You are on page 1of 18

Tiu lun: Xy dng v pht trin nn vn ha Vit Nam tin tin ...

Th ba, 02/12/2008 08:59 am

M U

1.1. L do chn ti:

Tri qua hn 55 nm trn chng ng pht trin vn ha, t vn kin


u tin cng vn ho nm 1943, ng v nh nc ta tch lu
kinh nghim thc tin v l lun li du n lch s, du n thi i v t
duy vn ho.

Khng phi ngu nhin m trong Vn kin Hi ngh ln th 4 ca Ban


chp hnh TW kho VII ng ta xc nh vn ho khng ch l kt qu
m cn l nguyn nhn ca qu trnh cng nghip ho, hin i ho t
nc. Pht trin quan im trn, Hi ngh ln th 10 Ban chp hnh TW
ng kho IX tip tc xc nh mc tiu cn phi t ti l to c s pht
trin ng b v cht lng vn ho m bo s gn kt gia nhim v
pht trin kinh t l trung tm, xy dng, chnh n ng l then cht vi
khng ngng nng cao vn ho - nn tng tinh thn ca x hi; to nn s
pht trin ng b ca ba lnh vc trn chnh l iu kin quyt nh m
bo cho s pht trin ton din v bn vng ca t nc (Vn kin Hi
ngh TW 10 kho IX). Ngh quyt i hi ng ton quc ln th X thng
4 nm 2006 tip tc khng nh: ...Xy dng nn vn ha Vit Nam tin
tin, m bn sc dn tc, p ng yu cu pht trin ca x hi v con
ngi trong iu kin y mnh cng nghip ha, hin i ha v hi nhp
kinh t quc t.

Qua gn 20 nm vi ng li ng n ca ng, cng vi cng cuc


i mi v ch ng hi nhp quc t, chng ta tng bc vng chc t
c nhng thnh tu rt ng t ho nh: nn kinh t th trng nh
hng x hi ch ngha ang tng bc c xy dng; nn dn ch XHCN
vi nh nc php quyn ca dn, do dn, v dn c thit nh. Bn
cnh vic hi nhp kinh t, tin trnh hi nhp vn ha cng l mt tt yu
khch quan. Tin trnh gia hi nhp kinh t v hi nhp vn, nu coi nh
hi nhp kinh t th t nc s chm thot ngho. Cn coi nh hi nhp vn
ha i khi li nguy him hn bi c th b cc nn vn ha khc ng ha.
V vy bn cnh chin lc pht trin kinh t, chng ta cn c chin lc
pht trin nn vn ha m bn sc dn tc ph hp vi pht trin kinh t.
Tt nhin m bn sc dn tc khng th ng ca nn vn ha, m ch
ng chn lc nhng tinh hoa vn ha nhn loi lm phong ph, giu c
thm, hin i hn nn vn ha ca dn tc ca t nc mnh.

Vn ha vn bao gi cng l nn tng quyt nh ca x hi, mt vn


ha cho s pht trin mnh m, su sc ton din nht ton cu ha v hi
nhp, ton cu ha nh mt tt yu. C th khng nh: Vn ha l ct hn
ca dn tc, mt dn tc, nu khng gi c bn sc vn ha ring th dn
tc s b lu m thm ch khng cn dn tc na. V th, xy dng v
pht trin nn vn ha Vit Nam tin tin m bn sc dn tc khng ch
l trch nhim ca ngnh vn ho m cn l trch nhim ca ton ng, ton
dn v ton x hi. Ti quan tm v chn ti: Quy lut ph nh ca
ph nh v s vn dng quy lut ny vo vic xy dng v pht trin
nn vn ha Vit Nam tin tin m bn sc dn tc lm ti
cho tiu lun ny.

2. Tnh hnh nghin cu:

t nc ta ang trong thi k hi nhp vi nn kinh t m. Tuy nhin,


vic hi nhp c mt tch cc v tiu cc. Nu chng ta tip thu khng chn
lc, th bn cnh nhng mt tch cc ca nn vn minh hin i, chng ta d
b tip thu nhng nhng mt tiu cc. Mt khc, chng ta cn lo ngi b
nh mt truyn thng dn tc, chy theo cc nc trn th gii, b nh
hng hon ton bi nn vn ho ca nc khc.

Mi mt quc gia u c nhng truyn thng, nhng bn sc ring ca


mnh. Bn sc ring ca mt dn tc, gip chng ta nhn dng r mt quc
gia . Gi gn v pht huy bn sc dn tc l mt vic tt yu trong nn
kinh t m hin nay.

3. Mc ch nhim v.
- Lm r vn vn ho v bn sc vn ha dn tc Vit Nam.
- nh gi cc mt tch cc v hn ch trong vic vic xy dng nn
nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc trong qu trnh hi
nhp nc ta.

- Vn dng quy lut ph nh ca ph nh vo vic xy dng nn nn


vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

- Thnh qu ca vn dng quy lut ph nh ca ph nh vo vic xy


dng nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

- Trn c s l lun v thc tin nghin cu, xut cc gii php


nhm xy dng nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc
nc ta.

