Chuyen de Vat Ly 10-Vdh

Cc chuyn bi dng vt l 10
CHUYN NG THNG U
I. KIN THC:
1. Chuyn ng thng u l chuyn ng ca mt vt c qu o l ng thng, c vn tc nh nhau
trn mi qung ng.
Chuyn ng thng u c ba i lng c trng l: vn tc, qung ng v thi gian chuyn
ng.
x x0
x
Vn tc trung bnh: v =
=
t t0
t
2. di: x x xo v.(t to ) v.t
s
3. Tc trung bnh: vtb =
t
4. Qung ng i c: s = v. t
5. Phng trnh ca chuyn ng thng u: x = x 0 + v (t - t 0 ).
Nu chn gc ta v gc thi gian ti v tr vt bt u di ch (x 0 = 0, t0 = 0) th x = s = v. t
6. Ch : Chn chiu dng cng chiu chuyn ng ca vt no (nu c nhiu vt)
* Vt chuyn ng cng chiu dng v > 0, ngc chiu dng v < 0.
* Vt pha dng ca trc ta x > 0, pha m ca trc ta x < 0.
Nu hai vt chuyn ng (trn cng 1 h ta )
+ khi hai vt gp nhau th x1 = x2.
+ khi hai vt cch nhau 1 khong s th x1 x2 = s .
* Nu gc thi gian l lc bt u chuyn ng th t 0 = 0.
II. CC DNG BI TP T LUN:
Dng 1: Tnh vn tc trung bnh.
Bi 1: Mt t chy trn mt on ng thng t a im A n a im B phi mt mt khong thi
gian t. Tc ca t trong na u ca khong thi gian ny l 60km/h v trong na cui l 40km/h.
Tnh tc trung bnh ca t trn c on ng AB.
s: vtb = 50km/h
Bi 2: Mt ngi i xe p chuyn ng trn mt on ng thng AB c di l s. Tc ca xe
p trong na u ca on ng ny l 12km/h l trong na cui l 18km/h. Tnh tc trung bnh
ca xe p trn c on ng AB.
s: vtb = 14,4km/h
Dng 2: Lp phng trnh chuyn ng xc nh v tr v thi im hai vt gp nhau
V D MINH HA:
Bi 3: lc 8 gi mt t khi hnh i t A v B vi vn tc 20m/s. Chuyn ng thng u.
a. Lp phng trnh chuyn ng.
b. Lc 11h th ngi v tr no.?
c. Ngi cch A 40km lc my gi?
Bi 4: Hai thnh ph A v B cch nhau 250km. Lc 7h sng,2 t khi hnh t hai thnh ph hng
v nhau. Xe t A c vn tc v1 = 60km/h, xe kia c vn tc v2 = 40 km/h. Hi 2 t s gp nhau lc my
gi? ti v tr cch B bao nhiu km?
A. 9h30ph; 100km
B. 9h30ph; 150km
C. 2h30ph; 100km
D. 2h30ph; 150km
HD :
- Chn trc ta l ng thng AB, gc to ti A(A=O).
- Chiu dng t A n B.
- Gc thi gian lc 7h
Ptc : x1 = 60t; x2 = 250 - 40t
Hai xe gp nhau: x1 = x2 60t = -40t +250
Ths. L Vn Hng
Trang - 1 -
Trng THPT Chuyn L Qu n
t = 2,5h; x = 150km.
t = 7+ 2. 5 = 9h30ph; cch B 100 km
Bi 5: Cng mt lc ti hai im A v B cch nhau 10km c hai t chy cng chiu trn on ng
thng t A n B. Vn tc ca t chy t A l 54km/h v ca t chy t B l 48km/h. Chn A lm
mc, chn thi im xut pht ca hai xe lm mc thi gian v chn chiu chuyn ng ca hai t lm
chiu dng.
a. Vit phng trnh chuyn ng ca hai t trn.
b. xc nh thi im v v tr ca hai xe khi gp nhau.
s: a. xA = 54t, xB = 48t + 10; b. sau gi, cch A 90km v pha B
Bi 6: Lc 6 gi mt t xut pht i t A v B vi vn tc 60Km/h v cng lc mt t khc xut pht
t B v A vi vn tc 50km/h. A v B cch nhau 220km.
a. Ly AB lm trc ta , A l gc ta , chiu dng t A n B v gc thi gian l lc 6gi, lp
phng trnh chuyn ng ca mi xe.
b. Xc nh v tr v thi gian hai xe gp nhau.
s: a. x1 = 60t, x2 = 220 - 50t; b. cch A 120 km v pha B
Bi 7: Hai vt chuyn ng ngc chiu qua A v B cng lc, ngc chiu gp nhau. Vt qua A c
vn tc v1 = 10m/s, qua B c vn tc v2 = 15m/s. AB = 100m.
a. Ly trc ta l ng thng AB, gc ta B, c chiu dng t A sang B, gc thi gian l
lc chng cng qua A v B. Hy lp phng trnh chuyn ng ca mi vt.
b. Xc nh v tr v thi im chng gp nhau.
c. Xc nh v tr v thi im chng cch nhau 25m
s: a. x1 = -100+ 10t, x2 = -15t; b. t = 4s v x = -60m
CHUYN NG THNG BIN I U
I. TM TT KIN THC:
A. Cc khi nim c bn:
1. Vn tc: v = v0 + at
2. Qung ng: s v 0 t
at 2
2
3. H thc lin h:
v 2 v02 2as
v v02 2as;a
v 2 v02
v 2 v 02
;s
2s
2a
1 2
4. Phng trnh chuyn ng: x x 0 v 0 t at
2
Ch : Chuyn ng thng nhanh dn u a. v > 0; Chuyn ng thng chm dn u a. v < 0
5. Bi ton gp nhau ca chuyn ng thng bin i u:
- Lp phng trnh to ca mi chuyn ng:
a t2
a t2
x1 x 02 v02 t 1 ; x 2 x 02 v 02 t 1
2
2
- Khi hai chuyn ng gp nhau: x1 = x2. Gii phng trnh ny a ra cc n ca bi ton.
Khong cch gia hai cht im ti thi im t: d x1 x 2
6. Mt s bi ton thng gp:
Bi ton 1: Mt vt chuyn ng thng nhanh dn u i c nhng on ng s 1v s2 trong hai
khong thi gian lin tip bng nhau l t. Xc nh vn tc u v gia tc ca vt.
at 2
v0
s1 v0 t
Gii h phng trnh:

2
a
s s 2v t 2at 2
0
1 2
Ths. L Vn Hng
Trang - 2 -
Bi ton 2: Mt vt bt u chuyn ng thng nhanh dn u. Sau khi i c qung ng s1 th
vt t vn tc v1. Tnh vn tc ca vt khi i c qung ng s2 k t khi vt bt u chuyn ng.
s
v 2 v1 2
s1
Bi ton 3: Mt vt bt u chuyn ng nhanh dn u khng vn tc u:

a
- Cho gia tc a th qung ng vt i c trong giy th n: s na
2
s
1
- Cho qung ng vt i c trong giy th n th gia tc xc nh bi:
n
2
Bi ton 4: Mt vt ang chuyn ng vi vn tc v0 th chuyn ng chm dn u:
v2
- Nu cho gia tc a th qung ng vt i c cho n khi dng hn: s 0
2a
2
v
- Cho qung ng vt i c cho n khi dng hn s, th gia tc: a 0
2s
v0
- Cho a th thi gian chuyn ng: t =
a
a
- Nu cho gia tc a, qung ng vt i c trong giy cui cng: s v 0 na
2
s
a
1
- Nu cho qung ng vt i c trong giy cui cng l s , th gia tc:
n
2
1. Chuyn ng thng bin i:
r uuuuur
- Chuyn ng thng bin i: a 0; a const
- Chuyn ng thng bin i u:
urr
+Nhanh dn u: a.v >0
urr
+Chm dn u: a.v <0
2. Gia tc ca chuyn ng bin i u (nh ngha; Biu thc; n v)
v v0
v v v0
a)Biu thc: a
Di dng ln: a
t t0
t
t t0
*Cc trng hp ring:
v v0
v v0
+Khi t0=0: a v
Di dng ln: a
t
t
t
a
+Khi v0=0:
v
v
t
t t 0t
+Khi t0=0, v0=0:
Di dng ln: a t t
v
v
t
t
Di dng ln: a
v
t
Ch :
+Khi a.v 0 :vt chuyn ng nhanh dn u.
+Khi a.v 0 :vt chuyn ng chm dn u.
b) th: v a=const nn th c dng l ng thng song song vi trc Ot
3. Vn tc (tc thi):
a) Biu thc: v v 0 a. t t 0 Di dng ln:v = v0+ a. (t-t0)
*Cc trng hp ring:
+Khi t0=0: v v 0 a..t Di dng ln: v = v0 + a. t
+Khi v0=0: v a. t t 0 Di dng ln:v = a. (t-t0)
+Khi t0=0, v0=0: v a..t Di dng ln: v = a. t
Ch : y a, v0, v l nhng gi tr i s(tc l c th ln hn 0, bng 0 hoc nh hn 0)
Ths. L Vn Hng
Trang - 3 -
b) th: v v = v0+ a. (t-t0) l hm bc nht theo t nn th c dng l ng thng i qua im
vo th i ln nu a> 0 v th i xung nu a < 0.
. ng i:
1
2
a)Biu thc: s v0 . t t0 a. t t0
2
Thng thng ngi ta ly to=0 nn s v 0 .t
1
a.t 2
2
Ch : y a, v0 l cc gi tr v mc ln (v ng i khng bao gi <0)

b) th: v s v 0 .t
1
a.t 2 l hm bc hai theo t nn th c dng l ng thng parabol
2
4. Ta :
1
2
1
2
2
2
a)Biu thc: x x 0 v 0 . t t 0 a t t 0 Di dng ln: x x 0 v 0 . t t 0 a 0 . t t 0
Ch : Thng thng ngi ta ly to=0 nn phng trnh ta c dng: x = x0 + v0t + at2

1 2
b) th: v x x0 v0 .t a.t l hm bc hai theo t nn th c dng l ng thng parabol
2
th i li ln nu a>0 v th lm xung nu a<0.
II. CC DNG BI TP:
Dng 1: i cng v c thng bin i u
Bi 1: Mt vin bi th ln trn mt phng nghing khng vn tc u vi gia tc l 0,1 m/s 2. Hi sau bao
lu k t lc th vin bi c vn tc 2m/s.
S: 20s.
Bi 2: Mt n tu bt u ri ga chuyn ng nhanh dn u, sau 20s t n vn tc 36 km/h. Hi sau bao lu
tu t n vn tc 54 Km/h?
s: t = 30s.
Bi 3: Mt vt chuyn ng thng nhanh dn u i c on ng s 1 = 24m v s2 = 64m trong hai
khong thi gian lin tip bng nhau l 4s. Xc nh vn tc ban u v gia tc ca vt.
s: v0= 3,5m/s; a = 1,25m/s2
Bi 4: Mt vt chuyn ng thng nhanh dn u vi vn tc u v 0 = 18 km/h. Trong giy th t k t
lc bt u chuyn ng nhanh dn, vt i c 12m. Hy tnh:
a. Gia tc ca vt.
b. Qung ng i c sau 10s
s: a. a = 1,56m/s2.
b. s = 127,78m
Dng 2: Chuyn ng nhanh dn u
Bi 5: Khi t ang chy vi vn tc 12m/s trn mt on ng thng th ngi li xe tng ga cho t
chy nhanh dn u. Sau 15s, t t vn tc 15m/s.
a. Tnh gia tc ca t.
b. Tnh vn tc ca t sau 30s k t khi tng ga.
c. Tnh qung ng t i c sau 30s k t khi tng ga.
s: a. a = 0,2m/s2.
b. v = 18m/s
c. S = 450m
Bi 6: Khi ang chy vi vn tc 36km/h th t bt u chy xung dc. Nhng do b mt phanh nn
t chuyn ng thng nhanh dn u vi gia tc 0,2m/s 2 xung ht dc c di 960m.
a. Tnh khong thi gian t chy xung ht on dc.
b. Vn tc ca t cui on dc l bao nhiu?
s: a. t = 60s
b. v = 22m/s
Bi 7: Mt n tu bt u ri ga v chuyn ng thng nhanh dn u. Sau khi chy c 1,5km th
n tu t vn tc 36km/h. Tnh vn tc ca n tu sau khi chy c 3km k t khi n tu bt u
ri ga.
s: a = 1/30m/s2; v = 10m/s
Bi 8: Mt vin bi chuyn ng nhanh dn u khng vn tc u trn mng nghing v trong giy th
5 n i c qung ng bng 36cm.
a. Tnh gia tc ca vin bi chuyn ng trn mng nghing.
b. Tnh qung ng vin bi i c sau 5 giy k t khi n bt u chuyn ng.
Ths. L Vn Hng
Trang - 4 -
s: a. a = 0,08m/s2.
b. s = 1m
Bi 9: Mt vt chuyn ng thng nhanh dn u c vn tc u l 18km/h. Trong giy th 5, vt i
c qung ng l 5,9m.
a. Tnh gia tc ca vt.
b. Tnh qung ng vt i c sau khong thi gian l 10s k t khi vt bt u chuyn ng.
s: a. a = 0,2m/s2.
b. s = 60m
Bi 10: Khi ang chy vi vn tc 36 km/h th t bt u chy xung dc. Nhng do b mt phanh nn
t chuyn ng thng nhanh dn u vi gia tc 0,2 m/s2 xung ht on dc c di 960 m.
a. Tnh khong thi gian t chy xung ht on dc.
b. Vn tc t cui on dc l bao nhiu?
s: t = 60s. v = 22m/s
Bi 11: Mt vin bi chuyn ng thng nhanh dn u khng vn tc u trn mng nghing v trong
giy th nm n i c qung ng bng 36 cm.
a. Tnh gia tc ca vin bi chuyn ng trn mng nghing.
b. Tnh qung ng vin bi i c sau 5 s k t khi n bt u chuyn ng.
s: a = 0,08m/s2; s = 1m
Dng 3: Chuyn ng chm dn u
Bi 12: Mt n tu ang chy vi vn tc 54km/h th hm phanh. Sau i thm 125m na th dng
hn. Hi 5s sau lc hm phanh, tu ch no v ang chy vi vn tc l bao nhiu?
s: v = 10,5m/s
s = 63,75m
Bi 13: Khi t ang chy vi vn tc 15m/s trn mt on ng thng th ngi li xe hm phanh cho
t chy chm dn u. Sau khi chy thm c 125m th vn tc t ch cn 10m/s.
a. Tnh gia tc ca t.
b. Tnh khong thi gian t dng li hn.
c. Tnh khong thi gian t chy trn qung ng 125m .
s: a. a = -0,5m/s2.
b. t1 = 30s.
c. t = 10s.
Dng 4: Xc nh v tr v thi im hai xe gp nhau.
Bi 14: Hai ngi i xe p khi hnh cng 1 lc v i ngc chiu nhau. Ngi th nht c vn tc
u l 18km/h v ln dc chm dn u vi gia tc 20cm/s 2. Ngi th 2 c vn tc u l 5,4 km/h v
xung dc nhanh u vi gia tc 0,2 m/s 2. Khong cch gia hai ngi l 130m. Hi sau bao lu 2
ngi gp nhau v v tr gp nhau.
S: t = 20s;
cch A l 60m
Dng 5: th chuyn ng
v(m/
Bi 15: Da vo th hy
s))
A. Xc nh gia tc v vn tc ban u ca vt trong mi
B
C
4
giai on.
B. Vit cng thc vn tc v phng trnh chuyn ng m
t tng giai on chuyn ng ca vt.
O
t(s)
S ri t do
I. Kin thc:
S ri t do: S ri ca cc vt trong chn khng, ch di tc dng ca trng lc gi l s ri t do.
a) Phng ca s ri: Th cho qu di ri xung, n ri ng theo phng ca dy di. Vy vt ri
t do chuyn ng theo phng thng ng
b) Tnh cht ca chuyn ng ri: Chuyn ng ri t do l mt chuyn ng nhanh dn u.
Ths. L Vn Hng
Trang - 5 -
c) Gia tc ca s ri t do: Trong th nghim cc vt ri trong ng ht ht khng kh trn, cc
vt ri c cng mt cao trong cng mt thi gian. Vy gia tc ca chng bng nhau. cng mt
ni trn Tri t cc vt ri t do vi cng mt gia tc a = g = 9,8m/s 2.
d) Cng thc ca s ri t do: Chn trc to OH thng ng chiu dng t trn xung di, ta
c cc cng thc: v0=0; vt = gt; h= gt2/2;vt2 = 2gh
* Lu : Nn chn gc thi gian lc vt ri, chiu dng t trn xung ( g > 0), gc to ti v tr
ri. Ta c th gii cc bi ton v ri t do nh chuyn ng thng bin i u vi: v 0 = 0, a = g
* Chuyn ng nm thng c vn tc u v 0, tu theo chiu ca trc to xc nh ng gi tr i s
ca g v v0.
- Qung ng vt ri trong n giy: s n =
1
gn2
2
- Qung ng vt ri trong giy th n: s n s n s n 1 =

- Qung ng i c trong n giy cui: s n / c =
1
g(2n-1)
2
1
g(2t-n)n
2
* Bi ton git nc ma ri: Git 1 chm t, git n bt u ri. Gi t 0 l thi gian git nc ma
tch ra khi mi nh.
Thi gian:
- git 1 ri l (n-1)t0
- git 2 ri l (n-2)t0
- git (n-1) ri l t0
- Qung ng cc git nc ma ri t l vi cc s nguyn l lin tip(1,3,5,7, )
II. Bi tp t lun:
Bi 1: Mt vt ri t do t cao 9,6m xung t. Tnh thi gian ri v vn tc chm t. Ly g =
9,8m/s2.
Bi 2: Mt hn ri t ming mt ging cn n y ging mt 3s. Tnh su ca ging, ly g =
9,8m/s2.
Bi 3: Mt vt c th ri t do ti ni c g = 9,8m/s 2. Tnh qung ng vt ri c trong 3s v
trong giy th 3.
Bi 4: C 2 vt ri t do t hai cao khc nhau xung t, thi gian ri ca vt 1 gp i thi gian ri
ca vt 2. Hy so snh qung ng ri ca hai vt v vn tc khi hai vt chm t.
Bi 5: Trong 0,5s cui cng trc khi chm t, mt vt ri t do i c qung ng gp i qung
ng i c trong 0,5s trc . Ly g = 10 m/s 2, tnh cao th vt.
Bi 6: Mt vt ri t do trong giy cui ri c 35m. Tnh thi gian t lc bt u ri ti khi chm t.
Bi 7: Mt vt ri t do ti ni c g = 10 m/s 2. Trong 2s cui vt ri c 180m. Tnh thi gian ri v
cao ni th vt.
p n: 10s - 500m
Bi 8: Tnh thi gian ri ca hn , bit rng trong 2s cui cng vt ri c mt qung ng di
60m. Ly g = 10 m/s2.
Bi 9: Tnh qung ng mt vt ri t do i c trong giy th 4. Ly g = 10 m/s 2.
Bi 10: Mt vt ri t do ti ni c g = 10 m/s2, thi gian ri l 10s. Tnh:
a) Thi gian vt ri mt mt u tin.
b) Thi gian vt ri mt mt cui cng.
Bi 11: T cao 20m mt vt c th ri t do. Ly g = 10 m/s 2. Tnh:
a) Vn tc ca vt lc chm t.
b) Thi gian ri.
c) Vn tc ca vt trc khi chm t 1s.
Bi 12: Mt vt ri t do, thi gian ri l 10s. Ly g 10m / s 2 . Tnh:
a) Thi gian ri 90m u tin.
b) Thi gian vt ri 180m cui cng.
p s: 2s
2
Bi 13: Thi gian ri ca mt vt c th ri t do l 4s. Ly g = 10 m/s . Tnh:
a) cao ni th vt.
Ths. L Vn Hng
Trang - 6 -
b) Vn tc lc chm t.
c) Vn tc trc khi chm t 1s.
d) Qung ng vt i c trong giy cui cng.
Bi 14: Trc khi chm t 1s, mt vt th ri t do c vn tc l 30m/s. Ly g = 10 m/s 2. Tnh:
a) Thi gian ri.
b) cao ni th vt.
c) Qung ng vt i c trong giy th hai.
d) V th (v, t) trong 5s u.
Bi 15: Hai hn A v B c th ri t mt cao. A c th ri sau B mt khong thi gian l
0,5s. Tnh khong cch gia A v B sau khong thi gian 2s k t khi A bt u ri. Ly g = 9,8 m/s 2.
Bi 16: T mt nh thp, ngi ta th ri mt vt. Mt giy sau tng thp thp hn 10m, ngi ta th
ri vt th 2. Hai vt s ng nhau sau bao lu k t khi vt th nht c th? Ly g = 10 m/s 2.
Bi 17: Sau 2s k t khi git nc th nht bt u ri, khong cch gia hai git nc l 25m. Tnh
xem git nc th 2 ri tr hn git nc th nht l bao lu? Ly g = 10 m/s 2.
Bi 18: T vch ni, ngi ta bung ri mt hn xung vc su. T lc bung n lc nghe ting
hn chm y vc l 6,5s. Bit vn tc truyn m l 360m/s. Ly g = 10 m/s 2. Tnh:
a) Thi gian ri.
b) Khong cch t vch ni ti y vc.
Bi 19: Cc git nc ma ri t mi nh xung sau nhng khong thi gian bng nhau. Git 1 chm
t th git 5 bt u ri. Tm khong cch gia cc git nc k tip nhau, bit mi nh cao 16m.
Bi 20: Hai git nc ri ra khi ng nh git sau 0,5s. Ly g = 10 m/s 2:
a) Tnh khong cch gia hai git nc sau khi git th 1 ri c 0,5s; 1s; 1,5s.
b) Hai git nc chm t cch nhau 1 khong thi gian l bao nhiu?
CHUYN NG TRN U
I. Kin thc cn nh.
t 1 2
1

2. Tn s: f
n f
T 2
2
2 r
2 f
3. Vn tc gc:
4. Vn tc di: v r 2 fr
T
T
2
v
5. Gia tc hng tm: aht 2 r
r
T: chu k (s); f: tn s (Hz); : vn tc gc (rad/s); v: vn tc di (m/s); r: bn knh (m); a: gia tc hng
tm (m/s2); t: thi gian quay (s); n: s vng quay.
* Vn dng cc cng thc:
1. Chu k quay: T
+ Lin h gia to cong v to gc: s = R + Vn tc di v =
s
= const
t
+ Lin h: v = R
t
2
1
1
, n: s vng quay/giy + Tn s f =
n + 2n
+ Chu k quay T =
n
T
+ Vn tc gc
+ Gia tc hng tm aht =
v2
R 2 const
R
* Lu : Khi 1 vt va quay trn u va tnh tin, cn ch :

+ Khi vt c hnh trn ln khng trt, di cung quay ca 1 im trn vnh bng qung ng i
+ Vn tc ca 1 im i vi mt t c xc nh bng cng thc cng vn tc
* Vn tc di v gia tc hng tm ca 1 im trn tri t c v :
Tri t quay u quanh trc i qua cc a cc nn cc im trn mt t s chuyn ng trn u
cng vn tc gc , trn cc ng trn c tm nm trn trc tri t
Ths. L Vn Hng
Trang - 7 -
+ v = R cos
+ aht = 2 R cos 2 , vi
+ Qung ng bay thc ca my bay l:
rad / s
12.3600
s Rh ,
, s chiu di ng bay trn mt t, h l cao,

R
s,
R l bn knh tri t
+ Xch lm cho a v lp c vnh quay cng qung ng:
- a quay n vng th qung ng vnh ca n quay c l s = 2 r n
- S vng quay ca lp l nl =
s
r
, (nl cng l s vng quay ca bnh sau)
2rl
rl
+ Hai kim gi, pht lc t = 0 lch nhau gc , thi im lch nhau gc ln th n c xc nh

bi: tn( ph - h) = 2n
II. Bi tp.
1. Mt bnh xe quay u 100 vng trong thi gian 2 s. Hy xc nh:
a. Chu k, tn s.
(0,02 s,50 Hz)
b. Vn tc gc ca bnh xe.
(314 rad)
2. Mt a trn bn knh 60 cm, quay u vi chu k l 0,02 s. Tm vn tc di ca mt im nm trn
vnh a
(188,4 m/s)
3. Mt t qua khc quanh l cung trn, bn knh 100 m vi vn tc di 10 m/s. Tm gia tc hng tm
tc dng vo xe.
(1 m/s2)
4. Mt a trn c bn knh 10 cm, quay u mi vng ht 0,2 s. Tnh tc di ca mt im nm trn
vnh a.
(3,14 m/s)
5. Mt t c bnh xe bn knh 30 cm quay mi giy c 10 vng. Tnh vn tc ca xe t. (18,84
m/s)
6. Mt kim ng h treo tng c kim pht di 10 cm. Cho rng kim quay u. Tnh tc di v tc
gc ca im u kim pht. (1,74. 10-3 rad/s,1,74. 10-5 m/s)
7. Mt kim ng h treo tng c kim gi di 8 cm. Cho rng kim quay u. Tnh tc di v tc
gc ca im u kim gi. (1,45. 10-4 rad/s,1,16. 10-5 m/s)
8. Mt im nm trn vnh ngoi ca mt lp xe my cch trc bnh xe 0,66 m. Xe my chuyn ng
thng u vi vn tc 12 km/h. Tnh tc di v tc gc ca mt im trn vnh lp i vi ngi
ngi trn xe. (3,3 m/s,5 rad/s)
9. Mt a trn c bn knh 36 cm, quay u mi vng trong 0,6 s. Tnh vn tc gc, vn tc di ca mt
im trn vnh a.
(10,5 rad/s,3,77 m/s)
10. Mt qut my quay vi vn tc 400 vng/pht. Cnh qut di 0,82 m. Tnh vn tc di v vn tc
gc ca mt im u cnh.
(41,8 rad/s,34,33 m/s)
11. Mt xe p chuyn ng trn u trn mt ng trn bn knh 100 m. Xe chy mt vng ht 2
pht. Tnh vn tc v vn tc gc.
(5,23m/s; 5,23. 10-2
rad/s)
12. Mt bnh xe p quay u xung quanh trc vi vn tc quay 30 rad/s. Bit bn knh ca bnh xe l
35 cm. Hy tnh vn tc v gia tc ca mt im trn vnh bnh xe.
(10,5 m/s; 315 m/s2)
13. Mt t c bn knh vnh ngoi bnh xe l 25 cm. Xe chy vi vn tc 36 km/h. Tnh vn tc gc
v gia tc hng tm ca mt im trn vnh ngoi bnh xe.
(40 rad/s; 400 m/s2)
14. Bnh in ca mt xe p c nm quay bn knh 0,5 cm, t vo lp ca bnh xe. Khi xe p i vi
vn tc 18 km/h. Tm s vng quay trong mt giy ca nm bnh in.
(159,2 vng/s)
15. t ang chuyn ng thng u vi vn tc v = 72 km/h. Tnh vn tc gc v gia tc hng tm
ca mt im trn vnh bnh xe bit bn knh bnh xe l r = 25 cm.
(80 rad/s; 1600 m/s2)
16. Mt bnh xe quay u vi vn tc gc 5 vng/s. Bn knh bnh xe l 30 cm. Tnh vn tc di v gia
tc hng tm ca mt im trn vnh bnh xe.
(9,42 m/s)
17. Tm vn tc gc v vn tc di ca mt im trn vnh a bit bn knh a l r = 20 cm v chu k
quay T = 0,2 s.
(31,4 rad/s; 6,28 m/s)
18. Bnh in ca mt xe p c nm quay ng knh 1 cm t vo v. Khi xe i vi vn tc 18 km/h th
nm quay quay c bao nhiu vng trong mt giy?
(159,2 vng/s)
19. Bnh xe bn knh 60 cm quay u 100 vng trong 2 giy.
Ths. L Vn Hng
Trang - 8 -
a. Tm chu k quay v tn s.
b. Tnh vn tc gc v vn tc di ca mt im trn vnh bnh xe.
20. Bnh xe bn knh 60 cm i c 60 m sau 10 giy.
a. Tnh vn tc gc v gia tc hng tm.
b. Tnh qung ng m mt im trn vnh bnh xe i c trong 5 chu k.
(0,02 s; 50 Hz)
(314 rad/s; 188,4 m/s)
(10 rad/s; 60 m/s2)
(6 m/s)
TNH TNG I CA CHUYN NG
A. H THNG KIN THC

1. Tnh tng i ca chuyn ng:
a. Tnh tng i ca qu o: Hnh dng qu o trong cc h quy chiu khc nhau l khc nhau
qu o c tnh tng i
b. Tnh tng i ca vn tc: Vn tc trong cc h quy chiu khc nhau l khc nhau vn tc c
tnh tng i
2. Cng thc cng vn tc:
a. H quy chiu ng yn v h quy chiu chuyn ng
- H quy chiu ng yn l h quy chiu gn vi vt ng yn
- H quy chiu chuyn ng l h quy chiu gn vi vt chuyn ng
b. Cng thc cng vn
uurtc:
- Vn tc tuyt i v13 l vn tc ca vt i vi h quy chiu ng yn
uur
- Vn tc tng i v12 l vn tc ca vt i vi h quy chiu chuyn ng
uur
- Vn tc ko theo v23 l vn tc ca vt i vi h quy chiu chuyn ng i vi h quy chiu ng
yn
uu
r
* Kt lun: Vn tc tuyt i bng tng vecto vn tc tng i v
v12
vecto vn tc ko theo.
13
* Trng hp 1: Cc vn tc cng phng, cng chiu: (Thuyn chy
xui dng nc)
uur uur uur
Theo hnh v ta c: v13 = v12 + v23
uu
r
uur
v
V ln: v13 v12 v23
23
v12
* Trng hp 2: Vn tc tng i cng phng, ngc chiu vi vn
tc ko theo (Thuyn chyungc
ur uur dng
uur nc)
uur
uur
v
uur
uu
rv13
V ln: v13 v12 v23

uur
uur
* Trng hp 3: Vn tc v12 c phng vung gc vi v23
uur uur uur
2
V ln: v13 v122 v23
uur
uur
* Trng hp 4: Vn tc v12 c phng hp vi v23 gc bt k
u
ur uur
2
v12 .v23 = v13 v122 v23
2.v12 .v23 .cos
v13
Ths. L Vn Hng
Trang - 9 -
uu
r
v13
uu
r uu
r
v23 v12
B. VN DNG BI TP:
*Tng quan v phng php gii bi ton v tnh tng i ca chuyn ng:
i vi bi ton c nhiu chuyn ng s c chuyn ng tng i.
Khi , ta c tin trnh gii mt bi tn nh sau:
B1: Xc nh cc h quy chiu:
+ h quy chiu tuyt i:l h quy chiu gn vi vt ng yn
v23
uu
r
v23
+ h quy chiu tng i:l h quy chiu gn vi vt c vt khc chuyn ng trong n
B2:Gi tn cho cc vt:
+ vt 3 l vt ng yn i vi h quy chiu tuyt i.
+ vt 2 l vt chuyn ng c lp i vi h quy chiu tuyt i
+ vt 1 l vt chuyn ng trong vt chuyn ng
B3: Suy
uur ra cc vt tc chuyn ng
v12 :vn tc tng i
uur
v23 :vn tc ko theo
uur
v13 :vn tc tuyt i
B4: p dng cng thc cng vn tc thit lp phng trnh hoc h phng trnh c cha i
lng cn tm.
B5: Suy ra i lng cn tm.
B6: Bin lun v kt lun.
* V D MINH HA:
Bi 1. Trn 2 ng ray song song, mt tu khch ni ui mt tu hng. Chng khi hnh v chy theo
cng mt hng. Tu hng di L 1 = 180 m, chy vi vn tc v1 = 36 km/h; tu khch di L2 = 120 m,
chy vi vn tc v2 = 54 km/h. Sau bao lu tu khch vt ht tu hng.
Bi 2. Lc tri khng gi, mt my bay bay vi vn tc khng i 600km/h t a im A n a im
B ht 2,2h. Khi bay tr li t B n A gp gi thi ngc, my bay phi bay ht 2,4h. Xc nh vn tc
ca gi.
Bi 3. Mt ca n chy xui dng sng mt 2 gi chy thng u t bn A thng lu ti bn B h
lu v phi mt 3 gi khi chy ngc li t bn B v n bn A. Cho rng vn tc ca ca n i vi
nc l 30km/h
a) Tnh khong cch gia hai bn A v B.
b) Tnh vn tc ca dng nc i vi b sng.
Bi 4. Mt ca n chy thng u xui theo dng t bn A n bn B cch nhau 36km mt mt khong
thi gian l 1 gi 30 pht. Vn tc ca dng chy l 6 km/h.
a) Tnh vn tc ca ca n i vi dng chy.
b) Tnh khong thi gian ngn nht ca n chy ngc dng chy t bn B tr v n bn A.
Bi 5. Mt my bay bay tvtr A n vtr B theo hng ty ng cch nhau 300 km. Xc nh thi gian
bay bit vn tc ca my bay i vi khng kh l 600 km/h xt hai trng hp:
a) Khng c gi.
b) C gi thi theo hng ty ng vi tc 20 m/s.
Bi 6. Mt ca n chuyn ng thng u xui dng t A n B mt 2h v khi ngc dng t B v A mt
3h. Hi nu ca n tt my v tri theo dng nc tA n B th mt my gi? Bit vn tc ca n so
vi nc khng i khi i xui v ngc, vn tc ca nc chy cng khng i?
Bi 7. Mt ci ph chuy n ng sang mt con sng rng 1km, thn ph lun vung gc vi b sng.
Thi gian ph sang sng l 15pht. V nc chy nn ph tri xui 500m v pha h lu so vi vtr
ban u. Tnh vn tc ca dng nc, vn tc ca ph i vi nc v vn tc ca ph i vi b?
C. BI TON NNG CAO
Bi 1. Hai xe t i theo hai con ng vung gc, xe A i v hng Ty vi vn tc 50km/h, xe B i
v hng Nam vi vn tc 30km/h. Lc 8h, A v B cn cch giao im ca hai ng ln lt l 4,4km
v 4km v pha giao im. Tm thi im m khong cch hai xe:
a) nh nht
b) bng khong cch lc 8h.
Gii
Ly trc to Ox v Oy trng vi hai con ng
Chn gc to l giao im ca hai cong ng, chiu dng trn hai trc to ngc hng vi
chiu chuyn ng ca hai xe v gc thi gian l lc 8h.
Phng trnh chuyn ng ca xe A l: x = -50 + 4,4 (1) v ca xe B l: y = -30t +4 (2)
Gi d l khong cch hai xe ta c: d2 = x2 + y2 = (4,4 - 50t)2 + (4 -30t)2 = 3400t2 - 680t + 35,36 (3)
Khong cch ban u ca hai xe: d 02 = (4,4)2+ 42 = 35,36 (c th tm t (3) bng cch t t = 0).
Ths. L Vn Hng
Trang - 10 -
a) Ta vit li biu thc ca d2: d2 = 3400[(t - 0,1)2 + 0,34]
Ta thy khong cch hai xe nh nht, tc l d2 nh nht, khi t = 0,1 h = 6pht.
Vy khong cch hai xe l nh nht lc 8h 06 pht.
b) Khong cch hai xe bng khong cch ban u khi: d2 = d 02 3400t2 - 680t + 35,36 = 35,36
680(5t - 1) = 0 t = h = 0,2 h = 12 pht
Vy khong cch hai xe bng khong cch ban u lc 8h 12 pht.
Bi 2. Mt chic xung my xut pht t bn A i n bn B cng mt bn b sng, vi vn tc so vi
nc l v1 = 9 km/h. Cng lc mt can xut pht t bn B i n bn A, vi vn tc so vi nc l
v2 = 30 km/h. Trong thi gian xung my i t A n B th can kp i c 4 ln khong cch v v
n B cng mt lc vi xung my. Hy xc nh hng v ln ca vn tc chy ca dng sng.
Gii
Gi khong cch AB l s, vn tc ca dng nc l v0 v gi s dng sng chy theo hng t A n
B.
Vn tc ca xung my i vi b sng l v 1 + v0; cn vn tc ca can i vi b sng khi chy t
A n B l v2 + v0, v khi chy t B n A l v2 - v0.
s
Khong thi gian xung my i t A n B: t1 v v , thi gian can i c 4 ln khong cch

1
0
s
s
v2 v0 v2 v0
AB bng hai ln thi gian can i t A n B v ngc li: t 2 2
2
Theo bi t1 = t2, suy ra phng trnh: v 0 +4v2v0 + 4v1v2 - v 22 =0
Thay s ta c v 02 + 120v0 + 160 = 0; phng trnh ny c hai nghim v 0 = -118,5 km/h v v0 = - 1,5
km/h.
Ta phi loi nghim -118,5 km/h v vn tc ny ca dng sng th c xung my ln can khng th
i ngc dng.
Vy ta c v0 = -1,5 km/h. Nh vy mt dng nc chy t A n B vi vn tc 1,5km/h.
Bi 3. Mt chic tu thu chuyn ng thng u trn sng vi vn tc v1 = 35 km/h, gp mt on x
lan di 250m i ngc chiu vi vn tc v2 = 20 km/h. Trn boong tu c mt thu th i t mi n li
vi vn tc v3 = 5 km/h. Hi ngi thy on x lan qua mt mnh trong bao lu?
Gii
Theo bi, cc vn tc v1, v2 c tnh i vi nc, cn vn tc v3 c tnh vi tu.
tm c thi gian m on x lan i qua trc mt ngi thy th ta cn xc nh c vn tc
tng i ca on x lan so vi thy th, ngha l phi xc nh v 32 .
p dng cng thc cng vn tc ta c: v 32 v 31 v12 (1) v v12 v10 v 02 (2)

Trong cc k hiu 1,2,3,0 ln lc ch tu thu, x lan, thy th v nc.
Theo bi v31 = v3 = 5 km/h; v10 = v1 = 35 km/h; v20 = v2 = 20 km/h.
Chn chiu dng l chiu chuyn ng ca tu thy (vect v10 ), t (1) v (2) ta c
(cc vect v 20 v v 31 ngc hng vi v10 cn v12 cng chiu vi v10 )

v12 = v10 + v20 = 55 km/h
v32 = v12 + v31 = 50 km/h
(v v12 > v31 (nh vy l v 32 hng chiu dng chn).
0,25
Thi gian cn tm bng: t v 50 = 5. 10-3 h = 18 h.

32
Bi 4. Hai xe chuyn ng thng u trn hai con ng vung gc vi nhau vi vn tc 30km/h v
40km/h; sau khi gp nhau ng t mt xe chy sang pha ng, xe kia chy ln pha bc.
1) Tm vn tc tng i ca xe th nht so vi xe th hai.
2) Ngi trn xe th hai quan st th thy xe th nhy chy theo hng no?
3) Tnh khong cch gia hai xe sau 6 pht k t khi gp nhau ng t.
Gii
1. Gi v 01 v v 20 l cc vect vn tc ca hai xe 1 v xe 2 i vi mt ng.
Sau khi gp nhau ng t, theo bi, cc vect v 01 v v 20 c hng nh trn hnh v.

Ths. L Vn Hng
Trang - 11 -
Vn tc tng i v12 ca xe 1 i vi xe 2, p dng cng thc cng vn tc, c xc nh theo cng
thc: v12 v10 v 02 v10 v 20 v10 ( v 02 )
Bng qui tc cng vect ta dng c vect v12 nh hnh v.
V v10 v 02 nn ta c v12 v102 v 220 .

Theo bi v10 = v1 = 30 km/h; v20 = v2 = 40 km/h v12 = 50 km/h
2. Ngi trn xe th hai, ta thy xe th nht chy theo hng vect v12 ; l hng ng nam
v1
Hng ny lp vi hng chuyn ng ca xe 2 mt gc -, vi tan =
=
v2
3. Mun tm khong cch d gia hai xe, ta tm qung ng m xe 1 i c nu ly xe 2 lm gc quy
chiu
Qung ng bng s = v12. t = 50. = 5 km.
Vy khong cch hai xe sau 6 pht k t khi gp nhau l 5km.
D. BI TP LM THM
Bi 1: Trn mt tuyn xe but cc xe coi nh chuyn ng thng u vi vn tc 30 km/h; hai chuyn
xe lin tip khi hnh cch nhau 10 pht. Mt ngi i xe p ngc li gp hai chuyn xe but lin
tip cch nhau 7ph30s. Tnh vn tc ngi i xe p.
S: 10 km/h.
Bi 2: Mt chic ph chy xui dng t A n B mt 3 gi; khi chy v mt 6 gi. Hi nu ph tt my
tri theo dng nc th t A n B mt bao lu?
S: 12 gi.
Bi 3: Mt thuyn i t bn A n bn B cch nhau 6 km ri li tr v A. Bit rng vn tc thuyn trong
nc yn lng l 5 km/h, vn tc nc chy l 1 km/h. Tnh thi gian chuyn ng ca thuyn.
S: 2 gi 30 pht.
Bi 4: Mt thang cun t ng a khch t tng trt ln lu trong 1 pht. nu thang ngng th khch
phi i b ln trong 3 pht. Hi nu thang chy m khch vn bc ln th mt bao lu?
S: 45 giy.
Bi 5: Mt ca n chy qua sng xut pht t A, mi hng ti im B b bn kia. AB vung gc vi
b sng. Nhng do nc chy nn khi n bnkia, ca n li C cch B on BC = 200 m. Thi gian qua
sng l 1 pht 40 s. Nu ngi li gi cho mi ca n chch 600 so vi b sng v m my chy nh
trc th ca n chy ti ng v tr B. Hy tnh:
a) Vn tc nc chy v vn tc ca n.
b) B rng ca dng sng.
c) Thi gian qua sng ca ca n ln sau.
S: a) 2 m/s; 4 m/s;b) 400m. c) 116 s.
Bi 6: Trn mt tuyn xe but cc xe coi nh chuyn ng thng u vi vn tc 30 km/h; hai chuyn
xe lin tip khi hnh cch nhau 10 pht. Mt ngi i xe p ngc li gp hai chuyn xe but lin
tip cch nhau 7ph30s. Tnh vn tc ngi i xe p.
S : 10 km/h.
Bi 7: Mt chic ph chy xui dng t A n B mt 3 gi; khi chy v mt 6 gi. Hi nu ph tt my
tri theo dng nc th t A n B mt bao lu?
S : 12 gi.
Bi 8: Mt thuyn i t bn A n bn B cch nhau 6 km ri li tr v A. Bit rng vn tc thuyn trong
nc yn lng l 5 km/h, vn tc nc chy l 1 km/h. Tnh thi gian chuyn ng ca thuyn.
S : 2 gi 30 pht.
Bi 9: Mt thang cun t ng a khch t tng trt ln lu trong 1 pht. nu thang ngng th khch
phi i b ln trong 3 pht. Hi nu thang chy m khch vn bc ln th mt bao lu?
S: 45 giy.
Bi 10: Mt ca n chy qua sng xut pht t A, mi hng ti im B b bn kia. AB vung gc vi
b sng. Nhng do nc chy nn khi n bn kia, ca n li C cch B on BC = 200 m . Thi gian
qua sng l 1 pht 40 s . Nu ngi li gi cho mi ca n chch 60 0 so vi b sng v m my chy nh
trc th ca n chy ti ng v tr B. Hy tnh :
a) Vn tc nc chy v vn tc ca n .
Ths. L Vn Hng
Trang - 12 -
b) B rng ca dng sng .
c) Thi gian qua sng ca ca n ln sau .
S : a) 2 m/s; 4 m/s; b) 400m; c) 116 s .

Bi 11: Mt dng sng rng 100m v dng nc chy vi vn tc 3m/s so vi b. Mt chic thuyn i
sang ngang sng vi vn tc 4m/s so vi dng nc.
a. Tnh vn tc ca thuyn so vi b sng?
b. Tnh qung ng m thuyn chuyn ng c khi sang c n b bn kia?
c. Thuyn b tri v pha h lu mt on bao xa so vi im d nh n?
d. Mun thuyn n c im d nh n th thuyn phi i theo hng chch ln thng ngun
hp vi b sng mt gc bao nhiu?
S : a) 5 m/s; b)125m; c) 75m; d) 48,50
Bi 12: Mt ngi li xung my d nh mmy cho xung chy ngang con sng rng 240m, mi
xung lun lun vung gc vi b sng. Nhng do nc chy nn xung sang n b bn kia ti mt
a im cch bn d nh 180m v pha h lu v xung i ht 1 pht. Xc nh vn tc ca xung so
vi dng sng.
S : 5m/s
Bi 13. Mt xe p chuyn ng thng u vi vn tc lc khng gi l 15 km/h. Ngi ny i t A v
B xui gi v i t B tr liA ngc gi. Vn tc gi l 1 km/h. Khong cch AB = 28 km. Tnh thi
gian tng cng i v v.
S: 3,75h
Bi 14. Mt chic thuyn chuyn ng thng u xui dng nuc t bn A v bn B cch nhau 6km dc
theo dng sng ri quay v B mt tt c 2h30 pht. Bit rng vn tc ca thuyn trong nc yn lng l
5km/h. Tnh vn tc dng nc v thi gian thuyn i xui dng.
S: 1km/h v 1h
Bi 15. Mt chic ph i theo phng vung gc vi b sng sang b bn kia. Vn tc ca ph i vi
nc l 8km/h, vn tc dng nc l 2km/h. Thi gian qua sng l 15pht. Hi khi sang b bn kia th ph
cch im i din vi b bn ny l bao nhiu?
S: 2km
1
Cu 1: (3 im) in vo nhng t cn thiu trong pht biu sau:
Chuyn ng thng (1) l chuyn ng c qu o l (2) v c (3) bin i u theo thi gian.
Cu 2: (3 im) Ngi ta th ri mt hn t mt cao 54,6 m so vi mt t. Ly g = 9,8 m/s2
a) Vt ri n mt t trong bao lu?
b) Tnh vn tc ca vt khi chm t.
c) Sau thi gian bao lu th vt ri c na qung ng.
Cu 3: (4 im) Mt m-t ang chuyn ng thng u vi tc 6 m/s th tng tc chuyn ng nhanh
dn u. Sau 3 s xe t tc l 18 m/s.
a)
b)
c)
d)
Tnh gia tc ca xe
Vit phng trnh chuyn ng ca xe k t lc tng tc
Tnh qung ng vt i c v vn tc ca vt sau 6 s.
Ngay khi m-t bt u tng tc th ng trc cch m-t mt on l 30 m c mt -t ang
chuyn ng thng u vi tc 18 m/s. Hi sau bao lu k t lc m-t tng tc th hai xe gp nhau
Kim tra 20 pht
2
Chuyn ng thng (1) l chuyn ng c qu o l (2) v c (3) tng dn u theo thi gian.
Cu 2: (3 im) Ngi ta th mt vt ri t mt cao h so vi mt t, sau 4 s th vt chm t. Ly g =
9,8 m/s2
Ths. L Vn Hng
Trang - 13 -
a) Tnh cao h.
b) Tnh vn tc ca hn khi chm t.
c) Sau thi gian bao lu th vin ri c 2/3 qung ng.
Cu 3: (4 im) Mt m-t ang chuyn ng thng u vi tc 20 m/s th hm phanh chuyn ng
chm dn u. Sau 2 s xe t tc l 15 m/s.
a) Tnh gia tc ca xe.
b) Vit phng trnh chuyn ng ca xe k t lc tng tc.
c) Tnh qung ng xe chy c t lc bt u hm phanh n khi dng li.
d) Ngay khi m-t bt u gim tc th ng sau cch m-t mt on l 30 m c mt -t ang chuyn
ng thng u vi tc 16 m/s. Hi sau bao lu k t lc m-t gim tc th hai xe gp nhau.
Kim tra 20 pht
3
Chuyn ng thng (1) l chuyn ng c qu o l (2) v c (3) chm dn u theo thi gian.
Cu 2: (3 im) Ngi ta th ri mt hn t mt cao h, bit vn tc khi chm t l 25 m/s. Ly g =
10 m/s2
a) Tnh cao h?
b) Vt ri n mt t trong bao lu.
c) Sau thi gian bao lu th vt ri c 3/4 qung ng.
Cu 3: (4 im) Mt m-t ang chuyn ng thng u vi tc 6 m/s th tng tc chuyn ng nhanh
dn u. Sau 3 s xe t tc l 18 m/s.
a) Tnh gia tc ca xe
b) Vit phng trnh chuyn ng ca xe k t lc tng tc
c) Tnh qung ng vt i c v vn tc ca vt sau 6 s.
d) Ngay khi m-t bt u tng tc th pha trc cch m-t mt on l 30 m c mt -t ang
chuyn ng thng u vi tc 18 m/s. Hi sau bao lu k t lc m-t tng tc th hai xe gp nhau
Kim tra 20 pht
4
Chuyn ng (1) l chuyn ng (2), c phng thng ng, chiu (3), c gia tc l g = 9,8 m/s2
Cu 2: (3 im) Ngi ta th ri mt hn t mt cao h, sau 5s th vt chm t. Ly g = 10 m/s2
a) Tnh cao h?
b) Tnh vn tc ca hn khi chm t.
c) Nu a vt ln cao thm mt on bng 1/4 cao ban u th sau bao lu vt s chm t.
Cu 3: (4 im) Mt m-t ang chuyn ng thng u vi tc 20 m/s th hm phanh chuyn ng
chm dn u. Sau 2 s xe t tc l 15 m/s.
a)
b)
c)
d)
Tnh gia tc ca xe.

Vit phng trnh chuyn ng ca xe k t lc tng tc.
Tnh qung ng xe chy c t lc bt u hm phanh n khi dng li.
Ngay khi m-t bt u gim tc th ng sau cch m-t mt on l 30 m c mt -t ang chuyn
ng thng u vi tc 16 m/s. Hi sau bao lu k t lc m-t gim tc th hai xe gp nhau.
kim tra 15 pht

Mn: Vt l - Lp 10
Cu 1: Trng hp no sau y, vt c th coi l cht im?
Ths. L Vn Hng
Trang - 14 -
A. Tri t trong chuyn ng t quay quanh trc
B. t ang di chuyn trong sn trng
C. Git c ph ang nh xung ly
D. Git nc ma ang ri
Cu 2: Mt con kin b dc theo ming chn c dng l ng trn bn knh R. Khi i c na ng
trn, ng i v di ca con kin trong chuyn ng trn l?
A. R v R
B. R v 2R
C. 2R v R
D. R v O
Cu 3: Chn cu sai
A. th vn tc theo thi gian ca chuyn ng thng u l mt ng song song vi trc Ot.
B. Trong chuyn ng thng u, th theo thi gian ca to v ca vn tc u l nhng ng
thng.
C. th to theo thi gian ca chuyn ng thng bao gi cng l mt ng thng.
D. th to theo thi gian ca chuyn ng thng u l mt ng thng xin gc.
Cu 4: Chn cu sai
Khi mt cht im chuyn ng thng bin i u th n:
A. C gia tc khng i.
B. C gia tc trung bnh khng i.
C. Ch c th chuyn ng nhanh dn u hoc chm dn u.
D. C th lc u chuyn ng chm dn u, sau chuyn ng nhanh dn u.
Cu 5: Chn cu sai.
Cht im s chuyn ng thng nhanh dn nu:
A. a > 0 v v0 > 0
B. a > 0 v v0 = 0
C. a < 0 v v0 > 0
D. a < 0 v v0 = 0
Cu 6: Mt hnh khch i t A n B cch nhau 100 km trong gi. Ngh ti B 2 gi v tr v A trong 1
gi. Tc trung bnh ca ngi trong sut ng i v l:
A. 25 km/h
B. 67 km/h
C. 40 km/h
D. 75 km/h
Cu 7: Cho th din t v tr ca cht im ca mt chuyn ng theo
thi gian nh sau: Trong khong t 0 - 6 giy vt i c qung ng l:
A. 4 m
B. 12 m
C. 8 m
D. 16 m
Cu 8: Mt vt ang chuyn ng vi vn tc 16 m/s th tng tc n vn
tc 20 m/s sau khi vt qua qung ng 36m. Gia tc ca t c ln
bao nhiu?
A. 1 m/s2
B. 0,2 m/s2
C. 2 m/s2
D. 0,1 m/s2
Cu 9: Mt vt bt u chuyn ng thng bin i u t A n B. n B vt c vn tc 2 m/s. Hi khi
n C vt c vn tc bao nhiu? Bit BC = 8AB
A. 3 m/s
B. 4 m/s
C. 6 m/s
D. 8 m/s
Cu 10: Cho th to ca hai t chuyn ng thng u.
Phng trnh to ca 2 t l:
A. x1 = - 40t; x2 = 60t
B. x1 = - 40t; x2 = 0,25 + 60t
C. x1 = 60 - 40t; x2 = 60 (t - 0,25)
D. x1 = - 40t; x2 = 60 (t - 0,25)
ki m tra 30
TNH TNG I CA CHUYN NG
Bi 1: Mt chic thuyn xui theo dng nc i c 30 km trong 1 gi. Tnh vn tc ca thyn so vi
nc. Bit vn tc ca nc so vi b l 7 km.
Ths. L Vn Hng
Trang - 15 -
Gii:
...
...
...
...
Bi 2: Mt chic thuyn xut pht t bn thuyn xui theo dng nc, cng lc c mt khc g cng t
bn thuyn tri theo dng nc. Sau 30 pht, thuyn cch b n 10 km v cch khc g 8 km.
a. Tnh vn tc ca thuyn so vi nc.
b. Tnh vn tc ca nc so vi b.
Gii:
...
...
...
...
Bi 3: Mt chic thuyn xui theo dng sng t A n B, sau li ngc v A, s = AB = 60 km. Vn
tc ca thuy n so vi nc l 25 km/h, vn tc ca nc so vi b l 5 km/h. Tnh thi gian chuyn
ng ca thuyn.
Gii:
..............
..............
..............
..............
Bi 4: Mt chic thuyn xui theo dng nc i c qung ng 40 km trong 2 gi. Nu dng nc
ng yn th thuyn i c 30 km trong 2 gi. Tnh vn tc ca nc so vi b.
Gii:
...
...
...
...
Tng hp v phn tch lc
I. KIN THC:
1. Lc
- nh ngha lc
- c im ca vecto lc
+ im t ti vt
+ Phng ca lc tc dng
+ Chiu ca lc tc dng
+ ln t l vi ln ca lc tc dng
2. Cn bng lc
- Cc lc cn bng: l cc lc cng tc dng vo mt vt v khng gy gia tc cho vt
- Hai lc cn bng: l hai lc cng tc dng vo mt vt, cng gi cng ln nhng ngc chiu
3. Tng hp lc:
- nh ngha:
- Quy tc tng hp lc: Quy tc hnh bnh hnh
r r
r r r
Nu vt chu tc dng ca 2 lc F1 , F2 th F F1 F2
r
r
+ F1 F2 F F1 F2
r
r
+ F1 F2 F F1 F2
r r
+ ( F1 , F2 ) 900 F F12 F22
Ths. L Vn Hng
Trang - 16 -
r r
+ ( F1 , F2 ) F F12 F22 2 F1F2 cos
Nhn xt: F1 F2 F F1 F2
Nu vt chu tc dng ca nhiu lc th tin hnh tng hp hai lc ri ly hp lc ca 2 lc tng
hp tip vi lc th 3
4. Phn tch lc:
- nh ngha:
- Quy tc phn tch lc: Quy tc hnh bnh hnh
Ch : ch phn tch lc theo cc phng m lc c tc dng c th
n r
r
5. iu kin cn bng ca cht im: Fi 0
i 1
II. Bi tp t lun:
Bi 1: Tm hp lc ca cc lc trong cc trng hp sau:
(Cc lc c v theo th t chiu quay ca kim ng h)
a. F1 = 10N, F2 = 10N, ( F , F ) =300

1
b. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, ( F , F ) =900, ( F , F ) =300, ( F , F ) =2400

1
c. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, F4 = 10N, ( F , F ) =900, ( F , F ) =900, ( F , F ) =900, ( F , F ) = 900

1
d. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, F4 = 10N, ( F , F ) =300, ( F , F ) =600, ( F , F ) =900, ( F , F ) =

1 2
2
3
4
3
4 1
1800
p s: a. 19,3 N; b. 28,7 N; c. 10 N; d. 24 N
Bi 2: Mt cht im chu tc dng ng thi ca 2 lc c ln 20N v 30N, xc nh gc hp bi
phng ca 2 lc nu hp lc c gi tr:
a. 50N
b. 10N
c. 40N
d. 20N
p s: a. 00; b. 1800; c. 75,50; D. 138,50
Bi 3: Mt cht im chu tc dng ng thi ca 3 lc: F 1 = 20N, F2 = 20N v F3. Bit gc gia cc lc
l bng nhau v u bng 1200. Tm F3 hp lc tc dng ln cht im bng 0?
p s: F3 = 20 N
0
Bi 4: Vt m = 5kg c t nm yn trn mt phng nghing gc 30 so vi phng
m
ngang nh hnh v. Xc nh cc lc tc dng ln vt? Bit trng lc c xc nh
bng cng thc P = mg, vi g = 10m/s2.
p s: P = 50N; N = 25 3 N; Fms = 25 N
Bi 5: Vt m = 3kg c gi nm yn trn mt phng nghing gc 45 0 so vi phng
ngang bng mt si dy mnh v nh, b qua ma st. Tm lc cng ca si dy(lc m vt
m
tc dng ln si dy lm cho si dy b cng ra)
p s: T = 15 2N
BA NH LUT NEWTON
I. KIN THC:
1. nh lut 1:
r r
r r
- Ni dung: F 0 a 0
nh lut 1 Niuton ch ng trong h quy chiu qun tnh, nh lut 1 c gi l nh lut qun tnh
- Qun tnh: L tnh cht ca mi vt c xu hng bo tn vn tc c v hng v ln
Ths. L Vn Hng
Trang - 17 -
2. nh lut 2: r
F
r F
- Ni dung: a ; v ln a
m
m
r r r r
r
- Nu c nhiu lc tc dng ln vt th: F F1 F2 F3 ... Fn
- nh ngha, tnh cht ca khi lng
r
r
- Trng lc P mg c phng thng ng, chiu hng xung.
- Trng lng l ln ca trng lc P = mg
3. nh lut 3:
r
r
- Ni dung: FAB FBA
- c im ca lc v phn lc:
+ Cng ng thi xut hin v mt i
+ Cng gi, cng ln, ngc chiu
+ Tc dng vo hai vt khc nhau, l 2 lc khng cn bng
+ C cng bn cht
Xc nh lc bng cc i lng ng hc v ngc li
- Nhn ra cc lc tc dng ln vt
- Vit phng trnh nh lut II Newton
- F m.a (*)
Chiu (*) ln hng chuyn ng. Thc hin tnh ton
v at v 0
s v 0 t 1 at 2
2
p dng: F m.a 2
2
v v 0 2as
v v0
a
t
Tin hnh lc tng tc gii bi ton ngc

II. Bi tp t lun
Bi 1: Mt chic xe khi lng m = 100 kg ang chy vi vn tc 30,6 km/h th hm phanh. Bit lc
hm phanh l 250 N. Tm qung ng xe cn chy thm n khi dng hn
Bi 2: Di tc dng ca lc F nm ngang, xe ln chuyn ng khng vn tc u, i c qung
ng 2,5 m trong thi gian t. Nu t thm vt khi lng 250 g ln xe th xe ch i c qung ng
2m trong thi gian t. B qua ma st. Tm khi lng xe.
Bi 3: Mt xe ln khi lng 50 kg, di tc dng ca 1 lc ko theo phng nm ngang chuyn ng
khng vn tc u t u n cui phng mt 10 s. Khi cht ln xe mt kin hng, xe phi chuyn ng
mt 20 s. B qua ma st. Tm khi lng kin hng.
Bi 4: Lc F Truyn cho vt khi lng m1 gia tc 2m / s 2 , truyn cho vt khi lng m2 gia tc
6m / s 2 . Hi lc F s truyn cho vt c khi lng m m1 m2 mt gia tc l bao nhiu?
Bi 5: Lc F Truyn cho vt khi lng m1 gia tc 5m / s 2 , truyn cho vt khi lng m2 gia tc
4m / s 2 . Hi lc F s truyn cho vt c khi lng m m1 m 2 mt gia tc l bao nhiu?
Bi 6: Vt chu tc dng lc ngang F ngc chiu chuyn ng thng trong 6 s, vn tc gim t 8m/s
cn 5m/s. Trong 10s tip theo lc tc dng tng gp i v ln cn hng khng i. Tnh vn tc
vt thi im cui.
Bi 7: Mt xe t khi lng m, di tc dng ca mt lc ko theo phng nm ngang, chuyn ng
khng vn tc u trong qung ng s ht t1 giy. Khi cht ln xe mt kin hng, xe phi chuyn
ng trong qung ng s ht t 2 giy. B qua ma st. Tm khi lng kin hng qua, m, t1 , t 2, ?
Ths. L Vn Hng
Trang - 18 -
Bi 8: o qung ng mt chuyn ng thng i c trong nhng khong thi gian 1,5 s lin tip,
ngi ta thy qung ng sau di hn qung ng trc 90 cm. Tm lc tc dng ln vt, bit m
=150g.
Bi 9: Mt hn c trng lng P ri t cao h1 xung t mm v o trong mt h c chiu
su h 2 . Coi chuyn ng ca hn trong khng kh v trong t l bin i u, lc cn trong khng
kh l F1 . Hy tm lc cn F2 trong t
Bi 10: Hai qu bng p st vo nhau trn mt phng ngang. Khi bung tay, hai qu bng ln c
nhng qung ng 9 m v 4m ri dng li. Bit sau khi ri nhau, hai qu bng chuyn ng chm dn
u vi cng gia tc. Tnh t s khi lng hai qu bng.
Cc lc c hc
I. KIN THC:
BI TON 1: LC HP DN
Bi 1: Hai tu thu c khi lng 50.000 tn cch nhau 1km.Lc hp dn gia chng l:
A. 0,166.10-9 N
B. 0,166.10-3 N
C. 0,166N
D. 1,6N
Bi 2: Mt ngi c khi lng 50kg ht Tri t vi mt lc bng bao nhiu? Ly g = 9,8m/s 2
A. 4,905N.
B. 49,05N.
C. 490,05N.
D. 409,5 N
Bi 3: Hai qu cu bng ch mi qu c khi lng 45kg, bn knh 10cm. hi lc hp dn gia chng c
th t gi tr ln nht l bao nhiu?
(s: 3,38.10-6N)
Bi 4: Mt con tu v tr bay v hng mt trng. Hi con tu cch tm tri t bng bao nhiu ln
bn knh ca tri t th lc ht ca tri t v ca mt trng ln con tu s cn bng nhau? Cho bit
khong cch t tm tri t n tm mt trng bng 60 ln bn knh tri t. khi lng ca mt trng
nh hn khi lng ca tri t 81ln
(s: 54R)
Bi 5: Tnh gia tc ri t do cao 3200m v cao 3200km so vi mt t. cho bit bn knh ca
tri t l 6400km v gia tc ri t do mt t l 9,8m/s 2
(s: 9,79m/s2 ,4,35m/s2)
Ths. L Vn Hng
Trang - 19 -
VN DNG LM BI TP TRC NGHIM PHA DI.
BI TON 2: LC N HI
Bi 1: Mt l xo khi treo vt m1 = 200g s dn ra mt on l1 = 4cm.
1. Tm cng ca l xo, ly g = 10m/s2.
2. Tm dn ca l xo khi treo thm vt m2 = 100g.
p s K =50 N/m, l2 = 6.103 m

