You are on page 1of 8

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).

2010

NGHIN CU GII PHP M RNG H THNG MINISCADA


LI IN PHN PHI KHU VC MIN TRUNG
A STUDY ON THE SOLUTIONS FOR THE EXPANSION OF
MINISCADA ON DISTRIBUTION NETWORKS IN CENTRAL REGIONS
Trn Vinh Tnh

Nguyn Thnh, Nguyn Vn Ng

Trng i hc Bch khoa, i hc Nng

Tng Cng ty in lc min Trung

TM TT
Hng nm, li in phn phi c u t pht trin khng ngng p ng nhu
cu cung cp in cho khch hng. V vy, h thng miniSCADA/DMS phi c u t m
rng ng b vi s pht trin ca li in p ng cc yu cu v iu khin, gim st v
thu thp d liu trn li in cng nh kh nng khai thc cc ng dng ca h thng
miniSCADA/DMS.
Bi bo phn tch, nh gi gii php k thut kt ni SCADA ti cc trm bin p
(TBA) 110kV, cc thit b trn li in phn phi (LPP) nh: Recloser, LBS v h thng
thng tin truyn thng gia Trung tm iu khin vi cc TBA 110kV, Recloser, LBS ca h
thng miniSCADA ti 4 thnh ph: Hu, Nng, Qui Nhn v Bun Ma Thut, khu vc min
Trung. T , xut cc gii php m rng h thng thng tin truyn thng v kt ni SCADA
ti cc TBA 110kV, Recloser, LBS v m hnh kt ni SCADA LPP khu vc min Trung ph
hp trong cng tc qun l vn hnh, iu li in nh hng cho vic u t xy
dng mi v kt ni m rng h thng miniSCADA trong tng lai.
ABSTRACT
Every year the distribution network is continuously developed to meet the demand of
supplying power to customers. Therefore, the miniSCADA/DMS must be invested and
expanded hand in hand with the power network development in response to the control,
supervision and data collection on the power network as well as the exploitation of the
miniSCADA/DMS applications.
This article presents analyses and evaluation on the technical solutions for the SCADA
connection at 110kV substations, and equipment on the distribution network including
Reclosers, LBS, and the communication system between the control centre and the 110kV
substations, reclosers, LBS of the miniSCADA systems in the four cities -- Hue, Danang,
Quinhon and Buon Ma Thuot in Central Vietnam. In this article, we propose solutions to the
expansion and connection of miniSCADA 110kV substations, reclosers, LBS and the SCADA
connection model on the Central power distribution networks, facilitating the operating
management and power dispatching to orientate new activities for the construction and
expansion of future miniSCADA.

1. t vn
T nm 2006, Tng Cng ty in lc min Trung (EVNCPC) u t h thng
miniSCADA LPP ti 4 thnh ph khu vc min Trung: Hu, Nng, Qui Nhn v
Bun Ma Thut. n u nm 2010, H thng miniSCADA c nghim thu a
vo vn hnh th nghim. Qua thi gian vn hnh th nghim chng minh c vic
255

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

u t xy dng h thng miniSCADA l cn thit, mang li nhiu tin ch trong cng


tc qun l vn hnh v iu li in. Tuy nhin, pht huy hiu qu h thng
miniSCADA v khai thc c cc ng dng ca chng trnh phn mm
SCADA/DMS cn tip tc u t m rng kt ni SCADA ti cc TBA 110kV v cc
thit b trn li in nh Recloser, LBS.
2. Phn tch, nh gi h thng thng tin lin lc
- H thng thng tin lin lc gia Trung tm iu khin v cc TBA 110kV s
dng gii php truyn dn quang lm ng truyn chnh v ng truyn d phng l
ng dy in thoi cng cng (PSTN) truyn s liu. Vi gii php s dng ng
truyn ny chi ph u t thp do s dng c s h tng sn c ca li in; y l
ng truyn c bng thng rng, s dng nhiu dch v ng thi v tin cy cao. V
vy, tip tc tn dng c s h tng cp quang hin c kt ni m rng SCADA
trong tng lai l gii php hp l.
- H thng thng tin lin lc gia trung tm iu khin v cc Recloser, LBS
c s dng h thng thng tin UHF, gm 2 knh truyn: UHF1 l knh truyn chnh
v UHF2 l knh d phng. Di tn s hot ng t 400 MHz 470 MHz. Gii php
kt ni v truyn tin nh hnh 2.1: Ti Trung tm iu khin lp t modem UHF
master v anten. Ti cc Recloser, LBS lp t modem UHF slave v anten. Cc modem
master v slave hot ng trn nguyn tc im a im. H thng thng tin UHF c
chi ph u t thp hn so vi cc h thng thng tin khc nh: GSM/GPRS, cp quang,
ADSL.c kt cu n gin, d dng lp t v thit lp knh truyn. Tuy nhin, h
thng UHF hot ng theo nguyn tc light-of-sight (tm nhn thng) v di tn s thp
nn ph thuc rt nhiu vo iu kin thi tit v a hnh, do vy tn hiu truyn tin
thng b chp chn hoc nhiu khc phc cc nhc im nu trn, nhm tc gi
xut m hnh gii php m rng h thng thng tin UHF nh sau:

Cp quang

Hnh 2.1. M hnh h thng UHF hin hu

256

Hnh 2.2. M hnh m rng h thng UHF.

