Professional Documents
Culture Documents
L VN PHNG
C S D LIU QUAN H
V CNG NGH
PHN TCH - THIT K
KS 02 HM 10
Li ni u
C s d liu (CSDL) l mt trong nhng mn hc chuyn ngnh
quan trng ca chuyn ngnh cng ngh thng tin. Mc ch ca cun
sch nhm gip bn c nm bt nhanh nhng vn ct li nht v mt
l thuyt CSDL quan h, trn c s vn dng vo thc t trong vic
thit k c s d liu logic cng nh thit k h thng thng tin ni
chung. Do , ni dung ti liu khng i su vo vic chng minh cc
nh l m ch trng n vic lm sng t ngha thc t ca cc cng
thc t hng dn hc vin cch tip cn t duy logic, nm vng k
thut tnh ton cng nh cc bc trin khai gii quyt cc bi ton thc
t trn kha cnh cng ngh.
Vi mc ch cung cp nhng kin thc c bn v c s d liu quan
h cho sinh vin, hc vin ngnh cng ngh thng tin v cc ngnh k
thut khc, Nh xut bn Thng tin v Truyn thng trn trng gii thiu
cun sch C s d liu quan h v cng ngh phn tch - thit k do
TS. L Vn Phng, Vin Cng ngh thng tin, Vin Khoa hc v Cng
ngh Vit Nam bin son.
Ni dung sch c bin son sau nhiu nm th nghim ging dy
ti cc trng i hc, cao ng v Trung tm o to tin hc ti nhiu
tnh thnh trong c nc. Cun sch gm 3 chng:
Chng 1 - Tng quan v c s d liu: trch lc nhng khi nim c
bn nht v d liu, c s d liu, h thng x l d liu, h qun tr
CSDL, cc phng tin din t d liu, t in d liu, cng nh nhng
khi nim ct li v m hnh d liu s c s dng trong qu trnh phn
tch, thit k CSDL.
Chng 2 - M hnh c s d liu quan h: trnh by nhng khi
nim c bn nht v m hnh d liu quan h ca E.F.Codd, chng c
dng nhiu trong vic thit k cc h qun tr CSDL hin nay. Chng
ny cng gii thiu nhng thut ton quan trng trong CSDL nh cc
thut ton tnh bao ng v kho ti tiu trn 1 quan h cng nh trn
1 s quan h Ni dung chng cn c bit quan tm n cc dng
chun v cc thut ton c lin quan. Vic chun ho cc quan h cng
nh cc s quan h ng mt vai tr quan trng trong vic thit k cc
h qun tr c s d liu trn m hnh d liu ca E.F.Codd. Bn cnh
, chng 2 cn tp trung hng dn p dng cc khi nim v phng
php tin tin chun ho cc quan h n 3NF (3NF) trong cc h
qun tr CSDL hin hu.
Chng 3 - Quy trnh phn tch thit k CSDL: c trnh by mt
cch h thng ton b quy trnh phn tch, thit k mt CSDL, bao gm
cc giai on ch cht nh phn tch yu cu d liu, pht trin m hnh
phn tch d liu, thit k CSDL mc logic v mc vt l, thit k an ton
bo mt cho CSDL. Qu trnh phn tch, thit k nhm xy dng v qun
tr CSDL c trnh by y tp trung vo CSDL quan h, mt loi
CSDL c xy dng da trn m hnh d liu quan h c l thuyt ton
hc vng chc nht. Ngoi ra, y cng l loi CSDL ph bin nht, c
s dng hu ht trong cc h qun tr CSDL thng dng trn th gii.
Cc ni dung c gi gn trong 3 chng trn l nhng kin thc
thc hnh cn thit cho bt c bn c no yu v say m vi cng ngh
thng tin.
Hy vng cun sch s thc s hu ch i vi cc k s, k thut
vin, cn b ging dy v sinh vin ngnh Cng ngh Thng tin, khi thc
hin cc ti, n, cc d n, cng nh trong ging dy, hc tp v
vn hnh cc h thng thng tin. Ngoi ra, cun sch cng l ti liu
tham kho b ch cho bn c quan tm ti lnh vc ny.
Nh xut bn xin trn trng gii thiu cng bn c v rt mong
nhn c kin ng gp ca qu v. Mi kin ng gp xin gi v
Nh xut bn Thng tin v Truyn thng - 18 Nguyn Du, H Ni hoc
gi trc tip cho tc gi theo a ch: lvphung@ioit.ac.vn.
Trn trng cm n./.
nxb thng tin v truyn thng
T vit tt
CSDL
C s d liu
DBMS
H qun tr c s d liu
E_R
Thc th - mi quan h
KT_XH
Kinh t - X hi
NSD
Ngi s dng
PC
My tnh c nhn
PT_TK
RBTV
Chng 1
1K = 1024 byte
- Megabyte (M)
1M = 1024K
- Gigabyte (G)
1G = 1024M
- Ttabyte (T)
1T = 1024G
10
11
12
13
14
15
16
240685
ng Lan
060980
Minh Phng
211279
17
Mai Linh
240685
ng Lan
060980
Minh Phng
211279
M sinh vin
18
qun l siu d liu cng quan trng nh vic qun l d liu lin
quan vi n, bi d liu nu khng c phn bit r rng s gy ra
nhm ln, sai st v khng th din gii ni. Trong CSDL, siu d liu
thng c lu tr trong mt vng quy nh m chng ta thng gi
l t in d liu (Data Dictionary).
D liu to nn ni dung ca CSDL, tuy nhin n khng quyt
nh tnh hiu qu ca CSDL. Bi tnh hiu qu c th hin qua vic
thit k v khai thc CSDL.
Bng 1.2. V d v mt siu d liu cho bng kt qu hc tp
Data item
Value
Length
Name
Type
Description
Min
max
Course
Char
30
Course_id v tn
Section
Integer
Semester
Char
10
Hc k v nm
Name
Char
30
Tn Sinh vin
ID
Integer
Major
Char
Mn hc
GPA
Decimal
0.0
10.0
S hiu hc phn
im mn hc
19
20
Char(10)
Emp_name
Char(50)
Address
Char(50)
Date_hired
Date
V hai th hin:
642 - 17 - 125
781 - 78 - 157
Kim Luyn
Ngc Lan
10A Ty H
2 H ng
01/01/2007
01/06/2008
21
Emp_id
B d liu
(hay bn
ghi, dng
d liu)
Emp_name
Address
Date_hired
Birth_date
784-123
Hng o
10K
Nguyn Tri
01/01/2008
12/04/1982
123-541
Thanh Hng
45 Hm Long
01/06/2007
15/03/1983
145-458
Thu Hoa
18A
ng Lng
01/01/2008
14/08/1984
22
EMPLOYEE:
23
24
Minh Phng
04/12/06
Phng kinh doanh
ng Lan
27/4/06
Phng k ton
Phong Hu
16/6/06
EMPLOYEE
DEPARTMENT
01/01/08
Works_in
25
26
27
28
29
RBTV lin thuc tnh c lin quan ti nhiu thuc tnh ca 1 quan
h. Thng thng l cc ph thuc tnh ton hoc mt suy din t
gi tr ca 1 hay nhiu thuc tnh trong cng mt b gi tr:
CHITIETHOADON (s hd, m hng, SL, n gi, Tr gi)
cthd CHITIETHOADON, cthd.tr gi = cthd.SL* cthd.n gi
KQUATHI (mhv, m mn, ln thi, ngy thi, im thi)
kq KQUATHI, nu kq.ln thi = 1 th 0 <= kq.im thi <=10.0
30
Khi c s hin din ca 1 thuc tnh mang tnh tng hp hay trung
gian (tnh c nh gi tr ca nhiu thuc tnh khc trn 1 hay nhiu
quan h khc nhau trong CSDL) hay ph thuc tn ti lng kho th c
RBTV lin b, lin quan h:
Vi mi b gi tr ca LOPHOC, nu s lng hc vin > 0 th s
lng ny phi bng tng s b gi tr m c ca cc hc vin c
cng m lp.
LOPHOC (m lp, tn lp, nin kho, s hc vin, m khoa)
HOCVIEN (m hc vin, tn hc vin, m lp)
31
32
33
34
35
ng kim b
vt
cu
0300 - 0499
bulng
0500- 0599
inh
u im:
+ Khng nhp nhng
+ n gin
+ M rng xen thm c
Nhc im: Thiu gi
M phn on: Bn thn m phn thnh nhiu on, mi on
mang mt ngha ring.
V d: S ng k xe my
36
u im:
+ Khng nhp nhng
+ M rng xen thm c
+ c dng kh ph bin
+ Cho php thit lp cc phng thc kim tra gin tip i vi
m ca cc i tng.
Nhc im:
+ Qu di thao tc nng n
+ Khng c nh
+ C th b bo ho
M phn cp: Cc i tng b m ho theo ch phn cp cc
chi tit nh dn. Mt hnh nh kh quen thuc ca m phn cp l
nh s chng, tit, mc trong mt quyn sch.
1. Chng 1
1.1. Bi 1
1.2. Bi 2
2. Chng 2
2.1. Bi 3
2.1.1. Mc 1
2.1.2. Mc 2
2.2. Bi 4
2.3. Bi 5
u im: Ging nh phn on
Tm kim d dng
Nhc im:
Ging phn on
37
V d:
1
1.1
1.1.1
1.2.1.1
1.2
1.2.1
1.2.1.2
1.2.2
1.3
1.2.3
1.2.1.3
1.3.1
1.3.1.1
38
Hnh 1.8
M s ca mt sn phm trong hnh trn l 893 5025 33457 6,
trong 893 l Vit Nam, 5025 l m tn n v sn xut - Cng ty
Tr v C ph Tm Chu, 33457 l m ca sn phm - c ph pha
phin, 6 l m kim tra.
d. Cch la chn s m ho
C nhiu phng php m ho khc nhau, c th s dng kt hp
nhiu kiu t cht lng m tt nht. Vic la chn m ho cn
da vo nhng yu t sau:
39
40
liu hoc thuc tnh (ngy m ti khon), chc nng x l (kim tra
n hng). Ngoi ra, trong ni dung cc mc t c c phn nh ngha
d liu.
