Professional Documents
Culture Documents
F(A)+F(B)
Trong dé:
F(A): gid tri cong ty A
F(B): gid tr cong ty B
F(A4B): gid tr cla. cong ty A va B sau khi M&A,
Gi tr tang thém khi két hgp hai doanh nghiép nay thuéng
due nhac dén bing khai nigm “gid tri cng huéng’ Lol ich
ma M&A mang Iai cho doanh nghiép néi chung va naan
hang néi riéng la v6 cing to lon, trong dé phai ké dén suv
céng huéng sau khi thyc hién qué trinh nay. Tuy nhién
trén thyc t8, dat duce sy c6ng hudng khé hon ta tying ~
1n6 kh6ng ty dén khi hai ngan hang sp nhgp. Khi hai ngan
hang sp nhgp dé nhin thy kh3 nang dat dugc la Igi thé quy
m6 nhung d6i khi né lai 6 higu ting nguoc lai. Trong nhiéu
trudng hap, gis tri ngan hang sau khi sap nhap cé xu hudng
gidm. Véi nhiing ngan hang dang trong qué trinh cai cach,
vige phai bé thém chi phi dé cdi thién tinh hinh ngan hang
nhu hoan thign hé théng phan phéi, mua bao hiém cho
inhan vign, chi phi trd cho chuyén gia...I8 cic yéu t6 ting
them chi phi cho ngan hang. Chinh vi vay, céc ngan hang
inhdn MBA trudc khi thyc hién M&A cén phai quan tam dén
van dé dinh gia ngan hang bi M&A va phan tich chinh xc
gidtri cong huéng,
Quan tri iti ro hgu sp nhgp: Bay la mot trong nhiing yéutd
uyét dinh thuong vu M&A cé thanh cng duigc hay khong.
BOn ri ro chinh tiém tang hau M&A ngan hang la rdi ro hoat
d6ng, cn phai lim sao dé he théng cia cdc ngan hang tich
hgp lai thanh he théng déng nhét; tht hai fru ro vé nhan
sy, 401 ngd nhan su cia hai ben khi sép nhap vai nhau sé cS
vi tri thifa ngudi, cé vi tr thigu. Ngan hang cén tinh toan ky
lung tir tru6c vé viée cho ho co hot khac hay cho ho nghi
Thi ba la rii ro cong nghé. Ngan hang nay cén xem 6 tich
hgp dugc véi ngan hang [6i ciia ngan hang kia hay khéng.
‘Thi tu la truyén théng hau sép nhap. Khéng chi nhan vién
ingan hang ma ca khach hang, cong chiing c4n hiu sau khi
sp nh§p, ngan hang nay dang lam gi, dang hoat déng nhur
thé nao. Néu thong tin khdng 16, niém tin gidm sat, ngan
hhang sé khé khan trong duy tri hoat déng. Céc ngan hang
hu sép nh§p g3p 4p luc cén phai quan ly duge tét hon hé
théng quan ly riiro cla minh, dc biét Id rai ro tin dung va
ri ro thanh khoan, cc khoan ng xéu cén phat dugc xtt ly
trudc khi tin hanh sdp nhgp, néu khdng thi ngan hing hu
sp nhap van chi la mét ngan hang khéng khée manh. Ben
anh 46, quan tri vé mt nhan su, hoat dng, cong nghé va
aa ea
DIEN DAN M
fe
wor baoviet comm
thuong higu cing la nhung néi dung quan trong cén phat
duoc dau tu va thuc hién mét cach cén trong.
MBA 1a gid phép nding cao nang Ive canh tranh, tdi edu
tric cdc dinh ché tai chinh thong qua vie tang quy mé hoat
déng, mang lu6i, v6n, co sé Khdch hang, Ket hop cdc lof thé
kinh doanh ciia cde t6 chifc tham gia M&A nhém tao ra gid
tri gia tang lan hon cho c6 déng, ngan hang, Khdch heéng va
nén kinh t&. Thu té, d6i voi cc truéing hop da MBA, tinh hinh
tdi chinh va qué tr, diéu hanh cua ede ngén hang duce cdi
thién déng ké:nhdn su quan tr, diéu hanh cdp cao dugc cing
(6, cdc t6n that vé tai chinh dugc bu dap, hoat déng coangan
hhang sau M&A ting bude di vao én dinh; quyén Ici va nghia
wy ctia ngudi git tién van duoc dé bdo.
fem PALLIEUTHAM KHAO ss
1.Tién Tuan Vinh, H6 Vit Buc, Mua ban sép nhap
doanh nghiép - Xu huéng méi cia nén kinh té
Vit Nam, Tap chi céng nghé ngan hang, sé 37
thing 04/2009.
2. Thong tu s6 04/2010/TT-NHNN ngay 11 thing
02 nam 2010 quy dinh viée sdp nhap, hop nhit,
mua Iai té chictin dung.
3. Website: www.sbv.gov.vn, www.vneconomy.vn,
wwwdddn.com, www.saga.vn, wwwthebanker.
com/top1000THS. CHU TUAN LINH
KHOI CHEN LUG VA BAUTU, TAP DOAN BAO VIET
VAI TRO CUA QUAN TRI CONG TY BOI VOI
SAU CO PHAN HOA
du méi b6 nganh Trung ueng va méi tinh
thanh chon ra ti/1-2.doanh nghiép nha nude
dé thir c6 phan hoa.
Ti kinh nghiém cia 7 trubng hgp cé phan
héa trong giai doan 1991-1995, nam 1996
Chinh phi quyét dinh tién hanh thy cé
pphén héa 6 quy mé rng hon. Nghi dinh 28/
CP duge Chinh phi ban hanh ngay 7 thing
5 nam 1996 yeu cu céc b9, nganh Trung
twang va céc chinh quyén tinh, thanh phé
truc thudc Trung wong lap danh sch doanh
rnghigp nha nuéc do minh quan ly sé dugc c6
pphén hda cho dén nam 1997.
Sau hal giai dogn 6 phn héa thi aiém néi
trén, Chinh phil Viet Nam quyét dinh chinh
thi thyc hign chuong trinh cé phan hoa
Ngay 29 thing 6 nim 1998, Chinh phir
ban hanh Nghi din s6 44/1998/NB-CP vé
chuyén doanh nghiép Nha nuéc thanh cong
tycé phn
Thang 8 nam 2001, Hdi nghi lan thi 3 Ban
Chap hanh Trung uong ®ang Cong san Viet
Nam khda IX hop vé doanh nghiép Nha nuéc
va ra nghi quyét cua Trung uong Bing vé
tig tuc sép xép, d6i méi, phat trién va nang
cao hiéu qua doanh nghiép nha nuéc. Be
trién khai Nghi quyét Trung uong nay, Tho
tuéng Chinh phi ra Chi thi sé 04/2002/CT-
Tig ngay 08 thang 02 nm 2002 vé viee tigp
\Véchinh sich va qua trinh cé phan héa cécdoanh nghigp Nha nude Vit Nam uC s8p x8, 46i mdi, phat trién va nang cao
hieu qua doanh nghigp Nha aude, va Chinh
Nam 1990, Hoi déng Bo trudng (nay la Chinh pho) ra Quyét dinh 6 143/ phi ra Nghi dinh s6 64/2002/ND-CP ngay 19
HOBT ngay 10 thang 5 nim 1990 Iya chon mét s6 doanh nghiép nhd _thdng 6 nim 2002 vé chuyén doanh nghiép
va vila dé thir chuyén di thanh céng ty c6 phn, Két qua lac 2doanh_ Nha nuéc thanh céng ty 6 phdn. Cac van
nghiép trong nam 1990-1991 dugc <6 phan héa. Nim 1991, Chitich Hoi _kién phap Ij nay da m6 re mot giai doan méi
dng 6 trading lai re Quyét dinh s6 202 ngay & thang 6 ndm 1992 yéu lia c6 phn héa -gial doan tién hanh 6 at.‘86 02 / 2015
Tae cH TA HN - BAO MEM
NANG CAO NANG LUC QUAN TRI DOANH NGHIEP.
Va giai dogn hign nay, la giai doan ma qua trinh cé phén
héa doanh nghiép Nha nuéc (CPH DNNN) lai duge a8 cap,
véi tinh thn quyét liét va nhiéu gidi phdp déng bé, dat
phd; theo d6, chi truang 6 phn hod dugc xéc dinh tir
nnhan thee dén co ché chinh sch, di tugng, I trinh, tréch
nhiém va t6 chiic thyc hién. 8c biét, trong nhting thang
au ném 2014, nhiing giai phap mai duoc lin tiép dua ra,
iéu biéu 14 Nghi dinh 01/2014/NB-CP, Nghi
NQ-CP ngay 6-3-2014 cia Chinh phi va Chi thi sé 06/CT-
Tg vé tap trung day manh tai co cu doanh nghiép Nha
nudc va thodi vn nha nuéc tai doanh nghiép,
Mét sé danh gid vé quan tri ong ty. trong
céc doanh nghiép nha nude sau cd phin hod
» Cécuu diém
Vé mét téng quan: Cé phn hoa da gitp cai thién co céu
quan tri céng ty trong céc doanh nghiép Nha nuéc theo
hung tich cy. Sutham gia dng gp ¥ kién ctia nhiéu ai
twang tis HOi déng quan tr, Ban Kim sodt, Ban Biéu hanh,
cing nhu céc c6 dong va céc bén lién quan da gidp hoat
d6ng quan tr ctia doanh nghiép higu qua hon,
Vé nding lie quan tri: Cic doanh nghiép sau cé phén héa
di tao ra duge co cau cé déng da dang va tao diéu kién
thuan Igi cho ¢6 déng tham gia vao viéc ra quyét dinh,
quan tr] cong ty, vi du nhu vie tham gla bigu quyét tal
‘Bai HO; déng C5 déng, dé ctrva bau chon thanh vién HOI
déng Quan tri. Cac doanh nghiép cing né lye nang cao,
nang luc va vai trd cia thanh vign H6i déng Quan te, ting,
cuing tinh d6c lap cita céc thanh vién; thanh lap céc Uy
ban chtic nang 48 hé tre hoat déng cua Héi dng Quan Tri;
dy manh céng téc quan ly rai ro va kiém soat noi bo dé
ung cip théng tin phyc vy cho hoat déng quan tri doanh,
ghiep.