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

Hin nay, EVNCPC u t xy dng cc trm thu pht sng BTS v h thng
cp quang ti cc qun, huyn, thnh ph cung cp dch v vin thng ngnh in.
Trn c s h tng hin c phn vng cc Recloser, LBSthc hin kt ni SCADA
theo vng ph sng ca trm BTS. Sau s dng gii php lp t modem UHF
master v anten ti ct anten ca trm BTS v modem UHF slave v anten ti cc
Recloser, LBS. Tn hiu ti ng ra ca modem UHF master s c ghp ni ln thit b
truyn dn quang hin c ti trm BTS, t truyn v Trung tm iu khin ti tr s
cc Cng ty in lc. M hnh m rng nh hnh 2.2.
3. Phn tch, nh gi gii php kt ni SCADA ti cc TBA 110kV v cc thit b
LBS, Recloser trn li in
3.1. Ti cc TBA 110kV
- Gii php kt ni SCADA hin ti: Ti cc TBA 110kV lp t RTU 560. Cc
tn hiu iu khin, gim st c ly t cc tip im ph ca rle, mch iu khin,
gim st ti trm a vo cc card vo/ra ca RTU 560. Cc tn hiu o lng c ly
t TU, TI a vo Transducer v kt ni n RTU 560 qua cng giao tip RS485 vi
giao thc truyn thng Modbus. Gii php kt ni ny c u im l thu thp c cc
tn hiu iu khin, gim st vi cc m hiu rle ca cc nh sn xut khc nhau nhng
c rt nhiu nhc im nh: Khi m rng RTU ph thuc hon ton vo cng ngh
ca nh sn xut; lp t qu nhiu cc thit b ph nh: rle trung gian, hng kp,
contact, cp tn hiu u nidn n tin cy thp, kh khn trong qun l vn
hnh, tn nhiu thi gian v chi ph trong vic u ni, th nghim; sai s o lng ln.
Ngoi ra, gii php ny khng khai thc c nhiu chc nng nh: truy cp v ci t
cc thng s rle t Trung tm iu khin; c xa cc thng s o lng t cng t
(meter) hoc rle (IEDs); khng ghi nhn c dng s c thng qua rle t Trung tm
iu khin.
- Gii php m rng:
+ i vi cc TBA 110kV lp t RTU 560: Khi u t m rng lu cc
card tn hiu vo/ra phi c cng thng s k thut, m hiu v nh sn xut vi cc card
vo/ra hin hu. S lng card vo/ra ph thuc vo s lng cc tn hiu cn thu thp.
+ i vi cc TBA 110kV u t xy dng mi: Theo nh hng, ngnh in
Vit Nam ang n lc chuyn t TBA 110kV c ngi trc sang trm khng ngi trc
nhm nng cao nng sut lao ng, v vy cn la chn cc gii php k thut v cng
ngh ph hp vi yu cu v qun l vn hnh v iu li in. xut m hnh
gii php u t TBA 110kV theo gii php t ng ho TBA 110kV trn nn tng giao
thc truyn thng IEC 61850.
Trc y, cc giao thc truyn thng c s dng trong vic gim st iu
khin xa TBA ph bin nh: Modbus, DNP3, UCA v IEC 60870-5-103... Khi xy
dng v pht trin v t ng ho TBA gp nhiu kh khn do cc thit b c cung
cp bi cc nh sn xut khc nhau th thit b khng th trao i, s dng thng tin ln
257

