ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY

VÀ HỌC ĐẠI HỌC

Phát triển giáo dục đại học, cao đẳng
những năm vừa qua
1999-2000 Cao đẳng Đại học Tổng cộng

Số trường 84 69 153

Số sinh viên 173.912 719.842 893.854

Giảng viên 7.703 22.606 30.309

2004-2005 Cao đẳng Đại học Tổng cộng

Số trường 137 93 230

Số sinh viên 273.463 1.046.291 1.319.754

Giảng viên 13.677 33.969 47.646

www.edu.net.vn/thongke
 Đầu tư cho đại học
Việtnam: 3 % GDP

Philippines: 4,2 %
Thái Lan: 5,4 %
Malaysia: 6,7 %
Mỹ (1995): 5,3 %,
Anh : 5,5 %
Canada: 7,3 %

Đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế, 22 – 23.6.2004 tại Hà Nội
 Định mức chi phí đào tạo

• 9,4 triệu đồng / 1 SV (ĐHQG )

• 7 - 8,5 triệu đồng / 1 SV (trường ĐH công lập)
• 3-4 triệu đồng / 1 SV (trường ĐH dân lập)

Đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế " 22 – 23.6.2004 tại Hà Nội
 Học phí

Trường ĐH công lập: 1,8 triệu đồng/ năm/ SV

Mỹ:
ĐH công lập
• ĐH California, Berkeley: 4 355 USD
(năm 1999 )
ĐH tư thục
• Harvard : 22 802 USD
• Yale : 23 700 USD
• Stanford: 21 389 USD

Đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế " 22 – 23.6.2004 tại Hà Nội
 Du học

VN hiện nay có trên 20 000 SV đang du học

tự túc ở nước ngoài, chi phí ước tính không
dưới 200 triệu USD/năm

Chương trình học bổng du học từ ngân sách

quốc gia với tổng kinh phí 1 000 tỉ đồng
trong 5 năm

Đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế " 22 – 23.6.2004 tại Hà Nội
 Sự bất cập của giáo dục đại học
hiện nay

Hệ thống giáo dục ĐH (chương trình, qui mô,

chất lượng, phương pháp, quản lý…) chưa đáp
ứng được nhu cầu đào tạo nhân lực cho
đất nước và nhu cầu học tập của nhân
dân
 Đề án Đổi mới giáo dục đại học
(Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Từ 2006 đến 2020 :

• xây dựng 900 trường đại học, cao đẳng
• tổng số sinh viên: 4,5 triệu
• tổng kinh phí đầu tư là 20 tỷ USD
 Phương pháp dạy và học cũ
thụ động - không đem lại hiệu quả cao cho người học
 Phương pháp dạy và học cũ

kiến thức và
kinh nghiệm
chuyên môn

giảng
tự học, tự
học cách THẦY TRÒ
giảng dạy.
chép
nghiên cứu và
hợp tác nghiên
cứu với các
đồng nghiệp
Phương pháp dạy và học cũ (2)
đặt trọng tâm vào dạy hoặc học

Giảng bài : SV thụ động tiếp thu

Seminar, trợ giảng, thực hành : SV tham

gia chủ động
 Quan điểm mới

Quá trình học quan trọng hơn Môn học

Tạo ra thói quen trí thông tin

tuệ, kĩ năng phân
tích vấn đề, khả
năng tiếp thu, diễn
đạt, tổ chức, xử lí
thông tin
 Quan điểm mới (2)
những gì có • Quan tâm
liên quan đến • Học hỏi
chuyên môn
Thói quen
của mình
học tập là
quan trọng
trong giáo
những gì
dục đại
không liên học
quan đến
chuyên môn • Quên
của mình
 Xu hướng hiện đại

Kiến thức
rất đa Giảng dạy là khai
dạng và thác và tận dụng nội
thay đổi lực của sinh viên để
theo thời họ sẽ tự học suốt
gian đời

Tăng cường những môn học rèn

luyện tư duy
 Vì sao phải đổi mới ?
Đòi hỏi của thực tế khách quan

Đổi mới các mục tiêu nào?

Đổi mới nội dung, phương pháp và hình
thức tổ chức giáo dục
 Các mô hình giáo dục
Mô hình Trung tâm Vai trò Công nghệ
người học
Truyền Người dạy Thụ động Bảng/TV/Ra
thống dio

Thông tin Người học Chủ động PC

Kiến thức Nhóm Thích nghi PC + mạng

Hội nghị quốc tế về giáo dục và đào tạo thế kỷ XXI: "Tầm nhìn và hành động"
Đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo

Ứng dụng công nghệ dụng ICT (Information

and Communication Technologies) để đối mới
giáo dục
Đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo

• E-learning : bài giảng điện tử + giáo trình điện

tử + giao tiếp của sinh viên qua mạng với
giáo viên và bạn cùng học + thi qua mạng…
• Lớp học điện tử, Lớp học từ xa
Đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo

• