Professional Documents
Culture Documents
Trang
Chng I: Gii thiu chung
1
1
1.1.1 c im chung
15
19
20
24
24
24
24
24
25
25
25
2.2.2 Tnh lu lng l thit k khi chui ti liu quan trc ngn
30
32
41
41
42
43
43
2.3.5 Tnh mc nc thit k qua vng thung lng v chy trn trc ni
44
45
45
46
50
50
51
51
Ph lc 2 -1 n Ph lc 2 -12
Chng III: Tnh ton thu vn trong trng hp c bit
53 75
76
76
3.1.1 t vn
76
76
3.1.3 Tnh lu lng thit k khi khng c s liu quan trc thu vn
79
http://www.ebook.edu.vn
ML-1
http://nuoc.com.vn
80
82
82
3.2.2 Cu nm h lu p vnh cu
83
87
90
3.3 Tnh ton dng chy trong khu vc nh hng ca thu triu
90
90
3.3.2 Tnh lu lng thit k cu trn sng nh hng thu triu khi c ti liu quan trc
91
93
93
94
96
96
97
97
3.5.2 Phng php nghim chng lu lng ln nht lch s chy qua cu cng c
98
98
100
100
100
4.2.1 Yu cu khu cu
100
100
101
4.3 Xi di cu
103
103
103
106
106
107
107
108
4.5.1 Xi cc b tr cu
108
114
116
118
http://www.ebook.edu.vn
118
ML-2
http://nuoc.com.vn
119
121
121
121
Ph lc 4-1 n Ph lc 4 - 5
Chng V: Tnh ton thu lc cng trnh cu trong trng
hp c bit
123145
146
146
146
147
152
152
156
158
162
162
5.3.2 Nguyn tc b tr v tr cu
162
164
166
167
169
169
169
170
171
5.7 Tnh khu cu trong iu kin dng chy iu tit trong knh
172
172
172
172
172
174
175
175
175
6.1 nh ngha, nguyn nhn, phn loi din bin lng sng
6.1.1 nh ngha
http://www.ebook.edu.vn
177
177
177
ML-3
http://nuoc.com.vn
177
177
178
178
179
181
183
6.2.4 Cc yu t trn mt ct dc
184
185
185
185
185
185
185
186
186
187
189
189
6.5.2 D bo din bin lng sng bng phng php phn tch s liu thc o
190
196
6.5.4 D bo din bin lng sng bng phng php phn tch nh vin thm
208
6.5.5 Da bo din bin lng sng bng cc cng thc kinh nghim
211
7.1 Nn ng u cu v nn ng bi sng
217
217
7.1.1 iu tra mc nc l nn ng
217
218
220
221
225
225
7.2.2 Chn hnh dng chung cng trnh iu tit v cng dng ca n
225
228
7.2.4 Xc nh mt ct k p
235
237
238
http://www.ebook.edu.vn
240
ML-4
http://nuoc.com.vn
240
241
242
7.3.4 La chn v b tr k
243
7.3.5 Thit k mt ct k
248
252
253
7.4.1 Khi lc
253
253
258
258
261
266
266
269
275
7.5.4 Kt cu nh k
280
Chng VIII: Tnh ton thu vn, thu lc cng trnh thot
nc dc tuyn
281
281
281
282
283
290
292
8.2 ng trn
294
8.3 Thot nc nn ng
297
297
298
299
301
304
304
304
304
305
305
305
http://www.ebook.edu.vn
ML-5
http://nuoc.com.vn
309
9.2.4 H s ma khng u
310
311
9.3.1 C s chung
311
311
313
313
315
316
9.4.4 Tc v dc
317
319
319
319
TrmKT1Trm KT5
TrmTV1TrmTV11
http://www.ebook.edu.vn
ML-6
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
1
http://nuoc.com.vn
3
http://nuoc.com.vn
4
http://nuoc.com.vn
Trn sng , cng trong vng 100 nm qua, hai trn l thng 8/1945 v thng
8/1996 l ln nht, trong trn l thng 8/1996 c Qmax=22700m3/s ti trm Ho Bnh
Trn h thng sng Hng xy dng mt s cng trnh thu in: Thu in Ho
Bnh trn sng , thu in Thc B trn sng Chy. Cng trnh thu in Tuyn Quang
ang c xy dng trn sng Gm v trong thi gian ti, cng trnh thu in Sn La,
Lai Chu, Bn Cht, Hui Qung v hng lot cc cng trnh thu in va v nh
cng s c xy dng trn lu vc sng v cc lu vc sng thuc h thng sng
Hng. Vi cc cng trnh ny, nh hng ca l lt ti h du sng Hng s c gim
nh. Cc nh gi v nh hng ca mt s cng trnh thu in n l lt h du sng
Hng c cc c quan thuc Tng cc Kh tng Thu vn (B Khoa hc Cng
ngh v Mi trng) nghin cu.
c. H thng sng Thi Bnh
Lu vc cc sng hp thnh h thng sng Thi Bnh pha ng bc Bc B; pha
Bc gip lu vc cc sng K Cng Bng Giang, pha Nam gip ng bng sng Hng
v sng Thi Bnh, pha ng gip lu vc cc sng thuc vng duyn hi Qung Ninh v
pha Ty gip lu vc sng L. Nhng sng chnh trong h thng sng c th k l sng
Cu, sng Thng v sng Lc Nam.
Sng Cu
Sng Cu l sng chnh trong h thng sng Thi Bnh. Tnh n Ph Li sng Cu
di 288km, din tch lu vc l 6030km2.
Sng Cu bt ngun t vng ni Tam Tao (cao 1326m), chy qua Ch n, Bc
Kn, Ch Mi, Thi Nguyn ti Ph Li.
Thng lu sng Cu chy trong vng ni, theo hng Bc - Nam, lng sng hp
v rt dc, nhiu thc ghnh. Dng sng un khc quanh co, h s un khc ln, rng
trung bnh trong ma cn khong 50 60m v ma l ti 80 100m, dc y sng t
trn 10o/oo.
Trung lu c th k t Ch Mi, ni sng Cu ct qua cnh cung Ngn Sn, chy
theo hng ty bc - ng nam trn mt on kh di ri tr li hng c cho ti Thi
Nguyn. on ny thung lng m rng, ni thp xung r rt v xa b sng, dc
y sng cng gim.
Dng chy l sng Cu chia lm hai ma r rt, ma l v ma cn. Ma l
thng bt u t thng 6 nhng khng kt thc ng thi trn cc vng khc nhau ca
lu vc, ni sm l thng 9, ni mun l thng 10, lng dng chy cng khng vt qu
75% lng dng chy c nm.
Ba thng c lng dng chy ln nht chim 50 60% lng dng chy c nm.
Thng 8 c lng dng chy ln nht chim 18 20% lng dng chy c nm.
Ma cn ko di trong 7, 8 thng, t thng 10 hoc thng 11 ti thng 5 nm sau,
vi lng dng chy chim 20 37% lng dng chy c nm.
Dng chy l, nc l sng Cu kh c lit trn nhiu ph lu nh, tnh cht l ni
th hin r rt. Cng sut nc l t 1 2,5m/gi, bin mc nc t ti 7 n 10m
trn sng chnh v 4 7m trn cc ph lu. Thi gian ko di mt trn l trn sng sui
nh t 1 3 ngy.
Sng Thng:
Lu vc sng Thng l ph lu ln nht trong lu vc cc sng hp thnh h
thng sng Thi Bnh. Sng Thng bt ngun t dy ni Na Pa Phc cao 600m gn ga
http://www.ebook.edu.vn
5
http://nuoc.com.vn
Bn Th thuc tnh Lng Sn. Chiu di dng chnh l 157km vi din tch lu vc l
6650km2.
Thng lu sng Thng k t ngun ti pha di Chi Lng, thung lng sng hp,
dng sng kh thng, dc y sng ti 30.
Trung lu k t di Chi Lng n B H, thung lng sng m rng, dc y
sng h thp (2,3 0,83) v bt u c cc ph lu ln gia nhp (sng Ho, sng
Trung). Trong ma cn sng vn su ti 5 6m (do tc dng ca p dng nc Cu
Sn).
H lu sng Thng k t B H tr xung, lng sng rng, dc y sng nh.
Ti y, sng Lc Nam nhp vo b tri cch ca sng Thng 9,5km.
Ma l ko di trong 4 thng, t thng 6 n thng 9. Lng dng chy ma l
chim ti 75 77% lng dng chy c nm. Lng dng chy 3 thng ln nht (t thng
6 n thng 8) chim ti 61 63% lng dng chy c nm, trong l ln nht thng
xut hin vo thng 8. Ma cn ko di 8 thng, t thng 10 n thng 5 nm sau, trong
thng 3 l thng t nc nht.
Nc l sng Thng c phn ho hon hn so vi l sng Cu v sng Lc Nam.
Ring on thng lu t Chi Lng tr ln do a hnh dc nn cc c trng dng chy
l y u thuc loi ln.
Sng Lc Nam:
Sng Lc Nam l ph lu cp hai ln nht ca sng Cu, l sng c lng nc
nhiu th hai trong lu vc nhng sng hp thnh h thng sng Thi Bnh.
Bt ngun t vng ni Kham cao 700m, sng Lc Nam chy t nh Lp theo
hng ty bc ng nam l ch yu, qua Sn ng, Ch, Lc Nam ri nhp vo sng
Thng lng Ci, cch ca sng Thng 9,5km. Chiu di dng chnh l 175km vi
din tch lu vc l 3070km2.
4 thng ma l, t thng 6 n thng 9 tp trung ti trn 80% lng dng chy c
nm. 8 thng ma cn t thng 10 n thng 5 ch chim 19 20% lng dng chy c
nm.
Dng chy l, nc l trn sng Lc Nam thuc loi c lit nht min Bc. Lu
lng ln nht so vi lu lng nh nht gp ti 10000 ln. Trong thi gian gn y
xut hin mt s trn l ln: thng 7/1965, thng 8/1968, thng 8/1969 v thng 7/1986.
Trn h thng sng Thi Bnh, l ln nht trn cc sng cng khng xut hin
ng b. Trong vng 40 nm qua, Qmax=3490m3/s (thng 8/1968) ti Thc Bi trn sng
Cu, 1020m3/s (thng 7/1965) ti Cu Sn trn sng Thng, 4150m3/s (thng 7/1986) ti
Ch trn sng Lc Nam.
L h lu sng Thi Bnh thng do l thng ngun sng Thi Bnh kt hp vi
l sng Hng (t sng ung chy vo) gy ra. T nm 1960 n nay xut hin trn
30 trn l c mc nc ln nht t trn 5,50m (bo ng cp 3) ti Ph Li, trong trn
l thng 8/1971 l ln nht vi Hmax=7,30m ti Ph Li khi c v hay 8,1 8,2m khi
hon nguyn.
d. H thng sng M
Sng M pht nguyn t ni Pu Hui Long (in Bin), a hnh lu vc sng l
ni trung bnh v ni thp xen ln cao nguyn. Tng din tch lu vc sng M l
28400km2, trong c 17600km2 thuc a phn lnh th nc ta. di ton b sng
chnh l 512km, trong phn chy trn t Lo l 102km.
http://www.ebook.edu.vn
6
http://nuoc.com.vn
Trn t Lo, sng M chy qua mt vng hoa cng, lng sng hp v c
nhiu mm lm chm. T Hi Xun tr v h lu ti Din Lc, thung lng sng m
rng. Nhng ph lu quan trng ca sng M nh sng Bi, sng Chu... u nhp vo
dng chnh h lu dng chnh sng M.
Ma phn b khng u v dng a hnh trn lu vc sng M nh hng trc
tip ti phn b dng chy. Pha thng lu v trung lu v tr khut gi i vi gi m,
chu nh hng mnh ca gi Lo gy ra thi tit kh nng, t ma dn n dng chy
sng ngi cng t. Mun dng chy nm ti y ch t khong 10 20l/s/km2. T di
Hi Xun, do ma c tng cng nn dng chy nm y c gia tng r rt, m
un dng chy nm t ti 35l/s/km2 thuc loi tng i nhiu nc trn min Bc. Pha
ty nam Hi Xun, Cm Thch c th t 40l/s/km2 l vng nhiu nc nht lu vc.
Ch nc trn sng M chia thnh hai ma r rt. Ma l bt u t thng 6 v
kt thc vo thng 10. Ma l chm dn t ty bc xung ng nam. L ln nht pha
Ty bc ca lu vc xut hin vo thng 8, phn cn li l thng 9. Ma cn bt u t
thng 11 v kt thc vo thng 5, thng cn nht l thng 3.
Dng chy ln nht trn sng M cng kh c lit. Bin mc nc ln nht nm
trung lu v h lu sng M t t 9 n trn 11m. Thi gian l ln tng i ngn, a
s cc trn l ln l 2 2,5 ngy. Ba thng dng chy ln nht l thng 7, thng 8 v
thng 9 chim ti 54 55% lng dng chy c nm. Trn l lch s h lu sng M
xut hin vo thng 8/1973 v thng lu vo thng 9/1975.
Sng Bi:
Sau sng Chu, sng Bi l ph lu quan trng th hai ca sng M. Sng bt
ngun t vng ni cao hn 400m thuc tnh Ho Bnh, chy theo hng ty bc - ng
nam v nhp vo sng M b tri ti Vnh Lc, cch ca sng M 48km.
Phn ln lu vc sng Bi chy qua vng ng bng hoc thung lng thp, do
cao bnh qun lu vc cng thp, khong 247m; dc bnh qun lu vc nh, khong
12,2%. im ni bt ca a hnh sng Bi l s tip gip gia a hnh vi vi a
hnh i ni phin thch, trong a hnh vi chim khong 20% din tch lu vc.
Lu vc sng Bi gn bin, a hnh cao dn t ng nam ln ty bc, bo v
gi ma ng bc nh hng nhiu ti lu vc, y l mt vng ma nhiu trong lu vc
sng M. Lng ma bnh qun nm trn lu vc sng Bi khong 1900mm. Lng
ma c xu hng gim dn t thng lu v h lu, ph hp vi s gim dn ca cao
a hnh. Trong iu kin lng ma tng i nhiu trn mt nn nham thch t thm
nc to iu kin thun li cho dng chy tp trung. Dng chy l trn lu vc sng
Bi kh c lit. Ma l ko di trong 5 thng, t thng 6 n thng 10, lng nc trong
ma l chim ti 80,4% lng nc c nm. Thng 9 hoc thng 10 c lng dng chy
ln nht trong nm. Ma cn t thng 11 n thng 5 nm sau, chim khong 19,6%
lng dng chy c nm. Dng chy nh nht thng xut hin vo thng 1, thng 2 hng
nm vi mun dng chy nh nht bnh qun thng khong 5l/s/km2.
Sng Chu:
L nhnh ln nht ca sng M, pht nguyn t ty bc Sm Na (Lo) cao
1800m. Sng chy theo hng ty bc - ng nam ti Mng Hinh chuyn thnh hng
ty - ng, chy qua cc huyn Thng Xun, Th Xun, Thiu Ho ri nhp vo sng
M ng ba Ging, cch ca sng M khong 25,5km.
Din tch lu vc ca ton b sng Chu l 7550km2, trong din tch phn nc
chy trn lnh th Vit Nam l 3010km2. Lu vc c dng hnh lng chim nn tng
theo din tch tng i u, trn 90% din tch l rng ni. So vi ton b h thng sng
http://www.ebook.edu.vn
7
http://nuoc.com.vn
t 1000m tr ln chim 11,47%; 400 600m chim 20% v t 200m tr xung chim
trn 60% din tch ton lu vc. Mng li sng sui trong lu vc sng Ngn Su pht
trin dy, trn ton lu vc t t 0,87 n 0,91km/km2. Vng ni cao ma nhiu, mt
sng sui dy, trn 1km/km2.
Ph hp vi lng ma, sng Ngn Su cng thuc loi nhiu nc nht lu vc
sng C. Tng lng nc nhiu nm ca sng Ngn Su tnh ti ca ra l 6,15km3, ng
vi lu lng bnh qun nhiu nm l 195m3/s v mun dng chy nm l 47,0l/s/km2.
Do lng ma phn b kh ng nht trn lu vc nn dng chy gia cc vng cng t
chnh lch.
Ma l trn lu vc sng Ngn Su thuc loi ngn nht min Bc, mi ti thng 9
mi bt u ma l v thng 11 kt thc. l thi k ma bo v hi t nhit i tc
ng vo khng kh nng m tnh ti trong vng. So vi cc sng pha bc lu vc th l
tiu mn xut hin vo thng 5 kh r rt.
Do nh hng ca gi Lo phc tp ho thi k ma cn. Ma cn bt u
chm, mi ti thng 12 hng nm nhng do nh hng ca gi Lo m thng 7, thng 8
xut hin mt thi k nc cn th nht v thi k th hai xut hin vo thng 4.
Do ma l ngn, thng 5 c l tiu mn m lng nc ma cn c tng
cng, t l lng nc ma l v ma cn t chnh lch.
Nc l sng Ngn Su ln nhanh, xung nhanh v phn ln l l n. Mun
dng chy ln nht u vt qu 2000l/s/km2. Cng sut mc nc ln nht bnh qun
kh ln, khong 50cm/h; bin mc nc ln nht nm vt qu 11m ti trm thu vn
Ho Duyt. Dng chy ln nht trn lu vc xut hin vo thng 9 hoc thng 10. Lng
dng chy thng ny chim khong 24 25% lng dng chy c nm.
Dng chy nh nht trn lu vc sng Ngn Su cng thuc loi phong ph nht
min Bc, dng chy thng bnh qun nh nht t ti 26 32l/s/km2. Dng chy nh
nht phong ph nh vy cng ph hp vi lng dng chy ngm trong sng Ngn Su c
nhiu, chim ti 40% lng dng chy nm.
f. Sng Gianh
Sng Gianh l sng c din tch tp trung nc ln nht trong vng, pha bc tnh
Bnh Tr Thin v mt phn thuc tnh H Tnh. Din tch ton b lu vc sng l
4680km2, chiu di dng chnh l 158km, cao bnh qun lu vc 360m, dc bnh
qun lu vc l 19,2%, mt li sng l 1,04km/km2.
Sng Gianh bt ngun t ni Phu C Bi thuc dy Trng Sn, chy qua Ba Tn,
Thun Loan, Tuyn Ho, Ba n v ra bin ng ca Gianh. Dng chnh sng
Gianh c th phn ra cc on nh sau:
Thng lu sng Gianh t ngun ti Khe Nt, di 70 80km, ni lan ra st b
sng, b phi l cc thnh vi dng ng, nhiu ni sng o thnh cc hang ngm
chn cc ni vi, lng sng nhiu thc ghnh, khong 20km u ngn ngang
trn lng sng. Ti ng Tm, thung lng sng Gianh bt u m rng, mt nc sng
rng khong 100 115m.
Trung lu sng Gianh c th k t Khe Nt n Lc Sn, thung lng m rng,
dc lng sng gim r rt, ch khong 1o/oo; b phi l cc thnh vch vi st b
sng, bn tri sn thoi m rng v pha bc.
H lu t pha di Lc Sn tr xung, dc y sng cn 0,15o/oo, lng sng m
rng, ch rng nht c th ti 1 2km.
http://www.ebook.edu.vn
9
http://nuoc.com.vn
10
http://nuoc.com.vn
Trung lu sng Kin Giang l on tip theo, di khong 15 20km, thung lng
sng m rng, dc lng sng gim xung cn 1o/oo, sng vn chy tip theo hng ty
nam - ng bc.
H lu sng chy theo hng ng nam - ty bc, lng sng m rng t ngt,
dc y sng rt nh.
Mt li sng phn b u trong lu vc, tr vng vi thuc sng i Giang
c mt sng sui nh hn 0,5km/km2, cc vng cn li mt li sng u xp x
1km/km2.
Ph hp vi lng ma nhiu, sng Kin Giang cng thuc vo loi nhiu nc
nht min Bc. Mun dng chy bnh qun nm trong lu vc thay i t 60 70
l/s/km2. Mun dng chy nm c xu th tng dn t ng sang ty, ln nht l vng
ni ng Chu pha nam, U B pha bc. Mun dng chy nh nht trong lu vc l
vng vi Ln M - Bn Trim v vng i Ph Lc - Ph K.
Tng lng nc c tnh n ca Nht L khong 4,76km3. Dng chy trong nm
c mt ma l v mt ma cn r rt. Ma l bt u t thng 9 v kt thc vo thng 12,
chim khong 70 80% lng dng chy c nm. Ma cn thng bt u t thng 1 v
kt thc vo thng 8. Dng chy nh nht thng xut hin vo thng 3 pha bc v pha
ty lu vc, vo thng 7 pha ng v pha nam lu vc. Bin mc nc nm dc
theo sng chnh thay i t 3 10m.
Thi k xut hin lu lng ln nht trong nm thng vo cc thng 9, thng 10
v thng 11, trong thng 9 v thng 10 l thng xuyn hn c. Ngoi ra, trong trng
hp c bit do c nhiu ng a phng th c ni xut hin sm hoc mun hn. M
un nh l cng thuc vo loi ln nht min Bc nc ta: theo s liu o c
khong 6600l/s/km2 xut hin ngy 23/9/1968 ti trm thu vn Mng trn sng Kin
Giang c din tch tp trung nc l 310km2 v 5580l/s/km2 xut hin ngy 2/10/1960 ti
trm thu vn Tm Lu trn sng i Giang c din tch tp trung nc l 1130km2. Qua
c th thy rng mun dng chy ln nht cn c kh nng ln hn na, nht l lu
vc c din tch tp trung nc nh vng ni pha ty v ty bc lu vc.
Lu lng ln nht qua cc nm c th chnh lch gp ti 3 4 ln, chng t s
dao ng ca n tng i ln.
Lu lng nh nht xut hin tng i ng u trong lu vc, thng vo thng
7 hoc thng 8. C bit cng c nm o c lu lng nh nht xut hin sm vo thng
5, thng 6 i vi sng i Giang v vo thng 9 i vi dng chnh sng Kin Giang.
Do a hnh vng h du thp, dc nh, c nhiu m ph nn nh hng thu
triu rt mnh. Ranh gii nh hng triu ln trn th trn L Thu ti 8km v nc chua
mn uy hip nghim trng vng ng bng.
h. Sng Qung Tr
Sng Qung Tr bt ngun t vng ni cao thuc huyn A Li, tnh Tha Thin
Hu, c cao ngun sng l 700m v ra bin ng qua ca Vit. Chiu di dng
chnh l 156km vi din tch lu vc l 2660km2.
Ma l trn lu vc sng Qung Tr bt u t thng 9 v kt thc vo thng 12,
lng dng chy ma l chim 65 75% lng dng chy nm. Ma cn bt u t
thng 8 v kt thc vo thng 1 nm sau.
http://www.ebook.edu.vn
11
http://nuoc.com.vn
i. Sng Hng
Sng Hng bt ngun t vng ni pha Bc ca dy Hi Vn, c cao ngun
sng l 900m v ra bin ng ca Tng. Chiu di dng chnh l 104km vi din
tch lu vc l 2830km2.
Sng B l ph lu cp I ca sng Hng, vo b tri sng Hng h lu
thnh ph Hu khong 4km, cch ca bin Thun An khong 9km. Sng bt ngun t
khu vc o B Lch ( bin gii Vit Nam - Lo, thuc a phn huyn A Li, tnh
Tha Thin - Hu), chy theo hng Bc - Nam qua cc vng ni cao ri chuyn theo
hng ty bc ng nam ti ca ra. Sng B c chiu di dng chnh l 94km vi din
tch lu vc l 938km2.
Do a hnh ni cao gn bin, di ng bng nh hp nn dc lng sng ln.
Sng c dng hnh nan qut nn l tp trung nhanh trn cc nhnh sng, khi xung ti
ca sng gp thu triu mnh nn rt chm, gy ngp lt ko di.
Ma l thng bt u chm hn so vi cc vng pha Bc, bt u t thng 9 v
kt thc vo thng 12. L ln trong khu vc xy ra vo cc nm 1975, 1983, 1984, 1995,
1996, 1999, 2004.
j. H thng sng Thu Bn.
H thng sng Thu Bn nm cc bc min Nam, thuc khu vc a l t nhin
Kon Tum Nam Ngha, gm cc sng chnh: Thu Bn, sng Ci, sng Bung.
Dng chnh sng Thu Bn bt ngun t vng ni Ngc Linh. Hng chy ca
on thng lu v trung lu theo hng gn nam bc, on h lu theo hng ty ng chy ra bin Hi An. Chiu di dng chnh l 205km vi din tch lu vc l
10350km2.
Trc khi chy ra bin, dng chnh ca h thng sng Thu Bn nhn sng V Gia
do sng Ci v sng Bung hp thnh. H lu sng Thu Bn li sng pht trin chng
cht vi nhiu phn lu thot nc ra bin nh sng Ngang, Vnh in, sng Tnh Yn
vo vnh Nng qua sng Hn, sng Trng vo vnh An Ho. Hin tng bi
lp, xi l dng sng vng h lu rt phc tp, l mt vn nghim trng i vi sn
xut v i sng.
Ma l bt u t thng 9 v kt thc vo thng12. Lng dng chy ma l chim
khong 65% lng dng chy c nm, trong lng dng chy ln nht xut hin vo
thng 10 hay thng 11 chim khong 25 35% lng dng chy c nm. T l lu lng
thng nh nht v thng ln nht c th t ti trn 700 ln. Trong vng 20 nm tr li
y xy ra 15 16 trn l ln, trong trn l thng 11 nm 1964 l ln hn c.
Ma cn thng bt u t thng 1 v ko di ti thng 9. Lng dng chy ma
cn chim khong 35% lng dng chy c nm. Thi k kit nht vo thng 4 v thng
chim khong 2% lng dng chy c nm, mun dng chy ma cn thay i t 18
41l/s/km2 thuc vo loi ln so vi ton quc.
k. H thng sng Ba ( Rng)
H thng sng Ba (cn c tn l Rng) l h thng sng ln th 6 trong cc h
thng sng ca c nc.
Dng chnh sng Ba bt ngun t vng ni Ngc R cao 1519m, chy theo hng
bc nam. T Cheo Reo sng chy theo hng bc nam, n ng ba C Ni theo hng
ty - ng v ra bin qua ca a it (Tuy Ho). Chiu di dng chnh l 388km vi
din tch lu vc l 13900km2.
http://www.ebook.edu.vn
12
http://nuoc.com.vn
13
http://nuoc.com.vn
14
http://nuoc.com.vn
16
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
17
http://nuoc.com.vn
Bng 1-1
Cao nh l nm 1999 ti mt s trm thu vn chnh khu vc min Trung
Cao nh l H (m)
Trm thu vn
ng H
(sng Hiu)
Thch Hn
(sng Thch Hn)
Ph c
H lch s
H 1999
3,81
4,56 (1983)
7,29
7,11 (1983)
5,18
4,89 (1983)
Ghi ch
(sng B)
Hu (Kim Long)
(sng Hng)
Cu Lu
(sng Thu Bn)
Chu
5,94
4,89 (1983)
5,23
5,09 (1998)
9,04
8,80 (1987)
8,36
7,97 (1986)
5,99
5,75 (1987)
(sng Tr Bng)
Tr Khc
(sng Tr Khc)
Sng V
(sng V)
Bng 1-2
Cao nh l ti mt s trm thu vn chnh khu vc ng bng sng Cu Long
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
Trm
Tn Chu
Mc Ho
Chu c
G Du H
Cn Th
Long Xuyn
Cao Lnh
Rch Gi
http://www.ebook.edu.vn
Cao nh l (m)
Ghi
1961
1978
1996
2000
5,12
2,65
4,90
4,78
2,32
4,46
1,44
1,66
2,65
2,67
1,08
4,87
2,79
4,54
1,53
1,73
2,43
2,24
0,98
5,06
3,27
4,94
1,79
1,79
2,63
2,48
0,87
1,69
2,60
0,97
ch
18
http://nuoc.com.vn
ng cao tc,
II v III
IV
ng cp I
Nn ng
Nh i vi cu nh v cng
Cu ln v cu trung
1: 100
1: 100
1: 50
Cu nh v cng
1: 100
1: 50
1: 25
Rnh
1: 25
1: 25
1: 25
Ghi ch:
1. i vi cc cu c khu Lc10m v cc kt cu vnh cu th tn sut l tnh ton ly
bng 1:100, v khng ph thuc vo cp ng.
2. i vi ng nng cp ci to nu c kh khn ln v k thut hoc pht sinh khi
lng ln th cho php h tiu chun v tn sut l tnh ton nu c s ng ca c quan c
thm quyn.
3. i vi cc cu ln, m bo m, tr khng b xi, cn phi tnh ton kim tra xi
trn c s l 500 nm (tr khi ch u t a ra tiu ch khc).
19
http://nuoc.com.vn
Vtt60km/h tn sut l 4%
Khi Vtt t 20km/h n 40km/h xt tng trng hp c th, thng thng tn sut l
4% v c lun chng kinh t k thut.
- Tn sut tnh ton thu vn cho cc cng trnh trn ng:
Cu nh v cng: nh quy nh i vi nn ng.
Cu trung v cu ln l 1%
Cc cu ln c th c cc quy nh c bit.
Tn sut l thit k i vi ng st trong cc quy trnh, tiu chun thit k
hin hnh c quy nh nh sau:
Quy phm thit k k thut ng st kh 1000mm
Cao vai ng
Cao vai ng ca ng p dn vo cu ln, cu trung v cao nh vt kin
trc iu chnh dng nc cao hn mt nc vng b nc ngp phi xc nh theo mc
nc l tnh ton. Mc nc tnh ton ng ch yu theo lu lng nc l tn sut
1%, ng th yu theo tn sut 2%, mt khc mc nc tnh ton dng thit k cn
xt n mc nc quan trc cao nht (k c mc nc l lch s cao nht iu tra c
mt cch tin cy).
Cao vai ng ti thiu phi cao hn mc nc k trn cng vi chiu cao sng
v v chiu cao nc dnh l 0,5m; cao mt nh cc kin trc iu chnh dng nc
phi cao hn 0,25m.
Cao vai ng ca ng p gn cu nh v cng trn ng st ch yu tnh
theo lu lng nc l tn sut 1%, trn ng th yu tnh theo tn sut 2%. Cao vai
ng phi cao hn mc nc tnh theo lu lng ni trn ti thiu l 0,50m v phi xt
ti cao nc dnh.
Cao vai ng phi cao hn mc nc ngm cao nht hoc cao hn mc nc
tch t lu (qu 20 ngy) trn mt t. Mc nng cao phi xc nh theo chiu cao
nc mao dn trong t c th dng ln.
Cu v cng:
Cu v cng u phi thit k theo lu lng tnh ton v mc nc tnh ton. Tn
sut lu lng tnh ton v mc nc tnh ton tng ng ca cu trn ng st ch yu
l 1:100, ca cu trn ng st th yu l 1:50, ng thi c xt n mc nc cao nht
iu tra c.
Cu c bit ln, cu ln k thut phc tp v tu sa kh khn, ngoi vic thit k
theo lu lng, mc nc tnh ton ra cn phi kim ton vi lu lng v mc nc tn
sut 1:300 i vi ng ch yu v tn sut 1:100 i vi ng th yu, lm sao cho
khi cng trnh kin trc gp phi nc l tn sut ny vn c th bo m c an ton.
20
http://nuoc.com.vn
Hin tng dc lng sng gim t ngt, chiu rng sng tng, lu lng ph
sa ln l nguyn nhn hnh thnh cc bi bi khng n nh, lun lun di chuyn v chia
dng chy thnh nhiu dng. V vy khi thit k cu vt sng khu vc ng bng cn
phi xt n s di chuyn ca lch su nht ti bt c v tr no trn sng khi tnh ton xi
l v b tr nhp thng thuyn. Chiu di cu nn vt qua hai khng gy nh hng
bt li cho thot l v dng nc thng lu cng trnh.
Vng ng bng min Trung:
Nguyn nhn gy ngp lt ch yu l do nc l trn b lm ngp cc bi sng.
Nguyn nhn gy ngp lt vng ny cn l nc dng do bo v l kt hp. Mt c
im na l do cc cn ct dc b bin tin dn vo b, sng ngi chy quanh co theo
hng cc di cn ct tm li thot ra bin lm cho nc dnh rt chm.
Phng php tnh ton thu vn i vi vng ny c th da trn c s tnh ton
cn bng thu vn v thu lc kt hp vi tnh ton nc dng thit k. Vn cn lu
i vi khu vc ng bng min Trung l lng nc chy trn rt ln, nu khng b tr
cng trnh thot nc s gy ra ngp lt nng n hn thng lu cng trnh, nh
hng n mi sinh v kinh t. Ngoi ra, do khu vc min Trung hp, lng sng dc v
ngn nn l tp trung nhanh, khi xung ng bng nng lng ca dng nc rt ln,
gy hin tng cp dng v xi l mnh lit, to ra cc h vc Tri ti v tr cc cng
trnh thot nc.
Do nc ngp lt trn lan, phn lu khng r rt nn trong tnh ton cng cn phi
xt n hin tng trao i nc gia cc lu vc ln cn.
Vng ng bng sng Cu Long:
L lt ng bng sng Cu Long ph thuc vo l thng ngun, s iu tit
ca Bin H, cc vng ngp trn lnh th Cmpuchia, ch thu triu bin ng - bin
Ty, ch ma ni ng, c im a hnh, a mo trong vng ngp lt v tc ng
ca con ngi trn ton lu vc.
Tnh ton thu vn i vi vng ng bng sng Cu Long c th da trn phng
php tnh ton cn bng nc, m hnh chu th. Vic tnh ton l v gii quyt st l b
sng i hi phi c nhng nghin cu cn k trc khi a ra cc quyt nh c th. Nu
h thng knh mng thu li c mt tc ng quan trng trong vic a l n v thot
l cc mc nc thp th h thng cc ng giao thng v cng trnh thot nc trn
tuyn li c mt vai tr c bit quan trng trong vic iu tit l, thot l mc nc
cao. Do , cn c s phi hp cht ch gia giao thng v thu li trong cc d n xy
dng nh hng thot l, iu tit l v b tr cc cng trnh thot nc khi p ng
vt mc nc l, c bit l i vi cc on tuyn ct ngang hng thot l.
ng ba ca cc sng thng hnh thnh cc h xi kh ln v cc h xi ny c
xu hng di chuyn v pha h lu. Cn lu n c im ny trong vic b tr, tnh
ton bo v cc tr cu, nht l i vi cc cu c bit ln.
Vng ven bin:
Qu trnh truyn triu vo vng ca sng ca ng bng Vit Nam thc ra khng
n thun ch bao gm sng triu t bin vo, tun theo cc quy lut cht ch ca lc hp
dn gy nn thu triu. Trong thc t lun c s kt hp v tng tc gia thu triu l
nc dng vng ven bin. Nhng cng trnh nghin cu v s tng tc phc tp ny
nc ta cn rt t.
Trong ma l, dao ng triu vng ca sng b bin dng ng k. Trong thi k
ny, sng l truyn trn sng chu nh hng ca thu triu di hai hnh thc: dao ng
mc nc triu v dao ng tun hon ca dng triu va chy ngc, va chy xui.
22
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
23
http://nuoc.com.vn
tnh;
2.1.3. Kim tra phn tch ti liu gc v cc mt.
Tu theo tnh hnh ti liu thu thp c tuyn cng trnh m s dng cc
phng php tnh ton cc c trng thu vn. Trong trng hp s dng trc tip ti liu
o c tuyn cng trnh hoc lu vc tng t cn tin hnh kim tra phn tch ti liu
gc v cc mt:
-
Cch o c v tnh ton dng chy qua bi sng nhnh tuyn cng trnh;
nhin;
sng;
http://www.ebook.edu.vn
24
http://nuoc.com.vn
tnh ton. Trong trng hp cn thit c th tin hnh tnh ton li dng chy tng ngy,
thng nm;
- i vi cc sng chu nh hng iu tit ca kho nc, h m nhn to cn
thit phi khi phc li ch dng chy t nhin bng cch dng cc h s hiu chnh
da trn c s tnh hnh thc t mt nc hoc tho nc vo sng pha trn tuyn cng
trnh.
2.1.4. iu kin chn lu vc tng t
Trong trng hp khng c ti liu o c thu vn gn tuyn thit k cng trnh,
c th s dng ti liu tng ng ca trm thu vn gn nht trn sng tng t. Khi s
dng ti liu ca sng tng t cn hiu chnh s chnh lch v din tch, v lng ma
v bc hi gia lu vc tng t v lu vc nghin cu.
Khi la chn lu vc tng t cn m bo cc iu kin sau y:
-
- Tnh ng b v s dao ng dng chy theo thi gian (c quan h tng quan
trong thi k o c song song);
- Tnh ng nht v iu kin hnh thnh dng chy, a cht, th nhng, a
cht thu vn, t l rng, m ly v iu kin canh tc trn lu vc;
-
http://www.ebook.edu.vn
25
http://nuoc.com.vn
Ti liu quan trc c xem l tin cy c th s dng trc tip vo cng tc tnh
ton phi m bo c cc yu cu sau y:
- Nhng tr s lu lng ln nht hng nm xc nh theo ng quan h lu
lng ~ mc nc [Q=f(H)] v theo ti liu lu lng mc nc thc o n tr s cao
nht, hoc c ngoi suy mt cch ng tin cy bng cc phng php qui nh trong
qui phm chnh bin ti liu lu lng mc nc;
- S ln o c trong qu trnh tng trn l phi m bo bt c mc nc
cao nht ca trn l;
-
- S nm quan trc khng t hn 20 nm. Trong trng hp thi gian quan trc
ngn hn qui nh th cn phn tch tnh i biu ca lit bng cch so snh vi ti liu
ca lu vc tng t c ti liu di. Cc c trng thng k Qtb, Cv, Cs tnh theo lit ngn
khng c chnh lch qu 1015% so vi kt qu tnh theo lit di.
b. Tnh lu lng nh l theo phng php thng k xc sut vi hm phn
phi Pearson III (PIII)
Bc 1: Lit s liu chn tnh ton l mi nm chn mt tr s lu lng ln
nht v thng k thnh mt chui di nhiu nm lin tc. Sp xp s liu lu lng ln
nht nm theo th t gim dn.
Bc 2: Tnh tn sut kinh nghim (tnh tn sut kinh nghim theo chui thc o)
theo cng thc k vng:
P=
m
100%
n +1
(2-1)
trong :
m: s th t ca lit sp xp t ln n b.
n: s nm quan trc (dng cho trng hp mi nm chn mt tr s).
Bc 3: V cc im tn sut kinh nghim (quan h QP P%) ln giy tn sut.
Bc 4: Tnh cc thng s thng k ca ng tn sut l lun:
+ Tnh lu lng trung bnh (Qtb):
n
Qtb =
Q
i =1
(2-2)
trong :
Qi: lu lng ln nht ca nm th i, m3/s;
n: s nm quan trc lin tc.
+ Tnh h s phn tn Cv theo phng php m men:
n
Cv =
(K
i =1
1) 2
n 1
(2-3)
trong :
Ki: h s m uyn dng chy l,
http://www.ebook.edu.vn
26
http://nuoc.com.vn
Ki =
Qi
Qtb
Cs =
(K
i =1
1) 3
(n 3)C v3
(2-4)
2CV
Q
hay khng, trong K min = min
1 K min
Qtb
(2-5)
T Cv, Cs tnh c lp t s
Cn c vo Cv v t s
CS
;
CV
CS
, xem ph lc 2 -2 tra ra KP ng vi tn sut P%;
CV
QP = Qtb.KP
-
Trong qu trnh tnh ton thng hay gp nhng trn l c bit ln nm trong
hoc ngoi chui s liu dng tnh ton cn phi tin hnh x l l c bit ln. Mc
ch ca x l l c bit ln l cho php ko di chui s lm tng thm tnh i biu
ca chui s. Li dng trit cc ti liu iu tra cc trn l c bit ln a vo chui
thng k ko di chui s, hn ch sai s ly mu. ng thi cng phi tm dng
ng tn sut l lun ph hp nht i vi cc c trng dng chy l, tm gii hn
ng cong tn sut nhm xy dng ng cong thch hp.
Vic x l l c bit ln gm hai bc: Tnh tn sut kinh nghim v tnh cc
tham s thng k ca chui c l c bit ln.
Bc 1: Tnh tn sut kinh nghim.
Sau khi xc nh c thi k lp li (N) tnh tn sut kinh nghim ca l c bit
ln theo cng thc:
P=
M
100%
N +1
(2-6)
trong :
M: s th t ca l c bit ln sp xp t ln ti nh;
N: thi k xut hin li ca l c bit ln.
Cc trn l thng khc xc nh theo cng thc (2-1).
Bc 2: Tnh cc tham s thng k
- Tnh cc tham s thng k khi l c bit ln nm ngoi chui thc o:
y l trng hp trong cc nm quan trc c mt trn l c bit ln xy ra v
bit rng N nm trc khng c trn l no ln hn hoc bng n.
Qtb =
Cv =
1
N 1 n
QN +
Qi
N
n i=1
2
2
1 Q N
N 1 n Qi
1 +
1
N 1 Qtb
n i =1 Qtb
(2-7)
(2-8)
Cv =
1 a
N a n
Qi
Qj +
N j =1
n i =1
2
2
1 a Qj
N a n Qi
1
1 +
N 1 j =1 Qtb
n i =1 Qtb
(2-9)
(2-10)
Cv =
1
N 1 n1
QN +
Qi
N
n 1 i=1
2
2
N 1 n 1 Qi
1 Q N
1 +
1
N 1 Qtb
n 1 i =1 Qtb
(2-11)
(2-12)
28
http://nuoc.com.vn
Qtb =
Cv =
1 a
N a na
Qj +
Qi
N j =1
n a i =1
(2-13)
2
2
1 a QN
N a n a Qi
1 +
N 1 j =1 Qtb
n a i =1 Qtb
(2-14)
H s Cs tnh ging mc b.
Khi chn dng ng tn sut trong thng k l cn cp cc mt sau:
- Ph hp v tnh cht vt l ca dng chy l, cn trn cn di ca cc hm
phn phi xc sut thng ph thuc vo cc c trng thng k, s thay i cc c
trng thng k ti mt gii hn no lm cho hm phn phi xc sut xut hin
nhng gi tr khng ph hp vi ngha vt l ca dng chy l. V vy, cn xut pht t
c im ca dng chy l ca tng ni chn dng hm phn phi xc sut cho ph
hp;
- S ph hp gia ng tn sut l lun vi cc im kinh nghim c th nh
gi bng kinh nghim qua phn tch ng tn sut l lun hoc nh gi bng cc ch
tiu ton hc: Kolmogorop, 2, ...
-
Khi tnh ton l thit k cho cng trnh ln cn cng thm vo tr s lu lng tnh
c trn mt tr s QP gi l s hiu chnh an ton. Gi tr ny ph thuc vo mc
tin cy ca s liu, n xt n kh nng trn l quan trc c ri vo thi k t nc v
c tnh theo cng thc:
QP =
a.E P Qmax P
(2-15)
trong :
a: h s ph thuc vo mc tin cy ca ti liu thu vn lu vc nghin cu;
a=0,7 i vi lu vc c nhiu ti liu nghin cu v a=1,5 i vi trng hp c t ti
liu;
QmaxP: tr s lu lng ly t ng tn sut ng vi tn sut thit k P%;
EP: sai s qun phng ca tung ng tn sut ph thuc vo h s bin ng
Cv v ly trong bng 2-1;
n: s nm c ti liu sau khi ko di.
Tr s QP trong mi trng hp tnh ton khng ly ln hn 20% tr s QmaxP.
Nh vy tr s lu lng thit k s bng:
QP = QmaxP + QP
(2-16)
Bng 2-1
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,3
1,4
EP 0,25 0,45 0,64 0,80 0,97 1,12 1,26 1,40 1,56 1,71 1,89 2,06 2,22 2,40
http://www.ebook.edu.vn
29
http://nuoc.com.vn
2.2.2. Tnh lu lng nh l thit k khi chui ti liu quan trc ngn.
Khi chui s liu quan trc ngn th cn phi b sung ko di ti liu hoc thay i
cch ly mu. Vic ko di c thc hin bng phng php gii hay gii tch. Nu
ti tuyn v tr cng trnh c ti liu lu lng l khng t hn 10 15 nm v lu vc
tng t c ti liu o c khng t hn 20 30 nm c th ko di v b sung ti liu
theo trnh t sau:
- Chn lu vc tng t ca cc sng ln cn hoc cc tuyn cng trnh thng
lu v h lu c chui lu lng l thc o khng t hn 20 nm. Lu vc tng t v lu
vc tnh ton phi c iu kin hnh thnh dng chy l ng nht. Khi chn lu vc
tng t phi tho mn cc iu kin mc 2.1.4 v ti liu lu lng dng chy nh l
ln nht ca hai lu vc trong thi gian quan trc song song phi dao ng ng b, c
tnh chu k;
- Kho st s thay i ng b ca dao ng dng chy l ca mt hoc nhiu
lu vc tng t v lu vc tnh ton theo n nm thc o (v trn cng biu theo trnh
t thi gian lu lng ln nht cc nm ca lu vc tng t v tnh ton) t chn lu
vc c thi gian quan trc di v ng b lm lu vc tng t;
- Xy dng quan h tng quan b sung v ko di ti liu lu lng ln nht
cho lu vc tnh ton (h s tng quan r 0,8).
S dng quan h tng quan khi phc li cc nh l trong tt c cc nm
khng o c. Ton b chui lu lng nh l bao gm nhng nm o c v nhng
nm b sung ti v tr tuyn cng trnh, tin hnh tnh ton tn sut nh trng hp ti
liu.
a. Tnh lu lng nh l theo phng php siu nh lng
Khi chui s liu dng chy l qu ngn khng th ko di ti liu theo phng
php tng quan lc c th thay i cch chn mu tng dung lng thng k, nng
cao tnh i biu ca mu.
L do ma ro sinh ra c th xut hin nhiu trn trong mt nm, v vy ngoi
phng php chn mi nm mt nh ln nht cn c th chn mu theo cc cch sau
y:
- Chn lu lng nh l ln hn mt gii hn no . Lu lng gii hn ny c
th ly bng lu lng ln nht ca nm c l nh nht trong s nm quan trc, theo kinh
nghim c th ly lu lng gii hn ny bng 3, 4 hoc 5 ln lu lng bnh qun nhiu
nm.
-
(2-17)
N
n
trong :
m: s trn l trung bnh c chn trong nm;
N: tng s trn l chn; n: s nm quan trc.
Lu : Khi chn mu theo hai phng php trn m bo tnh c lp ca cc trn l
c chn th cc nh l cch nhau khng nh hn thi gian truyn l .
http://www.ebook.edu.vn
30
http://nuoc.com.vn
(Q
n
r=
(Q
n
) (Q
2
tt
i
tt
0,8
(2-18)
(Q
n
Q =
)(
Q Qitt Q tt
n 1
(Q
n
; Qtt =
tt
i
Q tt
(2-19)
n 1
trong :
m: s im gc phn t th nht v th 3;
n: tng s im quan h.
http://www.ebook.edu.vn
31
http://nuoc.com.vn
(2-20)
trong :
QP: lu lng nh l ng vi tn sut thit k P%, m3/s.