Bi 2: C hai l xo: mt l xo gin 4cm khi treo vt khi lng m 1 = 2kg; l xo kia dn 1cm khi treo vt
khi lng m2 = 1kg. So snh cng hai l xo.
p s: k1 = k2
Bi 3: Hai l xo mt l xo dn 6cm khi treo vt c khi lng 3kg l xo kia dn 2cm khi treo vt c
khi lng 1kg. So snh cng ca hai l xo.
p s: k1 = k2
Bi 4: Treo vt c khi lng 400g vo mt l xo c cng 100N/m, l xo di 30cm. Tm chiu di
ban u cho g =10m/s2.
p s : lo = 26cm
2
Bi 5: Mt l xo khi treo vt 100g s dn ra 5cm. Cho g=10m/s .
a. Tm cng ca l xo.
b. Khi treo vt m l xo dn ra 3cm. Tm m.
p s : k = , m ' =
Bi 6: Phi treo mt vt c trng lng bng bao nhiu vo l xo c cng k =100N/m n dn ra
c 10 cm?
A. 1000N.
B. 100N.
C. 10N.
D. 1N.
Bi 7: Mt l xo c chiu di t nhin 10cm v c cng 40N/m. Gi c nh mt u v tc dng
vo u kia mt lc 1N nn lo xo. Chiu di ca l xo khi b nn l:
A. 2,5cm.
B. 12.5cm.
C. 7,5cm.
D. 9,75cm.
GHP L XO
Bi 1 :Hai l xo khi lng khng ng k, cng ln lt l k 1 = 100 N/m, k2 = 150 N/m,
c cng di t nhin L 0 = 20 cm c treo thng ng nh hnh v. u di 2 l xo ni
vi mt vt khi lng m = 1kg. Ly g = 10m/s2. Tnh chiu di l xo khi vt cn bng.
Bi gii:
Khi cn bng: F1 + F2 = P
Vi F1 = K1l; F2 = K21
nn (K1 + K2)l = P
P
l = K K = = 0,04 m
1
2
Vy chiu di ca l xo l: L = l0 + l = 20 + 4 = 24 (cm)
Bi 2: Mt l xo c gi c nh mt u. khi tc dng vo u kia ca n
lc ko F1
=1,8N th n c chiu di l1 =17cm. Khi lc ko l F2 =4,2N th n c chiu di l l2 =21cm. tnh
cng v chiu di t nhin ca l xo
(s: 30cm,100N/m)
Bi 3: Mt l xo c chiu di t nhin l l0 =27cm c treo thng ng. Khi k1 treo vo l xo mt vt
c trng lng P1 =5N th l xo di l1 =44cm. khi treo mt vt khc c trng lng P2 cha bit vo l
xo th l xo di l2 =35cm. Tnh cng ca l xo v trng lng cha bit.
(s: 294N/m,2,4N)
Bi 4: Cho hai l xo c cng ln lt l k1 v k2 nh hai hnh. Tnh cng ca h
hai l xo.
Bi 5: Mt l xo c chiu di t nhin l l0 =24cm, cng k=100N/m. ngi ta ct
l xo ny thnh hai l xo c chiu di l l1 =8cm, l2 =16cm. Tnh cng ca mi l
xo to thnh.
Ths. L Vn Hng
Trang - 20 -
BI TON 3: LC MA ST
Bi 1: Mt xe in ang chy vi vn tc 36km/h th b hm li t ngt. Bnh xe khng ln na m ch
trt ln ng ray. K t lc hm, xe in cn i c bao xa th dng hn? Bit h s ma st trt
gia bnh xe v ng ray l 0,2. Ly g = 9,8m/s 2.
p s : S= 25,51m.
Bi 2: Cn ko mt vt trng lng 20N vi mt lc bng bao nhiu vt chuyn ng u trn mt
mt sn ngang. Bit h s ma st trt ca vt v sn l 0,4.
p s : F=8 N
Bi 3: Mt t ang chuyn ng vi vn tc 15m/s th tt my, hm phanh. Tnh thi gian v qung
ng t i thm c cho n khi dng li. Bit h s ma st gia bnh xe v mt ng l 0,6. Ly
g = 9,8m/s2.
p s : S= 19,1 m
Bi 4: Mt t khi lng 1 tn, chuyn ng trn mt ng nm ngang. H s ma st gia bnh xe v
mt ng l 0,05.
a) xe khi hnh sau 20s c vn tc 72 km/h. Tnh lc pht ng ca xe v qung ng xe i c.
b) sau xe chuyn ng u trong 1 pht. Tnh lc pht ng v qung ng i c.
c) sau xe tt my, hm phanh xe i c 50m th ngng hn. Tnh lc hm v thi gian xe i thm
c.
d) tnh vn tc trung bnh ca xe trong sut qu trnh chuyn ng .
p s : F = 15.102 N, S = 200 m, F = 5.102 N, S = v.t = 1200 m = 1,2 km
Fh = 4.103 N, t = 5 s, vtb = 56 m/s
Bi 5: Mt xe khi lng m= 4 tn. Chuyn ng trn ng nm ngang.
a) Xe bt u chuyn ng sau 10s t vn tc 25m/s. Tnh lc ma st gia xe v mt ng, bit lc
ko l 10800N.
b) Xe chuyn ng u trn on ng 250m tip theo. Tnh lc pht ng v thi gian i on ng
ny.
c) Xe tt my sau thi gian chuyn ng hm phanh. T lc thng n lc ngng hn, xe i c 16m
trong 4s. tnh lc thng xe, vn tc lc bt u thng xe. Qung ng xe i t khi tt my n lc thng
xe.
p s: Fms = 800 N, F = Fms = 800 N, t = 10s
Bi 6: Mt t m= 1,5 tn chuyn ng trn ng nm ngang chu tc dng ca lc pht ng 3300N
cho g = 10m/s2.
a) Cho xe chuyn ng vi vn tc u 10 m/s. Sau khi i 75m t vn tc 72 km/h. tnh lc ma st gia
xe v mt ng tnh thi gian chuyn ng .
b) Sau xe tt my hm phanh sau 4s xe dng hn. Tnh h s ma st trt gia xe v mt ng (lc
ny xe trt m khng ln).
c) V th vn tc ca chuyn ng gc thi gian lc khi hnh.
p s : Fms = 300 N, t = 5s, mst = 0,5
Bi 7: Mt t khi lng 1 tn ang chuyn ng vi vn tc khng i 36 km/h trn on ng nm
ngang AB di 696m.
a) Lc pht ng l 2000N. tnh lc ma st?
b) Xe n B vi vn tc 21,6 km/h, vy phi tt my cch B bao nhiu mt? Tnh thi gian xe i t A
n B. Ma st nh cu a.
p s : Fms = 2000N, S = 16m
Bi 8: Mt vt trt trn mt phng nghing di 5m cao 3m. Tnh gia tc ca vt trong 2 trng hp:
a) Ma st trn mt phng nghing khng ng k.
b) H s ma st ln gia vt v mt phng nghing l 0,2.
p s a1 = 6 m/s2, a2 = m/s2
Bi 9: Mt vt trt khng vn tc u t nh mt phng nghing di 40m nghing 1 gc 30 o so vi
phng ngang. Coi nh khng c lc ma st trn mt phng nghing. Cho g= 10 m/s 2.
a) Tnh gia tc ca vt.
b) Vt tip tc chuyn ng trn mt nm ngang trong bao lu nu h s ma st trong giai on ny l
0,1.
Ths. L Vn Hng
Trang - 21 -
c) Thc ra mt phng nghing c ma st, do vt trt u xung. Tnh h s ma st gia vt v mt
phng nghing.
m
p s:a = 5 m/s2, t = 20s, =0,5
BI TON 4: LC HNG TM
Lc hng tm c c im:
im t ti vt chuyn ng trn
C phng bn knh
Chiu hng vo tm
v2
ln Fht m m 2 R
R
Lc hng tm khng phi l mt loi lc mi m l lc hoc hp lc ca cc lc
Phng php gii:
Chn trc hng tm
Phn tch cc lc tc dng vo vt, vit phng trnh nh lut II Niuton
Chiu phng trnh ln trc hng tm chn
Gii phng trnh chiu tm nghim ca bi tn
Bi 1: Mt bn nm ngang quay trn u vi chu k T = 2s. Trn bn t mt vt cch trc quay R =
2,4cm. H s ma st gia vt v bn ti thiu bng bao nhiu vt khng trt trn mt bn. Ly g =
10 m/s2 v 2 = 10
Bi gii:
ur uu
r r
Khi vt khng trt th vt chu tc dng ca 3 lc: P, N ; Fmsn
r r r
Trong : P N 0
r
Lc vt chuyn ng trn u nn Fmsn l lc hng tm:
Fms m 2 R (1)
Fms .mg (2)
2 R .g
2R
g
2 .0, 25
Vi = 2/T = rad/s
0, 25
10
Vy min = 0,25
Bi 2: Mt l xo c cng k, chiu di t nhin l 0,1 u gi c nh A, u kia gn vo qu cu khi
lng m c th trt khng ma st trn thanh ( ) nm ngang. Thanh ( ) quay u vi vn tc gc w
xung quanh trc ( ) thng ng. Tnh dn ca l xo khi l 0 = 20 cm; = 20 rad/s; m = 10 g; k =
200 N/m
Bi gii:

Cc lc tc dng vo qu cu: P; N; Fh

Trong P N 0 nn Fh l lc hng tm: k.l = m2(l0+l)
m 2lo
l(k-m2) = m2l0 l
vi k > m 2
k m 2
0,01. 20 .0,2
0,05m
2
200 0,01. 20
2
Bi 3:Vng xic l mt vnh trn bn knh R = 8m, nm trong mt phng thng ng. Mt ngi i xe
p trn vng xic ny, khi lng c xe v ngi l 80 kg. Ly g = 9,8m/s 2 tnh lc p ca xe ln vng
xic ti im cao nht vi vn tc ti im ny l v = 10 m/s.
Bi gii:
r r
Cc lc tc dng ln xe im cao nht l P ; N
2
2
mv 2 N m v g 80 10 9,8 216 N
Khi chiu ln trc hng tm ta c: P N
R
Ths. L Vn Hng
Trang - 22 -
Bi 4: Treo mt vin bi khi lng m = 200g vo mt im c nh O bng mt si dy khng dn, khi
lng khng ng k, di l = 1m. Quay dy cho vin bi chuyn ng quanh trc thng ng i qua O,
sao cho si dy hp vi phng thng ng mt gc 300
a. Tnh bn knh qu o R, tn s gc (vn tc gc) ca chuyn ng
b. Tnh lc cng T ca si dy, nu dy chu c lc cng ti a T max = 4N, vn tc gc ca chuyn
ng max l bao nhiu trc khi dy c th b t. Cho g = 10m/s2
S: R = 0,5m; = 3,4 rad/s; max = 4,47 rad/s
Bi 5:
a) Mt xe c khi lng 1600 kg chuyn ng trn mt ng phng, trn c bn knh r = 100m vi vn
tc khng i 72 km/h. Hi gi tr ca h s ma st gia lp xe v mt ng t nht phi bng bao
nhiu xe khng trt
b) Nu mt ng nghing mt gc (so vi mt ng nm ngang v mt nghing hng v pha tm
ca ng cong) xe vn i vi tc trn m khng cn ti lc ma st th gc bng bao nhiu? g =
9,8m/s2
S: = 0,408; = 20010
Bi 6: Xe c khi lng 1 tn i qua cu vng. Cu c bn knh cong l 50m. Gi s xe chuyn ng
u vi vn tc 10 m/s. Tnh lc nn ca xe ln cu
a) Ti nh cu
b) Ti ni bn knh cong hp vi phng thng ng gc 200 (cos200 = 0,94). g = 9,8m/s2
S: a. 7800N; b. 7200N
Bi 7:
a. Ngi i xe p (khi lng tng cng 60 kg) trn vng xic bn knh 6,4 m phi i qua im cao
nht vi vn tc ti thiu bao nhiu khng ri?
(S: 8m/s)
b. Qu cu m = 50g treo u A ca dy OA di l = 90cm. Quay cho qu cu chuyn ng trn trong
mt phng thng ng quanh tm O. Tm lc cng dy khi A v tr thp hn O, OA hp vi phng
thng ng gc = 600 v vn tc ca qu cu l 3m/s
(S: 0,75N)
Bi 8. Mt my bay thc hin mt vng nho ln bn knh 400m trong mt phng thng ng vi vn
tc 540 km/h
a) Tm lc do ngi li c khi lng 60 kg nn ln gh ngi im cao nht v thp nht ca vng
nho
b) Mun ngi li khng nn ln gh ngi im cao nht ca vng nho, vn tc my bay phi l bao
nhiu?
S: a. 2775N; 3975N; b. 63m/s
Bi 9: Hai qu cu bng ch mi qu c khi lng 45kg, bn knh 10cm. hi lc hp dn gia chng c
th t gi tr ln nht l bao nhiu?
(s: 3,38.10-6N)
Bi 10: Mt con tu v tr bay v hng mt trng. Hi con tu cch tm tri t bng bao nhiu
ln bn knh ca tri t th lc ht ca tri t v ca mt trng ln con tu s cn bng nhau? Cho bit
khong cch t tm tri t n tm mt trng bng 60ln bn knh tri t. khi lng ca mt trng
nh hn khi lng ca tri t 81ln
(s: 54R)
Bi 11: Tnh gia tc ri t do cao 3200m v cao 3200km so vi mt t. Cho bit bn knh
ca tri t l 6400km v gia tc ri t do mt t l 9,8m/s 2
(s: 9,79m/s2,4,35m/s2)
1
0
0
I. KIN THC:
Ths. L Vn Hng
Chuyn ng nm ngang, nm xin
Trang - 23 -
Phng php
+ Chn h quy chiu thch hp.
+ Xc nh ta ban u, vn tc ban u, gia tc ca cht im theo cc trc ta : x 0, y0; v0x,
v0y; ax, ay. ( y ch kho st cc chuyn ng thng u, bin i u v chuyn ng ca cht
im c nm ngang, nm xin).
1 2
x
2 a x t v 0 x .t x 0
+ Vit phng trnh chuyn ng ca cht im
y 1 a t 2 v .t y
0y
0
2 y
+ Vit phng trnh qu o (nu cn thit) y = f(x) bng cch kh t trong cc phng trnh
chuyn ng.
+ T phng trnh chuyn ng hoc phng trnh qu o, kho st chuyn ng ca cht im:
Xc nh v tr ca cht im ti mt thi im cho.
x1 x 2
nh thi im, v tr khi hai cht im gp nhau theo iu kin:
y1 y2
Kho st khong cch gia hai cht im d = x1 x 2 2 y1 y 2 2
BI TP VN DNG
Bi 1: Mt hn c nm t cao 2,1 m so vi mt t vi gc nm a = 45 0 so vi mt phng nm
ngang. Hn ri n t cnh ch nm theo phng ngang mt khong 42 m. Tm vn tc ca hn
khi nm?
GII
Chn gc O ti mt t. Trc Ox nm ngang, trc Oy thng ng hng ln (qua im nm).
Gc thi gian lc nm hn .
Cc phng trnh ca hn
x = V0cos450.t (1)
y = H + V0sin 450t gt2 (2)
Vx = V0cos450 (3)
Vy = V0sin450 - gt (4)
T (1) t =
x
v 0 cos 45 0
Th vo (2) ta c: y = H + tg450.x
1
x2
g 2
(5)
2 v 0 cos 2 450
Vn tc hn khi nm
Khi hn ri xung t y = 0, theo bi ra x = 42 m. Do vy
H + tg450.x
v
0
1
x2
g 2
=0
2 v 0 cos 2 450
g
= (thay s ta c) = 20 m/s
2
0
tan 45 .x H
x
cos 450
Bi 2: Mt my bay ang bay ngang vi vn tc V 1 cao h so vi mt t mun th bom trng mt

on xe tng ang chuyn ng vi vn tc V2 trong cng 2 mt phng thng
ng vi my bay. Hi cn cch xe tng bao xa th ct bom ( l khong cch
t ng thng ng qua my bay n xe tng) khi my bay v xe tng chuyn
ng cng chiu.
Bi gii:
Chn gc to O l im ct bom, t = 0 l lc ct bom.
Ths. L Vn Hng
Trang - 24 -
Phng trnh chuyn ng l:
x = V1t (1)
y = gt2 (2)
g 2
Phng trnh qu o: y = 2 x
v0
Bom s ri theo nhnh Parabol v gp mt ng ti B. Bom s trng xe khi bom v xe cng lc n
B
t = = v xB = V1
Lc t = 0 cn xe A AB = V2t = V2
* Khong cch khi ct bom l :
HA = HB AB = (V1 V2)
Bi 3: mt i cao h0 = 100m ngi ta t 1 sng ci nm ngang v mun bn
sao cho qu n ri v pha bn kia ca to nh v gn bc tng AB nht. Bit
to nh cao h = 20 m v tng AB cch ng thng ng qua ch bn l l =
100m. Ly g = 10m/s2. Tm khong cch t ch vin n chm t n chn
tng AB.
Bi gii:
Chn gc to l ch t sng, t = 0 l lc bn.
g 2
Phng trnh qu o: y = 2 x
v0
n chm t gn chn tng nht th qu o ca n i st nh A ca tng nn
g 2
1 g
1 10
.x A =
.
.100 = 25 m
y = 2 x v0 =
v0
2 yA
2 80 A
2.y C
v0
g
2.h
g
Nh vy v tr chm t l C m xC = V0
= 11,8(m)
Vy khong cch l: BC = xC l = 10,8 (m)
Bi 4:
Mt vt c nm ln t mt t theo phng xin gc ti im cao nht ca qu o vt c vn tc
bng mt na, vn tc ban u v cao h0 =15m. Ly g = 10m/s2. Tnh ln vn tc
Bi gii:
Chn: Gc O l ch nm
* H trc to xOy
* t = 0 l lc nm

Vn tc ti 1 im: v v x v y
Ti S: vy = 0
v S v x v 0 cos
v
M vS = 0 cos = = 600
2
V yS =
v 0 sin 2
2g
2gy s
v0 = sin
2.10.15
= 20 m//s
3
2
Bi 5:
Em b ngi di sn nh nm 1 vin bi ln bn cao h = 1m vi vn tc V 0
= 2 m/s. vin bi c th ri xung mt bn B xa mp bn A nht th
vn tc v 0 phi nghing vi phng ngang 1 gc bng bao nhiu? Ly g

= 10m/s2.
Bi gii:
vin bi c th ri xa mp bn A nht th qu o ca vin bi phi i
st A.
Gi v1 l vn tc ti A v hp vi AB gc 1 m: AB =
Ths. L Vn Hng
Trang - 25 -
v 2 sin 21
g
(coi nh c nm t A vi AB l tm)
AB ln nht th sin21 = 1 1 =
V thnh phn ngang ca cc vn tc u bng nhau v0cos = V.cos1
v
cos = v cos 1
0
v v 2 2gh
0
Vi
cos 1
1
2
Nn cos =
v 02 2gh 1
.
v0
2
1 gh
2 v 02
1
10.1
= = 600
2 2 10 2
BI TP T LUN
Bi 1: Mt qu cu c nm thng ng t mt t ln vi vn tc ban u 15m/s. B qua lc cn
ca khng kh. Cho g=10m/s2
a) Vit cc phng trnh gia tc, vn tc v ta ca qu cu theo thi gian
b) xc nh v tr v vn tc ca qu cu sau khi nm 2s
c) qu cu s t cao ti a l bao nhiu khi chuyn ng
d) bao lu sau khi nm qu cu tr v mt t
e) bao lu sau khi nm qu cu cch mt t 8,8m? khi ny vn tc ca qu cu l bao nhiu?
S: b) v= -5m/s y=10m; c) 11,25m d) 3s; e) t= 0,8s; v=7m/s t=2,2s; v= -7m/s
Bi 2: T nh mt ngn thp cao 80m, mt qu cu c nm theo phng ngang vi vn tc u
20m/s.
a) vit phng trnh ta ca qu cu. xc nh ta ca qu cu sau khi nm 2s
b) vit phng trnh qu o ca qu cu. qu o ny l ng g?
c) Qu cu chm t v tr no? Vn tc chm t ca qu cu l bao nhiu?
S: a) x=40m; y=20m c) 4s; 44,7m/s
Bi 3: Mt vt c nm ln t mt t theo phng xin gc. Ti im cao nht ca qu o vt c
vn tc bng na vn tc ban u v cao h0 =15m. Ly g = 10m/s2
a) vit phng trnh qu o ca vt
b) tnh tm nm xa
c) cao no vn tc ca vt hp vi phng ngang mt gc 300. tnh ln vn tc lc y
Bi 4: Mt my bay bay ngang vi vn tc v 1 cao h so vi mt t mun th bom trng 1 on
xe tng ang chuyn ng vi vn tc v 2 trong cng mt phng thng ng vi my bay. Hi cn
cch xe tng bao xa th ct bom ( l khong cch t ng thng ng qua my bay n xe tng)
trong 2 trng hp:
a) my bay v xe tng chuyn ng cng chiu
b) my bay v xe tng chuyn ng ngc chiu
Bi 5: Mt ngi ngi di sn nh nm 1 vin bi ln bn cao 1m vi vn tc v 0 = 2 m/s. vin bi
c th ri xung bn B xa mp bn A nht th vn tc v 0 phi nghing vi phng ngang mt gc
l bao nhiu? Tnh AB v khong cch t ch nm O n chn bn H. ly g=10m/s 2
S: = 600; AB=1m; OH=0,732m
Bi 6: Ngi ta nm mt hn bi theo phng ngang vi vn tc u l 15m/s, v ri xung t sau
4s. B qua sc cn ca khng kh, ly g=10m/s 2. Hi hn bi c nm cao no v tm bay xa
l bao nhiu?
Bi 7: Mt vt c nm theo phng ngang cao 25m vi vn tc u 20m/s. B qua sc cn
ca khng kh, ly g=10m/s2. Hi vn tc ca vt ngay trc lc chm t l bao nhiu?
Bi 8: T mt kh cu ang h thp vi vn tc v = 2m/s, ngi ta phng mt vt thng ng hng
ln vi vn tc v=18m/s (so vi mt t)
a) tnh khong cch gia kh cu v vt khi vt ln n v tr cao nht
b) sau bao lu vt ri tr li gp kh cu? cho g=10m/s2
S: a) 19,8m b) 4s
BI TON: NM TRN MT PHNG NGHING (NNG CAO- C THM)
Ths. L Vn Hng
Trang - 26 -
Bi 1: Sn i c th coi l mt phng nghing, gc nghing a = 30 0 so
vi trc Ox nm ngang. T im O trn sn i ngi ta nm mt vt
nng vi vn tc ban u V0 theo phng Ox. Tnh khong cch d = OA
t ch nm n im ri A ca vt nng trn sn i, Bit V0 = 10m/s, g
= 10m/s2.
Bi gii:
- Chn h trc nh hnh v.
x V0 .t
- Phng trnh chuyn ng v phng trnh qu o l:

1 2
y
2 gt
- Phng trnh qu o: y
- Ta c:
1 g 2
x (1)
2 V02
x A OH d cos
y A OK d sin
- V A nm trn qu o ca vt nng nn xA v yA nghim ng (1).

2
1 g
2V02 sin 2.10 sin 30 0
2
(
d
cos
)
.
.
Do : dsin =
d=
= 1,33 m
2 V02
g cos
10 cos 30 0
Bi 2: T nh mt mt phng nghing c gc nghing so vi phng ngang, ngi ta nm mt vt

vi vn tc ban u V0 hp vi phng ngang gc . Tm khong cch dc theo mt phng nghing
t im nm ti im ri.
Bi gii
x (v0 cos )t (1)
- Cc phng thnh to ca vt:

1 2
y
v
sin
gt (2)
0
2
x
- T (1) t = v cos
0
1
x2
g
- Th vo (2) ta c: y = H + tan.x
(3)
2 v 02 cos 2
x M l. cos
- Ta c to ca im M:
yM H l sin
- Th xM, yM vo (3) ta c: H .sin = H + tg..cos
2
= 2v 0 cos
g.l 2 cos 2
2 v 02 cos 2
sin( )
g. cos 2
II. BI TP T LUN:
Bi 1: Mt qu cu c nm t mt t xin gc 30 0 vi vn tc ban u 15m/s. b qua lc cn ca
khng kh. Cho g =10m/s2
a) Vit cc phng trnh gia tc, vn tc v ta ca qu cu theo thi gian
b) Xc nh v tr v vn tc ca qu cu sau khi nm 2s
c) Qu cu s t cao ti a l bao nhiu khi chuyn ng
Ths. L Vn Hng
Trang - 27 -
d) Bao lu sau khi nm qu cu tr v mt t
e) Bao lu sau khi nm qu cu cch mt t 8,8m? Khi ny vn tc ca qu cu l bao nhiu?
Bi 2: T nh mt ngn thp cao 80m, mt qu cu c nm theo phng ngang vi vn tc u
20m/s.
a) Vit phng trnh ta ca qu cu. Xc nh ta ca qu cu sau khi nm 2s
b) Vit phng trnh qu o ca qu cu. Qu o ny l ng g?
c) Qu cu chm t v tr no? Vn tc chm t ca qu cu l bao nhiu?
S: a) x=40m; y=20m; c) 4s; 44,7m/s
Bi 3: Mt vt c nm ln t mt t theo phng xin gc. Ti im cao nht ca qu o vt c
vn tc bng na vn tc ban u v cao h0 =15m. Ly g = 10m/s2
a) Vit phng trnh qu o ca vt
b) Tnh tm nm xa
c) cao no vn tc ca vt hp vi phng ngang mt gc 30 0. tnh ln vn tc lc y
Bi 4: Mt vt c nm theo phng ngang cao 25m vi vn tc u 20m/s. B qua sc cn ca
khng kh, ly g=10m/s2. Hi vn tc ca vt ngay trc lc chm t l bao nhiu?
Bi 5: t mt kh cu ang h thp vi vn tc 2=2m/s, ngi ta phng mt vt thng ng hng ln

vi vn tc v=18m/s (so vi mt t)
a) Tnh khong cch gia kh cu v vt khi vt ln n v tr cao nht
b) Sau bao lu vt ri tr li gp kh cu? cho g=10m/s2
S: a) 19,8m; b) 4s
Bi 6: Ngi ta nm mt hn bi theo phng ngang vi vn tc u l 15m/s, v ri xung t sau 4s.
B qua sc cn ca khng kh, ly g=10m/s 2. Hi hn bi c nm cao no v tm bay xa l bao
nhiu?
B
Bi 7**: mt ngi ngi di sn nh nm 1 vin bi ln bn cao 1m vi
B
A
vn tc V0 =2 10 m/s. vin bi c th ri xung bn B xa mp bn A
uu
r
nht th vn tc V0 phi nghing vi phng ngang mt gc l bao nhiu? O H
Tnh AB v khong cch t ch nm O n chn bn H. ly g=10m/s2
S: 600 ; AB=1m; OH =0,732m
11
CH 5. BI TP TNG HP V
CC LC C HC V BA NH LUT NEWTON
I. KIN THC:
BI 1: Hai l xo: l xo mt di thm 2 cm khi treo vt m 1 = 2kg, l xo 2 di thm 3 cm khi treo vt m2 =
1,5kg. Tm t s k1/k2.
Bi gii:
Khi gn vt l xo di thm on l. v tr cn bng
F0 P K l mg
Vi l xo 1: k1l1 = m1g (1)

Vi l xo 1: k2l2 = m2g (2)
K1 m1 l 2
2 3
2
Lp t s (1), (2) ta c :
K 2 m 2 l1 1,5 2
BAI 2: Mt qu cu nh c khi lng m = 100g c buc vo u 1 si dy
di l = 1m khng co dn v khi lng khng ng k. u kia ca dy c gic
nh im A trn trc quay (A) thng ng. Cho trc quay vi vn tc gc =
3,76 rad/s. Khi chuyn ng n nh hy tnh bn knh qu o trn ca vt. Ly
g = 10m/s2.
Bi gii:
Ths. L Vn Hng
Trang - 28 -

Cc lc tc dng vo vt: P; T
Khi () quay u th qu cu s chuyn ng trn u trong mt phng nm ngang, nn hp lc tc
dng vo qu cu s l lc hng tm.
F P T vi
tan =

F T
v tan = =
F m R
2
2 R
g
(R = .sim)
2 l. sin
sin
g
cos
V 0 cos =
g
= 0,707 = 450
2
BI 3: Chu k quay ca mt bng quanh tri t l T = 27 ngy m. Bn knh tri t l R 0 = 6400km

v Tri t c vn tc vtrcp I l v0 = 7,9 km/s. Tm bn knh qu o ca mt trng.
Bi gii:
Mt trng cng tun theo quy lut chuyn ng ca vtinh nhn to.
Vn tc ca mt trng: v =
GM 0
R
Trong M0 l khi lng Tri t v R l bn knh qu o ca mt trng.

Vn tc v tr cp I ca Tri t: v0 =
R0
v
2R
; v = .R
v0
R
Tv 0
GM 0
R0
R0
R Tv 2
R3 = 0 2 0 = ......= 38.105 km
R
4
Bi 4: Qu cu m = 50g treo u A ca dy OA di = 90cm. Quay cho qu cu chuyn ng trn

trong mt phng thng ng quanh tm O. Tm lc cng ca dy khi A v tr thp hn O. OA hp vi
phng thng ng gc = 600 v vn tc qu cu l 3m/s, g = 10m/s2
Bi gii:

Ta c dng: T P ma
Chiu ln trc hng tm ta c : T - Pcos600 = m
v2
R
v
0
T = m g cos 60 = .... = 0,75 N
R
1
2
Chuyn ng ca h vt
I. Phng php
Xc nh lc bng cc i lng ng hc v ngc li
- Nhn ra cc lc tc dng ln vt
- Vit phng trnh nh lut II Newton
- F m.a (*)
Chiu (*) ln hng chuyn ng. Thc hin tnh ton
v at v 0
s v 0 t 1 at 2
2
p dng: F m.a 2
2
v v 0 2as
v v0
a
t
Ths. L Vn Hng
Trang - 29 -
Bi ton 1: Mt xe ti ko mt t bng dy cp. Ttrng thi ng yn sau 100s t t vn tc V =
36km/h. Khi lng t l m = 1000 kg. Lc ma st bng 0,01 trng lc t. Tnh lc ko ca xe ti
trong thi gian trn.
Bi gii:
Chn hng v chiu nh hnh v
v v 0 10 0
0,1 m/s2
Ta c gia tc ca xe l: a =
t
100

Theo nh lut II Niuton: F Fms ma (1)

Chiu (1) ln chiu dng ta c: F - Fms = ma F = Fms + ma = 0,01P + ma = ...= 200N
Bi 2: Hai vt A v B c th trt trn mt bn nm ngang v c ni vi nhau bng dy khng dn,
khi lng khng ng k. Khi lng 2 vt l m A= 2kg, mB = 1kg, ta tc dng vo vt A mt lc F =
9N theo phng song song vi mt bn. H s ma st gia hai vt vi mt bn l m = 0,2. Ly g =
10m/s2. Hy tnh gia tc chuyn ng.
Bi gii:
m
* i vi vt A ta c: 1
1
1
ms1
1a 1 (1)
Chiu (1) ln Ox ta c: F - T1 - Fms1 = m1a1
Chiu (1) ln trc Oy ta c: -m1g +N1 = 0
Vi Fms1 = k.N1 = km1g
F - T1 - km1g = m1a1 (2)
* i vi vt B: P2 N 2 T 2 Fms 2 m 2 a 2 (3)
Chiu (3) ln Ox ta c: T2 - Fms2 = m2a2
Chiu (3) ln Oy ta c: -m2g +N2 = 0
T2 - km2g = m2a2 (4)
V T1 = T2 = T v a1 = a2 = a nn:
F - T - km1g = m1a1 (5)
T - km2g = m2a2
(6)
Cng (5) v (6) ta c: F - k(m1+m2) = (m1+m2)a
F m1 m 2 g
a=
= ... = 1 m/s2
m1 m 2
Bi 3: Hai vt cng khi lng m = 1kg c ni vi nhau bng si dy khng dn v khi lng khng
ng k. Mt trong 2 vt chu tc ng ca lc ko F hp vi phng ngang gc a = 30 0 . Hai vt c

th trt trn mt bn nm ngang gc a = 30 0. H s ma st gia vt v bn l 0,268. Bit rng dy ch
chu c lc cng ln nht l 10 N. Tnh lc ko ln nht dy khng t. Ly = 1,732.
Gii
* i vi vt 1 ta c:

P1 N1 F T1 Fms1 m1a 1 (1)

Chiu (1) ln Ox ta c:
Fcos300 - T1 - Fms1 = m1a1
Chiu (1) ln trc Oy ta c:
Fsin300 -m1g +N1 = 0
Vi Fms1 = k.N1 = k(mg -Fsin300)
Fcos300 - T1 - k(mg -Fsin300) = m1a1 (2)
* i vi vt 2: P2 N 2 T 2 Fms 2 m 2 a 2 (3)
Chiu (3) ln Ox ta c: T2 - Fms2 = m2a2
Chiu (3) ln Oy ta c: -m2g +N2 = 0
T2 - km2g = m2a2 (4)
V m1 = m2 = m; T1 = T2 = T v a1 = a2 = a nn:
Fcos300 - T - k(mg -Fsin300) = ma (5)
T - kmg = ma
(6)
Ths. L Vn Hng
Trang - 30 -
T (5) v (6) ta c: T =
F(cos 30 k. sin 30 0 )
Tmax
2
2Tmax
cos 30 k. sin 30 0
2Tmax
Vy Fmax =
= .....20 N
0
cos 30 k. sin 30 0
BI TON 2: HVT C RNG RC
Bi 1: Hai vt A v B c khi lng ln lt l m A= 600g, mB= 400g c ni vi nhau bng
si dy nh khng dn v vt qua rng rc c nh nh hnh v. B qua khi lng ca rng
rc v lc ma st gia dy vi rng rc. Ly g = 10m/s 2. Tnh gia tc chuyn ng ca mi
vt.
Bi gii:
Khi th vt A s i xung v B s i ln do mA > mB
TA =TB =T; aA = aB = a
i vi vt A: mAg - T = mA.a
i vi vt B: -mB.g +T = mB.a
(mA-mB).g = (mA+mB)a
F
a=
mA mB
g = = 2 m/s2
mA mB
Bi 2: Ba vt c cng khi lng m = 200g c ni vi nhau bng dy ni

khng dn nh hnh v. H s ma st trt gja vt v mt bn l = 0,2. Ly g
= 10m/s2. Tnh gia tc khi h chuyn ng.
Bi gii:
Chn chiu
nh hnhv. Ta
c:
F3 P3 N 3 T4 T3 Fms 2 P2 N 2 T2 T1 P1 Ma
mg T1 ma1
Do vy khi chiu ln cc h trc ta c: T 2 T 3 F ms ma 2

