Bai giang s6 3
CAC BAI TOAN VE TOA 80 VECTO
TRONG KHONG GIAN
Bai ging nay dé cap dén cdc bai toan lign quan dén toa 49 ciia diém va toa db
cia veeto trong khong gian. Céc dang tod thurong gap c6 thé phan Kim hai loai
Logi 1: La cic bai todn ma dau bai cho dusi dang hinh hoe giai tich khong
agian, tie li Xét trong mot hg toa dé DE Cae vudng ge Oxyz cho truse. Dang tosn
niy goi ¥ cho ngui dge str dung cong eu phép tinh toa 49 trong khing wi
‘Loai 2: Cic bai toan ma dau bai cho dui dang hinh hoc khong gian thong
thugng. Vi thé mudn chuyén sang ech giai sir dung phurong php toa 49 trong
khong gian thi diéu quan trong bac nhat Ia Iya chon mgt hé toa d} Dé Cae vudng
_g6e Oxyz thich hop nhit v6i diu bai, dim bao sao cho cée phép tinh dia trén hg
toa d6 nay phai cing don gidn cang tat
Ta sé gap lai trong bai giang nay rat nhigu bai toan da xét trong céc bai gidng
36 1 va s6 2 ma 6 d6 ta sir dung thuan tay phurong phép tng hop dé giai mot bai
todn hinh hoe khong ian,
Ching t6i hi vong ring, phdi hop ba bai gidng 1, 2, 3 sé cho ede ban mot cach
nin tng quat vé cc bai toan hinh hoe khong gian va qua dé git eéc ban ty lea
chion cho minh mot each gidi thich hop nit wade mot bai todn hinh hoe Khong
gian cin gidi
Nhimg kid thite co ban nhdt vi Iuén sie dung dén trong pl
khong gian (xem trong sich giéo khoa Hinh hoc 12),
nh toa do
§1. CAC BAI TOAN VE GOC VA KHOANG CACH GIUA
HAI DUONG THANG
Giai cée bai todn nay bing phuong phép ~Phép tinh roa dé khing gian” ta tién
hanh theo céc bude sau diy: .
~ Lip mot hg toa dé thich hop voi déu bai
- Tim toa d6 cuia cde diém, cdc vecto can thi
Sir dung cde e6ng thie tuong tng dt bit dé tinh céc dai Iwan theo yéu chu
dtu bai
Cain nhin manh rang, vige xay dmg hé truc toa dé 1a quan trong nhat, né dim
bio cho vige tinh toan 6 cae bude tiép theo la don gidn hay phite tap phy thude vo
vige Iya chon hé tryc toa d6 ban dau.
Thi du I: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc khdi D ~ 2008)
Cho lang tru dimg ABC.A°B'C’ day li tam gide vudng ¢6 BA = BC =a, canh
bén AA’ = aV2. Goi M la trung diém BC. Tinh khoang cach gitta hai duéng thing
AM va B'C
4Gia
Nhin xét: vi ABC.A'B'C” la ling try dig
va ABC = 90° nén ta dung hé truc toa d6,
nhu hinh vé véi géc toa d6 la B.
Trong hé tryc toa d6 nay ta 66:
0; 0; 0); A = (0; a; 0); C = (a: 0; 0);
0; a2 ).
Tir d6 ta 06 M= (5050).
Vithé theo phép tinh toa d9 cia veto ta e6:
ei ges
avi ~( 5-210}: B°C(0;-av3)
Ap dung céng thite khoang cach ta ¢6: d(AM, B°C)
jr Hay so_sinh Iai voi cach gidi cing cia thi du nay trong thi du 5, §2,
i ging 2 bing phyrong phap tong hgp ca hinh hoc khong gian.
Thi du 2: (D8 thi tuyén sinh Bai hoc khdi B ~ 2008)
Cho hinh chép S.ABCD c6 day ABCD 18 hinh vuong canh 2a, SA = a,
SB = av3 va (SAB) vudng géc voi mat phing day. Goi M, N lin lugt la trung.
diém cia AB, BC. Tinh cosin cia géc gitta hai duimg thing SM, DN,
Ta 06 ASB = 90° va do SA = a, AB = 2a
=> SAB = 60° :
Vi (SAB) 1 (ABCD), nén néu ké SH 1
y AB thi SH (ABCD). Ta ¢6 SAM Ia tam
4a su= 08
side ddu nén HA = HM =
2Dyng hé truc toa 46 nhu hinh vé (géc toa d6 1a H, Hx//AD). Trong hé truc nay
tacé:
0);
]
ae
as 5
cos(SM,DN) [cos(SMi.DN)]
Nhén xét
So sinh v6i
thi du 1, loai 1 §3, bai
vé don gin hon!
Thi du 3: (Bé thi tuyén sinh Dai hoc kiSiA~2008)
Cho Hing tru ding ABC.A’B'C” ¢6 d9 dai canh bén bing 2a, diy ABC Ia tam
iée vudng tai A, AB =a, AC = av3 va hinh chiéu vudng géc cia dinh A’ trén (ABC)
la trung diém cua canh BC. Tinh cosin ciia géc gitta hai duéng thing AA’ va B’C’,
iai bing phurong phap hinh hoc thuan tay cia thi dy nay (xem
iang so 2) thi thay ring phurong phép hinh hoe thuan ty c6
Goi M la trung diém ciia BC. Tac:
Bc = Via va
=>BM=MC=BA=a
= ABM la tam gic déu canh a.
Goi E li trung diém BM, ta 06
ae $ :
2 2 oo
Dung he true toa d6 Mxyz trong d6 \
MiIAE (xem hinh v2). Trong hé truc toa d6 nay ta cd: \*
Fr #0} a'=(00ad}.0(0-x0}:c(@m)
Chay ring A'M = VATA aa?
( Ba. 3 BC = (0;28;0).
AE 4 BC; EM=
m=(0.0,0);a{ 23,4
BViy ta 06 cos(AA'.B'C’) =|eos(AA* BG) (do BCUIB'C’)
[Nhdn xét: So sinh v6i I0i gidi bing phuong phap thudn tiy cding eda thi du
rén (xem thi du 1, loai 1, §3 - bai gidng 2), ta thay phuong phap toa d6 cua vector
phate tap hon
Dai hoe kidi D- 2007)
ABCD ¢6 dy ABCD 1a hinh thang. trong 45
ABC = BAD = 90", BA = BC =a, AD = 2a, SA=aV2 va SA wudng ede voi mat
phing day ABCD. Chimg minh SC 1 CD,
Gc
Do SA 1 (ACBD) vi BAD
hg true Axyz (xem hinh v@),
‘Trong hg truc nay. ta c6:
0:0:0): B = (a:0:0):
(0:2a:0):C
90°
in dying
Do d6 SCCD = -a
Thi dy S: (Bé thi tuyén sinh Dai hoe khdi B - 2007)
Cho hinh chép tir gide déu S.ABCD canh diy bing. a. Goi E 1a diém 481 xing
iia D qua trung diém cia SA, Goi M, N ln hut 1a trang diém eta AE. BC.
1) Ching minh MN BD :
2) Tinh theo a kheding cdch gida hai dung thing MN. AC
G
Gia st ACO BD =0. XEt hé trye toa 4 Oryz
(xem hinh va). Dat SO =h.
Trong hg true nay ta c6:
0 |: $= (02h
FS {eecen)
44Vay MN.BD.
Tac AC ‘Theo céng thie tinh khoang céch ta c6:
= ACNG
a(Mn,AC) =
[MN. AC} ‘I
Thay lai vio (1) ta ¢6: d(MN, rs .
hain xét
So sinh véi loi gidi etia thi du trén nhumg bang phomg php hinh hoc thuin
tay (xem thi du 2. . bai giang 2) ta thy v6i thi du nay, eich gii bang
phisomg php thuan ty fi dom gin hom!