HP: lng ma ngy ln nht ng vi tn sut thit k P% ca trm i biu cho
lu vc tnh ton, mm. Trong tnh ton cn cp nht chui s liu ma ca trm i biu
n thi im tnh;
: h s dng chy l ly theo bng 2-4, tu thuc vo loi t cu to nn lu vc,
lng ma ngy thit k (HP) v din tch lu vc (F);
AP: m uyn dng chy nh l ng vi tn sut thit k l t s gia m uyn
nh l ng vi tn sut thit k P% vi HP. Khi = 1 tr s AP biu th bng t s:
AP =
qP
H P
1
1 + cf a
32
http://nuoc.com.vn
(1000 L sd ) 0,6
=
m sd J sd0,3 (H P ) 0, 4
(2-21)
trong :
Lsd: chiu di bnh qun sn dc lu vc, km;
- i vi lu vc hai sn dc th:
Lsd =
F
1,8( L + l )
(2-22)
i vi lu vc mt sn dc th:
L sd =
F
0,9( L + l )
(2-23)
mls J
1/ 3
ls
1000 L
F 1 / 4 (H P ) 1 / 4
(2-24)
trong :
mls: h s nhm lng sng, ph thuc vo c im sng sui lu vc xc nh
theo bng 2-7;
Jls: dc lng sng chnh (%o);
+ Xc nh tr s AP theo ph lc 2-4, tu thuc vo c trng a mo thu vn
ca lng sng ls, thi gian tp trung dng chy trn sn dc sd v vng ma xc
nh c trn. i vi cc lu vc nh, khi lng sng khng r rng, muyn dng
chy l AP ly theo ph lc 2-4 ng vi ls = 0;
+ Thay cc tr s tnh c trn vo cng thc (2-20) xc nh c QP.
Bng 2-2
Bng phn cp t theo hm lng ct
Loi
1
2
3
4
5
6
Tn t
t khng thm, , nha ng, nham thch khng nt
t st b vi ho, t st rng mu xm b vi ho
t en dy, t tht, t en trong rng ptzn ho
http://www.ebook.edu.vn
Hm lng ct (%)
0 0,2
2,1 12
12,1 30
31 62
63 83
84 100
33
http://nuoc.com.vn
Bng 2-3
H s trit gim dng chy do h ao v m ly
V tr h ao,
m ly
h lu
0,85
0,75
0,65
0,55
thng lu
0,95
0,90
0,85
0,80
15
20
30
40
50
0,50
0,40
0,35
0,20
0,15
0,10
0,75
0,65
0,55
0,45
0,35
0,25
Bng 2-4
H s dng chy
Cp
t
1
II
III
IV
VI
Lng
ma
H (mm)
2
<100
101-150
151-200
201-250
251-300
301-400
>400
<100
101-150
151-200
201-250
251-300
301-350
351-400
401-450
451-500
501-550
551-600
>600
<100
101-150
151-200
201-250
251-300
301-350
351-400
401-450
451-500
501-550
551-600
>600
<100
101-150
151-200
201-250
251-300
301-350
351-400
401-450
451-500
501-550
551-600
>600
-
4
0,940
0,960
0,960
0,960
0,960
0,960
0,960
0,890
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,930
0,810
0,840
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,880
0,460
0,560
0,650
0,680
0,710
0,730
0,750
0,760
0,770
0,780
0,780
0,780
-
http://www.ebook.edu.vn
5
0,930
0,940
0,950
0,960
0,960
0,960
0,960
0,860
0,900
0,910
0,920
0,921
0,921
0,922
0,922
0,923
0,923
0,923
0,923
0,760
0,800
0,850
0,822
0,822
0,828
0,828
0,860
0,860
0,870
0,870
0,870
0,350
0,460
0,590
0,630
0,660
0,660
0,700
0,720
0,730
0,730
0,730
0,730
0,250
0,1<F<1,0
6
0,900
0,910
0,930
0,950
0,960
0,960
0,960
0,800
0,850
0,880
0,910
0,910
0,912
0,912
0,913
0,913
0,913
0,913
0,913
0,660
0,760
0,820
0,823
0,825
0,828
0,830
0,840
0,850
0,860
0,860
0,860
0,260
0,410
0,500
0,540
0,580
0,580
0,650
0,670
0,680
0,700
0,700
0,700
-
7
0,880
0,900
0,920
0,940
0,950
0,950
0,950
0,770
0,810
0,860
0,900
0,900
0,900
0,902
0,902
0,910
0,910
0,910
0,910
0,650
0,680
0,780
0,790
0,790
0,800
0,820
0,840
0,840
0,840
0,840
0,840
0,240
0,400
0,480
0,500
0,580
0,580
0,640
0,670
0,680
0,700
0,700
0,700
-
8
0,850
0,870
0,900
0,930
0,950
0,950
0,950
0,740
0,770
0,820
0,850
0,850
0,855
0,880
0,885
0,890
0,890
0,890
0,890
0,600
0,640
0,750
0,780
0,790
0,800
0,820
0,840
0,840
0,840
0,840
0,840
0,220
0,340
0,460
0,500
0,540
0,540
0,570
0,580
0,600
0,600
0,600
0,600
-
9
0,810
0,850
0,890
0,920
0,940
0,950
0,950
0,650
0,720
0,790
0,850
0,850
0,870
0,890
0,895
0,940
0,940
0,940
0,940
0,550
0,620
0,720
0,740
0,760
0,780
0,810
0,830
0,830
0,830
0,830
0,830
0,220
0,320
0,460
0,500
0,540
0,560
0,570
0,580
0,600
0,600
0,600
0,600
0,200
1.0<F<10
10
0,780
0,780
0,850
0,890
0,930
0,930
0,930
0,600
0,630
0,720
0,750
0,770
0,780
0,790
0,800
0,800
0,800
0,800
0,800
0,510
0,580
0,660
0,700
0,740
0,760
0,770
0,770
0,780
0,780
0,780
0,780
0,200
0,280
0,420
0,460
0,490
0,490
0,530
0,540
0,550
0,550
0,550
0,550
-
11
0,760
0,760
0,830
0,890
0,930
0,930
0,930
0,580
0,620
0,680
0,720
0,740
0,760
0,770
0,790
0,800
0,800
0,800
0,800
0,500
0,560
0,630
0,670
0,700
0,720
0,740
0,750
0,760
0,760
0,760
0,760
0,180
0,270
0,450
0,490
0,510
0,540
0,550
0,550
0,550
0,550
0,550
0,550
0,150
10<F<100
12
0,740
0,740
0,810
0,850
0,880
0,910
0,910
0,550
0,600
0,680
0,730
0,740
0,750
0,770
0,780
0,790
0,800
0,800
0,800
0,500
0,550
0,600
0,670
0,700
0,710
0,730
0,750
0,770
0,770
0,770
0,770
0,180
0,250
0,380
0,430
0,460
0,460
0,520
0,530
0,530
0,530
0,530
0,530
-
13
0,670
0,670
0,750
0,850
0,880
0,910
0,910
0,530
0,550
0,630
0,730
0,690
0,710
0,730
0,750
0,750
0,760
0,760
0,760
0,440
0,520
0,600
0,650
0,690
0,710
0,720
0,730
0,730
0,730
0,730
0,730
0,170
0,230
0,340
0,380
0,410
0,410
0,460
0,470
0,480
0,490
0,500
0,500
0,100
14
0,650
0,650
0,730
0,850
0,880
0,910
0,910
0,530
0,550
0,630
0,730
0,690
0,710
0,730
0,750
0,750
0,760
0,760
0,760
0,400
0,500
0,570
0,600
0,650
0,670
0,690
0,710
0,720
0,720
0,720
0,720
0,160
0,220
0,320
0,360
0,400
0,430
0,460
0,470
0,480
0,500
0,500
0,500
-
F>100
15
0,600
0,600
0,700
0,850
0,860
0,910
0,910
0,500
0,550
0,620
0,650
0,670
0,690
0,700
0,710
0,710
0,710
0,710
0,710
0,370
0,460
0,550
0,580
0,610
0,640
0,650
0,670
0,680
0,690
0,690
0,690
0,150
0,200
0,300
0,340
0,360
0,370
0,400
0,410
0,410
0,410
0,410
0,410
0,100
34
http://nuoc.com.vn
Bng 2-5
Bng phn cp t theo cng thm v hm lng ct
TT
Tn t
2
3
t en mu m tng dy
t en thng
t mu l, mu l nht
10
11
12
Hm
lng ct
(%)
Cng
thm
(mm/ph)
Cp t
0 0,1
2
10
10
0,15
0,14
0,15
0,1
0,3
0,3
0,60
0,50
0,60
1
2
2
3
3
3
30
0,85
14
30
15
30
17
30
0,05
0,85
0,60
0,85
0,70
0,90
3
3
3
3
3
3
17
60
60
0,70
0,90
1,20
3
4
4
45
60
70
80
90
1,00
1,25
1,50
2,00
2,50
4
4
5
5
6
95
100
3,00
5,00
6
6
Bng 2-6
H s nhm sn dc msd
Tnh hnh sn dc lu vc
- B mt nhn (t phan, b tng,...)
- t ng bng loi hay nt n, t san phng m cht.
- Mt t thu dn sch, khng c gc cy, khng b cy xi,
vng dn c nh ca khng qu 20%, mt xp.
- Mt t b cy xi, nhiu gc bi, vng dn c c nh ca
trn 20%.
http://www.ebook.edu.vn
0,25
0,15
0,20
0,10
35
http://nuoc.com.vn
Bng 2-7
H s nhm lng sng mls.
Tnh hnh lng sng t thng ngun ti mt ct tnh ton
H s mls.
11
9
(2-25)
trong :
F: din tch lu vc, km2;
: h s dng chy l xc nh theo bng 2-4, tu thuc vo loi t cu to nn
lu vc, lng ma thit k v din tch lu vc (F);
: h s trit gim do h ao v m ly xc nh theo bng 2-3;
: h s xc nh theo bng 2-9;
aP: cng ma tnh ton tnh bng mm/ph, xc nh ng vi thi gian hnh
thnh dng chy tc theo cng thc sau:
tc =
i lng
18,6 L0sd, 4
f ( I sd0, 4 )(100m sd ) 0, 4
(2-26)
18,6
xc nh theo bng 2-8 hoc cc phng php bit:
f ( I sd0, 4 )
Bng 2-8
Isd%
10
30
60
80
100
400
800
18,6/f(Isd0,4)
15,4
15,2
14,7
13,3
12,0
11,4
10,8
8,2
7,6
trong :
Lsd: chiu di trung bnh ca sn dc lu vc tnh theo cng thc (2-22) hoc (223);
Isd: dc ca sn dc lu vc, tnh theo tr s trung bnh ca 4 6 im xc
nh dc, theo hng dc ln nht, %;
msd: h s nhm sn dc, ph thuc vo c im b mt sn lu vc xc nh
theo bng 2-6;
Cng ma tnh ton ng vi thi gian hnh thnh dng chy tnh gn ng
theo cng thc (2-27) v (2-28) hoc chnh xc hn da vo ti liu thng k xc nh
tr s ap.
http://www.ebook.edu.vn
36
http://nuoc.com.vn
ap =
.H P
(2-27)
tc
trong :
Hp: lng ma ngy ln nht c tn sut P%, mm;
: to ng cong ma xc nh theo ph lc 2- 5.
ap =
A + B lg n
tcn
(2-28)
Xc nh h s
F (km2)
0,0001
0,001
0,005
0,01
0,05
0,10
0,98
0,91
0,86
0,81
0,75
0,69
F (km2)
0,5
0,6
1,0
2,0
3,0
4,0
0,63
0,62
0,53
0,50
0,47
0,41
F (km2)
6,0
10
15
30
50
60
0,40
0,33
0,31
0,27
0,24
0,22
F (km2)
300
500
1000
10000
100000
0,16
0,14
0,12
0,08
0,05
100
Q p = q100
p .F .
F
(2-29)
trong :
q100: m uyn nh l ng vi tn sut 10% c qui v din tch lu vc bng
100km2, xc nh theo q100 (l/skm2) theo ph lc 2-6. Lc tnh cho mt lu vc c th, q100
ly bng tr s bnh qun gia cc ng ng mc;
n: h s trit gim m uyn nh l theo din tch, xc nh theo ph lc 2-6;
F: din tch lu vc tnh ton, km2;
p: h s chuyn tn sut 10% sang tn sut P%, xc nh theo ph lc 2-6;
: h s xt ti nh hng ca m, h ao, xc nh theo bng 2-3.
Cng thc Xklpxki.
QP =
0,278( H T H 0 )
. . f .F . + Qng
tl
(2-30)
trong :
F: din tch lu vc, km2;
: h s dng chy xem bng 2-10;
HT: lng ma thi on tnh ton ng vi thi gian tp trung dng chy, mm;
H0: lp nc ma tn tht ban u, mm (xc nh theo bng 2-10);
f: h s hnh dng l, sng khng c bi f=1,20; sng c bi thot c di
25% Q th f=1,0; sng c bi thot c trn 50% Q th f=0,75; ngoi ra c th tham kho
bn phn khu f ph lc 2-11.
http://www.ebook.edu.vn
37
http://nuoc.com.vn
K n .L
( h)
3,6v tb
(2-31)
trong :
L: chiu di dng chnh tnh t ngun ti mt ct tnh ton, km;
Kn: h s, i vi ma ro ngn Kn = 1,0; i vi ma c thi gian ln hn ngy
m Kn = 1,3 1,6;
vtb: vn tc trung bnh dng chy trong thi gian l ln, ly bng (0,6 - 0,7) vn tc
bnh qun ln nht mt ct sng tnh ton ( v max ) xc nh theo ti liu quan trc lu
vc tng t, m/s; vtb = (0.6 0.7)v max
HT: lng ma thit k tnh theo thi gian tp trung dng chy :
H T = H = H np
(2-32)
HT
1 + KT F m
(mm)
(2-33)
KT v m xc nh theo T
T 1440 ph
=>
KT = 0,001 v m = 0,80
T > 1440 ph
=>
KT = 0,002 v m = 0,60
F 100 km2
=>
H'T = HT
: h s trit gim nh l do h ao m ly, rng;
= 1 - 0,6lg(1 + fa + 0,2fl + 0,05fr)
(2-34)
fa, fl, fr: t l h ao, m ly, rng so vi din tch lu vc tnh theo %.
Bng 2-10
Bng tra , H0
Khu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
a danh
Lu vc sng Nm Rn v thng ngun sng M
Lu vc sng , sng Thao
Cc lu vc thng ngun sng L, sng Chy
Sng Gm, h lu sng L, sng Ph y
Lu vc sng Cu, sng Thng, sng Trung, sng Bng
Giang, Bc Giang.
Lu vc sng K Cng, sng Lc Nam
Lu vc cc sng Qung Ninh
Lu vc cc sng t sng Chu - sng Hng
Lu vc cc sng t Thu Bn - sng Ci
Lu vc cc sng S San v sng Srpk
Lu vc cc sng ng Nai, sng B
http://www.ebook.edu.vn
0,65
0,81
0,82
0,66
0,77
H0(mm)
20
22
20
26
22
0,86
0,89
0,92
0,86
0,76
0,64
19
15
21
16
21
25
38
http://nuoc.com.vn
F
QP = q Ptt a . F
F tt
(2-35)
trong :
qPtt: muyn nh l ca lu vc tng t tnh theo ti liu thc o, m3/s/km2;
Fa, F: din tch ca lu vc tng t v lu vc tnh ton, km2;
Lu vc tng t ngoi cc yu cu nh mc 2.1.4 cn c lng ma ngy ng
vi tn sut thit k khng khc xa vi lng ma ngy tng ng ca lu vc nghin
cu.
H s xt ti nh hng iu tit ca h tnh theo cng thc:
= 1 - 0,8 log (1 + 0,1fh)
(2-36)
Trong : fh - din tch h ao, m ly chim trn lu vc tnh theo phn trm ca
din tch lu vc.
c. Tnh lu lng nh l thit k theo phng php hnh thi on sng
Phng php hnh thi c p dng khi bit mc nc tnh ton, mt ct ngang
sng. dc dng chy v h s nhm lng sng. Ni dung tnh ton nh sau:
- Chn mt ct lu lng: mt ct ngang chn on sng thng, khng nh
hng ca nc dnh t sng khc, ca thu triu, ca p nc. Mt ct chn nhng
ni c bi sng hp hoc khng c bi, tt nht l mt ct ngang c dng hnh lng cho
hng nc chy thun li, vung gc vi hng nc chy. Mt ct lu lng nn chn
trng vi mt ct sng ti v tr cng trnh thot nc nu nh p ng c cc yu cu
nu trn. Trng hp mt ct ngang sng khng m bo cc yu cu trn th c th chn
mt ct lu lng pha thng v h lu cu. Thng thng nn o 3 mt ct v ly cc
tr s trung bnh tnh ton.
- Xc nh dc dc sng: D dc dc v nguyn tc xc nh theo ti liu o
mc nc ng thi ti mt thng lu, mt ct tnh lu lng v mt ct h lu v ma
l. Tuy nhin trong iu kin kh khn khng t chc c o c c v ma l th c
th s dng dc mt nc l iu tra c ti nhng v tr thng v h lu tuyn cng
trnh hoc kho st dc dc sng theo trc ng lc ca dng chy.
- Xc nh vn tc dng chy v lu lng: Vn tc dng chy c xc nh
bng cng thc sau:
+ Cng thc Sdi - Maninh.
V=
1 2 / 3 1/ 2
h i
n
(2-37)
87
1+
h.i
(2-38)
trong :
V: vn tc trung bnh dng chy, m/s.
http://www.ebook.edu.vn
39
http://nuoc.com.vn
1/n
40,0
0,025
1,20
30,0
0,035
2,00
25,0
0,040
2,75
20,0
0,050
3,75
15,0
0,060
5,50
12,5
0,080
7,00
12,5
0,080
7,00
10,0
0,100
9,00
7,5
0,133
12,0
5,0
0,200
20,0
10
Lu :
S liu h s nhm bng trn ch ph hp vi sng n nh. Vi nhng sng c lng
ngm ct ln, xi bi nhiu, nhm ca cc sng ny c c th ring; nh hng ca
thc vt trn bi sng c quan h mt thit vi t l gia su v cao ca cy, s
liu bng trn khng phn nh c iu ny nn cn ch khi la chn h s nhm.
http://www.ebook.edu.vn
40
http://nuoc.com.vn
1 2 / 3 1/ 2 n
1 2 / 3 1/ 2
hch i + b
hb i
nch
nb
1
(2-39)
trong :
Q: lu lng tnh ton, m3/s;
ch, b: din tch mt ct t lng ch v bi, m2;
hch, hb: chiu su trung bnh dng chy lng ch v bi, m.
Nu sng hp, chiu rng sng nh hn 10 ln chiu su nc chy (B <10h) th
trong cc cng thc trn phi thay h = R = ; trong - chu vi t, R - bn knh thu
lc.
xc nh lu lng thit k cn iu tra c 3 mc nc l lch s, trn c s 3
mc nc l lch s bng phng php hnh thi on sng xc nh c 3 lu lng
tng ng. Lu lng thit k ng vi tn sut P% c xc nh theo cng thc sau y:
QP % = Qi %
K P%
K i%
(2-40)
trong :
Qi%: lu lng ng vi mc nc lch s c tn sut i%.
KP%, Ki%: h s ph thuc v h s bin ng Cv v h s lch Cs ng vi tn sut
P% v i% xc nh theo ph lc 2-2. Tr s Cv v Cs c xc nh t iu kin phi tho
mn bt ng thc sau:
K i % Qi %
=
K j% Q j%
(2-41)
41
http://nuoc.com.vn
Theo dc mt nc.
(2-42)
trong :
HPA: mc nc cao nht thit k ng vi tn sut P%, m; xc nh theo s liu o
trm A;
HPB: mc nc thit k tng ng v tr B c cng mc cao vi trm A, m;
J: dc mt nc gia hai tuyn AB.
L: khong cch gia hai tuyn AB, m.
Nu trm A thng lu v tr B th trong cng thc l du (-), h lu du (+).
Khi s dng phng php ny cn xt s thay i dc theo iu kin lng sng.
Khi lng sng t tuyn A m rng dn v h lu n tuyn B dc c th tng ln cc
mc nc cao. Trong trng hp lng sng thu hp dn dc s gim khi cao trnh mc
nc tng. Ngoi ra, i vi sng min ni c nhiu ghnh thc th khng c p dng
cng thc (2 - 38).
2.3.2. Tnh mc nc nh l thit k khi chui quan trc ngn
Khi chui s liu mc nc cao nht khng tho mn yu cu lp ng tn
sut th dng quan h mc nc ca trm khc c s liu quan trc di hn b sung
dy s. Ti liu o ng b lp tng quan phi khng ch c mc nc thp v
mc nc cao. H s tng quan 0,80.
Trng hp khng tho mn iu kin trn c th xy dng ng tn sut bng
dy s liu ngn n nm v kt qu hiu chnh theo h s ka ca sng tng t c dy s
di:
http://www.ebook.edu.vn
42
http://nuoc.com.vn
ka =
H paN H 0 a
H pan H 0 a
(2-43)
trong :
HpaN: mc nc ng vi tn sut P% tnh theo lit quan trc N nm, m;
Hpan: mc nc ng vi tn sut P% tnh theo lit quan trc n nm, m;
H0a: mc bnh qun trong ma kit (ly bnh qun trong nhiu nm), m.
Mc nc trm tnh ton theo cng thc:
H PN = k a ( H Pn H 0 ) H 0
(2-44)
(2-45)
trong :
HmaxP: mc nc ng vi tn sut thit k, m;
Hmaxi: mc nc ng cao nht trong lch s, xc nh theo ti liu quan trc hoc
iu tra, m;
XnP: lng ma thi on thit k tnh theo phng php thng k xc sut ca
trm ma i biu cho khu vc ngp lt, mm;
Xni: lng ma thi on ca nm xy ra ngp ng ln nht, c chn ra trong
nhng lng ma 1, 3, 5, 7 ngy ln nht ca trm o ma i biu cho khu vc, mm;
K: h s; K = 1 +
: h s hiu chnh lp nc cn tiu trn rung la, xc nh theo tiu chun thit
k h s tiu cho rung la ca B Thu li (trc y) - 14TCN60-88;
= 1 + 2 + 3
http://www.ebook.edu.vn
43
http://nuoc.com.vn
Cy bn chn
nhnh
Lm ng
Ging la c
0,07
0,10
0,13
Ging la mi
0,09
0,16
0,19
k
l
10 3 (1 + )(hnP hni ) F
Fng
(2-46)
trong :
HmaxP: mc nc thit k, m;
Hmaxi: mc nc ngp cao nht ti khu vc tnh ton, xc nh theo ti liu quan
trc hay iu tra, m;
F: din tch ton lu vc, km2;
http://www.ebook.edu.vn
44
http://nuoc.com.vn
Fng: din tch thung lng hoc vng chy trn trc ni, km2;
hnP: lng ma thi on thit k ng vi P% ca trm i biu cho lu vc, mm;
hni: lng ma thi on tnh ton ca nm xy ra ngp ln nht, c chn ra
trong nhng lng ma ngy ln nht ca trm ma i biu cho lu vc, mm;
: h s dng chy xem bng 2-10;
: h s hiu chnh lp nc cn tiu trn rung la, xc nh theo tiu chun thit
k h s tiu cho rung la ca B Thu li trc y - 14TCN60-88;
= 1 + 2
1: h s hiu chnh nh hng chon ch ca cy la lm cho mc nc rung
tng ln hn so vi mc bnh thng xem bng 2-12;
2: h s hiu chnh nh hng ca b rung, b mng, ng x... ti lng ma
ri xung rung, nhng ni xy dng qui hoch thu li 2 = 0,03 0,05.
W = 86400 Qi
(2-47)
t1
Tnh gi tr WT ln nht.
n 1
W = (
i =0
Qi + Qi +1 )
)t i +1
2
(m3)
(2-48)
t t +1 = t i +1 t i
trong :
Qi: lu lng im th i, m3/s;
t0, tn: thi im bt u v kt thc trn l hoc bt u v kt thc thi khong T.
cho WT ln nht trong thi on T cn chn hai gi tr u v cui khong c
Qi Qi+1.
http://www.ebook.edu.vn
45
http://nuoc.com.vn
(106m3)
(2-49)
(106m3)
(2-50)
H s y ():
'=
(2-51)
q max .t1
t
= '. 1
0,0116.h
T
(2-52)
q max .T
0,0116.h
Q max
H s khng cn i (ks)
ks =
h1
h
(2-53)
trong :
Q max ; q max : lu lng, m uyn dng chy bnh qun ngy ln nht, m3/s;
http://www.ebook.edu.vn
46
http://nuoc.com.vn
Tho mn yu cu thit k.
Q max P
Q max Pm
q m .hP
hm .q P
(2-54)
(2-55)
(2-56)
(2-57)
(2-58)
Q max P
Q max Pm
hP* 86,4q P F
hm* 86,4q m Fm
(2-59)
http://www.ebook.edu.vn
47
http://nuoc.com.vn
hP hP* F
k3 =
hm hm* Fm
(2-60)
hm hm*
Fm
hP hP*
k4 =
(2-61)
trong :
Q max p ; Q max pm : lu lng bnh qun ngy ln nht, cc k hiu P, m biu th tr s
1 x
a
(2-62)
trong :
y: tung ca ng qu trnh l tnh ton, biu th bng t s so vi lu lng
bnh qun ngy ln nht ng vi tn sut thit k Q max P .
y=
Qi
Q max P
(2-63)
Ti
Tl
(2-64)
0, 0116 *hP
qP
(2-65)
48
http://nuoc.com.vn
QiP = Q max . y
TiP = T1.x
(2-66)
(2-67)
0, 278. *hP
qP
hoc T1 =
(2-68)
16,67* h p
qp
(ph)
- Nhnh ln:
t
Qt = Qm
tl
- Nhnh xung:
t t
Qt = Qm x
tx
(2-69)
n
(2-70)
trong :
Qt: lu lng thi im t. i vi nhnh ln t k t lc bt u ln, nhnh xung t
k t nh l, m3/s;
Qm: lu lng nh l tnh theo cc cng thc mc 2.2. Thi gian l ln ly
bng thi gian chy t ca nh l , m3/s;
=
L
3,6v
(gi)
tl
tx
http://www.ebook.edu.vn
49
http://nuoc.com.vn
Qt = Qm .10
a (1 x ) 2
x
(2-71)
y:
x=
ti
l honh ca ng qu trnh l thit k tnh theo phn trm ca thi
tl
gian l ln tl;
a: tham s c trng cho hnh dng ca qu trnh l, ph thuc vo h s hnh dng
qu trnh l f nh bng 2-13:
Bng 2-13
Tham s c trng cho hnh dng l
F
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,3
1,5
1,9
2,6
0,21
0,32
0,46
0,62
0,80
1,01
1,24
1,52
2,11
3,22
5,11
9,41
Qm .t l
W
(2-72)
Tr
c th xc nh theo kinh nghim.
Tl
i vi lu vc t iu tit = 2,0;
i vi lu vc iu tit nhiu = 3,0.
Cng c th xc nh theo lu vc tng t.
Thi gian l tnh theo cng thc:
T=
WP
0,555 F .h
=
QP
1800QP
(h)
(2-73)
trong :
h: lp nc l thit k, mm;
F: din tch lu vc, km2.
50
http://nuoc.com.vn
51
http://nuoc.com.vn
[2]. Qui phm tnh ton cc c trng thu vn thit k QP.TL. C-6-77, 1979.
[3]. Nguyn Xun Trc. Thit k ng t - Cng trnh vt sng (Tp 3). Nh xut bn
Gio dc, 2003 (Ti bn ln th ba).
[4]. Cao m, H Vn Khi v nnk. Thu vn cng trnh. Nh xut bn Nng nghip,
1993.
[5]. L Vn Nghinh. Nguyn l thu vn. Nh xut bn Nng nghip, 2000.
[6]. L Vn Nghinh. Tnh ton thu vn thit k. Nh xut bn Nng nghip, 2003.
[7]. nh Khi, Hong Nim. Dng chy l sng ngi Vit Nam. Vin kh tng thu
vn, 1991.
[8]. Tnh ton cc c trng dng chy l - Tiu chun ngnh 22TCN 220 95.
[9]. Trn nh Nghin. Thit k thu lc cho d n cu ng. Nh xut bn Giao thng
vn ti, 2003.
[10]. Ng nh Tun. Phn tch thng k trong thu vn. Nh xut bn Nng nghip,
1998.
[11]. Tiu chun thit k h s tiu cho rung la QPTL 14TCN60-88.
[13]. Nguyn Xun Trc, Dng Hc Hi, V nh Phng. S tay thit k ng t tp
2. Nh xut bn Xy dng, 2003.
[14]. Vin thu lc an Mch. S lc v m hnh NAM.
[15]. Vin thu lc an Mch. Gii thiu v m hnh thu vn.
[16]. Hip hi cc k s qun s Hoa K. Hng dn s dng m hnh HEC-HMS.
http://www.ebook.edu.vn
52
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-1
Bng tra tr s theo ng Pearson III (PIII), CV = 1; XP = (CV + 1) X
CS
0.01 0.1
1.0
3.0
5.0
Tn sut P%
10 25 50 75
90
95
97
99 99.9
0.00
3.72
3.09
2.33
1.88
1.64
1.28
0.67
0.05
3.83
3.16
2.36
1.90
1.65
1.28
0.10
3.94
3.23
2.40
1.92
1.67
1.29
0.15
4.05
3.31
2.44
1.94
1.68
1.30
0.20
4.16
3.38
2.47
1.96
1.70
1.30
0.25
4.27
3.45
2.50
1.98
1.71
1.30
0.30
4.38
3.52
2.54
2.00
1.72
1.31
0.35
4.50
3.59
2.58
2.02
1.73
1.32
0.40
4.61
3.66
2.61
2.04
1.75
1.32
0.45
4.72
3.74
2.64
2.06
1.76
1.32
0.50
4.83
3.81
2.68
2.08
1.77
1.32
0.55
4.94
3.88
2.72
2.10
1.78
1.32
0.60
5.05
3.96
2.75
2.12
1.80
1.33
0.65
5.16
4.03
2.78
2.14
1.81
1.33
0.70
5.28
4.10
2.82
2.15
1.82
1.33
0.75
5.39
4.17
2.86
2.16
1.83
1.34
0.80
5.56
4.24
2.89
2.18
1.84
1.34
0.85
5.62
4.31
2.92
2.20
1.85
1.34
0.90
5.73
4.38
2.96
2.22
1.86
1.34
0.95
5.84
4.46
2.99
2.24
1.87
1.34
1.00
5.96
4.53
3.02
2.25
1.88
1.34
1.05
6.07
4.60
3.06
2.26
1.88
1.34
1.10
6.18
4.67
3.09
2.28
1.89
1.34
1.15
6.30
4.74
3.12
2.30
1.90
1.34
1.20
6.41
4.81
3.15
2.31
1.91
1.34
1.25
6.52
4.88
3.18
2.32
1.92
1.34
1.30
6.64
4.95
3.21
2.34
1.92
1.34
1.35
6.76
5.02
3.24
2.36
1.93
1.34
1.40
6.87
5.09
3.30
2.38
1.94
1.34
1.45
6.98
5.16
3.30
2.38
1.94
1.34
1.50
7.09
5.23
3.33
2.39
1.95
1.33
1.55
7.20
5.30
3.36
2.40
1.96
1.33
1.60
7.31
5.37
3.39
2.42
1.96
1.33
1.65
7.42
5.44
3.42
2.43
1.96
1.32
1.70
7.54
5.50
3.44
2.44
1.97
1.32
1.75
7.65
5.57
3.47
2.45
1.98
1.32
1.80
7.76
5.64
3.50
2.46
1.98
1.32
http://www.ebook.edu.vn
53
http://nuoc.com.vn
CS
0.01 0.1
1.0
3.0
5.0
Tn sut P%
10 25 50 75
90
95
97
99 99.9
1.85
7.87
5.70
3.52
2.48
1.98
1.32
1.90
7.98
5.77
3.55
2.49
1.99
1.31
1.95
8.10
5.84
3.58
2.50
2.00
1.30
2.00
8.21
5.91
3.60
2.51
2.00
1.30
2.05
8.32
6.04
3.65
2.53
2.01
1.29
2.10
8.43
6.17
3.68
2.54
2.02
1.27
2.15
8.54
6.30
3.73
2.57
2.01
1.26
2.20
8.64
6.42
3.78
2.60
2.00
1.25
2.25
8.75
6.55
3.82
2.62
2.00
1.23
2.30
8.86
6.67
3.86
2.63
2.00
1.21
2.35
8.97
6.79
3.92
2.64
2.00
1.19
2.40
9.07
6.92
3.96
2.65
2.00
1.18
2.45
9.18
7.03
4.01
2.66
1.99
1.15
2.50
9.23
7.15
4.05
2.66
1.97
1.13
2.55
9.39
7.23
4.09
2.66
1.97
1.11
2.60
9.50
7.35
4.11
2.66
1.96
1.09
2.65
9.60
7.44
4.15
2.66
1.95
1.08
2.70
9.70
7.54
4.18
2.66
1.94
1.06
2.75
9.82
7.64
4.21
2.66
1.93
1.04
2.80
9.92
7.72
4.24
2.66
1.93
1.03
2.85 10.00
7.86
4.26
2.66
1.91
1.01
2.90 10.10
7.97
4.29
2.65
1.90
1.00
2.95 10.30
8.08
4.32
2.65
1.90
0.98
3.00 10.35
8.17
4.34
2.65
1.90
0.96
http://www.ebook.edu.vn
54
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-2:
Bng tra h s mouyn KP ca ng tn sut Kriski - Menken (K-M)
(1) CS = CV
P(%)
0,01 0,03 0,05 0,1 0,3 0,5
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,40
1,81
2,25
2,70
3,15
3,57
3,94
4,31
4,63
1,36
1,74
2,15
2,56
2,97
3,37
3,74
4,11
4,44
1,34
1,71
2,11
2,49
2,89
3,27
3,62
3,98
4,30
1,32
1,67
2,03
2,39
2,77
3,14
3,48
3,82
4,13
1,29
1,59
1,90
2,23
2,55
2,89
3,21
3,53
3,85
1,27
1,55
1,84
2,15
2,45
2,76
3,06
3,37
3,68
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,24
1,49
1,75
2,03
2,31
2,59
2,87
3,15
3,45
1,19
1,39
1,59
1,81
2,03
2,27
2,51
2,75
3,02
1,17
1,34
1,52
1,70
1,90
2,10
2,31
2,52
2,76
1,13
1,26
1,39
1,53
1,68
1,83
1,99
2,16
2,35
1,08
1,17
1,25
1,34
1,42
1,51
1,59
1,69
1,78
1,06
1,13
1,19
1,26
1,33
1,41
1,47
1,52
1,58
1,05
1,10
1,15
1,20
1,24
1,29
1,34
1,38
1,40
1,02
1,04
1,06
1,08
1,09
1,10
1,10
1,10
1,05
1,00
0,99
0,99
0,97
0,96
0,93
0,89
0,83
0,76
0,97
0,94
0,90
0,87
0,83
0,79
0,71
0,61
0,51
0,95
0,89
0,83
0,77
0,70
0,62
0,51
0,41
0,30
0,93
0,86
0,78
0,71
0,62
0,53
0,42
0,31
0,21
0,91
0,83
0,74
0,65
0,55
0,45
0,35
0,24
0,15
0,88
0,75
0,63
0,50
0,38
0,26
0,17
0,09
0,04
0,84
0,68
0,53
0,38
0,26
0,15
0,08
0,04
0,01
0,82
0,64
0,48
0,33
0,21
0,11
0,05
0,02
0,00
0,76
0,53
0,34
0,18
0,09
0,03
0,00
0,00
0,00
0,74
0,50
0,31
0,15
0,07
0,02
0,00
0,00
0,00
0,70
0,45
0,25
0,11
0,04
0,01
0,00
0,00
0,00
(2) CS = 1,5CV
P(%)
0,01 0,03 0,05 0,1 0,3 0,5
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,39
1,86
2,39
2,94
3,55
4,20
4,87
5,59
6,37
7,19
8,01
8,82
1,36
1,79
2,25
2,75
3,31
3,89
4,52
5,14
5,83
6,54
7,32
8,11
1,35
1,75
2,19
2,67
3,17
3,74
4,32
4,93
5,58
6,25
6,95
7,68
1,33
1,70
2,11
2,54
3,02
3,53
4,05
4,60
5,21
5,82
6,58
7,12
1,28
1,61
1,96
2,34
2,74
3,17
3,62
4,08
4,61
5,15
5,70
6,23
1,27
1,57
1,90
2,24
2,60
3,00
3,42
3,85
4,32
4,79
5,30
5,81
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,24
1,51
1,79
2,09
2,41
2,76
3,11
3,49
3,90
4,32
4,73
5,16
1,19
1,40
1,62
1,85
2,10
2,34
2,61
2,87
3,17
3,47
3,80
4,10
1,17
1,34
1,53
1,72
1,92
2,13
2,35
2,56
2,80
3,05
3,28
3,54
1,13
1,26
1,40
1,54
1,69
1,82
1,96
2,11
2,27
2,42
2,56
2,70
1,10
1,17
1,25
1,32
1,41
1,48
1,55
1,61
1,67
1,72
1,75
1,77
1,07
1,13
1,19
1,25
1,30
1,35
1,40
1,43
1,46
1,49
1,48
1,47
1,05
1,10
1,14
1,18
1,20
1,24
1,26
1,28
1,30
1,29
1,26
1,25
1,03
1,04
1,07
1,06
1,06
1,06
1,05
1,03
1,00
0,95
0,90
0,84
1,00
0,99
0,98
0,96
0,93
0,90
0,86
0,81
0,76
0,70
0,62
0,54
0,97
0,94
0,90
0,86
0,81
0,76
0,70
0,63
0,56
0,48
0,40
0,34
0,95
0,89
0,83
0,76
0,69
0,62
0,55
0,46
0,38
0,30
0,23
0,17
0,93
0,86
0,78
0,74
0,63
0,55
0,46
0,38
0,30
0,22
0,16
0,11
0,91
0,83
0,74
0,65
0,57
0,47
0,39
0,30
0,23
0,16
0,11
0,07
0,87
0,75
0,63
0,52
0,41
0,31
0,22
0,15
0,09
0,05
0,03
0,01
0,84
0,69
0,55
0,42
0,31
0,21
0,14
0,08
0,04
0,02
0,01
0,00
0,82
0,65
0,50
0,36
0,25
0,15
0,09
0,04
0,02
0,01
0,00
0,00
0,76
0,55
0,36
0,22
0,12
0,06
0,02
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
0,74
0,52
0,33
0,20
0,11
0,04
0,02
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,72
0,47
0,28
0,15
0,07
0,02
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
55
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(3) CS = 2 CV
P(%)
0,01
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,42 1,38
1,92 1,83
2,51 2,36
3,20 2,96
3,98 3,64
4,85 4,39
5,81 5,22
6,85 6,11
7,89 7,08
9,21 8,11
10,48 9,17
11,80 10,26
1,36
1,79
2,29
2,85
3,48
4,18
4,95
5,77
6,66
7,60
8,61
9,65
1,34
1,73
2,19
2,70
3,27
3,89
4,57
5,30
6,08
6,91
7,76
8,65
1,30
1,64
2,02
2,45
2,91
3,42
3,96
4,55
5,16
5,81
6,47
7,10
1,28
1,59
1,94
2,33
2,74
3,20
3,68
4,19
4,73
5,30
5,88
6,50
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,25
1,52
1,83
2,16
2,51
2,89
3,29
3,71
4,15
4,61
5,06
5,50
1,20
1,41
1,64
1,88
2,13
2,39
2,66
2,94
3,22
3,51
3,79
4,05
1,17
1,35
1,54
1,74
1,94
2,15
2,36
2,57
2,78
3,00
3,21
3,45
1,13
1,26
1,40
1,53
1,67
1,81
1,94
2,06
2,19
2,30
2,41
2,50
1,08
1,16
1,24
1,31
1,38
1,44
1,50
1,54
1,58
1,61
1,62
1,62
1,07
1,13
1,18
1,23
1,28
1,31
1,34
1,37
1,38
1,39
1,37
1,34
1,05
1,09
1,13
1,17
1,19
1,21
1,22
1,22
1,22
1,20
1,18
1,13
1,02
1,04
1,05
1,05
1,04
1,03
1,01
0,99
0,96
0,92
0,87
0,81
1,00
0,99
0,97
0,95
0,92
0,88
0,84
0,80
0,75
0,69
0,64
0,58
0,97
0,94
0,90
0,85
0,80
0,75
0,69
0,63
0,57
0,51
0,45
0,40
0,95
0,89
0,82
0,76
0,69
0.62
0,55
0,49
0,42
0,36
0,31
0,26
0,93
0,86
0,78
0,71
0,63
0,56
0,49
0,42
0,35
0,29
0,24
0,19
0,92
0,83
0,75
0,66
0,57
0,49
0,42
0,35
0,28
0,22
0,17
0,13
0,87
0,75
0,64
0,53
0,44
0,35
0,27
0,21
0,15
0,11
0,07
0,05
0,84
0,70
0,56
0,45
0,34
0,25
0,18
0,13
0,08
0,05
0,03
0,02
0,82
0,66
0,52
0,39
0,29
0,20
0,14
0,09
0,05
0,03
0,02
0,01
0,76
0,56
0,40
0,27
0,17
0,10
0,05
0,03
0,01
0,01
0,00
0,00
0,75
0,54
0,37
0,24
0,15
0,08
0,04
0,02
0,01
0,00
0,00
0,00
0,72
0,49
0,32
0,19
0,11
0,05
0,02
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
(4) CS = 3 CV
P(%)
0,01
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
0,03 0,05
0,1
0,3 0,5
1,31
1,69
2,12
2,64
3,22
3,82
4,44
5,11
5,84
6,62
7,40
8,21
1,29
1,63
2,02
2,48
3,00
3,50
4,00
4,58
5,21
5,85
6,50
7,16
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,25
1,55
1,88
2,25
2,66
3,07
3,49
3,92
4,40
4,80
5,37
5,85
1,21
1,42
1,67
1,91
2,17
2,42
2,70
2,94
3,22
3,47
3,74
3,99
1,17
1,36
1,54
1,75
1,94
2,14
2,35
2,51
2,70
2,89
3,05
3,23
1,14
1,26
1,39
1,52
1,63
1,76
1,87
1,97
2,09
2,15
2,24
2,31
1,09
1,16
1,23
1,29
1,33
1,38
1,42
1,45
1,47
1,49
1,49
1,50
1,07
1,12
1,17
1,21
1,23
1,26
1,27
1,29
1,28
1,28
1,27
1,27
1,05
1,09
1,12
1,14
1,15
1,15
1,16
1,15
1,14
1,13
1,11
1,08
1,02
1,03
1,03
1,03
1,01
1,00
0,97
0,95
0,91
0,88
0,85
0,81
0,99
0,98
0,96
0,93
0,90
0,86
0,82
0,78
0,74
0,70
0,66
0,61
0,97
0,93
0,89
0,84
0,79
0,74
0,69
0,65
0,60
0,55
0,50
0,46
0,94
0,88
0,82
0,76
0,70
0,64
0,58
0,53
0,47
0,42
0,37
0,33
0,93
0,86
0,79
0,72
0,65
0,58
0,52
0,47
0,41
0,36
0,31
0,27
0,91
0,83
0,75
0,67
0,60
0,53
0,47
0,41
0,36
0,31
0,26
0,22
0,87
0,76
0,66
0,57
0,48
0,41
0,34
0,29
0,24
0,19
0,16
0,12
0,84
0,71
0,59
0,49
0,41
0,33
0,26
0,21
0,17
0,13
0,10
0,07
0,83
0,68
0,55
0,45
0,36
0,28
0,22
0,17
0,13
0,10
0,07
0,05
0,77
0,59
0,45
0,34
0,25
0,18
0,12
0,09
0,06
0,04
0,03
0,02
0,76
0,57
0,43
0,31
0,23
0,16
0,12
0,08
0,05
0,03
0,02
0,01
0,73
0,53
0,38
0,27
0,19
0,13
0,09
0,06
0,03
0,02
0,01
0,01
56
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(5) CS = 4 CV
P(%)
0,01
CV
0,1
0,2
0,3
04
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,51
2,20
3,15
4,35
5,90
7,70
9,57
11,40
13,55
15,60
17,65
20,71
0,03 0,05
1,45
2,05
2,87
3,85
5,05
6,35
7,81
9,15
10,70
12,25
13,70
15,99
1,40
1,97
2,72
3,60
4,70
5,75
7,00
8,20
9,46
10,90
12,10
13,99
0,1
1,38
1,87
2,53
3,29
4,20
5,07
6,05
7,02
8,12
9,25
10,42
11,65
0,3 0,5
1,34
1,73
2,23
2,81
3,45
4,09
4,76
5,46
6,18
6,94
7,71
8,53
1,30
1,67
2,10
2,60
3,13
3,69
4,25
4,81
5,38
6,02
6,65
7,31
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,25
1,58
1,94
2,34
2,77
3,17
3,59
4,01
4,43
4,96
5,35
5,82
1,19
1,43
1,67
1,92
2,18
2,44
2,67
2,90
3,12
3,35
3,60
3,84
1,17
1,36
1,55
1,75
1,93
2,11
2,28
2,45
2,60
2,77
2,92
3,07
1,11
1,26
1,38
1,51
1,61
1,72
1,82
1,90
2,00
2,05
2,12
2,18
1,08
1,15
1,21
1,26
1,31
1,34
1,37
1,40
1,41
1,42
1,43
1,43
1,06
1,11
1,15
1,19
1,21
1,23
1,23
1,24
1,25
1,24
1,24
1,22
1,05
1,08
1,10
1,12
1,13
1,13
1,12
1,12
1,10
1,09
1,07
1,06
1,02
1,03
1,02
1,01
0,99
0,97
0,95
0,93
0,90
0,87
0,85
0,81
0,99
0,98
0,95
0,92
0,89
0,85
0,82
0,78
0,75
0,71
0,67
0,63
0,97
0,93
0,89
0,84
0,79
0,75
0,70
0,66
0,62
0,57
0,53
0,49
0,94
0,88
0,82
0,76
0,71
0,65
0,60
0,55
0,50
0,46
0,42
0,38
0,93
0,86
0,79
0,72
0,66
0,60
0,55
0,50
0,45
0,40
0,37
0,32
0,91
0,83
0,75
0,68
0,61
0,55
0,50
0,45
0,40
0,36
0,31
0,27
0,88
0,77
0,67
0,59
0,51
0,44
0,38
0,33
0,29
0,25
0,21
0,18
0,85
0,72
0,61
0,52
0,44
0,37
0,32
0,26
0,22
0,18
0,15
0,12
0,83
0,69
0,58
0,48
0,40
0,33
0,27
0,23
0,18
0,15
0,12
0,10
0,78
0,61
0,49
0,39
0,30
0,24
0,19
0,15
0,11
0,08
0,06
0,05
0,77
0,60
0,47
0,37
0,29
0,22
0,17
0,13
0,10
0,07
0,05
0,04
0,75
0,56
0,43
0,33
025
0,19
0,14
0,10
0,08
0,05
0,04
0,03
(6) CS = 5 CV
P(%)
0,01
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,54
2,34
3,43
4,91
6,65
8,70
10,70
12,71
15,05
17,41
20,0
22,71
0,03 0,05
1,47
2,15
3,07
4,23
5,50
6,95
8,43
9,96
11,60
13,30
15,20
17,17
1,43
2,06
2,87
3,90
5,05
6,24
7,51
8,82
10,25
11,71
13,25
14,81
0,1
1,40
1,95
2,66
3,51
4,44
5,40
6,43
7,54
8,64
9,83
10,96
12,14
0,3 0,5
1,34
1,78
2,31
2,92
3,52
4,22
4,91
5,69
6,41
7,15
7,90
8,63
1,31
1,70
2,16
2,69
3,21
3,77
4,34
4,93
5,52
6,17
6,85
7,35
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,27
1,61
1,98
2,38
2,79
3,21
3,65
4,06
4,50
4,94
5,33
5,75
1,20
1,44
1,67
1,93
2,17
2,42
2,62
2,88
3,10
3,33
3,52
3,75
1,17
1,36
1,55
1,74
1,90
2,08
2,22
2,41
2,54
2,71
2,85
2,98
1,13
1,26
1,37
1,49
1,60
1,70
1,79
1,86
1,94
2,00
2,05
2,11
1,08
1,15
1,21
1,25
1,30
1,32
1,34
1,36
1,36
1,39
1,40
1,41
1,06
1,11
1,15
1,17
1,20
1,20
1,20
1,22
1,22
1,22
1,20
1,20
1,05
1,08
1,09
1,10
1,10
1,11
1,10
1,10
1,09
1,08
1,06
1,04
1,02
1,02
1,01
1,00
0,98
0,97
0,94
0,92
0,90
0,87
0,84
0,81
0,99
0,97
0,94
0,92
0,88
0,85
0,82
0,78
0,75
0,71
0,68
0,65
0,97
0,93
0,88
0,84
0,79
0,75
0,71
0,67
0,63
0,58
0,55
0,51
0,94
0,88
0,82
0,77
0,71
0,66
0,61
0,56
0,52
0,48
0,44
0,41
0,93
0,86
0,79
0,73
0,67
0,62
0,56
0,51
0,47
0,42
0,39
0,36
0,91
0,83
0,75
0,69
0,63
0,57
0,52
0,47
0,42
0,37
0,34
0,31
0,88
0,77
0,68
0,61
0,53
0,47
0,41
0,36
0,32
0,27
0,24
0,21
0,84
0,73
0,63
0,55
0,47
0,40
0,34
0,29
0,25
0,21
0,18
0,15
0,82
0,70
0,60
0,51
0,43
0,36
0,31
0,26
0,22
0,18
0,15
0,12
0,76
0,63
0,52
0,42
0,34
0,.28
0,23
0,18
0,14
0,11
0,09
0,07
0,75
0,62
0,51
0,41
0,32
0,26
0,21
0,16
0,12
0,10
0,08
0,06
0,73
0,59
0,47
0,37
0,29
0,23
0,18
0,14
0,10
0,08
0,06
0,04
57
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(7) CS = 6 CV
P(%)
0,01
CV
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,60
2,48
3,75
5,48
7,30
9,39
11,50
13,80
16,40
18,90
21,50
24,00
0,03 0,05
1,52
2,25
3,25
4,54
5,90
7,37
8,90
10,50
12,30
14,10
16,00
17,80
1,47
2,15
3,05
4,15
5,25
6,57
7,85
9,26
10,70
12,10
13,70
15,40
0,1
1,41
2,02
2,80
3,68
4,58
5,54
6,57
7,63
8,79
10,00
11,18
12,39
0,3 0,5
1,35
1,83
2,38
2,98
3,64
4,31
5,00
5,66
6,38
7,16
7,91
8,67
1,32
1,74
2,22
2,73
3,26
3,82
4,38
4,93
5,51
6,11
6,71
7,31
10
20
25
30
40
50
60
70
75
80
90
95
97
1,29
1,63
2,01
2,40
2,81
3,22
3,63
4,03
4,44
4,86
5,27
5,69
1,21
1,45
1,68
1,92
2,14
2,38
2,60
2,82
3,04
3,26
3,46
3,67
1,18
1,37
1,55
1,73
1,89
2,05
2,20
2,36
2,51
2,66
2,80
2,90
1,14
1,26
1,37
1,47
1,56
1,66
1,73
1,82
1,90
1,96
2,03
2,08
1,08
1,14
1,19
1,23
1,27
1,30
1,32
1,34
1,36
1,37
1,37
1,38
1,07
1,10
1,13
1,16
1,18
1,19
1,20
1,21
1,20
1,20
1,20
1,19
1,04
1,07
108
1,10
1,10
1,10
1,10
1,09
1,08
1,07
1,05
1,04
1,02
1,02
1,01
0,99
0,98
0,96
0,94
0,92
0,89
0,87
0,85
0,82
0,99
0,97
0,94
0,91
0,88
0,85
0,82
0,79
0,75
0,72
0,68
0,66
0,96
0,92
0,88
0,84
0,80
0,76
0,72
0,68
0,64
0,60
0,56
0,53
0,94
0,88
0,83
0,77
0,72
0,67
0,63
0,58
0,54
0,49
0,45
0,42
0,93
0,86
0,80
0,74
0,68
0,63
0,58
0,53
0,49
0,44
0,40
0,37
0,91
0,84
0,77
0,70
0,64
0,58
0,53
0,48
0,44
0,39
0,35
0,32
0,88
0,78
0,70
0,62
0,55
0,49
0,43
0,38
0,33
0,29
0,26
0,22
0,85
0,74
0,65
0,56
0,49
0,43
0,37
0,32
0,27
0,23
0,20
0,17
0,83
0,72
0,62
0,53
0,46
0,39
0,33
0,28
0,24
0,20
0,17
0,14
0,78
0,65
0,55
0,45
0,37
0,31
0,25
0,20
0,17
0,13
0,10
0,08
0,76
0,64
0,53
0,43
0,36
0,29
0,24
0,19
0,15
0,12
0,09
0,07
0,75
0,61
0,50
0,40
0,33
0,26
0,21
0,16
0,12
0,09
0,08
0,06
58
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-3
http://www.ebook.edu.vn
59
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-3 (tip)
Vng ma
II
III
IV
Vng lu vc sng K Cng, sng Bng Giang, thng ngun sng Hng.
