PHNG PHP NGHIN CU NH

TNH V NG DNG PHN MM

NVIVO 7 TRONG PHN TCH D LIU
NH TNH
Trung tm Nghin cu Chnh sch
v Pht trin (DEPOCEN)

NI DUNG CHNH:
1.

2.

3.

Gii thiu chung v phng php

nghin cu nh tnh
Gii thiu chung v quy trnh
phn tch d liu nh tnh
ng dng phn mm NVIVO 7
trong phn tch d liu nh tnh

I. Gii thiu chung v phng

php nghin cu nh tnh
1.

2.
3.

4.
5.

Qu trnh ra i v pht trin ca

phng php nghin cu nh tnh
Quy trnh nghin cu nh tnh
Cc dng ti liu trong nghin cu
nh tnh
Cc phng php chn mu
Cc phng php thu thp thng tin

Bt1.u
c
s dng
nhiu
ti Chu
u
Qu
trnh
ra i
v pht
trin
vi hai l do chnh:

ca
phng
php
nghin
cu
Nhng ngi Chu u mun tm hiu v cc
nn
vntnh
ha ngoi lai,
nh

Cc nh trit hc hc theo ch ngha trit hc

hin i ca Kant mun tr li vi tng
phn bit 2 loi tri thc: (i) tri thc thc t v
(ii) tri thc l thuyt ca Aristote

Ban u, phng php nghin cu ny

ch l mt cng c trong vic khai thc
thng tin ca m hnh ch ngha thc
chng

1. Qu trnh ra i v pht trin ca

phng php nghin cu nh tnh

Giai on u:

Giai on pht trin u tin giai on c

R. Rosaldo gi l thi k ca nhng nh dn
tc hc n c (Lone Ethnographer), cc
nh nghin cu i ti cc min t xa xi v
mang v nhng cu chuyn k v cuc sng
ca nhng ngi nc ngoi.
Giai on tip theo:c gng a phng php
nh tnh tr thnh mt phng nghin cu
nghim tc nht c th trong bao gm c
vic s dng nhng thng k n gin.

1. Qu trnh ra i v pht trin ca

phng php nghin cu nh tnh

Giai on tip theo

o

Nhng nm gia thp nin 70 ca th k XX:

o
o

Ch ngha thc chng dn yu th

Cc xu hng mi tng ln nhanh chng (VD: xu
hng nghin cu hin tng hc, xu hng ch gii
vn bn c, xu hng nghin cu k hiu hc, xu
hng nghin cu hu cu trc lun)
Kh nng lm vic vi nhng d liu thuc chnh th
lun v phong ph ngy cng sc nt

Thi k ca nhng ranh gii m nht ( Denzin

v Lincoln) T 1970 1986
o

Khoa hc x hi tr nn gn gi hn vi khoa hc nhn

vn
Ranh gii gia khoa hc x hi v khoa hc nhn vn
dn tr nn m nht.

1. Qu trnh ra i v pht trin ca

phng php nghin cu nh tnh
Nhng nm gia thp nin 80: - Thi k ca
khng hong v m t. (Denzil v Lincol )
o

L giai on hu hin i ti cc nc phng Ty: ti

cu trc v t ra cu hi vi tt c nhng gi thuyt
nghin cu trc y
Cc nh nghin cu nh tnh chng t kh nng c
th nm bt nhng thc t cuc sng v a nhng
tri nghim trn vo nghin cu.
Phng php nghin cu nh lng v cch thc khai
thc thng tin ca thc chng lun: b qua nhng thay
i ln lao ca thi k hu hin i
Cc phng php nghin cu nh tnh: phn nh c
ton b nhng mu thun cc k in hnh ca giai
on lch s ny

1. Qu trnh ra i v pht trin ca

phng php nghin cu nh tnh
Ngy nay:
o

Phng php nh tnh ang pht

trin ngy cng mnh vi:
o
o
o

Kh nng gii thch, thu hiu,

Cu trc cht ch
S dng cc cng c thu thp thng tin
c lp vi phng php nh lng.

Nghin cu nh tnh l g?

Nghin cu nh tnh l 1 loi hnh

nghin cu khoa hc nhm:

Tm hiu p n cho cc cu hi nghin cu

S dng cch thc gii hn quy trnh
nghin cu mt cch c h thng
Thu thp nhng bng chng
Cung cp nhng pht hin cha r rng
trong nhng giai on trc
Cung cp nhng pht hin m rng hn
gii hn ch nghin cu

Nghin cu nh tnh l g?

