Professional Documents
Culture Documents
Este
Khi thay nhm OH nhm cacboxyl
ca axit cacboxylic bng nhm OR
th c este.
- Cng thc chung ca este n chc:
RCOOR ( To ra t axit RCOOH v
ancol ROH).
RCOOH + ROH H 2 SO 4c RCOOR+ H2O
CTPT ca Este n chc: CnH2n 2kO2 (n 2)
CTPT ca Este no,n chc,mch h:
CnH2nO2 ( n 2 )
-
Khi
nim
Tnh
cht
ha
hc
n CH2 =
xt ,t
( - CH2 -
COOCH3
( metyl metacrylat)
- )n
COOCH3
(Knh kh v)
Lipit Cht bo
Lipit l nhng hp cht hu c c trong t bo
sng, khng ha tan trong nc, tan nhiu trong
dung mi hu c.
Cht bo l Trieste ca glixerol vi axit bo ( axit
bo l axit n chc c mch cacbon di v
khng phn nhnh).
C H 2 O CO R1
|
CTCT: C H O CO R2 ; ( RCOO ) 3 C 3 H 5
|
CH 2 O CO R3
1/ Phn ng thy phn:
( R COO)3C3H5 +3H2O 3 R COOH + C3H5(OH)3
2/ Phn ng x phng ha:
( R COO)3C3H5 +3NaOH 3 R COONa + C3H5(OH)3
3/ Phn ng hiro ha cht bo lng(iu ch b):
Ni
(C17H33COO)3C3H5+3H2 (C17H35COO)3C3H5
Triolein (Lng)
Tristearin (Rn)
4/ Phn ng oxiha( s i thiu ca lipit):
Du m ng thc vt lu thng c mi kh chu, ta
gi l hin tng i m. Nguyn nhn ch yu l s oxi
ha lin kt i bi O2, khng kh, hi nc v xc tc
men, bin lipit thnh peoxit, sau peoxit phn hy to
thnh nhng anehit v xeton c mi v c hi.
H
B. CC DNG BI TP:
1. Tm CTPT da vo phn ng chy:
V d 1: t chy hon ton 7,4 gam hn hp hai este ng phn, thu c 6,72 lt CO2 ( ktc) v 5,4 gam H2O.
CTPT ca hai este l
A. C3H6O2
B. C2H4O2
C. C4H6O2
D. C4H8O2
GiI: n C = n CO2 = 0,3 (mol); n H = 2 n H2O = 0,6 (mol); n O = (7,4 0,3.12 0,6.1)/16 = 0,2 (mol).
Ta c: n C : n H : n O = 3 : 6 : 2. CTG ng thi cng l CTPT ca hai este l C3H6O2.
Chn p n A.
2. Tm CTCT thu gn ca cc ng phn este:
V d 2: S ng phn este ca C4H8O2 l:
A. 4
B. 5.
C. 6.
D. 7.
GII: Cc ng ph`n este ca C4H8O2 c CTCT thu gn l:HCOOCH2CH2CH3;HCOOCH(CH3)2;
CH3COOC2H5; C2H5COOCH3.
Chn p n A.
V d 3: Mt este c CTPT l C4H6O2, khi thy phn trong mi trng axit thu c axetanehit. CTCT thu gn ca
este l:
A. HCOOCH=CHCH3
B. CH2=CHCOOCH3.
C. CH3COOCH=CH2.
D. HCOOC(CH3)=CH2
GII: CH2=CHOH khng bn b phn hy thnh CH3CHO( axetanehit).
Chn p n C.
3. Tm CTCT ca este da vo phn ng thy phn trong mi trng kim:
Ghi nh: Khi x phng ha mt este
* cho mt mui v mt ancol n chc(anehit hoc xeton) th este n chc: RCOOR.
*cho mt mui v nhiu ancol th este a chc: R(COO R )a( axit a chc)
*cho nhiu mui v mt ancol th este a chc: ( R COO)aR ( ancol a chc)
*cho hai mui v nc th este c dng: RCOOC6H4R.
V d 4: X phng ha hon ton 22,2 gam hn hp hai este n chc, no, mch h l ng phn ca nhau cn dng
300 ml NaOH 1M. Cng thc cu to ca hai este l:
A. CH3COOC2H5 v C2H5COOCH3.
B. HCOOC2H5 v CH3COOCH3.
C. CH3COOC2H3 v C2H3COOCH3.
D. C2H5COOC2H5 v CH3COOC3H7.
GII: CTPT ca este no, n chc mch h l CnH2nO2 ( n 2).
