Truyen Co Tich The Gioi

TUYÏÍN TÊÅP TRUYÏÅN CÖÍ TÑCH HAY NHÊËT THÏË GIÚÁI 1
MUÅC LUÅC
Ngûúâi thúå sùn.......................................................................................2
6 con thiïn nga.....................................................................................6

6 ngûúâi hêìu ........................................................................................11
aã Grïten thöng minh...........................................................................20

Anh chaâng àaánh tröëng ........................................................................23
Anh vaâ em gaái ....................................................................................35

Ba anh em..........................................................................................43
http://www.ebooks.vdcmedia.com
NGÛÚIÂ THÚÅ SÙN
Ngaây xûa coá möåt võ Hoaâng tûã yïu vúå chûa cûúái tha thiïët. Möåt höm,
chaâng àang ngöìi bïn naâng rêët àöîi sung sûúáng thò nhêån àûúåc tin cha öëm sùæp chïët
muöën gùåp mùåt chaâng trû úác khi nhùæm mùæt. Chaâng liïìn baão ngúâi yïu:
- Anh phaãi tûâ biïåt em ài ngay. Anh tùång em chiïëc nhêîn naây laâm kyã niïåm.
Mai sau anh lïn ngöi vua röìi, anh seä trúã laåi àoán em.
Chaâng lïn ngûåa ra ài. Khi chaâng vïì gùåp vua cha thò vua öëm thêåp tûã nhêët
sinh sùæp chïët àïën núi. Vua cha phaán:
- Con yïu dêëu aå. Cha muöën nhòn mùåt con möåt lêìn cuöëi cuâng trûúác khi
chïët. Con phaãi hûáa vúái cha laâ sau khi cha chïët ài, con seä lêëy vúå theo yá muöën cuãa
cha.
Röìi vua cho chaâng biïët tïn möåt naâng cöng chuáa maâ naâng phaãi lêëy laâm vúå.
Trong luác choaáng vaáng caã ngûúâi, Hoaâng tûã khöng suy nghô gò, chó thû a:
- Thûa cha, con seä laâm theo nhû yá cha.

Nhaâ vua, nhùæm mùæt tûâ trêìn.
Hoaâng tûã lïn ngöi vua. Hïët thúâi gian tang lïî chaâng phaãi giûä lúâi hûáa vúái
cha cho ài hoãi naâng cöng chuáa êëy vaâ àûúåc naâng nhêån lúâi. Ngûúâi vúå cha cûúái
àêìu tiïn cuãa chaâng àûúåc tin àoá buöìn baä vò bõ phuå tònh öëm suyát chïët.
Cha naâng liïìn hoãi naâng:
- Con yïu dêëu, laâm sao con buöìn rêìu thïë? Con ûúác muöën gò, cha cuäng
cho.
Naâng nghô möåt luác röìi noái:
- Thûa cha, con mong ûúác coá múâi möåt thiïëu nûä tûâ mùåt muäi, hònh daáng,
voác ngûúâi àïìu giöëng con y hïåt.
Vua cha noái:
- Nïëu laâ àiïìu coá thïí laâm àúåc thò àiïìu úác cuãa con nhêët àõnh seä thaânh sûå
thêåt.
Vua sai ngûúâi ài tòm trong khùæp nûúác kyâ cho àïën khi àúåc àuã mûúâi möåt
thiïëu nûä giöëng con gaái mònh y hïåt, tûâ mùåt muäi hònh daáng, àïën khöí ngúâi.
Khi caác thiïëu nûä coá àïën trúác cöng chuáa, naâng cho may mûúâi hai böå quêìn
aáo ài sùn y hïåt nhau, cho mûúâi möåt cö mùåc vaâo, chñnh naâng cuäng mùåc möåt böå.
Sau àoá, naâng tûâ biïåt vua cha, cuâng hoå lïn ngûåa ài àïën triïìu àònh cuãa ngûúâi
chöìng chûa cûúái cuä maâ naâng àaä yïu tha thiïët.
Naâng àïën hoãi xem nhaâ vua coá cêìn thúå sùn vaâ coá muöën mûúån caã mûúâi hai
ngûúâi khöng?
Vua nhòn naâng nhng khöng nhêån ra àûúåc. Vua thêëy hoå àeåp quaá nïn àöìng
yá mûúån caã. Thïë laâ hoå thaânh mûúâi hai ngûúâi thúå sùn cuãa nhaâ vua.
Nhaâ vua vöën coá möåt con sû tûã. Àoá laâ con vêåt kyâ laå biïët hïët moåi àiïìu bñ
êín. Möåt buöíi töëi noá noái vúái nhaâ vua:
- Bïå haå àinh ninh laâ coá mûúâi hai ngúâi thúå sùn phaãi khöng? Vua baão:
- Àuáng, àoá laâ mûúâi hai ngûúâi thúå sùn.

Sû tûã laåi noái tiïëp:
- Bïå haå lêìm röìi, àoá laâ mûúâi hai thiïëu nûä àêëy.
Vua àaáp:
- Nhêët àõnh khöng àuáng. Ngûúâi laâm thïë naâo chûáng minh àûúåc viïåc êëy!
Sû tûã àaáp:
- öì dïî thöi, bïå haå chó viïåc raãi àöî vaâo phoâng thò biïët ngay. Àaân öng bûúác
maånh nïn khi giêîm lïn àöî thò khöng haåt naâo àöång àêåy, nhûng phuå nûä bûúác thò
thoùn thoùæt laåi hay xoay chên, haåt àöî seä lùn ài.
Vua khen laâ kïë hay, cho rùæc haåt àöî.

Nhûng coá ngûúâi hêìu nhaâ vua coá loâng töët àöëi vúái nhûäng ngûúâi thúå sùn,
nghe thêëy noái nhaâ vua nhêët àõnh thûã hoå, liïìu ài kïí cho biïët hïët vaâ baão:
- Sû tûã noá muöën maách nhaâ vua rùçng caác ngûúâi laâ gaái caã àêëy.
Cöng chuáa caãm ún baác ta röìi baão caác cö thiïëu nûä:

- Caác em cöë sûác giêîm maånh lïn caác haåt àöî nheá.
Saáng höm sau nhaâ vua truyïìn mûúâi hai ngûúâi thúå sùn àïën phoâng coá raãi
haåt àöî. Caác cö thiïëu nûä cöë giêîm thêåt maånh, bûúác ài cuãa hoå khoeã vaâ chùæc àïën nöîi
khöng möåt haåt àöî naâo lùn hoùåc chuyïín àöång, sau khi hoå ài khoãi, nhaâ vua baão sû
tûã:
- Maây àaánh lûâa tao röìi, chuáng ài chùæc bûúác, àoá laâ àaân öng.
Sû tûã àaáp:
- Vò biïët laâ bõ thûã thaách nïn hoå àaä gùæng ài cho chùæc bûúác. Bïå haå cûá àïí
mûúâi hai chiïëc guöìng keáo keáo súåi vaâo phoâng, hoå seä mûâng rúä vaâ xaán laåi ngay,
àaân öng thò khöng bao giúâ thïë.
Nhaâ vua cho laâ kïë hay, beân sai àïí guöìng keáo súåi vaâo phoâng.
Nhûng ngúâi hêìu vöën thêåt thaâ vúái nhûäng ngûúâi thúå sùn, àïën noái löå cho hoå
biïët hïët mûu kïë. Cöng chuáa baão riïng múâi möåt thiïëu nûä: "Caác em cöë nhõn àûâng
coá ngoá túái guöìng keáo súåi nheá". Saáng höm sau vua cho triïåu mûúâi hai ngûúâi thúå
sùn àïën, hoå vaâo phoâng khöng chuá yá gò àïën guöìng súåi.
Vua laåi baão sû tûã:
- Maây àaánh lûâa tao. àuáng laâ àaân öng röìi, vò chuáng khöng nhòn gò àïën
guöìng keáo súåi.
Sû tûã àaáp:
- Hoå biïët laâ bõ thûã thaách nïn cöë nhõn àêëy.
Nhûng vua nhêët àõnh khöng tin sû tûã nûäa.
Ngaây naâo mûúâi hai ngûúâi thúå sùn cuäng theo vua ài sùn, caâng ngaây vua
caâng yïu quñ hoå. Möåt höm trong khi hoå ài sùn, thò àûúåc tin vúå chûa cúái cuãa nhaâ
vua sùæp túái. Ngûúâi vúå chû a cûúái chñnh thûác nghe vêåy àêu khöí quaá. Tim bõ nhoái
lïn ngaä lùn xuöëng àêët bêët tónh nhên sûå.
Vua tûúãng laâ ngúâi thúå sùn yïu quñ cuãa mònh bõ laâm sao vöåi chaåy laåi cûáu...
Vua laåi thaáo bao tay êëy thò thêëy chiïëc nhêîn mònh àaä tùång cho ngûúâi vúå chûa c-
ûúái thûá nhêët. Vua nhòn mùåt nhêån ra naâng. Loâng vua höìi höåp, vua hön naâng luác
naâng múã mùæt, vua baão:
- Em laâ cuãa anh, anh laâ cuãa em. Thiïn haå khöng ai thay àöíi àûúåc àiïìu êëy.
Vua phaái sûá giaã àïën gùåp ngûúâi vúå chûa cûúái kia xin naâng quay vïì nûúác vò
vua àaä coá vúå röìi. Ai àaä tòm thêëy chiïëc chòa khoaá cuä thò khöng cêìn àïën chiïëc múái
nûäa.
Sau àoá hön lïî àûúåc cûã haânh. Sû tûã àûúåc tha töåi, vò quaã laâ noá noái àuáng sûå
thêåt.
Cêu truyïån ca ngúåi phêím chêët töët àeåp cuãa ngûúâi con gaái vaâ tònh yïu bêët
diïåt. Vúái tònh yïu chên chñnh, con ngûúâi luön tòm àûúåc haånh phuác daâi lêu.
6 CON THIÏN NGA
Ngaây xûa coá möåt öng vua ài sùn úã möåt khu rûâng lúán, vua àuöíi àuöíi theo
möåt con thuá hùng quaá nïn quên hêìu khöng ai theo kõp. Töëi àïën, vua àûáng lùång
nhòn quanh, thêëy mònh àaä bõ laåc àûúâng, khöng tòm àûúåc löëi ra. Böîng vua thêëy
coá möåt muå giaâ, àêìu lùæc lû ài túái: àoá laâ möåt muå phuâ thuyã. Vua baão muå:
- Naây cuå, cuå coá thïí laâm ún chó cho töi löëi ra khoãi rûâng àûúåc khöng?
Muå àaáp:
- Têu bïå haå, àûúåc chûá. Caái àoá giaâ laâm àûúåc, nhûng vúái möåt àiïìu kiïån maâ
nïëu bïå haå khöng chêëp nhêån thò bïå haå khöng bao giúâ ra àûúåc khoãi rûâng naây vaâ seä
chïët àoái úã àêy.
Vua hoãi:
- Àiïìu kiïån gò húã cuå?
- Giaâ coá möåt àûáa con gaái àeåp nhêët àúâi. Bïå haå chûa tûâng thêëy ai àeåp àïën
thïë àêu, thêåt xûáng àaáng laâm vúå vua. Nïëu bïå haå àöìng yá lêëy noá laâm hoaâng hêåu thò
giaâ seä chó àúâng cho bïå haå ra khoãi rûâng.
Trong luác hoaãng súå, vua bùçng loâng ngay. Muå giaâ dêîn vua àïën ngöi nhaâ
nhoã cuãa muå. Con gaái muå ngöìi bïn lûãa. Cö àûáng dêåy ra àoán vua ngay, nhû àaä
sùén saâng chúâ vua àïën. Vua thêëy cö tuyïåt àeåp nhûng khöng thñch, nhòn cö, vua
caãm thêëy rúân rúån. Sau khi vua àùåt cö lïn mònh ngûåa thò muå chó àûúâng cho vua.
Vua vïì àïën cung àiïån laâm lïî cûúái.
Nguyïn vua àaä lêëy vúå möåt lêìn vaâ hoaâng hêåu sinh àûúåc baãy con, saáu trai
möåt gaái, vua yïu quñ vö cuâng. Súå ngûúâi dò gheã àöëi vúái con mònh khöng töët maâ
coân coá thïí laâm khöí chuáng nûäa vua àûa chuáng àïën úã möåt toaâ lêu àaâi hiu quaånh
giûäa rûâng sêu. Lêu àaâi rêët kñn, àûúâng ài àïën khoá maâ tòm àûúåc, chñnh vua cuäng
khöng tòm ra àûúâng nïëu khöng àúåc möåt baâ laäo cho möåt quêån chó coá pheáp laå. Khi
vua neám quêån chó vïì phña trûúác, noá seä tûå gúä ra vaâ chó àûúâng cho vua. Nhaâ vua
luön luön ài thùm caác con yïu dêëu, nïn hoaâng hêåu àïí yá àïën sûå vùæng mùåt cuãa
vua, Muå dò gheã toâ moâ muöën biïët vua ài vaâo rûâng möåt mònh laâm gò. Muå beân cho
thõ vïå cuãa vua nhiïìu tiïìn, chuáng noái löå bñ mêåt cho muå biïët vaâ noái caã àïën cuöån
chó biïët àûa àûúâng.
Muå bûát rûát khöng yïn têm, maäi cho àïën luác muå tòm ra àûúåc chöî vua àïí
cuöån chó. Muå beân may möåt söë aáo loát bùçng luåa trùæng vaâ khêu buâa vaâo vò muå hoåc
àûúåc ñt pheáp cuãa meå. Möåt höm, vua ruöíi ngûåa ài sùn vùæng, muå mang aáo ài theo
cuöån chó dêîn àûúâng vaâo rûâng. Boån treã thêëy tûâ xa coá boáng ngúâi àïën tûúãng laâ cha
yïu dêëu, vöåi vui mûâng chaåy laåi àoán. Muå beân tung truâm lïn möîi àûáa möåt caái aáo,
aáo vûâa àuång vaâo ngûúâi thò chuáng biïën ra thiïn nga bay vûúåt qua rûâng biïën mêët.
Muå húán húã vïì nhaâ, tû úãng laâ àaä trûâ àûúåc luä con chöìng. Nhûng muå khöng ngúâ laâ
coân cö con gaái khöng chaåy ra àoán cha cuâng caác anh.
Möåt höm, vua àïën thùm caác con thò chó thêëy con gaái thöi. Vua hoãi:
- Caác anh con àêu?
Cö àaáp:
- Trúâi úi, cha yïu dêëu! Caác anh con ài mêët röìi, boã laåi mònh con.
Röìi cö kïí cho vua nghe cö àûáng úã cûãa söí nhòn thêëy nhûäng gò, caác anh cö
hoáa thiïn nga bay qua rûâng thïë naâo, vaâ àûa cho vua xem nhûäng löng chim cö
nhùåt àûúåc úã ngoaâi sên. Vua rêët buöìn baä nhûng khöng ngúâ laâ hoaâng hêåu laâm viïåc
àöåc aác êëy. Vua súå cö gaái cuäng bõ mêët nöët nïn àõnh mang cö ài cuâng. Nhng cö súå
dò gheã nïn xin vua haäy àïí cö úã laåi toaâ lêu àaâi trong rûâng àïm êëy nûäa.
Cö gaái àaáng thûúng nghô buång:
- Mònh khöng thïí úã àêy lêu àûúåc nûäa, mònh phaãi tòm caác anh múái àûúåc.
Àïm àïën, cö tröën vaâo rûâng. Cö ài suöët àïm höm êëy caã ngaây höm sau, maäi
àïën luác mïåt quaá khöng ài àúåc nûäa. Luác àoá, cö thêëy möåt chiïëc lïìu hoang. Cö b-
ûúác vaâo thò thêëy möåt cùn buöìng coá saáu chiïëc giûúâng nhoã. Nhng cö khöng daám
nùçm vaâo chiïëc naâo, maâ chui xuöëng nùçm úã gêìm giûúâng, àõnh nguã àïm àoá trïn
nïìn àêët rùæn.
Nhûng túái luác mùåt trúâi sùæp lùån cö nghe coá tiïëng laâo xaâo vaâ thêëy saáu con
thiïn nga bay qua cûãa söí chui vaâo. Chuáng ngöìi xuöëng àêët, thöíi lêîn cho nhau,
cho bay hïët löng; böå löng thiïn nga truát ra nhû möåt chiïëc aáo loát. Cö gaái nhêån ra
caác anh mònh, mûâng lùæm, chui úã gêìm giûúâng ra. Caác anh tröng thêëy em cuäng
mûâng rúä chùèng keám. Nhûng vui chùèng àúåc bao lêu, caác anh baão em:
- Em khöng úã àêy àûúåc àêu. Àêy laâ saâo huyïåt cuãa boån cûúáp, chuáng vïì
thêëy em seä giïët em mêët.
Em hoãi:
- Thïë caác anh coá caách naâo che chúã em khöng?
Caác anh noái:

- Khöng, vò möîi töëi, caác anh chó coá thïí truát böå löng thiïn nga, hiïån
nguyïn hònh ngûúâi trong möåt khùæc àöìng höì, sau àoá laåi phaãi biïën thaânh thiïn
nga.
Em khoác hoãi:
- Thïë khöng coá caách naâo giaãi thoaát caác anh aâ?
Caác anh àaáp:
- Khöng àûúåc àêu! Khoá lùæm. Trong saáu nùm, em khöng àûúåc noái àúåc cû-
úâi. Trong thúâi gian êëy, em phaãi may cho caác anh saáu chiïëc aáo loát nhoã bùçng hoa
thuyá cuác. Nïëu em noái nûãa lúâi laâ cöng toi hïët.
Caác anh vûâa noái xong thò möåt khùæc àöìng höì àaä qua, caác anh laåi biïën
thaânh thiïn nga bay qua cûãa söí mêët.
Cö gaái nhêët àõnh giaãi thoaát cho caác anh, duâ coá phaãi hy sinh tñnh maång. Cö
rúâi boã chiïëc lïìu hoang, vaâo giûäa rûâng, leo lïn cêy nguã àïm. Saáng höm sau, cö ài
haái hoa thuyá cuác vaâ bùæt àêìu khêu aáo. Cö chùèng noái nùng àûúåc vúái ai maâ cuäng
chùèng buöìn heá miïång cûúâi. Cö chó ngöìi möåt chöî chùm chuá laâm.
Möåt thúâi gian àaä qua. Vua xûá êëy cuâng thúå sùn vaâo rûâng tòm thuá, àïën cêy
cö ngöìi. Hoå goåi cö:
- Cö haäy xuöëng àêy vúái chuáng töi, chuáng töi khöng haåi gò cö àêu.
Cö chó lùæc àêìu. Hoå hoãi döìn maäi, cö liïìn neám xuöëng cho hoå chiïëc dêy
chuyïìn àeo cöí bùçng vaâng, túãng laâm nhû thïë cho hoå yïn ài. Nhûng hoå vêîn khöng
chõu thöi, cö liïìn vûát chiïëc thùæt lûng cuãa cö xuöëng. Thêëy vêîn chûa öín cö vûát
thïm nõt bñt têët, röìi dêìn dêìn dêìn vûát têët caã caác thûá mùåc trïn ngûúâi coá thïí vûát à-
ûúåc, àïën nöîi cö chó coân chiïëc aáo loát.
Nhûäng ngûúâi thúå sùn khöng vò thïë maâ chõu luâi. Hoå treâo lïn cêy, ùém cö
xuöëng àûa àïën trûúác mùåt vua.
Vua hoãi:
- Naâng laâ ai? Naâng ngöìi trïn cêy laâm gò?

Cö khöng àaáp. Vua duâng àuã caác thûá tiïëng vua biïët maâ cö vêîn cêm nhû
hïën. Nhûng cö àeåp quaá khiïën loâng vua rung àöång. Vua yïu cö tha thiïët. Vua
khoaác aáo ngûåc cho cö, àùåt cö lïn kiïåu ngöìi trûúác mònh àûa vïì cung àiïån. Vua
cho cö mùåc quêìn aáo sang troång, cö àeåp löång lêîy nhû möåt ngaây nùæng àeåp, nhûng
cö vêîn khöng noái nûãa lúâi. Vua àûa cö laåi ngöìi úã baân ùn, cho ngöìi bïn mònh.
Daáng àiïåu nhu mò vaâ e lïå cuãa cö khiïën vua rêët haâi loâng.
Vua noái:
- Ta thiïët tha muöën lêëy cö naây, ta khöng lêëy möåt ai khaác trong thiïn haå
àêu.
Mêëy höm sau, vua lêëy naâng.
Vua coá möåt baâ meå gheã àöåc aác, khöng bùçng loâng vúái àaám cûúái naây, vaâ noái
xêëu hoaâng hêåu treã tuöíi. Baâ baão:
- Khöng biïët caái con naây úã àêu ra maâ noá khöng noái nùng gò àûúåc. Noá
khöng xûáng àaáng laâm vúå vua.
Hún möåt nùm sau, khi hoaâng hêåu sinh con àêìu loâng. Muå bùæt tröåm ài vaâ
lûâa khi naâng nguã böi maáu vaâo möìm naâng. Röìi muå têu vua laâ naâng ùn thõt ngûúâi.
Vua khöng tin, khöng àïí ai laâm haåi naâng. Luác naâo naâng cuäng ngöìi khêu aáo loát,
ngoaâi ra khöng àïí yá àïën caái gò khaác. Lêìn sau, naâng laåi sinh möåt àûáa con trai
khaáu khónh. Meå gheã quó quyïåt laåi lûâa vua nhû lêìn trûúác. Vua vêîn nhêët àõnh
khöng tin lúâi muå. Vua baão:
- Naâng trong saåch vaâ töët buång, khöng thïí laâm viïåc êëy àêu. Nïëu naâng noái
àûúåc vaâ coá thïí tûå bïnh vûåc àúåc thò seä minh oan àûúåc.
Nhûng àïën lêìn thûá ba, muå giaâ laåi ùn tröåm àûáa beá múái àeã vaâ laåi töë caáo
hoaâng hêåu. Naâng vêîn khöng noái nûãa lúâi àïí minh oan. Vua khöng laâm khaác àûúåc
phaãi àa naâng ra toaâ xûã. Naâng bõ kïët töåi chïët thiïu.
Àaä àïën ngaây haânh hònh, cuäng laâ ngaây cuöëi cuâng cuãa thúâi gian saáu nùm
khöng àúåc noái, cûúâi, ngaây naâng seä giaãi thoaát àûúåc caác anh khoãi yïu thuêåt. Saáu
chiïëc aáo loát àaä khêu xong chó coân thiïëu caánh tay aáo chiïëc cuöëi cuâng. Khi naâng
bõ dêîn àïën àöëng cuãi, úã dûúái sùæpâ chêm lûãa, naâng nhòn quanh thò thêëy saáu con
thiïn nga bay trïn khöng laåi. Naâng caãm thêëy mònh sùæp àûúåc cûáu thoaát, loâng
mûâng khön xiïët.
Thiïn nga bay raâo raâo túái chöî naâng, saâ xuöëng thêëp àïí naâng coá thïí neám aáo
loát lïn túái àûúåc. aáo vûâa àuång chim thò löng thiïn nga rúi xuöëng liïìn, caác anh
naâng hiïån lïn hònh ngûúâi àûáng trûúác naâng, vui veã, àeåp àeä. Chó coá ngûúâi em cuöëi
cuâng laâ chiïëc aáo coân thiïëu caánh tay traái vò vêåy úã lûng coân coá möåt caánh thiïn
nga. Anh em öm nhau hön tròu mïën; hoaâng hêåu àïën tòm vua, vua rêët àöîi ngaåc
nhiïn. Naâng noái:
- Têu bïå haå, giúâ thiïëp múái àûúåc pheáp noái vaâ böåc löå laâ thiïëp àaä bõ oan.
Naâng kïí laåi êm mu muå giaâ àaä lêëy tröåm ba àûáa con àem giêëu ài. Vua tòm
àûúåc con mûâng rúä lùæm, coân muå dò gheã cay nghiïåt kia phaãi àïìn töåi. Muå bõ troái
trïn àöëng lûãa vaâ bõ thiïu ra tro. Vua vaâ hoaâng hêåu cuâng saáu anh hûúãng haånh
phuác daâi lêu.
Caác em vûâa àûúåc àoåc möåt trong nhûäng cêu chuyïån hay trong böå truyïån
cöí Grim. Truyïån ca ngúåi têëm loâng vaâng cuãa ngúâi con gaái biïët hy sinh têët caã àïí
cûáu caác anh mònh. Naâng rêët xûáng àaáng àúåc hûúãng haånh phuác lêu daâi.
6 NGÛÚÂI H ÊÌU
Xûa coá möåt baâ hoaâng hêåu giaâ, vöën laâ möåt muå phuâ thuyã. Muå sinh àûúåc
möåt con gaái àeåp vaâo bêåc nhêët trïn àúâi. Nhng muå vöën chó tòm caách haåi ngûúâi nïn
muå vêîn baão: Ai àïën cêìu hön cuäng phaãi laâm möåt viïåc àaä, laâm àûúåc muå seä gaã con
gaái cho, maâ laâm khöng xong thò mêët maång. Àaä nhiïìu ngúâi chó vò mï nhan sùæc
phaãi liïìu thên nhûng laâm chùèng nöíi caác viïåc muå giao àaânh chõu quò göëi rúi àêìu.
Coá võ hoaâng tuã nghe àöìn vïì sùæc àeåp cuãa ngúâi con gaái êëy, têu vua cha:
- Cha cho con ài cêìu hön thûã.
Vua khuyïn hoaâng tûã:

- Khöng khi naâo cha ûng àêu con aå. Con ài laâ ài vaâo coäi chïët àêëy!
Hoaâng tûã öëm tûúng tû nùçm liïåt giûúâng suöët baãy nùm khöng thêìy thuöëc
naâo chûäa àûúåc. Vua thêëy àaä tuyïåt voång, buöìn lùæm, baão con:
- Thöi thïë con cûá ài maâ cêìu may vêåy. Cha cuäng chùèng coân caách naâo khaác
àïí giuáp con nûäa.
Hoaâng tûã nghe cha noái, àûáng dêåy ngay. Chaâng thêëy trong ngúâi laåi khoeã
vaâ húán húã lïn àúâng.
Möåt höm chaâng àang phi ngûåa qua caánh àöìng hoang, böîng thêëy úã xa luâ
luâ möåt vêåt gò tûåa àöëng coã lúán. Laåi gêìn nhòn kyä, hoaá ra àêëy laâ buång möåt anh
chaâng àang nùçm daâi dúái àêët. Caái buång êëy bùçng quaã nuái con. Gaä beáo thêëy coá ng-
úâi phi ngûåa àïën vöåi àûáng lïn tha:
- Nïëu nhû ngaâi cêìn ngûúâi, töi xin theo hêì u.
Hoaâng tûã àaáp:

- Cöìng kïình nhû ngûúi, ta biïët duâng laâm gò àêy?
Gaä beáo noái:

- Thûa, cha thêëm vaâo àêu, töi maâ phònh ngûúâi ra thêåt sûå, coân lúán gêëp ba
ngaân lêìn nûäa.
Hoaâng tûã baão:
- Nïëu quaã nhû thïë thò coá cú duâng àûúåc. Ngûúi ài vúái ta.
Gaä beáo ài theo hoaâng tûã. Luác sau, laåi thêëy möåt ngûúâi nùçm daâi dûúái àêët
gheá tai saát mùåt coã. Hoaâng tûã hoãi:
- Ngûúi laâm gò thïë?

Ngûúâi êëy àaáp :
- Töi àang lùæng nghe.
- Nghe gò maâ chùm chuá thïë?
- Nghe xem trïn thïë gian múái coá chuyïån gò xaãy ra. Chùèng coá gò loåt àûúåc
khoãi tai töi. Àïën tiïëng coã moåc töi cuäng nghe thêëy.
- Thïë ngúi thûã noái xem, ngúi àaä nghe thêëy gò trong triïìu cuãa baâ hoaâng
hêåu giaâ coá cö con gaái àeåp nhêët àúâi êëy? Gaä àaáp:
- Töi nghe coá tiïëng gûúm cheám soaân soaåt: hùèn coá keã àïën cêìu hön bõ chùåt
àêìu.
Hoaâng tûã baão gaä:
- Ài vúái ta, coá thïí ta cêìn àïën ngûúi.

Ba ngûúâi cuâng ài. Luác sau, hoå thêëy nhû coá hai baân chên ai úã trûúác mùåt
hoå. Hoå thêëy caã bùæp chên nhûng khöng nhòn àûúåc suöët hïët. Hoå laåi ài möåt quaäng
àûúâng nûäa múái tröng thêëy thên ngûúâi, röìi ài maäi múái tröng thêëy àêìu. Hoaâng tûã
theát lïn:
- Chao öi! Ngûúâi àêu maâ daâi quaá!

Gaä ngûúâi daâi àaáp:
- Naâo àaä thêëm vaâo àêu! Töi maâ vûún ra thêåt sûå thò coân daâi àïën gêëp ba
ngaân lêìn nûäa, cao hún quaã nuái cao nhêët thïë giúái. Nïëu ngûúâi cêìn hoãi töi, töi xin
theo hêìu. Hoaâng tûã baão gaä:
Hoå ài möåt quaäng, thêëy coá ngûúâi hai mùæt bõt chùåt ngöìi bïn lïì àûúâng.
Hoaâng tûã hoãi:
- Mùæt ngûúi hoãng hay sao maâ khöng daám nhòn ra aánh saáng thïë?
Gaä àaáp:
- Khöng phaãi àêu! Töi khöng daám gúä khùn bõt mùæt chñnh laâ vò nhaän
quang maånh lùæm. Töi àaä nhòn vêåt gò, vêåt êëy ùæt nöí tung. Nïëu ngûúâi duâng àûúåc
töi, töi xin theo hêìu.

Hoå laåi ài vaâ thêëy möåt ngûúâi àang nùçm súãi giûäa nùæng maâ cûá run cêìm cêåp,
tay chên lêíy bêíy. Hoaâng tûã hoãi:
- Trúâi àang noáng ngöåi ngaåt maâ sao ngúâi laåi reát àûúåc?
Gaä àaáp:
- Trúâi úi, cú thïí töi noá rêët laå. Ngûúâi ta caâng thêëy bûác thò töi caâng thêëy reát,
reát thêëu xûúng thêëu tuyã. Ngûúåc laåi trúâi caâng giaá thò töi caâng thêëy oi bûác. Töi
ngöìi giûäa àöìng bùçng maâ thêëy oi bûác khöng chõu nöíi. Luác ngöìi giûäa àöëng lûãa maâ
thêëy reát khöng chõu nöíi.
- Thêåt laâ ngûúâi kyâ dõ! Ngûúi coá muöën theo ta thò ài vúái ta.
Hoå laåi ài tiïëp vaâ gùåp möåt ngûúâi àang vûún cöí maâ doâm qua caác choãm nuái.
- Ngûúi laâm gò maâ hùng thïë?

Gaä baão:
- Töi coá cùåp mùæt rêët saáng, nhòn thêëu moåi nuái cao, rûâng rêåm, àöìng ruöång,
luäng sêu, coá thïí thêëy khùæp caã thïë gian.
- Nïëu ngûúi thuêån thò ài vúái ta. Ta àang thiïëu ngûúâi coá taâi êëy.
Hoaâng tûã àem saáu ngûúâi hêìu àïën thùèng thaânh àö, chöî muå hoaâng hêåu giaâ
ngûå trõ. Chaâng khöng àïí löå tung tñch, chó noái;
- Nïëu ngûúâi àõnh gaã con gaái cho töi thò sai gò töi cuäng laâm.
Muå phuâ thuyã thêëy chaâng àeåp trai, thïë maâ sa vaâo tay muå thò mûâng lùæm.
Muå baão:
- Tao seä giao cho maây ba viïåc, laâm àûúåc caã thò ta gaã con cho.
Chaâng hoãi:
- Viïåc thûá nhêët laâ viïåc gò?
- Trúác tao coá àaánh rúi xuöëng Höìng Haãi mêët möåt caái nhêîn, maây ài tòm vïì
cho tao.
Hoaâng tûã leãn vïì baão saáu ngûúâi hêìu:
- Viïåc thûá nhêët khöng dïî àêu, ta phaãi tòm möåt caái nhêîn rúi úã Höìng Haãi,
biïët laâm sao bêy giúâ?
- Àïí töi xem noá chöî naâo? - Gaä mùæt saáng noái.
Gaä ngoá möåt luác röìi noái:
- Kia röìi! Noá bõ mùæc trïn möåt muäi àaá ngêìm.

Gaä ngúâi daâi duöîi lûng noái:
- Töi lêëy àûúåc ngay, chó tiïëc chûa nhòn thêëy.

Gaä beáo heát:
- Chó cêìn thïë thöi aâ?

Gaä nùçm phuåc xuöëng, gheá miïång saát mùåt nûúác. Soáng biïín xö nhau vaâo
möåt hang ngêìm. Gaä uöëng möåt húi daâi caån saåch nûúác, coân trú àaáy biïín raáo khö
nhû baäi coã. Luác êëy, gaä ngûúâi daâi múái cuái xuöëng, gaä chó húi nghiïng mònh àaä
nhùåt àûúåc nhêîn. Hoaâng tûã cêìm nhêîn, mûâng lùæm, mang ngay vïì cho muå giaâ. Muå
kinh ngaåc quaá, kïu:
- ûâ, àuáng caái nhêîn naây röìi!

Viïåc thûá nhêët may mùæn àaä xong, nhng coân viïåc nûäa. Maây coá thêëy ba trùm
con boâ möång àang ùn coã úã ngoaâi baäi trûúác lêu àaâi khöng? Maây phaãi ùn àûúåc
bùçng hïët ba trùm con boâ êëy, phaãi ngöën caã da, löng, xûúng, sûâng. Dûúái hêìm coá
ba trùm thuâng rûúåu vang, maây cuäng phaãi nöëc cho bùçng caån. Khöng àûúåc àïí soát
möåt súåi löng boâ, möåt gioåt rûúåu . Bùçng khöng, maây seä khöng coân àûúåc hoaân
maång.
- Liïåu töi coá àûúåc múâi baån cuâng ùn khöng? Ùn uöëng thiïëu baån phoãng coân
thuá võ gò.
Muå giaâ cûúâi nham hiïím:

- Cho maây múâi möåt àûáa baån, nhng chó àûúåc möåt àûáa thöi.
Hoaâng tûã ra tòm saáu ngûúâi hêìu vaâ baão gaä beáo:
- Höm nay ngûúi laâ khaách cuãa ta, cûá viïåc ùn thêåt no nheá.
Gaä beáo cùng buång ùn möåt luác hïët saåch àaân boâ ba trùm con, àïën súåi löng
cuäng khöng coân. Ùn xong gaä coân hoãi liïåu sau bûäa àiïím têm êëy coá gò nûäa khöng.
Gaä tu caån mêëy trùm thuâng rûúåu, chùèng cêìn roát ra cöëc, chùèng boã soát möåt gioåt.
Bûäa ùn àaä xong, Hoaâng tûã vaâo baáo cho muå giaâ biïët.
Muå kinh ngaåc lùæm, baão:
- Chûa coá àûáa naâo laâm àûúåc thïë, nhûng coân viïåc nûäa.
Muå nghô buång: "Àùçng naâo röìi maây cuäng mêët àêìu, thoaát khoãi tay ta sao
àûúåc".
Muå heån:
- Töëi nay, tao seä cho con gaái vaâo phoâng maây. Maây phaãi öm noá maâ ngöìi
suöët àïm, cêëm nguã. Àuáng nûãa àïm, tao seä àïën xem. Nïëu luác êëy maây buöng tay
ra röìi, tûác laâ maây thua cuöåc.
Hoaâng tûã nghô thêìm: "Khoá gò viïåc naây, ta thûác àúåc". Nhng chaâng vêîn goåi
caác ngûúâi hêìu vaâo, noái cho hoå biïët vaâ baão:
- Ai biïët mûu sêu cuãa noá thïë naâo! Cêín thêån vêîn hún, caác ngûúi haäy thûác
canh vaâ phaãi chuá yá, chúá àïí naâng ra khoãi phoâng.
Töëi, muå giaâ àûa con laåi, giao têån tay hoaâng tûã. Gaä ngûúâi daâi vöåi nùçm
khoanh laåi thaânh möåt caái voâng quanh hai ngûúâi, coân gaä beáo àûáng caånh ngay trû-
úác cûãa. Hoå tûúãng thïë laâ chùæc, khöng ai loåt vaâo nöíi. Hai ngûúâi ngöìi trong, cö gaái
chùèng noái möåt cêu nhûng nhúâ aánh trùng roåi chïëch qua cûãa söí soi toã khuön mùåt
cö nïn Hoaâng tûã vêîn thêëy àûúåc dung nhan tuyïåt vúâi êëy. Chaâng cûá ngùæm hoaâi,
yïu thûúng, mûâng rúä traân àêìy, khöng hïì thêëy moãi mùæt. Khoaãng múâi möåt giúâ
khuya, muå giaâ niïåm chuá cho moåi ngûúâi thiïëp ài, röìi muå hoaá pheáp cûúáp ngúâi con
gaái.
Hoå thiïëp ài cho àïën têån múâi möåt giúâ böën lùm. Khi êëy yïu thuêåt hïët linh
nghiïåm moåi ngûúâi tónh dêåy. Hoaâng tûã kïu:
- Vaå àïën núi röìi! Ta thua cuöåc röìi!

Mêëy ngûúâi trung thaânh cuäng bùæt àêìu than thúã, böîng gaä thñnh tai baão:
- Im naâo, àïí töi xem naâo!
Gaä lùæng tai nghe möåt luác röìi baão:

- Cö êëy àang ngöìi than thên trong möåt quaã nuái àaá, caách àêy ba trùm giúâ
ài böå. Cêåu ngûúâi daâi laâ ngúâi duy nhêët laâm nöíi viïåc naây: cêåu cûá duöîi daâi ngûúâi ra
thò chó cêìn bûúác dùm bûúác laâ àïën núi.
Gaä ngûúâi daâi baão:
- Àûúåc, nhûng cêåu mùæt sùæc phaãi ài vúái túá, ta seä cuâng doån quaã nuái êëy ài.
Noái àoaån, gaä xöëc luön gaä bõt mùæt lïn vai vaâ chó trong nhaáy mùæt, cha kõp
trúã baân tay hai gaä àaä àûáng trûúác quaã nuái yïím buâa. Gaä ngûúâi daâi vöåi thaáo caái
khùn bõt mùæt gaä kia. Gaä kia múái trûâng mùæt, caã quaã nuái àaä nöí tan ra ngaân vaån
maãnh. Gaä ngûúâi daâi vöåi bïë böíng cö thiïëu nûä lïn vaâ chó trong nhaáy mùæt, gaä àaä vïì
àïën núi. Gaä laåi ài àoán nöët baån vïì, cuäng nhanh nh thïë. Trûúác khi àöìng höì àiïím
mûúâi hai tiïëng, hoå àaä ngöìi laåi caã úã àoá, tónh taáo vaâ húán húã.
Àuáng nûãa àïm, muå giaâ roán reán bû úác laåi. Veã mùåt muå kiïu kyâ nhû muöën
baão: "Giúâ thò maây úã trong tay tao röìi".
Muå cûá tûúãng con gaái vêîn coân ngöìi trong nuái caách àêy ba trùm dùåm. Ngúâ
àêu muå thêëy con vêîn ngöìi nguyïn trong tay hoaâng tûã. Muå kinh haäi quaá, kïu:
- Thùçng naây thêåt cûâ hún ta!
Muå coân biïët noái sao nûäa, àaânh phaãi gaã con gaái cho Hoaâng tûã nhûng meå
kheä ró tai con:
- Thêåt laâ nhuåc cho con, khöng kiïëm àûúåc têëm chöìng túng xûáng, àïí tûâ nay
cûá phaãi vêng theo möåt àûáa thûúâng dên.
Ngûúâi con gaái bõ töín thúng loâng kiïu kyâ sinh cùm giêån, nghô caách baáo
thuâ.
Saáng höm sau, naâng sai chúã ba trùm thûúác göî àïën röìi noái vúái hoaâng tûã:
"Mùåc dêìu ba viïåc àaä laâm xong, ta seä chó lêëy chaâng khi naâo coá keã daám ngöìi giûäa
àöëng göî chaáy maâ chõu àûúåc lûãa". Naâng nghô chùèng keã hêìu naâo chõu thiïu mònh
vò chuã àêu vaâ vò yïu naâng têët chaâng seä phaãi àñch thên ngöìi vaâo, thïë laâ naâng
thoaát. Saáu ngûúâi hêìu baân nhau: "Boån mònh ai cuäng àaä àûúåc möåt viïåc, chó coá cêåu
reát run chûa laâm gò, giúâ àïën lûúåt cêåu êëy". Hoå àaä khiïng gaä reát run lïn àöëng göî
röìi àöët lûãa. Lûãa chaáy suöët ba ngaây, caã àöëng göî êëy ra tro. Nhûng lûãa vûâa múái luåi
àaä thêëy ngûúâi reát run àûáng dêåy giûäa àöëng tro run rêíy nhû têìu laá maâ baão.
- Àúâi töi chûa khi naâo thêëy reát nhû thïë naây, reát thïm tyá nûäa chùæc laâ chïët
coáng mêët!
Ngûúâi con gaái àeåp khöng coân kïë naâo khaác, àaânh nhêån lúâi lêëy chaâng trai
laå mùåt. Nhûng luác hoå lïn xe ra nhaâ thúâ laâm lïî cûúái, muå giaâ laåi noái:
- Tao khöng chõu àûúåc caái nhuåc naây!
Muå sai binh tûúáng àuöíi theo, haå lïånh chuáng phaãi giïët saåch vaâ àem bùçng
àûúåc con gaái vïì cho muå. Khöng ngúâ gaä thñnh tai nghe àûúåc caã nhûäng lúâi dùån doâ
kñn àaáo êëy. Gaä hoãi gaä beáo:
- Laâm thïë naâo àêy?
Nhûng gaä naây àaä coá kïë röìi, gaä nhöí ngay nûúác biïín àaä uöëng khi trûúác,
múái nhöí vaâi baäi àaä thaânh caái höì lúán chùån àûúâng cöî xe. Àaám binh tûúáng cuãa muå
giaâ khöng sao tiïën àûúåc vaâ bõ chïët àuöëi rêët nhiïìu. Muå giaâ biïët tin laåi cho möåt
àöåi giaáp binh nûäa àuöíi theo. Nhûng gaä thñnh tai àaä kõp nghe thêëy tiïëng àöì binh
giaáp va nhau laách caách. Gaä giêåt caái khùn bõt mùæt gaä mùæt sùæc. Gaä naây múái chó húi
trûâng mùæt, quên thuâ àaä tan taânh nhû múá thuyã tinh vuån.
Àoaân ngûúâi yïn chñ àaánh xe ài tiïëp. Khi cùåp vúå chöìng vaâo nhaâ thúâ laâm
pheáp cúái àaä xong, saáu ngúâi hêìu noái vúái chuã:
- Giúâ Ngûúâi àaä toaåi nguyïån, khöng cêìn àïën chuáng töi nûäa. Chuáng töi xin
ài núi khaác tòm vêån höåi.
úã trûúác cung àiïån cuãa hoaâng tûã, caách àöå möåt nûãa giúâ ài böå, coá möåt caái
thön nhoã. Luác hoå ài ngang àêëy, thêëy möåt ngûúâi àang chùn lúån ngoaâi thön.
Hoaâng tûã baão vúå:
- Naâng coá biïët thêåt ta laâ ai khöng? Ta khöng phaãi laâ con vua àêu maâ chó
laâ con cuãa möåt ngûúâi chùn lúån. Ngûúâi chùn lúån kia chñnh laâ cha ta àêëy. Röìi àöi
ta cuäng seä phaãi giuáp cha möåt tay.
Noái àoaån, chaâng xuöëng xe. Dùæt ngang vaâo quaán troå. Chaâng ró tai baão keã
hêìu trong quaán, àúåi àïm lêëy tröåm quêìn aáo sang troång cuãa hai ngûúâi ài. Saáng
höm sau, luác hai ngûúâi thûác dêåy, quêìn aáo mêët saåch chùèng coân gò mùåc. Muå chuã
cêìm vaâo cho naâng möåt caái aáo cuä vúái àöi têët àen cuäng àaä cuä. Muå coân laâm nhû
moán quaâ lúán lùæm, muå baão:
- Khöng coá chöìng cö, töi chùèng cho cö tñ gò àêu!
Naâng laåi caâng tin: "Àuáng chöìng mònh chó laâ anh chùn lúån". Naâng cuäng ài
chùn lúån vúái chöìng vaâ nghô buång: "Cuäng laâ àaáng àúâi mònh, cûá hay kiïu kyâ ngaåo
nghïî". Nhû thïë àûúåc taám höm, chên naâng àau nhûác quaá khöng thïí chõu àûúåc
nûäa.
Khi êëy coá möåt ngûúâi àïën hoãi naâng coá biïët chöìng naâng laâ ai khöng. Naâng
àaáp:
- Coá chûá! Laâ anh chaâng chùn lúån. Nhaâ töi vûâa ra xong, hònh nhû ài mua
dêy baán rúå gò àêëy.
Nhûng mêëy ngúâi noå baão:
- Laåi àùçng naây ài, chuáng töi seä àûa chõ àïën núi. Hoå dêîn naâng lïn cung
àiïån. Luác naâng vaâo àïën phoâng lúán thò chöìng naâng àaä úã àêëy, mònh khoaác hoaâng
baâo, nhûng naâng khöng nhêån ra. Maäi àïën luác chöìng baá cöí hön naâng múái biïët.
Chaâng baão:
- Ta chõu khöí vò em àaä nhiïìu, nïn em cuäng cêìn chõu khöí vò ta.
Àaám cûúái àûúåc töí chûác ngay vaâ ngûúâi kïí chuyïån naây cuäng rêët muöën àïën
dûå.
Cêu chuyïån àûa caác em qua nhiïìu tònh tiïët thêåt hêëp dêîn vaâ lyá thuá. "Quaã
quyát daây thò coá moáng tay nhoån", moåi pheáp thuêåt cuãa baâ Hoaâng Hêåu àöåc aác àaä bõ
saáu ngûúâi hêìu phaá coân Hoaâng Tûã àûúåc hûúãng haånh phuác troån veån.
AÃ GRÏTEN TH ÖNG MINH
Ngaây xûa coá möåt cö aã nêëu bïëp tïn laâ Grïten. aã thûúâng ài giaây goát àoã khi
daåo chúi, aã ngoá àöng ngoá têy, thñch chñ nghô buång mònh cuäng vaâo loaåi xinh àêëy
chûá . Vïì àïën nhaâ, aã cao hûáng uöëng nguåm rûúåu vang; aã nïëm têët caã nhûäng moán ùn
ngon nhêët aã àaä nêëu, nïëm àïën no nï. aã noái: "Ngûúâi nêëu bïëp laâ phaãi biïët moán ùn
mònh nêëu võ ra sao chûá!".
Möåt höm öng chuã baão aã: "Grïten naây, töëi nay nhaâ coá khaách maây haäy thõt
hai con gaâ maái, maâ nêëu cho ngon nheá" - "Thûa öng, xin öng haäy àïí chaáu lo,
Grïten traã lúâi.
aã giïët hai con gaâ maái, nhuáng nûúác söi, laâm löng, xiïn vaâo xiïn, àïën chiïìu
thò mang quay trïn lûãa. Gaâ vaâng dêìn vaâ àaä vaâng röåm àïìu maâ khaách vêîn chûa
àïën, Grïten tha vúái chuã: "Thûa öng, nïëu khaách chûa àïën thò chaáu phaãi nhêëc con
gaâ ra khoãi lûãa. Thêåt laâ àaáng tiïëc. Gaâ vûâa chñn túái, tñ nûäa ùn ngay thò ngoåt thêåt".
Chuã noái: "Thöi àïí tao chaåy ài goåi khaách ngay!"
Chuã vûâa quay lûng ài thò Grïten nhêëc gaâ ra khoãi lûãa vaâ nghô: "Àûáng gêìn
lûãa maäi vûâa noáng vûâa khaát. Biïët bao giúâ khaách múái àïën? Trong khi chúâ, mònh
phaãi xuöëng hêìm uöëng nguåm rûúåu vang àaä". aã chaåy xuöëng hêìm, lêëy möåt caái voâ
rûúåu röìi noái: "Laåy chuáa phuâ höå cho con" röìi uöëng möåt húi daâi. "Rûúåu àaä chaãy laâ
chaãy maånh, aã noái, khoá maâ ngûâng àûúåc". aã laåi uöëng tiïëp möåt caách thoaãi maái. aã laåi
chaåy lïn bïëp, àùåt gaâ lïn lûãa, phïët bú vaâ vui veã quay caái xiïn. Gaâ quay thúm àiïëc
muäi. aã nghô buång haäy coân thiïëu caái gò àoá, phaãi nïëm xem sao. aã nhuáng ngoán tay
vaâo nû úác söët, liïëm vaâ noái: "öì! Nhûng con gaâ maái naây ngon tuyïåt! Khöng ùn
ngay thò thêåt laâ coá töåi, thêåt àaáng xêëu höí!".
aã chaåy ra cûãa söí nhòn xem öng chuã vaâ khaách àaä vïì chûa. Nhûng aã chùèng
thêëy ai caã. aã laåi quay vïì vúái nhûäng con gaâ vaâ nghô: "Möåt caánh bõ chaáy, töët nhêët
laâ chùåt ài". aã chùåt caái caánh vaâ ùn ngon laânh. Ùn xong möåt caánh, aã tûå baão: "Mònh
phaãi chùåt nöët caái caánh kia ài, nïëu khöng öng chuã vïì thêëy coá gò thiïëu". aã xúi caã
caái caánh, röìi ra cûãa söí xem chuã vïì cha nhng khöng thêëy ai! Ai maâ biïët àûúåc öng
êëy chúåt nghô ra caái gò! khöng thêëy boån hoå trúã vïì, coá thïí laâ ài àêu àêëy.
aã noái: "Naây Grïten aå, viïåc gò phaãi thùæc mùæc! Khi bùæt àêìu ùn con gaâ thò
haäy uöëng nûäa ài vaâ cheán nöët ài! Sau àoá thò seä yïn têm. Taåi sao laåi phñ cuãa giúâi
thïë!". aã laåi chaåy xuöëng hêìm, uöëng ra troâ, röìi laåi cheán nöët con gaâ möåt caách vui
veã.
Thïë laâ ùn hïët saåch möåt con gaâ. Chuã thò vêîn chûa vïì. Grïten liïëc nhòn con
gaâ thûá hai vaâ noái: "Phaãi cho con naây ài theo con kia thöi, khöng thïí taách chuáng
ra àûúåc. Àöëi xûã vúái con kia thïë naâo thò hùèn laâ àöëi xûã vúái con naây cuäng phaãi thïë.
Mònh cho laâ nïëu coá uöëng thïm möåt chuát, thò cuäng chùèng haåi gò". aã laåi phêën khúãi
uöëng, con gaâ thûá hai cuäng chaåy theo con thûá nhêët.
Khi aã àang ùn ngon laânh thò öng chuã vïì - "Nhanh lïn, Grïten! Öng goåi to
khaách àïën ngay bêy giúâ àêëy" - "Thûa vêng, Grïten traã lúâi, xong ngay àêy aå".
Öng chuã àïën baân ùn xem sùæp xïëp àaä àuã chûa. Öng mang con dao àïí cùæt thõt ài
maâi.
Àuáng luác àoá, khaách goä cûãa khe kheä, lõch sûå. Grïten ra cûãa, thêëy khaách thò
àûa ngoán tay lïn möi ra hiïåu vaâ noái: "Kheä chûá! Kheä chûá! Öng haäy mau chaåy
ngay ài! Nïëu chuã töi tröng thêëy öng thò nguy cho öng àêëy. Chuã töi múâi öng àïën
ùn nhûng cöët àïí xeão àöi tai öng àêëy. Öng coá nghe thêëy tiïëng maâi dao khöng?"
Khaách nghe quaã laâ àuáng coá tiïëng maâi dao, vöåi ba chên böën cùèng chaåy
xuöëng cêìu thang. Grïten luác àoá cuäng vöåi chaåy lïn chöî öng chuã möìm loa meáp
daãi: "Öng úi, khaách cuãa öng sao maâ quñ hoaá thïë!" "Ö maây noái gò laå vêåy,
Grïten?" - "Öng ta cûúáp cuãa chaáu hai con gaâ àùåt trïn àôa röìi biïën ài" - "Tïå quaá!
Öng chuã noái, tiïëc reã hai con gaâ ngon - ñt ra thò öng ta cuäng phaãi àïí laåi möåt con
cho mònh chûá!".
Öng goåi to múâi khaách trúã laåi, nhûng khaách giaã àoâ khöng nghe thêëy. Öng
liïìn chaåy theo khaách, dao haäy coân cêìm úã tay vaâ reáo: "Möåt thöi! Möåt thöi!" yá noái
laâ khaách ñt ra cuäng phaãi àïí laåi möåt con gaâ. Nhûng khaách laåi hiïíu laâ chuã àoâi möåt
caái tai, nïn chaåy lao nhû gioá, àïí mong giûä àûúåc caã hai tai nguyïn veån vïì nhaâ.
Cêu chuyïån àaä cho thêëy sûå khön kheáo cuãa ngûúâi úã vaâ gêy cûúâi cho ngûúâi àoåc.
Noái lïn quan hïå giûäa chuã vaâ túá - Öng chuã keám thöng minh thûúâng bõ ngûúâi úã
khön ngoan lûâa.
ANH CHAÂNG À AÁNH TRÖËNG
Möåt buöíi töëi, chaâng àaánh tröëng treã tuöíi ài möåt mònh giûäa caánh àöìng. Túái
bïn möåt caái höì, anh thêëy trïn búâ ba chiïëc aáo trùæng cuãa ai vûát àoá. Anh khen:
"Vaãi àeåp quaá!". Röìi nheát luön möåt chiïëc vaâo tuái. Vïì nhaâ, anh cuäng quïn khuêëy
mêët cêu chuyïån nhùåt àûúåc cuãa rúi. Anh lïn giûúâng nùçm, sùæp nguã chúåt nghe nhû
coá tiïëng ngûúâi goåi tïn mònh. Anh lùæng nghe thò quaã coá tiïëng goåi rêët kheä: "Anh
àaánh tröëng úi, anh àaánh tröëng úi, dêåy ài thöi". Àïm töëi quaá, anh khöng nhòn
thêëy roä ngûúâi nhûng anh thêëy roä möåt caái boáng cûá lú lûãng trûúác giûúâng anh nùçm.
Anh hoãi:
- Maây muöën gò?

Tiïëng ngûúâi àaáp:
- Traã laåi cho töi caái aáo, caái aáo anh àaä lêëy cuãa töi úã búâ höì töëi nay êëy.
Anh àaánh tröëng noái:
- Àûúåc, ta seä traã, song maây phaãi cho ta biïët maây laâ ai àaä.
"Trúâi!", tiïëng ngûúâi àaáp. "Töi laâ con gaái möåt öng vua huâng cûúâng. Chùèng
may töi sa vaâo tay möåt muå phuâ thuyã vaâ bõ noá àêìy lïn ngoån nuái Thuyã tinh. Ngaây
naâo ba chõ em töi cuäng xuöëng höì tùæm. Höm nay vò mêët aáo, töi khöng vïì àûúåc
nûäa. Caác chõ àaä bay ài caã röìi, riïng töi phaãi úã laåi. Töi van anh, anh haäy traã laåi aáo
cho töi".
Anh àaánh tröëng noái: "Cûá yïn chñ, cö beá àaáng thû úng úi, töi sùén loâng traã
laåi aáo cho cö".
Anh ruát tuái lêëy aáo traã laåi cho ngûúâi àûáng trong boáng töëi. Ngûúâi con gaái
vöåi cêìn lêëy àõnh ài ngay.
Anh goåi cö ta laåi:
- Haäy khoan àaä, may ra töi coá thïí giuáp cö chùng?
- Muöën giuáp töi thò chó coá caách laâ anh lïn ngoån nuái Thuyã tinh maâ cûá u töi
thoaát khoãi pheáp thuêåt cuãa muå phuâ thuyã. Nhûng anh lïn nuái laâm sao nöíi, duâ anh
coá loåt vaâo saát túái chên nuái, anh vêîn khöng thïí lïn àûúåc.

- Töi thûúng cö vaâ töi khöng súå gò hïët. Nhûng töi khöng biïët àûúâng ài.
Ngûúâi con gaái àaáp:

- Àûúâng ài qua möåt khu rûâng lúán. Trong rûâng coá boån khöíng löì ùn thõt
ngûúâi, töi chó àúåc pheáp noái vúái anh thïë thöi. Noái xong cö gaái biïën mêët.
Súám höm sau, trúâi vûâa raång saáng, anh àaánh tröëng lïn àûúâng, àeo tröëng ài
thùèng vaâo rûâng khöng chuát súå haäi. Ài àûúåc möåt laát maâ vêîn chûa thêëy tïn khöíng
löì naâo, anh nghô buång: "Phaãi àaánh thûác caái boån nguã trûa naây dêåy". Anh beân
xoay tröëng ra phña trûúác, khua vang möåt höìi, khiïën chim choác trïn cêy àïìu xao
xaác bay ài.
Chó möåt laát sau, thêëy möåt tïn khöíng löì nùçm nguã trong buåi coã nhoãm dêåy.
Hùæn àûáng cao lïnh khïnh nh möåt cêy thöng.
Hùæn theát:
- Thùçng nhoác kia, maây laâm gò maâ khua êìm lïn, laâm mêët giêëc nguã ngon.
Anh àaáp:
- Ta àaánh tröëng àïí chó àûúâng cho haâng vaån ngû úâi coân ài sau ta vaâ sùæp
keáo caã àïën àêy bêy giúâ.
Tïn khöíng löì noái:
- Ui chao, tao seä giêîm chïët boån maây nhû giêîm chïët àaân kiïën êëy.
Anh àaánh tröëng tiïëp lúâi:
- Maây tûúãng maây chöëng cûå nöíi hoå aâ? Maây cuái xuöëng àõnh chöåp möåt ng-
ûúâi thò ngûúâi àoá lêåp tûác nhaãy ài vaâ êín nêëp ngay. Nhûng àúåi luác maây ài nùçm,
nguã laåi röìi, tûâ khùæp caác búâ buåi, hoå múái keáo ra vaâ treâo lïn ngûúâi maây. Ngûúâi naâo
cuäng coá möåt cêy buáa sùæt giêëu trong thùæt lûng, hoå seä àêåp vúä soå maây ra.
Tïn khöíng löì thêëy ngaâi ngaåi. Hùæn nghô buång: "Mònh maâ dêy vúái luä ranh
ma naây, keáo laåi bõ haåi. Soái vaâ gêëu, ta boáp cöí chïët túi ngay, nhûng caái àaám sêu
àêët naây thò khoá chúi àêy.
Hùæn noái:
- Nghe naây, thùçng nhoác, maây haäy cuát ài, ta hûáa tûâ nay vïì sau khöng àuång
àïën maây vaâ àöìng boån cuãa maây. Vaâ nïëu nhû maây muöën gò nûäa thò cûá noái, ta sùén
saâng laâm maây vui loâng.

- Chên maây daâi, maây coá thïí chaåy nhanh hún tao, maây haäy àem ta lïn
ngoån nuái Thuyã tinh. Ta seä ra hiïåu cho ngûúâi cuãa ta ruát ài thò maây àûúåc yïn öín.
Tïn khöíng löì noái:
- Laåi àêy, giöëng sêu boå kia, leo lïn vai ta maâ ngöìi, ta seä àem maây lïn àoá.
Tïn khöíng löì nhêëc anh lïn. Ngöìi yïn trïn àoá röìi, anh laåi bùæt àêìu khua
tröëng röån lïn möåt höìi. Tïn khöíng löì nghô buång: "Coá leä noá àang laâm hiïåu cho
boån kia ruát".
Ài àúåc möåt quaäng thò gùåp möåt tïn khöíng löì nûäa. Hùæn nhêëc luön anh àaánh
tröëng khoãi vai tïn kia vaâ mùæc anh vaâo möåt khuy aáo. Anh àaánh tröëng vöåi baám
vaâo caái khuy, to bùçng caái chêåu saânh ngöìi chùæc úã àoá, ngoá nhòn xung quanh, coá veã
rêët thñch thuá. Laåi gùåp möåt tïn thûá ba, tïn naây löi anh ra khoãi caái löî khuy aáo vaâ
giùæt anh lïn vaânh muä cuãa hùæn. Anh àaánh tröëng ngöìi rêåp rònh trïn àoá, nhòn qua
caác ngoån cêy, thêëy tñt tùæp phña xa xanh biïëc coá möåt traái nuái. Anh nghô buång:
"Chùæc laâ ngoån nuái Thuyã tinh". Maâ cuäng àuáng thïë thêåt.
Tïn khöíng löì chó ài coá vaâi bûúác nûäa laâ túái saát bïn chên nuái, hùæn àùåt anh
xuöëng àêët. Anh àaánh tröëng àoâi hùæn àûa luön anh lïn àónh nuái, song hùæn lùæc àêìu
noái lêím bêím cêu gò trong miïång röìi quay vaâo rûâng.
Trûúác mùåt anh chaâng àaánh tröëng àaáng thûúng laâ möåt traái nuái cao ngêët,
àïën bùçng ba traái nuái thûúâng xïëp chöìng lïn nhau. Súân nuái laáng nhû gûúng,
khöng coân biïët treâo lïn bùçng caách naâo cho àûúåc. Anh cöëä treâo lïn nhûng vö hiïåu,
lêìn naâo cuäng bõ tuöåt. Anh nghô buång: "Ûúác gò luác naây mònh laâ chim". Nhûng -
ûúác suöng naâo àûúåc ñch gò, caânh vêîn khöng thêëy moåc. Giûäa luác anh àûáng ngêy
ra chûa biïët laâm gò böîng caách àêëy khöng xa lùæm coá hai ngûúâi àang caäi nhau rêët
hùng. Anh ài laåi phña hoå thò thêëy hoå àang tranh nhau möåt caái yïn ngûåa vûát trïn
mùåt àêët, ngûúâi naâo cuäng muöën lêëy caái yïn àoá.
Anh noái:
- Caác anh múái ngöëc laâm sao, ngûåa chùèng coá, giaânh giêåt nhau caái yïn àïí
laâm gò?
Möåt ngûúâi àaáp:

- Tranh nhau caái yïn àoá laâ coá lyá do, ai ngöìi lïn yïn muöën ài àêu cuäng à-
ûúåc. Duâ muöën àïën têån cuâng thïë giúái thò cuäng chó noái möåt cêu laâ seä túái ngay
trong nhaáy mùæt. Yïn vöën laâ cuãa chung chuáng töi, bûäa nay àïën lúåt töi cûúäi song
gaä nay laåi khöng chõu.
- Àûúåc àïí töi phên xûã cho.
Anh ài möåt quaäng vaâ cùæm möåt caái gêåy trùæng xuöëng àêët. Àoaån anh quay
laåi baão:
- Giúâ hai ngûúâi cûá nhùçm caái àñch kia maâ chaåy, ai àïën trûúác thò ngûúâi àoá
seä àúåc ngöìi trúác.
Hai ngûúâi thò nhau chaåy, song hoå múái chaåy àûúåc vaâi bûúác thò anh àaánh
tröëng àaä nhaãy toát lïn yïn ngûåa. Anh ûúác àûúåc lïn ngoån nuái Thuyã tinh, tûác thò
chûa kõp trúã baân tay, anh àaä úã trïn àoá röìi.
Trïn nuái coá möåt chöî àêët bùçng. úã àoá coá möåt ngöi nhaâ xêy bùçng àaá àaä cuä.
Trûúác cûãa coá möåt caái ao caá lúán, phña sau laâ rûâng rêåm. Anh chùèng thêëy ngûúâi
naâo, vêåt naâo caã. Khung caãnh yïn lùång, chó coá tiïëng gioá thöíi vi vu trïn ngoån cêy
vaâ mêy lûäng lúâ tröi qua saát ngay trïn àêìu.
Anh bûúác túái goä cûãa. Goä àïën lêìn thûá ba thò thêëy möåt muå giaâ ra múã cûãa.
Mùåt muå àen xaåm, àöi mùæt àoã ngêìu. Muå mang möåt cùåp kñnh trïn caái söëng muäi
daâi thúân thúåt, ngoá anh trûâng trûâng vaâ hoãi anh muöën gò. Anh àaáp:
- Cho töi vaâo ùn vaâ nguã nhúâ

Muå giaâ noái:
- Àûúåc, nïëu ngûúâi chõu laâm cho ta ba viïåc.

Anh àaáp:
- Àûúåc thöi, töi chùèng ngaåi viïåc gò hïët, duâ laâ viïåc nùång nhoåc.
Muå giaâ cho anh vaâo, cho anh ùn vaâ töëi höm àoá xïëp cho anh möåt caái gi-
ûúâng rêët ïm.
Súám höm sau, àúåi anh àaä nguã no mùæt röìi, muå múái ruát tûâng ngoán tay
khùèng khu cuãa muå ra möåt caái àïë khêu àûa cho anh vaâ baão:
- Giúâ ngûúi ài laâm ài, ngúi haäy cêìm lêëy caái àï naây taát caån ao trûúác nhaâ
cho ta, heån àïën töëi phaãi xong, vaâ caá dúái núác àaä bùæt hïët lïn phaãi xïëp theo tûâng
giöëng caá vaâ tuyâ theo cúä lúán nhoã.

- Thêåt laâ möåt viïåc hiïëm coá.
Nhûng anh vêîn cûá ra ao vaâ bùæt àêìu taát nûúác. Anh taát suöët saáng, nhûng vúái
möåt àï khêu beá teåo, sao taát caån nöíi möåt lûúång nûúác lúán nhû vêåy, duâ coá daâi àïën
ngaân nùm ài nûäa?
Àïën giûäa tra, anh tûå nhuã:

- Thïë laâ toi cöng, laâm cuäng nhû khöng laâm.
Anh dûâng tay röìi xuöëng. Vûâa khi êëy, möåt ngûúâi con gaái tûâ trong nhaâ ài
ra, xaách möåt laân thûác ùn àûa cho anh vaâ hoãi:
- Anh ngöìi thûâ ra àêëy tröng buöìn quaá, coá àiïìu gò thïë?
Anh ngûúác nhòn thêëy ngûúâi con gaái thêåt laâ tuyïåt àeåp. Anh noái:
- Chaâ, múái viïåc thûá nhêët àaä laâm chûa xong, khöng biïët röìi nhûäng viïåc
khaác seä ra thïë naâo? Töi ài tòm möåt naâng cöng chuáa úã àêu trong naây song khöng
thêëy; töi muöën ài nûäa àêy.
Ngúâi con gaái baão :
- Cûá úã àêy, töi seä giuáp anh laâm viïåc khoá khùn naây. Anh mïåt röìi, haäy taåm
ngaã àêìu vaâo loâng töi àêy maâ nguã. Luác naâo anh trúã dêåy, viïåc cuäng seä vûâa xong.
Anh àaánh tröëng khöng àúåi múâi àïën lêìn thûá hai. Anh nhùæm mùæt thò ngúâi
con gaái xoay chiïëc nhêîn thêìm noái:
- Nûúác lïn ài, caá ra ài.

Tûác thò nûúác lïn húi nh súng trùæng vaâ cuâng mêy tröi ài. Caá quêîy lïn,
nhaãy caã lïn búâ nùçm caånh nhau xïëp theo loaåi vaâ theo cúä lúán nhoã.
Àïën khi tónh dêåy, anh àaánh tröëng ngaåc nhiïn thêëy moåi viïåc àaä àêu vaâo
àêëy. Nhûng ngûúâi con gaái baão:
- Coá möåt con caá khöng nùçm cuâng vúái àöìng loaåi cuãa noá, maâ laåi nùçm riïng
möåt mònh. Chiïìu töëi, muå giaâ àïën, thêëy moåi viïåc àaä xong nhû yá muå muöën, thïë
naâo muå cuäng hoãi: "Taåi sao coá möåt con caá naây?". Khi êëy anh haäy neám ngay con
caá vaâo mùåt muå maâ noái: "Àïí phêìn maây àêëy, con muå phuâ thuyã giaâ aå".
Chiïìu töëi, muå giaâ àïën. Muå vûâa dûát lúâi hoãi, anh àaánh tröëng neám ngay con
caá vaâo mùåt muå. Muå cûá lúâ ài nhû khöng coá viïåc gò xaãy ra, chùèng noái möåt cêu,
nhûng muå nhòn anh möåt caách rêët nham hiïím.
Súám höm sau, muå baão:

- Viïåc höm qua dïî quaá, ta phaãi giao cho maây möåt viïåc nùång hún. Bûäa
nay, maây phaá cho caã khu rûâng ngoaâi khi, phaãi böí cêy thaânh cuãi, böí xong phaãi
xïëp thaânh tûâ thúác möåt vaâ cuäng haån cho àïën chiïìu töëi phaãi xong.
Muå àûa cho anh möåt cêy ròu, möåt con dao rûåa vúái hai con nïm. Nhng lúäi
ròu laåi bùçng chò, con dao vúái nïm àïìu bùçng sùæt têy. Anh vûâa bùæt tay vaâo viïåc, ròu
àaä bõ quùçn lúäi, rûåa vaâ nïm àïìu beåp ruám. Anh khöng coân biïët xoay xúã ra sao.
Nhng àïën tra, ngúâi con gaái höm trúác laåi àem thûác ùn túái cho anh. Cö an
uãi anh:
- Anh ngaã àêìu vaâo loâng töi maâ nguã ài, khi naâo anh tónh dêåy, moåi viïåc seä
xong caã.
Ngûúâi con gaái laåi xoay chiïëc nhêîn thêìn. Trong nhaáy mùæt caã rûâng chuyïín
mònh rùng rùæc, röìi sêåp xuöëng, tûâng cêy göî cûá tûå taách ra thaânh cuãi, röìi nhûäng
thanh cuãi nhoã laåi tûå xïëp thaânh tûâng thûúác. Dûúâng nhû coá nhûäng ngûúâi khöíng löì
vö hònh naâo àaä laâm viïåc àoá.
Luác anh thûác giêëc, ngúâi con gaái baão:

- Anh thêëy khöng, göî àaä àúåc böí vaâ xïëp thaânh àöëng röìi. Chó coân möîi möåt
caânh. Chiïìu nay muå giaâ coá túái hoãi sao coân soát thò anh lêëy caânh cêy quêåt cho muå
möåt caái maâ baão: "Àïí phêìn cho maây àoá, muå phuâ thuyã aå".
Muå giaâ àïën, muå noái:

- Thêëy khöng viïåc thêåt laâ quaá dïî. Nhng coân caái caânh kia àïí cho ai àoá?
Anh àaáp:
- Àïí cho maây àoá, muå phuâ thuyã aå.
Röìi anh quêët cho muå möåt roi. Nhûng muå vêîn cûá lúâ ài nhû khöng coá gò
xêíy ra. Muå chó cûúâi móa mai vaâ baão
- Súám mai maây phaãi àem hïët göî chêët laåi thaânh möåt àöëng, nhoám lûãa àöët ài
cho ta.
Trúâi vûâa saáng thò anh thûác giêëc vaâ bùæt àêìu di chuyïín göî. Nhûng chó coá
möåt mònh anh thò laâm sao chuyïín nöíi àûúåc caã möåt rûâng göî. Cöng viïåc cûá ò aåch
maäi. Nhng ngûúâi con gaái khöng boã anh trong luác khoá khùn. Buöíi tra, cö àem
thûác ùn àïën cho anh. Ùn xong, anh laåi ngaã àêìu vaâo loâng cö maâ nguã.
Luác anh tónh dêåy thò caã àöëng göî àaä àoã rûåc lûãa, ngoån lûãa liïëm àïën têån trúâi
xanh. Ngûúâi con gaái noái:
- Anh aå, laát nûäa con muå àïën, thïë naâo noá cuäng seä bùæt anh laâm nhiïìu thûá, noá
baão gò anh cûá nhêån, àûâng súå, noá khöng laâm gò àûúåc anh àêu. Anh maâ súå thò lûãa
seä bùæt vaâo ngûúâi anh vaâ thiïu anh ra tro tûác khùæc. Cuöëi cuâng, khi anh àaä laâm
xong moåi viïåc röìi, anh haäy öm luön caã con muå quùèng noá vaâo àöëng lûãa.
Ngúâi con gaái ài àûúåc möåt luác thò muå giaâ roán reán túái. Muå kïu:
- Chaâ, reát quaá, nhûng àöëng lûãa chaáy to cuäng laâm êëm àûúåc nùæm xûúng giaâ;
ta thêëy dïî chõu quaá. Nhûng coân khuác göî khöng chaáy kia kòa, maây haäy khuên ra
àêy cho ta. Maây laâm xong àûúåc nöët viïåc naây, ta cho maây tûå do muöën ài àêu thò
ài. Cûá nhanh nheån maâ bûúác vaâo ài.
Anh àaánh tröëng khöng nghô ngúåi lêu, nhaãy luön vaâo giûäa àöëng lûãa, nhûng
lûãa khöng àuång gò àïën anh, cuäng khöng thiïu mêët möåt súåi toác cuãa anh. Anh
khuên khuác göî ra, àùåt xuöëng.
Khuác göî vûâa chaåm mùåt àêët thò biïën thaânh ngûúâi con gaái àeåp àaä tûâng giuáp
anh qua bao khoá khùn. Thêëy quêìn aáo oáng aánh nhû vaâng cuãa naâng anh nhêån ngay
ra àoá laâ cöng chuáa.
Nhng muå giaâ vêîn cúâi rêët thêm àöåc. Muå baão:
- Maây tûúãng con beá êëy àaä úã trong tay maây röìi sao? Chûa àêu!
Muå vûâa àõnh chaåy àïën chöî ngúâi con gaái àïí löi cö ta ài thò muå bõ anh dang
hai tay öm laåi, nêng böíng lïn vaâ neám vaâo giûäa àöëng lûãa àang nguân nguåt chaáy.
Lûãa cuöën lêëy muå, dúâng nhû lûãa cuäng lêëy laâm mûâng àûúåc kïët liïîu cuöåc àúâi möåt
muå phuâ thuyã.
Cöng chuáa ngûúác nhòn anh àaánh tröëng, thêëy anh àeåp trai, laåi nhúá àïën anh
àaä khöng tiïëc caã tñnh maång àïí cûáu mònh, naâng beân àa tay cho anh vaâ baão:
- Chaâng àaä daám laâm têët caã vò thiïëp, thò thiïëp cuäng seä sùén saâng laâm têët caã
vò chaâng. Chó cêìn chaâng hûáa chung thuyã, thiïëp seä xin lêëy chaâng. Cuãa caãi khöng
thiïëu, riïng söë cuãa muå phuâ thuyã thu gom taåi àêy, cuäng thûâa àuã àöëi vúái chuáng ta.
Cöng chuáa dêîn anh vaâo trong nhaâ, hoâm, rûúng àïìu àêìy ùæp cuãa. Hai ngûúâi
khöng lêëy vaâng, khöng lêëy baåc maâ chó lêëy chêu baáu. Hoå khöng muöën úã trïn nuái
Thuyã tinh lêu nûäa. Anh baão cöng chuáa:
- Naâng haäy ngöìi gheá vaâo bïn yïn, chuáng ta seä bay xuöëng nhû chim.
Naâng àaáp:
- Thiïëp khöng ûa caái yïn ngûåa cuä kyä àoá, thiïëp chó cêìn xoay chiïëc nhêîn
thêìn naây cuãa thiïëp thò àöi ta úã nhaâ röìi.
- Töët thöi, thïë thò naâng haäy ûúác cho chuáng ta àïën trûúác cöíng thaânh.
Trong nhaáy mùæt, hai ngûúâi àaä úã àoá. Anh àaánh tröëng baão:
- Anh muöën vïì qua nhaâ cho cha meå biïët tin àaä. Naâng cûá àúåi anh úã caánh
àöìng naây, anh seä trúã laåi ngay.
Cöng chuáa àaáp:

- Trúâi úi, thiïëp xin chaâng, chaâng haäy lûu yá, vïì nhaâ chaâng chúá coá hön cha
meå chaâng lïn maá bïn phaãi; nïëu khöng chaâng seä quïn hïët moåi viïåc coân thiïëp seä
cûá phaãi bú vú chúâ maäi úã caánh àöìng naây.
- Ta quïn naâng sao àûúåc,

Anh nùæm tay naâng hûáa seä trúã laåi ngay tûác khùæc.
Luác anh vïì túái nhaâ, khöng ngûúâi naâo biïët anh vaâ anh àaä thay àöíi quaá
nhiïìu. Ba ngaây trïn nuái Thuyã tinh daâi bùçng ba nùm. Anh phaãi tûå giúái thiïåu, khi
àoá böë meå múái sung súáng öm chêìm lêëy anh. Quaá xuác àöång anh quïn bùéng mêët
lúâi ngûúâi con gaái àaä dùån, hön luön böë meå vaâo caã hai bïn maá. Sau khi anh hön
lïn maá bïn phaãi böë anh vaâ meå anh thò anh khöng coân nhúá gò àïën naâng cöng
chuáa nûäa. Anh döëc tuái lêëy ra möåt nùæm nhûäng haåt ngoåc lúán nhêët, àïí lïn mùåt baân.
Böë meå khöng biïët duâng cuãa caãi àoá vaâo viïåc gò. Öng cuå beân laâm möåt toaâ lêu àaâi
thêåt löång lêîy; chung quanh nhaâ naâo vûúân, naâo rûâng, naâo àöìng coã, nhû dinh cú
cuãa möåt öng hoaâng vêåy...Luác àaä xêy nhaâ xong, baâ cuå baão:
- Meå àaä kiïëm cho con àûúåc möåt ngúâi con gaái röìi àêëy, ba höm nûäa seä laâm
lïî cûúái.
Böë meå anh muöën sao, anh cuäng bùçng loâng hïët.
Coân naâng cöng chuáa àaáng thûúng kia vêîn àûáng àúåi ngoaâi úã ngoaâi cöíng
thaânh. Maäi àïën töëi, naâng múái tûå nhuã: "Chùæc laâ chaâng àaä hön lïn maá bïn phaãi
cuãa cha meå chaâng nïn àaä quïn ta mêët röìi". Trong daå rêët buöìn naâng beân ûúác àúåc
möåt ngöi nhaâ nhoã heão laánh trong rûâng, naâng khöng muöën trúã vïì triïìu àònh vua
cha nûäa. Chiïìu naâo, naâng cuäng vaâo thaânh, ài qua trûúác cûãa nhaâ chaâng. Àöi khi
chaâng cuäng coá tröng thêëy naâng nhûng khöng nhêån ra àûúåc laâ ai. Sau naâng thêëy
thiïn haå baân taán: "Mai seä laâm lïî cûúái anh ta àêëy", naâng tûå nhuã: "mònh cûá cöë
xem, biïët àêu khöng chiïëm laåi àûúåc traái tim chaâng".
Àúåi túái ngaây thûá nhêët cuãa lïî cûúái, naâng xoay chiïëc nhêîn vaâ ûúác: "Möåt
chiïëc aáo saáng nhû mùåt trúâi".Tûác thò caái aáo hiïån ngay ra trûúác mùåt naâng, rûåc rúä laå
thûúâng, nhû dïåt toaân bùçng aánh nùæng vêåy. Khi khaách khûáa àaä àïën àöng àuã caã,
naâng múái bûúác vaâo trong phoâng. Anh rêët ngaåc nhiïn vïì têëm aáo àeåp, nhêët laâ cö
dêu. Xûa nay cö dêu vöën chó mï quêìn aáo àeåp, vöåi tiïën laåi tiïën vïì phña ngûúâi
khaách laå, hoãi xem khaác coá muöën baán aáo chùng.
Cöng chuáa àaáp:
- Töi khöng lêëy tiïìn, chó cêìn àïm tên hön cho pheáp töi àûáng ngay taåi trúác
phoâng chuá rïí nguã, töi seä cho khöng chiïëc aáo.
Cö dêu thñch aáo quaá àöìng yá ngay, nhûng sau àoá cö àaä tinh khön tröån
ngay ñt thuöëc nguã vaâo cöëc rûúåu cuãa chuá rïí, laâm chuá rïí nguã li bò. Àúåi luác àêu àêëy
yïn tônh caã, cöng chuáa múái àïën ngöìi trûúác cûãa phoâng nguã, kheä múã caánh cûãa goåi
voång vaâo trong:
- Chaâng àaánh tröëng úi, chaâng àaánh tröëng úi, haäy nghe lúâi thiïëp.
Chaâng quïn thiïëp röìi sao?
Trïn nuái Thuyã tinh, chaâng ngöìi bïn caånh thiïëp,
Chöëng muå phuâ thuyã, thiïëp àaä baão vïå chaâng!
Chaâng nùæm tay thiïëp, thïì thöët trùm nùm

Chaâng àaánh tröëng úi, chaâng àaánh tröëng úi, haäy nghe lúâi thiïëp!
Nhûng naâo coá ñch gò, anh àaánh tröëng vêîn khöng tónh giêëc. Raång höm sau,
cöng chuáa àaânh boã ài, khöng àûúåc gò caã.
Töëi thûá hai, naâng cöng chuáa laåi xoay chiïëc nhêîn thêìn vaâ ûúác: "Möåt chiïëc
aáo bùçng baåc nhû aánh trùng". Thêëy naâng mùåc chiïëc aáo thanh lõch nhû aánh trùng
ài vaâo àaám lïî, cö dêu laåi nöíi loâng tham vaâ laåi àöìng yá cho naâng àûáng möåt àïm
nûäa trûúác cûãa phoâng nguã àïí àöíi lêëy chiïëc aáo. Àúåi àïën àïm khuya thanh vùæng
naâng laåi goåi:

Nhng naâng khöng thïí àaánh thûác àûúåc chaâng àaánh tröëng àaä uöëng thuöëc
nguã. Súám höm sau, cöng chuáa laåi àaânh trúã vïì ngöi nhaâ nhoã trong rûâng, loâng
buöìn vö haån. Coá ngûúâi úã trong nhaâ nghe àûúåc tiïëng than cuãa naâng àïm trúác àaä
kïí laåi cho chuá rïí nghe. Hoå cuäng noái cho chaâng roä laâ vò chaâng àaä uöëng phaãi
thuöëc nguã trong rûúåu nïn khöng thïí nghe thêëy àûúåc nhûäng lúâi than àoá.
Töëi ngaây thûá ba, cöng chuáa laåi xoay chiïëc nhêîn thêìn vaâ ûúác: "Möåt chiïëc
aáo lêëp laánh nhû sao". Thêëy naâng mùåc chiïëc aáo àoá vaâo dûå lïî, hai chiïëc aáo trûúác
àaä àeåp maâ coân thua xa, cö dêu rêët tûác töëi. Cö ta tûå nhuã: "Ta phaãi lêëy chiïëc aáo êëy
vaâ nhêët àõnh ta seä lêëy àûúåc". Cuäng nhû hai lêìn trûúác cöng chuáa laåi àöíi chiïëc aáo
àïí àûúåc pheáp qua möåt àïm úã trûúác cûãa phoâng chuá rïí. Nhûng lêìn naây chuá rïí
khöng uöëng cöëc rûúåu àûa trûúác khi ài nguã anh àïí rûúåu ra meá sau giûúâng nùçm.
Vaâ àïën luác trong nhaâ àaä yïn tônh àêu àêëy caã, anh nghe coá tiïëng coá tiïëng ngû úâi
dõu daâng goåi anh:


Anh chúåt nhúá laåi têët caã moåi chuyïån. Anh kïu lïn:
- Trúâi! Sao ta laåi coá thïí ùn úã böåi baåc nhû thïë nhó? Nhûng löîi chñnh laâ úã
caái hön, caái hön giûäa luác böëi röëi ta àaä àùåt lïn maá bïn phaãi cuãa cha meå ta, noá àaä
laâm cho ta u mï ài.
Anh vuâng dêåy, dùæt tay cöng chuáa dêîn àïën trúác giûúâng nùçm cuãa böë meå.
Anh noái:
- Àêy múái laâ cö dêu thêåt, nïëu nhû con lêëy ngûúâi kia thò con seä coá löîi vö
cuâng.
Böë meå anh nghe roä àêìu àuöi cêu chuyïån cuäng bùçng loâng. Tûác thò trong
phoâng lúán àeân nïën laåi àûúåc thùæp saáng trûng, tiïëng keân laåi vang lïn, beâ baån, hoå
haâng àûúåc múâi ngay trúã laåi, àaám cûúái thêåt àûúåc töí chûác trong bêìu khöng khñ vui
veã, tûng bûâng.
Cö dêu kia àûúåc giûä laåi mêëy chiïëc aáo àeåp coi nhû cuãa böìi thûúâng vaâ cö ta
cuäng haâi loâng.
Caác em àúåc nghe möåt cêu chuyïån vïì cuöåc àúâi. Nhûäng ngûúâi hiïìn hêåu, töët
buång seä coá haånh phuác, coân nhûäng keã coá têm àõa xêëu xa seä bõ trûâng phaåt.
ANH VAÂ EM GAÁ I
Möåt höm, anh dùæt em gaái ài thuã thó noái:
Tûâ ngaây meå mêët, anh em mònh khöng coá luác naâo sung sûúáng nûäa. Meå gheã
haâng ngaây àaánh àêåp, xin caái gò thò thûúång cùèng chên haå cùèng tay àuöíi ài. Ùn thò
chó coá mêëy miïëng baánh mò àêìu thûâa àuöi theåo. Con cuán úã chên baân coân sûúáng
hún anh em mònh, thónh thoaãng noá coân àûúåc meå gheã vûát cho möåt miïëng ngon.
Laåy trúâi phuâ höå àïí meå chuáng mònh thêëy tònh caãnh naây! Thöi em aå, anh em mònh
haäy boã nhaâ ài ài.
Hai anh em ài suöët hai ngaây qua àöìng ruöång baäi hoang. Trúâi àöí mûa, anh
baão em:
Trúâi khoác cuâng vúái anh em mònh àêëy.
Chiïìu töëi, hai anh em túái möåt khu rûâng to. Chuáng ài àûúâng xa, vûâa àoái
vûâa mïåt, chui vaâo höëc cêy nguã.
Saáng höm sau, khi chuáng bûâng mùæt dêåy thò mùåt trúâi àaä lïn cao, nùæng
chiïëu vaâo trong höëc cêy. Anh noái:
Em aå, anh khaát quaá. Hïî gùåp suöëi laâ anh uöëng ngay. Maâ nghe nh coá tiïëng
suöëi àêu àêy.
Anh àûáng dêåy dùæt em ài tòm suöëi. Meå kïë vöën laâ möåt muå phuâ thuyã. Muå àaä
thêëy hai àûáa treã ra ài nïn muå roán reán bûúác theo. Muå phuâ pheáp vaâo têët caã caác
suöëi trong rûâng.
Hai anh em thêëy möåt caái suöëi chaãy nhû thaác baåc xuöëng àaá. Anh muöën
uöëng, nhûng em nghe nh coá tiïëng rò raâo trong suöëi:
Ai uöëng nûúác ta, seä hoaá ra coåp. Ai uöëng nûúác ta, seä hoaá ra coåp.
Em baão anh:
Em xin anh, anh chúá coá uöëng, keão laåi hoaá thaânh thuá dûä xeá xaác em mêët.
Anh khaát àïën chaáy cöí, vêîn cöë nhõn khöng uöëng:
Thöi àúåi àïën suöëi sau.
Túái suöëi thûá hai, em nghe thêëy tiïëng rò raâo:

Ai uöëng nûúác ta, seä thaânh choá soái. Ai uöëng nûúác ta, seä thaânh choá soái.
Em laåi baão anh:

Anh úi, em xin anh chúá coá uöëng, keão laåi hoaá thaânh choá soái ùn thõt em.
Anh khöng uöëng, noái:

Àïën suöëi sau, em muöën noái gò thò noái, thïë naâo anh cuäng phaãi uöëng, anh
khaát quaá röìi.
Hai anh em àïën suöëi thûá ba thò em nghe thêëy tiïëng rò raâo:
Ai uöëng nû úác ta seä hoáa thaânh con mang. Ai uöëng nûúác ta seä hoáa thaânh
con mang.
Em baão:
öëi anh úi, em xin anh, anh chúá coá uöëng keão laåi hoáa thaânh con mang boã
em maâ chaåy.
Nhûng anh àaä quò göëi, cuái xuöëng uöëng nûúác suöëi. Möi vûâa dñnh núác thò
ngûúâi àaä hoaá thaânh con mang.
Em khoác than thûúng haåi cho anh. Con mang cuäng khoác loác vaâ ngöìi rêìu
rô bïn em. Maäi sau em múái noái:
Anh mang thên mïën úi, anh mang cûá yïn têm, em seä khöng bao giúâ rúâi
anh mang ra àêu.
Röìi em thaáo nõt vaâng ra buöåc cöí mang, laåi ài nhöí coái tïët möåt súåi dêy
mïìm, dùæt mang vaâo rûâng sêu.
Ngûúâi vaâ vêåt ài maäi thò túái möåt cùn nhaâ nhoã. Em nhòn vaâo thêëy nhaâ boã
khöng, nghô buång úã laåi àêëy àûúåc. Em ài kiïëm rïu vaâ laá khö laâm àïåm cho
mang... Saáng saáng, em ài tòm cuã, quaã daåi vaâ haåt deã àïí ùn, lêëy coã non, àuát cho
mang ùn. Mang vui thñch nhaãy nhoát quanh em. Buöíi töëi, khi em mïåt, em göëi
àêìu vaâo lûng mang nguã möåt giêëc ngon laânh. Nïëu anh laåi biïën thaânh ngûúâi àúåc
thò cuöåc àúâi cuãa hai anh em thêåt sung súáng.
Chuáng söëng quaånh hiu nhû vêåy möåt thúâi gian trong rûâng hoang. Möåt
höm, vua töí chûác möåt cuöåc sùn lúán trong rûâng. Tiïëng tuâ vaâ, tiïëng choá suãa, tiïëng
ngúâi ài sùn hoâ heát cûúâi àuâa vang trúâi. Mang nghe thêëy, muöën nhêåp cuöåc quaá ài
mêët. Mang baão em:
Anh xin em, em haäy cho anh nhêåp cuöåc sùn. Anh khöng chõu àûúåc nûäa.
Mang van xin maäi, em àaânh àïí cho ài.
Em noái vúái mang:

Nhûng thïë naâo chiïìu töëi anh cuäng phaãi vïì nheá. Em seä àoáng cûãa laåi àïí àïì
phoâng boån ài sùn àöåc aác. Anh vïì nhúá goä cûãa noái: "Em úi em, haäy múã cho anh
vaâo, àïí em nhêån ra anh. Nïëu anh khöng noái thò em khöng múã cûãa àêu nheá".
Mang nhaãy ra ngoaâi trúâi rêët laâ thaãnh thúi vui thuá. Vua vaâ quêìn thêìn thêëy
con mang àeåp, àuöíi theo nhng khöng kõp. Luác tûúãng laâ bùæt àûúåc àïën núi thò
mang nhaãy voåt qua buåi cêy biïën mêët. Chiïìu töëi, mang vïì nhaâ goä cûãa noái:
Em úi em, haäy múã cûãa cho anh vaâo.

Cûãa múã, mang nhaãy vaâo, nùçm nghó suöët àïm trïn àïåm êëm. Saáng höm
sau, cuöåc sùn laåi bùæt àêìu, mang ta nghe tiïëng tuâ vaâ, tiïëng ngúâi ài sùn la hoâ, söët
ruöåt baão: "Em úi em, múã cûãa cho anh, thïë naâo anh cuäng phaãi ra múái àúåc".
Em múã cûãa cho mang ra vaâ baão: "Nhûng àïën töëi anh phaãi vïì nheá, nhúá noái
cêu em dùån".
Vua vaâ quêìn thêìn vûâa thêëy con mang àeo voâng vaâng thò àuöíi theo liïìn,
nhûng mang chaåy nhanh hún hoå. Hoå döìn mang suöët ngaây, àïën töëi thò vêy àûúåc
mang. Möåt ngúâi bùæn truáng chên mang khiïën mang bõ thûúng nheå, khêåp khiïîng
ài khöng àûúåc nhanh. Ngûúâi ài sùn theo doäi mang àïën têån cùn nhaâ nhoã vaâ nghe
thêëy mang goåi:
Cûãa múã ra röìi àoáng laåi liïìn.
Ngûúâi ài sùn nhúá kyä nhûäng àiïìu mùæt thêëy tai nghe, kïí laåi cho vua. Vua
phaán: "Ngaây mai laåi ài sùn".
Em thêëy mang bõ thûúng súå lùæm. Em lau saåch maáu, àùæp laá, baão mang:
Mang úi mang, mang ra nùçm nghó trïn nïåm ài cho khoãi.
Nhûng vïët thûúng nheå nïn saáng höm sau mang khöng thêëy àau gò nûäa.
Thêëy úã bïn ngoaâi cuöåc sùn laåi nhöån nhõp, mang baão:
Mang khöng nhõn àûúåc nûäa àêu, mang ài àêy. Khöng phaãi dïî maâ bùæt à-
ûúåc mang àêu!
Em khoác loác baão:

Lêìn naây thò hoå giïët chïët anh mêët, röìi em úã möåt mònh trong rûâng, chùèng ai
nghô àïën em nûäa. Khöng, em khöng àïí anh ra àêu.
Mang àaáp:
Thïë thò mang úã àêy cuäng àïën söët ruöåt maâ chïët. Hïî mang nghe tiïëng tuâ vaâ
laâ loâng laåi röån lïn.
Em khöng biïët laâm thïë naâo, àaânh rêìu rêìu múã cûãa. Mang vui veã, nhaãy toát
vaâo rûâng.
Vua tröng thêëy mang, ra lïånh cho caác ngûúâi ài sùn:
Àuöíi noá cho àïën àïm, nhûng chúá àuång àïën noá.
Mùåt trúâi vûâa lùån thò vua baão ngûúâi ài sùn àaä àïën baáo vua lêìn trûúác:
Naâo ài, ngûúi haäy dêîn ta àïën cùn nhaâ nhoã trong rûâng.
Túái cûãa, vua goä vaâ goåi:

Cûãa múã, vua vaâo, thêëy möåt cö gaái àeåp tuyïåt trêìn. Cö súå quaá vò khöng
thêëy mang cuãa mònh maâ laåi thêëy möåt ngûúâi àöåi muä miïån vaâng. Vua nhòn cö rêët
dõu daâng, cêìm lêëy tay cö baão:
Naâng coá muöën theo trêîm vïì cung laâm hoaâng hêåu khöng?
Cö noái:
Thiïëp xin vêng, nhng xin cho mang ài cuâng, thiïëp khöng boã mang àêu.
Vua àaáp:
Mang seä úã vúái naâng suöët àúâi vaâ seä khöng bao giúâ bõ thiïëu thöën gò.
Giûäa luác êëy thò mang nhaãy vaâo. Em lêëy dêy buöåc mang, dùæt ra khoãi nhaâ.
Vua àùåt em lïn ngûåa cuâng ngöìi àa vïì cung, laâm lïî cûúái rêët to. Em lïn
ngöi hoaâng hêåu, hai vúå chöìng hûúãng haånh phuác lêu daâi. Mang àûúåc chùm nom
sùn soác, tha höì nhaãy nhoát trong vûúân thûúång uyïín.
Muå dò gheã aác nghiïåt àaä laâm cho hai anh em phaãi boã tröën, vêîn tûúãng laâ sau
àoá em bõ thuá rûâng ùn thõt vaâ anh thò bõ bùæn chïët. Khi muå àûúåc tin caã hai anh em
àïìu sung sûúáng thïë thò muå ghen tûác löìng löån. Muå laåi nghô caách haåi chuáng. Con
gaái muå xêëu nhû ma lem, chó coá àöåc möåt mùæt, dùçn vùåt muå:
Söë con phaãi àûúåc laâm hoaâng hêåu cú!
Muå an uãi con:
Maây cûá yïn trñ. Tao seä khöng àïí lúä dõp àêu.
Hoaâng hêåu àeã ra möåt àûáa con trai xinh àeåp, trong khi vua ài sùn vùæng.
Muå phuâ thuyã giaâ chó chúâ àúåi luác êëy. Noá hoaá pheáp biïën thaânh möåt ngûúâi hêìu gaái,
vaâo trong phoâng hoaâng hêåu noái:
Têu lïånh baâ, nûúác tùæm àaä sùén saâng, múâi lïånh baâ ài tùæm cho khoeã ngûúâi,
lïånh baâ ài ngay keão nûúác nguöåi.
Con gaái muå àûáng sùén àoá. Hai meå con khiïng hoaâng hêåu mïåt laã vaâo buöìng
tùæm, khoaá cûãa laåi boã ài. Chuáng hun lûãa úã trong buöìng tùæm àïí cho baâ hoaâng hêåu
treã àeåp bõ chïët ngaåt.
Muå giaâ laâm xong viïåc êëy liïìn àöåi muä cho con, àûa vaâo nùçm giûúâng
hoaâng hêåu. Muå hoaá pheáp cho con biïën thaânh hoaâng hêåu hònh daáng veã ngúâi y
hïåt, nhûng khöng sao chûäa àûúåc con mùæt hoãng cho con. Con muå àaânh nùçm
nghiïng vïì meá mùæt hoãng àïí vua khöng nhêån ra. Buöíi töëi, vua ài sùn vïì, nghe
noái hoaâng hêåu sinh con trai mûâng lùæm, àõnh túái giûúâng hoaâng hêåu thùm.
Muå giaâ vöåi noái:

- Chúá chúá, bïå haå chúá coá keáo reâm lïn. Hoaâng hêåu chûa nhòn aánh saáng àû-
úåc àêu, phaãi nghó ngúi àaä.
Vua lui vïì, khöng biïët coá hoaâng hêåu giaã nùçm trong giû úâng.
Àïën nûãa àïm, moåi ngûúâi àïìu nguã, ngûúâi baão mêîu möåt mònh thûác bïn nöi
Hoaâng tûã thêëy cûãa múã ra, hoaâng hêåu thêåt bûúác vaâo. Baâ bïë con úã nöi ra, cho con
buá. Röìi baâ giuä göëi cho con, àùåt con nùçm vaâ àùæp chùn cho con. Baâ cuäng khöng
quïn con mang, baâ ài túái goác phoâng noá nùçm vaâ vuöët lûng noá. Sau àoá, baâ lùèng
lùång ra. Höm sau, ngûúâi baão mêîu hoãi lñnh canh coá thêëy ai ban àïm vaâo cung
khöng. Lñnh canh àaáp:
- Khöng, chuáng töi chùèng thêëy ai caã.
Hoaâng hêåu àïën mêëy àïm nhû thïë maâ khöng bao giúâ noái möåt cêu gò. Ngû-
úâi baão mêîu nhòn thêëy baâ nhûng khöng daám noái húã cho ai biïët.
Sau möåt thúâi gian, hoaâng hêåu bùæt àêìu noái trong àïm töëi:
- Con ta ra sao? Mang cuãa ta ra sao? Ta coân àïën hai lêìn nûäa thöi.
Ngûúâi baão mêîu khöng traã lúâi, nhûng khi hoaâng hêåu biïën ài, thò chõ tòm
vua kïí laåi hïët. Vua phaán:
- Trúâi! Sao laåi coá chuyïån thïë nhó! Àïm nay ta seä thûác tröng con.
Àïën töëi, vua vaâo buöìng hoaâng tûã. Vaâo khoaãng nûãa àïm, hoaâng hêåu laåi
hiïån ra vaâ noái:
- Con ta ra sao? Mang cuãa ta ra sao? Ta coân àïën möåt lêìn nûäa thöi.
Röìi hoaâng hêåu chùm soác con nhû thûúâng lïå, trûúác khi biïën mêët. Vua
khöng daám lïn tiïëng, nhûng àïm sau laåi thûác. Hoaâng hêåu noái:
- Con ta ra sao? Mang cuãa ta ra sao? Ta àïën lêìn naây laâ lêìn cuöëi cuâng.
Vua khöng nhõn àûúåc nûäa, liïìn chaåy laåi noái:
- Àuáng naâng laâ vúå yïu quñ cuãa ta röìi!
Baâ traã lúâi:

- Tha àuáng, em laâ vúå cuãa nhaâ vua.
Vûâa luác àoá thò naâng söëng laåi, tûúi tùæn, höìng haâo, khoãe maånh. Naâng beân
kïí laåi cho vua nghe töåi aác cuãa muå phuâ thuyã àöåc aác vaâ con muå.
Vua cho àem hai àûáa ra xûã. Chuáng bõ töåi chïët, aán xûã xong thò mang laåi
hiïån nguyïn hònh thaânh ngûúâi. Hai anh em cuâng nhau söëng sung sûúáng maäi àïën
khi chïët.
Qua cêu chuyïån ta thêëy rùçng chên lyá luön thuöåc vïì nhûäng ngûúâi trung
hêåu. Bùçng tòm yïu cuãa mònh ngúâi em gaái àaä giaãi thoaát cho ngûúâi anh vaâ hoå
xûáng àaáng àûúåc hûúãng haånh phuác.
BA ANH EM
Möåt ngûúâi coá ba con trai, caã cú nghiïåp coá möåt caái nhaâ. Ngûúâi con naâo
cuäng muöën sau naây, khi böë mêët, nhaâ seä vïì mònh. Öng böë thò con naâo cuäng quñ,
thaânh ra rêët phên vên, khöng biïët tñnh sao cho caác con vûâa loâng. Baán nhaâ ài thò
coá tiïìn chia cho chuáng, nhûng laâ cuãa hûúng hoaã nïn öng khöng muöën baán. Sau
öng nghô àûúåc möåt kïë, baão caác con:
- Chuáng maây haäy ài chu du thiïn haå, thûã gan thûã sûác möåt phen. Möîi àûáa
hoåc lêëy möåt nghïì. Àûáa naâo gioãi nhêët, böë cho caái nhaâ.
Ba ngûúâi con lêëy laâm thñch lùæm. Ngûúâi con caã muöën trúã thaânh thúå àoáng
moáng ngûåa, ngúâi thûá hai muöën laâm thúå caåo, coân ngûúâi em uát muöën laâm thêìy
daåy voä. Ba anh em heån nhau ngay vïì, röìi chia tay ra ài.
Caã ba ngûúâi àïìu gùåp àûúåc thêìy gioãi truyïìn cho biïët hïët bñ quyïët nhaâ
nghïì. Ngûúâi àoáng moáng ngûåa àûúåc laâm viïåc cho nhaâ vua vaâ nghô buång: "Phen
naây, chùæc nhaâ khöng thoaát khoãi tay mònh". Ngûúâi thúå caåo àúåc sûãa toác cho
nhûäng nhaâ quyïìn quñ nïn chùæc mêím laâ àûúåc nhaâ. Anh hoåc voä bõ àêëm nhiïìu
miïëng nhûng vêîn cùæn rùng chõu, nghô buång: "Nïëu súå bõ àêëm thò bao giúâ àûúåc
nhaâ?".
Àïën heån, ba anh em trúã vïì nhaâ. Nhûng chùèng ai biïët laâm thïë naâo àïí thi
thöë taâi nghïå cuãa mònh, beân ngöìi baân vúái nhau. Àûúng luác êëy chúåt coá möåt chuá
thoã bùng qua caánh àöìng. Anh thúå caåo reo lïn: "May quaá, thêåt laâ vûâa àuáng dõp".
Anh liïìn cêìm àôa xaâ phoâng, àaánh boåt, àúåi thoã ta àïën gêìn, anh vûâa chaåy theo vûâa
queát xaâ phoâng, caåo rêu thoã maâ khöng hïì laâm thoã xêìy da chuát naâo.
Ngúâi böë khen: "Khaá lùæm! Nïëu hai thùçng kia khöng laâm àúåc troâ gò hay
hún thïë thò cho maây caái nhaâ".
Möåt laát sau coá möåt cöî xe ngûåa chaåy qua nhû bay.
Anh àoáng moáng ngûåa noái: "Böë xem taâi con nheá!".
Anh liïìn chaåy àuöíi theo cöî xe, thaáo böën moáng sùæt cuãa möåt con ngûåa vaâ
thay luön böën moáng múái trong khi ngûåa vêîn phi àïìu.
Ngúâi böë laåi khen: "Maây gioãi lùæm! Maây chùèng keám gò em maây. Khöng
biïët cho àûáa naâo caái nhaâ àêy!".
Luác bêëy giúâ ngûúâi con uát múái noái:
- Thûa böë, bêy giúâ àïën lûúåt con, böë cho con thûã taâi.
Vûâa luác êëy trúâi bùæt àêìu mûa. Anh ta ruát ngay gûúm muáa kñn trïn àêìu,
ngûúâi khöng dñnh möåt gioåt nûúác naâo. Trúâi mûa ngaây caâng to, anh ta muáa caâng
hùng, aáo quêìn vêîn khö nhû àûáng núi kñn àaáo.
Ngúâi böë ngaåc nhiïn quaá reo lïn:

- Con thêåt laâ taâi nhêët! Thöi con àûúåc caái nhaâ röìi.
Hai anh cuäng phuåc ngûúâi em uát lùæm vaâ àöìng yá vúái cha.
Ba anh em rêët mûåc thûúng nhau nïn úã cuâng möåt nhaâ, möîi ngûúâi laâm
nghïì cuãa mònh. Hoå taâi kheáo nïn kiïëm àûúåc nhiïìu tiïìn. Hoå söëng sung sûúáng nhû
vêåy maäi cho àïën luác tuöíi giaâ, möåt ngûúâi öëm chïët, hai ngûúâi kia buöìn rêìu cuäng
chïët theo. Caã ba anh em vûâa kheáo vûâa gioãi, laåi vûâa quñ mïën lêîn nhau, àïìu àûúåc
chön chung möåt möå.
Caác em àûúåc nghe möåt cêu chuyïån vïì cuöåc àúâi. Nhûäng ngûúâi hiïìn hêåu,
töët buång seä coá haånh phuác, coân nhûäng keã coá têm àõa xêëu xa seä bõ trûâng phaåt.
MUÅC LUÅC
Ba baâ keáo súåi .................................................................................................2
Ba cö chõ .......................................................................................................5
Baâ laäo chùn ngöîng .......................................................................................16

Ba ngûúâi luân trong rûâng ...............................................................................27
Ba súiå toác vaâng cuãa quyã................................................................................34

Baác nöng dên vaâ con quyã..............................................................................44
BA BAÂ KEÁO SÚÅ I
Ngaây xûa coá möåt cö gaái lûúâi biïëng, khöng chõu keáo súåi. Meå cö khuyïn
baão thïë naâo cö cuäng khöng nghe. Möåt höm, baâ meå khöng chõu àûúåc nûäa, tûác
quaá àaánh cö, cö khoác gaâo lïn. Vûâa luác àoá, hoaâng hêåu ài qua nghe tiïëng khoác
beân dûâng xe laåi, vaâo nhaâ hoãi baâ meå vò cúá gò maâ laåi àûaánh con gaái àïën nöîi noá kïu
êìm lïn thïë. Baâ meå súå noái con gaái mònh lúâi thò xêëu höí, nïn múái têu:
- Thêìn baão chaáu thöi àûâng keáo súåi nûäa vò nhaâ ngheâo laâm gò coá cuái àûa
cho chaáu, nhûng chaáu cûá àoâi keáo maäi.
Hoaâng hêåu noái:
- Ta thñch nghe tiïëng guöìng súåi vuâ vuâ lùæm. Ngûúi cûá cho con gaái nhaâ ng-
ûúi àïën cung, ta coá nhiïìu cuái, noá tha höì maâ keáo.
Baâ meå thêëy vêåy mûâng lùæm àïí hoaâng hêåu àem con gaái vïì cung.
Vïì àïën cung, hoaâng hêåu dêîn cö àïën ba buöìng àêìy ngêåp cuái rêët töët.
Hoaâng hêåu baão cö gaái:

- Con keáo cho hïët chöî cuái naây. Keáo xong ta seä cho lêëy con trai caã ta. Con
ngheâo khöí ta khöng kïí laâm chi, chùm chó laâ cuãa höìi mön quñ giaá lùæm röìi.
Cö gaái rêët lo vò duâ coá söëng àïën ba trùm nùm vaâ laâm viïåc tûâ saáng àïën töëi
cuäng khöng sao keáo hïët chöî cuái àoá. Cö ngöìi khoác möåt mònh ba ngaây liïìn khöng
nhuác nhñch. Höm thûá ba, hoaâng hêåu túái ngaåc nhiïn thêëy cö vêîn chûa laâm gò caã.
Nhûng cö thoaái thaác rùçng vò xa meå, buöìn rêìu nïn chûa laâm àûúåc. Hoaâng hêåu
cuäng cho laâ phaãi, nhûng khi quay goát, dùån rùçng:
- Mai con phaãi bùæt àêìu laâm ài nheá.
Khi cö gaái coân laåi möåt mònh möåt boáng, khöng biïët xoay xúã ra sao. Trong
luác böëi röëi ra sao, cö ra àûáng cûãa söí. Cö thêëy coá ba baâ àïën. Baâ thûá nhêët coá möåt
baân chên to beân beåt. Möi dúái baâ thûá hai trïî xuöëng quaá cùçm. Baâ thûá ba coá möåt
ngoán tay caái beân beåt. Ba baâ ngûâng laåi trûúác cûãa söí, ngûúác mùæt lïn nhòn cö vaâ
hoãi cö coá viïåc gò maâ phaãi lo êu. Cö gaái kïí lïí sûå tònh khöën khöí. Ba baâ hûáa seä àïën
giuáp:
- Nïëu em bùçng loâng mûúâi chuáng ta ài ùn cûúái em, nïëu em khöng theån goåi
chuáng ta laâ chõ hoå, nïëu em bùçng loâng àïí chuáng ta ngöìi cuâng tiïåc cûúái vúái em,
thò chuáng ta seä keáo súåi giuáp cho, chùèng mêëy chöëc maâ xong.
Cö gaái àaáp:
- Vêng, em rêët àöìng yá. Xin mûúâi caác chõ vaâo laâm ngay cho.
Ba baâ thúå dïåt laå luâng vaâo buöìng thûá nhêët, thu xïëp chöî ngöìi vaâ bùæt àêìu
keáo súåi. Baâ thûá nhêët chùæp súåi vaâ àûaåp guöìng. Baâ thûá hai rêëp nûúác vaâo súåi. Baâ
thûá ba xe chó vaâ êën xuöëng baân cho nhùén. Möîi lêìn baâ hêët ngoán tay caái laâ möåt con
súåi rêët mõn rúi xuöëng àêët. Cö gaái dêëu khöng cho hoaâng hêåu biïët coá ba baâ giuáp
mònh. Möîi khi xe hoaâng hêåu àïën, cö cho hoaâng hêåu xem söë súåi àaä xe. Hoaâng
hêåu khen cö hïët lúâi.
Cuái buöìng thûá nhêët xe hïët, ba baâ xe àïën cuái buöìng thûá hai. Röìi àïën cuái
buöìng thûá ba, chùèng mêëy chöëc cuäng xe xong. Ba baâ tûâ giaä cö vaâ dùån:
- Em chúá quïn lúâi hûáa nheá, haånh phuác seä túái vúái em.
Sau khi thêëy buöìng àûaä hïët cuái vaâ nhûäng con chó chêët thaânh àöëng, hoaâng
hêåu àõnh ngaây cûúái. Chuá rïí sung ûáûúáng lêëy àûúåc vúå keáo leáo àûaãm àûang, ca
tuång vúå maäi.
Cö dêu noái:
- Em coá ba ngûúâi chõ, hoå àaä giuáp àúä em nhiïìu. Trong haånh phuác cuãa em,
em khöng thïí quïn caác chõ êëy àûúåc, xin chaâng cho pheáp em mûúâi ba chõ àïën ùn
cûúái vaâ dûå tiïåc vúái chuáng ta.
Chuá rïí vaâ hoaâng hêåu noái:
- Nheä naâo laåi khöng cho pheáp?

Nghi lïî vûâa bùæt àêìu thò ba baâ àïën, ùn mùåc kyâ quùåc. Cö dêu noái:
- Em xin chaâo mûâng ba chõ!

Chuá rïí hoãi thêìm cö dêu:
- Chïët nöîi, sao em coá hoå haâng xêëu xñ thïë?
Röìi chaâng hoãi baâ coá chên beåt:

- Vò àêu maâ chên baâ röång thïë?
- Vò töi àûaåp guöìng.

Röìi chaâng hoãi baâ thûá hai:
- Vò àêu maâ möi maâ trïî nhû thïë?

