Ph¸ t triÓn vi sinh vËt – liª n quan

tí i tæng sè tÕbµo, kh«ng liª n quan

tí i ®é lí n cña tÕbµo

 C¸ c ®ßi hái cho sù ph¸ t triÓn

• VËt lý
• Ho¸ häc
C¸ c ®ßi hái vËt lý
 NhiÖt ®é
• ­ a l¹ nh (psychrophiles) (cold loving microbes )
• D¶i nhiÖt 0 C - 20 C
• ­ a Êm (mesophiles) (moderate temp. loving
microbes)
• D¶i nhiÖt 20 C - 40 C
• Chôi nhiÖt (thermophiles) (heat loving
microbes)
• D¶i nhiª t 40 C - 100 C
pH
 HÇu hÕt vi sinh vËt ph¸ t triÓn trong pH 6.5 - pH
7.5

 RÊt Ýt cã thÓph¸ t triÓn d­ í i pH 4.0

• NhiÒu thùc phÈm, nh­ sauerkraut, d­ a muèi, vµ pho m¸ t
®­ î c b¶o qu¶n khái sù h­ háng do acid ®­ î c t¹ o ra
trong qu¸ tr×nh lª n men
¸ p suÊt thÈm thÊu
 HÇu hÕt vi sinh vËt nhËn ®­ î c tÊt c¶ c¸ c chÊt
dinh d­ ì ng trong dung dÞch tõ m«i tr­ êng
n­ í c xung quanh
 TÝnh c­ ¬ng (Tonicity)
• TÝnh c­ ¬ng võa (isotonic)
• TÝnh c­ ¬ng nhiÒu (hypertonic)
• TÝnh c­ ¬ng Ýt (hypotonic)
Cells
C¸ c ®ßi hái ho¸ häc
 Macro & Micro Elements

 C HOPKINS CaFe Mg NaCl

Oxygen
 Vi sinh vËt cÇn ph¶i ®­ î c ph©n lo¹ i dùa trª n
c¸ c ®ßi hái oxygen
 Vi sinh vËt hiÐu khÝ(obligate
1.
Aerobe)
2. Vi sinh vËt kþ khÝ(obligate
Anaerobe)
3. Vi sinh vËt hiÕu khÝkh«ng b¾t
buéc & kþ khÝkh«ng b¾t buéc
(Facultative Aerobe &Facultative
Anaerobes)
4. Vi sinh vËt cÇn rÊt Ýt khÝ
(Microaerophilic)
Oxygen lµm chÕt mét sè vi sinh
vËt
 TÊt c¶ vi sinh vËt sinh ra superoxide ( O2-)

 Superoxide lad ®éc cho tÕbµo (lÊy ®i c¸ c ®iÖn

tö)

 Superoxide cÇn ph¶i ®­ î c trung hoµ

Superoxide dismutase

 O2- + O2- + 2 H+ -------> H2O2 + O2

 Hydrogen peroxide còng lµ ®éc tè cho tÕ

bµo vµ cÇn ph¶i trung hoµ nã
Catalase

 2 H2O2 --------> 2 H2O + O2

 Vi sinh vËt hiÕu khÝb¾t buéc khuyÕt:

• Superoxide dismutase ( SOD )
• Catalase
M«i tr­ êng nu«i cÊy
 1. Thµnh phÇn ho¸ häc x¸ c ®Þnh
• BiÕt ®­ î c chÝnh x¸ c thµnh phÇn ho¸ häc
• Sö dông ®Óph¸ t triÓn c¸ c vi sinh vËt khã tÝnh
 2. M«i tr­ êng hçn hî p (Complex Media)
• Kh«ng biÕt chÝnh x¸ c thµnh phÇn ho¸ häc
• HÇu hÕt vi khuÈn vµ nÊm mèc ph¸ t triÓn ®­ î c
trª n m«i tr­ êng nµy
C¸ c kü thuËt nu«i cÊy ®Æc biÖt
 1. Vi khuÈn kþ khÝ(Anaerobic Bacteria)
• a. Gi¶m bí t m«i tr­ êng (Reducing Media)
• b. Buång kþ khÝ(Anaerobic Container)
• c. Agar Stab
• d. Agar Shake
C¸ c kü thuËt nu«i cÊy ®Æc biÖt
 2. Vi khuÈn Ýt hiÕu khÝ(Microaerophilic
Bacteria)
• Ph¸ t triÓn tèt nhÊt ë O2 gi¶m bí t vµ t¨ ng møc

• Kh«ng khÝb×nh th­ êng 21 % O2

• .3 ®Õn .03 % CO2
Vi khuÈn Ýt khÞkhÝ
(Microaerophilic Bacteria)
A. B×nh nÕn (Candle Jar)