Thi du 6: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc kidi B - 2006)
Cho hinh chap SABCD c6 diy ABCD Ii hinh chi nhit véi AB = a:
AD=ay2;SA A vudng gée voi mat phing (ABCD). Goi M va N fan furor
1a trung di
vudng goe v6
ciia AD va SC, Chimg minh ring (SAC) va (SMN) fa hai mat phiing
nhaw.
Dung hé true ta dd Axyz vai gor
(xem hinh v@). Trong hé try 1a ci
0): D=(av3:0:0):
= (0:00): B =(
=(o::0 (x2
=(0:0¢a): M
Tirdo: SA = (0:0:~a):AC =(ay2:a:0), SM
Goi nij.n, lan lrg Ia ede veeter phap cia (SAC) va (SMB).\-a 0} jo oO}
aviflav2 al
:
a2 ||_av2 (
;
Nhu vay nny
ny => (SAC) 1 (SMB) => dpem.
Nhéin xét.
‘Trong thi dy 1 logi 2, §1 bai ging 2 ta
8 giai thi du nay bing phuomg phap
hinh hoc khéng_ gian thudn tly. So
—*Y sénh hai edch gidi va thdy ring thi dy
nay nén sir dung phuong phép thuin
; ty sé tét hon.
Thi dy 7: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc khéi A - 2007)
Cho hinh chép tir gide S.ABCD ¢6 dy li hinh vung canh bing a, Mat bén
SAD li tam giéc déu va nim trong m@t phing vudng géc vsi day. Goi M,N, P lin
lugt 1 trung diém cia SB, BC,CD. Ching minh ring AM . BP.
Gi
Goi H la trung diém ciia AD. Do SAD la tam gide déu nén ta c6 SH LAD
=> SH 1 (ABCD) (vi (SAD) 4. (ABCD).
Dung hé trvc tga d6 Frxyz, ge H nur hinh ve, & diy Hy//AB. Trong hé truc
toa dé nay, ta 6:
soar?
0 = AM 1 BP = dpem,
Thi dy 8: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc khéi B - 2002)
Cho hinh lép phuong ABCD.A;B;C;D; canh bing a.
Tinh khoding céch gitta hai duimg thing A,B va B,D.
2/ Goi M, N, P lin lug la trung diém cia eéc canh BiB, CD, A,D;. Tinh g6e
giita hai dung thing MP va C\N.
461/ Dung hg tryc toa 4 Axyz (xem hinh v8)
Trong hé truc nay, ta cé:
A(0;0:0); B@:0:0): C(asa;0):
Ds
Tir dé: MPC,
= MP L CIN.
Vay géc gita MP va C\N bing 90°,
hain xét
qT iy 1, logi 3, §2 bai ging 2, t da sir dung phurong phip hinh hoe thudn
tay 68 gi thi dy minh hia cho vig: Bai ra dui dang hinh hge khong gian (chum he
toa dé), nhung néu gidi bing phurong phap toa 46 thi Ibi gign dom gién hom,
Bink ludn chung: ;
Cac bai thi tuyén sinh vao Dai hge va Cao ding trinh bay trong cde thi du trén
{iy bing phuong php st dung pp tinh toad trong Khong gin (x thé la php tinh
toa 65 dbi véi che phép tinh trén vecto nhur tich vé hudng, tich 6 hutng cla cbc
veeto trong khéng gian, cc cong thir tinh khong cach, tinh g6c gita hai vec...)
So sinh v6i loi giai bang phuong phap sir dung hinh hoc thuan tay 4é giai cae
bi thi trén d& trinh bay trong bai ging s6 2 ta nhdn thdy: Nhin chung hai phyong
phap giai mdi phuong php co mét Igi thé riéng:
- Phurong phép toa 46 Ibi gidi c6 dinh huéng 18 ring, me di tinh tosn o6 thé
hho phire tap hon nhumng dé ap dung hon va van duge chp nhan,
- Phuong phép diing hinh hoc thudn tiy, hoe sinh ed sit dung thanh thgo cde
ign thie cia hinh hoc khong gian dé van dung vio bai giai cia minh (dieu na
khdng phai mgi em he sinh déu nin ra). Tuy nhién néu biét cach gidi, thi loi gid
a73 ¢6 phin gon ging hon, tranh duge cée tinh toan, digu ma ede em hoe sinh bay
i 6 ki thugt tinh tosin khong durge than thao (va vi thé ho ngai tinh todn.