K php m t ni dung cho t in d liu tun theo bng 1.5:
Bng 1.5. Bng k php trong t in d liu
Kt cu d liu
K
php
ngha
c to t
Tun t
Tuyn chn
[/]
hoc
Lp
Lp
hoc
hoc
n
{}
Lp n ln
()
D liu tu chn
**
Gii hn ch thch
Tn gi
Kiu
Lnh vc
S phiu xut
K t
K ton, kho
Ch hoa hoc s
Ngy xut
Ngy
thng
K ton, kho
Ngy/thng/nm
Tn hng
K t
25
K ton, kho
Ch hoa + s
Gi xut
K ton
S lng xut
Kho
S tin
12
K ton
M kho
K t
Kho
2. Dng thc th
Gi s c t ho n bn hng nh sau:
n v: nghn ng
n v: chic
Hai s l sau du phy
Ch hoa + s
41
Ti khon: KMB1111983
T gi: 18780
Tn thit b
M t
n gi
Kho
CPUSK478P30
B vi x l
Pentium 4
240
ASUSP4V533MX
Bo mch ch
Pentium 4
VIA chipset/SK478/Bus533
VGA/Sound/NIC onboard,
support DDRAM, Huper
threading c AGP m rng
54
VGA8
Card mn
hnh
10
K ton
304
Th kho
42
3. Dng c t
T in xc nh thu bao di ng gi dch v c nh:
S in thoi = 0 + m vng + m dch v
M vng = [76/64/281/75/56/62/26/71/50/]
*76 - AnGiang,64 - BRaVngTu, 281 - Bc Kn,*
M dch v = 1 + s hiu dch v
S hiu dch v = [01/02/03/04/05//20]
*01 - ng k in thoi ng di trong nc, 113 - gi cnh st,
114 - gi cu ho, 115 - gi cp cu y t,.*
4. Dng th
a ch
S nh
Ng/ngch
ng ph
Qun/huyn
Tnh/thnh ph
43
44
45
46
47
48
49
51
Chng 2
a2
...
an
h1
h1 (a1)
h1 (a2)
...
h1 (an)
h2
h2 (a1)
h2 (a2)
...
h2 (an)
...
hm
hm (a1)
hm (a2)
...
hm (an)
Nhn xt:
- nh ngha ny l quan trng. Ton b l thuyt c s d liu
da trn nh ngha ny. N c coi l ht nhn ca c s d liu
quan h.
- V h1, h2,.., hm l cc thnh phn trong tp hp quan h trong r.
Trong m hnh quan h, khng chp nhn hai bn ghi trng nhau trong
mt file d liu.
52
V d
lu gi thng tin v cc mt hng, cn s dng bng thit b
nh sau:
Bng 2.2. Biu din quan h THIETBI
M thit b
Tn thit b
M t
n gi
Kho
CPUSK478P30
B vi x l
Pentium 4
240
ASUSP4V533MX
Bo mch ch
Pentium 4
VIA chipset/SK478/Bus533
VGA/Sound/NIC onboard,
support DDRAM, Huper
threading c AGP m rng
54
VGA8
Card mn
hnh
10
HDDQ30
a cng
53
Kiu
Kch thc
M thit b
K t
15
Tn thit b
K t
30
M t
K t
100
n gi
Kho
K t
53
Nh vy ta c tp thuc tnh:
thit b = {M thit b, Tn thit b, M t, n gi, Kho}
y:
- DM thit b l tp cc xu k t di khng qu 15
- DTn thit b l tp cc xu k t di khng qu 30
- DM t l tp cc xu k t di khng qu 100
- Dn gi l tp cc s c di khng qu 5
- DKho l tp cc xu k t di khng qu 2
Khi chng ta c cc quan h r = {h1, h2, h3, h4}, y i vi
bn ghi th nht (dng th nht) chng ta c:
h1(M thit b) = CPUSK478P30
h1(Tn thit b) = B vi x l Pentium 4
h1(M t) = Pentium IV 3.0C GHz (Box/512Kb/Bus800)
h1(n gi) = 240
h1(Kho) = A
Khi vit R(a1,a2,,an) ta c mt lc quan h R
2.1.2. nh ngha ph thuc hm
Khi nim v ph thuc hm trong mt quan h l rt quan trng
trong vic thit k m hnh d liu. Nm 1970 E.F Codd m t ph
thuc hm trong m hnh d liu quan h, nhm gii quyt vic phn
r khng mt thng tin.
Cho R = {a1, a2,.., an} l tp cc thuc tnh, r = {h1, h2,.., hm} l
mt quan h trn R, v A, B R (A, B l tp ct hay tp thuc tnh).
Khi ta ni A xc nh hm cho B hay B ph thuc hm vo A trong
f
54
y cc ph thuc hm ca r.
Nhn xt:
Ta c th thy rng B m ph thuc hm vo A, nu hai dng bt
k m cc gi tr ca tp thuc tnh A m bng nhau tng cp mt, th
ko theo cc gi tr trn tp thuc tnh B cng phi bng nhau tng
cp mt.
V d:
Xt quan h:
Bng 2.4. Quan h thisinh
sbd
Hoten
iachi
Tinh
Khuvc
P711001
12 Bn Nhn
Lng Sn
P711002
3 Kim M
H Ni
P711003
L Thanh Hoa
53 Hai B Trng
H Ni
P711004
V Thy Hng
89 ng ng
Lng Sn
P711005
Phm Nh Em
40 Trn Hng o
Hi Dng
55
56
3. Tnh bc cu:
X Y, Y Z X Z
4. Tnh hp (union rule):
X Y, X Z X YZ
5. Tnh n tri:
X Y; X,Y,Z R XZ Y
6. Tnh phn r/tch (decomposition rule) (thu phi):
X Y, Z Y X Z
7. Tnh hp dc:
X Y, P Q XP YQ
8. Tnh ta bc cu:
X Y, WY Z WX Z
9. Tnh tch v hp
Cho A1, A2,..., Ap R. X A1A2...Ap X Ai
10. Tnh tch lu
X YZ, Z AV X YZA
Nhn xt:
f
57
r2
58
Lp cc h ph thuc hm
Lp cc hm ng
Hnh 2.1.
Chng ta c th d dng chng minh c 3 tnh cht sau ca
hm ng:
+ L(X)L(Y) L(XY)
+ L(XY) L(X) L(Y)
+ L(L(X)Y) = L(XL(Y)) = L(XY)
2.1.5. nh ngha s quan h
Cho trc R = {a1, a2,.., an} l tp cc thuc tnh.
Khi s l mt s quan h, s = < R, F >
A1 B1
A B
2
2
F = ...
...
A t Bt
{a 3 } {a 4 } ct 3 xc nh hm vi ct 4
59
60
(1)
61
(2)
Ta t: A r+ = {a : A {a}}
r
A +r c gi l bao ng ca A trn r.
62
b. Kho ti tiu
Chng ta gi A (A R) l mt kho ti tiu ca r (tng ng ca
s, ca Y) nu:
+ A l mt kho ca r (s,Y) tc A R
+ Bt k mt tp con thc s ca A khng l kho ca r (s, Y) hay
khng tn ti A' l tp con thc s ca A (A' A) m A' R.
Nhn xt:
Kho chnh l hnh nh ca ct m s hay s th t (v s th t
khng th trng nhau c).
Kha ng mt vai tr rt quan trng v nh c n ngi ta mi
tm kim c (tm kim bn ghi). Php ton tm kim bn ghi trong
file d liu l php ton quan trng nht v ch sau khi tm kim xong
th ngi ta mi tin hnh loi b bn ghi y hoc b sung mt bn ghi
mi vo trc hoc sau bn ghi m ta tm c.
D rng d thy A c th chnh bng R nhng ngi ta vn phi i
tm kha ti tiu, tc l kha nh nht m khng th nh hn c na
vic so snh cc gi tr kha vi nhau trong qu trnh tm kim bn
ghi l nhanh nht.
Mt s quan h c th c nhiu kha, thm ch cn c nhiu
kho ti tiu.
V d:
Bng 2.6. Quan h BAN_HANG
Mhng
Tn hng
S lng (chic)
VT0001
V tuyn
1000
TL0002
T lnh
500
RA2012
Radio
2000
63
c. H Sperner
K hiu Kr, Ks, Ky l tp tt c cc kho ti tiu ca r (s, Y).
Ta gi K (vi K-tp con ca P(R)) l mt h Sperner trn R nu
vi A, B K (A B),
D thy Kr, Ks, KY l h Sperner trn R.
d. Tp phn kho
Gi s K = {K1, K2,.., Kt} l mt h Sperner trn R = {a1, a2,.., an}.
Ta nh ngha tp cc phn kho ca K k hiu K-1 nh sau:
K-1 = {A R: (B K) (B A) v (A C) (B K) (B C)}
64
a2
a3
a4
a5
E12 = {a1 , a 3 , a 5 }
E13 = { a 2 }
E = a , a , a
14 { 2 3 5 }
Er =
E 23 = {a 4 }
E = a , a , a
24 { 3 4 5 }
E 34 = {a 2 , a 4 }
{a1 , a 3 , a 5 }
{a 2 , a 4 }
Mr =
{a 2 , a 3 , a 5 }
{a , a , a }
3 4 5
Vy Mr l h bng nhau cc i ca r.
