Höôùng daãn vieát ñeà cöông nghieân cöùu khoa hoïc/

luaän vaên toát nghieäp

PGS. TS. Traàn Kim Dung

Tel: 091959 1003
Email: ttkd@hcm.fpt.vn

Muïc ñích:
Ñeà cöông caàn theå hieän ñöôïc:
 Ñeà taøi nghieân cöùu thuù vò vaø hôïp lyù;
 Hoïc vieân coù khaû naêng hoaøn thaønh toát nghieân cöùu.

Thoâng thöôøng, chæ caàn ñoïc phaàn môû ñaàu cuûa 1 nghieân cöùu khoa hoïc laø ñaõ coù theå
ñaùnh giaù ñöôïc trình ñoä cuûa ngöôøi vieát, vì vaäy hoïc vieân caàn ñaàu tö thôøi gian thích
ñaùng cho phaàn môû ñaàu.

Caùc noäi dung trong nghieân cöùu:

1. Teân ñeà taøi. Caøng cuï theå caøng toát.
2. Phaàn môû ñaàu:

2.1 Giôùi thieäu lyù do choïn ñeà taøi: Tính chaát hôïp lyù cuûa nghieân cöùu, neâu roõ yù nghóa
cuûa vieäc giaûi quyeát vaán ñeà noùi chung, ñoái vôùi toå chöùc/doanh nghieäp vaø ñoái vôùi caù
nhaân hoïc vieân noùi rieâng.

2.2 Vaán ñeà seõ ñöôïc nghieân cöùu. Caàn xaùc ñònh roõ vaán ñeà phaûi giaûi quyeát ñöôïc
trong nghieân cöùu. Vaán ñeà nghieân cöùu caàn coù caùi nhìn roäng raõi nhöng phaûi öùng duïng
trong 1 lónh vöïc raát cuï theå. Vaán ñeà nghieân cöùu khoâng ñöôïc giôùi haïn trong vieäc moâ taû
hay baùo caùo tình huoáng maø baét buoäc phaûi ñöôïc nghieân cöùu treân cô sôû caùc thoâng tin
maø hoïc vieân coù ñöôïc vôùi söï pheâ phaùn, ñaùnh giaù nghieâm khaéc roõ raøng. Trong
nghieân cöùu, hoïc vieân caàn chæ roõ vaán ñeà nghieân cöùu ngay töø ñaàu vaø phaûi lyù giaûi
ñöôïc chuùng.

Vieäc xaùc ñònh vaán ñeà nghieân cöuù coù theå baét nguoàn töø nhöõng ñieåm chöa hoaøn
chænh, chöa giaûi quyeát ñöôïc trong lyù thuyeát vaø/hoaëc nhöõng ñieåm nhöùc nhoái trong thöïc
tieãn aùp duïng hieän nay noùi chung, taïi coâng ty/ñôn vò hoïc vieân ñang laøm vieäc noùi rieâng.
Ví duï, trong ñeà taøi, phaûi chæ ra ñöôïc nhöõng yeáu keùm gì bieåu hieän roõ reät trong QTNNL
cuûa ñôn vò (ví duï giaû ñònh) nhö caùn boä nhaân vieân thôø ô khoâng quan taâm ñoái vôùi chaát
löôïng saûn phaåm; ñeán hoaït ñoäng, uy tín cuûa coâng ty, chaát löôïng tuyeån duïng thaáp, tyû leä
nghæ vieäc trong soá caùn boä coù naêng löïc cao, baát bình veà phaân phoái tieàn löông, thu
nhaäp, naêng suaát lao ñoäng giaûm suùt,v.v…(neáu coù soá lieäu minh hoaï cuï theå caøng toát).
Phaàn naøy caàn lyù giaûi roõ raøng cho caâu hoûi: vì sao Quùy vò choïn ñeà taøi naøy, Quùy vò
ñaõ nhaän thaáy nhöõng gì baát oån, Quùy vò coù nhöõng traên trôû, böùc xuùc gì vaø thöïc
söï muoán quan taâm ñeán vieäc caàn giaûi quyeát ñöôïc caùi gì nhaát? Taïi sao nhöõng baát
oån ñoù coøn toàn taïi? Nguyeân nhaân? Neáu giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà ñoù thì seõ
coù ích lôïi gì cho coâng ty vaø coù theå ñoùng goùp gì theâm cho lyù luaän?
Ñeå thöïc hieän ñöôïc vaán ñeà nghieân cöùu naøy, caàn traû lôøi nhöõng caâu hoûi gì (research
questions)?
Ví duï, caâu hoûi nghieân cöùu cho ñeà taøi AÛNH HÖÔÛNG CUÛA MÖÙC ÑOÄ THOÛA
MAÕN VÔÙI COÂNG VIEÄC ÑEÁN YÙ THÖÙC GAÉN KEÁT TOÅ CHÖÙC laø “Möùc ñoä
thoûa maõn vôùi caùc yeáu toá thaønh phaàn cuûa coâng vieäc coù aûnh höôûng nhö theá naøo
ñeán möùc ñoä gaén keát toå chöùc”?
1
Ñeå traû lôøi cho caâu hoûi nghieân cöùu, caàn coù nhöõng caâu hoûi höôùng daãn. Ví duï, vôùi
ñeà taøi treân, coù theå tham khaûo nhöõng caâu hoûi höôùng daãn sau:
 Moâ hình lyù thuyeát naøo seõ ñöôïc löïa choïn ñeå nghieân cöùu? Thang ño naøo neân
choïn löïa ñeå söû duïng trong nghieân cöùu?
 Nhaân vieân coù thoûa maõn khi ñi laøm khoâng? Nguyeân nhaân? Coù hay khoâng söï
khaùc bieät veà möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân theo giôùi tính, tuoåi taùc, trình
ñoä, thaâm nieân hay caáp baäc trong coâng ty? So saùnh vôùi keát quaû nghieân cöùu
tröôùc ñoù?
 YÙ thöùc gaén keát ñoái vôùi toå chöùc cuûa nhaân vieân coù cao khoâng? Nguyeân
nhaân? Coù hay khoâng söï khaùc bieät veà yÙ thöùc gaén keát ñoái vôùi toå chöùc cuûa
nhaân vieân theo giôùi tính, tuoåi taùc, trình ñoä, thaâm nieân hay caáp baäc trong coâng
ty? So saùnh vôùi keát quaû nghieân cöùu tröôùc ñoù?
 Nhöõng giaûi phaùp naøo caàn taäp trung thöïc hieän ñeå coù theå naâng cao yù thöùc gaén
keát toå chöùc cuûa nhaân vieân?
 Nhöõng giaûi phaùp naøo caàn taäp trung thöïc hieän ñeå coù theå naâng cao möùc ñoä
thoûa maõn trong coâng vieäc cho nhaân vieân trong ñieàu kieän caùc nguoàn löïc coù
giôùi haïn?