- Vò töi rêëp nûúác boåt vaâo súåi.
Röìi chaâng hoãi baâ thûá ba:

- Vò àêu maâ ngoán tay caái baâ beân beåt?
- Vò töi xe chó.
Hoaâng tûã khiïëp súå, noái:

- Tûâ nay vïì sau vúå àeåp cuãa ta khöng àûúåc moá àïën guöìng súåi nûäa.
Thïë laâ vúå chaâng thoaát àûúåc caái viïåc keáo súåi maâ cö ta khöng thñch.
Cêu chuyïån noái lïn rùçng söë phêån con ngûúâi thûúâng gùåp nhûäng may ruãi.
Khi gùåp may mùæn thò möåt con ngûúâi lúâi biïëng nhûng biïët giûä lúâi hûáa nhû cö gaái
trong truyïån cuäng trúã nïn sung sûúáng. Nhûng caác em chúá quïn möåt àiïìu sûå
mùn mùæn khöng phaãi luác naâo cuäng chúâ àoán chuáng ta maâ noá chó àïën khi caác em
thûåc sûå chùm chó.
BA CÖ C HÕ
Ngaây xûa coá möåt öng vua rêët giaâu, vua giaâu àïën nöîi tûúãng laâ cuãa caãi cuãa
mònh khöng bao giúâ hïët àûúåc. Vua söëng xa hoa, chúi baân cúâ bùçng vaâng, con ki
bùçng baåc. Vua söëng nhû thïë möåt thúâi gian thò cuãa caãi tiïu tan hïët. Vua phaãi àem
cêìm lêìn lêìn nhûäng thaânh thõ vaâ lêu àaâi, sau cuâng chó coân coá möîi möåt toaâ lêu àaâi
cöí trong rûâng. Vua, hoaâng hêåu vaâ ba cöng chuáa doån àïën àêëy úã, hoå söëng chêåt
vêåt, haâng ngaây bûäa ùn chó coá khoai têy thöi.
Möåt höm, vua àõnh ài sùn xem coá bùæn àûúåc con thoã gò chùng. Vua nheát
khoai têy àêìy tuái röìi ra ài. Vua àïën ven möåt khu rûâng lúán khöng daám vaâo vò ng-
ûúâi ta kïí rùçng trong àoá coá nhiïìu thuá ruâng rúån lùæm. Gêëu ùn thõt ngûúâi, phûúång
hoaâng möí mùæt, choá soái, sû tûã vaâ nhiïìu loaåi thuá dûä. Vua chùèng súå gò caã, tiïën
thùèng vaâo rûâng. Thoaåt tiïn vua khöng thêëy gò. Coá nhûäng cêy to, úã dûúái thêåt laâ
yïn lùång. Vua ài vú vêín nhû vêåy möåt luác röìi thêëy àoái, liïìn ngöìi xuöëng göëc cêy
àõnh ùn khoai têy, thò böîng coá möåt con gêëu úã trong rûâng hiïån ra, laåch baåch àïën
thùèng phña vua vaâ caâu nhaâu:
Sao ngûúi laåi daám ngöìi úã göëc cêy mêåt ong cuãa ta? Töåi ngûúi thêåt àûaáng
chïët.
Vua súå haäi, àûa cho noá khoai têy àïí noá nguöi giêån. Nhûng gêëu cêët tiïëng
noái:
-Ta thiïët gò ùn khoai têy cuãa ngûúi, ta muöën ùn thõt ngûúi cú. Ngûúi chó
coá möåt caách thoaát thên laâ gaã cho ta con gaái àêìu loâng cuãa ngûúi. Nïëu ngûúi bùçng
loâng thò ta coân cho thïm ngûúi nûãa taå vaâng nûäa.
Vua súå bõ ùn thõt noái:

- Ta seä gaã cho, miïîn laâ ngûúi àïí cho ta yïn laânh.
Gêëu liïìn chó àûúâng cho vua vïì vaâ coân caâu nhaâu sau lûng vua.
- Trong baãy ngaây nûäa, ta seä àïën àoán cö dêu àêëy.
Vua yïn trñ vïì nhaâ, nghô nhêët àõnh laâ gêëu khöng chui loåt nöíi löî khoaá, hún
nûäa nhêët àõnh laâ khöng coá caái gò àïí ngoã. Vua ra lïånh cho khoaá têët caã caác cûãa
ngoä, keáo cêìu treo lïn, vaâ dùån con gaái phaãi bònh tônh. Muöën baão vïå àûúåc cö chùæc
chùæn khoãi bõ chuá rïí gêëu bùæt ài, vua cho cö úã möåt phoâng nhoã tñt dûúá i löî chêu mai
trïn mùåt thaânh. Cö phaãi tröën vaâo àêëy cho qua baãy höm. Nhûng saáng tinh sûúng
höm thûá baãy, khi moåi ngûúâi con nguã thò coá möåt cöî xe löång lêîy àoáng saáu ngûåa
àïën lêu àûaâi. Coá nhiïìu kyå sô mùåc aáo bùçng vaâng vêy quanh xe. Cöî xe àïën núi thò
tûå nhiïn cêìu treo haå xuöëng, khoaá tûå nhiïn bêåt tung ra, xe ài vaâo sên, möåt võ
Hoaâng tûã treã vaâ àeåp bûúác xuöëng. Vua nghe tiïëng àöång tónh dêåy, nhòn ra cûãa söí
thêëy Hoaâng tûã àaä àoán con gaái àêìu loâng cuãa mònh úã tñt trïn cùn phoâng nhoã khoaá
kñn, vaâ vûâa bïë naâng lïn xe. Vua chó kõp kïu lïn:
Thöi vônh biïåt, thiïëu nûä yïu kiïìu.
Ài ài maäi, húäi cö dêu cuãa gêëu!
Cö ngöìi trïn xe coân vêîy chiïëc khùn trùæng nhoã. Röìi cöî xe phoáng ài nhû
gioá cuöën, tiïën sêu maäi vaâo khu rûâng thiïng.
Loâng vua nùång trôu, vò vua àûaä choát gaã con gaái cho gêëu. Vua buöìn quaá,
cuâng hoaâng hêåu khoác ba ngaây liïìn. Àïën ngaây thûá tû, khoác hïët nûúác mùæt, vua
nghô laâ viïåc àaä xaãy ra röìi cuäng àaânh thöi. Vua xuöëng sên, úã àêëy coá möåt caái hoâm
göî mun nùång khoá maâ nhêëc lïn àûúåc. Vua chúåt nghô àïën àiïìu gêëu àaä hûáa, liïìn
múã ra thò thêëy trong àoá coá nûãa taå vaâng saáng lêëp laánh.
Vua nhòn thêëy vaâng thò cuäng nguöi buöìn. Vua àem vaâng chuöåc laåi caác
thaânh thõ àûaä àem cêìm röìi laåi quay vïì cuöåc söëng giaâu sang ngaây trûúác. Cûá nhû
thïë cho àïën khi hïët nûãa taå vaâng thò vua laåi phaãi àem cêìm hïët moåi thûá vaâ laåi phaãi
lui vïì lêu àaâi trong rûâng ùn khoai têy.
Vua coân coá möåt con chim ûng. Möåt höm, vua àem noá ra àöìng àõnh kiïëm
lêëy möåt caái gò ùn cho ngon möåt tñ. Chim ûng cêët caánh bay, túái khu rûâng thiïng
êm u, vua khöng daám vaâo nûäa. Vua vûâa túái thò coá möåt con àûaåi baâng vuát lïn
àuöíi chim ûng. Chim ûng bay vïì phña vua. Vua àõnh duâng giaáo ngùn àaåi baâng,
nhûng àaåi baâng quùæp lêëy giaáo beã gêîy nhû möåt cêy sêåy, röìi lêëy moáng boáp naát
chim ûng. Noá lêëy moáng kia quùåp vaâo vai vua vaâ baão:
- Taåi sao ngûúi àïën quêëy röëi khoaãng trúâi cuã a ta? Töåi ngûúi àaáng chïët,
muöën söëng phaãi gaã cho ta con gaái thûá hai cuãa ngûúi.
Vua noái:
- Àûúåc, ngûúi seä àûúåc con gaái ta, nhûng ngûúi cho ta gò. Àaåi baâng àaáp:
- Möåt taå vaâng. Trong baãy tuêìn nûäa ta seä àïën àoán naâng vïì.
Röìi noá thaã vua ra, bay thùèng vaâo rûâng.
Vua rêët buöìn baä vò laåi gaã con gaái thûá hai cuãa mònh cho chim dûä. Vua
khöng daám noái gò vúái con vïì viïåc êëy. Saáu tuêìn lïî àaä tröi qua. Àïën tuêìn thûá baãy,
cöng chuáa ra möåt baäi coã trûúác lêu àaâi àõnh giuä vaãi phúi cho trùæng. Böîng coá möåt
àoaân kyå sô oai phong lêîm liïåt àïën. Ngûúâi àeåp nhêët ài àêìu nhaãy xuöëng goåi:
Haäy nhaãy lïn àêy, húäi thiïëu nûä yïu kiïìu

Haäy cuâng ài, húäi cö dêu múái cuãa àaåi baâng.
Naâng chûa kõp traã lúâi thò chaâng àaä àúä naâng lïn ngûåa, phi vaâo rûâng nhanh
nhû cùæt. Thöi vônh biïåt, vônh biïåt!
úã lêu àaâi, ngûúâi ta àúåi maäi chùèng thêëy cöng chuáa. Maäi sau vua múái nhúá
ra laâ coá lêìn trong thïë bñ àaä hûáa gaã con gaái cho möåt con àaåi baâng. Hùèn laâ noá àaä
àïën àoán cö ài. Khi vua àúä àûau buöìn chuát ñt, chúåt nhúá àïën lúâi hûáa cuãa chim àaåi
baâng, liïìn ài àïën vaâ tòm thêëy trïn baäi coã hai quaã trûáng vaâng, möîi quaã nùång nûãa
taå. Vua nghô buång: "Cûá coá vaâng laâ ngoan àaåo" vaâ xua àuöíi têët caã nhûäng tû
tûúãng buöìn chaán ra khoãi àêìu oác. Cuöåc söëng vui chúi laåi bùæt àêìu vaâ àïën khi hïët
nhùén taå vaâng. Vua laåi doån vïì lêu àaâi trong rûâng vaâ naâng cöng chuáa coân laåi laåi
phaãi luöåc khoai têy.
Vua khöng muöën ài sùn thoã trong rûâng hay chim ûng trïn trúâi nûäa, nhûng
vua theâm ùn caá. Cöng chuáa phaãi àan lûúái àïí vua ài àaánh caá úã möåt caái höì gêìn
rûâng. úã àoá coá möåt chiïëc thuyïìn quùng lúái, keáo lïn àûúåc möåt meã caá hûúng chêëm
àoã rêët àeåp. Vua àõnh cheâo vaâo búâ thò thêëy thuyïìn mùæc chùåt möåt chöî, vua loay
hoay maäi maâ khöng treâo ra àûúåc. Böîng coá möåt con caá voi to lúán vuâng vêîy ngoi
lïn hoãi:
- Taåi sao ngûúi laåi bùæt nhûäng thêìn dên cuãa ta? Töåi ngûúi thêåt àaáng chïët!
Noá múã möìm to ra nhû àõnh nuöët caã vua lêîn chiïëc thuyïìn. Vua thêëy caái
möìm kinh khuãng cuãa noá thò mêët hïët caã can àaãm, chúåt nghô àïën cö gaái thûá ba
liïìn kïu lïn:
- Ngûúi tha chïët cho ta, ta seä cho ngûúi con gaái uát cuãa ta .
Caá voi caâu nhaâu:

- Àûúåc lùæm, àïí röìi ta cho ngûúi caái gò nheá. Vaâng thò ta chùèng coá vò vaâng
àöëi vúái ta xoaâng quaá. Nhûng àaáy höì cuãa ta raãi ngoåc chêu, ta seä cho ngûúi ba bõ
àêìy. Àïën thaáng thûá baãy ta seä laåi àoán dêu.
Noái xong con caá lùån xuöëng.
Vua gheá vaâo búâ, mang caá hûúng vïì nhaâ, nhûng khi caá àûaä raán röìi vua
chùèng thiïët ùn con naâo. Vua nhòn thêëy con gaái, àûáa con àöåc nhêët coân laåi, àeåp
nhêët, maâ vua yïu nhêët, thò vua laåi nhoái lïn nhû haâng ngaân muäi dao àêm vaâo thõt.
Saáu thaáng tröi qua, hoaâng hêåu vaâ cöng chuáa chùèng hiïíu laâm sao maâ vua mùæt
muäi luác naâo cuäng uã ruä.
Àïën thaáng thûá baãy, àuáng luác cöng chuáa àang àûáng ngoaâi sên, trûúác möåt
caái giïëng coá öëng phun nûúác vaâ hûáng möåt cöëc nûúác àêìy thò böîng coá möåt cöî xe
saáu ngûåa trùæng vaâ ngûúâi mùåc quêìn aáo bùçng baåc ài túái. Tûâ trïn xe bûúác xuöëng
möåt Hoaâng tûã rêët àeåp, tûâ thuãa nhoã naâng khöng thêëy ai àeåp àïën nhû thïë. Chaâng
xin naâng möåt cöëc nûúác. Naâng vûâa àûa cöëc ra thò chaâng öm lêëy naâng bïë lïn xe.
Xe ra cûãa bùng qua àöìng túái höì:
Thöi vônh biïåt, thiïëu nûä yïu kiïìu!
Haäy ài ài, cö dêu xinh àeåp cuãa caá voi.

Hoaâng hêåu àûáng bïn cûãa söí nhòn thêëy cöî xe chaåy xa dêìn.
Baâ thêëy vùæng con gaái, loâng àau xoát, baâ goåi naâng, tòm naâng khùæp núi. Nh-
ûng baâ chùèng nghe thêëy tiïëng àaáp, chùèng tröng thêëy naâng úã àêu. Khi baâ biïët
chùæc chùæn sûå viïåc, baâ oaâ lïn khoác. Vua noái roä cho baâ biïët àêìu àuöi: chùæc con caá
voi àaä àïën àoán naâng ài. Bõ buöåc phaãi hûáa gaã con cho noá, vua cûá luön luön buöìn
baä. Vua muöën an uãi baâ, beân cho baâ biïët seä nhêån àûúåc nhiïìu cuãa caãi. Hoaâng hêåu
khöng thiïët vaâ baão àûáa con coân laåi duy nhêët cuãa baâ quñ hún têët caã nhûäng kho
taâng trïn thïë gian.
Trong khi Hoaâng tûã caá voi àïën chiïëm cöng chuáa, coá thõ vïå mang àïën lêu
àûaâi ba bao nùång. Vua múã ra thêëy àêìy chêu ngoåc to bùçng haåt àêåu lúán. Vua laåi
giaâu coá, giaâu hún trûúác kia. Vua chuöåc laåi thaânh thõ, lêu àaâi, nhûng vua khöng
trúã laåi cuöåc söëng xa hoa nûäa. Vua söëng yïn tônh, tiïët kiïåm. Möîi khi nghô àïën ba
con gaái yïu, khöng biïët söëng giûäa àaám thuá rûâng ra sao, coá thïí bõ chuáng ùn thõt
röìi, thò vua mêët hïët niïìm vui.
Khöng ai an uãi àûúåc hoaâng hêåu. Haåt lïå baâ khoác con coân nhiïìu hún caã caác
haåt ngoåc caá voi àûaä boã ra àöíi lêëy cöng chuáa uát. Vïì sau, baâ múái húi nguöi nguöi.
Caách àoá möåt thúâi gian, baâ laåi thêåt vui vò baâ laåi sinh àûúåc möåt cêåu con trai xinh
àeåp. Àûáa con ra thêåt bêët ngúâ nïn goåi noá laâ Rainan, coá nghôa laâ àûáa con kyâ diïåu.
Àûáa treã khoãe maånh to lúán. Hoaâng hêåu thûúâng kïí cho noá nghe viïåc ba chõ
bõ ba con vêåt bùæt giûä úã trong khu rûâng thiïng. Khi cêåu mûúâi saáu tuöíi, cêåu àoâi
vua cho aáo giaáp vaâ gû úm. Àûúåc nhûäng thûá àoá röìi, cêåu muöën ài phiïu lûu, cêåu tûâ
biïåt cha meå röìi lïn àûúâng.
Cêåu ài thùèng àïën khu rûâng thiïng, chó nghô àïën viïåc tòm caác chõ. Luác àêìu,
cêåu ài lang thang trong rûâng rêåm, khöng gùåp möåt ngûúâi naâo hay möåt con vêåt
naâo. Sau ba ngaây, cêåu thêëy úã trûúác möåt caái hang möåt thiïëu phuå ngöìi chúi vúái
möåt con gêëu con. Möåt con gêëu khaác rêët beá ngöìi trïn àuâi naâng. Rainan nghô buång
chùæc laâ chõ caã mònh. Cêåu àïí ngûåa laåi, ài böå àïën vaâ noái:
- Chõ yïu dêëu, em laâ em Rainan cuãa chõ, em àïën thùm chõ àêy.
Cöng chuáa nhòn cêåu, thêëy cêåu giöëng böë y hïåt, khöng nghi ngúâ gò lúâi cêåu
noái. Naâng súå haäi baão:
- Em yïu dêëu úi, trúâi úi! Nïëu em coân muöën söëng thò em haäy chaåy ài cho
nhanh. Nïëu anh gêëu, chöìng chõ vïì thêëy em thò noá ùn thõt em khöng chuát àöång
loâng àêu.
Nhng Rainan baão:
- Em khöng súå, em nhêët àõnh úã laåi vúái chõ xem tònh hònh chõ ra sao.
Khi cöng chuáa thêëy khöng lay chuyïín àûúåc yá chñ cuãa em, naâng àûa em
vaâo hang töëi tùm, àuáng laâ chöî úã cuãa gêëu. Möåt bïn coá möåt àöëng laâ vaâ coã khö,
Trïn àoá laâ núi chöìng cö vaâ caác con nguã, bïn kia laâ chiïëc giûúâng àeåp löång lêîy,
boåc vaãi àoã vaâ naåm vaâng cuãa cöng chuáa. Naâng baão em chui xuöëng gêìm giûúâng
vaâ tuöìn cho em thûác ùn.
Àûúåc möåt chöëc, gêëu vïì nhaâ noái: "Ta àûaánh húi thêëy muâi thõt ngûúâi" vaâ
àõnh ruác àêìu xuöëng gêìm giûúâng. Cöng chuáa vöåi goåi:
- Cûá bònh tônh, coá ai maâ laåi vaâo àêy àûúåc!
Möìm coân dñnh maáu, gêëu caâu nhaâu:
- Ta tòm thêëy úã trong rûâng möåt con ngûåa vaâ ùn thõt noá röìi. Têët phaãi coá ng-
ûúâi ài vúái ngûåa, ta àûaánh húi thêëy röìi.
Röìi noá laåi àõnh chui vaâo gêìm giûúâng. Naâng liïìn àaá vaâo buång gêëu, noá löån
nhaâo möåt caái röìi ài ra öí nùçm, àuát cùèng vaâo möìm maâ nguã.
Cûá baãy ngaây möåt lêìn, gêëu laåi hiïån nguyïn hònh laâ möåt Hoaâng tûã àeåp trai,
hang cuãa noá biïën thaânh möåt toaâ lêu àaâi löång lêîy vaâ thuá vêåt trong rûâng biïën
thaânh thõ vïå, cûá àïën ngaây êëy, chaâng àïën àoán cöng chuáa. Nhûäng thiïëu nûä xinh
àeåp ra cûãa lêu àaâi àoán naâng, thêåt laâ möåt buöíi höåi tûng bûâng, naâng vui mûâng say
sûa nguã. Nhû ng khi naâng tónh dêåy thò thêëy mònh nùçm trong hang gêëu töëi tùm,
chöìng àûaä biïën thaânh gêëu caâu nhaâu úã chên mònh. Chó coá caái giûúâng vaâ têët caã
caác thûá khaác maâ naâng àûaä súâ àïën laâ vêîn nguyïn khöng biïën. Thaânh thûã naâng cûá
söëng saáu ngaây trong àûau khöí, àïën ngaây thûá baãy thò naâng àûúåc an uãi. Nhûng vò
naâng coân treã, tuy chó àûúåc coá möåt ngaây, naâng cuäng vui vúái cuöåc söëng. Naâng
sinh àûúåc hai Hoaâng tûã saáu ngaây hònh gêëu, chó ngaây thûá baãy múái laâ hònh ngûúâi.
Möîi lêìn nhû thïë naâng laåi nheát àêìy caác thûác ùn ngon laânh, baánh traái hoa quaã vaâo
giûúâng rúm àïí ùn suöët tuêìn, con gêëu vêng lúâi naâng vaâ naâng muöën gò noá laâm
nêëy.
Khi Rainan tónh dêåy thò thêëy mònh nùçm trïn giûúâng luåa, ngûúâi hêìu haå
chêìu chûåc, mùåc cho chaâng quêìn aáo sang troång, vò höm êëy àuáng laâ ngaây thûá baãy.
Chõ cêåu cuâng hai Hoaâng tûã xinh àeåp vaâ anh rïí gêëu mûâng rúä bûúác vaâo vò thêëy
cêåu àûaä àïën. Thöi thò moåi thûá àïìu àeåp löång lêîy, suöët ngaây vui veã. Nhûng àïën töëi
cöng chuáa baão:
- Em yïu dêëu, bêy giúâ thò em liïåu ài ngay ài! Àïën tang taãng saáng, chöìng
chõ seä laåi biïën ra gêëu. Nïëu saáng ngaây, anh êëy vêîn thêëy em coân úã àêy, anh êëy seä
khöng cûúäng laåi baãn chêët gêëu maâ seä ùn thõt em àêëy.
Hoaâng tûã gêëu vûâa túái àûa cho cêåu vaâi súåi löng gêëu maâ dùån:
- Nïëu gùåp naån thò em cûá saát löng vaâo ngûúâi, anh seä àïën cûáu em ngay.
Moåi ngûúâi hön nhau tûâ biïåt. Rainan lïn möåt cöî xe thùæng sau ngûåa àen,
röìi ài. Àûúâng ài vúåt nuái àeâo, qua baäi hoang rûâng rêåm, qua buåi qua búâ, khöng
dûâng khöng nghó. Maäi cho àïën luác trúâi hûãng saáng Rainan böîng thêëy mònh trïn
mùåt àêët, ngûåa xe biïën mêët. Àïën khi trúâi saáng toã, cêåu thêëy saáu con kiïën lêåt àêåt ài
túái, tha möåt voã haåt deã.
Rainan thêëy mònh vêîn úã trong rûâng thiïng, cêåu muöën ài tòm caác chõ. Cêåu
laåi ài lang thang möåt mònh trong hiu quaånh ba ngaây, nhûng chùèng àûúåc viïåc gò.
Àïën ngaây thûá tû, cêåu nghe thêëy möåt con chim àûaåi baâng bay raâo raâo röìi haå
xuöëng töí. Rainan tröën trong buåi rêåm, àúåi àïën luác noá bay ài. Baãy giúâ sau noá laåi
bay lïn khöng. Rainan beân nhoi ra, àïën trûúác cêy goåi:
- Chõ yïu dêëu, nïëu chõ úã trïn àêëy thò haäy lïn tiïëng cho em biïët. Em laâ
Rainan, em cuãa chõ àêy, em àïën tòm chõ àêy.
Cêåu nghe coá tiïëng voång tûâ trïn xuöëng:
- Nïëu em laâ Rainan, em yïu cuãa chõ maâ chõ chûa tûâng nhòn thêëy, thò haäy
lïn àêy vúái chõ.
Rainan àõnh treâo lïn, nhû ng thên cêy to maâ laåi trún quaá. Cöë treâo ba lêìn
àïìu uöíng cöng. Böîng möåt caái thang tïët bùçng dêy luåa àûúåc thaã xuöëng. Cêåu liïìn
treâo lïn töí àaåi baâng. Töí vûäng chùæc nhû möåt chiïëc bao lún trïn cêy thuyâ dûúng.
Chõ cêåu ngöìi dûúái möåt chiïëc taán bùçng luåa maâu höìng. Trong loâng naâng uã möåt
quaã trûáng àaåi baâng, êëp cho núã. Hai ngûúâi mûâng rúä. Nhûng möåt luác sau, cöng
chuáa noái:
- Em yïu dêëu aå, thöi em mau mau ài ngay. Nïëu àaåi baâng chöìng chõ thêëy
em thò anh êëy moác mùæt ùn tim em mêët.
Rainan àaáp:
- Khöng, em cûá úã àêy cho àïën khi chöìng chõ biïën thaânh ngûúâi cú.
- Viïåc êëy chó xaãy ra trong saáu tuêìn nûäa. Nhng nïëu em chõu àûúåc thò em
cûá tröën vaâo trong thên cêy röîng, ngaây ngaây chõ seä thaã thûác ùn xuöëng cho.
Rainan chui vaâo trong thên cêy, cöng chuáa ngaây ngaây thaã thûác ùn xuöëng
cho cêåu. Hïî àaåi baâng bay ài thò cêåu laåi treâo lïn vúái chõ.
Saáu tuêìn sau àaåi baâng biïën thaânh ngûúâi. Rainan tónh dêåy thêëy mònh nùçm
trïn giûúâng cuäng nhû úã nhaâ anh rïí gêëu, nhûng coá phêìn löång lêîy hún. Cêåu söëng
baãy ngaây rêët vui veã úã nhaâ anh rïí àûaåi baâng. Àïën ngaây thûá baãy, tûâ biïåt nhau, àaåi
baâng cho cêåu ba chiïëc löng vaâ dùån:
- Gùåp cún hoaån naån, em haäy xaát löng naây vaâo ngûúâi, anh seä laåi cûáu.
Röìi ngûúâi anh rïí cho ngûúâi hêìu ài chó àûúâng cho cêåu. Túái saáng, böîng têët
caã moåi ngûúâi biïën àêu hïët caã, coân laåi mònh Rainan àûáng trïn àónh nuái cao, giûäa
caãnh hoang vu ruâng rúån.
Rainan nhòn quanh, thêëy úã xa mùåt nûúác saáng nhû gûúng cuãa möåt caái höì
lúán, phaãn chiïëu nhûäng aánh nùæng àêìu tiïn saáng loaáng. Cêåu nghô túái ngûúâi chõ thûá
ba, chùæc laâ chõ êëy àêëy. Cêåu liïìn ài xuöëng, len loãi qua caác buåi cêy vaâ phiïën àaá.
Cêåu ài nhû vêåy ba ngaây. Lùæm khi cêåu mêët huát caã höì. Nhûng àïën saáng ngaây thûá
tû thò cêåu túái bïn höì. Cêåu àûáng trïn búâ kïu:
- Chõ yïu dêëu úi, nïëu chõ coá úã dúái àêëy thò haäy lïn tiïëng, em laâ Rainan cuãa
chõ àêy, em àïën thùm chõ àêy.
Nhng khöng coá ai traã lúâi. Têët caã àïìu im lùång. Cêåu beã vuån baánh mò neám
xuöëng nûúác baão caá:
- Húäi caá yïu dêëu, haäy ài gùåp chõ ta, baão laâ Rainan àûáa treã kyâ diïåu àûaä àïën
àêy vaâ muöën ài túái chöî chõ úã.
Nhûng caá hûúng chêëm àoã àúáp baánh mò maâ khöng nghe thêëy cêåu noái gò.
Cêåu thêëy coá chiïëc thuyïìn liïìn cúãi ngay aáo giaáp ra, chó cêìm trong tay möåt thanh
kiïëm trêìn, nhaãy xuöëng thuyïìn cheâo. Cêåu cheâo maäi thò thêëy möåt öëng khoái xêy
bùçng thaåch anh voåt lïn trïn mùåt nûúác toaã ra möåt muâi thúm ïm dõu. Rainan liïìn
cheâo thuyïìn túái àoá, chùæc laâ chõ mònh söëng úã dûúái. Röìi cêåu ngöìi vaâo trong öëng
khoái maâ tuåt xuöëng. Cöng chuáa böîng thêëy hai chên ngûúâi vung vêíy thò súå quaá.
Möåt laát sau, naâng thêëy caã thên ngûúâi tuåt xuöëng, cêåu tûå nhêån laâ em naâng. Naâng
sung sûúáng vö cuâng, nhûng cuäng rêët buöìn rêìu baão em:
- Caá voi àaä biïët tin laâ em àõnh tòm chõ vaâ phaân naân laâ nïëu em àïën àuáng
luác anh êëy laâ caá voi, thò anh êëy seä theâm ùn thõt em, khöng nhõn àûúåc, anh êëy seä
àêåp tan nhaâ bùçng thaåch anh cuãa chõ, chõ cuäng seä àïën boã mònh trong ngoån soáng.
- Thïë chõ coá thïí dêëu em cho qua haån phuâ pheáp khöng?
- êëy chïët, khöng àûúåc, vò em coá thêëy laâ túâng bùçng pha lï trong suöët
khöng?
Naâng suy nghô maäi, chúåt nghô àïën buöìng àïí cuãi. Naâng liïìn xïëp cuãi thêåt
kheáo - tröng ngoaâi khöng biïët àûúåc, dêëu àûáa treã kyâ diïåu vaâo trong. Möåt laát sau,
caá voi àïën. Cöng chuáa run nhû laá liïîu rung rung. Caá búi mêëy voâng quanh toaâ
nhaâ pha lï. Khi noá thêëy maãnh aáo cuãa Rainan trong àöëng cuãi loâi ra, noá quêîy
maånh àuöi, thúã phò phoâ. Nïëu noá maâ nhòn thêëy nhiïìu lêìn nûäa, ùæt laâ noá seä àêåp tan
nhaâ ra. Ngaây naâo, caá voi cuäng àïën lûúån quanh. Maäi cho àïën thaáng thûá baãy, hïët
phuâ pheáp. Rainan thêëy mònh úã trong möåt toaâ lêu àaâi coân löång lêîy hún caã lêu àaâi
cuãa àaåi baâng, ngay chñnh giûäa coá möåt hoân àaão àeåp àeä. Cêåu söëng caã möåt thaáng
trúâi rêët laâ vui veã cuâng chõ vaâ anh rïí. Möåt thaáng sùæp hïët thò caá voi cho cêåu ba caái
vêíy maâ dùån:
- Nïëu em bõ hoaån naån, thò em cûá xaát vêíy vaâo ngûúâi, anh seä giuáp em.
Röìi caá voi laåi àïí cêåu cheâo vaâo búâ. Àïën núi, cêåu thêëy böå aáo giaáp vêîn coân
àoá. Àûáa treã kyâ diïåu laåi ài baãy ngaây trong hoang vu. Trong baãy àïm, cêåu nguã
ngoaâi trúâi. Böîng cêåu thêëy möåt toaâ lêu àaâi coá caánh cöíng bùçng theáp trïn cûãa coá
möåt caái khoaá rêët chùæc. Phña trûúác coá möåt con boâ rûâng mùæt naãy lûãa àang canh
gaác löëi vaâo. Rainan xöng àïën, cheám maånh vaâo cöí noá, nhûng cöí noá bùçng theáp,
gûúm gaäy tan ra tûâng maãnh nhû thuyã tinh. Cêåu duâng giaáo àêm, nhûng giaáo gêîy
vuån nhû laâ möåt súåi rúm. Boâ rûâng lêëy sûâng ghò cêåu, tung cêåu lïn khöng, khiïën
cêåu mùæc luãng lùèng trïn caânh cêy. Trong cún nguy khöën Rainan chúåt nhúá àïën ba
súåi löng gêëu. Cêåu xaát löng vaâo baân tay thò lêåp tûác coá möåt con gêëu laåch baåch
chaåy ra, àaánh boâ rûâng vaâ xeá noá ra. Nhûng tûâ trong buång boâ rûâng coá möåt con võt
trúâi vuát lïn khöng vaâ bay ài thêåt nhanh. Rainan liïìn xaát vaâo ngûúâi ba caái löng
àaåi baâng, lêåp tûác coá möåt con àaåi baâng reä mêy bay àïën àuöíi theo con chim àang
bay thùèng vïì phña möåt caái höì, saâ xuöëng noá vaâ xeá nhoã noá. Nhûng Rainan thêëy noá
thaã xuöëng nû úác möåt quaã trûáng vaâng. Cêåu liïìn xaát ba vêíy caá vaâo loâng baân tay.
Möåt con caá voi búi laåi ngay, ngêåm quaã trûáng vaâ nhö lïn búâ. Rainan cêìm lêëy,
duâng àûaá àêåp vúä thò thêëy trong àoá coá möåt chiïëc chòa khoaá nhoã. Àoá chñnh laâ
chiïëc chòa khoaá múã àûúåc chiïëc cûãa bùçng theáp.
Chòa khoáa vûâa àuång vaâo khoaá thò cûãa múã tung ra, Rainan bûúác vaâo. Cêåu
ài àïën àêu, then cûãa tûå àöång bêåt ra àïën àêëy. Cêåu qua baãy cûãa, vaâo baãy phoâng
àeåp löång lêîy, saáng trûng. úã phoâng cuöëi cuâng, coá möåt thiïëu nûä nùçm nguã trïn gi-
ûúâng. Naâng àeåp tuyïåt vúâi khiïën cêåu hoa mùæt lïn. Cêåu àõnh àûaánh thûác naâng
dêåy, nhûng chó mêët cöng vò naâng nguã say nhû chïët. Chaâng tûác quaá àêåp vaâo möåt
chiïëc baãng àen úã bïn giûúâng. Thiïëu nûä tónh dêåy ngay, nhûng laåi nguã tiïëp.
Chaâng liïìn cêìm lêëy baãng, neám lïn nïìn àaá, baãng vúä tan nghòn maãnh. Ngay luác
àoá, thiïëu nûä múã mùæt ra. Pheáp thuêåt tiïu tan. Thiïëu nûä êëy laâ em gaái cuãa ba anh rïí
Rainan. Vò naâng khöng chõu yïu möåt tïn phuâ thuyã, noá àûaä bùæt naâng nguã say nhû
chïët vaâ biïën ba anh naâng thaânh ba con vêåt. Phuâ pheáp seä coân hiïåu lûåc nïëu baãng
àen vêîn y nguyïn.
Rainan àûa naâng ra. Cêåu vûâa àïën trûúác cûãa thò caác anh con rïí cúäi ngûåa tûâ
ba phña ài laåi cuâng vúå con. Naâng vúå àaåi baâng àaä êëp xong trûáng vaâ ùém laåi möåt cö
beá xinh àeåp. Moåi ngûúâi ài túái gùåp vua vaâ hoaâng hêåu àûaä giaâ. Àûáa treã kyâ diïåu
àûa ba chõ vïì nhaâ, vaâ caách àoá ñt lêu, chuá kïët hön vúái naâng thiïëu nûä xinh àeåp kia.
Khùæp núi àïìu vui mûâng, con meâo chaåy vïì nhaâ, cêu chuyïån töi kïí àïën àêy
laâ hïët. Öng Vua trong cêu chuyïån rêët giaâu coá, àuáng khöng naâo? Thïë nhûng taåi
sao öng Vua àoá laåi phaãi àem ba cö con gaái cho Gêëu, Àaåi Baâng vaâ Caá Voi? Phaãi
chùng do öng Vua söëng rêët xa hoa. Qua cêu chuyïån, ta thêëy rùçng: duâ giaâu coá
àïën àêu nhûng söëng xa hoa thò têët caã cuãa caãi phaãi àöåi noán ra ài.
BAÂ LAÄ O CHÙN NGÖÎ NG
Ngaây xûa coá möåt baâ giaâ nua, söëng cuâng àaân ngöîng taåi möåt núi heão laánh
giûäa nuái rûâng. Baâ úã trong möåt cùn nhaâ nhoã. Chuáng quanh coá möåt khu rûâng lúán.
Saáng naâo baâ cuäng chöëng naång lêíy bêíy ài vaâo rûâng. Baâ bêån nhiïìu viïåc lùæm, möåt
ngûúâi nhiïìu tuöíi nhû baâ tûúãng khoá coá thïí laâm nöíi: ài kiïëm coã cho ngöîng, haái
quaã daåi vûâa têìm tay vúái, vaác caã lïn lûng vïì nhaâ.
Tröng thò tûúãng chûâng baâ vaác nùång àïën ngaä khuyåu xuöëng mêët, nhûng
cuäng may laâ bao giúâ baâ cuäng mang vïì àûúåc túái nhaâ. Baâ gùåp ai cuäng chaâo hoãi
niïìm núã:
Chaâo ngûúâi baâ con. Höm nay trúâi àeåp nhó! Baâ con thêëy giaâ ài tha coã vïì
thò chùæc lêëy laâm laå lùæm nhó, ai maâ chùèng phaãi vaác gaánh nùång cuãa mònh trïn lûng.
Tuy vêåy, thiïn haå khöng thñch gùåp baâ laäo, hoå thûúâng ài àûúâng voâng àïí
traánh baâ. Khi möåt öng böë cuâng con trai ài qua mùåt baâ, öng kheä baão con:
- Con phaãi coi chûâng muå giaâ naây. Muå êëy thêm hiïím lùæm. Àoá laâ möåt muå
phuâ thuyã àêëy.
Möåt buöíi saáng, coá chaâng thanh niïn àeåp trai ài qua rûâng. Trúâi nùæng, chim
kïu rñu rñt, gioá maát thöíi qua caânh laá, loâng chaâng lêng lêng vui sûúáng. Chaâng
chùèng gùåp möåt ai. Böîng chaâng nhòn thêëy baâ phuâ thuyã àang cùæt coã bùçng liïìm. Baâ
àaä nheát vaâo thay naãi möåt múái nùång, caånh àoá coân coá hai gioã àêìy lï vaâ taáo daåi.
Chaâng noái:
- Naây baâ laäo, baâ laâm thïë naâo maâ mang hïët ài àûúåc?
Baâ giaâ àaáp:
- Thûa ngaâi, thïë maâ töi vêîn phaãi mang cho àûúåc àêëy. Con nhaâ giêìu coá
àêu cêìn nhû vêåy. Nhûng nöng dên thûúâng noái: "Thöi àûâng ngoá quêín ngoá quanh
laâm gò! Caái lûng ngûúâi vöën noá phaãi coâng."
Chaâng àûáng bïn baâ, baâ beân baão:

- Thïë chaâng giuáp giaâ möåt tay coá àûúåc khöng? Lûng chaâng coân thùèng,
chên coân cûáng, àöëi vúái chaâng thò dïî thöi. Nhaâ giaâ cuäng gêìn àêy, trïn caái baäi
hoang kia, úã ngay sau nuái, chaâng chaåy möåt laát thò àïën ngay àêëy maâ.
Chaâng thanh niïn thûúng haåi baâ laäo, traã lúâi:

- Quaã cha töi khöng phaãi laâ nöng dên, maâ laâ möåt võ baá tûúác giaâu coá, nhû-
ng thöi cûá àïí töi mang giuáp baâ chiïëc tay naãi kia.
Baâ giaâ noái:
- Nïëu chaâng cöë giuáp cho thò quyá hoaá quaá. Chùæc chùæn laâ chaâng phaãi ài mêët
möåt giúâ àêëy, nhng àöëi vúái chaâng thò thêëm vaâo àêu. Chaâng phaãi mang giuáp cho
caã taáo vaâ lï àïën àêëy nûäa nheá!
Nghe noái ài mêët möåt giúâ thò võ baá tûúác treã tuöíi húi phên vên, nhûng baâ
giaâ khöng buöng chaâng ra, baâ buöåc khùn goái trïn lûng chaâng, khoaác àöi gioã vaâo
caánh tay chaâng vaâ noái:
- Chaâng thêëy chûa, cuäng dïî thöi maâ!
Baá túác vûâa àûaáp vûâa nhùn nhoá:
- Àêu, khöng dïî àêu! Caái boåc nùång nhû laâ boåc àaá êëy, lï taáo cuäng nùång nh-
û chò. Thúã chùèng ra húi nûäa!
Chaâng muöën truát têët caã moåi thûá, nhûng baâ giaâ khöng chõu. Baâ noái móa:
- Tröng kòa! Coá àúâi thuúã nhaâ ai möåt võ trai traáng maâ khöng chõu mang caái
maâ möåt baâ giaâ nhû ta àaä tûâng lï ài bao nhiïu lêìn. Noái hay, noái àeåp thò sao maâ
mau thïë! Hïî cöng viïåc thêåt thò chó muöën lêín thöi.
Baâ noái tiïëp:
- Sao chaâng laåi chêìn chûâ, àûáng yâ ra nhû thïë! Chõu khoá nhêëc chên lïn chûá.
Khöng ai àúä goái cho àêu.
Coân ài trïn àêët bùçng thò chaâng coân chõu nöíi. Nhûng khi lïn nuái, phaãi treâo,
àaá lùn dûúái chên chaâng y nhû chuáng laâ nhûäng vêåt söëng thò thêåt laâ quaá sûác chaâng.
Möì höi nhïî nhaåi trïn traán, chaãy roâng roâng xuöëng lûng chaâng, khi thò noáng böëc
lïn, khi thò laåi laånh toaát söëng lûng. Chaâng noái:
- Baâ giaâ úi, töi khöng chõu nöíi nûäa, cho töi nghó möåt tñ.
Baâ giaâ àaáp:

- Khöng nghó úã àêy àûúåc. Àïí àïën núi àûaä, haäy nghó. Bêy giúâ cûá ài ài.
Biïët àêu thïë chaã laâ àiïìu hay cho chaâng.
Baá tûúác noái:
- Muå giaâ kia, muå thêåt höîn xúåc.

Chaâng àõnh vûát chiïëc khùn goái ài, nhûng loay hoay maäi mêët cöng toi.
Khùn goái dñnh chùåt vaâo lûng chaâng y nhû laâ noá moåc tûâ lûng ra. Chaâng quay
cuöìng, vùån veåo maäi maâ khöng taâi naâo thoaát ra àûúåc.
Baâ giaâ thêëy vêåy cûúâi vaâ nhaãy nhoát trïn àöi naång möåt caách khoaái traá. Baâ
noái:
- Chaâng úi, xin chaâng chúá tûác giêån, mùåt chaâng àaä àoã chñn lïn nhû gaâ choåi
röìi. Chaâng cûá chõu khoá àeo khùn goái ài, àïën nhaâ, giaâ seä thûúãng cho xûáng cöng.
Chaâng biïët laâm sao bêy giúâ? Chaâng àaânh tuên theo söë phêån, nhêîn nhuåc lï
theo baâ giaâ. Baâ ta coá veã möîi luác möåt lanh leån, coân chaâng thò thêëy gaáng trïn vai
möîi luác möåt thïm nùång. Röìi böîng baâ nhuán ngûúâi nhaãy möåt caái, ngöìi trïn khùn
goái.
Baâ gêìy khùèng khiu nhû caái coåc raâo, maâ sao nùång hún caã möåt muå nöng
dên beáo õ. Chaâng thanh niïn laão àaão, nhng nïëu chaâng khöng chõu ài thò baâ lêy
roi vaâ caânh gai àaánh vaâo chên chaâng. Chaâng khöng ngûâng rïn ró, treâo lïn nuái,
maäi àïën khi sùæp khuyåu xuöëng múái túái nhaâ baâ. Àaân ngöîng thêëy baâ giaâ goåi thò vöî
caánh vûún cöí lïn, chaåy ra àoán vaâ kïu quang quaác. Möåt muå àaä coá tuöíi, maånh
khoeã to lúán, xêëu nhû ma lem, cêìm roi theo sau àaân ngöîng. Baác ta baão baâ laäo:
- Meå úi, coá viïåc gò maâ sao lêu thïë?

Baâ laäo àaáp:
- Con cûá yïn têm, chaã gùåp àiïìu gò dûä caã. Traái laåi, chaâng àêy laåi mang
giuáp cho meå. Naây con aå, khi meå mïåt chñnh chaâng ta laåi coäng meå trïn lûng nûäa.
Thaânh ra àûúâng ài khöng thêëy xa, ài rêët vui veã vaâ luön luön àuâa giúän vúái nhau.
Maäi sau baâ giaâ múái chõu tuåt xuöëng, àúä khùn goái khoãi lû ng chaâng, lêëy gioã
khoãi tay chaâng, thên mêåt nhòn chaâng vaâ baão:
- Thöi bêy giúâ, chaâng haäy ngöìi úã chiïëc ghïë daâi trûúác cûãa maâ nghó. Chaâng
thêåt àaáng àûúåc traã cöng möåt caách xûáng àaáng. Maâ nhêët àõnh laâ coá thöi.
Röìi baâ baão muå chùn ngöîng:

- Con haäy vaâo trong nhaâ, con aå. Con àûáng möåt mònh vúái chaâng trai treã
thêåt laâ khöng tiïån, khöng nïn àöí dêìu vaâo lûãa. Chaâng ta coá thïí mï con àêëy.
Baá tûúác chùèng biïët nïn cûúâi hay nïn khoác. Chaâng nghô buång: àöì cuãa thûâa
nhû thïë, giaá coá treã hún ba chuåc tuöíi cuäng chùèng laâm cho mònh rung àöång àûúåc.
Trong khi êëy, baâ laäo vuöët ve àaân ngöîng nhû con, baâ cuâng muå con gaái vaâo
nhaâ. Chaâng thanh niïn ngaã mònh trïn chiïëc ghïë daâi úã göëc möåt cêy taáo. Khöng
khñ ïm dõu, êëm aáp. Chung quanh raãi ra möåt àöëng coã xanh rúân, àêìy hoa ngoåc
chêu, hoa baách lyá vaâ haâng trùm thûá hoa khaác. Möåt con suöëi trong veo, loáng laánh
aánh mùåt trúâi chaãy ngang. Àûaân ngöîng trùæng nhúãn nhú ài qua ài laåi hoùåc löåi bò
boäm dûúái nûúác. Chaâng nghô buång:
- úã àêy thêåt laâ yïu kiïìu, nhûng ta buöìn nguã quaá, mùæt cûá dñp laåi. Ta phaãi
nguã ài möåt tñ múái àûúåc. Chó mong àûâng coá cún gioá naâo thöíi bay àöi chên mònh
ài, chên mònh àaä nhuän ra nhû buâi nhuâi mêët röìi.
Chaâng nguã àûúåc möå t laát thò baâ giaâ àïën lay dêåy, baâ baão:
- Dêåy ài, chaâng úi! Chaâng khöng úã laåi àêy àûúåc àêu, quaã laâ giaâ àûaä laâm
cho chaâng vêët vaã, nhûng cuäng chûa haåi gò àïën tñnh maång. Giúâ thò giaâ traã cöng
cho chaâng. Tiïìn baåc vaâ cuãa caãi thò chaâng khöng cêìn àïën, àïí ta cho thûá khaác.
Noái röìi, baâ nheát vaâo tay chaâng möåt chiïëc höåp nhoã laâm bùçng möåt viïn
ngoåc xanh nguyïn khöëi vaâ dùån:
- Chaâng haäy giûä höåp naây cêín thêån, noá seä mang phuác àïën cho chaâng.
Baá tûúác vuâng dêåy, caãm thêëy trong ngûúâi khoan khoaái, laåi sûác, caãm ún baâ
giaâ röìi lïn àûúâng, khöng buöìn quay laåi nhòn con gaái xinh àeåp cuãa baâ lêëy möåt
lêìn. Chaâng ài àûúåc möåt quaäng àûúâng vêîn coân nghe thêëy tiïëng ngöîng kïu vui veã
tûâ xa voång laåi.
Baá tûúác phaãi lang thang ba ngaây trong rûâng hoang múái tòm ra àûúåc löëi ài.
Chaâng àïën möåt thaânh phöë lúán. úã àêëy khöng ai biïët chaâng. Ngûúâi ta dêîn chaâng
àïën cung àiïån. Vua vaâ hoaâng hêåu àûaä ngûå triïìu. Baá tûúác quò xuöëng, ruát chiïëc
höåp bùçng ngoåc xanh úã tuái ra àïí xuöëng chên hoaâng hêåu. Baâ truyïìn cho chaâng
àûáng dêåy, chaâng cêìm lêëy chiïëc höåp dêng lïn baâ vûâa múã ra xem thò ngaä xuöëng
àêët bêët tónh nhên sûå. Baá tûúác bõ boån thõ vïå nùæm chùåt lêëy àõnh àem töëng nguåc.
Nhûng hoaâng hêåu múã mùæt, truyïìn phaãi tha chaâng. Baâ àuöíi moåi ngûúâi ra vaâ
muöën tiïëp chuyïån riïng chaâng.
Khi chó coân mònh baâ vúái baá tûúác, hoaâng hêåu khoác loác thaãm thiïët vaâ baâ
noái:
- Giaâu sang phuá quñ àöëi vúái ta coá laâm gò, vò saáng naâo ta thûác dêåy cuäng
phaãi lo êu phiïìn naäo. Ta coá ba con gaái, con gaái uát àeåp nhêt, thiïn haå coi laâ cuãa
quñ kyâ diïåu. Da noá trùæng nhû tuyïët, maá noá höìng nhû taáo, toác noá rûåc rúä nhû aánh
saáng mùåt trúâi. Khi noá khoác, khöng phaãi gioåt lïå thûúâng, maâ laâ haåt chêu, haåt ngoåc
úã mùæt nhoã ra. Nùm noá mûúâi lùm tuöíi, vua cho àoâi ba chõ em noá àïën trûúác ngai
vaâng. Chaâng khöng thïí tûúãng tûúång quêìn thêìn tröë mùæt ra nhòn thïë naâo khi àûáa
thûá ba bûúác vaâo. Thêåt y nhû mùåt trúâi moåc. Vua phaán "Caác con aå, cha khöng biïët
ngaây naâo cha chïët. Höm nay, cha muöën quyïët àõnh xem sau khi cha chïët, möîi
con àûúåc hûúãng gò. Caác con àïìu yïu cha caã, nhûng con naâo yïu cha tha thiïët
nhêët seä àûúåc hûúãng caái quyá nhêët". Cö naâo cuäng nhêån laâ yïu cha tha thiïët nhêët.
Vua hoãi: "Caác con haäy noái xem caác con yïu cha thïë naâo. Cha seä hiïíu àûúåc loâng
caác con". Cö caã noái: "Con yïu cha nhû yïu àûúâng ngoåt nhêët". Cö thûá hai noái:
"Con yïu cha nhû yïu chiïëc aáo àeåp nhêët cuãa con". Cö thûá ba lùång thinh. Vua
cha liïìn hoãi: "Thïë naâo, con yïu ta nhû thïë naâo?". Cö àûaáp: "con khöng biïët lêëy
gò vñ loâng con yïu cha". Nhûng vua cha àoâi cö phaãi noái lïn caái gò àïí vñ. Sau maäi
cö múái noái: "Moán ùn ngon nhêët maâ thiïëu muöëi thò con khöng thïí ùn ngon àûúåc.
Do àoá con yïu cha nhû muöëi". Vua cha nghe vêåy, nöíi giêån phaán: "Nïëu maây yïu
ta nhû muöëi thò ta seä lêëy muöëi thûúãng têëm loâng cuãa maây". Vua liïìn chia giang
sún laâm àöi cho hai cö con gaái lúán vaâ sai buöåc lïn lûng cö ài möåt bõ muöëi, röìi
cho hai ngûúâi nöng nö dêîn cö vaâo rûâng hoang.
Hoaâng hêåu noái tiïëp:
- Têët caã chuáng töi àïìu van xin, nhûng vua vêîn khöng nguöi dêån. Chao öi!
Con töi noá khoác loác thaãm thiïët laâm sao khi noá phaãi tûâ boã chuáng töi. Suöët doåc à-
ûúâng raäi àêìy chêu ngoåc úã mùæt noá tuön ra. Sau àoá ñt lêu, vua höëi hêån vò àûaä quaá
nhêîn têm. Vua cho ài tòm àûáa con àûaáng thûúng khùæp trong rûâng nhûng chùèng
ai thêëy noá. Ta cûá nghô noá bõ thuá dûä ùn thõt laâ ta laåi buöìn rêìu. Àöi khi, ta tûå an uãi
vúái hy voång laâ noá vêîn coân söëng, chui ruác trong möåt caái hang naâo àoá hay nûúng
tûåa úã núi naâo coá ngûúâi thûúng haåi. Chaâng coá thïí tûúãng tûúång àûúåc khöng, khi
ta múã chiïëc höåp con bùçng ngoåc xanh cuãa chaâng ra, ta thêëy coá möåt haåt ngoåc
àuáng nhû haåt lïå úã mùæt con ta nhoã ra. Chaâng hiïíu taåi sao ta thêëy ngoåc maâ loâng ta
xuác àöång. Chaâng phaãi noái cho ta biïët laâm sao ngoåc êëy laåi vaâo tay chaâng.
Baá tûúác kïí laåi cho hoaâng hêåu biïët laâ chaâng nhêån àûúåc ngoåc cuãa möåt baâ
laäo trong rûâng, coá veã khaã nghi lùæm, chùæc laâ möåt muå phuâ thuãy. Chaâng khöng hïì
nghe noái gò vïì cöng chuáa hoåc tröng thêëy naâng. Vua vaâ hoaâng hêåu quyïët àõnh ài
tòm baâ laäo vò nghô laâ ngoåc úã àêu ùæt laâ coá thïí tòm ra tung tñch con mònh úã àoá.
Baâ laäo ngöìi úã ngoaâi trúâi, chöî baäi hoang, keáo súåi bïn chiïëc giûúâng. Trúâi
àûaä töëi. úã dúái bïëp, möåt thanh cuãi hùæt ra aánh saáng leo lùæt. Böîng úã ngoaâi coá tiïëng
öìn öìn, ngöîng tûâ àöìng coã vïì nhaâ, kïu quang quaác êìm lïn. Möåt laát sau, möåt ngûúâi
àûaân baâ bûúác theo vaâo. Baâ laäo chaã buöìn chaâo àaáp laåi ngûúâi êëy chó kheä gêåt àêìu.
Ngûúâi àûaân baâ laåi ngöìi bïn meå cêìm guöìng quay súåi nhanh nheån nhû möåt thiïëu
nûä. hai ngûúâi ngöìi vêåy hai giúâ, khöng noái vúái nhau nûãa lúâi. Maäi sau coá tiïëng
àöång kheä úã cûãa söí. Röìi coá àöi mùæt saáng nhû lûãa chùçm chùçm nhoâm vaâo. Àoá laâ
möåt con cuá, noá huá lïn ba lêìn. Baâ giaâ ngêíng lïn nhòn möåt tñ röìi baão:
- Con aå, àaä àïën luác con ài ra laâm viïåc röìi con aå.
Ngûúâi àûaân baâ àûáng dêåy ài ra. Baác ài àêu vêåy? Baác bùng qua àöìng coã, ài
maäi àïën thung luäng. Sau àoá baác àïën möåt doâng suöëi, trïn búâ coá ba cêy söìi cöí
thuå. Trong khi êëy mùåt trùng troân vaâ to àûaä lïn quaá àónh nuái. Trùng saáng àïën nöîi
coá thïí tòm àûúåc caái kim nhoã. Baác boã miïëng da uáp trïn mùåt ra röìi xuöëng suöëi
rûãa. Xong xuöi, baác nhuáng miïëng da vaâo nûúác röìi àùåt xuöëng àöìng coã àïí phúi
khö vaâ cho baåc maâu dûúái aánh trùng. Baác biïën àöíi khaác hùèn. Chûa ai àûúåc thêëy
möåt ngûúâi àeåp àïën thïë! Maái toác hoa rêm vûâa rúi xuöëng thò múái toác vaâng söí ra
nhû aánh mùåt trúâi, phuã lïn khùæp ngûúâi nhû möåt chiïëc aáo khoaác. Àöi mùæt cö thiïëu
nûä saáng ngûúâi nhû sao trïn trúâi, àöi maá ûãng höìng mõn dõu nhû hoa taáo.
Nhûng cö gaái xinh àeåp laåi buöìn rêìu. Cö ngöìi khoác thaãm thiïët, nûúác mùæt
tuön laä chaä trïn múá toác daâi rúi xuöëng àêët. Cö cûá ngöìi maäi cho àïën khi trïn caânh
cêy gêìn àoá coá tiïëng loaåt xoaåt, raâo raâo.
Cö nhaãy chöìm lïn nhû con hoùéng nghe tiïëng suáng cuãa ngûúâi ài sùn, àuáng
luác êëy mùåt trùng bõ mêy che phuã. chó trong giêy laát, cö lêëy miïëng da àùæp lïn mùåt
nhû cuä röìi biïën ài nhû ngoån àeân bõ gioá thöíi tùæt.
Cö run rêíy nhû laá liïîu, boã chaåy vïì nhaâ. Baâ giaâ àûáng trûúác cûãa. Cö àõnh kïí
laåi sûå viïåc xaãy ra. Nhûng baâ laäo cûúâi thên mêåt vaâ baão:
- Meå biïët hïët caã röìi.
Baâ dêîn cö vaâo buöìng vaâ nhoám thïm möåt thanh cuãi nûäa. Nhûng baâ khöng
ngöìi bïn guöìng nûäa maâ ài lêëy möåt caái chöíi queát tûúác saåch seä.
Baâ baão cö:

- Têët caã moåi thûá àïìu phaãi tinh túm, saåch seä.
Cö baão:
- Naây meå, nhûng sao khuya röìi meå múái bùæt àêìu laâm viïåc? Meå àõnh laâm
gò?
Baâ giaâ hoãi:
- Thïë con khöng biïët mêëy giúâ röìi aâ?

Cö àaáp:
- Cha àïën nûãa àïm, nhng àûaä quaá mûúâi möåt giúâ röìi.
Baâ noái tiïëp:
- Thïë con khöng biïët caách àêy ba nùm, àuáng ngaây naây nùm êëy, con àûaä
àïën àêy vúái ta aâ? Vêån haån cuãa con àaä hïët, chuáng ta khöng thïí cuâng úã vúái nhau
nûäa.
Cö gaái súå haäi hoãi:
- Trúâi úi, meå yïu dêëu, meå àõnh boã con aâ! Con biïët ài àêu bêy giúâ? Con
khöng coá baån beâ, khöng coá quï hûúng, con biïët nûúng tûåa vaâo ai? Meå muöën gò,
con àïìu àaä laâm caã, coá bao giúâ con laâm phêåt yá meå àêu. Xin meå àûâng àuöíi con ài!
Baâ giaâ khöng muöën noái cho cö gaái viïåc sùæp xaãy ra.
Baâ baão cö:
- Meå khöng thïí úã àêy lêu hún nûäa. Nhûng khi meå doån ài thò nhaâ cûãa phaãi
cho saåch seä. Vò vêåy, con àûâng laâm caãn trúã cöng viïåc cuãa meå. Vïì phêìn con, chúá
coá lo ngaåi. Con seä tòm ra möåt maái nhaâ coá thïí úã àûúåc. Con cuäng seä haâi loâng vïì
cöng xaá meå traã cho con.
Cö gaái laåi hoãi:

- Nhng meå haäy noái cho con biïët viïåc sùæp xêíy ra.
- Meå baão con lêìn nûäa laâ àûâng coá quêëy rêìy meå trong khi meå bêån laâm. Con
àûâng noái gò nûäa, con cûá vïì phoâng riïng boã miïëng da che mùåt xuöëng, mùåc chiïëc
aáo luåa vaâo, chiïëc aáo maâ con mùåc khi con àïën vúái meå, röìi cûá àúåi úã trong phoâng
cho àïën khi meå goåi ra.
Nhng àïí töi kïí cho caác baån nghe vïì viïåc vua vaâ hoaâng hêåu cuâng baá tû úác
ra ài tòm baâ giaâ úã baäi hoang. Ban àïm, vaâo rûâng, baá tûúác bõ laåc vua vaâ hoaâng
hêåu nïn phaãi ài möåt mònh. Chaâng ài maäi àïën xêím töëi. Chaâng treâo lïn möåt cêy
àõnh nguã qua àïm vò lo laåc àûúâng. aánh trùng vûâa toã xuöëng, saáng khùæp vuâng thò
chaâng thêëy coá möåt boáng ngûúâi thêîn thúâi tûâ trïn nuái xuöëng. Ngûúâi àaân baâ khöng
cêìm roi trong tay nhûng chaâng nhêån ra ngay laâ baác chùn ngöîng maâ chaâng àûaä
gùåp úã nhaâ baâ giaâ trûúác kia. Chaâng kïu lïn:
- Chaâ, muå êëy àêy röìi. Ta àaä vúá àûúåc muå phuâ thuãy naây thò muå kia cuäng
khöng thoaát àûúåc àêu.
Chaâng rêët ngaåc nhiïn khi thêëy muå àïën bïn suöëi, boã têëm da che mùåt ra rûãa
thò múá toác vaâng xoaä xuöëng caã ngûúâi. Trïn àúâi, chaâng chûa tûâng thêëy coá ai àeåp
thïë. Chaâng nñn thúã, cöë vún cöí qua caânh laá nhòn khöng chúáp mùåt. Khöng hiïíu taåi
chaâng vûún quaá xa hay taåi duyïn coá gò khaác, böîng caânh cêy kïu àaánh rùæc möåt
caái vaâ ngay luác àoá cö gaái laåi àeo böå da mùåt vaâo, nhaãy nhû con hoùéng khoãi núi
àoá. Cuâng luác êëy, mêy che khuêët mùåt trùng, chaâng khöng nhòn thêëy naâng nûäa.
Naâng vûâa biïën mêët thò baá tûúác treâo xuöëng, raão bûáúc theo sau. Chaâng ài
àûúåc möåt laát thò thêëy boáng töëi lúâ múâ, hai boáng ngûúâi ài trïn àöìng coã. Àoá laâ vua
vaâ hoaâng hêåu. Hai ngûúâi nhòn thêëy xa xa coá aánh àeân trong chiïëc nhaâ nhoã cuãa baâ
giaâ beân ài laåi àoá. Baá tûúác kïí laåi nhûäng àiïìu kò laå chaâng àûúåc nhòn thêëy bïn suöëi
vaâ hai ngûúâi àinh ninh àoá laâ cö con gaái bõ laåc. Hoå vui mûâng ài tiïëp vaâ chùèng
mêëy chöëc túái cùn nhaâ con. Chung quanh nhaâ, ngöîng nùçm nguã, àêìu êëp vaâo caánh,
khöng con naâo àöång àêåy. Hoå nhòn qua cûãa söí thêëy baâ laäo ngöìi yïn lùång, keáo súåi,
àêìu gêåt guâ, khöng nhòn ngang ngûãa.
Trong buöìng saåch seä y nh laâ núi úã cuãa nhûäng ngûúâi ngoaâi trêìn tuåc, chên
khöng dñnh möåt tñ buåi naâo. Nhûng hoå khöng nhòn thêëy con gaái baâ àêu caã. Hoå
àûáng nhòn moåi thûá möåt luác röìi àûaánh baåo, kheä goä cûãa söí.
Hònh nhû baâ laäo vêîn chúâ hoå nïn baâ àûáng dêåy möåt caách niïìm núã:
- Xin caác võ cûá viïåc vaâo, giaâ biïët caác võ röìi.

Khi hoå vaâo buöìng röìi baâ laäo noái:
- Nïëu caách àêy ba nùm, caác ngûúâi àûâng àuöíi àûa con ngoan ngoaän dïî
thûúng möåt caách bêët cöng thò coá phaãi àúä möåt quaäng àûúâng daâi khöng? Kïí ra thò
cuäng chùèng thiïåt haåi gò cho cö ta, cö phaãi chùn ngöîng ba nùm thöi. Cö chùèng
tiïm nhiïîm àiïìu gò xêëu caã, cö vêîn giûä àûúåc têëm loâng trong saåch. Caác ngûúâi àaä
bõ trûâng phaåt khaá àuã röìi vò àûaä söëng trong lo súå.
Noái röìi, baâ laäo ài àïën phoâng goåi:
- Con úi ra ài con.
Cûãa múã, cöng chuáa ài ra, mùåc aáo luåa, toác vaâng mùæt saáng ngûúâi. Naâng ài
túái cha meå, öm choaâng lêëy cöí hön. Leä dô nhiïn laâ têët caã moåi ngûúâi àïìu khoác vò
vui mûâng. Võ baá tûúác treã tuöíi àûáng bïn hoå. Khi naâng nhòn thêëy chaâng thò mùåt
naâng àoã ûãng nhû àoaá hoa höìng chñnh naâng cuäng khöng biïët taåi sao.
Vua baão:
- Con yïu dêëy úi, biïët lêëy gò cho con bêy giúâ, giang sún cuãa cha, cha àûaä
cho ài hïët röìi.
Baâ laäo noái:
- Naâng khöng cêìn gò àêu. Giaâ àûaä tùång cho naâng nhûäng gioåt lïå àûaä vò caác
ngûúâi maâ khoác. Àoá toaân laâ ngoåc caã, àeåp hún haåt chêu dúái bïí, quñ giaá hún têët caã
giang sún nhaâ vua. Àïí traã cöng hêìu haå cuãa naång, giaâ àïí cho naâng cùn nhaâ con
cuãa giaâ.
Baâ laäo noái xong thò biïën mêët. úã trïn tûúâng coá tiïëng nöí khe kheä, hoå nhòn
quanh thò thêëy cùn nhaâ nhoã àaä biïën thaânh möåt toaâ lêu àaâi rûåc rúä, tiïåc hoaâng gia
doån linh àònh, keã hêìu ngûúâi haå chaåy ài chaåy laåi túái têëp.
Cêu chuyïån coân tiïëp diïîn, nhûng baâ töi kïí chuyïån naây trñ nhúá keám quaá
nïn quïn mêët àoaån sau. Thöi thò töi cûá cho laâ naâng cöng chuáa àeåp àeä lêëy baá t-
ûúác, hai vúå chöìng úã laåi lêu àaâi, hûúãng phuác trúâi cho. Töi khöng roä nhng töi
khöng ngúâ nhûäng con ngöîng trùæng nhû tuyïët chùn úã bïn nhaâ cuäng àïìu laâ nhûäng
cö thiïëu nûä (xin àûâng ai mïëch loâng) maâ baâ cuå dïî àem vïì nuöi, vaâ coá leä caác cö
êëy cuäng àaä hiïån nguyïn hònh àïí laâm thõ nûä cho baâ hoaâng hêåu treã tuöíi.
Coá möåt àiïìu chùæc chùæn laâ baâ laäo khöng phaãi laâ möåt muå phuâ thuyã nhû ng-
ûúâi ta tûúãng maâ laâ möåt baâ laäo töët buång. Rêët coá thïí àoá laâ baâ muå khi sinh ra cöng
chuáa àûaä chuác cho naâng khoác ra chêu lïå chûá khöng phaãi nûúác mùæt thûúâng. Ngaây
nay truyïån êëy khöng xêíy ra nûäa, nïëu khöng thò ngûúâi ngheâo khoá chùèng mêëy
chöëc trúã nïn giaâu coá.
Caác em coá bao giúâ ùn cúm maâ khöng coá muöëi chûa, chùæc laâ chûa àuáng
khöng naâo? Vêåy caác em haäy thûã ùn baão böë meå laâm caác moán ùn maâ khöng cho
muöëi xem sao! Ta coi muöëi laâ rêët bònh thûúâng trong caác bûäa ùn maâ khöng biïët
noá quyá giaá àïën chûâng naâo. Tûâ àoá caác em coá thïí àoaán àûúåc taåi sao naâng cöng
chuáa uát laåi quyá cha nhû muöëi.
BA NG ÛÚÂ I LUÂ N TRONG RÛÂN G
Ngaây xûa coá möåt ngûúâi àaân öng goaá vúå vaâ möåt ngûúâi àaân baâ goaá chöìng.
Ngûúâi àaân öng coá möåt con gaái, ngûúâi àaân baâ cuäng coá möåt con gaái. Hai àûáa beá
quen nhau thûúâng ruã nhau ài chúi röìi vïì nhaâ ngûúâi àaân baâ goaá. Baác ta baão àûáa
con gaái ngûúâi àaân öng:
- Naây chaáu aå, chaáu vïì baão böë laâ baác muöën lêëy böë. Nhû thïë, thò röìi saáng
naâo chaáu cuäng àûúåc rûãa mùåt bùçng sûäa vaâ uöëng rûúåu vang, con baác thò chó rûãa
mùåt bùçng nûúác laä vaâ uöëng nûúác laä thöi.
Cö gaái vïì nhaâ kïí laåi cho böë nghe. Ngûúâi àaân öng nghô buång:
- Khöng biïët nïn laâm thïë naâo àêy nhó! Lêëy vúå thò sûúáng àêëy vaâ cuäng khöí
àêëy.
Sau cuâng, baác phên vên khöng biïët nïn quyïët àõnh thïë naâo, liïìn thaáo möåt
chiïëc uãng ra baão con:
- Con cêìm lêëy chiïëc giêìy uãng naây. úã àïë coá möåt caái löî thuãng. Con àem lïn
buöìng xeáp trïn gaác treo lïn àinh to röìi àöí nûúác vaâo. nïëu giêìy giûä àûúåc nûúác thò
böë laåi cûúái vúå, nïëu nûúác chaãy thò thöi.
Cö gaái laâm theo lúâi böë dùån. Nûúác laâm cho da cùng lêëy kñn chöî thuãng,
giêìy àêìy nûúác. Cö àïën baão cho böë biïët viïåc xaãy ra. Böë beân àñch thên àïën, thêëy
àuáng thïë. Baác liïìn àïën nhaâ baâ goaá hoãi laâm vúå. Lïî cûúái àûúåc töí chûác.
Saáng höm sau, khi hai cö dêåy thò trûúác mùåt cö con riïng ngûúâi àaân öng
àaä coá sûäa àïí rûãa mùåt vaâ rûúåu vang àïí uöëng, coân trûúác mùåt cö con riïng ngûúâi
àaân baâ thò chó coá nûúác laä. Saáng ngaây thûá hai trûúác mùåt cö con riïng cuãa ngûúâi
àaân öng cuäng nhû cö con riïng cuãa ngûúâi àûaân baâ àïìu coá nûúác laä àïí rûãa mùåt vaâ
nûúác laä àïí uöëng. Sang àïën ngaây thûá ba, trûúác mùåt cö con riïng cuãa ngûúâi àaân
öng coá nûúác laä àïí rûãa mùåt vaâ nûúác laä àïí uöëng. Coân trûúác mùåt cö con gaái ngûúâi
àaân baâ coá sûäa àïí rûãa mùåt vaâ rûúåu vang àïí uöëng, vaâ cûá thïë tiïëp maäi. Ngûúâi àaân
baâ gheát cay gheát àùæng con chöìng, chó tòm caách haânh haå noá möîi ngaây möåt thïm
khöí súã. Muå laåi àöë kyå vò con chöìng thò xinh àeåp, dïî thûúng, con gaái muå thò xêëu
xa ghï túãm.
Möåt höm muâa reát, tiïët trúâi bùng giaá, tuyïët phuã àêìy nuái vaâ thung luäng, muå
laâm möåt chiïëc aáo bùçng giêëy, goåi con chöìng laåi baão:
- Maây mùåc chiïëc aáo naây maâ vaâo rûâng haái cho tao möåt röí dêu àêìy, tao
theâm dêu lùæm.
Cö gaái àaáp:
- Trúâ i úi, muâa àöng laâm gò coá dêu! Àêët giaá laånh, tuyïët phuã hïët. Maâ sao laåi
bùæt con mùåc aáo giêëy maâ ài? úã ngoaâi reát, húi thúã giaá laånh. Gioá thöíi nhû cùæt da,
buöët nhû gai àêm vaâo thõt.
Meå gheã baão:
- aâ, maây laåi caäi tao aâ? Muöën söëng thò ài ngay coá lêëy àûúåc àêìy röí dêu thò
haäy vaác mùåt vïì.
Röìi muå àûa cho cö möåt mêíu baánh mò rùæn maâ baão:
- Ùn caã ngay àêëy nheá!

Muå nghô buång, con chöìng ra ngoaâi seä bõ chïët vò àoái reát, thïë laâ raãnh mùæt
muå maäi maäi.
Cö gaái vêng lúâi, mùåc aáo giêëy vaâo, mang röí ra ài. Tuyïët phuã mïnh möng.
Khöng nhòn thêëy möåt göëc cêy xanh nhoã. Cö vaâo rûâng thêëy möåt ngöi nhaâ nhoã, coá
ba ngûúâi luân àûáng tröng ra. Cö kheä goä vaâ cûãa chaâo hoå
Hoå baão cö vaâo. Cö vaâo buöìng, ngöìi bïn chiïëc ghïë daâi bïn loâ sûúãi. Cö
àõnh sûúãi vaâ ùn saáng. Nhûäng ngûúâi luân baão:
- Cho boån töi xin möåt tñ.

Cö vui loâng chia mêíu baánh mò laâm hai, cho hoå möåt nûãa. Hoå hoãi cö:
- Trúâi muâa àöng thïë naây, cö mùåc chiïëc aáo moãng manh vaâo rûâng laâm gò?
Cö àaáp:
- Trúâi úi, töi phaãi haái cho àûúåc möåt röí dêu àêy, coá lêëy àûúåc thò múái daám
vïì nhaâ.
Cö ùn xong baánh, hoå àûa cho cö möåt caái chöíi maâ baão:
- Cö cêìm ra chöî cûãa sau maâ queát saåch tuyïët ài.
Khi cö ra ngoaâi röìi, ba ngûúâi luân baão nhau:
- Cö êëy ngoan vaâ töët buång quaá, chia baánh cho chuáng ta, vêåy thò nïn cho
cö êëy caái gò nhó?
Ngûúâi thûá nhêët noái:

- Töi ban cho cö êëy sùæc àeåp ngaây möåt löång lêîy hún.
Ngûúâi thûá hai noái:
- Töi ban cho cö êëy àiïìu naây: Cûá noái möåt tiïëng thò möåt àöìng tiïìn vaâng úã
miïång rúi ra.
Ngûúâi thûá ba noái:
- Töi ban cho cö êëy àiïìu naây: Möåt öng vua seä àïën lêëy cö laâm vúå.
Cö beá laâm theo lúâi mêëy ngûúâi luân. Cö àem chöíi ra sau ngöi nhaâ nhoã queát
tuyïët. Caác baån coá biïët cö beá thêëy gò khöng? Toaân dêu chñn laâ dêu chñn; dêu hiïån
ra àoã thùæm trïn nïìn tuyïët trùæng. Cö mûâng rúä nhùåt àêìy röí. Röìi cö caãm ún nhûäng
ngûúâi luân, bùæt tay chaâo tûâng ngûúâi röìi chaåy vïì nhaâ àûa cho dò gheã thûá maâ baâ
haåch. Cö bûúác vaâo, vûâa múã möìm ra thò möåt àöìng tiïìn rúi ra úã möìm. Cö liïìn kïí
laåi viïåc xaãy ra trong rûâng; cûá noái möåt tiïëng laâ coá möåt àöìng tiïìn vaâng rúi úã möìm
ra, chùèng mêëy chöëc maâ phoâng àêìy tiïìn vaâng.
Cö em con dò gheã kïu lïn:
- Kòa tröng coá keã laâm cao, vûát tiïìn nhû raác kòa!
Trong thêm têm, cö ta ghen gheát, nïn cuäng muöën vaâo rûâng tòm dêu.
Meå baão:
- Khöng àûúåc àêu, con gaái nhoã yïu dêëu cuãa meå aå! Trúâi reát lùæm. Con cuãa
meå àïën chïët reát mêët.
Nhng cö khöng àïí cho meå àûúåc yïn, nïn cuöëi cuâng meå cuäng phaãi chõu
may cho cö möåt chiïëc aáo löång lêîy àïí cö mùåc, àûa cho cö baánh mò bú vaâ baánh
ngoåt àem theo ài ùn àûúâng.
Cö vaâo rûâng, àïën àuáng ngöi nhaâ nhoã. Ba ngûúâi luân cuäng àang àûáng tröng
ra. Nhûng cö khöng buöìn quay laåi nhòn hoå, cuäng chùèng buöìn chaâo hoãi hoå, cûá
thïë lêåt àêåt bûúác vaâo phoâng, ngöìi bïn loâ sûúãi lêëy baánh mò bú vaâ baánh ngoåt ra ùn.
Nhûäng ngûúâi luân hoãi cö:
- Cho chuáng töi ùn möåt tñ naâo.

Cö àaáp:
- Mònh töi ùn coân chùèng àuã coân àêu maâ chia cho ngûúâi khaác.
Cö ùn xong. Hoå baão:
- Àêy coá caái chöíi, cö cêìm lêëy ra queát saåch àùçng sau nhaâ.
Cö àaáp :
- uái chaâ, töi coá laâ àêìy túá cuãa caác ngûúâi àêu.
Cö thêëy hoå chùèng àõnh cho cö gò caã liïìn ài ra cûãa.
Nhûäng ngûúâi luân baân nhau:

- Con beá naây hû, àöåc aác, àöë kyå, ai coá gò cuäng ghen, ta cho noá gò àêy?
Ngûúâi thûá nhêët baão:

- Töi cho noá àiïìu naây: Möîi ngaây möåt xêëu thïm.

- Töi cho noá àiïìu naây: Cûá noái möîi möåt tiïëng laâ möåt con coác nhaãy úã möìm
ra.
Ngûúâi thûá ba noái:
- Töi muöën noá chïët bêët àùæc kyâ tûã.
Cö gaái ra ngoaâi tòm dêu, nhûng chùèng àûúåc quaã naâo, caâu nhaâu ài vïì. Cö
vûâa múã möìm àõnh kïí laåi cho meå chuyïån xaãy ra trong rûâng thò noái möîi tiïëng laâ
coá möåt con coác nhêíy úã miïång ra, khiïën moåi ngûúâi ghï túãm.
Dò gheã caâng tûác giêån hún nûäa, chó tòm caách laâm cho àûáa con riïng cuãa
chöìng, àang möîi ngaây möåt àeåp hún, àau àúán ï chïì.
Muå lêëy möåt caái nöìi bùæc lïn lûãa àïí luöåc súåi. Luöåc xong, muå buöåc súåi lïn
vai cö gaái àaáng thûúng, àûa cho cö möåt chiïëc ròu, bùæt cö ra söng àaä àoáng bùng
àûaâo möåt caái löî àïí chuöët súåi. Cö ngoan ngoaän vêng lúâi, ài àaâo möåt caái löî trong
àaám bùng. Cö àang maãi cuöëc thò coá möåt cöî xe àeåp löång lêîy chaåy àïën, trong coá
vua ngöìi. Xe ngûâng laåi, vua hoãi:
- Em úi, em laâ ai, laâm gò úã àêy?
- Têu bïå haå, em laâ möåt cö gaái ngheâo khöí àang chuöët súåi.
Nhaâ vua àöång loâng thûúng, thêëy cö àeåp quaá, liïìn baão:
- Em coá muöën lïn xe cuâng ài vúái ta khöng?
Cö àaáp laâ cö rêët vui loâng, vò cö mûâng laâ àûúåc ài raãnh mùæt meå gheã vaâ con
gaái muå.
Cö liïìn lïn xe ài vúái vua. Àïën cung àiïån, lïî cûúái àûúåc töí chûác linh àònh,
theo àuáng lúâi ban cuãa nhûäng ngûúâi luân.
Hún möåt nùm sau, baâ hoaâng hêåu treã tuöíi sinh ra àûúåc möåt àûáa con trai.
Meå gheã àûúåc tin êëy cuâng vúái con ài àïën cung àiïån, giaã vúâ thùm hoãi. Nhûng vua
vûâa ài khoãi, khöng coá ai úã àêëy, muå àaân baâ àöåc aác nùæm lêëy àêìu hoaâng hêåu, coân
con gaái hùæn nùæm lêëy chên baâ, chuáng vûát baâ qua cûãa söí xuöëng doâng nûúác chaãy
caånh àoá. Àûáa con gaái xêëu xñ cuãa muå nùçm vaâo chöî baâ hoaâng hêåu úã giûúâng, muå
giaâ truâm khùn kñn àêìu noá. Khi vua vïì àõnh noái vúái vúå thò muå kïu lïn:
- Bïå haå haäy gûúåm àaä, bêy giúâ chûa àûúåc àêu. Hoaâng hêåu àûúng ra möì
höi nhû tùæm, bïå haå haäy àïí cho hoaâng hêåu nghó yïn ngaây höm nay.
Vua khöng ngúâ coá chuyïån aác gò nïn maäi súám höm sau múái laåi àïën. Vua
àõnh noái chuyïån vúái vúå. Hoaâng hêåu giaã cûá vûâa traã lúâi thò cûá möîi möåt tiïëng laâ coá
möåt con coác chûá khöng phaãi möåt àöìng tiïìn vaâng úã trong miïång ra. Vua hoãi sao
vêåy thò muå giaâ baão àoá laâ taåi möì höi àöí ra nhiïìu quaá, nhûng röìi seä thöi.
Nhûng àïën àïm, gaä phuå bïëp thêëy möåt con võt búi qua àûúâng cöëng vaâo
noái:
- Nhaâ vua laâm gò thïë?
Khöng ai traã lúâi, võt laåi noái:

- Khaách khûáa cuãa ta laâm gò thïë?
Gaä phuå bïëp lïn tiïëng àûaáp:

- Hoå nguã say caã.
Võt laåi hoãi:

- Con nhoã ta laâm gò?
Gaä àaáp:
- Àang nguã say trong nöi.
Võt liïìn hiïån nguyïn hònh thaânh baâ hoaâng hêåu cho con buá, ruä chiïëc
giûúâng nhoã cuãa noá, àùæp chùn cho noá, röìi laåi biïën thaânh võt búi qua cöëng maâ ài.
Baâ àïën ba àïm nûäa. Àïm thûá ba, baâ baão gaä phuå bïëp:
Ngûúi ài têu vua mang gûúm àïën vung ba lêìn trïn àêìu ta úã ngûúäng cûãa.
Gaä phuå bïëp chaåy ài baão vua. Vua mang gûúm laåi vung trïn àêìu boáng ma
hoaâng hêåu ba lêìn. Àïën lêìn thûá ba, vúå vua hiïån ra trûúác mùåt, vui tûúi, khoãe maånh
hún luác naâo hïët.
Vua mûâng lùæm, nhûng giêëu hoaâng hêåu trong möåt phoâng, maäi àïën höm
chuã nhêåt, àûáa beá laâm pheáp rûãa töåi. Lïî rûãa töåi xong, vua baão:
- Möåt keã khiïng ngûúâi khaác ra khoãi giûúâng, neám xuöëng nûúác thò àaáng töåi
gò?
Muå giaâ àaáp:

- Töët nhêët laâ boã tïn cön àöì êëy vaâo möåt caái thuâng cho lùn tûâ trïn nuái
xuöëng.
Vua phaán:
- Ngûúi àaä tûå kïët aán àoá.

Vua sai ài lêëy möåt chiïëc thuâng, boã meå con muå vaâo àoáng laåi, thaã tûâ trïn
nuái cho lùn xuöëng söng.
Caác em àaä bao giúâ nhòn thêëy con coác chûa? Nïëu möîi lúâi noái coá möåt con
coác nhaãy ra tûâ miïång nhû con baâ gò gheã trong truyïån thò thêåt laâ àaáng ghï súå,
àuáng khöng naâo? Keã àöåc aác phaãi traã giaá nhû vêåy àoá. Vêåy caác em haäy luön
ngoan ngoaän àïí khöng bao giúâ phaãi bõ trûâng phaåt nhû vêåy nheá!
BA SÚÅ I TOC
Á VAN
Â G CUÃA QUYÃ
Ngaây xûa, úã möåt laâng kia, coá möåt ngûúâi àaân baâ ngheâo sinh àûúåc möåt àûáa
con trai. Khi noá ra àúâi, ngûúâi ta tiïn tri laâ nùm mûúâi böën tuöíi, noá seä lêëy àûúåc
cöng chuáa. Vaâo luác àoá, nhaâ vua vi haânh qua laâng, khöng möåt ai biïët. Vua hoãi
trong laâng coá sûå gò laå khöng, thò dên laâng têu:
- Gêìn àêy coá möåt àûáa treã maâ ngûúâi ta tiïn tri laâ nùm mûúâi böën tuöíi, noá seä
lêëy àûúåc cöng chuáa.
Nhaâ vua vöën àöåc aác nghe noái nhû vêåy tûác lùæm, liïìn àïën ngay nhaâ böë meå
àûáa treã, giaã vúâ thên mêåt baão:
- Caác baác ngheâo khoá, haäy giao con cho töi àïí töi chùm soác noá cho.
Hai vúå chöìng nhaâ kia trûúác con tûâ chöëi, sau thêëy ngûúâi laå mùåt àûa cho
nhiïìu vaâng, nghô buång: "Con mònh laâ àûáa töët söë. Nhû thïë laåi hay cho noá", nïn
cuöëi cuâng bùçng loâng trao con.
Vua àùåt àûáa treã vaâo möåt caái hoâm, cûúäi ngûåa túái möåt chöî nûúác sêu, neám
hoâm xuöëng, nghô thêìm: "Thïë laâ con gaái ta thoaát khoãi tay anh chaâng rïí bêët àùæc dô
naây".
Nhûng caái hoâm khöng chòm, cûá nöíi nhû möåt chiïëc taâu nhoã, nûúác khöng
thêëm vaâo möåt gioåt. Hoâm tröi lïình bïình caách kinh kyâ hai dùm, àïën cûãa cöíng möåt
cöëi xay thò bõ mùæc laåi. May luác àoá coá thùçng beá xay böåt tröng thêëy, lêëy moác keáo
vaâo. Noá tûúãng trong coá cuãa, nhûng khi múã ra thò thêëy möåt àûáa beá khoãe maånh,
khöi ngö. Noá mang àûáa treã vïì cho chuã. Hai vúå chöìng naây khöng coá con, nïn
mûâng lùæm.
Hoå hïët sûác chùm soác, àûáa beá hay ùn choáng lúán.
Möåt höm, tònh cúâ vua vaâo nhaâ xay àïí traánh mûa. Vua hoãi vúå chöìng ngûúâi
xay böåt coá phaãi gaä thanh niïn cao lúán laâ con trai hoå khöng.
Hoå àaáp:
- Têu bïå haå khöng phaãi, àoá laâ àûáa treã nhùåt àûúåc caách àêy mûúâi böën nùm.
Noá nùçm trong möåt caái hoâm tröi daåt túái cûãa cöíng, thùçng beá xay böåt nhaâ chuáng töi
àûaä vúát noá lïn.
Vua nghô thêìm chùæc laâ àûáa beá töët söë maâ mònh àaä vûát xuöëng nûúác trûúác
kia, beân noái:
- Naây ta muöën nhúâ gaä naây mang möåt laá thû àïën cho hoaâng hêåu, coá àûúåc
khöng? Ta seä thûúãng cho hai àöìng vaâng.
Böë meå nuöi vêng lïånh baão gaä chuêín bõ ài.
Vua viïët thû cho hoaâng hêåu noái: "Khi gaä thanh niïn mang thû naây àïën,
thò giïët noá ngay vaâ chön noá ài. Phaãi thi haânh mïånh lïånh naây trûúác khi ta vïì".
Chaâng thanh niïn cêìm thû lïn àûúâng, nhûng ài laåc àïën möåt khu rûâng to.
Trong àïm töëi, chaâng thêëy möåt aánh àeân, laåi gêìn thò laâ möåt caái nhaâ nhoã.
Chaâng vaâo nhaâ thêëy möåt baâ laäo ngöìi möåt mònh bïn bïëp lûãa. Baâ laäo thêëy
chaâng, hoaãng súå hoãi:
- Con úã àêu àïën? Con ài àêu?

- Con úã nhaâ xay àïën. Con phaãi mang thû àïën cho hoaâng hêåu, nhûng bõ laåc
trong rûâng. Con muöën xin nguã laåi àïm nay úã àêy.
- Töåi nghiïåp! Con laåc vaâo nhaâ keã cûúáp röìi. Chuáng vïì thò chuáng seä giïët
con.
- Thöi, muöën ra sao thò ra. Chaáu chùèng súå. Vaã laåi chaáu mïåt quaá, khöng ài
àûúåc nûäa àêu.
Chaâng nùçm lïn ghïë daâi nguã.
Laát sau boån cúáp vïì, tûác giêån hoãi gaä thanh niïn naâo nguã àoá.
Baâ laäo noái:
- Trúâi úi! Thùçng beá coá töåi tònh gò àêu! Noá laåc vaâo rûâng, töi thûúng tònh
cho noá vaâo àêy. Noá phaãi mang th cho hoaâng hêåu àêëy.
Boån cûúáp boác dêëu niïm phong thû thêëy noái laâ phaãi giïët ngay ngûúâi mang
thû naây. Boån cûúáp tuy nhêîn têm maâ cuäng àöång loâng, tïn tû úáng cûúáp xeá tan laá
thû àoá, viïët laá thû khaác àaåi yá noái phaãi gaã cöng chuáa ngay cho chaâng thanh niïn
mang thû naây àïën. Hoå àïí cho chaâng nguã yïn àïën saáng. Saáng höm sau, hoå giao
thû cho chaâng vaâ chó àûúâng cho ài.
Hoaâng hêåu nhêån àûúåc thû, theo lïånh töí chûác àaám cûúái linh àònh, gaã cöng
chuáa cho chaâng töët söë.
Chuá rïí àeåp trai vaâ töët nïët, cöng chuáa söëng vúái chöìng haånh phuác lùæm.
Sau àoá ñt lêu, vua vïì, thêëy lúâi tiïn tri àaä thaânh sûå thêåt, àûáa beá töët söë àaä lêëy
con mònh, beân noái:
- Chùèng hiïíu sao laåi thïë, trong thû ta ra lïånh khaác cú maâ.
Hoaâng hêåu lêëy thû àûa vua xem. Vua thêëy thû àaä bõ àaánh traáo, beân hoãi
con rïí thû cuä àêu, sao laåi àaánh traáo thû khaác.
Chaâng àaáp:
- Têu bïå haå, con khöng biïët. Chùæc ban àïm con nguã trong rûâng, thû àaä bõ
àaánh traáo.
Vua tûác giêån noái:

- Nhû thïë khöng öín. Muöën lêëy con ta thò phaãi xuöëng êm phuã nhöí ba súåi
toác vaâng cuãa con quó àem vïì nöåp ta. Nïëu ngûúâi laâm nöíi thò vêîn àûúåc pheáp laâm
chöìng con ta.
Vua àõnh laâm nhû thïë àïí töëng khûá chaâng thanh niïn ài.
Nhng chaâng àaáp:
- Con khöng súå quó, con seä lêëy àûúåc toác vaâng vïì.
Chaâng beân caáo tûâ vua ra ài.

Khi chaâng àïën möåt thaânh phöë lúán, lñnh canh hoãi chaâng laâm nghïì gò vaâ
biïët nhûäng gò.
Chaâng àaáp:
- Gò cuäng biïët.
Lñnh canh noái:
- Thïë anh baão giuâm chuáng töi taåi sao giïëng úã chúå chuáng töi trûúác kia luön
chaãy ra rûúåu vang, maâ nay laåi caån hùèn ài, àïën möåt gioåt nûúác cuäng khöng coân.
Chaâng noái:
- Chúâ khi töi vïì, töi seä baão cho biïët.
Chaâng laåi ài, àïën möåt thaânh phöë khaác. Lñnh canh cuäng hoãi chaâng laâm
nghïì gò vaâ biïët nhûäng gò.
Chaâng laåi àaáp:

Lñnh canh noái:

- Thïë anh baão giuám chuáng töi biïët taåi sao trong thaânh chuáng töi coá cêy
taáo trûúác kia ra quaã vaâng maâ nay àïën möåt chiïëc laá cuäng khöng coân?
- Chúâ töi vïì, töi seä cho biïët.

Chaâng laåi ài, àïën möåt con söng lúán.
Ngûúâi laái àoâ hoãi chaâng laâm nghïì gò vaâ biïët nhûäng gò.
Chaâng àaáp:
Ngûúâi laái àoâ noái:
- Thïë anh baão giuâm töi biïët taåi sao töi cûá phaãi chúã àoâ qua laåi trïn khuác
söng naây khöng coá ai thay.
Chaâng àaáp:
- Àïí khi trúã vïì töi seä baão cho biïët.
Qua söng àïën bïën, chaâng thêëy cûãa êm phuã töëi om, aám khoái. Con quó ài
vùæng. úã nhaâ chó coá möåt baâ giaâ ngöìi trong möåt chiïëc ghïë baânh röång. Baâ khöng coá
veã aác. Baâ hoãi:
- Maây muöën gò?
-Chaáu muöën lêëy ba súåi toác cuãa con quó, nïëu khöng thò mêët vúå.
Kïí thò quaá àêëy. Nïëu con quó vïì maâ thêëy maây úã àêy thò chùæc chùæn laâ maây
mêët àêìu. Nhng thöi, tao thûúng haåi maây, àïí xem coá caách naâo giuáp maây khöng.
Baâ laâm pheáp cho chaâng biïën ra kiïën vaâ baão:
- Maây haäy boâ vaâo trong aáo ta thò múái toaân tñnh mïånh àûúåc.
- Vêng, quñ hoaá quaá, nhng con coân muöën biïët ba àiïìu:
"Möåt laâ taåi sao giïëng nûúác trûúác kia chaãy ra rûúåu vang, nay böîng caån
hùèn, khöng coân möåt gioåt nûúác?
Hai laâ taåi sao cêy taáo kia trûúác coá quaã taáo vaâng maâ giúâ khöng coá àïën möåt
caái laá?
Ba laâ taåi sao baác laái àoâ kia cûá phaãi chúã àoâ maäi, khöng coá ai thay".
Baâ giaâ noái:

- Ba cêu hoãi naây khoá thêåt, nhng maây cûá yïn têm, lùæng tai nghe con quó
noái khi ta nhöí ba súåi toác vaâng cuãa noá nheá.
Àïën töëi con quó vïì nhaâ. Vûâa vaâo cûãa, noá àaä ngúâ ngúå thêëy muâi gò laå. Noá
noái:
- Quaái, ta ngûãi nhû coá muâi thõt ngûúâi úã àêy, coá phaãi khöng?
Baâ laäo chïë noá:
- Töi vûâa queát doån ngùn nùæp, bêy giúâ anh laåi luåc tung caã ra. Luác naâo muäi
anh cuäng chó ngûãi thêëy muâi thõt ngûúâi. Thöi ngöìi xuöëng ùn ài.
Ùn uöëng xong, con quó thêëy mïìn mïåt, tûåa àêìu vaâo göëi baâ giaâ vaâ baão baâ
bùæt chêëy cho. Àûúåc möåt laát, noá thiu thiu nguã röìi ngaáy khoâ khoâ. Baâ giaâ nhöí möåt
súåi toác vaâng cuãa noá, àïí bïn mònh.
Con quó hoãi:
- aái chaâ, baâ laâm gò thïë?

Baâ laäo noái:
- Töi möång thêëy sûå khöng laânh, nïn töi àaä nùæm toác anh àêëy.
Con quó hoãi:

- Baâ möång thêëy gò?
- Töi nùçm möång thêëy giïëng úã chúå trûúác kia thûúâng chaãy ra rûúåu vang,
nay caån hùèn, àïën möåt gioåt nûúác cuäng khöng coân? Taåi sao thïë?
Con quó àaáp:

- Chaâ! Nïëu biïët thò àaä chùèng nïn chuyïån. Dûúái taãng àûaá úã àaáy giïëng coá
möåt con coác. Àem giïët noá ài thò rûúåu vang laåi chaãy ra.
Baâ laäo laåi bùæt chêëy cho con quó. Quó laåi nguã, Ngaáy rung caã cûãa kñnh. Baâ
giaâ laåi nhöí möåt súåi toác nûäa.
Quó caáu, noái:
- Ö hay, laâm gò thïë?

Baâ laäo àaáp:
- Anh àûâng giêån nheá, töi laåi möång àêëy maâ.

- Laåi möång gò nûäa thïë?
- Töi thêëy úã möåt nûúác noå coá möåt cêy taáo trûúác kia thûúâng vêîn ra quaã
vaâng maâ nay àïën möåt caái laâ cuäng chùèng coân. Taåi sao thïë?
- Chaâ! Nïëu biïët thò àûaä chùèng nïn chuyïån. Coá möåt con chuöåt nhùæt gùåm rïî
cêy. Giïët noá ài thò cêy laåi ra quaã vaâng. Nïëu àïí chuöåt gùåm maäi thò cêy àïën chïët
mêët. Nhûng thöi, àûâng coá mú möång gò nûäa nheá, àïí cho töi nguã yïn, nïëu coân laâm
töi thûác giêëc, töi seä taát cho àêëy.
Baâ laäo döî daânh con quó, röìi laåi bùæt chêëy cho noá. Noá laåi nguã vaâ ngaáy. Baâ
nhöí súåi toác vaâng thûá ba cuãa noá.
Con quó chöìm dêåy, kïu lïn vaâ toan àaánh baâ, nhûng baâ laåi noái ngoåt rùçng:
- Khöën nöîi cûá möång maäi thò biïët laâm thïë naâo?
Con quó toâ moâ hoãi:
- Baâ coân möång thêëy gò nûäa?

- Töi chiïm bao thêëy coá möåt ngûúâi laái àoâ than phiïìn laâ cûá phaãi chúã àoâ
qua laåi maäi maâ khöng coá ngûúâi thay. Taåi sao thïë?
Quó àaáp:
- Ngöëc quaá. Nïëu coá ai muöën qua söng, thò hùæn chó viïåc trao maái cheâo cho
ngûúâi êëy laâ thoaát, vaâ ngûúâi kia seä chúã àoâ thay hùæn thöi.
Sau khi àaä nhöí ba súåi toác vaâng cuãa con quó vaâ àaä àûúåc nghe noá traã lúâi ba
lêìn, baâ giaâ àïí cho noá nguã àïën saáng.
Con quó bûúác chên ra khoãi cûãa, thò baâ liïìn bùæt con kiïën úã trong nïëp aáo ba
ra, hoaá pheáp biïën noá laåi thaânh ngûúâi.
Baâ laäo noái:

- Àêy ba súåi toác vaâng àêy, coân ba cêu traã lúâi cuãa con quó thò maây nghe
àûúåc roä röìi chûá?
Chaâng àaáp:
- Vêng, chau àaä nghe roä röìi, chaáu seä nhúá kyä.
Baâ laäo baão:
- Thöi thïë maây thoaát röìi nheá. Lïn àûúâng vïì àûúåc röìi àêëy.
Chaâng caãm ún baâ laäo àaä giuáp àúä mònh trong cún hoaån naån. Chaâng ài khoãi
êm phuã, Trong loâng phêën khúãi vò moåi viïåc àïìu àûúåc nhû yá.
Khi chaâng gùåp baác laái àoâ, baác xin chaâng giaãi àaáp cho nhû chaâng àaä hûáa.
Chaâng töët söë noái:

- Baác haäy chúã töi sang búâ bïn kia, töi seä baão baác caách giaãi thoaát.
Túái búâ, chaâng cho baác biïët cêu traã lúâi cuãa con quó:
- Nïëu coá ngûúâi muöën qua söng thò baác chó viïåc àùåt maái cheâo vaâo tay
ngûúâi êëy röìi ài.
Chaâng laåi lïn àûúâng, àïën thaânh phöë coá cêy truåi quaã. Lñnh canh cuäng àang
chúâ chaâng giaãi àûaáp. Chaâng nhùæc laåi lúâi cuãa con quó:
- Giïët con chuöåt nhùæt gùåm rïî cêy ài, thò cêy laåi ra quaã taáo vaâng.
Hoå caám ún chaâng vaâ biïëu chaâng hai con lûâa taãi nùång vaâng.
Sau cuâng, chaâng àïën thaânh phöë coá giïëng caån. Chaâng cuäng nhùæc laåi lúâi
con quó:
- Coá möåt con coác ngöìi dûúái hoân àaá úã àaáy giïëng, phaãi tòm noá giïët ài, thò
rûúåu vang laåi chaãy ra nhiïìu.
Lñnh canh caãm ún chaâng vaâ cuäng tùång chaâng hai con la trúã nùång vaâng.
Chaâng vïì túái nhaâ; vúå chaâng vui mûâng khön xiïët, vò laåi tröng thêëy mùåt
chöìng vaâ thêëy chöìng ài gùåp àûúåc moåi viïåc àïìu nhû yá.
Chaâng dêng vua ba súåi toác vaâng cuãa con quó. Vua thêëy böën con la taãi
nùång vaâng, mûâng lùæm, noái:
- Nay con àaä laâm xong moåi viïåc ta giao cho, thò con vêîn àûúåc lêëy con gaái
ta. Naây con, con lêëy àêu ra nhiïìu vaâng thïë? Thêåt laâ möåt kho taâng vö giaá!
- Con lêëy úã bïn kia söng, àoá laâ caát trïn búâ.
Vua höët cuãa, hoãi:

Ta coá lêëy àûúåc khöng?
Chaâng rïí àaáp:
- Bêím muöën lêëy bao nhiïu cuäng àûúåc aå. Bïå haå baão ngûúâi chúã àoâ àûa
sang búâ bïn kia thò tha höì lêëy.
Öng vua tham lam kia vöåi lïn àûúâng ngay. Àïën búâ söng, vua ra hiïåu cho
baác chúã àoâ àûa qua söng.
Ngûúâi laái àoâ mûúâi vua xuöëng thuyïìn. Khi sang àïën búâ bïn kia, baác àùåt
maái cheâo vaâo tay vua röìi nhaãy lïn búâ. Thïë laâ öng vua, vò tham cuãa maâ chõu töåi
thaânh anh laái àoâ.
- Thïë vua coân treâo àoâ nûäa khöng?
- Sao! Thò àaä coá ai cêìm maái cheâo cho nhaâ vua àêu!
Caác em vûâa àûúåc àoåc möåt cêu truyïån thêåt laâ hêëp dêîn. Chaâng trai trong
truyïån coá xûáng àaáng laâm Vua cuãa möåt nûúác sau khi öng Vua tham lam vaâ àöåc
aác trúã thaânh ngûúâi laái àoâ khöng? Chaâng laâ möåt con ngûúâi duäng caãm, nhên hêåu
vaâ coá traái tim traân ngêåp tònh yïu nïn chaâng xûáng àaáng àûúåc hûúãng haånh phuác,
àuáng khöng naâo?
BAÁC NÖN G DÊN VAÂ CON QUYÃ
Xûa coá möåt baác nöng dên khön ngoan ranh maänh, meåo vùåt cuãa baác thò
khöng sao kïí hïët àûúåc. Lyá thuá nhêët laâ chuyïån baác coá lêìn lûâa àûúåc caã quyã.
Möåt höm, trúâi xêím töëi, baác caây ruöång xong, sûãa soaån vïì nhaâ thò thêëy úã
trïn maãnh ruöång cuãa mònh möåt àöëng than höìng. Baác lêëy laâm laå àïën gêìn thò thêëy
möåt con quó nhoã àen xò ngöìi trïn lûãa.
Baác baão:
- Maây ngöìi trïn àöëng cuãa àêëy aâ?
Quyã àaáp:
- Àuáng röìi, ngöìi trïn àöëng cuãa, chuá maây suöët àúâi chûa thêëy nhiïìu vaâng
baåc àïën thïë àêu!
Baác nöng dên noái:
- Cuãa caãi trïn àêët cuãa ta laâ thuöåc vïì ta.

Quyã àaáp:
- ûâ, noá thuöåc vïì chuá maây, nïëu chuá maây laâm ruöång hai vuå, hoa lúåi àûúåc
bao nhiïu chuá maây chõu chia cho ta möåt nûãa. Tiïìn thò ta coá khöëi, ta chó theâm coá
ñt hoa lúåi thöi.
Baác nöng dên nhêån lúâi, baão:
- Àïí sau naây chia nhau khoãi löi thöi, maây seä lêëy caái gò moåc úã trïn mùåt
àêët, tao seä lêëy caái gò moåc úã dûúái.
Quyã àöìng yá. Baác nöng dên àûa mûu tröìng cuã caãi. Àïën muâa búái cuã caãi,
quyã hiïån lïn àïí lêëy phêìn hoa lúåi cuãa mònh thò chó thêëy rùåt coá laá uáa vaâng, coân baác
nöng dên thò àûúåc búái cuã, thñch chñ lùæm.
Quyã baão:
- Thöi àûúåc, chuá maây àaä lûâa àûúåc ta möåt chuyïën, chuyïën sau thò àûâng coá
hoâng. Caái gò moåc trïn mùåt àêët thò chuá maây lêëy, coân ta seä lêëy caái gò moåc úã dûúái.
Baác nöng dên àaáp:

- Thïë cuäng àûúåc.
Àïën muâa, baác khöng tröìng cuã caãi nûäa maâ gieo luáa. Luáa chñn, baác ra àöìng
cùæt luáa gêìn saát àêët. Quyã àïën thêëy chó coá göëc raå tûác quaá chui xuöëng vûåc.
Baác nöng dên noái:

- êëy àöëi vúái caáo giaâ thò phaãi cho möåt vöë nhû thïë.
Röìi baác ài lêëy cuãa.
Bùçng hònh aãnh cuãa möåt baác nöng dên thöng minh, lanh lúåi, cêu chuyïån àaä
ca ngúåi trñ thöng minh cuãa con ngûúâi. Trong moåi hoaân caãnh khoá khùn, con
ngûúâi luön vûún lïn àïí chiïën thùæng caác thïë lûåc àen töëi, aác àöåc. Qua àoá ta thêëy
àûúåc sûå mong muöën vûún lïn àïí khaám phaá, caãi taåo thiïn nhiïn cuãa con ngûúâi.
TUYÏÍN TÊÅP TRUYÏÅN CÖÍ TÑCH HAY NHAÁT THÏË GIÚÁI 1
MUÅC LUÅC
Baåch Tuyïët vaâ Höìng Hoa......................................................................... 2

Baãy con quaå ............................................................................................... 9
Cêy cuã caãi................................................................................................. 12
Chaâng khöíng löì treã tuöíi ......................................................................... 14
Chim sún ca ............................................................................................. 22
Chim ûng thêìn ........................................................................................ 29
Choån vúå .................................................................................................... 37
Chuá beá ngheâo dûúái nêëm möì ................................................................... 38
Chuá beá tñ hon........................................................................................... 41
BAÅCH TU YÏËT VAÂ H ÖÌNG HO A
Ngaây xûa coá möåt ngûúâi àaân baâ goáa söëng cö quaånh trong möåt tuáp lïìu
gianh. Trûúác cûãa laâ möåt caái vûúân coá hai cêy hoa höìng, möåt cêy ra hoa àoã, möåt
cêy ra hoa trùæng. Baâ coá hai cö con gaái, tröng àeåp nhû hai cêy höìng. Vò vêåy baâ
àùåt tïn hai con laâ Baåch Tuyïët vaâ Höìng Hoa.
Hai cö beá rêët ngoan ngoaän, hay laâm, trêìn gian thûåc hiïëm coá. Baåch Tuyïët
dõu daâng, thuây mõ hún Höìng Hoa. Höìng Hoa hay chaåy nhaãy ngoaâi àöìng, haái
hoa, bùæt búám. Coân Baåch Tuyïët thò luön úã nhaâ vúái meå, hoùåc giuáp viïåc nöåi trúå,
hoùåc àoåc saách cho meå nghe. Hai chõ em yïu nhau lùæm, ài àêu cuäng dùæt tay nhau.
Khi Baåch Tuyïët noái:
Chõ em chuáng ta khöng rúâi nhau...

Thò Höìng Hoa noái tiïëp:
...suöët àúâi.
Baâ meå laåi noái thïm:
Hai chõ em coá gò cuäng phaãi chia nhau nheá.

Hai chõ em thûúâng vaâo rûâng haái quaã daåi. Thuá rûâng thên mêåt àïën hai chõ
em, khöng àuång chaåm àïën hai em. Thoã ùn laá trong loâng baân tay hai em. Hoùéng
gùåm coã bïn caånh hai em. Húu nhaãy nhoát gêìn hai em. Chim trïn caânh hoát vui tai
hai em. Hai em khöng bao giúâ bõ naån. Khi naâo nhúä muöån khöng vïì àûúåc, thò hai
em nùçm saát nhau trïn thaãm rïu, nguã laåi trong rûâng àïën saáng, meå biïët vêåy nïn
cuäng chùèng lo ngaåi gò.
Baåch Tuyïët vaâ Höìng Hoa queát tûúác nhaâ cûãa saåch seä lùæm, nhòn vaâo thêåt
thñch mùæt. Muâa heâ thò Höìng Hoa laâm cöng viïåc nöåi trúå, saáng naâo cuäng àùåt trûúác
giûúâng meå möåt boá hoa trong àoá coá möåt böng hoa höìng trùæng vaâ möåt böng hoa
höìng àoã haái úã hai cêy höìng cuãa nhaâ. Muâa àöng thò Baåch Tuyïët àöët lûãa vaâ moác
nöìi lïn bïëp lûãa. Nöìi bùçng àöìng àaánh saáng nhoaáng nhû vaâng. Töëi àïën, khi tuyïët
xuöëng, thò meå laåi baão:
Baåch Tuyïët úi, con ra caâi then cûãa laåi.
Röìi ba meå con ngöìi bïn lûãa. Meå àeo kñnh, lêëy quyïín saách to ra àoåc. Hai
con vûâa xe chó vûâa nghe. Möåt chuá cûâu con nùçm bïn; àùçng sau coá möåt con chim
gaáy àêåu, àêìu ruác vaâo caánh.
Möåt buöíi töëi, meå con àang quêy quêìn ïm aái nhû thïë, thò coá tiïëng goä cûãa.
Meå baão:
Höìng Hoa, con chaåy mau ra múã cûãa, chùæc coá khaách böå haânh tòm chöî truá
àïm àêëy.
Höìng Hoa ra múã cûãa, tûúãng laâ thêëy möåt ngûúâi ngheâo khöí. Nhûng khöng,
möåt con gêëu thoâ àêìu to kïåch vaâ àen xò vaâo. Em heát lïn möåt tiïëng, luâi laåi. Àöìng
thúâi cûâu con kïu be be, chim gaáy vöî caánh vaâ Baåch Tuyïët tröën vaâo sau giûúâng
meå.
Gêëu noái:
Àûâng súå, töi khöng laâm gò àêu, töi reát coáng, chó muöën sûúãi nhúâ möåt tñ
thöi.
Baâ meå baão gêëu:
Töåi nghiïåp, laåi gêìn lûãa maâ sûúãi, cêín thêån keáo chaáy löng nheá.
Röìi baâ goåi con:
Baåch Tuyïët, Höìng Hoa laåi àêy, gêëu khöng laâm gò caác con àêu, noá khöng
coá yá xêëu àêu.
Hai em chaåy laåi, röìi dêìn dêìn cûâu con vaâ chim gaáy hïët súå cuäng àïën.
Gêëu noái:
Caác em ruä tuyïët úã lûng xuöëng höå töi.
Hai em ài lêëy chöíi queát löng cho gêëu. Gêëu nùçm gêìn lûãa, kïu gûâ gûâ ra veã
khoaái lùæm. Chùèng mêëy chöëc hai em hïët súå, bùæt àêìu àuâa nghõch vúái ngûúâi khaách
ngúâ nghïåch.
Hai em giêåt giêåt löng gêëu, àïí chên lïn lûng gêëu, lùn gêëu xuöëng àêët, hoùåc
lêëy caânh cêy quêåt gêëu; hïî gêëu gûâ gûâ, hai em laåi cûúâi khanh khaách.
Gêëu cûá àïí hai em nghõch, nhûng khi hai em nghõch quaá thò gêëu baão:
Baåch Tuyïët, Höìng Hoa àïí cho anh söëng vúái. Hai em àûâng àaánh chïët
ngûúâi yïu cuãa hai em nheá.
Khi caã nhaâ ài nguã, baâ meå baão gêëu:
Gêëu cûá nùçm bïn lûãa maâ sûúãi cho êëm keão úã ngoaâi laånh giaá.
Trúâi vûâa taãng saáng thò hai em múã cûãa cho gêëu ra, gêëu àaåp tuyïët vaâo rûâng.
Tûâ àoá, töëi naâo àuáng giúâ êëy gêëu cuäng àïën nhaâ nùçm bïn bïëp lûãa vaâ àïí cho
treã tha höì trïu mònh. Caã nhaâ thên vúái gêëu, chúâ cho con vêåt löng àen àïën röìi múái
caâi then cûãa.
Muâa xuên trúã laåi, cêy coã xûanh tûúi. Möåt höm gêëu baão Baåch Tuyïët:
Bêy giúâ anh phaãi ài. Muâa heâ naây anh khöng thïí àïën àêy àûúåc, em aå.
Baåch Tuyïët hoãi:

Anh ài àêu, anh gêëu thên yïu?
Anh phaãi vaâo rûâng giûä cuãa keão nhûäng thùçng luân tai aác ùn tröåm mêët. Muâa
àöng, khi àêët coá bùng phuã, thò boån luân phaãi chõu úã dûúái àêët, khöng nhoi lïn
àûúåc; nhûng nay mùåt trúâi sûúãi mïìm àêët, thò chuáng laåi nhoi lïn tòm caách ùn tröåm
cuãa anh; caái gò àaä vaâo tay chuáng laåi nhoi lïn tòm caách ùn tröåm cuãa anh; caái gò àaä
vaâo tay chuáng, chuáng cêët vaâo saâo huyïåt cuãa chuáng thò khoá loâng maâ lêëy laåi àûúåc.
Baåch Tuyïët buöìn rêìu vò phaãi tûâ giaä gêëu. Luác em múã then cûãa cho gêëu ra,
gêëu vûúáng phaãi moác cûãa, húi trêìy da. Em nhòn thêëy hònh nhû coá vaâng saáng
nhoaáng dûúái da gêëu nhûng em khöng chùæc lùæm. Gêëu raão bûúác röìi khuêët boáng
sau rûâng.
Caách àêëy ñt lêu, meå sai hai con gaái vaâo rûâng kiïëm cuãi. Hai em tröng thêëy
möåt caái cêy to ai àaä haå xuöëng vaâ coá vêåt gò nhaãy nhoát hïët chöî kia trong àaám coã
gêìn göëc cêy. Hai em laåi gêìn, nhêån ra möåt thùçng luân, mùåt giaâ khoåm, böå rêu baåc
daâi vûúáng vaâo keä cêy, nhaãy nhoát nhû möåt choá con bõ xñch, khöng sao thoaát
àûúåc. Noá quùæc àöi mùæt àoã ngêìu nhòn hai em, theát rùçng:
Sao chuáng bay cûá àûáng àûåc àêëy ra maâ nhòn, khöng àïën cûáu tao?
Höìng Hoa hoãi:
Baác àaä laâm gò àïën nöîi thïë?

