh v s dng tt cc ngun ti nguyn quc gia.
Pht huy th mnh ca cc CN mi.
- Cc hot ng cn phi la chn mt cch cn i ca cc c quan NCTK
Cc dch v chung: iu tra ngi v th trng cung cp bng sng ch, x l thng tin,
o to cn b.
c.
Qu trnh CN v TK
C th m t nh sau:
Sc p nhu cu
Ghi nhn
nhu cu

Ny sinh

Kin thc
c nng
cao

Ny sinh

K
thut

Marketi
ng

Sc p ca KH-CN
4.
Cc chnh sch KHCN
- Chnh sch KHCN l mt h thng: cc mc tiu v bin php nhm pht trin tim lc
khoa hc v k thut ca quc gia.
- Cc mc tiu ca chnh sch KH v CN l thc y v nh hng.
C th l:

Page | 7

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

t ra cc t chc tch ly kin thc v k nng KHCN.

Ci thin c cu h tng CN
- Thc y qu trnh i mi KH-Cn
H tr mt s ti nghin cu c tnh chin lc c bn c la chn lm nn
mng cho cc cng ngh mi trong tng lai.
Thit lp cc iu kin pht trin cc CN mi ni ln. Vi mch, si quang, sinh hc)
- C th xy dng chnh sch KHCN theo 3 cp:
Cp 1: nh hng chnh sch: Hu ht cc nc tp trung 1 s cc c vn v chuyn ga
cao cp. H xc nh chin lc v th t u tin da trn cc pht trin ton b quc gia.
Cp 2: lp k hoch ngnh, b cc chng trnh KH-Cn c hoch nh theo ch dn
cp1
Cp 3: thc hin cc chuyn gia cn b nghin cu v nhn vin k thut cc x nghip,
cc vin NC v TK, bin cc chng trnh thnh hin thc thng qua cc ti KH.
- Chnh sch KH-CN khng phi l mt chnh csacshs ch cht nhng tm quan trng ca
n l ch n l phng thc phn tch thc y v kim tra hiu qu h ht cc chnh sch
lin quan
- n cc mc tiu, chng trnh khc trong nhiu lnh vc.
5.
Mi trng VNCN
- Nn VHCN trong 1 quc gia l thi ca cng ng nhn nhn cc vn Cn mt cch
khoa hc.
- Nn VHCN to dng nn 1 mi trng tm l - x hi thun li cho vic hnh thnh trit
l kinh doanh mi. t ngha v v trch nhim trong c ch tp trung sang nhu cu v li ch
c nhn quyt nh s gn b ca c nhn vi ngha v vi cng ng.
- X hi c nn VH cao to iu kin cho CN nh:
Tm l a thch i mi kch thch s tm ti hc hi, sng to. To th trng cho CN v
ngun lc cho nghin cu, pht minh sng ch.
Thy r vai tr Cn ng h s pht trin Cn bng s sn sng hy sinh di chuyn ch ,
nhng t ai, cho con em i hc bng kinh ph gia nh.
- to mi trng thch hp cho i mi CN phi xy dng mt nn gio dc c nh
hng khoa hc cho tt c mi ngi ch khng phi ch cho mt s ngi chc chn tr
thnh nh khoa hc.
S dng cc phng tin thng tin i chng.
Nng cao nhn thc ca nhn dn v li ch ca Cn trong i sng hng ngy bng cc
hot ng vn ha ngh thut.
Cu 6: i mi CN l g? Nhn thc i mi CN l g?
Khi nim i mi CN:
- i mi CN l s ch ng thay th mt phn ng k tc l phn ct li hoc c bn
hoc ton b CN ang s dng bng mt CN khc tt hn, hiu qu hn.
- i mi CN (MCN) phi da trn c s cc pht minh v sng ch.
- MCN t hiu qu cao cn phi xc nh chnh xc hm mc tiu cho M CN v
hm mc tiu ny phi c xc nh trn iu kin hon cnh thc t ca i tng cng

Page | 8

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

nh v th ca i tng trn th trng trong nc, khu vc v th gii. Vic M CN

lun c gng bo m s tng thch, tng i gia CN v NLCN.
- i mi CN phi quan tm ti s tham gia ca x hi vo qu trnh i mi
VD: Vic i mi phi phc v XH, phi khai thc huy ng cc ngun lc XH v cc c
trng khc.
Hiu qu ca MCN:
nh lng: Cho mt lng u vo xc nh c th bit c lng u ra cc i thng
qua hm SX:
Q = fG. K, L, N, E
Trong : Q l lng u vo
L l lng u vo lao ng
T l tin b khoa hc CN
N l trnh qun l
K l lng vn u vo
E l ti nguyn
---> MCN l 1 tin b v CN di dng PP mi v sn pxuaats hay KT mi t chc
qun l hay marketing m nh chnh sn phm sn xut ra s c nng xut cao hn, cht
lng tt hn, CPSX thp hn v do gi c c th gim.
nh tnh: Vi 1 lng u vo vn v lao ng MCN c bng 1 CN c trnh cao
hn s lm ng ng lng 1-11 dch chuyn v pha gc ta , ng 2-2.

