Professional Documents
Culture Documents
0
A
M
x
-S0 +S0
b)LËp ph¬ng tr×nh dao ®éng cña con l¾c ®¬n ( víi gãc 0<100).
Chän trôc to¹ ®é cã gèc O trïng VTCB vµ chiÒu d¬ng híng sang ph¶i .
- XÐt vËt taÞo vÞ trÝ M cã OM s vµ øng víi gãc lÖch .
- T¸c dông vµo vËt cã P & T , Ta ph©n tÝch P Pn Pt
Trong ®ã Pn : cã ph¬ng cña sîi d©y kÕt hîp víi T lµ lùc híng t©m gi÷ cho vËt chuyÓn ®éng trßn xung quanh O’ .
Pt : tiÕp tuyÕn víi cung OM gay ra gia tèc a lµm cho vËt chuyÓn ®éng vÒ O .
+Theo §L II NT ta cã : m.a Pt ChiÕu lªn Ox ta ®îc : ma Pt P sin a g sin
V× nhá lªn sin =tg= = s/l .
g
Thay vµo trªn ta ®îc :a=-w2.s víi
l
§©y lµ ph¬ng tr×nh vi ph©n , nghiÖm cã d¹ng : s S 0 . sin(.t ) .
VËy con l¾c ®¬n dao ®éng ®iÒu hoµ xung quanh VTCB O .
c) Chu k× :
2
s S0 .sin(.t ) S0 .sin(.t 2 ) S0 .sin (t )
2 l
T 2
g
d) Ph¬ng tr×nh vËn tèc ,gia tèc :
v s ' S0.cos(t )
- Ph¬ng tr×nh vËn tèc : vmax S0 (VTCB )
v 0(VTbien)
- Ph¬ng tr×nh gia tèc : a= s’’
e) C«ng thøc ®éc lËp víi thêi gian :
s2 v2 v2
1 S s 2
; v S02 s 2
S02 S02 2
0
* Víi con l¾c ®¬n dao ®éng víi biªn ®é nhá , ta cã : s=l. ; S0=l.0
* Chó ý c¸ch viÕt ph¬ng tr×nh theo li ®é dµi vµ li ®é gãc .
2) Kh¶o s¸t qu¸ tr×nh biÕn ®æi n¨ng lîng trong dao ®éng cña con l¾c ®¬n ( gãc nhá)
a) M« t¶ ®Þnh tÝnh :
Muèn con l¾c ®¬n dao ®éng th× ta phØa kÐo vËt sao cho sîi d©y lÖch ®i mét gãc 0 . Cã nghÜa lµ ta ®· dù tr÷ cho nã mét thÕ
n¨ng hÊp dÉn ,sau ®ã th¶ tay th× vËt sÏ chuyÓn ®éng vÒ VTCB .
Khi ®ã thÕ n¨ng gi¶m dÇn , ®éng n¨ng t¨ng dÇn .
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 1
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 2
Khi vËt qua VTCB th× thÕ n¨ng b»ng kh«ng , ®éng n¨ng cùc ®¹i . KHi sang bªn kia , th× thÕ n¨ng t¨ng dÇn ®éng n¨ng gi¶m dÇn ,
Khi lªn tíi vÞ trÝ biªn tr¸i th× thÕ n¨ng cùc ®¹i , ®éng n¨ng b»ng kh«ng . Sau ®ã ,vËt tiÖp tôc chuyÓn ®éng theo chiÒu ngîc l¹i vµ
qu¸ tr×nh biÕn ®æi t¬ng tù .
b) Kh¶o s¸t ®Þnh lîng :
- XÐt con l¾c ®¬n cã ph¬ng tr×nh dao ®éng lµ : s S 0 . sin(.t )
Vµ v s ' S0.cos(t )
g
l
- XÐt t¹i vÞ trÝ M bÊt k× cã gãc lÖch .
1 1 s 2 1 mg 2 1
Et mgl (1 cos ) mgl.2.sin 2 mgl 2 mgl 2 .s m. 2 S02 .sin 2 (.t )
+ ThÕ n¨ng :
2 2 2 l 2 l 2
1 1
m. 2 S02 m. 2 S02 .cos(2 2 )
4 4
1 2 1 1
+§éng n¨ng : Ed mv m S 0 m S 0 cos(2 2 )
2 2 2 2
2 4 4
1
+C¬ n¨ng : E Et Ed m S0 const
2 2
2
* Chó ý : trong qu¸ tr×nh dao ®éng E cña vËt b»ng thÕ n¨ng ë VT biªn b»ng ®éng n¨ng ë VTCB .
*ë VT bÊt k× : E=Er+E®
B.Bµi tËp vÒ con l¾c ®¬n
Bµi to¸n 1: X¸c ®Þnh chu k× , tÇn sè (f) ; lËp ph¬ng tr×nh dao ®éng cña con l¾c ®¬n .
* Ph¬ng ph¸p gi¶i:
- X¸c ®Þnh chu k× ,tÇn sè f,w ta ®ïng c¸c c«ng thøc sau :
g 2
; ; 2f
l T
1 2 l t
f ;T 2 ;T (n: lµ sè dao ®éng trong thêi gian t )
T g n
- Ph¬ng tr×nh dao ®éng cña con l¾c ®¬n cã d¹ng:
s S 0 sin(t )
0 sin(t )
s S
Víi &0 0
l l
Bµi 1- Mét con l¾c ®¬n cã chiÒu dµi d©y treo lµ 1(m) .VËt nÆng khèi lîng m=100g, dao ®éng t¹i n¬i cã g=2(m/s2).
a) TÝnh chu k× dao ®éng nhá cña con l¾c .
b) kÐo vËt ra khái ph¬ng th¼ng ®øng 1 gãc 50 råi th¶ nhÑ . H·y viÕt ph¬ng tr×nh dao ®éng cña con l¾c theo li ®é gãc
vµ li dé dµi. Chän gèc thêi gian lóc th¶ vËt
c) TÝnh vËn tèc cña vËt khi qua vÞ trÝ c©n b»ng .
l
*HD: 1) ADCT: T 2 2s
g
2) TÝnh :
2
+ (rad / s ) .
T
+Chän trôc to¹ ®é híng sang ph¶i (HV)
5 5 sin (1) sin 0
0
theo ®Ò bµi :lóc t=0 th× v 0 0 S w.cos cos 0 2
0
5
thay vµo (1) ta ®îc 0 5
0
rad
180 36
ph¬ng tr×nh dao ®éng lµ : sin(t ) rad
36 2
gl
¸p dông :
v max 0,04 1
+Víi con l¾c cã chiÒu dµi l1 : ta ®îc 01 (rad )
gl1 .0,16
2 10
v max 0,04 2
+ Víi con l¾c cã chiÒu dµi l2 : ta ®îc 01 ( rad )
gl 2 .0,09 2 15
Bµi 3: Mét con l¾c ®¬n cã l=20cm treo t¹i mét ®iÓm cè ®Þnh . KÐo con l¾c khái ph¬ng th¼ng ®øng 1 gãc 0,1rad vÒ bªn ph¶i
råi truyÒn cho nã 1 vËn tèc 14cm/s theo ph¬ng vu«ng gãc víi d©y vÒ phÝa c©n b»ng .Coi con l¾c lµ dao ®éng ®iÒu hoµ .
a)ViÕt ph¬ng tr×nh dao ®éng víi li ®é dµi cña con l¾c ( chän gèc to¹ ®é ë VTCB, chiªu d¬ng híng tõ VTCB sang phÝa biªn
ph¶i) gèc thêi gian lµ lóc con l¾c ®i qua VTCB lÇn thø nhÊt .Cho g=9,8m/s2.
b) TÝnh thêi gian kÓ tõ lóc th¶ vËt ( ( 0,1rad ) ®Õn lóc vËt cã li ®é gãc ' 0,1rad lÇn ®Çu tiªn .
*HD:
a)* Ph¬ng tr×nh dao ®éng cã d¹ng : s S 0 sin(t )
g 9,8
+TÝnh 7(rad / s )
l 0,2
s l 0,2.0,1 0,02m 2cm v2
+ ë vÞ trÝ cã : v 14cm / s S0 s2
2
4 4 2 2cm .
s 0 0 S 0 sin
+Theo ®Ò bµi ,lóc t=0 th× :
v 0 cos 0
(rad )
.
VËy ph¬ng tr×nh dao ®éng lµ : s S 0 sin(t ) 2 2 sin(7.t )cm .
* Chó ý : cã thÓ tÝnh S0 b»ng c¸ch :
1 1
C¸ch 1: LÊy c¬ n¨ng t¹i vÞ trÝ cã li ®é s b»ng ®éng n¨ng cùc ®¹i : mv 2 max mv 2 mgh thay vmax=s0w vµ w=g/l .
2 2
C¸ch 2: lÊy c¬ n¨ng b»ng thÕ n¨ng cùc ®¹i (øng víi gãc 0 ) :
2
Bµi 4:Mét con l¾c ®¬n dµi l1 , dao ®éng nhá ë n¬i cã gia tèc träng trêng lµ g. Trong mét thêi gian t0 x¸c ®Þnh ,nã cã ®óng
80dao ®éng .
Mét con l¾c ®¬n thø 2 dµi l2=l1+20cm dao ®éng cïng n¬i . Trong cïng thêi gian t0 con l¾c sau cã ®óng 60 dao ®éng .
ChiÒu dµi cña con l¾c ®¬n thø nhÊt lµ :
A. 25,71cm B. 24cm C.3,9cm D. 27cm
t
*HD: Dïng c«ng thøc : T cho tõng con l¾c . vµ c«ng thøc tÝnh chu k× cña con l¾c ®¬n cho tõng con l¾c .
n
Bµi 5:
Cho hai con l¾c ®¬n dµi l1,l2 dao ®éng cïng mét n¬i . TØ sè chu k× cña chóng T1/T2=1,5 . l1 vµ l2 kh¸c nhau 50cm .
Tr¶ lêi c©u hái sau :
a) ChiÒu dµi l1vµ l2 cña hai con l¾c lµ cÆp gi¸ trÞ :
A. 85cm vµ 35cm B. 90cm vµ 40cm C.45 vµ 95cm D. 80 vµ 30cm .
b) Mét con l¾c ®¬n kh¸c cã chiÒu dµi d©y treo lµ 4l1 dao ®éng cïng n¬i sÏ cã chu k× T=3,81s . LÊy 2=9,87.
TrÞ sè cña g t¹i n¬i lµm thÝ nghiÖm lµ :
A. 9,6m/s2 B.9,5m/s2 C. 9,0m/s2 D.9,8m/s2.
*Chó ý phÇn a) T1>T2 suy ra l1>l2.
Bµi 6: Mét con l¾c ®¬n t¹o bëi mét qu¶ cÇu kim lo¹i kÝch thíc rÊt nhá , khèi lîng m=0,1kg ®îc treo cè ®Þnh t¹i mét ®iÓm
b»ng mét sîi d©y khèi lîng kh«ng ®¸ng kÓ , dµi l= 5m .KÐo con l¾c xa vÞ trÝ c©n b»ng 1 gãc 0=90 vµ th¶ nhÑ .lÊy
g=10m/s2 . Chän chiÒu d¬ng lµ chiÒu kÐo con l¾c lóc ®Çu , gèc to¹ ®é trïng VTCB , mèc thêi gian lµ lóc th¶ vËt .LÊy
2 10
a) Ph¬ng tr×nh dao ®éng cña vËt lµ :
A. sin( 2t )( rad ; s ) B. sin( 2t )( rad ; s )
20 2 20 2
C. sin( 2t )( rad ; s ) D. sin( 2t )(rad ; s )
20 2 20 2
b) vËn tèc cña con l¾c t¹i thêi ®iÓm t= ( s ) lµ :
2 2
A. m/s B. m/ s
2 2 2 2
3
C. m/s D. m/s
2 2
Chó ý : v=s’(®óng) cßn v=’ (kh«ng ®óng )
c) §éng n¨ng cña vËt lóc ®ã lµ :
A.0,0625J B.0,625J
C.1,625 J D.0,562J
2
Bµi 8: mét con l¾c ®¬n (khèi lîng m=0,5(g) .T= s .BiÕt t=0 con l¾c ë VT biªn ®é gãc 0 (cos 0 0,99) .ph¬ng tr×nh
5
dao ®éng cña con l¾c theo li ®é gãc lµ :
A. 0,14.sin 5t (rad ) B. 0,14.sin(5t )(rad )
2
C. 0,14.sin(5t )(rad ) D. 1, 4.sin 5t (rad )
2
*HD: Dïng c«ng thc h¹ bËc vµ gÇn ®óng t×m 0 =0,14(rad)
Bµi 8: BiÓu thøc tÝnh n¨ng lîng cña con l¾c ®¬n trong dao ®éng ®iÒu hoµ víi biªn ®é S0 lµ :
A.E=mgh0 (h0 lµ ®é cao cùc ®¹i cña vËt so víi vÞ trÝ c©n b»ng)
mgS02
B. E (l lµ chiÒu dµi d©y treo)
2l
1
C. E m. S0 ( : lµ tÇn sè gãc)
2 2
2
D. A,B,C ®Òu ®óng
Bµi 9: Con l¾c ®¬n dao ®éng ®iÒu hoµ víi ph¬ng tr×nh : x 2.sin( t )cm .t¹i t=0 ,vËt nÆng cã :
6
A.li ®é s=1cm vµ ®ang chuyÓn ®éng theo chiÒu d¬ng B. Li ®é s= -1cm vµ ®ang chuyÓn ®éng theo chiÒu ©m
C. li ®é s=-1cm vµ ®ang chuyÓn ®éng theo chiÒu d¬ng D. li ®é s=-1cm vµ ®ang chuyÓn ®éng theo chiÒu ©m
Bµi 10: Con l¾c ®¬n dao ®éng ®iÒu hoµ víi ph¬ng tr×nh : x sin(2 )cm .Sau khi ®i ®îc qu·ng ®êng 1,5cm th× :
2
A. VËt cè ®éng n¨ng b»ng thÕ n¨ng B. VËt cã vËn tèc b»ng 6,28cm/s
C. VËt ®ang chuyÓn ®éng vÒ vÞ trÝ c©n b»ng D. gia tèc cña vËt cã gi¸ trÞ d¬ng (chän)
Bµi 11:Mét con l¾c ®¬n cã chiÒu dµi l1 dao ®éng víi chu k× T1=8s.Mét con l¾c ®¬n kh¸c cã ®é dµi l2 dao ®éng víi chu k×
T2=6s.Chu k× cña con l¾c ®¬n cã ®é dµi l1+l2 lµ :
A. 7s B. 8s c. 10s D.14s
Bµi 12: Mét con l¾c ®¬n cã chiÒu dµi l, trong kho¶ng thêi gian t nã thùc hiÖn ®îc 6 dao ®éng . Ngêi ta gi¶m bít ®é dµi
cña nã ®i 16 cm , còng trong kho¶ng thêi gian t nh tríc nã thùc hiÖn ®îc 10 dao ®éng .ChiÒu dµi cña con l¾c ban ®Çu lµ
:
A. l=25cm B. l=25m C. l=9m D. l=9cm .
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 5
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 6
Bµi 13 : T¹i mét n¬i cã hai con l¾c ®¬n ®ang dao ®éng víi c¸c biªn ®é nhá . .Trong cïng mét kho¶ng thêi gian , ngêi ta thÊy
con l¾c thø nhÊt thùc hiÖn ®îc 4 dao ®éng , con l¾c thø hai thùc hiÖn ®îc 5 dao ®éng . Tæng chiÒu dµi cña hai con l¾c lµ
164cm . ChiÒu dµi cña mçi con l¾c lÇn lît lµ :
A. l1=100m , l2=6,4m B. l1=64cm , l2=100cm
C.l1=1,00m , l2=64cm D. l1=6,4cm ,l2=100cm
Bµi 14: Mét con l¾c ®¬n cã chu k× dao ®éng T=4s , thêi gian ®Ó con l¾c ®i tõ VTCB ®Õn vÞ trÝ cã li ®é cùc ®¹i lµ :
A. t=0,5s B. t=1,0s C. t=1,5s D.t=2,0s
Bµi 12: Mét con l¾c ®¬n cã chu k× dao ®éng T=3s , thêi gian ®Ó con l¾c ®i tõ VTCB ®Õn vÞ trÝ cã li ®é s=S 0/2 lµ :
A. t=0,250s B. t=0,375s C. t=0,750s D. t=1,50s .
Bµi 15: Mét con l¾c ®¬n cã chu k× dao ®éng T=3s .,thêi gian ®Ó con l¾c ®i tõ vÞ trÝ cã li ®é s=S 0/2 ®Õn vÞ trÝ cã li ®é
cùc ®¹i s=S0 lµ :
A. t=0,25s B. t=0,375s C. t=0,5s D. t=0,750s .
Bµi 16*: Mét con l¾c ®¬n dµi l=1m , dao ®éng ë n¬i cã g= m/s2 . Biªn ®é dao ®éng 0 0,1rad (Biªn ®é lóc ®Çu ).
2
Mçi khi con l¾c qua ®êng th¼ng ®øng vÒ phÝa ph¶i , ngêi ta ch¹m nhÑ vµo nã theo chiÒu ngîc l¹i ®Ó vËn tèc gi¶m mét l-
îng (cm / s ) .Chän chiÒu d¬ng híng sang ph¶i .
a) Biªn ®é 0 n cña con l¾c sau lÇn ch¹m thø n ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc :
10 n 10 n
A. 0 n rad B. 0 n rad
100 100
10 n 100 n
C. 0 n rad D. 0 n rad
10 100
b) Ph¶i ch¹m bao nhiªu lÇn ®Ó dao ®éng con l¾c t¾t h¼n (kh«ng dao ®éng)?
A. n=50 lÇn B.n=20 lÇn C. n=30lÇn D.n= 10 lÇn .
*HD:
a) AD §LuËt b¶o toµn c¬ n¨ng cho vÞ trÝ biªn vµ c¬ n¨ng t¹i vÞ trÝ c©n b»ng ®Ó t×m mèi quan hÖ gi÷a vËn tèc ë VTCB(v max) víi
gãc 0 .
Ta ®îc :
2
vmax 2 l. 2 0 v max 0 l
Ta chän v max 0 l ( theo chiÒu d¬ng ) .
Gäi 0 n lµ biªn ®é gãc sau n lÇn ch¹m th× vËn tèc von sau n lÇn ch¹m còng ®îc x¸c ®Þnh t¬ng tù nh c«ng thøc trªn , tøc lµ :
v 0 n 0 n l
Víi l=1m th× : v max 0 l 0 (m / s ) 100 0 (cm / s ) (1)
Vµ
v 0 n 0 n l 100 0 n (cm / s ) (2)
Theo ®Ò bµi mçi lÇn ch¹m vËn tèc gi¶m ®i (cm/s ) th× n lÇn ch¹m sÏ gi¶m ®i n.(cm/s).
VËy v0n=vmax- n(3).
c) Cho 0 n 0 n 10
Bµi 17*:Mét con l¾c ®¬n dao ®éng víi biªn ®é 0 0,1rad t¹i n¬i cã g=2m/s2. ChiÒu dµi con l¾c lµ l=1m.
Vµo thêi ®iÓm con l¾c ®i vÒ phÝa ph¶i , qu a li ®é gãc =0,05rad , ngêi ta ch¹m nhÑ vµo nã theo chiÒu ngîc l¹i ®Ó vËn
3 3
tèc chØ cßn trÞ sè vËn tèc tríc khi va ch¹m (gi¶m. lÇn). Chänn chiÒu d¬ng híng sang ph¶i .
3 3
a) VËn tèc cña vËt tríc va ch¹m lµ :
A. v 5 3cm / s B. v 5 3cm / s C. v 10 3cm / s D. v 10 3cm / s
b) VËn tèc cña vËt sau va ch¹m lµ :
A. v 1=5cm/s B. v1= 5cm/s C. v1= 10cm/s D.v1= 10cm/s
c) Biªn ®é gãc sau va ch¹m lµ :
A. 1 0,05 2rad B. 1 0,5 2 rad C. 1 0,05rad D. 1 0,01rad .
*HD: ¸p dông ®Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ng cho vÞ trÝ biªn vµ vÞ trÝ gãc 0,05rad rót ra v.
Bµi to¸n 2: BiÕn thiªn chu k× dao ®éng cña con l¾c ®¬n theo nhiÖt ®é , ®é cao , lùc phô kh«ng ®æi (lùc ®iÖn trêng , lùc qu¸n
tÝnh , lùc ®Èy acsimÐt ), sù nhanh chËm cña ®ång hå vËn hµnh b»ng con l¾c ®¬n .
l
Chu k× : T 2 T l, g
g
+l phô thuéc vµo nhiÖt ®é theo c«ng thøc : l l 0 (1 .t ) .