Ngöôøi ñoïc coù theå ñaùnh giaù ñöôïc möùc ñoä hieåu bieát vaø kieán thöùc cô sôû cuûa hoïc
vieân thoâng qua phaàn xaùc ñònh vaán ñeà.

2.3 Muïc ñích

Caàn ñaït ñöôïc muïc ñích gì trong nghieân cöùu? Nhöõng nhieäm vuï chính naøo nghieân cöùu
caàn thöïc hieän ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích naøy?

Ví duï ñeà taøi: “Aûnh höôûng cuûa phaåm chaát laõnh ñaïo ñeán cam keát toå chöùc”

Thoâng qua 1 cuoäc khaûo saùt vôùi khoaûng 300 nhaân vieân ñang laøm vieäc toaøn thôøi gian
trong caùc toå chöùc, doanh nghieäp treân ñòa baøn TP HCM, ñeà taøi nghieân cöùu ñöôïc thöïc
hieän nhaèm:

 Xaùc ñònh nhöõng phaåm chaát laõnh ñaïo ñöôïc ghi nhaän trong caùc giaùm ñoác ñieàu
haønh cuûa ngöôøi Vieät Nam.
 Ño löôøng aûnh höôûng cuûa phaåm chaát laõnh ñaïo ñeán uy tín laõnh ñaïo.
 Ño löôøng aûnh höôûng cuûa uy tín laõnh ñaïo ñeán möùc ñoä thoûa maõn trong coâng
vieäc cuûa nhaân vieân.
 Ño löôøng aûnh höôûng cuûa uy tín laõnh ñaïo ñeán cam keát toå chöùc cuûa nhaân vieân.

2.4 Phaïm vi vaø giôùi haïn nghieân cöùu. Xaùc ñònh roõ lónh vöïc nghieân cöùu trong ñeà taøi,
nhöõng gì seõ ñöôïc theå hieän trong nghieân cöùu vaø nhöõng gì seõ khoâng ñöa vaøo trong
nghieân cöùu.

VD vôùi ñeà taøi: xaùc ñònh nhu caàu ñaøo taïo CBQL du lòch treân ñòa baøn TP
HCM
Giôùi haïn veà ñoái töôïng doanh nghieäp khaûo saùt trong nghieân cöùu:

Du lòch treân ñòa baøn TP Hoà Chí Minh laø heä thoáng môû thu huùt söï tham gia cuûa
nhieàu toå chöùc, doanh nghieäp thuoäc Trung öông hoaëc caùc tænh khaùc quaûn lyù.
Hoaït ñoäng du lòch raát ña daïng trong caùc lónh vöïc löu truù, löõ haønh, vaän chuyeån,
2
vui chôi giaûi trí, nghieân cöùu, v.v… Caên cöù vaøo giôùi haïn veà thôøi gian vaø kinh
phí thöïc hieän ñeà taøi, nghieân cöùu naøy seõ taäp trung nghieân cöùu, khaûo saùt caùc
doanh nghieäp Du lòch trong hai lónh vöïc ñöôïc Sôû Du lòch öu tieân nghieân cöùu
tröôùc trong giai ñoaïn hieän nay laø löõ haønh (bao goàm caû noäi ñòa vaø quoác teá);
löu truù (bao goàm caùc khaùch saïn ñaõ ñöôïc xeáp haïng “sao”).

Giôùi haïn veà ñoái töôïng nhaân söï khaûo saùt trong nghieân cöùu:

Caùc caùn boä quaûn lyù trong du lòch bao goàm nhieàu ñoái töôïng töø caáp giaùm ñoác
ñieàu haønh, caùn boä quaûn lyù caáp phoøng ban, caùc toå tröôûng (sup). Trong ñoù, trình
ñoä naêng löïc cuûa caùn boä quaûn lyù caáp phoøng ban/ boä phaän trôû leân aûnh
höôûng coù tính chaát quyeát ñònh ñeán keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Vì
vaäy, do giôùi haïn veà thôøi gian vaø kinh phí thöïc hieän, ñeà taøi seõ taäp trung nghieân
cöùu, khaûo saùt caùc caùn boä quaûn lyù doanh nghieäp töø caáp phoøng ban trôû leân.