Cu 7: Trnh by chu trnh sng ca CN?

Vng i phn cng ca CN gn lin vi vng i sn xut nn sp. 1 CN khng tn
ti th phn cng ca CN s mt i hoc c ci tin tham gia lm phn cng ca 1
CN khc.
[p ---> a hng ---> pht trin ---> chn mui (chim lnh th trng) ---> suy thoi]
giai on u cha c trong CN mi ny l rt nhiu ri to mang tnh cht KT - k
thut.

Nhng thng tin v Cn mi ny cha ph bin, gi thnh rt cao, mt bng gi c cha

c xc lp trn th trng. Do s lng cc DN tham gia vo trin khai CN gia tng vi

Page | 9

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

tc chm, thng ch nhng hng v CTy c tim nng v mt ti chnhs tng i

mnh, NLCN tng i cao th mi c kh nng mua c v trin khai CN thnh cng.
Giai on pht trin: Gii quyt tng i nhng ri to nhng cha ht.
- Thng tin ph bin hn tnh c quyn c g b.
- Gi c hp l ---> thu ht c nhiu CTy tham gia vo trin khai CN mi.
G bo ha: trong tnh trng bo th tr tr, thiu thng tin khng p ng c cc gii
php.
- Thiu vn:
- S cnh tranh ca cc CN khc mi hn ---> phn ng CN tng trng vi tc gim
dn.
G: Suy vong. So s cnh tranh ca cc CN khc mi hn v do nhu cu th trng suy
gim ---> s lng DN p dng Cn cng gim ---> vng i CN c th t 1 cc t ngt.
Vng i phn mm CN: c hnh thnh trn cc pht minh v sng ch. Cc phn mm
CN khng cn nht thit phi gn lin vi vng i sn phm. N s khng mt i khi sn
phm ca n vn c lu tr trong khi tng tri thc ca nhn loi hoc tim n trong cc CN
k tip.
Mt phn mm CN c quy lut tng trng theo quy lut hm s ma c mt s ngnh sau
y:
S lng sng ch ngy cng nhiu:
Tc tng trng ngy cng ln.
Cng c v phng php gii quyt cc vn ngy cng hiu qu
Nhng tr ngi cho vic tip xc cc h thng thng tin ngy cng c rt ngn v loi
tr.
S t hp cc pht minh sng ch chnh l cc sng ch ---> phn mm CN tng trng
theo quy lut hs m.
Quy lut hm s m n: quy lut ny th giai on cui li t ra khng ph hp v 1
phn mm CN cng nh 1 ngnh, 1 nhm KH cng v cui s nhng lnh vc kha cnh cha
c cp ti ngy 1 t i.

M hnh hm logarit c khc phc c nhc im m hnh th nht v n li c

nhc im l khng ph hp giai on u.
Quy lut ch S: Thc t cho thy tt c cc loi hnh CN m loi ngi s dng u tun
theo quy lut ch S v tp hp cc phn mm CN ca cc Cn s ni tip nhau to thnh 1
hnh ch S ln hn.
Phn ging nhau gia phn cng v phn mm: 3 giai on
- Tc tng trng chm giai on u.
- Pht trin nhanh giai on sau
- Phn khc gia cng v mm ca CN
Phn mm khng c thi k suy thoi, thng n giai on nh cao ngta c chin lc
CN (ci tin, i mi tng phn, tng b phn v i mi ton b) hoc ngta chuyn giao Cn
Page | 10

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

sang th trng khc ko di tui th. CN suy vong TT ny nhng li nh cao TT

khc.
Cu 8: Trnh by vai tr v hot ng ca CN i vi KT-XH?
- CN p ng ngy cng tng ca nhu cu con ngi ca nn kinh t ni chung:
p ng NVL ngy cng tng v a dng k c cc ngun nguyn liu hin i cho tt
c cc ngnh KT.
CN cung cp y cc loi my mc, thit b cho cc ngnh KT gip cho cc ngnh ny
pht trn vi tc nhanh to ra s tng ln nh cc ngnh GTVT, cc ngnh nng lng,
ngnh thng tin vin thng, ...
CN to ra nhng phng php, nhng quy trnh sn xut kt hp vi my mc nng
cao tnh hiu qu trong qun l.
CN p ng cho ngnh SX NN (nng, lm, ng nghip) vi nhng thnh tu ni bt
trong CN hc.
V mt XH th nh c s pht trin CN m: Cng n vic lm c gia tng, tht nghip
gim ---> x hi n nh hn.
Thu nhp dn c ngy cng tng to iu kin nng cao tinh thn, dn tr ngy cng c
nng cao, thc t gic v tnh dn ch ngy cng c nng ln.
- Nh c s pht trin CN m con ngi c th:
Khai thc c ngun tim nng t thin nhin phc v nhu cu SX.
Cn tr gip ng lc cho con ngi nng cao c lc, tr lc thng qua h thng my tnh.
CN nng cao NS v cht lng, tng c tnh cnh tranh ca sn phm.
CN ci thin h thng dn s, nng cp h thng ti nguyn, bo v mi trng, m rng
h thng chnh tr php lut ...
Cu 9: Chuyn giao CN l g? So snh CN ni sinh v CN c c do chuyn giao.
KH v CG CN
- CGCN l chuyn nhn, mua bn CN qua ng bin gii quy c i vi qun l v m.
Chuyn v nhn mua v bn CN gia cc i tng trong cng 1 quc gia th gi l pht trin
hoc h tr CN tr li.
- Theo php lnh v CGCN do Hi ng nh nc ban hnh nn 1968 th CG CN bao gm
nhng ni dung sau:

Chuyn giao quyn s hu hay s dng sng ch hoc cc gii php hu ch

hoc cc i tng s hu CN khc

Chuyn giao cc b quyt hay kin thc KT chuyn mn di dng cc

phng n KT, cc cng thc thng s KT hoc khng km theo trang thit b.

Cung cp cc dch v t vn, o to v thng tin

So snh:

Cn c to ra trong phm vi quc gia c gi l CN t to

hoc CN ni sinh

Cn c c t nc ngoi c gi l CN ngoi sinh

u im ca CN ni sinh:

Tn dng v khai thc ti ngun lc sn c (nhn lc, vt lc,

ti lc)

Am hiu thc t nn to c cc CN ph hp thch nghi

D qun l

Khng l thuc nc ngoi

Page | 11

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

Tit kim ngoi t

To iu kin vn ln nng cao NLCN

- Khuyt im:

Mt nhiu thi gian cho nghin cu v trin khai, mt c hi

chim lnh th trng (khng c ngay cc CN ang cn).

Hn ch v Nng lc, ngun lc, khng c c, k to c

CN c cht lng cao, c khi cn t hn CN nhp t nc ngoi
- u im ca CN ngoi sinh

Nhp t nc ngoi, thi gian ngn, c ngay CN sn xut

Vn t hn

Chu ri ro t hn
- Khuyt im

Mt ngoi t

Nu nng lc km th khng khai thc ht cng sut ca Cn

Cu 10: Trnh by cc ngun gc chuyn giao CN.
Gm 4 l do sau: quan h hp tc QT ko di vng i CN y mnh i mi CN tranh th
s u t nc ngoi hay to ngun vn.
Quan h hp tc QT:
Cc mc tiu pht trin khng ng u v yu cu CN a dng ---> xut hin cung v cu
gp nhau. Cc nc ang pht trin cn c nhanh Cn. Nc khc c CN cn bn thu li
nhun mc d CN ch bn ra kim li khi n khng cn kh nng e da th c quyn ca
ngi ang s hu n, nhng iu khng c ngha l cc nc nhp CN khng c kh
nng s dng c hiu qu CN c chuyn giao, nc nhp Cn thm ch c th cnh tranh
lm cho cc nc, cc Cty khng ch chuyn cc Cn mt th c quyn m cng thc y
nhanh chng thay th CN mi. Ngy nay th gii c bin gii mm to iu kin giao lu
trao i CN.
- Trong nhiu lnh vc cc nc c k pht trin x hi khc nhng u c mc tiu li
nhun nn cn c phn cng lao ng quc t to k CGCN
Ko di vng i CN (c sn phm)
i vi 1 sn phm (hay 1 Cn) cc nh sn xut v kinh doanh, cc nh trin khai v
nghin cu ...bao gi cng mun ko di chu trnh sng ca CN (s phm). Nu khng c
CGCN th li nhun ch thu c giai on cao tro (chim lnh th trng) c x hi
CGCN th thoi tro, suy vong th trng ny s pht trin th trng kia.
y mnh i mi
Mt sphm khng tn ti vnh vin trn th trng v nhu cu lun bin i theo thch, c
tnh, mu li ---> cc DN lun cn phi c nh hng cho s phm thay th, sp tung ra th
trng hay cn c chin lc sp.
---> Mun sp trn th trng thng li th sp phi hm cha cht xm cao ---> phi MCN
( i mi tng phn, tng phn, tng cng on hay i mi ton b ) i mi Cn l nhu
cu ca CGCN.
Tranh th s u t nc ngoi
C nhiu cnh tranh thu vn u t nc ngoi, nhng c l hin nay tranh th kha cnh
ny ngta vn dng CGCN u t cht xm t u t nc ngoi, to dng lin doanh lin
kt.
Cu 13: Trnh by cc yu cu hot ng chuyn giao CN, lin h vi thc t hin nay.
- Phi mang li hiu qu kinh t cho bn nhn

