Professional Documents
Culture Documents
I.1 nh ngha.
I.1.1 Theo Areniuit
- Axit l nhng cht khi ha tan vo H2O sinh ra H+
V d:
HCl
H+ + Cl-
- Baz l nhng cht khi ha tan vo H2O sinh ra OHNaOH Na+ + OH-
V d:
C tnh khi qut hn cho php gii thch c tnh axit-baz trong cc dung
mi khc nhau mt cch nht qun
Vd: vi axit NH+4 gii thch theo Bronxtet
NH+4 + H2O NH3 + H3O+
Cn gii thch theo Areniut phi a ra khi nim thy phn
NH+4 + H2O NH4OH + H+
( H 3O ).(OH )
( H 2O ) 2
k=
k H 2 0 = (H3O+).(OH-)
Kw
pH = - lg [H+]
= 0,04 (M)
Trong mc khng c th l trng thi ban u, trng thi gii hn hay trng
thi ty chn
Vd1 : Vit biu thc KP i vi nc
Chn mc khng l H2O. ta c cn bng
H+
H 2O
OH-
KP [H+] = [OH-]
Vd2 : Vit biu thc KP ca dung dch HCl
Mc khng l HCl, H2O
OH-
H+
H 2O
H+
HCl
Cl-
H+ + HSO40,075
Phn ng:
; CNaOH = 0,025 M
0,075 (M)
H+ + OH- H2O
0,075
0,025
0,050
NaOH
Na+ + OH0,025
Kw-1 = 1014
0,025 (M)
Cn bng:
H2O H+ + OHHY
H+ + Y-
-KP:
[H+ ] = [OH- ] + [Y- ] = [OH- ] + CHY
TH1: [HY] 10-7 th thng b cn bng H2O.
TH2: [HY] 10-7 th khng b cn bng H2O. Tnh theo KP (nh lut tc dng
khi lng).
V d 1: Tnh pH, pOH v [H+ ], [OH- ] ca dung dch HCl 1,0.10-3M
HCl H+ + Cl1,0.10-3
H2O H+ + OHCHCl>> 10-7 vy [H+ ]=CHCl= 1,0.10-3 pH=-lg(1.10-3)=3
pOH=14-3=11 [OH- ] =1,0.10-11M
III.1.2 Baz mnh
-
Cn bng:
KP:
[H+ ] = [OH- ] - C
H+
+ OH-
C NaOH 10 7 nn:
OH C
1,0.10 4
Kw
10 14
1,0.10 10
4
OH
1.10
XOH
pH=-lg(1,0.10-10)=10,0
VD2: Tnh s gam NaOH phi cho vo hn hp thu c khi thm 8,00 ml HNO3
0,0100 M vo nc ri pha long thnh 500 ml pH ca dung dch thu c bng 7,50
(coi th tch khng thay i trong qu trnh ha tan).
Gi m l s gam ca NaOH cn tm: CNaOH = 103.m / 40.500 = m/20.
C HNO = 0,0100. 8,00 = 1,60.10-4 M
3
500,00
HNO3
1,6.10-4
NaOH
NaCl
m/20
+ H2 O
m/20 1,6.10-4
+ OH-
H+
+ OH-
H2 O
ka
KP:
Kw Ka.[HA]
h
h
h2 = Kw + Ka . [HA]
h=
Kw C.Ka gn ng
VD1: a) Cho bit in li ca dung dch axit HA 0,1M l 1,31%. Tnh pKa.
b) in li thay i th no nu pha long dung dch HA gp 10 ln ? Kt lun.
Gii: a) Chp nhn b qua s phn li ca nc
T nh ngha: [H+] = [A-] = C.HA = 0,1.1,31.10-2 = 1,31.10-3.
Xt cn bng: HA
C
H+
A-
Ka
0,10
[]
(0,10 1,31.10-3)
1,31.10-3
1,31.10-3
Ka =
H+ OH-
HA
(1,31.10-3)2
= 1,739.10-5 = 10-4,76
0,1 - 1,31.10-3
Kim tra gi thit gn ng: Ka.CHA = 10-4,76 >> Kw, do vic b qua s phn li ca
nc trn l chp nhn c. Vy: pKa= 4,76.
b) Pha long dung dch HA thnh 10 ln CHA = 0,01M
HA
[]
x2
0,01 - x
0,01-x
= 10-4,76
= 4,08%
H+
+ Ax
Ka = 10-4,76
x
x2 + 1,739.10-5x - 1,739.10-7 = 0
x = 4,08.10-4
kw
A- + H2O HA + OH-
Kb =
Kw
Ka
- KP:
[H+ ] = [OH- ] - [HA]
TH1: Nu CA 10-7 th b cn bng H2O. Tnh theo nh lut tc dng khi lng.
