Professional Documents
Culture Documents
MAT PHANG
Chuyen e 14:
e2
e1
x'
O
y'
Quy c : Mat phang ma tren o co chon he truc toa o e-Cac vuong goc Oxy c goi la mat phang
Oxy va ky hieu la : mp(Oxy)
II. Toa o cua mot iem va cua mot vec t:
1. nh ngha 1: Cho M mp(Oxy ) . Khi o vec t OM c bieu dien mot cach duy nhat theo
y
Q
e2
x'
e1
O
vi x,y
M ( x; y )
y'
/n
OM = xe1 + ye2
y
M
y
x'
x = OP
va y=OQ
y'
2. nh ngha 2: Cho a mp(Oxy ) . Khi o vec t a c bieu dien mot cach duy nhat theo
e1 , e2 bi he thc co dang : a = a1 e1 + a2 e2
vi a1 ,a2
/n
a=(a1;a2 )
K
A
A2
e1
O
a = a1 e1 + a2 e2
a1 = A1B1
x
A1
y'
B1
91
va a2 =A2 B2
x
P
y'
B
H
e2
y
B2
x'
B( x B ; y B )
AB = ( xB x A ; yB y A )
nh ly 2:
A( x A ; y A )
a
a1 = b1
* a=b
a2 = b2
* a + b = (a1 + b1; a2 + b2 )
* a b = (a1 b1; a2 b2 )
* k .a = (ka1; ka2 )
(k )
b
b
a
!k
sao cho a = k .b
nh ly 4 :
a cung phng b
a1.b2 a2 .b1 = 0
92
a = ( a1 ; a 2 )
a = (1;2)
VD :
b = (b1 ; b2 )
b = ( 2;4)
a.b = a . b .cos(a, b)
b
O
a =a
nh ly 6:
ab
x'
a.b = 0
a.b = a1b1 + a2 b2
a
y'
a = a12 + a22
nh ly 8:
Neu A( x A ; y A ) va B(x B ; yB ) th
AB = ( x B x A )2 + ( yB y A )2
nh ly 9:
A( x A ; y A )
B( x B ; y B )
ab
a.b
a.b
a1b1 + a2 b2 = 0
a = (a1; a2 ) va b = (b1; b2 ) ta co
a1b1 + a2 b2
a12 + a22 . b12 + b2 2
x
=
M
1 k
y
y = A k .yB
M
1 k
ac biet :
x A + xB
x M =
2
M la trung iem cua AB
y = y A + yB
M
2
x G =
3
1. G la trong tam tam giac ABC GA + GB + GC = 0
+
y
y
B + yC
y = A
G
3
AH BC
AH .BC = 0
2. H la trc tam tam giac ABC
A
BH AC
BH . AC = 0
AA' BC
3. A la chan ng cao ke t A
BA' cung phng BC
IA=IB
4. I la tam ng tron ngoai tiep tam giac ABC
IA=IC
A
G
A
H
A'
'
I
C
AB
.DC
AC
AB '
6. D' la chan ng phan giac ngoai cua goc A cua ABC D ' B =
.D C
B
AC
A
AB
7. J la tam ng tron noi tiep ABC JA =
.JD
BD
J
VIII. Mot so kien thc c ban thng s dung khac:
1. Cong thc tnh dien tch tam giac theo toa o ba nh :
D
B
nh ly 12: Cho tam giac ABC . at AB = (a1; a2 ) va AC = (b1; b2 ) ta co :
A
1
SABC = . a1b2 a2 b1
2
94
C
D
v
u
u+v u + v
u+v
u.v u . v
Dau bang xay ra khi va ch khi u, v la hai vec t cung phng cung chieu hoac la co mot
trong hai vec t la vec t khong .
BAI TAP AP DUNG:
Bai 1: Tm dien tch tam giac co cac nh A(-2;-4), B(2;8), C(10;2)
Bai 2: Cho tam giac ABC co dien tch bang 3 vi A(3;1), B(1;-3)
1. Tm C biet C tren Oy
2. Tm C biet trong tam G cua tam giac tren Oy
Bai 3: Cho A(1;1), B(-3;-2), C(0;1)
1. Tm toa o trong tam G, trc tam H va tam ng tron ngoai tiep I cua tam giac ABC.
2. Chng minh rang G, H, I thang hang va GH = 2GI
3. Ve ng cao AA' cua tam giac ABC. Tm toa o iem A'
Bai 4: Cho tam giac ABC biet A(6;4), B(-4;-1), C(2;-4).