Tm kim nhng cch hiu nht nh

v vn /ch nghin cu thng
qua vin cnh l nhm tham gia
nghin cu
Hiu qu c bit trong vic nghin
cu nhng thng tin mang tnh vn
ha: gi tr, kin, hnh vi, v nhng
bi cnh x hi hoc nhng nhm c
th.

2. Quy trnh nghin cu nh tnh

Quy trnh nghin cu

nh tnh

Tm hiu mc ch
Nghin cu

Thit k

Phng vn
Thu thp thng tin

D bng/
Chuyn i d liu

Phn tch d liu

Kim chng
Phn tch

3. Cc dng ti liu thng gp

trong nghin cu nh tnh

Field note
Audio/Video
Recording
Transcripts

Field note

Mu Field note

Audio/Video

Record

Transcripts

Transcripts

4. Cc phng php chn

mu

Chn mu c ch ch
Chn mu ch tiu
Chn mu qu bng tuyt

Chn mu c ch ch

L phng php ph bin nht

Chn tp hp nhng ngi tham gia da theo
nhng tiu ch c tnh i din lin quan ti 1
cu hi nghin cu

V d: nhng ph n HIV dng tnh ti khu vc thnh

th

C mu c th n nh hoc khng n inh

trc khi thu thp thng tin v c mu ph thuc
vo:

Ngun cung cp thng tin

Hn nh v thi gian
Mc tiu nghin cu.

Chn mu c ch ch

C mu trong chn mu c ch ch
thng c xc nh/hn ch da vo
im bo ha thi im trong qu trnh
thu thp thng tin khi d liu mi khng
cung cp thm thng tin c gi tr cho
vn nghin cu
Khi s dng phng php chn mu c
ch ch nn phn tch v xem li d liu
trong mi lin kt vi vic thu thp thng
tin.

Chn mu ch tiu

Chn mu ch tiu i khi b cho rng l 1

dng ca chn mu c ch ch.
Ngi nghin cu s quyt nh s lng
i tng tham gia vi nhng c im
cn c.
Nhng c im cn c, v d:

La tui, a im thng tr,

Gii tnh, Tng lp x hi, Trnh hc vn,
Tnh trng hn nhn,
Thi quen s dng cc bin php trnh thai,
Tnh trng nhim HIV

Chn mu ch tiu

Cc tiu ch trong chn mu ch tiu cho

php:

Tp trung vo nhng i tng c nhiu kinh

nghim nht lin quan ti ch nghin cu,
Hiu bit su v vn .

Ngi tin hnh chn mu ch tiu thng:

Thm nhp vo cng ng s dng cc cch

tuyn chn tip cn vi v tr, vn ha v
tng th nghin cu
Tm nhng i tng ph hp vi nhng tiu
ch ra cho n khi p ng ch tiu.

Chn mu c ch ch Chn mu ch
tiu
Ging nhau:
C hai phng php trn u tm cch xc nh
i tng da trn cc tiu ch la chn.
Khc nhau:

Chn mu c ch ch
S lng i tng tham
gia trong mc tiu ln hn
s lng yu cu c nh.

S lng ny xp x nhiu

hn t l chnh xc.

Chn mu ch tiu
Yu cu i vi c mu v t
l cc mu con c th hn
Cc nhm nh c la chn
phn nh r nt hn t l tr
li ca tng th

VD: Nu mun tm kim t l

cn bng v s nam nhim HIV
v n nhim HIV ti 1 thnh ph
no , gi s t l gii tnh trong
tng th l 1:1.

Chn mu qu bng tuyt

Chn mu qu bng tuyt l dng chn mu

theo chui
i khi c coi l 1 dng ca phng php
chn mu c ch ch.
Da vo nhng ngi tham gia chnh thc
hoc khng chnh thc thng s dng cc
mng li x hi gii thiu/tin c cho nh
nghin cu vi nhng ngi c kh nng tham
gia hoc ng gp vo nghin cu.
S dng tm kim v tuyn chn tng th
n nhm i tng cc nh nghin khng d
dng tip cn c thng qua cc phng
php chn mu khc.

5.Cc phng php thu thp

thng tin

S dng nhng thng tin c sn:

Nhng thng tin c th thu thp c t cc ngun ti liu

sn c m khng cn tin hnh nghin cu thc a,
c nhng nh nghin cu trc thu thp, nhng
thng tin ny cng c th s dng phn tch theo mt
kha cnh khc, l thuyt khc, quan im khc

Thc a: l hot ng ch yu ca qu trnh thu

thp thng tin nh tnh. Thut ng i thc a:

Ngi nghin cu lin lc trc tip vi c nhn tng ngi

tham gia vo nghin cu tm hiu v mi trng ca
nhng ngi ny,
To mi quan h gn gi vi cc i tng cng nh bi
cnh s thc hin nghin cu c th hiu c c nhng
iu chi tit nh nht v thc t ca cuc sng hng ngy.