TH2: CA 10-7 th tnh theo KP
h=
Kw
= Ka-1 [A-].h
h
h2 = Kw - Ka-1 [A-].h2
h
Kw
1 Ka 1.[A]
kw
HY H+ + Y
HA H+ + A-
ka
HA
H+ +
C2
C1
A-
ka
[]
Ka
(C2 x)
(C1 + x) x
[H ].[A ] x.(C1 1)
=
[HA]
C2 x
TH1:
x C1
C
th x ka . 2
C1
x C 2
x C1
th gii phng trnh bc 2
x C 2
TH2:
VD1: Tnh pH v cn bng trong dung dch thu c khi trn 50,00 ml NH3 2,00.10-3M
vi 50,00 ml H2SO4 2,00.10-3M.
Gii :
CNH3 = 1,00.10-3M
Cc qu trnh : H2SO4 H+ +
HSO4-
10-3
NH3 + H+
C0
10-3
10-3
CH2SO4 = 1,00.10-3M.
10-3
NH4+
Ka-1 = 109,24.
10-3
H+ +
SO42-
Ka = 10-2
NH4+
H+ +
NH3
Ka = 10-9,24.
H2 O
H+ +
OH-
Kw
h2
10-3
[]
10-3 h
= 10-2
-3
10 - h
-4
9,16.10 + 10
-9,24
10-9,24
NH3 = 10-3.
Ka= 10-2.
H+ = SO42- = h = 9,16.10-4 M
[OH-] = 1,09.10-11M
9,16.10-4
NH4+ = 10-3
SO42-
h = 9,16.10-4
[HSO4-] = 8,40.10-5 M
-4
9,16.10 + 10
-9,24
~ 1,00.10-3M
~ 6,28.10-10M
R rng [SO42-] >> [NH3] >> [OH-] nn vic tnh ton gn ng theo (1) l hon ton hp
l. Vy pH = 3,04.
kw
XOH X+ OHC1
C1
A- + H2O HA + OH-
Kb =
Kw
Ka
Hn hp baz nn b qua phn li ca nc. Tnh theo nh lut tc dng khi lng.
A- +
C
C2
H2O HA + OHC1
[]
(C2 x)
Kb =
(C1 + x)
x.(C1 1)
C2 x
x C1
C
th x= Kb. 2
C1
x C 2
TH1:
x C1
th gii phng trnh bc 2.
x C 2
TH2:
HA
[HA]
[HA]
[A]
, A
[HA].[A ] C HA
CA
=>[HA]= HA .CHA
[A]= A .C HA
Theo nh lut bo ton nng , CHA =[HA] + [A-]
CHA =[HA] + [HA].Ka.h-1 = [HA].(1+ Ka.h-)
[HA]= CHA.
CHA =
h
h Ka
h.[A ]
-1
[A ] = [A ] .(h.Ka +1)
CA
[A-]=
Ka
C HA
= CHA.
1
h Ka
h.K a 1
III.5.4 Hn hp cc n axit
gi s trong dung dch c cc n axit : HA1, HA2, HA3. Ta c cc cn bng sau :
H 2O
H+
OH-
Kw
HA1
H+
A1
K a1
A2
K a2
A3
K a3
H+
HA2
HA3
Nu Ka1.C1 > > Ka2 >> Ka3 >> Kw th hn hp thnh n axit HA1 tnh
theo tc dng khi lng
K a1. [H A 1 ]
Kw
h
h = Kw
K a3. [H A 3 ]
h
Ka1.[HA1]
Ka2.[HA2]
K a2. [H A 2 ]
h
Ka3.[HA3]
III.5.5 Hn hp cc n baz
-
Hn hp gm : A1-, A2-, A3
Ta c
H 2O
OH-
Kw
-1
+ H 2O
HA1
OH-
K w .K
A2
+ H 2O
HA2
OH-
K a2
K a3
a1
-1
-1
+ H 2O
A3
HA
OH
Nu C1.Kb1>> C2Kb2 >> C3.Kb3 th tnh theo nh lut tc dng khi lng
Kw
=
h
-1
K a1. [A 1 -1 ].h
-1
K a2.[A 2 -1 ].h
-1
K a3. [A 3 -1 ].h
=
1
a1
-1
.[A 1
-1
a2
-1
.[A 2
-1
a3
-1
.[A 3
-1
OH-
H+
HA1
H+
A - + H 2O
HA
Kw
A-
Ka
(1 )
OH-
Kb
(2 )
[ H +] = K a [H A ] = C a
[ A -]
Cb
Nu h 10-7 th p dng KP
[H+] = [OH-] CA + [A-]
IV A AXIT V A BAZ
IV.1 a axit (HnA)
- Trong dung dch, a axit c kh nng phn li theo tng nc:
H+ + Hn-1A-
Hn A
Hn-1A-
H+ + Hn-2A2-
.......
