YOL ve ERDEM KTABI

(Tao Te Ching'in Trke evirisi)

Bu sayfada Stan Rosenthal tarafndan yaplm ve internet zerinde de yaynlanm

olan tao te ching isimli eserin Trke evirisi yer almaktadr.
eviri Eki Szlk'n deerli yazarlar tarafndan hazrlanm ve onlardan izin
alnarak yaynlanmtr.
Konu ile ilgili orijinal tantm yazsna buradan ulaabilirsiniz.
Eletiri, dzeltme, neri vb konularda ltfen e-posta gndermekten ekinmeyin.
Mayns, 16 Mart 2007

Aada sunulan mahlaslarn sahibi olan gerek kiiler tarafndan yaplan eviri metinlerinin tamamnn ve/veya bir ksmnn
zerinde herhangi bir deiiklik yaplmakszn ve/veya herhangi bir ticari kazan elde etmek amac olmamas kaydyla
kullanlmasna izin veriyoruz. Bu kapsamda, evirmenlerin isim haklarna ilikin tm yasal haklar sakldr.

YOL ve ERDEM KTABI

1. tao'nun anlam
en gzel reti bile tao'nun kendisi deildir.
en gzel isim bile onu tanmlamakta yetersizdir.
tao kelimeler olmadan deneyimlenebilir
ve bir isim olmadan bilinebilir.
kiinin hayatn tao'ya gre idaresi
kiinin hayatn pimalklar olmadan ynetmesidir;
kiinin iindeki bu potansiyeli anlamak
herkesin yararnadr.
kiinin hayatn bu ekilde yaamas iin
kelimeler ve isimler gerekmez ama,
tarif etmek iin kelimeler ve isimler kullanlr ki
haknda konumakta olduumuz yolu,
bireyin yaamay semek isteyebilecei
dier yollarla kartrmadan
daha iyi aklayabilelim.
taonun grnmleri
bilgi, entelektel dnce ve kelimeler sayesinde bilinir,
ama bu tr entelektel bir ama olmadan
taonun kendisini tecrbe edebilmeliyiz.
bilgi ve tecrbe gerektir,
ama gerek, karmaklk yaratyor gibi grnen

bir ok biime sahiptir.

uygun yntemleri kullanarak
kendimizi
bu karmaklk bariyerlerinin tesine uzatr
ve tao'yu byle tecrbe ederiz.
(minus idiot, 26.10.2005 12:14 ~ 31.10.2005 09:29)

2. karlatrmalarn gitmesine izin vermek

tao'nun kendisini bilemeyiz,
ne de zelliklerini dorudan grebiliriz,
fakat bu bildirdiklerini
yalnzca farkllatrma sayesinde grebiliriz.
bu yzden, gzel grnen ey,
gzellii olmayan ey ile
karlatrldnda gzeldir;
becerikli kabul edilen bir hareket,
beceriksiz grnen bir dieri ile
karlatrmal olarak byle kabul edilir.
bir insann sahip olduunu bildii ey
sahip olmad ey sayesinde bilinir,
ve onun zor kabul ettii ey,
kolayca yapabildikleri yznden ona yle grnr.
bir ey karlatrmal olarak
ksa olanla karlatrldnda uzun grnr.
bir ey yksektir nk baka bir ey alaktr;
sessizlik sadece ses kesildiinde bilinir,
ve yol gsteren
sadece takip edenler tarafndan yle grnr.
karlatrmal olarak,
tao ile uyum iinde olan bilge kiinin
karlatrmalara ihtiyac yoktur,
ve yapt zaman bilir ki
karlatrmalar yarglamalardr,
ve en az yapana gre,
ve duruma gre
olduu kadar yaplm olan
yargya da grelidirler.
tecrbeleri vastasyla
bilge kii, her eyin deitiinden habedar olur,
ve nderlik ediyor gibi grnen kii,
baka bir durumda izleyici olabilir.
bu nedenle o hi bir ey yapmaz, yol gstermez ya da
izlemez.
istemsiz olarak yapt
hi bir ey byk ya da kk,
zor ya da kolayca yaplm deildir.
grevi bittiinde kolayca brakr;
bir takdir beklemedii iin ktlenemez de.
bylece retisi sonsuza dek srer

ve kendisi en ok itibar edilenler iinde tutulur.

(minus idiot, 31.10.2005 09:25 ~ 06.11.2005 18:46)

3. vg beklemeden
ayn zamanda bilge de olan yetenekli kii
alakgnllln koruyarak
rekabeti azaltr.
ok eye sahip olan
ama sahip olduklar ile vnmeyen insan
(gnaha) tevii azaltr ve hrszl azaltr
(minus idiot, 06.11.2005 18:46 ~ 23.03.2006 09:51)

4. tao dipsiz kuyusu

tao'nun doasnda
biteviye kullanlsa da,
kendini srekli yenilemek var.
ne tamak, ne de tam boalmak...
iindekilerin bir kadehten
dklmesi gibi topraa...
bu yzdendir ki,
tao enerjisi harcamakla sulanamaz.
henz benliini tam dolduramam olanlar
kayna sonsuz ana style besler.
enerjinin bir paras olabilmeleri iin
hep yanbalarnda bekler.
gereinden fazla zorlarsan,
en mthi bak bile krleecek.
en iyi ekilde su verilmi elikten kllar da,
kayalar karsnda paralanp gidecek.
kesmeye kalkarsan yrein iplerini,
yrek bile yalanc kesilecek.
aresizlik ona aslnda hibir ie yaramayan,
akordsuz yalanlar syletecek.
iinin ehli kl ustalarnn
tecrbeyle biledikleri
keskin kllar gibi,
bilgelik de aklla birleip
saduyulu zekay ldatacak.
sabr en dolak ipleri bile dmlerden kurtaracak,
zmsz grnen btn sorunlar da
bir bir zlecek.
hepimiz birlik ve beraberlik iinde yaayabiliriz
akl selim nderlerle beraber.
hangimiz varlmzn
bizden daha parlak bir kardein glgesinde
farkna varmak isteriz ki...

sadece kazanca ynelik deil,

anlamak ve anlatmak iin alanlar
farkndala varacak.
tao bir sr olmaktan kacak.
*

(atlantis, 10.11.2005 19:51 ~ 13.11.2005 00:14)

5. niyetsiz ak (iyi kt) *

tabiat kastl hareket etmez,
bu yzden de cmert olmas * beklenemeyecei gibi,
hibir varla kar bir kt niyetinden de sz edilemez.
bu balamda tao da aynen tabiat gibidir;
desek de,
aslnda
tabiat tao'nun takipisidir.
bilge kiinin insanca edimlerinde bile
kast aranmaz bu nedenle.
bylesine bir bilinle hareket etmesinde
ahlaklk gzetmeyen kaygsz bir yan vardr.
bilge; sukunetini korur.
szler ya da dncelerden etkilenmez onun huzuru,
hele ki yapmackl davranlar, uzandan bile geemez...
aynen dostlarna davrand gibi,
iinden geldii gibidir tm davranlar da.
tutkudan arnmann yoludur bu bilge iin,
enerjiyi de biriktirmenin.
*

(atlantis, 13.11.2005 00:05 ~ 06:23)

6. tamamlanmak
zihin de en az
korunakl ve dourgan bir vadi kadar
sakin ve derin.
enerji ve skunetin
her ikisi de ekilsiz getikleri gibi
duyusuz ya da akl olmadan da bulunabilir ya,
oysa her ikisi de,
evresiz gelir doadan...
akl meditatif durumda
varoluta farkllamaktan vazgemeye balar.
olsa da olmasa da...

olabileceinden ya da dnemeyeceinden vaz geer.

ne kadar da ho bu
nk
farkl olmaktansa
bir olmak ok daha keyifli.
*

(atlantis, 21.11.2005 16:58 ~ 13.05.2006 01:57)

7. saklamak
tao yolunda yaarken,
kendinin farknda olmak gerekli deildir,
bu yaam biiminde z vardr*,
ve ayn zamanda yoktur,
ne bir varlk
ne de bir yokluk olarak
algnanr.
bilge kii benliini bulmak iin abalamaz,
kendini alg ve dnceye gsteren,
bulunabilecek her eyi (zaten) bildii iin
benliin kendisi ile yan yana olan, hiliktir.
akln parlak n saklayarak
bilge kii kendi benlii ile beraber olmaya devam eder
onun farknda olmay kesip ardnda brakarak.
balantsz, kendi d dnyas ile birlemitir,
benliksiz olarak tamamlanmtr*;
bu ekilde benlii gvencededir.
(minus idiot, 23.03.2006 10:12 ~ 25.03.2006 16:56)

8. suyun yolu
byk iyiliin su gibi olduu sylenir,
bilinli bir aba sarf etmeden yaam destekler,
beslenme salayarak doal olarak akar,
arzulu insann reddettii
yerlerde bile bulunur.
bu ekliyle
tao'nun kendisi gibidir.
su gibi bilge kii de alak gnll bir yerde yaar;
meditasyon iinde, arzusuz;
dncelilikte derin
ilikilerinde sevecendir.
tao insanna konumasnda itenlik rehberlik eder,
bir lider olarak adildir.
ynetimde amac yeterliliktir,
ve sratin doru olmasn temin eder.

kendi karna davranmad,

ne de gereksiz atmaya yol amad iin,
doru olarak deerlendirilir
yoldalarna kar davranlarnda.
(minus idiot, 25.03.2006 16:55 ~ 29.03.2006 10:06)

9. arlklar olmadan
kolaydr fincan tutmak
taacak kadar doldurulmadnda.
bak daha verimlidir
dayanabileceinden ok tavlanmazsa.
altn ve yeimi korumak daha kolaydr
itidalle sahip olunursa.
nvan peinde koan kii,
kendi dn davet eder.
bilge kii sessizce alr
ne vg ne de hret arayarak;
yaptn doal bir kolaylkla bitirir
ve sonra dinlenir.
tao'nun doas ve yolu budur.
(minus idiot, 21.02.2007 11:08)

10. kara aynay temizlemek

birlii salamak erdemlidir,
dncenin i dnyas birdir
eylemler ve eylerden oluan
d dnya ile.
bilge kii
uyuyan bir bebek gibi nefes alarak
bunlarn ayrlndan kanr
ve bu sayede uyumu salar.
o zihninin karanlk aynasn temizler,
yle ki (artk) maksat olmadan yanstr.
o kendini planszca idare eder
insalar severek ve onlara karmayarak.
o sahip olmadan gelitirir,
bu ekilde verim salar,
deien gereksinimler karsnda
ak fikirli olur
ve arzu duymadan yaratr.
geriden yneterek
yaplmas gerekene

icabet ederek,
mistik duruma
ulam olduu sylenir.
(minus idiot, 29.03.2006 10:05 ~ 11.04.2006 11:24)

11. var olmamann yararll

otuz kiri bir tekeri oluturabilir ama
gbeindeki boluktur
tekere ilevsellik veren.
mlekinin att* kil deildir
kaba kullanlln veren
ama eklin iindeki boluktur
kabn yapld.
kap olmadan bir odaya girilemez
ve pencereler olmadan karanlktr.
ite budur var olmamann yararll.
(minus idiot, 11.04.2006 11:24)

12. arzularn bastrlmas

gr ile renkler grlebilir,
ama ok fazla renk bizi kr eder.
sesin tnlarn yakalyoruz
ok fazla ses bizi sar edebilir,
ve ok fazla lezzet *tadmz ldrr.
spor iin avlanldnda ve zevk iin kovalandnda,
zihin kolayca karabilir.
kendi iin hazineler toplayan kii
daha kolay tedirgin olur.
bilge kii ihtiyalarn tatmin eder,
algsal ihtiraslar yerine.
(minus idiot, 17.04.2006 13:18)

13. sakin ve hareketsiz

sradan insan onur arar, onursuzluk deil,
baarya sevinir ve baarszlktan tiksinir,
lmden korkarken hayat sever.
bilge kii bunlar kabul etmez,
bylelikle hayatn basite yaar.
sradan insan kendini evrenin
merkezi yapmann yolunu arar;
bilge kiinin evreni onun merkezindedir.
dnyay sever ve sakin kalr

bakalarn endiendiren eyler karsnda.

tevazu ile davranr, ne hareket eder ne ettirilir,
ve bylece her eyin korunmasnda gvenilebilir.
(minus idiot, 26.04.2006 08:43 ~ 28.04.2006 10:54)

14. gizemi deneyimlemek

tao soyuttur,
ve bu sebepten bir forma* sahip deildir,
ne ykselirken parlaktr,
ne de batarken karanlk,
elle tutulamaz ve ses karmaz.
formsuz ya da suretsiz, varlksz,
formsuzluun formu, tanmlarn tesindedir,
tarif edilemez,
ve anlaymzn tesindedir.
hi bir isimle arlamaz.
nnde durduunuzda bir balangc yoktur;
takip edildiinde bile bir sonu yoktur.
an itibar ile (gereklii) vardr*; u ana uygulayn,
onu iyi takip edin ve balangcna ulan.
(minus idiot, 28.04.2006 11:02 ~ 29.04.2006 20:46)

15. insann iindeki tao'nun tezahr

eskilerin bilgesi bilgili ve akllyd;
kaledeki bir adam gibi, byk dikkat gsterirdi,
tetikte, kavrayl ve uyankt.
kendisi iin hi bir ey arzu etmeden,
ve deiim adna deiim iin
hi bir arzuya sahip olmadnan,
eylemlerinin anlalmas gt.
uyank olduundan tehlike konusunda korkuya sahip deildi;
mukabeleye hazr olduundan korkuya ihtiyac yoktu.
ziyaret eden bir misafir gibi kibar,
ve bir bahar zaman buzu gibi esnekti.
istekleri olmadndan iddetli arzu tarafndan dokunulmamt.
kavray ve gizemli,
bilgisinin llemez derinlii,
bakalarnn onun mtereddit olduunu dnmesine sebep
olurdu.
kalbi saft, kesilmemi bir yeim gibi,
amurlu suyu
kendi haline brakarak temizlerdi.

sakin ve aktif kalarak

yenilenme gereksinimi azaltlr.
(minus idiot, 01.05.2006 10:15)

16. kke geri dnmek

sadece oluun yoluyla
bulunabilir olmay.
toplum
doal ak durumundan
kaos gibi grnen eye deitiinde,
stn insann isel dnyas
dzenli ve bar iinde kalr.
duraan kalarak benlii balantszdr,
topluma geri dnnde yardmc olur
doann ve barn yoluna doru (gitmesine).
anlayn deeri aka grlebilir
kaos sona erdiinde.
tao ile bir olmak bar iinde olmaktr,
ve onunla atma halinde olmak
kaosa ve bozulmaya* gtrr.
tao'nun tutarll bilindiinde,
zihin onun deiim durumlarna aktr.
tao ile bir olduundan
bilge kii artniyet tamaz
takipilerine kar.
eer insanlarn lideri olarak kabul edilirse
yksek itibar grr.
tm hayat boyunca,
oluta ve olmayta
tao onu korur.
(minus idiot, 02.05.2006 08:48)

17. istisnai liderlik

sadece en iyinin var olduunu,
ondan sonra gelenin grlerek methedildiini,
ve bir sonrakinin hakir grldn ve ondan korkulduunu
bilerek;
insan sonsuz olan kavrayamaz.
bilge, bakalarnn onun kriterlerini
kendilerininmi gibi kullanmasn beklemez.
ynlendirilenler, ancak bilge liderin varln bilir.
o, gereksiz sz sylemeden hareket eder,
yle ki, insanlar

"kendiliinden oldu" der.

nb: evirinin bu blm deerli szlk yazar sharpenter
tarafndan yaplm, kendisi kafa izninde olduundan
tarafmdan eklenmitir.
sharpenter: bir buuk ay falan daha izindeyim; kendim yazmak
iin beklemek istemedim, zaten maksat altnda admn
grnmesi deil katkda bulunmak.
(minus idiot, 02.05.2006 08:50)

18. ahlakin rmesi

tao'nun yolu unutulduunda,
iyiliin ve ahlakn retilmesi gerekir;
insanlar bilgelik ve iyilik taslamay renir.
halk bask altnda olduunda
sadk rahiplerin ska grlmesi gibi;
ebeveynlere hrmet ve sadakat,
ancak ekime ve srtme sonras
insanlarn yaamnda ska ortaya kar.
nb: evirinin bu blm deerli szlk yazar sharpenter
tarafndan yaplm, kendisi kafa izninde olduundan
tarafmdan eklenmitir.
(minus idiot, 02.05.2006 08:52 ~ 08:52)

19. doalla geri dn

kiinin sadece kendi hayatn yaamas,
potansiyelini fark etmesi,
kutsanmay arzulamaktan
daha iyidir.
evlada yakan hrmet ve sevgiyle yaayan kiinin,
ahlaki eitime ihtiyac yoktur.
kurnazlk ve kar terkedildii zaman,
hrszlk ve sahtekarlk ortadan kalkacaktr,
fakat ahlak ve nezaket ve hatta hikmet
kendi ilerinde yetersizdir.
ok daha iyidir basitliini grmek
ham ipein gzelliinin ve
ilenmemi tan;
kiinin kendisiyle bir olmasndan
ve kardeiyle bir olmasndan.
ok daha iyidir
kiinin tao ile bir olmas,
bensizliini** gelitirmesi,
arzularn bastrmas,

istei kaldrmas
merhametli olmaktan.
nb: selflessness kelimesinin karl olarak bensizlik
kelimesini neren mengus'a sayglarmla.
(minus idiot, 03.05.2006 08:48 ~ 10:24)

20. sradan insandan* farkl

olmak

20. sradan insandan farkl

olmak

bilge kii ska kskanlr

nk dierleri bilmez
her ne kadar tao tarafndan
besleniyor olsa da,
onlar gibi o da lmldr.

bilge kii ou zaman

kskanlr
nk dierleri bilmez ki
tao tarafndan bytld
halde
o da, onlar gibi, lmldr.

bilgelii arayan kiiye t

gzelce verilmitir
akademik yollar brakmas,
ve abalamaya son vermesi.
bundan sonra renecektir
evet ve hayrn
sadece idrak ile farkllatn.
bilge kiinin avnatajnadr
dierlerinin korktuklarndan
korkmamas,
fakat dierlerinin avantajnadr
ziyafetten kam almak,
ya da yrye gitmek,
engellerden kurtulup,
baharn yksek bahelerinin
arasnda.
bilge kii bir bulut gibi
srklenir,
belirli bir yeri olmadan.
yeni domu bir bebein
glmseden ncesi gibi,
iletiimi aramaz.
gereksindiklerinden fazlasna
sahip
olanlarn gzlerinde,
bilge kiinin hi bir eyi yoktur,
ve o bir aptaldr,
sadece tao'nun doduu
eylere kymet verir.
bilge kii ikircikli gibi
grnebilir,
ne parlak ne da ak
olduundan,
ve kendisine, bazen
hem anlaysz ve zayf, kafas
karm ve utanga

bilgelii arayanlara verilen

tavsiye,
nazari yollar brakmalar
ve abalamaya son
vermeleridir.
ancak o zaman evet ve
hayr'n ayrmlandktan sonra
ayrdna varldn renirler.
bilge kiinin menfaatinedir
dierlerinin korktuklarndan
korkmamas,
ama dierlerinin menfaatinedir
ziyafetten zevk alabilmeleri,
veya yrye kabilmeleri,
bir mani olmadan,
taraalanm krlarnda
baharn.
bilge kii bulutlar gibi
srklenir,
belli bir yeri olmadan.
daha glmseye balamam,
yeni domu bir bebek gibi
kendini ifade etmeye
almaz.
gzlerinde
ihtiyac olandan fazlasna
sahip olanlarn,
bilge kii ulsuzdur, ve bir
ahmaktr,
sadece tao'nun doduu eye
kymet verir.
bilge kii mulaktr,
ne parlak ne de saf olmad
iin,
ve kendisine, bazen

hem donuk ve gsz,

grnr.
hem de akl karm ve
gece iinde bir okyanus gibi,
utanga gzkr.
durgun ve sessizdir
geceleyin okyanus gibi,
ama bir k rzgar kadar nfuz
huzurlu ve dingindir,
edicidir.
ama ayn anda k rzgar gibi
yakcdr.
(minus idiot, 03.05.2006 09:18
~ 09:35)
(khaotik, 03.05.2006 10:14)

21. taonun zn bulmak

en buyuk erdem taoyu izlemektir;
nasl da baarr! hesapsz kitapsz.*
taonun z karanlik ve gizemlidir,
ne grnts ne biimi vardir.
yine de varolmayndan
bulunur grnt ve biim.
taonun z derin ve dipsizdir,
yine de bilmeye almamakla bilinebilir belki.
(redwheelbarrow, 03.05.2006 10:13 ~ 17:27)

22. butunlugu korumak icin boyun egmek

boyun eg ve butunlugu koru.
egilmek dik olmaktir;
bos olmaksa dolu.
az seyi olanlarin kazanacak cok seyi vardir,
ancak cok seyi olanlar
mal mulk yuzunden yanilabilirler.
bilge her seyi icine alani kucaklar;
kendinin farkinda degildir, bu yuzden de parlar;
kendini savunmayarak ayricalik kazanir;
sohret pesinde kosmayarak ikrar gorur;
yanlis iddialarda bulunmadigindan tereddut etmez;
kavgaci olmadigindan kimseyle arasi bozulmaz.
bu yuzdendir ki eskilerin bilgeleri sunu demistir,
"boyun eg ve butunlugu koru;
yekpare ol, her sey sana gelecektir."
(redwheelbarrow, 03.05.2006 10:14)

23. deitirilemeyeni kabullenmek

doann yolu az sylemektir;
yksek rzgarlar sakinleir
akn yn deitirmesiyle,

ve ender olarak srerler tm sabah,

ne de saanak tm gn devam eder.
bu nedenle, konuurken
ayrca hatrlayn
sessiz ve sakin olmay.
doal yolu takip eden kii
herzaman tao ile bir olan kiidir.
faziletli olan kii fazileti deneyimleyebilir,
fakat doal yolu kaybeden kii
kendini kolayca kaybedebilir.
tao ile bir olan kii
doa ile bir olan kiidir,
ve fazilet faziletli olan kii iin vardr.
deitirelemeyeni kabullenmek
arzunun geip gitmesine izin vermektir.
bakalarna gven duymayan kiinin
kendisine de gvenilmemelidir.
(minus idiot, 04.05.2006 08:50)

24. arlk
doal snrnn tesine
uzanan kii,
salamca duramaz
yerin stnde;
tpk
kaynaklarnn tesinde
bir hzla seyahet edenin
temposunu koruyamayaca gibi.
bbrlenen kii
aydnlanmamtr,
ve kerameti kendinden menkul kii
sayg grmez
deerli insanlardan;
bylece, hi bir ey kazanmaz,
ve itibar lekelenir.
abalamak,
bbrlenmek ve tepeden bakmak*
gereksiz zellikler olduundan
bilge kii bunlar arlklar olarak grr
ve onlara ihtiya duymaz.
(minus idiot, 04.05.2006 15:12)

25. tao'nun yaratc prensibi

yaratc prensip birletirir
i ve d dnyalar.
Zamana ya da mekana bal deildir,
herzaman duraan fakat hareket halindedir;
bu sebeple tm eyleri yaratr,
ve bu yzden
"yaratc ve tam" olarak isimlendirilir;

hareketi ve ak sonsuzlua uzanr.

tao'yu byk olarak tanmlarz;
evreni byk olarak tanmlarz;
doay da byk olarak tanmlarz,
ve insann kendi de byktr.
nsann yasalar doa yasalarn izlemelidir,
doann,
tao'yu izleyen
evrensel yasay takip ederken,
fizik yasalarn oluturmas gibi.
(minus idiot, 21.02.2007 18:22)