VI
VII
Cc lu vc bt ngun t dy Yn T ra bin.
VIII
IX
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
http://www.ebook.edu.vn
60
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-4
M uyn nh l AP% theo ls, vng ma v thi gian nc chy trn sn dc sd .
Vng
ma
II
III
IV
ls =
sd
mls J
1/ 3
ls
1000 L
F 1 / 4 (H P )1 / 4
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
150
200
220
20
0,2800
0,2600
0,2180
0,1520
0,1120
0,0920
0,0760
0,0640
0,0540
0,0470
0,0400
0,0350
0,0300
0,0180
0,0150
0,0130
30
0,2100
0,1900
0,1600
0,1360
0,1040
0,0850
0,0720
0,0610
0,0520
0,0450
0,0380
0,0330
0,0290
0,0170
0,0140
0,0125
60
0,1500
0,1430
0,1250
0,1110
0,0910
0,0760
0,0650
0,0550
0,0470
0,0400
0,0340
0,0300
0,0260
0,0160
0,0130
0,0120
90
0,1140
0,1120
0,1020
0,0930
0,0170
0,0650
0,0560
0,0480
0,0410
0,0350
0,0310
0,0270
0,0240
0,0150
0,0120
0,0115
180
0,0720
0,0710
0,0570
0,0630
0,0550
0,0480
0,0430
0,0370
0,0330
0,0290
0,0250
0,0220
0,0210
0,0140
0,0115
0,0110
20
0,1170
0,1140
0,1040
0,0930
0,0870
0,0650
0,0550
0,0470
00400
0,0340
0,0300
0,0260
0,0240
0,0180
0,0150
0,0140
30
0,1000
0,0980
0,0910
0,0830
0,0700
0,0600
0,0520
0,0440
0,0380
0,0330
0,0280
0,0250
0,0230
0,0175
0,0140
0,0130
60
0,0820
0,0810
0,0760
0,0700
0,0600
0,0520
0,0450
0,0390
0,0340
0,0300
0,0270
0,0240
0,0220
0,0160
0,0130
0,0125
90
0,0670
0,0660
0,0630
0,0590
0,0520
0,0460
0,0400
0,0350
0,0310
0,0270
0,0250
0,0220
0,0200
0,0150
0,0120
0,0120
180
0,0520
0,0510
0,0480
0,0460
0,0410
0,0360
0,0320
0,0280
0,0250
0,0220
0,0200
0,0180
0,0170
0,0140
0,0110
0,0110
20
0,1590
0,1530
0,1370
0,1220
0,0985
0,0831
0,0708
0,0618
0,0544
0,0492
0,0450
0,0410
0,0378
0,0281
0,0218
0,0183
30
0,1320
0,1290
0,1160
0,1040
0,0866
0,0740
0,0650
0,0573
0,0507
0,0462
0,0420
0,0390
0,0358
0,0272
0,0211
0,0180
60
0,0950
0,0920
0,0870
0,0790
0,0695
0,0611
0,0530
0,0497
0,0447
0,0410
0,0380
0,0350
0,0325
0,0252
0,0197
0,0170
90
0,0730
0,0680
0,0659
0,0612
0,0549
0,0500
0,0443
0,0414
0,0384
0,0355
0,0330
0,0307
0,0292
0,0228
0,0185
0,0160
180
0,0580
0,0540
0,0517
0,0490
0,0450
0,0420
0,0383
0,0360
0,0330
0,0303
0,0300
0,0268
0,0256
0,0205
0,0165
0,0150
20
0,2730
0,2140
0,1880
0,1630
0,1280
0,1040
0,0865
0,0743
0,0654
0,0565
0,0499
0,0448
0,0408
0,0279
0,0216
0,0184
30
0,2000
0,1840
0,1630
0,1420
0,1153
0,0950
0,8160
0,0703
0,0615
0,0545
0,0479
0,0429
0,0390
0,0269
0,0212
0,0182
60
0,1290
0,1240
0,1170
0,1070
0,0903
0,0790
0,0688
0,0593
0,0553
0,0473
0,0427
0,0382
0,0351
0,0256
0,0200
0,0174
90
0,1020
0,0930
0,0890
0,0840
0,0735
0,0645
0,0579
0,0508
0,0460
0,0410
0,0370
0,0340
0,0315
0,0230
0,0189
0,0164
180
0,0720
0,0710
0,0670
0,0630
0,0555
0,0503
0,0456
0,0413
0,0378
0,0328
0,0315
0,0310
0,0275
0,0210
0,0178
0,0155
20
0,1200
0,1185
0,1115
0,1087
0,0940
0,0786
0,0690
0,0630
0,0525
0,0457
0,0397
0,0347
0,0304
0,0195
0,0140
0,0130
30
0,1120
0,1100
0,1035
0,0965
0,0840
0,0733
0,0638
0,0560
0,0485
0,0423
0,0370
0,0320
0,0280
0,0169
0,0133
0,0124
60
0,0980
0,0965
0,0855
0,0815
0,0748
0,0655
0,0577
0,0506
0,0445
0,0393
0,0345
0,0304
0,0268
0,0163
0,0126
0,0119
90
0,0830
0,0817
0,0775
0,0726
0,0642
0,0565
0,0500
0,0443
0,0390
0,0345
0,0310
0,0276
0,0247
0,0152
0,0118
0,0114
180
0,0595
0,0587
0,0560
0,0583
0,0480
0,0430
0,0390
0,0350
0,0317
0,0285
0,0263
0,0240
0,0223
0,0148
0,0110
0,0108
61
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2 - 4 (tip)
Vng
ma
ls =
sd
mls J
1/ 3
ls
1000 L
F 1 / 4 (H P )1 / 4
0
0,1215
0,1135
0,1050
0,0863
1
0,1195
0,1117
0,0995
0,0858
5
0,1130
0,1060
0,0944
0,0816
10
0,1053
0,0870
0,0860
0,0770
20
0,0916
0,0865
0,0798
0,0690
30
0,0803
0,0757
0,0686
0,0617
40
0,0703
0,0666
0,0606
0,0553
50
0,0617
0,0585
0,0536
0,0490
60
0,0543
0,0515
0,0474
0,0440
70
0,0478
0,0452
0,0420
0,0390
80
0,0417
0,0397
0,0373
0,0350
90
0,0377
0,0350
0,0333
0,0310
100
0,0324
0,0310
0,0295
0,0278
150
0,0195
0,0189
0,0183
0,0172
200
0,0150
0,0145
0,0140
0,0135
220
0,0140
0,0135
0,0129
0,0124
0,0645
0,1060
0,0970
0,0850
0,0637
0,1050
0,0960
0,0840
0,0610
0,1000
0,0910
0,0800
0,0580
0,0934
0,0786
0,0757
0,0513
0,0817
0,0763
0,0676
0,0457
0,0716
0,0677
0,0606
0,0407
0,0633
0,0603
0,0540
0,0363
0,0555
0,0534
0,0482
0,0323
0,0490
0,0474
0,0430
0,0292
0,0430
0,0417
0,0380
0,0265
0,0382
0,0370
0,0340
0,0242
0,0337
0,0327
0,0303
0,0222
0,0300
0,0290
0,0272
0,0167
0,0190
0,0181
0,0175
0,0130
0,0150
0,0142
0,0135
0,0120
0,0133
0,0129
0,0125
VI
20
30
60
VII
90
180
20
30
60
VIII
90
180
20
30
60
0,0710
0,0570
0,1620
0,1460
0,1190
0,0700
0,0560
0,1560
0,1420
0,1160
0,0670
0,0540
0,1360
0,1270
0,1040
0,0632
0,0510
0,1210
0,1120
0,0933
0,0565
0,0460
0,0963
0,0905
0,0773
0,0506
0,0408
0,0805
0,0760
0,0656
0,0455
0,0365
0,0676
0,0645
0,0560
0,0407
0,0326
0,0572
0,0550
0,0486
0,0400
0,0293
0,0483
0,0477
0,0435
0,0330
0,0265
0,0422
0,0416
0,0386
0,0298
0,0238
0,0375
0,0366
0,0345
0,0271
0,0218
0,0334
0,0327
0,0309
0,0247
0,0200
0,0298
0,0292
0,0280
0,0168
0,0160
0,0240
0,0225
0,0210
0,0127
0,0121
0,0170
0,0160
0,0150
0,0117
0,0110
0,0160
0,0150
0,0140
IX
90
180
20
30
60
0,1010
0,0620
0,1923
0,1912
0,1095
0,0987
0,0615
0,1825
0,1555
0,1050
0,0910
0,0587
0,1570
0,1395
0,1015
0,0824
0,0550
0,1430
0,1233
0,0931
0,0693
0,0500
0,1152
0,1030
0,0811
0,0593
0,0450
0,0956
0,0868
0,0724
0,0513
0,0403
0,0810
0,0762
0,0642
0,0445
0,0365
0,0705
0,0663
0,0563
0,0394
0,0330
0,0616
0,0587
0,0534
0,0352
0,0300
0,0549
0,0527
0,0463
0,0320
0,0275
0,0489
0,0469
0,0425
0,0293
0,0253
0,0443
0,0425
0,0385
0,0265
0,0235
0,0407
0,0390
0,0355
0,0190
0,0173
0,0290
0,0279
0,0262
0,0140
0,0130
0,0220
0,0210
0,0200
0,0130
0,0120
0,0200
0,0190
0,0178
90
180
20
30
60
0,0905
0,0640
0,0946
0,0893
0,0806
0,0820
0,0635
0,0932
0,0880
0,0796
0,0800
0,0610
0,0887
0,0836
0,0757
0,0756
0,0572
0,0833
0,0788
0,0710
0,0740
0,0510
0,0733
0,0690
0,0628
0,0607
0,0468
0,0645
0,0608
0,0555
0,0553
0,0433
0,0568
0,0537
0,0487
0,0493
0,0396
0,0500
0,0473
0,0433
0,0452
0,0367
0,0443
0,0417
0,0383
0,0407
0,0336
0,0388
0,0370
0,0340
0,0372
0,0317
0,0345
0,0330
0,0303
0,0345
0,0300
0,0305
0,0293
0,0270
0,0322
0,0280
0,0277
0,0263
0,0246
0,0233
0,0220
0,0200
0,0192
0,0183
0,0190
0,0178
0,0150
0,0145
0,0140
0,0165
0,0155
0,0130
0,0128
0,0125
90
180
0,0717
0,0525
0,0707
0,0520
0,0670
0,0500
0,0635
0,0472
0,0557
0,0425
0,0495
0,0382
0,0437
0,0435
0,0387
0,0313
0,0346
0,0283
0,0307
0,0262
0,0277
0,0243
0,0253
0,0242
0,0230
0,0216
0,0179
0,0173
0,0135
0,0130
0,0122
0,0115
62
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2- 4 (tip)
Vng
ma
ls =
sd
mls J
1/ 3
ls
1000 L
F 1 / 4 (H P )1 / 4
0
0,0888
0,0712
0,0631
0,0518
1
0,0862
0,0696
0,0615
0,0508
5
0,0800
0,0667
0,0582
0,0479
10
0,0714
0,0612
0,0542
0,0459
20
0,0607
0,0541
0,0480
0,0403
30
0,0524
0,0478
0,0431
0,0364
40
0,4610
0,0430
0,0388
0,0327
50
0,0406
0,0385
0,0360
0,0304
60
0,0364
0,0348
0,0315
0,0283
70
0,0330
0,0317
0,0286
0,0261
80
0,0304
0,0294
0,0268
0,0255
90
0,0280
0,0273
0,0251
0,0233
100
0,0267
0,0258
0,0234
0,0222
150
0,0216
0,0211
0,0196
0,0185
200
0,0182
0,0176
0,0164
0,0157
220
0,0161
0,0157
0,0149
0,0143
0,0431
0,0900
0,0790
0,0614
0,0420
0,0880
0,0755
0,0604
0,0398
0,0807
0,0705
0,0567
0,0375
0,0727
0,0647
0,0527
0,0339
0,0600
0,0550
0,0455
0,0316
0,0503
0,0466
0,0396
0,0286
0,0423
0,0397
0,0345
0,0264
0,0360
0,0344
0,0303
0,0245
0,0307
0,0297
0,0270
0,0230
0,0270
0,0260
0,0244
0,0218
0,0242
0,0237
0,0224
0,0210
0,0225
0,0220
0,0214
0,0204
0,0218
0,0213
0,0208
0,0172
0,0185
0,0175
0,0170
0,0148
0,0150
0,0142
0,0138
0,0136
0,0138
0,0134
0,0129
XI
20
30
60
XII
90
180
20
30
60
XIII
90
180
20
30
60
0,0520
0,0410
0,1540
0,1290
0,0975
0,0510
0,0404
0,0149
0,1260
0,0954
0,0487
0,0387
0,1390
0,1120
0,0878
0,0460
0,0365
0,1050
0,0990
0,0808
0,0406
0,0327
0,0901
0,0834
0,0694
0,0357
0,0295
0,0763
0,0713
0,0611
0,0317
0,0265
0,0658
0,0624
0,0534
0,0283
0,0243
0,0570
0,0539
0,0477
0,0253
0,0222
0,0506
0,0476
0,0427
0,0232
0,0207
0,0449
0,0428
0,0383
0,0217
0,0197
0,0403
0,0382
0,0315
0,0205
0,0188
0,0366
0,0350
0,0319
0,0197
0,0185
0,0334
0,0319
0,0294
0,0165
0,0153
0,0253
0,0241
0,0227
0,0130
0,0120
0,0208
0,0198
0,0185
0,0122
0,0115
0,0183
0,0177
0,0168
XIV
90
180
20
30
60
0,0756
0,0543
0,2300
0,1780
0,1370
0,0740
0,0530
0,2150
0,1710
0,1340
0,0684
0,0513
0,2070
0,1500
0,1220
0,0648
0,0491
0,1750
0,1310
0,1100
0,0542
0,0448
0,1190
0,1050
0,0920
0,0515
0,0415
0,0937
0,0855
0,0757
0,0478
0,0378
0,0756
0,0703
0,0633
0,0417
0,0315
0,0622
0,0585
0,0533
0,0375
0,0320
0,0517
0,0493
0,0437
0,0345
0,0297
0,0435
0,0415
0,0383
0,0317
0,0278
0,0370
0,0353
0,0326
0,0296
0,0257
0,0315
0,0303
0,0284
0,0268
0,0246
0,0273
0,0263
0,0250
0,0214
0,0200
0,0185
0,0178
0,0170
0,0184
0,0175
0,0140
0,0132
0,0125
0,0160
0,0152
0,0120
0,0112
0,0103
XV
90
180
20
30
60
0,1100
0,0860
0,2610
0,2250
0,1580
0,1070
0,0660
0,2510
0,2200
0,1170
0,0970
0,0630
0,2330
0,1910
0,1360
0,0900
0,0510
0,2100
0,1660
0,1100
0,0760
0,0530
0,1530
0,1330
0,0990
0,0646
0,0464
0,1210
0,1060
0,0840
0,0552
0,0410
0,0965
0,0875
0,0723
0,0467
0,0363
0,0786
0,0730
0,0620
0,0405
0,0317
0,0719
0,0632
0,0548
0,0350
0,0280
0,0630
0,0590
0,0485
0,0305
0,0247
0,0508
0,0478
0,0430
0,0266
0,0220
0,0440
0,0420
0,0390
0,0236
0,0197
0,0375
0,0370
0,0354
0,0160
0,0140
0,0259
0,0252
0,0234
0,0118
0,0100
0,0211
0,0206
0,0195
0,0095
0,0085
0,0191
0,0189
0,0181
90
180
0,1050
0,0740
0,1030
0,0730
0,0940
0,0687
0,0870
0,0640
0,0755
0,0570
0,0660
0,0514
0,0590
0,0463
0,0520
0,0421
0,0463
0,0386
0,0418
0,0350
0,0383
0,0321
0,0345
0,0295
0,0313
0,0274
0,0215
0,0202
0,0185
0,0172
0,0166
0,0155
63
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-4 (tip)
Vng
ma
ls =
sd
mls J
1/ 3
ls
1000 L
F 1 / 4 (H P )1 / 4
0
0,3000
0,2520
0,1940
0,1480
1
0,2900
0,2430
0,1890
0,1430
5
0,2490
0,2150
0,1730
0,1300
10
0,2290
0,2000
0,1550
0,1190
20
0,1840
0,1660
0,1300
0,0990
30
0,1550
0,1380
0,1100
0,0870
40
0,1290
0,1140
0,0920
0,0740
50
0,0106
0,0960
0,0790
0,0660
60
0,0900
0,0820
0,0692
0,0590
70
0,0768
0,0717
0,0617
0,0530
80
0,0674
0,0627
0,0552
0,0469
90
0,0593
0,0555
0,0493
0,0428
100
0,0530
0,0507
0,0445
0,0392
150
0,0403
0,0368
0,0324
0,0290
200
0,0298
0,0287
0,0270
0,0242
220
0,0231
0,0227
0,0218
0,0205
0,0940
0,2000
0,1800
0,1500
0,0920
0,1900
0,1720
0,1470
0,0890
0,1660
0,1540
0,1340
0,0810
0,1460
0,1370
0,1210
0,0710
0,1170
0,1120
0,1000
0,0630
0,0960
0,0920
0,0840
0,0570
0,0800
0,0770
0,0700
0,0520
0,0680
0,0650
0,0539
0,0473
0,0575
0,0560
0,0500
0,0433
0,0490
0,0470
0,0430
0,0397
0,0420
0,0400
0,0370
0,0357
0,0360
0,0345
0,0315
0,0330
0,0305
0,0295
0,0270
0,0265
0,0160
0,0155
0,0150
0,0228
0,0140
0,0135
0,0130
0,0193
0,0125
0,0122
0,0118
XVI
20
30
60
XVII
90
180
20
30
60
XVIII
90
180
20
30
60
0,1300
0,0850
0,3020
0,2360
0,1840
0,1280
0,0840
0,2760
0,2290
0,1790
0,1270
0,0780
0,2360
0,2020
0,1380
0,1050
0,0720
0,2210
0,1810
0,1420
0,0860
0,0600
0,0167
0,0150
0,0118
0,0780
0,0510
0,0139
0,0125
0,0100
0,0620
0,0440
0,0114
0,0105
0,0857
0,0530
0,0375
0,9630
0,0978
0,0746
0,0455
0,0325
0,0819
0,0765
0,0647
0,0387
0,0290
0,0707
0,0660
0,0567
0,0335
0,0262
0,0615
0,0580
0,0505
0,0295
0,0235
0,0543
0,0513
0,0541
0,0250
0,0210
0,0478
0,0433
0,0409
0,0145
0,0140
0,0329
0,0312
0,0285
0,0125
0,0120
0,0254
0,0246
0,0228
0,0115
0,0110
0,0223
0,0213
0,0200
90
180
0,1290
0,0920
0,1260
0,0890
0,1140
0,0820
0,0980
0,0750
0,0880
0,0652
0,0770
0,0580
0,0670
0,0513
0,0596
0,0467
0,0534
0,0428
0,0477
0,0390
0,0431
0,0357
0,0396
0,0326
0,0357
0,0303
0,0264
0,0232
0,0213
0,0190
0,0182
0,0172
64
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-5
To ng cong ma ca cc phn vng ma ro Vit Nam
Vng
ma
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
c
trng
Thi on
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
10
0,180
0,300
0,130
0,2167
0,070
0,1167
15
0,220
0,244
0,180
0,200
0,090
0,1005
20
0,260
0,2167
0,220
0,1834
0,120
0,097
30
0,340
0,189
0,250
0,1389
0,140
0,0778
45
0,430
0,1539
0,330
0,1222
0,200
0,0741
60
0,490
0,136
0,350
0,0972
0,220
0,0611
90
0,610
0,113
0,400
0,0741
0,270
0,0500
120
0,660
0,0917
0,440
0,0815
0,300
0,0417
240
0,800
0,0556
0,580
0,0403
0,440
0,0305
480
0,940
0,0326
0,770
0,0267
0,630
0,0218
540
0,950
0,0293
0,790
0,0244
0,680
0,0210
720
0,960
0,0222
0,880
0,0204
0,780
0,0181
1080
0,980
0,0151
0,900
0,0139
0,830
0,0128
1440
1,07
0,0124
1,09
0,0126
1,07
0,0124
a
16,67. a
0,150
0,250
0,210
0,2334
0,240
0,200
0,320
0,1778
0,380
0,141
0,470
0,1306
0,550
0,1018
0,600
0,0834
0,920
0,050
0,820
0,0285
0,830
0,0256
0,880
0,0104
0,930
0,0144
1,06
0,0123
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
0,1005
0,1675
0,120
0,200
0,098
0,1634
0,125
0,2084
0,100
0,1667
0,120
0,1334
0,140
0,155
0,110
0,122
0,160
0,1778
0,120
0,1334
0,150
0,125
0,180
0,152
0,176
0,120
0,200
0,1667
0,150
0,125
0,226
0,1256
0,260
0,1445
0,214
0,1189
0,268
0,1484
0,220
0,1224
0,300
0,111
0,300
0,112
0,240
0,090
0,320
0,1185
0,250
0,0926
0,378
0,105
0,380
0,1056
0,322
0,0895
0,408
0,1134
0,320
0,0889
0,460
0,0852
0,470
0,0871
0,419
0,0776
0,504
0,0933
0,390
0,0722
0,537
0,0746
0,590
0,082
0,508
0,0706
0,594
0,0825
0,460
0,0639
0,700
0,0486
0,780
0,0542
0,682
0,0474
0,734
0,0516
0,590
0,0410
0,924
0,032
0,920
0,03195
0,857
0,0297
0,890
0,0309
0,810
0,0281
0,935
0,0288
0,950
0,0293
0,890
0,0275
0,920
0,0284
0,830
0,0256
0,952
0,022
0,990
0,0229
0,912
0,0211
0,994
0,0230
0,890
0,0206
0,985
0,0152
1,030
0,0159
0,950
0,0147
1,040
0,0160
0,930
0,0143
1,055
0,122
1,20
0,0139
1,11
0,0128
1,16
0,0134
1,05
0,0122
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
a
16,67. a
0,080
0,1334
0,060
0,100
0,078
0,130
0,098
0,1634
0,160
0,2667
0,255
0,425
0,230
0,3834
0,205
0,342
0,190
0,3167
0,110
0,122
0,080
0,0889
0,102
0,1134
0,28
0,1423
0,232
0,257
0,310
0,3445
0,320
0,3556
0,220
0,2445
0,285
0,315
0,130
0,108
0,102
0,085
0,118
0,0984
0,1450
0,121
0,295
0,2459
0,463
0,386
0,417
0,3475
0,250
0,2084
0,330
0,275
0,190
0,1056
0,130
0,0922
0,115
0,0639
0,795
0,108
0,360
0,200
0,510
0,2834
0,530
0,2945
0,330
0,1834
0,430
0,239
0,230
0,0852
0,170
0,0629
0,2054
0,0759
0,245
0,0908
0,420
0,156
0,540
0,200
0,700
0,2593
0,380
0,141
0,520
0,193
0,300
0,08335
0,187
0,0519
0,240
0,0667
0,302
0,0839
0,590
0,164
0,570
0,1584
0,780
0,2167
0,480
0,1334
0,610
0,1695
0,380
0,0704
0,260
0,0481
0,3025
0,0560
0,380
0,0704
0,665
0,1232
0,610
0,113
0,830
0154
0,580
0,107
0,715
0,1324
0,460
0,0639
0,305
0,0424
0,335
0,0465
0,440
0,0611
0,680
0,0945
0,690
0,0958
0,850
0,118
0,660
0,0917
0,935
0,102
0,640
0,0445
0,415
0,0288
0,500
0,0347
0,630
0,0437
0,790
0,0549
0,766
0,0530
0,870
0,0604
0,730
0,0507
0,780
0,054
0,820
0,0285
0,617
0,0214
0,660
0,0229
0,770
0,0267
0,890
0,0309
0,820
0,0285
0,950
0,033
0,890
0,0309
0,880
0,0306
0,835
0,0257
0,670
0,0206
0,710
0,0219
0,830
0,0256
0,960
0,0302
0,840
0,0259
0,965
0,0298
0,910
0,0281
0,900
0,0278
0,900
0,0208
0,827
0,01915
0,825
0,0190
0,870
0,0201
0,940
0,0217
0,905
0,0209
0,980
0,0227
1,035
0,0239
0,980
0,0227
0,965
0,0149
0,935
0,0144
1,060
0,0164
0,970
0,01497
0,965
0,0149
0,960
0,0148
0,990
0,0153
1,045
0,01613
1,030
0,0159
1,16
0,0134
1,04
0,01204
1,095
0,0127
1,09
0,0126
1,005
0,01163
1,02
0,0118
1,030
0,0119
1,050
0,0121
1,15
0,0133
65
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-6
H s chuyn tn sut P, tr s q100 v h s m n trong cng thc trit gim ti v
tr cc trm quan trc trn cc sng sui Vit Nam
N0
Lu vc
sng
Trm
H s ng vi cc tn sut
1%
5%
10%
25%
Tr s q100
(m3/s/km2)
S m
N
K Cng
Lng Sn
1,375
1,130
0,793
152,0
1,67
Bc Giang
Vn Mch
1,687
1,215
0,682
91,0
1,46
1,725
1,202
0,752
53,13
1,37
Bc Vng
Bn Co
1,598
1,189
0,723
89,0
2,58
Quang Sn
Bn Gic
1,498
1,153
0,781
56,0
1,64
Tin Yn
Bnh Liu
1,744
1,216
0,717
652,0
2,85
Cu
Thc Ring
1,627
1,189
0,754
101,0
2,35
Cu
Thc Bi
1,863
1,256
0,676
98,7
1,48
Gia Tin
1,728
1,197
0,753
86,0
4,43
10 Cng
Tn Cng
1,330
1,115
0,804
141,0
2,74
11 Thng
Chi Lng
1,890
1,258
0,662
188,2
5,10
12 Thng
Cu Sn
1,279
1,100
0,836
244,2
2,03
13 Trung
Hu Lng
1,503
1,160
0,765
63,0
1,84
14 Cm n
Cm n
1,616
1,188
0,707
206,0
2,42
15 Lc Nam
Ch
1,468
1,151
0,779
152,15
1,52
16 Hng
Yn Bi
1,482
1,142
0,804
14,5
0,75
17 Hng
Sn Ty
1,417
1,122
0,839
16,0
0,64
18 Ngi Bo
T Thng
1,768
1,190
0,727
464,5
2,79
19 Ngi Thia
Ngi Thia
1,350
1,282
0,633
287,0
1,69
20 Ba
Thanh Sn
1,634
1,190
0,756
172,3
1,86
21
T B
1,451
1,135
0,842
29,0
0,75
22 Nm Bum
N H
1,640
1,190
0,746
47,0
7,05
23 Nm Po
Nm P
1,653
1,206
0,706
158,0
2,96
24 Nm Mc
Nm Mc
1,551
1,173
0,750
73,0
1,40
25 Nm M
Pa H
1,211
1,073
0,878
184,0
3,19
26 Nm M
Bn Cng
1,374
1,122
0,814
126,0
1,41
27 Nm Chin
Nm Chin
1,227
1,080
0,867
194,2
4,05
28 Nm B
Thc Vai
1,534
1,172
0,754
35,0
1,77
29 Nm Sp
Thc Mc
1,611
1,191
0,723
81,2
3,90
30 Sui Sp
Phing Hing
1,237
1,082
0,861
117,0
4,65
31 L
o c
1,534
1,161
0,789
370,0
1,64
32 L
V Quang
1,267
1,090
0,865
18,1
0,78
33 Ngi So
Ngi So
1,737
1,216
0,717
219,0
4,62
34 Gm
Bo Lc
1,631
1,193
0,754
237,5
1,71
35 Nng
u ng
1,744
1,215
0,715
30,0
1,57
1,492
1,150
0,796
132,0
2,43
http://www.ebook.edu.vn
66
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2- 6 (tip)
N0
Lu vc
sng
Trm
H s ng vi cc tn sut
Tr s q100
(m3/s/km2)
S m
N
37 Chy
Cc Ly
1,442
1,131
0,819
70,0
1,30
38 Ngha
Vnh Yn
1,439
1,136
0,812
208,0
14,28
39 Ph y
Qung C
1,449
1,139
0,808
48,0
1,86
40 M
X L
1,604
1,194
0,728
270,0
1,54
41 Nm Ty
Nm Ty
1,939
1,236
0,715
29,0
2,30
42 Bi
V Bn
1,602
1,194
0,728
215,0
2,11
43 m
Lang Chnh
1,909
1,209
0,673
332,3
3,85
44 C
Ca Ro
1,915
1,250
0,673
37,0
0,95
45 Nm M
Mng Xn
1,551
1,168
0,772
41,0
1,41
46 Khe Choang Cc N
1,868
1,253
0,684
222,0
3,22
47 Hiu
Qu Chu
1,459
1,147
0,786
150,0
1,70
48 Hiu
Ngha Khnh
1,593
1,186
0,731
109,0
1,25
49 Ngn Su
Ho Duyt
1,488
1,153
0,798
153,0
1,57
50 Ngn Tri
Hng i
1,438
1,143
0,771
515,0
3,27
51 Ngn Ph
Sn Dim
1,470
1,144
0,796
299,0
2,23
52
K G
1,298
1,106
0,830
616,0
5,56
53 Gianh
ng Tm
1,563
1,178
0,740
416,0
1,88
54 Ro Tr
Tn Lm
1,743
1,216
0,760
899,0
2,88
55 i Giang
Tm Lu
1,555
1,177
0,745
466,0
1,90
56 Kin Giang
Kin Giang
1,324
1,104
0,830
567,0
3,95
57 Bn Hi
Gia Vng
1,840
1,250
0,661
727,0
4,69
58 Ci
Thnh M
1,726
1,220
0,700
303,0
1,58
59 Tr Khc
Sn Giang
1,455
1,146
0,776
19,35
0,41
60 V
An Ch
1,501
1,169
0,782
23,25
081
61 Cn
Cy Mung
1,644
1,202
0,712
336,0
1,70
62 La Ng
T Pao
1,430
1,132
0,821
236,0
2,07
63 B
Phc Long
1,440
1,138
0,798
186,0
1,87
64 Bn
Cn ng
1,790
1,235
0,704
583,0
4,47
65 Krng Ana
Giang Sn
1,571
1,178
0,741
23,6
1,33
66 Krng Ana
Krngbuk
1,351
1,119
0,820
86,0
2,94
Ro Ci
http://www.ebook.edu.vn
67
http://nuoc.com.vn
67
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-7
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
1,0
1,1
1,2
1,3
1,4
1,5
0,023
0,21
0,45
0,66
0,78
0,88
0,94
0,97
0,99
1,00
0,99
0,98
0,97
0,95
0,92
0,90
0,87
0,84
0,81
0,78
0,73
0,67
0,62
0,57
0,53
0,43
0,34
0,21
0,13
0,052
0,19
0,002
0,091
0,29
0,51
0,69
0,82
0,91
0,96
0,99
1,00
0,99
0,97
0,95
0,92
0,88
0,85
0,81
0,77
0,73
0,69
0,61
0,54
0,48
0,42
0,37
0,26
0,19
0,091
0,044
0,010
0,23
0
0,034
0,18
0,39
0,59
0,75
0,87
0,95
0,99
1,00
0,99
0,96
0,93
0,89
0,84
0,79
0,74
0,69
0,65
0,59
0,50
0,42
0,35
0,29
0,24
0,15
0,092
0,034
0,012
0,002
0,26
0
0,011
0,099
0,28
0,49
0,69
0,83
0,93
0,98
1,00
0,99
0,95
0,91
0,85
0,79
0,73
0,66
0,60
0,55
0,49
0,40
0,32
0,25
0,19
0,15
0,079
0,041
0,011
0,003
0
0,29
0
0,003
0,050
0,19
0,40
0,61
0,79
0,91
0,98
1,00
0,98
0,94
0,88
0,81
0,74
0,66
0,59
0,52
0,46
0,40
0,30
0,22
0,16
0,12
0,086
0,037
0,016
0,003
0
0
0,022
0,12
0,31
0,54
0,74
0,89
0,97
1,00
0,98
0,9,2
0,85
0,77
0,68
0,59
0,51
0,44
0,37
0,31
0,22
0,15
0,10
0,068
0,045
0,016
0,005
0
0
0,009
0,076
0,24
0,47
0,69
0,87
0,97
1,00
0,97
0,91
0,82
0,72
0,62
0,52
0,44
0,36
0,29
0,24
0,15
0,096
0,060
0,036
0,022
0,006
0,002
0
0
0,003
0,043
0,18
0,39
0,64
0,84
0,96
100
0,97
0,89
0,78
0,67
0,56
0,46
0,37
0,29
0,23
0,18
0,10
0,058
0,032
0,018
0,010
0,002
0
0
0,001
0,024
0,13
0,33
0,59
0,81
0,96
1,00
0,96
0,87
0,75
0,62
0,50
0,39
0,30
0,23
0,17
0,13
0,066
0,034
0,017
0,008
0,004
0
0
0,013
0,088
0,27
0,54
0,78
0,95
1,00
0,96
0,85
0,71
0,57
0,44
0,34
0,25
0,18
0,13
0,088
0,042
0,019
0,008
0,004
0,002
0
0
0,006
0,059
0,22
0,48
0,75
0,94
1,00
0,95
0,83
0,68
0,52
0,39
0,28
0,20
0,13
0,089
0,059
0,025
0,010
0,004
0,001
0
0
0,003
0,039
0,18
0,43
0,72
0,93
1,00
0,94
0,80
0,64
0,48
0,34
0,23
0,15
0,10
0,063
0,039
0,014
0,005
0,002
0,001
0
0
0,001
0,025
0,14
0,39
0,69
0,92
1,00
0,93
0,78
0,60
0,43
0,29
0,19
0,12
0,072
0,043
0,025
0,008
0,002
0,001
0
0,31
0,33
0,34
0,002
0,37
0,38
0,38
0,39
0,40
1,6
1,7
1,8
1,9
2,0
2,2
2,4
2,6
0
0,015
0,12
0,34
0,66
0,91
1,00
0,93
0,76
0,56
0,38
0,25
0,15
0,089
0,050
0,028
0,015
0
0,009
0,088
0,30
0,62
0,90
1,00
0,92
0,73
0,52
0,34
0,21
0,12
0,066
0,035
0,018
0,009
0
0,005
0,066
0,26
0,59
0,89
1,00
0,91
0,70
0,48
0,30
0,17
0,092
0,047
0,023
0,011
0,005
0
0,003
0,049
0,22
0,55
0,88
1,00
0,90
0,68
0,44
0,26
0,14
0,071
0,034
0,015
0,007
0,003
0
0,002
0,036
0,19
0,52
0,87
1,00
0,89
0,65
0,41
0,23
0,12
0,054
0,024
0,010
0,004
0,002
0
0,017
0,14
0,46
084
1,00
0,87
0,60
0,34
0,17
0,075
0,030
0,011
0,004
0,001
0
0
0,009
0,094
0,40
0,82
1,00
0,85
0,54
0,28
0,12
0,046
0,016
0,005
0,001
0
0
0,004
0,062
0,34
0,79
1,00
0,82
0,49
0,22
0,084
0,027
0,008
0,002
0
0,40
0,41
0,41
0,42
0,42
68
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-8
Vng ma
II
III
IV
VI
VII
VIII
IX
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
XVII
XVIII
1.0
1,5
2,0
9,6
10
17
9,7
10
15
9,7
10
17
9
9
9,5
9,6
10
14
9,6
10
10
16
18
25
8,4
8,5
9
9,7
10
13
9,8
10
15
9,5
10
20
10
13
20
9,8
10
15
8,7
9
9,3
8,5
8,7
9,3
8,7
9
9,5
9,3
9,4
9,7
9,2
9,3
9,5
2,5
3,0
4,0
5,0
24
35
40
53
22
28
37
45
20
25
32
50
10
18
22
30
20
30
35
44
15
22
30
38
32
37
42
50
10
20
30
40
15
18
25
30
18
25
40
45
28
35
55
65
23
30
35
50
20
25
30
40
9,5
11
20
30
9,5
10
20
25
9,6
12
20
30
10
20
25
35
9,7
12
20
23
6,0
7,0
8,0
9,0
62
70
75
80
60
70
78
87
60
72
80
90
45
60
68
80
60
75
85
90
50
70
78
82
55
65
75
85
55
65
70
80
40
65
70
80
60
75
85
90
72
80
90
95
60
75
80
87
55
65
70
82
35
50
70
80
32
50
65
70
37
50
65
78
40
60
70
80
30
40
60
70
10
90
95
100
86
95
88
90
90
95
95
110
105
90
85
80
80
90
80
12
15
17
100
130
160
115
150
165
120
150
180
95
120
165
100
120
170
93
120
150
100
125
165
115
135
190
115
135
170
110
135
170
130
160
200
120
150
190
100
125
160
90
115
160
90
125
150
90
115
140
97
120
145
83
100
130
20
25
30
35
200
260
325
370
220
280
360
430
230
265
365
435
200
235
320
400
200
260
320
370
185
230
310
370
205
250
320
400
235
305
370
480
220
290
370
430
220
265
335
345
230
300
400
470
235
300
380
450
200
250
330
400
200
250
320
400
190
250
320
400
175
225
285
355
190
240
320
380
165
230
300
370
40
470
530
520
470
480
470
570
495
520
410
560
540
510
480
490
425
465
460
69
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-9
H s chuyn tn sut P
Vng ma
Tn sut P%
P=1%
P=2%
P=3%
P=4%
0,91
0,77
0,67
II
0,70
0,56
0,49
III
0,86
0,70
0,52
IV
0,83
0,77
0,68
0,93
0,86
0,76
VI
0,90
0,78
0,56
VII
0,87
0,75
0,58
VIII
0,89
0,77
0,62
IX
0,83
0,59
048
0,90
0,79
0,62
XI
0,86
0,65
0,51
XII
0,91
0,82
0,69
XIII
0,89
0,77
0,62
XIV
0,77
0,71
0,54
XV
0,93
0,88
0,65
XVI
0,75
0,65
0,47
XVII
0,90
0,82
0,58
XVII
0,96
0,89
0,72
http://www.ebook.edu.vn
70
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-10
T
(pht)
Vng
T
(pht)
I
Ngha L
90
0,443
3,332
6,017
120 0,284
> 90
X
Vinh
60
0,647
3,293 10,175
> 60
0,627
7,060 20,262
III
120
Tuyn Quang > 120
IV
90
Lng Sn
> 90
0,405
1,305
2,060
0,491
0,440
1,945
4,190
3,096
2,527
II
Ho Bnh
V
H Giang
VI
Vit Tr
VII
Hng Gai
VIII
H Ni
IX
Thanh Ho
90
2,108
1,455
0,630
120 0,360
9,898
1,842
7,135
3,250
8,900 16,883
120 0,372
1,886
> 90
3,561
120 0,300
> 120 0,630
XI
ng Hi
XII Q.Nam
Nng
XIII
Nha Trang
XIV
PleiKu
XV Ban
M Thut
XVI
Lt
XVII
Phan Rang
1,854 3,413
XVIII TP.
H
Ch Minh
1,884 16,555
1,790
3,182
120 0,375
2,742
2,182
3,898
2,782
120 0,405
3,123
3,141
5,502
2,507
5,134
4,507
7,684 13,824
90
0,354
3,455
> 90
30
0,320
> 30
60
0,334
> 60
120 0,497
4,147
2,778
4,565
4,320
4,246
4,180
4,247
90
> 90
Ghi ch:
Cng ma vng i vi tn sut P% c xc nh nh sau:
H
ai = Pi .a
HP
trong :
A + B log N
a: cng ma ca trm i din a =
tn
HP, HPi: lng ma ngy tn sut P% ng vi trm i din v vi a danh vng i.
http://www.ebook.edu.vn
71
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-11
Bn phn vng cc h s hnh dng l f trn t lin
http://www.ebook.edu.vn
72
http://nuoc.com.vn
Ph lc 2-12
Gii thiu mt s m hnh ton thu vn, thu lc
ng dng trong tnh ton dng chy l
Trong phn ny gii thiu n bn c mt s m hnh ton thu vn, thu lc tnh
ton dng chy l ang c ng dng rng ri trn th gii v Vit Nam. Ni dung
ca phn gii thiu l a ra xut x v kh nng ng dng ca tng loi m hnh. Tu
thuc vo bi ton c th v mc ch s dng, ngi tnh cn tm hiu k hn v tng
loi m hnh cc ti liu khc.
1. M hnh ton thu vn.
Vic tm kim nhng dng m hnh ton thu vn c kh nng m phng tt cc
qu trnh hnh thnh dng chy sng ngi nc ta tnh ton, d bo dng chy t
ma, khi phc cc chui s liu dng chy theo cc chui s liu ma quan trc c, l
mt trong nhng vn c nhiu ngi lm cng tc thu vn Vit Nam quan tm.