.....
(n-1)
........
+
HA
n-
H +A
K a1
K a2
......
K an
[]
K a1
x2
Cx
Hn A
H+ + Hn-1A-
C-x
K a1
Ch :
-
x2
x 10 4 H HS pH 4 nn [OH-] = 10-10M.
0,1 x
H . S S 10
HS
12 ,92
M;
[H2S]=0,1-10-4 10-1M.
V d 2: Dung dch axit H3PO4 c pH= 1,5. Xc nh nng mol/l ban u ca dung
dch H3PO4. Bit H3PO4 c Ka1=10-2,15; Ka2=10-7,26;Ka3=10-12,32.
Gii: Cc cn bng xy ra trong dung dch:
H3PO4
H+ + H2PO4-Ka1 = 10-2,23 (1)
H2PO4H+ + HPO42Ka2 = 10-7,26 (2)
HPO42H+ + PO43Ka3 = 10-12,32 (3)
H2 O
H+ + OHKw = 10-14 (4)
So snh: pH = 1,5 < pKa1 = 2,23; trong dung dch cn bng (1) xy ra l ch yu:
H3PO4
C0
x
[]
x-10-1,5
10
2 , 23
H+ + H2PO4-Ka1 = 10-2,23
10-1,5
10-1,5
(10 1,5 ) 2
x 0,2014 .
x 10 1,5
10 12 ,9.9,55.10 7
1,2.10 17 M
0,01
Do Ka1>>Ka2>>Ka3 v Ka Ka1 v 2 axit cng nng nn phi tnh theo c cn bng (1)
v (2).
Nu chn mc khng l H3PO4 v HSO4- th KP l:
h H
PO SO
2
4
h K a1 .H 3 PO4 K a HSO4
K a1 .H 3 PO4
h
K a . HSO4
(5)
- Bc 1: v C= 0,010 Ka Ka1
Chn [H3PO4]0 = [HSO4-]0 = C/2=0,005 M v thay vo (5) tnh h1:
h1 10 2,15 .0,0050 10 1, 99 .0,0050 9,3.10 3
h
9,3.10 3
0,01.
5,68.10 3 M
3
2 ,15
K a1 h
9,3.10 10
h
9,3.10 3
[HSO4 ]1 = C.
0,01.
4,67.10 3M
3
1,99
Ka h
9,3.10 10
-
HAn-1 + H2O
.....
H2A(n-2)- + OH-
.....
.....
K b2 K w .K an11
.....
HnA + OH- K b K w .K a1
Hn-1A + H2O
[]
Ta c : K b
1
C-x
x2
x=[OH-], t nh gi c thnh phn cn bng ca h.
Cx
(3)
x2
x 2 10 1, 08 x 10 3, 08 0
10 2 x
x2
trong x= [OH-] =10-14/ 10-11,5 = 10-2,5
ax
V d 3: Trn 10,00 ml dung dch NaOH 8,00.10-3 M vi 30,00 ml dung dch H2S
1,00.10-3 M. Tnh pH ca dung dch thu c.
Bit H2S c Ka1= 10-7; Ka2=10-12,92.
Gii:
y l bi ton pha trn gia a axit (H2S) vi baz mnh nn c phn ng xy ra, chng
ta cn xc nh thnh phn gii hn, t m t cc cn bng xy ra trong dung dch v
tnh pH.
- Nng ban u ca cc cht trong dung dch: C NaOH
C H 2S
8.10 3.10
2.10 3 M
40
1.10 3.30
0,75.10 3 M
40
NaOH
+
H2 S
NaHS
+ H2 O
0,75.10-3
0,75.10-3
0,75.10-3
NaOH
+
NaHS
Na2S
+ H2 O
-3
-3
-3
0,75.10
0,75.10
0,75.10
TPGH gm: Na2S 0,75.10-3 M; NaOH d 0,5.10-3 M.
