Professional Documents
Culture Documents
MC LC
PHN I: 16 PHNG PHP V K THUT GII NHANH BI TP TRC
NGHIM HA HC 3
Phng php 1
5
3. nh gi phng php bo ton khi lng.
Phng php bo ton khi lng cho php gii nhanh c nhiu bi ton khi bit quan
h v khi lng ca cc cht trc v sau phn ng.
c bit, khi cha bit r phn ng xy ra hon ton hay khng hon ton th vic s
dng phng php ny cng gip n gin ha bi ton hn.
Phng php bo ton khi lng thng c s dng trong cc bi ton nhiu cht.
4. Cc bc gii.
- lp s bin i cc cht trc v sau phn ng.
- T gi thit ca bi ton tm
trc
m
sau
m
B. 13,97%.
C. 14,0%
D. 4,04%.
Gii:
2K + 2H2O
2KOH +
H2
0,1
0,10
0,05(mol)
mdung dch = mK + m H 2O - m H 2
C%KOH =
0,1 56
100 % = 14% p n C
40
B. 1,03
C. 2,95.
D. 2,89.
Gii:
CuSO4 + 2KCl Cu + Cl2 + K2SO4
(1)
0,01 0,01
Dung dch sau in phn ho tan c MgO L dung dch axit, chng t sau phn
ng (1) CuSO4 d
2CuSO4 + 2H2O 2Cu + O2 + H2SO4
(2)
n Cl + n O 2 =
2
480
= 0,02 (mol)
22400
(3)
dch gim
p n C
V d 3: Cho 50 gam dung dch BaCl2 20,8 % vo 100 gam dung dch Na2CO3, lc b kt ta
c dung dch X. Tip tc cho 50 gam dung dch H2SO4 9,8% vo dung dch X thy ra 0,448 lt
kh (ktc). Bit cc phn ng xy ra hon ton. Nng % ca dung dch Na2CO3 v khi lng
dung dch thu c sau cng l:
A. 8,15% v 198,27 gam.
Gii:
n
= 0,05 mol; n
BaCl2
H2SO4
= 0,05 mol
0,05
0,05
0,1
0,02
C%Na2CO3=
0,07 106
100% = 7,42%
100
p n B
V d 4: X l mt - aminoaxit, phn t cha mt nhm -NH2 v mt nhm -COOH. Cho 0,89
gam X phn ng va vi HCl thu c 1,255 gam mui. Cng thc to ra ca X l:
A. CH2 =C(NH2)-COOH.
B. H2N-CH=CH-COOH.
C. CH3-CH(NH2)-COOH.
D. H2N-CH2-CH2-COOH.
Gii:
HOOC - R - NH2 + HCl HOOC -R-NH3Cl
Maminoxit =
0,89
= 89
0,01
Mt khc X l -aminoaxit p n C
V d 5: Cho 15,6 gam hn hp hai ancol n chc, k tip nhau trong dy ng ng tc dng
ht vi 9,2 gam Na, thu c 24,5 gam cht rn. Hai ancol l:
A. CH3OH v C2H5OH.
B. C2H5OH v C3H7OH.
C. C3H5OH v C4H7OH.
D. C3H7OH v C4H9OH.
Gii:
2 ROH + 2Na 2 RONa + H2
Theo bi hn hp ru tc dng vi ht Na Hc sinh thng nhm l: Na va , do
thng gii sai theo hai tnh hung sau:
Tnh hung sai 1: nNa=
9,2
15,6
= 0,4 nru = 0,4 M ru =
= 39
23
0,4
p n A Sai.
Tnh hung sai 2: p dng phng php tng gim khi lng:
nru =
24,5 15,6
15,6
= 0,405 Mru =
= 38,52
22
0,405
p n A Sai
15,6
= 52 p n B
0,3
V d 6: Trng hp 1,680 lt propilen (ktc) vi hiu sut 70%, khi lng polime thu c l:
A. 3,150 gam.
B. 2,205 gam.
C. 4,550 gam.
D.1,850 gam.
Gii:
LBTKL: mpropilen = mpolime =
70%
1,680
.42.
= 2,205 gam p n B
22,4
100%
V d 7: X phng ho hon ton 17,24 gam cht bo cn va 0,06 mol NaOH, c cn dung
dch sau phn ng thu c khi lng x phng l:
A. 17,80 gam.
B.18,24 gam.
C. 16,68 gam.
D.13,38 gam.
0,06
0,02 (mol)
7
8
Theo nh lut bo ton khi lng:
17,24 + 0,06.40= mx phng + 0,02.92 mx phng =17,80 gam
p n: A
V d 8: Cho 3,60 gam axit cacboxylic no, n chc X tc dng hon ton vi 500ml dung dch
gm KOH 0,12M v NaOH 0,12M. C cn dung dch thu c 8,28 gam hn hp cht rn khan.
Cng thc phn t ca X l:
A. C2H5COOH.
B. CH3COOH.
C. HCOOH.
D.
C3H7COOH.
(Trch thi tuyn sinh vo cc trng i hc, Cao ng khi B, 2008)
Gii:
RCOOH + KOH RCOOK + H2O
RCOOH + NaOH RCOONa + H2O
nNaOH = nKOH = 0,5.0,12 = 0,06 mol
LBTKL: mX + mNaOH + mKOH = mrn + m
m H O = 1,08 gam n
2
H2O
H2O
= 0,06 mol
3,60
= 60 R = 15
0,06
X: CH3COOH p n B
V d 9: Nung 14,2 gam hn hp 2 mui cacbonat ca 2 kim loi ho tr 2 c 7,6 gam cht rn
v kh X. Dn ton b lng kh X vo 100ml dung dch KOH 1M th khi lng mui thu c
sau phn ng l:
A. 15 gam
B. 10 gam
C. 6,9 gam
D. 5 gam
Gii:
X l CO2
LBTKL: 14,2 = 7,6 + mX mX = 6,6 gam nX = 0,15 mol
V:
m KOH
0,1
=
< 1 mui thu c l KHCO3
n CO 2
0,15
0,1
0,1 m
= 0,1.100 = 10 gam p n B
KHCO3
V d 10: Nhit phn hon ton M gam hn hp X gm CaCO3 v Na2CO3 thu c 11,6 gam
cht rn v 2,24 lt kh iu kin tiu chun. Hm lng % ca CaCO3 trong X l:
A. 6,25%
B. 8,62%
C. 50,2%
D. 62,5%
9
Gii:
o
t
CaCO3
CaO + CO2
%CaCO3=
10
100% = 62,5% p n: D
16
B. 0,1
C. 0,2
D.0,05
Gii:
S ete thu c l:
3(3 + 1)
=6
2
H 2O
ete
V d 12: t chy hon ton 0,025 mol cht hu c X cn 1,12 lt O2 (ktc), dn ton b sn
phm thu c qua bnh 1 ng P2O5 khan v bnh 2 ng Ca(OH)2 d thy khi lng bnh 1
tng 0,9 gam, bnh 2 tng 2,2 gam. Cng thc phn t ca X l:
A. C2H4O.
B. C3H6O.
C. C3H6O2.
D. C2H4O2.
Gii
mbnh 2 tng = m CO 2 , mbnh 1 tng = m H 2 O
LBTKL: mx + m O 2 = m CO 2 + m H 2 O mx + 32.0,05 = 0,9 + 2,2
mx = 1,5 gam
Mx = 1,5:0,025=60 p n: D
V d 13: Cho 20,2 gam hn hp 2 ancol tc dng va vi K thy thot ra 5,6 lt H2(ktc) v
khi lng mui thu c l:
A. 3,92 gam
B. 29,4 gam
C. 32,9 gam
D. 31,6 gam
Gii:
R (OH)a + aK R (OK)a +
x
xa
a
H2
2
0,5 ax n H 2 = 0,5 ax = 0,25 ax = 0,5 mol
10
V d 14: X phng ho cht hu c X n chc c 1 mui Y v ancol Z. t chy hon ton
4,8 gam Z cn 5,04 lt O2 (ktc) thu c lng CO2 sinh ra nhiu hn lng nc l 1,2 gam.
Nung mui Y vi vi ti xt thu c kh T c t khi hi i vi H2 l 8. Cng thc cu to ca
X l:
A. C2H5COOCH3
B. CH3COOCH3
C. HCOOCH3.
D. CH3COOC2H5
Gii:
X + NaOH mui Y + ancol Z X: este n chc
o
t
RCOONa + ROH
RCOOR + NaOH
CaO/t0
RCOONa + NaOH
RH + Na2CO3
Z: CH3OH X : CH3COOCH3 p n B
V d 15: t chy hon ton 4,3 gam mt axit cacboxylic X n chc thu c 4,48lt CO2
(ktc) v 2,7 gam H2O. S mol ca X l:
A. 0,01mol
B. 0,02 mol
C. 0,04 mol
D. 0,05 mol
Gii:
Theo LBTKL: mX + m O 2 = m CO 2 + m H 2O
n H 2O
2
nX = n CO2 +
nH O
2
- n O 2 = 0,05(mol) p n D
V d 16: t chy hon ton x gam hn hp X gm propan, buten-2, axetilen thu c 47,96
gam CO2 v 21,42 gam H2O. Gi tr X l:
A. 15,46.
B. 12,46.
C. 11,52.
D. 20,15.
10
11
Gii:
B. 1,62 gam
C. 4,6 gam
D. 2,98 gam.
Gii:
o
Ni, t
Br2
Y +
Z
X
Nhn thy: mkh tc dng vi dung dch brom = mkhi lng bnh brom tng
mX = mY = mZ + mkhi lng bnh brom tng
mkhi lng bnh brom tng = mX - mZ = 5,14 -
6,048
8 2 = 0,82 gam p n A
22,4
V d 18: Ho tan hon ton 8,9 gam hn hp 2 kim loi bng dung dch HCl d c 4,48 lt
(ktc). C cn dung dch thu c sau phn ng th lng mui khan thu c l:
A. 23,1 gam
B. 46,2 gam
C. 70,4 gam
D. 32,1 gam
Gii:
Cch 1: Gi cng thc chung ca hai kim loi M, ha tr n
2M + 2nHCl 2MCln + nH2
0,2 (mol)
0,4
B. 71,7 gam
C. 17,7 gam
D. 53,1 gam
Gii:
+5
+2
N + 3e N (NO)
0,9 0,3(mol)
11
12
V sn phm kh duy nht l NO n N O3
(trong mui)
= 0,9 mol
mmui = mcation kim loi + mNO 3 (trong mui) 15,9 + 0,9 62 = 71,7 gam
p n B
BI TP T LUYN
Cu 1 : Trn 5,4 gam Al vi 6,0 gam Fe2O3 ri nung nng thc hin phn ng nhit nhm.
Sau phn ng ta thu c hn hp rn c khi lng l
A.11,40 gam.
B. 9,40 gam.
C. 22,40 gam.
D. 9,45 gam.
Cu 2 : Trong bnh kn cha 0,5 mol CO v m gam Fe3O4. un nng bnh cho ti khi phn ng
xy ra hon ton, th kh trong bnh c t khi so vi kh CO ban u l 1,457. Gi tr ca m l.
A. 16,8
B. 21,5
C. 22,8
D. 23,2
Cu 3: in phn 100 ml dung dch CuSO4 vi n cc, sau mt thi gian my khi lng dung
dch gim 12 gam. Dung dch sau in phn tc dng va vi 100ml dung dch H2S 1M. Nng
mi ca dung dch CuSO4 trc khi in phn l
A. 1M.
B. 1,5 M.
C. 2M.
D. 2,5M.
B. 31,03%.
C. 68,03%.
D. 68,97%.
B. 12 gam.
C. 8 gam.
D. 10 gam.
Cu 6 : Nung hon ton 10,0 gam hn hp X gm CaCO3 v NaCl. Kt thc th nghim thu c
7,8 gam cht rn khan. Khi lng CaCO3 c trong X l
A. 5,0 gam.
B. 6,0 gam.
C. 7,0 gam.
D. 8,0 gam.
13
tan hon ton Z trong V lt dung dch HCl 0,4M va c dung dch T. Gi tr m gam v V lt
ln lt l :
A. 26 v 1,5.
B. 21,6 v 1,5.
C. 26 v 0,6.
D. 21,6 v 0,6.
Cu 8 : Ho tan 9,14 gam hp kim Cu, Mg, Al bng mt lng va dung dch HCl thu c
7,84 lt kh X (ktc), 2,54 gam cht rn Y v dung dch Z. Lc b cht rn Y, c cn cn thn
dung dch Z thu c lng mui khan l
A. 31,45 gam.
B. 33,99 gam.
C. 19,025 gam.
D. 56,3 gam.
B. 66,8 gam.
C. 29,6 gam.
D. 60,6 gam.
Cu 10 : Ho tan ht 7,8 gam hn hp Mg, Al trong dung dch HCl d. Sau phn ng thy khi
lng dung dch tng 7,0 gam so vi ban u. S mol axit phn ng l
A. 0,08 mol
B. 0,04 mol
C. 0,4 mol
D. 0,8 mol
Cu 11 : Cho x gam Fe ho tan trong dung dch HCl, sau khi c cn dung dch thu c 2,465
gam cht rn. Nu cho x gam Fe v y gam Zn vo lng dung dch HCl nh trn thu c 8,965
gam cht rn v 0,336 lt H2 (ktc). Gi tr ca x, y ln lt l:
A. 5,6 v 3,25
B. 0,56 v 6,5
C. 1,4 v 6,5.
D. 7,06 v 0,84
Cu 12 : Ho tan hon ton 11,4 gam hn hp X gm kim loi M (ho tr I) v kim loi N (ho
tr II) vo dung dch cha ng thi H2SO4 v HNO3 c nng thu c 4,48 lt (ktc) hn hp Y
gm NO2 v SO2 c t khi hi so vi hiro l 28,625 v mui khan c khi lng l:
A. 44,7 gam
B. 35,4 gam
C. 16,05 gam
D. 28,05 gam.
Cu 13: Ly 35,1 gam NaCl ho tan vo 244,9 gam H2O. Sau in phn dung dnh vi in
cc tr c mng ngn cho ti khi catot thot ra 1,5 gam kh th dng li. Nng cht tan c
trong dung dch sau in phn l:
A. 9,2%
B. 9,6%
C. 10%
D. 10,2%.
Cu 14: un a gam 1 ancol X vi H2SO4 c 170 C c 1 olefin. Cho a gam X qua bnh ng
CuO d, nung nng (H = l00%) thy khi lng cht rn gim 0,4 gam v hn hp hi thu c
c t khi hi i vi H2 l l5,5. Gi tr a gam l:
A. 23
B. 12,5
C. 1,15
D. 16,5.
13
14
Cu 15 : Dn V lt (ktc) hn hp X gm axetilen v H2 i qua ng s ng Ni nung nng thu
c khi Y. Dn Y vo lng d dung dch AgNO3/NH3 c 12 gam kt ta. Kh ra khi dung
dch phn ng va vi dung dch cha 16 gam Br2 v cn li kh Z. t chy hon ton Z thu
c 0,1 mol CO2 v 0,25 mol nc.
A. 11,2
B. 13,44
C. 5,6
D. 8,96.
B. 9,6 gam
C. 22,0 gam
D. 35,2 gam
B. 13,8 gam
C. 37,4 gam
D. 60,2 gam.
Cu 18 : t chy hon ton m gam hn hp X gm C2H2, CH4, C3H6 v C4H10 thu c 4,4 gam
CO2 v 2,52 gam H2O. m c gi tri l:
A. 1,48 gam
B. 2,48 gam
C. 14,8 gam
D. 24,8 gam.
Cu 19: Thc hin phn ng ete ho hon ton 11,8 gam hn hp hai ru no n chc, mch
h, ng ng k tip thu c hn hp gm ba ete v l,98 gam nc. Cng thc hai ru l:
A. CH3OH, C2H5OH
B. C4H9OH, C5H11OH.
C. C2H5OH, C3H7OH
D. C3H7OH, C4H9OH.
B. CH3OH v C2H5OH.
C. C3H7OH v C4H9OH.
D. C3H5OH v C4H9OH .
B. 10,11 gam
C. 12,86 gam
D. 10,22 gam.
B. CH3CH(NH2)COOCH3
C. H2NCH2CH2COOCH3
D. H2NCH2COOCH3
14
15
Cu 23 : Cho 14,8 gam hn hp bn axit hu c n chc tc dng vi lng va Na2CO3 to
thnh 2,24 lt kh CO2 (ktc). Khi lng mui thu c l:
A. 15,9 gam
B. 17,0 gam
C. 19,3 gam
D. 19,2 gam.
B. C6H5COOCH3
C. C2H5COOC6H5
D. C6H5COOC2H5
Cu 25 : X phng ho hon ton m gam lipit X bng 200 gam dung dch NaOH 8%. Sau phn
ng c 9,2 gam glixerol v 94,6 gam cht rn khan. Cng thc cu to ca X l
A. (C17H35COO)3C3H5
B. (C15H31COO)3C3H5
C. (C17H33COO)3C3H5
D. (C17H31COO)3C3H5
Cu 26 : un nng 15 gam cht bo trung tnh vi 150ml dung dch NaOH 1M. Phi dnh 50ml
dung dch H2SO4 1M trung ho NaOH d. Khi lng x phng (cha 70% khi lng mui
nm ca axit bo) thu c t 2 tn cht bo trn l
A. 2062 kg
B. 3238 kg.
C. 2946 kg.
D. 2266 kg.
B. 978,7 gam.
C. 987,7 kg
D. 1006,1 gam.
B. 0,08 lt.
C. 0,4 lt.
D. 0,04 lt
Cu 29 : Cho 0,01 mol amino axit X phn ng va vi 100ml dung dch HCl 0,1M thu c
1,695 gam mui. Mt khc 19,95 gam X tc dng vi 350ml dung dch NaOH 1M. C cn dung
dch thu c 28,55 gam cht rn. Cng thc cu to ca X l
A. HOOCCH(NH2)CH2NH2
B. NH2(CH2)3COOH.
C. HOOCCH2CH(NH2)COOH.
D. HOOC(CH2)2CH(NH2)COOH.
1A
11C
21A
2D
12D
22D
3D
13B
23D
4A
14C
24A
5B
15A
25D
P N
6A
7A
16C
17B
26C
27D
8A
18A
28B
9B
19C
29C
10D
20B
15
16
Phng php 2
t0
n Al
+ n Al2 O3 (u) ; n Fe2 O3 (cui) =
2
Fe
(u)
Kim loi
Mui + kh
n CO2 = n CO 2 + n HCO
3
n SO2 = n SO 2 + n HSO
3
16
17
- Tnh lng tnh ca Al(OH)3
Trng hp 1
Trng hp 2
OH
Al(OH)3 + [Al(OH)4]
Al3+
Al3+
= n [Al(OH)
3]
H
[Al(OH)4]
Al(OH)3 + Al3+
+ n Al(OH)3
[Al(OH) 4 ]
= n Al3+ + n Al(OH)3
t
hn hp cht rn + CO2 (H2O)
- Hn hp cc oxit kim loi + CO (H2)
cracking
16
hn hp Y
n C(Y) = n C(X)
n H(Y) = n H(X)
X( u)
X(cui)
X( cui)
X( u)
v ngc li.
Vi dng ny, bi thng yu cu thit lp mt h thc di dng tng qut v s mol cc cht.
Dng 4. Bi ton it chy trong ha hu c
t0 CO + H O + N
Xt bi t chy tng qut: CxHyOzNt + O2
2
2
2
nC = n CO2
Theo LBT nguyn t:
nH = 2. n H 2O n O(Cx H y Oz N t ) = 2. n CO2 + n H 2O - 2. n O2
nN = 2. n N2
17
18
Phng php bo ton khi lng nguyn t vi O c s dng rt ph bin trong cc bi ton
ha hu c.
* Ch : i vi trng hp t chy hp cht hu c cha Nit bng khng kh, lng nit thu
c sau phn ng l: n N2
= n N2
(t phn ng t chy)
+ n N2
(t khng kh)
B. 30,4.
C. 32,0.
D. 48,0.
Gii:
Fe
HCl FeCl 2 NaOH Fe(OH)2 t 0
Y{Fe 2O 3
Fe 2O 3
FeCl3
Fe(OH)3
S : X
n Fe
0,2
+ n Fe2O3 (X) =
+ 0,1 = 0,2 mol
2
2
m = 0,2.160 = 32,0 p n C
V d 2: un nng hn hp bt X gm 0,06 mol Al, 0,01 mol Fe3O4, 0,015 mol Fe2O3 v 0,02
mol FeO mt thi gian. Hn hp Y thu c sau phn ng c ho tan hon ton vo dung dch
HCl d, thu c dung dch Z. Thm NH3 vo Z cho n d, lc kt ta T, em nung ngoi
khng kh n khi lng khng i thu c m gam cht rn. Gi tr ca m l
A. 6,16.
B. 6,40.
C. 7,78.
D. 9.46
Gii:
n Al
= 0,03 mol
2
18
19
Fe 2O3
n Fe 3n Fe3O4 (X)
+
+ n Fe2O3 (X) = 0,04 mol
2
2
B. 10,08.
C. 11,76.
D. 14,0.
Gii:
+ O t0
HNO3
2,
S phn ng : Fe
X +
Fe(NO3 )3 + NO
B. 0,08.
C. 0,10.
D. 0,12.
Gii:
S phn ng :
CO2 + NaOH Na2CO3 + NaHCO3
Theo BNTN vi C : n NaHCO3 = n CO2 n Na 2CO3 =
2,64
0,2.0,2 = 0,02mol
44
B. 2/1.
C. 1/2.
D. 5/6.
Gii:
X ch cha 2 mui sunfat, kh NO l duy nht S chuyn ht thnh SO 24
S bin i:
19
20
V d 6: t chy hon ton m gam hn hp X gm C3H8, C4H6, C5H10 v C6H6 thu c 7,92
gam CO2 v 2,7 gam H2O, m c gi tr l
A. 2,82.
B. 2,67.
C. 2,46.
D. 2,31.
Gii:
0
CO 2
H 2 O
O2 ,t
S phn ng: X {C3H8 , C4H6 , C5H10 , C6H6} +
Theo BTNT vi C v H: m = mc + mH =
7,92
2,7
x12 +
= 2,46 p n C
44
9
V d 7: Tin hnh cracking nhit cao 5,8 gam butan. Sau mt thi gian thu c hn hp
kh X gm CH4 , C2H6, C2H4, C3H6 v C4H10. t chy hon ton X trong kh oxi d, ri dn ton
b sn phm sinh ra qua bnh ng H2SO4 c. tng khi lng ca bnh H2SO4 c l
A. 9,0 gam.
B. 4,5 gam.
C. 18,0 gam.
D. 13,5 gam.
Gii:
0
+ O2, t
cracking
S phn ng : C4H10
X
H2O
n H 10n C4H10
5,8
=
= 5.
= 0,5 mol
2
2
58
B. CH3-CH2-CH2-CHO.
C. CH2=CH-CH2-CHO.
D. CH2=C=CH-CHO.
Gii:
n H 2O = n CO2 = 0,4mol
X l CH3 CH2 CH2 CHO p n B
n CO2 = 4n X
20
21
V d 9: X l mt ancol no, mch h. t chy hon ton 0,05 mol X cn 5,6 gam oxi, thu c
hi nc v 6,6 gam CO2. Cng thc ca X l
A. C2H4(OH)2
B. C3H7OH.
C. C3H6(OH)2
D. C3H5(OH)3
Gii:
n O2 = 0,175mol; n CO 2 = 0,15mol
S chy: X + O2 CO2 + H2O
V X l ancol no, mnh h n H 2O = n X + n CO2 = 0,05+0,15 = 0,2 mol
Theo LBT nguyn t vi O :
nO(X) = 2n CO2 + n H 2O 2n O2 = 2.0,15 + 0,2 2.0,175 = 0,15mol
n CO2 = 3n X
X l C3H5(OH)3 p n D
n O(X) = 3n X
Nhn thy
V d 10: t chy hon ton m gam mt amin n chc X bng lng khng kh va thu
c
Gii:
n H 0,07.2 7
=
= X l C2H5NH2
nC
0,04
2
n H 2O
2
n X 0,02
=
= 0,01mol
2
2
= 0,04 +
0,07
= 0,075mol
2
N 2 (thu c) =
n N 2 (t phn ng t chy) + n N 2
(t khng kh)=
V= 22,4.0,31 = 6,944 lt p n D
21
22
IV. BI TP T LUYN
Cu 1 : Hn hp cht rn X gm 0,1 mol Fe2O3 v 0,1 mol Fe3O4. Ho tan hon ton X bng
dung dch HCl d, thu c dung dch Y. Cho NaOH d vo Y, thu c kt ta Z. Lc ly kt
ta, ra sch ri em nung trong khng kh n khi lng khng i th thu c cht rn c
khi lng l
A. 32,0 gam.
B. 16,0 gam.
C. 39,2 gam.
D. 40,0 gam.
B. Fe2O3; 75%.
C. Fe2O3; 65%.
D. Fe3O4; 75%.
B. 37,4 gam.
C. 58,75 gam.
D. 60,2 gam.
Cu 4 : Ho tan hon ton hn hp gm 0,12 mol FeS2 v a mol Cu2S vo axit HNO3 (va ),
thu c dung dch X (ch cha hai mui sunfat) v kh duy nht NO. Gi tr ca m l
A. 0,06.
B. 0,04.
C. 0,12.
D. 0,075.
Cu 5 : t chy hon ton mt th tch kh thin nhin gm metan, etan, propan bng oxi khng
kh (trong khng kh, oxi chim 20% th tch), thu c 7,84 lt kh CO2 ( ktc) v 9,9 gam
nc. Th tch khng kh ( ktc) nh nht cn dng t chy hon ton lng kh thin nhin
trn l
A. 70,0 lt
B. 78,4 lt.
C. 84,0 lt.
D. 56,0 lt.
B. 13,44.
C. 11,2.
D. 8,96.
Cu 7: Ho tan hon ton 0,3 mol hn hp gm Al v Al4C3 vo dung dch KOH (d), thu c
x mol hn hp kh v dung dch X. Sc kh CO2 (d) vo dung dch X, lng kt ta thu c l
46,8 gam. Gi tr ca x l
A. 0,55.
B. 0,60.
C. 0,40.
D. 0,45.
22
23
Cu 8 : Ho tan hon ton m gam oxit FexOy bng dung dch H2SO4 c nng va , c cha
0,075 mol H2SO4, thu c z gam mui v thot ra 168ml kh SO2 (sn phm kh duy nht, o
ktc). Oxit FexOy l
A. FeO.
B. Fe2O3
C. Fe3O4
Cu 9: Ho tan hon ton hn hp gm 0,27 gam bt nhm v 2,04 gam bt Al2O3 trong dung
dch NaOH d thu c dung dch X. Cho CO2 d tc dng vi dung dch X thu c kt ta Y,
nung Y nhit cao n khi lng khng i thu c cht rn Z. Bit hiu sut cc phn ng
u t 100%. Khi lng ca Z l
A. 2,04 gam
B. 2,31 gam.
C. 3,06 gam.
D. 2,55 gam.
B. 9,6 gam.
C. 35,2 gam.
D. 22,0 gam.
B. 4,48 lt.
C. 15,12 lt.
D. 25,76 lt.
B. 3,92 lt.
C. 4,48 lt.
D. 5,60 lt.
Cu 13 : Dung dch X gm Na2CO3, K2CO3, NaHCO3. Chia X thnh hai phn bng nhau :
- Phn 1: tc dng vi nc vi trong d c 20 gam kt ta.
- Phn 2: tc dng vi dung dch HCl d c V lt kh CO2 (ktc). Gi tr ca V l:
A. 2,24.
B. 4,48.
C. 6,72.
D. 3,36.
B. 1,12 lt.
C. 3,36 lt.
D. 4,48 lt.
P N
1D
2B
3A
4A
5A
6C
7B
8C
9D
10D
11C
12B
13B
14A
23
24
Phng php 3
(l)
(2)
(3)
T (l), (2) ta thy: khi lng kim loi gim v tan vo dung dch di dng ion, nhng nu
c cn dung dch sau phn ng th khi lng cht rn thu c s tng ln so vi khi lng
kim loi ban u, nguyn nhn l do c anion gc axit thm vo.
T (3) ta thy: khi chuyn 1 mt Na vo trong mui s gii phng 0,5 mol H2 tng ng vi s
tng khi lng l m = MRO. Do , khi bit s mol H2 v m => R.
Th d: Cho m gam ancol n chc X vo bnh ng Na d, sau phn ng c 0,1 mol H2 v
khi lng bnh tng 6,2gam. Xc nh CTPT ca X.
24
25
Hng dn gii
Theo (3), vi n = 1 : 1 mol Na 1 mol R- ONa
0,5 mol H2: m = MRO
0,1 mol H2: m = 6,2gam
RO = 31 R = 15 (CH3) X l CH3OH
m
= nCO = n CO 2 (hoc = n H2 = n H 2 )
16
25
26
- meste < mmui : m tng = mmui - meste
- meste > mmui : m gim = meste mmui
Bi ton 7: Bi ton phn ng trung ha: - OHaxit, phenol + kim
- OH(axit, phenol) + NaOH - ONa + H2O
(c 1 mol axit (phenol) mui: m = 23 1 = 22)
3. nh gi phng php tng gim khi lng
- Phng php tng gim khi lng cho php gii nhanh c nhiu bi ton khi bit quan
h v khi lng v t l mi ca cc cht trc v sau phn ng.
- c bit, khi cha bit r phn ng xy ra l hon ton hay khng hon ton th vic s
dng phng php ny cng gip n gin ha bi ton hn.
