Cm i by

July 17, 2012 By Alan Phan 50 Comments

Tc gi: T/S ALAN PHAN, CH TCH QU U T VIASA
Ci hnh ng nh nht nhanh chng to nn mt t duy mi v nhiu k hoch b
sung khc tip tc ni ui. Cng lm nhiu, cng khin chng tr thnh thi quen
hng ngy, hng tun, hng thng.
Con rn khng thay c da phi cht. Nhng u c khng chu ci m thay i s ngng
hot ng. Friedrich Nietzsche.
Cch y vi thng, mt chuyn ci c ph bin quanh vng cc nh ngoi giao sng
H Ni v ti c nghe li t mt quan chc cao cp Vit. Mt du khch Anh hi mt
hng dn vin du lch, Chng ti i thm Vnh H Long (Ha Long Bay), Vnh Cam
Ranh (Cam Ranh Bay) Mt vnh khc ti thy qung co khp x ny, chc phi hp
dn lm, chng ti mun ti Cam Dai Bay.
Chng ti ci mt cht, nhng ti khng bit nghe xong, ng c thy cht h thn. Mt
du n c th nhiu hn cc biu ng vinh danh t quc, anh hng, thnh tchli l ba
ch n gin, cm i by.

Ti New York vo thp nin 1970s, li qun tr hnh chnh ca cc th trng phe khuynh
t ng Dn Ch nh Lindsay, Kochkhin t l ti c cng cng nh trm cp, git

ngi, mi dmtng mnh. Khu Times Square (Cng Trng Thi i) ni danh khng
cn bng du khch v y l trung tm cha cc t nn v m. Kinh t khng hong,
ngn sch lng ph vi cc chng trnh m dn. Cc ng th trng siu tin b ny, cho
rng phn ln ti phm l nhng dn da en ngho kh, phi cu gip v gio dc thay v
trng pht. Ngi giu chy trn khi thnh ph, v thu li tc v kinh doanh ln rt cao
v ti c cng ngy cng gia tng, khin cho ngn sch cng thm hao ht.
Kt qu l New York gn tuyn b ph sn vo nm 1975, phi np n xin chnh ph lin
bang cu vin v Tng Thng Ford tr li vi cu ni bt h, Drop Dead (Cht cho ri).
C tri quay bu cho ng Cng Ha v th trng Rudy Giuliani ha s qut sch mi rc
ri cho x hi. Chng trnh ca ng bt u bng mt bc rt nh: dp sch bn lau
ca knh xe hi.
Khong 10 nm trc , cc tr em ngho New York ngh ra mt cch kim tin l kh
cng hiu. Ti vi ng t ni hay xy ra nn kt xe, cc em xin ti x cho lau chi knh xe
i ly mt hai la tin tip. Phn ln khng ai t chi li mi d thng ny t cc
khun mt ngy th v cng v s tin qu b.
Thy cc em lm n c, bn ti phm nhy vo kinh doanh theo bnh din ln. Cc tay
u gu c tri khp thnh ph ti mi ng t v gn nh i tin mi l mi ti x.
Trc khi ti x c dp phn ng, chng xt loi thuc chi nhiu bt x phng xa hn
tm nhn. Bn no khng tr 5 la (hay hn na cho cc siu xe) phi t leo xung lau
chi ca knh, gy nn kt xe khng khip. Bn no phn nn c th b n n ti ch hay
xe b co xy trt. Chnh quyn khng can thip v y l nhm c tri ngho cn c
x hi gip .
Guiliano dit tr bn lau knh xe khng nhn nhng. Ch trong 3 ngy khi ng nhm
chc, New York khng cn bng dng mt tn lau knh xe no, k c tr em. y l mt
thng ip ngn gn v hu hiu. Chng ti khng chp nhn mt t nn x hi no, d
nh nhoi. Mt thng ip khng h loan truyn qua cc mng truyn thng hay biu ng,
m bng hnh ng thc t, dt khot v nhanh chng. Khi cn phi ni thm l sau ,
New York tr li vi v tr ng Hong ca cc thnh ph M. Kinh doanh bc pht to
thanh khon cho ngn sch, ti phm i xung v php lut nghim khc, ngi giu v du
khch nm nt quay li tt c v New York li tr nn mt vng t lnh, ni ng
sng.
Cch y 20 nm, sc khe ca ti cng suy sp t hi. Nh nhiu a tr khc Vit
Nam, thi quen nh rng ca ti t gio dc gia nh v x hi l mt ln vo bui sng
khi thc dy. Khi gp ngi p hay d cc bui hp quan trng, ti nhai thm ming
gum bc h cho thm ming. Cho n mt ngy khi ti c mt bi vit l vi khun
trong rng thc s l ngun gc ca mi loi bnh tt, k c bnh tim mch. Sng hn 40
nm, chng bc s no ni vi ti iu ny.
T hm , ti lun lun nh rng sau mi ln n, d n nhiu hay t. Thi quen nh nht
ny ci thin sc khe ti thy r. T bc u n gin , ti bt u ch n cc kin
thc v sc khe nhiu hn, t cch n ung rau c, tp th dc n cch tp th v ngi
thin. Ti hnh din m ni, 20 nm nay, ti t bnh hon hn 40 nm trc .

Ci hnh ng nh nht nhanh chng to nn mt t duy mi v nhiu k hoch b sung

khc tip tc ni ui. Cng lm nhiu, cng khin chng tr thnh thi quen hng ngy,
hng tun, hng thng.
Mi trng v sinh Singapore c th coi l sch nht th gii. Tt c bt u bng mt
lnh cm khc nh, vt rc ba bini cng cng ca chnh quyn L Quang Diu vo
nm 1968. Ngi dn Singapore tp thi quen ny khi bit rng cnh st Singapore rt
quyt lit trong vic thc thi lut ny (pht n 100 la Sing khi vt tn thuc by).
Cng gc ngi Tu, nhng dn Singapore hnh x khc hn ngi Tu Trung Quc, d
ni cng cng hay chn ring t.
Ngun gc ca vn minh v vn ha ca mt c nhn hay mt dn tc bt u t nhng
quyt nh nh nht v n gin. Nhiu bn hi nu ti c t vn cc nh lnh o th
ti s khuyn h lm g? (thc tnh, ngy m ti c mi t vn th ngy chc l ngy
sau cng ca trn Th Chin Th Ba). Tuy nhin, nu chuyn kh tin ny hin thc, ti s
ni l cc bc hy ra mt lnh trong ngy u tin nhm chc l tn no i by hay x
rc by s b nht 3 ngy t. V nghim chnh thc thi lut php khng nhn nhng, d
ngi vi phm l v chng hay con chu yu qu ca cc bc.
Khi b t nhng tn i by trn t ai ng ph, ngi dn s hiu l cc bc cng sn
sng b t nhng tn i by trn nn kinh t v ti chnh x ny.