Tm toa o tam va ban knh ng tron ngoai tiep tam giac ABC
Bai 5: Tm toa o trc tam cua tam giac ABC, biet toa o cac nh A( 1; 2), B (5; 7), C (4; 3)
Bai 6: Cho ba iem A(1;6), B(-4;-4), C(4;0)
1. Ve phan giac trong AD va phan giac ngoai AE. Tm toa o D va E
2. Tm toa o tam ng tron noi tiep tam giac ABC
Bai 7: Cho hai iem A(0;2), B ( 3 ;1) . Tm toa o trc tam va toa o tam ng tron ngoai tiep
cua tam giac OAB (TS A 2004)
Bai 8: Cho tam giac ABC co cac nh A(-1;0), B(4;0), C(0;m) vi m 0 . Tm toa o trong tam G
cua tam giac ABC theo m. Xac nh m e tam giac GAB vuong tai G. (TS D 2004).
-------------------Het-------------------
95
()
( )
* Chu y:
Neu ng thang ( ) co VTCP a = (a1; a2 ) th co VTPT la n = (a2 ; a1 )
a
()
M ( x; y )
x = x0 + t.a1
(t )
Phng trnh tham so la : () :
y = y0 + t.a2
M 0 ( x0 ; y 0 )
x x 0 y y0
=
a1
a2
n
M ( x; y )
x
() : A( x x0 ) + B( y y0 ) = 0
M 0 ( x0 ; y 0 )
Ax + By + C = 0 vi A 2 + B 2 0
x
a = ( B ; A)
a = ( B ; A)
Chu y:
T phng trnh ( ):Ax + By + C = 0 ta luon suy ra c :
1. VTPT cua ( ) la n = ( A; B )
2. VTCP cua ( ) la a = ( B; A) hay a = ( B; A)
3. M 0 ( x0 ; y0 ) () Ax0 + By0 + C = 0
Menh e (3) c hieu la :
ieu kien can va u e mot iem nam tren ng thang la toa o iem o
nghiem ung phng trnh cua ng thang .
BAI TAP AP DUNG:
Bai 1: Viet phng trnh tham so cua ng thang biet phng trnh tong quat cua no la 5 x 2 y + 3 = 0
Bai 2: Viet phng trnh tong quat cua ng thang qua M(-1;2) va song song ( ) : 2 x 3 y + 4 = 0
Bai 3: Viet phng trnh tong quat cua ng thang qua N(-1;2) va vuong goc ( ) : 2 x 3 y + 4 = 0
Bai 4: Cho hai iem A(-1;2) va B3;4) . Tm iem C tren ng thang x-2y+1=0 sao cho tam giac
ABC vuong C.
Bai 5: Cho A(1;1) ; B(-1;3) va ng thang d:x+y+4=0.
a) Tm tren d iem C cach eu hai iem A, B.
b) Vi C tm c . Tm D sao cho ABCD la hnh bnh hanh .Tnh dien tch hnh bnh hanh.
97
x xA
y yA
=
x B x A yB y A
( AB) : x = x A
M ( x; y )
O
( AB) : y = y A
B( x B ; y B )
yA
xA
A( x A ; y A )
A( x A ; y A )
A( x A ; y A )
xB
B( x B ; y B )
yA yB
x
B( x B ; y B )
yB
y0
O
x0
y - y 0 = k(x - x 0 )
(1)
Chu y 1: Phng trnh (1) khong co cha phng trnh cua ng thang i qua M0 va vuong goc
Ox nen khi s dung ta can e y xet them ng thang i qua M0 va vuong goc Ox la
x = x0
1 // 2
k1 = k 2
1 2
k1.k2 = 1
1 : Ax + By + m1 = 0
1 : Bx Ay+ m2 = 0
: Ax + By + C 1 = 0
O
M1
x0
x0
M1
: Ax+ By+C1 = 0
y
1
x
1 cat 2
1 // 2
1 2
(1 ) : A1 x + B1y + C1 = 0
( 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0
A1 x + B1y + C1 = 0
A1 x + B1y = C1
(1)
hay
A2 x + B2 y + C2 = 0
A2 x + B2 y = C2
Chu y: Nghiem duy nhat (x;y) cua he (1) chnh la toa o giao iem M cua (1 ) va ( 2 )
nh ly 1:
i. He (1) vo nghiem
(1 ) //( 2 )
nh ly 2:
(1 ) ( 2 )
Neu A2 ; B2 ; C2 khac 0 th
A1 B1
A 2 B2
ii. (1 ) // ( 2 )
A1 B1 C1
=
A 2 B2 C2
iii. (1 ) ( 2 )
i.