‘Co thé thy vai hai thi dy $ va 6 phony phdp sir dung hinh hoe thudn tity gon
‘ang hon. Céc thi du én lai hai phuong phap gidi co thé xem la tong duong. Sir
tra chon phuong phap gidi voi ede thi dy nay con phy thude vio sé trudmg cia
gudi gidi, Con trong thi du 8 thi nguge Iai, ding phurong phap toa.d6 dé giai lai
son gang hon.
Dui day ching t6i sé trinh bay cde thi du ma diu bai duoc ra dudi dang toa
49 (tie 1a dudi dang cia mot bai ton hinh hoe gidi tich khong gian). Dudi dang
riy di nhién tao ra cm gide ban du cho ngudi lam bai 1A nén sir dung phuong
ship toa d6 trong khang gian dé gid n6
Thi dy 9: (Dé thi tuyén sinh Dai hoe khdi A-2006)
‘Trong khong gian vai hg toa d9 Oxyz cho hinh kip phutong ABCD. A"
vehi A(0:0:0). B (1:00); D(O:1:0): A’(0:0:1). Goi M,N lan ltrot 14 trung dim cia
AB va CD.
h khodng edch gia hai duimg thing A°C va MX
(0:1:0)
Tir dé theo edng thie tinh khoding eich tae:
[A‘CMN ]a'ni|
w,
Thay lai (1) ta 66: d(A’C\MN) =
Nhain xe
Tir dang cia div bai, ta thiy ngay vige sir dung phuong phip toa d da gia 1a
hon toan ty nhién. Phép tinh nh da trinh bay cing don gidn.
dang hinh hoe gidi tich nhung di duge gidi bing
h ty trong thi dy 3, loni 2, §2 — bai fang 2. Digu bith
1a phep gi bang phsong php hinh hoc thud ty lai phan dom gin hon,
Thi du 10: (Dé thi tuyén sink Dai hoc khoi A — 2004)
Trong khong gian voi hg true toa dé Oxyz cho hinh chép SABCD €6 diy
ABCD la hinh thoi, AC va BD cit nhau tai gée toa d9. Biét A = (2:0:0), B (0:1;0).
$(0:0;2V3). Goi M 1 trang diém cia SC. Tinh géc va khoang céch gida hal
dudng thing SA, BM.
seeTaco C= (200) > Ms(-10:V3)
Vinay: SA = (202-203).0M = (-1-tsf3)
Goi yoo nnn a0 BO SA va BM thi
ABM La a)
[salon aro NS
Vay a= (SA.BC) = 30)
Taving eé: d(SA.BM) eben ay
tacé:| SA.Bni] |
| ih
Lai est St (0:
Nhdn xév Thi du tren di duye gidi bing phuony phip r
(xem thi dw 4. loai 2, §2 bai giing 2, thi dy 1. $2, bai gidng 1). C6 thé thay trong thi
dy nay phuong phap din } €6 phan don gidn hon (mae dit phai tinh toan) vi
<¢6 mgt din hundng ini 110 ing
Thi du 11: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc khdi A -2093)
Trong kh
48 Oxyz. cho hinh hop chi nh
ABCD.A'B'C'D’ 8 A tring véi goe
(oa dd, goat ra B= (a O; a):
1D = (Osa:0): A* = (0:0; b) (a > 0: b>
0). Goi M la trang digm via CC Tim
isd 7 dé hai mat phang (A’BD) va
(MBD) vudng gde vii nhaw
G
Ta goi K la tim eta day ABCD, thi K =
Tacs
(
0), C= (aarb) 2M =| 2:8
DS thdy MB~ MD; A°B = A’D.
