You are on page 1of 20

LỜI MỞ ĐẦU

1/ Lý do chọn đề tài và mục đích nghiên cứu của đề tài:

Trong bất kì một tổ chức nào, người lãnh đạo đóng vai trò vô cùng quan trọng. Mỗi nhà
lãnh đạo sẽ lựa chọn cho mình một phong cách lãnh đạo phù hợp dựa trên nhiều yếu tố. Là
sinh viên ngành quản trị kinh doanh, chúng tôi nhận thấy việc nghiên cứu về phong cách lãnh
đạo của những nhà lãnh đạo thành công trên thế giới có ý nghĩa hết sức quan trọng, đặc biệt là
đối với những người có ý định dấn thân vào con đường kinh doanh đầy thử thách và thử sức
mình trong vai trò lãnh đạo. Chính vì vậy, chúng tôi chọn Steve Jobs – một nhà lãnh đạo đã
gặt hái vô số thành công, đưa Apple từ một công ty không tên tuổi trở thành một đế chế hùng
mạnh, một đại gia tên tuổi trong lĩnh vực công nghệ thông tin và công nghiệp giải trí.
Thông thường, khi nhắc đến phong cách lãnh đạo độc đoán, người ta thường có những
thành kiến không hay đối với nhà lãnh đạo sử dụng phong cách lãnh đạo đó. Họ nghĩ rằng
những nhà lãnh đạo ấy thường lạm dụng quyền lực để buộc cấp dưới phục tùng theo mệnh
lệnh của mình. Vậy phong cách lãnh đạo độc đoán có phải là một phong cách mà những nhà
lãnh đạo không nên áp dụng, đặc biệt là trong nền kinh tế hiện nay hay không. Một người đã
từng nói :” Dân chủ không tạo nên những sản phẩm tuyệt vời. Để làm được điều đó , các anh
cần một nhà độc tài thông thái”. Với Steve Jobs dường như ông đã đồng tình với câu nói này
và ông lựa chọn cho mình một phong cách lãnh đạo duy nhất, đó là phong cách lãnh đạo độc
đoán . Thực tế cho thấy, qua 12 năm ở Apple với cương vị là giám đốc điều hành , dưới sự
lãnh đạo tài tình của ông, Apple đã tạo ra những sản phẩm vô cùng tuyệt vời có thể kể đến như
Ipod, Iphone, Imac, Macbook Air, … Tuy nhiên, không chỉ mang lại những thành công vang
dội, phong cách lãnh đạo độc đoán của ông cũng tạo ra những hệ quả tiêu cực. Xét về thời
gian lâu dài, việc Steve vẫn khăng khăng giữ phong cách lãnh đạo độc đoán có ảnh hưởng đến
sự tồn tại và phát triển của Apple hay không? Để góp phần trả lời cho những vấn đề trên,
nhóm chúng tôi đã lựa chọn đề tài này và mong muốn sẽ học hỏi tích lũy được kinh nghiệm
lãnh đạo, hỗ trợ cho công việc tương lai.
2/ Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp phân tích và tổng hợp.

- Phương pháp diễn dịch.

- Phương pháp quy nạp.

- Phương pháp logic biện chứng.

3/ Tên và kết cấu đề tài:


Tên đề tài : “ Phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple”.
Kết cấu đề tài : Gồm 3 chương :
- Chương 1 : Cơ sở lý luận về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple.

- Chương 2 : Phân tích thực trạng về phong cách lãnh đạo của Steve Jobs tại Apple.

5
- Chương 3 : Giải pháp về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple.s

Mặc dù đã cố gắng, song trong quá trình nghiên cứu chúng tôi không tránh khỏi những
sai sót, kính mong thầy thông cảm và góp ý cho nhóm chúng tôi để thực hiện những đề tài sau
được tốt hơn.

6
Chương 1: Cơ sở lý luận về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại
Apple

1.1 Lãnh đạo là gì?


1.1.1 Lãnh đạo là gì?
_ Lãnh đạo là một thuật ngữ chưa được hoàn chỉnh và vẫn đang được tiếp tục
nghiên cứu. Nghiên cứu về lãnh đạo là nghiên cứu về sự tác động của con người vào
con người. Hiện nay, có rất nhiều những quan điểm khác nhau về lãnh đạo. Một trong
những quan điểm phù hợp và được sử dụng phổ biến nhất chính là: Lãnh đạo là tiến
trình điều khiển, tác động đến người khác để họ góp phần làm tốt các công việc,
hướng đến việc hoàn thành các mục tiêu đã định của tổ chức. Hơn nữa, lãnh đạo
còn là khả năng lôi cuốn người khác đi theo mình, đồng thời biết thông tin cho nhân
viên cấp dưới để họ biết họ cần làm những gì và đạt được những gì.
_ Các hoạt động lãnh đạo cơ bản là:
+ Chỉ đạo: cung cấp các chỉ dẫn và giám thị việc hoàn thành nhiệm vụ của
nhân viên ở mức độ cao nhất
+ Gợi ý: hướng dẫn, giải thích các quyết định, vạch ra hướng tác nghiệp và
giám sát nhân viên thực hiện.
+ Hỗ trợ - động viên: tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt cho các cố gắng
của nhân viên nhằm hoàn thành nhiệm vụ và chia sẻ trách nhiệm với họ trong việc lựa
chọn quyết định, tạo cho nhân viên cơ hội để thoả mãn cao nhất trong công việc.
+ Đôn đốc: thúc đẩy nhân viên hoàn thành công việc
+ Làm gương trong mọi sự thay đổi
+ Uỷ quyền: trao trách nhiệm, quyền quyết định và giải quyết vấn đề cho
nhân viên.
1.1.2 Nhà lãnh đạo là ai?
_ Nhà lãnh đạo: nhà lãnh đạo là danh từ chỉ chủ thể thực hiện hành động lãnh
đạo. Hiểu rộng hơn, nhà lãnh đạo là người có khả năng tạo ra tầm nhìn cho một tổ chức
hay một nhóm và biết sử dụng quyền lực của mình để gây ảnh hưởng cho những người
đi theo thực hiện tầm nhìn đó.
_ Một nhà lãnh đạo phải đảm bảo được 3 yếu tố: khả năng tạo tầm nhìn, khả
năng truyền cảm hứng và khả năng gây ảnh hưởng
_ Để thực hiện công việc chính của nhà lãnh đạo là tạo ra tầm nhìn cho tổ
chức, truyền cảm hứng và gây ảnh hưởng, nhà lãnh đạo phải có những phẩm chất đặc
biệt. Năng lực lãnh đạo phụ thuộc nhiều vào phẩm chất của nhà lãnh đạo. Phẩm chất
chính là những yếu tố tạo nên giá trị của nhà lãnh đạo. Chuyên gia trong nghiên cứu
đặc tính cá nhân Ralph Stogdill đã tiến hành hàng loạt nghiên cứu về lãnh đạo và kết
luận: “Nhà lãnh đạo phải có động cơ mạnh mẽ, sự đam mê mãnh liệt và lòng kiên
nhẫn trong việc đạt được mục đích đề ra, khả năng dám mạo hiểm và tính sáng tạo