(1 ) cat ( 2 )
A1 B1 C1
=
=
A 2 B2 C2
99
( AB ) : 8 x 3 y + 17 = 0
(1 ) : A1 x + B1y + C1 = 0
( 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0
cos =
A1 A2 + B1B2
A12 + B12 . A22 + B22
He qua:
(1 ) ( 2 ) A1 A2 + B1B2 = 0
d ( M0 ; ) =
Ax0 + By0 + C
A2 + B 2
H
x
( )
(1 ) : A1 x + B1y + C1 = 0
( 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0
A1 x + B1y + C1
A12 + B12
A2 x + B2 y + C2
A22 + B22
100
M
I
1. nh ngha: Tap hp cac ng thang cung i qua mot iem I c goi la mot chum ng thang .
I goi la nh cua chum
Mot chum ng thang hoan toan c xac nh neu biet :
i. nh cua chum
hoac ii. Hai ng thang cua chum
2. nh ly: Trong Mp(Oxy) cho hai ng thang 1 , 2 cat nhau xac nh bi phng trnh :
(1 ) : A1 x + B1y + C1 = 0
( 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0
Khi o : Moi ng thang qua giao iem cua 1 , 2 eu co phng trnh dang:
() : ( A1 x + B1y + C1 ) + ( A2 x + B2 y + C2 ) = 0
101
( 2 + 2 0)
Chu y:
= 0 va 0 th 1
0 va = 0 th 2
ac biet :
Bai 9: Cho tam giac ABC biet C(4;3) phan giac trong (AD):x+2y-5=0, trung tuyen (AE)
4x+13y-10=0.Lap phng trnh ba canh.
Bai 10: Cho tam giac ABC biet A(2;-1) va phng trnh hai ng phan giac trong cua goc B va C
lan lt la d: x-2y+1=0 va x+y+3=0 .Tm phng trnh cua ng thang cha canh BC.
Bai 11: Cho iem M(-2;3) . Tm phng trnh ng thang qua M va cach eu hai iem A(-1;0)
va B(2;1).
Bai 12: Cho A(2;-3) , B(3;-2) .Trong tam G cua tam giac nam tren ng thang d: 3x-y-8=0, dien
tch tam giac ABC bang 3/2 . Tm C.
Bai 13: Viet phng trnh ng thang song song vi d: 3x-4y+1=0 va co khoang cach en ng
thang d bang 1.
Bai 14: Cho tam giac can ABC biet phng trnh canh ay AB:2x-3y+5=0 canh ben AC:x+y+1=0
Tm phng trnh canh ben BC biet rang no i qua iem D(1;1).
Bai 15: Cho tam giac ABC co nh A(-1;3) , ng cao BH nam tren ng thang y=x , phan giac
trong goc C nam tren ng thang x+3y+2=0 . Viet phng trnh canh BC .
Bai 16: Cho ng thang d: 2x+y-4=0va hai iem M(3;3) , N(-5;19).Ha MK d va goi P la iem
oi xng cua M qua d:
a) Tm toa o cua K va P.
b) Tm iem A tren d sao cho AM + AN co gia tr nho nhat va tnh gia tr o.
Bai 17: Cho tam giac ABC vuong A , phng trnh BC la 3x y 3 = 0 , cac nh A va B
thuoc truc hoanh va ban knh ng tron noi tiep bang 2. Tm toa o trong tam G cua
tam giac ABC.
Bai 18: Cho hnh ch nhat ABC co tam I(1/2;0) , phng trnh ng thang AB la x-2y+2=0 va
AB=2AD . Tm toa o cac nh A, B, C, D biet rang nh A co hoanh o am.