26. orta noktada olmak*

doal yol bilge kiinin yoludur,
ikamet ederken hizmet etmek,
kendi iinde derinlerde merkezini bulmaktr,
evde ya da seyahat halindeyken.
uzaklara seyahat etse bile,
o ayr deildir
kendi gerek doasndan.
doal gzelliin farkndaln korurken,
o hale kendi amacn unutmaz.
byk bir malikanede ikamet ediyor olsa bile,
basitlik onun rehberi olarak kalr,
tamamen farknda olduundan, onu kaybederse
kklerinin de yok olacandan.
bu suretle rahatsz* deildir
doal yolu kaybetmemek iin.
benzeri ekilde insanlarn lideri de
rolnde ciddiyetsiz ne de rahatsz deildir,
nk bunlar kaybna sebep olur
liderliin kklerinin.
nb: orijinalde geen centring kelimesini "orta noktada olmak"
olarak evirdim. kelime kiinin kendi orta noktasnda kalmas,
dengede olmas anlamlarn ieriyor. bir meditasyon konusu da
olan centring kiinin hem fiziki hem de duygusal denge
noktasn bulmas anlamnda kullanlan bir eylem ayn
zamanda.
(minus idiot, 05.05.2006 08:48)

27. tao'yu izlemek

bilge kii doal yolu izler,
kendisinden gerekli olan* yaparak.
tecrbeli bir iz src gibi
hi bir iz brakmaz;
iyi bir hatip gibi, konumas akcdr;
hata yapmaz, bylece eteleye ihtiya duymaz;
kilide ihtiya duymayan iyi bir kap gibi,
kendisinden gerektiinde aktr,

ve dier zamanlarda kapal;

iyi bir ba gibi, gvenilirdir,
snrlara ihtiya duymadan.
faziletin rnekten byyeceini bilerek,
(ki) bu bilge kiinin retim yoludur,
durup dinleyen hi kimseyi geri evirmez*.
bylece, bilge kiinin tecrbesinden,
herkes renebilir ve yarar salayabilir.
retmen ve renci arasnda karlkl doal bir sayg vardr,
zira, sayg olmadan, karklk olur.
nb: "required of him" kalbn "kendisinden gerekli olduu/olan"
olarak evirdim; "beklendii gibi" anlamnda.
(minus idiot, 05.05.2006 14:06)

28. btnl unutmamak

yaratcl gelitirirken,
alglamay* da besleyin.
bir cocuunkine benzer zihni unutmayn,
su* gibi akan.
herhangi bir eyi dikkate alrken,
kartn kaybetmeyin.
sonluyu dnrken,
sonsuzluu unutmayn.
onurlu davrann ama alakgnlll koruyun.
tao'nun yoluna uygun davranarak
bakalar iin bir rnek olun.
btnln koruyarak
i ve d dnyalarn,
gerek kiilik srdrlebilir,
ve i dnya verimli hale getirilir.
(minus idiot, 06.05.2006 00:39 ~ 01:03)

29. eylemsizlik
dis dunya narindir,
onun dogalligina burnunu sokan
kendine zarar vermeyi goze alir.
onu yakalamaya calisan
boylece yitiriverir.
her sey degisir, dogaldir;
bazen zamanindan ileri, bazen de geri olmaktan.
zamanlar vardir nefes almanin bile
zor olabildigi,
ne var ki dogal olan kolaydir.
kisi kimi zaman guclu,
kimi zaman zayiftir,
kimi zaman hasta
kimi zaman birinci
bazen de takipci.

bilge ugrasmaz
dunyayi zorbalikla degistirmeye,
zira bilir ki zorbaligin sonucu yine zorbaliktir.
uclardan ve asiriliklardan uzak durur,
ama tuzu kuru da olmaz.
(redwheelbarrow, 06.05.2006 23:31 ~ 23:39)

30. iddete* kar bir ihtar

tao'nun yolunda rehberlik ederken,
kuvvet kullanmndan nefret et,
direnie ve kuvvet kaybna yol atndan,
tao'nun iyi takip edilmediini gsterir.
sonulara ula fakat iddet yoluyla deil,
doal yola aykr olduu
ve hem dierlerine hem de kiinin benliine zarar verdiinden.
byk bir savan canlannda hasat yok edilir,
ve bir ordunun uyannda tarlalarda yabani otlar byr.
bilge lider sonulara ular,
ama onlarla an kazanmaz;
zaferleri ile gururlanmaz,
ve onlarla bbrlenmez.
bilir ki bbrlenmek doal yol deildir,
ve bilir ki yola kar giden kii,
abalarnda baarsz olacaktr.
(minus idiot, 16.03.2007 10:58)
31. bar srdrmek
sava silahlar korkunun aralardr,
ve tao'yu takip edenler tarafndan tiksinilirler.
doal yolu takip eden bir lider,
onlara katlanmaz.
sava kral sana doru eilir,
generallerinin nasihatlarnn geldii yne,
fakat bar kral soluna bakar,
bar zaman danmannn oturduu yere.
ne zaman baksa sola, bar zamandr,
ve saa, znt zaman.
sava silahlar korkunun aralardr,
ve tercih edilmezler,
onlar sadece baka bir seenek olmadnda kullanan
bilge kiiler tarafndan,
bar ve huzurun kalplerine aziz olduu,
ve zaferin onlara sevin getirmedii.
zaferde sevinmek ldrmekten zevk almaktr;
ldrmekten zevk almak ze sahip olmamaktr.
sava ynetmek bir cenazeyi ynetmek gibidir,
insanlar ldrldnde, bu bir matem zamandr.
ite bu nedenden zafer kazanlan bir sava bile
sevin duymadan incelenmelidir.
(minus idiot, 08.05.2006 11:27)

32. eer tao gzlenebilseydi

tao sonsuzdur, ama hretli deildir;
ilenmemi bir ta gibi, kymeti kk grlr,
insan iin deeri tm llerin tesinde olduu halde.
tanmlanabilir olsayd, kullanlabilirdi
anlamazlklar ve tao'nun yolunu
retmek gereksinimini ortadan kaldrmak iin;
tm insanlar tao'nun barn kabul eder;
tatl i dnyay beslemek iin inerdi*.
tao blndnde,
o zaman ihtiya vardr isimlere,
nk, oyulmu* ta gibi
paralar artk grnr olurdu.
zamannda durdurarak
eziyet etmeyi ve atmay
didime boa karlr, ve tehlikeden kanlr.
insanlar bundan sonra tao'nun bilgeliini arar,
tpk tm nehirlerin byk denize dklmesi gibi.
(minus idiot, 08.05.2006 15:09 ~ 15:12)

33. g olmadan: yok olmadan

bilgi genellikle
bakalarn bilmenin sonucudur,
fakat uyanm insan,
ilenmemi ta grmtr.
dierleri g* ile ustalam olabilir,
ancak kiinin kendi benliinde ustalamas
tao'yu gerektirir.
birok maddi eyi olan kii,
zengin olarak tanmlanabilir,
ama sahip olduklarnn yeterli olduunu bilen kii,
ve tao ile birlikte olan,
maddi eylere yeterince sahip olmu olabilir,
ve ayrca kendi zne de sahiptir.
iradenin gc sebat getirebilir;
ama dayanmak iin sknete sahip olmak
tm gnler iin korunmadr.
fikirleri dnyada kalan kii
tm zamanlar iin mevcuttur.
(minus idiot, 09.05.2006 09:07)

34. abalamadan*
istisnasz tm eyler,
doal yola uygun davranmaldr,
kendi amacn sessizce
ve hak iddia etmeden gerekleyen.
doal dzenin bir tezahr olmak,
herhangi bir eyin yneticisi olmak deildir,

fakat onlara yaam verenin* kayna * kalmaktr.

grlemez; bir amac yoktur,
fakat tm doal eyler onun varlna gvenir.
tm eyler ona * dndnde,
o onlar kleletirmez*,
yle grlmezdir* ki, bykl galip gelir.
kendine tao'yu model alan,
bilge olan kii, abalamaz,
fakat baard ile yetinir**.
(minus idiot, 09.05.2006 13:41)

35. iyiliksever ev sahibi

bilge kii tao ile birlikte davranr,
barn* burada bulunduunu bildiinden.
aranyor olmas da bu sebepledir.
konuklar, iyiliksever ev sahibi tarafndan salanan
iyi mzik* ve yemein tadn karrken,
tao'nun tanm ekilsizmi gibi grnr,
duyulamaz ve grlemez olduundan.
ancak ne zaman ki yemek ve mzik sona erer,
tao'nun tad* baki kalmaya devam eder.
(minus idiot, 11.05.2006 09:17 ~ 09:18)

36. stesinden gelmek

byyen eyler ayn zamanda klebilir;
gl olan, bir gn gszleir;
yrei kabaran, sonra kederlenir;
ve her insann vermeye olduu kadar,
almaya da ihtiyac vardr;
bu tao'nun yntemidir.
en byk balk gln dibinde yaar,
ve bir lkenin en iyi silahlar
kuytuda kilitli tutulmaldr.
uysal ve nazik olan,
sert ve glnn stesinden gelebilir.
(khaotik, 11.05.2006 11:56 ~ 11:58)

37. liderliin uygulanmas*

doann yolu planl* deildir,
buna ramen gereken hi bir ey
yaplmadan braklmaz.
doay izlemekte olan, bilge lider bunu bilir,
ve arzuyu nesnellikle deitirir,
bylece, aksi halde harcanacak olan bu
boa harcanmam enerjiyi korur.
bilge lider bilir ki
eylemleri

zorlama enerji kullanlmadan olmaldr*.

o bilir ki fazlas
hala gerekmektedir,
zira ayrca bilir ki
bir maksada sahip olmakszn
planl bir amac olmadan
hareket etmelidir.
bir amaca ynelmeden hareket etmek
kendini bir yne zorlamadan hareket etmektir
doann yapt da
tao'nun yolu da budur.
nb: bu blmn ingilizcesinde geen contrive kelimesini bazen
plan bazen de zorlama anlamnda kullandm ve o ekilde
evirdim. aslnda nceden "planlanarak yaplan hareketlerin
sonucu" anlamna geliyor.
bu blm iin ayrca (bkz: wu wei)
(minus idiot, 15.05.2006 16:00 ~ 16.05.2006 08:44)

38. ululua ilikin

gerekten iyi bir insan
yapt iyiliklerden bihaberdir.
bir budalaysa, tam tersine,
srekli iyi olmaya abalamaldr.
iyi bir insan az ey veya hi bir ey
yapmyor gibi grlr
ama gene de hibir eyi yaplmam brakmaz.
budala her zaman gayret eder,
gene de ou eyi yarm brakr.
gerekten bilge ve alakgnll olan
yaplacak i brakmaz,
ancak kendi lkesinin kanunlarna gre hareket ederek
ileri yarm brakabilir.
bir ii halletmek isteyen terbiyeci
kollarn svar ve iddet uygular.
bilinen yoldan sapldnda iyilik baki kalabilir,
ve iyilik unutulduunda nezaket hala var olabilir.
yle olur ki, insanlar birbirine nazik davranmad halde
adalet hala yaar,
kaybolsa bile adetleri kalr.
bununla birlikte, adet
bir dogma olarak yerine getirilebilir,
ve bir karkln, hatta bir kehanetin balangc olabilir
ve bunlar tao'nun iekli tuzaklar
ve byk bir aklszln balangcdr.
gerekten ulu olan yzeyde deil,
onun altnda yatanda yaar.
derler ki, ilgisi iekten ok meyveyedir.
herkes aradnn ne olabileceine karar vermelidir,
yaz olgunluuna daha nce ulaan iekli tuzak m,
yoksa altndaki meyve mi.
(khaotik, 15.05.2006 17:28 ~ 17:35)

39. yeterlilik ve dinginlik

tao ad verilen prensipten;
gkyz, yeryz ve yaratclk tektir,
gkyz berrak, yeryz salamdr,
ve i(sel) dnyann ruhu tamdr*.
topran hkmdar btn olduunda,
lke de gldr, canl ve iyidir,
ve insanlar yeterlidir
dnyevi ihtiyalarn karlamakta.
gndz zaman gkyz karanlk olduunda
ve gece gibi kapandnda,
lke ve onun insanlar
muhakkak ki ok ac ekeceklerdir.
dnyay dolduran iin salaml
ona onun* yaamn veriri;
i(sel) dnyann enerjisi
onun gcnn eksilmesini engeller;
onun doluluu kurumasn engeller.
tm eylerin gelimesi
onlarn lmn engeller.
liderin ileri
nfusun refahn salamaldr.
bunun iin denir ki;
..."alakgnlllk kkdr
...byk asaletin;
...alak, bir temel oluturur
...byk iin;
...ve prensler kendilerinin
...deerinin az olduunu dnrler."
bundan dolay her biri tevazuya gvenir;
ok fazla baar sahibi olmann bir avantaj yoktur,
yeim anlar gibi yksek sesler karmayn,
ne de ta ziller gibi takrdamayn.
(minus idiot, 16.05.2006 09:33 ~ 09:55)

40. varlk ile yokluk

doann ileyii
dngseldir ve geri dnldr.
doann yolu teslimiyettir
nk kendini teslim etmek olmak* demektir.
her nesne varlktan gelir
varlk ise yokluktan gelir.
(matarama su ko, 16.05.2006 10:16 ~ 10:19)

41. benzerlik ve farklilik

tao'yu dinlemede,
arif olan rencinin ii alkanlktr;
vasat renci hatrna geldike bu alkanla katlr;

aklsznki ise bunlara glmektir.

ama aklmzdan karmayalm ki
ani kahkahalar olmazsa,
o i doal olmaz.
o yzden derler ki:
"an olur aydnlk bile gze karanlk grnr;
ilerleme gze gerileme grnr;
kolaylk gze zorluk grnr,
ve deer de gze bo, yetersiz, gsz grnr;
an olur pak olan gze kirli grnr;
ve hatta gerek gze yalan grnr,
ve karenin keleri varm grnr;
byk itibar fayda etmez olur,
en tiz nota iitilemez olur;
biimli gze biimsiz grnr,
ve doann yolu insann gr alanndan km olur".
ite bu anlarda dahi,
her eyin gereinin yaplabileceinden,
umudunu kesmez doa.
(matarama su ko, 16.05.2006 10:19)

42. tao'nun dnmleri

tao, adndan nce de vard,
ki adndan ztlar treyip,
ksma ayrld
ve sonra da pek ok isme.
bunlar birbiriyle kavuurlar,
kendi ilerinde uyuurlar,
ve bylece bir olmakla
insann i dnyasn olutururlar.
hi kimse bakasnn gzne
deersiz grnmek istemez,
ancak bilge nder kendini yle tarif eder
nk bilir ki kii yenilerek yenebilir
ve yenerek yenilebilir,
ve bilir ki iddet yanls kii
asla eceliyle lmez.
(matarama su ko, 16.05.2006 10:20)

43. tao'yla bir olu

sertin stesinden ancak
ona boyun eip sulhe getirerek
yumuak gelir.
iine hibir nesne girmeyen
boluun olmad yerlerde bile.
ite bunlar ile anlalr
doann yolunun deeri.
arif olan eksiksiz anlar
szsz retinin de olabileceini
ve eylemlerin kendini gelitirmeyi

istemeden yaplmas gerektiini.

(matarama su ko, 17.05.2006 06:01 ~ 06.06.2006 08:31)

44. yeterlilik
kanaatkar kii bilir kendinin
hretten bile deerli olduunu,
ve bylelikle alakgnll kalr.
kendinden ok servetine
bal olan kii ise
ok daha fazla zarar eder.
durmasn bilen belki kaybeder,
ama selamette kalr.
(matarama su ko, 17.05.2006 06:09 ~ 09:23)

45. deiimler
gemie baknca, kendi zamannda
kusursuz grnen baarlar,
noksan ve bozuk grnebilir
ama bu demek deildir ki o baarlarn
faydas srmedi.
bir zaman dolu grnen
sonradan bo grnebilir
yine de henz tkenmemitir.
bir defasnda doru grnen
bir dahakinde eri grnebilir;
zeka aptallk grnebilir,
gzel sz syleyi patavatszlk grnebilir;
hareket souu alt edebilir,
duraanlk da sca,
ama hareketteki duraanlk
tao'nun yoludur.
(matarama su ko, 17.05.2006 06:20)

46. arzuyu ve hrs yumuatmak*

doann yolune dikkat edildiinde,
tm eyler kendi fonksiyonlarna uygun hareket ederler;
atlar arabalar eker ve sabann nnden giderler.
fakat doann yoluna dikkat edilmediinde
atlar arpma ve sava iin yetitirilirler.
arzu ve istek honutsuzlua* sebep olur iken
yeterlilii bilen kii
ihtiyacna daha kolay sahip olur.
(minus idiot, 17.05.2006 09:13)

47. uzaklar kefetmek

tao seyahat etmeden de
bilinip gzlenebilir;
gklerde olan biten de
pencereden bakmadan grlebilir.
ne kadar* uzaa gidilirse
o kadar* az olur bilinen.
ondandr bilge kiinin bakmadan her eyi grmesi,
ve kendini gelitirme kaygs olmadan alarak,
tao'nun btnln kefetmesi.
(matarama su ko, 17.05.2006 10:15 ~ 10:18)

48. bilgiyi unutmak

bilgiyi izlerken
eldekilere her gn yenisi eklenir.
ama tao'nun yolunu izlerken,
eldekiler azalr;
daha az abalanr,
ta ki abalama kalmasn.
gayret dizginlenmezse
hi bir i yarm kalmaz;
doa'nn yolu
deiim tasarlayarak deil
nesneleri kendi gidiine brakarak hkm srer.
(matarama su ko, 17.05.2006 10:18)

49. duyumsamann erdemi

bilge kii kendine nem vermez,
ama bakalarnn ihtiyalarn duyumsar.
erdemin byk ballk gerektirdiini
ve kendinin buna sahip olup herkese kar iyi olduunu
bilerek;
bakalar ne yaparsa yapsn,
bilge onlarn ihtiyalarna gre davranr.
o alakgnll ve utangatr,
bylelikle dierlerinin kafasn kartrr.
onlar ki onu onu ocukmu gibi grrler,
baz zaman onun szlerine kulak verirler.
(matarama su ko, 17.05.2006 10:26 ~ 12:15)

50. hayata bicilen paha

insanlara bakarken gorebiliriz belki
dogum ve olumun icice oldugunu uzamda,
ucte biri hayati izler, ucte biri olumu,
ve oylece dogumdan olume naklolanlar

da gorduklerimizin ucte biri.

taonun yolunu takip eden,
azgin hayvanlardan korkmadan yol alir,
kavga gurultuden ise etkilenmez,
cunku direnis gostermez.
evren bu dunyanin merkezidir,
dolayisiyla taonun icinde yasayanin
ic dunyasinda
yoktur hicbir yer
olumun girebilecegi.
(redwheelbarrow, 19.05.2006 06:37)

51. tao'nun gdas

tm maddiyat
mutlak olan ilkeden ortaya kar;
o ilke ki doann yoludur.
her canly var olu oluturur,
ve evresi ekillendirir,
erdemle gzelce beslenirse byr;
yokluktan varla doru.
doadaki her ey tao'yu sayar,
onun erdemine itibar eder,
yine de tao'nun beklentisi yoktur,
itibar ya da saygdan yana.
doann yolunun erdemi
hereyin ondan domu olmasnda;
hereyi onun besleyip onun rahat ettirmesindedir;
onlar zarardan esirgeyerek,
gelitirir korur ve onlara zen gsterir.
tao yaratr ama saygnlk istemez,
ve yol gsterir ama karmaz.
(matarama su ko, 20.05.2006 08:22)

52. ze dnmek
tao'nun erdemi kendi doal yolunu ynetir.
nitekim, her kim onunla bir olursa,
yaayan her eyle bir,
lm korkusundan da ark olur.
bbrlenmek ve oraya buraya kouturmak,
huzur dolu yaamn zevkini yok eder.
yaamn arzusunun olmadn bilen iin,
arzu sahibi olmayp
bbrlenmeyi gereksinmeyen iin
yaam ok daha tatminkardr.
nemsiz ve k grmeyi ren,
bilgelikle yeti ve i dnyan gelitir,
ki onda gerileme olmaz,
savamaya alma ki,
zarardan korunasn.

(matarama su ko, 20.05.2006 08:36)

53. kant
nefsin tao'yu brakmak istediinde,
onu aklndan kar, tao'ya devam et.
mahkemeler ssle dolduunda,
tarlalar yabani otla dolar,
tahl ambarlar ise boalr.
ne yannda kl tamak,
ne ok sslenmek,
ne de tok iken hala
yiyip imek doann yoludur.
kullanabileceinden ouna sahip olan kimse
onu iyi kullanabilecek olan ondan mahrum etmektedir.
(matarama su ko, 20.05.2006 08:57 ~ 27.05.2006 09:01)

54. i dnyay ilemek

kk sk olan,
kolayca yerden sklmez;
tpk skca kavranann,
elden kolayca kaymamas gibi.
eer kii onu iinde ilerse,
tao'nun erdemi gerek olur;
ailece sevilirse yaylr;
tm kyde sevilirse byr;
ve bir ulus severse, bereketli olur.
evrensel olarak gerek olduunda,
erdem tm insanlarda olur.
her nesne tao nazarnda birer kk evrendir;
dnya kainatn kk evreni,
ulus dnyann kk evreni,
ky ulusun kk evreni;
aile kyn kk evreni,
ve bedeni kiinin ailesinin kk evrenidir;
tek bir hcresinden galaksiye kadar.
(matarama su ko, 20.05.2006 09:10)

55. gizemli erdem

erdemli kii yeni domu bir ocuk gibidir,
doann yolunda olup tao'nun yolundan dem vuranlarn
yapaca saldrlar ona dokunmaz.
yeni domu ocuun kemikleri yumuaktr,
kaslar bklgendir ama kavray salamdr;
yaratclk ve yenilikilikten doduunu bilmese de
o bir btndr.
doann yolu ocuun iindedir,
onun iin tm gn barsa bile,
ne sesi kslr ne boaz kurur.
kalclktan uyum doar,

uyumdan da aydnlanma.
oradan oraya kouturmak bilgece deildir.
soluu tutmak bedeni gerer;
ok enerji sarf ederse
kii tkenir,
nk bu doal olan yol deildir.
tao'ya ters den
doal yllarn yaamaz.
(matarama su ko, 22.05.2006 07:19)

56. erdemli pasiflik

doal yolu bilenlerin
bbrlenmeye ihtiyac yoktur,
sadece ok az bilenler
ska duyulurken;
(bylece) bilge kii ok az syler,
o da eer bir ey sylerse.
bir uyarc talep etmediinden
keskinliini iyi yumaatr,
karma basite indirger,
prltsn snk grnecek ekilde saklar;
tozu yattrr,
tm doal eylerle birlik halinde iken.
aydnlanmaya* ulam kii
(bunu yapmak iin abalamadan)
arkada edinmekle ilgilenmez,
ne de dman kazanmakla;
iy ya da kt ile, vg ya da sulama ile.
bu tr bir tarafszlk* insann en st halidir.
bu blm iin (bkz: zen); (bkz: zen budizm).
(minus idiot, 22.05.2006 16:56 ~ 16:57)

57. sadeletirme*
insanlar doal adalet ile ynetilmeli,
ve sava alacaksa strateji ve taktikler kullanlmaldr.
kendini bilmek iin,
kii kurnazca hareket etmemelidir.
yasa ve yasaklarn says ne kadar oksa,
orada yaayan insanlar o derece yoksuldur.
arpme ve savata silahlar ne kadar keskinse,
lkeyi kuatan sorunlar o derece byktr.
insanlar ne kadar kurnazca ynetilirlerse
o kadar tuhaf eyler olur lkede.
kurallar ve dzenlemeler ne kadar sertse,
hrszlk yapacaklarn says o kadar yksek olur.
bu sebeple bilge kii abalamaz
reform yapacam diye,
ama insanlara zihnin barn retir,
hayatlarndan zevk almalarn salamak iin.

ihtiraslar olmadndan o ne yaparsa doaldr.

kendine yeterlilik rettiinden
onu takip eden insanlar
gzel ve sade bir hayata dnerler.
nb: o devirlerde demokrasi ad verilen garip poplist ynetim
yerine bir tr krallk varm; biraz da yneticiyi eitmek iin
yazlm metnin hem tamam hem de bu blm.
(minus idiot, 23.05.2006 09:19)

58. koullara gre dnmler

yneticinin eli hafif olduunda,
insanlar didinmez,
fakat lke kat ynetildii zaman,
insanlar hilekarlkla byr.
bilge kiinin hareketleri keskindir,
ama hi bir zaman kesici deildir,
sivridirler ama hi bir zaman delici deil,
dorudandrlar ama zorlamasz,
ve kontrolsuz deildirler,
parlaktrlar ama kr etmezler.
budur bilge kiinin eylemi,
nk o bilir ki
nerede mutluluk varsa,
orada sefalet ve zdrap da vardr;
nerede bulunursa drstlk,
orada sahtekarlk iin frsat vardr,
ve insanlar aldatlabilirler.
bilge kii bilir ki hi kimse nceden syleyemez
u an gelecein ne sakladn.
(minus idiot, 24.05.2006 15:15)

59. tao'yu korumak

kendini ilerletme kaygs yerine
kendine hakim olma kaygsyla hareket ederek
nderlik etmek ve
itenlikle bakalaryla ilgilenmek mmkndr.
bu, erdemle hareket ederek
ve eksik bir i brakmayarak olur.
kk ak grle dayanan
erdemli ve salam bir temel
iyi nderliin ve
hem uzun hem de gl yaamann n artdr.
erdemi snr bilmeyen kii
nderlie en uygun olandr.
tpk kabuk, aacn koruduu gibi
daln hayatnda uygulamas sayesinde
onun kkleri derinde,
ve hayat korumadadr.

(matarama su ko, 25.05.2006 14:56)

60. ynetmek
bir lkeyi ynetmek iin
en kk bal kzartrmasna
itinayla hareket etmek gerekir.
eer eylemler doal yoldan yaklar
ve gerekleirse
ktln gc azalr,
bylelikle hem yneten hem ynetilen
eit derecede korunur.
birinin erdemi brn tazeleyeceinden
birbirleri iin zararl eyler dnmeyeceklerdir.
(matarama su ko, 25.05.2006 15:01)

61. alakgnllk
tpk zengin ve bayndr toprak gibi
byk bir lke de kabul edici ve sakindir.
incelik sahibi kii sakinlii ve ona yneleni kabul etmesi
sayesinde
glnn stesinden gelir.
bir lke baka bir lkeyi
dier lkeye yol vererek yenebilir;
kk bir lke bye teslim olup
silahszken bile onu yenebilir.
yenenin murad teslimiyet olmal;
ancak teslimiyetle kar tarafn stesinden gelinir.
bayndr bir ulus kaynaklarn tam olarak kullanmak iin
daha kalabalk olmaya ihtiya duyabilirken
bylesi doal serveti olmayan lke
halknn gereksinimlerini karlamaya ihtiya duyabilir.
birlik iinde hareket ederek her ikisi de
ihtiyalarna kavuabilir.
(matarama su ko, 25.05.2006 15:15)

62. hazineyi paylamak

her eyin kayna tao'dadr.
o iyi iin bir hazine
muhtalar iin bir snaktr.
nvan vgyle satn almak mmknse de
saygnlk iyi i baararak kazanlr.
tao'yu bulmam diye
hi kimseden umudu kesmemek gerekir.
armaanlar gnderilen kutlu gnlerde
ksrak ya da elmas yerine
tao'nun retisini gnderin.
doann yolunu ilk kefettiimizde
biz, kabahatlerimizin gemite yani
ait olduklar yerde kaldklarn rendiimiz iin mutlu

bir hazine bulduumuzun

farkna vardmz iin ise ok mutluyuz.
(matarama su ko, 25.05.2006 15:33 ~ 15:34)

63. balamak ve tamamlamak

tasarlamadan hareket et;
doal bir ekilde al ve tatszn tadn al;
k byt; az ok kl
ve acy itinayla dllendir.
karmaktaki basiti ara
ve kk nesnelerde bykle er.
zor ilerin bile kolaylkla yaplmas
ve byk eylemlerin kk ilerden olumas
doann yoludur.
bilge kii bykle kk iler misliyle katlannca erer.
kolayca verilen szler en kolayca dnlenlerdir
ve yeterince itinal hareket etmemek
ardndan felaket gelmesine yol aar.
bilge kii sorunlarla ortaya ktklar gibi yzleir,
bu sayede sorunlar ona sknt olmaz.
(matarama su ko, 25.05.2006 15:44 ~ 18:35)

64. gizemden ayrlmamak

sorunlar ortaya kmadan nce
kabul edilip ele alnrsa
daha balamadan kargaann nne geilebilir,
o sayede huzur korunabilir.
krlgan incitmek kolaydr,
k samak da.
koca aalar en kk budaklardan biter;
sekili bir bahe bir kp topraktan kar,
ve usuz bucaksz yolculuklar
ilk adm atmakla balar.
yapacaklarn kafasnda kuran, kendi amacn yok eder;
bir eye sarlan, onu yitirmeye mahkumdur.
bilge kii kafasnda yenmeyi kurmaz ki
yenilsin,
bir eye sarlmaz ki
yitirsin.
bitirmek zereyken bozgun kolaydr,
onun iin sadece balangta deil,
sonuna kadar itinay elden brakma.
bilge kii fikirlere sarlmann deil
arzularnda zgr olmann peindedir.
bilge kii kaybolanlar geri getirir
ve tao'yu bulmalarna yardm eder.
(matarama su ko, 26.05.2006 14:13 ~ 14:14)

65. erdemli ynetim

zorla retmenin
tao'ya ters olduunu bildikleri iin
ilk bilgeler tao'nun yolunu
retmeyi tasarlamadlar.
devletin nnde iki yol vardr.
ilki saman altndan su yrten kurnaz olup
halk aldatmay tasarlamaktr.
byle ynetilirse,
halk kurnazlar,
ve yneteni aldatmay tasarlar.
lkeyi ynetmenin ikinci yolu,
yle iten pazarlkl olmadan ynetmektir.
erdemle ynetildikleri iin
byle ynetilenler gerekten mutlu olur,
erdemli ynetim herkese kar adildir
ve bylece birlii salar.
(matarama su ko, 26.05.2006 14:23 ~ 14:30)

66. arkadan nderlik etmek

rman ve akntnn hakimi denizdir,
nk hepsinden alaktadr.
retmenin rencilerine yol gstermesinin en iyi yolu
nde gitmelerine izin vermektir.
yneten bir bilge olduunda
halk bask hissetmez;
kendilerini iyi yneteni destekler
ve ondan hi bkmazlar.
kendisine rakip kacak diye korkan
kimsenin rekabetine kar koyamaz.
(matarama su ko, 26.05.2006 14:29 ~ 27.05.2006 09:18)

67. kymetli zellik

doann yolundan gidenler
zellikleriyle bakalarndan ayrlrlar:
ok merhametlidirler, ok tutumludurlar
ve kimseyle yarmayacak kadar yiittirler.
yiitlikten merhamet doar;
tutumluluktan ise cmertlik;
alakgnlllk arkadan nderlik etme istei dourur.
merhametten uzak durup
sadece kahramanl vmek,
tutumlu olmayp bencillik etmek
hastalarn iidir.
alakgnlllk bilmeyip
hep birinci olmaya alanlar hastadr.
gerek kahramanlk ve
ok gl savunma sadece

merhamet sahiplerinde grlebilir.

insanl koruyup esirgemenin
yolu merhametten geer
nk yaradan yenilgi yz gstermeyeceklerini
merhamet silahyla donatr.
(matarama su ko, 27.05.2006 07:49 ~ 08:48)

68. ihtirasszlk
yararl bir sava
ne hi yoktan kzgnlkla
ne de ldrme arzusuyla hareket eder.
yenen kinci olmamaldr.
efendilik tevazu ister.
eer bar ve birlik diliyorsak
hasmlarmza yaklammz
stnlk arzusundan arnm olmal
ve ekime olmadan uygulanmaldr.
(matarama su ko, 27.05.2006 07:59 ~ 08:39)

69. gizemli tao'nun kullanl

tartmalar kavgaclk yapmak yerine
beklemeyi bilerek,
stne gitmek yerine geri ekilerek kazanlabilir.
byk savalar
kprdadn belli etmeden
ve gizledii gcn koruyarak
hareket etmek,
saldrmadan ele geirmek
silahtan baka eyler kuanmak
sayesinde kazanlabilir.
savatklarn
kk grme
nk bu, en deerli varln
yitirmene yol aabilir.
zayf olan
bunu unutmadan savarsa
her eye ramen kazanabilir.
(matarama su ko, 27.05.2006 08:12)

70. gizli kimlik

bilge kiinin syledii szler basit,
yapt iler kolay da olsa
kendine bilge diyenlerin sz ve ileri arasnda
aznlk kalr.
bilgenin yolunu bulmak sradan insan iin
zordur nk bilgenin szleri ezeli gemiten gelir

yaptklar ise doal ilerdir.

bilge'nin yolunu bulanlar
az ve seyrektir
ama bilgeye drstlkle davrananlar
bilge ve tao dllendirir.
o kii bilgenin k grnmediini
gzel deil kaba giysiler giydiini bilir.
bilgenin beklentisi insanlarn
onun yolunu anlamas deildir
nk bilgenin mcevheri kalbinde sakldr.
(matarama su ko, 27.05.2006 08:27 ~ 03.06.2006 09:31)

71. hasta olmamak

bilgisizliini bilmek
kiiliin gcn gsterir
ama bilgelii bilmemek gszle delalettir.
hastalk hastas olmak da sala alamettir.
onun iindir ki bilge kii giderek hastalk hastas olur
ta ki hastalk hastas olmak onu hasta etsin,
ite o zaman hastalktan kurtulur.
(matarama su ko, 27.05.2006 08:34 ~ 08:37)

72. kendini sevmek

bilge kii huu ve isabetle hareket eder.
bakalarn evine atkap gidip
onlar rahatsz etmez,
istenmedike bir ie karmaz,
meerki bakalarna zarar versinler.
ite o zaman bilgeye bavurulur.
bilge kendini bilse de
belli etmez;
kendine saygs vardr ama kibri yoktur
nk o, gereksinmedii eye
sahip olmama yetenei gelitirmitir.
(matarama su ko, 28.05.2006 08:12)

73. yeterlikle hareket etmek

tutkulu bir kahraman
ya ldrr ya ldrlr
ama hem cesur hem de sakin bir insan
kendi cann da bakalarnnkini de koruyabilir.
bir can korumann neden ye olduunu
hi kimse kesin bir ekilde syleyemez.
erdemin yolu gayretkelik tasarlamadan
hareket etmektir,
ki tasarlamad halde stn gelir.

erdemin yolu nadir konuur ve asla soru sormaz

ancak soru sorulmadan yant olarak verilir.
onun her ihtiyac tamam edilir
ve o hep kolay gelir
nk bu yol insann anlayamayaca
kendi plann takip eder.
o an hem derin hem de geni rer
ve geni aralkl olduu halde, geen herey ona taklr.
(matarama su ko, 28.05.2006 08:28 ~ 08:30)

74. tao'yu yerinden etmek

insanlar lmden korkmaz olursa
lm tehdidinden de korkmaz olur.
lkede erken lm yaygnlarsa,
ve lm ceza olarak datlrsa
insanlar kanunu inemekten korkmaz olur.
bylesi bir lkedeki cellat olmak
tahtay kesmeye alrken
kendi elini kesen
beceriksiz bir marangoz olmaya benzer.
(matarama su ko, 28.05.2006 08:39)

75. agzlln can yakmas

vergiler ok ar olursa
alk insanlar bitap drr.
ynetenler ok mdahaleci olurlarsa
halk asileir.
ynetenler insanlarn canna ok kast ederse
canlar nemsenmeden alnr olur.
lkedeki insanlarn karn a
canlar kymetsiz olursa
onlar da ynetimi alaa etmek iin
artk kendi canlarndan geerler.
(matarama su ko, 28.05.2006 08:47 ~ 08:52)

76. gcne gvenmenin reddi

insanlar nazik ve uysal doar.
ldnde bedeni kat ve sert olur.
canl bitkiler yumuaktr
ve hayat veren bitki zyle doludur
ama ldnde solar ve kurur.
younluk, sertlik ve katlk
lmn iaretleridir
nezaket ve eilebilirlik ise
canlla alamettir.
eilmek bilmeyen sava

kendini lme mahkum eder,

ve eilmeyi reddeden aa
kolayca krlr.
onun iin sert ve youn olann yenilmesi
yumuak ve esnek olannsa yenmesi mukadderdir.
(matarama su ko, 28.05.2006 09:09)

77. tao'nun yolu

tao bir yay kadar esnektir:
yksektekini alaltr, alaktakini ykseltir.
o uzam teli ksaltr
ksa geleni de uzatr.
ihtiyacndan ouna sahip olandan alp
ihtiya sahiplerine datmak
tao'nun yoludur.
sradan insann yolu
tao'nunki deildir
nk yleleri yoksuldan alp
zengine verirler.
bilge kii hibir eye sahip olmadn bilir
onun iin iinde gcnde olup tannmakszn
mlkn dnyaya verir.
bilge stne deni
byle yerine getirir;
bilgelikle geinmeden,
kimseye gstermeden bilgeliinden verir.
(matarama su ko, 28.05.2006 10:14)

78. itenlik
hasmna eilmekte su gibisi yoktur;
ona gelen kat ve glyken bile
incelikte ve akkanlkta suyun dengi bulunmaz.
gsz gly
esnek de serti yenebilir.
bu ok yaygn bir bilgi olduu halde
pek az bunu hayatnda uygular.
tezatm gibi grnse de
insanlarn aalamalarn
kaldrabilen kii
ynetmeye uygundur.
nderlik etmeye uygun olan da
lkesinin felaketleriyle bizzat yzleendir.
*

ithafen (bkz: mustafa kemal atatrk/#4077764)

(matarama su ko, 28.05.2006 10:26 ~ 10:35)

79. borcun ifas

lke insanlar arasnda

borlarn bilsinler diye
anlama ve senetler yapldnda
pek ounun devini
ifa etmedii vkidir.
bilge kii aynsn bakalarndan beklemedii halde
kendi devlerinin ifasn garanti eder,
onun erdemi budur.
borcunu kendi yerine bakasnn
ifa etmesini isteyen kii
erdemsizdir.
doann yolu byle hallerde
dayatmada bulunmaz ama hep iyiden yana kalr
ve onlarn dl olarak davranr.
(matarama su ko, 30.05.2006 07:20)

80. tek bana durmak (bkz: istiklal/#8564011)

kk bir lkenin pek ok makinas olabilir
ama halkn iine yaramayabilirler;
kullanmadklar
tekne ve binekleri olur;
zrh ve silahlar
gsterilmez
nk lme ciddiyetle bakarlar.
yazdklar kadar
dm atmazlar ve
evden ok uzaa yolculuk etmezler.
yedikleri yemekler sade ve iyidir,
giysileri de sade;
evleri gvenlidir
srgsz demirsiz
ve onlar kendi bildikleri gibi yaayarak mutludurlar.
komularn horoz ve kpekleri
seslerini uzaa yetiremeseler de
bu kylerin insanlar
ok yaayp huzur iinde lr.
(matarama su ko, 30.05.2006 07:34 ~ 03.06.2006 09:33)

81. sadelii gsteri

gerek her zaman gzel
gzel szler de her zaman gerek deildir.
erdemli kii
kendi iin tartmaya gerek grmez
nk bilir ki tartmak yararszdr.
doann yolunu bilenler
kurnazlklarn gelitirmezler
dier yandan kendi yaamn
ve bakalarnnkini ynetmek iin kurnazln kullananlar
ne tao'yu bilirler
ne doal mutluluu.

bilge kii eya ya da bilgiyi

saklamaya yer aramaz nk bilir ki
bunlar ne kadar az olursa kendisi daha ouna sahip olur
ve ne kadar ok verirse
bereketi o kadar artar.*
bilgenin yolu ince, keskincedir
ama can yakmaz.
bilgenin yolu
kurnazla kamadan almaktr.
(matarama su ko, 30.05.2006 07:46 ~ 10.06.2006 08:51)