Professional Documents
Culture Documents
TXOSTENA
ELKARLANAREN
FRUITUA
Sarrera
06
07
08
1.1 Aurrekariak
1.2 Fundazio Publikoa
1.3 Xedea eta ikuspegia
1.4 Oinarrizko jarraibideak
1.5 Erronka nagusiak
1.6 Hazi proiektuaren oinarriak
1.7 Organigrama
1.8 Egoitzak, langileak eta aurrekontua
2.1 Patronatua
2.2 Zuzendaritza batzordea
2.3 Zuzendaritza Hedatuko Taldea (ZHT)
2.4 Batzorde Iraunkorra
2.5 Profesionalen batzordeak
2.6 Mendinet
2.7 Lursail
2.8 Hazilur
2.9 Katilu
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
HAZI
Txostena 2013
Bittor Oroz
Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako Sailburu ordea
Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako Sailburuordetzaren
lehentasuna da Euskadiko Lehenengo Sektorea berpiztea eta Landa-eremua eta Itsasertza biziberritzea. Funtsezkoa da Landa-eremu bizia edukitzea, gizarte-ereduaren oinarri
eta, aldi berean, lehen sektoreko pertsonek betetzen duten zeregina balioestea lehiakortasuna eta jasangarritasuna ardatz dituen jarduera izanik.
Finean, landa-eremuaren eta itsasertzaren garapen jasangarria sustatu behar dugu; nekazaritzak eta arrantzak Euskadiren garapen ekonomiko eta sozialari egiten dioten ekarpena aitortuta, baina bai eta beste zeregin guztiak aitortuta ere: ingurua kontserbatzea
eta natura zaintzea, lurraldearen ardatz eta oreka izatea, gure kultur ondareari, ondare
gastronomikoari eta arkitektonikoari eustea, etab.
Egunez egun, lehen sektore estrategiko, lehiakor eta bizia lortzeko ahalegin berezia egiten duten pertsonekiko konpromisoa da helburu horien oinarria. Eta erronka horri aurre
egitean, oinarrizko zutabe dira Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako Sailburuordetzaren jarduna, berrikuntza, ikerketa eta lankidetza; Euskadiko nekazaritzako elikagaien eta arrantza sektorearen etorkizunerako giltzarri direlako.
Horregatik guztiagatik da hain garrantzitsua Sailburuodetzaren mende dauden enpresen ataza, Hazi Fundazioarena kasu; bai sektoreari laguntzeko bai erakundeekin batera
jarduteko, helburu horiek erdieste aldera.
Asier Arrese
Hazi zuzendaria
2013 barne berrantolakuntzarako eta berregituraketarako urtea izan zen Hazin. Otsailean,
enpresaren zuzendaritzara iritsitakoan, lehenengo hilabeteak funtsezkoak izan ziren datozen urteetan gure jardunaren euskarri izango diren zimenduak eraikitzeko.
Lehenik eta behin, Eusko Jaurlaritzaren Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Politikako
Sailburuordetzaren politika berrietara eta helburuetara egokitu eta lerrokatu behar izan
zuen erakundeak. Horrez gain, erakundearen benetako fusioa gauzatu behar izan genuen;
izan ere, fusioa 2012an izan zen arren, egunerokotasunean hainbat eta hainbat arlo zeuden konpontzeke erabateko eraginkortasuna lortzeko. Hortaz, kudeaketa plan eta kontu
bakarrean lan egin behar izan dugu, eta erakunde-kultura bakarra harmonizatzen ere bai.
Horrez guztiaz gain, ez dugu ahaztu behar 2013. urtea bereziki nahasia izan zela aurrekontuen jaitsieraren eraginez. Finean, barrura begira, ahalegin guztia egin dugu egoera
sozio-ekonomiko berriari eta erakundearen beharrizanei aurre egiteko.
Barne berregituraketa lan hori oso garrantzitsua izan da sektorearen erronkei aurre egiteko ere. Orain lehenengo sektorearen eta elikagaigintzaren lehiakortasuna eta bideragarritasuna sustatzen jarri behar dugu indar guztia, erakundeen ezinbesteko aliatu eta
sektorerako erreferente bilakatuz.
Elkarlanaren fruitua
Sarrera
06
07
08
1.1 Aurrekariak
1.2 Fundazio publikoa
1.3 Xedea eta ikuspegia
1.4 Oinarrizko jarraibideak
1.5 Erronka nagusiak
1.6 Hazi proiektuaren oinarriak
1.7 Organigrama
1.8 Egoitzak, langileak eta aurrekontua
HAZI
1.1 Aurrekariak
Hazi, Itsasmendikoi, IKT enpresen eta Kalitatearen arteko aliantzaren emaitza da; horiek
guztiek indarrak bildu dituzte nekazaritzako eligakaien eta arrantzaren sektorearen mesederako tresna izateko, landa eta itsas inguruen bilakaera jasangarriari, langileen profesionaltasunari eta produktuen kalitateari babesa emateko. Horren bidez, gainera, Eusko
Jaurlaritzaren Nekazaritza, Arrantza eta Elikagaien Politikarako Sailburuordetzarekin bat
egin nahi du Hazik. Era berean, erakunde berriak saihestu egin nahi du enpresen jarduera publikoa estaltzea eta barreiatzea, eta kudeaketa gardenagoa izan dadin lortu nahi du,
Erantzukizun Sozial Korporatiboaren printzipioei atxikita.
Elkarlanaren fruitua
Ikuspegia
Erakundearen ezinbesteko aliatua eta SEKTOREko erreferentea izatea da.