- Cc bi ton gii bng phng php tng gim khi lng u c th gii c theo
phng php bo ton khi lng, v vy c th ni phng php tng gim khi lng v bo
ton khi lng l 2 anh em sinh i. Tuy nhin, ty tng bi tp m phng php ny hay
phng php kia s l u vit hn.
- Phng php tng gim khi lng thng c s dng trong cc bi ton hn hp nhiu
cht.
4. Cc bc gii.
- Xc nh ng mt quan h t l mi gia cht cn tm v cht bit (nh vn dng
LBTNL).
- Lp s chuyn ho ca 2 cht ny.
- Xem xt s tng hoc gim ca M v m theo phng trnh phn ng v theo d kin bi
ton
- Lp phng trnh ton hc gii.
II. TH D MINH HA
V d 1: Khi oxi ho hon ton 2,2 gam mt anehit n chc thu c 3 gam axit tng ng.
Cng thc anehit l
A. HCHO.
B. C2H3CHO.
C. C2H5CHO.
D. CH3CHO.
Gii:
[O]
RCHO
RCOOH
x mol
x mol
26
27
2,2
= 44 R = 15 CH 3CHO p n D
0,05
Manehit = (R+29) =
B. 21,6 gam
C. 32,4 gam
D. 43,2 gam
Gii
0
t
2 RCHO + O 2 xt,
2 RCOOOH
Khi lng tng 3,2 gam l khi lng ca oxi tham gia phn ng
nx = 2 n O 2 = 2 x
3,2
= 0,2(mol)
32
B. 0,448.
C. 1,344.
D. 0,672
Gii:
RCOOH + NaCO 3
2RCOONa + CO 2 + H 2 O
a mol
a mol
0,5a mol
B. C2H5OH, C3H7OH.
C. C3H7OH, C4H9OH.
D. C4H9OH, C5H11OH.
Gii:
1
ROH + Na
RONa + H 2
2
a mol
a mol
M 2 ru = M R +17 =
2,02
= 40,4 15 < M R = 23,4 < 29
0.05
2 ru l: CH3OH v C2H5OH p n A
27
28
V d 5: Trung ho 5,48 gam hn hp X gm axit axetic, phenol v axit benzoic cn dng 600ml
dung dch NaOH 0,10M. C cn dung dch sau phn ng thu c hn hp cht rn khan c khi
lng l:
A. 8,64 gam.
B. 6,84 gam.
C. 4,90 gam.
D. 6,80 gam.
Gii:
nNaOH = 0,06mol
Hn hp X + NaOH
Mui + H2, trong nguyn t H trong nhm OH hoc COOH c
thay th bi nguyn t Na
tng khi lng = 22. 0,06 = 1,32 gam
B. 4,925 gam.
C. 6,94 gam.
D. 3.52 gam.
Gii:
0
t
C n H 2n O 2 + O 2
nCO 2 + nH 2 O
na
a mol
na
CO 2 + Ba(OH) 2
BaCO 3 + H 2 O
na
na
B. 85,30%
C. 82,20%
D. 12,67%
Gii:
Zn + CuSO4 ZnSO4 +Cu (1)
x
29
V khi lng hn hp rn trc v sau phn ng i mgim = mtng x = 8y
65x
x 100% = 90,28% p n A
65x + 56y
%Zn =
V d 8: Cho 4,48 lt CO (ktc) tc dng vi FeO nhit cao mt thi gian, sau phn ng thu
c cht rn X c khi lng b hn 1,6gam so vi khi lng FeO ban u. Khi lng Fe thu
c v % th tch CO2 trong hn hp kh sau phn ng ln lt l:
A. 5,6gam; 40%
B. 2,8gam; 25%
C. 5,6gam; 50%
C. 11,2gam; 60%
Gii:
0
t
FeO + CO
Fe + CO 2
1,6
= 0,1(mol)
16
% th tch kh CO2 =
0,1
x100% = 50%(**)
0,2
T (*) v (**) p n C
V d 9 : Tin hnh 2 th nghim :
- TN 1 : Cho m gam bt Fe d vo V1 (lt) dung dch Cu(NO3)2 1M.
- TN2 : Cho m gam bt Fe d vo V2 (lt) dung dch AgNO3 0,1M.
Sau khi cc phim ng xy ra hon ton, khi lng cht rn thu c 2 th nghim u bng
nhau. Gi tr ca Vl so vi V2 l
A. V1 = V2
B. Vl = l0V2
C. Vl = 5V2
D. Vl = 2V2
Gii:
Fe + Cu2+ Fe2+ + Cu
V1 mol
V1 mol
0,05V2 mol
0,1V2 mol
29
30
V d 10 : Nung 1 hn hp rn gm a mol FeCO3 v b mol FeS2 trong bnh kn cha khng kh
d. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, a bnh v nhit ban u thu c cht rn duy
nht l Fe2O3 v hn hp kh. Bit p sut kh trong bnh trc v sau phn ng bng nhau v sau
cc phn ng lu hunh mc oxi ho +4, th tch cc cht rn l khng ng k. Mi lin h
gia a v b l
A. a = 0,5b.
B. a = b.
C. a = 4b.
D. a = 2b.
Gii:
2FeCO3+
1
t0
O 2
Fe 2O 3 +2CO2
2
a
4
11
t0
O 2 Fe 2 O 3 + 4SO 2
2
11b
4
a
3a
)=
mol
4
4
2b
11b
3b
2b =
mol
4
4
3a 3b
=
a = b p n B
4
4
V d 11: Cho 5,90 gam amin n chc X tc dng va vi dung dch HCl sau khi phn ng
xy ra hon ton thu c dung dch Y. Lm bay hi dung dch Y c 9,55 gam mui khan. S
cng thc cu to ng vi cng thc phn t ca X l:
A. 5.
B. 4.
C. 2.
D. 3.
Gii:
RNH2
x mol
HCl RNH3Cl
x mol
x mol
Mamin = MR +16 =
5,9
=59 MR = 43 X: C3H7NH2
0,1
30
31
V d 12: Trong phn t amino axit X c 1 nhm amino v 1 nhm cacboxyl. Cho 15,0 gam X
tc dng va vi dung dch NaOH. C cn dung dch sau phn ng thu c 19,4 gam mui
khan. Cng thc ca X l
A. H2NC3H6COOH.
B. H2NCH2COOH.
C. H2NC2H4COOH.
D. H2NC4H8COOH.
Gii:
H2NRCOOH + NaOH H2NRCOONa + H2O
x mol
x mol
Mx = MR +61 = 75 MR = 14 X: H2NCH2COOH p n B
V d 13: t chy hon ton 4,40 gam cht hu c X n chc thu c sn phm chy gm
4,48 lt CO2 (ktc) v 3,60 gam H2O. Nu cho 4,40 gam X tc dng vi dung dch NaOH va
n khi phn ng hon ton c 4,80 gam mui ca axit hu c Y v cht hu c Z. Tn ca X l
A. etyl propionat.
B. metyl propionat
C. isopropyl axetat.
D. etyl axetat.
Gii :
n CO 2 = n H 2O = 0,2mol X l este no n
CnH2nO2 + (
3n 1
t0
) O2
nCO2 + nH2O
2
0,2
mol
n
0,2 mol
0,2
0,2
= 4,4 n = 4 X: C4H8O2 v nX =
= 0,05 mol
n
4
RCOOR + NaOH RCOONa + ROH
mX = (14n + 32)
0,05 mol
0,05 mol
B. 6,48 gam.
C. 16,20 gam.
D. 8,10 gam.
31
32
Gii:
x mol
MX =
x mol
x mol
46x + 60x
= 53
2x
nX = 5,3 : 53 = 0,1 mol < n C 2 H 5OH = 0,125 mol khi lng este tnh theo s mol ca axit
8,1.80%
= 6,48gam
100%
p n B
V d 15: Dn t t hn hp kh CO v H2 qua ng s ng 55,4 gam hn hp bt CuO, MgO,
ZnO, Fe3O4 un nng. Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c 10,08 lt (ktc) hn hp kh
v hi ch cha CO2 v H2O, trong ng s cn li mt lng cht rn c khi lng l
A. 48,2 gam.
B. 36,5 gam.
C. 27,9 gam
D. 40,2 gam
Gii:
Bn cht ca cc phn ng CO, H2 + [O] CO2 , H2O
nO = n CO 2 + n H 2O = nCO + n H 2 = 0,45mol
m rn = moxit mO = 55,4 0,45.16 = 48,2 gam p n A
V d 16: Nung 47,40 gam kali pemanganat mt thi gian thy cn li 44,04 gam cht rn. %
khi lng kali pemanganat b nhit phn l
A. 50%.
B. 70%.
C. 80%.
D. 65%.
Gii:
0
t
2KMnO4
K2MnO4 + MnO2 + O2
0,21.158
.100%= 70% p n B
47,4
V d 17 : Nhit phn a gam Zn(NO3)2 sau 1 thi gian dng li lm ngui v em cn thy khi
lng gim i 2,700 gam (hiu sut phn ng l 60%). Gi tr a l
A. 4,725 gam.
B. 2,835 gam.
C. 7,785 gam.
D. 7.875 gam.
32
33
Gii:
0
t
ZnO + 2NO2
Zn(NO)2
xmol
2xmol
1
O2
2
0,5xmol
189x
.100% = 60% a = 7,875gam p n C
a
V d 18 : Cho 3,06 gam hn hp K2CO3 v MgCO3 tc dng vi dung dch HCl thu c V lt
kh (ktc) v dung dch X. C cn dung dch X c 3,39 gam mui khan. Gi tr V (lt) l:
A. 0,224
B. 0,448
C. 0,336
D. 0,672.
Gii:
mtng = 11 n CO 2 = 3,39 3,06 n CO 2 = 0,03 mol VCO 2 = 0,672 lt
p n D
V d 19 : Ho tan hon ton 2,81 gam hn hp gm Fe2O3, MgO, ZnO trong 500ml dung dch
H2SO4 0,1M va . Sau phn ng hn hp mui sunfat khan thu c khi c cn dung dch c
khi lng l
A. 7,71 gam.
B. 6,91 gam.
C. 7,61 gam.
D. 6,81 gam.
Gii:
O2-(trong oxit) SO 42-
B. metan, axetilen.
C. etan, propen.
D. metan, xiclopropan.
Cu 2 : un nng 1,77 gam X vi 1 lng va 1,68 gam KOH c 2,49 gam mui ca axit
hu c Y v 1 ancol Z vi s mol Z gp 2 ln s mol Y (bit phn ng xy ra hon ton). X l
A. CH2(COOCH3)2
B. (COOCH3)2
C. HCOOC2H5
D. C2H4(COOCH3)2
33
99
Dng 6: Tnh t l cc cht trong hn hp 2 cht v c.
V d 15 : Ho tan 3,164 gam hn hp 2 mui CaCO3 v BaCO3 bng dung dch HCl d thu
c 448ml kh CO2 (ktc). Thnh phn % s mol ca BaCO3 trong hn hp l
A. 50%.
B. 55%
C. 60%.
D. 65%.
Gii:
Ta c:
nmui cacbonat = n CO 2 =
0,448
3,164
= 0,02mol M mui cacbonat =
= 158,2
22,4
0,02
58,2
38,8
60%
M =158,2
CaCO3 (M=100)
40%
p n C
V d 16 : Cho 8,96 lt hn hp CO2 v NO2 (ktc) hp th vo mt lng dung dch NaOH va
to thnh cc mui trung ho sau em c cn dung dnh thu c 36,6 gam mui khan.
Thnh phn % th tch mi kh trong hn hp ban u l
A. 25% CO2 v 75% NO2.
Gii:
S cc phn ng ha hc:
2NaOH + 2NO2
2NaOH + CO2
NaNO3 + NaNO2
Na2CO3
M hn hp = =
69+ 85
= 77
2
36,6
= 91,5
0,4
13
50%
13
50%
M hn hp =91,5
( M=77)
p n B
99
35
Cu 11: Ho tan ht 1,625 gam kim loi M vo dung dch Ca(OH)2 thy khi lng dung dch
sau phn ng tng 1,575 gam. M l
A. Al.
B. Be.
C. Zn.
D. Cr.
Cu 12: Dn V lt kh CO2 (ktc) hp th hon ton vo 750ml dung dch Ba(OH)2 0,1M, sau
phn ng khi lng dung dch gim 5,45 gam v c hn hp 2 mui. Gi tr V lt l
A. l,68.
B. 2,24.
C. 1,12.
D. 3,36.
Cu 13: Cho 1,825 gam amin X tc dng va vi dung dch HCl, sau khi phn ng xy ra
hon ton thu c dung dch Y. Lm bay hi dung dch Y c 2,7375 gam mui RNH3Cl. X c
tng s ng phn cu to amin bc 1 l:
A. 4.
B. 6.
C. 7.
D. 8.
Cu 14: Cho a gam hn hp gm metanol v propan-2-ol qua bnh ng CuO d, nung nng.
Sau khi phn ng xy ra hon ton a hn hp kh v hi c khi lng l (a + 0,56) gam. Khi
lng CuO tham gia phn ng l
A. 0,56 gam.
B. 2,80 gam
C. 0,28 gam.
D. 5,60 gam.
Cu 15: Cho a gam hn hp cc ankanol qua bnh ng CuO d, nung nng. Sau khi phn ng
xy ra hon ton c hn hp kh v hi c khi lng l (a + 1,20) gam v c t khi hi i
vi H2 l 15. Gi tr ca a gam l
A. 1,05 gam.
B. 3,30 gam.
C. 1,35 gam.
D. 2,70 gam.
Cu 16: Cho amino axit X tc dng va vi Na thy s mol kh to ra bng s mol X phn
ng. Ly a gam X tc dng vi dung dch HCl d c (a + 0,9125) gam Y. un ton b lng
Y thu c vi 200ml dung dch NaOH thu c dung dch Z. Bit X lm qu tm ho . Nng
mol ca dung dch NaOH phn ng l
A. 0,2500M.
B. 0,1250M.
C. 0,3750M.
D. 0,4750M.
Cu 17: Cho amino axit X tc dng va vi Na thy s mol kh to ra bng s mol X phn
ng. Ly a gam X tc dng vi dung dch HCl d c (a + 0,9125) gam Y. em ton b lng
Y tc dng va vi dung dch NaOH un nng c dung dch Z. C cn Z c 5,8875 gam
mui khan. Bit X lm qu tm ho . Gi tr a gam l
A. 3,325.
B. 6,325.
C. 3,875.
D. 5,875.
Cu 18: Cho amino axit X tc dng va vi Na thy s mol kh to ra bng s mol X phn
ng. Ly a gam X tc dng vi dung dch HCl d c (a + 0,9125) gam Y. em ton b lng
Y tc dng va vi dung dch NaOH un nng c dung dch Z. C cn Z c 5,8875 gam
mui khan. Bit X lm qu tm ho . Cng thc cu to ca X l
A.HOOC-CH(NH2)-COOH
B. HOOC-CH2CH(NH2)CH2-COOH
35
36
C. HOOC-CH2CH2CH2NH2
D. HOOC-CH2CH(NH2)-COOH
Cu 19: Cho amino axit x tc dng va vi Na thy s mol kh to ra bng s mol X phn
ng. Ly a gam X tc dng vi dung dch HCl d c (a + 0,9125) gam Y. em ton b lng
Y tc dng va vi dung dch NaOH un nng c dung dch Z. C cn Z c 1 lng
mui khan. Bit X lm qu tm ho . Khi lng mui khan thu c so vi khi lng ca Y
s
A. tng 1,65 gam.
Cu 20: t chy hon ton 3,72 gam hp cht hu c X (bit d X/H 2 < 70), dn ton b sn phm
chy thu c qua bnh ng dung dch Ba(OH)2 d thy to ra 41,37 gam kt ta ng thi khi
lng dung dch gim 29,97 gam. Bit s mol NaOH cn dng phn ng ht vi X bng s
mol kh hiro sinh ra khi cho X tc dng vi Na d. Cng thc cu to thu gn ca X l:
A. CH3-C6H4(OH)2
B. C6H7COOH.
C. C5H6(COOH)2
D. HO-C6H4-CH2OH.
Cu 21: Th tch oxi phn ng l bao nhiu nu chuyn 1 th tch oxi thnh ozon thy th tch
gim i 7,0 cm3 (th tch cc kh o cng iu kin)
A. 21,0 dm3
B. 7,0 cm3
C. 21,0 cm3
D. 4,7 cm3
Cu 22: Trong 1 bnh kn dung tch khng i cha 0,2 mo1 CO v 1 lng hn hp X gm
Fe3O4 v FeCO3 (t l mol 1 : l). Nung bnh nhit cao cc phn ng xy ra hon ton v
a bnh v nhit ban u (th tch cc cht rn khng ng k) thy p sut trong bnh tng 2
ln so vi ban u. Tng s mol ca Fe3O4 v FeCO3 l:
A 0,4
B. 0,3.
C. 0,2.
D. 0,1.
Cu 23: t chy hon ton 16,8 gam mui sunfua ca kim loi ho tri II khng i thu c
cht rn X v kh B. Ho tan ht X bng 1 lng va dung dch H2SO4 35% c dung dch
mui c nng 44,44%. Ly dung dch mui ny lm lnh xung nhit thp thy tch ra 25
gam tinh th ngm nc Y v dung dch bo ho c nng 31,58%. Y c cng thc l
A. CuSO4.3H2O.
B. MgSO4.2H2O.
C. CuSO4.5H2O.
D. CuSO4.2H2O.
Cu 24: Thu phn hon ton 1,76 gam X n chc bng 1 lng va dung dch NaOH un
nng c 1,64 gam mui Y v m gam ancol Z. Ly m gam Z tc dng vi lng d CuO nung
nng n phn ng hon ton thy lng cht rn gim 0,32 gam. Tn gi ca X l
A. etyl fomat.
B. etyl propionat.
C. etyl axetat.
D. metyl axetat.
36
37
Cu 25: Cho hn hp X gm 2 axit ng ng k tip nhau tc dng vi Na d thy s mol H2
bay ra bng
1
mol X. un 20,75 gam X vi 1 lng d C2H5OH (xc tc H2SO4 c) c
2
18,75 gam hn hp este (hiu sut ca cc phn ng este ho u bng 60%). % theo khi lng
cc cht c trong hn hp X l:
A. 27,71% HCOOH v 72,29% CH3COOH.
B. 27,71 % CH3COOH v 72,29% C2H5COOH.
C. 40% C2H5COOH v 60% C3H7COOH.
D. 50% HCOOH v 50% CH3COOH.
Cu 26: Ho tan 5,4 gam Al vo 0.5 lt dung dch X gm AgNO3 v Cu(NO3)2 c 42 gam rn
Y khng tc dng vi dung dch H2SO4 long v dung dch Z. Ly ton b dung dch Z cho tc
dng vi dung dch NaOH d th c 14,7 gam kt ta (cho phn ng xy ra hon ton). Nng
mi ca AgNO3 v Cu(NO3)2 trong dung dch X ln lt l:
A. 0,6M v 0,3M.
B. 0,6M v 0,6M.
C. 0,3M v 0,6M.
D. 0,3M v 0,3M.
Cu 27: Nhng m gam kim loi M ho tr II vo dung dch CuSO4 sau 1 thi gian ly thanh kim
loi thy khi lng gim 0,075%. Mt khc, khi nhng m gam thanh kim loi trn vo dung dch
Pb(NO3)2 sau 1 thi gian ly thanh kim loi thy khi lng thanh kim loi tng 10,65% (bit s
mol ca CuSO4 v Pb(NO3)2 tham gia 2 trng hp l nh nhau). M l
A. Mg.
B. Zn.
C. Mn.
D. Ag.
Cu 28: Nhng 1 thanh Al v 1 thanh Fe vo dung dch Cu(NO3)2 sau 1 thi gian ly 2 thanh kim
loi ra thy dung dch cn li cha Al(NO3)3 v Fe(NO3)2 vi t l mol 3 : 2 v khi lng dung
dch gim
l:
A. 4,16 gam.
B. 2,88 gam.
C. 1,28 gam.
D. 2,56 gam.
Cu 29 : Cho 32,50 gam Zn vo 1 dung dch cha 5,64 gam Cu(NO3)2 v 3,40 gam AgNO3 (cc
phn ng xy ra hon ton v tt c kim loi thot ra u bm vo thanh kim loi). Khi lng
sau cng ca thanh kim loi l
A. 1,48 gam.
B. 33,98 gam.
C. 32,47 gam.
D. 34,01 gam.
Cu 30: in phn l00ml dung dch M(NO3)n. Vi in cc tr cho n khi b mt catot xut
hin bt kh th ngng in phn. Phi dng 25ml dung dch KOH 2M trung ho dung dch sau
khi in phn. Mt khc, nu ngm 20 gam Mg vo 100ml dung dch M(NO3)n. Sau mt thi gian
37
114
Cu 3 : Cracking mt ankan thu c hn hp kh c t khi hi so vi H2 bng 19,565. Bit hiu
sut ca phn ng Cracking l 84%. Ankan cho l
A. butan
B. isobutan.
C. pentan.
D. propan.
B. 10ml
C. 5ml.
D. 15ml.
B. 17,39%.
C. 8,69 %.
D. 20%.
B. 54,4%.
C. 48,7%.
D. 45,2%.
B. C3H8O
C. C3H8O3
D. C4H6O2
B. 0,56 lt.
C. 2,24 lt.
D. 1,12 lt
P N
1A
2A
3C
4B
5D
6A
7A
8B
114
39
Cu 39: t chy hon ton 33,4 gam hn hp X gm Al, Fe, Cu ngoi khng kh thu c 41,4
gam hn hp Y gm ba oxit. Th tch ti thiu dung dch H2SO4 20% (D =1,14 g/ml) cn dng
ho tan ht hn hp Y l:
A. 215ml.
B. 8,6ml.
C. 245ml.
D. 430ml.
Cu 40: X l mt -aminoaxit ch cha 1 nhm -NH2 v 1 nhm -COOH. Cho 0,445 gam X
phn ng va vi NaOH to ra 0,555 gam mui. Cng thc cu to ca X c th l
A. H2N-CH2-COOH.
B. CH3-CH(NH2)-COOH.
C. H2N-CH2-CH2-COOH.
D. H2N-CH=CH-COOH.
B. 13,44%.
C. 15,20%.
D. 24,50%.
Cu 43: Hn hp X c khi lng 25,1 gam gm ba cht l axit axetic, axit acrylic v phenol.
Lng hn hp X trn c trung ho va bng 100ml dung dch NaOH 3,5M. Tnh khi
lng ba mui thu c sau phn ng trung ho l
A. 32,80 gam.
B. 33,15 gam.
C. 34,47 gam.
D. 31,52 gam.
Cu 44: Ngm mt inh st sch trong 200ml dung dch CuSO4 n khi dung dch ht mu xanh,
ly inh st ra khi dung dch, ra sch, sy kh, cn thy inh st tng 0,8 gam. Nng mi
ca dung dch CuSO4 l
A. 0,5M.
B. 5M.
C. 0,05M.
D. 0,1M
Cu 45: Nung l00 gam hn hp gm Na2CO3 v NaHCO3 cho n khi khi lng hn hp khng
i c 69 gam cht rn. Xc nh phn trm khi lng ca mi cht trong hn hp ln lt l:
A. 16% v 84%.
B. 84% v 16%.
C. 26% v 74%.
D. 74% v 26%.
Cu 46: Ly 2,98 gam hn hp X gm Zn v Fe cho vo 200ml dung dch HCl 1M, sau khi phn
ng hon ton ta c cn (trong iu kin khng c oxi) th c 6,53 gam cht rn. Th tch kh
H2 bay ra (ktc) l
A. 0,56 lt.
B. 1,12 lt.
C. 2,24 lt.
D. 4,48 lt.
39
40
Cu 47: Cho mt anken X tc dng ht vi H2O (H+, t0) c cht hu c Y, ng thi khi
lng bnh ng nc ban u tng 4,2 gam. Cng cho mt lng X nh trn tc dng vi HBr
va , thu c cht Z, thy khi lng Y, Z thu c khc nhau 9,45 gam (gi s cc phn ng
xy ra hon ton). Cng thc phn t ca X l:
A. C2H4
B. C3H6
C. C4H8
D. C5H10
P N
1A
2B
3D
4A
5D
6B
7C
8A
9A
10B
11C
12B
13A
14B
15B
16C
17A
18D
19A
20D
21C
22A
23C
24C
25A
26B
27B
28A
29B
30D
31A
32C
33A
34D
35B
36D
37A
38B
39A
40B
41A
42B
43A
44A
45A
46B
47A
Phng php 4
2. p dng v mt s ch
a, Khi lng dung dch mui (trong dung dch) =
40
41
II. CC DNG BI TON THNG GP
Dng 1: p dng n thun nh lut bo ton in tch
V d 1 : Mt dung dch c cha 4 ion vi thnh phn : 0,01 mol Na+, 0,02 mol Mg2+, 0,015 mol
SO 24 , x mol Cl . Gi tr ca x l
A. 0,015.
B. 0,035.
C. 0,02.
D. 0,01.
Gii:
p dng nh lut bo ton in tch ta c:
0,01.1 + 0,02.2 = 0.015.2 + x.1 x = 0,02 p n C
Dng 2: Kt hp vi nh lut bo ton khi lng
V d 2 : Dung dch A cha hai cation l Fe2+: 0,1 mol v Al3+: 0,2 mol v hai anion l Cl : x
mol v SO 24 : y mol. em c cn dung dch A thu c 46,9 gam hn hp mui khan. Gi tr ca
x v y ln lt l:
A. 0,6 v 0,1
B. 0,3 v 0,2
C. 0,5 v 0,15
D. 0,2 v 0,3
Gii:
p dng nh lut bo ton in tch ta c:
0,01.2 + 0,2.3 = x.1 +y.2 x + 2y = 0,8 (*)
Khi c cn dung dch khi lng mui = khi lng cc ion to mui
0,1.56 + 0,2.27 + x.35,5 + y.96 = 46,9 35,5x + 96y = 35,9 (**)
T (*) v (**) x = 0,2; y = 0,3 p n D.
V d 3 : Chia hn hp X gm hai kim loi c ho tr khng i thnh 2 phn bng nhau.
Phn 1: Ho tan hon ton bng dung dch HCl d thu c 1,792 lt H2 (ktc).
Phn 2 : Nung trong khng kh d thu c 2,84 gam hn hp rn ch gm cc oxit. Khi lng
hn hp X l
A. 1,56 gam.
B. 1,8 gam.
C. 2,4 gam.
D. 3,12 gam.
Gii:
Nhn xt: Tng s mol in tch ion dng (ca hai kim loi) trong hai phn l bng nhau
Tng s mol in tch ion m trong hai phn cng bng nhau
O2- 2Cl
Mt khc: n Cl- = n H + = 2 n H 2 =
1,792
= 0,08mol
22,4
41
120
Gii:
p dng nh lut bo ton in tch: (xem thm phng php bo ton in tch)
CO32-
MgCO3
Ba2+
CO32-
BaCO3
2-
CaCO3
Ca
2+
CO3
2+
MCO3
B. 27,84%.
C. 43,23%.
D. 31,3%.
Gii:
Phng trnh ion:
Ag+
+
Ag
Cl-
Br
AgCl
AgBr
%m NaCl =
58,5.36.100
= 27,84%
58,5.36 + 103.53
p n B.
C th gii bi ton bng vic kt hp vi phng php tng gim khi lng hoc phng php
ng cho.