65
66
3. R rng A = A0 A1 ... Ai R v R hu hn nn tn ti i
sao cho Ai = Ai+1
Khi y thut ton dng v Ai chnh l A+
V d:
Xt s quan h s = < R, F >
trong :
{c} {t}
{h, r} {c}
F = {h, t} {r}
{c,s} {g}
{h,s} {r}
R = {c, t, h, r,s, g}
67
A =
R
+
r
ngc li
Tnh {B, C}
+
r
68
Ki =
(bao Ki)
69
Bc 1: E12 = {A,C,D}
E23 =
E13 = {B}
E14 = {A,D,E}
E24 = {A,B,D}
E34 = {C}
70
Bng 2.10
A
Bc 1: E12 ={B, C}
E13 ={E}
E14 =
E23 ={A, D}
E24 ={E}
E34 ={B}
71
Nhn xt:
- Thay i th t cc thuc tnh ca R bng thut ton trn chng
ta c th tm c mt kho ti tiu khc.
- Nu nh bit A l mt kho no th c th t K0 = A, ta
vn tm ra c kho ti tiu v thi gian tm nhanh hn.
V d: Gi s s = < F, R > l mt lc quan h trong :
R = {a, b, c, d}
F = {{a, b}{d},{c}{b}}
Tm kho ti tiu ca s quan h.
p dng thut ton trn ta c:
+ K0 = R ={a, b, c, d}
+ Tnh K1
72
Xt K1 = K0 {a} ={b, c, d}
{b, c, d}+ = {b, c, d} R
Vy K1 ={a, b, c, d}. (K1 = K0)
+ Tnh K2
Xt K2 = K1{b} = {a, c, d}
{a, c, d}+ = {a, b, c, d} = R
Vy K2 ={a, c, d}
+ Tnh K3
Xt K3 = K2 {c} = {a, d}
{a, d}+ = {a, d} R
Vy K3 ={a, c, d} (K3 = K2)
+ Tnh K4
Xt K4 = K3 {d} = {a, c}
{a, c}+ = {a, b, c, d} = R
Vy K4 = {a, c}
Vy kho ti tiu l {a, c}.
2.2.3. Thut ton xc nh cc thuc tnh c bn
Gi s r l mt quan h trn R v Kr l tp tt c cc kho ti tiu
ca r. Ta ni a l thuc tnh c bn ca r nu tn ti mt kho ti tiu
K (K Kr) a l mt phn t ca K.
Nu a khng l thuc tnh c bn, a s c gi l thuc tnh
th cp.
i vi lc quan h, ta cng c nh ngha tng t.
Thut ton 5: Tm tt c cc thuc tnh c bn ca mt quan h trn R
Vo: r ={h1,..,hm} l mt quan h trn R.
Ra: V l tp tt c cc thuc tnh c bn ca r.
73
Phng php:
Bc 1: T r ta xy dng mt tp Er = {E i j: m j > i 1}
Trong E i j ={aR: hi(a) = h j (a)}
Bc 2: T Er ta xy dng tp
M ={B P(R): E i j Er: E i j = B}
Bc 3: T M ta xy dng tp
Mr = {B M: B M: B B}
(ch ly tp no trong M m khng c tp khc bao n, tc l b bt
tp con thc s)
Bc 4: Xy dng tp V = R- B m B Mr.
V d:
Xt quan h (bng 2.11)
Bng 2.11
A
Bc 1: Tnh Er
E12 ={B,C}
E13 ={A}
E14 ={D}
E23 ={D}
E24 ={A}
E34 ={B,C}
Bc 2: Tnh M ={{B,C},{A},{D}}
Bc 3: Tnh Mr ={{B,C},{A},{D}}. V giao ca cc tp con
trong Mr bng rng nn sang,
Bc 4: V = R- ={A,B,C,D}.
2.3. Cc php ton x l file d liu
74
Bng 2.12
File r
File t
75
V d: Bng 2.14
Bng 2.14
r-t=
a
76
Bng 2.16
rxt=
rA
tA
77
78
V d: Vi r v t cho, ta c php ni :
79
t.A
Gi s r l file d liu n ct
t l file d liu m ct v c q ct c tn trng nhau A1,...,Aq, ta k
php php ni r vi t nh sau: r >< t
Php ni c thc hin nh sau:
1. Tnh r x t
2. Thc hin chn trong tch -cc ly ra cc bn ghi tho mn
iu kin cc ct c tn trng nhau th c cng gi tr.
3. Dng php chiu loi b q ct (tn ging nhau), mi cp ging
nhau ch gi li mt
Nh vy s ct ca php ni l n+m-q
r >< t = i1i2...in+m-q(rA1=tA1 ... rAq =tAq(r x t))
V d:
Bng 2.23: file r
80
Bng 2.25
r x t=
rA
tA
Bng 2.26
Bng 2.27
() =
rA
tA
rA
2.3.10. V d p dng
C bng tng kt bn hng chi
Ngy thng
M hng
2905
MH1
Tn hng
n gi
S lng
T lnh
MH2
Qut in
MH6
Bp ga
Thnh tin
23
thanh ton
81
1. KHOILUONG
Ngy thng
M hng
S lng
2905
MH1
2905
MH3
2905
MH6
3005
MH2
3105
MH1
3105
MH4
3105
MH9
Ngy thng
Tng
Thanh ton
2905
23
3005
12
3105
32
21
2. DOANHSO
3. HANG
M hng
Tn hng
MH1
T lnh
MH3
Qut in
MH6
Bp ga
MH2
Bn l
MH4
Xe my
MH9
Ni cm in
4. MATHANG
Tn hng
n gi
T lnh
Qut in
Bp ga
Bn l
Xe my
Ni cm in
82
1. Tm li BANHANG?
BANHANG = khi lng >< Doanh s >< Hng >< Mt hng
Ngy
thng
M
hng
2905
MH1
2905
Tn hng
n gi
S
lng
Tng
theo ngy
Thanh
ton
T lnh
23
MH3
Qut in
23
2905
MH6
Bp ga
23
3005
MH2
Bn l
12
3105
MH1
T lnh
32
21
3105
MH4
Xe my
32
21
3105
MH9
Ni cm in
32
21
Tng
3005
12
3105
32
2905
Tn hng
S lng
T lnh
Qut in
Bp ga
83
3105
n gi
MH1
MH4
MH9
M hng
T lnh
MH1
Bp ga
MH6
Ni cm in
MH9
n gi
S lng
T lnh
Nhn xt:
tng tc truy vn d liu, chng ta cn thc hin theo trnh
t sau:
- Xc nh cc bng tham gia
- Gim ln ca mt tp trc khi ghp ni (bng cch u tin
php chn c iu kin c thc hin trc, thc hin php chiu
ngay nu thy khng nh hng n kt qu bi ton)
2.3.11. Cc chin lc ti u tng qut
V sao mt s cu hi truy vn li thc hin qu lu nh vy?
84
85
86
Hoten
Ngoaingu
A199001
Hong Diu
Anh, Nht
A199002
Quc Trung
Anh, Trung
A199003
Ch Hiu
Anh, c
A199004
Lan Anh
Anh
A199005
Phng Lan
Anh, Hn
A199006
Bo Qunh
87
88
V d 1:
Cho s = < R, F > l s quan h, vi R = (a1, a2, a3, a4)
F = {{a1} {a2},{a3} {a4},{a2} {a1, a3, a4}}
D thy a1, a2 l cc kha ti tiu ca s, a3, a4 l thuc tnh th cp.
Do , s l 2NF, nhng khng l 3NF.
V d 2:
Cho t = < R, F > l s quan h, vi R = (a1, a2, a3)
F = {{a1, a2} {a3},{a3} {a2}}
Ta nhn thy {a1, a2} l mt kha ti tiu ca t. Hin nhin t l
3NF. V c: {a3} {a2}, a3 khng thuc kho, a2 c bn, nn t khng
l BCNF.
Nh vy vic phn lp cc dng chun c th c th hin qua
hnh 2.2:
89
90
c B nh vy th B c gi l tp thuc tnh bc cu v A C l ph
thuc bc cu.
Trn c s nh ngha ny, ngi ta a ra hai mnh quan
trng sau:
Mnh 3
Gi s r = {h1, h2,.., hm} l mt quan h trn R = {a1, a2,..., an}.
Khi y r dng chun 3NF nu v ch nu:
- Quan h r dng chun 2NF.
- Khng c thuc tnh th cp no ca r ph thuc bc cu vo
mt kho ti tiu.
Mnh 4
Gi s s l mt s quan h trn R. Khi s l 3NF nu v
ch nu:
- s l 2NF
- Mi thuc tnh th cp ca s ph thuc trc tip vo mi kho
ti tiu.
Trong dng chun 3NF chng ta loi b cc ph thuc b phn,
ph thuc bc cu gia cc thuc tnh th cp vi cc kho ti tiu.
2.4.4. Mt s c trng dng chun BCNF
nh ngha 7 (tp sinh)
Gi s r l mt quan h trn R, cn A, B R v A B. Khi ta
ni A l tp sinh ca B nu:
- |A| < |B|,
- Khng tn ti tp con thc s ca A m xc nh hm cho B
Tp C l tp sinh ca quan h r nu c mt tp D no C l
tp sinh ca D.
91
92
Bc 4: Nu vi B Mr, a B ta c: {B - a}r+ = B a, ta kt
lun r BCNF, ngc li r cha BCNF.