Bai 19: Trong mp(Oxy) cho hai ng thang d1 : x y = 0 va d 2 : 2 x + y 1 = 0 . Tm toa o cac nh
hnh vuong ABCD biet rang nh A thuoc d1, nh C thuoc d2 va cac nh B,D thuoc truc hoanh
---------------------------Het--------------------------
103
R
a
(C ) : ( x a)2 + ( y b)2 = R 2
M ( x; y )
x
(1)
Phng trnh (1) c goi la phng trnh chnh tac cua ng tron
ac biet:
Khi I O th (C ) : x 2 + y 2 = R 2 (hay: y = R 2 x 2 )
vi a2 + b2 c > 0
x 2 + y 2 2ax 2by + c = 0
( )
() : x0 x + y0 y a( x + x0 ) b( y + y0 ) + c = 0
I(a;b)
104
c xac nh nh sau:
Chu y :
R2 ( vi d = MO )
(C)
M
M/(O) = d
nh ly:
Trong mp(Oxy) cho iem M ( x0 ; y0 ) va ng tron x 2 + y 2 2ax 2by + c = 0 vi
( C1 )
( C1 )
(C 2 )
(C 2 )
I1
I2
I2
I1
( C1 )
(C 2 )
I1
I2
I
M
I1
I2
(C 2 )
I3
( C1 )
(C 3 )
1
105
nh ly :
Cho hai ng tron (C1) va (C2) khong cung tam co phng trnh:
(C1 ) : x 2 + y 2 2a1 x 2b1y + c1 = 0
(C2 ) : x 2 + y 2 2a2 x 2b2 y + c2 = 0
Cach nh:
BAI TAP NG DUNG:
Xac nh phng trnh truc ang phng cua hai ng tron sau:
(C1 ) : x 2 + y 2 4 y 5 = 0
(C2 ) : x 2 + y 2 6 x + 8 y + 16 = 0
(C )
(C )
I
I
R
R
M H
nh ly:
I
R H
M
( ) (C ) =
d(I; ) > R
() tiep xuc (C) d(I;) = R
() cat (C)
d(I;) < R
C1
I1
R1
R2
I2
C1
C1
C2
I1
R1
R2
I2
C2
C2
I1
R1
R2
I2
C1
I1 I
2
C2
106
I1I2 > R1 + R2
I1I2 = R1 R2
(C1 ) : x 2 + y 2 4 y 5 = 0
(C2 ) : x 2 + y 2 6 x + 8 y + 16 = 0
Phng trnh ng tron (C) i qua giao iem cua (C1) va (C2) co dang :
( 2 + 2 0)
107
(C2 ) : x 2 + y 2 10x 6y + 30 = 0
co tam lan lt la I va J.
1) Chng minh (C1) tiep tiep xuc ngoai vi (C2) va tm toa o tiep iem H.
2) Goi (D) la mot tiep tuyen chung khong i qua H cua (C1) va (C2) . Tm toa o giao
iem K cua (D) va ng thang IJ.Viet phng trnh ng tron (C) i qua K va tiep
xuc vi hai ng tron (C1) va (C2) tai H.
Bai 13: Cho iem M(6;2) va ng tron (C): x 2 + y 2 2 x 4 y = 0 . Lap phng trnh ng thang
(d) qua M cat (C) tai hai iem phan biet A, B sao cho AB = 10
Bai 14: Cho ng tron (C): x 2 + y 2 = 9 va iem A(1;2). Hay lap phng trnh cua ng thang
cha day cung cua (C) i qua A sao cho o dai day cung o ngan nhat.
Bai 15: Cho ng tron (C): x 2 + y 2 2 x 6 y + 6 = 9 va iem M(2;4)
1. Chng to rang iem M nam trongng tron.
2. Viet phng trnh ng thang i qua iem M, cat ng tron tai hai iem A va B sao
cho M la trung iem cua AB .
3. Viet phng trnh ng tron oi xng vi ng tron a cho qua ng thang AB.
Bai 16: Trong mp(Oxy) cho ho ng tron (Cm) co phng trnh :
x 2 + y 2 (2m + 5)x + (4m 1)y 2m + 4 = 0
1) Chng to rang (Cm) qua hai iem co nh khi m thay oi.