2.5 Phöông phaùp nghieân cöùu: chæ roõ caùc phöông phaùp nghieân cöùu ñöôïc söû duïng ñeå
giaûi quyeát vaán ñeà ñaõ ñöôïc ñeà caäp trong phaàn “vaán ñeà nghieân cöùu”. Ñieàu naøy tuyeät
ñoái caàn thieát cho nghieân cöùu vì noù cho pheùp xaùc ñònh laø phöông phaùp nghieân cöùu
naøo seõ ñöôïc söû duïng ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu nghieân cöùu. PPNC caàn ñöôïc xaùc ñònh
ngay trong giai ñoaïn baét ñaàu nghieân cöùu cuûa nghieân cöùu, cuøng vôùi söï löaï choïn caùc
caâu hoûi chính caàn ñöôïc traû lôøi trong nghieân cöùu theå hieän baèng caùc nhieäm vuï cuï theå
(ví duï: xem xeùt söï phaùt trieån lyù thuyeát cô sôû; thu thaäp thoâng tin; toå chöùc vaø xöû lyù
soá lieäu,v.v..). Nghieân cöùu ôû baäc cao hoïc caàn trình baøy vaø phaùt trieån caùc thoâng tin
hôïp lyù nhöng khoâng ñöôïc laø taäp hôïp caùc yù töôûng coù saün. Taát caû caùc thoâng tin, döõ
lieäu (sô caáp hay thöù caáp) ñöôïc trình baøy trong nghieân cöùu chæ coù ích khi ñöôïc ñi keøm
theo vôùi lôøi nhaän xeùt ñaùnh giaù cuûa hoïc vieân. Hoïc vieân neân neâu roõ trong phaïm vi
naøo thì caùc thoâng tin, döõ lieäu naøy ñöôïc söû duïng ñeå giaûi quyeát vaán ñeà cuûa nghieân
cöùu.
Löu yù chæ roõ: nguoàn thoâng tin, soá lieäu ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu (cuï
theå cho thoâng tin thöù caáp vaø thoâng tin sô caáp).

Rieâng ñoái vôùi caùc nghieân cöùu coù söû duïng phöông phaùp ñieàu tra, khaûo
saùt:
Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän thoâng qua 2 böôùc chính: nghieân cöùu sô boä vaø nghieân cöùu
chính thöùc. Nghieân cöùu sô boä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp ñònh tính. Kyõ
thuaät thaûo luaän nhoùm ñöôïc söû duïng trong nghieân cöùu naøy vaø noù ñöôïc duøng ñeå
khaùm phaù boå sung moâ hình….
Nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp nghieân cöùu ñònh löôïng,
duøng kyõ thuaät thu thaäp thoâng tin tröïc tieáp baèng caùch phoûng vaán khaùch haøng. Muïc
ñích cuûa nghieân cöùu naøy laø vöøa ñeå saøng loïc caùc bieán quan saùt, vöøa ñeå xaùc ñònh
caùc thaønh phaàn cuõng nhö giaù trò vaø ñoä tin caäy cuûa thang ño vaø kieåm ñònh moâ hình lyù
thuyeát.

Vieäc kieåm ñònh thang ño cuøng vôùi caùc giaû thuyeát ñeà ra baèng heä soá tin caäy
Cronbach alpha; phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA, phaân tích töông quan, hoài quy, v.v…
döïa treân keát quaû xöûû lyù soá lieäu thoáng keâ SPSS.

2.7 YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa nghieân cöùu:

(phaàn naøy ñoøi hoûi hoïc vieân phaûi hình dung roõ raøng nhöõng keát quaû cuï theå maø
nghieân cöùu seõ mang laïi).

3
 Ñoùng goùp veà lyù thuyeát
 Ñoùng goùp veà maët thöïc tieãn
2.8 Caáu truùc nghieân cöùu: (chæ ghi teân chöông)
Lôøi noùi ñaàu
Chöông 1
Chöông 2
………………..
…
Keát luaän
3. Cô sôû lyù thuyeát: Hoïc vieân caàn chæ roõ
 caùc khaùi nieäm söû duïng trong nghieân cöùu;
 caùch thöùc ño löôøng caùc khaùi nieäm;
 moái quan heä giöõa caùc khaùi nieäm ñaõ ñöôïc thöïc hieän trong caùc nghieân cöu trong
lónh vöïc naøy ñaõ ñöôïc thöïc hieän tröôùc ñaây.
 Töø ñoù thieát laäp moâ hình nghieân cöùu vaø caùc giaû thuyeát.
Löu yù neâu roõ vò trí cuûa nghieân cöùu so vôùi caùc kieán thöùc saün coù vaø caùc nghieân cöùu
ñaõ ñöôïc thöïc hieän.

Ví duï cô sôû lyù thuyeát cho ñeà taøi “Aûnh höôûng cuûa möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi coâng
vieäc ñeán loøng trung thaønh vaø keát quaû laøm vieäc cuûa nhaân vieân trong caùc doanh
nghieäp nhoû vaø vöøa”1,

Caùc khaùi nieäm nghieân cöùu vaø caùch thöùc ño löôøng:

Möùc ñoäâ thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc:Möùc ñoä thoûa maõn vôùi caùc thaønh phaàn hay
khía caïnh cuûa coâng vieäc laø thaùi ñoä aûnh höôûng vaø ghi nhaän cuûa nhaân vieân veà caùc
khía caïnh khaùc nhau trong coâng vieäc (baûn chaát coâng vieäc; cô hoäi ñaøo taïo vaø thaêng
tieán; laõnh ñaïo; ñoàng nghieäp; tieàn löông) cuûa hoï (Smith P.C. Kendal L.M. and Hulin C.L
1969). Thang ño möùc ñoä thoûa maõn vôùi caùc thaønh phaàn cuûa coâng vieäc noåi tieáng nhaát
treân theá giôùi laø Chæ soá moâ taû coâng vieäc (JDI) cuûa Smith et al (1969). Giaù trò vaø ñoä
tin caäy cuûa JDI ñöôïc ñaùnh giaù raát cao trong caû thöïc tieãn laãn lyù thuyeát (Price (Mayer and
Schoorman 1992; 1997).