Vé chudin myc quén tri: Cc doanh nghiép di buéc déu
thiét lap nguyén tc, chun mue quan tri céng ty, 4p dung,
duge nhiing ky nang quan te ti céc di téc chién luge va
461 mdi mé hinh quan tri theo céc théng Ié quan tri quéc
16. Mot vi du dién hinh la trudng hop ciia Tap doan Bao.
Viet. Sau khi c6 phn héa, mé hinh quan tri cla Tap doan,
Bao Viet 43 dugc co cu lai va tiép cn véi céc chudn myc
va théng Ié quéc té dua trén céc nguyén téc co ban sau:
Ee Er}
ere
eer)
ier)
Poem
ores
ert
CAC NGUYENTAC QUANTR}
DOANH NGHIEP TAI BAO VIET wi
Beer
eee at) 1»
Era}
Reeds
Ca)
doanh nghiép
Pe cm
Peat
Nguén: Bdo cdo phar trién bén vang 2013 (1)
winebovetcomin
Thong qua viéc thyc thi chinh sch, nguyén tac r6 rang vé
quan tri doanh nghiép 3 gép phn tang cuéng hiéu qua
quan Wy, quan tri diéu hanh tai Bao Viét, déng thai tang
‘cung tinh minh bach, nht quan va dam bao sv phat tign
bén viing cia doanh nghigp.
Vé tinh minh bach: Tinh minh bach trong céc hoat dong
sn xuét, kinh doanh cia tung doanh nghiép ngay cing
due nang cao. Rat nhiéu néi dung vé chin luge, kB hoach
kinh doanh truéc day thuding do Ban Gidm déc quyét dinh,
tuy nhign sau c6 phén héa, cic van d8 déu duge dua ra
thao lugn va quyét dinh trong cudc hop H6i déng Quan,
tri va c6 su tham van céc bén lién quan. Ngoai ra, doanh,
Inghiép cing tang cuéng minh bach héa théng tin cho,
8 dang théng qua cap nhat cdc théng tin vé tinh hinh,
hoat dong cla doanh nghiép dy du va thutng xuyen trén
website va céc phuong tign thong tin dai ching dé cic
khach hang, nha dau tuva c6 déng dé dang tiép can.
Vévaitra chi séhitu ciacé déng: Tong cécdoanhnghiép,
Nha nuéc d3 6 phén héa, vai trd lam cha cla nguti lao.
dong ~ c6 dong dugc nang ln 16 rét. C6 dong - ngudi
lao dong duoc dugc tiép cin théng tin dy di hon, duoc
ign nghi cdc van dé va giai phap g6p phn nang cao higu
‘qué san xudt, kinh doanh cua doanh nghiép. Mot s6 doanh,
nghiép cén chia sé thanh qua véi nguéi lao dong théng
qué vige thuc hign céc chung trinh phat hanh c6 phiéu
wu dai cho ngudi lao dong (ESOP) nhim tri an nhang
déng gép cia ngudi lao dong cho sy phat trién cla doanh,
nghiép. Cung vét d6, trong qua trinh ¢6 phan héa, no xd
cca cdc doanh nghiép Nha nude cing duoc xt ly mot céch,
co ban; déng théi, chdm dift xu huéng thanh Igp doanh
nghiép Nha nuiéc mét céch tran lan.
» Cachan ché
Thif nhét, tim quan trong cla viéc gn két loi ich gitta
chai sé hu va nha quan ly chuia duige nang cao. Cy thé la
19 16 phén tram nm gid phiéu cia Giém déc Khéi, KE
toan trudng hay céc Thanh vién Ban kiém sodt rét thép,
tham chi nhigu thanh vién khéng ném gitt bat ky c6 phiéu
nao va déi voi Ban kigm sost cing tuong ty nhur vay. Vier
khng gan két duoc Io ich gidta nha quan ly va cha se hau
nhu vay c6 thé din t6i van dé dai din, tic la viée xung dot
vvé mat Idi ich khi ma chii sé hau luén huténg tei vige Lam
gia tang gié tricia Tap doan trong khi nha quan ly hanh
dong vi myc tiéu Igi nhuan trong ngén han hay lveng
thuéng cao,
Thit hai, co ché luong thuiéng va dai ng6 Aéi véi Hi déng
Quan tri, Ban kim sost cn chua thy sy thich dng. Mét
worabaovietcomim
ig dng vu ¥ nia 6 la thi lao cia Ban Gidm dBc tai
rnhigu céng ty chua duge céng bé mot céch chinh xc va
minh bach. Mét s6 co’ ché di ngé ke nhu tham quan,
Inghi mat, str dung co sé vat chat t6t, nghi phép,... cing,
chua dugc quy dinh mét cach cy thé.
Thitba, vé s6 luong va thanh phén H6i déng Quén tri cho
thy: s6 lugng thanh vign kha khiém tn. Vé thanh phén,
Hoi déng Quan tr, hduhét bao gém nam gidi va céc thanh,
vién H6i déng Quan trl déc lap, Hol déng Quan tri ngué
Auéc ngoai rat it. Véi sé Iuong it va co cu chua da dang,
nhu duoc trinh bay & trén c6 thé dan dén cac quyét dinh,
dinh kign phuc vy Iai ich cho cdc thanh vign Hoi ding,
Quan tri ndi b6. Ngoai ra, céc tiéu chun Iya chon thanh,
vién H6i déng Quan tri cting chu thue su duge céng Khai.
Thur tu, vé co Su c6 dong c6 thé nhgn théy chi sé hau 13
Nha nudc van ndm vai tro chil dao. Bigu nay co thé dn toi
hhan ché trong thai gian dua ra céc quyét dinh, chinh sch,
va anh hung dén hiéu qua hoat dng chung,
Thit nd, viec trién khai ting dung céng nghé thong tin,
(CNTT) trong quan tri cong ty con nhigu han ché. mét 56
han ch& céc doanh nghigp dang gap phi, d6 la:
V8 co sé ha ting céng nghé théng tin phuc vy cho quan,
tri,chuia c6 su nang cp cai tién gi nhiéu vé mat cong nghé.
+ Chua c6 duoc ting dung hoan chinh 48 quan ly va kiém,
soit toan bd hé théng ha ting,
+ Chufa c6 gidi phap nao hd tra quan tri hodc két néi xuyén,
suét gia céc dan vi thanh vién (tris hé théng phn mém,
ké todn va nhan su.
Thit sdu, nhiéu cong ty ¢6 phan chua cé sy 6i moi thuc
su trong quan tri céng ty; phuyong phap quan ly é 16i fam.
vigc, turduy quan ly vn con nhut doanh nghiép Nha nuéc
Han ché nay 16 nhat 18 & nhiing doanh nghigp ma Nha
‘nuéc con gitt cB phan chi phéi, ban lanh dao cla doanh,
nghiép déu tu doanh nghigp Nha nuéc truéc 46 chuyén,
sang.
Thif bay, trong mét 6 cong ty c6 phn, ngudi lao dng,
= ¢6 déng phan do nhan thiic chua day dit vé quyén va,
rnghia vu cia minh, phén do sy hiéu biét phap luat vé cong,
ty cB phan con han ché, nén ¢6 noi quyén lam chi chua
duge phat huy. Nguoc lai ¢6 nai lam dung quy dinh cha
php ludt gay khé khan cho cong tac quan ly cua Hoi ding,
Quén tr, su digu hanh cua Gidm dc. Nhiéu ngi dung cha
caché, chinh sch quan ly céng ty cé phn nh chinh sch,‘86 02 / 2015
Tae cH TA CHIN Bo MEM
NANG CAO NANG LUC QUAN TRI DOANH NGHIEP.
tién Iuong, tién thuéng... van cn ap dung nhu doanh
ghiép Nha nuéc.
» Nguyén nhan
Thif nhét, mot bo phan cén bé lanh dao 6 cdc cp, nguei
la0 d6ng trong doanh nghiép chua nhan thie diing dan v8
cong cudc d6i mei, sp xép va cé phén hod doanh nghiép
Nha nuiéc. Mét sé khac con mang néng tu tuéng bao cap,
lo ngai sau 6 phn sé mat dc quyén, dc lo.
Thif hai, mét s6 86, nganh, dia phuong, téng cdng ty
Nha nude chura quan triét sau s4c va nghiém chinh chap,
hanh Nahi quyét cua Bang, quy dinh cua Nha nudc, thiéu
cchusang trinh, ké hoach cu thé, chufa tich cut, séu sat trong
cchi dao thuc hin da lam anh hudng ti tién d6 ¢6 phan,
hod doanh nghiép Nha nude.
Thif ba, mot s6 kh6 khn, vung mac trong chinh sch
6 phan hoa chua dugc xu ly kip thoi nhu: déi tuong c6
phén hod, viée ban cé phan ra bén ngodi, chinh sch ban
phan uu dai, phuong thule ban c6 phn, quy dinh vé xc
dinh gid te: doanh nghigp; chua ¢6 giai phap xitly dit diérm
ac ton tai vé tai chinh, quy tinh cé phén hod toan b6 téng,
cong ty nha nude.
Thif tu, nhiing kh6 khan, vuéng mac cua doanh nghiép
Nha nuiéc sau 6 phan hod chua duoc xi Ij kip thai, vin
on tinh trang phan biét d6i xt trong viée cho thué dat,
chuyén quyén st dung dat, di chuyén dia diém sin xuat,
vay von kinh doanh,
Thi¢ndm, kinh nghiém trong cong tac quan tri céng ty cia
mt s6 lanh dao va cdc cép quan ly cua doanh nghiégp ¢6
phan hda sau khi chuyén di tir doanh nghigp nha nude
con han ché do tinh chat ctia mé hinh doanh nghigp c6
phan hda cling nhy co ché hoat dong mei ctia mé hinh
doanh nghiép nay.
Mét sé giai phap kign nghi 4é nang cao higu qua quan tri
céng ty:
BE nang cao higu qua quan tr, truéc ht doanh nghiép
ccén xac dinh quan tri cong ty [a yéu t6 c6t l6i dé dim bao
‘tang truéng hiéu qué, phat trién bén ving trong dai han.
