You are on page 1of 35

Ng« Oanh.

TTGDTX VÜnh Têng -1-


PhÇn I: lÞch sö ViÖt Nam
giai ®o¹n 1919 -1930
C©u 1: T×nh h×nh ph©n ho¸ x· héi ViÖt Nam sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt nh thÕ
nµo?
1. Hoµn c¶nh lÞch sö
+ Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt (1914 - 1918) nÒn kinh tÕ cña níc Ph¸p bÞ tµn ph¸
nÆng nÒ. §Ó bï ®¾p nh÷ng thiÖt h¹i to lín do chiÕn tranh Ph¸p ®· ra søc t¨ng c êng bãc lét
nh©n d©n lao ®éng trong níc, ®ång thêi t¨ng cêng ®Çu t khai th¸c c¸c thuéc ®Þa ®Æc biÖt
lµ ë ViÖt Nam vµ §«ng D¬ng.
+ ChÝnh s¸ch khai th¸c thuéc ®Þa sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt cña thùc d©n Ph¸p
®· ®a tíi nh÷ng biÕn ®æi vÒ kinh tÕ vµ x· héi ViÖt Nam. BiÕn ®æi vÒ mÆt x· héi lµ lµm
cho sù ph©n ho¸ giai cÊp ë ViÖt Nam thªm nhanh chãng vµ s©u s¾c h¬n. §Þa chñ phong
kiÕn t¨ng lªn vÒ sè lîng, n«ng d©n thªm bÇn cïng ho¸, c«ng nh©n ®«ng h¬n vÒ sè lîng, t s¶n
vµ tiÓu t s¶n ra ®êi.
2. T×nh h×nh ph©n ho¸ x· héi
+ §èi víi giai cÊp ®Þa chñ
Sau chiÕn tranh, giai cÊp ®Þa chñ t¨ng thªm vÒ sè lîng. Tríc sau Ph¸p vÉn ¸p dông chÝnh
s¸ch dung dìng ®èi víi ®Þa chñ ®Ó lµm chç dùa cho nÒn thèng trÞ cña chóng. PhÇn lín ®Þa
chñ trë thµnh kÎ thï cña c¸ch m¹ng.
Tuy vËy còng cã mét bé phËn, nhÊt lµ ®Þa chñ võa vµ nhá, cã tinh thÇn yªu níc, tham gia c¸c
phong trµo yªu níc khi cã ®iÒu kiÖn.
+ §èi víi giai cÊp t s¶n ViÖt Nam
Sau chiÕn tranh, t s¶n ViÖt Nam lÇn lît cã mÆt ë nhiÒu lÜnh vùc kinh doanh kh¸c nhau mµ
phÇn lín lµ c¸c ngµnh dÞch vô, chÕ biÕn n«ng s¶n, c«ng nghiÖp nhÑ.... §¸ng kÓ cã: C«ng ty
Tiªn Long th¬ng ®oµn (HuÕ), Hng hiÖp héi x· (Hµ Néi), C«ng ty rîu Nam §ång Ých (Thanh
Ho¸), xëng nÊu xµ phßng cña Tr¬ng V¨n BÒn ë Sµi Gßn..... Còng cã ngêi bá vèn vµo khai
th¸c má (B¹ch Th¸i Bëi), trång cao su (Lª Ph¸t VÜnh). Ph¸t triÓn ®Õn mét møc nµo ®ã th× hä
ph©n ho¸ thµnh hai bé phËn:
- TÇng líp tiÓu t s¶n m¹i b¶n bao gåm nh÷ng ngêi lµm ®¹i lý th¬ng m¹i cho Ph¸p nh÷ng nhµ
thÇu kho¸n cã quan hÖ víi ®Õ quèc, cã quyÒn lîi g¾n liÒn víi ®Õ quèc nªn c©u kÕt chÆt
chÏ vÒ chÝnh trÞ víi chóng, trë thµnh kÎ thï cña c¸ch m¹ng.
- TÇng líp t s¶n d©n téc cã khuynh híng kinh doanh ®éc lËp. Do bÞ ®Õ quèc, t b¶n níc ngoµi
chÌn Ðp vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, t s¶n d©n téc cã m©u thuÉn nhÊt ®Þnh víi ®Õ quèc vµ
phong kiÕn, cã khuynh híng d©n téc d©n chñ.
+ Giai cÊp tiÓu t s¶n :
Giai cÊp tiÓu t s¶n ra ®êi sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt. Hä bao gåm gi¸o viªn, häc sinh,
sinh viªn, viªn chøc, d©n nghÌo thµnh thÞ, nh÷ng ngêi bu«n b¸n nhá, thî thñ c«ng vµ nh÷ng
ngêi lµm nghÒ tù do.
Hä bÞ ®Õ quèc, phong kiÕn chÌn Ðp, b¹c ®·i, khinh rÎ, ®êi sèng bÊp bªnh, dÔ bÞ x« ®Èy
vµo con ®êng thÊt nghiÖp. Trong t×nh tr¹ng ®ã, tÇng líp trÝ thøc, häc sinh, sinh viªn l¹i cã
®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c trµo lu t tëng v¨n ho¸ tiÕn bé ben ngoµi nªn cã tinh thÇn h¨ng h¸i
c¸ch m¹ng. §©y lµ tÇng líp nh¹y c¶m vÒ chÝnh trÞ, yªu níc, gÇn gòi víi c«ng n«ng, nªn hä lµ
mét bé phËn quan träng trong lùc lîng c¸ch m¹ng ViÖt Nam.
+ N«ng d©n
Giai cÊp n«ng d©n lµ thµnh phÇn chiÕm ®¹i ®a sè trong x· héi, kho¶ng 90% d©n sè.
N«ng d©n lµ n¹n nh©n chñ yÕu cña cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai, g¸nh chÞu hËu qu¶
nÆng nÒ cña chÝnh s¸ch cíp ®o¹t ruéng ®Êt, su cao thÕ nÆng. Hä bÞ bÇn cïng ho¸ vµ ph¸
s¶n trªn quy m« lín, hä s½n sµng vïng dËy khi ®îc tæ chøc, l·nh ®¹o cña mét ®êng lèi ®óng
®¾n vµ trë thµnh lùc lîng quan träng ®Æc biÖt hÕt søc to lín cña c¸c m¹ng ViÖt Nam, ngêi
b¹n ®ång minh cña giai cÊp c«ng nh©n.
+ Giai cÊp c«ng nh©n:
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -2-
Giai cÊp c«ng nh©n ra ®êi sím, lóc nµy cã sù ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt l-
îng. Tríc chiÕn tranh sè lîng chØ cã kho¶ng 10 v¹n ngêi. §Õn n¨m 1929, sè c«ng nh©n lµm
viÖc thêng xuyªn cho t b¶n Ph¸p lªn tíi 22 v¹n ngêi, s«ng tËp trung t¹i c¸c trung t©m kinh tÕ
quan träng cña thùc d©n Ph¸p.
Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam cã ®Çy ®ñ nh÷ng ®øc tÝnh, phÈm chÊt cña giai cÊp v« s¶n
quèc tÕ (®¹i biÓu cho lùc lîng s¶n xuÊt tiÕn bé nhÊt cña x· héi, ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ sinh
sèng tËp trung...)
Giai cÊp c«ng nh©n níc ta cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng:
- ChÞu 3 tÇng ¸p bøc bãc lét cña ®Õ quèc, phong kiÕn, t s¶n b¶n xø nªn cã tinh thÇn triÖt
®Ó c¸ch m¹nh nhÊt vµ ®¹i diÖn cho quyÒn lîi cña c¶ d©n téc.
- Ra ®êi tríc giai cÊp t s¶n d©n téc, cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi v¬n lªn giµnh quyÒn l·nh ®¹o
phong trµo gi¶i phãng d©n téc.
- Kh«ng cã sù kh¸c biÖt lín vÒ ng«n ng÷, thµnh phÇn d©n téc vµ kh«ng cã tÇng líp c«ng
nh©n quý téc, lµ mét giai cÊp thuÇn nhÊt do ®ã kh«ng cã sù ph©n biÖt vÒ t tëng, tæ chøc.
- PhÇn lín xuÊt th©n tõ n«ng d©n vµ cã mäi liªn hÖ thêng xuyªn, chÆt chÏ víi n«ng d©n, cã
®iÒu kiÖn x©y dùng mèi liªn minh bÒn v÷ng víi lùc lîng x· héi ®«ng ®¶o nµy.
- Ra ®êi trong lßng mét d©n téc giµu truyÒn thèng yªu níc nªn kÕ thõa ®îc nh÷ng di s¶n tinh
thÇn tèt ®Ñp ®Ó båi ®¾p tinh thÇn c¸ch m¹ng.
- Sím tiÕp thu ®îc chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ kinh nghiÖm cña phong trµo c«ng nh©n quèc
tÕ do l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc truyÒn b¸ v× vËt nhanh chãng chuyÓn ho¸ tõ giai cÊp tù ph¸t
thµnh giai cÊp tù gi¸c.
Do nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®· gãp phÇn t¹o nªn phÈm chÊt chÝnh trÞ vµ n¨ng lùc c¸ch m¹ng,
gióp giai cÊp c«ng nh©n cã ®ñ ®iÒu kiÖn trë thµnh giai cÊp duy nhÊt l·nh ®¹o phong trµo
®Êu tranh c¸ch m¹ng cña nh©n d©n ta.

C©u 2: Tr×nh bµy phong trµo d©n chñ c«ng khai (1919 - 1926)
a. Phong trµo ®Êu tranh cña giai cÊp t s¶n d©n téc
+ Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, t s¶n d©n téc ViÖt Nam lu«n bÞ t s¶n níc ngoµi
c¹nh tranh, chÌn Ðp. V× vËy hä ®· tham gia c¸c phong trµo d©n téc d©n chñ sau chiÕn tranh.
Giai cÊp t s¶n d©n téc muèn nh©n ®µ lµm ¨n thuËn lîi v¬n lªn giµnh lÊy vÞ trÝ kh¸ h¬n
trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam.
+ §Êu tranh kinh tÕ:
- §Ó chèng l¹i sù c¹nh tranh cña t s¶n Hoa KiÒu, hä ®· ph¸t ®éng nh÷ng phong trµo chÊn hng
néi ho¸, bµi trõ ngo¹i ho¸ (1919). Hä nªu ra khÈu hiÖu: "Ngêi An Nam kh«ng g¸nh vµng ®i
®æ s«ng Ng«", "Ngêi An Nam mua b¸n víi ngêi An Nam".
- §Êu tranh chèng ®éc quyÒn th¬ng c¶ng Sµi Gßn vµ ®éc quyÒn xuÊt c¶ng lóa g¹o Nam Kú
cña t s¶n Ph¸p (1923).....
+ §Êu tranh chÝnh trÞ:
- Cïng víi nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ, giai cÊp t s¶n còng ®· dïng b¸o chÝ ®Ó bªnh vùc quyÒn
lîi cña m×nh.
- Mét sè nhµ t s¶n vµ ®Þa chñ lín trong Nam (®¹i biÓu lµ Bïi Quang Chiªu, NguyÔn Phan
Long....) tæ chøc §¶ng LËp hiÕn ®Ó tËp hîp lùc lîng, råi ®a ra mét sè khÈu hiÖu ®ßi tù do
d©n chñ ®Ó tranh thñ sù ñng hé cña quÇn chóng lµm ¸p lùc ®èi víi Ph¸p. Nhng khi ®îc thùc
d©n Ph¸p nhîng bé cho Ýt quyÒn lîi (nh ®îc tham gia Héi ®ång qu¶n h¹t Nam kú, hoÆc
ViÖn d©n biÓu B¾c Kú) th× hä l¹i s½n sµng tho¶ hiÖp, v× vËy ®· bÞ phong trµo quÇn
chóng vît qua.
b. Phong trµo ®Êu tranh cña tÇng líp tiÓu t s¶n:
+ C¸c tÇng líp tiÓu t s¶n trÝ thøc (gåm sinh viªn trêng Cao ®¼ng Hµ Néi, häc sinh, gi¸o viªn,
nhµ v¨n, nhµ b¸o...), bÞ ®Õ quèc phong kiÕn khinh rÎ, b¹c ®·i, hä c¨m thï ®Õ quèc phong
kiÕn nªn ®· tham gia c¸c phong trµo ®Êu tranh ®ßi nh÷ng quyÒn tù do d©n chñ h¨ng h¸i
chèng l¹i cêng quyÒn ¸p bøc.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -3-
§Êu tranh trªn lÜnh vùc chÝnh trÞ
Hä ®îc tËp hîp trong nh÷ng tæ chøc chÝnh trÞ, nh ViÖt Nam nghÜa ®oµn, héi Phôc ViÖt,
héi Hng Nam, ®¶ng Thanh Niªn...(®¹i biÓu lµ T«n Quang PhiÖt, §Æng Thai Mai, TrÇn Huy
LiÖu, NguyÔn An Ninh....)
Hä cã nhiÒu ho¹t ®éng phong phó vµ s«i næi (mÝt tinh, biÓu t×nh, b·i kho¸...) nh»m ®Êu
tranh ®ßi c¸c quyÒn tù do d©n chñ.
§Êu tranh b¸o chÝ:
Hä ®· ra nh÷ng tê b¸o tiÕn bé "Chu«ng rÌ", "An Nam trÎ", "Ngêi nhµ quª".... lËp ra c¸c nhµ
xuÊt b¶n tiÕn bé: "Nam §ång th x·" (Hµ Néi), "Cêng häc th x·" (Sµi Gßn)... ®Ó ph¶n ¸nh c¸c
nguyÖn väng vÒ tù do d©n chñ cña quÇn chóng, tuyªn truyÒn t tëng v¨n ho¸ tiÕn bé.
Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d©n chñ c«ng khai:
Hä cã nhiÒu ho¹t ®éng phong phó vµ s«i næi (mÝt tinh, biÓu t×nh, b·i kho¸...) nh»m ®Êu
tranh ®ßi c¸c quyÒn tù do d©n chñ. Trong cao trµo yªu níc d©n chñ c«ng khai håi ®ã cã sù
kiÖn næi bËt lµ cuéc ®Êu tranh ®ßi nhµ cÇm quyÒn Ph¸p th¶ Phan Béi Ch©u (1925), tæ
chøc ®¸m tang Phan Ch©u Trinh (1926).

C©u 3: Vai trß cña NguyÔn ¸i Quèc ®èi víi viÖc thµnh lËp §¶ng cña giai cÊp v« s¶n ë
ViÖt Nam.
1. Hµnh tr×nh t×m ®êng cøu níc:
+ Ngêi sinh ngµy 19/5/1890 t¹i Kim Liªn, Nam §µn, NghÖ An trong gia ®×nh nhµ nho yªu n-
íc. Ngêi thanh niªn NguyÔn TÊt Thµnh sím cã lßng yªu níc vµ còng sím nhËn thÊy nh÷ng h¹n
chÕ trong chñ tr¬ng cøu níc cña c¸c vÞ tiÒn bèi nªn ®· quyÕt ®Þnh sang Ph¬ng T©y t×m
con ®êng cøu níc míi.
+ Ngµy 5 - 6 - 1911 Ngêi ®i t×m ®êng cøu níc tõ c¶ng Nhµ Rång (Sµi Gßn nay lµ TP.
HCM). Ngêi lÊy tªn lµ V¨n Ba, lµm phô bÕp cho tÇu vËn t¶i Latus¬ T¬rªvin sang Ph¸p cÊp
bÕn c¶ng Mac X©y ngµy 6/7/1911. Trªn ®êng ®i, Ngêi cã ghÐ qua c¶ng Col«ngb«
(X©ylan), c¶ng Poxait (Ai CËp)....Sau nh÷ng n¨m b«n ba qua nhiÒu níc TBCN vµ thuéc ®Þa,
vµ lµm nhiÒu nghÒ kh¸c nhau, Ngêi ®· nhËn thÊy kÎ thï cña c¸ch m¹ng lµ bän ®Õ quèc vµ
lùc lîng cña c¸ch m¹ng lµ giai cÊp c«ng nh©n.
+ Th¸ng 11/1917, CM th¸ng 10 Nga thµnh c«ng ®· ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn xu híng ho¹t
®éng cña Ngêi.
+ 1919 Ngêi lÊy tªn NguyÔn ¸i Quèc, göi ®Õn héi nghÞ Vecxai (cña c¸c níc ®Õ quèc) b¶n
yªu s¸ch 8 ®iÓm vÒ quyÒn tù quyÕt cña d©n téc ViÖt Nam. Sù kiÖn ®ã ®· thøc tØnh ý thøc
®Êu tranh cña nh©n d©n ta.
+ Th¸ng 7/1920, Ngêi ®äc "S¬ th¶o luËn c¬ng vÒ c¸c vÊn ®Ò d©n téc vµ thuéc ®Þa" cña
Lªnin vµ t×m thÊy con ®êng cøu níc ®óng ®¾n cho d©n téc ta lµ CMVS.
+ Th¸ng 12/1920 Ngêi tham gia héi nghÞ Tua (cña §¶ng x· héi Ph¸p), Ngêi ®· bá phiÕu t¸n
thµnh Quèc tÕ thø ba, tham gia s¸ng lËp §CS Ph¸p vµ trë thµnh ngêi céng s¶n ViÖt Nam ®Çu
tiªn.
Nh vËy sau nhiÒu n¨m b«n ba h¶i ngo¹i, Ngêi ®· t×m thÊy con ®êng cøu níc ®óng ®¾n: kÕt
hîp gi¶i phãng d©n téc víi gi¶i phãng giai cÊp, kÕt hîp ®éc lËp d©n téc víi CNXH.
2. NguyÔn ¸i Quèc chuÈn bÞ cho viÖc thµnh lËp §¶ng céng s¶n(1920 - 1930)
a. Thêi kú ë Ph¸p (1920 - 1923)
+ 1921: Ngêi cïng víi mét sè nhµ yªu níc ë c¸c thuéc ®Þa Ph¸p s¸ng lËp "Héi liªn hiÖp c¸c d©n
téc thuéc ®Þa" ®Ó x©y dùng t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n d©n ViÖt Nam víi nh©n d©n thuéc
®Þa thÕ giíi.
+ 1922: Ngêi x©y dùng b¸o "L¬ Paria" (Ngêi cïng khæ). Trong thêi gian ë Ph¸p, Ngêi viÕt
nhiÒu bµi ®¨ng trªn b¸o "nh©n ®¹o" c¬ quan ng«n luËn cña §¶ng Céng s¶n Ph¸p), b¸o "§êi
sèng c«ng nh©n" (cña Tæng liªn ®oµn lao ®éng Ph¸p). Ngêi viÕt vë kÞch "Con Rång tre"
®Ó chÕ giÔu tªn vua bï nh×n Kh¶i §Þnh khi h¾n sang Ph¸p. Song tiªu biÓu nhÊt lµ cuèn
"B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p". Nh÷ng s¸ch b¸o do Ngêi viÕt mét mÆt tè c¸o téi ¸c cña bän
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -4-
®Õ quèc, nhÊt lµ ®Õ quèc Ph¸p ë §«ng D¬ng, mÆt kh¸c khÝch lÖ lßng yªu níc cho ®ång
bµo, tuyªn truyÒn chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ vËn ®éng quÇn chóng ®Êu tranh.
b. Thêi kú ë Liªn X« (1923 - 1924)
+ Th¸ng 6 - 1923, NguyÔn ¸i Quèc bÝ mËt rêi Ph¸p ®i Liªn X« dù Héi nghÞ Quèc tÕ n«ng
d©n (10/1923). Trong thêi gian nµy, Ngêi viÕt nhiÒu bµi b¸o ®¨ng trªn tê "Sù thËt" c¬ quan
ng«n luËn cña §¶ng céng sant Liªn X«, t¹p chÝ "Th tÝn quèc tÕ" cña Quèc tÕ céng s¶n.
+ Ngêi cßn dù nhiÒu héi nghÞ quèc tÕ quan träng nh §¹i héi lÇn thø V cña Quèc tÕ céng s¶n
(1924), c¸c §¹i héi cña Quèc tÕ thanh niªn, Quèc tÕ phô n÷...
+ T¹i §¹i héi V Quèc tÕ céng s¶n (7/1924). Ngêi ®· tr×nh bµy lËp trêng quan ®iÓm cña m×nh
vÒ vÞ trÝ chiÕn lîc c¸ch m¹ng c¸c níc thuéc ®Þa, mèi quan hÖ gi÷a cuéc ®Êu tranh gi¶i
phãng d©n téc ë thuéc ®Þa vµ c¸ch m¹ng v« s¶n chÝnh quèc, vÒ vai trß vµ søc m¹nh to lín
cña giai cÊp n«ng d©n ë c¸c níc thuéc ®Þa...
c. Thêi kú ë Trung Quèc (1924 - 1928)
+ Th¸ng 11/1924 NguyÔn ¸i Quèc tõ Liªn X« vÒ Qu¶ng Ch©u (Trung Quèc) ®Ó tËp hîp
nh÷ng ngêi yªu níc cña ViÖt Nam, truyÒn b¸, gi¸o dôc cho hä chñ nghÜa Mac - Lªnin.
+ Th¸ng 2/1925, Ngêi thµnh lËp nhãm céng s¶n ®oµn. Trªn c¬ së Êy th¸ng 6/1925, Ngêi
thµnh lËp "Héi ViÖt Nam Thanh niªn c¸ch m¹ng". Ngêi lËp b¸o "Thanh niªn" (21/6/1925) ®Ó
truyÒn b¸ chñ nghÜa Mac - Lªnin vÒ níc.
+ Th¸ng 7/1925, Ngêi tham gia s¸ng lËp "Héi Liªn hiÖp c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc ¸ §«ng" ®Ó
x©y dùng t×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸ch m¹ng c¸c níc trong khu vùc.
+ Tõ 1924 ®Õn 1927, t¹i Qu¶ng Ch©u, Ngêi ®· më nhiÒu líp huÊn luyÖn ng¾n ngµy ®îc
®µo t¹o ®îc 75 c¸n bé cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Sau ®ã mét sè c¸n bé ®îc cö ®i häc tËp ë
Liªn X«, Mét sè häc ë trêng qu©n sù Hoµng Phè cña Trung Quèc, cßn l¹i ®îc ®a vÒ níc ®Ó
ho¹t ®éng c¸ch m¹ng.
+ N¨m 1928, Ngêi ph¸t ®éng phong trµo "V« s¶n ho¸" ®a c¸c c¸n bé ®· ®µo t¹o vÒ níc ho¹t
®éng c¸ch m¹ng.
Nh÷ng bµi gi¶ng cña Ngêi sau nµy tËp hîp trong cuèn "§êng C¸ch mÖnh" (xuÊt b¶n lÇn ®Çu
vµo n¨m 1927). Nh÷ng quan ®iÓm cøu níc lµ:
- Chñ nghÜa ®Õ quèc lµ kÎ thï chung cña giai cÊp v« s¶n vµ nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa. ChØ
cã lµm c¸ch m¹ng ®¸nh ®æ chñ nghÜa t b¶n, chñ nghÜa ®Õ quèc th× míi gi¶i phãng ®îc giai
cÊp v« s¶n vµ nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa. Do ®ã c¸ch m¹ng chÝnh quèc vµ c¸ch m¹ng thuéc
®Þa cña mèi quan hÖ g¾n bã víi nhau.
- Lùc lîng c¸ch m¹ng chñ yÕu ®Ó ®¸nh ®æ ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc lµ c«ng nh©n vµ n«ng
d©n.
- Giai cÊp c«ng nh©n cã ®ñ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o c¸ch m¹ng th«ng qua ®éi tiªn phong cña m×nh
lµ §¶ng céng s¶n theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
- Gi¶i phãng d©n téc g¾n liÒn víi gi¶i phãng giai cÊp. §éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ
nghÜa x· héi.
B¸o Thanh niªn vµ s¸ch §êng c¸ch mÖnh ®· vò trang lý luËn c¸ch m¹ng cho c¸n bé cña ViÖt
Nam thanh niªn c¸ch m¹ng ®ång chÝ héi, tuyªn truyÒn vµo giai cÊp c«ng nh©n vµ c¸c tÇng
líp nh©n d©n ViÖt Nam, kÕt n¹p héi viªn, thµnh lËp tæ chøc c¬ së cña héi.
d. S¸ng lËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam
+ Phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc lªn cao ®ßi hái ph¶i thµnh lËp §¶ng céng s¶n
®Ó ®ñ søc l·nh ®¹o cuéc ®Êu tranh. Tõ ®ã dÉn ®Õn sù ph¸ s¶n c¸c tæ chøc "Thanh niªn" vµ
"T©n ViÖt" ®Ó thµnh lËp 3 tæ chøc céng s¶n: §«ng D¬ng Céng s¶n §¶ng (6/1929); An Nam
Céng s¶n §¶ng (7/1929) vµ §«ng D¬ng Céng s¶n liªn ®oµn (9/1929).
+ §Õn cuèi n¨m 1929, ë ViÖt Nam cã ba tæ chøc céng s¶n, ho¹t ®éng riªng rÏ vµ cßn c«ng
kÝch lÉn nhau. T×nh h×nh ®ã cµng kÐo dµi, cµng bÊt lîi cho c¸ch m¹ng. Yªu cÇu kh¸ch
quan ®ßi hái c¸c tæ chøc céng s¶n ph¶i hîp nhÊt míi ®ñ søc l·nh ®¹o c¸ch m¹ng.
+ §îc sù uû nhiÖm cña Quèc tÕ Céng s¶n, NguyÔn ¸i Quèc triÖu tËp héi nghÞ gåm ®¹i biÓu
c¸c tæ chøc céng s¶n trong níc ®Ó bµn vÒ viÖc hîp nhÊt thµnh mét §¶ng. Héi nghÞ diÔn ra
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -5-
tõ ngµy mång 3 ®Õn ngµy 7/02/1930 t¹i Cöu Long thuéc H¬ng C¶ng - Trung Quèc, do
NguyÔn ¸i Quèc chñ tr×. Ngµy 3/02/1930, §¶ng ®· ra ®êi, lÊy tªn lµ §¶ng Céng s¶n ViÖt
Nam. Trong héi nghÞ nµy NguyÔn ¸i Quèc cßn th¶o ra nh÷ng v¨n kiÖn quan träng, ®îc héi
nghÞ th«ng qua: "ChÝnh c¬ng v¾n t¾t", vµ "S¸ch lîc v¾n t¾t", "§iÒu lÖ v¾n t¾t", "Ch¬ng
tr×nh hµnh ®éng v¾n t¾t". Tuy cßn s¬ sµi, song lµ nh÷ng v¨n kiÖn v¹ch ra nh÷ng nÐt c¬
b¶n nhÊt vÒ ®êng lèi chiÕn lîc vµ s¸ch lîc cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam.