Söï trung thaønh cuûa nhaân vieân. Theo Mowday et al (1979,tr.226), trung thaønh laø “yù ñònh
hoaëc mong muoán duy trì traïng thaùi laø thaønh vieân cuûa toå chöùc”.

Thang ño möùc ñoä trung thaønh theo nhaän thöùc cuûa nhaân vieân goàm ba bieán quan saùt töø
thang ño noåi tieáng söï gaén keát toå chöùc (OCQ) cuûa Mowday et al (1979), Stum (2001) vaø
Meyer and Alen (1990) do Traàn Kim Dung vaø Abraham (2005) ñieàu chænh vaø aùp duïng ôû
Vieät Nam.

1
Traàn Kim Dung. 2005. Hoäi thaûo Quoác teá veà doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam-
TP HCM 11/2005.

4
Keát quaû laøm vieäc caù nhaân ñöôïc ñaùnh giaù theo ba khía caïnh: chaát löôïng; khoái löôïng
coâng vieäc vaø keát quaû laøm vieäc noùi chung vaø coù theå ñöôïc thöïc hieän do caù nhaân töï
ñaùnh giaù, laõnh ñaïo ñaùnh giaù vaø ñoàng nghieäp ñaùnh giaù.

Thang ño keát quaû laøm vieäc ñöôïc ñaùnh giaù theo ba khía caïnh: chaát löôïng; naêng suaát vaø
keát quaû laøm vieäc noùi chung vôùi 5 caâu hoûi: do nhaân vieân töï ñaùnh giaù cho baûn thaân,
nhaän thöùc cuûa nhaân vieân veà ñaùnh giaù cuûa laõnh ñaïo vaø cuûa ñoàng nghieäp veà keát
quaû cuûa caù nhaân.

Moái quan heä giöõa caùc khaùi nieäm nghieân cöùu

Moái quan heä giöõa möùc ñoä thoûa maõn vôùi coâng vieäc, söï trung thaønh cuûa nhaân
vieân vaø keát quaû laøm vieäc: Caùc nghieân cöùu cuûa Mowday et al. (1974); Benkhoff
(1997), Traàn Kim Dung (2005)cho thaáy moái quan heä cuøng chieàu giöõa söï thoaû maõn trong
coâng vieäc vaø gaén keát toå chöùc. Phaàn lôùn nhaân vieân cuûa caùc doanh nghieäp nhoû vaø
vöøa ôû Vieät Nam thöôøng laø nhöõng ngöôøi coù quan heä thaân tình vôùi chuû doanh nghieäp;
moät soá ít laø nhöõng ngöôøi laøm vieäc taïm thôøi nhaèm tích luyõ kinh nghieäm trong luùc tìm
coâng vieäc ôû caùc coâng ty coù tieàm naêng hôn. Cuõng do quy moâ coâng ty nhoû, laõnh ñaïo
coù ñieàu kieän giao tieáp, quan taâm nhieàu hôn ñeán nhaân vieân. Giöõa loøng trung thaønh cuûa
nhaân vieân vaø söï thoûa maõn vôùi laõnh ñaïo coù quan heä chaët cheõ. Giaû thuyeát:

H1: Möùc ñoä thoûa maõn vôùi laõnh ñaïo taêng hay giaûm thì loøng trung thaønh cuûa
nhaân vieân cuõng taêng hay giaûm.
Keát quaû trong caùc nghieân cöùu tröôùc ñaây khoâng thoáng nhaát veà moái quan heä giöõa söï
thoaû maõn cuûa nhaân vieân vaø keát quaû thöïc hieän coâng vieäc. Caldwell and O'Reilly (1990);
Spector (1997) tìm thaáy moái quan heä döông, Petty, (1984) vaø cho bieát moái quan heä naøy
yeáu, coøn Euske et al (1980) laïi cho raèng: seõ laø khoâng ñuùng neáu nhaän ñònh raèng söï haøi
loøng, thoûa maõn cao seõ daãn ñeán keát quaû cao hoaëc nhöõng ngöôøi coù keát quaû cao thì coù
söï haøi loøng cuõng cao trong coâng vieäc. Nghieân cöùu cuûa Traàn Kim Dung (2005) cho thaáy
möùc ñoä thoûa maõn veà tieàn löông coù quan heä aâm vôùi möùc ñoä noã löïc, coá gaéng cuûa
nhaân vieân. Nghòch lyù naøy ñöôïc giaûi thích do caùc doanh nghieäp thieáu kieán thöùc kyõ
naêng veà heä thoáng tieàn löông thò tröôøng, khoâng bieát caùch thieát keá heä thoáng thang
baûng löông moät caùch khoa hoïc; vieäc traû löông thöôûng thöôøng mang naëng caûm tính, tuøy
tieän khoâng coù chính saùch quy ñònh roõ raøng. Keát quaû laø nhöõng ngöôøi caøng coù nhieàu
noã löïc, coá gaéng ñoùng goùp cho toå chöùc caøng thaáy baát maõn veà chính saùch tieàn löông
hieän nay. Giaû thuyeát:

5
H2: Keát quaû laøm vieäc cuûa nhaân vieân trong caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa coù
quan heä ngöôïc chieàu vôùi möùc ñoä thoûa maõn veà tieàn löông.

Caùc nghieân cöùu cuûa Mayer vaø Schoorman (1992); Deconinck vaø Bachman (1994); Fletcher
and Williams (1996) cho thaáy coù moái quan heä döông giöõa gaén keát ñoái vôùi toå chöùc vôùi
caû hai yeáu toá söï thoaû maõn cuûa nhaân vieân vaø keát quaû laøm vieäc. Tuy nhieân, nhieàu
nghieân cöùu khaùc laïi tìm thaáy caùc moái quan heä thay ñoåi khaùc bieät giöõa ba yeáu toá
naøy. So vôùi caùc doanh nghieäp lôùn, caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa cuûa Vieät nam
thöôøng khoù thu huùt vaø giöõ caùc nhaân vieân gioûi do: (a) chöa coù uy tín veà coâng ty; (b)
khaû naêng traû löông khoâng cao; (c) möùc ñoä an toaøn oån ñònh trong coâng vieäc khoâng cao;
(d) cô hoäi ñaøo taïo- thaêng tieán thaáp. Nhöõng ngöôøi coù keát quaû laøm vieäc toát khoâng
nhaát thieát laø nhöõng ngöôøi trung thaønh vôùi doanh nghieäp. Giaû thuyeát:

H3: Keát quaû laøm vieäc cuûa nhaân vieân khoâng aûnh höôûng ñeán loøng trung thaønh
cuûa nhaân vieân trong caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa.

4. Tieán ñoä thöïc hieän:

 Hoaøn thaønh ñeà cöông (toái ña sau 3 tuaàn)
 Nghieân cöùu cô sôû lyù luaän, laäp phieáu ñieàu tra: 3 tuaàn.
 Ñieàu tra thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu: 3 tuaàn.
 Vieát baûn thaûo: 3 tuaàn.
 Hoaøn chænh luaän aùn: 2 tuaàn.
 Vieát toùm taét, chuaån bò baûo veä: 2 tuaàn.
Caên cöù vaøo tieán ñoä döï kieán naøy vaø thôøi gian aân ñònh cuûa khoa, ñeà nghò
quyù vò leân lòch laøm vieäc caù nhaân cuï theå vaø ñieàn vaøo baûng sau:

Thôøi gian töø- ñeán Coâng vieäc thöïc hieän Ghi chuù

5. Sô ñoà quy trình nghieân cöùu döï kieán (hình1, ví duï tham khaûo cho ñeà taøi AÛNH
HÖÔÛNG CUÛA MÖÙC ÑOÄ THOÛA MAÕN VÔÙI COÂNG VIEÄC ÑEÁN MÖÙC
ÑOÄ GAÉN KEÁT TOÅ CHÖÙC )

6. Muïc luïc
7. Taøi lieäu tham khaûo (löu yù vieát theo quy ñònh cuûa Boä)

Löu yù veà thieát keá quy trình thöïc hieän phöông phaùp nghieân cöùu ñieàu tra

6
Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän thoâng qua hai böôùc chính, (1) nghieân cöùu sô boä vaø (2)
nghieân cöùu chính thöùc.
Nghieân cöùu sô boä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp ñònh tính söû duïng kyõ
thuaät thaûo luaän tay ñoâi vaø phöông phaùp ñoùng vai. Nghieân cöùu sô boä ñònh tính duøng ñeå
ño löôøng caùc khaùi nieäm nghieân cöùu.
Nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp nghieân cöùu ñònh
löôïng. Nghieân cöùu ñònh löôïng naøy ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông phaùp phoûng vaán
tröïc tieáp vôùi soá maãu ñieàu tra laø … ñöôïc söû duïng ñeå kieåm ñònh laïi moâ hình lyù thuyeát
vaø caùc giaû thuyeát trong moâ hình. Neâu roõ nguyeân taéc choïn maãu: quy moâ vaø cô
caáu.Quy trình nghieân cöùu bao goàm 3 thaønh phaàn chính (1) choïn vaø ñieàu chænh thang ño,
(2) ñaùnh giaù thang ño vaø (3) ño löôøng.

7
 * Lyù thuyeát veà: thoûa maõn
Muïc tieâu ñoái vôùi coâng vieäc (JS) vaø Thaûo luaän nhoùm
nghieân cöùu söï gaén keát toå chöùc (OC).
Thang ño JDI, Workforce
commitment
.

Ñieàu chænh
thang ño

Khaûo saùt

Ñaùnh giaù sô boä thang ño

Kieåm ñònh EFA

Ño löôøng ä JS vaø OC,

Ño löôøng söï khaùc bieät
cuûa JS vaø OC theo ñaëc
ñieåm caù nhaân.
Ño löôøng aûnh höôûng cuûa
JS ñeán OC

Thaûo luaän keát quaû xöû

lyù soá lieäu, nguyeân
nhaân?
So saùnh vôùi caùc keát
quaû nghieân cöùu tröôùc
ñaây
Muïc tieâu chieán löôïc
cuûa coâng ty.
Giaûi phaùp hoaøn thieän.

Hình 1: Quy trình nghieân cöùu (Theo Nguyeãn Ñình Thoï vaø Nguyeãn Thi Mai Trang,
2002)

VD veà caùch vieát Lôøi noùi ñaàu cho 1 NCKH: “Nhu caàu, söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân
vaø cam keát ñoái vôùi toå chöùc” (trích töø “Nhu caàu, söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân vaø cam
keát ñoái vôùi toå chöùc. Ñeà taøi NCKH caáp Boä do TS Traàn Kim Dung chuû nhieäm ñeà taøi.
Maõ soá B2004-22-67).

