Professional Documents
Culture Documents
MỞ ĐẦU
Trước những biến động bất thường về giá cổ phiếu,
nhiều ý kiến cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam chưa
có các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp đứng ra làm định hướng
trong hoạt động đầu tư. Một trong các nhà đầu tư có tổ chức
mang tính chuyên nghiệp cao đó là Quỹ đầu tư chứng khoán.
Quỹ đầu tư chứng khoán tham gia thị trường với hai tư cách:
tư cách là tổ chức phát hành, phát hành ra các chứng chỉ quỹ
đầu tư để thu hút vốn và tư cách là tổ chức đầu tư dùng tiền
thu hút được để đầu tư chứng khoán.
Trên thế giới hiện nay có khoảng hàng chục nghìn Quỹ đầu
tư đang hoạt động cung cấp cho các nhà đầu tư. Nhờ đó mà
tỷ trọng tham gia thị trường chứng khoán của các quỹ ngày
càng tăng so với nhà đầu tư cá nhân. Quỹ đầu
tư chứng khoán đã thực sự trở thành một định chế tài chính
trung gian ưu việt trên thị trường chứng khoán, làm cho thị
trường phát triển, nhất là trong giai đoạn đầu hình thành vì
sự có mặt của nó sẽ tạo cho công chúng thói quen đầu tư.
Chính vì vậy, việc tìm ra các giải pháp để thu hút rộng
rãi công chúng
tham gia đầu tư, tăng quy mô vốn thị trường thông qua tạo
lập các Quỹ đầu tư chứng khoán là rất cần thiết. Xuất phát từ
các lợi ích mà Quỹ đầu tư chứng khoán mang lại cho các nhà
đầu tư công chúng, việc nghiên cứu để có những chính sách,
biện pháp thúc đẩy loại hình Quỹ đầu tư chứng khoán ở Việt
Nam sẽ góp phần thiết thực tìm ra các giải pháp trên. Sự
phát triển của loại hình Quỹ đầu tư chứng khoán sẽ hỗ trợ
cho sự phát triển của thị trường chứng khoán trong tương lai
để thị trường chứng khoán Việt Nam phát huy được vai trò
thực sự trong việc chuyển tiết kiệm trong nền kinh tế thành
đầu tư, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
Quỹ đầu tư chứng khoán là một khái niệm hoàn toàn mới mẻ
đối với người dân Việt Nam. Do đó, việc nghiên cứu tìm hiểu
và đề ra những biện pháp thúc đẩy sự ra đời của Quỹ đầu tư
để có thể vận dụng vào thực tiễn là rất cần thiết.
B. NỘI DUNG
I. TỔNG QUAN VỀ QUỸ ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN
1.1 Khái niệm về quỹ đầu tư
Khi bắt đầu tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán, một trong
những khó khăn lớn nhất mà người đầu tư phải vượt qua đó là việc lựa chọn
chứng khoán để đầu tư. Việc này được sự trợ giúp bởi các nhà môi giới
(Broker) hoặc kinh doanh chứng khoán (Dealer). Tuy nhiên, dù được thông
tin và tư vấn đến đâu chăng nữa, nhà đầu tư vẫn được xem như là người
quyết định cuối cùng, và do đó hiệu quả đầu tư của họ xét cho cùng lệ thuộc
vào các điều kiện và phẩm chất cá nhân. Thị trường chứng khoán lại tập hợp
rất nhiều các sản phẩm đa ngành, thế nên cho dù người đầu tư có tập trung
vào một lĩnh vực nào thì cũng không làm sao nắm vững hết các chiều hướng
chuyển biến một cách ngọn ngành được. Chính vì vậy, nhiều người đầu tư
đã lựa chọn cho mình một phương tiện để thực hiện đầu tư tốt nhất vào thị
trường chứng khoán đó là Quỹ đầu tư.
Quỹ đầu tư chứng khoán là một định chế tài chính trung gian có
nhiệm vụ tập trung những nguồn vốn nhỏ lẻ của nhiều người trong xã hội
thành những nguồn vốn lớn nhằm đầu tư dài hạn vào các dự án có nhu cầu
vốn lớn trong nền kinh tế hoặc đầu tư đầu tư vào thị trường chứng khoán.
Một nét đặc trưng tạo nên sự khác biệt giữa quỹ với các tổ chức khác
tham gia vào thị trường chứng khoán là: quỹ vừa là một tổ chức phát hành
chứng khoán lại vừa là một tổ chức kinh doanh chứng khoán. Qua việc phát
hành cổ phiếu hay chứng chỉ quỹ đầu tư, quỹ thu được một khối lượng tiền
khá lớn, sau đó chúng sẽ được quỹ sử dụng đầu tư vào các loại chứng khoán.
Lợi nhuận thu được từ việc đầu tư sẽ được phân chia cho các nhà đầu tư mua
cổ phần của quỹ. Nói chung, quỹ chủ yếu thu lợi từ hoạt động đầu tư chứ
không nhằm thu lãi hàng tháng. Các Quỹ đầu tư thường ít tham gia điều
hành hoạt động của các doanh nghiệp nhận vốn đầu tư từ quỹ.
Các bên tham gia hoạt động của Quỹ đầu tư chứng khoán là công ty
quản lý quỹ, ngân hàng giám sát và người đầu tư. Công ty quản lý quỹ là
một tổ chức đầu tư chuyên nghiệp, có trình độ chuyên môn cao về đầu tư
chứng khoán, thực hiện việc quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán. Ngân hàng
giám sát thực hiện việc bảo quản, lưu ký tài sản của Quỹ đầu tư chứng
khoán và giám sát công ty quản lý quỹ trong việc bảo vệ lợi ích của người
đầu tư. Người đầu tư góp vốn vào Quỹ đầu tư và được hưởng lợi từ việc đầu
tư của quỹ. .
Nhà đầu tư cá nhân hay pháp nhân thường quyết định đầu tư thông
qua quỹ đầu tư chứng khoán bởi 05 yếu tố:
Giảm thiểu rủi ro nhờ đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đạt các yêu cầu về lợi nhuận. Có lợi thế
trong việc tiếp cận các dự án đầu tư và hưởng ưu đãi về chi phí giao
dịch.
Được quản lý chuyên nghiệp: cán bộ có trình độ chuyên môn, khả
năng phân tích và chuyên sâu vào các lĩnh vực đầu tư.
Giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan thẩm quyền
Tính năng động của quỹ đầu tư.
Mỗi nhà đầu tư tham gia đầu tư vào quỹ sẽ sở hữu một phần trong tổng
danh mục đầu tư của quỹ. Việc nắm giữ này được thể hiện thông qua việc sở
hữu các chứng chỉ quỹ đầu tư.