Cc phng php thu thp thng

tin khi tin hnh thc a
Phng php thu thp
thng tin

1 Phng php
quan st c s
tham gia

ngha s dng

Thu thp thng tin mt cch t nhin t nhng

hnh vi xy ra trong nhng bi cnh thng
thng.
M t hnh vi, biu hin, hnh ng, nhng
bui tho lun, tng tc gia cc c nhn, t
chc hoc nhng yu t khc trong kinh nghim
quan st ca cc c nhn.

D liu: bao gm nhng bn ghi chp thc a

m t y v giu thng tin v bi cnh tin

hnh cc quan st k trn

Cc phng php thu thp

thng tin khi tin hnh thc
a
Phng php thu thp
thng tin

2 Phng php
phng vn su

ngha s dng

L phng php ti u thu thp

thng tin v nhng s kin ring mang
tnh c nhn, nhng vin cnh v kinh
nghim c nhn
S dng c bit trong trng hp
khai thc thng tin v nhng vn
nhy cm.

Chnh tr
Tn gio
Tnh dc
...

Cc phng php thu thp

thng tin khi tin hnh thc
a
Phng php
thu thp thng
tin

Phng
php tho
lun nhm

ngha s dng

S dng :
Gi m nhng thng tin v
chun mc vn ha ca 1 nhm
Quan im nn tng v 1 vn
n sinh trong mt tp hp
ngi
nh ngha v vn ha nhm
hoc ca cc i din cho nhm
nh.

II. Gii thiu chung v quy

trnh phn tch d liu
1.
nh
nhngha
tnh
2.

3.
4.
5.

Cc k thut phn tch d liu

nh tnh
Thi im tin hnh phn tch
Quy trnh tin hnh phn tch
S dng cc phn mm h tr

1. nh ngha
nh tnh
nh
tnh

nh lng

Phn tch d liu

Phn tch d liu nh
nh tnh ca nghin tnh ca cc nghin cu
cu nh tnh
nh lng

nh Phn tch d liu

lng nh lng ca

Phn tch d liu nh

lng ca nghin cu
nghin cu nh tnh nh lng

phn tch d liu trong nghin cu nh

tnh quan tm ti qu trnh phn tch cc d liu
nh tnh ca nghin cu nh tnh.

1. nh ngha
Phn tch d liu nh tnh l qu trnh:

Nghin cu cc d liu dng ch

Tp trung vo vic gi tn/t tn cho cc d liu
dng ch trn
K nhng cu chuyn m nh nghin cu quan st
thy.
Tm hiu mi lin h gia nhm d liu ny vi cc
nhm d liu khc
Tm hiu c im ca ngi tr li ng hoc t
chi tr li v nhng vn c th.
Ngi nghin cu c th phn tch v ti cu trc li
cc d liu dng ch nhm gip ngi c hiu c
ngha su xa ca nhng d liu

1. nh ngha

Qu trnh phn
tch d liu nh
tnh l s kt hp
nhun nhuyn
gia k nng, kinh
nghim ca c
nhn nh nghin
cu vi trc gic,
cm gic nhy
bn v mt quy
trnh phn tch
thng tin/d liu
mt cch hp l
v nghim tc.

K nng/ kinh nghim

Trc gic/cm gic

Nhy bn

Lm vic
nghim tc

Quy trnh phn tch hp l

Yu t c nhn trong
nghin cu nh tnh

V c bn khng c quy tc chun mc no

cho qu trnh phn tch d liu nh tnh
C th s dng cc bn hng dn vi iu
kin phi rt linh hot v bit nh gi v:

Mi nghin cu nh tnh l 1 nghin cu ring

bit c nhng cch tip cn dng phn tch
c th
tt c cc giai on trong qu trnh nghin
cu nh tnh, cch tip cn vi vn nghin
cu ph thuc vo k nng, vo vic o to,
hiu bit v kh nng thc hin cng cch phn
tch ca mi c nhn ngi phn tch.

Yu t c nhn trong
nghin cu nh tnh?

Yu t c nhn con ngi c th

xem nh con dao hai li trong qu
trnh iu tra v phn tch d liu
nh tnh v:

L im mnh ni bt
L im yu c bn ca qu trnh ny.

2. Cc k thut phn tch

d liu nh tnh

Sau khi thu thp xong d liu, thng thng

tt c cc nh nghin cu u mun:

Xc nh ch v cc tiu ch
Xy dng codebook
M t li hin tng
a ra cc so snh
Xy dng, th hin v kim tra cc m hnh (cc
l thuyt s dng trong nghin cu)

Qu trnh phn tch d liu phi p ng

c nhng mc tiu nu trn

2. Cc k thut phn tch

d liu nh tnh
Phn tch d liu
nh tnh

Phn tch d liu

dng ch

Key word in context

(KWIC)

Phn tch d liu dng

m ha

Thm d

Xc nhn

L thuyt cn bn
Phn tch gin
Phn tch quy np

Phi hp

Phn tch ni dung

S dng ni dung
ca cc t im

Dn tc hc
Quyt nh cc
m hnh

Phn tch d liu dng ch

K thut phn tch t ng v cc

on vn bn bao gm:
Php phn tch nhng t ng
quan trng trong hon cnh c
th (KWIC)
m t
Phn tch nhng mng li c
ngha

Phn tch d liu dng m

ha

Phn tch l thuyt nn,

Phn tch gin ,
Quy np phn tch,
Phn tch ni dung cn bn,
S dng t in ni dung
....

3. Thi im thch hp tin

hnh phn tch d liu nh
tnh?

Survey: da trn kim nh c tiu chun hoc

nhng thit k cho nghin cu thc nghim th
ranh gii gia thu thp v phn tch d liu kh
r rng.
Nghin cu nh tnh: ranh gii gia 2 qu trnh
ny l khng r rng v:

Mang tnh khm ph

Thay i linh hot

V d:

Trong qu trnh thc a, nhng tng phn tch s

trc tip xut hin.
Cc mu hnh s dn sc nt.
Giai on u ca fieldwork c xu hng chung
chung v d thay i theo s bin i ca d liu

Li khuyn: thu thp phn

tch
Vic phn tch thng tin nh tnh nn din ra
ng thi vi qu trnh thu thp thng tin v:

Nu qu tp trung vo vic phn tch, b qua vic thu thp

thng tin:

Cu hi/ vn nghin cu gc th mnh ca nghin cu

nh tnh b cn tr.
To ra nhng kt lun qu sm iu rt cn trnh trong
nghin cu
B qua nhng thng tin c kh nng gi m phn tch/kh
nng xc thc cho cu hi nghin cu chnh
Mt thng tin v khng bao gi thu thp c li na
C kh nng tht bi trong giai on cui giai on chng
thc thng tin

Nu hai qu trnh thu thp thng tin v phn tch thng tin
cng din ra: cht lng ca c hai qu trnh ny cng phi
c ci thin. Bi vy, ngi nghin cu khng ch c
tp trung vo vic thu thp d liu khng nh l thuyt
ban u

Li khuyn: m t tp
trung

Cng vi qu trnh phn tch d liu

cn ch :
1.

M t tp trung: nhng d liu phong

ph, chi tit v c th s gip nghin
cu nh tnh:

Cung cp cho ngi c kh nng hiu v

thc t, con ngi v hon cnh c th
thng qua cch nghin cu bi cnh,
Cc du hiu v ngha ca cc s vic.
To nn tng cho tt c cc phn trong
bo co

Li khuyn: t chc d liu

2.

T chc d liu theo h thng hp l:

D liu ca phng php nghin cu nh

tnh rt ln v khng c 1 h thng khun
mu r rng nh trong nghin cu nh
lng
Cn phi hon thnh qu trnh thu thp
thng tin v thng tin cn trc khi tin
hnh phn tch
D liu nn c ghi chp trong 1 h thng
bng vic gn nhn cho cc phn d liu

Li khuyn: bo v d liu
3.

Bo v d liu: Phi c nhng bn photo

d phng 1 ni khc nhm gi an
ton cho d liu trnh khi nhng s c
ng tic nh:

D liu b lm xo trn,
B mt hoc
B chy

4. Quy trnh tin hnh phn

tch

Theo Glasser, Strauss v Morse, qu

trnh phn tch d liu nh tnh gm 3
giai on chnh nh sau:
1.

2.

3.

Thu gn d liu: lm sch v t chc thng

tin
Th hin thng tin: c ng v t chc s
phn tch thng tin
Phc tho phn kt lun v kim nh kt
qu

4. Quy trnh tin hnh phn

tch

Thu gn/lm sch

d liu

Th hin thng tin

Kt lun/
Kim chng thng tin

X l
d liu nh tnh

Thu gn d liu
nh tnh

Phn tch
ban u

Nhp v
To cc
M ha
lu tr
bn ghi
d liu
thng tin

Phn tch v
th hin thng tin

Kt lun v
vit bo co

Tm kim
Gn nhn Pht trin Th hin
mi quan hChun b Kim chng
Cc
cho
h thng
gia
tr.hp
bo co thng tin
cc nhm d liu cc nhm
in hnh

Phn tch ban u

Quy trnh phn tch d liu nh tnh

c xu hng tip tc v lp li quy
trnh nghin cu nh tnh
Vic phn tch ban u s tip tc cho
n khi no ch nghin cu c
nh nghin cu lm r

To cc bn ghi

Trong ton b qu trnh phn tch d

liu nh tnh, ngi nghin cu nn
c nhng bn ghi nh (v d: ghi li
nhng iu bn pht hin thy t d
liu)
ngha: khi ngi nghin cu ny
sinh hoc hiu hn v ch
nghin cu, h c th b sung thm
vo phn d liu cn nghin cu.

Nhp v lu tr thng tin

Cc vn bn thng dng trong nghin

cu nh tnh: nhng bn g bng t ghi
m phng vn su, tho lun nhm, bn
ghi chp thc a ca quan st
m bo tnh nguyn gc ca thng
tin cng nh ty thuc vo mc ch s
dng d liu, vn bn g bng c th c
cc mc khc nhau:

G bng s lc: ch ly nhng thng tin chnh

hoc nhng on vn bn cn thit phc v cho
nghin cu
G bng chi tit: ghi chp li ton b cc thng tin
mt cch chi tit, chnh xc v trung thc.

Nhp v lu tr thng tin

Li khuyn :
Bn thn ng nghin cu nn thc hin ton b
hoc mt vi bn d bng
Ng nghin cu nn nh my v t chc li
thng tin t cc bn vit tay, ghi chp trong qu
trnh thu thp thng tin nhm

Hiu su sc v y v ngha cng nh hon cnh

thu thp d liu.
Thy c s chuyn i thng tin t qu trnh thc a
ti qu trnh phn tch y
Cm nhn sc thi, ngha ca d liu c bc l dn
trong ton b qu trnh tch ly thng tin.

D bng hoc nghe li ton b cc bn ghi m mt

thi gian nhng rt quan trng, khng th b qua

Phn tch d liu

M ha d liu
Tm kim cc m hnh/ trng hp
in hnh
Gn nhn cho cc nhm
Pht trin h thng d liu
Th hin mi quan h gia cc
nhm

5. S dng cc phn mm h
tr

Tit kim thi gian v cng sc trong

vic x l d liu.
My tnh v cc phn mm l cng c
h tr qu trnh phn tch.
Con ngi mi chnh l yu t quyt nh
trong phn tch nh tnh: (Ngi thc
hin qu trnh phn tch d liu nh tnh
s quyt nh phi lm g a ra cc
khun mu, nhng g cu thnh nn ch
, phi t tn g v tm ra ngha ca
cc trng hp nghin cu. )

5. S dng cc phn mm h
tr

Theo Fielding (1995, 2000) ngi

s dng rt nhiu phn mm
phn tch nh tnh c 3 loi phn
mm phn tch nh tnh nh sau:

Phn mm thu thp cc vn bn dng

ch
Phn mm thu thp v m ha
Phn mm xy dng cc l thuyt

5. S dng cc phn mm h
tr
Trc khi la chn, ngi nghin cu nn cn nhc
nhng yu t sau:
Cch thc nhp d liu:
Ngun lu tr thng tin khc nhau
Cch thc m ha
Mc khc nhau trong vic t chc, ti t chc
v t nhn cho cc m
S dng nhng phn ghi nh hoc ch thch gn
vi cc m (Hu ch nu vic phn tch d liu
nh c thc hin theo nhm. Cc ghi nh
hoc ch thch s gip cho cc thnh vin trong
nhm hiu ca nhau hn, h tr nhau trong
qu trnh lm vic chung)

5. S dng cc phn mm h
tr

C cu lin kt v gim mc khc nhau

( kt ni nhng ngun d liu khc nhau
hoc nhng phn khc nhau trong qu trnh
phn tch)
Cch thc th hin d liu
Tc v quy trnh tm kim, thu thp d
liu
Th hin nhng bin i quan trng (bao
gm hoc khng bao gm ngoi cnh)
Ghi chp chi tit (ghi chp li nhng phn
thc hin)