NI DUNG

Chng 1

Nhng vn chung v quy lut ca ph nh vo vic xy dng v


pht trin nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

1.1. Khi nim ph nh bin chng.

Theo ngha thng thng, ph nh c hiu l s khng tha nhn,


bc b hay s thay th mt s vt, hin tng no . Trong Trit hc c hai
quan im: quan im siu hnh v quan im bin chng v s ph nh.

Quan im siu hnh hiu s ph nh l s can thip ca nhng lc


lng bn ngoi dn ti th tiu s vt, chm dt s pht trin ca n. Quan
im bin chng cho rng ph nh l khu tt yu ca bt k s pht trin
no. l s thay th s vt ny bng s vt khc trn c s mt i ca ci
c v xut hin ci mi tin b hn, l qu trnh gii quyt mu thun ni ti
ca bn thn s vt b ph nh.
V vy, ph nh bin chng l qu trnh t thn ph nh, t thn pht
trin dn ti s ra i ca ci mi tin b hn so vi ci b ph nh (kt qu
ca qu trnh u tranh gia cc mt i lp bn trong s vt y quyt nh).

1.2. Ni dung quy lut:

Quy lut ph nh ca ph nh l mt trong 3 quy lut c bn ca php


bin chng duy vt. Quy lut ny khi qut khuynh hng pht trin tin ln
theo hnh thc xoy c th hin tnh cht chu k trong qu trnh pht trin.

l c s phng php lun ca nguyn tc ph nh bin chng, ch


o mi phng php suy ngh v hnh ng ca con ngi. Ph nh bin
chng i hi phi tn trng tnh k tha, nhng k tha phi c chn lc,
ci to, ph phn, chng k tha nguyn xi, my mc v ph nh sch trn,
ch ngha h v vi qu kh. Nguyn tc ph nh bin chng trang b
phng php khoa hc tip cn lch s v tin on, d kin nhng hnh
thi c bn ca tng lai.

Quy lut ph nh ca ph nh biu hin s pht trin ca s vt l do


mu thun trong bn thn s vt quyt nh. Mi ln ph nh l kt qu u
tranh v chuyn ha gia cc mt i lp trong bn thn s vt - gia mt
khng nh v ph nh. S ph nh ln th nht din ra l do s vt c
chuyn thnh ci i lp vi mnh. S ph nh ln th hai c thc hin
dn ti s vt mi ra i. S vt ny i lp vi ci c sinh ra ln ph
nh th nht. N c b sung nhiu nhn t mi. Nh vy sau hai ln ph
nh s vt dng nh quay tr li ci c, nhng trn c s mi cao hn l
c im quan trng nht ca s pht trin bin chng thng qua ph nh
ca ph nh.

Ph nh ca ph nh lm xut hin s vt mi l kt qu ca s tng


hp tt c nhn t tch cc c v pht trin trong ci khng nh ban
u v trong nhng ln ph nh tip theo. Do vy, s vt mi vi t cch l
kt qu ca ph nh ca ph nh c ni dung ton din hn, phong ph
hn, c ci khng nh ban u v kt qu ca s ph nh ln th nht.

Kt qu ca s ph nh ca ph nh l im kt thc ca mt chu k
pht trin v cng l im khi u ca chu k pht trin tip theo. S vt li
tip tc ph nh bin chng chnh mnh pht trin. C nh vy s vt
mi ngy cng mi hn.

Quy lut ph nh ca ph nh khi qut xu hng tt yu tin ln ca


s vt - xu hng pht trin. Song pht trin khng theo hng thng m
theo ng "xoy c". S pht trin "xoy c" l s biu th r rng, y
cc c trng ca qu trnh pht trin bin chng ca s vt: tnh k tha,
tnh lp li, tnh tin ln. Mi vng ca ng xoy c dng nh th hin
s lp li, nhng cao hn, th hin trnh cao hn ca s pht trin. Tnh
v tn ca s pht trin t thp n cao c th hin s ni tip nhau t
di ln ca cc vng trong ng "xoy c".

Trong qu trnh vn ng ca s vt, nhng yu t mi xut hin s


thay th nhng nhn t c, trong nhng nhn t tch cc ca s vt c
c gi li. Song s vt mi ny s li b ph nh bi s vt mi khc. S
vt mi khc y dng nh l s vt tn ti, song khng phi l s trng
lp hon ton, m n c b sung nhng nhn t mi v ch bo tn nhng
nhn t tch cc thch hp vi s pht trin tip tc ca n. Sau khi s ph
nh 2 ln ca ph nh c thc hin th s vt mi hon thnh mt chu
k pht trin.

1.3. ngha:

Quy lut ph nh ca ph nh gip chng ta nhn thc ng n v


xu hng pht trin ca s vt. Qu trnh pht trin ca bt k mt s vt
no cng khng bao gi i theo mt ng thng, n gm c nhiu chu k
khc nhau. Chu k sao bao gi cng tin b hn chu k trc. Do , chng
ta phi hiu nhng c im c cch tc ng ph hp vi yu cu
pht trin.

Theo , mi s vt lun xut hin ci mi thay th ci c, ci tin b


thay th ci lc hu, ci mi ra i trn c s k tha tt c nhng nhn t
tch cc ca ci c. Do , trong hot ng ca mnh, con ngi phi bit k
tha tinh hoa ca ci c, trnh thi ph nh sch trn.