Vy dung dch l hn hp a baz ( S2-) v baz mnh, nn ta c cc cn bng xy ra:
S2- + H2O
HS- + OH- Kb1= 10-1,08 (1)
HS- + H2O
H2S + OHKb2= 10-7
(2)
+
-14
H2 O
H
+ OH
Kw= 10
(3)
V Kb1>>Kb2>>Kw nn trong dung dch cn bng (1) xy ra l ch yu.
S2+ H2 O
HS- +
OHKb1= 10-1,08
C0
0,75.10-3
0,5.10-3
[]
0,75.10-3-x
x
0,5.10-3+x
p dng LTDKL ta c: 10 1, 08
x (0,5.10 3 x )
0,75.10 3 x
(*)
(**)
(***)
K w K a2 .[HA ]
(5*)
1 K a 1 .[ HA ]
K w K a2 .C
(6*)
1 K a 1 .C
- Nu Kw << Ka2.C ; Ka1 C >> 1 hay Ka1 << C th biu thc (6*) tr thnh biu thc n
1
gin:
h= K a .K a
1
hay pH =
pK a1 pK a2
2
(7*)
- Nu Kw Ka2. C; Ka1 C th khi tnh ton cn bng cn p dng biu thc (5*)
V d 1: Tnh pH ca dung dch NaHCO3 1 M.
Bit H2CO3 c Ka1=10-6,35; Ka2=10-10,33.
Gii: Cc cn bng xy ra trong dung dch:
NaHCO3 Na+ + HCO3HCO3H+ + CO32HCO3- + H2O
H2CO3 + OHH2 O
H+ + OHV Kb2>Ka2 nn dung dch c phn ng baz.
pK a1 pK a2
2
6,35 10,33
8,34
2
-3
K w K a2 .C
1
1 K a 1 .C
nn [H+] =
1 K a 1 .C
K a1 .K a2 .C
K a1 C
7,64.10 6 pH 5,12
Nu p dng cng thc tnh gn ng th pH= 4,49 ,sai khc nhau qu nhiu
Na+ + CH3COO-
H2 O
H+ + OH-
Kw (1)
CH3COOH
H+ + CH3COO-
Ka (2)
H+ + CH3COO
0,1
0,1
-x
[]
0,1-x
Ka= 10-4,76
0,1+x
0,10
0,0010
(0,10-0,0010)
CH3COOH + NaCl
0,1
0,101
CH3COOH
0,101
[]
0,101-x
H+ + CH3COO0,099
x
0,099+x
0,1
0,1- 0,001
CH3COONa + H2O
0,001
0,1
0,101
H+ + CH3COO-
CH3COOH
0,099
0,101
[]
0,099-x
0,101+x
[x(0,101+x)]/(0,099-x)= Ka = 10-4,76
x << 0,099 x= [H+] = 1,7.10-5M,
pH= 4,77
Nh vy vic thm 0,0010 mol HCl hoc 0,00100 mol NaOH vo 1 lt dung dch
m axetat (CH3COOH+ CH3COONa) 0,1M ch lm thay i pH trong gii hn 0,01
n v pH. Trong khi nu thm 1 lng nh vy ca HCl hoc NaOH vo 1 lt nc
(pH=7)
Cng thc tnh gn ng pH ca dung dch m:
-
K .C
H K . HA
A
C
pH pK a lg
VI.2 m nng
Cb
Ca
-Khi nim: L s mol bazo mnh (hoc axit mnh) cn cho vo 1 lt dung dch
m lm tng (hoc gim) pH 1 n v.
=
db
da
dpH
dpH
CK a H
Kw
=2,3.
2
H
(K a H )
C a Cb
C
( C= Ca+ Cb)
pH = pKa + lg
+ lg
S hng th ba trong phng trnh trn l t s hot dng baz v h s hot
dng axit. Cc i lng ny bin i khi pha long.
pha long pH1/2 l tng km theo s pha long dung dch u c nng
ng lng Ci bng mt th tch bng nhau ca nc nguyn cht:
pH1/2 = pHCi/2 (pH)C
Nu pha long pH tng th pH1/2 > 0, cn khi gim th pH1/2 < 0.
Bng: pha long pH1/2 (theo n v pH) i vi hai loi dung dch m pH
= 4,5 9,5 cc nng C khc nhau.