8
 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1.1 Giôùi thieäu lyù do choïn ñeà taøi
Nhaân vieân laø taøi saûn quyù cuûa doanh nghieäp, söï cam keát ñoái vôùi toå chöùc vaø
keát quaû laøm vieäc cuûa nhaân vieân giöõ vai troø quyeát ñònh then choát ñoái vôùi söï phaùt
trieån vaø thaønh coâng cuûa doanh nghieäp trong moâi tröôøng caïnh tranh khoác lieät hieän nay.
Chính vì vaäy, caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp ñang coá gaéng tìm caùch thu huùt, phaùt trieån
vaø duy trì ñöôïc nguoàn nhaân löïc vöøa coù trình ñoä cao, coù theå mau choùng, linh hoaït phaûn
öùng coù hieäu quûa vôùi nhöõng thay ñoåi; vöøa gaén keát vôùi toå chöùc. Theo Fotheringham,
giaùm ñoác cuûa Vieän Aon Consulting Loyalty taïi UÙùc, “Ñieàu naøy chæ coù ñöôïc khi caùc
nhaø quaûn trò caáp cao hieåu ñöôïc ñaâu laø ñoäng löïc, laø nguoàn ñoäng vieân kích thích nhaân
vieân”(Fotheringham 2002). Ñeà taøi veà söï thoaû maõn cuûa nhaân vieân, söï gaén keát ñoái vôùi
toå chöùc ñaõ thu huùt söï quan taâm roäng raõi trong caùc nghieân cöùu vaø coù theå laø lónh vöïc
quaûn trò ñöôïc nghieân cöùu nhieàu nhaát trong nhieàu thaäp kyû qua. Nhieàu nghieân cöùu veà
lónh vöïc naøy ñaõ ñöôïc thöïc hieän haøng naêm ôû quy moâ quoác gia nhö nghieân cöùu veà
Commitment @Work taïi Myõ töø naêm 1997, taïi Canada töø naêm 1999, taïi Anh töø naêm 2000
vaø taïi UÙùc naêm 2002 (Stum 2001); (Fotheringham 2002).
Tuy nhieân, ôû Vieät Nam, haàu nhö chöa coù caùc nghieân cöùu veà nhu caàu, möùc ñoä
thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc vaø söï gaén keát toå chöùc cuûa nhaân vieân. Caùc laõnh ñaïo
doanh nghieäp luùng tuùng chöa bieát seõ söû duïng caùc nguoàn löïc coù giôùi haïn ñeå ñoäng
vieân, kích thích nhaân vieân nhö theá naøo? Nhu caàu naøo cuûa nhaân vieân trong caùc doanh
nghieäp hieän nay ñöôïc ñaùnh giaù laø coù taàm quan troïng nhaát? Sau möôøi laêm naêm thöïc
hieän ñoåi môùi kinh teá, möùc soáng cuûa nhaân vieân nhìn chung ñaõ naâng cao hôn tröôùc khaù
nhieàu nhöng lieäu hoï coù thoaû maõn vôùi caùc chính saùch, caùc chöông trình, hoaït ñoäng
ñoäng vieân, kích thích nhaân vieân cuûa doanh nghieäp khoâng? Giôø ñaây, khi khoâng coøn cheá
ñoä tuyeån duïng suoát ñôøi nöõa, möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân trong toå chöùc theå hieän
ra sao? Vaø lieäu coù moái quan heä giöõa möùc ñoä thoaû maõn cuûa nhaân vieân vôùi möùc ñoä
gaén keát toå chöùc cuûa hoï khi caùc doanh nghieäp Vieät Nam chuyeån sang cô cheá thò tröôøng
khoâng? Caùc laõnh ñaïo doanh nghieäp hieåu raát ít vaø mô hoà veà nhu caàu, möùc ñoä thoûa
maõn vaø gaén keát toå chöùc cuûa nhaân vieân. Vaán ñeà caáp thieát ñaët ra laø caàn thöïc hieän
khaûo saùt xaùc ñònh möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc vaø ñaùnh giaù
caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân. Vì vaäy, ñeà taøi: “ Nhu
caàu, söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân vaø cam keát ñoái vôùi toå chöùc” ñöôïc choïn ñeå
nghieân cöùu. Hi voïng raèng keát quaû nghieân cöùu seõ giuùp cho caùc laõnh ñaïo toå chöùc coù
ñöôïc coâng cuï ño löôøng möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân ñoái vôùi coâng vieäc, möùc
ñoä gaén keát cuûa hoï ñoái vôùi toå chöùc; coù theå tìm ra caùc bieän phaùp naâng cao hieäu quaû
ñoäng vieân kích thích nhaân vieân vaø möùc ñoä gaén keát cuûa hoï ñoái vôùi toå chöùc. Caùc
caâu hoûi sau seõ ñònh höôùng cho vieäc thöïc hieän ñeà taøi:

1. Nhu caàu cao nhaát cuûa nhaân vieân hieän nay laø gì?
2. Löïa choïn thang ño naøo ñeå ño löôøng möùc ñoä thoaû maõn cuûa nhaân vieân ñoái vôùi
coâng vieäc ôû Vieät Nam?
3. Nhaân vieân coù thoûa maõn khi ñi laøm khoâng? Coù söï khaùc bieät veà möùc ñoä thoûa
maõn cuûa nhaân vieân theo caùc ñaëc tröng caù nhaân (tuoåi, thaâm nieân, hoïc vaán,
giôùi tính,v.v..) khoâng?
4. Löïa choïn thang ño naøo ñeå ño löôøng möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi
toå chöùc ôû Vieät Nam?
5. Nhaân vieân coù gaén keát ñoái vôùi toå chöùc cuûa hoï khoâng? Coù söï khaùc bieät veà
möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân theo caùc ñaëc tröng caù nhaân (tuoåi, thaâm nieân,
hoïc vaán, giôùi tính,v.v..) khoâng?
6. Coù moái quan heä gì giöõa möùc ñoä thoaû maõn cuûa nhaân vieân vôùi möùc ñoä gaén
keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc?
1.2 Muïc ñích