Bén canh vige xay dung mét co cdu quan tri viing manh
trén co sé tuan tho quy dinh cua phap lat Viet Nam két
hgp vai vige van dung céc théng 18 quéc té vé quan tri
céngty, doanh nghiép cn ban hanh hé théng cdc quy ché
quan ly ndi bo nhm tao ra met co ché quan tri théng nhat
va xuyén suét d8 kiém soat, gidm sat hoat déng cia doanh,
nghiép mét cach chuyén nghiép, minh bach va higu qua,
.g6p phn dim bio lot ich cia c6 déng va sy hai hoa vot loi
ich cia céc bén lign quan. Theo dé, doanh nghiép co thé
tap trung thyc hién mét s6 giai phép nhu sau:
Hoan thién m6 hinh quan tri doanh nghiép theo théng Ié
qudc té va tiép tuc phat trién m6 hinh quan tri bén viing,
Theo OECD, 2006, 8 Huéng dén Quan tri céng ty doi véi
doanh nghiép Nha nude (3), trong d6 dua ra 6 nguyén tac
a ban ca quan tri céng ty d6i véi doanh nghiép Nha
nue nhu sau
Nguyén tdc 1: 83m bao khuén khé ludt phap hiéu qua
cho céc doanh nghiép Nha nuiéc: Gim bao thi truong canh,
tranh cdng bing gitta doanh nghiép Nha nuiéc va doanh,
ghiép tu nhan, trdnh bép méo thi trun
Nguyén tde 2: Nha nude déng vai trd fa chi sesh
Nguyén tc 3: D6i xii cong bang gitia céc cb dong
Nguyén td 4: Quan hé véi cic ben c6 quyén loi lién quan
Nguyén tdc 5: Minh bach va céng bé théng tin
Nguyén tac 6: Trach nhiém cla H6i déng Quan tri cae
doanh nghiép Nha nuéc.
Cécdoanh nghigp céncé ché do dai ngd, tao dong luc phir
hgp cho Hi déng Quén tri, Ban Lanh dao, Ban Kiém sot,
inh’m tng dong luc lam viée cho H6i déng Quin tri, Ban,
Kim soat va Ban Lanh dao nhung van bao vé Iai ich cua c6
déng, Co ché lung thuéng nén dugc xy dung theo mot,
cach gn két quyén Ioi gitfa Héi déng Quan tri, Ban Kiém,
soat va Ban Lanh dao vol quyén loi cia c6 déng, vidy nh
ché d Iuvong thudng dugc danh gid va xéc dinh gén lign
vi higu qua kinh doanh cia cong ty. Trong truéng hop
‘cong ty thua 16, Khong chi tré c6 tuc thi HO; dng Quan tri,
Ban Kiém soat va Ban Lanh dao 6 thé khéng nhan hoac
inh§n mét miic ché dé thp han dé chia sé véi cdc e6 déng,
trong giai doan khé khan, tao sy cong bang han gida cb
ong véi Hi déng Quan tri, Ban Kiém sodt va Ban Lanh,
a0. BE lam duoc diéu nay céc doanh nghiép ciing cén.
hai xay dung co ché danh gia hiéu qua hoat dng cla Hoi,
6ng Quan tri, Ban diéu hanh va Ban kiém soat mét céch,
cu thé (c6 thé xay dung cdc mé hinh KPI dé danh gid, ....
Xem xét <6 phén héa manh dan han dé idm dan ty 16 so
hhatu Nha nuéc: Thuc t8 6 Viet Nam cho thay, ty 18 sé haw
inh’ nudc & muc cao dang la tid ngai 1én cho dong luc
phap trién cia cac doanh nghiép néi chung va nang cao,
higu qua cua hoat dong quan tri cng ty néiriéng. Nhing,
worm bovietcomsn
lo ich chinh tri va kinh t& chéng chéo; tu tuéng’cha chung,
khong ai khéc’4p luc canh tranh, dong luc phat trién thép,
3, dang va sé la nhiing nhuge diém cé hau lam cham,
sur phat trign cla cae doanh nghiép Nha nuéc tis nhiéu
chuc nam nay. Néu khong ¢6 mot I6 trinh giai quyét du,
diém thyc té ndy, sé khd ma phat huy dugc hoat dong
quan tri cong ty.
NGi lang gidi han vé sé hau nuéc ngoai: Viée gidi han sé
hau nude ngoai & mét s6 nganh dac biet la cén thiét, tuy
nhién thyc té 6 Vigt Nam da ching minh viéc git han.
nay cing la mot yu t6 nh huéng dén hoat déng quan
tri cOng ty cGng nhu lam thu hep thi truéng vén cila nén,
kinh t8. Va mét diéu chéc chan, vie gigi han c6 phan nude
ingosi da lam cho chi phi vin cao hon dang ké.
Ngoa ra, theo két qua khao sat cua TS chiic tal chinh quée
18 (IFC) tai Vigt Nam, céc doanh nghiép cé ty Ié sé hau
nude ngoai cao lai thudng cé co cu quan tri cang mht
muic 46 tuan thi cic nguyén tac quan tri t6t hon. Hinh,
duéi dy do IFC khéo sat danh gié tai Viet Nam cho nim,
2011 da thé hién 16 digu nay: 25 céng ty diing déu vé xép
hhang tuan thu nguyen tc quan tri clia OECD c6 ty 18 ss
hu nude ngoai cao nhét 27,7%6; trong khi 25 cong ty dung
cudi trong bang xép hang chi c6 ty Ié 8 hau nude ngoal
amc 11,7%.