Thùçng luân àaáp:
Àöì ngu, maâ laåi coân thoác maách, tao muöën böí cêy naây lêëy cuãi nhoã àun bïëp.
Tao khöng duâng cuãi to, cuãi to laâm chaáy mêët moán ùn. Chuáng tao ùn nhoã nheã chûá
àêu coá ngöën nhû àöì tham ùn tuåc uöëng chuáng maây. Tao àaä chïm nïm àûúåc röìi,
nhûng khöng ngúâ nïm trún quaá, thònh lònh tuöåt ra mêët. Göî êåp laåi nhanh nw
chúáp, tao khöng kõp ruát choâm rêu baåc àeåp àeä ra, nïn tao bõ giam úã àêy. Thïë maâ
chuáng bay coân cûúâi, àöì nhaäi coân húi sûäa, àöì ngu ngöëc khöng biïët xêëu mùåt.
Hai em cöë hïët sûác giuáp thùçng luân nhûng khöng thïí gúä rêu noá ra àûúåc.
Höìng Hoa noái:

Àïí töi ài goåi ngûúâi àïën.
Thùçng luân höåc lïn:
Àöì àiïn! Ai cêìu? Coá hai chuáng maây àaä laâ quaá lùæm röìi. Chuáng bay khöng
nghô ra caách gò khaác nûäa aâ?
Baåch Tuyïët noái:

Baác àûâng söët ruöåt, töi seä coá caách cûáu baác.
Röìi em lêëy keáo nhoã úã tuái ra, cùæt ngoån rêu thùçng luân.
Àûúåc thoaát naån, noá ài lêëy möåt caái bõ àêìy vaâng úã àaám rïî cêy vaâ caâu nhaâu:
Àöì mêët daåy! Chuáng bay cùæt mêët möåt mêíu rêu àeåp cuãa öng. Quó sûá seä laâm
töåi chuáng maây.
Röìi noá àeo bõ vaâng lïn vai, ài thùèng, khöng theâm nhòn hai em.
Sau àoá ñt lêu, Baåch Tuyïët vaâ Höìng Hoa ài cêu caá ùn. Khi àïën gêìn búâ
suöëi, hai em tröng thêëy caái gò nhû möåt con chêu chêëu to àang muöën nhaãy nhoát
nhû muöën àêm xuöëng nûúác. Hai em chaåy laåi thò nhêån ra thùçng luân trûúác.
Höìng Hoa hoãi:
Baác laâm sao àêy? Baác muöën nhaãy xuöëng suöëi aâ?
Thùçng luân gaâo lïn:
Tao àêu coá ngu thïë. Maây múã mùæt ra maâ tröng, con caá khöën naån naây noá
muöën löi tao xuöëng söng àêëy.
Nguyïn thùçng luân àang ngöìi cêu caá, böîng khöng may bõ gioá cuöën rêu
mùæc vaâo dêy cêu. Möåt con caá to cùæn cêu, thùçng luân yïëu sûác khöng löi nöíi con caá
lïn, con caá khoãe hún keáo thùçng luân xuöëng. Noá baám lêëy coã lêëy sêåy, nhûng khöng
ùn thua. Luác noá sùæp bõ caá löi xuöëng thò hai em àïën kõp, giûä àûúåc noá laåi. Hai em
gúä cho rêu noá, nhûng khöng ùn thua, vò rêu cuöën chùåt vaâo dêy cêu. Chó coân
caách laâ lêëy keáo cùæt möåt àoaån rêu nûäa. Thùçng luân thêëy thïë kïu om lïn:
Àöì ranh con! Chuáng bay laâm nhúá nhuöëc mùåt ngûúâi ta thïë aâ! úã àùçng kia,
chuáng bay àaä cùæt rêu tao, bêy giúâ chuáng bay laåi cùæt àoaån rêu àeåp nhêët cuãa tao,
laâm tao khöng daám àïí anh em tröng thêëy mùåt nûäa. Tao cêìu cho chuáng bay phaãi
chaåy cho àïën moân goát giêìy.
Röìi noá ài lêëy tuái ngoåc trai àïí trong àaám sêåy vaâ khöng noái thïm nûãa lúâi,
lêín sau möåt hoân àaá.
Caách àoá ñt lêu, meå sai hai con gaái ra tónh mua kim chó vaâ bùng. Con
àûúâng qua möåt baäi hoang raãi raác coá nhûäng taãng àaá to. Hai cö beá thêëy möåt con
chim to liïång trïn àêìu mònh höìi lêu, röìi xûaâ xuöëng bïn möåt taãng àaá. Tûác thò coá
tiïëng kïu oe oáe thaãm thiïët. Hai cö chaåy àïën thò súå quaá vò thêëy con phúång hoaâng
àaä quùåp chùåt lêëy thùçng luân maâ hai cö àaä nhùén mùåt. Chim àõnh tha noá ài. Hai cö
beá nñu chùåt lêëy thùçng luân, co keáo maäi laâm cho con chim phaãi buöng möìi ra.
Nhûng khi hïët súå thò thùçng luân laåi nheâ möìm ra mùæng hai em:
Àöì chuáng bay vuång quaá, khöng biïët nheå tay hún möåt chuát. Keáo maånh quaá
laâm cho chiïëc aáo moãng cuãa ngûúâi ta raách tan taânh nh thïë naây aâ.
Röìi noá cùæp tuái ngoåc cuãa noá, len loãi qua àaá vaâo hang. Hai em àaä quen vúái
thoái baåc beäo cuãa noá röìi nïn khöng àïí yá, lïn àûúâng ra tónh mua baán.
Luác trúã vïì, hai em laåi qua baäi hoang, thò bùæt gùåp thùçng luân àang àöí nhûäng
viïn ngoåc ra möåt chöî àêët saåch, vò noá khöng ngúâ coá ngûúâi ài qua àoá muöån thïë.
Dûúái aánh nùæng chiïìu höm, ngoåc loáng laánh muön sùæc. Hai em àûáng laåi xem.
Thùçng luân mùæng:

Chuáng bay àûáng àûåc ra àêëy laâm gò?
Mùåt noá vöën bïình bïåch nay àoã lïn vò tûác giêån.
Noá toan chûãi ruãa nûäa thò böîng coá tiïëng gêìm gûâ kinh höìn, röìi möåt con gêëu
àen úã rûâng ài ra. Thùçng luân hoaãng höìn chöìm dêåy, àõnh tröën vïì hang, nhûng
khöng kõp vò gêëu àaä túái ngay bïn.
Noá súå quaá van laåy gêëu:
Laåy ngaâi, xin ngaâi tha cho con, con seä biïëu têët caã chêu baáu cuãa con laâ
nhûäng viïn ngoåc àeåp kia. Xin ngaâi àïí cho con söëng, ngaâi ùn thõt keã nhoã beá gêìy
goâ nhû con thêåt chùèng boä dñnh möìm. Ngaâi xúi thõt hai con ranh kia thò hún: thõt
chuáng mïìm nhû thõt cun cuát vêåy.
Nhûng gêëu khöng biïët nghe, taát cho thùçng quaái gian aác möåt caái chïët tûúi.
Hai cö beá chaåy tröën, nhûng gêëu baão:

Baåch Tuyïët, Höng Hoa úi, àûâng súå, chúâ anh ài cuâng vúái.
Hai em nhêån ra tiïëng gêëu beân àûáng laåi. Khi gêëu àïën gêìn hai em thò böå
löng gêëu böîng rúi xuöëng, gêëu biïën thaânh möåt chaâng thanh niïn àeåp trai mùåc aáo
toaân vaâng. Chaâng noái:
Anh laâ hoaâng tûã. Thùçng luân khöën naån kia àaä lêëy cuãa caãi cuãa anh, röìi phuâ
pheáp cho anh hoáa ra gêëu, phaãi lang thang trong rûâng cho àïën khi noá chïët múái
àûúåc giaãi thoaát. Thïë laâ aác giaã aác baáo.
Baåch Tuyïët lêëy Hoaâng tûã vaâ Höìng Hoa lêëy em hoaâng tûã. Röìi böën ngûúâi
chia nhau cuãa caãi thu thêåp àûúåc úã trong hang thùçng luân.
Baâ meå giaâ söëng lêu, yïn vui gêìn con caái. Baâ àem hai cêy höìng, tröìng
trûúác cûãa söí. Nùm naâo, hai cêy cuäng ra hoa trùæng, hoa àoã rêët àeåp.
Caác em àaä bao giúâ nhòn thêëy con Gêëu chûa? Qua cêu chuyïån caác em thêëy
Gêëu cuäng thöng minh vaâ àaáng yïu àêëy chûá! Baåch Tuyïët vaâ Höìng Hoa xinh àeåp
vaâ nïët na rêët xûáng àaáng àûúåc hûúãng haånh phuác.
BAÃY CON Q UAÅ
Ngaây xûa, coá möåt ngûúâi sinh àûúåc baãy con trai, nhûng khöng coá con gaái,
cêìu maäi cuäng chùèng àûúåc. Maäi vïì sau, vúå coá mang, baác ta chûáa chan hy voång;
quaã nhiïn àûáa con ra àúâi laâ con gaái. Hai vúå chöìng mûâng lùæm, nhûng àûáa con
gaái laåi beá quaá. Vò thêëy con yïëu úát, böë meå àõnh laâm pheáp rûãa töåi gêëp cho con.
Böë vöåi sai àûáa con trai chaåy ra suöëi lêëy nûúác. Saáu àûáa kia cuäng ài theo.
Baãy àûáa tranh nhau muác nûúác, caái bònh lùn xuöëng nûúác. Chuáng khöng biïët laâm
thïë naâo, khöng àûáa naâo daám vïì nhaâ. Thêëy con maäi khöng vïì, böë söåt ruöåt, noái:
- Mêëy thùçng ranh laåi maãi chúi quïn muác nûúác röìi.
Böë súå con gaái nhúä chïët khöng àûúåc chõu pheáp rûãa töåi, phaát caáu, ruãa con:
- Ûúác gò caã baãy thùçng hoáa ra quaå têët.
Vûâa noái buöng lúâi thò nghe thêëy tiïëng vöî caánh trïn àêìu vaâ baãy con quaå
àen nhû than bay liïång.
Böë àaä troát ruãa röìi, höëi laåi khöng kõp nûäa. Hai vúå chöìng buöìn vò mêët baãy
àûáa con trai, nhûng àûúåc an uãi vò thêëy àûáa con gaái quñ möîi ngaây möåt khoãe lïn
vaâ àeåp ra. Maäi sau cö nghe thêëy laáng giïìng xò xaâo rùçng cö àeåp thêåt, nhûng vò cö
maâ baãy anh cö phaãi khöí, thò cö múái biïët rùçng cö coá anh. Cö buöìn rêìu, hoãi böë meå
xem laâ mònh coá anh khöng vaâ caác anh nay ra sao. Böë meå khöng thïí giêëu con
àûúåc nûäa, noái traánh ra rùçng àoá laâ loâng trúâi, vaâ cö sinh ra chùèng coá töåi gò.
Nhûng cö em haâng ngaây vêîn bõ lûúng têm cùæn rûát vaâ quyïët têm giaãi thoaát
cho caác anh khoãi bõ phuâ pheáp. Cö bûát rûát lùæm, tröën nhaâ ra ài khùæp núi mong tòm
ra tung tñch caác anh àïí giaãi thoaát caác anh bùçng moåi caách. Cö chó mang theo möåt
chiïëc nhêîn nhoã laâ vêåt kyã niïåm cuãa böë meå, möåt caái baánh mò àïí ùn, möåt bònh nûúác
nhoã àïí uöëng vaâ möåt chiïëc ghïë con àïí ngöìi cho àúä moãi.
Cö ài maäi ài maäi, ài àïën têån cuâng thïë giúái. Cö ài túái mùåt trúâi, nhûng mùåt
trúâi noáng quaá. Cö vöåi rúâi mùåt trúâi vaâ chaåy àïën mùåt trùng, nhûng mùåt trùng laånh
leäo quaá. Cö vöåi quay goát, ài túái caác vò sao. Caác vò sao tiïëp cö niïìm núã, vò sao
naâo cuäng ngöìi trïn möåt caái ghïë con. Sao Mai àûáng dêåy, cho cö möåt caái xûúng
nhoã vaâ baão cö:
- Khöng coá caái xûúng nhoã naây thò con khöng thïí múã àûúåc nuái thuyã tinh laâ
chöî úã cuãa caác anh con.
Cö beá cêìm lêëy caái xûúng, lêëy khùn boåc cêín thêån, röìi ài maäi, àïën nuái thuyã
tinh. Cûãa nuái àoáng. Cö cúãi khùn tay ra àïí lêëy caái xûúng, nhûng khöng thêëy nûäa.
Thïë laâ cö àaä àaánh mêët moán quaâ cuãa vò sao töët buång. Laâm thïë naâo bêy giúâ? Cö
muöën cûáu caác anh maâ chòa khoaá nuái laåi mêët röìi. Cö beân ruát dao ra, cùæt mêíu
ngoán tay àuát vaâo löî khoaá. Cö bûúác vaâo, thêëy möåt ngûúâi luân ài ra, hoãi:
- Con àïën tòm gò úã àêy?

- Con tòm caác anh con laâ baãy con quaå.
- Bêy giúâ caác öng quaå ài vùæng, nhûng nïëu con muöën chúâ caác öng vïì thò
con vaâo àêy.
Ngûúâi luân sùæp bûäa ùn töëi cho baãy öng quaå vaâo baãy caái àôa nhoã vaâ baãy caái
cöëc nhoã. Cö beá ùn úã möîi àôa möåt miïëng vaâ uöëng úã möîi cöëc möåt húáp. Cö thaã caái
nhêîn mang theo vaâo cöëc cuöëi cuâng.
Chúåt cö nghe thêëy trïn khöng coá tiïìng vöî caánh. Ngûúâi luân liïìn noái:
- Caác öng quaå àaä vïì àoá.

Caác öng quaå vïì thêåt. Möîi öng ài tòm cöëc àôa cuãa mònh àïí ùn uöëng.
Hïët öng noå àïën öng kia hoãi:
- Ai àaä ùn úã àôa cuãa töi? Ai àaä uöëng cöëc cuãa töi? Nhêët àõnh coá ngûúâi
àuång àïën cöëc naây.
Khi con quaå thûá baãy uöëng hïët cöëc, thò noá thêëy caái nhêîn. Noá nhòn chùçm
chùçm vaâ nhêån ra caái nhêîn cuãa böë meå, beân noái:
- Cêìu Chuáa cho em chuáng ta úã àêy thò chuáng ta àûúåc giaãi thoaát.
Quaå vûâa noái xong, cö beá àang àûáng nghe sau cûãa liïìn bûúác vaâo. Tûác thò
àaân quaå hoaá ra ngûúâi. Anh em öm chùåt lêëy nhau hön nhau maäi, röìi vui veã cuâng
nhau lïn àûúâng vïì nhaâ.
Cö gaái trong cêu chuyïån thêåt laâ duäng caãm, töët buång. Bùçng tònh yïu vaâ
loâng quyïët têm cö àaä giaãi thoaát àûúåc cho caác anh cuãa mònh.
CÊY CUÃ CAÃ I
Ngaây xûa coá hai anh em àïìu ài lñnh. Anh thò giaâu, em thò ngheâo. Ngûúâi
em khöng muöën söëng ngheâo khöí maäi, boã lñnh vïì laâm nöng dên. Anh cuöëc möåt
vaåt àêët úã àêìu caánh àöìng vaâ gieo haåt cuã caãi. Mêìm moåc, cuã lúán dêìn, lúán dêìn, lúán
khöng ngûâng àïën mûác coá thïí coi laâ cuã caãi chuáa, cha bao giúâ tûâng coá cuã caãi naâo
to nh vêåy vaâ cuäng seä chùèng bao giúâ seä thêëy cuã caãi to nhû thïë. Cuöëi cuâng, noá
thaânh möåt cuã caãi khöíng löì, möåt mònh noá coá thïí chiïëm hïët möåt xe chúã vaâ phaãi
gioáng hai con boâ àïí keáo xe. Baác nöng dên khöng biïët duâng cuã caãi êëy laâm gò vaâ
tûå hoãi khöng biïët àêy laâ phuác hay laâ hoaå. Ruát cuöåc, baác tûå baão: "Nïëu mang baán
thò ngûúâi ta seä traã bao nhiïu? Nïëu ùn cuã caãi thò ùn nhûäng cuã nhoã cuäng àïën thïë
thöi. Töët nhêët laâ ta mang tiïën vua àïí toã loâng thaânh kñnh".
Baác khiïng cuã caãi lïn möåt caái xe, gioáng hai con boâ, dùæt xe àïën cung nhaâ
vua àïí dêng vua. "Caái vêåt kyâ laåi naây laâ caái gò vêåy?" - Vua phaán - "Ta àaä tûâng
tröng thêëy nhiïìu vêåt laå, nhûng chûa thêëy möåt vêåt khöíng löì nhû thïë naây, khöng
biïët moåc tûâ caái haåt giöëng gò ra? Hoùæc giaã ngûúi laâ phuâ thuyã vaâ àaä àñch thên laâm
ra cuã naây?" - "Têu bïå haå, khöng phaãi thïë àêu aå" - Baác nöng dên traã lúâi - "Thêìn
laâ möåt anh lñnh ngheâo nuöi thên khöng xong nïn phaãi thöi lñnh vïì laâm àêët. Thêìn
coá möåt ngûúâi anh giaâu coá, bïå haå biïët nhiïìu vïì anh êëy. Nhûng thêìn thò khöng coá
gò, nïn bõ moåi ngûúâi ruöìng boã".
Nhaâ vua thûúng haåi baác nöng dên vaâ phaán: "Nhaâ ngúi seä khöng ngheâo
àoái nûäa, ta seä ban cho ngúi cuãa caãi àïí nhaâ ngúi cuäng giaâu nh anh nhaâ ngúi".
Vua ban cho baác nöng dên rêët nhiïìu vaâng, ruöång nûúng, àöìng coã vaâ gia suác,
àïën mûác baác trúã nïn rêët giaâu, cuãa caãi ngûúâi anh khöng saánh àûúåc.
Cêåu sinh viïn chúâ möåt chöëc, söët ruöåt nùn nó xin ngûúâi em cho chui vaâo vò
anh noáng loâng muöën hoåc khön. Ngûúâi em giaã böå nh cuäng chiïìu yá cêåu vaâ noái:
"Muöën àïí töi bûúác ra khoãi caái nhaâ daåy khön naây, anh haäy haå tuái doåc theo caái
dêy thûâng. Sau àoá seä àïën lûúåt anh vaâo". Cêåu sinh viïn haå ngûúâi em xuöëng, múã
tuái cho anh chui ra. Sau àoá, cêåu kïu lïn: "Giúâ thò haäy keáo töi lïn cao nhanh
lïn!" Röìi anh chui vaâo trong tuái. "Húåm àaä!" - ngûúâi em noái, - "nhû thïë chûa
àûúåc". Anh àêíy cêåu sinh viïn àêìu löån ngûúåc vaâo tuái, buöëc miïång tuái laåi röìi keáo
lïn cêy. Anh àêíy cho caái tuái àu àûa trïn khöng röìi hoãi: "Cêåu thêëy thïë naâo húã
cêåu? Cêåu thêëy àêëy, cêåu caãm thêëy khön ngoan àang àïën àêëy, cêåu àaä hoåc àûúåc
nhiïìu. Haäy cûá nùçm im, cho àïën khi naâo khön ngoan hún."
Sau àoá, ngûúâi em nhaãy lïn con ngûåa cuãa anh sinh viïn vaâ ài. Àûúåc möåt
giúâ, anh cho ngûúâi àïën thaáo cho cêåu sinh viïn xuöëng.
"úã hiïìn gùåp laânh" laâ súåi chó àoã xuyïn suöët nöåi dung cuãa caác truyïån cöí
tñch. Trong cêu chuyïån trïn ca ngúåi ngûúâi em söëng thêåt thaâ thò luön gùåp may
mùæn, haånh phuác. Ngûúâi anh tham lam duâ coá cöë gùæng àïën àêu cuäng khöng bao
giúâ àaåt àûúåc muåc àñch.
CHAÂNG KHÖÍ NG LÖÌ TREÃ TU ÖÍ I
Xûa coá möåt baác nöng dên coá àûáa con giai nhoã bùçng ngoán tay caái, nuöi
mêëy nùm trúâi maâ khöng lúán lïn àûúåc chuát naâo. Möåt höm, böë sùæp ra àöìng caây thò
con baão:
- Böë úi, böë cho con ài vúái.
Böë noái:
- Ài vúái böë aâ? Thöi con úã nhaâ. Con chùèng giuáp böë àûúåc viïåc gò, nhúä laåc
thò sao.
Thùçng beá tñ hon khoác. Öng böë àaânh phaãi boã noá vaâo tuái mang ài cho noá
nñn. Àïën ruöång böë lêëy con ra, àùåt noá ngöìi trïn luöëng àêët múái caây.
Böîng coá möåt ngûúâi khöíng löì vúåt nuái bïn kia ài laåi.
Böë doaå con:
- Kia kòa, öng ngoaáo öåp àïën bùæt maây àêëy.

Nghe thêëy thïë, öng khöíng löì chó bûúác vaâi bûúác àaä àïën luöëng caây. Öng
lêëy hai ngoán tay kheä nhêëc àûáa beá lïn, ngùæm nhòn möåt luác, röìi lùèng lùång mang ài.
Öng böë súå chùèng daám noái gò, yïn chñ khöng bao giúâ laåi àûúåc thêëy mùåt con.
Öng khöíng löì àem thùçng beá vïì nhaâ, chùm cho noá buá. Noá lúán böíng lïn vaâ
coá sûác lûåc nhû ngûúâi khöíng löì. Hai nùm sau, öng khöíng löì àûa noá vaâo rûâng àïí
thûã sûác. Öng baão:
- Maây ài kiïëm lêëy caái que.

Thùçng beá bêy giúâ àaä khoãe lùæm röìi. noá nhöí möåt cêy non caã rïî. Nhûng öng
khöíng löì nghô buång: "Noá cêìn phaãi khoãe hún thïë nûäa". Öng laåi àem noá vïì nhaâ
nuöi thïm hai nùm. Thûã sûác lêìn thûá hai, noá khoãe hún trûúác nhiïìu, nhöí àûúåc möåt
cêy cöí thuå. Nhûng öng khöíng löì vêîn cha bùçng loâng, laåi nuöi noá hai nùm nûäa.
Hai nùm sau, öng laåi àa noá vaâo rûâng, sai noá lêëy möåt caái que to. Noá nhöí
cêy söìi to nhêët, dïî nh búän. Nghe thêëy tiïëng kïu rùng rùæc, öng khöíng löì noái:
- Àûúåc röìi, maây àaä hoåc thaânh taâi.
Öng beân àem noá vïì chöî caánh àöìng öng àaä bùæt noá. Bêëy giúâ, böë gaä thanh
niïn khöíng löì àang caây. Noá àïën baão böë:
- Thûa böë, böë xem con àaä khön lúán àêy naây.
Nhûng öng böë hoaãng höët noái:
- Khöng, anh khöng phaãi laâ con töi, anh ài ài, töi khöng nhêån anh àêu.
- Thûa böë, chñnh con laâ con cuãa böë, böë àïí con caây cho, con biïët caây, coá leä
con caây coân gioãi hún caã böë.
Böë àaáp:
- Khöng, khöng, anh khöng phaãi laâ con töi, anh khöng biïët caây àêu, anh
ài ài.
Öng böë thêëy anh ta to lúán àêm súå, boã caây àoá, luâi laåi àûáng sang möåt bïn.
Gaä khöíng löì beân cêìm caây êën maånh, caây cùæm sêu xuöëng àêët. Öng böë thêëy caây thïë
khöng àuáng, kïu lïn:
- Muöën caây thò àûâng êën quaá nhû thïë, chó töí gaäy caây.
Ngûúâi khöíng löì treã tuöíi beân thaáo ngûåa, tûå mònh keáo caây vaâ baão böë:
- Böë vïì nhaâ baão meå chuêín bõ cho con möåt bûäa ùn àêîy, àïí con caây nöët.
Öng böë vïì nhaâ baão nêëu ùn.
Coân gaä khöíng löì úã laåi caây möåt mònh ngoát böën mêîu, thaáo caây ra röìi bûâa
möåt luác hai bûâa.
Bûâa xong, gaä vaâo rûâng nhöí hai cêy söìi àïí gaánh hai caái bûâa vaâ hai con
ngûåa vïì, nheå nhaâng nh gaánh rúm. Khi gaä vaâo àïën sên, baâ meå cha nhêån ra con,
hoãi ngûúâi naâo maâ to ghï gúám thïë. Öng böë noái:
- Con mònh àêëy.
Baâ meå àaáp:

- Khöng phaãi con mònh àêu, noá àêu maâ to lúán thïë, con mònh trûúác kia chó
beá tñ ti cú maâ.
Röìi baâ noái to:
- Anh ài ài, chuáng töi khöng nhêån anh àêu.
Chaâng thanh niïn khöng noái khöng rùçng, ài nhöët ngûåa vaâo chuöìng, cho
ngûåa ùn thoác ùn coã, chùm soác chuáng chu àaáo, röìi vaâo buöìng ngöìi vaâ noái:
- Meå úi, con àoái lùæm röìi, meå laâm caái ùn sùæp xong chûa?
Meå àaáp:
- Àaä xong röìi.

Baâ liïìn doån ra hai àôa àêìy ùæp, giaá hai öng baâ ùn taám ngaây cuäng àuã. Thïë
maâ chaâng thanh niïn ùn hïët, vaâ coân hoãi coá gò ùn nûäa khöng.
Baâ meå noái:
- Khöng, hïët caã röìi.

Chaâng noái:
- Con ùn múái dñnh meáp, coân phaãi ùn nûäa.

Baâ khöng daám noái gò, chaåy xuöëng bïëp nhoám lûãa, nêëu möåt nöìi thõt lúån cho
con ùn.
Con noái:
- Thïë laâ laåi àûúåc thïm vaâi miïëng nûäa.
Chaâng ùn tuöët, nhûng vêîn chû a àuã no. Chaâng baão böë: sùæm cho con möåt
thanh sùæt cûáng, àïí trïn àêìu göëi beã khöng gaäy, röìi con ài chu du thiïn haå.
Öng böë thñch lùæm. Öng sùæm hai xe ngûåa, àïën loâ reân mua möåt thanh sùæt to
vaâ dêìy, hai con ngûåa chó vûâa àuã sûác kheáo. Chaâng àïí thanh sùæt lïn àêìu göëi beã
àaánh cùæc möåt caái, thanh sùæt gaäy àöi nhû que cuãi, chaâng quùèng xuöëng àêët.
Öng böë laåi thùæng xe tûá maä ài, àem vïì möåt thanh sùæt rêët daâi vaâ to, böën
ngûåa phaãi trêìy trêåt múái keáo nöíi. Chaâng cuäng beã thanh sùæt gêîy àöi, vûát maãnh
xuöëng àêët, röìi noái:
- Böë aå, thanh naây con khöng duâng àûúåc, cêìn thanh khaác cûáng hún.
Öng böë laåi thùæng xe taám ngûåa, àem vïì möåt thanh sùæt to lùæm, taám ngûåa
keáo ò aâ ò aåch.
Chaâng cêìm thanh sùæt beã möåt mêíu, noái:
- Böë aå, con biïët rùçng böë khöng thïí sùæm àûúåc thanh sùæt nhû yá muöën cuãa
con, vêåy con khöng úã nhaâ nûäa.
Noái xong chaâng liïìn ra ài. Chaâng àïën möåt laâng coá baác thúå reân buãn xón
khöng cho ai caái gò bao giúâ, suöët àúâi chó bo bo giûä cuãa. Chaâng àïën xin viïåc.
Thêëy chaâng to lúán lûåc lûúäng, baác thúå reân nghô buång: "Thùçng naây cûâ àêëy, àêåp
hùèn laâ khoeã vaâ nuöi cuäng boä tiïìn".
Baác hoãi:
- Anh lêëy bao nhiïu tiïìn cöng?
Chaâng àaáp:
- Töi khöng lêëy cöng àêu. Nhûng cûá möîi kyâ mûúâi lùm ngaây anh em lêëy
tiïìn cöng, thò töi xin biïëu öng hai quaã àêëm thöi.
Baác haâ tiïån thêëy thïë àúä töën tiïìn thñch lùæm. Saáng höm sau, baác thúå reân àûa
thanh sùæt àoã ra. Anh thúå beân àêåp möåt nhaát buáa àêìu tiïn maånh àïën nöîi thanh sùæt
beåp dñ, àe thuåt sêu xuöëng, khöng löi lïn àûúåc nûäa. Baác haâ tiïån caáu lïn noái:
- Anh àêåp maånh quaá, khöng àûúåc. Anh múái àaánh àûúåc möåt nhaát buáa, thò
anh muöën traã cöng thïë naâo?
Chaâng noái:
- Chó xin biïëu öng möåt caái àêëm kheä thöi.
Thïë laâ chaâng àêëm cho baác möåt caái, bay qua böën xe coã. Röìi chaâng lêëy
thanh sùæt to nhêët trong xûúãng laâm gêåy ài àûúâng.
Àïën möåt traåi kia, chaâng hoãi coá cêìn nuöi ngûúâi khöng.
Chuã traåi noái:
- Coá, cêìn möåt ngûúâi úã. Anh coá sûác khoãe, laâm àûúåc viïåc. Anh muöën lêëy
cöng möåt nùm bao nhiïu?
Chaâng àaáp laåi laâ khöng cêìn tiïìn cöng, möîi nùm chó cêìn öng chuã chõu ba
quaã àêëm thöi. Chuã traåi cuäng laâ möåt tay kiïåt, lêëy laâm thñch lùæm.
Saáng höm sau, caác ngûúâi úã phaãi vaâo rûâng kiïëm cuãi. Têët caã àïìu dêåy, trûâ
chaâng khöíng löì vêîn nùçm nguã. Möåt ngûúâi goåi chaâng:
- Dêåy ài maây, chuáng tao ài kiïëm cuãi, dêåy cuâng ài chûá.
Chaâng caãu nhaãu:
- Thò cûá ài ài, tao ài sau vïì trûúác cho maâ xem.
Boån kia chaåy ài maách chuã rùçng chaâng vêîn nùçm nguã lò, khöng chõu cuâng
ài vaâo rûâng. Öng chuã sai hoå àaánh thûác chaâng möåt lêìn nûäa vaâ bùæt chaâng phaãi
buöåc ngûåa. Nhûng chaâng vêîn baão hoå nh trûúác:
- Thò cûá ài ài, tao ài sau vïì trûúác cho maâ xem.
Chaâng nùçm nguã thïm hai giúâ nûäa, röìi múái dêåy ung dung lêëy hai àêëu àöî
nêëu chaáo ùn, xong buöåc ngûåa ài vaâo rûâng.
Phaãi ài qua möåt con àûúâng truäng. Chaâng cho xe ài trûúác, röìi dûâng ngûåa
löån laåi nhöí cêy vaâ lêëp àûúâng. Àïën rûâng, chaâng thêëy nhûäng ngûúâi úã àang àaánh
xe cuãi chúã vïì. Chaâng baão hoå:
- Cûá viïåc ài ài, röìi tao vïì trûúác cho maâ xem.
Chaâng ài vaâi bûúác nhöí hai cêy to nhêët neám lïn xe röìi quay vïì. Àïën chöî
àûúâng múái lêëp, chaâng thêëy nhûäng ngûúâi kia bõ ngheän, khöng ài àûúåc - Chaâng
baão hoå:
- Àêëy nheá, nïëu chuáng maây cûá bùæt chúác tao, thò röìi cuäng àïën cuâng vïì, maâ
laåi nguã àûúåc thïm möåt giêëc nûäa.
Chaâng thêëy ngûåa khöng ài àûúåc, beán thaáo ngûåa ra, àïí lïn xe, röìi duâng
möåt tay nùæm caâng xe keáo phùng qua nheå nh bêëc. Sang àûúåc bïn kia röìi, chaâng
baão chuáng:
- Thêëy chûa, tao thoaát trûúác chuáng maây nheá.
Chaâng ài vïì trûúác, mùåc kïå moåi ngûúâi úã àoá. Vïì àïën nhaâ, chaâng cêìm lêëy
möåt cêy, giú cho chuã xem vaâ noái:
- Öng xem thanh cuãi naây coá àeåp khöng?

Chuã traåi baão vúå:
- Thùçng naây khaá, noá dêåy tra, maâ laåi vïì trûúác nhûäng thùçng kia.
Chaâng úã traåi àûúåc möåt nùm. Boån ài úã àûúåc lônh tiïìn cöng, chaâng cuäng
àoâi lônh. Öng chuã súå phaãi ùn nhûäng quaã àêëm cuãa chaâng, cöë xin hoaän, muöën gaå
cuâng chaâng thay bêåc àöíi ngöi, thêìy xuöëng laâm túá, túá lïn laâm thêìy. Nhûng chaâng
noái:
- Khöng, töi laâ ngûúâi úã, töi cûá giûä àõa võ ngûúâi úã. Àaä giao ûúác thïë naâo thò
phaãi theo àuáng nh thïë.
Chuã traåi hûáa chaâng xin gò cuäng cho, nhûng chaâng khùng khùng chùèng
chõu. Khöng biïët laâm thïë naâo, öng xin àïí cho nghô mûúâi böën ngaây. Chaâng bùçng
loâng. Chuã traåi beân hoåp têët caã gia nhên laåi àïí xem coá ai tòm ra kïë gò khöng. Hoå
suy nghô maäi röìi àöìng thanh noái: "Àuång vaâo thùçng êëy thò toi maång dïî nhû búän.
Noá àêåp chïët ngûúâi ta nh àêåp ruöìi". Hoå baân nïn giaã vúâ baão chaâng xuöëng naåo
giïëng, khi chaâng àaä úã dûúái àaáy giïëng thò úã trïn lùn àaá cöëi xay xuöëng cho vúä àêìu
ra.
Chuã traåi cho laâ kïë hay. Chaâng khöíng löì bùçng loâng xuöëng giïëng. Khi
chaâng úã àaáy giïëng, thò úã trïn hoå lùn àaá cöëi xay to nhêët xuöëng, tûúãng thïë naâo
chaâng cuäng vúä àêìu. Nhûng khöng, tûâ dûúái, chaâng goåi lïn:
- Naây, úã trïn êëy àuöíi gaâ höå, keão noá búái caát rúi xuöëng buåi vaâo mùæt túá.
- Öng chuã giaã vúâ àuöíi gaâ: - "S...S...S...S..."
Naåo giïëng xong, chaâng lïn búâ, noái:

- Tröng naây, cöí töi àeo voâng àeåp chûa?
Àoá laâ caái thúát cöëi àaá to choaâng vaâo cöí chaâng.
Chaâng laåi àoâi tiïìn cöng. Nhûng chuã laåi xin khêët mûúâi böën ngaây nûäa àïí
nghô.
Gia nhên túái hoåp xin chuã sai chaâng àïën xay böåt ban àïm úã nhaâ xay coá
ma. Ai àïën àêëy cuäng chïët. Chuã cho laâ kïë hay, goåi chaâng àïën. Buöíi töëi öng sai
chaâng àem taám thuâng luáa mò àïën cöëi xay ngay àïm àoá, noái laâ vò cêìn àïën böåt.
Chaâng nheát hai thuâng vaâo tuái aáo bïn phaãi, hai thuâng vaâo tuái aáo bïn traái, böën
thuâng vaâo bao, hai àùçng trûúác ngûåc, hai àùçng sau lûng, röìi ài àïën nhaâ xay coá
ma. Chuã nhaâ xay baão cho chaâng biïët rùçng àïën xûay ban ngaây thò khöng viïåc gò,
chûá àïën xay ban àïm thò thïë naâo höm sau cuäng chïët vò nhaâ coá ma. Chaâng àaáp:
- Chaáu nhêët àõnh chaáu coá caách thoaát. Öng cûá ài nùçm maâ nguã cho kyä.
Röìi chaâng vaâo nhaâ xay luáa mò. Vaâo khoaãng gêìn nûãa àïm, chaâng vaâo ngöìi
trong buöìng chuã xay. Laát sau, cûãa tûå nhiïn múã. Möåt caái baân lúán ài vaâo. Rûúåu
nho, thõt quay vaâ nhiïìu moán ùn ngon tûå nhiïn nhaãy lïn baân. Ghïë tûå àöång kï
xñch laåi. Chùèng coá möåt ai àïën. Chó thêëy nhûäng ngoán tay lêëy àöì ùn vaâo àôa, cêìm
dôa vaâ dao, khöng thêëy gò khaác nûäa. Chaâng àoái buång, laåi thêëy àöì ùn ngon, ngöìi
vaâo baân, ùn thaã cûãa.
Khi chaâng ùn àaä no nï vaâ nhûäng ngûúâi khaác àaä veát saåch àôa cuãa hoå, thò coá
tiïëng thöíi nïën àaánh phuåt möåt caái. Trong àïm töëi, hònh nhû coá ai vaã vaâo mùåt
chaâng, Chaâng nghô buång: "Nïëu coân taát ta caái nûäa, ta seä nïån laåi". Bõ taát caái thûá
hai, chaâng àaánh laåi ngay. Suöët àïm hai bïn àaánh nhau, maäi àïën tang taãng saáng
múái thöi.
Saáng dêåy, öng chuã nhaâ xûay chaåy àïën xem chaâng ra sao, thò ngaåc nhiïn
thêëy chaâng vêîn coân söëng. Chaâng baão öng:
- Chaáu àaä àûúåc ùn sûúáng möìm, chaáu bõ taát nhûng chaáu cuäng taát laåi ra troâ.
Öng chuã nhaâ lêëy laâm laå lùæm vò nhaâ xay nhû vêåy laâ mêët thiïng. Öng hoãi
chaâng muöën lêëy bao nhiïu tiïìn öng thûúãng cho. Chaâng àaáp rùçng chaâng coá àuã
tiïìn tiïu, khöng muöën lêëy. Chaâng vaác nhûäng bao böåt vïì traåi, baáo vúái chuã cöng
viïåc àaä laâm xong vaâ xin tiïìn cöng.
Nghe noái, chuã traåi hoaãng höìn. Khöng biïët laâm thïë naâo, öng lïn buöìng, ài
ài laåi laåi, toaát möì höi traán. Öng múã cûãa söí cho thoaáng, thò bêët ngúâ bõ chaâng úã
khöíng löì àaá cho möåt caái, öng bay qua cûãa söí tñt lïn trúâi. Chaâng khöíng löì laåi baão
baâ chuã traåi:
- Nïëu öng khöng trúã laåi thò baâ phaãi chõu caái àaá khaác.
Baâ chuã kïu om lïn:

- Khöng, khöng, töi khöng chõu nöíi àêu.
Chaâng liïìn àaá cho baâ möåt caái, bay lïn cao hún öng vò baâ nheå hún.
Öng reáo goåi baâ:
- Baâ maây laåi àêy.
Nhûng baâ àaáp:
- Öng laåi àêy, chûá töi khöng thïí laåi àûúåc.

Hai öng baâ cûá lú lûãng trïn khöng, khöng thïí naâo laåi gêìn nhau àûúåc cho
àïën bêy giúâ, khöng biïët hoå coá coân bay lú lûãng nûäa khöng. Coân chaâng khöíng löì
laåi cêìm gêåy sùæt lïn àûúâng.
Cêu chuyïån àûa caác em qua caác tònh tiïët rêët dñ doãm. Tûâ möåt cêåu beá tyá
hon trúã thaânh gaä khöíng löì coá sûác khoeã hún ngûúâi, chaâng khöíng löì treã tuöíi ài
chu du thiïn haå àïí diïåt trûâ nhûäng keã gian aác. Qua àoá ta coá thïí khùèng àõnh rùçng,
con ngûúâi trong caác truyïån cöí Grim luön luön ûúác mú möåt cuöåc söëng töët àeåp
maâ úã àoá khöng coá sûå aáp bûác, bêët cöng.
CHIM S ÚN CA
Xûa coá möåt ngûúâi trûúác khi ài xûa tûâ biïåt ba con gaái, hoãi caác con muöën
lêëy quaâ gò. Cö caã muöën lêëy ngoåc, cö thûá hai xin kim cûúng, cö uát noái:
- Thûa böë, con chó thñch àûúåc möåt con chim sún ca vûâa nhaãy nhoát vûâa hoát
veáo von.
Böë baão:
- Àûúåc, nïëu coá thò böë seä mang vïì cho con.
Röìi böë hön ba con ra ài.
Àïën ngaây vïì, öng böë mua àûúåc àuã ngoåc vaâ kim cûúng cho hai con lúán.
Coân chim sún ca nhaãy nhoát vaâ hoát veáo von, thò öng tòm khùæp núi maâ chùèng
thêëy. Öng lêëy laâm buöìn lùæm vò cö uát laâ con cûng cuãa öng. Öng ài qua möåt khu
rûâng trong àoá coá möåt toaâ lêu àaâi löång lêîy. Bïn lêu àaâi coá möåt caái cêy. Tñt trïn
ngoån cêy, öng thêëy möåt con chim sún ca vûâa nhaãy vûâa hoát veáo von.
Öng mûâng quaá kïu lïn:

- Chaâ! Chuá maây hiïån ra thêåt àuáng luác.
Öng beân goåi àêìy túá baão treâo cêy bùæt chim. Nhûng khi öng vûâa bûúác laåi
gêìn böîng coá möåt con sû tûã nhaãy chöìm lïn, quêîy ngûúâi gêìm, laâm chuyïín àöång
caã caânh laá.
Sû tûã heát lïn:

- Ta seä ùn thõt àûáa naâo lêëy tröåm con chim sún ca nhaãy nhoát hoát veáo von
cuãa ta.
Ngûúâi böë thûa:
- Bêím öng, töi khöng biïët laâ chim cuãa öng. Öng cho töi chuöåc töåi bùçng
vaâng khöëi. Xin öng tha chïët cho töi.
Sû tûã noái:
- Ngûúâi muöën söëng phaãi hûáa vïì nhaâ gùåp caái gò trûúác tiïn phaãi laâm cho ta
caái àoá laâm cuãa riïng. Nïëu ngûúi chõu thò ta tha chïët maâ laåi tùång thïm con chim
cho cö con gaái cûng cuãa ngû úi nûäa.
Ngûúâi böë tûâ chöëi àaáp:
- Nhúä ra khi töi vïì nhaâ gùåp ngay con gaái uát töi thò biïët laâm thïë naâo? Chaáu
yïu töi lùæm, bao giúâ cuäng chaåy ra àoán töi.
Nhûng ngûúâi àêìy túá súå baão:
- Thûa öng, coá thïí öng gùåp àuáng cö uát, nhûng biïët àêu laåi chùèng gùåp con
meâo, con choá gò àoá.
Ngûúâi böë nghe xuöi tai, cêìm lêëy con chim sún ca nhaãy nhoát, hoát veáo von,
vaâ hûáa vïì nhaâ gùåp gò trûúác tiïn seä cho sû tûã. Öng ta vïì túái nhaâ thò gùåp ngay
àuáng con gaái uát cûng nhêët. Cö ta chaåy laåi hön böë, vuöët ve böë. Cö thêëy böë mang
vïì möåt con chim sún ca nhaãy nhoát, hoát veáo von, thò mûâng mûâng rúä rúä.
Böë thò chùèng vui mûâng chuát naâo, khoác loác baão con:
- Con yïu cuãa böë úi, böë mua cho con con chim nhoã naây bùçng giaá rêët àùæt.
Böë àaä phaãi hûáa àem con cho möåt con sû tûã. Noá maâ àûúåc con laâ noá xeá xaác con ra
ùn thõt mêët.
Röìi öng kïí laåi àêìu àuöi cêu chuyïån, baão con chúá coá ài, thöi thò cuäng àaânh
liïìu, muöën ra sao thò ra. Cö gaái an uãi öng vaâ noái:
- Böë yïu cuãa con úi, böë àaä hûáa thò phaãi laâm. Böë àïí con ài àïën chöî êëy laâm
cho sûã tûã nguöi giêån. Sau àoá con seä trúã vïì, khöng can gò àêu.
Súám höm sau, cö hoãi àûúâng, tûâ biïåt böë, ung dung ài vaâo rûâng.
Thêåt ra con sû tûã laâ möåt öng hoaâng bõ phuâ pheáp, ban ngaây thò baãn thên vaâ
keã hêìu ngûúâi haå àïìu laâ s tûã caã, àïën àïm laåi hiïån nguyïn hònh ngûúâi . Cö gaái
àûúåc tiïëp àoán rêët niïìm núã vaâ àûa vaâo cung àiïån. Àïm àïën, sû tûã hiïån thaânh möåt
ngûúâi rêët àeåp. Lïî cúái töí chûác linh àònh. Hai vúå chöìng söëng vúái nhau rêët vui veã,
ngaây nguã àïm thûác.
Möåt höm, chaâng baão:
- Mai úã nhaâ em coá lïî cûúái àêëy. Chõ caã lêëy chöìng. Nïëu em thñch ài thò àïí
baão bêìy sû tûã àûa ài.
Naâng thûa vêng vò cuäng muöën vïì thùm böë luön thïí. Bêìy sû tûã ài theo
naâng.
úã nhaâ thêëy naâng vïì thò mûâng quaá vò ai cuäng tûúãng laâ naâng àaä bõ sû tûã xeá
xaác ùn thõt tûâ lêu röìi. Naâng kïí chuyïån àaä lêëy àûúåc chöìng àeåp ra sao, moåi viïåc
àïìu töët laânh. Naâng úã laåi nhaâ suöët thúâi gian cûúái röìi laåi vïì rûâng.
Àïën luác chõ hai ài lêëy chöìng, naâng laåi àûúåc múâi vïì dûå lïî cûúái baão sû tûã:
- Lêìn naây em khöng muöën ài möåt mònh. Chaâng phaãi ài cuâng em.
Sû tûã àaáp laâ nhû thïë rêët nguy vò nïëu bõ aánh saáng cuãa àeân, lûãa, chiïëu phaãi
thò chaâng seä biïën ngay ra chim böì cêu, bay suöët baãy nùm trúâi roâng raä.
Naâng baão:
- Khöng sao chaâng aå. Chaâng cûá ài vúái em. Em nhêët quyïët giûä cho chaâng,
traánh cho chaâng khoãi bõ bêët kyâ aánh saáng gò chiïëu phaãi.
Hai vúå chöìng cuâng ra ài, mang theo caã con nhoã. Túái núi, naâng cho laâm
caái buöìng tûúâng thêåt daây, aánh saáng khöng loåt vaâo àûúåc. Chaâng phaãi ngöìi trong
àoá, trong khi àeân nïën àaám cûúái thùæp lïn úã ngoaâi. Nhûng cûãa laâm bùçng göî tûúi
bõ nûát möåt keä nhoã, khöng ai biïët. Àaám wúái rêët linh àònh, úã nhaâ thúâ vïì coá nhiïìu
àeân àuöëc. Khi ài qua phoâng, coá möåt tia saáng nhoã nhû súåi toác loåt vaâo chiïëu phaãi
ngûúâi hoaâng tûã. Hoaâng tûã biïën hònh liïìn. Vúå vaâo tòm chaâng chùèng thêëy, chó thêëy
möåt con chim böì cêu trùæng. Chim böì cêu baão naâng:
- Trong baãy nùm roâng raä, anh seä phaãi bay ài khùæp böën phûúng trúâi. Cûá
baãy bûúác anh seä nhaã xuöëng möåt gioåt maáu àaâo vaâ àïí rúi xuöëng möåt chiïëc löng
trùæng àïí àaánh giêëu àûúâng ài. Em cûá theo vïët anh ài thò seä giaãi thoaát àûúåc cho
anh.
Noái röìi böì cêu bay ra cûãa. Naâng ài theo vïët chim. Cûá baãy bûúác laåi coá möåt
gioåt maáu àaâo vaâ möåt chiïëc löng trùæng rúi xuöëng chó àûúâng. Naâng ài maäi khùæp
chên trúâi goác bïí khöng ngoaái cöí nhòn quanh, khöng nghó ngúi. Baãy nùm daâi
àùçng àùéng sùæp qua, naâng lêëy laâm mûâng laâ sùæp àûúåc giaãi thoaát nhûng thêåt ra thò
coân lêu. Röìi böîng naâng khöng thêëy löng vaâ maáu àaâo rúi xuöëng nûäa. Naâng
ngêíng lïn nhòn thêëy chim böì cêu àaä biïën mêët. Naâng nghô buång thiïn haå chùæc
khöng ai cûáu giuáp àûúåc mònh, liïìn lïn mùåt trúâi hoãi:
- Mùåt trúâi úi, aánh mùåt trúâi loåt vaâo caác khe ngaách, vúåt moåi àónh cao, mùåt
trúâi coá nhòn thêëy con böì cêu trùæng naâo bay qua khöng?
Mùåt trúâi àaáp:
- Khöng, naâng aå. Ta chùèng thêëy chim böì cêu naâo. Nhûng àïí ta cho naâng
möåt caái höåp nhoã, khi naâo cêìn lùæm haäy múã ra.
Naâng caãm taå mùåt trúâi röìi laåi ài cho àïën töëi. Trùng lïn, naâng hoãi:
- Trùng úi trùng toã suöët àïm, trùng ài qua khùæp àöìng ruöång nuái rûâng,
trùng coá thêëy con chim böì cêu trùæng naâo bay qua khöng?
Trùng àaáp:
- Khöng, naâng aå. Ta chùèng thêëy chim böì cêu naâo. Nhûng thöi àïí ta biïëu
naâng möåt quaã trûáng, khi naâo cuâng lùæm haäy múã ra.
Naâng caãm ún trùng, laåi ài àïën luác gioá àïm thöíi. Naâng hoãi gioá:
- Gioá úi, gioá thöíi khùæp ngoån cêy caânh laá, gioá coá thêëy con chim böì cêu
trùæng naâo bay qua khöng?
Gioá àïm àaáp:
- Khöng, ta chùèng thêëy con chim böì cêu naâo. Nhûng àïí ta hoãi ba ngoån
gioá khaác, may ra chuáng coá thêëy chùng.
Gioá àöng vaâ gioá têy khöng thêëy gò. Gioá nam baão:
- Ta coá nhòn thêëy chim böì cêu trùæng bay vïì Höìng haãi. Noá laåi biïën thaânh
sû tûã vò haån baãy nùm àaä hïët. Sû tûã hiïån àûúng àaánh nhau vúái möåt con röìng,
röìng àoá laâ möåt naâng cöng chuáa bõ phuâ pheáp.
Gioá àïm beân baão naâng:
- Ta khuyïn naâng nïn ài túái Höìng haãi. úã búâ bïn phaãi coá nhiïìu göëc sêåy to.
Naâng àïëm àïën cêy thûá mûúâi möåt thò àem vïì àïí àaánh röìng. Nhû vêåy thò sû tûã coá
thïí thùæng àûúåc röìng, caã hai laåi hiïån nguyïn hònh thaânh ngûúâi. Sau àoá naâng haäy
quay nhòn laåi, seä thêëy chim ûng ngöìi bïn búâ Höìng haãi, naâng haäy cuâng ngûúâi yïu
cûúäi lïn lûng noá. Chim seä mang hai vúå chöìng naâng vûúåt bïí vïì nhaâ. Ta cho naâng
möåt haåt deã. Chim bay àïën giûäa bïí thò naâng neám haåt xuöëng, haåt seä naãy mêìm.
Möåt cêy deã lúán moåc tûâ dûúái nûúác lïn laâm chöî cho chim àêåu àïí nghó. Nïëu chim
khöng àûúåc nghó ngúi thò noá khöng àuã sûác mang hai ngûúâi ài àêu. Nïëu naâng
quïn vûát haåt gieã thò noá quùèng hai ngûúâi xuöëng bïí.
Naâng laåi ài vaâ thêëy moåi viïåc xaãy ra àuáng nhû lúâi gioá àïm noái. Naâng àïëm
göëc sêåy úã búâ bïí, chùåt lêëy cêy thûá mûúâi möåt àïí àaánh röìng. Sû tûã quaã laâ thùæng
röìng. Lêåp tûác caã sû tûã vaâ röìng àïìu laåi hiïån nguyïn hònh ngûúâi.
Nhûng cöng chuáa vûâa múái àûúåc giaãi khoãi phuâ pheáp, biïën tûâ röìng thaânh
ngûúâi liïìn nùæm tay Hoaâng tûã keáo lïn cûúäi chim ûng cuâng ài mêët.
Töåi nghiïåp cö gaái tha phûúng laåi bõ boã rúi. Naâng ngöìi khoác. Maäi sau naâng
múái lêëy laåi can àaãm vaâ nghô buång:
- Gioá àûa àïën àêu, ta ài àïën àêëy, gaâ coân gaáy ta coân ài, ài cho àïën luác tòm
thêëy chaâng.
Röìi naâng ài maäi, ài maäi àïën toaâ lêu àaâi laâ núi Hoaâng tûã vaâ cöng chuáa úã.
Túái núi naâng nghe noái laâ sùæp töí chûác lïî cûúái hai ngûúâi. Naâng liïìn múã höåp cuãa
mùåt trúâi cho: trong höåp coá möåt caái aáo saáng nhû mùåt trúâi. Naâng lêëy aáo ra mùåc röìi
ài vaâo lêu àaâi. Têët caã moåi ngûúâi kïí caã cö dêu àïìu tröë mùæt ra nhòn. Cö dêu thñch
chiïëc aáo quaá, mong sao lêëy àûúåc laâm aáo cûúái. Cö dêu hoãi naâng coá baán aáo
khöng.
Naâng traã lúâi:
- Töi khöng baân aáo lêëy tiïìn baåc, chó àöíi lêëy xûúng thõt thöi.
Cö dêu hoãi yá naâng àõnh noái gò. Naâng àaáp:

- Töi xin nguã möåt àïm trong phoâng chuá rïí.
Cö dêu khöng muöën thïë, nhûng laåi thñch chiïëc aáo. Cö cuäng thuêån, nhûng
bùæt ngûúâi hêìu cêín thêån cho Hoaâng tûã uöëng thuöëc nguã.
Àïm àïën, chaâng àaä nguã, ngûúâi ta dêîn naâng vaâo phoâng. Naâng ngöìi bïn
giûúâng baão:
- Em theo chaâng àaä baãy nùm troân, em àaä ài tòm mùåt trúâi, mùåt trùng vaâ
böën ngoån gioá àïí hoãi tin chaâng, em àaä giuáp chaâng thùæng àûúåc con röìng, chaâng
núä loâng naâo laåi quïn em?
Hoaâng tûã nguã say, chó caãm thêëy nhû coá tiïëng gioá rò raâo bïn ngoaâi trong
àaám laá thöng.
Àïën saáng, ngûúâi ta dêîn naâng ra khoãi phoâng. Thïë laâ naâng mêët khöng chiïëc
aáo vaâng. Mêët cöng vö ñch, naâng ra caánh àöìng coã ngöìi khoác. Naâng chúåt nhúá àïën
quaã trûáng cuãa mùåt trùng cho. Naâng àêåp trûáng ra thò thêëy möåt con gaâ maái êëp vaâ
mûúâi hai con gaâ con tuyïìn bùçng vaâng, chaåy tung tùng kïu chiïëp chiïëp, röìi laåi
ruác vaâo caánh meå, nom thêåt àeåp. Naâng liïìn àûáng dêåy xua gaâ àïën caánh àöìng coã
cho àïën luác cö dêu nhòn qua cûãa söí thêëy àaân gaâ con thñch quaá, xuöëng hoãi mua.
Naâng àaáp:
- Töi khöng baán gaâ lêëy tiïìn baåc, chó àöíi lêëy xûúng thõt thöi. Töi xin nguã
trong buöìng chuá rïí möåt àïm.
Cö dêu àöìng yá, laåi àõnh àaánh lûâa naâng nh töëi höm trûúác. Nhûng khi
Hoaâng tûã ài nùçm thò chaâng hoãi ngûúâi hêìu xem tiïëng rò raâo àïm trûúác laâ gò.
Ngûúâi hêìu kïí laåi hïët: hùæn phaãi cho chaâng uöëng thuöëc nguã vò coá möåt cö gaái àaáng
thûúng àaä leán vaâo nguã trong phoâng vaâ àïm nay hùæn seä laåi phaãi cho chaâng uöëng
thuöëc nguã nûäa. Hoaâng tûã baão:
- Ngúi haäy àöí thuöëc nguã xuöëng bïn giûúâng ta.
Àïën àïm, ngûúâi ta laåi dêîn naâng vaâo phoâng chaâng. Naâng vûâa bùæt àêìu kïí
laåi cuöåc tònh duyïn àau khöí thò chaâng nhêån ra ngay tiïëng noái cuãa ngûúâi vúå hiïìn.
Chaâng ngöìi nhoãm dêåy kïu lïn:
- Bêy giúâ anh múái thêåt àûúåc giaãi khoãi phuâ pheáp. Anh àaä söëng nh trong
giêëc mú vò cöng chuáa kia phuâ pheáp anh àïí anh quïn naâng.
Àïën àïm, chaâng vaâ naâng leán ra khoãi lêu àaâi vò hoå súå böë cöng chuáa laâ möåt
ngûúâi phuâ thuyã. Hai vúå chöìng cúäi chim ng, vúåt bïí Höìng haãi, túái quaäng giûäa thò
naâng thaã haåt deã xuöëng. Möåt cêy deã lúán liïìn moåc lïn laâm chöî àêåu nghó ngúi cho
chim. Chim àûa hoå vïì nhaâ, hoå laåi gùåp con, con àaä khön lúán àeåp àeä. Hoå söëng vúái
nhau sung sûúáng cho àïën khi chïët.
CHIM ÛNG THÊÌN
Ngaây xûa coá möåt öng vua trõ vò vaâo thúâi naâo, tïn laâ gò, töi khöng nhúá roä
nûäa. Vua khöng coá con trai, chó coá àöåc möåt cö con gaái, luön luön àau öëm,
khöng thêìy thuöëc naâo chûäa khoãi àûúåc. Vua àûúåc nghe lúâi tiïn tri laâ cöng chuáa
ùn taáo coá thïí khoãi àûúåc. Vua liïìn cho baáo trong khùæp nûúác laâ keã naâo dêng cöng
chuáa taáo ùn vaâ khoãi bïånh thò seä àûúåc lêëy naâng vaâ lïn ngöi vua.
Möåt baác nöng dên coá ba con trai cuäng àûúåc tin êëy. Baác liïìn baão ngûúâi
con àêìu:
- Con haäy lïn buöìng kho, lêëy möåt gioã àêìy taâo ngon àoã öëi maâ mang àïën
triïìu àònh. Coá thïí cöng chuáa ùn taáo vaâ khoãi bïånh, con àûúåc lêëy naâng röìi lïn
ngöi vua.
Chaâng trai laâm nhû vêåy vaâ lïn àûúâng ra ài.

Chaâng ài àûúåc vaâi giúâ thò gùåp möåt ngûúâi nhoã beá, toác hoa rêm, hoãi chaâng
mang gò trong gioã. Chaâng Unrich – tïn chaâng laâ Unrich - àaáp:
- Töi mang chên ïëch.
Ngûúâi nhoã beá liïìn baão:

- ûâ àûúåc, cûá nhû thïë!
Röìi Unrich laåi ài, ài maäi àïën cung àiïån, baáo laâ chaâng mang taáo àïën, cöng
chuáa ùn vaâo seä khoãi bïånh. Vua nghe noái mûâng lùæm, cho àoâi Unrich vaâo. Nhûng
trúâi úi! chaâng múã gioã ra thò chùèng thêëy taáo maâ chó thêëy chên ïëch haäy coân ngoå
ngoaåy. Vua nöíi giêån àuöíi chaâng vïì. Chaâng vïì nhaâ kïí laåi cho böë nghe àêìu àuöi
cêu chuyïån.
Böë liïìn sai con thûá hai tïn laâ Damuen ài, nhûng sûå viïåc xaãy ra cuäng àuáng
nhû vúái Unrich. Chaâng cuäng laåi gùåp möåt ngûúâi nhoã beá, toác hoa rêm, hoãi chaâng
mang gò trong gioã, Damuen àaáp:
- Töi mang löng lúån.
Ngûúâi nhoã beá toác hoa rêm àaáp:

- ûâ àûúåc, cûá nh thïë!
Chaâng àïën cung àiïån, baão laâ chaâng mang taáo àïën, cöng chuáa ùn vaâo seä
khoãi bïnh. Ngûúâi ta khöng àïí chaâng vaâo vaâ baão laâ àaä coá möåt tïn vaâo àêy giïîu
cúåt hoå. Damuen kïu naâi maäi, quaã quyïët laâ mònh coá thûá taáo êëy, phaãi àïí cho
chaâng vaâo. Sau cuâng ngûúâi ta cuäng tin chaâng, dêîn chaâng vaâo chêìu vua. Nhûng
khi chaâng múã gioã ra thò chó coá löng lúån. Vua tûác giêån vö cuâng, sai àuöíi Damuen
ra. Chaâng vïì nhaâ kïí laåi cho böë nghe àêìu àuöi cêu chuyïån.
Ngûúâi con uát úã nhaâ chó goåi laâ thùçng Ngöëc Hanxú liïìn hoãi böë laâ mònh
mang taáo ài coá àûúåc khöng. Böë baão:
- ûâ, thûá maây múái thêåt laâ àuáng nhó! Àïën mêëy àûáa tinh khön coân chùèng laâm
nïn troâ tröëng gò thò maây laâm gò àûúåc?
Ngûúâi con uát khöng chõu noái:
- êëy böë úi! Con cuäng muöën ài!

Ngûúâi böë liïìn baão:
- Cuát ài, maây phaãi àúåi àïën luác naâo tinh khön hún àaä.
Röìi baác quay lûng ài. Nhûng ngûúâi con keáo aáo böë noái:
- êëy böë úi! Con cuäng muöën ài!
Ngûúâi böë àaáp bùçng möåt gioång caáu kónh:
- ûâ, thöi àûúåc, maây ài ài, chùæc laâ maây laåi trúã vïì maâ thöi.
Cêåu uát mûâng quaá, nhaãy lïn. Böë laåi baão:
- Chaâ, maây nhû thùçng àiïn, möîi ngaây möåt ngöëc thïm. Hanxú cuäng chùèng
àöång loâng, vêîn mûâng mûâng rúä rúä.
Luác êëy trúâi àaä töëi, chaâng nghô buång àúåi àïën saáng mai, khöng àïën cung
àiïån ngay höm nay. Àïën àïm chaâng nùçm trïn giûúâng khöng nguã àûúåc. Tuy
khöng nguã àûúåc ngay, chaâng cuäng mú túái cö thiïëu nûä xinh àeåp, nhûng toaâ lêu
àaâi, vaâng baåc vaâ nhiïìu thûá khaác nûäa.
Saáng höm sau, chaâng lïn àûúâng vaâ gùåp ngay ngûúâi beá nhoã, leão khoeão,
mùåc quêìn aáo xûaám trùæng, hoãi chaâng mang gò trong gioã. Hanxú àaáp laâ chaâng coá
taáo, cöng chuáa ùn vaâo seä khoãi. Ngûúâi nhoã beá liïìn àaáp:
- ûâ, cûá nh thïë!
Nhûng úã cung àiïån ngûúâi ta nhêët àõnh khöng cho Hanxú vaâo vò àaä coá hai
tïn àïën xng laâ mang taáo laåi thò möåt àûáa mang chên ïëch, coân möåt àûáa mang löng
lúån. Nhûng Hanxú van xin maäi, noái laâ quaã thêåt chaâng khöng mang àïën chên
ïëch, maâ mang àïën taáo ngon nhêët nûúác. Chaâng ùn noái àûáng àùæn, lñnh caánh cöíng
cho laâ chaâng khöng noái döëi, beân àïí cho chaâng vaâo. Maâ hoå laâm vêåy laâ àuáng, vò
khi chaâng múã gioã trûúác mùåt vua thò taáo vaâng hiïån ra. Vua mûâng rúä, cho mang
àïën cöng chuáa ngay vaâ àúåi ngûúâi àïën baáo tin kïët quaã ra sao. Chó möåt laát sau, coá
ngûúâi mang tin laåi. Nhûng kòa, ai kia kòa? chñnh laâ cöng chuáa. Naâng vûâa ùn taáo
thò khoãi bïånh liïìn, nhaãy úã giûúâng xuöëng. Khöng ai taã àûúåc hïët nöîi vui mûâng
cuãa nhaâ vua.
Nhûng giúâ vua laåi khöngmuöën gaã cöng chuáa cho Hanxú. Vua baão chaâng
trûúác hïët phaãi àoáng möåt chiïëc thuyïìn, ài trïn caån nhanh hún caã ài dûúái nûúác.
Hanxú nhêån àiïìu kiïån êëy, vïì nhaâ kïí laåi sûå viïåc xûaãy ra. Böë liïìn baão Unrich vaâo
rûâng àoáng möåt chiïëc thuyïìn nhû vêåy. Chaâng laâm viïåc rêët cêìn cuâ, vûâa laâm vûâa
huyát saáo. Àïën giûäa tra, trúâi àûáng boáng, coá möåt ngûúâi beá nhoã toác hoa rêm àïën
hoãi chaâng laâm gò. Unrich àaáp:
- Töi laâm bay thúå nïì.
Ngûúâi beá nhoã toác hoa rêm baão:

- ûâ àûúåc, cûá nhû thïë!
Àïën töëi, Unrich tûúãng laâ mònh àaä àoáng xong chiïëc thuyïìn naâo ngúâ luác
ngöìi vaâo chó toaân bay thúå nïì.
Höm sau Damuen vaâo rûâng. Nhûng sûå viïåc xaãy ra cuäng y nhû àöëi vúái
Unrich. Àïën ngaây thûá ba, chaâng Ngöëc Hanxú ài vaâo rûâng. Chaâng laâm thêåt chùm
chó, caã khu rûâng vang tiïëng àêåp chan chaát, chaâng vûâa laâm vûâa haát vaâ huyát saáo
vui veã. Àïën giûäa trûa, luác trúâi noáng bûác nhêët, ngûúâi nhoã beá laåi àïën hoãi chaâng
laâm gò. Chaâng àaáp laâ chaâng àang àoáng möåt chiïëc thuyïìn ài trïn caån nhanh hún
caã ài dûúái nûúác, laâm xong seä cûúái cöng chuáa laâm vúå. Ngûúâi nhoã beá baão:
- ûâ, cûá nhû thïë!
Chiïìu töëi, khi mùåt trúâi lùån, chaâng Hanxú àaä laâm xong chiïëc thuyïìn, maái
cheâo vaâ caác böå phêån khaác. Chaâng ngöìi vaâo thuyïìn cheâo àïën kinh thaânh. Chiïëc
thuyïìn ài nhanh nhû gioá.
Vua thêëy chiïëc thuyïìn tûâ àùçng xûa, nhûng vêîn khöng muöën gaã con gaái
cho Hanxú. Vua laåi baão chaâng phaãi chùn möåt trùm con thoã tûâ súám tinh mú àïën
töëi mõt, nïëu coá möåt con tröën thò khöng àûúåc lêëy cöng chuáa. Chuá Hanxú vui loâng
nhêån lúâi vaâ ngay höm sau, cuâng caã àaân thoã vaâo baäi hoang. Chaâng chùm chuá
canh khöng àïí con naâo tröën caã.
Möåt vaâi giúâ tröi qua, möåt con hêìu úã cung àiïån àïën baão chaâng Hanxú phaãi
àa ngay möåt con thoã vò coá khaách. Chaâng Hanxú nhêån ngay ra mûu kïë, chaâng tûâ
chöëi khöng chõu àûa thoã, baão laâ vua coá thïí àúåi àïën mai haäy mûúâi khaách moán
thoã höì tiïu. Con hêìu khöng chõu thöi, quay ra khoác loác. Chaâng Hanxú liïìn baão
laâ nïëu cöng chuáa thên chinh laåi, chaâng seä àûa cho möåt con thoã. Con hêìu vïì
cung àiïån baáo, cöng chuáa thên chinh laåi.
Trong khi êëy ngûúâi beá nhoã laåi àïën gùåp Hanxú, hoãi chaâng àang laâm gò.
Chaâng àaáp laâ chaâng àang phaãi chùn möåt trùm con thoã, khöng àïí con naâo tröën
mêët, laâm àûúåc seä lêëy cöng chuáa vaâ laâm vua. Ngûúâi beá nhoã baão:
- Àûúåc! Àêy coá caái coâi, coá con naâo chaåy tröën, cûá thöíi coâi thò noá löån laåi.
Khi cöng chuáa àïën, Hanxú àùåt möåt con thoã vaâo taåp dïì cuãa naâng.
Vua ngaåc nhiïn khi thêëy Hanxú àaä chùn nöíi möåt trùm con thoã, khöng con
naâo tröën khoãi. Nhûng vua nhêët àõnh khöng chõu gaã con gaái cho Hanxú, bùæt
chaâng phaãi mang àïën dêng vua möåt caái löng àuöi chim ûng thêìn àaä.
Chuá Hanxú lïn àûúâng raão bûúác.
Àïën töëi, chaâng àïën möåt toaâ lêu àaâi. Chaâng xin nguã laåi, vò thúâi êëy chû a coá
quaán troå. Öng chuã lêu àaâi vui veã nhêån lúâi vaâ hoãi chaâng ài àêu. Chaâng Hanxú
àaáp:
- Töi àïën chöî chim ûng thêìn.
- aâ, àïën chöî chim ûng thêìn aâ! Ngûúâi ta kïí laåi laâ chim êëy biïët têët caã moåi
viïåc. Töi mêët chiïëc chòa khoaá höåp tiïìn bùçng sùæt. Chaâng laâm ún hoãi höå cho töi
chòa khoaá úã àêu nheá!
Chaâng Hanxú àaáp:
- Àûúåc, chùæc chùæn töi seä laâm.

Saáng höm sau, chaâng laåi lïn àûúâng ài túái möåt toaâ lêu àaâi khaác, chaâng nguã
laåi úã àêëy. Khi ngûúâi úã lêu àaâi biïët laâ chaâng àõnh ài àïën chöî chim ûng thêìn, hoå
noái laâ coá cö con gaái bõ bïånh, chûäa àuã moåi caách maâ khöng khoãi, hoå nhúâ chaâng
laâm ún hoãi höå chim ûng xem phaãi laâm gò àïí chûäa cö khoãi. Chuá Hanxú nhêån laâm
viïåc êëy röìi laåi lïn àûúâng ài.
Chaâng ài túái möåt con söng, khöng coá àoâ ngang chó coá möåt ngûúâi to lúán
chuyïín moåi ngûúâi qua. Ngûúâi êëy hoãi Hanxú ài àêu, chaâng àaáp:
- Àïën chöî chim ûng thêìn.
Hùæn dùån:
- Nïëu chaâng coá gùåp chim, nhúâ hoãi höå töi taåi sao töi cûá phaãi chuyïín têët caã
moåi ngûúâi qua söng.
Chaâng Hanxú àaáp:

- Chaâ àûúåc thöi. Töi nhêët àõnh phaãi laâm.
Hùæn àùåt chaâng lïn vai àûa chaâng qua.

Chaâng Hanxú ài maäi àïën nhaâ chim ûng thêìn, nhûng noá ài vùæng, chó coá vúå
úã nhaâ. Vúå chim hoãi chaâng muöën gò. Chaâng kïí laåi hïët àêìu àuöi: Chaâng muöën coá
möåt chiïëc löng àuöi chim ûng thêìn; úã lêu àaâi noå, ngûúâi ta àaánh mêët chiïëc chòa
khoaá höåp tiïìn múái, chaâng àõnh hoãi chim ng thêìn chòa khoaá úã àêu, úã lêu àaâi
khaác, coá cö gaái bõ bïånh, chaâng muöën biïët caái gò chûäa cö khoãi àûúåc; gêìn àoá, coá
con söng vaâ möåt ngûúâi phaãi àûa ngûúâi qua, chaâng cuäng muöën biïët taåi sao hùæn
phaãi àûa moåi ngûúâi sang.
Vúå chim ûng thêìn baão:

- Naây, anh baån úi, khöng ai noái chuyïån vúái chim ûng thêìn àûúåc àêu. Noá
ùn thõt têët caã moåi ngûúâi . Nhûng nïëu anh muöën thò anh cûá chui vaâo nùçm dûúái
giûúâng noá. Àïën àïm khi noá nguã say, anh coá thïí vûún tay ra maâ giêåt lêëy chiïëc
löng àuöi. Coân nhûäng àiïìu anh muöën biïët thò àïí töi seä hoãi cho.
Chaâng Hanxú àöìng yá, chui vaâo nùçm dûúái giûúâng. Àïën töëi, chim ng thêìn
vïì. Noá vaâo àïën buöìng thò baão vúå ngay:
- Mònh naây, ta ngûãi thêëy muâi thõt ngûúâi.
Vúå àaáp:
- Àuáng àêëy. Höm nay coá möåt ngûúâi àïën, nhûng noá ài röìi.
Röìi vúå chim ûng thêìn khöng noái gò nûäa.
Giûäa àïm, chim ûng thêìn àang ngaáy o o thò chaâng Hanxú àa tay ra giêåt
möåt chiïëc löng àuöi. Chim ûng thêìn giêåt mònh baão:
- Mònh naây, ta ngûãi thêëy muâi thõt ngûúâi . Maâ hònh nhû coá keã giêåt löng àuöi
ta.
Vúå chim ûng liïìn baão:
- Àuáng laâ mònh mï nguã röìi. Töi àaä baão mònh laâ höm nay coá möåt ngûúâi
àïën, nhûng noá ài röìi. Thöi thò hùæn kïí àuã thûá. Naâo laâ möåt toâa lêu àaâi noå, ngûúâi ta
àaánh mêët höåp tiïìn múái, khöng tòm thêëy nûäa.
Chim ûng thêìn noái:
- Thêåt laâ àöì ngu. Chòa khoaá úã trong caái nhaâ kho àïí cuãi, dûúái möåt àöëng cuãi
sau cûãa êëy.
- Hùæn laåi coân baão laâ úã lêu àaâi khaác, coá àûáa con gaái bõ bïånh, khöng biïët
caách naâo chûäa àûúåc.
- Thêåt laâ ngu. Dûúái cêìu thang trong hêìm coá möåt con coác lêëy toác cuãa cö êëy
laâm töí. Nïëu cö êëy lêëy laåi àûúåc toác thò khoãi bïånh.
- Röìi hùæn laåi baão laâ úã möåt núi coá con söng, vaâ möåt ngûúâi phaãi mang têët caã
moåi ngûúâi qua.
- Chaâ, thùçng ngu! Hùæn chó viïåc àùåt möåt ngûúâi xuöëng giûäa doâng thò tûå
khùæc khöng phaãi mang ai qua nûäa.
Saáng súám, chim ng thêìn laåi ra ài. Chaâng Hanxú chui úã gêìm giûúâng ra,
cêìm möåt chiïëc löng àeåp. Chaâng laåi nghe thêëy hïët caã moåi àiïìu chim noái vïì chiïëc
chòa khoaá, cö con gaái vaâ ngûúâi àaân öng. Vúå chim ûng thêìn kïí laåi têët caã cho
chaâng nghe lêìn nûäa àïí chaâng khoãi quïn. Sau àoá, chaâng lïn àûúâng vïì nhaâ. Trûúác
tiïn, chaâng àïën chöî ngûúâi úã bïn söng. Hùæn hoãi ngay chaâng chim baão gò. Chaâng
baão hùæn mang chaâng qua àaä röìi seä noái. Hùæn mang chaâng qua söng. Chaâng liïìn
baão hùæn chó viïåc àùåt möåt ngûúâi xuöëng giûäa doâng, thò tûå khùæc khöng coân phaãi
mang ai qua nûäa. Hùæn mûâng rúä lùæm, baão Hanxú muöën mang chaâng qua söng röìi
laåi mang vïì àïí toã loâng biïët ún. Chaâng tûâ chöëi, baão laâ khöng muöën phiïìn hùæn,
chaâng àaä haâi loâng röìi. Röìi chaâng laåi ài.
Chaâng ài àïën lêu àaâi coá cö con gaái öëm. Chaâng coäng cö trïn vai, vò cö
khöng ài àûúåc, vaâ mang cö xuöëng cêìu thang dûúái hêìm. Chaâng lêëy caái töí coác úã
dûúái bêåc cuöëi àùåt vaâo tay cö; cö nhaãy tûâ trïn vai chaâng xuöëng, chaåy lïn thang
trûúác chaâng vaâ khoãi hùèn. Böë meå cö mûâng lùæm, cho chaâng Hanxú vaâng baåc,
chaâng muöën gò cho nêëy.
Àïën lêu àaâi sau, chaâng ài ngay vaâo nhaâ kho àïí cuãi, tòm thêëy dûúái àöëng
cuãi sau cûãa àuáng ngay chiïëc chòa khoaá vaâng vaâ mang lïn cho chuáa lêu àaâi. Öng
ta mûâng rúä vö cuâng, thûúãng cho Hanxú nhiïìu vaâng trong höåp, laåi cho thïm àuã
thûá, nhû boâ sûäa, cûâu, dï.
Chaâng Hanxú àïën chöî nhaâ vua vúái têët caã nhûäng thûá êëy naâo laâ tiïìn, laâ
vaâng, laâ baåc, naâo laâ boâ, laâ cûâu, laâ dï. Vua hoãi chaâng lêëy úã àêu ra têët caã cuãa caãi
êëy. Chaâng cho biïët laâ chim ng thêìn baão ai muöën lêëy bao nhiïu cuäng cho. Vua
nghô buång, mònh cuäng cêìn àïën, beân lïn àûúâng ài àïën chöî chim ûng thêìn. Nhûng
khi vûâa àïën bïën söng, thò vua àuáng laâ ngûúâi àêìu tiïn àïën tûâ khi Hanxú ài qua.
Ngûúâi êëy àùåt vua xuöëng giûäa doâng röìi ài mêët. Vua bõ chïët àuöëi.
Chaâng Hanxú cûúái cöng chuáa vaâ lïn ngöi vua.
Qua cêu chuyïån vûâa àoåc ta thêëy: nhûäng ngûúâi thêåt thaâ, ngay thùèng vaâ töët
buång thò luön luön àûúåc giuáp àúä, nhûäng ngûúâi xêëu xûa, khöng biïët giûä lúâi hûáa
thò cho duâ àoá laâ àûác vua thò cuäng bõ trûâng phaåt.
CHOÅN VÚÅ
Möåt chaâng chùn chiïn muöën hoãi möåt trong ba chõ em nhaâ kia laâm vúå. Ba
cö àïìu xinh, anh chaâng phên vên maäi, khöng biïët nïn choån cö naâo.
Chaâng liïìn hoãi yá kiïën meå. Baâ baão:
- Con cûá mûúâi caã ba cö àïën ùn. Con àem àùåt trûúác möîi cö möåt miïëng phoá
maát vaâ àïí yá xem caác cö cùæt phoá maát thïë naâo.
Chaâng nghe lúâi meå.

Chaâng thêëy cö caã ùn phoá maát caã cuâi.
Cö hai cùæt cuâi vöåi quaá, àïí soát nhiïìu ruöåt maâ cûá thïë vûát ài.
Cö uát goåt cuâi cêín thêån, khöng quaá daây cuäng khöng quaá moãng.
Chaâng chùn chiïn kïí laåi cho meå nghe. Meå baão:
- Con nïn lêëy cö uát.
Chaâng nghe lúâi, quaã nhiïn söëng vúái vúå rêët laâ sung sûúáng.
Cêu chuyïån chó àún giaãn kïí vïì möåt chaâng trai àûúåc baâ meå maách cho möåt
diïåu kïë àïí chaâng coá thïí choån àûúåc möåt ngûúâi vúå tûã tïë. Nhûng àaä noái lïn àûúåc
sûå khön kheáo vaâ tïë nhõ cuãa baâ meå, àöìng thúâi ca ngúåi tñnh chùm chó, cêín thêån cuãa
ngûúâi con gaái.
CHUÁ BEÁ NG HEÂO D ÛÚÁ I NÊË M M ÖÌ
Xûa coá möåt chuá beá chùn dï ngheâo, böë meå àïìu chïët caã, quan trïn àûa chuá
cho möåt nhaâ giaâu nuöi daåy. Song vúå chöìng nhaâ naây rêët cay nghiïåt. Cuãa caãi àaä
coá thûâa maâ hoå vêîn tham lam buãn xón. Hïî coá ai ùn mêët cuãa hoå möåt tñ baánh myâ laâ
hoå àaä tûác giêån röìi. Chuá beá phaãi laâm cêåt lûåc maâ àûúåc ùn rêët ñt maâ thûúâng laâ ùn
àoân nhiïìu hún.
Möåt höm, chuã giao cho chuá tröng con gaâ maái vaâ möåt àaân gaâ con. Gaâ meå
àuöíi con laåc qua möåt buåi têìm xuên. Böîng möåt con diïìu hêu tûâ trïn cao böí
xuöëng, quùåp lêëy gaâ meå bay ài mêët. Chuá beá lêëy hïët húi sûác gaâo: "Keã cùæp! keã cùæp!
Bùæt lêëy quên keã cùæp!". Nhûng naâo coá ñch gò. Diïìu hêu àêu coá chõu tha möìi vïì
traã. Chuã nghe tiïëng kïu vöåi chaåy ra. Luác biïët laâ mêët gaâ, hùæn ta giêån àiïn lïn
àaánh chuá beá túái têëp, àïën nöîi mêëy ngaây sau chuá vêîn khöng nhuác nhñch àûúåc.
Giúâ chuá phaãi tröng àaân gaâ vùæng meå. Khoá khùn caâng nhiïìu hún vò luä gaâ cûá
boã chaåy lung tung. Chuá beân nghô ra möåt caách, chuá lêëy dêy buöåc chùçng luä gaâ laåi
vúái nhau. Chuá tûúãng thïë laâ diïìu hêu khöng thïí bùæt àûúåc möåt con gaâ naâo nûäa.
Nhûng chuá àaä lêìm to, mêëy höm sau, chuá vûâa nguã thiïëp ài vò mïåt vaâ àoái thò con
chim àöåc aác kia laåi àïën, saâ xuöëng bùæt möåt con gaâ con. Vò con noå àaä buöåc chùçng
vaâo con kia nïn diïìu hêu vúá àûúåc troån caã möåt àaân. Noá tha tñt lïn ngoån cêy nuöët
hïët saåch. Vûâa khi êëy tïn nhaâ giaâu cuäng vïì túái nhaâ. Thêëy tai hoaå xaãy ra, hùæn phaát
khuâng, laåi àaánh chuá beá möåt trêån khöng tiïëc tay, àïën nöîi chuá phaãi nùçm liïåt
giûúâng mêëy ngaây liïìn.
Khi chuá àaä ài laåi àûúåc, hùæn baão: "Maây àêìn àöån quaá khöng thïí naâo tröng
coi caái gò hïët, thöi àïí sai vùåt vêåy".
Hùæn giao cho chuá möåt laân nho àïën biïëu viïn thêím phaán, keâm theo möåt
bûác thû. Giûäa àûúâng, vûâa àoái vûâa khaát, chõu chùèng nöíi, chuá beá àaánh liïìu ùn mêët
hai chuâm nho. Luác chuá àem nho àïën nhaâ tïn thêím phaán, viïn quan naây boác thû
ra xem, röìi laåi thêëy thiïëu mêët hai chuâm nho liïìn baão:
- Thiïëu mêët hai chuâm.
Chuá beá thêåt thaâ thuá nhêån laâ giûäa àûúâng àoái vaâ khaát quaá chuá àaä troát ùn mêët
söë nho àoá röìi. Viïn thêím phaán viïët thû cho ngûúâi nöng dên àoâi phaãi nöåp àuã söë
nho nhû àaä viïët trong thû.
Lêìn naây chuá beá laåi phaãi àem nho vúái möåt laá thû khaác ài. Vaâ doåc àûúâng,
àoái khaát quaá, cûåc chùèng àaä, cuäng nh lêìn trûúác, chuá laåi ùn mêët hai chuâm. Song
lêìn naây, àïí giêìu bûác thû khoãi löå, chuá àaä luåc laân lêëy thû ra, chùån dûúái möåt hoân àaá
röìi ngöìi àeâ lïn trïn. Thïë maâ viïn thêím phaán vêîn cûá hoãi chuá vïì söë nho bõ thiïëu.
Chuá kïu lïn: "Trúâi úi, sao maâ öng biïët àûúåc! Àïën bûác thû cuäng khöng thïí
biïët chuyïån êëy cú maâ, vò töi àaä chùån möåt hoân àaá lïn röìi". Viïn thêím phaán phò
cûúâi vïì sûå ngêy ngö cuãa chuá. Öng ta biïn thû cho tïn nhaâ giaâu khuyïn hùæn nïn
àöëi xûã töët hún vúái chuá beá ngheâo, phaãi cho chuá ùn uöëng àêìy àuã vaâ daåy cho chuá
biïët phên biïåt phaãi traái.
Con ngûúâi nhêîn têm noái: "Röìi ta seä dêåy cho maây phên biïåt. Nïëu maây
muöën ùn thò maây cuäng phaãi chõu laâm. Maây laâm sai traái, ta seä daåy maây bùçng roi
voåt".
Höm sau hùæn giao cho chuá beá möåt viïåc khoá. Chuá phaãi bùm mêëy boá rúm
laâm thûác ùn cho ngûåa. Hùæn àe chuá: "Trong nùm tiïëng nûäa, ta trúã vïì, nïëu maây
vêîn cha bùm xong chöî rúm naây thò ta seä àaánh cho maây möåt trêån boâ lï boâ la".
Hùæn cuâng vúå, àêìy túá trai, àêìy túá gaái ài phiïn trúå haâng nùm vaâ chó àïí laåi cho chuá
beá coá möåt mêíu baánh mò con.
Chuá beá ngöìi trïn àöëng rúm ra sûác bùm. Àûúåc möåt luác thêëy noáng, chuá cúãi
aáo ngoaâi ra quùèng lïn àöëng rúm. Trong buång chó lo laâm khöng kõp, chuá ra sûác
bùm. Giûäa luác hùng haái, chuá quïn khuêëy bùm naát caã têëm aáo cuãa chuá lêîn trong
rúm. Àïën luác nhúá ra thò àaä muöån röìi, khöng coân laâm thïë naâo àûúåc nûäa. Chuá kïu
lïn: "Trúâi úi, chïët töi röìi. Con ngûúâi cay nghiïåt kia coá bao giúâ doaå suöng àêu!
Hùæn vïì maâ thêëy mònh laâm thïë naây thò hùæn seä àaánh mònh chïët mêët. Thaâ tûå tûã
trûúác coân hún".
Àaä coá möåt lêìn chuá beá nghe thêëy muå chuã baão: "úã dûúái gêìm giûúâng coá niïu
thuöëc àöåc". Sûå thêåt muå ta chó noái àïí doaå nhûäng keã tham ùn vò niïu àoá àûång mêåt
ong. Chuá múái boâ vaâo gêìm giûúâng löi caái niïu ra àaánh hïët nhùén.
Chuá tûå baão: "Khöng hiïíu sao ngûúâi ta vêîn baão caái chïët laâ cay àùæng maâ
mònh ùn laåi chó thêëy ngoåt. Traách naâo muå chuã cûá muöën àûúåc chïët".
Chuá ngöìi lïn caái ghïë, bònh tônh àúåi chïët. Nhûng chuá khöng thêëy mònh laã
ài, traái laåi nhúâ moán ùn rêët böí kia, chuá laåi caãm thêëy mònh khoãe ra. Chuá tûå baão:
Chùæc khöng phaãi laâ thuöëc àöåc. Song mònh coân nhúá coá lêìn laäo chuã baão: Trong
hom quêìn aáo coá chai thuöëc diïåt ruöìi. Nhêët àõnh noá laâ thuöëc àöåc thêåt vaâ phaãi
uöëng thûá thuöëc àoá múái chïët àûúåc". Song àoá cuäng khöng phaãi laâ thuöëc diïåt ruöìi
thêåt maâ chñnh laâ rûúåu nho.
Chuá löi caái chai ra tu saåch. Chuá baão: "Thûá thuöëc àöåc naây cuäng ngoåt".
Nhûng chó möåt luác sau rûúåu bùæt àêìu ngêëm. Chuá thêëy ngûúâi ngêy ngêët laåi nghô
buång: chùæc chïët àïën núi röìi. Chuá tûå nhuã: "Coá leä mònh sùæp chïët, phaãi ài ngay ra
nghôa àõa tòm sùén lêëy möåt caái huyïåt múái àûúåc". Chuá bûúác ài laão àaão, àïën nghôa
àõa nùçm trong möåt caái huyïåt múái àaâo. Möîi luác, chuá thêëy mònh caâng thïm
choaáng vaáng. Gêìn àoá coá möåt quaán ùn, trong quaán àang coá àaám cúái. Nghe tiïëng
nhaåc, chuá beá cûá ngúä mònh àaä lïn túái thiïn àaâng. Sau àoá chuá lim ài hoaân toaân.
Chuá beá khöng bao giúâ tónh laåi nûäa, húi rûúåu noáng vaâ súng àïm giaá buöët laâm chuá
chïët thêåt. Chuá maäi maäi úã laåi núi chuá àaä nùçm xuöëng.
Tïn nhaâ giaâu nghe tin chuá beá chïët súå lùæm, hùæn chó lo bõ toaâ aán xeát xûã. Hùæn
lo súå quaá ngaä xuöëng àêët ngêët ài. Muå vúå khi êëy àang rang luáa maåch dûúái bïëp vöåi
chaåy lïn tòm caách chaåy chûäa cho chöìng. Naâo ngúâ ngoån lûãa böëc vaâo loâng chaão,
röìi chaáy lan ra khùæp nhaâ. Vaâi giúâ sau chó coân laåi möåt àöëng tro taân. Nhûäng nùm
cuöëi cuâng cuãa àúâi hoå, caã hai ngûúâi àïìu bõ lûúng têm cùæn rûát vaâ söëng rêët ngheâo
naân cûåc khöí.
Caác em coá thêëy chuá beá ngheâo àaáng thûúng khöng? Chuá beá chõu rêët nhiïìu
khöí cûåc àïën nöîi chuá phaãi tòm àïën caái chïët nhûng tïn nhaâ giaâu phaãi ên hêån suöët
àúâi.
CHUÁ BEÁ TÑ HON
Xûa coá möåt baác nöng dên ngheâo. Buöíi töëi, baác thûúng ngöìi bïn bïëp lûãa,
noái vúái baác gaái àang xe chó:
- Vúå chöìng mònh hiïëm hoi thêåt laâ buöìn. Nhaâ mònh teã ngùæt, coân caác nhaâ
laáng giïìng thò thêåt laâ vui veã nhöån nhõp.
Baác gaái thúã daâi àaáp:

- Giaá nhû àûúåc möåt àûáa con duâ beá bùçng ngoán tay caái, töi cuäng thoaã loâng,
chùæc vúå chöìng mònh seä yïu quñ noá lùæm nhó.
Àûúåc ñt lêu, ngûúâi vúå thuå thai vaâ baãy thaáng sau sinh àûúåc möåt thùçng beá
àêìy àuã mùåt muäi chên tay, nhûng chó vûâa bùçng ngoán tay caái.
Hai vúå chöìng noái:
- Thêåt àuáng nhû lúâi ûúác nguyïån. Vúå chöìng mònh seä yïu quñ noá lùæm nhó.
Vò noá beá bùçng ngoán tay caái nïn hoå àùåt tïn noá laâ Tyá hon.
Tuy hai vúå chöìng cho con ùn uöëng àêìy àuã, con vêîn khöng nhónh lïn möåt
chuát naâo caã, cûá nguyïn nhû luác àeã ra. Àûúåc caái mùæt noá saáng, coá veã thöng minh.
Chùèng bao lêu noá àaä khön ngoan kheáo leáo, laâm gò cuäng àûúåc.
Möåt höm ngûúâi böë sûãa soaån vaâo rûâng àùén cuãi, miïång lêím bêím: "Giaá ta coá
ngûúâi àaánh xe höå coá thñch khöng". Tyá hon beân thûa rùçng:
- Böë aå, con àaánh xe àûúåc, böë cûá tin úã con, thïë naâo xe cuäng àïën rûâng àuáng
luác.
Böë cûúâi noái:
- Con àaánh xe thïë naâo àûúåc! Con beá quaá, khöng cêìm nöíi cûúng àêu.
- Khöng sao böë aå. Nïëu meå con thùæng ngûåa vaâo cho con, con seä ngöìi vaâo
tai noá. Con theát möåt tiïëng laâ nhêët àõnh noá phaãi ài.
Böë noái:
- Àûúåc, àïí thûã xem.
Meå thùæng ngûåa vaâ àùåt Tyá hon vaâo tai ngûåa. Noá theát "Tùæc, tùæc" cho ngûåa
chaåy. Thïë laâ ngûåa chaåy nh coá ngûúâi àaánh xe thêåt, vaâ xe cûá lïn àûúâng chaåy vaâo
rûâng.
Khi xe reä úã möåt chöî ngoùåt, Tyá hon theát: "Tùæc, tùæc" thò coá hai ngûúâi laå mùåt
chaåy àïën.
Möåt ngûúâi noái:

- Trúâi úi, khöng thêëy ngûúâi àaánh xe maâ xe cûá ài, laåi nghe thêëy tiïëng
ngûúâi àaánh xe. Quaái laå nhó:
Ngûúâi kia cuäng noái:
- ûâ, cuäng laå thêåt, ta thûã ài theo xem xe úã chöî naâo.
Xe chaåy thùèng möåt maåch vaâo rûâng röìi dûâng laåi àuáng chöî coá cuãi àaä àùén.
Tyá hon thêëy böë goåi:
- Böë úi, böë thêëy cha, con àaä àa xe àïën àêy, böë cho con xuöëng ài.
Böë chaåy àïën, tay traái nùæm cûúng ngûåa, tay phaãi nhêëc con ra khoãi tai ngûåa,
röìi àùåt con xuöëng. Tyá hon vui veã ngöìi lïn möåt coång rúm.
Tröng thêëy Tyá hon hai ngûúâi laå mùåt sûãng söët khöng noái lïn lúâi.
Möåt ngûúâi keáo baån ra möåt chöî baão:
- Naây, nïëu ta àem thùçng nhoác naây ài laâm troâ úã tónh to thò phaát taâi àêëy. Ta
mua noá ài.
Hai ngûúâi beân àïën baão baác nöng dên:
- Öng baán cho chuáng töi thùçng beá naây, chuáng töi seä chùm soác noá cêín
thêån.
Ngûúâi böë àaáp:
- Khöng, noá laâ khuác ruöåt cùæt àöi cuãa töi. Baåc vaâng trïn caã thïë gian naây
àöëi vúái töi cuäng khöng bùçng àûúåc.
Nghe thêëy hai ngûúâi hoãi mua, Tyá hon nñu lêëy quêìn aáo böë treâo lïn vai noái
thêìm:
- Böë úi, böë cûá baán con ài, thïë naâo röìi con cuäng vïì àûúåc.
Öng böë liïìn baán con lêëy möåt söë tiïìn to.
Hai ngûúâi kia hoãi Tyá hon:

- Maây muöën ngöìi àêu?
- Khoá gò àêu, cûá àïí chaáu lïn vaânh muä, chaáu seä ài ài laåi laåi trïn êëy xem
phong caãnh, chaáu khöng ngaä àêu maâ ngaåi.
Möåt ngûúâi àùåt noá lïn vaânh muä.

Sau khi Tyá hon àaä chaâo böë, hoå àem noá ài, ài maäi. Àïën xêm xêím töëi, Tyá
hon noái:
- Cho chaáu xuöëng àêët möåt laát chaáu cêìn lùæm.
Ngûúâi mang noá trïn muä noái:

- Cûá viïåc úã trïn êëy, khöng coá gò phiïìn baác àêu, chim thónh thoaãng vêîn óa
trïn êëy maâ!
Noá noái:
- Khöng maâ, chaáu cuäng biïët c xûã thïë naâo cho phaãi, öng cho chaáu xuöëng
mau mau ài.
Ngûúâi êëy cêët muä, nhùæc Tyá hon xuöëng ruöång gêìn vïå àûúâng. Noá lêín ngay
vaâo giûäa nhûng cuåc àêët, ruác vaâo möåt caái hang chuöåt. Röìi noá lïn tiïëng chïë hai
ngûúâi kia:
- Thöi chaâo hai öng, hai öng vïì vúái nhau nheá.
Hai ngûúâi lêëy gêåy choåc vaâo hang chuöåt àïí bùæt noá, nhûng mêët cöng toi vò
Tyá hon boâ vaâo sêu quaá.
Trúâi àaä töëi hùèn, hai ngûúâi àaânh boã vïì tay khöng.
Khi hoå ài röìi, Tyá hon chui úã hang ra. Noá nghô buång: "Àïm töëi maâ cûá
chuïånh choaång ngoaâi àöìng thò nguy, vúä àêu gaäy cùèng nh chúi". May sao noá vêëp
phaãi möåt caái voã sïn. Noá chui vaâo noái:
- Laåy chuáa, àïm nay con coá chöî nguã yïn röìi.
Vûâa chúåp mùæt, thò noá nghe thêëy tiïëng hai ngûúâi ài qua. Möåt ngûúâi noái:
- Laâm thïë naâo maâ ùn tröåm àûúåc vaâng baåc cuãa laäo cha xûá giaâu suå nhó? Tyá
hon noái xen vaâo:
- Àïí töi baây mu cho.
Möåt tïn tröåm höët hoaãng noái:

- Caái gò thïë? Tao vûâa nghe thêëy tiïëng ngûúâi noái:
- Caác baác cûá ài theo, töi seä giuáp cho.
- Nhûng maây úã chöî naâo cú?

- Caác öng cûá tòm töi úã dûúái àêët, chöî naâo coá tiïëng noái êëy.
Boån keã tröåm tòm maäi múái thêëy Tyá hon. Chuáng nhêëc noá lïn hoãi:
- Maäy liïåu giuáp chuáng tao àûúåc viïåc gò húã nhaäi?
- Chaáu seä luöìn qua chêën song cûãa söí nhaâ cha xûá. Caác baác muöën lêëy gò
chaáu chuyïìn ra cho chûá gò.
- Àûúåc. Àïí xem taâi maây ra sao.
Khi keã tröåm àïën nhaâ cha xûá, Tyá hon chui vaâo buöìng, röìi thaãn nhiïn hoãi
roä to:
- Caác baác coá muöën khoùæng saåch caái buöìng naây khöng?
Boån keã tröåm súå haäi baão noá:
- Noái kheä chûá, ngûúâi ta thûác dêåy bêy giúâ!

Nhûng Tyá hon vêîn taãng lúâ nhû khöng nghe tiïëng laåi hoãi to:
- Caác baác muöën lêëy gò, khoùæng saåch nheá?

Baâ cuå laâm bïëp nguã úã buöìng bïn caånh nghe thêëy ngöìi nhoãm dêy, lùæng tai
nghe. Boån keã tröåm höët hoaãng toan lêín ra nhûng laåi trêën tônh, cho laâ Tyá hon trïu
mònh thöi. Chuáng trúã laåi kheä baão:
- Thöi naâo àûâng àuâa nûäa. Coá gò thò chuyïín ra ài naâo!

Tyá hon laåi kïu thêåt to:
- Chaáu chuyïín têët caã nheá, giú tay ra maâ àoán lêëy.
Lêìn naây baâ giaâ nghe thêëy roä möìn möåt, bûúác xuöëng giûúâng loâ moâ ra cûãa.
Keã tröåm vöåi chaåy baán söëng baán chïët nh coá ma àuöíi. Baâ giaâ khöng thêëy gò, ài
thùæp nïën. Khi baâ trúã laåi, Tyá hon àaä tröën vaâo àöëng coã. Baâ luåc soaát moåi chöî khöng
thêëy gò, tûúãng laâ mònh mï nguã, laåi lïn giûúâng nùçm.
Tyá hon nùçm co ro trong àaám coã khö, àõnh nguã àïën saáng mai röìi vïì nhaâ.
Nhûng àõnh thïë naây laåi ra thïë khaác. Chaâ, úã àúâi thêåt lùæm nöîi gian nan! Trúâi vûâa
taâng taãng saáng, baâ giaâ àaä dêåy cho suác vêåt ùn. Trûúác tiïn baâ vaâo kho, lêëy möåt öm
coã, àuáng ngay chöî Tyá hon nguã. Tyá hon nguã say quaá, nïn maäi àïën khi vaâo moäm
boâ röìi múái thûác giêëc. Noá kïu lïn:
- Trúâò úi töi àaä úã trong cöëi baác nïån daå röìi.
Nhûng sau àoá biïët ngay laâ moäm boâ röìi. Noá cöë traánh cho khoãi bõ nghiïën,
thò bõ nuöët tröi vaâo daå daây. Noá nghô buång: "Gian nhaâ naây khöng coá cûãa söí,
chùèng thêëy mùæt trúâi, àeân àoám gò caã!". úã àêy noá thêëy khoá chõu lùæm, khöí nhêët laâ
coã cûá tuön vaâo, chöî úã ngaây caâng thïm chêåt heåp. Noá súå quaá kïu to:
- Àûâng tuön coã tûúi vaâo nûäa! Àûâng tuön coã tûúi vaâo nûäa!
Luác àoá, baâ giaâ àang vùæt sûäa boâ, khöng tröng thêëy ngûúâi maâ laåi nghe thêëy
tiïëng noái y nh tiïëng àïm qua. Baâ súå quaá, àang ngöìi ghïë, ngaä lùn ra àöí hïët sûäa.
Baâ vöåi ài tòm cha xûá maách:
- Quaái laå, boâ nhaâ biïët noái cha aå.
Cha xûá hoãi:

- Baâ àiïn aâ?
Röìi cha xuöëng chuöìng boâ xem thûåc hû thïë naâo.

Cha múái bûúác vaâo, àaä nghe thêëy tiïëng Tyá hon kïu to:
- Àûâng tuöìn coã tûúi vaâo nûäa!

Cha xûá cuäng àêm hoaãng. Cho laâ boâ bõ quyã aám. Cha sai giïët boâ. Ngûúâi ta
laâm thõt boâ xong quùèng ra àöëng phên caái daå daây coá chûáa Tyá hon.
Noá loay hoay maäi múái thoâ àûúåc àêìu ra, laåi gùåp ngay sûå chùèng laânh: möåt
con choá soái àoái buång qua àêëy, nuöët chûãng caã daå daây lêîn noá. Tyá hon vêîn yïn trñ
nghô buång:
- "Coá leä soái naây baão àûúåc". Röìi tûâ trong buång soái noá noái to:
- Cêåu soái úi, töi muöën maách cêåu möåt miïëng ùn tuyïåt ngon.
Soái hoãi:
- úã àêu thïë?
Tyá hon baão cho soái biïët nhaâ böë mònh úã àêu vaâ noái:
- Cêåu cûá chui qua cöëng vaâo bïëp thò cêåu seä tha höì cheán baánh ngoåt, múä,
xuác xñch, àuã thûá.
Soái khöng àúåi Tyá hon phaãi noái hai lêìn. Àïm àïën, soái vöåi chui qua cöëng
vaâo bïëp cheán thaã cûãa. Soái ùn no phònh buång röìi, muöën ra khöng àûúåc, vò qua
àûúâng cuä khöng loåt nûäa. Tyá hon àaä tñnh trûúác àïën mûác àoá. Thïë laâ úã trong buång
soái, Tyá hon kïu la inh oãi lïn. Soái noái:
- Maây coá im ài khöng ngûúâi ta thûác dêåy bêy giúâ.
Tyá hon àaáp:
- uái chaâ, cêåu àaä cheám thñch röìi, töi cuäng phaãi tiïu khiïín chûá.
Noái xong noá laåi heát êìm lïn.

Böë meå noá nghe tiïëng, thûác dêåy chaåy xuöëng bïëp ngoá qua keä vaách thò thêëy
soái. Öng chaåy ài lêëy ròu, baâ lêëy haái. Luác vaâo chöìng baão vúå:
- Baâ àûáng sau töi, nïëu töi choaãng möåt caái maâ noá chûa chïët ngay, thò baâ
àêm vaâo buång noá nheá.
Tyá hon nghe thêëy tiïëng böë, reo lïn:
- Böë úi, con úã trong buång soái àêëy.

Böë mûâng quyánh noái:
- Laåy chuáa! Àûáa con vaâng baåc cuãa töi àaä vïì àêy röìi.
Röìi baác baão vúå vûát haái ài àïí con khoãi bõ thûúng. Àoaån öng giú ròu lïn,
giaáng cho soái möåt nhaát chïët tûúi. Sau baác lêëy dao keáo möí buång soái, löi Tyá hon
ra.
Baác noái:
- úã nhaâ böë meå lo cho con quaá con aå.
- Thûa böë, con àaä ài àêy ài àoá nhiïìu, may maâ nay con laåi àûúåc thúã khöng
khñ trong laânh.
- Thïë con àaä ài nhûäng àêu?

- Böë aå, con àaä úã trong hang chuöåt, trong daå daây boâ, trong buång soái, bêy
giúâ con muöën úã nhaâ vúái böë meå.
Böë meå öm hön con maâ rùçng:
- Tûâ nay duâ àûúåc bao nhiïu tiïìn, böë meå chùèng baán con nûäa àêu.
Röìi böë meå cho con ùn uöëng vaâ may quêìn aáo múái cho noá, vò quêìn aáo cuä ài
nhiïìu àaä raách hïët.
Caác em àaä bao giúâ giuáp böë meå laâm viïåc chûa? Nïëu chûa thò caác em thua
chuá beá Tyá hon röìi àêëy. Chuá chó beá bùçng ngoán tay caái nhûng chuá giuáp böë meå chuá
rêët nhiïìu viïåc nhúâ vaâo trñ thöng minh. Caác em seä giuáp àûúåc böë meå nhiïìu viïåc
tuyâ vaâo khaã nùng cuãa mònh àïí khöng bao giúâ phaãi thua chuá beá Tyá hon nheá!
MUÅC LUÅC
Con rùæn trùæng.................................................................................................2
Con thoã biïín ..................................................................................................6

Con ngöîng vaâng.............................................................................................9
Con meâo ài hia ............................................................................................14
Con quó vaâ baâ noá ..........................................................................................20

Con quyã nhöët trong loå .................................................................................. 24
Cuöåc ngao du cuãa tñ hon ...............................................................................28

Àöì boã xoá ..................................................................................................... 33
Àoáa höìng..................................................................................................... 39
Àöi giaây uãng da trêu..................................................................................... 43
CON RÙÆN TRÙÆ NG
Ngaây xûa coá möåt öng vua nöíi tiïëng trong caã nûúác laâ khön ngoan. Khöng
caái gò laâ vua khöng biïët, dúâng nhû gioá àa laåi cho vua nhûäng tin tûác bñ mêåt nhêët.
Vua coá möåt thoái quen kyâ laå. Sau bûäa ùn tra, khi àaä doån baân xong, khöng
coân ai nûäa thò möåt ngûúâi hêìu tin cêín bûng thïm vaâo cho vua möåt baát. Baát àêåy
kñn, ngay ngûúâi hêìu cuäng khöng biïët trong coá gò. Cuäng chùèng ai àûúåc biïët, vò
vua àúåi àïën khi chó coân möåt mònh múái múã ra ùn. Cûá thïë maäi túái möåt höm, ngûúâi
hêìu quaá toâ moâ, khi bûng baát khöng nhõn àûúåc nûäa, àem baát vïì buöìng mònh. Anh
ta khoaá cûãa cêín thêån röìi múã nùæp ra, thêëy úã trong coá möåt con rùæn trùæng. Anh giûä
möìm khöng àûúåc, muöën nïëm thûã beân cùæt möåt miïëng boã möìm. Anh vûâa àöång
lûúäi thò nghe thêëy úã bïn cûãa söí coá tiïëng noái rò raâo laâ laå. Anh laåi nghe, thò ra
chim seã chuyïån troâ vúái nhau, kïí cho nhau nghe chuáng àaä thêëy gò úã àöìng ruöång
vaâ úã nuái rûâng. Thò ra chñnh vò anh ta ùn rùæn maâ hiïíu àûúåc tiïëng noái loaâi vêåt.
Àuáng ngaây höm àoá, hoaâng hêåu mêët chiïëc nhêîn àeåp nhêët vaâ nghi cho
ngûúâi hêìu tin cêín êëy ùn cùæp vò anh ta vêîn àûúåc ài laåi tûå do trong cung. Vua
truyïìn goåi anh àïën, mùæng anh thêåm tïå, heån cho àïën saáng höm sau nïëu khöng
tòm ra àûúåc keã gian thò seä bõ coi laâ thuã phaåm vaâ àem xûã töåi. Anh kïu oan cuäng
vö ñch, vaâ bõ àuöíi ra ngoaâi möåt caách taân nhêîn. Anh lo súå, xuöëng sên àïí nghô
xem coá caách naâo thoaát khöng.
úã àêy coá àaân võt àang chuåm nhau ngöìi bïn doâng nûúác vûâa róa löng vûâa
chuyïån troâ buâ khuá. Anh ngûúâi hêìu àûáng nghe. Võt kïí lïí vúái nhau saáng nay laåch
baåch ài àêu, tòm àûúåc möåt gò ngon. Möåt con caáu kónh noái:
- Buång tao anh aách khoá chõu quaá. Trong luác vöåi vaä, tao nuöët phaãi caái nhêîn
rúi úã dûúái cûãa söí hoaâng hêåu.
Anh ngûúâi hêìu liïìn toám ngay cöí con võt êëy mang vaâo bïëp baão nhaâ bïëp:
- Baác thõt con naây ài nheá, nuöi beáo lùæm röìi àêy!
Nhaâ bïëp nhêån lúâi, nhùæc võt lïn xem àaä nùång chûa röìi noái:
- Chuá maây toång cho àêìy, àúåi ngaây àûúåc quay cuäng àaä lêu röìi àêëy!
Baácá ta chùåt cöí, möí võt. Anh ngûúâi hêìu tòm thêëy chiïëc nhêîn cuãa hoaâng hêåu
trong mïì võt nïn viïåc minh oan cuäng dïî daâng. Nhaâ vua muöën àïìn buâ cho anh,
hoãi anh muöën gò vaâ hûáa phong cho anh chûác tûúác cao nhêët triïìu àònh.
Anh ta khöng nhêån mùåc duâ coân treã vaâ àeåp trai. Anh chaán ngaán khöng
thiïët úã laåi nûäa. Anh chó xin möåt con ngûåa vaâ ñt tiïìn ùn àûúâng ài chu du thiïn haå.
Möåt höm, anh ài qua möåt caái ao thêëy coá ba con caá bõ mùæc vaâo àaám sêåy,
àang thoi thoáp. Ngûúâi ta noái laâ caá thò cêm, vêåy maâ anh laåi nghe thêëy chuáng than
vaän vò bõ chïët möåt caách bi thaãm nhû thïë. Anh vöën nhên tûâ, nïn xuöëng ngûåa gúä
caá thaã xuöëng nûúác. Caá vui mûâng quêîy, thoâ àêìu lïn kïu:
- Caám ún ên nhên àaä cûáu chuáng töi, thïë naâo chuáng töi cuäng xin traã ún
naây!
Anh laåi cûúäi ngûåa ài. Ài möåt luác chúåt nghe nhû coá tiïëng noái úã trïn caát,
ngay dûúái chên. Anh lùæng tai nghe thêëy kiïën chuáa than vaän:
- Giaá loaâi ngûúâi àûâng àïí nhûäng con vêåt thö löî àuång àïën mònh coá phaãi hay
khöng. Caái con ngûåa ngu ngöëc naây laåi sùæp lêëy moáng nùång giêîm naát trùm hoå cuãa
ta maâ khöng chuát àöång loâng àêy.
Anh beán traánh sang bïn àûúâng. Kiïën chuáa kïu:

- Caám ún ên nhên, chuáng töi seä traã ún naây.
Ài qua rûâng, anh thêëy böë quaå vaâ meå quaå àêåu bïn töí vûát luä quaå con xuöëng
kïu:
- Cuát ài, àöì chïët àêm chïët cheám. Chuáng tao khöng nuöi baáo cö chuáng
maây maäi àûúåc. Nhúán röìi, liïåu ài maâ kiïëm ùn lêëy!
Töåi nghiïåp luä quaå con nùçm xoaâi dûúái àêët, cöë vöî caánh kïu... Chim con yïëu
úát, bay coân cha nöíi, kiïëm möìi laâm sao àûúåc! Thöi thò àaânh nùçm àêy chúâ chïët
àoái vêåy.
Anh thanh niïn xuöëng ngûåa, ruát gúm cheám chïët ngûåa cho quaå con ùn.
Quaå con nhaãy túái ùn no nï röìi goåi:
- Caãm ún ên nhên, chuáng töi seä traã ún naây.

