You are on page 1of 15

BO CO HI NGH KHOA HC

MY TIN
CHO VIC GING DY VN HC
DI NH SNG CA
L THUYT TN HIU THM M
TS. Trn Vn Sng - Khoa Ng vn HSP-HN

T VN
Ci gi l ngh thut ngn t phi c nhn
nhn mt cch bin chng trong mi quan h qua
li gia hnh thc biu t v ni dung biu t
di tinh thn tip cn theo hng lin ngnh
ngn ng cc s kin vn hc. Cho n nay, vn
ny khng c gii quyt mt cch tho
ng t c hai pha: ngn ng hc v vn hc.

T VN
V th, vn ngn ng cc s kin vn hc- mt
hng tip cn mang li nhiu gi m b ch v
l th trong vic phn tch, bnh ging vn
chng - c nghin cu mt cch ton din
hn.
Trong ng ch nht l cch tip cn di
nh sng ca l thuyt tn hiu thm m (THTM).
c bit l i vi th v ca dao.

NI DUNG
1.V khi nim tn hiu thm m
THTM c xc nh l tn hiu nhn to; tn hiu
s cp, cha chuyn m; tn hiu giao tip c chc
nng thm m, chc nng bc l, biu cm, chc
nng h thng; v l tn hiu - biu trng ngh thut.
Mt s tn tui c nhc n nh: F.De
Saussure,Charles Sanders Peirce, William Morris,
R.Barthes v Louis Trolle Hjelmslev.

NI DUNG
2. Mi quan h gia tn hiu thm m vi ngn
ng vn hc
2.1. Khc vi THTM trong cc ngnh ngh thut
iu khc, hi ha.., THTM trong tc phm vn
hc mun tr thnh "phng tin" ca hnh tng
ngh thut phi c biu t bng ngn ng

NI DUNG
2.1. Vic la chn mt hnh thc CB cho THTM khng
phi din ra mt cch tu tin m tun theo nhng quy
lut ca c tn hiu ngn ng ln THTM. Trong nhiu
trng hp, s la chn hnh thc ngn ng - CB tu
tin, th vng lm hng mt gi tr thm m ca cc
THTM.

NI DUNG
2.3. Trong mi quan h vi THTM, ngn ngCB ca THTM cng chnh l cc bin th ca
THTM, c kh nng biu t THTM trong tnh
bin th, c th ca n; cn cc bin th chnh l
cc gi tr ngn ng - CB ca THTM. Trong
trng hp ny, cc bin th c xem l ng
cu vi ci tru tng - nhng THTM hng th,
xut hin bt bin, c nh.

NI DUNG
VD: Tn hiu trng c th tng ng vi cc hnh thc
miu t - c th ha nh: trng trn, trng khuyt, trng
lnh, trng t, trng nghing. Mt tn hiu sng c th
ng vi nhiu t: sng, dng, b, lch, hi..,

NI DUNG
C th hnh dung mi quan h hai mt gia CB v
CB ca THTM trong tc phm vn chng nh sau:

THTM =

CB : m thanh
CB : Ngn ng -----------------------------CB : ngha ngn ng
-----------------------------------------------------CB : ngha thm m

NI DUNG

NI DUNG
3. Cc bnh din nghin cu THTM trong vn hc
3.1. Bnh din hnh thc: ci-biu-t ca tn hiu thm m
a) Vn dng quan im v hng th, bin th v trng ngha trong
ngn ng hc vo vic tm hiu hnh thc biu t bng ngn ng
ca cc tn hiu thm m. Chng hn, ngha thm m ca con
thuyn chng chnh i mn, con thuyn ngc thuyn rng ...
s khng ging vi con thuyn bnh thng
b) Nghin cu hnh thc biu t cc tn hiu biu trng trong vn hc
phi xut pht t cu trc ngha c bn, ngha gc ca t trong h
thng tn hiu ngn ng. Khi Xun Diu vit Rng liu u hiu
ng chu tang - tc bun bung l xung ngn hng th cng
khai thc nt ngha c s: s yu mm, l lt ca liu.

NI DUNG
3.2.Bnh din ci-c-biu-t ca tn hiu thm m
Ci-c-biu-t ca cc THTM khng phi l ngha
biu vt, biu nim da trn nng lc nh danh, gi tn
ca cc danh t trong h thng tn hiu ngn ng, m l
ngha biu trng thuc h thng tn hiu thm m, tn
hiu biu trng.
Nh vy, ni dung ci c biu t ca tn hiu thm m
phi c xt n tng ngha th hai ca qu trnh
biu trng ho cc tn hiu ngn ng

NI DUNG
3.3. Gi tr biu trng ca THTM trong vn hc c lin tng
ph thuc vo s lnh hi ca ch th tip nhn, gn lin vi
nhng iu kin v vn ha, lch s, phong tc tp qun ca mi
dn tc.
S chi phi v iu kin lch s vn ho nh hng trc tip n
qu trnh biu trng ho ca cc tn hiu thm m, n vic la
chn hnh thc ci-biu-t cc ngha biu trng.
Chng hn, biu trng cho lng qu Vit Nam phi tnh n cy
a, bn nc, con , mi nh...

KT LUN
1) THTM l mt loi tn hiu vn chng c bit, c tnh cu trc,
tnh hm sc a ngha v tnh biu trng ha cao.
2) L mt loi k hiu, do vy, ccTHTM phi c nghin cu
trn cc bnh din to nn k hiu theo c ch ca k hiu hc.
l bnh din CB v CBD. l mi quan h t chiu su, c
tnh hai chiu, khng th xem trng bnh din ny m h thp bnh
din kia, v ngc li.
3) Hm biu trng ca THTM trong vn hc hnh thnh theo
phng thc chuyn ngha. Qu trnh chuyn i ny theo hng
cng hm sc cng a ngha.
Vic tm hiu gi tr biu trng ca THTM trong vn hc xt cho
cng chnh l qu trnh tip cn, l gii nhng ngha cuc sng i
vo ngn ng, vo ngn t ngh thut ri li tr v cuc sng vi
mt cht lng mi hn, u vit hn.

CM N
Xin chn thnh qu thy c cng ton th qu v
tham d ch lng nghe chng ti trnh by.

Trn trng
Tc gi

You might also like