+g phô thuéc vµo ®é cao h (vÞ trÝ ®Æt con l¾c).
* C«ng thøc gÇn ®óng : (1 a ) n 1 na víi a <<1 .
1) BiÕn thiªn chu k× con l¾c ®¬n theo nhiÖt ®é tõ t10C ®Õn t20C (vÞ trÝ con l¾c kh«ng ®æi).
- ë nhiÖt ®é t10C chu k× cña con l¾c lµ :
l1 l (1 t1 )
T1 2 2 0
g g
- ë nhiÖt ®é t20C chu k× cña con l¾c lµ :
l2 l (1 t 2 )
T2 2 2 0
g g
1 t 2
1 1
T2
(1 t1 ) 2 (1 .t 2 ) 2
T1 1 t1
T2 1 1 1 1 1
Ta ®îc: (1 t1 ) (1 .t 2 ) 1 t 2 t1 1 (t 2 t1 ) .
T1 2 2 2 2 2
T2 T1 1
ChuyÓn 1 sang tr¸i ta ®îc: (t 2 t1 ) (*)
T1 2
T 1
Th× (*) viÕt l¹i lµ : (t 2 t1 )
T1 2
- NhËn xÐt :
+ NÕu t 2 t1 T 0 T2 T1 - con l¾c khi ë nhioÖt ®é t2 ch¹y chËm h¬n con l¾c ë nhiÖt ®é t1.
+ NÕu t 2 t1 T 0 T2 T1 con l¾c ë nhiÖt ®é t2 ch¹y nhanh h¬n con l¾c khi ë nhiÖt ®é t1.
2) BiÕn thiªn chu k× con l¾c ®¬n theo ®é cao ( coi nhiÖt ®é kh«ng ®æi ) .
Ta cã :
- Chu k× con l¾c ®¬n t¹i mÆt ®Êt lµ :
l M
T1 2 víi g 0 G.
g0 R2
- Chu k× con l¾c ®¬n ë ®é cao h so víi mÆt ®Êt : h
l M
Th 2 víi g h G.
gh ( R h) 2
Trong ®ã : R lµ b¸n kÝnh tr¸i ®Êt ; M lµ khèi lîng tr¸i ®Êt , h lµ ®é cao cña vËt so víi mÆt ®Êt .
Th g0 ( R h) 2 h
- Ta cã tØ sè : 2
1
T1 gh R R
Th T1 h
(*)
T1 R
§Æt T Th T1 (§é biÕn thiªn chu k×)
T h
(*) ViÕt l¹i lµ : (**)
T1 R
h
- NhËn xÐt: 0 T 0 Th T1 VËy ë ®é cao h con l¾c ch¹y chËm h¬n ë mÆt ®Êt . ( C¶m gi¸c thêi gian sÏ kÐo dµi
R
h¬n) .
3) BiÕn thiªn chu k× con l¾c ®¬n theo ®é s©u h ( coi nhiÖt ®é kh«ng ®æi ) .
+Gäi Mh lµ khèi lîng Tr¸i §Êt tõ ®é s©u h vµo t©m .
4 Tr¸i §Êt
M lµ khèi lîng 3 .4
Ta cã : M h R ' ( R h) 3
3 3
4
M R 3 .
3
M h ( R h) 3 h
LËp tØ sè : .
M R3 R
Gia tèc träng trêng ë ®é s©u h lµ :
Mh M ( R h) M’
g h G. G R’
( R h) 2
R3
+ NÕu con l¾c chØ chÞu t¸c dông cña P & T ,ë VTCB sîi d©y sÏ cã ph¬ng th¶ng ®øng vµ : P T 0 P T (1)
+ NÕu con l¾c cßn chÞu thªm t¸c dông cña lùc F P kh«ng ®æi kh¸c , th× ë VTCB ta cã : P FP T O (*)
Ta ®Æt : P FP P ' (3)
Lóc ®ã : (*) viÕt l¹i lµ: P ' T O P' T (2) khi c©n b»ng sîi d©y cã ph¬ng cña P ' .
P
Khi ®ã , ta coi l¾c ®¬n dao ®éng trong trêng lùc P ' , víi gia tèc g ' .
m
l
Lóc ®ã chï k× dao ®éng míi cña con l¾c sÏ lµ : T 2 (4) .
g
P FP P' m g FP P
MÆt kh¸c , theo (3) : FP P' F
g g ' g P (5)
m m m
* c¸c lùc phô thêng gÆp lµ :
+ Lùc ®iÖn trêng : FP q.E ( q 0 FP E ;q 0 FP E ).
+ Lùc ®Èy Acsimet : FP V g ( lµ khèi lîng riªng cña chÊt láng hoÆc chÊt khÝ , V lµ thÓ tÝch bÞ vËt chiÕm chç ) ,lùc
®Èy Acsimet lu«n cã ph¬ng th¼ng ®øng , híng lªn trªn .
+ Lùc qu¸n tÝnh : FP m a ( a : lµ gia tèc cña vËt , FP a ) .
* Chó ý : ta cã thÓ thay lÇn lît c¸c lùc nµy vµo (5) th× ta sÏ ®îc c¸c hÖ thøc t¬ng øng :
qE
+ Cã thªm lùc ®iÖn trêng t¸c dông : g ' g (5)
m
V g
+Cã thªm lùc ®Èy Acsimet : g ' g (5)
m
ma
+Cã thªm lùc qu¸n tÝnh : g ' g (5)
m
* Chó ý :muèn t×m ®é lín cña g’ ta ph¶i c¨n cø vµo ph¬ng chiÒu cña g vµ a .
5) Sù nhanh chËm cña ®ång hå con l¾c ®¬n .
Gäi T1 lµ chu k× ch¹y ®óng , T2 lµ chu k× con l¾c ch¹y sai .
+ T2>T1 : ®«ng fhå ch¹y chËm l¹i
+T2<T1 : ®ång hå ch¹y nhanh h¬n .
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 9
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 10
+ Thêi gian nhanh hay chËm ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau :
n1 T
t T . Víi T : lµ ®é chªnh lÖch chu k× .;Mçi gi©y ®ång hå ch¹y nhanh hay chËm ®i lµ
T1 T1
n1 :l¶ sè gi©y ch¹y ®óng trong cïng kho¶ng thêi gian .(VN:24ngµy ®ªm=86400s).
C¸ch 2: +T×m sè dao ®éng sai trong thêi gian lµ : N
T2
.
+ Thêi gain ch¹y sai lµ : N .T1 T1 .
T2
T1 T
+Thêi gian ch¹ nhanh hay chËm lµ : t (1 1 )
T2 T2
:thßng lÊy =24giê =86400s
6) Bµi tËp :
Bµi 1: Mét con l¾c ®ång hå cã chu k× dao ®éng lµ T1=1s . T¹i n¬i cã g=2 (m/s2) , ë nhiÖt ®é t1=200C.
1)T×m chiÒu dµi d©y treo ë 200C .