1.2 Phân loại các quỹ đầu tư
Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều loại hình quỹ đầu tư căn cứ theo
các tiêu chí phân loại khác nhau.
1.2.1 Căn cứ vào nguồn vốn huy động:
a, Quỹ đầu tư tập thể (quỹ công chúng)
Là quỹ huy động vốn bằng cách phát hành rộng rãi ra công chúng.
Nhà đầu tư có thể là cá nhân hay pháp nhân nhưng đa phần là các nhà đầu tư
riêng lẻ. Quỹ công chúng cung cấp cho các nhà đầu tư nhỏ phương tiện đầu
tư đảm bảo đa dạng hóa đầu tư, giảm thiểu rủi ro và chi phí đầu tư thấp với
hiệu quả cao do tính chuyên nghiệp của đầu tư mang lại.
b, Quỹ đầu tư cá nhân (Quỹ thành viên)
Quỹ này huy động vốn bằng phương thức phát hành riêng lẻ cho một
nhóm nhỏ các nhà đầu tư, có thể được lựa chọn trước, là các cá nhân hay các
định chế tài chính hoặc các tập đoàn kinh tế lớn, do vậy tính thanh khoản
của quỹ này sẽ thấp hơn quỹ công chúng. Các nhà đầu tư vào các quỹ tư
nhân thường với lượng vốn lớn, và đổi lại họ có thể tham gia vào trong việc
kiểm soát đầu tư của quỹ.
1.2.2 Căn cứ vào cấu trúc vận động vốn:
a, Quỹ đóng
Đây là hình thức quỹ phát hành chứng chỉ quỹ một lần duy nhất khi
tiến hành huy động vốn cho quỹ và quỹ không thực hiện việc mua lại cổ
phiếu/chứng chỉ đầu tư khi nhà đầu tư có nhu cầu bán lại. Nhằm tạo tính
thanh khoản cho loại quỹ này, sau khi kết thúc việc huy động vốn (hay đóng
quỹ), các chứng chỉ quỹ sẽ được niêm yết trên thị trường chứng khoán. Các
nhà đầu tư có thể mua hoặc bán để thu hồi vốn cổ phiếu hoặc chứng chỉ đầu
tư của mình thông qua thị trường thứ cấp. Tổng vốn huy động của quỹ cố
định và không biến đổi trong suốt thời gian quỹ hoạt động. Hình thức quỹ
đóng này mới được áp dụng tại Việt Nam, đó là Quỹ đầu tư VF1 do công ty
VFM huy động vốn và quản lý.
b, Quỹ mở
Khác với quỹ đóng, tổng vốn cũa quỹ mở biến động theo từng ngày
giao dịch do tính chất đặc thù của nó là nhà đầu tư được quyền bán lại chứng
chỉ quỹ đầu tư cho quỹ, và quỹ phải mua lại các chứng chỉ theo giá trị thuần
vào thời điểm giao dịch. Đối với hình thức quỹ này, các giao dịch mua bán
chứng chỉ quỹ được thực hiện trực tiếp với công ty quản lý quỹ và các chứng
chỉ quỹ không được niêm yết trên thị trường chứng khoán. Do việc đòi hỏi
tính thanh khoản cao, hình thức quỹ mở này mới chỉ tồn tại ở các nước có
nền kinh tế và thị trường chứng khoán phát triển như Châu Âu, Mỹ,
Canada… và chưa có mặt tại Việt Nam.
Đối với Quỹ đóng thì giá cổ phần của quỹ sẽ phụ thuộc vào quan hệ
cung cầu trên thị trường chứng khoán, nó lấy NAV làm cơ sở nhưng không
gắn liền với giá trị NAV.
Khi một Quỹ đóng bán cổ phiếu với giá thấp hơn NAV thì được gọi là
bán chiết khấu (Discount) và ngược lại nếu giá bán cổ phiếu lớn hơn NAV
thì được gọi là bán có thu phí (Premium).
Thông thường tại thị trường chứng khoán các nước phát triển rất ít
Quỹ đầu tư được giao dịch có mức Premium, mà phần lớn ở mức Discount
từ 15% đến 20%. Chỉ số này không ổn định mà biến động theo các điều kiện
của thị trường. Thường những quỹ được giao dịch có chỉ số ở mức Discount
đều có thể đạt được mức Premium cao trong tương lai và ngược lại.
1.5.4 Nguyên tắc cung cấp thông tin cho nhà đầu tư
Việc cung cấp thông tin vừa có ý nghĩa là tạo cơ hội cho quỹ thu hút
vốn đầu tư vừa để góp phần bảo vệ lợi ích của người đầu tư. Do được cung
cấp thông tin mà người đầu tư đánh giá đúng về thực trạng của các khoản
đầu tư, khả năng chuyên môn của những người quản lý quỹ để có thể quyết
định đầu tư đúng đắn. Việc cung cấp thông tin phải tuân thủ các quy định
của cơ quan quản lý nhà nước nhằm tạo sự thống nhất dễ hiểu cho các nhà
đầu tư. Các nước thường quy định Quỹ đầu tư khi gọi vốn từ công chúng
phải làm Bản cáo bạch (Prospectus) để công bố toàn bộ thông tin về công ty
quản lý, tổ chức bảo quản giám sát về chính sách, mục tiêu đầu tư của quỹ…
1.5.5 Nguyên tắc hạn chế một số giao dịch liên quan đến tài sản của quỹ
Hầu hết các nước đều ngăn cấm các giao dịch giữa các chủ thể có liên
quan với quỹ. Giao dịch giữa các chủ thể có liên quan là các giao dịch liên
quan tới tài sản của quỹ giữa một bên là Quỹ đầu tư và một bên là chủ thể
khác như công ty quản lý quỹ, ngân hàng bảo quản giám sát, người bảo lãnh
phát hành, nhà tư vấn… mà việc giao dịch này có khả năng ảnh hưởng đến
lợi ích của người đầu tư hiện tại của quỹ. Các trường hợp được coi là giao
dịch có liên quan như:
- Việc mua bán tài sản của quỹ với người có liên quan (nhân viên,
người quản lý, đối tác, người làm thuê, cổ đông…)
- Các khoản vay nợ của quỹ với chủ thể liên quan.
- Một người có liên quan hành động như một đại lý đối với tài sản của
quỹ trong việc mua bán chứng chỉ quỹ đầu tư.
- Người có liên quan cam kết với người thứ ba tham gia giao dịch với
quỹ.
Nói chung mỗi nước lại có quy định cụ thể riêng để ngăn chặn hiện
tượng này để đảm bảo hoạt động của quỹ được lành mạnh, công bằng bảo vệ
lợi ích của tất cả những người đầu tư.