Trong gii t nhin ci mi pht trin mt cch t pht, cn trong x


hi ci mi ra i gn lin vi hot ng c thc ca con ngi. Chnh v
th trong hot ng ca chnh mnh con ngi phi bit pht hin ci mi v
ng h n.

Chng 2

Vn dng quy lut ph nh ca ph nh vo vic xy dng nn


vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

2.1. Nhng thnh tu v hn ch trong qu trnh hi nhp vn ha


v th gii.

Ton cu ha l mt xu th khng th cng li i vi tt c cc quc


gia. Ch ng hi nhp l mt thi tch cc, khn ngoan, l khng
nh ng hng c chin lc, c chin thut, c k hoch cho tng bc
i. Ch ng hi nhp s khai thc c nhiu nht nhng thun li, nhng
c hi dn tc c nhiu li ch nht, hn ch c n mc thp nht
nhng thch thc, nhng tiu cc ny sinh.

Cng cuc i mi ca t nc ta hai mi nm qua chnh l s ch


ng hi nhp quc t, tng bc vng chc t c nhng thnh tu rt
ng t ho. V kinh t, Vit Nam l mt trong nhng nn kinh t c tc
pht trin kh cao (t 7,5 - 8% nm), c cu kinh t c chuyn ch theo
hng tch cc pht trin cng nghip v dch v, tc hin i ha c s
h tng, khoa hc cng ngh vi nhng bc i di... tt c to iu kin
chn mui Vit Nam vng bc trn tin trnh ha nhp Thng mi
Quc t WTO.

Chin lc l vy, nhng 20 nm hi nhp vn ha th gii qu l cuc


u tranh quyt lit. nh gi v thnh tu hi nhp vn ha c nhiu kin
khc nhau, khng c ng thun nh khi chng ta nh gi v thnh tu
i mi kinh t. iu ny chng t qu trnh hi nhp vn ha ca chng ta
cn c nhng vn non yu. Khng ai ph nhn sau 20 nm i mi, i
sng vn ha tinh thn ca nhn dn ta c nng cao, c m rng, phong
ph a dng v giu c hn nhiu. Nhng cng phi tha nhn rng, bn
cnh nhng mt tt , th nhiu mt tiu cc ca i sng x hi cng ny
sinh. o c x hi xung cp nghim trng, i sng vn ha b lai cng,
nhiu chun mc x hi khng cn c tn trng, mt s mt xu c duy
tr cng khai khng c ngi ln ting, nhiu t nn khng ngn chn c.

Ring v lnh vc vn hc ngh thut, 20 nm hi nhp th vn chng


ngh thut th gii t trn vo nc ta, c nhng tc phm hay v nhng
tc phm d. Vn ha bo lc, tnh dc ngang nhin thch thc nhng thun
phong m tc, nhng mn hng n lin r tin tn cng nhng gi tr su
sc, thm nghim... Nhng tnh cht vn chng ngh thut ngoi lai i
khi cn c sc mnh chim lnh hn c mt b phn lm nhim v sng
to, biu din v mt b phn cng chng nht l kh ng o gii tr hoan
h mt cch v ti v, "ng thanh tng ng ng kh tng cu kh rm
r.

Hi nhp th gii, ngha l ra vi i dng vi nhiu sng to gi ln.


lnh vc no cng cn phi c ngi cm li c bn lnh v c tm nhn xa
trng rng. Trn th gii c nhiu bi hc v s pht trin hi ha gia
kinh t v vn ha ha. Nhng bi hc no cng ch c nhng gi tr nht
nh ch khng th l cha kha vn nng. Chin lc xy dng nn vn ha
Vit Nam phong ph, m bn sc dn tc l hon ton ng n, nhng
trin khai xy dng qun l vn ha ton x hi l v cng kh khn phc
tp, l thch thc ln cn c sc mnh ca nhiu cp nhiu ngnh mi c th
lm c. Vi quyt tm cao th cui cng cn bnh no cng tm ra c
thuc c tr, cng tm c gii php gii quyt ng n.

Nn vn ha Vit Nam trong 4000 nm lch s tn ti v pht trin


th hin sc sng mnh lit. m mu ng ha ca nhng nn vn ha ln
ht t sng ny n t sng khc cng khng xa c bn lnh vn ha
Vit Nam. C th ni nn vn ha Vit Nam c ti luyn v c sc
khng cao. iu ny cho chng ta tin tung vo chng ng pht trin sp
ti ca nn vn ha dn tc. Mt vn ln v quan trng t ra l: Nn vn
ho tin tin, hin i do hi nhp quc t hnh thnh c mu thun, c th
tiu nn vn ho truyn thng v lm mt i bn sc dn tc ca vn ho
truyn thng?
Php bin chng duy vt v thc tin x hi cho thy, i sng tinh
thn c cuc sng c lp ca n so vi nn tng vt cht x hi. Vn ho,
mt khi ra i, d l xut pht t tn ti kinh t, t i sng vt cht, n tr
thnh thc th c lp vi c s kinh t - x hi. Thc t chng minh,
nhng h t tng, chnh tr, vn ho ng vai tr iu chnh v qui nh
chiu hng vn ng ca x hi. Ngy nay, loi ngi cng nhn r rng,
vn ho khng ch l ci phi sinh ca iu kin kinh t - x hi, m cn l
ng lc ni sinh ca s pht trin .

Vn ho Vit Nam vi bn sc ca mnh, qua bao ln tip bin vn


khng b sai lc, phai m, thm ch qua bao ln t nc b xm lng, dn
tc b thn tnh, nhng bn sc khng bao gi mt, khng nhng khng
mt m n ngy cng c khng nh v pht trin. Mi ln tip bin, vn
ho Vit Nam vi bn lnh v sc sng ca mnh, ly bn sc dn tc lm
tiu ch, n gn lc, tip thu nhng tinh hoa tt p ca cc nn vn ho
khc trn khp th gii, lm giu c v m thm, phong ph thm cho
bn sc ca mnh.

Ni nh vy khng c ngha hi nhp vn ha ch c em li nhng


thun li, to ra tt c nhng yu t tch cc cho v gi gn bn sc vn ho
Vit Nam.

Chng ta d dng nhn thy: Ton cu ho v hi nhp mt mt lm


nng cao cht lng sng, mt khc cng hnh thnh nn nhng chun mc
mi l trong i sng tinh thn, c th dn n "s va chm" gia li sng,
li t duy hin i vi li sng v t duy truyn thng: Li sng v cch t
duy ho vi thin nhin, tnh cm cng ng tnh lng ngha xm dng nh
"mc cm" vi li sng th v ton tnh kinh t c tnh c nhn, np sng
thanh bnh d "d ng vi nhp gp gp ca tc phong cng nghip, ng
x tnh cm nghing v o c thng tng phn vi vn ho tr tu v
nn php l cht ch, li sng tiu xi khng my ph hp vi truyn thng
thanh m ca con ngi Vit Nam

Hi nhp quc t khng ch l nhp cng ngh m l hot ng ton


din khoa hc k thut, kinh nghim sn xut - qun l kinh t - x hi. S
hi nhp s lm tng nhanh nhiu loi sn phm vn ho, trong , bn cnh
cc yu t tt p, c c nhng yu t khng ph hp vi vn ho truyn
thng, thm ch c hi na.

Chng ta ch ng la chn chnh sch trong tip bin ca cng nghip


ho - hin i ho. Nhng th mnh trong i sch l tng i bi trnh
kinh t - x hi nc ta rt thp so vi cc nc u t vo ta. Trong bit
bao loi u t, ng thi cng km theo nhng dng vn ho nht
nh. Ci ta cn, ni chung l vt hn ci ta c kh nng cho. Trong mt x
hi ngho, s thm nhp t t bn ngoi lm o ln nhiu thi quen, np
sng, k c suy ngh ca nhn dn ta trn mt bnh din rng hn bao gi
ht.

Vi nm gn y, khng ch thnh th m c nng thn, iu kin


sng, tin nghi sinh hot, li sng c s thay i ln, s thay i din
ra khng ch b ngoi m c chiu su. S khng hong mt s mt
trong nhiu phng din i sng ang hnh thnh lin quan n tng gia
nh. Trc y mt s ngi i tm s tho mn li sng ca h nc
ngoi, th nay li sng ny n ti Vit Nam, trn mt s lnh vc li
sng khng ch li sng truyn thng Vit Nam, nhiu cch sinh hot,
cch sng, cch ngh... thc s xung t vi nhng chun mc m nhn
dn ta cho l lnh mnh. Nhiu hin tng trc y hon ton xa l th nay
khng t ngi c xem nh l chuyn bnh thng: bo lc, kch dm,
xem tin l ti thng, xem hng th vt cht l mc ch ca cuc i.
ng minh ca li sng bung th l lun iu t do, dn ch khng ranh
gii. Tt c nhng ci nu khng kp thi ngn chn, n mt lc, an ninh
quc gia, thm ch c lp dn tc s l ci bia bn ph, li sng dn tc,
vn ho dn tc s b coi l lc hu, lc lng.

2.2. S vn dng quy lut ph nh ca ph nh vo vic xy dng


v pht trin nn vn ho Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

Hin nay, vn bn sc vn ha dn tc v nhng bin th ca n


ang l mt trong nhng vn c c bit quan tm Vit Nam. Ni m
nh v bn sc hin din khp ni, t nhng din ngn chnh tr nh "xy
dng nn vn ha tin tin, hin i, m bn sc dn tc", "hi nhp
nhng khng ha tan" cho n cc hot ng kinh t, vn ha x hi nh
xy dng thng hiu Vit, t kim im tnh cch dn tc hay ph bnh vn
hc ngh thut. Khng th ph nh, y l mt nh hng ng n, mt
mi quan tm lnh mnh ca ton x hi khi Vit Nam ngy cng tham gia
mt cch ton din hn vo qu trnh ton cu ha nhng t bn thn nhng
kht vng bo tn, pht huy bn sc dn tc cng t ra nhng cu hi hc
ba i vi ton x hi, trc ht l trong vic xc nh bn sc vn ha dn
tc v sau l vic ng x vi bn sc vn ha .

Bn l ci gc, ci cn bn, ci li, ci ht nhn ca mt s vt; Sc


l th hin ra ngoi. Ni bn sc dn tc ca vn ha Vit Nam tc l ni
nhng gi tr gc, cn bn, ct li, nhng gi tr ht nhn ca dn tc Vit
Nam. Ni nhng ht nhn gi tr ht nhn tc l khng phi ni tt c mi
gi tr, m ch l ni nhng gi tr tiu biu nht, bn cht nht, chng mang
tnh dn tc su sc n ni chng biu hin trong mi lnh vc nh: vn
hc ngh thut, sn khu, hi ha, iu khc, kin trc, trong sinh hot, giao
tip, ng x hng ngy ca ngi Vit Nam.

Nhng gi tr ht nhn khng phi t nhin m c, n c to thnh


dn dn v c khng nh trong qu trnh lch s xy dng, cng c v
pht trin ca nh nc Vit Nam. Nhng gi tr khng phi l khng
thay i trong qu trnh lch s. C nhng gi tr c, li thi b xa b, v c
nhng gi tr mi, tin b c b sung vo. C nhng gi tr tip tc pht
huy tc dng, di nhng hnh thc mi. Dn tc Vit Nam, vi t cch l
ch th sng to, thng xuyn kim nghim nhng gi tri ht nhn ,
quyt nh nhng thay i v b sung cn thit, ti to nhng gi tr t
th h ny sang th h khc.

Khng nn c t tng tnh v siu hnh i vi nhng gi tr ht nhn


, thm ch i vi nhng gi tr m chng ta vn cho l thing ling nht.
Nu dn tc khng c thc gi gn, bi dng, ti to trao truyn t th
h ny sang th h khc th chng cng b mai mt v tn li i theo nm
thng.

Chng ta th so snh bn sc ch ngha yu nc Vit Nam trong nhng


ngi cuc Cch mng Thng tm si sc, trong cuc khng chin chng
Php, Nht, M vi ci gi l "Bn sc" ch ngha yu nc Vit Nam trong
nhng nm thng cui i nh Nguyn th thy r. Hay l i vi ch ngha
yu nc Vit Nam thi k L Mt vi ch ngha yu nc Vit Nam thi
L -Trn. Khng th ni, y l cng mt bn sc ch ngha yu nc c!

C ngi hi c th c nhng gi tr bn sc l tiu cc, hay l ni bn


sc l ni ci g tin b, tch cc, xng ng c trao truyn v tha k.

Nh trn va ni, khng nn c ci nhn tnh ti v siu hnh i vi bn


sc dn tc. Ci g sng u thay i v phi thay i. Bn sc dn tc cng
vy. Giai cp lnh o phi sng sut v ch ng i vi qu trnh din
bin ca bn sc dn tc. Nhng gi tr no li thi phi xa b, nhng gi
tr mi no cn b sung thm vo, nhng gi tr no cn k tha, nhng di
mt hnh thc mi, v hnh thc mi thm ra sao? Trong nhng bc
chuyn cch mng, nhng s kin i i ca dn tc ta nh cuc cch
mng Thng tm, chin thng ca Ng Quyn kt thc m di mi th k
Bc thuc, s kin Ty Sn..., b phn lnh o ca dn tc thi by gi
phi nghim tc kim nghim li nhng gi tr bn sc ng thi ca dn
tc. Khng phi khng c l do m sau 10 th k Bc thuc, b phn lnh
o ca dn tc thi by gi gt b Nho gio v chp nhn t tng Pht
gio. Cng vi nhng l do xc ng, dn tc ta kinh qua cuc cch Mng
thng tm chp nhn h t tng Mc-Lnin nh l dng t tng ch
lu hin nay ca mnh.

Nhng cuc kim nghim nh th cng cn c tin hnh khi xy ra


giao tip vn ha rng ri gia cc nn vn ha khc nhau, v d gia vn
ha Vit Nam v vn ha X Vit, vn ha Vit Nam v vn ha n ,
Trung Hoa, vn ha Vit Nam v vn ha u, M... khng c bin gii.
Thi i hin nay l thi i ca k thut giao thng lin lc v thng tin cc
k pht trin. Tri t nh b thu nh li hng my trm ln, so vi chc nm
v trc. Do s tip xc vn ha gia cc dn tc sng cch xa nhau l
tt nhin v tt yu. Qua nhng cuc tip xc , bn sc vn ha ca cc
dn tc u c s thay i, bn cnh nhng ci khng nh. Tht l v l nu
chng ta gt b mi yu t tin b v ci hay, p ca vn ha nc khc ch
v chng ta s b ngoi lai. Nhng cng s l v l hn, nu chng ta tip thu
hng lot khng c ph phn mi yu t ca vn ha nc ngoi, ch v
chng l mi l, tn k.
Nhng yu t tin b ca vn ha nc ngoi, mt khi c dn tc ta
chp nhn v bin thnh s hu ca mnh ri, th chng c th tr thnh mt
b phn ca gi tr bn sc vn ha Vit Nam, ca dn tc Vit Nam. Khng
ai c th ph nhn rng, nhiu yu t Pht gio, Nho gio, mc d bt ngun
t nc ngoi, nhng tr thnh b phn khng kht ca bn sc dn tc v
vn ha Vit Nam, c dn tc Vit Nam bin thnh s hu tht s ca
mnh.

Ni tm li, ci li thi nhng khng c ci tin, ci tt nhng li b


cng iu, ci tt ngoi lai nhng khng c bn a ha nhun nhuyn
u c th bin thnh tiu cc v to tr ngi cho s pht trin bnh thng
ca nn vn ha dn tc. V vy, m chng ti khng nh, nhng gi tr bn
sc ca dn tc Vit Nam, ca nn vn ha Vit Nam cn phi c b phn
lnh o ca dn tc thng xuyn kim nghim, theo di, gn gi, ci tin,
b sung, gt b nhng ci li thi, i mi nhng hnh thc khng cn thch
hp, tip thu v bn a ha mi tinh hoa ca vn ha nc ngoi... khin
cho nhng gi tr gi l bn sc vn ha ca dn tc ta pht huy ti mc cao
nht ca hai tc dng xc tc v hi t, i vi s pht trin ton din v
mi mt ca dn tc Vit Nam chng ta. Tc dng xc tc l tc dng thc
y mnh m s pht trin. Tc dng hi t l tc dng gn b, kt hp vi
mt, cc yu t thnh mt h thng nht.

2.3. Thnh qu ca vic vn dng vo xy dng v pht trin nn


vn ha Vit Nam tin tin m bn sc dn tc.

i vi nc ta nhng nm va qua, trong qu trnh m ca giao lu


vi th gii, chng ta khng ch tip thu nhng gi tr hin i, tin tin m
cn b sung, iu chnh mt s nt ca cc gi tr truyn thng cho ph hp
vi thi i, thm thu v lm a dng thm bn sc ca dn tc. Chng ta
ngy cng thc r hn v qu trnh hi nhp. Trong qu trnh thc tin
pht trin t nc, chng c nhng thnh qu trong vic xy dng v
pht huy bn sc vn ha l:

Qu trnh hi nhp vn ha lm cho cc quc gia ang ngy cng xch


li gn nhau hn bi nhng gi tr truyn thng chung, ng thi to iu
kin cho mi dn tc pht huy nt c o, c trng ca mnh. Qu trnh
ny cng s to iu kin cho th gii lun tn ti trong s thng nht chung
ca tt c nhng ci ring, ci c th; ci chung khng bi tr ci ring m
cng vi ci ring lm tin cho nhau cng thc y nhau pht trin v
tin b.

Vn dng quy lut ph nh ca ph nh, ta khng th bo v th ng


bn sc m ch ha nhp c st v bin i bn sc mi xut hin v chi
sng. T Truyn Kiu, th Nm hay tranh khc g dn gian, tung cho, nh
nhc Cung nh Hu, Quan H hay Ca tr... cha ng bn sc dn tc v
tng l s giao thoa, c st, khai thc ln nhau ca cc dng vn ngh, vn
ha khc nhau. Gn y th chic o di, ci nn ti tranh sn mi, la, sn
du t thi ng Dng ti i Mi, Th Mi, tiu thuyt, kin trc "ng
Dng", ci lng... u l nhng sui ngun, v "kho cha" ca bn sc
dn tc. N tru tng song khng chung chung m nm cc tc phm c
th ca cc tc gi c th. Nu c nhng nghin cu nhn dng c nhng
nt chung no ca cc tc phm, tc gi th ta c th gi tn "bn sc
dn tc" ta.

Gi gn bn sc khng co vo c th trong tnh ring bit , khc t


giao lu vn ho. Trn th gii ny khng c mt nn vn ho no c tnh
thun nht bn a. S thay i gia cc nn vn ho l do trao i. Khi trao
i ngng th c hai a bn u chng li trong pht trin. y l php bin
chng ca nhn t ngoi sinh trong s pht trin ni sinh. Tuy nhin s hi
nhp cc gi tr vn ha khc vi s tha ha v vn ha cng nh s lai
ging tt khc vi lai ghp vo c th nhng gien l hoc, gy nn s bin d
, thm ch nhng qui thai.

Chng ni g xa. Na u th k XX, vn ho v li sng Php, theo


l u chu, xm nhp vo ta nhanh v mnh, tng nh ng tr, trong khi
vn ho dn tc c du hiu suy yu. Th m nhng nm 20 - 30 v u 40,
di s tc ng ca ln sng y v cng vi vn ling vn ho giu bn sc
c sn, ny n c mt nn vn hc - ngh thut Vit Nam mi hu nh
ch tng lp tiu t sn mi hnh thnh to ra, vi vn xui v thi ca, m
nhc, hi ho, sn khu, ph bnh vn hc cn m vang n tn ngy nay.
Cuc hi ha u ca thi mi b t qung y lm cho vn ho Vit, con
ngi Vit phong ph hn, b tc nhng nt mi cho bn sc. Ta chi b
nhng ci g , ta tip thu v sn sinh ra nhng ci g mi hn, ph hp
hn, c sc nng cao ta ln.

Cuc hi nhp thi nay mnh m hn, ton din v ton cc, sc chi
phi, sc tc ng ca n khng th so snh vi trc c. Song ta s hu
c mt vn ling gien, vn ling bn sc ca ta v cng su lng, v cng
dai bn, khng vic g phi e ngi! Th xem, mnh bt chc n c sng vi
m tt theo kiu Nht, nhng thm vo y l rau dip c, l ci xanh, c ci
sng. Mnh ht nhc pop, nhc rock, song giai iu v cch th hin th
chng ging ai. Thm ch, nhng sn bay quc t ny n, c gp dm ba
ng bo mnh tm tm, l nhn ra ngay. y l trong cuc sng thng
nht, ch nhng phm tr ln lao nh cch ngh, cch sng, cch phn
u mnh chng ging ai ht.

Mt thnh qu vng chc na trong gi gn bn sc l chng ta khng


s ton cu ha tn cng m cn tn cng ngc li n. Xin nu hai v d:
thc n v y phc.

Thc n l yu t mnh nht trong bn sc, cho nn n pht trin vi


ton cu ha. Su-si ca Nht ngy nay ton cu ha thc n khp nm chu
bn bin. M n gin qu: ch cht cm bc rau cu. Th gii nh giu
cng chn m cng chung su-si. Nm yu im , su-si tin cng trn th
trng chung thc n nh: n a vi ci bao t, h h thc thc, n vo
nh c nh khng.

Ph ca ta by gi cng th, cng ton cu ha trong nhu cu


fastfood. Tri vi su si, n thc cht, lm mt t b l gii quyt xong ba
tra, m mi v li m , kch thch. Cha ni n ch gi (nem rn)
chng nhng i vo cc nh hng sang trng m cn i vo tn cn-tin ca
cc trng hc, cc xe y trn ng ph. Hc tr thy nem rn, cha n
thm chy nc ming.

Nhng d l nem rn hay ph, d ph do bp Tu nu hay d nem rn


ang lai ging vi bnh trng Thi Lan, ci c bit, ci khc vi Tu, vi
Thi ca Vit Nam, ci lm cho mn n Vit Nam c a chung trn th
gii, ci lm cho con ngi Vit Nam mun i vn t nh ngha mnh l
Vit Nam bt chp khng gian, bt chp lut quc tch, vn l ci , ci mi
thum thm, ci v mn mn, m nu thiu n cuc i nht nho nh thiu t
quc: ci chai nc mm, nc mm l i nguyn soi bch chin bch
thng. Thc dn, quc, b quyn, Bc thuc, Ty thuc... chng coi n ra
g. Nhng i vi Vit Nam l bn sc.

o di l y phc ca dn tc, l yu t then cht th hai ca bn sc.


o di tuy khng phi l truyn thng lu i, ch l y phc ci cch t
nhng nm 1930 thi, cng l thi trang ch bin thch nghi vi thi i
mi. Nhng n thnh cng bao nhiu, thn thng bao nhiu, yu kiu ban
nhiu, thch hp bao nhiu! N i vo lng dn tc nh th n c khai
sinh t thu dn tc cn nm ni. V n hnh din pht phi trn th gii,
th gii thn phc n. Ngy nay, d thi trang tha h v vi, thm bt, nhn
ln nhiu kiu mi, nhng n vn l n, vn c tn vinh ca ngi. Ci g
hp vi dn tc tri qua bao nhiu th thch, ci y l bn sc, chng ta
khng s lu m, ai ly, ai cp c! Nh vy th chng s ai. Nh chn nc
mm. Nh chic o di. Th mun i ca dn tc Vit Nam.

2.4. Nhng vn t ra trong vic xy dng v gi gn bn sc


dn tc trong qu trnh ton cu ho v hi nhp vn ha hin nay.

khc phc nhng hn ch, yu km, tip tc gi gn v pht huy bn


sc vn ha dn tc, p ng yu cu pht trin ca x hi v con ngi
trong iu kin y mnh cng nghip ha, hin i ha v hi nhp kinh t
quc t, trc mt chng ta cn thc hin mt s nhim v c bn, cp thit
sau:

Tng cng s lnh o ca ng, qun l ca Nh nc, pht huy sc


mnh tng hp ca t nc, to s chuyn bin c bn v bc pht trin
mnh m trong xy dng, nn vn ho Vit Nam tin tin, m bn sc
dn tc ng b vi s pht trin kinh t - x hi.

Chng ta nht nh phi y mnh hn na phong tro ''Ton dn on


kt, xy dng i sng vn ho'' gn cht vi cuc vn ng chnh tr su
rng trong ton ng, ton dn, ton qun hc tp v thc hin t tng H
Ch Minh v o c, li sng, lm chuyn bin mnh m cng tc gio dc,
rn luyn o c, li sng trong cn b, ng vin v nhn dn, nht l i
vi cn b ch cht cc cp v thanh nin.
Chng ta phi gn cht nhim v xy dng vn ho vi nhim v trung
tm xy dng kinh t v nhim v then cht xy dng ng, bo m hot
ng vn ho tin hnh ng b vi hot ng kinh t, hnh thnh nn tng
tinh thn vng chc cho x hi. Cng cn ni thm rng, thc hin tt cc
nhim v c th v xy dng v pht trin vn ho, trong khi t ln hng
u nhim v xy dng con ngi vi nhng c tnh c bn, tt p, chng
ta phi xy dng v pht trin hi ho cc nhim v khc, t xy dng mi
trng vn ho, pht trin vn hc - ngh thut, thng tin i chng, bo tn
v pht huy cc di sn vn ho n vic bo tn v pht trin vn ho cc
dn tc thiu s, chnh sch vn ho i vi tn gio v hp tc quc t v
vn ho...

Chng ta tip tc tng cng cc ngun lc v phng tin cho hot


ng vn ho, trc ht v tng mc u t t ngn sch cho pht trin s
nghip vn ho i i vi vic huy ng s ng gp ca cc tng lp nhn
dn v s dng mt cch c hiu qu nht cc ngun lc ; sm xy dng
v thc hin chin lc tuyn chn, o to, pht trin cc ti nng vn ho,
ngh thut; tng cng v i mi mnh m phng thc lnh o ca
ng, s qun l ca Nh nc i vi vn ho.

lm c iu , trc ht l cn b, ng vin, cn nng cao nhn


thc v trnh lnh o trn lnh vc vn ho, song song vi cc lnh vc
chnh tr, kinh t, x hi ...; nu cao tinh thn gng mu v t tng, o
c, li sng; nng cao cht lng, hiu qu cng tc t tng theo phng
chm ''ni i i vi lm, ni l lm cho cc quyt nh ln ny c
qun trit trong tng cn b, ng vin, nht v cn b ch cht, v mi tng
lp nhn dn. Cc cp, cc ngnh cn c ngay cc chng trnh, k hoch v
bin php c th a nhng ni dung thm su vo tng a phng,
tng ngnh, tng n v, tng cng ng, tng gia nh, tng con ngi, to
thnh phong tro thi ua si ni, xy dng con ngi mi v mi trng vn
ho mi phong ph, lnh mnh, pht huy nhng truyn thng vn ho tt
p ca dn tc ta. Nu nh mi ngy, mi ngi chng ta u lm c
mt vic tt hay vi ba vic tt, v ton x hi u lm nh vy th chc
chn chng ta s y li c cc hin tng tiu cc, lm cho x hi ta
ngy cng tt p hn, nn vn ho ca chng ta ngy cng c nng cao
hn.
KT LUN.

Quy lut ph nh ca ph nh gip chng ta nhn thc ng n v


xu hng pht trin ca s vt. qu trnh pht trin ca bt k s vt no
cng khng bao gi i theo ng thng m din ra quanh co, phc tp
trong bao gm nhiu chu k khc nhau. Chu k sau bao gi cng tin b
hn chu k trc. V vy, qu trnh i mi ca nc ta cng u din ra
theo chiu hng . Nn kinh t nhiu thnh phn theo nh hng x hi
ch ngha t di s qun l iu tit ca nh nc to tin ph nh
nn kinh t tp trung, bao cp t nn mng cho x hi pht trin cao hn n
trong tng lai l x hi x hi ch ngha.

Nh vy, trong thi i ngy nay, hi nhp ang tr thnh mt xu th


khch quan. Dn tc Vit Nam, hay bt c mt dn tc no khc khng th
nm ngoi qu o . Hi nhp l con ng tt yu, l l sng cn ca c
dn tc. Vn t ra l chng ta hi nhp nh th no. R rng, chng ta
vi t th ch ng, hi nhp trn c s t khng nh mnh, n lc vt
ln chnh mnh, ngha l, thng qua qu trnh hi nhp, chng ta c th nhn
thc y hn, c thc hn trong vic bo tn, pht huy bn sc ca dn
tc mnh. ng thi trong qu trnh , chng ta s thy c nhng hn
ch ca nhng truyn thng c kh nng cn tr s tin b tm cch khc
phc. Mt khi nhn thc c nh vy, chc chn chng ta s kt hp hi
ho cc gi tr truyn thng vi cc gi tr hin i, trn c s bo tn bn
sc dn tc, gi ly nhng g l tinh hoa, loi b dn cc yu t li thi, tng
cng giao lu, hc hi vi bn ngoi th s vt qua c nhng th thch,
s khi dy c vai tr ng lc ca cc gi tr truyn thng. Vi tinh thn
v bn lnh ca ngi Vit Nam, chng ta s pht huy ti a ni lc, nng
cao hiu qu hp tc quc t, bo m c lp t ch v nh hng x hi
ch ngha, kt hp sc mnh dn tc vi nhng u th ca thi i pht
trin t nc v tng bc khng nh v th bn lnh ca dn tc mnh
trc cng ng./.

TI LIU THAM KHO

1/ Cng nghip ha - hin i ha v vn gi gn bn sc vn ha dn tc


- Nguyn Vn Huyn.
2/ Bn sc v ton cu ha - GS. Cao Huy Thun

3/ ng qu s nh mt bn sc dn tc - Kim Hnh

4/ Mt vn ha mi cho hi nhp hm nay - Nguyn Ngc

5/ Bn sc vn ho ca dn tc Vit Nam - GS. Minh Chi (Hc vin Pht


gio Vit Nam)

You might also like