Page | 12

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

- CGCN khng lm hi n an ton sn xut, bo m an ton sn xut, v sinh cho ng lao

ng.
- CGCN phi nng cao c trnh SX v nng lc CN.
- CGCN phi s dng hp l cc ngun nng lng, ngun ti nguyn ni chung v ngun
nhn lc ni ring
- CGCN phi c nhng nh hng ti mi trng chung nm trong gii hn php lut cho
php
Ring i vi VN ngoi yu cu trn phi c nhng yu cu sau:
Nhn vin VN lm vic trong nhng c s CN phi thc s nm vng v lm ch CN .
Pha nhn Cng vic phi thc s cn c Cn , cn hi t cc iu kin tip nhn thnh
cng, pha bn Cn phi thc s lm ch CN , phi c k v kh nng m bo gip
bn nhn tip nhn thnh cng Cn.
Trong trng hp pha VN hon ton c kh nng lm ch CN cn c khng c
php thit lp 1 hp ng CGCN y m ch mua quyn c s dng cc i tng v s
hu CN ca bn bn. VD: nhn mc, kiu dng
xut phng hng.
Cu 14: Trnh by nhng kh khn chung ca cc bn trong chuyn giao CN.
Nhng kh khn chung thng gp ca cc bn trong qu trnh CGCN
Bn chuyn v bn nhn c mi trng khc nhau, a l, kinh t, x hi vn ha ngn
ng khc nhau.
Mc phc tp ca CN cao, khi lng ti lc chuyn giao ln, kh nm vng
Trang thit b c nhiu ngun gc
H thng o to khc nhau, qu trnh o to v hun luyn cho hp ng d gp kh
khn
S v trch nhim ca ng lao ng tng lai
Gy kh khn ca bn thn cc chuyn gia
Mun thu li nhun nhanh 2 bn u vi b qua 1 s cng on
Bn chuyn p bn nhn vo cc iu khon ph
C ch qun l nh nc gy kh khn, tr tr
Cu 15: Qun l Cng ngh
Qun l Cn l h thng tp hp cc hot ng cng ngh nhm t mc tiu nht nh
Mc tiu ca qun l CN
To bu khng kh hng v CN
Xa b nhng quan nim khng ng v CN (c ngi cho rng CN bin con ngi
thnh n l, lm mt vic lm, gip ngi giu cng
giu, ngi ngho cng ngho gy ra t nn v thm ha)
Pht trin ngun lc c bn thc y trin khai c hiu qu v pht trin Cn l nhn
lc Cn, o to ngi lao ng
C s khuyn khch, s hnh ngh v s sng to ca ngi lao ng
C s tr gip lnh vc KH-CN
y mnh s hp tc KH-CN trong nc v nc ngoi
Khai thc c hiu qu Cn sn c phc v sn xut kinh doanh, ci tin v thch nghi
Da vo chin lc v chnh sch nh nc, xut xy dng cc phng n CN v to
k m rng quy m ngnh ngh, to c cu kinh t hon chnh.

Page | 13

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

To lun c KH-CN v chin lc v chnh sch CN cng nh chin lc v chnh sch

pht trin kinh t x hi.
Pht trin v tng cng phng tin v c cu h tng CN
Phn tch nng lc CN, nhu cu CN, nh gi CN to lun chng, to c s cho lnh o
ra quyt nh cc phng n, d n.
Cu 16: Cc yu t pht trin CN trong qun l: c th chia thnh 6 nhm.
1.
Mc tiu: C nhiu mc tiu pht trin CN c sp xp theo th t u tin ty
thuc tng quc gia.
Ci tin phng thc v bin php nhm tha mn cc nhu cu, yu cu a dng cng gia
tng ca x hi.
Tng nng sut lao ng, cnh tranh v gii phng con ngi khi cng vic tr c v
chn tay cng thng, vt v c hi ...
Tng bc dnh v th cnh tranh trn th trng quc t v khu vc
Tng cng t lc, t cng v cng ngh
c lp v cng ngh
2.
Tiu chun quyt nh: CN nh hng tch cc v tiu cc n mi mt, nh hng
ca n ph thuc vo ngi s dng n. gii quyt tt trong s dng CN ngta ti u ha 2
tiu chun.
- Ti a ha cc nh hng tch cc (ti a ha li ch)
- Tiu thiu ha cc nh hng tiu cc (Ti thiu ha bt li)
3.
Thi gian: Thi gian l yu t quan trng trong k hoch qun l, ly c ci phi
lm ph thuc vo thi gian. Thng thng gii hn thi gian chia cho k hoch CN c
chia ra nh sau:
- Ngn hn 1-5 nm
- Trung hn 5-10 nm
- Di hn 10-15 nm
- Trin vng ln hn 20 nm
4.
Nhng rng buc: Vn u tin cho tng mc tiu l chun b cc k hoch vi
gii hn thi gian ph thuc vo mi trng cung cp (u vo).
Cc ngun lc u vo: Nhn lc, nguyn lc, phng tin thit b nng lng, ti
chnh, ...
Trnh CN thng qua trnh dn tr, trnh KH-CN thng tin v x l k nng
Nng lc qun l, trnh lnh o, mc v tr khc nhau ca CBCNV, tnh nh
hng ca t chc.
Bt u mn nhng bt li v thun li ca cc nc pht trin xy dng nn kinh t
v CN cch y hng th k. Nc ta mi ch trong vi thp k, phi ch suy ngh trong
cc mi quan h gii quyt hiu qu cc vn t ra.
5.
Cc hot ng ca QLCN: Mi hot ng lin quan QLCN c th phn thnh
iu tra, phn tch, tnh ton, nh gi v lp k hoch
CGCN v thch nghi ha CN
Nghin cu v trin khai
Gim st v kim tra
6.
C ch: y l cng c c s dng to nn mi trng trong cc hot ng
CN ch th khc:
Nng cao nhn thc v mi quan h gia CN v cht lng cuc sng.
To ra nn vn ha CN thch hp.
Nng cao kin thc thng qua gio dc o to.
Page | 14