1.6 Các chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động của quỹ đầu tư
1.6.1 Giá trị tài sản thuần của quỹ - Net Asset Value –
NAV là hiệu số giữa tổng giá trị tài sản và các khoản đầu tư
của quỹ với giá trị các khoản nợ phải trả cả quỹ. Nó bao gồm
tiền mặt, các chứng khoán hoặc các tài sản khác tương
đương có giá trị với tiền mặt, các chứng khoán do quỹ nắm
giữ được tính theo giá thị trường.
1.6.2 Lợi suất:
Lợi suất được tính bằng lợi nhuận phân chia mỗi cổ
phần chia cho giá trên mỗi cổ phần. Một quỹ trái phiếu dài
hạn có NAV 10 USD, trả lợi nhuận phân chia là 58 cent, vậy
một cổ phiếu có lợi suất là 5,8%. Chúng ta có thể so sánh lợi
suất của một Quỹ tương hỗ với lợi suất hiện hành của các
loại đầu tư khác để quyết định loại đầu tư nào mang lại
nhiều lợi nhuận hơn.
1.6.3 Tổng lợi nhuận:
Đối với Quỹ cổ phiếu, có ba bộ phận cấu thành nên
tổng lợi nhuận là: cổ tức từ khoản thu nhập đầu tư ròng,
phân phối các khoản thu nhập ròng được thừa nhận và sự
tăng hoặc giảm trong giá trị tài sản ròng. Tổng thu nhập của
quỹ là một trong các chỉ tiêu quan trọng đánh giá hoạt động
của một quỹ tốt hay không. Nó được tính bằng sự thay đổi
trong NAV cộng với lợi nhuận quỹ phân chia cho khoản đầu
tư. Ngoài ra, người ta còn sử dụng lợi nhuận % tính bằng
cách chia giá trị tổng thu nhập cho các chi phí đầu tư ban
đầu. Ví dụ, một khoản đầu tư 10.000 USD có tổng thu nhập
một năm là 1.500 USD (tăng 1.000 USD về giá trị cộng với
500 USD lợi nhuận đầu tư) thì sẽ có tỷ lệ lợi nhuận phần trăm
là 15%.
Thước đo chính xác nhất kết quả kinh doanh trong quá
khứ và hiện tại của một Quỹ đầu tư là tổng lợi nhuận thu về
của quỹ đó, hay giá trị tăng lên cộng với lợi nhuận phân chia
đã tái đầu tư. Một trong số các yếu tố chủ chốt ảnh hưởng tới
tổng lợi nhuận thu về của một quỹ là xu hướng phát triển
của một hoặc nhiều thị trường nơi quỹ sẽ đầu tư, kết quả của
danh mục đầu tư của quỹ cũng như mức phí và chi phí của
quỹ đó.
1.6.4 Chi phí hoạt động của quỹ đầu tư
a, Các chi phí liên quan tới việc phát hành ra công chúng lần đầu của quỹ:
- Chi phí tiếp thị.
- Chi phí in ấn bản cáo bạch.
- Chi phí trả cho các đại lý bản cổ phiếu/ chứng chỉ quỹ đầu tư.
Thông thường các chi phí trên ước trung bình khoảng 4 – 6 % tổng số
tiền huy động được từ nhà đầu tư. Chi phí chào bán lần đầu được khấu trừ từ
tổng giá trị của quỹ huy động được.
b. Chi phí liên quan tới hoạt động
Có ba loại chí phí cơ bản lien quan tới hoạt động của các quỹ sau khi
thành lập và tiến hành hoạt động đầu tư. Đó là các loại phí:
- Phí tư vấn đầu tư
- Phí lưu giữ và bảo quản tài sản của quỹ.
- Lãi suất trong trường hợp quỹ phải vay ngắn hạn, thuế (nếu có)
- Phí phải trả cho các tổ chức định giá các khoản đàu tư của quỹ.
Các chi phí trả cho các nhà mô giới chứng khoán thường không được tính
vào chi phí hoạt động của quỹ mà được khấu trừ trực tiếp từ giá trị giao dịch
mua hoặc bán với người mô giới và được phản ánh bằng mức độ giảm trực
tiếp trong NAV của quỹ.
- Phí quản lý quỹ: đay là phí thông dụng đối với tất cả danh mục đàu
tư được các công ty tư vấn thanh toán cho các nhà phân tích chứng khoán và
các chức năng quản lý danh mục đầu tư mà họ thực hiện.
Tất cả các quỹ đầu tư đều tính và điều chỉnh phí quản lý hang năm
cộng thêm với phí bán để trả cho việc quản lý chuyên nghiệp quỹ đầu tư. Tỷ
lệ phí dao động từ 0,25 – 1 % và được điều chỉnh theo lượng vốn huy động
của quỹ. Phí quản lý chính là yếu tố khiến chiến các công ty quản lý quỹ
muốn tạo thêm nhiều quxy. Khi tăng lượng tài sản quản lý, chi phí tăng
nhưng phí quản lý không thể tăng lên tương ứng.
- Các chi phí quản lý hành chính khác như:
+ Phí lập các báo cáo cho các cổ đông/ người hưởng lợi.
+ Phí duy trì quản lý tài khoản của người đầu tư.
+ Phí kiểm toán.
+ Phí trả cho những người điều hành quỹ.
+ Phí cho các dịch vụ pháp lý.
+ Các chi phí khác theo quy định của điều lệ quỹ
.....
1.6.5 Thu nhập của quỹ đầu tư
Thu nhập của quỹ đầu tư có được từ nhiều nguồn như: thu nhập từ lãi
suất, thu nhập cổ tức, lãi trái phiếu, các khoản lãi hoặc lỗ khi bán các khoản
đầu tư, giá trị thu được từ cổ phiếu/ chứng chỉ quxy đầu tư được phát hành,
lãi tiền gửi, các khoản thu nhập khác.
Việc phân phối thu nhập của Quỹ phải tuân thủ các quy định sau:
- Phần còn lại của thu nhập của quỹ sau khi trừ các chi phí của quỹ
được phân phối cho người đầu tư theo nguyên tắc chỉ người đầu tư được ghi
tên trong danh sách người đầu tư lập vào ngày đăng ký cuối cùng được
quyền nhận thu nhập phân phối
- Quy trình và thủ tục phân phối thu nhập cảu quỹ cho người đầu tư
được thực hiện theo quy định của pháp luật về đăng ký, lưu ký, thanh toán
bù trừ và thanh toán chứng khoán.
1.6.6 Chỉ tiêu đánh giá kết quả kinh doanh của quỹ đầu tư
Khi đánh giá hoạt động của một quỹ, người ta thường dựa vào một số
chỉ tiêu chính là tổng thu nhập mà quỹ mang lại cho các nhà đầu tư, tỷ lệ chi
phí, tỷ lệ doanh thu, chất lượng công việc kinh doanh của người điều hành
quỹ.
• Tổng thu nhập của quỹ:
Đây là một trong những chỉ tiêu quan trọng đánh giá hoạt động của
một quỹ, được cấu thành từ 3 khoản thu chính:
+ Phân phối thu nhập từ khoản thu nhập đầu tư ròng: Khoản thu nhập
đầu tư bao gồm cổ tức và lãi suất thu được từ danh mục đầu tư của quỹ khấu
trừ đi chi phí.
+ Các khoản thu nhập ròng được thừa nhận là lãi vốn: các khoản thu
nhập ròng được được thừa nhận là các khoản đầu tơ đã quyết toán xong có
lãi (hoặc bị lỗ).
+ Sự tăng (giảm) ròng trong giá trị tài sản ròng vì phản ánh giá trị các
khoản đầu tư vào cổ phiếu mà quỹ đang nắm giữ. Ngoài ra nó cũng bao gồm
các khoản thu nhập ròng được thừa nhận hoặc thu nhập ròng từ các khoản
đầu tư chưa chia cho các nhà đầu tư.
Tổng thu nhập được xác định bằng công thức:
Phân phối thu nhập + Lãi vốn + giá trị chênh lệch của
TR = NAV
NAV tại thời điểm đầu kỳ
Đối với quỹ đóng, công thức trên chỉ phản ánh hiệu quả hoạt động của
người quản lý quỹ. Do quỹ đóng có NAV xa rời giá của cổ phiếu/ chứng chỉ
quỹ đầu tư, người đầu tư xác định tổng thu nhập của quỹ dựa trên các yếu tố
phân phối thu nhập, lãi vốn và chênh lệch thị giá của cổ phiếu/ chứng chỉ
quỹ (thay vì công thức trên).
Công thức tính tổng thu nhập quỹ đóng dựa trên thị giá cổ phiếu/
chứng chỉ quỹ đầu tư:
Việt Nam.
Nghị định số 14/2007/NĐ-CP ngày 19 tháng 1 năm 2007 quy định chi
tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn
có liên quan về hướng dẫn thực hiện luật chứng khoán có quy định:
Việc chào bán chứng chỉ quỹ đại chúng dạng đóng bao gồm chào bán
chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng, phát hành chứng chỉ quỹ để tăng vốn.
Việc chào bán, phát hành chứng chỉ quỹ phải được Công ty quản lý quỹ
đăng ký với Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước. Tổng mức vốn huy động dự
kiến cho Quỹ phải được quy định rõ trong Điều lệ Quỹ và Bản Cáo bạch.
Việc phát hành chứng chỉ quỹ để tăng vốn cho các lần tiếp theo được
thực hiện cho các nhà đầu tư hiện hữu của quỹ thông qua phát hành quyền
mua chứng chỉ quỹ. Quyền mua chứng chỉ quỹ được phép chuyển nhượng.
Trường hợp nhà đầu tư hiện hữu không thực hiện quyền mua chứng chỉ quỹ,
phần chứng chỉ quỹ còn dư có thể được chào bán cho các nhà đầu tư khác
Điều kiện phát hành chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng:
- Giá trị chứng chỉ quỹ đăng ký chào bán ít nhất 50 (năm mươi) tỷ
đồng Việt Nam.
- Có phương án phát hành và phương án đầu tư số vốn thu được từ đợt
chào bán chứng chỉ quỹ.
- Có quy trình nghiệp vụ quản lý quỹ, quy trình kiểm soát nội bộ, quy
trình quản lý rủi ro phù hợp.
Điều kiện phát hành chứng chỉ quỹ cho các lần tiếp theo:
- Điều lệ Quỹ có quy định về việc tăng vốn của Quỹ.
- Lợi nhuận của Quỹ trong năm liền trước năm đề nghị tăng vốn phải
là số dương.
- Công ty quản lý quỹ không bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt
động chứng khoán và thị trường chứng khoán trong thời hạn hai năm, tính
đến thời điểm tăng vốn;
vốn thu được phải được Đại hội nhà đầu tư thông qua.
Căn cứ vào mục tiêu, cơ cấu danh mục và tài sản đầu tư, Công ty quản
lý quỹ phải xác lập cụ thể loại hình Quỹ theo tính chất, mục tiêu và cơ cấu
đầu tư. Tên của Quỹ phải viết được bằng tiếng Việt, có thể kèm theo chữ số
và ký hiệu, phải phát âm được, phải thể hiện rõ bản chất của loại hình quỹ.
- Một số quy định về hoạt động đầu tư của quỹ đầu tư.(Quỹ
đóng)
Cơ cấu danh mục đầu tư của Quỹ được Công ty quản lý quỹ thiết lập
trên cơ sở các điều khoản đã quy định rõ tại Điều lệ Quỹ và Bản Cáo bạch
để đa dạng hóa danh mục đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro.
Quỹ đóng được phép đầu tư vào các loại tài sản tài chính sau:
- Cổ phiếu của công ty đại chúng.
- Trái phiếu Chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương và trái
phiếu công ty.
- Công cụ thị trường tiền tệ bao gồm chứng chỉ tiền gửi tại tổ chức tín
dụng; tín phiếu kho bạc và thương phiếu với thời gian đáo hạn tính từ ngày
phát hành không quá một (01) năm.
- Các loại tài sản tài chính khác theo quy định của pháp luật và được
Đại hội Nhà đầu tư chấp thuận bằng văn bản.
- Vốn và tài sản của Quỹ đóng khi đầu tư phải tuân thủ các quy định
sau:
Không đầu tư vào chứng chỉ quỹ của chính Quỹ đó hoặc vào chứng
chỉ, vốn góp của Quỹ đầu tư chứng khoán khác.
Đầu tư vào chứng khoán của một tổ chức phát hành tối đa không vượt
quá mười lăm phần trăm (15%) tổng giá trị chứng khoán đang lưu hành của
tổ chức đó, ngoại trừ trái phiếu Chính phủ.
Tối đa không đầu tư vượt quá hai mươi phần trăm (20%) tổng giá trị
tài sản của Quỹ vào chứng khoán đang lưu hành của một tổ chức phát hành,
ngoại trừ trái phiếu Chính phủ.
Tối đa không đầu tư vượt quá ba mươi phần trăm (30%) tổng giá trị
tài sản của Quỹ vào các công ty trong cùng một nhóm công ty có quan hệ sở
hữu với nhau.
Tối đa không đầu tư vượt quá mười phần trăm (10%) tổng giá trị tài
sản của Quỹ vào bất động sản.
Không được sử dụng vốn và tài sản của Quỹ để cho vay hoặc bảo lãnh
cho bất kỳ khoản vay nào.
Trong trường hợp được Đại hội nhà đầu tư chấp thuận bằng văn bản,
Quỹ đại chúng dạng đóng được đầu tư không quá mười phần trăm (10%)
tổng giá trị tài sản của Quỹ vào cổ phiếu các tổ chức phát hành riêng lẻ, hoặc
các tài sản tài chính khác theo quy định.
Công ty quản lý quỹ không được phép vay để tài trợ cho hoạt động
của Quỹ đại chúng, trừ trường hợp vay ngắn hạn để trang trải các chi phí cần
thiết cho Quỹ đại chúng. Tổng giá trị các khoản vay ngắn hạn của Quỹ đại
chúng không được quá năm phần trăm (5%) giá trị tài sản ròng của Quỹ đại
chúng tại mọi thời điểm và thời hạn vay tối đa là ba mươi ngày.
2.2 Thực trạng hoạt động một số quỹ đầu tư chứng khoán tại Việt Nam
Thị trường chứng khoán Việt Nam là một thị trường mới được hình
thành và phát triển cách đây không lâu nên môi trường đầu tư đang trong
giai đoạn hoàn thiện đặc biệt là vần đề hành lang pháp lý cho nhà đầu tư. Do
vậy, quỹ đầu tư chứng khoán ở Việt Nam hầu hết là các quỹ đóng: Quỹ đầu
tư chứng khoán Việt Nam – VFMVF1, Quỹ đầu tư Doanh nghiệp hàng
đầu Việt Nam - VFMVF4, Quỹ đầu tư Cân bằng Prudential - PRUBF1,
Quỹ đầu tư Tăng trưởng Manulife - MAFPF1…
Quỹ đầu tư chứng khoán Việt Nam – VFMVF1 có vốn điều lệ là
1000,000,000,000đ được cấp giấy phép thành lập và phát hành
chứng chỉ quỹ đầu tư ra công chúng vào ngày 24 tháng 3
năm 2004 bới UBCKNN căn cứ theo Nghị định 144-2003/NĐ-
CP ngày 28 tháng 11 năm 2003 về chứng khoán và TTCK và
các văn bản pháp lý có liên quan. Quỹ đầu tư VF1 là một
quỹ đống và hoạt động với tư cách pháp lý trên cơ sở của
Nghị định về chứng khoán và TTCK và các hệ thống pháp
luất Việt Nam hiện hành.
Trong thời gian 90 ngày kể từ ngày Quỹ đầu tư VF1 được
UBCKNN cấp phép, công ty quản lý quỹ VFM với tư cách là
đại diện phát hành của Quỹ đầu tư VF1 sẽ tiến hành việc
phát hành chứng chỉ quỹ đầu tư ra công chúng.
- Công ty bắt đầu niêm yết với mã VFMVF1 ngày 08/11/2004
trên sàn giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh.Kiểm toán
độc lập: công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam
Ngành nghề kinh doanh:
KỲ TRƯỚC
KỲ BÁO CÁO
STT CHỈ TIÊU Ngày
Ngày 01/10/2009
24/09/2009
Thay đổi của giá trị tài sản ròng của quỹ (3,732,095, 6,060,47
1
do các hoạt động đầu tư trong kỳ 495) 9,455
Thay đổi của giá trị tài sản ròng của quỹ
2 do việc phân phối thu nhập của quỹ đối
với các nhà đầu tư
Thay đổi trong giá trị tài sản ròng của (3,732,095, 6,060,47
3
quỹ (1+2) 495) 9,455
171,683,543 165,623,06
4 Giá trị tài sản ròng đầu kỳ
,718 4,263
167,951,448 171,683,54
5 Giá trị tài sản ròng cuối kỳ
,223 3,718
Giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ 7, 8
6 quỹ (*) 845 ,019
5 (1+2)
Giá trị tài sản ròng cuối kỳ 454,464,676,394 458,645,753,004
6 4 tài sản
Giá trị Giáròng
trị tài sảnmột
trên ròng đầu kỳ
chứng chỉ quỹ (*) 2,666,855,047,526 2,602,937,916,638
9,089 9,173
5 Giá trị tài sản ròng cuối kỳ 2,766,420,716,638 2,666,855,047,526
Giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ quỹ
6 27,664 26,669
(*)
(*): Tính trên 100.000.000 chứng chỉ quỹ
VFMVF4: Giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ quỹ 14,433 đồng, kỳ báo cáo
ngày 17/9/2009
Đơn vị tính: VNĐ
Đối với Quỹ đầu tư tăng trưởng Manulife – MAFPF1, giá trị tài
sản ròng của quỹ trong kỳ tăng 4 tỷ đồng, tăng 100% so với mức tăng
trưởng kỳ trước. Giá trị tài sản ròng cuối kỳ đạt 158 tỷ đồng, tương đương
giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ quỹ đạt 7.382 đồng/ccq.
Trong khi đó, đối với Quỹ đầu tư chứng khoán Việt Nam – VFMVF1,
giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ quỹ của VFMVF1 đã lên tới hơn
26.000 đồng/ccq khi trong tuần đầu tháng 9, NAV của VF1 tăng 82,83 tỷ
đồng, tăng 195,8% so với mức tăng trưởng NAV của kỳ báo cáo trước.
NAV của VFMVF1 tăng mạnh khi trong danh mục đầu tư của mình
VF1 đang nắm giữ 1.623.530 cổ phiếu SJS chiếm tỷ lệ 4,1% vốn điều lệ
SJS. VFMVF1 đã mua ròng 429.520 cổ phiếu SJS trong khoảng thời gian 8
tháng từ 05/12/08 – 18/08/09. SJS tuần từ 27/7 – 03/9 tăng từ 146.000 lên
157.000 đồng/cp.
Ngoài ra, từ ngày 19/08/2009 đến ngày 03/09/2009 VFMVF1 còn
mua 224.540 cổ phiếu NTL, nâng số lượng nắm giữ lên 1.081.780 cổ phiếu,
chiếm tỷ lệ 6,6% vốn điều lệ NTL.
Đối với Quỹ đầu tư Doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam - VFMVF4:
Trong kỳ báo cáo từ ngày 27/8 – 03/09, NAV của quỹ tăng 21,3 tỷ đồng,
giảm nhẹ so với mức tăng NAV của kỳ trước (24,5 tỷ đồng). Giá trị tài sản
ròng cuối kỳ đạt 1.111,19 tỷ đồng, giá trị tài sản ròng trên một chứng chỉ
quỹ đạt 13.799 đồng/ccq.
Trong khi đó, NAV của Quỹ đầu tư Cân bằng Prudential – PRUBF1
giảm 230 triệu trong kỳ, giá trị tài sản ròng cuối kỳ đạt 443,9 tỷ đồng,
tương đương giá trị tài sản ròng trên 1 chứng chỉ quỹ đạt 8879 đồng/ccq.
