katekizimo

kana

Musoro kana kufunga dzidziso

akatsunga
Vanozviita uye dzidzo
pamwe yokufananidzira mienzaniso
pamusoro
MG Th. Fechner

Leipzig
muna Baumgartner raMwari chemabhuku
1823

gutsikana
ziviso
First Chapter weboka Musoro
Kwakachena musoro Elementarlehre
Chapter Two Kubva pfungwa zvinhu uye zvinhu
CHITSAUKO III Of pamusoro mitemo pfungwa
Chitsauko Four pakati pfungwa zvavo
Chitsauko ari uwandu yematemu
Chitsauko matanhatu ari kunaka okuti
Chitsauko Vanomwe ukama uye modality yematemu
CHITSAUKO VIII Of mitongo zvavo
Chitsauko vapfumbamwe pakati categorical nokutonga
Chitsauko Gumi ari sameness, kuzviisa pasi, kupikiswa uye Kuchinjai categorical
nokutonga
CHITSAUKO XI Pakati zvokufungidzirwa uye disjunctive nokutonga
CHITSAUKO XII Of kusiyana kwokutonga nemitsetse pamusoro zvarinoreva

CHITSAUKO XIII Of matunhu zvavo uye categorical insbesondre

Chitsauko gumi nemana Pakati zvokufungidzirwa uye disjunctive mhedziso
CHITSAUKO XV Pakati rakapfupikiswa matunhu
CHITSAUKO XVI Pakati rinomufananidzo matunhu
CHITSAUKO XVII rinoumba matunhu
Chitsauko gumi kupfupfudzika uye Fallacies
Kwakachena musoro nzira
CHITSAUKO XIX Of Science, System uye Method
CHITSAUKO XX Pakati kuzivisa
CHITSAUKO XXI Of mapoka
CHITSAUKO XXII Of uchapupu
Zvakarurama Elementarlehre
CHITSAUKO XXIII Pakati musoro zvirwere (musoro zvokurwara)
CHITSAUKO XXIV Pakati musoro mishonga (Vangatiza Therapeutics)
XXV chitsauko pakati nepaitengwa ruzivo uye chidimbu ruzivo
CHITSAUKO xxvi Inopfuurira
CHITSAUKO XXVII Of pfungwa
XXVIII chitsauko ari kutaurirana zivo

ziviso
Kunyange zvazvo pfungwa dzevanhu uri nyore repamutemo iyo munhu anogona
kusiyanisa kana nguva kana nzvimbo zvikamu, saka iwe uitore maererano nemarudzi
akasiyana-siyana mabasa raakanga anoratidza, zvakawanda pfuma kwaari, umo
mujinga zvinhu izvi zvichakurukurwa kutsvaka. Pakutanga, mutsauko kuti ideational
kana mumurangariro fakaroti uye rorusununguko chido, mumwe anosiiwa zvakare
okumusoro naye. The pamusoro cognition Pamusoro chikonzero ( reshiyo ) uye
pfungwa ( pfungwa ) pamwe neyokupedzisira wokwavo, kunzwisisa pakati pavo,
kunyange mumwe kunowanzoda yose yokumusoro fungidziro nenjere kana
chikonzero mune chimwe chirevo; rezasi rorusununguko ruzivo ndiye
(yokungotaura) utere ( sensualitas ), uye rine kwokunze pfungwa uye womukati
pfungwa, izvo yokuteverera zvinogona beirechnen fungidziro. - With
zvokutsvakurudza uye mharidzo mitemo fungidziro kana ruzivo yesangano
yepakutanga, anoshandisa yokungotaura uzivi, pamwe yepakutanga mutemo
rorusununguko chido hunobatsira.
The utere vakawanda chinokosha kuti zvaanonzwisisa ( perceptiones ), izvo

zvinonzwisiswa pfungwa zvose kuti kupiwa chinhu (chinhu objectum ) nokuvapo

kwake kunounza zvakananga matiri. Saka ini tora muti wechokwadi kana zvakadaro
zvechokwadi anomira pamberi pangu, uye kuonekwa kana akanzwa neni, ndinoona
mumwe urove apo here ndatambura zvakafanana, nenzwi, kana iye chaizvoizvo
ndikanzwa unobviswa nzeve dzangu; kana ini ndiri muti, kurwadza mumaoko kana
kuridza chete vakawanda vanofanira kufunga kwangu vasina nevanhukadzi naye
pamberi pamusoro pangu, hazvina kutarisirwa kuita. Sezvo zvinhu tinofanira kuona
zvose zvechokwadi vanofanira kuvapo, saka tinogona kunzwisisa nyore kuti nguva
dzose chete zvimwe zvinhu chaiwo kunogona kuonekwa, hapana asi vakawanda vavo
kujairwa kuti ndaitora kana kwakabatana kwazviri; uye ayo munhu ane nevamwe
chepfungwa nepfungwa kana pfungwa kunzwisisa pakati pfungwa uye pfungwa
(pfungwa anonzwisisa uye chikonzero). Mienzaniso achaita Kuenzanisira izvi.
Kana Ndinoona bhuku, saka akanzwa pfungwa, iyo nokudaro ndive dzinoratidza
kuti, ndiko maonero, nokuti anogadzirwa nokuvapo bhuku pacharo mandiri, uye
imwe chaiwo bhuku, chii I kufungidzira.Dai ndaiva asi zvino ndaona mabhuku
akawanda, zvinhu zvangu, izvo zvose vanobvumirana abgemerkt ichi, uye ipapo
zvine mupfungwa dzangu, saka ndinoda kuwana Nekubatanidza kufunga izvi,
gesehnen zvose mabhuku angu pamwe vanogona kufunga unhu, hapana manzwisisire
bhuku nekuti hapana imwe bhuku rakabatwa dzemoyo nayo kwandiri, asi kune
pfungwa yokuti bhuku, izvo zvinogona kutora nzvimbo mweya wangu zvikuru pasina
chete dzakananga bhuku chero, izvo iwe yatova anoziva, nokuti kunyange pfungwa
bhuku nokusingaperi pamusoro anofanira kukodzera mabhuku ose, zvokuti havagoni
kungotaura kufungidzira imwe chaiyo. Saizvozvowo, kana ndinonzwa imwe
matauriro, saka izvi zvinoita Maonero nayo mandiri; kana ini asi akaona wandei
zvenzwi uye akatorwa kubva zvaanonzwisisa izvi unhu avo pamwe chete, kuti vose
zvakadaro, saka ini kuwana uyewo mubatanidzwa chete hapana maonero womumwe
matauriro, asi ane pfungwa matauriro zvachose, ndinogona kundiita Unongovandira
nokuvapo rayo chaizvo, fungidziro wangu Zvinoda kupedza.
Nepfungwa dziri kana intuitions ( intuitiones ) kana manzwiro ( senationes ),
zvichienderana pfungwa excites chinhu zvakananga pamberi pake, zvakawanda
pamusoro perceiver pachake (nyaya okunzwisisa) kana kuti akaziva chinhu (chinhu
okunzwisisa) hunovakirwa. Naizvozvo ndinoti: Ini kutsvaka imba, muti, inzwi riri
(nokuti uzivi shoko kunzwisisa kwete pamusoro zvaanonzwisisa kuti isu
haangatongopembedzi kunzwisisa kuona, vakashandisa), Ukuwo, ndinonzwa
kurwadza, ndinonzwa zvakanaka, etc. . pakuti nyaya, sezvo iri, ini kuwana pfungwa
pakarepo kuvapo zvinhu pachavo, kureva kuonesesa, asi pane chinoitika hunhu kana
chinzvimbo wenhaka, imba, muti kana kuridza kuzopindazve pfungwa dzangu, I
anotaura pfungwa dzangu chete izvi, funga izvi zvinhu, asi kwete ini, asi mukupera
nyaya, kana kutekenyedzwa kunoitika rangu, iro perceiver, mamiriro, kuzopindazve
pfungwa, Ndinoreva pfungwa zvakawanda pachangu, ndichazvienzanisa kuti nyaya
mharidzo yangu, asi kwete zvinhu Vakakonzera.
The utere kana cognition pamuviri pasi kwokunze pfungwa uye revadzidzi
pfungwa. The kwokunze pfungwa ndivo yatinogona kutarira mamiriro rwomuviri
nyika uye kunzwa, uye ivo pachavo vakasungwa muviri nhengo; heano ine

mugwagwa inonzi pfungwa shanu uye zvinooneka pfungwa; asi womukati pfungwa
ndiye wekuitwa vana, isu, chii chiri kuitika munyika mweya yedu, kuonesesa. Saka
pane maonero wangu pfungwa yomukati, kana ndiri kuona mukati pachangu, kuti
ndiri kufara, kana kusuruvara, kana kuratidza. The fungidziro angatarisirwa pamwe
yomukati pfungwa, iyo yatinoswedera pfungwa kunobva ndisipo kana kwete
zvachose chaizvoizvo huripo zvinhu mupfungwa dzedu kuonesesa.
Kana isu chete aikwanisa zvaanonzwisisa, saka isu aizokwanisa chero vakawanda
mashoko kuwana zvakawanda zvinhu pamwe chete akawana Somuenzaniso,
pfungwa yokunaka, runako uye saka aizokwanisa regai simuka matiri, nokuti tiri
toga, kunze kana kutarira kana munganzwisisa; hongu hatizokwanisi kuva kunyange
kuwana kubva vakachenjera zvinhu izwi. Nokuti kana ndaiva Z. B. akatarisa imwe
imba, ndingadai kunyange kuziva, chii chaizvoizvo vaiva musha, zvandisina
nokudaro wakazopinzwa pfungwa mumba uye chii ndingadai siya naro. Kana ndine
yero imba Kutarira sokunge ine denga rakati sandara, vanofunga aindipa kupfuurira
kudzidzisa chinhu asi kuti wakadaro imba here kumira pamberi pangu, uye yeyero
ruvara, uye ndiro denga dai chete sokukosha kuitika panguva kunzwisisa kwangu,
sezvo masvingo pedenga zvachose, andinovenga chinyorwa chete. Aizova
kunzwisisa uye pfungwa chete, saka ndaifanira kutakura kumba, chinoratidza iri
pfungwa kuti imba ave yeyero vanofanira kuva kudzika denga, zvisina zvakafanira
asi, sezvo nedzimba mamwe mavara uye rikwanise matenga ndiwo. With mumwe
Maonero itsva Saka pfungwa dzangu aizochinja, ndingadai akatorwa kubva pamba,
uye ini aipedzisira asingazivi chii ndaifanira kufungidzira pasi zvakadaro
zvayo. Zvino mweya kunze rorusununguko kunzwisisa uye manzwiro izvo kuenda
chete kune mumwe zvinhu, uye anokwanisa kuunganidza zvechadenga nomumwe
zvaanonzwisisa, uko ivo rienderane nemumwe; ichi, zvaanonzwisisa vanoverengeka
kubatanidza pamwe vanogona kufunga unhu uye kupfupikisa imwe. mubatanidzwa
kwakadaro pamusoro zvinhu zvakawanda zvakajairika zvaanonzwisisa, anonzi
chete pfungwa ( notio, conceptus ) uye anokwanisa kuumba pfungwa,
pfungwa. Somuenzaniso, kana ndine zvakawanda makemikari venyama, kana
panoonekwa zvokunze mupfungwa kana zvokufungidzira vaifungidzira, saka
pfungwa dzangu zvichava enzanisa, uye akataura kuti vamwe izvi makemikari vanhu
kuwana zvakawanda zvinoitwa zvakafanana, kwakadaro. Sezvo mudzi, hunde,
matavi, mashizha, maruva, huni, kusiyana, zvimwe zvinhu zvingave zvakasiyana
navo. The nevakawanda zvinhu zvino achaunganidza pfungwa, tibatane, uye
zvinoumba pfungwa muti dzisina zvakajairika zvinhu ruoko, dzinosiya kubva
pfungwa muti, iyo manzwisisire pachayo haigoni kuenda mhiri kuti anofanira kutora
chinhu chimwe nechimwe sezvazviri varo zvipo. Pfungwa anoona sechinhu muti
rwakavakwa mashizha nemaruva chena; pfungwa asi Zackigsein mashizha uye chena
Ruvara maruva hakusi vaonane pfungwa wemuti yaanoumba, zvikasadaro muti kuti
hapana rwakavakwa mashizha uye maruva machena, uye iro kuchine hapana muti
zvaizova kana zvikasadaro akabvuma zvose zvimwe zviri kare vakaumba pfungwa
pamuti. - Basa iri mupfungwa nemhaka izvo dzaakanyora amutsvaka zvakajairika
zvinhu uye anobatanidza, kuti kuumba pfungwa, yainzi discursive basa pfungwa,
nokuti nokudaro ichipfuura zvaidiwa zvinhu, sezvo ( discurrit ) kuverenga kunze

enzanirana. Ino anofungidzirwa kuti kuparadzana.

Mafungiro aya kana kusikwa okuti munhu anogona zvino kusiyanisa zvakare
mabasa akasiyana kana mabasa pfungwa. Zvinoti, kana munhu muzvizhinji pamusoro
percep-mitemo vakapiwa, umo pfungwa kunofanira vanzwisise, anogona, pashure
pamusoro apa, havadi zvose zvinhu hunoumba munhu zvaanonzwisisa, kana
vasingaguti zvakajairika kwavari muenzaniso rokuti kuumba imba, kwete yeyero
ruvara kuumba pfungwa murume, kwete Dress wake, kunyange zvinhu izvi vari
zvaanonzwisisa akasiyana siyana, izvo njere yawapihwa parutivi utere
vakagadzirira. Saka, maererano kunzwisisa izvi features, usina yekudyidzana
nechokuita okuti, anoda kuita, sezvo anotarisa kure, vanoti, iye abstracts
kwazviri; Ukuwo anoshandira kunzwisisa zvinhu zvinokosha kuti paumbwe rokuti
ake, uye kunyanya vepano yake ichi, vanoti, iye kufungisisa pavo. Somuenzaniso,
kana pfungwa ine maonero vatema uye chena, akapfeka uye kupfeka vanhu pamberi
pake, uye ndichakuita panguva iyi rokuti munhu zvachose, saka zviri nhema uye
chena ruvara vanhu ava, saka abstracting zvachose sezvo kubva kwake akapfeka kana
unbekleidetsein nekuti zvinhu izvi zvinogona kusanganisirwa pfungwa vanhu pasina,
nokuti zvikasadaro ivo hwaizopararira kuvanhu vose; Ukuwo ari pamusoro unhu kuti
vane vatema uye chena, akapfeka uye kupfeka vanhu zvakafanana, kufungisisa,
somuenzaniso mumusoro, maoko nemakumbo, pfungwa, etc.
Pakunyora zvino ava vanhuwo Mumagazini pfungwa inonzi kutsunga, uye
kubatana kwavo neimwe mubatanidzwa. Kutsunga ichiri rakasiyana kuratidzwa:
Nokuti unogona kuratidza kana kutarisa rutivi munguva kunzwisisa, nokuti aiita
wokutanga maonero kukodzera paumbwe pfungwa, kana munhu haasati kuziva kana
kukodzera kana rirege wakanyatsokodzera aigona nezvauchangobva ikozvino kuda
kuongorora kuratidzwa pashure asi vakaramba sezvo kukodzera. Somuenzaniso,
pandakatanga kufungisisa unhu chena ruvara, sezvo zvaiita pakutanga kuona,
sokunge raizobatanidzwa pfungwa yokuti vanhu, kana ini chete kuda kuongorora
kana nde- pfungwa womunhu; pashure asi vanoona kuti kune vanhu vatema, saka ini
kurega kutsunga Kufungisisa kutevera, asi abstracting seri chena rweganda; kana
Ndakaita Zvisinei kufungisisa pamusoro pavanhu, uye ikozvino kuwana kuti vanhu
vose zvechokwadi ndezvevanhu musoro, saka ini kurega kutevera kutsunga
Kufungisisa, kuti ini kutora zvechokwadi hunhu musoro pamwe rokuti munhu
nokubatanidza iye nevamwe zvinhu ndakanga atopiwa. Kubva izvi siyana basa
mashoko musiyano chiri abstraction, reflectivity, uye Determinationsvermgen
mubatanidzwa yesangano uyewo kunzwisisa. - Sezvineiwo, inofanira kuzivikanwa
zvakanaka kuti pfungwa harisi chete inokwanisa rokuumba kubva nepfungwa
kubudikidza muunganidzwa ravaigona unhu mashoko, asi kuti iye amene anogona
kuita zvimwe zvinhu kubva pfungwa zvakare, nokufungisisa ravaigona
unhu. Somuenzaniso, kubva kururamisira, nokunaka, nokupfava uye nezvimwe
zvivako zvakanaka vanhu, izvo akangosikwa mashoko, anogona, neizvo ndohwavo
anorenda kwavari, nokupfupikisa kana zvabatanidzwa zvinoumba pfungwa
kunaka. Mumwe muenzaniso: Kana munhu anotarisa chiverengero tumbuyu,
zvingaita kunodaidza chete Community features, uye vakaumba pfungwa
Tupukanana zvachose; Uyezve, paanoona shiri dzakawanda, zvinogona kuita

pfungwa shiri panguva vose ava; uyewo mashoko hove, Sugtier nezvimwewo. asi
zvino iye anogona zvakare kutarira ose okureva, kambuyu, shiri, hove, etc.
nokunzwisisa kwake, uye nokuunza pamwe azviongorora nevakawanda unhu,
izvozvo zvinoumba pfungwa mhuka; zvino iye kare akaumba rokuti chirimwa,
zvinogona kutsigira pamwe dzinotevedzera nevakawanda zvechadenga pfungwa
zvemhuka uye zvinomera, uye kubva pfungwa ane makemikari ari muchimiro
zvichingodaro .., saka naizvozvo kuti munhu anoona sei pfungwa dzose dzakakwirira
nemashoko ake kuti simuka kusvikira pakupedzisira auya pamusoro rwevanhu
chaizvo, izvo ndezvemamiriro zvose zvinhu, akaita pfungwa yokuva. - The pfungwa
anofanira kubatsirwa zvose mabasa ayo nokutonga. Mumwe anogona kufungidzira
kureva zvinhu zvawo, asi ukama nedzimwe pfungwa. Somuenzaniso, imwe imba,
handigoni kufunga vega inongova ndima; asi ndinogona kufungidzira inobva yeyero
ruvara; Muchiitiko chokutanga handina chete kana yakachena pfungwa kana
yakachena kunzwisisa weimba, asi, sezvo ndakaisa ukama pakati yeyero ruvara uye
neimba mamwe nyaya, ndinoti: nditonge saka sezvo imba iri yeyero kana imba iri
kwete yero kana dzimba dzose dziri tsvuku, zvichingodaro muri mitsetse. Zvinonzi
nyore kuonekwa kuti kutsunga uye wemishonga zvechokwadi chete kutongwa, uye
naizvozvo kutongwa uye kunyange ungatarisira nokunzwisisa, izvo zvinosanganisira
mabasa iwayo. - Search zvino hwaro kutongera mumwe, saka anopfuura mumwe
kubva mumwe kubva, saka izvi anonzi Close. Somuenzaniso, kana ndikati kuti zvose
makemikari venyama vapenyu, imbwa chinhu makemikari isangano, saka imbwa
mupenyu; Ini vakaatsinzina; nekuti ndine mutongo: Imbwa mupenyu, kutongwa: All
makemikari venyama vapenyu, pacharo. Kuvharwa ndiro basa yaingowanikwa
rokufunga, uye somunhu vachiri isingagari mutongo kana chokwadi chacho
chinofanira hwokurara kana vakaturikira vachiti kubva mumwe, sezvo yokupedzisira
zvinogona chete akagumisa kudaro chii vakawanda uye kwakakosha pachayo zvimwewo vaizova chokwadi chacho havazogari kuvhara pacharo zvakare - mumwe
anonyora chikonzero uyewo hana kwakakwana uye mukuru uye ukama aro
anoenderana uye yakananga, anonziwo zvakanaka vakadaro isiyo vakawanda izwi
pfungwa, inova soro, kusvikira izvo munhu mweya angamutsa. Misoro miduku iyi
zvinosanganisira pfungwa Mwari, rusununguko.
In zviito mupfungwa, simba rokutonga uye chikonzero, kuti nokuumba pfungwa,
nezvakatongwa inferences anofungidzirwa, saka zvinongobva ndezvaiye pamusoro
zvokufungidzira, nokuti utere inopa nzira maonero avo chete mashoko
pfungwa. Zvino unogona kutarira mafungiro nenzira mbiri; kunyange nokungoona.
pfungwa dziri kufunga, ngarira hama dzavo mumwe nomumwe, pasina kureva
zvinhu pachavo kufunga, izvo zvichakurukurwa kubudikidza Somuenzaniso, kana
ndikati kuti munhu zvakaringana, kana: The mhuka haasi musoro, saka ndinogona
neizvozvo waive zvinhu izvo dzinoturwa nemazwi okuti kwevanhu, mhuka uye
rationality, wose, uye teererai chete kana shoko chaizvoizvo inobva mumwe, sezvo
mumutsetse wokutanga, kana iye anounzwa asina chokuita sei nyaya yechipiri, kana
shoko rinowanzoshandiswa ukama mumwe (somuenzaniso, varume vose vane anofa)
kana vakawanda (eg vamwe varume vane anofa), nezvimwewo, kuitira kuti saka
chinoita mutsauko pano, chii zvinhu zvandinotaura, nekuti ini vanosarudza chete

chimiro mutongo, kana zviri kutsigira, kunaka, mukuru kana kunyanya,

zvichingodaro nezvokusakwana. Panyaya iyi, saka, ivo hwevanhu vari: Mwari ndiye
wemasimbaose, mhuka iri voracious, pamuti munyoro, ayo ose chete, nekuti pano
pfungwa simba, voracious, zvose zvakasvibirira zviri zvakafanana mhando kuti
pfungwa Mwari, mhuka, muti ukama, kunyange mhuka, muti, etc. akasiyana chaizvo
nepedyo. Kufunga kufunga chete peji ino, inonzi chakarongwa kana Analytical
mafungiro, uyewo zvimwe achifunga ndima kunaka; Pano munhu haana hanya
zvinhu kuti inofungidzirwa, asi chete nzira iyo pfungwa zvakabatana. Asi kana isu
kutora imwe nguva apo vachifunga pamusoro vanotongwa nehanya, iyo
inofungidzirwa uye vaiona ukama repfungwa vasinganzwanani pachavo (sapamazuva
Analytical mafungiro), asi kune avo zvinhu, zviri kunzi materiales kana chakaita
zvokugadzirwa mafungiro, kana kutombomuziva, apo mafungiro analytic,
nemafungiro inonzi ndima. Nokudaro chokwadi pamutemo ndiye kusiyanisa
nemafungiro chokwadi, zvinhu. A mutongo inogona pamutemo zvikuru zvakarurama
uye zvechokwadi kana haasi inosemesa nemitemo wevakadzidza mafungiro, asi
zvinhu zvakaipa. Kana ndikati, somuenzaniso: All maruva vari chena, saka mutongo
uyu pamutemo kwakarurama nokuti vakawanda ukama hwakadaro kwete
dzinopesana pfungwa sei izvi zvinogona here kuitwa maererano nemitemo
kwomuitirowo mafungiro kubva chena kuti ruva, uye ndepano zvose zvakafanana
kana pfungwa ruva kana muti kana jena kana dema nyaya nhema panguva hwaro,
yakapiwa chete kuti pfungwa zvinosimbiswa zvakabatana kune mumwe nenzira
yakarurama, uye saka mutongo ane kodzero chimiro. Material iri asi kana pasi
mitemo cognition mumutsetse wacho: maruva vose chena, zvakaipa, nokuti kana
zvechokwadi Ini havo zvekufungidzira zvinhu pachavo, ruva uye ruvara chena
kufunga, ndinowana kuti kwete maruva zvose zviri chena. Asi pfungwa: Animal
haasi mhuka, zvaizova pamutemo chakaipa, nekuti aizoramba zvakafanana zvakaipa
uyewo kana ini kutora mhuka akaisa chinhu, izvo ini chete nokusingaperi
ndaida; Naizvozvo kuti saka kwayo falsity kunogona pano kuva kunyange nokuda
yezvakaita chinhu, asi kururama mhando maererano pfungwa pachavo, uye
naizvozvo tinofanira kuva muchimiro mutongo. - Kunze izvi zviviri mhando,
kufunga pfungwa kana kungotaura pachinhu mumwe kana, uyezve, zvakaenzana
zvinhu, unogona kufunga kuti papi pfungwa zvimwe zvinhu kunzwa mafaro kana
kusafara kumutsa matiri, sei eg kuongorora ane chiso chakanaka mafaro, kana ane
yakanyangara grimace kusemeswa akamutsa matiri; kureva unonzi susceptibility kuti
mhando yakadaro mafaro uye marwadzo, chii pfungwa fadza matiri kutongoravira.
Shure kwezvinhu zvitatu nzira dzokuona pfungwa dzedu, rinovhuna yokungotaura
uzivi zvikamu zvikuru zvitatu, nomusoro rezvematambudziko mitemo wevakadzidza
mafungiro yepakutanga, uye mafungiro kudzidzisa Schlechtweg; metaphysics, iyo
anobata mitemo zvinhu kana mafungiro cognition yepakutanga, uye saka uyewo
epistemology anonzi; pakupedzisira vari aesthetics kana dzidziso kuravira, unova
murairo kumiririrwa uye kuziva zvinhu, sei kumutsa kunzwa mafaro kana kusafara
matiri.
It anotevera kubva apa, Chokwadi, kuti pfungwa havagoni vataure hunhu zvinhu
kuzvidzidzisa, nekuti havasi funga pfungwa pachinhu akadaro, asi chete pachinhu

mumwe. Pakazosvika pfungwa chero chokwadi itsva saka anogona kuwanikwa, asi
unogona kuongorora kana chokwadi kuti munofunga wawana chaizvoizvo
anoenderana hunhu hwedu mafungiro fakaroti asi; chinogona kuratidza nzira
hunobva chaizvoizvo kuwana chokwadi vamwe vatevere zvakarurama, uye
zvikanganiso zvinobva kuvhiringidzika, kururama kufunga vudzi. The Kufunga
haigoni kutidzidzisa kufunga, asi iwe unogona asi mitemo naro mafungiro anoitwa,
akaisa zvakajeka isu mupfungwa, uye saka akatiisa munzvimbo yokuburitsa apo
kwete kuchengeta chete, kukanganisa vakaita; vanogona kutibatsira kuratidza
zvatinofanira kubhadhara kana tichida kuongorora wevakadzidza chokwadi ane
pfungwa, Urteiles kana kurasikirwa.

First Chapter
Weboka Musoro
+
Mubvunzo. Ndechipi Kufunga? Mhinduro. Musoro ndiyo chikamu
yokungotaura uzivi, izvo kutiudza mitemo (kusununguka kana Analytical)
kufunga. Asi havafaniri funga pfungwa, insofar sezvo kwazvinoita vamwe
zvinhu, asi chete anodzidzisa mirayiro pfungwa zvavo, saka zvinoratidza
mapiro zvinhu zvose zvinofanira ndaifunga kana vakanga nokusingaperi
zvakasiyana. Zvazvakadaro, zvinonzi ikozvino vaiona inongova nzira kufunga
pacharo, uyewo zvinonzi vanoda inongova muchimiro kufunga kufunga,
Ukuwo kubva panyaya mafungiro, pasi munhu anonzwisisa chaiye
zvekufungidzira zvinhu, kuzvidza kana abstracts.
F. How kugara pfungwa?
A. A musiyano wokutanga vose zvavo uye
yakananga pfungwa. Aimbova varikushanda chimiro pfungwa rwevanhu, uye
anonziwo zvepakutanga pfungwa, ekupedzisira ndivo mitemo kufunga muna sayenzi
kunyanya uye saka haagoni kupiwa aparadzane izvi.
F. sei akaparadzanisa zvavo pfungwa?
A. Chokutanga wakachena uye
kushandiswa. pfungwa yakaisvonaka, mitemo pfungwa pane zvose kuti sei pakutanga
rakaitirwa yepamusoro cognition yaishandisa naro absorbs mamiriro ezvinhu
akasiyana-siyana kufunga, izvo kushandisa mitemo iwayo
zvinoenderana; semuenzaniso pamusoro ezvinhu anogona kutitungamirira nokutonga
venhema, uye adzivise nzira dzakadaro.
F. sei yakakamurwa wakachena pfungwa?
A. Pane (wakachena)
zvepakutanga pakudzidzisa uye (wakachena) nzira. Aimbova inokurukura zviito
pfungwa, sezvo pfungwa, nezvaakatonga uye inferences nomumwe, uye rinoti
mitemo iyo zvinofanira kuita saizvozvo; yokupedzisira anodzidzisa kugovera
pachishandiswa kurapwa nevaya kushanda zivo yedu yesayenzi ane mafungiro

unyanzvi yakakodzera chimiro, uye nokudaro ine chokuita chii chinogona kuonekwa
kuzivisa, utsotsi uye uchapupu.
F. sei kugoverana pfungwa rinoshandiswa munhu?
A. Kunyange
(rinoshandisirwa) chepuraimari kudzidzisa uye (rinoshandisirwa) nzira. The
wokutanga hanya dzidziso mavambo musoro uye katsamba kukanganisa (musoro
zvokurwara), uye dzidziso nevasori pamusoro kukanganisa (musoro
kurapa); yokupedzisira varikushanda nepaitengwa uye kukurukurirana zivo.

