Nhng iu t bit v vng xoay Lng Cha C Si Gn

Vng xoay Lng Cha C ng c hin nay vn l khu lng m 2.000 m2 ca gim mc ngi Php c cng
trong vic dng nn triu Nguyn.
Vng xoay Lng Cha C (phng 4, qun Tn Bnh, TP HCM) l nt giao thng quan trng ca TP HCM. y l
im giao ct ca cc trc ng ln nh Cng Ha, Hong Vn Th, Trn Quc Hon, L Vn S, Bi Th Xun.
Vng xoay ni bt vi qu a cu hai mu xanh, , ng knh khong 2 mt.
Khung cnh khu vc Lng Cha C nm 1970. nh: Frederick P Fellers

y l khu vc duy nht cn st li ca khu lng m rng hn 2.000 m2, ni chn ct v th cng gim mc B a
Lc, ngi xa gi l "Cha C". ng quc tch Php, sinh nm 1741, tn l Pierre Pigneaux. Sau khi c sc
phong linh mc nm 1765, ng qua Vit Nam truyn gio v ph t Nguyn nh nh nh Ty Sn.
Theo nhiu nghin cu, Nguyn nh v B a Lc c mi giao tnh su nng. Sau nhiu ln gom qun nh nh
Ty Sn tht bi, vua u tin ca nh Nguyn nh B a Lc v nc cu vin chnh ph Php. lm tin,
Nguyn nh cn gi chic n v con trai Nguyn Phc Cnh mi nm tui theo gim mc v Php. Mt tha c
tip vin c k kt, nhng sau li khng c thc hin nn Cha C t lp lc lng cu vin Nguyn
nh.
Trong trn vy thnh Quy Nhn Th Ni nm 1799, B a Lc qua i, ng c a v an tng gn nh c
thuc thnh Gia nh, nm khu Vn Xoi - Tn Sn Nht, pha Ty Bc Si Gn.
Vng xoay Lng Cha C hin nay. nh: Thnh Long.

Do c trng vng, coi nh bc cng thn nn Nguyn nh cho xy khu lng m B a Lc b th. D ng ny
ngi Php nhng kin trc m c xy li theo kiu truyn thng ngi Vit, kn nh kiu mt ci nhvi bnh
phong, ni bi ng v hu cung. Tng th Lng Cha C gm nh lp ngi, ct, vch bng g qu, trc c bia
ln ghi cng c ca gim mc. Chnh m l ci sp to, xung quanh t cc ca g bao kn.
Theo nh nghin cu L Nhn Phan Th Lang, lc mt B a Lc c th c chn ct ti Nha Trang (Khnh
Ha). Khi ngi Php vo Vit Nam, h mang hi ct gim mc v lng ti Si Gn, nm 1925. Nh nghin cu
ny cho rng, vic lm lng gi Gia nh l cch ngy trang ni chn ct chnh trnh k th trong thi lon
lc.
Sang th k 20, khu vc quanh Lng Cha C dn pht trin, nh c xy ct nhiu, khu trung tm Si Gn m
rng ra ngoi vi. Gn , sn bay quc t Tn Sn Nht, cc bn xe dn mc ln. V tr ny cng l ni ng i
bn doanh B Tng tham mu ca chnh quyn Si Gn c nn dn c tng dn, ng x c m rng. Khu
lng m v th b thu hp li thnh im trn nm gia ng.
Vng xoay Lng Cha C hin nay ni bt vi qu a cu c knh khong 2 mt..
nh: S.H

Sau nm 1975, lng c gii ta m rng li i, phc v pht trin t nc. n nm 1983, vic ci tng
hon tt, di ct ca gim mc B a Lc c giao li cho Tng Lnh s Php a v nc. Khu lng m bin
mt nhng ch cho ng giao thng nn ch cn vng xoay Lng Cha C nh ngy nay. u nm 2013, TP
HCM khnh thnh cu vt bng thp y nhm gii ta sc p do lng xe qua li qu ng.
Ngoi cng vic l nh truyn gio, theo vua Gia Long, gim mc B a Lc cn bin son cun t in ting
Vit mang tn Dictionarium Anamitico Latinum, hin cn gi Th kh Hi Truyn gio Ngoi quc ti Paris
(Php).
>> nh: Lng Cha C 45 nm trc
Sn Ha