Anh àaânh ài böå, ài maäi túái möåt thõ trêën lúán. Trong phöë coá tiïëng öìn aâo,
nhên dên xö nhau nghe möåt ngûúâi cûúäi ngûåa àïën baáo laâ cöng chuáa keán chöìng,
ai muöën hoãi phaãi laâm möåt viïåc rêët khoá, nïëu chùèng may khöng laâm àûúåc thò toi
maång. Coá nhiïìu ngûúâi àaä thûã nhng àïìu bõ chïët. Anh thanh niïn tröng thêëy cöng
chuáa àeåp löång lêîy mï mêín caã ngûúâi, quïn hïët nguy hiïím, àïën têu vua xin laâm
rïí.
Ngûúâi ta àa anh ra bïí, vûát trûúác mùåt anh möåt chiïëc nhêîn vaâng xuöëng
nûúác. Nhaâ vua truyïìn cho anh moâ chiïëc nhêîn lïn vaâ phaán:
- Nïëu nhaâ ngûúi lïn tay khöng thò seä laåi bõ neám xuöëng bïí cho àïën khi
chïët àuöëi.
Moåi ngûúâi àïìu tiïëc cho àúâi chaâng thanh niïn àeåp trai. Chaâng úã laåi búâ bïí
möåt mònh nghô xem nïn laâm gò thò böîng thêëy coá ba con caá búi laåi. Chñnh laâ ba
con caá maâ anh àaä cûáu trûúác àêy. Con búi giûäa ngêåm úã möìm möåt con hïën vaâ àùåt
hïën lïn baäi bïí bïn chên chaâng. Chaâng cêìm hïën lïn múã ra thò thêëy úã trong coá
chiïëc nhêîn vaâng. Chaâng mûâng lùæm àem nhêîn dêng vua, tûúãng nhaâ vua giûä lúâi
hûáa thûúãng cho mònh. Naâo ngúâ cöng chuáa vöën kiïu kyâ, thêëy chaâng khöng phaãi
mön àùng höå àöëi, khinh reã chaâng vaâ bùæt chaâng phaãi laâm viïåc khoá thûá hai. Naâng
vaâo vûúân, rùæc mûúâi bõ kï xuöëng coã vaâ baão:
- Tûâ giúâ àïën súám mai, trûúác khi mùåt trûúâi moåc, anh phaãi nhùåt cho kyâ hïët
kï, khöng àûúåc thiïëu haåt naâo.
Anh thanh niïn ngöìi trong vûúân nghô maäi khöng biïët laâm nhû thïë naâo.
Anh rêìu rô ngöìi àúåi saáng cho ngûúâi ta dêîn ra phaáp trûúâng. aánh bònh minh vûâa
chiïëu vaâo vûúân thò anh thêëy mûúâi bõ kï àêìy xïëp caånh nhau, khöng thiïëu haåt naâo.
Thò ra àïm êëy, kiïën chuáa àaä cuâng haâng nghòn vaån kiïën quên keáo àïën. Caác con
vêåt biïët ún àaä cêìn cuâ nhùåt kï boã bõ. Cöng chuáa àñch thên xuöëng vûúân xem.
Naâng hïët sûác ngaåc nhiïn thêëy anh thanh niïn àaä laâm àûúåc viïåc mònh giao cho.
Nhûng naâng vêîn cha hïët kiïu kyâ, laåi baão:
- Tuy anh àaä laâm àûúåc hai viïåc, nhûng muöën lêëy ta thò coân phaãi dêng ta
möåt quaã taáo trûúâng sinh .
Anh khöng biïët cêy úã àêu, nhûng cuäng àaânh lïn àûúâng nhùæm mùæt àûa
chên möåt caách tuyïåt voång. Anh àaä ài qua caã nûúác, möåt töëi kia túái möåt khu rûâng.
Anh ngöìi xuöëng göëc cêy, àõnh àaánh möåt giêëc. Böîng thêëy trïn caânh cêy coá tiïëng
raâo raâo, röìi möåt quaã taáo vaâng rúi vaâo tay anh. Cuâng luác coá ba con quaå bay xaâ
xuöëng, àêåu lïn àêìu göëi anh noái:
- Chuáng töi laâ ba quaå con maâ ên nhên àaä cûáu khoãi chïët àoái. Chuáng töi
nay àaä lúán, thêëy ên nhên ài tòm quaã taáo trûúâng sinh, vöåi vúåt bïí àïën têån cuâng thïë
giúái laâ núi coá cêy trûúâng sinh àïí haái quaã taáo naây.
Anh thanh niïn mûâng lùæm, mang taáo vïì dêng cöng chuáa xinh àeåp. Naâng
khöng coân hoaånh hoeå gò àûúåc nûäa, àem cùæt àöi quaã taáo cuâng anh ùn. Loâng naâng
böîng traân ngêåp tònh yïu. Hai vúå chöìng hûúãng haånh phuác cho àïën luác àêìu baåc
rùng long.Caác em coá muöën mònh nghe àûúåc tiïëng loaâi vêåt nhû ngûúâi hêìu úã
trong truyïån naây khöng? Thêåt laâ kyâ diïåu biïët bao nïëu àiïìu àoá laâ hiïån thûåc, àuáng
khöng naâo? Qua cêu chuyïån naây caác em thêëy yïu quyá vaâ gêìn guäi caác loaâi vêåt
hún.
CON THOÃ BIÏÍN
Ngaây xûãa ngaây xûa, möåt naâng cöng chuáa coá möåt toaâ lêu àaâi. úã trïn noác
thaáp coá möåt caái phoâng coá mûúâi hai cûãa söí tröng ra moåi hûúáng. Lïn àoá, nhòn
xuöëng, cöng chuáa thêëy toaân böå àêët nûúác bao la. Qua cûãa söí thûá nhêët, naâng thêëy
roä hún möåt ngûúâi bònh thûúâng, qua cûãa söí thûá hai, naâng tröng thêëy roä hún möåt
chuát nûäa, qua cûãa söí thûá ba laåi roä hún nûäa, vaâ cûá thïë àïën cûãa söí thûá mûúâi hai,
qua möîi cûãa söí roä hún möåt ñt, naâng tröng thêëy têët caã moåi vêåt úã trïn mùåt àêët vaâ úã
dûúái loâng àêët. Khöng coá gò giêëu nöíi naâng.
Naâng rêët hiïëu thùæng, khöng muöën keám ai, muöën giûä uy quyïìn. Naâng
tuyïn böë seä chó lêëy laâm chöìng ngûúâi naâo tröën kyä àïën nöîi naâng khöng tòm thêëy
àûúåc. Vaâ nïëu naâng tòm ra àûúåc thò ngûúâi àoá seä bõ chùåt àêìu bïu trïn möåt caái coåc.
Àaä coá chñn mûúi baãy caái àêìu bïu trïn coåc trûúác cûãa lêu àaâi vaâ àaä lêu khöng ai
àïën cêìu hön. Naâng cöng chuáa rêët haâi loâng. Naâng tûå nhuã: "Thïë laâ mònh seä àûúåc
söëng tûå do cho àïën khi chïët".
Luác àoá, coá ba anh em nhaâ kia àïën cêìu hön hy voång seä gùåp may. Ngûúâi
anh caã tröën trong möåt höë àaá vöi, tûúãng nhû thïë laâ yïn trñ! Nhûng chó cêìn nhòn
qua cûãa söí thûá nhêët laâ cöng chuáa àaá phaát hiïån àûúåc. Naâng ra lïånh löi anh ra
khoãi höë vaâ chùåt àêìu anh. Ngûúâi thûá hai chui vaâo caái hêìm úã trong lêu àaâi. Nhng
àöëi vúái anh naây cuäng thïë thöi, naâng tröng thêëy ngay khi nhòn qua cûãa söí thûá
nhêët, thïë laâ anh toi maång; àêìu lêu cuãa anh bõ cùæm vaâo chiïëc coåc thûá chñn mûúi
chñn.
Ngûúâi em uát ra mùæt naâng, xin naâng cho anh suy nghô möåt ngaây vaâ söëng
qua hai lêìn thûã thaách àêìu, nïëu naâng phaát hiïån àûúåc ra anh. Nïëu lêìn thûá ba thêët
baåi thò anh xin chõu chïët. Vò anh ta àeåp trai vaâ lúâi van xin coá veã xuêët phaát tûâ àaáy
loâng, naâng baão anh: "Ta àöìng yá nhû vêåy. Nhng caái àoá cuäng khöng mang laåi cho
anh sûå may mùæn àêu!"
Ngaây höm sau, anh ta suy nghô rêët lêu. Anh tröën ài àêu àûúåc? Anh khöng
tòm ra caách. Anh lêëy suáng ài sùn. Anh tröng thêëy möåt con quaå vaâ ngùæm bùæn. Khi
anh sùæp bùæn, quaå kïu lïn: "Àûâng bùæn töi, töi seä traã ún anh". Anh boã suáng xuöëng
vaâ tiïëp tuåc ài. Ài túái möåt caái höì, anh bùæt gùåp möåt con caá tûâ dûúái sêu ngoi lïn
mùåt nûúác. Khi anh ngùæm bùæn, caá baão anh: "Àûâng bùæn töi, töi seä traã ún anh". Anh
thaã cho noá lùån sêu xuöëng àaáy höì vaâ laåi lïn àûúâng. Anh gùåp möåt con caáo ài khêåp
khiïîng. Anh bùæn noá nhû ng bùæn trûúåt. Con caáo baão anh: "Anh haäy laåi àêy vaâ nhöí
cho töi caái gai cùæm vaâo chên töi". Anh laâm thïë nhûng sau àoá, anh laåi muöën giïët
caáo àïí lêëy böå da. Caáo baão anh: "Haäy àïí töi söëng! Töi seä traã ún anh". Chaâng trai
tha cho noá chaåy. Chiïìu àïën, anh vïì nhaâ. Ngay höm sau, anh phaãi tòm ra chöî
tröën. Nhûng nghô vùæt oác maâ anh vêîn khöng tòm ra núi àïí tröën. Anh vaâo rûâng gùåp
quaå: "Ta àaä tha chïët cho quaå, bêy giúâ àïën lûúåt quaå phaãi noái ta biïët laâ ta phaãi
tröën úã àêu àïí cöng chuáa khöng nhòn thêëy ta àûúåc". Con quaå nghiïng àêìu nghô
ngúåi höìi lêu. Cuöëi cuâng noá noái: "Töi nghô ra röìi!". Noá tòm möåt caái voã trûáng
trong töí cuãa noá, bûãa ra laâm àöi vaâ cho chaâng trai tröën vaâo àoá. Con quaå gùæn hai
nûãa voã trûáng laåi vaâ nùçm lïn trïn. Khi naâng cöng chuáa nhòn qua cûãa söí thûá nhêët
thò khöng thêëy chaâng trai. Àïën cûãa söí sau, cuäng khöng nhòn thêëy. Naâng àaä bùæt
àêìu lo ngaåi. Àïën cûãa söí thûá mûúâi möåt thò naâng nhòn thêëy chaâng trai. Naâng cho
giïët con quaå vaâ lêëy caái trûáng bûãa ra. Vaâ chaâng trai àaânh chui ra khoãi trûáng.
Naâng cöng chuáa baão: "Lêìn naây ta tha töåi chïët cho nhaâ ngûúi. Nhûng nïëu nhûäng
lêìn sau nhaâ ngûúi khöng tröën àûúåc kyä hún thò nhaâ ngûúi seä chïët".
Ngaây höm sau, anh ta ài àïën höì, goåi caá lïn vaâ baão: "Ta àaä àïí cho caá
söëng, bêy giúâ àïën lûúåt caá chó cho ta chöî tröën àïí naâng cöng chuáa khöng tòm thêëy
àûúåc ta". Con caá suy nghô. Cuöëi cuâng noá kïu lïn: "Töi tòm thêëy röìi, töi seä giêëu
anh úã trong buång töi". Con caá nuöët chûãng chaâng trai vaâo buång vaâ lùån sêu xuöëng
nûúác. Naâng cöng chuáa lïn lêìu, nhòn qua caác cûãa söí. Nhûng àïën cûãa söí thûá mûúâi
möåt naâng vêîn cha tòm ra. Naâng àaä höët hoaãng. Nhûng cuöëi cuâng naâng àaä tòm
thêëy anh khi nhòn qua cûãa söí thûá mûúâi hai. Naâng ra lïånh bùæt caá vaâ möí buång;
chaâng trai löå ra. Chuáng ta cuäng hiïíu laâ chaâng trai luáng tuáng thïë naâo. Naâng cöng
chuáa noái: "Àaä hai lêìn ta tha töåi chïët cho ngûúi. Nhûng àêìu nhaâ ngûúi chùæc chùæn
seä bõ cùæm trïn coåc thûá möåt trùm!".
Ngaây cuöëi cuâng, anh ta ài ra caánh àöìng vaâ gùåp con caáo: "Caáo úi, caáo biïët
hïët moåi núi àïí tröën àûúåc, - anh baão caáo - ta àaä àïí cho caáo söëng, bêy giúâ àïën
lûúåt caáo baão ta tröën úã àêu àïí naâng cöng chuáa khöng tòm àûúåc ta" "Thêåt laâ khoá !"
caáo noái, mùåt tû lûå. Cuöëi cuâng noá kïu lïn: "Töi tòm ra röìi!". Caáo dêîn anh àïën
möåt con suöëi, lùån xuöëng vaâ khi ngoi lïn thò giöëng möåt ngûúâi haâng xeán hay möåt
ngûúâi buön suác vêåt ra chúå. Chaâng trai cuäng phaãi lùån xuöëng suöëi, khi ngoi lïn
anh hoáa thaânh möåt con thoã biïín. Ngûúâi laåi buön ài ra tónh vaâ trng baây con vêåt
laå. Moåi ngûúâi xuám laåi xem. Naâng cöng chuáa cuäng àïën xem vaâ naâng rêët thñch
con vêåt laå, naâng traã cho ngûúâi laái buön möåt söë tiïìn lúán àïí mua noá. Trûúác khi
giao con vêåt cho cöng chuáa, caáo baão: "Khi naâng cöng chuáa ài ra cûãa söí, anh haäy
chui vaâo nêëp dûúái múá toác naâng". Àaä àïën luác cöng chuáa ài tòm chaâng trai, naâng
nhòn qua caác cûãa söí, tûâ cûãa söí naây àïën cûãa söí khaác, tûâ cûãa söí thûá nhêët àïën cûãa
söí thûá mûúâi möåt, naâng khöng tòm thêëy chaâng trai. Àïën cûãa söí thûá mûúâi hai,
naâng cuâng khöng tòm thêëy, cöng chuáa súå haäi vaâ tûác giêån hïët sûác, sêåp cûãa maånh
àïën mûác têët caã caác cûãa kñnh àïìu vúä tan ra haâng nghòn maãnh vaâ lêu àaâi rung lïn.
Trúã vïì buöìng mònh, naâng thêëy con thoã biïín dûúái maái toác mònh, naâng toám lêëy
noá, neám xuöëng àêët vaâ kïu lïn: "Haäy xeáo khoãi mùæt tao!". Con vêåt ài tòm ngûúâi
laåi buön, caã hai vöåi vaâng ài ra suöëi, löåi xuöëng tùæm vaâ hiïån nguyïn hònh cuä.
Chaâng trai caám ún caáo vaâ noái: "So vúái caáo, quaå vaâ caá chó laâ nhûäng keã khúâ daåi.
Caáo biïët maánh khoeá, àuáng laâ thïë thêåt".
Chaâng trai ài thùèng àïën lêu àaâi. Cöng chuáa àaä àúåi chaâng úã àoá, chõu söë
phêån. Lïî cûúái àûúåc cûã haânh. Hoå trúã thaânh vua vaâ hoaâng hêåu trõ vò thiïn haå.
Chaâng trai khöng bao giúâ kïí cho cöng chuáa biïët laâ àaä tröën úã àêu vaâ àaä ai giuáp
chaâng. Naâng tin laâ chaâng thùæng cuöåc do chñnh taâi nùng cuãa mònh. Naâng rêët kñnh
nïí chaâng, vaâ nghô buång: "Chaâng hún ta nhiïìu".
Cêu chuyïån àaä cho ta thêëy àûúåc nhiïìu àiïìu: Ta khöng nïn kiïu kyâ, xem
ta laâ ngûúâi gioãi nhêët, thiïn haå khöng ai bùçng ta vò quaã quñt daây thò coá moáng tay
nhoån. Cêu chuyïån cuäng noái lïn rùçng ai biïët tin vaâo sûác maånh cuãa mònh thò ngûúâi
àoá seä chiïën thùæng.
CON N GÖÎNG VAÂNG
Xûa coá möåt ngûúâi coá ba con. Con thûá ba tïn laâ chaâng Ngöëc thûúâng bõ
khinh reã chïë giïîu vaâ laâm viïåc gò cuäng bõ gaåt ra.
Möåt höm, con caã muöën vaâo rûâng àöën cuãi. Trûúác khi anh ta ài, ngûúâi meå
cho anh ta möåt chiïëc baánh trûáng ngon laânh vaâ möåt chai rûúåu vang àïí mang theo
ùn uöëng. Anh vaâo rûâng gùåp möåt öng laäo nhoã beá, toác hoa rêm, chaâo anh vaâ noái:
- Cho laäo xin miïëng baánh úã trong bõ anh vaâ möåt nguåm rûúåu vang. Laäo
vûâa àoái vûâa khaát àêy.
Anh chaâng khön ngoan àaáp:

- Nïëu töi cho laäo baánh vaâ rûúåu thò töi chùèng coân gò! Thöi laäo xeáo ài!
Röìi anh àïí kïå öng laäo úã àêëy maâ ài.

Anh àùén cêy àûúåc möåt laát thò trûúåt tay, ròu cheám vaâo caánh tay, phaãi vïì
nhaâ bùng boá. Tai naån êëy chñnh do öng laäo beá nhoã gêy ra.
Sau àoá, ngûúâi con thûá hai ài rûâng. Ngûúâi meå cuäng cho möåt chiïëc baánh
trûáng vaâ möåt chai rûúåu vang y nhû vúái con caã. Öng laäo beá nhoã cuäng àïën xin anh
miïëng baánh vaâ nguåm rûúåu. Ngûúâi con thûá hai cuäng rêët khön:
- Töi cho laäo caái gò laâ töi thiïåt caái êëy. Thöi laäo xeáo ài!
Röìi anh àïí kïå öng laäo úã àêëy maâ ài.
Anh cuäng bõ trûâng phaåt ngay: anh múái chùåt cêy àûúåc vaâi nhaát thò chùåt
ngay vaâo chên, phaãi lï vïì nhaâ.
Chaâng Ngöëc liïìn noái:
- Thûa böë, böë àïí cho con ài àöën cuãi möåt lêìn.
Böë àaáp:
- Thöi! Hai anh maây bõ thûúng. Maây àöën cuãi thïë naâo àûúåc!
Chaâng Ngöëc xin maäi, cuöëi cuâng böë àaânh baão:

- Thöi thò maây cûá ài ài. Coá vêëp thò múái saáng mùæt ra.
Meå cho möåt chiïëc baánh luöåc uã tro vaâ möåt chai bia chua.
Anh vaâo rûâng thò cuäng gùåp möåt öng laäo beá nhoã toác hoa rêm, chaâo anh röìi
baão:
- Cho laäo xin möåt miïëng baánh vaâ möåt nguåm rûúåu, laäo vûâa àoái vûâa khaát
àêy.
Chaâng Ngöëc àaáp:
- Chaáu chó coá baánh uã tro vaâ bia chua thöi. Nïëu cuå thêëy taåm àûúåc, thò öng
chaáu ta ngöìi xuöëng cuâng àaánh cheán.
Hoå ngöìi xuöëng. Chaâng Ngöëc ruát baánh uã tro ra thò thêëy àoá laâ möåt chiïëc
baánh trûáng ngon laânh; bia chua àaä biïën thaânh rûúåu vang ngon. Ùn uöëng xong,
öng laäo baão:
- Chaáu töët buång, sùén saâng chia cuãa mònh cho ngûúâi khaác. Àïí laäo ban phuác
cho. Chöî kia coá cêy cöí thuå, chaáu àùén xuöëng seä thêëy trong àaám rïî cêy coá cuãa
quñ.
Noái xong öng laäo tûâ biïåt lïn àûúâng.
Chaâng Ngöëc ài àùén cêy. Haå cêy xuöëng thò thêëy trong àaám rïî coá möåt con
ngöîng löng bùçng vaâng thêåt. Anh nhêëc ngöîng lïn ùém vaâo möåt quaán troå àïí nguã
àïm.
Chuã quaán coá ba con gaái. Ba cö thêëy ngöîng, toâ moâ khöng biïët laâ chim gò
maâ laå thïë, chó muöën lêëy möåt chiïëc löng cuãa noá.
Cö caã nghô caách nhöí tröåm möåt chiïëc. Khi chaâng Ngöëc vûâa ra, chõ nùæm
ngay lêëy caánh ngöîng. Nhng tay bõ dñnh chùåt vaâo àoá, khöng ruát ra àûúåc.
Möåt laát sau, cö thûá hai àïën cuäng chó chùm chùm muöën lêëy möåt chiïëc löng
vaâng. Cö vûâa àuång àïën cö chõ thò bõ dñnh ngay vaâo chõ.
Cö thûá ba cuäng túái cuäng àõnh têm lêëy löng. Hai cö chõ kïu lïn:
- öëi trúâi úi laâ trûúâi, traánh ra, traánh ra!

Cö uát chùèng hiïíu taåi sao laåi phaãi traánh ra, nghô buång caác chõ laâm thò mònh
cuäng laâm àûúåc, liïìn nhaãy laåi. Cö vûâa àuång túái caác chõ thò cuäng bõ dñnh vaâo. Caã
ba cö suöët àïm phaãi úã liïìn vúái ngöîng.
Saáng höm sau, chaâng ngöëc mang ngöîng ra ài, cuäng chùèng àïí yá àïën ba cö
dñnh vaâo ngöîng. Caác cö àaânh leäo àeäo theo sau, reä sang phaãi sang traái tuyâ theo
bûúác cuãa anh. Giûäa àöìng, cha xûá gùåp caã àoaân ngûúâi beân noái:
- Àöì gaái quaå möí, khöng biïët xêëu höí aâ? Cûá baám lêëy giai ra àöìng nhû vêåy
coi coá àûúåc khöng?
Cha liïìn nùæm tay cö uát keáo laåi; cha vûâa àuång àïën thò chñnh cha cuäng bõ
dñnh vaâo vaâ cuäng phaãi leäo àeäo ài theo.
Möåt luác sau, ngûúâi giûä àöì thaánh thêëy cha xûá leäo àeäo theo ba cö, ngaåc
nhiïn quaá hoãi:
- Thûa cha, cha ài àêu maâ vöåi vaâng thïë? Cha nhúá laâ höm nay coân phaãi
laâm lïî rûãa töåi cho möåt àûáa treã nûäa cú àêëy.
Öng ta chaåy theo nùæm aáo cha thò cuäng bõ dñnh vaâo.
Nùm ngûúâi àang bûúác thêëp bûúác cao nhû vêåy thò gùåp hai baác nöng dên
vaác cuöëc úã àöìng vïì. Cha xûá goåi hoå, nhúâ gúä höå mònh vaâ ngûúâi giûä àöì thaánh ra.
Hai baác vûâa súâ àïën thò bõ dñnh vaâo nöët. Nhû vêåy laâ baãy ngûúâi ài theo chaâng
Ngöëc öm ngöîng.
Anh ài túái kinh kyâ. Nhaâ vua coá möåt cö gaái nghiïm nghõ, khöng ai laâm cö
cûúâi àûúåc. Vua phaán laâ ai laâm cho cö cûúâi thò àûúåc lêëy cö. Chaâng Ngöëc nghe
thêëy noái vêåy, liïìn vaác ngöîng vaâ caã baãy ngûúâi theo àuöi àïën trûúác cöng chuáa.
Naâng thêëy baãy ngûúâi lïëch thïëch theo nhau, liïìn cûúâi sùçng sùåc, khöng kòm laåi
àûúåc nûäa.
Chaâng Ngöëc liïìn àoâi lêëy naâng. vua khöng thñch chaâng rïí naây, viïån cúá noå
cúá kia àïí tûâ chöëi, ra àiïìu kiïån cho anh phaãi tòm ra ngûúâi uöëng hïët àûúåc möåt
hêìm rûúåu vang thò múái cho lêëy.
Chaâng Ngöëc nghô àïën öng laäo nhoã beá, coá thïí giuáp àûúåc mònh, liïìn vaâo
rûâng tòm. Túái chöî cêy bõ àùén, anh thêëy coá möåt ngûúâi ngöìi, mùåt buöìn rûúâi rúåi.
Anh hoãi y sao laåi buöìn baä thïë. Y àaáp:
- Töi khaát quaá, uöëng bao nhiïu cuäng khöng àúä khaát. Töi khöng chõu àûúåc
nûúác laä. Quaã laâ töi àaä uöëng caån möåt thuâng rûúåu, nhûng chùèng qua múái nhû
muöëi boã bïí.
Chaâng Ngöëc noái:

- Thïë àïí töi giuáp anh. Anh chó viïåc ài vúái töi laâ tha höì uöëng.
Anh dêîn ngûúâi êëy àïën hêìm rûúåu nhaâ vua. Y nhaãy xöí vaâo nhûäng thuâng
rûúåu to, uöëng maäi, uöëng maäi àïën cùng caã buång. Chûa hïët möåt ngaây, anh àaä
uöëng saåch caã hêìm rûúåu.
Chaâng Ngöëc laåi àoâi lêëy cöng chuáa. Nhûng vua bûåc lùæm, khöng muöën àïí
möåt tïn dúá dêín maâ moåi ngûúâi goåi laâ Ngöëc lêëy con gaái mònh. Vua laåi ra nhûäng
àiïìu kiïån múái: anh ta phaãi tòm cho ra àûúåc möåt ngûúâi ùn nöíi möåt nuái baánh.
Chaâng Ngöëc chùèng suy nghô gò lêu la, laåi ài ngay vaâo rûâng. Vêîn úã chöî cuä coá
möåt ngûúâi mùåt muäi thiïíu naäo, thùæt chùåt buång bùçng dêy da vaâ noái:
- Töi àaä ùn caã möåt loâ baánh, nhûng khöng ùn thua gò. Töi haáu àoái quaá.
Buång vêîn leáp keåp, phaãi thùæt laåi keão chïët àoái mêët.
Chaâng Ngöëc thêëy vêåy caã mûâng baão:
- Thöi ài ài, ài vúái töi thò tha höì no nï.

Anh dêîn ngûúâi êëy vaâo triïìu. Vua cho têåp trung böåt mò caã nûúác laåi röìi sai
nûúáng möåt nuái baánh khöíng löì. Ngûúâi úã rûâng chó ùn möåt ngaây hïët saåch caã nuái
baánh.
Lêìn thûá ba, chaâng Ngöëc laåi àoâi lêëy cöng chuáa. Vua tòm caách thoaái thaác,
àoâi coá möåt chiïëc taâu ài àûúåc caã úã trïn caån lêîn dûúái nûúác.
Vua noái:
- Nïëu taâu êëy cùåp bïën thò lêåp tûác ngûúi àûúåc lêëy con gaái ta.
Chaâng Ngöëc ài thùèng vaâo rûâng. Öng laäo àûúåc anh cho baánh vêîn ngöìi àoá,
baão anh:
- Chñnh laäo àaä uöëng vaâ ùn höå cho anh. Àïí laäo cho anh chiïëc taâu. Gò laäo
cuäng laâm, vò anh àaä cû xûã vúái laäo tûã tïë.
Laäo beân cho anh möåt chiïëc taâu ài àûúåc caã trïn caån lêîn dûúái nûúác. Vua
thêëy khöng coân caách gò giûä con gaái àûúåc nûäa àaânh cho töí chûác àaám cûúái. Sau
khi vua mêët, chaâng Ngöëc lïn ngöi. Vúå chöìng söëng hûúãng haånh phuác.
Àêy laâ möåt trong nhûäng cêu chuyïån hay vaâ thuá võ nhêët trong caác truyïån
cöí Grim. Truyïån àïì cao têëm loâng nhên hêåu cuãa con ngûúâi vaâ maách baão chuáng ta
rùçng vúái têëm loâng nhên hêåu thò luön luön gùåp nhûäng àiïìu may mùæn vaâ töët àeåp.
CON MEO
Â À I HIA
Möåt baác thúå xay coá ba con trai, möåt nhaâ xay luáa, möåt con lûâa vaâ möåt con
meâo. Caác con trai xay böåt, lûâa ài lêëy luáa vïì vaâ chúã böåt ài, meâo thò bùæt chuöåt.
Khi baác chïët, ba con chia nhau gia taâi: con caã àûúåc caái nhaâ xay luáa, con
thûá hai àûúåc con lûâa, con thûá ba khöng coân gò khaác àaânh lêëy con meâo vêåy.
Anh naây buöìn baä, noái möåt mònh:
- Mònh xñ àûúåc phêìn töìi quaá! Anh caã mònh coá thïí xay böåt, anh hai mònh
coân àûúåc cûúäi lûâa, mònh thò laâm ùn gò àûúåc vúái con meâo! Bêët quaá löåt da noá laâm
àûúåc àöi bao tay laâ hïët.
Meâo nghe hiïíu hïët, liïìn noái:
- Cêåu úi, cêåu giïët töi lêëy da laâm àöi bao tay khöí laâm gò? Cêåu cûá baão laâm
cho töi möåt àöi hia àïí töi ra ngoaâi cho noá àûúâng hoaâng thò röìi chaã mêëy luác töi
seä laâm cho cêåu múã maây múã mùåt.
Ngûúâi con baác thúå xay thêëy meâo noái vêåy rêët ngaåc nhiïn. Nhên coá ngûúâi
thúå giaây ài qua, anh goåi vaâo baão ào chên meâo laâm cho noá möåt àöi hia. Hia laâm
xong, meâo ài vaâo, lêëy möåt caái bõ, àöí àêìy thoác xuöëng àaáy, buöåc miïång bõ, röìi
quêíy bõ lïn vai. Àoaån meâo bûúác ra cûãa ài hai chên nhû ngûúâi .
Luác àoá trong nûúác coá möåt öng vua thñch ùn chim àa àa. Nhûng tiïëc thay
khöng ai bùæt àûúåc con naâo. Rûâng thò àêìy chim àa àa, nhûng chim nhaát quaá,
khöng ngûúâi ài sùn naâo túái gêìn àûúåc. Meâo biïët chuyïån êëy, beân nghô caác laâm ùn
cho khaá hún. Noá vaâo rûâng múã bõ, taäi thoác ra, àïí dêy xuöëng coã, röìi luöìn dêy vaâo
sau möåt buåi rêåm. Noá cuäng lêín quêët quanh úã àoá àïí rònh. Àûúåc möåt laát, chim àa
àa bay àïën, thêëy thoác liïìn theo nhau nhaãy vaâo bõ. Khi àûúåc möåt söë kha khaá,
meâo giêåt dêy bùæt àûúåc möåt söë con chim.
Röìi noá quêíy bõ lïn vai ài thùèng àïën cung vua.

Lñnh canh hö:
- Àûáng laåi! Ài àêu?

Meâo àaáp goån:
- Ta vaâo gùåp nhaâ vua!

- Maây àiïn aâ? Meâo maâ daám vaâo gùåp nhaâ vua!
Möåt tïn lñnh khaác baão:

- Thöi cûá àïí noá ài. Nhaâ vua thûúâng hay buöìn phiïìn biïët àêu meâo gûâ gûâ
laåi chùèng laâm cho hoaâng thûúång khuêy khoaã.
Meâo àïën yïët kiïn nhaâ vua, cuái chaâo röìi têu:
- Têu bïå haå, chuã töi laâ baá tûúác...,- meâo bõa ra möåt caái tïn quñ phaãi thêåt daâi,
- xin trên troång gûãi lúâi chaâo hoaâng thûúång vaâ xin kñnh dêng hoaâng thûúång möåt
ñt chim àa àa bêîy àûúåc.
Vua thêëy chim beáo mûâng rúä, truyïìn lïånh cho meâo lêëy vaâng úã kho chêët
vaâo bõ, tha höì mang àûúåc bao nhiïu thò cûá viïåc lêëy. Vua phaán:
- Cho ngûúi mang vïì biïëu chuã ngûúi vaâ noái laâ ta àa taå vïì moán quaá biïëu.
Trong luác àoá, ngûúâi con baác thúå xay luáa ngheâo naân, ngöìi bïn cûãa söí
chöëng àêìu vaâo tay nghô: coân bao nhiïu tiïìn àaä boã ra sùæm àöi hia cho meâo mêët
röìi, khöng biïët coá ùn thua gò khöng? Vûâa khi êëy, meâo bûúác vaâo, boã bõ xuöëng,
cúãi bõ ra àöí vaâng xuöëng trûúác mùåt chuã maâ noái:
- Thûa cêåu, àêy coá ñt nhiïìu traã tiïìn àöi hia cho cêåu. Nhaâ vua coân gûãi lúâi
chaâo vaâ àa taå cêåu.
Anh ta mûâng vò àûúåc cuãa nhûng khöng hiïíu àêìu àuöi ra sao. Meâo ta vûâa
thaáo hia vûâa kïí laåi chuyïån vaâ baão:
- Giúâ thò quaã laâ cêåu coá àuã tiïìn röìi, nhûng khöng phaãi chó coá thïë thöi àêu.
Àïën mai töi laåi xoã hia vaâo, cêåu seä laåi giaâu coá hún nûäa. Töi cuäng àaä têu vúái vua
cêåu laâ möåt võ baá tûúác.
Höm sau, meâo laåi y lúâi, ài hia cêín thêån röìi ài sùn, mang àïën cho vua möåt
múá chim àa àa. Ngaây naâo meâo cuäng mang vaâng vïì nhaâ, meâo àûúåc vua yïu quñ,
tha höì ra vaâo cung àiïån.
Coá lêìn meâo àûáng sûúãi bïn lûãa trong bïëp nhaâ vua. Tïn àaánh xe vaâo vaâ
nguyïìn ruãa: "Ma quó haäy bùæt vua vaâ cöng chuáa ài cho raãnh! Ai laåi mònh àõnh ra
quaán àaánh cheán vaâ chúi baâi möåt phen, thò laåi phaãi àaánh xe cho hoå ra höì chúi!".
Nghe vêåy, meâo vöåi leán vïì nhaâ baão chuã:
- Nïëu cêåu muöën thaânh baá tûúác vaâ trúã nïn giaâu coá thò cêåu haäy ài vúái töi ra
höì, röìi xuöëng höì maâ tùæm.
Chuá thúå xay im lùång, ài theo meâo, cúãi saåch quêìn aáo nhaãy xuöëng nûúác.
Meâo lêëy quêìn aáo mang ài giêëu möåt chöî.
Vûâa laâm xong thò xe vua ài túái. Meâo liïìn lïn tiïëng than vaän nghe maâ naäo
ruöåt:
- Trúâi úi! Têu bïå haå, baá tûúác chuã töi àûúng tùæm úã dûúái höì thò coá möåt tïn
ùn tröåm àïën lêëy quêìn aáo àïí úã trïn búâ. Chuã töi àang úã dûúái nûúác lïn khöng
àûúåc; nïëu úã lêu nûäa thò àïën caãm maâ chïët mêët thöi!
Vua nghe vêåy, cho dûâng xe laåi, phaán cho möåt tïn hêìu chaåy vïì lêëy böå
quêìn aáo cuãa nhaâ vua. "Baá tûúác" mùåc böå quêìn aáo löång lêîy vaâo. Nhaâ vua biïåt àaäi
chaâng vò cûá tûúãng chaâng biïëu chim àa àa laâ baá tûúác thêåt, vaâ cho chaâng ngöìi lïn
xe. Cöng chuáa cuäng lêëy laâm thñch vò baá tûúác vûâa treã vûâa xinh trai, laåi dïî thûúng.
Meâo ài trûúác túái möåt caánh àöìng coã röång mïnh möng coá trïn möåt trùm
ngûúâi àûúng cùæt coã.
Meâo hoãi:
- Caánh àöìng nhaâ ai thïë?
- Cuãa thêìy phuã thuyã àêëy.
Meâo dùån hoå:
- Caác baác naây, nhaâ vua sùæp ài xe qua àêëy. Nïëu vua hoãi caánh àöìng coã cuãa
ai thò caác baác cûá àaáp laâ cuãa baá tûúác nheá. Nïëu caác baác khöng noái thïë laâ bõ àaánh
chïët tûúi àêëy.
Meâo laåi ài nûäa, túái möåt caánh àöìng luáa baát ngaát ai ài qua cuäng phaãi àïí yá.
Coá túái trïn möåt trùm ngûúâi àang gùåt luáa. Meâo hoãi:
- Caác baác úi, luáa nhaâ ai thïë?

- Cuãa thêìy phuâ thuyã àêëy.
Meâo dùån:
- Caác baác naây, nhaâ vua sùæp ài xe qua àêëy. Nïëu vua hoãi luáa cuãa ai thò caác
baác cûá àaáp laâ cuãa baá tûúác nheá. Nïëu caác baác khöng noái laâ bõ àaánh chïët tûúi àêëy.
Meâo ài maäi túái möåt khu rûâng àeåp, coá trïn ba trùm ngûúâi àang àùén nhûäng
cêy söìi to àïí lêëy cuãi.
Meâo hoãi:
- Caác baác úi, rûâng nhaâ ai thïë?
- Cuãa thêìy phuâ thuyã àêëy.

Meâo dùån:
- Caác baác naây, nhaâ vua sùæp ài xe qua àêëy. Nïëu vua hoãi rûâng cuãa ai thò caác
baác cûá àaáp laâ cuãa baá tûúác nheá. Nïëu caác baác khöng noái thïë thò bõ giïët hïët àêëy.
Meâo laåi ài nûäa. Moåi ngûúâi àïìu nhòn theo thêëy meâo coá veã kyâ dõ, nom nhû
ngûúâi ài hia thò súå lùæm. Möåt laát sau meâo túái lêu àaâi cuãa thêìy phuã thuyã, ngang
nhiïn tiïën vaâo. Laäo phuâ thuyã nhòn meâo möåt caách khinh khónh hoãi noá muöën gò.
Meâo vaái chaâo noái:
- Töi nghe noái öng coá thïí tuyâ yá muöën biïën ra con vêåt gò cuäng àûúåc. Töi
tin laâ biïën ra choá, caáo hay caã choá soái thò coân àûúåc, chûá biïën thïë naâo ra voi àûúåc.
Do àoá töi àïën têån núi àïí xem coá àuáng khöng.
Laäo phuã thuyã dûúng dûúng tûå àùæc àaáp:
- Laâm quaái gò caái vùåt êëy.
Röìi trong nhaáy mùæt laäo biïën ra voi.

Meâo baão:
- Khaá lùæm, nhng coá biïën ra sû tûã àûúåc khöng?

Laäo phuâ thuyã àaáp:
- Dïî khöng!
Röìi laäo biïën ra sû tûã.
Meâo laâm ra böå súå haäi kïu lïn:

- Thêåt laâ trïn trúâi àêët chûa tûâng thêëy! Ngay trong giêëc mú, töi cuäng chûa
tûâng thêëy. Nhûng nïëu thêìy biïën ra thaânh möåt con vêåt nhoã nhû con chuöåt thò
mûúâi thêåt laâ taâi thaánh. Thêìy nhêët àõnh laâ gioãi hún caác thêìy phuâ thuyã trïn àúâi,
nhûng chùæc khöng laâm nöíi àêu.
Laäo phuã thuyã nghe phónh buâi tai, coá veã thñch lùæm noái:
- Naây chuá meâo thên mïën aå, viïåc àoá ta cuäng laâm àûúåc.
Laäo biïën ra con chuöåt nhùæt nhaãy tung tùng trong buöìng. Meâo theo sau vöì
lêëy chuöåt ùn.
Vua cuâng baá tûúác vaâ cöng chuáa ài xe túái caánh àöìng coã mïnh möng.
Vua hoãi:
- Coã cuãa nhaâ ai àêëy?
Moåi ngûúâi àïìu traã lúâi theo meâo dùån:

- Têu bïå haå, cuãa àûác öng baá tûúác aå.
Vua phaán:
- Baá tûúác coá maãnh àêët àeåp quaá.

Túái caánh àöìng luáa baát ngaát, vua hoãi:
- Luáa nhaâ ai àêëy chuáng bay?
Vua phaán:
- Chaâ chaâ! Àêët vûâa röång àeåp quaá.
Túái rûâng, vua hoãi:

- Rûâng nhaâ ai thïë chuáng bay?

Vua caâng ngaåc nhiïn hún nûäa baão:
- Baá tûúác aå, baá tûúác hùèn laâ giaâu lùæm. Ta chûa chùæc àaä coá möåt khu rûâng
àeåp àïën thïë.
Ài túái lêu àaâi thò àaä thêëy meâo àûáng àúåi úã àêìu cêìu thang.
Xe vûâa àöî, meâo àaä nhaãy xuöëng múã cûãa noái:
- Têu bïå haå, àêy laâ lêu àaâi cuãa baá tûúác chuã töi. Bïå haå túái àêy thêåt laâ hên
haånh suöët àúâi cho chuã töi.
Vua xuöëng xe, ngaåc nhiïn thêëy toaâ nhaâ löång lêîy, to hún vaâ àeåp hún caã
cung àiïån cuãa mònh. Baá tûúác dêîn cöng chuáa vaâo phoâng tiïëp tên saáng loaáng vaâng
ngoåc chêu baáu.
Cöng chuáa àñnh hön vúái baá tûúác vaâ khi vua mêët, baá tûúác lïn nöëi ngöi,
phong cho meâo ài hia laâm tïí tûúáng.
Cêu chuyïån kyâ laå vïì chuá meâo thöng minh biïët noái giuáp caác em möåt àiïìu:
Ta khöng nïn coi thûúâng caác con vêåt nuöi trong nhaâ vò chuáng coá thïí giuáp ñch
cho chuáng ta. Caác em haäy yïu quyá nhûäng con vêåt söëng xung quanh mònh nheá.
CON Q UÓ VAÂ BAÂ N OÁ
Ngaây xûa xaãy möåt cuöåc chiïën tranh lúán. Nhaâ vua coá rêët nhiïìu lñnh, traã
lûúng cho hoå quaá ñt, khöng àuã àïí söëng. Coá ba ngûúâi lñnh beân ruã nhau àaâo nguä.
"Nïëu hoå bùæt àûúåc chuáng ta, hoå seä treo cöí chuáng ta. Vêåy thò laâm thïë naâo
bêy giúâ?", ngûúâi thûá nhêët noái.
- Caách anh haäy tröng caánh àöìng luáa baát ngaát kia. Nïëu chuáng ta tröën trong
àoá thò khöng ai coá thïí tòm thêëy àûúåc chuáng ta. Quên àöåi khöng àûúåc pheáp suåc
vaâo ruöång luáa. Ngaây mai thò àún võ mònh àaä chuyïín quên ài núi khaác.
Thïë laâ hoå chui vaâo ruöång luáa, nhûng quên àöåi khöng di chuyïín ài àêu maâ
úã nguyïn võ trñ chung quanh àoá. Ba ngûúâi lñnh tröën trong ruöång luáa hai ngaây,
hai àïm. Hoå àoái laã nhû sùæp chïët àïën núi. Hoå khöng daám loá ra vò súå chïët. Hoå baão
nhau: "Tröën trong ruöång luáa naây khöng àûúåc tñch sûå gò caã. Chuáng ta seä chïët vaâ
thöëi rûäa ra úã àêy mêët thöi".
Àuáng luác àoá, coá möåt con röìng lûãa bay trïn trûúâi qua àoá. Noá xaâ xuöëng gêìn
hoå vaâ hoãi taåi sao laåi tröën úã àêëy. Hoå traã lúâi: "Chuáng töi laâ ba ngûúâi lñnh, chuáng
töi àaâo nguä vò lûúng ñt quaá. Giúâ thò chuáng töi seä chïët àoái úã àêy hoùåc ngûúâi ta seä
treo cöí chuáng töi nïëu chuáng töi ra khoãi àêy" - "Nïëu caác anh àöìng yá phuåc vuå ta
baãy nùm, Röìng noái, - ta seä àûa caác anh lïn cao, bay qua caã caánh quên lúán maâ
khöng ai chaåm àûúåc vaâo caác anh". "Chuáng töi laâm gò coá quyïìn lûåa choån, àaânh
bùçng loâng thöi". Hoå traã lúâi. Röìng quùæp hoå vaâo moáng, àûa hoå khoãi caánh quên
khaá xa, röìi laåi àïí hoå xuöëng àêët. Röìng àêu phaãi ai khaác, chñnh noá laâ con quyã. Noá
àa cho hoå möåt caái roi nhoã vaâ baão: "Caác anh haäy tûå àaánh vaâo ngûúâi bùçng caái roi
naây, úã trong ngûúâi caác anh seä tuön ra söë tiïìn maâ caác anh cêìn coá; caác anh seä söëng
sung sûúáng nhû öng hoaâng, tha höì lïn xe xuöëng ngûåa. Nwng sau baãy nùm, caác
anh seä thuöåc vïì ta". Noá àa cho ba ngûúâi lñnh möåt quyïín saách vaâ baão kyá tïn vaâo
àoá. Noá laåi noái thïm:
- Luác àoá seä ra cho caác anh möåt cêu àöë, nïëu giaãi àûúåc thò caác anh seä àûúåc
tûå do vaâ thoaát khoãi quyïìn lûåc cuãa ta". Noái xong, con röìng bay ài.
Ba ngûúâi lñnh bùæt àêìu sûã duång caái roi. Hoå coá nhiïìu tiïìn, hoå ài may quêìn
aáo sang troång vaâ ài chu du thiïn haå. úã àêu hoå cuäng söëng vui vaâ xa hoa, lïn xe
xuöëng ngûåa, ùn uöëng thoaã thñch nhng hoå khöng laâm àiïìu gò xêëu. Thúâi gian tröi
ài rêët nhanh, vaâ baãy nùm sùæp qua. Hai ngûúâi lñnh caãm thêëy tim thùæt laåi vò súå haäi.
Trong khi àoá, ngûúâi thûá ba vêîn coân nhòn moåi viïåc vúái khña caånh töët. Anh noái:
"Caác cêåu aå, àûâng súå! Túá coá phaãi laâ àöì ngu àêu! Túá seä giaãi àûúåc cêu àöë!" Hoå
cuâng ài ra caánh àöìng, ngöìi xuöëng. Hai ngûúâi àêìu mùåt maây rêìu rô.
Luác àoá, coá möåt baâ giaâ ài túái. Baâ hoãi taåi sao hoå buöìn thïë? - "Daâo öi! Cuå
biïët thò coá ñch gò cho cuå àêu? Duâ sao, cuå cuäng khöng giuáp gò àûúåc chuáng töi!" -
"Biïët àêu àêëy! Cuå traã lúâi, - caác anh haäy tin ta, haäy kïí ta nghe nöîi lo lùæng cuãa caác
anh!" Hoå kïí vúái baâ cuå laâ àaä thaânh ngûúâi hêìu cuãa con quyã trong baãy nùm. Noá àaä
cung cêëp cho hoå tiïìn tiïu tha höì, hùèn vïì noá nïëu sau baãy nùm, hoå khöng giaãi
àûúåc möåt cêu àöë. Baâ giaâ noái: "Nïëu caác anh muöën ta giuáp àúä, thò möåt ngûúâi
trong caác anh phaãi vaâo rûâng. Anh ta seä àïën möåt taãng nuái bõ sêåp, nom nhû möåt
caái nhaâ. Anh ta phaãi vaâo trong nhaâ êëy vaâ seä àûúåc giuáp àúä".
Hai ngûúâi lñnh àêìu buöìn rêìu noái: "Coá laâm viïåc àoá cuäng khöng ài àïën àêu
caã", röìi ngöìi yâ ra. Ngûúâi thûá ba luön luön vui veã, àûáng dêåy ài vaâo rûâng; anh ài
maäi cho túái khi túái caái nhaâ úã taãng nuái sêåp. Trong nhaâ coá möåt cuå giaâ ngöìi nhû
phöîng àaá. Àoá laâ ngûúâi àaân baâ cuãa quó. Cuå hoãi anh, úã àêu àïën vaâ muöën gò. Anh
kïí cuå nghe nhûäng viïåc àaä qua. Vò anh àûúåc loâng baâ cuå nïn cuå thûúng haåi anh vaâ
hûáa seä giuáp anh. Cuå nhêëc hoân àaá to che löëi vaâo möåt caái hêìm vaâ baão: "Anh haäy
tröën vaâo àêëy. Anh seä nghe thêëy moåi lúâi noái. Haäy bònh tônh vaâ àûâng coá bõ kñch
thñch, khi röìng vïì, ta seä hoãi noá vïì cêu àöë. Noá seä noái hïët vúái ta. Coân anh, anh
haäy lùæng nghe caác cêu noá traã lúâi".
Àïën nûãa àïm, röìng vïì vaâ àoâi ùn. Baâ noá doån ra baân ùn rûúåu vaâ àöì nhùæm
àïí noá vui loâng. Hoå cuâng nhau ùn uöëng. Trong khi noái chuyïån, baâ noá hoãi noá vïì
caác chuyïån xaãy ra trong ngaây, vaâ noá àaä chiïëm àûúåc bao nhiïu linh höìn. "Höm
nay, chaáu khöng gùåp may - noá traã lúâi. Nhng chaáu àaä bùæt àêìu àûúåc ba thùçng lñnh,
chùæc chùæn chaáu seä chiïëm àûúåc linh höìn nhûäng thùçng naây" - "Ba ngûúâi lñnh aâ!
Baâ cuå hoãi, àoá laâ nhûäng trai traáng, coá thïí chuáng noá seä thoaát tay maây".
Con quó noái vúái gioång khinh miïåt: "Chuáng thuöåc vïì chaáu maâ. Chaáu seä ra
cho chuáng möåt cêu àöë maâ chuáng khöng giaãi àûúåc" - "Cêu àöë thïë naâo?" baâ hoãi,
"Àïí chaáu noái vaâ nghe: úã biïín Bùæc bao la coá möåt con meâo biïín chïët, noá seä àûúåc
mang raán vaâ chaáu seä cho chuáng ùn. Möåt caái xûúng sûúân caá voi seä duâng laâm thòa
vaâ möåt caái moáng ngûåa cuä röîng laâm cöëc cho chuáng uöëng rûúåu vang".
Khi con quó ài nguã, ngûúâi baâ nhêëc hoân àaá lïn, cho ngûúâi lñnh ra.
- Anh àaä nghe thêëy hïët chûa?

- Thûa cuå röìi aå, chaáu àaä biïët kha khaá vaâ caái àoá seä giuáp chaáu.
Anh lñnh treâo qua cûãa söí khöng möåt tiïëng àöång, vaâ vöåi vaä ài tòm caác baån.
Anh kïí cho hoå nghe laâ ngûúâi baâ seä giûúng bêîy lûâa con quyã thïë naâo vaâ anh àaä
hoåc àûúåc caách giaãi cêu àöë. Caã boån àïìu vui veã, mùåt maây húán húã, cêìm roi àaánh
vaâo ngûúâi vaâ tiïìn vung ra khùæp böën phña.
Baãy nùm àaä tröi qua. Con quó mang quyïín saách àïën, chó cho hoå nhûäng
chûä kyá vaâ baão: "Ta seä dêîn caác anh xuöng àõa nguåc, úã àêëy caác anh seä àûúåc ùn
möåt bûäa. Nïëu caác anh àoaán seä àûúåc ùn thõt gò raán, thò caác anh seä àûúåc tûå do vaâ
àûúåc giûä laåi caã caái roi nûäa".
Luác àoá ngûúâi lñnh thûá nhêët bùæt àêìu noái: "úã biïín Bùæc bao la, coá möåt con
meâo biïín chïët. Chùæc chùæn noá seä àûúåc raán cho boån töi ùn". Con quyã nöíi giêån, noái
"Hûâ! Hûâ! Hûâ!" vaâ hoãi ngûúâi lñnh thûá hai: "Nhûng caác anh lêëy gò laâm thòa?" -
"Möåt caái sûúân con caá voi seä duâng laâm thòa". Con quó taái mùåt ài, laåi laâu nhaâu ba
lêìn: "Hûâ! Hûâ! Hûâ!" vaâ baão ngûúâi lñnh thûá ba: "Anh coá biïët laâ caái gò seä duâng laâm
cöëc uöëng rûúåu vang khöng?" - "Möåt caái moáng ngûåa cuä seä duâng laâm cöëc uöëng
rûúåu vang cho chuáng töi".
Quyã liïìn bay ài vaâ theát to lïn. Noá khöng coân quyïìn lûåc gò àöëi vúái ba
ngûúâi lñnh. Coân ba ngûúâi lñnh thò giûä laåi àûúåc caái roi, hoå laâm ra rêët nhiïìu tiïìn
tuây theo yá muöën vaâ söëng sung sûúáng àïën hïët àúâi.
CON Q UYÃ NHÖËT TRONG LOÅ
Ngaây xûa coá möåt baác tiïìu phu ngheâo khöí. Baác luön luön phaãi laâm viïåc tûâ
saáng súám àïën töëi mõt. Maäi röìi baác cuäng daânh duåm àûúåc ñt tiïìn. Baác baão con trai:
"Con úi, con laâ con möåt, böë muöën daânh tiïìn naây àïí con hoåc haânh, böë àaä kiïëm
söë tiïìn naây bùçng möì höi nûúác mùæt. Con haäy hoåc lêëy möåt nghïì lûúng thiïån àïí
sau naây nuöi dúäng böë khi böë giaâ yïëu, chên tay cûáng àúâ, khöng laâm ùn gò àûúåc
nûäa, phaãi ngöìi úã xoá nhaâ".
Chaâng thanh niïn beân xin vaâo möåt trûúâng cêëp cao vaâ hoåc haânh rêët siïng
nùng. Caác thêìy daåy khen ngúåi hïët lúâi, vaâ anh ta hoåc úã àoá möåt thúâi gian daâi. Sau
àoá, anh ta àaä hoåc qua nhiïìu trûúâng khaác – Nhûng chûa hoåc àûúåc hïët thò söë tiïìn
ñt oãi maâ böë daânh duåm àûúåc àaä tiïu taán hïët. Anh ta phaãi trúã vïì nhaâ.
"Chaâ! Öng böë noái – Böë khöng coân gò àïí cho con nûäa. Ngaây nay, àúâi söëng
àùæt àoã, böë khöng thïí kiïëm thïm àûúåc àöìng naâo ngoaâi tiïìn mua baánh mò haâng
ngaây."
"Thû a böë," ngûúâi con traã lúâi, "böë àûâng bêån têm àïën àiïìu àoá laâm gò. Con
seä tûå lo lêëy."
Khi ngûúâi böë vaâo rûâng àïí chùåt göî kiïëm ñt tiïìn, thò con baão: "Böë cho con
ài cuâng, con seä giuáp böë".
Àöëi vúái con, cöng viïåc naây quaá vêët vaã quaá, böë traã lúâi, con chûa quen loaåi
cöng viïåc nùång nhoåc naây. Con khöng àaãm àûúng nöíi àêu. Vaã laåi, böë chó coá möåt
caái ròu, khöng coá tiïìn mua caái thûá hai" – "Thò böë haäy sang nhaâ baác haâng xoám,"
ngûúâi con ngùæt lúâi cha "baác seä cho böë mûúån möåt caái ròu, cho àïën khi naâo con
kiïëm àûúåc àuã tiïìn mua caái múái".
Ngûúâi böë sang haâng xoám mûúån möåt caái ròu. Súám túâ múâ höm sau, hai böë
con cuâng vaâo rûâng. Anh thanh niïn laâm viïåc giuáp böë. Anh ta caãm thêëy tónh taáo
vaâ saãng khoaái. Khi mùåt trúâi moåc túái àónh àêìu, ngûúâi böë baão: "Chuáng ta haäy nghó
trûa vaâ ùn möåt chuát. Sau laâm seä khoãe hún". Ngûúâi con cêìm lêëy phêìn baánh vaâ traã
lúâi: "Böë haäy nghó ngúi ài. Coân con, con chûa mïåt. Con ài daåo trong rûâng möåt
chöëc àïí tòm töí chim" – "Thùçng beá huïnh hoang," ngûúâi böë laâu nhaâu "sao maây
laåi ài daåo, maây seä mïåt vaâ khöng giú nöíi caánh tay lïn àêu. Haäy nghó ngúi úã àêy,
ngöìi àêy vúái tao".
Mùåc dêìu ngûúâi böë noái thïë, ngûúâi con vêîn ài vaâo rûâng sêu. Anh ta ùn
baánh, têm höìn vui veã, anh nhòn lïn caác caánh cêy àïí tòm kiïëm möåt cêy söìi to lúán,
chùæc söëng àaä mêëy trùm nùm, nùm ngûúâi nùæm tay nhau vêy voâng quanh thên cêy
vêîn chûa kñn. Anh ta dûâng chên, nhòn cêy söìi khöíng löì vaâ nghô: chùæc chùæn laâ coá
nhiïìu chim laâm töí úã àêy. Bêët thònh lònh, anh nghe phaãng phêët coá tiïëng noái kheä.
Anh lùæng tai nghe thêëy "Cho töi ra khoãi àêy! Cho töi ra khoãi àêy!"
Anh nhòn quanh, nhûng khöng thêëy ai caã. Hònh nh tiïëng noái úã dûúái àêët à-
ûa lïn. Anh kïu lïn:
- "Anh úã àêu?" Tiïëng noái traã lúâi: "Töi úã àêy, úã dûúái naây, gêìn rïî cêy söìi.
Cho töi ra vúái! Cho töi ra vúái!"
Anh hoåc troâ suåc saåo mùåt àêët, quanh göëc cêy söìi, tòm kiïëm úã caác rïî cêy.
Bêët chúåt anh nhòn thêëy möåt caái loå thuyã tinh nùçm sêu trong möåt caái höëc nhoã. Anh
cêìm loå soi lïn aánh saáng mùåt trúâi. Anh nhòn thêëy möåt vêåt giöëng nhû con nhaái,
nhaãy nhoát trong loå. "Cho töi ra vúái! Cho töi ra vúái!" con vêåt khöng ngûâng kïu.
Khöng nghô gò àïën nguy hiïím, anh hoåc troâ múã nuát loå. Lêåp tûác con quó chui ra
khoãi caái loå vaâ lúán dêìn, lúán dêìn, nhanh àïën nöîi möåt thoaáng àaä trúã thaânh möåt
ngûúâi khöíng löì kinh khuãng to, bùçng nûãa caái cêy, àûáng trûúác mùåt anh. "Maây coá
biïët maây seä àûúåc traã cöng cûáu tao thïë naâo khöng?" Con quó hoãi anh vúái möåt
gioång dïî súå. "Khöng" anh hoåc troâ traã lúâi vaâ khöng caãm thêëy súå tyá naâo, con quó
gêìm lïn. Tao seä àêåp bïí àêìu maây ra!" - "Sao maây khöng baão tao luác naäy," – anh
thanh niïn noái- "maây úã àêu tao seä àïí maây úã àoá. Nhûng maây cuäng khöng àêåp bïí
àûúåc àêìu tao àêu. Khöng phaãi maây quyïët àõnh àûúåc möåt mònh!" - "Khöng quyïët
àõnh àûúåc möåt mònh! Khöng quyïët àõnh àûúåc möåt mònh!- Con quó kïu lïn -
Maây tûúãng thïë thöi. Thïë maây tûúãng laâ vò tao töët maâ ngûúâi ta nhöët tao lêu thïë aâ,
àöì ngu! Khöng àêu! Àêëy laâ àïí trûâng phaát tao! Tao laâ thêìn Macguya coá uy lûåc.
Tao phaãi beã gaäy cöí keã naâo thaã tao ra" - "Naây!" Anh hoåc troâ traã lúâi "àûâng quaá
vöåi! Trûúác hïët tao phaãi biïët coá phaãi àuáng laâ maây àaä úã trong caái loå nhoã kia khöng
vaâ coá phaãi maây laâ con quó thêåt khöng. Maây laåi chui àûúåc vaâo loå thò tao múái tin.
Sau àoá thò maây tha höì muöën laâm gò tao thò laâm".
Gioång àêìy kiïu ngaåo, con quó noái: "Caái àoá dïî thöi!" Noá thu nhoã mònh laåi,
nhoã beá nhû luác trûúác, nhoã àïën mûác coá thïí loåt qua caái löî nhoã cuãa miïång loå, noá laåi
chui vaâo loå. Noá vûâa chui vaâo thò anh hoåc troâ vöåi àêåy nuát loå laåi vaâ vûát caái loå
xuöëng dûúái rïî cêy söìi, àuáng chöî àaä tòm thêëy noá. Thïë laâ quó ta àaä bõ vaâo troâng.
Anh con trai chuêín bõ ài vïì chöî böë ngöìi. Nhûng con quó kïu la, van naâi
anh: "Haäy cho töi ra! Haäy cho töi ra!" - "Khöng! Anh hoåc troâ traã lúâi. Khöng coá
möåt lêìn thûá hai àêu! Khi cuöåc söëng cuãa ta bõ àe doaå, khöng khi naâo ta laåi thaã keã
thuâ ta ra möåt khi ta àaä thoaát naån" - "Nïëu anh cho töi àûúåc tûå do" con quó laåi noái
"töi seä cho anh cuãa caãi àïí söëng suöët àúâi" - "Khöng!" anh con trai laåi noái "Maây
laåi àaánh lûâa tao nhû lêìn àêìu thöi" - "Xin àûâng boã lúä dõp may," con quó noái "töi
seä khöng haåi anh àêu, töi seä thûúãng cho anh tiïìn cuãa maâ!"
Anh hoåc troâ nghô: "Ta cûá thûã xem sao. Coá thïí noá seä giûä lúâi hûáa". Anh múã
nuát loå, vaâ cuäng nhû lêìn trûúác, con quó ra khoãi caái loå, lúán dêìn vaâ trúã thaânh khöíng
löì. "Töi seä traã cöng anh" quó noái, noá àûa cho anh möåt caái khùn nhoã giöëng nhû
cuöån bùng vaâ noái: "Nïëu anh saát àêìu naây vaâo möåt vïët thûúng thò vïët thûúng seä
laânh. Nïëu anh saát àêìu kia vaâo theáp hoùåc sùæt thò sùæt theáp seä biïën thaânh baåc".
"Àïí ta thûã àaä", anh hoåc troâ noái. Anh àïën gêìn möåt caái cêy, duâng ròu cheám
àûát voã cêy ra röìi lêëy möåt àêìu khùn chaâ xaát vaâo àoá. Chöî àûát liïìn ngay "Àuáng laâ
thïë!" anh baão con quó "Giúâ thò chuáng ta coá thïí chia tay nhau". Con quó caãm ún
anh àaä cûáu thoaát noá, anh hoåc troâ thò caãm ún con quó vïì moán quaâ vaâ anh ài gùåp
böë.
"Maây ài àêu vïì thïë? Ngûúâi böë hoãi. Taåi sao maây quïn caã cöng viïåc? Tao
àaä baão maây khöng laâm nïn troâ tröëng gò àêu" - "Xin böë haäy bònh tônh, con seä laâm
buâ" - "Öi, laâm buâ !" Ngûúâi böë nöíi giêån "Noái thïë maâ cuäng nghe àûúåc!" "Böë haäy
nhòn naây, con seä chùåt cêy naây thêåt maånh cho noá àöí". Anh lêëy khùn lau lûúäi ròu
vaâ cheám thêåt lûåc möåt nhaát. Nhûng sùæt àaä biïën thaânh baåc, lûúäi ròu bõ meã. "Böë
nhòn naây! caái ròu böë àûa cho töìi quaá, noá àaä bõ quùçn röìi!". Ngûúâi böë súå haäi noái:
"Maây laâm thïë naâo vêåy! Seä phaãi àïìn caái ròu thöi. Lêëy gò maâ àïìn bêy giúâ? àêëy laâ
kïët quaã cöng viïåc maây laâm àêëy!" "Xin böë àûâng caáu giêån, ngûúâi con noái, con seä
chi tiïìn caái ròu" - "Thùçng naây laáo thêåt, ngûúâi böë kïu lïn, maây lêëy gò maâ chi naâo?
Ngoaâi söë tiïìn tao cho ra, maây chùèng coá gò caã. Maây chó coá caái àêìu ngu xuêín cuãa
thùçng hoåc troâ chùèng biïët gò vïì cöng viïåc thúå rûâng caã".
Möåt luác sau, anh hoåc troâ noái: "Böë úi, con khöng laâm àûúåc nûäa. Böë con ta
haäy nghó thöi!" -"Sao laåi thïë, ngûúâi böë àaáp. Thïë maây cho laâ tao maâ laåi chõu
khoanh tay nhû maây aâ? Tao phaãi laâm chûá. Con maây thò coá thïí vïì àûúåc àêëy" -
"Thû a böë, con múái àïën àêy lêìn àêìu tiïn, con khöng tòm àûúåc àûúâng vïì möåt
mònh. Böë haäy vïì vúái con". Ngûúâi böë luác àoá àaä nguöi giêån, cuâng con ra vïì. Öng
baão con: "Haäy baán caái ròu hoãng ài. Àïí xem maây baán àûúåc bao nhiïu. Coân thiïëu
bao nhiïu thò tao phaãi buâ vaâo traã baác haâng xoám".
Ngûúâi con mang lûúäi ròu àïën cûãa haâng vaâng baåc úã àö thõ. Öng chuã cên
lûúäi ròu röìi noái: "Lûúäi ròu naây giaá böën trùm àöìng. Nhûng töi khöng coá àuã tiïìn
mùåt" - "Coá bao nhiïu thò öng àûa töi, chöî coân laåi öng traã töi sau". Anh thanh
niïn traã lúâi. Öng chuã hiïåu vaâng baåc àa traã anh ba trùm àöìng vaâ heån seä traã möåt
trùm àöìng núå sau.
Anh hoåc troâ vïì nhaâ noái: "Böë úi, tiïìn àêy. Böë haäy chaåy sang baác haâng
xoám hoãi xem baác bùæt àïìn caái ròu bao nhiïu tiïìn" _ "Tao biïët röìi, ngûúâi böë noái:
Möåt àöìng vaâ saáu xu! - "Vêåy thò böë haäy traã baác êëy hai àöìng möåt haâo hai. Traã gêëp
àöi thïë laâ àûúåc quaá röìi. Böë nhòn naây, con coá tiïìn thûâa thaäi". Anh àûa cho böë
möåt trùm àöìng vaâ noái: "Böë seä khöng bao giúâ thiïëu tiïìn nûäa! Böë cûá söëng thoaãi
maái ài"
"Trúâi úi! Ngûúâi böë kïu lïn: Laâm thïë naâo maâ maây coá nhiïìu tiïìn thïë?" Anh
hoåc troâ àaä kïí cho böë nghe sûå viïåc àaä xaãy ra laâm sao, nhúâ gùåp may maâ anh àûúåc
giaâu coá . Vúái söë tiïìn coân laåi, anh trúã laåi trûúâng vaâ tiïëp tuåc hoåc. Anh duâng caái
khùn chûäa àûúåc moåi vïët thûúng, vaâ trúã thaânh thêìy thuöëc lûâng danh thiïn haå.
Cêu chuyïån àaä mûúån thïë lûåc quyã thêìn àïí noái lïn sûå thöng minh vaâ nhanh
trñ cuãa con ngûúâi . Con ngûúâi luön luön chiïën thùæng moåi thïë lûåc cho duâ àoá laâ
quyã - möåt nhên vêåt huyïìn thoaåi coá sûác maånh siïu nhiïn.
CUÖÅC NG AO DU CUÃA TÑ HON
Möåt baác thúå may coá àûáa con trai, ngûúâi chó bùçng ngoán tay caái, vêîn goåi laâ
Tñ hon. Tñ hon rêët can àaãm. Möåt höm noá thûa böë:
- Böë úi, con phaãi ài ngao du thiïn haå möåt phen múái àûúåc!
Öng böë giaâ àaáp:

- Àûúåc thöi, con aå!
Baác lêëy caái kim thïu, hú lïn ngoån nïën, àñnh möåt caái nuám bùçng xi vaâo àoá
röìi àûa cho con, baão:
- Àêy cho con thanh kiïëm ài àûúâng.

Tñ hon coân muöën ùn vúái böë meå bûäa nûäa, nïn noá nhaãy xuöëng bïëp xem meå
noá nêëu gò. Nhûng nöìi vûâa múái àùåt lïn bïëp, Tñ hon hoãi meå:
- Meå úi, coá gò ùn thïë?
Baâ meå baão:

- Con haäy ngoá vaâo xem.
Nhaãy toát lïn bïëp, vûún cöí doâm vaâo nöìi. Noá vûún maäi cöí vaâo sêu quaá, húi
thûác ùn bay nghi nguát cuöën luön noá lïn öëng khoái. Noá ngöìi ngêët ngûúãng trong
àaám húi, cûá thïë lú lûãng maäi trïn khöng, luác lêu sau múái rúi xuöëng.
Thïë laâ chuá beá con baác thúå may coá dõp ài ngao du thiïn haå. Chuá ài àêy ài
àoá, röìi àïën xin têåp viïåc möåt ngûúâi thúå caã. Nhng úã àêy hoå cho chuá ùn chùèng
àûúåc ngon. Chuá noái vúái baâ chuã nhaâ:
- Baâ chuã aå, baâ khöng chõu cho töi ùn khaá hún thò nhêët àõnh töi seä ài. Saáng
mai töi seä lêëy phêën viïët ngay trûúác cûãa nhaâ:
"Khoai khaá nhiïìu, thõt khaá ñt,

Thûa àûác vua khoai, töi xin vônh biïåt".
Baâ chuã giêån lùæm, quaát:

- Con chêëu ranh kia, maây coân muöën gò hûã?
Baâ ruát caái gieã lau, àõnh quêët chuá. Nhng chuá àaä mau leå boâ lïn caái bao ngoán
tay cuãa baâ, röìi tûâ trïn àoá chuá doâm xuöëng, theâ lûúäi nhaåo baâ. Baâ thaáo bao àõnh
chöåp chuá thò chuá laåi toát sang caái gieã mêët röìi. Thûâa luác baâ giuä gieã tòm chuá, chuá
tröën luön xuöëng keä baân. Chuá thoâ àêìu lïn, giïîu baâ:
- Ï! baâ chuã úi!
Luác baâ sùæp àaánh, chuá lêín xuöëng ö keáo. Nhûng röìi baâ cuäng toám àûúåc vaâ
töëng chuá ra khoãi cûãa.
Tñ hon laåi ài lang thang. Àïën caánh rûâng kia, chuá gùåp keã tröåm àang baân
nhau ài ùn tröåm cuãa vua. Chúåt thêëy Tñ hon, boån keã tröåm sûåc nghô: "Thùçng nhaäi
ranh naây nhêët àõnh chui loåt löî khoaá, coá thïí duâng noá thay chòa khoaá giaã àûúåc
àêy".
Möåt tïn goåi:

- Naây, öng khöíng löì Göliat úi, coá muöën nhêåp vúái boån mònh àïën kho cuãa
baáu khöng? Öng coá thïí chui vaâo neám tiïìn ra cho boån naây.
Tñ hon nghô möåt laát röìi bùçng loâng nhêån. Chuá ài vúái chuáng. Àïën núi, chuá
ngùæm kyä cûãa trïn, cûãa dûúái xem coá caái keä naâo khöng. Tòm höìi lêu thêëy möåt khe
húã, cuäng khaá röång, àuã cho chuá loåt qua. Chuá àaä sùæp chui vaâo thò bõ möåt tïn lñnh
canh cûãa nhòn thêëy. Noá baão tïn kia:
- Xem kòa, coá con nhïån gúám ghiïëc àûúng boâ kia kòa. Tao phaãi dêîm chïët
noá múái àûúåc!
Tïn kia can:
- Thöi mùåc noá, keão töåi nghiïåp. Noá coá laâm gò maây àêu!
Thïë laâ Tñ hon loåt àûúåc vaâo trong kho. Chuá múã cûãa söí chöî boån keã tröåm
àúåi röìi nhùåt tiïìn neám ra, cûá tûâng àöìng möåt. Àûúng luác mï maãi chúåt coá tiïëng
chên vua vaâo soaát kho. Tñ hon vöåi chuöìn ngay. Vua soaát, biïët laâ coá nhiïìu àöìng
tiïìn daây àaä bõ mêët nhûng khöng thïí hiïíu keã naâo àaä lêëy, vò leä then khoaá vêîn y
nguyïn khöng coá chuát dêëu hiïåu suy chuyïín.
Vua àaânh ra lïånh cho hai tïn lñnh:

- Bay phaãi coi chûâng, coá keã rònh lêëy tiïìn àêëy!
Luác Tñ hon tiïëp tuåc hoaåt àöång thò boån lñnh àûáng ngoaâi rònh nghe thêëy
tiïëng vaâng rúi xuãng xoeãng. Chuáng vöåi nhaãy vaâo kho àïí bùæt keã tröåm. Nhûng Tñ
hon nhanh hún, àaä toát àûúåc vaâo möåt xoá, khuên möåt àöìng tiïìn lêëp lïn mònh. Chuá
trïu boån lñnh:
- Túá àêy cú maâ!

Luác boån lñnh xö túái thò chuá laåi chuöìn sang xoá khaác, leáo nheáo goåi:
- Naây, túá àêy cú maâ!

Boån lñnh àïën thò chuá àaä sang xoá thûá ba tûâ lêu röìi. Chuá laåi goåi:
- Naây, túá àêy kia maâ!

Cûá thïë, Tñ hon dûã cho hai tïn lñnh chaåy quanh àïën mïåt lûã vaâ phaãi boã
cuöåc. Chuá tiïëp tuåc neám tiïìn ra ngoaâi cho boån tröåm hïët àöìng naây àïën àöìng khaác.
Coân laåi àöìng cuöëi, chuá ra sûác quùng maånh, àoaån nhaãy liïìn theo, cûúäi tiïìn bay
vuát qua cûãa söí.
Boån tröåm hïët lúâi taán tuång chuá:
- Quaã laâ tay anh huâng! Chuá coá muöën laâ chuã tûúáng khöng?
Tñ hon caãm ún. Chuá noái, chuá coân muöën ài ngao du thiïn haå àaä. Boån tröåm
chia nhau söë tiïìn. Tñ hon chó lêëy phêìn mònh coá möåt àöìng, vò coá lêëy nûäa chuá
cuäng chùèng mang nöíi.
Chuá buöåc laåi thanh kiïëm bïn sûúân, chaâo boån cûúáp röìi ra ài. Chuá àïën nhaâ
mêëy baác thúå caã nûäa xin laâm. Nhûng úã àêu cuäng choáng chaán. Sau cuâng chuá àïën
laâm cho möåt quaán troå. Àaám hêìu gaái nhaâ naây khöng ai a chuá, chó vò hoå khöng
nhòn thêëy chuá, thïë maâ ai bñ mêåt laâm gò chuá àïìu biïët hïët. Chuá laåi hay maách chuã
nhûäng chuyïån hoå ùn uöëng vuång tröåm, hoùåc ùn cùæp dûúái hêìm. Hoå vêîn àe:
- Liïåu höìn! Thïë naâo cuäng coá bûäa cho maây chïët àuöëi.
Hoå baão nhau xoã Tñ hon möåt vöë. Möåt höm, chuá àûúng maãi miïët nhaãy nhoát,
leo treâo giûäa àaám coã daåi ngoaâi vûúân thò bõ möåt cö hêìu ra cùæt coã bùæt gùåp. Tiïån tay
cö vú luön caã Tñ hon vúái coã, buöåc tuám vaâo möåt caái khùn lúán röìi neám cho boâ.
Möåt con boâ möång àen nuöët chûãng Tñ hon vaâo buång. Chuá khöng bõ àau àúán gò
nhng nùçm trong êëy thêåt khoá chõu quaá, töëi nh bng. Àúåi luác coá ngûúâi vaâo vùæt sûäa,
chuá ra sûác gaâo: Túrip, túrùp, torön! Sùæp àêìy thuâng chûa?
Tiïëng sûäa tia raâo raâo, aát mêët tiïëng chuá nïn khöng ai nghe thêëy. Laát sau,
chuã quaán vaâo baão:
- Mai thõt con boâ naây!

Tñ hon súå quaá, laåi gên cöí gaâo:
- Thaã töi ra àaä, töi úã trong naây maâ!

Chuã quaán nghe thêëy, nhng khöng biïët ai goåi úã àêu. Baác hoãi laåi:
- úã àêu thïë?
Tñ hon vöåi àaáp:
- Trong buång con àen êëy maâ!

Chuã quaán khöng hiïíu nghôa cêu noái, boã ài.
Saáng höm sau, hoå thõt con boâ àen. Cuäng may luác hoå haå boâ röìi xaã thõt,
khöng coá nhaát dao naâo cheám phaãi Tñ hon. Chuá bõ lêîn trong àöëng thõt àïí tra döìi.
Luác ngûúâi thúå bùm döìi vaâo sùæp laâm, chuá ra sûác bònh sinh gaâo:
- Àûâng bùm sêu quaá! Àûâng bùm sau quaá! Töi úã dûúái àêëy!
Nhûng vò dao bùm àaä goä röån lïn nïn chùèng ai nghe àûúåc tiïëng chuá goåi.
Giúâ múái thêåt nguy cho chuá, nhûng thoái thûúâng coá khoá múái loá caái khön, chuá
nhaãy traánh rêët taâi giûäa caác àûúâng dao, khiïën chùèng möåt nhaát naâo chaåm àûúåc vaâo
ngûúâi chuá. Chuá thoaát chïët. Tuy thïë, chuá vêîn chûa nhaãy ra ngoaâi àûúåc. Chuá bõ hoå
tra lêîn vúái miïëng múä vaâo möåt khoanh döìi tiïët. Trong khoanh döìi chêåt chöåi quaá,
àaä thïë hoå laåi coân mùæc lïn öëng khoái loâ bïëp àïí hun cho kyä. Tñ hon thêëy thúâi gian
luác naây múái daâi laâm sao!
Nhûng röìi cuäng àïën muâa àöng, hoå thaáo khoanh döìi xuöëng. Nhaâ coá khaách,
hoå àõnh àem döìi àaäi khaách. Luác baâ chuã thaái döìi, súå lûúäi dao xoeåt ngang möåt
nhaát. Chúâ luác thuêån lúåi, chuá lêëy húi nhaãy toát ra ngoaâi.
Chuá khöng muöën úã laåi nhaâ êëy nûäa, núi chuá àaä phaãi chõu bao àiïìu àen àuãi.
Tñ hon laåi ài giang höì. Nhng cuöåc àúâi tûå do cuãa chuá cuäng chùèng àûúåc bao lêu
nûäa. Chuá àang lang thang giûäa àöìng thò chaåm traán phaãi möåt con caáo, noá àúáp
luön chuá. Chuá vöåi van naâi:
- Baác caáo úi, töi àêëy maâ, chaã boä cuöëng hoång baác, chi bùçng baác thaã töi ra!
Caáo àaáp:
- Maây noái cuäng coá lyá. Ùn maây cuäng nhû khöng ùn gò. Maây hûáa cho tao
mêëy con gaâ úã nhaâ böë maây ài, tao seä thaã.
Tñ hon àaáp:
- Töi rêët sùén loâng, nhaâ coá bao nhiïu gaâ seä xin taå baác hïët.
Caáo beân thaã chuá ra, laåi thên àûa chuá vïì nhaâ. Öng gùåp laåi con mûâng quaá,
nhaâ coá bao nhiïu gaâ biïëu caáo têët.
Tñ hon àûa cho böë àöìng tiïìn vaâng maâ chuá àaä kiïëm àûúåc trong chuyïën ài
vûâa röìi.
- Con coá àöìng tiïìn rêët àeåp àïí àïën cho böë àêy naây. Nhûng sao böë laåi chõu
àïí caáo noá thõt hïët caã àaân gaâ con cuãa nhaâ?
- Öi, thùçng ngöëc! Con laâ àûáa con àeã àûát ruöåt cuãa böë, lyá naâo böë laåi quñ àaân
gaâ ngoaâi sên hún caã con trai.
Caác em àaä bao giúâ phaãi xa böë meå chûa? Chùæc laâ chûa àêu nhó! Caác em seä
gùåp rêët nhiïìu rùæc röëi khi phaãi xa rúâi böë meå mònh. Qua cêu truyïån naây caác em
hoåc àûúåc möåt àiïìu: khöng úã àêu sung sûúáng, haånh phuác hún laâ àûúåc úã bïn caånh
böë meå mònh.
ÀÖÌ BOÃ X OÁ
Ngaây xûa, coá möåt ngûúâi xay böåt ngheâo maâ laåi coá möåt cö con gaái xinh
àeåp. Coá lêìn, baác ta tònh cúâ àûúåc noái chuyïån vúái nhaâ vua. Àïí tûå àïì cao, baác ta
têu vua:
Têu bïå haå, töi coá möåt àûáa con gaái keáo àûúåc rúm thaânh vaâng.
Vua baão:
Àoá laâ möåt nghïå thuêåt maâ trêîm rêët quyá. Nïëu con gaái nhaâ ngûúi kheáo leáo
nh vêåy, thò mai ngûúi dêîn noá vaâo cung, ta seä thûã taâi.
Khi cö gaái àïën, vua cho vaâo möåt caái buöìng chêët àêy rúm, cho àem guöìng
laåi vaâ baão:
Àêëy, nhaâ ngûúi laâm ài. Àïm nay, cho àïën súám mai maâ khöng keáo àûúåc
chöî rúm naây thaânh vaâng thò nhaâ ngûúi seä bõ giïët.
Röìi chñnh nhaâ vua àoáng cûãa laåi, àïí cö gaái möåt mònh úã trong buöìng. Töåi
nghiïåp cö con gaái baác thúå xay ngöìi yâ ra, khöng nghô ra caách naâo àïí thoaát chïët.
Cö laâm gò maâ biïët keáo rúm thaânh vaâng àûúåc, cö súå quaá khoác oaâ lïn. Böîng cûãa
múã ra, möåt ngûúâi beá tñ bûúác vaâo noái:
Chaâo cö con gaái baác xay böåt, taåi sao cö laåi khoác nûác khoác núã thïë?
Cö àaáp:
Chaáu muöën keáo rúm thaânh vaâng nhûng chaáu khöng biïët caách laâm.
Ngûúâi kia noái:

- Cö mêët gò cho ta nïëu ta keáo àûúåc cho cö?
Cö àaáp:
- Chaáu xin biïëu baác chiïëc voâng àeo cöí.
Ngûúâi nhoã nhùæn lêëy chiïëc voâng àeo cöí ngöìi xuöëng quay guöìng, quay ba
lêìn thò àêìy öëng . Xong laåi boã öëng khaác vaâo, quay ba lêìn thò àêìy öëng thûá hai. Cûá
laâm thïë àïën saáng, thò quay xong têët caã chöî rúm, têët caã caác öëng àïìu àêìy súåi vaâng
caã.
Mùåt trúâi vûâa moåc thò nhaâ vua àïën. Vua thêëy vaâng thò ngaåc nhiïn mûâng rúä.
Nhûng loâng tham khöng àaáy, vua laåi cho àûa cö vaâo möåt cùn buöìng khaác, to
hún, àêìy rúm, röìi truyïìn lïånh cho cö trong àïm àoá phaãi keáo rúm thaânh vaâng
nïëu cö coân muöën söëng úã trïn àúâi.
Cö gaái chùèng biïët laâm thïë naâo laåi ngöìi khoác. Cûãa laåi múã, ngûúâi beá nhoã laåi
hiïån ra baão:
Cö mêët gò cho ta nïëu ta keáo àûúåc chöî rúm naây thaânh vaâng?
Cö àaáp:
- Xin biïëu baác chiïëc nhêîn àeo úã tay naây.
Ngûúâi beá nhoã lêëy chiïëc nhêîn, laåi bùæt àêìu quay guöìng, àïën saáng thò keáo
hïët caã chöî rúm thaânh vaâng oáng.
Vua thêëy vaâng mûâng quyánh lïn. Nhûng vua vêîn theâm vaâng, cho àûa cö
gaái vaâo möåt cùn buöìng to hún nûäa, àêìy rúm baão:
- Àïm nay, nhaâ ngûúi phaãi quay chöî rúm naây. Nïëu nhaâ ngûúi laâm àûúåc
thò ta lêëy laâm hoaâng hêåu.
Vua nghô buång tuy hùæn chó laâ con gaái möåt tïn xay böåt nhûng ùæt laâ thïë gian
naây khöng tòm ra möåt ngûúâi con gaái naâo giaâu coá hún.
Khi cö coân möåt mònh trong buöìng, thò ngûúâi beá nhoã laåi àïën lêìn thûá ba
baão:
- Cö mêët gò cho ta nïëu lêìn naây ta laåi quay chöî rúm naây cho cö?
Cö àaáp:
- Töi khöng coân caái gò àïí biïëu baác nûäa.
- Thïë thò cö hûáa vúái ta nïëu cö thaânh hoaâng hêåu thò cho ta àûáa con àêìu
loâng cuãa cö nheá.
Cö con gaái baác xay böåt nghô buång chùèng biïët sau naây ra sao, nhûng nay
trong luác bñ khöng coân caách naâo khaác. Cö hûáa laâm theo ngûúâi nhoã beá àoâi hoãi.
Ngûúâi nhoã beá laåi quay rúm thaânh vaâng nhû caác lêìn trûúác.
Buöíi súám, vua àïën thêëy moåi viïåc nh yá mònh mong muöën, liïìn lêëy cö laâm
vúå. Thïë laâ cö con gaái xinh àeåp cuãa baác xay böåt thaânh hoaâng hêåu.
Sau möåt nùm, cö sinh àûúåc möåt àûáa beá rêët khaáu, quïn bùéng ngûúâi beá nhoã.
Böîng ngûúâi êëy vaâo phoâng cö, baão:
- Bêy giúâ cö haäy cho ta caái cö àaä heån trûúác kia.
Hoaâng hêåu súå haäi, xin ngûúâi beá nhoã lêëy têët caã cuãa caãi trong nûúác, àïí laåi
cho baâ àûáa con. Nhûng ngûúâi nhoã beá àaáp:
- Khöng àûúåc. Têët caã cuãa caãi trïn thïë gian àöëi vúái ta khöng quñ bùçng möåt
chuát sinh vêåt.
Hoaâng hêåu khoác loác thaãm thiïët khiïën ngûúâi êëy àöång loâng baão:
- Thöi ta heån cho cö ba ngaây. Nïëu tûâ nay àïën àoá, cö biïët àûúåc tïn ta thò
cö giûä con laåi.
Suöët àïm, hoaâng hêåu nghô àïën caác thûá tïn àaä àûúåc nghe, vaâ cho sûá giaã ài
khùæp núi tòm xem coân coá tïn gò khaác nûäa khöng.
Höm sau, ngûúâi nhoã beá àïën. Hoaâng hêåu noái caác tïn Katgia, Mensio,
Banxe...Baâ lêìn lûúåt kïí têët caã caác tïn baâ biïët, nhûng ngûúâi beá nhoã cûá nghe möîi
tïn laåi noái:
"Khöng phaãi tïn ta".
Höm thûá hai, hoaâng hêåu cho ài hoãi quanh àoá xem tïn ngûúâi ta laâ gò, röìi
kïí cho ngûúâi beá nhoã nhûäng thûá tïn kyâ laå.
- Phaãi chùng baác tïn laâ Gêìy giú xûúng, Bùæp vïë cûâu, hay Chên coâ hûúng!
Nhûng ngûúâi êëy cûá giaã nhúâi maäi:

- Khöng phaãi tïn töi.
Ngaây thûá ba, sûá giaã trúã vïì thûa:
- Thêìn khöng tòm ra tïn múái naâo. Nhûng khi thêìn túái möåt ngoån nuái cao, úã
möåt goác rûâng coá nhiïìu caáo vaâ thoã, thò thêìn thêìy möåt ngöi nhaâ nhoã. Trûúác cûãa
nhaâ coá lûãa, möåt ngûúâi nhoã beá tröng àïën nûåc cûúâi nhaãy quanh lûãa, loâ coâ möåt
chên röìi kïu:
Höm nay ta nêëu, ngaây mai quêëy tröån,
Ngaây kia lêëy con hoaâng hêåu,

Chaâ! Hay quaá, khöng ai biïët tïn ta laâ Àöì boã xoá.
Hoaâng hêåu khi nghe thêëy tïn êëy, vui mûâng khön xiïët. Möåt laát sau, khi
ngûúâi nhoã beá bûúác vaâo hoãi:
- Thïë naâo, hoaâng hêåu, tïn töi laâ gò?
- Coá phaãi Kun khöng?

- Khöng.
- Coá phaãi Hanh khöng?

- Khöng.
- Phaãi chùng laâ Àöì boã xoá?

Ngûúâi beá nhoã kïu lïn:
- Àuáng laâ quyã, quyã noá noái vúái cö röìi!

Hùæn tûác quaá, giêåm maånh chên phaãi xuöëng àêët, sêu àïën têån buång. Röìi hùæn
caáu lïn, lêëy hai tay nùæm chên traái tûå xeá ngûúâi ra laâm àöi.
Vêåy laâ khöng dïî gò chia lòa àûúåc tònh mêîu tûã, phaãi khöng caác em? Ngûúâi
con gaái khaác hùèn so ngûúâi cha úã àiïím naâo? Ngûúâi cha rêët nhêîn têm sùén saâng boã
con àïí àaåt àûúåc möåt chuát vinh haånh, coân ngûúâi con thò quyïët têm khöng chõu àïí
mêët con cho duâ gùåp khoá khùn nhû thïë naâo ài nûäa, àuáng khöng naâo?
ÀOÁA HÖÌN G
Ngaây xûa coá möåt öng vua vaâ möåt baâ hoaâng hêåu ngaây naâo cuäng noái: "Ûúác
gò mònh coá àûáa con!" maâ maäi vêîn khöng coá.
Möåt höm hoaâng hêåu àang tùæm thò coá con ïëch úã dûúái nûúác nhaãy lïn noái:
- Àiïìu baâ mong ûúác bêëy lêu seä thaânh sûå thûåc. Hïët nùm nay baâ seä sinh con
gaái.
Lúâi ïëch tiïn tri quaã àuáng thêåt. Hoaâng hêåu sinh con gaái àeåp tuyïåt trêìn.
Vua thñch lùæm, múã höåi lúán ùn mûâng. Vua múâi hoå haâng thên thuöåc, baån beâ, laåi
mûúâi caã caác baâ muå àïën àïí hoå têån têm chùm soác, thûúng yïu con mònh.
Trong nûúác coá mûúâi ba baâ muå. Nhng vua chó coá mûúâi hai caái àôa vaâng àïí
mûúâi ùn, do àoá mûúâi thiïëu möåt baâ.
Höåi heâ linh àònh. Luác tiïåc sùæp taân, caác baâ muå niïåm chuá mûâng àûáa beá
nhûäng àiïìu kyâ laå: baâ àêìu chuác àûác haånh, baâ thûá hai chuác sùæc àeåp, baâ thûá ba cuãa
caãi...cûá nh vêåy chuác têët caã caác àiïìu coá thïí mú úác àûúåc úã trêìn gian. Mûúâi möåt baâ
vûâa dûát lúâi chuác tuång thò böîng baâ muå thûá mûúâi ba bûúác vaâo. Baâ muöën traã thuâ vò
khöng àûúåc mûúâi dûå tiïåc. Baâ xùm xùm bûúác thùèng vaâo chùèng theâm nhòn ai,
chaâo ai. Baâ heát lïn:
- Cöng chuáa àïën nùm mûúâi lùm tuöíi seä bõ muäi quay súåi àêm phaãi maâ
chïët.
Röìi baâ chùèng noái thïm nûãa lúâi, boã ài. Moåi ngûúâi cha hïët kinh ngaåc thò baâ
thûá mûúâi hai bûúác lïn. Baâ tuy chûa niïåm chuá chuác tuång nhûng cuäng khöng giaãi
àûúåc lúâi chuá àöåc, maâ chó laâm nheå ài àûúåc thöi. Baâ noái:
- Cöng chuáa seä khöng chïët, chó nguã möåt giêëc daâi trùm nùm thöi.
Vua muöën traánh cho con khoãi bõ naån ra lïånh cêëm keáo súåi trong caã nûúác.
Têët caã nhûäng lúâi chuác cuãa caác baâ muå àïìu thaânh sûå thûåc: cöng chuáa àeåp, àûác
haånh, nhaä nhùån, thöng minh, ai thêëy cuäng phaãi yïu.
Nùm êëy, cöng chuáa vûâa àuáng mûúâi lùm tuöíi. Möåt höm, vua vaâ hoaâng hêåu
ài vùæng, naâng úã nhaâ möåt mònh. Naâng ài khùæp cung àiïån àïí xem têët caã caác
buöìng, thñch àêu taåt vaâo àoá. Sau cuâng naâng túái möåt lêìu cao. Naâng treâo lïn chiïëc
thang xoaáy öëc chêåt heåp, túái möåt cûãa nhoã. öí khoaá coá cùæm möåt chiïëc chòa àaä gó,
naâng cêìm chòa quay thò cûãa múã tung ra. Trong buöìng coá möåt baâ giaâ ngöìi trïn
têëm ghïë nhoã àang chùm chuá keáo súåi.
Naâng noái:
- Chaâo baâ. Baâ laâm gò àêëy?

Baâ laäo gêåt guâ àaáp:
- Baâ keáo súåi àêy.

- Caái gò nhaãy nhanh nhû cùæt thïë kia húã baâ?
Naâng cêìm lêëy xa àõnh keáo súåi. Vûâa súâ àïën thò lúâi chuá thûåc hiïån, naâng bõ
muäi quay àêm vaâo tay.
Naâng ngaä ngay xuöëng giûúâng vaâ nguã mï mïåt. Têët caã cung àiïån àïìu nguã.
Vua vaâ hoaâng hêåu vûâa vïì, múái bûúác chên vaâo buöìng àaä nhùæm mùæt nguã. Caã triïìu
àònh cuäng lùn ra nguã. Ngûåa trong chuöìng, choá ngoaâi sên, böì cêu trïn maái nhaâ,
ruöìi trïn tûúâng, àïìu nguã. Caã ngoån lûãa àang chêåp chúân trïn bïëp cuäng nguã yïn.
Thõt quay cuäng ngûâng xeâo xeâo. Baác àêìu bïëp thêëy chuá phuå bïëp àaäng trñ àang keáo
toác chuá cuäng buöng ra nguã. Gioá lùång yïn trïn cêy trûúác lêu àaâi, khöng möåt
chiïëc laá naâo rung.
Buåi gai moåc quanh möîi ngaây möåt rêåm, phuã kñn caã lêu àaâi, khöng coân thêëy
gò nûäa, caã àïën laá cúâ trïn maái cuäng khöng thêëy. Röìi úã trong miïìn êëy, nhên dên
truyïìn tuång laâ coá Àoaá Höìng xinh àeåp àûúng nguã triïìn miïn. Ngûúâi ta goåi cöng
chuáa laâ Àoaá Höìng. Thónh thoaãng caác Hoaâng tûã nghe kïí chuyïån àõnh chui qua
buåi vaâo lêu àaâi nhûng khöng nöíi vò buåi gai nhû coá tay, nùæm chùåt hoå laåi khiïën hoå
bõ mùæc ngheän.
Nùm thaáng tröi qua àaä nhiïìu. Möåt höm laåi coá möåt Hoaâng tûã túái nûúác naây.
Chaâng nghe möåt öng laäo kïí laåi laâ trong toaâ lêu àaâi sau buåi gai coá naâng cöng
chuáa tïn laâ Àoáa Höìng nguã triïìn miïn àaä àûúåc trùm nùm.
Vua, hoaâng hêåu vaâ caã triïìu àònh cuäng àïìu nguã caã. Öng laäo coân baão laâ
theo lúâi töí phuå àïí laåi thò àaä coá nhiïìu Hoaâng tûã tòm caách chui qua buåi rêåm nhûng
bõ mùæc laåi úã àêëy.
Chaâng liïìn baão:
- Töi khöng súå, töi muöën chui vaâo tòm naâng Àoáa Höìng xinh àeåp.
Öng laäo hïët sûác can ngùn, chaâng nhêët àõnh khöng nghe.
Thúâi haån trùm nùm àaä qua. Àaä àïën luác Àoáa Höìng tónh giêëc. Hoaâng tûã àïën
gêìn buåi gai thò chó thêëy toaân nhûäng àoaá hoa to tûúi àeåp tûå àöång giaän löëi àïí
chaâng khoãi bõ thûúng. Chaâng ài röìi thò buåi cêy kheáp laåi. úã sên lêu àaâi, chaâng
thêëy ngûåa vaâ nhûäng con choá löëm àöëm àang nùçm nguã. Chim böì cêu ruä àêìu vaâo
caánh àêåu trïn maái nhaâ. Chaâng vaâo cung thò thêëy ruöìi bêåu trïn tûúâng nguã, baác
àêìu bïëp coân giú tay nhû àõnh toám lêëy chuá phuå bïëp. Coân cö hêìu gaái thò àûúng
ngöìi laâm löng con gaâ àen. Chaâng ài vaâo cung àiïån chñnh thò thêëy caã triïìu àònh
àïìu nguã. chaâng laåi tiïëp tuåc ài. Im lùång nw túâ. Coá thïí nghe thêëy húi thúã cuãa
chaâng. Sau chaâng túái möåt toaâ lêìu, múã cûãa vaâo möåt phoâng nhoã laâ núi Àoáa Höìng
àang nguã. Naâng nùçm tröng àeåp löång lêîy. Chaâng khöng rûúâi mùæt ra àûúåc, quò
xuöëng hön.
Chaâng vûâa àuång möi thò Àoáa Höìng múã mùæt, nhòn chaâng tròu mïën. Hai
ngûúâi dùæt nhau xuöëng lêìu. Vua, röìi hoaâng hêåu vaâ caã triïìu àònh àïìu tónh dêåy,
giûúng mùæt nhòn nhau. Ngûåa ngoaâi sên àûáng lïn quêîy mònh; choá sùn nhaãy lïn
ngoe nguêíy àuöi; böì cêu trïn maái nhaâ vûún cöí ngoác àêìu nhòn quanh röìi bay qua
caánh àöìng; ruöìi bêåu trïn tûúâng laåi tiïëp tuåc boâ; lûãa trong bïëp buâng lïn , chêåp
chúân vaâ àun thûác ùn, thõt quay laåi xeâo xeâo, baác àêìu bïëp taát chuá phuå bïëp möåt caái
baåt tai laâm hùæn kïu lïn, caác cö hêìu laâm nöët löng gaâ.
Lïî cûúái cuãa Hoaâng tûã vaâ naâng Àoáa Höìng àûúåc töí chûác linh àònh. Hai vúå
chöìng söëng suöët àúâi sung sûúáng.
Baåch Tuyïët àûúåc Hoaâng Tûâ àaánh thûác sau giêëc nguã möåt trùm nùm. Lúâi
nguyïìn àöåc aác cuãa baâ muå thûá mûúâi ba bõ hoaá giaãi, naâng xûáng àaáng àûúåc hûúãng
haånh phuác.
ÀÖI GIA ÂY UÃNG DA TRÊ U
Möåt ngûúâi lñnh àaä chùèng súå gò thò cuäng chùèng bêån têm àïën viïåc gò caã. Xû-
a coá möåt ngûúâi lñnh nhû vêåy bõ thaãi höìi. Baác ta khöng hoåc àûúåc nghïì gò nïn
khöng kiïëm tiïìn àûúåc, àaânh ài lang thang ùn xin thiïn haå. Trïn vai baác khoaác
chiïëc aáo ài mûa, chên baác ài àöi giêìy uãng kyå maä bùçng da trêu, têët caã cuãa caãi chó
coân laåi coá thïë.
Möåt höm, baác cûá ài thùèng caánh àöìng, ài miïët chùèng àïí yá gò àïën àûúâng
àêët, ài maäi àïën möåt khu rûâng. Baác khöng biïët mònh úã àêu, chó thêëy coá möåt
ngûúâi àang ngöìi trïn möåt göëc cêy àaä àùén. Ngûúâi êëy ùn mùåc sang troång, mùåc böå
àöì ài sùn maâu xanh. Baác chòa tay ra bùæt, ngöìi xuöëng coã bïn ngûúâi êëy vaâ duöîi
chên ra. Baác baão ngûúâi ài sùn:
- Töi thêëy àöi giêìy uãng cuãa öng quaã laâ àeåp, àaánh boáng nhoaáng. Nhûng
öng phaãi ài àêy ài àoá nhiïìu nhû töi thò chùèng àûúåc mêëy cuãa naã. Öng cûá xem
uãng cuãa töi bùçng da trêu, doâng daä lêu röìi maâ chöî naâo cuäng ài qua àûúåc àêëy.
Möåt luác sau, baác lñnh àûáng dêåy baão:
- Töi khöng úã lêu hún àûúåc nûäa, caái àoái noá thuác töi ài. Naây öng anh coá
àöi giêìy uãng boáng úi, àûúâng naây ài àêu êëy nhó?
Ngûúâi ài sùn àaáp:

- Chñnh töi cuäng khöng biïët baác aå. Töi laåc trong rûâng.
Baác lñnh noái:
- Thò ra anh cuäng nhû töi. Nhûäng ngûúâi cuâng caãnh ngöå thûúâng hay kïët
baån vúái nhau. Thöi ta úã saát caánh vúái nhau, cuâng nhau ài maäi cho àïën àïm.
Baác lñnh laåi noái:

- Ta khöng ra khoãi rûâng àûúåc, nhng töi thêëy úã àùçng xa coá aánh àeân le loái,
coá thïí tòm caái gò ùn àûúåc àêëy.
Hoå tòm ra möåt chiïëc nhaâ bùçng àaá. Goä cûãa thò coá möåt baâ giaâ ra múã.
Baác lñnh baão:
- Chuáng töi tòm chöî nguã àïm, muöën kiïëm chuát gò ùn cho àúä àoái, vò buång
àaä leáp keåp nhû chiïëc bõ naát.
Baâ giaâ àaáp:

- Caác baác khöng úã àêy àûúåc àêu. Àêy laâ nhaâ boån cûúáp, khön höìn thò caác
baác cao chaåy xa bay trûúác khi chuáng vïì, keão chuáng maâ thêëy thò ài àúâi.
Baác lñnh àaáp:
- Thò cuäng àïën thïë maâ thöi. Àaä hai höm nay, chûa àûúåc miïëng naâo, bõ
giïët úã àêy hay chïët àoái trong rûâng thò cuäng nhû nhau. Thöi töi cûá vaâo.
Ngûúâi ài sùn khöng muöën theo vaâo nhng baác lñnh cûá cêìm tay keáo vaâo.
- Anh baån nöëi khöë úi. Cûá vaâo àêy, chùæc àêu àaä toi maång ngay.
Baâ giaâ thûúng haåi dùån hoå:

- Caác baác haäy chui vaâo sau loâ. Nïëu boån chuáng ùn coân gò thûâa, thò khi
chuáng nguã, ta seä tuöìn vaâo cho.
Hoå vûâa chui vaâo ngöìi möåt xoá, thò coá mûúâi hai tïn cûúáp êìm êìm bûúác vaâo.
chuáng ngöìi vaâo baân coá thûác ùn àaä doån sùén vaâ haåch ùn möåt caách bó öíi. Baâ giaâ
bûng möåt miïëng thõt quay kïëch xuâ vaâo, boån cûúáp ùn rêët ngon laânh.
Muâi moán ùn thúm rûác muäi, baác lñnh baão ngûúâi ài sùn:
- Töi khöng nhõn àûúåc nûäa àêu, töi ra ngöìi bïn cuâng ùn àêy.
Ngûúâi ài sùn giûä tay baác lñnh laåi:
- Baác laâm thïë laâ chïët caã nuát àêëy.
Nhûng ngûúâi lñnh bùæt àêìu ho lúán tiïëng. Boån cûúáp nghe thêëy quùèng caã dao
vaâ àôa ài, nhaãy xöí àïën tòm thêëy hai ngûúâi úã sau loâ:
Chuáng kïu lïn:
- Ha ha! Ra hai ngaâi ngöìi úã trong xoá naây. caác ngaâi àõnh kiïëm chaác gò úã
àêy? Caác ngaâi àûúåc cûã àïën àêy do thaám phaãi khöng? Àûúåc , àúåi àêëy, àïí boån túá
cho caác ngaâi hoåc bay úã möåt caânh cêy khö nheá.
Baác lñnh noái:
- êëy, lõch sûå möåt tñ naâo. Túá àoái lùæm, cho túá ùn àaä, röìi sau caác cêåu muöën
laâm gò túá thò laâm.
Boån cûúáp ngaåc nhiïn. Tïn àêìu soã baão:

- öì, tao thêëy maây khöng súå. Àûúåc lùæm. Cho maây ùn, nhûng sau thò maây
phaãi chïët àêëy!
Baác lñnh noái:
- Röìi àêu seä coá àoá!
Röìi baác ngöìi vaâo baân, àûa tay cùæt thõt quay möåt caách gan daå. Baác goåi
ngûúâi ài sùn:
- Naâo öng anh giêìy uãng boáng, laåi àêy cheán ài keão röìi seä àoái nhû töi. úã nhaâ
khöng coá àûúåc moán thõt quay ngon nhû úã àêy àêu.
Nhûng ngûúâi ài sùn khöng chõu ùn.
Boån cûúáp ngaåc nhiïn nhòn ngûúâi lñnh baão:
- Tïn naây thêåt laâ khöng biïët laâm khaác tñ naâo.

Sau àoá baác noái:
- ùn thò quaã laâ ngon àêëy, giúâ lêëy cho tú caái gò uöëng cho ngon.
Tïn àêìu soã, àûúng luác cao hûáng, cuäng àöìng yá, goåi baâ giaâ:
- Muå xuöëng cêìm lêëy lïn àêy möåt chai rûúåu vaâo loaåi ngon nhêët.
Baác lñnh múã nuát chai àaánh böëp, röìi mang chai laåi baão ngûúâi ài sùn:
- Naây öng anh úi chuá yá nheá, röìi öng anh seä coân kinh ngaåc nûäa. Giúâ àêy
töi xin nêng cöëc, chuác sûác khoeã têët caã moåi ngûúâi.
Noái röìi, baác vung chai trïn àêìu boån cûúáp maâ heát:
- Chuáng bay seä söëng hïët, nhng möìm haá höëc ra, tay phaãi giú lïn khöng.
Röìi baác tu möåt húi ra troâ.

Baác noái cha dûát lúâi thò caã boån cûúáp ngöìi àúâ ra nh túång àaá, möìm haá höëc,
tay phaãi giú lïn khöng. Ngûúâi ài sùn baão baác lñnh:
- Roä röìi, àuáng laâ anh coân nhiïìu thuêåt laå. nhng thöi ta vïì nhaâ ài.
- êëy êëy. Öng baån nöëi khöë cuãa töi úi, laâm gò maâ ài súám quaá thïë. Ta àaä
àaánh baåi àûúåc keã thuâ röìi thò cuäng phaãi vú veát möåt chuyïën àaä chûá. Baån chuáng
ngöìi àûåc ra kia, möìm haá höëc vò kinh ngaåc. Nhûng chuáng khöng daám nhuác nhñch
cho àïën khi töi cho pheáp. Ta laåi àêy àaánh cheán ài.
Baâ giaâ laåi phaãi ài lêëy möåt chai rûúåu loaåi ngon nhêët nûäa. Baác lñnh àaánh
cheán àuã no àïën ba ngaây röìi múái chõu àûáng dêåy. Maäi àïën luác trûúâi saáng, baác múái
noái:
- Giúâ àaä àïën luác ta nhöí traåi. Baâ giaâ phaãi chó àûúâng gêìn nhêët ra tónh àïí ta
ài cho choáng.
Khi hai ngûúâi ra àïën tónh, baác lñnh ài gùåp baån àöìng àöåi cuä baão:
- Töi tòm thêëy trong rûâng möåt öí toaân àöì chïët treo. Ta haäy àïën queát saåch
noá ài!
Baác lñnh ài àêìu, dêîn hoå vaâ baão ngûúâi ài sùn:
- Anh phaãi trúã laåi xem khi boån mònh toám cùèng chuáng röìi, chuáng seä àuá
àúãn nhû thïë naâo.
Baác böë trñ cho caã boån àûáng quanh luä cûúáp röìi baác cêìm chai rûúåu uöëng
möåt húi, vung chai trïn àêìu chuáng, kïu:
- Têët caã chuáng bay phaãi söëng!
Ngay luác àoá, chuáng laåi cûã àöång, nhng chuáng bõ quêåt xuöëng, chên tay bõ
troái laåi. Röìi baác lñnh baão neám chuáng nh neám bõ lïn möåt chiïëc xe.
- Haäy chúã chuáng àïën nhaâ tuâ ngay ài.

Ngûúâi ài sùn goåi riïng möåt ngûúâi trong boån ra vaâ giao laâm möåt viïåc. Baác
lñnh baão:
- Naây öng anh giêìy uãng boáng, chuáng ta may mùæn àaä toám goån àûúåc boån
cûúáp vaâ ùn uöëng thoaã thuï. Giúâ ta laåi cûá bònh tônh maâ àoáng caái vai troâ lñnh bõ tuåt
hêåu, leäo àeäo theo sau.
Gêìn àïën tónh, baác thêëy cöíng thaânh ngûúâi xuám àöng chen chuác nhau,
tiïëng reo vui mûâng, ngûúâi ta vung vêíy caânh laá xanh. Baác laåi thêëy caã àöåi quên
cêån vïå tiïën àïën. Baác ngaåc nhiïn lùæm, hoãi ngûúâi ài sùn:
- Thïë laâ nghôa lyá gò?
Ngûúâi kia àaáp:
- Thïë anh khöng biïët laâ vua ài xa nûúác àaä lêu, ngaây höm nay trúã vïì, nïn
thiïn haå ài àoán aâ?
Baác lñnh hoãi:
- Thïë vua àêu maâ töi khöng thêëy:

Ngûúâi ài sùn àaáp:
- Vua àêy. Ta laâ vua ta àaä cho baáo tin trûúác laâ ta vïì.
Ngûúâi êëy heá múã aáo ài sùn ra, àïí löå aáo baâo nhaâ vua. Baác lñnh súå haäi quyâ
xuöëng xin tha töåi vò trûúác àêy baác khöng biïët laâ vua nïn àaä àöëi xûã nhû keã ngang
haâng vaâ xûng hö nhû vêåy.
Nhûng vua chòa tay ra bùæt tay baác baão:

- Ngûúi laâ möåt ngûúâi lñnh can trûúâng àaä cûáu söëng ta. Ngûúi seä khöng
phaãi chõu cú cûåc nûäa, ta nhêët àõnh chùm soác ngûúi, khi naâo ngûúi theâm ùn möåt
bûäa thõt quay nhû úã nhaâ boån cûúáp thò cûá viïåc àïën bïëp hoaâng gia. Coân khi naâo
ngûúâi muöën nêng cöëc chuác ai, thò phaãi àúåi ta cho pheáp àaä.
MUC
Å LUC
Å
Àûáa con vaâng.......................................................................................1
Gaä xay böåt ngheâo khoá ...........................................................................9

Hai anh em.........................................................................................14
ÀÛÁA CON VAÂ NG
Xûa coá hai vúå chöìng nhaâ kia rêët ngheâo. Cuãa caãi chó coá àöåc möåt tuáp lïìu
nhoã. Ngaây ngaây hai ngûúâi ài bùæt caá, laâm chùèng àuã ùn. Böîng möåt höm, ngûúâi
chöìng thaã lúái xuöëng nûúác cêët lïn àûúåc möåt con caá toaân vaâng.
Baác coân àang kinh ngaåc ngùæm nghña thò thêëy caá lïn tiïëng noái:
- Naây, baác àaánh caá úi, xin haäy neám traã töi xuöëng nûúác, töi seä biïën tuáp lïìu
nhoã cuãa baác thaânh möåt toaâ lêu àaâi traáng lïå.
Baác àaánh caá àaáp:
- Ùn coân khöng coá, lêu àaâi àïí laâm gò?
Caá vaâng noái tiïëp:

- Töi seä lo caã chuyïån àoá cho baác nûäa. Trong nhaâ seä coá möåt caái tuã. Baác cûá
viïåc múã ra laâ àaä sùén thûác ùn ngon trong àoá röìi. Toaân cao lûúng mô võ, muöën bao
nhiïu cuäng coá.

- Nïëu thïë thò ta laâm ún cho mi cuäng àûúåc thöi.
Caá noái:
- Vêng, song baác phaãi hûáa vúái töi möåt àiïìu, baác khöng àïí löå cho bêët kò ai
trïn thïë gian naây biïët sûå may mùæn cuãa baác do àêu maâ coá. Chó cêìn baác heá ra möåt
lúâi laâ baác seä laåi mêët hïët.
Baác àaánh caá beân neám traã con caá thên xuöëng nûúác röìi vïì nhaâ. Túái núi, baác
chùèng thêëy tuáp lïìu àêu nûäa, giúâ àêy laâ caã möåt toaâ lêu àaâi àöì söå. Baác àûáng nhòn
höìi lêu röìi bûúác vaâo nhaâ thò gùåp baác gaái, quêìn aáo löång lêîy, àang ngöìi trong möåt
cùn phoâng vö cuâng traáng lïå. Baác gaái coá veã haã hï lùæm, cûá hoãi baác:
- Mònh úi sao böîng dûng laåi àûúåc thïë naây? Öi sung sûúáng quaá!
- Phaãi - baác àaáp - Töi cuäng vui sûúáng. Nhûng naây, àoái lùæm röìi àêëy, doån
caái gò ùn ài.
Baác gaái baão:
- Töi chùèng coá gò àêu, maâ cuäng khöng biïët trong toaâ nhaâ múái naây coá gò
hay khöng?
Baác trai noái:

- Khöng khoá àêu, àùçng kia coá möåt caái tuã lúán, laåi múã ra xem naâo.
Baác gaái múã ra thò thêëy bïn trong naâo baánh naâo thõt, naâo hoa quaã, naâo
rûúåu nho nhû múâi moåc.
Baác sûúáng quaá kïu lïn:

- Ta coân ûúác gò hún nûäa?
Hai ngûúâi ngöìi xuöëng cuâng ùn uöëng. Ùn àaä no, baác gaái hoãi:
- Nhûng nhaâ naây, cuãa úã àêu thïë?
- Chaâ - baác trai àaáp - hoãi chuyïån êëy laâm gò, töi khöng noái àûúåc àêu. Töi
maâ húã ra cho ai biïët thò chuáng mònh seä laåi mêët hïët.
Baác gaái noái:

- Àûúåc, nïëu nhû khöng àûúåc pheáp biïët thò töi cuäng chùèng thiïët hoãi laâm gò.
Tuy miïång noái thïë nhûng buång laåi nghô khaác, àïm ngaây baác ta àûáng ngöìi
khöng yïn. Baác cûá giaây voâ thuác baác trai maäi, kyâ cho àïën khi baác trai söët ruöåt, kïí
cho baác biïët cêu chuyïån con caá thêìn àaä bõ bùæt, àûúåc thaã nhû thïë naâo. Kïí chûa
dûát lúâi, toaâ lêu àaâi traáng lïå vúái caái tuã kia àaä biïën àêu mêët. Hai ngûúâi laåi ngöìi
trong tuáp lïìu àaánh caá cuä.
Ngûúâi chöìng laåi phaãi bùæt caá kiïëm ùn. Dûúâng nhû vêån may àaä àõnh, baác
laåi bùæt àûúåc con caá vaâng phen nûäa. Caá noái vúái baác:
- Naây nïëu nhû baác laåi thaã töi thò töi seä traã cho baác toâa lêu àaâi vúái caái tuã
kia, àêìy ùæp nhûäng thûá nêëu vaâ raán cho baác. Bùçng khöng seä laåi mêët hïët.

- Töi seä cöë giûä.
Baác neám con caá xuöëng nûúác. Vïì àïën nhaâ, baác laåi giaâu coá nhû trûúác. Baác
gaái haã hï vö cuâng, song sûå toâ moâ vêîn chûa thöi day dûát baác. Chó vaâi ngaây sau,
baác laåi tó tï doâ hoãi nguyïn do sûå viïåc. Baác trai múái àêìu coân giûä, nhûng sau tûác
vúå quaá baác kïí tuöåt luön moåi chuyïån. Tûác thò chó trong nhaáy mùæt, toaâ lêu àaâi
biïën mêët, hai ngûúâi laåi ngöìi trong tuáp lïìu cuä. Baác trai phaân naân:
- Àaä thêëy chûa, giúâ röìi àïën chïët àoái.

Baác gaái àaáp:
- Öi chaâ, thaâ khöng coá cuãa coân hún coá maâ chùèng biïët cuãa tûâ àêu àïën, baão
töi im sao àûúåc.
Ngûúâi chöìng laåi ài bùæt caá. ñt lêu sau, baác laåi bùæt àûúåc con caá vaâng lêìn thûá
ba. Caá noái:
- Naây, thïë laâ caái phêån töi khöng thïí thoaát tay baác röìi. Baác cûá àem töi vïì
chùåt laâm saáu khuác, hai khuác cho baác gaái ùn, hai khuác cho con ngûåa cuãa baác ùn,
coân hai khuác chön xuöëng àêët röìi baác seä àûúåc phuá quyá.
Baác trai xaách con caá vïì nhaâ, laâm àuáng theo lúâi cùn dùån. Kïët quaã laâ sau àoá
hai khuác caá chön dûúái àêët biïën thaânh hai cêy huïå vaâng, con ngûåa àeã ra möåt àöi
ngûåa con bùçng vaâng vaâ baác gaái sinh àûúåc hai àûáa con cuäng toaân vaâng.
Hai àûáa treã lúán lïn nom vûâa khoeã vûâa àeåp, hai cêy huïå vúái àöi ngûåa con
cuäng lúán lïn.
Hai con baão böë:
- Cha úi, chuáng con muöën lïn ngûåa vaâng ài giang höì böën bïí möåt phen.
Baác trai böëi röëi àaáp:
- Àïí caác con ài maâ röìi àêy cha khöng biïët àûúåc caác con ra sao thò cha
àaânh loâng sao àûúåc? Hai con noái:
- Hai cêy huåï vaâng vêîn coân àêy, cha cûá xem hoa khùæc biïët chuáng con thïë
naâo. Hoa cûá tûúi laâ chuáng con vêîn khoeã, hoa heáo laâ chuáng con àang öëm, hoa
ruång ài laâ chuáng con àaä chïët.
Hai con lïn ngûåa ra ài. Túái möåt quaán troå kia, bïn trong rêët àöng khaách,
moåi ngûúâi thêëy hai àûáa treã bùçng vaâng ài vaâo cûá khuác khñch cûúâi vaâ lïn tiïëng
àuâa cúåt. Möåt chuá nghe thêëy ngûúâi ta chïë nhaåo, phaát ngûúång khöng muöën ài
nûäa, múái quay vïì nhaâ vúái böë. Coân chuá kia vêîn cûúäi ngûåa ài, ài túái möåt khu rûâng
lúán, chuá vûâa àõnh giuåc ngûåa vaâi rûâng thò coá ngûúâi baão:
- Khöng àûúåc àêu, khöng thïí ài qua àûúåc àêu, trong àoá toaân boån cúáp cuãa
giïët ngûúâi, têët chuáng seä sinh chuyïån. Nhêët laâ khi chuáng laåi thêëy chuá vaâ ngûåa cuãa
chuá toaân bùçng vaâng, chuáng seä giïët chuá mêët.
Song chuá beá khöng súå, chuá baão:
- Nhêët àõnh töi phaãi ài vaâ seä ài àûúåc.

Chuá lêëy da gêëu, phuã lïn mònh vaâ phuã cho ngûåa àïí khöng ai thêëy àoá laâ
vaâng nûäa, röìi ung dung giuåc ngûåa phi nûúác kiïåu vaâo rûâng. Múái ài àûúåc möåt
quaäng thò thêëy coá tiïëng xò xaâo trong buåi. Chuá nghe roä tiïëng ngûúâi goåi nhau. Phña
naây goåi:
- Coá möåt àûáa vaâo àêëy.
Phña kia àaáp:

- Cho noá ài. Caái àöì vö duång êëy, kiïët xaác maâ trêìn truåi nhû möåt con chuöåt
trong xoá nhaâ thúâ, àûúåc viïåc gò!
Thïë laâ chuá beá vaâng may mùæn loåt qua àûúåc khu rûâng, bònh yïn vö sûå.
Möåt höm khaác, chuá túái möåt laâng kia. Chuá gùåp möåt cö thiïëu nûä xinh àeåp
quaá, tûúãng chûâng nhû úã trïn àúâi naây khöng thïí coân ai xinh àeåp hún. Chuá thêëy
yïu cö naâng vö cuâng, múái laåi gêìn hoãi:
- Ta rêët yïu naâng, yïu tha thiïët, naâng coá ng lêëy ta khöng?
Ngûúâi thiïëu nûä nhòn chuá cuäng thêëy ng yá nïn bùçng loâng ngay vaâ baão:
- Vêng, thiïëp xin theo lúâi chaâng, thiïëp nguyïån suöët àúâi seä chung thuyã vúái
chaâng.
Hai ngûúâi laâm lïî cûúái. Àang giûäa cuöåc vui, böîng böë cö dêu vïì. Thêëy lïî
cûúái con gaái, baác ta ngaåc nhiïn lùæm, hoãi:
- Thïë chuá rïí àêu?
Moåi ngûúâi chó chuá beá vaâng, luác naây vêîn coân àang khoaác têëm da gêëu.
Ngûúâi böë nöíi giêån, quaát:
- Khöng àúâi naâo ta chõu gaã con cho nhûäng quên vö duång.
Baác ta muöën giïët chuá rïí vaâng.

Cö dêu vöåi ra sûác van xin vaâ noái:
- Duâ sao thò chaâng cuäng àaä laâ chöìng con röìi, con rêët thûúng chaâng.
Sau röìi ngûúâi böë cuäng xiïu loâng, nhûng trong daå vêîn chûa àûúåc yïn.
Saáng höm sau baác trúã dêåy thêåt súám muöën xem kyä con rïí, coá àuáng chó laâ möåt tïn
ùn maây têìm thûúâng raách rûúái khöng. Song ngûúâi nùçm trong giûúâng laåi laâ möåt
chaâng trai rêët àeåp, toaân bùçng vaâng, têëm da gêëu vêët boã dûúái àêët. Baác quay trúã ra,
nghô buång: "Töët quaá, may maâ mònh kòm àûúåc cún noáng, bùçng khöng àaä phaåm
sai lêìm lúán".
Trong luác àoá thò chaâng ngûúâi vaâng àang mú maâng, thêëy mònh sùn trûúåt
theo möåt con hûúu rêët àeåp. Laát sau tónh giêëc, chaâng baão vúå:
- Ta muöën ài sùn möåt bûäa.

Ngûúâi vúå thêëy lo, naâi chöìng úã nhaâ. Naâng baão:
- Chó súå seä xaãy ra vaå lúán cho chaâng.

Nhûng chaâng gaåt ài:
- Ta phaãi ài vaâ nhêët àõnh ài àûúåc.
Noái xong chaâng àûáng lïn ài luön vaâo rûâng. Ài múái àûúåc möåt laát àaä thêëy
möåt con hûúu ngaåo nghïî àûáng chùæn ngang àûúâng, àuáng nhû trong giêëc mú.
Chaâng vûâa giú suáng toan bùæn thò hûúu àaä nhaãy voåt ài mêët. Chaâng liïìn rûúåt theo,
bùng qua höë qua buåi, suöët ngaây höm àoá maâ khöng thêëy mïåt. Àïën chiïìu thò con
hûúu biïën ài àêu mêët. Chaâng ngûúâi vaâng nhòn quanh quêët thêëy phña trûúác coá
möåt ngöi nhaâ nhoã. Trong nhaâ coá möåt muå phuâ thuyã àang ngöìi. Chaâng goä cûãa.
Muå giaâ bûúác ra cêët tiïëng hoãi:
- Ngaây àaä muöån thïë naây maâ ngûúi coân quanh quêín laâm chi trong rûâng?
Chaâng hoãi laåi:

- Baâ coá thêëy con hûúu naâo chaåy qua khöng?
- Coá, - muå àaáp - Con hûúu êëy ta biïët roä lùæm.
Vûâa luác êëy, möåt con choá nhoã theo muå tûâ trong nhaâ ra cûá hûúáng vaâo chaâng
trai maâ suãa êìm ô.
Chaâng mùæng noá:

- Coá cêm khöng, àöì khöën. Ta laåi cho mi möåt phaát chïët tûúi bêy giúâ.
Muå phuâ thuyã nöíi noáng heát lïn:

- Sao, mi muöën giïët choá cuãa ta aâ?
Muå phuâ thuyã biïën luön chaâng trai thaânh àaá nùçm lò taåi àoá.
Vúå úã nhaâ àúåi maäi khöng thêëy chöìng vïì, nghô buång: "Chùæc àaä xaãy ra
chuyïån gò röìi". Chõ lo buöìn hïët sûác.
Trong luác àoá, úã nhaâ ngûúâi em àang àûáng bïn hai cêy huïå vaâng böîng thêëy
möåt böng guåc xuöëng. Chaâng kïu lïn:
- Trúâi úi, anh con gùåp vaå lúán röìi, phaãi ài ngay, may ra coân cûáu àûúåc.
Ngûúâi cha gaåt ài:

- úã nhaâ thöi, mêët nöët con thò böë biïët laâm sao?
Nhûng ngûúâi con vêîn kiïn quyïët:

- Con phaãi ài vaâ nhêët àõnh ài.
Chaâng beân cûúäi lïn con ngûåa vaâng, phoáng ngûåa phi thùèng àïën khu rûâng
lúán, chöî anh chaâng àaä bõ hoáa àaá. Muå phuâ thuyã giaâ úã trong nhaâ chaåy ra, goåi
chaâng vaâ coá yá àõnh bùæt nöët chaâng, song chaâng khöng laåi gêìn maâ chó goåi vúái laåi:
- Nïëu nhû mi khöng laâm cho anh ta söëng laåi thò ta seä bùæn chïët mi.
Muå phuâ thuyã buöåc loâng phaãi àùåt ngoán tay lïn taãng àaá, tûác thò taãng àaá laåi
hoaá thaânh ngûúâi. Hai ngûúâi con vaâng gùåp laåi nhau, vui mûâng khön xiïët, öm hön
nhau röìi cuâng lïn ngûåa ra khoãi rûâng. Möåt ngûúâi vïì nhaâ vúå, coân ngûúâi kia vïì nhaâ
cha meå. Ngûúâi cha baão:
- Cha cuäng biïët laâ con àaä cûáu àûúåc anh con röìi, vò cha thêëy böng huïå
vaâng kia laåi àûáng thùèng vaâ tûúi nhû cuä.
Hoå söëng rêët haånh phuác àïën troån àúâi. Caác em coá thñch giaâu coá khöng? Ai
cuäng muöën trúã nïn giaâu coá, àuáng khöng naâo? Nhûng tûå nhiïn trúã nïn giaâu coá
maâ khöng biïët nguöìn göëc cuãa sûå giaâu coá êëy thò ai cuäng thùæc mùæc nhû vúå baác
àaánh caá trong truyïån àuáng khöng?
GAÄ XAY BÖT

Å NGHEO
Â KHOÁ
úã möåt nhaâ xay böåt kia coá möåt baác thúå xay ngheâo, khöng coá vúå con gò caã.
Baác coá ba gaä giuáp viïåc. Ba gaä úã vúái baác àûúåc vaâi nùm thò möåt höm, baác baão hoå:
- Ta àaä coá tuöíi nïn muöën àûúåc ngöìi bïn loâ sûúãi nghó ngûúi. Chuáng maây
haäy ra ài, àûáa naâo kiïëm àûúåc con ngûåa hay nhêët mang vïì seä àûúåc hûúãng chiïëc
nhaâ xay vaâ seä phuång dûúäng ta cho àïën khi ta nhùæm mùæt.
Gaä thûá ba vöën laâ möåt cöë nöng ài úã, bõ boån kia coi laâ ngöëc nghïëch, khöng
àaáng àûúåc hûúãng chiïëc nhaâ xay. Maâ chñnh gaä ta cuäng chùèng maâng túái.
Caã ba cuâng ra ài. Gêìn túái laâng, hai gaä àêìu baão chuá ngöëc tïn laâ Hanxú:
- Thöi, maây úã laåi àêy thöi, suöët àúâi maây chùèng kiïëm nöíi con ngûåa thöí taã
naâo àêu.
Nhûng chuá Hanxú cûá àoâi ài cuâng. Àïën àïm, boån hoå túái möåt caái hang vaâ
nguã laåi àoá. Hai gaä tinh khön àúåi àïën luác Hanxú nguã, thò dêåy lïn àûúâng, kïå chuá
nùçm àoá, lêëy laâm àùæc saách. - Àûúåc, nhng röìi boån bay cuäng chùèng ùn thua gò àêu!
Luác mùåt trúâi moåc, Hanxú tónh giêëc, thêëy mònh nùçm trong hang sêu. Chuá nhòn
quanh röìi kïu la: "Trúâi úi laâ trúâi! Mònh úã àêu àêy?". Chuá àûáng dêåy, loay hoay
cöë treâo khoãi caái hang röìi moâ vaâo rûâng. Chuá nghô buång: "Mònh bõ boã rúi úã àêy
möåt mònh, laâm sao maâ moâ cho ra àûúåc ngûåa!".
Chuá vûâa ài vûâa nghô nhû vêåy böîng gùåp möåt con miu löng àöëm nhiïìu
maâu. Miu thên mêåt goåi chuá:
- Chuá Hanxú úi, chuá ài àêu àêëy?
- Hûâ! Böå maây giuáp gò àûúåc tao!
Miu àaáp:
- Töi biïët toãng chuá muöën gò röìi. Chuá muöën coá möåt con ngûåa àeåp chûá gò.
Cûá theo töi, hêìu haå töi trung thaânh trong baãy nùm thò töi seä cho chuá möåt con
ngûåa àeåp tuyïåt trêìn.
Hanxú nghô buång:
- Àuáng laâ meâo thêìn. Nhng àïí xem noá noái coá thêåt khöng.
Meâo àûa chuá túái toaâ lêu àaâi bõ phuâ chuá cuãa noá. úã àêy coá tuyïìn meâo con
hêìu haå noá. Luä meâo lïn xuöëng thang gaác rêët nhanh nheån, luác naâo cuäng vui veã.
Buöíi töëi, luác ngöìi vaâo baân ùn, coá ba con chúi nhaåc: möåt con chúi àaân tiïëng
trêìm, möåt con keáo vô cêìm, con thûá ba phöìng möìm thöíi keân. Ùn xong, doån baân
ghïë röìi miu noái:
- Chuá Hanxú úi! Laåi àêy nhaãy vúái töi.

Chuá àaáp:
- Chõu thöi, töi khöng nhaãy vúái meâo àêu. Töi cha bao giúâ nhaãy nhû vêåy.
Miu baão luä meâo con:
- Thöi àûa chuá ài nguã vêåy.

Lêåp tûác, möåt con cêìm àeân àa chuá vaâo phoâng nguã, möåt con cúãi giêìy, möåt
con thaáo têët cho chuá, röìi möåt con thöíi tùæt àeân.
Saáng höm sau, luä meâo laåi àïën giuáp chuá dêåy. Con thò ài têët, con thò ài giêìy,
con thò rûãa cho chuá, con thò lêëy àuöi chuâi mùåt cho chuá.
Chuá Hanxú noái:
- Thêåt laâ thuá võ.

Nhûng duâ sao chuá vêîn phaãi hêìu haå con miu vaâ ngaây naâo cuäng phaãi cheã
cuãi. Chuá àûúåc phaát ròu bùçng baåc, ca bùçng vaâng, chuâa bùçng àöìng. Chuá úã nhaâ cheã
cuãi, àûúåc ùn uöëng ngon laânh, nhûng khöng thêëy ai khaác ngoaâi con miu löng
àöëm nhiïìu maâu vaâ luä meâo con hêìu haå. Möåt höm, miu baão chuá:
- Chuá haäy ài cùæt coã úã àöìng nhaâ ta röìi phúi khö coã ài.
Noái röìi, miu àûa cho chuá möåt chiïëc haái bùçng baåc vaâ möåt hoân àaá maâi bùçng
vaâng, laåi dùån chuá traã laåi moåi thûá cho tûã tïë. Hanxú vêng lúâi ài laâm ngay. Laâm
xong viïåc, chuá mang haái, àaá maâi, coã vïì nhaâ hoãi miu xem àaä àûúåc lônh cöng ch-
ûa. Miu àaáp:
- Chûa àûúåc àêu. Chuá coân phaãi laâm möåt viïåc nûäa àaä. Àêy coá göî xêy dûång
bùçng baåc, chiïëc ròu, chiïëc thúác vuöng vaâ caác thûá cêìn thiïët khaác àïìu bùçng baåc caã.
Chuá haäy ài laâm cho töi möåt ngöi nhaâ nhoã ài.
Hanxú laâm nhaâ röìi baão moåi viïåc àaä xong maâ vêîn cha àûúåc lônh ngûåa.
Quanh ài quêín laåi, baãy nùm àaä qua nhanh nh cha àêìy saáu thaáng.
Miu hoãi chuá coá muöën xem ngûåa cuãa mònh khöng.
Hanxú àöìng yá.
Miu múã chiïëc cûãa nhaâ con. Cûãa múã thò thêëy múâi hai con ngûåa. Trúâi öi!
Con naâo con nêëy tröng hiïn ngang, boáng löån khiïën loâng chuá mûâng rún. Miu cho
chuá ùn röìi baão:
- Thöi chuá vïì nhaâ ài. Töi khöng cho chuá ngûåa àêu. Nhng trong ba höm
nûäa, chñnh töi seä àïën vaâ mang ngûåa cho chuá.
Hanxú liïìn lïn àûúâng. Miu chó cho chuá àûúâng vïì nhaâ xay. Miu chùèng
cho chuá àûúåc möåt chiïëc aáo múái naâo, bùæt chuá vêîn mùåc nguyïn chiïëc aáo ngoaâi cuä
raách búm maâ chuá mùåc khi múái túái. Qua baãy nùm chiïëc aáo naây àaä trúã thaânh quaá
ngùæn.
Chuá vïì nhaâ thò àaä thêëy hai gaä xay böåt kia vïì röìi. Möîi tïn mang theo möåt
con ngûåa, nhûng möåt con thò muâ, möåt con thò queâ. Chuáng hoãi chuá:
- Hanxú, ngûåa maây àêu?

- Ba ngaây nûäa seä àïën sau.
Chuáng cûúâi baão:

- H! Hanxú, maây moâ àêu ra cho àûúåc con ngûåa ra höìn cú chûá.
Hanxú vaâo buöìng. Baác thúå xay khöng cho chuá ngöìi vaâo baân ùn vò súå chuá
ùn mùåc raách rûúái quaá coá ai vaâo seä bõ ngûúång mùåt. Hoå àïí riïng cho chuá möåt ñt
thûác ùn. Àïën töëi ài nguã, hai tïn kia khöng cho chuá nùçm giûúâng, chuá àaânh phaãi
chui vaâo chuöìng ngöîng nùçm trïn ñt rúm cöåm. Saáng dêåy thò thêëy ba ngaây àaä tröi
qua. Coá möåt cöî xe saáu ngûåa túái, con naâo cuäng choaáng löån, tröng thêåt àeåp. Laåi coá
möåt ngûúâi hêìu mang àïën möåt con thûá baãy cho chuá xay böåt ngheâo khoá. Möåt
naâng cöng chuáa àeåp tuyïåt vúâi tûâ trïn xe xuöëng, ài vaâo nhaâ xay, àoá laâ con meâo
nhoã löng àöëm nhiïìu maâu maâ chuá Hanxú ngheâo khoá àaä hêìu haå trong baãy nùm
qua. Naâng hoãi baác thúå xay xem gaä hoåc nghïì nhoã nhêët, gaä cöë nöng ài úã, hiïån úã
àêu. Baác àaáp:
- Chuáng töi khöng daám àïí noá trong nhaâ xay vò noá raách rûúái quaá. Noá
àûúng nùçm úã chuöìng ngöîng êëy.
Cöng chuáa truyïìn cho goåi chuá lïn ngay.
Boån hoå ài tòm chuá àïën. Chuá phaãi tuám chiïëc aáo ngoaâi laåi àïí che thên.
Ngûúâi hêìu liïìn tuám lêëy nhûäng böå quêìn aáo löång lêîy ra röìi àûa chuá ài tùæm rûãa,
mùåc vaâo cho chuá. Cöng viïåc xong xuöi thò tröng chuá àeåp hún bêët cûá öng hoaâng
naâo.
Sau àoá, cöng chuáa àoâi xem nhûäng con ngûåa maâ caác gaä xay böåt kia mang
vïì: möåt con thò muâ, möåt con thò queâ. Naâng baão ngûúâi hêìu mang con ngûåa thûá
baãy vaâo. Baác thúå xay tröng thêëy baão laâ chûa tûâng coá con ngûåa naâo àeåp thïë bûúác
vaâo nhaâ baác. Naâng noái àoá laâ ngûåa cuãa gaä xay böåt thûá ba.
Baác thúå xay noái:
- Nïëu vêåy thò chuá êëy àûúåc hûúãng caái nhaâ xay.
Cöng chuáa baão laâ ngûåa àaä coá röìi, coân baác cûá giûä lêëy caái nhaâ xay. Röìi
naâng dùæt chuá Hanxú trung hêåu lïn xe ài thùèng. Hai ngûúâi ài túái ngöi nhaâ nhoã
maâ chuá àaä xêy dûång bùçng caác duång cuå bùçng baåc. Nhaâ àoá àaä biïën thaânh möåt toâa
lêu àaâi àöì söå, àöì àaåc úã trong tuyïìn bùçng vaâng, bùçng baåc. Hai ngûúâi lêëy nhau.
Chuá Hanxú trúã nïn giaâu coá, tiïìn cuãa suöët àúâi khöng tiïu hïët. Xem thïë thò biïët
chúá nïn noái laâ keã naâo coá veã ngu ngöëc thò khöng laâm nïn troâ tröëng gò.
Cêu chuyïån kïët thuác röìi maâ ngúä nhû trong möåt giêëc mú, phaãi khöng caác
em? Caác em khöng nïn coi thûúâng ngûúâi khaác cho duâ ngûúâi àoá coá veã ngu ngöëc.
Trong dên gian coá cêu: "khöng biïët meâo naâo cùæn móu naâo", cêu noái àoá thêåt àuáng
trong cêu trïn naây, àuáng khöng naâo?
HAI ANH EM
Xûa coá hai anh em, anh thò giaâu maâ em thò ngheâo. Ngûúâi anh giaâu coá laâm
nghïì thúå vaâng, tñnh vöën aác nghiïåt. Ngûúâi em tïët chöíi baán kiïëm tiïìn ùn, tñnh tònh
hiïìn hêåu ngay thêåt. Ngûúâi em coá hai con, àeã sinh àöi giöëng nhau nhû hai gioåt
nûúác. Hai àûáa beá thónh thoaãng vêîn lui túái nhaâ baác àïí hoâng kiïëm thûác ùn thûâa.
Möåt bûäa kia, ngûúâi em vaâo rûâng àöën cuãi böîng thêëy coá con chim toaân
vaâng, xûa nay anh cha tûâng thêëy. Anh nhùåt möåt viïn soãi neám, may truáng chim,
nhng chó ruång coá möåt chiïëc löng vaâng coân chim bay mêët. Anh laåi nhùåt caái löng
mang vïì cho ngûúâi anh. Gaä nhòn röìi baão: "Vaâng thêåt àêëy" röìi gaä traã tiïìn cho
em.
Bûäa sau, ngûúâi em treâo lïn möåt göëc baåch dúng àõnh chùåt lêëy mêëy caânh,
tònh cúâ laåi thêëy con chim höm trûúác bay ài. Anh tòm möåt laát thêëy töí chim, trong
coá quaã trûáng vaâng. Anh nhùåt trûáng àem vïì cho ngûúâi anh, gaä laåi baão: "Vaâng
thêåt àêëy" vaâ traã tiïìn cho em.
Sau röët, gaä thúå vaâng baão: "Ta muöën coá caã con chim kia!"
Ngûúâi em vaâo rûâng lêìn thûá ba laåi thêëy con chim àang àêåu trïn cêy. Anh
nhùåt àaá neám noá rúi xuöëng, àoaån xaách noá vïì cho ngûúâi anh, àûúåc gaä traã cho möåt
nùæm vaâng. Anh nghô buång: "Giúâ thò ta coá thïí söëng àaâng hoaâng röìi àêëy". Anh haâi
loâng lùæm, ra vïì.
Gaä thúå vaâng vöën laâ tay tinh quaái, ranh maänh nïn gaä thûâa biïët con chim
kia àaáng giaá bao nhiïu röìi. Gaä goåi vúå, baão: "Haäy mang quay con chim vaâng naây
cho töi, nhúá chuá yá àûâng àïí mêët ài tñ gò nheá, töi muöën ùn möåt mònh têët caã".
Con chim naây àêu coá phaãi giöëng chim thûúâng. Noá vöën thuöåc möåt loaâi rêët
laå. Ai ùn àûúå c tim gan noá trong voâng múâi nùm, cûá möîi saáng lêåt göëi lïn seä coá
möåt àöìng vaâng. Ngûúâi vúå möí chim xong, cùæm vaâo möåt caái xiïn boã loâ quay. Laát
sau, chõ ta coá viïåc cêìn ài ra ngoaâi. Tònh cúâ giûäa khi êëy, hai àûáa nhoã con ngûúâi
em chaåy vaâo bïëp àûáng xem quay chim. Chuáng noá xoay caái xiïn ài, laåi mêëy
voâng. Thêëy hai miïëng gò nho nhoã rúi tûâ trong buång chim xuöëng loâng chaão, möåt
àûáa baão: "Ta ùn tñ ài, em àoái lùæm, chùèng ai biïët àêu maâ súå". Möîi àûáa nhùåt ùn
möåt miïëng. Àang ùn böîng ngûúâi àaân baâ trúã vaâo thêëy roä chuáng nhai múái hoãi:
"Bay ùn gò thïë?".
Hai àûáa àaáp: "Coá vaâi miïëng tûâ buång chim rúi xuöëng baác aå".
"Tim gan noá àêëy maâ!". Ngûúâi àaân baâ haäi quaá. Àïí chöìng khoãi thêëy thiïëu
maâ nöíi noáng, chõ vöåi thõt ngay möåt con gaâ, moi tim gan ra buâ vaâo chöî thiïëu úã
con chim vaâng. Chim chñn röìi, chõ mang lïn cho chöìng. Gaä ngöën têët möåt mònh,
khöng coân soát laåi lêëy möåt miïëng. Súám höm sau, luác luöìn tay xuöëng dûúái göëi, gaä
cûá àinh ninh seä àûúåc möåt àöìng vaâng nhng gaä chùèng thêëy gò hïët.
Coân hai àûáa nhoã, chuáng khöng ngúâ vêån may àaä àïën vúái chuáng. Súám höm
sau, luác chuáng thûác giêëc, böîng coá vêåt gò rúi xuöëng àêët, tiïëng kïu lanh laãnh.
Chuáng nhùåt lïn, teá ra laâ hai àöìng vaâng. Chuáng vöåi àem vaâo cho böë. Anh ta ngaåc
nhiïn lùæm, cûá tûå hoãi: "Àêìu àuöi thïë naâo àêy nhó?".
Nhûng röìi saáng höm sau laåi àûúåc hai àöìng vaâng nûäa vaâ cûá thïë. Anh ta
beân tòm ngûúâi anh vaâ kïí cho anh nghe cêu chuyïån laå. Gaä thúå vaâng hiïíu ngay ra
thïë naâo röìi, chùæc hai àûáa beá àaä xúi mêët cöî tim gan trong con chim vaâng cuãa gaä.
Vöën tñnh tham lam cay nghiïåt, àïí baáo thuâ, gaä múái doaå em: "Caác chaáu noá rúän
vúái quyã röìi àêëy! Chuá chúá coá lêëy vaâng vaâ cuäng chùèng nïn cho chuáng úã nhaâ nûäa.
Quyã àaä aám chuáng vaâ coá thïí seä coân haåi caã chuá nûäa".
Ngûúâi em nghe noái súå lùæm, nïn mùåc duâ trong loâng àau nhû cùæt, anh àaânh
dùæt hai con vaâo rûâng, vaâ ngêåm nguâi boã con laåi àoá.
Hai àûáa treã quanh quêín maäi trong rûâng maâ chùèng tòm àûúåc löëi vïì, chuáng
bõ laåc caâng sêu hún. Sau gùåp möåt ngûúâi ài sùn hoãi chuáng: "Caác chaáu laâ con caái
nhaâ ai thïë?".
Chuáng àaáp: "Chuáng chaáu laâ con ngûúâi tïët chöíi ngheâo". Chuáng kïí cho
ngûúâi ài sùn biïët chuyïån cha chuáng khöng muöën giûä chuáng úã nhaâ chó vò saáng
naâo úã dûúái göëi cuãa chuáng cuäng coá möåt àöìng tiïìn vaâng. Ngûúâi ài sùn baão:
"Àûúåc, coá gò khoá khùn àêu, chó miïîn laâ caác chaáu cûá úã cho ngay thêåt vaâ chúá laâm
biïëng".
Ngûúâi ài sùn töët buång naây vöën khöng coá con. Thêëy hai àûáa treã dïî thûúng,
anh àûa luön chuáng vïì nhaâ mònh vaâ baão: "Ta nuöi caác chaáu laâm con". Anh
truyïìn cho chuáng nghïì thúå sùn vaâ cêët höå chuáng nhûäng àöìng vaâng maâ saáng
chuáng vêîn àûúåc, àïí sau naây duâng túái.
Khi hai àûáa treã àaä àïën röìi, möåt höm böë nuöi múái dùæt caã hai vaâo rûâng vaâ
baão: "Bûäa nay, caác con phaãi bùæn thûã àïí ta coân laâm lïî cho caác con chñnh thûác
vaâo nghïì". Ba ngûúâi vaâo chöî êín nhng hoå àúåi maäi chùèng thêëy con thuá naâo moâ
túái. Baác thúå sùn múái ngêíng àêìu lïn nhòn bùæt gùåp àaân võt trúâi trùæng nhû tuyïët
àang xïëp theo hònh tam giaác bay qua. Baác baão con lúán: "Thûã haå möîi goác möåt
con coi naâo?". Ngûúâi con lúán bùæn vaâ àaåt àûúåc àuáng nhû àuáng lúâi böë dùån. Laát
sau laåi coá àaân nûäa bay túái, lêìn naây chuáng xïëp thaânh hònh söë hai. Baác laåi baão con
thûá hai thûã haå möîi goác möåt con. Anh chaâng naây bùæn cuäng àaåt. Böë nuöi baão: "Ta
tuyïn böë laâ kïí tûâ nay, caác con chñnh thûác vaâo nghïì". Tiïëp àoá, hai anh em àûa
nhau vaâo rûâng baân baåc vaâ nhêët trñ vúái nhau àiïìu gò àoá. Töëi àïën, luác ngöìi vaâo
baân ùn, hai ngûúâi tha vúái böë nuöi: "Chuáng con seä chùèng chõu ùn àêu nïëu nhû böë
khöng thuêån cho chuáng con möåt àiïìu".
Baác hoãi: "Caác con coá àiïìu gò vêåy?".
Hai ngûúâi àaáp: "Giúâ chuáng con àaä hoåc thaânh nghïì röìi, muöën ài thûã taâi
vúái thiïn haå möåt phen, xin haäy cho chuáng con ài.". Baác thúå sùn vui loâng lùæm:
"Caác con ùn noái àuáng nhû nhûäng ngûúâi thúå sùn duäng caãm, àiïìu mong muöën cuãa
caác con cuäng chñnh laâ àiïìu ûúác nguyïån cuãa böë, caác con cûá ài ài, têët seä thaânh
cöng". Ba ngûúâi laåi ùn uöëng rêët vui veã.
Túái ngaây àaä àõnh, böë nuöi tùång möîi ngûúâi möåt khêíu suáng vúái möåt con
choá sùn. Söë vaâng daânh duåm bêëy lêu nay cuäng traã cho caác con mang theo tuyâ yá
muöën. Baác ài tiïîn caác con möåt àoaån àûúâng. Luác chia tay, baác coân cho thïm hai
àûáa möåt con dao coân múái saáng loaáng vaâ baão: "Khi naâo caác con tûâ biïåt nhau, nhúá
cùæm con dao naây vaâo möåt göëc cêy. Luác trúã vïì, cûá xem dao khùæc biïët tin nhau.
Ruát dao ra, nïëu thêëy han ró tûác laâ ngûúâi vùæng mùåt àaä chïët. Traái laåi, dao coân saáng
tûác laâ ngûúâi coân söëng".
Hai anh em ài miïët túái möåt khu rûâng to, ài troån möåt ngaây maâ chûa hïët
rûâng. Hoå phaãi nguã àïm úã àoá vaâ lêëy lûúng khö ra ùn. Laåi ài troån möåt ngaây höm
sau nûäa cuäng cha hïët rûâng. Lûúng ùn àaä caån röìi anh baão em: "Phaãi bùæn con gò
ùn cho àúä àoái". Noái xong anh naåp àaån vaâ tòm quanh. Thêëy con thoã chaåy túái, anh
giûúng suáng ngùæm nhûng thoã kïu: "Haäy tha maång cho töi, töi xin nöåp hai con
thoã con". Noá nhaãy ngay vaâo buåi, sau àoá tha ra hai chuá thoã con. Mêëy con vêåt nhoã
naây tröng rêët àaáng yïu, hai ngûúâi àöång loâng thûúng khöng núä giïët. Hoå giûä
chuáng laåi vaâ mang theo, hai con thoã cuäng baám rêët saát dêëu chên hai ngûúâi.
Möåt laát sau àoá, laåi gùåp möåt con caáo. Hai ngûúâi àõnh bùæn thò caáo kïu lïn:
"Haäy tha maång cho töi, töi xin nöåp hai con caáo nhoã". Caáo tha ra hai chuá caáo
nhoã. Hai ngûúâi cuäng khöng núä giïët, cho ài cuâng vúái hai con thoã. Laát sau, möåt
con soái úã chöî rûâng rêåm ra. Hai ngûúâi àõnh bùæn thò soái kïu: "Haäy tha maång cho
töi, töi xin nöåp hai con soái nhoã". Hoå tha hai con soái nhoã nhêåp àaân vúái mêëy con
kia cuâng ài.
Laåi gùåp möåt con gêëu nhûng gêëu cuäng tham söëng kïu lïn: "Haäy tha maång
cho töi, töi xin nöåp hai con gêëu nhoã". Hai con gêëu nhoã àûúåc nhêåp cuâng àaân vúái
mêëy con trïn, thaânh taám con têët caã.
Sau àoá, hoå gùåp sû tûã. Sû tûã ruä búâm tiïën laåi. Nhûng hai ngûúâi naâo coá súå.
Hoå giûúng suáng ngùæm. Sû tûã vöåi kïu lïn: "Haäy tha maång cho töi, töi xin nöåp hai
con sû tûã con". Noá tha hai con noá ra. Thïë laâ hai ngûúâi àaä coá möåt àöi sû tûã, möåt
àöi gêëu, möåt àöi soái, möåt àöi caáo, möåt àöi thoã theo hêìu. Trong buång vêîn àoái, hoå
múái baão hai con caáo: "Naây caác chuá caáo, caác chuá vöën ranh maänh, àa mûu laåi nheå
nhaâng, haäy kiïëm caái gò ùn ài".
Caáo àaáp: "Caách àêy khöng xa coá möåt thön nhoã, boån töi vêîn thûúâng túái àoá
ùn tröåm gaâ, àïí chuáng töi xin dêîn àûúâng".
Hai ngûúâi tòm àûúâng vaâo thön, mua ñt thûác ùn, laåi khöng quïn cho caã
mêëy con vêåt ùn röìi tiïëp tuåc ra ài. Hai con caáo vöën àaä biïët quaá roä trong vuâng êëy
chöî naâo nuöi gaâ, nïn chuáng chó àûúâng cho hai ngûúâi thúå sùn rêët raânh.
Ài quanh quêín àaä khaá lêu röìi maâ vêîn chùèng tòm ra àûúåc chöën naâo coá viïåc
laâm maâ laåi úã cuâng vúái nhau, nïn hai anh em baân: "Chó coân caách laâ ta chia tay
nhau thöi.". Hai ngûúâi chia àaám suác vêåt ra, möîi ngûúâi lêëy möåt con s tûã, möåt con
gêëu, möåt con soái, möåt con caáo vaâ möåt con thoã. Röìi hoå tûâ biïåt nhau, hûáa seä giûä
tònh anh em troån àúâi vaâ cùæm con dao maâ böë nuöi àaä cho hoå lïn möåt göëc cêy.
Möåt ngûúâi theo hûúáng àöng maâ ài, coân ngûúâi kia lêìn theo hûúáng têy.
Ngûúâi em dêîn àaân suác vêåt ài túái möåt thaânh thõ kia, thêëy khùæp núi trong thaânh
treo toaân cúâ àen. Chaâng reä vaâo möåt quaán troå hoãi chuã quaán coá chöî cho suác vêåt
cuãa chaâng troå khöng. Chuã quaán àa chuáng vaâo möåt caái chuöìng, trïn vaách chuöìng
coá löî thuãng. Thïë laâ thoã ta chui àûúåc ra ngoaâi ài kiïëm möåt caái bùæp caãi trùæng. Caáo
cuäng kiïëm àûúåc möåt con gaâ maái, ùn xong noá laåi xúi luön nöët con gaâ tröëng.
Nhûng soái, gêëu vaâ sû tûã vò thên hònh to lúán quaá, khöng vaâo chuöìng àûúåc. Chuã
quaán beân dêîn chuáng ra möåt núi, coá con boâ sûäa àang nùçm trïn thaãm coã, chuáng
thõt ngay con boâ sûäa.
Chaâng thúå sùn lo cho àaân suác vêåt xong xuöi röìi múái hoãi thùm chuã quaán
xem taåi sao trong thaânh chó thêëy toaân cúâ tang.
Chuã quaán cho biïët: "Saáng mai, cöng chuáa con möåt cuãa àûác vua qua àúâi".
Chaâng hoãi laåi: "Naâng bõ öëm nùång hay sao?".
Chuã quaán àaáp : "Khöng àêu, naâng vêîn tûúi tónh khoeã maånh nhûng naâng
seä phaãi chïët".
Chaâng thúå sùn vêîn hoãi: "Sao vêåy?".
- Trûúác cûãa thaânh coá möåt ngoån nuái cao, trïn nuái coá möåt con röìng. Nùm
naâo röìng cuäng àoâi phaãi hiïën cho noá möåt ngûúâi con gaái àeåp, bùçng khöng noá seä
taân phaá caã giang sún naây. Giúâ thò con gaái àeåp trong thaânh àaä hïët röìi, chó coân laåi
mònh cöng chuáa, bùæt buöåc phaãi hiïën naâng cho noá thöi. Mai laâ túái kyâ haån àoá".
Chaâng thúå sùn laåi hoãi: "Thïë sao khöng giïët con röìng ài?".
Chuã quaán àaáp: "Trúâi úi, biïët bao hiïåp sô àaä boã mònh vúái noá röìi. Vua hûáa
laâ nïëu ai thùæng nöíi noá thò seä àûúåc lêëy con gaái ngûúâi , sau naây laåi seä àûúåc hûúãng
ngöi baáu nûäa".
Chaâng thúå sùn khöng noái gò nûäa. Saáng höm sau chaâng lùèng lùång dêîn suác
vêåt lïn nuái tòm röìng. Lïn àïën trïn nuái chaâng thêëy coá möåt ngöi nhaâ thúâ. Trïn baân
thúâ coá ba cöëc rûúåu àêìy, bïn caånh coá mêëy doâng chûä viïët: "Ai uöëng caån mêëy cöëc
rûúåu naây thò seä trúã thaânh ngûúâi khoeã nhêët trêìn gian vaâ seä muáa nöíi thanh kiïëm
chön úã dûúái bêåc cûãa". Chaâng khöng uöëng rûúåu maâ ra nhêëc thanh kiïëm ngay
nhûng khöng sao nhêëc noá lïn. Chaâng àaânh phaãi quay laåi uöëng caån rûúåu, luác naây
múái àuã sûác nhêëc nöíi thanh kiïëm vaâ coân coá thïí muáa noá rêët dïî daâng nûäa.
Túái giúâ nöåp cöng chuáa cho con röìng, caã àûác vua, quan nguyïn soaái vaâ
quêìn thêìn àïìu ài theo àïí tiïîn naâng. Tûâ xa naâng àaä nom thêëy chaâng thúå sùn àûáng
trïn möåt ngoån nuái. Naâng ngúä àoá laâ con röìng àang àúåi naâng nïn khöng chõu ài
nûäa. Nhûng naâng laåi nghô söë phêån cuãa caã thaânh, naâng laåi àaânh phaãi ài, bûúác
chên nùång trôu. Vua vaâ quêìn thêìn quay vïì, loâng buöìn vö haån, chó duy quan
nguyïn soaái coân phaãi àûáng laåi àoá àïí chûáng kiïën tûâ xa caác viïåc sùæp xaãy ra.
Cöng chuáa lïn ngoån nuái thêëy chùèng phaãi laâ röìng maâ laåi laâ chaâng thúå sùn
trai treã. Chaâng an uãi naâng, baão cho naâng biïët laâ chaâng seä cûáu naâng, àa naâng vaâo
trong nhaâ thúâ vaâ khoaá cûãa laåi. Möåt laát sau, coá tiïëng gioá cuöën dûä döåi röìi möåt con
röìng baãy àêìu xuêët hiïån. Thêëy chaâng thúå sùn noá ngaåc nhiïn lùæm, hoãi:
- Mi lïn nuái coá viïåc gò?

Chaâng traã lúâi:
-Ta muöën àoå sûác vúái mi.
Röìng baão:
- Bao nhiïu hiïåp sô àaä boã mònh úã núi àêy röìi, ta seä cho mi theo goát chuáng.
Tûác thò caã baãy caái àêìu cuãa noá phun lûãa phò phò. Lûãa bùæt vaâo coã khö.
Chaâng thúå sùn seä chïët trong àaám khoái nïëu mêëy con vêåt cuãa chaâng khöng kõp
chaåy túái dêåp tùæt. Röìng beân xöng vaâo chaâng. Chaâng vung kiïëm, thanh kiïëm rñt
trïn khöng, cheám ruång ba àêìu röìng. Con röìng nöíi àiïn, noá bay vuát lïn cao khaåc
lûãa àöìng thúâi àõnh àêm böí xuöëng. Chaâng thúå sùn laåi cheám luön möåt nhaát, àûát
thïm ba àêìu nûäa. Con vêåt àaä quaá kiïåt sûác rúi xuöëng nhûng noá vêîn muöën xöng
vaâo lúåt nûäa. Chaâng lêëy hïët sûác coân laåi cheám àûát àuöi noá. Chaâng khöng àaánh
àûúåc nûäa beân goåi mêëy con vêåt cuãa chaâng. Chuáng xö laåi xeá xaác con röìng ra
thaânh tûâng maãnh.
Cuöåc chiïën àêëu àaä xong, chaâng múã cûãa nhaâ thúâ thêëy cöng chuáa àang nùçm
lùn dûúái àêët. Trong luác àaánh nhau, naâng àaä ngêët ài vò quaá súå. Chaâng vûåc naâng
ra ngoaâi, àúåi möåt luác naâng àaä tónh vaâ heá mùæt nhòn chaâng múái chó cho naâng mêëy
khuác xaác röìng àïí cho naâng biïët laâ naâng àaä thoaát. Cöng chuáa mûâng lùæm noái:
"Röìi chaâng seä laâ chöìng thiïëp vò cha thiïëp coá hûáa seä gaã con gaái cho ai giïët àûúåc
röìng". Naâng thaáo chuöîi voâng san hö àang àeo úã cöí chia cho mêëy con vêåt àïí
thûúãng cöng cho chuáng, riïng sû tûã àûúåc chia caái khoaá vaâng. Coân chiïëc khùn
tay thïu tïn naâng, naâng àa tùång chaâng thúå sùn. Chaâng beân ra cùæt baãy caái lûúäi
cuãa baãy àêìu röìng, boåc vaâo khùn giûä cêín thêån.
Sau àoá vò bõ lûãa hun vaâ àaánh nhau àaä kiïët sûác, chaâng baão cöng chuáa: "Hai
ta àïìu àaä quaá mïåt moãi, ta haäy nguã möåt luác". Cöng chuáa ng thuêån. Hai ngûúâi
nùçm ngay dûúái àêët. Chaâng baão sû tûã: "Maây haäy ngöìi canh àûâng cho ai xêm
phaåm vaâo chuáng ra trong giêëc nguã". Hai ngûúâi nguã. Sû tûã nùçm caånh hai ngûúâi
àïí canh, nhûng vò noá cuäng mïåt röìi nïn noá goåi gêëu baão: "Maây laåi nùçm caånh tao,
tao cêìn nguã möåt luác, coá chuyïån gò thò maây àaánh thûác tao". Gêëu laåi nùçm bïn sû
tûã nhng vò gêëu cuäng mïåt noá goåi soái baão: "Maây laåi nùçm caånh tao, tao cêìn nguã
möåt luác, coá chuyïån gò thò maây àaánh thûác tao". Soái laåi nùçm bïn gêëu nhng vò soái
cuäng mïåt nïn noá goåi caáo baão: "Maây laåi nùçm caånh tao, tao cêìn nguã möåt luác, coá
chuyïån gò thò maây àaánh thûác tao". Caáo laåi nùçm bïn soái nhng vò caáo cuäng mïåt
nïn goåi thoã baão: ""Maây laåi nùçm caånh tao, tao cêìn nguã möåt luác, coá chuyïån gò thò
maây àaánh thûác tao".Thoã laåi nùçm bïn caáo nhng vò chñnh chuá thoã àaáng thûúng
cuäng mïåt röìi maâ chùèng nhúâ àûúåc ai canh giuâm nïn noá nguã thiïëp ài mêët. Thïë laâ
cöng chuáa, anh thúå sùn, sû tûã, gêëu, soái, caáo, thoã têët caã nguã say.
Tïn nguyïn soaái vêîn àûáng nhòn úã àùçng xa, luác naây khöng thêëy röìng cùæp
cöng chuáa bay lïn, trïn nuái àêu àêëy vêîn yïn tônh, hùæn baåo daån ài lïn. Luác àïën
núi, hùæn thêëy mêëy khuác xaác röìng lùn loác trïn mùåt àêët vaâ caách àoá möåt quaäng,
cöng chuáa vúái ngûúâi thúå sùn vaâ mêëy con vêåt àang say sa nguã. Hùæn vöën laâ tay
gian aác xaão quyïåt nïn ruát kiïëm chùåt ngay àêìu ngûúâi thúå sùn, röìi hùæn bïë cöng
chuáa xuöëng nuái. Cöng chuáa thûác giêëc, thêëy thïë súå lùæm, nhng tïn nguyïn soaái àaä
baão: "Naâng giúâ úã trong tay ta röìi, naâng phaãi noái chñnh ta àaä cheám chïët con
röìng".
Cöng chuáa àaáp: "Ta khöng thïí laâm àûúåc àêu vò àoá laâ cöng cuãa ngûúâi thúå
sùn vúái mêëy con vêåt".
Tïn nguyïn soaái ruát kiïëm ra doaå nïëu naâng khöng chõu nghe hùæn seä giïët
naâng. Cöng chuáa àaânh phaãi nhêån lúâi. Ngay sau àoá, hùæn àa naâng àïën gùåp vua
cha. Vua cha vöën àinh ninh laâ con gaái yïu cuãa mònh àaä bõ quaái vêåt xeá xaác nïn
thêëy con vêîn söëng trúã vïì, vua vui mûâng khön xiïët.
Tïn nguyïn soaái têu: "Thêìn àaä coá cöng cheám àûúåc con röìng àïí cûáu cöng
chuáa vaâ cûáu nûúác, nay xin bïå haå cho thêìn àûúåc lêëy naâng nhû lúâi bïå haå àaä hûáa
heån.
Vua hoãi cöng chuáa: "Coá àuáng nh lúâi cuãa hùæn noái khöng?". Cöng chuáa
àaáp: "Thûa àuáng nhû thïë nhng con xin àúåi möåt nùm leã möåt ngaây nûäa röìi haäy
laâm lïî cûúái". Naâng mong moãi trong khoaãng thúâi gian àoá may ra coá thïí àûúåc tin
tûác vïì ngûúâi yïu.
Trïn quaã nuái röìng, khi êëy mêëy con vêåt vêîn coân nùçm nguã say sûa caånh
thên chuã chuáng. Böîng coá möåt con ong bay àïën àêåu ngay trïn muäi thoã. Thoã giú
chên gaåt noá röìi laåi nguã. Ong bay àïën lêìn thûá hai, thoã cuäng gaåt noá ài röìi laåi nguã.
Ong bay laåi lêìn thûá ba, àöët luön vaâo muäi thoã. Thoã giêåt mònh tónh dêåy. Noá àaánh
thûác caáo, caáo àaánh thûác soái, soái àaánh thûác gêëu, gêëu àaánh thûác sû tûã. Sû tûã tónh
dêåy, thêëy cöng chuáa àaä biïën mêët, chó coân chuã nùçm chïët àoá, noá röëng lïn rêët dûä
döåi vaâ heát: "Keã naâo àaä laâm viïåc naây? Gêëu sao maây chùèng àaánh thûác tao?". Gêëu
hoãi soái: "Sao maây chùèng àaánh thûác tao?". Soái hoãi caáo: "Sao maây chùèng àaánh
thûác tao?". Caáo laåi hoãi thoã: : "Sao maây chùèng àaánh thûác tao?". Thoã khöng biïët
traã lúâi thïë naâo, thaânh thûã töåi löîi àöí caã lïn àêìu noá.
Mêëy con vêåt kia àõnh xöng vaâo àaánh thoã, thoã vöåi khêín khoaãn: "Caác anh
àûâng giïët töi, àïí töi seä laâm cho chuã cuãa chuáng ta söëng laåi. Töi biïët möåt quaã trïn
nuái, trïn coá thûá rïî cêy, chó cêìn ngêåm thûá rïî cêy êëy laâ bïånh têåt thûúng tñch gò
cuäng khoãi. Nhng quaã nuái laåi úã caách àêy coá túái hai trùm tiïëng àöìng höì àûúâng böå
kia". Sûã tûã baão: "Heån cho maây nöåi trong hai mûúi böën tiïëng phaãi túái àoá lêëy
bùçng àûúåc thûá rïî noå vïì àêy".
Thoã nhaãy toát ài ngay. Hùm böën giúâ sau noá àaä vïì, mang theo thûá rïî noå. Sû
tûã vöåi tha àêìu chuã, chùæp vaâo mònh nh trûúác, coân thoã nheát rïî cêy vaâo miïång chuã.
Tûác thò àêìu laåi liïìn ngay vúái mònh, tim bùæt àêìu àêåp vaâ ngûúâi chïët söëng laåi.
Chaâng thúå sùn tónh dêåy thêëy mêët cöng chuáa, kinh hoaãng lùæm. Chaâng nghô buång:
"Chùæc naâng àaä thûâa luác ta nguã boã tröën röìi".
Luác sû tûã chùæp àêìu cho chuã, noá vöåi quaá nïn chùæp traái chiïìu, nhûng chuã noá
àang buöìn khöng àïí yá. Maäi àïën tra luác sùæp ùn chaâng múái biïët laâ àêìu mònh
ngoaãnh laåi phña sau lûng. Chaâng khöng hiïíu sao caã, beân hoãi mêëy con vêåt àaä coá
chuyïån gò xaãy ra trong khi chaâng nguã. Sû tûã kïí rùçng khi êëy chuáng nguã hïët vò
mïåt quaá, luác noá tónh dêåy thêëy chuã àaä chïët, àêìu bõ chùåt lòa khoãi xaác, thoã àaä ài lêëy
rïî cêy trûúâng sinh, coân noá trong luác quaá vöåi àaä chùæp àêìu traái chiïìu, giúâ noá
muöën sûãa laåi thiïëu soát êëy. Kïí xong, noá rûát luön àêìu chaâng thúå sùn ra, xoay trúã
laåi vaâ thoã laåi vöåi lêëy rïî cêy chûäa cho liïìn laåi.
Chaâng thúå sùn buöìn lùæm. Chaâng ài àêy ài àoá, daåy mêëy con vêåt nhaãy muáa
laâm vui cho thiïn haå xem. Àuáng möåt nùm sau, chaâng trúã laåi chöî thaânh thõ chöî
chaâng àaä cûáu cöng chuáa ngaây trûúác. Lêìn naây thêëy phöë xaá treo toaân cúâ àoã.
Chaâng hoãi chuã quaán: "Thïë laâ thïë naâo? Nùm trûúác phöë xaá treo toaân cúâ àen, nùm
nay sao laåi chó thêëy treo toaân cúâ àoã?". Chuã quaán àaáp: "Nùm trûúác, vua chuáng töi
phaãi tiïën cöng chuáa cho röìng, may nhúâ quan nguyïn soaái àaánh nhau vúái röìng àaä
cheám àûúåc noá. Mai àêy laâ ngaây cûúái naâng. Chñnh vò vêåy maâ nùm trûúác phöë xaá
treo cúâ àen àïí chõu tang, coân höm nay treo cúâ àoã àïí ùn mûâng".
Höm nay laâ ngaây lïî cûúái, àïën bûäa trûa, chaâng thúå sùn baão chuã quaán:
"Öng chuã coá tin laâ bûäa nay ta seä lêëy àûúåc baánh mò úã têån baân tiïåc cuãa nhaâ vua vïì
àêy ùn khöng?".
Chuã quaán thû a: "Töi chùèng daám tin àêu; vêng, töi xin cuöåc vúái ngaâi trùm
àöìng vaâng àêy".
Chaâng thúå sùn nhêån àaánh cuöåc. Chaâng cuäng àa ra möåt caái tuái àûång möåt
trùm àöìng vaâng. Àoaån chaâng goåi thoã vaâ baão: "Chuá thoã taâi nhaãy nhoát, chuá haäy
vaâo lêëy baánh cuãa nhaâ vua ùn ra àêy cho ta".
Thoã vöën beá nhêët àaám, chùèng thïí sai khiïën con vêåt naâo khaác nïn noá àaânh
phaãi tûå thên ài lêëy. Noá nghô buång: "Möåt mònh mònh chaåy giûäa phöë thïë naây têët seä
bõ choá sùn àuöíi mêët thöi". Quaã nhû noá nghô, coá mêëy con choá rûúåt theo, muöën löåt
da noá. Noá chaåy nhanh nh biïën vaâ lêín ngay àûúåc vaâo möåt caái choâi gaác maâ lñnh
canh chùèng biïët gò hïët.
Àaân choá xöng lïn àõnh löi noá ra nhng tïn lñnh canh laåi ngúä àaân choá muöën
rúän vúái mònh, hùæn nöíi noáng phang luön mêëy baáng suáng. Luä choá suãa om soâm röìi
chaåy mêët.
Thoã thêëy àaä hïët nguy, nhaãy luön vaâo lêu àaâi. Noá àïën thùèng chöî cöng
chuáa, leãn dûúái gêìm ghïë naâng ngöìi kheä caâo chên naâng. Cöng chuáa tûúãng laâ con
choá cuãa naâng nïn mùæng: "Maây coá ài chöî khaác khöng?". Thoã caâo lêìn thûá hai,
cöng chuáa laåi mùæng: "Maây coá ài chöî khaác khöng?". Nhng thoã khöng hïì böëi röëi,
noá caâo lêìn thûá ba. Cöng chuáa múái nhoâm xuöëng vaâ nhúâ caái dêy buöåc úã cöí thoã,
naâng nhêån àûúåc noá. Naâng bïë noá lïn, mang vaâo phoâng hoãi: "Thoã yïu quñ úi, thoã
muöën gò thïë".
Thoã àaáp: "Chuã töi laâ ngûúâi giïët röìng hiïån àaä túái àêy. Ngûúâi sai töi vaâo
xin möåt têëm baánh mò vua vêîn ùn". Cöng chuáa nghe noái mûâng lùæm. Naâng cho goåi
ngay ngûúâi thúå laâm baánh vaâo, sai lêëy möåt têëm baánh, thûá maâ vua vêîn thûúâng ùn.
Thoã laåi noái: "Xin cho ngûúâi thúå laâm baánh àem töi ra ngoaâi àïí luä choá sùn khoãi
haåi töi".
Ngûúâi thúå laâm baánh àem thoã àïën têån cûãa nhaâ troå. Thoã öm têëm baánh mò
bùçng hai chên trûúác, ài bùçng hai chên sau àem vaâo chöî öng chuã. Chaâng thúå sùn
baão chuã quaán: "Thêëy cha, öng chuã quaán úi, trùm àöìng vaâng kia laâ cuãa töi röìi".
Chuã quaán kinh ngaåc lùæm, nhûng chaâng thúå sùn àaä noái tiïëp: "Vêng öng chuã aå,
baánh àaä coá röìi, giúâ thò töi laåi muöën ùn caã moán thõt raán cuãa nhaâ vua nûäa kia!".
Chuã quaán baão: "Àïí xem naâo". Nhûng anh ta khöng daám àaánh cuöåc nûäa. Chaâng
thúå sùn liïìn goåi caáo baão: "Chuá caáo, chuá haäy vaâo lêëy moán thõt raán cuãa vua ra àêy
cho ta".
Con caáo löng àoã naây luöìn taâi hún thoã. Noá cûá tòm ngoä ngaách maâ ài nïn
khöng bõ con choá naâo tröng thêëy. Noá leãn vaâo dûúái gêìm ghïë cöng chuáa ngöìi, caâo
lïn chên naâng. Cöng chuáa nhòn xuöëng, thêëy súåi dêy buöåc úã cöí caáo, nhêån ra noá,
àem noá vaâo phoâng, hoãi: "Caáo yïu quñ úi, caáo muöën gò thïë?".
Caáo àaáp: "Chuã töi laâ ngûúâi giïët röìng, hiïån àaä úã àêy röìi. Ngûúâi sai töi vaâo
xin möåt miïëng thõt raán cuãa vua ùn. Cöng chuáa goåi àêìu bïëp, sai laâm moán thõt raán
vua vêîn ùn àem ra cho caáo. Caáo bng lêëy àôa thõt, múái àem vïì cho chuã.
Chaâng thúå sùn baão chuã quaán: "Thêëy cha, öng chuã úi, baánh, thõt àaä coá röìi,
bêy giúâ ta muöën ùn moán rau cuãa nhaâ vua nûäa". Chaâng goåi soái vaâo baão: "Chuá
soái, chuá vaâo lêëy moán rau cuãa nhaâ vua ùn ra àêy cho ta".
Soái chùèng súå ai caã nïn noá vaâo thùèng trong lêu àaâi. Noá àïën phoâng cöng
chuáa, kheä keáo aáo naâng àïí naâng buöåc phaãi nhòn xuöëng. Naâng tröng thêëy súåi dêy
buöåc úã cöí noá, nhêån ra noá múái àa noá vaâo phoâng, hoãi: "Soái thên yïu úi, soái muöën
gò?".
Soái àaáp: "Chuã töi laâ ngûúâi giïët röìng, hiïån àaä úã àêy röìi. Ngûúâi sai töi vaâo
xin moán rau cuãa vua ùn".
Cöng chuáa goåi àêìu bïëp, sai laâm moán thõt rau vua vêîn ùn àem ra têån cûãa
cho soái. Soái bûng liïîn rau àem vïì cho chuã.
Chaâng thúå sùn baão chuã quaán: "Thêëy cha, öng chuã úi, baánh, thõt, rau àaä coá
röìi, bêy giúâ ta muöën ùn moán àöì ngoåt cuãa nhaâ vua nûäa". Chaâng goåi gêëu vaâ baão:
"Chuá gêëu, chuá vöën thñch liïëm cuãa ngoåt, chuá haäy lêëy moán àöì ngoåt cuãa vua ùn ra
àêy cho ta".
Gêëu laåch baåch chaåy vaâo lêu àaâi. Doåc àûúâng, ai thêëy noá cuäng phaãi laãng
traánh. Túái chöî lñnh canh, tïn lñnh giú suáng àõnh ngùn khöng cho noá ài. Noá nhêíy
ngay lïn, vaâ cho tïn lñnh mêëy caái taát vaâo maá phaãi maá traái. Caã caái choâi gaác àöí
sêåp. Noá laåi thùèng àûúâng vaâo chöî cöng chuáa, àûáng sau lûng naâng kheä gêìm gûâ.
Cöng chuáa quay laåi nhêån ra gêëu, beân goåi noá vaâo phoâng hoãi: "Gêëu thên yïu úi,
gêëu muöën gò?".
Gêëu àaáp: "Chuã töi laâ ngûúâi giïët röìng, hiïån àaä úã àêy röìi. Ngûúâi sai töi vaâo
xin moán àöì ngoåt cuãa nhaâ vua vêîn duâng".
Cöng chuáa vöåi goåi ngûúâi thúå laâm baánh ngoåt, sai laâm thûá baánh ngoåt vua thûúâng
ùn, mang ra cho gêëu.
Gêëu liïëm àûúâng rúi bïn dûúái lïn caã phña trïn röìi noá múái àûáng dêåy, bûng
êu baánh àem vïì cho chuã.
Chaâng thúå sùn baão chuã quaán: "Thêëy chûa, öng chuã úi, baánh, thõt, rau, àöì
ngoåt àaä coá röìi, bêy giúâ ta laåi muöën uöëng thûá rûúåu maâ vua thûúâng duâng".
Chaâng goåi sû tûã vaâo vaâ baão: "Chuá sû tûã, chuá vöën thñch rûúåu. Chuá haäy vaâo
lêëy thûá rûúåu nho cuãa vua vïì cho ta". Sû tûã ài ra àûúâng, ai thêëy noá cuäng chaåy; túái
chöî choâi gaác. Lñnh canh àõnh caãn àûúâng noá, noá röëng lïn möåt tiïëng, moåi thûá àaä
bõ bùæn tung ài hïët. Sû tûã àïën trûúác phoâng vua, quêët àuöi lïn cûãa. Cöng chuáa ra,
thoaåt thêëy noá rêët khinh khuãng, nhng röìi naâng nhêån ra noá nhúâ coá caái chòa khoaá
vaâng buöåc úã cöí noá. Naâng goåi noá vaâo phoâng, hoãi: "Sû tûã thên yïu úi, sû tûã muöën
gò?".
Sû tûã àaáp: "Chuã töi laâ ngûúâi giïët röìng, hiïån àaä úã àêy röìi. Töi vaâo xin thûá
rûúåu nho maâ vua vêîn uöëng".
Cöng chuáa vöåi cho goåi ngûúâi hêìu rûúåu, sai àem thûá rûúåu nho vua vêîn
uöëng ra cho sû tûã. Sû tûã noái: "Àïí töi ài xem coá àuáng thûá êëy khöng!".
Noá liïìn ài theo ngûúâi hêìu rûúåu. Xuöëng dûúái hêìm, ngûúâi naây àõnh lêëy thûá
rûúåu thûúâng cuãa boån ngûúâi hêìu vêîn uöëng. Sû tûã baão: "Khoan, àúåi ta nïëm xem
àaä!". Noá tûå roát lêëy nûãa bònh, tu möåt húi caån raáo. Noá baão: "Khöng phaãi thûá naây".
Ngûúâi hêìu rûúåu liïëc tröåm noá röìi ra chöî thuâng rûúåu khaác, àõnh lêëy thûá rûúåu vêîn
daânh cho quan nguyïn soaái. Sû tûã laåi baão: "Khoan àïí ta nïëm xem àaä!". Noá tûå
roát nûãa bònh nûäa, tu caån: "Coá khaá hún nhûng vêîn cha phaãi".
Ngûúâi hêìu rûúåu phaát caáu múái noái: "Caái àöì suác vêåt, ngu àöån coân biïët gò vïì
rûúåu!". Tûác thò gaä bõ sû tûã vaã ngay cho möåt caái vaâo sau gaáy ngaä phuåc xuöëng bêët
tónh nhên sûå. Luác tónh laåi röìi, gaä khöng daám noái gò nûäa, cûá lùèng lùång àûa sû tûã
àïën bïn möåt caái hêìm àùåc biïåt nhoã nhùæn. Trong àoá laâ rûúåu cuãa vua. Xûa nay
ngoaâi vua ra khöng ai àûúåc uöëng.
Sû tûã laåi roát lêëy nûãa bònh nïëm trûúác. Xong noá baão: "Coá thïí àuáng àêëy".
Noá sai gaä kia roát ra saáu chai àêìy, röìi cuâng ài lïn. Luác ra túái bïn ngoaâi, noá thêëy
chuyïënh choaáng húi say. Gaä kia àem rûúåu ra àïën têån cûãa cho noá. Noá ngoaåm gioã
rûúåu vaâo möìm tha vïì cho chuã.
Chaâng thúå sùn baão chuã quaán: "Thêëy cha öng chuã, baánh, thõt, rau, àöì ngoåt,
rûúåu nho cuãa vua àaä coá àuã caã, giúâ ta múái cuâng mêëy con vêåt thûúãng thûác àêy".
Chaâng ngöìi vaâo ùn uöëng, laåi chia caã cho thoã, caáo, soái, gêëu, sû tûã cuâng ùn
vaâ uöëng. Chaâng thêëy cöng chuáa vêîn yïu mònh nïn vui lùæm. Ùn xong, chaâng
baão: "Naây öng chuã, töi àaä ùn uöëng nh vua röìi, giúâ töi muöën vaâo triïìu àïí xin lêëy
cöng chuáa àêy!". Chuã quaán hoãi: "Xin thïë naâo àûúåc! Cöng chuáa àaä coá núi coá
chöën röìi, maâ höm nay laâ ngaây cûúái kia maâ".
Chaâng beân ruát tuái ra lêëy caái khùn tay maâ cöng chuáa àaä cho chaâng úã trïn
nuái röìng khi trûúác, trong khùn tay vêîn goái baãy caái lûúäi cuãa con quaái. Chaâng noái:
"Ta àaä coá vêåt naây trong tay, noá seä giuáp ta laâm viïåc êëy". Chuã quaán xem caái khùn
röìi baão: "Tin gò thò tin chûá àiïìu àoá töi khöng thïí tin àûúåc. Töi sùén loâng xin cuöåc
caã nhaâ cûãa, sên vûúân àêy!". Chaâng thúå sùn laåi lêëy ra möåt caái tuái trong àoá coá
nghòn àöìng vaâng, àùåt lïn baân röìi noái: "Ta cuäng xin cuöåc söë vaâng naây".
úã baân ùn trong cung, vua hoãi cöng chuáa: "Mêëy con thuá cûá ài ra ài vaâo
trong cung, chuáng àïën chöî con coá viïåc gò thïë?". Naâng àaáp: "Con chùèng daám têu
trònh àêu, xin cha cûá cho ngûúâi ài goåi chuã nhên cuãa noá túái àêy, cha seä roä".
Vua sai keã hêìu àïën quaán troå múâi ngûúâi laå mùåt. Keã hêìu àïën, àuáng nhû
chaâng thúå sùn àaä àaánh cuöåc vúái chuã quaán. Chaâng baão: "Öng thêëy chû a, öng chuã,
vua sai keã hêìu ài múâi töi àoá, nhng töi chùèng ài nh thïë naây àêu".
Chaâng laåi baão ngûúâi hêìu: "Ngûúi vïì têu vua xin haäy gúãi hoaâng baâo cho
ta, xin haäy cêëp cho ta möåt cöî xe saáu ngûåa vúái möåt söë quên hêìu".
Vua àûúåc tin baáo, hoãi cöng chuáa: "Laâm sao bêy giúâ?". Cöng chuáa àaáp:
"Xin cûá triïåu vaâ cêëp moåi thûá nhû chaâng àoâi, seä khöng uöíng àêu". Vua beân sai
àem aáo hoaâng baâo vúái möåt cöî xe saáu ngûåa cêëp cho chaâng, laåi cêëp cho möåt söë
ngûúâi àïí hêìu haå chaâng. Chaâng thúå sùn thêëy àoaân ngûúâi keáo àïën, baão chuã quaán :
"Thêëy chûa, öng chuã, thïë laâ töi àaä àûúåc triïåu, àuáng nhû töi àoâi àêëy nheá". Chaâng
mùåc aáo hoaâng baâo, cêìm theo chiïëc khùn goái lûúäi röìng röìi lïn xe vaâo chêìu. Vua
thêëy chaâng àaä àïën, hoãi con gaái: "Ta tiïëp hùæn thïë naâo àêy?". Naâng àaáp: "Xin
Ngûúâi cûá ra àoán, seä khöng uöíng àêu".
Vua beân àoán chaâng, àa chaâng vaâo, mêëy con vêåt cuäng ài theo sau. Vua chó
cho chaâng ngöìi caånh mònh vúái cöng chuáa. Coân tïn nguyïn soaái ngöìi ghïë chuá rïí
úã phña bïn kia, nhûng gaä khöng nhêån ra àûúåc chaâng.
Vûâa khi àoá, baãy chiïëc àêìu röìng àûúåc àem baây. Vua phaán: "Bûäa nay, ta gaã
con gaái cho quan nguyïn soaái laâ àïí thûúãng caái cöng àaä cheám àûúåc baãy chiïëc
àêìu naây".
Chaâng thúå sùn liïìn àûáng lïn, ra múã tûâng àêìu möåt hoãi: "Thïë baãy caái lûúäi
röìng àêu?". Tïn nguyïn soaái súå taái mùåt. Khöng biïët traã lúâi ra sao, sau cuâng gaä
noái liïìu: "Röìng khöng coá lûúäi".
Chaâng thúå sùn baão: "Chó nhûäng àûáa gian traá múái khöng coá lûúäi, coân lûúäi
röìng chñnh laâ vêåt chûáng cuãa ngûúâi thùæng trêån". Chaâng cúãi chiïëc khùn ra, baãy caái
lûúäi vêîn nguyïn àoá. Chaâng lùæp tûâng caái möåt vaâo tûâng àêìu röìng, quaã nhiïn àïìu
khúáp hïët. Sau àoá chaâng laåi àûa cho cöng chuáa xem chiïëc khùn thïu tïn naâng vaâ
hoãi naâng àaä cho ai chiïëc khùn naây. Cöng chuáa àaáp: "Cho ngûúâi àaä cheám chïët
con röìng". Chaâng laåi goåi tûâng con vêåt laåi, thaáo lêëy mêëy súåi dêy buöåc úã cöí chuáng
röìi thaáo caã caái khoáa vaâng úã cöí s tûã, àa cho cöng chuáa vaâ hoãi cuãa ai. Naâng àaáp:
"Mêëy súåi dêy buöåc cöí vaâ caái khoaá vaâng naây àïìu laâ cuãa thiïëp, thiïëp chia cho
mêëy con vêåt àïí thûúãng chuáng àaä goáp cöng giïët röìng".
Khi êëy chaâng thúå sùn múái noái: "Thûâa luác thêìn àaánh röìng xong, mïåt moãi
nguã mêët, tïn nguyïn soaái kia àaä ài àïën chùåt àêìu thêìn. Sau àoá, gaä àa cöng chuáa
ài vaâ maåo nhêån laâ chñnh gaä àaä cheám röìng. Mêëy caái lûúäi, chiïëc khùn tay vúái mêëy
súåi dêy buöåc cöí àêy chûáng minh laâ gaä noái döëi".
Chaâng laåi kïí tiïëp chuyïån mêëy con vêåt àaä ài kiïëm rïî cêy thêìn vïì cûáu
chaâng nh thïë naâo, möåt nùm qua chaâng àaä ài phiïu daåt nhûäng àêu, röìi cuöëi cuâng
laåi quay trúã vïì àuáng núi àêy, nhúâ chuã quaán troå noái cho nghe maâ biïët àûúåc mu
gian cuãa tïn nguyïn soaái.
Vua beân hoãi cöng chuáa: "Coá àuáng ngûúâi naây àaä cheám röìng khöng?".
Naâng àaáp: "Têu, àuáng thïë, giúâ con múái daám noái ra caái töåi cuãa tïn nguyïn soaái.
Con khöng noái thò chuyïån cuäng löå röìi. Noá àaä bûác con phaãi hûáa giûä kñn. Maâ con
xin àïí möåt nùm leã vò möåt ngaây sau haäy laâm lïî cûúái, chñnh cuäng vò chuyïån êëy".
Vua cho triïåu múâi hai mu sô àïën àïí luêån töåi tïn nguyïn soaái. Caác mu sô
kheáp hùæn vaâo aán tûã hònh. Xûã töåi hùæn xong, vua cho chaâng thúå sùn lêëy cöng chuáa,
laåi phong chaâng laâm phoá vûúng trong caã nûúác. Àaám cûúái àûúåc töí chûác rêët troång
thïí. Phoá vûúng cho ngûúâi ài triïåu böë àeã vaâ böë nuöi mònh, tùång hai ngûúâi rêët
nhiïìu chêu baáu. Chaâng cuäng khöng quïn ngûúâi chuã quaán troå. Chaâng cho triïåu
ngûúâi êëy vaâo, baão : "Thêëy khöng, öng chuã, töi àaä lêëy cöng chuáa röìi, nhaâ cûãa sên
vûúân nhaâ öng giúâ laâ cuãa töi". Chuã quaán thûa: "Thûa nhû vêåy laâ àuáng lyá". Nhûng
võ phoá vûúng àaä baão: "Thöi àïí ta khoan höìng cho: nhaâ cûãa sên vûúân öng cûá giûä,
coân nghòn vaâng noå ta tùång thïm cho öng àoá". Coân ngûúâi baác nghe chuyïån, súå
chaâng hoãi töåi tröën ài mêët. Phoá vûúng vúái cöng chuáa tûâ àoá söëng rêët vui veã vaâ
haånh phuác. Chaâng ài sùn luön, vò àoá laâ súã thñch cuãa chaâng vaâ mêëy con vêåt trung
thaânh thûúâng ài theo chuã.
Gêìn àoá coá möåt khu rûâng. Ngûúâi ra àöìn trong rûâng coá quyã vaâ ñt ai vaâo
rûâng maâ laåi ra àûúåc. Võ phoá vûúng treã tuöíi rêët muöën ài vaâo àoá sùn. Chaâng cûá
naâi maäi, cuöëi cuâng öng vua giaâ phaãi bùçng loâng cho chaâng ài. Chaâng lïn ngûåa,
àem theo möåt àoaân tuyâ tuâng rêët àöng. Vaâo àïën cûãa rûâng thêëy con hûúu caái löng
trùæng nh tuyïët. Chaâng baão nhûäng ngûúâi theo hêìu: "Caác ngûúâi haäy chúâ ta úã àêy,
ta muöën ài sùn con thuá àeåp àeä kia". Chaâng thuác ngûåa àuöíi theo hûúu vaâo rûâng,
chó coá mêëy con vêåt theo chaâng thöi.
Àoaân ngûúâi àûáng laåi àúåi cho àïën chiïìu, khöng thêëy chaâng ra. Hoå àaânh
quay ngûåa vïì baáo vúái cöng chuáa: "Phoá vûúng àuöíi theo möåt con hûúu trùæng vaâo
khu rûâng thiïng röìi khöng thêëy trúã ra".
Cöng chuáa lo cho chöìng vö cuâng. Trong luác êëy, chaâng vêîn maäi àuöíi con
thuá maâ khöng sao theo kõp noá àûúåc. Cûá àuáng luác chaâng thêëy vûâa têìm bùæn thò noá
laåi nhaãy xa hún vaâ cûá thïë sau röìi noá biïën àêu mêët.
Luác naây chaâng múái thêëy mònh àaä vaâo quaá sêu trong rûâng. Chaâng àûa tuâ
vaâ lïn ruác möåt höìi, khöng thêëy traã lúâi vò khöng ai nghe àûúåc tiïëng tuâ vaâ cuãa
chaâng. Töëi àïën, thêëy roä mònh khöng kõp vïì nûäa, chaâng xuöëng ngûåa, bïn möåt göëc
cêy àöët lûãa àõnh buång seä nguã àïm taåi àoá.
Chaâng vûâa ngöìi xuöëng bïn àöëng lûãa, mêëy con vêåt cuäng nùçm quanh àoá,
chúåt nghe vùng vùèng nh coá tiïëng ngûúâi . Chaâng nhòn quanh nhng chùèng thêëy gò.
Luác sau laåi thêëy coá tiïëng rïn úã trïn cao. Chaâng nhòn lïn thêëy möåt muå giaâ ngöìi
vùæt veão trïn cêy, àang rïn ró: "Hu, hu, hu, reát quaá!". Chaâng baão muå: "Reát thò
xuöëng àêy maâ sûúãi".
Nhûng muå ta àaáp: "Chõu thöi, luä suác vêåt cuãa ngûúâi seä cùæn ta mêët".
Chaâng laåi baão: "Chuáng khöng laâm gò meå àêu, meå úi, cûá xuöëng àêy".
Muå giaâ êëy chñnh laâ möåt muå phuâ thuyã. Muå baão: "Àïí ta neám cêy gêåy
xuöëng. Ngûúâi cûá lêëy cêy gêåy àêåp lïn lng chuáng laâ chuáng seä khöng laâm gò ta nûäa
àêu". Noái röìi muå neám xuöëng möåt caái gêåy nhoã. Chaâng lêëy gêåy àêåp lïn lûng mêëy
con vêåt. Tûác thò chuáng nùçm yïn vaâ bõ hoaá àaá ngay tûác khùæc. Khöng phaãi lo vïì
mêëy con vêåt nûäa, muå phuâ thuyã múái nhaãy xuöëng, lêëy cêy gêåy àêåp nöët vaâo ngûúâi
chaâng, biïën chaâng thaânh àaá. Xong muå ruá lïn cûúâi, löi chaâng vaâ mêëy con vêåt
xuöëng möåt caái höë, trong loâng höë coá nhiïìu taãng àaá loaåi êëy röìi.
Cöng chuáa úã nhaâ àúåi maäi khöng thêëy chöìng vïì, caâng lo súå.
Vûâa khi êëy, ngûúâi anh luác chia tay ài vïì hûúáng àöng, nay cuäng túái xûá
naây. Chaâng ài tòm viïåc laâm chùèng àûúåc, cûá lang thang àêy àoá, daåy mêëy con vêåt
nhaãy muáa laâm troâ vui. Möåt ngaây kia, chaâng muöën vïì thùm göëc cêy, chöî hai
ngûúâi àaä cùæm lûúäi dao luác chia tay àïí xem em mònh ra sao.
Trúã vïì àoá, chaâng thêëy bïn mùåt dao cuãa em àaä bõ ró mêët möåt nûãa, chó coân
möåt nûãa vêîn saáng. Chaâng lo quaá, thêìm nghô: "Chùæc em ta gùåp naån lúán röìi, nh-
ûng may ra coân cûáu àûúåc, vò nûãa dao kia vêîn saáng. Chaâng vöåi dêîn suác vêåt ài vïì
hûúáng têy. Luác túái cöíng thaânh, lñnh canh hoãi coá cêìn phaãi vaâo tin cho hoaâng hêåu
biïët khöng: tûâ mêëy höm nay, hoaâng hêåu rêët lo vò sûå vùæng mùåt cuãa phoá vûúng,
ngûúâi chó súå phoá vûúng àaä gùåp hoaå trong rûâng mêët röìi.
Lñnh canh tûúãng chaâng chñnh laâ võ phoá vûúng treã tuöíi, vò nom chaâng
giöëng em nhû hïåt, laåi cuäng coá möåt àaân suác vêåt ài theo. Khi êëy chaâng biïët tïn
lñnh àaä nhêìm mònh vúái em mònh, beân tûå nghô thêìm: "Töët nhêët laâ ta haäy nhêån ài,
seä caâng dïî cûáu em hún". Chaâng liïìn àïí tïn lñnh àa mònh vaâo trong cung vaâ àûúåc
àoán tiïëp rêët vui veã. Cöng chuáa cuäng tûúãng àoá laâ chöìng mònh nïn hoãi: "Taåi sao
chaâng vùæng nhaâ lêu thïë?". Chaâng àaáp: "Ta bõ laåc vaâo rûâng, maäi múái tòm àûúåc löëi
ra". Töëi àïën chaâng nùçm trïn giûúâng em, àïí möåt thanh kiïëm hai lûúäi chùæn giûäa
mònh vaâ cöng chuáa. Cöng chuáa chùèng hiïíu thïë naâo, nhng khöng daám hoãi.
Chaâng úã laåi vaâi ngaây, thùm doâ moåi tin tûác vïì khu rûâng thiïng noå, röìi
chaâng baão: "Ta phaãi àïën àoá sùn lêìn nûäa". Vua vaâ cöng chuáa muöën can ngùn maâ
khöng àûúåc. Chaâng dêîn möåt àoaân tuyâ tuâng rêët àöng lïn àûúâng. Vaâo àïën rûâng,
chaâng cuäng gùåp àuáng moåi sûå nh em mònh trûúác àoá. Chaâng thêëy möåt con hûúu
trùæng, beân baão nhûäng ngûúâi ài theo: "Haäy àúåi ta úã àêy, ta muöën sùn con thuá
kia". Chaâng thuác ngûåa vaâo rûâng, mêëy con vêåt chaåy theo sau chaâng. Nhûng
chaâng khöng taâi naâo àuöíi kõp àûúåc con hûúu. Vaâo àaä sêu quaá, töëi àïën chaâng
phaãi nguã laåi trong àoá. Vûâa khi àöët àûúåc àöëng lûãa, chaâng nghe trïn àêìu coá tiïëng
rïn: "Hu, hu, hu, reát quaá!". Chaâng nhòn lïn, thêëy muå phuâ thuyã ngöìi trïn cêy.
Chaâng baão: "Nïëu reát, thò xuöëng àêy maâ sûúãi meå aå". Muå àaáp: "Chõu thöi, luä suác
vêåt cuãa ngûúâi seä cùæn ta mêët". Nhng chaâng laåi baão: "Chuáng khöng laâm gò meå
àêu". Muå beân goåi xuöëng: "Ta seä neám cho ngûúâi möåt caái gêåy, ngûúâi lêëy gêåy êëy
maâ àêåp chuáng thò chuáng seä khöng laâm gò ta nûäa".
Chaâng thúå sùn nghe thêëy thïë khöng tin muå giaâ nûäa. Chaâng baão: "Ta seä
khöng àaánh mêëy con vêåt cuãa ta àêu, maây haäy xuöëng ài, bùçng khöng ta seä löi
maây xuöëng". Muå beân heát lïn: "Maây muöën gò naâo? Maây laâm gò àûúåc ta?". Nhûng
chaâng àaáp: "Maây khöng xuöëng thò ta seä bùæn maây ngaä xuöëng". Muå baão: "Maây cûá
viïåc bùæn, ta khöng súå gò mêëy viïn àaån cuãa maây". Chaâng giú suáng bùæn, nhûng vò
àaån chò nïn khöng thïí xuyïn vaâo ngûúâi muå, nïn noá cûá cûúâi sùçng sùåc vaâ heát:
"Maây khöng taâi naâo bùæn truáng àûúåc ta àêu!". Chaâng thúå sùn àaä biïët, chaâng vöåi
rûát ba caái cuác baåc trïn aáo naåp luön vaâo noâng suáng. Vò nhû thïë, taâ thuêåt cuãa muå
khöng linh thiïng nûäa, nïn khi chaâng bêën coâ thò noá heát lïn löån nhaâo ngay xuöëng
àêët. Chaâng dêîm möåt chên lïn ngûúâi noá, baão: "Con muå phuâ thuyã giaâ, nïëu maây
khöng chõu thuá em ta hiïån úã àêu thò ta seä saách maây quùng luön vaâo àöëng lûãa".
Muå súå quaá, xin tha vaâ noái: "Chaâng cuâng mêëy con vêåt àaä bõ hoaá àaá úã dûúái möåt
caái höë". Chaâng liïìn bùæt muå dêîn túái àoá, àe muå vaâ baão: "Con khó àöåc giaâ kia, giúâ
maây phaãi laâm cho em ta vaâ moåi vêåt úã dûúái naây söëng laåi. Bùçng khöng ta seä neám
maây vaâo lûãa".
Muå vöåi lêëy gêåy kheä àöång vaâo caác taãng àaá, tûác thò em chaâng vúái mêëy con
vêåt àïìu söëng laåi, caã nhiïìu ngûúâi khaác nûäa, laái buön, thúå thuã cöng, muåc àöìng.
Moåi ngûúâi àûáng dêåy, caãm ún cûáu maång, röìi keáo nhau vïì. Hai anh em gùåp nhau,
öm hön, vui mûâng khön kïí. Hai ngûúâi tuám lêëy muå phuâ thuyã, troái muå laåi vûát vaâo
lûãa. Sau khi muå chïët thiïu röìi, khu rûâng tûå noá cuäng biïën àöíi, trúã nïn quang
àaäng saáng suãa hún, coá thïí thêëy àûúåc cung àiïån chó caác àoá ba giúâ àûúâng böå.
Hai anh em cuâng vïì. Doåc àûúâng, hai ngûúâi kïí cho nhau nghe chuyïån
mònh. Khi ngûúâi em baáo tin laâ chaâng àûúåc thay vua trõ vò caã nûúác thò anh baão:
"Àiïìu êëy anh àaä biïët. Luác anh vaâo thaânh, ngûúâi ta cûá tûúãng anh laâ chuá nïn àaä
daânh cho anh moåi thûá nghi lïî cuãa caác bêåc vua chuáa. Ngay cöng chuáa cuäng
tûúãng anh laâ chöìng nïn anh àaä phaãi ùn cuâng baân, nùçm cuâ ng giûúâng vúái naâng".
Em nghe túái àoá nöíi ghen, àiïn tiïët ruát kiïëm cheám möåt nhaát àûát lòa àêìu
anh. Àïën luác thêëy anh nùçm chïët àoá, maáu tuön chaãy thò anh höëi hêån vö cuâng.
Chaâng kïu lïn: "Anh ta àaä cûáu ta maâ giúâ ta núä haåi ngûúâi", röìi khoác loác thaãm
thiïët.
Thoã chaåy laåi xin cho ài lêëy rïî cêy trûúâng sinh. Noá ài röìi vïì coân vûâa kõp:
Ngûúâi chïët söëng laåi vaâ khöng biïët gò vïì vïët thûúng trïn mònh caã.
Hai ngûúâi laåi ài tiïëp. Em baão: "Nom anh giöëng em nhû hïåt. Anh cuäng
mùåc aáo hoaâng baâo nhû em, àùçng sau cuäng coá mêëy con vêåt keáo theo. Ta thûã vaâo
hai cöíng khaác nhau röìi tûâ hai phña cuâng ài vaâo chöî vua ngûå xem thïë naâo?".
Hai ngûúâi taách ra. Sau àoá vua thêëy cuâng möåt luác lñnh canh úã hai cöíng
khaác nhau cuâng baáo laâ phoá vûúng dêîn mêëy con vêåt ài sùn vïì.
Vua phaán: "Sao laåi thïë àûúåc, hai cöíng thaânh caách nhau coá àïën möåt giúâ
àûúâng böå kia maâ?". Trong khi êëy, hai anh em tûâ hai phña khaác nhau àaä cuâng vaâo
túái trûúác sên lêu àaâi vaâ àang cuâng bûúác lïn.
Vua hoãi cöng chuáa: "Con baão ngûúâi naâo laâ chöìng con? Hai ngûúâi giöëng
hïåt nhau, ta khöng phên biïåt àûúåc". Cöng chuáa súå lùæm, chùèng biïët noái sao. Sau
naâng chúåt nhúá àïën súåi dêy vaâng àaä cho luä suác vêåt àïí buöåc cöí. Naâng tòm möåt luác
thêëy ngay chiïëc khoaá vaâng úã cöí möåt con sû tûã. Naâng mûâng quaá, reo lïn: "Ngûúâi
coá con sû tûã naây ài theo múái thêåt laâ chöìng con". Phoá vûúng cûúâi baão: "Àuáng,
àuáng vêåy àoá". Mêëy ngûúâi cuâng ngöìi vaâo baân ùn uöëng rêët vui veã.
Töëi höm êëy, luác phoá vûúng vaâo giûúâng nùçm, cöng chuáa múái baão: "Taåi
sao mêëy àïm trûúác, àïm naâo chaâng cuäng àùåt thanh kiïëm hai lûúäi giûäa giûúâng,
thiïëp cûá nghô laâ chaâng coá yá àõnh cheám chïët thiïëp". Khi êëy phoá vûúng múái roä hïët
têëm loâng cuãa anh mònh.
Chên lyá luön thuöåc vïì nhûäng con ngûúâi trung hêåu, duäng caãm. Nhûäng thïë
lûåc àen töëi luön bõ chùån àûáng trûúác nhûäng con ngûúâi trung hêåu, duäng caãm àoá.
MUÅC LUÅC
Hai öng chaáu .................................................................................................2

Hanxú sùæt ......................................................................................................4
Hïnxen vaâ Gretïn........................................................................................14

Hoaâng Anh vaâ gêëu .......................................................................................23
Hoåc ruâng mònh.............................................................................................26

Jörinàúr va Jörigún ......................................................................................37
Lïn thiïn àaâng.............................................................................................40

Meâo chuöåt kïët nghôa..................................................................................... 41
HAI ÖNG CHAÁU
Xûa coá möåt öng cuå giaâ nua tuöíi taác, mùæt múâ, tai nùång, chên tay run lêíy
bêíy. Khi ngöìi ùn, cuå cêìm thòa khöng vûäng, àaánh àöí xuáp ra khùn baân; xuáp rúi ra
caã ngoaâi miïång. Con trai vaâ con dêu thêëy thïë lêëy laâm túãm, töëng cuå ra ngöìi möåt
xoá sau loâ sûúãi vaâ lêëy thûác ùn vaâo baát saânh cho cuå ùn. Maâ naâo coá cho cuå ùn no!
Möîi khi cuå liïëc mùæt vïì phña baân ùn, cuå laåi rêìu rêìu neát mùåt, rúm rúám nûúác mùæt.
Möåt höm cuå run tay, àaánh rúi caái baát xuöëng àêët, baát vúä tan. Cö naâng dêu
mùæng nhiïëc cuå, nhû ng cuå chó nñn lùång, thúã daâi. Chõ ta mua cho cuå caái baát khaác
bùçng göî chó àaáng vaâi xu. Tûâ àoá, cuå phaãi ùn bùçng chiïëc baát êëy.
Caách àoá ñt lêu hai vúå chöìng thêëy àûäa con trai lïn böën tuöíi ngöìi gheáp mêìy
maãnh göî úã dûúái àêët.
Böë hoãi con:
- Con laâm gò àêëy, con?

Àûáa beá àaáp:
- Con laâm caái baát àïí cho böë meå ùn khi con lúán lïn.
Nghe con noái, hai vúå chöìng lùång leä nhòn nhau möåt luác, röìi cuâng oaâ lïn
khoác àûa öng cuå lïn ngöìi úã baân. Thïë laâ tûâ àoá, hoå laåi àïí cuå ngöìi ùn cuâng baân,
nhúä öng cuå coá àaánh àöí ñt xuáp ra baân cuäng chùèng noái gò nûäa.
Cêu chuyïån cho ta thêëy möåt àiïìu roä raâng laâ: "nûúác mùæt chaãy xuöi". Böë
meå naâo cuäng yïu con mònh nhêët. Nïëu con caái àöëi xûã khöng àuáng vúái böë meå giaâ
thò khi vïì giaâ con caái seä àöëi xûã laåi nhû thïë.
HANX Ú SÙÆ T
Xûa coá möåt öng vua. Quanh cung àiïån cuãa vua laâ möåt khu rûâng lúán trong
àoá coá àuã caác loaâi daä thuá. Möåt höm, coá möåt ngûúâi thúå sùn àûúåc vua phaái vaâo
rûâng, àïí bùæn möåt con nai, nhng khöng thêëy anh ta trúã vïì vua baão:
- Coá leä hùæn gùåp tai naån röìi.
Höm sau vua sai hai tïn thúå sùn khaác vaâo rûâng àïí tòm ngûúâi thûá nhêët,
nhûng röìi cuäng chùèng thêëy ai vïì. Ngaây thûá ba, vua cho triïåu têët caã caác thúå sùn
trong xûá àïën baão:
- Caác ngûúi haäy ài suåc khùæp khu rûâng tòm ra kyâ àûúåc ba ngûúâi múái thöi.
Àoaân ngûúâi ài röìi laåi cuäng khöng thêëy ai vïì. Caã àïën àaân choá sùn maâ hoå
dùæt theo cuäng biïën àêu hïët caã.
Tûâ höm àoá chùèng ai daám vaâo rûâng nûäa. Khu rûâng caâng thïm êm thêìm hiu
quaånh. Hoaå hoùçn múái thêëy boáng möåt con chim ûng, hoùåc möåt con diïìu hêu bay
ngang qua. Cûá thïë cho maäi àïën mêëy nùm sau múái coá möåt ngûúâi thúå sùn laå mùåt
àïën yïët kiïën vua, xin chu cêëp vaâ tònh nguyïån vaâo khu rûâng nguy hiïím noå. Nhng
vua khöng muöën nhêån lûúâi beân phaán:
- Trong àoá chùèng an toaân àêu, ta chó ngaåi nhaâ ngûúi seä coân phaãi gùåp
chuyïån ruãi ro hún caã mêëy tïn trûúác nûäa, khoá maâ vïì thoaát àûúåc.
Ngûúâi thúå sùn àaáp:

- Têu bïå haå, xin cûá cho töi thûã möåt phen. Töi khöng súå àêu.
Ngûúâi thúå sùn dùæt choá vaâo rûâng. Ài múái àûúåc möåt laát. Choá tòm thêëy vïët
thuá. Noá muöën lêìn theo nhûng chûa àûúåc mêëy bûúác àaä thêëy möåt caái àêìm rêët sêu
chùæn trûúác mùåt, khöng thïí naâo ài tiïëp àûúåc nûäa. Liïìn àoá möåt caánh tay trêìn truåi
tûâ dûúái nûúác ngoi lïn tuám lêëy noá keáo xuöëng.
Ngûúâi thúå sùn thêëy thïë quay vïì ngay. Anh ta lêëy thïm ba ngûúâi nûäa, àem
thuâng theo àõnh taát caån caái àêìm kia.
Luác àaä nhòn àûúåc suöët xuöëng têån àaáy àêìm, hoå thêëy coá möåt ngûúâi rûâng
nùçm daâi dûúái àoá, mònh hùæn toaân böå maâu nêu nhû sùæt gó, toác phuã qua mùæt xoaä
xuöëng àïën têån àêìu göëi. Hoå lêëy thûâng troái gö hùæn laåi röìi àiïåu vïì cung àiïån.
Nhên dên xön xao kinh ngaåc vïì ngûúâi rûâng. Vua cho nhöët hùæn vaâo möåt
caái löìng sùæt àûång úã ngoaâi sên chêìu vaâ nghiïm cêëm khöng ai àûúåc múã cûãa löìng.
Keã traái lïånh seä bõ tûã hònh vaâ hoaâng hêåu thên giûä chòa khoaá. Tûâ höm àoá, moåi
ngûúâi laåi coá thïí yïn têm vaâo rûâng.
Vua coá möåt Hoaâng tûã lïn taám tuöíi. Möåt höm, Hoaâng tûã àûúng chúi boáng
ngoaâi sên böîng quaã boáng vaâng lùn vaâo trong caái löìng. Hoaâng tûã chaåy theo àoâi:
- Traã laåi boáng cho ta àêy.
Ngûúâi rûâng àaáp:

- Haäy múã cûãa cho ta röìi ta seä traã.
Hoaâng tûã noái:

- Khöng àûúåc, àiïìu àoá thò khöng àûúåc, cha ta àaä coá lïånh cêëm.
Noái xong, Hoaâng tûã chaåy ài. Nhûng höm sau, Hoaâng tûã laåi àïën àoâi quaã
boáng. Ngûúâi rûâng laåi döî:
- Múã cûãa cho ta.

Hoaâng tûã khöng chõu. Ngaây thûá ba, giûäa luác vua ài sùn vùæng, Hoaâng tûã laåi
túái baão:
- Cho duâ ta coá muöën cuäng chùèng múã àûúåc, vò ta khöng coá chòa khoaá.
Ngûúâi rûâng àaáp:
- Chòa khoaá úã dûúái göëi meå mi êëy, vaâo àoá maâ lêëy.
Hoaâng tûã coân nhoã tuöíi, muöën lêëy laåi quaã boáng quaá, khöng kõp suy nghô
chaåy vaâo lêëy luön chòa khoaá àem ra. Múã maäi múái àûúåc caái cûãa, hoaâng tûã laåi bõ
keåp möåt ngoán tay. Cûãa múã röìi, ngûúâi rûâng bûúác ra, traã cho hoaâng tûã quaã boáng
röìi ài thùèng. Chuá beá hoaãng súå, kïu goåi êìm ô:
- Trúâi, ngûúâi rng úi, àûâng ài, ta seä bõ àoân mêët thöi.
Ngûúâi rûâng beân quay laåi, bïë böíng Hoaâng tûã lïn vai, raão bûúác ài vaâo rûâng.
Luác vua vïì nhaâ, thêëy caái löìng tröëng khöng, vöåi hoãi hoaâng hêåu xem sûå thïí
thïë naâo. Hoaâng hêåu vêîn chûa biïët chuyïån múái ài tòm chòa khoaá thò chòa khoaá àaä
mêët. Hoaâng hêåu vöåi lïn tiïëng goåi con, khöng thêëy ai traã lûúâi. Vua sai ngûúâi ra
ngoaâi thaânh tòm maâ khöng thêëy. Vua àoaán biïët laâ coá chuyïån gò röìi. Trong triïìu,
khöng khñ nùång nïì buöìn baä.
Luác ngûúâi rûâng àaä vaâo túái quaäng rûâng sêu röìi. Hùæn àùåt chuá beá xuöëng àêët
maâ baão chuá:
- Mi seä khöng àûúåc thêëy laåi böë meå nûäa àêu. Tuy vêåy ta seä giûä mi úã vúái ta,
ta thûúng mi vò chñnh mi àaä giaãi thoaát cho ta. Mi cûá theo àuáng lûúâi ta dùån thò seä
àûúåc àöëi àaäi tûã tïë. Vaâng ngoåc úã àêy khöng thiïëu, ta coá nhiïìu cuãa caãi hún bêët kyâ
ai trïn thïë gian naây.
Ngûúâi rûâng doån cho chuá beá möåt öí rïu laâm chöî nguã. Höm sau, hùæn dêîn
chuá beá àïën möåt caái giïëng vaâ baão:
- Naây, caái giïëng vaâng naây saáng vaâ trong nh pha lï êëy. Nhiïåm vuå cuãa mi laâ
ngöìi àêy maâ canh, khöng àûúåc àïí cho möåt thûá gò rúi xuöëng àoá, bùçng khöng,
giïëng seä mêët thiïng. Cûá chiïìu chiïìu ta seä àïën xem mi coá laâm àuáng lûúâi dùån
khöng? Chuá beá ngöìi bïn caånh giïëng, chöëc chöëc laåi thêëy möåt con caá vaâng hoùåc
möåt con rùæn vaâng xuêët hiïån dûúái àoá. Chuá cuäng àïí yá giûä, khöng cho bêët kyâ thûá gò
rúi xuöëng giïëng.
Nhûng ngöìi àûúåc höìi lêu, ngoán tay bõ keåp àöåt nhiïn àau döåi lïn, chuá vö
tònh nhuáng noá xuöëng nûúác. Chuá vöåi ruát lïn thêåt nhanh, song ngoán tay àaä bõ phuã
toaân vaâng mêët röìi, chuá ra sûác lau maâ khöng taâi naâo saåch àûúåc.
Chiïìu töëi. Hanxú sùæt - tïn ngûúâi rûâng, àïën nhòn chuá beá hoãi:
- Coá chuyïån gò xaãy ra úã giïëng thïë?
Chuá beá àaáp:
- Khöng, khöng.
Chuá cöë giêëu ngoán tay ra sau lû ng cho ngûúâi rûâng khoãi thêëy. Nhûng ngûúâi
rûâng àaä baão chuá:
- Mi àaä nhuáng ngoán tay xuöëng nûúác röìi. Lêìn naây ta tha, song mi cûá liïåu,
khöng àûúåc àïí bêët kyâ caái gò rúâi xuöëng nûúác nûäa nheá!
Höm sau, múái múâ saáng, chuá beá àaä trúã dêåy ra ngöìi caånh giïëng. Ngoán tay
laåi àau, chuá vuöët noá lïn àêìu cho dõu ài. Khöng may coá möåt súåi toác àûát rúi àuáng
xuöëng giïëng. Chuá vöåi nhùåt lïn nhûng àaä muöån, súåi toác àaä choái möåt maâu vaâng.
Hanxú sùæt àïën, biïët ngay laâ coá chuyïån

- Mi laåi àïí möåt súåi toác rúi xuöëng giïëng röìi. Phen naây ta boã qua cho mi,
nhûng nïëu coân àïí xaãy ra chuyïån àïën lêìn thûá ba, caái giïëng kia mêët thiïng ài, mi
seä khöng coân àûúåc úã àêy vúái ta nûäa.
Ngaây thûá ba, chuá beá ngöìi bïn giïëng, ngoán tay vêîn àau lùæm maâ khöng
daám àöång àêåy. Nhûng röìi ngöìi yïn maäi cuäng chaán, chuá múái cuái xuöëng soi boáng
mònh dûúái loâng giïëng. Cuái maäi, cuái maäi, chuá cûá muöën soi cho thêåt roä, bêët àöì caã
maái toác daâi cuãa chuá tûâ hai vai xoaä xuöëng nhuáng ngay vaâo nûúác. Chuá vöåi àûáng
thùèng lïn thêåt nhanh, song muöån mêët röìi, caã múá toác àaä nhuöëm vaâng, rûåc rúä nh
vêìng höìng. Chuá khiïëp àaãm quaá, ruát khùn tay buöåc lïn àêìu cho ngûúâi khaác khoãi
nhòn thêëy.
Luác Hanxú sùæt àïën, hùæn àaä biïët hïët chuyïån xaãy ra nïn baão chuá:
- Cúãi caái khùn ra.
Tûác thò nhûäng súåi toác vaâng thò nhau ruã xuöëng, chuá beá ra sûác kïu xin nhng
cuäng vö ñch.
- Mi àaä khöng vûúåt qua àûúåc cún thûã thaách nïn khöng thïí úã laåi àêy àûúåc
nûäa àêu. Giúâ mi haäy ài úã vúái thiïn haå thöi. Mi seä biïët thïë naâo laâ caãnh khöí. Song
vò mi khöng coá aác têm vaâ ta cuäng mïën mi nïn ta cho pheáp mi möåt àiïìu. Luác naâo
gùåp khoá khùn, mi cûá vaâo rûâng goåi: "Hanxú sùæt", ta seä túái cûáu mi. Quyïìn lûåc cuãa
ta rêët lúán, lúán hún mi tûúãng nhiïìu: vaâng, baåc ta àïìu coá thûâa.
Hoaâng tûã tûâ biïåt khu rûâng àoá, cûá chiïëu thùèng àûúâng maâ ài, àïën möåt thaânh
phöë lúán. Hoaâng tûã àõnh tòm viïåc laâm nhng khöng coá, vaã chùng baãn thên cuäng
cha tûâng hoåc nghïì gò àïí coá thïí kiïëm ùn. Sau cuâng, hoaâng tûã àïën thùèng cung vua
hoãi xem coá ai muöën mûúán chaâng hay khöng. Triïìu thêìn khöng biïët duâng chaâng
vaâo viïåc gò nhng vò moåi ngûúâi àïìu mïën chaâng nïn giûä chaâng laåi. Chaâng àûúåc
giao viïåc phuå bïëp, ngaây ngaây khuên cuãi, xaách nûúác, queát tro. Möåt höm, vò
khöng tòm àûúåc ai khaác, ngûúâi àêìu bïëp sai chaâng bûng thûác ùn lïn dêng vua.
Chaâng khöng muöën àïí löå múá toác vaâng nïn cûá àöåi nguyïn caã muä maâ vaâo hêìu.
Vua chûa tûâng gùåp chuyïån vö lïî nhû thïë bao giúâ, quúã ngay:
- Mi mang thûác ùn vaâo dêng vua thò phaãi boã muä ra.
Chaâng àaáp:
- Têu hoaâng thûúång, tiïëc rùçng thêìn khöng thïí laâm thïë àûúåc, thêìn bõ bïånh
chöëc àêìu.
Vua beân cho goåi ngay ngûúâi àêìu bïëp túái, quúã hùæn sao daám mûúán möåt keã
nh thïë giuáp viïåc. Vua haå lïånh phaãi àuöíi chaâng ài ngay tûác khùæc. Ngûúâi àêìu bïëp
thûúng chaâng, khöng núä àuöíi, cho àöíi viïåc vúái gaä coi vûúân.
Tûâ àoá, ngaây ngay Hoaâng tûã tröìng cêy, túái cêy, xúái àêët, àaâo àêët úã ngoaâi
vûúân chùèng quaãn gioá mûa.
Trúâi àaä sang heâ, möåt höm àûúng luác maãi laâm, oi bûác quaá, chaâng boã muä
cho maát. aánh nùæng roåi vaâo múá toác saáng rûåc, tia vaâng phaãn chiïëu loåt vaâo àïën têån
phoâng riïng cuãa cöng chuáa. Naâng nhoãm dêåy, ra xem coá chuyïån gò laå. Tûác thò
naâng thêëy chaâng trai, liïìn goåi laåi:
- Naây chaâng kia, haäy mang laåi àêy cho ta möåt boá hoa.
Hoaâng tûã vöåi vaä àöåi ngay muä lïn àêìu, boá möåt boá hoa àöìng mang laåi.
Chaâng àûúng lïn thang thò gùåp ngûúâi coi vûúân baão:
- Sao dêng hoa lïn cöng chuáa laåi daám lêëy rùåt nhûäng giöëng hoa daåi naây?
Xuöëng lêëy boá khaác ngay ài, choån nhûäng giöëng hoa àeåp nhêët vaâ hiïëm nhêët êëy.
Chaâng àaáp:
- Khöng àêu, chñnh hoa daåi laåi thúm hún, chùæc chùæn cöng chuáa seä thñch
hún.
Luác chaâng bûúác vaâo phoâng, cöng chuáa baão chaâng:
- Boã muä xuöëng ài, àûáng trûúác mùåt ta maâ àöåi muä laâ khöng àûúåc.
- Bêím, thêìn khöng daám, vò thêìn bõ chöëc àêìu.
Nhng cöng chuáa dú tay nhêëc luön caái muä khoãi àêìu chaâng. Tûác thò maái toác
vaâng kia ruã xuöëng àïën têån vai chaâng, nom rêët àeåp mùæt. Chaâng àõnh boã chaåy,
cöng chuáa keáo tay chaâng laåi, cho chaâng möåt nùæm tiïìn vaâng. Chaâng cêìm tiïìn ài
ra. Nhng vò chaâng chùèng thiïët vaâng nïn àem laåi cho ngûúâi coi vûúân, vaâ baão:
- Töi gûãi tùång caác chaáu nhoã àêy, àïí chuáng laâm àöì chúi.
Höm sau, cöng chuáa laåi sai chaâng ài haái möåt boá hoa àöìng. Chaâng cêìm boá
hoa vûâa bûúác qua cûãa phoâng, cöng chuáa àaä vöåi giêåt caái muä àõnh lêëy. Chaâng nùæm
caã hai tay giûä chùåt muä laåi. Cöng chuáa laåi cho chaâng möåt nùæm tiïìn vaâng vaâ lêìn
naây chaâng vêîn khöng muöën giûä tiïìn, àem cho ngûúâi coi vûúân mang vïì cho con
chúi.
Ngaây thûá ba cuäng nhû hai ngaây trûúác. Cöng chuáa vêîn khöng lêëy àûúåc
muä. Chaâng cuäng khöng muöën lêëy vaâng cuãa cöng chuáa.
ñt lêu sau, xûá coá giùåc. Vua cho goåi trùm hoå laåi. Chñnh vua cuäng cha biïët
liïåu röìi coá chöëng cûå nöíi hay khöng. Thïë giùåc maånh lùæm, chuáng coá möåt àaåo quên
rêët lúán.
Chaâng coi vûúân têu vua:
- Thêìn cuäng àaä trúãng thaânh, nïn muöën àûúåc ài toâng chinh, xin haäy ban
cho thêìn möåt con ngûåa.
Nhûäng ngûúâi khaác thêëy thïë àïìu cûúâi röå lïn maâ rùçng:
- Haäy chõu khoá àúåi cho boån ta keáo ài hïët àaä röìi haäy vaâo têìu ngûåa maâ
choån, boån ta seä àïí laåi cho möåt con.
Khi moåi ngûúâi àaä keáo ài hïët caã röìi, chaâng vaâo dùæt ngûåa ra thò thêëy àoá laâ
möåt con ngûåa queâ, khêåp khiïîng bûúác cao bûúác thêëp. Tuy vêåy, chaâng cuäng vêîn
lïn ngûåa, phoáng vaâo rûâng sêu. Àïën bïn caånh rûâng röìi, chaâng cêët tiïëng goåi ba
lêìn: "Hanxú sùæt!". Tiïëng goåi àêåp vaâo rûâng cêy nghe vang döåi.
Tûác thò ngûúâi rûâng hiïån ra hoãi:
- Mi muöën gò?
- Ta muöën coá möåt con ngûåa chiïën thêåt khoãe àïí ài àaánh giùåc.
- Àûúåc, mi seä coá ngûåa vaâ coân nhiïìu hún thïë nûäa.
Ngûúâi rûâng quay trúã vaâo. Chó möåt laát sau, àaä thêëy coá ngûúâi coi ngûåa dùæt
möåt con ngûåa chiïën tûâ trong rûâng ài ra. Löî muäi con vêåt thúã phò phò tûúãng chûâng
rêët khoá àiïìu khiïín àûúåc noá. Sau con ngûåa laâ caã möåt àaám quên lñnh muä sùæt giaáp
sùæt, lûúäi kiïëm saáng ngûúâi dûúái aánh nùæng.
Chaâng trai trao con ngûåa queâ laåi cho ngûúâi lñnh coi ngûåa, nhaãy lïn con
chiïëm maä röìi vûúåt lïn caã àoaân quên. Luác chaâng tiïën túái gêìn chiïën trûúâng thò
bïn nhaâ vua àaä bõ chïët nhiïìu ngûúâi vaâ àang sùæp phaãi ruát lui. Chaâng liïìn thuác
àoaân quên àêìy àuã aáo giaáp vaâ muä truå, nhû möåt cúm löëc àaánh thöëc vaâo giûäa quên
giùåc, àêåp tan hïët thaãy moåi sûác khaáng cûå. Giùåc àõnh ruát chaåy nhng khöng kõp,
chaâng trai àaä tiïën saát sau lûng chuáng röìi vaâ chaâng cûá thuác quên àaánh, àaánh maäi
kyâ cho àïën luác khöng coân möåt tïn giùåc naâo söëng soát. Nhng sau àoá chaâng chùèng
quay vïì chöî vua maâ laåi dêîn quên theo àûúâng tùæt trúã laåi khu rûâng cuä, goåi Hanxú
sùæt.
Ngûúâi rûâng hoãi:

- Mi muöën gò?
- Nhêån laåi ngûåa cuãa mi ài, traã laåi cho ta con ngûåa queâ.
Moåi viïåc xaãy ra sau àoá nh yá muöën cuãa chaâng. Chaâng cûúäi con ngûåa queâ
trúã vïì.
Luác vua vïì àïën cung àiïån, cöng chuáa ra mûâng thùæng trêån.
Vua noái:
- Khöng phaãi do ta àaánh thùæng trêån, àoá laâ cöng cuãa möåt ngûúâi kyå sô laå
mùåt àaä àem quên àïën giuáp ta.
Cöng chuáa hoãi ngûúâi kyå sô àoá laâ ai, nhûng chñnh vua cuäng khöng biïët,
nïn vua chó noái:
- Ngûúâi êëy coân maãi àuöíi theo quên giùåc, nïn ta cuäng chûa àûúåc gùåp laåi.
Cöng chuáa beân hoãi thùm ngûúâi coi vûúân vïì tin tûác chaâng trai noå. Baác ta
cûúâi maâ thûa rùçng:
- Gaä cûúäi möåt con ngûåa queâ vûâa vïì àïën nhaâ xong.
Moåi ngûúâi àïìu giïîu cúåt vaâ baão:
- Anh chaâng têåp tïînh vïì kia röìi.
Hoå coân hoãi móa gaä:

- Naây, suöët thúâi gian vûâa röìi, cêåu ruác vaâo nguã úã xoá naâo àêëy?
Nhng gaä chó ön töìn àaáp: "Ta àaä laâm hïët sûác mònh, khöng coá ta coá leä àêët
nûúác àaä nguy röìi", khiïën moåi ngûúâi cûúâi êìm lïn.
Àûác vua phaán baão con gaái:

- Ta àõnh baáo laâ seä múã höåi lúán trong ba ngaây liïìn. Nhên dõp êëy con seä
neám möåt quaã taáo bùçng vaâng, biïët àêu chaâng kyå sô laå mùåt kia khöng laåi.
Sau khi biïët tin, chaâng trai vöåi vaâo rûâng goåi Hanxú sùæt.
Gaä hoãi:
- Mi muöën gò?
- Ta úác mong seä bùæt àûúåc quaã taáo vaâng cuãa cöng chuáa.
Hanxú sùæt àaáp:
- Àûúåc , chùæc mi seä toaåi nguyïån, nhng mi phaãi nhúá mùåc möåt böå giaáp àoã vaâ
cûúäi möåt con ngûåa höìng thêåt oai phong.
Àïën ngaây höåi, chaâng trai cûúäi ngûåa túái, ài lêîn vaâo trong àaám kyå sô maâ
khöng ai nhêån ra àûúåc chaâng, cöng chuáa bûúác ra nhùçm phña caác kyå sô maâ neám
quaã taáo vaâng. Chaâng bùæt ngay àûúåc röìi thuác ngûåa phoáng luön ài mêët.
Ngaây thûá hai, Hanxú sùæt cho chaâng möåt böå aáo giaáp baåc trùæng vúái möåt con
ngûåa baåch. Chaâng bùæt àûúåc quaã taáo vaâ laåi thuác ngûåa phoáng ài mêët.
Àûác vua giêån lùæm phaán:

- Khöng thïí àûúåc, hùæn phaãi ra chêìu trûúác mùåt ta àïí ta hoãi tïn hoå.
Vua ra lïånh:
- Kyå sô naâo bùæt àûúåc quaã taáo maâ boã chaåy seä bõ àuöíi theo, nïëu khöng tûå yá
quay laåi seä bõ àêm chïët.
Àïën ngaây thûá ba, chaâng trai àûúåc Hanxú sùæt cêëp cho möåt böå aáo giaáp àen
vúái möåt con ngûåa ö. Chaâng laåi bùæt àûúåc quaã taáo. Luác chaâng boã chaåy, àaám quên
sô cuãa nhaâ vua hoâ nhau àuöíi theo. Coá möåt ngûúâi àuöíi rêët saát, liïìn cheám möåt
nhaát, muäi kiïëm lûúát ngang chên chaâng khiïën chaâng bõ thûúng. Chaâng chaåy thoaát
nhng vò con ngûåa phaãi nhaãy dûä quaá, chiïëc muä truå cuãa chaâng bõ tuöåt khoãi àêìu rúi
mêët, moåi ngûúâi àïìu tröng thêëy maái toác vaâng rûåc. Hoå quay ngûåa vïì noái laåi cho
vua biïët.
Höm sau, cöng chuáa hoãi thùm ngûúâi coi vûúân vïì chaâng trai.
- Gaä ta àang laâm úã ngoaâi vûúân. Thïë maâ gaä ta cuäng ài dûå höåi àêëy, maäi töëi
qua múái vïì. Gaä coá cho caác chaáu nhaâ töi xem ba quaã taáo vaâng maâ gaä bùæt àûúåc.
Vua cho àoâi chaâng. Chaâng vaâo hêìu, àêìu vêîn àöåi muä. Nhng cöng chuáa àaä
bûúác túái boã chiïëc muä xuöëng. Tûác thò maái toác vaâng ruã xuöëng àïën têån vai, àeåp
quaá, moåi ngûúâi àïìu phaãi kinh ngaåc.
Vua hoãi:
- Coá phaãi chñnh ngûúi laâ ngûúâi kyå sô àïën àaám höåi möîi ngaây trang phuåc
möåt maâu vaâ àaä bùæt àûúåc ba quaã taáo vaâng àoá khöng?
Chaâng àaáp:
- Daå tha chñnh thêìn àoá aå, vaâ àêy laâ ba quaã taáo.
Chaâng moác tuái lêëy ba quaã taáo dêng lïn vua:
- Nïëu nhû hoaâng thûúång coân àoâi thêìn phaãi coá vêåt chûáng gò khaác nûäa thò
xin haäy xem vïët thûúng àêy. Thêìn àaä bõ thûúng trong luác bõ àaám quên sô àuöíi.
Nhûng thêìn cuäng chñnh laâ ngûúâi kyå sô àaä giuáp hoaâng thûúång chiïën thùæng quên
giùc bûäa trûúác àoá.
Vua phaán:
- Ta thêëy röìi, ta chõu ún nhaâ ngûúi, ta coá thïí laâm gò àïí ngûúi vui loâng.
Chaâng àaáp:
- Têu hoaâng thûúång, thêìn chó xin àûúåc cuâng cöng chuáa kïët duyïn.
Cöng chuáa cûúâi maâ rùçng:
- Chaâng thêåt khöng biïët uáp múã chuát naâo.

