Tröôøng THPT Nhôn Traïch

GV Nguyeãn Thò Khaùnh

Chaøo möøng Quyù Thaày coâ ñeán döï
giôø
Thaân chaøo caùc baïn hoïc sinh 10A2.
 OÂn baøi cuõ

 Ñoïclaïi baøi thô “Nhaøn” cuûa

Nguyeãn Bænh Khieâm
 Tìm moät vaøi hình aûnh aån duï,
hoaùn duï trong baøi thô
Moät mai, moät cuoác, moät caàn caâu
Thô thaån daàu ai vui thuù naøo
Ta daïi ta tìm nôi vaéng veû
Ngöôøi khoân ngöôøi ñeán choán lao xao
Thu aên maêng truùc, ñoâng aên giaù
Xuaân taém hoà sen haï taém ao
Röôïu ñeán coäi caây ta seõ uoáng
Nhìn xem phuù quyù töïa chieâm bao
Moät mai, moät cuoác, moät caàn caâu
Thô thaån naøo ai vui thuù naøo
Ta daïi ta tìm nôi vaéng veû
Ngöôøi khoân ngöôøi ñeán choán lao xao
Thu aên maêng truùc, ñoâng aên giaù
Xuaân taém hoà sen haï taém ao
Röôïu ñeán coäi caây ta seõ uoáng
Nhìn xem phuù quyù töïa chieâm bao
Tieát 45:Tieáng Vieät
 Phaàn I: AÅn duï

Baøi taäp 1: nhoùm 1

Baøi taäp 2: Nhoùm 2,3,4,5,6
Baøi taäp 3: Moãi nhoùm vieát
moät caâu vaên coù duøng
pheùp aån duï
1.a

Thuyeàn: ngöôøi con trai ra ñi boán phöông

Beán: ngöôøi con gaùi chung thuûy ñôïi chôø
Caùch noùi kín ñaùo, nhieàu hình aûnh ñeïp
1.a Caây ña beán
cuõ: ngöôøi chôø ñôïi
thuûy chung,loøng
khoâng thay ñoåi
Con thuyeàn
khaùc ñöa: ngöôøi
khaùc, khoâng phaûi
ngöôøi ñöôïc chôø ñôïi
Lôøi than nheï nhaøng yù nhò, hình aûnh
coù söùc gôïi taû saâu saéc
1.b
Thuyeàn beán (caâu 1) tình
duyeân chung thuûy
Thuyeàn beán (caâu 2) tình
duyeân lôõ laøng, loãi heïn
1.b Caùch hieåu hình aûnh aån duï:
Giöõa hai ñoái töôïng thöôøng coù
nhöõng ñaëc ñieåm vaø quan heä töông
ñoàng, caàn ñoái chieáu yù nghóa cuûa
chuùng (VD : beán nöôùc con thuyeàn;
maän ñaøo, truùc mai…)
Caàn chuù yù ñeán khung caûnh
giao tieáp, vì noù coù taùc ñoäng ñeán yù
nghóa aån duï
2.1
Löûa : maøu ñoû, söùc
noùng
Löûa löïu laäp loøe: maøu
ñoû cuûa traùi löïu trong
hôi noùng cuûa muøa heø,
thaáp thoaùng noåi baät
treân maøu xanh laù caây
Caûnh saéc muøa heø sinh
ñoäng, coù hoàn
2.2 Vaên ngheä ngoøn ngoït,
baøy ra söï pheø phôõn, thoûa
thueâ: loaïi vaên chöông laõng
maïn, uûy mò, ñeà cao söï
höôûng thuï rieâng tö
(vaên ngheä) cay ñaéng chaát ñoäc cuûa
beänh taät, quanh quaån vaøi tình caûm
gaày goø cuûa caù nhaân…loaïi vaên
chöông suy ñoài, ñeà cao nhöõng tình
caûm tieâu cöïc, bi luïy
2.2 …moät söï soáng tröôùc kia chæ
ñöùng nhìn xa thaáp thoaùng: cuoäc
soáng môùi maø nhaân daân ao öôùc
töø laâu nhöng tröôùc CM/8 khoâng
coù ñöôïc
Ñoaïn vaên noùi veà söï “nhaän
ñöôøng”, “loät xaùc” cuûa caùc vaên
ngheä só tieàn chieán ñi theo caùch
maïng
2.2 …Ai ñaâu trôû laïi muøa thu tröôùc
Nhaët laáy cho toâi nhöõng laù vaøng
Vôùi cuûa hoa töôi muoân caùnh raõ
Veà ñaây ñem chaén neûo xuaân sang
Toâi coù chôø ñaâu coù ñôïi ñaâu
Ñem chi xuaân ñeán ñeå toâi saàu
Vôùi toâi taát caû nhö voâ nghóa
Taát caû khoâng ngoaøi nghóa khoå ñau
2.3 Gioït: tieáng hoùt
cuûa chim nghe
cuõng ñaày ñaën,
troøn tròa nhö
nhöõng gioït
naéng xuaân long
lanh
Khoå thô moâ taû
moät muøa xuaân
töôi saùng, ñeïp ñeõ
2.4
Thaùc: thaùc nöôùc,
dieãn taû söï khoù
khaên, gian khoå
Thuyeàn: thuyeàn vöôït
thaùc, yù chí quyeát
taâm vöôït khoù khaên
Chieác thuyeàn CM vöôït qua nhöõng
thaùc gheành gian khoå cuûa cuoäc khaùng
chieán
 Xöa phuø du maø nay ñaõ phuø sa
2.5
Phuø du: ñi chôi choã naøy
choã khaùc, chæ söï theo
ñuoåi nhöõng thöù hö aûo,
phuø phieám, nhöõng caûm
höùng thô laõng maïn, thoaùt
ly hieän thöïc