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

Xy dng cc vic nghin cu v trin khai

Ban hnh cc chnh sch khoa hc v cng ngh.
Cu 17: CN thch hp.
L CN tha mn v gii quyt mi nhu cu KTXH t ra trn c s ph hp vi hon cnh
v k thc t cng nh hm mc tiu nh gi n
Bn cht ca CN thch hp:
Cn c xc nh CN thch hp
k hon cnh l cc h thng kinh t, dn s mi trng ti nguyn, k thut, chnh tr
php lut ca quc gia v s tng thch ca h thng CN vi mi trng
Hm mc tiu l t hp tc ng tch cc v tiu cc ca CN, y l hm mc tiu nh
gi s thch hp ca CN
C k hon cnh v hm mc tiu u bin ng theo thi gian. Do phi xem xt tnh
hnh thch hp ca CN trong trng thi ng.

KL: Khng c CN thch hp cho mi quc gia v khng c CN no thch hp cho 1

quc gia mi thi im. Vic xc nh tnh thch hp ca CN phi c thng xuyn kim
tra v nh gi li.
nh hng CN thch hp: i vi cc nc ang pht trin
a.nh hng theo s la chn mc , c chia lm 3 loi: lc hu, trung gian v hin
i. Trong cc quc gia ang pht trin hin nay tn ti 2 trng phi v mc pht trin
ca CN hin i.
Ngi ta cho rng cc nc ang pht trin nn s dng CN hin i v:
Cho rng Cn hin i l nhng CN mang li hiu qu KT cao.
CN cng hin i cng lm tng sc cnh tranh cho sn phm da trn th trng to iu
kin cho vc ha nhp vi xu th ca th gii chuyn mn ha phn cng lao ng
Nn s dng CN tring gian v: to k cho vic phn b vn 1 cch ng u dn ti c
th pht trin mt c cu KT cn i.
Cc CN trung gian c ra i trong nhng k hon cnh tng t nh iu kin hon cnh
ca cc nc ang pht trin hin nay.
Vic pht trin CN trung gian cc nc ang pht trin s to c s pht trin CN
mt cch lin tc trnh c nhng h qu ph, c th gy ra cho cc h thng khc.
Cc CN trung gian ph hp vi trnh qun l v mt bng tri thc ca cc nc ang
pt do n ph hp vi nhng li th tng i v hn ch c nhng bt li tng ng
vi cc quc gia ang pt.
b.
nh hng theo mc tiu: c rt nhiu mc tiu khc nhau c t ra cho h thng
CN nh nng cao NSL, m rng tnh nng tc dng tng ng vi mi mc tiu , s c
nhng tiu thc nh gi tnh thch hp ca CN khc nhau v s c vic nh hng la chn
nhng CN m ch yu da vo ngun NK CN nhng nu nhn nhn gc khc nhau th
mc tiu bao trm t ra cho h thng CN cc nc ang pht trin l phc v cho i a
s dn chng nng thn v nhng vng xa xi nng cao cht lng sng v nng cao thu
nhp cho h v lm tng c cu i vi ngnh sx khc, l ng lc cho vic tng trng KT.
p ng c mc tiu th vic pht trin CN trung gian nh v va t ra ph hp hn
c. Ngnh sx quy m nh v va s to dng 1 mi lin kt gia sx hng ha v cc ngnh sx
khc ---> to ra 1 h thng tng th c sc pht trin tt hn v n nh hn.
c.nh hng theo hn ch v ti nguyn gia cc quc gia khc nhau v ngun lc v
c trng, c im ca cc h thng t nhin, kinh t dn s. N s l ngun cung cp u
vo cng nh rng buc i vi s pht trin ca cc quc gia . S pht trin CN phi m
bo s thch hp, s tng thch v mc pht trin gia cc h thng.

Page | 15

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

VD: Nu xt cc yu t u vo c quy i thnh 2 yu t chnh l vn v lao ng th

cc nc pht trin, vn s tng i so vi lao ng; cn cc nc ang pht trin, lao
ng s tng i so vi vn.