T F ma
3
4 ms
V T1 = T2 = T; T3 = T4 = T; a1 = a2 = a3 =a
mg T ma
T T F ms ma
T F ma
ms
a=
mg - 2Fms = 3m.a Hay mg - 2mg = 3m.a
1 2
.g = 2 m/s2
3
BI TON 3: CHUYN NG TRN MT PHNG NGHING

Bi 1: Mt xe trt khng vn tc u t nh mt phng nghing gc = 30 0.
H s ma st trt l = 0,3464. Chiu di mt phng nghing l = 1m. Ly
g = 10m/s2 v = 1,732. Tnh gia tc chuyn ng ca vt.
Bi gii:
Cc lc tc dng vo vt:
1) Trng lc P
2) Lc ma st Fms
3) Phn lc N ca
mt phng nghing

4) Hp lc: F P N Fms ma
Chiu ln trc Oy (Trc N ): - Pcos + N = 0 N =

mgcos (1)
Ths. L Vn Hng
Trang - 31 -
Chiu ln trc Ox: Psin - Fms = max (2)
T (1) v (2) mgsin - mgcos = max
ax = g(sin - cos) = ...= 2 m/s2
Bi 2: Cn tc dng ln vt m trn mt phng nghing gc mt lc F bng bao nhiu vt nm yn,
h s ma st gia vt v mt phng nghing l k, khi bit vt c xu hng trt xung.
Bi gii:
Chn htrc Oxy nh hnh v.

p dng nh lut II Newtn ta c : F P N Fms 0
Chiu phng trnh ln trc Oy: N - Pcos - Fsin= 0
N = Pcos+ Fsin
Fms = kN = k(mgcos+ Fsin)
Chiu phng trnh ln trc Ox : Psin - Fcos - Fms = 0
Fcos = Psin - Fms = mgsin - kmgcos - kFsin
mg sin k. cos mg tan k
F=
cos k sin
1 k. tan
Bi 3: Xem h c lin kt nh hnh v. Bit m 1= 3kg; m2 = 1kg; h s ma st gia vt
v mt phng nghing l k= 0,1; = 300; g = 10 m/s2. Tnh sc cng ca dy
Bi gii:
Gi thit m1 trt xung mt
phng nghing v m2 i ln, lc h lc c chiu nh hnh v.
Vt
chuyn ng nhanh dn u nn vi chiu dng chn, nu ta
tnh c a > 0 th chiu chuyn ng
githit l ng.

i vi vt 1: P1 N T1 Fms m1a 1
Chiu h ln Ox ta c: m1gsin - T - Fms = ma
Chiu h ln Oy ta c: - m1gcos+ N = 0
* m1gsin - T -k.m1gcos = ma (1)
i vi vt 2: P2 T2 m 2 a 2
- m2g + T = m2a (2)
Cng (1) v (2): m1gsin - km1gcos -m2g= (m1+ m2)a
m1g sin km1g cos m 2 g
a=
= ... 0,6 m/s2
m1 m 3
V a > 0, vy chiu chuyn ng chn l ng
* T = m2(g + a) = 1(10 + 0,6) = 10,6 N
BI TP VN DNG
ur
Bi 1: Vt khi lng m=1kg c ko chuyn ng theo phng ngang bi lc F hp vi phng
ngang mt gc =300, ln ca lc F=2N. Bit sau khi bt u chuyn ng c 2s, vt i c
qung ng 1,66m. cho g=10m/s2, 3 =1,73
a) Tnh h s ma st trturk gia vt v sn
b) Tnh li k nu vi lc F ni trn vt chuyn ng thng u.
S: a) k=0,1; b) k=0,19
Bi 2: Mt bung thang my khi lng 1tn, chuyn ng i ln t trng thi ng yn ti mt t.
trong giai on u, thang my chuyn ng nhanh dn u, t vn tc 4m/s sau thi gian 5s. Sau
thang my chuyn ng thng u trn qung ung 20m v cui cng chuyn ng chm dn u,
dng li ti ni cch mt t 35m. b qua ma st, Ly g=10m/s 2
a) Tnh lc ko ca ng c thang my mi giai on
b) Tnh vn tc trung bnh ca thang my trong sut thi gian chuyn ng
c) V th gia tc, vn tc ca thang my trong tng giai on
S: a) F1 =10800N, F2 =10000N, F3 =8400N. b) 2,8m/s
Ths. L Vn Hng
Trang - 32 -
Bi 3: Cho hai khi hnh hp khi lng m1 =3kg, m2 =2kg t tip xc nhau trn
ur
u
r m1m2
mt mt phng ngang kkhng ma st. Tc dng lc F nm ngang ln khi m1 nh
F
hnh v, ln F=6N
a) phn tch cc lc tc dng ln mi vt
b) tnh gia tc chuyn ng ca cc vt v lc tng tc gia cc vt
S: b) a=1,2m/s2; 2,4N
Bi 4: Cho h thng nh hnh v, m1 =3kg, m2 =4kg. b qua khi lng ca rng rc
v dy, cho g=10m/s2. Tnh gia tc chuyn ng ca mi vt v lc cng ca dy
treo cc vt. b qua ma st.
S: a1 2a2 =2,25m/s2
Bi 5: Hai xe c khi lng m1 =500kg, m2 =1000kg, khi hnh khng vn tc u m1
m2
t A v B cch nhau 1,5km chuyn ng n gp nhau. Lc ko ca cc ng c xe
ln lt l 600N v 900N. h s ma st ln gia xe v mt ng ln lt l 0,1 v 0,05. Xe (II) khi
hnh sau xe (I) l 50giy. Hi hai xe gp nhau lc no v ti u? Ly
g=10m/s2
v(m/s
Bi 6: Thang my c khi lng 1tn chuyn ng c th vn tc
)
nh hnh v. tnh lc cng ca dy cp treo thang my trong tng giai 5
on chuyn ng. xt hai trng hp:
a) Thang my i ln
O 2 4
b) Thang my i xung
6 8 1 t(s)
0
c) Bit rng trong bung thang my nu trn c mt ngi khi
lng 50kg ng trn sn. Khi thang my i xung tm trng lng ca ngi trong tng giai on
chuyn ng ca thang my. Khi no trng lng ca ngi bng 0?
S: a) 12500N,10000N,7500N
b) 7500N,10000N,12500N
c) 375N,500N,625N.
Bi 7: Cho hai vt m1 =1kg, m2 =0,5kg, ni vi nhau bng mt si dy v c ko ln thng
ng nh lc F=18N t ln vt I. Tm gia tc chuyn ng v lc cng ca dy. Bit rng dy
khng dn v c khi lng khng ng k, ly g=10m/s 2
S: 2m/s2,6N
Bi 8: Cho h nh hnh v. hai vt nng c cng khi lng m=1kg c cao chnh
nhau mt khong h=2m. t thm vt m=500g ln vt m1 cao hn. B qua ma st,
khi lng ca dy v rng rc. Tm vn tc ca cc vt khi hai vt m1 v m2 ngang nhau.
Ly g=10m/s2
S: 2m/s
Bi 9: Cho h nh hnh v, m1 =2 m2 . Bit rng lc cng ca dy treo rng rc l
52,3N. Tm gia tc chuyn ng ca mi vt, lc cng ca dy v khi lng mi vt. Cho g =
9,8m/s2. B qua khi lng ca dy v rng rc
S: 3,27m/s2; 26,15N; 4kg; 2kg
Bi 10: Cho h nh hnh v: m1 =3kg, m2 =2kg, m3 =1kg, F =

12N. B qua ma st v khi lng ca dy ni. Tm gia tc ca mi vt v
lc cng ca dy ni cc vt.
S: 2m/s2; 6N; 2N
Bi 11: Cho h thng nh hnh v: m1 =1,6 kg, m2 = 400g. B qua ma st, khi lng ca
dy v rng rc. Tm qung ng mi vt i c sau khi bt u chuyn ng c 0,5s
v lc nn ln trc rng rc.
S: 0,25m; 4,5N
Ths. L Vn Hng
Trang - 33 -
Bi 12: Hai vt m1 =5kg, m2 =10kg ni vi nhau bng mt si dy nh t trn mt
phng ngang khng ma st. Tc dng lc F=18N theo phng ngang ln vt m1 .
a)
Phn tch lc tc dng ln tng vt v dy. Tnh vn tc v qung ng
mi vt i c sau khi bt u chuyn ng 2s
b) Bit dy chu lc cng ti a 15N. Hi khi hai vt chuyn ng dy c t khng?
c) Tm ln lc ko F dy b t
S: a) 2,4m/s; 2,4m. c) F 22,5N
Bi 13: Cho h nh hnh v: m1 1kg ; m2 2kg , k1 k2 =0,1; F = 6N; 300 . g = 10m/s2. Tnh gia tc
chuyn ng v lc cng ca dy
(S: 0,8m/s2,3,6N)
Bi 14: Mt dy xch c chiu di l =1m nm trn bn, mt phn chiu di l thng

xung cnh bn. H s ma st gia xch v bn l k=1/3. Tm l xch bt u trt
khi bn
(S: 0,25m)
0
Bi 15: Cho h nh hnh v: m1 5kg ; m2 2kg ; 30 ; k = 0,1. Tm gia tc ca
cc vt v lc cng ca dy. Cho dy khng dn v g = 10 m/s 2
(S: a 0,1m/s2; T 20,2 N)
Bi 16*: Cho h nh hnh v: m1 3kg ; m2 2kg ; 300 ;
g=10m/s2. B qua ma st. Tnh gia tc ca mi vt.
(S: a 1, 43m / s 2 ; a 0, 71m / s 2 )
1
2
II. Bi tp trc ngim:
1) Mt vt ang chuyn ng vi vn tc khng i. Tng lc F tc dng vo vt c xc nh bi:
A. F = v2 /2m
B. F = mv
C. F = mg
D. F = 0
2) Vn tc ca mt v tinh ca Tri t c gi tr bng:
A. v
GM
Rh
B. v
GM
Rh
C. v G
M
Rh
D. v G
M
Rh
3) p lc ca xe tc dng ln cu bng:
A. N = m(g- v2 /R)
B. N = m(g+ v2 /R)
C. N = m(g - a2 /R)
D. N = m(g + a2 /R)
4) Phng mt vt thng ln tri vi vn tc u v 0, khi ln ti 2/3 cao ti a vn tc ca vt l:
A. v0 / (3 ) 1/2
B. v0/3
C. 2v0/3
D. Mt p n khc
5) Hai xe t cng chy trn ng thng nm ngang, t s khi lng gia chng l m1:m2 = 1:2; t s
vn tc l v1:v2 = 2:1. Sau khi cng tt my, xe (1) i thm c qung ng s1, xe (2) i thm c
qubg ng s2. Cho rng h s ma st ca mt ng t vo hai xe l nh nhau, lc cn khng kh
khng ng k, ta c:
A. s1: s2 =1:2
B. s1: s2 =1:1
C. s1: s2 =2:1
D. s1: s2 = 4:1
6) Mt my bay trc thng bay ln thng vi gia tc a, khi c mt anh c b st ra khi trn my
bay v ri xung, gia tc ca anh c i vi mt t l:
A. g
B. a
C. g-a
D. g+a
7) Hai vt khi lng ln lt M1 v M2 vi M1 > M2 c ni vi nhau bng mt si dy khi lng
khng ng k, buc mt si dy vo mt trong hai vt c th ko chng i theo hng ny hoc
hng kia trn mt bn c ma st. Kt lun no sau y khng ng:
A. Lc cng ca dy ni t vo hai vt c ln bng nhau
bt k tnh cht ca chuyn ng.
B. cho hai vt c chuyn ng thng u th d buc dy ko vo M 1 hay M2, ln ca lc ko
cng nh nhau
C. cho hai vt c chuyn ng nhanh dn u vi gia tc a th d buc dy ko vo M 1 hay M2,
ln ca lc ko cng nh nhau
D. Vi cng mt gia tc c ln a; lc cng ca dy ni hai vt c cng ln d buc dy ko
vo M1 hay M2
Ths. L Vn Hng
Trang - 34 -
8) B qua ma st ca mt phng, gia tc ca hai vt c tnh bi h thc:
A. (M1-M2)g. sin/(M1+M2)
B. (M1sin- M2)g /(M1+M2)
C. (M2 - M1sin)g /(M1+M2)
D. H thc A hoc B
9) Cho =30o; M1= 3kg; M2 =2kg; g=10m/s2. Lc cng ca dy ni gia hai vt bng:
A. 20 N
B. 18 N
C. 22 N
D. Mt p s khc
10) Trong hnh v chic xe ln nh khi kng 5 kg c th t im A cho trt
xung mt mt dc nghing 30o vi gia tc khng i 2 m/s 2. Lc ma st gia mt
phng nghing v xe ln l bao nhiu Newton?
A. 5 N
B. 15 N
C. 7,5.(3)1/2 N
D. Mt p s khc
11) T mt cao, nm ng thi hai vt theo phng ngang vi vn tc khc nhau v 1>v2
A. vt 1 s ri chm t trc vt 2
B. vt 1 s ri xa hn vt 2
C. C hai vt chm t cng lc
D. Cu B v C u ng
12) Vt m trn mt phng nghing. H s ma st trt l k, gc nghing ca dc l
. Pht biu no sau y l ng:
A. Vt nm yn trn mt dc, nu tng dn khi lng m n mt gi tr no ,
n s trt xung
B. Khi m trt xung, n s tc dng ln mt dc mt lc ln hn lc n i ln
C. Khi m trt xung, lc ma st c ln mgcos
D. C ba pht biu trn u ng
13) Mt a trn t nm ngang c th quay quang mt trc thng ngqua tm a.
Trn a c t mt vt nh. Ma st gia vt v a l ng k. Quay a quanh trc vi
vn tc gc khng i. Pht biu no sau y l pht biu sai:
A. Khi vt khng trt trn a, n chuyn ng trn u
B. Lc hng tm tc dng vo vt l lc ma st ngh
C. C th coi l vt nm yn di tc dng ca lc ma st v lc ly tm
D. Khi vt trt trn a, n chuyn ng theo hng ca lc hng tm
14) Vt m c treo vo mt si dy chuyn ng thng nhanh dn u theo phng thng ng hng
xung vi gia tc a= 0,7g. Lc cng dy khi l:
A. bng mg
B. b hn mg
C. ln hn mg
D. bng khng
15) Hai vt M v m c treo vo mt rng rc nh nh hnh. Bit rng M > m. Bung h t do,
M s i xung nhanh dn u vi gia tc l:
A. g
B.
p n
1D
2A
11D
12 C
1
3
3B
13D
4A
14B
M
g
m
5D
15C
C.
6A
7D
M m
g
M m
8D
9B
D.
M m
g
Mm
10B
N TP NG LC HC S 1
Tng hp v phn tch lc.

Cu 1: Gi F1, F2 l ln ca hai lc thnh phn, F l ln hp lc ca chng. Cu no sau y l
ng?
A. F khng bao gi nh hn c F1 v F2.
B. F khng bao gi bng F1 hoc F2.
C. F lun lun ln hn c F1 v F2.
D. Trong mi trng hp: F1 F2 F F1 F2
Cu 2: ln ca hp lc hai lc ng qui hp vi nhau gc l:
2
2
2
2
2
2
A. F F1 F2 2 F1 F2 cos
B. F F1 F2 2 F1 F2 cos.
Ths. L Vn Hng
Trang - 35 -
2
2
2
C. F F1 F2 2 F1 F2 cos
D. F F1 F2 2 F1 F2
Cu 3: Mt cht im ng yn di tc dng ca 3 lc 12N,20N,16N. Nu b lc 20N th hp lc ca
2 lc cn li c ln bng bao nhiu?
A. 4N
B. 20N
C. 28N
D. Cha th kt lun
Cu 4: C hai lc ng qui c ln bng 9N v 12N.
Trong s cc gi tr sau y, gi tr no c th l ln ca hp lc?
A. 25N
B. 15N
C. 2N
D. 1N
Cu 5: Lc c mun 30N l hp lc ca hai lc no?
A. 12N,12Nuu
C. 16N,46N
D. 16N,50N
r
uu
r B. 16N,10N
Cu 6: Hai lc F1 v F2 vung gc vi nhau. Cc ln l 3N v 4N. Hp lc ca chng to vi hai
lc ny cc gc bao nhiu? (ly trn ti )
0
0
0
A. 300 v 600
B.uu
C. 370 vu53
r42 v
uu
r48
u
r
uu
r
ur D.uu
rKhc
uur A, B, C
Cu 7: C hai lc ng quy F1 v F2 . Gi
l gc hp bi F1 v F2 v F F1 F2 . Nu F F1 F2
th:
A. = 00
B. = 900
C. = 1800
D. 0< < 900
uu
r
uu
r
uu
r
uu
r
ur uu
r uur
Cu 8: C hai lc ng quy F1 v F2 . Gi l gc hp bi F1 v F2 v F F1 F2 . Nu F F1 F2
th:
A. = 00
B. = 900
C. = 1800
D. 0< < 900
Cu 9: Cho hai lc ng qui c cng ln 600N. Hi gc gia 2 lc bng bao nhiu th hp lc cng
c ln bng 600N.
A. = 00
B. = 900
C. = 1800
D. 120o
uu
r
uu
r
uu
r
uu
r
ur uu
r uur
Cu 10: C hai lc ng quy F1 v F2 . Gi l gc hp bi F1 v F2 v F F1 F2 . Nu
F F12 F22 th:
A. = 00
B. = 900
C. = 1800
D. 0< < 900
Cu 11: Cho hai lc ng qui c ln F1 = F2 = 30N. Gc to bi hai lc l 120o. ln ca hp lc:
A. 60N
B. 30 2 N.
C. 30N.
D. 15 3 N
ur
ur
ur
Cu 12: Phn tch lc F thnh hai lc F 1 v F 2 hai lc ny
vung gc nhau. Bit ln ca lc F = 100N; F1 = 60N th ln ca lc F2 l:
A. F2 = 40N.
B. 13600 N
C. F2 = 80N.
D. F2 = 640N.
Cu 13: Mt cht im ng yn di tc dng ca 3 lc 12N,15N,9N. Hi gc gia 2 lc 12N v 9N
bng bao nhiu?
A. = 300
B. = 900
C. = 600
D. = 45
Cu 14: Hai lc F1 = F2 hp vi nhau mt gc . Hp lc ca chng c ln:
A. F = F1+F2
B. F= F1-F2
C. F= 2F1Cos
D. F = 2F1cos / 2
Cu 15: Ba lc c cng ln bng 10N trong F 1 v F2 hp vi nhau gc 600. Lc F3 vung gc mt
phng cha F1, F2. Hp lc ca ba lc ny c ln.
A. 15N
B. 30N
C. 25N
D. 20N.
Ba nh lut Niu-tn.
Cu 16: Chn cu ng
Cp "lc v phn lc" trong nh lut III Niutn:
A. tc dng vo cng mt vt.
B. tc dng vo hai vt khc nhau.
C. khng bng nhau v ln.
D. bng nhau v ln nhng khng cng gi.
Cu 17: Chn cu pht biu ng.
A. Nu khng c lc tc dng vo vt th vt khng chuyn ng c.
B. Lc tc dng lun cng hng vi hng bin dng.
C. Vt lun chuyn ng theo hng ca lc tc dng.
D. Nu c lc tc dng ln vt th vn tc ca vt b thay i
Cu 18:Vt no sau y chuyn ng theo qun tnh?
A. Vt chuyn ng trn u.
Ths. L Vn Hng
Trang - 36 -
B. Vt chuyn ng trn mt ng thng.
C. Vt ri t do t trn cao xung khng ma st.
D. Vt chuyn ng khi tt c cc lc tc dng ln vt mt i.
Cu 19: i lng c trng cho mc qun tnh ca mt vt l:
A. trng lng.
B. khi lng.
C. vn tc.
D. lc.
Cu 20: Chn pht biu ng nht.
A. Vect lc tc dng ln vt c hng trng vi hng chuyn ng ca vt.
B. Hng ca vect lc tc dng ln vt trng vi hng bin dng ca vt.
C. Hng ca lc trng vi hng ca gia tc m lc truyn cho vt.
D. Lc tc dng ln vt chuyn ng thng u c ln khng i.
Cu 21: Pht biu no sau y l ng?
A. Nu khng chu lc no tc dng th vt phi ng yn.
B. Vt chuyn ng c l nh c lc tc dng ln n.
C. Khi vn tc ca vt thay i th chc chn c lc tc dng ln vt.
D. Khi khng chu lc no tc dng ln vt na th vt ang chuyn ng s lp tc dng li.
Cu 22: Mt vt c khi lng 2kg chuyn ng thng nhanh dn u t trng thi ngh. Vt i c
200cm trong thi gian 2s. ln hp lc tc dng vo n l:
A. 4N
B. 1N
C. 2N
D. 100N
Cu 23: Chn pht biu ng.
Ngi ta dng ba ng mt cy inh vo mt khi g:
A. Lc ca ba tc dng vo inh ln hn lc inh tc dng vo ba.
B. Lc ca ba tc dng vo inh v ln bng lc ca inh tc dng vo ba
C. Lc ca ba tc dng vo inh nh hn lc inh tc dng vo ba.
D. Ty thuc inh di chuyn nhiu hay t m lc do inh tc dng vo ba ln hn hay nh hn lc
do ba tc dng vo inh.
Cu 24: Qu bng khi lng 500g bay vi vn tc 72km/h n p vung gc vo mt bc tng ri
bt tr ra theo phng c vi vn tc 54km/h. Thi gian va chm l 0,05s. Tnh lc ca bng tc dng
ln tng
A. 700N
B. 550N
C. 450N
D. 350N
Cu 25:Mt qu bng, khi lng 500g bay vi tc 20 m/s p vung gc vo bc tng v bay
ngc li vi tc 20m/s. Thi gian va p l 0,02 s. Lc do bng tc dng vo tng c ln v
hng:
A. 1000N, cng hng chuyn ng ban u ca bng
B. 500N, cng hng chuyn ng ban u ca bng
C. 1000N, ngc hng chuyn ng ban u ca bng
D. 200N, ngc hng chuyn ng ban u ca bng
Cu 26: Mt hp lc 2N tc dng vo 1 vt c khi lng 2kg lc u ng yn, trong khong thi
gian 2s. on ng m vt i c trong khong thi gian l:
A. 8m
B. 2m
C. 1m
D. 4m
Cu 27: Mt qu bng c khi lng 500g ang nm trn mt t th b bng mt lc 200N. Nu
thi gian qu bng tip xc vi bn chn l 0,02s th bng s bay i vi tc bng:
A. 0,008m/s
B. 2m/s
C. 8m/s
D. 0,8m/s
Cu 28: Chn cu pht biu ng.
A. Khi vt thay i vn tc th bt buc phi c lc tc dng vo vt.
B. Vt bt buc phi chuyn ng theo hng ca lc tc dng vo n.
C. Nu khng cn lc no tc dng vo vt ang chuyn ng th vt phi lp tc dng li.
D. Mt vt khng th lin tc chuyn ng mi mi nu khng c lc no tc dng vo n.
Cu 29: Mt lc khng i tc dng vo mt vt c khi lng 5kg lm vn tc ca n tng dn t
2m/s n 8m/s trong 3s. ln ca lc tc dng vo vt l:
A. 2 N.
B. 5 N.
C. 10 N.
D. 50 N.
Cu 30: Mt hp lc 1 N tc dng vo mt vt c khi lng 2kg lc u ng yn, trong khong thi
gian 2s. Qung ng m vt i c trong khong thi gian l:
A. 0,5 m.
B. 1 m.
C. 2 m.
D. 3 m.
Ths. L Vn Hng
Trang - 37 -
Cu 31: Mt t khi lng 1 tn ang chuyn ng vi tc 72km/h th hm phanh, i thm c
500m ri dng li. Chn chiu dng l chiu chuyn ng. Lc hm tc dng ln xe l:
A. 800 N.
B. - 800 N.
C. 400 N.
D. - 400 N.
ur
Cu 32: Lc F truyn cho vt khi lng m1 gia tc 2 m/s, truyn cho vt khi lng m2 gia tc
ur
6m/s. Lc F s truyn cho vt khi lng m m1 m2 gia tc:
A. 1,5 m/s.
B. 2 m/s.
C. 4 m/s.
D. 8 m/s.
Cu 33: Mt vt c khi lng 50kg chuyn ng nhanh dn u vi vn tc ban u 0,2m/s v khi i
c qung ng 50cm vn tc t c 0,9m/s th lc tc dng.
A. 38,5N
B. 38N
C. 24,5N
D. 34,5N
Cu 34: Trong chuyn ng thng chm dn u th hp lc tc dng vo vt
A. Cng chiu vi chuyn ng.
B. Cng chiu vi chuyn ng v c ln khng i.
C. Ngc chiu vi chuyn ng v c ln nh dn.
D. Ngc chiu vi chuyn ng v c ln khng i
Cu 35: Chn pht biu ng nht v hp lc tc dng ln vt
A. c hng trng vi hng chuyn ng ca vt.
B. c hng khng trng vi hng chuyn ng ca vt.
C. c hng trng vi hng ca gia tc ca vt
D. Khi vt chuyn ng thng u c ln thay i.
Cu 36: Khi vt ch chu tc dng ca mt lc duy nht th n s:
A. ch bin dng m khng bin i vn tc.
B. chuyn ng thng u mi.
C. ch bin i vn tc m khng b bin dng.
D. b bin dng hoc bin i vn tc.
Lc hp dn.
Cu 37: Cu no sau y l ng khi ni v lc hp dn do Tri t tc dng ln Mt Tri v do Mt
Tri tc dng ln Tri t.
A. Hai lc ny cng phng, cng chiu.
B. Hai lc ny cng chiu, cng ln.
C. Hai lc ny cng phng, ngc chiu, cng ln.
D. Phng ca hai lc ny lun thay i v khng trng nhau.
Cu 38:Pht biu no sau y l ng.
A. Cng ln cao th gia tc ri t do cng nh.
B. xc nh trng lc tc dng ln vt ngi ta dng lc k.
C. Trng lc tc dng ln vt t l vi trng lng ca vt.
D. Trng lng ca vt khng ph thuc vo trng thi chuyn ng ca v t .
Cu 39: Vi cc quy c thng thng trong SGK, gia tc ri t do ca mt vt gn mt t c
tnh bi cng thc:
2
2
A. g GM / R 2
B. g GM / R h
C. g GMm / R 2
D. g GMm / R h
Cu 40: n v o hng s hp dn:

A. kgm/s2
B. Nm2/kg2
C. m/s2
D. Nm/s
Cu 41: Hai tu thy, mi chic c khi lng 50000tn cch nhau 1km. So snh lc hp dn gia
chng vi trng lng ca mt qu cn c khi lng 20g. Ly g = 10m/s 2.
A. Nh hn.
B. Bng nhau
C. Ln hn.
D. Cha th bit.
Cu 42: M t v t trn m t t c trng lng 9N. Khi mt im cch tm Tri t 3R (R l bn
knh Tri t) th n c trng lng bng bao nhiu?
A. 81N
B. 27N
C. 3N
D. 1N
Cu 43: Vi cc k hi u nh SGK, khi lng M ca Tri t c tnh theo cng thc:
A. M gR 2 / G
B. M = gGR2
C. M GR 2 / g
D. M Rg 2 / G
Cu 44: Mt vt khi lng 1kg, trn mt t c trng lng 10N. Khi chuyn vt ti mt im cch
tm Tri t 2R (R: bn knh Tri t) th c trng lng bng:
A. 10N
B. 5N
C. 2,5N
D. 1N
Cu 45: Gia tc ri t do ca vt cng ln cao th:
A. cng tng.
B. cng gim.
C. gim ri tng
D. khng thay i.
Ths. L Vn Hng
Trang - 38 -
Cu 46: Bit bn knh ca Tri t l R. Lc ht ca Tri t t vo mt vt khi vt mt t l 45N,
khi lc ht l 5N th vt cao h bng:
A. 2R.
B. 9R.
C. 2 R / 3 .
D. R / 9
Cu 47: Chn cu ng. Lc hp dn do mt hn trn mt t tc dng vo Tri t th c ln:
A. ln hn trng lng ca hn .
B. nh hn trng lng ca hn .
C. bng trng lng ca hn .
D. bng 0.
Cu 48: T s gia trng lng ca nh du hnh trong con tu v tr ang bay quanh Tri t trn qu
o c bn knh 2R (R l bn knh Tri t) v trng lng ca ngi y khi cn mt t bng:
A. 1.
B. 2.
C. 1/ 2
D. 1/ 4
Cu 49: Mt vt c khi lng 8,0kg trt xung mt mt phng nghing nhn vi gia tc 2,0m/s 2. Lc
gy ra gia tc ny bng bao nhiu? So snh ln ca lc ny vi trng lc ca vt. Ly g = 10m/s 2.
A. 1,6N; nh hn.
B. 4N; ln hn.
C. 16N; nh hn.
D. 160N; ln hn.
12. Lc n hi
Cu 50: iu no sau y l sai khi ni v c im ca lc n hi?
A. Lc n hi xut hin khi vt c tnh n hi b bin dng.
B. Khi bin dng ca vt cng ln th lc n hi cng cng ln, gi tr ca lc n hi l khng
c gii hn.
C. Lc n hi c ln t l vi bin dng ca vt bin dng.
D. Lc n hi lun ngc hng vi bin dng.
Cu 51: iu no sau y l sai khi ni v phng v ln ca lc n hi?
A. Vi cng bin dng nh nhau, ln ca lc n hi ph thuc vo kch thc v bn cht ca
vt n hi.
B. Vi cc mt tip xc b bin dng, lc n hi vung gc vi cc mt tip xc.
C. Vi cc vt nh l xo, dy cao su, thanh di, lc n hi hng dc theo trc ca vt.
D. Lc n hi c ln t l nghch vi bin dng ca vt bin dng.
Cu 52: M t l xo c chiu di t nhin l 20cm. Khi l xo c chiu di 24cm th lc dn hi ca n
bng 5N. Hi khi lc n hi ca l xo bng 10N th chiu di ca n bng bao nhiu?
A. 22cm
B. 28cm
C. 40cm
D. 48cm
Cu 53: Phi treo mt vt c khi lng bng bao nhiu vo l xo c cng K = 100N/m l xo dn
ra c 10cm? Ly g = 10m/s2
A. 1kg
B. 10kg
C. 100kg
D. 1000kg
Cu 54: Chn p n ng. Phi treo mt vt c trng lng bng bao nhiu vo mt l xo c cng
k = 100N/m n dn ra c 10cm. Ly g = 10m/s2.?
A. 1000N
B. 100N
C. 10N
D. 1N
Cu 55: Trong 1 l xo c chiu di t nhin bng 21cm. L xo c gi c nh ti 1 u, cn u kia
chu 1 lc ko bng 5,0N. Khi y l xo di 25cm. Hi cng ca l xo bng bao nhiu?
A. 1,25N/m
B. 20N/m
C. 23,8N/m
D. 125N/m
Cu 56: Dng mt l xo treo mt vt c khi lng 300 g th thy l xo gin mt on 2 cm. Nu
treo thm mt vt c khi lng 150 g th gin ca l xo l:
A. 1 cm
B. 2 cm
C. 3 cm
D. 4 cm
Cu 57: Mt l xo khi treo vt m = 100g s dn ra 5cm. Khi treo vt m', l xo dn 3cm. Tm m'.
A. 0,5 kg
B. 6 g.
C. 75 g
D. 0,06 kg.
Cu 58: Ngi ta treo mt vt c khi lng 0,3kg vo u di ca mt l xo (u trn c nh), th l
xo di 31 cm. Khi treo thm mt vt 200g na th l xo di 33 cm. Ly g 10m / s 2 . cng ca l xo
l:
A. 9, 7 N / m
B. 1N / m
C. 100 N / m
D. Kt qu khc
13. Lc ma st
A. Khi c lc t vo vt m vt vn ng yn ngha l c lc ma st.
B. Lc ma st trt lun t l vi trng lng ca vt.
C. Lc ma st t l vi din tch tip xc.
D. Tt c u sai.
Ths. L Vn Hng
Trang - 39 -
A. Lc ma st lun ngn cn chuyn ngca vt.
B. H s ma st trt ln hn h s ma st ngh.
C. H s ma st trt ph thuc din tch tip xc.
D. Lc ma st xut hin thnh tng cp trc i t vo hai vt tip xc.
Cu 61: Chn cu sai:
A. Lc ma st trt ch xut hin khi c s trt tng i gia hai vt rn.
B. Hng ca lc ma st trt tip tuyn vi mt tip xc v ngc chiu chuyn ng tng i.
C. Vin gch nm yn trn mt phng nghing chu tc dng ca lc ma st ngh.
D. Lc ma st ln t l vi lc nn vung gc vi mt tip xc v h s ma st ln bng h s ma st
trt.
A. Lc ma st trt ph thuc din tch mt tip xc.
B. Lc ma st trt ph thuc vo tnh cht ca cc mt tip
xc.
C. Khi mt vt chu tc dng ca lc F m vn ng yn th lc ma st ngh ln hn ngoi lc.
D. Vt nm yn trn mt sn nm ngang v trng lc v lc ma st ngh tc dng ln vt cn bng
nhau.
Cu 63: Pht biu no sau y l khng chnh xc?
A. Lc ma st ngh cc i ln hn lc ma st trt.
B. Lc ma st ngh lun lun trc i vi lc t vo vt.
C. Lc ma st xut hin thnh tng cp trc i t vo hai vt tip xc.
D. Khi vt chuyn ng hoc c xu hng chuyn ng i vi mt tip xc vi n th pht sinh lc
ma st.
Cu 64: iu g xy ra i vi h s ma st gia 2 m t tip xc nu lc php tuyn p hai m t tip xc
tng ln?
A. tng ln
B. gim i
C. khng i
D. Ty trng hp, c th tng ln hoc gim i
Cu 65: Mt t lnh c khi lng 90kg trt thng u trn sn nh. H s ma st trt gia t lnh v
sn nh l 0,50. Hi lc y t lnh theo phng ngang bng bao nhiu? Ly g = 10m/s 2.
A. F = 45 N
B. F = 450N
C. F > 450N
D. F = 900N
Cu 66: M t chic t c trng lng 1000N t trn sn nh nm ngang. H s ma st ngh gia t v
sn l 0,6N. H s ma st trt l 0,50. Ngi ta mun dch chuyn t nn tc dng vo t lc theo
phng nm ngang c ln:
A. 450N
B. 500N
C. 550N
D. 610N
Cu 67: M t vt c v n tc u c ln l 10m/s trt trn mt phng ngang. H s ma st trt
gia vt v m t phng l 0,10. Hi vt i c 1 qung ng bao nhiu th dng li? Ly g = 10m/s2.
A. 20m
B. 50m
C. 100m
D. 500m
Cu 68: t chuyn ng thng u mc d c lc ko v:
A. Trng lc cn bng vi phn lc
B. Lc ko cn bng vi lc ma st vi mt ng
C. Cc lc tc dng vo t cn bng nhau
D. Trng lc cn bng vi lc ko
Cu 69: Lc ma st no tn ti khi vt rn chuyn ng trn b mt vt rn khc?
A. Ma st ngh
B. Ma st ln hoc ma st trt
C. Ma st ln
D. Ma st trt
Cu 70: Chn cu ng. Chiu ca lc ma st ngh:
A. ngc chiu vi vn tc ca vt.
B. ngc chiu vi gia tc ca vt.
C. tip tuyn vi mt tip xc.
D. vung gc vi mt tip xc.
Cu 71: Mt xe hi chy trn ng cao tc vi vn tc c ln l 15m/s. Lc hm c ln 3000N
lm xe dng trong 10s. Khi lng ca xe l
A. 1500 kg
B. 2000kg
C. 2500kg
D. 3000kg
Cu 72: Mt ngi c trng lng 150N tc dng 1 lc 30N song song vi mt phng nghing, y
mt vt c trng lng 90N trt ln mt phng nghing vi vn tc khng i. Lc ma st tc dng ln
vt c ln:
A. nh hn 30N
B. 30N
Ths. L Vn Hng
Trang - 40 -
C. 90N
D. Ln hn 30N nhng nh hn 90N
Cu 73: Mt vt trt c ma st trn mt mt tip xc nm ngang. Nu din tch tip xc ca vt
gim 3 ln th ln lc ma st trt gia vt v mt tip xc s:
A. gim 3 ln.
B. tng 3 ln.
C. gim 6 ln.
D. khng thay i.
Cu 74: Mt vt trt c ma st trn mt mt tip xc nm ngang. Nu vn tc ca vt tng 2 ln th
ln lc ma st trt gia vt v mt tip xc s:
A. tng 2 ln.
B. tng 4 ln.
C. gim 2 ln.
D. khng i.
Cu 75: Mt vt trt c ma st trn mt mt tip xc nm ngang. Nu khi lng ca vt gim 2
ln th h s ma st trt gia vt v mt tip xc s:
A. tng 2 ln.
B. tng 4 ln.
C. gim 2 ln.
D. khng i.
Cu 76: Mt ngi y mt vt trt thng u trn sn nh nm ngang vi mt lc nm ngang c
ln 300N. Khi , ln ca lc ma st trt tc dng ln vt s:
A. ln hn 300N.
B. nh hn 300N
C. bng 300N.
D. bng trng lng ca vt.
Cu 77: Mt ngi y mt vt trt thng nhanh dn u trn sn nh nm ngang vi mt lc nm
ngang c ln 400N. Khi , ln lc ma st trt tc dng ln vt s:
A. ln hn 400N.
B. nh hn 400N.
C. bng 400N.
D. bng ln phn lc ca sn nh tc dng ln vt.
Cu 78: ngi ta y mt ci thng c khi lng 50kg theo phng ngang bng mt lc 150N. H s
ma st gia thng v mt sn l 0,35. Ly g=10m/s 2. Hi thng c chuyn ng khng?. Lc ma st tc
dng ln thng l bao nhiu?
A. thng chuyn ng. Lc ma st tc dng vo thng l 175N.
B. thng chuyn ng. Lc ma st tc dng vo thng l 170N.
C. thng khng chuyn ng. Lc ma st ngh tc dng vo thng l 150N.
D. thng khng chuyn ng. Lc ma st ngh tc dng vo thng l 175N.
14. Lc hng tm
Cu 79: Chn pht biu sai
A. V tinh nhn to chuyn ng trn u quanh Tri t do lc hp dn ng vai tr lc hng tm.
B. Xe chuyn ng vo mt on ng cong (khc cua), lc ng vai tr hng tm lun l lc ma
st.
C. Xe chuyn ng u trn nh mt cu vng, hp lc ca trng lc v phn lc vung gc ng
vai tr lc hng tm.
D. Vt nm yn i vi mt bn nm ngang ang quay u quanh trc thng ng th lc ma st ngh
ng vai tr lc hng tm.
Cu 80: iu no sau y l ng khi ni v lc tc dng ln vt chuyn ng trn u?
A. Ngoi cc lc c hc, vt cn chu thm tc dng ca lc hng tm.
B. Hp lc ca tt c cc lc tc dng ln vt ng vai tr l lc hng tm.
C. Vt ch chu tc dng ca lc hng tm.
D. Hp lc ca tt c cc lc tc dng ln vt nm theo phng tip tuyn vi qu o ti im kho
st.
Cu 81: Mt t c khi lng 1200kg chuyn ng u qua mt on cu vt (coi l cung trn) vi
tc c ln l 36km/h. Bit bn knh cong ca on cu vt l 50m. Ly g = 10m/s 2. p lc ca
t vo mt ng ti im cao nht theo n v kN:
A. 119,5
B. 117,6
C. 14,4
D. 9,6
Cu 82: Chn cu sai
A. Lc nn ca t khi qua cu phng lun cng hng vi trng lc
B. khi t qua cu cong th lc nn ca t ln mt cu lun cng hng vi trng lc
C. Khi t qua khc quanh, ngoi lc tc dng ln t gm trng lc, phn lc ca mt ng v lc
ma st ngh
D. Lc hng tm gip cho t qua khc quanh an ton
Ths. L Vn Hng
Trang - 41 -
Cu 83: nhng on ng vng, mt ng c nng ln mt bn. Vic lm ny nhm mc ch
no k sau y?
A. Gii hn vn tc ca xe
B. To lc hng tm
C. Tng lc ma st
D. Cho nc ma thot d dng.
Cu 84: Chn cu sai
A. Vt chu tc dng ca 2 lc cn bng th chuyn ng thng u nu vt ang chuyn ng
B. Vect hp lc c hng trng vi hng ca vect gia tc vt thu c
C. Mt vt chuyn ng thng u v cc lc tc dng ln vt cn bng nhau
D. V tinh nhn to chuyn ng trn quanh Tri t l do Tri t v Mt Trng tc dng ln v
tinh 2 lc cn bng.
Cu 85: Mt ti x iu khin mt t c khi lng 1000kgchuyn ng quanh vng trn c bn knh
100m nm trn mt mt phng nm ngang vi vn tc c ln l 10m/s. Lc ma st cc i gia lp
xe v mt ng l 900N. t s:
A. trt vo pha trong ca vng trn.
B. Trt ra khi ng trn.
C. Chy chm li v tc dng ca lc li tm.
D. Cha c s kt lun
Cu 86: Mt xe ua chy quanh mt ng trn nm ngang, bn knh 250m. Vn tc xe khng i c
ln l 50m/s. Khi lng xe l 2. 103 kg. Lc hng tm tc dng ln xe lc ny l
A. lc y ca ng c
B. lc hm
C. lc ma st
D. lc ca v lng (tay li )
Cu 87: . Mt xe ua chy quanh mt ng trn nm ngang, bn knh 250m. Vn tc xe khng i c
ln l 50m/s. Khi lng xe l 2. 103 kg. ln ca lc hng tm ca chic xe l:
A. 10 N
B. 4. 102 N
C. 4. 103 N
D. 2. 104 N
Cu 88: Mt vt nng 4,0kg c gn vo mt dy thng di 2m. Nu vt quay t do thnh mt
vng trn quanh trc thng ng gn vi u dy th sc cng ca dy l bao nhiu khi cng ti a v
vt c vn tc 5m/s?
A. 5,4N
B. 10,8N
C. 21,6N
D. 50N
Cu 89: Mt vt khi lng m t trn a quay u vi vn tc gc. Vt vch nn ng trn bn
knh R. Vt chuyn ng trn nn lc ng vai tr lc hng tm l:
A. Trng lc
B. Phn lc ca a
C. Lc ma st ngh
D. Hp lc ca 3 lc trn.
Cu 90: Trong thang my, mt ngi c khi lng 60 kg
ng yn trn mt lc k bn. Ly g = 10 m/s 2. Thang my i xung nhanh dn u vi gia tc a = 0,2
m/s2, lc k ch:
A. 0 N.
B. 588 N.
C. 612 N.
D. 600 N.
Cu 91: Chn cu sai:
A. Vt c khi lng cng ln th ri t do cng chm v
khi lng ln th qun tnh ln.
B. Nu bin dng n hi x ca vt bin thin theo thi gian th lc n hi ca vt cng bin
thin cng quy lut vi x
C. Nguyn tc ca php cn vi cc qu cn l so snh khi lng ca vt vi khi lng chun
thng qua so snh trng lc tc dng ln chng.
D. Mt Trng s chuyn ng thng u nu t nhin lc hp dn gia Mt Trng v Tri t mt
i.
15. Chuyn ng nm ngang

Cu 92: Mt qu bng c nm theo phng ngang vi vn tc u c ln l v o = 20m/s t cao
45m v ri xung t sau 3s. Hi tm bay xa (theo phng ngang) ca qu bng bng bao nhiu? Ly g
= 10m/s2 v b qua sc cn ca khng kh.
A. 30m
B. 45m
C. 60m
D. 90m
Cu 93: Mt hn bi ln dc theo mt cnh ca mt mt bn hnh ch nht nm ngang cao h = 1,25m.
Khi ra khi mp bn, n ri xung nn nh ti im cch mp bn L = 1,50m (theo phng ngang). Ly
g = 10m/s2. Thi gian ri ca bi l:
A. 0,25s
B. 0,35s
C. 0,5s
D. 0,125s
Ths. L Vn Hng
Trang - 42 -
Cu 94: Mt qu bng c nm theo phng ngang vi vn tc u c ln l v o = 20m/s v ri
xung t sau 3s. Hi qu bng c nm t cao no? Ly g = 10m/s 2 v b qua sc cn ca khng
kh.
A. 30m
B. 45m
C. 60m
D. 90m
Cu 95: Mt vt c nm ngang t cao h = 9m. Vn tc ban u c ln l v o. Tm xa ca vt
18m. Tnh vo. Ly g = 10m/s2.
A. 19m/s
B. 13,4m/s
C. 10m/s
D. 3,16m/s
Cu 96: Mt vt c nm ngang t cao 5m, tm xa vt t c l 2m. Vn tc ban u ca vt l :
(Ly g =10 m/s2)
A. 10 m/s.
B. 2,5 m/s.
C. 5 m/s.
D. 2 m/s.
Cu 97: Mt vt c nm t cao h = 45m vi vn tc u v0 20m / s theo phng nm ngang. b
qua sc cn ca khng kh, ly g 10m / s 2 . Tm nm xa ca vt l:
A. 30 m
B. 60 m.
C. 90 m.
uu
r D. 180 m.
Cu 98: Hai vt cng mt cao, vt I c nm ngang vi vn tc u v0 , cng lc vt II c
th ri t do khng vn tc u. B qua sc cn khng kh. Kt lun no ng?
A. Vt I chm t trc vt II.
B. Vt I chm t sau vt II
C. Vt I chm t cng mt lc vi vt II.
D. Thi gian ri ph thuc vo khi lng ca mi vt.
Cu
uu
r 99: Mt vt c nm theo phng ngang vi vn tc
V0 t cao h so vi mt t. Chn h trc to Oxy sao cho gc O trng vi v tr nm, Ox theo
phng vn tc ban u, Oy hng thng ng xung di, gc thi gian l lc nm. ln vn tc
ca vt ti thi im t xc nh bng biu thc:
A. v v0 gt
B. v v02 g 2t 2
C. v v0 gt
D. v gt
Cu 100: Mt vt c nm theo phng ngang vi tc V0 10m / s t cao h so vi mt t. Chn

uu
r
h trc to Oxy sao cho gc O trng vi v tr nm, Ox theo chiu V0 , Oy hng thng ng xung
di, gc thi gian l lc nm. Phng trnh qu o ca vt l: (vi g = 10 m/s2)
A. y 10t 5t 2
B. y 10t 10t 2
C. y 0, 05 x 2
D. y 0,1x 2
1
5
CN BNG CA MT VT CHU TC DNG CA

2, 3 LC KHNG SONG SONG
I. KIN THC:
I. CN BNG CA MTVTCHU TC DNG CA HAI LC:
1. iu kin cn bng: F1 F2
Mun cho mt vt chu tc dng ca hai lc trng thi cn bng th
hai lc phi cng gi, cng ln v ngc chiu.
2. Cc cch xc nh trng tm ca mt vt phng, mng bng
phng php thc nghim:
- i vi nhng vt phng, mng v c dng
hnh hc i xng th trng tm nm tm i
xng ca vt
- i vi nhng vt phng mng v c dng bt
k th trng tm c xc nh
bng phng php thc nghim
Ths. L Vn Hng
Trang - 43 -
II. CN BNG CA MT VT CHU TC DNG CA BA LC KHNG SONG SONG:
1. Quy tc tng hp hai lc c gi ng quy
Mun tng hp hai lc c gi ng quy tc dng ln mt vt rn, trc ht ta
phi trt hai vc t lc trn gi ca chng n im ng quy, ri p dng
quy tc hnh bnh hnh tm hp lc
2. iu kin cn bng ca mt vt chu tc dng ca ba lc khng song
song:
Mun cho mt vt chu tc dng ca ba lc khng song song trng thi cn
bng th:
- Ba lc phi c gi ng phng v ng quy.
r r
r
F
F
1
2
3
- Hp lc ca hai lc phi cn bng vi lc th ba.
III. TH D:
Mt qu cu ng cht c trng lng 40N c treo vo tng nh mt si
dy (hnh 17. 7). Dy lm vi tng mt gc 300 . B qua ma st ch tip
xc ca qu cu vi tng. Hy xc nh lc cng ca dy v lc ca tng tc
dng ln qu cu.
+ Phn tch cc lc tc dng ln vt: vt chu tc dng ca 3 lc trng lc. lc
r r r
cng ca dy v phn lc ca tng( P, T , N )
r r r
r
+ p dng iu kin cn bng: T N Q P
N
0
+ p dng mi lin h ton hc: tan N P tan 40 tan 30 23( N )
P
N
N
23
sin T
46( N )
T
sin sin 300
BI TP:
Bi 1: Mt dy phi cng ngang tc dung mt lc F = 200 N ln ct.
a, tm lc cng T ca dy chng bit gc = 30 0
b, tm phn lc ca mt t vo chn ct.
lng ca rng dc khng ng k. Ly g 10m / s 2
Bi 2: Mt ngi ngi di sn nh nm 1 vin bi ln bn cao 1m vi
vn tc V0 =2 10 m/s. vin bi c th ri xung bn B xa mp
uu
r
bn A nht th vn tc V0 phi nghing vi phng ngang mt gc l bao nhiu? Tnh AB v khong
cch t ch nm O n chn bn H. ly g=10m/s 2
S: 600 ; AB=1m; OH=0,732m
Bi 3: Mt vt c khi lng m= 5kg c treo bng ba si dy nh hnh v. ly g=9,8m/s 2. Tm lc
ko ca dy AC v dy BC.
Bi 4: Thang c khi lng m = 20kg c da vo tng trn nhn di gc nghing
. H s ma st gia thang v sn l = 0,6
a) Thang ng yn cn bng, tm cc lc tc dng ln thang nu = 450
b) Tm cc gi tr ca thang ng yn khng trt trn sn nh
c) Mt ngi khi lng m/ = 40kg leo ln thang khi = 450. Hi ngi ny ln n
v tr O/ no th thang s b trt. Chiu di thang l = 20m
S: a, NA = 200N; NB = Fms = 100N b, 400 c, AO/ > 1,3m
Bi 5: Ngi c trng lng P1 = 500N, ng trn gh treo trng lng P 2 = 300N nh
hnh v. Chiu di AB = 1,5m. Hi ngi cn ko dy mt lc bao nhiu v ng v tr
no h cn bng? B qua trng lng rng rc
S: T = 200N, AC = 0,25m
Bi 6: Mt thanh st di AB = 1,5m khi lng m = 3kg c gi
nghing mt gc trn mt sn ngang bng mt si dy BC nm
Ths. L Vn Hng
Trang - 44 -
ngang di BC = 1,5m ni u trn B ca thanh vi mt bc tng thng ng, u di A ca thanh ta
3
ln mt sn. H s ma st gia thanh v mt sn bng
2
1. Gc nghing phi c gi tr bao nhiu thanh c th cn bng

2. Tm cc lc tc dng ln thanh v khong cch OA t u A ca Thanh n gc tng khi 45 0 .
Ly g= 10m / .s 2
Bi 7: Mt vt hnh tr bng kim loi c khi lng m = 100kg, bn knh tit din
R = 10cm. Buc vo hnh tr mt si dy ngang c phng i qua trc hnh tr
ko hnh tr ln bc thang cao O 1O2 = 5cm. Tm ln ti thiu ca lc F cn

dng ko dy. Ly g = 10m/s2
S: F 1732N
III. BI TP NNG CAO:
Bi 1: Mt vt A hnh hp khi lung m = 50kg, c thit din thng l hnh ch
nht ABCD (cnh AB = CD = a = 1m; BC = AD = b = 0,7m) c t trn sn nh
sao cho mt CD tip xc vi sn
1, Tc dng vo gia mt BC mt lc F theo phng nm ngang. Tm gi tr ca
F c th lm vt b lt. Tm h s ma st gia vt v sn
2, t ln sn nh vt B hnh khi lp phng, khi lng m = 60kg, c thit din
thng l hnh vung ABCD, cnh a = 1m, mt CD tip xc vi sn. Tc dng vo A mt lc F hng
xung sn v hp vi AB mt gc = 300. h s ma st gia vt B v sn phi bng bao nhiu vt
khng tnh tin trn sn nh? Tm gi tr nh nht ca F c th lm lt vt B. Ly g = 10m/s2

Bi 2: Ngi ta t mt a trn c ng knh 50cm v c khi lng 4kg
ng thng trn mt phng nghing. Gi a bng mt si dy nm ngang m
mt u buc vo im A cao nht trn vnh a, cn u kia buc cht vo
im C trn mt phng nghing sao cho dy AC nm ngang v nm trong mt
ca a. Bit gc nghing ca mt phng nghing l 300 , h s ma st gia
a v mt phng nghing l
a, Hy tnh lc cng ca dy AC
b, Nu tng gc nghing mt lng rt nh th a khng cn
trng thi cn bng. Hy tnh gi tr ca h s ma sat
BAI 3 Mt qu cu ng cht tm O bn knh R v mt vt nng m (xem nh l cht im) t ti M
cch tm qu cu mt khong d = 2R, tng tc vi nhau vi mt lc hp dn c ln F. Hi nu
khot qu cu i mt phn c dng hnh cu tm O' (nm trn on thng OM), bn knh r = R/2 v tip
xc trong vi qu cu ban u th lc tng tc F' gia qu cu khot v vt nng by gi l bao nhiu?
Ths. L Vn Hng
Trang - 45 -
MOMEN LC- NGU LC
I. KIN THC:
1. Momen lc:
Momen lc i vi mt trc quay l i lng c trng cho tc dng lm quay ca lc v c o
bng tch ca lc vi cnh tay n ca n.
M = Fd
Trong : M(N. m), F(N), d(m)
2. IU KIN CN BNG CA MT VT C TRC QUAY C NH(HAY QUY TC

MOMEN LC)
1. Quy tc:
Mun cho mt vt c trc quay c nh trng thi cn bng, th tng cc momen lc c xu hng
lm vt quay theo chiu kim ng h phi bng tng cc momen lc c xu hng lm vt quay ngc
chiu kim ng h.
M1 = M2 F1d1 =
F2d2
*Ch :
Quy tc momen lc cn c p dng cho c trng hp mt vt khng c trc
quay c nh nu nh trong mt tnh hung c th no vt xut hin trc quay.
3. NGU LC
* nh ngha:
H hai lc song song, ngc chiu, c ln bng nhau v cng tc dng vo mt vt gi l ngu lc
V d:
Dng tay vn vi nc, dng tua n vt vn inh c, .
*Momen ca ngu lc:
Momen ca ngu lc i vi mt trc quay 0 vung gc vi mt phng ca ngu lc.
M = F1d1 + F2d2 = F(d1 + d2)
Hay M = Fd
Trong : F l ln ca mi lc(N), d l khong cch gia hai gi ca hai lc v c gi l cnh
tay n ca ngu lc(m)
*TC DNG CA NGU LC I VI MT VT RN:
- Trng hp vt khng c trc quay c nh:
Nu vt ch chu tc dng ca ngu lc th n s quay quanh mt trc i
qua trng tm v vung gc vi mt phng cha ngu lc.
- Trng hp vt c trc quay c nh:
Di tc dng ca ngu lc vt s quay quanh mt trc c nh . Nu
trc quay khng i qua trng tm th trong tm ca vt s chuyn ng trn
xung quanh trc quay.
QUY TC HP LC SONG SONG CNG CHIU
I. KIN THC:
I. TH NGHIM:
Th nghim cho thy: F = P1 + P2
F=P
Suy ra: P = P1 + P2
II. QUY TC TNG HP HAI LC SONG SONG CNG CHIU:
Ths. L Vn Hng
Trang - 46 -
1. Quy tc:
- Hp lc ca hai lc song song cng chiu l mt lc song song, cng chiu v c ln bng tng cc
ln ca hai lc y.
- Gi ca hp lc chia khong cch gia hai gi ca hai lc song song thnh nhng on t l nghch vi
ln ca hai lc y.
F F1 F2
F1 d 2
F2 d1
(chia
2. Ch :
- Quy tc trn vn ng cho c trng hp
khi thanh AB khng vung gc vi hai lc
r
r
F1 v F2
- im t ca hp lc l trng tm ca
vt
- Ta c th phn tch mt lc thnh hai lc thnh phn
III. IU KIN CN BNG CA MT VT CHU TC DNG CA BA LC SONG SONG:
- Ba lc phi c gi ng phng.
- Lc trong phi ngc chiu vi hai lc ngoi.
- Hp lc ca hai lc ngoi phi cn bng vi lc trong.
I. BI TP TRC NGHIM:
Cu 1: Mt ngi ang quy trn vai mt chic b c trng lng 40N.
Chic b buc u gy cch vai 70cm, tay ngi gi u kia cch
vai 35cm. B qua trng lng ca gy, hi lc gi gy ca tay v vai
ngi s chu mt lc bng bao nhiu
1
8
CC DNG CN BNG.
I. KIN THC:
CN BNG CA MT VT C MT CHN
I. CC DNG CN BNG:
1. Cn bng khng bn:
Mt vt bi lch ra khi v tr cn bng khng th t tr v v tr d c gi l cn
bng khng bn
2. Cn bng bn:
Mt vt bi lch ra khi v tr cn bng c th t tr v v tr d c gi l cn
bng bn
3. Cn bng phm nh;
Cn bng phm nh l dng cn bng m v tr trc quay trng vi trng tm ca
vt.
II. CN BNG CA MT VT C MT CHN :
1. Mt chn l g?
Mt chn l hnh a gic li nh nht bao bc tt c cc din tch tip xc .
2. iu kin cn bng:
iu kin cn bng ca mt vt c mt chn l gi ca trng lc phi xuyn qua
mt chn (hay l trng tm ri trn mt chn ).
3. Mc vng vng ca cn bng:
Mc vng vng ca cn bng c xc nh bi cao ca trng tm v din tch
ca mt chn
Ths. L Vn Hng
Trang - 47 -
1
9
CHUYN NG TNH TIN & CHUYN

NG QUAY CA VT RN
I. KIN THC:
I. CHUYN NG TNH TIN CA MT VT RN:
1. inh ngha:
Chuyn ng tnh tin ca mt vt rn l chuyn ng trong ng ni hai im bt k ca vt
lun lun song song vi chnh n.
2. Gia tc ca vt chuyn ng tnh tin:
Khi vt chuyn ng tnh tin mi im ca vt c cng gia tc.
r
Theo nh lut II NiuTn, ta c:
r
r F
a
hay F mar (21. 1)
m
r r r
Trong : F F1 F2 .... l hp lc ca cc lc tc dng ln vt, m l khi lng ca vt
Chiu phng trnh (21. 1) ln cc trc ta , ta c:
Ox:F1X + F2X + . = ma (21. 2)
0y: F1Y + F2Y + . . = 0
II. CHUYN NG QUAY CA VT RN QUANH MT TRC C NH:
1. t im ca chuyn ng quay. Tc gc:
- Khi vt rn quay quanh mt trc c nh th mi im ca vt c cng tc gc , gi l tc
gc ca vt.
- Vt quay u th = const. Vt quay nhanh dn th tng dn. Vt quay chm dn th gim dn
2. Tc dng ca momen lc i vi mt vt quay quanh mt trc:
A. Th nghim:
Th nghim cho thy: P1>P2 do T1>T2
Nu chn chiu dng l chiu quay ca rng rc th momen ton phn tc dng vo
rng rc l:
M = (T1 T2)R. Momen ny lm cho rng rc quay nhanh dn.
B. kt lun:
Momen lc tc dng vo mt vt quay quanh mt trc c nh lm thay i tc
gc ca vt.
3. Mc qun tnh trong chun ng quay:
- Khi tc dng cng mt momen lc ln cc vt khc nhau, tc gc ca vt no
tng chm hn th vt c mc qun tnh ln hn v ngc li.
- Mc qun tnh ca mt vt quay quanh mt trc ph thuc vo khi lng ca vt v vo s phn
b khi lng i vi trc quay. Khi lng ca vt cng ln v c phn b cng xa trc quay th
momen qun tnh cng ln v ngc li.
Ths. L Vn Hng
Trang - 48 -
NG LNG. NH LUT BO TON NG LNG
I. KIN THC:
A. PHNG PHP GII
Dng 1: : Tnh ng lng ca mt vt, mt h vt.
- ng lng p ca mt vt c khi lng m ang chuyn ng vi vn tc
c xc nh bi biu thc: p = m v
-1
- n v ng lng: kgm/s
ur uu
r hay
uur kgms .
- ng lng h vt: p p1 p2
ur
ur
Nu: p1 p 2 p p1 p2
ur
ur
Nu: p1 p 2 p p1 p2
ur ur
Nu: p1 p 2 p p12 p2 2
r uur
uu
Nu: p1 , p2 p 2 p12 p2 2 2 p1. p2 .cos
l mt i lng
Dng 2: Bi tp v nh lut bo ton ng lng

Bc 1: Chn h vt c lp kho st
Bc 2: Vit biu thc ng lng ca h trc v sau hin
uu
r tng.
uu
r
Bc 3: p dng nh lut bo ton ng lng cho h: pt ps (1)
Bc 4: Chuyn phng trnh (1) thnh dng v hng (b vecto) bng 2 cch:
+ Phng php chiu
+ Phng php hnh hc.
*. Nhng lu khi gii cc bi ton lin quan n nh lut bo ton ng lng:
a) Trng hp cc vector ng lng thnh phn (hay cc vector vn tc thnh phn) cng phng,
th biu thc ca nh lut bo ton ng lng c vit li: m1v1 + m2v2 = m1 v1' + m2 v '2
Trong trng hp ny ta cn quy c chiu dng ca chuyn ng.
- Nu vt chuyn ng theo chiu dng chn th v > 0;
- Nu vt chuyn ng ngc vi chiu dng chn th v < 0.
b) Trng hp cc vector ng lng thnh phn (hay cc vector vn tc thnh phn) khng cng
phng, th ta cn s dng h thc vector: p s = p t v biu din trn hnh v. Da vo cc tnh cht
hnh hc tm yu cu ca bi ton.
c) iu kin p dng nh lut bo ton ng lng:
- Tng ngoi lc tc dng ln h bng khng.
- Ngoi lc rt nh so vi ni lc
- Thi gian
ur tng tc ngn.
ur
- Nu F ngoai luc 0 nhng hnh chiu ca F ngoai luc trn mt phng no bng khng th ng lng
bo ton trn phng .
B. BI TP VN DNG
Bi 1: Hai vt c khi lng m1 = 1 kg, m2 = 3 kg chuyn ng vi cc vn tc v 1 = 3 m/s v v2 = 1 m/s.
Tm tng ng lng (phng, chiu v ln) ca h trong cc trng hp:
A. v 1 v v 2 cng hng.
B. v 1 v v 2 cng phng, ngc chiu.
C. v 1 v v 2 vung gc nhau
Gii
A. ng lng ca h: p = p 1 + p 2
ln: p = p1 + p2 = m
v + m v = 1. 3 + 3. 1 = 6 kgm/s
1 1 2 2
p
B. ng lng ca h: = p 1 + p 2
ln: p = m1v1 - m2
v2 = 0
p
C. ng lng ca h: = p 1 + p 2
Ths. L Vn Hng
Trang - 49 -
ln: p = p12 p 22 = = 4,242 kgm/s

Bi 2: Mt vin n khi lng 1kg ang bay theo phng thng ng vi vn tc 500m/s th n thnh
hai mnh c khi lng bng nhau. Mnh th nht bay theo phng ngang vi vn tc 500 2 m/s. hi
mnh th hai bay theo phng no vi vn tc bao nhiu?
Gii
- Xt h gm hai mnh n trong thi gian n, y c xem l h kn nn ta p dng nh lut bo
ton ng lng.
ur
r ur
u
r
- ng lng trc khi n n: pt mv
. p
u
r
p
ur
r
r ur ur
p2
- ng lng sau khi n n: ps m1.v1 m2.v2 p1 p2
Theo hnh v, ta c:
2
m 2
m 2
p p p
.v2 mv
.
.v1 v22 4v2 v12 1225m/ s
2
2
r
p v 500 2
350
- Gc hp gia v2 v phng thng ng l: sin 1 1
p2 v2
1225
2
2
2
1
u
r
p1
Bi 3: Mt khu sng i bc nm ngang khi lng m s = 1000kg, bn mt vin on khi lng m =

2,5kg. Vn tc vin on ra khi nng sng l 600m/s. Tm vn tc ca sng sau khi bn.
Gii
- ng lng ca sng khi cha bn l bng 0.
- ng lng ca h sau khi bn sng l: mS .vS m .v
- p dng inh lut bo ton ng lng: mS .vS m .v 0

m . v
1,5(m / s )
- Vn tc ca sng l: v
mS
Bi 4: Mt xe t c khi lng m1 = 3 tn chuyn ng thng vi vn tc v1 = 1,5m/s, n tng v dnh
vo mt xe gn my ang ng yn c khi lng m2 = 100kg. Tnh vn tc ca cc xe.
Gii
- Xem h hai xe l h c lp
- p dmg mh lut bo ton ng lng ca h: m1 .v1 (m1 m2 )v
v cng phng vi vn tc v1 .
m1 .v1
- Vn tc ca mi xe l: v
= 1,45(m/s)
m1 m2
Bi 5: Mt ngi khi lng m1 = 50kg ang chy vi vn tc v 1 = 4m/s th nhy ln mt chic xe khi
lng m2 = 80kg chy song song ngang vi ngi ny vi vn tc v 2 = 3m/s. sau , xe v ngi vn
tip tc chuyn ng theo phng c. Tnh vn tc xe sau khi ngi ny nhy ln nu ban u xe v
ngi chuyn ng:
a/ Cng chiu.
b/ Ngc chiu
Gii
Xt h: Xe + ngi l h kn
r
r
r
Theo nh lut BT ng lng: m1.v1 m2.v2 m1 m2 v
a/ Khi ngi nhy cng chiu th v
mv
mv
50.4 80.3
1 1
2 2
3,38m/ s
m1 m2
50 80
- Vy xe tip tc chuyn ng theo chiu c vi vn tc 3,38 m/s.

mv
mv
50.4 80.3
/
1 1
2 2
0,3m/ s
b/ Khi ngi nhy ngc chiu th v
m1 m2
50 80
- Vy xe tip tc chuyn ng theo chiu c vi vn tc 0,3m/s.
2
Ths. L Vn Hng
CNG V CNG SUT

Trang - 50 -
I. KIN THC:
A. CC DNG BI TP
Dng 1: Tnh cng v cng sut khi bit lc F; qung ng dch chuyn v gc
Cng: A = F. s. cos = P. t (J)
A
Cng sut: P F .v.cos (W)
t
Dng 2: Tnh cng v cng sut khi bit cc i lng lin quan n lc(pp ng lc hc. v ng hc.
Phng php:
- Xc nh lc F tc dng ln vt theo phng php ng lc hc ( hc trong chng 2)
- Xc nh qung ng s bng cc cng thc ng hc.
Nh: vt chuyn ng thng u: s = v. t
1
s v0t a.t 2
2
Vt chuyn ng bin i u:
2
2
v v0 2as
*Ch : Nu vt chu nhiu lc tc dng th cng ca hp lc F bng tng cng cc lc tc dng ln vt
AF = AF1+ AF2+. . . . +AFn
B. BI TP VN DNG
Bi 1: Ngi ta ko mt ci thng nng 30kg trt trn sn nh bng mt dy hp vi phng nm
ngang mt gc 450, lc tc dng ln dy l 150N. Tnh cng ca lc khi thng trt c 15m. Khi
thng trt cng ca trng lc bng bao nhiu?
Gii
- Cng ca lc F ko thng i c 15m l:
p dng cng thc: A = F. s. cos = 1586,25J
(trong : F = 150N; S = 15m; cos =
2
2
- Trong qu trnh chuyn ng trng lc lun vung gc vi phng chuyn ng nn cng ca Ap = 0.