Gobernuarekiko lerrokatzea
Sektoreari eta eremuari laguntzea
Foru aldundien medio propioa
Sektorearen eta eremuaren biziraupena
Eraginkortasuna
Hierarkia / Zeharkakotasuna
Biodibertsitatearen Arloa
Lanerako Prestakuntza
Proiektuetarako Finantza-laguntza
Informazioeta
Teknologiaren Unitatea
Zuzendari nagusia
HAZI
8
Txostena 2013 > Sarrera
1.7 Organigrama
Administrazio eta
Baliabideen Arloa
Zerbitzu Orokorren
Unitatea
Antolamendu Garapen
eta Pertsonen Arloa
Elkarlanaren fruitua
Langileak
193
Aurrekontua
18 milio euro
Arkauti (Araba)
Abadio (Bizkaia)
Abadio
Arkauti
Gobernueta
eta kudeaketa
organoak
12
13
2.1 Patronatua
2.2 Zuzendaritza batzordea
2.3 Zuzendaritza Hedatuko Taldea (ZHT)
2.4 Batzorde Iraunkorra
2.5 Profesionalen batzordeak
2.6 Mendinet
2.7 Lursail
2.8 Hazilur
2.9 Katilu
12
HAZI
2.1 Patronatua
Hazi Fundazioaren politiken eta estrategien koordinazio-organoa da. Jarduteko estrategia eta kudeaketarako
ildo nagusiak planifikatzen ditu, eta haien aldizkako segimendua egiten du. Era berean, erabaki estrategikoak
hartzkeo, zuzendariari aholku ematen dion organoa da.
Patronatuko kideak:
EUSKO JAURLARITZA
Bittor Oroz, Leandro Azkue, Eduardo Aginako, Elena
Gutirrez eta Peli Manterola
ALDUNDIAK
Borja Monje, Jon Peli Urigen eta Irene Pardo
Hazi
Asier Arrese eta Begoa Isasti
PROFESIONALAK / SEKTOREA
Esteban Atxa (Euskaber), Jos Luis Fresno (Garlan),
Emeterio Urresti Andikoetxea (Armador), Romn Bengoa
(ENEEK), Jos Antonio Zabala Egurrola (Forestalista) eta
Ins Baigorri (ABRA)
2013an Patronatuaren hiru bilkura egin ziren, honako data
hauetan: 07/02/2013 / 26/06/2013 / 12/12/2013
Haziko zuzendari nagusiak eta Unitate Operatiboetako zuzendariek osatzen dute:Zerbitzu Orokorren Unitatea,Sektoreko
politika, Marketin eta Ziurtapenerako Unitatea, Informazio
eta Teknologia Unitatea, Ekintzailetasuna eta Landa-eremuaren eta itsasertzaren garapenerako Unitatea eta Europako Prospektiba, Sare eta Proiektuetako Unitate mistoa.
Elkarlanaren fruitua
13
2.6 Mendinet
MENDINET Landa Garapenaren Aurrerapenerako Elkartea
Toki Ekintzako Talde gisa eratu da, helburu duela Europako Erkidegoaren LEADER+ ekimena 2000-2006 epean
kudeatzea, eta LEADER ikuspegia 2007-2013 epean kudeatzeko aukeratua izan da.
2.8 Hazilur
Hazilur arrisku-kapitaleko fondo bat da, elikagaien sektoreko eta landa inguruneko enpresa jardunak sustatzen dituena, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza
eta Elikadura Politika Sailburuordetzak, Ipar Kutxak, eta
Nekazari Kooperatiben Federazioak bu ltzatzen dutena.
Zeregintzat du finantzazio beharrei erantzutea, jarduera
berriak martxan jartzeko (kapital Hazia) eta martxan dauden enpresak finkatzeko.
MENDINET Euskal Autonomia Erkidegoko landa-garapenerako elkarteek eta Hazi Fundazio publikoak osatzen dute.
2.9 Katilu
2.7 Lursail
Nekazaritza eta elikadura sektoreko eta landa zein itsasertzeko inguruneko pertsona eta erakundeen zerbitzurako
espazio eta dinamikak dira Katilu
Garapen iraunkorraren ikuspegia oinarritzat hartuta, negozio-ereduei balio osagarria emateko aktibatu da Katilu:
Nekazaritza eta elikaduraren sektorean, eta landa
zein itsasertzeko ingurunean lankidetza-berrikuntza
sustatuz.
Erakundearen berrikuntza-gaitasuna sustatuz
Katiluko kide izan daiteke bere ezagutza, ekimen, eskarmentu, ardura, premia, proposamen, ideia edo proiektuen
bitartez ekarpenak egin nahi dituen edozein pertsona eta
erakunde, era horretan, lankidetzaren bitartez, sektorearen
lehiakortasuna areagotzeko.
Azpimarratzeko
lorpenak 2013an
16
HAZI
Admin. publikoa
Diru-laguntzak,
laguntzak
Sektorea
Garatu gabeko
ardatzak
Kanalak
Produktuak
saltzeko
estrategia
Sektorea
Kontsumitzailea
Eragileak
LEHENENGO SEKTOREA
Proiektuari
laguntzeko
Gizartea
Ez kontsumitzaile
gisa soilik
Elkarlanaren fruitua
17
18
HAZI
Elkarlanaren fruitua
3.8 Behatoki
Behatokia edo nekazaritzako eta arrantzako elikagaien
koiunturako buletina elikagai horiei buruzko informazio
egituratu, zehatz eta eguneratua modu sistematikoan
eskaintzen duen argitalpena da, eta gure lehenengo
sektoreari buruzko informazio eguneratuenaren ikuspegi
sintetiko eta objektiboa ematen du.
2013an diseinu edo formatu berria landu da, eta
atseginagoa da orain, teknologikoki aurreratuagoa eta
kalitateko produktuaren itxura handiagoarekin.