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

nhau, ng thi hn ch v tc x l thng tin. Xut pht t nhng hn ch , t


nm 1994 cc chuyn gia ca cc nc chu u v Bc M trong hip hi tiu chun k
thut in quc t IEC v ANSI phi hp xy dng pht trin v cho ra i giao thc
truyn thng IEC 61850 trn c s s kt hp ca tiu chun UCA2.0 v IEC 60870-5103. T nm 2004, giao thc truyn thng IEC 61850 c ng dng rng ri trn
th gii trong lnh vc t ng ho TBA.
H thng t ng ho trm thc hin nhim v thu thp thng tin vn hnh, h
thng bo v, iu khin v o lng ti TBA. Thng tin s c thu thp thng qua vic
kt ni trc tip vi cc thit b iu khin, bo v v o lng thng minh (IEDs) bng
giao thc truyn thng IEC61850. Gii php ny s cho php loi b RTU nh hin nay;
to ra s thun tin cho vic m rng v nng cp sau ny, gim chi ph v thi gian cho
cng tc u ni v th nghim; kt ni cc IEDs ca cc nh sn xut khc nhau; tip cn
n mi d liu ca thit b trong trm; p ng c cc yu cu v TBA khng ngi
trc; tn dng c sc mnh ca ng truyn quang trn c s h tng hin c ca li
in. S h thng iu khin tch hp TBA 110kV nh hnh 3.1.
m bo cho vic m rng kt ni cc IEDs ca cc nh sn xut khc nhau
yu cu cc IEDs phi c tun th ng v y chun giao thc truyn thng
IEC61850. Cu hnh m rng kt ni thc hin trn cc file ngn ng cu hnh trm c
phn m rng l: *.SCL (Substation Configuration Language). *.SCD files (System
Configuration Description); *.SSD files (System Specification Description); *.ICD files
(IED Capability Description); *.CID (Configured IED Description).

Hnh 3.1. S h thng iu khin tch hp trm bin p 110kV.

258

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

3.2. Ti cc LBS
- Gii php kt ni SCADA ti cc LBS hin ti: Lp t thit b REC 523 nh
l mt RTU thu thp cc tn hiu iu khin, gim st ti LBS. Cc tn hiu iu khin,
gim st c trch t tip im ph ca mch iu khin, gim st ti t iu khin a
vo REC523. Lp t TU, TI ly tn hiu o lng: I, U, P, Q v Cos v cp ngun
cho t iu khin, RTU v mt truyn ng. Lp t thit b thng tin UHF gm:
Moderm, anten, kim chng st.
Cc LBS hin c trn li in
c trang b nhiu m hiu ca nhiu
nh sn xut khc nhau v ch c b phn
ng ct c kh khng c t iu khin.
thc hin kt ni SCADA cc LBS
hin c trn li in phi mua sm b
sung t iu khin gm: mt v thanh
truyn ng t t iu khin n b phn
ng ct c kh phi cng m hiu v nh
sn xut vi phn ng ct c kh ca
LBS hin hu trn li in m bo
tng thch v hnh trnh truyn ng c
kh, nhng do mt s m hiu LBS ca
cc nh sn xut khng cn sn xut hoc
c sn xut th gi thnh kh cao.
Gii php m rng: thc hin
kt ni SCADA ti cc LBS v khc
phc cc hn ch nu trn, cn u t mi LBS trn b gm: c cu ng ct, t iu
khin, ng c v thanh truyn ng, my bin p cp ngun,
Hnh 3.2. S ca mt LBS trn b.

RTU, modem UHF slave. RTU c ci t giao thc truyn thng IEC60870-5-101
slave p ng theo chun giao thc truyn thng IEC60870-5-101 master hin c ti
Trung tm iu khin (tun th bng Interoperability Checklist for IEC60870-5-101).
Ngoi ra, trang b thm modem UHF master v anten lp t ti Trung tm iu khin
(hoc ti cc trm BTS) cng nh sn xut LBS trn b c trang b. S ca mt
LBS trn b nh hnh 3.2.
3.3. Ti cc Recloser
- Gii php kt ni SCADA ti cc Recloser hin ti: Lp t thit b REC 523
nh l mt RTU thu thp cc tn hiu iu khin, gim st v o lng ti cc Recloser.
Cc tn hiu iu khin, gim st c trch t card vo/ra hoc tip im ph ca mch
iu khin, gim st ti t iu khin ca Recloser a vo REC 523. Lp t TU, TI
ly tn hiu o lng: I, U, P, Q v Cos v cp ngun cho t iu khin v RTU. Lp
t thit b thng tin UHF gm: Moderm, anten, kim chng st.
Cc Recloser hin c trn li in c trang b nhiu chng loi ca nhiu nh
259

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

sn xut khc nhau. Mt s chng loi Recloser t iu khin khng c card vo/ra nn
khng th thc hin kt ni SCADA. V vy, thc hin vic kt ni SCADA phi
mua b sung card vo/ra ca chnh nh sn xut Recloser hin hu nhng gp nhiu kh
khn do: nh sn xut khng cn sn xut hoc c sn xut th gi thnh kh cao. Ngoi
ra, cc Recloser a vo vn hnh kh lu nn MainBoard t iu khin c th khng
nhn dng c tn hiu t Card vo/ra lp t b sung. Mt khc, kt ni SCADA theo
gii php ny khng khai thc c cc dch v nh: truy xut v ci t d liu ca
Recloser t Trung tm iu khin, c xa cc thng s o lng trc tip t t iu
khin, ghi nhn dng s c. Gi thnh ca thit b v chi ph lp t ca gii php k
thut ny kh cao.
Gii php m rng: u t mua sm mi cc Recloser trn b gm: b
phn ng ct Recloser, my bin p cp ngun, t iu khin c tch hp sn RTU,
modem UHF slave v h thng anten thu pht vi di tn s t 400 MHz 470 MHz.