C mol/l
H m
HA + A-
HA+ + A
0,1
0,028
-0,028
0,05
0,025
-0,025
0,025
0,019
-0,019
0,02
0,017
-0,017
0,01
0,013
-0,013
0,005
0,010
-0,010
0,0025
0,007
-0,007
*1
*2
MOH(n-1)+ + H+
Mn+ + H2O
*1
M(OH)2(n-2)+ + 2H+
Mn+ + 2H2O
*2
MOH
M OH
n
M (OH ) 2
M OH
n
CuOH+ + H+
Cu2+ + H2O
lg*1= -8,0
Cu(OH)2 + 2H+
Cu2+ + 2H2O
lg*2= -6,8
Cu(OH)3- + 3H+
Cu2+ + 3H2O
lg*3= -27,2
Cu(OH)4- + 4H+
Cu2+ + 4H2O
lg*4= -40,3
-Khi kim ha dung dch cha cc ion kim loi th xut hin cc phc hidroxo bc cao
cng vi kt ta hidroxit kim loi.
-Nhiu ion kim loi a ha tr to c cc phc hidroxo nhiu nhn:
V d:
Fe2(OH)24+ + 2H+
2Fe2+ + 2H2O
lg*22= -2,85
Al2(OH)24+ + 2H+
2Al3+ + 2H2O
lg*22= -14,56
- Vic nh gi thnh phn cn bng to phc hidroxo ni chung l kh phc tp. Trong
trng hp n gin khi dung dch c mi trng axit r v c th b qua s to thnh
ca cc phc hidroxo bc cao th c th tnh gn ng cn bng theo LTDKL nh i
vi cc h n axit thng thng
p dng:
Trong trng hp n gin, khi dung dch c mi trng axit r v c th b qua s
to thnh cc phc hidroxo bc cao th c th tnh gn ng cn bng theo nh lut
tc dng khi lng nh i vi cc h n axit thng thng.
V
InHIn
fINf
In-
pH = pKa + lg
HIn
(2)
In-
HIn
Mu ca cht ch ph thuc t s
m t s ny theo (2) li ph thuc pH.
pH cao th [In ] >> [HIn], cht chi th tn ti ch yu dng baz pH thp th
[Hin] >> [In-], dng axit chim u th.
Thng thng mt ta khng th phn bit s tn ti ca c 2 dng c mu nu nng
ca mt trong hai dng vt qu 10 ln nng ca dng kia.
Vng
Metyl da cam
327,2
3,52
3,1 4,4
Vng
Bromphenol xanh
669,8
4,10
3,0 4,6
Vng
Ta
Metyl
269,14
5,0
4,2 6,3
Vng
Bromcrezol ta
540,02
5,40
5,2 6,8
Ta
Qu
215,21
6,6
5,0 8,0
Xanh
trung tnh
288,65
6,85
6,8 8,0
Da cam
Bromthymol xanh
642,09
7,3
6,0 7,6
Vng
Xanh
Phenol
322
8,08
6,4 8,2
Vng
o Crezol
386,5
8,46
7,2 8,8
Vng
Ta
422,26
8,4
7,0
9,0
Vng
Lc
- Naphtolphtalein
318,11
9,77
8,2 10,0
Khng mu
Phenolphtalein
466,27
9,20
8,0 9,6
Vng
Xanh
Thymol xanh
Thymolphtalein
741,23
9,7
9,3 10,5
Khng mu
Xanh
VIII.2 Cc cht ch th hn hp
t vn : Cc cht ch th n ch cho php nh gi gn ng pH trong mt khu
vc pH xc nh vi chnh xc 1 n v. Chng hn,dng qu tm ch c th
phn bit cc dung dch c pH t 5 - 8. Khng th phn bit cc dung dch c pH < 5
v trong cc dung dch ny qu u c mu . Cng vy cc dung dch c pH > 8
th qu u c mu xanh. Cc dung dch c pH t 5 - 8 c mu t tm sang tm
xanh. y ch c th phn bit cc dung dch c mu tm (pH ~ 5), tm (pH ~ 7)
v tm xanh (pH ~ 8).
Gii quyt vn : xc nh pH chnh xc hn v m rng khu vc xc nh pH,
ngi ta dng cc cht ch th hn hp sao cho s i mu xy ra mt khong pH
tng i hp v c s thay i mu lin tc theo s thay i pH. Ngi ta thng
trn cc cht ch th khc nhau vi t l thch hp sao cho khi pH tng th mu bin
i dn t sang tm. Trong bng 2.4 (gio trnh trang 97) c cho thnh phn ca 3
loi ch th hn hp (vi nng g/l trong dung dch ru etylic 60%).