2) Tm m e (Cm) tiep xuc truc tung.
Bai 17: Cho ho ng tron (Cm) co phng trnh : x 2 + y 2 (m 2)x + 2my 1 = 0
1) Tm tap hp tam cac ng tron (Cm) .
2) Cho m = -2 va iem A(0;-1). Viet phng trnh cac tiep tuyen cua ng tron (C-2)
ve t A.
Bai 18: Viet phng trnh cac tiep tuyen cua ng tron (C): x 2 + y 2 2 x 6 y + 9 = 0
1. Tiep tuyen song song vi ng thang x-y=0
2. Tiep tuyen vuong goc vi ng thang 3x-4y=0
Bai 19: Cho tam giac ABC eu noi tiep trong ng tron (C): ( x 1)2 + ( y 2)2 = 9 . Xac nh toa
o cac iem B, C biet iem A(-2;2).
Bai 20: Trong mp(Oxy) cho ho ng tron (Cm) co phng trnh :
x 2 2mx + y 2 + 2(m + 1)y 12 = 0
1) Tm tap hp tam cac ng tron (Cm) .
2) Vi gia tr nao cua m th ban knh cua ho ng tron a cho la nho nhat?
Bai 21: Cho hai ho ng tron :
108
Tm truc ang phng cua hai ho ng tron tren. Chng to rang khi m thay oi cac truc
ang phng o luon luon i qua mot iem co nh.
Bai 22: Cho hai ng tron :
(C1 ) : x 2 + y 2 2x 9y 2 = 0
(C2 ) : x 2 + y2 8x 9y + 16 = 0
1) Chng minh rang hai ng tron (C1) va (C2) tiep xuc nhau.
2) Viet phng trnh cac tiep tuyen chung cua hai ng tron (C1) va (C2).
Bai 23: Cho hai ng tron :
(C1 ) : x 2 + y2 10x = 0
(C2 ) : x 2 + y2 + 4x 2y 20 = 0
Viet phng trnh cac tiep tuyen chung cua hai ng tron (C1) va (C2).
Bai 24: Cho hai ng tron :
(C1 ) : x 2 + y 2 4x 5 = 0
(C2 ) : x 2 + y2 6x + 8y + 16 = 0
Viet phng trnh cac tiep tuyen chung cua hai ng tron (C1) va (C2).
Bai 25: Cho hai iem A(2;0), B(6;4). Viet phng trnh ng tron (C) tiep xuc vi truc hoanh tai iem
A va khoang cach t tam cua (C) en iem B bang 5 (TS.K.B2005)
x 2 + y 2 = 1
x y = a
Xac nh cac gia tr cua a e he phng trnh co nghiem duy nhat.
x 2 + y2 x = 0
Bai 2: Cho he phng trnh :
x + ay a = 0
Xac nh cac gia tr cua a e he phng trnh co 2 nghiem phan biet
Bai 3: Tm m e he sau co nghiem duy nhat
(x 2)2 + y 2 = m
2
2
x + (y 2) = m
109
I.nh ngha:
Elp (E) la tap hp cac iem M co tong khoang cach en hai iem co nh F1; F2 bang hang so
* Hai iem co nh F1; F2 c goi la cac tieu iem
* F1F2 = 2c ( c > 0 ) c goi la tieu c
(E)
M
F1
2c
F2
II. Phng trnh chnh tac cua Elp va cac yeu to:
1. Phng trnh chnh tac:
(E) :
x2
a
y2
b
= 1 vi b2 = a2 c2 ( a > b) (1)
y
Q
(E)
B2
P
M
r1
-a -c
A1
F1
r2
O
B1
c a
F2 A2
110
r1 = MF1 = a + a x = a + ex
r = MF = a c x = a ex
2
2
a
Vi M(x;y) (E) th
- Tam sai
: e=
c
a
- ng chuan : x =
(0 < e < 1)
a
e
x = a cos t
(E) :
y = b sin t
() :
x0x
a2
y0y
b2
x2
a2
y2
b2
t [0;2)
=1
M 0 (x0 ; y 0 )
(E)
2 2
2 2
A a +B b =C
(E)
x
4
3
111
2 18 .