=> MK 1 BD vaA’K J BD.
Vay A'KM la goc phiing tao béi hai mat phiing (A"BD) va (MBD). Tir dé:
(A’BD) 1 (MBD) <> A'KM = 90° <> AK. KM =0 (1)
49vithé: Met
_ Nn xét: Thye ra céch git nay 48 sir dung qua nhigu kién thie eta hinh hoc
thuan tay. 46 la phat hign ra (1). Cha ¥ rang d6 cing la céch gidi trong thi dy 2, loai
2,81, 1g 2. Digu khac bigt la 6 doan sau sir dung dinh Ii Pitago thay cho tich
v6 huséng,
Thi du 12: (Dé thi tuyén sinh Dai hoc khdi D ~ 2004)
Trong khéng gian véi hé toa 45 Oxyz, cho hinh King tru dimg voi A(a:0:0);
BE-a:0:0); C(0;1:0); By(-a:0;b) véia > 0; b> 0.
1/ Tim khoang cach gitta hai dung thing B,C va AC; theo a va b
2/ Cho a, b thay déi vi thoa man atb=4. Tim a, b dé khodng céch & cu 1 la
lem nha,
Gia
Ta cé ngay A, = (a;0;b); C) = (0;1;b).
Tisd6 suy ra: BC =(ails-b):AC,
Nhu vay
[ac.acs)-((9
(0;0;)
t 1)
|b al
lb -al
= (26:0:2a)
=[BCA.C]CC; =2ab
Theo cdng thie tinh khoang céich ta c6:
aocacy LBA 26
[Bic.ac]
2) Theo bat dang thite Cési ta c6:
ab ab__ ab
aad V2
Vie>a=b=2
4(BC.AC,
Tit 46 max d(B,A.AC,
Thi du 13:
Trong khong gian cho hinh hop chit nhat ABCD.A"
inh nhur sau: A°(0;0:0); Ba:0;0); D'(0;b:0); A(0;0:c) (trong dé a, b, ¢ > 0). Goi P,
Q.R, S$ lin lugt la trung diém cia eée eanh AB, B’C, CD’, DD”. Tim m
gitta a, b,c d8 PR L QS.
Ta c6 C= (as =(@:0; €); C= (a; bs; D= (0; b;€). :
Tir dé theo céng thite tinh toa 46 trung diém ta e6:
Jo(obahe(So}ons)
50Vay PR.LQS <> PR .Q!
ee
a
22 .
Thi du 14: Dé thi tuyén sinh Dai hoc
‘kui B - 2003)
Trong khong gian véi hé toa do Oxyz
cho hai diém A(2:0:0), B(0;0;8) va diém C
sao cho AG =(0;6:0). Tim khoang cach tir
tung diém I cia BC dén dung thing OA.
Gi
Tir AC =) (0;6;0) va A (2:0:0) suy ra C(2;6:0). Vil tung diém cia BC nén 1 (1;3:4)
[9.64]
Tacé: d(I0a)=_—_F
OA
B 4)
Taco Oi =(1;3:4):0A =(2:0:0): = [OL0A]=[[ 0)
lo oo 2|
0)
Is M3)
Tir d6 theo (1) ta 66 ation) oe
§2. TINH THE TICH KHOI DA DIEN BANG PHEP TINH
TOA DO TRONG KHONG GIAN
Phuong phdp giai 6 day vé co ban cing giéng nhwr phuong phap da trinh bay
trong §. Phuong php nay c6 cai uu vigt ld khdng cén xée dinh chigu cao khoi da
dign (diéu ma trong niéu
Thi dy 1: (D8 thi tuyén sinh Dai ge khdi A ~ 2003)
Trong khong gian voi hg trye toa dd Oxyz cho hinh hép chi nhgt
ABCD.A’B'C'D’ 66 A tring v6i géc toa d6, B(a:0:0); D(0:a:0), A’(0:0:b) (a, b> 0).