16 % O2
4% CO2
Vi khuÈn it hiÕu khÝ
(Microaerophilic Bacteria)
B. CO2 Generating Packet
M«i tr­ êng chän läc
øc chÕsù ph¸ t triÓn cña mét sè vi khuÈn trong
khi ®ã l¹ i chän läc sù ph¸ t triÓn cho c¸ c vi
khuÈn kh¸ c
 VÝdô:
• Brilliant Green Agar
• Mµu øc chÕsù ph¸ t triÓn vi khuÈn Gram (+)
• Chän läc cho vi khuÈn Gram (-)
• HÇu hÕt c¸ c nhiÔm khuÈn ®­ êng ruét g©y ra do vi
khuÈn Gram (-)
M«i tr­ êng chän läc
 EMB (Eosin Methylene Blue)
• Mµu øc chÕvi khuÈn Gram (+)
• Chän läc cho vi khuÈn Gram (-)
• HÇu hÕt c¸ c nhiÔm khuÈn ®­ êng ruét g©y ra
do vi khuÈn Gram (-)
M«i tr­ êng kh¸ c biÖt
 Sù kh¸ c biÖt gi÷a c¸ c sinh vËt kh¸ c nhau
ph¸ t triÓn trª n cï ng mét ®Üa
 VÝdô:
• § Üa th¹ ch m¸ u (TSA cã 5% m¸ u cõu)
• Sö dông sù kh¸ c nhau ®Óph©n biÖt c¸ c kiÓu
Streptococci
Alpha Hemolytic Streptococci

Incomplete lysis of RBC’s

Beta Hemolytic Streptococci

Complete lysis of RBC’s

Gamma Hemolytic Streptococci

No lysis of RBC’s
M«i tr­ êng chän läc vµ kh¸ c biÖt
 Mannitol Salt Agar
• Sö dông ®Óph©n biÖt Staphylococcus aureus
 Mannitol Salt Agar
• Nång ®é muèi cao (7.5%) øc chÕhÇu hÕt c¸ c vi khuÈn
• § ­ êng Mannitol
• ChØthÞpH (ChuyÓn mµu vµng khi acid)
M«i tr­ êng chän läc vµ kh¸ c biÖt
 MacConkey’s Agar
• Sö dông ®Óph©n biÖt Salmonella
 MacConkey’s Agar
• Bile salts vµ crystal violet (øc chÕvi khuÈn
Gram (+))
• lactose
• ChØthÞpH

Many Gram (-) enteric non-pathogenic bacteria can

ferment lactose, Salmonella can not
Ph¸ t triÓn vi sinh vËt – t¨ ng sè l­ î ng
tÕbµo

 Sù sinh s¶n nh©n ®«i (Binary Fission)

 Thêi gian t¸ i t¹ o (Doubling Time)

• thêi gian ®ßi hái cho tÕbµo ®Ónh©n ®«i
• Hçu hÕt trª n 1 giê ®Õn 3 giê.
• E. coli - 20 minutes
• Mycobacterium tuberculosis - 24 giê.
Sù sinh s¶n nh©n ®«i - unchecked
 E. coli – thêi gian t¸ i t¹ o lµ 20 min.
 20 thÕhÖ(kho¶ng 7 giê.)
• 1 triÖu tÕbµo
 30 thÕhÖ(kho¶ng 10 giê.)
• 1 tû tÕbµo
 72 thÕhÖ(kho¶ng 24 giê.)
• 1 x 1021
• 1,000,000,000,000,000,000,000 tÕbµo
C¸ c yÕu tè h¹ n chÕtrong m«i
tr­ êng
 ThiÕu thøc ¨ n, n­ í c hoÆc chÊt dinh d­ ì ng
 Kh«ng gian
 tÝch tô c¸ c chÊt th¶i trao ®æi chÊt
 ThiÕu oxygen
 Thay ®æi pH
 NhiÖt ®é
C¸ c pha ph¸ t triÓn
 4 Pha

 1. Pha Lag
 2. Pha Log
 3. Pha Stationary
 4. Pha Death
1. Pha Lag
 Vi khuÈn ®Çu tiª n ®­ î c ®­ a vµo m«i tr­ êng
n«i cÊy
 Vi khuÈn “checking out” m«i tr­ êng xung
quanh
 C¸ c tÕbµo ho¹ t ®éng trao ®æi chÊt rÊt tÝch
cùc
 Sè l­ î ng tÕbµo thay ®æi rÊt Ýt
 1 giê ®Õn vµi ngµy
2. Pha Log
 TÕbµo ph¸ t triÓn nhanh (exponential
growth)
 QuÇn thÓt¨ ng gÊp ®«i sau mçi thÕhÖ
 Vi sinh vËt rÊt nhËy c¶m ví i c¸ c ®iÒu kiª n
bÊt lî i
• antibiotics
• anti-microbial agents
3. Pha Stationary
 Tû lÖchÕt = tû lÖsinh s¶n
 C¸ c tÕbµo b¾t ®Çu ch¹ m tr¸ n ví i c¸ c ®iÒu
kiÖn bÊt lî i cña m«i tr­ êng
• ThiÕu chÊt dinh d­ ì ng
• ThiÕu nøí c
• Kh«ng ®ñ kh«ng gian
• C¸ c chÊt th¶i trao ®æi chÊt
• oxygen
• pH

B¾t ®Çu h×nh thµnh Endospore

4. Pha Death
 Tû lÖchÕt > tû lÖt¸ i t¹ o
 Do c¸ c yÕu tè h¹ n chÕtrong m«i tr­ êng
 § Õm vi khuÈn
 § é ®ôc m«i tr­ êng - 10 triÖu tÕbµo vi khuÈn trª n
ml

 Pha lo· ng hµng lo¹ t (Serial Dilution)