120
43
H+ + AlO2 + H2O Al(OH)3
(2)
(3)
VHCl =
0,5
= 0,25 (lt) p n B
2
B. 0,24 lt.
C. 0,3 lt.
D. 0,4 lt
Gii:
0,6
= 0,3lt p n C
2
B. 16 gam
C. 24 gam
D. 32 gam
Gii:
Vi cch gii thng thng, ta vit 7 phng trnh ho hc, sau t n s, thit lp h phng
trnh v gii
Nu p dng nh lut bo ton in tch ta c:
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
S mol HCl ho tan l Fe l: nHCl = 2n
H2
= 0,3(mol)
1
m m oxi 20 0,2.16
n Cl = 0,2(mol) n Fe(trongX) = oxit
=
= 0,3(mol)
2
56
56
43
44
C th coi: 2Fe (trong X) Fe2O3
n Fe 2 O 3 = 0,15mol m Fe 2 O 3 = 24 gam p n C
BI TP T LUYN
Cu 1: Dung dch X c cha a mol Na+ ; b mol Mg2+ ; c mol Cl v d mol SO 24 . Biu thc lin
h gia a, b, c, d l
A. a + 2b = c + 2d
B. a+ 2b = c + d.
C. a + b = c + d
D. 2a + b = 2c + d
Cu 2: C hai dung dch, mi dung dch u cha hai cation v hai anion khng trng nhau trong
cc ion sau : K+: 0,15 mol, Mg2+: 0,1 mol, NH4+ : 0,25 mol, H+ : 0,2 mol. Cl : 0,1 mol, SO 24 :
0,075 mol, NO 3 : 0,25 mol v CO 32 : 0,15 mol. Mt trong hai dung dch trn cha:
A. K+, Mg2+, SO 24 v Cl
B. K+, NH4+, CO 32 v Cl
D. Mg2+, H+, SO 24 v Cl
C. NH4+, H+, NO 3 v SO 24
Cu 3 : Dung dch Y cha Ca2+ 0,1 mol, Mg2+ 0,3 mol, Cl 0,4 mol, HCO 3 y mol. Khi c cn
dung dch Y th lng mui khan thu c l
A. 37,4 gam
B. 49,8 gam.
C. 25,4 gam.
D. 30,5 gam.
Cu 4 : Mt dung dch cha 0,02 mol Cu2+, 0,03 mol K+, x mol Cl v y mol SO 24 . Tng khi
lng cc mui tan c trong dung dch l 5,435 gam. Gi tr ca x v y ln lt l :
A. 0,03 v 0,02.
B. 0,05 v 0,01
C. 0,01 v 0,03
D. 0,02 v 0,05
Cu 5 : Ho tan hon ton hn hp gm 0,12 mol FeS2 v x mol Cu2S vo dung dch HNO3 va
, thu c dung dch X ch cha 2 mui sunfat ca cc kim loi v gii phng kh NO duy
nht. Gi tr X l
A. 0,03
B. 0,045
C. 0,06.
D. 0,09.
Cu 6 : Cho m gam hn hp Cu, Zn, Mg tc dng hon ton vi dung dch HNO3 long, d. C
cn cn thn dung dch thu c sau phn ng thu c (m + 62) gam mui khan. Nung hn hp
mui khan trn n khi lng khng i thu c cht rn c khi lng l
A. (m + 4) gam.
B. (m + 8) gam.
C. (m + 16) gam.
D. (m + 32) gam.
44
45
Cu 7 : Cho 24,4 gam hn hp Na2CO3, K2CO3 tc dng va vi dung dch BaCl2 sau phn
ng thu c 39,4 gam kt ta. Lc tch kt ta, c cn dung dch th thu dc bao nhiu gam
mui clorua khan
A. 2,66 gam
B. 22,6 gam
C. 26,6 gam
D. 6,26 gam
Cu 8 : Trn dung dch cha Ba2+; OH 0,06 mol v Na+ 0,02 mol vi dung dch cha HCO 3
0,04 mol; CO 32 0,03 mol v Na+. Khi lng kt ta thu c sau khi trn l
A. 3,94 gam.
B. 5,91 gam.
C. 7,88 gam.
D. 1,71 gam
Cu 9 : Ho tan hon ton 5,94 gam hn hp hai mui clorua ca 2 kim loi nhm IIA vo nc
c 100ml dung dch X. lm kt ta ht ion Cl c trong dung dch X trn ta cho ton b
lng dung dch X trn tc dng va vi dung dch AgNO3. Kt thc th nghim, thu c
dung dch Y v 17,22 gam kt ta. Khi lng mui khan thu c khi c cn dung dch Y l
A. 4,86 gam.
B. 5,4 gam.
C. 7,53 gam.
D. 9,12 gam.
Cu 10 : Dung dch X cha 0,025 mol CO 32 ; 0,1 mol Na+ ; 0,25 mol NH4+ v 0,3 mol Cl .Cho
270ml dung dch Ba(OH)2 0,2M vo v un nng nh (gi s H2O bay hi khng ng k). Tng
khi lng dung dch X v dung dch Ba(OH)2 sau qu trnh phn ng gim i l.
A. 4,215 gam.
B. 5,296 gam.
C. 6,761 gam.
D. 7,015 gam.
Cu 11 : Trn 100ml dung dch AlCl3 1M vi 200ml dung dch NaOH l,8M n phn ng hon
ton th lng kt ta thu c l
A. 3,12 gam.
B. 6,24 gam.
C. 1,06 gam.
D. 2,08 gam.
Cu 12 : Dung dch B cha ba ion K+ ; Na+ ; PO 34 . 1 lt dung dch B tc dng vi CaCl2 d thu
c
NO 3 ri tin hnh un nng th thu c 23,3 gam kt ta v 6,72 lt (ktc) mt cht kh duy
nht. Nng kt ta (NH4)2SO4 v NH4NO3 trong dung dch X ln lt l:
A. 1M v 1M.
B. 2M v 2M.
C. 1M v 2M.
D. 2M v 1M.
Cu 14 : Dung dch X cha cc ion : Fe3+, SO42 , NH4+ , Cl . Chia dung dch X thnh hai phn
bng nhau :
45
46
- Phn mt tc dng vi lng d dung dch NaOH, un nng thu c 0,672 lt kh ( ktc)
v
- Tng khi lng cc mui khan thu c khi c cn dung dch X l (qu trnh c cn ch c
nc bay hi)
A. 3,73 gam.
B. 7,04 gam.
C. 7,46 gam.
D. 3,52 gam.
P N
1A
2B
3A
4A
5C
6B
7C
8A
9D
10C
11A
12C
13A
14C
Phng php 5
s electron nhng =
s electron nhn
2. Mt s ch .
- Ch yu p dng cho bi ton oxi ha kh cc cht v c
- C th p dng bo ton electron cho mt phng trnh, nhiu phng trnh hoc ton b qu trnh.
- Xc nh chnh xc cht nhng v nhn electron. Nu xt cho mt qu trnh, ch cn xc nh
trng thi u v trng thi cui s oxi ha ca nguyn t, thng khng quan tm n trng
thi trung gian s oxi ha ca nguyn t.
- Khi p dng phng php bo ton electron thng s dng km cc phng php bo ton
khc (bo ton khi lng, bo ton nguyn t)
- Khi cho kim loi tc dng vi dung dch HNO3 v dung dch sau phn ng khng cha mui amoni:
n NO =
3
46
128
Gii:
Ta c:
a= 0,2.15 =0,3 mol; n =15,6 : 78 =0,2 mol
nn c 2 gi tr ca nNaOH v gi tr ln nht l: 4a - n = 4.0,3 0,2 = 1,0 mol.
Do , V = 1,0 : 0,5 = 2 lt
p n C.
V d 5 : X l dung dch AlCl3, Y l dung dch NaOH 2M. Thm 150ml dung dch Y vo cc
cha 100ml dung dch X, khuy u th trong cc to ra 7,8 gam kt ta. Li thm tip vo cc
100ml dung dch Y, khuy u th lng kt ta c trong cc l 10,92 gam. Cc phn ng u
xy ra hon ton. Nng mi ca dung dch X l
A. 1,6 M.
B. 5/3 M.
C. 1 M.
D. 1,4 M.
Gii:
n Al(OH)3
a
A
B
C
H
x1
3a
x2
D
4aC
n OH -
Nhn xt:
+ ln thm th nht: nNaOH = 0,15.2 = 0,3 mol; n Al(OH)3 = 7,8 : 78 = 0,1 mol
V cha t n cc i do c kt ta nh hn ln thm th 2.
+ ln thm th hai: nNaOH = 0,25.2 = 0,5 mol; n Al(OH)3 = 10,92 : 78 = 0,14 mol
Gi s ti gi tr VNaOH ny m vt n cc i th n Al(OH)3 =
n Al(OH)3
3
0,5
mol (khc vi 0,14
3
a = 0,16 mol
Nng AlCl3 l: 0,16 : 0,1 = 1,6 M
p n A.
128
48
Gii :
Cc phn ng c th c
0
t
2FeO
2Fe +O2
1)
t
Fe2O3
2Fe + 1,5O2
(2)
t
3Fe +2O2
Fe3O4
(3)
Cc phn ng ho tan c th c:
3FeO + 10HNO3
3Fe(NO3)3+NO+5H2O
(4)
(5)
(6)
Fe3+
- 3e
O2
0,013 0,039
4e 2O2-
0,009 0,036
N+5
3e N+2(NO)
3nNO nNO
B. 2,22 gam.
C. 2,62 gam.
D. 2,32 gam.
Gii :
+2
NO
m gam Fe
X +3
Fe(NO 3 ) 3
0
+O 2
+5
+ HNO3
48
49
m O 2 = mx mFe(ban u) = 3- m n O2 =
3m
32
- 3e
Fe3+
O2
m
3m
56
56
3- m
32
N+5
4e
4(3-m)
32
2O2-
3e N+2
0,075 0,025 (mol)
3m 4(3 m)
=
+ 0,075 m = 2,52gam p n A
56
32
Gii :
Ta c : nX = 0,4 mol; Mx= 42
S ng cho :
NO2:46
42 30 =12
42
NO:30
46 30 =12
n NO2 : n NO = 12 : 4 = 3
n NO = 0,1mol
%VNO = 25%
x 3x
0,3 0,1
N+5 +1e N+4
0,3 0,3
49
137
n CO2
S nguyn t cacbon =
nX
0,06
=3
0,02
B. 0,224 lt.
C. 0,56 lt.
D. 1,12 lt
Gii:
V X tc dng vi Na gii phng H2 X l ru hoc axit.
n CO2
nX
0,07
= 1,4
0,05
Ru th nht l: CH3OH
X l 2 ru no n chc
n H2 =
1
n X = 0,025 mol
2
V = 0,56 lt
p n C.
V d 7. t chy hon ton 1,46 gam hn hp 2 anehit mch h ng ng k tip thu c
l,568 lt CO2 (ktc) v 1,26 gam H2O. Cng thc phn t ca hai anehit ln lt l
A. HCHO v CH3CHO
B. CH3CHO v C2H5CHO
C. C2H5CHO v C3H7CHO
D. C2H4CHO v C3H6CHO
137
138
Gii:
Ta thy:
C n H 2 n +1CHO
3n + 1
O 2 (n + 1)CO 2 + (n + 1)H 2 O
2
(n+1)a
(n+1)a
p n B.
V d 8. t chy hon ton 0,1 mol hn hp X gm hai cht hu c ng ng lin tip, thu
c
A. 0,04 v 0,06.
B. 0,08 v 0,02.
C. 0,05 v 0,05.
D. 0,045 v 0,055.
Gii:
n H 2O =
2,7
3,36
= n CO2 =
= 0,15 (mol) X l hn hp hai axit no, n chc, mch h, c
18
22,4
n CO2
nX
0,15
= 1,5 hai axit ln lt l HCOOH (a mol)
0,1
v CH3COOH (b mol)
a + b = 0,1
a = b = 0,05mol p n C
a + 2b = 0,15
V d 9. t chy hon ton m gam hn hp X gm cc este no, n chc, mch h. Sn phm
chy c dn vo bnh ng dung dch nc vi trong thy khi lng bnh tng 6,2 gam. S
mol CO2 v H2O sinh ra ln lt l
A. 0,1 v 0,1.
B. 0,01 v 0,1.
C. 0,1 v 0,01.
D. 0,01 v 0,01.
138
52
Gii:
Trong bi ton ny c hai th nghim:
+5
TN1: R1 v R2 nhng e cho Cu2+ chuyn thnh Cu sau Cu li nhng e cho N thnh
+2
+5
3e N
0,15
1,12
= 0,05
22,4
+5
TN2. R1; R2 trc tip nhng e cho N to ra N2. Gi x l s mol N2, th s mol e thu c vo
l:
+5
2 N +10e N 02
10x x mol
Ta c: 10x = 0,15
VN = 22,4.0,015 = 0,336 lt p n B
2
B. 3,36 lt.
C. 4,48 lt.
D. 6,72 lt.
Gii:
Nhn xt:
V tng s mol e nhng trong 2 phn l nh nhau, nn s e nhn trong 2 phn cng nh nhau
-
Phn 1: 2H+ + 2e
H2
0,03
-
Phn 2: N+5 + 3e
0,015
N+2(NO)
0,03 0,01
53
V d 10: Cho 1,35 gam hn hp gm Cu, Mg, Al tc dng ht vi dung dch HNO3 thu c
hn hp kh gm 0,01 mol NO v 0,04 mol NO2. Bit phn ng khng to mui NH4NO3. Khi
lng mui to ra trong dung dch l:
A. 10,08 gam
B. 6,59 gam
C. 5,69 gam
D. 5,96 gam
Gii:
N+5
N+5
n NO- (mui) =
3
3e
N+2(NO)
0,03
0,01
1e
N+4(NO2)
0,04
0,04
B. 1,4 M
C. 1,7 M
D. 1,2 M
Gii:
Ta c M X = 9,25. 4 = 37 =
v NO2 nn: n N 2 = n NO2 =
2N+5
N+5
0,04
1e
N+4(NO2)
N2
0,4
0,04
n NO- (mui) =
nX
= 0,04 mol
2
10e
(M N2 + M NO2 )
0,04
n HNO3 (b kh) = n NO- (mui) + nN(trong kh) = 0,44 + 0,04.2 + 0,04 = 0,56 mol
3
[HNO3] =
0,56
= 0,28M
2
p n A
53
54
V d 12 : Chia m gam hn hp X gm Al, Fe thnh hai phn bng nhau :
- Phn 1 : Ho tan hon ton trong dung dch HCl d thu c 7,28 lt H2
- Phn 2 : Ho tan hon ton trong dung dch HNO3 long d thu c 5,6 lt NO (sn phm kh
duy nht).
- Bit th tch cc kh o ktc Khi lng Fe, Al c trong X ln lt l:
A. 5,6 gam v 4,05 gam.
Gii:
Tc dng vi HCl
Al
3e
Al3+
Fe
2e
Fe2+
2H+
2e
H2
0,65 0,325
Tc dng vi HNO3
3e
0,25
0,75
M3+
N+5
3e
N+2
0,75
0,25
Nhn xt:
S mol e hn hp Al; Fe nhng khi tc dng HCl : 0,65 mol
S mol e hn hp Al; Fe nhng khi tc dng HNO3: 0,75 mol
S mol e m Al nhng l nh nhau vi HCl v HNO3; 1 mol Fe nhng cho HNO3
nhiu hn cho HCl l 1 mol e;
Gii:
t : nCu = x; nAg = y 64x + 108y = 11,2 (*)
54
55
Cu 2e Cu2+
S+6 +2e
x 2x
S+4(SO2)
0,16
0,08
Ag e Ag+
y y
Ta c s chuyn ho
Cl 2 + H 2O
BaCl 2
SO 24 SO 2 +
SO 24 +
BaSO 4
18,64
= 0,08 mol
233
0,08
C%(H2SO4) =
0,16.98
.100% = 80% p n C
19,6
B. 1M v 2M.
C. 0,2M v 0,1M.
D. 0,5M v 0,5M.
Gii:
Tm tt s :
AgNO3 : x mol
Al
8,3gam hn hp X
(nAl = nFe)
1,12 lt H2
Cht rn A
(3 kim loi)
HCl
+
Al, Cu(NO3)2 v AgNO3 tham gia phn ng ht, Fe cha phn ng hoc d
55
56
Xt cho ton b qu trnh, ta c:
Ag+ +1e Ag0
x
Al 3e Al3+
xx
0,1 0,3
Fe 2e Fe2+
y 2y y
0,1 0,2
2H+ +2e H2
0,10,05
Theo nh lut bo ton eletron, ta c phng trnh:
x + 2y + 0,1 = 0,3 + 0,2 x + 2y = 0,4
(1)
108x + 64y = 28
(2)
[AgNO3] =
0,2
0,1
= 2M; [Cu(NO3 )2 ] =
= 1M p n B
0,1
0,1
B. 0,896 lt.
C. 1,12 lt.
D. 1,344 lt.
Gii:
Phn tch:
Nu gii theo cch thng thng s gp rt nhiu kh khn:
+ Phn ng nhit nhm l khng hon ton (tin hnh phn ng mt thi gian ), do c
nhiu sn phm v vy phi vit rt nhiu phng trnh
+ S n s cn t ln, trong khi bi ton ch cho mt d kin
Xt cho ton b qu trnh, ch c Al v N (trong HNO3) c s thay i s oxi ho trng thi
u v cui, do ch cn vit hai qu trnh:
Al
3e Al3+
0,02 0,06
0,06
56
57
V d 16 : Trn 60 gam bt Fe vi 30 gam bt lu hunh ri un nng (khng c khng kh) thu
c cht rn X. Ho tan X bng dung dch axit HCl d c dung dch Y v kh Z. t chy
hon ton Z cn ti thiu V lt O2 (ktc). Bit cc phn ng xy ra hon ton. Gi tr ca V l
A. 11,2.
B. 21.
C. 33.
D. 49.
Gii:
V nFe > nS =
30
nn Fe d v S ht
32
2e
Fe2+
O2 + 4e 2O-2
60
60
2. mol
56
56
S
4e
x 4x
S+4
30
30
4. mol
32
32
2.
60
30
+ 4. = 4x x = 1,4732 mol
56
32
B. N2O
C. N2
D. NO
Gii:
nAl = 0,04 ; nX = 0,015
Al
3e Al3+
0,04
N+5
0,12 mol
ne
0,12
X5-n
0,12
mol
n
0,12
= 0,015 n = 8 ng vi 2N+5 + 8e 2N+1 (N2O) p n B
n
V d 18 : Khi cho 9,6 gam Mg tc dng ht vi dung dch H2SO4 m c, thy c 49 gam
H2SO4 tham gia phn ng to mui MgSO4, H2O v sn phm kh X l :
A. SO2
B. S.
C. H2S.
D. H2
57
154
V d 9: Mt dung dch hn hp cha a mol NaAlO2 v a mol NaOH tc dng vi 1 dung dch
cha b mol HCl. iu kin thu c kt ta sau phn ng l:
A. a = b.
B. a = 2b.
C. b = 5a.
Gii:
Phng trnh phn ng:
NaOH
+ HCl
a mol
a mol
NaAlO2
NaCl + H2O
(1)
(2)
(3)
a mol
(4)
4a mol
iu kin khng c kt ta khi nHCl 4 n NaAlO2 + nNaOH = 5a. Vy suy ra iu kin c kt ta:
nNaOH < nHCl < 4 n NaAlO2 + nNaOH
a < b < 5a
p n D.
V d 10: Dung dch cha a mol NaOH tc dng vi dung dch cha b mol H3PO4 sinh ra hn
hp Na2HPO4 + Na3PO4. T s
A. 1 <
a
l:
b
a
<2
b
B.
a
3
b
C. 2 <
a
<3
b
D.
a
1
b
Gii:
Cc phng trnh phn ng :
NaOH + H3PO4 NaH2PO4
H2O
(1)
2H2O
(2)
3H2O
(3)
n H3PO 4 = b mol
2<
n NaOH
<3
n H3PO 4
Tc l:
2<
a
<3
b
p n C.
154
155
V d 11: Hn hp X gm Na v Al.
- Th nghim 1: Nu cho m gam X tc dng vi H2O d th thu c V1 lt H2 .
- Th nghim 2: Nu cho m gam X tc dng vi dung dch NaOH d th thu c V2 lt H2.
Cc kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l:
A. V1 = V2.
B. V1 > V2.
C. V1 < V2.
D. V1 V2.
Gii:
Cc phng trnh phn ng khi ha tan hn hp Na v Al vi H2O v vi dung dch NaOH d:
Na
2Al
H2O
NaOH +
1
H2
2
(1)
x 3x
( + ) mol H 2 V1 = V2
2 2
Th nghim 2: x < y Trong TN1 (1) Al d, TN2 (2) Al tan ht n H 2 (TN2) > n H 2 (TN1)
V2 > V1
Nh vy (x,y > 0) th V1 V2
p n D.
V d 12: Mt bnh kn cha V lt NH3 v V lt O2 cng iu kin. Nung nng bnh c xc tc
NH3 chuyn ht thnh NO, sau NO chuyn ht thnh NO2. NO2 v lng O2 cn li trong bnh
hp th va vn ht trong nc thnh dung dch HNO3. T s V:V l:
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Gii:
Cc phng trnh phn ng:
o
xt, t
4NH3 + 5O2
4NO + 6H2O
5V/4
2NO + O2
V
V/2
4NO2
V = 4 (V
2NO2
V
O2
(V
2H2O
4HNO3
5V V
)
4
2
5V V
V'
)
= 2 p n B.
4
2
V
155
157
V d 15: Cho t t dung dch cha a mol HCl vo dung dch cha b mol Na2CO3 ng thi
khuy u, thu c V lt kh ( ktc) v dung dch X. Khi cho d nc vi trong vo dung dch
X thy c xut hin kt ta. Biu thc lin h gia V vi a,b l:
A. V = 22,4(a b)
B. V = 11,2(a b)
C. V = 11,2(a + b)
D. V = 22,4(a + b)
Gii:
Cho t t dung dch HCl vo dung dch Na2CO3, ta c phng trnh:
HCl
Na2CO3
NaHCO3
b mol
HCl
NaHCO3
NaCl
(a b)
NaCl
+ CO2
(1)
+ H2O (2)
(a b) mol
NaOH + H2O
Vy: V = 22,4(a b) p n A.
V d 16 : Clo ho PVC thu c mt polime cha 63,96% clo v khi lng, trung bnh 1 phn
t clo phn ng vi k mt xch trong mch PVC. Gi tr ca k l
A. 3.
B. 6.
C. 4.
D. 5.
Gii:
Mt phn t Clo phn ng vi k mt xch trong mch PVC theo phng trnh:
CH CH2
kCl2
xt,t0
Cl
CHCH
CH CH2
Cl
n-k
Cl
Cl
Do % mCl = 63,96%
% mC,H cn li = 36,04%.
Vy
p n A.
V d 17: in phn dung dch cha a mol CuSO4 v b mol NaCl (vi n cc 1 tr c mng
ngn xp). dung dch sau in phn lm phenolphtalein chuyn sang mu hng th iu kin
ca a v b l ( bit ion SO42- khng b in phn trong dung dch)
A. b >2a.
B. b = 2a.
C. b < 2a.
D. 2b - a.
Gii:
Phng trnh in phn dung dch
157
158
pdd
CuSO4 + 2NaCl
c mng ngn
Cu
+ Cl2 + Na2SO4
(1)
Dung dch sau in phn lm phenolphthalein chuyn sang mu hng sau phn ng (1) th
dung dch NaCl cn d v tip tc b in phn theo phng trnh
2NaCl
pdd
+ 2H2O
2NaOH + H2 + Cl2
(2)
Vy: b > 2a p n A.
III. BI TP T LUYN
+
Cu 1 : Dung dch X c a mol NH4 , b mol Mg2+, c mol SO42- V b mol HCO3. Biu thc no
hiu th s lin quan gia a. b, c, d sau y l ng ?
A. a + 2b = c + d.
B. A + 2b = 2c + d.
C. a + b = 2c + d.
D. a + b = c + d.
Cu 2 : Cho a mol Fe vo dung dch cha b mol dung dch AgNO3. a v b c quan h nh th
no thu c dung dch Fe(NO3)3 duy nht sau phn ng ?
A.b = 2a.
B. b a.
C. b = 3a.
D. b a.
Cu 3 : Dung dch X cha cc ion Na+: a mol; HCO3: b mol; CO32 : c mol; SO 24 : d mol.
to ra kt ta ln nht ngi ta dng 100ml dung dch Ba(OH)2 nng x mol/l. Biu thc xc
nh x theo a v b l
A. x = a + b.
C. x =
B. x = a b.
a+b
0,2
D. x =
a+b
0,1
Cu 4 : Dung dch X cha a mol NaAlO2 Khi thm vo dung dch X b mol hoc 2b mol dung
dch HCl th lng kt ta sinh ra u nh nhau. T s
A. 1.
B. 1,25.
a
c gi tr bng:
b
C. 1,5.
D. 1,75.
B. 1.
a
c gi tr bng
b
C. 1,25.
D. 1,5.
Cu 6 : C mt lng anehit HCHO c chia lm 2 phn bng nhau mi phn cha a mol
HCHO.
-
158
159
- Phn 2: Oxi ho bng oxi thnh HCOOH vi hiu sut 40% thu c dung dch X. Cho X
tc dng vi dung dch AgNO3/NH3 thu c m gam Ag. T s
A. 0,2.
B. 0,4.
m'
c gi tr bng
m
C. 0,6.
D. 0,8.
Cu 7 : X l axit cha ba nguyn t cacbon trong phn t. Cho 0,015 mol X tc dng vi dung
dch cha a mol Ba(OH)2 thu c dung dch Y. Ngi ta nhn thy :
Nu a = 0,01 mol th dung dch Y lm qu tm.
Nu a = 0,02 mol th dung dch Y lm xanh qu tm. Cng thc cu to ca Y l
A. CH3CH2COOH.
B. CH2=CHCOOH.
C. CHCCOOH.
D. HOOCCH2COOH.
B. C2H5COOH.
C. HCOOH.
D. C3H7COOH.
B. M X > M Y
C. M X < M Y
D. M X M Y
Cu 10 : Kh hon ton mt lng oxit st cn V lt H2. Ho tan hon ton lng st sinh ra
trn trong dung dch HCl thy to ra V lt H2. Bit V > V (cc kh o cng iu kin). Cng
thc oxit st l
A. Fe2O3
B. FeO.
C. Fe3O4.
P N
1B
2C
3C
4B
5A
6D
7D
8C
9A
10D
159
164
o
N2 +
xt, t
3H2
Ban u:
0,4
0,6
Phn ng:
0,32
Tng:
0,36
0,16 mol
Theo LBTKL, ta c: mX = mY
MY =
12,4
= 14,76 gam p n C.
0,84
B. 9,09%.
C. 11,09%.
D.13,09%.
Gii:
3O2 TL
2O3
n O2 = a mol n O 2 = (1 a) mol.
32.a+48.(1 a) = 33 a =
n O3 = 1 -
15
mol O2
16
1 3 3
15 1
=
n O 2 b oxi ho = . = mol
16 16
16 2 32
3
32
3 15
+
32 16
x 100% = 9,09% p n B
B. 13,5
C. 14,5
D. 16.
Gii:
Xt 100 gam hn hp X, ta c mC = 3,1 gam , m Fe3C = a gam v s gam Fe tng cng l 96 gam
12a
a = 13,5 p n B.
180
Cu11: Nung m gam X cha 80% khi lng gam CaCO3 (phn cn li l tp ho cht tr)
mt thi gian thu c cht rn Y cha 45,65% CaO. Hiu sut phn hu CaCO3 l:
A. 50%.
B. 75%.
C. 80%.
D. 70%.
164
64
B. Na.
C. K.
D. Rb.
64
65
Gii:
C kim loi kim cn tm l M
Cc phn ng :
M2CO3 +2HCl 2MCl +H2O+CO2
(1)
(2)
16,8
= 112
0,15
B. Na v K.
C. Li v K.
D. Na v Cs.
Gii:
Gi cng thc chung ca hai hiroxit kim loi kim l MOH
Phng trnh phn ng : MOH + HNO 3 M NO 3 + H 2 O
MOH =
8,36
= 30,4 7(Li) < M = 13,4 < KLK 2
0,5.0,55
p n C
24.4x + (M + 17).x = 8,36 M = 39(K)
V d 3. Trong t nhin kali c 2 ng v
39
19
K v
41
19
39
19
K trong
B. 26,30%.
C. 28,23%.
D. 28,16%.
65
66
Gii:
Gi a l % s ng v ca
39
19
K AK =
% m 39 K =
19
m 39 K
19
m KClO4
.100% =
39
19
39a + 41.(100 a)
= 39,13 a = 93,5
100
K trong KClO4 l:
39.0,935
.100% = 26,30% p n B
39,13 + 35,50 + 4.16,00
V d 4: Ho tan hon ton 4,431 gam hn hp Al, Mg bng dung dch HNO3 long thu c
dung dch X (khng cha mui amoni) v 1,568 lt (ktc) hn hp hai kh khng mu c khi
lng 2,59 gam, trong c mt kh bi ho nu trong khng kh. C cn cn thn dung dch X th
lng mui khan thu c l
A. 19,621 gam.
B. 8,771 gam.
C. 28,301 gam.
D. 32,641 gam.
Gii:
nX =
1,568
= 0,07(mol) . Kh khng mu ho nu trong khng kh l NO:
22,4
NO (M = 30)
2,59
= 37 < Mkh cn li kh cn li l N2O
0,07
x + y = 0,07
x = y = 0,035 mol
30 x + 44 y = 2,59
t nNO = x; n N 2O = y
+5
N + 3e
0,105
+5
N + 4e
0,28
+2
N (NO)
0,035 mol
+1
N (N 2 O)
0,035.2 mol
66
67
B. CH4 v C3H4
C. CH4 v C3H6
D. C2H6 v C3H6.
Gii:
Theo bi ra:
n Br2
4/160
=
=1
k hidrocacbon khng no =
n hidrocacbon khng no (1,68 1,62)/22,4
Vhh 1,68 3
Loi B
2,8 1,12.1
= 3 Hirocacbon cn li l C3H6 p n C
0,56
B. 3,5 gam.
C. 5,0 gam.
D. 4,0 gam.
Gii:
Gi cng thc chung ca X l: C n H 2 n O 2 Mx = 14n + 32 =
6,7
= 67 n = 2,5
0,1
S chy: C n H 2 n O 2 nCO 2 + nH 2 O
67
68
V d 7: t chy hon ton 1 lt hn hp kh gm C2H2 v hirocacbon X sinh ra 2 lt kh CO2
v 2 lt hi H2O (cc th tch kh v hi cng iu kin nhit p sut). Cng thc phn t
ca X l
A. C2H6
B. C2H4
C. CH4
D. C3H8
Gii:
t chy hn hp kh cho: VCO2 < VH 2O X l ankan
C=
VCO2
Vhh
2
= 2 Phn t X c 2 nguyn t C X l C2H6
1
p n A
V d 8: Hn hp X gm 2 ancol no. t chy hon ton 8,3 gam X bng 10,64 l O2 thu c
7,84 lt CO2 cc th tch kh u o ktc. Cng th hai ancol trong X ln lt l :
A. CH3CH2CH2OH v CH3CH2CH2CH2OH.
B. CH3CH2CH2OH v HOCH2CH2CH2CH2OH.
C. HOCH2CH2CH2OH v CH3CH2CH2CH2OH.
D. HOCH2CH2CH2OH v HOCH2CH2CH2CH2OH.
Gii:
Gi cng thc chung X l: C n H 2 n + 2m (OH) m
S chy: C n H 2 n + 2m (OH) m + O2 CO2 + H2O
Theo LBT khi lng:
m H 2 O = mx + m O 2 - m CO 2 = 8,3 +
10,64
7,84
.32
.44 = 8,1 gam
22,4
22,4
n H2 O = 0,45mol
n X = n H2 O n CO2 = 0,45 0,35 = 0,1 M X = 83 (1)
n CO2 = 0,35mol
C:
69
m=
n O(X)
nX
0,2
= 2 (2)
0,1
p n D
V d 9: Cho 4,48 lt hn hp X ( ktc) gm 2 hirocacbon mch h li t t qua bnh cha 1,4
lt dung dch Br2 0,5M. Sau khi phn ng hon ton s mol Br2 gim i mt na v khi lng
bnh tng thm 6,7 gam. Cng thc phn t ca 2 hirocacbon l :
A. C2H2 v C4H6
B. C2H2 v C4H8
C. C3H4 v C4H8
D. C2H2 v C3H8
Gii:
Gi cng thc chung ca hn hp X l: C n H 2 n + 22 k
nx = 0,2 mol; n Br2
(phn ng)
= 0,35mol k =
0,35
= 1,75 Loi A
0,2
nY =
n Br2 (
2
p )
= 0,175mol M Y =
6,7
= 38,3 (loi)
0,175
Vy ton b X b hp th ht Loi D
C : M X =
6,7
= 33,5 > 26 ( C 2 H 2 ) p n B
0,2
V d 10: Thu phn hon ton 444 gam mt lipit thu c 46 gam glixerol v hai loi axit bo.