C©u 4: Tr×nh bµy qu¸ tr×nh tõ tù ph¸t ®Õn tù gi¸c cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam
(1919 - 1930)
1. Nguyªn nh©n:
+ Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ra ®êi ngay tõ khi thùc d©n Ph¸p thùc hiÖn ch¬ng tr×nh
khai th¸c thuéc ®Þa. Tõ sau CTTG I, giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn nhanh vÒ
sè lîng.
+ BÞ ¸p bøc vÒ giai cÊp vµ ¸p bøc vÒ d©n téc, nªn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña giai cÊp
c«ng nh©n ViÖt Nam hÕt søc thÊp kÐm vµ khæ cùc nªn ®· ®Êu tranh.
2. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña phong trµo c«ng nh©n ViÖt Nam:
a. Tõ 1919 ®Õn 1925
+ Cã 25 vô ®Êy tranh riªng rÏ vµ cã quy m« t¬ng ®èi lín, nhng môc tiªu ®Êu tranh cßn nÆng
vÒ kinh tÕ, cha cã sù phèi hîp gi÷a c¸c n¬i, míi chØ lµ mét trong c¸c lùc lîng tham gia phong
trµo d©n téc, d©n chñ, cuéc ®Êu tranh cßn mang tÝnh chÊt tù ph¸t.
+ Më ®Çu lµ cuéc b·i c«ng cña thuû thñ H¶i Phßng, Sµi Gßn ®ßi phô cÊp ®¾t ®á.
+ N¨m 1920, c«ng nh©n Sµi Gßn, Chî Lín ®· thµnh lËp C«ng héi (bÝ mËt) do T«n ®øc
Th¾ng ®øng ®Çu.
+ N¨m 1921, mét sè c«ng nh©n, thuû thñ ViÖt Nam lµm viÖc trªn c¸c tµu cña Ph¸p gia nhËp
Liªn ®oµn c«ng nh©n tµu biÓn ViÔn §«ng.
+ N¨m 1922, c«ng nh©n viªn chøc B¾c Kú ®ßi chñ ph¶i cho nghØ ngµy chñ nhËt cã tr¶ l¬ng.
Cïng n¨m ®ã, cßn cã cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n thî Nhuém ë Chî Lín ®ßi t¨ng l¬ng.
+ Tõ n¨m 1924, nhiÒu cuéc b·i c«ng cña thî nhµ m¸y ®Ìn, x¸t g¹o, rîu, dÖt ë Nam §Þnh, Hµ
Néi, H¶i D¬ng næ ra.
+ §Æc biÖt vµo n¨m 1925, cuéc b·i c«ng cña thî m¸y söa ch÷a tµu thuû cña xëng Ba Son (Sµi
Gßn) ®· ng¨n kh«ng cho tµu Ph¸p ®a lÝnh sang tham gia ®µn ¸p cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng
cña nh©n d©n Trung Quèc vµ c¸c thuéc ®Þa Ph¸p ë Ch©u Phi. Sù kiÖn ®ã, ®¸nh dÊu bíc
tiÕn míi cña phong trµo c«ng nh©n ViÖt Nam, giai cÊp c«ng nh©n níc ta tõ ®©y bíc ®Çu
®i vµo ®Êu tranh tù gi¸c. Qua cuéc b·i c«ng nµy thÊy râ t tëng c¸ch m¹ng th¸ng mêi Nga 1917
®· th©m nhËp vµo c«ng nh©n ViÖt Nam ®· biÕn thµnh hµnh ®éng cña giai cÊp c«ng
nh©n ViÖt Nam.
NhËn xÐt: Phong trµo c«ng nh©n thêi kú 1912 - 1925 diÔn ra cßn lÎ tÎ tù ph¸t song ý thøc
giai cÊp ®· ph¸t triÓn lªn râ rÖt. Phong trµo c«ng nh©n cha cã sù phèi hîp gi÷a c«ng nh©n
c¸c ngµnh vµ ®Þa ph¬ng, môc tiªu ®Êu tranh chñ yÕu vÉn lµ ®ßi quyÒn lîi kinh tÕ hµng
ngµy. Nh×n chung, phong trµo c«ng nh©n giai ®o¹n nµy cßn mang tÝnh tù ph¸t.
b. Tõ 1926 - 1929
Hoµn c¶nh
Trªn thÕ giíi, c¸ch m¹ng d©n téc, d©n chñ ë Trung Quèc ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi nh÷ng bµi häc
kinh nghiÖm vÒ sù thÊt b¹i cña C«ng x· Qu¶ng Ch©u 1927. §¹i héi V cña Quèc tÕ céng s¶n
víi nh÷ng nghÞ quyÕt quan träng vÒ phong trµo c¸ch m¹ng ë c¸c níc thuéc ®Þa.
Trong níc, Héi ViÖt Nam c¸ch m¹ng thanh niªn vµ T©n ViÖt ®· ®Èy m¹nh ho¹t ®éng trong
phong trµo c«ng nh©n (më líp huÊn luyÖn c¸n bé), ra b¸o "Thanh niªn", NguyÔn ¸i Quèc viÕt
cuèn "§êng c¸ch mÖnh", phong trµo "V« s¶n ho¸"....
Phong trµo ®Êu tranh:
+ Trong hai n¨m 1926 - 1927, ë níc ta ®· liªn tiÕp næ ra nhiÒu cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n,
häc sinh häc nghÒ. Lín nhÊt lµ cuéc b·i c«ng cña 1000 c«ng nh©n nhµ m¸y sîi Nam §Þnh,
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -6-
cña 500 c«ng nh©n ®ån ®iÒn cao su Cam Tiªm, tiÕp ®Õn lµ b·i c«ng cña c«ng nh©n ®ån
®iÒn cµ phª Rayna, ®ån ®iÒn cao su Phó RiÒng.
+ Trong hai n¨m 1928 - 1929, cã kho¶ng 40 cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n næ ra tõ B¾c chÝ
Nam. Tiªu biÓu lµ:
+ N¨m 1928, b·i c«ng cña c«ng nh©n næ ra ë má than M¹o Khª, nhµ m¸y níc ®¸ La - ruy (Sµi
Gßn), ®ån ®iÒn Léc Ninh, nhµ m¸y ca BÕn Thuû, nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng, ®ån ®iÒn
cao su Cam Tiªm, nhµ m¸y T¬ Nam §Þnh....
+ N¨m 1929, b·i c«ng cña c«ng nh©n næ ra ë nhµ m¸y chai H¶i Phßng, nhµ m¸y xe löa Tr êng
Thi (Vinh), nhµ m¸y AVIA (Hµ Néi), nhµ m¸y ®iÖn Nam §Þnh, dÖt Nam §Þnh, ®ån ®iÒn
cao su Phó RiÒng v.v:
NhËn xÐt:
Phong trµo ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n trong thêi gian nµy næ ra liªn tôc, réng kh¾p.
NhiÒu nhµ m¸y, xÝ nghiÖp thµnh lËp ®îc c«ng héi ®á. §Æc biÖt c«ng nh©n Nam Kú ®·
b¾t ®Çu liªn l¹c víi Tæng liªn ®oµn lao ®éng Ph¸p.
C¸c cuéc ®Êu tranh ®· cã sù phèi hîp vµ cã sù l·nh ®¹o kh¸ chÆt chÏ, khÈu hiÖu ®Êu tranh
®îc n©ng lªn dÇn: ®ßi t¨ng l¬ng, thùc hiÖn chÕ ®é ngµy lµm 8 giê, ph¶n ®èi ®¸nh
®Ëp...Phong trµo ®Êu tranh víi nhiÒu h×nh thøc , ngoµi môc tiªu kinh tÕ phong trµo thêi kú
nµy mang h×nh thøc ®Êu tranh chÝnh trÞ, mang tÝnh tù gi¸c.
c. Sù ra ®êi cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ
Phong trµo c«ng nh©n ngµy cµng lªn cao ®ßi hái tæ chøc l·nh ®¹o còng ph¶i cao h¬n míi
®¸p øng ®îc yªu cÇu cña c¸ch m¹ng. V× vËy, dÉn ®Õn sù tan vì cña tæ chøc Thanh Niªn vµ
T©n ViÖt, xuÊt hiÖn ba tæ chøc céng s¶n: §«ng D¬ng Céng s¶n §¶ng (6/1929), An Nam
Céng s¶n §¶ng (7/1929) vµ §«ng D¬ng Céng s¶n liªn ®oµn (9/1929). §Õn ngµy 3/02/1930 ba
tæ chøc ®ã ®îc thèng nhÊt l¹i thµnh §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. Sù kiÖn ®ã ®¸nh dÊu phong
trµo c«ng nh©n ®· hoµn toµn ph¸t triÓn tù gi¸c.

C©u 5: Tr×nh bµy qu¸ tr×nh h×nh thµnh ba tæ chøc Céng s¶n ë ViÖt Nam trong n¨m
1929?
1. Hoµn c¶nh ra ®êi
Phong trµo c¸ch m¹ng thÕ giíi trong nh÷ng n¨m 1924 - 1927 ph¸t triÓn m¹nh mÏ. C¸ch m¹ng
Trung Quèc ph¸t triÓn víi trung t©m lµ C«ng x· Qu¶ng Ch©u vµ NghÞ quyÕt cña §¹i héi V
Quèc tÕ Céng s¶n ®· ¶nh hëng ®Õn phong trµo c¸ch m¹ng níc ta.
Tõ khi ®îc híng dÉn cña c¸c tæ chøc c¸ch m¹ng (Thanh niªn, T©n viÖt, C«ng héi v.v...),
phong trµo c«ng nh©n ngµy cµng ph¸t triÓn ®· tiÕn lªn tù gi¸c, ý thøc giai cÊp, tÝnh tæ chøc
vµ ®oµn kÕt cña giai cÊp c«ng nh©n ngµy cµng cao. §Õn n¨m 1929, phong trµo c«ng nh©n,
phong trµo n«ng d©n vµ c¸c tÇng líp kh¸c còng ®· ph¸t triÓn, kÕt hîp thµnh mét lµn sãng
c¸ch m¹ng d©n téc, d©n chñ m¹nh mÏ trong ®ã giai cÊp c«ng nh©n ®· trë thµnh lùc l îng tiªn
phong. Tõ ba ®ßi hái ph¶i cã mét chÝnh ®¶ng v« s¶n l·nh ®¹o.
2. Sù xuÊt hiÖn cña ba tæ chøc Céng s¶n
* Sù thµnh lËp §DCS§
+ Cuèi th¸ng 3/1929, víi sù nh¹y c¶m vÒ chÝnh trÞ, mét sè héi viªn tiªn tiÕn cña HVNTNCM
ë B¾c Kú ®· häp t¹i sè nhµ 5D phè Hµm Long (Hµ Néi) lËp ra chi bé céng s¶n ®Çu tiªn cã 7
®¶ng viªn. Chi bé ®· më réng cuéc vËn ®éng ®Ó thµnh lËp mét §¶ng Céng s¶n nh»m thay
thÕ cho HVMTNCM.
+ Tõ 1 ®Õn 9 /5/1929, §¹i héi lÇn thø nhÊt cña HVNCMTN häp ë H¬ng C¶ng, ®oµn ®¹i
biÓu B¾c Kú ®Æt vÊn ®Ò thµnh lËp §¶ng Céng s¶n ®Ó thay thÕ cho HVNCMTN, ý kiÕn
®ã kh«ng ®îc ®¹i héi chÊp nhËn nªn ®oµn bá ®¹i héi vÒ níc.
+ Ngµy 17/6/1929, ®¹i biÓu c¸c tæ chøc c¬ së céng s¶n ë miÒn B¾c häp t¹i nhµ sè 312
Kh©m Thiªn (Hµ Néi) thµnh lËp §DCS§, th«ng qua tuyªn ng«n. §iÒu lÖ, ra b¸o Bóa liÒm vµ
cö ra BCHTW cña §¶ng. Sù thµnh lËp §DCS§ ®· thóc ®Èy trùc tiÕp cho sù ra ®êi nhanh
chãng cña ANCSL§ trong nh÷ng th¸ng tiÕp theo.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -7-
* Sù thµnh lËp ANCS§
Sau khi §DCS§ ra ®êi, c¸c c¸n bé l·nh ®¹o tiªn tiÕn trong Tæng bé HVNCMTN vµ Kú Bé ë
Nam Kú ®· quyÕt ®Þnh ANCS§ th¸ng 7/1929. §¶ng cã mét chi bé ho¹t ®éng ë Trung Quèc
vµ mét chi bé ho¹t ®éng ë Nam Kú. Tê b¸o §á lµ c¬ quan ng«n luËn cña §¶ng. ANCS§ ®·
tÝch cùc vËn ®éng ®Ó hîp nhÊt víi §DCS§, liªn l¹c víi Quèc tÕ Céng s¶n. §¶ng còng thóc
®Èy m¹nh cuéc vËn ®éng ph¸t triÓn §¶ng.
* Sù thµnh lËp §DCSL§
Tæ chøc T©n ViÖt cã nguån gèc tõ héi Phôc ViÖt (1925), ®æi thµnh Hng Nam (Th¸ng
11/1925), ®æi thµnh VNCM§ (7/1926), VNCM§CH (7/1927), TVCM§ (14/7/1928). NhiÒu
§¶ng viªn tiªn tiÕn cña T©n BiÖt chÞu ¶nh hëng cña khuynh híng c¸ch m¹ng v« s¶n ®· tÝch
cùc vËn ®éng lËp c¸c chi bé céng s¶n. Th¸ng 9/1929, nh÷ng ngêi céng s¶n trong T©n ViÖt
c«ng bè tríc toµn thÓ ®¶ng viªn cïng nh÷ng ngêi lao ®éng biÕt §DCSL§ ®· chÝnh thøc
thµnh lËp. §DCSL§ lÊy chñ nghÜa céng s¶n lµm nÒn t¶ng, lÊy c«ng n«ng binh lµm ®èi tîng
vËn ®éng, ®Êu tranh cho §«ng D¬ng ®éc lËp, xo¸ bá n¹n ngêi bãc lét ngêi, x©y dùng chÕ
®é c«ng n«ng chuyªn chÝnh, tiÕn lªn chñ nghÜa céng s¶n.
3. ý nghÜa lÞch sö
+ Sù ra ®êi cña ba tæ chøc céng s¶n trong n¨m 1929 lµ s¶n phÈm rÊt yÕu cña lÞch sö, lµ mét
xu thÕ kh¸ch quan cña c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc ë ViÖt Nam.Nã chøng tá hÖ t tëng v«
s¶n ®· giµnh ®îc u thÕ trong phong trµo d©n téc
+ §¸nh dÊu bíc trëng thµnh vît bËc cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam tõ tù ph¸t ®Õn tù gi¸c.
ChuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÕn tíi thµnh lËp mét chÝnh §¶ng céng s¶n duy nhÊt ë ViÖt
Nam.

giai ®o¹n 1930 -1945

C©u 6: Tr×nh bµy héi nghÞ thµnh lËp §¶ng 3/02/1930


1. Hoµn c¶nh lÞch sö
+ Trong n¨m 1929, phong trµo c«ng nh©n ph¸t triÓn m¹nh, ý thøc chÝnh trÞ râ rÖt. C¸c tæ
chøc céng s¶n trªn ®· nhanh chãng x©y dùng c¬ së §¶ng trong nhiÒu ®Þa ph¬ng vµ trùc tiÕp
l·nh ®¹o nhiÒu cuéc ®Êu tranh cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n. Phong trµo c«ng nh©n kÕt hîp
chÆt chÏ víi phong trµo n«ng d©n vµ c¸c tÇng líp kh¸c thµnh mét lµn sãng c¸ch m¹ng d©n téc
d©n chñ kh¾p c¶ níc trong ®ã giai cÊp c«ng nh©n thùc sù trë thµnh lùc lîng tiªn phong.
+ Ba tæ chøc céng s¶n ë ViÖt Nam: §«ng D¬ng céng s¶n ®¶ng; An Nam céng s¶n ®¶ng vµ
§«ng D¬ng céng s¶n liªn ®oµn ho¹t ®éng riªng rÏ, c«ng kÝch lÉn nhau, tranh giµnh quÇn
chóng cña nhau, g©y nªn mét trë ng¹i lín cho phong trµo c¸ch m¹ng. Yªu cÇu bøc thiÕt cña
c¸ch m¹ng lóc nµy lµ ph¶i cã mét chÝnh ®¶ng céng s¶n thèng nhÊt trong c¶ níc.
+ Cuèi n¨m 1929, ®îc sù uû nhiÖm cña Quèc tÕ céng s¶n, l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc tõ Xiªm
vÒ H¬ng C¶ng (Trung Quèc) triÖu tËp Héi nghÞ ®¹i biÓu cña ba tæ chøc céng s¶n. Héi nghÞ
häp tõ ngµy 3 ®Õn 7/2/1930 ë Cöu Long - H¬ng C¶ng - Trung Quèc. Tham dù cã 2 ®¹i biÓu
cña §DCS§, 2 ®¹i biÓu ANCS§ vµ díi sù chñ trß cña NAQ.
2. Néi dung héi nghÞ
T¹i héi nghÞ, Ngêi ®· ph©n tÝch t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong níc, phª ph¸n nh÷ng hµnh ®éng
thiÕu thèng nhÊt võa qua vµ ®Ò nghÞ thèng nhÊt thµnh mét §¶ng duy nhÊt. Héi nghÞ ®·
nhÊt trÝ:
+ Bá mäi thµnh kiÕn, thµnh thËt hîp t¸c.
+ Thèng nhÊt c¸c tæ chøc céng s¶n ®Ó thµnh lËp mét §¶ng duy nhÊt lÊy tªn lµ §¶ng céng s¶n
ViÖt Nam.
+ Th«ng qua chÝnh c¬ng v¾n t¾t, s¸ch lîc v¾n t¾t, ®iÒu lÖ v¾n t¾t do NguyÔn ¸i Quèc
khëi th¶o.
Néi dung cña "ChÝnh c¬ng v¾n t¾t", "S¸ch lîc v¾n t¾t":
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -8-
1. Ph¬ng híng cña c¸ch m¹ng lµ:c¸ch m¹ng ViÖt Nam ph¶i tr¶i qua hai giai ®o¹n: c¸ch m¹ng t
s¶n d©n quyÒn vµ c¸ch m¹ng XHCN. Hai giai ®o¹n nµy kÕ tiÕp nhau, kh«ng cã bøc têng
nµo ng¨n c¸ch. C¬ng lÜnh viÕt: "Chñ tr¬ng lµm t s¶n d©n quyÒn c¸ch m¹ng vµ thæ ®Þa c¸ch
m¹ng ®Ó ®i tíi x· héi céng s¶n".
Ngay tõ ®Çu, §¶ng ta ®· thÊu suèt con ®êng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña c¸ch m¹ng ViÖt Nam lµ
kÕt hîp vµgi¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi.
2. VÒ nhiÖm vô cña c¸ch m¹ng: chèng ®Õ quèc x©m lîc, chèng vua quan phong kiÕn, t s¶n
ph¶n C¸ch m¹ng. Giµnh ®éc lËp d©n téc, tù do d©n chñ, ruéng ®Êt cho d©n cµy, thµnh lËp
chÝnh phñ c«ng n«ng binh. C¸c nhiÖm vô ®ã bao hµm c¶ néi dung d©n téc vµ d©n chñ,
chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn, nhng næi bËt lªn lµ nhiÖm vô chèng ®Õ quèc vµ tay sai ph¶n
®éng, giµnh ®éc lËp tù do cho nh©n d©n.
3. VÒ kÎ thï cña c¸ch m¹ng: §¸nh ®Õ quèc Ph¸p x©m lîc, vua quan phong kiÕn vµ t s¶n ph¶n
c¸ch m¹ng.
4. VÒ lùc lîng c¸ch m¹ng: Lùc lîng chñ yÕu ®Ó ®¸nh ®æ ®Õ quèc vµ phong kiÕn lµ c«ng
nh©n vµ n«ng d©n. §ång thêi ph¶i liªn l¹c víi tiÓu t s¶n, trÝ thøc, trung n«ng ®Ó kÐo hä ®i
vµo phe v« s¶n giai cÊp. Cßn ®èi víi phó n«ng, trung tiÓu ®Þa chñ vµ t b¶n An Nam mµ cha
râ bé mÆt ph¶n c¸ch m¹ng th× ph¶i lîi dông, Ýt ra còng lµ cho hä trung lËp.
5. VÒ l·nh ®¹o c¸ch m¹ng: Lµ giai cÊp c«ng nh©n, th«ng qua bé tham mu lµ §¶ng céng s¶n,
lÊy chñ nghÜa Mac - Lªnin lµm nÒn t¶ng t tëng. §¶ng ph¶i ra søc liªn l¹c víi quÇn chóng...
6. VÒ ph¬ng ph¸p c¸ch m¹ng: L·nh ®¹o quÇn chóng ®Êu tranh tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®Êu
tranh kinh tÕ ®Õn ®Êu tranh chÝnh trÞ, tõ ®ã ph¸t triÓn lªn ®Êu tranh vò trang vµ khi cã
thêi c¬ th× khëi nghÜa, vò trang giµnh chÝnh quyÒn.
7. VÒ ®oµn kÕt quèc tÕ: C¸ch m¹ng ViÖt Nam lµ mét bé phËn cña c¸ch m¹ng thÕ giíi, do
®ã ph¶i ®oµn kÕt víi c¸ch m¹ng thÕ giíi, víi c¸ch m¹ng thuéc ®Þa vµ c¸ch m¹ng chÝnh quèc.
C¬ng lÜnh chÝnh trÞ ®Çu tiªn cña §¶ng do NguyÔn ¸i Quèc so¹n th¶o lµ c¬ng lÜnh c¸ch
m¹ng gi¶i phãng d©n téc ®óng ®¾n s¸ng t¹o,nhuÇn nhuyÔn vÒ quan ®iÓm giai cÊp, thÊm
®îm tÝnh d©n téc vµ tÝnh nh©n v¨n. §éc lËp tù do lµ t tëng cèt lâi cña c¬ng lÜnh nµy.
Héi nghÞ H¬ng C¶ng 3/02/1930, cã ý nghÜa nh mét ®¹i héi v× ®· th«ng qua ®îc ®êng lèi
cho c¸ch m¹ng ViÖt Nam.
3. ý nghÜa lÞch sö cña viÖc thµnh lËp §¶ng céng s¶n ViÖt Nam
§¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi n¨m 1930 lµ kÕt qu¶ tÊy yÕu cña cuéc ®Êu tranh d©n téc
vµ giai cÊp ë ViÖt Nam. §¶ng lµ s¶n phÈm cña sù kÕt hîp gi÷a chñ nghÜa M¸c - Lªnin víi
phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc ë níc ta trong nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX.
ViÖc thµnh lËp §¶ng lµ bíc ngoÆt vÜ ®¹i trong lÞch sö giai cÊp c«ng nh©n vµ cña c¸ch
m¹ng ViÖt Nam:
+ §èi víi giai cÊp c«ng nh©n: chøng tá giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam ®· trëng thµnh vµ ®ñ
søc l·nh ®¹o c¸ch m¹ng.
+ §èi víi d©n téc: ChÊm døt thêi kú khñng ho¶ng vÒ vai trß l·nh ®¹o trong phong trµo c¸ch
m¹ng ViÖt Nam. Tõ ®©y, c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®· thuéc quyÒn l·nh ®¹o tuyÖt ®èi cña giai
cÊp c«ng nh©n mµ ®éi tiªn phong cña §¶ng Céng s¶n.
+ Tõ ®©y c¸ch m¹ng ViÖt Nam thËt sù trë thµnh bé phËn cña c¸ch m¹ng thÕ giíi
+ §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi lµ mét sù chuÈn bÞ tÊt yÕu ®Çu tiªn cã tÝnh quyÕt ®Þnh
cho nh÷ng bíc ph¸t triÓn nh¶y vät vÒ sau cña d©n téc ta.