Hiệu quả hoạt động của quỹ đầu tư phụ thuộc khá nhiều vào thị
trường tài chính, thị trường tài chính lại phụ thuộc khá nhiều vào yếu tố vĩ
mô hiện nay nhà đầu tư không dám nghĩ xa tới lạm phát và nguy cơ tăng
trưởng thấp…vì thế hiện nay nhà đầu tư không thể ngồi yên nhìn khoản lợi
nhuận của mình tăng gấp đôi, gấp ba sau vài năm. Thị trường đang chuyển
động nhanh hơn: từ tháng 4 cho đến nay, trên cả hai sàn tháng nào cũng có
cổ phiếu tăng giá xấp xỉ 100%. Số cổ phiếu tăng giá gấp 5-6 lần so với hồi
tháng 2 thậm chí còn không thể đếm hết trên một bàn tay. Đại diện của
MAFPF1 cho rằng vẫn có nhiều cổ đông của quỹ chưa lưu ký CCQ – họ là
NĐT dài hạn thực sự. Nhưng phần đông NDT mua bán trên thị trường sơ
cấp hiện nay nhắm vào lợi nhuận ngắn hạn, chính tâm lý đầu cơ này khiến
khoảng cách giữa NAV và nhà đầu tư không mấy ý nghĩa.
Trong số chứng chỉ quỹ đang niêm yết có thể nói VF1 là cánh chim
đầu đàn. Việc tăng hay giảm giá VF1 có ảnh hưởng tới 3 chứng chỉ quỹ còn
lại. Theo công bố ngày 22/09 NVA hiện nay của FV1 là 27.664 đồng/
CCQ. So với thời điểm mới thành lập vào tháng 4 năm 2004 NVA hiện nay
tăng khoảng 1710% cai hơn sự tăng trưởng của VN – index trong khoảng
thời gian trên là khoảng 140%( từ mức 230-240 điểm lên gần 575 điểm như
hiện nay). Tuy nhiên một số nhà đầu tư cho rằng so sánh như vậy là chưa
chính xác. VFMVF1 đã thực hiện 2 đợt tăng vốn – một việc không giống ai
với hoạt động của một quỹ đóng: tháng 8/2006 tăng vốn từ 300 tỷ đồng lên
500 tỷ đồng và từ 500 tỷ đồng lên 1000 tỷ đồng vào tháng 5/2007. Giá đợt
phát hành lần 2 gấp 3 lần mệnh giá. Quỹ tăng vốn và cũng có thặng dư.
Bằng vài phép tính đơn giản, nhà đầu tư chiết khấu ngầm thặn dư vào giá
cổ phiếu VF1. Điều này lý giải tại sao, kể từ khi tăng vốn lên 1000 tỷ đồng
tới nay, chưa khi nào thị giá VFMVF1 cao hơn NVA. Đến lượt khoảng
cách giữa thị giá và NVA ( theo công bố chính thức) của VFMVF1 đóng
vai trò tham chiếu cho các CCQ khác.
Trong thực trạng chứng chỉ quỹ đầu tư trong những phiên giao dịch
đầu tuần tháng 9 đồng loạt giá 4 chứng chỉ quỹ tăng trần với khối lượng đặt
mua lớn. Sau 1 thời gian bị lãng quên mối quan tâm của nhà đầu tư mới đây
tưởng như là việc đánh giá nhìn nhận lại chứng chỉ quỹ từ góc độ giá trị.
Tuy nhiên theo điều chỉnh hônm 24/09 cả 4 chứng chỉ quỹ đều sớm suy
yếu: 3 giảm giá và chỉ giữ được giá tham chiếu. Giám đốc của 1 công ty
quản lý quỹ than thở rằng nhà đầu tư đang chiết khấu quá nhiều giá chứng
chỉ quỹ so với giá trị tài sản ròng. Thước đo chuẩn để đánh giá hiệu quả
hoạt động của quỹ, Theo mức giá đóng cửa ngày 23/09 thị giá PRUBF1
thấp hơn NVA tới 41.5% khả quan như VFMVF4 thị giá cũng thấp hơn
NVA tới 26.6%. Khoảng thấp nhất hồi tháng 2 năm 2009. Tuy nhiên sự
chênh lệch trên vẫn là khá lớn nếu so sánh trong quá khứ có lúc thị giá của
VFMVF1 cao hơn NVA tới 30-40%( năm 2006%. Về lý thuyết lý tưởng
nếu thị giá chứng chỉ quỹ dao động xung quanh NVA; thị giá cao hơn NVS
chứng chỉ quỹ “đắt”, thấp hơn chứng chỉ quỹ “rẻ’’.
2.3 Những thuận lợi và khó khăn trong việc thành lập và phát triển Quỹ
đầu tư chứng khoán ở Việt Nam
Kể từ khi các Quỹ đầu tư hoạt động tại Việt Nam vào đầu những năm
90, đến nay đã được hơn chục năm nhưng kết quả mà các quỹ thu được lại
không như mong đợi ban đầu. Thậm chí, ngay cả những Quỹ đầu tư nước
ngoài có thế mạnh về vốn và kinh nghiệm quản lý cũng chỉ gặp lỗ hay may
mắn hơn thì hoà vốn. Một tín hiệu đáng mừng cho thị trường chứng khoán
Việt Nam là sự xuất hiện của công ty quản lý quỹ VietFund. Điều đó chứng
tỏ môi trường đầu tư đã được cải thiện, cơ hội đầu tư không ít. Tuy nhiên,
bên cạnh đó những thách thức đối với các Quỹ đầu tư vẫn còn nhiều.
a, Những khó khăn trong việc hình thành và phát triển Quỹ đầu tư chứng
khoán ở Việt Nam
Thách thức lớn nhất đối với các Quỹ đầu tư là tính minh bạch. Bởi vì
đa số các công ty không đáp ứng được các yêu cầu về sự minh bạch, mà lại
giấu ngiếm về tình hình tài chính của họ. Công khai thông tin là một trong
những nguyên tắc cơ bản quan trọng trong đầu tư. Việc công bố kịp thời,
chính xác, đầy đủ và trung thực các thông tin sẽ giúp cho nhà đầu tư có được
nguồn dữ liệu tin cậy phục vụ cho việc phân tích, đánh giá tình hình hoạt
động của các công ty để đưa ra các quyết định đầu tư đúng đắn, hạn chế rủi
ro, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Ngoài những hạn chế về tính
minh bạch thì các công ty tham gia hoặc chuẩn bị tham gia thị trường hiện
nay hầu hết có quy mô nhỏ, cơ cấu điều hành chưa chặt chẽ, và thường
không được định giá chính xác.