Bng 2.4. Thnh phn ca mt s loi ch th hn hp
Cht ch th
Ch th hn hp
N0 1
Ch th hn hp
N0 2
Ch th hn hp
N0 3
0,03
0,02
0,01
Metyl
0,15
0,03
0,013
Bromthymol xanh
0,30
0,40
0,16
Naphtolphtalein
0,40
0,24
Crezolphtalein
0,20
0,16
Phenolphtalein
0,35
0,20
0,40
Alizarin vng G
0,30
thnh phn
Metyl da cam
Metyl vng
4
da cam
5
Da cam
6
Vng
7
Vng luc
8
Xanh luc
9
Xanh
10
Tm
H2S+ + S-
Dung dch s c phn ng axit khi [H2S+] > [S-] hoc pH < pS, s c phn ng baz khi
[H2S+] < [S-] hoc pH > pS.
Thang pH c xc nh trong phm vi pH = 0 cho n pH = pKiHS.
Trong bng 2.5 (gio trnh trang 99) c cho c tnh axit baz ca mt s dung mi
lng tnh.
Bng 2.5. c tnh ca axit baz ca mt s dung mi lng tnh
Dung mi
(HS)
H2SO4
HCOOH
CH3COOH
CH3OH
Ion lioni
H3SO4+
HCOOH2+
CH3COOH2+
CH3OH2+
Ion liat
HSO4HCOOCH3COOCH3O-
Ki
10-3,8
10-6,0
10-14,4
10-16,7
Thang pH
0 3,8
0 6,0
0 14,4
0 16,7
pH
trung tnh
1,9
3,0
7,2
8,35
C2H5OH
NH3 (lng)
C2H5OH2+
NH4+
C2 H 5 O NH
10-19,0
10-22,0
0 19,0
0 22,0
9,5
11,0
p+ + AH2S+
KA
K
-1
H2S+
HA + HS
H2S+ + A- Ka = KA . K-1H2S+
(*)
- Tnh axit ca HA ph thuc vo:
+ Tnh axit ca cht in ly tan (KA)
+ Tnh baz ca dung mi (thu proton ca dung mi).
VD: Trong nc axit axetic l mt axit yu nhng trong dung mi NH3 lng th do tnh
baz ca dung mi tng ln nn axit axetic li l mt axit mnh:
CH3COOH + NH3
CH3COO- + NH4+
Trong nc, HCl l mt axit mnh, nhng trong dung dch axit axetic bng c tnh baz
rt yu nn HCl li l mt axit yu:
HCl + CH3COOH
CH3COOH2+ + Cl Khi ha tan baz B vo dung mi HS s c cc qu trnh:
HS
p+ + SKHS
+
+
B+p
BH
K-1BH+
B + HS
BH+ + SKbBv = KHS K-1BH+ (**)
- Tnh baz ca B ph thuc:
+ Tnh baz ca cht in ly tan (thu proton ca B)
+ Tnh axit ca dung mi HS.
-> Dung mi cng c tnh axit th tnh baz ca cht in li cng mnh.
- i vi cc dung mi c hng s in mi thp th thng xy ra s lin hp gia cc
ion tch in ngc du.
VD: Trong dung dch axit HA cn xy ra s lin hp gia cc ion H2S+ v A- to ra cp
ion H2S+A- (hay H+A-) khc vi phn t HA. Do trong cc dung mi ny, lc axit ca
nhiu cht gim i.
trong nc ( = 78,5), axit axetic c pKa = 4,76, cn trong ru etylic ( = 24,2)
th pKa ca axit axetic bng 10,3, ngha l lc axit gim i nhiu.
- Do khng phn bit c cp ion vi phn t khng phn li ca axit nn ngi ta
biu din chung hng s phn li ca axit HA di dng:
Ka =
=
Ngha l coi tng nng dng phn t v nng cp ion bng nng axit khng
phn li.
Cp axit baz
pKa
pKb
C2H5OH
3,6
15,4
C2H5OH
9,2
9,8
CH3COOH/CH3COO- C2H5OH
10,3
8,7
HNO3/NO3HCOOH/HCOO
Dung mi
HClO4/ClO4
CH3COOH bng
2,9
11,5
HCl/Cl-
CH3COOH bng
5,0
9,4
HNO3/NO3
CH3COOH bng
9,4
5,0