7
độc đáo trong cách giải quyết vấn đề. Lãnh đạo phải có khả năng khởi xưởng các
hoạt động mới mẻ với sự tự tin, sự sẵn lòng chấp nhận hậu quả cho các quyết định
và hành động của mình, có khả năng đối phó với căng thẳng, sẵn lòng tha thứ”.
 Những lưu ý về lãnh đạo:
_ Lãnh đạo là quá trình gây ảnh hưởng.
_ Lãnh đạo và quyền lực là 2 phạm trù gắn liền và liên quan với nhau. Trong đó,
quyền lực là khả năng ảnh hưởng, tác động đến hành vi của người khác và là phương
tiện để người nắm giữ quyền lực đạt được mục đích của mình. Người lãnh đạo có vị trí
cao nhất trong một tổ chức là người có quyền lực lớn nhất trong tổ chức đó.
1.2 Phong cách lãnh đạo là gì?
1.2.1 Khái niệm:
_ Văn hóa quản lý lâu nay vẫn được xem là cấu thành bởi rất nhiều phong
cách lãnh đạo khác nhau. Những phong cách này được hình thành dựa trên hệ thống
những giả định và luận thuyết riêng. Mỗi người sẽ lựa chọn cho mình một phong cách
lãnh đạo riêng dựa trên kết hợp các yếu tố bao gồm: niềm tin, giá trị và những tiêu
chuẩn cá nhân liên quan, những yếu tố về văn hóa doanh nghiệp và các chuẩn mực
chung mà trên một hệ thống tổng thể chung đó.
_ Phong cách lãnh đạo là những phương pháp hoặc cách thức nhà lãnh đạo
thường dùng để gây ảnh hưởng đến đối tượng bị lãnh đạo. Phong cách lãnh đạo không
chỉ thể hiện về mặt khoa học và tổ chức lãnh đạo, quản lý mà còn thể hiện tài năng, chí
hướng, nghệ thuật điều khiển, tác động người khác của người lãnh đạo.
_ Phong cách lãnh đạo là hệ thống các dấu hiệu đặc trưng của hoạt động và
quản lý của nhà lãnh đạo, được quy định bởi các dặc điểm nhân cách của họ.
_ Phong cách lãnh đạo là kết quả của mối quan hệ giữa cá nhân và sự kiện, và
được biểu hiện bằng công thức: Phong cách lãnh đạo = cá tính * môi trường( môi
trường gồm: môi trường làm việc, hệ tư tưởng, nền văn hoá,…). Như vậy, Phong cách
lãnh đạo là kiểu hoạt động đặc thù của người lãnh đạo được hình thành trên cơ sở kết
hợp chặt chẽ và tác động qua lại biện chứng giữa yếu tố tâm lý chủ quan của người
lãnh đạo và yêu tố môi trường xã hội trong hệ thống quản lý.
1.2.2 Phân loại phong cách lãnh đạo: Phong cách lãnh đạo được chia làm 3 loại:
_ Phong cách độc đoán.
_ Phong cách dân chủ.
_ Phong cách tự do.
1.2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến phong cách lãnh đạo:
_ Các mối quan hệ được dựa trên sự tôn trọng và tin tưởng hay dựa trên sự
thiếu tôn trọng?
_ Ai là người nắm giữ thông tin – người lãnh đạo, các nhân viên hay là cả hai?
_ Các nhân viên được huấn luyện ra sao và người lãnh đạo hiểu rõ các nhiệm
vụ như thế nào?
_ Các mâu thuẫn nội bộ.

8
_ Mức độ sức ép: sự kì vọng của cấp trên, của các cổ đông và của nhân viên.
1.3 Phong cách lãnh đạo độc đoán là gì?
1.3.1 Lãnh đạo độc đoán (chuyên quyền)
_ Nhà quản trị áp đặt nhân viên; các nhân viên nhận và thi hành mệnh lệnh.
_ Thông tin là một chiều từ trên xuống.
1.3.2 Khái niệm phong cách lãnh đạo độc đoán:
_ Phong cách lãnh đạo độc đoán : Kiểu quản lý mệnh lệnh độc đoán được đặc
trưng bằng việc tập trung mọi quyền lực vào tay một người quản lý, người lãnh đạo –
quản lý bằng ý chí của mình, trấn áp ý chí và sáng kiến của mọi thành viên trong tập
thể.
_ Phong cách lãnh đạo này xuất hiện khi các nhà lãnh đạo nói với các nhân
viên chính xác những gì họ muốn các nhân viên làm.
_ Người lãnh đạo có phong cách làm việc độc đoán sẽ điều hành với tư tưởng
nhân viên phải làm những gì họ nói, hoàn thành công việc theo định hướng được các
ông chủ vạch ra và đã được xác định bởi mong muốn của việc sản xuất. Các nhà lãnh
đạo độc tài thường gọi cho các nhà quản lý cấp dưới và đưa cho họ chỉ thị cũng như lời
khuyên với tư tưởng nhân viên sẽ tuân theo. Họ cảm thấy nhân viên cần sự chỉ đạo
nghiêm ngặt hơn, các biện pháp kiên quyết và quyết định mạnh mẽ hơn. Phong cách
quản lý này cho phép nhân viên biết những gì họ cần phải làm, họ sẽ làm như thế nào
và lúc nào các nhiệm vụ phải hoàn thành.
1.3.3 Đặc điểm:
_ Những nhà lãnh đạo chuyên quyền cao độ ít có lòng tin với cấp dưới, thúc
đẩy người ta bằng đe doạ và thưởng phạt bằng những phần thưởng hiếm hoi, tiến hành
thông tin từ trên xuống và giới hạn việc ra quyết định ở cấp cao nhất.
_ Nhân viên ít thích lãnh đạo. Đặc biệt là đối với những nhân viên có đầy đủ
năng lực, trình độ và kinh nghiệm.
_ Hiệu quả làm việc cao khi có mặt lãnh đạo, thấp khi không có mặt lãnh đạo.
Nhân viên thường làm việc một cách thụ động. Nhà lãnh đạo không khơi dậy và tận
dụng khả năng sáng tạo của nhân viên dưới quyền vì nhân viên đã quen làm theo mệnh
lệnh và chỉ dẫn của mình.
_ Không khí trong tổ chức: gây hấn, căng thẳng, phụ thuộc vào định hướng cá
nhân.
1.3.4 Những giai đoạn cần áp dụng phong cách lãnh đạo độc đoán.
_ Giai đoạn bắt đầu hình thành của một tổ chức hay doanh nghiệp: là giai
đoạn tập thể chưa ổn định, mọi thành viên thường chỉ thực hiện công việc theo nhiệm
vụ được giao.
_ Giai đoạn tương đối ổn định:
+ Trong những tình huống đòi hỏi nhà lãnh đạo cần phải có những hành
động khẩn trương kịp thời, có những quyết định nhanh chóng. Ví dụ như: đứng trước
những cơ hội lớn nhưng nhà lãnh đạo vẫn chưa tìm được tiếng nói đồng thuận của nhân