Hai loi axit bo l :
A. C15H31COOH v C17H35COOH.
B. C17H33COOH v C15H31COOH.
C. C17H31COOH v C17H33COOH.
D C17H33COOH v C17H35COOH.
Gii:
Gi cng thc lipit l (RCOO) 3 C3 H 5
69
70
444
715 239.2 + 237
= 888 R =
=
0,5
3
3
B. 12,197.
C. 14,52.
D. 15,246.
Gii:
46 + 60
= 53 ; n X = 0,21 mol
5
Ancol ht tnh theo ancol
32.2 + 46.2
MY =
= 37,6; n Y = 0,20 mol
55
MX =
H=80%
RCOOR' + H 2 O
Gii:
Gi cng thc phn t chung ca hn hp X, Y l C6 H 6m (NO 2 ) m
S t chy:
70
71
m
N2
12,75 m
2
. = 0,055 m = 1,1
78 + 45m 2
0,055
C6 H 6m (NO 2 ) m
12,75
78 + 45.m
X l C6H5NO2 ; Y l C6H4(NO2)2
Gi a l % s mol ca X trong hn hp ta c:
12,75
.0,9 = 0,09 mol p n B
78 + 45.1,1
CH3-CH2-NH2
CH3-CH2-CH2-NH2
B CH C-NH3
CHC-CH2-NH2
CHC-CH2-CH2-NH2
C. CH2=CH-NH2
CH3-CH=CH-NH2
CH3-CH=CH-CH2-NH2
D. CH3-CH2-NH2
CH3-CH2-CH2-NH2
CH3-CH2-CH2-CH2-NH2
Gii:
n
n
H
C
2.0,9
= 3 X phi c CH3NH2 hoc C2H5NH2
0,6
n
n
H
C
2n + 3
=3 n =3
n
71
72
V d 14: T khi hi ca hn hp X (gm 2 hirocacbon mch h) so vi H2 l 11,25. Dn 1,792
lt X (ktc) i tht chm qua bnh ng dung dch Brom d, sau khi phn ng xy ra hon ton
thy khi lng bnh tng 0,84 gam. X phi cha hirocacbon no di y ?
A. Propin.
B. Propan.
C. Propen.
D. Propaien.
Gii:
Theo bi ra ta c: M X = 22,5 X cha CH4
Vi: m CH4 =
1,792
0,96
.22,5 0,84 = 0,96 gam n CH4 =
= 0,06 mol
16
22,4
Gi hirocacbon cn li l Y nY =
MY =
1,792
0,06 = 0,02 mol
22,4
0,84
= 42(C3 H 6 ) p n C
0, 02
V d 15: Hn hp X gm hai este u n chc. X phng ho hon ton 0,3 mol X cn dng
va ht 200ml dung dch NaOH 2M, thu c mt anehit Y v dung dch Z. C cn dung dch Z
thu c 32,0 gam hai cht rn. Bit phn trm khi lng ca oxi trong anehit Y l 27,59%.
Cng thc cu to ca hai este l :
A. HCOOC6H5 v HCOOCH=CH-CH3
B. HCOOCH=CH-CH3 v HCOOC6H4-CH3
C. HCOOC6H4-CH3 v CH3-COOCH=CH-CH3
D. C3H5COOCH=CH-CH3 v C4H7COOCH=CH-CH3
Gii:
Este l n chc Y l n chc vi MY =
16
= 58 Y l C2H5CHO
0,2759
72
191
191
74
IV. BI TP T LUYN
Cu 1 : Cho 1,9 gam hn hp mui cacbonat v hidrocacbonat ca kim loi kim M tc
dng ht vi dung dch HCl (d), sinh ra 0,448 lt kh ( ktc). Kim loi M l
A. Li
B. Na.
C. K.
D. Rb.
Cu 2 : Ho tan hon ton 12,0 gam hn hp Fe, Cu (t l mi 1 : l) bng axit HNO3 thu
c V lt ( ktc) hn hp kh X gm NO v NO2) v dung dch Y (ch cha hai mui
v axit d). T khi ca X i vi H2 bng 19. Gi tr ca V l
A. 6,72.
B. 4,48.
C. 5,60.
D. 3,36.
Cu 3 : Cho 1,7 gam hn hp gm Zn v kim loi X thuc nhm IIA tc dng vi dung
dch HCl d, sinh ra 0,672 lt kh H2 ( ktc). Mt khc, khi cho 1,9 gam X tc dng vi
dung dch H2SO3 long, th th tch kh H2 sinh ra cha n 1,12 lt ( ktc). Kim loi
X l
A. Ba.
B. Ca
C. Mg.
D. Fe.
B. 5,8 gam.
C. 6,3 gam.
D. 11,6 gam.
B. 85,30%.
C. 82,20%.
D. 12,67%.
B. 26,77%.
C. 27,00%.
D. 34,19%.
B. C3H2
C. C3H4
D. C4H2
74
196
196
76
B. C3H6
C. C4H8
D. C3H4
B. 15,1.
C. 15,5.
D. 12,05.
Cu 15: t chy hon ton 11,85 gam hn hp hai este n chc X, k tip nhau trong
dy ng ng cn dng ti thiu 63,0 lt khng kh (O2 chim 20% th tch, o ktc).
Sn phm chy c dn qua bnh I ng dung dch H2SO4 c, sau qua bnh II ng
dung dch Ca(OH)2 c, d th thy khi lng bnh I tng m gam v bnh II tng 23,1
gam. Cng thc cu to ca cc este trong X ln lt l :
A. HCOOCH2CH3 v HCOOCH2CH2CH3
B. HCOOCH=CH2 v HCOOCH=CH-CH3
C. CH3COOCH3 v CH3COOCH2CH3
D. HCOOCCH v HCOOCC-CH3
1B
8B
2C
9A
3B
10B
4A
11A
P N
5A
12A
6D
13C
7A
14B
15B
76
77
Phng php 7
quy i
OXH1
OXH2
Sn phm cui
77
78
Fe
+ O2
+ O2
(1)
Fe3+
+ HNO3
FexOy
(2)
y, v trng thi u (Fe) v trng thi cui (Fe3+) hai qu trnh l nh nhau, ta c th quy
i hai tc nhn OXH O2 v HNO3 thnh mt tc nhn duy nht l O2
(2) Do vic quy i nn trong mt s trng hp s mol mt cht c th c gi tr m tng
s mol mi nguyn t l khng i (bo ton).
(3) Trong qu trnh lm bi ta thng kt hp s dng cc phng php bo ton khi lng,
bo ton nguyn t v bo ton electron, kt hp vi vic s ho bi ton trnh vit phng
trnh phn ng, qua rt ngn thi gian lm bi.
(4) Phng n quy i tt nht, c tnh khi qut cao nht l quy i thng v cc nguyn t
tng ng. y l phng n cho li gii nhanh, gn v d hiu biu th ng bn cht ho hc.
II. CC DNG BI TON THNG GP
V d 1: Nung m gam bt st trong oxi, thu c 3,0 gam hn hp cht rn X. Ho tan ht hn
hp X trong dung dch HNO3 d thot ra 0,56 lt ktc NO (l sn phm kh duy nht). Gi tr
ca m l:
A. 2,52
B. 2,22
C. 2,62
D. 2,32
Gii:
S ho bi ton:
Fe
FeO
+ [O]
Fe
X
Fe 2 O3
Fe3O 4
m gam
Kh NO
(0,56 lt, ktc)
Dung dch Fe3+
3,0 gam
C: nNO = 0,025mol
Trong trng hp ny ta c th quy i hn hp ban u v cc hn hp khc n gin gm hai
cht (Fe v Fe2O3; FeO v Fe2O3 ; Fe3O4 v Fe2O3; Fe v FeO; Fe v Fe3O4 ; FeO v Fe3O4
hoc thm ch ch mt cht FexOy y tc gi ch trnh by hai phng n ti u nht
Phng n 1:
Fe : x mol
Fe 2O3 : y mol
Quy i hn hp X thnh
78
79
Fe
Fe3+ + 3e
N+5 + 3e N+2
3x
0,075
0,025
x = 0,025
; Vy X gm
y = 0,01
T (1) v (2)
Fe : 0,025mol
Fe 2O3 : 0,01mol
Fe : x mol
FeO : y mol
3x
Fe+2 Fe3++ 1e ;
y
N+5 + 3e N+2
0,075
0,025
x = 0,015
Fe : 0,015 mol
; Vy X gm:
y = 0,03
FeO : 0,03 mol
T (3) (4)
B. 104,20.
C. 110,95.
D. 115.85.
Gii:
Cu : x mol
CuS : y mol
Qui i hn hp X thnh
0
Cu
X
CuS0
30,4 gam
+5
+ HNO3 d
+2
Kh NO
(20,16 lt , ktc)
+2
2+
Dung dch Y Cu
SO42-
+ Ba(OH)2 d
Cu(OH)2
+6
BaSO4
m gam
79
80
Cc qu trnh nhng nhn electron
Cu0 Cu2+ + 2e ;
2x
N+5 + 3e
8y
N+2
2,7
0,9
x = 0,05
Cu : 0,05 mol
X gm
y = 0,35
CuS : 0,35 mol
T (5),(6)
n Cu(OH) 2 = n Cu = 0,3mol
n BaSO 4 = n S = 0,35 mol
B. 18,96 gam.
C. 19,32 gam.
D. 20,40 gam.
Gii:
C3 H8 +O2 , t 0 CO 2
H 2 O
C3 H 4
S t chy:
Tng t c th quy i hn hp X thnh (C3H8 v C3H6) hoc (C3H6 v C3H4) cng thu c
kt qu trn
V d 4: Nung m gam bt Cu trong Oxi thu c 24,8 gam hn hp cht rn X gm Cu, CuO v
Cu2O. Ho tan hon ton X trong H2SO4 c nng thot ra 4,48 lt kh SO2 duy nht (ktc). Gi
tr ca m l
A. 9,6.
B. 14,72.
C. 21,12.
D. 22,4.
Gii:
S ho bi ton
Cu
Cu
X CuO
Cu O
2
+[O]
H2SO4
Kh SO2
(0,2 mol)
Dung dch Cu2+
Cu : x mol
CuO : y mol
Quy i hn hp X thnh
(9)
80
81
Cc qu trnh nhng nhn eletron:
Cu Cu2+ + 2e
x
S+6 + 2e S+4
2x
0,4
LBT e
0,2
x = 0,2 (10)
x = 0,2
Cu : 0,2 mol
; Vy X gm:
y = 0,15
CuO : 0,15 mol
T (9) v (10)
B. 2,22.
C. 2,62.
D. 2,32.
Gii:
Fe : x mol
O : y mol
Quy i hn hp X thnh:
S ho bi ton:
+5
Fe0
N O3
Fe
X 0 dd
H
+[O]
2y
0,075
0,025
x = 0,045
Fe : 0,045 mol
; Vy X gm
y = 0,03
Cu : 0,03 mol
T (11) v (12)
m = 56.0,045 = 2,52 p n A.
V d 6: Trn 5,6 gam bt mt vi 2,4 gam bt lu hunh ri un nng (trong iu kin khng c
khng kh) thu c hn hp rn M. Cho M tc dng vi lng d dung dch HCl thy gii
81
213
213
214
214
84
Cu Cu+2 + 2e ;
O0 +
2y
2x
0,4
0,2
x = 0,35
y = 0,15
T (15),(16)
Cu : 0,35 mol
O : 0,15 mol
Vy X gm
m= 64.0,35 =22,4
p n D.
3. Quy i mt cht thnh nhiu cht.
V d 10: Khi t chy hon ton mt polime X (to thnh t phn ng ng trng hp gia
buta-1,3-ien v acrilo nitrin) vi lng oxi va thy to thnh mt hn hp kh nng p
sut xc nh cha 59,1 % CO2 v th tnh. T l s mol hai loi monome l
A.
3
5
B.
3
3
C.
1
3
D.
3
2
Gii:
Quy i polime thnh 2 monome ban u
C4H6 4CO2 + 3H2O
x
4x
3x
3y
1,5y
0,5y
Ta c:
4x + 3y
x 1
= 0,591 =
7x + 5y
y 3
p n C
B. 2,22
C. 2,62
D. 2,32
84
85
Gii:
S ha bi ton:
Fe
FeO
+[O]
Fe X
Fe 2O3
Fe3O 4
m gam
NO
dd HNO3
(0,025 mol)
dd Fe3+
3,0 gam
Fe
FeO
+[O]
Fe
X
(*)
Fe 2 O 3
Fe3O 4
m gam
+[O]
Fe 2O 3
(**)
3 gam
3e
0,075
N+2
O0 + 2e O-2
0,025
2nO(**) = 0,075
nO(**) = 0,0375
Theo bo ton khi lng: m Fe 2O3 = m X + m O(**) = 3,0 + 16.0,0375 = 3,6 gam
Theo bo ton nguyn t i vi Fe: nFe = 2 n Fe 2O3 =
2.3,6
= 0,045mol
160
B. 14,72.
C. 21,12.
D. 22,4.
Gii:
S ha bi ton:
85
86
Cu
Cu
X CuO
Cu O
2
+[O]
m gam
H2SO4
Kh SO2
(0,2 mol)
Dung dch Cu2+
24,8 gam
Cu
Cu X CuO
(*)
Cu O
2
+[O]
m gam
+[O]
CuO
(**)
24,8 gam
O0 + 2e O-2
0,4 0,2
Theo nguyn tc quy i: nO(**) =0,2 mol.
Theo bo ton khi lng: mCuO =mX + mO(**) = 24,8 + 16.0,2 =28 gam
m=
28
.64 = 22,4
80
p n D.
III. BI TP T LUYN
Cu 1 : ho tan hon ton 2,32 gam hn hp gm FeO, Fe3O4 v Fe2O3 (trong s mol FeO
bng s mol Fe2O3) cn dng va V lt dung dch HCl 1M. Gi tr ca V l
A. 0,08.
B. 0,16.
C. 0,18.
D. 0,23.
Cu 2 : Cho 11,36 gam hn hp gm Fe, FeO, Fe2O3 v Fe3O4 Phn ng ht vi dung dch HNO3
long (d), thu c 1,344 lt khi NO (sn phm kh duy nht ktc) v dung dch X. C cn
dung dch X thu c m gam mui khan Gi tr ca m l
A. 49,09.
B. 38,72.
C. 35,50.
D. 34,36.
B. 7,75.
C. 10,08.
D. 10,80.
86
87
Cu 4 : t chy 6,72 gam bt Fe trong khng kh d c m gam hn hp X gm FeO, Fe3O4
Fe2O3 v Fe d. ho tan X cn dng va ht 255ml dung dch cha HNO3 2M thu c V lt
kh NO2 (Sn phm kh duy nht, o ktc). Gi tr ca m, V ln lt l
A. 8,4 v 3,360.
B. 8,4 v 5,712.
C. 10,08 v 3,360.
D. 10,08 v 5,712.
Cu 5 : Hn hp X gm Mg, MgS v S. Ho tan hon ton m gam X trong HNO3 c, nng thu
c 2,912 lt kh N2 duy nht (ktc) v dung dch Y. Thm Ba(OH)2 d vo Y c 46,55 gam
kt ta. Gi tr ca m l
A. 4,8.
B. 7,2.
C. 9,6.
D. 12,0.
Cu 6 : Cho 18,5 gam hn hp gm Fe v Fe3O4 vo 200ml HNO3 un nng. Sau phn ng thu
c 2,24 lt kh NO duy nht (ktc), dung dch X v cn li 1,46 gam kim loi cha tan. Nng
mol ca dung dch HNO3 dng l
A. 2,7M.
B. 3,2M.
C. 3,5M.
D. 2,9M.
Cu 7 : Ho tan hon ton m gam hn hp X gm Fe, FeCl2 , FeCl3 trong H2SO4 c nng, thot
ra 4,48 lt kh SO2 duy nht (ktc) v dung dch Y . Thm NH3 d vo Y thu c 32,1 gam kt
ta. Gi tr m l
A. 16,8.
B. 17,75.
C. 25,675.
D. 34,55.
Cu 8 : Ho tan hon ton 34,8 gam mt oxit st dng FexOy trong dung dch H2SO4 c nng.
Sau phn ng thu c 1,68 lt kh SO2 (sn phm kh duy nht o ktc). Oxit FexOy l
A. FeO.
B. Fe3O4
D. Fe2O3
Cu 9 : Ho tan hon ton 25,6 gam cht rn X gm Fe , FeS, FeS2 v S bng dung dch HNO3
d, ktc ra V lt kh NO duy nht (ktc) v dung dch Y . Thm Ba(OH)2 d vo Y thu c
126,25 gam kt ta. Gi tr ca V l
A. 17,92.
B. 19,04.
C. 24,64.
D. 27,58.
Cu 10 : Cho hn hp X gm FeO, Fe2O3 , Fe3O4 vi s mol bng nhau. Ly a gam X cho phn
ng vi CO nung nng sau phn ng trong bnh cn li 16,8 lt hn hp rn Y. Ho tan hon ton
Y trong H2SO4 c, nng thu c 3,36 lt kh SO2 duy nht (ktc). Gi tr ca a v s mol H2SO4
phn ng ln lt l
A. 19,20 v 0,87.
B. 19,20 v 0,51.
C. 18,56 v 0,87.
D. 18,56 v 0,51.
87
88
Cu 11 : Hn hp X c t khi so vi H2 l 27,8 gm butan, metylxiclopropan, but-2-en,
etylaxetilen v ivinyl. Khi t chy hon ton 0,15 mol X, tng khi lng ca CO2 v H2O thu
c l
A. 34,50 gam.
B. 36,66 gam.
C. 37,20 gam.
D. 39,90 gam.
Cu 12 : Ho tan hon ton 14,52 gam hn hp X gm NaHCO3 , KHCO3 v MgCO3 trong dung
dch HCl d, thu c 3,36 lt kh CO2 (ktc). Khi lng mui KCl to thnh trong dung dch
sau phn ng l
A. 8,94 gam.
B. 16, 7 gam.
C. 7,92 gam.
D. 12,0 gam.
B. Fe3O4
C. Fe2O3
Cu 14 : Cho 9,12 gam hn hp gm FeO, Fe2O3 , Fe3O4 tc dng vi dung dch HCl (d). Sau
khi cc phn ng xy ra hon ton, c dung dch Y ; c cn Y thu c 7,62 gam FeCl2 v m
gam FeCl3 . Gi tr ca m l
A. 4,875 .
B. 9,60.
C. 9,75.
D. 4,80.
P N
1A
2B
3C
4A
5C
6B
7D
8B
9C
10D
11B
12A
13A
14C
88
89
Phng php 8
90
Dng 3 : Tnh ton trong pha ch cc dung dch c cng cht tan
- Trong trng hp bi ton c s thay i v nng ca dung dch do b pha long hoc do
b trn ln vi mt dung dch c nng khc, ta c th p dng ng cho tm ra t l gia
cc dung dch ny. Cc cng thc thng s dng trong dng ton ny l :
- Khi pha long VA lt dung dch A nng CM A vi VB lt dung dch B nng CM B c cng
cht tan, ta thu c dung dch mi c nng CM ( CM A < CM < CM B ) trong t l th tch
ca 2 dung dch ban u l :
CM B - CM
CM A
CM
CM - CM A
CM B
VA CM B C M
=
VB CM CM A
Ch : l cng thc trn chi ng trong trng hp th tch ca dung dch mi bng tng th tch
ca 2 dung dch ban u (ni cch khc, s hao ht v th tch khi pha ch 2 dung dch ny l
khng ng k).
- Khi pha mA gam dung dch A nng A% vi mB gam dung dch B nng B% cng cht
tan, ta thu c dung dch mi c nng C% ( A% < C% < B%) trong t l khi lng ca 2
dung dch ban u l:
B% - C%
A%
C%
C% - A%
B%
m A B% C%
=
m B C% A%
Ch : V m = d.V vi d l khi lng ring hay t khi ca cht lng nn nu t khi ca 2 dung
dch ban u bng nhau v bng vi t khi ca dung dch mi sinh. (t khi dung dch thay i
khng ng k) th t l v khi lng cng chnh li l th tch ca 2 dung dch :
m A d VA VA
=
=
m B d VB VB
90
91
- Trong trng hp t khi ca 2 dung dch b thay i sau khi pha trn : Khi pha VA lt dung
dch A c t khi d1 vi VB lt dung dch B c t khi d2 c cng cht tan, ta thu c dung dch
mi c t khi d (d1 < d < d2) trong t l th tch ca 2 dung dch ban u l:
d2 - d
d1
d
d - d1
d2
VA d 2 d
=
VB d d1
92
- i lng trung bnh dng lm cn c tnh ton trn ng cho trong trng hp ny
thng l: S nguyn t C trung bnh, khi lng phn t trung bnh, s nguyn t H trung bnh,
s lin kt pi trung bnh, s nhm chc trung bnh v t l thu c l t l s mol 2 cht.
Dng 6 : Tnh t l cc cht trong hn hp 2 cht v c
- Bi ton 2 cht v c cng kh thng gp trong s cc bi ton ha hc. Thng thng
l hn hp 2 kim loi, 2 mui, m kh nng phn ng v ha tr ca chng trong cc phn ng
ha hc l tng ng nhau, trong trng hp ny, ta thng dng gi tr khi lng phn t
trung bnh l c s tnh ton trn ng cho.
- Trong mt s trng hp khc, ha tr v kh nng phn ng ca cc cht trong hn hp
khng tng ng nhau th ta dung ha tr trung bnh lm c s p dng phng php ng
cho.
Dng 7: p dng phng php ng cho cho hn hp nhiu hn 2 cht.
- V nguyn tc, phng php ng cho ch p dng cho hn hp 2 thnh phn, iu ny khng
th thay i. Tuy nhin khi nim 2 thnh phn khng c ngha l 2 cht, c th l hai hn
hp, hoc hn hp vi 1 cht, min sao ta c th ch ra mt i lng c trng c th gip
chia tt c cc cht ban u thnh 2 nhm, 2 thnh phn l c th p dng ng cho.
- Ngoi ra, c th nhng hn hp c nhiu hn 2 thnh phn, nhng ta bit t l ca mt vi
thnh phn so vi cc thnh phn cn li trong hn hp th vn hon ton c th gii bng
phng php ng cho.
Dng 8 :p dng phng php ng cho nh gi kh nng phn ng ca cc cht
II. CC DNG BI TON THNG GP
Dng 1: Tnh ton hm lng cc ng v.
V d 1 : Nguyn t khi trung bnh ca Brom l 79,91. Brom c hai ng v bn
Thnh phn % s nguyn t ca
A. 54,5%
81
35
79
35
Br v
81
35
Br .
Br l :
B. 55,4%
C. 45,5%
D. 44,6%
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
79
Br(M = 79)
1,09
0,545
54,5%
79,91
81
Br(M = 81)
0,91
0,455
45,5%
p n C
92
93
11
5
10
5
B?
A. l88
B. 406
C. 812
D. 94
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
10
B(M = 10)
0,184
94
0,812
406
10,812
11
B(M = 11)
p n B
V d 3 : Trong t nhin ng c 2 ng v l 63Cu v 65Cu. Nguyn t khi trung bnh ca ng
l 63,54. Thnh phn % khi lng ca 63Cu trong CuSO4 l (cho S = 32, O = 16)
A. 39,83%
B. 11%
C. 73%
D. 28,83%
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
63
Cu(M = 63)
1,46
73%
0,54
27%
63,54
65
Cu(M = 65)
%m 63Cu =
0,73.63
.100% = 28,83%
63,54 + 96
p n D
Dng 2: Tnh t l thnh phn ca hn hp kh qua t khi.
V d 4 : Mt hn hp gm O2 , O3 iu kin tiu chun c t khi hi vi hiro l 18. Thnh
phn % v th tch ca O3 trong hn hp l
A. 15%.
B. 25%.
C. 35% .
D. 45%.
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
93
94
O 2 (M = 32)
12
75%
25%
18.2=36
O3 (M = 48)
p n B
B. 40ml v 360ml
C. 80ml v 320ml
D. 100ml v 300ml
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
HCl (10M)
80
2M
H 2O (0M)
320
p n C
V d 6 : Trn m1 gam dung dch NaOH 10% vi m2 gam dung dch NaOH 40% thu c 60
gam dung dch 20% . Gi tr ca m1, m2 tng ng l :
A. 10 gam v 50 gam
B. 45 gam v 15 gam
C. 40 gam v 20 gam
D. 35 gam v 25 gam
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
NaCl (10%)
20
40
10
20
20%
NaCl (40%)
p n C
94
95
V d 7 : Cn ly bao nhiu gam tinh th CuSO4.5H2O v bao nhiu gam dung dch CuSO4 8%
pha thnh 280 gam dung dch CuSO4 16% ?
A. 180 gam v 100 gam
Gii:
CuSO4.5H2O Coi CuSO4.5H2O l dung dch CuSO4 c:
160
250
C% =
160
.100% = 64%
250
40
48
240
16%
CuSO 4 8%
p n D
V d 8 : Ho tan 200 gam SO3 vo m gam dung dch H2SO4 49% ta c dung dch H2SO4
78,4%. Gi tr ca m l
A. 133,3 gam.
B. 300 gam.
C. 150 gam.
D. 272,2 gam.
Gii:
Do c phn ng ha hc:
SO3
H2SO4
98
.100% = 122,5%
80
SO3 (122,5%)
29,4
200
78,4%
H 2SO 4 49%
44,1
300
p n B
95
96
V d 9 : Ho tan hon ton m gam Na2O nguyn cht vo 40 gam dung dch NaOH 12% thu
c dung dch NaOH 51%. Gi tr ca m l m l:
A. 10 gam
B. 20 gam
C. 30 gam
D. 40 gam
Gii:
Do c phn ng ha hc
Na2O
2NaOH
80
.100% = 129%
62
Na2O (129 %)
39
20
78
40
51%
NaOH 12%
p n B
V d 10 : Cn bao nhiu lt axit H2SO4 (d = 1,84) v bao nhiu lt nc ct (d = 1) pha thnh
9 lt dung dch H2SO4 c d = 1,28 ?
A. 2 lt v 7 lt
B. 3 lt v 6 lt
C. 4 lt v 5 lt
D. 6 lt v 3 lt
Gii:
p dng phng php ng cho, ta c:
H2O (d = 1)
0,56
0,28
d=1,28
H 2SO 4 (d = 1,84)
p n B
B. 12,5
C. 50
D. 25
Gii:
ru l s ml ru nguyn cht trong 100ml dung dch ru.
p dng phng php ng cho, ta c:
96
97
H2O (d = 1)
0,15
75
0,05
25
d=0,95
C 2 H 5OH(d = 0,8)
p n D
Dng 4: Tnh thnh phn hn hp mui trong phn ng gia n baz vi a axit.
V d 12: Thm 250ml dung dch NaOH 2M vo 200ml dung dch H3PO4 1,5M. Mui to thnh
v khi lng tng ng l:
A. 14,2 gam Na2HPO4; 32,8 gam Na3PO4
B. 28,4 gam Na2HPO4; 16,4 gam Na3PO4
C. 12 gam NaH2PO4; 28,4 gam Na2HPO4
D. 24 gam NaH2PO4; 14,2 gam Na2HPO4
Gii:
Xt t l n =
S mol baz
S mol axit
Ta c:
1< n =
NaH2 PO4 (n = 1)
1/3
2/3
0,1 mol
n=5/3
Na2HPO4 (n=2)
0,2 mol
B. 20% v 80%
C. 40% v 60%
D. 15% v 85%
97
98
Gii: V n CO 2 < n H 2O suy ra: hai hirocacbon cho l 2 ankan.
Gi cng thc phn t trung bnh ca 2 ankan ny l: C n H 2 n + 2 th t gi thit ta c:
n H 2O
n CO2
n + 1 1,4
=
n = 1,8
0,9
n
CH4 (C = 1)
0,2
20%
0,8
80%
n =1,8
C 2 H 6 (C = 2)
p n B
V d 14 : Cho Na d tc dng hon ton vi 0,1 mol hn hp ru X. thu c 2,688 lt kh
iu kin tiu chun. Bit c 2 ru trong X u c kh nng ho tan Cu(OH)2 to thnh dung
dch mu xanh lam v khi t chy mi ru u thu c th tch CO2 nh hn 4 ln th tch
ru b t chy. S mol ca mi lt trong X l
A. 0,025 mol v 0,075 mol.
Gii:
Gi cng thc phn t trung bnh ca X l: R(OH)n
V c 2 ru u c kh nng ha tan Cu(OH)2 n 2
V c 2 ru u c t hn 4C n 3
+ Na
n
H2
2
2,688
.2
22,4
n=
= 2,4
0,1
C mt ru l C3H5(OH)3 v ru cn li l 2 chc.
p dng phng php ng cho, ta c:
(n = 1)
0,6
0,06
0,4
0,04
n =2,4
C3H 5 (OH)3 (n = 3)
p n C
98
99
Dng 6: Tnh t l cc cht trong hn hp 2 cht v c.
