Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o kú thi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng n¨m 2006

M«n thi: V¨n - Trung häc phæ th«ng kh«ng ph©n ban
§Ò thi chÝnh thøc

H−íng dÉn chÊm thi

B¶n h−íng dÉn nµy gåm 04 trang

I. H−íng dÉn chung

- Gi¸m kh¶o ph¶i n¾m b¾t ®−îc néi dung tr×nh bµy bµi lµm cña häc sinh
®Ó ®¸nh gi¸ ®−îc mét c¸ch tæng qu¸t, tr¸nh ®Õm ý cho ®iÓm. Chñ ®éng linh ho¹t
vËn dông, c©n nh¾c tõng tr−êng hîp. Tinh thÇn chung nªn sö dông nhiÒu møc
®iÓm (tõ 0 ®iÓm ®Õn 10 ®iÓm) mét c¸ch hîp lý. M¹nh d¹n cho ®iÓm 0, ®iÓm 1;
hoÆc kh«ng nªn yªu cÇu qu¸ cao ®èi víi møc ®iÓm 9, ®iÓm 10. §Æc biÖt khuyÕn
khÝch nh÷ng bµi viÕt cã c¶m xóc vµ s¸ng t¹o.
- ThÝ sinh lµm theo c¸ch riªng nh−ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu c¬ b¶n vÉn
cho ®ñ ®iÓm.
- ViÖc chi tiÕt ho¸ ®iÓm sè (nÕu cã) so víi biÓu ®iÓm ph¶i ®¶m b¶o kh«ng
sai lÖch víi h−íng dÉn chÊm vµ ®−îc thèng nhÊt trong Héi ®ång chÊm.
- Sau khi céng ®iÓm toµn bµi, lµm trßn ®Õn 0,5 (lÎ 0,25 lµm trßn thµnh 0,5;
lÎ 0,75 lµm trßn thµnh 1,0 ®iÓm).

II. §¸p ¸n vµ thang ®iÓm

§Ò I
C©u 1 (2,0 ®iÓm)
a. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t kh¸c
nhau, song ph¶i ®¹t ®−îc c¸c ý sau:
- XÐcg©y £xªnin (1895- 1925) - nhµ th¬ Nga, sinh ra trong mét gia ®×nh
n«ng d©n, suèt ®êi tù hµo vÒ gèc g¸c n«ng d©n cña m×nh. ¤ng yªu tha thiÕt gia
®×nh vµ ng«i nhµ tæ tiªn nªn th¬ «ng th−êng xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh c¶m víi ng−êi
th©n, víi nh÷ng h×nh ¶nh vÒ m¶nh v−ên x−a, m¸i nhµ x−a...
- TiÕp nhËn nh÷ng nÐt ®Ñp vÒ t«n gi¸o tõ bµ ngo¹i, t©m hån £xªnin trong
s¸ng, th¸nh thiÖn. §iÒu ®ã ¶nh h−ëng ®Õn t×nh c¶m t«n gi¸o trong th¬ «ng tr−íc
C¸ch m¹ng th¸ng M−êi.
- C¸ch m¹ng th¸ng M−êi thµnh c«ng, £xªnin "hoµn toµn ®øng vÒ phÝa
th¸ng M−êi". Tuy cã nh÷ng nhËn thøc cßn m¬ hå, song «ng lu«n b¨n kho¨n lo
l¾ng cho sè phËn cña quª h−¬ng, tin t−ëng tuyÖt ®èi ë t−¬ng lai cña ®Êt n−íc.
- Nh÷ng th¨ng trÇm cña cuéc ®êi £xªnin ®· ¶nh h−ëng s©u s¾c ®Õn th¬
«ng. Tuy vËy,th¬ «ng vÉn t−¬i t¾n trong s¸ng, ch©n thµnh .
b. C¸ch cho ®iÓm:
- NÕu diÔn ®¹t g·y gän, s¸ng sña, ch÷ s¹ch sÏ, ®ñ 4 ý th× cho 2 ®iÓm.
- Cßn c¸c thang ®iÓm kh¸c, gi¸m kh¶o dùa vµo ®¸p ¸n vËn dông linh ho¹t
cho thÝch hîp.

1
C©u 2 (8,0 ®iÓm)
1. Yªu cÇu vÒ kü n¨ng:
- BiÕt c¸ch ph©n tÝch t¸c phÈm ®Ó lµm râ luËn ®Ò.
- BiÕt lµm bµi v¨n nghÞ luËn v¨n häc, kÕt cÊu chÆt chÏ, bè côc râ rµng, diÔn
®¹t tèt. Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, lçi dïng tõ vµ ng÷ ph¸p. Ch÷ viÕt cÈn thËn, râ
rµng.
2. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: ThÝ sinh cã thÓ cã nhiÒu c¸ch tr×nh bµy kh¸c
nhau nh−ng ph¶i tËp trung lµm râ luËn ®Ò: c¶m høng håi sinh ®−îc thÓ hiÖn qua
c¸c ý sau:
a. Ph©n tÝch ®−îc c¶m høng håi sinh qua bøc tranh thiªn nhiªn:
- Mïa xu©n n¨m ngo¸i: M¶nh ®Êt §iÖn Biªn cßn ®Çy th−¬ng tÝch chiÕn
tranh, chÕt chãc, mµu s¾c cá c©y hoang d¹i.
- Mïa xu©n thø hai: thiªn nhiªn bõng dËy trµn ®Çy søc sèng (qua nh÷ng
h×nh ¶nh mµu xanh cña ®ç, ng«, l¹c, m¹; mµu ®á cña ít chÝn, mµu hoa liÔu leo;
mµu vµng cña ®u ®ñ.... ). C¶nh hoµng h«n, ®ªm tr¨ng ë n«ng tr−êng gîi sù b×nh
yªn, th¬ méng.
b. Ph©n tÝch c¶m høng håi sinh qua bøc tranh sinh ho¹t ®êi sèng con ng−êi
ë n«ng tr−êng §iÖn Biªn:
- Míi n¨m tr−íc th«i, sù gian khæ hy sinh vÉn diÔn ra.
- Nay, cuéc sèng vÜ ®¹i ®· trë l¹i råi: nh÷ng sinh ho¹t ë khu tËp thÓ cña
n«ng tr−êng (tiÕng guèc, tiÕng c−êi, tiÕng trÎ con, tiÕng thñ thØ, bãng d¸ng nh÷ng
chÞ cã mang ...) ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn. C¶nh lao ®éng thu ho¹ch l¹c s«i næi, c¶nh
sinh ho¹t v¨n nghÖ... Nh÷ng ph−¬ng tiÖn huû diÖt sù sèng ®· trë thµnh vËt dông
trong sinh ho¹t hµng ngµy (èng ®ùng giÊy gi¸ thó, giÊy khai sinh...).
c. Ph©n tÝch c¶m høng håi sinh qua sù biÕn ®æi sè phËn c¸c nh©n vËt:
- Nh©n vËt §µo: ph©n tÝch ®−îc qu¸ tr×nh thay ®æi sè phËn vµ tÝnh c¸ch:
+Tr−íc khi lªn n«ng tr−êng §iÖn Biªn, §µo cã sè phËn bÊt h¹nh, t©m
tr¹ng ch¸n ch−êng, tuyÖt väng.
+ Sau khi lªn n«ng tr−êng, ®−îc sèng trong tËp thÓ míi, §µo ®· t×m ®−îc
h¹nh phóc vµ sù håi sinh cña t©m hån.
- Sù håi sinh qua sè phËn cña c¸c nh©n vËt kh¸c (thiÕu uý DÞu, DuÖ, ...)
d. B×nh luËn, ®¸nh gi¸:
- Bøc tranh thiªn nhiªn lµm nÒn vµ lµ biÓu t−îng cho sù håi sinh cña con
ng−êi.
- Qua t¸c phÈm, t¸c gi¶ lµm næi bËt vÊn ®Ò "sù sèng nÈy sinh tõ trong c¸i
chÕt".
- TÇm t− t−ëng cña t¸c phÈm: TÝnh −u viÖt cña cuéc sèng míi XHCN vµ
t− t−ëng nh©n ®¹o.
3. C¸c thang ®iÓm:
a. §iÓm 8: §¸p øng c¸c yªu cÇu nªu trªn, c¶m nhËn s©u s¾c, dÉn chøng
chän läc phong phó vµ chÝnh x¸c; v¨n viÕt cã c¶m xóc. Cã thÓ cßn mét vµi sai
sãt nhá.
b. §iÓm 6: C¬ b¶n ®¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu trªn. N¾m ch¾c t¸c phÈm.
DÉn chøng kh¸ chän läc vµ chÝnh x¸c; diÔn ®¹t t−¬ng ®èi tèt. Cã thÓ m¾c mét sè
sai sãt.
c. §iÓm 4: HiÓu ®−îc yªu cÇu c¬ b¶n cña ®Ò. Tá ra n¾m ®−îc néi dung
chÝnh cña t¸c phÈm nh−ng ph©n tÝch cßn vµi lóng tóng. §· nªu ®−îc kho¶ng mét
2
nöa sè ý ë môc 2, dÉn chøng t¹m ®ñ nh−ng cã chç ch−a chän läc, hoÆc ch−a thËt
chÝnh x¸c. C©u, ch÷ , diÔn ®¹t t¹m ®−îc.
d. §iÓm 2: Ch−a hiÓu ®Ò. Ch−a n¾m ®−îc t¸c phÈm. Ph©n tÝch qu¸ s¬ sµi
hoÆc kÓ lung tung. DiÔn ®¹t qu¸ kÐm, ch÷ viÕt cÈu th¶, nhiÒu lçi.
e, §iÓm 0: Bá giÊy tr¾ng hoÆc viÕt nh−ng kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc g× g¾n víi
®Ò.

§Ò II
C©u 1 (2,0 ®iÓm)
a. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t kh¸c
nhau, song ph¶i ®¹t ®−îc c¸c ý sau:
- T©y TiÕn lµ mét ®¬n vÞ qu©n ®éi ®−îc thµnh lËp ®Çu n¨m 1947, ®Þa bµn
ho¹t ®éng ë t©y B¾c Bé ViÖt Nam vµ biªn giíi ViÖt- Lµo.
- ChiÕn sÜ T©y TiÕn phÇn ®«ng lµ häc sinh, thanh niªn Hµ Néi. Quang
Dòng lµ ®¹i ®éi tr−ëng.
- §¬n vÞ chiÕn ®Êu trong hoµn c¶nh rÊt gian khæ, v« cïng thiÕu thèn vÒ vËt
chÊt, bÖnh sèt rÐt hoµnh hµnh d÷ déi. Tuy vËy, hä vÉn ph¬i phíi tinh thÇn l·ng
m¹n anh hïng.
-Khi viÕt bµi th¬ nµy, t¸c gi¶ ®· chuyÓn ®¬n vÞ, ®ang xa ®oµn qu©n T©y
TiÕn. Nhí ®ång ®éi cò, «ng viÕt bµi th¬ T©y TiÕn n¨m 1948 t¹i lµng Phï L−u
Chanh.
b. C¸ch cho ®iÓm:
- Cho 2 ®iÓm khi tr×nh bµy ®ñ ý vµ diÔn ®¹t g·y gän, ch÷ viÕt cÈn thËn.
- Cho 1 ®iÓm khi tr×nh bµy ®−îc mét nöa sè ý trªn vµ c©u, ch÷ cßn mét sè
sai sãt.
- C¸c møc ®iÓm kh¸c, gi¸o viªn dùa vµo 2 thang ®iÓm trªn ®Ó vËn dông
cho thÝch hîp.

C©u 2 (2,0 ®iÓm)

a. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: CÇn cã c¸c ý sau:
- Hå ChÝ Minh xem s¸ng t¸c v¨n nghÖ lµ mét ho¹t ®éng tinh thÇn phong
phó vµ phôc vô cã hiÖu qu¶ cho sù nghiÖp c¸ch m¹ng.
- Ng−êi ®Æc biÖt chó ý ®Õn ®èi t−îng th−ëng thøc. Ng−êi cho r»ng v¨n
ch−¬ng trong thêi ®¹i c¸ch m¹ng ph¶i coi qu¶ng ®¹i quÇn chóng lµ ®èi t−îng
phôc vô.
- Ng−êi lu«n quan niÖm t¸c phÈm v¨n ch−¬ng ph¶i cã tÝnh ch©n thËt.
b. C¸ch cho ®iÓm:
- Cho 2 ®iÓm: ThÝ sinh tr×nh bµy ®Çy ®ñ 3 ý trªn vµ diÔn ®¹t g·y gän, ch÷
viÕt s¸ng sña.
- Cho 1 ®iÓm: khi tr×nh bµy ®−îc mét n−¶ sè ý trªn vµ c©u, ch÷ cßn mét sè
sai sãt.
- C¸c møc ®iÓm kh¸c, gi¸o viªn dùa vµo 2 thang ®iÓm trªn ®Ó vËn dông
cho thÝch hîp.

3
C©u 3 (6,0 ®iÓm)
ThÝ sinh cã thÓ ph©n tÝch ®o¹n th¬ vµ s¾p xÕp hÖ thèng ý theo nhiÒu c¸ch kh¸c
nhau nh−ng ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau:
1. Yªu cÇu vÒ kü n¨ng: BiÕt ph©n tÝch mét ®o¹n th¬ tr÷ t×nh, biÕt lµm mét
bµi nghÞ luËn v¨n häc, kÕt cÊu chÆt chÏ, bè côc râ rµng, diÔn ®¹t tèt, cã c¶m xóc;
kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, lçi dïng tõ vµ ng÷ ph¸p, bµi s¹ch sÏ s¸ng sña.
2. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc:
a. VÒ néi dung:
- C¶m nhËn ®−îc sù nhËy c¶m cña mét t©m hån trong s¸ng, g¾n bã thiÕt
tha víi cuéc sèng tù do, víi ho¹t ®éng cña tuæi trÎ.
- Cuéc v−ît ngôc vÒ tinh thÇn b»ng mäi gi¸c quan. C¶m xóc ch©n thµnh
®Çy søc c¶m ho¸.
b. VÒ nghÖ thuËt:
- Ph©n tÝch ®−îc gi¸ trÞ cña ®iÖp khóc (4 c©u ®Çu).
- C¶m thô ®−îc hÖ thèng h×nh ¶nh, ©m ®iÖu phong phó, m¹nh mÏ, ®Çy søc
gîi c¶m (r¹o rùc, n¸o nøc, reo, giã m¹nh lªn triÒu, véi v·, ®Ëp c¸nh ).
- §Æc biÖt ph©n tÝch ®−îc sù c¶m nhËn tinh tÕ cña nhµ th¬ vÒ nh÷ng ©m
thanh b×nh dÞ cña ®êi th−êng nh−ng ®Çy søc gîi c¶m trong hai c©u cuèi (Nghe
l¹c ngùa...®i vÒ).
3. C¸c thang ®iÓm:
§iÓm 6: §¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu ®· nªu trªn, cã sù c¶m nhËn tinh tÕ s©u
s¾c ë mét vµi ®iÓm; v¨n viÕt cã c¶m xóc. Cã thÓ cßn mét vµi sai sãt nhá.
§iÓm 3: C¬ b¶n biÕt c¸ch ph©n tÝch vµ hiÓu ®óng néi dung ®o¹n th¬ nh−ng
ch−a thËt ch¾c ch¾n. C¸ch ph©n tÝch cßn mét vµi h¹n chÕ. DiÔn ®¹t râ ý nh−ng
thiÕu chÊt v¨n, cßn m¾c mét sè lçi diÔn ®¹t, chÝnh t¶.
§iÓm 1: Tuy cã viÕt vÒ ®o¹n th¬ nh−ng sai l¹c vÒ néi dung vµ ph−¬ng
ph¸p. M¾c nhiÒu lçi vÒ c©u, ch÷.
§iÓm 0: Kh«ng viÕt ®−îc g×.

....... HÕt ......