9
viên, khi ấy nhà lãnh đạo cần phải tự mình đưa ra những quyết định dứt khoát và kịp
thời…
+ Khi có sự bất đồng trong tập thể, có sự thù địch, chia rẽ nội bộ, nhà lãnh
đạo cần phải áp dụng kiểu lãnh đạo độc đoán, sử dụng tối đa quyền lực của mình để
hoàn thành mục tiêu của tổ chức.
1.3.5. Những đối tượng cần áp dụng phong cách lãnh đạo độc đoán.
_ Đối với các nhân viên ưa chống đối, không có tính tự chủ, thiếu nghị lực,
không có kỉ luật, kém tính sáng tạo…
1.4 Phong cách quản lý:
1.4.1 Có 4 kiểu phong cách quản lý:
_ Quản lý kiểu hướng dẫn.
_ Quản lý kiểu tư vấn.
_ Quản lý kiểu hỗ trợ.
_ Quản lý kiểu phân cấp hay ủy quyền.
1.4.2 Quản lý kiểu hướng dẫn:
_ Nhà quản lý sẽ hướng dẫn nhân viên làm thế nào để hoàn thành công việc
kiểm tra chặt chẽ hoạt động của nhân viên và tự mình đưa ra hầu hết quyết định.
_ Đây là phong cách thích hợp nhất để quản lý nhân viên mới vào nghề hoặc
đối với những người thực hiện công việc không tốt.
_ Nếu nhà quản lý chỉ sử dụng một phong cách này thì sẽ trở thành tiểu tiết,
độc đoán.
1.5 Nguyên nhân dẫn đến phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs:
 Cá tính:
_ Tự tin, có tính tự lập, tự chủ cao.
 Steve Jobs sinh ngày 24/2/1955 tại California, Mỹ. Ngay trong tuần đầu
tiên chào đời, số phận của Jobs dường như đã được định sẵn. Bố mẹ Steve là sinh viên
nên đã đưa cậu bé mới sinh vào trại mồ côi. May mắn là gia đình Pol và Carla Jobs
nhận Jobs làm con nuôi.
_ Sau 6 tháng học đại học Reed, Jobs đã bỏ học và sống những ngày tháng cơ
cực nhất cuộc đời mình. Không được ở kí túc xá, ông phải ngủ ở sàn nhà phòng các
bạn, trả vỏ lon Coca để lấy 5 cent mua thức ăn, và đi bộ hơn 10 cây số dọc thành phố
vào các ngày chủ nhật để đến ăn một bữa làm phúc hàng tuần của đền Hare Krishna.
Steve Jobs cho rằng ông ”thật sự thích cuộc sống đó” bởi “chính những gì đã xem,
nghe, thấy, khám phá bằng trí tò mò và tri giác của tuổi trẻ…lúc đó đã biến thành
những kinh nghiệm quý báu cho tôi sau này”. Chính nhờ một xuất thân tầm thường
cùng những năm tháng cơ cực phải bươn chải một mình để kiếm sống đã khiến tính
cách của Steve Jobs trở nên độc lập. Ông luôn nghĩ có thể một mình quyết định và vượt
qua mọi chuyện một cách tốt đẹp.
_ 1985, Steve Jobs bị buộc rời khỏi Apple, ra đi với bàn tay trắng, ông đã lập
ra NeXT Computer và hãng phim hoạt hình nổi tiếng Pixar Amination, và năm 1997

10
Jobs quay về Apple trong vinh quang với vai trò của người thủ lĩnh. Như vậy một lần
nữa ông lại vượt qua khó khăn và thành công bằng chính đôi chân của mình.
 Tóm lại, với bản tính sẵn có cùng với sự tác động của cuộc sống đầy thử thách đã
tạo nên một Steve Jobs như ngày hôm nay, tự lập và đầy nghị lực, tự tin và bản lĩnh,
luôn ngạo nghễ với đời và đầy chất độc đoán. Vì vậy khi ông trở thành tổng giám đốc
của Apple, ông luôn áp đặt suy nghĩ và cách làm của mình cho người khác, tự mình lựa
chọn và đưa ra phương thức giải quyết vấn đề một cách độc đoán mà không cần sự
tham gia hay góp ý của bất kì ai.
_ Cầu toàn, bướng bỉnh, lối nghĩ khác người.
+ Steve Jobs là người cầu toàn, luôn muốn mọi việc mình làm đạt kết quả
hoàn hảo nhất chính vì vậy ông luôn nghiêm khác với bản thân, với nhân viên và với
chính những việc mình đang làm.
+ Ông có suy nghĩ khác người và khả năng tư duy sáng tạo. Ông thể hiện
điều đó ngay từ những ngày tháng còn ngồi trên ghế nhà trường, thầy giáo của ông đã
nhận xét rằng: "Steve khác mọi người ở hai điểm: Luôn lầm lũi, cô đơn và có khả năng
nhìn tuyệt vời các sự vật, các hiện tượng trong một thế giới khác".
+ Không một CEO nào bướng bỉnh, ngoan cố, như Jobs khi đưa ra những
nguyên tắc riêng của ông, cả tốt và xấu. Với tính cách ngang tàng luôn làm theo những
gì mình thích, ông không muốn bị chi phối bởi mọi thứ xung quanh.
_ Có khả năng lôi cuốn người khác.
+ Steve Jobs có khả năng thuyết phục và lôi cuốn người khác, chính khả
năng này đã tạo cho ông thói quen được người khác nghe theo, phục tùng, từ đó hình
thành nên phong cách độc đoán của ông.
 Môi trường:
_ Năm 1997, khi Steve Jobs quay trở lại Apple, công ty đang ở trong thời kì
tuột dốc. Để vực dậy một đế chế đang lụi tàn, cần phải thẳng tay loại bỏ những phần tử
mục rỗng, thối nát và sáng tạo ra những thứ mới hơn, hoàn hảo hơn bằng sự nỗ lực hết
mình. Chính vì vậy, sự cứng rắn và uy quyền của nhà lãnh đạo là vô cùng cần thiết đối
với Apple lúc này.
_ Lúc quay trở về Apple, nhân viên không có tính tự chủ, thiếu kỉ luật, thiếu
nghị lực và không sáng tạo, thậm chí còn chống đối. Chính vì vậy, Steve Jobs cần áp
dụng phong cách lãnh đạo độc đoán.
_ Việc ông “bị đá ra khỏi công ty” do chính mình thành lập và tâm huyết với
nó đã khiến ông trở nên độc đoán sau khi quay lại công ty, nhằm mục đích khiến nhân
viên khiếp sợ và phục tùng mình.
_ Do Steve Jobs nắm giữ chức vụ cao nhất ở Apple nên ông có quyền hạn vị
trí và quyền lực cao nhất công ty, do đó, ông dễ lạm dụng quyền hạn của mình.
_ Môi trường cạnh tranh khốc liệt và tính chất của ngành công nghệ thông tin
đòi hỏi Apple phải có những chiến lược kinh doanh tạo ra bước đột phá mang tính sáng
tạo và bảo mật tuyệt đối. Các sản phẩm được tạo ra luôn đạt đẳng cấp cao, hoàn hảo và

11
vượt trên sự mong đợi của khách hang, như ông đã từng nói: “Dân chủ không tạo ra
những sản phẩm tuyệt vời. Để làm điều này, các anh cần một nhà độc tài thông thái.”

Chương 2: Phân tích thực trạng về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs
tại Apple.

2.1 Thực trạng về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple:
2.1.1 Những biểu hiện độc đoán của Steve Jobs:
_ Biểu hiện độc đoán của Steve Jobs tại Apple:
+ Ông thường xuyên áp đặt những suy nghĩ khác người của mình lên người
khác. Ông hay đưa ra những quyết định một cách độc đoán trong chớp mắt, khiến
không ít lần Jobs làm mọi người phải ngạc nhiên sững sờ. Sự ra đời của chiếc máy
iMac năm 1997 chính là minh chứng cho sự độc đoán của ông. Với ý tưởng kỳ lạ về
thiết kế như quả cầu trong phim khoa học viễn tưởng, Jobs đã nhận được 38 lý do từ
chối từ bộ phận kỹ sư, họ cho rằng ý tưởng này là không thể thực hiện được. Nhưng
Jobs gạt phắt đi và khẳng định “ Tôi là tổng giám đốc và tôi nghĩ chúng ta làm được”.
Tuy nhiên, không phải lúc nào Jobs cũng đúng. Việc ra những quyết định mang tính
độc đoán mà không bàn bạc kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến của mọi người đã đưa Jobs
đối mặt với những sai lầm chết người. Một ví dụ điển hình là vào trước 1985, trong khi
các hãng máy tính sản xuất phần cứng khác ứng dụng phần mềm điều hành của
Microsoft, thì Jobs lại khăng khăng tự nghiên cứu và sản xuất phần mềm điều hành
riêng cho máy của mình. Tuy nhiên, khi sản xuất ra thì phần mềm đã lỗi thời so với các
đối thủ cạnh tranh khác.
+ Trước khi Jobs tiếp quản, khu công sở có một bầu không khí thoải mái.
Các nhân vên thích đi loanh quanh hút thuốc và tán gẫu trong sân khu liên hiệp R&D.
Vài nhân viên có vẻ tiêu phí hầu hết thời gian để ném thức ăn cho chó của họ. Jobs bắt
buộc phải có những nguyên tắc mới. Ông ra lệnh là không cho hút thuốc tại bất cứ nơi
nào trong tổ chức. Rồi ông cấm chó vào công sở, lấy cớ vì chó bẩn thỉu và vài người dị
ứng với nó. Các nhân viên đã rất bất bình và cho rằng Jobs không hiểu họ. Mọi người
đang nhận thức rằng Jobs có thể khẳng định uy quyền của mình ở bất cứ mặt nào trong
công ty. Mọi việc trong Apple đã, đang và sẽ đi theo tầm nhìn của nhà giám đốc độc
đoán này, từ quy định cấm hút thuốc, cách nấu nướng có lợi cho sức khỏe đến việc
biên tập những mẩu quảng cáo trên truyền hình.
+ Trước khi Jobs tiếp quản công ty, mọi người tại Apple rất thích tiết lộ bí
mật. Họ làm vậy một phần vì công ty ít có sự tiếp thị. Họ cho rằng cách duy nhất để
mọi người biết về nó là tự bản thân mình tiết lộ. Tuy nhiên, Jobs đi ngược lại hoàn toàn
những quan niệm đó và khăng khăng cách làm việc của mình. Đầu tiên, các nhân viên
đã rất nổi giận và bất bình. Đây là tiền đề để Steve Jobs xây dựng nên luật im lặng- văn
hóa công ty nổi tiếng của Apple.

12
+ Steve Jobs có thái độ rất khắt khe đối với nhân viên của mình, ông luôn
đòi hỏi sự hoàn hảo đến từng chi tiết và không chấp nhận một sai sót nào dù là nhỏ
nhất.
+ Jobs còn nổi tiếng với tính lạm quyền cá nhân, bởi ông có thể sa thải bất
cứ một nhân viên nào trong cơn nóng giận. Nhiều nhân viên cấp cao của ông tại Apple
đã làm việc với Jobs nhiều năm liền, trong số đó một số người đã phải ngậm ngùi ra đi,
họ cho rằng, tuy Jobs tàn bạo, nhưng khi ở bên ông, họ chưa bao giờ làm việc tốt hơn
thế.
+ Jobs cũng khét tiếng trong việc la hét các giám đốc và các nhân viên của
công ty một cách không thương tiếc. Cựu giám đốc PR của Apple – bà Laurence
Clavere khi được hỏi đã cư xử như thế nào với sếp của mình, đã trả lời rằng, trước khi
bắt đầu cuộc họp với Jobs bà luôn ôm trong đầu ý nghĩ: “Tôi giả vờ như tôi đã chết”.
Đồng thời lưu ý thêm: “ Làm việc với Jobs là một thách thức khủng khiếp, thú vị
khủng khiếp và đôi khi cũng khó khăn khủng khiếp.”
+ Bên cạnh đó, Jobs còn là người nổi tiếng quá khắt khe với công đoàn, ông
đã áp dụng nhiều biện pháp để đàm phán với đại diện công đoàn, như: dọa phá sản,
thuê ngoài… để có thể đạt được những thỏa thuận có lợi.
 Chính vì vậy, không khí làm việc ở Apple luôn căng thẳng và nghẹt thở dưới áp lực
của công việc và đòi hỏi nghiêm khắc từ vị giám đốc.
_ Cách thức điều hành của Jobs trong công việc:
+ Là cha đẻ của 103 bản quyền của Apple, mọi thứ từ giao diện của iPod
đến hệ thống hỗ trợ cho bộ thang máy được dùng trong các cửa hàng bán lẻ của Apple,
ông luôn có sự tham gia và giám sát đến từng chi tiết nhỏ nhất. Ông không thể yên tâm
mọi thứ sẽ hoàn hảo nếu không có sự giám sát chặt chẽ trong mọi khâu. Viết về Steve
Jobs trong hồi ký của mình, Jonh Sculley- tình địch ngày nào của Steve Jobs đã phát
biểu như sau: “ Một người cuồng tín với cái nhìn thực tế như thế lại không thể thích
ứng với môi trường chưa hoàn thiện xung quanh.”
+ Steve dường như đứng đầu và có mặt ở khắp mọi nơi trong công ty.
2.1.2 Luật im lặng - hệ quả từ phong cách điều hành độc đoán của Steve Jobs tại
Apple:
Bí mật không chỉ là “chiến lược” quan hệ với giới truyền thông mà đã trở thành
thứ văn hóa đặc trưng của Apple. Đó là hệ quả được đưa đến từ những hành động độc
đoán của Steve Jobs.
_ Luật im lặng: do Steve Jobs đặt ra. Luật này quy định nghiêm ngặt về việc
tuyệt đối bảo mật mọi thông tin liên quan đến Apple đối với khách hàng, đối thủ cạnh
tranh và thậm chí đối với chính các nhân viên và cổ đông của mình.
_ Biện pháp trừng phạt của Apple là hết sức nghiêm khắc:
+ Với bất kì ai vi phạm nguyên tắc im lặng, dù là vô tình hay chỉ là sự vi
phạm “chút xíu” đều phải nhận án phạt thường là sa thải ngay lập tức.

13
+ Điển hình là Edward Eigerman – một người đã từng có 4 năm kinh
nghiệm làm kĩ sư cho Apple đã bị đuổi khỏi hãng hồi năm 2005 khi đồng nghiệp của
anh dính líu vào vụ tiết lộ một vài phác thảo về phần mềm mới cho khách hàng. Mặc
dù không liên quan nhưng Eigerman bị đuổi vì là bạn của thủ phạm.
_ Không khí làm việc:
+ Bí mật tuyệt đối – đó là nguyên tắc đầu tiên và cũng là nguyên tắc quan
trọng nhất đối với tất cả những ai đang làm việc tại Apple bất kể đó là một nhân vật
bình thường hay là một quản lí cấp cao.
+ Những người đã từng có cơ hội được làm việc tại Apple không ngần ngại
gọi đó là thứ văn hóa doanh nghiệp có phần “kì cục”.
+ Apple còn là một trong số những hãng công nghệ hiếm hoi nổi tiếng với
truyền thống luôn luôn cung cấp những thông tin giả cho nhân viên của chính mình về
sản phẩm sắp ra mắt. Một cựu nhân viên của Apple cho biết Phillip Schiller, Phó chủ
tịch kiêm giám đốc Marketing của hãng thường xuyên tổ chức những cuộc họp nội bộ
bí mật. Trong những cuộc họp đó, các thành viên luôn nhận được các thông tin về cấu
hình, tên gọi cũng như giá bán của những sản phẩm mới mà Apple sắp ra mắt. Trước
khi tham dự cuộc họp, mọi người đều phải kí một bản cam kết không tiết lộ thông tin.
Mọi chuyện sẽ chẳng có gì đáng nói nếu tất cả những thông tin ấy không phải là giả.
Sau đó, Apple còn liên tục theo dõi những phương tiện thông tin đại chúng để kiểm tra
xem những thông tin giả đó có bị rò rỉ ra ngoài hay không.
+ Chính vì vậy, việc hãng này tiết lộ về tình trạng sức khỏe của vị tổng
giám đốc kiêm đồng sáng lập hãng Steve Jobs, người đang phải đối đầu với căn bệnh
ung thư tuyến tụy và vừa phải trải qua một ca cấy ghép gan được cho là một sự ngoại lệ
phi thường.
_ Thái độ của nhân viên:
+ “Luật im lặng” của Apple khắc nghiệt đến nỗi ngay cả những quản lí cấp
cao cũng cảm thấy rất sợ khi phải đối diện hay chỉ là “đi ngang” qua Steve Jobs. Một
nhân viên cao cấp hiện nay đang làm việc cho Apple, vốn rất cởi mở và hay nói chuyện
cũng “tái mặt” và chối đây đẩy khi được hỏi về tình trạng sức khỏe của Jobs mặc dù
những thông tin đó đã được công bố trên báo chí. Vị quản lí nói: “Đừng nói về chuyện
đó, vấn đề này quá nhạy cảm”.
+ Cách vận hành của các phòng ban: Jobs lãnh đạo công ty theo kiểu “ai
làm việc nấy” và mọi người phòng này không hề biết những đồng nghiệp phòng bên
đang làm gì.
 Bộ phận bảo mật:
+ Những nhân viên trong các dự án bí mật phải đi qua một loạt những
cánh cửa an ninh. Túi xách của họ bị kiểm tra, lục soát và phải nhận một mật mã riêng
biệt cho từng người mới có thể bước chân vào văn phòng của họ. Tất cả các khu vực
trong trụ sở của hãng đều được theo dõi bằng carmera an ninh.

14
+ Với sản phẩm, cấp độ bảo mật sản phẩm của Apple xứng đáng được cả
những cơ quan tình báo phải “học tập”. Chỉ một số nhân viên rất hạn chế được làm
việc trong bộ phận kiểm tra thử sản phẩm có cơ hội chạm tay và sản phẩm trước khi
chúng chính thức được tung ra thị trường. Trong phòng kiểm thử, mỗi nhân viên chỉ có
thể biết được bộ phận hay chi tiết mà họ đang làm việc chứ không bao giờ được biết
hết tất cả. Mỗi chi tiết đều phải được bọc trong một chiếc túi màu đen trong suốt quá
trình làm việc. Nếu có lúc nào đó, sản phẩm cần phải được bỏ ra ngoài túi, nhân viên
làm việc với sản phẩm đó phải bấm một chiếc đèn đỏ để cảnh báo mọi người không
được để ý.
 Bộ phận Marketing:
+ Trong thị trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay khi mà tất cả các doanh
nghiệp khác ngày càng muốn được xích lại gần với khách hàng của mình hơn thông
qua cả những “kênh” giao tiếp không chính thức như blog, Twitter, Facebook, … thì
Apple lại khăng khăng giới hạn đến mức tối đa việc giao tiếp với giới truyền thông,
khách hàng và cổ đông của mình.
+ Không có bất cứ một thông tin nào dù là nhỏ nhất về sản phẩm được
tiết lộ cho đến khi sản phẩm được ra mắt. Nguyên tắc đó được áp dụng với cả những
nhân viên trong công ty. Hầu hết tất cả nhân viên của Apple cũng đều ngạc nhiên và
háo hức với sản phẩm mới của họ không kém gì những người đang xếp hàng chờ mua
sản phẩm. Một kĩ sư hệ thống của Apple đã từng phát biểu: “Tôi đã có dịp chứng kiến
một buổi ra mắt của sản phẩm iPod. Thật kì lạ là tất cả những người trong hãng mà tôi
quen biết đều chư bao giờ được biết về sản phẩm này”.
_ Một số vụ kiện của Apple: chính vì văn hóa “im lặng” một cách kì quặc của
Apple đã không ít lần làm hãng dính líu vào những vụ kiện làm tổn hại đến danh tiếng
của “Quả táo”.
+ Cách đây 5 năm, Apple đã đệ đơn kiện một loạt các blog với cáo buộc
rằng họ đã vi phạm luật bí mật thương mại cũng như vi phạm “quyền được bảo vệ thứ
nhất trong hiến pháp Hoa Kỳ”. Nhưng sau đó tòa án bang California đã tuyên cho các
blog kia thắng kiện và buộc Apple phải trả tới 700.000$ tiền án phí.
+ Apple còn là nguyên đơn nhiều lần khởi kiện blog có tên là “Think
Secret” và trở thành một trong những tác nhân chính khiến blog đó phải đóng cửa.
2.1.3 Những vấn đề đang đặt ra hiện nay cho Apple:
2.1.3.1 Khách hàng trung thành dần rời bỏ Apple vì luật im lặng:
Không ai có thể phủ nhận Apple là hãng công nghệ đang được ưa chuộng và
hấp dẫn nhất thế giới. Cũng không ai có thể phủ nhận các sản phẩm của họ luôn luôn
khiến những tín đồ công nghệ háo hức. Nhưng có điều mọi người đều cảm thấy rất khó
hiểu khi Apple luôn luôn là “kẻ lạnh lùng và xa cách đối với khách hàng”.
_ Một khách hàng lâu năm của hãng đã tâm sự: “Từ hơn một năm nay,
tình yêu của tôi với Apple ngày càng rạn nứt. Vẻ ngoài bí hiểm, kín đáo và đạo mạo
của Steve Jobs khiến tôi dần cảm thấy không còn “khoái” nữa. Cùng với đó, tôi nhận ra

15
Microsoft ngày càng thu hút mình hơn, với mối quan hệ ngày càng bình đẳng, thân
thiện hơn với người dùng chứ không bí bách, bắt người khác phải tò mò chờ đợi các tin
mới như cách Apple vẫn đang làm”.
_ Một khách hàng khác: “Vài năm tới, rất có thể Apple sẽ phải đối mặt
với một cuộc nổi dậy của người dùng, khi những gì Microsoft, Google và cả một số
công ty mới nổi khác đang ngày càng tỏ ra vượt trội “Quả táo” ở khả năng PR. Ngoài
ra sản phẩm và dịch vụ của các hãng này cũng ngày càng trở nên ổn định và có tính mở
hơn. Sáng tạo ra những sản phẩm tuyệt vời không hẳn đã giúp bạn trở thành đại gia”.
1.2.3.2 Những thành tựu nổi bật mà Steve Jobs đã mang lại cho Apple:
Nhìn chung, tuy đôi lúc phong cách lãnh đạo của Steve có dấy lên không ít
dư luận nhưng có thể thấy dưới sự lãnh đạo của Steve, Apple đã lấy lại vị thế thủ lĩnh
của mình bằng những đột phá trong công nghệ số. Năm 1997, Jobs quay trở lại với
“Quả táo” đã tạo nên cơn sốt lớn trên thị trường, nhanh chóng đưa Apple sánh vai với
các đối thủ như Dell, Hewlett – Packard. Nhờ tài cầm quân của Steve Jobs, Apple phát
triển mạnh mẽ, liên tục vươn tới những “lãnh địa” vốn không phải là thế mạnh của họ
với những phát minh độc đáo.
_ Trên thị trường máy tính:
+ Phải kể đến là sự trở lại “đường đua” trên thị trường máy tính của
Apple khi Steve Jobs tiếp quản lại vào những năm 1997 – 1998 với các dòng máy tính
được thay đổi kiểu dáng và sản xuất với nhiều màu sắc khác nhau. Hệ điều hành Mac
OS X của Apple cũng được hoàn thiện không ngừng với giao diện người dùng còn ấn
tượng hơn cả Window.
+ Với những cách tân liên tục, các dòng máy tính của Apple ngày
càng được tiêu thụ nhiều như máy tính xách tay Power Book, máy tính để bàn iMac
G5.
+ Với dòng máy iMac, ngành máy tính thế giới lại phải sững sờ trước
óc sáng tạo và ý tưởng táo bạo của Steve Jobs: máy với kiểu dáng ấn tượng và một hệ
điều hành có khả năng hỗ trợ tất cả các ứng dụng quan trọng.
+ Trong năm 2007, Apple cũng cho ra mắt hệ điều hành Leopard và
được đánh giá là đối thủ xứng tầm của Window Vista.
_ Thị trường điện tử giải trí:
+ Cột mốc đầu tiên là năm 2001, Steve và Apple tung ra sản phẩm
thiết bị nghe nhạc số iPod làm cả thế giới phải chú ý với những tính năng vượt trội
như: dung lượng nhớ 30G, có thể chứa 7500 bài hát, 25000 bức hình và 75 giờ xem
video, … Ipod đã ngay lập tức chiếm lĩnh hầu hết thị trường.
+ Không dừng lại ở đó, Steve lại làm cả thế giới âm nhạc xôn xao khi
cho ra đời dịch vụ tải nhạc số iTunes trên Internet với hàng triệu bài hát được
download mỗi tuần. Hiện nay, Apple chính là ông trùm dẫn đầu thị trường download
nhạc hợp pháp trên Internet.