Ta c s ng ng lng trn
Ta c: KA > KB LA < LB
---> Cc nc ang pht trin nn s dng cng ngh trung gian, s dng nhiu L hn
v t vn hn so vi CN c s dng cc nc pht trin.
d. nh hng ny, ngta cho rng cc t bin v CN l khng tt bi v nhng hu qu
ph ca n c th to ra cho cc h thng khc. c bit l h thng chnh tr, lut php, x
hi. ng thi cn phi duy tr bo m mc tng thch v mc pht trin gia cc h
thng trong h thng KTXH. Do s pht trin v CN phi thng qua tng trng v CN
m bo cho h thng CN, l c s, ng lc cho c h thng v theo quan im , do mt
bng tri thc v mt bng cng ngh ca cc nc ang pht trin l cp thit, vic nh
hng pht trin CN da trn ch yu vo CN trung gian t ra ph hp hn c.
Cn c CN thch hp: s thch hp ca CN khng phi l bn cht bn trong ca n
nhn c t hon cnh v cc mc tiu dng nh gi:
Hon cnh:
- Dn s
- Ti nguyn
- Kinh t
- Cng ngh
- Mi trng sng, vn ha x hi
- Chnh tr php lut
- Quan h quc t
Mc tiu: Da vo cc mc tiu ca quc gia, ca a phng, ca c s m xcs
nh nhng phi ti a hiu qu v ti thiu hu qu. Mc tiu c th khc khi nhng
yu t, nhn t to nn hiu qu v hu qu thay i v tng quan gia 2 tp yu t ny.
Cu 18: nh gi CN (TA)
Cng ngh khng tn ti mt cch bit lp
KT
V
H
X
H

CN

CT

DS
MT

N nm trong mi trng con ngi. Tt c cc CN c ng dng u gy ra nhng

thay i cho mi trng xung quanh. S tc ng tng h mt cch h thng gia CN v
Page | 16

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

cc yu t khc nhau bao quanh con ngi nh: Kinh t mi trng, dn s, VHXH v h
thng php lut chnh tr.
VD: Cn cng lm tng trin vng tt p ca cuc sng v c kh nng k hoch ha pt
dn s. Dn c c cu trc tt c th sn sinh nhiu kin thc hn v l u vo cn bn
ca s sn sinh CN.
S kit qu ca nhng ngun ti nguyn c th ti to, gy sc p ln. CN to ra nhng
ngun TN mi, CN mi s lm thay i mi trng t nhin, ly i mt s cht cu thnh h
sinh thi hay a vo h sinh thi 1 s nguyn t l, s khng ha hp v s e da nhng
bin i khng th o ngc c trong h thng bn vng ca cuc sng t nhin, i hi
s ha hp ca cc CN mi. Do vn nh gi CN cn c kho st bng phng php
c h thng v ton din trn nhng tim nng ny v hn ch ca n bng s pht trin c k
hoch, l s la chn trong mi quan h vi ton b mi trng xung quanh con ngi hn l
b gii hn trong vic s dng cc ch tiu hiu qu KT v hiu sut kinh t 1 cch chung
chung.
n: nh gi CN l tp hp cc hot ng xem xt v nh gi mi quan h tng h gia
h thng CN vi cc h thng khc xung quanh n (Mi trng ca h thng CN)
Phi nh gi CN v:
Xc nh CN lm g? lm nh th no? t c hiu qu cao nht
nh gi s thch hp ca CN chuyn giao v thch ng. iu ny lin quan n vic
xc nh CN hin hnh cc nc pt c thch hp v c th thch ng vi k ca cc nc
ang pt hay khng pt
La chn cc CN trin khai, ngha l xc nh cc Cn vn c l CN NK m ph hp vi
cc mc tiu pt quc gia.
Qun l cc CN khng ph hp bo v mi trng. iu ny lin quan n vic xc
nh cc bin php iu chnh i vi Cn c ni a ln NK.
Mt trong nhng vn quan trng i vi cc nc ang pt l phi thit lp vic nh gi
CN, tp trung lp k hoch pt trong thc t, lp k hoch pht trin c ngha l la chn cc
d n m k la chn Cn cha r rng. iu i hi qu trnh ra quyt nh nhng vn
KT-XH
Cu 19: Cc bc tin hnh nh gi CN.
- Bc 1: Miu t CN
Mc tiu ca bc ny l miu t, phc ha cc i tng cao c nh gi theo cc con
ng la chn khc nhau to tin v c s cho vic nh gi tip theo.
- Bc 2: nh gi nh hng
Bc quan trng nht ca nh gi CN cn c bit ch trng vo cc nh hng mang
tnh lu di. Vic nh gi nh hng tin hnh theo cc bc:
La chn cc tiu chun nh hng n nh gi
nh gi v d on cc nh hng
So snh v trnh by cc nh hng
- Bc 3: Phn tch Cs
Mc tiu ca bc ny l trnh ln ngi ra quyt nh 1 bn phn tch so snh v ton b
cc pha. Chnh sch kh thi v mc , v quy m, v tc thc hin m cc pha sn c
hin nay v s c trong tng lai c xc nh.
Cu 20: Nng lc CN.
NLCN l khi nim trin khai cc h thng CN c sn 1 cch c hiu qu v ng u
vi nhng thch thc ca i mi CN.
Phi phn tch NKCN v:

Page | 17

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

- Nng lc vn hnh ca 1 i tng n c th bao gm rt nhiu hot ng khc nhau,

v d khi nim vn hnh hiu qu v n nh cc dy chuyn sn xut nng lc QLSX
cng nh khi nim kim tra kim sot cc qu trnh bo dng sa cha cc trang thit b.
- Nng lc tip thu cc CN ngoi nhp th hin thng qua mt s kha cnh sau:
K/n tm kim nh gi v la chn CN thch hp
X v th ca n v NK Cn iu kin hon cnh
K/n la chn nhng hnh thc tip thu CN thch hp nht
K/n m phn v cc iu khon trong hp ng CGCN
Nng lc hc tp v tip thu CN: bao gm cc k/n tm kim ngun vn cho pht
trin CN v k/n xc nh th trng, tm kim th trng cng nh m bao cc yu t u
vo.
- Nng lc i mi theo th t thp n cao, n c th hin:
Nng lc thch nghi: CN c chuyn giao bng nhng thay i nh. V d Thau
i v kt cu sn xut
Nng lc lp li cc qu trnh CN c v ci tin nh cc quy trnh CN c nhp.
Vic miu t CN c tin hnh qua 3 bc:
Thu thp s liu: Cc s liu y ch lin quan n vic miu t CN, n c th c
thc hin thng qua phng vn, Cn nhn thng tin qua cc hi ngh hoc bng cc phiu thm
d.
Gii hn phm vi nh gi. Thc t cho thy vic nh gi CN s c hiu qu cao nu
nh gii hn phm vi nh gi mt cch thn trng trn c s xem xt cc rng buc khc
nhau ca nh gi CN.
Trong cc rnh buc vi GCN (TA)
Ngn hng bo tr
Do bn cht CN to ra
Do c ch
---> V phc ha ca phng n nhm nh r mt cch tng i chi tit cc pha la
chn cho php nh gi c cc nh hng ca chng trn cc tiu chun rng ri.
Nng lc thch nghi c cc Cn c chuyn giao bng nhng thay i c bn
quan trng
K/n trin khai cc hot ng R v D v thit k CN mi.
Nng lc to ra cc sn phm mi km theo l cc CN mi
Phi phn tch NLCN v
- Tr gip hot ng CGCN v ch la chn CN phn tch im mnh im yu ca
ta khai thc hc tp th mnh ca h pht trin NLCN
- Nhn thc c u nhc im ca CN ==> trin khai c hiu qu hn, ng thi
cung cp nhng c s d liu cho vic xc nh cc k hoch pht trin CN t vic xc nh
T.H.I.O cho php biu din c cu CN theo gi tr ng gp.
- H thng CN VN mang tnh kinh in cho rng CN l kin thc v kt qu ca khoa
hc ng dng nhm d bin i cc ngun lc thnh cc mc tiu sinh li, phn tch nng lc
CN ---> xut cc k hoch t ra. VD nh xut cc hng gii quyt VL --> trnh tnh
trng tht nghip .v.v...
Cu 21: Trnh by cc bc phn tch NLCN bng phng php nh lng cch biu
din c cu CN bng th.
Bc 1: Phn chia ton b qu trnh sn xut thnh cc giai on bin i
Bc 2: Xc nh cc gi tr tng thm do CN ng gp
G = TQ

Page | 18

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

G: H s mi trng quc gia

T: Hm s ng gp CN, T = TBT HSH IBI OBO
Q: s lng doanh nghip c tnh bng tin
B BG1 BO: cc s m th hin cng ng gp, cc CN ng gp chung, cc B ny l cc
t/p ca vect ring c c phn ha ca ma trn u tin.
Bc 3: nh gi chung cc ngun lc c th c s dng:

DN vi vn i mi cng ngh: Vn l bi ton nhiu nan gii

Thng tin t B Khoa hc v Cng ngh cho bit: Phn ln cc doanh nghip (DN)
nc ta ang s dng cng ngh tt hu so vi mc trung bnh ca th gii 2 - 3 th h. 80 90% cng ngh nc ta s dng l cng ngh ngoi nhp. C 76% my mc, dy chuyn
cng ngh nhp thuc th h 1960 - 1970, 75% s thit b ht khu hao, 50% l tn
trang.
Tnh chung cho cc DN, mc thit b hin i ch c 10%, mc trung bnh 38%,
lc hu v rt lc hu chim 52%. c bit khu vc sn xut nh, thit b mc lc hu v
rt lc hu chim 70%. Trong khi cc DN Vit Nam u t i mi cng ngh mc thp,
tnh ra chi ph ch khong 0,2 - 0,3% doanh thu. Con s ny n l 5%, Hn Quc l 10%.
nh gi ca B Khoa v & Cng ngh th nng lc i mi cng ngh l loi nng lc yu
nht ca cc DN Vit Nam.
iu c th nhn thy ngay c l phn ln cng ngh ca ta tt hu ngay t u, t
lc mua sm dy chuyn thit b mi. Nguyn nhn ch yu l do thiu thng tin nn
khng bit cng ngh no l tin tin. Chng hn: Tng tiu hao nng lng sn xut mt
tn NH3 ca Nh my phn m Bc Giang ln ti 61,94 GJ (n v tnh v tiu hao nng
lng), trong khi mt nh my khc ca cng ty ho cht s dng than ch tn t 42,79 n
43,86 GJ. Chi ph in ca nh my xi mng Bm Sn ln ti 6,16 USD USD/tn, Hong
Thch l 3,87 USD/tn, trong khi mt DN c vn u t nc ngoi ti Vit Nam ch tn 3,4
USD/tn, cn Thi lan ch l 2,49 USD/tn. Nng sut lao ng ca cng ty dt Phc
Long ch t 10.390m vi/mt lao ng/nm, trong khi mt DN vi dy chuyn sn xut mi
v hiu qu nht Vit Nam hin t 36.230m/lao ng/nm th vn cn thua xa mc bnh
qun Australia l 48.000 m vi/lao ng/nm.
Mt thc t khc l v khng bit trnh cng ngh chung trn th gii n mc no
m ch so vi ta th thy tin b hn rt nhiu v cc DN h hng mua v. n khi sn xut,
phi cnh tranh trn th trng th mi ng nga rng cng ngh va mua qu lc hu so
vi th gii. V cu chuyn v vic h ho tip tc i mi, ci tin ti din ra. Thc t dy
chuyn va mua v cha thu c ng vn no th ly g m i mi. Tnh trng ny c
bit nghim trng i vi DN Nh nc (l ni tiu tin cha v cng ngh cng lc hu
th cng c li cho k u c thng qua vic mua). Tnh trng lc hu dy chuyn v cng
ngh sn xut cng xy ra ph bin cc DN t nhn v thiu thng tin. Mt s trng hp
cng ngh lc mua l loi tin tin nht, nhng do xc nh cng sut qu ln so vi kh

Page | 19

Vn bng 2

QTKD K9 HQN

nng nguyn liu lc by gi, cho nn 10 - 15 nm sau vn cha thu hi c vn, khng c
tin i mi cng ngh nn thnh lc hu.
Hin nay trong u t cc DN ch ch n thit b m qun rng cng ngh hm
cha c 4 yu t l: thit b, con ngi, thng tin v thit ch. 4 yu t ny c ng b th mi
pht huy c tc dng ca cng ngh. Cn nu ch ch trng n thit b thi th cha th
coi l i mi cng ngh c. Thit b ch em cho DN t 40-50% nng lc sn xut. ta
thng thy cc gim c rt hnh din vi dy chuyn hin i ca mnh. Nhng thng tin
th rt s si, con ngi th khng o to n ni n chn cn thit ch qun l, mua bn,
chuyn giao cng ngh th qu lng lo, trong khi cc yu t ny nhiu lc cn quan trng
hn thit b. V khng thy c cc yu t phn mm ca cng ngh (thng tin, con ngi,
thit ch) cho nn cc DN rt coi nh chuyn giao cng ngh. Hin ti c ti 95% chuyn
giao l do cc cng ty m nc ngoi chuyn cho cc cng ty con u t Vit Nam. S
tin chi ph chuyn giao cng ngh t cc cng ty Vit Nam tr cho cng ty nc ngoi l rt
t. Cc DN rt t thu chuyn gia k thut nc ngoi. y chnh l mt cn tr rt ln cho s
pht trin.
Hin nay a s cc DN Vit Nam c quy m va v nh, nng lc ti chnh c hn.
Vic tip cn cc ngun vn trung v di hn rt kh khn v phi th chp nh v t m ni
chung l h khng c, cho nn h khng dm m tng n i mi cng ngh. Ngoi ra,
th trng cng ngh Vit Nam cn nhiu bt cp. 70% kin cc DN cho rng lut l mua
bn cng ngh khng r rng, nghim minh; 57,7% kin khc cho bit: cc DN khng
mun mua tri thc cng ngh trong nc do cht lng khng m bo, chi ph chuyn giao
cao, cng ngh khng n nh.
gii bi ton cng ngh DN hin nay khng phi cn c nhiu iu phi lm.
Chng hn: Phi nhanh chng hon thin h thng thng tin cng ngh cho nhng ngnh
chnh, mi DN khi mua cng ngh bit c mnh chn v mua cng ngh no v mnh
bn sn phm ra th trng th ngi tiu dng i hi cng ngh g. V lu di, cn c phn
ho cc c s nghin cu v trin khai huy ng cc c s ny vo vic phc v DN va
v nh mt cch hu hiu, khng th da vo vic nhp cc dy chuyn thit b nc ngoi
trn lan nh hin nay, v qu km, khng m bo tnh cp nht thng xuyn v trong nhiu
trng hp y chnh l l do ta khng c c nhng cng ngh tin tin nht.
TBTC 116

Page | 20