9
Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän nhaèm giuùp cho caùc laõnh ñaïo toå chöùc coù caùc thang ño
phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa Vieät Nam veà möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân ñoái vôùi
coâng vieäc; veà söï gaén keát toå chöùc; vaø tìm ra cô sôû khoa hoïc cho vieäc naâng cao möùc
ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân, möùc ñoä gaén keát cuûa hoï ñoái vôùi toå chöùc/ doanh
nghieäp. Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích naøy, nghieân cöùu caàn giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà sau
ñaây:
 Ñieàu chænh thang ño möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc cuûa nhaân vieân cho
phuø hôïp vôùi ñieàu kieänVieät Nam hieän nay vaø ño löôøng möùc ñoä thoûa maõn cuûa
nhaân vieân ñoái vôùi coâng vieäc.
 Ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa möùc ñoä thoûa maõn vôùi caùc yeáu toá thaønh phaàn cuûa
coâng vieäc ñeán möùc ñoä thoûa maõn chung trong coâng vieäc cuûa nhaân vieân.
 Ñieàu chænh thang ño möùc ñoä gaén keát toå chöùc cuûa nhaân vieân vaø ño löôøng
möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc.
 Ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc ñeán möùc ñoä
gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc.
 Ñeà nghò moät soá giaûi phaùp, kieán nghò ñeå coù theå naâng cao möùc ñoä gaén keát
cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc vaø keát quaû laøm vieäc cuûa hoï trong ñieàu kieän
caùc nguoàn löïc coù giôùi haïn.

1.3 Phaïm vi vaø phöông phaùp nghieân cöùu

Nhu caàu, söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân vaø söï gaén keát toå chöùc laø caùc chuû ñeà nghieân
cöuù raát roäng. Nghieân cöùu naøy tìm kieám cô sôû khoa hoïc cho vieäc naâng cao möùc ñoä
thoûa maõn cuûa nhaân vieân ñoái vôùi coâng vieäc vaø möùc ñoä gaén keát ñoái vôùi toå chöùc,
do ñoù:
- vieäc nghieân cöùu nhu caàu seõ ñöôïc giôùi haïn ôû phaïm vi caùc nhu caàu ñöôïc thöïc hieän
taïi nôi laøm vieäc nhaèm khaùm phaù, boå sung cho caùc khía caïnh coâng vieäc maø nhaân
vieân caàn ñöôïc thoûa maõn.
- vieäc nghieân cöùu söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân seõ chæ giôùi haïn trong phaïm vi caùc
vaán ñeà lieân quan ñeán coâng vieäc.
Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän thoâng qua ba giai ñoaïn: nghieân cöùu sô boä; nghieân cöùu chính
thöùc vaø nghieân cöùu kieåm ñònh. Nghieân cöùu sô boä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua phöông
phaùp ñònh tính. Taát caû caùc khaùi nieäm söû duïng trong nghieân cöùu: nhu caàu, möùc ñoä
thoûa maõn cuûa nhaân vieân vaø möùc ñoä gaén keát ñoái vôùi toå chöùc ñeàu ñöôïc kieåm ñònh
ôû caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Kyõ thuaät thaûo luaän nhoùm ñöôïc söû duïng trong
nghieân cöùu sô boä ñeå ñieàu chænh caùch ño löôøng caùc khaùi nieäm cho phuø hôïp vôùi ñieàu
kieän cuûa Vieät Nam. Nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp nghieân
cöùu ñònh löôïng, vôùi kyõ thuaät phoûng vaán tröïc tieáp. Maãu ñieàu tra trong nghieân cöùu
chính thöùc ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp laáy maãu thuaän tieän vôùi khoaûng 500 nhaân
vieân hieän ñang laøm vieäc toaøn thôøi gian. Thang ño möùc ñoä thoûa maõn vôùi coâng vieäc
vaø thang ño söï gaén keát toå chöùc trong nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc kieåm ñònh laïi moät
laàn nöõa trong nghieân cöùu kieåm ñònh taïi coâng ty coå phaàn giaáy T.M. Caùc keát quaû ño
löôøng chính trong nghieân cöùu chính thöùc ñöôïc ñem so saùnh vôùi keát quaû ño löôøng taïi
T.M. nhaèm coù caùc ñaùnh giaù, keát luaän chính xaùc hôn.
Baûn caâu hoûi ñieàu tra ñöôïc hình thaønh theo caùch: Baûn caâu hoûi nguyeân goác 
Thaûo luaän nhoùm  Ñieàu chænh  Baûn caâu hoûi ñieàu tra.
Vieäc kieåm ñònh thang ño vaø moâ hình lyù thuyeát cuøng vôùi caùc giaû thuyeát ñeà ra
baèng heä soá tin caäy Cronbach Alpha; phaân tích nhaân toá khaùm phaù EFA, phaân tích töông
quan, hoài quy, v.v… döïa treân keát quaû xöûû lyù soá lieäu thoáng keâ SPSS 11.5 vaø AMOS
5.0. Moâ hình cuõng ñöôïc kieåm ñònh so saùnh theo caùc ñaëc ñieåm caù nhaân (giôùi tính, tuoåi