16
+ Năm 2007, Steve lại tiếp tục tung ra thị trường sản phẩm đầu thu kĩ
thuật số iTV với ổ cứng lên đến 40G, cho phép lưu tới 50 giờ phim cho phép người
dùng download video từ mạng Internet về máy tính và bắn clip lên màn hình TV thông
thường.
+ Cuối năm 2007, với “Quả bom tấn” iPhone, Steve Jobs đã làm cho
cả thế giới phải thực sự thán phục về sức sáng tạo. iPhone – chiếc điện thoại di động
kết hợp với máy nghe nhạc iPod, tính năng xem phim, duyệt Internet, check mail, …
với kiểu dáng mỏng, không có phím bấm thông thường mà là màn hình cảm ứng là
mẫu điện thoại được chờ đợi nhất trong lịch sử và sau vài tháng đã nhanh chóng bỏ xa
tất cả các mẫu điện thoại thông minh khác đã có mặt trên thị trường Mỹ với “tốc độ”
chưa từng có trong lịch sử thị trường di động.
1.2.3.3 Sức khỏe của Steve Jobs hiện nay và văn hóa im lặng của Apple.
Có thể nói, sức khỏe của Giám đốc điều hành luôn là vấn đề lớn của bất cứ
doanh nghiệp nào. Nhưng với Apple, nơi Jobs đã chèo lái suốt một thập kỷ qua và gặt
hái vô số thành công khổng lồ, vấn đề ấy lại càng trọng đại.
Năm 2004, Jobs thông báo ông vừa trải qua một cuộc phẫu thuật thành công
để điều trị một chứng bệnh ung thư hiếm gặp. Mặc dù vậy, nỗi lo sợ rằng Apple sẽ
"đánh mất" vị lãnh đạo tài ba của mình đã lan rộng trong cả năm 2008, khi Jobs ngày
càng xanh xao, mệt mỏi và gương mặt hốc hác một cách dễ thấy. Sự vắng mặt của Jobs
suốt năm 2008, cộng với việc ông sẽ không thuyết trình trên sân khấu Macworld 2009
như thông lệ hàng năm, đã làm dấy lên tin đồn rằng tình trạng sức khỏe của Jobs đang
rất xấu.
Vào thời điểm đó, Apple cũng không đưa ra bất kỳ bình luận nào. Các
thành viên quản trị Apple đã nhắc đi nhắc lại rằng sức khoẻ của Steve Jobs là một vấn
đề riêng tư. Dưới thời Steve Jobs, Apple vẫn luôn im lặng như thế. Không bao giờ có
một lời giải thích, một lời bình luận trước những lời đồn thổi. Những sản phẩm mới
hay quyết định quan trọng của Apple chỉ được "tiết lộ" trong những hội nghị thường
niên của Apple, chẳng hạn như MacWorld hay WWDC. Tuy nhiên, sự kín tiếng của
"Quả táo" đã gây ra không ít sự bực dọc cho các nhà đầu tư cũng như các chuyên gia
phân tích.
Khi các nhà đầu tư "thì thầm" về vấn đề sức khoẻ của Jobs, đó không phải là
câu chuyện phiếm trong những buổi gặp gỡ của họ, mà bởi vì sức khoẻ của Steve Jobs
có tác động thực sự tới tương lai của Apple
Như Charles Wolf, chuyên gia phân tích của Needham & Company, đã từng
nói: "Apple là Steve Jobs và Steve Jobs là Apple. Tôi tin rằng cổ phiếu của Apple sẽ
giảm ít nhất là 25% giá trị nếu như Steve Jobs rời khỏi công ty".
Có thể nói Steve Jobs chính là Apple.
2.2 Phân tích thực trạng phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple:
2.2.1Ưu điểm:
2.2.1.1 Phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs:

17
_ Việc Steve Jobs áp đặt những suy nghĩ của mình lên nhân viên và đưa ra
những quyết định độc đoán trong chớp mắt giúp Jobs tận dụng được thời gian, giúp
giải quyết nhanh những việc khẩn cấp mà nếu chần chừ có thể gây hậu quả nghiêm
trọng cho công ty, giúp nhà lãnh đạo tận dụng được thời cơ, tránh được những bàn cãi
không cần thiết. Đặt biệt từ việc áp đặt những suy nghĩ khác người của ông lên toàn bộ
công ty, hàng loạt sản phẩm độc đáo và mang tính đột phá cao đã ra đời. Sản phẩm của
Apple là sự đẳng cấp trong thiết kế và không giống bất kỳ một sản phẩm nghe nhìn giải
trí điện tử nào.
_ Những đòi hỏi khắt khe của Jobs trong công việc, cùng với việc không ngần
ngại sa thải bất kỳ nhân viên nào không đáp ứng đủ yêu cầu đã tạo sức ép lên nhân viên
để bản thân họ phải thật sự cố gắng, không những hoàn thành công việc được giao mà
còn phải hoàn thành một cách xuất sắc. Một người chỉ làm xuất sắc công việc được
giao khi anh ta đứng trước áp lực về thời gian hoàn thành và yêu cầu cao về chất lượng
công việc.
_ Trong giai đoạn sau khi Jobs về tiếp quản Apple, công ty đang trong tình
trạng tuột dốc thảm hại, đội ngũ nhân viên kỷ luật thấp, không có nghị lực, thiếu tính
sáng tạo, bộ máy hoạt động quan liêu . Lúc này, chính cách điều hành độc đoán của
Jobs đã đưa nhân viên đi vào khuôn khổ, mọi người làm việc trong một môi trường
chuyên nghiệp, tính kỷ luật cao và bộ máy công ty vận hành một cách hiệu quả nhất.
_ Việc tham gia và giám sát đến từng chi tiết nhỏ nhất của Steve Jobs góp
phần giảm thiểu đến mức tối đa những sai sót, tiết kiệm được chi phí, tạo ra những sản
phẩm tương đối hoàn hảo, mang tính vượt trội của Apple so với các đối thủ cạnh tranh.
2.2.1.2 Luật im lặng:
_ Giữ bí mật tuyệt đối về thông tin sản phẩm cho tới lúc tung sản phẩm ra thị
trường giúp Apple tránh được nguy cơ bị sao chép hoặc giả mạo sản phẩm. Điều này
khiến nhân viên vững tâm tin tưởng vào thành quả lao động của mình.
_ Việc Apple tuyệt đối bảo mật thông tin về các sản phẩm mới làm cho không
chỉ khách hàng mà ngay cả nhân viên của công ty cũng không khỏi tò mò và háo hức
đón chờ sự ra đời của các sản phầm này. Sự ra đời của mỗi sản phẩm luôn là một sự
bất ngờ thú vị cho những người đón chờ. Chính điều này đã góp phần nâng cao giá trị
sản phẩm của Apple.
2.2.2 Nhược điểm:
2.2.2.1 Phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs:
_ Việc áp đặt những suy nghĩ của mình lên người khác và đưa ra những quyết
định mang tính độc đoán mà không bàn bạc và tham khảo ý kiến của bất kì ai, sẽ làm
tăng tính rủi ro trong những quyết định, xác suất xảy ra sai lầm là rất lớn.
_ Việc Steve Jobs tự đưa quyết định và áp đặt ý kiến cho nhân viên khiến cho
họ bất mãn và khó chịu vì ý kiến của mình không được tôn trọng. Hơn nữa, điều này
làm cho họ cảm thấy nhà lãnh đạo không hiểu được tâm tư và nguyện vọng của họ, từ
đó mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới ngày càng xa cách. Nhân viên không còn