Naâng tiïën laåi öm hön chaâng.
Höm cûã haânh hön lïî, caã cha meå chaâng cuäng àïën, hai ngûúâi rêët vui mûâng
vò hoå àaä mêët hy voång gùåp laåi con tûâ lêu lùæm röìi. Vûâa luác moåi ngûúâi ngöìi vaâo
baân tiïåc xong, böîng thêëy ngûâng tiïëng nhaåc, cûãa lúán múã ra, möåt võ hoaâng àïë oai
phong lêîm liïåt bûúác vaâo, theo sau khöng biïët bao nhiïu laâ ngûúâi hêìu. Võ hoaâng
àïë êëy bûúác thùèng àïën chöî chaâng trai, öm chaâng baão:
- Ta chñnh laâ Hanxú sùæt àêëy. Ta àaä bõ phuâ pheáp biïën thaânh möåt ngûúâi
rûâng nhûng con àaä giaãi thoaát cho ta. Tûâ nay moåi thûá cuãa caãi maâ ta coá àïìu thuöåc
vïì con.
Cêu chuyïån giuáp caác em hiïíu vïì tònh nghôa cuãa con ngûúâi àöëi vúái nhau.
Chñnh sûå giuáp àúä nhau trong luác khoá khùn àaä giaãi thoaát àûúåc caã buâa mï vaâ phuâ
pheáp.
HÏNXEN VAÂ GRETÏN
Ngaây xûa coá hai vúå chöìng möåt baác tiïìu phu ngheâo khoá, söëng úã ven möåt
khu rûâng lúán. Gia àònh coá hai con. Con trai tïn laâ Hïnxen, con gaái tïn laâ
Grïten. Nhaâ khöng àuã ùn. Möåt nùm, trúâi laâm àoái keám, miïëng baánh haâng ngaây
cuäng chùèng coá . Töëi höm êëy, chöìng nùçm trùçn troåc maäi, thúã daâi baão vúå:
- Chaã biïët röìi sao àêy? Lûúng thûåc caån röìi, lêëy gò nuöi con?
Àoái khöí khiïën ngûúâi meå àêm ra nhêîn têm. Hïët àûúâng xoay xúã, vúå baão
chöìng:
- Thêìy noá aå, biïët sao àêy! Ngaây mai, súám tinh mú, töi vúái nhaâ àûa chuáng
vaâo rûâng rêåm, àöët lûãa lïn, cho möît àûáa möåt mêíu baánh röìi boã chuáng àêëy maâ ài
laâm. Chuáng khöng biïët àûúâng maâ vïì, thïë laâ raãnh.
Chöìng àaáp:
- Nhaâ noá aå, töi chõu khöng laâm thïë àûúåc àêu. Núä naâo àem boã con vaâo
rûâng cho thuá dûä ùn thõt!
- Thêìy noá thêåt laâ àiïn. khöng laâm thïë thò chïët àoái caã böën maång, chó coân
viïåc baâo göî àoáng sùng maâ thöi.
Ngûúâi vúå leâo nheâo maäi, kyâ àïën luác chöìng phaãi laâm theo yá mònh.
Chöìng noái:
- Nhûng töi vêîn thûúng xoát chuáng noá lùæm!
Hai àûáa treã àoái quaá khöng nguã àûúåc, nghe àûúåc hïët. Grïten khoác sûúát m-
úát, baão Hïnxen:
- Anh em mònh chïët àïën núi röìi.
Hïnxen àaáp:
- Em àûâng lo buöìn, anh seä coá caách thoaát chïët.
Chúâ luác böë meå nguã röìi, noá dêåy mùåc aáo, múã cûãa, leán ra ngoaâi. Trùng saáng.
Soãi trùæng úã trûúác nhaâ loáng laánh nhû baåc. Hïnxen nhùåt soãi boã àêìy tuái aáo, röìi vïì
nhaâ baão Grïten:
- Em úi, cûá yïn trñ maâ nguã ài.
Röìi noá laåi ài nguã.
Tang taãng saáng, mùåt trúâi chûa moåc thò meå àaä àïën àaánh thûác hai con:
- Àöì lûúâi! Dêåy ài, coân phaãi vaâo rûâng lêëy cuãi chûá!
Röìi meå àûa cho möîi con möåt mêíu baánh dùån:
- Chuáng maây cêìm lêëy maâ ùn trûa. Chúá coá ùn nghiïën ngêëu trûúác, khöng
coân nûäa maâ cho àêu.
Grïten boã baánh vaâo tuái aáo vò Hïnxen àaä boã àaá àêìy tuái röìi. Caã nhaâ cuâng
nhau ài vaâo rûâng.
Ài àûúåc möåt laát, Hïnxen chöëc chöëc laåi dûâng laåi ngoaãnh vïì meá nhaâ. Böë
thêëy vêåy baão:
- Hïnxen, sao maây cûá luâi laåi nhòn gò maäi thïë? Liïåu àêëy, àûâng coá dïình
daâng.
Hïnxen àaáp:
- Con nhòn con meâo trùæng cuãa nhaâ ngöìi trïn maái tûâ biïåt con àêëy.
Meå noái:
- Àöì ngöëc! Khöng phaãi con meâo àêu, àêëy laâ öëng khoái phaãn chiïëu aánh mùåt
trúâi àêëy.
Hïnxen luâi laåi khöng phaãi àïí nhòn meâo, maâ cöët àïí rùæc soãi trùæng ra àûúâng.
Khi àïën giûäa rûâng, böë noái:
- Chuáng maây haäy ài nhùåt cuãi, coân böë àöët lûãa àïí chuáng maây khoãi reát.
Hïnxen vaâ Grïten ài nhùåt cuãi khö xïëp thaânh àöëng. Khi ngoån lûãa àaä cao,
cuãi chaáy noã, meå noái:
- Thöi bêy giúâ chuáng maây nùçm gêìn lûãa maâ nghó. Tao vaâ böë ài àùén cuãi,
xong seä quay vïì àoán.
Hai àûáa treã ngöìi bïn lûãa. Àïën trûa, chuáng lêëy baánh ra ùn. Nghe thêëy tiïëng
böí vaâo cêy, chuáng tûúãng böë chuáng úã gêìn àêëy. Nhûng khöng phaãi tiïëng ròu cuãa
böë, maâ àoá chó laâ tiïëng caânh cêy bõ gioá àêåp vaâo cêy khö.
Chuáng ùn xong, mùæt dñp laåi vò mïåt, liïìn nguã möåt giêëc say. Khi chuáng thûác
dêåy thò trúâi àaä töëi nhû mûåc. Grïten khoác noái:
- Bêy giúâ laâm thïë naâo maâ ra khoãi rûâng àûúåc?
Hïnxen döî em:

- Em cûá àúåi möåt laát, chúâ trùng lïn, chuáng mònh seä tòm àûúåc löëi vïì nhaâ.
Khi trùng moåc, Hïnxen cêìm tay em theo vïët soãi loáng laánh nhû tiïìn múái
maâ lêìn vïì nhaâ. Chuáng goä cûãa. Meå múã, thêëy Hïnxen vaâ Grïten liïìn noái:
- Àöì khöën kiïëp, sao chuáng maây nguã kyä úã trong rûâng thïë? Tao cûá tûúãng
chuáng maây khöng muöën vïì nûäa.
Böë thêëy con vïì thò mûâng lùæm vò trong thêm têm böë khöng muöën boã con.
Sau àoá ñt lêu, trúâi laåi laâm àoái keám khùæp núi.
Möåt àïm hai anh em nghe thêëy meå nùçm trïn giûúâng noái vúái böë:
- Moåi thûá laåi hïët saåch röìi. Chó coân coá nûãa caái baánh ùn nöët laâ hïët nhùén.
Phaãi töëng chuáng noá ài. Lêìn naây ta àem boã chuáng vaâo rûâng sêu hún trûúác àïí
chuáng khöng tòm àûúåc löëi vïì. Bùçng khöng thò khöng coân caách naâo thoaát.
Ngûúâi chöìng khöng àaânh loâng nghô buång:

- Thaâ chia nhau vúái con ùn miïëng baánh cuöëi cuâng coân hún.
Vúå khöng nghe, chûãi chöìng thêåm tïå, cho laâ àaä choát thò phaãi treát, lêìn trûúác
àaä theo yá muå thò lêìn naây cuäng phaãi theo.
Hai àûáa treã chûa nguã, nghe hïët nhûäng chuyïån böë meå baân nhau. Khi thêëy
böë meå àaä nguã röìi, Hïnxen dêåy àõnh ra ngoaâi nhùåt soãi nhû lêìn trûúác. Nhûng meå
noá àaä khoaá cûãa mêët röìi, noá khöng ra àûúåc. Noá döî em gaái:
- Em aå, àûâng khoác nûäa, em cûá nguã yïn ài, anh seä coá caách.
Saáng súám tinh mú, meå keáo cöí chuáng dêåy, cho möîi àûáa möåt mêíu baánh beá
hún lêìn trûúác.
Doåc àûúâng ài àïën rûâng, Hïnxen cho tay vaâo tuái beã vuån baánh mò ra vaâ
chöëc chöëc laåi dûâng laåi rùæc baánh xuöëng àêët.
Böë hoãi Hïnxen:
Sao maây cûá hay dûâng chên ngoaãnh laåi thïë? Ài ài.
Hïnxen àaáp:
Con nhòn con chim böì cêu cuãa con noá àêåu trïn maái nhaâ àïí chaâo con kia
kòa.
Muå àaân baâ noái:

Àöì ngöëc, khöng phaãi laâ chim böì cêu àêu maâ laâ caái öëng khoái coá mùåt trúâi
chiïëu vaâo àêëy.
Duâ sao, doåc àûúâng, Hïnxen cuäng rùæc àûúåc hïët baánh.
Muå àaân baâ dêîn hai con vaâo tñt chöî rûâng sêu maâ tûâ thuãa cha sinh meå àeã
muå chûa túái bao giúâ. Sau khi àöët lûãa chaáy to lïn, muå noái:
Chuáng maây ngöìi àoá. Luác naâo mïåt thò nguã ài möåt tñ. Tao vúái böë maây ài
àùén göî, chiïìu töëi xong seä quay laåi àoán chuáng maây.
Àïën trûa Grïten chia baánh cho anh vò baánh cuãa anh àaä rùæc úã doåc àûúâng
röìi. Ùn xong, chuáng nguã. Töëi àïën, chùèng ai àïën àoán hai àûáa beá àaáng thûúng caã.
Àïm töëi nhû mûåc, hai àûáa thûác giêëc, Hïnxen döî em gaái:
Em aå, chúâ cho trùng lïn, tröng roä baánh anh àaä rùæc, thò ta laåi tòm thêëy
àûúâng vïì.
Trùng vûâa moåc lïn thò hai àûáa àûáng dêåy ài, nhûng chùèng thêëy tñ baánh naâo
vò haâng ngaân con chim trong rûâng àaä ùn mêët caã röìi. Hïnxen baão em:
Thïë naâo röìi chuáng ta cuäng seä tòm àûúåc àûúâng.
Nhng chuáng khöng tòm ra àûúâng. Chuáng ài suöët caã àïm, suöët caã ngaây
höm sau, maâ khöng ra àûúåc khoãi rûâng. Hai anh em buång àoái nhû caâo maâ chó
nhùåt àûúåc ñt quaã daåi úã dûúái àêët.
Chuáng mïåt quaá, bûúác khöng nöíi, nùçm lùn ra nguã dûúái göëc cêy.
Chuáng xa nhaâ àaä ba ngaây röìi.

Chuáng laåi ài, àêm sêu maäi vaâo rûâng, vaâ nïëu khöng gùåp ai cûáu giuáp thò
àïën chïët àoái, chïët mïåt thöi.
Giûäa tra, chuáng thêëy möåt con chim àeåp, trùæng nh tuyïët àêåu trïn caânh hoát
hay lùæm. Chuáng liïìn dûâng laåi àïí nghe. Chim hoát xong xoâe caánh bay trûúác mùåt
chuáng. Chuáng theo chim àïën têån möåt tuáp nhaâ con; chim àïën àêåu trïn maái nhaâ
êëy. Chuáng laåi gêìn thêëy nhaâ xêy bùçng baánh mò, lúåp bùçng baánh ngoåt, cûãa söí bùçng
àûúâng trùæng tinh.
Hïnxen noái:
Thöi öín röìi. Chuáng ta àûúåc bûäa ùn ngon àêëy. Anh ùn möåt goác maái nhaâ,
coân em ùn möåt maãnh cûãa söí, ngoåt àêëy.
Hïnxen giú tay beã möåt maãnh maái nhaâ àïí nïëm thûã vaâ Grïten àûáng bïn
cûãa kñnh nhêëm nhaáp möåt maãnh. Böîng trong nhaâ coá tiïëng ngûúâi nheå nhaâng voång
ra:
Ai gùåm nhaâ ta àêëy?
Hai àûáa treã àaáp:

Gioá àêëy! Gioá àêëy! Con trúâi àêëy!
Röìi hai àûáa cûá viïåc ùn, khöng e ngaåi gò caã.
Hïnxen thñch ùn maái nhaâ, beã möåt miïëng tûúáng, vaâ Grïten cuäng gúä lêëy caã
möåt khung kñnh troân xuöëng.
Böîng cûãa múã, möåt baâ laäo beá nhoã chöëng naång roán reán bûúác ra. Hai anh em
súå ruång rúâi, àaánh rúâi hïët caã caác thûá cêìm trong tay. Baâ laäo lùæc lû àêìu, noái:
Caác chaáu yïu dêëu, ai àûa caác chaáu àïën àêy? Caác chaáu àûâng súå, cûá vaâo. úã
àêy vúái baâ, baâ khöng laâm gò àêu.
Baâ laäo dùæt hai àûáa vaâo, cho ùn ngon: sûäa, baánh traáng àûúâng, taáo vaâ haånh
àaâo. Röìi baâ sûãa soaån hai caái giûúâng nhoã xinh àeåp trùæng tinh cho hai àûáa treã nguã.
Hai àûáa beá ngúä laâ úã trïn thiïn àaâng.
Nhûng muå giaâ chó giaã böå tûã tïë ngoaâi mùåt àoá thöi. Àoá laâ möåt muå phuâ thuãy
giam aác rònh bùæt treã con nïn laâm nhaâ bùçng baánh keåo àïí nhûã chuáng. Khi thêëy hai
àûáa beá vûâa túái, muå àaä cûúâi nham hiïím maâ noái àuâa:
Chuáng maây vaâo tay baâ röìi, coá bay lïn trúâi cuäng chùèng thoaát àûúåc tay baâ.
Saáng súám, muå dêåy trûúác hai àûáa, thêëy chuáng nguã thêåt àaáng yïu, maá höìng
phinh phñnh, muå lêím bêím:
Thêåt laâ moán ngon.
Muå àûa àöi tay khö heáo ra nùæm lêëy Hïnxen àem nhöët vaâo möåt caái cuäi
nhoã, àoáng cûãa chêën song laåi. Thùçng beá kïu gaâo maäi muå cuäng mùåc kïå.
Röìi muå àaánh thûác Grïten dêåy baão:
Àöì con gaái lûúâi chaãy thêy, ài dêåy lêëy nûúác laâm möåt bûäa ngon cho anh
maây. Noá úã trong cuäi kia, tao muöën noá choáng beáo. Khi naâo noá thûåc beáo, tao seä ùn
thõt.
Grïten khoác thaãm thiïët, nhûng naâo coá ñch gò, vò con muå phuâ thuãy sai gò
phaãi laâm nêëy.
Hïnxen àûúåc ùn thûác ùn nêëu nûúáng ngon laânh coân Grïten phaãi ùn thûâa.
Saáng naâo muå giaâ cuäng lï àïën bïn cuäi baão Hïnxen:
Giú ngoán tay tao xem àaä beáo cha.
Hïnxen chó àûa cho muå xem möåt caái xûúng nhoã. Mùæt keám, muå tûúãng àoá
laâ ngoán tay thêåt, lêëy laâm laå sao khöng thêëy beáo.
Àûúåc möåt thaá ng vêîn khöng thêëy Hïnxen beáo lïn chuát naâo muå àêm ra söët
ruöåt, khöng muöën chúâ nûäa. Muå goåi Grïten:
Con Grïtïn àêu? Nhanh lïn, àem nûúác laåi àêy, thùçng Hïnxen duâ beáo hay
gêìy, ngaây mai tao cuäng cûá laâm thõt àem nêëu.
Khöën naån con beá vûâa xaách nûúác vûâa khoác, nûúác mùæt doâng doâng hai maá.
Noá kïu la:
Laåy trúâi phuâ höå cho chuáng con. Thaâ àïí thuá dûä ùn thõt trong rûâng thò hai
anh em cuäng àûúåc cuâng nhau chïët.
Muå giaâ baão:
Thöi àûâng kïu khoác nûäa maâ vö ñch.

Múái baãnh mùæt, Grïten àaä phaãi àùåt nöìi, lêëy nûúác vaâ doám bïëp.
Muå giaâ baão:

Haäy nûúáng baánh trûúác àaä. Tao àaä doám loâ vaâ nhaâo böåt röìi.
Muå àêíy Grïten àaáng thûúng túái bïn loâ.
Ngoån lûãa trong loâ àaä bùæt àêìu böëc lïn. Muå giaâ baão:
Maây boâ vaâo loâ xem àuã noáng chûa, àïí cho baánh vaâo nûúáng.
Muå àõnh khi Grïten vaâo loâ röìi thò àoáng nùæp laåi, quay ùn möåt thïí. Nhûng
Grïten biïët yá noái:
- Chaáu khöng biïët laâm thïë naâo maâ vaâo àûúåc.

Muå giaâ noái:
- Àöì ngu nhû boâ, loâ coá cûãa khaá röång cú maâ. Tröng àêy naây, tao vaâo cuäng
coân loåt nûäa laâ maây.
Muå laåi gêìn loâ vaâ thoâ àêìu vaâo. Grïten liïìn àêíy maånh muå vaâo, àoáng cûãa sùæt
laåi, röìi caâi then úã ngoaâi.
Con muå giaâ ruá lïn khuãng khiïëp nhûng Grïten àaä boã chaåy àïí mùåc muå chïët
thiïu. Em chaåy thùèng àïën cuäi vûâa múã cûãa cho anh vûâa reo:
- Anh úi, anh em ta thoaát röìi, con muå phuâ thuyã àaä chïët röìi.
Cûãa vûâa múã thò Hïnxen nhaãy ra nhû con chim trong löìng àûúåc thaã. Hai
anh em vui mûâng, öm nhau hön. Bêy giúâ chuáng khöng coân súå gò nûäa, chuáng ài
xem nhaâ muå giaâ thò thêëy úã xoá naâo cuäng coá nhûäng hoâm àêìy ngoåc.
Hïnxen vûâa nñch àêìy tuái vûâa noái:
- Cuãa naây quñ hún soãi.

Coân Grïten noái:
- Em cuäng phaãi lêëy vïì nhaâ múái àûúåc.
Lêëy àêìy tuái röìi, em noái:

- Bêy giúâ hai anh em ta ài ra khoãi khu rûâng cuãa muå phuâ thuyã ài.
Ài àûúåc vaâi giúâ, chuáng àïën bïn möåt caái àêìm lúán. Hïnxen noái:
- Anh khöng thêëy coá cêìu, qua sao àûúåc?
Grïten baão:
- Möåt chiïëc thuyïìn nhoã cuäng chùèng coá. Nhûng kia coá võt trùæng àang búi,
àïí em nhúâ noá giuáp.
Röìi em baão võt rùçng:
- Võt úi võt, Grïten vaâ Hïnxen àêy. Keâ chùèng coá, cêìu cuäng khöng, haäy
coäng anh em töi qua vúái.
Võt àïën. Hïnxen cûúäi lïn lûng võt vaâ baão em lïn ngöìi caånh mònh.
Em àaáp:
- Thöi anh aå, ngöìi thïë nùång quaá. Àïí võt coäng tûâng ngûúâi möåt.
Võt töët buång coäng laâm hai chuyïën.
Àïën búâ bïn kia, hai anh em nhêån dêìn ra àûúâng löëi trong rûâng quen thuöåc,
vaâ nhòn thêëy nhaâ úã àùçng xa. Chuáng liïìn chaåy ba chên böën cùèng, nhaãy böí vaâo
nhaâ, öm ghò lêëy cöí böë meå.
Tûâ ngaây boã con trong rûâng, böë meå khöng luác naâo vui.
Grïten döëc tuái ngoåc xuöëng àêët vaâ Hïnxen thoâ tay vaâo tuái lêëy ra tûâng nùæm
ngoåc.
Tûâ àoá, caã nhaâ hïët lo vaâ cuâng nhau söëng möåt cuöåc àúâi haånh phuác.
HOAÂNG A NH VAÂ GÊË U
Möåt ngaây heâ, gêëu vaâ soái ài daåo chúi trong rûâng. Gêëu nghe coá tiïëng chim
hoát veáo von, liïìn hoãi baån:
- Soái naây, chim gò maâ hoát hay thïë húã maây?
Soái àaáp:
- Vua loaâi chim àêëy. Boån mònh coá gùåp thò phaãi cuái chaâo àêëy nheá.
Nhûng àoá chó laâ chim hoaâng anh.

Gêëu noái:
- Nïëu quaã nhû vêåy thò tao muöën xem cung àiïån cuãa hùæn ra sao. Maây dêîn
tao ài nheá.
Soái àaáp:
- Àêu coá dïî thïë! Maây phaãi àúåi vua vaâ hoaâng hêåu ài àaä chûá!
Gêëu vaâ soái àïí yá chöî göëc cêy coá töí chim röìi ài.
Nhûng gêëu àûáng ngöìi khöng yïn, muöën xem cung àiïån cho kyâ àûúåc, nïn
möåt laát sau laåi löån laåi. Àuáng luác vua vaâ hoaâng hêåu vûâa bay ài khoãi, gêëu ngoá vaâo
thêëy nùm saáu con chim nhoã nùçm trong.
Gêëu kïu lïn:
- Cung àiïån nhaâ vua gò maâ thïë naây? Nhaâ úã töìi taân quaá! Haång chuáng bay
thò con vua chaáu chuáa quaái gò! Chuáng bay chùèng qua laâ boån con nhaâ àï tiïån.
Mêëy chuá hoaâng anh nghe thêëy thïë giêån lùæm quaát:
- Àûâng coá noái laáo! Böë meå chuáng tao doâng doäi quñ phaái caã. Thùçng gêëu kia,
chuyïån naây nhêët àõnh phaãi laâm cho ra nheä múái àûúåc.
Gêëu vaâ soái súå quaá quay vïì chui vaâo hang.
Caác chuá hoaâng anh vêîn kïu la rêìm rô. Khi böë meå chuáng tha möìi vïì,
chuáng maách:
- Chuáng con khöng àöång àïën möåt caái chên ruöìi nhoã àêu. Chuáng con can
têm chïët àoái nïëu böë meå khöng laâm cho ra nheä: chuáng con coá phaãi laâ con vua
chaáu chuáa hay khöng? Thùçng gêëu noá àïën àêy só nhuåc chuáng con.
Vua cha noái:
- Caác con cûá yïn têm, cha seä laâm chuyïån naây cho ra nheä.
Vua cuâng hoaâng hêåu liïìn bay àïën hang gêëu goåi:
- Laäo gêëu giaâ caãu nhaãu kia, taåi sao maây daám só nhuåc con ta? Thêåt laâ vö
phuác cho maây, ta seä àêëu vúái maây möåt trêån söëng maái cho roä trùæng àen.
Thïë laâ hoaâng anh khai chiïën vúái gêëu. Gêëu cêìu cûáu têët caã caác loaâi thuá. Boâ
naây, lûâa naây, húu naây, nai naây... têët caã caác loaâi vêåt böën chên trïn mùåt àêët. Hoaâng
anh thò ài goåi caác loaâi bay trïn trúâi: khöng phaãi chó coá chim choác lúán nhoã maâ
thöi àêu, maâ coân coá caã loaâi ruöìi, loaâi nhùång, loaâi ong nûäa.
Sùæp àïën ngaây àaánh nhau, hoaâng anh phaái trinh saát ài doâ xem ai laâ tûúáng
chó huy quên àõch. Nhùång laâ trinh saát tinh khön nhêët bay vaâo rûâng tòm núi quên
àõch têåp húåp. Quên àõch àang baây mûu tñnh kïë úã möåt göëc cêy. Nhùång êín mònh
sau möåt chiïëc laá trïn cêy nghe thêëy gêëu goåi caáo baão:
- Caáo naây, maây khön nhêët caác giöëng vêåt, maây laâm tûúáng chó huy ài.
Caáo noái:
- Àûúåc, nhûng giúâ tao lêëy gò laâm hiïåu naâo?
Khöng con naâo nghô ra. Caáo liïìn baão:
- Tao coá möåt caái àuöi àeåp, vûâa daâi vûâa rêåm, roä laâ chuâm löng àoã. Hïî tao
giú àuöi lïn nghôa laâ moåi viïåc àïìu öín, chuáng bay cûá viïåc tiïën; hïî tao haå àuöi
xuöëng, thò chuáng bay lo maâ chaåy thoaát thên cho mau.
Nhùång nghe thêëy thïë bay vïì baáo cho hoaâng anh.
Trúâi tang taãng saáng, loaâi vêåt böën chên êìm êìm keáo ra trêån, mùåt àêët rung
chuyïín nhû coá sêëm àöång. Hoaâng anh vaâ quên cuãa mònh xuêët trêån trïn khöng
trung kïu vo vo, bay raâo raâo, nghe àïën kinh höìn. Hoaâng anh phaái ong bêìu àïën
baám saát àuöi caáo, ra sûác àöët. Caáo bõ àöët lêìn àêìu giêåt bùæn mònh, giú möåt chên
lïn, nhng vêîn cöë nhõn giú àuöi lïn thùèng. Bõ àöët lêìn thûá hai, caáo àaânh haå àuöi
xuöëng möåt tñ. Àïën luác bõ àöët lêìn thûá ba thò caáo chõu khöng nöíi nûäa, kïu lïn, cuåp
àuöi vaâo hai chên. Thêëy vêåy, caác con böën chên àïìu cho laâ moåi viïåc hoãng beát
röìi, vöåi boã chaåy vïì hang. Thïë laâ chim àûúåc trêån.
Vua vaâ hoaâng hêåu liïìn bay vïì töí goåi con baão:
- Caác con thñch nheá, thöi cûá ùn uöëng thoaã thï ài, chuáng ta thùæng trêån röìi.
Caác chim Hoaâng tûã àaáp:
- Nïëu baãn thên gêëu khöng chõu àïën xin löîi vaâ nhêån chuáng con laâ con nhaâ
doâng doäi thò nhêët àõnh chuáng con khöng chõu ùn àêu.
Hoaâng anh bay àïën hang gêëu quaát:

- Àöì gêëu caãu nhaãu, muöën söëng thò àïën xin löîi con ta, nhêån chuáng laâ con
nhaâ doâng doäi, nïëu khöng thò maây thõt naát xûúng tan bêy giúâ.
Gêëu súå quaá, lïët àïën töí chim xin löîi. Luác êëy caác chim hoaâng anh nhoã múái
chõu thöi vaâ ùn uöëng vui chúi cho àïën khuya.
Cêu chuyïån thêåt laâ hay, phaãi khöng caác em? Qua cêu chuyïån ta thêëy
rùçng: sûác maånh khöng phaãi laâ vuä khñ duy nhêët àïí chiïën thùæng àöëi phúng maâ trñ
thöng minh múái laâ sûác maånh to lúán giuáp ta chiïën thùæng moåi keã thuâ.
HOÅC RUÂN G MÒNH
Xûa coá ngûúâi coá hai con trai. Con trai lúán thöng minh, khön ngoan, gùåp
khoá khùn àïën àêu cuäng biïët àûúâng xoay xúã. Coân em thò ngu xuêín, khöng biïët
gò, hoåc gò cuäng chùèng vaâo. Ai cuäng phaãi kïu: "Thùçng naây chó ùn haåi böë". Viïåc gò
cuäng àïën ngûúâi anh laâm caã. Nhûng anh laåi coá tñnh daát. Töëi àïën, böë sai ài lêëy caái
gò maâ phaãi qua baäi tha ma hay núi naâo ruâng rúån laâ anh ta tûâ chöëi: "Con chõu
thöi, böë aå. Con run lùæm, con khöng ài àêu".
Buöíi töëi, ngûúâi nhaâ ngöìi sûúãi thûúâng kïí nhûäng chuyïån súãn vêíy öëc, thónh
thoaãng coá ngûúâi noái: "Ruâng caã mònh". Ngûúâi em ngöìi möåt xoá chùèng hiïíu gò
nghô buång:
- Hoå cûá noái maäi: "Ruâng caã minh! Ruâng caã mònh!". Mònh chùèng thêëy ruâng
mònh gò caã. Hùèn àoá laâ möåt thuêåt maâ mònh khöng biïët tñ gò.
Möåt höm, öng böë baão ngûúâi em:
- Naây, bêy giúâ maây àaä lúán, laåi khoeã maånh, maây phaãi ài hoåc lêëy möåt nghïì
maâ kiïëm ùn. Tröng anh maây àêëy, noá chõu khoá nhû thïë, maâ maây thò chaã àûúåc
viïåc gò.
Anh ta àaáp:
- Thûa böë, con àõnh hoåc lêëy möåt nghïì. Con khöng biïët ruâng mònh. Nïëu
böë bùçng loâng thò con xin hoåc nghïì êëy.
Ngûúâi anh nghe thêëy em noái thïë, cûúâi vaâ nghô thêìm:
- Trúi úi, theáp xêëu thò uöën sao thaânh àûúåc lûúäi cêu.
Öng böë thúã daâi, noái:

- Chùæc maây seä hoåc àûúåc ruâng mònh thöi, nhûng nghïì êëy thò kiïëm ùn laâm
sao àûúåc.
Sau àoá ñt lêu, möåt höm, ngûúâi coi nhaâ thúâ àïën chúi nhaâ. Öng böë kïí cho
khaách nghe nöîi khöí têm cuãa mònh vò con uát ngu xuêín, khöng biïët laâm gò, hoåc gò
cuäng khöng vaâo. Öng noái:
- Àêëy, öng xem, töi hoãi noá muöën hoåc nghïì gò kiïëm ùn, thò noá baão muöën
hoåc ruâng mònh.
Öng khaách àaáp:
- Nïëu chó hoåc coá thïë thöi, thò töi xin daåy cho noá ngay. Öng cho noá laåi
àùçng töi, töi laâm cho noá búát ngu ài cuäng choáng thöi.
Öng böë nhûäng mong cho con hïët ngúá ngêín, àöìng yá ngay.
Thïë laâ chuá ngöëc àïën nhaâ thúâ laâm cöng viïåc keáo chuöng. Vaâi höm sau,
vaâo khoaãng nûãa àïm, thêìy àaánh thûác túá dêåy sai lïn gaác keáo chuöng. Öng nghô
buång: "Maây sùæp hoåc àûúåc ruâng mònh àïën núi àêy". Öng leãn lïn gaác chuöng
trûúác. Khi anh ngöëc treâo lïn àïn núi, quay laåi sùæp cêìm dêy chuöng, thò thêëy möåt
caái boáng trùæng trïn cêìu thang, gêìn chöî treo chuöng. Anh ta quaát lïn:
- Ai àoá?
Nhûng caái boáng cûá àûáng im, khöng àaáp maâ cuäng khöng nhuác nhñc. Anh
ta laåi quaát:
- Muöën söëng noái mau, khöng thò bûúác ngay! Àïm khuya, coá viïåc gò maâ
àïën àêy?
Nhûng ngûúâi coi nhaâ thúâ vêîn khöng àöång àêåy àïí anh ngöëc tûúãng laâ ma.
Anh ngöëc laåi theát lïn:
- Maây àïën àêy laâm gò? Nïëu maây laâ ngûúâi ngay thò noái lïn, nhúåc bùçng
khöng thò tao quùèng xuöëng chên cêìu thang bêy giúâ.
Ngûúâi coi nhaâ thúâ nghô buång: "Noá chùèng daám àêu", nïn cûá àûáng im. Hoãi
àïën lêìn thûá ba cuäng khöng thêëy traã lûúâi, anh ngöëc lêëy àaâ, du con ma xuöëng chên
cêìu thang. Ma lùn qua mûúâi bêåc, röìi nùçm soáng súåt úã möåt xoá. Anh ngöëc keáo
chuöng xong, lùèng lùång ài xuöëng nùçm nguã kyä.
Vúå ngûúâi coi nhaâ thúâ chúâ maäi khöng thêëy chöìng vïì, àêm lo, ài àaánh thûác
anh ngöëc dêåy hoãi:
- Maây coá biïët öng nhaâ úã àêu khöng? Öng lïn gaác chuöng trûúác maây àêëy
maâ!
Anh ta àaáp:
- Thûa baâ khöng aå. Nhng úã gêìn chöî gaác chuöng thêëp thoaáng coá boáng
ngûúâi, con hoãi maäi khöng noái, àuöíi cuäng khöng ài, con cho laâ ùn tröåm, liïìn àêíy
xuöëng chên cêìu thang. Baâ thûã lïn xem coá phaãi öng nhaâ khöng. Nïëu phaãi thò con
thêåt ên hêån.
Vúå vöåi lïn thò thêëy chöìng gêîy chên nùçm úã xoá cêìu thang rïn ró. Baâ coäng
chöìng xuöëng, röìi àïën nhaâ böë chuá ngöëc, laâm om lïn:
- Con öng gêy tai vaå, noá àêíy öng nhaâ töi xuöëng chên cêìu thanh, laâm gêîy
mêët möåt chên. Xin öng rúác àöì ùn haåi êëy ra khoãi nhaâ töi ài.
Öng böë choaáng ngûúâi chaåy böí àïën, mùæng con möåt trêån röìi baão:
- Sao maây laåi nghõch quaái aác thïë? Quó aám maây hay sao?
Con àaáp:
- Thûa böë, böë haäy nghe con. Quaã thêåt con oan, giûäa àïm maâ öng êëy àûáng
àoá nh tñnh chuyïån gò àen töëi, con khöng biïët laâ ai. Con àaä baão öng êëy ba lêìn laâ
haäy lïn tiïëng nïëu khöng thò ài ài cú maâ.
Öng böë àaáp:
- Trúâi úi, maây chó laâm khöí tao. Bûúác ài cho khuêët mùæt tao, tao khöng
muöën thêëy mùåt maây nûäa.
Con noái:
- Con xin vêng lûúâi böë. Nhûng böë haäy àïí saáng trúâi àaä. Con seä ài hoåc
thuêåt ruâng mònh àïí kiïëm ùn.
Böë noái:
- Maây muöën hoåc nghïì gò thò mùåc xaác maây, viïåc quaái gò àïën tao. Àêy tao
cho maây nùm mûúi àöìng tiïìn maâ ài chu du thiïn haå, nhûng chúá coá cho ai biïët laâ
quï maây úã àêu vaâ tïn böë maây laâ gò, maâ nhoå mùåt tao.
Con noái:
- Thûa böë, böë muöën sao, con xin laâm vêåy. Nïëu chó coá thïë thò cuäng dïî nhúá
thöi.
Anh ta boã vaâo tuái nùm mûúi àöìng tiïìn, röìi saáng súám ra àûúâng caái ài, lêím
bêím luön möìm: "Ûúác gò ta biïët àûúåc ruâng mònh, ûúác gò ta hoåc àûúåc ruâng
mònh...".
Möåt ngûúâi àaánh xe ài qua nghe thêëy, liïìn hoãi:
- Tïn maây laâ gò?
- Töi khöng biïët.
Ngûúâi àaánh xe laåi hoãi:

- Maây úã àêu àïën?
- Töi khöng biïët.

- Cha maây laâ ai?
- Töi khöng thïí noái àûúåc.
- Maây cûá luön möìm lêím bêím caái gò thïë?

- êëy, töi muöën hoåc ruâng mònh maâ chùèng ai daåy cho.
- Thöi àûâng noái lêín thêín maäi, ài theo tao, tao tòm chöî cho maâ nguã.
Hai ngûúâi cuâng ài, àïën töëi thò túái möåt quaán troå, àõnh nguã laåi àoá. Vaâo
haâng, anh ta laåi noái bö bö lïn:
- Ûúác gò töi biïët àûúåc ruâng mònh, ûúác gò töi hoåc àûúåc ruâng mònh.
Chuã quaán nghe noái bêåt cûúâi baão:
- Maây theâm khaát caái àoá thò àïën àêy vûâa àuáng luác àêëy.
Vúå chuã quaán ngùæt lûúâi chöìng:

- Chaâ, mùåc ngûúâi ta. Lùæm cu cêåu ngöí ngaáo àaä toi maång. Nïëu àöi mùæt xinh
àeåp kia maâ khöng coân àûúåc nhòn aánh saáng nûäa thò thêåt àaáng tiïëc.
Anh ta noái:
- Töi àaä cêët cöng ra ài laâ àïí cöët hoåc mön êëy, thò duâ khoá àïën àêu töi cuäng
chùèng quaãn.
Anh ta quêëy rêìy maäi, öng chuã quaán phaãi kïí cho nghe rùçng úã gêìn àêy coá
möåt lêu àaâi coá ma, chó nguã àêëy ba àïm liïìn khùæc biïët thïë naâo laâ ruâng mònh. Vua
àaä hûáa ai caã gan laâm viïåc êëy, seä gaã cöng chuáa cho. Trong lêu àaâi laåi coá caã vaâng
baåc chêu baáu do maâ quó giûä, ai lêëy àûúåc tha höì maâ giaâu. Àaä coá nhiïìu ngûúâi vaâo,
nhng khöng thêëy möåt ai trúã ra.
Saáng höm sau, anh àïën yïët kiïën vua, têu: "Nïëu bïå haå cho pheáp, töi xin
nguã ba àïm úã lêu àaâi coá ma". Vua ngùæm anh ta höìi lêu, thêëy anh ta coá duyïn,
beân baão:
- Ta cho pheáp nhaâ ngûúi mang theo vaâo lêu àaâi ba àöì vêåt chûá khöng àûúåc
mang sinh vêåt.
Anh noái:
- Töi xin caái gò àïí àöët lûãa sûúãi, möåt baân thúå tiïån vaâ möåt ghïë thúå chaåm coá
dao.
Ban ngaây, vua sai ngûúâi mang nhûäng thûá àoá àïën lêu àaâi. Chêåp töëi thò anh
àïën, àöët möåt àöëng lûãa to trong möåt gian phoâng, àùåt dao caånh ghïë thúå chaåm, vaâ
ngöìi bïn baân thúå tiïån. Anh noái:
- Ûúác gò ta biïët ruâng mònh! Nhûng úã àêy röìi cuäng àïën toi cöng thöi.
Nûãa àïm, anh àõnh thöíi cho lûãa buâng lïn, chúåt thêëy tiïëng kïu úã goác
buöìng: "Meo! Meo! Boån mònh reát àïën buöët xûúng".
Anh noái:
- Àöì chuáng bay ngöëc quaá! Sao laåi kïu nhû thïë? Coá reát thò laåi àêy maâ sûúãi.
Anh vûâa dûát lûúâi thò coá hai con meâo to tûúáng nhaãy voåt àïën ngöìi chöìm
chöîm hai bïn anh, quùæc mùæt bûâng nhû lûãa nhòn anh möåt caách dûä túån. Laát sau,
chuáng sûúãi àaä êëm ngûúâi , baão anh:
- Maây coá muöën chúi baâi khöng?
Anh àaáp:
- Coá chûá. Nhng caác cêåu haäy cho túá xem chên àaä. Hai con meâo giú moáng
ra.
Anh noái:
- Öi chao, moáng caác cêåu daâi quaá. Hùéng gúåm, àïí túá cùæt búát ài caái àaä.
Thïë laâ anh toám cöí chuáng, àùåt chuáng lïn ghïë thúå chaåm vaâ cho chên chuáng
vaâo keåp, röìi noái:
- Chên caác cêåu laâm túá mêët caã hûáng chúi baâi vúái caác cêåu.
Anh giïët chuáng, röìi quùèng xaác qua cûãa söí xuöëng nûúác. Anh vûâa giïët
chuáng xong, sùæp quay vïì ngöìi bïn lûãa, thò thêëy rêët nhiïìu meâo àen, choá mûåc àeo
xñch sùæt nung àoã, tûâ böën bïì xöng àïën, möîi luác möåt àöng, anh khöng biïët àûáng
vaâo chöî naâo nûäa. Chuáng cêët tiïëng kïu ghï gúám, chûåc dêåp àöëng lûãa cho tùæt. Anh
àïí mùåc chuáng laâm öìn möåt luác. Nhng khi anh thêëy chuáng hùng quaá, anh beân lêëy
dao ra, xöng vaâo quaát lïn: "Àöì suác sinh cuát ngay!". Möåt söë con chaåy tröën, anh
giïët nhûäng con coân laåi, quùèng xaác qua cûãa söí. Röìi anh laåi vïì chöî àöëng lûãa, thöíi
lïn àïí sûúãi. Laát sau, anh buöìn nguã dñp mùæt laåi. Anh nhòn quanh thò thêëy úã goác
phoâng coá möåt caái giûúâng to. Anh noái: "May quaá", röìi lïn giûúâng nùçm.
Anh vûâa nhùæm mùæt thò thêëy giûúâng rung chuyïín chaåy khùæp lêu àaâi.
Anh noái:
- Àûúåc lùæm, cûá viïåc maâ tïë lïn nûäa ài.

Giûúâng chaåy nhanh nhû xe tûá maä, nhaãy qua ngûúäng cûãa cêìu thang vaâ
xöng vaâo caác phoâng. Böîng giûúâng vêëp, laâm àöí löíng chöíng moåi thûá lïn ngûúâi
anh. Anh gúä mònh ra, quùèng caã chùn göëi, noái: "Bêy giúâ àûáa naâo muöën nùçm
giûúâng thò ài maâ nùçm!", röìi laåi bïn àöëng lûãa nguã àïën saáng.
Súám höm sau, vua àïën lêu àaâi, thêëy anh nùçm daâi dûúái àêët ngúä laâ anh àaä
bõ ma giïët.
Vua than:
- Anh chaâng xinh trai naây chïët thêåt uöíng quaá.

Anh nghe tiïëng nhöím dêåy, noái:
- Têu bïå haå, chûa àïën nöîi thïë aå.
Vua ngaåc nhiïn àïën vui mûâng, hoãi anh vïì chuyïån xaãy ra àïm qua.
Anh àaáp:
- Têu bïå haå rêët bònh yïn. Thïë laâ àûúåc möåt àïm, coân hai àïm nûäa röìi cuäng
àïën thïë thöi aå.
Khi anh vïì quaán troå, chuã quaán tröë mùæt ra nhòn, noái:
- Töi khöng ngúâ anh coân söëng. Thïë anh àaä hoåc àûúåc ruâng mònh cha?
Anh àaáp:
- Khöí lùæm, chó mêët cöng toi. Giaá ai daåy cho töi thò hay quaá.
Töëi àïën, anh laåi àïn toaâ lêu àaâi cöí àïí nguã àïm thûá hai. Anh àïën ngöìi bïn
lûãa röìi laåi noái laãi nhaãi: "Ûúác gò ta biïët ruâng mònh!".
Nûãa àïm, anh thêëy tiïëng àöång, trûúác coân khe kheä, röìi to dêìn, sau roä hùèn.
Im möåt laát, sau coá tiïëng theát lúán, möåt nûãa thên ngûúâi rúi tûâ öëng khoái loâ sûúãi
xuöëng trûúác mùåt anh. Anh kïu lïn:
- Coân nûãa nûäa àêu?
Thïë laâ coá tiïëng êìm êìm, röìi nûãa nûäa hiïån ra, àöìng thúâi coá nhûäng tiïëng huá
vaâ tiïëng rïn. Anh noái:
- Chúâ möåt tñ, röìi tao thöíi lûãa cho maâ sûúãi.
Sau khi àaä nhoám lûãa, anh ngoaãnh mùåt laåi thò thêëy hai nûãa ngûúâi ban naäy
àaä liïìn laåi vúái nhau thaânh möåt ngûúâi ghï gúám ngöìi vaâo chöî cuãa anh. Anh noái:
- Khöng phaãi laâ chuyïån thaác thûác nhau àêu, ghïë naây laâ ghïë cuãa tao chûá.
Ngûúâi êëy àõnh cûá ngöìi lò úã àêëy, nhng anh hêíy maånh noá ra, chiïëm laåi chöî
cuä. Röìi coá nhiïìu ngûúâi khaác cûá lêìn lúåt rúi tûâ öëng khoái loâ sûúãi xuöëng. Chuáng
mang àïën chñn xûúng öëng chên vaâ hai àêìu lêu àïí chúi ki vúái nhau. Anh cuäng
muöën chúi, liïìn baão:
- Naây caác cêåu cho túá chúi vúái nheá.
- Àûúåc thöi nhng phaãi coá tiïìn.

Anh àaáp:
- Tiïìn thò coá àuã, nhng nhûäng hoân lùn cuãa caác cêåu khöng àûúåc troân lùæm.
Röìi anh àïí mêëy caái àêìu lêu lïn baân tiïån maâ tiïån laåi cho thêåt troân. Anh
noái:
- Nh thïë naây noá lùn dïî hún. Bêy giúâ ta tha höì maâ chúi.
Anh chúi vaâ thua mêët ñt tiïìn. Khi àöìng höì àaánh mûúâi hai tiïëng, têët caã boån
ngûúâi kia biïën mêët. anh nùçm lùn ra àêët, nguã yïn àïën saáng.
Súám höm sau, vua laåi àïën hoãi thùm viïåc àaä xaãy ra àïm höm trûúác. Anh
noái:
- Têu bïå haå, töi àaä àaánh ki vaâ thua mêët ñt tiïìn.
Vua hoãi:
- Nhaâ ngûúi coá thêëy ruâng mònh khöng?

Anh àaáp:
- Tha khöng aå. Töi àaánh vui lùæm. Töi chó ûúác gò biïët thïë naâo laâ ruâng
mònh.
Àïm thûá ba, anh laåi ngöìi úã ghïë daâi maâ phaân naân: "Ta muöën biïët ruâng
mònh maâ chùèng àûúåc".
Àïën khuya, saáu ngûúâi khöíng löì khïnh möåt cöî quan taâi hiïån ra.
Anh liïìn noái:

- Hûâ! Chùæc àêy laâ em hoå mònh múái chïët àûúåc vaâi höm nay.
Anh ta àûa ngoán tay ra hiïåu goåi: "Laåi àêy, chuá em úi!".
Sau khi saáu ngûúâi kia àùåt quan taâi xuöëng, anh túái giúã têëm vaán thiïn lïn
xem thò thêëy xaác möåt ngûúâi. Anh súâ vaâo mùåt ngûúâi chïët thêëy laånh giaá. Anh noái:
"Àïí töi sûúãi cho chuá möåt tñ". Anh vïì chöî àöëng lûãa, hú noáng tay, röìi êëp vaâo mùåt
ngûúâi chïët. Nhûng ngûúâi chïët vêîn laånh nhû àöìng. Anh khiïng ngûúâi chïët ra,
àem laåi gêìn àöëng lûãa, cho ngöìi vaâo loâng, xaát hai caánh tay vaâo cho maáu laåi tuêìn
hoaân. Thêëy thïë cuäng khöng ùn thua, anh nghô rùçng hai ngûúâi nùçm chung möåt
giûúâng chùæc êëm hún. Anh beân àùåt xaác chïët lïn giûúâng, lêëy chùn phuã lïn, röìi
nùçm kïì bïn caånh. Laát sau, ngûúâi chïët àaä êëm, bùæt àêìu cûåa quêåy. Anh liïìn noái:
- Thêëy chûa, chuá noá úi. nïëu anh khöng sûúãi êëm cho chuá thò chuá àaä ài àûát
röìi nheá.
Ngûúâi chïët liïìn quaát lïn:
- Tao sùæp boáp cöí maây àêy.

Anh noái:
- Sao! Maây giaã nghôa tao nhû thïë aâ? Tao laåi boã maây vaâo sùng ngay vêåy.
Tûác thò anh nhêëc noá lïn neám vaâo sùng, àoáng nùæp laåi. Thïë laâ saáu ngûúâi ban
naäy laåi àïën khiïng caái sùng ài ngay.
Anh noái:
- Nhêët àõnh úã àêy ta khöng thïí hoåc àûúåc ruâng mònh.
Vûâa luác àoá, möåt laäo khöíng löì toác baåc rêu daâi coá veã hung dûä bûúác vaâo.
Laäo noái:
- Thùçng nhaäi kia, maây sùæp àûúåc biïët thïë naâo laâ ruâng mònh, vò maây sùæp
chïët!
Anh àaáp:
- Àêu laåi choáng thïë? Con xem tao coá muöën chïët khöng múái àûúåc chûá.
Con quaái àaáp:

Maây coá bùçng loâng hay khöng, tao cuäng sùæp bùæt maây àêy.
Anh noái:
- Khoan, khoan, maây àûâng coá laâm böå. Tao cuäng khoãe bùçng maây, coá khi
coân khoeã hún kia àêëy.
Con quaái noái:

- ûâ àïí xem sao – Nïëu maây khoãe hún tao, tao seä àïí cho maây yïn. Naâo, ta
àêëy sûác ài.
Noá dêîn anh qua nhûäng löëi töëi tùm àïën möåt loâ reân, lêëy möåt chiïëc buáa, àêåp
lïn àe, àe thuåt hùèn xuöëng àêët.
Anh noái:
- Tao àêåp coân khoãe hún maây.
Anh ài àïën möåt caái àe khaác. Con quaái àûáng saát ngay bïn caånh àe àïí biïët
sûác àêåp maånh àïën àêu. Böå rêu baåc hùæn thoäng xuöëng loâng thoâng. Anh vúá lêëy
buáa, nïån maånh xuöëng àe, löi caã rêu baåc cuãa noá vaâo àoá. Anh noái:
- Bêy giúâ tao toám àûúåc maây röìi, thïë laâ maây sùæp phaãi chïët.
Tûác thò anh cêìm thanh sùæt àaánh cho noá möåt chêåp. Noá rïn ró van laåy anh
tha cho noá, noá seä cho nhiïìu cuãa. Anh nhêëc buáa lïn àïí noá ra. Noá dêîn anh vïì lêu
àaâi, àûa anh vaâo möåt caái hêìm, troã cho anh ba traáp àêìy vaâng, vaâ baão:
Möåt traáp daânh cho keã ngheâo, traáp thûá hai cho vua, traáp thûá ba cho anh.
Búây giúâ, àöìng höì vûâa àaánh nûãa àïm. Laäo kia biïën mêët. Coân anh úã lai
trong àïm töëi. Anh nghô buång: "Ta phaãi lêìn àûúâng ra". Súâ soaång höìi lêu laåi thêëy
buöìng cuä, anh liïìn nùçm nguã bïn àöëng lûãa.
Súám höm sau, vua laåi àïën hoãi anh:

Chùæc ngûúi àaä ruâng mònh àûúåc röìi chûá?
Anh àaáp:
Nhû vêåy thûåc laâ hay, nhûng töi vêîn chûa biïët thïë naâo laâ ruâng mònh.
Ngûúâi ta lêëy úã hêìm lïn chöî vaâng maâ con quaái vêåt biïëu anh. Lïî cûúái àûúåc
cûã haânh. Tuy vui duyïn múái, võ phoâ maä vêîn cûá noái laãi nhaãi : "Ûúác gò ta biïët ruâng
mònh!".
Cöng chuáa thêëy chöìng noái dai, àêm ra bûåc mònh. Thõ tyâ têu vúái cöng
chuáa:
Con seä xin giuáp möåt tay laâm cho phoâ maä ruâng mònh.
aã ta ra con suöëi chaãy qua vûúân thûúång uyïín lêëy möåt thuâng nûúác àêìy caá
böëng mang vïì cung. àïm êëy, phoâ maä àang nguã say, cöng chuáa kheä keáo chùn ra,
àöí thuâng nûúác laånh àêìy caá lïn ngûúâi chöìng. Caá quêîy khùæp lïn ngûúâi, phoâ maä
choaâng dêåy , reo lïn:
- Mònh úi, töi ruâng mònh quaá thïí. Thïë laâ töi àaä biïët thïë naâo laâ ruâng mònh
röìi.
Cêu chuyïån ca ngúåi loâng duäng caãm vaâ gan daå cuãa con ngûúâi. Möåt con
ngûúâi gan daå thò duâ coá ngu döët thò cuäng coá thïí laâm nïn àûúåc viïåc lúán. Ngûúâi
khöng coá loâng duäng caãm vaâ gan daå thò coá thöng minh àïën àêu cuäng khöng laâm
nïn àûúåc troâ tröëng gò.
JÖRINÀÚR VA JÖRIGÚN
Ngaây xûa, coá möåt baâ giaâ söëng möåt mònh trong möåt toaâ lêu àaâi cöí giûäa
möåt khu rûâng bao la, rêåm raåp. Àoá laâ möåt muå phuâ thuyã cûâ khöi. Ban ngaây, muå
hoaá thaânh meâo hoùåc cuá voå. Àïën chiïìu töëi, muå laåi hiïån nguyïn hònh ngûúâi. Muå
coá taâi duå döî muöng thuá àïí giïët lêëy thõt nêëu nûúác ùn. Quanh lêu àaâi möåt trùm
bûúác, ai ài àïën tûå dûng àûáng sûäng taåi chöî, chó bûúác ài àûúåc khi muå phuâ thuyã
cho pheáp. Khi möåt cö gaái trong saåch loåt vaâo caái voâng ma quaái àoá thò muå seä hoaá
pheáp biïën thaânh chim, muå àem nhöët vaâo löìng röìi àùåt löìng vaâo möåt phoâng cuãa
lêu àaâi.
Coá möåt cö gaái tïn laâ Jörinàú, àeåp hún têët caã caác cö gaái khaác. Cö àaä hûáa
hön vúái chaâng trai tïn laâ Jöringún. Àöi trai gaái söëng nhûäng ngaây chúâ cûúái vaâ
quêën quñt bïn nhau.
Àïí àûúåc chuyïån troâ thoaãi maái, möåt höm hoå vaâo rûâng daåo chúi. "Em cêín
thêån chúá àïën quaá gêìn lêu àaâi!", Jöringún dùån. Buöíi chiïìu thêåt laâ àeåp. Mùåt trúâi
coân chiïëu nùæng qua caác thên cêy thaânh caác vïåt saáng trïn nïìn trúâi xanh thêîm cuãa
rûâng. Chim gaáy guâ rêìu rô trïn cêy söìi.
Jörinàú thónh thoaãng laåi khoác loác, ngöìi dûúái aánh nùæng maâ than vaän,
Jöringún cuäng than vaän. Hoå xuác àöång nhû chïët àïën núi. Hoå nhòn quanh, nhêìn
lêîn khöng tòm ra àûúâng vïì nhaâ. Mùåt trúâi àaä khuêët möåt nûãa sau rùång nuái. Àuáng
luác àoá Jöringún nhòn qua buåi rêåm thêëy caác bûác túâng cöí cuãa lêu àaâi hiïån ra saát
bïn mònh. Anh súå haäi taái nhúåt nhû ngûúâi chïët. Jörinàú haát:
"Con chim beá nhoã cuãa töi àeo chiïëc nhêîn vaâng,
Rïn ró buöìn thaãm
Noá khoác than caái chïët cuãa con chim böì cêu"
Jöringún quay laåi nhòn Jörinàú thò thêëy cö àaä hoáa thaânh möåt con chim
hoaå mi àang hoát. Möåt con cuá coá àöi mùæt nhû lûãa àoã bay quanh cö ba lêìn vaâ kïu
ba lêìn: "Huá! Huá! Huá!" Jöringún khöng nhuác nhñc àûúåc. Anh àûáng nguyïn taåi
chöî nhû phöîng àaá, khöng khoác àûúåc. Mùåt trúâi àaä lùån. Con cuá bay vaâo buåi rêåm
vaâ ngay sau àoá möåt muå giaâ guâ tûâ trong buåi bûúác ra. Muå gaây goâ, vaâng voåt, coá àöi
mùæt àoã rûåc, caái muäi khoùçm vaâ ngoån chêëm saát cùçm. Muå laâu nhaâu, bùæt chim hoaå
mi àïí lïn tay mang ài. Jöringún khöng noái gò àûúåc, khöng àöång àêåy àûúåc.
Chim hoaå mi khöng coân úã àêëy nûäa. Cuöëi cuâng, muå giaâ trúã laåi noái gioång êm u:
"Ta chaâo ngûúi, àöì ngu. Khi naâo trùng chiïëu saáng caái röí nhoã naây laâ luác xeáo ài
ngay, àöì ngu aå". Thïë laâ Jöringún thoaát. Anh quyâ xuöëng chên muå giaâ, van xin
muå haäy tha cho Jörinàú. Muå traã lûúâi laâ khöng bao giúâ anh laåi nhòn thêëy mùåt cö
nûäa, röìi muå ài. Anh gaâo khoác vaâ rïn ró nhûng vö ñch: "Trúâi úi! caái gò seä àïën vúái
töi àêy?". Jöringún rúâi chöî àoá àïën möåt laâng quï xa laå. Möåt thúâi gian daâi, anh
chùn cûâu. Nhiïìu lêìn anh ài quanh lêu àaâi, nhng khöng laåi gêìn quaá.
Möåt àïm, anh nguã mï thêëy mònh àûúåc möåt böng hoa àoã nhû maáu, úã giûäa
coá möåt haåt ngoåc to vaâ àeåp vö cuâng. Anh haái böng hoa, tiïën àïën lêu àaâi. Hoa
àuång vaâo caái gò thò caái àoá liïìn thoaát khoãi phuâ pheáp. Anh cuäng mú thêëy nhúâ coá
böng hoa, anh lêëy laåi àûúåc Jörinàú. Saáng súám nguã dêåy, anh ra ài, treâo àeâo, löåi
suöëi, ài tòm böng hoa nhû àaä mú thêëy. Anh ài taám ngaây, saáng súám ngaây thûá
chñn, anh tòm thêëy böng hoa àoã nh maáu. Möåt gioåt sûúng to, àeåp nhû haåt ngoåc
àeåp nhêët trêìn gian, nùçm úã giûäa nhõ hoa. Anh cêìm hoa ài suöët ngay àïm túái lêu
àaâi. Khi coân caách möåt trùm bûúác, anh khöng bõ àûáng bêët àöång. Anh tiïëp tuåc ài
àïën cûãa lêu àaâi. Loâng traân ngêåp vui sûúáng, anh chaåm böng hoa vaâo cûãa. Cûãa
múã toang ra. Ài qua sên, anh vaâo lêu àaâi. Anh lùæng nghe chim hoát möåt luác. Röìi
anh ài vïì phña coá chim hoát. Anh tòm ra cùn phoâng maâ úã àoá muå phuâ thuyã àang
cho chim ùn; chim bõ nhöët trong baãy nghòn chiïëc löìng nhoã. Khi muå nhêån ra
Jöringún, muå nöíi giêån, muå giêån dûä kïu theát êìm ô, phun thuöëc àöåc vaâ mêåt àùæng
vaâo anh, nhng muå khöng tiïën laåi gêìn anh möåt khoaãng caách laâ hai bûúác. Anh
khöng àïí yá gò àïën muå, tiïëp tuåc ài nhòn caác löìng coá nhöët chim. Anh thêëy haâng
trùm con chim hoaå mi. Laâm thïë naâo tòm àûúåc ra Jörinàú trong söë chim àoá?
Trong khi chuá yá nhòn chim, anh nhêån thêëy muå giaâ roán reán ài lêëy möåt caái löìng
nhöët möåt con chim röìi bûúác vïì phña cûãa.
Anh nhêíy böí laåi gêìn muå, chaåm böng hoa vaâo caái löìng vaâ muå ta. Thïë laâ
pheáp phuâ thuyã muå hïët thiïng! Jörinàú hiïån ra àûáng àoá, öm cöí anh, vêîn àeåp nh
xa. Röìi anh giuáp cho têët caã moåi con chim hoaân nguyïn hònh thaânh thiïëu nûä.
Anh cuâng Jörinàú vïì nhaâ vaâ söëng haånh phuác cho àïën khi àêìu baåc rùng long.
LÏN TH IÏN À AÂNG
Ngaây xûa, möåt baác bêìn nöng coá tuöíi vaâ ngoan àaåo chïët. Baác àïën trûúác
cöíng Trúâi. Möåt laänh chuáa rêët giaâu, chïët cuâng möåt luác vúái baác, cuâng àïën cöíng
Trúâi luác baác àïën. Thaánh Pïtrux mang chòa khoáa àïën múã cûãa àoán öng ta vaâo.
Hònh nh thaánh khöng thêëy baác bêìn nöìng nïn àoáng sêåp cûãa laåi. Àûáng bïn ngoaâi,
baác bêìn nöng nghe rêët roä tiïëng àaân haát àoán chaâo laänh chuáa lïn trúâi. Cuöëi cuâng
yïn tônh trúã laåi.
Thaánh Pïtrux àïën, múã cûãa Trúâi cho baác nöng dên vaâo. Baác tûúãng laâ cuäng
seä coá àaân haát àoán chaâo. Nhûng böën bïì lùång ngùæt. Dô nhiïn cuöåc tiïëp àoán thên
mêåt; caác thiïn thêìn ra àoán baác. Nhûng khöng coá ca haát. Baác bêìn nöng hoãi
Thaánh Pïtrux taåi sao ngûúâi ta khöng ca haát àoán baác nhû àoán võ laänh chuáa. Baác
thêëy hònh nhû úã trïn trúâi cuäng bêët cöng nh úã trêìn gian.
Thaánh Pïtrux beân traã lúâi: "Khöng phaãi àêu, chuáng töi quyá baác nh bêët cûá
möåt ngûúâi naâo khaác. Baác seä àûúåc hûúãng thuá vui trïn trúâi naây nh võ laänh chuáa
giaâu coá kia. Nhng baác phaãi hiïíu laâ nhûäng ngûúâi bêìn nöng nhû baác thò ngaây naâo
cuäng coá ngûúâi lïn trúâi. Nhûng laänh chuáa giaâu coá thò haâng trùm nùm hoaå múái coá
möåt ngûúâi".
Cêu chuyïån muöën noái lïn rùçng: úã bêët cûá àêu cuäng coá ngûúâi töët keã xêëu
cho duâ àoá laâ thiïn àaâng, núi maâ moåi ngûúâi quan niïåm úã àoá coá nhiïìu haånh phuác,
cöng bùçng nhêët.
MEÂO CHU ÖÅT KÏËT NGHÔA
Meâo laâm thên vúái chuöåt. Meâo kïí lïí têm tònh tha thiïët, chuöåt nghe buâi tai
àöìng yá ùn úã chung vúái meâo.
Meâo baão:
- Ta phaãi àïì phoâng muâa reát keão röìi bõ àoái. Chuá maây chúá coá ài laåi liïìu lônh
keão röìi mùæc bêîy àêëy.
Chuöåt nghe lúâi. Chuáng ài mua möåt niïu múä nhûng khöng biïët cêët àêu.
Suy nghô maäi, meâo baão:
"Anh thêëy chùèng coân núi naâo cêët töët bùçng úã nhaâ thúâ vò úã àêëy khöng ai
daám lêëy gò ài. Caánh ta àem cêët niïu dûúái gêìm baân thúâ, chûa cêìn múä thò ta nhêët
àõnh khöng rúâ àïën".
Thïë laâ chuáng cêët niïu thêåt kyä. Nhûng chùèng bao lêu meâo ta theâm múä, noái
vúái chuöåt:
- Chuá chuöåt aå, anh muöën noái vúái chuá àiïìu naây. Anh coá ngûúâi chõ hoå múâi
àïën laâm böë àúä àêìu cho chaáu. Chõ êëy sinh àûúåc con trai, löng trùæng àöëm nêu, anh
phaãi ài dûå lïî àúä àêìu. Höm nay anh ài, chuá úã nhaâ tröng coi nhaâ cûãa möåt mònh
nheá.
Chuöåt àaáp:
- Vêng vêng, laåy Chuáa ban phûúác laânh cho anh ài, coá miïëng ngon, anh
nhúá lêëy phêìn vïì cho em nheá. Em ao ûúác àûúåc nhùæp rûúåu vang àoã ngoåt.
Nhûng têët caã nhûäng àiïìu meâo noái àïìu sai caã. Meâo chùèng coá chõ em hoå
naâo, maâ cuäng chùèng coá ai múâi àïën laâm lïî àúä àêìu. Noá àïën thùèng nhaâ thúâ, leán àïën
niïu múä, ùn xong liïëm löng cho saåch múä. Röìi noá daåo chúi trïn maái nhaâ thaânh
phöë, nhòn quanh quêín, nùçm ûúâi sûúãi nùæng, möîi lêìn nhúá àïën niïu múä laåi chuâi
meáp. Maäi àïën chiïëu noá múái vïì nhaâ.
Chuöåt noái:
- Thïë naâo, anh àaä vïì àêëy aâ? Chùæc laâ caã ngaây nhúãn nhú vui thuá lùæm nhó?
- ûâ thuá lùæm.
Chuöåt hoãi:
- Àûáa treã àùåt tïn àúä àêìu laâ gò?

Meâo àaáp gon thon loãn:
- "Liïëm saåch löng".

Chuöåt reo lïn:
- Sao laåi laâ "Liïëm saåch löng". Thêåt laâ möåt caái tïn laå luâng, hiïëm coá. Trong
hoå anh, tïn êëy coá thöng thûúâng khöng?
Meâo noái:
- Coá gò laå àêu! Tïn êëy cuäng khöng coá gò xêëu hún tïn "Ùn cùæp vùåt" laâ tïn
àúä àêìu cuãa chuá?
Caách àoá ñt lêu, meâo laåi nöíi cún theâm, noái vúái chuöåt:
- Chuá laâm ún giuáp anh nheá. Nhúâ chuá tröng nom nhaâ cûãa möåt mònh
chuyïën nûäa. Anh laåi coá ngûúâi mûúâi ài laâm böë àúä àêìu lêìn thûá hai. Àûáa treã coá
voâng löng trùæng quanh cöí, anh khöng tiïån tûâ chöëi.
Chuöåt töët buång, nhêån lûúâi. Meâo kñn àaáo ài àïën nhaâ thúâ ùn thïm möåt nûãa
niïu múä. Noá nghô buång: "Khöng gò ngon hún laâ ùn möåt mònh", vaâ lêëy laâm thuá võ
vïì viïåc laâm ngaây höm àoá. Khi vïì nhaâ, chuöåt hoãi:
- Thïë naâo anh, tïn àúä àêìu cuãa àûáa treã laâ gò?
Meâo àaáp:
- "Hïët möåt nûãa"

- Sao laåi "Hïët möåt nûãa"? Anh noái gò thïë? Tûâ thuãa cha sinh meå àeã, em cha
nghe thêëy tïn êëy bao giúâ. Em cuöåc laâ tïn êëy khöng coá úã trong lõch sûã.
Sau àoá ñt lêu, nghô àïën múä, meâo laåi theâm nhoã daäi. Noá liïìn baão chuöåt:
- Quaá tam ba bêån. Anh laåi phaãi àûáng ra laâm böë àúä àêìu. Àûáa treã àen tuyïìn.
Trûâ chên trùæng, khöng coá möåt súåi löng trùæng naâo trïn ngûúâi, thêåt laâ mêëy nùm
múái coá möåt lêån sinh thïë. Chuá maây àïí anh ài nheá!
Chuöåt àaáp:
- "Liïëm saåch löng", "Hïët möåt nûãa", tïn gò maâ quó quaái thïë, em cûá suy
nghô maäi àêëy.
Meâo noái:
- Chuá cûá ru ruá xoá nhaâ vúái caái aáo löng maâu xaám thêîm vaâ caái àuöi daâi maâ
nghô lêín thêín. êëy chùèng qua laâ taåi caã ngaây khöng chõu ài ra ngoaâi àêëy thöi!
Trong khi meâo ài vùæng, chuöåt doån deåp nhaâ cûãa ngùn nùæp. Meâo haáu ùn
cheán saåch niïu múä. Noá nghô buång: "Chó cheán kyâ hïët múái yïn têm". Maäi àïën
àïm, noá múái vïì nhaâ, no nûát buång. Chuöåt hoãi luön tïn àûáa treã àûúåc rûãa töåi laâ gò.
Meâo àaáp:
- Chùæc laâ chuá khöng vûâa loâng àêu! Tïn noá laâ "Hïët saåch".
Chuöåt kïu:
- "Hïët saåch", thêåt laâ möåt tïn laå luâng. Em cha àoåc thêëy tïn êëy bao giúâ.
"Hïët saåch" thïë laâ nghôa lyá gò nhó?
Noá lùæc àêìu, nùçm cuöån troân ngûúâi laåi nguã.

Tûâ àoá trúã ài, chùèng coá ai àïën mûúâi meâo ài laâm böë àúä àêìu nûäa. Nhng khi
muâa àöng túái, ra ngoaâi àöìng khöng kiïëm àûúåc gò ùn nûäa, chuöåt múái nghô àïën
thûác ùn àïí daânh:
- Anh meâo aå, ta ài tòm niïu múä àïí daânh ài, chùæc laâ ngon lùæm àêëy.
Meâo àaáp:
- Àûúåc. Hùèn chuá seä thêëy ngon lùæm, ngon nhû thïí lûúäi liïëm khöng khñ êëy
maâ!
Chuáng ra ài, túái núi thò thêëy niïu vêîn coân nguyïn chöî cuä nhng chó coá niïu
khöng.
Chuöåt baão:
- Thò ra thïë, bêy giúâ töi múái hiïíu caác viïåc àaä xaãy ra. Bêy giúâ múái roä anh
thêåt laâ baån töët. Anh àaä àaánh cheán hïët. Anh laâm cha àúä àêìu nhû thïë àêëy: Lêìn àêìu
"Liïëm saåch löng", lêìn sau "Hïët möåt nûãa", röìi...
Meâo heát lïn:
- Cêm möìm ngay. Maây coân noái tiïëng nûäa laâ tao ùn thõt maây àêëy.
Töåi nghiïåp con chuöåt khöng kòm àûúåc tiïëng:
- "Hïët saåch".
Vûâa noái buöng miïång thò meâo àaä vöì noá nuöët chûãng.
Baån xem àêëy, tònh àúâi laâ thïë àêëy!
Caác em coá nhûäng suy nghô gò vïì cêu chuyïån naây? Meâo xêëu tñnh, taán têån
lûúng têm hay chuöåt khúâ daåi? Noái thïë naâo cuäng àïìu àuáng caã. Ai àúâi chuöåt laåi
chúi vúái meâo. Caác em coá bao giúâ nghe cêu noái: " choån baån maâ chúi cha"?
Trong cuöåc àúâi coá nhiïìu ngûúâi töët nhûng cuäng lùæm keã xêëu. Nïëu caác em kïët baån
vúái keã sêëu thò caác em seä nhêån àûúåc hêåu quaã nhû con chuöåt trong truyïån àêëy!
MUÅC LUÅC
Naâng Baåch Tuyïët ...........................................................................................2
Ngöi nhaâ trong rûâng..................................................................................... 12
Ngoån àeân xanh.............................................................................................18

Ngûúâi bêìy töi trung thaânh.............................................................................24
Ngûúâi da gêëu ...............................................................................................33

Ngûúâi thúå sùn taâi gioãi ...................................................................................39
NAÂNG BAÅCH TUY ÏËT
Giûäa muâa àöng thaáng giaá, tuyïët rúi xuöëng trùæng nhû böng.
Möåt baâ hoaâng hêåu ngöìi khêu bïn cûãa söí khung göî mun, baâ maãi nhòn tuyïët
nïn kim àêm phaãi tay, ba gioåt maáu rúi xuöëng tuyïët. Thêëy maáu àoã pha lêîn tuyïët
trùæng thaânh möåt maâu tuyïåt àeåp, baâ nghô buång: "Ûúác gò ta àeã àûúåc möåt àûáa con
trùæng nhû tuyïët, möi àoã nhû maáu vaâ toác àen nhû göî khung cûãa naây".
Sau àoá ñt lêu, baâ àeã möåt cö gaái trùæng nhû tuyïët, àoã nhû maáu vaâ toác àen
nhû mun; vò vêåy baâ àùåt tïn con laâ Baåch Tuyïët vûâa ra àúâi thò meå chïët ngay.
Möåt nùm sau, vua lêëy vúå khaác. Baâ naây àeåp lùæm nhûng kiïu cùng tûå phuå,
khöng muöën ai àeåp bùçng mònh. Baâ coá möåt caái gûúng thêìn, khi soi, baâ hoãi:
Gûúng kia ngûå úã trïn tûúâng,
Nûúác ta ai àeåp àûúåc dûúâng nhû ta?

Thò gûúng àaáp:
- Têu hoaâng hêåu, hoaâng hêåu àeåp nhêët nûúác aå.
Biïët gûúng noái thêåt, baâ rêët sung sûúáng. Nhûng Baåch Tuyïët caâng lúán caâng
àeåp. Nùm lïn baãy, cö àeåp nhû tiïn sa, àeåp hún caã hoaâng hêåu.
Möåt höm hoaâng hêåu laåi hoãi gûúng:
Thò gûúng àaáp:

Xa kia baâ àeåp nhêët trêìn,
Ngaây nay Baåch Tuyïët muön phêìn àeåp hún.

Hoaâng hêåu nghe noái giêåt mònh, ghen tûác taái mùåt ài.
Tûâ àoá möîi khi thêëy Baåch Tuyïët, hoaâng hêåu laåi tûác àiïn lïn. Ngaây möåt
thïm kiïu ngaåo vaâ àöë kyå, baâ luác naâo cuäng bûát rûát. Baâ cho goåi möåt ngûúâi ài sùn
àïën baão:
- Ngûúi haäy àem con beá naây vaâo rûâng cho khuêët mùæt ta. Giïët chïët noá ài,
mang tim gan noá vïì àêy laâm bùçng.
Ngûúâi ài sùn vêng lïånh, àem cö beá ài. Khi baác lêëy dao ra àïí choåc tiïët thò
cö beá vö töåi van khoác:
- Baác úi, baác àûâng giïët chaáu, chaáu xin úã laåi trong rûâng khöng vïì nhaâ nûäa.
Baác thêëy cö beá xinh àeåp quaá, thûúng haåi baão:

- Töåi nghiïåp, thöi chaáu ài ài. Baác nghô buång: "Röìi thuá dûä cuäng àïën ùn thõt
noá mêët". Nhûng baác thêëy hònh nhû cêët àûúåc möåt gaánh nùång trong loâng vò khöng
phaãi giïët ngûúâi.
Luác àoá möåt con hoùéng nhoã nhaãy túái. Baác giïët con hoùéng, lêëy tim gan àem
vïì nöåp cho hoaâng hêåu, noái döëi laâ tim gan Baåch Tuyïët. Ngûúâi àaân baâ àöåc aác àoá
sai àêìu bïëp xaâo xaáo cho muå ùn. Muå àinh ninh àoá laâ tim gan Baåch Tuyïët, ùn kyâ
hïët.
Möåt mònh thui thuãi trong rûâng röång. Baåch Tuyïët súå haäi, nhòn laá cêy ngoån
coã, chùèng biïët laâm gò. Cö cùæm àêìu chaåy, giêîm phaãi gai vaâ àaá nhoån, chaãy caã maáu
chên. Thuá dûä lûúå n quanh cö, nhûng khöng àuång chaåm àïën cö. Cö ài moãi caã
chên, chêåp töëi, thêëy möåt caái nhaâ nhoã, liïìn vaâo àïí nghó.
Trong nhaâ, caái gò cuäng beá tñ ti, nhng àeåp vaâ saåch lùæm. Trïn baân traãi khùn
trùæng tinh coá baãy caái àôa con, möît àôa coá möåt caái thòa con, möåt cöëc con. Saát
tûúâng kï baãy chiïëc giûúâng nhoã phuã khùn trùæng nhû tuyïët.
Baåch Tuyïët àang àoái vaâ khaát, liïìn ùn úã möîi àôa möåt tñ rau, tñ baánh, vaâ
uöëng úã möîi cöëc möåt húáp rûúåu vang, vò cö khöng muöën ai phaãi mêët phêìn. Cö
mïåt quaá, muöën ài nguã, nhûng khöng giûúâng naâo nùçm vûâa, caái thò daâi quaá, caái laåi
ngùæn quaá. Cö thûã àïn caái thûá baãy múái thêëy vûâa, liïìn vaâo àoá nguã.
Töëi mõt, caác ngûúâi chuã cùn nhaâ múái vïì: àoá laâ baãy chuá luân laâm cöng viïåc
àaâo moã. Hoå thùæp baãy ngoån nïn lïn. Hoå caãm thêëy coá ai àaä àïën nhaâ vò thêëy khaác
khaác.
Möåt chuá noái: "Ai àaä ngöìi vaâo ghïë cuãa töi?". Chuá thûá hai noái: "Ai àaä ùn úã
àôa cuãa töi?". Chuá thûá ba noái: "Ai àaä ùn ñt baánh cuãa töi?". Chuá thûá tû noái: "Ai àaä
ùn ñt rau cuãa töi?". Chuá thûá nùm noái: "Ai àaä duâng chiïëc dôa cuãa töi?". Chuá thûá
saáu noái: "Ai àaä duâng dao cuãa töi?". Chuá thûá baãy noái: "Ai àaä uöëng vaâo cöëc cuãa
töi?".
Möåt chuá nhòn quanh, röìi ài laåi giûúâng mònh. Thêëy coá chöî truäng úã àïm,
chuá beân noái:
- Ai àaä treâo lïn giûúâng töi?

Nhûäng chuá khaác cuäng laåi giûúâng mònh vaâ noái: "Coá ai àaä nùçm vaâo giûúâng
cuãa töi?". Chuá thûá baãy nhòn vaâo giûúâng mònh thêëy Baåch Tuyïët àang nguã. Chuá
goåi caác chuá kia àïën. Ai nêëy àïìu ngaåc nhiïn. Hoå cêìm baãy ngoån àeân soi Baåch
Tuyïët vaâ reo lïn: "Laåy chuáa! Cö beá naây àeåp quaá". Caác chuá mûâng lùæm, àïí yïn
cho cö nguã.
Suöët àïm, chuá luân thûá baãy nùçm gheá nhúâ saáu chuá kia, möîi giûúâng möåt luác.
Saáng höm sau, Baåch Tuyïët dêåy, thêëy baãy chuá luân, cö hoaãng súå, nhûng hoå
thên mêåt hoãi:
- Cö tïn laâ gò?
Cö àaáp:
- Em laâ Baåch Tuyïët.
Hoå laåi hoãi:
- Sao cö laåi túái àêy?
Cö kïí cho hoå nghe laâ gò gheã muöën giïët cö, ngûúâi ài sùn àaä àïí cho cö
söëng, cö àaä chaåy suöët ngaây maäi cho àïën khi thêëy nhaâ hoå.
Caác chuá luân baão cö:
- Cö coá muöën giuáp chuáng töi möåt tay, laâm caác viïåc trong nhaâ naây khöng?
Cö seä nêëu núáng, laâm giûúâng, giùåt giuä, khêu vaá, thïu thuâa, cö queát tûúác, don deåp
töët, thò úã laåi àêy vúái chuáng töi, cö seä chùèng thiïëu thûá gò.
- Vêng em xin àa taå.
Tûâ àoá Baåch Tuyïët úã vúái caác chuá luân. Cö laâm cöng viïåc nöåi trúå. Saáng
súám, caác chuá luân vaâo moã lêëy quùång vaâ vaâng cho àïën chiïìu töëi, Baåch Tuyïët laâm
thûác ùn sùén àïí cho hoå vïì ùn. Suöët ngaây, cö úã nhaâ möåt mònh. Caác chuá luân dùån cö:
- Cêín thêån àïì phoâng muå gò gheã àêëy! Thïë naâo röìi muå cuäng biïët laâ cö úã
àêy. Àûâng cho ai vaâo nhaâ àêëy!
Hoaâng hêåu àinh ninh laâ ùn tim gan Baåch Tuyïët röìi muå chùæc rùçng tûâ nay
mònh àeåp nhêët àúâi.
Baâ laåi gûúng hoãi:

Gûúng àaáp:

Naâng úã khuêët nuái non,
Taåi nhaâ cuãa baãy chuá luân xa xa.
Baâ giêåt mònh vò biïët rùçng gûúng khöng bao giúâ noái sai, ngûúâi ài sùn àaä
lûâa baâ vaâ Baåch Tuyïët coân söëng. Baâ laåi nghô caách haåi Baåch Tuyïët. Baâ àûáng ngöìi
khöng yïn vò thêëy mònh chûa àeåp nhêët nûúác.
Sau baâ tòm ra möåt kïë: baâ böi mùåt vaâ ùn mùåc giaã laâm möåt baâ laäo baán haâng
xeán, khöng ai nhêån ra àûúåc. Baâ caãi trang röìi vúåt baãy ngoån nuái àïën nhaâ baãy chuá
luân kia, goä cûãa noái:
- Laäo coá haâng àeåp baán àêy.
Baåch Tuyïët nhòn qua cûãa söí noái:

- Chaâo baâ, baâ baán gò àêëy?
- Toaân laâ cuãa àeåp, dêy buöåc, aáo loát àuã caác maâu.
Röìi muå cho cö xem möåt chiïëc ao loát cheän bùçng xa-tanh nguä sùæc. Baåch
Tuyïët nghô: "Baâ naây tûã tïë, mònh cho vaâo àûúåc". Cö beân múã cûãa cho muå vaâo vaâ
mua chiïëc aáo loát.
Muå baão cö:
- Con úi, con buöåc vuång lùæm, laåi àêy, baâ buöåc cho.
Baåch Tuyïët khöng chuát e ngaåi, àïí muå buöåc höå. Muå buöåc thoùn thoùæt, thñt
chùåt quaá, Baåch Tuyïët khöng thúã àûúåc nûäa, ngaä lùn ra bêët tónh nhên sûå.
Muå noái:
- Thïë laâ hïët àúâi con àeåp nhêët.
Röìi muå vöåi vaä ra vïì.
Töëi àïën baãy chuá luân vïì nhaâ, thêëy Baåch Tuyïët nùçm xoaâi trïn mùåt àêët,
khöng àöång àêåy thò hoaãng súå lùæm. Hoå nhêëc cö lïn, thêëy aáo loát buöåc chùåt quaá,
beân cùæt àöi ra. Cö laåi khe kheä thúã, röìi dêìn dêìn söëng laåi. Sau khi nghe cö kïí
chuyïån vûâa xaãy ra, caác chuá luân baão cö:
- Con muå baán haâng àuáng laâ muå hoaâng hêåu àöåc aác. Tûâ raây cö phaãi cêín
thêån, chuáng töi vùæng nhaâ thò chúá coá cho ai vaâo nheá.
Vïì túái nhaâ, muå dò gheã àïën trûúác gûúng vaâ hoãi:
Nûúác ta ai àeåp àûúåc dûúâng nh ta?
Gûúng àaáp:


Nghe noái vêåy, hoaâng hêåu caãm thêëy maáu söi lïn vò cùm giêån, muå biïët laâ
Baåch Tuyïët àaä àûúåc cûáu söëng laåi. Muå noái: "Àûúåc röìi, thïë naâo tao cuäng lêåp mûu
trûâ àûúåc maây". Röìi muå phuâ pheáp laâm möåt caái lúåc coá thuöëc àöåc vaâ mùåc giaã laâm
möåt baâ laäo khaác lêìn trûúác.
Muå vúåt baãy ngoån nuái ài àïën nhaâ baãy chuá luân, goä cûãa vaâ noái:
Baâ coá haâng àeåp baán àêëy.

Baåch Tuyïët ngoá qua cûãa söí, noái to:
- Baâ ài ài, töi khöng àûúåc pheáp cho ai vaâo àêu.

Muå giaâ noái:
- Thò ai cêëm con xem cú chûá?

Röìi noá giú cho Baåch Tuyïët xem caái lúåc coá thuöëc àöåc.
Cö thñch caái lúåc quaá, xiïu loâng chaåy ra múã cûãa. Àöi bïn thoaã thuêån mua
baán xong, muå giaâ noái:
- Àïí baâ chaãi cho àeåp nheá.

Baåch Tuyïët chùèng ngêìn ngaåi gò, àïí cho muå chaãi àêìu.
Lúåc múái àuång vaâo toác, Baåch Tuyïët àaä bõ àöåc, ngaä lùn ra bêët tónh nhên sûå.
Con muå gian aác noái:

- Thïë laâ caái àeåp tuyïåt vúâi àaä ài àúâi nhaâ ma.
Röìi muå boã ài.
May sao bêëy giúâ àaä muöån. Chùèng mêëy chöëc, baãy chuá luân vïì. Thêëy Baåch
Tuyïët nùçm chïët cûáng dúái àêët, hoå nghi ngay thuã phaåm laâ muå dò gheã. Hoå tòm thêëy
caái lúåc trïn àêìu Baåch Tuyïët. Vûâa gúä lúåc ra thò Baåch Tuyïët söëng laåi ngay, kïí laåi
sûå viïåc cho caác chuá nghe. Caác chuá dùån cö phaãi cêín thêån. Bêët cûá ai àïën cuäng
àûâng múã cûãa cho vaâo.
Hoaâng hêåu vïì nhaâ soi gûúng hoãi:

Nûúác ta ai àeåp àûúåc dûúâng nh ta?
Gûúng vêîn traã lúâi nhû trûúác:


Nghe thêëy thïë, hoaâng hêåu tûác àiïn lïn, noái:

- Con Baåch Tuyïët, maây phaãi chïët, duâ tao coá mêët maång cuäng cam.
Muå vaâo möåt caái phoâng rêët kñn trong lêu àaâi, núi khöng ai àûúåc bûúác chên
túái. Muå têím thuöëc àöåc vaâo möåt quaã taáo. Quaã taáo tröng rêët ngon, nûãa àoã nûãa
trùæng, ai thêëy cuäng muöën ùn, nhûng cùæn möåt miïëng laâ chïët tûúi.
Sau khi àaä chuêín bõ quaã taáo, muå böi mùåt, ùn mùåc giaã laâm möåt baâ nöng
dên, vûúåt baãy ngoån nuái àïën nhaâ baãy chuá luân. Muå goä cûãa. Baåch Tuyïët thoâ àêìu
qua cûãa söí, noái:
- Töi khöng àûúåc pheáp cho ai vaâo àêu. Baãy chuá luân àaä cêëm röìi.
Muå nöng dên kia baão:
- Thöi cuäng àûúåc. Töi muöën àêíy chöî taáo naây ài. Àïí töi cho cö möåt quaã.
- Khöng, chaáu khöng àûúåc pheáp lêëy gò àêu.
Muå giaâ noái:
- Cö súå ùn phaãi thuöëc àöåc ? Tröng àêy naây, töi böí quaã taáo ra laâm àöi, cö
ùn nûãa àoã àeåp, töi ùn nûãa trùæng nheá.
Muå giaâ boã thuöëc àöåc vaâo quaã taáo rêët kheáo, chó nûãa àoã coá thuöëc àöåc thöi.
Baåch Tuyïët theâm ùn quaã taáo quaá, thêëy muå ùn taáo maâ khöng sao caã, cö beân cêìm
lêëy phêìn muå àûa. Cö vûâa cùæn möåt miïëng thò ngaä lùn ra chïët. Muå gûúâm gûúâm
nhòn cö, cûúâi khanh khaách, noái:
- Trùæng nhû tuyïët, àoã nhû maáu, àen nhû mun, lêìn naây nhûäng thùçng luân
hïët àûúâng cûáu söëng maây.
Khi vïì àïën cung hoaâng hêåu hoãi :

Gûúng àaáp:
- Têu hoaâng hêåu, hoaâng hêåu àeåp nhêët nûúác aå.
Luác àoá, loâng muå múái àûúåc thû thaái, sûå thû thaái cuãa keã àöë kyå. Nhûäng chuá
luân vïì nhaâ thêëy Baåch Tuyïët àaä tùæt thúã nùçm daâi trïn mùåt àêët. Hoå nêng cö dêåy,
tòm xem coá dêëu vïët chêët àöåc naâo khöng. Hoå núái aáo cho cö, chaãi àêìu cho cö, lêëy
nûúác vaâ rûúåu tùæm rûãa cho cö, nhûng chùèng ùn thua gò, cö chïët thêåt röìi. Hoå àùåt
cö lïn giûúâng. Caã baãy ngûúâi ngöìi quanh thi haâi than khoác roâng raä ba ngaây. Hoå
muöën chön cö, nhûng thêëy sùæc mùåt cö tûúi, maá cö ûãng höìng nhû ngûúâi söëng, thò
noái: "Ai núä vuâi cö xuöëng àêët àen". Hoå àùåt xaác cö vaâo möåt cöî quan taâi bùçng thuyã
tinh, tröng roä möìn möåt, vaâ khùæc tïn cö bùçng chûä vaâng, àïì roä cö laâ möåt naâng
cöng chuáa. Röìi hoå àem quan taâi lïn nuái, cùæt phiïn nhau canh gaác. Àïën caã loaâi
vêåt cuäng àïën viïëng Baåch Tuyïët, trûúác hïët laâ cuá, röìi àïën quaå, sau cuâng laâ möåt
con chim böì cêu.
Xaác Baåch Tuyïët àïí trong quan taâi àaä lêu maâ sùæc mùåt vêîn tûúi nhû nguã,
vêîn trùæng nhû tuyïët, àoã nhû maáu, toác àen nhû mun.
Möåt höm, coá Hoaâng tûã ài rûâng vïì muöån, túái nhaâ caác chuá luân xin nguã nhúâ.
Hoaâng tûã tröng thêëy trïn nuái coá chiïëc quan taâi trong coá Baåch Tuyïët, ngoaâi àïì
chûä vaâng. Hoaâng tûã liïìn baão caác chuá luân:
- Caác chuá àïí cho ta caái quan taâi kia, muöën lêëy bao nhiïu ta cuäng traã.
- Hoaâng tûã coá traã chuáng töi möåt nuái vaâng, möåt biïín baåc chuáng töi cuäng
khöng baán.
Hoaâng tûã noái:
- Thïë thò caác chuá biïëu ta vêåy, vò ta maâ khöng àûúåc tröng thêëy Baåch Tuyïët
thò ta khöng thïí söëng àûúåc. Ta seä yïu naâng vaâ chùm soác naâng, coi naâng laâ ngûúâi
yïu cuãa ta.
Nghe Hoaâng tûã noái thïë, caác chuá luân töët buång àöång loâng thûúng vaâ bùçng
loâng cho. Hoaâng tûã sai thõ vïå khiïng quan taâi ài. Ngûúâi khiïng vêëp phaãi rïî cêy,
laâm nêíy ngûúâi Baåch Tuyïët lïn. Baåch Tuyïët nön miïëng taáo coá thuöëc àöåc ra.
Tûác thò naâng söëng laåi, múã mùæt, nêng nùæp quan taâi lïn, ngöìi nhoãm dêåy,
kïu lïn:
- Trúâi úi, àêy laâ àêu?
Hoaâng tûã mûâng rúä noái:
- Naâng úã àêy vúái ta.

Röìi Hoaâng tûã kïí cho Baåch Tuyïët nghe àêìu àuöi cêu chuyïån.
Hoaâng tûã noái tiïëp:

- Ta yïu naâng nhêët àúâi. Naâng haäy vïì cung àiïån vua cha vúái ta, naâng seä
laâm vúå ta.
Baåch Tuyïët vui veã theo goát Hoaâng tûã vïì cung. Lïî cûúái àûúåc cûã haânh rêët
long troång.
Muå dò gheã gian aác cuäng àûúåc múái àïën dûå tiïåc. Muå ùn mùåc löång lêîy, àïën
gûúng soi vaâ hoãi:
Gûúng àaáp:
Têu baâ, baâ àeåp tuyïåt trêìn,

Nhûng baâ hoaâng múái muön phêìn àeåp hún.
Muå gian aác chûãi àöíng möåt cêu, súå run lïn. Múái àêìu muå toan khöng ài ùn
cúái, nhûng muå àûáng ngöìi khöng yïn, söët ruöåt ài xem mùåt cö dêu.
Muå bûúác vaâo vaâ nhêån ra ngay Baåch Tuyïët, súå quaá àûáng thêìn ngûúâi ra,
khöng nhuác nhñc àûúåc, röìi quaã tim àöåc aác cuãa muå vúä tan, muå lùn ra chïët.
Cêu chuyïån kïí vïì naâng Baåch Tuyïët xinh àeåp luön phaãi àöëi phoá vúái baâ gò
gheã àöåc aác vaâ baãy chuá luân töët buång. Qua àoá noái lïn rùçng nhûäng ngûúâi lûúng
thiïån, töët buång seä àûúåc húãng haånh phuác, nhûäng keã àöåc aác seä bõ trûâng phaåt.
NGÖ I NHAÂ TRONG R ÛN

Â G
Coá möåt baác tiïìu phu ngheâo söëng vúái vúå vaâ ba con gaái trong tuáp lïìu nhoã
ven möåt khu rûâng heão laánh.
Möåt buöíi súám, luác sùæp ài laâm baác dùån vúå: "Trûa nay mònh àïí àûáa lúán
mang thûác ùn vaâo rûâng cho ta nheá, töi vïì súå laâm khöng hïët viïåc". Baác noái thïm:
"Àïí noá khoãi laåc, töi seä àem theo möåt tuái kï raãi doåc löëi ài".
Mùåt trúâi vûâa lïn túái giûäa àónh àêìu, cö con gaái lúán xaách möåt liïîn chaáo àêìy
lïn àûúâng. Nhng luä seã àöìng vaâ seã rûâng, luä sún ca vaâ hoåa mi, luä saáo sêåu vaâ phuâ
dung àaä nhùåt hïët caác haåt kï tûâ lêu röìi, cö beá khöng thïí naâo tòm àûúåc dêëu hûúáng
àûúâng nûäa.
Cö cûá liïìu ài, maäi cho túái khi mùåt trúâi àaä lùån vaâ àïm xuöëng nghe cêy cöëi
rò raâo trong boáng töëi, laåi nghe tiïëng cuá ruác, cö bùæt àêìu súå. Chúåt cö thêëy phña xa
coá aánh àeân lêëp loá sau haâng cêy. Cö nghô buång chùæc laâ úã àoá coá ngûúâi, mònh coá
thïí túái xin nguã àûúåc. Cö ài vïì phña aánh àeân. Chó möåt luác sau, cö àaä túái möåt ngöi
nhaâ, cûãa söí coá aánh àeân. Cö goä cûãa. Möåt gioång khaân khaân tûâ trong noái ra: "Cûá
vaâo".
Cö bûúác lïn nïìn nhaâ töëi moâ goä cûãa. "Cûá vaâo ài". Laåi coá tiïëng goåi. Cö múã
cûãa thêëy möåt öng giaâ toác hoa rêm ngöìi bïn baân, àêìu àùåt lïn hai baân tay, choâm
rêu baåc raãi qua mùåt baân gêìn àïën àêët. Laåi coá ba con vêåt àang nùçm bïn loâ sûúãi:
möåt con gaâ maái, möåt con gaâ tröëng vaâ möåt con boâ sûäa coá böå löng àöëm sùåc súä. Cö
beá kïí cho öng cuå nghe chuyïån cuãa mònh vaâ xin nguã nhúâ möåt àïm. Öng cuå quay
laåi hoãi mêëy con vêåt:
úái gaâ maái!
úái gaâ tröëng!

úái boâ hoa löng àöëm!
Chuáng maây nghô sao?
"Àûúåc", mêëy con vêåt àöìng thanh traã, nh thïë laâ chuáng maây àaä bùçng loâng.
Öng cuå baão: "úã àêy chùèng thiïëu möåt thûá gò, con haäy xuöëng bïëp nêëu bûäa ùn töëi
cho chuáng ta ài".
Cö beá xuöëng bïëp, thêëy quaã laâ thûá gò cuäng thûâa thaäi. Cö nêëu bûäa ùn thêåt
ngon, song quïn khuêëy mêët mêëy con vêåt. Cö bng lïn doån trïn baân möåt baân àêìy
röìi ngöìi vaâo cuâng ùn vúái öng cuå cho àúä àoái loâng. ùn xong cö hoãi: "Con mïåt lùæm,
giúâ chó muöën nùçm nguã, giûúâng úã àêu xin cuå chó giuâm".
Mêëy con vêåt àöìng thanh àaáp:
Cö àaä ùn vúái cuå êëy,
Cö àaä uöëng vúái cuå êëy,

Cö chùèng àoaái túái boån naây
Giúâ nguã àêu, cö liïåu lêëy.

Öng cuå baão cö beá: "Con cûá lïn gaác, seä thêëy möåt caái phoâng coá hai caái
giûúâng, traãi khùn trùæng, ta cuäng buöìn nguã röìi àêy".
Cö beá treâo lïn, giuä giûúâng traãi khùn xong, cö nùçm quay ra nguã khöng àúåi
öng giaâ.
Möåt laát sau öng cuå cuäng lïn soi àeân thêëy cö àaä nguã say röìi, öng cuå lùæc
àêìu, múã luön möåt caái cûãa hêìm cho cö beá rúi xuöëng àoá.
Maäi höm sau, baác tiïìu phu múái vïì nhaâ. Baác mùæng baác gaái àaä àïí baác phaãi
nhõn àoái suöët ngaây.
Baác gaái phên trêìn: "Coá phaãi taåi töi àêu, con beá lúán àem bûäa tra cho mònh.
Chùæc hùèn noá laåc àêu röìi, mai noá vïì".
Höm sau trúâi cha saáng, baác tiïìu phu àaä dêåy àïí laåi ài rûâng: baác dùån vúå àïí
con gaái thûá hai mang bûäa tra vaâo rûâng cho baác.
"Töi seä àem theo möåt tuái àöî. Höåt àöî nhónh hún haåt kï, dïî thêëy hún,
khöng súå con laåc nûäa".
Àïën tra cö thûá hai àem bûäa àïën chöî böë. Song cuäng nh ngaây höm trûúác,
àöî àaä bõ chim rûâng ùn saåch röìi. Cö beá ài loanh quanh trong rûâng, töëi höm àoá cö
cuäng túái cùn nhaâ coá öng cuå rêu baåc. Cö cuäng xin ùn vaâ xin troå.
Öng cuå quay laåi hoãi ba con vêåt:

úái gaâ maái!


Ba con vêåt àöìng thanh traã lúâi: "Àûúåc !". Moåi viïåc sau àoá laåi xaãy ra hïåt nh
höm trûúác. Cö beá nêëu möåt bûäa ùn ngon, cuâng ngöìi ùn uöëng vúái öng cuå, song
khöng àoaái hoaâi gò túái ba con vêåt. Àïën luác cö hoãi chöî nguã. Ba con vêåt àöìng
thanh àaáp:
Cö àaä ùn vúái cuå êëy,
Cö àaä uöëng vúái cuå êëy,

Cö chùèng àoaái túái boån naây
Giúâ nguã àêu, cö liïåu lêëy.

Sau khi cö nguã röìi, öng cuå lïn nhòn cö lùæc àêìu. Öng cuå cuäng cho cö tuåt
xuöëng hêìm nh cö chõ.
Saáng höm sau, baác tiïìu phu dùån vúå: "Bûäa nay mònh àïí con beá uát noá mang
caái ùn cho töi vêåy. Con beá ngoan biïët vêng lúâi, noá seä ài àïën núi vïì àïën chöën,
chùèng giöëng nhû caác chõ noá àêu! Hai àûáa êëy cûá nhû mêëy con ong daåi, suöët ngaây
bay nhúãn nhú".
Baác gaái khöng ng nïn hoãi laåi: "Thïë laåi muöën mêët nöët caã àûáa con gaái töi
cûng nhêët hay sao?".
Baác trai àaáp: "Mònh àûâng lo, con beá êëy thöng minh vaâ rêët khön, noá seä
khöng laåc àêu. Vaã bûäa nay töi àem àöî Haâ Lan ài kia maâ. Giöëng àöî naây to hún
giöëng àöî thúâng, mêët dêëu àûúâng sao àûúåc!".
Nhng àïën luác con beá con mang laân ài thò doåc àûúâng coá bao nhiïu höåt àöî
àêåu àïìu vaâo diïìu luä gaâ rûâng caã röìi. Cö chùèng coân biïët àûúâng ài löëi naâo nûäa. Cö
beá con lo lùæng, cö lo böë àoái, lo khöng vïì thò meå seä than vaän.
Töëi àïën, thêëy coá aánh àeân, cö theo hûúáng àoá lêìn túái. Cö noái rêët lïî pheáp,
xin nguã nhúâ möåt àïm. Öng cuå giaâ rêu baåc quay laåi hoãi mêëy con vêåt:
úái gaâ maái!

"Àûúåc", chuáng àöìng thanh traã lúâi. Cö beá bûúác ngay túái loâ sûúãi chöî mêëy
con vêåt nùçm, kheä vuöët ve böå löng oáng múåt cuãa hai con gaâ, röìi laåi xoa àêìu con
boâ löng àöëm. Sau àoá theo lúâi öng cuå dùån, cö ài nêëu ùn. Nêëu xong, bng baát ra
baân àêu àêëy. Cö tûå hoãi: "Mònh no maâ àïí mêëy con vêåt khön ngoan kia nhõn àoái
coá àaânh loâng khöng? Ngoaâi êëy thiïëu gò thûác ùn phaãi cho chuáng ùn no caái àaä".
Cö ài lêëy luáa maåch rùæc cho hai con gaâ ùn vaâ ài bï vaâo cho con boâ caã möåt
öm rúm ngaát muâi thúm. Cö tròu mïëm noái vúái mêëy con vêåt: "Chuác caác baån ùn
ngon nheá. Nïëu khaát, töi seä laåi ài kiïëm nûúác maát vïì cho maâ uöëng".
Noái àoaån, cö ài xaách möåt thuâng nûúác àêìy. Hai con gaâ nhaãy lïn meáp
thuâng, chuáng cûá nhuáng moã xuöëng nûúác, röìi laåi vún cöí lïn möåt höìi, uöëng nh
giöëng chim thúâng laâm. Coân boâ ta laâm thùèng möåt húi ra troâ. Cho mêëy con vêåt ùn
uöëng no nï röìi, cö beá múái laåi ngöìi vaâo baân ùn nöët nhûäng thûác ùn öng cuå coân boã
thûâa laåi.
Möåt luác sau, àöi gaâ bùæt àêìu ruác àêìu dúái caánh. Boâ cuäng chúáp mùæt liïn höìi.
Cö beá liïìn hoãi: "Giúâ ta ài nguã röìi chûá nhó?".
Phaãi khöng, gaâ maái
Phaãi khöng, gaâ tröëng
Phaãi khöng, boâ löng àöëm

Coá àuáng thïë khöng?
Mêëy con vêåt àöìng thanh àaáp:

Àuáng, cö àaä ùn vúái boån töi,
Cö àaä uöëng vúái boån töi.

Cö àaä khöng quïn boån töi.
Àïm nay chuác cö ngon giêëc.