Phuø sa: caùt boài leân ôû bôø soâng, chæ ñieàu

toát
Haiñeïp
caâuboài
thôdöôõng
dieãn taâm hoàn,
taû söï thaynhöõng caûm
ñoåi veà
höùng
caûm thô phong
höùng thôphuù
CheátöøLan
hieän thöïc cuoäc
Vieân
soáng
3 Vieát moät vaøi caâu vaên
coù aån duï
VD: Em nhìn nhöõng haøng caây xanh
beân ñöôøng. Duø gioù muøa ñoâng
coøn thoåi laïnh, caây vaãn vöôn mình
chuaån bò ñoùn naéng xuaân. Em
nghó mình cuõng vaäy, coá gaéng vöôït
qua nhöõng côn gioù laïnh cuoái muøa,
ñeå höôùng loøng tôùi naéng aám
töông lai
 I. AÅn duï

Laø caùch duøng töø ngöõ chæ

söï vaät naøy ñeå dieãn taû söï vaät
khaùc döïa treân moái lieân heä
töông ñoàng giöõa 2 ñoái töôïng,
thöôøng coù söï chuyeån tröôøng
nghóa
Phaàn II: HOAÙN duï

Baøi taäp 1: nhoùm 1,2

Baøi taäp 2: Nhoùm 3,4
Tìm theâm ví duï : nhoùm 5,6
1.a
Ñaàu xanh: tuoåi treû
Maù hoàng: ngöôøi
con gaùi treû ñeïp,
Thuùy Kieàu
Trong caâu thô naøy
Maù hoàng coøn ñöôïc
chuyeån nghóa ñeå
noùi veà ngöôøi con
gaùi laàu xanh
1.a AÙo naâu: ngöôøi noâng daân ôû
thoân queâ
AÙo xanh: ngöôøi coâng nhaân ôû
thaønh thò
1.b Caùch hieåu moät hình
aûnh hoaùn duï:
Hình aûnh hoaùn duï thöôøng laø
moät boä phaän cuûa moät ñoái töôïng.
VD:
Tay laøm : chæ ngöôøi, coâng vieäc lao
ñoäng
Haøm nhai: chæ vieäc aên uoáng
2.a
Thoân Ñoaøi,
thoân Ñoâng:
hoaùn duï, chæ
ngöôøi thoân
Ñoaøi ñang
nhôù ngöôøi
thoân Ñoâng
2.a
Cau thoân Ñoaøi, traàu khoâng
thoân naøo: aån duï, chæ nhöõng
ngöôøi ñang yeâu. Quan heä giöõa
nhöõng ngöôøi ñang yeâu cuõng coù
nhöõng ñieåm töông ñoàng vôùi quan
heä giöõa traàu vaø cau
2.b
Ñieåm khaùc bieät:

Thuyeàn & beán: aån duï

Thoân Ñoaøi, thoân Ñoâng: hoaùn duï
3 Vieát ñoaïn vaên veà söï vaät,
nhaân vaät coù duøng pheùp
hoaùn duï
VD Moät caùnh eùn khoâng laøm neân
muøa xuaân, nhöng goùp phaàn baùo
hieäu xuaân veà. Boán möôi maùi ñaàu
cuûa lôùp naøy chöa laøm neân toaøn
boä baûng vaøng thaønh tích cuûa
tröôøng, nhöng goùp phaàn taïo neân
nhöõng keát quaû toát ñeïp.
 II. HOAÙN duï

Laø caùch duøng töø ngöõ chæ

söï vaät naøy ñeå dieãn taû söï vaät
khaùc döïa treân söï lieân töôûng
gaàn guõi giöõa 2 ñoái töôïng (giöõa
boä phaän vaø toaøn theå), thöôøng
khoâng coù söï chuyeån tröôøng
nghóa maø cuøng moät tröôøng
nghóa
 Cuûng coá
Tìm caùc hình aûnh aån du, hoaùn duïï
trong ñoaïn thô sau
Theá gian bieán caûi vuõng neân ñoài
Maën nhaït chua cay laãn ngoït buøi
Coøn tieàn, coøn baïc, coøn ñeä töû
Heát côm, heát röôïu heát oâng toâi…
Nguyeãn Bænh Khieâm- Thoùi ñôøi
Chuùc Quyù Thaày
coâ vaø caùc em hoïc
sinh ñoùn nhaän
ñöôïc nhöõng tia
naéng aám aùp cuûa
moät ngaøy xuaân
töôi ñeïp