18
hứng thú đóng góp ý kiến cho công việc. Hậu quả là công ty bỏ phí nguồn ý tưởng
sáng tạo dồi dào từ nhân viên của mình.
_ Việc đòi hỏi quá khắt khe của Jobs trong công việc sẽ tạo áp lực lớn lên
nhân viên, khiến nhân viên dễ xảy ra tình trạng bị stress, không khí làm việc lúc nào
cũng đầy căng thẳng, nhân viên đôi lúc sẽ không có được một môi trường làm việc
thoải mái, hiệu quả làm việc bị giảm sút.
_ Việc Jobs can thiệp vào tất cả mọi công việc từ việc lớn nhất đến việc nhỏ
nhất khiến nhân viên cảm thấy khó chịu, không thoải mái. Hơn nữa, việc này cũng làm
cho ông không có thời gian cũng như sự tập trung cần thiết để giải quyết những vấn đề
quan trọng.
_ Phong cách lãnh đạo độc đoán của Jobs làm cho ông có tầm ảnh hưởng quá
lớn đối với Apple đến nỗi bất cứ một động tĩnh nào của ông cũng dẫn đến một hệ quả
rất lớn đối với công ty, chẳng hạn như sau khi nghe tin ông bị ung thư thì ngay lập tức
giá cổ phiếu của Apple giảm xuống nhanh chóng…
2.2.2.2 Luật im lặng:
_ Luật im lặng của Jobs tạo ra một môi trường làm việc thiếu thiện cảm,
không khí làm việc nặng nề và mối quan hệ giữa các nhân viên trở nên xa cách.
_ Thông tin được bảo mật khiến cho khách hàng ngày càng xa cách công ty vì
hầu như tất cả các thông tin về sản phẩm đều được giữ bí mật tuyệt đối cho đến khi sản
phẩm được tung ra thị trường. Điều này đi ngược lại hoàn toàn các nguyên tắc tiếp thị
thông thường.
_ Việc bảo mật thông tin một cách tuyệt đối như Apple xem ra không còn phù
hợp trong thời đại hiện nay khi mà “sự minh bạch ngày càng trở nên quan trọng và
càng cung cấp nhiều thông tin, thị trường của doanh nghiệp đó sẽ càng tốt hơn”. Việc
Apple liên tục bưng bít thông tin về sản phẩm cũng như sức khỏe của Steve Jobs đã
mang lại tâm lý hoang mang và hoài nghi cho khách hàng cũng như các cổ đông của
công ty. Và vấn đề này cũng khiến cho các nhà chức trách liên bang không khỏi đặt ra
nghi vấn về tính hợp pháp của việc bảo mật thông tin một cách thái quá của Apple.

Chương 3: Giải pháp về phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs tại Apple.

3.1 Mục tiêu: Nhằm tìm ra câu trả lời cho 4 vấn đề:
_Steve vốn nổi tiếng với thái độ thiếu tôn trọng nhân viên thuộc cấp đồng thời
ông cũng là chuyên gia trong việc làm cho bầu không khí làm việc trở nên áp lực, căng
thẳng. Vậy đâu là giải pháp để giải quyết vấn đề đó?
_Với tình trạng bị bao trùm trong bầu không khí thiếu sự minh bạch về tin tức
như hiện nay không ít các cổ đông của Apple đã tỏ thái độ “bực dọc”. Vậy giải pháp
nào cho Steve Jobs và Apple trong việc giữ chân các cổ đông không quay lưng lại với
hãng?

19
_Văn hóa “im lặng tuyệt đối” đã gây ra không ít cản trở cho Apple nhất là trong
việc gặp gỡ và trao đổi với khách hàng. Câu hỏi đặt ra là cần đưa ra những giải pháp
nào để củng cố lòng trung thành của khách hàng với thương hiệu “Quả táo”?
_Charles Wolf, chuyên gia phân tích của Nedham & Company đã từng nhận
định: “Apple là Steve Jobs và Steve Jobs là Apple”. Vậy vấn đề đặt ra là liệu trong
tương lai Apple sẽ đi về đâu khi không còn sự hiện diện của Steve Jobs?
3.2 Giải pháp:
3.2.1 Nhân viên:
_Mỗi nhân viên khi được nhận về công ty đều có những trách nhiệm và quyền
hạn cụ thể. Chính vì vậy, Jobs không nên can thiệp quá sâu vào công việc chi tiết của
từng bộ phận. Cần thể hiện sự tôn trọng quyền tự chủ, tự quyết và khả năng sáng tạo
của nhân viên bằng cách thử đặt niềm tin vào họ. Có thể vẫn áp dụng biện pháp kiểm
soát, đôn đốc chặt chẽ với những nhân viên mới là những người chưa kịp nắm bắt nhịp
độ làm việc, chưa thể hòa mình vào nên văn hóa của công ty.
_Mỗi người bất kể là ai đều có nhu cầu cảm thấy mình được tôn trọng. Vì vậy
Jobs và Apple nên có nhiều hơn nữa những chính sách ưu đãi cụ thể cho nhân viên để
họ cảm thấy được quan tâm và tôn trọng. Những chính sách có thể đơn giản như: cho
nhân viên mua sản phẩm với giá ưu đãi, gửi thư mời tham gia những buổi giới thiệu
sản phẩm ...
_Luật im lặng đã trở thành một văn hóa đặc trưng của Apple chính vì vậy không
thể có giải pháp nhằm thay đổi sự im lặng đó. Thế nhưng, cần phải chấm dứt việc hãng
liên tục tung ra những thông tin và bắt các nhân viên phải kí vào bản cam kết “tử thần”
để bảo mật những thông tin đó. Hệ quả là gây ra những áp lực và căng thẳng không
đáng có cho bầu không khí làm việc. Và thử tưởng tượng xem các nhân viên sẽ cảm
giác như thế nào khi biết đó chỉ là những thông tin giả được tung ra chỉ vì lí do thử độ
im lặng của họ.
3.2.2 Cổ đông:
Steve Jobs và Apple cần tạo thêm niềm tin cho các cổ đông bằng cách:
_Minh bạch những thông tin về tình hình tài chính – doanh thu của Apple cũng
như thông tin về Steve Jobs, cơ cấu tổ chức và những vị lãnh đạo khác của công ty. Bởi
lẽ mỗi cổ đông khi bỏ tiền đầu tư vào một công ty đều có quyền được biết những thông
tin chính xác, minh bạch về công ty đó nhằm ngăn ngừa đến mức thấp nhất những rủi
ro trong đầu tư kinh doanh. VD: tình trạng sức khỏe của Steve Jobs...
_Thường xuyên tổ chức các buổi Đại hội để qua đó các cổ đông có thể cập nhật
những thông tin cần thiết về tình hình chính thức của công ty. Đồng thời đóng góp ý
kiến của mình vào chính sách phát triển của hãng. Bởi lẽ khi sở hữu trong tay cổ phiếu
của một công ty đồng nghĩa với việc các cổ đông cũng sở hữu một phần công ty đó.
3.2.3 Khách hàng: Mặc dù là ông trùm trong ngành công nghệ số với những sản
phẩm luôn tạo được sự háo hức đến tột độ trong lòng khách hàng thế nhưng một sự
thực không thể chối bỏ đó là khách hàng của Apple luôn phải chạy theo công ty chứ