Bi 2: Mt xe ti khi lng 2,5T, bt u chuyn ng nhanh dn u sau khi i c qung ng
144m th vn tc t c 12m/s. H s ma st gia xe v mt ng l = 0,04. Tnh cng ca cc lc
tc dng ln xe trn qung ng 144m u tin. Ly g = 10m/s 2.
Gii

- Cc lc tc dng ln xe: N , P , Fk , Fms .
- Ox: Fk - Fms = ma.
- Oy: N P = 0.
- Gia tc ca xe l: a
v2
0,5m / s 2
2s
- ln ca lc ko l: Fk = Fms + ma = 2250N
- ln ca lc ma st: Fms = . m. g = 57,6 N.
- Cng ca cc lc: AP = AN = 0;A K = 3,24. 105 J;Ams = 1,44. 105J
Bi 3: Mt t c khi lng m = 1,2 tn chuyn ng u trn mt ng nm ngang vi vn tc v =
36km/h. Bit cng sut ca ng c t l 8kw. Tnh lc ma st ca t v mt ng.
Gii

- Cc lc tc dng ln xe: N , P , Fk , Fms .
- Ox: Fk - Fms = 0
- Oy: N P = 0.
- ln ca lc ko l:
Ta c: P
A F .s
P
F .v F Fms 800 N
t
t
v
Ths. L Vn Hng
Trang - 51 -
Bi 4: Mt vt c khi lng m 0,3kg nm yn trn mt phng nm khng ma st. Tc dng ln vt
lc ko F 5 N hp vi phng ngang mt gc 30 0 .
a. Tnh cng do lc thc hin sau thi gian 5s.
b. Tnh cng sut tc thi ti thi im cui.
c. Gi s gia vt v mt phng c ma st trt vi h s 0,2 th cng ton phn c gi tr bng
bao nhiu?
Gii
- Chn trc ta nh hnh v:
- Cc lc tc dng ln vt: P , N, F
- Theo nh lut II N- T: P N F m.a (1)
F . cos
y
- Chiu (1) xung trc ox: F . cos m.a a
m
F
N
- Vt di tc dng ca lc F th vt chuyn ng nhanh dn u.
- Qung ng vt i c trong 5s l:
3
1 2 1 F .cos 2 1
s .at
. .
.t . 2 .52 180m
2
2
m
2 0,3
5.
a. Cng ca lc ko: A F.s. cos 5.180.

b. Cng sut tc thi:
3
778,5J
2
A F .s.cos
3
F .v.cos F .at
. .cos 5.14,4.5.
312W
t
t
2
c. Trong trng hp c ma st: Theo nh lut II N- Ta c: P N F Fms m.a (1)

Chiu (1) xung trc oy, ta c: N P F .sin m.g F . sin
Suy ra: Fms = N = (mg - Fsin) = 0,2(0,3.10 - 5.) = 0,06 N
- Cng ca lc ma st: A ms Fms .s. cos 0,06.180 10,8J
- Cng ca lc ko: Fk 778,5 J
- Cng ca trng lc v phn lc: AP 0 , AN 0
A Ak Ams APr ANr 778,5 10,8 0 0 767,7J
- Cng ton phn ca vt:
NG NNG LBT NG NNG
I. KIN THC:
A. CC DNG BI TP V PHNG PHP GII
Dng 1: bi ton tnh ng nng v p dng nh l bin thin ng nng
1 2
1. ng nng ca vt: W mv (J)
2
2. Bi ton v nh l bin thin ng nng (phi ch n loi bi tp ny)
W = w2 w1
Ngoi lc
1
1
mv22 mv12 Fngoi lcs
2
2
Nh k: Fngoai luc l tng tt c cc lc tc dng ln vt.
B. BI TP VN DNG
Bi 1: Mt vin n c khi lng 14g bay theo phng ngang vi vn tc 400 m/s xuyn qua tm g
dy 5 cm, sau khi xuyn qua g, n c vn tc 120 m/s. Tnh lc cn trung bnh ca tm g tc dng
ln vin n?
Gii
Ths. L Vn Hng
Trang - 52 -
bin thin ng nng ca vin n khi xuyn qua tm g.
1
1
1
Wd = mv22 mv12 0,014 1202 4002 1220,8J
2
2
2
Theo nh l bin thin ng nng: AC = Wd = FC. s = - 1220,8

1220,8
24416N
Suy ra: FC
0,05
Du tr ch lc cn.
Bi 2: Mt t c khi lng 1100 kg ang chy vi vn tc 24 m/s.
a/ bin thin ng nng ca t bng bao nhiu khi vn tc hm l 10 m/s?
b/ Tnh lc hm trung bnh trn qung ng t chy 60m.
Gii
1
1
1
bin thin ng nng ca t l Wd = mv22 mv12 1100 102 242 261800J
2
2
2
- Lc hm trung bnh tc dng ln t trong qung ng 60m
Theo nh l bin thin ng nng AC = Wd = F C. s = - 261800
Suy ra: FC
261800
4363,3N
60
Du tr ch lc hm
Bi 3: Mt t c khi lng 2 tn ang chuyn ng trn ng thng nm ngang AB di 100m, khi
qua A vn tc t l 10m/s v n B vn tc ca t l 20m/s. Bit ln ca lc ko l 4000N.
1. Tm h s masat 1 trn on ng AB.
2. n B th ng c tt my v ln dc BC di 40m nghing 30 o so vi mt phng ngang. H s masat
trn mt dc l 2 =
1
5 3
. Hi xe c ln n nh dc C khng?
3. Nu n B vi vn tc trn, mun xe ln dc v dng li ti C th phi tc dng ln xe mt lc c

hng v ln th no?
Gii
1. Xt trn on ng AB:
Cc lc tc dng ln t l: P, N; F; Fms
Theo nh l ng nng: AF + Ams =
=> F. sAB 1mgsAB =
=> 1 =
1
m ( v 2B v 2A )
2
1
m( v 22 v12 ) => 21mgsAB = 2FsAB - m ( v 2B v 2A )
2
2Fs AB m( v 2B v 2A )
mgs AB
Thay cc gi tr F = 4000N; sAB= 100m; vA = 10ms-1 v vB = 20ms-1 v ta thu c 1 = 0,05

2. Xt trn on ng dc BC.
Gi s xe ln dc v dng li ti D
Theo nh l ng nng: AP + Ams =
=> - mghBD mgsBDcos = -
1
1
m ( v 2D v 2B ) = - m v 2B
2
2
1
1 2
v
m v 2B <=> gsBDsin + gsBDcos =
2
2 B
2
vB
1 2
v B => sBD =
2
2g (sin ' cos )
100
thay cc gi tr vo ta tm c sBD =
m < sBC
3
gsBD(sin + cos) =
Vy xe khng th ln n nh dc C.
3. Tm lc tc dng ln xe xe ln n nh dc C.
Gi s xe ch ln n nh dc: vc = 0, SBC = 40m
Khi ta c: AF + Ams + Ap = Ths. L Vn Hng
1
m v 2B
2
Trang - 53 -
=> FsBC - mghBC mgsBCcos = => F = mg(sin + cos) -
mv 2B
2s BC
1
1
m v 2B => FsBC = mgsBCsin + mgsBCcos- m v 2B
2
2
1
2000.400
3
= 2000. 10(0,5 +
.
)= 2000N
5 3
2.40
2
Vy ng c phi tc dng mt lc ti thiu l 2000N th t mi chuyn ng ln ti nh C ca dc.

Bi 4: Mt xe c khi lng m =2 tn chuyn ng trn on AB nm ngang vi vn tc khng i v =
6km/h. H s ma st gia xe v mt ng l 0,2 , ly g = 10m/s2.
a. Tnh lc ko ca ng c.
b. n im B th xe tt my v xung dc BC nghing gc 30 o so vi phng ngang, b qua ma st.
Bit vn tc ti chn C l 72km/h. Tm chiu di dc BC.
c. Ti C xe tip tc chuyn ng trn on ng nm ngang CD v i thm c 200m th dng li.
Tm h s ma st trn on CD.
Gii
. 0,2.2.103.10 4000N
a. V xe chuyn ng vi vn tc khng i l 6km/h nn ta c: Fk fms .mg
1
1
b. Theo nh l bin thin ng nng, Ta c: mvc2 mv
. B2 AuPr AuNur
2
2
1
1
Do AuNur 0 Nn mvc2 mv
. B2 AuPr
2
2
. . .sin
Trong : AuPr mgBC
1
1
. .BC.sin
mvc2 mv
. B2 mg
2
2
vc2 vB2 202 1,62
BC
; 39,7m
Suy ra:
1
2.g.sin
2.10.
2
c. Gia tc trn on CD.
Ta c:
vD2 vC 2 2.aCD
.
a
vC 2
2.CD
202
1m/ s2
2.200
a 1
0,1
g 10
Bi 5: Di tc dng ca mt lc khng i nm ngang, mt xe ang ng yn s chuyn ng thng
nhanh dn u i ht qung ng s = 5m t vn tc v = 4m/s. Xc nh cng v cng sut trung bnh
ca lc, bit rng khi lng xe m = 500kg, h s ma st gia bnh xe v mt ng nm ngang =
0,01. Ly g = 10m/s2.
Gii
- Cc lc tc dng ln xe l: F ; Fms ; N ; P

- Theo nh lut II Niu tn: F Fms N P ma

. .mg
. ma
.
Mt khc: fms ma
v2
v2
F Fms + m.
2.s
2.s
v2
- Cng ca trng lc: A = F. s = ( Fms + m.
). S = 4250J
2.s
Trn Ox: F Fms = m.
- Cng sut trung bnh ca xe l:

+ Ta c: v = a.t t =
Ths. L Vn Hng
A 4250
v
= 2,5s P t 2,5 1700W
a
Trang - 54 -
2
4
TH NNG LBT TH NNG
I. KIN THC:
A. PHNG PHP:
Dng 2: Tnh th nng trng trng, cng ca trng lc v bin thin th nng trng trng.
* Tnh th nng
- Chn mc th nng (Wt= 0); xc nh cao so vi mc th nng chn z(m) v m(kg).
- S dng: Wt = mgz Hay Wt1 Wt2 = AP
* Tnh cng ca trng lc AP v bin thin th nng (Wt):
- p dng: Wt = Wt2 Wt1 = -AP mgz1 mgz2 = AP
Ch : Nu vt i ln th AP = - mgh < 0(cng cn); vt i xung AP = mgh > 0(cng pht ng)
Bi 1: Mt vt c khi lng 10 kg, ly g = 10 m/s 2.
a/ Tnh th nng ca vt ti A cch mt t 3m v pha trn v ti y ging cch mt t 5m vi gc th
nng ti mt t.
b/ Nu ly mc th nng ti y ging, hy tnh li kt qu cu trn
c/ Tnh cng ca trng lc khi vt chuyn t y ging ln cao 3m so vi mt t. Nhn xt kt qu
thu c.
Gii
Ly gc th nng ti mt t h = 0
a/ + Ti cao h1 = 3m: Wt1 = mgh1 = 60J
+ Ti mt t h2 = 0: Wt2 = mgh2 = 0
+ Ti y ging h3 = -3m: Wt3 = mgh3 = - 100J
b/ Ly mc th nng ti y ging
+ Ti cao 3m so mt t h1 = 8m: Wt1 = mgh1 = 160J
+ Ti mt t h2 = 5m: Wt2 = mgh2 = 100 J
+ Ti y ging h3 = 0: Wt3 = mgh3 = 0
c/ Cng ca trng lc khi vt chuyn t y ging ln cao 3m so vi mt t.
A31 = Wt3 Wt1
+ Khi ly mc th nng ti mt t: A31 = Wt3 Wt1 = -100 60 = -160J
+ Khi ly mc th nng y ging: A31 = Wt3 Wt1 = 0 160 = -160J
Bi 2: Mt vt c khi lng 3 kg c t v tr trong trng trng v c th nng ti W t1 = 500J.
Th vt ri t do n mt t c th nng Wt1 = -900J.
a/ Hi vt ri t cao no so vi mt t.
b/ Xc nh v tr ng vi mc khng ca th nng chn.
c/ Tm vn tc ca vt khi vt qua v tr ny.
Gii
- Chn chiu dng c trc Oz hng ln
Ta c: Wt1 Wt2= 500 (- 900) = 1400J = mgz1 + mgz2 = 1400J
z A
1400
47,6m
Vy z1 + z2 =
Z1
3.9,8
o
Vy vt ri t cao 47,6m
b/ Ti v tr ng vi mc khng ca th nng z = 0
Z2
500
B
17m
- Th nng ti v tr z1: Wt1 = mgz1 z1
3.9,8
Vy v tr ban u cao hn mc th nng chn l 17m
c/ Vn tc ti v tr z = 0
Ta c: v2 v02 = 2gz1 v 2gz1 18,25m/ s
2
Ths. L Vn Hng
5
C NNG - NH LUT BO TON C NNG s 1

Trang - 55 -
I. KIN THC:
1
1. ng nng: W = mv2
2
2. Th nng: Wt = mgz
1
mv2 + mgz
2
* Phng php gii bi ton v nh lut bo ton c nng
- Chn gc th nng thch hp sao cho tnh th nng d dng (thng chn ti mt t v ti chn mt
phng nghing).
1
1
2
2
- Tnh c nng lc u ( W1 mv1 mgh1 ), lc sau ( W2 mv2 mgh2 )
2
2
- p dng: W1 = W2
- Gii phng trnh trn tm nghim ca bi ton.
Ch : ch p dng nh lut bo ton c nng khi h khng c ma st (lc cn) nu c thm cc lc
th Ac = W = W2 W1. (cng ca lc cn bng bin thin c nng).
II. BI TP VN DNG
Bi 1: Mt vt c nm thng ng ln cao vi vn tc l 20m/s t cao h so vi mt t. Khi chm
t vn tc ca vt l 30m/s, b qua sc cn khng kh. Ly g = 10m/s 2. Hy tnh:
a. cao h.
b. cao cc i m vt t c so vi mt t.
c. Vn tc ca vt khi ng nng bng 3 ln th nng.
Gii
a. Chn gc th nng ti mt t (ti B).
1
+ C nng ti O (ti v tr nm vt): W(O) = mvo2 mgh.
2
A
1
z
C nng ti B (ti mt t). W(B) = mv2
2
H
O
Theo nh lut bo ton c nng: W(O) = W(B).
h
2
2
v
v
900
400
1
1
o
B
mvo2 mgh = mv2 h =
25m
2
g
20
2
2
b. cao cc i m vt t c so vi mt t.
Gi A l cao cc i m vt t ti.
+ C nng ti A: W( A) mgH
3. C nng: W = W +Wt =
1 2
mv
2
Theo nh lut bo ton c nng: W(A) = W(B)
v2 900
1
mv2 = mgH H=
45m.
2g 20
2
c. Gi C l im m W(C) = 3Wt (C)
C nng ti B: W(B) =
2
- C nng ti C: W(C) = W(C) + Wt (C) =W(C) +W(C)/3 = 4/3W(C) = mvc2
3
2
1
3
30
Theo nh lut bo ton c nng: W(C) = W(B) mvc2 = mv2 vC v
3 15 3m/ s
4
2
3
2
Bi 2: T cao 10 m, mt vt c nm thng ng ln cao vi vn tc 10m/s, ly g = 10m/s 2.
a/ Tm cao cc i m vt t c so vi mt t.
b/ v tr no ca vt th W = 3Wt.
c/ Xc nh vn tc ca vt khi W = Wt.
d/ Xc nh vn tc ca vt trc khi chm t.
Ths. L Vn Hng
Trang - 56 -
Gii
- Chn gc th nng t mt t.
1
+ C nng ti O: W (O) = mvo2 mgh.
2
+ C nng ti A: W(A) mgH
Theo nh lut bo ton c nng: W (O) = W(A)
v 2 2gh
H
15m
Suy ra: H o
2g
b/ Tm h1 (W1 = 3Wt3)
Gi C l im c W1 = 3Wt3
+ C nng ti C: WC = 4Wt1 = 4mgh1
Theo nh lut BT c nng: WC = WA
H 15
Suy ra: h1 3,75m
4 4
c/ Tm v2 W2 = Wt2
Gi D l im c W2 = Wt2
+ C nng ti D: WD = 2W2 = mv22
Theo nh lut BT c nng: WD = WA ) v2 gH
. 15.10 12,2m/ s
d/ C nng ti B: WB =
A
z
O
h
B
1 2
mv
2
Theo nh lut BT c nng: WB = WA v 2g.H 24,4m/ s

Bi 3: Mt hn bi c khi lng 20g c nm thng ng ln cao vi vn tc 4m/s t cao 1,6m so
vi mt t.
a. Tnh trong h quy chiu mt t cc gi tr ng nng, th nng v c nng ca hn bi ti lc nm
vt
b. Tm cao cc i m bi t c.
c. Tm v tr hn bi c th nng bng ng nng?
d. Nu c lc cn 5N tc dng th cao cc i m vt ln c l bao nhiu?
Gii
a. Chn gc th nng ti mt t.
1
2
- ng nng ti lc nm vt: Wd .m.v 0,16 J
2
- Th nng ti lc nm: Wt m.g .h 0,31J
- C nng ca hn bi ti lc nm vt: W Wd Wt 0, 47 J
b. Gi im B l im m hn bi t c.
p dng nh lut bo ton c nng: W A WB hmax 2, 42m.
c. 2Wt W h 1,175m
d. Acan W
'
W Fc h' h mgh ' W h '
Fc h W
1, 63m
Fc mg
Bi 4: T mt t, mt vt c khi lng m = 200g c nm ln theo phng thng ng vi vn tc

30m/s. B qua sc cn ca khng kh v ly g = 10ms -2.
1. Tm c nng ca vt.
2. Xc nh cao cc i m vt t c.
3. Ti v tr no vt c ng nng bng th nng? Xc nh vn tc ca vt ti v tr .
4. Ti v tr no vt c ng nng bng ba ln th nng? Xc nh vn tc ca vt ti v tr .
Gii
Chn gc th nng ti A l v tr nm vt ( mt t): WtA = 0
1. Tm W =?
Ta c W = WA = WA =
Ths. L Vn Hng
1
1
mv 2A = . 0,2. 900 = 90 (J)
2
2
Trang - 57 -
2. hmax =?
Gi B l v tr cao nht m vt t c: vB = 0
C nng ca vt ti B: WB = WtB = mghmax
Theo nh lut bo ton c nng: WB = WA => mghmax=

=> hmax =
1
mv 2A
2
v 2A
= 45m
2g
3. WC = WtC => hC, vc =>

Gi C l v tr m vt c ng nng bng th nng: WC = WtC
=> WC = WC + WtC = 2WC = 2WtC
Theo nh lut bo ton c nng: WC = WB
+ 2WtC = mghmax <=> 2mghC = mghmax=> hC =
+ 2WC = mghmax<=>2.
1
hmax= 22,5m
2
1
2
mv C = mghmax=> vC =
2
gh max
= 15 2 ms-1
4. WD = 3WtD => hD =? vD =?
28
P SUT THY TNH NGUYN L PA-XCAN
I. KIN THC.
1. p sut ca cht lng (p sut v p lc): p
F
.
S
F l p lc ca cht lng nn ln din tch S.

Ti mi im ca cht lng, p sut theo mi hng l nh nhau.
p sut nhng in c su khc nhau th khc nhau.
n v ca p sut trong h SI l N/m2, cn gi l Pa-xcan(Pa): 1Pa = 1N/m2.
Ngoi ra cn dng: atmtphe (atm); torr (hay milimet thy ngn)
1 atm = 1,013. 105 Pa.
1 torr = 1mmHg = 133,3 Pa.
p pa gh .
2. p sut thy tnh su h:
p a l p sut kh quyn b mt thong ca cht lng - n v: Pa
l khi lng ring ca cht lng n v: kg/m3.
h l su n v: m
3. Nguyn ly Pa-xcan: tng p sut ln mt cht lng cha trong bnh kn c truyn nguyn vn
n mi im ca cht lng v thnh bnh.
T nguyn l Pa xcan ta c th suy ra cng thc tng qut tnh p sut thy tnh su h l:
p p ng gh .
Trong png bao gm p sut kh quyn v p sut do cc ngoi lc nn ln cht lng.
F1 F2
4. My nn thy lc: My nn thy lc hot ng da vo nguyn l Pa-xcan p

S1 S 2
F
S
2 2
F1 S1
TM LI:
* p sut ca cht lng: p
* p sut tnh:
p pa gh
p png gh
* My nn thu lc:
Ths. L Vn Hng
F
S
F1 S1 d1 S2
;
F2 S2 d 2 S1
Trang - 58 -
vi F1, F2 l lc tc dng ln pit-tng; S1, S2: din tch hai pit-tng; d1, d2: di ca hai pit-tng.
***********************************
II. V D:
V d 1: Mt ngi nng 50kg ng thng bng trn mt gt giy. Cho rng tit din giy hnh
trn, bng phng, c bn knh 2cm v g = 9,8m/s 2. p sut ca ngi t ln sn l bao nhiu?
Hng dn: - p lc do ngi tc dng ln sn bng trng lng ca ngi : F = P = mg
- Din tch b p: S = R 2 .
- p sut cn tm: p
mg
5
2
2 = . kt qu: 3,9.10 N/m
R
V d 2: Tnh p p lc ln mt phin c din tch 2m 2 y mt h su 30m. Cho khi lng ring

ca nc l 103kg/m3 v p sut kh quyn l pa = 1,013. 105 N/m2. Ly g = 9,8m/s2.
Hng dn: - p sut thy tnh y h l: p pa gh
p lc ln phin : F p.S
F ( pa gh) S = kt qu: F 7,906.10 5 ( N )
V d 3: Tit din ca pt tng nh trong mt ci kch thy lc bng 3cm 2. va nng mt t
c trng lng 15000N ln ngi ta dng mt lc c ln 225N. Pt tng ln phi c tit din l bao
nhiu?
Hng dn: K hiu S1; F1 l tit din v lc tc dng ln pt tng nh.
S2; F2 l tit din v lc tc dng ln pt tng ln.
F2
F2 S 2
p dng cng thc:

. vi F2 P 15000( N ) S 2 S1 . = 200 cm2
F1 S1
F1
V d 4: Di y mt thng g c l hnh trn tit din S = 12 cm 2. Dy kn l bng mt np phng
c p t ngoi vo bi mt l xo c cng k = 100 N/m. vo thng mt lp nc dy h = 20 cm.
Khi lng ring ca nc l 10 3 kg/m3. Ly g = 10m/s2. nc khng b chy ra ngoi l th
l xo b nn mt on t nht l bao nhiu?
Hng dn: - p sut th tnh y thng: p pa gh
p lc ln np y: F p.S p a S ghS
L xo khi b nt mt on x cng vi p sut ca kh quyn tc dng ln np y mt lc t ngoi
vo l: F ' k .x p a S
ii kin nc khng chy ra ngoi l: F ' F kx pa S pa S ghS
ghS
. kt qu: xmin 2,4 cm.
k
BI TP LUYN TP
6/ y bin c su 1000m. Bit khi lng ring ca nc bin l 1030 kg/m 3 v p sut kh quyn
l 1,013.105 Pa. Ly g = 9,8 m/s2. C 1 m2 y bin chu mt p lc l bao nhiu?
/s: 101,95. 105 (N)
7/ Mt my p dng du c hai xy lanh A v B thng ng thng vi nhau. Tit din ca xy lanh A l 5
cm2, ca xy lanh B l 100 cm2. B qua ma st. Tc dng ln pt-tng A mt lc 30N th c th nng mt
vt t trn pt-tng xy lanh B c khi lng ln nht l bao nhiu?
/s: 60 kg.
8/ Mt ng ch U tit din hai nhnh bng nhau, h hai u, cha thy ngn. vo nhnh bn tri mt
lp nc c chiu cao 6,8 cm. Bit khi lng rin ca thy ngn gp 13,6 ln khi lng rin ca
nc. Hi mt thong thy nhn bn nhnh phi dch ln mt khong bng bao nhiu so vi mc
c?
/s: 0,25 cm.
29
8
Ths. L Vn Hng
S CHY THNH DNG CA CHT LNG V CHT KH

NH LUT BC-NU-LI
Trang - 59 -
CH 2:
I. KIN THC:
1. H thc gia tc v tit din trong mt ng dng Lu lng cht lng
v1 S 2
Trong mt ng dng, tc ca cht lng t l nghch vi tit din:

hay v1 S1 v2 S 2 A . A
v2 S1
gi l lu lng cht lng
Khi chy n nh, lu lng cht lng trong mt ng dng l mt hng s.
2. nh lut Bec-nu-li
ng dng nm ngang: Trong mt ng dng nm ngang tng p sut tnh v p sut ng ti mt im
1
2
bt k l hng s: p v 2 const .
Trong : * p l p sut tnh.
1
v 2 l p sut ng.
2
1
* p v 2 l p sut ton phn.
2
1
2
ng dng khng nm ngang(Nng cao): p v 2 g.z const .

Trong : z l tung ca im ang xt.
3. o p sut tnh v p sut ng
b
h1
h2
ng a: o p sut tnh
ng b: o p sut ton phn
4. o vn tc cht lng - ng Ven-tu-ri
v
2 s 2 p
(S 2 s 2 )
Trong : S; s l hai tit din ng Ven-tu ri.

l khi lng ring ca cht lng.
p l hiu p sut tnh gia hai tit din S v s.
5. o vn tc my bay nh ng pi-t: v
2p
kk
2 gh
kk
Trong : h l chnh lch mc cht lng trong hai nhnh, tng ng vi che6ng lch
p sut p .
l khi lng ring ca cht lng trong 2 nhnh.
kk l khi lng rin ca khng kh bn ngoi.
TM TT CNG THC:
1 2
1 2
* Biu thc: pt v const pt: p sut tnh; pd v : p
Svr
2
2
s
sut ng
* Lu lng ca cht lng: A
* H thc lin h:
V
Sv const
t
v1 S1
v2 S 2
r
v,
ng
dn
p k
* o vn tc cht lng bng ng ven-tu-ri:

v
2 s 2 p
; v'
(S 2 s 2 )
2 S 2 p
trong : p ' g h
(S 2 s 2 )
* Vi: v l vn tc tng ng vi din tch S; v l vn tc tng

ng vi din tch s;
Ths. L Vn Hng
Trang - 60 -
Trng THPT
Chuyn L Qu n
ng Pito
* , ' : khi lng ring ca cht lng chy trong ng v cht lng trong ng ch U
* o vn tc my bay bng ng pi-t: v
2 g h
: khi lng ring cht lng trong ng ch U
kk
********************************
I. V D
V d 1: ng knh tit din ca mt ng nc nm ngang v tr u bng 2 ln ng knh v tr
sau. Bit vn tc nc v tr u l 2 m/s v p sut v tr ny l 5. 10 5 Pa. Bit khi lng ring ca
nc l 1000 kg/m3. p sut nc v tr u l bao nhiu?
Hng dn:
d1 = 2d2; v1 2m / s
v1
p1 5.10 5 ( Pa)
d1
d2 v 2
p1
p2
Tm: p2?
S1
tm c p2 theo nh lut Bc-nu-li, ta cn phi tm vn tc dng v2 : v1 S1 v2 S 2 v2 v1
S2
Vi tit din hnh trn l: S
d2
, kt qu: v2 = 8 m/s.
4
1
2
1
2
Vn dng phng trnh Bc-nu-li cho ng dng nm ngang: p1 v12 p2 v22

1
2
Kt qu: p2 p1 (v12 v22 ) 4,7.105 (Pa)

V d 2: Nc c khi lng ring 1000 kg/m3 chy qua mt ng nm ngang thu hp dn t tit din
S
S1 12cm 2 n S 2 1 . Hiu p sut gia ch rng v ch hp l 4122 Pa. Lu lng ca nc trong
2
ng l bao nhiu?
Hng dn:
S1
2v1 .
p dng cng thc lu lng cht lng: v1S1 v2 S 2 v2 v1
S2
1
2
1
2
2
2
Vn dng phng trnh Bc-nu-li cho ng dng nm ngang: p1 v1 p2 v2
p p1 p 2
1
3
(v22 v12 ) v12
2
2
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...............
Kt qu: A= S1. v1 =2. 10-3m3/s
V d 3*: Mt ng dn nc vo tng trt c ng knh trong l d, tc nc l 1,5 m/s v p sut 2.
105 PA. Sau ng tht hp dn n ng knh trong l
d
khi ln n tng lu cao 5 m so vi tng
4
trt. Bit khi lng ring ca nc l 1000 kg/m 3 v ly g = 10 m/s2. p sut nc tng lu bng bao
nhiu?
S1
Hng dn: - Gi tc nc tng lu l v2: v1 S1 v2 S 2 v2 v1 = 6 m/s.
S2
p dng phng trnh Bc-nu-li cho ng dng khng nm ngang:
p1
1 2
1
v1 gz1 p 2 v22 gz 2 . Bin i biu thc ny v ch z 2 z1 = 5 m s tm c p2.
2
2
Kt qu: p2 = 1,33. 103 Pa.

II. BI TP LUYN TP
Ths. L Vn Hng
Trang - 61 -
14/ Mt bnh hnh tr ng nc, c ng knh y l 10cm v chiu cao ct nc l 20cm. t kht
ln b mt thong ca nc mt pt tng c khi lng m = 1kg. xc nh p sut ti y bnh. Ly g =
10m/s2.
Hng dn: p dng nh lut Pa-xcan: p = png + gh. Trong Png bao gm p a v p sut do trng
lng pt tng gy ra l
mg
.
S
15/ Mt bnh hnh tr ng knh 10cm. mt y c khot mt l tit din 1cm 2. Ngi ta cho nc
chy qua bnh vi lu lng 1,4. 10 4 m3/s.
a) Xc nh tc dng nc ti mt thong ca bnh v l y bnh?
b) Xc nh chiu cao ct nc cn a vo trong bnh c lu lng chy nh trn?
p s: a. 17,8. 103m/s; 1,4 m/s. b. 10cm.
5
16/ p sut kh quyn iu kin chun bng 1,013.10 Pa . Mt cn bo n gn, chiu cao ca ct
thyy ngn trn phong v biu gim i 20mm so vi lc bnh thng. Bit khi lng ring thy ngn l
13,59 g / cm 3 . Hi p sut kh quyn lc bng bao nhiu?
Hng dn: p sut kh quyn cn bng vi p sut ca ct thy ngn, do ta phi xc nh c
chiu cao ct thy ngn khi cn bo n gn. Mun vy trc tin ta tm chiu cao ca ct thy ngn
tiu chun theo cng thc p a .g .h , chiu cao ct thy ngn khi cn bo n gn l h' h h
p a' .g .h' .
17/ Mt cnh my bay c din tch 25m 2, khi my bay bay theo ng thng nm ngang vi vn tc u
th vn tc dng kh di cnh my bay l 60m/s cn pha trn cnh l 80m/s. Bit khi lng ring
ca khng kh l 1,21kg/m3. xc nh lc nng tc dng vo hai cnh my bay.
Hng dn: s dng nh lut B- nu-li cho hai v tr trn v di cnh my bay tm chnh
lch p sut l: p
1
(v 22 v12 ) , t xc nh lc nng hai cnh my bay l F p.2 S .
2
18/ Mt ng Pi-t trn my bay ang bay tm cao, o c chnh lch p sut gia hai nhnh l
180 Pa. Hi vn tc my bay lc bng bao nhiu? cho bit khi lng ring ca kh quyn cao
l 0,031kg/m3.
Hng dn: p dng cng thc v
30
2 gh
KK
2p
.
kk
L Bil Marit, QT ng nhit
I. KIN THC:
A. Phng php gii bi ton nh lut Bi-l Ma-ri-ot
- Lit k hai trng thi 1(p1, V1) v trng thi 2 (p2, V2)
- S dng nh lut Bi-l Ma-ri-ot: p1V1 = p2V2
Ch : khi tm p th V1, V2 cng n v v ngc li.
* Mt s n v o p sut:
1N/m2 = 1Pa
1at = 9,81. 104 Pa
1atm = 1,031. 105 Pa
1mmHg = 133Pa = 1torr
B. BI TP VN DNG
Bi 1: Nn kh ng nhit t th tch 9(l) n th tch 6 (l) th thy p sut tng ln mt lng
p 40kPa . Hi p sut ban u ca kh l bao nhiu?
Gii
- Gi p1 l p sut ca kh ng vi V1 = 9 (l)
- Gi p2 l p sut ng vi p2 = p1 + p
- Theo nh lut lut Bi-l Ma-ri-ot. p1V1 = p2V2
9p1 6. p1 p p1 2.p 2.40 80kPa
Bi 2: Xi lanh ca mt ng bom hnh tr c din tch 10cm 2, chiu cao 30 cm, dng nn khng kh
vo qu bng c th tch 2,5 (l). Hi phi bom bao nhiu ln p sut ca qu bng gp 3 ln p sut
Ths. L Vn Hng
Trang - 62 -
kh quyn, coi rng qu bng trc khi bom khng c khng kh v nhit khng kh khng i khi
bom.
Gii
- Mi ln bom th tch khng kh vo bng l Vo = s. h = 0,3 (l)
- Gi n l s ln bom th th tch V1 = n. Vo l th tch cn a vo bng p sut p1 = po
Theo bi ra, ta c: P2 = 3p1 v V2 = 2,5 (l)
Theo nh lut Bi-l Ma-ri-ot
p2.V2 3p1.2,5
25
n. p1. Vo = p2. V2 n
p1.Vo
p1.0,3
Vy s ln cn bom l 25 ln.
Bi 3: Ngi ta iu ch kh hidro v cha vo mt bnh ln di p sut 1atm nhit 20 oC. Tnh
th tch kh phi ly t bnh ln ra np vo bnh nh c th tch 20lt p sut 25atm. Coi qu trnh
ny l ng nhit.
Gii
Trng thi 1: V1 =?;
p1 = 1atm;
Trng thi 2: V2 = 20l; p2 = 25atm.
V qu trnh l ng nhit, nn ta p dng nh lut Boyle Mariotte cho hai trng thi kh (1) v (2):
p1V1 = p2V2 => 1. V1 = 25. 20 => V1 = 500lt
Bi 4: Ngi ta bin i ng nhit 3g kh hidro iu kin chun (p o=1atm v To= 273oC) n p sut
2atm. Tm th tch ca lng kh sau khi bin i.
Gii
m
+Th tch kh hidro iu kin tiu chun: Vo = n. 22,4 = . 22,4 = 33,6 (lt)
Trng thi u: po = 1atm; Vo = 33,6 lt;
Trng thi sau: p = 2atm; V =?
V y l qu trnh ng nhit, nn ta p dng nh lut Boyle Mariotte cho hai trng thi trn:
pV = poVo <=> 2. V = 1. 33,6 => V= 16,8lt.
Bi 5: Mi ln bom a c Vo = 80 cm3 khng kh vo rut xe. Sau khi bom din tch tip xc ca n
vi mt ng l 30cm2, th tch rut xe sau khi bom l 2000cm 3, p sut kh quyn l 1atm, trng
lng xe l 600N. Tnh s ln phi bom (coi nhit khng i trong qu trnh bom).
Gii
- Gi n l s ln bom a khng kh vo rut xe.
Vy th tch khng kh cn a vo rut xe l V1 = nVo = 80n cm3
V p sut p1 = 1atm.
p sut p2 sau khi bom l
600
2.105 Pa 2atmv th tch V2 = 2000cm3.
p2 =
0,003
p2.V2 80n 2000.2 n 50
V qu trnh bom l ng nhit nn: pV
1 1
Vy s ln cn bom l 50 ln.
3
1
NH LUT SC L - QT NG TCH
I. KIN THC:
A. Phng php gii bi ton nh lut Sac - l
- Lit k hai trng thi 1(p1, T1) v trng thi 2 (p2, T2)
p1 p2
- S dng nh lut Sac l:

T1 T2
Ch : khi gii th i toC ra T(K): T(K) = toC + 273
- nh lut ny p dng cho lng kh c khi lng v th tch khng i.
B. Bi tp vn dng
Ths. L Vn Hng
Trang - 63 -
Bi 1: Mt bng n dy tc cha kh tr, khi n sng nhit ca bng n l 400 oC, p sut trong
bng n bng p sut kh quyn 1atm. Tnh p sut kh trong bng n khi n cha sang 22 oC.
Gii
Trng thi 1 Trng thi 2
T1 = 295K
T2 = 673K
P1 =? P2 = 1atm
p1 p2
p1 0,44atm
Theo L Sc l :
T1 T2
Bi 2: un nng ng tch mt khi kh ln 20 oC th p sut kh tng thm1/40 p sut kh ban u. tm

nhit ban u ca kh.
Gii
- Gi p1, T1 l p sut v nhit ca kh lc u
- Gi p2, T2 l p sut v nhit kh lc sau
p1 p2
p .T
T1 1 2
Theo nh lut Sc l:
T1 T2
p2
1
p ; T2 = T1 + 20
40 1
p1. T1 20
T1
800K t1 527oC
41p1
40
Bi 3: Nu nhit kh tr trong bng n tng t nhit t 1 = 15oC n nhit t2 = 300oC th p sut
khi tr tng ln bao nhiu ln?
Gii
Trng thi 1: T1= 288K;
p1;
Trng thi 2: T2 = 573;
p2 = kp1.
V qu trnh l ng tch, nn ta p dng nh lut Charles cho hai trng thi kh (1) v (2):
Vi p2 = p1 +
p1T2 = p2T1 => 573p1 = 288. kp1 => k =
573 191
1,99
288
96
Vy p sut sau khi bin i gp 1,99 ln p sut ban u.
32
L Gay Luyxc - QT ng p
I. KIN THC:
A. Phng php gii bi ton nh Gay luy xc
- Lit k hai trng thi 1(V1, T1) v trng thi 2 (V2, T2)
V1 V2
- S dng nh lut Gay luyxc:

T1
T2
o
Ch : khi gii th i t C ra T(K): T(K) = toC + 273
- nh lut ny p dng cho lng kh c khi lng v p sut khng i.
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Mt khi kh em gin n ng p t nhit t 1 = 32oC n nhit t2 = 117oC, th tch khi kh
tng thm 1,7lt. Tm th tch khi kh trc v sau khi gin n.
Gii
Trng thi 1:
T1 = 305K;
V1
Trng thi 2:
T2 = 390K
V2 = V1 + 1,7 (lt)
V y l qu trnh ng p, nn ta p dng nh lut Gay lussac cho hai trng thi (1) v (2):
V1T2 = V2T1 => 390V1 = 305(V1 + 1,7) => V1 = 6,1lt
Vy + th tch lng kh trc khi bin i l V1 = 6,1 lt;
Ths. L Vn Hng
Trang - 64 -
+ th tch lng kh sau khi bin i l V2 = V1 + 1,7 = 7,8lt.
Bi 2: un nng ng p mt khi kh ln n 47 oC th th tch tng thm 1/10 th tch ban u. tm
nhit ban u?
Gii
S dng nh lut Gay luyxc:
Tnh T1 = 290,9K, tnh c t1 = 17,9oC.
Bi 3: un nng m t lng khng kh trong iu ki n ng p th nhi t tng thm 3K, cn th tch
tng thm 1% so vi th tch ban u. Tnh nhi t ban u ca kh?
Gii
- Gi V1, T1 v V2, T2 l th tch v nhi t tuy t i ca kh trng thi 1 v trng thi 2.
V1 V2
V2 T2
V V T T
2 1 2 1
V qu trnh l ng p nn ta c:
hay
T1 T2
V1 T1
V1
T1
V2 V1
0, 01 ; T2 = T1 +3
Theo bi ra, ta c:
V1
3
T1 = 300K t = 27oC
V y: 0,01 =
T1
Ths. L Vn Hng
Trang - 65 -
33
PHNG TRNH TRNG THI KH L TNG
I. KIN THC:
A. Phng php gii bi tp v phng trnh trng thi kh l tng.
- Lit k ra 2 trng thi 1 (p1, V1, T1) v 2 (p2, V2, T2).
p1V1 p2V2
- p dng phng trnh trng thi:

T1
T2
o
* Ch : lun i nhit t C ra T(K): T (K) = 273 + to C
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Trong xilanh ca mt ng c c cha mt lng kh nhit 47o C v p sut 0,7 atm.
a. Sau khi b nn th tch ca kh gim i 5 ln v p sut tng ln ti 8atm. Tnh nhit ca kh
cui qu trnh nn?
b. Ngi ta tng nhit ca kh ln n 273 oC v gi pit-tng c nh th p sut ca kh khi l
bao nhiu?
Gii
a. Tnh nhit T2.
TT1
TT2
P1 = 0,7atm
P2 = 8atm
V1
V2 = V1/5
T1 = 320K
T2 =?
p dng PTTT kh l tng,
p1V1 p2V2
8V .320
T2 1
731K
Ta c:
T1
T2
5.0, 7V1
b. V pt- tng c gi khng i nn l qu trnh ng tch:
p1 P3
p .T 546.0,7
p3 1 3
1,19atm
Theo nh lut Sc l, ta c:
T1 T3
T1
320
Bi 2: Tnh khi lng ring ca khng kh 100 oC, p sut 2. 105 PA. Bit khi lng ring ca khng
kh 0oC, p sut 1. 105 Pa l 1,29 Kg/m3?
Gii
- iu ki n chun, nhi t To = 273 K v p sut po = 1,01.105 Pa
m
1
1kg khng kh c th tch l: Vo =
=
= 0,78 m3
0 1, 29
iu ki n T2 = 373 K, p sut p2 = 2. 105 Pa, 1kg khng kh c th tch l V2,
p0 .V0 p2 .V2
p dng phng trnh trng thi:

T0
T2
p .V .T
V2 = 0 0 2 = 0,54 m3
T0 . p2
1
V y khi lng ring khng kh iu ki n ny l 2 =
= 1,85 kg/m3
0,54
Bi 3: Nu th tch ca mt lng kh gim i 1/10, p sut tng 1/5 v nhit tng thm 16 0C so vi
ban u. Tnh nhit ban du ca kh.
Gii
TT1: p1, V1, T1
TT2: p2 = 1,2p1, V2 = 0,9V1, T2 = T1 +16
p1V1 p2 .V2
T1 200 K
T phng trnh trng thi kh l tng:
T1
T2
Ths. L Vn Hng
Trang - 66 -
Bi 4: Pt tng ca mt my nn, sau mi ln nn a c 4 lt kh nhit 27 0 C v p sut 1 atm
vo bnh cha kh th tch 2m 3. tnh p sut ca kh trong bnh khi pht tng thc hin 1000 ln nn.
Bit nhit trong bnh l 420 C .
Gii
TT1
TT2
p1 = 10atm
p2 =?
V1 = nV = 1000. 4 = 4000l V2 = 2m3 = 2000l
T1 = 300K
T2 = 315K
p1V1 p2 .V2
p2 2,1atm
T1
T2
Bi 5: trong xilanh ca mt ng c t trong c 2dm 3 hn hp kh di p sut 1 atm v nhit 47 0C.
Pt tng nn xung lm cho th tch ca hn hp kh ch cn 0,2 dm 3 v p sut tng ln ti 15 atm. Tnh
hn hp kh nn.
Gii
TT1
TT2
p1 = 1atm
p2 =15atm
V1 = 2dm3
V2 = 0,2 dm3
T1 = 320K
T2?
p1V1 p2 .V2
T2 480 K t 2 207 o C
T1
T2
T LUN N TP CHNG VI: CHT KH

Bi 1. Ngi ta nn mt lng kh trong xilanh c th tch 5lt p sut 1atm. Nn ng nhit kh n
p sut 1,5atm. Tnh th tch sau khi b nn.
Bi 2. Mt lng kh c th tch 1m3 v p sut 2atm. Ngi ta nn ng nhit kh ti p sut
4,5atm. Tnh th tch kh nn.
Bi 3. Mt khi kh 00C v p sut 10atm c th tch 10lt. Hi th tch ca khi kh trn iu kin
chun?
Bi 4. Mt bnh c dung tch 5lt cha 0,5mol kh nhit 00C. Tnh p sut ca kh trong bnh.
Bi 5. Nn kh ng nhit t th tch 10lt n th tch 4lt th p sut ca kh tng ln bao nhiu ln?
Bi 6. Coi bt kh y h su 5m ni ln mt nc. Hi th tch ca bt kh tng ln bao nhiu ln?
Bi 7. Nn kh ng nhit t th tch 9lt n th tch 6lt th thy p sut tng ln mt lng p
= 50kPa. Hi p sut ban u ca kh l bao nhiu?
Bi 8. Nn kh ng nhit t th tch 12lt n th tch 8lt th thy p sut tng ln mt lng p
= 48kPa. Hi p sut ban u ca kh l bao nhiu?
Bi 9. Mt bnh ln cha kh hir p sut 105Pa. Hi phi ly mt th tch kh hir bng bao
nhiu cho vo bnh nh c th tch 10lt p sut 2,5.105Pa? Gi s nhit ca kh khng i.
Bi 10. Kh c nn ng nhit t th tch 15lt n th tch 5lt. p sut khi tng thm
0,75atm. Hi p sut ban u ca kh l bao nhiu?
Bi 11. Tnh khi lng ring ca xi trong mt bnh kn 00C v p sut 20atm. Bit rng iu
kin chun khi lng ring ca xi l 1,43kg/m3.
Bi 12. Ngi ta bm khng kh vo mt qu bng. Mi ln bm c 125cm3 khng kh p sut
105Pa vo qu bng. Hi s ln bm, bit rng sau khi bm dung tch ca qu bng l 2,5lt v p sut
2,7.105Pa. Bit rng trc khi bm trong qu bng khng c khng kh v khi bm nhit ca kh
khng thay i.
Bi 13. Mt qu bng c dung tch 2lt, lc u cha khng kh p sut kh quyn bng 1atm.
Ngi ta bm khng kh p sut kh quyn vo bng, mi ln bm c 0,2dm3. Coi nhit ca
khng kh l khng i. Hi p sut ca khng kh trong bng sau 50 ln bm bng bao nhiu?
Bi 14. C mt lng kh khng i, nu p sut tng thm 2.105Pa th th tch bin i 3lt, nu p sut
Ths. L Vn Hng
Trang - 67 -
tng thm 5.105Pa th th tch bin i 5lt. Nhit ca kh khng thay i. Tnh p sut v th tch lc
u ca kh.
Bi 15. Dng mt bm c th tch 1,5lt bm cho mt chic sm c th tch 5lt. Hi bm bao
nhiu ln sm c th t c p sut 4atm? Bit ban u p sut ca kh trong sm cng bng p
sut kh quyn bng 1atm.
Bi 16. Mt lng kh c th tch 7m3 nhit 180C v p sut 1atm. Ngi ta nn ng nhit kh
ti p sut 3,5atm. Khi th tch ca lng kh ny l bao nhiu?
Bi 17. Tnh khi lng kh xi ng trong mt bnh th tch 20lt di p sut 300atm nhit
00C. Bit iu kin chun khi lng ring ca xi l 1,43kg/m3.
Bi 18. Mt bnh kn cha xi nhit 200C v p sut 105Pa. Nu nhit ca bnh tng ln n
400C th p sut trong bnh l bao nhiu?
Bi 19. Tnh p sut ca mt lng kh hiro 270C, bit rng lng kh ny 00C l 0,92.105Pa. Th
tch gi khng i.
Bi 20. Trong mt bnh cng c cha kh nhit 170C, p sut 80atm. Nu gim p sut ca kh
trong bnh xung cn 72atm th nhit ca kh trong bnh bng bao nhiu?
Bi 21. Bit th tch ca mt lng kh khng i.
a) Cht kh 00C c p sut 5atm. Tnh p sut ca n 3730C.
b) Cht kh 00C c p sut p0, cn un nng cht kh ln bao nhiu p sut ca n tng ln
3ln?
Bi 22. Mt bnh c np kh nhit 430C di p sut 285kPa. Sau bnh c chuyn n mt
ni c nhit 570C. Tnh tng p sut ca kh trong bnh.
Bi 23. Mt bng n dy tc cha kh tr 250C v di p sut 0,58atm. Khi n chy sng , p sut
kh trong n l 1atm v khng lm v bng n. Tnh nhit kh trong n khi chy sng. Coi dung
tch ca bng n khng i.
Bi 24. Mt bnh thp cha kh 270C di p sut 6,5.105 Pa. Lm lnh bnh kh ti nhit 730C th p sut ca kh trong bnh l bao nhiu?
Bi 25. Mt bnh thp cha kh nhit 70C di p sut 4atm. Khi p sut tng thm 0,5atm th
nhit ca khng kh trong bnh l bao nhiu?
Bi 26. Mt bnh cng cha mt lng kh xc nh. Nu tng nhit ca kh trong bnh thm
200C th p sut trong bnh tng thm 1,08ln. Tnh nhit ca kh trong bnh trc khi tng.
Bi 27. Bm khng kh vo mt ci bnh cng, nhit ca khng kh trong bnh l 200C. Nu
nung nng bnh nhit ca khng kh trong bnh l 470C th p sut trong bnh tng ln bao nhiu
phn trm? Bnh khng dn n.
Bi 28. Mt bnh ca kh nhit t0C. Nu tng nhit ca kh thm 20C th p sut ca kh
tng 1/170 p sut ban u. B qua s dn n ca bnh. Tm t.
Bi 29. Mt chic lp t cha khng kh p sut 5,5bar v nhit 270C. Khi xe chy nhanh, lp
xe nng ln, lm cho nhit khng kh trong lp tng ln ti 520C. Tnh p sut ca khng kh trong
lp xe lc ny.
Bi 30. Mt qu bng c bm cng khng kh 200C, p sut 2.105 Pa. em phi nng qu
bng nhit 390C th qu bng c b n khng? B qua s tng th tch ca qu bng v qu bng
ch chu p sut ti a l 2,5.105Pa.
Bi 31. Kh trong bnh kn c nhit l bao nhiu, bit rng nu nung nng kh ln thm 150K th
p sut ca n tng ln 1,5ln.
Bi 32. nhit 2730C th tch ca mt lng kh l 12lt. Tnh th tch lng kh 5460C khi
p sut kh khng i.
Bi 33. un nng ng p mt khi kh ln n 470C th th tch kh tng thm 1/10 th tch kh lc
u. Tm nhit ban u ca kh.
Ths. L Vn Hng
Trang - 68 -
Bi 34. Mt khi kh nhit 270C c th tch l 10lt. Nhit khi kh l bao nhiu khi th tch
khi kh l l 12lt? Coi p sut kh khng i.
Bi 35. Mt gian phng di 8m, rng 6m, cao 4m. Khi nhit tng t 100C ln 300C th c bao
nhiu lt kh trn ra khi phng? Coi p sut kh quyn l khng i.
Bi 36. Tm nhit ban u ca kh trong bnh nu khi nung nng kh tng thm 6K th th
tch ca n tng thm 2% so vi th tch ban u. p sut ca kh khng i.
Bi 37. Trong phng th nghim, ngi ta iu ch c 50lt kh xi p sut 2atm v nhit
270C. Hi th tch ca lng kh trn iu kin tiu chun bng bao nhiu?
Bi 38. Mt lng kh ng trong mt xilanh c pittng chuyn ng c. Lc u, kh c th
tch l 15lt, nhit 270C v p sut 2atm. Khi pittng nn kh n 12lt th p sut kh tng ln ti
3,5atm. Nhit ca kh trong pittng lc ny l bao nhiu?
Bi 39. Mt xilanh c pittng c th di chuyn c. Trong xilanh c mt lng kh 270C, chim th
tch 10lt p sut 105Pa. Khi pittng nn kh, p sut ca kh tng ln n 1,8.105Pa v th tch l 6lt.
Tm nhit ca kh.
Bi 40. Trong xilanh ca mt ng c t trong c 3lt hn hp kh p sut 105Pa v nhit
320K. Pittng nn lm cho hn hp kh ch cn 0,25lt v p sut tng ti 18.105Pa. Tnh nhit
ca hn hp kh nn.
3
Bi 41. Mt bnh kn th tch 0,5m cha mt cht kh 270C v p sut 1,5atm. Khi m np bnh p
sut kh trong bnh l 1atm v nhit l 00C. Tnh th tch kh thot ra khi bnh.
Bi 42. Mt mol kh xi cha trong bnh c dung tch 5,6lt vi p sut 8atm th nhit l bao
nhiu?
Bi 43. C bao nhiu nguyn t hli cha trong 10lt kh hli nguyn cht 200C, p sut 5atm.
Bi 44. Nn 18lt kh nhit 170C cho th tch ca n ch cn l 5lt. V nn nhanh kh b nng ln
n 660C. Hi p sut ca kh tng ln bao nhiu ln?
Bi 45. Mt bnh bng thp dung tch 62lt cha kh hiro p sut 4,5MPa v nhit 270C.
Dng bnh ny bm c bao nhiu qu bng bay, dung tch mi qu 8,5lt, ti p sut
1,05.105Pa. Nhit trong bng bay l 130C.
3
Bi 46. Trong xilanh ca mt ng c t trong c 2,5dm hn hp kh di p sut 1atm v nhit
570C. Pittng nn xung lm cho hn hp ca th tch kh ch cn 0,25dm3 v p sut tng ln ti
18atm. Tnh nhit ca hn hp kh nn.
Bi 47. Trong xilanh ca mt ng ng c c cha mt lng kh nhit 400C v p sut
0,6atm.
a) Sau khi b nn, th tch ca kh gim i 4 ln v p sut tng ln ti 5 atm. Tnh nhit ca kh
cui qu trnh nn.
b) Ngi ta tng nhit ca kh ln n 2500C v gi c nh
Bi 48. Tnh khi lng ring ca khng kh nh ni Phnhxiphng cao 3140m. Bit mi khi ln cao
thm 10m th p sut kh quyn gim1mmHg v nhit trn nh nuia l 20C. Khi lng khng kh
iu kin chun l 1,29kg/m3.
Bi 49. Mt cn phng c th tch 60m3. Lc u khng kh trong phng c nhit 100C v p
sut 105Pa, sau nhit trong phng tng ln n 430C v p sut 1,1.105Pa. Tm th tch thot
ra khi phng.
Bi 50. Khi tng nhit tuyt i ca mt cht kh ln 1,5ln th p sut ca n tng 25%. Hi th tch
ca kh ny tng hay gim bao nhiu ln?
Bi 51. Mt my nn kh, sau mi ln nn a c 4lt kh 300K v p sut 105Pa vo bnh cha kh
c th tch 1,5m3. Tnh p sut ca kh trong bnh khi my nn thc hin 600ln nn. Nhit ca
kh trong bnh l 315K.
Bi 52. 70C v p sut 760mmHg th khi lng ring ca khng kh l 1,26kg/m3. Nu ti
Ths. L Vn Hng
Trang - 69 -
nhit h xung 30C v p sut l 630mmHg th khi lng ring ca khng kh bng bao nhiu?
Bi 53. Mt khi kh c th tch 10lt 170C v p sut 2,5.105Pa. Hi th tch ca lng kh trn
iu kin tiu chun bng bao nhiu?
Bi 54. Mt phng c th tch 40m3, khng kh trong phng iu kin chun. Tm khi lng ca
khng kh thot ra khi phng khi nhit tng n 270C v p sut ca kh quyn khng i. Cho
bit khi lng ring ca khng kh kc l 1,29kg/m3.
Bi 55. Kh trong bnh kn c nhit l bao nhiu, bit rng nu ung nng kh ln thm 70K th p
sut ca n tng ln 1,25ln.
Bi 56. Mt bnh kn cha kh nhit 300K, p sut 1,5atm. Nung nng kh ln n 400K, tm p
sut ca kh trong bnh. B qua s dn n ca bnh.
Bi 57. Mt bnh cha kh nhit 300K, p sut 20atm. Khi mt na lng kh ny thot ra
ngoi th p sut ca kh cn li trong bnh l bao nhiu, bit nhit ca kh trong bnh l 285K?
Bi 58. Mt bnh kn th tch 0,5 m3 cha khng kh 320C v p sut 1,3atm. Khi m np bnh, p
sut ca khng kh cn li 1atm v nhit 00C.
a) Tm th tch khng kh thot ra khi bnh.
b) Tm khi lng ca khng kh cn li trong bnh lc . Cho bit kc, khi lng ring ca khng
kh l 1,293kg/m3.
Bi 59. Nu th tch ca cht kh gim 1/10 so vi th tch ban u, cn nhit li tng thm 240C th
p sut tng 2/10 so vi p sut ban u. Tnh nhit ban u ca kh .
Bi 60. Mt bnh cng cha mt khi kh 300K. M np 40% kh thot ra khi bnh th kh cn
li trong bnh c nhit 288K. Hi p sut ca kh trong bnh gim i bao nhiu ln?
Bi 61. 12g kh chim th tch 9 lt 270C. Sau khi un nng ng p, khi lng ring ca kh
1,2kg/m3. Nhit ca kh sau khi nung l bao nhiu?
3
Bi 62. Mt cn phng c th tch 58m , khng kh trong phng kc. Tm khi lng ca khng kh
thot ra khi phng khi nhit trong phng tng ln n 170C v p sut bng p sut kh quyn
3
khng i. Cho khi lng ring ca khng kh kc l 1,29kg/m .
3
Bi 63. Mt cn phng c th tch 60m , lc u khng kh trong phng kc v sau tng n
200C v p sut 780mmHg. Tnh th tch ca khi kh thot ra khi phng.
Bi 64. Phi nung nng ng p kh xi kc ln n nhit bao nhiu khi lng ring ca n
bng khi lng ring ca kh nit kc.
Bi 65. Mt lng kh hli c th tch 4lt nhit 400K v p sut 2atm bin i tho 2 giai
on:
+ ng nhit, th tch tng gp 2ln.
+ ng p,th tch tr v gi tr ban u
a) p sut thp nht trong qu trnh trn l bao nhiu?
b) Nhit thp nht trong qua trnh trn l bao nhiu?
35
BIN DNG C CA VT RN
I. KIN THC:
CHNG VII: CHT RN V CHT LNG. S CHUYN TH
A. Phng php gii bi ton v bin dng do lc gy ra (bin dng c)
- Cng thc tnh lc n hi:
Fh = k l (dng cng thc ny tm k)
S
Trong : k = E (dng cng thc ny tm E, S).
l0
k (N/m) cng (h s n hi).
E (N/m2 hay Pa): gi l sut n hi hay sut Y-ng.
Ths. L Vn Hng
Trang - 70 -
S (m2): tit din.
lo (m): chiu di ban u
l
F
- bin dng t i:
l0
SE
- Din tch hnh trn: S
d2
(d (m) ng knh hnh trn)
4
Nh: cng ca vt (thanh, l xo) t l nghch vi chiu di:
l1 k2
l2 k1
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Mt si dy bng kim loi di 2m, ng knh 0,75mm. Khi ko bng 1 lc 30N th si dy dn
ra thm 1,2mm.
a. Tnh sut n hi ca si dy.
b. Ct dy thnh 3 phn bng nhau ri ko bng 1 lc 30N th dn ra l bao nhiu?
Gii
s
a. - V ln lc tc dng vo thanh bng ln lc n hi nn: F Fdh k. l E. . l
l0
vi s
E
.d2 l
.
nn F E.
4 lo
.d2
4
4F .l0
.d . l
2
4.30.2
3,14. 0,75.10
.1,2.10
11,3.1010 Pa
b. Khi ct dy thnh 3 phn bng nhau th mi phn dy c cng gp 3 ln so vi dy ban u. nu

ko dy cng bng lc 30N th dn s gim i 3 ln l 0,4mm
Bi 2: a. Phi treo mt vt c khi lng bng bao nhiu vo mt l xo c h s n hi k = 250N/m
n dn ra l = 1cm. Ly g = 10m/s2.
b. Mt si dy bng ng thau di 1,8 m c ng knh 0,8 mm. Khi b ko bng mt lc 25N th
thanh dn ra mt on bng 1mm. Xc nh sut lng ca ng thau.
Gii
a. Tm khi lng m
ur
ur
Vt m chu tc dng ca trng lc P v lc n hi F
r r
Ta c: P F =0 ( trng thi cn bng)
Suy ra: P = F
Vi P = mg v F kl
kl
250.0,01
0,25kg
Nn mg kl m
m
g
10
(Vi k = 250N/m; l =1cm =0,01m; g=10m/s2)
b. Tm sut Young E?
r
r
Xt dy ng thau chu tc dng ca lc ko Fk v lc n hi F .
trng thi cn bng: F Fk
S
M: F kl v i k E ,
l0
Nn: F E
d2
4
d2
l Fk
4l0
Suy ra: E
4Fkl0
d2l
Vi Fk = 25 N; l0 =1,8m; d = 0,8mm =8. 10-4 m; l =10-3 m
Ths. L Vn Hng
Trang - 71 -
4.25.1,8
8,95.1010 Pa
2
Nn: E
4
3
3,14 8.10 .10
Bi 3: Mt thanh thp di 4m, tit din 2cm 2. Phi tc dng ln thanh thp mt lc ko bng bao nhiu
thanh di thm 1,5mm? C th dng thanh thp ny treo cc vt c trng lng bng bao nhiu
m khng b t? Bit sut Young v gii hn hn bn ca thp l 2. 10 11Pa v 6,86. 108PA.
Gii
Ta c: F kl (1)
V k E
S
(2)
l0
Thay (2) vo (1) suy ra: F ES
l
l0
103
F 2.10 2.10 1,5
15.103 (N)
4
Thanh thp c th chu ng c cc trng lc nh hn Fb
P Fb bS 6,86.108 2.104
P <137200 N
Bi 4: mt dy thp c chiu di 2,5m, tit din 0,5mm 2, c ko cng bi mt lc 80N th thanh thp
di ra 2mm. tnh:
a. Sut n hi ca si dy.
b. Chiu di ca dy thp khi ko bi lc 100N, coi tit din day khng i.
Gii
F .l0
S .E
80.2,5
.l E
2.1011 Pa
a. Ta c: F
6
3
l0
S .l 0,5.10 .10
F .l
S .E /
100.2,5
.l l / 0
2,5.103 m 0, 25cm
b. Ta c: F
6
11
l0
S .E 0,5.10 .2.10
4
11
/
Vy chiu di s l: l l0 l 250 0, 25 250, 25cm
Bi 5: mt thanh tr trn bng ng thau di 10cm, sut n hi 9. 10 9 Pa, c tit din ngang 4cm.
a. Tm chiu di ca thanh khi n chu lc nn 100000N.
b. Nu lc nn gim i mt na th bn knh tit din phi l bao nhiu chiu di ca thanh vn l
khng i.
Gii
a. - Chiu di ca thanh khi chu lc nn F = 100000N.
F .l
F .l0 .4
S .E
100000.0,1.4
.l l 0
0, 08cm
Ta c: F
2
l0
S .E d .E 3,14.16.104.9.109
Vy: l l0 l 10 0, 08 9,92cm
F
/
b. Bn knh ca thanh khi F
2
S .E
.l (1)
- Khi nn bng lc F: F
l0
/
- Khi nn bng lc F : F
S / .E /
.l (2)
l0
/
V chiu di thanh khng i: l l / , ly (1) chia (2) v c F
F
nn:
2
1 S/
1 d /2
1
d
4
2 d /2 d 2 d /2
2 2cm
2 S
2 d
2
2
2
36
Ths. L Vn Hng
S N V NHIT CA VT RN
Trang - 72 -
A. KIN THC:
1. S n di
- Cng thc tnh n di: l = l - l 0 = l 0 t
Vi l0 l chiu di ban u ti t0
-. Cng thc tnh chiu di ti t0C : l lo (1 .t)
Trong : : H s n di (K-1).
2. s n khi
- Cng thc n khi: V=VV0 = V0 t
- Cng thc tnh th tch ti t0C : V = Vo(1 + .t)
Vi V0 l th tch ban u ti t0
* Nh: = 3 : H s n khi (K-1)
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Hai thanh kim loi, mt bng st v mt bng km 0 0C c chiu di bng nhau, cn 100 0C
th chiu di chnh lch nhau 1mm. Tm chiu di hai thanh 0 0C. Bit h s n di ca st v km l
1,14. 10-5K-1 v 3,4. 110-5K-1
Gii
0
l
l
(
1
- Chiu di ca thanh st 100 C l: s 0

s t )
- Chiu di ca thanh km 1000C l: l k l0 (1 k t )
- Theo bi ta c: l k l s 1
l0 (1 k t ) - l0 (1 s t ) = 1
1
0,43 (m)
l0 ( k t - s t ) =1 l0
( k s ) t
Bi 2: Mt dy nhm di 2m, tit din 8mm2 nhit 20oC.