Ta c: n este = n NaOH = 1.0,3 = 0,3 ( mol) Meste = 22,2/0,3 = 74 14 n + 32 = 74 n = 3.
Chn p n B.
V d 5: X phng ha mt hp cht c cng thc phn t C10H14O6 trong dung dch NaOH (d)
thu c glixerol v hn hp gm ba mui ( khng c ng phn hnh hc). Cng thc ca ba mui l:
A. CH2=CH-COONa, HCOONa v CH C-COONa.
B. CH3-COONa, HCOONa v CH3-CH=CH-COONa.
C. HCOONa, CH C-COONa v CH3-CH2-COONa.
D. CH2=CH-COONa, CH3-CH2-COONa v HCOONa.
( Trch TSH A 2009 )
GII: CTTQ ca este l ( RCOO ) 3 C 3 H 5 .Phn ng:
( R COO)3C3H5 +3NaOH 3 R COONa + C3H5(OH)3. Ta c: tng 3 gc axit l C4H9.
Chn p n D.
V d 6: X phng ha 2,76 gam mt este X bng dung dch NaOH va , thu c 4,44 gam hn hp hai mui ca
natri. Nung nng hai mui ny trong oxi d, sau khi phn ng hon ton, thu c 3,18 gam Na 2CO3, 2,464 lt kh CO2
( ktc) v 0,9 gam nc.Cng thc n gin cng l cng thc phn t ca X. Vy CTCT thu gn ca X l:
A. HCOOC6H5.
B. CH3COOC6H5
C. HCOOC6H4OH.
D. C6H5COOCH3
GII: S phn ng:
2,76 gam X + NaOH 4,44 gam mui + H2O (1)
4,44 gam mui + O2 3,18 gam Na2CO3 + 2,464 lt CO2 + 0,9 gam H2O (2).
nNaOH = 2 n Na2CO3 = 0,06 (mol); m NaOH =0,06.40 = 2,4 (g). m H2O (1) =m X +mNaOH mmui = 0,72 (g)
mC(X) = mC( CO2) + mC(Na2CO3) = 1,68 (g); mH(X) = mH(H2O) mH(NaOH) = 0,12 (g);mO(X) = mX mC mH = 0,96
(g). T : nC : nH : nO = 7 : 6 : 3.
CTG v cng l CTPT ca X l C7H6O3.
Chn p n C.
x y 0,5
0,5 >y =
Vi: x y
4 x (4 k ) y 1,4
0,6
> 0,25
k
Este thu c l C2H3COOC3H7 v nEste = 0,2 mol. Vy khi lng mEste = 0,2. 114.80% = 18,24 g.
Chn p n D.
V d 15: Thy phn hon ton 0,2 mol mt este E cn dng va 100 gam dung dch NaOH 24%, thu c mt
ancol v 43,6 gam hn hp mui ca hai axit cacboxylic n chc. Hai axit l:
A. HCOOH v CH3COOH. B. CH3COOH v C2H5COOH.
C. C2H5COOH v C3H7COOH.
D. HCOOH v C2H5COOH.
( Trch TSH A 2010 )
GII: nE =0,2 mol; nNaOH = 0,6 mol = 3nE este E c 3 chc to ra bi ancol 3chc v hai axit.
(R1COO)2ROOCR2 + 3NaOH 2R1COONa + R2COONa + R(OH)3.
Mol:
0,2
0,4
0,2
Khi lng mui: 0,4(R1+67) + 0,2(R2 +67) = 43,6 2R1 + R2 = 17 R1 =1; R2 =15.
Chn p n A.
V d 16: t chy hon ton mt este n chc, mch h X (phn t c s lin kt nh hn 3), thu c th tch
kh CO2 bng 6/7 th tch kh O2 phn ng (cc th tch kh o cng iu kin). Cho m gam X tc dng hon ton
vi 200ml dung dch KOH 0,7M thu c 12,88 gam cht rn khan. Gi tr ca m l:
A. 7,20.
B. 6,66.
C. 8,88.
D. 10,56.
( Trch TSH A 2010 )
GII: X l CnH2n-2kO2 ( k<2, v c mt lin kt chc).
3n k 2
6 3n k 2
2n = 3k+6 k=0, n=3.
P/: CnH2n-2kO2 +
O2 nCO2 + (n-k)H2O , ta c: n = .
2
7
2
CTPT ca X l: C3H6O2. CTCT l RCOOR vi R l H hoc CH3-.
Phn ng: RCOOR + KOH RCOOK + ROH
T : x(R + 83) +( 0,14 x).56 = 12,88
Mol:
x
x
x
Bin lun c R l CH3-v nX= 0,12 mol.
(R+27) = 5,04 R = 15, x = 0,12
m = 0,12.74 = 8,88 gam. Chn p n C.
AgNO3/ NH3
2/Tnh cht
ancol a chc
C
(do chuyn ha
glucoz)
+Cu(OH)2
ISACCARIT
Saccaroz
C12H22O11
C6H11O5 O
C6H11O5
- C nhiu nhm
OH k nhau.
- Hai nhm
C6H12O5
Khng(ng
phn mantoz c
p/)
POLISACCARIT
Tinh bt
Xenlunoz
(C6H10O5)n
(C6H10O5)n
[C6H7O2(OH)3]n
- Mchxon.
-Nhiunhm
C6H12O5
-Mch thng
- C 3 nhm OH
k nhau
- Nhiu nhm
C6H12O5.
Khng
Khng
+Cu(OH)2
+Cu(OH)2
Khng
3/ Phn ng thy
phn
Khng
4/ Tnh cht
khc
Ln men ru.
Chuyn ha
glucoz
p/ mu vi I2
+ HNO3,
HD: % =
6,48.180
.100% = 14,4%.Chn p n B.
108.37,5.2
VD2: Ln men m gam glucoz vi hiu sut 75%. Ton b CO2 thot ra c dn vo dung dch NaOH thu c 0,4
mol hn hp mui. Gi tr ca m l:
A. 36.
B. 48.
C. 27.
D. 54.
HD: m = 0,2.180 : 75% = 48( gam). Chn p n B
DNG 3: Phn ng thy phn saccaroz (C12H22O11)
C12H22O11 (saccaroz) C6H12O6 (glucoz) + C6H12O6 (fructoz)
C12H22O11 (mantoz) 2C6H12O6 (glucoz)
VD 3: Mun c 162 gam glucoz th khi lng saccaroz cn em thu phn hon ton l
A. 307,8 gam.
B. 412,2gam.
C. 421,4 gam.
D. 370,8 gam.
HD:
C12H22O11(Saccaroz)
C6H12O6
342 g
180 g
m=?
162g
162.342 9.342
msacaz =
=
=307,8(g). Chn p n A.
180
10
DNG 4: Phn ng thy phn tinh bt hoc xenluloz (C6H10O5)n
( C6H10O5)n H n C6H12O6 (glucoz) H 2n C2H5OH + 2n CO2.
m:
162n
180n
92n
88n
VD4: Thy phn m gam tinh bt , sn phm thu c em ln men sn xut ancol etylic, ton b kh CO 2 sinh ra
cho qua dung dch Ca(OH)2 d, thu c 750 gam kt ta. Nu hiu sut qu trnh sn xut ancol l 80% th m c
gi tr l:
A. 486,0.
B. 949,2.
C. 759,4.
D. 607,5.
7,5.162n 100
.
HD: nCO2 = nCaCO3 = 7,5 mol. Vy m =
= 759,4 (g). Chn p n C.
2n
80
DNG 5: Xenluloz + axitnitrit xenluloz trinitrat
[C6H7O2(OH)3]n + 3nHNO3 [C6H7O2(ONO2)3]n + 3nH2O
m:
162n
189n
297n
VD 5: T 16,20 tn xenluloz ngi ta sn xut c m tn xenluloz trinitrat (bit hiu sut phn ng tnh theo
xenluloz l 90%). Gi tr ca m l
A. 26,73.
B. 33,00.
C. 25,46.
D. 29,70.
HD: [C6H7O2(OH)3]n + 3nHNO3 [C6H7O2(ONO2)3]n + 3nH2O
162n
3n.63
297n
16,2
m=?
1
m=
16, 2.297 n 90
.
= 26,73 tn
162n
100
VD 9: t chy hon ton 0,1 mol mt Cacbohirat (cacbohidrat) X thu c 52,8gam CO 2 v 19,8 gam H2O. Bit X
c phn ng trng bc, X l
A. Glucoz
B. Fructoz
C. Saccaroz
1) A
H
mA = m B.
2) A
100
H
; mB = mA.
H
100
B
C ( H1, H2 l hiu sut phn ng)
H2
100 100
H1 H 2
.
.
mA = mC.
; mC = mA.
.
H1 H 2
100 100
H1
D. Mantoz
A.TM TT L THUYT:
Khi
nim
CTPT
Ha tnh
HCl
Amin
Amin l hp cht hu c coi nh c
to nn khi thay th mt hay nhiu
nguyn t H trong phn t NH3 bng gc
hidrocacbon
Aminoaxit
Aminoaxit l hp cht hu c
tp chc, phn t cha ng
thi nhm amino -NH2 v nhm
cacboxyl -COOH.
TQ: RNH2( Bc 1)
VD: CH3 NH2
CH3 NH CH3
CH3 N CH3
|
CH3
Tnh baz:
CH3 NH2 +H2O
[CH3NH3]+OH To mui
R NH2 + HCl
[R NH3]+Cl -
C6H5 NH2
( anilin )
khng tan
To mui
[C6H5
NH3]+Cl -
Kim
NaOH
Ancol
Br2/H2
Cu(OH)2
Trng
ngng
- Lng tnh
- p/ ha este
- p/ trng gng
To mui
H2N - R- COOH + HCl
ClH3N R COOH
To mui
H2N R COOH + NaOH
H2N RCOONa + H2O
To este
Peptit v Protein
Peptit l hp cht cha t 2
50 gc - amino axit
lin kt vi nhau bi cc
lin kt
peptit CO NH
Protein l loi polipeptit
cao phn t c PTK t vi
chc nghn n vi triu.
p/ thy phn.
p/ mu biure.
trng
v - aminoaxit tham d
To hp cht mu tm
p/ trng ngng
1/ Ha tnh ca Amin:
a)Tnh baz:
R NH2 + H OH R NH3+ + OH
+) Lc baz ca amin c nh gi bng hng s baz Kb hoc pKb :
Kb =
[ RNH 3 ][OH ]
v pKb = -log Kb.
[ RNH 2 ]
R
R'
N H + HO N = O
R
R'
N N = O + H2O.
khHCl
H 2N -CH2 -COOC2H5+H 2O
( NH-[CH 2]5CO ) n +n H 2O
policaproamit (nilon-6)
R1
R2
R1
+) Vi protein: Trong mi trng axit hoc ba z, protein b thy phn thnh cc aminoaxit.
b) Phn ng mu biure
Tc dng vi Cu(OH)2 cho hp cht phc mu tm
. a s cc aminoaxit trong thin nhin l -aminoaxit.
Sau y l s liu lin quan n 15 aminoaxit thng gp trong cu trc ca protein:
R2
CNG THC
A. Axit monoaminomonocacboxylic
1/ C H2 COOH
TAN
TN GI
VIT TT
pHI
Gly
25,5
5,97
2/ CH3 C
H - COOH
|
Glyxin
M= 75
Alanin
M= 89
Ala
16,6
6,00
NH2
C
3/ CH3 | H C
H COOH
|
Valin
M= 117
Val
6,8
5,96
CH3 NH2
4/ CH3 C
H CH2 C
H COOH
|
|
Leuxin
M= 131
Leu
2,4
5,98
Iso leuxin
M= 131
Ile
2,1
6,00
Lysin
M= 146
Lys
Tt
9,74
Axit aspactic
M= 133
Asp
0,5
2,77
Axit glutamic
Glu
0,7
3,22
NH2
CH3
NH2
5/ CH3 CH2 C
H C
H COOH
|
|
CH3 NH2
B. Axit iaminomonocacboxylic
6/ C
H2 CH2 CH2 CH2 C
H COOH
|
|
NH2
NH2
C. Axit monoaminoicacboxylic
7/ HOOC CH2 C H COOH
|
NH2
M= 147
NH2
C
C
9/ H2N || CH2 | H COOH
Asparagin
M= 132
Asn
2,5
5,4
O
NH2
C
10/ H2N || CH2 CH2 C
H COOH
|
Glutamin
M= 146
Gln
3,6
5,7
Serin
M= 105
Threonin
M= 119
Ser
4,3
5,68
Thr
20,5
5,60
Xistein
M= 121
Cys
Tt
5,10
Methionin
M= 149
Met
3,3
5,74
Phenylalanin
M= 165
Phe
2,7
5,48
O
NH2
D. Aminoaxit cha nhm OH , -SH, -SR
11/ HO CH2 C H - COOH
|
NH2
12/ CH3 C
H C
H COOH
|
|
OH
NH2
C
13/ HS CH2 H COOH
|
NH2
14/ CH3S CH2 CH2 C
H COOH
|
NH2
E. Aminoaxit cha vng thm
15/ C6H5 CH2 C H COOH
|
NH2