Era berean, azpimarragarria da Lehenengo Sektoreari
eta nekazaritzako elikagaigintzari buruz landu diren
hainbat monografiko, eta horrek bi behatokiak sektoreko
erreferentziako buletin bihurtu ditu.
19
2013ko laburpena
arloen arabera
22 4.1
34 4.2
41 4.3
52 4.4
54 4.5
HAZI
22
Euskadiko behi-okela
Lehenengo sektorearen eta elikagaigintzaren lehiakortasuna handitzeko estrategiak eta tresnak definitzea eta
abian jartzea.
Arloak
2013
Erregistraturiko abeltzainak
1001
Pentsu-fabrikak
30
Pentsuak
114
10240
3.060.267
Deskalifikazio ehunekoa
6,2
Baimenduriko hiltegiak
Baimenduriko saltegiak
Zatiketarako gelak
Baimenduriko salmenta-puntuak
243
12
BALORAZIOA:
Euskadiko behi-okelaren ekoizpenaren egoera oso larria da: ekoizpen gastuak beste eremu geografiko batzuetan baino altuagoak dira, eta gaur eguneko krisi
egoera honetan, ezinezkoa da prezio horiek salmentaprezioari atxikitzea. Abeltzainek ez dute marjinarik eta
apurka-apurka jarduera hori baztertzen hasi dira, batez ere pentsuaren prezioaren azkenaldiko igoeraren
ondorioz.
Euskal Okela eta Baserriko Haragian erregistraturiko
abeltzainen kopurua % 6,8 jaitsi da.
Euskadiko hiltegietako animalia-hilketak apur bat igo
dira (% 0,7) batez ere EAEtik kanpoko animalien kasuan, baina Eusko Label ziurtapena duten kanalen
kopurua % 7,3 jaitsi da.
Euskadin jaio eta hiltzen diren kanal guztien artean
Eusko Label kanalen ehunekoa % 36,2 da.
Argi ikusten da Eusko Label behi-okelaren ebaki orduko salmentarako joera.
Eusko Label behi-okelarekin egindako produktuen
ekoizpena sendotzeaz gain, produktu-aukera zabaltzen ari gara: Okela xehetuzko prestakina, Burger Meat,
haragi-bolak...
Elkarlanaren fruitua
Euskadiko
esne-bildotsa
Hegaluzea
eta Hegalaburra
2013
Erregistraturiko ekoizleak
23
216
2013
Portu kopurua
5
91
8.429
Itsasontzi kopurua
59.003
Kalifikaturiko kanalen %
75,8
1.367.178
BALORAZIOA:
BALORAZIOA:
2013an bolumen osoari eutsi zaio baina kanpotik gehiago sartu delako; izan ere, EAEtik datorrena % 10
jaitsi da, eta Eusko Labelduna % 18.
Artzainek arkumeak garraiatzen, hiltzen eta merkaturatzen ordaindu behar dutena ez da konpentsatzen
produktuaren salmenta-prezioarekin, eta hain zuzen
ere horixe da arrazoi bat urtez urte gero eta gehiago
izatea arkumeak etxean hiltzen dituztenak, debekatuta egon arren.
Gero eta erosle-talde gehiago daude antolatuta esnebildotsa Euskaditik kanpo hiltzera eramaten dutenak.
Hilketak nabarmen murriztu diren arren, Eusko Label
arkumeak hiltzen diren guztien % 16 dira.
Urterik urte ahalegina egiten dugu produktu hori nabarmenarazteko eta salmenta igotzeko; baina erosketa-ohiturek eta sukaldekoek ez diote mesede handirik
egiten produktu horri.
24
HAZI
Euskal Baserriko
Arrautza
Euskadiko Esnea
2013
Erregistraturiko ekoizleak
260
2013
Ekoizle kopurua
12
Erregistraturiko ontziratzaileak
Oilo kopurua
72.000
Erregistraturiko industriak
13.283.430
1.282.428
13.042.542
951.252
331.176
Denda tradizionala
2.531.300
128.050
Saltegi handiak
7.055.004
Horeca
9.699.164
112.860
BALORAZIOA:
BALORAZIOA:
Ziurtatutako litro kopuru osoa jaitsi egin da.
2013an esneki eraldatuei ekiteko aukera aztertu dugu.
Ekoizpen Integratuko Sisteman izena ematen hasi dira
EAEko hainbat abeltzain talde.
Esne lorpenari buruzko Ziurtapena eskatuta.
Euskadiko 103 behi-esne ekoizlek 128.050 -ko dirulaguntza jaso dute Europatik esnearen eta esnekien kalitatea hobetzeko, ofizialki onartutako Kalitate-sistema
baten betekizunen arabera ekoizten dutelako.
Elkarlanaren fruitua
25
Euskadiko
Sagardo Naturala
Baserriko Oilaskoa
2013
2013
Erregistraturiko ekoizleak
44
Erregistraturiko ekoizleak
184
Ekoizpen unitateak
109
Sagardogile/etiketatzaile kopurua
27
Pentsu-fabrikak
Pentsuak
93.550
Hiltegiak
702.870
Hildako oilaskoak
403.052
396.671
373.291
Eusko Labeldunak
360.583
BALORAZIOA:
Ekoizle eta tegi kopuruari eutsi zaio.
Urte honetan oso prezio altua izan du hegaztien pentsak.
Ekoizpena eta merkaturatzea egonkortzeko estrategiak
pentsatu dira.
Euskadin bertan eta Euskaditik kanpo merkaturatzen
den produktuaren % egonkorra da.
Denda tradizionaleko eta saltegi handietan merkaturatutako produktuaren ehunekoak bere horretan dirau.
Ekitaldi eta ikuskizun askotan jardun izan dugu produktu honekin.
309,77
BALORAZIOA:
Urtean zehar sagastiak ikuskatu dira ekoizpen integratu eta/edo ekologikoan aurrerapenak betetzen direla
egiaztatzeko.
Aforatutako litro kopurua handitu egin da (urtabezko
zikloak markatuak).
Eusko Labeleko 14 sagardogileko taldea osatu da
merkataritzako kooperazio eta konbergentziarako.
Kalifikaturiko litro kopuruari eutsi zaio.
26
HAZI
Oliba-olio
Birjina Estra
Baserriko Txerria
2013
2013
Erregistraturiko ekoizleak
60
Erregistraturiko ekoizleak
32
Pentsu-fabrikak
Txerri-hazleak
11
Salmenta-puntuak
70
210 (55)
119.681
Erregistraturikoetatik erautzitako kg
65.456
Etiketatzaile kopurua
12.900 (12.400)
BALORAZIOA:
Ekoizle kopurua nabaren handitu da.
ADORA ekoizleen elkartearen ibilbidea amaitutzat ematen da, eta ekoizle bakoitzak bere ekoizpena lantzen du.
Erauzketaren kudeaketa kanpoko aholkularitzarekin
batera egiten da.
Erauzteko emandako kilo kopurua nabarmen handitu da.
Erautzi eta kalifikaturiko litro kopurua nabarmen handitu da.
Stockean zegoen aurreko kanpainako produktu guztia
merkaturatu da
Oliba-olio birjina estra
908
BALORAZIOA:
Eusko Labeldun produktu berria. Ibilbideari duela hamarkada bat ekin zion arren, baimenduriko harategietan 2013ko abenduaren 11z geroztik dago, eta gutxi
barru, Euskal Txerriarekin egindako produktuak dastatu
ahal izango ditugu, horrela aukera eta merkatu-nitxoa
zabalduz.
Elkarlanaren fruitua
27
Arabako Patata
Eztia
2013
2013
Erregistraturiko ekoizleak
27
Erregistraturiko ekoizleak
16
Erregistraturiko erakundeak
Ontziratzaile kopurua
5.045.788*
2.834.662*
4701
39.383
BALORAZIOA:
BALORAZIOA:
Ekoizle kopuruari eutsi zaio.
Faktore meteorologikoek ekoizpenean eragin dute; eta
ziurtatutako bolumenari egin dio kalte, % 50 jaitsi baita.
2013koa Eusko Labeldun eztiaren kanpainarik txarrenetakoa izan da.
28
HAZI
Euskal Babarrunak
Ibarrako Piparrak
2013
19
83,22
2013
Ematen duten ekoizle erregistratuak
Erregistraturiko azalera (Ha)
30
20,29
Elkarte kopurua
Ontziratzaile kopurua
Ontziratzaile kopurua
177.438*
40.349*
306.124
TOLOSAKO BABARRUNA
2013
BALORAZIOA:
Erregistraturiko ekoizleak
40
22,99
1
2
12.501*
BALORAZIOA:
Arabako Babarrun pintoa: Laborantzarako azalera %
30 handitu arren, ekoizpena eta identifikazioa aurreko
kanpainakoaren antzekoa izan da.
Produktu honetarako eta Arabako bestelako lekaletarako instalazioak hobetzen ahalegin handia egin da; beraz, gutxi barru emaitza onak ematea espero da.
Tolosako Babarrunak: 2012ko kanpaina oso txarra izan
zenez produktu honetarako, 2013koak datuak hobetu
ditu kanpaina ona ez izan arren. Azalera % 15 handitu
da, eta ekoizpena, % 50. Ekoizle falta da produktu honetarako arazorik handiena.
Elkarlanaren fruitua
29
Euskal Tomatea
Gernikako Piperra
2013
2013
Erregistraturiko ekoizleak
29
Erregistraturiko ekoizleak
62
40
8,86
201.786
44,51
2.044,638
BALORAZIOA:
BALORAZIOA:
Gernikako piperrarentzat ere urte txarra izan da eguraldiari dagokionez, baina ekoizle, azalera eta identifikazio kopuruaren jaitsiera merkatuaren eraginez izan
da batez ere. Kostu txikiagoarekin ekoizten diren beste
piper batzuekiko lehia Gernikako Piperra linealetatik
kanporatzen ari da, eta ondorioz, ekoizleak etsitu egiten dira (azkeneko urtean % 10 jaitsi dira, eta azkeneko
5 urteetan, % 30).
30
HAZI
Euskal Letxuga
Euskal Baserri
KONTSERBAK POTO KOPURUA:
2013
Zerbak
1.079
Tomatea
11.344
Berakatz freskoak
2013
Erregistraturiko ekoizleak
15
694.489
159.012
6,16
BALORAZIOA:
Hostodun laborea denez, eguraldi txarrak ez dio eragin.
Eusko Label familiaren barruan nahiko produktu gaztea
da (2010ekoa), nahiko ondo ari da moldatzen.
Letxuga freskoaren ekoizleak eta azalera % 60 handitu
dira, eta merkaturatzea % 100.
4. gamako letxugak ere oso harrera ona du, eta iazko
kopuruen aldean % 50 Hazi dira salmentak.
11.236
345.888
Porrua
102.305
Dozenak guztira
459.429
Zerbak
161.199
122
6.674
284
15.623
Ilarrak
922
Babak
6.857
Dilistak
7.957
Ahabia
344
Kalabazina
48.506
Kalabaza
48.876
Tipula
2.977
Ziazerba
1.686
Piparra
28.533
Kiwia
105.646
Sagarra
200
Patata
1.842.482
Pepinoa
251
568
Tomatea
268.298
Lekak
12.531
Kg guztira
2.560.536
Apioa
1.549
Greloak
1.375
Perrexila
6.105
Mahaiko erremolatxa
93
Azenarioa
12.125
BALORAZIOA:
Sortak guztira
21.247
Eguraldiak labore guztiei eragin die, baina lore gabekoei kalte gutxiago izan dute: zerba, letxuga, baratxuri
freskoa, porrua, etab.
Azkeneko urteotan, Euskal Baserriko letxuga, patata
eta lekaleen ekoizleek egindako apustuak harrera ona
izan du kontsumitzaileen aldetik.
Tipulina
85.832
Eskarola
1.385
Batavia letxuga
490.780
Haritz-hosto letxuga
36.376
Unitateak guztira
614.373
Elkarlanaren fruitua
31
2013
90
Upategietako auditoriak
89
86
Produktuari egindako
ikuskapenak
Ontzi. /Manip.
Ikuskapenak.
Ikuskapenak
salmenta puntuan
Azterketak orotara
Okela
559
372
692
1.198
Arkumea
23
43
44
Oilaskoa
12
142
41
Eztia
43
167
25
Esnea
25
93
32
26
73
56
Arrautzak
12
165
38
Txerrikia
21
15
71
Produktuari egindako
ikuskapenak
Ontzi. /Manip.
Ikuskapenak.
ANIMALIA-JATORRIKO DATUAK
15
2013
Ikuskapenak guztira
311
107
10
139
55
415
Azterketak orotara
Patata
IDIAZABAL
Ikuskapenak
salmenta puntuan
LANDARE-JATORRIKO DATUAK
53
Kiwia
110
43
Mahastia
33
4
IKUSKAPENAK
2013
Piperrak
12
43
67
13
Patata
Tomatea
43
145
154
47
Sagardoa
10
Babarrunak
39
13
180
22
Piparrak
15
18
211
41
Esnea
15
Euskal Baserri
117
136
156
34
18
126
Sagardoa
163
192
136
130
Olioa
53
93
Euskadiko letxuga
KONTSERBAK
2013
32
HAZI
Elkarlanaren fruitua
33
HAZI
34
Azpiegiturak
LinkProof egitura.
Argitalpenetarako nahiz nabigaziorako,
Internetekiko komunikazio-loturetarako
erabilgarritasun handia.
Juniper egitura.
Lanposturako sare pribatu birtualeko
zerbitzuak.
Citrix ordezkapena benetako kostua
F5 Networks egitura
Zerbitzuen argitalpen-zamaren balantza,
erabilgarritasuna hobetuz.
4.2.1 Informazio-sistemak
eta segurtasuna
Plataformak
Sektoreko posta-plataforma berria.
Posta korporatibo eta sektorialerako plataforma.
Edukitzeko kostua murriztea eta bezeroentzako
prezioa murriztea, zerbitzuaren eta
eskuragarritasunaren bermeari eutsiz.
Citrix plataformatik migratzea
Interneteko web formatura egokitu gabeko
aplikazioak argitaratzea, nabigatzaile bat
eta interneterako konexioa duen edozein
erabiltzailerentzat eskuragarriak izan daitezen.
Edukitzeko kostua murriztea, zerbitzuaren eta
eskuragarritasunaren bermeari eutsiz.
Sektoreko Dropbox (Own Cloud)
Lainoan biltegiratzeko sistema
Pribatua (konfidentzialtasuna)
Sektorerako Hazin kokatutako Drobpox sistema
baten prototipo pilotua
Elkarlanaren fruitua
35
Mugikortasun-sistemak.
Lan-ildorik garrantzitsuenak .NET metodologiaren sakelako
telefonoetarako egokitzapenean islatu dira. Eta Android
gailuetarako berezko moduan lan egiteko framework baten
diseinuan eta eraikuntzan.
Ildo honetako proiektu nagusiak honako hauek izan dira:
Arrantza-ontzien ibilbideen bisualizagailua eta haien
kokapenaren monitorizazioa.
Abereak kalifikatzeko on-off lineko kudeaketa tresna,
Android tabletetarako.
Lankidetzarako plataformak
Interneten garatu eta barnerako nahiz kanporako abian
jarri diren ekimenetatik, honako hauek azpimarratu nahi
ditugu:
Sustrai Online aldizkariaren kontratazioa eta hedapena
Neiker-en oharretarako harpidetzarako WEB plataforma.
36
HAZI
EAEko Nekazaritzako Ustiakuntzetarako Kudeaketa tekniko-ekonomikoaren ezarpena web plataformapean argitaratutako ingurune txertatuan
WEB ingurunean diseinaturiko Kudeaketa Tekniko-ekonomikorako aplikazio informazioari esker, elkarte eta kudeaketa zentroek ustiategiei buruzko datu ekonomiko eta
teknikoen bilketa, prozesaketa eta analisia egin dezakete,
eta funtsezko erreminta da nekazaritza eta abeltzaintzaren sektorea osatzen duten 1.000tik gora ustiategien kudeaketarako aholkularitzan.
Elkarlanaren fruitua
Ehizarako gaitasun-azterketarako
eskabideen tramitazio elektronikoa
Sistema horri esker, interesatuek azterketa egiteko eskaria egin dezakete, tasak ordain ditzakete (txartel elektronikoaren bidez edo banku-erakundean aurkezteko ordain
-gutuna lortuta).
37
38
HAZI
Salaketa-espedienteak
Tasen ordainketarako aplikazioa
ABELTZAINTZA ZERBITZUA
LANDA-GARAPENERAKO ZERBITZUA
Mendiko nekazaritza
Lehentasunezko ustiakuntzak
M112 Nekazari gazteen instalazioak
M113 Aldez aurreko jubilazioa
M121 Ustiategien modernizazioa
Saneamenduaren kanpainak
Ehiza Federazioa
Lur komunen kudeaketa
Mozketen kudeaketa
Mendi pribatuen kudeaketa
Laguntzak (M-122, M-125, M-221,
M-225, M-226, M-227)
Ikuskapenak
SIRENTRA
SITRAN-REMO-RIIA
WEB (Cp-ov-bov-eq-multiesp)
GIS lanak
REGA
Laguntzak (Minimis. Ferrari)
FRAISORO LABORATEGIA
Ustiategien erregistroa
NEKAZARITZA/INGURUMENA
FEADER LAGUNTZAK
Nekazaritza/ingurumenerako laguntza
ICDZ
Kondeizionaltasun ikuskapenak
ABELTZAINTZA
BESTE BATZUK
Elkarlanaren fruitua
39
Eusko Jaurlaritza
40
HAZI
Elkarlanaren fruitua
41
SIGPAC
SIGPAC Nekazaritzako Partzelen Identifikazio Geografikorako Sistema da, eta horren bitartez, nekazari eta abeltzainek erkidegoko diru-laguntza eskaerak azalerari lotuta egin behar dituzte. Nekazaritzako partzelak identifikatzeko sistema honek erkidegoak kide diren estatu guztiei
jartzen dizkien betekizunei erantzuten die.
Sigpac proiektuak urtean hainbat jarduera egitea dakar,
eta, hain zuzen, honakoak izan ziren 2013an:
Alegazioen ebazpena, 2013an 664 espediente
ebatzi dira, 245 Arabari, 197 Bizkaiari eta 222
Gipuzkoari dagozkie.
2. Erabileren eguneratzea. EAEko aitortutako
eremu guztien ikuskapen osoa (223.350 ggb),
2012ko ortofotoaren gainean. Era berean, aitortu gabeko gainerako eremuen azaleko ikuskapena ere egin da (751.500 ggb), arreta berezia
eginez hiri-gune berriei eta obrek edo azpiegiturek ukitutako eremuei. Gainera, 2013an EAE
osoko Lur Galdagarri eta Bazkalekuen erabileren ikuskapenari eman zitzaion garrantzia, hau
da, 23.800 eremu gutxi gora-behera.
1.
42
HAZI
6. Europak Euskadin egin beharreko auditoriaren prestaketa: 2013ko bigarren seihilekoan lan
garrantzitsua egin zen Europako batzordeak irailean egin zuen Euskadiko Auditoriarako datuak,
aurkezpenak eta erantzunak prestatzen.
7. Sigpac-eko neurrien plana: Sigpaceko Urteko
Neurrien Planean eskatzen diren datuen azterketa eta estatistika prestaketa.
8. Kanpainako katxeak eta bisoreak prestatzea
Uraren Euskal Agerntziako (URA) ikuskatzaileentzako
landako aplikazioa Landako Lanerako mugikortasuna
eta IGS tresnak.
2013an erabakiak hartzen laguntzeko informazio integratu
eta eskuragarria edukitzeko euskarria eta egokitzapena
gauzatu dira.
Teknika horiek hainbat jardueratan aplika daitezke: nabigazioan, kartografia eta IGSen, hornikuntza zerbitzu eta
sareetan, ingurumenean, geodesign, topografia eta ingeniaritzan eta nekazaritzako jardueratan, besteak beste.
Hazik oso osorik kudeatzen du sarea:
Arkauteko serbidoreetan instalaturik dagoen softwarearen bidez eskainitako datuen monitorizazioa eta sareko
zuzenketak egiten ditu.
Haren webgunea kudeatzen du (www.gps2.euskadi.net)
Intzidentzien kudeaketa egiten du.
2013aren amaieran 430 erabiltzaile zeuden, eta 2013an
zehar 22146.04 zuzenketa-ordu hedatu ziren.
Elkarlanaren fruitua
43
WMS zerbitzuak egiteko laguntza teknikoa, BTA webean argitaratzeko eta hedatzeko.
BTA orokortzea, honako eskala hauetako sail kartografikoak egiteko: 100.000, 200.000, 400.000 eta 1.000.000
SIOSE
2005. urtean, Espainiako Lurzoruaren Okupazioari buruzko Informazio Sistema (SIOSE) izenekoa jarri zen martxan,
autonomia erkidegoek (AE) eta Estatuko Administrazio
Nagusiak (EAN) eskura zuten informazioa txertatuta, eta
Espainia osorako lurzoruaren okupazioari buruzko datu-basea sortuz, 1:25.00 eskalan eta 2005eko erreferentziako irudiekin (SIOSE2005).
Hazik egindako lanak izan dira SIOSEren datu-basea eta
geometria eguneratzea 2009ko erreferentziarekin, 20102011 aldian; horrela, datu-basearen aldi baterako ebazpena hobetuta, eta hori funtsezkoa da ingurumenaren
kudeaketara, klima-aldaketa edo lurraldearen hiri-aldaketak hobetzeko.
44
HAZI
Baso-sistemak
2013an, Haziren basozaintza Sailak bestelako lan batzuei ekin
zien, gai horretan erakundeei etengabeko laguntza ematen jarraitzeaz batera.
Proiektu berriak
2013. urtea Haziren beste arlo batzuekiko lankidetzarekin hasi
da, Euskadiko nekazaritza eta basozaintza sektoreari laguntzeko:
Hazi-EEE hitzarmena, baso-biomasaren erabilerarako. Hasieratik jardun dugu lankidetzan aldizkako bileretan, hedapen
saioetan eta txostenak eta kartografia prestatzen baso-biomasa erabiltzeko interesa duten tokiko erakundeentzat.
Zuraren Plan Estrategikoa (ZPE). 2013. urtea trantsizio urtea izan
da sektoreko eragileen berrantolakuntzan; eta horrek funtzionatzeko beste eremu bat ahalbidetuko du, bai eta Zuraren Plan Estrategikoa berrabiaraztea ere 2014an, zeinak Hazik kudeatuko duen.
Elkarlanaren fruitua
45
LGP 2014-2020:
Haziko hainbat arlorekiko lankidetzan, Euskadiko LGP
2014-2020ren diseinu eta hedapen prozesuaren parte-hartze aktiboa garatu da, eta hainbat zeregin hartu
dira: azpi-lantaldeen aitzindaritza (jasangarritasuna eta
lehiakortasuna), taldeen koordinazioa, araudien azterketa eta interpretazioa, eta dokumentazio teknikoa eta lanerakoa lantzea.
Era berean, AMIA analisia ere egin da, LGP 2014-2020ren
estrategia eta programaziotik landu beharreko premiak
zehazteko. Eremu sozioekonomikoan, sektoreak eta ingurumenean eskatzen diren testuinguruko adierazle komunak ere aztertu eta zehaztu ziren.
46
HAZI
Guztira, 14 espediente berrikusi eta aztertu ziren Euskadiko Lurralde Antolamendurako Batzordearen osoko
bilkuran horren berri emateko; espedienteok Izurtzako,
Meakako, Azpeitiko, Loiuko, Ajangizeko, Urkabustaizeko,
Berantevillako, Lezamako, Munitibarko eta Zaratamoko
Hiri Antolamendurako Plan Nagusiei, Tolosaldeko Lurraldeko Plan Partzialari, EAEko Ibai eta Erreka bazterren
Sektoreko Lurralde Planari eta Urkiola Parke Naturaleko
Baliabide Naturalen Antolamendurako Planari buruzkoak ziren.
Elkarlanaren fruitua
47
EUROPE DIRECTekin lankidetzan, EHUko udako ikastaron barruan, Arrantza erkidegoa aldaketarantz ontziratua izeneko ikastaroa antolatu da. Bi egun horietan
Arrantza Politika Komun berriaren alderdien eta horrek
gure autonomia erkidegoan izan ditzakeen eraginen berri
jaso ahal izan zen. Foro hori baliatu zen Arrantza Udalerrien Lurralde Garapenerako Estrategia aurkezteko eta
adosteko, 2014-2020 aldirako.
2013
Landa eremuko
emakumeen
nazioarteko eguna
15 de octubre, martes
Arratzua-Ubarrundia (Durana-lava)
ARRATZUAUBARRUNDIAKO UDALA
AYUNTAMIENTO
DE ARRATZUAUBARRUNDIAKO
48
HAZI
Arrantza sektoreko emakumeen elkarteen idazkaritza teknikoa eta sailarena ere, arrantza eta emakume arloetan.
Etorkizunari begira: ekintzailetza eta aitzindaritza
Arrantza Sektoreko Emakumeen Espainiako Sarearen III. Biltzarrean parte hartzea, Euskadiko emakumeen hiru elkarteetako ordezkariekin batera.
Euskadiko arrantza sektoreko emakumeen ordezkaritza batek Bruselaseko Europako Parlamentuak
antolatutako jendaurreko entzunaldian parte hartu
zuen, Europar Batasunean, arrantzaren sektorean
emakumeak duen zereginari buruz eztabaidatzeko.
2013an zehar, Ministerioko Arrantza Idazkaritza Nagusiak sustatutako lan-taldean parte hartu dugu
(AENORekin batera), arrantzako aparailuak artisau
eran konpontzeko eta osatzeko lana ziurtatzeko
Araua definitzeko eta finkatzeko.
2013an, Euskadiko 36 neskatila eta arrantza paketatzailek Arraindegia eta Arrantzako eta Akuikulturako produktuen elaborazioa arloan Profesional
Ziurtapena lortzeko trebakuntza-jarduerak egin zituzten, haien laneko esperientziaren bidez eta bestelako trebakuntza-bide ez arautuen bidez lortutako gaitasun profesionalak neurtzeko eta ziurtatzeko.
Gaitasunak ziurtatzeko prozesu hau 2014ko apirila
aldean amaituko da.
Arabako Mendialdean ekoitzia ekimenera joan ginen,
eskualdea, bertako ekoizleak, produktuak eta zerbitzuak balioesteko.
BERPIZTU Programa, landa-eremuen animazio eta
dinamizaziorako: Iruraiz-Gaunan beste programa bat
abiarazi dugu, eta duela bi urte Azkoitiko auzuneetan
jarri zenarekin jarraitu genuen.
otsailera), eta 2013an garatutako zereginek honako ardatz hauek izan dituzte: tokiko produktuaren definizioa
edo identifikazioa, Durangoko Azokan, kultura, tradizioa
eta tokiko produktua uztartuz; ikasleentzat ustiategietarako bisitak antolatzeko ekoizleak dinamizatzea, eta nekazaritzako produktuaren inguruan (tokikoa eta hurbilekoa) diharduten erakundeen bisitaldi teknikoak.
Sasoikako lanaren Erakundearteko III. Planaren kudeaketan parte hartu dugu (kontratazioa jatorrian eta informazio-bulegoak).
Arrantza zuzendaritzarekin batera, Euskadiko arrantza-portuen dinamizazioan lan egin dugu; bereziki, Donostiako lonjaren gaur eguneko egoerari eta Ondarroako
arrantza-lonja berriaren egitura-planteamentuari dagokionez.
Hainbat udal, eragile eta erakunderekin lankidetza hitzarmenak sinatu dira honako proiektu edo ekimenak
abiarazteko:
Abaltzisketako Udala: udalerriko garapen ekonomikorako aukeren identifikazioa eta dinamizazioa.
Molinillako Administrazio Batzordea: udalerrian biztanleak eta nekazaritza-jarduera berreskuratzeko proiektua bultzatzeko.
Idiazabaleko Udala, artzaintza balioesteko.
Geoparkearen eremu geografikoan integraturiko landa-eremuen garapenarekin sinergiak eragiteko 2012an
Gerorapenekin sinatutako hitzarmena luzatu egin da.
Anatole proiektuaren bigarren partea gauzatu da, Espazio Atlantikoko INTERREG IV B Europako Programa, zeinak xedetzat duen tokiko ekonomia berria sortzea kontsumitzaileen beharrizanei erantzuteko dagoeneko badiren sistemak ordeztu gabe. ANTOLE proiektuaren hedapenak 6 hileko jarduera-aldia du (2013ko irailetik 2014ko
Elkarlanaren fruitua
49
50
HAZI
6 euskaraz
6.022 lagun
8.778 ordu
Elkarlanaren fruitua
51
4.3.6 Bioaniztasuna
2013an, honako hau izan da arlo honen ardatza:
1.
2.
Beste eragile eta eskaera-zorroekiko aliantzak berreskuratzea eta sendotzea, besteak beste, Ingurumen Sailburuordetzaren eskaria, zeinari esker honako hau egin ahal izan baita: bioaniztasunari loturiko
diktamenak egiteko proiektuak, ingurumeneko plan
eta proiektuak, ingurumen-politiken arlo publiko eta
pribatuaren lankidetza ahalbidetuko duten ingurumen-neurrien bideragarritasunaren azterketa eta
Urdaibai Erreserbaren Bulego Teknikorako laguntza,
nekazaritzako eta basogintzako lekurik interesgarrienak identifikatzeko.
3. Interes naturaleko espazioen kontserbazio aktiborako proiektuen kudeaketa. Proiektu horiei aurretik ekin zitzaien arren, 2013an guztiz garatu dira
GURATRANS, LIFE Ordunte Sostenible eta LIFE Tremedal proiektuak.
a. LIFE Ordunte Sostenible: Bizkaiko Foru Aldundiarekin lankidetzan jarri da martxan poriektu hori; ia
5 urteko iraupena eta 2,5 milioi euroko inbertsioa
izan ditu, eta haren xedea Ordunteko Erkidegorako Leku Garrantzitsuaen (ELG) kudeaketa jasangarria da, bertako espazioa kontserbatu eta hango
baliabideak aprobetxatzeko. Hartara, Zalamako
zohikaztegia zaharberritzeko jarduerak, Ordunteko soilguneetako abeltzaintzaren antolamendua,
oihanberritzeko guneetan pagadiak birlandatzea
eta amezti eta haltzadien birlandaketa jarduerak
abiarazi dira, herritarrei Ordunteren balioen berri
eta Natura 2000 sarearen berri emateko komunikazio-ekintzekin batera.
b. LIFE Tremedal: Prioiektu honen xedea Kantauriko erlaizeko hainbat hezegune berreskuratzea
da, eta Galiziako, Asturiaseko, Euskadiko eta
Nafarroako hainbat bazkide biltzen ditu. 2,8 milioi eurotik gorako aurrekontua du, eta horietatik
1.070.000 euro baino gehiago Caicedo Yusoko aintziran, Usobelartzan eta Jaizkibelen inbertituko
dira. EAEko jarduerak Europako Batzordeak finantzatzen ditu Gipuzkoako eta Arabako foru aldundiekin eta URArekin batera.
c. Interreg POCTEFA Guratrans: Nafarroako Ingurumeneko Baliabideen Zentro Fundazioarekin
52
HAZI
Elkarlanaren fruitua
53
HAZI
54
IRABAZI
IPAD MINI
BAT ETA
NABIGATU
URTEBETEZ
DOAN
www.bananbananharrapatuak.com
Udaberriko publizitate-kanpaina
Itzuli
Itzul zaitez
gozatzera,
Jatorrira
sabor y la calidad,
benetakoazgozatu.com
productores
saborealoautentico.com
www.
www.
15
Mycook
Taurus
50
bono
200
EKONOMIAREN GARAPEN
ETA LEHIAKORTASUN SAILA
Vuelve al
DEPARTAMENTO DE DESARROLLO
ECONMICO Y COMPETITIVIDAD
Origen
saborealoautentico.com
www.
A partir del 20 de diciembre podrs ver los nombres de las personas ganadoras en este cartel y en la
web www.saborealoautentico.com.
Promocin vlida del 2 de noviembre al 14 de diciembre de 2013.
El sorteo se celebrar el 18 de diciembre de 2013.
Ganador/a
Elkarlanaren fruitua
Kalitatea Topera
Egitarau honek Euskadiko jatorria duten eta kalitate-ziurtagiriak dituzten nekazaritzako elikagaien produkzioari
eta elaborazioari buruzko ezagupena kontsumitzaileen,
etxeko erosketen arduradunen, teknikarien eta preskriptoreen artean sustatzea du helburu. Hainbat ibilbidetako
bisitak egitean datza, askotariko gaietakoak: jatorri-deiturak, teknologia, ingurune naturala, kontrola eta ziurtapena... Ibilbideak begiraleekin batera egiten dira eta egun
bete irauten dute. Horietan, bisitak antolatzen dira nekazaritzako eta abeltzaintzako ustiategietara eta produktuak ikertzeko, hautatzeko, ontziratzeko eta eraldatzeko
zentroetara, nekazaritzako elikagaien katearen arlo guztiak ezagutarazteko.
2013an: 29 ibilaldi, 1.247 kontsumitzailerekin
82 ibilaldi 1.900dik gora ikaslerekin
Dastaketak
55