a. Tm lc ko dy n di ra thm 0,8mm.
b. Nu khng ko dy m mun n di ra thm 0,8mm th phi tng nhit ca dy ln n bao
nhiu ? Cho bit sut n hi v h s n di tng ng ca dy l E = 7. 10 10Pa; 2,3.105 K 1
Gii
a. Lc ko dy di ra thm 0,8mm.
6
S
10 8.10
.0.8.103 224N
Ta c: F Fdh E. . l 7.10 .
lo
2
l
0,8.103
t0
20 37,4oC
5
lo.
2.2,3.10
Bi 3: mt u dy thp ng knh 1,5mm c treo mt qu nng. Di tc dng ca qu nng ny,
dy thp di ra thm mt on bng khi nung nng thm 30 oC. Tnh khi lng qu nng. Cho bit
12.106 K 1, E 2.1011Pa .
Hng dn
dn ca si dy: l lo .t
Ta c:
b. Ta c: l .lo. t t0 t
S
3,14. 1,5.103
11
E. .lo. .t
2.10 .
.12.106.30
lo
S
E.S. .t
4
Fdh P mg
. E. . l m
12,7kg
l0
g
g
10
Bi 4 Tnh lc cn t vo thanh thp vi tit din S = 10cm 2 khng cho thanh thp dn n khi b t
nng t 20oC ln 50oC, cho bit 12.106 K 1, E 2.1011Pa .
Hng dn
Ta c: l lo .t
Ths. L Vn Hng
Trang - 73 -
S
S
11
4
6
C: F E. . l E. . .lo.t E.S. .t 2.10 .10.10 .12.10 .30 72000N
lo
lo
Bi 5: Tnh di ca thanh thp v thanh ng 0 oC sao cho bt k nhit no thanh thp cng
di hn thanh ng 5cm. Cho h s n di ca thp v ng ln lt l 1, 2.105 K 1 v 1, 7.105 K 1 .
Gii
- Gi l01 , l02 l chiu di ca thanh thp v thanh ng ti 00 C
Ta c: l01 l02 5cm (1)
- Chiu di ca thanh thp v ng ti t o C l
l1 l01 (1 1t )
Theo th l01 l02 l1 l2 l01 l02 l01.1t l02 2t
l2 l02 (1 2t )
l02 1 12
Nn l02 2 l011
(2)
l01 2 17
T (1) v (2), ta c: l01 17cm v l02 12cm
36
CC HIN TNG B MT CA CHT LNG
A. Cc dng bi tp v phng php gii

Dng 1: Tnh ton cc i lng trong cng thc lc cng b mt cht lng
- Lc cng b mt cht lng: F = l
(N/m): H s cng b mt
l (m) chiu di ca ng gii hn c s tip xc gia cht lng v cht rn.
Ch : cn xc nh bi ton cho my mt thong.
Dng 2: Tnh lc cn thit nng vt ra khi cht lng
- nng c: Fk P f
- Lc ti thiu: Fk P f
Trong : P =mg l trng lng ca vt
f l lc cng b mt ca cht lng
Dng 3: Bi ton v hin tng nh git ca cht lng
- u tin git nc to dn nhng cha ri xung.
- ng lc git nc ri: P F
mg .l ( l l chu vi ming ng)
V1 D.g d
V
.Dg d
n
Trong : n l s git nc, V(m3) l th tch nc trong ng, D(kg/m 3) l khi lng ring cht lng, d
(m) l ng knh ming ng
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Mt cng rm di 10cm ni trn mt nc. ngi ta nh dung dch x phng xung mt bn mt
nc ca cng rm v gi s nc x phng ch lan ra mt bn. Tnh lc tc dng vo cng rm. Bit
h s cng mt ngoi ca nc v nc x phng ln lt l 1 73.103 N / m, 2 40.103 N / m
Gii
- Gi s bn tri l nc,
bn
phi
l
dung
dch
x
phng. Lc cng b mt tc dng ln cng rm gm
ur uu
r
lc cng mt ngoi F 1, F2 ca nc v nc x phng.
- Gi l l chiu di cng rm:
Ta c: F1 1.l, F2 2.l
Do 1 2 nn cng rm dch chuyn v pha nc.
Ths. L Vn Hng
Trang - 74 -
- Hp lc tc dng ln cng rm: F = F1 F2 = (73 40). 10-3. 10. 10-2 = 33. 10-4N.
Bi 2: Cho nc vo mt ng nh git c ng knh ming ng d = 0,4mm. h s cng b mt ca
nc l 73.103 N / m. Ly g = 9,8m/s2. Tnh khi lng git nc khi ri khi ng.
Gii
- Lc git nc hnh thnh, lc cng b mt F u ng ko n ln l F .l . .d
- Git nc ri khi ng khi trng lng git nc bng lc cng b mt: F = P
. .d 73.103.3,14.0,4.103
mg . .d m
9,4.106 kg 0,0094g
g
9,8
Bi 3: Nhng mt khung hnh vung c chiu di mi cnh l 10cm vo ru ri ko ln. Tnh lc ti
thiu ko khung ln, nu bit khi lng ca khung l 5g. cho h s cng b mt ca ru l 24.10 -3N/m
v g = 9,8m/s2.
Gii
Lc ko cn thit nng khung ln: Fk mg f
3
3
1
y f 2 .l nn Fk mg 2 .l 5.10 .9,8 2.24.10 .4.10 0, 068 N
Bi 4: C 20cm3 nc ng trong mt ng nh git c ng knh u mt l 0,8mm. Gi s nc
trong ng chy ra ngoi thnh tng git mt. hy tnh xem trong ng c bao nhiu git, cho bit
0, 073 N / m, D 103 kg / m3 , g 10m / s 2
Gii
V
- Khi git nc bt u ri: P1 F m1 g .l V1 Dg .l vi V1
n
6
3
V
VDg
20.10 .10 .10
1090 git
- Suy ra .D.g d n
n
. d 0, 073.3,14.0,8.103
37
S CHUYN TH CA CC CHT
A. Phng php gii bi tp v s chuyn th cc cht

1. Cng thc tnh nhit nng chy: Q = m (J)
m (kg) khi lng.
(J/kg): Nhit nng chy ring.
2. Cng thc tnh nhit ha hi: Q = Lm
L(J/kg): Nhit ha hi ring
m (kg) khi lng cht lng.
3. Cng thc tnh nhit lng thu vo hay ta ra: Q = m. c (t2 t1).
c (J/kg. k): nhit dung ring.
Ch : Khi s dng nhng cng thc ny cn ch l cc nhit lng thu vo hoc ta ra trong qu
trnh chuyn th Q = m v Q = L. m u c tnh mt nhit xc nh, cn cng thc Q = m. c (t 2
t1) c dng khi nhit thay i.
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Ngi ta th mt cc nc khi lng 80g 0 oC vo mt cc nhm ng 0,4kg nc 20 oC
t trong nhit lng k. Khi lng ca cc nhm l 0,20kg. Tnh nhit ca nc trong cc nhm
khi cc nc va tan ht. Nhit nng chy ring ca nc l 3,4. 10 5J/kg. Nhit dung ring ca nhm
l 880J/kg. K v ca nc lJ/kg. K. B qua s mt mt nhit do nhit truyn ra bn ngoi nhit
lng k.
Gii
- Gi t l nhit ca cc nc khi cc tan ht.
- Nhit lng m cc nc thu vo tan thnh nc t oC l: Q1 .mn cn .mn .t
- Nhit lng m cc nhm v nc ta ra cho nc l. Q2 c Al .m Al (t1 t ) cn .mn (t1 t )
- p dng nh lut bo ton v chuyn ha nng lng: Q1 = Q2 t 4,5o C
Ths. L Vn Hng
Trang - 75 -
Bi 2: Tnh nhit lng cn cung cp cho 5kg nc -10 oC chuyn thnh nc 0oC. Cho bit nhit
dung ring ca nc l 2090J/kg. K v nhit nng chy ring ca nc 3,4. 10 5J/kg.
Gii
- Nhit lng cn cung cp cho 5kg nc -10 oC chuyn thnh nc 0oC l: Q1 = m.c.t =
104500J
- Nhit lng cn cung cp 5kg nc 0oC chuyn thnh nc 0oC l: Q2 = . m = 17. 105J
- Nhit lng cn cung cp cho 5kg nc -10 oC chuyn thnh nc 0oC l: Q = Q1 + Q2 =
1804500J
Bi 3: Tnh nhit lng cn cung cp cho 10kg nc 25 oC chuyn thnh hi 100 oC. Cho bit nhit
dung ring ca nc 4180J/kg. K v nhit ha hi ring ca nc l 2,3.10 6J/kg.
Gii
- Nhit lng cn cung cp cho 10kg nc 25oC tng ln 100oC l: Q1 = m.c. t = 3135KJ
- Nhit lng cn cung cp 10kg nc 100 oC chuyn thnh hi nc 100oC l: Q2 = L. m =
23000KJ
- Nhit lng cn cung cp cho 10kg nc 25 oC chuyn thnh hi nc 100oC l: Q = Q1 + Q2 =
26135KJ
Bi 4: Tnh nhit lng cn phi cung cp lm cho 0,2kg nc -20 oC tan thnh nc v sau
c tip tc un si bin hon ton thnh hi nc 100 oC. Nhit nng chy ring ca nc l
3,4.105J/kg, nhit dung ring ca nc l 2,09.10 3J/kg. K, nhit dung ring ca nc 4,18.10 3J/kg. K,
nhit ha hi ring ca nc l 2,3.106J/kg.
Gii
- Nhit lng cn phi cung cp lm cho mt cc nc c khi lng 0,2kg -20 oC tan thnh
nc v sau tip tc un si bin hon ton thnh hi nc 100 oC.
Q cd .m. t0 t1 .m cn.m. t2 t1 L .m 619,96kJ
Bi 5: ly 0,01kg hi nc 100 0C cho ngng t trong bnh nhit lng k cha 0,2kg nc 9,5 0C.
nhit cui cng l 400C, cho nhit dung ring ca nc l c = 4180J/kg. K. Tnh nhit ha hi ca
nc.
Gii
0
- Nhit lng ta ra khi ngng t hi nc 100 C thnh nc 1000C: Q1 L.m 1 0, 01.L
- Nhit lng ta ra khi nc 1000C thnh nc 400C:
Q2 mc(100 40) 0, 01.4180(100 40) 2508 J
- Nhit lng ta ra khi hi nc 1000C bin thnh nc 400C: Q Q1 Q2 0, 01L 2508 (1)
- Nhit lng cn cung cp 0,2kg nc t 9,50C thnh nc 400C.
Q3 0, 2.4180(40 9,5) 25498 J (2)
- Theo phng trnh cn bng nhit: (1) = (2)
Vy 0,01L +2508 = 25498
Suy ra: L = 2,3. 106 J/kg.
Ths. L Vn Hng
Trang - 76 -
38
M CA KHNG KH
A. Phng php gii cc bi ton v m khng kh

- m t i ca khng kh: f =
a
. 100%
A
Hoc f = p . 100%
bh
- tm p sut bo ha pbh v m cc i A, ta da vo bng 39. 1 sgk.
- Khi lng hi nc c trong phng:
m = a.V (V(m3) th tch ca phng).
B. Bi tp vn dng
Bi 1: Phng c th tch 50m3 khng kh, trong phng c m t i l 60%. Nu trong phng c 150g
nc bay hi th m t i ca khng kh l bao nhiu? Cho bit nhit trong phng l 25 oC v khi
lng ring ca hi nc bo ha l 23g/m3.
Gii
- m cc i ca khng kh 25oC l A = 23g/m3.
- m tuyt i ca khng kh lc u a1 = f1. A = 13,8g/m3.
- Khi lng hi nc trong khng kh tng thm 150g nn m tuyt i tng thm:
150
a
3g / m3
50
a a
Vy m t i ca khng kh l: f2 1
73%
A
Bi 2: Phng c th tch 40cm3. khng kh trong phng c m t i 40%. Mun tng m ln 60%
th phi lm bay hi bao nhiu nc? bit nhit l 20 oC v khi lng hi nc bo ha l D bh =
17,3g/m3.
Gii
- m tuyt i ca khng kh trong phng lc u v lc sau:
- a1 = f1. A = f1. Dbh = 6,92g/m3.
- a2 = f2. A = f2. Dbh = 10,38g/m3
- Lng nc cn thit l: m = (a2 a1). V = (10,38 6,92). 40 = 138,4g.
Bi 3: Mt cn phng c th tch 60m3, nhit 200C v c m tng i l 80%. Tnh lng hi
nc c trong phng, bit m cc i 200C l 17,3g/m3.
Gii
- Lng hi nc c trong 1m3 l: a = f. A = 0,8. 17,3 = 13,84g
- Lng hi nc c trong phng l: m= a.V = 13,84. 60 = 830,4g.
----------------------------ht---------------------------------
38
C S NHIT NG LC HC
A. Phng php gii bi ton v s truyn nhit gia cc vt

+ Xc nh nhit lng to ra v thu vo ca cc vt trong qu trnh truyn nhit thng qua biu thc:
Q = mct
+Vit phng trnh cn bng nhit: Qto = Qthu
+ Xc nh cc i lng theo yu cu ca bi ton.
Lu : + Nu ta s dng biu thc t = ts tt th Qto = - Qthu
+ Nu ta ch xt v ln ca nhit lng to ra hay thu vo th Q to = Qthu, trong trng hp ny, i
vi vt thu nhit th t = ts - tt cn i vi vt to nhit th t = tt ts
B. Bi tp vn dng
Ths. L Vn Hng
Trang - 77 -
Bi 1: Mt bnh nhm c khi lng 0,5kg cha 0,118kg nc nhit 20 oC. Ngi ta th vo bnh
mt ming st c khi lng 0,2kg c un nng ti nhit 75 o C. Xc nh nhit ca nc khi
bt u c s cn bng nhit. Cho bit nhit dung ring ca nhm l 920J/kgK; nhit dung ring ca
nc l 4180J/kgK; v nhit dung ring ca st l 460J/kgK. B qua s truyn nhit ra mi trng xung
quanh.
Gii
Gi t l nhit lc cn bng nhit.
Nhit lng ca st to ra khi cn bng: Q1 = mscs(75 t) = 92(75 t) (J)
Nhit lng ca nhm v nc thu vo khi cn bng nhit: Q2 = mnhcnh(t 20) = 460(t 20) (J)
Q3 = mncn(t 20) = 493,24(t 20) (J)
p dng phng trnh cn bng nhit: Qto = Qthu
92(75 t) = 460(t 20) + 493,24(t 20)
<=> 92(75 t) = 953,24(t 20)
Gii ra ta c t 24,8oC
Bi 2: Mt nhit lng k bng ng thau c khi lng 128g cha 210g nc nhit 8,4 o C. Ngi
ta th mt ming kim loi c khi lng 192g un nng ti nhit 100 oC vo nhit lng k. Xc
nh nhit dung ring ca ming kim loi, bit nhit khi c s cn bng nhit l 21,5 o C. B qua s
truyn nhit ra mi trng xung quanh v bit nhit dung ring ca ng thau l 128J/kgK v ca nc
l 4180J/kgK.
Gii
Nhit lng to ra ca ming kim loi khi cn bng nhit l: Q1 = mkck(100 21,5) = 15,072ck (J)
Nhit lng thu vo ca ng thau v nc khi cn bng nhit l: Q2 = mc(21,5 8,4) = 214,6304 (J)
Q3 = mncn(21,5 8,4) =11499,18 (J)
p dng phng trnh cn bng nhit: Qto = Qthu
15,072ck = 214,6304 + 11499,18
Gii ra ta c ck = 777,2J/kgK.
Bi 3: Th mt qu cu bng nhm khi lng 0,105kg c un nng ti 142 0C vo mt cc ng
nc 200C, bit nhit khi c s cn bng nhit l 42 0C. Tnh khi lng ca nc trong cc, bit
nhit dung ring ca nc l 880J/kg. K v ca nc l 4200J/kg. K.
Gii
- Nhit lng do ming nhm ta ra
Q1 = m1c1(142 42)
- Nhit lng do nc thu vo:
Q2 = m2c2(42 - 20)
- Theo PT cn bng nhit:
Q1 = Q2
m1c1(142 42)=m2c2(42 - 20)
m2
mc
1 1.100
22.4200
0,1kg
Bi 4: M t cc nhm c khi lng 120g cha 400g nc nhi t 24oC. Ngi ta th vo cc nc

m t tha ng khi lng 80g nhi t 100oC. Xc nh nhi t ca nc trong cc khi c s cn
bng nhi t. Bit nhi t dung ring ca nhm l 880 J/Kg. K, ca ng l 380 J/Kg. K v ca nc l
4,19.103. J/Kg. K.
Gii
- Gi t l nhi t khi c s cn bng nhi t.
- Nhi t lng do tha ng ta ra l : Q1 = m1 c1 (t1 t)
- Nhi t lng do cc nhm thu vo l Q2 = m2 c2 (t t2)
- Nhi t lng do nc thu vo l Q3 = m3 c3 (t t2)
Theo phng trnh cn bng nhi t, ta c: Q1 = Q2 + Q3
m1 c1 (t1 t) = m2 c2 (t t2) + m3 c3 (t t2) t =
m1.c1.t1 m2 .c2 .t2 m3 .c3 .t2

m1.c1 m2 .c2 m3 .c3
Thay s, ta c
Ths. L Vn Hng
Trang - 78 -
0, 08.380.100 0,12.880.24 0, 4.4190.24
25, 27 o C.
t=
0, 08.380 0,12.880 0, 4.4190
Bi 5: M t nhi t lng k bng ng khi lng m1 = 100g c cha m2 = 375g nc nhi t 25oC.
Cho vo nhi t lng k m t v t bng kim loi khi lng m3 =400g 90o C. Bit nhi t khi c s cn
bng nhi t l 30o C. Tm nhi t dung ring ca ming kim loi. Cho bit nhi t dung ring ca ng l
380 J/Kg. K, ca nc l 4200J/Kg. K.
Gii
o
Nhi t lng m nhi t lng k v nc thu vo tng nhi t t 25
C ln 30oC l
Q12 = (m1. c1 + m1. c2). (t- t1).
Nhi t lng do ming kim loi ta ra l: Q3 = m3. c3. (t2 t)
Theo phng trnh cn bng nhi t, ta c: Q12 = Q3
(m1. c1 + m1. c2). (t- t1) = m3. c3. (t2 t)
(m1.c1 m2 .c2 ). t t1
(0,1.380 0,375.4200).(30 25)
c3 =
=
= 336
0, 4 90 30
m 3 t2 t
V y c3 = 336 J/Kg. K
Bi 6: Th m t qu cu bng nhm khi lng 0,105 Kg c nung nng ti 142oC vo m t cc nc
20oC. Bit nhi t khi c s cn bng nhi t l 42oC. Tnh khi lng nc trong cc. Bit nhi t dung
ring ca nhm l 880 J/Kg. K v ca nc l 4200 J/Kg. K.
Gii
Gi t l nhi t khi c s cn bng nhi t
Nhi t lng do qu cu nhm ta ra l: Q1 = m1. c1. (t2 t)
Nhi t lng do nc thu vo l Q2 = m2. c2. (t t1)
Theo phng trnh cn bng nhi t, ta c: Q1 = Q2
m1. c1. (t2 t) = m2. c2. (t t1)
m1.c1 t2 t
0,105.880.(142 42)
m2 =
=
= 0,1 Kg.
c2 t t1
4200.(42 20)
CH 2: CC NGUYN L CA NHIT NG LC HC
A. Cc dng bi tp v phng php gii
Dng 1: Tnh ton cc i lng lin quan n cng, nhit v bin thin ni nng
p dng nguyn l I: U = A + Q
Trong : U : bin thin ni nng (J)
A : cng (J)
Qui c:
+ U 0 ni nng tng, U 0 ni nng gim.
+ A 0 vt nhn cng, A 0 vt thc hin cng.
+ Q 0 vt nhn nhit lng, Q 0 vt truyn nhit lng.
Ch :
a. Qu trnh ng tch: V 0 A 0 nn U Q
b. Qu trnh ng nhit: T 0 U 0 nn Q = -A
C. Qu trnh ng p
- Cng gin n trong qu trnh ng p: A p(V2 V1) p.V
p hngs : p sut ca khi kh.
V1, V2 : l th tch lc u v lc sau ca kh.

pV1
(T2 T1 ) (nu bi ton khng cho V2)
T1
N
n v th tch V (m3), n v ca p sut p (N/m2) hoc (Pa). 1Pa 1 2
m
Dng 2: Bi ton v hiu sut ng c nhit
- C th tnh cng bng cng thc: A
Ths. L Vn Hng
Trang - 79 -
Q1 Q2
A
- Hiu sut thc t: H =

(%)
Q1
Q1
T1 T2
T
1 - 2 v H Hmax
- Hiu sut l tng: Hmax =
T1
T1
- Nu cho H th suy ra A nu bit Q1, ngc li cho A suy ra Q1 v Q2
B. Bi tp vn dng
Bi 1: mt bnh kn cha 2g kh l tng 200C c un nng ng tch p sut kh tng ln 2 ln.
a. Tnh nhit ca kh sau khi un.
b. Tnh bin thin ni nng ca khi kh, cho bit nhit dung ring ng tch kh l 12,3.103 J/kg.
K
Gii
p1 p2
a. Trong qu trnh ng tch th:

, nu p sut tng 2 ln th p nhit tng 2 ln, vy:
T1 T2
T2 = 2T1 = 2. (20 + 273) = 586K, suy ra t2 = 3130C
b. Theo nguyn l I th: U = A + Q
do y l qu trnh ng tch nn A = 0, Vy U = Q = mc (t2 t1) = 7208J
Bi 2: Mt lng kh p sut 2. 10 4 N/m2 c th tch 6 lt. c un nng ng p kh n ra v c th
tch 8 lt. Tnh:
a. Cng do kh thc hin
b. bin thin ni nng ca kh. Bit khi un nng kh nhn c hit lng 100 J
Gii
a. Tnh cng do kh thc hin c: A p(V2 V1) p.V
4
2
3 3
Vi p 2.10 N / m v V V2 V1 2lt 2.10 m
Suy ra: A 2.104.2.103 40 J
V kh nhn nhit lng ( Q 0 ) v thc hin cng nn: A 40 J
b. bin thin ni nng:
p dng nguyn l I NLH U Q A
Vi Q 100J v A 40J
Suy ra: U 100 40 60 J
Bi 3: Mt khi kh c th tch 10 lt p sut 2.105N/m2 c nung nng ng p t 30oC n 1500 C.
Tnh cng do kh thc hin trong qu trnh trn.
Gii
V2 T2
T
423
V2 2 .V1 10.
13,96l
Trong qu trnh ng p, ta c:
V1 T1
T1
303
Cng do kh thc hin l:
A p.V p. V2 V1 2.105. 13,96 10 .103 792J
Bi 4: Mt ng c nhit l tng hot ng gia hai ngun nhit 100 oC v 25,4oC, thc hin cng 2kJ.
a. Tnh hiu sut ca ng c, nhit lng m ng c nhn t ngun nng v nhit lng m n truyn
cho ngun lnh.
b. Phi tng nhit ca ngun nng ln bao nhiu hiu sut ng c t 25%?
Gii
a. Hiu sut ca ng c:
T1 T2
T1
373 298,4
0,2 2%
373
- Suy ra, nhit lng m ng c nhn t ngun nng l:
Q1
A
10kJ
H
- Nhit lng m ng c truyn cho ngun lnh: Q2 = Q1 A = 8kJ

b. Nhit ca ngun nng c hiu sut 25%.
Ths. L Vn Hng
Trang - 80 -
T
T2
298,4
H / 1 2/ T1/
398K t T1/ 273 125oC.

/
1
0,25
T1
1 H
Bi 5: Mt my hi nc c cng sut 25KW, nhit ngun nng l t 1 = 2200C, ngun lnh l t 2 =
620C. Bit hiu sut ca ng c ny bng 2/3 ln hiu sut l tng ng vi 2 nhit trn. Tnh lng
than tiu th trong thi gian 5 gi. Bit nng sut ta nhit ca than l q = 34. 10 6J.
Gii
T 1T2
- Hiu sut cc i ca my l: H Max
= 0,32
T1
- Hiu sut thc ca my l: H = 2/3HMax = 2/3. 0,32 = 0,21
- Cng ca my thc hin trong 5h: A =P. t
A
P.t
9
- Nhit lng m ngun nng ca my nhn l: H Q Q1 H H 2,14.19 J
1
- Khi lng than cn s dng trong 5h l: m
Q1
q
62,9kg
Bi 6: mt khi kh c p sut p = 100N/m2 th tch V1 = 4m3, nhit t1 = 270C c nung nng ng

p n nhit t2 = 870C. Tnh cng do kh thc hin.
Gii
p1V1 p2V2 p2V2 p1V1
T phng trnh trng thi kh l tng:

(P = P1= P2)
T1
T2
T2 T1
p1V1 P (V2 V1 )
pV
p (V2 V1 ) 1 1 (T2 T1 )
Nn:
T1
T2 T1
T1
pV1
(T2 T1 ) , trong : T1 = 300K, T2 = 360K, p = 100N/m2, V1 = 4m3.
Vy: A
T1
100.4(360 300)
80 J
Do : A
300
Ths. L Vn Hng
Trang - 81 -

Chuyen de Vat Ly 10-Vdh

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuyen de Vat Ly 10-Vdh

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cc chuyn bi dng vt l 10

Trng THPT Chuyn L Qu n

CHUYN NG THNG BIN I U

Gii h phng trnh:

Trng THPT Chuyn L Qu n

Bi ton 3: Mt vt bt u chuyn ng nhanh dn u khng vn tc u:

+Khi t0=0, v0=0:

Trng THPT Chuyn L Qu n

Thng thng ngi ta ly to=0 nn s v 0 .t

Ch : y a, v0 l cc gi tr v mc ln (v ng i khng bao gi <0)

Ch : Thng thng ngi ta ly to=0 nn phng trnh ta c dng: x = x0 + v0t + at2

Trng THPT Chuyn L Qu n

Trng THPT Chuyn L Qu n

- Qung ng vt ri trong n giy: s n =

- Qung ng vt ri trong giy th n: s n s n s n 1 =

Trng THPT Chuyn L Qu n

I. Kin thc cn nh.

+ Lin h gia to cong v to gc: s = R + Vn tc di v =

+ Gia tc hng tm aht =

* Lu : Khi 1 vt va quay trn u va tnh tin, cn ch :

Trng THPT Chuyn L Qu n

+ Qung ng bay thc ca my bay l:

, s chiu di ng bay trn mt t, h l cao,

+ Hai kim gi, pht lc t = 0 lch nhau gc , thi im lch nhau gc ln th n c xc nh

Trng THPT Chuyn L Qu n

TNH TNG I CA CHUYN NG

A. H THNG KIN THC

V ln: v13 v12 v23

Trng THPT Chuyn L Qu n

Trng THPT Chuyn L Qu n

Khong thi gian xung my i t A n B: t1 v v , thi gian can i c 4 ln khong cch

AB bng hai ln thi gian can i t A n B v ngc li: t 2 2

tng i ca on x lan so vi thy th, ngha l phi xc nh v 32 .

p dng cng thc cng vn tc ta c: v 32 v 31 v12 (1) v v12 v10 v 02 (2)

(cc vect v 20 v v 31 ngc hng vi v10 cn v12 cng chiu vi v10 )

(v v12 > v31 (nh vy l v 32 hng chiu dng chn).

Thi gian cn tm bng: t v 50 = 5. 10-3 h = 18 h.

1. Gi v 01 v v 20 l cc vect vn tc ca hai xe 1 v xe 2 i vi mt ng.

Sau khi gp nhau ng t, theo bi, cc vect v 01 v v 20 c hng nh trn hnh v.

Trng THPT Chuyn L Qu n

Vn tc tng i v12 ca xe 1 i vi xe 2, p dng cng thc cng vn tc, c xc nh theo cng

thc: v12 v10 v 02 v10 v 20 v10 ( v 02 )

Bng qui tc cng vect ta dng c vect v12 nh hnh v.

V v10 v 02 nn ta c v12 v102 v 220 .

Trng THPT Chuyn L Qu n

S : a) 2 m/s; 4 m/s; b) 400m; c) 116 s .

Trng THPT Chuyn L Qu n

Tnh gia tc ca xe.

kim tra 15 pht

Trng THPT Chuyn L Qu n

Trng THPT Chuyn L Qu n

Tng hp v phn tch lc

Trng THPT Chuyn L Qu n

a. F1 = 10N, F2 = 10N, ( F , F ) =300

b. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, ( F , F ) =900, ( F , F ) =300, ( F , F ) =2400

c. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, F4 = 10N, ( F , F ) =900, ( F , F ) =900, ( F , F ) =900, ( F , F ) = 900

d. F1 = 20N, F2 = 10N, F3 = 10N, F4 = 10N, ( F , F ) =300, ( F , F ) =600, ( F , F ) =900, ( F , F ) =

Trng THPT Chuyn L Qu n

Tin hnh lc tng tc gii bi ton ngc

Trng THPT Chuyn L Qu n

Trng THPT Chuyn L Qu n

p s K =50 N/m, l2 = 6.103 m

Trng THPT Chuyn L Qu n

Trng THPT Chuyn L Qu n