Cö beá treâo lïn gaác, giuä göëi, traãi khùn àêu àêëy chúâ cho öng cuå ài nùçm,
choâm rêu baåc daâi chêëm chên, röìi cö múái lïn giûúâng nguã. Nguã àûúåc möåt giêëc
ngon àïën nûãa àïm böîng thêëy nhaâ cûãa tûå lay chuyïín, cö tónh dêåy. Caã böën goác
nhaâ bùæt àêìu chuyïín rùng rùæc, caánh cûãa lúán cûá sêåp vaâo röìi laåi tûå múã ra àêåp sêìm
sêìm vaâo tûúâng. Xaâ nhaâ nh muöën rúi, gaác nh muöën àöí. Sau àoá, dûúâng nh caã maái
nhaâ muöën sêåp. Röìi laåi thêëy yïn tônh, cö beá thêëy mònh chùèng viïåc gò nïn cûá nùçm
yïn vaâ nguã laåi.
Súám ngaây höm sau, cö tónh dêåy trong aánh nùæng tûúi saáng, vaâ laå cha, cö
thêëy mònh àang nùçm trong möåt cùn phoâng lúán, quang caãnh xung quanh vö cuâng
löång lêîy. Tûúâng boåc toaân bùçng luåa mêìu laá cêy, laâm nïìn cho nhûäng cuåm hoa
vaâng thêåt. Giûúâng nùçm bùçng ngaâ, chùn boåc nhung àoã. Caånh giûúâng coá möåt caái
ghïë trïn xïëp möåt àöi haâi thïu àiïím trên chêu.
Cö cûá ngúä mònh nùçm mú. Nhng kòa àaä thêëy ba ngûúâi hêìu ùn mùåc rêët
sang: Hoå baão cö coá sai baão gò khöng.
Cö baão hoå: "Caác baác cûá ra ài, töi seä dêåy ngay àêy. Cûá àïí töi nêëu chaáo cho
öng cuå xong töi seä cho gaâ cho boâ löng àöëm ùn sau".
Cö nghô buång chùæc öng cuå dêåy röìi. Cö ngoaãnh sang giûúâng bïn xem sao
nhng khöng thêëy öng cuå maâ laåi thêëy möåt ngûúâi laå, treã, àeåp. Cö àang ngùæm nghña
thò ngûúâi êëy àaä trúã dêåy baão cö:
- Ta chñnh laâ möåt Hoaâng tûã àaä bõ möåt con muå phuâ thuyã hiïím àöåc phuâ
pheáp haäm haåi. Noá àaä biïën ta thaânh möåt öng giaâ toác baåc, àêíy ta úã giûäa rûâng sêu
vúái ba ngûúâi hêìu cuäng àaä bõ noá biïën thaânh möåt con gaâ maái, möåt con gaâ tröëng vaâ
möåt con boâ sûäa. Pheáp yïu êëy chó àûúåc giaãi khi naâo coá möåt ngûúâi con gaái töët
buång túái àêy, khöng nhûäng biïët thûúng ngûúâi maâ biïët thûúng caã giöëng vêåt.
Ngûúâi con gaái àoá laâ naâng. Nûãa àïm höm qua, naâng àaä giaãi thoaát cho boån ta,
ngöi nhaâ cöí giûäa rûâng àaä thaânh nguyïn hònh laâ cung àiïån cuãa ta trûúác.
Àúåi cö dêåy röìi, Hoaâng tûã sai ba ngûúâi hêìu ài múâi böë meå àïën àïí laâm lïî c-
úái.
Cö hoãi:
- Nhng hai chõ cuãa thiïëp hiïån giúâ úã àêu?

- Ta àaä giam hai cö àoá xuöëng hêìm. Mai ta seä giaãi vaâo rûâng. Hoå seä phaãi
hêìu haå möåt ngûúâi àöët than úã àoá cho túái khi naâo hoå biïët sûãa löîi, biïët thûúng yïu
suác vêåt, khöng àïí chuáng khoãi àoái khaát.Nhaâ caác em coá nuöi con vêåt naâo trong
nhaâ khöng, meâo, choá, hay gaâ,... Àöëi vúái con vêåt naâo cuäng thïë thöi, caác em phaãi
luön thûúng chuáng vò chuáng luön giuáp ñch cho ta vaâ khöng phaãi bõ giam nh hai
cö chõ trong truyïån naây nheá!
NGOÅN ÀEÂ N XANH
Ngaây xûa, coá möåt ngûúâi lñnh têån tuåy vúái nhaâ vua bao nhiïu nùm trúâi roâng
raä. Hïët thúâi chinh chiïën, ngûúâi êëy bõ thûúng nhiïìu, khöng phuång sûå àûúåc nûäa,
vua phaán rùçng:
- Bêy giúâ ta khöng cêìn àïën ngûúi nûäa, cho ngûúi vïì. Maâ ta cuäng khöng
thïí cho ngûúi tiïìn cuãa gò vò ta chó traã cöng cho keã naâo phuång sûå ta thöi.
Ngûúâi lñnh giaâ chùèng biïët laâm gò àïí sinh nhai, buöìn baä, ài thú thêín suöët
ngaây, buöíi chiïìu àïën möåt khu rûâng. Trúâi töëi, baác thêëy úã àùçng xa coá aánh àeân, baác
laåi gêìn thò ra laâ nhaâ möåt muå phuâ thuyã.
Baác noái vúái muå:
- Xin baâ laâm ún cho töi nguã nhúâ àïm nay vaâ cho töi ùn uöëng chuát àónh vò
töi àoái quaá.
Muå giaâ àaáp:

- Chao öi! Coá ai húi àêu maâ chûáa möåt tïn lñnh laåc àûúâng nh maây. Nhng
thöi, tao laâm phuác cho, miïîn laâ maây giuáp tao möåt viïåc.
- Viïåc gò húã baâ?
- Mai xúái vûúân cho ta.
Ngûúâi lñnh bùçng loâng vaâ höm sau laâm cêåt lûåc, maâ àïën chiïìu töëi vêîn
khöng xong.
Muå giaâ noái:
- Ta biïët höm nay maây laâm àûúåc àïën thïë laâ cuâng. Ta muöën àïí maây úã àêy
àïm nay nûäa, nïëu mai maây chõu cheã cuãi cho ta.
Ngûúâi lñnh ra cöng laâm suöët ngaây. Töëi àïën muå giaâ laåi baão baác úã laåi àïm
nûäa.
Muå noái:
- Ta chó nhúâ maây tñ viïåc: lêëy úã dûúái giïëng caån sau nhaâ lïn cho ta ngoån
àeân ta àaä àaánh rúi xuöëng àêëy. Ngoån àeân àoá saáng xanh le loái, khöng bao giúâ tùæt.
Höm sau, muå giaâ àûa ngûúâi lñnh ra giïëng, baão ngöìi vaâo thuáng, röìi roâng
dêy xuöëng. Lêëy àûúåc ngoån àeân saáng xanh röìi, baác ra hiïåu cho muå giaâ keáo lïn.
Khi muå keáo baác àïën miïång giïëng, muå giú tay àúä lêëy ngoån àeân. Nhûng baác nhêån
thêëy muå coá taâ yá, beân baão:
- Khöng, khöng, àïí ra khoãi giïëng töi múái àûa àeân cho baâ.
Muå giaâ nöíi giêån, buöng dêy ra, àïí cho ngûúâi lñnh rúi xuöëng giïëng, röìi boã
ài. ngûúâi lñnh rúi xuöëng àêët êím nïn khöng viïåc gò. Ngoån àeân vêîn chaáy, nhûng
biïët laâm thïë naâo cho thoaát! Baác chùæc mònh thïë naâo cuäng chïët.
Baác ngöìi möåt luác lêu, trong loâng buöìn baä. Tònh cúâ thoâ tay vaâo tuái, baác
thêëy caái àiïëu àaä nhöìi möåt nûãa thuöëc. Baác nghô buång: "Àêy laâ caái thuá cuöëi cuâng
cuãa ta àêy", röìi ruát àiïëu chêm vaâo ngoån àeân xanh, vaâ hñt vaâi húi.
Khi khoái thuöëc toaã ra khùæp giïëng, möåt ngûúâi beá nhoã, àen xò böîng hiïån ra
hoãi baác:
- Tha thêìy, thêìy sai gò con aå?
Ngûúâi lñnh ngaåc nhiïn hoãi:

- Ta coá àiïìu gò sai anh àêu?
- Thêìy muöën gò, con phaãi laâm nêëy.
- Nïëu vêåy thò trûúác hïët giuáp ta ra khoãi giïëng.
Ngûúâi beá nhoã àen xò beân dùæt ngûúâi lñnh, àa qua möåt con àûúâng hêìm,
khöng quïn cêìm theo ngoån àeân xanh le loái. Ài àûúâng ngûúâi êëy troã cho baác biïët
kho vaâng maâ muå giaâ giêëu úã àêëy. Baác lñnh tha höì maâ lêëy cuãa.
Lïn àïën mùåt àêët, baác lñnh baão ngûúâi kia rùçng:
- Bêy giúâ anh ài troái con muå giaâ laåi vaâ dêîn noá àïën toaâ aán cho ta.
Chó laát sau, baác thêëy muå cûúäi meâo rûâng phoáng qua, miïång theát kinh höìn.
Ngûúâi beá nhoã laåi hiïån ngay àïën, noái rùçng:
- Thûa thêìy, moåi viïåc àaä xong caã röìi, muå phuâ thuyã bõ töëng giam. Thêìy
coân sai gò con nûäa khöng?
- Bêy giúâ thò thöi, anh cûá vïì nhaâ, nhng hïî ta goåi thò àïën ngay nheá.
- Thêìy chaã cêìn goåi, thêìy chó viïåc chêm àiïëu vaâo ngoån àeân xanh laâ con
àïën ngay tûác khùæc.
Noái xong ngûúâi êëy biïën mêët. Coân baác lñnh laåi quay vïì kinh. Baác sùæm
quêìn aáo àeåp, vaâo nhaâ troå sang troång nhêët. Xong xuöi, baác goåi ngûúâi beá nhoã àen
thui túái baão:
- Ta àaä phuång sûå nhaâ vua trung thaânh maâ nhaâ vua núä töëng ta ài, boã ta
chïët àoái, ta phaãi traã thuâ múái àûúåc.
Ngûúâi beá nhoã hoãi:

- Thêìy sai gò con?
- Àïm khuya, khi cöng chuáa nguã say, anh àem cöng chuáa vïì cho ta àïí ta
bùæt noá hêìu ta nhû àêìy túá vêåy.
Ngûúâi beá nhoã àaáp:

- Viïåc àoá àöëi vúái con thò dïî thöi, nhûng nïëu chuyïån vúä lúã ra thò rêët nguy
hiïín cho thêìy.
Àuáng nûãa àïm, cûãa múã, ngûúâi beá nhoã mang cöng chuáa vaâo.
Ngûúâi lñnh quaát:

- Hûâ! Cö àaä àïën àêëy aâ? Ài laâm viïåc ngay ài. Lêëy chöíi queát buöìng ngay.
Cöng chuáa queát xong, baác lñnh goåi laåi, giú chên ra, bùæt cöng chuáa thaáo
giêìy uãng, neám giêìy vaâo mùåt bùæt nhùåt àem lau buân vaâ àaánh boáng. Naâng im lùång
laâm têët khöng cúäng laåi, hai mùæt lim dim. Khi gaâ gaáy lêìn thûá nhêët, ngûúâi beá nhoã
laåi àem naâng vïì cung vaâ àùåt naâng vaâo giûúâng.
Saáng dêåy, cöng chuáa vaâo têu vúái vua rùçng àïm qua naâng nùçm mú rêët laå:
- Con bõ mang ài qua caác phöë nhanh nhû chúáp, àïën buöìng möåt ngûúâi
lñnh. Con àaä phaãi hêìu hùæn nhû àêëy túá. Con àaä phaãi laâm nhûäng viïåc nùång nhû
queát buöìng, àaánh giêìy. Tuy àoá chó laâ möåt giêëc mú, nhûng con cuäng thêëy nhoåc
mïåt nh laâm cöng viïåc êëy thêåt.
Vua noái:
- Chiïm bao coá thïí laâ sûå thêåt. Cha khuyïn con lêëy àöî nhoã boã àêìy tuái aáo.
Nïëu con laåi bõ mang ài thò àöî seä vaäi suöët doåc caác thaânh phöë maâ con qua, vaâ seä
coá dêëu vïët trïn mùåt àûúâng.
Ngûúâi beá nhoã àûáng nêëp úã chöî gêìn vua nghe tröåm àûúåc nhûäng lúâi vua dùån
con gaái. àïën àïm khi ngûúâi êëy laåi mang cöng chuáa ài thò àöî rúi úã tuái aáo cöng
chuáa ra àûúâng thêåt, nhûng àöî àoá khöng thïí laâm dêëu àûúåc vò ngûúâi beá nhoã àa
mûu àaä rùæc àöî trûúác úã khùæp caác phöë. Cöng chuáa laåi phaãi laâm cöng viïåc con àoâi
cho àïën khi nghe tiïëng gaâ gaáy thûá nhêët.
Höm sau, vua sai böå haå lêìn theo haåt àöî ài tòm nhng chó uöíng cöng, treã
con úã khùæp caác phöë àang ngöìi nhùåt àöî, phao àöìn rùçng àïm qua ma ra àöî.
Vua noái:
- Con úi, phaãi tòm kïë khaác. Con seä ài nguã caã giêìy, röìi khi hoå àem con àïën
àêu, con seä dêëu möåt chiïëc úã àêëy, nhêët àõnh cha seä tòm àûúåc.
Ngûúâi beá nhoã àem thui laåi nghe tröåm àûúåc. Ngay töëi höm êëy, ngûúâi lñnh
laåi sai ài bùæt cöng chuáa vïì cho mònh. Nhng túá can thêìy, baão thêìy laâ khöng nghô
ra àûúåc mu gò vaâ e rùçng ngûúâi ta seä tòm thêëy chiïëc giêìy úã nhaâ thêìy thò thêìy seä
nguy hiïím àïën tñnh mïånh.
Nhng baác lñnh khöng chõu:

- Töi àaä sai thò anh cûá laâm ài.
Àïën àïm thûá ba, cöng chuáa laåi phaãi laâm con àoâi. Nhng trûúác khi bõ àem
traã vïì cung, naâng giêëu möåt chiïëc giêìy xuöëng gêìm giûúâng.
Höm sau, nhaâ vua cho tòm chiïëc giêìy cuãa con gaái khùæp tónh, thò thêëy úã
nhaâ ngûúâi lñnh. Ngûúâi beá nhoã khuyïn thêìy tröën khoãi tónh, nhûng chûa kõp tröën
àaä bõ bùæt boã tuâ. Khi chaåy ài, ngûúâi lñnh boã quïn ngoån àeân xanh vaâ mêët hïët cuãa,
trong tuái chó coân möåt àöìng vaâng.
Baác bõ xñch, àang àûáng bïn cûãa söí nguåc, böîng thêëy ngûúâi baån cuä ài qua,
liïìn àêåp vaâo cûãa kñnh. Khi baån àïën gêìn thò baác noái:
- Anh laâm ún àïën nhaâ troå tòm höå töi möåt caái goái nhoã, töi seä biïëu anh möåt
àöìng vaâng.
Ngûúâi baån ài ngay vaâ mang caái goái laåi cho baác. Baác àúåi cho baån ài khuêët,
chêm àiïëu. Ngûúâi beá nhoã àen thui hiïån ra, tha vúái thêìy:
- Thêìy àûâng lo, cûá àïí chuáng muöën àiïåu ài àêu thò àiïåu, laâm gò thò laâm,
nhng thêìy chúá quïn mang theo cêy àeân xanh.
Höm sau ngûúâi lñnh bõ àa ra xûã trûúác toaâ aán. Duâ baác khöng phaåm töåi aác
gò, quan toaâ vêîn kïët aán tûã hònh. Khi ài ra phaáp trûúâng, baác xin vua möåt àiïìu
cuöëi cuâng.
Vua hoãi:
- Ngûúi muöën àiïìu gò?

- Thêìn xin àûúåc huát thuöëc úã doåc àûúâng.
- Muöën huát ba àiïëu cuäng àûúåc, nhûng ngûúi chúá tûúãng rùçng ta seä ên xaá
cho ngûúi àêu.
Ngûúâi lñnh beân ruát ngay àiïëu ra vaâ gheá àiïëu vaâo ngoån àeân xanh àïí chêm
lûãa. Khoái thuöëc vûâa toaã lïn thò ngûúâi beá nhoã, tay cêìm gêåy, àaä àûáng àoá röìi, vaâ
hoãi:
- Tha thêìy baão gò con aå?
- Anh haäy nïån thùèng tay vaâo boån quan toaâ giaã döëi kia vaâ caã mön haå cuãa
chuáng, nïån caã tïn vua àaä baåc àaäi ta.
Nhanh nh chúáp, ngûúâi nhoã beá xöng vaâo boån chuáng, àaánh lia lõa, àûáa naâo
múái bõ gêåy àuång phaãi cuäng ngaä lùn ra àêët, khöng coân cûåa quêåy àûúåc nûäa. Tïn
vua hoaãng höìn, xin tha töåi vaâ dêng baác lñnh ngöi baáu cuâng cöng chuáa laâm vúå.
Cêu chuyïån ca ngúåi sûå khön kheáo cuãa anh lñnh vaâ àaã kñch sûå baåc àaäi cuãa
öng Vua. Cêu chuyïån àöìng thúâi lïn aán sûå bêët cöng trong xaä höåi vaâ noái lïn sûå
khao khaát àûúåc tûå do, cöng bùçng cuãa nhûäng con ngûúâi bònh dõ.
NGÛÚÂI BÊÌY TÖI TR UNG TH AÂNH
Xûa coá möåt öng vua tuöíi giaâ lêm bïånh, nghô buång: "Ta chïët àïën núi mêët
röìi". Vua cho àoâi "baác Jöhannút trung thaânh" túái. Baác laâ ngûúâi hêìu àûúåc vua
yïu nhêët. Baác àaä suöët àúâi têån tuåy vúái vua. Vò vêåy maâ vua goåi baác laâ "baác
Jöhannút trung thaânh".
Khi baác àïën bïn giûúâng vua, vua phaán:
- Jöhannút trung thaânh úi, ta biïët ta sùæp chïët, ta chó bùn khoùn vïì con ta.
Noá coân ñt tuöíi, daåi döåt, nïëu nhaâ ngûúi khöng hûáa vúái ta seä daåy cho noá biïët
nhûäng caái gò cêìn biïët vaâ khuyïn noá nhû ngûúâi cha thûá hai, thò ta khöng yïn têm
maâ nhùæm mùæt.
Baác Jöhannút àaáp:

- Duâ phaãi hy sinh àïën tñnh mïånh, thêìn cuäng khöng rúâi boã hoaâng tûã. Thêìn
xin thïì möåt loâng möåt daå phuång sûå hoaâng tûã.
Vua noái:
- Thïë thò ta chïët cuäng àûúåc yïn têm. Sau khi ta àaä nhùæm mùæt röìi, thò nhaâ
ngûúi dêîn cho noá xem toaân thïí cung àiïån, têët caã caác buöìng, caác phoâng, caác
hêìm, cuâng têët caã chêu baáu úã àoá, trûâ caâi buöìng úã cuöëi haânh lang daâi coá bûác chên
dung cöng chuáa Mai vaâng, vò ta súå noá àêm si tònh maâ ngêët ài, röìi seä gùåp nhiïìu
tai ûúng. Nhaâ ngûúi phaãi baão vïå noá.
Sau khi nghe "baác Jöhannút trung thaânh" thïì lêìn thûá hai, vua yïn lùång,
àùåt àêìu xuöëng göëi, röìi tùæt thúã.
Tang lïî àaä laâm xong, baác Jöhannút trung thaânh cho vua múái biïët lúâi mònh
thïì vúái vua cha bïn giûúâng bïånh vaâ noái:
- Thêìn seä giûä lúâi thïì vaâ seä têån tuyå vúái bïå haå cuäng nhû vúái vua cha, duâ
phaãi hy sinh tñnh mïånh cuäng cam.
Àoaån tang vua cha, baác Jöhannút trung thaânh têu vúái vua múái:
- Bêy giúâ laâ luác thêìn phaãi cho bïå haå biïët kho taâng cuãa ngûúâi. Thêìn xin àa
bïå haå àa bïå haå ài thùm cung àiïån vua cha àïí laåi.
Baác dêîn vua ài khùæp caã cung àiïån, tûâ trïn xuöëng dúái, xem têët caã cuãa baáu,
trûâ caái buöìng coá bûác chên dung nguy hiïím laâ baác khöng múã. Bûác chên dung àïí
úã chöî maâ múái thoaåt múã cûãa laâ nom thêëy ngay, löång lêîy tröng tûåa ngûúâi thêåt, àeåp
vaâ coá duyïn nhêët trêìn gian.
Vua thêëy àïën cûãa àoá baác Jöhannút ài thùèng qua liïìn hoãi:
- Sao nhaâ ngûúi khöng múã cûãa êëy cho ta?
Jöhannút àaáp:
- Daå bêím trong àoá coá caái àaáng ngaåi cho bïå haå.
Nhaâ vua noái:

- Ta àaä xem têët caã cung àiïån, giúâ ta muöën biïët trong buöìng naây coá gò.
Vua sùæp àõnh cöë sûác êín cûãa, thò Jöhannút trung thaânh vöåi nñu laåi noái:
- Khi vua sùæp chïët, thêìn àaä hûáa khöng àïí cho bïå haå thêëy vêåt úã trong
buöìng, nïëu khöng seä vaå àïën bïå haå vaâ lêîn caã thêìn.
Nhaâ vua àaáp:
- Khöng àûúåc. Nïëu khöng vaâo àûúåc thò ta cuäng àïën heáo hon. Ta seä ùn
khöng ngon nguã khöng yïn, nïëu khöng àûúåc thêëy cho têån mùæt. Ta cûá àûáng lò
àêy cho àïën khi naâo ngûúi chõu múã cûãa ra.
Biïët khöng ngùn àûúåc vua, Jöhannút trung thaânh buöìn baä thúã daâi, tòm
chòa khoaá buöìng trong chuâm chòa khoaá to cuãa baác. Baác múã cûãa buöìng vaâo
trûúác, àõnh che bûác chên dung khöng cho vua tröng thêëy, nhûng khöng àûúåc vò
vua àûáng kiïîng lïn nhòn qua vai baác. Khi tröng thêëy ngûúâi thiïëu nûä àeåp löång
lêîy, àeo toaân vaâng ngoåc, vua lùn ra, bêët tónh nhên sûå. Baác Jöhannút trung thaânh
nêng nhaâ vua dêåy, mang lïn giûúâng vaâ lo lùæng nghô: "Trúâi úi! Tai hoaå àaä xaãy
àïën röìi. Biïët laâm sao bêy giúâ?"
Baác àöí rûúåu vang cho vua. Vua tónh laåi hoãi:
- Cö gaái àeåp trong tranh laâ ai?

Jöhannút trung thaânh àaáp:
- Daå tha, àoá laâ naâng cöng chuáa Mai vaâng.
Vua noái:
- Ta yïu naâng say àùæm. Dêîu têët caã laá cêy àïìu biïën ra lûúäi thò cuäng khöng
thïí noái hïët àûúåc loâng ta. Ta phaãi chiïëm àûúåc naâng thò ta múái söëng àûúåc. Ngûúi
laâ Jöhannút trung thaânh cuãa ta thò ngûúi phaãi giuáp ta laâm viïåc naây.
Ngûúâi hêì u trung thaânh suy nghô maäi, vò riïng viïåc tòm àïën gùåp mùåt Cöng
chuáa cuäng àaä khoá. Maäi sau baác múái nghô ra möåt meåo, liïìn têu vua:
- Chung quanh Cöng chuáa, caái gò cuäng bùçng vaâng, tûâ baân ghïë àïën baát àôa
cöëc taách vaâ caác àöì gia duång khaác. Bïå haå coá caã thaãy nùm têën vaâng. Bïå haå nïn
giao cho thúå kim hoaân möåt têën àïí laâm àuã caác vêåt duång cuâng caác loaåi chim, thuá
rûâng, caác con vêåt kyâ laå. Cöng chuáa seä thñch lùæm. Ta seä àem nhûäng cuãa àoá àïën
gùåp naâng xem sao.
Vua sai àoâi têët caã caác thúå kim hoaân trong nûúác àïën bùæt laâm àïm ngaây cho
xong nhûäng vêåt àeåp löång lêîy. Khi àaä àem caác thûá àoá xuöëng thuyïìn, "baác
Jöhannút trung thaânh" ùn mùåc giaã nhaâ buön, vua cuäng traá hònh nhû vêåy. Vua töi
vúåt bïí ài àïën thaânh phöë cuãa Cöng chuáa Mai vaâng.
"Jöhannút trung thaânh" lïn bïën möåt mònh, dùån vua úã laåi chúâ. Baác noái:
- May ra thò thêìn àem àûúåc cöng chuáa vïì àêy. Vêåy bïå haå nïn cho doån
deåp trang trñ con thuyïìn, baây àöì vaâng ra.
Sau àoá, baác dùæt vaâo lng àuã moåi thûá nûä trang, röìi lïn búâ ài àïën cung àiïån
vua cha naâng.
Khi vaâo trong sên, baác thêëy möåt cö gaái àeåp úã gêìn giïëng cêìm hai chiïëc
thuâng vaâng muác nûúác. Luác quêíy nûúác loáng laánh ài, cö ngoaãnh laåi, tröng thêëy
khaách laå, liïìn hoãi baác laâ ai.
Baác cúãi thùæt lûng ra cho cö xem maâ noái:

- Töi laâ laái buön, cö aå.
Cö reo lïn:
- Lùæm àöì tû trang àeåp thêåt!
Cö àùåt thuâng nûúác xuöëng, xem tûâng thûá röìi noái:
- Cöng chuáa thñch àöì vaâng lùæm. Öng cho Cöng chuáa xem, Cöng chuáa seä
mua têët caã àêëy.
Cö gaánh nûúác àoá laâ thõ tò cuãa Cöng chuáa. Cö dêîn baác àïën ra mùæt cöng
chuáa.
Cöng chuáa thêëy àöì nûä trang thñch quaá, noái:
- Àeåp lùæm, ta muöën mua ngay têët caã.
Nhng "baác Jöhannút trung thaânh" baão naâng:

- Töi chó laâ àêìy túá cuãa möåt phuá thûúng. Nhûäng àöì naây chó laâ möåt phêìn
khöng àaáng kïí trong söë haâng cuãa chuã töi àïí úã trïn thuyïìn. Àöì vaâng àoá àeåp vaâ
quñ giaá vö cuâng.
Naâng muöën baão àem haâng àïën cho naâng xem, nhûng baác Jöhannút noái:
- Haâng nhiïìu quaá, phaãi nhiïìu ngaây múái taãi àûúåc hïët àïën àêy. Trong cung
àiïån naây e khöng coá àuã phoâng maâ chûáa.
Naâng caâng thïm toâ moâ ao ûúác, noái:
- Thïë baác àa ta àïën xem nhûäng vêåt quñ cuãa chuã àïí dúái thuyïìn vêåy.
Jöhannút húán húã àa naâng vïì thuyïìn. Thêëy naâng àeåp hún caã trong tranh,
vua sûúáng ngêy ngêët. Naâng xuöëng thuyïìn, vua àoán vaâo.
Jöhannút àûáng àùçng sau baão ngûúâi laái cho nhöí neo:
- Cùng hïët buöìm ra cho thuyïìn lúát nhanh nhû chim bay.
Trong khi àoá, úã trong thuyïìn, vua cho Cöng chuáa xem baát àuäa, cöëc cheán,
chim, thuá rûâng vaâ nhûäng con vêåt kyâ laå bùçng vaâng.
Naâng maãi mï xem, khöng àïí yá laâ thuyïìn àaä nhöí neo ài àûúåc vaâi giúâ röìi.
Xem xong, naâng caãm ún ngûúâi phuá thûúng giaã àïí vïì cung. Ra túái maån
thuyïìn, naâng múái biïët thuyïìn àaä ra khúi, caánh buöìm àúng cùng thùèng. Naâng súå
haäi kïu lïn:
- Thöi ta bõ lûâa röìi. Ta bõ mùæc vaâo tay möåt tïn laái buön, thaâ chïët cho raãnh.
Vua cêìm tay naâng baão:
- Töi khöng phaãi laâ laái buön, töi laâ vua möåt nûúác, chó vò quaá yïu naâng nïn
phaãi duâng mu bùæt naâng. Lêìn àêìu thoaåt tiïn tröng thêëy chên dung naâng, töi àaä
ngaä xuöëng ngêët ài.
Cöng chuáa Mai vaâng nghe noái yïn têm, caãm kñch thuêån lêëy vua.
Thuyïìn àang lïnh àïnh ngoaâi khúi thò möåt höm, baác Jöhannút ngöìi àùçng
muäi chúi àaân böîng thêëy ba con quaå bay àïën trûúác mùåt baác. Baác beân lùæng tai
nghe tiïëng chuáng vò baác hiïíu tiïëng chuáng.
Möåt con noái:

- uái chaâ! Vua bùæt Cöng chuáa Mai vaâng àem ài vïì nhaâ röìi!
Con thûá hai noái:
- Nhng vua cha chiïëm àûúåc Cöng chuáa àêu.
Con thûá ba noái:
- Chùèng chiïëm àûúåc laâ gò! Cöng chuáa ngöìi bïn vua úã trong thuyïìn êëy.
Con thûá nhêët laåi noái:
- Ùn thua gò! Khi vua lïn böå, möåt con ngûåa maâu hung seä nhaãy laåi. Vua
maâ lïn ngûåa thò ngûåa seä bay lïn chñn têìng mêy, vua khöng coân bao giúâ thêëy mùåt
vúå treã êëy nûäa.
Con thûá hai noái:
- Coá caách naâo thoaát naån khöng?
Con thûá nhêët àaáp:

- Coá chûá! Nïëu coá möåt ngûúâi khaác nhaãy toát lïn ngûåa, ruát suáng úã yïn ra
bùæn cho noá chïët thò cûáu àûúåc vua. Nhng ai biïët àûúåc viïåc àoá? Ngûúâi naâo biïët
maâ noái vúái vua thò seä hoaá àaá tûâ chên àïën àêìu göëi.
- Tao coân biïët thïm laâ duâ con ngûåa coá bõ giïët chùng nûäa vua cuäng khöng
lêëy nöíi Cöng chuáa àêu! Khi hai ngûúâi vïì àïën cung àiïån, thò thêëy möåt caái àôa
vaâng trong àùåt möåt caái aáo loát cuãa chuá rïí tröng nh dïåt bùçng vaâng bùçng baåc nhng
kyâ thûåc chó laâ nhûåa thöng vaâ diïm sinh. Nïëu vua mùåc aáo loát àoá thò seä bõ thiïu
àïën xúng tuyã.
Con thûá nhêët hoãi:
- Khöng coá caách naâo traánh àûúåc naån êëy aâ?
Con thûá hai àaáp:
- Coá, miïîn laâ coá ngûúâi àeo bao tay, cêìm aáo loát neám vaâo lûãa thò vua thoaát
naån, Nhng cuäng chùèng ùn thua gò! Ngûúâi naâo biïët maâ noái ra cho vua biïët thò seä
hoaá àaá tûâ àêìu göëi àïën quaã tim.
- Tao coân biïët thïm laâ aáo loát coá chaáy ài nûäa, vua cuäng vêîn chûa lêëy àûúåc
vúå, vò sau lïî cûúái, nïëu cö dêu khiïu vuä thò ngûúâi böîng seä taái ài, röìi chïët ngêët.
Nïëu khöng coá ngûúâi nêng naâng dêåy, muát ngûåc bïn phaãi ra ba gioåt maáu, röìi nhöí
ngay ài, thò naâng bõ chïët mêët. Nhûng ai biïët maâ noái ra cho vua biïët, thò seä hoaá
àaá tûâ àêìu àïën chên.
Ba con quaå noái chuyïån xong laåi bay ài. Tûâ khi àûúåc biïët hïët sûå viïåc, baác
Jöhannút buöìn rêìu, khöng noái nùng gò caã. Khöng noái thò haåi àïën chuáa maâ cho
chuáa biïët thò thiïåt àïën thên, Nhûng sau baác nghô buång: "Ta nhêët àõnh cûáu chuáa,
duâ phaãi hy sinh tñnh mïånh cuäng cam".
Thuyïìn cùåp bïën, sûå viïåc xaãy ra àuáng nhû lúâi quaå noái. Möåt con ngûåa hung
rêët àeåp nhaãy túái.
Vua noái:
- Àûúåc àïí ta cûúäi noá vïì cung.

Vua cha kõp lïn ngûåa thò baác Jöhannút àaä nhaãy lïn, röìi ruát suáng úã yïn ra
bùæn chïët con ngûåa.
Nhûäng tïn hêìu khaác vöën ghen gheát baác Jöhannút nhao nhao lïn:
- Noá xûúåc quaá! Daám giïët con ngûåa àeåp àem àïën àïí vua cûúäi vïì cung.
Nhûng vua baão chuáng:

- Chuáng bay im ài, "Jöhannút trung thaânh" cuãa ta laâm nhû thïë chùæc laâ coá
lyá do chñnh àaáng.
Vua vaâ Cöng chuáa vïì cung thò thêëy trïn möåt caái àôa bùçng vaâng coá möåt
chiïëc aáo loát chuá rïí tröng tûåa nhû laâ dïåt bùçng vaâng bùçng baåc. Vua àõnh lêëy aáo
mùåc thò baác Jöhannút àêíy vua ra, lêëy aáo neám vaâo lûãa cho chaáy.
Nhûäng tïn hêìu khaác laåi nhao nhao lïn:
- Àêëy, noá laåi àöët caã caái aáo loát cûúái cuãa vua.
Nhng vua laåi quúã rùçng:

- Jöhannút hïët sûác trung thaânh cuãa ta laâm thïë chùæc coá lyá do, chuáng bay
biïët àêu.
Hön lïî àaä cûã haânh. Cuöåc khiïu vuä bùæt àêìu, Cöng chuáa sùæp nhaãy. Baác
Jöhannút luön luön theo doäi naâng, böîng thêëy naâng taái ài ngaä lùn ra bêët tónh. Baác
vöåi chaåy àïën nêng naâng dêåy vaâ àem vïì buöìng àùåt naâng lïn giûúâng. Röìi baác quò
xuöëng muát úã ngûåc bïn phaãi cuãa naâng ba gioåt maáu, nhöí ài. Cöng chuáa höìi laåi.
Vua thêëy vêåy khöng hiïíu taåi sao baác laåi haânh àöång nh thïë, nöíi giêån theát: "Giam
noá vaâo nguåc".
Saáng höm sau, baác bõ kïët aán tûã hònh röìi bõ àa lïn giaá treo cöí. Baác treâo hïët
bêåc thang röìi noái:
- Trûúác khi bõ xûã tûã, töìi nhên naâo cuäng àûúåc pheáp noái, vêåy thêìn coá àûúåc
pheáp noái khöng?
- Àûúåc, ta cho pheáp.
- Thêìn àaä bõ xûã oan, thêìn àaä luön luön têån tuyå vúái bïå haå.
Röìi baác kïí laåi cho vua biïët baác àaä nghe thêëy úã trïn mùåt bïí ba con quaå noái
vúái nhau nhûäng gò vaâ taåi sao baác àaä phaãi laâm nhûäng viïåc vûâa qua àïí cûáa chuáa.
Vua ben kïu lïn:
- Töåi nghiïåp quaá! Haäy tha cho Jöhannút trung thaânh cuãa trêîm. Cho baác
xuöëng.
Nhûng baác Jöhannút vûâa noái dûát lúâi thò ngaä lùn ra hoáa àaá röìi.
Vua vaâ hoaâng hêåu thêëy thïë buöìn lùæm.

Vua noái:
- Jöhannút àaä têån tuyå vúái ta maâ ta àaä núä xûã nh thïë !
Röìi vua sai khiïng tûúång Jöhannút vaâo buöìng nguã, àùåt bïn giûúâng mònh.
Möîi lêìn tröng thêëy tûúång, vua laåi khoác maâ noái:
- Jöhannút trung thaânh úi, ûúác gò ta laâm cho ngûúi söëng laåi àûúåc.
Caách àoá ñt lêu, hoaâng hêåu àeã sinh àöi. Hai àûáa con trai lúán lïn laâ nguöìn
vui cuãa meå. Möåt höm, hoaâng hêåu ài lïî nhaâ thúâ, hai con úã nhaâ chúi gêìn böë. Böë
laåi ngùæm bûác tûúång thúã daâi vaâ noái:
- Jöhannút trung thaânh cuãa ta úi, ûúác gò ngûúi söëng laåi.
Bûác tûúång böîng lïn tiïëng noái:

- Bïå haå coá thïí laâm trêîm söëng laåi, nïëu bïå haå chõu hy sinh caái gò bïå haå yïu
quñ nhêët.
Vua noái:
- Trêîm seä vò ngûúi maâ hy sinh têët caã caái gò trêîm coá úã trêìn gian.
Tûúång àaá noái:
Tûúång àaá noái:
- Nïëu bïå haå chõu tûå tay chùåt àêìu hai Hoaâng tûã lêëy maáu böi vaâo thêìn thò
thêìn seä söëng laåi.
Nghe noái, vua ruâng mònh, khöng daám tûå tay giïët con. Nhng vua laåi nhúá
àïën ún ngûúâi bêìy töi trung thaânh àaä vò mònh maâ chïët, beân ruát gûúm chùåt àêìu hai
con lêëy maáu böi vaâo túång thò quaã laâ tûúång söëng laåi. Baác Jöhannút laåi khoãe maånh
tûúi tùæn àûâng trûúác vua. Baác têu vúái vua:
- Bïå haå ùn úã coá thuyã coá chung, bïå haå àûúåc hûúãng phuác.
Röìi baác cêìm lêëy hai caái àêìu lùæp vaâo thên hai àûáa beá, böi maáu vaâo chöî
chùåt. Hai àûáa beá söëng laåi, chúi àuâa chaåy nhaãy nh trûúác.
Vua mûâng lùæm. Khi thêëy hoaâng hêåu vïì, vua giêëu baác Jöhannút vaâ hai con
vaâo möåt caái tuã lúán.
Hoaâng hêåu bûúác vaâo noái:
- Luác naâo thiïëp cuäng nghô àïën "baác Jöhannút trung thaânh" àaä vò chuáng ta
maâ chõu naån.
Vua baão:
- Naâng coá thïí laâm cho baác söëng laåi, nhûng phaãi chõu hy sinh hai àûáa con
mònh.
Hoaâng hêåu taái mùåt ài, loâng se laåi, nhûng röìi àaáp:
- Baác Jöhannút àaä trung thaânh àöëi vúái mònh, mònh chõu ún baác nhiïìu lùæm.
Vua thêëy vúå mònh cuäng chung möåt yá nghô nhû mònh, thñch lùæm, ài múã tuã
cho baác Jöhannút vaâ hai con ra vaâ noái:
- Laåy Chuáa, baác àaä àûúåc giaãi thoaát vaâ hai con nhoã cuãa mònh söëng laåi.
Röìi vua kïí cho hoaâng hêåu nghe sûå viïåc vûâa qua.
Tûâ àoá, vua, hoaâng hêåu, hai Hoaâng tûã vaâ baác Jöhannút cuâng vui húãng
haånh phuác suöët àúâi.Cêu chuyïån ca ngúåi phêím chêët töët àeåp cuãa nhûäng con ngûúâi
biïët söëng coá tònh, coá nghôa. Con ngûúâi luön vûúåt qua àûúåc nhûäng khoá khùn, caãn
trúã nïëu coá têëm loâng cao thûúång.
NGÛÚÂI D A GÊËU
Xûa coá möåt anh thanh niïn ài lñnh, rêët duäng caãm, luön luön xung phong
ài dûúái muäi tïn hoân àaån. Trong thúâi chiïën, moåi viïåc àïìu öín, nhûng àïën thúâi
bònh, anh bõ thaãi höìi. Tïn àaåi uyá chó huy baão anh tuyâ muöën ài àêu thò ài. Cha
meå chïët caã, quï hûúng khöng coá, anh phaãi àïën xin caác anh cho úã nhúâ, àúåi àïën
khi naâo coá chiïën chinh. Nhng caác anh àïìu nhêîn têm noái:
- Chuáng töi khöng thïë giuáp chuá àûúåc, chuá phaãi tûå lo liïåu lêëy thöi.
Anh lñnh coá àöåc möåt khêíu suáng, vaác lïn vai ra ài - anh àïën möåt baäi àêët
hoang röång, chó coá möîi möåt luâm cêy. Anh buöìn baä ngöìi xuöëng göëc cêy, nghô tuãi
thên: "Mònh khöng coá tiïìn, chó biïët nghïì ài lñnh, nay thiïn haå thaái bònh, chuáng
àuöíi mònh vïì, tröng chûâng chïët àoái àïën núi".
Chúåt nghe tiïëng àöång, anh ngoaãnh laåi thêëy bïn mònh coá möåt ngûúâi laå
mùåt, mùåc ao xanh, tröng lõch sûå, chó phaãi coá möåt caái chên ngûåa ghï túãm. Ngûúâi
êëy noái:
- Ta biïët anh thiïëu gò röìi. Anh cêìn bao nhiïu tiïìn ta cuäng cho, nhûng
trûúác hïët muöën biïët anh coá thêåt laâ tay gan daå hay khöng vò ta khöng muöën tiïu
uöíng tiïìn.
Anh àaáp:
- Àaä laâm lñnh laåi coân nhaát aâ? Öng cûá viïåc thûã thaách töi ài.
- Àûúåc lùæm, anh haäy tröng laåi àùçng sau.
Ngûúâi lñnh ngoaãnh laåi thò thêëy möåt con gêëu to gêìm gûâ chaåy àïën.
Anh theát:
- aái chaâ, öng ngoaáy cho maây buöìn löî muäi, àïí maây hïët caâu nhaây nheá.
Röìi anh ngùæm bùæn truáng muäi gêëu, gêëu ngaä lùn ra.
Ngûúâi laå mùåt noái:

- Ta cöng nhêån anh gan daå, nhng coân àiïìu kiïån khaác nûäa.
Ngûúâi lñnh biïët roä tay naây laâ quyã, beân àaáp:
- Muöën àiïìu kiïån gò cuäng àûúåc, miïîn laâ khöng mêët phêìn höìn.
Ngûúâi aáo xanh noái:
- Caái àoá tuyâ anh xem. Trong baãy nùm, cêëm anh súâ àïën nûúác, chaãi àêìu caåo
rêu, cùæt moáng chên moáng tay, cêìu chuáa; phaãi mùåc chiïëc aáo ngoaâi laâ chiïëc aáo
khoaác ta àa cho àêy. Trong thúâi gian àoá, nïëu anh chïët thò anh laâ ngûúâi cuãa ta;
nïëu anh söëng thò anh àûúåc tûå do vaâ giaâu coá suöët àúâi.
Ngûúâi lñnh nghô àïën thên mònh cuäng khöí, àaä bao phen vaâo sinh ra tûã, nïn
cuäng nhêån liïìu - con quyã cúãi aáo xanh àa cho anh vaâ noái:
- Anh mùåc aáo naây thò luác naâo trong tuái cuäng coá vaâng.
Röìi noá löåt da gêëu vaâ noái:

- Da gêëu naây, anh seä truâm lïn aáo khoaác vaâ laâm giûúâng nùçm, khöng àûúåc
nùçm giûúâng naâo khaác - Tûâ nay anh mùåc aáo naây, nïn ta àùåt tïn anh laâ "Da gêëu".
Noái xong con quyã biïën mêët.
Ngûúâi lñnh mùåc aáo, thoâ tay vaâo tuái lêëy tiïìn thò biïët laâ con quyã noái àuáng.
Anh beân khoaác da gêëu, ài chu du thiïn haå, hûúãng moåi thuá vui, khöng boã qua caái
gò khoaái tra, tiïu tiïìn nhû raác.
Nùm àêu, ngûúâi anh tröng coân taâm taåm àûúåc, nhng àïën nùm thûá hai,
tröng anh nhû möåt con quaái; toác che gêìn khùæp mùåt, rêu xöìm xoaâm nhû chöíi xïí,
moáng chên moáng tay y nhû nanh vuöët, mùåt caáu gheát giaá laâm àêët tröìng rau cuäng
àûúåc. Ai thêëy anh cuäng traánh; nhng anh ài àïën àêu ngûúâi ta vêîn xïëp chöî cho, vò
anh traã nhiïìu tiïìn vaâ anh vung tiïìn ra laâm phuác cho ngûúâi ngheâo àïí ngûúâi ta
cêìu nguyïån cho anh àûúåc söëng qua thúâi haån baãy nùm.
Nùm thûá tû anh àïën möåt quaán troå. Chuã quaán khöng muöën cho anh troå,
thêåm trñ chuöìng ngûåa cuäng khöng cho úã, e rùçng ngûåa thêëy anh thò cuäng khiïëp.
Thïë nhûng khi "Da gêëu" moác úã tuái ra möåt nùæm tiïìn vaâng thò chuã quaán xiïu loâng,
cho anh úã möåt buöìng phña sau, nhng cêëm anh khöng àûúåc loá mùåt ra cho ngûúâi
khaác tröng thêëy àïí quaán troå cuãa hùæn bõ mang tiïëng.
Möåt buöíi töëi, Da Gêëu, àang ngöìi trong buöìng, mong moãi baãy nùm choáng
qua, thò nghe thêëy tiïëng khoác úã buöìng bïn caånh. Anh vöën töët buång, chaåy ra múã
cûãa thò thêëy möåt cuå giaâ tay öm àêìu khoác loác thaãm thiïët. Da Gêëu àïën gêìn cuå giaâ.
Khi thêëy anh, cuå àûáng phùæt dêåy àõnh chaåy tröën. Nhng nghe thêëy anh noái tiïëng
ngûúâi, cuå múái yïn têm. Da Gêëu ngoåt ngaâo döî cuå, cuå kïí lïí cho anh nghe laâ cuå àaä
tiïu hïët vöën liïëng, bêy giúâ cuå vaâ ba cö con gaái lêm vaâo caãnh ngheâo khöí. Cuå
khöng coá tiïìn traã nhaâ troå nïn bõ ngûúâi ta boã tuâ.
Da Gêëu noái:
- Nïëu chó coá vêën àïì tiïìn, thò chaáu coá thûâa thaäi àïí giuáp cuå.
Anh cho goåi chuã quaán àïën, traã tiïìn troå cho öng cuå, laåi cho öng cuå àaáng
thûúng möåt tuái vaâng àêìy.
Thïë laâ öng cuå hïët lo, nhng khöng biïët lêëy gò traã ún. Cuå noái:
- Anh haäy àïën nhaâ töi. Caác con gaái töi rêët àeåp, anh muöën lêëy àûáa naâo thò
lêëy. Nïëu noá biïët anh laâ ên nhên cuãa töi thò têët caã khöng tûâ chöëi àêu. Tuy anh
tröng coá veã kyâ quùåc thêåt, nhng noá seä biïët chaãi chuöët cho anh tröng dïî coi.
Da Gêëu thñch lùæm, ài theo cuå giaâ.
Cö gaái lúán tröng thêëy anh, khiïëp súå huá lïn vaâ chaåy tröën. Cö thûá hai khöng
chaåy, nhòn anh tûâ àêìu àïën chên röìi noái:
- Con chõu thöi, ai laåi lêëy möåt con vêåt khöng thêëy mùåt ngûúâi laâm chöìng
àûúåc? Gêëu caåo löng, mùåc aáo nhû ngûúâi úã àaám xiïëc höm noå coân thñch hún, vò ñt
nhêët noá cuäng àûúåc diïån aáo kyå binh vaâ àeo bao tay trùæng. Tröng noá chó xêëu xñ,
nhng röìi cuäng quen mùæt.
Cö gaái uát noái:
- Thûa cha, ngûúâi àaä cûáu cha trong luác hoaån naån hùèn laâ ngûúâi töët. Nïëu
cha hûáa traã ún maâ gaã con gaái cho ngûúâi ta, thò cha phaãi giûä lúâi hûáa.
Tiïëc thay mùåt Da Gêëu bêín thóu vaâ löng laá, nïn nhòn khöng thêëy veã vui
mûâng àang traân ngêåp loâng anh. Anh ruát nhêîn úã ngoán tay, beã laâm àöi, àa cho
ngûúâi yïu möåt nûãa. Anh khùæc tïn anh vaâo nûãa àa cho naâng, dùån naâng giûä kyä.
Coân nûãa anh giûä, thò anh khùæc tïn ngûúâi yïu. Khi tûâ giaä ngûúâi yïu anh dùån:
- Em úi, anh coân phaãi ài chu du thiïn haå ba nùm nûäa. Nïëu anh vïì thò
chuáng ta seä töí chûác cúái nhau. Nïëu anh khöng vïì thò anh àaä chïët, em àûúåc tûå do
ài lêëy chöìng khaác.
Dùån xong anh ra ài.

Cö dêu àaáng thûúng mùåc àöì tang. Möîi khi nghô àïën anh, cö laåi giaân giuåa
nûúác mùæt; coân hai chõ thò deâ bóu móa mai cö.
Chõ lúán noái:
- Cêín thêån keão maâ naát mêët tay khi noá giú cùèng bùæt tay àêëy.
Chõ thûá hai noái:
- Liïåu àêëy. Gêëu thñch cuãa ngoåt; nïëu noá thñch cö, noá seä xúi cö mêët.
Chõ caã noái:
- Nhêët nhêët cö phaãi chiïìu yá noá, khöng thò noá caâu nhaâu àêëy!
Chõ thûá hai laåi noái:

- Àaám cûúái seä vui lùæm nhó. Gêëu laâ nhaãy muáa gioãi.
Cö em mùåc cho hai chõ noái, khöng hïì nao nuáng chuát naâo.
Coân Da Gêëu thò vêîn lang thang àêy àoá laâm àiïìu thiïån, böë thñ cho ngûúâi
ngheâo rêët nhiïìu.
Ngaây cuöëi cuâng nùm thûá baãy, Da Gêëu laåi àïën ngöìi úã luâm cêy giûäa baäi
hoang. Möåt laát sau anh nghe thêëy gioá aâo aâo röìi con quyã hiïån lïn hêìm hêìm nhòn
anh. Noá vûát traã anh chiïëc aáo cuä vaâ àoâi anh chiïëc aáo xanh.
Da Gêëu noái:
- Hùéng gúåm, anh haäy phaãi tùæm rûãa cho töi saåch seä àaä.
Bêët àùæc dô con quyã phaãi lêëy nûúác tùæm rûãa cho Da Gêëu vaâ chaãi àêìu, cùæt
moáng cho Da Gêëu. Da Gêëu nom laåi laâ möåt chiïën sô anh duäng vaâ àeåp trai hún
trûúác nhiïìu.
Khi con quyã ài xa, anh thêëy mònh nhû truát àûúåc möåt gaánh nùång. Anh ra
tónh mua möåt chiïëc aáo nhung àeåp, röìi ngöìi möåt cöî xe böën ngûåa trùæng ài vïì nhaâ
vúå. Khöng ai nhêån ra anh. Öng böë vúå tûúãng anh laâ möåt voä quan cao cêëp, àûa
anh vaâo buöìng ba cö con gaái. Hai cö chõ ngöìi hai bïn, múâi anh ngöìi giûäa, röìi roát
rûúåu, lêëy moán ngon nhêët múâi anh. Hai cö nghô buång chûa nhin thêëy ngûúâi àaân
öng naâo àeåp trai nhû anh. Coân cö em mùåc tang phuåc, ngöìi trûúác mùåt anh, cuái
gêìm mùåt xuöëng khöng noái nùng gò caã. Khi anh ûúám hoãi öng cuå coá thuêån gaã möåt
cö cho anh khöng, thò hai cö chõ àûáng phùæt dêåy, chaåy vaâo buöìng sùæm sûãa, võ naâo
cuäng tûúãng mònh àûúåc choån laâm vúå.
Khi ngûúâi khaách laå coân laåi möåt mònh vúái cö em, thò ngûúâi êëy lêëy nûãa caái
nhêîn trong tuái ra, boã vaâo möåt cöëc àêìy rûúåu vang vaâ àûa cöëc múâi cö. Cö àúä lêëy
cöëc uöëng caån vaâ khi thêëy nûãa caái nhêîn úã àaáy cöëc, cö höìi höåp quaá lêëy nûãa nhêîn
àang àeo úã cöí ra, chùæp vúái nûãa kia thò thêëy ùn khúáp nhû in.
Da Gêëu liïìn noái:

- Em úi, anh laâ chöìng cha cûúái cuãa em àêy maâ. Trûúác kia anh àöåi löët gêëu
àïën àêy, nay anh laåi mang hònh ngûúâi, saåch seä nhû xa.
Röìi anh öm lêëy cö hön.
Bêëy giúâ hai cö chõ ùn mùåc thêåt sang bûúác vaâo. Khi roä chuyïån cöng tûã àeåp
trai naây laâ Da Gêëu khi trûúác, hai cö tûác giêån vuâng vùçng boã ài.
Caác em àaä bao giúâ nhòn thêëy gêëu cha? Nïëu caác em àaä nhòn thêëy röìi thò
caác em seä hiïíu taåi sao caác cö chõ laåi tûâ chöëi lêëy gêëu. Vêåy maâ cö uát àaä duäng caãm
lêëy anh gêëu àïí traã ún cûáu maång cha cö. Cö con gaái uát laâ ngûúâi con rêët coá hiïëu
nïn cö xûáng àaáng àûúåc húãng haånh phuác.
NGÛÚÂI THÚÅ SÙN TAÂ I G IOÃ I
Xûa coá möåt gaä con trai hoåc nghïì thúå khoaá. Möåt höm anh thûa cha, muöën
ra ngoaâi thiïn haå àïí thi thöë taâi nùng. Ngûúâi cha baão:
- Àûúåc con aå, cha cuäng bùçng loâng thöi.
Öng àa con lïn àûúâng vaâ cho con möåt ñt tiïìn. Anh con trai ài tòm viïåc
laâm. Nhng chó ñt lêu sau, anh thêëy chaán nghïì vaâ thñch ài sùn. Àang lang thang,
anh gùåp möåt baác thúå sùn mùåc quêìn aáo maâu luåc, hoãi anh tûâ àêu àïën vaâ àõnh ài
àêu. Anh baão anh laâ thúå khoaá, giúâ khöng thñch nghïì êëy nûäa, muöën hoåc sùn bùæn,
khöng biïët baác coá sùén loâng nhêån anh laâm hoåc troâ khöng. Baác thúå sùn àaáp:
- öì, coá chûá! Nïëu chuá thñch thò cûá ài vúái töi.
Anh ài theo, úã vúái baác mêëy nùm liïìn vaâ àûúåc baác truyïìn nghïì cho. ñt lêu
sau, anh laåi xin ài àïí tòm dõp thûã taâi. Baác thúå sùn traã cöng cho anh möåt khêíu
suáng húi. Suáng naây àùåc biïåt laâ bùæn gò truáng nêëy.
Anh àïën chöî kia coá khu rûâng rêåm, ài caã ngay vêîn cha hïët. Töëi àïën, àïí
traánh thuá dûä, anh leo ngöìi trïn ngoån cêy cao. Khoaãng nûãa àïm, anh thêëy úã xa coá
aánh lûãa le loái. Anh nhòn kyä qua àaám caânh laá, cöë nhúá chöî êëy. Anh laåi lêëy muä neám
vïì phña aánh lûãa, àaánh dêëu àûúâng. Xong anh tuåt xuöëng nhùåt muä röìi cûá hûúáng êëy
thùèng àûúâng ài túái.
Caâng ài túái, aánh lûãa caâng roä. Luác àïën gêìn, anh thêëy möåt àöëng lûãa rêët to,
ba gaä khöíng löì àúng xiïn möåt con boâ núáng. Böîng möåt gaä baão:
- Túá phaãi nïëm xem sùæp chñn cha.
Gaä xeá möåt miïëng, sùæp àa vaâo miïång thò bõ anh thúå sùn bùæn möåt phaát, thõt
vùng ài mêët. Gaä noái:
- Öi chao, thïë maâ gioá cuäng thöíi bay àûúåc miïëng thõt mònh cêìm àêëy!
Gaä xeá miïëng khaác. Gaä gheá rùng vûâa àõnh cùæn, laåi bõ anh thúå sùn bùæn luön
phaát thûá hai, thõt vùng mêët nöët. Gaä caáu quaá, taát gaä ngöìi bïn quaát:
- Cêåu giùçng cuãa túá aâ?
Gaä kia caäi:
- Túá coá giùçng àêu, chùæc tay thiïån xaå naâo bùæn vùng ài àêëy.
Gaä khöíng löì xeá miïëng thõt thûá ba, nhûng gaä cêìm cha chùæc tay àaä laåi bõ
bùæn vùng luön nöët.
Mêëy gaä baão nhau:
- Ngûúâi bùæn rúi miïëng ùn cuãa ta nhêët àõnh phaãi laâ tay thiïån xaå. Thêåt laâ
cêìn àûúåc möåt ngûúâi nhû thïë!
Caã ba gaä goåi êìm ô:

- Naây nhaâ thiïån xaå ra ài naâo! Ra àêy sûúãi êëm ùn no, boån túá khöng laâm gò
cêåu àêu! Nhûng nïëu cêåu khöng chõu ra, àïí boån túá phaãi ài tòm thò luác êëy xong
àúâi cêåu.
Anh beân bûúác ra, noái anh laâ tay thúå sùn laânh nghïì, bùæn gò truáng nêëy.
Chuáng baão nïëu anh muöën ài vúái chuáng, chuáng seä cho ài. Chuáng kïí cho anh biïët,
úã trûúác cûãa rûâng coá möåt naâng cöng chuáa xinh àeåp, chuáng àang muöën cûúáp naâng
êëy. Anh noái:
- Àûúåc, viïåc êëy dïî thöi!
Chuáng laåi baão:
- Nhng coân àiïìu naây: úã àêëy coá con choá nhoã, cûá thêëy ngûúâi àïën gêìn laâ noá
suãa. Maâ hïî noá suãa laâ kinh àöång caã triïìu àònh. Cêåu coá bùæn chïët con choá êëy àûúåc
khöng?
Anh baão:
- Àûúåc chûá, coá khoá gò caái troâ moån êëy.
Sau àoá anh xuöëng thuyïìn qua söng. Luác thuyïìn vaâo gêìn búâ, con choá chaåy
ra àõnh suãa. Anh bùæn noá chïët ngay. Boån khöíng löì thêëy thïë mûâng lùæm, chùæc mêím
phen naây seä cûúáp àûúåc cöng chuáa. Nhûng anh muöën vaâo xem tònh hònh úã trong
àöång tônh thïë naâo àaä. Anh baão chuáng cûá àûáng àúåi, chúâ anh goåi.
Anh vaâo trong lêu àaâi, thêëy thêåt yïn tônh. Anh múã cûãa phoâng àêìu tiïn,
thêëy trïn tûúâng treo thanh kiïëm baåc, coá àñnh ngöi sao vaâng vaâ khùæc tïn vua.
Trïn baân caånh àêëy, coá laá thû niïm phong gùæn xi. Anh xeá thû àoåc. Thû viïët: "Ai
lêëy àûúåc kiïëm thò cheám ai cuäng chïët". Anh lêëy kiïëm àeo röìi laåi ài. Sang àïën cùn
phoâng cöng chuáa nguã, thêëy naâng àeåp quaá, anh nñn thúã ngùæm maäi, buång nghô:
"Ngûúâi con gaái ngêy thú thïë, sao ta núä àïí vaâo tay mêëy ngûúâi khöíng löì hung baåo
vaâ nham hiïím?". Anh nhòn quanh, thêëy möåt àöi haâi dûúái gêìm giûúâng. Haâi bïn
phaãi àñnh möåt ngöi sao coá tïn vua. Haâi bïn traái cuäng àñnh möåt ngöi sao coá tïn
cöng chuáa. Cöí naâng quêën chiïëc khùn luåa lúán thïu kim tuyïën, vaåt bïn phaãi thïu
tïn vua vúái möåt ngöi sao, vaåt bïn traái thïu tïn naâng vúái möåt ngöi sao, chûä vaâng
rûåc rúä. Anh lêëy keáo cùæt vaåt khùn bïn phaãi boã tuái. Anh boã tuái caã chiïëc haâi bïn
phaãi thïu tïn vua. Trong luác êëy, ngûúâi con gaái vêîn nguã say, ngûúâi nhû vuâi trong
aáo. Tiïån tay anh cùæt möåt maãnh aáo àuát nöët vaâo tuái kia. Anh laâm rêët nheå nhaâng,
khöng àöång àïën ngûúâi naâng.
Xong anh ra ài, àïí naâng nguã yïn. Luác anh àïën cöíng, boån khöíng löì àúåi úã
ngoaâi tûúãng anh àem cöng chuáa ra. Anh goåi chuáng vaâo baão: ngûúâi thiïëu nûä àoá úã
tay anh röìi. Anh khöng múã àûúåc cöíng, nhûng cöíng coá löî höíng, chuáng phaãi chui
maâ vaâo. Àúåi gaä thûá nhêët laåi, anh tuám toác keáo àêìu noá, chùåt möåt nhaát, àoaån keáo caã
ngûúâi noá vaâo trong nöët. Xong anh goåi àûáa thûá hai, chùåt àêìu noá röìi àïën àûáa thûá
ba vaâ rêët mûâng laâ cûáu àûúåc cöng chuáa khoãi tay keã thuâ. Anh xeão lûúäi mêìy àûáa,
boã tuái. Khi êëy anh nghô buång: "Hay ta vïì cho cha biïët nhûäng viïåc ta laâm àaä, röìi
ta laåi ài quanh thiïn haå, nhêët àõnh seä gùåp vêån".
Vua úã trong lêu àaâi thûác dêåy thêëy xaác ba àûáa khöng löì, vöåi chaåy sang
phoâng cöng chuáa hoãi ai àaä giïët luä giùåc. Cöng chuáa thûa:
- Têu vua cha, con nguã say nïn khöng biïët.
Cöng chuáa tónh dêåy, àõnh mang haâi thò chiïëc bïn phaãi àaä mêët. Naâng nhòn
khùn thêëy mêët vaåt bïn phaãi, nhòn aáo cuäng thêëy mêët möåt maãnh.
Vua cha höåi caã triïìu thêìn, binh tûúáng, hoãi ai àaä giïët luä khöíng löì, cûáu
cöng chua. Coá tïn àaåi uyá chöåt mùæt, xêëu trai àûáng ra nhêån liïìn.
Vua beân phaán gaã cöng chuáa cho gaä àïí thûúãng cöng. Cöng chuáa thûa:
- Têu vua cha, thaâ con boã nhaâ ra ài, chûá con khöng thïí lêëy tïn êëy àûúåc!
Vua truyïìn nïëu naâng khöng vêng lúâi thò bùæt naâng cúãi traã hoaâng y, mùåc
quêìn aáo nöng thön röìi àuöíi ài. Naâng phaãi túái möåt haâng nöìi kia àïí ngöìi baán nöìi
àêët.
Cöng chuáa traã hoaâng y, àïën nhaâ haâng nöìi hoãi mûúån trûúác möåt söë nöìi, heån
chiïìu baán xong seä traã tiïìn.
Vua laåi bùæt naâng phaãi doån haâng ngay úã goác àûúâng. Xong vua thuï mêëy
chiïëc xe, sai àaánh chaåy qua giûäa àaám nöìi àêët cho vúä hïët. Cöng chuáa vûâa doån
haâng thò àoaân xe keáo àïën, caán vúä têët.
Naâng khoác noái:

- Trúâi úi, giúâ biïët lêëy gò àïìn nhaâ haâng!
Vua muöën duâng caách êëy àïí buöåc naâng lêëy viïn àaåi uyá. Nhûng naâng laåi
àïën haâng nöìi, hoãi mûúån thïm chuyïën haâng nûäa. Nhaâ haâng khöng chõu, bùæt naâng
phaãi nöåp laåi àuã söë tiïìn lêìn trûúác àaä. Naâng vïì kïu khoác vúái cha, noái naâng muöën
ài xa.
Vua phaán:
- Ta seä cho dûång möåt caái laán nhoã trong rûâng, ngûúi vaâo àoá maâ úã. Ngûúi
seä phaãi nêëu ùn cho bêët kyâ ai maâ khöng àûúåc lêëy tiïìn.
Laán dûång xong, ngoaâi cûãa treo têëm biïín àïì: "Höm nay khöng lêëy tiïìn,
mai seä lêëy". Cöng chuáa àïën àêëy úã. Tin truyïìn ài chöî noå coá ngûúâi con gaái nêëu ùn
khöng lêëy tiïìn, biïín treo ngoaâi cûãa àïì roä raâng nh thïë.
Tin àöìn àïën tai anh thúå sùn. Anh nghô buång: "Àêëy laâ dõp töët cho mònh,
mònh ngheâo xú xaác, möåt xu khöng coá". Anh khoaác suáng, àeo tuái ài. Trong tuái
coân nguyïn nhûäng thûá àaä lêëy úã lêu àaâi laâm vêåt chûáng. Vaâo rûâng, anh tòm thêëy
caái laân coá biïín àïì: "Höm nay khöng lêëy tiïìn, mai seä lêëy". Anh vêîn àeo thanh
kiïëm duâng àïí giïët ba gaä khöíng löì, bûúác vaâo xin ùn. anh mûâng rúä thêëy ngûúâi con
gaái àeåp quaá, cûá nhû tranh veä. Naâng hoãi anh tûâ àêu laåi vaâ àõnh ài àêu. Anh àaáp:
- Töi ngao du thiïn haå.
Naâng thêëy tïn cha mònh trïn àöëc kiïëm, hoãi anh àaä lêëy noá úã àêu. Anh hoãi
naâng coá phaãi laâ cöng chuáa khöng. Naâng àaáp:
Àuáng.
Anh baão:
- Chñnh töi ngaây êëy àaä chùåt àêìu ba àûáa khöíng löì bùçng thanh kiïëm naây.
Anh lêëy xêu lûúäi trong tuái ra laâm chûáng, laåi cho naâng xem caã chiïëc haâi,
vaåt khùn vaâ maãnh aáo. Nhêån ra ngûúâi cûáu mònh, cöng chuáa vui mûâng khön xiïët.
Sau àêëy, hai ngûúâi vïì gùåp vua. Cöng chuáa dêîn vua vïì phoâng riïng cuãa
mònh ngaây trûúác, àoaån têu àïí vua roä: Chñnh anh thúå sùn múái laâ ngûúâi àaä cûáu
mònh vaâ giïët luä khöíng löì. Vua thêëy vêåt chûáng raânh raânh, khöng ngúâ gò nûäa múái
phaán: "Giúâ moåi sûå àaä roä raâng laâ àiïìu rêët töët. Ta thuêån cho chaâng thúå sùn laâm
phoâ maä". Cöng chuáa nghe phaán mûâng vö haån.
Sau àêy ngûúâi ta cho anh thúå sùn ùn mùåc giaã laâm khaách laå. Vua truyïìn
baây tiïåc cûúái. Khaách vaâo baân tiïåc, tïn àaåi uyá ngöìi bïn traái cöng chuáa, anh thúå
sùn ngöìi bïn phaãi cöng chuáa. Tïn àaåi uyá cûá tûúãng anh laâ khaách múâi àïën. Ùn
uöëng xong, vua phaán ngûúâi coá àiïìu muöën hoãi àïí tïn àaåi uyá thûã àoaán xem: "Coá
keã daám nhêån àaä giïët ba àûáa khöíng löì, ngûúâi ta múái hoãi lûúäi mêëy àûáa êëy àêu, noá
ra tòm thêëy àêìu lêu khöng coá lûúäi , thò thïë naâo?"
Tïn àaåi uyá têu:
- Têët mêëy àûáa kia khöng coá lûúäi.
Vua phaán:
- Noái sai röìi. Phaâm àöång vêåt, giöëng naâo laåi khöng coá lûúäi.
Vua hoãi tiïëp:

- Vúái keã noái sai, nïn xûã lyá thïë naâo?
Tïn àaåi uyá àaáp:

- Têu, phaãi àuöíi noá ra ngoaâi coäi
Vua phaán: "Thïë laâ noá tûå kïët aán noá röìi". Ngûúâi sai àuöíi tïn êëy ra ngoaâi
coäi.
Cöng chuáa lêëy anh thúå sùn. Phoâ maä cho àoán cha meå àïën àïí phuång dúäng.
Caã nhaâ àoaân tuå ïm êëm. Sau khi vua mêët, phoâ maä lïn nöëi ngöi.
Cêu chuyïån kïí vïì anh chaâng thúå sùn taâi gioãi vaâ têëm loâng trung thûåc cuãa
naâng cöng chuáa. Nhûäng keã gian döëi röìi cuäng bõ löi ra aánh saáng, ngûúâi coá cöng,
trung thûåc seä àûúåc àïìn buâ xûáng àaáng.
MUÅC LUÅC
Nhûäng ngûúâi khön .........................................................................................2
Nûúác trûúâng sinh ...........................................................................................7

Quaâ cuãa ngûúâi tñ hon....................................................................................16
Rau lûâa ........................................................................................................18

Thêìn chïët àúä àêìu .........................................................................................25
Vúå chöìng ngûúâi àaánh caá ...............................................................................33
Vua nuái vaâng ...............................................................................................42

Vua quaå .......................................................................................................49
Vua tröåm ..................................................................................................... 54
NHÛÄN G N GÛÚÂ I KHÖN
Möåt höm, möåt baác nöng dên ruát úã xoá nhaâ ra chiïëc gêåy göî trùn röìi baão vúå:
- Naây nhaâ aå, töi ài ba ngaây nûäa múái vïì àêëy. Nïëu laái boâ coá àïën mua ba con
boâ nhaâ ta, thò nhaâ baán reã cuäng àûúåc, nhûng phaãi lêëy hai trùm àöìng, keám thò
àûâng coá baán nghe chûa.
Vúå àaáp:
- Nhaâ cûá viïåc ài ài, cêìu trúâi phuâ höå. Töi úã nhaâ seä laâm àuáng lúâi nhaâ dùån.
- Chaâ! Khi nhaâ coân beá àaä coá lêìn ngaä àêåp àêìu xuöëng àêët, àïën giúâ vêîn coân
bõ aãnh hûúãng. Nhng töi dùån nhaâ nhúá, nïëu nhaâ laâm gò dúá dêín, töi vïì seä àaánh cho
thêm tñm mònh mêíy bùçng chiïëc gêåy töi àang cêìm trong tay àêy naây, àïën möåt
nùm cuäng vêîn coân vïët lùçn, töi noái khöng ngoa àêu.
Noái röìi baác ta ài.
Saáng höm sau, laái boâ àïën. Baác gaái cuäng khöng phaãi noái nhiïìu lúâi. Hùæn
xem boâ xong, hoãi giaá röìi noái:
- Tònh giaá êëy àûúåc thöi, thêåt laâ giaá chöî baâ con. Àïí töi mang boâ ài ngay.
Hùæn thaáo dêy buöåc, luâa boâ ra khoãi chuöìng. Khi hùæn dùæt boâ ra khoãi sên thò
baác gaái nùæm lêëy tay aáo hùæn baão:
- Baác phaãi àûa töi hai trùm àöìng àaä, khöng thò töi khöng àïí cho ài àêu.
Laái boâ àaáp:
- Àûúåc, àûúåc thöi. êëy töi quïn khöng mang theo hêìu bao. Nhûng baác
àûâng lo. Baác cûá yïn chñ, thïë naâo töi cuäng traã soâng phùèng. Naây nheá, töi mang ài
hai con boâ thöi, coân con thûá ba töi àïí laåi laâm tin.
Baác gaái cho viïåc êëy laâ minh baåch, àïí cho tïn laái mang boâ ài vaâ nghô
buång:
- Thêìy noá thêëy mònh khön ngoan thïë chùæc laâ mûâng lùæm àêëy.
Àïën ngaây thûá ba, baác nöng dên àuáng heån vïì nhaâ, hoãi ngay xem boâ àaä baán
cha. Baác gaái àaáp:
- Dô nhiïn laâ baán röìi, thêìy noá aå. Maâ nhû thêìy noá dùån, baán àuáng hai trùm
àöìng. Boâ nhaâ mònh thò cuäng chùèng àaáng giaá êëy àêu, nhûng baác laái thuêån mua
luön, chùèng coâ keâ gò caã.
Baác trai hoãi:
- Thïë tiïìn àêu?
- Töi chûa cêìm. Baác laái quïn mang theo hêìu bao nhûng baác êëy mang laåi
ngay àêëy. Baác êëy coá àïí vêåt laâm tin rêët chùæc chùæn.
Baác trai hoãi:
- Cuãa tin gò thïë?

- Baác êëy àïí laåi àêy möåt trong ba con boâ laâm tin, traã tiïìn xong múái dùæt nöët
ài. Töi khön lùæm, thêìy noá aå! Töi giûä laåi con beá nhêët vò noá ùn ñt nhêët.
Baác trai tûác quaá, giú gêåy lïn àõnh cho baác gaái möåt trêån àoân nhû baác àaä
baão trûúác. Nhûng röìi baác laåi haå gêåy xuöëng noái:
- Bu maây thêåt laâ ngu nhû boâ, ngu nhêët trêìn àúâi naây. Nhûng töi thûúng haåi
bu noá quaá. Thöi àïí töi ài ba ngaây nûäa xem coá gùåp ai ngu àêìn hún bu maây
khöng. Nïëu gùåp, thò seä tha cho bu maây. Nïëu khöng gùåp thò töi nhêët àõnh cho bu
maây möåt trêån àoân nïn thên.
Baác ài theo àûúâng caái röìi ngöìi trïn möåt hoân àaá, àúåi xem sûå viïåc ra sao.
Baác thêëy möåt chiïëc xe ài túái. Trïn xe chó coá möåt ngûúâi àaân baâ àûáng chûá khöng
ngöìi trïn àöëng rúm úã ngay trïn xe maâ cuäng khöng ài böå dùæt boâ bïn xe. Baác
nghô buång àêy hùèn laâ ngûúâi ngu àêìn mònh àang tòm, liïìn nhaãy xuöëng vaâ chaåy
loùng quùng trûúác xe y nhû ngûúâi mêët trñ.
Ngûúâi àaân baâ baão baác:

- Ú baác kia! Töi coá quen biïët gò baác àêu? Baác úã àêu àïën àêy?

- Töi úã trïn trúâi rúi xuöëng àêëy. Khöng biïët laâm caách naâo lïn trúâi laåi àûúåc.
Baác coá àa töi lïn àûúåc khöng?
- Khöng àûúåc àêu. Töi coá biïët àûúâng àêu. Nïëu baác úã trïn trúâi xuöëng thò
baác laâm ún cho töi hoãi thùm nhaâ töi ra sao. Thêìy noá àaä chêìu trúâi àûúåc ba nùm
nay. Chùæc laâ baác coá gùåp thêìy noá nhaâ töi.
- Coá, coá töi coá gùåp baác trai. Leä dô nhiïn laâ moåi ngûúâi khöng phaãi ai nêëy
àïìu öín caã àêu. Baác trai chùn cûâu cuäng löi thöi rùæc röëi lùæm, noá nhaãy lïn nuái, noá
laåc vaâo baäi hoang, baác trai cûá phaãi luön ài tòm àïí húåp àaân. Quêìn aáo mùæc vaâo buåi
rêåm rúi tûâng maãnh, phúi caã da thõt ra. Trïn êëy khöng coá tuyïët, thaánh Pïtrut
khöng cho ai vaâo, nh baâ nghe chuyïån cöí tñch àaä biïët àêëy.
Ngûúâi àaân baâ kïu lïn:
- Chïët cha, coá ai ngúâ àêu nöng nöîi êëy! Àïí töi ài lêëy böå quêìn aáo ngaây chuã
nhêåt coân treo trong tuã úã nhaâ, àïí thêëy noá mùåc cho lõch sûå. Nhúâ baác laâm ún mang
giuáp cho thêìy noá nheá!
- Khöng àûúåc àêu. Khöng thïí mang quêìn aáo lïn trúâi àûúåc àêu. Àïën cöíng
trúâi laâ bõ thu àêëy.
- Naây baác aå, höm qua töi baán chöî luáa töi àûúåc khaá tiïìn muöën gûãi lïn cho
thêìy chaáu. Nïëu baác giêëu tiïìn höå vaâo tuái chùæc chùèng ai biïët àêu.
- Cuäng àûúåc thöi! Àïí töi giuáp baác.

Baác kia noái:
- Thïë baác ngöìi àúåi àêy, töi cho xe vïì nhaâ lêëy tiïìn röìi trúã laåi ngay. êëy töi
khöng ngöìi trïn àöëng rúm, maâ àûáng trïn xe àïí cho boâ keáo àúä nùång àêëy.
Baâ êëy thuác boâ ài.
Baác nöng dên nghô buång:

- Baâ naây hùèn coá maáu dúã ngûúâi . Nïëu baâ ta vïì lêëy tiïìn thêåt thò may cho meå
àô nhaâ mònh khoãi bõ trêån àoân.
Möåt laát sau, baâ ta mang tiïìn chaåy túái nheát vaâo tuái baác. Trûúác khi ài, baâ ta
coân àa taå loâng töët cuãa baác maäi.
Baâ vïì nhaâ thò gùåp con trai úã ngoaâi àöìng vïì. Baâ liïìn kïí cho con gùåp
chuyïån bêët ngúâ nhû thïë naâo vaâ baão:
- Meå mûâng laâ gùåp may gûãi àûúåc cho thêëy maây ñt quaâ. Coá ai ngúâ àûúåc laâ úã
trïn trúâi maâ cuäng coân bõ thiïëu thöën!
Con ngaåc nhiïn quaá baão:
- Meå aå, ñt khi coá ngûúâi úã trïn trúâi rúi xuöëng nh thïë. Àïí con ài ngay xem
coá gùåp khöng. Àïí hoãi baác ta xem trïn êëy ra sao, laâm ùn thïë naâo.
Anh ta àoáng yïn ngûåa vöåi vaä ra ài. Anh thêëy baác nöng dên àang ngöìi úã
göëc cêy liïîu, àõnh àïëm tiïìn trong hêìu bao. Anh goåi to hoãi:
- Baác coá gùåp ngûúâi úã trïn trúâi rúi xuöëng khöng?

- Coá, baác ta laåi ài vïì röìi, baác ta treâo lïn àónh nuái kia àïí ài cho gêìn. Anh
chõu khoá phi ngûåa thò àuöíi kõp àêëy.
Anh thanh niïn noái:

- Chaâ! Töi laâm suöët ngaây, vêët vaã, laåi phi ngûåa àïën àêy thò mïåt lûã röìi. Baác
biïët ngûúâi êëy, baác laâm ún cûúäi ngûåa naây àïën noái kheáo cho ngûúâi êëy thuêån laåi
àêy höå.
Baác nöng dên nghô buång gaä naây cuäng laåi taâng taâng. Baác baão:
- Thöi thò àïí töi giuáp cêåu vêåy!
Baác treâo lïn ngûåa phoáng nûúác àaåi.
Gaä thanh niïn ngöìi àúåi àïën àïm cuäng khöng thêëy baác nöng dên trúã vïì.
Anh nghô buång chùæc laâ ngûúâi kia vöåi vaä vïì trúâi nïn khöng muöën quay laåi vaâ baác
nöng dên àaä àa caã ngûåa cho ngûúâi êëy mang cho böë mñnh röìi. Anh quay vïì kïí laåi
chuyïån cho meå, noái laâ àaä gûãi ngûåa cho böë àïí böë khoãi phaãi ài böå. Meå baão:
- Con laâm thïë laâ phaãi. Con coá àöi chên coân vûäng, ài böå cuäng àûúåc.
Baác nöng dên vïì àïën nhaâ, nhöët ngûåa vaâo chuöìng caånh con boâ giûä laâm tin.
Baác baão vúå:
- Bu maây aå! Bu maây may lùæm nheá! Töi gùåp hai ngûúâi coân ngu àêìn hún caã
bu maây cú. Lêìn naây, töi tha àaánh bu maây, àïí daânh dõp khaác.
Röìi baác chêm àiïëu huát thuöëc, ngöìi vaâo chiïëc ghïë baânh tûá àaåi vaâ baão:
- Thêåt laâ moán búã. Àöíi hai con boâ coâm lêëy möåt con ngûåa beáo, laåi thïm
möåt hêìu bao àêìy tiïìn. Nïëu ngu àêìn maâ laäi nhû thïë naây thò mònh cûá laâ troång ngu
àêìn maäi.
Baác nöng dên nghô vêåy, nhûng hùèn laâ caác baån coân thñch nhûäng ngûúâi àêìn
àöån hún.
Caác em nghô sao vïì ngûúâi baác nöng dên? Chuáng ta khöng nïn cû xûã nhû
ngûúâi nöng dên kia búãi vò khöng thiïëu caách àïí kiïím tra xem thiïn haå coá ai ngu
hún vúå öng ta khöng, viïåc ài lûâa ngûúâi thêåt thaâ vaâ daåi döåt laâ vö lûúng têm. Caác
em seä xûã lyá nhû thïë naâo nïëu caác em laâ baác nöng dên kia?
NÛÚÁC TRÛÚÂNG S INH
Xûa coá möåt öng vua öëm thêåp tûã nhêët sinh, ai cuäng cho laâ khöng thïí söëng
àûúåc nûäa. Ba con trai thêëy vêåy, buöìn lùæm.
Möåt höm, ba ngûúâi àang àûáng trong vûúân khoác, thò thêëy möåt öng cuå hiïån
àïën hoãi vò sao maâ buöìn. Ba ngûúâi tha vúái cuå rùçng vua cha öëm nùång thuöëc naâo
cuäng khöng chûäa khoãi, thïë naâo cuäng chïët.
Cuå hoãi:
Laäo biïët möåt thûá nûúác trúâng sinh. Nïëu nhaâ vua àûúåc nûúác êëy maâ uöëng thò
seä khoãi. Nhng thûá nûúác êëy khoá tòm lùæm.
Ngûúâi con caã noái:

Nhêët àõnh töi ài tòm cho bùçng àûúåc.
Hoaâng tûã beân àïën xin pheáp vua ài tòm nûúác trúâng sinh, vò chó coá nûúác êëy
múái chûäa àûúåc vua khoãi. Vua phaán:
Ta thaâ chïët coân hún àïí con phaãi nguy hiïím!

Nhng Hoaâng tûã nùçm nò maäi, vua cha cuäng phaãi chêëp thuêån. Chaâng nghô
buång: "Nïëu ta lêëy àûúåc nûúác naây vïì, cha ta seä yïu ta nhêët vaâ seä nhúâng ngöi cho
ta".
Thïë laâ chaâng lïn àûúâng. Chaâng ruöíi ngûåa ài maäi vaâ gùåp möåt ngûúâi luân.
Ngûúâi àoá hoãi chaâng ài àêu maâ vöåi thïë.
Chaâng xùéng gioång àaáp:
Àöì luân ngu xuêín khöng viïåc gò àïën maây!
Röìi chaâng laåi ài.

Ngúi luân tûác giêån, phuâ pheáp haåi chaâng. Chaâng ài vaâo khe nuái rêët heåp,
caâng tiïën sêu nuái caâng xiïët chùåt, khöng ài àûúåc nûäa. Quay ngûåa cuäng khöng
àûúåc, xuöëng yïn cuäng khöng xong, chaâng àaânh ngöìi nguyïn chöî. úã nhaâ, vua
cha mong àúåi maäi maâ khöng thêëy con trúã vïì.
Hoaâng tûã thûá hai laåi têu vua:

Tha cha, cha àïí con ài tòm nûúác trúâng sinh.
Chaâng nghô buång anh chïët röìi thò bêy giúâ ngöi baáu seä vïì mònh. Trûúác vua
khöng cho, nhng sau cuäng àaânh phaãi chiïìu yá con.
Chaâng cuäng ài theo con àûúâng cuãa anh vaâ cuäng gùåp ngûúâi luân. Ngûúâi êëy
cuäng giûä chaâng laåi vaâ hoãi chaâng ài àêu maâ vöåi vaä thïë?
Chaâng àaáp:
Àöì luân oaát con, khöng viïåc gò àïën maây!
Röìi chaâng ài thùèng, khöng ngoaãnh cöí laåi.
Ngûúâi luân cuäng laåi phuâ pheáp haåi chaâng. Cuäng nh anh, chaâng laåi ài vaâo
khe nuái, khöng tiïën thoaái àûúåc nûäa.
Àoá laâ hònh phaåt àöëi vúái keã kiïu ngaåo.
Thêëy hai anh khöng vïì, Hoaâng tûã thûá ba cuäng laåi xin pheáp vua cha ài tòm
nûúác trúâng sinh. Cuöëi cuâng, vua cha àaânh àïí cho ài. Chaâng cuäng gùåp ngûúâi luân
vaâ khi ngûúâi êëy hoãi chaâng ài àêu maâ vöåi vaä thïë, thò chaâng dûâng ngûåa laåi, ön töìn
àaáp:
Cha töi hêëp höëi, töi khöng tòm nûúác trúâng sinh.
Ngûúâi luân hoãi:
Chaâng coá biïët úã àêu khöng?

Tha khöng aå.
Vò chaâng c xûã lïî àöå, khöng kiïu cùng nh hai anh chaâng nïn ta maách
chaâng tòm nûúác trúâng sinh. Trong sên möåt toaâ lêu àaâi bõ phuâ pheáp, coá möåt caái
giïëng phun nûúác trúâng sinh. Ta seä cho chaâng möåt que sùæt vaâ hai caái baánh àïí
giuáp chaâng vaâo. Chaâng lêëy que sùæt àêåp ba caái vaâo cûãa sùæt thò cûãa seä múã tung ra.
úã trong coá hai con s tûã haá moäm àûáng rònh. Chaâng vûát cho möîi con möåt caái baánh
thò noá yïn. Röìi mau mau ài lêëy nûúác trúâng sinh trûúác khi chuöng àaánh mûúâi hai
tiïëng, vò nïëu khöng thò cûãa sêåp laåi, chaâng seä bõ giam úã trong.
Hoaâng tûã caám ún ngûúâi luân, lônh que vaâ baánh röìi lïn àûúâng. Chaâng àïën
núi vaâ thêëy moåi viïåc xaãy ra àuáng nh lúâi ngûúâi luân àaä baão. Chaâng lêëy que sùæt àêåp
ba caái thò cûãa múã tung vaâ sau khi neám baánh cho s tûã ùn, chaâng vaâo lêu àaâi.
Chaâng vaâo möåt phoâng lúán trang hoaâng rûåc rúä, coá nhûäng võ hoaâng tûã bõ phuâ pheáp
àang ngöìi. Chaâng thaáo nhêîn àeo úã ngoán tay caác võ êëy vaâ lêëy möåt chiïëc baánh vaâ
möåt thanh kiïëm úã àoá.
Trong möåt phoâng khaác, chaâng gùåp möåt naâng cöng chuáa àeåp tuyïåt vúâi.
Khi tröng thêëy chaâng, naâng mûâng rúä hön chaâng vaâ baão chaâng biïët rùçng chaâng
àaä giaãi thoaát cho naâng khoãi phuâ pheáp.
Naâng heån chaâng möåt nùm nûäa seä àïën gùåp naâng, bêëy giúâ seä laâm lïî cúái, vaâ
naâng seä dêng ngöi cho chaâng.
Naâng troã cho chaâng chöî coá nûúác trúâng sinh vaâ khuyïn chaâng lêëy cho mau
trûúác khi nghe thêëy chuöng àaánh mûúâi hai tiïëng. Chaâng ài nûäa thò àïën möåt
phoâng coá möåt chiïëc giûúâng rêët àeåp, múái traãi khùn. Chaâng àaä mïåt nhoaâi, nïn
muöën nghó möåt luác. Chaâng nùçm xuöëng röìi nguã mêët. Chaâng tónh dêåy thò àöìng höì
àaánh mûúâi möåt giúâ ba khùæc. Chaâng vuâng dêåy, chaåy àïën giïëng. úã àoá coá möåt caái
bònh, chaâng lêëy cöëc muác nûúác röìi vöåi vaä ra vïì. Khi chaâng àïën cûãa thò nghe thêëy
mûúâi hai tiïëng chuöng, röìi cûãa sêåp maånh àïën nöîi chaâng mêët möåt miïëng goát
chên.
Nhng chaâng àaä lêëy àûúåc nûúác thêìn röìi nïn mûâng lùæm lïn àûúâng vïì.
Chaâng laåi qua chöî ngûúâi luân.
Thêëy chaâng mang thanh kiïëm vaâ chiïëc baánh, ngûúâi êëy noái:
Chaâng àaä lêëy àûúåc nhûäng baão böëi rêët quñ: kiïëm coá thïí phaá tan nhiïìu àaåo
quên, coân baánh thò ùn khöng bao giúâ hïët.
Nhng Hoaâng tûã muöën caác anh cuâng vïì àïí tröng thêëy mùåt cha, beân noái:
Baác luân thên mïën úi, baác coá biïët bêy giúâ hai anh töi úã àêu khöng? Hai
anh töi ài tòm nûúác trúâng sinh trûúác töi maâ cha thêëy vïì.
Ngûúâi luân noái:

êëy chó vò hoå kiïu ngaåo nïn ta phuâ pheáp khiïën hoå bõ keåp giûäa hai quaã nuái
àêëy.
Hoaâng tûã van laåy maäi, ngûúâi êëy múái chõu tha cho hai anh, nhng ngûúâi êëy
dùån chaâng:
Chaâng phaãi àïì phoâng cêín thêån, hoå xêëu buång lùæm àêëy.
Chaâng gùåp hai anh, vui mûâng khön xiïët, kïí cho hai anh biïët chuyïån mònh
tòm thêëy nûúác trúâng sinh, lêëy àûúåc möåt cöëc àêìy, giaãi thoaát cho möåt naâng cöng
chuáa xinh àeåp; naâng seä àúåi chaâng möåt nùm àïí cúái vaâ dêng chaâng ngöi baáu.
Ba anh em cuâng ài, àûúâng vïì qua möåt nûúác àang bõ caãnh chiïën tranh àoái
keám. Vua nûúác àoá cho laâ nhên dên cuâng khöí thïë thò phen naây àïën mêët hïët cú àöì
sûå nghiïåp.
Hoaâng tûã àïën yïët kiïën öng vua êëy, cho múån chiïëc baánh àïí toaân dên ùn
no, thanh kiïëm àïí deåp tan quên giùc, nhên dên yïn hûúãng thaái bònh. Sau àoá
Hoaâng tûã lêëy laåi chiïëc baánh vaâ thanh kiïëm, röìi ba anh em laåi lïn àûúâng.
Ba anh em ài qua hai nûúác nûäa cuäng bõ caãnh chiïën tranh vaâ naån àoái.
Hoaâng tûã cho vua caác nûúác êëy múån vaâ chiïëc baánh thanh kiïëm, thïë laâ cûáu àûúåc
ba nûúác.
Sau àoá, ba anh em lïn thuyïìn vúåt biïín vïì nûúác.
Trong khi ài, hai ngúi anh baân nhau: "Thùçng uát noá lêëy àûúåc nûúác trúâng
sinh vïì chûá khöng phaãi boån ta. Cha seä cho noá nöëi ngöi, coân chuáng mònh thò mêët
phêìn".
Hai tïn sinh loâng àöë kyå baân mu haäm haåi em. Chuáng chúâ cho em nguã thêåt
say, roát nûúác trúâng sinh úã bònh cuãa em ra, àöí nûúác bïí thay vaâo.
Túái nhaâ, Hoaâng tûã uát vöåi lêëy bònh nûúác dêng cha uöëng cho khoãi bïånh.
Vua vûâa uöëng vaâi nguåm nûúác bïí mùån chaát thò bïånh laåi tùng lïn. Vua àang rïìn
rô, thò hai con lúán àïën töë caáo vu cho em mu àêìu àöåc cha. Chuáng noái laâ chuáng àaä
lêëy àûúåc nûúác trúâng sinh thêåt mang vïì àa cha. Cha vûâa uöëng nûúác àoá thò thêëy
khoãi bïånh ngay vaâ laåi khoeã nh thúâi coân treã.
Hai anh chïë nhaåo em:

Chñnh maây ài lêëy nûúác trúâng sinh vïì. Maây coá cöng, coân chuáng tao àûúåc
hûúãng. Leä ra maây phaãi khön ngoan tónh taáo hún: khi qua bïí, maây nguã say,
chuáng tao lêëy tröåm cuãa maây àêëy. Sang nùm, möåt trong chuáng tao seä àïën tòm
cöng chuáa àeåp kia. Nhng maây khön höìn thò àûâng coá noái löå ra; cha chùèng tin
maây àêu. Nïëu maây húã ra möåt cêu thò maây seä toi maång. Muöën söëng thò phaãi cêm
möìm.
Vua ngúä laâ chñnh con uát haåi mònh, nïn tûác giêån, hoåp triïìu àònh quyïët àõnh
xûã bùæn con möåt caách bñ mêåt.
Möåt thõ vïå àûúåc phaái ài sùn cuâng hoaâng tûã. Hoaâng tûã khöng nghi ngúâ gò
caã. Khi chó coân hai ngûúâi trong rûâng, Hoaâng tûã thêëy y coá veã buöìn rêìu, beân hoãi
Sao ngúi coá veã buöìn thïë?

Keã bêìy töi khöng thïí noái àûúåc.
Ngúi cûá viïåc noái, ta lúång thûá cho.

Trúâi úi, hoaâng thúång truyïìn cho keã haå thêìn bùæn Hoaâng tûã àêëy.
Hoaâng tûã súå haäi noái:
Ngúi haäy àïí ta söëng. Ngúi haäy mùåc aáo baâo cuãa ta àïí ta mùåc aáo cuãa ngúi.
Vêng, vêng, keã haå thêìn khöng núä bùæn hoaâng tûã.
Hai ngûúâi àöíi aáo cho nhau. Ngûúâi thõ vïå vïì nhaâ, coân Hoaâng tûã tröën vaâo
rûâng.
Möåt thúâi gian sau, coá ba xe taãi nùång vaâng ngoåc àïën cung vua taå ún hoaâng
tûã thûá ba àaä giuáp ba öng vua thanh kiïëm àïí deåp giùåc vaâ chiïëc baánh àïí cûáu nhên
dên khoãi chïët àoái.
Vua cha nghô: "Coá leä con ta khöng coá töåi tònh gò", röìi baão quêìn thêìn:
- Ûúác gò con ta coân söëng! Ta tiïëc rùçng àaä sai giïët noá.
Ngûúâi thõ vïå tha:
- Têu hoaâng thúång, Hoaâng tûã coân söëng. Keã haå thêìn àaä khöng àang têm
giïët hoaâng tûã.
Röìi y kïí àêìu àuöi cêu chuyïån cho vua nghe.

Loâng vua nheå hùèn ài. Ngaâi cho loan baáo khùæp caác nûúác cho pheáp con vïì
vaâ hûáa seä tha töåi cho.
Trong khi àoá cöng chuáa àaä sai laâm trûúác cung àiïån cuãa naâng möåt con
àûúâng laát vaâng saáng nhoaáng. Naâng dùån quêìn thêìn rùçng ai cûúäi ngûåa ài thùèng
vaâo con àûúâng úã giûäa thò àuáng laâ chöìng thêåt, cûá àïí ngûúâi êëy vaâo. Coân ngûúâi
naâo ài bïn caånh maâ vaâo thò khöng phaãi laâ ngûúâi chöìng thêåt, àûâng cho vaâo.
Thúâi gian möåt nùm sùæp qua, Hoaâng tûã anh caã vöåi vaä lïn àûúâng àïí àïën
nhêån laâ mònh àaä cûáu cöng chuáa, hoâng lêëy cöng chuáa vaâ lïn ngöi vua. Y ruöíi
ngûåa ài. Túái trûúác cung àiïån, y thêëy con àûúâng laát vaâng àeåp àeä, nghô thêìm:
"Giêîm lïn àoá thò tiïëc quaá". Y beân traánh cho ngûåa ài sang meá bïn phaãi. Nhng
khi y àïën cöíng thò quên hêìu baão y khöng phaãi laâ ngûúâi chöìng maâ cöng chuáa chúâ
àúåi, vaâ khöng cho vaâo.
Liïìn ngay àoá, Hoaâng tûã thûá hai àïën. Ngûåa vûâa àùåt chên lïn con àûúâng
vaâng thò y nghô laâ khöng nïn laâm hoãng con àûúâng àeåp thïë. Y cho ngûåa ài sang
bïn traái. Khi y àïën cöíng, quên hêìu baão y khöng phaãi laâ ngûúâi chöìng maâ cöng
chuáa chúâ àúåi, xin mûúâi quay vïì ngay.
Thúâi gian möåt nùm qua, Hoaâng tûã thûá ba ra khoãi rûâng àïí ài tòm ngûúâi
yïu, mong tòm nguöìn an uãi bïn naâng. Chaâng ra ài chó nghô àïën naâng, túái gêìn
cung àiïån maâ cuäng khöng àïí yá àïën con àûúâng laát vaâng. Vò vêåy chaâng cho ngûåa
ài ngay giûäa àûúâng; túái cöíng thò cûãa múã toang.
Cöng chuáa mûâng rúä àoán chaâng, nhêån chaâng laâ ên nhên vaâ laâ chuã àêët
nûúác.
Lïî cúái linh àònh. Sau àoá, naâng baáo cho chaâng biïët laâ vua cha àang goåi
chaâng vïì tha töåi cho chaâng. Chaâng vïì cung, têu àïí vua biïët laâ hai anh àaä lûâa
chaâng thïë naâo maâ tuy vêåy, chaâng vêîn giûä kñn chuyïån.
Vua cha muöën laâm töåi hai ngûúâi anh, nhng hoå àaä xuöëng taâu vúåt bïí,
khöng bao giúâ vïì nûäa.
Qua cêu chuyïån caác em thêëy chaâng Hoaâng tûã uát thêåt duäng caãm vaâ töët
buång. Vúái loâng duäng caãm, lïî àöå vaâ töët buång chaâng àaä cûáu àûúåc vua cha khoãi
bïånh vaâ lêëy àûúåc cöng chuáa. Caác anh trai coá tñnh kiïu cùng vaâ tham lam nïn bõ
trûâng phaåt nh thïë àoá!
Ong chuáa
Ngaây xûãa ngaây xa, coá hai Hoaâng tûã ài phiïu lu. söëng lang baåt khöng vïì
nhaâ nûäa.
Ngûúâi em uát, thúâng goåi laâ "Chuá Ngöëc", lïn àûúâng ài tòm hai anh. Tòm
maäi gùåp hai anh thò chaâng ta laåi bõ hai anh giïîu cúåt: khön ngoan nh chuáng tao
maâ coân chùèng ài àïën àêu, huöëng höì laâ caái thûá maây ngöëc nghïëch thïë maâ cuäng
àoâi àua chen vúái àúâi.
Ba anh em cuâng ài thò gùåp möåt töí kiïën. Hai anh muöën phaá ài xem trong
khi hoang mang kiïën boâ ài lung tung ra sao vaâ tha trûáng ài nh thïë naâo. Nhng
chuá Ngöëc noái:
- Xin caác anh àïí chuáng yïn thên, em khöng àïí caác anh quêëy nhiïîu chuáng
àêu.
Ba anh em laåi àïën möåt caái höì àêìy võt àang búi. Hai anh muöën bùæt möåt àöi
laâm thõt ùn, nhng chuá Ngöëc khöng chõu:
- Xin caác anh àïí chuáng yïn thên, em khöng àïí caác anh quêëy giïët chuáng
àêu.
Ba anh em laåi àïën möåt töí ong àêìy mêåt chaãy raâo caã ra ngoaâi thên cêy. Hai
anh muöën àöët lûãa úã göëc cêy hun cho ong chïët àïí lêëy mêåt, nhng chuá Ngöëc ngùn
laåi, noái:
- Xin caác anh àïí chuáng yïn thên, em khöng àïí caác anh hun chuáng àêu.
Ba anh em ài maäi àïën möåt lêu àaâi vùæng tanh, chó coá ngûåa bùçng àaá úã trong
chuöìng chûá khöng thêëy möåt boáng ngûúâi naâo. Hoå daåo qua têët caã caác phoâng, àïën
trûúác möåt caái cûãa àoáng coá ba khoaá. Giûäa cûãa coá àuåc möåt cûãa söí nhoã, qua àoá coá
thïí doâm vaâo trong buöìng àûúåc. Hoå tröng thêëy möåt ngûúâi beá nhoã, toác hoa rêm,
ngöìi trûúác möåt caái baân. Hoå goåi möåt lêìn, hai lêìn, nhng ngûúâi êëy khöng tha. Hoå
goåi àïën lêìn thûá ba thò ngûúâi êëy àûáng dêåy múã cûãa ài ra.
Ngûúâi êëy chùèng noái chùèng rùçng, dêîn hoå àïën trûúác möåt caái baân baây la liïåt
thûác ùn.
Khi hoå àaä ùn uöëng xong röìi, ngûúâi êëy dêîn möîi öng hoaâng vaâo möåt buöìng
nguã riïng.
Saáng höm sau, ngûúâi êëy vaâo buöìng ngûúâi anh caã, dêîn anh ta àïën möåt caái
baãng àaá trïn coá ghi ba viïåc phaãi laâm àïí giaãi thoaát cho lêu àaâi bõ phuâ pheáp.
Viïåc thûá nhêët laâ vaâo rûâng, tòm úã dúái àaám rïu möåt nghòn viïn ngoåc cuãa
cöng chuáa. Nïëu trûúác khi mùåt trúâi lùån maâ khöng tòm àûúåc àuã söë ngoåc thò ngûúâi
ài tòm seä biïën thaânh àaá.
Ngûúâi anh caã ài tòm nhng tòm möåt ngaây chó àûúåc coá möåt trùm viïn ngoåc.
Thïë laâ anh ta hoaá àaá.
Höm sau àïën lúåt ngûúâi anh thûá hai ài tòm ngoåc. Anh ta cuäng khöng hún
gò anh caã mêëy, chó tòm àûúåc coá hún hai trùm viïn ngoåc vaâ cuäng hoáa àaá.
Sau cuâng àïën lúåt chuá Ngöëc ài moâ ngoåc dúái rïu. Tòm ngoåc àêu phaãi laâ dïî,
cöng viïåc chêåm chaåp lùæm. Chuá ngöìi khoác trïn möåt taãng àaá. Böîng Chuáa kiïën maâ
chuá àaä cûáu thoaát trûúác kia cuâng vúái nùm nghòn kiïën quên, àïën giuáp chuá, tòm àuã
söë ngoåc trong chöëc laát vaâ xïëp thaânh àöëng.
Viïåc thûá hai laâ moâ úã àaáy bïí lïn caái chòa khoaá buöìng nguã cuãa cöng chuáa.
Chuá Ngöëc vûâa àïën búâ bïí thò tûác khùæc àaân võt maâ chuá àaä cûáu búi laåi gêìn
chuá, lùån xuöëng nûúác vaâ moâ chòa khoaá lïn.
Viïåc thûá ba khoá nhêët: phaãi tòm ra trong ba cöng chuáa àang nguã cö naâo ñt
tuöíi nhêët vaâ àaáng yïu nhêët. Ba naâng cöng chuáa àïìu giöëng nhau nh àuác, chó khaác
nhau úã chöî, trûúác khi nguã ba naâng ùn thûác ngoåt khaác nhau: cö nhúán ùn möåt thòa
àûúâng, cö thûá hai uöëng möåt húáp nûúác àûúâng, cö thûá ba uöëng möåt thòa mêåt ong.
Ong Chuáa maâ chuá Ngöëc àaä cûáu thoaát khoãi ngoån lûãa àïën giuáp chuá: ong
bay ài ngûãi möìm ba naâng cöng chuáa, röìi àêåu lïn möi cöng chuáa àaä ùn mêåt ong
àïí öng hoaâng Ngöëc nhêån ra.
Tûác thò toâa lêu àaâi thoaát khoãi giêëc nguã triïìn miïn vaâ nhûäng ngûúâi àaä hoaá
ra àaá laåi trúã thaânh ngûúâi.
Chuá Ngöëc cúái naâng cöng chuáa ñt tuöíi nhêët vaâ àaáng yïu nhêët, röìi àûúåc nöëi
ngöi vua. Coân hai anh chuá Ngöëc àûúåc lêëy hai naâng cöng chuáa kia.
Qua cêu chuyïån caác em coá thêëy ngûúâi em uát thúâng goåi laâ "Chuá Ngöëc" coá
àaáng yïu khöng? Vúái loâng yïu thûúng caác con vêåt "Chuá Ngöëc" àaä àûúåc chuáng
giuáp àúä trong luác qùåp khoá khùn. Nh vêåy, "Chuá Ngöëc" coá phaãi laâ ngûúâi thêåt sûå
ngöëc nghïëch khöng?
QUAÂ CUÃA NG ÛÚÂ I TÑ HON
Möåt baác thúå may vaâ möåt baác thúå vaâng cuâng ài vúái nhau. Möåt höm, mùåt
trúâi vûâa lùån sau nuái, hoå thêëy xa xa coá tiïëng nhaåc, caâng àïën gêìn nghe caâng roä.
Tiïëng nhaåc kyâ laå du dúng khiïën hoå quïn caã mïåt moãi raão búác ài vïì phña àoá.
Khi hoå àïën möåt quaã àöìi thò trùng àaä lïn. Trïn àöìi coá möåt àaám cúái cuãa
nhûäng ngûúâi nhoã beá, vûâa àaân öng, vûâa àaân baâ, cêìm tay nhau nhaãy muáa vui veã
ca haát thêåt laâ ïm tai. Àoá chñnh laâ tiïëng nhaåc maâ hai baác àaä nghe khi ài àûúâng.
Möåt öng laäo lúán hún möåt tyá ngöìi giûäa. Cuå coá choâm rêu baåc ruä xuöëng têån
ngûåc vaâ mùåc möåt caái aáo maâu sùåc súä. Hai ngûúâi ngaåc nhiïn àûáng ngêín ra nhòn hoå
nhaãy; nhûäng ngûúâi luân vui veã múã röång voâng tay ra àoán. Baác thúå vaâng coá búáu úã
lng vöën liïìu lônh nh nhûäng ngûúâi guâ, nhaãy vaâo trûúác. Baác phoá may múái àêìu coân
ngêìn ngûâ cha daám vaâo, nhng thêëy vui quaá, cuäng àaánh baåo vaâo theo. Voâng muáa
kheáp laåi, caác ngûúâi luân laåi haát vaâ nhaãy muáa loaån xaå. Öng laäo ruát úã thùæt lng ra
möåt con dao to àïí maâi, khi thêëy khaá sùæc cuå liïìn ngoaãnh laåi nhòn hai ngûúâi laå
mùåt. Hai baác hoaãng höìn cha kõp suy nghô gò thò cuå àaä nùæm lêëy baác thúå vaâng vaâ
chó trong nhaáy mùæt, caåo xoeåt caã rêu lêîn toác. Baác thúå may cuäng chõu söë phêån êëy.
Nhng hoå hoaân höìn ngay khi thêëy öng cuå caåo xong chó thên mêåt àïën vöî vai hoå d-
úâng nh khen hoå coá thaái àöå ngoan ngoaän nh thïë laâ phaãi. Cuå chó möåt àöëng than
gêìn àoá, ra hiïåu cho hoå lêëy àêìy tuái aáo. Hai baác vêng theo, tuy nhiïn khöng hiïíu
lêëy than àïí laâm gò. Sau àoá hoå ài tòm chöî nguã. Khi hoå àïën thung luäng thò chuöng
úã möåt tu viïån gêìn àoá baáo nûãa àïm. Dúái anh trùng, tòm vaâo quaán troå, nùçm trïn
àïåm rúm, lêëy quêìn aáo ra àùæp. Hoå mïåt quaá, quïn caã boã than úã tuái ra. Than àeâ
nùång nïn saáng hoå thûác dêåy súám hún thúâng ngaây. Hoå thoâ tay vaâo tuái, nhng
khöng daám tin mùæt mònh khi thêëy baân tay àang nùæm àêìy vaâng nguyïn chêët chûá
khöng phaãi laâ than. Thïë laâ hoå trúã nïn giaâu coá, nhng baác thúå vaâng coá nhiïìu cuãa
hún vò vöën tònh tham lam, baác ta àaä nñch àêìy than hún.
Thoái thúâng loâng tham khöng àaáy. Àaä coá laåi muöën coá nhiïìu hún, baác thúå
vaâng ruã baån nêën naá úã laåi vaâi ngaây nûäa, àïí töëi ra quaã àöìi chöî öng cuå, kiïëm thïm
ñt vaâng. Baác thúå may tûâ chöëi vaâ baão :
- Thöi àuã röìi. Töi maän nguyïån röìi. Giúâ thò töi coá thïí trúã thaânh thúå caã, cúái
ngûúâi yïu thïë laâ haånh phuác.
Nhng chiïìu yá baån thò baác úã laåi thïm möåt ngaây.
Buöíi töëi höm àoá, baác thúå vaâng àeo mêëy caái bao àïí lêëy cho nhiïìu, röìi ài ra
phña àöìi. Cuäng nh töëi höm trûúác, baác thêëy nhûäng ngûúâi tyá hon àang ca haát nhaãy
muáa, Öng cuå laåi caåo nhùén àêìu, rêu baác, röìi ra hiïåu baão lêëy than. Baác ta hùm húã
nheát àêìy caác bao, húán húã ra vïì àùæp quêìn aáo nguã. Baác nghô buång: "Duâ vaâng àeâ
nùång ta cuäng chõu àûúåc".
Röìi baác ta thiu thiu nguã, yïn chñ súám mai dêåy seä giaâu nûát àöë àöí vaách.
Vûâa múã mùæt ra, baác vöåi vaä súâ àïën bao, nhng baác ta ngaåc nhiïn vò chó thêëy
than xó, moác maäi vêîn thïë.
Baác ta nghô laâ coân chöî vaâng àûúåc àïm trûúác, vöåi chaåy ài lêëy, nhng baác
hoaãng súå vò thêëy vaâng àaä trúã thaânh than. Baác ta àa tay nhoå nhem lïn vöî traán thò
thêëy àêìu caåo nhùém thñn, caã cùçm cuäng bõ caåo nhùén. Naâo àaä hïët khöí àêu, lng àaä
coá möåt búáu, giúâ laåi moåc thïm hai búáu trûúác ngûåc. Thêëy roä than thò thêm baác
khoác nûác núã.
Baác thúå may töëi buång nghe baån khoác tónh dêåy, cöë an uãi baån:
- Thöi thò àöi ta àaä laâ baån àûúâng, baác cûá ài vúái töi, ta cuâng hûúãng.
Baác thúå may giûä lúâi hûáa, nhng baác thúå vaâng suöët àúâi phaãi mang hai caái b-
úáu vaâ phaãi àöåi muä àïí che caái àêìu troåc löëc.
Trong dên gian coá cêu: "Tham thò thêm", cêu noái naây thêåt laâ àuáng àöëi vúái
baác thúå vaâng. "Thoái thúâng loâng tham khöng àaáy. Àaä coá laåi muöën coá nhiïìu hún".
Cêu chuyïån àaã kñch loâng tham cuãa con ngûúâi.
RAU LÛÂA
Xûa coá möåt ngûúâi thúå sùn treã tuöíi vaâo rûâng rònh thuá. Loâng anh phúi phúái.
Anh vûâa ài vûâa thöíi keân bùçng laá, böîng gùåp möåt baâ laäo giaâ nua, xêëu xñ. Baâ noái:
- Chaâo anh thúå sùn thên mïën, anh vui veã húán húã, coân töi thò vûâa àoái vûâa
khaát, anh laâm phuác böë thñ cho töi ñt nhiïìu.
Anh thúå sùn thûúng haåi baâ laäo töåi nghiïåp thoâ tay vaâo tuái tñnh söë tiïìn mònh
coá vaâ cho baâ ñt nhiïìu.
Anh noái xong àõnh ài thò baâ laäo giûä laåi baão:
- Naây anh thúå sùn thên mïën aå, anh haäy nghe laäo noái àêy. anh coá loâng töët,
laäo muöën thûúãng cho anh. Anh cûá ài ài. Ài möåt luác, túái möåt cêy to coá chñn con
chim àêåu àang quùæp möåt chiïëc aáo khoaác vaâ tranh nhau giùçng aáo. Anh giú suáng
lïn maâ ngùæm bùæn vaâo giûäa. Thïë naâo chuáng cuäng phaãi thaã chiïëc aáo xuöëng. Möåt
con chim bõ bùæn chïët seä rúi xuöëng. Anh haäy nhùåt lêëy chiïëc aáo khoaác mang ài.
Àoá laâ möåt chiïëc aáo thêìn. Khoaác noá lïn vai, muöën ài núi naâo laâ àïën àûúåc ngay.
Anh moác lêëy quaã tim cuãa con chim chïët maâ nuöët ài thò saáng naâo dêåy cuäng
thêëy dúái göëi möåt àöìng tiïìn vaâng.
Anh thúå sùn caãm ún baâ laäo phuâ phuã vaâ nghô buång:
- Nïëu quaã nh thïë thò àiïìu baâ ta hûáa thêåt laâ tuyïåt vúâi.
Anh ài àöå trùm thúác böîng nghe trïn caânh cêy coá tiïëng chim kïu. Anh
ngêíng àêìu lïn thêëy möåt bêìy chim àang möí nhau, àaåp nhau, tranh nhau möåt
chiïëc aáo. Chuáng kïu loaån xaå, giùçng co, caäi nhau, con naâo cuäng àõnh giaânh lêëy
riïng cho mònh. Anh thúå sùn noái:
- Hûâ, laå thêåt! Quaã àuáng nh lúâi baâ cuå baão.
anh liïìn haå suáng trïn vai xuöëng, ngùæm bùæn vaâo giûäa bêìy chim, löng chim
bay laã taã. Àaân chim lêåp tûác kïu êìm ô bay ài. Nhng möåt con chïët rúi xuöëng, caã
chiïëc aáo khoaác cuäng rúi theo. Anh thúå sùn laâm nh lúâi baâ laäo dùån, möí chim lêëy
quaã tim nuöët ûåc röìi mang aáo khoaác vïì nhaâ.
Saáng höm sau, anh tónh dêåy chúåt nhúá àïën lúâi tiïn tri muöën xem coá àuáng
khöng. Anh nêng göëi lïn thò thêëy möåt àöìng tiïìn vaâng saáng nhoaáng. Saáng höm
sau nûäa anh laåi thêëy möåt àöìng tiïìn vaâng. Höm naâo dêåy cuäng vêåy. Anh goáp laåi
àûúåc möåt àöëng vaâng. Sau anh nghô: "Cûá úã nhaâ ru ruá thïë naây thò têët caã chöî vaâng
naây chaã duâng laâm gò caã. Mònh phaãi ài cho biïët àoá biïët àêy múái àûúåc".
Anh liïìn tûâ biïåt böë meå, àeo suáng vaâ tuái ài sùn röìi lïn àûúâng ài chu du
böën bïí. Möåt höm, anh vaâo möåt khu rûâng rêåm, ra khoãi rûâng, anh thêëy úã caánh
àöìng phña trûúác coá möåt toaâ lêu àaâi àöì söå. úã möåt cûãa söí coá möåt baâ giaâ cuâng möåt
thiïëu nûä xinh àeåp àang àûáng nhòn xuöëng. Baâ giaâ laâ möåt muå phuâ thuyã. Muå baão
cö gaái:
- Kia coá möåt anh chaâng úã rûâng ài ra. Gaä ta coá baão böëi trong ngûúâi, ta phaãi
chiïëm lêëy, con yïu cuãa meå aå. Baão böëi êëy vaâo tay ta múái àuáng. Trong ngûúâi gaä
coá möåt quaã tim chim. Nhúâ àoá, möîi saáng, dúái göëi gaä coá möåt àöìng tiïìn vaâng.
Muå cho cö biïët phaãi laâm gò, giúã troâ gò àïí lêëy. Sau muå coân doaå cö, trúån
mùæt baão:
- Khöng nghe lúâi tao thò chó coá chïët!
Anh thúå sùn túái gêìn nhòn thêëy cö gaái nghô buång:
- Ta ài giang höì maäi röìi, cuäng muöën nghó ngúi möåt chuát. Êu laâ ta gheá vaâo
lêu àaâi àeåp àeä naây, tiïìn baåc ta coá thûâa thaäi cú maâ.
Thûåc tònh thò chó vò anh ta nhòn thêëy cö gaái àeåp nïn muöën úã laåi.
Anh vaâo nhaâ àûúåc tiïëp àaäi ên cêìn, lõch sûå. Chùèng bao lêu anh àaä mï con
gaái muå phuâ thuyã khöng coân nghô gò khaác nûäa, chó biïët chiïìu theo yá cö, cö muöën
gò laâ anh vui veã laâm ngay. Muå giaâ baão con:
- Giúâ thò ta phaãi lêëy kyâ àûúåc quaã tim con chim. Noá coá mêët cuäng chùèng
biïët àêu.
Hai meå con nêëu möåt thûác uöëng, nêëu xong muå roát vaâo cöëc àïí con gaái àa
cho anh thúå sùn. Cö gaái noái:
- Anh thên yïu úi, anh haäy caån cöëc chuác em ài.
Anh cêìm cöëc uöëng caån thò nön ra quaã tim chim. Cö gaái leán mang tim
chim ài, röìi phaãi nuöët tim chim theo yá meå. Tûâ àoá, anh khöng coân tòm thêëy vaâng
úã dúái göëi nûäa. Coân vaâng úã dúái göëi cö gaái, thò saáng naâo, muå giaâ cuäng àïën lêëy ài.
Nhng anh chaâng si tònh yïu mï yïu mêín, luác naâo cuäng quêën quñt bïn cö gaái,
khöng coân nghô àïën viïåc gò khaác nûäa. Muå phuâ thuyã giaâ laåi baão con:
- Ta àaä àûúåc quaã tim chim, coân phaãi lêëy nöët chiïëc aáo khoaác thêìn cuãa noá
nûäa.
Cö gaái gaân ài:
- Thöi ta àïí cho anh êëy chiïëc aáo, vò anh ta àaä mêët hïët cuãa caãi röìi coân gò!
Muå giaâ tûác giêån baão:
- Chiïëc aáo êëy laâ möåt baão böëi hiïëm coá trong thiïn haå.
Ta nhêët àõnh lêëy cho kyâ àûúåc.

Muå baây mu cho con, doaå nïëu con khöng chõu laâm thò muå seä trõ cho. Cö
àaânh theo lïånh meå, àïën àûáng bïn cûãa söí nhòn ra xa laâm veã rêìu rô. Anh thúå sùn
hoãi:
- Sao em laåi àûáng thêîn thúâ ra àêëy.
Cö àaáp:
- Chao öi! Anh yïu quyá cuãa em aå, àaâng trûúác kia coá quaã nuái Thaåch Lu, laâ
núi coá nhiïìu ngoåc quyá. Em theâm ngoåc quaá, cûá nghô àïën laåi buöìn. Nhng ai laâ
ngûúâi ài lêëy àûúåc. Chó coá chim múái bay àûúåc àïën núi, con ngûúâi thò vaån kiïëp
chùèng àïën àûúåc.
Anh thúå sùn noái:
- Nïëu chó vò viïåc êëy maâ em than thúã thò anh coá thïí laâm cho em khoãi buöìn
phiïìn ngay lêåp tûác.
Noái xong, anh kïu cö vaâo trong aáo khoaác, niïåm chuá úác àûúåc àïën ngay
nuái Thaåch Lu. Chúáp mùæt, caã hai ngûúâi àaä ngöìi trïn nuái, khùæp böën bïn, ngoåc oáng
aánh, tröng thêåt sûúáng mùæt. Hoå nhùåt lêëy nhûäng viïn àeåp nhêët, quyá nhêët. Muå giaâ
hoaá pheáp cho mùæt anh thúå sùn dñp laåi. Anh baão cö gaái:
- Ta haäy ngöìi nghó möåt luác ài, anh mïåt quaá, àûáng khöng vûäng nûäa àêu.
Hai ngûúâi ngöìi xuöëng. Anh göëi àêìu vaâo loâng cö maâ nguã.
Anh nguã röìi thò cö thaáo aáo khoaác úã vai anh ra, khoaác vaâo ngûúâi nhùåt chêu
ngoåc röìi hoaá pheáp vïì nhaâ.
Anh thúå sùn nguã no mùæt, tónh dêåy thêëy ngûúâi yïu àaä lûâa mònh, boã rúi
mònh úã quaã nuái hoang vu naây. Anh noái:
- Than öi, trong thiïn haå sao laåi coá thïí coá viïåc phaãn böåi àïën thïë àûúåc!
Anh ngöìi thêìn ra, àau khöí vaâ lo lùæng khöng biïët laâm thïë naâo. Nuái naây
vöën cuãa nhûäng tïn khöíng löì man rúå hoaânh haânh vaâ sinh söëng úã àoá. Anh ngöìi
múái àûúåc möåt luác böîng thêëy ba tïn ài laåi. Anh laåi nùçm xuöëng, laâm ra böå nguã rêët
say. Ba tïn khöíng löì túái. Tïn thûá nhêët àaá anh baão:
- Sao caái con sêu naây laåi nùçm úân ra àêëy maâ trêìm ngêm thïë naây?
Tïn thûá hai noái:
- Thò cûá dêìn cho noá chïët quaách ài.
Tïn thûá ba coá veã khinh bó noái:

- Thêåt chaã boä. Cûá àïí noá söëng. Noá khöng úã àêy nöíi. Nïëu leo lïn àónh nuái
noá seä bõ mêy cuöën ài mêët.
Noái xong cêu chuyïån, chuáng ài qua. Anh thúå sùn àaä lùæng tai nghe, nïn
khi chuáng ài röìi, anh àûáng phùæt dêåy, treâo lïn àónh nuái. Túái núi, anh ngöìi nghó
möåt laát thò coá möåt àaám mêy tröi àïën, cuöën lêëy anh mang ài. Mêy bay möåt thúâi
gian trïn trúâi röìi haå xuöëng möåt caách nheå nhaâng giûäa àaám bùæp caãi vaâ caác thûác
rau khaác.
Anh thúå sùn nhòn quanh vaâ noái:

- Mònh àoái quaá giaá coá caái gò ùn thò hay. Khoá maâ ài àûúåc nûäa. Nhng úã àêy,
chùèng thêëy lï, taáo, hay thûá quaã naâo khaác, thò toaân rau maâ thöi.
Sau anh nghô:
- Thöi bñ lùæm thò ta ùn rau söëng vêåy, tuy khöng ngon laânh gò nhng cuäng
maát rúåi.
Anh liïìn choån lêëy möåt cêy rau ngon maâ ùn. nhng anh vûâa nuöët mêëy
miïëng thò thêëy laâ laå vaâ caãm thêëy trong ngûúâi khaác hùèn anh moåc ra böën chên,
möåt caái àêìu to, hai caái tai daâi, anh khiïëp súå vò thêëy mònh àaä biïën thaânh möåt con
lûâa.
Anh vêîn caãm thêëy àoái lùæm, ùn rau söëng rêët húåp vúái thïí chêët múái cuãa anh,
nïn anh laåi ùn nghiïën ngêëu. Maäi sau anh múái lêìn túái möåt giöëng rau khaác, anh
vûâa nuöët möåt ñt thò laåi caãm thêëy trong ngûúâi coá sûå thay àöíi vaâ trúã laåi thaânh hònh
ngûúâi.
Anh thúå sùn nùçm xuöëng nguã cho hïët mïåt. Höm sau tónh dêåy, anh haái möåt
cêy rau àöåc vaâ möåt cêy rau laânh, nghô buång: "caái naây seä giuáp mònh lêëy laåi caác
thûá cuãa mònh vaâ trûâng phaåt sûå phaãn böåi".
Anh nheát nhûäng cêy rau vaâo trong ngûúâi treâo qua tûúâng ài tòm lêu àaâi
ngûúâi yïu cuãa mònh. Anh ài lang thang mêëy ngaây thò may quaá, tòm àûúåc ra nhaâ.
Anh vöåi böi mùåt muäi àïën meå àeã cö gaái cuäng khöng nhêån ra àûúåc anh. Anh vaâo
lêu àaâi xin nguã troå:
- Töi mïåt lùæm khöng ài àûúåc nûäa.
Muå phuâ thuyã hoãi:

- Naây, ngûúâi àöìng baâo laâ ai thïë? Laâm nghïì gò vêåy?
Anh àaáp:
- Töi laâ möåt sûá giaã cuãa nhaâ vua. Töi àûúåc phaái ài tòm thûá rau quñ nhêët trïn àúâi.
Töi may mùæn tòm ra thûá rau êëy, hiïån mang theo úã àêy. nhng trúâi noáng nh thiïu
nh àöët, rau túi cuãa töi àaä heáo hïët, khöng biïët töi coá mang ài àûúåc nûäa khöng.
Muå giaâ nghe noái àïën rau quyá theâm quaá baão:
- Naây, ngûúâi àöìng baâo yïu quyá, cho töi nïëm thûã cêy rau quyá möåt chuát coá
àûúåc khöng?
Anh traã lúâi:

- Àûúåc thöi. Töi mang vïì hai cêy, àïí töi cho baâ möåt.
Anh múã bõ, àa cho muå möåt cêy rau àöåc. Muå phuâ thuyã khöng nghi ngúâ gò
caã, nghô àïën moán ùn múái, muå theâm roã daäi, vaâo bïëp laâm ngay. Laâm xong, muå
cuäng chùèng àúåi bng lïn baân nûäa, àuát luön mêëy laá vaâo möìm. Muå vûâa nuöët xong
thò biïën thaânh con lûâa caái chaåy ra sên. Àïën lúåt con hêìu vaâo bïëp. Noá nhòn thêëy
moán rau laâm xong àïí àêëy, beân bng lïn. Ài àûúâng quen nïëp cuä, noá theâm nïëm
quaá, beân ùn vuång vaâi laá. Pheáp laå ûáng liïìn noá biïën thaânh möåt con lûâa caái nhoã
chaåy àïën bïn muå giaâ. Baát rau rúi xuöëng àêët. Trong luác êëy, sûá giaã ngöìi úã ngoaâi
vúái cö gaái àeåp. Cö chúâ maäi khöng coá ai mang rau lïn, theâm ùn noái:
- Chaã biïët rau àïí úã àêu êëy nhó?
Anh thúå sùn nghô buång chùæc moán rau àaä coá hiïåu quaã röìi liïìn noái:
- Àïí töi xuöëng bïëp xem sao.
Anh ài xuöëng thò thêëy coá hai con lûâa caái nhaãy nhoát ngoaâi sên, coân rau thò
àöí úã dúái àêët. Anh noái:
- Àûúåc lùæm. Hai àûáa bay àaä lêëy phêìn röìi.

Anh nhùåt nhûäng laá rau coân laåi, boã vaâo baát bng lïn cho cö gaái vaâ noái:
- Töi phaãi tûå tay bng lïn cho cö moán ùn ngon àïí cö khöng phaãi suöët ruöåt.
Cö ùn möåt ñt thò lêåp tûác cuäng nh hai ngûúâi kia, biïën thaânh möåt con lûâa caái
con chaåy ra ngoaâi sên.
Sau khi anh thúå sùn àaä rûãa saåch mùåt muäi àïí cho nhûäng ngûúâi biïën ra lûâa
nhêån àûúåc anh, anh ra sên baão:
- Giúâ thò caác ngûúâi haäy àïìn töåi phaãn böåi ài nheá!
Anh lêëy dêy buöåc caã ba con lûâa laåi, àaánh ài àïën möåt nhaâ xay luáa. Anh goä
cûãa söí, ngûúâi thúå xay thoâ àêìu ra hoãi anh muöën gò. Anh noái:
- Töi coá ba con vêåt tai quaái maâ khöng muöën nuöi nûäa. Nïëu baác chõu nuöi
höå töi, cho úã, cho ùn thò hïët bao nhiïu tiïìn töi cuäng xin chõu.
Baác thúå xay noái:
- Àûúåc thöi. Nhng phaãi nuöi thïë naâo?

Anh thúå sùn dùån baác, àöëi vúái con lûâa giaâ, tûác laâ muå phuâ thuyã, thò cûá möîi
ngaây àaánh ba lêìn, cho ùn möåt lêìn. Àöëi vúái con treã laâ con hêìu thò àaánh möåt lêìn,
cho ùn ba lêìn. Coân àöëi vúái con treã nhêët laâ cö gaái thò khöng àaánh lêìn naâo maâ cho
ùn ba lêìn. Anh khöng nhêîn têm àïí cö ta bõ àaánh. Sau àoá, anh trúã vïì lêu àaâi úã,
cêìn gò coá nêëy khöng thiïëu gò caã.
Mêëy höm sau baác thúå xay baão laâ con lûâa giaâ bõ àaánh nhiïìu maâ chó àûúåc
ùn möåt lêìn möåt ngaây nïn àaä chïët röìi.
Baác laåi baão: "Hai con kia cha chïët, möîi ngaây àûúåc ùn ba lêìn, nhng chuáng
buöìn quaá, súå cuäng khöng söëng àûúåc bao lêu".
Anh thúå sùn àöång loâng thûúng, cuäng nguöi giêån nïn baão baác thúå xay àa
chuáng laåi. Hai con àïën thò anh cho ùn möåt ñt rau laânh, chuáng hiïån nguyïn hònh
thaânh ngûúâi. Cö gaái àeåp quyâ xuöëng tha:
- Anh úi, anh tha cho em töåi àaä laâm cho anh phaãi àiïu àûáng. Meå em bùæt
em laâm thïë. Em miïîn cúäng maâ laâm, thûåc tònh em yïu anh tha thiïët. aáo thêìn cuãa
anh treo úã trong möåt caái tuã, coân tim chim thò àïí em xin uöëng thuöëc cho nön ra.
Anh àöíi yá baão:
- Thöi em cûá giûä lêëy. Anh cuäng chaã thiïët nûäa vò anh àaä lêëy em, em seä laâ
ngûúâi vúå trung thaânh cuãa anh.
Lïî cúái àûúåc töí chûác. Hai vúå chöìng ùn úã vúái nhau sung sûúáng cho àïën
chïët.
Cêu truyïån thêåt laâ hay, àuáng khöng naâo? Con ngûúâi maâ bõ biïën ra thaânh
con lûâa thò thêåt laâ súå caác em nhó! Nhûäng ngûúâi xêëu xa vaâ àöåc aác thò seä bõ trûâng
phaåt nh vêåy àêëy!
THÊN
Ì CHÏËT À ÚÄ ÀÊÌU
Xûa coá möåt ngûúâi ngheâo coá mûúâi hai àûáa con. Baác phaãi laâm ngaây laâm
àïm àïí nuöi chuáng. Khi àûáa con thûá mûúâi ba ra àúâi baác khöng biïët xoay caách
naâo nûäa, àaânh chaåy ra àûúâng caái nhúâ ngûúâi naâo gùåp trûúác tiïn àúä àêìu cho noá.
Thoaåt tiïn, baác gùåp ngay Àûác Chuáa Trúâi. Ngûúâi àaä biïët yá àõnh cuãa baác,
liïìn phaán:
- Töåi nghiïåp, ta thûúng con lùæm, ta rêët muöën àúä àêìu cho chaáu, chùm soác
noá, laâm cho noá sung sûúáng úã trïn thïë gian.
Ngûúâi êëy hoãi:
- Öng laâ ai?
- Ta laâ Chuáa Trúâi.

- Thïë thò töi khöng muöën öng àúä àêìu cho con töi vò öng chó phoâ ngûúâi
giaâu sang vaâ boã mùåc keã ngheâo khoá àoái reát.
Baác ta beân quay ài tòm ngûúâi khaác. Baác gùåp Quó. Quó hoãi:
- Baác tòm gò? Baác coá muöën ta àúä àêìu cho con baác khöng? Ta seä cho noá
giaâu nûát àöë àöí vaách vaâ hûúãng àuã khoaái laåc trïn àúâi.
Ngûúâi kia hoãi:

- Öng laâ ai?
- Ta laâ Quó.
- Thïë thò töi khöng muöën öng àúä àêìu cho con töi, vò öng lûâa döëi vaâ quyïën
ruä con ngûúâi.
Röìi baác laåi ài. Baác gùåp Thêìn Chïët. Toaân thên Thêìn Chïët laâ múá xúng khö.
Thêìn tiïën àïën baão baác:
- Baác àïí ta àúä àêìu cho con baác.

Baác hoãi:
- Öng laâ ai?
- Ta laâ Thêìn Chïët, coi ai cuäng nh ai.

- Baác cöng bùçng, coi ngûúâi giaâu keã ngheâo nh nhau. Vêåy xin baác àúä àêìu
cho con töi.
- Thïë naâo ta cuäng laâm cho con baác giaâu sang nh ta àaä giuáp cho têët caã caác
baån beâ cuãa ta.
- Thïë àïën chuã nhêåt sau seä laâm pheáp rûãa töåi cho chaáu, öng nhúá àïën nheá.
Thêìn Chïët àïën àuáng heån vaâ laâm nhiïåm vuå cuãa ngûúâi cha àúä àêìu. Khi
thùçng beá àaä lúán, cha àúä àêìu àïën goåi ài. Thêìn dùæt noá vaâo rûâng, chó cho noá möåt
cêy thuöëc vaâ dùån.
- Bêy giúâ ta múái cho con quaâ àúä àêìu. Ta seä laâm cho con thaânh möåt thêìy
thuöëc lûâng danh. Möîi lêìn con ài thùm bïånh, ta seä hiïån àïën. Khi con thêëy ta
àûáng phña àêìu bïånh nhên, con coá thïí noái cúng quyïët rùçng hoå khoãi bïånh vaâ con
cêìm lêëy cêy maâ àiïìu trõ. Nhng nïëu ta àûáng vïì phña chên hoå, thò ta seä bùæt hoå ài:
con cûá viïåc noái cho hoå biïët rùçng duâ coá chaåy chûäa cuäng vö ñch, thêìy thuöëc naâo úã
trêìn gian cuäng khöng thïí cûáu àûúåc. Nhng con phaãi cêín thêån chúá duâng cêy naây
ngúåc vúái yá ta, nïëu khöng nghe ta thò luåy àïën thên àoá!
Chùèng bao lêu, chaâng thanh niïn thaânh möåt thêìy thuöëc, danh lûâng böën
biïín. Tiïëng àöìn laâ thoaáng tröng bïånh nhên thêìy àaä coá thïí noái chùæc chùæn laâ chûäa
àûúåc hay chïët.
Thiïn haå úã àêu àêu cuäng keáo àïën. Àêu cuäng mûúâi thêìy vaâ traã thêìy rêët
hêåu, chùèng bao lêu thêìy giaâu coá lùæm.
Luác bêëy giúâ, nhaâ vua lêm bïånh, cho mûúâi thêìy àïën xem coá cûáu chûäa
àûúåc nûäa khöng. Khi vaâo cung, thêìy thêëy Thêìn Chïët àûáng úã phña chên vua. Nh
vêåy laâ khöng thuöëc naâo trõ àûúåc nûäa. Thêìy nghô buång: "Giaá phoãng mònh àaánh
lûâa Thêìn Chïët möåt bêån naây, thò nhêët àõnh Ngaâi giêån lùæm, nhng chùæc laâ cha àúä
àêìu cuäng lúâ ài cho mònh. Vêåy mònh thûã xem thïë naâo". Röìi thêìy cho àùåt nhaâ vua
quay àêìu vïì phña Thêìn Chïët vaâ cho uöëng cêy thuöëc, vua khoãi bïånh.
Thêìn Chïët hêìm hêìm àïën chôa ngoán tay vaâo mùåt thêìy lang maâ mùæng:
- Maây àaä lûâa ta, lêìn naây thò ta tha cho maây vò maây laâ con àúä àêìu cuãa ta.
Nhng nïëu maây coân daåi döåt lêìn nûäa thò ta seä trõ thùèng tay.
Caách àêëy ñt lêu, cöng chuáa öëm nùång. Vua chó sinh àûúåc möåt mònh cöng
chuáa, nïn khoác àïm khoác ngaây àïën muâ caã mùæt. Vua ra chiïëu chó rùçng ai chûäa
àûúåc bïånh cöng chuáa seä àûúåc laâm phoâ maä vaâ nöëi ngöi ngûúâi . Khi thêìy lang vaâo
phoâng cöng chuáa thò thêëy Thêìn Chïët àûáng úã phña chên bïånh nhên. Leä ra thêìy
phaãi nhúá àïën lúâi ngûúâi cha àúä àêìu dùån. Nhng thêìy thêëy cöng chuáa àeåp, thêìy hy
voång lêëy àûúåc cöng chuáa, thêìy àêm luá lêîn quïn hïët, khöng àïí yá gò àïën Thêìn
Chïët àûáng quùæc mùæt vaâ giú caã nùæm àêëm xúng xêíu lïn. Thêìy nêng cöng chuáa
cho xoay àêìu vïì phña chên giûúâng, röìi cho uöëng cêy thuöëc. Àöi maá cöng chuáa
ûãng höìng vaâ naâng khoãi bïånh.
Thêìn Chïët bõ lûâa lêìn nûäa raão búác àïën nhaâ thêìy lang baão:
- Thïë laâ ài àúâi nhaâ maây! Bêy giúâ àïën lúåt maây chïët.
Thêìn Chïët àa tay laånh giaá ra nùæm chùåt lêëy thêìy lang, khiïën thêìy hïët
àûúâng cûåa quêåy. Thêìn àiïåu thêìy àïën möåt caái hang úã êm phuã. úã àêëy coá hùçng haâ
sa söë laâ àeân àang chaáy, lúán coá, nhúä coá, nhoã coá. Luác naâo ngoån naây tùæt thò laåi coá
nhûäng ngoån khaác bûâng saáng lïn, muön nghòn ngoån lûãa chaåy ài chaåy laåi tröng
tûåa nh àeân cuâ.
Thêìn Chïët noái:
- Maây thêëy cha? Àêy laâ nhûäng ngoån àeân sinh mïånh tûâng ngûúâi . Nhûäng
ngoån lúán laâ cuãa treã con, nhûäng ngoån nhúä cuãa vúå chöìng àang xuên, nhûäng ngoån
nhoã cuãa caác cuå giaâ. Nhng cuäng coá nhûäng àeân sinh mïånh treã em vaâ thanh niïn
maâ chó coá ñt aánh saáng.
Thêìy lang tûúãng ngoån àeân sinh mïånh cuãa mònh coân to, xin cha àúä àêìu chó
cho xem.
Thêìn Chïët troã cho thêìy ngoån àeân rêët nhoã, chêåp chúân sùæp tùæt.
Thêìy lang khiïëp súå, noái:

- Trúâi úi! cha thên mïën, cha haäy thûúng con thùæp cho con ngoån khaác, àïí
con àûúåc hûúãng cuöåc àúâi cuãa con, àûúåc lêëy naâng cöng chuáa xinh àeåp, àûúåc laâm
vua.
Thêìn Chïët noái:

Ta khöng laâm gò àûúåc, vò phaãi coá ngoån naây tùæt trûúác thò múái thùæp ngoån
khaác lïn àûúåc.
- Vêåy thò cha haäy gheáp chiïëc àeân cuãa con vaâo möåt chiïëc àeân lúán àïí àeân
con tiïëp tuåc chaáy.
Thêìn Chïët laâm ra böå chiïìu yá thêìy lang, ài lêëy möåt ngoån àeân to. Nhng
trong thêm têm, Thêìn muöën traã thuâ, nïn cöë tònh àaánh rúi chiïëc àeân nhoã xuöëng
àêët cho tùæt. Thêìy lang lùn ra chïët ngay vaâ bõ Thêìn Chïët bùæt ài.
Chuáng ta khöng nïn àïí mêët loâng tin cuãa mònh àöëi vúái ngûúâi khaác. Khi
chuáng ta àaä àïí mêët loâng tin thò rêët khoá coá thïí lêëy laåi àûúåc. Trong cêu truyïån caác
em vûâa àûúåc àoåc thêìy lang àaä lûâa döëi vaâ laâm mêët loâng tin àöëi vúái cha àúä àêìu laâ
thêìn chïët nïn phaãi gaánh möåt hêåu quaã bi thaãm.
Thoã vaâ nhñm
Truyïån naây kïí ra nghe coá veã nh chuyïån bõa, caác chaáu aå. Nhng quaã laâ coá
thêåt, vò truyïån do öng töi kïí laåi, maâ kïí möåt caách thñch thuá lùæm. Öng töi thúâng
baão:
- Caác chaáu aå, truyïån naây têët laâ coá thêåt, nïëu khöng coá thò laâm sao kïí laåi
àûúåc!
Àêìu àuöi cêu truyïån thïë naây:
Möåt buöíi saáng chuã nhêåt muâa thu, luáa maåch àen àaáng àöå àêm böng. Mùåt
trúâi àaä lïn cao. Ngoån gioá êëm aáp thöíi lúát trïn caác thên raå. Chim sún ca hoát trïn
khöng. Ong vo vo ngoaâi àöìng luáa. Thiïn haå ùn mùåc quêìn aáo àeåp àeä ài lïî nhaâ
thúâ, moåi ngûúâi àïìu vui veã, kïí caã chuá Nhñm nhaâ ta.
Chuá Nhñm àûáng trûúác cûãa nhaâ, hai tay buöng thoäng, ngoá ngang ngoá doåc
trong gioá súám, kheä haát lïn möåt baâi, - nghïu ngao nh hoå haâng nhaâ Nhñm thúâng
haát vaâo buöíi saáng chuã nhêåt. Àang nghïu ngao haát thò chuá chúåt naãy ra yá laâ trong
khi àúåi vúå rûãa raáy mùåc quêìn aáo cho con caái, haäy taåt ra àöìng daåo chúi xem cuã caãi
moåc ra sao. Chaã laâ cuã caãi moåc ngay caånh nhaâ maâ, chuá vaâ caã nhaâ thúâng ùn nïn
coi laâ cuãa riïng cuãa nhaâ mònh.
Nghô laâ laâm liïìn.

Nhñm àoáng cûãa laåi röìi ra àöìng. Cha ài khoãi nhaâ bao xa, vûâa àõnh voâng
qua buåi tûúâng vi ngay trûúác àöìng àïí bùng sang ruöång cuã caãi, thò Nhñm gùåp ngay
thoã cuäng ài viïåc êëy, nghôa laâ cuäng muöën xem caãi bùæp cuãa mònh ra sao. Nhñm
thêëy thoã thên mêåt chaâo. Nhng thoã vöën yã mònh laâ bêåc thúång lu, tñnh kiïu kyâ,
khöng àaáp lïî Nhñm, maâ coân lïn mùåt khinh khónh noái:
- Thïë naâo! Trúâi coân súám quaá chaåy ra àöìng laâm gò thïë, chuá maây?
Nhñm àaáp:
- Töi ài daåo chúi möåt tñ!
Thoã cúâi baão:
- Daåo chúi gò caái àöì naây! Tao cho laâ maây nïn duâng chên vaâo viïåc khaác
coân hún
Cêu êëy laâm cho Nhñm bûåc lùæm, vò gò thò chuá cuäng chõu àûúåc, nhng àûâng
àöång àïën àöi chên chuá, tuy rùçng trúâi àêët sinh ra chuá vöën bõ khoeâo chên.
Nhñm baão thoã:

- Dïî maây tûúãng laâ maây hún tao vïì àöi chên àêëy hùèn!
Thoã àaáp:
- Hùèn ài chûá lõ!
Nhñm noái:
- Thò haäy thûã xem caái àaä naâo. Tao cuöåc laâ chaåy thi thïë naâo tao cuäng àûúåc
maây.
Thoã noái:
- Tûác cúâi cha! Àöi chên thò khoeâo maâ...! Nhng thöi tao cuäng chiïìu maây,
nïëu maây tha thiïët thïë. Cuöåc gò naâo?
- Möåt àöìng vaâng vaâ möåt chai rúåu maånh àêëy.
- Àûúåc, àêåp tay naâo. Bùæt àêìu nheá!
- êëy khöng, laâm gò maâ hêëp têëp thïë! Trong buång tao àaä coá tñ gò àêu? Àïí tao
vïì nhaâ ùn mêëy miïëng loát daå caái àaä. Nûãa giúâ nûäa, tao seä laåi àêy.
Noái röìi Nhñm ài. Thoã húán húã thñch lùæm. Nhñm ài àûúâng nghô buång:
- Thoã ta cêåy coá hai chên daâi, nhng mònh seä coá caách àûúåc noá. Noá laâ con
ngûúâi thúång lu nhng chùèng qua laâ àöì ngu ngöëc, thïë naâo cuäng bõ mònh cho möåt
vöë.
Nhñm vïì nhaâ baão vúå:
- Nhaâ noá úi, mùåc quêìn aáo vaâo nhanh lïn ra àöìng vúái töi. Vúå hoãi:
- Coá chuyïån gò thïë?

- Töi àaánh cúåc vúái thoã lêëy möåt àöìng tiïìn vaâng vaâ möåt chai rúåu maånh. Töi
àõnh chaåy thi vúái noá, nhaâ cuäng phaãi dûå cuöåc múái àûúåc.
Vúå Nhñm kïu lïn:
- öëi trúâi öi! Nhaâ mêët trñ, àiïn röìi hay sao? Sao nhaâ laåi daám thi chaåy vúái
thoã?
Nhñm baão:
- Mònh im caái möìm ài, àêëy laâ chuyïån cuãa töi. Àûâng coá giêy àïën chuyïån
àaân öng. Thöi mùåc quêìn aáo röìi ài.
Cö Nhñm khöng biïët laâm sao, àaânh theo chöìng ài.
Ài àûúâng, Nhñm baão vúå:
- Naây, nhaâ nghe töi cêín thêån nheá! Chuáng töi seä chaåy thi doåc theo caánh
àöìng daâi àêëy nheá. Thoã chaåy trong möåt luöëng, töi chaåy trong möåt luöëng, maâ
chaåy tûâ trïn xuöëng. Nhaâ chó viïåc àûáng úã àêy, chöî cuöëi luöëng. Thoã chaåy tûâ phña
kia túái thò nhaâ kïu lïn goåi: tao àaä úã àêy röìi!
Àïën caánh àöìng, Nhñm chó chöî cho vúå àûáng röìi treâo lïn. Túái àêìu caánh
àöìng àaä thêëy Thoã àúåi àêëy röìi. Thoã baão:
- Chaåy àûúåc cha naâo?

Nhñm àaáp:
- Àûúåc. Naâo chaåy!

Hai con àûáng möîi con vaâo möåt luöëng. Thoã àïëm: "Möåt, hai, ba!" röìi chaåy
xuöëng nh bay. Nhñm chó chaåy vaâi búác röìi ruác vaâo luöëng caây ngöìi im. Thoã chaåy
xuöëng túái àêìu caánh àöìng thò vúå Nhñm kïu lïn:
- Tao úã àêy röìi!
Thoã giêåt mònh, ngaåc nhiïn lùæm. Noá àinh ninh laâ chñnh Nhñm goåi noá vò vúå
Nhñm giöëng chöìng nh hïåt, àiïìu àoá ai cuäng biïët.
Thoã nghô buång:
- Coá caái gò khöng öín àêy.

Noá kïu:
- Chaåy lêìn nûäa. Naâo ta chaåy ngúåc lïn!
Röìi noá laåi chaåy nh bay, tai àêåp caã vaâo àêìu. Vúå Nhñm vêîn àûáng nguyïn
chöî cuä. Thoã chaåy lïn túái núi, Nhñm goåi:
- Tao úã àêy röìi!
Àïën lêìn thûá baãy mûúi t thò thoã àaânh boã dúã cuöåc, nùçm lùn ra giûäa àöìng.
Nhñm thùæng cuöåc liïìn lêëy àöìng tiïìn vaâng vaâ chai rúåu maånh, goåi vúå ra khoãi
luöëng, cuâng nhau vui veã vïì nhaâ. Nïëu hai vúå chöìng Nhñm cha chïët thò ùæt laâ coân
söëng, caác chaáu aå!
Nh vêåy laâ úã caánh àöìng Buctïhut, Nhñm chaåy thi àaä àûúåc Thoã, vaâ tûâ àoá,
khöng coá Thoã naâo daám nghô àïën chuyïån chaåy thi vúái Nhñm Buctïhut nûäa.
Truyïån naây cho ta mêëy baâi hoåc. Thûá nhêët laâ keã naâo nghô mònh laâ thúång lu
àïën àêu cuäng àûâng nghô laâ coá thïí giïîu cúåt àûúåc möåt ngûúâi thúâng, duâ chó laâ möåt
chuá Nhñm.
Thûá hai laâ, nïëu coá lêëy vúå thò nïn lêëy ngûúâi naâo giöëng mònh. Ai laâ Nhñm
thò phaãi keán vúå laâ dñm, v.v...
Qua cêu chuyïån trïn caác ai thêëy yïu quyá ai hún, Thoã hay Nhñm? Bùçng sûå
mu trñ vaâ thöng minh Nhñm àaä thùæng àûúåc Thoã. Qua àoá noái lïn rùçng khöng phaãi
luác naâo keã maånh hún cuäng chiïën thùæng keã yïëu, keã yïëu seä chiïën thùæng nïëu dûåa
vaâo sûå thöng minh vaâ mu trñ.
VÚÅ CH ÖÌNG N GÛÚÂ I À AÁNH CAÁ
Ngaây xûa coá hai vúå chöìng ngûúâi àaánh caá úã möåt tuáp lïìu cuä kyä saát ven
biïín. Höm naâo ngûúâi chöìng cuäng ài cêu caá suöët ngaây. Möåt höm baác buöng cêu
ngöìi hïët giúâ naây àïën giúâ khaác, nhòn mùåt nûúác trong veo maâ chùèng àûúåc con caá
naâo. Thònh lònh lúäi cêu chòm sêu xuöëng têån àaáy biïín. Ngûúâi êëy giêåt lïn thò àûúåc
möåt con caá àòa to. Caá noái:
- Öng àaánh caá úi, töi van öng, xin öng àïí töi söëng, töi khöng phaãi laâ caá
àêu, maâ laâ Hoaâng tûã bõ phuâ pheáp àêëy. Thõt töi ùn cuäng chùèng ngon laânh gò. Xin
öng thaã töi xuöëng nûúác cho töi búi ài.
Ngûúâi cêu caá àaáp:
- Chuá khöng cêìn phaãi noái nhiïìu. Caá biïët noái thò ta sùén loâng thaã cho ài
ngay.
Baác thaã caá xuöëng nûúác, caá lùån xuöëng têån àaáy bïí, àïí laåi sau möåt vïåt maáu
daâi.
Ngûúâi cêu caá trúã vïì tuáp lïìu cuä kyä.

Vúå hoãi:
- Thêìy noá úi, höm nay khöng cêu àûúåc gò ?

- Khöng, töi bùæt àûúåc möåt con caá àòa, nhng noá noái rùçng noá laâ möåt Hoaâng
tûã bõ ngûúâi ta phuâ pheáp nïn töi laåi thaã noá xuöëng.
- Thïë thêìy noá khöng noá gò ?
- Khöng biïët xin caái gò!
- Hûâ! Cûá úã maäi möåt tuáp lïìu cuä töìi taân, höi haám thò khöí quaá. Leä ra thêìy noá
xin noá möåt chiïëc nhaâ gianh nhoã múái phaãi. Thêìy noá haäy chaåy ngay ài goåi caá maâ
xin lêëy möåt chiïëc nhaâ gianh nhoã, chùæc thïë naâo cuäng àûúåc.
- Chaâ! Quay laåi laâm quaái gò?

- uái chaâ! Bùæt àûúåc noá maâ thaã noá ra, thò nhêët àõnh noá phaãi cho thêìy noá cûá
ài ngay ài.
Ngûúâi àaánh caá ngêìn ngaåi nhng laåi chùèng muöën traái yá vúå. Luác baác túái bïí
thò thêëy nûúác àuåc, vûâa xanh, vûâa vaâng. Baác laåi gêìn mùåt nûúác, goåi:
- Caá àòa yïu quyá cuãa töi úi, Indïbin vúå töi noá mong úác möåt àiïìu.
Caá búi lïn ngay hoãi:

- Àiïìu úác gò àoá?
- aâ, luác naäy töi bùæt àûúåc chuá, vúå töi noá traách töi sao khöng xin gò chuá.
Nay noá khöng muöën úã tuáp lïìu cuä kyä nûäa, noá muöën coá nhaâ gianh.
- Öng cûá vïì ài, vúå öng coá nhaâ gianh röìi àêëy.
Ngûúâi àaánh caá vïì thò khöng thêëy vúå úã tuáp lïìu nûäa maâ àang ngöìi úã ghïë daâi
trûúác cûãa möåt ngöi nhaâ gianh xinh xinh.
Vúå nùæm lêëy tay chöìng noái:
- Mònh vaâo maâ xem, bêy giúâ hún trûúác nhiïìu röìi àêëy chûá!
Hai vúå chöìng cuâng vaâo trong nhaâ thò thêëy coá phoâng àúåi, phoâng khaách,
buöìng nguã kï hai giûúâng cho hai vúå chöìng. Laåi coá buöìng ùn vaâ nhaâ bïëp àêìy àuã
nöìi niïu xanh chaão bùçng àöìng bùçng thiïëc, saáng choang. Sau nhaâ coá möåt caái sên
con, gaâ võt chaåy tung tùng vaâ möåt maãnh vûúân nhoã tröìng rau vaâ cêy ùn quaã. Vúå
noái:
- Mònh xem, thñch àêëy nhó?

- ûâ thñch thêåt àêëy, chuáng ta úã àêy sung sûúáng lùæm röìi.
- Àïí xem sao àaä.
Hai vúå chöìng ùn xong ài nguã. Ú' nhaâ gianh àûúåc mûúi mûúâi lùm ngaây,
ngûúâi vúå noái:
- Naây mònh úi, thêåt ra thò nhaâ, sên vaâ vûúân heåp quaá! Caá coá thïí cho ta nhaâ
röång hún. Töi thñch lêu àaâi to xêy bùçng àaá kia. Mònh ài xin caá nheá.
Chöìng noái:
- Chaâ! Nhaâ úã thïë naây laâ vûâa lùæm röìi, cêìn quaái gò úã lêu àaâi.
- Thò mònh cûá xin ài, thïë naâo caá cuäng cho.
- Thöi, mònh aå, caá vûâa múái cho nhaâ naây, töi chùèng ài nûäa súå quêëy rêìy caá.
- Thò cûá ài ài naâo, chùæc caá seä vui loâng cho.
Ngûúâi àaánh caá thêëy phiïìn quaá khöng muöën xin, nghô buång:
"Thêåt quaã khön biïët àiïìu chuát naâo". Nhûng röìi baác vêîn cûá ài.
Khi àïën búâ biïín, baác thêëy nûúác maâu tñm, xanh thêîm, xaám, gúån soáng,
nûúác khöng xanh vaâ vaâng nh lêìn trûúác, nhng cuäng chûa àïën nöîi àöång bïí. Baác
goåi caá vaâ baão:
- Caá úi caá, Indebin vúå töi noá ûúác mong möåt àiïìu.
Caá hiïån lïn hoãi:

- Àiïìu gò thïë baác?
Ngûúâi àaánh caá noái, coá yá húi ngûúång:

- Nhaâ töi muöën coá lêu àaâi bùçng àaá.
- Baác cûá vïì ài, baác gaái àang àúåi baác úã cûãa àêëy.
Ngûúâi àaánh caá trúã vïì, tûúãng laåi thêëy nhaâ gianh nhû cuä. Nhûng khöng, nhaâ
gianh àaä biïën thaânh möåt toâa lêu àaâi bùçng àaá. Vúå baác àang àûáng trïn bêåc thïìm
cao, sùæp sûãa quay goát ài vaâo. Vúå nùæm tay chöìng, noái:
- Mònh vaâo vúái töi.
Hai vúå chöìng cuâng vaâo. Trong lêu àaâi coá phoâng àúåi röång thïnh thang laát
bùçng àaá cêím thaåch, gia nhên ài laåi múã cûãa nhöån nhõp. Tûúâng treo reâm rûåc rúä.
Phoâng naâo cuäng baây baân ghïë bùçng vaâng, trêìn coá treo àeân pha lï, nïìn giaãi thaãm.
Baân naâo cuäng baây la liïåt nhûäng moán ùn ngon cuâng rúåu quyá. Àùçng sau lêu àaâi coá
sên röång, chuöìng ngûåa, chuöìng boâ vaâ nhûäng cöî xe löång lêîy, coân coá caã möåt khu
vûúân lúán tröìng àuã thûá hoa thúm coã laå vaâ cêy ùn quaã. Thïm vaâo àoá laåi coá möåt
caánh rûâng nhoã daâi nûãa dùåm, àuã caác loaâi vêåt nhû hûúu nai, thoã.
Ngûúâi vúå hoãi:
- Thïë naâo, thêìy noá, àeåp quaá nhó!

Chöìng noái:
- Àeåp lùæm! Giaá cûá àûúåc nhû thïë naây maäi! Bêy giúâ àûúåc úã lêu àaâi thò maän
nguyïån röìi chûá.
Vúå noái:
- Àïí röìi xem sao. Ta haäy ài nguã caái àaä.

Röìi hai vúå chöìng beân ài nguã.
Höm sau, vúå tónh giêëc trûúác. Trúâi àaä saáng baåch. Nùçm trïn giûúâng, baác
nhòn thêëy phong caãnh ruöång àöìng àeåp vö cuâng. Chöìng vûún vai tónh dêåy. Vúå
lêëy khuyãu tay hñch chöìng baão:
- Mònh úi, dêåy ra cûãa söí maâ tröng. Ûúác gò ta àûúåc laâm vua caã miïìn naây!
Mònh haäy ài tòm caá, xin caá cho laâm vua ài.
- Laâm vua laâm gò, töi khöng thñch àêu.

- Nïëu thêìy noá chùèng muöën laâm vua thò mùåc thêìy noá, töi laâm nûä vûúng
vêåy. Thêìy noá cûá ài tòm caá xin cho töi laâm nûä vûúng ài.
- uái chaâ! Sao nhaâ noá laåi muöën laâm nûä vûúng? Töi chùèng daám xin àêu.
- Sao laåi khöng! Thêìy noá ài ngay ài, töi muöën laâm nûä vûúng cú.
Ngûúâi chöìng thêëy vúå muöën laâm nûä vûúng buöìn lùæm, tûå nghô: "Nhû thïë
thêåt quaã laâ khöng àûúåc àuáng". Baác truâ tñnh khöng muöën ài, nhûng röìi nïí vúå laåi
ài.
Ra àïën biïín, baác thêëy nûúác xaám àen, söi suåc vaâ thöëi hoùng. Baác goåi caá
baão:
- Caá úi caá, Indïben vúå töi noá ûúác mong möåt àiïìu.
- Àiïìu gò?
- Trúâi úi! Noá muöën laâm nûä vûúng!
- Baác cûá vïì ài, baác gaái thaânh nûä vûúng röìi.
Vïì àïën nhaâ, baác thêëy lêu àaâi àöì söå, trang hoaâng rûåc rúä, coá lñnh gaác cöíng,
coá quên àaánh tröëng thöíi keân.
Vaâo trong nhaâ thêëy tuyïìn laâ àaá cêím thaåch vaâ vaâng, thaãm nhung, rûúng
vaâng. Cûãa àiïån röång múã, têët caã triïìu àònh àïìu coá mùåt. Vúå baác ngöìi trïn ngai
vaâng, àêìu àöåi muä miïån vaâng, tay cêìm höët vaâng daát ngoåc, möîi bïn coá saáu cung
nûä sùæp haâng àûáng hêìu, ngûúâi noåi thêëy hún ngûúâi kia möåt àêìu. Baác laåi gêìn noái:
- A'i chaâ! Nhaâ àaä thaânh nûä vûúng röìi àoá aâ?
- Phaãi, bêy giúâ töi àaä laâ nûä vûúng.

Baác àûáng ngùæm vúå höìi lêu röìi baão:
- Naây, nhaâ laâm nûä vûúng thò thoãa thñch lùæm röìi. Bêy giúâ hùèn chùèng coân gò
mong ûúác nûäa nhó.
Vúå bûát rûát traã lúâi:

- Khöng phaãi thïë àêu, töi chaán ngêëy röìi. Thêìy noá haäy ài tòm caá, xin cho
töi laâm nûä hoaâng.
- Chaâ chaâ! Sao nhaâ noá laåi muöën laâm nûä hoaâng?
- Thêìy noá cûá noái vúái caá cho töi laâm nûä hoaâng ài.
- Nhaâ naây, töi khöng daám xin thïë, caá chùèng cho àêu. Laâm nûä hoaâng trõ vò
caã möåt nûúác lúán. Caá khöng thïí cho nhaâ laâm nûä hoaâng àûúåc àêu, chùæc chùæn laâ
khöng àûúåc àêu.
- Hûâ! Töi laâm nûä vûúng, thêìy noá chùèng qua chó laâ anh chöìng töi thöi. Nhaâ
coá ài ngay khöng? Nhaâ ài ngay ài! Caá àaä coá thïí laâm cho nûä vûúng thò caá coá thïí
cho laâm nûä hoaâng àûúåc. Töi muöën laâm nûä hoaâng cú maâ. Thêìy noá phaãi ài ngay.
Thïë laâ chöìng àaânh phaãi ài. Baác vûâa ài vûâa lo ngay ngaáy, nghô buång:"
thêåt quaã laâ khöng biïët àiïìu. Thêåt laâ quaá àaáng. Caá cuäng àïën phaát chaán".
Khi àïën búâ biïín, baác thêëy nûúác àen ngoâm, nöíi boåt lïn suâng suåc, soáng gioá
êìm êìm. Baác reát run, goåi caá àïën baão:
- Caá úi caá, Indïben vúå töi noá ûúác mong möåt àiïìu.
- Laåi àiïìu gò nûäa?
- Trúâi úi, noá muöën laâm nûä hoaâng.

- Baác cûá vïì ài, baác gaái thaânh nûä hoaâng röìi àêëy.
Ngûúâi àaánh caá quay goát trúã vïì. Khi túái nhaâ thò thêëy toaân böå lêu àaâi laâm
bùçng àaá cêím thaåch boáng löån, laåi coá caã tûúång bùçng àaá trùæng, àöì trang trñ bùçng
vaâng. Trûúác cöíng coá lñnh thöíi keân àaáng tröëng. Caác bêåc cöng hêìu àûáng chêìu
nhöån nhõp bïn trong. Hoå múã cöíng cho baác vaâo, cûãa bùçng vaâng nguyïn chêët. Baác
thêëy vúå ngûå trïn ngai àuác bùçng vaâng cao hai thúác, àêìu àöåi muä miïån vaâng cao
hún ba têëc, naåm ngoåc vaâ kim cûúng, möåt tay cêìm quaã cêìu tûúång trng ngöi nûä
hoaâng. Hai lñnh ngûå lêm sùæp thaânh hai haâng, tûâ ngûúâi khöíng löì cao hai trûúång
àïën ngûúâi luân xñu vûâa bùçng ngoán tay uát.
Trûúác mùåt vúå baác, möåt àaám àöng vua chuáa àûáng hêìu.
Baác tiïën vaâo giûäa àaám ngûúâi àoá vaâ baão vúå:
- Naây nhaâ, bêy giúâ nhaâ àaä laâ nûä hoaâng röìi nhó?
- Phaãi töi laâ nûä hoaâng röìi.

Baác àûáng ngùæm vúå höìi lêu röìi noái:
- Naây nhaâ laâm nûä hoaâng thñch lùæm nhó.
Vúå noái:
- Thêìy noá laâm gò maâ cûá àûáng àûåc ra àêëy? Nay töi àaä àûúåc laâm nûä hoaâng
röìi, nhûng töi laåi muöën laâm Giaáo hoaâng kia. Thêìy noá ài tòm caá ài.
- Chïët röìi, nhaâ àoâi thïë khöng àûúåc àêu. Khùæp thïë giúái cöng giaáo chó coá
möåt võ giaáo hoaâng thöi, caá khöng laâm àûúåc viïåc êëy àêu.
- Töi muöën laâm Giaáo hoaâng, thêìy noá ài ngay ài. Töi muöën laâ Giaáo Hoaâng
ngay ngaây höm nay.
- Nhaâ aå, töi chùèng daám xin àêu, khöng thïí àûúåc àêu! Nhû thïë quaá àaáng,
caá khöng thïí cho nhaâ laâm Giaáo Hoaâng àêu.
- Gúám, noái löi thöi maäi. Caá cho töi laâm nûä hoaâng àûúåc thò cuäng cho töi
laâm Giaáo Hoaâng àûúåc chûá! Thêìy noá ài ngay ài. Töi laâ nûä hoaâng coân thêìy noá laâ
chöìng töi thöi. Thêìy noá coá chõu ài hay khöng thò baão?
Baác trai súå phaãi ra ài, buång phên vên, ngûúâi run cêìm cêåp, chên ài lêíy
bêíy. Gioá thöíi aâo aâo, mêy àen phuã kñn khiïën bêìu trúâi töëi xaám. Laá cêy raâo raâo,
soáng vöî vaâo búâ êìm êìm. Àùçng xa, nhûäng con taâu bõ soáng àaánh ngaã nghiïng phaãi
bùæn suáng baáo àöång. Giûäa trúâi coân coá möåt àiïím xanh. Nhûng chung quanh mêy
àaä keáo kñn àùåc, baáo hiïåu möåt trêån baäo to. Baác laåi gêìn mùåt nûúác, khiïëp súå noái:
- Caá úi! Töi àaä hïët sûác can ngùn maâ Indïben vúå töi noá vêîn ûúác mong möåt
àiïìu
- Àiïìu gò thïë baác?

- Trúâi úi, noá muöën laâm Giaáo hoaâng.
- Baác cûá vïì ài, baác gaái laâm Giaáo hoaâng röìi àêëy.
Baác vïì túái nhaâ thò thêëy möåt nhaâ thúâ röång möng mïnh, chung quanh san
saát nhûäng lêu àaâi. Baác phaãi reä àaám àöng múái vaâo àûúåc. Ú' trong thùæp haâng trùm
nghòn àeân nïën saáng trng. Vúå baác phuã vaâng tûâ àêìu àïën chên, ngûå trïn ngai vaâng
cao hún ngai vaâng trûúác nhiïìu, àêìu àöåi ba caái muä miïån bùçng vaâng, chung quanh
coá àöng àaão giaáo sô. Hai bïn coá hai haâng nïën, cêy lúán nhêët to vaâ cao nhû ngoån
thaáp lúán, cêy beá nhêët chó bùçng cêy àïìn nhaâ bïëp, caác vua chuáa thò quyâ xuöëng hön
giêìy baác gaái.
Baác ngùæm vúå röìi noái:
- Thïë laâ nhaâ trúã thaânh Giaáo hoaâng röìi nhó?

- Phaãi töi àaä laâ Giaáo Hoaâng röìi.
Baác àûáng ngêín ra ngùæm vúå y nhû nhòn mùåt trúâi. Möåt laát sau baác noái:
- Nhaâ laâ Giaáo hoaâng thò thñch lùæm nhó!
Vúå ngöìi im nh khuác göî, chùèng àaáp.

Baác laåi noái tiïëp:
- Nhaâ naây, bêy giúâ àaä àûúåc laâm Giaáo hoaâng thò chùæc maän nguyïån röìi,
khöng coân gò hún nûäa maâ mong.
- Àïí xem sao àaä.

Röìi vúå chöìng ài nguã. Nhûng vúå khöng sao nguã àûúåc vò loâng tham chûa
thoãa cûá nghô maäi xem coá laâm gò hún àûúåc nûäa khöng. Chöìng ài caã ngaây mïåt,
nguã möåt maåch àïën saáng.
Coân vúå thò suöët àïm trùçn troåc khöng sao nguã nhùæm mùæt, tûúãng àïën caách
laâm to hún nûäa maâ nghô khöng ra. Trúâi raång àöng, baác ngöìi nhöím dêåy tröng ra
ngoaâi. Thêëy aánh nùæng chiïëu qua cûãa söí, baác nghô " Ûúác gò mònh sai khiïën àûúåc
mùåt trúâi, mùåt trùng moåc". Baác beân lêëy khuyãu tay hñch vaâo chöìng maâ noái:
- Thêìy noá úi, dêåy ài tòm caá, baão caá töi muöën àûúåc y nhû chuáa trúâi.
Chöìng coân àang ngaái nguã nghe vúå noái, giêåt mònh ngaä xuöëng àêët. Baác ngúä
laâ nghe lêìm, dõu mùæt, hoãi:
- Nhaâ vûâa noái gò thïë?

- Thêìy noá aå, nïëu töi khöng sai àûúåc mùåt trúâi mùåt trùng moåc, vaâ nïëu töi
thêëy mùåt trúâi mùåt trùng moåc maâ khöng theo lïånh töi thò töi khöng chõu àûúåc
àêu. Nïëu chñnh töi khöng laâm cho mùåt trúâi mùåt trùng moåc thò töi seä khöng luác
naâo yïn àêu.
Vúå nhòn chöìng vúái möåt con mùæt dûä túån, khiïën chöìng laånh toaát xûúng
söëng vaâ noái:
- Thêìy noá ài ngay ài, töi muöën laâm Chuáa trúâi.
Chöìng quyâ trûúác mùåt vúå, can:
- Nhaâ aå, caá khöng thïí laâm viïåc àoá àêu. Caá coá thïí laâm cho nhaâ laâm nûä
hoaâng, laâm Giaáo hoaâng laâ cuâng. Töi van nhaâ, nhaâ nïn biïët àiïìu, cûá laâm Giaáo
hoaâng thöi.
Baác gaái khuâng lïn, xoäa toác tung ra, xeá aáo, àaåp chöìng theát lïn:
- Töi khöng chõu nöíi nûäa, thêìy noá phaãi ài ngay ài!
Chöìng vöåi mùåc quêìn aáo, chaåy ra ài, nh ngûúâi mêët trñ.
Baäo êìm êìm, baác ài khöng vûäng búác. Nhaâ cûãa cêy cöëi rung àöång, nuái
chuyïín àaá lùn xuöëng bïí. Trúâi àen töëi nhû mûåc, sêëm vang chúáp nhoaáng, bïí nöíi
soáng àen kõt vaâ cao nhû gaác chuöng nhaâ thúâ, nhû nuái, trùæng xoáa boåt bïí.
Baác kïu lïn maâ cuäng khöng thïí nghe thêëy tiïëng goåi cuãa mònh.
- Caá úi caá, töi àaä ngùn maäi maâ Indïben vúå töi noái cûá ûúác mong möåt àiïìu.
- Àiïìu gò?
- Noá muöën laâm Chuáa trúâi.
- Baác vïì ài seä thêëy baác gaái laåi úã tuáp lïìu nhû xa.
Thïë laâ tûâ àoá hai vúå chöìng laåi cûá tuáp lïìu cuä maäi cho àïën ngaây nay.
Vúå baác àaánh caá thêåt tham lam, àuáng khöng naâo? Baâ ta tham lam àïën nöîi
biïín caã cuäng phaãi giêån giûä. Ban àêìu chó laâ nhûäng gúån soáng nheå vaâ sau àoá dûä
dùçn dêìn theo sûå àoâi hoãi caâng lúán dêìn cuãa baâ vúå.
VUA NUÁ I VAÂN G
Möåt ngûúâi laái buön coá hai con, möåt gaái möåt trai àïìu nhoã, chûa biïët ài.
Baác trang bõ hai chiïëc taâu, àêìy àuã haâng hoaá quyá giaá, têët caã gia taâi, cuãa caãi àïìu úã
àoá. Baác tûúãng laäi to. Khöng ngúâ àûúåc tin caã hai taâu bõ àùæm. Baác àang giaâu hoaá
ngheâo, chó coân möåt maãnh àêët úã xa thõ trêën.
Muöën cho khuêy khoaã baác ra àoá, ài ài laåi laåi, böîng baác thêëy bïn mònh coá
möåt ngûúâi àen nhoã beá hoãi baác taåi sao laåi buöìn. Baác àaáp laâ baác sùén loâng cho biïët
nïëu y giuáp àûúåc baác
Y noái:
- Biïët àêu töi laåi chùèng giuáp àûúåc baác àiïìu gò coá lúåi.
Baác laái buön liïìn kïí laåi cuãa caãi cuãa mònh àïìu bõ chòm dûúái biïín. Chó coân
laåi maãnh àêët êëy.
- Baác àûâng lo. Baác muöën bao nhiïu tiïìn cuäng coá, miïîn laâ baác hûáa vúái töi
khi vïì nhaâ, caái gò chaåm vaâo chên baác trûúác tiïn thò sau mûúâi hai nùm nûäa baác
phaãi mang laåi àêy cho töi.
Baác laái buön nghô buång: "Chùæc chó coá con choá cuãa mònh", vò baác khöng
hïì nghô àïën àûáa con trai nhoã. Baác nhêån lúâi, thïì vúái ngûúâi àen seä giûä lúâi hûáa.
Röìi baác vïì nhaâ.
Àûáa con trai thêëy böë vïì mûâng quaá, lêìn ghïë ài àoán böë vaâ nùæm lêëy chên böë.
Baác nghô àïën lúâi thïì loâng àau nhû cùæt, nhng baác chùèng thêëy tiïìn àêu, baác yïn daå
laâ ngûúâi àen àuâa baác thöi.
Möåt thaáng sau baác lïn buöìng gaác xeáp lêëy ñt baát àôa bùçng thiïëc àem baán
thò thêëy baát àôa biïën thaânh vaâng caã röìi. Baác vui lùæm. Baác baán ài lêëy tiïìn mua
haâng, baác giaâu hún trûúác nhiïìu.
Lêìn lêìn con baác lúán, trñ oác múã mang, nhûng thêëy con gêìn túái tuöíi mûúâi
hai thò baác laái buön caâng àêm lo, lo hiïån ra mùåt. Möåt höm con hoãi böë taåi sao laåi
coá veã lo, böë khöng muöën noái. Con nùn nó maäi, böë phaãi thuá thêåt laâ xa kia baác àaä
daåi döåt thïì laâ nùm noá mûúâi hai tuöíi seä giao noá cho möåt ngûúâi àen, àïìn buâ laåi söë
vaâng baåc ngûúâi àoá àaä cho baác. Àûáa con àaáp:
- Böë khöng phaãi lo. Viïåc röìi àêu seä vaâo àoá, ngûúâi àen seä khöng coá quyïìn
lûåc gò àöëi vúái con àêu.
Noá àïën xin möåt võ linh muåc ban pheáp thaânh cho.
Àïën ngaây heån, noá ài vúái böë ra maãnh àêët ngoaâi thõ trêën. Túái núi, noá veä möåt
voâng troân cuâng böë àûáng vaâo giûäa. Ngûúâi àen hiïån ra baão böë:
- Baác coá mang àïën caái baác àaä hûáa vúái töi khöng.
Baác laái buöìn im lùång nhng àûáa con trai hoãi:
- Baác àïën àêy tòm gò?

Ngûúâi àen àaáp:
- Tao noái vúái böë maây chûá khöng noái vúái maây.
Àûáa beá àaáp:
- Baác àaánh lûâa böë töi. Baác haäy xoaá boã lúâi thïì trong oác böë töi ài.
Ngûúâi àen àaáp:

- Khöng, tao khöng boã quyïìn lúåi cuãa tao.
Hoå thaão luêån vúái nhau rêët lêu röìi àöìng yá vúái nhau nh sau: Àûáa con trai seä
khöng thuöåc vaâo böë cuäng khöng thuöåc vaâo ngûúâi kia. Noá seä phaãi ngöìi vaâo möåt
chiïëc thuyïìn úã ven söng, böë seä lêëy chên àêíy ra giûäa doâng àïí con tröi theo ngoån
nûúác.
Àûáa con tûâ biïåt böë, ngöìi vaâo thuyïìn vaâ chñnh böë àêíy thuyïìn ài. Thuyïìn
löån nhaâo. Ngûúâi böë tûúãng con àaä chïët liïìn àïí tang con.
Nhûng chiïëc thuyïìn khöng àùæm, lú lûãng tröi àïën möåt bïën xa laå röìi àûáng
laåi. Anh thanh niïn lïn búâ, thêëy àùçng xa coá möåt toaâ lêu àaâi, liïìn ài vïì húáng êëy,
anh vaâo thò thêëy lêu àaâi bõ phuâ pheáp, anh qua caác phoâng, phoâng naâo cuäng tröëng
röîng. úã phoâng cuöëi cuâng, anh nhòn thêëy möåt con rùæn nûúác. Àoá laâ möåt cö gaái bõ
phuâ pheáp. Cö thêëy anh mûâng rúä baão:
- Anh àïën giaãi thoaát em àêëy aâ? Em àúåi anh mûúâi hai nùm nay röìi. Caã
nûúác naây bõ phuâ pheáp, anh phaãi giaãi thoaát ài.
Anh hoãi:
- Töi phaãi laâm gò?
Cö àaáp:
- Àïm nay coá mûúâi hai ngûúâi àen mang nùång xiïìng xñch hoãi anh laâm gò úã
àêy. Anh àûâng àaáp, kïå cho chuáng muöën laâm gò anh thò laâm. Chuáng seä haânh haå
anh, àaánh àêåp anh, àêm anh. Àïën nûãa àem, chuáng seä phaãi boã ài. Àïm thûá hai,
mûúâi hai ngûúâi khaác seä àïën, àïm thûá ba seä coá hai mûúi böën ngûúâi àïën chùåt àêìu
anh. Nhng cûá àïën nûãa àïm laâ chuáng seä mêët hïët pheáp thuêåt. Nïëu anh cûá àïí
chuáng haânh haå maâ khöng noái nûãa lúâi thò em seä àûúåc giaãi thoaát. Em seä lêëy möåt
chai nûúác höìi sinh boáp cho anh tónh laåi, anh seä söëng vaâ laânh lùån nhû trûúác.
Anh thanh niïn àaáp:
- Töi sùén loâng giaãi thoaát cho cö.

Viïåc xaãy ra àuáng nhû lúâi cö noái. Boån ngûúâi àen khöng cêåy àûúåc anh nûãa
lúâi. Àïën àïm thûá ba, con rùæn nûúác hoáa ra naâng cöng chuáa xinh àeåp, lêëy nûúác
höìi sinh boáp cho anh tónh laåi. Cö öm cöí anh hön, úã lêu àaâi múã höåi linh àònh. Lïî
cúái àûúåc töí chûác, anh trúã thaânh Vua Nuái Vaâng.
Hai vúå chöìng cuâng nhau söëng sung sûúáng. Hoaâng hêåu sinh con trai. Taám
nùm sau, vua nhúá böë tha thiïët, muöën gùåp laåi böë. Hoaâng hêåu khöng muöën àïí vua
ài, ngùn laåi:
- Em seä phaãi àau khöí, nïëu chaâng ài.
Nhng röìi baâ cuäng phaãi bùçng loâng.
Khi vua lïn àûúâng, baâ trao cho vua möåt chiïëc nhêîn thêìn vaâ baão:
- Chaâng àeo nhêîn naây vaâo ngoán tay, muöën ài àêu tûå khùæc àïën ngay. Nhû-
ng chaâng phaãi hûáa cuâng em laâ àûâng duâng nhêîn bùæt em àïën chöî böë chaâng.
Vua hûáa röìi àeo nhêîn vaâo ngoán tay, ûúác gò mònh àïën àûúåc thõ trêën böë úã.
Vua túái núi liïìn, nhûng lñnh canh thêëy vua ùn mùåc quêìn aáo tuy lõch sûå nhûng kyâ
laå thò khöng àïí vua vaâo thaânh. Vua liïìn àïën möåt ngoån àöìi àöíi quêìn aáo cho möåt
gaä chùn chiïn, vaâo thaânh khöng bõ löi thöi gò.
Khi vua àïën trûúác mùåt böë, xûng tïn tuöíi. Ngûúâi böë noái rùçng mònh quaã laâ
coá möåt cêåu con trai, nhûng noá àaä chïët tûâ lêu öng thûúng haåi gaä chùn chiïn töåi
nghiïåp böë thñ cho möåt bûäa ùn.
Ngûúâi chùn chiïn liïìn baão böë meå:
- Chñnh con laâ con trai böë meå àêy maâ. Con trai böë meå coá dêëu vïët gò trïn
ngûúâi khaã dô nhêån àûúåc ra khöng?
Ngûúâi meå noái:

- Coá, con trai chuáng töi coá möåt dêëu giöëng nhû quaã dêu úã dûúái vai bïn
phaãi.
Vua veán tay aáo lïn thò quaã coá thêëy dêëu möåt quaã dêu. Hai öng baâ chùæc
chùæn laâ con trai mònh thêåt. Ngûúâi thanh niïn kïí laåi mònh laâ Vua Nuái Vaâng, mònh
àaä lêëy möåt naâng cöng chuáa, hai vúå chöìng àaä coá möåt àûáa con trai lïn baãy tuöíi rêët
xinh àeåp.
Böë noái:
- Ta khöng tin möåt tñ naâo. Keã àûáng trûúác mùåt ta ùn mùåc quêìn aáo chùn
chiïn töìi taân khöng thïí naâo laâ vua àûúåc.
Ngûúâi con trai nghe noái tûác lùæm, quay chiïëc nhêîn ûúác sao vúå con àïën
ngay bïn mònh.
Hoå àïën ngay. Nhûng hoaâng hêåu khoác loác, than vaän, traách chöìng khöng
giûä lúâi hûáa khiïën baâ àau khöí. Chaâng xin naâng tha löîi cho mònh, noái laâ mònh vö
yá haânh àöång, chûá khöng coá àõnh phó baáng naâng. Naâng laâm ra böå tha löîi cho
chaâng, nhûng nhêët quyïët traã thuâ.
Möåt höm, chaâng dùæt naâng ra ngoaâi thõ trêën vaâ chó cho naâng chöî con söng
maâ trûúác kia chaâng àaä xuöëng thuyïìn tröi theo doâng nûúác. Hai ngûúâi caãm thêëy
mïåt nhoåc, ngöìi xuöëng. Chaâng göëi àêìu vaâo loâng naâng, chùèng bao lêu nguã thiïëp
ài, naâng thaáo nhêîn úã ngoán tay chaâng ra, àïí laåi chiïëc haâi úã dûúái chên chaâng röìi
ûúác àûúåc vïì cung vúái con.
Chaâng tónh dêåy, thêëy mònh bõ boã rúi. úã dûúái àêët coá chiïëc haâi coân chiïëc
nhêîn àaä biïën mêët. Chaâng àõnh trúã vïì vúái böë meå, laåi súå böë meå cho mònh laâ tïn trñ
traá. Chaâng tòm caách trúã vïì núi mònh trõ vò. Chaâng lïn àûúâng gùåp ba tïn khöíng löì
àang caäi nhau vò chia gia taâi cuãa böë àïí laåi. Chuáng thêëy chaâng, goåi laåi nhúâ chaâng
phên xûã. Chuáng noái laâ con ngûúâi nhoã beá tinh khön hún chuáng.
Gia taâi göìm möåt thanh gûúm, möåt chiïëc aáo khoaác vaâ möåt àöi giaây uãng.
Khi ngûúâi coá gûúm hö: "Têët caã àêìu ruång xuöëng àêët, trûâ àêìu ta" thò lúâi ûúác thaânh
sûå thêåt trong nhaáy mùæt. Ai mùåc chiïëc aáo khoaác thò thaânh vö hònh. Ai ài àöi giaây
uãng thò muöën ài àêu laâ àïën àûúåc àêëy.
Chaâng baão:
- Haäy àûa cho ta caác vêåt àïí ta xem, chuáng noá coân coá àûác tñnh êëy thêåt
khöng?
Chuáng àûa cho chaâng chiïëc aáo khoaác. chaâng vûâa mùåc vaâo thò àaä trúã thaânh
vö hònh, vaâ biïën ra con ruöìi. Sau àoá chaâng laåi hiïån nguyïn hònh ngûúâi vaâ baão:
- Caái aáo khaác töët àêëy, giúâ àûa cho ta thanh gûúm.
Nhûng boån chuáng tûâ chöëi, súå chaâng duâng gûúm laâm cho chuáng ruång àêìu.
Sau chuáng àa cho chaâng miïîn laâ chaâng thûã gúm vaâo cêy thöi. Chaâng nhêån lúâi,
chùåt möåt cêy söìi ta trong khoaãnh khùæc. Chaâng laåi hoãi àöi giêìy uãng. Nhûng
chuáng tûâ chöëi vaâ baão nïëu chaâng muöën lïn àöìi thò àûúåc lïn àöìi ngay vaâ nhû vêåy
chuáng bõ thiïåt. Chaâng hûáa laâ seä khöng laâm gò, chuáng àûa giêìy cho chaâng.
Khi nùæm àûúåc ba baão böëi, chaâng chó nghô àïën vúå con, liïìn lêím bêím:
- Ûúác gò ta úã Nuái Vaâng.
Chaâng liïìn biïën khoãi mùæt boån khöíng löì, vaâ nhû vêåy, gia taâi cuãa chuáng àaä
bõ chia mêët.
Chaâng túái gêìn lêu àaâi cuãa mònh, thò nghe thêëy tiïëng noái àuâa vui veã, tiïëng
àaân vô cêìm vaâ tiïëng tröëng vang röån. Ngûúâi ta cho chaâng biïët laâ vúå chaâng laâm lïî
cúái lêëy möåt ngûúâi khaác. Chaâng nöíi giêån noái:
- Con khöën khiïëp! Noá lûâa ta, boã ta trong khi ta nguã.
Chaâng liïìn mùåc aáo taâng hònh röìi vaâo lêu àaâi. Chaâng vaâo phoâng lúán thò
thêëy möåt baân tiïåc lúán hïët sûác thõnh soaån, khaách khûáa ùn uöëng vui veã. Vúå chaâng
úã giûäa, ngöìi trïn ngai vaâng, àêìu àöåi muä miïån. Chaâng àûáng sau naâng maâ naâng
khöng thêëy. Hïî coá thûác ùn boã vaâo àôa naâng laâ chaâng lêëy ùn liïìn. Naâng àûúåc tiïëp
thûác ùn, àöì uöëng luön luön maâ vêîn khöng coá gò, moåi thûá àïìu biïën mêët trong
nhaáy mùæt.
Naâng vûâa khiïëp súå vûâa ngûúång nguâng, àûáng dêåy vïì buöìng khoác nûác núã.
Chaâng vêîn theo naâng.
Naâng hoãi:
- Quyã noá theo goát ta, hay laâ ngûúâi giaãi thoaát cho ta ngaây trûúác àaä àïën
chùng?
Chaâng taát naâng baão:

- Ngûúâi giaãi thoaát ngûúâi àïën chùng? Ngûúâi êëy úã ngay bïn caånh ngû úi
àêy, àöì phaãn böåi! núä naâo ngûúi laåi àöëi xûã vúái ta nhû thïë?
Sau àoá chaâng àïën phoâng lúán baão:
- Höåi heâ àaä kïët thuác, chñnh vua àaä vïì àêy.
Caác vua chuáa, hoaâng thên, cêån thêìn giïîu cúåt chaâng.
Chaâng hoãi hoå möåt cêu ngùæn goån:
- Bay coá ra hay khöng?
Hoå àöí xö àïën bùæt chaâng. Chaâng ruát gúm hö:
- Têët caã caác àêìu ruång xuöëng àêët tûâ àêìu ta.
Tûác khùæc caác àêìu àïìu ruång xuöëng. Chaâng trúã laåi laâm chuáa tïí vaâ laåi lïn
ngöi Vua Nuái Vaâng.
Caác em vûâa àûúåc àoåc möåt cêu chuyïån vïì cuöåc àúâi. Nhûäng con ngûúâi
phuác hêåu, coá loâng tin nh con baác laái buön thò luön luön àûúåc haånh phuác vaâ
nhûäng con ngûúâi vö ún baåc nghôa nhû cöng chuáa thò seä bõ trûâng phaåt
VUA QUAÅ
Ngaây xûa coá möåt öng vua sinh àûúåc möåt cö con gaái àeåp tuyïåt trêìn, nhûng
kiïu cùng ngaåo ngûúåc. Ai àïën hoãi cö laâm vúå, cö cuäng chï bai giïîu cúåt. Möåt
höm, vua múã tiïåc mûúâi têët caã nhûäng ai muöën laâm phoâ maä àïën vaâ xïëp àùåt chöî
ngöìi theo thûá bêåc: trûúác hïët laâ vua, röìi àïën caác öng hoaâng, caác võ cöng tûúác, caác
nhaâ hiïåp sô, sau cuâng laâ caác nhaâ quñ phaái thúâng. Hoå àïìu àûúåc giúái thiïåu vúái
cöng chuáa, nhûng ngûúâi naâo naâng cuäng chï têåt noå têåt kia. Ngûúâi naây thò beáo
quaá, nh "thuâng rûúåu", ngûúâi kia thò "cao kïìu chùèng ra caái àiïåu böå gò". Ngûúâi thûá
ba thò "beáo luân, àïën laâ thö", ngûúâi thûá tû "trùæng bïåch nhû xaác chïët", ngûúâi thûá
nùm thò "àoã nhû gaâ söëng", ngûúâi thûá saáu thò ngûúâi khöng ngay ngùæn "y nhû
thanh cuãi túi sêëy caånh loâ".
Noái toám laåi, naâng thêëy ai cuäng coá têåt caã, nhêët laâ möåt öng vua ngöìi úã thûá
võ cao nhûng phaãi caái cùçm quùçm quùåp bõ naâng chïë taáo túån:
- Trúâi úi, cùçm anh naây nhû moã quaå!

Tûâ àoá ngûúâi ta àùåt tïn cho öng vua caái tïn laâ Vua Quaå.
Vua cha thêëy cöng chuáa chïë nhaåo kinh miïåt têët caã nhûäng chaâng àïën hoãi,
giêån lùæm, thïì seä gaã cö cho ngûúâi naâo àïën ùn maây àêìu tiïn úã cûãa cung.
Vaâi höm sau, coá gaä nhaåc sô ngheâo àïën haát bïn cûãa söí àïí kiïëm ñt àöìng
tiïìn. Vûâa nghe thêëy tiïëng haát, vua cho goåi gaä vaâo.
Ngûúâi êëy ùn mùåc raách rúái bêín thóu, àûáng haát trûúác mùåt vua vaâ cöng chuáa,
röìi xin nhaâ vua böë trñ cho ñt nhiïìu.
Vua phaán:
- Nhaâ ngûúi haát hay lùæm, ta seä gaã con gaái cho.
Cöng chuáa giêåt bùæn ngûúâi lïn.

Vua laåi noái:
- Ta àaä thïì gaã maây cho ngûúâi ùn maây naâo àïën cûãa ta trûúác nhêët. Ta seä giûä
lúâi thïì.
Cöng chuáa van xin cuäng khöng àûúåc. Vua cho mûúâi thêìy tu àïën laâm
pheáp cúái ngay tûác khùæc. Cöng viïåc xong xuöi, vua baão cöng chuáa:
- Khöng coá thoái pheáp àêu vúå möåt ngûúâi ùn maây laåi àûúåc úã trong cung
àiïån, vêåy maây phaãi ài theo chöìng.
Ngûúâi ùn maây beân cêìm tay cöng chuáa dùæt ài.

Cö naâng phaãi ài böå. Khi ài àïën möåt khu rûâng röång, naâng hoãi:
- Chao öi! Khu rûâng àeåp naây cuãa ai?

Ngûúâi ta traã lúâi:
- Cuãa Vua Quaå àêëy. Nïëu naâng lêëy öng êëy thò khu rûâng naây àaä laâ cuãa naâng
röìi!
Naâng than:
- Roä khöí thên töi cha! Nïëu töi lêëy Vua Quaå thò...
Khi hai vúå chöìng ài qua möåt caánh àöìng coã, naâng laåi hoãi:
- Caánh àöìng coã xanh àeåp naây cuãa ai?
- Cuãa Vua Quaå àêëy. Nïëu naâng lêëy nhaâ vua thò caánh àöìng naây laâ cuãa naâng
röìi!
Naâng laåi than:

- Roä töåi nghiïåp töi chûa! Nïëu töi thuêån lêëy Vua Quaå thò...
Khi hai vúå chöìng ài àïën möåt thaânh phöë lúán, naâng laåi hoãi:
- Thaânh phöë lúán naây cuãa ai?
- Cuãa Vua Quaå àêëy. Nïëu naâng lêëy nhaâ vua thò thaânh phöë naây laâ cuãa naâng
röìi!
Naâng than:
- Roä khöí thên töi chûa! Nïëu töi lêëy Vua Quaå thò...
Anh chöìng cûå:
- Töi khöng thñch cö cûá luön möìm noái laâ muöën lêëy möåt anh chöìng khaác.
Thïë caái thûá töi khöng xûáng hay sao?
Sau cuâng, hai vúå chöìng àïën möåt caái nhaâ nhoã tñ xñu.
Vúå noái:
- Trúâi úi laâ trúâi! Nhaâ ai maâ beá nhoã töìi taân thïë naây?
Chöìng àaáp:
- Àêy laâ nhaâ cuãa töi vaâ cuãa cö àêëy. Vúå chöìng ta seä úã àêy vúái nhau.
Nhaâ thêëp quaá, cö aã phaãi cuái khom lûng múái vaâo àûúåc.
Vúå hoãi:
- Àêìy túá àêu caã?
Ngûúâi ùn xin àaáp:
- Àêìy túá aâ? Muöën gò thò phaãi laâm lêëy chûá. Nhoám bïëp ngay ài àïí àun
nûúác, nêëu bûäa chiïìu. Töi mïåt lûã röìi.
Cöng chuáa khöng biïët nhoám lûãa vaâo bïëp, chöìng laåi phaãi nhuáng tay vaâo.
Bûäa ùn chùèng coá gò. Ùn xong vúå chöìng ài nguã.
Höm sau, chöìng àaánh thûác vúå dêåy thêåt súám sai laâm viïåc nhaâ. Vúå chöìng
söëng vúái nhau vaâi ngaây nhû thïë thò thûác ùn hïët saåch saânh sanh. Chöìng beân baão
vúå:
- Naây cö, chuáng mònh khöng thïí ùn dûng ngöìi röìi maäi thïë naây, cö phaãi
àan röí raá maâ baán.
Chöìng ài cùæt mêy vïì cho vúå àan.
Nhûng nan röí laâm sêy saát caã baân tay mõn maâng cuãa cö.
Chöìng thêëy vêåy baão:

- Viïåc naây cö khöng laâm nöíi röìi. Thöi cö xe chó coá leä hún.
Vúå ngöìi thûã xe, nhûng chó cûáa vaâo ngoán tay mïìm maåi laâm bêåt maáu ra.
Chöìng noái:
- Cö thêåt laâ àoaãng. Töi vúá phaãi cö cuäng àïën khöí. Thöi àïí töi thûã buön àöì
göëm cho cö ra chúå ngöìi baán.
Vúå nghô thêìm:

- Khöí quaá! Nïëu bêìy töi cha ta tröng thêëy ta ngöìi chúå baán àöì göëm thò hoå
seä cûúâi ta àïën chïët mêët!
Nhûng chùèng dûâng àûúåc, cö aã phaãi àaânh laâm vêåy, nïëu khöng thò chïët àoái.
Luác àêìu, cöng viïåc cuäng chaåy vò ai thêëy cö haâng xinh àeåp cuäng àïën mua
haâng khöng mùåc caã, thêåm chñ coá anh traã tiïìn maâ khöng lêëy haâng. Hai vúå chöìng
sinh söëng bùçng tiïìn laäi. Hïët haâng, chöìng laåi ài mua möåt meã vïì. Vúå ngöìi goác chúå
baây haâng baán. Böîng möåt höm coá tïn lñnh kyå maä say rûúåu phoáng ngûåa àïën, àöì
göëm vúä tan taânh, cö aã súå quaá khöng biïët laâm thïë naâo, khoác loác kïí lïí:
- Trúâi úi! Vêån haån khöí quaá! Chöìng töi noá seä mùæng töi khöng ra gò àêy.
Cö chaåy vïì nhaâ, kïí laåi cho chöìng nghe.
Chöìng noái:
- Coá àúâi thuãa nhaâ ai baán àöì göëm maâ laåi ài ngöìi úã àêìu chúå! Thöi àûâng
khoác nûäa ài, cö àoaãng lùæm, khöng laâm ùn gò àûúåc. Töi àaä hoãi úã cung vua xem
ngûúâi ta coá cêìn hêìu bïëp khöng, thò ngûúâi ta àaä hûáa nuöi cö cho ùn.
Thïë laâ cöng chuáa phaãi ài laâm hêìu bïëp, àïí àêìu bïëp sai baão, laâm viïåc nùång
nhêët. Chiïìu chiïìu, cö mang phêìn thûác ùn thûâa vïì hai vúå chöìng cuâng ùn; thûác ùn
àûång vaâo hai chiïëc bònh nheát vaâo tuái buöåc hai bïn ngûúâi.
Bêëy giúâ nhên dõp cûúái thaái tûã, ngûúâi ta àang chuêín bõ àaåi höåi. Cö aã àûáng
trûúác cûãa höåi trúâng àïí xem. Thêëy àeân àuöëc saáng choang, khaách khûáa ùn mùåc
löång lêîy, cö xoát xa cho thên phêån, traách mònh vò khiïu cùng maâ àïën nöîi naây.
Thónh thoaãng, nhûäng ngûúâi hêìu vûát cho cö ñt miïëng lêëy úã thûác ùn bûng ra bûng
vaâo thúm phûác. Cö boã vaâo bònh àem vïì cho chöìng.
Chúåt Hoaâng tûã bûúác vaâo, mònh mùåc àöì nhung luåa, cöí àeo dêy chuyïìn
vaâng. Thêëy thiïëu phuå àeåp êëy àûáng úã cûãa, chaâng cêìm tay múâi vaâo nhaãy; nhûng
cö súå haäi, chöëi tûâ vò cö khöng nhêån ra àoá laâ öng Vua Quaå trûúác kia àaä hoãi cö maâ
cö chï khöng theâm lêëy. Cö tûâ chöëi khöng àûúåc, phaãi theo goát vua vaâo phoâng.
Böîng caái giaãi buöåc àûát, hai caái bònh lùn ra àêët, xuáp àöí lïnh laáng vaâ baánh vaäi
tung toeá. Moåi ngûúâi thêëy vêåy cûúâi röå lïn chïë nhaåo, cö theån quaá chó mong àöån
thöí. Cö chaåy uâ teá ra cûãa àïí tröën, nhng möåt ngûúâi àuöíi kõp cö úã cêìu thang, laåi
dêîn cö vaâo. Cö laåi nhêån àûúåc ra laâ Vua Quaå. Vua thên aái baão cö:
- Naâng àûâng súå, ngûúâi nhaåc sô cuâng úã vúái naâng úã cùn nhaâ nhoã beá töìi taân
vaâ töi àêy chó laâ möåt ngûúâi. Vò yïu naâng, töi àaä traá hònh taåm laâm ngûúâi ùn xin.
Ngûúâi lñnh kyå maä say rûúåu àaä laâm vúä haâng cuãa naâng cuäng laåi laâ töi. Töi àaä laâm
nh vêåy àïí cho naâng hïët tñnh kiïu cùng vaâ trõ naâng vïì töåi àaä khinh miïåt töi.
Cö khoác thöín thûác vaâ noái:

- Em àaä khöng phaãi àöëi vúái chaâng lùæm röìi, em khöng àaáng laâm vúå chaâng
àêu...
Nhng vua noái:
- Em nñn ài, nhûäng ngaây àen töëi àaä qua röìi, bêy giúâ àöi ta laâm lïî cúái.
Thõ nûä mang àïën cho cö quêìn aáo löång lêîy. Vua cha vaâ caã quêìn thêìn cuäng
túái chuác cö baách niïn giai laäo vúái Vua Quaå. Cuöåc vui thêåt sûå bêy giúâ múái bùæt
àêìu.
Ûúác gò töi cuâng baån àûúåc àïën dûå nhó!
Cêu chuyïån thêåt caãm àöång, phaãi khöng caác em? Tñnh kiïu cùng ngaåo
ngûúåc cuãa cöng chuáa suyát nûäa phaãi traã giaá àùæt. Vúái loâng nhên hêåu vaâ võ tha öng
vua quaå àaä tha thûá têët caã vaâ kïët hön cuâng cöng chuáa. Àoá laâ baâi hoåc maâ cöng
chuáa phaãi ghi nhúá suöët àúâi vaâ laâ baâi hoåc cho têët caã chuáng ta nûäa àêëy.
VUA TRÖÅ M
Möåt höm, hai vúå chöìng baác nöng dên giaâ ngöìi nghó trûúác tuáp lïìu töìi taân
sau khi laâm viïåc vêët vaã. Böîng coá möåt chiïëc xe tûá maä löång lêîy àïën àöî ngay trûúác
nhaâ. Möåt võ ùn mùåc sang troång bûúác tûâ trïn xe xuöëng. Baác giai àûáng dêåy, tiïën
àïën gêìn võ quñ töåc, hoãi öng cêìn gò. Ngûúâi laå mùåt bùæt tay baác vaâ noái: "Töi chó ûúác
ao coá möåt àiïìu laâ àûúåc ùn bûäa ùn nöng thön möåt lêìn xem sao. Hai baác haäy nêëu
cho töi möåt moán khoai têy nhû baác thúâng nêëu, töi seä rêët vui sûúáng àûúåc ùn cuâng
hai baác".
Baác nöng dên cûúâi vaâ noái: "Ngaâi hùèn laâ baá tûúác, hoaâng thên hay hêìu t-
ûúác. Nhûäng ngûúâi lõch sûå àöi khi hay theâm nhû vêåy. Töi xin laâm theo yá thñch
cuãa ngaâi."
Baác gaái vaâo bïëp rûãa vaâ goåt khoai têy àïí laâm moán khoai theo kiïíu nöng
thön. Trong khi baác gaái laâm bïëp, baác giai baão khaách: "Trong khi chúâ ùn, múâi
ngaâi ra vûúân cuâng töi. Töi coân phaãi laâm viïåc ngoaâi àoá". Baác àaä àaâo höë àïí tröìng
cêy.
Khaách hoãi: "Baác khöng coá con caái àúä àêìn cho aâ?" "Khöng - baác traã lúâi.
Thêåt ra töi cuäng àaä coá möåt thùçng con trai, baác noái tiïëp, nhûng noá ài chu du thiïn
haå tûâ lêu röìi. Noá laâ möåt thùçng hû hoãng, laáu caá vaâ nhiïìu mûu mö. Nhûng noá laåi
khöng muöën hoåc haânh gò caã, chó chuyïn ài phaá quêëy. Cuöëi cuâng, noá boã nhaâ ài,
vaâ tûâ bêëy àïën nay, töi khöng coá tin gò vïì noá caã".
Baác giaâ lêëy möåt cêy non àùåt vaâo höë vaâ cùæm vaâo möåt caái coåc chöëng bïn
caånh. Röìi baác vun göëc; khi àaä àùæp àûúåc àêët khaá cao, baác buöåc cêy tröìng vaâo caái
coåc chöëng bùçng nhûäng cêy raå, buöåc trïn cao, úã giûäa vaâ úã dûúái.
"Baác úi, - võ khaách giaâu sang noái, - sao baác khöng buöåc caã coåc chöëng cho
caái cêy coâi coåc úã trong goác kia cho noá moåc thùèng. Noá moåc gêìn saát mùåt àêët vò
thên cêy quùn queo". Baác giaâ cûúâi vaâ noái: "Öng noái maâ chùèng hiïíu gò caã. Ngûúâi
ta biïët ngay laâ öng chûa tûâng laâm vûúân. Caái cêy êëy àaä giaâ cöîi, coâi coåc. Khöng ai
coá thïí dûång noá moåc thùèng lïn àûúåc. Phaãi uöën cêy tûâ luác coân non" - "Cuäng nhû
thùçng con baác êëy, - ngûúâi laå mùåt noái, - khi noá coân treã, nïëu baác daåy döî noá tûã tïë
thò noá àaä khöng boã nhaâ ra ài, hùèn bêy giúâ noá cuäng coâi coåc röìi" - "Caái àoá thò chùæc
röìi, baác giaâ noái, noá ài àaä lêu hùèn laâ noá àaä thay àöíi".
"Liïåu baác coá nhêån àûúåc ra anh ta nïëu anh ta àûáng trûúác mùåt baác khöng?"
- "Nhêån àûúåc mùåt noá cuäng khoá àêëy, Baác nöng dên traã lúâi. Nhûng noá coá möåt dêëu
vïët àùåc biïåt, möåt caái nöët ruöìi úã vai, giöëng nhû haåt àêåu".
Khi baác noái túái àoá, ngûúâi laå mùåt cúãi aáo ngoaâi ra, trêåt vai ra vaâ chó nöët ruöìi
cho baác nöng dên xem.
"Trúâi úi! Baác kïu lïn, àuáng laâ con ta àêy röìi". Vaâ tònh yïu con traân ngêåp
trong loâng baác. "Nhûng, baác noái thïm, coá thïí naâo anh laåi laâ con ta? Con ta trúã
thaânh möåt öng lúán söëng trong giaâu sang phuá quñ! Laâm thïë naâo con laåi àûúåc nhû
thïë?"
"Thûa cha! Ngûúâi con traã lúâi: "Cêy non àaä khöng àûúåc buöåc vaâo coåc
chöëng nïn àaä cong queo. Bêy giúâ cêy giaâ röìi, khöng moåc thùèng laåi àûúåc nûäa".
"Sao con laåi àûúåc nh thïë naây ? Con àaä thaânh thùçng ùn tröåm. Nhûng cha
àûâng súå. Con laâ Vua tröåm. Àöëi vúái con thò khöng coá khoaá, coá then caâi naâo caã.
Caái gò con thñch laâ con chiïëm àûúåc. Cha àûâng nghô con laâ thùçng ùn tröåm nhû
möåt tïn tröåm têìm thûúâng. Khöng. Con chó lêëy caái thûâa mûáa cuãa nhaâ giaâu.
Nhûäng ngûúâi ngheâo thò coá thïí yïn têm, con coân cho hoå laâ àùçng khaác, chûá khöng
lêëy cuãa hoå. Maâ lêëy tröåm caái gò maâ khöng vêët vaã, khöng cêìn coá mûu meåo vaâ keáo
leáo thò con khöng lêëy".
-"ûâ, ûâ! Baác giaâ noái, nhng duâ sao, ta cuäng khöng haâi loâng vïì con. Thùçng
ùn tröåm vêîn laâ thùçng ùn tröåm. Ta noái cho con biïët, röìi cuäng khöng ra gò àêu".
Baác dêîn con àïën baác gaái. Khi nhêån ra con trai mònh, baác gaái khoác vò vui
sûúáng, nhûng khi baác giai cho biïët con laâ Vua tröåm thò hai doâng nûúác mùæt buöìn
tuãi laåi traân àêìy mùæt baác. Cuöëi cuâng baác noái: "Duâ noá coá laâ thùçng ùn tröåm ài nûäa
thò noá vêîn laâ con töi, töi rêët sung sûúáng àûúåc gùåp laåi noá".
Moåi ngûúâi cuâng ngöìi vaâo baân ùn vaâ tïn ùn tröåm laåi àûúåc cuâng ùn vúái böë
meå caái moán ùn àaåm baåc maâ lêu nay noá khöng àûúåc ùn. Sau àoá ngûúâi cha baão:
"Nïëu ngaâi baá tûúác úã trong lêu àaâi kia maâ biïët maây ài ùn tröåm thò öng êëy àaä
khöng bïë maây trong loâng öng maâ ru nhû höm laâm lïî rûãa töåi cho maây. Öng êëy seä
lêëy thûâng treo cöí maây lïn cho maây àu àûa"
"Cha àûâng lo, ngûúâi con noái, öng ta seä khöng laâm gò con àêu: con thaåo
nghïì cuãa con. Ngay höm nay, con seä àïën gùåp öng ta".
Àïën chiïìu, vua tröåm lïn xe ài àïën lêu àaâi. Baá tûúác tiïëp àoán anh möåt caách
kñnh nïí, coi anh laâ möåt võ khaách cao quyá. Khi khaách noái cho chuã biïët mònh laâ ai
thò öng taái mùåt ài vaâ ngöìi lùång yïn möåt luác. Röìi öng noái:
"Anh laâ con àúä àêìu cuãa ta. Àaáng leä phaãi xûã theo phaáp luêåt thò tha thûá cho
anh, xûã xûå vúái anh coá àöå lûúång. Anh àaä huïnh hoang laâ Vua tröåm, vêåy ta thûã taâi
anh xem. Nïëu anh thêët baåi thò súåi dêy thûâng seä laâ vúå anh vaâ tiïëng quaå kïu seä
thaânh nhaåc cûúái cuãa anh".
-"Tha ngaâi, tïn tröåm noái ngaâi haäy thûã thaách töi ba lêìn thêåt khoá tuyâ theo yá
cuãa ngaâi; nïëu töi khöng laâm nöíi, thò ngaâi muöën xûã töi thïë naâo cuäng àûúåc".
Öng baá tûúác suy nghô möåt luác, röìi noái: "Vêåy thò, àêìu tiïn, anh haäy lêëy
tröåm àûúåc con ngûåa cuãa ta àang úã trong chuöìng. Hai laâ anh phaãi lêëy tröåm àûúåc
caái khùn traãi giûúâng trong khi vúå chöìng ta àang nùçm nguã maâ chuáng ta khöng
biïët, àöìng thúâi, anh phaãi ruát àûúåc caái nhêîn cûúái vúå ta àeo úã ngoán tay. Ba laâ anh
phaãi bùæt coác àûúåc cha xûá vaâ ngûúâi giuáp viïåc öng ngay trong nhaâ thúâ. Haäy àïí yá
àïën caác àiïìu àoá nïëu khöng thò toi maång àêëy!"
Vua tröåm àïën möåt àö thõ gêìn nhêët. Anh mua möåt böå quêìn aáo cuä cuãa möåt
baâ nöng dên röìi mùåc vaâo. Anh böi mùåt thaânh da maâu nêu, veä lïn mùåt nhiïìu nïëp
nhùn. Khöng ai coá thïí nhêån ra anh. Anh àöí àêìy rûúåu vang Hung vaâo möåt caái
thuâng to; trong rúåu anh tröån möåt loaåi thuöëc nguã rêët maånh. Anh àùåt thuâng rûúåu
trïn möåt caái giaá vaác trïn lûng vaâ ài chuïånh choaång, bûúác chêåm chaåp àïën lêu àaâi
baá tûúác.
Khi anh àïën núi, thò àïm àaä khuya. Anh ngöìi trïn möåt hoân àaá úã sên, ho
luå khuå nhû möåt baâ giaâ àau ngûåc vaâ xoa tay maånh vaâo nhau nhû sùæp chïët reát.
Trûúác cûãa chuöìng ngûåa, lñnh canh àang nùçm daâi quanh àöëng lûãa. Möåt ngûúâi
trong boån hoå tröng thêëy baâ giaâ, liïìn goåi:
"Laåi àêy meå úi, meå haäy laåi àêy maâ sûúãi vúái chuáng con. Meå khöng coá núi
nguã, thò meå haäy baå àêu nguã àêëy vêåy".
Baâ giaâ loaång choaång bûúác laåi gêìn, nhúâ hoå nhêëc xuöëng höå caái giaá àúä vaâ
thuâng rûúåu, röìi ngöìi bïn hoå.
- "Meå coá gò trong thuâng thïë?" Möåt ngûúâi lñnh hoãi:
-"Rûúåu ngon àêëy, baâ giaâ traã lúâi, töi buön rûúåu maâ. Caác chuá noái tûã tïë vaâ
traã cho töi ñt tiïìn thò töi vui loâng àïí caác chuá uöëng möåt cöëc".
-"Meå roát rûúåu cho con uöëng thûã xem", möåt chuá lñnh noái, Uöëng xong, anh
noái: "Nïëu rûúåu ngon thêåt, con seä laâm cöëc nûäa". Baâ roát rû úåu cho anh, nhûäng
ngûúâi lñnh khaác cuäng bùæt chûúác baån. - "Naây! Caác baån úi," möåt ngûúâi trong boån
hoå goåi nhûäng ngûúâi úã chuöìng ngûåa, "úã àêy coá baâ meå mang rûúåu vang lêu nùm,
tuöíi rúåu ngang tuöíi baâ meå. Haäy laåi àêy maâ uöëng, caác baån seä êëm buång hún sûúãi
lûãa".
Baâ giaâ mang thuâng rúåu vaâo chuöìng ngûåa. Möåt ngûúâi lñnh ngöìi trïn con
ngûåa àaä àoáng yïn cuãa baá tûúác; möåt ngûúâi khaác cêìm dêy cûúng, ngûúâi thûá ba
àang tïët àuöi ngûåa. Baâ roát rûúåu cho moåi ngûúâi uöëng thoaã thñch, cho túái khi
thuâng rûúåu caån. Chùèng mêëy chöëc dêy cúng tuöåt khoãi tay cêìm vaâ anh ta lùn ra
àêët maâ ngaáy: Ngûúâi kia buöng àuöi ngûåa ra, röìi cuäng nùçm daâi ra àêët maâ röëng to
hún. Ngûúâi ngöìi trïn ngûåa thò vêîn ngöìi yïn nhng caái àêìu thò cuái raåp xuöëng gêìn
cöí ngûåa; anh ta cuäng nguã vaâ ngaáy nhû keáo bïî loâ reân. Nhûäng ngûúâi lñnh úã bïn
ngoaâi àaä nguã tûâ lêu. Hoå khöng àöång àêåy, cûá nhû ngûúâi àaá.
Khi Vua tröåm àaä thêëy moåi viïåc àïìu tröi chaãy, anh àùåt vaâo tay ngûúâi lñnh
súåi thûâng thïë cho dêy cûúng, anh àùåt vaâo tay ngûúâi lñnh kia caái chöíi rúm thïë
cho caái àuöi. Nhng trûúâng húåp thûá ba, giaãi quyïët ngûúâi ngöìi trïn yïn ngûåa bùçng
caách naâo àêy? Anh khöng muöën laâm cho ngûúâi lñnh ngaä xuöëng àêët, anh ta seä
tónh dêåy vaâ coá thïí kïu la lïn. Vua tröåm tòm àûúåc möåt kïë hay: anh thaáo súåi dêy
buöåc yïn ngûåa ra treo caái yïn lïn tûúâng bùçng nhûäng súåi thûâng luöìn qua caác caái
voâng, röìi keáo chaâng kyå maä lïn saát trêìn nhaâ. Sau àoá anh buöåc thêåt chùæc dêy
thûâng vaâo möåt caái cöåt. Loaáng möåt caái, anh àaä thaáo àûúåc ngûåa ra khoãi xñch.
Nhûng tûâ lêu àaâi ngûúâi ta coá thïí nghe thêëy tiïëng voá ngûåa àêåp trïn nïìn sên bùçng
àaá. Anh beân lêëy gieã boåc moáng ngûåa laåi, dùæt ngûåa cêín thêån ra khoãi chuöìng vaâ ài
qua sên, röìi anh nhaãy lïn ngûåa vaâ phi nûúác àaåi.
Khi trúâi saáng, Vua tröåm phi ngûåa àïën lêu àaåi. Baá tûúác vûâa nguã dêåy vaâ
àûáng nhòn qua cûãa söí. "Chaâo ngaâi baá tûúác! Vua tröåm kïu to. àêy laâ con ngûåa töi
àaä lêëy àûúåc ra khoãi chuöìng ngûåa; ngaâi haäy nhòn kòa, lñnh cuãa ngaâi àang nguã
ngon giêëc! Nïëu ngaâi ra chuöìng ngûåa thò ngaâi seä thêëy quên canh gaác cuãa ngaâi
thoaãi maái nh thïë naâo". Baá tûúác khöng nhõn àûúåc cûúâi. Öng noái: "Lêìn naây, anh
àûúåc cuöåc. Nhûng lêìn sau thò khöng dïî may mùæn thïë àêu. Ta baáo cho anh biïët
nïëu ta bùæt àûúåc anh àang ùn tröåm, thò ta seä àöëi vúái anh nhû möåt tïn ùn tröåm."
Buöíi töëi, khi ài nguã, baâ baá tûúác nùæm chùåt tay coá àeo nhêîn. Baá tûúác baão
vúå: "Têët caã caác cûãa ra vaâo àïìu àoáng vaâ caâi then chùåt. Töi seä thûác àïí rònh thùçng
ùn tröåm. Nïëu noá chui cûãa söí naâo thò töi seä bùæn hùæn".
Vua tröåm lêín vaâo trong boáng töëi, àïën caái giaá treo cöí, thaáo gúä xuöëng möåt
ngûúâi phaåm töåi àaáng thûúng treo úã àoá; anh coäng caái xaác trïn lûng ài àïën lêu
àaâi. Anh dûång möåt caái thang úã dúái cûãa söí phoâng nguã cuãa baá tûúác, cöng kïnh
xaác chïët trïn vai vaâ treâo lïn. Khi anh lïn àaä khaá cao, àêìu ngûúâi chïët àaä hiïån ra
úã cûãa söí, thò baá tûúác nùçm trong giûúâng vêìn rònh, bùæn möåt phaát suáng luåc. Lêåp
tûác, tïn tröåm àïí xaác ngûúâi bõ treo cöí rúi xuöëng àêët, vaâ noá cuäng nhaãy xuöëng khoãi
thang chaåy nêëp vaâo möåt goác. Saáng trùng vùçng vùåc, noá tröng thêëy roä raâng baá tûúác
treâo thang xuöëng, vaác caái thêy ra vûúân... Öng ta àaâo höë àïí chön. Àuáng dõp may
àêy röìi, tïn tröåm tûå nhuã, noá chaåy nhanh ra khoãi núi àang tröën, leo lïn thang vaâ
vaâo phoâng baâ baá tûúác: "Baâ noá úi, tïn tröåm bùæt chûúác gioång öng baá tûúác àïí noái,
thùçng ùn tröåm àaä chïët röìi. Nhûng noá laâ con àúä àêìu cuãa töi, vaâ noá laâ thùçng bõp
búåm chûá khöng phaãi laâ möåt tïn gian aác. Töi khöng muöën àûa ra cöng chuáng àïí
laâm nhuåc noá. Töi cuäng thûúng böë meå noá ngheâo khöí. Töi seä àem chön noá úã
ngoaâi vûúân trûúác khi trúâi saáng àïí cêu chuyïån khoãi vúä lúã. Baâ àûa cho töi caái
khùn giaãi giûúâng àïí töi liïåm noá röìi lùèng lùång vuâi noá nhû möåt con choá" - Baâ baá
tûúác àûa cho tïn tröåm caái khùn traãi giûúâng " aâ maâ naây, baâ aå, töi laåi nöíi maáu haâo
hiïåp àêy, baâ àûa töi caái nhêîn cuãa baâ. Thùçng xêëu söë naây àaä liïìu maång vò caái
nhêîn, thöi thò ta cho noá àïí noá mang xuöëng möì". Baâ baá tûúác khöng muöën traái yá
chöìng; tuy miïîn cûúäng, baâ cuäng ruát nhêîn ra àûa. Tïn tröåm búác ra vúái hai thûá àaä
lêëy àûúåc, noá vïì nhaâ khöng bõ caãn trúã trûúác khi öng baá tûúác chön xong úã trong
vûúân.
Saáng höm sau, öng baá tûúác ngêín toâ te ra khi tïn tröåm mang laåi cho öng
caái khùn vaâ caái nhêîn!
"Maây laâ phuâ thuyã aâ? Öng hoãi. Ai àaä keáo maây ra khoãi nêëm möì, laâ núi
chñnh tao àaä chön maây? Ai àaä laâm maây söëng laåi?"
- Öng coá chön töi àêu, thûa öng baá tûúác, tïn tröåm noái, àoá laâ xaác möåt
ngûúâi phaåm töåi àaáng thûúng úã giaá treo cöí - Vaâ noá kïí laåi tó mó noá àaä laâm nhû thïë
naâo. Öng baá tûúác phaãi cöng nhêån noá àuáng laâ möåt tïn tröåm nhiïìu mûu meåo.
-"- Nhûng chû xong àêu! Öng baão tïn tröåm. Maây coân viïåc cuöëi cuâng phaãi
laâm vaâ nïëu khöng laâm àûúåc thò têët caã nhûäng gò maây àaä laâm àïìu vö ñch."
Àïën àïm, noá laåi nhaâ thúâ laâng, vaác möåt caái bao taãi to trïn lûng, cùæp naách
möåt caái goái, tay cêìm möåt caái àeân. Trong bao taãi coá cua, trong goái coá nhûäng cêy
nïën nhoã. Tïn tröåm ngöìi úã trong nghôa àõa saát nhaâ thúâ, löi möåt con cua trong bao
taãi ra, gùæn lïn mai cua möåt cêy nïën. Noá thùæp nïën lïn röìi àùåt con cua xuöëng àêët
cho noá boâ ài. Noá lêëy con thûá hai, cuäng laâm nhû vêåy, vaâ tiïëp tuåc àïën khi trong
bao hïët saåch cua. Luác àoá noá khoaác möåt caái aáo löng àen daâi, giöëng caái aáo cuãa
cha xûá, vaâ gùæn vaâo cùçm möåt böå rêu daâi maâu xaám. Khöng ai nhêån àûúåc ra noá
nûäa. Noá vaâo trong nhaâ thúâ, àûáng lïn trïn buåc giaãng.
Àuáng luác êëy, chuöng àöìng höì àiïím nûãa àïm. Khi tiïëng chuöng cuöëi cuâng
àaä êm vang, noá kïu gêìm, gioång vang lïn: "Haäy nghe àêy, húäi caác ngûúâi töåi löîi.
Ngaây têån thïë àaä àïën! Ngaây phaán xûã cuöëi cuâng khöng coân xa! Haäy nghe àêy!
Haäy nghe àêy! Ai muöën lïn thiïn àûúâng thò haäy chui vaâo caái bao naây. Ta laâ
thaánh Pï-tú-rut, laâm nhiïåm vuå àoáng vaâ múã cûãa Thiïn àûúâng. Haäy nhòn ra ngoaâi
kia, nhûäng xaác chïët àang chui ra khoãi möì vaâ àang gom haâi cöët laåi. Haäy laåi àêy
vaâ chui vaâo bao naây, ngaây têån thïë àaä àïën!"

Truyen Co Tich The Gioi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Truyen Co Tich The Gioi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TUYÏÍN TÊÅP TRUYÏÅN CÖÍ TÑCH HAY NHÊËT THÏË GIÚÁI 1

Ngûúâi thúå sùn.......................................................................................2

6 con thiïn nga.....................................................................................6

aã Grïten thöng minh...........................................................................20

Anh vaâ em gaái ....................................................................................35

NGÛÚIÂ THÚÅ SÙN

- Thûa cha, con seä laâm theo nhû yá cha.

Cha naâng liïìn hoãi naâng:

Naâng nghô möåt luác röìi noái:

- Àuáng, àoá laâ mûúâi hai ngûúâi thúå sùn.

Vua khen laâ kïë hay, cho rùæc haåt àöî.

Cöng chuáa caãm ún baác ta röìi baão caác cö thiïëu nûä:

Vua laåi baão sû tûã:

Nhûng vua nhêët àõnh khöng tin sû tûã nûäa.

6 CON THIÏN NGA

- Àiïìu kiïån gò húã cuå?

- Caác anh con àêu?

Cö gaái àaáng thûúng nghô buång:

- Thïë caác anh coá caách naâo che chúã em khöng?

Caác anh noái:

Caác anh àaáp:

- Naâng laâ ai? Naâng ngöìi trïn cêy laâm gò?

Mêëy höm sau, vua lêëy naâng.

- Cha cho con ài cêìu hön thûã.

Vua khuyïn hoaâng tûã:

- Nïëu nhû ngaâi cêìn ngûúâi, töi xin theo hêì u.

Hoaâng tûã àaáp:

Gaä beáo noái:

Hoaâng tûã baão:

- Ngûúi laâm gò thïë?

- Töi àang lùæng nghe.

- Nghe gò maâ chùm chuá thïë?

Hoaâng tûã baão:

Hoaâng tûã baão gaä:

- Ài vúái ta, coá thïí ta cêìn àïën ngûúi.

- Chao öi! Ngûúâi àêu maâ daâi quaá!

Hoaâng tûã baão gaä:

Hoaâng tûã baão:

- Ngûúi laâm gò maâ hùng thïë?

Hoaâng tûã baão gaä:

Hoaâng tûã leãn vïì baão saáu ngûúâi hêìu:

- Kia röìi! Noá bõ mùæc trïn möåt muäi àaá ngêìm.

- Töi lêëy àûúåc ngay, chó tiïëc chûa nhòn thêëy.

- Chó cêìn thïë thöi aâ?

- ûâ, àuáng caái nhêîn naây röìi!

Hoaâng tûã hoãi:

Muå giaâ cûúâi nham hiïím:

Muå kinh ngaåc lùæm, baão:

- Vaå àïën núi röìi! Ta thua cuöåc röìi!

- Im naâo, àïí töi xem naâo!

Gaä lùæng tai nghe möåt luác röìi baão:

- Thùçng naây thêåt cûâ hún ta!

- Tao khöng chõu àûúåc caái nhuåc naây!

AÃ GRÏTEN TH ÖNG MINH

ANH CHAÂNG À AÁNH TRÖËNG

- Maây muöën gò?

Anh àaánh tröëng noái:

- Haäy khoan àaä, may ra töi coá thïí giuáp cö chùng?

Anh àaánh tröëng noái:

Ngûúâi con gaái àaáp:

Tïn khöíng löì noái:

Anh àaánh tröëng noái:

Tïn khöíng löì noái: