Chöông I vaø II:Dao ñoäng cô hoïc vaø soùng cô hoïc 2.

Con laéc loø xo

1/ Dao ñoäng ñieàu hoaø x= Asin(t + ).
- Li ñoä: x = Asin(t + ) k v
2
xo
 - Vôùi:  = ;A= x2    ; sin = (laáy nghieäm goùc
m   A
-Vaän toác: v = x’ = Acos(t + ) = A sin(t +  + ).
2 nhoïn neáu vo > 0; goùc tuø neáu vo < 0) ; (vôùi xo vaø vo laø li ñoä vaø
 vaän toác taïi thôøi ñieåm ban ñaàu t = 0).
*Vaän toác v sôùm pha hôn li ñoä x moät goùc .
2
-Choïn goáùc thôøi gian luùc x = A(taïi vò trí bieân ñoä Döông) thì 
Vaän toác coù ñoä lôùn ñaït giaù trò cöïc ñaïi vmax = A khi x = 0. 
Vaän toác coù ñoä lôùn coù giaù trò cöïc tieåu vmin = 0 khi x = ± A =
2
-Gia toác: a = v’ = x’’ = - 2Asin(t + ) = - 2x. -Choïn goác thôøi gian luùc x = - A(taïi vò trí bieân ñoä AÂm) thì 
*Gia toác a ngöôïc pha vôùi li ñoä x (a luoân traùi daáu vôùi 
x). =-
2
- Gia toác cuûa vaät dao ñoäng ñieàu hoaø luoân höôùng veà vò trí -Choïn goác thôøi gian luùc vaät ñi qua vò trí caân baèng theo chieàu
caân baèng vaø coù ñoä lôùn tæ leä vôùi li ñoä. döông thì  = 0, luùc vaät ñi qua vò trí caân baèng theo chieàu ngöôïc
-Gia toác coù ñoä lôùn ñaït giaù trò cöïc ñaïi amax = 2A khi x = ± A. chieàu vôùi chieàu döông thì  = .
-Gia toác coù ñoä lôùn coù giaù trò cöïc tieåu amin = 0 khi x = 0. A
2 -Choïn goác thôøi gian luùc x = : ñang chuyeån ñoäng theo chieàu
-Lieân heä taàn soá goùc, chu kì vaø taàn soá:  = = 2f. 2
T 
v döông thì  = , ñang chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu döông thì  =
6
-Taàn soá goùc coù theå tính theo coâng thöùc:  = ; 5
A x
2 2
.
-Löïc toång hôïp taùc duïng leân vaät dao ñoäng ñieàu hoaø (goïi laø 6
löïc hoài phuïc): F = - m2x ; Fmax = m2A. A
-Choïn goác thôøi gian luùc x = - : ñang chuyeån ñoäng theo chieàu
-Dao ñoäng ñieàu hoaø ñoåi chieàu khi löïc hoài phuïc ñaït giaù trò 2
cöïc ñaïi. 
döông thì  = - , ñang chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu döông thì  =
-Trong moät chu kyø vaät dao ñoäng ñieàu hoaø ñi ñöôïc quaõng 6
7
ñöôøng 4A, .
1 6
trong chu kyø vaät ñi ñöôïc quaõng ñöôøng baèng A. 2A
4 -Choïn goác thôøi gian luùc x = : ñang chuyeån ñoäng theo
2
Vaät dao ñoäng ñieàu hoaø trong khoaûng coù chieàu daøi L

= 2A. chieàu döông thì  = , ñang chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu döông thì
4
2. Con laéc loø xo 3
-Phöông trình dao ñoäng: x Trong moät chu kyø vaät dao ñoäng ñieàu = .
4
hoaø ñi ñöôïc quaõng ñöôøng 4A, 1 1
1 -Theá naêng: Et = kx2 . Ñoäng naêng: Eñ = mv2.
trong chu kyø vaät ñi ñöôïc quaõng ñöôøng baèng A. 2 2
4 1 1 1 1
Vaät dao ñoäng ñieàu hoaø trong khoaûng coù chieàu daøi 2A. -Cô naêng: E = Et + Eñ = kx2 + mv2 = kA2 = m2A2
2 2 2 2

Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008

-Löïc ñaøn hoài cuûa loø xo: F = k(l – lo) = kl -Chu kì T’ ôû nhieät ñoä t’ theo chu kì T ôû nhieät ñoä t: T’ = T
1 1 1 1   .t '
-Loø xo gheùp noái tieáp: k  k  k  ... . Ñoä cöùng giaûm, taàn soá 1   .t
.
1 2

giaûm. -Thôøi gian nhanh chaäm cuûa ñoàng hoà quaû laéc trong t giaây :
-Loø xo gheùp song song : k = k1 + k2 + ... . Ñoä cöùng taêng, taàn T 'T
t = t
soá taêng. T'
mg g -Neáu T’ > T : ñoàng hoà chaïy chaäm ; T’ < T : Chaïy nhanh.
-Con laéc loø xo treo thaúng ñöùng: lo = ;= l o
. 4.Toång hôïp dao ñoäng
k
-Toång hôïp 2 dao ñoäng ñieàu hoaø cuøng phöông cuøng taàn soá
Chieàu daøi cöïc ñaïi cuûa loø xo: lmax = lo + lo + A.
Neáu : x1 = A1sin(t + 1) vaø x2 = A2sin(t + 2) thì dao ñoäng
Chieàu daøi cöïc tieåu cuûa loø xo: lmin = lo + lo – A.
toång hôïp laø: x = x1 + x2 = Asin(t + ) vôùi A vaø  ñöôïc xaùc
Löïc ñaøn hoài cöïc ñaïi: Fmax = k(A + lo).
ñònh bôûi
Löïc ñaøn hoài cöïc tieåu:
A2 = A12 + A22 + 2 A1A2 cos (2 - 1)
Fmin = 0 neáu A > lo ; Fmin = k(lo – A) neáu A < lo.
A1 sin  1  A2 sin  2
Löïc ñaøn hoài ôû vò trí coù li ñoä x (goác O taïi vò trí caân tg = A cos   A cos 
baèng ): 1 1 2 2

F = k(lo + x) neáu choïn chieàu döông höôùng xuoáng. + Khi 2 - 1 = 2k (hai dao ñoäng thaønh phaàn cuøng pha): A = A 1 +
F = k(lo - x) neáu choïn chieàu döông höôùng leân. A2
3. Con laéc ñôn + Khi 2 - 1 = (2k + 1): A = |A1 - A2|
- Phöông trình dao ñoäng : s = Sosin(t + ) hay  = osin(t + ). + Neáu ñoä leäch pha baát kyø thì: | A1 - A2 |  A  A1 + A2 .
Vôùi s = .l ; So = o.l ( vaø o tính ra rad) 5.Soùng cô hoïc
g l -Lieân heä giöõa böôùc soùng, vaän toác, chu kyø vaø taàn soá soùng:
-Taàn soá goùc vaø chu kyø :  = ; T = 2 . v
l g  = vT = f
1
- Ñoäng naêng : Eñ = mv2. -Khoaûng caùch giöõa hai ñieåm gaàn nhau nhaát treân phöông
2
1 truyeàn soùng dao ñoäng cuøng pha laø , khoaûng caùch giöõa hai
-Theá naêng : Et = = mgl(1 - cos) = mgl2. ñieåm gaàn nhau nhaát treân phöông truyeàn soùng dao ñoäng ngöôïc
2
1 
- Cô naêng : E = Eñ + Et = mgl(1 - coso) = mgl  o .
2
pha laø
2 2
-Gia toác rôi töï do treân maët ñaát, ôû ñoä cao (h > 0), ñoä saâu (h < -Neáu phöông trình soùng taïi A laø uA = asin(t + ) thì phöông trình
0) soùng taïi M treân phöông truyeàn soùng caùch A moät ñoaïn x laø :
GM GM x  2 .t 2
g= ; gh = ( R  h ) 2 . uM = aMsin (t - ) = aMsin (2. . f .t  2 .x) = aMsin (  .x)
R 2
v  T 
-Chieàu daøi bieán ñoåi theo nhieät ñoä : l = lo(1 +t). -Dao ñoäng taïi hai ñieåm A vaø B treân phöông truyeàn soùng leäch
Rh 2 f .x 2 .x
-Chu kì Th ôû ñoä cao h theo chu kì T ôû maët ñaát: Th = T . pha nhau moät goùc  = = .
R v 

Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008

 -Neáu taïi A vaø B coù hai nguoàn phaùt ra hai soùng keát hôïp u A = Io Uo
-Caùc giaù trò hieäu duïng: I  ;U ; UR = IR; UL = IZL; UC =
uB = asint thì dao ñoäng toång hôïp taïi ñieåm M (AM = d 1 ; BM = d2) 2 2
laø: IZC
  d 2  d1    d1  d 2  Z L  ZC L 
1
uM = 2acos sin(t - ) -Ñoä leäch pha giöõa u vaø i: tg = = C .
  R
Taïi M coù cöïc ñaïi khi d1 - d2 = k. R
2
 U R
Taïi M coù cöïc tieåu khi d1 - d2 = (2k + 1) . -Coâng suaát: P = UIcos = I2R = .
2 Z2
-Khoaûng caùch giöõa 2 nuùt hoaëc 2 buïng lieàn keà cuûa soùng R
-Heä soá coâng suaát: cos =
 Z
döøng laø . -Ñieän naêng tieâu thuï ôû maïch ñieän : W = A = P.t
2
-Khoaûng caùch giöõa nuùt vaø buïng lieàn keà cuûa soùng döøng -Neáu i = Iosint thì u = Uosin(t + ).
 -Neáu u = Uosint thì i = Iosin(t - )
laø . -ZL > ZC thì u nhanh pha hôn i ; ZL < ZC thì u chaäm pha hôn i ;
4
 1
-Khoaûng caùch giöõa n nuùt soùng lieân tieáp laø (n – 1) . -ZL = ZC hay  = thì u cuøng pha vôùi i, coù coäng höôûng ñieän
2 LC
-Ñeå coù soùng döøng treân daây vôùi moät ñaàu laø nuùt, moät ñaàu U U2
vaø khi ñoù: I = Imax = ; P = Pmax =
 R R
laø buïng thì chieàu daøi cuûa sôïi daây: l = (2k + 1) á ;vôùi k laø soá -Coâng suaát tieâu thuï treân maïch coù bieán trôû R cuûa ñoaïn maïch
4
buïng soùng(nuùt soùng) vaø (k -1) laø soá boù soùng RLC cöïc ñaïi khi R = |ZL – ZC| vaø coâng suaát cöïc ñaïi ñoù laø P max =
U2
-Ñeå coù soùng döøng treân sôïi daây vôùi hai ñieåm nuùt ôû hai .
 2. | Z L  Z C |
ñaàu daây thì chieàu daøi cuûa sôïi daây : l = k . vôùi k laø soá buïng -Neáu treân ñoaïn maïch RLC coù bieán trôû R vaø cuoän daây coù ñieän
2
soùng(boù soùng) vaø trôû thuaàn r, coâng suaát treân bieán trôû cöïc ñaïi khi R = r 2  ( Z L  Z C ) 2
(k +1) laø soá nuùt soùng U 2 .R
vaø coâng suaát cöïc ñaïi ñoù laø PRmax = .
(R  r ) 2  (Z L  Z C ) 2
-Hieäu ñieän theá hieäu duïng giöõa hai baûn tuï treân ñoaïn maïch RLC
II.Chöông III : Doøng ñieän Xoay chieàu,dao ñoäng ñieän töø:
R 2  Z L2
1/Doøng ñieän xoay chieàu coù ñieän dung bieán thieân ñaït giaù trò cöïc ñaïi khi Z C = vaø
-Caûm khaùng cuûa cuoän daây: ZL = L. ZL
1 U 2ZC
-Dung khaùng cuûa tuï ñieän: ZC = . hieäu ñieän theá cöïc ñaïi ñoù laø UCmax = .
C R 2  (Z L  Z C ) 2
-Toång trôû cuûa ñoaïn maïch RLC: Z = R 2  (Z L - Z C ) 2 . -Hieäu ñieän theá hieäu duïng giöõa hai ñaàu cuoän thuaàn caûm coù ñoä
U U töï caûm bieán thieân treân ñoaïn maïch RLC ñaït giaù trò cöïc ñaïi khi ZL =
-Ñònh luaät OÂm: I = ; Io = O .
Z Z R 2  Z C2 U 2ZL
vaø hieäu ñieän theá cöïc ñaïi ñoù laø ULmax = 2 .
ZC R  (Z L  Z C ) 2
Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008
 U2 I1 N 2 - Göông phaúng: AÛnh lôùn baèng vaät, ñoái xöùng vôùi vaät qua göông.
-Maùy bieán theá: = = R 1 1 1 A' B ' d' f
U1 I 2 N1 -Göông caàu: f = ; f  d  d' ; k = =- = f d
P 2 2 AB d
-Coâng suaát hao phí treân ñöôøng daây taûi: P = RI2 = R( ) = P2 *Qui öôùc: göông loõm R > 0, f > 0 göông loài R < 0, f < 0 ; vaät thaät d
U
> 0, vaät aûo d < 0 ; aûnh thaät: d’ > 0, aûnh aûo d’ < 0.
R
. k > 0: aûnh vaø vaät cuøng chieàu ; k < 0: aûnh vaø vaät ngöôïc chieàu.
U2 sin i n v c
Khi taêng U leân n laàn thì coâng suaát hao phí P giaûm ñi n2 laàn. -Chieát suaát:  n 21  2 = 1 ; n =
sin r n1 v2 v
2/Dao ñoäng vaø soùng ñieän töø
-Chu kì, taàn soá, taàn soá goùc cuûa maïch dao ñoäng n2
-Goùc giôùi haïn phaûn xaï toaøn phaàn: sinigh = vôùi n1 > n2
1 1 n1
T = 2 LC ;f= ;=
2 LC LC -Laêng kính: sini1 = nsinr1 ; sini2 = nsinr2 ; A = r1 + r2 ; D = i1 + i2 – A.
c D A A
-Maïch dao ñoäng thu ñöôïc soùng ñieän töø coù:  = f = 2c LC . +Khi i1 = i2 = i thì D = Dmin = 2i – A hoaëc sin min = nsin
2 2
-Ñieän tích treân hai baûn tuï: q = Qosin(t + ) +Khi A vaø i1 raát nhoû: i1 – nr1 ; i2 = nr2 ; A = r1 + r2 ; D = A(n -1)
 1 n 1 1
-Cöôøng ñoä doøng ñieän trong maïch: i = Iosin(t +  + ) -Thaáu kính: D = f = (  1)(  ).
2 n' R1 R2
-Hieäu ñieän theá treân hai baûn tuï: u = Uosin(t + ) A' B ' d' f 1 1 1
1 1 q2 k= =- = f d ; f
= 
-Naêng löôïng ñieän tröôøng, töø tröôøng: W ñ = Cu2 = ; Wt = AB d d d'
2 2 C *Thaáu kính coù ñoä tuï D khi ñaët trong khoâng khí, khi ñöa vaøo trong
1 2 n  n'
Li moâi tröôøng coù chieát suaát n’ seõ coù ñoä tuï laø D’ = D. .
2 n' ( n  1)
-Naêng löôïng ñieän tröôøng baèng naêng löôïng töø tröôøng khi: *Qui öôùc: maët caàu loài: R > 0 ; maët caàu loûm:R < 0 ; maët phaüng:
Qo Io R = .
q= hoaëc i =
2 2 -Thaáu kính hoäi tuï: D > 0 ; f > 0. Phaân kì: D < 0 ; f < 0 ; vaät thaät d >
1 Qo 2 1 1 0. Vaät aûo d < 0. AÛnh thaät: d’ > 0. AÛnh aûo d’ < 0 ; k > 0: AÛnh vaø
-Naêng löôïng ñieän töø: Wo = Wñ + Wt = = CUo2 = LIo2 vaät cuøng chieàu ; k < 0: AÛnh vaø vaät ngöôïc chieàu
2 C 2 2
-Khi nhìn vaät ñaët ôû cöïc caän maét phaûi ñieàu tieát toái ña: Dmax ; fmin.
-Naêng löôïng ñieän tröôøng vaø naêng löôïng töø tröôøng bieán thieân
-Khi nhìn vaät ôû cöïc vieãn maét khoâng ñieàu tieát: Dmin ; fmax.
2 T
ñieàu hoaø vôùi taàn soá goùc ’ = 2 = , vôùi chu kì T’ = = 1
LC 2 Vôùi maét bình thöôøng (ñieåm cöïc vieãn ôû ) thì Dmin = .
OV
 LC coøn naêng löôïng ñieän töø thì khoâng thay ñoåi theo thôøi gian. -Maét caän thò phaûi ñeo kính coù tieâu cöï f = - OCV
I OC C .OC CK
-Lieân heä giöõa Qo, Uo, Io: Qo = CUo = o = Io LC
 -Maét vieãn thò phaûi ñeo kính coù f = .
OC C  OC CK
1 1 1
-Boä tuï maéc noái tieáp :    ...  tg
C C1 C 2 + Ñoä boäi giaùc cuûa quang cuï: G =   tg .
0 0
-Boä tuï maéc song song: C = C1 + C2 + …
d ' OC C d 'C OC C
III.Chöông V vaø VI: Söï phaûn xaï AS vaø caùc duïng cuï quang + Kính luùp: G = d d '  l ; Gc = |k| = | | ; G = .
hoïc dC f
Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008
 -Khi ñaët maét caùch kính luùp moät khoaûng l = f thì ñoä boäi giaùc  .D ax ax ax
OC C x=k ; kmin = D ; kmax = D ;  = ; vôùi k  Z
a d t Dk
khoâng phuï thuoäc vaøo caùch ngaém chöøng vaø baèng .
f * AÙnh saùng ñôn saéc cho vaân toái taïi vò trí ñang xeùt neáu:
-Khi ñaët maét caùch kính luùp moät khoaûng l = f thì ñoä boäi giaùc  .D ax 1
 ; kmax =
ax 1
 ;=
2ax
x = (2k + 1) ; kmin =
OC C 2a Dd 2 Dt 2 D ( 2k  1)
khoâng phuï thuoäc vaøo caùch ngaém chöøng vaø G = G = .
f
d '1 d ' 2 OC C d '1 d ' 2 -Goïi L laø beà roäng mieàn giao thoa aùnh saùng, thì soá vaân saùng vaø
+ Kính hieån vi: G = ; GC = ; G = L m
d1d 2 d 2  l2 d1 d 2
vaân toái chöùa trong mieàn giao thoa ñoù ñöôïc tính nhö sau:  k 
 .OC C 2i n
f1 f 2 + Soá vaân saùng laø: N 0  2k  1
f1 m
d '2 f1 N  2k (  0,5);
+ Kính thieân vaên: G = ; G = n
d 2 d '2  l f2 +Soá vaân toái laø
m
f1 f1 N  2k  2(  0,5)
+Ñaët maét saùt thò kính (l = 0): G = = n
d2 O1O2  f 1
hc
+ Chieàu cao cuûa aûnh (ñoä phoùng ñaïi) qua heä thaáu kính khoâng -Naêng löôïng cuûa phoâtoân aùnh saùng:  = hf = .

f1
phuï thuoäc vaøo vò trí ñaët vaät khi: O1O2 = f1 + f2 , khi ñoù k = vaø -Khi aùnh saùng truyeàn töø moâi tröôøng trong suoát naøy sang moâi
f2 tröôøng trong suoát khaùc thì vaän toác cuûa aùnh saùng thay ñoåi neân
heä thaáu kính ñöôïc goïi laø heä voâ tieâu. böôùc soùng aùnh saùng thay ñoåi coøn naêng löôïng cuûa phoâtoân
IV.Chöông VII vaø Chöông VIII: Tính chaát soùng cuûa aùnh khoâng ñoåi neân taàn soá cuûa phoâtoân aùnh saùng khoâng ñoåi.
saùng vaø Löôïng töû aùnh saùng -Coâng thöùc Anhstanh, giôùi haïn quang ñieän, hieäu ñieän theá haõm:
-Vò trí vaân saùng, vaân toái, khoaûng vaân: hc 1 hc E d max
 .D  .D  .D hf = =A+ mv2 omax ; o = ; Uh = -
xs = k ; xt = (2k + 1) ;i= ; vôùi k  Z.  2 A e
a 2a a -Ñieän theá cöïc ñaïi quaû caàu kim loaïi coâ laäp veà ñieän ñaït ñöôïc khi
-Thí nghieäm giao thoa thöïc hieän trong khoâng khí ño ñöôïc khoaûng E d max
vaân laø i thì khi ñöa vaøo trong moâi tröôøng trong suoát coù chieát suaát n chieáu chuøm saùng coù   o vaøo noù: Vmax = e
.
i
seõ ño ñöôïc khoaûng vaân laø i’ = . -Coâng suaát cuûa nguoàn saùng, cöôøng ñoä doøng quang ñieän baûo
n
hc ne
-Giöõa n vaân saùng (hoaëc vaân toái) lieân tieáp laø n -1 khoaûng vaân. hoaø, hieäu suaát löôïng töû: P = n ; Ibh = ne|e| ; H = .
xM OM  n
Taïi M coù vaân saùng khi:  = k, ñoù laø vaân saùng baäc mv 2
i i -Löïc Lorrenxô, löïc höôùng taâm: F = qvBsin ; F = maht =
k R
xM 1 hc
Taïi M coù vaân toái khi: = (2k + 1) , ñoù laø vaân toái baäc -Quang phoå vaïch cuûa nguyeân töû hyñroâ: Em – En = hf = .
i 2 
k+1 V.Chöông IX: Vaät lyù haït nhaân:
-Giao thoa vôùi aùnh saùng traéng (0,40m    0,76m) - Haït nhaân ZA X . Coù A nuclon ; Z proâtoân ; N = (A – Z)
* AÙnh saùng ñôn saéc cho vaân saùng taïi vò trí ñang xeùt neáu: nôtroân.

Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008

 t t
 
-Ñònh luaät phoùng xaï: N = No 2 T
= No e ; m = mo 2
-lt T
= moe-lt.
ln 2 0,693
H = lN = l No e-lt = Ho e-lt ; vôùi l =  
T T
-Goïi N ; m; H laø soá nguyeân töû,khoái löôïng chaát phoùng xaï,
 .t  1; N  N 0 . .t
ñoä phoùng xaï ñaõ bò phaân raõ, thì ta luoân coù :
m  m0 ..t ; H  H 0 ..t
m
-Soá haït trong m gam chaát ñôn nguyeân töû: N = NA .
A
-Naêng löôïng nghæ: E = mc2.
-Ñoä huït khoái cuûa haït nhaân: D m = Zmp + (A – Z)mn – mhn.
-Naêng löôïng lieân keát : DE = Dmc2.
E
-Naêng löôïng lieân keát rieâng: e = .
A
Naêng löôïng lieân keát rieâng caøng lôùn thì haït nhaân caøng beàn
vöõng.
-Caùc ñònh luaät baûo toaøn trong phaûn öùng haït nhaân: a + b ® c + d
Baûo toaøn soá nuclon (soá khoái): Aa + Ab = Ac + Ad.
Baûo toaøn ñieän tích: Za + Zb = Zc + Zd.
   
Baûo toaøn ñoäng löôïng: ma v a  mb vb  mc v c  md v d
Baûo toaøn naêng löôïng:
2 2 2 2
2 ma v a mb v b 2 mc v c md v d
(ma + mb)c + + = (mc + md)c + +
2 2 2 2
-Neáu Mo = ma + mb > M = mc + md ta coù phaûn öùng haït nhaân toaû
naêng löôïng, neáu Mo < M ta coù phaûn öùng haït nhaân thu naêng löôïng.
Naêng löôïng toaû ra hoaëc thu vaøo: E = |Mo – M|.c2.
*Trong phaûn öùng haït nhaân khoâng coù söï baûo toaøn khoái löôïng.

Oân thi Toát Nghieäp 2007-2008