A. 25cm B.25m C. 15cm D..9m
2)TÝnh chu k× dao ®éng cña con l¾c khi nhiÖt ®é ë ®ã lªn tíi 300C.
Cho hÖ sè në dµi d©y treo lµ 4.10 5 k 1 .
A. 10,002s B.1,0002s C. 100,02s D. Mét ®¸p ¸n kh¸c
3) TÝnh thêi gian nhanh hay chËm ë ®ång hå trªn ë 300C ,sau mét ngµy ®ªm .
A.§ång hå ch¹y chËm l¹i ,mçi ngµy ®ªm chËm ®i 17,28s .
B. §ång hå ch¹y nhanh lªn , mçi ngµy ch¹y nhanh thªm 17,28s
C.§ång hå ch¹y chËm l¹i , mçi ngµy chËm ®i 2,002s
D. §ång hå ch¹y nhanh lªn , mçi ngµy ch¹y nhanh thªm 2,002s
* HD:
l1 T 2g
1) T1 2 l1 1 2 0,25m 25cm
g 4
2) Ta cã :
l1
T1 2 1 1 T1
g T2 l2 l0 (1 t 2 ) 1 1 1
T2 T1 (t 2 t1 ) 1,0002 s
(1 t2 ) 2 (1 t1) 2 (1 t 2 )(1 t1 ) 1 (t2 t1 )
T 2 l2 T1 l1 l0 (1 t1) 2 2 2
2
g 2
3) T T2 T1 2.10 4 s 0
VËy ®ång hå ch¹y chËm l¹i , thêi gian ch¹y chËm ®i trong mét ngµy ®ªm lµ :
n1 24.60.60
t T 2.10 4 17,28s
T1 1
Bµi 2: Mét con l¾c ®ång hå cã chu k× dao ®éng t¹i mÆt ®Êt lµ T0=2s.
1) LËp biÓu thøc tÝnh chu k× cña con l¾c ë ®é cao h ?
h h R R
A. Th T0 (1 ) B. Th T0 (1 ) C. Th T0 (1 ) D. Th T0 (1 )
R R h h
2)TÝnh chu k× cña con l¾c khi ®a nã lªn tãi ®Ønh nói cã ®é cao h=6400m ? Coi nhiÖt ®é kh«ng ®æi vµ b¸n kÝnh Tr¸i §Êt lµ
R=6400km..
A. 1,002s B.2,002s C. 0,002s D. 2,004s
3) Hái lªn ®Ønh nói ®ång hå ch¹y nhanh hay chËm bao nhiªu sau mét ngµy ®ªm so víi ë mÆt ®Êt .
A. 8,64s B. 4,86s C.86,4s D. 6,48s
n1
* HD: LËp biÓu thøc chu k× T0 vµ Th vµ lËp tØ sè Th/T0. ADCT tÝnh t T .
T1
Bµi 3: Mét con l¾c ®ång hå cã chu k× T0=1s ë mÆt ®Êt vµ nhiÖt ®é ë ®ã lµ t1=200C .
a) T×m thêi gian nhanh hay chËm cña ®ång hå khi ®a lªn ®Ønh nói cao 4800m ,sau mét ngµy ®ªm .
b) Thch ra nhiÖt ®é thay ®æi ,nªn ®ång hå vÉn ch¹y ®óng . H·y t×m nhirtj ®é ë ®Ønh nói .Chi hÖ sè në dµi
8.10 5 K 1 .
Gîi ý: b) LËp biÓu thøc cña T0 vµ Th
Bµi 4 : Mét con l¾c ®¬n cã chiÒu dµi d©y treo lµ l=20cm . VËt nÆng khèi lîng m=50g ®îc tÝch ®iÖn q=2.10-5(C) . Con l¾c ®-
îc ®Æt trong mét ®iÖn trêng ®Òu cã ®é lín E=100(V/m).LÊy g=10m/s2.
1) Chu k× dao ®éng nhá cña con l¾c ®¬n khi cha ®Æt vµo trong ®iÖn trêng lµ :
A. 0,4 s B.0,6s C.0,9s 10s .
2) TÝnh chu k× dao ®éng cña con l¾c khi ®Æt vµo trong ®iÖn trêng ,trong c¸c trêng hîp sau :
a) VÐct¬ cêng ®é ®iÖn trêng cã ph¬ng th¼ng ®øng chiÒu híng lªn .
A. 0,890s B.0,690s C. 0,860s D. 0,590s
b) VÐc t¬ cêng ®é ®iÖn trêng cã ph¬ng th¼ng ®øng chiÒu híng xuèng
A. 0,886s B.0,776s C.0,790s D.0,575s
c)VÐct¬ cõng ®é ®iÖn trêng cã ph¬ng n»m ngang .
A.0,888s B.0,788s C.0,878s D. 0,789s
*HD:
1) §æi l=20cm=0,2m .
l 0,2
ADCT : T 2 2.3,14. 0,9 s
g 10
2) Khi con l¾c ®Æt trong ®iÖn trêng th× con l¾c chôi t¸c dông cña c¸c lùc sau :
+ Träng lùc P ,Lùc c¨ng T , lùc ®iÖn trêng F .kh«ng ®æi .
+ ë VTCB : P F T 0 P F T
F
+ mµ P' P F g g .(1)
m
+ Trong ®ã F q.E ë ®©y F E v× q>0.
+XÐt c¸c trêng hîp : T
a) VÐct¬ E híng lªn trªn (HV) : F
F
V× P F g . E
m
(1) viÕt d¹ng v« híng lµ : P’
P
F qE +
g' g g
m m
U :lµ hiÖu ®iÖn thÕ 1chiÒu gi÷a hai b¶n tô ®iÖn , d: lµ kho¶ng c¸ch giøa 2 b¶n tô .
* Chó ý : Trêng hîp E n»m xiªn gãc so víi träng lùc P ( ¸p dông ®Þnh lý hµm cos)
Lóc ®ã ta cã :
l l
T ' 2 2
g' qE 2 T
g2 ( ) 2 gqE cos
m
F
P’
Chó ý: Trong c¸c biªu thøc trªn :q lµ ®é lín cña ®iÖn tÝch (nÕu q<0 th× thay = q ).
*H·y so s¸nh ®é lín cña chu k× ë TH 1, vµ a,b,c ë phÇn 2 .
Bµi 5; Mét con l¾c ®¬n cã d©y treo b»ng kim lo¹i ,vËt nÆng cã thÓ tÝch V=1cm 3 ,khèi lîng riªng 8 g / cm 3 . Khi chuyÓn
®éng trong kh«ng khÝ vµ trªn mÆt ®Êt th× chu k× dao ®éng lµ T0=2(s).
Bµi 6:Mét con l¾c ®¬n khèi lîng m=400g dµi l=40cm, dao ®éng t¹i n¬i cã g=9,8m/s2.
1) Chu k× T0 lµ :
A. T0=1,25s B. 1,27s C. 1s D. 2s.
2) §Æt con l¾c vµo trong ®iÖn truêng ®Òu , th¼ng ®øng høng xuèng díi , E=1962(V/m).B©y giê chu k× míi T =2s.
§iÖn tÝch q cña con l¾c lµ :
A. q=-1,2.103C B. q=1,2.10-3C C. q=10-4C D. q=2.10-4C .
*Chý ý : V× dÊu cña q cha biÕt nªn trong biÓu thøc cña g’ ta ®Ó q ;µ gi¸ trÞ ®¹i sè .
Bµi 7: Mét con l¾c ®¬n treo ë trÇn mét thang m¸y , Khi thang m¸y ®øng yªn , con l¾c dao ®éng ®iÒu hoµ víi chu k× T 0 .
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 13
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 14
LËp biÓu thøc tÝnh chu k× dao ®éng T’ cña con l¾c ®¬n trong trêng hîp:
a) Thang m¸y chuyÓn ®éng ®i lªn nhanh dÇn ®Òu víi gia tèc a .
b) Thang m¸y ®i lªn chËm dÇn ®Òu víi gia tèc a .
c) Thang m¸y lªn ®Òu (a=0).
d) Thang m¸y ®i xuèng nhanh dÇn ®Òu víi gia tèc a .
e) Thang m¸y ®i xuèng ®Òu .
f) Thang m¸y ®i xuèng nhanh dÇn ®Òu víi gia tèc a .
*HD : C¸c lùc t¸c dông : P; Fqt ; T
P Fqt ma
P ' P Fqt P' / m g' g g a.
m m m
XÐt c¸c trêng hîp , ta cã kÕt qu¶ . NÕu lÊy a=0,5g th× cã mqh T0 vµ T’ ?
Bµi 8: Cho mét con l¾c ®¬n gåm qu¶ cÇu nhá kkèi lîng m=100g treo vµo ®Çu mét sîi dËy cã chiÒu dµi l .Con l¾c treo trong
thïng thang m¸y ®øng yªn .Cho con l¾cdao ®éng víi biªn ®é gãc 0 6 , chu k× T0=2s , t¹i n¬i cã g=9,81m/s2. Bá qua mäi
0
ma s¸t .
1) ChiÒu dµi cña sîi d©y lµ :
A.99,4cm B. 99cm C. 100cm D.0, 9m
2)Con l¾c ®ang dao ®éng , thang m¸y ®ét ngét ®i lªn víi gia tèc a=g/10. Chän chiÒu (+) híng xuèng.Chu k× dao ®éng
cña con l¾c lµ :
T0
A.2T0 B.T0/2 C. T0 1,1 D.
1,1
Bµi 9: Ngêi ta ®a mét ®ång hå qu¶ l¾c tõ mÆt ®Êt lªn ®é cao h=5km .B¸n kÝnh Tr¸i §Êt lµ R=6400km.Mçi ngµy ®ªm ®ång
hå ®ã ch¹y chËm :
A.67,5 s B.76,5s C.6,75s D.7,65s
Bµi 10 : Mét con l¾c ®¬n ®Õm gi©y ch¹y ®óngkhi nyhiÖt ®é lµ 200C .BiÕt hÖ sè në dµi cña d©y lµ 1,8.10 5 K 1 . ë
nhiÖt ®é 800C trong mét ngµy ®ªm con l¾c :
A.®Õm chËm 47s B. ®Õm nhanh 74s C.®Õm nhanh 4,7s D.§Õm chËm 7,4s
Bµi 11: Con l¾c vËt lý dµi l=0,1m,khèi lîng m=0,01kg mang ®iÖn tÝch q=10-7C.®Æt con l¾c trong ®iÖn trêng ®Òu E cã ph-
¬ng th¼ng ®øng vµ ®é lín E=104V/m.Lêy g=10m/s2.Chu kú dao ®éng cña con l¾c khi kh«ng vµ khi cã ®iÖn trêng lµ :
A. T0=0,628s ;TE(ngîc víi p)=0,631s ; TE(cïng v¬I p)=0,625s.
B. T0=0,628s ;TE(ngîc víi p)=6,31s ; TE(cïng v¬I p)=6,250s.
C. T0=6,280s ;TE(ngîc víi p)=0,631s ; TE(cïng v¬I p)=0,625s.
D. T0=6,280s ; TE(ngîc víi p)=6,31s ; TE(cïng v¬I p)=6,250s.
Bµi 12: Treo con l¾c ®¬n vµo tÊm gç ABCD th¼ng ®øng , d©y treo mÒm kh«ng gi·n vµ cã chiÒu dµi l=1m.Cho
g=10m/s2 .H·y tr¶ lêi c©u hái sau:
C©u 1: Chu k× dao ®éng cña con l¾c :
A. 3s B.4s C.2s D.3,5s
C©u 2: Chu k× cña con l¾c lµ bao nhiªu nÕu cho ABCD chuyÓn ®éng theo ph¬ng th¼ng ®øng lªn phÝa trªn víi gia tèc
a=g/2.
A. 1,7s B.1,6s C.2s D.3s .
Bµi 13: Mét con l¾c ®¬n dµi L cã chu k× T .NÕu t¨ng chiÒu dµi cobn l¾c thªm mét ®o¹n nhá L .T×m sù thay ®æi T cña
chu k× con l¾c theo c¸c ®¹i lîng ®· cho .
T T L T
A. T L B. T L C. T T D. T L
2L 2 L 2L L
l
*HD: T 2
g
1
L L L L L L 2 1 L L
T T 2 2 T (1 ) T (1 ) T T
g L g L 2 L 2L
Suy ra §A :B.
Bµi 14: Mét con l¾c ®¬n cã chu k× T1=1,5s .TÝnh chu k× T2 cña nã khi ta ®a nã lªn MÆt Tr¨ng ,biÕt gia tèc träng truêng
cña M¹et Tr¨ng nhá h¬n cña Tr¸i ®Êt 5,9lÇn .
A. T2=2,4s B.T2=1,2s C.T2=6,3s D. T2=3,6s
* Chó ý : Ngoµi ra víi c¸c ®é biÕn thiªn nhá ta dïng vi ph©n ®Ó tÝnh .
+Khi thay ®æi c¶ nhiÖt ®é vµ ®é cao ta dïng c«ng thøc :
Bµi 2: Mét con l¾c ®¬n dµi 1m , vËt khèi lîng 500g , bá qua ma s¸t vµ lùc c¶n .LÊy g=9,8m/s2.
1) TÝnh chu k× dao ®éng nhá cña con l¾c lµ:
A. T=2s B. 4s C. 0,2s D. 3s
2) KÐo con l¾c lÖch khái VTCB 1 gãc 0 60 råi th¶ nhÑ
0
x B
Bµi 3:Cho con l¾c cã chiÒu dµi , qu¶ nÆng cã khèi lîng m=500g . KÐo co9n l¾c lÖch vÒ phÝa bªn so víi ph¬ng th¼ng ®øng 1
gãc 1 0,15rad ; råi truyÒn cho nã vËn tèc v1=8,7m/s . Khi ®ã ngêi ta thÊy con l¾c dao ®éng víi n¨ng lîng E=16mJ .
a) ChiÒu dµi cña sîi d©y lµ :
A. l=0,25m B.l=2,5m
C.0,025m D.2,5cm
b) Chän trôc to¹ ®é n»m ngang , gèc O trïng víi VTCB , chiÒu d¬ng híng tõ tr¸i sang ph¶i , g«c thêi gian lµ lóc qu¶ nÆng ë vÞ trÝ
cao nhÊt bªn tr¸i .LÊy g=10m/s2.Ph¬ng tr×nh dao ®éng cña con l¾c lµ :
A.s=4sin(2t)cm
B. s 4 sin( 2t )cm
2
C. s 2 2 sin( 2t )cm D. s 2 sin(t )cm
2 2
2
g g 1 v
2 (1) ; E m S 0 (2) ; S 02 s 21 12 (3) víi s1=l.1
2 2
*HD:
l l 2
Gi¶i hÖ t×m l ? T×m S0=4cm , t×m pha ban ®Çu .
Bµi 4: (TNTHPT2007-2008)
Mét con l¾c ®¬n gåm mét hßn bi nhá khèi lîng m ,treo vµo mét sîi d©y kh«ng gi·n ,khèi lîng sîi d©y kh«ng ®¸ng kÓ .Khi con l¾c
®¬n nµy dao ®éng ®iÒu hoµ víi chu k× 3s th× hßn bi chuyÓn ®éng trªn mét cung trßn dµi 4cm.Thêi gian ®Î hßn bi ®i ®íc 2cm kÓ
tõ vÞ trÝ c©n b»ng lµ
A. 0,25s B.0,5s C.1,5s D.0,75s
HD: Bµi nµy cÇn chó ý ®Õn quü ®¹o cña nã lµ 4cm ,®i tõ VTCB ®ùoc 2cm ra vÞ trÝ biªn : tøc lµ T/4 .=3/4=0,75s
B. .x 2a sin(t ) D. .x a sin(t )
6 6
Bµi 5: Mét con l¾c ®¬n dµi l=200cm dao ®éng t¹i n¬i cã g=9,8m/s2 .Sè dao ®éng mµ con l¾c thùc hiÖn trong 5 phót lµg :
A. n=2 B.n= 22 C.n=234 D.n=106
Bµi 6: Mét con l¾c lß xo dao ®éng víi biªn ®é A=5cm , T=0,5s.Ph¬ng tr×nh doa ®éng cña vËt ë thêi ®iÓm t=0 khi vËt qua VTCB
theo chiÒu d¬ng lµ :
A. x=5sint cm B x=sin4t cm
C. x=5sin4t cm D. A.x 5 sin( 4t )cm
2
Bµi 7:Mét con l¾c ®¬n dao ®éng ®iÒu hoµ tu7õ vÞ trÝ biªn ®é cùc ®¹i ®Õn vÞ trÝ c©n b»ng cã :
A. thÕ n¨ng t¨ng dÇn B. ®éng n¨ng t¨ng dÇn
C.vËn tèc gi¶m dÇn D. vËn tèc kh«ng ®æi .
Bµi 8: Mét con l¾c ®¬n ®Ñ¬c g¾n vµo ch©n mét c¸i thang m¸y . Chu k× dao ®éng cña thang m¸y ®øng yªn lµ T. Khi thang m¸y
r¬i tù do th× chu k× dao ®éng cña nã lµ :
A. T=0 B. T=T’ C. T’ =1/T D. v« cïng lín .( TÇn sè f=0)
Chó ý : Thang m¸y kh«ng dao ®éng .
2
Bµi 9: Mét con l¾c cã khèi lîng m=0,5g , chu k× T= s . BiÕt r»ng khi t=0 con l¾c ë vÞ trÝ biªn ®é gãc 0 ( cã cos
5
0 0,99) .
a) Ph¬ng tr×nh dao ®éng ë vÞ trÝ biªn cña con l¾c lµ :
A. 0,14 sin 5t ( rad ) B. 1,4 sin 5t ( rad )
§é lÖch pha cña 2 dao ®éng cïng tÇn sè .Sù tæng hîp c¸c dao ®éng
I-§é lÖch pha cña hai dao ®éng cïng tÇn sè :
1) ThÕ nµo lµ ®é lÖch pha cña 2 dao ®éng ®iÒu hoµ cïng tÇn sè :
x1 A1.sin(.t 1 )
Cã 2 dao ®éng :
x2 A2 .sin(.t 2 )
Cã (t 2 ) (t 1 ) 2 1
Hay; (t 1 ) (t 2 ) 1 2
VD1: Cho hai dao ®éng : x1 10.sin( .t ) & x2 10.sin( .t ) . H·y tæg hîp hai dao ®éng trªn .
2
C¸ch 1: Dïng lîng gi¸c biÕn ®æi : Ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp lµ :
x x1 x2 10.sin .t 10.sin( .t ) 10 sin .t sin( .t ) 10 2 sin( .t )
2 2 4
C¸ch 2: Dïng gi¶n ®å vÐc t¬ -vÏ gi¶n ®å vÐc t¬ bioªñ diÔn hai dao ®éng trªn .Tõ h×nh vÏ ta cã :
0 10
A 10 2 & tg 1 .
10 0 4
VD 2: x1 10.sin( .t ) & x2 5.sin( .t ) . Hüa tæng hîp hai dao ®éng nµy .
4 2
x x1 x2 10.sin( .t ) 5.sin( .t ) 10(sin .t.cos cos .t.sin ) 5.cos .t
C¸ch 1: Dïng lîng gi¸c : 4 2 4 4
5 2 sin t 5 2 cos t 5cos t 5 2 sin t (5 2 1) cos t
Chia c¶ hai vÔ cho : A2 B 2 (5 2) 2 (5 2 1) 2 . Ta ®îc :
x 5 2 5 2 1
.sin .t cos t .
(5 2) (5 2 1)
2 2
(5 2) (5 2 1)
2 2
(5 2) (5 2 1)
2 2
5 2 5 2 1
NX: §Ó ®Æt : cos & sin
5 2) (5 2 1)
2 2
5 2) 2 (5 2 1) 2
C¸ch 23: Dïng gi¶n ®å vÐc t¬ .
O A2
Dùa vµo gi¶n ®å ta t×m ®îc ptd® tæng hîp : x 8sin(10 t )cm .
3
* Ph¬ng tr×nh vËn tèc : v x ' 80 cos(10 t )cm / s . Thay t=2 s vµo biÓu thøc vËn tèc ta ®îc v=40cm/s.
3
Bµi 2: Cho hai dao ®éng : x1 3sin( t 1 )(cm); x2 0, 05.sin( t 2 )(m) .H·y x¸c ®Þnh ph¬ng tr×nh vµ vÏ gi¶n ®å
vÐc t¬ cña c¸c dao ®éng tæng hîp trong c¸c trêng hîp sau :
a) 2 dao ®éng cïng pha
b) Hai dao ®éng ngîc pha
c) 2 dao ®éng lÖch pha 1 gãc . X¸c ®Þnh pha ban ®Çu cña dao ®éng tæng hîp (BiÕt : 2 1 )
2
*HD: Ta cã : x1 3sin( t 1 )(cm); x2 0, 05.sin( t 2 )( m) 5.sin( t )cm
2
Ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp cã d¹ng : x A.sin( t )cm x
a) Hai dao ®éng cïng pha : 2 1 0 1 2 A
Biªn ®é :A=A1+A2=8cm
A2
Ph¬ng tr×nh tæng hîp : x 8.sin( t 1 )cm x A1
1 2
b) Hai dao ®éng ngîc pha nhau : 2 1 2 1
o
A A1 A2 2cm vµ A A2 2 A1
Ph¬ng tr×nh tæng hîp : x 2.sin( t 2 )cm 2 1 ()
O
A
A2
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 23
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 24
c) Hai dao ®éng lÖch pha gãc x
2
A
2 1 2 1 A2
2 2
A A1 A2 34(cm)
2 2
1
2
Ph¬ng tr×nh lµ : x 34 sin( t 1 )
A2 O 1
Víi tan =5/3.
A1
Bµi 3: Mét chuyÓn ®éng tham gia ®ång thêi hai dao ®éng víi c¸c ph¬ng tr×nh lµ :
x1 2.sin((100 t )cm & x2 cos(100 t )cm
3 6
Ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp lµ ph¬ng tr×nh nµo sau ®©y:
A. x sin(100 t )cm x sin(100 t )cm
B.
3 3
C. x 3sin(100 t )cm D. x 2sin(100 t )cm
3 3
2
* HD: BiÕn ®æi : x2 cos(100 t )cm sin(100 t )cm sin(100 t )cm
6 6 2 3
*NhËn xÐt : 2 1 (Hai dao ®éng ngîc pha nhau .
x
Suy ra : A=2-1=2cm vµ 1
3
Chon A.
Bµi 4:(§Ò thi §H 2007):
Hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng cã ph¬ng tr×nh A2
LÇn lît lµ 2
()
: x1 4.sin( t )(cm) & x2 4sin( t )cm 3
6 2
Dao ®éng tæng hîp cña hai dao ®éng nµy cã bتn ®é lµ :
A. 4 3(cm) B. 2 7cm 3
A
C. 2 2cm D. 2 3cm
*HD: ADCT hoÆc vÏ gi¶n ®å vÐct¬ .
3
Bµi 5: Cho hai dao ®éng ®iªu hoµ cã ph¬ng tr×nh lÇn lît lµ : x1 3.sin(10 t )(cm) & x2 3 sin(10 t )cm
4 4
C©u 1: Biªn ®é cña dao ®éng tæng hîp lµ :
A.2cm B. 2 3cm C. 3 2cm D. 4cm
C©u2 : Pha ban ®Çu cña dao ®éng tæng hîp lµ :
5 5
A. B. C. D.
12 12 12 12
¤n luyÖn thi Cao ®¼ng - ®¹i häc -THCN 24
Cao Nguyªn Gi¸p – THPT XU©n truêng C- Nam ®Þnh 25
C©u 3: Ph¬ng tr×nh cña dao ®éng tæng hîp lµ :
5
A. x 2.sin(10 t )cm B. x 2 3.sin(10 t )cm
12 12
5
C. x 4.sin(10 t )cm D. x 2 3.sin(10 t )cm .
12 12
37
Bµi 6: Cho dao ®én tæng hîp c¶u hai dao ®éng x1 vµ x2 cã ph¬ng tr×nh lµ : x 10.sin( .t )cm ; LÊy cos370=0,8. BiÕt dao
180
®éng x1 8.sin( t )(cm) .Tr¶ lêi c©u hëi sau :
C©u 1: X¸c ®Þnh biªn ®é cña dao ®éng x2.
A. 10cm B. 8cm C. 6cm D. 5cm
C©u 2: X¸c ®Þnh pha ban ®Çu cña x2.
A. B. C. D.
2 3 4 6
C©u 3: ph¬ng tr×nh dao ®éng cña x2 lµ :
A. x2 6.sin( t )cm B. x2 5.sin( t )cm
2 3
C. x2 8.sin( t )cm D. x2 10.sin( t )cm
2 4
*HD : VÏ gi¶n ®å (gãc 37 0 lªn vÐct¬ tæng A híng lªn )
0
A2=4
300
Bµi 14: Cho 4 dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng cïng tÇn sè :
x1 5.sin(20t )(cm) ; x2 8.sin(20t )(cm)
6 2
5
x3 5.sin(20t )(cm) ; x4 3.sin(20t )(cm)
6
Ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp cña 4 dao ®éng trªn lµ :
A. x 2.sin(20t )cm B. x 3.sin(20t )cm
4 4
C. x 3 2.sin(20t )cm D. x 3 2.sin(20t )cm .
4 4
*HD: Tæng hîp x1 vµ x3 ®îc x13 , x13 víi x2 råi víi x4 .(D)
Bµi 15: Hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng ph¬ng ,cïng tÇn sè cã ph¬ng tr×nh : x1 6.cos(10 t (cm) vµ
x2 4.cos(10 t )(cm) .Ph¬ng tr×nh dao ®éng tæng hîp cña hai dao ®éng ®ã lµ :
2
A. x 7, 2.cos(10 t 0,59)(cm) B. x 7, 2.cos(10 t )(cm)
C. x 5.cos(10 t )(cm) D. x 7, 2.cos(10 t 0,59)(cm)
Bµi 16: Cho hai dao ®éng cïng ph¬ng ,cïng tÇn sè :
x1 5.sin( .t )(cm) vµ x2 3cos( t )cm .T×m kÕt luËn ®óng :A. x1 sím pha h¬n x2 B. x1 vµ x2 ngîc pha C.
3 6
x1 vµ x2 cïng pha D.x1 vµ x2 vu«ng pha .Bµi 17: hai dao ®éng ®iÒu hoµ cïng tÇn sè f , cïng ph¬ng , cã c¸c biªn ®é vµ pha ban
2 2
®Çu lµ (2a; ) & ( a; ) .T×m biªn ®é vµ pha ban ®Çu cña dao ®éng tæng hîp : A. ( a; ) ;B. ( a 3; ) ;C. (a; ) D.
3 3 3 2
( a 3; )
2
Bµi 18: T×m ph¸t biÓu sai vÒ ®é lÖch pha cña hai dao ®éng cïng ph¬ng ,cïng tÇn sè .
A.HiÖu sè pha lµ mét lîng kh«ng ®æi vµ b»ng hiÖu sè c¸c pha ban ®Çu 1 2
B. Khi >0 ta nãi dao ®éng 1 sím pha h¬n dao ®éng 2 vµ ngîc l¹i
C. NÕu =2n (n lµ sè nguyªn ) hai dao ®éng ®ùoc gäi lµ hai dao ®éng cïng pha
D.NÕu =n hai dao ®éng ®îc gäi lµ hai dao ®éng ngîc pha .
Bµi 19: So víi dao ®éng cña b¶n th©n con l¾c x A.sin(t ) dao ®éng cña vËn tèc v cña qu¶ nÆng lµ :
A. v vµ x lu«n cïng pha B.v sím pha so víi x
2