V d:
Bng 2.29: Quan h r
A
93
V d:
Cho s quan h s = < R, F >, vi R = {a1, a2, a3, a4,a5, a6}
{a1} {a 2 }
F = {a1 , a 2 } {a 3 , a 4 }
{a } {a , a }
5
6
4
94
95
M hng
Tn hng
n
gi
S lng
Tng tin
theo ngy
Thanh
ton
thng
210397
M1
Radio
1000
10 000
6 000
210397
M3
Tv
4000
10 000
6 000
210397
M6
Xe p
1000
10 000
6 000
220397
M2
My git
7500
15 000
6 000
230397
M1
Radio
1000
15 000
11 000
230397
M4
Video
5000
15 000
11 000
230397
M9
My nh
2000
15 000
11 000
96
M hng
n gi
M1
Radio
1000
M2
My git
7500
M3
Tv
4000
M4
Video
5000
M6
Xe p
1000
M9
My nh
2000
M hng
S Lng
210397
M1
210397
M3
210397
M6
220397
M2
230397
M1
230397
M4
230397
M9
Tng
Thanh ton
210397
10 000
6000
220397
15 000
6 000
230397
15 000
11 000
97
M hng
M1
Radio
M2
My git
M3
Tv
M4
Video
M6
Xe p
M9
My nh
98
Tn hng
Radio
1000
My git
7500
Tv
4000
Video
5000
Xe p
1000
My nh
2000
Mn
Thy
12
Ton
11
Ton
10
Ton
12
11
10
99
Lp
Thy
Mn
12
Ton
11
Ton
10
12
11
10
100
101
F1 : a b
R2 = {a,c,d},
F2: cd a
R3= {b,c,d},
F3: bc d
R4= {a,e,g},
F4: ae g
R5= {c,d,e},
F5: ce d
S1
A1
A2
b13
b14
b15
b16
S2
A1
b22
A3
A4
b25
b26
S3
b31
A2
A3
A4
b35
b36
S4
A1
b42
b43
b44
A5
A6
S5
b51
b52
A3
A4
A5
b56
102
S1
A1
A2
b13
S2
A1
A2
A3
b14
b15
b16
A4
b25
b26
S3
b31
A2
A3
A4
b35
b36
S4
A1
A2
b43
b44
A5
A6
S5
b51
b52
A3
A4
A5
b56
S1
A1
A2
b13
b14
b15
b16
S2
A1
A2
A3
A4
b25
b26
S3
A1
A2
A3
A4
b35
b36
S4
A1
A2
b43
b44
A5
A6
S5
A1
b52
A3
A4
A5
b56
S1
A1
A2
b13
b14
b15
b16
S2
A1
A2
A3
A4
b25
b26
S3
A1
A2
A3
A4
b35
b36
S4
A1
A2
b43
b44
A5
A6
S5
A1
b52
A3
A4
A5
A6
103
S1
A1
A2
b13
b14
b15
b16
S2
A1
A2
A3
A4
b25
b26
S3
A1
A2
A3
A4
b35
b36
S4
A1
A2
b43
b44
A5
A6
S5
A1
A2
A3
A4
A5
A6
- Tip tc xt ph thuc hm cd a, bc d, ae g, ce d,
cn li ta thy bng khng thay i. Vy bng kt qu l bng 2.42. Ta
nhn thy trong bng ny hng th 5 c A1,A2,...,A6 nn ta kt
lun php phn r p trong v d l khng mt thng tin.
2.4.7.2. S quan h dng chnh tc
2.4.7.2.1. Cc nh ngha
Ph thuc hm y /ph thuc hon ton
Gi s s = <R, F> l mt s quan h trn tp thuc tnh R v
A, B P(R) - tp cc tp con ca R, khi B c gi l ph thuc
hm y vo A nu B ph thuc hm A nhng khng ph thuc
hm vo bt k tp con no ca A.
Thuc tnh d tha (v tri ca ph thuc hm)
Mt thuc tnh ca v tri mt ph thuc hm c gi l d tha
nu loi b n khi v tri khng lm thay i bao ng ca tp ph
thuc hm, tc l: Nu X YF, aX, a l d tha nu {X- a}
YF+.
Tp ph thuc hm khng d tha
Ph thuc hm A B c gi l d tha trong tp ph thuc
hm F ca s quan h s = <R, F> nu: F+ = {F - {A B}}+
104
105
Bc 1:
A 0 {a1} Nu A 0 {a1} B F+
A1 =
Nu ngc li
A 0
Bc i:
+
A i 1 {a i } Nu Ai 1 {a i } B F (i = 2,..., t)
Ai =
Nu ngc li
A i 1
106
G Nu F = G
Quyt nh F1 = 1
+
+
F Nu F G
...
Bc i: Kim tra (i = 2,...,m)
{Fi - 1 - {Ai Bi}}+ = F+
(1)
Fi 1 {A i Bi } Nu (1) tha mn
F1 =
Nu (1) khng tha mn
Fi 1
t F* = Fm
Nhn xt:
- Hu ht cc s quan h cho trc phn ln l d tha v n
lu tr cc ph thuc hm dn xut t cc ph thuc hm khc.
- Cc ph thuc hm c xp theo cc th t khc nhau s c th
cho kt qu khc nhau.
B 1
Mi tp ph thuc hm F u c ph bng cc ph thuc hm
G c v phi bao gm khng qu mt thuc tnh.
Chng minh:
Gi G l tp cc ph thuc hm X a sao cho vi X Y thuc
F th a Y. T X Y suy ra X a (theo lut tch).
Do vy G F+.
Ngc li, c F G+ v nu Y = a1,...an th X Y c suy ra t
X a1,..., X an nh lut hp.
107
nh l 1
Mi tp ph thuc hm F u tng ng vi tp F ti thiu.
Chng minh:
Theo b trn, gi s rng khng v phi no ca cc ph thuc
hm ca F c nhiu hn mt thuc tnh. kim tra iu kin b trong
nh ngha chnh tc, xt (X Y) F.
Nu (F - {X Y})+ = F+ loi b X Y khi F.
Ch rng cc ph thuc hm F c sp xp theo mt th t
khc nhau th s cho kt qu khc nhau.
V d (loi b cc hm d tha)
Cho tp F gm:
AB
AC
BA
CA
BC
DE
CG D
CA
DG
CE A
BC D
BE C
CE G
108
ACD B
CG B
DG
CA
BE C
BC D
CG B
DE
CE G
109
110
B 2:
a. Gi s R l mt lc quan h vi tp ph thuc hm F.
Gi p = (R1, R2,..., Rk) l mt php tch khng mt thng tin ca
R i vi F. Gi Fi l hnh chiu ca F trn Ri (i = 1,..., k), tc l tp
ca (X Y) F+ sao cho: X Ri v Y Ri
Gi @ = (s1,..., sm) l php tch khng mt thng tin ca Ri, i
vi Fi. Khi php tch ca R thnh (R1,..., Ri - 1, S1,...,Sm, Ri+1,..., Rk)
i vi F l khng mt thng tin.
b. Gi s R, F v p nh mc (a); gi t = (R1,...,Rk, Rk + 1,..., Rn) l
mt php tch ca R thnh tp cc lc bao gm c p th t cng l
php tch khng mt thng tin i vi F.
Thut ton tch mt lc quan h thnh h lc t BCNF
Vo: Lc quan h R v tp ph thuc hm F
Ra: Php tch ca R khng mt thng tin sao cho mi lc
quan h trong php tch u BCNF i vi php chiu ca F trn
lc .
111
Phng php:
Cu trc php tch p trn R theo phng php lp lin tip. Ti
mi bc php tch p l bo m khng mt thng tin i vi F.
Bc u: p ch bao gm R
Cc bc tip: nu S l mt s thuc p, S cha BCNF: chn
X A l ph thuc hm tho mn trn S, trong X khng cha
kho ca S, A X. R rng cn phi c mt s thuc tnh khc ca S
va khng phi A, va khng thuc X hoc nu khng th X phi cha
mt kho ca S. Thay th S trong p bi S1 v S2 vi S1 = XA, S2 = S - A
Theo nh l trc php tch s thnh S1 v S2 l khng mt thng tin
i vi tp ph thuc hm trn S v rng: S1 S2 = X, X S1 - S2 = A.
Theo b trn phn (a), p c thay S bng S1 v S2 l khng
mt thng tin. Mi s S1, S2 u c s thuc tnh t hn S.
Qu trnh tip tc cho ti khi tt c cc lc u BCNF. Ch
ti mi thi im p lun bo m khng mt thng tin, v rng p ban
u l R, m bc thay i p u bo ton tnh cht .
V d:
Cho lc R(CTHRSG), trong C: Gio trnh, T: thy gio,
H: gi, R: phng hc, S: sinh vin, G: lp.
Tp cc ph thuc hm F:
C T: Mi gio trnh c mt thy dy
HR C: Ch mt mn hc (Gio trnh) mt phng hc ti mt
thi im
HT R: Ti mi thi im mi thy gio ch c th dy mt
phng hc.
CS G: Mi sinh vin ch mt lp theo hc mi gio trnh
HS R: Mi sinh vin ch c th mt phng hc ti mi
thi im.
Kho ca R l HS.
112
113
114
Phng php:
- Tm ph khng d tha H ca F (tc l tm ph ca F v loi b
cc hm d tha).
- Loi b cc thuc tnh d tha trong F
- Phn chia ph thuc H thnh cc nhm sao cho cc ph thuc
trong mt nhm l c cng v tri.
- Mi cp nhm, v d H1 v H2 c v tri l X v Y tn ti song
nh (X Y) H+ (tc l X Y v Y X) th ho hai nhm li
vi nhau vi AY. Nu X A H th loi b n khi H. Tng t
cho mi (Y B)H vi BX, mi nhm t c lc quan h
bao gm tt c cc thuc tnh xut hin trong nhm . Mi thuc tnh
xut hin trong v tri ca mt ph thuc hm trong nhm l mt kho
ca lc quan h. Cc kho tm c gi l kho tng hp. Mi tp
c cu trc nh lc quan h.