10
taùc, trình ñoä, thaâm nieân v.v..) vaø theo ñaëc ñieåm cuûa toå chöùc (loaïi hình sôû höõu vaø loaïi
hình hoaït ñoäng).
1.4 YÙ nghóa thöïc tieãn cuûa nghieân cöùu
Thoâng qua cuoäc khaûo saùt veà nhu caàu, möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân, söï gaén keát
cuûa hoï ñoái vôùi toå chöùc vaø keát quaû laøm vieäc, nhöõng keát quaû cuï theå maø nghieân
cöùu seõ mang laïi:
Ñoùng goùp veà lyù thuyeát
 Ñieàu chænh thang ño möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc cuûa nhaân vieân vaøo
ñieàu kieän Vieät Nam.
 Ñieàu chænh thang ño möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc trong ñieàu
kieän Vieät Nam.
 Kieåm ñònh ñöôïc aûnh höôûng coù yù nghóa thoáng keâ cuûa naêm yeáu toá nguyeân goác
trong thaønh phaàn cuûa JDI ñeán möùc ñoä thoûa maõn chung trong coâng vieäc vaø ba
thaønh phaàn trong gaén keát toå chöùc cuûa caùc nhoùm nhaân vieân khaùc nhau.
Ñoùng goùp veà maët thöïc tieãn
Baùo caùo phaân tích keát quaû khaûo saùt veà:
 Taàm quan troïng cuûa caùc nhu caàu chính yeáu cuûa nhaân vieân hieän nay.
 Söï khaùc bieät veà nhu caàu vaø möùc ñoä thoûa maõn cuûa nhaân vieân theo ñaëc ñieåm
caù nhaân vaø loïai hình sôû höõu cuûa toå chöùc.
 Möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc.
 Söï khaùc bieät veà möùc ñoä gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc theo ñaëc
ñieåm caù nhaân vaø loïai hình sôû höõu cuûa toå chöùc.
 Aûnh höôûng cuûa möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi caùc thaønh phaàn cuûa coâng vieäc
ñeán möùc ñoä thoûa maõn chung trong coâng vieäc.
 Aûnh höôûng cuûa möùc ñoä thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc ñeán möùc ñoä gaén keát
toå chöùc.
seõ laø cô sôû khoa hoïc vaø khaùch quan giuùp cho caùc nhaø laõnh ñaïo hieåu roõ hôn nhaân
vieân vaø tìm ra caùc giaûi phaùp naøo caàn taäp trung thöïc hieän ñeå coù theå naâng cao möùc
ñoä gaén keát cuûa caùc nhoùm nhaân vieân khaùc nhau ñoái vôùi toå chöùc vaø keát quaû laøm
vieäc cuûa hoï trong ñieàu kieän caùc nguoàn löïc coù giôùi haïn.
1.5 Caáu truùc nghieân cöùu
Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, nghieân cöùu goàm coù 5 chöông:
Chöông 1 trình baøy lyù luaän veà nhu caàu, söï thoûa maõn cuûa nhaân vieân vaø gaén keát ñoái
vôùi toå chöùc.
Chöông 2 trình baøy phöông phaùp nghieân cöùu vaø xöû lyù soá lieäu.
Chöông 3 trình baøy keát quaû ño löôøng nhu caàu, möùc ñoä thoûa maõn vôùi coâng vieäc vaø söï
gaén keát toå chöùc.
Chöông 4 thöïc hieän nghieân cöùu kieåm ñònh, nhaèm kieåm ñònh caùc thang ño, moâ hình ño
löôøng, moâ hình lyù thuyeát vaø so saùnh caùc keát quaû ño löôøng chuû yeáu vôùi nghieân cöùu
chính thöùc.
Chöông 5 trình baøy ñaùnh giaù chung vaø giaûi phaùp, kieán nghò.

Caùch trình baøy vieát:

Löu yù neân coù phaàn gioùi thieäu vaø phaàn toùm taét cho moãi chöông. Ví duï:

11
Chöông 1:
LYÙ THUYEÁT VEÀ NHU CAÀU, SÖÏ THOÛA MAÕN TRONG COÂNG VIEÄC
VAØ
MÖÙC ÑOÄ GAÉN KEÁT CUÛA NHAÂN VIEÂN ÑOÁI VÔÙI TOÅ CHÖÙC

Giới thi ệu:

Chöông moät thöïc hieän xem xeùt toång quan caùc nghieân cöùu ñaõ thöïc hieän veà nhu
caàu, möùc ñoä thoûa maõn vôùi coâng vieäc vaø söï gaén keát toå chöùc laøm cô sôû cho
vieäc thieát keá moâ hình nghieân cöùu.

Toùm taét
Chöông naøy xem xeùt caùc nghieân cöùu cô baûn lieân quan ñeán nhu caàu, söï thoûa
maõn trong coâng vieäc vaø sö gaén keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc. Lyù
thuyeát baäc thang nhu caàu cuûa Maslow ñöôïc söû duïng ñeå boå sung vaø ñieàu chænh
JDI vaøo ñieàu kieän Vieät Nam. Moâ hình nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû
ñieàu chænh moâ hình @work cuûa Aon Consulting vaøo ñieàu kieän cuûa Vieät Nam
nhaèm ño löôøng aûnh höôûng cuûa söï thoûa maõn ñoái vôùi coâng vieäc ñeán söï gaén
keát cuûa nhaân vieân ñoái vôùi toå chöùc. Nghieân cöùu cuõng thöïc hieän ño löôøng
aûnh höôûng cuûa moät soá ñaëc ñieåm caù nhaân (nhö tuoåi, thaâm nieân, giôùi tính, trình
ñoä hoïc vaán) vaø ñaëc ñieåm cuûa toå chöùc ñeán möùc ñoä gaén keát toå chöùc cuûa
nhaân vieân.

12