‘Shoe nude ngadi vd QTCT
Fevanoaie Gree Adio Tacha
Kétuan
Chi trucng cai t6 hé théng doanh nghiép cua Nha nude
trong thai gian qua théng qua cé phan héa céc doanh,
inghiép Nha nuéc nham thu hiit duoc nguén vn ti xa hoi
48 phat trién doanh nghiép la ding dan va co ban da dat,
duge nhiing muc ti8u dat ra. Mac di hoat dong ca cic
doanh nghiép Nha nude ducc cS phan héa da chiing t3
tac dung to lén cia n6, song thyc té céc doanh nghiép Nha
nue da duge cé phan héa dang phai déi mat v6i khéng
ft vn dé kh6 khan, chua cé hung gisi quyét ma nguyén,
worabaovietcomim
‘nhan truc tiép la do van dé quan tri céng ty sau cé phan
hoa khong cé nhiéu thay d6i so vai truéc,
Trong mét mét xu thé toan céu héa dang dién ra ngay
ang sau va rong nhu hién nay véi dp lye hiéu qua hot
ong, higu qua kinh doanh ngay canglén thi vieccdithién,
nang cao hoat dong quan tri cng ty theo céc chudn muic
uc té dang la mot yéu céu cap thiét, quan trong gitip,
cc doanh nghiép nang cao nang luc canh tran, tn dung,
t6i da céc nguén lye dé phat trién, dc biét la nguén luc
vé 18% chinh, tao long tin cong nhu thuong higu cia minh,
trén thi truéng trong vi ngoai nude, Ngoai céc giai php
kién nghi bén trén, cic doanh nghiép cing cén van dong,
khéng ngiing 46 tim ra nhing phuong huéng, gidi phdp
cho riéng minh theo ting hoan cénh, diéukién phit hop tit
6 t6i da hod duge ning lye quan tri cong ty, cdi thién higu
qu’ doanh nghigp.
1. Béo céo phat trién bén viing, Tap doan Bao Viet,
2013
2. Hoang Anh Duy va Lal Viét Anh, nghién edu
khoa hoc tai Bai hoc Ngoai thuang, 2013.
3. Huéng dan cla OECD vé Quan tri Céng ty trong
Doanh nghiép Nha nude‘86 02 / 2015
Tae cH TA CHIN Bo MEM
NANG CAO NANG LUC QUAN TRI DOANH NGHIEP.
KHOIKIEM TOANNOI8O
TAP DOANBAOVIET
Gian litig KE soat Gian lan
Mé dau
Theo két qua khéo sat gian lan toan cu nam 2014 cua
PwC, ct trong 3 di tung dugc khado sat cho bit t6 chuic
cca ho da phai déi mat véi cc wu gian lan. Xét duéi géc
6 linn vuc, nganh nghé san xuat, kinh doanh thi dich vu
tai chinh va bdo hiém Ia 2 trong 36 nhiing linh vyc xdy ra
nhiéu vu gian lan nhat voi 49% va 35% s6 t6 chuic duge
khao st xdcnhan,
Bao cdo gian lan to’n céu nim 2014 cila ACFE (Association
of certified fraud examiners - Hiép hdl cic nha diéu tra
dian lan) chi ra rang mot t6 chtic/doanh nghiép dién hinh,
6 thé mat 5% doanh thu méi ndm vi gian lan, Néu tinh,
trén GDP toan cu nam 2013 thi s6tién c6 thé bj that thoat
vigian lan la gin 3,7 nghin ty 6 la My.
Chi cn hal dir tigu trich dfn trén cing da d& nhan thay
kha nang xdy ra va anh hudng cia rai ro gian In 46i voi
mot doanh nghiép la khong hé nhé: va trén thuc t&, khong
6 mot doanh nghiép nao mién nhiém voi gian lan. Vay
doanh nghiép cén lam gi dé déi phé véi gian lan?
Gian lan, tam giéc gian lan va hau qua cia gian lin
Truc hét cén phai higu gian lan la gi? Khi nao thi gian lan
xdy ra? Gian lan cé thé tac dong téi mot doanh nghiép dén
mute nao?
Nhén dién hanb vi gian lan
Gian lan la “bit cuhanh vi pham php ndo c6 dau higu lta
a0, c5y che giu, hoac d6i tra, Cac hanh vi nay khong phu.