2. ng thang (d) tiep xuc (E) tai M cat hai truc toa o tai A va B. Tm M sao cho dien tch
OAB nho nhat.
x 2 y2
Bai 5: Cho Elp (E) : + = 1 va ng thang (d): x y 2 + 2 = 0
8 4
1. CMR (d) luon cat (E) tai hai iem phan biet A,B . Tnh o dai AB.
2. Tm toa o iem C thuoc (E) sao cho ABC co dien tch ln nhat.
x 2 y2
x2 y2
Bai 6: Cho hai Elp : (E1 ) : + = 1 va (E2 ) : + = 1 . Viet phng trnh tiep tuyen chung cua hai
16 9
9 16
elp tren.
x 2 y2
Bai 7: Cho Elp (E) : + = 1 . Xet hnh vuong ngoai tiep (E) ( tc la cac canh hnh vuong tiep xuc
24 12
vi (E) . Viet phng trnh cac ng thang cha cac canh hnh vuong o.
x 2 y2
Bai 8: Cho Elp (E) : + = 1 . Cho A(-3;0),M(-3;a),B(3;0),N(3;b) trong o a,b la hai so thay oi
9 4
1. Xac nh toa o giao iem I cua ng thang AN va BM.
2. Chng minh rang ieu kien can va u e ng thang MN tiep xuc vi (E) la ab=4
3. Vi a,b thay oi , nhng luon tiep xuc vi (E) . Tm quy tch iem I.
112
I. nh ngha:
M
2c
F1
F2
II. Phng trnh chnh tac cua Hypebol va cac yeu to:
1. Phng trnh chnh tac:
(H) :
y=
x2
a
b
x
a
y2
b
= 1 vi b2 = c2 a2
y=
B2
a
F1
c A
1
M
a
(1)
A2
F2
c
B1
b
x
a
- Tam sai
: e=
c
a
- ng chuan : x =
IV. Tiep tuyen cua Hypebol:
nh ly:
(e > 1)
a
e
x2
a2
y2
b2
() :
x0x
a
y0y
b
=1
M 0
A 2a2 B2 b2 = C2
x
y
=1
16 9
1. Tm o dai truc ao, truc thc , tam sai , tieu iem F1,F2 cua (H)
2. Tm tren (H) nhng iem sao cho MF1 MF2
x 2 y2
Bai 2: Cho Hypebol (H): 2 2 = 1 .
a
b
CMR tch cac khoang cach t mot iem M0 bat ky tren (H) en hai tiem can la mot so khong oi
Bai 3: Cho Hypebol (H): x 2 4 y 2 = 4 .
10 4
1. Viet phng trnh tiep tuyen vi (H) tai A( ; )
3 3
2. Viet phng trnh tiep tuyen vi (H) biet no vuong goc vi ng thang : : x y 2 = 0
3. Viet phng trnh tiep tuyen vi (H) ke t M(2;-1)
x 2 y2
Bai 4: Cho Hypebol (H): 2 2 = 1 trong mat phang Oxy
a
b
Tm a,b e (H) tiep xuc vi hai ng thang (D1 ) : 5 x 6 y 16 = 0 va (D2 ) :13 x 10 y 48 = 0
114
I. nh ngha :
(P) = {M / MF = d(M, }
M
1) Dang 1: Ptct: y
y
= 2px
2) Dang 2: Ptct: y
= -2px
M
-p/2
F(-p/2;0)
x
O
p/2
F(p/2;0)
() : x = p / 2
( ): x=-p/2
3) Dang 3: Ptct: x
= 2py
4) Dang 4: Ptct : x
= -2py
( ) : y = p/2
p/2
F(0;p/2)
x
F(0;-p/2)
O
-p/2
:y = -p/2
( ) : y0y = p.(x + x0 )
M0
x
115
(P)
o
2
(P
2. Chng minh neu AM ngan nhat th AM vuong goc tiep tuyen tai M cua (P)
Bai 4: Cho (P):y2= 2x va cho A(2;-2); B(8;4). Gia s M la iem di ong tren cung nho AB cua (P). Xac
nh toa o cua M sao cho tam diac AMB co dien tch ln nhat.
Bai 5: Cho (P): y 2 = x va iem I(0;2). Tm toa o hai iem M, N thuoc (P) sao cho IM = 4 IN
----------------------------------Het-------------------------------
116