20
công ty lại không chú trọng đến khách hàng. Chính vì vậy một bộ phận khách hàng đã
rời thương hiệu “Quả táo” để đếnvới những thương hiệu khác. Để khắc phục tình trạng
này, Steve Jobs và Apple cần phải có những hành động cụ thể:
_Chú trọng phát triển các dịch vụ chăm sóc khách hàng đặc biệt là các cửa hàng
đại lý bởi với hệ thống bán lẻ, khách hàng có thể tiếp cận trực tiếp với các sản phẩm
được trưng bày đẹp mắt và sang trọng đồng thời được hướng dẫn làm thế nào để sử
dụng sản phẩm một cách thành thạo.
_Lập những trang thông tin như forum, website để thu nhận ý kiến phản hồi từ
khách hàng qua đó kịp thời nhận biết và giải quyết những sai sót đồng thời khảo sát
được phản ứng, thái độ của khách hàng với dòng sản phẩm mới. Có thể, đôi khi những
phản hồi không thực sự cần thiết cho sự phát triển của sản phẩm tuy nhiên nó khiến
khách hàng cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng hơn.
_Khi thiết kế sản phẩm cần chú trọng hơn nữa thị hiếu của khách hàng. Đặc biệt
sản phẩm nên có tính thông dụng tạo sự tiện lợi cho khách hàng. Hạn chế tình trạng
độc quyền trong việc cài đặt các ứng dụng bất chấp ý kiến phản đối của người sử dụng.
Đơn cử như trường hợp Apple đã làm dấy lên làn sóng phản đối của người dùng khi
thẳng tay loại bỏ ứng dụng Google Voice trên iPhone.
_Ngoài những kênh phản hồi trên interenet nên đưa những dịch vụ phản hồi vào
chính các sản phẩm . VD: 1 sản phẩm có kết nối interenet khi thiết kế nen đưa thêm
mục phản hồi thành 1 ứng dụng ngay trên giao diện sản phẩm để mỗi khi muốn gửi
thôn tin phản hồi người dùng chỉ cần kết nối internet là có thể thực hiện quá trình.
_Tăng cường PR, đưa hình ảnh công ty đến gần công chúng. Phá vỡ hình tượng
một Apple “lạnh lùng, xa cách” thay vào đó là hình ảnh một Apple thân thiện hơn với
cộng đồng. VD: tham gia vào các hoạt động từ thiện, tài trợ các chương trình ...
3.2.4 Tương lai của Apple khi không còn Steve Jobs:
Với phong cách lãnh đạo độc đoán, Steve Jobs nắm hết mọi quyền hành ở Apple.
Tầm ảnh hưởng của ông là vô cùng lớn. Ngoài Steve Jobs không có người thứ hai nắm
rõ tất cả cơ cấu làm việc, các bộ phận, phòng ban của Apple. “Steve Jobs là Apple,
Apple là Steve Jobs”. Vậy những giải pháp nào để Apple có thể tiếp tục phát triển hùng
mạnh khi Steve Jobs không còn nắm quyền nữa?
_ Phân tán quyền lực.
_ Dân chủ hơn trong các cuộc họp, lắng nghe ý kiến của nhân viên không
nên tự mình quyết định giải quyết mọi việc.
_ Định hướng cho nhân viên, bàn giao nhiệm vụ đặc biệt là trong khâu
kiểm tra giám sát cần bổ sung những nhân viên khác.
_ Lựa chọn, bổ nhiệm những người đáng tin cậy kế nhiệm mình.
_ Giới thiệu cho mọi người những thành viên chủ chốt trong công ty vừa
để các nhân viên có sự chuẩn bị tâm lí cho sự ra đi của Jobs đồng thời giúp họ biết
được những ứng viên sẽ lên thay vị trí Tổng giám đốc.

21
_ Tạo điều kiện cho những ứng viên thể hiện năng lực của mình để tạo uy
tín bước đầu trước khách hàng và nhân viên.
_ Tạo cơ hội cho những người kế nhiệm xuất hiện trước công chúng nhiều
hơn nhất là khi tung ra các sản phẩm mới để khi nhắc đến Apple mọi người không còn
chỉ nghĩ về một mình Steve Jobs.
3.3 Kiến nghị:
_ Hiệp Hội Bảo Vệ Người Tiêu Dùng nên can thiệp vào vần đề chống độc quyền
sản phẩm. Bởi đa số các sản phẩm hiện nay của các hãng nổi tiếng đều có thể thích ứng
với các phần mềm khác nhau nhằm phục vụ thỏa mãn nhu cầu của người tiêu dùng.
Apple cũng không ít lần chịu những đòn công kích của công chúng và dư luận vì sự
độc quyền các dòng sản phẩm, phần mềm chỉ tương thích với nhau. Họ không thể sử dụng
những phần mềm khác với các dòng sản phẩm của Apple.

22
KẾT LUẬN
Qua quá trình nghiên cứu luận án, dễ nhận thấy lãnh đạo là một nhiệm vụ khó khăn mà
mỗi phong cách lãnh đạo khi sử dụng độc lập, không kết hợp hài hòa về lâu dài sẽ
mang lại những hệ quả tiêu cực .
Cụ thể là phong cách lãnh đạo độc đoán được Steve Jobs – giám đốc điều hành của
Apple sử dụng trong vòng 12 năm trở lại đây đã tạo nên một Apple huy hoàng trong
quá khứ và có được vị trí như hiện nay. Tuy vậy, Apple cũng đang phải đối mặt với
những vấn đề nan giải do phong cách lãnh đạo của vị giám đốc điều hành mang lại.
Vì lý do thời gian nghiên cứu ngắn ngủi và giới hạn dung lượng cho phép của một tiểu
luận bộ môn, chúng tôi chỉ xin phân tích một vài vấn đề cơ bản và cấp thiết dựa trên
những kiến thức tài liệu mà chúng tôi đã học hỏi và nghiên cứu được , với hi vọng góp
phần khắc phục những nhược điểm mà phong cách lãnh đạo độc đoán của Steve Jobs
đã tạo ra ở Apple.
Cuối cùng, chúng tôi xin được cảm ơn tiến sĩ Huỳnh Thanh Tú và các thầy đã hướng
dẫn chúng tôi thực hiện đề tài này.
TPHCM, Tháng 10 năm 2009

23
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. TS Huỳnh Thanh Tú (2009), Đề cương bài giảng tâm lý và nghệ thuật lãnh đạo,
ĐH Kinh Tế TPHCM.

2. Dale Carnegine, Đắc nhân tâm, Alpha book .

3. Steve Jobs và Apple, Ebook.

Các website :
4. www.vietnamnet.com

5. www.vneconomy.vn

6. www.vi.wikipedia.org

7. www.saga.vn

8. www.doanhnhan.com.vn

24

You might also like