C©u 7: Tr×nh bµy phong trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931 víi ®Ønh cao X« ViÕt NghÖ
TÜnh.
1. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn cao trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931
+ N¨m 1929, cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ®· næ ra ë hÇu kh¾p c¸c níc t b¶n. Thùc d©n Ph¸p
®· trót hËu qu¶ khñng ho¶ng kinh tÕ lªn ®Çu nh©n d©n c¸c níc thuéc ®Þa cña chóng. §êi
sèng cña c¸c tÇng líp nh©n d©n khæ cùc. M©u thuÉn d©n téc vµ giai cÊp gay g¾t.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng -9-
+ Thªm vµo ®ã, chÝnh s¸ch th¼ng ta ®µn ¸p, chÐm giÕt, tï ®µy cña thùc d©n Ph¸p. nhÊt lµ
tõ sau vô b¹o ®éng Yªn B¸i cña VNQD§. Riªng Nam Kú cã h¬n 17000 ngêi bÞ kÕt ¸n, trong
®ã cã h¬n 400 ¸n ®¹i h×nh. ¶nh hëng nÆng nÒ cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vµ chÝnh
s¸ch ®µn ¸p khñng bè khèc liÖt cña ®Õ quèc Ph¸p kh«ng lµm nhôt tinh thÇn c¸ch m¹ng cña
nh©n d©n ta, tr¸i l¹i cµng lµm cho nh©n d©n ta thªm c¨m thï vµ quyÕt t©m tranh ®Êu giµnh
quyÒn sèng cña m×nh.
+ ChÝnh s¸ch bèi c¶nh lÞch sö ®ã, §CSVN ®· ra ®êi, gi¬ng cao l¸ cê c¸ch m¹ng, kªu gäi c¸c
tÇng líp nh©n d©n yªu níc kiªn quyÕt chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn tay sai. Sau khi thµnh
lËp, §¶ng ®· tÝch cùc ®a c¸c ®¶ng viªn ®i tuyªn truyÒn vËn ®éng, gi¸c ngé vµ tæ chøc
quÇn chóng ®Êu tranh. Nh vËy sù ra ®êi cña §¶ng lµ nguyªn nh©n quan träng nhÊt thóc ®Èy
c¸ch m¹ng níc ta ph¸t triÓn thµnh cao trµo trong nh÷ng n¨m 1930 - 1931.
2. Tãm t¾t diÔn biÕn cña cao trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931
+ Tõ th¸ng 2/1930, ®· næ ra cuéc b·i c«ng cña 3.000 c«ng nh©n ®ån ®iÒn Phó RiÒng (Biªn
Hoµ).
+ Trong th¸ng 4 cã c¸c cuéc b·i c«ng cña 4.000 c«ng nh©n nhµ m¸y sîi Nam §Þnh, cña 400
c«ng nh©n nhµ m¸y diªm vµ nhµ m¸y ca BÕn Thuû, nhµ m¸y xi m¨ng H¶i Phßng, h·ng dÇu
Nhµ BÌ (Sµi Gßn), ®ån ®iÒn DÇu TiÕng (Thñ DÇu Mét). C¸c cuéc ®Êu tranh ®ã lµ nh÷ng
"Ph¸t ph¸o hiÖu" më ®Çu cao trµo c¸ch m¹ng míi ë ViÖt Nam.
+ Cïng víi phong trµo ®Êu tranh cña c«ng nh©n lµ nh÷ng cuéc ®Êu tranh cña n«ng d©n vµ
c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng kh¸c. Phong trµo ®Êu tranh cña n«ng d©n ®· diÔn ra ë
nhiÒu n¬i nha Hµ Nam, Th¸i B×nh, NghÖ AN, Hµ TÜnh....TruyÒn ®¬n, cê ®á bóa liÒm cña
§¶ng céng s¶n ®· xuÊt hiÖn ë Hµ Néi vµ nhiÒu ®Þa ph¬ng kh¸c.
+ Nh©n ngµy kû niÖm Quèc tÕ lao ®éng 1/5/1930, §¶ng ph¸t ®éng mét phong trµo ®Êu
tranh réng lín trong c¶ níc. T¹i c¸c thµnh phè lín nh Hµ Néi, H¶i Phßng, Nam §Þnh, Vinh,
HuÕ, §µ N½ng, Sµi Gßn ®Òu xuÊt hiÖn cê ®á bóa liÒm, truyÒn ®¬n ®ßi t¨ng l¬ng, bít giê
lµm cho c«ng nh©n, ho·n su cao thuÕ nÆng cho n«ng d©n. Kh«ng khÝ c¸ch m¹ng ngµy 1/5
s«i næi tõ B¾c chÝ Nam, tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng th«n vµ kÐo dµi trong suèt th¸ng 5. Trong
th¸ng 5/1930, c¶ níc cã 16 cuéc ®Êu tranh cña c«ng nh©n, 34 cuéc ®Êu tranh cña n«ng d©n.
4 cuéc ®Êu tranh cña häc sinh vµ d©n nghÌo thµnh thÞ.
+ Phong trµo ®Êu tranh tiÕp tôc d©ng cao. Tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 8 n¨m 1930, c¶ n íc ®· næ
ra 121 cuéc ®Êu tranh (B¾c Kú: 17, Trung Kú: 82, Nam Kú: 22). Trong ®ã cã c«ng nh©n cã
22 cuéc, n«ng d©n cã 95 cuéc, c¸c tÇng líp nh©n d©n lao ®éng kh¸c cã 4 cuéc.
+ NghÖ TÜnh lµ n¬i cã phong trµo ph¸t triÓn m¹nh mÏ nhÊt.
Ngµy 1/5/1930, díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng bé C«ng s¶n NghÖ An, c«ng nh©n nhµ m¸y ca BÕn
Thuû cïng hµng ngµn n«ng d©n c¸c vïng l©n cËn thÞ x· Vinh rÇm ré biÓu t×nh thÞ uy, phÊt
cao cê ®á bóa liÒm, gi¬ng cao khÈu hiÖu ®ßi gi¶m su thuÕ, ®ßi t¨ng tiÒn l¬ng. §Õ quèc
Ph¸p khñng bè, lµm 7 ngêi chÕt, 18 ngêi bÞ th¬ng vµ b¾t h¬n 100 ngêi.
Cïng ngµy h«m ®ã, 3000 n«ng d©n Thanh Ch¬ng biÓu t×nh ph¸ ®ån ®iÒn KÝ ViÖn, c¾m
cê bóa liÒm lªn nãc nhµ, tÞch thu ruéng ®Êt chia cho n«ng d©n. Qu©n Ph¸p kÐo tíi ®µn ¸p,
lµm 18 ngêi chÕt, 30 ngêi bÞ th¬ng.
Ngµy 01/8/1930, bïng næ cuéc tæng b·i c«ng cña c«ng nh©n khu c«ng nghiÖp Vinh - BÕn
Thuû, ®¸nh dÊu mét thêi kú míi cña nh©n d©n NghÖ TÜnh, ë n«ng th«n nhiÒu cô«c ®Êu
tranh quy m« lín cña n«ng d©n díi h×nh thøc biÓu t×nh cã vò trang tù vÖ ®· næ ra.
Ngµy 30/8/1930, n«ng d©n huyÖn Nam §µn kÐo ®Õn huyÖn lÞ ®a yªu s¸ch, ph¸ nhµ lao.
+ Sang th¸ng 9, phong trµo ®Êu tranh ë hai tØnh NghÖ An, Hµ TÜnh lªn ®Õn ®Ønh cao.
Nh÷ng cuéc ®Êu tranh chÝnh trÞ (Cã vò trang tù vÖ) víi quy m« tõ vµi ngh×n ®Õn vµi v¹n
ngêi tham gia næ ra ë c¸c huyÖn Nam §µn, Thanh Ch¬ng, DiÔn Ch©u, Anh S¬n, Nghi Léc,
Hng Nguyªn, §« L¬ng, Can Léc, Th¹ch Hµ, CÈm Xuyªn, Kú Anh.
Ngµy 12/9/1930, 2 v¹n n«ng d©n huyÖn Hng Nguyªn biÓu t×nh, thùc d©n Ph¸p cho m¸y bay
nÐm bom xuèng c¸c ®oµn biÓu t×nh cña n«ng d©n Hng Nguyªn, lµm chÕt 217 ngêi vµ 125
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 10 -
ngêi bÞ th¬ng. QuÇn chóng tiÕp tôc biÓu t×nh thÞ uy kÐo lÞ, ph¸ nhµ lao, ®èt huyÖn ® êng,
v©y ®ån lÝnh khè xanh.
+ Trong th¸ng 9 vµ 10, ë c¸c huyÖn Thanh Ch¬ng, DiÔn Ch©u, H¬ng S¬n v.v... n«ng d©n
®· vò trang khëi nghÜa, kÐo ®Õn ph¸ huyÖn lÞ, nhµ giam, nhµ ga, ph¸ ®ån ®iÖn cña thùc
d©n Ph¸p. C«ng nh©n Vinh còng b·i c«ng suèt trong hai th¸ng liÒn ®Ó ñng hé phong trµo
n«ng d©n vµ ph¶n ®èi chÝnh s¸ch khñng bè cña ®Þch. HÖ thèng chÝnh quyÒn cña ®Õ
quèc vµ phong kiÕn ë n«ng th«n NghÖ An vµ Hµ TÜnh bÞ tª liÖt vµ tan r· ë nhiÒu huyÖn,
x·. C¸c chi bé §¶ng vµ n«ng héi ®á ®øng tríc nhiÖm vô thùc tÕ ph¶i qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh
ho¹t ®éng trong lµng x·. Mét h×nh thøc míi cña chÝnh quyÒn xuÊt hiÖn: X« ViÕt NghÖ
TÜnh.
3. ý nghÜa:
+ Cao trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931 lµ th¾ng lîi ®Çu tiªn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi toµn
bé tiÕn tr×nh ph¸t triÓn tiÕp theo cña c¸ch m¹ng níc ta. Cao trµo c¸ch m¹ng nµy ®· t¹o ra
nh÷ng nh©n tè ®Çu tiªn b¶o ®¶m cho th¾ng lîi hoµn toµn cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng.
+ §èi víi §¶ng ta:
Cao trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931 ®· kh¼ng ®Þnh trªn thùc tÕ quyÒn l·nh ®¹o vµ n¨ng lùc
l·nh ®¹o cña §¶ng. Cao trµo ®· chøng tá ®êng lèi c¸ch m¹ng cña §¶ng lµ ®óng ®¾n, ®¸p øng
®îc nguyÖn väng c¬ b¶n cña quÇn chóng nh©n d©n lµ ®éc lËp vµ ngêi cµy cã ruéng.
Qua cao trµo, uy tÝn tuyÖt ®èi cña §¶ng ®· ®îc x¸c lËp trong quÇn chóng. Kh¼ng ®Þnh sù
trëng thµnh cuat giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam.
§· x©y dùng ®îc trong thùc tÕ khèi liªn minh gi÷a giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n, lµm c¬
së ®Ó h×nh thµnh MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ.
+ §èi víi quÇn chóng:
Cñng cè thªm niÒm tin cña quÇn chóng c«ng n«ng vµo sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ®em l¹i lßng tin
s¾t ®¸ vµo søc m¹nh hïng hËu cña chÝnh m×nh, lµm cho hä g¾n bã vµ ®oµn kÕt chÆt chÏ
víi nhau h¬n trong sù nghiÖp ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc.
+ Trong cao trµo 1930 - 1931 quÇn chóng nh©n d©n lÇn ®Çu tiªn ®· s¸ng t¹o ra mét h×nh
thøc chÝnh quyÒn míi, mét m« h×nh x· héi míi ë níc ta.
+ Cao trµo 1930 - 1931 mµ ®Ønh cao lµ X« ViÕt NghÖ TÜnh cßn ®Ó l¹i nhiÒu bµi häc
kinh nghiÖm quý b¸u cho c¸ch m¹ng níc ta. §ã lµ bµi häc kÕt hîp ®óng ®¾n hai nhiÖm vô
chèng ®Õ quèc vµ chèng phong kiÕn, x©y dùng khèi liªn minh c«ng n«ng vµ thµnh lËpmÆt
trËn d©n téc thèng nhÊt.
+ ChÝnh v× vËy, cao trµo 1930 - 1931 lµ cuéc tæng tËp lÇn thø nhÊt cña CMVN, chuÈn bÞ
tiÕn tíi c¸ch m¹ng th¸ng T¸m n¨m 1945.

C©u 8: Tr×nh bµy nÐt chÝnh vÒ X« ViÕt NghÖ TÜnh.


a. Sù thµnh lËp
Khi chÝnh quyÒn cña kÎ ®Þch tan r·, c¸c chi bé §¶ng vµ n«ng héi ®á ®øng tríc nhiÖm vô
thùc tÕ ph¶i qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng trong lµng x·. Mét h×nh thøc míi cña chÝnh
quyÒn xuÊt hiÖn: X« viÕt NghÖ TÜnh. Tuy cßn th« s¬, nhng thùc chÊt nã lµm chøc n¨ng
cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng do giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o.
T¹i NghÖ An, chÝnh quyÒn X« ViÕt ra ®êi ë c¸c x· thuéc huyÖn Thanh Ch¬ng, Nam §µn,
Anh S¬n, Nghi Léc, DiÔn Ch©u, Hng Nguyªn. T¹i Hµ TÜnh, X« viÕt h×nh thµnh ë c¸c x·
thuéc huyÖn Can Léc, §øc Thä, Th¹ch Hµ, Nghi Xu©n, H¬ng Khª.
b. Nh÷ng viÖc lµm cña X« viÕt NghÖ TÜnh:
+ VÒ chÝnh trÞ
Thµnh lËp chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng, mét h×nh thøc míi cña chÝnh quyÒn, do giai cÊp c«ng
nh©n l·nh ®¹o. Ban bè vµ thùc hiÖn c¸c quyÒn tù do d©n chñ cho nh©n d©n. Ph¸t ®éng
nh©n d©n tham gia c¸c tæ chøc quÇn chóng nh N«ng h«i, §éi tù vÖ, §oµn Thanh niªn céng
s¶n. Phô n÷ gi¶i phãng, Héi cøu tÕ ®á..., tù do héi häp, th¶o luËn, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x·
héi.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 11 -
+ ChÝnh s¸ch kinh tÕ
TÞch thu ruéng ®Êt c«ng, thãc c«ng chia cho d©n nghÌo; b·i bá c¸c thuÕ v« lý cña chÝnh
quyÒn thùc d©n nh thuÕ th©n, thuÕ chî, thuÕ ®ß...; chó träng c«ng t¸c ®¾p ®ª, phßng lôt,
tæ chøc gióp ®ì nhay trong s¶n xuÊt....
+ ChÝnh s¸ch v¨n ho¸ - x· héi
Tæ chøc häc ch÷ quèc ng÷, xo¸ bá phong tôc l¹c hËu, gi÷ v÷ng an ninh trËt tù trong th«n xãm.
+ VÒ qu©n sù
ChÝnh quyÒn kiªn quyÕt trÊn ¸p bän ph¶n c¸ch m¹ng. Mçi lµng cã tæ chøc c¸c ®éi tù vÖ vò
trang ®Ó b¶o vÖ an ninh th«n xãm.
c. ý nghÜa cña X« ViÕt NghÖ TÜnh:
ThÓ hiÖn b¶n chÊt c¸ch m¹ng vµ tÝnh u viÖt cña mét chÝnh quyÒn nh©n d©n, do giai cÊp
c«ng nh©n l·nh ®¹o. §ã lµ mét h×nh th¸i s¬ khai cña chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n ë n íc
ta.
C©u 9: Tr×nh bµy ý nghÜa lÞch sö cña cao trµo d©n chñ (1936 1939). LËp b¶ng so s¸nh
phong trµo 1930 - 1931 vµ phong trµo d©n chñ 1936 - 1939 theo yªu cÇu sau:
1. Tr×nh bµy ý nghÜa lÞch sö cña cao trµo d©n chñ (1936 - 1939)
Cao trµo ®Êu tranh giµnh chÝnh d©n chñ 1936 - 1939 ®· næ ra c¶ níc vµ trªn toµn §«ng D-
¬ng. §ã lµ cuéc tËp dît thø hai, lµ bíc chuÈn bÞ cho cuéc khëi nghÜa vò trang giµnh chÝnh
quyÒn ë níc ta (cho c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945). Sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong cuéc ®Êu tranh
nµy chøng tá §¶ng trëng thµnh h¬n trong viÖc chØ ®¹o s¸ch lîc c¸ch m¹ng.
§©y lµ lÇn ®Çu tiªn phong trµo ®Êu tranh ®· thu hót ®«ng ®¶o nh©n d©n tham gia víi
nhiÒu h×nh thøc ®Êu tranh, nhiÒu h×nh thøc tæ chøc, nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng phong
phó, rÊt hiÕm cã mét níc thuéc ®Þa. Qua ®ã, §¶ng ta x©y dùng ®îc ®éi qu©n chÝnh trÞ
hïng hËu cho c¸ch m¹ng.
+ Nhê lîi dông ®Êu tranh c«ng khai, hîp ph¸p mµ quÇn chóng cã ®iÒu kiÖn tËp dît thªm
h×nh thøc ®Êu tranh chÝnh trÞ, hoµ b×nh, cã ®iÒu kiÖn gi¸c ngé chñ nghÜa Mac - Lªnin,
hiÓu râ ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng. C¸c s¸ch b¸o cña §¶ngvµ mÆt trËn d©n chñ ®· cã t¸c
dông lín trong viÖc ®éng viªn gi¸o dôc, tæ chøc quÇn chóng ®Êu tranh, ®ång thêi ®Ëp tan
nh÷ng luËn ®iÖu tuyªn truyÒn xuyªn t¹c vµ nh÷ng hµnh ®éng ph¸ ho¹i cña bÌ lò ph¶n ®éng,
lµm cho chóng cµng bÞ c« lËp.
+ Tõ trong thùc tÕ phong trµo vµ tõ trong nhµ tï ®Õ quèc, §¶ng ta tËp hîp, ®µo t¹o ®îc ®éi
ngò c¸n bé ®«ng ®¶o, trëng thµnh; §¶ng vµ c¸ch m¹ng ®· giµnh ®îc "Nh÷ng con ngêi, nh÷ng
bé ãc" cña m×nh. §éi ngò c¸n bé nµy lµ nßng cèt l·nh ®¹o cuéc khëi nghÜa vò trang giµnh
chÝnh quyÒn trong C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m 1945.
+ Qua l·nh ®¹o ®Êu tranh, §¶ng ta n©ng cao ®îc uy tÝn vµ ¶nh hëng trong quÇn chóng,
tÝch luü ®îc nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm vÒ x¸c ®Þnh kÎ thï tríc m¾t, khèi ®oµn kÕt d©n
téc trong mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, vÒ l·nh ®¹o ®Êu tranh chÝnh trÞ, hoµ b×nh, ®Êu
tranh c«ng khai, hîp ph¸p vµ kÕt hîp c¸c h×nh thøc ®Êu tranh ®ã víi ®Êu tranh qu©n sù b¹o
lùc, ®Êu tranh bÝ mËt bÊt hîp ph¸p.
+ Kh«ng cã thêi kú ®Êu tr¹nh c«ng khai giµnh d©n chñ 1936 - 1939, trong ®ã lùc l îng c¸ch
m¹ng ®îc chuÈn bÞ vµ nu«i dìng. §¶ng ®îc tËp dît vµ l·nh ®¹o, quÇn chóng ®îc tËp dît ®Êu
tranh, sÏ kh«ng cã th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945. §ång chÝ Lª DuÈn viÕt: "Thµnh
c«ng cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m kh«ng chØ lµ kÕt qu¶ trùc tãªp cña cao trµo ph¶n ®Õ 1939 -
1945 mµ cßn lµ kÕt qu¶ cña hai cuéc tæng diÔn tËp lÇn tríc (cao trµo c¸ch m¹ng 1930 - 1931
vµ cao trµo d©n chñ 1936 - 1939) céng l¹i"
Phong trµo 1930 - 1931 Phong trµo 1936 - 1939
KÎ thï tríc m¾t §Q Ph¸p + Phong kiÕn Ph¶n ®éng thuéc ®Þa Ph¸p + tay sai
+ Ph¸t xÝt
NhiÖm vô c¸ch m¹ng §éc lËp d©n téc vµ ruéng ®Êt Tù do d©n chñ, c¶i thiÖn ®êi sèng
d©n cµy nh©n d©n vµ hoµ b×nh thÕ giíi.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 12 -
Lùc lîng c¸ch m¹ng N«ng d©n + c«ng nh©n Mäi lùc lîng yªu níc tiÕn bé: C«ng
nh©n, n«ng d©n, tiÓu t s¶n, t s¶n
d©n téc, ®Þa chñ nhá yªu níc, ngêi
Ph¸p ë §«ng D¬ng cã xu híng d©n
chñ
H×nh thøc vµ ph¬ng §Êu tranh bÊt hîp ph¸p: b·i c«ng, §Êu tranh c«ng khai hîp ph¸p, nöa hîp
ph¸p ®Êu tranh biÓu t×nh vµ khëi nghÜa vò trang ph¸p, bÝ mËt
(ë NghÖ TÜnh)
C©u 10: Tr×nh bµy Héi nghÞ BCHTW §¶ng lÇn 6 (11/1939)
1. Hoµn c¶nh lÞch sö
+ Th¸ng 9/1939, ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ. Th¸ng 6/1940, Ph¸p ®Çu hµng §øc.
Thùc d©n Ph¸p ë §«ng D¬ng t¨ng cêng ®µn ¸p khñng bè c¸ch m¹ng, bãp nghÑt mäi quyÒn tù
do d©n chñ cña nh©n d©n.
+ Cuèi th¸ng 9/1940, NhËt vµo B¾c ViÖt Nam. Ph¸t xÝt NhËt vµ Ph¸p c©u kÕt víi nhau ra
søc v¬ vÐt kinh tÕ, phôc vô nhu cÇu chiÕn tranh. Thùc tÕ, ViÖt Nam bÞ ®Æt díi hai ¸ch
thèng trÞ Ph¸p, NhËt.
+ TÊt c¶ sù bãc lét cña bän thèng trÞ ®Òu trót lªn nh©n d©n ta. C«ng nh©n, n«ng d©n, tiÓu
t s¶n, t s¶n d©n téc, ®Þa chñ nhá ®Òu cã tinh thÇn chèng ph¸t xÝt NhËt - Ph¸p ë møc ®é
kh¸c nhau. M©u thuÉn d©n téc trë nªn s©u s¾c, v× vËy §¶ng ta häp Héi nghÞ TW6 ®Ó
chuyÓn híng chØ ®¹o chiÕn lîc c¸ch m¹ng.
2. Néi dung héi nghÞ TW6
Héi nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng ngµy 6 - 8 /11/1939 (t¹i Bµ §iÓm - Hãc M«n - Gia
§Þnh, do ®ång chÝ NguyÔn V¨n Cõ - Tæng bÝ thø cña §¶ng chñ tr×)
+ VÒ kÎ thï tríc m¾t cña c¸ch m¹ng §«ng D¬ng lµ chèng ®Õ quèc ph¸t xÝt Ph¸p NhËt vµ tay
sai cña chóng.
+ VÒ nhiÖm vô vµ môc tiªu tríc m¾t: §Æt vÊn ®Ò gi¶i phãng d©n téc lªn nhiÖm vô hµng
®Çu vµ cÊp b¸ch cña c¸ch m¹ng §«ng D¬ng. T¹m g¸c khÈu hiÖu "C¸ch m¹ng ruéng ®Êt" ®Ó
ph©n ho¸ giai cÊp ®Þa chñ, l«i kÐo sè ®Þa chñ yªu níc ®i víi c¸ch m¹ng.
+ VÒ h×nh thøc mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt: TËp hîp mäi lùc lîng yªu níc ë §«ng D¬ng ®Ó
thµnh lËp mét mÆt trËn chung lÊy tªn lµ "MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt ph¶n ®Õ §«ng D-
¬ng thay cho "MÆt trËn d©n chñ §«ng D¬ng". KhÈu hiÖu "LËp chÝnh quyÒn X« ViÕt
c«ng, n«ng, binh" ®îc thay thÕ b»ng khÈu hiÖu "LËp chÝnh quyÒn d©n chñ céng hoµ". C¸c
®oµn thÓ quÇn chóng cña mÆt trËn lÊy tªn lµ Héi ph¶n ®Õ.
+ VÒ h×nh thøc ho¹t ®éng vµ ph¬ng ph¸p ®Êu tranh: chuyÓn ph¬ng ph¸p c¸ch m¹ng tõ ®Êu
tranh ®ßi quyÒn d©n sinh d©n chñ sang ®Êu tranh trùc tiÕp ®¸nh ®æ chÝnh quyÒn cña
®Õ quèc tay sai; tõ ho¹t ®éng hîp ph¸p, nöa hîp ph¸p sang ho¹t ®éng bÝ mËt kh«ng hîp ph¸p,
chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn tíi khëi nghÜa vò trang khi cã thêi c¬
3. ý nghÜa lÞch sö
+ Héi nghÞ TW §¶ng th¸ng 11/1939 ®¸nh dÊu sù chuyÓn híng c¬ b¶n vÒ chØ ®¹o chiÕn lîc
vµ ph¬ng ph¸p c¸ch m¹ng, gi¬ng cao ngän cê gi¶i phãng d©n téc, t¨ng cêng MÆt trËn d©n téc
thèng nhÊt, më ®êng ®i tíi th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng Th¸ng T¸m 1945.
+ Chñ tr¬ng Héi nghÞ TW VI thÓ hiÖn sù nh¹y bÐn chÝnh trÞ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña §¶ng
trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam.

C©u 11: T×nh h×nh §«ng D¬ng díi ¸ch thèng trÞ cña NhËt Ph¸p nh thÕ nµo?
Sau khi Ph¸p ®Çu hµng NhËt ë L¹ng S¬n, tõng bíc Ph¸p vµ NhËt c©u kÕt víi nhau ®Ó ra søc
bãc lét thËm tÖ nh©n d©n §«ng D¬ng, nhng còng v× m©u thuÉn quyÒn lîi nªn chóng ®Òu
ngÊm ngÇm chuÈn bÞ ®èi phã víi nhau.
1. VÒ kinh tÕ
+ Thñ ®o¹n cña NhËt:
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 13 -
C¸c C«ng ty T b¶n NhËt ®a vèn vµo ®Çu t ë §«ng D¬ng ngµy cµng nhiÒu, ho¹t ®éng trong
nhiÒu ngµnh th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp. Buéc Ph¸p cung phông nh÷ng nhu yÕu phÈm (g¹o,
ng«....) vµ b¾t nh©n d©n ta ph¸ lóa vµ hoa mµu ®Ó trång ®ay, thÇu dÇu....
+ Thñ ®o¹n cña Ph¸p:
Thùc hiÖn "ChÝnh s¸ch kinh tÕ chØ huy" ®Ó v¬ vÐt bãc lét nhiÒu h¬n. T¨ng thuÕ trong
nh÷ng n¨m 1939 - 1945 thuÕ muèi, rîu vµ thuèc phiÖn t¨ng gÊp 3 lÇn. Thu mua cìng b¸ch
thùc phÈm nhÊt lµ lóa, g¹o víi gi¸ rÎ m¹t, g©y nªn n¹n ®ãi ®Çu n¨m 1945 ë MiÒn B¾c.
2. VÒ chÝnh trÞ
+ Thñ ®o¹n cña NhËt:
L«i kÐo nh÷ng phÇn tö th©n NHËt ®Ó lËp c¸c ®oµn thÓ, ®¶ng ph¸i th©n NhËt söa so¹n
lËp chÝnh phñ bï nh×n lµm tay sai. Tuyªn truyÒn, lõa bÞp: Khu thÞnh vîng chung "§¹i §«ng
¸", tuyªn truyÒn v¨n ho¸ vµ søc m¹nh "v« ®Þch cña NhËt.
+ Thñ ®o¹n cña Ph¸p: thi hµnh chÝnh s¸ch 2 mÆt nh»m:
TiÕp tôc khñng bè phong trµo c¸ch m¹ng. Dïng nhiÒu thñ ®o¹n lõa bÞp l«i kÐo trÝ thøc,
thanh niªn....®Ó nh©n d©n ta lÇm tëng chóng "Lµ b¹n chø kh«ng ph¶i lµ thï".
3. VÒ x· héi
Díi ¸ch thèng trÞ cña NhËt - Ph¸p, ®êi sèng cña c¸c tÇng líp, giai cÊp ë §«ng D ¬ng v« cïng
®iªu ®øng, khæ cùc:
N«ng d©n: ®iªu ®øng nhÊt trong n¹n ®ãi n¨m 1945 hÇu hÕt sè ngêi chÕt lµ n«ng d©n.
C«ng nh©n thÊt nghiÖp nhiÒu, bÞ ®¸nh ®Ëp, t¨ng giê lµm nhng ®ång l¬ng l¹i gi¶m.
C¸c tÇng líp tiÓu t s¶n: ®êi sèng bÊp bªnh v× gi¸ sinh ho¹t ngµy cµng cao. Nh vËy, trõ ®¹i
®Þa chñ, t s¶n m¹i b¶n, bän cêng hµo, bän ®Çu c¬ cßn l¹i mäi tÇng líp nh©n d©n ®Òu rªn
xiÕt díi hai tÇng ¸p bøc Ph¸p - NhËt.

C©u 12: Tr×nh bµy Héi nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng lÇn thø VIII (Th¸ng
5/1941)
1. Hoµn c¶nh lÞch sö
ThÕ giíi
ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®· bïng næ (9/1939), níc Ph¸p ®· ®Çu hµng ph¸t xÝt §øc
(6/1940), Ph¸t xÝt §øc r¸o riÕt chuÈn bÞ tÊn c«ng Liªn X« (22/6/1941). ViÖc Liªn X« tiÕn
hµnh cuéc chiÕn tranh gi÷ níc vÜ ®¹i lµm cho tÝnh chÊt cña chiÕn tranh thay ®æi. Tõ mét
cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa ®· biÕn thµnh mét cuéc chiÕn tranh gi÷a mét bªn lµ
bän ph¸t xÝt víi mét bªn lµ c¸c lùc lîng hoµ b×nh d©n chñ lín, t s¶n m¹i b¶n.
28/1/1941, NguyÔn ¸i Quèc vÒ níc, trùc tiÕp l·nh ®¹o phong trµo c¸ch m¹ng. Héi nghÞ TW
lÇn VIII diÔn ra tõ ngµy 10 ®Õn 19/5/1941 t¹i P¾c Pã (Cao B»ng).
2. Héi nghÞ BCHTW §¶ng lÇn VIII (Tõ 10 ®Õn 19/5/1941)
Héi nghÞ TW lÇn VIII diÔn ra tõ ngµu 10 ®Õn 19/5/1941 t¹i P¾c Bã (Cao B»ng)
+ VÒ kÎ thï tríc m¾t: V¹ch râ m©u thuÉn chñ yÕu ®ßi hái ph¶i ®îc gi¶i quyÕt cÊp b¸ch lµ
m©u thuÉn gi÷a c¸c d©n téc §«ng D¬ng víi bän ®Õ quèc x©m lîc Ph¸p - NhËt. KÎ thï tríc
m¾t c¸ch m¹ng §«ng D¬ng víi bän ®Õ quèc x©m lîc Ph¸p - NhËt. KÎ thï tríc m¾t c¸ch m¹ng
§«ng D¬ng lµ ph¸t xÝt Ph¸p - NhËt vµ tay sai.
+ VÒ nhiÖm vô vµ môc tiªu tríc m¾t: X¸c ®Þnh nhiÖm vô bøc thiÕt nhÊt cña c¸ch m¹ng lµ
gi¶i phãng d©n téc, v× "quyÒn lîi cña tÊt c¶ c¸c giai cÊp bÞ cíp giËt, vËn m¹ng d©n téc nguy
vong kh«ng lóc nµo b»ng" Héi nghÞ chØ râ: "Trong lóc nµy, quyÒn lîi cña bé phËn, cña giai
cÊp ph¶i ®Æt díi sù sinh tö, tån vong cña quèc gia d©n téc, Trong lÝc nµy, nÕu kh«ng ®ßi
®îc ®éc lËp tù do choa toµn thÓ d©n téc th× ch¼ng nh÷ng toµn thÓ quèc gia d©n téc cßn
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 14 -
chÞu m·i kiÕp ngùa tr©u, mµ quyÒn lîi cña bé phËn, cña giai cÊp ®Õn v¹n n¨m còng kh«ng
®ßi l¹i ®îc"
Chñ tr¬ng tiÕp tôc t¹m g¸c khÈu hiÖu "TÞch thu ruéng ®Êt cña giai cÊp ®Þa chñ chia cho
d©n nghÌo, gi¶m t«, gi¶m tøc, chia l¹i ruéng ®Êt c«ng", tiÕn tíi thùc hiÖn "ngêi cµy cã
ruéng".
+ VÒ h×nh thøc tæ chøc mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt
QuyÕt ®Þnh thµnh lËp ë ViÖt Nam mét mÆt trËn lÊy tªn lµ "ViÖt Nam ®éc lËp ®ång
minh" (gäi t¾t lµ ViÖt Minh). MÆt trËn ViÖt Minh cã nhiÖm vô ®oµn kÕt mäi tÇng líp
nh©n d©n ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt d©n téc, t«n gi¸o, ®¶ng ph¸i, lÊy khèi liªn minh c«ng
n«ng lµm nßng cèt, chÜa mòi nhän c¸ch m¹ng vµo ®Õ quèc ph¸t xÝt NhËt - Ph¸p ®Ó giµnh
®éc lËp. ViÖt Minh bao gåm c¸c tæ chøc quÇn chóng mang tªn "cøu quèc" nh Héi c«ng nh©n
cøu quèc, Héi n«ng d©n cøu quèc....
+ VÒ ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc ®Êu tranh:
C¨n cø vµo t×nh h×nh thÕ giíi trong níc. Héi nghÞ dù b¸o tríc xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸ch
m¹ng, quyÕt ®Þnh xóc tiÕn, chuÈnbÞ mäi ®iÒu kiÖn tiÕn tíi khëi nghÜa vò tranh giµnh
chÝnh quyÒn. Coi viÖc chuÈn bÞ khëi nghÜa vò trang lµ nhiÖm vô trung t©m cña toµn
§¶ng toµn d©n.
3. ý nghÜa
+ Héi nghÞ lÇn thø T¸m ®· hoµn chØnh sù chuyÓn híng chØ ®¹o chiÕn lîc c¸ch m¹ng cña
§¶ng ®îc ®Ò ra tõ Héi nghÞ lÇn thø VI (11/1939)
+ Cã t¸c dông quyÕt ®Þnh trong viÖc ®éng viªn toµn §¶ng, toµn d©n ta tÝch cùc chuÈn bÞ
tiÕn tíi c¸ch m¹ng Th¸ng T¸m.
+ Theo chñ tr¬ng cña Héi nghÞ, MÆt trËn ViÖt Minh ra ®êi vµ ph¸t triÓn nhanh chãng, x©y
dùng khèi ®oµn kÕt toµn d©n v÷ng ch¾c.

