Professional Documents
Culture Documents
net
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH LỚP 12
PHÚ THỌ Năm học: 2009 - 2010
MÔN: HOÁ HỌC
ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
---------------------------------------------------------
1
hai chu kì liên tiếp vào 500 ml dung dịch HCl, được dung dịch B và 2,8 lít khí H2 (đktc).
Khi trộn dung dịch A vào dung dịch B thấy tạo thành 1,56 gam kết tủa.
a) Xác định tên hai kim loại kiềm.
b) Tính nồng độ mol/l của dung dịch HCl đã dùng.
Câu 4: (4,0 điểm)
1) cho 9,2 gam một hợp chất hữu cơ đơn chức X tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa 0,4
mol AgNO3 trong NH3 thu được 21,6 gam Ag. Xác định công thức cấu tạo của X. Viết
phương trình hoá học xảy ra.
2) A là hợp chất hữu cơ chứa C, H, O. Đốt cháy hoàn toàn 3,08 gam A. Hấp thụ toàn bộ
sản phẩm thu được vào bình đựng 5000 ml dung dịch Ca(OH)2 0,02M thấy xuất hiện 6
gam kết tủa, phần nước lọc có khối lượng lớn hơn dung dịch Ca(OH)2 ban đầu là 1,24
gam.
a) Viết công thức phân tử của A biết rằng khối lượng mol phân tử của A nhỏ hơn
khối lượng mol phân tử của glucozơ.
b) Biết A phản ứng được với NaOH theo tỉ lệ mol A và NaOH là 1 : 4 ; A có phản
ứng tráng gương. Xác định công thức cấu tạo của A và viết phương trình hoá học xảy ra
của các phản ứng trên.
Câu 5: (3,0 điểm)
1) Có 6 dung dịch không nhãn gồm: Zn(NO3)2, FeSO4, MnSO4, NiSO4, CuSO4,
Pb(CH3COO)2 và 6 lọ đựng bột kim loại: Cu, Zn, Fe, Pb, Mn, Ni. Không dùng thêm thuốc
thử nào khác, hãy dùng phương pháp hoá học kết hợp với thể điện cực tiêu chuẩn sau đây
nhận ra các chất nói trên?
Cho biết:
M2+/M Zn2+/Zn Fe2+/Fe Mn2+/Mn Ni2+/Ni Cu2+/Cu Pb2+/Pb
E0 (V) - 0,76 - 0,44 - 1,18 - 0,25 + 0,34 - 0,13
2) Muối sắt (III) thuỷ phân theo phản ứng:
Fe3+ + H2O Fe(OH)2+ + H+ K = 4.10-3
a) Tính pH dung dịch FeCl3 0,02M.
b) Tính pH mà dung dịch phải có để 95% muối sắt (III) không bị thuỷ phân.
Ghi chú:
- Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
- Họ tên thí sinh: ............................................................................SBD..................................
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
2
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o Híng dÉn chÊm thi chän häc sinh giái cÊp tØnh
Phó Thä Líp: 12
N¨m häc: 2009 - 2010
§Ò chÝnh thøc M«n: Ho¸ häc
-----------------------------------------------------------
C©u Néi dung §iÓm
C©u 1 4,0
1. 1,5
2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2↑(A)
10FeCl2+6KMnO4+24H2SO4 5Fe2(SO4)3+3K2SO4+6MnSO4+24H2O+10Cl2↑(B)
4FeS + 7O2
0
t C
2Fe2O3 + 4SO2↑ (C)
FeS2 + 2HCl FeCl2 + S ↓ + H2S↑ (D) 0,5
..........................................................................
Na3N + 3H2O 3NaOH + NH3 ↑ (E)
Cho c¸c khÝ A, B, C, D, E lÇn lît t¸c dông víi nhau:
0
O2 + 2SO2
V2O5 ,t C
2 SO3
3O2 + 2H2S
0
t C
2SO2 + 2H2O hoÆc O2 + 2H2S 2S + 2H2O 0,5
.................................
3O2 + 4NH3 2N2 + 6H2O hoÆc 5O2 + 4NH3 4NO + 6H2O
0 0
t C Pt ,t C
O H ... O H O H ... O H
(III) (IV)
C6H5 C6H5 C6H5 C2H5
................................ 0,25
+ Liªn kÕt hy®r« bÒn nhÊt lµ kiÓu (IV) do: gèc C6H5 - hót electron do ®ã H trong
nhãm OH cña phenol linh ®éng h¬n (d ®iÖn tÝch d¬ng nhiÒu h¬n). Cßn gèc
C2H5- ®Èy electron nªn O trong nhãm OH cña C2H5OH d phÇn ®iÖn tÝch ©m nhiÒu 0,5
h¬n. .......
+ Liªn kÕt hi®ro kÐm bÒn nhÊt lµliªn kÕt kiÓu (II): do H trong nhãm OH cña ancol
d phÇn ®iÖn tÝch d¬ng Ýt h¬n, cßn O trong nhãm OH cña phenol d phÇn ®iÖn 0,5
tÝch ©m Ýt h¬n.