Hnh 3.3. S khi ca mt Recloser trn b.

Giao thc truyn thng c


ci t ti RTU slave ca
Recloser p ng theo chun
giao
thc
truyn
thng
IEC60870-5-101 master hin
c ti Trung tm iu khin
(tun th bng Interoperability
Checklist for IEC60870-5-101).
Ngoi ra, trang b thm modem
UHF master v anten thu pht
lp t ti Trung tm iu khin
(hoc ti trm BTS) ca cng
nh sn xut Recloser trn b
c trang b. S khi ca
mt Recloser trn b nh hnh
3.3.

4. M hnh gii php kt ni m rng SCADA LPP khu vc min Trung


nh hng cho vic u t m rng kt ni SCADA LPP khu vc min
Trung p ng cc yu cu v qun l vn hnh v iu li in theo nh hng
ca Tp on in lc Vit Nam, m hnh v gii php kt ni SCADA nh hnh 4.1:
- Thit lp Trung tm gim st, iu hnh sn xut tp trung gim st iu
hnh cc hot ng qun l vn hnh, iu , sn xut v kinh doanh in nng LPP
khu vc min Trung. Thc hin kt ni chia s thng tin vn hnh SCADA qua mng
my tnh vi Trung tm iu h thng in min Trung (A3), iu LPP v
Trung tm thao tc ng ct - Cng ty Li in Cao th min Trung.
- Thit lp mt trung tm thao tc ng ct cc TBA 110kV khng ngi trc
theo a bn Tnh, thnh ph hoc khu vc trc thuc Cng ty Li in Cao th min
Trung c nhim v qun l vn hnh v thao tc ng ct theo lnh ca cc cp iu
260

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

c quyn iu khin. Thc hin kt ni SCADA v Trung tm thao tc ng ct t cc


TBA 110kV c u t theo gii php t ng ho TBA khng ngi trc.
- Thc hin kt ni SCADA ti cc TBA 110kV (cc thit b thuc quyn iu
khin ca A3), cc nh my in c tng cng sut lp t > 30MW v Trung tm iu
khin A3.
- Thc hin kt ni SCADA ti cc TBA 110kV (cc thit b thuc quyn iu
khin ca iu LPP), cc nh my in c tng cng sut lp t 30MW v cc
thit b trn LPP nh Recloser, LBS, RMUv Trung tm iu khin ti tr s Cng
ty in lc tnh, thnh ph.
- Giao thc truyn thng s dng kt ni gia RTU/Gateway v h thng
SCADA (ti Trung tm iu khin) l IEC 60870-5-101. Thc hin kt ni chia s
thng tin vn hnh SCADA qua mng Internet vi giao thc ICCP.

Hnh 4.1. M hnh kt ni SCADA LPP khu vc min Trung.

5. Kt lun
Gii php k thut m rng kt ni SCADA ti cc TBA 110kV, cc thit b
Recloser, LBS trn li in v m hnh gii php kt ni SCADA LPP khu vc min
Trung l mt xut nh hng cho vic u t m rng h thng SCADA LPP
261

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 4(39).2010

trong tng lai. Gii php ny gii quyt c cc hn ch ca gii php kt ni


SCADA hin ti, p ng cc yu cu v cng tc qun l vn hnh v iu LPP,
gim chi ph u t cho vic thc hin kt ni SCADA.
TI LIU THAM KHO
[1] Ti liu k thut ca cc thit b trong h thng mini SCADA: RTU 560; REC523;
Fall Back Switch; Radio UHF (Satel); Recloser; LBS, my ct
[2] Gii php v t ng ho trm bin p ca cc nh sn xut ABB, Siemens.
[3] H s thit k h thng miniSCADA ti 4 thnh ph Hu, Nng, Qui Nhn,
Bun Ma thut.
[4] International Standard IEC 60870-5-101; IEC 61850.
[5] Klaus-Peter Brand, Volker Lohmann, Wolfgang Wimmer: Substation Automation
Hanbook.
[6] James Northcote Green, Robert Wilson: Control and Automation of Electrical
Power Distribution System.

262

You might also like