V d:
Cho tp thuc tnh {A, B1, B2, C1, C2, D, E, I1, I2, I3, J}, tp hp
ph thuc hm F:
A B1B2C1C 2DEI 1I 2 I3J
B1B2C1 AC2 DEI1I2 I3J
B 1B2 C2 AC1 DEI1 I2I3J
E I1I2I3
C1 D j
C2 D J
I1I2 I3
I2I3 I1
I1I3 I2
115
R2=EI1I2
K2={E}
R3= C1DJ
K3=[C1D}
R4=C2DJ
K4={C2D}
R5=I1I2I3
Nh vy c tp cc lc : R={R1R2R3R4R5} u 3NF
116
nh l 2:
Lc quan h R(A1....An) c tng hp qua thut ton trn t
tp hp ph thuc hm F t 3NF. Ni cch khc, khng mt thuc
tnh ngoi kho no ca R l ph thuc hm bc cu vo mt kho
chnh ca R.
2.5. Mi quan h (Relationship)
Khi xy dng m hnh d liu, cc thc th thng c biu din
bng nhng hnh ch nht:
Sn phm
2.5.1. c t mi quan h
Khi nim quan h mc ny (khc vi khi nim quan h ca
Codd) c dng nhm hp hai hay nhiu thc th vi nhau nhm
biu hin mt mi lin quan tn ti trong th gii thc gia cc thc
th ny. (Nu s nhm ln, chng ta c th dng thut ng mi quan
h phn bit vi thut ng quan h ca Codd).
Kch thc ca mt quan h l s thc th cu thnh nn quan h.
117
118
119
120
121
Chng 3
122
123
124
125
Tiu d n: QL kho
Trang:
Loi:
Nhim v:
Ngy:
Lu
Lp n hng
Th kho
Ngi qun l
Bn ngoi
126
Phiu vt t D1
Lp v
chuyn n
hng T1
Nh cung cp
Bng gi D6
S t hng D4
n hng D3
Tip nhn,
kim phiu T2
Tip nhn,
nhn hng T3
Phiu giao
hng D5
Tip nhn,
nhn hng T3
S t
hng D4
Nh cung cp
Hot ng
H s d liu
Tc nhn ngoi
Tn - Vai tr
ti liu
D1
T1
D2
T1
D3
S thc n: nh mc hng ho lm
sn phm
D4
T1,T2
D5
S t hng: tp hp cc n hng
T2,T3
...
T1
...
127
M t cng vic
V tr
lm vic
Tn sut
H s
vo
H s
ra
T1
Qun l
kho hng
4-5 n/ngy
D1
D3
5-10 dng/n
D2
D4
D6
T2
Tiu d n: Lp n hng
M t d liu
Trang
S TT:
Ngy:
nh ngha:
Tn d liu: Nh cung cp
Dng ch nhng ngi cung cp hng
thng xuyn. N cho php xc nh mi
nh cung cp
Cu trc:
Kiu k t, di 20-30 k t, mt s ch
u vit hoa
Loi:
S cp
S lng:
50 nh cung cp
V d:
Cng ty NETNAM
Li bnh:
128
129
Tn gi
Kiu
Lnh
vc
S ho n
K t
K ton
Ch hoa hoc s
Tn hng ho
K t
20
K ton
Ch hoa + s
Ngy vo s n hng
Ngy
thng
Qun
l kho
ngy/thng/nm
Th kho
n v: t, tn.
S tin
K ton
Gi 2 s l sau du phy
130
Phng vn gin tip thng qua bng hi hay phiu kho st l hnh
thc kho st b sung cho k thut phng vn trc tip. Cc cu hi
c lit k trong bng hi hay phiu kho st. Ngi c kho st s
t in vo phiu ny nhng thng tin c hi. u im ca phng
php ny l tn km v c th m rng c din kho st nhng
thiu s giao tip gia chng ta v ngi c phng vn. Hn na,
ngi c kho st c th b qua nhng thng tin m chng ta cn.
V d: Hnh 3.2.
PHIU THU THP THNG TIN
V NG DNG CNTT TRONG CC DOANH NGHIP
A. THNG TIN CHUNG
1. Tn doanh nghip: ..................................................................................................
2. a ch: .....................................................................................................................
3. in thoi:
4. Fax:
5. E-mail:
6. Web site:
7. H v tn Gim c:
8. Tng s nhn vin ca doanh nghip:
B. PHN CU HI CHNH
9. Tng s my tnh (PC) hin c ca doanh nghip: ...................
Trong :
a. S my ch (Server):
................
................
................
131
- My in kim................
- Scaner................
- Flotter................
- Modem................
- Switch................
- Router................
- Hub................
e.Thit b h tr:
- iu ha nhit :................
- My ht m:................
- n p:................
- My lu in:................
Di 3kVA................
Trn 3kVA................
- Chng st................
10. Doanh nghip c Trung tm/Phng my tnh khng?
S lng
1.
2.
Khng
....................
2.
Cha
....................
Tt c cc my tnh u c ni mng
2.
3.
Khng c my no c ni mng
4.
S my tnh c ni mng
5.
S my ch trong mng
6.
S my in trong mng
132
2.
....................
2.
Cha
T bao gi
a ch website
....................
........................................
18. C bao nhiu nhn vin ca doanh nghip bit s dng my tnh?
19. C bao nhiu nhn vin ca doanh nghip bit s dng Internet?
20. Doanh nghip c bao nhiu nhn vin chuyn trch v CNTT?
21. Doanh nghip s dng my tnh cho nhng mc ch no di y
1.
Son tho vn bn
2.
K ton
3.
4.
Dch v
5.
Gi E-mail
2.
3.
Khng
133
5.
6.
Dch v
2.
Khng
Access
Notus
note
DB2
SQL
server
Oracle
CSDL
a l
Infomix
Khc
a) Phn mm ng dng
c bn
- Son tho vn bn
- Qun l cng vn
- Qun l VBPQ
- Qun l nhn s
- Qun l ti chnh
- Qun l vt t
- n khiu t
- iu hnh tc nghip
p ng
c yu
cu
Trn
my n
Ngn
ng
lp
trnh
Nh
cung
cp
134
b) Cc ng dng v CSDL
chuyn ngnh phc v cho
lnh vc chuyn mn
c) Cc ng dng trong sn
xut (iu hnh sn xut)
d) Khc (nu c)
26. o to
Ni dung o to
S hc vin c
o to qua cc
nm
Ni o to
Ti a
phng
Nm
Ngoi a
phng
Nc
ngoi
Tng s
1. CNTT cho cn b lnh
o, qun l
2. Tin hc cho NSD
3. Chuyn vin tin hc
4. Pht trin v qun tr h
thng
27. Nhu cu ng dng v pht trin CNTT ca n v n nm
1. Nhn lc v CNTT
Nhu cu tng s cn b nhn vin ton n v n nm .: ngi
Trong , nhu cu s cn b v CNTT n nm .:
Tng
s
(ngi)
Ch tiu
Trong
H v
trn H
Cao
ng
Cn b phn cng
Cn b phn mm
Pht trin v qun tr
h thng
Cn b c s dng PC
trong cng vic
Nhp d liu
2. Nhu cu o to tng nm
Ch tiu
Cn b qun l
Cn b qun tr mng
Nm
Trung
cp
Chuyn
vin
Khc
135
V tnh: ngi
S cn b
H
Ph
cp
Nm
Lp
trnh
Trn H
Phn
tch v
thit k
4. Nhu cu v thit b
STT
Phn
tch v
thit k
Lp
trnh
Mng
Mng
V: chic
S lng
Chng loi
Nm.
1.
My tnh PC
2.
My in
3.
Scaner
4.
Plotter
5.
Modem
6.
Router
7.
Switch
8.
My ch CSDL
9.
My ch truyn thng
Access
Notus
note
DB2
SQL
server
Oracle
CSDL
a l
Infomix
Khc
Nhu cu
Nng
cp
Mi
Trn
my n
Ngn ng
lp trnh
Nh cung
cp
136
- Qun l nhn s
- Qun l ti chnh
- Qun l vt t
- n khiu t
- iu hnh tc nghip
b) Cc ng dng v CSDL
chuyn ngnh phc v cho
lnh vc chuyn mn
c) Cc ng dng phc v
sn xut (iu hnh sn
xut)
d) Khc (nu c)
7. Nhu cu v t chc
C nhu cu thnh lp n v chuyn trch v CNTT:
Nu c: S lng cn b: ..
Trong :
- Cn b k thut:
- Cn b lp trnh: .
- Cn b phn tch v thit k h thng:
28. nh gi v kin ngh
1. L do pht trin chm CNTT ca doanh nghip
- Nhu cu s dng CNTT cn t
- Khng hoch nh c l trnh p dng CNTT
- Thiu s kt hp cht ch ca cc hip hi
- Nh nc cha ch trng n lp ng dng cho doanh nghip
- Ngn sch c hn
- Lo ngi v hiu qu s dng phn mm
- S ch o ca cp trn cn t
- Lnh o doanh nghip cn bn qu nhiu vic
- u t khng hp l
- Thiu s lin kt, phi hp, khng theo k hoch tng th
- Thiu nhn lc (lp trnh vin, cn b qun l, cn b xc tin thng mi)
- Nng lc ca doanh nghip cung cp sn phm CNTT cn hn ch
- Chnh sch, n h tr doanh nghip ng dng CNTT cn thiu
137
- Cha coi thng tin l 1 yu t khng th thiu trong iu hnh sn xut kinh doanh
- Dch v khng tt ca cc nh cung cp dch v CNTT trong, ngoi nc
2. Cc tr ngi chnh khi thc hin ng dng
(ghi theo th t quan trng: 1 - quan trng nht, 9 - t quan trng nht)
Trnh chung v tin hc ca cn b cn thp
Thiu cc chuyn gia tin hc
Cc phn mm xy dng khng ph hp
K hoch khng ph hp
Trnh t chc qun l cn hn ch
Khng kinh ph
Thiu s quan tm ca lnh o
Khng c s ng h hp tc ca cn b cng chc trong c quan
Khc (nu c ghi r)
3. Cc kin ngh ca doanh nghip v ng dng CNTT ti doanh nghip
Ngy
thng
nm...