thudc vao viéc c6 cu than bao Iuc/va luc hay khong. Cac
bén va cdc t6 chic gian lan nhim chiém dost tién, tai san,
hoc dich vy; nhéim trénh phai tra hay mat dich vu; hose
rnham phuc vy cho céc la ich kinh té hodc c nhan. Ngin
‘gon han thi mét hanh vi sé [a gian lan néu né hoi di ba
yéu t6 bao gém: Ia mot han vi liza dio cé y, nguéi gian
lan thu duoc mét lot ich déng nghia véi vige nan nhén bi
mat Ioi ich (c6 thé bing hodc cao han Igi ich ngudi gian
lan thu dugc)
Céchinh thu gian lgn phé bién nhat bao gém chim dung
i sn (asset misappropriation); gian lan trong qua trinh
mua sm trang thiét bi, tai sin (procurement fraud); hoi
16 va tham nhiing (bribery & corruption); toi pham mang
(cybercrime), gian lin ké ton (accounting fraud)
‘Mic &6 phé bién cia gian lan theo linh vuc, nganh
inghé san xuat, kinh doanh
Nguén: http//wwwpwc.com/gx/en/economic-crime-survey/
Ba yéuté cu thanh mét hank vi gian lan
~
> Hanh vi lta dao 69
» Toipham thu lo ich
2» Nan nhan bj thet hal
Cac hinh thie gian lan phé bién
aang cymes
cra war
macy
69% 29% 27% 24% 22%
Gantteynte Garten nap tenn man trneung cb in
[Nguén: http://www.piwc.com/gx/en/economic:crime-survey/
doanh aghip coenégip prt
Ace Lu We
1 Gian gn kétoan va
bbio cio ta chin
Danh muc mét sé r
+ Bio cio sai doanh thu (doanh thu khéng, ghi nhin trugc doanh thu...)
+ Béo céo sai chi phi (ghi nbn toan bd chi phi di v6t chi phi phan bé theo kj);
Phin dh sai bing cn i ké tosis
Dinh gia sal gi tr tai san (cdc khoan phai tr, mua bén va sép nhgp, vn ha tai san vo hin);
Phan loai tai sin sai;
Phucng php khéu hao khong phus hop:
Che giu cdc khodn chi phi & cdc khon phai tré (von hea chi phi, cdc khosn thué phai n6p...}
Lam gia hod stia 86 ligu cong b6;
Che gif viéc chiém dung ti sin;
Che glu cac Khodn chi phi va céc khodn thu khéng duce phép thyc hign;
~ Che giu cdc vy mua ban va st dung tal sin khéng duge phép thyc ign.
2 chigm dung
Tal sin hou hinh:
~Chiém dung tién mit 80 céo sal doanh thu bén hang, gi sifu ké tod, dn trom tién mat...)
Gian lén chi phi (lam gid cac khodn hodn Iai, dng quy cia cong ty a6 chi tieu nha...)
= Gian lan tién luong (nhan vién‘ma lam gia s5 gid lam vic & luong, hoa héng bin hang)
- Chiphib6i hod (ch ph khéng, bio ci chi phi cac han so vi thyc chi tr trang ch phi.)
Khoa cho vay (ngudt vay “ma’ lam gia théng tin 48 vay si dung m6t khodn thé chap cho
rnhigu khodn vay...)
= Bat dong sin (gian ln trong dinh gi...)
~Chuyén khodn (Io ma bio mathe thdng..)
= Séc & thé tin dung (&n cp séc, mSt thé tin dung, thé tin dung duge sti dung bét nguét
khong phai li chi thé.)
Truc Igi bio higm (phi bio hiém, cic khan chi tr khéng, cic Khodin béi thudng ti Ky
ding, sp dattalnan xe co gi.)
Tai sén v6 hinh:
An cp quyén shit ti tue;
3 Thamnhung + H6t 19 va ténT6t tay" cho cng ty, c4 nh, quan chile
+ Chited cic khodin chi tidu cé nhan ti quy cong ty, dn cp tai san vat chat;
= Nhan cac khodn hoi lg, Khoa “I6t tay’, khoan “an chia":
Gian lan théu;
= Khoan an chia nhut cat két véi khich hang/nha cung cap, ké "ving" hoa dan;
Cac khodin tr phi phép nhus qua tang, du lich,
= Xung d9t lol ich trong mua, ban,
= Raia tién;
+ Déng pham trong cc vy gian Ian do ngubi khac (nhurkhdch hang, di tac...) thyc high.
‘Nguén: Appendix E, Managing the Business Risk of Fraud: A Practical Guide, 1A, AICPA, ACFE
worabaovietcomim‘86 02 / 2015
Tae cH TA CHIN Bo MEM
NANG CAO NANG LUC QUAN TRI DOANH NGHIEP
Tam gide gian lan (fraud triangle)
Biéu gi thuic day mét c4 nhan, mbt nhém ngudi hay mét té chiéc lita d4o dé thu Iai ich? Theo ly thuyét mé hinh “tam
‘gidc gian lan’ (fraud triangle), Khi mdt hoan canh hoi du ba yéu t6 dong co (motive), co hol (opportunity) va su bién minh
(rationalization) thi gian lan sé xay ra
Mot tu van vien bao hiém cé ngudi than mac benh him nghéo cén gp mot s6 tién l6n 4é chia tri trong khi gia dinh gap
kho khan vé tai chinh. Bay chinh Ia déng co. Tu van vign nay thu dugc s6 phi bao hiém lén tir nhiéu khéch hang va ném duoc
so hé trong qué trinh kiém sodt viée thu va nép phi bao hiém tif tu van vién cua Céng ty nhu' sau: Céng ty khang c6 co ché
d8 kim tra viec khéch hang da nop phi cho tu'vén vién va khong theo dol dugc ngay khdch hang thyc np phi cho tu van.
vin; céng ty c6 co ché dé kiém tra va xt phat tu vén vien chm ndp phi vé Céng ty nhung trén thyc té quy dinh nay khong
duge thyc hién. Dé chinh la co hei. Tu van vien ty bign minh ring_ sé chi mugn tam tién ctia Cong ty trong mot vai ngay dé
1nép tién chifa tri cho nguei than, sau dé khi nhgn dug tién hé try cla moi ngudi trong gia dinh, sé tra lai Cong ty day du.