Trong nhng nm gn y, nhiu cng trnh nghin cu ng dng cc m hnh TANK,
SSARR, HEC, NAM, MIKE... vo cc bi ton thu vn cho thy cc m hnh ny c
nhng kh nng ng dng tt, c bit i vi cc lu vc va v nh nc ta thng c
sn ngn v dc, ch dng chy chu s quy nh kh cht ch ca ch ma.
1.1 M hnh TANK.
L dng m hnh b cha, tng hp dng chy trn lu vc, c Sugawara (Nht
Bn) a ra t nm 1956 v qua nhiu ln hon thin. Hin nay m hnh c s dng
rng ri trn th gii v nc ta. M hnh TANK c ng dng trong cc bi ton khi
phc dng chy t ti liu ma thc o, cng nh d bo dng chy l cho cc lu vc
va v nh phc v cho cng tc quy hoch, thit k v qun l ti nguyn nc. Hin
nay nhiu c quan ng dng m hnh LTANK (c ci tin t m hnh TANK do PGS
Nguyn Vn Lai v Thc s Nghim Tin Lam vit bng ngn ng VISUAL BASIC chy
trn mi trng EXCEL7.0 vi giao din rt tin ch i vi ngi s dng).
Tuy nhin do m hnh c kh nhiu thng s, vic xc nh cc thng s i hi
nhiu kinh nghim v yu cu cc ti liu kh tng thu vn v lu vc kh chi tit.
1.2 M hnh SSARR (Stream flow synthesis and Reservoir Regulation).
L m hnh tng hp dng chy v iu hnh h cha do Hip hi k s Hoa K xy
dng t nm 1958 v qua nhiu ln ci tin, pht trin. y l m hnh nhn thc
thng s tp trung gm ba thnh phn:
- M hnh lu vc: M phng qu trnh bin i ma hoc tuyt ri trn lu vc
thnh qu trnh dng chy ti ca ra lu vc.
- M hnh h thng sng: M phng qu trnh chuyn ng nc trong lng dn
trn tng on sng.
- M hnh iu tit h cha: M phng qu trnh iu tit h cha trn h thng c
cc h cha.
y l mt m hnh tng i hon chnh nn c nhiu nc trn th gii ng
dng d bo ngn hn cho vng sng khng nh hng triu, khng c nc vt. V l
thuyt, phm vi s dng m hnh ny l khng hn ch v din tch lu vc nhng thc t
thng c s dng cho cc lu vc va v nh. M hnh cho php xc nh c nhiu
c trng lu vc v nh hng ca cc h cha trn lu vc. Tuy nhin m hnh cha m
t c hin tng phc tp v c tc ng tng h ln nhau nh nc vt, chy trn b,
iu tit ca cc bi sng, chuyn ng ca nc trn cc khu ngp rng ln. ng thi
http://www.ebook.edu.vn
73
http://nuoc.com.vn
yu cu ti liu rt chi tit v vic kim nh m hnh i hi ngi s dng phi c nhiu
kinh nghim trong x l.
1.3 M hnh HEC-HMS (Hydrologic Engineering Center - Hydrologic Modeling
System)
y l m hnh thu vn ma - dng chy ca Hip hi cc k s qun s Hoa K,
rt ph bin nc ta, c th ng dng cho nhiu vng a l khc nhau nhm gii quyt
bi ton trn phm vi rng. N bao gm cung cp nc lu vc sng ln, dng chy l,
dng chy th nh hoc dng chy lu vc t nhin. Cc biu trong chng trnh
c th s dng trc tip hoc c th dng kt hp vi cc phn mm khc.
1.4 M hnh NAM (Nedbr-Afstrmnings-Model hay Precipitation-Runoff- Model).
M hnh ma ro - dng chy NAM thuc loi m hnh tt nh nhn thc thng
s tp trung ca Vin Thu lc an Mch c ng dng rt nhiu nc trong khu
vc chu nh Thi Lan, Malaysia, Philippin, n , Srilankav Vit Nam. M hnh
ny c th c dng trong bi ton phn tch thu vn, d bo dng chy l v dng
chy kit, khi phc chui s liu dng chy. V cu trc m hnh NAM cng l m hnh
dng b cha ging m hnh TANK, tuy nhin thng s hiu chnh m hnh t hn.
74
http://nuoc.com.vn
thu nng, quy hoch v lp d n qun l, khai thc h thng thu nng, qun l lu vc
v ti nguyn nc.
2.2 M hnh KOD-01 v KOD-02
M hnh KOD-01 v KOD-02 ca GS.TSKH Nguyn n Nin dng tnh thu
lc dng chy h mt v hai chiu trn h thng sng c cng trnh iu tit v ng
rung. H phng trnh Saint-Venant c s dng dng rt gn. S tnh l s
hin tam gic hn hp. S ny cho php gii cc bi ton dng khng n nh mt
chiu nh tnh ton truyn triu, truyn l, phn phi nc, tiu nc... cho mng li
sng, cha cng trnh iu tit vi phc tp bt k. M hnh c th phc v tnh ton
quy hoch d bo l v phn phi nc, phc v thit k v qun l h thng knh ti,
tiu v cc mc ch khc trong cng tc thu li nc ta.
2.3 M hnh HEC-RAS (Hydrologic Engineering Center - River Analysis System)
Mt trong nhng m hnh thun tin khi s dng l m hnh HEC-RAS do Trung
tm Thu vn Cng trnh thuc Hip hi K thut qun s M (Hydrologic Engineering
Center of US Army Corps of Engineers) xy dng. M hnh c u im ni bt l cho kt
qu r rng, c hnh v s mng li sng, cc mt ct ca tng nt sng. Cc quan h
Q~t v z~t c trnh by dng bng biu v th, ng mt nc trong sng c
m t r rng. Cc cng trnh trn sng nh cng, trn c m t chi tit vi nhiu tnh
nng tin li cho ngi s dng. M hnh HEC-RAS l m hnh tnh dng chy mt chiu
ca h thng sng. M hnh c hn ch l khng xt n lng ma ri xung cc khu
cha sau gia nhp dng chy v khng c cc loi rung h nh m hnh VRSAP.
2.4 M hnh MIKE
Gn y, mt m hnh gy c nhiu ch l m hnh thy ng lc MIKE
ca Vin thy lc an Mch (DHI). M hnh p dng vi ch sng ng lc hon ton
cp cao. Trong ch ny MIKE c kh nng tnh ton vi dng nhanh, lu lng
thy triu, hiu qu nc ng thay i nhanh, sng l, lng dn dc. Ch dng chy
cho mt on sng n c m t bng h phng trnh vi phn o hm ring Saint Venant v gii h theo phng php sai phn hu hn 6 im n. M hnh c giao din
thn thin, tin cho ngi s dng, cho kt qu r rng. Hin nay m hnh ny vn phi
c kho cng do cha c s dng rng ri.
http://www.ebook.edu.vn
75
http://nuoc.com.vn
III
A
II
Hnh 3 - 1
76
http://nuoc.com.vn
dh
+ QP
dt
(3-1)
trong :
dh
= Qdnh sng ln, xc nh trn th (4), c th xem th hnh 3 - 2;
dt
dh
:
dt
H (m)
(2)
(3)
(4)
qdng Max
(dh/dt)rmax
t (h)
dh/dt (m/h)
qrtmax
(m2)
q = xdh/dt
Hnh 3 -2
Hng dn v th:
+ th (1): l ng qu trnh mc nc gi ca trn l thit k. Trn l thit k
c thu phng t trn l in hnh (trn l in hnh l trn l t hp ln nht gia l
sng nhnh v sng ln).
+ th (2): xc nh t th (1) bng cch chia thi gian l dng v l rt thnh
cc cp thi gian dt = 1 gi. Trn trc tung (H) xc nh c dh tng ng vi dt la
dh
du dng, ngc li nhnh nc rt
dt
dh
dh
dh
mang du m. Vi nhiu cp Hi, ta v c ng H = f .
dt
dt
dt i
Ch :
http://www.ebook.edu.vn
77
http://nuoc.com.vn
- ng H = f
-
dh
dt rut max
rt
v nc rt ta v c th H =f(q).
Ch :
- th (4): hnh thnh 2 cc i, nhnh nc ln (qdng max) v nhnh nc rt
(qrt max );
- Mc nc tng ng vi tr s cc i ca lu lng nc rt (qrt max ) l mc
nc dng tnh khu cu.
Xc nh lu lng nc dnh thit k:
Trn th (4), nhnh nc rt tr s cc i (qrt max ), chnh l lu lng dnh
sng ln thit k ti v tr cu.
Bc 2: Tnh lu lng l bn thn sng nhnh ng vi tn sut thit k (Qp):
Cc trng hp tnh ton nh sau:
Trng hp 1:
Nu ti v tr cu c trm quan trc lu lng v s nm quan trc di th lu
lng thit k tnh theo phng php thng k xc sut, cch tnh c trnh by trong
Chng II. Tr s lu lng ny chnh l lu lng thit k cu, bao gm lu lng l bn
thn sng nhnh v lu lng nc dnh sng ln.
Trng hp 2:
Nu ti v tr cu s nm quan trc ngn (khng bo m iu kin nu trng
hp 1), th phi ko di chui lu lng ra thi k nhiu nm. Phng php ko di xem
hng dn Chng II. Sau tip tc tnh theo trng hp 1.
Trng hp 3:
Ti v tr cu khng quan trc lu lng, nhng thng hoc h lu cu c trm
quan trc lu lng. Trong trng hp ny li phi phn ra hai trng hp:
http://www.ebook.edu.vn
78
http://nuoc.com.vn
ln.
Mi trng hp c cch tnh sau:
- Trng hp a: Lu lng thit k ti cu tnh theo phng php lu vc tng
t, theo ti liu quan trc ca trm thu vn thng lu hoc trm thu vn h lu.
Phng php tnh lu lng theo lu vc tng t xem Chng II.
-
trong :
dh
cch tnh theo th (4), trnh by trn.
dt
Tr s
(3 - 2)
h
T
trong :
h: tc rt ln nht trong 1 ngy hoc 1 gi, m/ngy hoc m/h;
T: thi gian, bng 86400s (h tnh theo ngy) hoc 3600s (h tnh theo gi);
: h s khng u, trong 1 ngy = 1,5; trong 1 gi = 1,2;
: din tch mt nc thng lu cu ng vi mc nc thit k, m2.
Qt: lu lng nh l thit k ca bn thn lu vc sng nhnh tnh ti cu, m3/s;
b. Trnh t tnh ton:
Xc nh lu lng nh l thit k ca bn thn lu vc sng nhnh tnh ti
cu (QP):
Qp xc nh theo phng php gin tip t ma ro ra dng chy, khi:
- Din tch lu vc F 100km2, Qp tnh theo Tnh ton cc c trng dng chy
l 22TCN 220 95.
- Din tch lu vc F > 100km2, QP theo cng thc .L.Xklpski, cng thc
trit gim v.v... Cch tnh c th xem Chng II.
Xc nh din tch mt nc khu vc chu nh hng nc dnh sng ln
pha thng lu cu ng vi mc nc dnh thit k ().
- C th da vo bn (da vo ng ng mc) xc nh phm vi nh
hng dnh.
http://www.ebook.edu.vn
79
http://nuoc.com.vn
Z
lA
= f 1
ho
ho
Z
f A
ho
(3- 3)
trong :
io: dc bnh qun lng sng nhnh;
lA: khong cch t cu n ca sng, m;
Z1: hiu s gia mc nc dn ngc v mc nc tng ng vi ho ti ca sng,
m;
ZA: hiu s gia mc nc dn ngc v mc nc tng ng vi ho ti tim cu, m;
ho: su bnh qun ca sng nhnh, khng k nc dn ngc, m
ho =
BT K T + BP K P + ch
B BT K T + B BP K P + Bch
(3- 4)
80
http://nuoc.com.vn
f(Z/ho)
2
0.0067
0.1452
0.2444
0.3222
0.3863
0.4411
0.4889
0.5316
0.5701
0.6053
0.6376
0.6677
0.6958
0.7222
0.7472
0.7708
0.7933
0.8148
0.8353
0.8550
0.8739
0.8922
0.9098
0.9296
0.9434
0.9595
0.9751
0.9903
1.0051
1.0195
1.0335
1.0473
Z/ho
1
0.170
0.175
0.180
0.185
0.190
0.195
0.200
0.205
0.210
0.215
0.220
0.225
0.230
0.235
0.240
0.245
0.250
0.255
0.260
0.265
0.270
0.275
0.280
0.285
0.290
0.295
0.300
0.305
0.310
0.315
0.320
0.325
f(Z/ho)
2
1.0608
1.0740
1.0869
1.0995
1.1119
1.1244
1.1361
1.1497
1.1595
1.1709
1.1821
1.1931
1.2040
1.2448
1.2254
1.2358
1.2461
1.2563
1..2664
1..2763
1.2861
1.2958
1.3054
1.3149
1.3243
1.3336
1.3428
1.3519
1.3610
1.3700
1.3789
1.3877
Z/ho
1
0.330
0.335
0.340
0.345
0.350
0.355
0.360
0.365
0.370
0.375
0.380
0.385
0.390
0.395
0.400
0.405
0.410
0.415
0.420
0.425
0.430
0.435
0.440
0.445
0.450
0.455
0.460
0.465
0.470
0.475
0.480
0.485
f(Z/ho)
2
1.3964
1.4050
1.4136
1.4221
1.4306
1.4390
1.4473
1.4556
1.4638
1.4720
1.4801
1.4882
1.4692
1.5041
1.5111
1.5197
1.5275
1.5353
1.5430
1.5507
1.5583
1.5659
1.5734
1.5809
1.5884
1.5958
1.6.32
1.6106
1.6179
1.6252
1.6324
1.6396
Z/ho
1
0.490
0.495
0.500
0.505
0.510
0.515
0.520
0.525
0.530
0.535
0.540
0.545
0.550
0.555
0.560
0.565
0.570
0.575
0.580
0.585
0.590
0.595
0.600
0.605
0.610
0.615
0.620
0.625
0.630
0.635
0.640
0.645
f(Z/ho)
2
1.6468
1.6540
1.6610
1.6682
1.6753
1.6823
1.6893
1.6963
1.7032
1.7101
1.7170
1.7239
1.7308
1.7376
1.7444
1.7512
1.7589
1.7647
1.7714
1.7781
1.7848
1.7914
1.7980
1.8046
1.8112
1.8178
1.8243
1.8308
1.8373
1.8438
1.8503
1.8567
Z/ho
1
0.650
0.655
0.660
0.665
0.670
0.675
0.680
0.685
0.690
0.695
0.700
0.705
0.710
0.715
0.720
0.725
0.730
0.735
0.740
0.745
0.750
0.755
0.760
0.765
0.770
0.775
0.780
0.785
0.790
0.795
0.800
0.805
f(Z/ho)
2
1.8631
1.8695
1.8759
1.8823
1.8887
1.8951
1.9014
1.9077
1.9140
1.9203
1.9266
1.9329
1.9392
1..9455
1.9517
1.9579
1.9641
1.9703
1.9765
1.9827
1.9888
1.9949
2.0010
2.0071
2.0132
2.0193
2.3243
2.0315
2.0375
2.0435
2.0495
2.0555
Z/ho
1
0.810
0.815
0.820
0.825
0.830
0.835
0.840
0.845
0.850
0.855
0.860
0.865
0.870
0.875
0.880
0.885
0.890
0.895
0.900
0.905
0.910
0.915
0.920
0.925
0.930
0.935
0.940
0.945
0.950
0.955
0.960
0.965
f(Z/ho)
2
2.0615
2.0675
2.0735
2.0795
2.0855
2.0915
2.0975
2.1035
2.1095
2.1154
2.1213
2.1272
2.1331
2.1390
2.1449
2.1508
2.1567
2.1625
2.1683
2.1742
2.1800
2.1858
2.1916
2.1974
2.2032
2.2090
2.2148
2.2206
2.2264
2.2322
2.2380
2.2438
Z/ho
1
0.970
0.975
0.980
0.985
0.990
0.995
1.000
1.100
1.200
1.300
1.400
1.500
1.600
1.700
1.800
1.900
2.000
2.100
2.200
2.300
2.400
2.500
2.600
2.700
2.800
2.900
3.000
3.500
4.000
4.500
5.000
f(Z/ho)
2
2.2496
2.2554
2.2611
2.2688
2.2725
2.2782
2.2839
2.3971
2.5083
2.6879
2.7264
2.8337
2.9401
3.0458
3.1508
3.2553
3.3594
3.4631
3.5664
3.6694
3.7720
3.8745
3.9768
4.0789
4.1808
4.2826
4.3843
4.8891
5.3958
5.8993
6.4020
V tr cu
HC
Ca sng
ho
M
ZA
Z1
http://www.ebook.edu.vn
81
http://nuoc.com.vn
b. Th d tnh ton
u bi:
Bi gii:
Z 1 3,13
=
= 0,6
ho 4,68
Z
Tra biu Tpliuliman (bng 3-1) c: f 1 = 1,888
ho
Lp cc tr s c vo cng thc (3-3) c:
Z
2400
= 1,8887 f A
0,000336
4,68
ho
Z
suy ra: f A = 1,8887 0,1725 = 1,716
ho
- Tra bng 3-1, tm ngc li c:
ZA
Z
= A = 0,54
ho 4,68
- T rt ra ZA = 4,68. 0,54 = 2,53m
http://www.ebook.edu.vn
82
http://nuoc.com.vn
Qcau
F
= Qdap cau
F
dap
0 , 50
(3-6)
trong :
Qcau : lu lng ti v tr cu ng vi tn sut thit k, m3/s;
Q dap: lu lng thit k ca h cha, c cng tn sut vi tn sut lu lng thit
k cu, s liu ny thu thp t cc c quan chc nng thit k hoc qun l p, m3/s;
Fcau; Fdap: din tch lu vc tnh ti cu v ti p, km2;
3.2.2. Cu nm h lu p vnh cu
a. Trng hp 1:
Khi v tr cu cch p nc rt gn, gia khng c dng nhnh ln chy vo, th
lu lng thit k di cu c th ly bng lu lng thot qua p c cng tn sut vi
tn sut thit k cu
b. Trng hp 2:
i vi h cha nc, nu sau khi h cha nc b bi y, khng c bin php x
l, khng s dng h na, th lu lng thit k cu tnh theo iu kin thin nhin (coi
nh khng c h).
c. Trng hp 3:
Nu v tr cu cch p tng i xa, gia c nhiu dng nhnh gia nhp, th lu
lng thit k ti cu c th tnh theo cng thc sau:
Phng php chp ng qu trnh
- Trn cng mt h trc to : v ng qu trnh thot l ca h v ng qu
trnh lu lng l ca lu vc pha h lu h, t tnh c lu lng thit k.
- Nu khong cch gia v tr p n cu l L, th thi gian truyn l t im bt
u ng qu trnh l thot qua h cha vi ng qu trnh l ca lu vc h lu p
ti cu s l t = L/V, trong : V l lu tc bnh qun lng sng trong on sng t p
ti cu. V th tr s sau khi chp ng qu trnh khng nm trong nh cao nht ca 2
ng qu trnh.
Phng php ny tng i chnh xc v hp l, nhng trng hp thng thng
ng qu trnh lu lng l khu vc t nc pha h lu h rt kh thu thp nn ng
dng b hn ch. V vy kin ngh v theo cng thc ng qu trnh khi qut ca
.L.Xclpski:
- Nhnh ln:
t
Qt = Qm
tl
- Nhnh xung:
t t
Qt = Qm x
t
x
(3 - 7)
n
(3 -8)
trong :
Qt: lu lng thi im t. i vi nhnh ln t k t lc bt u ln n nh l,
nhnh xung t k t nh l n chn l, m3/s;
http://www.ebook.edu.vn
83
http://nuoc.com.vn
3,6v
(gi)
K=
Qc
Qn
(3 - 9)
trong :
Qc: lu lng thit k sau khi cc dng nhnh nhp li thnh dng chnh, m3/s ;
Qn : tng lu lng thit k c cng tn sut ca cc dng nhnh, lc cha xy
h.
Ch : K lun lun nh hn 1 sau khi xy h cha nc. Gi thit tr s ny vn
khng thay i, th lu lng thit k ti v tr cu c th tnh theo cng thc:
Q P' = K ( QT + Qc )
(3 - 10)
trong :
Qc: lu lng khu gia (t p n cu), m3/s ;
QT: tng lu lng tho t h qua p, m3/s. S liu ny do c quan c t cch
php nhn ca thu li, thu in cung cp. Nu khng c s liu thit k th QT c th
tnh gn ng theo cng thc sau:
QT = Qp[1-(Wm/Wc)]
(3 -11)
(3 -12)
http://www.ebook.edu.vn
84
http://nuoc.com.vn
Bo, Ho, Lo: chiu rng mt nc, chiu su ln nht v chiu di ngp tng ng
vi mc nc dng bnh thng, m;
Wc: tng th tch dng chy (cch xc nh Wc khi c ti liu quan trc lu lng,
da vo ng Q=f(t) thit k xc nh, trng hp khng c ti liu quan trc Wc xc
nh theo phng php gin tip t ma ra dng chy (xem chng II).
Phng php ny rt n gin, c ngha s dng nht nh, nhng trong gi
nh tr s K khng thay i trc v sau khi xy h l khng ph hp vi tnh hnh thc
t. V sau khi xy h trn dng nhnh thi gian ko di lin tc ca nh l trn ng
qu trnh chy ra tng i di (gn ging hnh thang) lu lng ln nht v tr cu xp
x vi tng s lu lng nh l ca cc dng nhnh. Cn trng hp t nhin, do thi
gian ko di lin tc, nh l m cc dng nhnh tng i ngn th ng biu din qu
trnh lu lng khng ng nht nn lu lng trn dng chnh sau khi hp dng thng
nh hn tng lu lng nh l ca cc dng nhnh
- Tr s K khi phi nh hn tr s K sau khi xy h, cn lu lng thit k tm
c c xu th nh i.
Th d:
Phn b dy h cha nc trong lu vc thnh hnh qut nh hnh 3 - 4, ln lt tm c
lu lng ln nht P =2%, sau khi c iu tit h cha nc 3 mt ct 1, 2, 3... ghi cc s
liu bit v cc kt qu tnh ton vo bng sau:
S hiu mt
ct
Din tch lu
vc F(km2)
1
2
3 (b phn)
10,00
30,00
Tng cng
46,00
Lu lng ln
nht Q(m3/s)
16,50
35,00
12,00
Q =63,50
47,00
Tng th
tch dng
chy W(m3)
182
810
52
Dung tch iu
tit ca h
Wm(m3)
132
585
Lu lng sau
khi iu tit
QT(m3/s)
4,50
9,80
12,00
Q =26,30
1044
F
=10Km2
3
F=6km2
F= 50Km2
Hnh 3 4
B tr dy h cha nc trong lu vc thnh hnh qut
Lu lng mt ct 1 sau khi iu tit trong h:
QT1 = 16,5(1 - 132/182) = 4,50m3/s
Lu lng mt ct 2:
QT2 =35,00(1-585/810) =9,80m3/s
H s gim nh:
http://www.ebook.edu.vn
85
http://nuoc.com.vn
F1
F2
F3
F4
4
(3- 13)
(1 K k )Fk
F
(3-14)
trong :
QP: lu lng thit k ti v tr cu trong iu kin thin nhin, m3/s;
Kn: h s iu tit lu lng ti v tr cu;
Fk: din tch t nc khng ch ca h, km2;
F: din tch t nc ton phn pha thng lu v tr cu, km2;
Kk: h s iu tit lu lng ca h nc, bng t s gia lu lng h thot ra
vi lu lng nc chy vo h, cn c vo ti liu thc t xc nh hoc tra bng 3
2.
http://www.ebook.edu.vn
86
http://nuoc.com.vn
Bng 3-2
100 Fk
5
F
10
15
20
Kk
0,97
0,96
0,94
0,99
25
0,93
30
35
40
45
50
60
70
80
90
100
0,91
0,90
0,88
0,87
0,85
0,82
0,79
0,76
0,75
070
(3 -15)
trong :
Bn: chiu di p nc ven theo ng mp nc pha thng lu, khi h cha
nc ti mc nc cc hn, m;
HH: chnh lch mc nc thng h lu trc khi v p, m;
Knp: t s xt ti chiu di c th v v chiu di p Bn, ng thi xt ti h s
bp hp mt bn, quy nh nh sau:
-
WQn
W o + Q n L p
(3 -16)
trong :
http://www.ebook.edu.vn
87
http://nuoc.com.vn
(3-17)
Bng 3-3
Dng sng c nc chy thng xuyn
Th
t
1
2
3
4
5
6
7
8
Loi sng
dc on sng
truyn sng
0,0001 0,0005
0,00005 0,0001
0,0005 0,005
0,0001 0,0005
0,005 0,05
0,0005 0,005
0,05 0,01
0,005 0,05
Sng nh nc cn
Sng va nc cn
Sng nh vng ng bng
Sng va vng ng bng
Sng nh vng trung du
Sng va vng trung du
Sng nh vng ni
Sng va vng ni
Tr s
1,50
1,25
1,00
0,80
0,65
0,50
0,40
0,35
Bng 3-4
Dng sng c nc chy theo ma
Th t
1
2
3
4
Tr s
1,25
1,00
0,90
0,80
Qn
2Q 2 n 2
1 + 2n 2 X
W Io
(3 18)
trong :
Qn: lu lng v p, m3/s;
n: h s nhm;
W: th tch nc thot i do v p, m3;
I0: dc mt nc l;
X: khong cch t ch p b v n im tnh ton, m.
http://www.ebook.edu.vn
88
http://nuoc.com.vn
X min
1
1
W 2 I o2 2 2
Qn
Q
=
2
2n
(3-19)
X
L
Hnh 3 -6
Khi v p, nu lng sng h lu p nc pht sinh l cng mt lc th nh l
gim xung, lu lng v p v th tch nh l thot i cng tng ng gim i. Gi
nh Qx 0,05Q, khi nh hng nh l v p rt nh nn:
Xmin = W2I2 [(400/Q2) - (1/Q2n)]/(2n2) 200W2I2o/(Q2n2)
X
(3- 20)
HH
Mt nc l trc khi v p
Hnh 3 - 7
http://www.ebook.edu.vn
89
http://nuoc.com.vn
W1 (Qn q n )
Wo W 2
(3 - 21)
trong :
Wo v Qn : ngha nh trn;
W1: dung tch h cha thng lu v tr cu, m3;
W2: dung tch h cha h lu v tr cu khi cao mc nc bng cao thp
nht y sng mt ct v tr cu, m3;
qn: lu lng v ca h cha nc tnh theo cng thc (3-16), trong cng thc ny
tnh chnh lch ct nc (HH) da vo cao thp nht ch mt ct v tr cu, vi mt ct
p nc, m3/s.
Nu tr s W2 vi qn khng ln (khi chnh lch cao thp nht ch mt ct v tr
cu vi mt ct p rt nh), c th n gin cng thc (3-21) theo dng sau y:
Qn =W1Qn/Wo
(3 - 22)
3.3. Tnh ton dng chy trong khu vc nh hng ca thu triu
Triu dng v triu rt lm thay i mc nc v lu lng trong sng. Ngoi ra
cn lm thay i lu tc v hng chy. Khi triu dng to nn dng chy chm tm thi
v c hng ngc li. Khi triu xung nc rt tc tng ln.
Dng triu ln thay i ngc vi dng triu xung khng cng lc trn ton mt
ct m t y ln mt, t b n gia dng. Trong mt s gi ca pha triu dng rt c
th quan st thy hai dng chy ngc nhau.
3.3.1. Tnh lu lng v mc nc tnh ton, khi khng c ti liu quan trc
a. Lu lng triu dng (Qd):
Qd = Q p %
Wo
3600t d
(3 - 23)
Qd = Q p % +
Wo
3600t r
(3 - 24)
trong :
QP: lu lng bn thn ng vi tn sut thit k, m3/s;
td: thi gian trung bnh triu dng trong ma l, khng nh hn 15 ngy m, h;
tr: nh trn i vi triu rt, h;
Wo: th tch triu dng, m3, xc nh theo cng thc sau:
http://www.ebook.edu.vn
90
http://nuoc.com.vn
Wo = 0,33Ldhd(Bc+BL)+Kd
(3 - 25)
(3 - 26)
i =1
(3 - 27)
trong :
HP: mc nc ln nht ng vi tn sut thit k, tnh theo chnh l thng k lit
nhiu nm ca mc nc ln nht hng nm do tc ng ca t hp l v triu, m;
Kh: h s xt ti kh nng khng trng lp hng nm ca nh l v triu, ph
thuc vo s nm quan trc, tra bng 3 5.
hmax; hmin: chnh lch mc nc ln nht v nh nht ca triu dng, m;
hd: s tng sng triu ph thuc vo lc gi cng hng, ly bng (0,70 1,20)hd.
Bng 3-5
Bng tra Kh
S nm quan trc
Kh
<5
5 10
10 30
30 50
>50
0,40
0,30
0,20
0,10
3.3.2. Tnh lu lng thit k cu trn sng nh hng thu triu khi c ti liu quan
trc
a. V ng cong quan h QP =f(H)
sng c nh hng thu triu hon ton khc vi sng trng thi t nhin khi
mc nc cao nht sinh ra lu lng ln nht, v mt ct thot nc rt ln, lu tc tng
ng gim nh, nn cha chc l trng hp khng ch nguy him nht i vi khu
cu. Ngc li khi lu lng tnh ton tng i nh, mc nc thp hn, c th tr
thnh lu lng tnh ton khng ch khu cu. Cng mt lu lng c th xut hin
gii hn di trong phm vi bin mc nc, lu tc tng ng ln nht xut hin
trng hp bt li nht vi khu cu. Do em mc nc gii hn di tng ng
http://www.ebook.edu.vn
91
http://nuoc.com.vn
Q P'
(3 - 28)
W
P + n n
WP
trong :
p, n: din tch thot nc lng, bi sng ng vi mc nc thit k, m2;
Wp;Wn: sut phn phi lu lng lng v bi sng, W = C R ;
C: h s Sdi, C= (1/n)Ry; y ly theo Maninh y =1/6;
n: h s nhm lng v bi sng, tra bng;
R: bn knh thu lc, R =/ . Trong : - din tch, - chu vi t;
Cui cng c W= (1/n)R2/3
Qp: lu lng tng ng vi H, tra trn ng quan h Q=f(H) (hnh 38)
T tnh ra c ng cong quan h gia lu tc vi mc nc. C th xut
hin 3 trng hp sau:
Khi nc rt su, lu lng nh, tt c lu tc cc im trn ng V =f(H)
u nh hn lu tc khng xi cho php ca t, Vp< Vox, xem hnh 3-9.
H
Qp = f(H)
+ + + + + + + + + + + ++++ +
+ + + + + + + + + +++++++
+ + + + + + + + + +++++++
+ + + + + + + + ++++ +++
+ + + + + + + + +++++++
+ + + + + + + ++ +++++
+ + + + + + +++++++
+ + + + + + +++++
Q100
V
Hnh 3-9
Hnh 3 8
Vox = V1h0,2
(3 - 29)
trong :
V1: lu tc cho php khng xi ca t, khi chiu su l 1 mt, tra bng 1 v 2 ph
lc 4 1, chng IV;
h: chiu su thu trc, m;
http://www.ebook.edu.vn
92
http://nuoc.com.vn
H
H
Mc nc triu thp
Mc nc triu thp
V
Hnh 3-10
Vmax
Hnh 3-11
- Lu tc khng ln, khi thay i hng nc khng pht sinh xi nghim trng,
nh hng an ton ca nn ng;
-
lp;
http://www.ebook.edu.vn
93
http://nuoc.com.vn
( 3 -30)
(ph)
(3- 31)
trong :
L1: khong cch gia 2 mt ct, km;
: thi gian cn thit ca con l i 1km theo sng tnh bng pht (tra bng 3- 6).
Ti v tr mt ct h lu, thi gian bt u c l so vi mt ct thng lu chm
mt thi gian l . Thi gian tnh theo lu lng bnh qun ca l, lu lng bnh qun
l lu lng ln nht trong ng qu trnh lu lng nhn vi h s bng 0,60. C th
tnh theo khong cch thng gia 2 im nhn vi sut ng cong l 1,25. Gi nh mt
ct thot nc dng hnh tam gic c mi dc b l 1:5.
Trong phm vi L1 gia 2 mt ct gi nh lng sng cha c th tch chy l
L1W (1000m3), W: l din tch bnh qun ca 2 mt ct thng h lu. Th tch ny chnh
l yu t thc y hin tng trn ca con l. Lc thi gian thng qua ca nh l
nn tng thm:
1
t +
t
(3- 32)
trong :
t: ton b thi gian t lc bt u c dng chy ti nh l. cho th tch nc l
khng thay i nn gim nh tung ca lu lng :
=
t
t +
(3 - 33)
Phng php ny khng nhng thch hp vi tnh hnh trn m khi c 2 hoc trn 2
cu cng nhp mt. Trong trng hp ny nu sng men theo tuyn c th cha mt b
phn nc l v c hin tng trn ca nh l th cng c th p dng.
http://www.ebook.edu.vn
94
http://nuoc.com.vn
Bng 3 6
Bng tra tr s ca : thi gian cn thit chy ca mi 100m (pht)
Th
t
Q
(m3/s)
mL
10
15
20
50
100
200
10
500
11
1000
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
25
20
15
10
1
4,6
5,5
6,6
6,6
4,1
4,8
5,9
5,9
3,7
4,4
5,4
5,4
3,4
4,0
5,0
5,0
3,0
3,60
4,50
4,50
2,8
3,4
4,2
5,6
2,2
2,7
3,3
4,4
1,9
2,3
2,7
3,7
1,5
1,9
2,3
3,2
1,10
1,20
1,70
2,30
0,96
1,10
1,40
0,90
2
3,5
4,1
5,1
6,9
3,1
3,6
4,5
6,1
2,8
3,8
4,1
5,6
2,6
3,0
3,7
5,1
2,3
2,8
3,4
4,6
2,1
2,6
3,2
4,3
1,7
2,1
2,5
3,4
1,4
1,8
2,1
2,8
1,2
1,4
1,8
2,4
0,93
1,10
1,40
2,00
0,81
0,98
1,10
1,60
60
0,97
1,2
1,5
2,0
0,85
1,0
1,3
1,7
0,78
0,93
1,2
1,6
0,70
0,85
1,1
1,4
0,65
0,77
0,95
1,30
0,60
0,72
0,88
1,20
0,46
0,56
0,66
0,96
0,40
0,46
0,57
0,82
0,35
0,40
0,50
0,68
0,28
0,33
0,40
0,54
0,23
0,27
0,33
0,45
100
0,85
0,95
1,20
1,60
0,75
0,80
1,0
1,4
0,70
0,78
0,94
1,30
0,63
0,71
0,85
1,20
0,55
0,64
0,77
1,10
0,50
0,58
0,74
1,00
0,40
0,45
0,57
0,82
0,30
0,35
0,50
0,67
0,29
0,34
0,41
0,56
0,22
0,26
0,33
0,45
0,19
0,22
0,28
0,38
95
http://nuoc.com.vn
Th d:
Q1% =100m3/s; L1 =4,3km; ml =20; io =7%o; t = 68pht.
Gii: Tra bng 3 6 c 100 = 1,1pht/100m
Vy thi gian con l i c 1 km (1000m) l 1000 =1,1.(1000/100) = 11 pht
Hay 1km = 1,1.10 = 11 pht
=11. 4,3 = 47,3pht
= 68/(68+47,3) = 0,59. Tnh c: Q1% = 0,59x100= 59m3/s
m
= K
60 60 24 T n 15
(3 - 34)
trong :
m: nh mc lng nc cn thit cho mt tn la, theo lp t;
T: thi gian cn thit cho din tch c ti, ngy m;
: din tch c ti trong thi gian T, ha;
n = Q/Q: lu lng tnh ton theo s ha c ti/lu lng theo iu tra hnh thi
n: c th dng h s c ch cc mng mng ln cn, hoc c quan qun l
thu nng.
Ch : s liu ca cc thng s trong cng thc trn khai thc ti cc c quan
qun l thu li.
3.4.4. Tnh lu lng khu vc c hin tng cacst
Hin tng cacst phn nhiu xut hin khu vc ni vi. Khi dng chy qua
khu vc c cacst th mt b phn hoc ton b nc chy vo hang cacst tr thnh
dng chy ngm, v vy lu lng pha h lu khu vc c cacst nh i r rt.
Tm lu lng nc chy ra t cacst c th dng phng php ca Vin thit k 2
Trung Quc bin son c gii thiu di y:
u tin phi xc nh c mc nc l lch s ca mt nm no khu vc h
lu cacst. Ca hang cacst c b ngp hay khng, ng thi thng h lu hang cacst
cn o mt ct hnh thi tnh ton lu lng.
Gi thit:
Q1: lu lng pha thng lu hang cacst, tnh theo phng php hnh thi hay
lu vc.
http://www.ebook.edu.vn
96
http://nuoc.com.vn
Q2: lu lng khe sui pha h lu hang cacst, dng phng php hnh thi tnh
ra.
Nh vy lu lng cn li trong lu vc s l : Q = Q1 - Q2
Nu ca vo v ca ra ca hang cacst chnh nhau rt ln m ca vo nc ngp
cn nng, th cho Qo l mt hng s. Ngc li chnh nhau gia 2 ca vo v ca ra
ca hang cacst chnh nhau khng ln m nc ngp ca vo tng i su th phi
iu tra nhiu trn l lch s tm ra quan h gia lu lng cacst vi chiu su nc
Qo =f(H).
Do nh hng ca cacst nn nhng gi tr CV, Cs, Qbq ca dng sng pha h lu
vng cacst u c thay i ln, cho nn khng th dng phng php thng thng
tnh lu lng theo tn sut thit k. Ch c th sau khi tnh c, dng lu lng ng vi
tn sut thit k pha thng lu hang cacst ri tr i lu lng thot ra t cacst lm lu
lng thit k pha h lu.
n;
- Mc nc l khng ngp bi hoc ngp rt t;
- on sng tng i thng;
- Mt ct lng sng khng c trng hp xi bi hng nm;
- H lu khng c hin tng nc chy ngc hoc c k p, vt ni lm tc
dng nc;
- Khng c hin tng dng bn .
b. Cc bc nghim chng iu tra nh sau:
iu tra mc nc l lch s v xc nh tn sut tng ng bng cch hi nhn
dn.
C hai phng php xc nh tn sut l lch s:
-
97
http://nuoc.com.vn
gii;
- H lu khng c hin tng nc trn ngc, khng c p, khng c vt ni
tri, hoc nguyn nhn no tc on sng dn n nc dnh cao;
-
Khng c dng bn ;
chng;
b. Cc bc nghim chng nh sau:
iu tra thu thp ti liu:
- iu tra mc nc l cao nht lch s pha thng lu cu (ch 1/4 nn, hoc
u cui tng cnh, ch chn dc nn ng);
-
Loi cu cng, khu tnh cao, dc lng sng, cao ca ra vo, tnh hnh
xy lt di cu v chiu di cng v.v...
-
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
1,0
1,2
1,5
0,8
1,37
1,25
1,16
1,13
1,11
1,07
1,1
1,57
1,37
1,23
1,20
1,16
1,09
1,3
1,77
1,49
1,29
1,25
1,19
1,11
1,5
1,98
1,60
1,35
1,30
1,23
1,13
1,7
2,20
1,71
1,41
1,34
1,26
1,15
1,85
2,39
1,80
1,45
1,37
1,28
1,16
2,0
2,57
1,90
1,49
1,41
1,31
1,18
2,3
3,04
20,9
1,58
1,47
1,36
1,20
2,6
3,50
2,28
1,65
1,53
1,41
1,22
2,9
4,19
2,50
1,73
1,59
1,46
1,24
Th d:
Cho 10 cu cng c cc lu vc ca mt tuyn ng, tr s =QH/Qm v s liu tnh
ton nh bng sau:
K hiu
cng trnh
10
=QH/Qm
0,25
0,50
0,30
0,15
0,10
0,15
0,66
0,35
0,80
0,20
K =/cp
0,74
1,47
0,88
0,44
0,29
0,44
1,77
1,03
2,35
0,59
K-1
(K 1)2
-0,26
0,07
0,47
0,22
-0,42
0,01
-0,56
0,31
-0,71
0,50
-0,56
0,31
0,77
0,59
0,03
0,00
1,35
1,82
-0,41
0,17
bng trn c:
= 3,4 ; (Ki -1)2 = 4,6 ; cp = 3,4/10 = 0,34; Cv = [ (Ki -1)2/(n-1)]0,5 = 0,67
99
http://nuoc.com.vn
sng.
4.2.3. Cng thc xc nh khu cu
Cng thc xc nh din tch thot nc cn thit di cu c dng:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
c = Q / PVch
(4-1)
trong :
c: din tch cn thit thot nc di cu trc khi xi ng vi mc nc tnh
ton, m2;
Q: lu lng tnh ton ng vi tn sut thit k, m3/s;
: h s thu hp dng chy do m v tr cu, xc nh theo bng 4-1;
P: h s xi cho php ln nht ly theo bng 4-2;
Vch: tc trung bnh dng chy lng sng lc t nhin ng vi l thit k, da
vo ti liu thc o hoc cng thc kinh nghim, m/s. C th tham kho gi tr Vch theo
kinh nghim ca Listvan bng 4-3.
Bng 4-1
H s thu hp dng chy do m v tr cu
Th Vch.
t (m/s)
13
16
18
21
25
30
42
52
63
106
124
200
<1
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
0,96
0,97
0,98
0,98
0,99
0,99
0,99
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,5
0,94
0,96
0,97
0,97
0,97
0,98
0,99
0,99
0,99
0,99
1,00
1,00
1,00
0,93
0,94
0,95
0,96
0,97
0,97
0,98
0,98
0,99
0,99
0,99
0,99
1,00
2,5
0,90
0,93
0,94
0,95
0,96
0,96
0,97
0,98
0,98
0,99
0,99
0,99
1,00
0,89
0,91
0,93
0,94
0,95
0,96
0,96
0,97
0,98
0,98
0,99
0,99
0,99
3,5
0,87
0,90
0,92
0,93
0,94
0,95
0,96
0,97
0,98
0,98
0,99
0,99
0,99
0,85
0,88
0,91
0,92
0,93
0,94
0,95
0,96
0,97
0,98
0,99
0,99
0,99
Bng 4-2
H s xi cho php P
Lu lng nguyn t ti cu khi cha xi v
o rng lng sng, q (m3/sm)
10
15
20
H s xi cho php P
2,20
2,10
1,70
1,40
1,30
1,25
Bng 4-3
Tc trung bnh dng chy lng sng iu kin t nhin ng vi l tn sut 1%
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
t khng dnh
M t
d (mm)
1 Ct nh cha bn
0,15
2 Ct nh v t ct pha st 0,50
3 Ct nh v ln si
1,00
4 Ct to ln si
2,50
5 si ln ct to
6
6 cui nh ln si v ct
15
7 Cui nh ln si ct
25
8 Cui ln ln si
60
9 Si nh ln si cui
140
10 Si ln ln cui
250
11 Cui trung bnh v nh
450
12 Cui ln
750
t dnh
M t
kh
(T/m3)
13 St nho v st pha ct
1,00
14 St va v st pha ct
1,40
15 St mn v st pha ct
1,80
3
0,67
0,86
1,05
1,30
1,57
1,95
2,33
2,77
3,36
3,96
4,60
5,31
4
0,75
0,96
1,19
1,45
1,74
2,12
2,56
3,00
3,62
4,24
4,88
5,60
5
0,83
1,05
1,29
1,59
1,90
2,28
2,74
3,19
3,85
4,51
5,15
5,87
6
0,90
1,13
1,38
1,69
2,01
2,41
2,90
3,35
4,03
4,70
5,35
6,07
hbq (m)
8
1,01
1,28
1,55
1,88
2,22
2,64
3,14
3,64
4,39
5,04
5,70
6,45
0,82
1,11
1,48
0,97
1,28
1,67
1,10
1,41
1,80
1,22
1,53
1,92
1,31
1,63
2,03
1,49
1,80
2,21
10
1,11
1,39
1,71
2,05
2,42
2,84
3,37
3,90
4,65
5,43
12
1,20
1,50
1,84
2,20
2,57
3,02
3,57
4,12
14
1,28
1,61
1,95
2,34
2,72
3,20
16
1,35
1,70
2,04
2,46
1,65
1,95
2,36
1,77
2,07
2,48
1,89 2,00
2,18
18
1,41
1,78
Ghi ch: Khi i thnh tn sut l thit k khc, s ghi trong biu phi nhn vi h
s . Tr s c xc nh qua biu trn hnh 4-1.
P (%)
(4-2)
4.3. Xi di cu
4.3.1. Phn bit ba loi xi c th gy nguy him cho cu vt sng
i vi cu vt sng, xi ton din di cu thng bao gm ba loi c bn:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(4-3)
trong :
hxtr.: chiu su dng nc ti tr sau xi cc b tnh t mc nc thit k, m;
hxtn.: chiu su dng nc ti tr sau xi t nhin ( xt ti kh nng bin dng t
nhin ca lng sng) tnh t mc nc thit k, m;
hxch.: chiu su xi chung do cu thu hp dng chy, m;
hxcb.: chiu su h xi cc b ti chn tr, m.
4.3.2. Nguyn nhn gy xi v cch xc nh chiu su ca ba loi xi
a. Xi t nhin
Cc yu t gy ra s thay i lu di cao lng sng c th l , h cha, s
thay i a hnh trong qu trnh s dng t trn lu vc (qu trnh th ho, vic tn
ph rng v.v...), vic knh hoc cng ho on cong (t nhin v nhn to), s thay i
cao lng sng h lu, s h thp dn dn lng sng, s lm lch hng dng chy
ni phn lu hoc nhp lu i vi on sng, s bo mn t nhin h thng sng, s
chuyn ng ca on cong, v tr cu lm nh hng ti hnh dng sng. Cc tc ng
hnh thi trc tip cng c th do hot ng ca con ngi gy nn.
c c chiu su xi t nhin, c th lin h vi tt c cc c quan lin quan
ti sng ngi tm hiu nhng ti liu v qu trnh lng sng v ang thay i, v d
bo s thay i tim n ca n trong tng lai.
Nu khng c ti liu hin c hoc cn d bo cho tng lai, c th nh gi s
thay i cao lng sng lu di qua phn tch cc nguyn tc cu trc sng ngi (xem
Chng VI).
b. Xi chung
Xi chung lng dn t nhin hoc khu vc cu c lin quan ti s chuyn ng
ca vt liu y v b sng trn ton b hoc phn ln b rng sng, l kt qu gia tng
ca tc dng chy v ng sut tip y sng.
S thu hp dng chy do nn ng dn u cu chon vo bi hoc lng chnh l
nguyn nhn ch yu nht ca xi chung.
Cc yu t khc c th gy ra xi chung l: s thu hp dng chy t nhin; nn
ng p dn vo cu lm thu hp dng chy; c, rc chn dng chy; hoc lp ph thc
vt mc trn phn lng dn hoc bi sng v.v...