C©u 13: Tr×nh bµy ho¹t ®éng cña MÆt trËn ViÖt Minh
1. Hoµn c¶nh ra ®êi
Héi nghÞ lÇn thø 8 cña BCHTW §¶ng (5/1941) quyÕt ®Þnh thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh.
ViÖc thµnh lËp MÆt trËn ViÖt Minh nh»m:
+ §Ó ph¸t huy søc m¹nh cña mçi d©n téc ë §«ng D¬ng, cÇn ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò d©n téc
trong khu«n khæ mçi níc ë §«ng D¬ng. ë ViÖt Nam, MÆt trËn ®ã lÊy tªn lµ ViÖt Nam ®éc
lËp ®ång minh (ViÖt Minh).
MÆt trËn ViÖt Minh cã nhiÖm vô ®éng viªn m¹nh mÏ h¬n n÷a tinh thÇn cña nh©n d©n ta
trªn trËn tuyÕn ®Êu tranh v× ®éc lËp tù do, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®¹i ®oµn kÕt d©n téc vµ
chÝnh s¸ch triÖt ®Ó ph©n ho¸ c« lËp kÎ thï. §ång thêi cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì, ®oµn kÕt víi
c¸c d©n téc Miªn, Lµo.
Thùc hiÖn NghÞ quyÕt Héi nghÞ TW lÇn thø 8 (5/1941) do NguyÔn ¸i Quèc triÖu tËp vµ
chñ tr× MÆt trËn ViÖt Minh ®· ®îc thµnh lËp (19/5/1941).
2. Ho¹t ®éng cña ViÖt Minh
Ngµy 25/10/1941, ViÖt Minh c«ng bè Tuyªn ng«n tríc quèc d©n ®ång bµo. C«ng bè ch¬ng
tr×nh cøu níc bao gåm c¸c chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi nh»m thùc hiÖn
"Níc ViÖt Nam ®îc hoµn toµn ®éc lËp, d©n ViÖt Nam ®îc sung síng tù do". Sau khi ®¸nh
®uæi ®Õ quèc NhËt - Ph¸p "sÏ lËp nªn mét chÝnh phñ c¸ch m¹ng cña níc ViÖt Nam d©n chñ
céng hoµ, theo tinh thÇn d©n chñ, lÊy cê ®á gi÷a cã ng«i sao vµng n¨m c¸nh lµm Quèc kú"
X©y dùng lùc lîng c¸ch m¹ng:
+ Cao B»ng lµ n¬i thÝ ®iÓm x©y dùng c¸c héi cøu quèc trong MÆt trËn ViÖt Minh. §Õn
n¨m 1942, ë kh¾p 9 ch©u cña Cao B»ng ®Òu cã Héi cøu quèc, trong ®ã cã 3 ch©u "hoµn
toµn", tøc lµ mäi ngêi ®Òu gia nhËp ViÖt Minh, x· nµo còng cã Uû ban ViÖt Minh. Råi Uû
ban ViÖt Minh tØnh Cao B»ng vµ Uû ban ViÖt Minh l©m thêi liªn tØnh Cao - B¾c - L¹ng
®îc thµnh lËp. N¨m 1943, uû ban ViÖt Minh liªn tØnh Cao - B¾c - L¹ng lËp ra 19 ban xung
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 15 -
phong "Nam tiÕn" ®Ó liªn l¹c víi c¨n cø ®Þa B¾c S¬n - Vâ Nhai vµ ph¸t triÓn lùc lîng c¸ch
m¹ng xuèng c¸c tØnh miÒn xu«i.
+ C«ng t¸c x©y dùng lùc lîng c¸ch m¹ng tiÕn tíi vò trang khëi nghÜa khi thêi c¬ tíi ®îc ®Æc
biÖt coi träng.
Ngay tõ cuèi n¨m 1940, sau khi khëi nghÜa B¾c S¬n thÊt b¹i, theo chñ tr¬ng cña §¶ng mét bé
phËn lùc lîng vò trang chuyÓn sang x©y dùng thµnh c¸c ®éi du kÝch, ho¹t ®éng ë c¨n cø
B¾c S¬n - Vâ Nhai, sau thèng nhÊt l¹i thµnh ®éi Cøu quèc qu©n. §Ó ®èi phã víi sù v©y
quÐt cña ®Þch, Cøu quèc qu©n ®· ph¸t ®éng chiÕn tranh du kÝch trong 8 th¸ng (td 7 /1941
®Õn 2/1942), sau ®ã ph©n t¸n thµnh nhiÒu bé phËn ®Ó chÊn chØnh lùc lîng vµ tiÕn hµnh
c«ng t¸c vò trang tuyªn truyÒn, g©y dùng c¬ së chÝnh trÞ trong quÇn chóng t¹i c¸c tØnh Th¸i
Nguyªn, Tuyªn Quang, L¹ng S¬n.
Tõ gi÷a n¨m 1943, trªn thÕ giíi bän Ph¸t xÝt bÞ ®Èy lïi ë nhiÒu mÆt trËn. Tríc t×nh h×nh
®ã, Héi nghÞ Ban Thêng vô TW §¶ng häp ë Vâng La (§«ng Anh - Hµ Néi) th¸ng 2/1943 ®·
®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ nh»m ph¸t triÓn MÆt trËn ViÖt Minh vµ phong trµo ë thµnh
thÞ tËp hîp ®«ng ®¶o c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c nh sinh viªn, häc sinh, trÝ thøc, t s¶n d©n
téc vµo mÆt trËn cøu níc. Héi nghÞ nhËn ®Þnh: C¸ch m¹ng ViÖt Nam cã thÓ tiÕn lªn b»ng
nh÷ng bíc nh¶y vät. Toµn bé c«ng t¸c cña §¶ng ph¶i nh»m vµo chuÈn bÞ khëi nghÜa vò trang
®Ó khi thêi c¬ ®Õn kÞp thêi l·nh ®¹o quÇn chóng nh©n d©n chiÕn ®Êu.
+ N¨m 1943, §¶ng ®a ra b¶n §Ò c¬ng v¨n ho¸ ViÖt Nam, vËn ®éng thµnh lËp héi v¨n ho¸
cøu quèc ViÖt Nam vµ §¶ng d©n chñ ViÖt Nam ®øng trong MÆt trËn ViÖt Minh. C«ng t¸c
vËn ®éng binh sÜ ViÖt Nam trong qu©n ®éi Ph¸p còng ®îc t¨ng cêng, nhiÒu anh em ®·
tham gia tæ chøc ViÖt Minh. NhiÒu ngêi ViÖt Nam yªu níc sèng lu vong ë Trung Quèc còng
tham gia phong trµo ViÖt Minh.
+ Ngµy 7/5/1944 Tæng bé ViÖt Minh chØ thÞ "Söa so¹n khëi nghÜa"
+ Th¸ng 8/1944, §¶ng kªu gäi 'S¾m vò khÝ ®uæi thï chung", phong trµo cña c¸c ®éi cøu quèc
ph¸t triÓn m¹nh, ®Æc biÖt lµ ë hai c¨n cø B¾c S¬n - Vâ Nhai vµ Cao B»ng, quÇn chóng ®·
s½n sµng næi dËy.
+ Ngµy 22/12/1944, thùc hiÖn chØ thÞ cña Hå ChÝ Minh, ®éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i
phãng qu©n do Vâ Nguyªn Gi¸p chØ huy ®îc thµnh lËp trong mét khu rõng thuéc huyÖn
Nguyªn B×nh - Cao B»ng. Võa míi ra ®êi, ®éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n ®·
®¸nh th¾ng liªn tiÕp hai trËn ë Phay Kh¾t (25/12) vµ Nµ NgÇn (26/12) thuéc tØnh Cao
B»ng.
+ §ång thêi ë Th¸i Nguyªn ®éi Cøu quèc ph¸t ®éng chiÕn tranh du kÝch, h¹ ®ån chî Chu tiÕn
®¸nh Chiªm Ho¸ vµ trµn vÒ c¸c vïng Tam §¶o, VÜnh Yªn, Phó Thä, ChÝnh quÒyn nh©n
d©n ®îc thµnh lËp suèt mét vïng réng lín, phÝa Nam xuèng tËn Th¸i Nguyªn - VÜnh Yªn.
+ §Çu th¸ng 5/1945m hai ®éi ViÖt Nam tuyªn truyÒn gi¶i phãng qu©n vµ Cøu quèc qu©n
hîp nhÊt thµnh ViÖt Nam gi¶i phãng qu©n.
Th¸ng 6/1945, khu gi¶i phãng ViÖt B¾c ra ®êi, 10 chÝnh s¸ch cña ViÖt Minh b¾t ®Çu ®îc
thi hµnh.
+ §Õn c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, MÆt tËn ViÖt Minh ®· ph¸t triÓn réng kh¾p vµ ®ãng vai trß v«
cïng to lín trong tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn. Ngµy 16/8/1945, Tæng bé ViÖt Minh
triÖu tËp ®¹i héi quèc d©n häp ë T©n Trµo, th¸n thµnh chñ tr¬ng tæng khëi nghÜa cña §¶ng
Céng s¶n §«ng D¬ng, th«ng qua 10 chÝnh s¸ch cña ViÖt Minh, quyÕt ®Þnh thµnh lËp Uû
ban d©n téc gi¶i phãng ViÖt Minh, quyÕt ®Þnh thµnh lËp Uû ban d©n téc gi¶i phãng ViÖt
nam, ViÖt Minh ®· tÝch cùc tham gia chØ ®¹o tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn toµn
quèc cïng víi §¶ng ta.
+ Sau C¸ch m¹ng t¸ng T¸m th¾ng lîi. ViÖt Minh tiÕp tôc cñng cè khèi ®oµn kÕt toµn d©n,
l·nh ®¹o nh©n d©n x©y dùng vµ b¶o vÖ chÝnh quyÒn míi, chuÈn bÞ cuéc kh¸ng chiÕn.
Ngµy 3/3/1951, MÆt trËn ViÖt Minh ®· thèng nhÊt víi Héi liªn hiÖp quèc d©n ViÖt Nam
thµnh MÆt trËn Liªn ViÖt ®Ó lµm cho khèi ®oµn kÕt d©n téc cµng thªm t¨ng cêng.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 16 -

giai ®o¹n 1945 -1954

C©u 14: C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m: Nguyªn nh©n, diÔn biÕn, ý nghÜa lÞch sö, nguyªn
nh©n th¾ng lîi vµ bµi häc kinh nghiÖm.
1. Nguyªn nh©n:
Kh¸ch quan: Thêi c¬ thuËn lîi ®· tiÕn ®Õn : CTTG II ë thêi ®iÓm kÕt thóc, th¸ng 5/1945
ph¸t xÝt §øc bÞ tiªu diÖt: Th¸ng 8/1945 Liªn X« tiÕn c«ng lµm tan r· mét triÖu qu©n Quan
§«ng cña NhËt, ngµy 14/8 chÝnh phñ NhËt tuyªn bè ®Çu hµng. Ph¸t xÝt NhËt ë §«ng D¬ng
hoang mang.
+ Chñ quan: Lùc lîng c¸ch m¹ng ®· ®ñ m¹mh ®Ó næi dËy khëi nghÜa, giµnh th¾ng lîi. Díi
sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ MÆt trËn ViÖt Minh - Cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc ®· ph¸t triÓn
m¹nh mÏ nhÊt lµ tõ sau cuéc ®¶o chÝnh NhËt - Ph¸p, lùc lîng c¸ch m¹ng lín m¹nh, khi thêi c¬
®Õn §¶ng ®· kÞp thêi ph¸t ®éng Tæng khëi nghÜa toµn quèc.
2. DiÔn biÕn:
Tõ ngµy 13 ®Õn ngµy 15/8/1945, Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng häp quyÕt ®Þnh chñ tr ¬ng
ph¸t ®éng Tæng khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn trong toµn quèc; thµnh lËp Uû ban khëi
nghÜa; ra Qu©n lÖnh sè 1....
Ngµy 16/8 §¹i héi quèc d©n T©n Trµo ®· t¸n thµnh quýet ®Þnh tæng khëi nghÜa, th«ng qua
10 chÝnh s¸ch cña ViÖt minh, lËp uû ban d©n téc gi¶i phãng do Hå ChÝ Minh ®øng ®Çu.
+ Hëng øng lÖnh tæng khëi nghÜa cu¶ §¶ng vµ lêi kªu gäi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nh©n
d©n c¶ níc ®· nhÊt tÒ ®øng lªn khëi nghÜa. ë c¸c tØnh xa cha nhËn ®îc lÖnh tæng khëi
nghÜa, nhng thÊm nhuÇn chØ thÞ "NhËt - Ph¸p b¾n nhau vµ hµnh ®éng cña chóng ta" c¨n
cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ ë ®Þa ph¬ng, c¸c cÊp uû §¶ng vµ Ban ViÖt Minh ®· chñ ®éng
kÞp thêi ph¸t ®éng nh©n d©n næi dËy.
+ Tõ ngµy 14/8 ®Õn ngµy 18/8, nhiÒu x·, huyÖn thuéc phÇn lín c¸c tØnh ë B¾c Kú, mét sè
tØnh ë Trung Kú vµ Nam Kú ®· nèi tiÕp nhau chíp thêi c¬ ®øng lªn giµnh chÝnh quyÒn.
+ Ngµy 16/8/1945, mét ®¬n vÞ gi¶i phãng qu©n do ®ång chÝ Vâ Nguyªn Gi¸p chØ huy xuÊt
ph¸t tõ T©n Trµo tiÕn vÒ thÞ x· Th¸i Nguyªn. Qu©n gi¶i phãng chiÕm nhiÒu vÞ trÝ, bao
v©y vµ tiÕn c«ng qu©n NhËt trong thÞ x·.
+ T¹i Hµ Néi, ngµy 15/8/1945, Uû ban qu©n sù c¸ch m¹ng Hµ Néi (tøc Uû ban khëi nghÜa)
®· ®îc thµnh lËp. Uû ban ®· khÈn tr¬ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch khëi nghÜa. QuÇn chóng ë
néi ngo¹i thµnh ®· s½n sµng xuèng ®êng. ChÝnh quyÒn bï nh×n rÖu r· ®Õn cùc ®iÓm.
Kh©m sai B¾c Kú ®· bá nhiÖm së ë Hµ Néi. §iÒu kiÖn khëi nghÜa ë Hµ Néi ®· chÝn
muåi. Ngµy 18/8, Uû ban qu©n sù c¸ch m¹ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n khëi nghÜa giµnh
chÝnh quyÒn. Ngµy 19/8, hµng chôc v¹n nh©n d©n néi, ngo¹i thµnh víi khÝ thÕ c¸ch m¹ng
sôc s«i xuèng ®êng biÓu d¬ng lùc lîng. Cuéc biÓu t×nh thÞ uy nhanh chãng biÕn thµnh khëi
nghÜa giµnh chÝnh quyÒn. QuÇn chóng lÇn lît chiÕm Phñ kh©m sai B¾c Kú. Së mËt th¸m,
Së c¶nh s¸t Trung ¬ng, Së bu ®iÖn, Tr¹i b¶o an binh. H¬n 1 v¹n qu©n NhËt kh«ng d¸m chèng
cù.Cuéc khëi nghÜa ë Hµ Néi th¾ng lîi ®· cæ vò c¸c ®Þa ph¬ng trong c¶ níc.
+ T¹i HuÕ, cuéc khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn ®· næ ra ngµy 23/8. Hµng chôc v¹n nh©n
d©n néi thµnh ®· biÓu t×nh thÞ uy, chiÕm c¸c c«ng së. ChiÒu 30/8, tríc cuéc mÝt tinh cña
hµng v¹n nh©n d©n tham dù t¹i Ngä M«n, B¶o §¹i ®· nép Ên kiÕm cho ph¸i ®oµn ChÝnh
phñ Trung ¬ng l©m thêi. ChÕ ®é phong kiÕn môc n¸t ®· sôp ®æ
+ ë Sµi Gßn, s¸ng 25/8 quÇn chóng trµn xuèng ®êng phè chiÕm Së c¶nh s¸t, Nhµ ga, Bu
®iÖn, Nhµ m¸y ®iÖn, giµnh toµn bé chÝnh quyÒn Th¾ng lîi ë Sµi Gßn cã ¶nh hëng quyÕt
®Þnh ®èi víi cuéc khëi nghÜa ë Nam Kú.
+ TiÕp ®ã lùc lîng khëi nghÜa lÇn lît giµnh chÝnh quyÒn ë c¸c tØnh Hång Gai, S¬n La,
CÇn TH¬ (26/8), R¹ch Gi¸ (27/8) Hµ Tiªn, §ång Nai Thîng (28/8)
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 17 -
+ Ngµy 2/9/1945 t¹i Qu¶ng trêng Ba §×nh lÞch sö, Hå ChÝ Minh thay mÆt chÝnh phñ l©m
thêi, ®äc b¶n Tuyªn ng«n ®éc lËp, Khai sinh ra níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, ®¸nh dÊu
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m hoµn toµn th¾ng lîi.
3. ý nghÜa lÞch sö
§èi víi d©n téc
+ C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m 1945 lµ mét sù kiÖn vÜ ®¹i trong lÞch sö tiÕn ho¸ cña d©n téc ViÖt
Nam, ®· ph¸ tan xiÒng xÝch n« lÖ cña ph¸t xÝt NhËt trong 5n¨m, cña thùc d©n Ph¸p trong
h¬n 80 n¨m; lËt nhµo chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ ngãt chôc thÕ kû ë níc ta lËp ra níc ViÖt
Nam d©n chñ céng hoµ - nhµ níc d©n chñ nh©n d©n ®Çu tiªn ë miÒn §«ng Nam ¸.
+ Sù kiÖn nµy ®· ®a níc ta tõ mét níc thuéc ®Þa, nöa phong kiÕn trë thµnh mét níc ®éc lËp,
d©n chñ céng hoµ, ®a d©n ta tõ ngêi n« lÖ trë thµnh ngêi lµm chñ ®Êt níc, ®a §¶ng ta tõ
mét mét §¶ng bÊt hîp ph¸t trë thµnh mét §¶ng cÇm quyÒn trong c¶ níc.
+ C¸ch m¹ng th¸ng T¸m ®· më ra mét kû nguyªn míi cho d©n téc ta - kû nguyªn ®éc lËp tù do
vµ tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi, ghi thªm mét trang oanh liÖt n÷a vµo truyÒn thèng ®Êu tranh
chèng ngo¹i x©m anh hïng bÊt khuÊt cña d©n téc ta.
§èi víi thÕ giíi
+ C¸ch m¹ng th¸ng T¸m ®· chäc thñng m¾t xÝch ®Çu tiªn vµ yÕu nhÊt trong hÖ thèng thuéc
®Þa cña chñ nghÜa ®Õ quèc, tríc hÕt lµ ®Õ quèc Ph¸p. Th¾ng lîi nµy ®· ®a níc ta vµo
hµng ngò c¸c níc d©n chñ nh©n d©n vµ chñ nghÜa x· héi trªn thÕ giíi.
+ §ã còng lµ th¾ng lîi ®Çu tiªn cña mét níc thuéc ®Þa ®Êt kh«ng réng, ngêi kh«ng ®«ng, ®·
®øng lªn tù gi¶i phãng khái ¸ch ¸p bøc cña bän ®Õ quèc thùc d©n.
+ Th¾ng lîi cña C¸ch m¹ng th¸ng T¸m ®· cæ vò m¹nh mÏ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng
d©n técña nh©n d©n c¸c níc thuéc ®Þa vµ phô thuéc trªn thÕ giíi; ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn
thóc ®Èy c¸ch m¹ng Lµo vµ C¨m Pu chia ph¸t triÓn.
4. Nguyªn nh©n th¾ng lîi
+ D©n téc ViÖt Nam vèn cã truyÒn thèng yªu níc, kiªn cêng bÊt khuÊt tõ ngµn xa. ¸ch ¸p bøc
bãc lét tµn b¹o cña ph¸t xÝt NhËt ®· thóc ®Èy nh©n d©n ta vïng dËy ®Êu tranh ®Ó ®Ëp tan
xiÒng xÝch n« lÖ, giµnh lÊy ®éc lËp tù do. V× vËy, khi §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng vµ ViÖt
Minh gi¬ng cao ngän cê cøu níc th× mäi ngõêi ViÖt Nam ®· nhÊt tÒ hëng øng, nhÊt tÒ ®øng
dËy khëi nghÜa giµnh lÊy chÝnh quyÒn khi thêi c¬ chÝnh muåi xuÊt hiÖn.
+ §¶ng céng s¶n §«ng D¬ng ®øng ®Çu lµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lµ ngêi trùc tiÕp l·nh ®¹o
vµ tæ chøc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m.
§¶ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ta chuÈn bÞ lùc lîng l©u dµi, tr¶i qua c¸c cuéc diÔn tËp 1930 -
1931 vµ 1936 - 1939, ®· ®éng viªn gi¸c ngé, tæ chøc ®îc c¸c tÇng líp nh©n d©n, ph¸t ®éng
®îc lùc lîng to lín cña c«ng n«ng, thùc hiÖn ®îc khèi liªn minh c«ng n«ng v÷ng ch¾c, trªn c¬
së ®ã ®· tËp hîp ®îc mäi lùc lîng yªu níc trong mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt réng r·i.
§Õn khi ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ, vÊn ®Ò gi¶i phãng d©n téc ®· ®îc ®Æt ra mét
c¸ch cÊp b¸ch, §¶ng ®· kÞp thêi chuyÓn híng chØ ®¹o chiÕn lîc vµ ph¬ng ph¸p c¸ch m¹ng, ra
søc x©y dùng lùc lîng vò trang, ®Èy m¹nh phong trµo quÇn chóng ë c¶ n«ng th«n vµ ®« thÞ,
tiÕn lªn chíp thêi c¬ l·nh ®¹o cuéc Tæng khëi nghÜa ®Ëp tan toµn bé bé m¸y thèng trÞ cña
®Õ quèc vµ tay sai, lËp chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng trong c¶ níc.
+ Qu©n ®éi NhËt trªn chiÕn trêng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng bÞ Hång qu©n Liªn X« vµ lùc
lîng §ång minh ®¸nh b¹i. NhËt hoµng ®· ®Çu hµng §ång minh (14/8/1945). Qu©n ®éi NhËt
ë §«ng D¬ng hoang mang tan r· ®Õn cùc ®é. Bän tay sau th©n NhËt còng bÞ tª liÖt hoµn
toµn. §ã lµ hoµn c¶nh kh¸ch quan v« cïng thuËn lîi ®Ó nh©n d©n ta vïng dËy giµnh ®éc lËp
tù do.
5. Bµi häc kinh nghiÖm:
+ Gi¶i quyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ gi÷a hai nhiÖm vô chèng ®Õ quèc vµ chèng phong
kiÕn, tËp hîp mäi lùc lîng trong mÆt trËn d©n téc thèng nhÊt réng r·i dùa trªn c¬ së c«ng
n«ng liªn minh.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 18 -
+ TriÖt ®Ó lîi dông m©u thuÉn trong hµng ngò ®Þch, tËp trung mòi nhän c¸ch m¹ng vµo kÎ
thï cô thÓ tríc m¾t.
+ ThÊu suèt t tëng c¸ch m¹ng b¹o lùc, kÕt hîp ®Êu tranh vò trang víi ®Êu tranh chÝnh trÞ,
kÕt hîp khëi nghÜa ë n«ng th«n víi khëi nghÜa ë thµnh thÞ ®Ó giµnh chÝnh quyÒn.
+ TÝch cùc chuÈn bÞ, chíp lÊy thêi c¬, dòng c¶m ph¸t ®éng toµn d©n khëi nghÜa giµnh
chÝnh quyÒn.
C©u 16: Tr×nh bµy sù ra ®êi cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ
+ Trong cao trµo kh¸ng NhËt cøu níc, khu gi¶i phãng ViÖt B¾c ®· ®îc thµnh lËp, bao gåm
c¸c tØnh Cao B»ng, B¾c C¹n, L¹ng S¬n, Hµ Giang, Tuyªn Quang vµ Th¸i Nguyªn. Uû ban
l©m thêi, khu gi¶i phãng ®· thi hµnh 10 chÝnh s¸ch lín cña ViÖt Minh nh»m ®a l¹i quyÒn lîi
cho nh©n d©n. §ã chÝnh lµ h×nh ¶nh thu nhá cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ sau nµy.
Sau CMT8 thµnh c«ng 2/9/1945 chÝnh phñ TW l©m thêi ra m¾t quèc d©n t¹i Qu¶ng Trêng
Ba §×nh, chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®äc Tuyªn ng«n ®éc lËp khai sinh ra níc ViÖt Nam d©n
chñ céng hoµ.
+ Níc ViÖt Nam d©n chñ Céng hoµ ra ®êi lµ mét biÕn cè lÞch sö vÜ ®¹i cña d©n téc, nã lµ
sù phñ ®Þnh chÕ ®é ¸p bøc, bãc lét cña bä phong kiÕn, ®Õ quèc; ®a níc ta vµo mét kû
nguyªn míi, kû nguyªn ®éc lËp, tù do vµ CNXH. §ång thêi, sù ra ®êi cña níc ViÖt Nam d©n
chñ céng hoµ, Nhµ níc d©n chñ nh©n d©n ®Çu tiªn ë §NA ®· cæ vò m¹nh mÏ tinh thÇn ®Êu
tranh cña nh©n d©n c¸c níc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa trªn thÕ giíi, nhÊt lµ Ch©u ¸ vµ
Ch©u Phi.