Bay goi a sy bién minh,
Tam giac gian lan
+ Chiu dp lyc hogc cé nhu céu lin vé tai chinh;, é *
“Bat man véi céng ty/suenghigp; (Beagles
+ Ap luc vé doanh thu, lvong thuéng; os
+ Bign minh [a kh ning mot cd
inhi ign hé cho mot hinh vi
dian Ign. Khi anh ta c6 ¥ din
dian Ion, anh ta sé xem xét hanh
W dia minh dua tren ning
cchuén myc duge chp nhén
thong thudng v8 sy ding din va
chanth3t.Vidungutigian ano,
thé thdy anh wi glan lan cla
‘minh la chp ahd duge vi mye
dich cia anh tala Igy tién gid
{49 ga dinh dang kno khan...
+ Cahdila kha nang glan lin md
nding bi phat ign,
+ Cah gian lan c6 thé do kiém
sodt ni bo kém, quin fy Khong
16, thiéu sy giém sdt hodc lam
cquyén; khéng xéy dung cach
‘tha phi hop dé phat hign céc
hanh vi gian lin.
‘qué cia gian Ian d6i véi mt té chiic/ doanh nghiép
Han nhién khi gian Ian x2y ra, mot doanh nghiép sé bi that thoat vé tai sén,tién bac. Nhung han thé nda, doanh nghiép con
cchiu nhiing chi phi, thigt hai gidn tiép khong hé nhé tis hu qua kéo theo ca gian lan nhu nang sudt gidm, van héa/chugn
mic dao duc trong doanh nghiép lung lay, danh tiéng bi anh hung hoac tham chi cé thé bi hdy hoai, theo dé la sy sut giam
vvé doanh thu, khé khan khi gia nhp céc thi trudng méi do cac van dé phd ly, ching khodn khéng dugc gié, chi phi diéu
tra, khac phuc.
Hay thi’ nhin vao s6 ligu khdo sat cila PwC nam 2014. Xét v8 chi phi tai chinh truc tiép, 18% trong s6 cdc doanh nghiép tham
¢gia khao sat 8 nan nhan cia gian ln bi that thoat tif triu dén 100 trigu dé la My. TY 18 cic doanh nghiép chiu thiét hai tit
100 nghin dn dust 01 trigu dé la My 1a 26%.
Ngoai chi phi tai chinh tryc tiép, két qua khdo sat cho thdy gian lan con dn t6i céc hu qua nhut van héa doanh nghiép hay
chun myc dao dtic cla nhan vién bi suy yéu (319%); thuong hiéu/danh tiéng va cc méi quan hé thuicng mai bi Anh huéng,
(179); moi quan h@ v6i ca quan chuic nang bi tac dong (15%); c6 phigu gdm gi tel (3%).
evo comn
Vigc dénh gia va kiém soat rui ro gian lan la cén thiét doi
y6i mét doanh nghiép nhim dim béo khé ning xay ra
dng nhu cdc téc déng cia gian lan duige duy tri & mute 46
ma doanh nghiép dé chap nhgn,
05 nguyén téc quan lyri ro gian lan
Huéng din thuc hanh vé quan ly rai ro gian ln (Managing,
the business risk of fraud:a practical quide) do IIA (Institute
of Internal Auditors - Vien Kiém ton ndi bd), AICPA (The
‘American Institute of certified public accountatns ~ Higp
|h6i k& ton cng chiing My), ACFE phéi hop thuc hién chi
ra 05 nguyén téc giip doanh nghigp chi déng thiét lap.
_mét méi truéng quan ly rui ro gian Ign higu qua bao gém:
Nguyen tde 1 — Quan te rai ro gian lan: Xay dung va tign
khai chung tinh quan ly rdi ro gian lan, trong dé néu
ky vong ciia Hoi déng Quan tri va Ban digu hanh cp cao,
i v6i viee quan ly ru to gian lan;
Nguyén tc 2 - Banh gid tui ro gian lan: Binh ky dinh gia,
‘muic d6 rai ro gian Ign (fraud risk exposure);
[Nguyén tc 3 - Ngan chan gian lan: Thiét lap céc kiém sot
hong ngiia nhim ngan chan cac sy kién ri ro gian lan
trong yu tiém tang c6 thé xay ra;
Nguyén tde 4— Phat hién gian lan: Thiét lap céc kiém sot,
phat hién nhim phat hign cic sy kién gian Ign da/dang
xay ra,
Nguyén td 5 ~ Bigu tra va khdc phuc gian lan: Thiét lap co
Cché bdo céo dé thu thap théng tin vé céc su kién gian lan,
tlém tang, va sitdung ph6i hgp nhiéu bién phap trong viec,
iu tra va khdc phuc nhim xij kip thei va théa ding cic
surkién gian lan tiém tang,
Quan tri rdiro gian tan
Céc quy trinh quan tr gian Ign higu qua la nén tang cho
hoat déng quan ly rdiro gian lan, Hoidéng quan tri (HOT)
hay cp ra quyét dinh cao nhdt ca mot doanh nghigp
You might also like