Xi chung xy ra khi mt ct dng chy l b thu hp do c hai nguyn nhn: t
nhin hoc do cu. V dng chy c tnh lin tc nn khi gim nh tit din dng chy, s
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
lm tng lu tc trung bnh v ng sut tip y trn on sng b thu hp. V th, khi c
s gia tng lc o xi khu vc thu hp dng chy th s c cc vt liu y b dng
nc mang i nhiu hn l c mang t thng lu v. Khi cao y sng h xung,
din tch thot nc tng ln, lu tc dng nc v ng sut tip y s gim i cho n
khi t c s cn bng tng i: lng vt liu y c dng nc mang n tng
ng vi lng vt liu y b dng nc mang i; hoc ng sut ct y c gim i
ti tr s m khng c vt liu y b dng nc mang i.
C hai dng i vi xi chung v xi cc b l xi nc trong v xi nc c.
Xi nc trong xy ra khi khng c chuyn ng bn ct y trong dng chy
thng lu cu hoc vt liu y c vn chuyn t thng lu v dng l lng t hn
kh nng mang bn ct ca dng chy. tr hoc m, s gia tng dng chy v cc xoy
c to ra do s chon ch lm cho vt liu y xung quanh chng chuyn ng.
Cc tnh trng xi nc trong in hnh bao gm: sng, sui c vt liu y dng
th; sng, sui c dc bng phng trong qu trnh dng chy mc nc thp; c s
lng ng cc b ca vt liu y ln hn nhng phn t ln nht m dng nc c th
vn chuyn i ( l trng hp c bit ca tnh trng ny); y sng, sui c cu
to bng lp vt liu th; cc lng dn hoc khu vc b sng, sui c thc vt che ph.
Xi nc c xy ra khi c vn chuyn vt liu y t on sng thng lu v
khu vc cu.
Trong qu trnh xy ra l, cc cu vt qua dng sng c vt liu y th thng
c: xi nc trong lu lng thp, xi nc c lu lng cao, v sau xi nc
trong ng vi lu lng thp hn trong giai on nc rt. Xi nc trong t ti gi tr
cc i ca n qua thi k di hn l xi nc c. S d nh vy l v xi nc trong
phn ln xy ra trong dng chy c vt liu th.
Du hiu phn loi ni trn c th c p dng i vi lng sng khng c cy
ci mc hoc cho khu vc bi xc nh xem xi l xi nc trong hay xi nc c.
i vi phn ln trng hp, s c mt ca lp ph thc vt trn phn bi ng vai tr
nh mt ci ti bo v c hiu qu b sng khi b xi mn. Tng t i vi bi sng,
ni chung tc trc khi thu hp l nh v vt liu y mn n mc phn ln khu vc
bi sng, theo kinh nghim c coi l xi nc trong.
Phng php xc nh chiu su xi chung di cu c trnh by mc 4.4.
c. Xi cc b
C ch c bn gy ra xi cc b tr hoc m cu l s hnh thnh cc xoy (xoy
nc c hnh mng nga, cn gi l xoy mng nga, hnh 4-2) mng ca chng.
Xoy mng nga c to nn do dng nc pha thng lu x vo mt cn lm tng
dng chy quanh mi tr hoc m. Hot ng ca xoy lm di chuyn vt liu y quanh
mng m, tr. Mc mang bn ct ra khi vng mng ln hn mc mang bn ct n, kt
qu l mt h xi c hnh thnh. Khi chiu su xi tng ln, cng ca xoy mng
nga gim i lm gim mc vn chuyn bn ct.
Cui cng, i vi xi cc b nc c, s cn bng c thit lp gia dng chy
c mang vt liu n v i v qu trnh xi chm dt. i vi xi nc trong, qu trnh
xi chm dt khi ng sut tip y gy bi xoy mng nga tng ng vi ng sut
tip ti hn ca ht bn ct y h xi.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 4-2: S ha v c ch
xi cc b chn tr cu hnh tr.
http://nuoc.com.vn
(4-4)
yx = y2 - y0
(4-5)
trong :
yx: chiu su xi trung bnh, m;
y1: chiu su trung bnh lng dn pha thng lu, m;
y2: chiu su trung bnh on thu hp, m;
y0: chiu su hin ti on thu hp trc khi xi, m;
Q1: lu lng thng lu lng dn c vn chuyn bn ct, m3/s;
Q2: lu lng on lng dn b thu hp, m3/s;
W1: b rng y ca lng dn on thng lu, m;
W2: b rng y ca lng dn on b thu hp c tr i b rng cc tr, m;
k1: s m c xc nh theo bng sau.
Bng 4-4
Xc nh s m k1 qua phng thc vn chuyn bn ct
k1
U*/
< 0,50
0,50 n 2,00
0,59
0,64
Phn ln lu lng bn ct l bn ct y
Mt phn lu lng bn ct dng l lng
> 2,00
0,69
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
0,025Q 2 3/7
)
2
D 2/3
m W
yx = y2 - yo
(4-6)
(4-7)
trong :
yx: chiu su xi trung bnh, m;
y2: chiu su trung bnh on thu hp sau xi chung, m;
Q: lu lng dng chy qua on thu hp, m3/s;
Dm: ng knh ca ht vt liu y nh nht trong bn ct y khng b cun i
(Dm = 1,25 D50) on thu hp, m;
W: b rng y on thu hp tr i chiu rng tr, m;
yo: chiu su hin ti on thu hp trc xi, m.
Lu khi tnh xi nc trong: Phng trnh xi nc trong gi nh rng vt liu
y l ng nht. i vi xi nc trong cc lp vt liu y c phn tng, nu dng
lp vt liu c ng knh ht D50 nh nht c th cho kt qu d bo xi chung thin an
ton. C th dng phng trnh xi nc trong phn tch xi chung ln lt vi Dm ca
cc lp vt liu y lin tip, sau la chn kt qu s dng.
4.4.3. S dng cng thc tnh xi chung
Xi chung c th c d bo nh s dng hai phng trnh c bn: phng trnh
xi nc c v phng trnh xi nc trong. D cho bt k trng hp no th iu cn
thit cng vn l xc nh xem dng chy lng ch hoc dng chy trn phn bi
thng lu cu (on dng chy tin vo cu) c mang vt liu y (nc c) hay khng
(nc trong); sau p dng phng trnh thch hp c cc bin s c xc nh tu
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(4-8)
0,35
Fr1
0,43
(4-9)
trong :
yxcb: chiu su h xi cc b, m;
y1: chiu su dng chy ngay trc tr, m;
Fr1: h s Froude ngay trc tr, Fr1 = V1 / (gy1)0,5;
K1: h s hiu chnh cho hnh dng mi tr (xem hnh 4-5) nh trong bng 4-5.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Bng 4-5
H s hiu chnh K1 i vi hnh dng mi tr
Dng mi tr
H s K1
1,1
1,0
1,0
1,0
0,9
Mi vung
Mi trn
Tr trn
Nhm tr trn
Mi nhn
K2: h s hiu chnh i vi gc cho ca dng chy c xc nh theo bng 46 v c th tnh c theo biu thc:
K2 = (cos + (L/a) sin)0,65
(4-10)
trong :
L: chiu di tr, m;
a: b rng tr, m.
Bng 4-6
H s hiu chnh K2 do gc cho ca dng chy
Gc ()
0
15
30
45
90
L/a = 4
1,0
1,5
2,0
2,3
2,5
L/a = 8
1,0
2,0
2,75
3,3
3,9
L/a = 12
1,0
2,5
3,5
4,3
5,0
http://nuoc.com.vn
Bng 4-7
H s hiu chnh K3 theo tnh trng y sng
Chiu cao sng
ct (m)
K3
Xi nc trong
1,1
1,1
y sng c cc sng ct nh
0,6 H < 3
1,1
y sng c cc sng ct va
3 H<9
1,2 n 1,1
y sng c cc sng ct ln
H9
1,3
(4-11)
V1 Vi
]
Vc90 Vi
(4-11a)
D 50 0,053
] Vc50
a
(4-11b)
(4-11c)
H s
K4
Tr s K4 nh nht
0,7
VR > 1,0
1,0
b. Trng hp c bit
Xi cc b tr c b tr l ra
Phn tch xi cc b cho trng hp tr c b tr (hay m cc) b l ra, hoc c th
b l ra (xem hnh 4-6) nh sau.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(4-12)
trong :
Vf: tc trung bnh khu vc dng chy di nh b tr, m/s;
V1: tc trung bnh thu trc ca dng chy tin vo tr, m/s;
yf: khong cch t ng xi (sau xi t nhin v xi chung) n nh b tr, m;
ks: nhm ht vt liu y (ly l D84 ca vt liu y), m;
y1: chiu su dng chy thng lu tr, bao gm c chiu su xi t nhin v
chiu su xi chung, m.
Cc tr s Vf v yf s c a vo phng trnh 4-9 tnh ton.
http://nuoc.com.vn
Hnh 4-7: S xc
nh chiu rng tnh ton ca
nhm cc.
http://nuoc.com.vn
Hnh 4-9: S tr c
hng ct cho gc vi dng
chy.
c. Xc nh chiu rng nh h xi
Chiu rng nh h xi trong t khng dnh v mt pha ca tr hoc b tr c
xc nh bng phng trnh:
W = yx (K + cotg)
http://www.ebook.edu.vn
(4-13)
http://nuoc.com.vn
trong :
W: chiu rng nh ca h xi v mi pha ca tr hoc b tr, m;
yx: chiu su xi, m;
K: chiu rng y ca h xi nh mt phn s ca chiu su xi;
: gc ngh ca vt liu y trong khong t 30o n 44o.
Gc c trng ca vt liu c kt trong khng kh thay i t 30o n 44o. Do vy,
khi K = 1 (chiu rng y ca h xi tng ng vi chiu su xi yx) th chiu rng y
trong ct khng dnh s thay i t 2,07 n 2,80yx; khi K = 0, chiu rng y s thay i
t 1,07 n 1,8yx. T , chiu rng nh h xi c th thay i t 1,0 n 2,8yx v s ph
thuc vo chiu rng y h xi v s cu thnh ca vt liu y. Nhn chung khi h xi
cng su th chiu rng y h xi cng nh. trong nc, gc ngh ca vt liu khng
dnh l nh hn so vi cc gi tr cho trong khng kh. Do vy, ngi ta khuyn co s
dng cng thc tnh chiu rng nh h xi W = 2,0yx trong thc t nh m t trn hnh
4-10.
W = 2,0yx
(4-15)
trong :
yx: chiu su xi, m;
K1: h s xt n hnh dng m (hnh 4-11) nh trong bng sau.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Bng 4-9
H s hnh dng m K1
M t
K1
M c tng thng ng
1,00
0,82
M xin
0,55
Mt ng
Mt ng
Mt ng
Mt bng
Mt bng
M c tng thng ng
M c tng thng ng v
tng cnh loe n nc
Mt bng
M c tng xin
http://www.ebook.edu.vn
T l chiu su xi so vi nn
p bnh thng
http://nuoc.com.vn
(4-15)
trong :
yx: chiu su xi, m;
yl: chiu su dng chy m trn bi sng hoc trong lng ch, m;
Fr: h s Froude c xc nh qua tc v chiu su st thng lu m;
K1 v K2 gii thch trn.
c. S dng kt qu d bo xi cc b thit k m cu
V c rt t s liu hin trng v xi cc b m cu nn cho n nay, nhn
chung vic xy dng cc phng trnh d bo chiu su xi m cu gn nh mi ch
da vo cc s liu trong phng th nghim (*).
Xi cc b m cu l vn phc tp ph thuc vo nh hng ca dng chy b
chon do m, ng vo cu v dng chy trc m; m lu lng dng chy trc m
trong thc t khng n gin l mt hm ca hnh dng m v chiu di ng u cu.
Ngoi ra, chiu su xi cc b m cu cn ph thuc vo nhiu yu t khc nh kiu m,
c trng bn ct, kiu bin hnh lng sng, hnh dng mt ct ngang sng thng lu
cu, phng t cu, tnh trng cy ci mc trn bi cn tr dng chy v.v... Trong khi ,
phn ln nghin cu trong phng th nghim cho n nay cng cha ti to c cc iu
kin tng t nh hin trng nn cc phng trnh phn tch xi cc b m cu cn c
nhiu hn ch, ang c tip tc nghin cu. Kt qu d bo lun a ra tr s an ton
qu mc, ch nn c coi l nhng tr s tham kho a ra gii php thit k m.
Vic phn tch iu kin hin trng hiu chnh kt qu tnh ton cho ph hp
l rt cn thit. Kh nng di chuyn lng dn theo phng ngang, xi t nhin v xi
chung l nhng vn rt ng quan tm trong vic thit k chiu su b mng m gn
lng ch. Trong thc t, mng m thng c thit k vi chiu su nng hn kt qu
d bo theo cc phng trnh trn nh gii php xy lt chng xi chn m. Ngoi ra,
c th thit k m c kh nng chng li xi tnh ton bng cch xy dng cng trnh
hng dng (xem thm Chng VII). Yu cu k thut v gi thnh l cc yu t c
ngha quyt nh la chn gii php bo v m.
(*) Vi mc ch cp nht nhng kt qu nghin cu khoa hc mi nht vo S
tay, chng ti xin gii thiu mt s cng thc phn tch xi cc b m cu ca PGS. TS.
Trn nh Nghin (Trng i hc Giao thng vn ti) trong Ph lc 4-1 bn c c
iu kin nghin cu s dng.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 4-13: S xc nh
mng tr cu ti thiu
Hnh 4-13 cho thy c th xc nh cao ti thiu ca mng tr cu theo cng thc:
m. = x. - (K + H)
(4-16)
trong :
m.: cao ti thiu ca mng tr cu, m;
x.: cao y sng sau khi xi, m;
K: chiu su mng tr chn trong t, xc nh theo iu kin n nh ca tr khi
c l tnh ton v sc chu ng ca mng, m;
H: chiu su d tr do c sai s trong khi tnh xi, m.
i vi sng thng vng ng bng, chiu su ln nht x dch c tnh chu k
trong phm vi dng ch. Do vy, dng ch mng tr c t trn cng mt cao ;
cn bi sng, mng tr c t cao nng hn dng ch:
x. = Htt - [(hch.max. + ) + hcb.]
(4-17)
(4-18)
bi sng:
trong :
Htt: mc nc l tnh ton, m;
hch.max.: chiu su nc sng ln nht ca dng ch sau xi chung, m;
hb.: chiu su nc sng ti bi sng sau xi chung ti tr tnh ton, m;
hcb.: chiu su xi cc b ti v tr tnh ton, m;
: sai s khi xc nh xi chung do s liu dng tnh ton lu lng khng chnh
xc. Theo Gio s O.V. Andreev, nu dng phng php hnh thi xc nh lu lng
th = 0,15h (sai s 15% so vi chiu su sau khi xi); nu c ti liu o nhiu nm th
= 0.
i vi sng quanh co, lch su nht ca dng ch c th x dch ra phn bi sng
nn cao ng xi tnh ton x s tnh theo cng thc 4-17. Ch trong trng hp c
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hdmax
b)
hTL
c)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(4-19)
trong :
: h s xc nh theo tng loi sng v nng lc thot ca bi, c th c ly
theo bng 4-10.
Xc nh h s
TT
Bng 4-10
0,05
0,07
0,10
0,15
trong :
Qb; QTK: lu lng chy trn phn bi v lu lng thit k cu, m3/s;
VC: tc bnh qun di cu (m/s) khi lu lng thot qua, c ly nh sau.
- Vi t mm (bn ct, ct va, t st ct ln bn nho), VC l tc bnh
qun di cu sau khi xi Vsx, tc l: VC = Vsx.
-
2P
1
hoc VC = Vsx. (P+1) (P l h s xi
P +1
2
http://nuoc.com.vn
K
;
2g
(4-20)
trong :
g: gia tc ri t do, g = 9,81 m/s2;
K: h s c xc nh qua biu thc:
K = 1 + (Vtb / V o)2 a / (Fr / io)0,5
(4-21)
trong :
Vtb: tc trung bnh ton mt ct thc ca dng chy khi cha b thu hp, m/s;
(Fr / io): thnh phn khng th nguyn ca dng chy khi cha b thu hp;
Fr = Vtb2 / gLngp
(4-22)
trong :
Lngp: chiu rng ngp tnh ton, m; khi dng chy b thu hp mt pha, ly ton b
chiu rng ngp, cn khi dng chy b thu hp c hai pha, ly bng mt na chiu rng
ngp;
io: dc dc ca ng mt nc khi dng chy cha b thu hp.
a: h s ly theo bng 4-11.
b. Xc nh khong cch t cu ln thng lu, ni c dnh nc ln nht
Khong cch t cu ln thng lu, ni c dnh nc ln nht c xc nh
theo cng thc:
xo = aLngp (Fr/io)0,5
(4-23)
Fr/io
1,25
1,50
2,00
2,50
3,00
4,00
0,05
1,14
1,21
1,36
1,51
1,66
2,28
0,10
1,07
1,12
1,24
1,39
1,54
2,00
0,15
1,02
1,05
1,13
1,28
1,42
1,72
0,20
0,98
1,01
1,08
1,19
1,30
1,48
0,25
0,94
0,97
1,04
1,11
1,18
1,26
0,30
0,90
0,92
0,97
1,03
1,09
1,08
0,40
0,81
0,82
0,86
0,88
0,90
0,83
0,50
0,73
0,74
0,74
0,73
0,72
0,51
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(4-24)
III
IV
V
VI
1,5-2,0
1,2-1,5
1,0-1,2
< 1,0
50-70
30-50
20-30
10-20
2,5-3,0
2,0-2,5
1,2-2,0
< 1,2
30-40
20-30
10-20
10
Tnh khng dy
in cha k
Tnh
phn an ton t
khng
trng
> 700
500-700
80
60
50
40
10
9
12
11
300-500
200-300
100-200
60-150
50
40
25
15
30
25
20
10
7
6 (5)
3,5
2,5
9
8
8
8
Ghi ch:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
PH LC 4-1
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(1)
trong :
Qch; Q'ch: lu lng nc chy trc v sau khi lm cu ti dng ch;
hch; h'ch: chiu su nc chy ti dng ch trc (lc t nhin) v sau khi xi.
Nu gi h s tng lu lng ti dng ch so vi lc t nhin ch = Q'ch / Qch th
Cng thc 1 c dng:
h'ch = hch (ch) 8/9 (Bch / B'ch)2/3
(2)
http://nuoc.com.vn
(trong cng thc tnh tr s vn tc cho php khng xi Vox = (Vod / d1/6)h1/6)
Loi t
Ct
Si
Cui
Cui ln
tng
C ht
Nh
Va
Ln
Nh
Va
Ln
Nh
Va
Ln
Nh
Va
Ln
Nh
Va
Ln
ng knh ht (mm)
0,05 - 0,25
0,25 - 1,00
1,00 - 2,50
2,50 - 5,00
5 - 10
10 - 15
15 - 25
25 - 40
40 - 75
75 - 100
100 - 150
150 - 200
200 - 300
300 - 400
> 400
Vod (m/s)
0,02
0,02
0,02 - 0,25
0,25 - 0,35
0,35 - 0,50
0,50 - 0,60
0,60 - 0,80
0,80 - 1,00
1,00 - 1,35
1,35 - 1,50
1,50 - 1,95
1,95 - 2,25
2,25 - 2,75
2,75 - 3,15
> 3,15
Vod / d1/6
0,65
0,65
0,65 - 0,70
0,70 - 0,85
0,85 - 1,1
1,1 - 1,2
1,2 - 1,5
1,5 - 1,7
1,7 - 2,1
2,1 - 2,35
2,35 - 2,6
2,6 - 2,95
2,95 - 3,35
3,35 - 3,70
> 3,70
Bng 2
Vn tc trung bnh cho php khng xi ca t dnh Vox
Loi t
St, st
t bt
nn
cht
Cht t
Cht va
Cht
Rt cht
Cht va
Cht
Rt cht
T trng
(T/m3)
0,4
1,2
1,2 - 1,5
1,65 - 2,05
2,05 - 2,15
1,2 - 1,65
1,65 - 2,05
2,05 - 2,15
0,35
0,70
1,00
1,40
0,60
0,80
1,10
Chiu su nc (m)
1
2
Vox (m/s)
0,40
0,45
0,85
0,95
1,20
1,40
1,70
1,90
0,70
0,80
1,00
1,20
1,30
1,50
3
0,50
1,10
1,50
2,10
0,85
1,30
1,70
http://nuoc.com.vn
Hnh 1: S xc nh chiu
su sau xi chung h'b bi sng
trong :
hcb: chiu su xi cc b ln nht ti tr cu, m;
Kd: h s xt n nh hng ca hnh dng tr cu, c ly bng 0,1K;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
gh (h/d)0,06
trong :
: th thu lc ca ht y sng c ng knh d50, m/s;
d: ng knh d50 ca ht y sng, m;
g = 9,81 m/s2 l gia tc ri t do,
Vo = 3,6 4 hd l tc khng xi ca ht t, m/s.
Xi cc b m cu
Trong ti nghin cu gn y nht [11]; [12], Ph gio s - Tin s Trn nh
Nghin trn c s kt qu th nghim i vi xi ln nht tng ng vi tc dng chy
V xp x v bng tc khi ng ca ht Vc, v cc kt qu khi V > Vc ca cc tc gi
khc i vi mt s dng m (hnh 2), s dng cc hm tng quan c dng khc nhau
gia chiu su xi cc b ln nht hc vi din tch chon dng chy Lmhth ca m phn
tch s liu th nghim v a ra cc cng thc nh gi xi cc b m cu i vi c hai
trng hp xi nc trong v xi nc c nh sau.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
M c 1/4 nn :
hc = 0,25hth(Lm / hth) + 0,64
trong :
hc: chiu su xi cc b ln nht ti m cu, m;
hth: chiu su dng chy thng lu m trc lc xi cc b, m;
Lm: chiu di m v nn ng u cu nh ra giao vi dng chy ng vi mc
nc tnh ton, m.
c. Mt s cng thc tnh nhanh xi cc b tr cu n gin
Vi mc ch thit thc, sau y chng ti gii thiu mt s cng thc tnh chiu
su xi cc b cng b ti liu [10]. S dng cc cng thc ny gip d bo nhanh
xi cc b tr cu v kt qu tm c c th dng lm tr s tham kho.
Xi cc b tr c dng hnh tr
http://nuoc.com.vn
Gi iu kin p dng
Nc trong, y sng l ct
Dng chy mang bn ct, y sng l ct, Fr > 0,5
Dng chy mang bn ct, y sng l ct, Fr < 0,5
Dng chy mang bn ct, y sng l ct vi:
0,001 < D50 < 0,004
v Fr < 0,3
Xi cc b tr cu trong t dnh
nghing mt tr
Thng ng
Thng ng
Thng ng
Thng ng
Mt nghing vo pha trong, hng
ln nh tr mt gc ln hn 20o so
vi phng thng ng
Mt nghing ra pha ngoi, hng ln
nh tr mt gc ln hn 20o so vi
phng thng ng
hxcb (m)
1,5b
2,0b
1,2b
1,5b
1,0b
2,0b
Bng 5
Yu t hnh dng tr f2
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh ht u
7,0
Mi parabol
Mi tam gic gc 60o
Mi tam gic gc 90o
2,0
3,0
4,0
Mi elip
Mi cung nhn
2,0
4,0
6,0
Mi ch nht
H s f2
1,0
0,91
0,76
0,67
0,73
0,41
0,80
0,75
1,25
0,91
0,83
0,86
0,92
1,11
1,40
1,11
Ghi ch: Trong ti liu [1], Gio s, Tin s Nguyn Xun Trc cn gii thiu mt s cng
thc tnh xi cc b ca:
- M.M. Zuravlev v Latsencov;
- I. A. Iaratslasev; v
- Cc cng thc theo Tiu chun BCN 62-69 ca Lin x trc y.
Bn c c th tm hiu, la chn s dng.
PH LC 4-2
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Y2 + Z 2 +
2
2 2
2g
= Y1 + Z1 +
2
1 1
2g
+ he
2V22
1
ng nng lng
2g
(1)
Mt nc
he
1V11
2g
trong :
Y2
Y1
y sng
Z2
Mt chun
Z1
Hnh 1: S cc yu t
trong phng trnh nng lng
http://nuoc.com.vn
v cc khu nhp lu (ng ba sng) th v nguyn tc, phng trnh nng lng coi nh
khng p dng c na. Lc HEC-RAS s s dng phng trnh ng lng tnh
ton. Phng trnh ng lng xut pht t nh lut 2 Niutn theo phng dng chy c
dng:
Fx = m . a
(2)
trong :
Fx: tng cc lc theo phng x;
m: khi lng nc;
a: gia tc chuyn ng ca khi nc.
T phng trnh (2) c th biu din s thay i ng lng ca mt khi nc
gii hn bi hai mt ct ngang sng (1) v (2) trong mt n v thi gian bng phng
trnh sau:
P2 - P1 + Wx - Ff = Q * Vx
(3)
trong :
P1; P2: p lc thu tnh mt ct;
Wx: trng lc ca khi nc theo phng x;
Ff: lc do ma st trong t mt ct 2 n mt ct 1;
Q: lu lng nc;
: trng lng ring ca nc;
Vx: bin thin vn tc t mt ct 2 n mt ct 1.
ng mt nc qua cu c
tnh ton da trn c s cn bng ng
nng t mt ct 2 ti mt ct 3 theo ba
bc tng ng vi ba on: t mt ct 2
ti mt ct h lu cu HC; t mt ct HC
ti mt ct thng lu cu TC, v t mt
ct TC ti mt ct 3 (hnh 2).
TC
HC
http://nuoc.com.vn
a. Yu cu s liu
Cc ti liu ch yu phc v phn tch thu lc cu vt sng trn M hnh HECRAS bao gm:
Ti liu a hnh, a mo
Ngoi ti liu a hnh thng thng cn c nh bn t l cc loi (1/250 000;
1/100 000; 1/50 000 v.v...), bnh khu vc cu, mt ct tim cu, cn phi a vo M
hnh mt s mt ct t trn on sng. Cc mt ct ny c b tr c hai pha thng
v h lu cu. Da vo kt qu iu tra hin trng, ngi s dng nh gi v khai bo
cc h s nhm (n); cc thng s v h thng iu; cng trnh chon nc (nu c)
v.v... vo chng trnh.
Dng chy
Cc c trng ban u ca dng chy n nh phi c a vo HEC-RAS tnh
ton ng mt nc bao gm: ch chy, iu kin bin v lu lng tnh ton. (Mun "Dng chy khng n nh" ln u tin c a vo trong HEC-RAS 3.0, thng
I nm 2001).
Phn di y gii thiu tm tt cc c trng ban u ca dng chy n nh.
Ch chy
C ba ch chy l chy m, chy xit v chy phn gii. Trong , iu kin
chung thng xy ra nht l cc trng hp chy m (ng vi Fr < 1).
iu kin bin
C ba loi yu cu iu kin bin tng ng vi ba ch chy nu trn l:
- i vi ch dng chy m, iu kin bin ch phi a vo cc im mt
h lu ca h thng sng.
- i vi ch dng chy xit, yu cu ch phi a iu kin bin vo cc
im mt thng lu ca h thng sng.
- i vi ch dng chy phn gii, yu cu phi a iu kin bin vo tt c
cc im u v cui ca h thng sng.
Ngi dng phi la chn khai bo mt trong cc yu cu v iu kin bin ni
trn vo chng trnh. C 4 dng iu kin bin sn c cho ngi dng la chn tu theo
ngun ti liu c th c l: mc nc bit; chiu su ti hn; chiu su bnh thng
hoc ng quan h mc nc vi lu lng.
Lu lng tnh ton
Lu lng tnh ton c a vo tng mt ct ngang phn tch ng mt
nc. t nht phi c mt iu kin dng chy a vo cho mi on sng. Khi mt gi
tr lu lng c a vo im mt thng lu ca on sng no, th n c coi nh
khng i (Q = hng s) cho ton on sng cho n khi c dng chy khc b sung
vo. Lu lng tnh ton do ngi s dng a vo chng trnh qua cc phng php
phn tch t s liu thc o, t iu kin ma trn lu vc hay cc phng php bit
khc. Trong m-un dng chy n nh, HEC-RAS khng bao hm vic tnh lu lng t
din tch gia tng cho mi on sng.
Ti liu a cht v hnh dng m, tr cu
Ti liu a cht v hnh dng m, tr a vo chng trnh phc v tnh xi
di cu l: ng knh ht vt liu y ng vi hm lng lu tch 50% v 90% (D50 v
D90) ca ng cong lu tch thnh phn ht v cc yu t hnh hc ca m, tr.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.hec.usace.army.mil/software/hec-ras/hecras-whatsnew.html
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
PH LC 4-3
V d phn tch xi di cu
1. Ti liu
Cu C bc qua sng S c b tr theo s nhp (40 x 10 + 45 + 80 + 120 + 80 + 45 + 40 x
4) m. Cu c phng dc t cho vi phng dng chy mt gc = 15o v nm tr (T10, T11,
T12, T13 v T14) xy dng trong lng sng, cc tr v m khc u c t trn cn. Cc d kin
phn tch xi di cu bao gm:
Lu lng l thit k:
Qmax.1% =
4000
dc mt nc:
S1 =
0,0000143
H=
1,00
m3/s
m
14,20
14,00
W1 =
350
Ti mt ct b thu hp di cu (**):
W2 =
329,50
(**) Chiu rng lng sng tr i chiu rng cc tr chon vo dng chy.
- on sng bc cu tng i thng v n nh, khng c bi, y sng kh bng
phng, lng sng di cu l ct mn c ng knh ht nh sau:
D50 =
D84 =
D90 =
0,025
0,075
0,095
mm
mm
mm
(***) Cc c trng tc dng chy (bnh qun mt ct v bnh qun thu trc) do tnh
phn phi lu lng l thit k theo mt ct t thu lc di cu (k c kt qu xc nh c
qua m hnh thu lc cc loi) m c. Trong v d ny khng trnh by cch xc nh cc c
trng tc dng chy.
Tc dng chy trung bnh trn ton mt ct:
V=
0,96
m/s
V11 =
0,55
m/s
sau.
Tr gm hai ct trn (theo chiu dng chy), ng knh thn ct:
D=
t=
3,00
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Chiu rng:
B=
6,50
Chiu di:
L=
22,50
1,50
y11 =
2. Phn tch xi di cu
a. Xi t nhin
Thng tin t cc c quan qun l ng sng v iu tra hin trng cho thy khng c
s xi bi nghim trng no xy ra trn khu vc on sng bc cu. Hai b sng v lng sng
kh n nh. Vy c th b qua chiu su xi t nhin.
b. Xi chung
on sng khng c bi, nn lu lng on thng lu cu v lu lng on lng
dn b thu hp do cu l nh nhau: Q1 = Q2 = 4000 m3/s.
Tc ti hn ca ht ct Vc c tnh theo cng thc 4-8:
Vc = 6,19y1/6D501/3 = 6,19 x 141/6 x 0,0000251/3 = 0,28 m/s
C Vc/V = 0,28/0,96 = 0,29, vy xy ra xi nc c. S dng cng thc 4-4 phn tch
xi chung di cu:
y2 = y1[Q2/Q1]6/7[W1/W2]k1
y2 = 14[4000/4000] 6/7[350/329,50] k1
y2 = 14,60 (m)
Trong h s k1 c xc nh nh sau: C U* = (gy1S1)0,5 = (9,81 x 14 x 0,0000143)0,5
= 0,044 (m/s); vi D50 = 0,025 mm, theo biu hnh 4-4 xc nh c = 0,001 m/s v t s
U* / = 44 > 2; theo bng 4-4 c h s k1 = 0,69.
Vy chiu su trung bnh xi chung di cu l:
yx.ch. = y2 y0 = 14,60 m 14,20 m
yx.ch. = 0,40 m
c. Xi cc b
Xi cc b tr cu
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
H s K2:
L = 2 x 2,00 = 4 m;
a=2m
a = 6,50 m
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Xi cc b m cu
Th hin xi ln mt ct dc tim cu
PH LC 4-4
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(1)
(2)
Tc trung bnh ca dng chy trn ton mt ct thc Vo khi cha c cu:
Vo = 2480 : 1195
Vo = 2,08 (m/s)
Tc trung bnh dng chy trn phn mt ct thc trong phm vi cu Vcu o khi dng
chy cha b thu hp:
Vcu o = 2438 : 1024
Vcu o = 2,38 (m/s)
Chiu rng ngp trn tnh ton Lngp:
Lngp = 384 : 2
Lngp = 192 (m)
Xc nh h s Froude theo Cng thc 4-22 nh sau.
Fr = Vo2 / gLngp = 2,082 / 9,81 x 192 = 0,0023
Fr = 0,0023
Fr/io = 0,0023 / 0,0001 = 23 v QTK/Qcuo =
Xc nh h s a = f(Fr/io; QTK/Qcu o): C
Qmax.1% / Qcu o = 2480 / 2438 = 1,02; theo bng 4-11 tra c: a = 0,73.
Thay cc gi tr tm c vo (2), xc nh h s K:
K = 1 + (2,08 : 2,38)2 x 0,73 : (0,0023 : 0,0001)0,5
K = 1,116
Tc trung bnh dng chy di cu Vcu khi dng chy b cu thu hp:
Vcu = 2480 : (1024 - 35) = 2,51 (m/s)
Thay cc gi tr tm c vo (1), xc nh dnh nc cao nht pha thng lu cu:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(3)
Thay cc gi tr tm vo (3), xc nh c:
xo = 0,73 x 192 x (0,0023 / 0,0001)0,5
xo = 672 (m)
c. dnh nc ln nht mi dc ng dn ln cu
dnh nc ln nht hTL mi dc ng dn ln cu c xc nh theo cng thc
4-24 nh sau.
hTL = hd. max. + xoio + Vo2/ g
(4)
Thay cc gi tr tm vo (4), xc nh c:
hTL = 0,04 + 672 x 0,0001 + 2,082 : 9,81
hTL = 0,55 (m)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
PH LC 4-5
H S HNH DNG TR CU K
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Qm
Qm'
'
m
Qm''
''
m
http://www.ebook.edu.vn
Cu 2
Cu 3
Cu 4
32
30
36
36
18
25
18
25
42
35
32
42
8
10
14
14
Tng
cng %
100
100
100
117
http://nuoc.com.vn
Qm
m
= f ( m )
(5-1)
trong :
: h s, xc nh ring cho mi cu theo bng 4-10;
Qm : lu lng thit k phn phi cho tng cu nht nh, m3/s;
m : din tch lm vic di cu ng vi mc nc thit k, m2;
m : din tch mt ct ngang dng sng trng thi thin nhin ng vi lu
lng thit k cu , m2.
- Trong nhm ng cong Z = f (m), cn c vo tr s dnh cao nht
Z, xc nh Z theo bin bn k kt vi cc ngnh hu quan hoc theo iu kin
cho php ngp pha thng lu cu v chiu cao vai ng, s b chn ra kch
thc khu cc cu, sau tnh xi di cu tm c din tch sau xi ca cc
cu Wm. Tra li trn ng cong Z = f (m) c tr s Z tng ng. Ly tr s
Zmin (nh nht trong nhng tr s dnh ca cc cu) lm tr s chung, m ca
cc cu tng ng vi Zmin lm din tch cui cng, dng xc nh kch thc
cui cng khu cu.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(m )
cu l n g s n g
cu b i s n g
(m 2)
H n h 5 - 1
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Cu bi sng
Cu lng sng
190
910
H s tng cng.
1,1
1,1
210
1000
700
1400
H s
0,1
0,1
Loi t
Dng phin lt
Ct to ln cui
khan
si
2,5
5,50
0,30
0,30
Theo cng thc (5-1) lp ng cong Z =f(m) ca hai cu, hnh 5-1.
Tnh cu bi sng
Qm/ = 210/700 = 0,30 ; (Qm/)2 = 0,09, ng thi gi thit tnh chiu cao dnh
z ca cc khu cu nh bng sau:
Hng mc
tnh ton
Dm b tng ct thp ch T
2x16m
3x16m
4x16m
5x16m
6x16m
7x16m
8x16m
66
103
141
178
215
256
294
Qm/m(m/s)
3,18
2,04
1,49
1,18
0,98
0,82
0,72
(Qm/m)2
10,10
4,16
2,22
1,39
0,96
0,67
0,52
Z(m)
1,00
1,00
0,21
0,13
0,09
0,06
0,04
m(m2)
http://www.ebook.edu.vn
Qm
= 0,51
http://nuoc.com.vn
Dm b tng ct thp ch T
Hng mc
tnh ton
6x16m
7x16m
8x16m
9x16m
10x16m
11x16m
12x16m
m(m2)
455
536
620
705
786
874
954
Qm/m
2,20
1,87
1,61
1,42
1,27
1,14
1,05
(Qm/m)2
4,85
3,5
2,59
2,02
1,61
1,30
1,10
Z(m)
0,43
0,30
0,21
0,15
0,11
0,08
0,06
Lng H = f(V)
Bi H = f(Q)
Lng H = f(W)
Bi H = f(W)
Bi H = f(V)
Q(m3/s)
W(m3)
V(m/s)
Qm = 1030m3/s;
Cu bi sng: Qm = 180m3/s;
Khi nc dnh:
Z = 0,18m.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
z (m)
Q (m3/s)
Hnh 5-3
Wm
(m2)
Qm/Wm
(m/s)
(Qm/Wm)2
Qm/
(m/s)
(Qm/)2
Z
(m)
0,931
1,22
167
193
0,931
1,22
1,755
2,01
0,867
1,488
3,08
4,04
0,193
0,248
0,349
0,396
0,037
0,062
0,122
0,157
0,08
0,14
0,30
0,39
Lu
lng Qm
(m3/s)
Wm
(m2)
Qm/Wm
(m/s)
(Qm/Wm)2
(m/s)
Qm/
(m/s)
(Qm/)2
Z
(m)
572
707
850
1172
1346
398
448
493
585
634
1,44
1,577
1,730
2,006
2,120
2,074
2,485
2,998
4,025
4,494
0,561
0,615
0,667
0,766
0,811
0,314
0,378
0,444
0,587
0,657
0,176
0,211
0,255
0,344
0,384
Lu
lng Qm
Chiu su
Hp(m)
http://www.ebook.edu.vn
Wm
(m2)
Qm/Wm
(m/s)
(Qm/Wm)2
(Qm/)2
Z
(m)
http://nuoc.com.vn
qun H
(m)
4,0
4,5
5,0
5,5
6,0
6,5
(m3/s)
572
707
850
1000
1172
1346
4,47
5,18
5,93
6,63
7,45
8,22
450
516
590
660
741
818
1,27
1,37
1,44
1,515
1,58
1,64
1,613
1,877
2,076
2,20
2,50
2,706
0,314
0,378
0,444
0,510
0,587
0,657
0,13
0,15
0,163
0,178
0,191
0,205
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
LP
Ln
(5-2 )
trong :
Ip, In: dc lng sng v dc bi sng;
LP: c ly lng sng theo hng chy cong, m;
Ln: chiu di bi sng theo hng chy thng, m.
c. Tnh khu cu
i vi sng bi rng vng ng bng v lu tc lng sng so vi bi sng
qu ln, nu ly lu tc lng sng lm lu tc thit k th khu s nh qu. Do
kin ngh dng hai phng php sau y xc nh khu cu.
Phng php 1: Cn c h s bp hp lu lng nh khu cu
Xc nh h s bp hp lu lng theo cng thc sau:
o =
QP
Q M (1 )
(5-3)
Gi thit h s bp hp lu lng cho php ging h s xi cho php P th
c th cn c vo biu tra h s xi cho php xc nh tr s o, sau dng
cng thc sau tnh lu lng thot qua khu cu trong iu kin thin nhin:
QM =
QP
o (1 )
(5- 4)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
4/3
(5-5)
trong :
L: tng chiu di khu thot nc, m;
B: chiu rng lng sng thin nhin, m;
P: h s xi tra bng chng IV;
p = Qch/Qp;
Qch: lu lng lng sng trng thi thin nhin, m3/s;
Qp: lu lng lng sng sau khi lm cu, m3/s; trng hp 1 v 3 th Qch
bng lu lng thit k ton b cu Qp;
: h s thu hp do tr cu chim , = btr /lnhp;
btr: chiu rng tr cu, m;
lnhp: chiu di ca nhp cu, m.
Theo cng thc (5-5) tm c tr s L bng hoc nh hn chiu rng lng
sng, c ngha l h s xi P 1/[(1-)3/4] th chiu di khu cu L < B. Nhng
sng vng ng bng, ni chung khu cu khng c nh hn chiu rng
lng sng, do trng hp 1 rt t gp trong ng dng thc t. Nu tr s L tnh
ton ln hn chiu rng lng sng, th khng thuc trng hp 1, m phi x l
theo 2 trng hp sau y:
Trng hp 2:
Cu qua c lng v bi sng, m lng sng khng b m rng. Trc ht
tnh h s tng lu lng lng sng cho php theo cng thc sau:
ch = P (1-)3/4
(5-6)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
1
ch = b b 1
(5-8)
trong :
P: h s xi lng sng tra bng (chng IV);
f ( , a, x ) =
a. f ( x ) 2 1
2 + a. f ( x )
1,1Vch2
g .I .Lo
Q
Qch + Qbc
Q Qch
(Lc Bch )
Bo Bch
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
B (1 )
= P
3/ 4
(5-10)
trong :
B: chiu rng lng sng di cu sau khi m rng, m;
Cn c vo cng thc tm h s tng lu lng cho php lng sng, ri
da vo cng thc (5-7) v cng thc (5-8) xc nh li h s tng lu lng ton
mt ct v khu (phng php ging trng hp 2). Khi khu cu tm c
v khu nh lc u chnh nhau qu 5% phi xc nh li phm vi m rng
lng sng v tnh ton li theo trnh t ni trn, ti khi no khu tm c vi
khu ban u chnh nhau khong 5% mi thi.
i vi sng bi rng vng ng bng, sau khi xc nh khu cu bng
phng php h s tng lu lng ni trn, vn phi kim ton mc nc. Chnh
lch ln nht thng h lu nn ng khng nn qu 0,90m. V nn ng bi
sng thng lm bng t thm nc, bo m nn ng an ton, dc thu
lc thm thu phi < 1/10.
MNTL
(h/s) 1/10
Hnh 5 -4
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(5
11)
trong :
Z: chiu cao nc dnh trc cu, cch tnh theo chng IV, m;
ib: dc dng nc ven theo nn ng pha thng lu, ib i;
i: dc thin nhin dng nc;
iH: dc dng nc ven theo nn ng pha h lu, khi khng c k iH =
0,5i
Ln: khong cch t cao vai ng cn thit tm c n mp trc m
cu gn nht, m;
a: hnh chiu k hng dng pha thng lu trn tim nn ng, m;
b: hnh chiu k hng dng pha thng lu trn ng php tuyn ca tim
nn ng, m;
d: hnh chiu k hng dng pha h lu trn ng php tuyn ca tim nn
ng, m.
sng bi rng vng ng bng trong trng hp thng thng u phi
b tr k hng dng trnh nh hng dng nc chy ngang v gim bt xi
chn nn ng.
5.2.2. Sng chy trn lan vng trc ni
a. c trng thu vn hnh thi lng sng
Dng sng vng ni chy lun lun cun theo lng ph sa rt ln, khi ti
khu vc trc ni khng b thung lng sng gii hn nc chy khuch tn, dc
gim dn, lu tc nh i, lng ph sa cun theo dng nc tch li rt nhiu to
thnh qut bi gia cao, 2 bn thp, sau khi nc l thot qua ca ni s chy t
do to nn dng nc chy trn vng trc ni.
Dng nc chy trn trc ni v nm st ca ni nn dc ln, b mt
thng l tng bi tch cui hay si c ln t v ct. Pha cui qut bi bng
phng hn, lu tc rt nh, mt t l lp ct bi tch, khi l nc chy trn lan
ngp rt rng. Trng hp thng thng lng sng khu vc chy trn trc ni
u c xu hng bi cao dn dn, c bit l sau nhng ln l bn ln lng
sng bi cao ln r rt. Lu lng ca vng chy trn pha trc ni rt ln st
ca ni, sau do cc yu t thm thu, khuch tn, truyn l v.v... th lu lng
chy v pha h lu cng nh dn, thm tr c hin tng dng chy b t qung.
b. B tr cu v cng trnh iu tit
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
vng chy trn lan pha trc ni, do lng sng khng ngng bi cao, lu
lng lun lun thay i nn chn v tr cu l vn rt phc tp. Nu b tr v tr
cu gia qut bi i din vi ca ni th do qut bi gia cao, hai bn thp,
nc s dn vo ch trng nn vic thot nc qua cu rt t tc dng v nc ng
ch trng khng tiu c. Nu v tr cu t ch thp v hai pha qut bi,
dng ch thng thng xi thng vo nn ng, nh hng ti an ton ca tuyn
ng. Do tt nht nn trnh khu vc qut bi. Nu do iu kin bt buc phi
t v tr cu trn qut bi tch th cn c cng trnh kin c, khng cho lu lng
thay i v lng ch di chuyn. Khi b tr cu gn ca ni th v tr cu phi i
din vi ca ni ng thi dng k b dng ni lin t ca ni ti cu v ko di
thm mt on xung h lu trnh dng nc b khuch tn sau khi chy qua
cu, lm cho ph sa bi cnh khu cu. Chiu cao k b dng ngoi vic cn
c vo mc nc thit k bnh thng cn cn phi cn c vo ti liu iu tra
xt ti tnh hnh bi ca lng sng sau ny.
dc cn bng chuyn ct lng sng sau khi ngng bi tch, c th dng
dc ca on khng b bi tch gn . Khi kho st thit k phi da vo ti
liu iu tra c, xc nh dc cn bng chuyn ct dng sng v ng mt
nc, ng thi cn thm mt cao an ton thch ng xc nh cao nh
p. Kch thc mt ct k tht nc c th tham kho s liu lin quan chng
VII hoc cc ti liu khc thit k; mt k tip xc vi nc cn xt ti xi mt
dc v l chn k, cn c lu tc ln nh m tin hnh thit k phng h.
Khi cu cch ca ni tng i xa, nu dng bin php lm k b dng ni
ti ca ni th r rng khng hp l v k thut v kinh t th c th dng phng
n nhiu cu qua cc chi lu chnh. Lc ny tuyn ng phi thng gc vi qut
bi, tc l tuyn ng phi song song vi ng ng mc c gc chuyn hng
bng gc khuch tn dng nc (xem hnh 5-5). V tr tuyn ng nh vy rt
tin cho vic x l vn iu tit dng nc ng thi lm cho ch trng khng
b bi tch.
K iu tit
Hnh 5-5
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
QHL
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Qi = Q P
[W (RI )
C
0,5
]
(5-12)
trong :
Qp: tng lu lng thit k tnh gp cc cu, m3/s;
Qi: lu lng thit k mi cu, m3/s;
K: h s tng cng khi xt ti tr s phn phi lu lng khng n nh
(phng php xc nh xem 5.1);
Wi, Ci, Ri, Ii: l din tch thot nc, h s Sdi, bn knh thu lc v dc
mt nc ca cc cu. Vic xc nh cc yu t thu lc ny c th da vo mt
ct hnh thi thng gc vi lu hng v mc nc l lch s iu tra c tnh
ton.
Gia 2 cu c th cn c vo ch a hnh li lm trn mt ct lm ng
phn gii lu lng. Khi iu tra mc nc l lch s cn ch trn mt nc c
vng hoc dc ngang, do phi tin hnh iu tra trn tng dng nhnh,
khng nn ch ly mc nc l iu tra ti 1 v tr lm mc nc chung cho ton
mt ct.
d. Tnh khu
Trc khi tnh khu phi cn c vo lu lng thit k ca cc cu tm
c theo cng thc Sedi - Maning tnh ra mc nc thit k. Khi dng k b dng
ni lin khu cu v ca ni, chiu rng lng sng gia khu cu v k tht
nc khng c bp hp v cn dng cu tng i rng. Nu v tr cu cch ca
ni tng i xa m dng phng n bc nhiu cu c th theo phng php tnh
khu nhiu cu trn 1 sng 5.1 xc nh khu . Khi tnh cn ch : Nu
tuyn ng khng thng gc vi lu hng cc dng nhnh trc ht phi da
vo mt ct ph thng lu thng gc vi lu hng tnh c khu cn
thit, sau xt chy xin m xc nh khu ti v tr cu. ng thi t mc
nc tnh ton mt ct thng lu, tm ra mc nc thit k di cc cu theo
dc lng sng.
5.2.3. Sng vng h ao, m ly ni a
a. Miu t c trng
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Q.t l
0,278(H T H o )F . f
(5-13)
ngha cc k hiu nu trong cng thc .L.Xklpxki chng II. T
h s dng chy ca l lch s ni trn c th tnh i thnh h s dng chy tn
sut l thit k theo cng thc sau:
' =
P
n
(5-14)
trong :
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(5-15)
trong :
LI, L2: chiu di lu vc t nh phn thu ti ca ni v t ca ni ti mp
h, km;
VI, V2: lu tc bnh qun t nh phn thu ti ca ni v t ca ni ti mp
h, m/s;
Kt qu tm c bng nhng phng php trn phi so snh ln nhau
quyt nh tr s lu lng chy vo h ao s dng cho thit k .
Nu tuyn ng i qua gia h, phi xt ti tc dng trit gim l cha
h, lu lng v tr cu tnh theo cng thc sau:
Qp= Qp - (Qp + Qc + Qo)
(5-16)
trong :
Qp: lu lng v tr cu, m3/s;
Qp: lu lng chy vo h, m3/s;
: t s gia din tch cha nc h v pha thng lu cu vi din tch
cha nc ton b h;
Qc: lu lng ca cc sng khc cng chy vo h (thng thng c th xt
iu kin bt li nht tc l gi nh cc sng khc khng chy v ng thi Qc =
0);
Qo: lu lng h trn ra khi l, m3/s.
d. Tnh khu
Trc khi tnh khu cn cn c vo lu lng, h s nhm, mt ct v
dc lng sng theo cng thc Sdi - Maning tnh mc nc bnh thng. Nhng
khi nc l v, mc nc sn c trong h c th dng cao ti mc nc l, nn
dng nc trng thi chy vt.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
= f (H )
(5 -17)
trong :
QC: lu lng thot qua cu sau khi iu tit, m3/s;
Qp: lu lng thit k, m3/s;
W: tng th tch dng chy (xem mc 2.4 chng II);
m3 .
Mc nc trc
cu H (m)
z
(m)
Wak
(105 m3)
Wak/W
1 -Wak/W
Qc
(m3/s)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
1,00
0,90
0,80
0,70
0,60
0,50
0,40
0,30
0,50
0,35
0,24
0,15
0,09
0,05
0,02
0,01
H
(m)
Z(m)
QC = f(H)
Q(m3/s)
Hnh 5-7
Tnh khu cn thit theo cng thc sau:
Lcb =
Q
VC hcp P
(5-19)
trong :
: h s tht hp dng chy do tr cu, tra bng chng IV;
Lcb: tng chiu di khu tnh ton cu, m;
Q: xc nh lu lng thot nc di cu trn hnh (5-7) da theo tr s z
cho php, m3/s;
hcp: chiu su nc bnh qun di cu, m;
VC: lu tc bnh qun lng sng trong iu kin t nhin, m/s.
Z
Vc =
+ V02
0,15
0,5
(5-20)
Vo: lu tc bnh qun ton mt ct sng trc khi lm cu, m/s;
P: h s xi cho php tra theo bng 4 - 2.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 5 -8
5-9:Tuyn
Tuyn vt
lngthung
sng bn
sng bn
HnhHnh
5 -9:
vtquaqua
lng
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
a)
a)
b)
1 + (1 )
H (100 )
(5-21)
trong :
Qbd: lu lng dng bn , m3/s;
Q: lu lng ma ro, m3/s;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
C 1
H C
H XH +1
X H +1
(524)
m.R 2 / 3 I 1 / 2
=
a
(5-25)
trong :
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
a: h s sc cn:
( 1)
a = H C
C
H
0,5
+1
(5-26)
m: tr s nhm xt ti c trng tnh hnh dng bn , da theo kt qu
thng k ca Vin thit k I Trung Quc ly m = 15,3;
Wbd: din tch mt ct thot nc lng sng ca dng bn ;
H: dung trng vt bi tch, t/m3;
Phng php 4:
Qbd = Q e 0,8 C 1
b
(5 27)
trong :
e = 2,72;
b: dung trng dng nc thng thng;
Cng thc tnh theo cc phng php ni trn khng thch hp cho trng
hp dng bn do. Phng php 1 dng tnh lu lng bn c din tch t nc
nh, phng php 2 thng p dng cho sng va; phng php 3 v 4 p dng
cho sng tng i ln.
b. Xc nh khu
V dng bn khi chy c cun theo mt lng ln tng bn ct, lu
tc cn bng ng lc ln hn lu tc dng nc bnh thng, cho nn d gy tc
hi nhiu n nn ng, cu cng. Khi xc nh khu cu, din tch cng tc
di cu phi y bo m cho cc vt b cun theo vng nc thot qua cu
c d dng.
Cn ch nhng im sau:
khu vc bn tri b tr cu tt hn l cng, khu cu khng nn
bp hp, ni chung phi bng chiu rng lng sng thin nhin ng vi mc nc
thit k ch ca vo, ng thi nn chn khu cu 1 nhp.
Di cu cn bo m tnh khng y . Khi kho st phi iu tra k
quy lut bin i v bi tch v bo mn ca lng sng, tnh khng di cu phi
xt ti chiu cao bi tch bnh qun nhiu nm v chiu cao c th bi tch nhiu
nht mi ln, chn tr s ln nht trong tm mc nc thit k. y dm cao
hn mc nc ny trn 1m. V chiu su chn mng, ngoi phn b xi ra cn phi
xt ti su b bo mn ln nht mi ln.
Khi vt qua qut bi, khng c php o di cu.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(5 - 28)
(5 29)
(5 30)
trong :
hsx: chiu su nc sau khi xi, m;
: h s tng cng lu tc cn bng ng lc xc nh theo dung trng c
ca dng bn , tra bng (5-3);
Vcb: lu tc cn bng ng lc xuyn qua cc lp t;
h, hi, d, , x, trnh by trong cng thc tnh xi chung theo Litstvan
(chng IV).
Bng 5-3
Bng tra h s
c
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
1,35
1,40
1,06
1,13
1,20
1,27
1,34
1,42
1,50
1,60
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
MN GC
Vdt
MN DBT
Vh
Cng thot nc
MN cht
VC
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
p BT v BTCT, xy, kt cu di
nc ca nh my thu in, u thuyn,
cng trnh nng tu, tng chn t v
nhng cng trnh BT v BTCT khc tham
gia vo vic to tuyn p lc
Cp
cng
trnh
Dng t nn
Ct si t
st tng
trng thi
cng v na
cng
t st bo
ho nc
trng thi
do
Ct si, t
st tng
trng thi
cng v na
cng
t st bo
ho nc
trng thi
do
>50
>2550
>1025
>510
5
>25
>2025
>1020
>510
5
>75
>3575
>1535
>815
8
http://www.ebook.edu.vn
>50
>2550
>1525
>815
8
>100
>60100
>2560
>1025
10
I
II
III
IV
V
http://nuoc.com.vn
Ghi ch:
- Nu s c ca cng trnh dng nc c th gy hu qu c tnh cht tai ho
cho cc thnh ph, khu cng nghip v quc phng, cc tuyn ng giao thng, cc khu
dn c h lu cng trnh u mi, th cp cng trnh xc nh theo bng 5 - 4, c
php nng ln cho ph hp vi quy m hu qu khi c lun chng thch ng.
- Nu s c cng trnh dng nc khng gy hu qu ng k n h lu (khi
cng trnh nm vng tha dn hoc gn bin), cp ca chng xc nh theo bng 5 4, c php h xung 1 cp.
Tiu
Cng trnh cp
nc c lu
lng, m3/s
>3001000
Cp cng trnh lu di
Ch yu
Th yu
III
>50300
>50
>50
>1520
II
III
>250
>1050
>1050
>515
III
IV
> 0,22
>210
>210
>15
IV
IV
0,2
Ghi ch:
- Nh my thu in c cng sut lp my >1000000KW thuc cp c bit.
Khi thit k phi xy dng tiu chun thit k ring.
- Cp ca u tu v cng trnh nng tu c n nh theo s tho thun gia
B Nng nghip & Pht trin nng thn v B Giao thng vn ti.
- Cp ca cng trnh thu li tm thi theo quy nh iu 1.6 , Tiu chun
Vit Nam - Cng trnh thu li cc quy nh ch yu v thit k TCVN5060-90.
- Cp ca cng trnh giao thng ct qua thn cng c xc nh nh cp
ca cc cng trnh dng nc, nhng khng thp hn cp ca tuyn .
I
II
http://www.ebook.edu.vn
0,10
0,50
http://nuoc.com.vn
III
IV
V
1,00
1,50
2,00
Qb
Vb H b
(5 31)
trong :
Bp: chiu rng lng sng ng vi mc nc tnh ton, m;
B: h s c kh nng gim ti a khu cu trong phn bi sng, ph
thuc vo t s Qb/Qrt.(xem bng 5 7);
Qb: lu lng bi (tri hoc phi) thi k triu rt, m3/s;
Vb: lu tc trung bnh trn bi, trong thi k triu rt, m/s;
Hb: chiu su nc trung bnh trn bi mc nc tnh ton, m.
Bng 5 7
Qb/Qrt
90
http://www.ebook.edu.vn
80
70
60
50
40
30
20
10
http://nuoc.com.vn
0,92
0,90
0,89
0,86
0,84
0,80
0,74
0,60
0,30
Ghi ch: Khi bi sng nng v di, cho khu trn bi qu ln s khng ph
hp vi thc t
Qrut
(1 )Vo H sl
(5
32)
trong :
= b/l (vi b: chiu rng tr; l: chiu di tnh ca nhp;
Vo: lu tc khng xi, m/s; tra bng chng IV;
Hsl: chiu su thin nhin trung bnh ca lng sng st l, m;
Qrt: lu lng ln nht trong thi gian triu rt, m3/s.
5.5.2. Theo S tay tnh ton thu vn cu ng Trung Quc
L=
(5
- 33)
=
QP
Q
= P
P (1 )V P V P h
(5
- 34)
L=
Qp
V P h
o
h
= L' Lo
(5 - 35)
Tnh th dn khu cn thit ng vi cc mc nc tnh ton theo bng
sau:
H
(m)
Qp
(m3/s)
Vp
(m/s)
L
(m)
Wo
(m2)
L
(m)
L
(m)
Ghi ch
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hp
LMax
Hnh 5-13
'
Q P o V P
1 t
+
L=
h
V P h
(5
36)
trong :
Qp: lu lng thit k, m3/s, xc nh chng III;
: din tch mt nc dnh pha thng lu cu ng vi mc nc thit k,
m2;
h/t: tr s ln nht, xc nh trn ng H (h/t), nhnh nc rt;
o: din tch thot nc lng sng ti v tr cu ng vi mc nc t nhin
bnh thng, m2;
: h s tht hp dng chy do nn ng p u cu;
h: chiu su nc tnh ton, m;
VP: lu tc tnh ton, m/s;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
VP =
Q P'
(5
W
P + n n
WP
37)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
QP
h L Lv
5/3
cp
(5 -38)
trong :
QP: lu lng tnh ton, m3/s;
hcp: chiu su bnh qun di cu, m;
LLv: chiu di lm vic ca cu, m.
Tnh lu lng thot nc cc mc nc theo
cng thc:
Q =hcp
LLv = f(h)
H1%
5/3
Q,
Q1%
Hnh 5-14
Tim cu
Hnh 5-15
Xc nh tr s Z ca l lch s trn bn v
dc dc mt nc (xem hnh 5-15). Sau tnh tr s dnh nh cng thc sau:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Z
V Vo2
(5-
39)
V =
QP
. (1 )
(5 -40)
trong :
V: lu tc di cu khi c l lch s thot qua, m/s;
Qp, , : ngha nh trn;
: din tch thot nc di cu ng vi HTK., m2;
Vo: lu tc bnh qun ton mt ct sng (tnh theo mt ct thin nhin h
lu), m/s;
Cn c vo h s dnh ny c th tm c chiu cao dnh pht sinh khi
lu lng thit k thot qua di cu theo cng thc (5 - 41) nh sau:
Z = V 2 Vo2
)
(5 -41)
(5 42)
(5 43)
trong :
Hp: mc nc thit k, m;
Z: chiu cao nc dnh trc cu, m;
IB: dc dng nc ven theo nn ng pha thng lu cu;
IB=i
i: dc thin nhin dng nc;
: h s tra bng 5 2;
Ln: khong cch t cao vai ng cn thit, n mp trc m cu gn
nht, m;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Ib =iKb
(5 -
44)
IH = 0,5iKh
(5-
45)
Cn c vo dc ngang mt nc iu chnh, tm c cao vai
ng cn thit ca nn ng bi sng theo bin php 7.1. So snh cao ny
vi cao vai ng thc t, xc nh xem c cn thit tn cao nn ng khng?
Mt khc tm ng mt nc ngang pha thng h lu men theo nn
ng khi c l tnh ton v tnh c chnh lch mc nc, pha thng h lu.
Chnh lch mc nc ny phi nh hn tr s cho php (0,9m). Nu vt qu tr s
cho php, phi m rng khu cu gim bt chiu cao dnh.
5.8.3. Kim ton xi chung
Da vo nhng cng thc ghi chng IV, kim ton chiu su xi
chung di cu khi c l lch s thot qua, trong lc tnh cn c bit ch chiu
su ng thu trc h v chiu su bnh qun hcp di cu trc khi xi, nn
dng tr s mt ct ban u trc khi lm cu. Nu khng c mt ct ban u c
th thay bng mt ct thin nhin pha h lu. So snh chiu su xi chung, tnh
bng cc cng thc v chiu su xi thc o, trong ly cng thc ph hp vi
ti liu thc o nht tnh chiu su xi chung khi lu lng thot qua v kim
ton h s xi:
P=
hP
h
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
cong c chiu di ln, bn knh cong b, to thnh hnh nt tht vi eo sng hp,
th gi l vng sng.
Hnh 6-4a th hin mt on sng un khc, hnh 6-4b th hin mt vng
sng.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
2
1
1
2
Z(m)
MN
l l
Mc ma
nc ma
Mc nc
kit
MN
mama
kit
http://www.ebook.edu.vn
z
2
http://nuoc.com.vn
Lng dn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
mt h lu l q s + s dx dy .
x
q s
q
dx dydt = s dxdydt
qs qs +
x
x
z 0
dtdxdy ,
t
trong : l h s rng ca bn ct y.
(hs)
dtdxdy ,
t
trong : S l hm lng bn ct trung bnh trn phng thng ng.
D2 =
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
q s
z
(hs)
dxdydt = (1 ) 0 dxdydt +
dxdydt .
x
t
t
Chia tt c cho dxdydt, a tt c s hng v bn tri ta c:
V vy:
q s
z (hs)
+ (1 ) 0 +
=0
x
t
t
(6-1)
+ (1 ) 0 = 0
l
b
t
(6-2)
(6-3)
trong :
Qsl : lu lng bn ct theo phng dc trong b dng;
qsb(bi + 1), qsb(bi): lu lng n v ca bn ct theo phng ngang ti ng
dng i + l v ng dng i;
l: trc i xng theo b dng.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Xt rng tr s qsb cng khng ln v kh tnh ton, trong thc t, bin hnh
trn mt phng ca lng dn c th s dng phng trnh bin hnh dng n
gin sau:
(Q s )
z
+ (1 )b 0 = 0
l
t
(6-4)
Trong phng trnh ny ch s 1 trong lu lng bn ct c lc b.
thu c phng trnh bin hnh cho ton dng, cn tch phn phng
trnh (6-2) theo phng ngang t mp nc b ny sang mp nc b kia. B qua
s thay i cao trnh y trn phng ngang mt ct l khng nn. Nhng iu
ko theo s cn thit phi ch n c s thay i chiu rng mt nc theo thi
gian. K hiu cn trn v di ca tch phn l b1(t) v b2(t) v cao trnh y cc
im mp nc chnh l bng cao trnh mt nc:
Z0 (b1) = Z0 (b2) = Z(t)
dz 0
c biu th nh sau:
dt
B
z 0 db Z (b 2 b1 ) = (BZ oa ) Z '
t
t
t
b1 (t)
z 0
b2
=
t
t b1
trong , Z oa
1 b2
= z 0 db l cao trnh trung bnh y trn mt ct ngang.
B b1
(6-5)
trong , Qs l lu lng bn ct cho ton dng.
V:
h
(Z ' Z oa )
B
=
B a =
B
t
t
t
t
t
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
B
c th khc khng, do bin hnh b cng nh s ln xung
t
ca mc nc. Trong iu kin c bin hnh b, phng trnh bin hnh mt chiu
nn b sung thm s hng biu th s xm nhp ca bn ct t 2 b vo dng chy,
v phng trnh (6-6) bin thnh:
o hm
Q s
Z '
q sb + (1 ) B
+
=0
l
t t
(6-7)
trong , qsb 0 l th tch bn ct t 2 b i vo dng chy trong mt n
v thi gian trn 1 n v chiu di lng dn.
Trong mt kch thc xc nh ca ht bn ct, lu lng bn ct y hu
nh hon ton quyt nh bi tr s vn tc dng chy mt ct cho. t d =
const, do gs ~ vn, trong n = 4 6, t (6-1) ta c th vit:
z o
v n
~
t
x
(6-8)
z
v
T y ta thy rng, iu kin y sng b xi o < 0 l
> 0 , tc
t
x
v
z
<
lu tc tng dn theo dng chy; iu kin y sng c bi o > 0 l
t
t
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
30
20
10
Lng ti ct TB nm
Lng ti ct TB nhiu nm
0
1954
0
56
58
60
62
64
66
68
70
72
1974
Ws
Ws
1.4
1.2
1
13
0.4
0.6
0.8
1.2
1.4
8
0.8
W
1.6 W
0.6
11
12
0.4
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Bng 6-1
Bng phn chia nm in hnh
S hiu
khu vc
1
2
3
4
5
6
7
Nm in hnh
Nc nhiu, bn ct thin nhiu
Nc thin nhiu, bn ct nhiu
Nc thin t, bn ct nhiu
Nc t, bn ct thin nhiu
Nc t, bn ct thin t
Nc thin t, bn ct t
Nc thin nhiu, bn ct t
S hiu
khu vc
8
9
10
11
12
13
Nm in hnh
Nc nhiu, bn ct thiu t
Nc nhiu, bn ct nhiu
Nc t, bn ct nhiu
Nc t, bn ct t
Nc nhiu, bn ct t
Nc trung bnh, bn ct trung bnh
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Z (m)
14
1990-2000
1980-1990
1970-1980
13
12
10
5000
10.000
15.000
3
25.000 Q(m /s)
20.000
350
344
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91 Nm
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
phn tch, thng tin hnh chp bnh nhng thi k tng ng
hoc t chng theo th t vo cc li ta nh sn. Trn mt bnh chp
khng nn th hin qu 2 thi k, ch chp ng mp nc v 2 3 ng ng
mc c trng. T bnh chp vch ra ranh gii bi xi, dng mu th hin.
T , c th tnh ton khi lng (th tch), tc bi xi.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
ng mp nc
Ch lu
1982
1982
1992
1992
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Cao (m)
Nm 1976
Nm 1991
Nm 1994
Nm 1996
Nm 2000
Cao (m)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Lng xi bi 10 m3
Mt ct
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
l N1
l
l
= N2 = ... = Nn = 1
l M1 l M2
l Mn
(6-9)
trong :
lN1, lN2... lNn: biu th cc di tuyn tnh ca nguyn hnh;
lM1, lM2, ... lMn: bc di tuyn tnh ca m hnh, (ch N biu th nguyn
hnh, ch M biu th m hnh, cc con s 1, 2 ..., n, biu th cc v tr khc nhau);
1: hng s t l di, hay hng s tng t di.
Tng t v ng hc:
Trng thi chuyn ng ca m hnh v nguyn hnh phi tng t nhau:
tc , gia tc ca bt k cc im tng ng trn m hnh v nguyn hnh phi
song song vi nhau v c cng mt t l, tc l:
v N1
v
v
= N2 = ... = Nn = v
v M1 v M2
v Mn
(6-10)
a N1
a
a
= N2 = ... = Nn = a
a M1 a M2
a Mn
(6-11)
trong :
v: lu tc;
a: gia tc;
v : hng s tng t lu tc;
a: hng s tng t gia tc.
Tng t ng lc hc:
Tnh trng tc dng ca cc lc trong m hnh v nguyn hnh phi tng t
nhau: lc tc dng ln cc im tng ng trn m hnh v nguyn hnh phi song
song vi nhau v c cng mt t s, tc l:
fN1
f
f
= N2 = ... = Nn = f
fM1 fM2
fMn
(6-12)
trong :
f: biu th lc tc dng;
f: hng s tng t hc.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
X NI
X MI
= x
(6-13)
Tng t hnh hc, tng t ng hc v tng t ng lc hc gia m
hnh v nguyn hnh l cc iu kin c th bo m cho tng t v quy lut
vn ng ca h thng. Cc iu kin tng t trn khng phi hon ton c lp
vi nhau c th t do la chn. S tng t ca quy lut chuyn ng yu cu
cng mt hin tng vt l ca m hnh v nguyn hnh phi c m t bng mt
phng trnh vt l nh nhau. Chnh v vy, gia tng t hnh hc, tng t ng
hc v tng t ng lc hc tn ti mt quan h rng buc vi nhau, cc hng s
tng t b phng trnh vt l khng ch, khng th t la chn.
V d: Nghin cu dng chy n nh khng u trong sng thin nhin,
dng chy trong m hnh cng phi tha mn phng trnh chuyn ng sau:
dZ
d v2 v2 n2
=
+
dx dx 2g R 4 / 3
(6-14)
ng dng phng trnh trn cho nguyn hnh v m hnh ta c:
dZ N
d v 2N v 2N n 2N
+
dx N
dx N 2g R 4M/ 3
(6-15)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
dZ M
d v 2M
=
dx M
dx M 2g
v 2M n 2M
+ 4 / 3
RM
(6-16)
Khi m hnh v nguyn hnh tng t nhau, ta c:
ZN = hZM,
xN = 1xM,
vN = vvM,
nN = nZM,
RN = RRM,
gN = gvM,
dZ M
2v
dx M 1 g
d v 2M 2v 2n
.
+ 4 / 3
dx
2g
M
R
v 2M .n 2M
4/3
RM
(6-17)
hoc:
dZ M
2
= v
g h
dx M
d v 2M 2v 2n
.
+
dx
2g
M
4R/ 3 h
1
v 2M . n 2M
4/3
RM
(6-18)
So snh (6-16) v (6-18), ta thy iu kin hai phng trnh ny thng
nht l:
2v
= 1
g h
(6-19)
v
2v
2n
4R/ 3
h
1
= 1
(6-20)
Nh vy, (6-19) v (6-20) l nhng iu kin tng t.
Ch rng, khi m hnh m bo tng t hnh hc th h = 1 lc m
hnh c gi l m hnh chnh thi. Trong trng hp bo m tng t cho
cc iu kin khc, phi dng h 1, th m hnh c gi l m hnh bin thi v
t s = 1 c gi l h s bin thi.
h
-
idem.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
T thy lc ta c:
R1/ 6
=
n
1 / 6
c = R =
n
C=
hoc:
8g
(6-21)
(6-22)
Th nghim Nicurats ch r: i vi trng hp chy tng, ch cn s Re
bng nhau th h s sc cn bng nhau. i vi trng hp chy ri, khi dng
chy khu thnh trn cng ch cn s Re bng nhau th h s cng bng nhau,
nhng khi dng chy khu qu , mun c bng nhau th khng nhng cn Re
bng nhau m h s nhm tng i cng bng nhau.
Cn khi dng chy khu bnh phng sc cn, ch cn h s nhm tng
i bng nhau th h s bng nhau.
Nu m hnh nghim khc tun theo tng t hnh hc, th h s nhm
tng i s bng nhau, do trong tnh hnh chung, ch cn c Re bng nhau th
h s s bng nhau, cn khu bnh phng sc cn th cho d s Re khng bng
nhau h s cng bng nhau.
ng thi vi m hnh c tng t hnh hc th:
R = h, l = h/l = 1, Rl = h
Do vi = 1, cng thc (6-22) s bin thnh (6-19). Kt qu ni ln
rng: trong tnh hnh chung, ch cn s Re bng nhau, nu tha mn iu kin
tng t Fr (6-19) cng tc l tha mn iu kin tng t sc cn (6-20). Ni
mt cch khc, trong m hnh c tng t hnh hc tuyt i, th ch cn bo m
2 iu kin: Re = idem v Fr = idem l m hnh v nguyn hnh v tng t v
ng lc hc. Cn nu dng chy khu bnh phng sc cn th ch cn mt
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(6-23)
hoc
lhu
= 1
(6-24)
-
1
fb = h = ; fw = 1
l
(6-26)
nb =
hoc
3h / 2
12/ 2
11 / 6
2/3
; n w = 11 / 6
(6-27)
Ngoi ra, ng thi phi tha mn 2 iu kin sau:
+ iu kin hn ch dng chy ri: ReM > 1000 2000
(6-28)
+ iu kin hn ch sc cng b mt: hM > 1,5 cm
(6-29)
i vi m hnh lng ng:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(6-30)
u*
w
= 1, tc
w v
S 2d
1
u h2
1
w l2
=1
(6-31)
=1
hoc
(6-32)
w
1
1
2
s d2
= 1
(6-33)
-
= 1
(6-34)
uc
h
d
0,14
1
2S
1
d2
= 1
(6-35)
-
Tng t ti ct:
S
= 1
S*
S* =
S
S
(6-36)
= 1
(6-37)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hoc
S* =
S
S
h 2
l
(6-38)
-
1 '
u S
(6-39)
Dng chy ri: s Reynolds ReM > ReK (vi ReK l s Reynolds phn
gii).
Bc 4. M nc, kim tra s tng t v dc mt nc gia nguyn
hnh v m hnh. Nu c chnh lch th phi iu chnh nhm lng m hnh
hoc t l lu lng.
V d thit k
Phng Thy cng - Vin nghin cu Khoa hc Thy li tin hnh thit k m
hnh lng cng on sng Hng thuc H Ni t cng Lin Mc n cng Xun Quang.
Nm 1962, tin hnh nghin cu mt on sng di 11km T Thn (cch trm bm
an Hoi hn 2km v pha thng lu)[4]. dc mt nc trung bnh ca on sng
vo khong 0,7%0.
1. Cn c vo iu kin sn th nghim ngoi tri, chn lm m hnh bin thi
vi t l mt bng l = 500 v t l ng H= 100, bin sut ca m hnh K = 5.
Vi t l chn, sng trong m hnh c chiu di:
lM =
11000
= 22m
500
Chiu rng ln nht gia hai tuyn ngoi thc t T Thn l 4,5km, do
chiu rng ny trn m hnh l:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
BM =
4500
= 9m
500
V = H = 100 = 10
T l lu lng :
18000
= 23,6 l/s.
500000
5000
QTrung bnh M =
= 10 l/s.
500000
3200
Qkit M =
= 6,4 l/s.
500000
QTo lng M =
3. Sau khi chn t l, phi kim tra trng thi chy trong m hnh. Dng chy
trong m hnh phi l dng chy ri (Re > ReK vi ReK l s Reynolds phn gii) v m
(Fr <1). Xt trng hp lu lng kit (QN = 3200 m3/s) l trng hp lu lng nguy
him i vi trng thi chy ri. Ly mt ct Chm c ti liu o c thc t ngy
18/9/1962.
Lu lng: QN = 3256 m3/s; din tch mt ct ngang: N = 3020 m2; tc dng
chy trung bnh V N = 1,08 m/s; chiu su dng chy trung bnh: H N = 3,71 m.
Do ti liu tng ng trong m hnh ti mt ct ny l:
VM =
VN
HM =
V
HN
1,08
= 0,108m / s = 10,8cm / s
10
3,71
= 0,0371m = 3,71cm
100
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
VM
(10,8) 2
=
<1
FrM =
gV M 981x3,71
nn dng chy trong m hnh cng l dng chy m.
4. Kim tra ng mt nc trong m hnh (tc l kim tra s tng t v
nhm): Khi m nc vo m hnh, tin hnh o ng mt nc tng ng vi ba cp lu
lng trn v so snh vi ti liu thy vn thc o th thy ng mt nc trong m hnh
thp hn so vi ng mt nc thc t. tin hnh tng nhm trn m hnh (ch
yu phn bi sng) v kim tra li. Ni chung mc nc trong m hnh c nng cao hn
nhng cc b vn c chnh lch thp so vi thc t. Do tng t l lu lng trn m
hnh thnh 26,21 l/s; 11,11 l//s v 7,11 l/s. Khi , ng mt nc trong m hnh c
nng cao xp x vi ng mt nc thc t, chnh lch nhiu nht l 10cm (tng ng
vi 1mm trn m hnh).
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(6-40)
(6-41)
trong :
x, y: to cc;
s, n : to cong (ngc chiu kim ng h);
g: hm t trng, l t l gia di li theo phng s v di li theo
phng n.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
x
y
s + s
2
2
x
y
n + n
2
g=
(6-42)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 6.20: M t
kt qu tnh ton
d bo din bin
cho mt on sng
Bangladet
Hnh 6.21: M phng trng dng chy gia thc t (tri) v m hnh
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
6.5.4. D bo din bin lng sng bng phng php phn tch nh vin thm
K thut vin thm s dng mt loi thit b k thut chuyn dng, t cch
xa mc tiu o c v ghi chp cc c tnh ca mc tiu quan trc, thng qua
truyn dn, x l cung cp cho h thng s dng nhng thng tin cn thit v i
tng nghin cu.
Chp nh t my bay, t v tinh chuyn dng l phng php c s dng
rng ri trong k thut vin thm.
nh hng khng, nh v tinh chp c ton cnh lng sng, cho php pht
hin cc du vt ca lng sng c, di t khng thy c. Da vo cc du
vt ny c th phc hi c vn ng ca lng sng trong mt khong thi gian
di, gip c lc cho vic phn loi sng v cc c im vn ng ca lng sng.
Ni dung v phng php tin hnh nh sau:
Thu thp ti liu:
Thu thp ti liu bn a hnh v nh vin thm t nht theo ba giai on:
- Giai on 1: trng hoc gn vi thi gian lp d n
- Giai on 2: Trc giai on 1.
- Giai on 3: Trc giai on 2.
Khong cch v thi gian thu thp ti liu gia cc giai on cng di cng
tt.
Trn c s ti liu thu thp giai on 1 lp bn a hnh, bn ny
gi l bn nn.
Trn c s ti liu thu thp giai on 2 lp bn a hnh, bn ny
dng xc nh din bin ti thi im giai on 2.
Trn c s ti liu thu thp giai on 3 lp bn a hnh, bn ny
dng xc nh din bin ti thi im giai on 3.
Chuyn v cc din bin thit lp bn giai on 2 v 3 vo bn
nn gi l bn tng hp.
Trn c s bn tng hp ta c th nh gi v s din bin xi l ca
b, s tn ti hay mt i ca cc cn trn sng, s di chuyn ca lng sng.
V d: Xc nh v tr lng sng c c bt u t cc du vt li trn b
lm, st ngay v tr lng sng hin ti. Bng cch ni nhng du vt u tin ti cc
nh cong, c th nhn bit v tr lng sng thi gian gn nht, v song song vi
ng b va tm thy bn b lm, mt khong cch bng chiu rng ca lng
sng s c ng b sng pha b li. Tip tc lm nh vy i vi cc du vt xa
b lm hn du vt th nht, s tm c v tr lng sng thi im xa hn. C
th thay hai tuyn b bng mt ng trung gian cho ri. Nu du vt lng sng
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
c khng lin tc, hoc lng sng c phc hi rt khc vi lng sng hin ti, c
th ngh n hin tng ct dng khi sng qu cong [10].
Phn tch nh hng khng sng Mkng, vng h lu Nng Khai trnh by
trn hnh 6.25. y l mt loi sng cong hn ch. Yu t a cht cc im A,
B, C, D hn ch khng cho lng sng li xung h du m ch chuyn dch ngang.
H s cong K ca cc khc cong AB, BC, CD cn nh, hin tng ct thng cha
th xut hin, b lm cn b xi lm cho sng cong hn na. Khc DE kh cong,
ct thng s xy ra sm hn cc on cong khc [11].
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(G c Gth )T50
, m/nm
hl
(6 43)
trong :
Gc , Gth: lu lng ph sa n v (qua 1 mt chiu rng sng) on sng
cong v on sng thng, kg/s;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
T50: thi gian tnh ton trong nm c l ln hn hay bng trung bnh (P =
50%) v tc nc chy trung bnh ca on sng cong ln hn tc cho php
khng xi ca t cu to dng sng, s;
w: trng lng ca t lng sng bo ho nc, kg/m3;
hl: chiu su nc chy trung bnh ca lch sng cong trn sut chiu di
b lm tnh trung bnh trong thi gian tnh ton T50, m.
Tr s Gc v Gth xc nh theo cng thc :
v
Gt = 12
v ox
h
d (v v ox )
d
0 , 33
, kg/s.m
(6-44)
trong
Gt: lu lng ph sa y ti thu trc tnh ton, kg/s.m.
v: lu tc trung bnh trn thu trc, m/s.
vox: tc cho php khng xi ca ph sa cu to lng sng ,m/s.
d : ng knh ht ph sa bnh qun, m ;
h: chiu su nc ti thu trc tnh ton, m;
vox xc nh theo cng thc : vox =3,6 4 h d
i vi on sng cong, tr s vox c nhn vi h s Kvo
2
K vo =
mh
m
1 0 10 0 l
m.rc
m
(6 -
45)
vox: tc cho php khng xi ca ph sa cu to lng sng, m/s;
mo: h s mi dc ca t lng sui ti on cong trong iu kin bo ho
nc;
m: nh trn, nhng trong iu kin lm vic di nc (khng xt lp ct
ph sa b bi phng trn cng).
Cc k hiu khc dng nh c.
Thi gian tnh ton cu rt di (100 nm), v vy n gin tnh ton
thng c th chp nhn gi thit chiu su ln nht c th xut hin trn ton
chiu rng sng Bpc nu khong cch gia cc nh sng cong c khng qu ln.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hmax h0
hmax,c h0
(6 46)
trong :
yb: dch chuyn ca trc dng ch hay b lm ca on sng cong ti
mt ct ngang ang xt, m;
Kc: h s tc pht trin sng cong ph thuc vo gc chuyn hng (gc
ngot) ly theo (bng 6 2) hoc tt nht l theo ti liu thc t o c;
T: thi gian s nm tnh ton d bo din bin lng sng trn bnh (
dch chuyn yb), nm;
hmax: chiu su nc chy ln nht ca mt ct ngang lng sng ang xt,
m;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Kc
0c
Kc
0c
Kc
0c
Kc
70
90
110
120
0,04
0,08
0,16
0,24
130
135
137
145
0,40
0,65
0,80
0,97
155
165
175
185
1,00
0,96
0,80
0,60
190
200
210
230
0,44
0,24
0,09
0,03
= f ( C ) .
= f ( C ) th phi tnh
v ng cong quan h
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
1. on sng su
2. Hng ni lin hai on
3. Bi bi
4. Gii hn bi sng
3. Tim cu
4. B sng c
cong
'c
c
(6 47)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
trong :
hmax: chiu su ln nht d bo c kh nng pht trin ca mt ct sng cong,
m;
hmax : nh trn, nhng ng vi iu kin hin ti, m;
'c v c: h s ph thuc vo t s Bpc/ rc ly theo bng 6 - 3.
Cc k hiu khc dng nh c .
Bng 6 3
Xc nh h s 'c v c ph thuc vo Bpc/rc
Bpc/rc
0,17
0,20
0,25
0,33
0,50
'c hay c
1,27
1,48
1,84
2,20
2,57
3,00
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(7 - 1)
(m2)
V
(m/3)
V2/2g
(m)
H+
V2/2g
(m)
dc I
R
R2/3
Cc
mt ct
1
1
2
3
115,40 2,151
4
3,39
5
0,59
6
7
8
9
115,99 4,25 2,62 0,000668
115,83 2,920
2,49
0,32
Bnh qun
10
0,000559
0,000299
116,20 4,340
1,68
0,14
116,53 7,620
0,96
0,05
L, m
hf
(m)
11
12
285
0,16
800
0,24
1.790 0,13
H+
V2/2g
+ hf
(m)
13
116,15
116,39
116,51
(7 - 2)
trong :
MNTT: mc nc tnh ton theo tn sut l thit k, m;
ZN: chiu cao nc dng ti nn ng, m:
Z N = Z + I (1 + x)
http://www.ebook.edu.vn
Bo Lc
(7 - 3)
http://nuoc.com.vn
(7 - 4)
trong :
C: chiu cao t y dm ti y ray i vi ng st hay ti tim phn xe chy ca
cu i vi ng t, m;
TK: tnh khng di cu ly theo TCVN 5664 - 1992, m;
MNTTh: mc nc thng thuyn;
Nu sng khng c thuyn b qua li th cao ti thiu ca mt cu s tnh theo
cng thc:
Hmin = MNTT + TK + C
(7 - 5)
trong :
MNTT: mc nc tnh ton theo tn sut thit k, m;
TK: tnh khng di cu i vi sng khng thng thuyn, m.
Theo quy nh ca ng st gn hai u cu trn mt chiu di mi bn bng
mt khu cu nn b tr c cao bng cao ca cu. Cn i vi ng b on
phi ti thiu b tr ng cong ng cng thm 10 - 25m v nn m bo khi
lng cng tc lm t t nht.
dc nn ng t bi sng ln cu: ng st dc khng c vt qu
dc ch o thit k, ng b khng vt qu dc cho php tu theo cp hng k
thut ca ng.
S phn thnh tng on thit k trn y l p dng cho trng hp bnh
thng. Trong thc t cn tu tnh hnh c th m thit k trc dc cho hp l c v mt
ct thi cng v yu cu k thut. V d nu chiu di on II ngn, cao mt cu khng
cao lm th c th thit k ton chiu di nn ng p qua bi sng cng c mt cao
bng cao mt cu v.v...
http://nuoc.com.vn
h1
VTN
h2
= 0.7VTN
a.
Thng lu:
VBQT = 0,7
(7 - 6)
b.
H lu:
VBH
(7 - 7)
trong :
V BT: lu tc bnh qun trong on bi sng pha thng lu nn ng, m/s;
VBH: lu tc bnh qun trong on bi sng pha h lu nn ng l, m/s;
h1: chiu su bnh qun iu kin thin nhin ca bi sng, m;
h2 = h1 + Z
(7- 8)
(7 - 9)
1,00
0,50
0,90
0,35
0,80
0,24
0,70
0,15
0,60
0,09
0,50
0,05
0,40
0,02
0,30
0,01
(7 - 10)
.v tn
(7 - 11)
+ H lu:
vbh= 0,7 vtn
(7 - 12)
trong :
vt: lu tc bnh qun trong on bi sng thng lu, m/s;
vbh: lu tc bnh qun trong on bi sng h lu, m/s;
h1, h2: ngha nh trn;
vtn: lu tc bnh qun dng chy iu kin t nhin trong on bi sng, m/s.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
h sb
hs
H n h 7 -1
H o a h n g g i
H n h 7 - 2
C c y u t c a s n g
2 K .hs
.3
m
hs
(7 - 13)
trong :
K : h s ph thuc vo vt liu gia c mi ng;
m: dc mi cng trnh;
K/m - Trong cng thc (7 -13) c xc nh theo bng 7 - 2.
Bng 7- 2
M
Vt liu
1,5
0,30
0,26
0,22
0,18
0,16
0,23
0,20
0,16
0,14
0,12
0,18
0,16
0,13
0,11
0,10
K/m
B tng
lt
xp khan
R
hc
http://www.ebook.edu.vn
0,90
0,80
0,65
0,55
0,50
0,60
0,53
0,43
0,37
0,33
0,45
0,40
0,33
0,27
0,25
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
su H (m)
Bng 7 - 3
0,5
1,0
2,0
3,0
4,0
6,0
8,0
10.0,
10
1
10
0,19
0,28
0,31
0,31
0,31
0,31
0,31
0,31
0,21
0,31
0,41
0,43
0,43
0,43
0,43
0,43
0,37
0,36
0,50
0,58
0,59
0,60
0,60
0,60
0,38
0,38
0,54
0,65
0,68
0,70
0,70
0,70
0,38
0,38
0,58
0,71
0,77
0,79
0,80
0,80
0,38
0,38
0,61
0,71
0,81
0,88
0,90
0,91
0,37
0,46
0,61
0,63
0,64
0,64
0,64
0,64
Tc gi W10 (m/s)
20
Chiu di sng chy D (km)
2
4
6
8
hs (m)
0,38 0,38 0,39 0,39
0,48 0,75 0,76 0,76
0,70 0,71 0,87 0,84
0,83 0,95 1,05 1,10
0,86 1,10 1,20 1,28
0,88 1,18 1,43 1,55
0,88 1,20 1,47 1,67
0,88 1,20 1,50 1,70
30
10
10
0,39
0,76
0,84
1,14
1,38
1,62
1,84
1,90
0,37
0,67
0,84
0,89
0,90
0,90
0,90
0,90
0,38
0,74
0,96
1,17
1,33
1,39
1,40
1,40
0,39
0,75
1,00
1,25
1,43
1,71
1,76
1,80
0,39
0,76
1,00
1,29
1,50
1,82
2,07
2,18
0,39
0,77
1,01
1,31
1,55
1,90
2,20
2,37
0,39
0,77
1,06
1,41
1,69
2,07
2,38
2,66
su H (m)
Bng 7 44
0,5
1,0
2,0
3,0
4,0
6,0
8,0
10,0
10
1
10
Tc gi W10 (m/s)
20
Chiu di sng chy D (km)
2
4
6
8
30
10
1,54
3,36
4,30
5,21
6,45
7,66
8,76
9,06
1,23
2,50
3,28
3,51
3,57
3,57
3,57
3,57
1,27
2,80
3,84
4,88
5,66
5,96
6,01
6,01
1,30
2,85
4,06
5,27
6,16
7,55
7,82
8,01
1,30
2,89
4,06
5,48
6,50
8,11
9,33
9,86
10
2hs 3 / hs (m)
0,81
1,28
1,44
1,44
1,44
1,44
1,44
1,44
0,91
1,58
1,91
2,04
2,04
2,04
2,04
2,04
1,74
1,68
2,39
2,80
2,86
2,90
2,90
2,90
http://www.ebook.edu.vn
1,79
1,79
2,60
3,16
3,32
3,43
3,43
3,43
1,79
1,79
2,80
3,48
3,80
3,90
3,95
3,95
1,79
1,79
2,96
3,65
4,17
4,37
4,48
4,48
1,44
1,87
2,61
2,71
2,76
2,76
2,76
2,76
1,50
1,98
3,05
3,70
3,85
3,91
3,91
3,91
1,50
3,30
3,25
4,29
5,01
5,41
5,51
5,51
1,51
3,30
3,60
4,78
5,54
6,69
6,90
7,06
1,54
3,36
3,75
5,03
5,94
7,31
7,90
8,05
1,30 1,30
2,93 2,93
4,14 4,35
5,71 6,06
6,75 7,46
8,48 9,33
9,95 10,81
10,81 12,27
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hs
(7 - 14)
trong :
WT: tc gi tnh ton theo ti liu ca trm kh tng cao H;
Kb: h s chuyn i t tc gi o c trm c cao Hm ti tc
gi cao cch mt nc 10m.
H, m
10
12
14
17
20
30
Kb
1,30
1,15
1,05
1,00
0,99
0,97
0,96
0,95
0,93
- Khi khng c s liu quan trc hay khi lit quan trc nh hn 10 nm,
tc gi tnh ton nn ly bng:
+ WT = 20 m/s nhng khng nh hn gi tr thc t quan st iu tra, i
vi sng v h cha tnh vi mc nc tnh ton hoc mc nc dng c tn sut P
= 0,33%.
+ WT = 30 m/s nhng khng nh hn gi tr thc t quan st iu tra, i
vi sng v h cha, vi nhng mc nc khc thp hn mc nc dnh v vng
ca sng khi tnh mc nc dn p do gi.
- Nu h hp (hnh 7-3 ) khi t s chiu rng ngp trn trung bnh B trn
gi D khng ln hn 0,7 th gi tnh ton c th xc nh theo cng thc sau:
Dtt= KD. D
(7 - 15)
0,1
0,30
0,2
0,50
0,3
0,63
0,4
0,71
0,5
0,80
0,6
0,85
0,7
1,00
http://www.ebook.edu.vn
(7 - 16)
http://nuoc.com.vn
Bqdr =
Bqdb
(7 - 17)
(7 - 18)
trong :
Bqdr: chiu rng qui i ca di rng cy, m;
Bqdb : chiu rng qui i ca bi cy, m;
Br: chiu rng thc t ca di rng cy, m;
Bb: chiu rng thc t ca bi cy, m.
a: h s, ly bng: 1; 1,4 v 1,8 ng vi ng knh trung bnh ca cy l
0,15; 0,2 v 0,25m;
b: khong cch thc t gia cc cy hoc bi cy, m.
Chiu cao sng c xt ti rng cy xc nh theo cng thc:
hsr = hs . Kr
(7 - 19)
1 + 2 sin
3
(7 - 20)
trong :
: gc gia tia sng v ng mp nc ln mi dc cng trnh.
http://www.ebook.edu.vn
1 - Tuyn ng
2 - Hng gi tnh ton
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Sau y s gii thiu loi cng trnh iu tit thng dng nht trong thit
k cu v tc dng ca n
a. K hng dng kiu cong v thng
sng ng bng v dng sng b khu cu bp hp, dng nc bi
sng b nn ng u cu ct ngang men theo nn ng chy vo cu, do
hnh thnh hin tng dng chy khng u trong ton b phm vi khu cu.