C©u 15: T×nh h×nh níc ta n¨m ®Çu tiªn sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m.
1. Nh÷ng thuËn lîi:
+ ChiÕn tranh thÕ giíi ®· kÕt thóc, chñ nghÜa ph¸t xÝt bÞ tiªu diÖt, c¸c ®Õ quèc §ång Minh
bÞ suy yÕu, Chñ nghÜa x· héi ®· trë thµnh mét hÖ thèng thÕ giíi, phong trµo gi¶i phãng d©n
téc ®ang lªn cao trµo ë c¸c thuéc ®Þa.
+ Níc ta tho¸t khái sù lÖ thuéc bªn ngoµi, giµnh ®îc ®éc lËp, nh©n d©n ra ®· th¸o gì mäi
xiÒng xÝch n« lÖ giµnh ®îc tù do, §¶ng ta ®· n¾m ®îc chÝnh quyÒn trong c¶ níc, giµnh ®-
îc quyÒn l·nh ®¹o hîp ph¸p. Nh©n d©n ta vèn cã truyÒn thèng yªu níc, truyÒn thèng chèng
ngo¹i x©m.
+ §¶ng ta ®îc t«i luyÖn qua c¸c cao trµo c¸ch m¹ng vµ thö th¸ch tríc ®ã, nhÊt lµ qua thö th¸ch
trong c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, cµng trëng thµnh trong l·nh ®¹o. L·nh tô Hå ChÝ Minh ®øng
®Çu Nhµ níc, v÷ng tay l¸i ®a con thuyÒn c¸ch m¹ng ViÖt Nam vît qua sãng giã, th¸c ghÒnh.
2. Khã kh¨n:
VÒ ®èi ngo¹i:
Tõ vÜ tuyÕn 16 trë ra B¾c, 20 v¹n qu©n Tëng Giíi Th¹ch ®ãng ë hÇu hÕt c¸c thµnh phè, thÞ
trÊn, thÞ x·. Nóp díi danh nghÜa qu©n §ång minh gi¶i gi¸p qu©n NhËt, qu©n ®éi Tëng nu«i
d· t©m : tiªu diÖt §¶ng Céng s¶n, ph¸ tan ViÖt Minh, lËt ®æ chÝnh quyÒn nh©n d©n, lËp ra
chÝnh quyÒn ph¶n c¸ch m¹ng lµm tay sai cho chóng.
Theo qu©n ®éi Tëng cã c¸c tæ chøc ViÖt Nam quèc d©n §¶ng (ViÖt quèc) vµ ViÖt Nam
c¸ch m¹ng ®ång minh héi (ViÖt c¸ch). Chóng ra søc chèng ph¸ chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng, g©y
ra c¸c vô giÕt ngêi cíp cña, tèng tiÒn vµ ®· lËp ra chÝnh quyÒn ph¶n ®éng ë mét sè ®Þa ph-
¬ng thuéc tØnh Yªn B¸i, Mãng C¸i.
+ ë Nam vÜ tuyÕn 16, t×nh h×nh cßn nghiªm träng h¬n. Qu©n ®éi ®Õ quèc Anh díi danh
nghÜa §ång minh vµo gi¶i gi¸p qu©n ®éi NhËt, ®· trùc tiÕp trang bÞ vµ gióp ®ì cho thùc
d©n Ph¸p quay l¹i x©m lîc §«ng D¬ng. Ngµy 6/9/1945, qu©n Anh ®Õn Sµi Gßn ®· tiÕp tay
cho bän Ph¸p ®Ó ®ªm 22 r¹ng 23/9/1945 thùc d©n Ph¸p næ sóng chiÕm Sµi Gßn, më ®Çu
cuéc x©m lîc níc ta lÇn thø hai. §Çu th¸ng 10/1945, ®éi qu©n viÔn chinh cña Ph¸p míi tíi ®·
®îc qu©n Anh, qu©n NhËt trî lùc ®Ó më cuéc tÊn c«ng lín ®¸nh c¸c tØnh Nam Bé vµ Nam
Trung Bé.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 19 -
VÒ ®èi néi:
+ Trong khi ®ã, chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng võa míi thµnh lËp, ®nag trong thêi kú "trøng níc".
Lùc lîng vò trang cña ta cßn non yÕu, nhÊt lµ vÒ trang bÞ, kinh nghiÖm chiÕn ®Êu.
+ NÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp níc ta vèn l¹c hËu, l¹i bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ, ®ang ë
trong t×nh tr¹ng ®×nh ®èn. N¹n ®ãi ®Çu n¨m 1945 hay tiÕp tôc ®e do¹ nghiªm träng nhiÒu
ngêi kh¸c. Ng©n s¸ch cña chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng hÇu nh trèng rçng, kho b¹c nhµ níc chØ cã
h¬n 1,2 triÖu ®ång. Thªm vµo ®ã, qu©n Tëng tung ra thÞ trêng c¸c lo¹i tiÒn "quan kim",
"quèc tÕ" ®· mÊt gi¸, cµng lµm cho thÞ trêng níc ta rèi lo¹n
+ Di s¶n v¨n ho¸ do chÕ ®é cò ®Ó l¹i hÕt søc nÆng nÒ, h¬n 90% d©n sè kh«ng biÕt ch÷.
C¸c tÖ n¹n cò nh: mª tÝn dÞ ®oan, cê b¹c, rîu chÌ, nghiÖn hót.........cßn phæ biÕn.
TÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n ®ã lµ rÊt to lín, ®· ®Æt c¸ch m¹ng níc ta trong t×nh thÕ hiÓm nghÌo;
chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng nh "ngµn c©n treo sîi tãc". VËn mÖnh ®éc lËp tù do cña d©n téc
võa míi giµnh ®îc ®ang ®øng tríc nguy c¬ mÊt cßn.
C©u 16: ChÝnh s¸ch ®èi néi cña §¶ng vµ nhµ níc nh»m x©y dùng nÒn d©n chñ céng
hoµ.
1. X©y dùng nÒn mãng cña chÕ ®é míi.
+ B¶o vÖ vµ cñng cè chÝnh quyÒn, lµ nhiÖm vô hÕt søc cÊp b¸ch, sèng cßn cña nh©n d©n
ta lóc nµy. §¶ng ta chñ tr¬ng x©y dùng chÝnh quyÒn v÷ng m¹nh do d©n bÇu ra, ®îc d©n tin
yªu ñng hé.
Ngµy 6/1/1946, cuéc tæng tuyÓn cö ®Çu tiªn trong lÞch sö d©n téc ta ®îc tiÕn hµnh th¾ng
lîi trong c¶ níc. T¹i Hµ Néi, gÇn 92% cö tri ®· ®i bá phiÕu, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tróng cö
trªn 90% sè phiÕu. Trªn ph¹m vi c¶ níc ®· cã trªn 90% cö tri ®i bá phiÕu, vµ bÇu ®îc 333 ®¹i
biÓu vµo Quèc héi ®Çu tiªn cña níc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ.
TiÕp ®ã, Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp x· vµ tØnh còng ®îc bÇu ra. Uû ban hµnh chÝnh vµ
Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp lÇn lît ®îc thµnh lËp. Bé m¸y chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n
d©n c¸c cÊp bíc ®Çu cñng cè vµ kiÖn toµn.
+ Th¾ng lîi cña cuéc Tæng tuyÓn cö bÇu Quèc héi, Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp:
Lµ mét ®ßn gi¸ng m¹nh vµo ©m mu chia rÏ, lËt ®æ vµ x©m lîc cña ®Õ quèc vµ tay sai.
N©ng cao uy tÝn cña níc VNDCCH trªn trêng quèc tÕ.
Kh¬i dËy vµ ph¸t huy tinh thÇn yªu níc, ý thøc lµm chñ vµ nghÜa vô cña mçi ngêi c«ng d©n
®èi víi nhµ níc c¸ch m¹ng
Lµ cuéc vËn ®éng chÝnh trÞ réng lín, biÓu d¬ng søc m¹nh vµ ý chÝ s¾t ®¸ cña khèi ®oµn
kÕt toµn d©n.
T¹o ra c¬ së ph¸p lý v÷ng ch¾c cña mét Nhµ níc c¸ch m¹ng ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®èi néi
vµ ®èi ngo¹i trong thêi kú míi ®Çy ch«ng gai thö th¸ch.
+ Uû ban dù th¶o HiÕn ph¸p còng khÈn tr¬ng lµm viÖc ®Ó kÞp thêi c«ng bè b¶n HiÕn ph¸p
®Ó toµn d©n bµn b¹c gãp ý kiÕn. Ngµy 9/11/1946 Quèc héi ®· th«ng qua hiÕn ph¸p ®Çu
tiªn cña níc VNDCCH.
2. VÒ kinh tÕ - Tµi chÝnh
a. DiÖt giÆc ®ãi
+ Kh¾p c¸c lµng m¹c, th«n xãm, khÈu hiÖu "tÊc ®Êt tÊc vµng", "thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt"
®îc ®Ò cao vµ trë thµnh hµnh ®éng cô thÓ cña toµn d©n. C¸c biÖn ph¸p ®¾p ®ª, khai
hoang phôc ho¸, t¨ng gia tù tóc ®îc tiÕn hµnh s«i næi, kÓ c¶ trong c¸c c¬ quan Trung ¬ng, c¸c
®¬n vÞ bé ®éi, viªn chøc, häc sinh....
+ Theo tiÕng gäi cña §¶ng, ®ång bµo c¶ níc ®· ph¸t huy mäi s¸ng kiÕn ®Ó cøu ®ãi nh lËp
"hò g¹o cøu ®ãi", tæ chøc "ngµy ®ång t©m bít b÷a"....ChÝnh phñ ®· tÝch cùc ®iÒu hoµ
thãc g¹o gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng trong toµn quèc, tæ chøc c¸c cuéc l¹c quyªn ....®Ó cøu gióp ngêi
nghÌo vµ ra lÖnh nghiªm trÞ nh÷ng kÎ ®Çu c¬ tÝch tr÷ thãc g¹o.
+ C¶i c¸ch kinh tÕ - x· héi:
ChÝnh phñ ®· ra s¾c lÖnh b·i bá thuÕ th©n vµ c¸c thø thuÕ v« lý kh¸c; miÔn thuÕ ruéng
®èi víi nh÷ng vïng bÞ lò lôt vµ chiÕn sù x¶y ra; ®ång thêi ChÝnh phñ ®· ra th«ng t gi¶m t«
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 20 -
25%, gi¶m thuÕ ruéng 20% trong toµn quèc cho n«ng d©n; s¾c lÖnh tÞch thu ruéng ®Êt cña
®Õ quèc, ViÖt gian chia cho d©n cµy nghÌo, chia l¹i ruéng ®Êt c«ng cho c¶ nam lÉn n÷.
+ Nhê c¸c biÖn ph¸p nãi trªn, vô mïa n¨m 1946 ë B¾c Bé ®· thu ho¹ch ® îc 1,15 triÖu tÊn l-
¬ng thùc. N¹n ®ãi bÞ ®Èy lïi, ®êi sèng nh©n d©n ®îc æn ®Þnh.
b. VÒ tµi chÝnh
+ §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trèng rçng vÒ ng©n s¸ch, chÝnh phñ kªu gäi tinh thÇn tù nguyÖn
®ãng gãp cña nh©n d©n. Ngµy 4/9/1945 ChÝnh phñ ban hµnh s¾c lÖnh sè 4 vÒ Quü §éc
lËp vµ TuÇn lÔ vµng nh»m ®éng viªn sù ®ãng gãp cña ®ång bµo toµn quèc ñng hé nÒn ®éc
lËp cña ®Êt níc. ChØ trong mét thêi goan ng¾n, nh©n d©n ®· tù nguyÖn ®ãng gãp ®îc
370kg vµng, 20 triÖu ®ång cho quü ®éc lËp vµ 40 triÖu ®ång cho quü ®¶m phô quèc
phßng.
+ Ngµy 31/1/1946, ChÝnh phñ ra s¾c lÑnh sè 186 ph¸t hµnh giÊy b¹c tõ vÜ tuyÕn 16 trë vµo
Nam vµ ®Õn th¸ng 11/1946, tiÒn ViÖt Nam ®îc lu hµnh toµn quèc.
3. VÒ v¨n ho¸ gi¸o dôc
+ Ngµy 8/9/1945, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kãy s¾c lÖnh thµnh lËp Nha binh d©n häc vô
ch¨m lo c«ng cuéc chèng n¹n mï ch÷. Kh¾p mäi n¬i: C¬ quan, xÝ nghiÖp, lµng xãm c¸c líp
häc ban ngµy, ban ®ªm ®îc tæ chøc, thu hót mäi ngêi tham gia xo¸ mï ch÷. §Õn ®Çu th¸ng
3/1946, riªng B¸c Hå vµ trung bé, cã gÇn 3 v¹n líp häc víi 81 v¹n häc viªn tham gia. ChØ trong
vßng mét n¨m, c¶ níc ®· cã 2,5 triÖu ngêi tho¸t n¹n mï ch÷.

C©u 17: ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ níc nh»m x©y dùng nÒn d©n chñ céng
hoµ nh thÕ nµo?
1. Kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p ë miÒn Nam, hoµ ho·n víi Tëng ë miÒn B¾c (tõ
2/9/1945 ®Õn 6/3/1946)
a. Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ë Nam Bé
§ªn 22 r¹ng 23/9/1945 ®îc sù gióp ®ì cña qu©n Anh, thùc d©n Ph¸p ®¸nh trô së Uû ban
nh©n d©n Nam Bé.
+ Gi÷ v÷ng lêi thÒ ®éc lËp, nh©n d©n Sµi Gßn - Chî Lín, nh©n d©n Nam Bé ®· nhÊt tÒ
®øng lªn chiÕn ®Êu b¶o vÖ Tæ quèc. Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c lùc lîng vò trang ®¸nh ®Þch
trªn c¸c ®êng phè, nh©n d©n Sµi Gßn cßn triÖt ®Ó tæng b·i c«ng, b·i thÞ, triÖt ®Ó t¶n c ra
khái thµnh phè, kiªn quyÕt kh«ng hîp t¸c víi giÆc Ph¸p. C¸c c¬ së kinh tÕ, kho tµng ®· bÞ
ph¸, mét sè cÇu ®êng bÞ ®¸nh sËp vµ ph¸ ho¹i. C¶ thµnh phè ngæn ngang c¸c chíng ng¹i vËt,
c¶n bíc tiÕn qu©n ®Þch. QU©n vµ d©n ta ®· chiÕn ®Êu rÊt ngo¹n cêng vµ quyÕt liÖt trªn
c¸c mÆt trËn, tõng bíc lµm thÊt b¹i kÕ ho¹ch ®¸nh nhanh th¾ng nhanh cña ®Þch.
+ Trung ¬ng §¸ng, ChÝnh phñ vµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ph¸t ®éng phong trµo ñng hé Nam
Bé kh¸ng chiÕn, ®ång thêi tÝch cùc chuÈn bÞ ®èi phã víi ©m mu cña Ph¸p më réng chiÕn
tranh ra c¶ níc. Hµng v¹n thanh niªn n« nøc lªn ®êng nhËp ngò. HÇu hÕt c¸c tØnh ë B¾c Bé
vµ B¾c Trung Bé ®Òu thµnh lËp tõ 1 ®Õn 2 chi ®éi, göi vµo Nam giÕt giÆc. Nh÷ng c¸n bé
vµ chiÕn sÜ h¨ng h¸i, cã Ýt nhiÒu kinh nghiÖm chiÕn ®Êu, nh÷ng vò khÝ vµ trang bÞ tèt
nhÊt cña ta lóc ®ã ®Òu dµnh cho bé ®éi Nam tiÕn . Nh©n d©n B¾c Bé vµ Trung Bé cßn th-
êng xuyªn tæ chøc quyªn gãp tiÒn b¹c, quÇn ¸o, thuèc men...ñng hé ®ång bµo Nam Bé.
ý nghÜa lÞch sö:
+ Ng¨n chÆn tõng bíc tiÕn c«ng cña ®Þch, ph¸t triÓn chiÕn tranh du kÝch, gi÷ v÷ng vµ më
réng lùc lîng.
+ TÝch luü ®îc kinh nghiÖm chiÕn ®Êu (vÒ tæ chøc vµ chØ ®¹o kh¸ng chiÕn, vÒ x©y
dùng lùc lîng vò tranh nh©n d©n, vÒ x©y dùng c¬ së chÝnh trÞ ë vïng sau lng ®Þch).
+ Gãp phÇn b¶o vÖ vµ cñng cè chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¶ níc chuÈn bÞ
lùc lîng vÒ mäi mÆt cho cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc vÒ sau.
+ ThÓ hiÖn tinh thÇn yªu níc, ý chÝ bÊt khuÊt cña d©n téc ta.
b. §Êu tranh chèng bän Tëng Giíi Th¹ch vµ bÌ lò ph¶n c¸ch m¹ng (tõ sau 2/9/1945 ®Õn tr-
íc 6/3/1946)
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 21 -
+ Nguyªn nh©n ta hoµ ho·n víi Tëng
Thùc hiÖn chñ tr¬ng hÕt søc tr¸nh trêng hîp mét m×nh ph¶i ®èi phã víi nhiÒu kÎ thï cïng
trong mét lóc ta chñ tr¬ng thùc hiÖn s¸ch lîc hoµ ho·n, tr¸nh xung ®ét, giao thiÖp th©n thiÖn
vµ l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh chÝnh trÞ víi qu©n Tëng mét c¸ch kh«n khÐo.
+ Nh÷ng biÖn ph¸p cña ta
Ta tæ chøc c¸c cuéc mÝt tinh, biÓu t×nh cña quÇn chóng nh©n d©n mang theo b¨ng cê,
khÈu hiÖu; "Níc ViÖt Nam cña ngêi ViÖt Nam", "ñng hé ChÝnh phñ l©m thêi níc ViÖt Nam
d©n chñ céng hoµ".
Qu©n Tëng kh«ng d¸m ra mÆt c«ng khai, mµ dïng bän tay sai ViÖt Quèc, ViÖt C¸ch ®Ó ph¸
ta tõ bªn trong. Dùa vµo qu©n Tëng, bän tay sai ViÖt Quèc, ViÖt C¸ch ®ßi ta ph¶i c¶i tæ
chÝnh phñ, ®Ó cho chóng mét sè ghÕ trong Quèc héi vµ ChÝnh phñ kh«ng qua bÇu cö.
Nh»m h¹n chÕ sù ph¸ ho¹i cña Tëng vµ tay sai, ChÝnh phñ ta nhËn cung cÊp l¬ng thùc cho
chóng, nhËn tiªu tiÒn "Quan kim" vµ "Quèc tÖ",; dµnh 70 ghÕ trong Quèc héi vµ 4 ghÕ
trong ChÝnh phñ cho bän ViÖt Quèc vµ ViÖt C¸ch.
§èi víi c¸c tæ chøc tay sai cña Tëng (ViÖt Quèc, ViÖt C¸ch), ta dùa vµo quÇn chóng kiªn
quyÕt v¹ch trÇn ©m mu vµ hµnh ®éng chia rÏ ph¸ ho¹i cña chóng. Nh÷ng kÎ ph¸ ho¹i cã ®ñ
b»ng chøng, bÞ trõng trÞ theo ph¸p luËt.
§èi víi c¸c tæ chøc ph¶n ®éng th©n NhËt, ChÝnh phñ ban hµnh mét sè s¾c lÖnh: Ngµy
5/9/1945, s¾c lÖnh gi¶i t¸n "§¹i ViÖt quèc gia x· héi §¶ng" vµ "§¹i ViÖt quèc d©n §¶ng":
S¾c lÖnh lËp toµ ¸n qu©n sù trõng trÞ bän ph¶n c¸ch m¹ng....
2. HiÖp ®Þnh s¬ bé 6 - 3 - 1946 vµ T¹m íc ViÖt Ph¸p 14 - 9 - 1946
a. Hoµn c¶nh lÞch sö
+ Ngµy 28/2/1946 hiÖp íc Hoa - Ph¸p ®îc ký kÕt. Theo hiÖp íc Ph¸p nhêng cho Tëng mét sè
quyÒn lîi kinh tÕ ë Trung Quèc vµ ViÖt Nam. Ngîc l¹i, Tëng nhêng cho qu©n ®éi Ph¸p
quyÒn thay thÕ qu©n ®éi Tëng chiÕm ®ãng ë phÝa B¾c §«ng D¬ng tõ vÜ tuyÕn 16 trë ra.
+ Nh vËy, HiÖp íc Hoa - Ph¸p buéc chÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam ph¶i chän mét trong
hai lèi gi¶i ph¸p: hoÆc lµ, cÇm vò khÝ chèng thùc d©n Ph¸p kh«ng cho chóng ®æ bé lªn
MiÒn B¾c; hoÆc lµ ph¶i ®µm ph¸n, hoµ ho·n ®Ó tiÕp tôc cñng cè vµ ph¸t triÓn lùc lîng
c¸ch m¹ng, chuÈn bÞ mäi mÆt ®Ó bíc vµo mét cuéc chiÕn ®Êu vÒ sau khi t×nh thÕ b¾t
buéc.
+ Cuéc ®µm ph¸n gi÷a ta vµ Ph¸p ®· diÔn ra khÈn tr¬ng vµ c¨ng th¼ng. Sau khi thèng nhÊt
víi Ban Thêng Vô Trung ¬ng §¶ng, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký víi ®¹i diÖn ChÝnh phñ Ph¸p
vµ Gi¨ng Xanht¬ni b¶n "HiÖp ®Þnh s¬ bé".
b.Néi dung b¶n HiÖp ®Þnh s¬ bé 6/3/1946
+ ChÝnh phñ Ph¸p c«ng nhËn níc ViÖt Nam d©n chñ Céng hoµ lµ mét quèc gia tù do n»m
trong khèi Liªn hiÖp Ph¸p, cã chÝnh phñ riªng, nghÞ viÖn riªng, qu©n ®éi riªng, tµi chÝnh
riªng. Sù thèng nhÊt ba kú do nh©n d©n ta quyÕt ®Þnh.
+ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®ång ý ®Ó cho 15.000 qu©n Ph¸p ®îc vµo miÒn B¾c thay cho
ch©n qu©n ®éi Tëng Giíi Th¹ch. Mçi n¨m sÏ rót 1/5 sè qu©n ®ã vÒ Ph¸p vµ sau 5 n¨m sÏ rót
lui.
+ Hai bªn sÏ ngõng cuéc xung ®ét vµ gi÷ nguyªn qu©n ®éi hai vÞ trÝ cò nh»m t¹o ®iÒu kiÖn
cÇn thiÕt ®Ó ®i ®Õn mét cuéc ®iÒu ®×nh th©n thiÖn ®Ó bµn vÒ c¸c vÊn ®Ò ngo¹i ®¹o
cña ViÖt Nam, chÕ ®é t¬ng lai cña §«ng D¬ng, nh÷ng quyÒn lîi kinh tÕ vµ v¨n ho¸ cña Ph¸p
ë ViÖt Nam.
c. T¹m íc ViÖt - Ph¸p 14/9/1946
+ Ngµy 31/5/1946 theo lêi mêi cña ChÝnh phñ Ph¸p, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· lªn ®êng
sang th¨m Ph¸p. Cïng ngµy, ph¸i ®oµn ChÝnh phñ do B¸c Ph¹m V¨n §ång dÉn ®Çi còng lªn
®êng sang ®µm ph¸n chÝnh thøc víi ChÝnh phñ Ph¸p. Cuéc ®µm ph¸n diÔn ra ë Ph«ng - ten
- n¬ - bl« (Tõ 6/7/1946 ®Õn 10/9/1946),
Thùc d©n Ph¸p ®· cè t×nh ph¸ ho¹i nh÷ng cuéc th¬ng lîng ®ã, cuéc ®µm ph¸n ë
Ph«ngten¬bl« ®· thÊt b¹i do phÝa Ph¸p vÉn gi÷ lËp trêng thùc d©n. Chóng r¸o riÕt chuÈn bÞ
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 22 -
cuéc chiÕn tranh x©m lîc. Chóng tù thµnh lËp ChÝnh phñ Nam Kú tù trÞ do NguyÔn V¨n
Thinh cÇm ®Çu, ©m mu t¸ch Nam Bé ra khëi ViÖt Nam. Qu©n Ph¸p t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng
khiªu khÝch lµm cho quan hÖ ViÖt Ph¸p ngµy cµng c¨ng th¼ng vµ cã nguy c¬ x¶y ra chiÕn
tranh.
+ Tríc t×nh h×nh trªn, nh»m kÐo dµi thªm thêi gian hoµ ho·n ®Ó cñng cè, x©y dùng lùc lîng
vµ tá râ thiÖn chÝ hoµ b×nh cña ta tríc d luËn Ph¸p vµ thÕ giíi Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·
ký víi ®¹i diÖn chÝnh phñ Ph¸p b¶n T¹m íc 14/9/1946, nhîng bé cho Ph¸p mät sè quyÒn lîi
vÒ kinh tÕ v¨n ho¸ ë ViÖt Nam.
Nh vËy, b»ng viÖc kÝ HiÖp ®Þnh s¬ bé 6/3/1946 vµ T¹m íc 14/9/1946, chóng ta ®·
®Ëp tan ©m mu c©u kÕt cña ®Õ quèc Ph¸p vµ Tëng chèng ph¸ ta. Buéc 20 v¹n qu©n tëng
ph¶i rót qu©n vÒ níc kÐo theo bän tay sai ph¶n ®éng, tr¸nh ®îc chiÕn tranh bÊt lîi cho ta.
Tranh thñ ®îc thêi gian hoµ b×nh ®Ó chuÈn bÞ lùc lîng cho cuéc chiÕn ®Êu l©u dµi.