Kwakachena musoro Elementarlehre

Second Chapter
Kubva musoro zvinhu uye zvinhu
Q. chii inonzwisisika zvinhu uye yakarongeka absurdities? A. A musoro chinhu
( ens logicum ) ndizvo zvingaitwa vakafunga maererano nemitemo mupfungwa, kana
hazvisi chaizvoizvo anowana munyika ruzivo; zvinonzwisisika upenzi ( nonene
logicum ) pamusoro izvo haagoni kunyange ndafunga. The inonzwisisika chinhu uye
upenzi anofanira kusiyaniswa kubva chaiye zvinhu uye nonentities zvakanaka, iyo
yaimbova kuri munyika ruzivo chaizvo anowana, ekupedzisira kwete.
Q. Ndeipi mienzaniso inoratidza izvi? A. An mhuka, iyo chimiro shato, kana
kukura ane kuti rakasvika kumwedzi pamwe musana wake, aizova musoro chinhu
nokuti kunotitadzisa chinhu, isu kufunga mhuka dzakadaro; Ukuwo kwaizova upenzi
chaihwo, nokuti hazvisi zvechokwadi anowana munyika ruzivo. A sikweya
denderedzwa asi, kana jira kuti dai panguva imwecheteyo nzvimbo girini uye kwete
manyoro, mumwe aizofanira handiverengi chete chaiye, asiwo musoro absurdities,
nokuti vakadaro vo vasingagoni kunyange kumbofungidzira. Mumwe anogona kuona
kubva pamienzaniso iyi, kuti vazhinji zvine musoro zvinhu zvingava izvo naizvozvo
hazvisi zvinhu zvechokwadi,; ruoko, anofanira nomumwe chaicho, insofar sezvo ane
noruremekedzo kwatiri, anogona kunzi zvine musoro chinhu, nokuti zvikasadaro
zvanga zvisingagoni akafunga, uye saka isu uyewo havapo. - Pakazosvika nzira,
ndiwo musoro chinhu - uye chete unogona wakadai pfungwa mubvunzo ndezvaJosephus hapana kupfuura pfungwa, kana imwe pfungwa pfungwa.
Q. Chii chinoita vakafunga chinhu?

A. Through zvinhu.

Q. Ndezvipi zvinhu? A. Features ( notae ) ndivo pfungwa iyo vanobatanidzwa

sezvo zvikamu dzimwe pfungwa, uye pakudaro kubvumira zvakawanda pfungwa
akasiyana mumwe. Somuenzaniso, muti, mashizha ari nevamwe nokuti ipfungwa iri
raisanganisira sechikamu mharidzo ichifamba muti, uye iwe unogona kusiyanisa
kubva pfungwa ane imba mhuka saka inozivikanwa. Mumwe anodana unhu uyewo
zvakanaka nzvimbo, mitemo, chakarurama, okuti vanotaurwa. Chete insofar
kugadziriswa sezvo chinhu chakadai inogona kwokufungidzira uye chinhu risina
chinhu angadai zvaiitikawo uyewo kwete pfungwa dzedu, asingagoni

kumbofungidzira.
Q. Ungaita sei kusiyanisa unhu? A. In yomukati uye kunze, kutsigira uye akaipa,
zvinokosha uye vasiri zvinokosha, yepakutanga uye mumichero, yakananga uye isina
kunanga, yakaorera uye mbereko.
Q. Ndezvipi womukati uye zvimwewo zvinhu? A. Inside kana mhedziso unhu
vaya izvo, akatorwa chinhu pacharo, ona; ari kwokunze zviri asi kuti chinonziwo
hama kana ukama kana reshiyo unhu, ona chete ukama kana ukama ane chinhu kune
umwe zvinhu. Saka, hunde, mudzi, shizha, ruva, mukati zviri muti, sezvo ivo
kutsanangura pfungwa chete vasina hanya nevamwe zvinhu; kuzorwa chokwadi kuti
muti rakura panyika, kana kuti rudzi rwake ane mumwe nhungamiro pamusoro
mumwe muti, muri kwokunze kana ukama unhu, nokuti chete kumanikidza reshiyo
kwayo kune zvimwe zvinhu kunze. Chinhu icho reshiyo zvinoreva ukama Merkmales
chinoratidzwa, sezvo kana kumusoro, nyika, anoita Mitbezogene kana Nenyaya
Iyi. Naizvozvo panze zvinhu zvinoda zvose ane Nenyaya Iyi.
Q. Ndezvipi kutsigira uye kunaka maitiro A. kutsigira kana zvakanaka
zvatariswa avo kuburikidza Nderipiko ikakuruma sezvo anofungidzira chaizvo
nhengo zvinhu; kunaka kana akaipa Kusiyana yatinogona vanodzinga chimwe
chinhu. Somuenzaniso, tsvuku, ushamwari, kutsanya vari kutsigira maitiro, nokuti
kutaura ehupfumi kuti chinhu ariko chaizvo; Zvisinei, uncolored, havasi kudziya
kunaka maitiro nokuti haabatanidzi ehupfumi kubva kuvapo chinhu. Kana asina
mumwe kuchiitwa anoramba zvakare, saka anosika chinhu sokukumbira
chinhu; semuenzaniso haana undyed zvakangofanana yakasvibiswa sokukumbira
chinhu.
Q. Ndezvipi zvinokosha uye nevasiri zvinokosha zvinhu? A. Main zvinhu
( essentialia, attributa ) ndivo avo izvo ndakauya zvinhu vakafunga upi nguva uye
vawane anodiwa kana izwi haasi ndeimwewo kuva pazvinhu pachavo. Kusiyana
neizvi, non-zvinokosha zvinhu ( accidentalia ), unonziwo asingashumbi, ari mhando
kuti havafaniri kuwana chinhu chete nemishonga, uye saka zvinogona akafunga kure
kubva chete, pasina kuchinja ayo pfungwa zvavo. Saka, somuenzaniso, hunhu
zvokuzvidira kufamba kunokosha kwemhuka, nokuti zvinotora mhuka dzose saka
kwose uye nguva dzose, kuti chisikwa waishaiwa aya zvaizova zvakakosha hapana
mhuka, asi muti kana zvikasadaro vaizofanira kuva chinhu; Zvisinei, iye kuchiitwa
pamakumbo mana ari zvechokwadi unokosha mhuka, nokuti pane mhuka netsoka
zvakawanda kana zvishoma pane zvina, uye pfungwa hwemhuka kazhinji inoramba
kuchinja, zvakafanana, kunyange handifungi mucherechedzo pamakumbo mana
kusvikira. - The zvinokosha zviri chinhu yatorwa pamwe chete kuti ayo chaizvoizvo,
uye tiri ichi zvinhu kana chete nepfuma ( attributa propria ), kana kuuya kunyange
zvimwe zvinhu, ( attributa communia ); saka hunhu yokuzvidira kufamba panyika,
kanenge, zvisikwa mhuka chete varidzi; yokudua chinoratidza zvokudya asiwo
anouya zvinomera. - Unhu Zvokunyama kunogona kuva chero zvinhu, nekuti ivo
vaingova vataure ukama kune zvimwe zvinhu, asi ichi angachinja.
Q. Ndezvipi yepakutanga uye hwokurara zvinhu? A. Original zvinhu ( notae
originariae, primitivae, radicales ) vaya vari vaziva kwete chete nezvimwe

zvikonzero, pacharo ( derivativae s. Consecutivae) Ukuwo, vaya zvinhu sezvo

migumisiro zvimwe zvinhu kwayo zvinofanira kugadziriswa. Saka pfungwa chinhu
chokutanga cheshanduro ane nokuveza mudziyo, ayo anokwanisa musiyano kugovera
vamwe miviri, kwakavakirwa pazivo ichi; chemabviro chinoratidza mudenderedzwa
kuti zvose zvayo pfungwa projecting equidistant kubva kupiwa pfungwa; kuti iye
curved mutsetse, kwakavakirwa pazivo ichi.
Q. Ndezvipi zvakananga uye zvisina kunanga zvinhu? A. Rava kana anotevera
zvinhu vaya vari yacho vakaenzana ndakatsungawo pacharo, zvisina kunanga kana
pamusoro kure avo ndiko kutanga zvakare kusvikira pane imwe cheshanduro yacho,
uye chete insofar pamusoro nyaya pachayo rinoreva. Somuenzaniso, jira yaizova
zvakananga chepfungwa muti, nokuti zvakaenzana rinoreva muti pachayo;mitema
ruvara kusiyana kwayo isina kunanga chinowanika, nokuti ichi hunongotaura jira,
uye chete achishandisa pamuti.
Q. Ndezvipi yakaorera uye asingakwanisi kubereka zvinhu? A. Fertile zvinhu
ndedziya anoumba nezvimwe zvinhu zvizhinji zvinogona mumichero, uye izvo saka
zvinogona kushandiswa kusiyanisa chinhu nezvimwe zvinhu. Zvisinei, mbereko
features, vaya umo izvi zvikasaitika.
Chapter Three
Of pamusoro mitemo pfungwa
Q. Ko pfungwa umo pakuwana unhu avapo zvinhu vakasununguka nehanya, kana
iye asungwa mamwe mitemo? A. Ndiye, sezvo hapana chinoitika munyika pasina
mitemo, akasungwa nevamwe mitemo, raakanga vanofanira kuchengeta kana
mafungiro ake ndiko kuti (yakarongwa) chokwadi. Anofunga izvi zvinopesana, zvine
musoro kufunga kururama kana kururama. The Kufunga inotiudza kwete chete
nekuonekwa mitemo iyi; asi zviri nani vari ndokwaanosimbiswa saizvozvo chaizvo
hunhu kunzwisisa kwedu kuti mumwe atoteverawo mukusaziva, kana akave
nokugamuchira munhuwo pfungwa. The Kufunga pano ane chimwe chinhu chokuita
pane kuti pfungwa dzedu zvakajeka.
Q. Ndezvipi mitemo pamusoro inonzwisisika mafungiro? A. Pfungwa
kwegakava kana daka ( principium contradictionis va repugnantiae. ); pfungwa pose
vakaenzana ( Princip identitatis absolutum. );musimboti chokudzingwa kuMiddle
kana Third ( pr. exclusi medii s. tertii ) uye nheyo chikonzero yakakwana ( pr.
rationis sufficientis ). mazano mana Ava yemanyorero anotora sezvo mitemo
kufunga.Kavanaugh akatumidza musimboti kwegakava uye nheyo chinyorwa, uye
anomuisa mafungiro zvinyorwa zvokupikisa, nheyo chikonzero yakakwana, zvisinei,
anonziwo mwero kwetunhu, kutaridza maererano kana ukama kuti kuenzana sezvo
huru mitemo pfungwa kuti peji ,
Q. ? Chii musimboti kwegakava A. Mumwe anogona kutaura izvozvo; Hapana
zvinhu kuuya dzinopikisana unhu, kana: Chero zvinhu chete maitiro aibvumirana
kuitika. Zvinoti anonzi dzinopikisana maitiro akadaro, mumwe izvo anenge anobva
audza chii vamwe ravira, uye izvo zvingazivikanwa akafunga saka kumbobvira
aibatanidza mune zvinhu. dzinopikisana Unhu kwakadaro sezvo manyoro uye kwete

matema; anofa uye kwete unofa. Mumwe anogona kuratidza nhungamiro iyi
sezvinotevera: Hapangavi A vanofunga kuti yaizovawo A panguva imwe
chete; akafunga A nokusingaperi chero chinhu kana chinhu, chii chimwe anogona
chete nokusingaperi anoda kunzwisiswa.
Q. ? Ndezvipi mienzaniso iyo inoratidza musimboti kwegakava A. Maererano
nenheyo kwegakava ndomumwe haagoni kufunga chinhu panguva imwe chete
kumativi kwete kumativi; chinhu uyewo tafura uye kwete tafura, muti zvibereko
panguva imwechete uye hapana muchero. izvi zvose zvaizova kuzvipokanidza,
ungadai regedza apo zvakakurumbira kuti mumwe wakakugadzirirai.
Q. Chii modaidza chii chinogona vakafunga nheyo kwegakava maererano, kana ari
ndairevesa? A. zvinogona akagadzirirwa maererano chii chete, ndiye zvine musoro
zvichibvira, uye saka kure zviri chaizvoizvo ndakafunga zvine musoro chaizvo kana
musoro chinhu. Izvozvo zvine musoro chinhu, asi kwete zvakafanana munyika ruzivo
chinodiwa rupiwe vorfindend anotaurwa pamusoro. - Ndiani anofunga musimboti
kwegakava pachena sei, saka pachena kupokanidzana munoti, akafunga penga.
Q. Chii achiri kuona mutemo kwegakava, kuti arege kusanzwisiswa? A. yaigona
nechitarisiko zvinhu vataure munhuwo noukama uye ukama kuti sekuti avo kufunga
kunyange dzinopikisana yakabatana chinhu. Somuenzaniso, ungangodaro wakati
neMweya zvakafanana nomunhu; Iye murefu, uye mune dzimwe nzira zvakare: Iye
haasi mukuru. Asi kekutanga iwe kuzvitarisa, zvichida pachinhu chimwe kusvosve,
kechipiri pachinhu nzou; saka inosimbisa pano kuti ukama kwete chii kwave
wakasiyiwa mumwe, vachimuenzanisa kumujuru murume, zvisinei mukuru,
pamusoro nzou kwete guru, uye pachena kupikisana naizvozvo bedzi okuti, kwete
fuma. Zvinofanira kucherechedzwa, uyezve, kuti nheyo kupikisana chinonzi chete
kubva iyoyo uye chete nzvimbo, nokuti munhu anogona Somuenzaniso nhasi kwete
mangwana kunakidza kusetsa; kana kumeso tsvuku uye maoko kwete
tsvuku. Zvisinei, zviri zvachose hazviiti, murume kufunga kuti vaizovawo kusetsa
kwete kusetsa, uye tsvuku panguva imwe nzvimbo uye kwete tsvuku.
Q. ? Chii musimboti pose vakaenzana kana sameness A. It achisunda izvozvo
seizvi: Mumwe chinhu akaenzana pacharo, kana: Mumwe chinhu akafanana
pachawo, kana kunyange: A ndiko A. aiti, nekuti chinhu chete inogona akafunga
kuburikidza features, uye ndicharamba chikonzero zvikabatanidzwa zviri pfungwa
yose zvinhu; uyewo zvinoitwa yokufungidzira chinhu uye pfungwa iyoyo inofanira
kunge zvachose vakaenzana. Zvadaro, nheyo iyi hazvirevi chinhu. Somuenzaniso,
shoko rokuti: dzeraundi makavharidzira, uye features, mutsetse, kwose kwose
equidistant kubva pfungwa kure, akatorwa pamwe, zvose vanobuda mumwe; nokuti
ndinofunga chete kusvikira denderedzwa; nokuda Ini muchidimbu zvinhu
vanotaurwa.
Q. ? Chii mhedziso ingatorwa nheyo sameness A. Chinhu ichi kuuya zvose
zvinoitwa pfungwa, izvo zvinosanganisirawo pfungwa pachayo inofanira
kugadziriswa, uye izvo havana unhu, ivo havagoni kuwana kunyange izwi
pachayo; Uyezve, chii ndezvechokwadi zvinoitwa pfungwa, chiri chokwadi pfungwa
pachavo, uye, hunhu vakasiyana, dzidziso pacharo akasiyana.

Q. ? Chii musimboti chokudzingwa yavose rechitatu kana neMiddle A. It

Anonziwo musimboti pose kutsunga uye achisunda kunze sezvizvi: papi chinhu chiri
kwakatarwa akanambwa anogara vanofanira kupiwa kwaari vachibva ose zvichibvira
anenge akatarisana unhu mumwe. Saka chimwe chinhu anofanira kana kumativi kana
kwete denderedzwa, semagada kana vasiri chena, tisave kuva vapenyu kana kwete
mupenyu. Kubva yakadaro kutsutsa pakatarisana kana dzinopikisana zvechadenga
pfungwa anogara anomanikidzwa kusarudza mumwe, uye kugadzirisa chinhu (zvose
panguva imwe chete anofanira pashure wokutanga musimboti haasi) uye hapana
rechitatu kana pakati kuchiitwa zvaakataura pamusoro tora mumwe mbiri
pakatarisana aigona kutora pfungwa; nokudaro zita nheyo iyi.Mumwe anogona
kuratidza nhungamiro iyi sezvinotevera: zvekufungidzira akatsunga kuramba
kuramba vanofanira kana kutumira mumwe chinhu kana kwete.
Q. chii mutemo chikonzero yakakwana? A. Mumwe rinozvitsanangura nenzira
iyi: Link mumwe nomumwe positing munhu presupposed somunhu chikonzero kana
mapfupi Sit chinhu pasina chikonzero. Mushure yapfuura musimboti kureva chero
zvinhu zviviri dzinopikisana zvatariswa zvirokwazvo anofanira kuwana
mumwe; pfungwa anogona hauzosvimhi kuchengera komberedza chimwe chezvinhu,
asi zvinofanira vafurira kana kumanikidzwa nechimwe chinhu, kana umwe kana
vamwe, kana girini kana kwete manyoro, mupenyu kana kwete mupenyu, kugadzirisa
zvinhu somuenzaniso. Izvi zvino chii chinokonzera pfungwa yokuti tikaisa chawo
yokungazodzoka pamberi mumwe, ndiye chikonzero, uye, zvichienderana
nechikonzero ichi, mugumisiro. Pfungwa iyi sezvavakanga achibvunzwa munhu
anoti chinhu, kunyange achiziva nei anoti izvozvo; uye uyo aida kugadzirisa chinhu
chimwe, vasingakwanise kupa chikonzero zvaizoita Hunotaura hazvienderani
nezvinhu pfungwa. Naizvozvo, munhu anofanira kuita mu Akashorwa (pamaonero)
irege akarwa hongu, hongu, uye kwete, kwete; asi ake kuti adzivirire kubudikidza
nharo, uye vavengi vanoedza rebut kubudikidza zvikonzero. - The musoro chikonzero
ndiyo nzira kusiyaniswa kubva chikonzero chaicho: aimbova inongova mukana kuti
chinhu saka kwete zvikasadaro vakafunga ndiko, asi wechipiri kuti chinhu zviri imwe
nzira.
Q. chii nheyo zvinyorwa zvokupikisa? A. Zvinogona kuitwa sezvinotevera:
Under pakatarisana determinations ane chinhu unofanira kuisa chete, uye kana iri
yakatarwa, saka une umwe Sarudza.Pfungwa iyi zvinyorwa zvokupikisa anotevera
kubva nheyo chinyorwa kana kushorwa.
F. ? Chii nheyo ukama akachenjera kana maererano kuenzana A. Zvinonzi
akaratidza: Two mazwi kuti rienderane yechitatu, kana chokuita, kutaurirana
nemumwe imwe maererano; kana zvikasadaro, zvinhu zviviri kuti yechitatu chete,
chete
pachako.
kana kuti chinhu A akaenzana zvinhu X, uye chinhu X
Contribuu
a millorar Saka
la traducci
vakaenzana zvinhu B, uyewo chinhu B achava akaenzana zvinhu A. zvazvingava Izvi
zvinoenderana chinhu pamwechete nheyo Matambudziko, nekuti wakaenzana chinhu
X nezvinhu uye zvinhu A B, pano ndicho chikonzero kunyange A uye B pachayo
ndiyo chete.

Text original

Chapter Four
Of okuti zvavo
Q. chii izwi? A. A rokuti ( notio, conceptus ) zviri kuitika chete pfungwa
unobatanidza unhu akawanda chisakachena kana haasaruri zvinomiririra kuti
kubatana yose. It chakaumbwa comparation (Enzanisa pfungwa dzinoverengeka),
abstraction (waiver pamusoro-siyana ayo), kufungisisa (yokurohwa kwavo
zvakajairika zvinhu); Kutsunga (zvokurekodhwa nevakawanda zviri munyika yose
kuumbwa), uye mubatanidzwa (Association of akanyorwa zviri rose), sezvinotaurwa
munyaya musumo. Sezvineiwo, izvi mabasa akasiyana-siyana anonzwisisa hadzina
vakarambwa chaizvoizvo sezvo ivo akapa pano; asi, ivo vachayerera semvura ikoko,
uye dzinoturwa vachiravana nesu chete nokuda kudekara nezvazvo.
Q. Chii chinorehwa Abstract uye kongiri mashoko? A. Kana isu izwi wakachena
chaizvo uye vakatsaurirwa pachake, saka inonzi husingaoneki pfungwa; rimwe
bhavhu asi sei munhu anofunga asi chokuita naye mamwe mazano, kana
noruremekedzo kuti zvimwe zvinhu. Saka, somuenzaniso kunaka ndima pfungwa,
husingaoneki pfungwa; Pfungwa kana Ndinofunga hwakarurama murume, saka
ndinofunga pfungwa yokunaka concrete; nokufunga naye pfungwa womunhu,
akabatanidza naye kuremekedza vaya. Saizvozvowo, pfungwa yakasvibirira ruvara,
zvachose vakafunga husingaoneki pfungwa; asi pfungwa nyoro, zviri bhavhu. - At
neimwe pfungwa iri Abstract, nokuti anongova nayo inoumbwa abstracting, Single,
achitarisa kure siyana pamuviri pake; Iye Zvisinei, nokufunga kuva ukama,
zvakananga; uye panyaya iyi zvakare, mashoko okuti, pavaifunga chete vanobatsirwa
kwatiri akanatsozvarwa chokuita zvinhu.
Q. munzira dzipi isu vakajaira funga mashoko vakwanisewo musoro hunhu
zvakanyanya? A. Mukufunga kwavo uwandu, nezvei, hama yavo modality.

Text original
Contribuu a millorar la traducci

chitsauko
Pakati yemabhuku okuti
Q. Chii uwandu ane izwi? A. In yakatarwa repfungwa kuti waunofunga chokuita
naye. Izvi zvino zvinogona kana akawanda noukuru kana yemabhuku zviri
vanzwisise.
Q. chii kukura uye zviri vanzwisise? A. Kukura kana bhora imwe pfungwa
( ambitus S sphaera notionis. ) Ita zvose izvi panze, icho pfungwa inogona kutengwa
sechimwe chinhu chawo; Zvisinei, zviri pfungwa ( complexus notionis )
kunoratidzwa avo pfungwa dziri akafunga mukati kufanana vasanganiswa.
Q. Ndeipi mienzaniso iyi? A. Kubva pfungwa murume, kukura ndiye
vokuEurope, vokuAsia, vomuAfrica, vokuAmerica uye Sdindier, nokuti vose ava,

murume izwi wakabatana sechimwe chinhu chawo; Ukuwo kuita zviri pfungwa
murume, pfungwa musoro, chipfuva, dumbu, maoko nemakumbo, pfungwa,
chikonzero, mutauro, nezvimwewo, nokuti zvose izvi zvinhu vanoumba rokuti
munhu chete.Saka yezvinoreva izwi ndiwo muti chimiro pomuouki, Beech,
misipuresi, miti yemichero, nezvimwewo, Ukuwo zvirimo panguva mudzi, iyo
hunde, mashizha, etc.
Q. ? Chii chinofanira yaisanganisira pasi pamuviri, uye pfungwa A. Of zvinhu
kuti kuwedzera imwe pfungwa, iyo pfungwa inogona nokudaro akawana sechimwe
chinhu chawo, vanoti: Muri pasi okuti zvaisanganisira, kubva pazvinhu Ukuwo,
vanoumba zviri vanzwisise, vari zvinosanganisirwa nemashoko. Saka pomuouki,
Beech, nemipaini vanobatanidzwa pasi rokuti muti kana kumusoro Asi mudzi, hunde,
anosiya nawo rokuti. Fungidzira shoko pasi perimwe, kureva, subsuming pasi.
Q. chii ukama uye yezvinoreva pfungwa tichitarisa yavo kwazvo kune mumwe
nomumwe? A. The mukuru ari kuwedzera imwe pfungwa, rudiki ayo kugutsikana,
uye vakutarisire. Somuenzaniso, kukura kwebasa murume izwi mukuru kupfuura
yezvinoreva rokuti Negro Pane pasi okuti murume kunze negroes vachiri dzine
vamwe zhinji mhando vanhu; Zvisinei, zvinoreva izwi Negro mukuru kuti rokuti
munhu nokuti Negro vane vachiri nhema ganda vobuda vamwe zvinoitwa munhu
zvakare, woolly bvudzi etc. Saizvozvowo, kukura rokuti mukuru mufananidzo
pfungwa zvokuridza; nokuti rine pakati pavo, kana ingavakirwa pairi sechimwe
chinhu chawo, kwete chete dzose zvokuridza, asiwo dzinoungana, pentagons,
kumativi chimiro, etc. Kusiyana, zviri pfungwa Triangle hukuru kupfuura rokuti
hunhu nokuti rine kwete chete kuchiitwa shoma wakakomberedzwa nzvimbo, raiva
nomufananidzo, kunyange kuti miganhu aya inoumbwa pamitsara mitatu pamwe
nevamwe vakawanda, kuti ingawanikwa kwazviri. - Chikonzero ukama ichi pakati
kukura uye zviri vanzwisise ndechokuti kana munhu anotora unhu wandei mumba
zviri shoko, izvi zvinhu zvose zvakaitwa kuti kunze kubva scale, izvo zvisiri
aya. Kana munhu aiva Somuenzaniso muna rokuti munhu uyewo maitiro chena
ruvara, saka zvakawedzera yemabhuku mariri, saka zvino uyu murume izwi
vaisazoonekwa inobva Negro, uye ipapo vanoda kukusiyai kunze kubva mashoko,
kukura wakaramba kwayo kuderedzwa.
Q. chii nyore uye remubatanidzwa mashoko, munhu mashoko uye zvakajairika
nemashoko? A. A nyore mutsara ( notio simplex ) ndiye ane kugutsikana iduku
zvokuti chete inoumbwa chete features, uye kuti hakuna ongororo anogona
rakatsemuka kuva pfungwa akawanda; nezvakawanda ( kwete. composita ) Ukuwo
akadaro apo hwakadaro manyowa mukati unhu akawanda kana zvesimba achiri
kutora nzvimbo. Kubva apa zvinoreva kuti nyore achava chikuru pakafunuka
maererano. A chete mutsara ( notio individualis ) ishoko ane zvezvinotaurwa iduku
zvokuti hazvina hanya pfungwa kwete akadzorerwa zvikuru pakati pavo; Kazhinji
kana nevakawanda (kwete. universalis ) Ukuwo, pasi achiri aine pfungwa. mazwi
akazvimirira kunge hwakanyatsorwisa vane chikuru kugutsikana.
Q. ? Ndezvipi mienzaniso inoratidza izvi A. pfungwa yokuti uri nyore pfungwa
kuti imi zvachose havagoni dissect yakawanda zvinoitwa; Asi chaizvo nokuti ayo

kushayikwa tigutsikane iye ane vastest zvezvinotaurwa: Nokuti unogona kunzwisisa

zvinhu zvose hunhu hwakanaka kana kuvapo. Pfungwa rwokufamba kare
nezvakawanda: Nokuti unogona naro kusiyanisa zvainyanya kwokuchinja
Zeitlichsein uye Rumlichsein nekuti sangano iri pamusoro apa nguva spatial
kushanduka. Asi sangano wakandibatsirawo sekamufarenzi duku; nekuti havagoni
kunzwisisa zvose somunhu rutivi. - A chete izwi ndiro izwi imwe hunhu, akadai
imwe chirimwa, imwe mhuka chaiwo, asi kuti rirege kuvhiringidzwa ane kunzwisisa,
nokuti haana chokuita zvakananga munhu pasi, kwete nezvinotendwa pakarepo chiito
pamusoro utere, asi zvisina kunanga chete vari kunzwisisa, akasikwa kubudikidza
unobatanidza zvayo nomumwe zvinhu. A chisakachena izwi iri chero shoko rinogona
kureva zvakasiyana zvinhu.
Q. chii howa-uye pasi Generic mashoko? A. mazwi Vose vanotaura yezvinoreva
mazwi. A howa pfungwa ( notio specialis ) ndiye kunongoratidza rine nomumwe
zvinhu pakati pavo; mumwe genus kana Generic pfungwa ( notio
generalis Zvisinei),, izwi rinosanganisira chaizvo pfungwa pakati pavo. Saka shoko
rokuti ruva riri rudzi pfungwa; kubva kwayo Kukura kunosanganisira nomumwe
zvinhu chete, kuti zvose nomumwe maruva pakati pavo; Zvisinei, shoko rokuti
chirimwa chinhu Generic izwi; nokuti rine zvakananga pfungwa ruva, akasimuka,
ruva, zvichingodaro pachavo. The Generic mashoko akakamurwa dzakaderera uye
yakakwirira. Kureva zvakawanda Generic mashoko anogona zvaisanganisira pasi
Generic okureva zvakare, uye izvi nokuda yepamusorosoro Generic izwi; saka
Generic pfungwa Tupukanana, hove, shiri, etc. vachamutswawo pasi Generic rokuti
mhuka yakakwirira; uye Generic mashoko mhuka uye zvinomera pasi yakatokura:
Organic chisikwa. - The soro Generic Pfungwa ndiwo rine zvose zvimwe Generic
mashoko pakati pavo, uye naizvozvo ane chikuru pamwero asi vane zviduku
kugutsikana, kuti aratidzwe chokuita zvose zvemarudzi zvinhu sechimwe chinhu
chawo, ivo Naizvozvo muchidimbu pakati pavo. Zvichakadai akadana, azvaitwa soro
Generic mashoko kusanganisira avo vari kumusoro chete neimwe nhamba
zvinhu. Ndizvo-soro Generic rinoreva zvose nomumwe marudzi, rokuti murume,
kunyange zvazvo iye anomira chaizvoizvo pachayo pasi pfungwa yekuti makemikari
ari.
F. sei kugadza zvakasikwa rezasi uye yepamusoro makirasi? A. The genus, izvo
pakutanga rine wandei nechepazasi genera pakati pavo, kuitira anonzi kuti rine
zvirevo kakawanda pakati pavo, boka, uye rine makirasi dzinoverengeka pakati pavo,
umambo hunhu ,
Q. Ndezvipi zvenguva Genres, mangwana genera uye genera kure? A. Between
genera ( genera zvenhau ) ndivo avo akakwirira kupfuura rimwe, asi kudzika
kupfuura dzimwe mhando, saka mira pakati pavo abate. Somuenzaniso, muti chinhu
zvenguva genus pakati miti yemichero uye zvinomera, nokuti kupfuura genus miti
yemichero, ndiye kuvatumwa Generic chirimwa; avo iye rinosanganisira pakati
pavo; pasi rino iye pachake ndiye. - The genus pasi nayo rudzi anonzi zvakananga
ichi chinotevera ( genus proximum Zvisinei), kuti, pasi izvo zviri kuwanikwa chete
zvisina kunanga kuburikidza zvenguva genera, kure ( genus remotum ).

