K THUT NH TNH BNG SC K GIY

I.GII THIU V SC K GIY

I. 1. nh Ngha
Sc k giy (SKG) l loi sc k dng giy lm gi mang pha tnh. y l
mt k thut ha hc phn tch c dng tch v xc nh cc thnh phn
trong cng mt hn hp ca cc cht mu, c bit l sc t.

Hnh 1.Sau khi chm hn hp phn tch ln giy, cho dung mi th 2 (pha ng) i qua cc cu
t s c phn tch thnh tng vng trn giy.

I.2. ng Dng
Thng dng th nghim tinh khit, nh tnh, nh lng hay phn
tch cc cht. y l mt k thut hu ch bi v n thc hin tng i nhanh
chng v ch cn mt lng nh vt liu mu. Thng thng sc k giy dng
nh tnh sn phm hn l nh lng cht.
I.3. Nguyn l hot ng
Trong sc k giy, pha tnh v pha ng u l cht lng. Pha tnh c hp
th trong cc l xp ca giy (cht mang). S phn ly trong sc k giy lin quan

n cc nguyn tc ging nh trong sc k lp mng. Cht c phn b gia mt

pha tnh v pha ng. Pha tnh thng l nc hoc thnh phn thn nc t hn
hp dung mi ca pha ng c ht chn lc vo giy. Pha ng l mt h dung
mi di chuyn i ln pha tnh, mang theo cc cu t c trong mu cng vi n.
Cc cht c trong thnh phn ca mu s tch theo s hp thu mnh hay yu ty
thuc vo kh nng tng tc ca cc cht vi pha tnh. Nh vy SKG l sc k
phn b lng -lng, da vo h s phn b khc nhau ca cc cu t trong hn
hp 2 cht lng khng ha tan vo nhau phn tch cc cu t c trong
thnh phn mu.
I.4. H S Di Chuyn
t trng cho mc di chuyn ca mt cht ngi ta thng dng
l h s di chuyn Rf v c tnh bng khong cch di chuyn ca cht so vi s
di chuyn ca dung mi. Gi tr ca Rf bao gi cng nh hn 1.
Rf

a
b

Trong :
Rf: H s di chuyn
a l khong cch di chuyn ca cht phn tch
b l khong cch di chuyn ca dung mi.
Trong trng hp sc k lin tc khng cn xc nh c gii tuyn ca
dung mi, ngi ta dng h s di chuyn Rr. Rr l t s gia khong cch di
chuyn ca cht phn tch v khong cch di chuyn ca cht dng lm chun so
snh. Gi tr Rr c th nh hn hay ln hn 1.
II. TRANG THIT B
II.1. Giy sc k:
Cht mang trong SKG thng l cellulose tinh khit dng giy c bit c
dy v c ht khc nhau nn c hiu ng tch khc nhau, dng lm cht
cho pha tnh. Ngoi ra, cc SKG khc cn c dng nh sc k trao i ion, sc

k pha o Wh CM 50,Wh P 20, Wh ct 30, Wh nos, cc loi giy lm t si

thy tinh WhGF/A, WhGF/B, WhGF/C,.
C thng s k thut ca SKG: dy (mm), trng lng (g/m2), chiu cao
thm dung mi trong mt thi gian (h),
* iu kin la chn giy sc k:
+ C sc cn va
+ ng nht v c ht v t trng
+ Tinh khit ha hc
+ t hp ph.
II.2. Dung mi
Sc k giy thng l sc k phn b nn dung mi lm pha tnh thng
dng l cc dung dch nc, cn pha ng l nhng dung mi c phn cc thp
hn pha tnh.
* iu kin dung mi
+ Tinh khit cao
+ Cc dung mi dng lm pha ng ca cu t phi khc nahu trong hai pha.
+Thnh phn dung mi trong qu trnh sc k khng c bin i.
+ Dung mi d khi loi khi giy.
II.3. Bnh sc k
Thng bnh hnh tr hay hnh hp ch nht v cht liu thng lm bng
thy tinh, c np kn. Nn dng np thy tinh c mp mi nhm, khng nn dng
nt cao su.
III.QU TRNH V K THUT SC K
III.1. Chun b
Chn bnh sc k c kch thc thch hp.
Bnh phi c kch thc thch hp, c np y kn. Np c l gia lp
bnh gn c kho ng dung mi. Trong bnh c cc gi mng ng dung mi
v treo giy sc k c thit k thch hp cho kiu khai trin sc k.
Chun b dung mi:

Trn cc dung mi theo t l. Thnh phn v t l cc h dung mi c

quy nh trong cc chuyn lun. Vic trn cc thnh phn c tin hnh trong
bnh gn, sau khi lc u, yn. Nu c tch lp th gn ly lp pha thn nc,
thng l lp di, lm dung mi pha tnh bo ho giy sc k sau khi
chm cc cht phn tch, cn lp trn dng lm dung mi pha ng. Nu dung mi
khng tch lp th dng chnh dung mi bo ho giy sc k. (vd: h
butanol-acid acetic-nc 50:1:50 sau khi trn xong s phn thnh hai lp (2 pha),
mt lp s l nc acid bo ha butanol (pha tnh), mt lp s l butanol bo ha
nc (pha ng))
Chun b giy:
Giy sc k l loi giy c bit v ph hp vi yu cu cho sc k, c b
dy thch hp. Tu theo kch thc ca bnh v s lng cc vt cn chm m ct
nhng kh giy hnh ch nht thch hp, chiu di dc theo th giy. Chiu rng
phi nh hn chiu di ca mng dung mi nhng khng c nh hn 2,5 cm. B
di phi tnh sao cho khi treo giy vo bnh khng c u di chm vo
mng dung mi trong khi bo ho dung mi. Trng hp bnh sc k c hnh
chung p th giy phi cun trn v c nh bng mc thy tinh hoc khu bng
ch. ng knh ca cun giy phi nh hn ng knh ca a giy (sau khi
bo ho bnh s rt dung mi vo a ny) nhm trnh giy chm vo thnh a
v s lm qu trnh phn tch km i.
III.2. Sa son cht th
Cht th phi c loi tp cht hon ton v c ha tan vi mt lng
dung mi ti thiu. Dung mi hay c s dng trong phng th nghim l:
chloroform, methanol, acetol.
III.3. Chm dung dch ln giy
K mt ng ch mnh song song vi mp giy (ng vch chm
sc k) theo chiu rng v cch mp giy 3 cm i vi sc k i ln sao cho cc
vt chm khng b ngp vo dung mi, 6 cm i vi sc k i xung vch chm

khng trng vi a thy tinh giy m thp hn 2 cm khi t giy treo vo

mng phn trn ca bnh.
Dng ng mao qun hay micropipet 1-10 l chm ln nhng im nh
du trn giy, vt chm phi gn, ng knh khng qu 5mm. Mi ln chm phi
sy kh mi chm tip ln 2.
Lng chm v nng dung dch cht th c quy nh trong chuyn
lun. Khi chm nhiu vt trn mt di giy th vt chm n phi cch vt chm kia
t nht l 30 mm
III.4. Khai trin sc k
Giy c chm dung dch v c bo ha hi dung mi s c
nhng vo dung mi pha ng. Sau khi trin khai xong, lm kh giy bng nhit
phng hoc sy 100oC trong 10-15 pht.
C nhiu phng php dung khai trin sc k giy ty thuc vo cht
cn phn tch m dng cho thch hp.
Phng Php Khai Trin
Sc k i ln: u giy c cht

u im
Dng c n gin

Nhc im
Trng lc tc dng

phn tch nhng vo dung mi

Thao tc nhanh

ngc chiu vi lc

y bnh. Pha ng chy ln nh

C th nh lng v

ht mao qun nn tc

lc ht mao qun.

tch cc cht c Rf khc

ht gim nhanh

Sc k i xung: u giy c

xa nhau
C th tch cc cht c

khi chy ln.