Một vấn đề khác gây trở ngại cho các quỹ khi đầu tư vào các công ty
tư nhân là các công ty này thường có quy mô nhỏ vì khu vực doanh nghiệp
tư nhân tại Việt Nam còn mới. Nhiều nước Đông Nam Á khác có các công
ty tư nhân thành lập từ rất lâu, còn tại Việt Nam doanh nghiệp tư nhân chỉ
mới có từ thập niên 90 nên ngay cả các công ty lớn thì cũng vẫn nhỏ khi so
với tiêu chuẩn khu vực.
Hiện tại, luật pháp không cho các doanh nghiệp Việt Nam được ra thị
trường chứng khoán nước ngoài. Những ràng buộc như thế khiến cho các
Quỹ đầu tư không dám thực thi hết những chức năng của nó. Chính vì vậy,
thị trường huy động vốn của Việt Nam còn nhiều điều phải làm để chinh
phục lòng tin của nhà đầu tư.
Thị trường chứng khoán hiện tại quy mô còn nhỏ, hàng hoá chứng
khoán còn ít. Khối lượng giao dịch trên thị trường chứng khoán qua các
phiên giao dịch còn thấp, hàng hoá chưa thật phong phú. Thị trường còn
trong tình trạng mất cân đối giữa cung và cầu. Với tình trạng như vậy, nếu
Quỹ đầu tư ra đời thì hoạt động sẽ gặp nhiều khó khăn, bởi lẽ một trong
những mục đích chủ yếu của Quỹ đầu tư là thực hiện đa dạng hoá đầu tư.
Nếu như các loại chứng khoán còn ít thì khó có thể thực hiện việc lựa chọn
chứng khoán để thành lập danh mục đầu tư có hiệu quả. Mặt khác, những
diễn biến bất thường của chỉ số chứng khoán Việt Nam như khi thì tăng đến
chóng mặt lúc lại sụt giảm liên tục và thường diễn ra trong một thời gian dài
đối với đồng loạt các cổ phiếu gây ra những làn sóng tâm lý phức tạp trong
người đầu tư, làm ảnh hưởng tới hoạt động của quỹ.
Môi trường pháp lý của Việt Nam chưa rõ ràng, đặc biệt là đối với các
Quỹ đầu tư nước ngoài dẫn đến quá trình đầu tư vào các doanh nghiệp gặp
khó khăn. Thủ tục xin phép đầu tư vào chứng khoán còn phức tạp và mất
nhiều thời gian. Thông thường để tham gia mua cổ phần, phải mất từ 3 – 6
tháng để thẩm định dự án, nhưng cần 6 –12 tháng để nhận được giấy phép.
Do số công ty cổ phần và công ty cổ phần hoá chưa nhiều cho nên phạm
vi đầu tư hạn chế. Mặt khác, số công ty được niêm yết còn ít chỉ có 21 công
ty nên các quỹ gặp nhiều khó khăn trong việc tháo lui vốn, khi chuyển
nhượng bị giảm giá trị. Cơ sở pháp lý cho việc hình thành và phát triển của
Quỹ đầu tư chứng khoán chưa hoàn chỉnh. Quy chế về tổ chức và hoạt động
của Quỹ đầu tư và công ty quản lý quỹ đã được ban hành, đã tạo ra khung
pháp lý cơ bản cho sự ra đời của Quỹ đầu tư. Tuy nhiên để cho Quỹ đầu tư
hình thành và phát triển lành mạnh, vững chắc thì còn nhiều vấn đề cần phải
cụ thể hoá, bổ sung và hoàn thiện. Vẫn còn tồn tại những rào cản đối với
Quỹ đầu tư chứng khoán trong các văn bản pháp quy hiện hành điều chỉnh
hoạt động của Quỹ đầu tư cụ thể như Quyết định 05/UBCKNN, Luật Doanh
nghiệp, Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Bộ luật Dân sự…
Hiện nay, chúng ta đang thiếu đội ngũ các nhà quản lý đầu tư chuyên
nghiệp. Đây là một khó khăn rất lớn trong việc hình thành và phát triển Quỹ
đầu tư chứng khoán. Sự thành công hay thất bại của một Quỹ đầu tư phụ
thuộc rất lớn vào trình độ điều hành của các nhà quản lý chuyên nghiệp. Tại
Việt Nam hiện nay chưa có đội ngũ các nhà quản lý đầu tư chuyên nghiệp
được đào tạo một cách cơ bản. Sự hiểu biết về Quỹ đầu tư của công chúng
còn nhiều hạn chế. Cho đến nay, sự hiểu biết về thị trường chứng khoán nói
chung đối với công chúng còn nhiều hạn chế và hơn nữa đối với Quỹ đầu tư
thì càng hạn chế hơn. Một khi công chúng chưa hiểu rõ cơ chế hoạt động và
lợi ích của quỹ thì việc lôi cuốn, thu hút họ tham gia vào quỹ là vấn đề hết
sức khó khăn.
Ngoài ra, còn có các khó khăn khác đối với các Quỹ đầu tư như rủi ro
tỷ giá, các hạn chế trong việc đầu tư vào các công ty niêm yết đối với các
nhà đầu tư nước ngoài. Tất cả các quỹ đều dựa trên cơ sở đồng đô la Mỹ và
được huy động từ các nhà đầu tư quốc tế. Ngay cả khi các công ty đầu tư
hoạt động tốt ở trong nước thì phần lớn thu nhập có thể bị triệt tiêu bởi sự
mất giá của đồng Việt Nam so với đồng đô la Mỹ. Rủi ro tỷ giá hối đoái có
thể được bù đắp một phần nào bằng cách đầu tư vào các công ty có tỷ trọng
thu nhập bằng đồng đô la Mỹ cao.
b, Những thuận lợi trong việc hình thành và phát triển Quỹ đầu tư chứng
khoán ở Việt Nam
Nền kinh tế tăng trưởng ổn định, thu nhập của dân cư ngày càng tăng.
Nền kinh tế Việt Nam trong những năm gần đây phát triển ổn định với nhịp
độ tăng trưởng tương đối cao.Theo kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 2001-
2010, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm là 7,5%. Mặt khác, lạm phát ở
mức thấp. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế xã hội, đời sống của dân cư
ngày càng được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người của các tầng lớp
dân cư có xu hướng tăng dần. Những yếu tố trên là tiền đề quan trọng cho
việc hình thành và phát triển của các Quỹ đầu tư vì một trong những quy
luật phát triển của quỹ là trong những thời kỳ nền kinh tế tăng trưởng cao thì
quỹ cũng phát triển mạnh.
Thị trường Việt Nam vẫn còn là một thị trường đầy tiềm năng với sự
ổn định chính trị và sự tăng trưởng GDP đều đặn mặc dù gặp khủng hoảng
tài chính khu vực. Việt Nam còn cung cấp một lực lượng lao động lớn và giá
lao động có tính cạnh tranh trong khu vực. Lao động Việt Nam cần cù, ham
học ỏi và cầu tiến. Sau gần 15 năm xuất hiện của đầu tư nước ngoài đã giúp
đào tạo hàng trăm nghìn người quản lý và công nhân ở nhiều kỹ năng khác
nhau.
Sau khi ký kết Hiệp định thương mại Việt Mỹ, đầu tư nước ngoài ở
Việt Namsẽ tăng, cổ phiếu và các tài sản của các công ty ở Việt Nam sẽ có
khả năng thuhút các nhà đầu tư tài chính. Điều này tạo điều kiện thuận lợi
cho hoạt độngcủa các Quỹ đầu tư.
Chính phủ Việt Nam đã có những chính sách ủng hộ Quỹ đầu tư
chứngkhoán. Các bộ, ngành đã phối hợp để ban hành quy chế hoạt động cho
sự hoạt động của các quỹ, đặc biệt là các cải cách pháp luật, chính sách ưu
đãi đầu tư.
Bên cạnh đó, chính phủ đang có nhiều chính sách để thu hút nguồn vốn từ
tất cả các thành phần kinh tế cũng như các chính sách nhằm tự do hoá khả
năng làm ăn và đầu tư đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Điều đó
tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài được phép tham gia góp vốn
vào nhiều lĩnh vực, ngành nghề của nền kinh tế chứ không bị hạn chế như
trước đây.
Từ ngày 20/07/2000, Trung tâm giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ
Chí Minh đã chính thức được khai trương và đến nay đã hoạt động được hơn
ba năm. Về cơ bản, bước đầu đã thu hút được sự quan tâm của các tầng lớp
dân cư đến việc thực hiện đầu tư chứng khoán. Đồng thời, sự ra đời của thị
trường chứng khoán Việt Nam đã giúp cho Quỹ đẩy mạnh đầu tư vào các
công ty cổ phần và giúp các doanh nghiệp này được niêm yết và giao dịch
tại Trung tâm giao dịch chứng khoán, qua đó giúp các quỹ dễ dàng tháo lui
vốn thông qua chuyển nhượng trên thị trường chứng khoán.
Hàng hoá chứng khoán có xu hướng ngày càng phong phú. Công tác
cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước đang được tiếp tục đẩy mạnh.
Với việc thực hiện Luật doanh nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi và
thúc đẩy sự ra đời của nhiều công ty cổ phần mới. Chính phủ thường xuyên
phát ành trái phiếu để huy động vốn cho việc phát triển kinh tế xã hội. Các
ngân àng thương mại đã và đang phát hành trái phiếu huy động vốn cho hoạt
độngkinh doanh cũng là những yếu tố góp phần làm phong phú thêm hàng
hoá cho thị trường chứng khoán Việt Nam.
Với những điều kiện trên cho thấy, trong những năm sắp tới hàng hoá
chứng khoán sẽ đa dạng về chủng loại và sẽ tăng thêm nhiều về số lượng,
góp phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển của Quỹ đầu tư chứng khoán.
Với sự thành công của đường lối đổi mới kinh tế, ngay từ những năm đầu
của thập kỷ 90, Việt Nam đã là nơi thu hút các nhà đầu tư nước ngoài và
được coi là thị trường mới nổi đầy tiềm năng. Do vậy, một số Quỹ đầu tư
Việt Nam của nước ngoài đã sớm được thành lập và có mặt hoạt động tại
Việt Nam. Điều đó đã góp phần tạo ra một yếu tố thúc đẩy sự ra đời các Quỹ
đầu tư trong nước của Việt Nam.
2.4 Kiến nghị
Từ thực tiễn mang lại và những yêu cầu cấp thiết của nền kinh tế thị
trường thì chúng tôi có đưa ra một số kiến nghị trong việc phát triển quỹ đầu
tư ở Việt Nam như sau:
- Chiến lược phát triển thị trường tài chính nói chung và thị trường
chứng khoán nói riêng cần được chính phủ phê duyệt. Trong đó xác định rõ
vai trò quan trọng của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, đồng thời xác định
văn bản pháp lý thống nhất cao nhất đó là luật chứng khoán.
- Mở cửa hơn nữa thị trường chứng khoán đầu tư cho các nhà đầu tư
có tổ chức, đặc biệt khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài, các quỹ đầu tư
trong nước tham gia. Đặc biệt là cần đơn giản hoá về thủ tục và nâng cao tỷ
lệ được phép tham gia của nước ngoài.
- Nâng cao ưu đãi cho các tổ chức tham gia thị trường, loại bỏ thuế
chênh lệch lãi vốn cho các tổ chức giao dịch chứng khoán.
- Nghiên cứu và đề xuất biện pháp niêm yết bắt buộc đối với các công
ty cổ phần hoá có vốn.
- Nhà nước cũng nên vận dụng kinh nghiệm của các nước để đẩy
nhanh tốc độ phát triển của thị trường chứng khoán, góp phần vào huy động
vốn dài hạn, thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá, sớm hoà nhập vào tiến
trình phát triển ngang bằng với các nước trong.
C. KẾT LUẬN
Không giống như hoạt động tiết kiệm hay đầu tư vào thị
trường chứng
khoán, xét về mặt thuận tiện, độ tin cậy và sự hấp dẫn, nhất
là để thu hút những nguồn tiết kiệm nhỏ, ta thấy khó có một
hình thức đầu tư nào có thể thay thế tốt hơn các Quỹ đầu tư
chứng khoán. Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, các cơ sở
pháp lý ban đầu của việc thiết lập thị trường chứng khoán tại
Việt Nam đã sớm đưa loại tổ chức này vào các quy định cơ
cấu. Theo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán do
Thủ tướng Chính phủ thông qua, tổng vốn hoá thị trường sẽ
đạt 15% GDP vào năm 2010. Để đạt được mục tiêu trên, vai
trò của Quỹ đầu tư chứng khoán được nhấn mạnh là một
kênh huy động và đầu tư vốn hiệu quả, chuyên nghiệp,
mang tính ổn định lâu dài nhằm thúc đẩy sự tham gia của
các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức vào thị trường chứng
khoán.
Chính vì vậy, Quỹ đầu tư và Công ty quản lý quỹ cần
được pháp luật
điều chỉnh một cách chặt chẽ và hiệu quả để có thể phát huy
được hết tính ưu việt của mình. Thế nhưng, tại Việt Nam,
ngành Quỹ đầu tư chứng khoán nói riêng và thị trường chứng
khoán nói chung là một lĩnh vực hết sức mới mẻ nên chúng
ta gặp phải rất nhiều bất cập khi xây dựng khung pháp lý.
Sớm vượt qua thử thách này, trong tương lai không xa,
chúng ta mới có thể hình thành một hệ thống Quỹ đầu tư
chứng khoán tại Việt Nam hoạt động một cách hiệu quả và
chuyên nghiệp.