.......................................................
C©u 3 4,0
Ph¬ng tr×nh ho¸ häc: Al + 4HNO3 Al(NO3)3 + NO + 2H2O (1)
2M + 2HCl 2MCl + H2 (2)
2M + 2H2O 2MOH + H2
(3)...........................
Ban ®Çu: sè mol Al: 0,06 mol ; sè mol HNO3: 0,28 mol 0,75
Sau ph¶n øng HNO3 cßn d: 0,04 mol
........................................................................... 0,5
Khi cho hçn hîp hai kim lo¹i kiÒm vµo dung dÞch HCl th× x¶y ra ph¶n øng (2) vµ
cã thÓ cã ph¶n øng (3):
a).............. Theo pthh: sè mol M = sè mol H = 0,25 mol M =
.
2
0,5
29,4..........................................
b)............. V× hai kim lo¹i kiÒm thuéc hai chu k× liªn tiÕp nªn Na, K tho¶ m·n
.. 0,5
(23 < 29,4 <
39)...........................................................................................................
Khi trén hai dung dÞch A vµ B cã kÕt tña t¹o ra chøng tá ban ®Çu cã ph¶n øng (3),
ta cã ph¬ng tr×nh ho¸ häc: 0,5
HNO3 + MOH MNO3 + H2O (4) 0,25
Al(NO3)3 + 3MOH Al(OH)3 + 3MNO3
(5)...................................
Sè mol kÕt tña: Al(OH)3 = 0,02 mol nhá h¬n sè mol Al(NO3)3. Nªn cã 2 kh¶ n¨ng: 0,5
.....
TH1: Al(NO3)3 cßn d th× sè mol MOH = 0,04 + 0,02.3= 0,1 mol 0,25
sè mol M ph¶n øng(2) = 0,25 - 0,1 = 0,15 mol
sè mol HCl = 0,15 mol CM(HCl) = 0,3M 0,25
...........................................................
TH2: MOH cßn d, Al(OH)3 tan trë l¹i mét phÇn:
5
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
Al(OH)3 + MOH MalO2 + 2H2O (6)
.......................................
Sè mol Al(OH)3 tan = 0,06 - 0,02 = 0,04 mol. Tõ c¸c ph¬ng tr×nh(4,5,6) ta cã:
Sè mol MOH = 0,04 + 0,06.3 + 0,04 = 0,26 mol (lo¹i - v× lín h¬n sè mol M ban
®Çu)..
C©u 4 4,0
1. 1,5
+ Theo bµi ra X lµ hîp chÊt h÷u c¬ ®¬n chøc t¸c dông víi ANO3/ NH3 t¹o ra Ag
nªn X lµ an®ªhÝt ®¬n chøc.
21,6
Ta cã: n Ag = 0,2 mol < n Ag (cã trong AgNO3 cÇn dïng = 0,2 . 2 = 0,4 mol)
108
§Æt c«ng thøc ph©n tö cña X lµ R - 0,25
CHO.........................................................................
RCHO + +2AgNO3+3NH3+H2ORCOONH4+2Ag↓+2NH4NO3
0,1mol 0,2 0,1 0,2 0,25
9,2
MX = = 92 MR = 92 - 29 = 63
0,1
............................................................................
MÆt kh¸c ta cã: sè mol AgNO3 t¸c dông vµo kiªn kÕt 3 ®Çu m¹ch lµ 0,2
=> sè nguyªn tö H cã trong X cã thÓ thay thÕ víi Ag lµ 2 0,5
trong X cã 2 liªn kÕt 3 ®Çu m¹ch (CH C - ).
...........................................................
mµ MR = 63 nªn CTCT cña X ph¶i lµ:
HC C CH CHO
0,5
C
|||
CH
.................................................................................................
2. 3,0
a. 1,5
Gäi c«ng thøc ph©n tö cña A lµ CxHyOz.
(x nguyªn 1; 2 y nguyªn 2x+2; z nguyªn 1)
Ph¶n øng ch¸y:
y z y
CxHyOz + ( x )O2 xCO2 + H2O (1)
4 2 2
S¶n phÈm ch¸y cã CO2 vµ níc, khi hÊp thô vµo dung dÞch Ca(OH)2, cã ph¶n øng:
CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O (2)
Cã thÓ cã ph¶n øng: 2CO2 + Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 (3) 0,5
................................
6
nCa (OH )2 = 5.0,02 = 0,1 (mol); nCO2 (2) = nCaCO3 = = 0,06 (mol)
100
Do khèi lîng phÇn níc läc t¨ng so víi khèi lîng dung dÞch Ca(OH)2 ban ®Çu:
mCO2 + mH 2O - 6 = 1,24 (g)
Trêng hîp 1. Kh«ng cã ph¶n øng (3) th×: mH 2O = 1,24 + 6 - 0,06.44 = 4,6 (g)
6
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
4,6 n CO2 2 x 0,06.18 0,5
=> nH 2O = . Theo (1) th× 1,08y = 9,2x
18 n H 2O y 4,6
=> 9,2x 1,08(2x+2) 7,04x 2,16 x 0,3 (lo¹i)
..............................................