Mt trong nhng cng dng chnh ca k hng dng l iu chnh c hin
tng lch dng di cu, nu bi sng hai bn ln nh khng u, pha bi sng
ln thng b tr k hnh cong, cn k hng dng thng thng b tr pha b
lm.
K hng dng hnh cong c tc dng hng dng nc chy nh nhng v
u qua cu. Cn k hng dng hnh thng y dng nc chy sang b i din.
V mt hiu qu s dng th k hng dng hnh cong c bn knh khc nhau l
hnh thc tng i hon thin
Khi lu lng mt bn bi nh hn 15% tng lu lng hoc lu lng hai
bn bi nh hn 20% tng lu lng, ni chung khng b tr k hng dng m
dng k qu l. Khi lu lng bi sng nh hn 5% th ch cn gia c 1/4 nn u
cu. Khi chiu su bi sng khng 1m, hoc lu tc bnh qun trc xi di
cu nh hn 1m/s, ni chung khng cn xy dng cng trnh iu tit.
Nu do tnh hnh c bit ca a mo v tr cu m phi xy dng cng
trnh iu tit th khng bt buc theo quy nh trn.
Hnh 7 - 6 gii thiu cch b tr cng trnh k iu chnh dng nc di
cu ca mt s trng hp khc nhau:
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
b. K qu l, k ch T v k chn nc:
B tr k qu l, k ch T v k chn nc l iu tit dng nc bi
sng, trnh cho nn ng u cu khi b xi.
Khi cu thng gc vi lng sng, m nn ng bi sng l ng cong
lm, trnh mi dc nn ng khi b xi v ci thin iu kin chy trn bi
sng, sao cho dng nc chy nh nhng vo khu cu, th nn ng u cu
on ny tt nht lm k qu l, c khng ngp v k ch T vi s lng thch
hp (xem hnh 7 - 9, hnh 7-10).
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
c . di v nhm k ch T
Khi cu vt qua dng sng chuyn dch c dc tng i ln, mun
cho dng nc cun theo ph sa thot nh nhng qua khu cu hoc bo v khu
vc dn c v trng trt c th xy di bp hp dn dn min chuyn dch ri
ni vi khu cu. Mun iu chnh dng nc c hiu qu k hng dng xy
thm mt s k ch T chu lc xung kch ca dng nc.
Khi phm vi chuyn dch dng sng rt ln, lm k di cn kinh ph cng
trnh v kinh ph dng h t, c th xt vic xy kt cu phng h kiu l ct
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Khi lu lng
http://www.ebook.edu.vn
Cong
http://nuoc.com.vn
hai bn
khng bng
nhau
Chiu rng
hai bn bi
bng nhau
Bi mt bn
bi phi tng
i ln
Khi lu lng
bi tri tng i B phi li, b tri lm
ln
B tri li, b phI lm
Dng chy thng
Cong
Thng cm trong lng
Thng
Thng
Thng
Cong
Thng cm
trong lng
Cong
Cong
Thng cm
trong lng
cong
Thng
Thng
Cong
Cong
Ch thch:
Chiu di k thng hay phn on thng cm vo k cong pha thng lu
bng1/2 ton chiu di khu cu, pha h lu bng 1/4 ton chiu khu cu,
ngoi ra cn cn c vo thc a iu chnh.
trong :
Lo: khu gi nh, tnh c t gi nh di cu khng o v h s xi
l 1,1 (lc ng dng c th dng khu thc t tnh ton c Lo, khng cn phi
tnh theo h s xi 1,4 na), m;
: h s, s % lu lng chy qua b phn cu trng thi thin nhin, so
vi tng lu lng (xem bng 7- 6).
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Bng 7-7
Q2/Q3
1,0
0,9
0,7
0,6
0,5
0,3
0,2
0,1
0
1,0
0,8
0,6
0,4
0,2
0,1
0
0,6
0,6
0,7
0,7
0,8
0,9
1,0
0,6
0,6
0,6
0,6
0,3
0,3
0,0
V d:
1. Trong hnh 7-14 phn phi lu lng nh sau:
Dng ch:
2840m3/s
Chim 71%
Bi tri
320 m3/s
Chim 8%
Bi phi
840 m3/s
Chim 21%
Q2 320
=
= 0,38
Q3 840
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(7- 24)
+x
trong :
Lmin: khu nh nht ca cu
(tc chiu di cu tnh ton), tnh theo h
s xi cho php ln nht v o di cu
nhiu nht;
K: h s xc nh theo bng 7 - 8.
x
y
y
-x
Hnh 7-16
Bng 7 - 8
Qb/(Qp+Qb)
K
15
0,00
20
0,05
30
0,10
40
0,15
50
0,20
60
0,25
70
0,30
80
0,35
trong :
Qp: lu lng lng sng, m3/s;
Qb: lu lng bi sng, m3/s;
Qb: lu lng ton b bi sng, m3/s.
Theo bng 7 - 8 tnh tr s to cc b phn k hng dng, to u
k pha thng lu l:
X = 2,35R;
Y = 1,438R
http://www.ebook.edu.vn
(725a)
http://nuoc.com.vn
(725b)
Tnh
Cc im
cht cc trn trc k
on
Thng
lu
Tr s to cc
im trn trc k
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Cung
trn
H lu ng
thng
X/R
Y/R
2,530
2,366
2,228
2,207
2,084
1,909
1,657
1,278
1,000
0,672
0,336
0,000
-0,336
-0,755
-1,175
1,438
1,262
1,087
0,914
0,740
0,566
0,391
0,216
0,132
0,058
0,015
0,000
0,015
0,051
0,088
H s phn b
lu tc khng
u khi dng
nc chy qua
k g
3,00
2,75
2,50
2,25
2,00
1,75
1,50
1,25
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
Gclch
gia cng
trnh v
hng nc
chy o
90
80
70
60
50
40
30
20
15
10
5
0
5
5
5
Ghi ch
ng
tim cu
Phn u
k pha
h lu
a
= 1/5 2,25, nh h s K da vo Qb/Q, tra bng 7- 10
b
Bng 7-10
Qb/Q
<0,15
http://www.ebook.edu.vn
0,15 0,25
0,260,35
0,360,45
0,50
http://nuoc.com.vn
K = a/b
1,50
1,67
1,83
2,00
2,25
b = ALP
tong :
LP: chiu rng lng sng, m;
A: h s tra bng 7- 11.
Qb
Q
2Qbp
2Qbt
v
.
ln lt da vo
Q
Q
Lp
Hnh7-17
b
K
(7-27
a)
(727b)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
h lu bng 1/2lB, chiu di k hng dng pha thng lu, u cui k hng
dng h lu thm ng cong trn, bn knh r = (1/4 1/6)lH.
Bng 7-11
A = b/Lp
Bi sng
Bi sng
2 bn i xng
mt bn
0,106
0,112
0,150
0,170
0,186
0,222
0,215
0,275
0,240
0,327
0,265
0,378
0,290
0,429
0,315
0,481
Qb/Q
0,10
0,15
0,20
0,25
0,30
0,35
0,40
0,45
Qb/Q
A = b/Lp
Bi sng
Bi sng
2 bn i xng
mt bn
0,50
0,55
0,60
0,65
0,70
0,75
0,80
0,340
0,365
0,390
0,415
0,440
0,465
0,490
0,533
0,584
0,635
Bng 7- 12
S
th t
1
2
3
4
5
6
7
8
9
a/b = 1.50
a/b = 1.67
a/b =1.83
a/b = 2.00
a/b = 2.25
x/b
Y/b
x/b
y/b
x/b
y/b
x/b
y/b
x/b
Y/b
0,25
0,50
0,75
1,00
1,25
1,30
1,35
1,40
1,45
0,013
0,059
0,133
0,253
0,448
0,500
0,564
0,641
0,741
0,20
0,40
0,60
0,80
1,00
1,20
1,40
1,50
1,60
0,010
0,030
0,065
0,118
0,193
0,305
0,454
0,560
0,712
0,20
0,40
0,60
0,80
1,00
1,20
1,40
1,60
1,70
0,006
0,028
0,058
0,100
0,163
0,244
0,356
0,514
0,629
0,20
0,40
0,60
0,80
1.00
1,20
1,40
1,60
1,80
0,004
0,020
0,048
0,088
0,135
0,200
0,285
0,400
0,563
0,20
0,40
0,60
0,80
1,00
1,20
1,40
1,60
1,80
0,005
0,016
0,038
0,064
0,103
0,154
0,219
0,300
0,400
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
10
11
12
13
14
15
1,48
1,50
0,836
1,000
1,62
1,64
1,66
1,67
0,751
0,810
0,890
1,000
1,75
1,78
1,80
1,81
1,83
0,706
0,767
0,819
0,852
1,000
1,90
1,95
1,98
2,00
0,638
0,776
0,874
1,000
2,00
2,10
2,15
2,20
2,23
2,25
0,544
0,643
0,714
0,795
0,851
1,000
b. Xc nh kch thc ch yu ca k ch T
Xc nh chiu di v khong cch k ch T
K ch T l cng trnh un nn dng nc thng dng phng h nn
ng hoc b sng, c b tr thnh tng nhm nu b tr mt k ch T s gy
dng nc chy xoy, xi b sng h lu. Quyt nh chiu di k ch T l cn c
vo hnh dng b sng phng h v tuyn un nn dng.
Thit k tuyn un nn dng thng dng nhiu ng cong lin tc, gia
ni bng ng thng (nh hn 3 ln chiu rng sng). Thng c th cn c vo
bnh dng sng gia im u cui b sng cn phng h, phng theo hnh
dng 2 b ni thnh ng cong trn nhn (xem hnh 7 - 19), sau chn ng
cong thch hp theo 2 phng php sau:
- Phng php ng cong
hnh sin:
X o = KRo
(7 - 28)
Yo = K Ro
2
4 2
K Ro
3
(7 - 29)
xo
yo
X o = 2 KRo
Yo =
Bx
trong :
Hnh 7-19
Khong cch k c khng ngp tnh theo cng thc sau: (xem hnh 7-20)
http://www.ebook.edu.vn
L 6 lc sin
(7 -30a)
Hoc L 6 lc cos
(7- 30b)
http://nuoc.com.vn
trong :
lc: chiu di k T, m;
: gc kp bi dng nc vi ng tim k T;
lP
lC
L
Hnh 7- 20
(7 - 31)
trong :
LT: chiu di k pha thng lu, m;
LH: chiu di k pha h lu, m.
Gi thit khong cch k T on b li bng 4 - 8 ln chiu di k, b
lm bng 1 - 25 ln chiu di k.
Mun m bo chn k an ton trnh dng nc xi th cho chn k n su
vo b khong chng 1/2 chiu di hu hiu ca LP, Nu khng phi gia c thm
b sng pha thng lu, chiu di ca n t 0,2 - 0,31 khong cch k. Nu b
sng l t cng khng c , chn k cn cm vo b ti thiu 3 -5m.
Gc giao nhau gia ng tim k T vi
dng nc.
Gc giao nhau gia ng tim k T vi
dng nc c lin quan n tc nc chy
ca dng sng v tnh hnh nc ngp. Ni
chung, b tr gc k T c th xem bng 7 - 13,
hnh 7 - 21. Nhng k T th nht (v khi im
p thun) phi nm ch dng sng bt u
chuyn hng, gc kp gia n vi dng nc
khng ln qu, khng c nh ra b nhiu qu,
dn nc c d dng.
Hnh 7 - 21
Bng 7 - 13
Khu
vc
Khu
vc
i
Loi k v tnh
hnh ngp
K T kiu khng
ngp
http://www.ebook.edu.vn
60 - 75
http://nuoc.com.vn
Khu
vc
ng
bng
K T kiu ngp
Khu
vc
i
K T kiu ngp
Khu
vc
ng
bng
K T kiu ngp
90
90
100o - 1050
100o - 102o
90o
7.2.4. Xc nh mt ct k p
p t l cng trnh cu to thng dng nht, khi thit k cn phi xt ti
iu kin thu lc tc dng ln p di tc ng ca sng, lc va chm ca vt
tri v ti trng c bit khc ; ngoi ra cn phi xt mc quan trng ca cng
trnh v tnh cht dng sng (thot l hoc thot ng) v.v... quyt nh mt ct
ca p.
Thng phng l, p chn l c chnh lch mc nc hai pha ca
tng i ln, khi p lc ca nc t 2 - 4m, khng c thit b phng ngm m
dng t st pha ct v dng ct xy th kch thc mt ct xem hnh (7 - 22) ;
khi chiu cao tch nc nh qu 2m, c th i chiu rng nh p trong hnh v
ny l 3m.
a. Nn t: t st ct, t st
b. Nn: t ct st
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
bng:
hg = hh + C + 0,30
(732a)
bng:
hg = hh + C
(7 - 32b)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
V d:
Ti liu gc:
Chiu di k pha thng lu lT = 330m, k pha h lu 1H = 105m, khong cch t
chn k ti k T thng lu lim = 860m, i = 0,003, hsb = 0,60m; hsb = 0,40m (xt ti rng
cy), lu tc bnh qun di cu trc xi: Vm = 2,10m/s; lu tc bnh qun thin nhin
khi cha b tht hp: Vo = 0,45m/s, lu tc bnh qun chy vng sau k T: V = 1,10m/s,
chiu su nc bnh qun trn bi h1 = 1,5m, Htt = 125,08m, gc dong ca k T pha h
lu = 115o, z = 0,33m.
trong :
Htt: mc nc tnh ton vi tn sut thit k, m;
hsb, hsb: chiu cao sng xm thc vo b nn ng v pha thng lu v h lu,
m.
Tnh ton
+ dc ngang ca dng nc pha thng lu, cn c vo cng thc ca
M.B.Mikhailp:
h1
1,5
=
= 0,82
h1 + z 1,5 + 0,33
Tra bng 5 - 2 c = 0,26 vy ib = 0,26 x 0,003 = 0,0008
+ Cao vai k hng dng pha thng lu da vo mc nc u k tnh (k
c dnh)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
h = 0,1V2 (1+cos)
trong :
V: lu tc cnh k T, m/s.
23.Vc tg
2 6 Vcp
hch =
g
g 1 + m2
(7 -
33)
trong :
Vcp: vn tc cho php khng xi ca t lng sng, m/s;
g: gia tc trng lc, g = 9,81m/s2;
: gc lm thnh gia hng nc chy v k ti ch tnh xi;
m: dc mi cng trnh;
Vc: vn tc nc chy ti ch tnh xi ca k, m/s.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
2 g
Qb
x
Bb .hc 1 + g
(7 -34)
trong :
hc: chiu su nc ti cng trnh sau khi xi chung, m/s;
Qb: lu lng bi sng gia mp lng chnh ti chn k, m3/s;
Bb: chiu rng thay i dng nc trn bi sng cnh cng trnh (tnh t
khong cch gia mp lng chnh ti chn k, do song song vi ng trn cu),
m;
g : h s lu tc phn phi khng u trn mt ct, i vi k hng dng
cong l 1 - 3, i vi phn u k thng c th dng 4;
23Vc2
V 2 hcP
hch =
6
g
g 1 + m2
(7 -35)
Xi cc b u k hng dng v t nn cu (khi khng c k) c th tnh
theo cng thc (7 - 33) v dng g = 4. Chiu rng dng nc bi sng ch t nn
dng chiu rng phn bi ch cu, nu di cu khng c bi sng, lu tc xi cc
b c th thay i tnh theo cng thc sau:
Vc = V P
2 g
1+ g
(7 - 36)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
23Vc2 K 1 I
hch =
g 1 + m2
(7 -37)
trong : K1- H s lu tc cc b tng do k T tht hp dng nc gy nn.
Tra bng 7 - 14, theo t s
l KN
b
trong :
lKN: chiu di k b ngp lc mc nc bnh thng, o t u k n ng
mp nc 2 b khi mc nc thng, m;
b: chiu rng lng sng khi mc nc thng, m.
Nu nhng k trn b ngp nc th phi kim tra tr s xi cc b khi k b
ngp. Cng thc tnh xi cc b khi k b ngp c dng tng t nh cng thc (7 37) nhng thay h s K1 bng h s K2.
Bng 7 -14
Biu h s K1, K2
LKN/b
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
K1
K2
1,50
1,40
1,75
1,50
2,00
1,80
2,50
2,20
3,00
2,60
3,75
3,00
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
K thun: song song vi hng dng nc, khng ngn tr dng chy;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
chy;
- K ngn sng: thng gc hoc cho gc vi dng nc chn ton b
dng chy.
Chia theo vt liu
-
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
1
4
1
3
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Y = Yo cos
trong :
Xo =
2X o
(7 -38)
y
KRo ; Yo = K Ro
K = tg
xo
yo
xo
Hnh 7 -25
Ro- Bn knh on cong, c th dng ln
hn bn knh ca dng sng thin nhin. Theo kinh nghim Ro dng bng 5 - 8 ln
chiu rng n nh, khng nh hn 3 ln m ti a khng vt qu 20 ln.
7.3.4. La chn v b tr k
a. Chn mc nc hng dng
Mc nc hng dng s quyt nh theo tnh hnh dng nc v hnh dng
on cu c bo v. Cn c vo ng hng dng xc nh theo mc nc
hng dng m tin hnh b tr bnh din cng trnh iu tit, ng thi chn loi
k, tc dng ca cc loi k.
K thp: B tr k thp ni chung ch phng xi ta luy nn ng v c
s cc cng trnh phng h hoc chnh tr dng sng mc nc thp. K thp tht
dng nc t nn hay dng on sng lng hp. K thp cn lm cho dng nc
chy hn lon, y dng nc khi chn ta luy, lm bi tch ch lng cu nn
thng thng xy ch lng thp bng vi lng sng v theo hnh thc k ch T.
K mc nc trung: C tc dng chng dng nc t mc nc trung tr
xung xi vo b, so vi k thp tc dng hng dng ln hn. Dng sng min
ni do mc nc cao v lng sng hp thng dng k mc trung trnh tht
hp lng sng qu nhiu. Do lu lng mc nc trung thng l lu lng to
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
K thun
K ch T
u
1-Dng nc trc k thng thun, khng ph
hoi c trng dng chy thin nhin, c li i
vi sng thng thuyn.
2 - Yu cu v iu kin a cht so vi k ch
T thp hn, m khi hon thnh lp tc pht huy
tc dng.
3 - Nu iu kin a cht ging nh k ch T,
th phng h mt ta luy v thit b phng xi
chn tng i t, c bit khi b tr k thun
dc h sng pha li.
1 - C th ci tin hng dng nc v sau mt
thi gian nc chy s to thnh lng sng mi
2 - Sa i thit k d dng
3 - Ni chung gi thnh so vi k thun thp
hn
Khuyt
1-Gi thnh cao hn so vi k
ch T
2-Nu nh ng hng dng
khng thch hp m cn sa
cha s gp kh khn hn so
vi k ch T
c. B tr k ch T
K ch T ngn
- Thit k c ly gia cc k: Thng thng c ly gia k l cn c vo
ng hng dng xc nh, dng phng php gii tm, ni chung phi
b tr trn b lm dy hn bn b li. Khi tnh khi lng cng trnh th on cong
lm ca dng sng min ni phi dng 1-2,5 chiu di k, on thng th 3-4
ln, b li th 4 - 8 ln. Nu xc nh bng tnh ton th c th dng bng cng
thc sau: (xem hnh 7 - 26)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(7 39a)
trong :
lP: chiu di hu hiu ca k, m;
: gc kp gia k ch T vi b sng;
: gc khuych tn khi dng nc qua u k, khong 5 - 15o.
Tr s lP thng dng 2/3 lc, mc ch l gim xi cho thun k pha
di, bt c tiu chun phng h v gia c. Khi lp =2/3 lc th cng thc tnh ton
l:
l=
2l c
(cos + sin cot g )
3
(7 39b)
(7 39c)
ng hng dng
lp
lc
3
2
l3
l1
l2
Hnh 7 -26
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hng nc
1 00
a)
-1 0
10 0
5
-1 0
90
2
b)
- 10
c)
Hnh 7 - 27
Hnh 7 -28
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
K ch T di
(7-41)
l P = l c B y .K
trong :
By: chiu rng n nh ca sng, m: B y =
V P5 n 4 A 2
4.I 2
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Dng nc c
dc thay i
Gii hn nc dnh
lP
lPsin
lP cos
Vng khng c nc
Hnh 7 -29
lP .sin.cotg
d. B tr k thun
iu kin xy dng k thun:
-
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
ng trc sau
hng dng
p ngn
ng trc
sng c
ng mi
Trc s
a)
Phn o i
b)
L
c)
Hnh 7 - 30
d)
Khi k thun thit k thnh kiu trn, cn ngh ti vic b tr k ngn pha
sau to iu kin bi lng v trnh nh hng xi b ta luy hoc b sng nh
hnh 7- 31a
K ngn c th thit k thnh hai loi trn nc hoc khng trn nc, loi
sau l dng khi phng h on tng i di v ct nc trn trn nh p
tng i ln nh hnh 7- 31b.
C ly gia cc p ngn s quyt nh theo tnh hnh thc t trn nguyn tc
khng lm cho nc chy mnh, khi k di qu 200m th b tr c ly gia u k
0,25l; c ly gia l 0,75l (l l chiu di k thun)
e. Thit k trc dc k
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
a)
b)
K trn
nc
K khng
trn nc
H cao
H cao
H cao
H nh 7 -32
H n h 7 - 31
7.3.5. Thit k mt ct k
a)
b)
xp
khan
xy khan
hoc va
c)
http://www.ebook.edu.vn
xp
khan
http://nuoc.com.vn
d)
Bn b tng
e)
2- 4
2- 4
B cy
2- 4
f)
Hng nc
g)
2- 4
Cy xp
Hcao
Hthp
Hnh 7 - 33
Chiu
rng
nh k
Ta luy
u k
Ta luy pha
ngoi
Ta luy pha
trong
K t
2,0-4,0
1: 2,5-1:4
1:2-1:2,5
1:1,5-1:2,5
1:1-1:2
1:0,5 -1:1,3
1:0,5 -1:1,2
1:2,0 -1:4
1:1,75-1: 2,5
K
2-4
Ghi ch
Nu l thp di 3m v lu tc
ln th chiu rng nh k phi
xc nh theo tnh ton
Chiu rng nh k phi xc
nh theo tnh ton (khng k
trng hp xy va)
Chiu rng nh k s xc
nh theo tnh ton
c. Tnh ton n nh mt ct k:
Tnh ton n nh theo k khng ngp nc: Thng thng phi kim
ton n nh theo hai iu kin sau:
-
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
V2
sin
2g
b
(7 - 42)
h1
Q1
1:m
()
< 15
15 - 25
25 - 45
45 90
1:m
trong :
Q2
H h2
o: dung trng nc l, tn/m3,
thng dng 1 - 1,1;
ho: chiu su k, m;
Hnh 7 - 34
V: lu tc thit k ch v tr k, m/s,
thng ly lu tc pha thng lu k, cng c khi ly lu tc ny nhn vi h s c
ph thuc vo tnh hnh tht hp lng sng (c = 1,2 - 1,3);
: gc kp gia k v dng nc;
K: h s ng lc c quan h vi dc ta luy, nhm ta luy v mc
ngm nc ca k chn theo bng di;
g: gia tc trng lc; 9,81 m/s2.
Bng 7 - 17
K
1,4sin
0,6 - 0,8
1
1,5 -2,0
(7 43)
trong :
Q1 : trng lng bn thn k phn trn mt nc:
Q1 = 1 [(m + n )h1 + 2b]
h1
2
H Q h
Q1 = 2 [(m + n )H + 2b] 1 1
2 1 2
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
: gc nghing ca mt t.
(7 44)
trong :
f : l h s ma st gia vt liu p v t y mng trong nc.
H s n nh chng trt ca k l:
K=
Nf
P T
(7 45)
(7 - 46)
HP
B
http://www.ebook.edu.vn
1:m
1:m
trong :
Hnh 7 - 35
l
chiu di phng
h h lu
http://nuoc.com.vn
a: chiu su trn, m;
i : dc y sng.
i vi k mc nc trung thng thng, nu Vcp tnh i nh hn lu tc
bnh qun ca mt ct ni th dng lu tc mt ct thit k.
Chiu di phng h h lu k kiu ngp nc tnh theo cng thc sau:
l = Vcp
2( h + a )
>h
g
(7 47)
H = HP + hsl + K
(7-48)
trong
Hp: mc nc thit k, m;
hsl: chiu cao sng leo, m;
K: h s an ton.
Tnh lu tc cc b
-
(7 49)
Thn k:
Vm =
Q1 2
B1 + H 1 + 1
(7 50)
trong :
Q1: lu lng bi sng sau khi xy k, m3/s;
B1: chiu rng bi sng, m;
H1: chiu su bnh qun bi sng, m;
: h s phn phi lu tc, cng trnh kiu cong = 1 - 3; kiu thng = 4.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
B.M
H cp
(7- 51)
A.Q 0,5
I 0, 2
(7 52)
Vi:
Q : lu lng to lng, m3/s ;
I : dc dc mt nc (hoc dc dc lng sng), tr s I0.2 = f(I) ;
A : h s n nh mt ct (A = 0,7 - 1,7) hoc dng A = nKo tnh ;
n : h s nhm ;
Vp : lu tc khng xi (khi chiu su 1m) , m/s ;
M: h s bin i c lin quan ti lu lng to lng, vi sng nh th nh,
vi sng vng ng bng th ln hn, min thng du th nh hn min h du
v c tr s bin i t: 0,5 - 1,0.
Tr s K bin i trong phm vi t 8-16 v trung bnh l 10; khi dng sng
kh xi, K = 3 - 5.
d. dc n nh l dc khng gy xi hay bi c th xc nh theo
cng thc sau:
v p5n4
I y = A
Q
10 / 22
(7 53)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
lng sng c xi hai b hoc c bi tch hay khng. on sng cong, dng nc
chy vng b mt mt nng lng v dc gim, vy khi thit k nn da vo
iu kin a cht lng sng, c gng dc ch ca vo cho dng nc chy vo
c thun li v nu cn thit ti y c th lm cng trnh gia c phng xi.
Bng 7 - 18
I
0,010
I 0, 2
0,398
0,005
0,346
0,003
0,001
0,251
0,225
0,0005
0,00036
0,00011
0,00008
0,204
0,164
0,152
0,152
Bng 7 -19
Bng tham kho tr s A
K=
BI 0.2
A = 0.5
Q
Loi sng
B.M
H cp
Ko =
B
H cp
0,7
0,9
1,0
0,8
16
10
0,9
1,0
0,8
0,62
10
1,0
1,1
0,67
0,5
5,0
1,1
1,3
0,57
0,5
4,1
2,7
1,3
1,7
0,54
0,5
1,0
10
nV p
=
I
(7 54)
e. Lu tc khng ch mt ct
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(7 55a)
(7 55b)
trong :
Dbq: ng knh bnh qun ca ct si hay tng, m; tr s ny thng vo
khong 0,25 - 0,33;
dmax: ng knh ht ln nht ca lng sng, m;
K: h s thng ly t 5 - 6,5.
Xc nh dbq ri c th trc tip tra c lu tc cho php ng vi cc mc
nc. (Xem bng chng IV).
f. Mt bng dng sng.
V dng sng n nh l dng sng cong nn khi thit k dng sng mi,
on thng ni tip hai u on cong cng khng nn di qu. Cng thc kinh
nghim sau y dng tnh chiu di on cong n nh.
L = (12 - 14)B
(7- 56)
trong :
B: chiu rng n nh ca on sng thng (chiu rng mt nc), m.
Bn knh ng vng ca mi on sng cong R c quan h vi chiu rng
mt nc n nh ti on v c th iu tra thc t m tnh c. Tt nht l:
R = (5 -8) B
(7 57)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
H cao
H cao
H tr u n g
a)
H tr u n g
b)
c)
H cao
H cao
H tr u n g
H th p
H tr u n g
H th p
d)
H n h 7 - 3 6
Chiu su bnh qun HK ca on sng cong n nh v chiu su bnh qun
H ca on thng c th tnh theo cng thc sau:
H K = H (1 +
B
)
r
(7 58)
trong :
: tr s kinh nghim c quan h vi
B
(xem bng 7 -20).
r
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
L n g c h n h
B i
H cao
H tr u n g
H n h 7 - 3 7
Bng 7 - 20
B
0,16
0,2
0,25
0,33
0,50
0,70
0,6
0,62
0,65
0,75
0,85
2,00
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
chung.
- Bn thuyt minh a cht, ch ti thuyt minh v a cht lng sng v
tnh hnh, kh nng bin i lng sng.
-
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
a. Xc nh cc im u v cui on ci sng.
38.
l
b
B1
B2
H n h 7 - 3 8
c. Thit k mt ct dc on ci sng
- Khi lng sng c kh nng b xi, th dng cng thc (7 - 53) kim tra
xem c b xi khng.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Nhng tnh ton lin quan khc khi ci sng gm c tnh chiu cao sng v,
xi chung, xi cc b, ng cong mt nc...
Khi tnh ng cong mt nc cn ch cc im sau (trng hp thng
thng khng xt cc im ny, ch cn i vi cc sng ln):
Ni chung, ci sng thng l lm on thng thay on cong, sau ci sng
th mt ct dc hay ng cong mt nc c mt s dc y (khi ci sng di),
nhng dc y cc on ni chung u ln hn dc y lng sng thng h lu
tc l i2 >i1 v i3, ng thi V2> V1 v V3.
Nu chnh lch cao mt nc ca hai on sng ln cn khng nhiu,
nh hng ti cao phng h t c th khng cn tnh ton nh ng cong mt
nc on chy bin tc trong hnh 7 - 39 m c th coi mt nc bin i theo
ng thng.
Nu cn tnh ng cong mt nc th phi tnh L1 v L3 nh hnh 7 - 39.
Tnh chiu di L2, L3 c th theo phng trnh Becnuli (cng thc 7 - 71) nh hnh
7 - 42, ch cn bit chiu su ca hai mt ct khc nhau th c th tnh c chiu
di ng cong on chy bin tc v hnh dng ng cong mt nc.
Nu ci sng trn mt on di, hnh dng ng cong mt nc c th
khng ng nht, do khi thit k phi cn c vo tnh hnh c th m phn bit
tnh ton.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
on ng cong n c chy
on ng cong n c dng
l1
l3
l2
l5
V2
i1
V3
u on ci
i2
h2
i3
l4
on ci c mt s dc y
Hnh 7 - 39
Cui on ci
V1
h1
500
300
100
50
25
20
10
H s tnh i
1,5
1,25
1,0
0,8
0,6
0,5
0,42
http://www.ebook.edu.vn
(7 -59)
http://nuoc.com.vn
Q = V . = .C. Ri
(7 60)
trong d:
V : lu tc bnh qun ca mt ct, m/s ;
: din tch mt ct nc chy, m2 ;
R : bn knh thy lc ca mt ct , m ;
C : h s lu tc ca mt ct ;
i : dc mt nc ca mt ct (nu chy u th ly bng dc y).
- i vi mt on sng th mt nc gia hai mt ct c th coi l mt
ng thng v tr s bnh qun:
Vm = C m Rm i m
Qm = Vm. m
(7 61)
(7 62)
1 1/ 6
R
n
(7 63)
(7 64)
1 y
R
n
(7 - 65)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
87
C=
(7 -
1+
66)
trong :
: h s nhm lng sng (khc vi n);
R: bn knh thu lc, m.
Tnh theo on chy bin tc: din tch cc mt ct on sng bin i
nhiu, nhm, cng khng ging nhau, c tnh lu lng K gia hai mt cng
khng ging nhau.
K = C R v gi nh K1, K2 l c tnh lu lng ca mt ct thng h
lu. c tnh lu lng trung bnh K m = K1.K 2 .
V 1 /2g
ic
hf
V1
Vm
H1
V 2 /2g
V2
H2
H nh 7 - 40
ic =
hf
l
V2
hi
2g
l
H +
=
(7 67)
trong :
hf : tn tht ct nc do ma st.
hi : ct nc khi phc khi ng nng chuyn thnh th nng.
Khi: V1 > V2
1 V2
hi =
2 2g
ngc li : hi = 0
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Q = Km
(7 68)
hc =
g
g
2
2
(7 69)
Q = Km
(7 70)
c. Tnh v v ng cong mt nc
- Mc ch v ng cong mt nc: ng cong mt nc l mt trong
nhng cn c thit k cao phng h on chy bin tc, nhng ch cn v
trong trng hp 2 on sng lin tip c mc nc v lu tc c chnh lch t.
-
V H2
2g
+ i o l = hK +
V K2
2g
+ i f l
(7 71)
T nng mt ct bin i:
V K2
(hK +
2g
) (hH +
V H2
2g
) = K H = = (i o i f )l
(7 72)
C ly gia 2 mt ct:
l =
io i f
(7 73)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
n
n 1 i o i f
m
l=
(7 74)
2
H
V
= 2
,
C H RH
i fH + i fK
2
if
V K2
= 2
C K RK
(7
75)
V d: Cn c vo cc s liu cho di y, v ng cong mt nc ca knh hnh
thang:
Q = 64m3/s
i =0,1
n = 0,014
By =10,6m
Chiu su mt ct u: h1 = 1,5m
Chiu su mt ct cui: hn =0,8m
m=1,5
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
R=
C1 =
V1 =
V12
2g
1 19,29
=
= 1,20m
16
1
1 y
1
R1 =
1,21 / 6 = 73,6
n
0,014
Q
1
=
64
= 3,32m / s
19,29
1,1 3,32 2
= 0,6m
2 9,81
hK
io
Hnh 7 - 41
T nng mt ct:
1 = h1 +
hH
V12
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
4
0,5
12
15
133
1
346
933
2
H n h 7 - 4 2
Bng 7 - 21
Bng tnh ton chiu di ng cong mt nc
Mt ct 1-1
Mt ct 2-2
Mt ct
3-3
Mt ct
4-4
1,50
1,20
1,00
0,80
y sng B
10,6
10,6
10,6
10,6
Chu vi t
16,0
14,92
14,20
13,48
Din tch
m2
19,27
14,88
12,10
9,74
Bn knh thu lc R
1,20
1,00
0,85
0,70
73,60
71,40
69,50
67,30
3,32
4,30
5,29
6,78
0,60
1,03
1,56
2,58
2,10
2,23
2,56
2,38
n v
Chiu su h
H s lu tc C
Lu tc V
m/s
ng nng V2/2g
T nng = h + V 2 / 2 g
Bin i t nng
dc y I
0,13
0,33
0,82
0,10
0,10
0,10
Vcp
m/s
3,81
4,80
6,3
Rcp
1,10
0,92
0,70
72,5
70,5
68
0,0025
0,005
0,10
1,33
3,46
9,3
Ccp
dc ma st bnh qun if
l
http://www.ebook.edu.vn
14,2
http://nuoc.com.vn
HK = H TT + h D + h SL + a
(7 76)
trong
H TT: cao mc nc tnh ton, m;
h D: dnh do cu lm tht hp dng chy, m;
Vn tc, chiu su dng nc, a cht b sng, chiu cao sng, thi gian
ngp nc, iu kin vt liu a phng l iu kin c bn v c s chn hnh
thc gia c.
Khi thit k cng trnh bo v b sng, thng dng cc loi phng h gia
c nh lt c, xp b cy, r , xp khan hoc xy va, kt cu b tng ti
ch, bn b tng ct thp lp ghp, hay trng rng gim sng v.v... Trc khi i
vo la chn cc dng kt cu gia c bo v c th tham kho bng (7-22).
Bng 7-22
a) Vn tc cho php khng xi ca cc loi gia c
Chiu su dng nc, m
T/T
Loi gia c
0,4
1,0
2,0
3,0
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Lt c nm ( trn nn chc)
0,9
1,2
1,3
1,4
1,5
1,8
2,0
2,2
ba v hc vi kch
thc t 7.5 cm v ln hn
2 lp trong li an vi
kch thc khc nhau
rm r lp ny 5 cm
a- loi ng knh 15 cm
2,0
2,5
3,0
3,5
b - loi ng knh 20 cm
2,5
3,0
3,5
4,0
c - loi ng knh 25 cm
3,0
3,5
4,0
4,5
a- bng c 15 cm
2,5
3,0
3,5
4,5
b bng c 20 cm
3,0
3,5
4,0
4,5
c bng c 25 cm
3,5
4,0
4,5
5,0
a- bng c 20 cm
3,5
4,5
5,0
5,5
b bng c 25 cm
4,0
4,5
5,5
5,5
c bng c 30 cm
4,5
5,0
6,0
6,0
Lt 2 lp trn lp dm
(hay si) lp di c 15 cm,
lp trn 20 cm ( lp dm lt
khng b hn 10 cm)
3,5
4,5
5,0
5,5
2,0
Lt trn lp dm hay si
lp dm ny 10 cm
Lt cn thn cc k c chn
cht con, trn lp dm hay
si, lp dm ny 10 cm
a - khi chiu dy l 50 cm
b - vi cc chiu dy khc
http://www.ebook.edu.vn
2,5
3,0
3,5
http://nuoc.com.vn
10
Lt tng 0.5x0.5x1.0m
4,0
5,0
5,5
6,0
11
Lt khan bng vi c
cng > 100 kg/cm2
3,0
3,5
4,0
4,5
12
6,5
8,0
10,0
12,0
13
6,5
6,0
5,0
8,0
7,0
6,0
9,0
8,0
7,0
10,0
9,0
7,5
10
12
14
13
12
10
16
14
12
19
16
13
20
18
15
14
15
C (cm)
7,5 - 10
10 - 15
15 - 20
2,5
2,6
3,2
2,6
3,0
3,5
3,0
3,5
4,0
20 - 30
30 - 40
40 -50
v ln hn
3,7
-
4,0
4,5
4,5
4,8
5,2
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Di t c
c
d
i
M
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
0.20m
Trng c
0,20
o
90
Vng c lt vung
Vng c lt ng
b. B cy
1,20
1,20
1,20
0,40
0,30
0,30
Hnh 7 -44b: B cy c ui
0,50
0,70
1,00
1,00
1,00
0,50
1,0
1,0
1,0
c. hc
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
hc lt khan
Chn t tt
Thm nc tt
Chng tc
bn thi cng
Tui th
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
L thot nc
xy va dy 30cm
dm lm m
1 lp vi a k thut
hc lt khan
dm lm m
Hnh 7-46
Hnh 7-45
( 7-77 )
trong :
: h s n nh cho php c ly bng h s n nh cho php ca c
cp tng ng. Tr s h s n nh trn khng c vt qu h s n nh cho
php 20%;
K=
( 7 78 )
trong ;
m: h s mi dc ca chn k hoc thn k;
m0: h s mi t nhin ca th ri trong nc;
: gc hp bi ng mp nc v hnh chiu hng dng hy ca dng
nc ln mi dc;
http://www.ebook.edu.vn
d 1
( 7 79 )
http://nuoc.com.vn
trong :
d: ng knh vin , m;
: h s n nh cho php c ly bng h s n nh cho php ca c
cp tng ng. Tr s h s n nh trn khng c vt qu h s n nh cho
php 20%;
hsl = 0,0208 W D
1
3
( 7- 80 )
trong :
w: tc gi, m/s;
D: gi, Km;
, : trng lng ring ca ca v ca nc, T/ m 3;
: t s gia chiu di v chiu cao sng;
T kt qu tnh ton theo 2 iu kin trn, chn tr s ng knh vin
ln nht thit k thn k.
Khi tnh ng knh vin v chiu cao sng leo ln mi dc cng trnh
ngoi 2 cng thc (7-77), (7-79) c th s dng cc cng thc khc gii thiu
trong cc quy trnh chuyn mn khc nh:
- Trn nhng ch nc chy, kch thc lp trn mt mun tht n
nh phi tho mn yu cu sau :
d
v2
14.4
( 7 81 )
d: ng knh vin , m;
v: lu tc bnh qun cnh khi , m/s.
- Chiu cao sng leo ln mi dc thn k khi tnh ton c th s dng
phng php nu mc 7.1.4
cht mch
( 7 82 )
trong :
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 7-47
a - mt ct ngang ; b - mt bng ; c - chi tit khe ni
1 - tm BTCT ; 2 -lp dm ; 3 - lng th chn b
4 - thanh g tm du ;
5 - thanh BTCT (30 7cm) bc mastic 1cm)
Tm btng c sn:
L
m B
( 7 83 )
trong :
db: chiu dy tm btng, m;
hsl: chiu cao sng, m;
b , : trng lng ring ca btng v ca nc, T/ m 3;
m: h s mi dc;
B: chiu rng tm btng, m;
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Hnh 7-49
Hnh 7-50
Khi dc mi 1/ 1 :
a)
G LTT
1,14 G N + 0,72 GK
(7-84
Khi dc mi 1/ 1,5 :
G LTT
1,13 G N + 0.09 GK
(7-84
b)
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
Khi dc mi 1/ 2 :
G LTT
0,72 G N
(7-84
Khi dc mi 1/ 2,5 :
G LTT
0,37 G N
(7-84
Khi dc mi 1/ 3 : G LTT
0,14 G N
(7-84
c)
d)
)
trong :
G LTT: trng lng tc ng ln 1 m phn ta ca lng th , T;
G N: trng lng tc ng ln 1 m gia c ta luy phn di nc, T;
G K: trng lng tc ng ln 1 m gia c ta luy phn trn nc, T.
th tch trong phn ph hoi ca lng th bo v mi dc khi b
xi :
h=
1.07 xx sin
d
(7-85)
trong :
h: chiu cao mi dc bo v khi b xi, m ;
d: ng knh vin , m;
: gc ngh ca t b xi .
: din tch mt ct ngang ca khi b ph (P), m2.
m=
Hmin
m1
th ri
m=3-4
Rng
Hnh 7.51: Chng xi chn k bng rng hoc b chm
V d:
1 - Lu tc tnh ton bnh qun trn ng thng ng cnh chn dc taluy (trc
lc xi l) v= 1,70 m/s
2 - Chiu su ca nc trc khi xi h= 1,8 m
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
d=
MNTK
a)
A=0,8m
0.74
1.80
P
1:1
0,8m
Lng th chu p lc
sn dc
h 1=1.82
hsx=2.56
1,00m
2
1:
1.00 A=0,8m
0.74
1.80
P
MB
1: 2
h 1=1.82
y sng
hsx=2.56
1:
1,
5
MNTK
b)
0,8m
1,00m
2
1:
Hnh 7-52
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
1,07 x0,81x0,445
= 1,93m
0,20
http://www.ebook.edu.vn
Din
tch b
mt
(m2)
Th
tch
(m3)
3,00
4,00
5,00
http://nuoc.com.vn
14,00
3,0
18,1
24,1
36,6
60,7
10,00
1,5
13,7
17,6
24,5
52,0
22,00
4,0
27,4
36,1
55,0
97,0
5,50
0,5
8,1
10,3
15,5
25,0
trong :
a: chiu di ca hnh hp
b: chiu rng ca hnh hp
c: chiu cao ca hnh hp
R lm bi nhng khung ct thp ng knh 8 mm v cc li thp m
km ng knh 25 mm, tng cng r c chia thnh nhng nh
bng cch lp vo cc vch ngn. Kch thc nhng vin xp trong r phi ln
hn cc mt li, pha ngoi thng dng vi kch thc 0.05x0.07 0.14x0.18m,
phn gia ca r c th xp bng nhng nh hn
Dng r gia c chn k c th xp theo hnh bc thang, dc trung
bnh ca dc xp theo kiu ny thng l 1:1 1:0,5. tng cng chu
lc dng nhng dy thp b cc r li vi nhau, c ly gia cc nt buc l 15 20
cm.
R trng km v bc nha PVC:
Tnh cht ca loi sn phm ny tng t nh r trng km. Tuy nhin
dy trng km c bc thm mt lp v bc lin tc bng loi PVC c bit dy
t 0,4 0,6mm. Do to ra mt s bo v hon ton chng li s xi mn c th
xy ra, lm cho r thch hp cho vic s dng trong mi trng nc mn v
mi trng b nhim. Sau khi lp y , r tr thnh mt khi ln, do v
nc thm qua c, cho php xy dng nhng kt cu c phm vi rng ln. Hnh
7-53 gii thiu r trng km v bc nha PVC.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
MN kit
MN kit
1:2
MN kit
Rng
Rng
Cc
1 :3
Mt t t nhin
a)
hc xp D>30kg
MNTTK
.5
1:1
Dm m BTCT
1 :2
1:
1
.75
Ct en m cht
K=0.95
1:2
hc xy va XM M100 dy 30 cm
dm hn hp dy 30 cm
Vi a k thut TS-700
1 lp li thp B40
Cc BTCT 35x35x1500cm,
Khong cch theo chiu dc sng 75cm 1 cc
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
b)
Mt t t nhin
hc d>0.3m chn b
chng xi ch tiu 0.3 m3/m2
B chng xi cnh cy
(2.0x1.4x0.2)m
1 :3
1 :1
hc t do
1: 2
MNTC
1 :1
p ct en
ln cht
hc xy va XM d>0.3m (=30cm)
dm 2-6cm lm m (=15cm )
Ct th ln cui si (=10 cm)
Mi t o
hc xp trong r
thp (2x1x0.5)m
Hnh 7-55
7.5.4. Kt cu nh k:
- n h k h c ( 2 x 2 x 0 . 6 ) m
X y v a X M - M 100
-R n h th o t n c d c ( 0 .3 x 0 .3 x 0 .3 ) m
- V a l t d y 0 . 1 0 m
H n h 7 - 5 6
[1]. S tay tnh ton thu vn cu ng (Vin TKGTVT dch t bn ting Trung
Quc).
[2]. Quy phm thit k cng trnh ci sng;
[3]. Quy nh v Kho st v Thit k cc cng trnh vt sng trn ng b v
ng st, B Xy dng - Vn ti Lin X (trc y), Matxcva 1972 (NIMP 72).
[4]. Nguyn Xun Trc. Thit k ng t, Cng trnh vt sng (Tp 3). Nh
xut bn Gio dc, 2003 (Ti bn ln th ba).
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
[4]. Cng trnh bo v b sng chng l Quy trnh thit k 14TCN 84 91.
[5]. Cng trnh bo v b sng ca V Phng chng l lt v qun l iu B
Thu li c.
[6]. Tr sng: B mn ng lc sng ngi v tr sng ca Hc vin Thu li - in
lc V Hn, Trung Quc.
[7]. ng lc hc lng sng, trng i hc Thu li.
[8]. Cng trnh ci to ng sng bng t ca V.V Degtyarev Nga.
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
281
http://nuoc.com.vn
Khu vc
Rung la khu vc ng bng c , h thng thy
nng hon chnh
Nh khu vc trn, c xen k cc khu dn c, th trn
nh
Nh khu vc trn, c cc th trn, th x trong cc
ni ng ln, thot nc ra cng mt trm bm u
mi
Nh khu vc trn, c xen k cc khu cng nghip,
thot nc ra cng mt h thng trm bm u mi
Nh khu vc trn, nhng t l din tch th hoc
khu cng nghip tng i ln, ln
Khu vc h thng thy nng cha hon chnh
Khu vc c xen k nui trng thy sn
http://www.ebook.edu.vn
H s tiu
(l/s/ha)
H s ti
(l/s/ha)
5,0 - 8,0
2,0 - 3,0
6,0 - 10,0
2,0 3,0
8,0 - 15,0
1,5 - 2,5
12,0 - 15,0
15,0 - 20,0
3,0 - 5,0
8,0 - 12,0
1,0 -2,0
282
http://nuoc.com.vn
N.A Slovinski
M tng cnh
M ch U
M chn d
0,32
0,35
0,32 0,36
0,32
Hd
(8 - 1)
trong :
Hd: chiu cao ng;
: h s gim ng cong mt nc ti ca vo cu ( = 0,75 - 0,85).
= hnhc + min
hnhc: chiu cao kt cu nhp cu;
http://www.ebook.edu.vn
283
http://nuoc.com.vn
min: chiu cao d tr k thut (an ton) trn mc nc thit k ly theo bng di
y:
iu kin chy
ng st khi lu lng
ng t
Tnh ton
Ln nht
Ct nc trc cu H 1 m
0,5
0,5
0,25
Ct nc trc cu H > 1 m
0,5
0,75
0,25
C cy tri
1,0
1,50
1,0
Phng php tnh ton thy lc khu cu ly c s l thuyt ca dng chy qua
p trn nh rng, l s thc t cho php tnh chiu rng thot nc di cu (gi tt
l b hay Lc) tha ng v ph hp vi cc dng gia c lng sui. S thy lc cu lm
vic nh p trn nh rng s c mt ct co hp vi chiu su tnh ton htt = hc < hk, tc
l tc mt ct tnh ton ln hn tc ti mt ct c chiu su phn gii hk.
Di cu c hai ch dng chy ph thuc vo ct nc thng v h lu cu,
l ch chy t do v ch chy ngp.
iu kin chy ngp
hh NH
(8 - 2)
trong :
N: tiu chun ngp, th hin mc ngp, phn nh mc nc h lu bt u nh
hng ti kh nng thng qua ca cu;
hh: chiu su dng chy h lu, thng ly bng su dng chy u h0 tng
ng vi dc v hnh dng dng chy lc t nhin khi khng c nc dng h lu.
Gi tr ca N trong bng di y ph thuc vo h s lu lng m.
Bng 8 3
Thng s tnh ton thit k thy lc cu nh
m
M = m 2g
0,32
0,33
0,34
0,35
0,36
1,42
1,46
1,50
1,55
1,60
2m 2
k1
0,59
0,60
0,61
0,63
0,64
0,45
0,47
0,49
0,52
0,54
0,84
0,83
0,81
0,80
0,78
2,56
2,35
2,05
1,85
1,64
0,76
0,78
0,81
0,83
0,84
0,58
0,62
0,65
0,68
0,71
284
http://nuoc.com.vn
ht = h1 = k1H
(8 - 3)
k1 xc nh theo bng 8 3.
Chy t do (ioc > i1)
Dng chy di cu dc theo sng sui chia thnh hai on. on ca vo (on
1) v cui on ca vo c chiu su hoc < h1 < hk < H; on 2 sau phn ca vo su
dng chy gim dn, hr < hk:
Chiu su tnh ton:
ht = hoc
(8 - 4)
ht = h1ng = kngH
(8 - 5)
trong :
h1ng: chiu su c tnh n chiu cao phc hi khi dng chy ra khi cu;
kng: h s ly theo bng 8 4.
Bng 8 4
Thng s tnh ton thy lc cu nh theo s chy ngp
N
M=0,32
ng
Kng
m=0,33
ng
Kng
M=0,34
ng
Kng
0,81
0,61
1,23
7,3
0,82
0,98
0,63
1,1
1,2
6,3
0,83
0,6
1,1
1,2
7,1
0,96
0,65
1,2
1,17
5,5
0,84
0,59
1,19
6,9
0,98
0,62
1,25
1,17
6,1
0,94
0,67
1,31
1,14
4,73
0,86
0,96
0,64
1,26
1,13
4,8
0,93
0,67
1,5
1,11
4,3
0,9
0,71
1,56
1,08
3,6
0,88
0,9
0,69
1,57
1,07
3,4
0,88
0,72
1,8
1,05
0,85
0,75
1,88
1,02
2,6
0,90
0,84
0,74
2,04
2,25
0,82
0,76
2,08
0,97
2,1
0,79
0,8
2,35
0,95
1,75
0,92
0,76
0,80
2,65
0,92
1,4
0,75
0,81
2,68
0,9
1,35
0,72
0,84
2,9
0,88
1,15
0,94
0,67
0,85
3,52
0,82
0,8
0,66
0,86
3,87
0,81
0,8
0,64
0,88
3,3
0,78
0,7
0,96
0,56
0,9
0,71
0,4
0,55
0,91
5,2
0,7
0,35
0,53
0,92
5,3
0,68
0,35
0,98
0,4
0,95
8,6
0,55
0,1
0,39
0,95
8,65
0,54
0,1
0,38
0,96
8,65
0,53
0,1
0,99
0,28
0,97
15
0,43
0,05
0,28
0,98
15
0,43
0,05
0,27
0,98
15
0,42
0,05
http://www.ebook.edu.vn
285
http://nuoc.com.vn
Bng 8 4 (Tip)
N
m=0,35
ng
0,78
0,80
0,82
0,84
0,86
0,88
0,90
0,92
0,94
0,96
0,98
0,99
1
0,97
0,93
0,89
0,84
0,78
0,71
0,62
0,52
0,37
0,27
Kng
0,63
0,67
0,7
0,74
0,78
0,82
0,85
0,89
0,93
0,96
0,98
2
1
1,18
1,36
1,61
1,94
2,36
2,9
3,8
5,2
8,65
15
m=0,34
1
1,25
1,19
1,13
1,07
1,01
0,94
0,86
0,77
0,57
0,53
0,42
ng
Kng
1
0,97
0,94
0,91
0,86
0,81
0,75
0,69
0,6
0,51
0,36
0,26
0,64
0,67
0,71
0,74
0,77
0,81
0,84
0,87
0,9
0,93
0,97
0,98
1
1,14
1,34
1,54
1,77
2,11
2,53
3,05
3,9
5,2
8,7
15
1,28
1,23
1,17
1,11
1,05
0,99
0,92
0,85
0,76
0,67
0,52
0,41
7,75
6
4,6
3,6
2,55
1,8
1,15
0,65
0,35
0,1
0,05
1
8,08
6,5
5,1
4,05
3,05
2,25
1,55
1,05
0,6
0,35
0,1
0,05
ng m 2gH 03 / 2
(8 - 6)
trong :
ng: h s ngp;
H0: ct nc dng trc cu, m;
H0 = H +
V02
2g
(8 - 7)
Q
bht
(8 - 8)
(8 - 9)
2 [Vt ]2
(8 - 10)
g 3 2m 2
Q
m 2g H 3/ 2
ht = k1H1
Vt =
Q
bt ht
287
http://nuoc.com.vn
Khi trng thi chy di cu chy ngp th vic tnh ton phi theo phng php
ng dn v ng cha bit. Trnh t tnh ton nh sau:
Trng hp 1
9 Tra bng tm gi tr m, N tnh NH;
9 Xc nh mc ngp n1 =
ho
; tra bng tm ng1 theo n1 v m.
H
(8 - 11)
m 2g H 3 / 2
H 3
bt
=
h0
(8 - 12)
Q
bt ht
2 [Vt ]2
(8 - 13)
g 3 2m 2
0,5
(8 - 14)
http://www.ebook.edu.vn
288
http://nuoc.com.vn
1 =
Vt 2
h0
2V 2
(8 - 15)
ng1 g 3 2m 2
Q
ng1m 2 g .H 3 / 2
H 3
b1
=
h0
Tnh n 2 =
b ng1
b
ng 2
h0
v so snh vi n1; nu n2n1 th chn n3 khc v tnh li ct nc H3
H2
Q
b1 ht
(*)
trong :
ktb: h s trung bnh cc dng chy ca vo cu:
k tb =
k nhg (n 2 ) + 2k nhb
n
289
http://nuoc.com.vn
Q
ktb mn 2 g .H 3 / 2
(8 - 16)
(**)
trong :
trc : h s tn tht ca vo cu do tr cc gy ra ph thuc vo t s:
k trc =
bk btrc
bk
bk = bd + mmdc hk
trong :
btrc: chiu rng ca tr cc;
bk*= mmdhk + b0
b0 d = bd btrc : chiu rng y khng k cc;
mmdc: h s mi dc ca mt ct di cu.
Ch chy ngp i vi cu nhiu nhp tnh gn ng nh cu mt nhp. Lc ny
cng thc (*) v (**) phi thm h s ng .
http://www.ebook.edu.vn
290
http://nuoc.com.vn
tin cho cng tc tnh ton v la chn khu cng, kh nng thot nc ca
cc loi cng tng ng vi cc iu kin chy nu trn c lp thnh bng tra v xc
nh theo ton .
a. Cc xem xt khi thit k cng:
- Chiu cao nc dng trc cng thng thng c gii hn H <1,5D. i vi
a hnh bng phng th H <1,0D.
+ i vi ch chy t do ca vo cng, cao nn ng ti thiu:
Hmin = D + + h
+ i vi ch chy ngp ca vo cng th:
Hmin = H +
trong :
D: chiu cao (hay ng knh) ca cng;
: chiu dy thnh cng;
h: chiu cao t p trn cng (thng 0,5 m);
H: ct nc dng trc cng;
: chiu cao d tr trn cao nc dng. i vi cng khu nh th 0,5m;
i vi cng khu ln hn v bng 2m th 1,0m.
Ty theo iu kin a hnh nhiu khi cn phi nn sui, ci to a hnh tc l
thit k knh dn thng v h lu cng sao cho dng chy m thun. Kch thc ca
knh phi tho mn cc iu kin thu lc. Tc dng chy phi ln ngn cn
lng ng bn ct v cy c pht trin (thng t 0,6 0,9m/s) song phi nh
khng gy xi l. Trong mt s trng hp cn phi bo v chng xi bng gia c b mt
knh, b hay cc bin php phng xi khc khi thay i dc vn khng lm gim
tc chy. Tc ln nht i vi mt s vt liu bo v chng xi nh bng di y.
Bng 8 5
Tc ln nht bo v chng xi ca mt s vt liu
Loi t v lp t bo v
Ct
0,6
St pha
0,6 - 0,9
0,6 -0,9
St
0,9 - 1,5
St v sn, si nh
1,2 - 1,5
1,2 - 1,8
phin mm
1,8 - 2,5
cng, lt tm b tng
2,5 - 5,0
http://www.ebook.edu.vn
291
http://nuoc.com.vn
Phm vi gia c, chiu su gia c chng xi v cng trnh tiu nng lng;
292
http://nuoc.com.vn
293
http://nuoc.com.vn
8.2. ng trn
Gii php s dng ng trn rt hiu qu i vi cc sui, sng nh c lng ch
tng i cn trong ma kh, thi gian nc ln v xung nhanh. Cng trnh ng trn
thng c p dng trn cc tuyn ng cp thp, lu lng xe khng ln ti cc sng
sui min ni v trung du. Ti khu vc ng bng, gii php ng trn i khi cn c
kt hp vi cu vt qua lng ch ti nhng khu vc c bi sng rng, dng chy n nh.
ng trn theo khi nim thy lc l mt dng p trn nh rng vi chiu cao
thp. Thng thng chiu cao ng trn ch t 1,0m ti 3,0m. Nh vy chiu rng ng
trn ln hn chiu cao p trn t 3 n 5 ln. ng trn thng c xy dng kt hp
cng thot nc. Kh nng thot nc ca cc cng di ng trn thng thng phi
ln hn lu lng trung bnh ma cn m bo mt ng trn khng c nc trong
ma cn.
Cc thng s thy lc ca ng trn c nu r trong Quy phm tnh ton
thy lc p trn, QP.TL.C-8-76. Trong mc ny khng cp li chi tit cc cng thc
tnh ton vi cc trng hp c th m ch a ra cc lu khi tin hnh tnh ton.
Thit k ng trn cn ch cc im sau:
Chiu su mc nc trn trn mt ng khng c vt qu cc tr s ghi
trong bng di y.
i vi mt s tuyn ng lng xe t, cho php c thi gian tc xe, chiu su
nc trn qua mt ng trn c th ln hn cc tr s trong bng trn. Tuy nhin trong
trng hp ny cn m bo lu tc dng chy khng ph hng kt cu ng trn;
http://www.ebook.edu.vn
294
http://nuoc.com.vn
Vn tc nc chy
(m/s)
Xe xch
Xe th s
< 1,50
0,50
0,70
0,40
1,50 2,00
0,40
0,60
0,30
> 2,00
0,30
0,50
0,20
QTr = ng mb 2 g H 0
(8-17)
hn
, ly nh
H0
sau:
Bng 8 7
Bng tra h s ng
Kn
0,80
0,82
0,84
0,86
0,88
0,90
0,92
0,94
0,96
0,98
ng
1,00
0,99
0,97
0,95
0,95
0,90
0,84
0,78
0,60
0,40
295
http://nuoc.com.vn
hchn= h Hnn
( h : chiu su nc chy lc t nhin ti lng sng h lu ng trn)
Kh nng thot nc qua cng ca ng trn lin hp c xc nh theo cng
thc sau:
Khi h lu cng khng b ngp ( h < 1,3 hk):
Qc= d 2 g (H nen + H o hd )
(8 -18)
trong :
: h s thu hp, ly bng 0,65;
(8-19)
Qtr
bhc
(8- 20)
trong :
hc: chiu su nc trn qua ng
Vn tc nc chy trn mi ta luy ng trn xc nh nh trn dc nc:
v0 =
q 2 / 5 i 3 / 10
n a3 / 5
(8-21)
trong :
q: lu lng chy trn 1 mt di ng trn:
q = ng m 2 g H 03 / 2
(8-22)
3
2
http://www.ebook.edu.vn
Theo Pikalp
m
0,300
0,324
0,329
kc
0,424
0,458
0,483
Theo Chertauxp
m
kc
0,447
0,300
0,470
0,320
0,490
0,328
296
http://nuoc.com.vn
1
0,5
0,064
0,339
0,357
0,381
0,500
0,558
0,641
0,341
0,356
0,376
0,510
0,576
0,647
8.3.Thot nc nn ng
bo m nn ng n nh vng chc phi kp thi thot nc mt v nc
ngm c th gy nguy hi cho nn ng ra khi phm vi ca nn ng. Thot nc nn
ng, nht l thot nc mt l bin php k thut phng nga h hng ca nn ng
hu hiu v kinh t. Thit k thot nc nn ng bao gm vic quy hoch ton b h
thng thot nc v thit k cc kt cu thot nc c th.
297
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
298
http://nuoc.com.vn
Rnh bin
1025
1000
Rnh nh
Rnh thot nc
Cng
Hng nc chy
Sng sui thin nhin
Rnh gia taluy
1041.8
1000
1025
http://www.ebook.edu.vn
299
http://nuoc.com.vn
2%
2%
>2m
>5m
a) Khi c rnh bin
Mt ct ngang ca cc loi mng rnh thng dng kiu hnh thang vi taluy t
1:1 n 1:1,5 tu theo loi t. Taluy ca rnh bin nn o thng ly bng taluy o.
Rnh bin o qua hoc xy bng th c th lm theo mt ct ngang ch nht, khi
thi cng bng my th lm rnh bin tam gic vi taluy trong t 1:2 - 1:4, taluy pha ngoi
thng ly t 1:1 - 1:2. Chiu su v chiu rng y rnh bin thng khng nh hn
0,4m, vng kh hn c th ly 0,3m.
Kch thc mt ct ngang ca rnh c xc nh theo lu lng thit k. Lu
lng thit k c xc nh theo cc cng thc kinh nghim (xem gio trnh thu vn
cu cng) - Lu lng cho php chy qua mt ct ngang ca rnh c tnh theo cng
thc chy u qua knh h (xem gio trnh thu lc) - Nhng mt nh ca mng rnh
phi cao hn mc nc thit k 0,2m (hnh 83a).
Trong trng hp thng thng rnh bin c mt ct ngang ti thiu thot
lng nc trong rnh, c th khng cn tnh ton.
http://www.ebook.edu.vn
300
http://nuoc.com.vn
Chiu di rnh bin khu vc ma nhiu khng nn qu 300m nhm trnh cho
ng thot nc khng qu di v lu lng qu ln, gy xi mn v ng nc. Vi
rnh bin tit din tam gic thng khng qu 200m. Nu rnh qu di th phi lm thm
ca thot nc hoc thm cng thot nc ngang.
chng xi mn hoc thm nc phi tin hnh gia c rnh. Cc bin php gia
c rnh thng dng gm c: m cht b mt, lt c, dng t tam hp gm (vi + x
than + t) (ba kiu gia c trn gi l gia c n gin), lt khan hoc lt xy va
(hnh 8 -3) - Khi chn loi gia c rnh phi cn c vo dc dc y rnh hoc tc nc
chy, tnh cht ca t, yu cu s dng tnh hnh vt liu m la chn. Cc kiu gia c
ng vi cc dc dc rnh khc nhau c th tham kho trong bng 8 9.
a) Gia c bng lt c
> 0,2 m
Lp lng mt bng va
xi mng 1 cm
Lp t tam hp
dng 10 -25 cm
Lt dy 15 - 30 cm
Lt c
Lp mng 10 - 15 cm
c) Gia c bng lt
Bng 8 9
Quan h gia kiu gia c v dc dc ca rnh
dc dc
y rnh(%)
Kiu gia c
<1
Khng
gia c
1-3
- t tt, khng
gia c
- t khng tt,
gia c n gin
3-5
Gia c n
gin hoc lt
khan
5-7
>7
Lt khan
Lt k mch
hoc lt mit hoc bin thnh
mch
dc nc
L th o t n c
p t m
ch t
Lp
cha
n c
N n o
L p l c n g c
Lp khng
th m n c
L p t k h n g
th m n c
L p cch ly
N n p
N p b n
x y v a
b ) R n h th m h n g n g an g
a) R n h n i h n g n c d c
H n h 8 . 4 : R n h n i h o c r n h th m c t n c n g m
n g p h n g i i l p
t kh m
Ta
lu
y
T im r n h b i n
xp
khan
L p l c n g c
II -II
L t xy va
C h n ta lu y I
I-I
H n h 8 -5 : R n h th m m i ta lu y
c. H mc nc ngm: Khi
mc nc ngm cao phn trn ca
nn ng b mm m do nh hng
ca nc mao dn th c th b tr rnh
thm dc theo hai bn nn ng h
nc ngm (hnh 8 -6). Chiu su chn
rnh c xc nh theo mc h
mc nc ngm yu cu.
302
http://nuoc.com.vn
http://www.ebook.edu.vn
303
http://nuoc.com.vn
Nc ma.
Cng gom chnh: thu gom v vn chuyn nc thi t nhiu cng gom lu vc.
- Cng gom chnh ton thnh ph: dn nc thi thnh ph ra khi phm vi thot
nc ti trm bm chnh, trm x l hoc ti ca x ra ngun tip nhn.
Phn loi cc h thng thot nc theo tnh cht v phng thc vn chuyn nc
thi nh sau:
- H thng thot nc chung: l h thng, trong tt c cc loi nc thi c
dn, vn chuyn trong cng mt mng li ti trm x l hoc x ra ngun. Nh vy
nhng lc ma to, lu lng nc thi s rt ln, nng cht bn li rt thp.
- H thng thot nc ring: l h thng, trong tng loi nc thi ring bit
cha cc cht bn c tnh khc nhau, c dn v vn chuyn theo cc mng li thot
nc c lp. Vi h thng thot nc ring hon ton phi xy dng t nht hai mng
li: mt mng dn, vn chuyn nc thi sinh hot v nc sn xut bn, gi l mng
li thot nc bn; mt mng dn, vn chuyn nc ma v nc sn xut quy c
sch, gi l mng li thot nc ma.
Mi h thng thot nc nu trn u c cc u im v nhc im nht nh.
Trong cc trng hp c th, cn so snh nhiu ch tiu tng hp la chn loi h
thng thot nc ph hp.
http://www.ebook.edu.vn
304
http://nuoc.com.vn
9.2.Tnh lu lng nc ma
c im ca h thng thot nc ma l dng chy rt khng iu ha. Nu h
thng thot nc l ring hon ton th cng thot nc ma thng c ng knh ln
nht, nhng thi gian lm vic li khng nhiu. Trong ma kh hoc t ma, trong h
thng cng thot nc ma hu nh khng c dng chy, tuy nhin trong ma ma, c
bit l cc trn ma ln, cng thot nc ma li phi m nhim vai tr thot nc ch
yu.
Trong mi trn ma, lu lng nc ma chy trong mng li thot nc tng
dn ln ti lu lng cc i v s duy tr lu lng ny ti khi ma ngt, sau lu
lng ny s gim dn cho n khi ma tnh hn v dng chy vn cn duy tr mt thi
gian sau .
Nhim v ca vic tnh ton lu lng nc ma l xc nh lu lng nc ma
cc i ti mt ct xc nh ca h thng thot nc ma vi cc tn sut yu cu.
9.2.1. Phng php v cng thc tnh ton
Phng php ch yu xc nh lu lng tnh ton c s dng ph bin hin
nay l phng php Cng gii hn. Lu lng nc ma ti mt ct xc nh ca h
thng thot nc ma t gi tr cc i khi:
- Thi gian ma di nc ma t im xa nht trn lu vc ti c mt
ct tnh ton (thi gian ma tnh ton: Ttt);
-
H s dng chy t cc i.
(9 - 1)
trong :
q: cng ma, l/s/ha;
F: din tch lu vc thot nc ma, ha;
: h s dng chy.
9.2.2. Cng ma, tnh ton thi gian ma thit k
(9 - 2)
trong :
tm: thi gian tp trung nc ma trn b mt t im xa nht n rnh, ph thuc
kch thc a hnh ca lu vc, cng ma, loi mt ph.
Theo L.I. Abramov (Nga):
http://www.ebook.edu.vn
305
http://nuoc.com.vn
1,5.n 0 , 6 .l 0, 6
t m = 0 ,3 0,5 0 ,3 , ph
Z .i .I
(9 - 3)
I: dc b mt tp trung nc ma;
Z: h s mt ph;
n: h s nhm Maning;
i: cng ma, mm/ph;
l : chiu di on nc chy, m.
Cng thc trn xc nh tm p dng cho cc b mt tp trung nc ma c san
nn khng c rnh, lung.
Gi tr tm vi mt s khu vc c th tham kho nh di y:
- Nu bn trong tiu khu khng c h thng thot nc ma, nc ma chy trn
trn mt sn, tm= 8 - 12 pht.
-
lr
vr
(pht)
(9 - 4)
cc gi tr:
lr, vr: chiu di rnh ng, vn tc nc ma chy trong rnh;
to: thi gian nc chy trong ng n tit din tnh ton:
to = M
lo
(pht)
vo
(9 - 5)
trong :
lo, vo: chiu di, vn tc nc ma chy trong ng;
M: h s tnh n s chm tr ca dng chy nc ma v c ly nh sau:
-
306
http://nuoc.com.vn
chui s liu di, cc thng s ma thi on ngn 5 pht, 10 pht, 20 pht, 30 pht,
60 pht l sn c s dng v tnh ton theo cc phng php thng k thng thng.
Tuy nhin Vit Nam cc trm o ma thi on ngn tng i rt t, ng thi
chui s liu phn ln l cha di p ng yu cu tnh ton. Do vy vic xc nh
cng ma thi on ngn vn ch yu tham kho cc cng thc thc nghim. i vi
mt s khu vc c s liu o ma thi on ngn, nhng chui s liu t th cng cn
tnh ton theo cng thc kinh nghim v nn i chiu vi s liu thc o. Di y l
cc cng thc ph bin hay dng xc nh lng ma thi on ngn ti Vit Nam.
(1) Cng ma c xc nh theo cng thc sau y ca Lin X:
q=
20 n q 20 (1 + C lg P )
tn
(9 - 6)
trong :
n, C: nhng i lng ph thuc c im kh hu ca tng vng;
q20: cng ma tng ng vi thi gian ma 20 pht ca trn ma c chu k lp
li mt ln trong nm (y l i lng khng i vi tng vng bit);
P: chu k lp li trn ma tnh ton, bng khong thi gian xut hin mt trn ma
vt qu cng tnh ton, nm;
t: thi gian ma tnh ton, pht.
Theo ti liu: Cng thc tnh cng ma khi thit k h thng thot nc ma
Vit Nam (Tuyn tp cng trnh ca Vin K thut xy dng Moskva), a ra cng
thc sau:
q=
35 n q 20 (1 + C lg P )
(t + 15)n
(9 - 7)
(20 + b )n q 20 (1 + C lg P )
(t + b )n
(9 - 8)
q =
A 0 (1 + C lg P )
(l/s/ha)
(t + b 0 .P m ) n
(9 - 9)
trong :
P: chu k trn cng (20 nm), nm;
t: thi gian ma tnh ton, pht;
A0, b0, C, m, n: cc thng s ph thuc vo tng vng, xem bng 9 -2.
http://www.ebook.edu.vn
307
http://nuoc.com.vn
Bng 9 -1
Gi tr ca cc thng s b, C, n, q20
TT
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
Tn trm
2
Bc Cn
Bc Giang
Bo Lc
Ban M Thut
Ca Tng
C Mau
Lng
Nng
H Giang
H Bc
H Ni
Hng Gai
Ha Bnh
Hng Yn
Hi Dng
H Nam
Hu
Lo Cai
Lai Chu
Lin Khng
Mng Ci
Nam nh
Ninh Bnh
Nha Trang
Ph Lin
Plycu
Phan Thit
Qung Tr
Qung Ngi
Quy Nhn
Sa Pa
Sn La
Sn Ty
Sc Trng
Tuyn Quang
Thi Nguyn
Tam o
Thi Bnh
Thanh Ha
Ty Hiu
Tuy Ha
Tn Sn Nht
Vit Tr
Vnh Yn
Vn L
Vinh
Yn Bi
http://www.ebook.edu.vn
b
3
25,66
29,92
27,2
12,09
49,95
13,29
2,61
2,64
19,03
19,16
11,61
11,13
11,3
18,32
15,52
19,66
4,07
15,92
11,64
31,52
25,24
11,73
17,01
12,90
21,48
19,06
20,01
6,21
24,51
14,61
6,58
12,45
8,51
20,05
28,87
17,47
3,42
17,85
11,10
13,54
3,57
28,53
20,04
17,81
19,12
14,87
21,64
Cc thng s
C
n
4
5
0,2615
0,9142
0,2158
0,7082
0,2251
1,0727
0,2139
0,8996
0,2999
0,7369
0,2168
0,8872
0,2431
0,6666
0,3074
0,5749
0,2115
0,7862
0,2534
0,8197
0,2458
0,7951
0,2433
0,7374
0,2404
0,8016
0,2513
0,8158
0,2587
0,7794
0,2431
0,8145
0,2603
0,5430
0,2528
0,8092
0,2186
0,7446
0,2321
1,023
0,2485
0,7325
0,2409
0,7607
0,2477
0,7945
0,2738
0,8768
0,2530
0,8434
0,2329
0,899
0,2533
0,9064
0,2513
0,5843
0,2871
0,7460
0,2745
0,6943
0,1781
0,6075
0,2489
0,8677
0,2314
0,7403
0,2291
0,9281
0,2483
0,9316
0,2570
0,7917
0,1650
0,6693
0,2497
0,7870
0,2730
0,7003
0,2506
0,7785
0,3400
0,6972
0,2286
1,075
0,2480
0,9076
0,2451
0,8267
0,2491
0,7708
0,2827
0,6780
0,2367
0,8362
q20
6
256,6
423,4
328,9
224,7
234,9
310,5
303,9
226,5
269,6
267,0
289,9
303,6
295,0
280,7
275,1
274,0
239,3
266,3
225,4
240,9
342,6
252,7
310,5
156,4
283,4
242,2
187,0
216,3
259,5
216,3
173,8
217,3
298,0
261,9
274,4
382,5
246,0
305,6
262,1
247,7
197,2
302,4
306,6
279,4
287,3
279,1
293,4
Ghi ch
7
308
http://nuoc.com.vn
Bng 9 - 2
Thng k cc thng s kh hu ca cc thnh ph
Th t
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
Tn thnh ph
Bc Cn
Bo Lc
Bun Ma Thut
C Mau
Nng
H Giang
H Ni
Hn Gai
Hi Dng
Ha Bnh
Hu
Lo Cai
Lai Chu
Mng Ci
Nam nh
Ninh Bnh
Nha Trang
Hi Phng
Plycu
Phan Thit
Qung Tr
Qung Ngi
Quy Nhn
Sn La
Sn Ty
Tuyn Quang
Thi Nguyn
Thi Bnh
Thanh Ha
Tuy Ha
H Ch Minh
Vit Tr
Vinh
Yn Bi
A0
b0
8150
11100
4920
9210
2170
4640
5890
3720
4260
5500
1610
6210
4200
4860
4320
4930
1810
5950
7820
7070
2230
2590
2610
4120
5210
8670
7710
5220
3640
2820
11650
5830
3430
7500
27
30
20
25
10
22
20
16
18
19
12
22
16
20
19
19
12
21
28
25
15
16
14
20
19
30
28
19
19
15
32
18
20
29
0,53
0,58
0,62
0,48
0,52
0,42
0,65
0,42
0,42
0,45
0,55
0,58
0,50
0,46
0,55
0,48
0,55
0,55
0,49
0,55
0,48
0,58
0,55
0,42
0,62
0,55
0,52
0,45
0,53
0,48
0,58
0,55
0,55
0,54
0,16
0,24
0,14
0,18
0,15
0,20
0,13
0,14
0,17
0,18
0,12
0,18
0,22
0,16
0,18
0,16
0,15
0,15
0,16
0,16
0,23
0,12
0,18
0,15
0,17
0,12
0,20
0,16
0,15
0,18
0,18
0,12
0,16
0,24
0,87
0,95
0,85
0,92
0,65
0,79
0,84
0,73
0,78
0,82
0,55
0,84
0,80
0,79
0,79
0,80
0,65
0,82
0,90
0,92
0,62
0,67
0,68
0,80
0,82
0,87
0,85
0,81
0,72
0,72
0,95
0,85
0,69
0,85
qc
qr
(9 - 10)
trong :
http://www.ebook.edu.vn
309
http://nuoc.com.vn
Lp ph thc vt;
Cng ma;
Bng 9 3
Dng b mt
Mi nh
H s dng chy
0,95
Mt ng b tng nha
0,80 - 0,95
Mt ng b tng xi mng
0,85 - 0,95
Mt ng cp phi, gch
0,70 - 0,85
Mt ng hc
0,45 - 0,65
0,70 - 0,95
0,60 - 0,80
0,60 - 0,90
Khu sn ga
0,30 - 0,50
Khu sn chI
0,25 - 0,40
0,15 - 0,30
(9 - 11)
310
http://nuoc.com.vn
trong :
: h s ma khng u hay cn gi l h s phn b ma:
= qTB/qmaz
(9 -12)
qTB: cng ma trung bnh trn ton din tch thot nc ma, l/s/ha;
qmax: cng ma ln nht cc b thuc din tch thot nc ma, l/s/ha.
H s ma khng u ph thuc vo din tch lu vc thot nc ma v thi
gian ma c ly theo bng 9-4.
Bng 9 - 4
Cc gi tr ca h s
Din tch lu vc, (ha)
200
300
500
1000
2000
3000
4000
H s phn b ma ro
0,95
0,93
0,90
0,87
0,83
0,80
0,75
0,98
0,95
0,93
0,90
0,87
0,83
0,80
311
http://nuoc.com.vn
(9 - 13)
trong :
Wt: tng lng nc thi ngy ti khu vc, m3;
M: s dn trong khu vc tnh ton, ngi. Thng s ny thng c xc nh cn
c trn quy hoch pht trin th, hoc cn c theo mt dn s quy hoch;
no: tiu chun thi nc ngy m. Tiu chun thi nc l lng nc thi to ra
do mt ngi s dng h thng thot nc hoc to ra trn mt n v sn phm sn xut
ra ca x nghip cng nghip. Tiu chun thi nc trong nhiu trng hp c th ly
bng tiu chun cp nc;
WKh: tng lng nc thi pht sinh t cc khu vc khc ngoi khu dn c, m3 ; v
d nh c s sn xut, thng mi, dch v, trng hc, bnh vin, Trong nhiu trng
hp WKh cng c tnh tng t nh Wt, tc l cn c trn tiu chun thi nc i vi
tng sn phm, ging bnh, hc sinh, hoc m2 mt bng.
Lu lng nc thi trung bnh ngy c tnh t tng lng nc thi nh sau:
Qtb =
Wt
86.400
(9 - 14)
trong :
Qtb: lu lng nc thi trung bnh ngy, m3/s;
Tuy nhin lng nc thi chy vo mng li thot nc thng khng iu ho
theo gi trong ngy (cc i l bui sng v bui chiu ti), khng iu ha theo cc ngy
trong tun.
xc nh lu lng tnh ton i vi nc thi, thng thng s dng cc h s
khng iu ha ngy m (Kng), khng iu ha theo gi (Kh) v h s khng iu ha
chung (Kch) l tch ca hai h s trn:
K ch = K ng K h =
Q max . h
Q TB . h
(9 - 15)
trong :
Qmax.h : lu lng gi ln nht trong ngy thi nc ln nht;
QTB..h : lu lng gi trung bnh trong ngy thi nc trung bnh.
Tng t nh vy, h s khng iu ha chung i vi lu lng nh nht cng
c tnh ton nh i vi lu lng ln nht. H s khng iu ha chung i vi nc
thi sinh hot (khu dn c) ty thuc lu lng nc thi trung bnh ly nh bng 9 - 5
di y.
Bng 9 - 5
Bng gi tr ca h s khng iu ha chung
Lu lng trung bnh, l/s
Kch
http://www.ebook.edu.vn
10
20
50
100
300
500
1000
>5000
max
2,5
2,1
1,9
1,7
1,6
1,55
1,5
1,47
1,44
min
0,38
0,45
0,5
0,55
0,59
0,62
0,66
0,69
0,71
312
http://nuoc.com.vn
ton.
y cng c c trng bi t l gia chiu cao lp nc H v ng knh d
hay chiu cao ton phn ca cng (H/d).
tnh ton thy lc mng li thot nc ngi ta dng cng thc dng chy n
nh v u:
Q=.v
v2
.
v = C Ri ; i =
4R 2 g
(9 - 16)
(9 - 17)
trong :
Q: lu lng nc thi, m3/s;
: din tch mt ct t, m2;
C: h s Sdi;
v: tc trung bnh ca dng chy, m/s;
i: dc thy lc bng dc lng ng cng khi chuyn ng u;
R: bn knh thy lc, m; R = /;
: chu vi t, m;
g: gia tc ri t do, 9,81m/s2.
9.4.1. Tit din cng v c tnh thy lc
Cc loi tit din cng thot nc thng dng l cng trn, cng vm, cng hp
vung, cng hp ch nht, knh hnh thang, rnh hnh ch nht. Kt cu c th l b tng
ct thp, vm gch, hc xy . yu cu chung nht l:
-
Gi thnh h;
Trn thc t, i vi th tit din cng hay s dng nht l cng trn do c cc
u im v gi thnh, kh nng sn xut ng lot v tnh d lp ghp. Thng thng khi
thit k mng li thot nc th, cc loi tit din cng ch yu c cn nhc l:
313
http://www.ebook.edu.vn
http://nuoc.com.vn
(9 - 18)
V = C R.I = C R.i
(9 - 19)
trong :
Q: lu lng m3/s;
: din tch tit din t, m2;
V: tc nc chy, m/s;
R: bn knh thy lc, m;
I: dc thy lc, ly bng dc cng i;
C: h s S di. Theo cng thc Pavlpki:
C
1
n
.R
(9 - 20)
trong :
n: h s nhm, ph thuc vt liu v phng php ch to cng. Xem bng 9 -6;
y: s m, ph thuc nhm, hnh dng v kch thc ca cng:
(9 - 21)
1 2 / 3 1/ 2
R I
n
(9 - 22)
Bng 9 - 6
H s nhm n
Loi cng (knh)
Cng:
- Snh
- B tng v b tng ct thp
- Xi mng v a mi ng
- Gang
- Thp
Knh
- Gch
- c trt va xi mng
H s nhm n
0,013
0,014
0,012
0,013
0,012
0,015
0,017
http://www.ebook.edu.vn
(9 - 23)
314
http://nuoc.com.vn
trong :
: din tch tit din t, m2;
: chu vi t, m;
Do cng trn thot nc tt, d ch to hng lot v bn vng nn c dng rng
ri, ti 90% s lng trong mng li thot nc.
9.4.2. Tn tht cc b trong mng li thot nc
Tn tht cc b thng c tnh ging thm, ging chuyn bc vi cng c
d<500mm v ca x ra knh, sng thot nc chy qua th. Do tn tht cc b gy ra
hin tng dnh nc, lm lng ng bn rc, lu ngy c th lm tc cng.
Ct nc tn tht cc b c tnh theo cng thc:
hr =
V2
2g
(9 - 24)
trong :
: h s tn tht cc b;
V: tc dng chy mt ct sau ch tn tht, theo chiu nc chy, m/s;
g: gia tc trng trng, 9,81m/s2.
Ti ca x l ni m rng t ngt, c th tnh ct nc theo nh lut Booc -a:
H dm =
V1 + v 2
2g
(9 - 25)
Trng hp ca x:
cx = (1-
)2
(9 - 27)
Bng 9 7
Tr s
V tr gy tn tht cc b
- Ca thu nc vo knh mng
0,1
- Ca thu nc vo ng g nhn
0,5
- Ca thu nc vo ng di mc nc
- Van kha mc h:
1,0
http://www.ebook.edu.vn
Hon ton
3/4
0,50
0,26
1/2
2,06
5,0
0,39 0,50
315
http://nuoc.com.vn
316
http://nuoc.com.vn
cc tuyn cng c kch thc khc nhau cn phi m bo c hai cng cng p ng
cc yu cu v tc , y dng chy.
Thng thng cc cng c ni trng cao nh, trong mt s trng hp cho
php ni trng cao tim cng. Vic ni trng cao y cng ch c thc hin khi c
cc l do c th v phi m bo kh nng thot nc ca cng pha kch thc nh
khng b nh hng.
9.4.4. Tc v dc
Cng thc V = C R.i th hin r tc ph thuc vo dc, bn knh thy lc,
nhm Khi thit k mng li thot nc th, tc phi m bo khng lng
ng, khng xi l, xi mn. Nhng kh khn thng gp nht th vng ng bng
l bo m vn tc khng lng (cn gi l vn tc t lm sch), V> [Vkl]. Trong cc
trng hp kh khn khi khng m bo c vn tc t lm sch, cn xem xt vic tng
s lng ga thm, m bo cng tc no vt c d dng hn.
i vi nc thi sinh hot v nc ma, tc chy nh nht ng vi y tnh
ton ln nht ca ng quy nh nh sau:
Cng trn c ng knh
Vmin =
0,7m/s
0,8 m/s
0,9 m/s
1,0 m/s
1,15 m/s
1,3 m/s
1,5 m/s
Bng 9 8
Tn loi t hay kiu gia c
Gia c bng cc tm b tng
vi sa thch
lt khan
lt c va
Ct nh, ct va, pha st
Ct th, pha st gy
Pha st
St
Lp c xp y mng
Lp c xp thnh mng
http://www.ebook.edu.vn
317
http://nuoc.com.vn
Ghi ch:
Khi chiu su dng nc h nm ngoi khong tr s h = 0,4 1,0m, tc bng
trn phi vi h s iu chnh:
-
Nu h di 0,4 m, h s 0,85.
imin = 0,008
imin = 0,005
imin = 0,004
imin = 0,0025
imin = 0,002
imin = 0,0017
imin = 0,0014
imin = 0,0013
imin = 0,0011
imin = 0,0010
imin = 0,0008
imin = 0,0007
imin = 0,0006
imin = 0,0005
Ghi ch:
- Trong mt s trng hp c bit cho php ly dc 0,004 i vi ng
200mm; 0,007 i vi ng 150mm.
-
Bng 9 - 9
Cc hng mc
Rnh ng mt ph t phan
Nh trn khi mt ph bng dm hoc tng
Nh trn - ri cui, si
Cc rnh ring bit
Mng tiu nc
http://www.ebook.edu.vn
dc nh nht ca
rnh ng, mng
0,003
0,004
0,005
0,005
0,005
318
http://nuoc.com.vn
a. Ging thm.
Trong cc h thng thot nc, ging thm trn mng li cng cn t ti cc v tr nh sau:
-
V tr ni cc tuyn cng.
Bng 9 -10
Khong cch ti a gia cc ging thm
ng knh ng (mm)
150 - 300
400 - 600
700 - 1000
20
40
60
> 1000
100
Ghi ch: Thng thng khong cch gia cc ging thm ly nh hn gi tr trong
bng nu trn v cn ph thuc vo lu lng tnh ton, y v vn tc tnh ton. V
http://www.ebook.edu.vn
319
http://nuoc.com.vn
b. Ging thu nc ma
- Ging thu nc ma t rnh ng theo nhng khong cch xc nh thng
qua tnh ton. Ngoi ra cn phi b tr ging thu ti cc v tr trng trn trc dc, trc cc
ng r v trc di i b qua ng.
- Khong cch gia cc ging thu nc cn c xc nh m bo cc tiu
ch bao gm:
(1) Tnh cht ca tuyn ng.
(2) Chiu rng phn mt ng c php ngp nc.
(3) Thi gian cho php ngp nc trn mt ng.
Khi ng ph rng di 30m (mi bn rnh nhn nc t gia ng), khong
cch ln nht gia cc ging c th tham kho bng 9-11.
Chiu di ca on cng ni t ging thu n ging thm khng ln hn 40m.
Bng 9 -11
Khong cch ln nht gia cc ging thu
dc dc ng ph
50
60
70
80
Ghi ch:
- Quy nh ny khng p dng i vi kiu ging thu ca thu b va (ging thu
hm ch).
- Khi chiu rng ng ph ln hn 30m th khong cch gia cc ging thu
khng ln hn 60m.
- y ca ging thu nc ma phi c h thu cn, chiu su t 0,3 0, 5m v
ca thu phi c song chn rc. Mt trn song chn rc t thp hn rnh ng khong
20mm - 30mm.
- Ni mng h vi ng ng kn bng ging phi c h thu cn, pha ming h
phi t song chn rc c khe h khng qu 50mm; ng knh on ng ni xc nh
bng tnh ton nhng khng nh hn 300mm.
V d tnh ton:
S liu u vo
Tnh khu cng thot nc dc cho tuyn ng th. Chiu rng mt ct ngang
(phm vi ch gii ) l 68m. Phm vi thot nc tnh ton theo quy hoch l 100m tnh t mp
ngoi va h (i vi c nc ma v nc thi). Chiu di on tuyn t im u ti v tr ca
http://www.ebook.edu.vn
320
http://nuoc.com.vn
x l 1500m. H thng thot nc d kin l h thng chy ring hon ton (thot nc ma v
thot nc bn theo hai h thng ring bit).
Yu cu tnh ton
Cc bc tnh ton
H thng thot nc ma
i vi h thng thot nc ma dc tuyn, cc bc tnh ton cn thc hin nh di
y. Trong bng tnh pha di s trnh by ton b cc ni dung tnh ton.
t1
t2
QTK
(m)
(m)
(ha)
( ph )
( ph )
( ph )
10
100
134
1,34
10,0
1,7
11,7
419
0,48
D1000
200
134
2,68
10,0
3,3
13,3
404
0,92
D1000
250
134
3,35
10,0
4,2
14,2
396
1,13
D1000
300
134
4,02
10,0
5,0
15,0
389
1,33
D1000
350
134
4,69
10,0
5,8
15,8
382
1,52
D1250
400
134
5,36
10,0
6,7
16,7
376
1,71
D1250
http://www.ebook.edu.vn
( l/s/ha ) ( m3/s )
D
(mm)
321
http://nuoc.com.vn
450
134
6,03
10,0
7,5
17,5
370
1,90
D1250
500
134
6,70
10,0
8,3
18,3
364
2,07
D1250
550
134
7,37
10,0
9,2
19,2
358
2,24
D1250
10
600
134
8,04
10,0
10,0
20,0
352
2,41
D1500
11
650
134
8,71
10,0
10,8
20,8
347
2,57
D1500
12
700
134
9,38
10,0
11,7
21,7
342
2,72
D1500
13
750
134
10,05
10,0
12,5
22,5
337
2,87
D1500
14
800
134
10,72
10,0
13,3
23,3
332
3,02
D1500
15
850
134
11,39
10,0
14,2
24,2
327
3,16
D2000
16
900
134
12,06
10,0
15,0
25,0
322
3,30
D2000
17
950
134
12,73
10,0
15,8
25,8
318
3,44
D2000
18
1000
134
13,40
10,0
16,7
26,7
313
3,57
D2000
19
1050
134
14,07
10,0
17,5
27,5
309
3,70
D2000
20
1100
134
14,74
10,0
18,3
28,3
305
3,82
D2000
21
1150
134
15,41
10,0
19,2
29,2
301
3,94
D2000
22
1200
134
16,08
10,0
20,0
30,0
297
4,06
D2000
23
1250
134
16,75
10,0
20,8
30,8
294
4,18
D2000
24
1300
134
17,42
10,0
21,7
31,7
290
4,29
D2000
25
1350
134
18,09
10,0
22,5
32,5
286
4,40
D2000
26
1400
134
18,76
10,0
23,3
33,3
283
4,51
D2000
27
1450
134
19,43
10,0
24,2
34,2
279
4,62
D2000
28
1500
134
20,10
10,0
25,0
35,0
276
4,72
D2000
29
1600
134
21,44
10,0
26,7
36,7
270
4,92
D2000
30
1700
134
22,78
10,0
28,3
38,3
264
5,11
D2000
http://www.ebook.edu.vn
322
http://nuoc.com.vn
Cc vn lu khi thit k
Vic chn khu cng dc thot nc ma cn cn c trn lu lng tnh
ton i vi tng on tuyn. Kh nng thot nc ca cng cn ph thuc vo dc
t cng, tuy nhin yu t ny c lin quan ti trc dc cng, trc dc ng v cc
khng ch cao khc. Nh vy, sau khi tin hnh b tr cng (khu , trc dc) cn
kim ton kh nng thot nc ca cng trn c s cc thng s trc dc c th.
Trong trng hp ny khu cng thot nc ma m bo thot nc c
nc ma v nc thi. Do trong giai on u, nc thi c th thot cng vi nc
ma m vn khng cn tng khu cng.
Ti liu s dng trong Chng IX:
[1]. Cp thot nc. Nh xut bn Khoa hc k thut, 1988.
[2]. Thot nc, Tp 1: Mng li thot nc. Nh xut bn Khoa hc k thut, 2001.
[3]. Thot nc th, mt s vn v l thuyt v thc tin Vit Nam. Nh xut bn
Xy dng, 2002.
[4]. Adolison. Phn tch bi sng v thu vn. Nh xut bn Wesley, 1992.
[5]. Hng dn thot nc ng t, AASHTO, 1982.
[6]. Thot nc mt ng t. Thng tin thu lc cng trnh No.12-1984
[7]. Tnh ton cc c trng dng chy l, 22TCN 220-95.
http://www.ebook.edu.vn
323
http://nuoc.com.vn