V d 15 : Ho tan 3,164 gam hn hp 2 mui CaCO3 v BaCO3 bng dung dch HCl d thu
c 448ml kh CO2 (ktc). Thnh phn % s mol ca BaCO3 trong hn hp l
A. 50%.
B. 55%
C. 60%.
D. 65%.
Gii:
Ta c:
nmui cacbonat = n CO 2 =
0,448
3,164
= 0,02mol M mui cacbonat =
= 158,2
22,4
0,02
58,2
38,8
60%
M =158,2
CaCO3 (M=100)
40%
p n C
V d 16 : Cho 8,96 lt hn hp CO2 v NO2 (ktc) hp th vo mt lng dung dch NaOH va
to thnh cc mui trung ho sau em c cn dung dnh thu c 36,6 gam mui khan.
Thnh phn % th tch mi kh trong hn hp ban u l
A. 25% CO2 v 75% NO2.
Gii:
S cc phn ng ha hc:
2NaOH + 2NO2
2NaOH + CO2
NaNO3 + NaNO2
Na2CO3
M hn hp = =
69+ 85
= 77
2
36,6
= 91,5
0,4
13
50%
13
50%
M hn hp =91,5
( M=77)
p n B
99
100
Dng 7: p dng phng php ng cho cho hn hp nhiu hn 2 cht.
V d 17 : Cho hn hp gm H2, N2 v NH3 c ti khi hi so vi H2 bng 8 i qua dung dch
H2SO4 c, d th th tch kh cn lt mt na. Thnh phn % th tch ca mi kh trong hn hp
ln lt l
A. 25%, 25%, 50%
Gii:
Khi b gi li do phn ng vi dung dch H2SO4 chnh l NH3 v c th tch bng th tch hn
hp kh ban u.
Gi khi lng phn t trung bnh ca H2 v N2 trong hn hp l M , ta d dng thy:
M + 17
= 16 M = 15
2
p dng phng php ng cho, ta c:
H2(M=2)
13
25%
M = 15
N2(M=28)
13
25%
p n A
V d 18 : t chy hon ton 0,1 mol hn hp X gm CH4, C2H4 v C2H6, sn phm thu c
dn qua bnh I ng dung dch H2SO4 c v bnh II ng dung dch Ca(OH)2 d. Sau th
nghim, thy trong bnh II c 15 gam kt ta v khi lng bnh II tng nhiu hn bnh I l 2,55
gam. Thnh phn % v th tch ca mi kh trong hn hp u l :
A. 50%, 30%, 20%
Gii:
T gi thit, ta c:
n CO 2 =
n H 2O =
15
= 0,15 mol
100
0,15.44 2,55
= 0, 255 mol
18
C x H y xCO 2 +
y
H 2O
2
100
101
x = 1,5 v y = 4,5
0,5
50%
C = 1,5
C2H4,C2H6 (C=2)
0,5
50%
C2H6(H = 6)
0,5
25%
1,5
75%
H = 4,5
CH4,C2H4 (H =4)
p n C
BI TP T LUYN
Cu 1 : Nguyn t khi trung bnh ca rubii l 85,559. Trong t nhin rubii c hai ng v
85
37
Rb v
87
37
A. 72,05%.
B. 44,10%.
Cu 2 : Trong t nhin ch c 2 ng v
35
17
Cl v
85
37
Rb l
C. 5590%.
37
17
D. 27,95%
37
17
Cl trong
B. 6,32%.
C. 6,41%.
D. 6,68%.
B. 47,5%.
C. 52,5%.
D. 55,0%.
B. l: 2.
C. l: 3.
D. 3: l.
B. 79,81%
C. 75%
D. 25%
Cu 6: thu c dung dch HCl 30% cn ly a gam dung dch HCl 55% pha vi b gam dung
dch HCl 15%. T l a/b l:
A. 2/5
B. 3/5
C. 5/3
D. 5/2
101
102
Cu 7 : pha c 100ml dung dch nc mui c nng mol 0,5M ly Vml dung dch
NaCl 2,5M. Gi tr ca V l
A. 80,0.
B. 75,0.
C. 25,0.
D. 20,0.
Cu 8 : Ho tan hon ton m gam Na2O nguyn cht vo 75,0 gam dung dch NaOH 12,0% thu
c dung dch NaOH 58,8%. Gi tr ca m l
A. 66,0.
B. 50,0.
C. 112,5.
D. 85,2.
Cu 9 : thu c 42 gam dung dch CuSO4 16% cn ho tan x gam tinh th CuSO4.5H2O vo
y gam dung dch CuSO4 8%. Gi tr ca y l
A. 35.
B. 6.
C. 36.
D. 7.
Cu 10 : Th tch nc nguyn cht cn thm vo 1 lt dung dch H2SO4 98% (d= 1,84 g/ml)
c dung dch mi c nng 10% l
A. 14,192 lt.
B. 15,1921t.
C. 16,192lt.
D. 17,l92 lt.
B. 15,5.
C. 155.
D. 31
Cu 12 : Lng SO3 cn thm vo dung dch H2SO4 10% c 100 gam dung dch H2SO4
20% l
A. 2,5 gam.
Cu 13 : Bit D C 2 H 5 OH
B. 8,88 gam
(nguyn cht)
C. 6,66 gam.
D. 24,5 gam.
lng ring l:
A. 0,805 g/ml.
B. 0,855 g/ml
C. 0,972 g/ml
D. 0,915 g/ml
Cu 14 : Thm 150ml dung dch KOH 2M vo 120ml dung dch H3PO4 1M. Khi lng cc
mui thu c trong dung dch l :
A. 9,57 gam K2HPO4 ; 8,84 gam KH2PO4
B. 10,44 gam K2HPO4 ; 12,72 gam K3PO4
C. 10,24 gam K2HPO4 ; 13,50 gam KH2PO4
D. 13,05 gam K2HPO4 ; 10,60 gam K3PO4
Cu 15 : t chy hon ton 1,55 gam photpho ri ly sn phm cho tc dng vi 400ml dung
dch NaOH 0,3 M, sau em c cn th thu dc m gam cht rn khan. Gi tr ca m l
A. 6,48 gam.
B. 7,54 gam.
C. 8,12 gam.
D. 9,96 gam.
B. 54,5%
C. 45,5%.
D. 40%.
102
103
Cu 17 : Ho tan hon ton 34,85 gam hn hp 2 mui BaCO3 v Na2CO3 bng dung dch HCl
thu c 4,48 lt kh CO2 (ktc). S mol BaCO3 trong hn hp l
A. 0,20.
B. 0,15.
C. 0,10 .
D. 0,05.
B. 27,0 gam.
C. 72,0 gam.
D. 36,0 gam.
Cu 19 : t chy hon ton 21,0 gam dy st trong khng kh thu c 29,4 gam hn hp cc
oxit Fe2O3 v Fe3O4. Khi lng Fe2O3 to thnh l
A. 12,0 gam
B. 13,5 gam.
C. 16,5 gam.
D. 18,0 gam.
Cu 20: Ho tan 55g hn hp Na2CO3 v Na2SO3 vi lng va 500ml axit H2SO4 1M thu
c mt mui trung ho duy nht v hn hp kh X. Thnh phn phn trm th tch ca hn hp
kh X l :
A. 80% CO2 ; 20% SO2
Cu 21 : X l khong vt cuprit cha 45% Cu2O. Y l khong vt tenorit cha 70% CuO cn trn
X v Y theo t l khi lng t =
mX
c qung C, m t 1 tn qung C c th iu ch c
mY
5
3
B.
5
4
C.
4
5
D.
3
5
Cu 22: X l qung hematit cha 60% Fe2O3 Y l qung manhetit cha 69,6% Fe3O4. Trn a tn
qung X vi b tn qung Y thu c qung Z, m t 1 tn qung Z c th iu ch c 0,5 tn
gang cha 4% cacbon. T l a/b l
A
5
2
B.
4
3
C.
3
4
D.
2
5
Cu 23: Cho 6,72 lt (ktc) hn hp kh gm C2H4, C3H4 li t t qua bnh ng dung dch Br2
thy khi lng bnh tng 10,8 gam. Thnh phn % th tch mi khi trong hn hp ban u l :
A. 33,3% C2H4 v 66,7% C3H4
B. 51,7%.
C. 48,3%.
D. 45,0%.
103
104
Cu 25: t chy hon ton 15,68 lt hn hp kh (ktc) gm hai hirocacbon thuc cng dy
ng ng, c khi lng phn t hn km nhau 28 vC thu c
n CO 2
n H 2O
24
. Cng thc phn
31
D. A v B
B. 54,4%.
C. 48,7%.
D. 45,2%.
Cu 27 : Hn hp kh X gm H2, C2H4, C3H6 trong s mol C2H4 bng s mol C3H6. T khi
ca X so vi H2 bng 7,6. Thnh phn % th tch cc kh trong X l :
A. 40% H2, 30% C2H4, 30% C3H6
P N
1A
2D
3C
4D
5A
6B
7D
8B
9C
10C
11B
12B
13C
14B
15B
16D
17B
18C
19A
20A
21D
22D
23A
24A
25D
26A
27B
104
105
Phng php 9
Phng php h s
I. C S CA PHNG PHP
1. Nguyn tc
- H s cn bng ca phn ng l mt b s thu c sau khi ta tin hnh cn' bng 2 v ca phn
ng ho hc. T trc ti nay, h s cn bng ca phn ng thng ch c ch cc phng
php cn bng phn ng m cha c ng dng nhiu vo gii ton. Vi c im mi ca k
thi trc nghim, i hi nhng k thut gii ton sng to, nhanh v hiu qu th Phn tch h s
thc s l mt phng php ng c quan tm.
- H s cn bng ca phn ng l mt b s th hin y mi tng quan gia cc thnh phn
c mt trong phn ng. C th xem n l kt qu ca mt lot nhng nh lut ho hc quan trng
nh nh lut bo ton khi lng, bo ton nguyn t, bo ton in tch, bo ton electron, . . . ,
ng thi cng phn nh s tng gim v khi lng, th tch, s moi kh, . . . trc v sau mi
phn ng. Do , ng dng h s cn bng vo gii ton c th cho nhng kt qu c bit th v
m cc phng php khc khng th so snh c.
2. Phn loi v cc ch khi gii ton
Dng 1: H s phn ng phn nh nh lut bo ton nguyn t
- Bo ton nguyn t l mt trong nhng nh lut quan trng bc nht, ng thi cng l mt
cng c mnh trong gii ton ho hc. Trong mt phn ng ho hc c th, nh lut bo ton
nguyn t c biu hin qua chnh h s cn bng ca cc cht trong phn ng .
- y l mt phng php gii rt hiu qu cho cc bi ton xc nh cng thc phn t c cht
hu c v v c. Ngoi ra, n cng h tr cho vic tnh ton nhiu i lng quan trng khc.
- Ch l khi vit s phn ng km theo h s, ta ch cn a vo s nhng cht bit h
s v nhng cht cn quan tm. iu ny s mang li hiu qu cao hn nhiu so vi vic vit
phng trnh phn ng y v cn bng.
- Xem thm chng . . . "Phng php bo ton nguyn t"
106
- a s cc bi ton loi ny c th gii bng phng php a thm s liu (t chn lng cht)
kt hp vi t n - gii h phng trnh. Tuy nhin, nu bit cch phn tch h s ch ra t l
tng - gim th tch kh ca cc cht trc v sau phn ng th vic gii ton s tr nn n gin
v nhanh chng hn nhiu.
- Mt ch trong cc bi ton ny l : trong phn ng c hiu sut nh hn 100%, nu t l cc
cht tham gia phn ng bng ng h s cn bng trong phng trnh phn ng, th sau phn
ng, phn cht d cng c t l ng vi h s cn bng ca phn ng.
Dng 3: H s phn ng phn nh kh nng phn ng ca cc cht.
- Trong mt hn hp cc cht, kh nng phn ng ca tng cht vi tc nhn khng phi lc no
cng nh nhau, iu ny c phn nh qua cc h s phn ng khc nhau gia chng.
- im c bit ca dng ton ny l c th kt hp rt hiu qu vi phng php ng cho
tm ra s mol hoc t l s mol ca mi cht hoc nhm cht trong hn hp. iu quan trng l
phi ch ra v nhm cc cht trong hn hp ban u li vi nhau to thnh 2 nhm cht c kh
nng phn ng khc nhau. Vi cch lm nh vy, ta c th p dng c phng php ng
cho k c trong trng hp nhiu hn 2 cht trong hn hp ban u.
- Dng bi ny c th p dng cho cc bi ton hn hp nhiu phn ng khc nhau, nh: kim
loi + axit, mui + axit, cc n cht + oxi, baz + axit, kim loi + phi kim, ....
Dng 4: H s phn ng trong cc phn ng t chy cht hu c
- Ta bit mt cht hu c bt k cha 3 nguyn t C, H, O c cng thc phn t l
CnH2n+2-2kOx vi k l bt bo ho (bng tng s vng v s lin kt trong cng thc cu to)
Xt phn ng chy ca hp cht ny, ta c :
CnH2n+2-2kOx nCO2 + (n + 1 k)H2O
Phn tch h s phn ng ny, ta c mt kt qu rt quan trng l.
nX =
n H 2 O n CO 2
1- k
Vi nx l s mt cht hu c b t chy.
Hai trng hp ring hay gp trong cc bi tp ph thng l k = 0 (hp cht no,
mch h
107
II. CC DNG BI TP THNG GP
B. C2H6O
C. C2H4O
D. C3H6O
Gii:
C th gii rt nhanh bi ton cho nh sau:
CxHyOz
2,5O2
2 CO2
+ 2H2O
p n C
-V th tch kh t l thun vi s mol, do , ta c th in ngay h s vo phn ng v chia 2 v
cho 100 cho n gin !
V d 2. Ho tan hon ton a gam mt oxit st bng dung dch H2SO4 m c va , c cha
0,075 mol H2SO4 thu c b gam mt mui v c 168ml kh SO2 (ktc) duy nht thot ra. Gi tr
ca b l
A. 8 gam.
B. 9 gam.
C. 16 gam.
D. 12 gam.
Gii:
Gi cng thc ca oxit cho l FexOy
nSO 2 =
0,168
= 0,0075 mol
22,4
0,075H2SO4
Fe2(SO4)3 +
0,0075SO2
0,075 - 0,0075
= 0,0225 mol b = 0,0225.400 = 9 gam
3
p n B
n Fe 2 (SO 4 ) 3 =
- Cch lm ny nhanh v n gin hn rt nhiu so vi vic vit v cn bng phng trnh phn
ng vi h s ch ri gii h phng trnh !
V d 3. t chy hon ton 2a mol ru no X cn ti thiu 35a mol khng kh. Cng thc phn
t ca X l
A. C2H5OH.
B. C2H4(OH)2
C. C3H6(OH)2
D. C3H5(OH)3
107
108
Gii:
Gi cng thc phn t ca X l CnH2n+2Ok
Khng lm mt tnh tng qut, ta chn a = 1 lm n gin bi ton.
Trong 35 lt khng kh c 7 mol O2. T gi thit, ta c th vit s phn ng vi h s:
2CnH2n+2Ok + 7O2 2nCO2
+ 2(n+1)H2O
k+6
3
T , d dng c n = k = 3 p n D
Dng 2: H s phn ng phn nh s tng gim th tch kh trong phn ng
V d 4. a mt hn hp kh N2 v H2 c t l 1 : 3 vo thp tng hp, sau phn ng thy th
tch kh i ra gim
1
so vi ban u. Tnh thnh phn phn trm v th tch ca hn hp kh sau
10
phn ng.
A. 20%, 60%, 20%.
Gii:
N2 + 3H2
2NH3
1
1
hn hp u hay l = 11,11% hn hp sau.
10
9
p n B.
V d 5. Cracking 560 lt C4H10 thu c 1010 lt hn hp kh X khc nhau. Bit cc th tnh kh
u o ktc. Th tnh (lt) C4H10 cha b cracking l
A. 60.
B. 110
C. 100.
D. 450.
108
109
Gii:
Cc phn ng xy ra c th s ha thnh:
Ankan Cracking
Ankan + Anken
Da vo h s cn bng ca phn ng crackinh, ta thy: Th tch (hay s mol) kh tng sau phn
ng ng bng th tch (hay s mol) ankan tham gia cracking.
y l: V= 1010 - 560 =450 lt.
Do , phn C4H10 cha b crackinh l 110 lt
p n B.
V d 6. Cracking C4H10 thu c hn hp ch gm 5 hirocacbon c t khi hi so vi H2 l
16,325. Hiu sut ca phn ng cracking l
A. 77,64%.
B. 38,82%.
C. 17,76%.
D.
16,325%.
Gii:
Khi lng hn hp trc v sau phn ng c bo ton: mt = ms
Do , ta c t l:
d t H2
d s H2
mt
M
n
n
58
58
= t = t = s =
=
M s m s n t 16,325.2 32,65
ns
V s mol hn hp sau nhiu hn s mol ban u chnh s mol ankan cracking nn:
58
H% =
1.100% = 77,64%
32,65
p n A
Gii:
Cch 1: Phng php phn tch h s kt hp vi phng php ng cho:
Phn tch h s cn bng ca cc phn ng t chy, ta thy:
109
110
1
O2
2
CO +
1
O2
2
CH4 +
2 O2
H2
1
v 1: 2.
2
(CO,H2 )
1
2
0,6
40%
1,4
(CH 4 ) 2
Vy
0,9
60%
%VCH 4 = = 60%
p n C.
C th tip tc gii bi ton cho hon thin nh sau:
Gi M l khi lng phn t trung bnh ca CO v H2 trong hn hp kh ban u. T kt qu
ng cho trn, ta c:
M = 15
CO (M = 28)
H 2 (M = 2)
13
20%
M = 15
13
20%
Cch 2: Phng php phn tch h s kt hp vi phng php a thm s liu (t chn lng cht)
Gi s c 1 mol hn hp kh ban u s mol kh O2 cn dng l 1,4 mol.
Nu t l phn ng vi O2 ca c 3 cht u l 1: 0,5 th s mol O2 cn ch l 0,5 mol.
Chnh lch 0,9 mol kh O2 ny l do CH4 phn ng vi O2 theo t l 1 : 2 v bng 1,5 s mol CH4
s mol CH4 l
2
.0,9 = 0,6 mol
3
p n C.
V d 8. Trn ln 250ml dung dch NaOH 2M vo 200ml dung dch H3PO4 1,5M, ri c cn dung
dch sau phn ng. % khi lng ca Na2HPO4 trong hn hp cht rn thu c l
A. 29,7%.
B. 70,3%.
C. 28,4%.
D. 56,8%.
110
111
Gii:
Xt t l n =
s mol baz
,
s mol axit
ta c:
1< n =
NaH2 PO4 (n = 1)
5
n=
3
Na 2 HPO 4 (n = 2)
m NaH2PO 4 = 0,1.120 = 12 gam
%m NaH 2PO 4 =
1
3
0,1 mol
2
3
0,2 mol
12
.100% = 29,7% %m Na 2HPO 4 = 70,3%
12 + 28,4
p n B
B. 1,28 gam
C. 2,56 gam
D. 3,2 gam
Gii:
n Br2 =
19,2
= 0,12 mol
160
n hh =
2,24
= 0,1 mol
22,4
+ 2Br2
p n B.
Cch 2: Phng php phn tch h s kt hp vi phng php ng cho
111
112
Bng cch phn tch h s nh trn, ta thy c th sp xp hn hp cc cht trong hn hp ban
u thnh 2 nhm phn ng vi Br2 theo t l 1 : 1 v 1 : 2
Do , p dng phng php ng cho, ta c:
(Anken) 1
0,8
0,08 mol
0,2
0,02 mol
1,2
(C2H2)
p n B.
Dng 4: H s phn ng trong cc phn ng t chy cht hu c
V d 10. Hn hp X gm ru metylic, ru etylic, ru propylic v nc. Cho a gam X tc
dng vi natri d c 0,7 mol H2. t chy hon ton a gam X thu c b mol CO2 v 2,6 mol
H2O. Gi tr ca a v b ln lt l
A. 42 gam v 1,2 mol.
Gii:
Cc phn ng vi Na c th vit chung l:
ROH +
Na
RONa
1
H2
2
Do , n X = 2n H 2 = 1,4 mol
Cc cht trong hn hp X c dng CnH2n+2O nn:
n O2 =
a = m CO2 + m H 2O m O2 = 42 gam
p n A.
B. C2H5CHO.
C. CH3CHO.
D. C3H5CHO.
112
113
Gii:
n O2 = 0,1025 mol
M=
1,72
= 49,14
0,035
p n C.
IV. BI TP T LUYN
Cu 1 : Hn hp X gm Fe, Mg v Zn. Bit X tc dng vi HCl th thu c 12,32 lt kh, cn
khi cho X tc dng vi dung dch HNO3 c, nng th thu c 29,12 lt kh NO2. Bit cc th
tch kh u o ktc. Khi lng ca Fe trong hn hp X l
A. 11,2 gam.
B. 8,4 gam.
C. 5,6 gam.
D. 14 gam.
Cu 2 : Hn hp X gm 0,6 mol kim loi cha Fe, Mg v Al. Bit X tc dng vi HCl thu c
17,92 lt kh. Nu cho X tc dng vi dung dch NaOH th th tch kh thu c l bao nhiu ?
Bit cc th tch kh u o ktc.
A. 13,44 lt.
B. 6,72 lt
C. 4,48 lt.
D. 17,92 lt.
113
114
Cu 3 : Cracking mt ankan thu c hn hp kh c t khi hi so vi H2 bng 19,565. Bit hiu
sut ca phn ng Cracking l 84%. Ankan cho l
A. butan
B. isobutan.
C. pentan.
D. propan.
B. 10ml
C. 5ml.
D. 15ml.
B. 17,39%.
C. 8,69 %.
D. 20%.
B. 54,4%.
C. 48,7%.
D. 45,2%.
B. C3H8O
C. C3H8O3
D. C4H6O2
B. 0,56 lt.
C. 2,24 lt.
D. 1,12 lt
P N
1A
2A
3C
4B
5D
6A
7A
8B
114
115
Phng php 10
B. 75ml.
C. 60ml.
D. 30ml.
Gii:
Na
H2O
NaOH
Ba
2H2O
Ba(OH)2 +
1
H2
2
(1)
H2
(2)
n H + = n OH = 0,3 mol
VH 2SO 4 =
OH-
0,15
= 0,075 lt = 75 ml
2
H2O
V d 2: Trn 100ml dung dch (gm Ba(OH)2 0,1M v NaOH 0,1M) vi 400ml dung dch (gm
H2SO4 0,0375M v HCl 0,0125M), thu c dung dch X. Gi tr pH ca dung dch X l
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Gii:
n Ba(OH)2 = 0,01mol
n NaOH = 0,01mol
Tng
n OH = 0,03 mol
115
116
n H 2SO4 = 0,015mol
n HCl = 0,005mol
Tng
n H + = 0,035 mol
Khi trn hn hp dung dch baz vi hn hp dung dch axit ta c phng trnh ion rt gn:
H+
Ban u
0,035
Phn ng
0,03
OH-
H2O\
0,03 mol
0,03
[H + ] =
0,005
= 0,01 10 2
0,5
pH=2
p n B
V d 3: Cho m gam hn hp Mg, Al vo 250ml dung dch X cha hn hp axit HCl 1M v axit
H2SO4 0,5M, thu c 5,32 lt H2 ( ktc) v dung dch Y (coi th tch dung dch khng i).
Dung dch Y c pH l
A. 1
B. 2
C. 6
D. 7
Gii:
Mg
2Al
2H + Mg 2+ + H 2
3+
6H 2Al + 3H 2
(1)
(2)
(to thnh)
= 0,475 mol
0,025
= 0,1 = 10 1 M pH = 1
0,25
p n A
Dng 2: CO2, SO2 tc dng vi dung dch baz
V d 4 : Sc t t 7,84 lt kh CO2 (ktc) vo 1 lt dung dch X cha NaOH 0,2M v Ca(OH)2
0,1M th lng kt ta thu c l
A. 0 gam.
B. 5 gam.
C. 10 gam.
D. 15 gam.
Gii:
117
Phng trnh ion rt gn:
CO2 + 2OH- CO32- + H2O
0,35
0,2
0,4
0,4
0,2 mol
0,2
Phn ng:
2HCO3-
+ H2O
0,15 mol
Ca2+
CaCO3
B. 0,81 gam.
C. 1,56 gam.
D. 2,34 gam.
Gii:
Gi cng thc chung ca 2 kim loi l M
M
nH2O
M(OH)n
n
H2
2
0,03
Phn ng:
0,03
3OH-
Al(OH)3
0,03 mol
0,1 mol
0,09
118
Kt ta b ha tan (mt phn hoc hon ton). Theo phng trnh :
Al(OH)3
OH-
0,01
0,01 mol
AlO2-
2H2O
p n C
Dng 4: Cht kh tc dng vi dung dch cha H+ v NO3V d 6 : Dung dch A cha 0,01 mol Fe(NO3)3 v 0,15 mol HCl c kh nng ho tan ti a bao
nhiu gam Cu kim loi ? (Bit NO l sn phm kh duy nht)
A. 2,88 gam.
B. 3,2 gam.
C. 3,92 gam.
D. 5,12 gam.
Gii:
Phng trnh ion:
3Cu
8H+
Ban u:
0,15
0,12
Cu
0,005
2NO3-
3Cu2+ +
2NO + 4H2O
0,03 mol
2Fe3+
0,03 mol
2Fe2+
Cu2+
0,01 mol
B. 1,49 lt
C. 0,672 lt.
D. 1,12 lt.
Gii:
8H+
2NO3-
3Cu2+ +
2NO
+ 4H2O
Ban u:
0,1
0,24
0,12 mol
Phn ng:
0,09
0,24
0,06
0,06
mol
Sau phn ng: 0,01(d)
(ht)
0,06(d)
118
119
B. V2 = 2Vl.
C. V2 = 2,5Vl
D. V2 = l,5Vl.
Gii:
3,84
3Cu
8H+
2NO3-
3Cu2+ +
2NO + 4H2O
0,02 mol
(1)
Ban u:
0,06
Phn ng:
0,03
0,08
0,08
0,08 mol
0,02
3Cu
8H+
2NO3-
3Cu2+ +
2NO + 4H2O
(2)
Ban u:
0,06
Phn ng:
0,06
0,16
0,16
0,08 mol
0,04
0,04 mol
p n B.
Dng 5: Cc phn ng dng ion thu gn khc (to cht kt ta, cht d bay hi, cht in
li yu)
V d 9 : Dung dch X c cha 5 ion : Mg2+, Ba2+, Ca2+, 0,1 mol Cl- v 0,2 mol NO3- . Thm dn
V lt dung dch K2CO3 1M vo X n khi c lng kt ta ln nht th gi tr V ti thiu cn
dng l
A. 150ml.
B. 300ml.
C. 200ml.
D. 250ml.
119
120
Gii:
p dng nh lut bo ton in tch: (xem thm phng php bo ton in tch)
CO32-
MgCO3
Ba2+
CO32-
BaCO3
2-
CaCO3
Ca
2+
CO3
2+
MCO3
B. 27,84%.
C. 43,23%.
D. 31,3%.
Gii:
Phng trnh ion:
Ag+
+
Ag
Cl-
Br
AgCl
AgBr
%m NaCl =
58,5.36.100
= 27,84%
58,5.36 + 103.53
p n B.
C th gii bi ton bng vic kt hp vi phng php tng gim khi lng hoc phng php
ng cho.
120
121
V d 11 : Cho 270 ml dung dch Ba(OH)2 0,2M vo dung dch X cha 0,025 mol CO32- ; 0,1 mol
Na+ ; 0,25 mol NH4+ v 0,3 mol Cl- v un nng nh (gi s H2O bay hi khng ng k). Tng
khi lng dung dch X v dung dch Ba(OH)2 sau phn ng gim i bao nhiu gam ?
A. 4,215 gam.
B. 5,296 gam.
C. 6,761 gam.
D. 7,015 gam.
Gii:
CO32-
BaCO3
(1)
NH4
OH
NH3
H2O
(2)
Gii:
Dung dch C cha: HCO3- :0,2 mol; CO32-: 0,2 mol
Dung dch D c tng : nH+ = 0,3 mol.
Nh t t dung dch C v dung dch D:
CO320,2
H+
HCO3-
0,2
0,2 mol
H2O
HCO3 +
Ban u:
0,4
0,1 mol
Phn ng:
0,1
D:
0,1
CO2
0,1 mol
0,3 mol
HCO3- +
0,3
OH-
BaCO3
0,3 mol
H2O
121
122
Ba2+
SO42-
BaSO4
0,1
0,1 mol
p n A.
III. BI TP T LUYN
Cu 1 : Th tch dung dch HCl 0,3M cn trung ho 100ml dung dch hn hp: NaOH 0,1M
v Ba(OH)2 0,1M l
A. 100ml.
B. 150ml.
C. 200ml.
D. 250ml.
B. 600.
C. 450.
D. 90.
B. 0,125 lt.
C. 0,15 lt.
D. 0,25 lt
Cu 4 : Trn 250ml dung dch hn hp HCl 0,08M v H2SO4 0,01 M vi 250ml dung dch
NaOH x M c 500ml dung dch c pH = 12. Gi tr ca x l
A. 0,1.
B. 0,12.
C. 0,13.
D. 0,14.
Cu 5 : Trn 3 dung dch HCl 0,3M ; H2SO4 0,2M v H3PO4 0,1M vi nhng th tch bng nhau
thu c dung dch X. Dung dch Y gm NaOH 0,1M v Ba(OH)2 0,2M. trung ho 300ml
dung dch X cn va V ml dung dch Y. Gi tr ca V l
A. 200.
B. 333,3.
C. 600.
D. 1000.
Cu 6 : Hp thu hon ton 4,48 lt kh CO2 ( ktc) vo 500ml dung dch hn hp gm NaOH
0,1M v Ba(OH)2 0,2M, sinh ra m gm kt ta. Gi tr ca m l
A. 19,7
B. 17,73.
C. 9,85.
D. 11,82.
B. 2,955.
C. 1,97.
D. 2,364.
122
123
Cu 8 : Cho V lt dung dch NaOH 2M vo dung dch cha 0,1 mol Al2(SO4)3; 0,05 mol HCl v
0,025 mol H2SO4 n khi phn ng hon ton, thu c 7,8 gam kt ta. Gi tr ln nht ca V
thu c lng kt ta trn l
A. 0,4
B. 0,35.
C. 0,25.
D. 0,2.
Cu 9 : Thm m gam Kali vo 300ml dung dch cha Ba(OH)2 0,1M v NaOH 0,1 M thu c
dung dch X. Cho t t dung dch X vo 200ml dung dch Al2(SO4)3 0,1 M thu c kt ta Y.
lng kt ta Y ln nht thi gi tr ca m l
A. 1,17.
B. 1,71.
C. 1,95.
D. 1,59.
Cu 10 : Dung dch X gm cc cht NaAlO2 0,16 mol; Na2SO4 0,56 mol; NaOH 0,66 mol. Th
tch ca dung dch HCl 2M cn cho vo dung dch X thu c 0,1 mol kt ta l
A. 0,50 lt hoc 0,41 lt.
Cu 11 : Cho 3,2 gam bt Cu tc dng vi 100ml dung dch hn hp gm HNO3 0,8M v H2SO4
0,2 M. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton, sinh ra V lt kh NO (sn phn kh duy nht
ktc). Gi tr ca V l
A. 0,746.
B. 0,448.
C. 1,792.
D. 0,672.
Cu 12 : Ho tan 9,6 gam bt Cu bng 200ml dung dch hn hp HNO3 0,5M v H2SO4 1,0M.
Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c kh NO v dung dch X. C cn cn thn dung dch
X c khi lng mui khan l
A. 28,2 gam
B. 35,0 gam.
C. 24,0 gam.
D. 15,8 gam.
B. 14,4
C. 1,6
D. 17,6
Cu 14 : Ho tan 9,6 gam bt Cu bng 200ml dung dch hn hp HNO3 0,5M v H2SO4 1,0M.
Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c kh NO v dung dch X . C cn cn thn dung dch
X c khi lng mui khan l
A. 28,2 gam.
B. 25,4 gam.
C. 24 gam.
D. 32 gam.
Cu 15 : Dung dch X cha cc ion : Fe3+, SO42- , NH4+, Cl- . Chia dung dch X thnh hai phn
bng nhau:
- Phn 1: tc dng vi lng d dung dch NaOH, un nng thu c 0,672 lt kh ( ktc)
v 1,07 gam kt ta;
- Phn 2: tc dng vi lng d dung dch BaCl2 thu c 4,66 gam kt ta.
123
124
Tng khi lng cc mui khan thu c khi c cn dung dch X l (qu trnh c cn ch c nc
bay hi)
A. 3,73 gam.
B. 7,04 gam.
C. 7,46 gam.
D. 3,52 gam.
Cu 16 : Dung dch X cha 0,025 mol CO32- ; 0,1 mol Na+ ; 0,25 mol NH4+ v 0,3 mol Cl- . Cho
270ml dung dch Ba(OH)2 0,2M vo v un nng nh (gi s H2O bay hi khng ng k). Tng
khi lng dung dch X v dung dch Ba(OH)2 sau qu trnh phn ng gim i l :
A. 4,215 gam.
B. 5,296 gam.
C. 6,761 gam.
D. 7,015 gam.
Cu 17 : Cho hn hp X gm 0,05 mol CaCl2; 0,03 mol KHCO3; 0,05 mol NaHCO3; 0,04 mol
Na2O; 0,03 mol Ba(NO3)2 vo 437,85 gam H2O. Sau khi phn ng xy ra hon ton thu c a
gam kt ta v dung dch Y c khi lng l
A. 420 gam.
B. 400 gam.
C. 440gam.
D. 450 gam
Cu 18 : Cho hn hp gm 0,15 mol CuFeS2 v 0,09 mol Cu2FeS2 tc dng vi dung dch HNO3
d thu c dung dch X v hn hp kh Y gam NO v NO2 . Thm BaCl2 d vo dung dch X
thu c m gam kt ta. Mt khc, nu thm Ba(OH)2 d vo dung dch X, ly kt ta nung trong
khng kh n khi lng khng i thu c x gam cht rn. Gi tr ca m v x ln lt l :
A. 111,84 v 157,44.
B. 111,84 v 167,44.
C. 112,84 v 157,44.
D. 112,84 v 167,44.
P N
1A
2B
3B
4B
5A
6C
7B
8A
11D
12C
13D
14C
15C
16C
17D
18A
9A
10C
124
125
Phng php 11
Kho st th
Dng 1: Dng CO2 (SO2) tc dng vi dung dch Ca(OH)2 hoc Ba(OH)2:
-Nu hin tng v gii thch khi sc t t kh CO2 vo dung dch c cha a mol Ca(OH)2 cho
n d.
-Xy dng th biu th mi lin h gia s mol kt ta v s mol CO2.
Ta c phng trnh phn ng:
CO2
Ca(OH)2
CaCO3
CaCO3 +
CO2
H2O
a
+
H2O
Ca(HCO3)2
Hin tng:
Xut hin kt ta tng dn n cc i, sau tan dn cho n ht.
th (Hnh 1):
a
y
n CaCO 3
x1
x2
2a
n CO 2
Nhn xt:
+ Nu n > a th bi ton v nghim do y = n khng ct th.
+ Nu n = a th bi ton c 1 nghim duy nht n CO 2 = a
+ Nu 0 < n < a th bi ton c 2 nghim l x1 v x2.
D thy:
x1 = n v x2 = a + (x2 - a) m x2 - a =a-x1 nn x2 = 2a x1 = 2a - n
V d 1 : Sc t t V lt kh CO2 (ktc) vn 200ml dung dch Ca(OH)2 1M thu c 15 gam kt
ta. Gi tr ca V l :
A. 3,36 hoc 4,48.
125
126
Gii:
Ta c: a=0,2.1 =0,2 mol, 0< n1 =0,15 mol < 0,2 nn ta c 2 gi tr l:
x1 = 0,15 v x2 = 2.0,2 0,15 = 0,25
nn V1 = 0,15.22,4 = 3,36 lt
v V2 =0,25.22,4 = 5,6 lt
p n D.
V d 2 : Hp th hon ton 2,688 lt CO2 ( ktc) vo 2,5 lt dung dch Ba(OH)2 nng b mol/l
thu c 15,76 gam kt ta. Gi tr ca b l
A. 0,032.
B. 0,04.
C. 0,048.
D. 0,06.
Gii:
Ta c:
n nn x2 = 2a - n
1
1
a = .(x 2 + n ) = ( 0,12 + 0,08) = 0,1 mol b = 0,1/2,5 = 0,04M
2
2
p n B.
Dng 2: Mui Al3+ tc dng vi dung dch OH+ Nu hin tng v gii thch khi cho t t dung dch OH- vo dung dch c cha a mol AlCl3
cho n d.
+ Xy dng th biu th mi lin h gia s mol kt ta v s mol OHTa c phng trnh phn ng:
Al3+
3OH-
3a
Al(OH)3
Al(OH)3
a mol
OHa
[Al(OH)4]a
Hin tng:
Xut hin kt ta tng dn n cc i, sau tan dn cho n ht.
th (Hnh 2):
126
127
n Al(OH)3
A
H
0
x1
3a x2
4a
n OH -
Nhn xt:
+ n
+ n
x1 n
=
do 2 tam gic OX1B v OHA l ng dng nn x1 =3 n v
3a
a
x 2 = 3a +
1
do X1H = 3X2H nn
3(3a x1 )
1
x
= 4a 1 = 4a n
3(3a x1 )
3
V d 3 : Cho t t dung dch NaOH 1M vo dung dch c cha 26,7 gam AlCl3 cho n khi thu
c 11,7 gam kt ta th dng li. Th tch dung dch NaOH dng l :
A. 0,45 lt hoc 0,6 lt.
Gii:
Ta c:
p n D.
V d 4 : Cho 200ml dung dch AlCl3 l,5M tc dng vi V lt dung dch NaOH 0,5M lng kt
ta thu c l 15,6 gam. Gi tr ln nht ca V l
A. 1,8.
B. 2,4.
C. 2.
D.1,2
127
128
Gii:
Ta c:
a= 0,2.15 =0,3 mol; n =15,6 : 78 =0,2 mol
nn c 2 gi tr ca nNaOH v gi tr ln nht l: 4a - n = 4.0,3 0,2 = 1,0 mol.
Do , V = 1,0 : 0,5 = 2 lt
p n C.
V d 5 : X l dung dch AlCl3, Y l dung dch NaOH 2M. Thm 150ml dung dch Y vo cc
cha 100ml dung dch X, khuy u th trong cc to ra 7,8 gam kt ta. Li thm tip vo cc
100ml dung dch Y, khuy u th lng kt ta c trong cc l 10,92 gam. Cc phn ng u
xy ra hon ton. Nng mi ca dung dch X l
A. 1,6 M.
B. 5/3 M.
C. 1 M.
D. 1,4 M.
Gii:
n Al(OH)3
a
A
B
C
H
x1
3a
x2
D
4aC
n OH -
Nhn xt:
+ ln thm th nht: nNaOH = 0,15.2 = 0,3 mol; n Al(OH)3 = 7,8 : 78 = 0,1 mol
V cha t n cc i do c kt ta nh hn ln thm th 2.
+ ln thm th hai: nNaOH = 0,25.2 = 0,5 mol; n Al(OH)3 = 10,92 : 78 = 0,14 mol
Gi s ti gi tr VNaOH ny m vt n cc i th n Al(OH)3 =
n Al(OH)3
3
0,5
mol (khc vi 0,14
3
a = 0,16 mol
Nng AlCl3 l: 0,16 : 0,1 = 1,6 M
p n A.
128
129
H+
H2O
Al(OH)3
Al(OH)3
a
3H+
3a
Al3+
3H2O
+ n
x1 n
=
do 2 tam gic OX1B v OHA l ng dng nn x1 = n v
a
a
1
X H nn
3 2
x 2 = a + 3(a x1 ) = 4a x1 = 4a 3n
V d 6 : Cho t t V lt dung dch HCl 0,5M vo 200ml dung ch NaAlO2 1M thu c 11,7
gam kt ta. Gi tr ca V l
A. 0,3 hoc 0,4.
D. 0,7.
Gii:
Ta c:
Nn theo trn ta c 2 kt qu l:
x1 =
n = 0,15 mol
130
p n C.
V d 7 : Cho 100ml dung dch AlCl3 2M tc dng vi dung dch KOH 1M.
a) Th tch dung dch KOH ti thiu phi dng khng c kt ta l
A. 0,2 lt.
B. 0,6 lt.
C. 0,8 lt.
D. 1,0 lt.
b) Cho dung dch sau phn ng trn tc dng vi dung dch HCl 2M ta thu c 3,9 gam kt ta
keo. Th tch dung dch HCl dng l
A. 0,025 lt.
B. 0,325 lt.
C. 0,1 lt
Gii:
a) Theo hnh 2. khng thu c kt ta th nOH- 4a =4.0,1.2 = 0,8 mol
Vy th tch ti thiu l: 0,8 : 1 = 0,8 lt.
p n C.
b) Ta c n Al(OH)3 = n Al+ = 0,2 mol; n = 3,9 : 78 = 0,05 mol. Nn c 2 gi tr.
Theo hnh 3 ta c:
x1 = n = 0,05 mol.
x2 = 4a - 3 n = 4.0,2 3.0,05 = 0,65 mol
Vy c 2 gi tr: VHCl l 0,025 hoc 0,325.
p n D.
III. BI TP T LUYN
Cu 1 : Cho 200ml dung dch Al2(SO4)3 tc dng vi dung dch NaOH 1M nhn thy khi dng
180ml hay dng 340ml dung dch NaOH u thu c mt lng kt ta bng nhau. Nng
dung dch Al2(SO4)3 trong th nghim trn l
A. 0,125M.
B. 0,25M
C. 0,375M.
D. 0,5M.
Cu 2 : Rt 200ml dung dch NaOH nng a mol/l vo cc ng 200ml dung dch AlCl3 2M.
Kt ta thu c em nung trong khng kh n khi lng khng i thu c 5,1 gam cht rn.
Gi tr ca a l:
A. l,5M.
B. 7,5m.
Cu 3 : Dung dch X gm cc cht NaAlO2 0,16 mol ; Na2SO4 0,56 mol ; NaOH 0,66 mol. Th
tch ca dung dch HCl 2M cn cho vo dung dch X c 0,1 mol kt ta l
A. 0,41 lt hoc 0,38 lt.
130
131
Cu 4 : Mt dung dch cha x mol NaAlO2 tc dng vi dung dch cha y mol HCl. iu kin
thu c kt ta sau phn ng l
A.x = y.
B. x = 2y.
C. y > 4x.
D. y < 4x.
Cu 5 : Mt dung dch cha X mol NaOH tc dng vi mt dung dch cha y mol mui Al3+ .
iu kin thu kt ta sau phn ng l
A. x < 4y.
B. x > 4y.
C. x = 2y.
Cu 6 : Cho dung dch c cha a mol AlCl3 vo dung dch c cha b mol NaOH, iu kin c
kt ta ln nht v b nht ln lt l
A.b = 3a v b = 4a.
B. b = 4a v b = 3a.
C.b = 3a v b > 4
Cu 7 : Cho dung dch c cha x mol Al2(SO4)3 vo dung dch cha y mol NaOH, iu kin
thu dc kt ta ln nht v b nht ln lt l
A. y = 3x v y 4x.
B.y = 4x v y 5x.
C y = 6x v y > 7x.
D. Y = 6x v y 8x.
Cu 8 : Hp th hon ton 2,24 lt CO2 (ktc) vo dung dch nc vi trong c cha 0,075 mol
Ca(OH)2 sn phm thu c sau phn ng
A. ch c CaCO3
B. ch c Ca (HCO3)2
C. C CaCO3 v Ca(HCO3)2
D. 8,96%.
B. 0,015.
C. 0,02.
D. 0,025.
131
132
Cu 12 : Cho V lt dung dch NaOH 2M vo dung dch cha 0,1 mol Al2(SO4)3 v 0,1 mol H2SO4
n khi phn ng hon ton thu c 7,8 gam kt ta. Gi tr ln nht ca V thu c lng
kt ta trn l
A. 0,45.
B, 0.35.
C. 0,25.
D. 0,05.
Cu 13 : Thm m gam K vo 300ml dung dch cha Ba(OH)2 0,1M v NaOH 0,1M thu c
dung dch X. Cho t t dung dch X vo 200ml dung dch Al2(SO4)3 0,1 M thu c kt ta Y.
thu c lng kt ta Y ln nht th gi tri ca m l
A. 1,59.
B. 1,17.
C. 1,71.
D. 1,95.
Cu 14 : 100ml ung dch X cha NaOH 0,1 M v NaAlO2 0,3 M. Thm t t dung dch HCl
0,1M vo dung dch X cho n khi kt ta tan tr li 1 phn. em nung kt ta n khi lng
khng i thu c cht rn nng 1,02 gam. Th tch dung dch HCl 0,1 M dng l
A. 0,5 lt.
B. 0,6 lt.
C. 0,7 lt.
D. 0,8 lt.
Cu 15: Ho tan 10,8 gam Al trong mt lng H2SO4 va du c dung dch X. Th tch
dung dch NaOH 0,5M phi thm vo dung dch X c kt ta sau khi nung n khi lng
khng i cho ta mt cht rn c khi lng 10,2 gam l :
A. 1,2 lt hoc 2,8 lt.
B. 1,2 lt.
P N
1B
2C
3B
4D
5A
11A
12A
13C
14C
15A
6C
7D
8C
9C
10B
132
133
Phng php 12
n CO2
n H 2O
hoc
VCO2
VH2 O
n H 2O
n CO2
n H2 O
n CO2
3n + 1 k
O2 nCO2 + (n + 1 k) H2O
2
n +1 k
1 k
= 1+
n
n
n H2 O
n CO2
= 1 ( n H 2O = n CO2 ) k = 1
hyrocacbon l anken (olefin) hoc xicliankan Cng thc tng qut l CnH2n
n H2 O
n CO2
* Mt s ch :
a, Vi ankan (paraffin): n ankan = n H 2O - n CO2
b, Vi ankin hoc ankaien): n ankin = n CO2 - n H 2O
1. Vi cc hp cht c cha nhm chc
a, Ancol, ete
Gi cng thc ca ancol l : CnH2n + 2 2k m(OH)m hay CmH2n + 2 2kOm
CnH2n+2-2kOm +
3n + 1 k m
O2 nCO2 + (n + 1 k) H2O
2
133
134
n H 2O
n CO2
n +1 k
1 k
= 1+
> 1 khi v ch khi k = 0
n
n
Ancol no, mch h, c cng thc tng qut CnH2n+2Om v n ancol = n H 2O - n CO2
b, Anhit, xeton
Gi cng thc ca anehit l : CnH2n + 2 2k m(CHO)m
Ta c phng trnh t chy
3n + 1 k m
O2 (n + m)CO2 + (n + 1 k)H2O
2
CnH2n + 2 2k m(CHO)m +
n H 2O
n CO2
n H2 O
n CO2
n +1 k n +1
k
=
n+m
n+m n+m
n H2 O
n CO2
c, Axit, este
Gi cng thc ca axit l: CnH2n + 2 2k m(COOH)m
Ta c phng trnh t chy
3n + 1 k
O2 (n + m)CO2 + (n + 1 k)H2O
2
CnH2n + 2 2k m(COOH)m +
n H 2O
n CO2
n H2 O
n CO2
n +1 k n +1
k
=
n+m
n+m n+m
n H2 O
n CO2
=1
( n H 2O = n CO2 ) este no, n chc, mch h, c cng thc tng qut l: CnH2n + 1COOH hay
CxH2xO2 (x 2)
134
135
II. CC DNG BI TP THNG GP
Dng 1: Kho st t l s mol H2O v CO2 cho tng loi hirocacbon:
V d 1. t chy hon ton mt hirocacbon X thu c 0,11 mol CO2 v 0,132 mol H2O. Khi
X tc dng vi kh Clo (theo t l s mol 1 : l) thu c mt sn phm hu c duy nht. Tn gi
ca X l
A. 2-metylbutan
B. 2-metylpropan
C. 2,2-imetylpropan
D. etan
Gii:
n H 2O > n CO 2
S nguyn t cacbon =
0,11
= 5 C5 H12
0,022
CH3
CH3
CH3
CH3
p n C.
V d 2. t chy hon ton hirocacbon mch h X bng O2 va . Dn ton b sn phm
chy qua bnh ng H2SO4 c d, th th tch sn phm gim i mt na. X thuc dy ng ng
A. anken.
B. ankan.
C. ankin.
D. xicloankan.
Gii:
Sn phm chy l CO2 v H2O, khi i bnh ng H2SO4 c d, th th tch sn phm gim i mt
na,
VCO 2 = VH 2O
X l anken hoc xicloankan.
Do X c mch h
X l anken
p n A
135
136
V d 3: Chia hn hp 2 ankin thnh 2 phn bng nhau:
- Phn 1: em t chy hon ton thu c 1,76 gam CO2 v 0,54 gam H2O.
- Phn 2: Dn qua dung dch Br2 d. Khi lng Br2 phn ng l:
A. 2,8 gam
B. 3,2 gam
C. 6,4 gam
D. 1,4 gam
Gii:
B. 0,01.
C. 0,08.
D. 0,02.
Gii:
Hn hp kh X gm anken (C2H4) v cc ankan, khi t chy ring tng loi hidrocacbon, ta c:
Ankan: n H 2O - n CO 2 = nankan
Anken: n H 2O - n CO 2 = 0
B. C4H10O2 v 7,28.
C. C3H8O2 v 7,28.
D. C3H8O3 v 1,52.
Gii:
Ta c: n CO 2 = 1,344 : 22,4 = 0,06 mol; n H 2O = 1,44 : 18 = 0,08 mol.
n CO 2 < n H 2O
136
137
n CO2
S nguyn t cacbon =
nX
0,06
=3
0,02
B. 0,224 lt.
C. 0,56 lt.
D. 1,12 lt
Gii:
V X tc dng vi Na gii phng H2 X l ru hoc axit.
n CO2
nX
0,07
= 1,4
0,05
Ru th nht l: CH3OH
X l 2 ru no n chc
n H2 =
1
n X = 0,025 mol
2
V = 0,56 lt
p n C.
V d 7. t chy hon ton 1,46 gam hn hp 2 anehit mch h ng ng k tip thu c
l,568 lt CO2 (ktc) v 1,26 gam H2O. Cng thc phn t ca hai anehit ln lt l
A. HCHO v CH3CHO
B. CH3CHO v C2H5CHO
C. C2H5CHO v C3H7CHO
D. C2H4CHO v C3H6CHO
137
138
Gii:
Ta thy:
C n H 2 n +1CHO
3n + 1
O 2 (n + 1)CO 2 + (n + 1)H 2 O
2
(n+1)a
(n+1)a
p n B.
V d 8. t chy hon ton 0,1 mol hn hp X gm hai cht hu c ng ng lin tip, thu
c
A. 0,04 v 0,06.
B. 0,08 v 0,02.
C. 0,05 v 0,05.
D. 0,045 v 0,055.
Gii:
n H 2O =
2,7
3,36
= n CO2 =
= 0,15 (mol) X l hn hp hai axit no, n chc, mch h, c
18
22,4
n CO2
nX
0,15
= 1,5 hai axit ln lt l HCOOH (a mol)
0,1
v CH3COOH (b mol)
a + b = 0,1
a = b = 0,05mol p n C
a + 2b = 0,15
V d 9. t chy hon ton m gam hn hp X gm cc este no, n chc, mch h. Sn phm
chy c dn vo bnh ng dung dch nc vi trong thy khi lng bnh tng 6,2 gam. S
mol CO2 v H2O sinh ra ln lt l
A. 0,1 v 0,1.
B. 0,01 v 0,1.
C. 0,1 v 0,01.
D. 0,01 v 0,01.
138
139
Gii:
Khi lng bnh ng dung dch nc vi trung tng = m H 2 O + m CO 2
Mt khc X l hn hp este no, n chc, mch h n CO 2 = n H 2O =
B. 7,2 gam.
C. 10.8 gam.
D. 14,4 gam.
Gii:
- Sn phm chy gm CO2 v H2O khi lng bnh ng dung dch H2SO4 c tng chnh l
khi lng ca H2O b gi li
- V X gm cc axit hu c no, n chc, mch h v este no, n chc, mch h.
X c cng thc tng qut chung l CnH2nO2 v n CO 2 = n H 2O = 13,44 : 22,4 = 0,6 mol
m= 0,6. 18 - 10,8 gam p n C.
V d 11: Chia m gam X gm : CH3CHO, CH3COOH v CH3COOCH3 thnh hai phn bng nhau :
- t chy hon ton phn 1 cn ti thiu 5,04 lt O2 (ktc), thu c 5,4 gam H2O.
- Cho phn 2 tc dng ht vi H2 d (Ni, to ) c hn hp Y. t chy hon ton hn hp Y, thu
c V lt CO2 (ktc).
Gi tr ca m v V ln lt l
A. 22,8 v 1,12.
B. 22,8 v 6,72.
C. 11,4 v 16,8.
D. 11,4 v 6,72.
Gii:
- 3 cht trong X u l no, n chc, mch h, cng thc tng qut : CnH2nOm
+ O2 CO2 + H2O
mX = 22,8 gam
p n B.
139
140
Dng 5: Kt hp kho st t l v mi lin h gia cc hp cht
V d 12. Cho hn hp X gm hai anehit l ng ng k tip tc dng ht vi H2 d (Ni, to) thu
c hn hp hai ancol n chc. t chy hon ton hn hp hai ancol ny thu c 11 gam
CO2 v 6,3 gam H2O. Cng thc ca hai anehit l
A. C2H3CHO, C3H5CHO
B. C2H5CHO, C3H7CHO
C. C3H5CHO, C4H7CHO
D. CH3CHO, C2H5CHO
Gii:
Khi t chy ancol cho n CO2 =
6,3
11
= 0,35 > n H 2O =
= 0,25
18
44
2 ru l no, mch h
nX = n H 2O - n CO 2 = 0,1 S nguyn t cacbon =
n CO2
nX
0,25
= 2,5
0,1
B. 2,7 gam.
C. 3,6 gam.
D. 0,9 gam.
Gii:
CH3COOH + C2H5OH
CH3COOC2H5 + H2O
- Tng s mol cacbon trong hn hp X bng tng s mol cacbon c trong Y (Xem thm phng
php bo ton nguyn t)
Mt khc Y l este no, n chc, mch h, nn:
140
141
III. BI TP T LUYN
Cu 1 : t chy hai hirocacbon l ng ng lin tip c nhau ta thu c 7,02 gam H2O v
10,56 gam CO2. Cng thc phn t ca hai hirocacbon l
A. C2H4 v C3H6
B. CH4 v C2H6.
C. C2H6 v C3H8
D. C2H2 v C3H4
B. anken.
C. ankin.
D. ankaien.
B. C2H2 v C4H6
C. C3H4 v C5H8.
D. CH4 v C3H8.
B. ankin.
C. aren.
D. ankan.
B. 0,09 mol.
C. 0,03 mol.
D. 0,045 mol.
B. 1,8.
C. 6,2.
D. 10.
B. C3H7OH v C4H9OH
C. C2H5OH v C3H7OH
D. C3H5OH v C4H7OH.
141
142
Cu 8 : Khi thc hin phn ng tnh nc i vi ancol X, ch thu c mt anken duy nht. Oxi
ho hon ton mt lng cht X thu c 5,6 lt CO2 (ktc) v 5,4 gam H2O. S cng thc cu
to ph hp vi X l
A. 2.
B. 3.
C. 4.
D. 5.
Cu 9 : t chy hon ton m gam hn hp hai ancol n chc, thuc cng dy ng ng thu
c 70,4 gam CO2 v 39,6 gam H2O. Gi tr ca m l
A. 3,32 gam
B. 33,2 gam.
C. 16,6 gam.
D. 24,9 gam.
B. C3H8O3
C. C3H4O.
D. C3H8O2
B. CH3COOH v C2H5COOH.
C. CH3CHO v C2H5CHO.
D. C2H4(OH)2 v C3H6(OH)2
B. 2,76 gam.
C. 2,48 gam.
D. 2,94 gam.
B. C2H6O, C3H8O
C. C2H6O2, C3H8O2
D. C2H6O, CH4O
Cu 14 : Khi t chy hon ton anehit no, n chc, mch h bng oxi th t l sn phm chy
thu c l
A.
n H 2O
n CO 2
=1
B.
n H 2O
n CO 2
C.
n H 2O
n CO 2
>1
D.
n H 2O
n CO2
1
2
143
C. anehit hai chc no, mch h.
D. anehit cha no (c mt lin kt i), n chc.
Cu 16 : t chy hon ton m gam hn hp X gm hai anehit no, n chc, mch h thu c
0,4 mol CO2. Mt khc hiro ho hon ton m gam X cn va 0,2 mol H2 (Ni, to), sau phn
ng thu c hn hp hai ancol. t chy hon ton hn hn hai ancol ny th s mol H2O thu
c l bao nhiu
A. 0,3 mol
B. 0,4 mol
C. 0,6 mol
D. 0,8 mol
Cu 17 : t chy hon ton 0,44 gam mt axit hu c, sn phm chy c hp thu hon ton
vo bnh 1 ng P2O5 v bnh 2 ng dung dch KOH. Sau th nghim thy khi lng bnh 1
tng 0,36 gam v bnh 2 tng 0,88 gam. Xc nh cng thc phn t ca axit.
A. C2H4O2
B. C3H6O2
C. C5H10O2
D. C4H8O2
Cu 18 : t chy hon ton hn hp 2 axit cacboxylic thu c 3,36 lt CO2 (ktc) v 2,7 gam
H2O. Hai axit trn thuc loi no trong nhng loi sau ?
A. No, n chc, mch h
C. No, a chc
D. Thm, n chc.
Cu 19 : t chy hon ton 1,76 gam mt axit hu c X mch thng c 1,792 lt kh CO2
(ktc) v 1,44 gam H2O. Cng thc cu to ca X l
A. CH3CH2CH2COOH.
B. C2H5COOH.
C. CH3CH=CHCOOH.
D. HOOCCH2COOH.
Cu 20 : t chy hon ton mt lng hn hp 2 este, cho sn phm phn ng nhy qua bnh
ng P2O5 d, khi lng bnh tng thm 6,21 gam, sau cho qua tip dung dch Ca(OH)2 d,
thu c 34,5 gam kt ta. Cc este trn thuc loi g ? (n chc hay a chc, no hay khng no).
A. Este thuc loi no
B. Este thuc loi no, n chc, mch h
C. Este thuc loi khng no
D. Este thuc loi khng no a chc
Cu 21 : Khi t chy hon ton mt este X cho n CO 2 = n H 2O . Thu phn hon ton 6,0 gam este
X cn va dung dch cha 0,1 mol NaOH. Cng thc phn t ca este l
A. C2H4O2
B. C3H6O2
C. C4H8O2
D. C5H8O4
Cu 22 : t chy hon ton 3,7 gam cht hu c X cn dng va 3,92 lt O2 (ktc), thu c
CO2 v H2O c l s mol l 1: 1. X tc dng vi KOH to ra hai cht hu c. S ng phn cu
to ca X tho mn iu kin trn l
A. 1.
B. 2.
C. 3 .
D. 4.
143
144
Cu 23 : t chy hon ton a gam hn hp hai este no, n chc mch h. Sn phm chy c
dn vo bnh ng dung dch Ca(OH)2 d thy khi lng bnh tng 12,4 gam v to ra c m
gam kt ta. Gi tr ca m l:
A. 12,4.
B. 10.
C. 20.
D. 28,18.
Cu 24 : Khi t chy 4,4 gam hu c X n chc thu c sn phm chy ch gm 4,48 lt CO2
(ktc) v 3,6 gam H2O. Nu cho 4,4 gam X tc dng vi NaOH va c 4,8 gam mui ca
axit hu c Y v cht hu c Z. Tn ca X l
A. etyl axetat.
B. etyl propionat.
C. isopropyl axetat.
D. metyl propionat.
B. 2,24 lt
C. 3.36 lt
D. 4,48 lt
Cu 27 : C cc loi hp cht sau: anken; xicloankan; anehit no, n chc, mch h; este no,
n chc mch h; ru no, n chc, mch h; axit no, hai chc, mch h. C bao nhiu loi
hp cht trn khi t chy hon ton cho s mol H2O bng mol CO2.
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
P N
1B
2A
3D
4B
5B
6C
7C
8C
9B
10A
11A
12C
13B
14A
15A
16C
17D
18A
19A
20B
21A
22B
23C
24D
25A
26A
27C
144
145
Phng php 13
B. 5,94 gam
C. 6,93 gam.
D. 9,9 gam
Gii:
V nAg = 10,8 : 108 = 0,1 mol > 2nX =0,08 mol C 1 anehit l HCHO
Gi anehit cn li l RCHO
HCHO
4Ag
a
RCHO
4a (mol)
2Ag
2b (mol)
a + b = 0,04
a = 0,01, b = 0,03
4a + 2b = 0,1
n C2H3CHO = 3x
145
146
o
HCHO +
x
Ni, t
H2
CH3CHO
x (mol)
o
Ni, t
CH3-CH2-CHO
CH2=CH-CHO + 2H2
3x
7x =
6x (mol)
0,35
x = 0,025
2
S mol HCHO trong m gam X gp 0,025 : 0,01 = 2,5 ln khi lng ban u (1,98 gam)
m = 2,5. 1,98 = 4,95 gam
p n A.
V d 2 : Hn hp X c C2H5OH, C2H5COOH, CH3CHO trong C2H5OH chim 50% theo s
mol. t chy m gam hn hp X thu c 3,06 gam H2O v 3,136 lt CO2 (ktc). Mt khc 13,2
gam hn hp X thc hin phn ng trng bc thy c p gam Ag kt ta. Gi tr ca p l
A. 6,48 gam.
B. 8,64 gam.
C. 9,72 gam.
D. 10,8 gam.
Gii:
Nhn thy: C2H5CHOOH v CH3CHO (axit v anehit no n chc, mch h) khi t chy cho
s mol CO2 bng s mol H2O.
0,03
2CO2 + 3H2O
0,06
3x
2y
x + y = 0,03
y = 0,01
m = 74. 0,02 + 44. 0,01 +46. 0,03 = 3,3 gam
Trong 13,2 gam X, s mol CH3CHO bng 13,2: 3,3. 0,01 = 0,04 (mol)
nAg = 2 n CH3CHO = 0,08 mol m Ag = 8,64 gam
p n B.
146
147
V d 3 : C mt hn hp X gm C2H2, C2H6 v C3H6. t chy hon ton 24,8 gam hn hp
trn thu c 1,6 mol nc. Mt khc 0,5 mol X tc dng va vi dung dch cha 0,625 mol
Br2. Thnh phn % th tch mi kh trong hn hp ln lt l :
A. 50%, 20%, 30%.
Gii:
Gi s mol cc kh trong 24,8 gam hn hp X ln lt l x, y, z v s mol cc kh trong 0,5 mol
hn hp X ln lt l kx, ky, kz
O2
C2H2 +
H2O
C2H2 + 2Br2
kx
O2
C2H6 +
3H2O
C3H6
3y
C2H2Br4
2kx
+ Br2
kz
C3H6Br2
kz
O2
C3H6 +
3H2O
3z
x = 0,4 mol
kx + ky + kz = 0,5
y = z = 0,2 mol %VC2H 6 = %VC3H6 = 25%
2kx + kz = 0,625
p n B.
V d 4 : Tin hnh phn ng nhit nhm m gam X gm bt Al v st oxit FexOy trong iu kin
khng c khng kh, c hn hp Y. Nghin nh, trn u hn hp B ri chia thnh 2 phn :
- Phn 1 c khi lng 14,49 gam c ho tan ht trong dung dch HNO3 un nng thu c
danh dch C v 0,165 mol NO (sn phm kh duy nht)
- Phn 2 tc dng vi lng d dung dch NaOH un nng thy gii phng 0,015 mol kh H2 v
cn li 2,52 gam cht rn. Cng thc ca oxit v gi tr ca m ln lt l:
A. FeO v 19,32 gam.
Gii:
2yAl
(1)
148
3
H2
2
n Fe =
2,52
2
= 0,045(mol) v n Al = = 0,01 (mol)
56
3
0,01k
0,045k
Theo (1)
T s:
2
n H = 0,01 (mol)
3 2
n Fe
3x 0,045
x 3
=
=
=
n Al2O3
y
0,02
y 4
p n C.
III. BI TP T LUYN
Cu 1: Cho 100ml dung dch amino axit X 0,2M tc dng va vi 80ml dung dch NaOH 0,25M.
Sau phn ng c 2,5 gam mui khan. Mt khc ly 100 gam dung dch amino axit ni trn c nng
20,6% phn ng va vi 400ml dung dch HCl 0,5M. Cng thc phn t ca X l:
A. H2NC3H6COOH
B. (H2N)2C2H2COOH
C. H2NCH(CH3)COOH
D. H2N[CH2]2COOH
Cu 2: t chy hon ton 11 gam hn hp X cha axetilen, propilen v metan thu c 12,6 gam
nc. Mt khc, 5,6 lt hn hp trn phn ng va vi dung dch cha 50 gam brom. Bit cc th
tch kh c o ktc. Thnh phn phn trm v th tch ca cc kh trong hn hp ban u l:
A. 50%, 20%, 30%
149
Cu 3: Ha tan hon ton 20 gam mt hn hp X gm MgO, CuO v Fe2O3 phi dng va ht
350ml dung dch HCl 2M. Mt khc nu ly 0,4 mol hn hp X t nng trong ng s (khng
c khng kh) ri thi mt lung H2 d i qua phn ng xy ra hon ton th thu c m gam
cht rn v 7,2 gam nc. Gi tr ca m l:
A. 25,6 gam
B. 32 gam
C. 24,8 gam
D. 28,4 gam
B. Fe2S3
C. Al2S3
D. ZnS
Cu 5: Hn hp X khi lng 14,46 gam gm Al v Fe2O3. Thc hin phn ng nhit nhm
hon ton thu c hn hp Y. Chia Y thnh 2 phn:
-
Phn 2: Ha tan trong dung dch axit H2SO4 long d thu c 3,136 lt kh H2.
B. 7,02 gam
C. 5,94 gam
D. 3,51 gam
Phn 1: Cho tc dng vi dung dch NaOH n d thu c 0,672 lt H2(ktc) v cht rn
Z. Ha
A. 29,04 gam
B. 43,56 gam
C. 53,52 gam
D. 13,38 gam
Cu 7: Cho 8 gam CaC2 ln 20% tp cht tr tc dng vi nc thu c mt lng C2H2. Chia
lng C2H2 ny thnh 2 phn:
-
149
150
-
B. 2,4 gam
C. 3,6 gam
D. 4,8 gam
P N
1A
2B
3A
4C
5B
6C
7A
8D
Phng php 14
150
151
I. CC DNG BI TP THNG GP
V d 1 : Hn hp X c mt s ankan. t chy 0,05 mol hn hp X thu c a mol CO2 v b
mol H2O Kt lun no sau y l ng ?
A. a = b.
B. a = b 0,02.
C. a = b 0,05.
D. a = b 0,07.
Gii:
Khi t chy cc ankan ta c:
S mol cc ankan = S mol H2O S mol CO2
0,05 = b a a = b 0,05
p n C
V d 2: T l th tch CO2 v hi nc (T) bin i trong khong no khi t chy hon ton cc
ankin ?
A. 1 < T 2.
B. 1 T < 1,5.
C. 0,5 < T 1.
Gii:
CnH2n-2
nCO2 + (n - 1)H2O
iu kin: n 2 v n N
T=
1< T =
n CO2
n H 2O
n
n 1
n
1
= 1+
2 v n 2
n 1
n 1
Vy 1 < T 2.
p n A.
V d 3: Cng thc phn t ca mt ancol X l CnHmOx. cho X l ancol no, mch h th m
phi c gi tr l:
A. m = 2n.
B. m = 2n + 2.
C. m = 2n - 1.
D. m = 2n + 1.
Gii:
Theo phng php ng nht h s: Cng thc tng qut ca ancol no l CnH2n+2x(OH)x hay
CnH2n+2Ox . Vy m = 2n+2.
p n B.
V d 4: Trn dung dch cha a mol AlCl3 vi dung dch cha b mol NaOH. thu c kt ta
th cn c t l:
A. a: b = 1: 4.
B. a: b < 1: 4
C. a: b = 1: 5.
D. a: b > 1: 4.
151
152
Gii:
Trn a mol AlCl3 vi b mol NaOH thu c kt ta th:
Al3+
+ 3OH Al(OH)3
Al(OH)3 + OH Al(OH)4
Al3+
+ 4OH Al(OH)4
a
4a mol
Vy c kt ta th
n OH
n Al3+
b
4.
a
b
< 4 a: b > 1: 4 p n D.
a
V d 5: t chy hon ton a mol axit hu c Y c 2a mol CO2. Mt khc, trung ha a mol
Y cn va 2a mol NaOH. Cng thc cu to thu gn ca Y l:
A. HCOOC-CH2-CH2-COOH.
B. C2H5-COOH.
C. CH3-COOH.
D. HOOC-COOH.
Gii:
t a mol axit hu c Y c 2a mol CO2 axit hu c Y c 2 nguyn t C trong phn t.
Trung ha a mol axit hu c Y cn dng 2a mol NaOH axit hu c Y c 2 nhm chc
cacboxyl (COOH).
Cng thc cu to thu gi ca Y l HOOC-COOH p n D.
V d 6: Dung dch HCl v dung dch CH3COOH c cng nng mol/l. Gi tr pH ca hai dung
dch tng ng l x v y. Quan h gia x v y l (gi thit, c 100 phn t CH3COOH th c 1
phn t in li)
A. y = 100x.
B. y = 2x.
C. y = x 2.
D. y = x + 2.
Gii:
pHHCl = x [H+]HCl = 10-x
pH CH3COOH = y [H + ]CH3COOH = 10 y
Ta c:
HCl
H+ + Cl-
10-x
10-x M
H+ + CH3COO-
CH3COOH
100.10-y
10-y M
10-x = 100.10-y y = x + 2
p n D.
152
153
V d 7: thu ly Ag tinh khit t hn hp X (gm a mol Al2O3, b mol CuO, c mol Ag2O),
ngi ta ha tan X bi dung dch cha (6a + 2b + 2c) mol HNO3 c dung dch Y, sau cn
thm (gi thit hiu sut cc phn ng u l 100%)
A. c mol bt Al vo Y.
B. c mol bt Cu vo Y.
C. 2c mol bt Al vo Y.
D. 2c mol bt Cu vo Y.
Gii:
Ha tan hn hp X trong dung dch HNO3
Al2O3
6HNO3
2Al(NO3)3
6a
2a mol
2HNO3
Cu(NO3)2
2b
b mol
Ag2O
2HNO3
2AgNO3
2c
CuO
3H2O
H2O
H2O
2c mol
Dung dch HNO3 va . Dung dch Y gm 2a mol Al(NO3)3, b mol Cu(NO3)2, 2c mol AgNO3.
thu Ag tinh khit cn cho thm kim loi Cu vo phng trnh
Cu
2AgNO3
Cu(NO3)2
+ 2Ag
c mol 2c
Vy cn c mol bt Cu vo dung dch Y p n B.
V d 8: t chy hon ton a mol mt anehit X (mch h) to ra b mol CO2 v c mol H2O
(bit b = a + c). Trong phn ng trng gng, mt phn t X ch cho 2 electron. X thuc dy
ng ng anehit
A. no, n chc.
C. khng no c mt ni i, n chc.
Gii:
Trong phn ng trng gng mt anehit X ch cho 2e X l anehit n chc bi v:
+1
+3
RCHO RCOOHNH4
trong : C+1 C+3 + 2e.
Mt cht hu c khi chy cho: nX = n CO2 n H 2O
153
154
V d 9: Mt dung dch hn hp cha a mol NaAlO2 v a mol NaOH tc dng vi 1 dung dch
cha b mol HCl. iu kin thu c kt ta sau phn ng l:
A. a = b.
B. a = 2b.
C. b = 5a.
Gii:
Phng trnh phn ng:
NaOH
+ HCl
a mol
a mol
NaAlO2
NaCl + H2O
(1)
(2)
(3)
a mol
(4)
4a mol
iu kin khng c kt ta khi nHCl 4 n NaAlO2 + nNaOH = 5a. Vy suy ra iu kin c kt ta:
nNaOH < nHCl < 4 n NaAlO2 + nNaOH
a < b < 5a
p n D.
V d 10: Dung dch cha a mol NaOH tc dng vi dung dch cha b mol H3PO4 sinh ra hn
hp Na2HPO4 + Na3PO4. T s
A. 1 <
a
l:
b
a
<2
b
B.
a
3
b
C. 2 <
a
<3
b
D.
a
1
b
Gii:
Cc phng trnh phn ng :
NaOH + H3PO4 NaH2PO4
H2O
(1)
2H2O
(2)
3H2O
(3)
n H3PO 4 = b mol
2<
n NaOH
<3
n H3PO 4
Tc l:
2<
a
<3
b
p n C.
154
155
V d 11: Hn hp X gm Na v Al.
- Th nghim 1: Nu cho m gam X tc dng vi H2O d th thu c V1 lt H2 .
- Th nghim 2: Nu cho m gam X tc dng vi dung dch NaOH d th thu c V2 lt H2.
Cc kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l:
A. V1 = V2.
B. V1 > V2.
C. V1 < V2.
D. V1 V2.
Gii:
Cc phng trnh phn ng khi ha tan hn hp Na v Al vi H2O v vi dung dch NaOH d:
Na
2Al
H2O
NaOH +
1
H2
2
(1)
x 3x
( + ) mol H 2 V1 = V2
2 2
Th nghim 2: x < y Trong TN1 (1) Al d, TN2 (2) Al tan ht n H 2 (TN2) > n H 2 (TN1)
V2 > V1
Nh vy (x,y > 0) th V1 V2
p n D.
V d 12: Mt bnh kn cha V lt NH3 v V lt O2 cng iu kin. Nung nng bnh c xc tc
NH3 chuyn ht thnh NO, sau NO chuyn ht thnh NO2. NO2 v lng O2 cn li trong bnh
hp th va vn ht trong nc thnh dung dch HNO3. T s V:V l:
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Gii:
Cc phng trnh phn ng:
o
xt, t
4NH3 + 5O2
4NO + 6H2O
5V/4
2NO + O2
V
V/2
4NO2
V = 4 (V
2NO2
V
O2
(V
2H2O
4HNO3
5V V
)
4
2
5V V
V'
)
= 2 p n B.
4
2
V
155
156
V d 13: Cht X c phn t khi l M. Mt dung dch cht X c nng a mol/l, khi lng
ring D g/ml. Nng C% ca dung dch X l:
A.
a.M
10D
B.
D.M
10a
C.
10a
M.D
D.
a.M
1000D
Gii:
Xt 1 lt dung dch cht X:
a.M.100
= 1000D
C%
p n A.
V d 14: Thc hin 2 th nghim:
1. Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch HNO3 1M thot ra V1 lt NO.
2. Cho 3,84 gam Cu phn ng vi 80 ml dung dch cha HNO3 1M v H2SO4 0,5M thot ra
V2 lt NO.
Bit NO l sn phm kh duy nht, cc th tch kh o cng iu kin. Quan h gia V1 v V2 l:
A. V1 = V2
B. V2 = 2V1
C. V2 = 2,5V1
D. V2 = 1,5V1
Gii:
3,84
0,06
0,08
Phn ng:
+ 4H2O
0,08
0,02 mol
0,06
0,16
Phn ng:
+ 4H2O
0,08
0,04 mol
V2 = 2V1 p n B.
156
157
V d 15: Cho t t dung dch cha a mol HCl vo dung dch cha b mol Na2CO3 ng thi
khuy u, thu c V lt kh ( ktc) v dung dch X. Khi cho d nc vi trong vo dung dch
X thy c xut hin kt ta. Biu thc lin h gia V vi a,b l:
A. V = 22,4(a b)
B. V = 11,2(a b)
C. V = 11,2(a + b)
D. V = 22,4(a + b)
Gii:
Cho t t dung dch HCl vo dung dch Na2CO3, ta c phng trnh:
HCl
Na2CO3
NaHCO3
b mol
HCl
NaHCO3
NaCl
(a b)
NaCl
+ CO2
(1)
+ H2O (2)
(a b) mol
NaOH + H2O
Vy: V = 22,4(a b) p n A.
V d 16 : Clo ho PVC thu c mt polime cha 63,96% clo v khi lng, trung bnh 1 phn
t clo phn ng vi k mt xch trong mch PVC. Gi tr ca k l
A. 3.
B. 6.
C. 4.
D. 5.
Gii:
Mt phn t Clo phn ng vi k mt xch trong mch PVC theo phng trnh:
CH CH2
kCl2
xt,t0
Cl
CHCH
CH CH2
Cl
n-k
Cl
Cl
Do % mCl = 63,96%
% mC,H cn li = 36,04%.
Vy
p n A.
V d 17: in phn dung dch cha a mol CuSO4 v b mol NaCl (vi n cc 1 tr c mng
ngn xp). dung dch sau in phn lm phenolphtalein chuyn sang mu hng th iu kin
ca a v b l ( bit ion SO42- khng b in phn trong dung dch)
A. b >2a.
B. b = 2a.
C. b < 2a.
D. 2b - a.
Gii:
Phng trnh in phn dung dch
157
158
pdd
CuSO4 + 2NaCl
c mng ngn
Cu
+ Cl2 + Na2SO4
(1)
Dung dch sau in phn lm phenolphthalein chuyn sang mu hng sau phn ng (1) th
dung dch NaCl cn d v tip tc b in phn theo phng trnh
2NaCl
pdd
+ 2H2O
2NaOH + H2 + Cl2
(2)
Vy: b > 2a p n A.
III. BI TP T LUYN
+
Cu 1 : Dung dch X c a mol NH4 , b mol Mg2+, c mol SO42- V b mol HCO3. Biu thc no
hiu th s lin quan gia a. b, c, d sau y l ng ?
A. a + 2b = c + d.
B. A + 2b = 2c + d.
C. a + b = 2c + d.
D. a + b = c + d.
Cu 2 : Cho a mol Fe vo dung dch cha b mol dung dch AgNO3. a v b c quan h nh th
no thu c dung dch Fe(NO3)3 duy nht sau phn ng ?
A.b = 2a.
B. b a.
C. b = 3a.
D. b a.
Cu 3 : Dung dch X cha cc ion Na+: a mol; HCO3: b mol; CO32 : c mol; SO 24 : d mol.
to ra kt ta ln nht ngi ta dng 100ml dung dch Ba(OH)2 nng x mol/l. Biu thc xc
nh x theo a v b l
A. x = a + b.
C. x =
B. x = a b.
a+b
0,2
D. x =
a+b
0,1
Cu 4 : Dung dch X cha a mol NaAlO2 Khi thm vo dung dch X b mol hoc 2b mol dung
dch HCl th lng kt ta sinh ra u nh nhau. T s
A. 1.
B. 1,25.
a
c gi tr bng:
b
C. 1,5.
D. 1,75.
B. 1.
a
c gi tr bng
b
C. 1,25.
D. 1,5.
Cu 6 : C mt lng anehit HCHO c chia lm 2 phn bng nhau mi phn cha a mol
HCHO.
-
158
159
- Phn 2: Oxi ho bng oxi thnh HCOOH vi hiu sut 40% thu c dung dch X. Cho X
tc dng vi dung dch AgNO3/NH3 thu c m gam Ag. T s
A. 0,2.
B. 0,4.
m'
c gi tr bng
m
C. 0,6.
D. 0,8.
Cu 7 : X l axit cha ba nguyn t cacbon trong phn t. Cho 0,015 mol X tc dng vi dung
dch cha a mol Ba(OH)2 thu c dung dch Y. Ngi ta nhn thy :
Nu a = 0,01 mol th dung dch Y lm qu tm.
Nu a = 0,02 mol th dung dch Y lm xanh qu tm. Cng thc cu to ca Y l
A. CH3CH2COOH.
B. CH2=CHCOOH.
C. CHCCOOH.
D. HOOCCH2COOH.
B. C2H5COOH.
C. HCOOH.
D. C3H7COOH.
B. M X > M Y
C. M X < M Y
D. M X M Y
Cu 10 : Kh hon ton mt lng oxit st cn V lt H2. Ho tan hon ton lng st sinh ra
trn trong dung dch HCl thy to ra V lt H2. Bit V > V (cc kh o cng iu kin). Cng
thc oxit st l
A. Fe2O3
B. FeO.
C. Fe3O4.
P N
1B
2C
3C
4B
5A
6D
7D
8C
9A
10D
159
160
Phng php 15
B. Fe.
C. Al.
D. Zn.
Gii:
Chn 1 mol mui M2(CO3)n
M2(CO3)n
nH2SO4
m dd H 2SO4 =
98n.100
=1000n gam
9,8
mui =
(2M + 96n)
100% =14,18%
2M + 1016n
M = 28.n n = 2; M = 56 l ph hp vy M l Fe p n B
160
161
V d 2: Cho dung dch axit axetic c nng x% tc dng va vi dung dch NaOH 10% th
thu c dung dch mui c nng 10,25%. Gi tr ca x l:
A. 20
B. 16
C. 15
D. 13
Gii:
Xt 1 mol CH3COOH:
CH3COOH + NaOH
CH3COONa + H2O
60 gam 40 gam
m dd CH3COOH =
82 gam
60.100
gam
x
mdd NaOH =
40.100
= 400 gam
10
mdd mui =
60.100
82.100
+ 400 =
gam.
x
10,25
x = 15% p n C.
Cu 3: Khi ho tan hiroxit kim loi M(OH)2 bng mt lng va dung dch H2SO4 20% thu
c dung dch mui trung ho c nng 27,21%. Kim loi M l:
A. Cu.
B. Zn.
C. Fe.
D. Mg.
Gii:
Xt 1 mol (OH)2 tham gia phn ng
M(OH)2
H2SO4
MSO4
2H2O
m dd H 2SO 4 =
98.100
= 490 gam
20
m dd MSO 4 = (M + 34 + 490) =
(M + 96 100)
27,21
M= 64 M l Cu p n A.
Cu 4: Oxi ho C2H5OH bng CuO nung nng, thu c hn hp cht lng gm CH3CHO,
C2H5OH d v H2O c M = 40 gam. Hiu sut phn ng oxi ho l:
A. 25%.
B. 35% .
C. 45%.
D. 55%.
Gii:
Xt 1 mol C2H5OH. t a mol C2H5OH b oxi ho. Vy a l hiu sut ca phn ng oxi ho
ancol.
161
162
C2H5OH +
Ban u:
1 mol
Oxi ho:
a mol
CuO
CH3CHO + H2O + Cu
M=
a mol
a mol
a mol
a mol
B. Ba.
C. Zn.
D. Mg
Gii:
Xt 1 mol kim loi ng vi R gam tham gia phn ng.
2R + nH2SO4 R2(SO4)n + nH2
C R gam
(2R + 96) = 5R
2R + 96n
gam mui
2
R = 12n tha mn vi n = 2
Vy R = 24 (Mg) p n D
Dng 2: Chn mt mol hn hp cc cht tham gia phn ng
Cu 6: Hn hp X gm N2 v c H2 c t khi hi so vi H2 bng 3,6. Sau khi tin hnh phn
ng tng hp c hn hp Y c t khi hi so vi H2 bng 4. Hin sut phn tng hp l:
A. 10%.
B. 18,75%.
C. 20%.
D. 25%.
Gii:
Xt 1 mol hn hp X, ta c: mX = M X = 7,2 gam.
t n N 2 = a mol, ta c: 28a + 2(1 a) = 7,2.
xt, t
3H2
2NH3
0,2
0,8
3x
(0,8-3x)
2x
2x
162
163
nY = (1 2x) mol
p dng LBTKL, ta c mX = mY
7, 2
mY
(1 2x) =
x = 0,05.
MY
8
nY =
0,05
100% = 25% p n D.
0,2
B. C3H6.
C. C4H8
D. C5H10
Gii:
Xt 1 mol hn hp A gm (a mol CnH2n v (1 a) mol H2 )
Ta c 14.n.a + 2(1 a) = 12,8 (*)
Hn hp B c M =16 < 14n (vi n 2) trong hn hp B c H2 d
o
Ni, t
CnH2n + H2
CnH2n+2
Ban u:
a mol
Phn ng
(1-a) mol
a mol
tng nB = 1 a
p dng LBTKL, ta c mA = mB
nB =
mB
12,8
(1 a) =
a = 0,2 mol
MB
16
n = 4 anken l C4H8 p n C.
Cu 8: Hn hp X gm N2 v H2 c M X = 12,4. Dn X i qua bnh ng bt Fe ri nung nng
bit rng hiu sut tng hp NH3 t 40% th thu c hn hp Y. M Y c tr s l:
A. 15,12.
B. 18,23.
C. 14,76.
D. 13,48.
Gii:
Xt 1 mol hn hp X mX = 12,4 gam gm a mol N2 v (1 a) mol H2.
28a + 2(1 a) = 12,4 a = 0,4 mol H2= 0,6 mol
163
164
o
N2 +
xt, t
3H2
Ban u:
0,4
0,6
Phn ng:
0,32
Tng:
0,36
0,16 mol
Theo LBTKL, ta c: mX = mY
MY =
12,4
= 14,76 gam p n C.
0,84
B. 9,09%.
C. 11,09%.
D.13,09%.
Gii:
3O2 TL
2O3
n O2 = a mol n O 2 = (1 a) mol.
32.a+48.(1 a) = 33 a =
n O3 = 1 -
15
mol O2
16
1 3 3
15 1
=
n O 2 b oxi ho = . = mol
16 16
16 2 32
3
32
3 15
+
32 16
x 100% = 9,09% p n B
B. 13,5
C. 14,5
D. 16.
Gii:
Xt 100 gam hn hp X, ta c mC = 3,1 gam , m Fe3C = a gam v s gam Fe tng cng l 96 gam
12a
a = 13,5 p n B.
180
Cu11: Nung m gam X cha 80% khi lng gam CaCO3 (phn cn li l tp ho cht tr)
mt thi gian thu c cht rn Y cha 45,65% CaO. Hiu sut phn hu CaCO3 l:
A. 50%.
B. 75%.
C. 80%.
D. 70%.
164
165
Gii:
Chn mX = 100gam m CaCO3 = 80 gam v khi lng tp cht bng 20 gam.
o
t
CaCO3
Phng trnh:
100 gam
Phn ng:
80.h gam
CaO
CO2
(hiu sut = h)
56 gam 44gam
50.80
44.80
.h
.h
100
100
44.80.h
100
56.80
45,65
44 80 h
h=
100
100
100
100
B. C3H6
C. C4H8
D. C3H4
Gii:
t hn hp gm hirocacbon X gm CxHy (1 mol) v O2 (10 mol).
CxHy +
x +
y
y
O2 xCO2 + H2O
2
4
y
mol x mol
4
1 mol x +
y
mol
2
M Z = 19. 2 = 38
(n CO2 )
44
38
(n O2 )
32
n CO2
n O2
1
1
165
166
Vy: x = 10 x
y
4
8x = 40 y.
x = 4, y = 8 tha mn p n C.
Cu 13: A l hn hp gm mt s hirocacbon th kh, B l khng kh. Trn A vi B cng
nhit p sut theo t l th tch (1 : 15) c hn hp kh D. Cho D vo bnh kn dung tch
khng i V. Nhit v p sut trong bnh l toC v p atm. Sau khi t chy A, trong bnh ch c
N2, CO2 v hi nc vi VH 2O : VCO2 = 7 : 4. a v bnh toC, p sut trong bnh sau khi t l
p1 c gi tr l:
A. p1 =
47
p.
48
B. p1 = p.
C. p1 =
16
p.
17
D. p1 =
3
p.
5
Gii:
t A : CxHy + x +
y
y
O2 xCO2 + H2O
2
4
n N 2 = 4 n O2
x=
y 15
=
= 3 mol
4
5
x + = 3
= 12 mol
4
x : y/2 = 7 : 4
7
8
;y=
3
3
47
p1 7/3 + 4/3 + 12 47
=
=
p1 =
p p n A.
1 + 15
p
48
48
Dng 4: Chn cho thng s mt gi tr ph hp n gin php tnh
V d 14: t chy hon ton a gam hn hp X gm hai hirocacbon A,B thu c
v
132.a
gam CO2
41
45a
gam H2O. Nu thm vo hn hp X mt na lng A c trong hn hp X ri t chy hon
41
ton th thu c
165a
60,75a
gam CO2 v
gam H2O. Bit A, B khng lm mt mu nc brom.
41
41
B. C2H6
C. C6H12
D. C6H14
166
167
b) Cng thc phn t ca B l:
A. C2H2
B. C6H6
C. C4H4
D. C8H8
C. 50%, 50%.
D. 30%, 70%.
B. 25%, 75%.
Gii:
a) Chn a = 41 gam.
t X
t X +
1
A
2
n CO 2 =
132
45
= 3 mol v n H 2O =
= 2,5 mol.
44
18
n CO 2 =
165
60,75
= 3,75 mol v n H 2O =
= 3,375 mol.
44
18
1
A thu c (3,75 - 3) = 0,75 mol CO2 v (3,375 - 2,5) = 0,875 mol H2O.
2
n CO2
n H 2O
3n + 1
O2
2
CO2 (n+1)H2O
n
1,5
=
n = 6 A l C6H14
n + 1 1,75
p n D.
b) t B thu c (3 1,5) = 1,5 mol CO2 v (2,5 1,75)= 0,75 mol H2O
Nh vy:
1
1,5
nC
=
= Cng thc tng qut ca B l(CH)n v X khng lm mt mu
n H 0,75 2 1
275a
94,5a
gam CO2 v
gam H2O.
82
82
B. CnH2n-2
C. CnH2n
D. CnHn
B. 3,75
C. 5
D. 3,5
b) Gi tr ca m l:
A. 2,75
Gii:
a) Chn a = 82 gam
167
168
t X v m gam D (CXHY), ta c:
n CO 2 =
275
= 6,25 mol
44
n H 2O =
94,5
= 5,25 mol
18
C6H14 +
19
O2 6 CO2 + 7 H2O
2
C6H6 +
15
O2 6 CO2 + 3 H2O
2
y
y
t D: CxHy + x + O2 xCO2 +
H2O
n CO 2 = 0,5.(6+6) = 6 mol
n H 2O = 0,5.(7+3) = 5 mol
p n C.
B. C3H6
C. C4H8
D. C4H10
B. C2H4, C3H6
C. C3H6, C4H8.
D. C2H4, C5H10.
Cu 3: Cho natri d dung dch cn (C2H5OH + H2O), thy khi lng hiro bay ra bng 3% khi
lng cn dng. Dung dch cn c nng phn trm l:
A. 75,57%.
B. 72,57%.
C. 70,57%.
D. 68,57%.
168
169
Cu 4: Hn hp kh X gm hiro v 2 anken (k tip trong dy ng ng), c t khi hi so vi
hiro bng 8,26. un nng hn hp X vi bt Ni lm xc tc th thu c hn hp kh Y khng
lm mt mu dung dch nc brom v c t khi hi i vi hiro bng 11,8. Cng thc phn t
ca cc anken trong X l:
A. C2H4 v C3H6.
B. C3H6 v C4H8.
C. C4H8 v C5H10.
D. C5H10 v C6H12
B. C3H4
C. C4H6
D. C5H8.
B. 18,52% v 81,48%.
C. 25% v 75%.
D. 28,13% v 71,87 %
B. 60%
C. 50%
D. 30%
B. 50%
C. 80%
D. 30%.
Cu 10: Sau khi tch H2 hon ton khi hn hp X gm etan v propan thu c hn hp Y gm
etilen v propilen. Khi lng phn t trung bnh ca Y bng 93,45% khi lng phn t trung
bnh ca X. Thnh phn trm v th tch ca hai cht trong X ln lt l:
A. 50% v 50%.
B. 60% v 40%
C. 96,2% v 3,8%.
D. 46,4% v 53,6%
P N
1B
2A
3A
4B
5B
6C
7D
8C
9C
10C
169
170
Phng php 16
B. 3
C. 2
D. 1
Gii:
- C6H12 c cu to mch h l anken (olefin)
- Phn ng cng hp vo anken ch tun theo quy tc maccopnhicop khi anken v tc nhn cng
hp u bt i.
p n C
Cu 2: C5H12O c bao nhiu ng phn cu to tc dng vi CuO, un nng to sn phm (gi
nguyn cacbon) c phn ng trng gng ?
A. 4
B. 5
C. 6
D. 7
Gii:
- Ch c cc ancol bc mt mi oxi ho to anehit.
- Vit cu to mch cacbon, c xt yu t i xng, t tm ra s lng cc ng phn ancol bc 1
CCCC
CCCCC
CCC
C
1 ng phn
2 ng phn
1 ng phn
p n A
Cu 3: C bao nhiu ng phn cu to mch h c cng thc phn t C6H10 tc dng vi H2 d
(Ni, to) thu c sn phm iso-hecxan ?
A. 4
B. 5
C. 6
D. 7
170
171
Gii:
o
Ni, t
- C6H10 + H2
CH3 CH(CH3)-CH2-CH2-CH3
CCCCC
2 ng phn akin
5 ng phn ankadien
p n D
Cu 4: Hn hp kh X gm mt ankin v H2 c t khi hi so vi CH4 l 0,5. Nung nng hn hp
X c xc tc Ni phn ng xy ra hon ton, thu c hn hp kh Y c t khi hi so vi CH4
l 1. Cho hn hp Y qua dung dch brom d th khi lng bnh cha dung dch brom tng ln l
bao nhiu?
A. 0 gam
B. 8 gam
C. 16 gam
D. 24 gam
Gii:
Ankin c cng thc tng qut CnH2n-2 (n 2) Phn t khi ca akin > 24g/mol
Mt khc DY/H Trong Y c H2 d.
V phn ng xy ra hon ton trong Y ch c ankan v H2 d
0,672 lt H2 (ktc). Mt khc, oxi ho hon ton 2,76 gam X bng CuO (to) thu c hn
hp anehit. Cho ton b lng anehit ny tc dng vi dung dch AgNO3/NH3 d thu c
19,44 gam cht kt ta. Cng thc cu to ca hai ru l:
A. CH3OH v C2H5OH.
B. CH3OH v CH3CH2CH2OH.
C. CH3OH v CH3CH(CH3)OH.
D. C2H5OH v CH3CH2CH2CH2OH
Gii:
V oxi ho hai ru hn hp anehit 2 ru l bc 1
V hai ru n chc nX = 2 n H 2 = 0,06 (mol)
nAg =
19,44
= 0,18 > 2.nX = 0,12 c mt ru l CH3OH
108
o
CuO, t
AgNO3/NH 3 ,t
CH3OH +
HCHO +
4Ag
4a
171
172
o
CuO, t
AgNO3 /NH3 ,t
RCH2OH +
RCHO +
2Ag
2b
a + b = 0,6
(1)
4a + 2b = 0,18
(2)
R = 29 R l C2H5 p n B.
Dng 2: Da vo quan h s mol cc cht gia cc phn ng
Cu 6: Nung nng hon ton 27,3 gam hn hp NaNO3, Cu(NO3)2. Hn hp kh thot ra c
dn vo nc d th thy c 1,12 lt kh (ktc) khng b hp th (lng O2 ho tan khng ng
k). Khi lng Cu(NO3)2 trong hn hp ban u l:
A. 18,8 gam
B. 10,2 gam
C. 8,6 gam
D. 4,4 gam
Gii:
o
t
2NaNO3
2NaNO2 + O2
o
(1)
t
2Cu(NO3)2
2CuO + 4NO2 + O2
(2)
(3)
n NaNO3 = 2 n O2 = 2.
1,12
= 0,1 (mol) m NaNO3 = 0,1. 85 = 8,5 gam
22,4
B. H2NCH2CH2COOH
C. H2NCH(CH3)COOH.
D. HO-[CH2]4-NH2
Gii:
X+ HCl R(Oz)NH3Cl X ch cha mt nguyn t nit X: CxHyOzN
%N =
14 15,73
=
Mx = 89
M x 100
%O =
16z 35,955
=
z = 2 Loi D
89
100
172
173
X c trong thin nhin v tham gia phn ng trng ngng p n C
Dng 3: Da vo bn cht phn ng v s phi hp gia cc phng php:
Cu 8: t chy hon ton 3,7 gam cht hu c X ch cha mt nhm chc cn dng va
3,92 lt O2 (ktc) thu c CO2 v H2O c t l s mol l 1:1. X tc dng vi KOH to ra hai cht
hu c. S ng phn cu to ca X tho mn iu kin trn l:
A. 1
B. 2
C. 3
D. 4
Gii:
- X tc dng vi KOH To ra 2 cht hu c X c nhm chc este.
- Khi t chy X cho n CO 2 = n H 2O X l este no, n chc, mch h
A. C3H8, C4H8
B. C2H6, C3H6
C. C3H8, C2H4.
D. C4H10, C3H6
Gii:
n CO 2 =
16,8
14,4
= 0,7 ; n H 2O =
= 0,8
22,4
18
0,7
2.0,8
=3,5 ; y =
=8
0,2
0,2
B. 0,4 mol
C. 0,6
mol
D. 0,8 mol
Gii:
Anehit no, n chc, mch h khi t chy: n H 2O = n CO 2 = 0,4 mol
173
174
0
Ni , t
CnH2n+1CHO + H2
CnH2n+1CH2OH
n H 2O = n H 2O
+ n H 2O
p n C.
Cu 11: Cho hn hp X gm 0,2 mol axetilen v 0,35 mol H2 vo bnh kn c xc tc Ni nung
nng. Sau mt thi gian thu c hn hp Y gm 4 kh. Khi cho Y li qua dung dch brom d
thy c 4,48 lt (ktc) kh Z bay ra. T khi ca Z so vi H2 l 4,5. tng khi lng ca bnh
brom l:
A. 5,2 gam
B. 2,05 gam
C. 5,0 gam
D. 4,1 gam
Gii:
nz =
4,48
=0,2 (mol); M Z = 4,5. 2 = 9 mz = 9. 0,2 = 1,8 (gam)
22,4
B. C2H5COOCH3
C. HCOOCH3
D. CH3COOC2H5
Gii:
V este n chc v meste < mmui Meste < Mmui phn t ca gc ru trong este phi nh
hn 23 (Na) Loi phng n A, D
Mt khc: Meste = 16. 5,5 = 88 p n B
Cu 13: Cho m gam Cu phn ng ht vi dung dch HNO3 thu c 8,96 lt kh (ktc) hn hp
kh NO v NO2 c khi lng 15,2 gam. Gi tr ca m l:
A. 25,6 gam
B. 16 gam
C. 2,56 gam
D. 8 gam
Gii:
- Nhn thy M (kh ) =
M NO + M NO2
15,2
= 38 =
s mol hai kh bng nhau v c th quy
2
0,4
175
III. BI TP T LUYN
Cu 1: un nng isopren vi cht xc tc thch hp ch thu c mt phn sn phm X. Cho X
tc dng vi H2 (Ni, to) c hn hp Y gm cc hirocacbon trong c cht metylxiclobutan.
S hirocacbon no cha trong Y l:
A. 3
B. 4
C. 2
D. 5
Cu 2: C bao nhiu ng phn cu to, mch h c cng thc phn t C5H8 tc dng vi H2 d
(Ni, to) thu c sn phm iso-pentan ?
A. 3
B. 4
C. 5
D. 6
B. 2,48 gam
C. 1,76 gam
D. 2,76 gam
B. CH3CH2CH2OH
C. CH3CH(CH3)OH.
D. CH3CH2CH2CH2OH
B. 65,05%
C. 34,95%
D. 17,47%
B. 18,60 gam
C. 18,96 gam
D. 16,80 gam
Cu 7: un nng hn hp kh gm 0,06 mol C2H2 v 0,04 mol H2 vi xc tc Ni, sau mt thi gian
thu c kh Y. Dn ton b hn hp Y li t t qua bnh ng dung dch brom (d) th cn li 0,448
lt hn hp kh Z (ktc) c t khi so vi O2 l 0,5. Khi lng bnh dung dch brom tng l:
A. 1,04 gam
B. 1,32 gam
C. 1,64 gam
D. 1,20 gam
B. 14,3 gam
C. 8,9 gam
D. 15,7 gam
175
176
Cu 9: t chy ht hai cht hu c cha C, H, O k tip nhau trong dy ng ng phn t cha
mt loi nhm chc ri cho sn phm chy vo nc vi trong d thy khi lng bnh tng 5,24
gam v c 7 gam kt ta. Hai cht l:
A. C2H4(OH)2 v C3H6(OH)2
B. CH3OH v C2H5OH.
C. HCHO v CH3CHO
D. HCOOH v CH3COOH
Cu 10: Este X to bi axit n chc v ancol n chc c t khi hi so vi CO2 bng 2. Khi
un nng X vi dung dch NaOH to ra lng mui c khi lng ln hn lng este phn
ng. Tn gi ca X l:
A. metyl axetat
B. propyl axetat
C. metyl propionat.
D. etyl axetat
Cu 11: Hn hp M gm hai ancol n chc. Chia 30,4 gam M thnh hai phn bng nhau. Cho
phn 1 tc dng vi Na d c 0,15 mol kh. Cho phn 2 phn ng hon ton vi CuO c hn
hp M1 cha hai anehit (ancol ch bin thnh anehit). Ton b lng M1 phn ng ht vi
AgNO3/NH3 c 0,8 mol Ag. Cng thc cu to ca hai ancol l:
A. CH3OH, C2H5OH
B. CH3OH, CH3CH2CH2OH
C. C2H5OH, CH3CH2CH2OH
D.C2H5OH, CH3CHOHCH3
B. 6 gam
C. 9 gam
D. 12 gam
B. 50,0%
C. 75,0%
D. 33,33%
Cu 14: Mt hirocacbon X mch thng c cng thc phn t l C6H6. Khi cho X tc dng vi
dung dch AgNO3 trong NH3 th thu c hp cht hu c Y c MY MX = 214 vC. Cng thc
cu to ca X l:
A. CH C-CH2-CH2-C CH
B. CH3-C C-CH2-C CH
C. CH3-CH2-C C-C CH
D. CH C-CH(CH3)-C CH
B. 3
C. 4
D. 5
Cu 16: Cho 100ml dung dch hn hp CuSO4 1M v Al2(SO4)3 1,5M tc dng vi dung dch
NH3 d, lc ly kt ta em nung n khi lng khng i thu c cht rn c khi lng l:
A. 30,6 gam
B. 8,0 gam
C. 15,3 gam
D. 23,3 gam
176
177
Cu 17: Cho lung kh CO d di qua ng s cha 0,05 mol Fe3O4, 0,05mol FeO, v 0,05 mol Fe2O3
nhit cao n phn ng hon ton. Kt thc th nghim khi lng cht rn thu c l:
A. 5,6 gam
B. 11,2 gam
C. 22,4 gam
D. 16,8 gam
Cu 18: Ho tan 9,6 bt Cu bng 200ml dung dch hn hp HNO3 0,5M v H2SO4 1,0 M. Sau
khi phn ng xy ra hon ton thu c kh NO v dung dch X. C cn cn thn dung dch X
c khi lng mui khan l:
A. 28,2 gam
B. 25,4 gam
C. 24,0 gam.
D. 32,0 gam
Cu 19: in phn dung dch cha hn hp mui CuCl2 v FeCl2 vi cng dng khng i
I = 2A trong 48 pht 15 giy, catot thy thot ra 1,752 gam kim loi. Khi lng ca Cu thot
ra l:
A. 0,576 gam
B. 0,408 gam
C. 1,344 gam.
D. 1,176 gam
Cu 20: t chy hon ton 2,24 lt hn hp X (ktc) gm C3H8, C3H6, C3H4 (DX / H 2 =21), ri
dn ton b sn phm chy vo bnh ng dung dch nc vi trong th tng khi lng ca
bnh l:
A. 4,2 gam
B. 5,4 gam
C. 13,2 gam
D. 18,6 gam
2A
3B
4C
5C
6C
7B
8B
9B
10C
11B
12D
13B
14A
15D
16C
17D
18C
19A
20D
21B
177
178
M0
hn hp rn (M, MxOy)
m1 gam
m gam
(n: max)
Gi:
S mol kim loi l a
S oxi ha cao nht (max) ca kim loi l n
S mol electron nhn (2) l t mol
Ta c:
M ne M+n
a mol
na mol
n e nhng = na (mol)
Mt khc:
ne nhn = ne (oxi) + ne (2)
=
m1 m
m m
.2+t = 1
+t
16
8
m1 m
+t
8
Nhn c 2 v vi M ta c:
(M.a)n =
M.(m1 m)
M.m1 M.n
+ M.t m.n =
+ M.t
8
8
8
Cui cng ta c:
M
.m1 + M.t
m= 8
(1)
M
n+
8
178
179
ng vi M l Fe (56), n = 3 ta c: m = 0,7.m1 + 5,6.t (2)
ng vi M l Cu (64), n = 2 ta c: m = 0,8.m1 + 6,4.t (3)
T (2, 3) ta thy:
Bi ton c 3 i lng: m, m1 v
e nhn
3. Cc bc gii
II TH D MINH HA
Th d 1. t chy hon ton 5,6 gam bt Fe trong bnh O2 thu c 7,36 gam hn hp X
gm Fe2O3, Fe3O4 v mt phn Fe cn d. Ha tan hon ton lng hn hp X trn vo dung
dch HNO3 thu c V lt hn hp kh Y gm NO2 v NO c t khi so vi H2 bng 19. Gi tr
ca V l
A. 0,896.
B. 0,672.
C. 1,792
D. 0,448
Hng dn gii:
p dng cng thc (2): 5,6 = 0,7. 7,36 + 5,6
e nhan (2)
e nhan (2)
= 0,08
T d Y/ H2 = 19 n NO2 = nNO = x
+5
+4
+2
2 N + 4e N + N
4x
4x = 0,08 x = 0,02
179
180
Th d 2. m gam bt Fe trong khng kh mt thi gian thu dc 11,28 gam hn hp X gm 4
cht. Ha tan ht X trong lng d dung dch HNO3 thu c 672ml kh NO (sn phm kh duy
nht, ktc). Gi tr ca m l:
A. 5,6.
B. 11,2.
C. 7,0.
D. 8,4.
Hng dn gii:
p dng cng thc (2):
N+5 + 3e N+2
0,09
0,03
e nhn
p n D.
Th d 3. Cho 11,36 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe2O3 v Fe3O4 phn ng ht vi dung dch
HNO3 long, d thu c 1,344 lt kh NO (sn phm 1 kh duy nht, o ktc) v dung dch Y.
C cn dung dch Y thu c m gam mui khan. Gi tr ca m l
A. 49,09.
B. 35,50.
C. 38,72.
D. 34,36.
Hng dn gii
p dng cng thc (2):
N+5 + 3e N+3
0,18
0,06
e nhn
= 0,18
0, 7.11, 36 + 5, 6.0,18
= 0,16
56
B. 2,80.
C. 5,60.
D. 4,20.
Hng dn gii:
T d Y/ H2 = 19 n NO2 = n NO = x
e nhn =
4x
181
Th d 5. Nung m gam bt Cu trong oxi thu c 24,8 gam hn hp cht rn X gm Cu, CuO
v Cu2O. Ho tan hon ton X trong H2SO4 c nng 1 thot ra 4,48 lt kh SO2 (sn phm kh
duy nht, ktc). Gi tr ca m l
A. 9,6.
B. 14,72.
C. 21,12.
D. 22,4.
Hng dn gii:
S ha bi ton: Cu
O2
(1)
H2SO4
(2)
Cu+2 + S+4
p dng cng thc (3): m = 0,8.mrn + 6 4.ne nhn (2) m = 0,8.24,8 + 6,4.0,2.2 = 22,4gam
p n D.
III. BI TP P DNG
1. m gam bt st ngoi khng kh, sau mt thi gian thy khi lng ca hn hp thu c l
12 gam. Ha tan hn hp ny trong dung dch HNO3 thu c 2,24 lt kh NO (sn phm kh
duy nht, ktc). Gi tr ca m l
A. 5,6 gam.
B. 10,08 gam.
C. 11,84 gam.
D. 14,95 gam.
2. Ha tan hon ton 10 gam hn hp X (Fe, Fe2O3) trong dung dch HNO3 va c 1,12 lt
NO ( ktc, sn phm kh duy nht) v dung dch Y. Cho Y tc dng vi dung dch NaOH d
c kt ta Z. Nung Z trong khng kh n khi lng khng i c m gam cht rn. Gi tr
ca m l
A. 12 gam.
B. 16 gam.
C. 11,2 gam.
D. 19,2 gam.
3. Ha tan ht m gam hn hp Fe, Fe2O3, Fe3O4 trong dung dch HNO3 c, nng d c 448 ml
kh NO2 ( ktc). C cn dung dch sau phn ng c 14,52 gam mui khan. Gi tr ca m l
A. 3,36 gam.
B. 4,28 gam.
C. 4,64 gam.
D. 4,80 gam.
4. t chy hon ton 5,6 gam bt Fe trong mt bnh oxi thu c 7,36 gam hn hp X gm
Fe2O3, Fe3O4 v mt phn Fe d. Ha tan hon ton hn hp X bng dung dch HNO3 thu c
V lt hn hp kh Y gm NO2 v NO c t khi so vi H2 bng 19. Gi tr ca V
A. 0,896 lt.
B. 0,672 lt.
C. 0,448 lt.
D. 1,08 lt.
5. Cho lung kh CO i qua ng s ng m gam Fe2O3 nung nng. Sau mt thi gian thu c
13,92 gam hn hp X gm 4 cht. Ha tan ht X bng HNO3 c, nng d c 5,824 lt NO2
(sn phm kh duy nht, ktc). Gi tr ca m l
A. 16 gam.
B. 32 gam.
C. 48 gam.
D. 64 gam.
181
182
6. Cho 11,6 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe2O3 vo dung dch HNO3 long, d c V lt kh Y
gm NO v NO2 c t khi hi so vi H2 l 19. Mt khc, nu cho cng lng hn hp X trn tc
dng vi kh CO d th sau khi phn ng hon ton c 9,52 gam Fe. Gi tr ca V l
A. 2,8 lt.
B. 5,6 lt.
C. 1,4 lt.
D. 1,344 lt.
7. Nung m gam bt ng kim loi trong oxi thu c 24,8 gam hn hp rn X gm Cu, CuO v
Cu2O. Ha tan hon ton X trong H2SO4 c nng thot ra 4,48 lt kh SO2 (sn phm kh duy
nht, ktc). Gi tr ca m l
A. 9,6 gam.
B. 14,72 gam.
C. 21,12 gam.
D. 22,4 gam.
8. Ha tan hon ton 18,16 gam hn hp X gm Fe v Fe3O4 trong 2 lt dung dch HNO3 2M thu
c dung dch Y v 4,704 lt kh NO (sn phm kh duy nht, ktc). Phn trm khi lng Fe
trong hn hp X l
A. 38,23%.
B. 61,67%.
C. 64,67%.
D. 35,24%.
9. Cho m gam hn hp X gm Fe, Fe3O4 tc dng vi 200 ml dung dch HNO3 3,2M. Sau khi
phn ng hon ton c 0,1 mol kh NO (sn phm kh duy nht) v cn li 1,46 gam kim loi
khng tan. Gi tr ca m l
A. 17,04 gam.
B. 19,20 gam.
C. 18,50 gam.
D. 20,50 gam.
10. m gam Fe trong khng kh mt thi gian c 7,52 gam hn hp X gm 4 cht. Ha tan
ht X trong dung dch H2SO4 c, nng d c 0,672 lt kh SO2 (sn phm kh duy nht,
ktc) v dung dch Y. C cn cn thn dung dch Y c m1 gam mui khan. Gi tr ca m v m1
ln rt l
A. 7 gam v 25 gam.
11. Cho 5,584 gam hn hp bt Fe v Fe3O4 tc dng va vi 500 ml dung dch HNO3 long.
Sau khi phn ng xy ra hon ton c 0,3136 lt kh NO (sn phm kh duy nht, ktc) v
dung dch X. Nng mol/l ca dung dch HNO3 l
A. 0,472M.
B. 0,152M
C. 3,04M.
D. 0,304M.
12. kh hon ton 9,12 gam hn hp cc oxit: FeO, Fe3O4 v Fe2O3 cn 3,36 lt kh H2 (ktc).
Nu ha tan 9,12 gam hn hp trn bng H2SO4 c, nng d th th tch kh SO2 (sn phm kh
duy nht, ktc) thu c ti a l
A. 280 ml.
B. 560 ml.
C. 672 ml.
D. 896 ml.
182
183
13. Cho kh CO i qua ng s ng 16 gam Fe2O3 un nng, sau khi phn ng thu c hn hp
X gm Fe, FeO, Fe3O4 v Fe2O3 Ha tan hon ton X bng H2SO4, c, nng thu c dung dch
Y. Khi lng mui trong Y l:
A. 20 gam.
B. 32 gam.
C. 40 gam.
D. 48 gam.
14. Ha tan 11,2 gam kim loi M trong dung dch HCI (d), thu c 4,48 lt ( ktc) H2. Cn nu
ho tan hn hp X gm 11,2 gam kim loi M v 69,6 gam oxit MxOy trong lng d dung dch HNO3
th c 6,72 lt kh NO (sn phm kh duy nht, ktc). Cng thc ca oxit kim loi l
A. Fe3O4.
B. FeO.
C. Cr2O3
D. CrO
15. Cho 37 gam hn hp X gm Fe, Fe3O4 tc dng vi 640 ml dung dch HNO3 2M long, un
nng. Sau khi cc phn ng xy ra hon ton thu c V lt kh NO (sn phm kh duy nht,
ktc), dung dch Y v cn li 2,92 gam kim loi. Gi tr ca V l
A. 2,24 lt.
B. 4,48 lt.
C. 3,36 lt.
D. 6,72 lt.
16. Cho lung kh CO i qua ng s cha 0,12 mol hn hp gm FeO v Fe2O3 nung nng, phn
ng to ra 0,138 mol CO2. Hn hp cht rn cn li trong ng nng 14,352 gam gm 4 cht. Ha
tan ht hn hp 4 cht ny vo dung dch HNO3 d thu c V lt kh NO (sn phm kh duy
nht ktc). Gi tr ca V l
A. 0,244 lt.
B. 0,672 lt.
C. 2,285 lt.
D. 6,854 lt.
17. Cho lung kh CO i qua ng s ng 5,8 gam FexOy nung nng trong mt thi gian thu c
hn hp kh X v cht rn Y. Cho Y tc ng vi dung dch HNO3 d c dung dch Z v 0,784
lt kh NO (sn phm kh duy nht, ktc). C cn dung dch Z c 18,15 gam mui khan. Ha
tan Y bng HCl d thy c 0,672 lt kh ( ktc). Phn trm khi lng ca st trong Y l
A. 67,44%.
B. 32,56%.
C. 40,72%.
D. 59,28%. 18.
Cho lung kh CO i qua ng s ng 30,4 gam hn hp X gm Fe2O3 v FeO nung nng trong
mt thi gian thu c hn hp cht rn Y. Ha tan ht Y trong HNO3 va c dung dch Z.
Nhng thanh ng vo dung dch Z n phn ng hon ton thy khi lng thanh ng gim
12,8 gam. Phn trm khi lng ca cc cht trong hn hp X ln lt bng
A. 33,3% v 66,7%.
B. 61,3% v 38,7%.
C. 52,6% v 47,4%.
D. 75% v 25%.
19. Ha tan hon ton m gam Fe3O4 trong dung dch HNO3, ton b lng kh NO thot ra em
trn vi lng O2 va hn hp hp th hon ton trong nc c dung dch HNO3. Bit
th tch oxi tham gia vo qu trnh trn l 336 ml ( ktc). Gi tr ca m l
A. 34,8 gam.
B. 13,92 gam.
C. 23,2 gam.
D. 20,88 gam.
183
184
20. Thi t t V lt hn hp kh CO v H2 c t khi hi so vi H2 l 7,5 qua mt ng s ng
16,8 gam hn hp 3 oxit CuO, Fe3O4, Al2O3 nung nng. Sau phn ng thu c hn hp kh v
hi c t khi so vi H2 l 15,5. Dn hn hp kh ny vo dung dch Ca(OH)2 d thy c
5 gam
1.B
2.C
3.C
4.A
5.A
6.A
7.D
8.B
9.C
10.D
11.A
12.C
13.C
14.A
15.B
16.C
17.B
18.C
19.B
20.D
184
185
185
186
186
187
187
188
188
189
189
190
190
191
191
192
192
193
193
194
194
195
195
196
196
197
197
198
198
199
199
200
200
201
201
202
202
203
203
204
204
205
205
206
206
207
207
208
208
209
209
210
210
211
211
212
212
213
213
214
214
215
215
216
216
217
217
218
218
219
219
220
220
221
221
222
222
223
223
224
224
225
225
226
226
227
227
228
228
229
229
230
230
231
231
232
232
233
233
234
234
235
235
236
236