Trêng hîp 2. Cã ph¶n øng (3) ta cã:
nCO2 = nCO2 (2) + nCO2 (3) = 0,06+(0,1-0,06).2 = 0,14 (mol)
=> nH 2O = 1,24 + 6 - 0,14.44 = 1,08 (gam) => nH 2O = 1,08/18 = 0,06 mol.
Trong 3,08 gam A cã: nC = 0,14 (mol); nH = 0,06.2 = 0,12 (mol);
nO = (3,08 - 0,14.12 - 0,12)/16 = 0,08;=> x : y : z = 0,14 : 0,12 : 0,08 = 7 : 6 : 4
0,5
=> C«ng thøc thùc nghiÖm cña A lµ (C7H6O4)n
Theo gi¶ thiÕt th× MA < Mglucoz¬ => 154n < 180 => n = 1. VËy c«ng thøc ph©n tö
cña A
lµC7H6O4.....................................................................................................................
.....
b. 1,5
Víi c«ng thøc ph©n tö C7H6O4 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn bµi ra th× A cã thÓ cã c¸c c«ng
thøc cÊu t¹o sau:
OH OH OH
OH
OH
OH
HCOO OH OH
HCOO
HCOO
OH
HO
OH ................. 0,75
........
Ph¬ng tr×nh ph¶n øng:
HCOOC6H3(OH)2 + 4NaOH HCOONa + C6H3(ONa)3 + 3H2O
0,5
HCOOC6H3(OH)2+2AgNO3+3NH3+H2O
NH4OCOC6H3(OH)2+2Ag↓+2NH4NO3......
O
C©u 5 3,0
1. 1,5
TrÝch mÉu thö,dùa vµo thÓ ®iÖn cùc chuÈn vµ nhËn biÕt c¸c chÊt theo b¶ng sau:
M2+ Zn2+ Fe2+ Mn2+ Ni2+ Cu2+ Pb2+
M
Cu - - - - - -
Zn - -
Fe - - -
7
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
Pb - - - - -
Mn -
0,5
Ni - - - -
.............
- MÉu kh«ng cã ph¶n øng g× th× kim lo¹i ®em thö lµ Cu .
- Méu chØ cã mét kÕt tña ®á (Cu) b¸m trªn bÒ mÆt mét kim lo¹i x¸m ®en(Pb) th×
kim lo¹i ®em thö lµ Pb vµ dung dÞch ®ã chÝnh lµ CuSO4.
- NÕu thÊy xuÊt hiÖn hai lÇn kÕt tña th× kim lo¹i ®em thö lµ Ni, dung dÞch nghiªn
cøu lµ Cu2+ vµ Pb2+. V× trong c¸c dung dÞch ®· cho chØ cã hai dung dÞch mµu xanh
nªn ta nhËn ra dung dÞch NiSO4. 0,5
........................................................................................................... .............
- NÕu cã 4 trêng hîp cã kÕt tña xuÊt hiÖn th× kim lo¹i ®em thö ®ã lµ Zn. Ta nhËn .
ra dung dÞch Fe2+ v× ®· biÕt dung dÞch Cu2+, Pb2+, Ni2+.
- NÕu cã 5 trêng hîp kÕt tña xuÊt hiÖn th× kim lo¹i ®em thö ®ã lµ Mn, dung dÞch
kh«ng cã tÝn hiÖu lµ Mn2+.
- Cßn l¹i lµ dung dÞch Zn2+
- pthh:........
.......................................................................................
0,5
2. 1,5
a. 0,75
Ta cã Ka(Fe3+) = 4.10-3 >> 14-14 nªn bá qua sù ph© li cña níc.
FeCl3 Fe3+ + Cl
0,02 0,02
Fe + H2O Fe(OH)2+ + H+
3+
K = 4.10-3
T: 0,02
[ ] (0,02 - x) x x 0,5
.....................................................
x2 0,25
Ta cã: K = = 4.10-3 x = 7,165.10-3 pH = 2,145.
0, 02 x
......................................
b 0,75
95% muèi s¾t (III) kh«ng bÞ ph©n huû, nghÜa lµ cã 5% muèi bÞ thuû ph©n
Fe3+ + H2O Fe(OH)2+ + H+ K = 4.10-3
T: 0,02
[ ] (0,02 - 10-3) 10-3 0,5
....................................................
H .103
Ta cã: K = 3 = 4.10-3 [H+] = 0,076 pH = 1,12
0, 02 10 0,25
VËy pH mµ dung dÞch ph¶i cã ®Ó 95% muèi s¾t (III) kh«ng bÞ ph©n huû lµ 1,12.
8
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net
............
-----------------------------HÕt ----------------------------------
Upload by wWw.chuyenhungvuong.net