Th trng n v
138
Ngy:...............
Tn nh cung cp:.....
Tng s tin:..........ng
a ch nh cung cp:.....
in thoi nh cung cp:...
E-mail nh cung cp:......
S th t
Tn hng
n v tnh
S lng
n gi
Thnh tin
Tng
2. Phiu nhp
S:................................................................................................
Theo s n t mua hng:........... .............................................
Tn nh cung cp:.......................................
Ngy:............................................................................................
Tng tin nhp:.............................................................................ng
S th t
Tn hng
n v tnh
S lng
Tng
3. Phiu chi
S:............................................
Theo s phiu nhp:...............................
Tn nh cung cp:
Ngy:.........................................
Tng tin chi:....................................ng
n gi
Thnh tin
139
4. n t hng
S:............
Ngy:..............
Tn khch:......
S nh:.
a ch:.........
Tng s tin:...........ng
in thoi:.....
E-mail:.........
STT
Tn hng
n v tnh
S lng
n gi
Thnh tin
Tng
5. Phiu giao
S:...............................
Theo s n t hng.................
Tn khch:
Ngy:..............................
Tng tin giao:...................... ng
STT
Tn hng
n v tnh
S lng
Tng
6. Phiu thu
(pht cho khch hng)
S:..................................
Theo s phiu giao:....................
Tn khch:...
Ngy:................................
Tng tin thu:.........................ng
n gi
Thnh tin
140
Trang:
Ngy:
STT
M
khch
M
hng
n v tnh
n gi
S lng
Thnh tin
Tng
8. Bo co hng nhp
S bo co:
Trang:
Ngy:
STT
M nh
cung cp
M
hng
n v tnh
n gi
S lng
Thnh
tin
Tng
9. Bo co hng bn chy
S bo co:
STT
Ngy:
M hng
n v tnh
Trang:
n gi
S lng
Thnh tin
Tng
10. Bo co hng bn chm
S bo co:
STT
Ngy:
M hng
n v tnh
Trang:
n gi
S lng
Thnh tin
Tng
11. Bo co khch hng thn thit
S bo co:
STT
M khch
Trang:
M hng
n v tnh
n gi
S lng
Thnh tin
Tng
Ngy....thng...nm.....
141
M
khch
Trang:
Tn
a ch
S in
thoi
Hn thanh ton
Tin
Tng
Ngy....thng...nm...
13. Bo co n nh cung cp
S bo co:
STT
M nh
cung cp
Trang:
Tn
a ch
in
thoi
Hn
thanh ton
Tin
Tng
Ngy....thng.... nm....
14. Bo co Danh sch hng v lng tn
Ngy kim k:
STT
M hng
Tn hng
n v
tnh
Gi
hin ti
S lng
Gi tr
hng tn
Tng
Tn ngi bo co
Ngy....thng.... nm...
15. Bo co v nh cung cp ch yu
STT
M nh
cung cp
Tn
NCC
DS mt hng
chnh cung cp
Ngy bt
u quan h
Tn ngi bo co
VIP
a ch
lin h
Ghi
ch
Ngy....thng..... nm.
M khch
Tn
khch
a ch
VIP
DS mt
hng mua
ch yu
Tn
ngi
i din
a ch
ngi
i din
Ngy....thng..... nm .
142
143
144
Thng tin hu
ch c lin
quan trc tip
n h thng
thng tin
Tp hp
cc thng
tin thu thp
c
Thng tin v h
thng tng lai
(nhu cu/mong
mun)
Kha cnh ng
D liu s cp
Ti liu (tp hp nhng
d liu s cp)
n v, v tr lm vic
Trong khng gian: ng lun
chuyn ca thng tin, ti liu
Trong thi gian: chu k v
thi lng
145
146
147
M khch hng:
Ngy:
Tn khch hng:
a ch:
STT
M hng
Tn hng
n v
S lng
Ngy:
M khch hng:
Ni giao:
STT
M hng
n gi
S lng
Thnh tin
TONGTIEN
n t hng
1. S n
2. Ngy t
3. M khch
4. Tn khch
5. a ch
6. STT
7. M hng
8. Tn hng
9. n v
10. SL t
11. S phiu
148
13. Ni giao
15. SL giao
Ghi ch:
1. D liu trc tip
2. D liu gin tip/trung gian (tnh c thng qua cc d liu khc)
149
n t hng
S n
Ngy t
M khch
Tn khch
a ch
M hng
Tn hng
n v
SL t
Phiu giao
S phiu
Ngy giao
Ni giao
n gi giao
SL giao
150
Ph thuc hm
Ph thuc hm
s cp
a phn
S n
Ngy t
M khch
Nhn
C
Tn khch
a ch
M hng
Tn hng
n v
SL t
DATCACLOAI
S phiu
Ngy giao
Ni giao
n gi giao
SL giao
GIAOCAC LOAI
151
1. Xc nh tp hp cc kha chnh
Tp hp K ca nhng kha chnh l tp hp tt c nhng loi d
liu c ng vai tr ngun (thuc v tri) trong t nht mt ph
thuc hm.
Trong v d trn, ta c:
K = {S n, m khch, m hng, s phiu}
2. Nhn din cc thc th
Mi phn t ca tp hp K s l kha chnh ca mt thc th.
Trong v d trn, ta nhn ra c 4 thc th:
n hng (S n,....)
Khch (M khch,...)
Hng (M hng,...)
Phiu giao (S phiu,.....)
152
153
Ngy t:
Ngi t hng:
a ch:
STT
Tn hng
M t hng
n v tnh
S lng (t)
Ngy giao:
Tn khch hng:
Ni giao hng:
a ch:
STT
Tn hng
n v tnh
n gi
S lng (giao)
Thnh tin
TONGTIEN:
154
Ghi ch
n t hng
DONHANG
S n hng
nh danh
M khch hng
Thm mi (1)
a ch khch
Ngy t hng
* S th t (2)
Khng cn
* M hng
* Tn hng
* M t hng
* n v tnh
* S lng t
Phiu giao hng
Phieugiao
S phiu giao
nh danh
Ni giao hng
Ngy giao
* S th t (2)
Khng cn
* n v tnh
Khng cn (4)
* n gi hng giao
* S lng giao
* Thnh tin
Khng cn (5)
Tng cng
Khng cn
Ch thch:
(0) ngi t hng n t hng v Tn khch hng
phiu giao hng ch cng mt i tng nn ta thng nht
chn tn gi cho i tng ny l: Tn khch hng.
(1) Tn khch hng l thuc tnh tn gi ca thc th khch hng,
khng xc nh mi khch hng c th v khch c th trng tn.
155
156
E4-n t
#S n t
Ngy t hng
- E5-PHIU GIAO
# S phiu giao
Ni giao
Ngy giao
Ch :
- Thc th KHACH c hai thuc tnh: tn khch, a ch. Tn
khch khng th dng lm nh danh cho thc th nn cn thm nh
danh cho n: m khch
- Thc th HANG c 3 thuc tnh: tn hng, n v, m t hng.
Cng nh thc th KHACH ta cn thm nh danh: m hng cho thc
th ny.
3. Xc nh cc mi quan h v cc thuc tnh ca quan h
Nhn xt: cn 3 thuc tnh sau cha ghp vo thc th no c l:
n gi hng giao, S lng hng giao v S lng t.
Trong n t hng, chng ta xc nh c quy tc qun l sau:
- Trong mi n t hng ngi ta ch vit cho mt khch. Ngc
li mt khch c th c nhiu n t hng.
Vy ta c c t:
157
158
Ngy nhp:
M Nhcungcp:
M kho:
Tn NCC:
a ch kho:
a ch NCC:
STT
Tn vt liu
M vt liu
n v tnh
S lng
Ni sn xut
Th kho
159
Tr li
Thc th
Ai nhp?
THUKHO
Nhp ci g?
VATLIEU
T Ai?
NHACUNGCAP
u?
KHO
Thuc tnh
L do nhp
n t (theo n t s)
Khi no?
Ngy nhp
Bao nhiu?
S lng nhp
Ngun gc vt liu?
Ni sn xut
160
161
a ch khch
Ngy t hng
* Tn hng
*M t hng
*n v hng
*S lng t
S phiu giao
Ni giao
Ngy giao
*n gi hng giao
*S lng hng giao
Tng tin ca phiu giao (b v c th suy ra t cc thuc tnh khc)
c. Xc nh cc thuc tnh ca quan h
- Thc th KHACH c hai thuc tnh: tn khch, a ch. Tn
khch khng th dng lm nh danh cho thc th nn cn thm nh
danh cho n: m khch
162
163
164
165
166
167
V d:
S th 2 tng ng vi s th nht, nhng n gin hn:
168
169
170
Ngy:
M khch hng:
Tn khch hng:
a ch:
STT
M hng
Tn hng
n v
n gi
S lng
Thnh tin
Tng tin
171
Tn hng*
n v tnh*
n gi*
S lng*
Thnh tin*
Tng tin (cc thuc tnh c du * l thuc tnh lp/a tr)
2. Trng hp 2: Xc nh 2 thc th: mt nhm thuc tnh n v 1
nhm thuc tnh lp.
E1-HOADON
E2- HANG
#S
Ngy
M khch hng
#M hng
Tn hng
Tn khch hng
n v tnh
a ch
Tng tin
3. Trng hp 3: Xc nh 3 thc th: hai nhm thuc tnh n v 1
nhm thuc tnh lp.