Dng c phc tp

chm cht phn tch nhng vo

Rf khc nhau.

hn cc phng php

mng dung mi. Pha ng chy t

C th nh lng

khc.

trn xung nh trng lc.

Sc k i ngang: Giy ct hnh

Dng c n gin c th

vung hoc hnh ch nht c t t trong t m hoc t

nm ngang trn cc a thy tinh.

lnh.

u giy chm cht phn tch

nh lng nhanh

nhng vo chu dung mi.

ng, acid amin, cht

bo.

Sc k hnh trn: Giy ct hnh

Thao tc nhanh

Ch dng nh tnh

trn c mt bc, c nhng vo

Vng tch nh, chnh xc Vic so snh vi cht

chn dung mi. Pha ng i t tm Hiu ng tch cao hn

khc mu c kh

ra theo ngoi vng trn.

Sc k hai ln: s dng hai dung

cc phng php trn.

Hiu ng tch tt

khn.
Dng c phc tp

mi v quay 90 giy gia. u

C th tch cc cht c

hn cc phng php

tin t u giy hng xung

Rf khc nhau.

khc.

tng t nh sc k i xung, n

Tch hn hp phc tp

khi cht phn tch gia t giy

ca cc hp cht; acid

th xoay gc 90o gia t giy v

amin, ng,

chuyn sang h dung mi khc.

III.5. Pht hin cc vt
Sau khi khai trin cc cht c phn b trn giy cc v tr khc nhau
hnh thnh sc k . C th php hin cc cht bng mt (cht mu), hay bng
cch chiu tia UV, hay phun thuc th mu nh: ninhydrin, iodine,
IV.U IM v KHUYT IM
IV.1. u im
K thut v dng c n gin,d thc hin.
L phng php vi phn tch v lng mu phn tch nh.
C th ng dng xc nh nhiu ch tiu nh nh tnh, nh lng, xc nh
tp cht lin quan,.
Sc k giy hin l phng php n gin nht tch v pht hin cc cht c
cha nguyn t phng x.
IV.2. Khuyt im
Khng lm sc k ch ha bng sc k giy.
Khng dng cc ha cht c tnh n mn trong pht hin vt.
Thi gian khai trin lu t 4-5 gi (mt mu sc k giy c th khai trin t
2-3 ngy).

Giy d hp ph cc ha cht khc c trong mi trng nn phi bo qun

giy sc k tht k.
IV. NG DNG CA SC K GIY TRONG K THUT NH TNH
IV.1. nh tnh v th tinh khit
Tng t nh trong sc k lp mng, thng sc k so snh vi cht chun
nh tnh (da vo gi tr Rf ). nh tnh mt cch tng i chc chn cn tin
hnh sc k vi t nht vi h dung mi khc nhau.
Cht th c coi l tinh khit khi trn sc k khng c vt l.
IV.2. Mt s v d
IV.2.1. nh tnh xylose bng sc k giy
H dung mi: BuOH-pyrimidin-nc (6:4:2)
Giy sc k: Wh No1 hay giy tng ng.Chm cht chun v mu th cch
ba giy 6cm
Thuc th: Ha 1,66 g acid phtalic v 0.93g aniline mi chng ct trong 100ml
BuOH
Cht chun: Ha tan xylose chun thnh dung dch 100mg/ml trong
nc,lng chm 2
Mu th: Cn 1 g Xylose pha trong nc thnh 10ml,lng chm 2 l .Vt
chm c ng knh khng qu 3mm.
Khai trin: Theo k thut trn xung. Cho dung mi vo bnh bo ha hi
dung mi trong thi gian trn 16h. t giy vo bnh bo ha 4h. Sau
khai trin, ly ra sy kh,phun thuc th, sy 105oC/5=10 phut1, c th soi UV.
Tnh Rf .