Gia si M la trung digm ciia CC. Tim thé tich khoi da dign A°BMD theo a va b
G
Ta 06: C = (a;a;0), C= (a:a:b).
Tirdé: M = (aad):
a;0;-b); A'D = (0:a;—b);
b)[a BaD.
Do vay: Vaspun
Nin xét
‘rong bai gidi s6 | ching ta 48 sit dung phuomg php hn hoe khéng
thud tity (dra the tich Khai cn tim thin higu thé tich eda hai khoi) (sem thi dy 3, loai
iai thi du trén. Voi thi dy nay cdch giai bang phuong phép
6 dung Idi 6 ring va vige tinh toan li dom gidn)
(B8 thi tuyén sink Bai hoc hhdi A ~ 2004)
Trong khong gian voi hg truc toa d§ Oxyx cho hinh chép S.ABCD cé da
ABCD i hinh thoi, AC edt BD tai gde toa dO. Big A(2:0:0), B(O;1:0):
J2 ). Goi M la trang diém cia cgnh SC. Tinh thé tich hinh chép $.ABMN.
«ligm efia SD vi mat phing (ABM)
Gis
(0.0:
Do ABCD li hinh thoi tam O nén ta 6
Do AB//DC => AB/(SDC)
(MaB)n (spc
@ day MN//AB. Vi M i trung diém cua
SC. nén N la trung diém cua SD.
Ta ed: C= (~2:0:0):D =(0:-1:0)
Teds: M=(10:-V
Tacs:
V2): SM=CkO-V2). SB=(0.k-2V2)
v
Sni]sA|+ 2 SHSN Mi)
=(-2V2:0:0)
SA = -4V2.[SB.SN]SM = 2V2 °
¥ 2) va0 (1) 186: Ve ass = f(s +208) = B
nxét: Bing phuong php so sinh th ch rong th 1 foi 25 bi ang
iai thi du trén bing phuong phap hinh hoe thuan tity.
aicdich wii du c6 higu qua khi giai thi du nay (tuy nhién, vi ban déu bai
ag toa dé, nén hoe sinh dé chon cach giai nhur trén hon).Thi dy 3: (Dé thi Tét nghigp Trung hoc Phé thing ~ 2003)
Trong khéng xian yéi hg te toa dd Oxyz cho bai dim A(2:4:
24: 1); C(2:4:3): D(222: 1)
1/Chimg minh AB LAC: AC L AD: AD L AB.
2/ Tin thé tich khdi tr digs ABCD
Gi
A
1/ Ta c6: AB = (~1:0:0):AC = (00:4): AD = (0:~2:0)
Tir 46 c6 ngay: AB.AC= ACAD = AD.AB=0 —>dpem.
1 +) _ {00} [0-1] |-10))
2 Ta ed: { ABLAC
i \joafs of fo
ir 1 7 c
Do d6: V yyy == ABLAC AD =|-8|
ot eng
Nhdin xét: Vi edu 2ta 06 thé Kamm nhur sau
‘Tireau 1 suy ra D
Vaueo = Vgaco =£BAS acy = 2 ABACAD=21.4.2=2
aucp = Varco =3BASacy = 5 = gldzas
Binh tun:
Voi ba thi dy trén do du bai ra du6i dang toa d9, nén vige hoe sinh lua chon
phuang phap toa d dé tim thé tich khdi da dign 18 hop li Dusi diy ta sé xet eae vi
dy tim thé tich Khoi da dign trong ede bai todn ma 6 dang dau bai n6 duige cho du
dang mét bai toan hinh higc thuzin tiy (chia hé c6 toa d6). Ta s@ giai ching bing
phueang phap toa dé va so sinh loi giai nay v6i oi gidi bing phuong phap hinh hoc
thuan tay
Thi da 4: (Da thi tuyén sinh Dai hgc khoi B — 2006)
Cho hinh chap S.ABCD e6 day la hinh chit nhét vei AB = a, AD = av2.
SA =a va SA vudng goe ¥6i mat phing (ABCD). Goi M va N lin luot Ki trung
diém cua AD vit SC. Ili giao diém cia BM va AC. Tim the tich Khoi ti dign ANIB
Dung hg truc toa do Axyz voi gée A (xem hinh v2),
“Trong hé true toa d6 nay. ta c6
A(0:0:0):D(av2:0:0);
B=(0;a:0):C = (av2:a:0): $ = (0;0:a)
Khi d6 ta e6:
Goi I = (x0 :y0 20). Dé thay 29= 0 va
33ay: es
Vivay: Vasu = sll vt,
hin xét: RO rang phuong phép toa 46 dé giai thi du nay phite tap hon hin
phuong phap ding hinh hoe thudn tiy dé git n6 (xem di gidi trong thi dy 5, loai |,
§1. bai ging sé 1),
Thi du $: (Bé thi tuyén sinh Dai hoc khdi D — 2009)
__ Cho hinh King try dimg ABC.A’B'C’ 6 day la tam gic vuéng ABC tai B
3a. Goi M la trung diém cua A°C’ va | la gino
tich tir dign IABC.
truc toa 46 Bxyz géc B (xem hinh vé).
Trong hé truc ay sed
Ké HN/BC va HP//AB.
x oynelpc-
3
54«ét: So véi cach gidi thuan tay bing hinh hgc (xem thi du 3, loai 1, §
) céch giai bing phuong phap toa d thua kém hin vé moi mat. Néi
skhéng nén ding phuong phép toa d6 trong truéng hop nay
MOT SO BAI TOAN KHAC SU DUNG PHUONG
PHAP TOA DO CUA VECTO
ong muc nay, ching ti trinh bay cach gi
Jung dén phuomg phip toa dé trong khong
hidu i:
rong khdng gian cho bén dim ACL
minh ring bén diém ny d&ng phing,
G
Tacd: AB =(0:4:0);AC = (3;4:0); AD =(3:0;0)
i 1_(|4 9{]0 o1l0 ‘)
: [AB AC] =|/ ei |=(0:0.-12
Khi d6: [AB.AC] (( : 4 i 4g} (e012)
vithé: [AB,AC]AB 0. ba vecto AB,AC,AD d&ng phing
=> bin diém A, B, C, D ddng phang.
Thi du 2:
‘Trong khéng gian cho bin diém A(2;4;-1), BUs4-1); C(2:433); D(221),
V/ Chimng minh ACBD la mot ti dign
2/ Xée dinh toa 6 diém M trong khong gian sao cho dai Ingng
MA’ + MB? + MC? + MD?
dat gid tri ho nbdt va hay tinh gi tr
jo oo -a/|-1 of
=(0:4;
( at tl HI (532)
Wt 96 dang bai tap co ban khae
n
1:2); BUS3:2); C(4:3:2); DE
2),
38= [AB.AG].AD=-8 20. Vay ba vecto AB.AG,AD khong déng phi
tige 1a ABCD lip thinh mot tir dign,
2/ Goi M=(S, y, 2) ta06:
MA? + MB + MC? + MD? =(x -2)° +(y-a)" + (z+!) +(x—I) (yey #(24)°
+ (x2) +(y~4) + (2—3)' +(x 2)" #(y-2) + (24)
= dx? +dy 2 By = 77
eae
=(s-3)
Tir(1) suy ea
mmin(MA? + MB? + MC? + MD:
Chit ys C6 thé gid nr saw:
Goi M [a trong tm ciia tr dign, tie i GA +GB+GC + GD =
nngay toa d6 cia tir dign theo c6ng thite sau:
xq =RatSuttetAp.y, Jatin t¥et yp.» ta tent zc t2y
4 4 4
= C6 thé tinh
' /
vithé acs G = (2.2.0)
(a2)
Theo céng thire ~ba die
MA? + MB + MC" + MD‘ =(MG+ Ga)" +(MG +68)’ «(MG +60)’ +(WG-+60)"
=4MG? +(GA? +GB* +GC* + GD") + 2MG(GA + GB +GC + GD)
=4MG* + GA’ + GB’ +GC* +GD* Q).
Do GA’ +GB* +GC* + Gi
(MA? +MBe + MC +M
"ta 06:
const nén tir (2) suy ra
|dat gid tri nho nhat <> MG
(359):
oM
oM
Ta thu lai két qua trén,
56BAI TAP TY GIAI
Ding phuong php toa 49 dé ii cde bai todn vé tinh thé tich kh da dign sau.
‘sau dé hy so sinh véi Ibi gid bang each sir dung phurong phap hinh hoc thud tay
Bai 1: (Dé thi tuyén sinh Bai hoc khoi A- 2007)
Cho hinh chép S.ABCD, day la hinh vuéng ABCD canh a,’mat bén SAD la
tam gidc déu va nm trong mat phing vudng géc véi day ABCD. Goi M. N. P Hin
lugt la cae trung dim cia SB, SC, CD. Tim the tich tir dign CMNP.
~ Loi giai bing phuong phap hinh hoc xem thi dy 4, loai 1
Bai
Cho hinh hép diy ABCD.A°B'C'D' c6 diy 1a hinh vudng canh a, canh bén
AA’ = h, Tim thé tich tw dign BDD'C’
bai gidng s6 1
a ath
- Dip sé:
a
Sir dung phurong phap toa dé dé gidi cdc bai ton sau
Bai 3:
Cho hinh chép S.ABCD e6 diy ABCD la hinh chit nhgt v6i AB =a, AD = 2a,
canh SA vusng g6e v6i diy, canh SB 190 vi mgt phing diy mt gde 60". Trén
ay3
canh SA ly dim M sao cho AM= 43>, Mat phing (BCM) cit eanh SD tai dim
1. Tim thé tich khdi chép S.BCNM
;, 1030"
= Daip si: "9
? 27
Bai 4: (Dé thi tayén sink Dai hoc Hing Vacomg — 2006)
Cho hinh chop S.ABCD c6 day ABCD la hinh vudng canh a, SA~a va SA vung
de vi mat phiing (ABCD). Tinh khosing cach gia hai duromg thing BD va SC
V6
Daip si: *<%
Pens
Bai 5:
Cho hinh chép S.ABCD ¢6 day ABCD li hinh vudng canh a, SA vudng gée
voi mat phing (ABCD) va SA=a. Goi E la trung diém eita CD. Tinh theo a Khoang,
ch tir diém S dén duimg thing BE
Dip sé
37Bai 6:
‘Trong khong gi
cho tir dign OABC v6i A(0;0;aV3) ;B(a;0;0);
€(0:aV3:0) (a>0), Goi M la trung diém eda BC. Tim khoing céch gitta hai
during thing AB va OM.
Dip sé
Bai 7: (Dé thi tuyén sinh Cao ding Sue pham Tay Ninh - 2006)
Trong mat phang (P) cho hinh vudng ABCD canh bang a. Qua trung diém 1
iia canh AB dyng dudng thing d vudng gde v6i mat phing (ABCD). Trén d lay
diém S sao choSI
1/ Tim thé tich hinh chép $.ACD.
2/ Tim khoaing eéch tir C dén (SAD).
Diip sé: V
Bai.
Hinh chop S.ABCD e6 diy ABCD 1a hinh thoi tm 1, canh bang a vi duong
ie
chéo BD = a, Canh SC vudng g6e voi mat phing (ABCD). Chimg minh hai
mat phing (SAB) va (SBD) vudng yée voi nha.
Hiding din: Lp hé true toa d6 Ixyz ge | sao cho tia Ix tring v6i tia IB, tia
ly tring véi tia LA, 12 /ISC.
Bai
Cho hinh lap phuong ABCD.A’B'C’D" canh a. Tim khodng eich gitta AB’ va
58