E1-HOADON
E2- KHACH
E3-HANG
#S
#M khch hng
#M hng
Ngy
Tn khch hng
Tn hng
Tng tin
a ch
n v tnh
Ch :
- Mi thuc tnh ch phn cho 1 thc th
- C th c thuc tnh khng phn c cho mt thc th no c
3.3.2.2. K thut c t
Chng ta bit k thut c t mi quan h gia 2 thc th da
vo m t bng ngn ng t nhin. Ngoi cch ny chng ta cn c th
c t mi quan h gia 2 thc th da trn nhng k thut sau y:
172
173
174
175
176
C 3 quy tc chuyn:
Quy tc 1 (quy tc bin i c bn):
177
178
Ch : Nu mi mt hng ch 1 kho th c:
179
180
181
182
10
12
13
14
15
16
- Cc bc thc hin:
+ Bc 1: Xc nh ph thuc hm
Vic xc nh ph thuc hm da vo 2 yu t: nghip v ca cc
nh chuyn mn v kinh nghim ca nh phn tch. i vi v d n
ny, ta thy lc quan h gm 2 nhm: nhm thuc tnh 1 gm
danh sch cc thuc tnh khng lp (t 1 n 10), nhm thuc tnh 2
gm cc thuc tnh lp (t 11 n 16). Trn c s ta xc nh 3
nhm ph thuc hm tng ng:
+ Nhm ph thuc hm th nht: xc nh ph thuc hm trong
nhm thuc tnh khng lp. Theo v d ta c:
(1) -> (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10)
183
+ Bc 3: Chun ho 1, 2, 3
V cc thuc tnh: 11,...,16 (c du *) l cc thuc tnh lp nn
quan h ny cha t chun 1.
Nu quan h khng phi l chun 1: Phn r quan h thnh hai
quan h:
Quan h 1 (QH1): Cc thuc tnh lp v kho chnh ca lc
gc (cha tch).
Quan h 2 (QH2): Cc thuc tnh n (cc thuc tnh khng lp).
QH1: gm cc thuc tnh lp (11,...,16) v (1) l kho tc l:
VATTU (S phiu, mavattu, tenvattu, soluong, donvitinh, ongia,
tyleVAT)
1
11
12
13
14
15
16
184
10
11
14
15
16
13
Xt tip QH2:
PHIEUNHAP (sophieu, ngaynhap, makhach, ten_kh, diachi_kh,
1
10
185
11
14
15
16
11
13
10
Ta thy 3 -> 4, 5, 6
7 -> 8
186
10
Kt lun:
Ta c h lc quan h sau t 3NF:
1. VATTU (mavattu, tenvattu, donvitinh, ongia, tyleVAT)
2. DONGVATTU (S phiu, mavattu, soluong)
3. KHACH (makhach, ten_kh, diachi_kh, ienthoai)
4. KHO (makho, iachikho)
5. PHIEUNHAP(sophieu, ngaynhap, makhach, makho,
hinhthucthanhtoan, loaitien)
187
Xt chun 3:
Cng ging nh cc chun trn, khi c m thuc tnh cu, ta s
tch c m+1 quan h mi t chun 3.
+ Trng hp nhm thuc tnh ngoi kho ch c 1 thuc tnh,
iu ny c ngha khng th tn ti thuc tnh cu, nn quan h
ng nhin t chun 3.
3.3.2.5. K thut chuyn t h lc quan h sang s E-R
(ERD-m hnh d liu logic)
d nhn thc v trao i, m hnh E-R thng c biu din
di dng mt th, trong cc nt l cc thc th, cn cc cung l
cc mi quan h (cc kiu lin kt cc thc th).
M hnh c lp nh sau:
Mi thc th c biu din bng mt hnh ch nht c 2 phn:
phn trn l tn thc th (vit in), phn di cha danh sch cc thuc
tnh, trong thuc tnh kho c nh du (mi thc th ch xc
nh mt kho-ti tiu). Tn thc th thng l danh t (ch i
tng).
Mt mi quan h c biu din thng bng hnh thoi/elp, c
ni bng nt lin ti cc thc th tham gia vo mi quan h . Trong
hnh thoi l tn ca mi quan h cng c vit in, danh sch cc
thuc tnh ca n th c vit thng. Tn ca mi quan h thng l
ng t ch ng hay b ng. Trong phng php MERISE, mi
quan h thng c biu din bng hnh elp. M hnh E_R cui
cng thng mi quan h khng cn loi N-N. Trong mi quan h nh
nguyn th hai u mt cc ng ni, st vi thc th, ngi ta v
ng ba ch (cn gi l ng chn g) v pha c kho ngoi (kho
lin kt) th hin nhiu, cn pha kia th hin mt. Bn s trong mi
c t mi quan h gia 2 thc th l cp Max ca hai bn s xc nh
trong c t v c gi l bn s trc tip.
188
Ch :
+ Mi quan h c th khng c thuc tnh. Khi c, ta thng gi
l thuc tnh ring v cng c vit trong hnh thoi song nh rng ch
vit ch thng (phn bit tn ca mi quan h vit bng ch in)
+ Gia 2 thc th c th c nhiu mi quan h v chng cn v
ring r, khng chp vo nhau.
Vic chuyn t h lc quan h sang s E-R c thc hin
theo cc bc sau:
Bc 1:
T mi lc quan h, v mt hnh ch nht bao gm tn lc
cng vi cc thuc tnh ca n:
V d: Cho lc quan h:
VATTU (Mavattu,Tenvatu, Donvitinh, TyleVAT)
189
190
191
Nhn thy:
4. NHANVIEN (M nhn vin, tn nhn vin, a ch nhn vin,
m chi nhnh, M ngh*, trnh ngh*) cho bit 1 nhn vin c
nhiu ngh.
5. NGHE (M ngh, tn ngh): 1 ngh c th c nhiu nhn vin
c o to. V vy ta c:
Nhn thy:
Quan h NHANVIEN nu tch thnh 2 quan h t chun 1:
4. NHANVIEN (Mnhnvin, tnnhnvin, achnhnvin,
mchinhnh)
6. TRINHDO (M nhn vin, M ngh, trnh ngh)
th ta cng c tng ng (1):
192
Nhn thy:
T quan h 4. NHANVIEN v 5. NGHE, c c t quan h gia
chng (da vo vic xc nh K ngoi):
Nhn xt:
Phng php ny rt t nhin: u tin da vo kho lin kt
c t mi quan h gia hai thc th, sau chun ho.
Trng hp h lc t 3NF c ngun gc t m hnh khi
nim d liu th ta da vo chnh m hnh khi nim d liu xc
nh m hnh E_R (khung thit k).
3.3.2.6. V d
V d 1- Phng php m hnh:
Mt c s bn hng s dng hai loi chng t sau theo di hot
ng kinh doanh ca mnh:
193
Ngy t:
Ngi t hng:
a ch:
STT
Tn hng
M t hng
n v tnh
S lng (t)
Ngy giao:
Tn khch hng:
a ch:
Ni giao hng:
STT
Tn hng
n v tnh
n gi
S lng (giao)
Thnh tin
TONGTIEN:
194
195
Hnh 3.22
V d 2: Phng php trc gic
Th tc tin hnh:
Phn trn, cc bc 1, 2, 3, 4 thc hin v chng ta c m
hnh khi nim d liu sau (hnh 3.9):
196
u t 3NF.
Cn 2 quan h:
DONDAT (S n, Ngy t, s lng t*, m khch, m hng*)
PHIEUGIAO (S phiu, Ni giao, Ngy giao, s lng giao*, n gi
giao*, m khch, m hng*)
197
198
199
M kho:
a ch kho:
STT
Tn
vt t
S
lng
n v
tnh
n
gi
T l
VAT
Thnh tin
M kho:
a ch kho:
STT
Tn
vt t
S
lng
n v
tnh
n
gi
T l
VAT
Thnh
tin
200
Chnh xc ho d liu
phiu nhp
PHIEUNHAP
S phiu (nhp)
Sophieunhap
Ngy (nhp)
Ngaynhap
Tn Nh cung cp
TenNCC
+ M Nh cung cp (1)
MaNCC (thm)
/cNCC
TeleNCC
M kho
Makho
a ch kho
/ckho
S th t (lp) (2)
(b)
Tn vt t (lp)
Tenvattu*
+ M vt t (1)
Mavattu* (thm)
Slnhap*
n v tnh (lp)
/Vtinh*
n gi (nhp) (lp)
ongianhap*
T l VAT (lp)
TyleVAT
(b)
(b)
Phiu xut
Phieuxuat
S phiu (xut)
Sophieuxuat
Ngy (xut)
Ngayxuat
Makhach (thm)
Tn khch hng
Tenkhach
a ch (khch)
/ckhach
in thoi (khch)
Telekhach
M kho
Makho
a ch kho (4)
(b)
S th t (lp) (2)
(b)
Tn vt t M vt t (3)
Mavattu*
Slxuat*
(b)
n gi (xut) (lp)
Dongiaxuat*
(b)
(b)
(b)
201
Ch thch:
1. Tn nh cung cp l thuc tnh tn gi ca thc th Nh cung
cp, khng xc nh mi nh cung cp c th v Nh cung cp c th
trng tn. V vy phi thm thuc tnh M Nh cung cp (MaNCC)
lm thuc tnh nh danh cho Nh cung cp. Tng t thm M vt
t v m khch hng
2. S th t nh s mi dng ho n ch c ngha trong ho
n ny, khng cho thng tin g khc, khng cn lu tr.
3. Thuc tnh tn gi, c thuc tnh m ho i km, gp mt
ln trn nn b i. Nu khng c thuc tnh m ho i km th thay
bng m ho.
4. Cc thuc tnh m t, gp mt ln trn nn b i.
5. Thuc tnh thnh tin = (n gi giao) x (s lng giao), hai
thuc tnh ny c chn trn ta c th tnh c thnh tin nn
khng cn lu tr thuc tnh ny. Tng t nh vy, thuc tnh tng
tin cng khng cn lu tr.