Q. chii kuzviisa pasi uye rakavapa kuti mashoko? A. 'Anozviisa Pasi pfungwa
( notiones subordinatae ) ndivo vari aine pasi perimwe izwi. Somuenzaniso, mashoko
shiri, hove, okuti mhuka dziri pasi.Saka, marudzi ose Genres vose makirasi
dzakaderera ndivo pabasa yepamusorosoro. Shoko rokuti, inova omurume wacho,
rezasi kana rakatetepa ( muduku va angustior. ); asi munhu ane mumwe pakati pavo,
okumusoro kana kupfuura ( mukuru s. latior ). Munhu wakakwirira pfungwa pane
mustaa uye Kalmuck; Zvinomera kupfuura muti uye miriwo. The yepamusoro izwi
zvinosanganisira rezasi mumwe zvose. - Coordinate mazwi ( Kwete
coordinatae. Ndivo avo vari vaviri yaiva imwe nguva kana panguva yechitatu
rokuti). Saka zvipembenene uye hove dziri kutungamirira mashoko sezvo vari vaviri
zvaisanganisira pasi mhuka izwi; uyewo shizha uye mudzi ndiwo dzinotarisira
mashoko sezvo vari vanosanganisira rokuti chirimwa. Inowanzosvibisa adjunctive
mashoko haagoni wezvikamu kuva zvose akaisa uye vakutarisire. Zvichienderana
batanidza mashoko vari genera kana marudzi, inonzi yechipiri mhando kana zviduku
mhuka. Saka muri nemakonzo uye ruminant mhuka Kunze genera; Mouse, gonzo,
kubudikidza-nzira. - The chakarebesa izwi ndiyewo panhongonya Generic pfungwa,
ane pakukura scale, zvinogona omurume mumwe, kana batanidza pfupi, asi vose
akaisa pakati pavo.
Q. mitemo ipi anoshanda panyaya yepamusorosoro uye dzakaderera mazwi?
A. Chii ndowenyika yepamusorosoro mashoko kana zvinopokana unouya kana
zvinopokana zvose pasi pake mashoko maduku; kana nemamwe mazwi: Chii
ndorwevaya
rose
bhora ane pfungwa kana zvinopokana, achiuya kana zvinopokana
Contribuu a millorar
la traducci
kumativi ose bhora ichi. Uyezve: Chii chinofanira vose dzakaderera mashoko kana
zvinopokana unouya kana zvinopokana pfungwa dzavo dzakakwirira. mutemo
wokutanga kuchimuka kubva, inobva yakatarwa pose vakaenzana mhedziso kuti chii
chiri chechokwadi zvinoitwa pfungwa, uye pfungwa unofanira kushandisa pacharo:
Nemhaka yepamusoro maonero rinongova iro rine zvose yakaderera pakati pavo, uye
saka sezvo zvakakurumbira rinofanira kukwanisa kuwanikwa. Mumwe mutemo
zvauya kubva chokwadi; kuti wakakwirira pfungwa izvozvo vakasikwa dzaibatanidza
nevakawanda zviri ezasi mazwi ayo; Somugumisiro, kweinozivikanwa zvose
yakaderera mashoko, kudiwa iri yepamusoro mashoko zvinofanira kuwanikwa. Pakazosvika nzira, dzakawanda zvinhu anogona riri dzakaderera mashoko
usaswedera dzakanga; nokuti chaiyo nokuda chikero avo maduku kwavo kugutsikana
kukuru.

Text original

Chapter Six
Kubva kunaka okuti
Q. Chii aifungisisa mu yakambomira okuti? A. Mwero pfungwa, pamwe chii
inofungidzirwa nemashoko zvakabatana pfungwa. Shure musiyano iri pachena,
unopinza, yakadzama uye kwakakwana kana vakakwana mazwi.

Q. Chii Kujeka ( claritas ) izwi? A. In dhigirii kuti kuziva zvinoitwa pfungwa,

nemhaka iyo munhu anokwanisa kusiyanisa chinhu yaro nezvimwe zvinhu
zvavo. Zvichienderana ikozvino, nhamba zvinhu kuti anzwirwe pfungwa zvinogona
kupatsanurwa, chikuru kana chiduku, zvichienderana Kujeka kwakaita pfungwa iri
yakakura kana miduku. Zvakapesana yakajeka pfungwa iri murima ( kwete.
Obscura ). Saka vanhu vakawanda vane chete rima pfungwa chii uzivi, chii
pfungwa; kureva havazivi sayenzi izvi ndezvaani usiyane nevamwe. Achienda
pfungwa zvakajeka anonzi, kutanga iye.
Q. Chii chinorehwa distinctness ( perspicuitas ) okuti? A. madhigirii ivavo hana
zvinoitwa pfungwa, nemhaka iyo zviri anokwanisa, anongova kusiyanisa zvainyanya
kubva mumwe zvakare. Naizvozvo Kujeka pfungwa chinhu kupfuura Kujeka zvinhu
ake uye rinewo madhigirii siyana. Zvakapesana zvijeke, kushaya zvijeke
( imperspicuitas ) riri uyewo kuvhiringidzika ( confusio ) anodana apo zvinoitwa
pfungwa kunyange vakatsunga zvinogona kubva nomumwe asi. Naizvozvo, pfungwa
yakajeka haafaniri kuva akajeka. Saka ndinogona kuziva sei kusiyanisa zvakakwana
nevamwe sayenzi yacho, uzivi zvirokwazvo, asi zvichida regai kutaridzwa zvinhu
anoumba musimboti uzivi, nekuti ndinoziva havagoni kuparadzaniswa uye
anokudzwa. Saka iyi Ndine zvakajeka kana kwete pachena pamuviri ari uzivi. Asiwo, pfungwa yakajeka anofanira zvose kuva akajeka: nokuti mashoko zvinogona
kupatsanurwa chete hana zvakasiyana-siyana pakati pavo; uye kuziva zvinokosha
zviri Kujeka hwakasimba kupfuura paa- zvakajeka.
Q. In iyo noukama inogona kunzi Kujeka kwakaita mashoko? A. Kujeka shoko
rinogona kureva kugutsikana, uyewo hune chokuita kuwedzera imwe pfungwa. Vaya
uyewo nyanyisa kana analytic yakajeka, iri hunoberekwa manyowa ane izwi iri
zvinoitwa nazvo rinoumbwa uye kukura kwayo; ichi, rakakura kana chakaita
zvokugadzirwa yakajeka, kuburikidza wekusarura dzakaderera mashoko, izvo huri
yepamusorosoro. Rondedzero anotora nzvimbo kuburikidza tsanangudzo,
mugumisiro iyi mapoka. Vachifunga kuti pfungwa uzivi vaizova pachena kwandiri,
zvokuti ndinoziva kusiyanisa zvakafanana sayenzi zvose vamwe, ini aizopa kuti ini
chaizvo uye kuzviita yekudyidzana vaida asi; Ini angatsvaka kusiyanisa tichitarisa
yayo zvezvinotaurwa sayenzi dzakasiyana-siyana kuti vanobatanidzwa pasi uzivi
izwi; Naizvozvo pakutanga kwezvose, ivo yokungotaura uye inoshanda
uzivi; zvinofanira kuva ini dzakawanda pachena, ndingade muna yokungotaura uzivi,
kufunga, metaphysics uye aesthetics; kusiyanisa pamaitiro dzidziso yepamutemo kuti
tsika uye chitendero nedzidziso kutozoedza; nekuva pachena kuramba kutyaira asi,
ndingadai kutsvaka chero izvi sayenzi zvakare yakachena chikamu kubudikidza
kurevawo anosiyana, uye zvichingodaro., nenzira iyi ndinoda kuita uzivi kwazvo
kana zvokugadzirwa yekudyidzana kana vagovane navo. zvino ini asiwo uzivi izwi
zvakajeka zvaizoitika kuzviita kana analytically, ndingadai kuiputsa pasi mukati
zvachiri; kuti uzivi chinhu sayenzi kuti ari kutsvaka okupedzisira zvikonzero uye
zvinangwa zivo yevanhu uye basa. Kuti vabudirire dzemhando yepamusoro dhigirii
zvikuru yakajeka, ndinoda okuti sainzi, ruzivo, basa, chikonzero dissect chinangwa
zvakare, uye nokudaro kusvika pedyo akaramba nokupatsanura kuti nokusingaperi
yepamusoro inosiyana zvijeke, tsanangura pfungwa richinyanya. - Simple Pfungwa

hakuna ndichibvunza yakajeka, kunyange zvazvo zvijeke nhaka; naizvozvo,

Zvavasina zvine chero siyana zvinoitwa pacharo, zvinogona nyore pfungwa,
kufanana yokuporeswa, kwete tsanangura: mashoko kuroorwa Zvisinei, unogona
kuuya pasina zvakawanda zvijeke, asingamanikidzwi ane zvinhu zvakasiyana siyana
pakati pavo, uye saka havagoni kukamurwa. - The Kujeka iro rave kukurukurwa pano
ndiyo musoro, njere kana discursive, mukusiyana kune nyama kana aesthetic, inova
vanonyatsoyeuka kuiita chii chave kazhinji vakasuma, ndiyo nenzira muenzaniso,
sezvo kazhinji sezvakunoitwa kabhuku ichi zvinoitika.
Q. chii verbosity uye kukwana kana kukwana yematemu? A. Both dzakakwirira
siyana zvakajeka. The zvakadzama ane pfungwa iri kunoratidzwa dhigirii kuti hana
zvachiri, nemhaka iyo zviri anokwanisa, chete dissect izvi zvinhu patsva, saka muna
clearness
Contribuu azviri
millorarpachavo.
la traducci Saka apa mienzaniso, rokuti uzivi zvakadzama tichitarisa
yayo chiyero dissected. Sezvo unogona mberi kuongorora zvinoitwa pfungwa uye,
saka pfungwa ane madhigirii ayo. Soro Kumbova inonzwisisika comprehensiveness
ndiko kukwana kana kukwana okuti, zvinotora nzvimbo kana munhu auya
kuburikidza mberi kuongorora akadai, usingagoni kuva mamwe dissect; pamusoro
anogutsikana iri nyore, kuroorwa pane mazwi kuti kukura.

Text original

Chapter Seven
Kubva ukama uye modality yematemu
Q. chii ukama okuti? A. In iwayo zvokudya okuti, izvo zvinopa navo chete
kufunga mamwe mazwi; Saka yakawiriranwa reshiyo kwayo. reshiyo ichi zvino
vanogona kuva quadruple mhando; ndizvo, sezvo sameness uye musiyano, mutambo
uye kurwisana, mukati uye kunze, nyaya yacho uye chimiro okuti.
Q. Ndezvipi mazwi inonzi nyaya kana zvakafanana? A. Avo izvo vose unhu
zvakafanana. - Similar kana anoenderana mazwi ( . Kwete cognatae ) ndivo avo izvo,
kunyange zvazvo zvose, asi yakawanda unhu zvakafanana. Chero inopisa mazwi
chokuremekedza zvainyanya dzisina chakasviba. - Terms vari zvachose basa kana
fanana, dzinonzi itirana pfungwa; nekuti iwe pamadiro munhu anogona kuisa
panzvimbo imwe. Unogona chete insofar zvakawanda zvinodiwa kuti ivo kana vanhu
vakasiyana, kana chete vanhu panguva dzakasiyana, kana kunzi inobudisa zvinhu
zvakasiyana apo, zvikasadaro vangadai kuumba chete uye chete pfungwa.
Q. chii aibvumirana nokupesanisa Pfungwa? A. aibvumirana ( consentientes,
convenientes ) ndivo avo chinogona kubatanidzwa mune kumiririrwa chinhu pamwe
chete. Zvakaomarara Kana vari pakatarisana kana zvinopikisana kunotaurwa mune
zvimwewo mupfungwa. The kushora zvino anogona kutora nzvimbo zvakananga
kana kuti zvisina. Muchiitiko chokutanga kunonzi wakachena kana akakwana
kushorwa ( oppositio contradictoria, diametralis S muzana simplicem negationem. ),
Uye pakatarisana nenzira iyi nemashoko: dzinopesana, dzinopikisana, kunaka,
zvakananga kana anenge akatarisana mazwi. Zvinotora nzvimbo apo mumwe

anopikisa pfungwa anongoti rine negation chii yakatogadzirwa mune rimwe

izwi. Kubva zvakananga pakatarisana mazwi ( kwete. Contrariae, s. Contrarie
oppositae, oppositae pa positionem alterius ) unonziwo zvinopesana, chokwadi kana
kuti zvisina kunanga anoshora, anomutsa mumwe kune mumwe musi
nokungonzwawo negation, asi kunyange pachavo zvakanaka zvatariswa yavo. Kubva
dzinopesana mashoko nguva dzose mbiri chete dzinoitwa, uye mumwe wavo
unofanira chinhu ose kuuya pasi pomutemo achisiya kuMiddle. Kubva inongova
dzinopesana mashoko anopfuura maviri kunogona kutora nzvimbo, uye vanogona
vose vakafunga kure chinhu.
Q. Ndeipi mienzaniso nokutsanangura zvinhu zvakare? A. Round uye chena
zviri aibvumirana mashoko; nekuti vanogona kuva mukuita ose vanobatana kana
Ndinofunga nezvenyaya chinhu, hazvina kudziviswa muduku kuti ini ini vanozivawo
vanofunga ichi. Round kwete denderedzwa asi kana chichena uye kwete chena,
dzinopesana kana zvakananga pakatarisana mashoko, nokuti ane zvinenge anoramba
zvinotaurwa nevamwe rinovira; unogona chete kana kuva agamuchirwa mumwe
chete pfungwa; zvose panguva imwe chete funga kure, haukwanise. Round uye
mativi kana kufara uye vakasuruvara vanova zvinopikisana pfungwa, nokuti
chokwadi randakarayira chinhu sezvo rwakapoteredza, ini kudzivirira kuti hazvigoni
achichengetedza kuisa somunhu pachivara; Chete nyaya akasuruvara uye kufara
panguva.
Q. ? Chii zvokunyaradza uye kunze ane izwi A. The mukati vanzwisise
kunoratidzwa yayo zvinokosha zvinoitwa; ari panze Kusiyana zvayo zvisingakoshi
kana textures ( affectiones ) kana ratios (relationes vari). Nokuti mukati zvinenge
mhuka; kuti chinhu makemikari ari kuti chinofamba kubva vakasununguka nehanya,
uye zvokudya zvayo kubva pachena vakaongorora; zviri kunze Kusiyana mhuka izwi
kunosanganisira kuchiitwa mana tsoka, kana upenyu muruwa.
Q. chii nyaya uye chimiro okuti? A. Nyaya rokuti uri pfungwa idzodzo, izvo
dzaibatanidzwa chete kubatana, asi chimiro. In netsika kubatana kwavo Sezvo
pfungwa yezviri anoratidzwa nemazwi okuti, zvikuru kunze, sezvo
tikanyatsoongorora nhau okuti haisi imwe chete.

Chapter Vasere
Of mitongo zvavo
Q. Ndechipi mutongo A. A mutongo ( judicium ) ndiko kutsunga ukama kana
ukama kuti kunoitika pakati wakapiwa zvesimba; uye inoratidzwa nemashoko,
mumwe yakatarwa (propositio, enuntiatio ).Ndinoti sezvo murume unofa, saka ini
kutsanangura pano ukama murume uye hunofa mutongi saka.
Q. Ungaite kusiyanisa mutongo ose? A. Basa uye Fomu. Nyaya kutongwa
kureva kuti pfungwa, pakati iyo ukama mumwe achifungidzira, kupfuura murume
uye vanofa; asi chimiro ndiyo nzira sei ukama pakati izvi pfungwa

anofungidzirwa. The Kufunga inopa hunhu nyaya nezvakatongwa zvose uye vaiona
wevakadzidza pfungwa nedzidziso inongova chimiro chete.
Q. munzira dzipi isu vakajaira kufunga zvandakatonga kwavari chimiro
padzinosangana iwe? A. Sezvo pfungwa tichitarisa uwandu hwavo, unhu, ukama
uye modality. Kuwanda anosarudza kukura kwebasa nyaya iri kutongwa, kunaka
yezvakaita Predicate; ukama rudzi kubatana pakati vaizviona gegebnen mumwe
mutongo mazano, uye modality, nhamba iri kutonga ndezvechokwadi dzedu
mumurangariro zvichitaurwawo. On schicklichsten izvozvo, akaratidza ukama
pavanofunga mitsara nokuda ndezvaJosephus.
F. How kusiyanisa zvakatongwa maererano ukama hwavo?
tsvagai, uye disjunctive.

A. In categorical,

Chapter Nine
Kubva categorical nokutonga
Q. chii categorical mutongo? A. A categorical mutongo (mutongo ugari)
ndeimwe umo hama ane pfungwa se (kutsigira kana akaipa munhu) kuchiitika pane
imwe. Kutonga kwakadaro dzinowanzoratidzwa anonziwo zvandakatonga ndima
kunakisisa. The apa mutongo: Man unofa, ari categorical, nokuti izwi kufa kunobva
zvakakurumbira pamusoro pfungwa murume. Kutonga vose kunyange categorically
vari kanenge rinoumbwa categorical, uye emandiriri pfungwa mashandiro aro,
vachaparidza chete zvokufungidzirwa uye disjunctive nokutonga
zvichingodaro. Kuwanda uye unhu nokutonga anorondedzera pakutanga chete
categorical.
Q. ? Chii nyaya, Predicate uye copula vari categorical mutongo A. repamutemo
rinonzi kuti pfungwa chii umwe Zvinyorwa sechimwe chinhu chawo; Asi Predicate,
chii chokuita nenyaya sechimwe chinhu chawo. Saka munhu pamusoro yacho,
Predicate unofa. Nyaya iri kazhinji pashure mutongo, asi kunogonawo, pasina
kuchinja ayo chaizvoizvo ari chinhu, igadzikwe seri Predicate Somuenzaniso,
murume, apo zvino yakatarwa anonzi zvaizovhara unofa. The copula kana
remubatanidzwa shoko iri categorical kutonga hapana kudarika shoko, kunyange
zvazvo kazhinji chete ane zvakavanzika mairi.Somuenzaniso, mashoko okuti: Man
ane pfungwa, ari zvine musoro zvakagadzirirwa: Munhu ane pfungwa-do. - Kazhinji
copula uye Predicate zvibatanidzwe kupinda shoko rimwe. Somuenzaniso, mumwe
murume anofunga; riri sezvinongoitawo munhu ane mafungiro. Mimwe mitongo
sokuti kuva pasi, sezvo Anotinhira, kunonaia. Zvisinei, mumwe ane Predicate
vanofunga chokuita kanenge isina kujeka nyaya asi pano. zvirevo yakadaro inonzi
zvine musoro kukwana.
Q. zvakadini categorical mutongo siyana pane tichitarisa mazhinji?
A. Three. Zvinoti, Predicate iri kana zvakabatana chete kune nyaya chete, kana vane
nyaya dzakawanda imwe mhando, kana vanotongwa zvose imwe mhando

mumutsetse wokutanga ndiko kutongwa rimwe kana individuales, rechipiri rinokosha

kana particulate. wechitatu ari mukuru kana nokudenga. Guttenberg akazogadzira
unyanzvi zvokudhinda ndiyo imwe mutongo; vanhu vakawanda vanorarama nokudya
hafu, pakaitwa; mhuka yose musoro, neimwewo. Zviratidzo dzinoratidza mwero
nyaya, zvisazitasingwi ichi, mumwe, zvakafanana, etc. nokuti nomumwe
kutonga. nokuti chairo. vamwe, vamwe vazhinji, multiple, etc; nokuti mukuru; zvose,
chero, kwete, etc. zvakasarudzwa kutonga vaya uko nyaya iri peripheral hunhu
kwakadai pa se, une, dzisina kunyorwa zita, apo hariwanikwi. Vamwe nokutonga ( .
Jud determinata ) anonzi mukuru uye munhu nezvandakatonga; nokusingagumi
( indeterminate ) chaicho.
Q. zvakadini categorical mutongo siyana pane tichitarisa yepamusoro? A. Also
zvitatu: kutsigira kana kutsigira, kunaka kana akaipa uye haaperi, kudzvinyirira kana
limitative. Sokukumbira nokutonga vari Predicate chinobviswa sezvo chaizvo zviri
nyaya, kana chii ndiro, nyaya anounzwa radzo bhora kana yezvinoreva
Predicate; muna negating mitsetse nyaya anofungidzirwa kunze nokure yacho
Predicate;vari magumo, riri panzvimbo nokure pfungwa iri kunze nokure
mumwe; kana chii ndiro rinoti, kuburikidza Paakaramba zvakakurumbira nomumwe
yakaitika zviri nyaya.
F. ? Ndeipi mienzaniso iyi A. kutsigira kutonga vari: The shumba
simba; chirimwa munyoro, nekuti vose vanenge nyaya iri nzvimbo kana yezvinoreva
Predicate, starch uye girini mavara; kana avo vaisanganisira sezvo inobudisa zviri
zviri mashoko shumba uye chirimwa. Kuora kutonga naro zviri: The goridhe haasi
chena, zuva haasi kumhanya pasi pose; nekuti pano nyaya kubva yezvinoreva
Predicate kana Predicate risingabatanidzwi zviri nyaya. Limitative kutonga vari:
Mweya womunhu haufi; pakupfeka ndiye undamaged. Pano ndikauyisa yacho
negation hwenyama ari zvoupenyu husingaperi;pakupfeka chokuramba kukuvara pasi
nokure wholeness. - The limitative mutongo Saka anosiyaniswa kubva kunaka kuitira
kure sapamazuva akare nyaya nokure ane sokukumbira katsika kunze, asi hazvina
kuiswa zvoupenyu mumwe sokukumbira katsika; yakaitika okupedzisira asi
akarurama nokuda vabve zvoupenyu ane sokukumbira katsika mamwe kutsigira.
Q. zita ipi pfupi akapiwa categorical mazano kuti avo uwandu uye unhu? A. Ivo
akasarudzwa mana mavhawero rokutanga; zvokuti A ane vakawanda uye panguva
imwe chete kutsigira; E Kazhinji uye panguva imwecheteyo kunaka mumwe, Ini
chaiyo uye panguva imwecheteyo kutsigira, O anotaura nezveimwe uyewo kunaka
mumwe mutongo. Saka, ndima Latin:
Asserit A, negat E And universaliter Ambo;
Assarit I, O And negat particulariter Ambo.
The limitative uye mumwe nokutonga pano vari angabve, nokuti ndezvipi pamusoro
inova ichi pfupi zita anosarudzwa, munhu Zvakatongwa mukuru uye limitative ndivo
sokukumbira vakaenzana inofungidzirwa: Mienzaniso Kunan'anurwa ichi vari:
A. mhuka zvose makemikari venyama.
E. No mhuka anogona kurarama pasina chikafu.
I. Vamwe vanhu vanodzidziswa.

O. Vanhu vakawanda havana kudzidziswa.

Q. ? Chii chinotaurwa pamusoro modality pakati categorical nokutonga
A. Vakanga vakatsunga matatu nzira nokururamisa; matambudziko, assertoric uye
apodictic. In wokutanga, ukama nyaya uye Predicate kunongova anounzwa
noitika; Mune mamwe zvainyatsofadza uye anounzwa kuitwa; chakaitwa wechitatu
sezvo zvakafanira. Mienzaniso matambudziko kutonga vari: The upenyu munhu
anogona kutora makore anopfuura zana; hondo ndiputse panze
nokukurumidza; pamusoro assertoric: Life ipfupi; hondo yava kubuda
kuputswa; pamusoro apodictic: Munhu anofanira kufa; hondo anofanira ikabuda.
F. zvichida mamwe Misiyano, kunze kutaura tichitarisa uwandu, unhu uye
modality pamusoro categorical mutongo nezvimiro, vanoona ,? A. chikuru marudzi
categorical nokutonga vaneta nokuda nzira idzi. Panyaya iyi, zvisinei, sezvo
nezvaakatonga inoratidzwa nemashoko, saka kuva pane prices munhu kukwanisa
kusiyanisa verschiedne siyana pamusoro pavo, iyo inogona hwaimiririrwa anotevera
zvaibatsira. The hwevanhu vari:
1) dzinokosha ( propositiones simplices )
2) akanyora ( Prop. Compositae )
a) Zviri pachena akanyora
) remubatanidzwa mitsara
) Vergleichungsstze
b) Yakavanzwa ematongerwo
)
Ausschlieungsstze
a) chete chete yakamanikana
mupfungwa
b) exzeptiv
) Kungorambidza Anogadza
a) zvinhu zviri yakamanikana mupfungwa
reduplikativ b).
Q. sei nyore zvinoumba pakati prices anosiyana? A. A yakatarwa zviri nyore,
umo nyaya iri zvose Predicate inongova imwe huru pfungwa, kunyange zvazvo
mashoko okuti nyaya uye Predicate hazvisi nyore, uye mutongo haangosarudzi kana
zviri pasi rose; Ukuwo kana yacho kana Predicate kana zviri kakawanda, rinoumbwa
yakatarwa, nokuti chinosanganisira anoverengeka nokutonga
ndezvaJosephus;ndokusaka nemiwo exponibel rinomuti rahwo mupfungwa, uye
nziyo munhu akavanzika, exponibel ari yakaoma mupfungwa.
Q. ? Ndezvipi mienzaniso iyi A. Simple mitongo: Mukomana ndiye
rakapfava; vanhu vanoda mafaro. A rinoumba chinyorwa ndiko: The vanhu nemhuka
zviri zvipenyu; nekuti chaizvoizvo inoitwa mitsara miviri: Vanhu vari
zvipenyu; Mhuka zvipenyu. Uyewo: The girazi ndiko kusimba uye yakajeka, iri,
zvine musoro zvakagadzirirwa: The girazi ndiko kusimba; The girazi ndiye segirazi.
Q. Chii unobatanidza kana copulative mitongo uye Vergleichungs- kana
okufananidza mitongo, umo mumwe migove ari pachena ematongerwo?

A. Munguva copulative zvirevo nyaya vanoverengeka kana okuti zviri

interconnected; ari kuenzaniswa chimwe chinhu ari rutivi yaisanganisira pamwe
kuchakurukurwa dhigirii kupfuura mumwe. Mienzaniso copulative mitongo, nyaya
iri mhinduro yapfuura;okufananidza mitongo: The ingwe rinokuvadza
seshumba; Mwana kurukutika kupfuura murume. rate izvi zvaizoramba
kukudziridzwa kupisa The shumba rinokuvadza; The ingwe zvakawanda
utsinye.Murume ane vati simba; Mwana ane yakaderera mwero simba.
Q. chii Ausschlieungsstzen kana oga uye vakaomerwa prices kana
kuomeserana? A. oga kana zvakazara mune zvimwewo mupfungwa, mitsara umo
ane achisiya zvachose uye zvinhu munyika yakafara mupfungwa, umo yairambidzwa
ndepana zvose. Kana pasi achisiya zvimwe zvose akafanana zvinhu kwaari chinhu
yapera, saka yakatarwa ndiye chete munyika yakaoma mupfungwa, asi kana nyaya
chete achisiya mumwe chikamu chimwe chinhu akatsunga, saka yakatarwa ndiko
exzeptiv; sezvo kutaridza kuomeserana muna akamanikana mupfungwa kana mutemo
zvinoitwa nenzira chaiyo admixture; reduplikativ Ukuwo, kana kungoziva varehwa
imwe dzokororo.
F. ? Ndeipi mienzaniso iyi A. chete munyika yakaoma mupfungwai mitsara: The
neshiri yegungwa oga anobvumira shiri ake mazai vamwe; maruva unfilled chete
kubereka mbeu. Ekupedzisira mutongo kwaizoratidzwa kwakakwana, saka kupisa
maruva
unfilled; vari vakatakura mbeu, vamwe havasi kutakura
Contribuuvakawanda
a millorar la traducci
mbeu. Exzeptive mitongo: The nevaGiriki wakabata zvikuru nomucheka Arts, kunze
Lacedaemonians. Famba vari kunakidze kunze okunze akaipa. Kuomeserana vari
yakamanikana mupfungwa: The Sciences, sevanhu upfumi basa, asi haagoni
vabudirire. The mari senzira kumigumo dzakanaka kunokosha zvikuru. Reduplitative
mitongo: The mukuru sezvo mukuru anofanira kuva kuomesa. Mutengo, sezvo
mutengo agara mhosva. - Inoyerera rates, izvo kuomeserana ari kuomesa pfungwa,
anoratidza izvozvo, kuti zviri kutaurwa kushandisa chete zvimwe. By reduplikative
mitongo pamusoro ndechokuti shoko inodzokororwa, chinofanira kutorwa kwaro
zvikuru chaiyo, zvinokosha zvadzinoreva, izvo zvinogona kutsanangura mienzaniso
yataurwa.

Text original

Chapter Gumi
Kubva sameness, kuzviisa pasi, kupikiswa uye chaisazvitsigira
ari categorical nokutonga
Q. Ndezvipi zvakatongwa dzinonzi nyaya kana zvakaenzana kushanda ( identica,
aequipollentia )? A. Avo umo basa uye chimiro ndiwo chete. Naizvozvo kufinhwa
Kutonga zvinogona chete kusiyaniswa kuitira kure sezvo ivo dzakataurwa
nemashoko akasiyana; Saka kuti anogadza siyana; kana insofar sezvo vari akafunga
vanhu vakasiyana kana dzakasiyana.
Q. chii kuzviisa pasi kwokutonga? A. nokutonga kupi vanomiririra yacho uye
Predicate zvose nenzira imwe mashoko; mune rimwe iyo sekamufarenzi pamusoro
nyaya Zvisinei mukuru,, pane dzimwe, dzinonzi muduku ( subalterna ); zvinoti
mutongo mumwe wacho, umo nyaya ndiro rimwe izwi, iyo subordinating

( subalternans ); asi kuti pazviri rezasi, mwana ( subalternatum ). Saka, zvirevo

zvinotevera zviri pasi: 1) The vokuEurope vane nguvo; 2) The vokuGermany
zvinozvisunga; 3) The namasanhu akafukidzwa. VokuEurope nderimwe izwi sezvo
vokuGermany; nokuti vanobatanidzwa pasi payo;Somugumisiro, apo 1) uye 2) vari
tichienzanisa; 1) subordinating, 2) mwana mutongo. Kusiyana neizvi, kana 2) uye 3)
vari kuenzaniswa, ndiye 2) subordinating uye 3) mwana; nokuti pfungwa yacho
German ari kupfuura kuti nyaya Saxony. - Anofanira kuuya pashure mutemo
rataurwa pamusoro apa, kuti chii dzakanga pfungwa ndokwaJehovha, uyewo zvose
rezasi zvirimowo pasi payo, kunoreva chokwadi subordinating kutongwa mwana.
Q. Ko. ? Rimwe pasi aibvumirana uye pakatarisana nokutonga A. aibvumirana
nokutonga ( consentientia ) ndivo avo izvo zvose zvinogona kunzi vechokwadi
panguva imwe chete; asi kana dzinopesana wakatarisana ( opposita, repugnantia )
avo izvo anobva audza chii nevamwe rinovira; icho saka zvinogona akafunga chinhu
chimwe chete kuti ndezvechokwadi. Kushora nezvakatongwa zvino kungava
pakarepo, yakananga, adversarial, kana zvisina kunanga, zvisina kunanga,
zvinopesana maererano nemashoko. Contradictorily zviri apo pakutongwa ane
hapana chinoitika, sezvo negation chii chakagadzwa dzakasiyana mutongo; Kusiyana
nepfungwa kana iri akadzima nokuisa chinhu ari kutongwa (kureva kwete
nokungonzwawo negation), wakaiswa chii akasiyana mutongo.
Q. Ndeipi mienzaniso iyi? A. aibvumirana kutonga: Man anoda upenyu; Man
unofa. Zvakananga pakatarisana: murume unofa; Murume haasi unofa. Contrarian:
imba Izvi chose ematombo; musha Iri chose yematanda. - Chairo pakatarisana
nokutonga neimwe nguva mbiri chete zvinogoneka; uye mumwe wavo unofanira
kuva zvechokwadi kana mumwe atova rine kusafambirana pachako. Somuenzaniso,
aizova nezvakatongwa ari quadrangular mweya unofa, iye quadrangular mweya hausi
unofa, kana vavo wechokwadi, sezvo pfungwa yokuti mweya quadrangular uri
dzinopesana pachayo; dzinopikisana nokutonga vanogona kufunga anopfuura maviri
pasina mumwe wavo aifanira kuva hazvo wechokwadi.
Q. Ndezvipi subkontrre kutonga? A. kwakadaro, imwe kunyanya rinosimbisa
chii mumwe anoramba zvikurukuru (kureva ini O); semuenzaniso Vamwe mhuka
Mbeswa; dzimwe mhuka kwete Mbeswa;kana mhuka vakawanda tsoka, dzimwe
mhuka hadzina tsoka. Zvinonzi nyore kuona kuti subkontrre kutonga vose zvingava
zvechokwadi.
Q. Chii chinorehwa woita ( conversio ) pakati seti? A. A akaisa vachipfidza
zvinoreva kuti Predicate nyaya uye pasi Predicate. aya aizochinja anogona zvino
munzira nhatu, vakabata 1) simpliciter () kana uwandu uye kunaka kuti kudzoswa
mutongo vari dzavasinei kana kuruboshwe kuzochinja kuchinja; 2) peraccidens kana
uwandu kutonga uye 3) Via contra zvinzvimbo, kana kunaka mutongo
dzinoshandurwa. Kutonga nako munhu anoita shanduko, kureva nyaya dzacho dziri
mbiri yokutanga neizvi kana conversum kuti umo mumwe vatendeuki kuti woita
kana convertens . Apo Contraposition ndiko kutongwa rokutanga contraponierte,
mumwewo contraponierende.
F. ? Ndezvipi mienzaniso iyi

Text original
Contribuu a millorar la traducci

A. yokungoita vari kunoshandurwa: No mhuka

musoro; No anonzwisisa chiri mhuka; Vamwe Vanofara kunaka; vamwe zvakanaka

vanofara. (Kazhinji kutaura: No A ndiye B; hapana B ndiko A. Vamwe A vari B,
zvimwe B vari A.) Per accidens vari kunoshandurwa: zvinomera zvose makemikari
venyama; vamwe Organic venyama miti; katsi ose carnivores; zvimwe zvikara muri
katsi. (General: All A ndiye B; vamwe B ndiko A.) By Contraposition vari
kunoshandurwa: Varume vose vari vanofa; kwete Haufi ndiye munhu; mhuka dzose
vapenyu, hapana asiri mupenyu chinhu chiri mhuka. (General: All A ndiye B; hapana
asiri B ndiko A.)
cHITSAUKO
Pakati zvokufungidzirwa uye disjunctive nokutonga
Q. Ndechipi zvokufungidzirwa mutongo (inferential mutongo)? A. Nyaya
zvokufungidzirwa mutongo ine mbiri categorical nezvakatongwa; chimiro uye
musimboti zvakafanana mune chokwadi chokuti izvi categorical zviviri
zvandakatonga sezvo chikonzero uye nomugumisiroi chokuita
nomumwe. Mienzaniso zvokufungidzirwa kutonga vari: Kana mapuraneti kufamba
famba zuva, saka avo rugare chete pachena; Uyezve, kana munhu ane chikonzero,
naiyewo ndichazvirumbidza. In zvose mienzaniso, wokutanga mutongo categorical
rine chikonzero nei mumwe yakaiswa; yokupedzisira nokudaro pakunzi migumisiro
yokutanga.
Q. Chii chinosiyanisa zvokufungidzirwa kutonga? A. The antecedent
(antecedent, mamiriro pfungwa, reshiyo, conditio, membrum prius S antecedens. ),
Izvo kunoumba zvekufungidzira sezvo inokosha mutongo; uye matambudziko (the
hindlimb, zvimiso, chinyorwa, rationatum, membrum posterior s. consequens ), iro
rine airevei yacho antecedent. Kutongwa Saka: Kana munhu akanaka, saka ane hana
yakanaka; ndiwo mutsara wokutanga antecedent, wechipiri turera. Mumwe anogona
Zvisinei, uyewo kuita turera wokutanga; semuenzaniso Murume ane hana yakanaka
kana ari seakarurama; ichi Kuchinja kubva inongova chimiro mutongo (huwandu,
chinoratidzwa nemashoko, kumusoro), asi kwete atonge. The inoramba, kana
zvakadaro, izvo anoshandiswa kurondedzera Maumbirwe zvokufungidzirwa
mutongo 1) vari particulae consecutivae inonzi.
1)

Hamutendi shoko, kana zvakadaro, kana chimiro pachayo; ivo vanoshumira chete kuratidza chete.

Q. Chiizve pamusoro kunyange kuona zviri zvokufungidzirwa kutonga? A. On

yezvakaita categorical kutonga anoumba chinokosha zvikuru zvokufungidzirwa, kana
nomumwe, vose zvavo, kutsigira kana akaipa, nezvimwewo, zviripo, zviri
zvinonzwisisika pokukurukura zvokufungidzirwa kutonga asina kufungwa
nezvazvo; nokuti pfungwa avanoitwa inongova chimiro kwokutonga, riri pasi tsvagai
mune emandiriri pfungwa kushanda maviri categorical zvandakatonga, uye zvose
zviri chete, kunyange categorical kutonga kwaizova pachazvo
zvakasiyana; zvakatikwanira rokuishandura kuva zvokufungidzirwa mutongo kuti
vakafanana chikonzero uye nomugumisiroi chokuita mumwe; uye reshiyo iri kuva
wakarurama chete akatsanangura. - Kana zvokufungidzirwa mutongo kwokutonga

anopfuura maviri, icho chine; Somuenzaniso, kana zvakanaka munhu utsinye vaifara
uye nguva dzose isingafadzi nguva dzose, saka zvaizova pasina munorumbidzirweiko
yokuita nesimba uye kudzivisa dzezvakaipa.
Q. Chii ndiwo ane disjunctive mutongo (kushorwa chikumbiro)? A. Kana
kwatemwa kuti vanoverengeka varipo pakatarisana zvinoitwa chete achisiya mumwe
rinofanira kwakavakirwa vanzwisise pasina chaiyo Zvisinei kuti, saka precipitating
munhu disjunctive mutongo , Mienzaniso disjunctive kutonga vari: The kuzvifadza
kana munhu akabvumira kana havabvumirwi mu; Munhu uyu kana ari German kana
ane wokuEngland kana murume wokuFrance. Pano ini zvirokwazvo chinangwa chete
sezvo zvikuru kuti wechirume unhu, German, Chirungu, French (vari oppositely
sananga kana zvinopesana) vanofanira kutuma munhu, asi kwete kuti; panguva
imwecheteyo yakaratidzwa nenheyo kuti kamwe zvakakurumbira chaizvoizvo
vanosanganisira rokuti, ipapo vamwe havachafaniri, kuti handina vanhu, kana ini
here kufungidzira iye somunhu wokuEngland, kunyange kufunga sezvo French
panguva imwe, izvo kuzvidzosera nemhaka yezvakaita dzinopikisana mashoko
aisazova zvichikwanisika.
Q. Chii rakawedzera nokuda disjunctive nokutonga noruremekedzo kuti nyaya
yavo uye kuumba? A. Nyaya disjunctive nokutonga chaizvoizvo chinosanganisira
anoverengeka chakatarisana categorical kutonga. The mairi pakatarisana okuti anonzi
kuparadzana nhengo ( membra disjuncta saka) kufanana kumusoro German,
Chirungu, French vari. Munhu nhamba nekupatsanurwa nhengo, munhu izvo
zvinofanira kuva maitiro ari kuongororwa chinhu chechokwadi, inoita chimiro
disjunctive kutongwa uye riri pakutsvaga inoramba kana, kana ( particulae
disjunctivae chete, kana akasarudzwa) Uyewo zvimwe chete chete. Kuparadzana
Nhengo anogona iri zvakananga pakatarisana, sezvo akabvumira pamusoro uye asina
kubvumira, kana kuti zvisina kunanga, yakadai German, French,
Chirungu; Muchiitiko chokutanga pane nhengo voga maviri chete; ekupedzisira
pangava zvinoverengeka.
Q. Chii chinogona kuva panyaya modality ari zvokufungidzirwa uye disjunctive
nokutonga yeuka? A. zvikamu Your vanobviswa nomumwe matambudziko; Asi
kuonekwa yose maererano chimiro chavo, ivo dogmatically, kureva vanosunungurwa
kuti
zvakakodzera.
Munguva zvokufungidzirwa nokutonga, kana antecedent iri
Contribuu
a millorar la traducci
Chokwadi dzaizopiwa kuva zvakafanira, kana hadzi dzomuviri; asi zvimwe
unobatanidza zvose sezvo chikonzero uye kushanda. Saka munofunga muna
disjunctive kutonga kwete kwechokwadi neimwe wacho wakatarisana categorical
mutongo, umo Wakaitwa, sezvo zvakafanira;yose kutonga asi wakaiswa sezvo
zvakafanira, nokuti ichi chete anosarudza chaiyo kuti anoverengeka varipo
zvinogoneka zvinhu munhu anofanira kuwana chinhu.

Text original

chitsauko
Kubva misiyano kwokutonga uye mitsetse pamusoro zvarinoreva 2)
2)

Kunyange zvazvo pfungwa chaizvoizvo anotarira kugutsikana kana nyaya uye kwakabva kutonga vari
kunzwisisa; asi hazvizoiti kukodzera kukurukura iri kubatana chinhu pamusoro; sezvo zvinoitika mabhuku
dzakawanda pfungwa.

F. sei analytic uye chakaita zvokugadzirwa nokutonga anosiyana? A. Analytic

kutonga vaya apo mumwe, kunosanganisira chinhu kuti taifunga kare huri pfungwa
panyaya iyi ave Predicate. Mumwe inopisa chakaita zvokugadzirwa. Somuenzaniso:
Zvokudya aiendeswa kuchengetedza zvipenyu, iri Analytical pfungwa, nokuti izwi
zvokudya kare ini kufungidzira pamwe chinhu kuti inozivikanwa zvisikwa zviri
manzwirwa. Kusiyana neizvi, mutsetse yaizova: The zvokudya vane dzinonaka,
zvokugadzirwa, nokuti zvakakurumbira palatability kuchigere panyaya
yezvokudya. Saka kwaizotika mutongo: Chiedza chiri kupenya, Analytical, nokuti
mashoko chiedza Ndatova kufungidzira Gloss sechinhu chinokosha chete
zvaisanganisira; pamusoro: Chiedza kutsanya, ive pachena chakaita zvokugadzirwa
pfungwa nokuti, sezvo pfungwa nokukurumidza wakaramba atova muchiedza. - In
Analytical zvinyorwa zviri saka inobvisa tsika kubva pfungwa nyaya pacharo uye
richibatanidza naro pashure sechinhu Predicate saizvozvo; mune chakaita
zvokugadzirwa ungahwutora chinobereka kumwewo. - Tautalogisch chinhu
Analytical pfungwa, kana nyaya zvakabatana roga sezvo Predicate; sezvo chingwa
ndiye chingwa;munhu mupenyu chisikwa mupenyu. - Zviri nyore, kuti zivo yedu
zvechokwadi haagoni kuwedzerwa nokuumba analytic nezvandakatonga; sezvo
zvinopupura chete zvatinoziva kare; asi, nokuda chete pfungwa dzedu kupfuura
vakaurayiwa rinotambidzwa kune munhu zviri vanzwisise uye saizvozvo Kujeka
pfungwa nokoko. Tinogona here kuwedzera kukura kwebasa redu Zvakawanikwa
nokungobhabhatidzwa nokuumba chakaita zvokugadzirwa kutonga.
Q. sei yokungotaura uye zvinoshanda anogadza anosiyana? A. Avo vari kuti
chinhu chinochechenya yezivo; izvi vanoti chinhu kuti hazvibatsiri chiito.
Q. Ndezvipi indemonstrable uye demonstrable rates? A. chokutanga vari
pakarepo vamwe, kureva vaya vasina Rinobva dzimwe zvavaitenda ane chokwadi
(akaratidza) inogona, asi zviri pachena pachayo. Vamwe vane sananga vamwe,
kureva vaya vane chokwadi kunogona hwokurara nezvimwe zvirevo uye
unotofanira.
Q. chii musimboti? A. musimboti, axiom kana nheyo iri pakarepo vamwe
zvazvingava yokungotaura, izvo zvinogona nokudaro Rinobva chimwe, asi kunyange
kushandiswa zvinowana vamwe zvinyorwa izvozvo. Saka apa mitemo pfungwa,
nezvokupikiswa, waifarirwa kuenzana, etc. dzemitemo. Mienzaniso misimboti
wemasvomhu vari vaviri kururamisa mitsetse hadzirishandisi chinhambwe; iroro
akawedzera kukufarira, ndivo chete.
Q. chii uchapupu? A. uchapupu kana kurayira zvazvingava inzira inoshanda
yakatarwa, izvo zvinoratidza kuti chinhu chinofanira kuiswa, uye pano sezvo
pakarepo vamwe presupposes kuti zvingashandawo kugadzirwa. postulates yakadaro:
kuzochera achirurama mutsetse pakati mbiri pfungwa; kuwedzera achirurama
mutsetse nokusingagumi. Hapana anogona kureva kuratidza kuti izvi here (kureva
insofar pasina uchapupu nekutarisisa runotaurwa); Naizvozvo asi hapana achiri
kutaura kuti izvi anoisa zvishoma musoro runodiwa; sezvo munhu wose nechokwadi
pakarepo chokwadi practicability pakati akabvunza. - Kubva postulates izvi senguva

dzose mupfungwai kusiyanisa vanonzi postulates dzinoshanda chikonzero

chisingazivi kukumbira chinhu kuita; asi zviri nani, chinhu risingagoni vakaedzwa,
kutenda pasina uchapupu tsika mubereko vachatitaka; sezvo Mwari ariko uye
rusununguko kwevanhu.
Q. Ndechipi pfungwa kana theorem no uye basa kana dambudziko? A. The
yaimbova chinhu yokungotaura pfungwa vane chokwadi anofanira hwokurara chete
nezvimwe; ekupedzisira rinoshanda yakatarwa kuti anosarudza aurayiwe chiito,
vanofanira kuva izvo kwakaratidza chete kuti raigona vaurayiwe. Muenzaniso
mumwe theorem no iri; kuti pamakona chero rectilinear netriangle pamwechete
maviri nhoroondo zvakarurama, nokuti anofanira akaratidza chete nezvimwe
akarongeka theorems; muenzaniso basa iri: An netriangle equilateral yakanyorwa. To
dambudziko runobva 1) Qustion. dari akatara iyo rinoti chii kuurayiwa; 2) kuti
chisarudzo netsika kuuraya kunoratidza; 3) muenzaniso, iyo anowana nezvimwe
zvinyorwa kuti Required'll here vachamutswa kuburikidza nzira raanotaura
chisarudzo. - In theorem no chete chinyorwa uye kuratidzwa zvinokosha, aichimbova
iro rine kuti anzi mutongo, ekupedzisira uchapupu pachayo - Kuti izvozvo zvakare
mhango pfupi, ane axiom rinongova vamwe yokungotaura, asina uchapupu ane
pakarepo vamwe inoshanda yakatarwa. mumwe theorem no imwe isina kunanga kana
uchapupu anokwanisa uye vachida yokungotaura; dambudziko zvakadai nyore Kit. Zvinofanira kucherechedzwa kuti izvi, uye zvinotevera vatorwa
mashoko Corolarium, Lemma, Scholion kuva kunyanya rinowanzoshandiswa
masvomhu.
Q. Chii chinonzi chirungiso kana Corolarium, kwaizivikanwa Porisma kana
Consektarium? A. A yakatarwa iyo inogona nyore kuonekwa zvakananga kubva
chii asati mharidzo, uye saka inoda hapana hwakadzama uchapupu. Saka zvaunogona
kuti zvinotaurwa mune chero rectilinear netriangle vatatu pamakona pamwe kuita
kodzero mbiri, wakarongwa Scholion; kuti kana netriangle ari kurudyi kana obtuse
(kupfuura kodzero) angled anotora nzvimbo, vamwe vaviri pamakona, mumwe
nomumwe anofanira akanongedza (isingasviki kurudyi).
Q. chii Lehnsatz (kwete dzidziso) kana Lemma? A. A yakatarwa iyo vakatakura
pamusoro vakapinda hurukuro sayenzi nezvimwe imwe sainzi, uye nokuti chokwadi
chacho hwakatogadzwa hapana uchapupu patsva.
Q. chii Scholion kana mhinduro? A. A kutaridza kunzwa zvakawanda
akapoteredza mharidzo ane sainzi, asi chete akatendeuka pane imwe isakarurama
vavariro; kunyanya kune vakatakura mberi kutsanangura zvakawanda.
Q. Chii chinonzi mutongo empirical? A. chokwadi ane kwakadaro kunobva
pauchapupu kubva ruzivo, asi kwete kubva mamwe kutonga.

Text original
Contribuu a millorar la traducci

CHITSAUKO gumi nenhatu

Of matunhu zvavo uye chidimbu categorical

Q. Ndechipi mhedziso ( ratiocinium, syllogismus )? A. Chokwadi munhu achiri

zvekufungidzira sezvo isingagari kutongwa imwe zvekufungidzira sezvo
risinganyatsozivikanwi kuti rakabva papi.
Q. Chii chinosiyanisa mhedziso? A. Basa uye Fomu. Nyaya kana jira kuti
kutonga anoumba redunhu; chimiro, zvisinei mhedziso runosanganisira chaiyo iri
chaiyo kubatana mhando kwezvamakatonga, nemhaka iyo mutongo sehwaro
chokwadi mamwe yakaiswa. Iri fomu chikamu shoko Naizvozvo
( Naizvozvo yakaratidza).
Q. Chii chakasiyana panyaya kugumisa A. nezvakatongwa iwayo izvo
vanoumba mujinga ingawanikwa, ndivo, nekuti ndivo mberi mune dzose Matunhu
panguva iyo mberi Kwounyanzvi, ivo premisses kana zvekungofungira
( propositiones praemissae inonzi); mutongo asi yaichengeta hwokurara, mhedziso
kana Conklusion ( conclusio, conclusum ). Somuenzaniso, muna mhedziso; vose
varombo vanhu vasingafari, Nero aiva munhu akaipa; Saka Nero akanga asingafari,
mitsetse miviri yokutanga ndivo kwakavakirwa kana antecedents; yokupedzisira iyo
Conklusion kana mhedziso.
Q. ? Musiyano pakati yomukati dzokunze Maumbirwe mhedziso A. The
womukati chimiro zvinoreva kubatana mhando kwokutonga mumatunhu, sezvo
pakutanga mupfungwa; rokunze asi kusiyana tichitarisa kutaura kwavo kuburikidza
mitsetse.
F. How kusiyanisa kugumisa yayo womukati chimiro? A. Zvichienderana
rokutanga pafungidziro (guru pafungidziro) ari categorical, tsvagai kana disjunctive
mutongo, kupinda categorical, tsvagai, uye disjunctive.
Q. Ndeipi mienzaniso ichi? A. A categorical mhedziso: Varume vose vanofa,
Caius murume, saka Caius unofa. Nechinangwa kutevera Catfish: Kana Caius
murume, iye unofa, zvino Caius murume, saka iye unofa; kwaizova
zvokufungidzirwa mhedziso; uye disjunctive aizova kana akafunga kudaro: Caius
zvinogona unofa kana haasi munhu, zvino Caius murume, saka iye unofa.
Q. ? Ko yakakwana categorical mhedziso A. Kutanga mitemo matatu
( propositiones ), rokutanga antecedent kana ushe ( . Prop zvikuru ) Ko (mu
muenzaniso pamusoro apa: Varume vose vari vanofa);rimwe nechigadziko, iyo
assumtion kana subsumption ( Prop vaduku. ) (Caius murume); wechitatu
yokupedzisira mutongo ( conclutio ) (kureva ndiro Caius unofa). Ava huru nemhando
matatu zvino vane pfungwa nhatu huru ( termini kubatanidzwawo); zvinoti maviri
mazwi vane ukama nomumwe akatsunga wokupedzisira yakatarwa, mumwe icho
nyaya kana tuzvikanganiso izwi ( Terminus muduku );mumwewo Predicate kana
Okutanga ( Terminus zvikuru ) iri. Izvi zvinofanira kuwedzerwa pakati izwi
( Terminus medius ). Mumwe mukuru pfungwa anouya rakazara categorical mhedziso
pamberi kaviri; ari Okutanga (unofa) ari makuru, nokuvhara kufamba,
nemukutambudzika somunhu Predicate; ari rakatetepa rokuti (Caius) ari muduku uye
mukuvhara sangano, nemukutambudzika somunhu pasi; uye pakati rokuti (human)
ari makuru pafungidziro uye muduku, ipapo sezvo pasi, pano somunhu
Predicate. naizvozvo zita Okutanga uye Term Mutsai, nokuti Okutanga kazhinji

dzakanga, rezasi izwi dererei, uye kuguma chete kuzviisa pasi rapazasi izwi kuti
hwokurara pasi Okutanga, kubudikidza Mediation yapakati rokuti, kubva huru
pafungidziro.
F. ? By iyo zano kutaura nzvimbo huru pfungwa kutarisika uye kwakakwana
categorical mhedziso A. The Okutanga kana nyaya zita riri S, pakati rokuti M,
shoko rokuti kana Predicate P, saka vanouya nenzira dzinotevera dziri kuna:
M=P
S=M
S = P.
Q. On izvo kazhinji hunogara kururama kwemashoko categorical mhedziso?
A. On inotevera: Zvinotaurwa cheshanduro chinhu ndohwavo kana zvinopokana
unouya kana chinopesana zvinhu pachavo;kana, chii zvakafanana kuti zvimwechete
kuti genus rose ndezvevanhu kana zvinopokana anopesana zvipenyu zvose uye vanhu
chimwe chete; ari genus uye-mhando pfungwa dziri kureva, mukudzidzisa pachena
sezvo pachena kubva chibvumirano vakanyorwa, mukuru maitiro zvose zvinhu pasi
pavo. Naizvozvo kunobva kuguma pamusoro Predicate munhuwo ari chinoratidza
Caius, murume, kuti, naizvozvo vo Caius pachake; kana, mune mamwe mazwi, ari
chinowanika, unofa, anouya kirasi yose vanhu, kusanganisira Caius, ndiani munhu
pamusoro genus ichi. Chokwadi kutonga ichi inogona Rinobva musimboti pose
wakanyatsojeka. Latin vakatsanangurwa akaratidza sezvo: Nota notae Est Nota rei
ipsius; kana quicquid of Van valet, valet etiam of quibusdam bv singulis and quidquid
of nullo valet, nec of quibusdam nec of singulis valet ( anonzi dictum of Van, et
nullo ), kana quicquid valet of genere, valet etiam of specie, quicquid repugnat
generi, repugnat etiam speciei.
Q. Chii chinokosha kuzvitonga kuchengeta guru pafungidziro mune categorical
mhedziso? A. Anofanira kuva mukuru. (Kutonga akazvimirira tiri mukuru
mhedziso; limitative sokukumbira vakaenzana).Nokuti kana Okutanga haibvi pane
yose sekamufarenzi yapakati rokuti, hairevi pasina anosara kwaari; saka hazvigoni
chokuita ne chokwadi kuti nyaya uye inosidzikwa sezvo zvaisanganisira pasi
sekamufarenzi yapakati rokuti. Somuenzaniso, kwaizotika mhedziso: Dzimwe
nyanzvi dziri varombo, Leibniz aiva nyanzvi, saka Leibniz aiva murombo, zvakaipa,
nokuti Okutanga ari murombo pano yose sekamufarenzi yapakati nyanzvi rokuti, asi
chete pane chimwe noruremekedzo ayo, sezvo shoko vamwe Matafura; Asi zvino
zvinoita kuti akaipa rokuti Leibniz, haasi chete zvaisanganisira pasi chikamu ichi,
kuti urombo ari Zvinyorwa sechimwe chinhu chawo; saka ini nepariri mhedziso iyi
hapana chokwadi chakakwana kuti Leibniz chaizvoizvo aiva murombo. Ndaigona
mumaoko vanoti nyanzvi zvose varombo, Leibniz aiva nyanzvi, zvingava kutevera
pamwe incontrovertible chokwadi kuti Leibniz aivawo murombo, nekuti pano
urombo pamusoro yose sekamufarenzi yapakati nyanzvi rokuti, pasi munhu anofunga
Leibniz sezvo zvirimowo, kwakavakirwa, uye saka vaizova maererano akati mitemo,
kuti chii zvinoitwa chinhu ndohwavo, uyewo zvinhu pachavo vanofanira kuuya,
Leibniz anotsanangura zvinokosha murombo.

Q. sei anofanira vawanire vanhu nechigadziko mune categorical mhedziso?

A. Paaiparidzira haafaniri kuva asina kunaka, ravira panzvimbo kuzviisa pasi
rapazasi dzidziso inofanira zvechokwadi yaiva pasi pakati izwi maari; saka chii
pomutumwa runobva mashoko, aigona kuva ipapo akapupura uyewo apasi
izwi. Kubva pafungidziro: Varume vose vari vanofa; katsi haasi munhu; ungadai
sezvandaigona chinhu titi, nekuti kana ini Makadudza kufa muna zvikuru
pafungidziro pavanhu; asi zvino ari muduku katsi haasi kugamuchira ari yezvinoreva
pfungwa womunhu, asi hazvibatanidzi izvozvo, saka zvino anoita izvo predicated
vanhu, hapana panotaurwa kuti katsi, uye izvi zvingava chinofa kana kwete, izvozvo
zvinogona kuva pamusoro chinhu kubva dzinoita infer. Rinooneka nyore kuona kuti
nekusagona infer chinhu kubva musha izvi; ndewokuti, kana isu kutora munhu,
unofa, katsi, tora pfungwa yaunoda.
Q. Chii Kutonga zvinoshanda kubva nokuvhara kufamba categorical mhedziso?
A. It chinotungamirwa pamusoro unhu wayo maererano Nhanganyaya mutsara uye
pamusoro wayo kwazvo pashure tuzvikanganiso. Somuenzaniso, kana ndine
kwakavakirwa: No mhuka ane chikonzero, katsi zvose imhuka, ndinofanira zvino
kuisa chokupedzisira mutsetse kunaka uye inoshanda; nokuti zvikuru pafungidziro
(tichitarisa unhu) ndiye akaipa, uye subset iri (tichitarisa rakawanda)
nokudenga. naizvozvo ndichaziva kutaura mhedziso Naizvozvo hapana katsi ane
pfungwa. (No woutsinye zvinoti mune shoko, mumwe mukuru
Paakaramba). Kunyange zvazvo ndakanga aigonawo infer kubva kwakavakirwa:
Saka vamwe katsi regai kumboita; apo ndeyekupedzisira mutongo yaizova
particularistic; asi akagumisa nenzira iyi pachena zvishoma; kutsutsa chakaipa asi
aizova mhedziso kana ndaida kumuisa sokukumbira: Naizvozvo katsi vose vane
pfungwa.
Q. Zvinotaurwa anokosha pfungwa categorical mhedziso? A. It kugona kwavo
hakuna kupfuura wakaitwa matatu, uye Mitbegriff anofanira saka kubatwa zvikuru,
zvakafanana mupfungwa sezvinoitwa muduku; zvikasadaro une chaizvoizvo ina
dzinokosha pfungwa; kana vaviri vari akasarudzwa neshoko iroro. Pakadaro, ari
Predicate kunobva chinhu zvakasiyana zvachose chinowanikwa muna zvikuru
pafungidziro, sezvo ndizvo nyaya iri akaisa mukati muduku; naizvozvo Predicate
mikuru pafungidziro haafaniri kutorwa zvakakodzera pamusoro penyaya iri
mukuvhara sangano, sezvo izvi chaitwa chero munzira kwayo bhora. Mumwe
mutariri umo mutemo uyu haasi kuchengetwa, anonzi sophism ambiguitatis S
amphiboliae. ; uye inowanzoita musoro chaizvo uye musoro kubuda, sezvo
nemienzaniso inotevera: Chii zvakaora, stinks; Caius ndiye simbe, kuti stinks
Caius. The Rose chirwere; ruva iri ruva, saka ruva iri chirwere. Ndiani misikanzwa,
vanofanira kuwana reference, chitubu ichi misikanzwa, saka chitubu ichi vanofanira
kuwana bhuku. - Pachena, ari muenzaniso yapakati rokuti zvakaora ari makuru,
kwaakanga zvinoreva zvikuru sezvo kukoromoka, akatorwa nenzira yakasiyana
zvachose nezvaanoreva pane zviduku, apo zviri sezvandaigona usimbe
rokutanga; Naizvozvo Caius haina kuuyiswa mukati kutsanangurwa mumwe digester
ari muduku, naro kunoshanda Kunhuhwa sechimwe chinhu chawo, uye saka
hazvigoni inobva Caius wokupedzisira yakatarwa.

Q. munzirai vekare nomusoro maumbirwo ndangariro vakatsvaka izvo zvinogona

kuva categorical mhedziso pamusoro uwandu uye unhu nokutonga ririmo, kana iye
ari chaizvoizvo mitemo chikonzero maererano? A. Ivo akaumba mashoko
anotevera, izvo mavhawero vane zvinorehwa kupiwa mitongo; kureva kuti A ane
vakawanda kutsigira, E anoratidza kacho kunaka mumwe mutongo ane; Ini ndiri
sokukumbira chaizvo, O zvikurukuru kunaka mumwe.
Barbara (miviri vose rinorema, vose zvidimbu vane muviri, saka vose mabwe
rinorema.)
CElArCnt (No mhuka ine mutauro, tsoko zvose imhuka, saka hapana mutauro
Tsoko.)
Dhariusi (Zvose makemikari kukure, zvinhu panyika ari makemikari, saka zvinhu
ndokurerwa panyika.)
FERIO (No chirimwa chinomhanya nehanya, vamwe makemikari venyama miti, saka
vamwe makemikari venyama havana kufamba kuchengera.)
The nzvanyira rokutanga mushoko rimwe nerimwe anoratidzira zvose zvinoitwa
wokutanga pafungidziro, chechipiri zvomumwe, wechitatu kuti rapfuura racho,
shoko Barbara Naizvozvo rinoratidza kuti pane categorical mhedziso rakakura
Contribuu a millorar
la traducci
pafungidziro,
kuduku
pafungidziro uye mhedziso kunogona rwevanhu uye
anosimbisa panguva imwecheteyo ; shoko Celarent kuti pafungidziro uye mhedziso
kazhinji kunaka, uye nechigadziko asi kungava kazhinji sokukumbira, uye
zvichingodaro -. Mumwe mhedziso categorical risingagoni kuunzwa yeiyi mhando
ina, maererano nemitemo pfungwa, kana chepamutemo zvakaipa apo zvichida zviri
huri ekupedzisira mutongo; chaizoitika kwechokwadi. Kana ndingadai siya
Somuenzaniso: All makemikari venyama dzinosimbiswa, kwete ibwe chinhu
makemikari hunhu, saka hapana ibwe iri kurerwa; zvaizova Zvisinei, netsaona
vechokwadi kuti ibwe haina anodyiswa, asi hazvina kutevera kubva premisses, uye
kuguma wakaramba saka zvechokwadi zvinhu chokwadi, asi hapana pamutemo (SD
pamusoro musiyano kwemashoko uye chokwadi pamutemo Introduction); iye
wakaramba Zvinonzwisisika venhema. Kureva, vakaita zvikanganiso maviri
mhedziso iyi; chokutanga, kuti nechigadziko akaipa; chechipiri, kuti mhedziso isina
kunangana mu unhu wayo chikuru pafungidziro; kutevedzana mavhawero vaizova iyi
mhedziso zvakadaro: AEE; sezvo kunoitika chero mashoko akanyorwa, uye kana
muchida kuti mhedziso siyana pashure mufananidzo wakadaro, uye nhema zvaizobva
kusvetukira nyore kupinda meso: semuenzaniso varume vose vanofa; hapana mhuka
ari munhu, saka hapana mhuka unofa. Hakuna pamusoro zvinhu chokwadi premisses
vamwe kuramba, saka zvinofanira kuva muchimiro mhedziso kuti zvinobva kwavari
pakupedzisira kufamba achiri chakaipa.

Text original

Chapter gumi nemana

Pakati zvokufungidzirwa uye disjunctive mhedziso
Q. Ko munhu zvokufungidzirwa mhedziso? A. Uyewo mitemo matatu, makuru
pafungidziro, kuduku pafungidziro uye mhedziso vakadamwa, yokutanga iri
zvokufungidzirwa mutongo. Huru mashoko asi kana agumisa kupfuura vatatu

yakaitwa mairi.
Q. nderei mutemo nokuda zvokufungidzirwa mhedziso? A. Kana mamiriro kana
chikonzero wakaisirwa saizvozvowo CONDITIONAL kana kutevedzana wakaisirwa
uye kana riine kana kutevedzana iri ramiswa, ndiyewo ezvinhu kana chikonzero
repealed. Latin sezvo: A veritate rationis muGiriyedhi veritatem reshiyo nati, munhu
falsitate reshiyo nati muGiriyedhi falsitatem rationis valet consequentia . - The
anomutora utongi ichi yakavakirwa panheyo chikonzero yakakwana, nemhaka iyo
rinofanirawo kubatana pakati chikonzero uye kushanda kunoitika.
Q. Ndezvipi zvokufungidzirwa mhedziso varipo? A. Two mhando; chinhu
sokukumbira ( modas ponens ) uye kunaka ( modus tollens ). Mushure wokutanga
mhando kunosanganisira chimwe chokwadi nechemberi chinhu guru pafungidziro
rwemberi nhengo kusanganisira iro: Kana Caius murume, iye unofa; Zvino Caius
murume; Saka unofa; pashure mumwe anovhara pamusoro falsity pakati hadzi
mutezo pamusoro falsity resuwo kumberi sokunge Gayo aizova Mukuru, akanga
asingafi; Zvino Caius unofa, saka haasi mukuru ari. mhando mbiri idzi kuvhara
zvokufungidzira, kuchaita zano pachavo kubva musimboti akataura
zvokufungidzirwa mhedziso.
Q. Vanogona here pedyo falsity resuwo kumberi ari zvokufungidzirwa makuru
pafungidziro hwaakange hadzi muzvidimbu uye chokwadi hadzi mutezo pamusoro
negedhi? A. No, nokuti zvinogona kuitwa chinhu chechokwadi, kunyange zvazvo
chinhu chakaipa, asi zvimwe kubva chinhu venhema dzimwe nguva vamwe
chokwadi kupera; kunyange zviri ipapo nokuda ataurwa chikonzero chenhema
wechokwadi, asi ani vanogona chikonzero chaicho kudaro. Somuenzaniso, kana
kutevera zvokufungidzirwa guru pafungidziro ane inference kwaizova: Kana vose
zvinomera maruva machena, uyewo Seruva ane maruva machena; saka antecedent
kwaizova kwakaipa, sezvo pane anosima nevamwe pane maruva chena; asi hindlimb
wechokwadi akanga vakaturikira vachiti; sezvo ruva zvechokwadi anotakura maruva
machena. Kudai ndaizotora infer kubva nhema resuwo mberi neshure chinhu nenzira
yakadaro zvino: Zvakanaka, kwete zvinomera zvose maruva chena, kusanganisira
ruva anenge asina maruva chena, saka mhedziso, sezvaungaona nyore, zvingava
zvisina kururama; uye zvakaenzana nezvakaipa ndingadai kuvhara kana ndaida
zvinowana chokwadi negedhi kubva hadzi mutezo nenzira yakadai: Zvino Seruva ane
maruva machena, kusanganisira zvinomera zvose vane maruva machena.
Q. chii disjunctive mhedziso? A. Uyewo kubva huru pafungidziro, kuduku
pafungidziro nokuvhara kufamba, yokutanga iri disjunctive mutongo. Zvakare,
anogona kuitika redzidziso huru kupfuura vatatu.
Q. On izvo kazhinji hunogara kururama kwemashoko disjunctive mhedziso?
A. Pane zvinotevera, kuti kana kuparadzana zvinhu ari disjunctive kutonga mumwe
wakaiswa vechokwadi, ipapo vamwe, unofanira ubviswe chenhema, uye kuti kana
mumwe nekupatsanurwa nhengo wakaiswa kuti nhema, ipapo umwe, (kureva, apo
unogona kuwana voga nhengo mbiri chete panzvimbo, mumwe) anofanira kuiswa
kuna kwechokwadi. Lat . A positione unius contradictorie oppositorum kuna
negationem alterius, a negatione unius muGiriyedhi positionem alterius valet

consequentia (mutemo uyu Latin zvingaita chokungoda kushandisa kubva disjunctive

nematunhu akadaro apo chete chete zvakananga pakatarisana kuparadzana zvinhu
zviviri kuitika, asi rinoshandawo insofar kazhinji nemhaka anoverengeka isina
kunanga pakatarisana kuparadzana Mbabvu imwe nguva dzose rakananga
pakatarisana anofanira vamwe kutorwa pamwechete, somuenzaniso, yaizova
kuparadzana nemakumbo chena, tsvuku, nhema, sezvo vari tsvuku uye dema haana
chena; chena uye tsvuku kwete rutema ;. vatema uye chena kwete tsvuku)
Q. aigadzira disjunctive mhedziso varipo? A. A disjunctive syllogism , apo
akavharwa nokuda negation imwe kana kupfuura kuparadzana nhengo pamusoro
kujeka zvinotaura vamwe kuparadzana nhengo, uye modus ponendo tollens umo
zvinotaura zvakananga mumwe kana nokusingagumi zvinotaura zvakawanda
kuparadzana nhengo yose mumwe dzisisngaoni vakatsunga negation. Muenzaniso
disjunctive pamusoro mhedziso wokutanga zvinotevera: Munhu uyu kana ari nyanzvi
kana emhizha, kana musoja; zvino haasi nyanzvi, saka iye mhizha kana
musoja; kana; zvino haasi nyanzvi kana mhizha, saka ndiye ari musoja. Muenzaniso
wechipiri mhedziso: Nyika inofamba vakakomba zuva kana, kana zuva pasi pose,
kana ivo vaviri vamire; Zvino nyika kunoita vakakomba zuva, kana zviri panguva
standstill; Naizvozvo zuva hachivaiti pasi pose; kana; Zvino nyika ichifamba
vakakomba zuva; Naizvozvo zuva hachivaiti pasi pose, asi ivo vari vaviri
vakamira. Q. Chii dambudziko kana dunhu nyanga ( cornutus )? A. Muenzaniso wakadaro
ndechokuti kana zvakanyorwa vaGiriki akaipa, vangadai kana vakaparara kana wake
kuverenga angadai ikozvino kuregeredzwa; zvino, havasi kuisa, uye kuverenga
kwavo zvino haasi kuchengetwa; Saka havasi zvakaipa. Heuno guru pafungidziro
batanidza munhu zvokufungidzirwa kutongana disjunctive; chechipiri chinoumba ari
hindlimb pamusoro zvokufungidzirwa mutongo; uyewo falsity ose okuzvitsaura
zvinhu zviri zvikuru pafungidziro vanonzi vari subset; uye pakupedzisira akagumisa
falsity iyi nekupatsanurwa nhengo hadzi mutezo pamusoro falsity resuwo kumberi ari
zvokufungidzirwa makuru pafungidziro. Uchaputsanya izvi kunongova musimboti
dambudziko. Saka chinhu zvokufungidzirwa mhedziso, ane huru pafungidziro chine
disjunctive hindlimb uye pashure modus tollens anovhara. - Ko kuparadzana nhengo
anopfuura maviri, kunoreva mhedziso kwakadaro vielgehrnter kana Polylemma.
chitsauko gumi nemashanu
Kubva rakapfupikiswa matunhu
F. How pakugovana mhedziso panyaya dzavo zvokunze chimiro? A. In
yakarongwa uye vasiri pamutemo. Avo akazara uye panguva imwecheteyo
zvakarurama, kufanana vose vaiva mienzaniso yataurwa saizvozvo kure; ichi pamwe
kukwana, rakapfupikiswa kana chakavigwa ( crypticae ) kana mavari chinhu
chaizvoizvo ari mhedziso wokwavo chinoshaikwa; pamwe kunoshamisa,
rwakatsauka, mawana mhedziso kana yokupedzisira nenhamba; kana nezvenzvimbo
mitongo yavo kana chikuru mashoko yakasiyana yepanyama chitima repfungwa
chero kuremekedza.

Q. chii mhedziso zvipenyu anotarisirwa kuti kukwana akapfupikiswa

pamwechete? A. Uyu muduku zufrderst avo apo mhedziso nhoroondo yaro ukoshi
inofanira kuenda zvishoma chete; yokunaka sezvo semuenzaniso Unofanira
kushingaira kwakadaro nokuti zvinotiswededza pedyo chinangwa hwedu. Pano,
sezvo yokupedzisira mutongo nechemberi ndiko saka inferences kwakadaro zviviri
zvakaipa.Uyezve kutarisirwa pano inonzi Enthymemata, kureva mhedziso umo
pafungidziro Haatauri; uye musiyano pakati Enthymemen rokutanga kana kuti
rechipiri kuitira, zvichienderana rokutanga kana yechipiri inoti chinoshayikwa. - An
muenzaniso Enthymema yokutanga kuitira ndiko: Caius munhu; Saka unofa; mumwe
nomumwe wechipiri kurongeka: Varume vose vari vanofa; naizvozvo Caius
unofa. Kuti mhedziso izvi chose; munhu aizofanira vavarange mumutsetse
wokutanga: Varume vose vari vanofa; rechipiri: Caius munhu. Enthymemen akadaro
pfupi kutaura nokuda akabvumira kamwe zvinogona kufunga kureva kuti muverengi
kana muteereri ari akadarikira pafungidziro aigona kupfuura kuva akafunga kunyange
kuinzwisisa.
Q. Chiizve kunzwisiswa pasi zvakananga kana pfungwa mhedziso? A. A
mutsauko aimbova uye mune zvimwe zviitiko zvimwe zvino kunanga inferences
kana syllogisms, sezvinoita zvose zvakaitwa kare akanyorwa, uye pakarepo
inferences kana mhedziso pfungwa. Zita yokupedzisira yakanga wakadai, iyo
zvaifungwa kuti raigona hwokurara pasina muyananisi mutongo kunongoratidza
kubva pafungidziro; uye kuti vaida kunyange inongova pafungidziro, nokuti
kubudikidza zvawo kutendeuka achishandisa basa kunzwisisa kwokupedzisira
mutongo kuti vabudise pashure zvikuru aigona. Mumwe anofanira kutarisira Zvisinei
Enthymemen rokutanga kuitira matunhu mhando ichi, nokuti vose vangafunga
akadarikira munhu zvokufungidzirwa rakakura inoti sei ndiye zvinoshamisa chiedza
pane zvose zvakasiyana zvino kutungamirira marudzi.
Q. Ndezvipi pakarepo inferences varipo? A. 1) The kuenzana matunhu
( ratiocinia pariationis s. Aequipollentiae )
2) kuzviisa pasi matunhu ( gonzo.
Subordinationis )
3) kushorwa matunhu (gonzo. Oppositionis )
4)
inversion matunhu ( gonzo. Conversionis )
5) Modalittsschlsse ( gonzo.
modalitatis ).

Q. Ndezvipi kuenzana mhedziso? A. kwakadaro, uko chokwadi kana falsity

mumwe mutongo neimwe iri vakaturikira vachiti mashoko kwakasiyana chete
kuti. Kwakadaro kuenzana mhedziso ndeinotevera: Zvinhu zvose kuchinjwa, saka
havaregi nguva dzose kugara chete mamiriro; Uyu murume atora chinhu, saka iye
ndiye mbavha.
Q. Ndezvipi kuzviisa pasi mhedziso? A. kwakadaro, uko mumwe chokwadi ane
vakawanda pfungwa kuti ufambidzane hwokurara, inova omurume; kana kubva
nhema ane mwero chaiwo falsity ari mukuru, unova kunyanya mukuru. Mienzaniso
iyi: miviri vose rinorema, saka dzimwe miviri vari rinorema; Vamwe vanhu vasiri

kudzidziswa, saka vanhu havatongerwi kudzidziswa. Kururama kwemashoko iyi

mhedziso inobva kare akataura pfungwa kuti chii chiri nzvi- yose ndezvevanhu,
kunofanirawo tuma nhengo dzose bhora ichi, uye naizvozvo, kana hazvisi zvose
pamusoro nzvi- ndokwaJehovha, uyewo kumativi nzvi- hamugoni kuuya. Latin: A
veritate universalis propositionis muGiriyedhi veritatem particularis; mumwe
falsitate particularis muGiriyedhi falsitatem universalis valet
consequentia.Zvinofanira kucherechedzwa zvakanaka; kuti munhu arege
kusanganisira neizvi pamusoro falsity ane vakawanda pfungwa kuti nhema chiri pasi
pake chinokosha, kana chokwadi mwero kuti chokwadi pamusoro pake mukuru
chaiwo.
Q. Ndezvipi kushorwa mhedziso? A. kwakadaro, uko mumwe deduces chokwadi
kana falsity mumwe mutongo neimwe ichingoshora payo. Zvichida pagakava kana
mhedziso Kontrarittsschlsse;zvichienderana kupikiswa kunoitika zvakananga kana
zvisina kunanga. Nokuti avo wavhara chokwadi munhu mutongo pamusoro falsity
romumwe, kana vakutarisire, maererano nomurayiro achisiya kumapati
rechitatu; semuenzaniso saizvozvo; akanaka vanofara; saka havasi vasingafari. In
Kontrarittsschlssen anogona kugumisa chete kubva chokwadi munhu mutongo
pamusoro falsity romumwe; asi kwete vakutarisire; sezvo vose vanogona kuva
nezvakaipa. Ndingangova somuenzaniso dzinosanganisira: tafura Iri huni, saka
hazvisi ibwe; asi kwete saka: tafura Izvi hazvisi ematombo; Saka zviri huni, nokuti
kukwanisa kuva zvikuru chinhu.
Q. Ndezvipi inversion nematunhu? A. kwakadaro, uko zvakafanana chinoguma
mutongo nokungonzwawo Kuchinjai chii chingaitika mushure kwokutanga
unotaurwa munzira nhatu : simpliciter pa accidens uye kubudikidza
contrapositionem . The zviitiko apo mitemo nokuda Kuchinja kunogona tsanangurai
ndiani kuti scholastics yekare, kunyange tisina vakakwana, sezvo varehwa inotevera
shoma mudetembo:
add E C I simpliciter convertitur, E V A pa accidens ;
A ST 0 paminiti contra; sic kukodzera conversio tota .
Ndiko, kubva E uye ndinogona kuvharwa nezvinhu yakaisvonaka
chaisazvitsigira; kubva E uye A pa accidens ; kubva A uye 0 paminiti
contrapositionem .
Q. Ndezvipi Modalittsschlsse? A. kwakadaro, uko mumwe anowana chokwadi
mutongo yakaderera modality ane kururamisirwa yepamusoro modality. Mumwe ane
pano, hapana chimwezve kuita, pane kuti apodictic mutongo kuna dzika, kana ane
assertoric
Contribuu a dambudziko.
millorar la traducci Somuenzaniso, murume anofanira kufa nguva, saka munhu
anofa imwe nguva; kana kuti murume akafa nguva yakati, saka munhu anogona kufa
chero nguva. Ukuwo, Zvisinei, munhu haafaniri kuwana kubva mutongo yakaderera
modality mumwe kumusoro; kureva assertoric kururamisirwa matambudziko kana
apodictic ane assertoric;saka Latin ushe: Ab esse kuna posse valet consequentia, a
posso muGiriyedhi esse zvisiri valet consequentia .

Text original

chitsauko
Pakati rinomufananidzo matunhu
Q. Chii chaiva matunhu (yokupedzisira nenhamba, inoshamisa, Kutsauka
mhedziso). A. mhedziso Chaizvoizvo kwakadaro, umo yepanyama pfungwa
hurongwa yakakodzera mugove prices kana mashoko, pasina, zvisinei, kuita zvine
musoro chokwadi kwemamiriro pacharo kuparadzwa achinja, ndiro. Anowanzonzi
Zvisinei kutarisirwa, kunyange vanhuwo yokupedzisira chimiro sezvo
kwokupedzisira nhamba. - CHINOFANIRA kucherechedzwa, Sezvineiwo, kuti
kwokupedzisira nhamba dziri vakapfigirwa chete kwakavakirwa categorical
mhedziso, sezvo vari pasi zvikuru kuchinja.
A. In iyo nzira kuchinja zvinogona kuitwa kuti zvingaita chaiyo yokupedzisira
nenhamba? A. Vangangodaro iwe awedzera chete kwakavakirwa, pasina kuchinja
chinhu pachinzvimbo huru pfungwa zviri mazviri; kana iwe kungoziva haachatauri
mukuru okuti, pasina nzvimbo kwakavakirwa kushandura pachayo; kana kutora
dislocation zvose aremekedzwe kwakavakirwa pamberi huru mazwi. Wokutanga
misha mhando ndivo (kuti chirongo) ndiko thetic chokupedzisira
mufananidzo; wechipiri antithetical nenhamba; chechitatu chakaita
zvokugadzirwa. Zvikasadaro kazhinji ukaona chete zvavo chimiro inference uye
nhatu antithetical nenhamba kunokonzerwa nokungonzwawo misha huru pfungwa,
uye regai zvimwe usiku.
Q. nhamba zvakadini yokupedzisira pane, uye vanogona sei kuva akajeka uye
kazhinji kumiririra? A. Kana isu ngaaverenge zvakakodzera wedunhu chimiro
pamwe kuti nenhamba, kune avo sere 1) vanhuwo, 2) thetic, 3) . nhatu antithetical, 4)
nhatu chakaita zvokugadzirwa zano, kwavakazvidza anogona kugadzirira, zviri
sezvinotevera: Where M svikiro-rokuti, P ndiye Predicate kana Okutanga, nyaya S
kana rakatetepa izwi.
Munhuwo thetic antithetical chakaita zvokugadzirwa
kwokupedzisira chimiro nhamba Figures
12345678
MP SM PM MP PM SM MS MS
SM SP SM MS MS PM PM MP
SP
The zvinoderedza pamusoro wokupedzisira mufananidzo upi zvakadaro ( reductio
syllogismi figurati ) kunoitika iyeye, wakakodzera pfungwa anorayiridza mutongo
ose uye pfungwa dzake pashure pagore chokupedzisira chimiro zvakare. Izvi
zvinogona kuitwa panguva antithetical uye chakaita zvokugadzirwa chete woita
mitsara, kunyange nguva dzose wakachena kana simpliciter , asi kazhinji
kunyangepaminiti accidens kana vachishandisa contrapositionem zvinofanira
kuitwa; Zvisinei, chii, ngakurege kuva mukuru mitemo, sezvo kazhinji kunyange
zvakakodzera kuti zvinoreva mutongo iyo anozvidzawo nomusoro. Muzviitiko
zvakawanda, iyi achatungamirira anogona kupa panguva inversion matunhu

yakaratidza Verschen.
Q. Ndeipi mienzaniso okupedzisira mishumo? A. To 1) zvake chokupedzisira
mufananidzo: All makemikari venyama vanofa; Varume vose makemikari venyama,
kuti vanhu vose vanofa. Pana 2) ari prosthetic muviri: Vanhu vose makemikari
venyama; zvose Organic venyama unofa, kuti vanhu vose vanofa. 3) yokutanga
antithetical mufananidzo: No Haufi inzira makemikari ari; Varume vose makemikari
venyama, saka hakuna chisingafi. To 4) Vose makemikari venyama vanofa; hapana
unorganized 3) ari munhu wenyama, kuti vanhu vose vanofa. Pana 5) No Haufi inzira
makemikari ari; hapana unorganized hunhu munhu, saka hakuna chisingafi. To 6)
chokutanga chakaita zvokugadzirwa mufananidzo: Vanhu vose makemikari
venyama; kwete Haufi chinhu makemikari hunhu, saka hapana chiri chisingafi. To 7)
Hapana unorganized hunhu ndihwo munhu; zvose Organic venyama unofa, kuti
vanhu vose vanofa. Pana 8) Hapana unorganized hunhu ndihwo munhu; kwete Haufi
chinhu makemikari hunhu, saka hapana chiri chisingafi. - Yokupedzisira inofananidza
All aya 2) kuti 8), kunyange vane akakwana musoro mhedziso simba; asi kushandisa
kuti mhedziso zvakafanira; mumwe nomumwe anofanira kwakakonzerwa 1).
3)

The chawo haasi kunaka pano; nekuti negations maviri kutsigira.

Text original
Contribuu a millorar la traducci

chitsauko
Rinoumba matunhu
F. How kusiyanisa nyore uye remubatanidzwa matunhu? A. A nyore dunhu
( monosyllogismus ) ndiye chinosanganisira mhedziso imwe chete; chine redunhu
kana mutariri wedunhu yakatevedzana (polysyllogismus, dzakatevedzana
syllogistica ) apo mhedziso vanoverengeka kumira panze sezvo zvinokonzera uye
migumisiro pamwe nemumwe; nenzira yokuti kuguma, nguva dzose kushandiswa
senzira Generic vanochengeta vamwe. Somuenzaniso, 1) Vanhu vose
vanofa; VokuEurope vose ndivo vanhu, saka vokuEurope vose vanofa. 2)
vokuEurope zvose vanofa; zvose German vari vokuEurope, saka zvose German vari
vanofa; 3) All German vari vanofa; Caius ari German, saka Caius unofa.
Q. chii Vorschlu uye Nachschlu? A. Vorschlu ( prosyllogismus ) ndiyo imwe
mhedziso, iro mhedziso chinoitwa pafungidziro rimwe dunhu nguva dzose, uye uku
ndiko Nachschlu ( episyllogismus ).Saka, somuenzaniso kumusoro 1) Vorschlu 2)
uye 2) Nachschlu 1); Uyezve, 2) Vorschlu of 3) uye 3) Nachschlu 2). The
Vorschlu anofanira zvose zvine mujinga Nachschlusses.
Q. chii mberi uye regressive okupedzisa pamisara? A. A mberi kana mberi
(prosyllogistische) Final dzakatevedzana ndeimwe apo iwe simudza Vorschlusse uye
yacho Nachschlusse; izvo pamusoro wedunhu akatevedzana vari
muenzaniso; Zvisinei, mumwe regressive kana retrograde (episyllogistische)

dzakatevedzana, ndiyo imwe apo iwe ungasvitsa kubva Nachschlusse, uye ichibuda
kuti kuvharwa.Mumwe ane chete kuderedza apa akatevedzana, saka kuti kugumisa
wenhevedzo 3), 2), 1) kutevera, saka une muenzaniso regressive dzakatevedzana.
Q. chii Epicherem? A. ane mhedziso apo mumwe kana vaviri kwakavakirwa
anokosha ukoshi wanamatira zvishoma chete pasina zvichiita dunhu
chaiyo. Somuenzaniso, vokuEurope vari unofa, nokuti vokuEurope vose
vanofa; Zvino vokuGermany zvose vokuEurope, saka zvose German vari vanofa.
Q. Ndechipi cheni mhedziso kana sorites? A. A chain redunhu ( sorites,
syllogismus concatenatus, syllogismus acervatus zvaisanganisira) unomuka apo
akawanda enthymematisch rakapfupikiswa matunhu vari chokuita nomumwe
nomumwe, kuti antecedents dzavo contiguous, uye chimwe mhedziso .
Somuenzaniso, Caius munhu German; Ndianiko wokuGermany anenge ariwo
European, uyo ari European, ndiyewo munhu; ndiani munhu chiratidzowo
makemikari ari; uyo ane makemikari ari, unofa; naizvozvo Caius unofa. Uyu
ndiwo muenzaniso aingovawo kana nevakawanda cheni redunhu, iro rinogona
anomiririrwa anotevera vanoronga:
Kubva A B wechokwadi
-B-C
-C-D
-D-E
- E - F.
_____________________________

Naizvozvo vechokwadi A

F.
Pano iwe enda dzinova nyaya mhedziso (unofa, A) somunhu rokuti, uye chokuita
chete zvishoma nezvishoma verschiedne okuti (B, C, D, E, F,) senzira mashoko
kuburikidza kuwana zvinoreva mamwe, kusvikira wasvikapo kuti okuti ndiko kuti
ribatane somunhu Okutanga kuti nyaya (unofa chete German, A kuna F). Kusiyana
hurongwa uku kwakavakirwa kuitira kuti mhedziso akasara chete, zvinogona kuguma
neizvi kana goklenianischer cheni redunhu, iro rine zvinotevera vanoronga:
From E rinoshanda F
-D-E
-C-D
-B-C
- A - B _ ____________________________

Saka A F.

Somuenzaniso, zvose makemikari venyama (E) ndivo vanofa (F);

vanhu vose (D) vane makemikari venyama (E);
vokuEurope zvose (C) ndivo vanhu (D);
zvose German, (B) ndivo vokuEurope (C);
Caius ( a) ari German (B).
Saka Caius (a) anofa (F).
Uri cheni kwemamiriro chimiro ichi:
Kana A Saka B

-B---C
-C---D
-D---E
- E - - - F _____________________________
Zvino A; kusanganisira F (maererano modus ponens ) kana:
Zvino F Saka uyewo haana A (mushure modus tollens ). Zvinoguma
zvokufungidzirwa cheni magumo kwayo. Izvi zvinoguma nenzira richiti kuti hapana
ari akachinja zvinokosha chimiro cheni nematunhu, kana munovapa zvakawanda
kana vashoma nhengo pane varipo pano ari namano.
Chapter gumi
Kupfupfudzika uye Fallacies
Q. Chii musiyano zvinoita pakati falsity pamusoro mhedziso? A. Chokutanga,
mutsauko uri zvinhu uye chepamutemo falsity pamusoro mhedziso. Wokutanga anoti
kuna fuma, kwokupedzisira chimiro chayo. Kana ndingadai siya Somuenzaniso:
mhuka zvose musoro; Imbwa chiri mhuka, saka imbwa musoro; saka mhedziso
kwaizoita nhumbi zvakaipa, nokuti chii inodonongodzwa makuru, nokuvhara
kufamba, asingagamuchiri kuitika chaizvoizvo; wevakadzidza Zvisinei mhedziso
kwaizova kwechokwadi uye zvakarurama; nokuti pane zvose vakachengeta mitemo
kare zvegungano inference. The zvikuru inoti inoshanda; ari subset
kutsigira; mhedziso zvinoenderana nokuti unhu yawo huru pafungidziro uye dzayo
kwazvo kusvikira nechigadziko; Kune huru pfungwa nhatu chete mariri; izvi vane
nzvimbo yavo yakakodzera; In shoko: Zviri akashambidzika, wakakwana, categorical
mhedziso pamusoro chimiro chayo uye kwete zvidukuduku umbomiswa. Ini
nemisasa Kusiyana naizvozvo, mhuka dzose dziri benzi;Munhu haasi
mhuka; Naizvozvo, murume haridzvinyiriri mhedziso iyi yaizova zvinhu
zvechokwadi; asi pamutemo zvakaipa. Zvichava Zvisinei kutora nzvimbo chokwadi,
kuti mhuka dziri benzi; uyewo kuti munhu haasi mhuka, uye kuti hazvina
musoro; saka chii zviri wacho kufamba: ndiko kuti, shoko mhedziso anonetseka,
hakuna kuramba; Zvisinei, chimiro redunhu iri kure chakaipa kana subset riri akaipa,
uye yokupedzisira sangano haina kunangana mu unhu wayo zvikuru pafungidziro. Inogona kunzwisiswa nyore kuti pangava nematunhu apo vose marudzi nhema
vakabatana.
Q. Chii musiyano zvinoita pakati fallacy kana paralogism uye fallacy kana sophism
( Captio, fallacia, cavillatio )? A. The yaimbova kuguma riri, mukusaziva,
nezvimiro kururama, ekupedzisira ane mhedziso kune vamwe kunyengera,
kwenhema
akamisa.
Dzakasiyana-siyana izvi zvisiri izvo vakagamuchira kuvakuru
Contribuu a millorar
la traducci
verschiedne, zvino mazita zvishoma zvinozivikanwa.

Text original

Kwakachena musoro nzira

CHITSAUKO XIX
Kubva sainzi, maitiro uye nzira

Q. chii sayenzi? A. Science ndiye zvakasiyana siyana hwokuti pashure imwe

inokosha (rokutanga musimboti) unosimbiswa, uye nokudaro inomiririra concordant
dzichiumbwa kubatana yose; kana: Sezvo murayiro haagoni buda asi pakuomerera
kuchengeta pfungwa kana kunzwisisa mitemo. Sayenzi iri zvakasiyana siyana
hwokuti vanoumba, maererano pfungwa mitemo chokuita yose. Munhu anofanira
kusiyanisa ichi fuma uye chimiro dzose nesayenzi. The fuma iri chaiwo multiplicity
pamusoro gegebnen neruzivo sayenzi kuti chero bedzi achiri mbishi, vasina
kurongeka, unconnected, ane uwandu hwezvinhu zvose zvabatanidzwa.
anonzi; Zvisinei, chimiro, ndiye dzose concordant kubatana mashandisirwo umo
Zvakawanikwa izvi vakauya.
Q. chii hurongwa? A. System zvachose kureva chero chimiro iyo multiplicity
zvikamu napo kuwana, kuti akarayira achishandisa imwe nheyo. Muchimiro sainzi
Saka zvakanyatsorongwa, uye unogona kudana zvesayenzi gwara ruzivo
rwose. Kazhinji ainziwo zvichida zvesayenzi (kureva, basa uye kuumba pamwe)
hurongwa, uye kuti zita pacharo kana zvimwe zvinhu pamusoro vane hurongwa
chimiro. - An uwandu hwezvinhu zvose zvabatanidzwa. zivo inogona chete kuva
sainzi, izvozvo radzo enderana chimiro. - Zviisei vaiziva mumwe mitemo kufunga
vakawanda, uye zvikurukuru mune rusarura pfungwa, nezvaakatonga uye
mhedziso; angadai chakaitika mashoko pfungwa. Ngatitii pashure zvose, zvinogona
munhu akanyora pamusoro fuma iri bhuku; asi kuitira kuti vose vakavhengana
pamwechete;kubudikidza zvichida mafungiro wakaiswa tichitarisa pfungwa; ipapo
nokukurumidza ipapo paaitarisana mitemo mukuru pfungwa, zvakare pamusoro
mashoko, uye pakati asina sezvakarayirwa finals, nokukurumidza pamusoro
nezvakatongwa; angadai akauya nechinu uwandu hwezvinhu zvose zvabatanidzwa.
ruzivo mubhuku rino; asi kwete sayenzi. Wakaramba ikozvino asi mumwe, uye
akarayira zvakawanwa izvi kuitira kuti chete mitemo pfungwa zvavo naro; ipapo
nekambani mumwe nomumwe mhando mafungiro; kuti zvakanga mumwe pfungwa,
nezvaakatonga pakupedzisira, mumwe abhandelte pamwe nepano zvakanaka; saka
chikwata ichi chingadai vakazvirongedza nokuziva kuti akanga amupa hurongwa
chimiro, vakazviitira nesayenzi.
Q. Unofunga kuzodana mutoo uyo wakaipa Kuziva gobvu kana uwandu
hwezvinhu zvose zvabatanidzwa. anopiwa kwakarongeka chimiro? A. nzira; sei
kureva nzira zvinoreva chero dzose mhando sezvaigara.
Q. Ndezvipi nzira iri, maererano izvo zvakabudiswa inogona chokuita
masayendisiti wose zvakasiyana? A. The Analytical (uye kwemupfungwa, kuumba,
heuristic, retrograde, regressive inonzi) uye chakaita zvokugadzirwa (kunyora,
zvesayenzi, scientifische, zvichienda mberi, mberi ).
Q. munzira ipi isu mberi mune Analytical nzira? A. Rinotanga kubva
chiverengero uye nomuzikamwi chokwadi. Pashure pokunge vaona izvi zvakanaka,
kudzienzanisa nemumwe vachimirira iri mavari chete, uye nokudaro anowana
kuburikidza muunganidzwa chete zvayo chokwadi. Akawanda kudaro yezvisikwa
chokwadi kuenzaniswa zvakare, vachiri achitarira kuswedera mamwemazwi
chokwadi kubva kwavari, uye inofamba nenzira imwecheteyo vakapfuurira, kusvikira

imi pakupedzisira anosvika akadaro mukuru chokwadi, izvo zvave akaisa vose varipo
uwandu hwezvinhu zvose zvabatanidzwa. zvimwe zvakawanikwa. Saka imi endai
kure pamwe Analytical nzira chaiwo kuti mukuru; uye inokosha sei zvinogona
kuonekwa nguva dzose sezvo mukuru zvikonzero, mumwe pfungwa Zvimiso kana
Kubva kuti mashoko uye zvikonzero.
F. sei mberi mune chakaita zvokugadzirwa nzira, uye sei anoita zvakafanana kuti
Analytical? A. Munguva chakaita zvokugadzirwa nzira waguma hazviwanzodaro
nzira analytic. Izvi chete anotsvaka mazano kana mukuru uye wokutanga nenheyo
ane sayenzi chaizvo; ari chakaita zvokugadzirwa nzira Ukuwo anosimudza
dzemitemo, uye anoitisa anokosha kubva pairi. It anogadza kana mukuru chokwadi
mberi, kana anoita kushandiswa, akawanikwa Analytical nzira, uye anoisa navo
kwarwo kune zvimwe zviitiko kumiririra. Ava chinokosha zviitiko achiri rwevanhu
chokwadi, zvinoratidza zvakare chinhu chinokosha pane zviri zvawanikwa kusvikira
ave pakupedzisira akaisa pakuziva rose guru-soro dzemitemo. - The Analytical nzira
yave kuumba akadana nokuti pfungwa dzevanhu nguva dzose vakamutevera kubva
prospecting pamusoro vakawanda chokwadi; ari chakaita zvokugadzirwa ruoko rave
basa zita zvesayenzi kana scientifischen nokuti pashure unogona kumiririrwa zvizere
zvinorarama uye zusammenhngendsten dzidziso; chete Musakanganwa kuti
kunyanya, akasvika nheyo iyo tinozotanga pamwe kumiririrwa akadaro chakaita
zvokugadzirwa chete analytically chete. - Bhuku rino, kusvikira zvinoita nguvo
kwayo mukati vaitorwa nokuda chakaita zvokugadzirwa nzira. Kune vari chete
kupiwa mitemo mukuru pfungwa, uye ipapo kuratidzwa yavo chaiyo chikumbiro
kuna pfungwa, nezvaakatonga uye mhedziso; vatumwa mberi kunyanya uye
kunyange nomumwe zvikamu izvi nguva dzose zvikuru mukuru. Kana ndichinge
siyanisa nzira kuitira kuti ini chete ndine mashoko kuroora zvichienzaniswa bvisa
kubva mitemo pfungwa yokuti mashoko kacho chete kuwanikwa uyewo
nokuenzanisa nomumwe mutongo uye mhedziso mhando nemitemo nezvakatongwa
mhedziso zvavo; ungadai akapora nokuenzanisa mitemo pfungwa nemashoko,
nezvakatongwa mhedziso, mitemo pfungwa neimwewo nzira, uye ikozvino vakanga
waimiririra secreted chete sezvo dzemitemo, saka ndinoda analytic rikurumidze. - In
hurukuro rinonyatsotevedzera kwesayenzi nguva dzose anoshandisa chakaita
zvokugadzirwa nzira nokuti rinodzidzisa zvakajeka zvikuru kuonana kwavo
yakawiriranwa kuyanzva mashoko akapoteredza zvakawanikwa; pakudzidzisa
hurukuro uye mabhuku asi imwe kazhinji uchawana vakashandisa Analytical nzira,
apo zviri wakanaka panzvimbo yayo, nekuti chakashandisa pfungwa, tsvakai
kunyange mukuru chokwadi. - One huru mitemo chakaita zvokugadzirwa nzira
anzwa kuti anogadza kwete pamadiro wokurera anorasira sezvo dare zviga chokwadi
nderupi kwete ndaisagona kutenda; uye ipapo sayenzi yose vanotevera zvakanaka
(pamwe kusachinja-chinja) kuona kubva kamwe akasimbisa pfungwa. Kana munhu
saka havakwanisi, saka chiratidzo chokuti zvinotaurwa kana kwete zvakaipa, asi mira
pamusoro shaky pasi, uye yakawanda yokunyatsoongorora zvinoda mumwe asati
anoramba ari chakaita zvokugadzirwa maumbirwo nesayenzi.
Q. Chii ainyanya zvinodiwa nenzira yakarongeka mharidzo imwe nesayenzi?
A. The kugutsikana, kukura uye mashoko ari kupiwa vavo vawana Unofanira kuva

zvakakodzera kuziva; wokutanga anoitwa kuburikidza zvakawanika, wechipiri

mugumisiro mumapoka, wechitatu pedyo uchapupu.
chitsauko
Pakati kuzivisa
Q. Chii chinorehwa kuzivisa ( declaratio ) ane izwi? A. A yakatarwa, kana
mubatanidzwa vakawanda rinovira, sezvamakaropafadzwa zvinoitwa pfungwa
vanopiwa nenzira izvi zvinogona Saka kusiyaniswa nevamwe. Nyaya vane unhu kuti
chaizvoizvo wainyatsotaura, zvinoreva Rakatsanangurwa ( declaratum ); uye
Predicate, chii imi sezvo anoratidza ake kuchiitwa tsananguro ( declarans SC.
membrum ).
Q. Unoitei kuti musiyano pakati tsananguro, tsananguro uye tsanangudzo, zvose
mhando verschiednen mashoko? A. Tsanangudzo ( explicatio ) anonzi yakatarwa,
umo imwe ikakuruma chete vakatsanangura sezvo zvakakwana vamwe
zvichakubatsirai; Description ( descriptio ) apo kunyatsovatsanangurira unhu
zvakawanda izwi kuti kusiyanisa chete vakasununguka nevamwe; Definition
(definitio ) asi kana iwe chete kupinda mbiri huru zviri izvo chete, munhui ( genus )
zvichiratidza pasi iro rakaziviswa ndezvevanhu, ukuwo vamwe , ( Nota specialis s.
Nyatsonanga musiyano ) achiratidza napo kuti unzve nokuda mamwe marudzi chete
zvepabonde zvakasiyana.
Q. ? Ndezvipi mienzaniso iyi A. Ngatitii ndakataura sezvinotevera pamusoro
uzivi: The uzivi Chinojeka pfungwa dzedu, tsika, kwete kungotaura kumira kunze
zvinhu kugara, asi maererano rwomukati hwakanaka, kuongorora zvikonzero
zvavo; rine iye nachzusuchen General zvapo zvikurukuru, uye kuti kuedza kwete ake
Zvakawanikwa asiwo nezviito zvake kwose kwose ndaisagona Unit, nezvimwewo,
saka ndinoda kuti utsanangurirwe uzivi izwi toreva beneficent nemigumisiro kuti
zvidzidzo zvavo anoratidza pfungwa dzedu, vakapiwa. - Ndaida kuti zvinopa
tsananguro yacho uzivi rakakwana, saka ndinoda kuti zvose munhu zvinhu vawane
iwe kunyange tsanangurai; Zvisinei sezvo izvi kudaro kupfuura mufananidzo uzivi
zvizere chingaitika sesu vakajaira kwakafanana arege kureva sayenzi iyi izwi nekuti
pano kwaipindirana rondedzero pamwe cherudo chinhu pachayo; anomudzorera
kuzorwa naro kakawanda pamusoro dzinongoitika zvinhu. Kana ndaida kutsanangura
muti somuenzaniso, ndingadai kutaridzwa zvinhu zviri mashizha, hunde, mudzi, etc.
chaiyo. Kupa tsanangudzo uzivi, ndaizoti iwe waiva sayenzi iyo anobata
wekupedzisira zvikonzero uye zvinangwa zivo yevanhu uye basa. Heino genus,
sayenzi; ari chaizvo musiyano , kana unyanzvi musiyano asi, kuburikidza kubva
nezvimwe zvinhu, uko rokuti sayenzi sezvo genus ndezvevanhu, kwakasiyana. The
chinhu kuti rinotaura okupedzisira zvikonzero, nezvimwewo, nokuti aya hakuna
mumwe nesayenzi. Saka kwaizotika tsananguro: rusununguko ndiyo rorusununguko
vazvitonge, mano genus ; ari maitiro yokuzvisarudzira asi kupa rusununguko
nezvimwe zvakadaro yakasiyana, iye yakananga musiyano. - Ruyamuro Notes
kukudziridza pfungwa muzvinhu dzinoverengeka, kuva kukurukurirana kana gakava
( expositio ).

Q. Chii chinorehwa analytic uye chakaita zvokugadzirwa mashoko? A. chakaita

zvokugadzirwa zvirevo zviri Zvisinei aita, Analytical vakapiwa mazwi. Under-akaita
mashoko anoreva izvo dzisingadi chete Zvinoumba zvimwe pachavo, mumwe kupisa
kupiwa. Kana ndichinge sezvo features, mutsetse uye Gleichweitabstehen
zusammenvereinige zvose pfungwa dzavo kubva imwe pfungwa, saka ndava nokuita
pfungwa mudenderedzwa; uye ipapo kana ndinoparidza muruwa somunhu mutsetse
amutambanudzira pfungwa dzavo dzose equidistant kubva imwe nguva, ini ndichava
kwakapa chakaita zvokugadzirwa (by nomuvhenganiswa kunokonzerwa) tsananguro
kwayo. Ini tora asi sezvo mashoko akafanana huMwari uye rusununguko kana
mweya, sezvo mashoko iwayo ini kuva zvachose kupiwa, uye ini, kana havasi vose
nyore dzisina zvachose zvitsanangurwe, anogona chete analytically akatsanangura I
mudutu verschiednen kwavo zvinhu (dzakaongorora).
Q. chii zita kuzivisa, pfuma kuzivisa uye kuzivisa chakangomuka? A. Zita
tsanangudzo kana shoko Rondedzero ( d. Nominalis s. Verbalis ) zvinorehwa neshoko
vamwe zvinofanana mazwi kupupurira vasingazivi chinhu pamusoro pezvakaita
pfungwa pachayo. Imi zweckt kubva chokungoda kudzivirira kuvhiringidzika
rwekutaura, kwete pfungwa pachayo. Saka kwaizova zita kuzivisa, kana ndikati: Chii
pfungwa pfungwa izvo zvatinowana achishandisa maziso. Kuburikidza kuzivisa ichi,
tava vakachenjera pane ari chii chaizvoizvo inobva hunhu chiratidzo, asi tinoziva
zvino, izvo tine kurondedzera zvawakaratidzwa izwi. - A pfuma kana tsananguro
chaiyo ( . D Realis ) ndipo mumwe inoratidza chikuru zvechadenga pfungwa
pacharo, kwete shoko mashoko, asi pfungwa rakasiyana okuti. Zvinhu dzakadai
tsanangudzo yekunwa uzivi. - An mavambo kana mabviro chinoziviswa kana majini
tsananguro ( . D Genetica ) ndeimwe iro rinoti chimiro yaigara chinhu; akaita iri
sezvinotevera: The denderedzwa iri mufananidzo riri akasika kana mutsetse
wanamatira mumwe mugumo, ari akatendeuka pane imwe kusvikira anodzokera
ekare nzvimbo yaro. - Zvinofanira kucherechedzwa kuti masvomhu majini
tsanangudzo chaiyo, uye chaiko dzinonzi chezita.
Q. Nde api tsananguro uye Kuwedzera tsananguro? A . tsananguro Main ( d.
Sarudza ) ndicho pakarepo zvinhu divi chinoziviswa ( d. Secundaria ) Zvisinei,
achiratidza kunanga zvinoitwa pfungwa.Mumwe anogona mberi pamwe Kuwedzera
tsananguro kusvikira munhu anosvika nyore zvinhu; Nenzira iyi, mumwe pfungwa iri
kukudziridzwa richinyanya.
Q. Zvii mashoko haagoni chaiye tsanangura? A. The nyore, nokuti unogona
tsanangurai chero maitiro aya. Saka hapana achapa akasiyana, sezvo shoko
rondedzero pfungwa yokuti; achiti, zvakanga zvakawanda sezvo zviripo; sezvo
shoma rinoita zvikwanisike tsananguro chaicho choupenyu. Chete tsanangura
zvinogona nyore, kuti, nokuti vamwe ukama tsanangurai unhu vavo.
Q. ? Chii chikamu chakanaka tsanangudzo rokuti A. Unofanira kuva 1) musoro
( adaequata ), kureva kana kure ( latior SC suo definito. ), Kana wo yakamanikana
( angustior ); 2) akayera ( PRAECISA); 3) Ko chete ( idem pa idem declarans ); saka
pfupi uye nyore sezvinobvira, uye pasina hwezvaizoitika kuzvivanza.
Q. ? Chii akanyanya rakafara uye akanyanya yakamanikana imwe tsananguro

A. A zvakare wakafara tsanangudzo ndeimwe umo zvishomanana zvinhu

vanoparadzaniswa; saka zvakafanana pane zvimwe zvinhu pane anogona kukodzera
pamusoro nokududza, uye imi saka haugoni zvakanaka kusiyanisa nevaya
naye. Tsanangudzo Kunyanyisa rwakafara kwakadaro kwaizova somuenzaniso: Man
chinhu makemikari ari; nekuti pashure kwake vaivawo tsoko uye shiri
kuvanhu. Zvisinei, zvakare yakamanikana imwe tsanangudzo, ndipo yakawandisa
zvinhu vanoparadzaniswa; Naizvozvo chaizvoizvo aiva pedyo kutsanangura mazwi
mamwe mativi pakati arikunze dzayo, kunze nokungoti havana nhaka unhu kusimuka
zvisina kururama. Saka mangwana kwaizova rakamanikana tsanangudzo ine:
murume ane chipo chikonzero remweya ari ane ganda jena. Pano pachena maitiro
chena ganda kwaizova zvakawandisa, kanenge kuda Negro vazhinji vakaramba. - A
rondedzero kuti mune imwe pfungwa kure, mune imwe uchakomborerwawo
zvakasimba, sezvinotevera: Man chinhu makemikari repamutemo ane ganda jena.
Q. Chii kuti tsananguro vanofanira kuyerwa? A. haufaniri anongoitika uye
hwokurara asi chete zvinokosha uye yepakutanga pazvinobvira zvinosanganisira
ruzha kutsigira unhu. Saka dai akutadzira mutemo uyu, kana, sezvo achembera
muzivi, vanhu sokuva maviri makumbo marefu mhuka pasina minhenga. Nokuti
yokutanga cheshanduro makumbo maviri ari sakosha vanhu aizongoramba bhora
neimwe rinobvisa masoja chinangwa, vazvibate kwaari vanhu; uye ipapo uyewo
akaipa chinhu ari Chaibatanidza. - Negative unhu saka haana kufanana Zvisinei
kutora imwe tsanangudzo pamusoro nokuti hapana chingawedzerwa musimboti
chinhu yezvaiva zvakafanana mune rokuti, dzimwe nguva haukwanisi eqina
kuzivisisa inoenderana chaizvo pfungwa kudziviswa zvachose. - A yaiwana
chinoratidza ndingadai Makawedzera apa tsanangudzo pedenderedzwa, dai ndakanga
ndikati aiva kumativi nhamba. Nokuti kuti anofanira kuva kumativi, kunotevera
pakuti pfungwa zvose zvayo equidistant projecting kubva imwe pfungwa.
Q. Chii chinorehwa ane fanana tsanangudzo? A. ratinoti Kutenderera kwacho
kwakapiwa mashoko akadaro ( orbis s. Circulus muna definiendo ). Zvinotora
nzvimbo apo rakaziviswa pacharo, izvozvo inodzokorarwa huru kana ari kutsigira
mashoko uye saka munhu anoda kuunza kuburikidza zvinofanira chete akazivisa
pacharo, mashoko kupfuura. Kwakadaro wakaramba, somuenzaniso: The
denderedzwa iri tenderera mufananidzo. Upenyu huri vakasvinuka basa rezvisikwa
makemikari. Zvinonzi nyore kuona kuti pfungwa haagoni kukunda muduku
zvakajeka uye distinctness kubudikidza tsanangudzo dzakadaro; asi vanowanzotadza
untrained vari kukundikana kushandisa chete.
Q. Nei kwete tsanangudzo hwezvaizoitika mashoko kurehwa? A. Nokuti
unogona kufungidzira siyana kudaro, uye nokudaro pfungwa haasi tsime
kunorondedzerwa uye aikudzwa pedyo chete.Mienzaniso tsanangudzo dzakadaro:
Ushamwari
chisungo
mweya; Youth ndiro tsime roupenyu. Sezvo kuenzanisa
Contribuu a millorar
la traducci
zvokudetemba vaiona, kufanana mitongo vanogona naye pachinzvimbo kuwana,
chete kwete tsanangudzo dziri kuva musimboti vanzwisise. Mumabasa
rinonyatsotevedzera zvesayenzi munhu anofanira saka ane naye.

Text original

chitsauko

Of mapoka
Q. chii kupatsanura? A. kupatsanura ( divisio ) kunoratidza siyana kuti
chinosanganisirwa rwakadini shoko mangoti kuchiitwa nenzira yokuti (dzinopikisana
kana zvinopesana) pfungwa pakatarisana vari pakudaro kuratidzwa kuparadzaniswa
umwe , Saka kuiparadza kana vachigoverana yepamusoro izwi iri yepazasi
zvirimowo pasi payo, genus kune mhando Ukuwo, Izwi iri yaora muna tsananguro iri
zvinhu aine mukati maro. The yepamusoro Pfungwa, iyo yakakamurwa, inonzi
wosungwa yose ( totum divisum ); mashoko maduku, umo yepamusorosoro
yakakamurwa, iyo nokupesana nhengo ( membra dividentia); uye maitiro
yamunofanira kuita giredhi, uye kupatsanura inokosha ( fundamentum
divisionis ). Saka, muna Linnischen chirimwa hurongwa chirimwa ari totum
divisum ; wacho chirimwa genera uye mhando membra dividentia ; nhamba uye
nzvimbo Stamens, pashure weboka zvaitwa, fundamentum divisionis .
Q. Chii chinorehwa neshoko nekupesana, pfuma nokupesana, kusabatana,
gungano? A. Shoko kupatsanura kana mutsauko ( divisio verborum va distinctio. )
Ko rairatidza akasiyana zvichirehwa neshoko; inopfuura kuti kuri kuitwa imwe okuti,
asi kwete rinovaita nokudaro pfungwa pachayo; saka chinofanira pane girama
nomufungo. Zvakadaro zvinhu: Cat chinomirira refu nedehwe chikwama kana
zvimwe chikara kana chirwere pakati Steel Institute. Zvisinei, Property nekupesana,
ndiye chaizvoizvo zvine musoro kuparadzana anotora nzvimbo shoko iri genera uye
mhuka. Somuenzaniso, mashoko feline mhuka ( membrum divisum ) ndiwo shumba,
ingwe, katsi, etc. ( membra dividentia ). - Manyowa kana kusabatana ( Partitio )
hakusi kuongorora kuri kuitwa shoko kana nevamwe chinoratidza kuti icho izwi
inowanika sechimwe chinhu chawo; Naizvozvo chaiko weboka ( divisio )
kusiyanisa; asi zviri chete kuratidza zvakamisa hurongwa chine rose ( totius
compositi ); somuenzaniso: The katsi iri kupenga, muviri, tsoka, muswe, etc.
Kupesana kana partition imwe yokufunga ndechimwewo urongwa
( dispositio ainzi). Somuenzaniso, imwe bhuku iri katsi vagopiwa zvinotevera unhu
kuti mumwe. First mumuviri zvivako, chepiri eupenyu hwayo, Chechitatu,
zvakanakira uye kukuvadza vanovakonzera, vakanga vachitaura
F. How kusiyanisa classifications tichitarisa mukuwanda partition nhengo?
A. Muna mbiri-weDanho ( dichotomae ) uye multi-unit ( polytomae ), izvo
yokuteverera anogona saka tripartite, nhengo ina.Graduations vane adversarial
nokupesana nhengo ichidiwa musiyano, pamwe zvinopesana vave
polytomisch. Somuenzaniso, zvinotevera kupatsanura vanhu: Vanhu vari chena kana
kwete chena, handizvo nhengo anopfuura maviri; Ukuwo: Vanhu chena, vatema,
mashava, ungadai polytomisch.
Q. chii yechipiri nokupesana uye pedzimba? A. Kuwedzera namapoka
( codivisiones s. Divisiones coordinatae kuitika) kana munhu anokamura shoko
nokuda siyana kupatsanura zvikonzero.Somuenzaniso, vanhu, zvichienderana ruvara
rakakamurwa chena, dema, nezvimwewo, ipapo zvenjere dzavo mauto nemazano,
kusetsa, kunaka, nezvimwewo, aizova divi graduations. - (Pedzimba . Subdivisiones
va divisiones subordinatae ) ndivo avo izvo kuitika apo nhengo partition

inokamukana patsva. Semuenzaniso kana akaparadzanisa mhuka iri herbivorous,

Mbeswa, nezvimwewo, saka unogona kuzodzosera gadzira pamusoro herbivorous
mhuka pedzimba uchingoti navo einhufige uye mehrhufige etc. migove. Pedzimba
idzi asi unogona kuramba chete kusvika vanhu, izvo panguva iyoyo chete partition
achibvumira. - The mazita zvose zvinobvira muna varemekedzwe izwi zviviri uye
omurume nokupesana anonzi kwegadziriro pfungwa kana pfungwa bhodhi.
Q. Ndezvipi mitemo kupatsanura? A. 1) The wosungwa Pfungwa rinofanira
aneta zvachose weboka nenhengo, hakuna nokupesana nhengo, chii chaizvoizvo huri
kuwedzera imwe pfungwa, kunze, kunyange chinhu chimwe kunze kusvika pfungwa
chinofanira airwadza kuva nhengo kupesana. 2) The partition Nhengo vanofanira
haabatanidzi mumwe; kureva izvozvo, anofanira kunge zvisingaiti kuisa zvishoma
negumbo kana ruoko weboka pasi imwe nhengo partition; nepo Somuenzaniso
weboka mashizha chandanga yakapoteredza, oblong, uye serrated, nokuti inogona
elongated ikoko uye roundish pakati toothed mashizha; saka munhu asingadi kuziva
pasi iyo nokupesana maatomu akafanana nomunhu aizofanira kuita magazini zvokuti
aizova vose serrated sezvo oblong. Kutonga uku kunogona kuitwa chete asimbisa
pakatarisana kana contradictorily kana contrarily weboka nhengo. 3) Kupesana atama
ichi-; pedzimba hachifaniri hwakakanyiwa repamusoro uye akapembera kusingarevi
nokupesana. Ini akaparadzanisa mhuka kupinda mhuka, shiri, hove, amphibians uye
chena-flowered mhuka, saka ndaigona pano yepamusoro nekupesana nhengo, chenaflowered mhuka akafukidzwa etc. sandara pamwe rezasi Sugtier, shiri, nokuti
aifanira kutora nzvimbo kuzviisa pasi saizvozvo: The Animals akakamurwa
rotbltige uye chena-flowered, tsvuku-ropa rechiJudha chairo muna ndakafanana,
shiri, hove uye amphibians; ari weibltigen muna nezvipembenene, crustaceans,
mollusks nehonye 4) . A kusvetuka ari kupatsanura ndingadai ndakaita kana ndaiva
mhuka red-ropa rechiJudha chairo yakakamurwa zvakafanana kudaro mabhiza,
nenzombe, kabhu, nyoka, nokuti nenzira iyi musimboti weboka nhengo, akadai
mammalian, shiri, hove, amphibian vakanga akapembera. 4) Zvinofanira
zvichakubatsirai, ukama mabhizimisi kupatsanura zvikonzero vanosarudzwa kuti
kuchinja hunhu einzuteilenden chinhu. Ndiani angadai Somuenzaniso, vanhu vari
dzinongoitika nhoroondo nekuonekwa maro zvipfeko twavanopfeka, vakakamura!
4)

Zvisinei, panewo facial akasiyana ruvara mune dzimwe mhuka mukirasi iyi.

CHITSAUKO XXII
Kubva uchapupu
Q. Ndechipi uchapupu ( argumentatio, probatio )? A. The (zvinoreva nematunhu
kuitika) rinobva chokwadi ane cognition neimwe vechokwadi presupposed, kana
rondedzero nechikonzero kudiwa chinhu. Zvakatongwa umo uchapupu yaungana,
kuita zvinhu zvayo ( Materia ), hunhu linkage wavo, asi wawo ( forma ) of; chikamu
kwomumwoyo, saka kure sezvo anoenda emandiriri kwadzinoita uchapupu pacharo,
pamwe yokunze, insofar sezvo anosarudza kutaura uchapupu kuburikidza
pazvinhu. The nharo ( fundamentum argumentationis s. Probationis ) ndiko kuti
mutongo, umo, chete ruzivo kuti hwokurara sezvo chinodiwa kuti wechokwadi uye

anomirirwa mumashoko, imwe pfungwa ( principium ). Izvi zvinogona kuva soro,

pakupedzisira, mhedziso, kana uchigona zvinobva chinhu, saka chokwadi iri
wokurera pakarepo, kana hama, kana zvirokwazvo anosiya yakatokura zvinotaurwa
hwokurara; asi asi nokuti chiitiko, pasina kuva pacharwo chete akaratidza kuva
echokwadi ezvinhu. The probative kukosha etsinga kana mweya uchapupu ( nervus s.
Vis argumentationis s. Probationis ) kunoratidzwa huru zviri mutongo kana mitsetse
kubva uko vakaturikira vachiti kuti anzi.
F. How kusiyanisa pfungwa uchapupu uye ruzivo zvakaratidzei? A. A pfungwa
uchapupu kana uchapupu ane priori ( arg. Rationalis ) akadaro patakagara kuona
chinhu kubva nzira kuzivikanwa kwedu mumurangariro zvichitaurwawo sezvo
zvakafanira dzemitemo. Chiitiko uchapupu empirical uchapupu kana
uchapupu munhu posteriori Zvisinei, ndiye apo vamwe kutsinga dzinouya maonero
(kuitika ruzivo) hunoratidzwa. Saka uchapupu ane priori apo ini dartue kubva
mitemo giravhiti, kudiwa zvandakaona pamberi, kuti ibwe yawa imwe yakakwirira,
vane imwe nguva yakawanda inodiwa kuti ritsigire refu panyika. A uchapupu ane
posteriori musiyano yaizova kana ini chete zvaizoratidza kuti zvechokwadi mushure
kwemakore nguva ino ndaiva ibwe ona asvike pasi.
Q. chii zvakananga, nokukurumidza, ostensive uchapupu uye isina kunanga,
dzinokosha kana apagogical? A. The yaimbova uchapupu mune uya anenge dartut
kuti anzi pachokwadi uchapupu chikonzero, wokupedzisira ruoko, munhu
uyewo deductio AD absurdum kunoda, zvakadai apo mumwe deduces chokwadi
kuratidza kumigumo falsity waro nevakomana. Yokutanga humbowo mhando
Kazhinji yokupedzisira iri nani. On kuti unogona kuona ukama pakati chikonzero uye
anoitwa; Izvi zvinofanira zvechokwadi kumanikidzwa kubvuma vakaedzwa, asi haasi
kuziva chikonzero nei zvakadaro havana kudaro uye. The Kufunga anogona kuudza
nenzira chete avo kunanga hunoratidza kushanda apo chokwadi iri vakaturikira
vachiti kune vanopa zvavo kubva nhema yawo yakananga zvinopesana;nokuti vaida,
ivo kugumisa kubva falsity ane contrarian wakatarisana, saka imi regai bedchte kuti
aigona kuva dzinopikisana zvakapesana, izvo zvichida zukme chokwadi pasina
zvinodiwa kuti munhu pamusoro uchapupu chaizvoizvo kunze. Zvikuru kazhinji
samhu inoderedzwa zvapamutemo vakavhura upenzi , iyo inogona kuwanikwa Euclid
kuti Elements hinlngliche mienzaniso; Zebhadhiya I. 7. rechi14
F. How kusiyanisa kuratidzira, ekuedzwa uye yaizoputsika uchapupu?
A. nemuenzaniso kana apodictic uchapupu ( , demonstratio
muchinyatsochenjerera pfungwa ) ndeimwe iro runotungamirirwa zvachose
nekurovererwa, uye somugumisiro rinobvumira hapana zvine bhora; Probazion
( probatio kuomesa pfungwa Zvisinei,), ingori uchapupu, umo kunze kwokuomerwa
nharo. A wahrschein1icher uchapupu ( arg. Probabilis ) akadaro apo mumwe
inotungamira zvakawanda uye zvinokosha zvikonzero zvinopesana chimwe chinhu,
asina kukwanisa kuuya nayo chokwadi chakakwana.
F. How kusiyanisa kazhinji paine uchapupu (?????????, muGiriyedhi veritatem )
chaiwo simba (????????????, muGiriyedhi hominem )? A. Wokutanga ndomumwe
yakadaro izvo nyore uye kazhinji akaita zvikonzero zvakakodzera ndohwechokwadi,

akatakura kusavimba kwake pachavo, uye chinogara chechokwadi, kunyange kana

aitenda nemunhu; asi imwe yakanga pacharo kwakaipa, asi runotungamirirwa zvokuti
munhu kana vanhu vakawanda chaizvo vasingazivi kuwana wenhema chitarisiko
mairi, kugutsikana chokwadi uchapupu kuti kumugumo. Nekuti kutendeseka
Mutsigiri uchapupu murume mhando ichi kushandisa kakawanda, ivo vainzi uyewo
Advokaten- kana pettifoggers uchapupu.
Q. munhu sei kusiyanisa uchapupu panyaya dzavo zvokunze chimiro? A. In
nyore (monosyllogistische) uye ematongerwo (polysyllogistische); mune yepamusoro
chepamutemo uye vakasununguka kana kwete kusununguka; rose kana muruoko refu
uye kukwana kana rakapfupikiswa. - The zvinorehwa yematemu aya pachena kubva
pamashoko pachavo.
Q. Ndezvipi mitemo kutevera apo uchapupu? A. Zufrderst dzose mitemo
zvakanaka kuchengeta pano hwakatozadzika raanotaura finals kubva yose nharo
hunovakirwa inferences. Asi zvino mumwe anofanira kunyatsoongorora kungwarira
zvinotevera rinonyengera; 1) Mumwe kana erschleiche erbettle chinhu ( petitio
principu va fallacia quaesiti medii. ). Uyu anoita kana mumwe presupposes chinhu
sezvo umbowo, inova kana kutsutsa chakaipa, kana kuzvicheka-chokwadi vachiri
kushayikwa. 2) Imwe pamutemo chinhu pane chii chinofanira vakaedzwa, kana
nemamwe mazwi, kuti kumonyanisa mubvunzo pfungwa ( punctum
quaestionis haana) ari uchapupu; nekuti zvisakadaro chinangwa chaicho uchapupu
uchashayikwa. Chikanganiso imi penalized kubva kusaziva chaiko mubvunzo
pfungwa mutemo uyu, ignoratio elenchi akadana; Zvisinei, mashoko kuchengera
majana dzaro mutatio elenchi , uye zvichiguma hwakasimba mhedziso sophism
mutationis elenchi . 3) Munhu anofanira kudzivisa uchapupu kuti tenderera
mudenderedzwa; kureva avo uko kuti anzi ave umbowo pachake
anoda ( muchadenga muna demonstrando, diallelus s. ????????????). 4) Care
anofanira kutorwa kubva makatsemuka vari uchapupu ( saltus muna demonstrando
ane probando. ); kureva, munhu haasi zvinowanwa kubva yakatarwa nezvimwe
pasina akabatanidza nokuchinja nezvakatongwa mhedziso. Munyaya inotevera
muenzaniso, uchapupu raizova achikwakuka: Man ane muviri, saka iye unofa; nekuti
pano hapana muyananisi zvakatongwa: The Muviri womunhu pasi zvose mitemo
makemikari miviri uye makemikari miviri vose vanofa. - Zvisinei, ndivo akadarikira
anogadza ane mhando kuti mumwe nyore akawedzera anofunga choga, riri kuonekwa
kuti yakadai achikwakuka permit uye aongororwa hwakafanana ibudise conciseness
kwemashoko. 5) Care anofanira kutorwa, vachiratidza yakawandisa; kureva kuti
kudzivisa kukakavadzana, umo kunyange zvinoita chokwadi chikonzero kuratidza
kumigumo vaigona, asiwo vachiri kubvumira vamwe mhedziso venhema; ipapo
mushure vekare vanogona kutevera kubva vamwe chokwadi hapana chakaipa, zvino
munhu aizofanira kutsanangura nharo dzakadaro ndonda uye pamwechete naye
uchapupu hwose. Ndiani, somuenzaniso, chinonakidza kuti facial kuchimuka muti
mumhepo, achiedza kutsanangura kubva uchitorwa mwoyo nomunhurume kwezuva,
zvaizoratidza, yakawandisa nekuti ipapo inorganic mhango, zvinwiwa vanofanirawo
mune dzimwe, vari akarerwa yakadaro kukwezvana.
CHITSAUKO XXIII

Kubva musoro zvirwere (musoro zvokurwara)

F. Chii tinonzwisisa pasi zita musoro nezvirwere? A. kutedzemuka uye
kukanganisa. Zvinonzwisisika bhiri anotora nzvimbo ipapo, kamwe tine pfungwa
dzose chete kwenyaya anoramba pfungwa dzakasiyana, kana zvinhu zvakasiyanasiyana. tichaita kudaro asina kururama nezvakatongwa, izvo tinotenda
ndezvechokwadi, inonzi zvikanganiso izvi.
Q. chii chinokonzera kwokukanganisa? A. In nezvezvisingakwaniswi cognition
kwevanhu. Kureva, kana pfungwa dzedu inokwanisa zvaizova kunzwisisa zvose
zvayo kuyeuka ezvinhu, saka hapana rugwaro, uye nokudaro hapana kukanganisa
raizoitirwa kwaari. Asi siyana nezvinhu tunodzivisa vakasununguka uye
chepamutemo basa cognition redu uye kusarudza kutongwa nokutonga venhema,
kunyanya kana simba kana ruzivo zvakasikwa kana, kana zvisiri pfungwa kuti
kuongororwa zvinhu. Q. Ndedzipi zvinofurira zviri aigona kubudisa musoro pitikoti uye kukanganisa?
A. Pano chinofanira kutanga vose zvaanoreva. Zvisinei, pfungwa pacharo, unogona
kuuya chete chitarisiko, kwete kukanganisa, nekuti haana kutonga. Ndinoona sezvo
chimedu chirwere Meso angu tarirai yero, riri chaizvoizvo matema; saka uyu
fungidziro, nekuti ini zvinhu siyana (a here yeyero nyoro) pano kuwana pfungwa
dzose zvakafanana. Kana ini asiwo jira sokuti here yero, saka kuti murombo pfungwa
dzangu kana dzangu chikonzero, achitungamirirwa kumhedziso, vanoti Journal haasi
yero, zvisinei, kuti ndinoona saizvozvo; saka muchiitiko ichi ini kupinda pasina
chikanganiso, nokuti handina kurega pachangu tsunga panguva isiri nokutonga
kuburikidza pfungwa bhiri. Asi ini handitongi kuti magazini, andinovenga zvisizvo
anooneka yero, chaizvoizvo ruvara ichi, ndingadai kuita chikanganiso. Tinoona
kubva apa kuti kana pfungwa Musanyengerwa pachake, asi simba ravo pamusoro
pemasimba mumurangariro zvichitaurwawo zvinogona kukonzera zvikanganiso. Izvi
pamwe zvinogona kuitwa zvokunze pfungwa, kana mitumbi kuti vari izvo
zvakabatanidzwa, hamusi runoenzanirana mamiriro, kana vane runoenzanirana
ukama uye tinyatsokwanisa hama kuti mabasa kuti ashandiswe; pamwe kuburikidza
womukati pfungwa kuburikidza pano kazhinji kwacho kuri rima pfungwa zvinhu,
kana pfungwa yomukati pfungwa nokuda kwavo kunyanya vivacity kuonekwe sezvo
zvokunze. Vamwe kudaidzo kuzvigutsa kukanganisa ( errores sensuales ) Uyewo
Beschleichungsfehler ( vitia subreptionis ), nokuti pfungwa kuita sezvo kushamiswa
kana kwakapinda kuburikidza pfungwa dzangu.
Q. Ndezvipi kunechekuita dzava kukwanisawo fadza zvikanganiso? A. Kana
ndangariro gehabten pfungwa akasaichengeta chokwadi, kana akanyanya
vakasvinuka, kuti zvichida asina mufanidziro pfungwa pamwe wakakodzera
zvakajeka, kana kungotaura pfungwa mifananidzo inogona kuonekwa sezvo chaicho
zvinhu; kana simba mundangariro, ndiko kuona gehabten pfungwa zvakare (insofar
sezvazvakaita kuyeuka anokudzwa, ndiye kungoziva inochengeterwa) haaiti
zvakanaka, saizvozvowo nenzira iyi zvakakanganiswa zvinogona kuitika; Nderipiko,
kana vakanga anokonzerwa ndangariro, ndangariro kukanganisa kana kukanganisa
( errores memoriales ) anodana, einbilderische zvikanganiso ( errores imaginarii )

Zvisinei, kuti kure Dzenhema mudzimu zvokufungidzira izvozvo

vaimutswa.Kushamwaridzana pfungwa kana kwenhengo dzekubereka nadzo
kunoitika kuwadzana pfungwa nemhaka iyo mumwe mupfungwa pane akapfuma
fungidziro anogona kubuda nomumwe kana zviri (akamira kusiyana) kana
zvakafanana kana Achisiyanisa yavo, kana kunyange kamwe mupfungwa nekuonana
naye kwakaitika anazvo; ave simba pamusoro excitation rinonyengera; kubudikidza
nepfungwa kuti murege kuva pamwe chete, zvakabatana uye pfungwa dzakasiyana
anogona kuvhiringidzwa.
Q. Chii chinorehwa mitauro kana dzokufananidzira zvikanganiso ( errores
linguistici s. Sermocinales )? A. Ndivo zvinobva kusanzwisisa mashoko kana
mitsetse. Siyana uye unoreva zvakawanda mashoko anoita kuti kazhinji; kunyanya
sezvo mutauro uye vatambi vane imwe huru zvinoreva Paanomuka edu
zvakawanikwa.
Q. Ko rorusununguko chido uye kukwanisa kunzwa tsime zvikanganiso?
A. Chokwadi. The kwacho kuri pamusoro Begehrungs- uye kunzwa kwedu zvinhu
vane simba zvikuru zvisarudzo zvatinoita, uye zvinogona kuita kuti tide chaizvo
kuchengeta ichi kana kuti pasina hinlngliche zvikonzero chokwadi kana kuti nhema,
sezvazvakanyorwa rinobatana mamiriro edu nepfungwa kana kwete. Saka miser
anotenda ake chido (kunyanya nyama nokuchiva) vakapofumadzwa, mari ndiyo soro
zvakanaka; saka isingafadzi murume anoona zvose muchiedza dema. Uyewo
chinokosha kwacho kuri mupfungwa dzedu zvinogona kanganisa pfungwa dzedu
kubva zvinhu, kureva sezvo nezvokunetseka achitungamirira chete chete pamusoro
concordant kwavari, uye pakudaro kukonzera kuti kujeka, zvinovhiringidza, kana
kutsutsa zvakaipa mazano kubva kune yomuka matiri.
F. kupa kunogonawo zvakanaka kwokunze ezvinhu kuti pakasikwa fungidziro uye
kukanganisa chiitiko? A. Hongu. Muviri nomuvhenganiswa, kufanana dzidzo,
magariro ukama, nyika, upenyu, tsika mhando dzose uye zvizhinji zvacho chinogona
kanenge vaiona kure zvinokonzera rinonyengera nokupa basa pfungwa dzedu
zvakananga kana kuti zvisina kunanga chaiwo uye munhu ari kuzviitirwa negwara.
Q. chii rusaruro ( praejudicia )? A. Aya zvikanganiso izvo muka kubva bhiri iyo
yave kunokonzerwa zvokunze ezvinhu (s. Mubvunzo yapfuura). rusaruro saka
vazhinji kuburikidza dzidzo, tsika, nezvimwewo, hunokonzera, iyo nezuva hunopa
mienzaniso zvakakwana. Izvi muduku kusarurana kwamachinda, wenyika, kusarura,
kuti ichi kana kuti nyika ndiyo yakanakisisa, etc.
Q. zvichida kusiyanisa yavaizofanoshandisa mutongo kunoitwa rusaruro?
A. Chokwadi. A rokutanga kutonga ( .. J praevium S yavaizofanoshandisa bhajeti )
ari kureva munhu ndoupi akawa, vasingakwanise kupa kunyange hinlngliche
zvikonzero zvayo ukoshi; asi Reservations, ichiri funga.
Q. Chii musoro zvikanganiso? A. Ndivo muka kubva rekuguma pokushandisa
mitemo kunzwisisa kana chikonzero; akaita, kana iwe kubva chokwadi chokuti
zvinhu zviviri panguva abudirire mumwe, mhedziso anoita kuti mumwe chikonzero,
mumwe akanga ( romukova hoc; Naizvozvo propter hoc ); kana munhu deduces
chinhu kubva uchapupu hwenhema ndezvaJosephus.

F. How kusiyanisa zvikanganiso inokosha ( errores Principales, radicales,

originarii, ??????????) uye vakaturikira vachiti ( kurashika derivativi. )?
A. zvokutanga kutonga venhema avo umo vamwe venhema akagumisa; kwaizoita
vakaturikira vachiti inopisa hwokurara zvikanganiso. chikanganiso ose, sei
rinoshandiswa senzira nheyo, riri kukanganisa dzinokosha, uye kunogona chaizvo
disadvantageous pakuti rinoshandiswa zvinowana zvizhinji zvimwe zvikanganiso.
F. How kusiyanisa yokungotaura kana dzokufungidzira uye zvinoshanda
nezvikanganiso? A. zvokutanga ndivo avo izvo sarura inongova chokwadi zivo
yedu; ekupedzisira vaya vane simba pamusoro zvatinoita. Saka kwaizotika
dzinoshanda kukanganisa izvo zvaizoita funga kuti kuzviuraya nokuda mvumo.
CHITSAUKO XXIV
Pakati musoro mishonga (Vangatiza Therapeutics)
Q. zvakadini ndiko kukanganisa nzvengeka? A. Nokuti munhu wose ari
mashoma maererano yayo tichikwanisa zivo, nokuti mumwe zvinofurira zviri
pachena, izvo zvinogona kukonzera chizvarwa zvikanganiso, uyewo zvose munhu
zvavo ari pasi akakanganisa. - Asi kukanganisa ose unovapo kubva rugwaro, uye
inogara akaisa nezvavakatapa rinonyanya chete vakasununguka basa mutongo wedu,
kana iye achida kuti bhiri iri kukanganisa, saka kure chete chikanganiso ose
nokunyatsorava muitiro zvimwe -dziviririka. saka kazhinji kuva chero, kunyange
akachenjera kupfuura uye akaisvochenjera vanhu kuitika zviitiko apo iye
zvakaipa; asi kuti hapana zvingapembedzwa nokutaura kuti aifanira kuva chakaipa,
nekuti unopenga kazhinji hakudzivisiki chete iyi kana kuti yakananga nyaya
nomumwe.
F. How kusiyanisa mapurisa kukanganisa ( remedia erroris )? A. In yokudzivisa
( remed, praeservantia ) uye kuporesa ( remed sanativa. ); wekutanga kutadzisa
chidzoke kwokukanganisa; mumwe burutso kuti kare vaparawo chikanganiso.
Q. Ndezvipi preventives kukanganisa? A. 1) kuziva masimba edu
mumurangariro, mitemo kubudirira kwavo uye miganhu chikumbiro chavo. 2)
Kuziva dzakasiyana zvinopa kukanganisa. 3) ngwarira, kungwara nokuziva
pakutonga. 4) kuzvidzora (???) pamusoro kuombera ose negakava zviitiko. - The
okupedzisira ushe rinoti mumwe munhu kana munhu haana chikonzero zvakakwanira
chokwadi munhu mutongo, vasati zvokufungidzira kufanana kwakadaro
zvechokwadi uye nyaya, asi kusiya undecided.
Q. Ndezvipi kuporeswa mushonga zvikanganiso zvavo? A. Just kuwanika uye
kwemupfungwa pamusoro bhiri akasika kukanganisa, sezvo vakadaro vanogona
kushandisa. Bhiri iri rakawanikwa paunenge kuziva inofadza zvinokonzera
kukanganisa munyika kunyanya nyaya; atsunga apo pfungwa dzakasiyana kuti
akanga achifunga kuti zvose zvakafanana, akasiyana, uye akafanana pfungwa
vakanga akafunga kuti akasiyana, anobvuma kuti nyaya.
F. sei kuziva kuti munhu abatwa kukanganisa, uye tiri saka kumanikidzwa kuti
uchaimutsa? Iwe asi A. Pakarepo munhu mumwe zvakananga zvikanganiso, ichi

zvechokwadi haazivi, nokuti zvingadai zvechokwadi haruchazovipo zvikanganiso

kana avo nhema angadai vaona. Asi nekuti isu nguva dzose kuti kuyengerera kuziva
kuti tiri pasi sezvo vanhu vakawanda akakanganisa, saka tinoda mumwe mutongo
dzatinoita, kumbocherechedza mukana kuti yakakanganiswa, uye kuburikidza
kuedzwa akadzokorora uye kuenzanisa zvakatongwa vamwe pamusoro
zvichaverengerwa kutsvaga.
Q. Ndezvipi nzira pamusoro apa mumwe mhando kukanganisa?
A. Zvinosanganisira kungotaura zviri kwakafanira kare misi yakaratidza kuti
kudzivirirwa uye mushonga zvikanganiso mitemo kune mumwe zviitiko.

Text original
Contribuu a millorar la traducci

XXV Chapter
Kubva nepaitengwa ruzivo uye chidimbu ruzivo
Q. Ndedzipi nzira dzatingaratidza tiwane ruzivo?

A. The ruzivo uye kufungisisa.

Q. Ko isu anorevei nekutarisisa? A. Isu zvino vanoti tine ruzivo, kana akaita
chinhu zvinoreva kunzwisisa zvaanoreva.
Q. Ko iwe kuzodana experiential, uri munhu anosvika zivo? A. The empirical
nzira, kubva echiGiriki mashoko Empiria kuti ruzivo zvinoreva. The Zvakawanikwa
pachavo, izvo chakakonzerwa ruzivo, inonzi empirical, kana ruzivo ane posteriori ,
uye musoro kana ruzivo ane priori vaishora, kureva, avo vakanga vari haingowanwi
nenzira ruzivo; saka, kana varipo vakadaro, kana kare vari pakutanga matiri, kana tiri
asi yairevererwa kuburikidza yepamusoro cognition.
Q. Of chii hunhu vari empirical zvakawanikwa? A. Empirical uchapupu anogona
sezvo vakadaro vane zvachose yezvisikwa uye zvakakodzera ukoshi. Experience
nguva dzose rinotiratidza zvinoti chete One; uye kana takanga kunyange akatarira
kana ainzwa zvikuru One; saka tinoda asi kupa hapana chinoratidza zvinhu vangada
hazvitariswi kana akanzwa. Ruzivo zvinogona, chaizvoizvo, kwandiri, chaizvoizvo
akaramba kudzidzisa chinhu asi kuti ichi kana kuti pfuma panguva dzakasiyanasiyana zvinhu Ndikaona, yakasvika, kana ivowo riri pazvinhu handirevi azviziva
hachigoni mashoko; kana kuti zvingava zvakakodzera kupa zvinhu
vakanzwisisa. chikonzero yedu pachayo kuwana kubva ruzivo haana yezvisikwa uye
zvakakodzera mhedziso; anogona aizongoramba inversion mumatunhu kuitika nzira
imwe kutongwa Kazhinji, uye ane dzika aigona ingawanikwa apodictic. Asi
kufanana-redunhu mhando havabvumirwi kufunga.
F. Kana uine usati yokupedzisira mhando izvo kutsvaka chaizvo munhu kana
waifarirwa uye uchabatsirwa Chinozivikanwa? A. Hongu. Ndivo mhedziso pashure
induction uye Ringanidzo, izvo zvingaita kuti chikonzero sehope fungidziro uye
kwete chokwadi asi kunyatsoteerera, nekuti vanotanga kubva ruzivo. Vari inobva
kubvuma mutemo nokudenga rezvakasikwa kuti pfungwa dzedu anonzwa achida
kugamuchira.

F. sei jog kubva mhedziso? A. Kana isu wakacherechedza kuti sokukumbira kana
akaipa chimwe chinhu zvizhinji mumwe zvinhu mufananidzo KUTI nyaya, isu
nokungoona inductive nzira, chete kuchiitwa kuchavawo aripo mune dzimwe
panyaya dzose vakadarovo, kana zviri akaenzana havana kunzwisisa imwe
chete; imwecheteyo inductive pamusoro mhedziso riri kuzvitutumadza chikonzero
kuti zvakakurumbira, kana ndeye wandei marudzi ane genus, uye zvimwe zvose
marudzi genus ichi achauya kana akaenzana havana kuziva chaizvoizvo
mavari. Short munhu anogona kutaura nheyo induction kuti. Chii chiri chechokwadi
zvinhu zvizhinji chomumwe rudzi kana genus, uyewo zvazvakaitawo nezvimwe. Mienzaniso inductive nematunhu zvinosanganisira miti zvose zvandakaona, akanga
egirini;Saka miti kuti handina chaizvoizvo kuona, egirini achava. vanhu vose, izvo
zvandataura adzidziswa dzavo kana wavatorwa ruzivo dzaiva vanofa, saka zvavo,
vanhu vose vachava unofa. - Zvinonzi nyore kuona kuti mhedziso izvi hazvigoni
kubvuma munhuwo romukati chimiro syllogisms, nokuti zvikuru pafungidziro
yaizoramba particularistic. Mukana Zvisinei, kazhinji tinogona kuva huru kwazvo,
uko kurikumbira inductive iyi mhedziso, asi munhu anofanira kuita zvishoma ruzivo,
imwe anovhara; sunning inogona inosimudzira kwakadaro zvechimbichimbi
kumhedziso, uyewo kuitika zuva nezuva.
F. How kusiyanisa wakakwana uye kukwana induction? A. akarongeka Induction
ndomumwe apo mumwe akaita kwakaita zvinhu panyaya zvose ane mhando, kana
zvose nomumwe mhando imwe genus kubva ruzivo kuti chero dzinobudisa pavo
KUTI nyaya, uye anogumisa kuti kunewo yose genus TO nyaya. Uyu mhedziso
kuburikidza akarongeka induction vane sei kure zvakaitika hwaizogadzwa, iro
rakanga hwakavakirwa, uyewo nepanyika uye anodiwa ukoshi; asi iye chaizvoizvo
haawani nzvimbo, nekuti sei kuziva kuti munhu akanga zvechokwadi aiziva zvose
panyaya uye mhando zvipenyu kana genus nezvakaitika nokuti; sezvo hapana
chinotadzisa kuti kunze vakanzwisisa imwe nzvimbo. Kukwana induction anongonzi
ari induction ari kumusoro kwaiva kutaura apo mumwe inosanganisira chete
vakawanda-General.
F. sei jog kubva mhedziso nomuenzaniso? A. Maererano naye, zvinonzi
akagumisa kuti zvinhu kana ivo zvinopindirana inoverengeka pavo inozivikanwa
zviri mune vamwe vachava muchibvumirana, kunyange mutambo asati azviziva
ino
, Sakaa millorar
kana laiwe
uri pashure induction, kuti uzviise zvishomanana kwazvo, saka
Contribuu
traducci
zvinosanganisira: Imwe munzira dzakawanda zvakadaro zvose; saka imi kuvhara
ruoko rwako kubva Ringanidzo: Zvinhu zvakawanda mune rimwe; Saka zvose
izvi. Mukana yauchapiwa Ringanidzo (nokuti chokwadi zvinogona kuitwa nayo kana,
sezvo vakawana nokuda induction), ndizvo zvose mukuru nerimwe anoverengeka
zvidimbu kuti chinhu icho munhu anoita mhedziso Zvakacherechedzwa coincident
pamwe, izvo kuti mhedziso. Mienzaniso analoginen nematunhu ndiwo: Ndinoona
chinhu makemikari chinhu kuti nezvimwe makemikari zvinhu zvinoverengeka zviri
anobvuma kuti ane maruva, mashizha, hunde; nekuti zvino ivo vane mudzi, saka ini
kugumisa kuti kunyange achava mudzi. Saka mhedziso nomuenzaniso, kana ini
kugumisa kuti vanhu vanobvuma zvavo chiso features, vakatenderana mune hunhu
hwavo. - The Fananidzo pamusoro kwemamiriro zvakafanira rinonyanya kuti

Text original

chokwadi kuti aidavira kuti zvakanga zvinhu anobvumirana mumwe nomumwe

dzinoverengeka zvidimbu, nezvamunobvumirana aripo; uye inofanira kutevedzerwa
ikoko chete chikonzero uyewo chete, saizvozvowo zvichaita izvi zvinowanzokonzera
zvinokosha zvakajairika nemigumisiro nokuda zvinhu neimwe, havana chete akauya
pamusoro paakaziva toreva. - The kuvatsva, Schelling ndiani uzivi ikakura
dzinongoitika uzivi, izvo kungotaura anoziva chaiyo penyika unoongorora zvose,
inonyanyoshandiswa kuratidza kuburikidza ringanidzo.
CHITSAUKO xxvi
kuenderera
Q. Chii pachake uye vamwe 'ruzivo? A. chiitiko yangu kuti zvinhu pachedu,
dzimwe nyika, anonzwisiswa apo apo nevamwe.
Q. Ndezvipi ndakacherechedza uye rokutanga kutsvaka? A. Zvaanoona
( observationes ) zvinoitwa nemaune, pamwe pfungwa dzine zvaanonzwisisa
vakapiwa mananara pasina kuchengera chinja yayo;Kuedza ( Experimenta Zvisinei,),
nemaune vakaripira kuchinja vakapiwa zvinhu kuti zvinoitwa pamadiro uye kuti
chinangwa imwe pfuma yayo kudzidza vamwe kuziva mumwe; kubudikidza
pemipata therethrough kuchinja kwakadaro kukwanisa anoiona kubva kumativi
akawanda, uye mune rakakwanira dzinoverengeka. Zvose zvakawanika uye kuedza
kushumira kupa rakakodzera ruzivo kuchengeteka uye chokwadi, uye vanofanira
kuva, pazvinobvira, nguva dzose chokuita nomumwe.
Q. Zvaunofanira kuita kana munhu achida kushandisa dzimwe nyika ruzivo kuti
kukwana ruzivo yake A. Mumwe anofanira kuongorora mushumo, izvo dzimwe
mushumo pamusoro vachinzwisisa sei they kusavimba yechipupuriro (Testimonium)
von; saka imi usamhanya kupinda pangozi kukanganisa kana nhema vatorwa
nemaune varidzi zvikanganiso. Pano, unogona ikozvino kuoneka dzomukati uye
kwokunze kusavimba yechipupuriro.
Q. Chii chinorehwa womukati uye zvokunze kutendeseka? A. The yomukati
kusavimba munhu chitupa kunoenderana kana chinhu anotaura chinhu chimwe,
pacharo zvinogoneka kana yaizoputsika.Akaudza mumwe Somuenzaniso, kuti
akanga aona makubhiti ane gumi Hofori hombe, saka dai nyaya iyi kusiya zvose
womukati kutendeseka kana pacharo aizova murume akaudza kudaro somunhu
akachenjera uye chokwadi rizivikanwe. - The kwokunze kusavimba munhu chapupu
Ukuwo zvinoenderana: 1) Kubvira nemotokari ( dexteritas ) chapupu kana
zvechokwadi ane (utano pfungwa uye pfungwa) zvinodiwa kuti zvakarurama
maonero, uye kana ari zvakananga uchapupu (chapupu) kana kungotaura kunanga
(earwitness) nokuti vaimbova rine vakawanda zvokunze kusavimba pachavo, sezvo
yokupedzisira-ainzi. 2) Kubva nokutendeseka ( kubva ritas ) zvapupu nokuti vazhinji
rwokusarudza, kana kumanikidzwa anoramba chokwadi kana nerokuti yavo
unonyatsozviziva.
Q. chii ngano? A. Nyaya kunobva pasina uchapupu hwakajeka hwokuti
Naizvozvo anogona kunyange asina kufunga zvakanaka maererano dzavo zvokunze
kutendeseka. Ane ngano inoparadzirwa akawanda vanhu vezera, inonzi ine tsika

( netsika ), uye kamwe ivo yakaenzana pakutanga kwakavakirwa hapana uchapupu

hwakajeka, zviri ipapo runyerekupe ( runyerekupe ).
Q. Ndezvipi modaidza kutenda makapiwa wokumwe ruzivo?
kutenda ( Fides Histrica ).

A. Historical

CHITSAUKO XXVII
Kubva kuratidzwa
Q. chii mafungiro ( meditatio )? A. Munguva kwakaunzwa mirayiridzo pfungwa
pane imwe kuzivikanwa kuitira kudzidzisa zvakafanana kwazvo. Zvichitevera izvi
rake chitima pfungwa, ndiko zvakananga, asi tevera chinoshamisa chitima pfungwa,
isina kunanga chadzera. Rondedzero riri kufunga yakamanikana mupfungwa kana
kufunga ndima kunakisisa.
Q. Waonei pakarepo pfungwa? A. Unofanira nenzira yacho mberi maererano
nemitemo pfungwa pano; ake shoko rose, kunoitika apo kufunga, vachitsvaka
zvakajeka kuti pamusoro wayo kugutsikana uye kukura, kusati anoenderera mberi
kufunga, kubva pakutenda tsanangudzo uye classifications vanofanira kutsvaka
kuzochera inferences, uye pakudaro chinangwa nokungwaririra nokuti vane
chikonzero vari kudhonzwa; unofanirawo kubatanidza kuti chinhu repfungwa
kurondedzera pfungwa pamwe chete kuitira kuti iumbe youmambo uye zvine wose
nyore-zvakasuruvara.
Q. munzira ipi kutora nzvimbo kunanga mafungiro? A. chikamu nokuverenga
( lectio ), pamwe nokuteerera ( auditio ); kuteerera kunoita wakajeka
pfungwa; kuverenga, Zvisinei, akabvumira zvakawanda wotsvakurudza uye
kuchengera mira kuti pachavo kufungisisa yavo pakati vakasununguka kutamba.
Q. Ko munhu anoda zvakakwana nokunzwa kunzwisisa vake kuti vayeuke?
A. Anofanira kuva panyaya iri iyo anoda kudzidzisa nokuteerera kugadzirira
( praeparatio ), kana kuti kupa yavaizofanoshandisa ruzivo pamusoro kukwanisa
kutevera kunzwa kunyange mudzidzisi nepfungwa dzake; anofanira kupinda apo
kuteerera Vasere ( attentio ), uye pashure kudzokorora zvavanonzwa ( repetitio)
kudzivirira kubva einprge zvaanoyeuka uye vaigona kunzi naye asi akura, saka
achiti repetitio Est mai studiorum . Kunzwa haafaniri kuva munhuwo akafa
tichararama chii mumwe anoti, asi ravo pakarepo pfungwa anofanira napo nguva
dzose kuva chiito kuti ironge zvavanonzwa.
Q. Chii chinofanira kuongororwa kutanga ari kuverenga kwazvo? A. 1) Kana
uine mashoko chaiwo ane zvinonzi munyori pamberi pake uye 2), izvo zvinorehwa
nemashoko aya ndeechokwadi; Wokutanga inoongorora chokutsoropodzwa,
HERMENEUTICS wechipiri (Exegetics, Auslegekunst).
F. How kusiyanisa uchitsoropodzwa? A. In yakakwirira uye kudzikisirwa. The
oKunyatsoongorora akaongorora zvechokwadi (nderechokwadi) ane Fonts rose uye
ayo chikuru zvikamu, neyamapani, kuvimbika (kuperera) ayo, nekuda zvichiitika
mumashoko avo nomumwe uye mashoko. Saka vatsoropodzi vanofanira kuongorora
kana kutaura kwave dzakabatana Cicero, chaizvoizvo zvose naye kana

mabhuku kuna Herennium etc., rakanyorwa chaizvoizvo, sezvo vanyori zvaakanga

anonzi rezasi dzinonetsa kana ichi kana shoko, vakasundidzira ichi kana kuti
pfungwa, nemichina kana ine uori, etc. ari vatsoropodzi anoongorora nderechokwadi
ane siginicha kunyanya nokuenzanisa emandiriri nomutobvu mweya iwoyo pamwe
chete kwakapararira mune mamwe mabhuku Hapana mubvunzo zvechokwadi
nokuda chete munyori, muzive; rezasi kutsoropodzwa ndiko kunonyanya kuenzanisa
akawanda makopi, shanduro uye anowanika papi kuti vakagadzirira kubva bvunzo
kunyora mamwe mabasa anotsigira; uye akabvumira kana vanogona kuwana
chokwadi chakakwana ichi haaiti, fungidziro ( conjecturae ) pamusoro neizvo
Rugwaro.
XXVIII Chapter
Kubva kutaurirana zivo
Q. Ndezvipi kutaurirana zivo zvinogona kupatsanurwa? A. The yaitsigira divi
apo chete kunobatsira chikamu kuti mutemo mumwe, uye itirana, apo vaviri
zvinobatsira wezvikamu mirayiridzo yavo.Rondedzero kunoitika apo
achidzidzisa; yokupedzisira vari kukurukurirana.
F. sei kuitika zvidzidzo? A. Both nomuromo uye kunyora; asi pfungwa mitemo
zvakafanana nokuti vose mhando. Kunyanya ndiye mirayiridzo netsika yokudzidzisa
( methodus didactica ) kuti, kureva, chimiro mharidzo, izvo munhu anoshandisa
kusunungura zvakawanikwa; zviri pamwe ane womukati, sei kwazvinoita yezvakaita
urongwa uye Linking repfungwa pacharo, uye pamwe yokunze zvakadini
kwazvinoita nguvo uye kumiririrwa pfungwa kuburikidza nemashoko uye mitsetse.
Q. Ndezvipi nehurukuro, musiyano panyaya womukati chimiro? A. Chokutanga,
vanhu zvichienderana pfungwa dziri kudzokororwa chokuita chakaita zvokugadzirwa
kana Analytical nzira chakaita zvokugadzirwa uye Analytical. - Achitaura bumbiro iri
nyaya nezvomunhu iyo mharidzo chinotungamirwa, uchakurati- kana muchikoro
kana National mureza; kuti nokuda vaya vanoda kuwana Anonyatsoziva sayenzi
kutakurwa mberi, uye zvakakodzera ruzivo kuita saizvozvo; ichi vaya vanoda dawo
chaizvo kupinda sayenzi pasina, uye pasina anodiwa zivo kwazvo kudzidza nokutora
chete, asi vachida kuwana kunzwisisa chete, vose zvavo, ndiko, nokuti kudzidza,
nokuti vanhu. The yepamusoro mharidzo ndiyewo yepamusoro, nenyanzvi,
zvesayenzi, scientifische, hurongwa, akroamatische, esoteric. Iye akatevera
rinonyatsotevedzera inonzwisisika, anotsvaka kuti awane mukuru zvaibvira
rakarurama uye kukwana, uye anoshandisa mashoko yayo chakagadzirwa ( michina
mazwi ) kuti rakakodzera pfungwa kuti dzimwe nguva zvichisiyana zvavo kushandisa
mutauro zvarinoreva chaizvo. The National dzechiuto mharidzo rinonziwo
akakurumbira, exoteric. Anofanira nokuda zvijeke nokuti nguva dzose presupposes
vadzidzi nedzidzo zvishoma zvesayenzi, kuserera kubva rinonyatsotevedzera musoro
nzira, kuomerera vanhuwo kushandiswa matauriro, uye kutsvaka nekuratidza ari
vakatakura mberi sezvinobvira; ane dzidziso yake zvinhu kuvaka, izvo zvinogona
vaifungidzira kuti vari uyewo kudzidza nechakare, uye kazhinji kuti kushandisa
zvikuru mashoko kupfuura scientifische nemadzidzisiro, aiva chii zvichida kutaurwa

nenzira asina kunzwisiswa kuti mamwe mashoko uye zvirevo zvakajeka. - The
akarongeka nzira mharidzo chinhu chimwe kupfuura scientifische nzira,
kushandisirwa masvomhu.Kuti mitongo yavo nokudaro dziri kazhinji pasi
dzakananga okuremekedza, ane chinhu chinokosha, uye pachinzvimbo rinoreva
kwokunze chimiro.
Q. aigadzira zvekuratidza zvinogona kupatsanurwa tichitarisa rokunze chimiro?
A. A kuputswa (Chidimbu, aphoristic, rhapsodistische) kana munhu anoramba
achidzokorora pfungwa dzake chete pfupi mitongo, zvakadai sepanguva muna
Hippocrates zvokurapa uye Platner aphorisms kwouzivi uye munhu contiguous
(chinoramba, kohrierende) kana pfungwa dzinokurukurwa kuramba kubatana; - A
unbildliche, yakananga uye wokufananidzira, parabolic, zvisina kunanga, gahadziko,
enigmatic; zvichienderana nokuti munhu chaizvoizvo anotaurawo pfungwa dzake,
kana zvokupfeka muna zvifananidzo, nemifananidzo, enigmatic nyaya; - A
monolingual (mukana wokutaura) uye mitauro miviri (nhaurirano); wokupedzisira,
chete mibvunzo nemhinduro kuchinjwa pano kana, ndiye erotematische zvakare, uye
ipapo kana catechetical kana yaSocrates (pashure Socrates akadana kudaro, akanga
ari pamusoro erotematischen ehurukuro Mudzidzisi mhando iyi), zvichienderana
nokuti ivo vaingova kuyeuka kana pfungwa pamusoro vadzidzi vari
kushandisa; mune catechetical nzira iri zvinoti kungotaura akabvunza mudzidzi
zvaaiziva, kana kuziva; Kusiyana neizvi, mibvunzo yaSocrates vari akamisa zvokuti
zvinoita sokuti kutanga pacharo mune zvawakumbirwa zvaaida kuudza
Aibvunza. Kuti mienzaniso iyi, mumwe anoita zvakanaka kuverenga Xenophon
zvaJehovha zvaiva nechokuita nechitendero kana nhaurirano dzaPlato, umo Socrates
kutaurwa sezvo kutaura. - Next tinosiyanisa epistolarische chimiro apo mharidzo
rakanyorwa wavhomorwa kumusoro muchimiro tsamba; ari syllogistic, apo
zvakanyorwa rongeka mhedziso; ari zvinovhiringidza kana desultory, kana zviri
sviba, kuvhiringidzika uye kazhinji kubva mumwe chinhu chimwe kurovha; ari
rambling, digressive, kana iwe kazhinji kubva huru nyaya hurukuro kugara kurutivi
zvinhu.
Q. Chii anofanira kutora nzvimbo kana uchibvunzurudzwa ari kushumira
somushumiri itirana pfungwa mashoko nezivo yakarurama? A. The dzesub
Mukurukuri anofanira kuedza kuenda kuburikidza zvinhu zvakadai pamusoro izvo
zvavakarayira zvakasiyana, kuti vawane nokuteerera, zvokuti ivo vari vamire
chokwadi. Sezvo ake pamusoro kunhaka zvazvakaitawo dzesub-mutauri nerimwe,
pakutanga kanenge, - zvingadai hazvitombofaniri zvaanofunga - saka vose anotarira
kuunza mamwe zvinoreva kuti, (mumwe) mapfumo zvayo mafungiro , uye tsigira,
oga, (aimbova) rine. Sezvo kutora nzvimbo ino nokutsvaka pedyo divi kunotarisirwa,
zvichava kuwana zvinoshingaira musiyano pakati dzesub-mukurukuri, izvo
akafunga-pfungwa kana chikonzero Streit ( pugna intellectualis s. Logica ) anonzi.
F. Apo kunogona kuitwa pfungwa pfuti? A. Chero ari muchimiro private
kukurukura ( colloquium familiare ) kana somunhu paruzhinji uye dzakatarwa
mafungiro kurwa ( disputatio solemnis ).
Q. Ndezvipi mitemo vaviri mhando pfungwa nharo, kana chinofanira kuitwa

rationally? A. Munofanira kugara kuchengeta chinangwa kurukurirano

mupfungwa, kureva kuti kuhwina chokwadi kuburikidza itirana nemishonga. Saka
munhu anofanira kuramba kwete chete Zvinotaurwa nemuvengi wake, kuti zviri
zvimwe nzira nokushandisa utera anokumhan'arira, vachitsvaka kuunza ichi
ndoparara, asi vakawanda zvikonzero ndiye angamukunda. Mumwe ane nharo
pachayo pfungwa kukakavara ( chinzvimbo controversiae ), von kuziva chinhu, umo
vanoremekedza Zvakatongwa zvakasiyana, kana zvichibvira, uye kutsauka
kwazviri; munhu anofanira kuva mazano unofanira pakushandura kupesana,
vanobatana nekuti kana uchapupu ane chakatarisana musimboti chinhu hapana
anogona kuramba mumwe kusvikira iye akapikisa pfungwa pachayo; mungadai kuti,
kudai asiri chibvumirano mazano, nharo chete pamusoro peizvi pamberi munofanira
nharo kuda inodzidzwa pairi mhedziso. Nokudaro shoko: contra principia negantem
zvisiri disputari potest . - Zvinofanira vanodzivisawo maturo nomuromo nharo kana
Logomachieen; regai nharo pamusoro zvinhu zvisingagoni kuzivikanwa nokuti
kusapfuudza papi zivo yedu; kwete avo vakapedza nharo havasi kukodzera ( De
Lana caprina ). - The uchapupu muvengi haasi kufunga kutevera kwayo
wevakadzidza, asiwo zvayo zvinhu rakarurama, uye apo kukanganisa zvinoonekwa,
kunofanirawo kuitwa kuziva kunobva kukanganisa. - Kana munhu akapikisa
uchapupu ane pfungwa, hatifaniri kutenda akapikisa nokuda zvinyorwa pacharo, kana
kuti kunyange kuratidza yakarurama wake maonero penyu; nekuti kunze uchapupu
disproved mudzivisi angava vamwe zvikuru nechikonzero nzvimbo mutongo
wake. The nharo anofanira pakupedzisira kuitwa nevanhu uye pasina chido.