C©u 18: Tr×nh bµy chiÕn dÞch ViÖt B¾c Thu- ®«ng 1947.
a/ Hoµn c¶nh lÞch sö:
Sau thÊt b¹i trong ©m mu ®¸nh nhanh th¾ng nhanh thùc d©n Ph¸p b¾t ®Çu gÆp khã kh¨n
mäi mÆt vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh, gi÷a tËp trung vµ ph©n t¸n lùc lîng. V× vËy chóng muèn
nhanh chãng kÕt thóc chiÕn tranh.
b/ ¢m mu cña Ph¸p:
- Ph¸ c¬ quan ®Çu n·o kh¸ng chiÕn cña ta, tiªu diÖt chñ lùc cña ta
- ChuÈn bÞ lËp chÝnh quyÒn bï nh×n B¶o §¹i.
- Kho¸ chÆt biªn giíi ViÖt – Trung, ng¨n chÆn ®êng liªn l¹c gi÷a ta víi quèc tÕ.
c/ DiÔn biÕn:
Ngµy 7/10/1947, thùc d©n Ph¸p më cuéc tiÕn c«ng quy m« lªn ViÖt B¾c: Mét bé phËn qu©n
dï nh¶y xuèng Chî §ån, Chî Míi, B¾c C¹n. Mét binh ®oµn bé binh tiÕn lªn Cao B»ng, mét bé
phËn theo ®êng sè 3 xuèng B¾c C¹n t¹o thµnh gäng k×m kÑp mÆt sau ViÖt B¾c.
Ngµy 9/10/1947, mét binh ®oµn bé binh vµ lÝnh thuû ®¸nh bé ngîc s«ng Hång s«ng L« lªn
Tuyªn Qung, bao v©y ViÖt B¾c tõ phÝa T©y. Chóng dù ®Þnh 2 gäng k×m sÏ khÐp l¹i t¹i
§µi ThÞ.
Ngµy 15/10/1947, Thêng vô trung ¬ng ra chØ thÞ “ Ph¶i ph¸ tan cuéc tÊn c«ng mïa ®«ng cña
giÆc Ph¸p”.
Ta ®· chñ ®éng phôc kÝch vµ tËp kÝch trªn ®êng sè 3, chî §ån, chî Míi. trªn ®êng sè 4 ta ®·
®¸nh nhiÒu trËn phôc kÝch, ®Æc biÖt trËn phôc kÝch ë ®Ìo B«ng Lau ( 30/10/1947) ph¸ 27
xe,thu nhiÒu vò khÝ ®¹n dîc buéc chóng ph¶i rót khái B¶n Thi. Hai gäng k×m ®«ng t©y
ViÖt B¾c bÞ bÎ g·y.
Trªn s«ng L« vµ Chiªm Ho¸ ta phôc kÝch ë §oan Hïng, Khe Lau ®¸nh ch×m nhiÒu tµu chiÕn
vµ ca n«, diÖt nhiÒu ®Þch.
Phèi hîp víi chiÕn trêng ViÖt b¾c ë c¸c chiÕn trêng kh¸c qu©n ta ®Èy m¹nh ho¹t ®éng k×m
chÕ ®Þch, kh«ng cho chóng chi viÖn.
Tríc t×nh h×nh trªn, ®Þch buéc ph¶i rót khái ViÖt b¾c ngµy 19/12/1947, ®¸nh dÊu thÊt b¹i
quan träng vÒ chiÕn lîc.
d/ KÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö:
* KÕt qu¶: ta tiªu diÖt h¬n 6000 qu©n ®Þch, h¹ 16 m¸y bay, thu nhiÒu vò khÝ ®¹n dîc.
ViÖt b¾c trë thµnh “ må ch«n qu©n Ph¸p”. C¨n cø ViÖt b¾c ®ù¬c gi÷ v÷ng, c¸c c¬ quan
®Çu n·o ®îc an toµn.
* ý nghÜa lÞch sö:
Lµm thÊt b¹i hoµn toµn ©m mu muèn nhanh chãng kÕt thóc chiÕn tranh cña Ph¸p.
Lùc lîng so s¸nh gi÷a ta vµ dÞch thay ®æi theo chiÒu híng cã lîi cho ta. Nhê vËycuéc kh¸ng
chiÕn cña ta cã thÓ chuyÓn dÇn tõ yÕu sang m¹nh.

C©u 19: Tr×nh bµy chiÕn dÞch Biªn giíi thu ®«ng 1950?
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 23 -
a/ Hoµn c¶nh lÞch sö:
ThÕ giíi:
+ 1/10/1950, c¸ch m¹ng Trung Quèc thµnh c«ng, níc céng hoµ nh©n d©n trung Hoa ra
®êi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ta quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c
níc x· héi chñ nghÜa.
+ Th¸ng 1/ 1950, c¸c níc XHCN lÇn lît c«ng nhËn vµ ®Æt quan hÖ ngo¹i giao víi ta,
gãp phÇn n©ng cao uy tÝn, ®Þa vÞ Nhµ nø¬c VNDCCH.
+ Cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n Lµo vµ nh©n d©n C¨mPuchia ®ang cã nh÷ng bíc ph¸t
triÓn míi.
+ Phong trµo cña nh©n d©n ph¸p vµ nh©n d©n c¸c nøoc thuéc ®Þa Ph¸p ph¶n ®èi
cuéc chiÕn tranh x©m lîcViÖt Nam ngµy cµng d©ng cao.
Trong níc:
Nhê sù gióp ®ì cña ®Õ quèc Mü, th«ng qua kÕ ho¹ch R¬ve, Ph¸p thùc hiÖn ©m m u kho¸
chÆt biªn giíi ViÖt – trung b»ng c¸ch t¨ng cêng hÖ thèng phßng ngù trrªn ®êng sè 4; thiÕt lËp
tuyÕn hµnh lang §«ng- T©y nh»m c¸t ®øt con ®êng liªn l¹c gi÷a liªn khu 3 vµ liªn khu 4.
Chóng nu«i ©m mu tiÕn c«ng lªn ViÖt B¾c lÇn 2.
b/ Chñ tr¬ng cña ta:
Th¸ng 6 n¨m 1950, §¶ng, ChÝnh phñ vµ Bé tæng t lÖnh quyÕt ®Þnh më chiÕn dÞch Biªn
giíi nh»m:
+ Tiªu diÖt sinh lùc ®Þch
+ Khai th«ng biªn giíi ViÑt – trung ®Ó më réng ®êng liªn l¹c gi÷a ta víi c¸c níc
XHCN.
+ Më réng vµ cñng cè c¨n cø ®Þa ViÖt B¾c
Víi tinh thÇn “ TÊt c¶ cho tiÒn tuyÕn, tÊt c¶ ®Ó chiÕn th¾ng” ta ®· huy ®éng 121.700 d©n
c«ng víi 1.716.000 ngµy c«ng vËn chuyÓn gÇn 4000 tÊn l¬ng thùc, vò khÝ ®¶m b¶o cho 3
v¹n qu©n.
c/ DiÔn biÕn:
-16/9/1950, chiÕn dÞch b¾t ®Çu, ta tiÕn c«ng côm cø ®iÓm §«ng khª. S¸ng ngµy 18/9/1950,
ta tiªu diÖt hoµn toµn côm cø ®iÓm §«ng khª, ®Èy ®Þch vµo t×nh thÕ nguy khèn: ThÊt
Khª bÞ uy hiÕp, Cao B»ng bÞ c« lËp, thÕ phßng thñ trªn ®êng sè 4 lung lay.
- MÊt §«ng khª, qu©n ph¸p buéc ph¶i rót khái Cao B»ng b»ng kÕ ho¹ch ‘’hµnh qu©n kÐp”:
mét c¸nh qu©n ®¸nh lªn Th¸i nguyªn ®Ó thu hót chñ lùc cña ta, mét c¸nh qu©n kh¸c tõ ThÊt
khª tiÕn lªn chiÕm l¹i §«ng khª ®Ó ®ãn qu©n tõ Cao B»ng vÒ.
- §o¸n tríc ý ®Þnh cña ®Þch, qu©n ta mai phôc, kiªn nhÉn chê ®¸nh qu©n tiÕp viÖn. Tõ 1
®Õn 8/ 10/1950, qu©n ta liªn tôc chÆn ®¸nh ®Þch, diÖt gän 2 binh ®oµn, lµm sôp ®æ hoµn
toµn kÕ ho¹ch rót qu©n cña ®Þch.
Tõ 10 ®Õn 22/10/1950, ®Þch ph¶i rót khái ®êng sè 4: ThÊt Khª, Na SÇm, §ång ®¨ng, l¹ng
S¬n, §×nh LËp. §Õn 23/10/1950 chiÕn dÞch Biªn giíi kÕt thóc th¾ng lîi.
d/ KÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö:
* KÕt qu¶:
-Ta tiªu diÖt vµ b¾t 8.300 ®Þch, thu trªn 3000 tÊn vò khÝ vµ ph¬ng tiÖn chiÕn tranh; khai
th«ng 750 km ®êng biªn giíi ViÖt – trung víi 35 v¹n d©n; c¨n cø ®Þa ViÖt B¾c ®îc cñng cè
vµ më réng.
* ý nghÜa lÞch sö:
-Gi¸ng 1 ®ßn m¹nh mÏ vµo ý ®å x©m lîc cña ®Þch, dÈy ®Þch vµo t×nh thÕ bÞ ®éng phßng
ngù, ngµy cµng lóng tóng nhiÒu mÆt.
-§¸nh dÊu sù chuyÓn biÕn lín trong côc diÖn chiÕn tranh: Ta b¾t ®Çu giµnh quyÒn chñ
®éng chiÕn lîc trªn chiÕn trêng chÝnh B¾c bé.

C©u 20: Tr×nh bµy kÕ ho¹ch Nava, chñ tr¬ng cña ta trong §«ng-xu©n 1953- 1954?
a/ Hoµn c¶nh ra ®êi, néi dung kÕ ho¹ch Nava:
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 24 -
- Sau 8 n¨m chiÕn tranh x©m lîc §«ng D¬ng, Ph¸p ngµy cµng lón s©u vµo thÊt b¹i trªn chiÕn
trêng, kinh tÕ tµi chÝnh khã kkh¨n, chÝnh trÞ trong níc kh«ng æn ®Þnh vµ ngµy cµng lÖ
thuéc Mü.
- Mü t¨ng cêng can thiÖp ss©u vµo ®«ng D¬ng, thóc ®Èy ph¸p kÐo dµi vµ më réng chiÕn
tranh.
§îc Mü tiÕp søc, Ph¸p tËp trung nh÷ng cè g¾ng cuèi cïng thùc hiÖn kÕ ho¹ch Nava ( trong 18
th¸ng) hi väng giµnh th¾ng lîi vÒ qu©n sù ‘ t×m lèi tho¸t danh dù vµ buéc ta ph¶i ®iÒu
®×nh theo nh÷ng ®iÒu kiÖn cã lîi cho chóng.
Néi dung kÕ ho¹ch Nava:
Bíc 1: ( thu -®«ng 1953 ®Õn mïa xu©n 1954); Phßng ngù chiÕn lîc miÒn B¾c, tiÕn
c«ng chiÕn lîc miÒn Nam, ®ång thêi më réng nguþ qu©n, tËp trung binh lùc x©y dùng mét
lùc lîng qu©n c¬ ®éng m¹nh.
Bíc 2: ( Thu- ®«ng 1954): ChuyÓn sang tiÕn c«ng chiÕn lîc miÒn B¾c, giµnh th¾ng
lîi qu©n sù, buéc ta ph¶i ®iÒu ®×nh theo nh÷ng ®iÒu kiÖn cã lîi cho chóng.
Thñ ®o¹n: T¨ng thªm qu©n tõ B¾c phi vµ TriÒu tiªn sang x©y dùng ®îc 84 tiÓu ®oµn qu©n
c¬ ®éng trªn toµn chiÕn trêng §«ng D¬ng, trong ®ã ®ång b»ng B¾c Bé 44 tiÓu ®oµn. Tõ
hÌ- thu 1953 liªn tiÕp më nh÷ng cuéc hµnh qu©n cµn quÐt B¾c Bé, B×nh-TrÞ-Thiªn, Nam
Bé, cho qu©n tËp kÝch L¹ng S¬n...
b/ Chñ tr¬ng chiÕn lîc vµ c¸c cuéc tiÕn c«ng chiÕn lîc cña ta trong ®«ng- xu©n 1953-
1954:
Chñ tr¬ng chiÕn lîc cña ta:
Bíc vµo mïa hÌ 1953, côc diÖn chiÕn trêng biÕn ®æi cã lîi cho ta mäi mÆt, th¸ng 9/1953, ta
®Ò ra chñ tr¬ng:
- TËp trung lùc lîng ®¸nh vµo nh÷ng n¬i quan träng mµ ®Þch t¬ng ®èi yÕu ®Ó tiªu diÖt
sinh lùc ®Þch, gi¶i phãng ®Êt ®ai, ®ång thêi buéc chóng bÞ ®éng ph©n t¸n lùc lîng ®èi phã
víi ta, t¹o ®iÒu kiÖn cho ta tiªu diÖt thªm tõng bé phËn sinh lùc cña chóng.
- Ph¬ng ch©m chiÕn lîc: tÝch cùc, chñ ®éng, c¬ ®éng, linh häat, ®¸nh ¨n ch¾c, tiÕn ¨n
ch¾c, ch¾c th¾ng ®¸nh cho k× th¾ng, kh«ng ch¾c th¾ng quyÕt kh«ng ®¸nh.
C¸c cuéc tiÕn c«ng chiÕn lîc cña ta bíc ®Çu lµm ph¸ s¶n c¬ b¶n kÕ ho¹ch Nava:
-Gi÷a th¸ng 11/1953, bé ®éi chñ lùc cña ta tiÕn lªn T©y B¾c, Thîng lµo. Ph¸t hiÖn sù di
chuyÓn cña qu©n ta, Nava ®iÒu 6 tiÓu ®oµn chiÕm §iÖn Biªn Phñ nh»m b¶o vÖ T©y B¾c
vµ Thîng Lµo. Ngµy 10/12/1953, ta tiÕn c«ng thÞ x· Lai Ch©u, mét bé phËn bao v©y §iÖn
Biªn Phñ. Qua 10 ngµy chiÕn ®Êu, ta gi¶i phãng toµn bé khu vùc ®Þch chiÕm ®ãng ë Lai
ch©u, diÖt 24 ®¹i ®éi ®Þch. Nava véi ®iÒu 6 tiÓu ®oµn tõ B¾c Bé t¨ng cêng cho §iÖn Biªn
Phñ, quyÕt ®Þnh x©y dùng §iÖn Biªn Phñ thµnh tËp ®oµn cø ®iÓm m¹nh. Nh vËy, §iÖn
Biªn Phñ lµ ®iÓm tËp trung qu©n lín thø 2 sau ®ång b»ng B¾c Bé.
- §Çu th¸ng 12/1953, ta phèi hîp cïng bé ®éi Lµo tÊn c«ng Trung lµo, gi¶i phãng thÞ x·
ThµKhÑt, uy hiÕp SªN«. Nava buéc ph¶i ®iÒu thªm lùc lîng tõ B¾c Bé x©y dùng Sªn«
thµnh tËp ®oµn cø ®iÓm . §iÓm trung qu©n thø 3 cña ®Þch.
- §Çu th¸ng 1 /1953, khi Nava tÊn c«ng khu V, ta bÊt ngê tiÕn c«ng b¾c T©y Nguyªn, gi¶i
phãng thÞ x· Kontum, uy hiÕp Pl©ycu, buéc ®Þch ph¶i t¨ng cêng lùc lîng x©y dùng An Khª,
Pl©ycu thµnh 2 tËp ®oµn cø ®iÓm. §iÓm tËp trung qu©n thø 4 cña ®Þch.
- Cïng thêi gian, ta phèi hîp cïng bé ®éi Lµo tÊn c«ng Thîng Lµo, gi¶i phãng toµn tØnh
Phongxa l×, NËm hu, buéc ®Þch ph¶i t¨ng cêng x©y dùng Lu«ngphab¨ng, Mêngsµi thµnh
®iÓm tËp trung qu©n thø 5 cña ®Þch.
Phèi hîpvíi c¸c cuéc tiÕn c«ng, ta ®Èy m¹nh phong trµo chiÕn tranh du kÝch vïng sau lng
®Þch.
Nh vËy, ta ®· hoµn toµn chñ ®éng më hµng lo¹t chiÕn dÞch, buéc ®Þch ph¶i ph©n t¸n lùc l-
îng ®èi phã víi ta. KÕ ho¹ch Nava bíc ®Çu ph¸ s¶n.

C©u 21: Tr×nh bµy chiÕn dÞch lÞch sö §iÖn Biªn Phñ 1954?
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 25 -
a/ ¢m mu cña ®Þch:
Do kÕ ho¹ch Nava cã nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n, Ph¸p – Mü gÊp rót t¨ng cêng lùc lîng x©y dùng
§iÖn Biªn Phñ thµnh tËp ®oµn cø ®iÓm m¹nh nhÊt §«ng D¬ng, nh»m thu hót chñ lùc cña ta
®Ó tiªu diÖt. §iÖn Biªn Phñ trë thµnh kh©u chÝnh cña kÕ ho¹ch Nava.
b/ Chñ tr¬ng cña ta;
Thùc hiÖn tiÕp tôc chñ tr¬ng cña ta trong ®«ng-xu©n 1953- 1954, §¶ng ta quyÕt ®Þnh më
chiÕn dÞch §BP, chän §BP lµm ®iÓm quyÕt chiÕn chiÕn lîc.
Víi tinh thÇn “ TÊt c¶ cho tiÒn tuyÕn tÊt c¶ ®Ó chiÕn th¾ng”, toµn qu©n toµn d©n ta ®·
gÊp rót chuÈn bÞ cho chiÕn dÞch, ®µo hµng tr¨m km ®êng, vËn chuyÓn 27.400 tÊn g¹o
cung cÊp cho §iÖn Biªn.
c/ DiÔn biÕn:
§ît 1:( tõ 13/3 ®Õn 17/3/1954); ta ®¸nh ph©n khu B¾c( cø ®iÓm §éc LËp, B¶n kÐo), tiªu
diÖt côm cø ®iÓm Him Lam, diÖt vµ b¾t 2000 ®Þch, ph¸ huû 26 m¸y bay.
§ît 2: ( 30/3 ®Õn 26/4): Qu©n ta ®ång lo¹t tiÕn c«ng c¸c cø ®iÓm phÝa ®«ng ph©nkhu
trung t©m: E1,D1,C1,C2. §ªm 30/3 ta chiÕm ®îc E1, D1, C1. TrËn ®¸nh diÔn ra t¹i ®åi A1
diÔn ra quýªt liÖt, ®Õn 4/4 mçi bªn chiÕm nöa qu¶ ®åi. S¸ng 9/4, ®Þch ph¶n kÝch chiÕm l¹i
C1. Sau 4 ngµy chiÕn ®Êu, mçi bªn chiÕm nöa qu¶ ®åi. Trong khi ®ã qu©n ta khÐp chÆt
vßng v©y khu trung t©m b»ng mét hÖ thèng giao th«ng hµo, tiÕn s¸t s©n bay Mêng Thanh,
c¾t ®øt con ®êng tiÕp tÕ duy nhÊt b»ng ®êng kh«ng cña ®Þch. §Þch l©m vµo t×nh thÕ
nguy khèn.
§ît 3: ( tõ 1/5 ®Õn 7/5/1954): qu©n ta ®¸nh chiÕm c¸c cao ®iÓm cßn l¹i ë phÝa ®«ng, ®Þch
®Þnh tæ chøc ph¸ v©y ch¹y sang Lµo vµo ®ªm 7/5 nhng cha kÞp thùc hiÖn th× vµo lóc
18h45phót ngµy 6/5, tiÕng næ khèi béc ph¸ 1000 kg ®Æt trong lßng ®åi A1 lµ hiÖu lÖnh
tæng c«ng kÝch cña qu©n ta. 17h30 phót ngµy 7/5, tíng §êC¸t cïng toµn bé ban tham mu tËp
®oµn cø ®iÓm §BP bÞ b¾t. GÇn 1 v¹n qu©n ®Þch ra hµng. ChiÕn dÞch hoµn toµn th¾ng
lîi.
KÕt qu¶:
- Ta tiªu diÖt vµ b¾t sèng toµn bé qu©n ®Þch ë §BP: 16.200 tªn, ph¸ huû 62 m¸y bay, thu
nhiÒu ph¬ng tiÖn chiÕn tranh...
- §Ëp tan kÕ ho¹ch Nava vµ mäi ©m mu cña ®Õ quèc Ph¸p- Mü.
c/ ý nghÜa lÞch sö:
§èi víi trong níc:
+ §©y lµ chiÕn th¾ng oanh liÖt nhÊt cña qu©n vµ d©n ta trong kh¸ng chiÕn chèng
®Õ quèc Ph¸p vµ can thiÖp Mü.
+ ThÓ hiÖn cao ®é tinh thÇn quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng, chñ nghÜa anh hïng c¸ch
m¹ng cña toµn qu©n toµn d©n ta.
+ Gãp phÇn quýªt ®Þnh vµo th¾ng lîi cña héi nghÞ Gi¬nev¬ vÒ §«ng D¬ng.
§èi víi quèc tÕ:
+Lµm nøc lßng nh©n d©n thÕ giíi, lµm lung lay vµ tan r· hÖ thèng thuéc ®Þa cña
chñ nghÜa thùc d©n.
+ Chøng minh ch©n lý cña thêi ®¹i: Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi ngµy nay, mét d©n téc
®Êt kh«ng réng ngêi kh«ng ®«ng nÕu quyÕt t©m chiÕn ®Êu v× ®éc lËp tù do, cã ®êng lèi
chinh trÞ, qu©n sù ®óng ®¾n, ®îc sù ®ång t×nh ñng hé quèc tÕ, th× hoµn toµn cã kh¶ n¨ng
®¸nh b¹i mäi ®Õ quèc hung b¹o.

C©u 22: Nguyªn nh©n th¾ng lîi, ý nghÜa lÞch sö cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p
a/ Nguyªn nh©n th¾ng lîi:
- Tríc hÕt, cã ®êng lèi chÝnh trÞ, qu©n sù ®óng ®¾n cña §¶ng ta: gi¬ng cao ngän cê ®éc
lËp d©n técvµ chñ nghÜa x· héi. Cã ®êng lèi kh¸ng chiÕn toµn d©n toµn diÖn, l©u dai, dùa
vµo søc m×nh lµchÝnh, nªn ®· huy ®äng ®îc lùc lîng cña toµn d©n ®Õn møc cao nhÊt, ®·
kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i vµo cuéc kh¸ng chiÕn.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 26 -
- Nh©n d©n ta cã truyÒn thèng yª níc bÊt khÊt. TruyÒn thèng ®ã ®· ®îc §¶ng ta ph¸t huy
trong thêi ®¹i míi. toµn §¶ng, toµn d©n, toµn qu©n ta ®oµn kÕt mét lßng, quyÕt t©m chiÕn
®Êu v× ®éc lËp tù do, víi tinh thÇn “ thµ hy sinh tÊt c¶ chø nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu mÊt níc,
nh¸t ®Þnh kh«ng chÞu lµm n« lÖ”
- chóng ta d· x©y dùng ®îc lùc lîng vò trang 3 th qu©n gan d¹ mu trÝ, cã chiÕn thuËt cña
chiÕn tranh nh©n dan phong phó s¸ng t¹o.
- Chóng ta cã mét h¹u ph¬ng ngµy cµng réng lín v÷ng ch¾c.
- V× chóng ta cã sù phèi hîp chiÕn ®Êu cña nh©n d©n Lµo, campuchia, ®îc phe XHCN, ®îc
nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n lo¹i tiÕn bé ®ång t×nh ñng hé.
b/ ý nghÜa lÞch sö:
- Cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ta th¾ng lîi buéc thùc d©n Ph¸p ph¶i thõa nhËn ®éc lËp
chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ cña 3 níc §«ng D¬ng. ¢m mu kÐo dµi vµ më réng chiÕn
tranh §«ng D¬ng cña ®Õ quèc Ph¸p – Mü hoµn toµn thÊt bb¹i.
- Th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, ®· b¶o vÖ nh÷ng thµnh qu¶ th¾ng lîi cña C¸ch
m¹ng Th¸ng 8, gi¶i phãng hoµn toµn miÒn B¾c, chÊm døt ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p
trong gÇn 1 thÕ kØ; ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thµnh triÖt ®Ó c¸ch m¹ng ruéng ®¸t, xo¸
bá vÜnh viÔn chÕ ®é bãc lét cña giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn. MiÒn B¾c ®îc gi¶i phãng
vµ ®i vµo thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, trë thµnh c¨n cø ®Þa cña c¸ch m¹ng c¶ n íc,
hËu ph¬ng cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu níc.
- Lµ mét ®ßn gi¸ng m¹nh mÏ vµo hÖ thèng thùc d©n, më ®Çu cho sù sôp ®æ cña chñ nghÜa
thùc d©n cò; ®ång thêi ®Ëp tan ©m mu cña ®Õ quãc Mü muèn thay can Ph¸p n« dÞch nh©n
d©n c¸c níc trªn b¸n ®¶o ®«ng D¬ng, ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña phong trµo c¸ch m¹ng
§NA.
- Th¾ng lîi ®ã ®· cæ vò m¹nh mÏ phong trµo gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi, tr íc hÕt lµ ë
Ch©u ¸, Ch©u Phi.
- + Chøng minh ch©n lý cña thêi ®¹i: Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi ngµy nay, mét d©n téc ®Êt
kh«ng réng ngêi kh«ng ®«ng nÕu quyÕt t©m chiÕn ®Êu v× ®éc lËp tù do, cã ®êng lèi
chinh trÞ, qu©n sù ®óng ®¾n, ®îc sù ®ång t×nh ñng hé quèc tÕ, th× hoµn toµn cã kh¶ n¨ng
®¸nh b¹i mäi ®Õ quèc hung b¹o.

giai ®o¹n 1954 -1975.

C©u 23: Tr×nh bµy phong trµo “ §ång khëi” ( 1959 – 1960 )?
1/ Nguyªn nh©n:
- Sau khi Ph¸p rót hÕt qu©n vÒ níc, Mü nh¶y vµo miÒn Nam, dùng nªn chÝnh quyÒn tay sai
Ng« §×nh DiÖm, thùc hiÖn ý ®å biÕn miÒn nam thµnh thuéc ®Þa kiÓu míi vµ c¨n cø qu©n
sù cña Mü.
- ChÝnh quyÒn tay sai Ng« ®×nh DiÖm ®· tËp hîp lùc lîng dùng nªn chÝnh quyÒn ®éc
tµi , gia ®×nh trÞ th©n Mü ®èi lËp víi nh©n d©n, ban hµnh ®¹o luËt 10/59, thùc hiÖn
chÝnh s¸ch“tè céng” “diÖt céng’’ lª m¸y chÐm kh¾p miÒn Nam khñng bè phong trµo c¸ch
m¹ng vµ quÇn chóng nh©n d©n. ChÝnh s¸ch t¨ng cêng ®µn ¸p khñng bè cña Mü- DiÖm lµm
cho nh©n d©n v« cïng c¨m phÉn, ngän löa c¸ch m¹ng ngµy cµng d©ng cao.
- Trøoc t×nh h×nh ®ã, héi nghÞ trung ¬ng lÇn thø 15 cña §¶ng ( 13/1/1959) ®· x¸c ®Þnh con
dêng ph¸t triÓn cña c¸ch m¹ng miÒn Nam lµ khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn vÒ tay nh©n
d©n b»ng lùc lîng chÝnh trÞ cña quÇn chóng lµ chñ yÕu, kÕt hîp víi lùc lîng vò trang nh©n
d©n.
2/ DiÔn biÕn:
- §wäc nghÞ quyÕt 15 cña §¶ng soi s¸ng, phong trµo cña quÇn chóng tõ lÎ tÎ ë tõng ®Þa ph-
¬ng: B¾c ¸i ( 2/ 1959), Trµ Bång ( 8/1959) ®· lan ra kh¾p miÒn Nam thµnh cao trµo c¸ch
m¹ng b»ng cuéc “ §ång Khëi”.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 27 -
- Ngµy 17/1/1960, díi sù l·nh ®¹o cña tØnh uû BÕn Tre, nh©n d©n c¸c x· §Þnh Thuû, Phíc
HiÖp, B×nh Kh¸nh huyÖn Má Cµy víi vò khÝ tù t¹o ®· næi dËy ®¸nh ®ån bèt, diÖt ¸c «n,
gi¶i t¸n chÝnh quyÒn ®Þch, giµnh quyÒn lµm chñ th«n, x·.
TiÕp ®ã phong trµo lan nhanh ra toµn tØnh BÕn Tre, nh©n d©n 47 x· ®· ®ång lo¹t vïng lªn
®Ëp tan bé m¸y k×m kÑp cña ®Þch, thµnh lËp uû ban nh©n d©n tù qu¶n vµ lùc lîng vò
trang, tÞch thu ruéng ®Êt cña ®Þa chñ chia cho d©n cµy nghÌo.
Phong trµo “ §ång Khëi” nh níc vì bê lan kh¾p nam Bé, T©y Nguyªn vµ mét sè n¬i ë Trung
Trung bé
3/ KÕt qu¶:
- Cuèi n¨m 1960, c¸c tØnh Nam Bé, c¸ch m¹ng ®· lµm chñ 600 trong tæng sè 1298 x·, trong
®ã cã 116 x· ®îc gi¶i phãng hoµn toµn. C¸c tØnh ®ång b»ng ven biÓn Trung bé cã 904 trong
tæng sè 3829 th«n kh«ng cßn chÝnh quyÒn nguþ. t¹i T©y Nguyªn cã 3200 trong tæng sè 5721
th«n kh«ng cßn chÝnh quyÒn nguþ.
- Ngµy 20/12/1960, MÆt trËn d©n téc gi¶i phãng miÒn nam ra ®êi ®oµn kÕt toµn d©n,
®Êu tranh chèng ®Õ quèc Mü vµ tay sai.
4/ ý nghÜa lÞch sö:
- Phong trµo “ §ång Khëi” ®· gi¸ng mét ®ßn nÆng nÒ vµo chÝnh s¸ch thùc d©n míicña Mü
ë miÒn Nam, ph¸ vì tõng m¶ng lín hÖ thèng chÝng quyÒn nguþ ë n«ng th«n, lµm lung lay
tËn gèc chÝnh quyÒn tay sai Ng« §×nh DiÖm, chÊm døt thêi k× t¹m thêi æn ®Þnh t×nh
h×nh cña ®Þch chóng chuyÓn sang thêi k× khñng ho¶ng triÒn miªn.
- §¸nh dÊu bíc ph¸t triÓn nh¶y vät cña c¸ch m¹ng miÒn nam, chuyÓn c¸ch m¹ng tõ thÕ gi÷
g×n lùc lîng sang thÕ tiÕn c«ng, t¹o tiÒn ®Ò cho c¸ch m¹ng ph¸t triÓn ë giai ®o¹n sau.

C©u 24: Nh©n d©n miÒn Nam chiÕn ®Êu chèng chiÕn tranh ®¹c biÖt cña Mü
( 1961- 1965)?
a/ ¢m mu vµ thñ ®o¹n cña Mü:
¢m mu: Do bÞ thÊt b¹i trong chiÕn tranh ®¬n ph¬ng ë miÒn Nam vµ phong trµo gi¶i phãng
d©n téc tren thÐ giíi d©ng cao. Tæng thèng Kenn¬di ®Ò ra chiÕn lîc toµn cÇu “ph¶n øng
linh ho¹t”, thÝ diÓm ë miÒn Nam chiÕn lîc “chiÕn tranh côc bé”, nh»m ®µn ¸p c¸ch m¹ng
miÒn Nam, biÕn miÒn Nam thµnh thuéc ®Þa kiÓu míi cña Mü.
§©y lµ lo¹i h×nh chiÕn tranh x©m lîc thùc d©n míi cña Mü tiÕn hµnh b»ng qu©n ®éi tay sai
lµ chñ yÕu do cè vÊn Mü chØ huy, dùa vµo trang bÞ vò khÝ Mü.
Thñ ®o¹n:
+ T¨ng nhanh viÖn trî qu©n sù vµ lùc lîng cè vÊn Mü
+ R¸o riÕt b¾t lÝnh t¨ng nhanh lùc lîng qu©n nguþ, trang bÞ vò khÝ hiÖn ®¹i vµ chiÕn
thuËt míi “ trùc th¨ng vËn” “ thiÕt xa vËn”.
+ TiÕn hµnh ho¹t ®éng ph¸ ho¹i miÒn B¾c, phong to¶ vïng biÓn...
+ Më nh÷ng cuéc hµnh qu©n cµn quÐt r¸o riÕt dån d©n lËp “ Êp chiÕn lîc”, coi ®©y lµ
“quèc s¸ch” nh»m thùc hiÖn ch¬ng tr×nh ‘b×nh ®Þnh” miÒn Nam trong 18 th¸ng.
b/ Nh©n d©n miÒn Nam chèng “ chiÕn tranh ®Æc biÖt”
1-1961 Trung ¬ng côc miÒn Nam ®îc thµnh lËp
15-2-1961, c¸c lùc lîng vò trang miÒn Nam thèng nhÊt thµnh qu©n gi¶i phãng.
Qu©n d©n miÒn Nam ®Èy m¹nh ®Êu tranh chÝnh trÞ víi ®Êu tranh vò trang, næi dËy trªn
c¶ 3 vïng chiÕn lîc lµ n«ng th«n, rõng nói, ®ång b»ng vµ ®« thÞ, tiÕn c«ng ®Þch trªn c¶ 3
mòi chÝnh trÞ, qu©n sù, binh vËn.
* §Êu tranh qu©n sù:
Trong nh÷ng n¨m 1961-1962 qu©n d©n miÒn Nam ®¸nh b¹i nhiÒu cuéc hµnh qu©n cµn
quÐt cña ®Þch vµo chiÕn khu D, c¨n cø U Minh, T©y Ninh.
Ngµy 2-1-1963, qu©n d©n ta giµnh th¾ng lîi vang déi t¹i Êp B¾c( Mü Tho) ®¸nh b¹i cuéc
hµnh quan cµn quÐt cñ trªn 2000 lÝnh nguþ cã cè vÊn Mü chØ huy trang bÞ m¸y bay, xe
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 28 -
t¨ng, xe bäc thÐp. Lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu h¬n 450 ®Þch b¾n r¬i 8 m¸y bay, b¾n ch¸y 3
xe bäc thÐp. Më ra kh¶ n¨ng ta ®¸nh th¾ng “ chiÕn tranh ®Æc biÖt” cña Mü.
Trong ®«ng- xu©n 1964-1965, ta më chiÕn dÞch ë miÒn ®«ng Nam bé giµnh th¾ng lîi t¹i
B×nh GÜa( Bµ RÞa), tiÕp ®ã lµ chiÕn th¾ng t¹i Pl©yme, §ång Xoµi( Biªn Hoµ) vµ Ba Gia (
Qu¶ng Ng·i). lùc lwongj nßng cèt cña chiÕn tranh ®¹c biÖt r¬i vµo thÕ suy yÕu nghiÖm
träng, ®øng tríc nguy c¬ tan r·.
* §Êu tranh chèng b×nh ®Þnh:
- Phong trµo diÔn ra m¹nh mÏ kh«ng chØ ë vïng rõng nói, n«ng th«n, ®ång b»ng, mµ lan c¶
vµo c¸c ®« thÞ lín.
8-5-1963, hai v¹n t¨ng ni phËt tö HuÕ biÓu t×nh vµ bÞ dµn ¸p , mét lµn sãng ñng hé phong
trµo phËt t lan réng kh¾p miÒn Nam ®¹c biÖt ë HuÕ, §µ N½ng, Sµi Gßn.
11-6-1963, Hoµ thîng ThÝch Qu¶ng §øc tù thiªu t¹i ng· t Sµi Gßn ph¶n ®èi chÝnh quyÒn
DiÖm.
16-6-1963, 70 v¹n quÇn chóng sµi Gßn biÓu t×nh lµm rung chuyÓn chÕ ®é nguþ
Tïng m¶ng lín Êp chiÕn lîc bÞ ph¸.
* ý nghÜa lÞch sö:
- C¸ch m¹ng miÒn Nam tiÕp tôc Ü vòng thÕ chñ ®éng tiÕn c«ng, lµm thÊt b¹i ©m mu chiªn
tranh ®¹c biÖt cña Mü. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n d©n miÒn Nam ®Ëp tan nh÷ng kÕ ho¹ch
chiÐn tranh míi cña Mü, gãp phÇn b¶o vÖ miÒn B¾c XHCN

C©u 25: Tr×nh bµy cuéc chiÕn ®Êu cña nh©n d©n miÒn nam chèng “ chiÕn tranh côc
bé” cña Mü ( 1965-1968 ) ?
1/ ChiÕn luîc “ ChiÕn tranh côc bé” ë miÒn Nam:
¢m mu:
+ Do thÊt b¹i trong cuéc “chiÕn tranh ®Æc biÖt”, tõ cuèi n¨m 1964, ®Çu 1965 MÜ
tiÕn hµnh “ chiÕn tranh côc bé” ë miÒn Nam vµ chiÕn tranh ph¸ ho¹i b»ng kh«ng qu©n, h¶i
qu©n ®èi víi miÒn B¾c.
+ “ ChiÕn tranh côc bé” , lµ h×nh thøc cao cña chiÕn tranh thùc d©n kiÓu míi ®îc
tiÕn hµnh b»ng lùc lîng qu©n viÔn chinh MÜ, qu©n ®éi c¸c níc th©n MÜ vµ qu©n nguþ tay
sai, trong ®ã qu©n MÜ gi÷ vai trß quan träng vµ kh«ng ngõng t¨ng lªn vÒ sè lîng vµ trang bÞ,
nh»m chèng l¹i c¸c lùc lîng c¸ch m¹ng vµ nh©n d©n ta tiÕn hµnh “chiÕn tranh côc bé”. MÜ
nh»m: Nhanh chãng t¹o ra u thÕ binh lùc vµ ho¶ lùc ®Ó ¸p ®¶o ta b»ng chiÕn lît “t×m diÖt”,
giµnh thÕ chñ ®éng trªn chiÕn trêng, buéc ta ph¶i ph©n t¸n ®¸nh nhá, lµm cho chiÕn tranh
c¸ch m¹ng lui dÇn vµ chóng cßn thùc hiÖn mu ®Ò quèc tÕ ho¸ mét phÇn cuéc chiÕn tranh ë
miÒn Nam .
Thñ ®o¹n:
+ §Ó thùc hiÖn “ chiÕn tranh côc bé” qu©n MÜ vµ qu©n c¸c níc th©n MÜ ( Nam
triÒu tiªn, Th¸i Lan, Philippin, T©n T©y Lan, ¤txtr©ylia) ®· ®æ vµo miÒn Nam ViÖt Nam.
Tõ th¸ng 2/1965 MÜ å ¹t ®a qu©n vµo miÒn Nam ViÖt Nam. Mïa hÌ n¨m 1965, sè qu©n nµy
®· lªn tíi 82.000 tªn vµ b¾t ®Çu tham chiÕn. Cuèi n¨m 1965 t¨ng lªn 180.000 qu©n MÜ vµ
20.000 qu©n ch hÇu, ®Õn cuèi n¨m 1967 lªn tíi 48 v¹n qu©n MÜ vµ 57 ngh×n qu©n ch hÇu.
§ã lµ cha kÓ hµng v¹n kh«ng qu©n vµ h¶i qu©n MÜ ë c¸c c¨n cø qu©n sù ®Æt t¹i Guam,
Philippin, Th¸i Lan vµ h¹m ®éi 7 ë Th¸i b×nh d¬ng s¼n sµng tham chiÕn.
+ Dùa vµo u thÕ qu©n sù, chóng ta ®Ò ra hµng lo¹t c¸c kÕ ho¹ch qu©n sù míi, cho
qu©n viÔn chinh më c¸c cuéc hµnh qu©n “ t×m diÖt” vµ “b×nh ®Þnh” vµo “§Êt th¸nh ViÖt
céng”.
+ §èi víi niÒm B¾c, MÜ ®· dùng lªn “ Sù kiÖn vÞnh B¾c Bé” ngµy 5/8/1964 lÊy cí
cho m¸y bay vµ tµu chiÕn ph¸ ho¹i miÒn B¾c. TiÕn hµnh chiÕn tranh ph¸ ho¹i miÒn B¾c,
MÜ nh»m triÖt ph¸ tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, ph¸ c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi
ëmiÒn B¾c; ng¨n chÆn sù viÖn trî tõ bªn ngoµi vµo miÒn B¾c vµ tõ miÒn B¾c vµo miÒn
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 29 -
Nam; lµm lung lay quyÕt t©m chèng MÜ cña nh©n d©n ta vµ còng nh»m phèi hîp víi cuéc
chiÕn tranh côc bé cña MÜ ë miÒn Nam
2/ Qu©n vµ d©n miÒn Nam ®Êu tranh chèng “ ChiÕn tranh côc bé” cña MÜ:
+ Nh©n d©n ta ë miÒn Nam víi ý chÝ “ QuyÕt chiÕn, quyÕt chiÕn giÆc mÜ x©m l-
îc” ®îc sù phèi hîp chiÕn ®Êu vµ chi viÖn cña miÒn B¾c, ®· anh dòng chiÕn ®Êu vµ liªn
tiÕp giµnh th¾ng lîi.
+ Ngµy 18-8-1965 t¹i V¹n Têng mét lµng nhá ven biÓn huyÖn B×nh S¬n (Qu¶ng Ng·i
), mét trung ®oµn qu©n gi¶i phãng cïng víi mét §¹i ®éi bé ®éi ®Þa ph¬ng ®· ®¸nh b¹i cuéc
hµnh qu©n “ ¸nh s¸ng sao” cña mét lùc lîng lín qu©n MÜ gåm 9.000 lÝnh thuû ®¸nh bé, cã
c¶ h¶i, lôc, kh«ng qu©n, víi 6 tµu ®æ bé, 105 xe t¨ng vµ thiÕt gi¸p gÇn 100 m¸y bay lªn
th¼ng vµ 70 m¸y bay chiÕn ®Êu. Ta ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu 900 tªn, diÖt 22 xe t¨ng,
xe bäc thÐp, 13 m¸y bay lªn th¼ng; lùc lîng cña ta an toµn rót lui khái V¹n Têng. TrËn V¹n T-
êng ®îc coi lµ cuéc ®ä søc trùc tiÕp ®Çu tiªn gi÷a qu©n vµ d©n ta víi qu©n x©m lîc MÜ.
Th¾ng lîi nµy chøng tá nh©n d©n ta hoµn toµn cã kh¶ n¨ng ®¸nh th¾ng giÆc MÜ
x©m lîc. Sau chiÕn tranh V¹n Têng, ®· dÊy lªn mét cao trµo “ T×m MÜ mµ diÖt, gÆp MÜ
mµ ®¸nh” trªn toµn miÒn Nam.
+ Mïa kh« 1965-1966 ®Þnh cã 72 v¹n qu©n trong ®ã cã 22 v¹n qu©n MÜ vµ ch hÇu.
Víi lùc lîng ®ã, MÜ më cuéc ph¶n c«ng chiÕn lîc mïa kh« lÇn thø nhÊt víi 450 cuéc hµnh
qu©n lín nhá ( trong ®ã cã 5 cuéc hµnh qu©n “ t×m diÖt” then chèt ) nhµm voµ hai híng
chiÕn lîc chÝnh lµ ®ång b»ng khu V vµ miÒn §«ng Nam Bé, víi môc tiªu ®¸nh b¹i chñ lùc
qu©n gi¶i phãng, thùc hiÖn c¸i gäi lµ “ bÎ g·y x¬ng sèng ViÖt céng”, giµnh l¹i thÕ chñ ®éng
trªn chiÕn trêng.
Qu©n ta cã nhiÒu ph¬ng híng t¸c chiÕn kh¸c nhau, ®· chÆn ®¸nh ®Þch trªn mäi h-
íng, tiÕn c«ng chóng kh¾p mäi n¬i. Trong 4 th¸ng mïa kh«1965-1966 qu©n d©n ta ë miÒn
Nam ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu104.000 ®Þch, trong ®ã cã 42.500 tªn MÜ, 3500 ch hÇu,
b¾n r¬i vµ ph¸ huû 1340 m¸y bay, ph¸ huû 600 xe t¨ng vµ xe bäc thÐp, 1310 « t«.
+ Mïa kh« 1966-1967, ®Þch cã 98 v¹n trong ®ã MÜ vµ ch hÇu cã 44 v¹n
MÜ më cuéc ph¶n c«ng chiÕn lîc mïa kh« thø hai víi 895 cuéc hµnh qu©n lín nhá ( trong ®ã
cã 3 cuéc hµnh qu©n then chèt )nh»m vµo híng chiÕn lîc chÝnh lµ miÒn §«ng Nam Bé.
Cuéc hµnh qu©n Att¬nbor¬ ®¸nh vµo chiÕn khu D¬ng Minh Ch©u, cuéc hµnh qu©n
Xª®aph«n ®¸nh vµo Tr¶ng Bµng, Cñ Chi vµ líp nhÊt lµ cuéc hµnh qu©n Gianx¬n Xiti ®¸nh
vµo chiÕn khu D¬ng Minh Ch©u, nh»m tiªu diÖt qu©n chñ lùc vµ c¬ quan ®Çu n·o cña ta,
t¹o bíc ngoÆc trong chiÕn tranh.
Cïng víi nh÷ng cuéc tiÕn c«ng ®Þch trªn c¸c chiÕn trêng kh¸c, qu©n d©n ta më hµng
lo¹t trËn tiÕn c«ng trªn chiÕn trêng §«ng Nam Bé, ®¸nh tan 3 cuéc hµnh qu©n lín “ t×m
diÖt” vµ “ b×nh ®Þmh” cña chóng. Trong mïa kh« thø hai, ta ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu
151.000 ®Þch trong ®ã cã 68.200MÜ, 5540 ch hÇu, b¾n r¬i vµ ph¸ huû 1231 m¸y bay, ph¸
huû 1627 xe t¨ng vµ xe bäc thÐp, 2107 «t«
ThÊt b¹i cña MÜ trong c¶ hai mïa kh« lµ to lín vµ toµn diÖn. C¸c môc tiªu chiÕn lîc “t×m
diÖt” vµ “b×nh ®Þnh” cña chóng kh«ng thùc hiÖn ®îc. Néi bé giíi cÇm quyÒn MÜ b¾t
®Çu ph©n ho¸, dao ®éng.
+ Trong khi ®ã qu©n d©n ta cßn giµnh nh÷ng th¾ng lîi kh¸c:
ë c¸c vïng n«ng th«n vµ thµnh thÞ, quÇn chóng næi dËy chèng k×m kÑp, trõng trÞ
bän ¸c «n, ph¸ “Êp chiÕn lîc”, ®ßi MÜ cót vÒ níc, ®ßi tù do, d©n sinh d©n chñ.
Vïng gi¶i phãng ®îc më réng, uy tÝn cña MÆt trËn DTGPMN ®îc n©ng cao trªn tr-
êng quèc tÕ. C¬ng lÜnh cña MÆt trËn ®îc 41 níc, 12 tæ chøc quèc tÕ vµ 5 tæ chøc cã tÝnh
chÊt khu vùc lªn tiÕng ñng hé.
+ Cuéc tæng tiÕng c«ng vµ næi dËy ®îc më ®Çu b»ng cuéc tËp kÝch chiÕn lîc cña
qu©n chñ lùc ta vµo hÇu hÕt c¸c ®« thÞ trong ®ªm 30 r¹ng 31-1 ®Õn 25-2; tõ 4-5 ®Õn 18-6;
tõ 17-8 ®Õn 23-9. Qu©n vµ d©n ta trªn kh¾p miÒn Nam ®ång lo¹t tiÕn c«ng vµ næi dËy ë
37 trong tæng sè 44 tØnh, 5 trong tæng sè 6 ®« thÞ, 64 trong tæng sè 242 quËn vµ ë hÇu
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 30 -
kh¾p c¸c “ Êp chiÕn lîc”, c¸c vïng n«ng th«n. T¹i Sµi Gßn, qu©n gi¶i phãng tiÕn c«ng c¸c vÞ
trÝ ®Çu n·o cña ®Þch, nh Toµ ®¹i sø MÜ, dinh §éc lËp, Bé tæng tham mu nguþ, Bé t lÖnh
biÖt khu Thñ ®«, Tæng nha c¶nh s¸t, ®µi ph¸t thanh, s©n bay T©n S¬n NhÊt.
Trong ®ît I kh«ng ®Çy hai th¸ng, qu©n d©n ta ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu 147.000
®Þch, trong ®ã co¸ 43.000 MÜ, ph¸ huû mét khèi lîng lín vËt chÊt vµ ph¬nng tiÖn chiÕn
tranh cña chóng.
ý nghÜa cña cuéc Tæng tiÕn c«ng?
+ Më ra bíc ngoÆc cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc.
+ Lµm lung lay ý chÝ x©m lîc cña qu©n viÔn chinh MÜ.
+ Buéc chóng ph¶i tuyªn bè “ phi MÜ ho¸” chiÕn tranh x©m lîc ( tøc thõa nhËn thÊt
b¹i cña “ chiÕn tranh côc bé”), chÊm døt kh«ng ®iÒu kiÖn chiÕn tranh ph¸ ho¹i miÒn B¾c,
chÞu ®Õn héi nghÞ Paris ®Ó bµn vÒ chÊm døt chiÕn tranh x©m lîc.
+ Nã ®· gi¸ng mét ®ßn quyÕt ®Þnh vµo chiÕn lîc “ chiÕn tranh côc bé” cña MÜ,
lµm lung lay ý chÝ x©m lîc cña chóng, buéc chóng ph¶i xuèng thang chiÕn tranh vµ tuyªn bè
“phi MÜ ho¸” chiÕn tranh x©m lîc ( tøc thõa nhËn thÊt b¹i cña chiÕn tranh côc bé ).

C©u 26: Cuéc chiÕn ®Êu chèng chiÕn tranh “ ViÖt Nam ho¸” cña MÜ ë miÒn Nam
(1969-1973) nh thÕ nµo ?
1/ ¢m mu vµ thñ ®o¹n cña MÜ trong “ ViÖt Nam ho¸” chiÕn tranh:
¢m mu:
+ N¨m 1969 Nicx¬n lªn lµm Tæng thèng, ®Ò ra “ häc thuyÕt Nicx¬n”, thùc hiÖn thÝ
®iÓm ë miÒn Nam ViÖt Nam chiÕn lîc “ ViÖt Nam ho¸”chiÕn tranh.
+ “ ViÖt Nam ho¸ chiÕn tranh” lµ h×nh thøc chiÕn tranh x©m lîcthùc d©n míi cña
MÜ chñ yÕu ®îc tiÕn hµnh b»ng qu©n ®éi tay sai, cã sù phèi hîp ®¸ng kÓ cña lùc lîng
chiÕn ®Êu MÜ ( ho¶ lùc MÜ ), vÉn do cè vÊn MÜ chØ huy vµ trang bÞ vò khÝ MÜ ®îc
t¨ng cêng ë møc ®é tèi ®a nh»m chèng l¹i c¸ch m¹ng vµ nh©n d©n ta.
Thñ ®o¹n cña MÜ:
+ T¨ng viÖn trî qu©n sù, gióp qu©n ®éi tay sai t¨ng s è lîng vµ trang bÞ hiÖn ®¹i ®Ó
cã thÓ “tù ®øng v÷ng”, “tù g¸nh v¸c lÊy chiÕn tranh”. Tõ 1969-1972 qu©n nguþ ®· t¨ng tõ
70 ®Õn 110 v¹n tªn.
+ T¨ng viÖn trî kinh tÕ gióp qu©n nguþ ®Èy m¹nh thùc hiÖn quèc s¸ch “b×nh ®Þnh”
nh»m chiÕm ®Êt giµnh d©n víi c¸ch m¹ng.
+ T¨ng ®Çu t vèn kÜ thuËt ph¸t triÓn KT miÒn Nam võa ®Ó lõa bÞp võa ®Ó bãc lét
nhiÒu h¬n vµ ®Ó gi¶m g¸nh nÆng cho MÜ.
+ Më réng chiÕn tranh ph¸ ho¹i miÒn B¾c, t¨ng cêng vµ më réng chiÕn tranh x©m lîc
Lµo, Campuchia nh»m hç trî cho chiÕn tranh “ViÖt Nam ho¸”
+ Lîi dông m©u thuÉn vµ tÝnh ®a cùc trong phong trµo CSQT, MÜ b¾t tay c©u kÕt
víi c¸c níc lín XHCN nh»m c« lËp cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc cña nh©n d©n ta.
+ Sö dông qu©n nguþ Sµi Gßn thµnh lùc lîng xung kÝch ë §«ng D¬ng, ®a qu©n nguþ
Sµ Gßn ®Èy m¹nh chiÕn tranh x©m lîc Lµo vµ më réng chiÕn tranh x©m lîc Campuchia,
thùc hiÖn kÕ ho¹ch “ §«ng D¬ng ho¸ chiÕn tranh”, thùc hiÖn lÊy ngêi §«ng D¬ng ®¸nh ngêi
§«ng D¬ng, c« lËp c¸ch m¹ng ViÖt Nam.
2/ Qu©n vµ d©n miÒn Nam chiÕn ®Êu chèng “ ViÖt Nam ho¸” chiÕn tranh:
Th¾ng lîi trªn mÆt trËn chÝnh trÞ, ngo¹i giao:
+ Ta ®Êu tranh ®ßi MÜ ph¶i th¬ng lîng t¹i héi nghÞ Pari. Héi nghÞ 2 bªn ®· khai m¹c
tõ 13/5/1968, sau ®ã ph¸t triÓn thµnh héi nghÞ 4 bªn ngµy 25/1/1969
+ Ngµy 6/6/1969 ChÝnh phñ c¸ch m¹ng l©m thêi céng hoµ miÒn Nam ViÖt Nam
thµnh lËp. Ngay sau ®ã ®· ®îc 23 níc c«ng nhËn trong ®ã cã 21 níc ®Æt quan hÖ ngo¹i
giao.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 31 -
+ Ngµy 24vµ 25/4/1970 diÔn ra Héi nghÞ cÊp cao cña nh©n d©n 3 níc §«ng D¬ng
biÓu thÞ quyÕt t©m ®oµn kÕt chèng MÜ.
+ 10/8/1972 Héi nghÞ c¸c níc kh«ng liªn kÕt häp t¹i Guyana ®· c«ng nhËn ®¹i diÖn
hîp ph¸p cña CPCM l©m thêi céng hoµ miÒn Nam vµ chÝnh phñ v¬ ng quèc Campuchia.
+ ë kh¾p ®« thÞ miÒn Nam, phong trµo cña c¸c tÇng líp nh©n d©n næ ra liªn tôc.
§Æc biÖt ë HuÕ, §µ N½ng, Sµi Gßn... hµng v¹n thanh niªn, häc sinh ®· xuèng ®êng nªu
khÈu hiÖu chèng Mü – thiÖu. Phong trµo cña häc sinh, sinh viªn ®· thu hót ®«ng ®¶o quÇn
chóng “ ch©m ngßi næ” cho phong trµo chung cña c¸c tÇng líp nh©n d©n thµnh thÞ. T¹i c¸c
vïng n«ng th«n, ®ång b»ng, rõng nói, ven thÞ phong trµo quÇn chóng næi dËy ph¸ “ Êp
chiÕn lîc” chèng “ b×nh ®Þnh n«ng th«n” næ ra m¹nh mÏ. §Çu 1971, c¸ch m¹ng giµnh ®îc
quyÒn lµm chñ thªm 3600 Êp.
Th¾ng lîi trªn mÆt trËn qu©n sù:
+ Tõ 30-4 ®Õn 30-6-1970, phèi hîp cïng qu©n d©n Campuchia ®· ®Ëp tan cuéc
hµnh qu©n x©m lîc Campuchia cña 10 v¹n qu©n Mü-nguþ, gi¶i phãng 5 tØnh thuéc ®«ng-
b¾c Campuchia vµ n«ng th«n nhiÒu tØnh kh¸c.
+ Trong cïng thêi gian nöa ®Çu n¨m 1970. qu©n t×nh nguyÖn ViÖt Nam phèi hîp
cïng bé ®éi Lµo ®¹p tan cuéc hµnh qu©n lÊn chiÕm c¸nh ®ång Chum, xiªng Kho¶ng. Gi¶i
phãng thÞ x· At«p¬, Saravan vµ vïng réng lín Nam Lµo.
+ Tõ 12-2 ®Õn 21-3-1971, qu©n d©n ta cã sù phèi hîp cña qu©n d©n Lµo ®· ®Ëp
tan cuéc hµnh qu©n “ Lam S¬n 719” cña Mü-nguþ ®¸nh chiÕm ®êng 9 Nam Lµo, gi÷ v÷ng
hµnh lang chiÕn lîc c¸ch m¹ng ®«ng D¬ng, lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu 22.000 Mü-nguþ.
+ Ngµy 30-3-1972 ta më cuéc tiÕn c«ng chiÕn lîc mïa kh« chän Qu¶ng TrÞ lµm híng
tiÕn c«ng chñ yÕu råi ph¸t triÓn kh¾p miÒn Nam.
Qu©n ta tiÕn c«ng ®Þch víi cêng ®é m¹nh, quy m« lín, trªn hÇu kh¾p c¸c ®Þa bµn chiÕn lîc
quan träng. chØ trong thêi gian ng¾n ta ®· chäc thñng 3 phßng tuyÕn m¹nh nhÊt cña ®Þnh lµ
Qu¶ng trÞ, T©y nguyªn, §«ng Nam bé.
Sau gÇn 3 th¸ng, ta lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu h¬n 20 v¹n qu©n nguþ, gi¶i phãng nh÷ng vïng
®Êt ®ai réng lín víi h¬n 1 triÖu d©n.
ý nghÜa: Cuéc tiÕn c«ng chiÕn lîc mïa kh« n¨m 1972 më ra bíc ngoÆt míi trong cuéc kh¸ng
chiÕn chèng Mü, gi¸ng 1 ®ßn m¹nh vµo qu©n nguþ ( c«ng cô chñ yÕu) vµ quèc s¸ch “ b×nh
®Þnh” ( x¬ng sèng) cña chiÕn lîc ViÖt nam ho¸ chiÕn tranh, buéc Mü ph¶i tuyªn bè Mü ho¸
trë l¹i chiÕn tranh x©m lîc.

C©u 27: Tr×nh bµy héi nghÞ Pa ri vÒ ViÖt Nam?


a/ Hoµn c¶nh lÞch sö:
- n¨m 1965, chÝnh quyÒn Gi«nx¬n nãi ®Õn hoµ b×nh- mét thñ ®o¹n ngo¹i giao lõa bÞp
nh»m phèi hîp víi ho¹t ®éng qu©n sù cña chóng.
- §Çu n¨m 1967, sau nh÷ng th¾ng lîi cã ý nghÜa chiÕn lîc trong hai mïa kh« 1965-1966 vµ
1966-1967, ta chñ tr¬ng më thªm mÆt trËn tiÕn c«ng ngo¹i giao nh»m tè c¸o téi ¸c, v¹ch trÇn
luËn ®iÖu ngo¹i giao lõa bÞp cña Mü, nªu tÝnh chÊt chÝnh nghÜa vµ lËp trêng ®óng ®¾n
cña ta, tranh thñ sù ®ång t×nh ñng hé cña quèc tÕ.
31-3-1968, Gi«nx¬n b¾t ®Çu nãi ®Õn th¬ng lîng víi ViÖt nam
b/ DiÔn biÕn:
- Ngµy 13-5-1968, cuéc th¬ng lîng chÝnh thøc hai bªn gi÷a ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ vµ
Hoa K× häp phiªn ®Çu tiªn. ta kh¼ng ®Þnh lËp trêng tríc tiªn ®ßi Mü ph¶i chÊm døt kh«ng
®iÒu kiÖn chiÕn tranh ph¸ ho¹i vµ nh÷ng ho¹t ®éng qu©n sù kh¸c trªn toµn miÒn B¾c.
Trong c¶ n¨m 1968 hai bªn kh«ng ®¹t ®îc vÊn ®Ò g× c¬ b¶n, nhng më ra thêi k× ta tiÕn c«ng
®Þch trùc tiÕp trªn bµn ngo¹i giao.
- Ngµy 1-11-1968,Sau khi Mü ngõng nÐm bom b¾n ph¸ miÒn B¾c, cuéc ®Êu tranh gi÷a ta
vµ Mü chñ yÕu vÒ h×nh thøc vµ thµnh phÇn héi nghÞ vµ ®i ®Õn thèng nhÊt héi nghÞ 4 bªn
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 32 -
sÏ diÔn ra trªn bµn trßn t¹i Pari bao gåm ViÖt nam d©n chñ céng hoµ, MÆt trËn d©n téc gi¶i
phãng miÒn Nam ViÖt Nam víi Hoa K× vµ ViÖt Nam céng hoµ ( chÝnh quyÒn nguþ).
- Ngµy 18-1-1969, bèn bªn häp trï bÞ
- Ngµy 25-1-1969, héi nghÞ 4 bªn häp phiªn chÝnh thøc dÇu tiªn. Tr¶i qua nhiÒu phiªn häp
chung, c«ng khai vµ tiÕp xóc riªng lËp trêng c¸c bªn kh¸c xa nhau, cuéc th¬ng lîng nhiÒu lóc
gi¸n ®o¹n
+ PhÝa ta: §ßi Mü rót hÕt qu©n viÔn chinh vµ qu©n c¸c níc th©n Mü khái miÒn
Nam, ®ßi hä t«n träng c¸c quyÒn d©n téc c¬ b¶n vµ quyÒn tù quyÕt cña nh©n d©n miÒn
Nam.
+ PhÝa Mü: Tríc sau nªu quan ®iÓm “ cã ®i cã l¹i”, ®ßi c¶ hai bªn “ cïng rót qu©n”
- §Çu 10-1972, phÝa ®oµn Mü ®Õn Pari dÓ nèi l¹i ®µm ph¸n (mét thñ ®o¹n lïi bíc trong th-
¬ng lîng do bÞ thÊt b¹i liªn tiÕp trªn c¶ 2 miÒn Nam – B¨c vµ Nicx¬n muèn tróng cö tæng
thèg nhiÖm k× 2)
8-10-1972,ta ®a ra dù th¶o hiÖp ®Þnh vÒ chÊm døt chiÕn tranh lËp l¹i hoµ b×nh ë ViÖt
nam, ®Ò nghÞ th¶o luËn ®Ó ®i ®Õn kÝ kÕt.
17-10-1972, v¨n b¶n hiÖp ®Þnh ®îc hoµn tÊt, hai bªn tho¶ thuËn ngµy kÝ chÝnh thøc.
- Tuy nhiªn sau khi tróng cö tæng thèng, chÝh quyÒn Nicx¬n trë mÆt ®ßi xÐt l¹i v¨n b¶n,
®ßi ta nh©n nhîng, ®«ng thêi ®Ó Ðp ta nh©n nhîng, Nicx¬n ®· phª vhuÈn kÕ ho¹ch tËp
kÝch kh«ng qu©n chiÕn lîc B52 vµo Hµ Néi, H¶i Phßng 24/24 h. Cuéc tËp kÝch ph¸ s¶n
hoµn toµn ®· quyÕt ®Þnh thÊt b¹i cña chóng trªn bµn th¬ng lîng.
- Sau khi ngõng nÐm bom b¾n ph¸ miÒn B¾c, Mü cö ph¸i ®oµn ®Õn Pari nèi l¹i ®µm
ph¸n.Trªn tu thÕ chiÕn th¾ng, ta kiªn tr× ®Êu tranh gi÷ v÷ng néi dung c¬ b¶n cña dù th¶o
hiÖp ®Þnh ®· ®îc tho¶ thuËn.
Ngµy 13-1-1973, dù th¶o hiÑp ®Þnh c¬ b¶n ®îc tho¶ thuËn
Ngµy 23-1-1973, ®¹i diÖn hai chÝnh phñ VNDCCH vµ Hoa K× kÝ t¾t.
Ngµy 27-1-1973, bé trëng ®¹i diÖn c¸c chÝnh phñ kÝ chÝnh thøc t¹i Pari. HiÖp ®Þnh cã
hiÖu lùc tõ 7h s¸ng ngµy28-1-1973.
Néi dung hiÖp ®Þnh:
- Hoa k× vµ c¸c níc cam kÕt t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn thèng nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ
cña ViÖt Nam.
- Hoa K× rót hÕt qu©n viÔn chinh vµ qu©n c¸c níc th©n Mü, ph¸ hÕt c¸c c¨n cø qu©n sù
Mü, cam kÕt kh«ng tiÕp tôc dÝnh lÝu qu©n sù hoÆc can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña
miÒn Nam ViÖt Nam.
- C¸c bªn ®Ó cho nh©n d©n miÒn Nam ViÖt nam tù quyÕt ®Þnhtw¬ng lai chÝnh trÞ cña hä
th«ng qua tæng tuyÓn cö tù do.
- C¸c bªn c«ng nhËn thùc tÕ miÒn nam cã hai chÝnh quyÒn, hai qu©n ®éi, hai vïng kiÓm
so¸t vµ ba lùc lîng chÝnh trÞ.
- Hai bªn ngõng b¾n t¹i chç, trao tr¶ cho nhau tï binh vµ d©n thêng bÞ b¾t.
Ngµy 2/3/1973, Héi nghÞ quèc tÕ vÒ ViÖtNam häp t¹i Pari víi sù cã mÆt cña «ng Tæng th
kÝ Liªn hîp quèc. C¸c níc tham gia héi nghÞ ®· kÝ vµo b¶n §Þnh íc ghi nhËn vµ b¶o ®¶m
HiÖp ®Þnh Pari vÒ ViÖt Nam ®îc thi hµnh nghiªm chØnh.

* ý nghÜa lÞch sö:


HiÖp ®Þnh Pari vÒ ViÖt Nam lµ kÕt qu¶ cuéc ®Êu tranh kiªn cêng bÊt khuÊt cña qu©n
d©n ta trªn 2 miÒn Nam- B¾c, më ra bíc ngoÆt míi cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu níc:
“ Mü cót”.
§©y lµ th¾ng lîi lÞch sö quan träng t¹o thêi c¬ thuËn lîi ®Ó nh©n d©n ta tiÕn lªn®¸nh
cho “ Nguþ nhµo”.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 33 -

C©u 28 Tr×nh bµy cuéc Tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy mïa Xu©n n¨m 1975:
1/ Chñ tr¬ng kÕ ho¹ch gi¶i phãng hoµn toµn miÒn Nam.
Hoµn c¶nh lÞch sö:
+ ViÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh Pari lµ mét th¾ng lîi to lín cña ta. Ngµy 29/3/1973, tªn
lÝnh MÜ cuy«Ý cïng ®· rót khái §µng N½ng. MÜ rót ®i, nguþ trë nªn c« lËp. Ngîc l¹i bé ®éi
miÒn B¾c vÉn ë l¹i miÒn Nam.
+ Vïng t¹m chiÕn cña nguþ bÞ thu hÑp dÇn. Vïng gi¶i phãng cña ta ®îc gi÷ v÷ng më
réng thªm. Trong khi ®ã viÖn trî cña MÜ cho nguþ ngµy cµng bÞ c¾t gi¶m. Cßn miÒn B¾c
®· cã hoµ b×nh, cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chi viÖn cho miÒn Nam ngµy cµng lín
h¬n. “ §êng Trêng S¬n” vµ ®êng èng dÉn dÇu tõ miÒn B¾c v¬n dµi tíi Léc Ninh vµ c¸c c¨n
cø kh¸c ë miÒn Nam.
+ Ta ®· tËp trung x©y dùng nh÷ng binh ®oµn qu©n c¬ ®éng chiÕn lîc lín, cã søc
chiÕn ®Êu hîp ®ång binh chñng, cã c¬ së ph¸p lý quèc tÕ lµ HiÖp ®Þnh Pari
Ta ®· m¹nh h¬n ®Þnh c¶ vÒ thÕ vµ lùc. Nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn trong vµ bªn ngoµi
Êy kÕt hîp víi nhau t¹o thêi c¬ chiÕn lîc míi ®Ó ta tiÕn lªn giµnh th¾ng lîi cuèi cïng .
Chñ tr¬ng, kÕ ho¹ch gi¶i phãng hoµn toµn miÒn Nam cña §¶ng.
+ Cuèi n¨m 1974 ®Çu n¨m 1975, trong t×nh h×nh so s¸nh lùc lîng ë miÒn Nam thay
®æi mau lÑ cã lîi cho c¸ch m¹ng. Héi nghÞ Bé ChÝnh trÞ ( tõ 30-9 ®Õn 7-10-1974 ) vµ Héi
nghÞ Bé ChÝnh trÞ më réng ( tõ 18-12-1974 ®Õn 8-1-1975) ®· bµn kÕ ho¹ch gi¶i phãng
hoµn toµn miÒn Nam. Héi nghÞ Bé ChÝnh trÞ më réng ®ang häp bµn th× nhËn ®îc tin
qu©n d©n ta gi¶i phãng ®êng 14 vµ tØnh Phíc Long ( 06/01/1975 ). ChiÕn th¾ng Phíc Long
vµ t×nh h×nh chiÕn sù sau Phíc Long gióp Bé ChÝnh trÞ cñng cè thªm quyÕt t©m chiÕn lîc,
bæ xung vµ hoµn chØnh kÕ ho¹ch 2 n¨m (1975-1976)
hoµn thµnh gi¶i phãng miÒn Nam ®Ò ra tõ Héi nghÞ th¸ng 10/1974.
Cô thÓ lµ n¨m 1975 tranh thñ thêi c¬ bÊt ngê tiÕn c«ng ®Þch trªn quy m« lín, réng
kh¾p, t¹o ®iÒu kiÖn ®Õn n¨m 1976 tiÕn hµnh tæng c«ng kÝch- tæng khëi nghÜa gi¶i
phãng hoµn toµn miÒn Nam.
Bé ChÝnh trÞ ®Ò ra kÕ ho¹ch 2 n¨m nhng l¹i nhÊn m¹nh “ c¶ n¨m 1975 lµ thêi c¬” vµ
chØ rá “ nÕu thêi c¬ ®Õn vµo ®Çu hoÆc cuèi 1975 th× lËp tøc gi¶i phãng miÒn Nam trong
n¨m 1975. Bé ChÝnh trÞ còng nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt tranh thñ thêi c¬ thùc hiÖn: “ Tæng
c«ng kÝch- tæng khëi nghÜa”, ph¶i ®¸nh th¾ng nhanh ®Ó ®ì thiÖt h¹i vÒ ngêi vµ cña cho
nh©n d©n, gi¶m bíi sù tµn ph¸ cña chiÕn tranh.
+ Tíi th¸ng 3/1975, qu©n vµ d©n ta giµnh th¾ng lîi lín trong chiÕn dÞch T©y
Nguyªn, ®a cuéc tiÕn c«ng chiÕn lîc ph¸t triÓn thµnh cuéc Tæng tiÕn c«ng chiÕn lîc ë toµn
miÒn Nam. Tríc t×nh h×nh ®ã Bé ChÝnh trÞ quyÕt ®Þnh: Gi¶i phãng hoµn toµn miÒn
Nam thËt nhanh, tríc mïa ma n¨m 1975.
2/ Tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy mïa Xu©n 1975
ChiÕn dÞch T©y Nguyªn
+ VÞ trÝ chiÕn lîc cña T©y Nguyªn:
T©y Nguyªn cã vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng ®èi víi chiÕn trêng miÒn Nam V× vËy
th¸ng 10/1974 Bé ChÝnh trÞ ®· chän T©y Nguyªn ®¸nh trËn më ®Çu vµ lµ híng tiÕn c«ng
chñ yÕu trong n¨m 1975.
+ DiÔn biÕn:
Thùc hiÖn chñ tr¬ng trªn ta tËp trung lùc lîng chñ lùc m¹nh, víi binh khÝ kÜ thuËt
hiÖn ®¹i, më chiÕn dÞch quy m« lín ë T©y Nguyªnvíi trËn then chèt më mµn Bu«n Ma
Thuét.
Ngµy 4/3/1975, ta ®¸nh nghi binh ë Pl©ycu Kontum nh»m thu hót qu©n ®Þch vµo h-
íng ®ã. Ngµy 10/3/1975, víi lùc lîng m¹nh h¬n ®Þch, qu©n ta ®îc lÖnh tiÕn c«ng thÞ x·
Bu«n Ma Thuét, ®¸nh c¸c c¬ quan ®Çu n·o cña ®Þch. Sau 2 ngµy chiÕn ®Êu, ta tiªu diÖt
toµn bé qu©n ®Þch ë ®©y vµ hoµn toµn lµm chñ thÞ x·.
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 34 -
Ngµy 12/3/1975, qu©n ®Þch tËp trung lùc lîng më cuéc ph¶n c«ng nh»m chiÕm l¹i
Bu«n Ma Thuét. Nhng tÊt c¶ ph¶n c«ng cña chóng ®Òu bÞ ®¸nh tan.
+ Sau 2 ®ßn ®au ( ngµy 10 vµ 12 ) ë Bu«n Ma Thuét, toµn bé hÖ thèng phßng thñ
cña ®Þch ë T©y Nguyªn rung chuyÓn, qu©n ®Þch mÊt tinh thÇn, hµng ngò chóng rèi lo¹n,
tõ ®ã lµm n¶y sinh nh÷ng sai lÇm lín vÒ chiÕn lîc.
Ngµy 14/3 NguyÔn V¨n ThiÖu ra lÖnh rót khái Pl©ycu, Kontum vµ toµn bé T©y
Nguyªn vÒ gi÷ vïng duyªn h¶i Nam Trung Bé, råi tËp trung lùc lîng t¸i chiÕm Bu«n Ma
Thuét sau.
Ngµy 16/3 qu©n ta ®îc lÖnh ®¸nh chÆn vµ truy kÝch ®Þch trªn ®êng chóng rót khái
T©y Nguyªn.
§Õn ngµy 24/3, toµn bé qu©n ®Þch rót ch¹y bÞ qu©n ta tiªu diÖt. ChiÕn dÞch T©y
Nguyªn kÕt thóc. Ta diÖt toµn bé qu©n ®oµn 2 trÊn gi÷ ë ®©y, gi¶i phãng toµn béT©y
Nguyªn réng lín víi 60 v¹n d©n.
+ ý nghÜa:
§¸nh Bu«n Mª Thuét, ta ®¸nh ®óng ®iÓm huyÖt cña ®Þch, v× ®©y lµ vÞ trÝ then
chèt vµ hiÓm yÕu nhÊt trong tuyÕn phßng thñ T©y Nguyªn cña ®Þch.
ChiÕn dÞch T©y Nguyªn th¾ng lîi ®· më ra qu¸ tr×nh sôp ®ç hoµn toµn cña ®Þch,
chuyÓn cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc sang giai ®o¹n míi: Tõ cuéc tiÕn c«ng chiÕn l-
îc ph¸t triÓn thµnh cuéc tæng tiÕn c«ng chiÕn lîc trªn toµn chiÕn trêng miÒn Nam .

ChiÕn dÞch HuÕ - §µ N½ng.


+ Chñ tr¬ng cña §¶ng:
ThÊy ®îc thêi c¬ chiÕn lîc ®Õn nhanh, hÕt søc thuËn lîi. Bé ChÝnh trÞ cã quyÕt
®Þnh kÞp thêi vÒ kÕ ho¹ch gi¶i phãng Sµi Gßn vµ toµn miÒn Nam ngay khi chiÕn dÞch
T©y Nguyªn cßn tiÕp diÔn. Tríc hÕt ta chñ tr¬ng gi¶i phãng HuÕ vµ §µ N½ng.
+ DiÔn biÕn:
Phèi hîp víi T©y Nguyªn, qu©n ta ë Qu¶n TrÞ ®Èy m¹nh tiÕn c«ng vµ ngµy 19-3 gi¶i
phãng toµn tØnh. §Þch lo sî bá ch¹y vÒ gi÷ HuÕ vµ §µ N½ng.
Ph¸t hiÖn ®Þch co côm ë HuÕ, ngµy 21-3 qu©n ta thäc s©u vµo c¨n cø ®Þch, chÆn
c¸c ®êng rót ch¹y cña chóng, h×nh thµnh thÕ bao v©y ®Þch trong thµnh phè. 10giê 30 phót
ngµy 25-3, qu©n ta tiÕn vµo gi¶i phãng cè ®« HuÕ vµ toµn tØnh Thõa Thiªn
Trong cïng thêi gian qu©n ta tiÕn vµo gi¶i phãng Tam K× (24-3), Qu¶n Ng·i (25-3),
Chu Lai (26-3) t¹o thªm mét híng uy hiÕp §µ N½ng tõ phÝa Nam.
§µ N½ng mét thµnh phè thø hai ë miÒn Nam, mét c¨n cø qu©n sù liªn hîp lín nhÊt cña
MÜ – nguþ, r¬i vµo thÕ c« lËp. Qu©n ta tõ 3 phÝa B¾c, T©y, Nam tiÕn nhanh ¸p s¸t thµnh
phè. 10 v¹n ®Þch bÞ dån dø vÒ ®©y trë nªn hçn lo¹n, mÊt hÕt kh¶ n¨ng chiÕn ®Êu. Chóng
ph¶i dïng m¸y bay di t¶n cè vÊn MÜ vµ mét phÇn lùc lîng nguþ. S¸ng 29-3, qu©n ta tõ c¸c h-
íng tiÕn th¼ng vµo thµnh phè, ®Õn 3 giê chiÒu th× chiÕm toµn bé thµnh phè.
Trong cïng thêi gian víi chiÕn dÞch T©y Nguyªn vµ chiÕn dÞch HuÕ - §µ N½ng, tõ
cuèi th¸ng 3 ®Çu th¸ng 4-1975 nh©n d©n c¸c tØnh cßn l¹i ven biÓn miÒn trung, phÝa Nam
T©y Nguyªn vµ mét sè tØnh ë Nam Bé cã sù hç trî cña lùc lîng vò trang ®i¹ ph¬ng vµ cña
qu©n chñ lùc, ®· ®øng dËy ®¸nh ®Þch giµnh quyÒn lµm chñ.
C¸c ®¶o biÓn miÒn Trung còng lÇn lît ®îc gi¶i phãng. Tõ 14 ®Õn
29-4-1975 c¸c ®¶o thuéc quÇn ®¶o Trêng Sa do qu©n nguþ Sµi Gßn chiÕm gi÷u ®îc gi¶i
phãng hoµn toµn.
+ ý nghÜa: ChiÕn th¾ng HuÕ - §µ N½ng ®· g©y t©m lý tuyÖt väng trong nguþ
qu©n, nguþ quyÒn, ®a cuéc tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy cña ta tiÕn lªn mét bíc míi víi søc
m¹nh ¸p ®¶o.

ChiÕn dÞch Hå ChÝ Minh:


+ Chñ tr¬ng cña §¶ng:
Ng« Oanh. TTGDTX VÜnh Têng - 35 -
VÒ phÝa ta nh NghÞ quyÕt cña Bé ChÝnh trÞ ngµy 25-3-1975 ®· nªu râ “ Thêi c¬
chiÕn lîc míi ®· ®Õn, ta cã ®iÒu kiÖn hoµn thµnh sím quyÕt t©m gi¶i phãng miÒn Nam
tríc mïa thu” ( tríc th¸ng 5/1975). ChiÕn dÞch gi¶i phãng Sµi Gßn còng ®îc Bé ChÝnh trÞ
quyÕt ®Þnh mang tªn “ChiÕn dÞch Hå ChÝ Minh”
Tõ ®Çu th¸ng 4, trªn mäi miÒn ®Êu níc nh©n d©n sèng nh÷ng ngµy giê hÕt søc s«i
®éng vµ hµo hïng. C¶ d©n téc ta ra qu©n trong mïa Xu©n lÞch sö víi tinh thÇn “ ®i nhanh
®Õn, ®¸nh nhanh th¾ng” vµ víi khÝ thÕ “ thÇn tèc, bÊt ngê, t¸o b¹o, ch¾c th¾ng ”.
+ DiÔn biÕn:
Ngµy 9-4 qu©n ta tiÕn c«ng Xu©n Léc, mét c¨n cø phßng thñ träng yÕu cña ®Þch
b¶o vÖ Sµi Gßn tõ phÝa §«ng. T¹i ®©y diÔn ra nh÷ng trËn chiÕn ®Êu ¸c liÖt.
Ngµy 16-4, qu©n ta ®· ph¸ vì tuyÕn phong thñ cña ®Þch ë Phan Rang.
Ngµy 21-4, toµn bé qu©n dÞch ë Xu©n Léc th¸o ch¹y.
Tríc viÖc tuyÕn phßng thñ Phan Rang, Xu©n Léc bÞ chäc thñng vµ viÖc thñ ®«
Phnom Pªnh mÊt vµo tay qu©n gi¶i phãng Campuchia ( 17-4 ), néi bé MÜ nguþ cµng thªm
ho¶ng lo¹n.
Ngµy 18-4, tæng thèng MÜ ra lÖnh di t¶n hÕt ngêi MÜ khái Sµi Gßn.
Ngµy 21-4, NguyÔn V¨n ThiÖu tuyªn bè tõ chøc Tæng thèng.
17 giê ngµy 26-4, qu©n ta ®îc lÖnh næ sóng më ®Çu chiÕn dÞch. TÊt c¶ 5 c¸nh
qu©n tõ c¸c híng vît qua tuyÕn phßng thñ vßng ngoµi cña ®Þch tiÕn vµo Sµi Gßn.
Ngµy 28-4, c¸c trËn ®Þa ph¸o cña ta ®ång lo¹t n· ®¹n vµo s©n bay T©n S¬n NhÊt,
chiÒu h«m ®ã phi c«ng ta dung 5 m¸y bay chiÕn ®Êu ph¶n lùc A37 thu ®îc cña ®Þch më
®ît tËp kÝch vµo khu vùc chøa m¸y bay cña chóng.
§ªm 28 r¹ng s¸ng 29-4, tÊt c¶ c¸c c¸nh qu©n cña ta, ®îc lÖnh ®ång lo¹t tæng c«ng
kÝch vµo trung t©m thµnh phè, ®¸nh chiÕm tÊt c¶ c¸c c¬ quan ®Çu n·o cña ®Þch.
9 giê 30 phót, ngµy 30-4, D¬ng V¨n Minh võa lªn lµm Tæng thèng nguþ h«m 28-4 kªu
gäi “ ngõng b¾n ®Ó ®iÒu ®×nh giao chÝnh quyÒn ” nh»m cø qu©n nguþ khái sôp ®ç.
10 giê 45 phót ngµy 30-4 xe t¨ng cña ta tiÕn th¼ng vµo dinh “§éc LËp” nguþ, b¾t
sèng toµn bé nguþ quyÒn trung ¬ng. D¬ng V¨n Minh tuyªn bè ®Çu hµng kh«ng ®iÒu kiÖn.
11giê 30 phót cïng ngµy, l¸ cê c¸ch m¹ng tung bay trªn nãc phñ tæng thèng nguþ, b¸o
hiÖu sù toµn th¾ng cña chiÕn Hå ChÝ Minh lÞch sö.
Tha th¾ng, sau khi gi¶i phãng Sµi Gßn lùc lîng vò trang vµ nh©n d©n c¸c tØnh cßn l¹i
ë Nam Bé nhÊt tÒ tiÕn c«ng vµ næi dËy theo ph¬ng thøc x· gi¶i phãng x·, huyÖn gi¶i phãng
huyÖn, tØnh gi¶i phãng tØnh. ®Õn ngµy 2-5-1975 Nam Bé vµ miªn Nam níc ta hoµn toµn
gi¶i phãng. Cuéc tæng tiÕn c«ng vµ næi dËy mïa xu©n n¨m 1975 ®· kÕt thóc hoµn toµn
th¾ng lîi sau gÇn 2 th¸ng liªn tôc vµ kiªn cêng chiÕn ®Êu ( tõ 4-3 ®Õn 2-5-1975

C©u 29: Tr×nh bµy ý nghÜa lÞch sö, nguyªn nh©n th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn
chèng MÜ cøu níc ?
(heo s¸ch gi¸o khoa).

You might also like