Thuc tnh c du (*) biu th cc thuc tnh lp.
Bc 2: Xc nh cc thuc tnh cn qun l v cc ph
thuc hm
Theo bng lit k trn ta c tp cc thuc tnh cn qun l vi cc
ph thuc hm nh sau:
R1 = {Sophieunhap, Ngaynhap, MaNCC, TenNCC, /cNCC,
TeleNCC, Makho, /ckho, Mavattu*, Tenvattu*, Slnhap*, /v tnh*,
ongianhap*, TyleVAT*}
202
203
Ngaynhap,
MaNCC,
TenNCC,
Ngayxuat,
Makhach,
tenkhach,
Xt chun 2:
Phieunhap1 (Sophieunhap, Mavattu, Tenvattu, Slnhap, /v tnh,
ongianhap, TyleVAT)
Ngaynhap,
MaNCC,
TenNCC,
Ngayxuat,
Makhach,
Tenkhach,
204
Xt chun 3:
Cc quan h (1), (2), (4) ng nhin t chun 3NF v khng c
thuc tnh cu
(1) VATTU (Mavattu, Tenvattu, /v tnh, TyleVAT)
(2) DONGNHAP (Sophieunhap, Mavattu, Slnhap, ongianhap)
(4) DONGXUAT (Sophieuxuat, Mavattu, SLxuat, ongiaxuat)
C quan h (3):
(3) Phieunhap2 (Sophieunhap, Ngaynhap, MaNCC, TenNCC,
/cNCC, TeleNCC, Makho, /ckho)
MaNCC TenNCC, D/cNCC, TeleNCC
Makho /ckho
205
C quan h 5:
(5) Phieuxuat2 (Sophieuxuat, Ngayxuat, Makhach, Tenkhach,
/ckhach, Telekhach, Makho)
Makhach Tenkhach, /ckhach, Telekhach
Bc 4: V s E-R
S E-R c v theo nguyn tc sau:
- Mi lc c biu din bng mt hnh ch nht gm tn
(vit hoa) v cc thuc tnh, thuc tnh kho c gch chn hoc in
m, kho lin kt/kho ngoi c nh du a hoc in nghing hoc
dng ch FK (foreign key).
- Xc nh lin kt gia 2 thc th: chng c lin kt nu m bo
2 du hiu sau:
+ C nhm thuc tnh chung
+ Ti mt thc th no , nhm thuc tnh chung l kho chnh.
206
Thuc tnh kho c gch chn, kho lin kt/kho ngoi c in nghing.
207
208
Thuc tnh
HNG
M hng A(12)
Tn hng A(20)
di
bn
ghi
S bn
ghi
di
tng
80
3000
240000
20
60
1200
n v A (12)
n gi N(8)
Tn kho A(20)
Tn kho N(8)
PHIEU_NHAP
S_phiu_nhp A(6)
Ngy_nhp D(8)
(Mt
nm)
M_NCC A(6)
CAC_KHOAN_NHAP
(Trung bnh 50 khon
mt phiu nhp)
24
50x60
72000
209
M_nh_cung_cp
A(5)
100
40
4000
20
1200
2400
Tn_NCC A(45)
a_ch_NCC A(50)
PHIEU_XUAT
S_phiu_xut A(6)
Ngy_xut D(8)
(Mt
nm)
M_khch A(6)
CAC_KHOAN_XUAT
(Trung bnh 2 khon
mt phiu xut)
S_phiu_xut A(6)
KHACH_HANG
M_khch A(5)
14
2x1200
57600
100
300
3000
10000
20000
M hng A(10)
Lng xut N(8)
Tn_khch A(45)
a_ch_khch A(50)
INDEX
TONG CONG
Lng tng mi nm
628800
(c tnh)
300000
210
211
3.4.3.2. Thnh lp lc vt l
Lc vt l l cu trc lu tr thc s ca d liu trong b nh
ngoi, ph thuc vo cu hnh ca h thng (cc ngn ng lp trnh,
cc h qun tr CSDL,). C 2 phng n chn la chnh l cc tp v
CSDL, theo m ta phi chuyn i lc logic thu c thnh
lc vt l thch hp.
im khc bit c bn gia tp v CSDL l: i vi tp, ngi
dng phi trc tip thnh lp n v khai thc n, ngha l phi hiu r
v chu trch nhim trc tip v n. Nh vy, chng trnh v d liu
rng buc cht vi nhau. Cn i vi CSDL, s c mt ca h qun tr
CSDL cch ly chng trnh ngi dng vi cu trc lu tr ca d
liu lm cho chng trnh c u im l c lp tng i vi d liu.
i li th cc ngn ng nh ngha d liu cng nh cc ngn ng
thao tc d liu cung cp bi h qun tr CSDL li phi nhng c
vo ngn ng lp trnh c chn ci t h thng, iu ny khng
phi lc no cng thun tin.
i vi thit k CSDL, Cu trc lu tr vt l ph thuc theo m
hnh ca CSDL, v d nh m hnh quan h:
Mi bng trong lc logic chuyn i trc tip thnh mt quan
h (mi trng thnh mt thuc tnh ca quan h). Khng c g ci t
c bit i vi cc kt ni gia cc bng, ngoi tr s c mt ca
kho ngoi. Mt ngn ng nh ngha d liu cho php nh ngha cc
quan h. Cc lnh trong mt ngn ng thao tc d liu cho php lu
tr v tm kim cc d liu da trn cc php ton ca i s quan h
(thay cho s ln d theo cc con tr).
3.4.3.3. V d
Da theo v d trn, t lc logic (hnh 3.24).
212
Tn kho
a ch kho
M kho
M hng
Tn kho
Tn hng
n v tnh
CHUA
HANG
M hng
Tn kho
a ch kho
M kho
M hng
Tn kho
Tn hng
n v tnh
CHUA
HANG
M hng
213
Kiu
di
M kho
K t
Khun dng
Ch hoa + s
Rng buc
Kho chnh
NOTNULL
Tn kho
K t
Ch hoa
a ch kho
K t
30
Ch u vit hoa
Kiu
di
Khun dng
M kho
K t
Ch hoa + s
Rng buc
Thnh phn ca kho chnh
NOTNULL
Kho ngoi lin kt vi KHO
M hng
K t
Ch hoa + s
Tn kho
S nguyn
Kiu
di
Khun dng
M hng
K t
Ch hoa + s
Tn hng
K t
15
Ch u vit hoa
n v tnh
K t
10
Ch thng
Rng buc
Kho chnh NOTNULL
214
215
216
217
khch hng, ngi qun tr CSDL s to dng lun nhng khung nhn
ch cho php anh ta xem cc d liu ca ring mnh thng qua cc
khung nhn . Cch th hai, chng ta c th gii hn thng qua vic
to cc giao din trong ng dng trn web. V mi truy vn u c
gn thm gi tr Khach-id ca khch mua hin thi.
Nhn vin ca ca hng cng tu theo tng i tng m c
ngi qun tr phn cho h cc quyn thao tc trn tng i tng d
liu c th. V d vi ngi qun l kho, anh ta ch c php cp nht
trn quan h SACH. Vi ngi qun l cc thng tin v khch hng th
ch c th thao tc trn quan h KHACH m thi. Cn i vi cc
ngi qun l n hng, h c cc quyn cp nht trn quan h
DON_HANG_MOI v DONG_DON_HANG_MOI, nhng vi cc
quan h cn li nh SACH, KHACH th ch c quyn xem m thi.
hn ch quyn truy nhp ca khch mua, chng ta c th to ra mt ti
khon c tn l khach_mua v gn cho ti khon ny cc quyn no .
- Tng cng c ch kim sot t nhp trn mng: s dng cc
cng c m ho bo mt thng tin trn ng truyn, cc chc nng
v an ton d liu ca h qun tr mng v nn s dng giao thc SSL
(Security Socket Layer).
- m bo c h thng theo di t ng: phn ln CSDL, trn
mainframe u c nhng h thng theo di t ng nhm ghi nhn
mi hot ng c th lm tn hi n CSDL.
- S dng trang thit b bo mt mc vt l:
Lp t cc thit b bo mt u cui trong ton b h thng
Trang b h thng kho bo v an ton.
Mc lc
Li ni u.................................................................................................3
Chng 1. Tng quan v c s d liu ..................................................7
1.1. Cc khi nim c bn .........................................................................7
1.1.1. D liu .....................................................................................7
1.1.2. C s d liu ..........................................................................10
1.1.3. H thng x l d liu............................................................10
1.1.4. S khc bit gia d liu v thng tin ...................................16
1.1.5. Siu d liu ............................................................................17
1.1.6. Kiu thc th v bng d liu ................................................18
1.1.7. Khi nim ton vn d liu ....................................................26
1.1.8. H qun tr CSDL (DBMS) ....................................................31
1.1.9. Kho d liu ............................................................................31
1.2. Cc phng tin din t d liu ........................................................32
1.2.1. Khi nim din t d liu ......................................................32
1.2.2. M ho ...................................................................................33
1.2.3. T in d liu .......................................................................39
1.3. M hnh d liu ................................................................................43
1.3.1. Khi nim m hnh d liu ....................................................43
1.3.2. Cc loi m hnh CSDL..........................................................43
1.3.3. M hnh d liu mng v m hnh d liu phn cp .............44
1.3.4. M hnh d liu quan h v
m hnh d liu hng i tng ..........................................46
1.3.5. Phng php xy dng m hnh d liu ................................48
Chng 2. M hnh c s d liu quan h............................................51
2.1. Cc khi nim c bn .......................................................................51
C s d liu quan h
v cng ngh phn tch - thit k
Bin tp:
ng m hnh
Trnh thu chu
Trnh by sch: bi chu loan
Sa bn in:
Trnh thu chu
Thit k ba:
trn hng minh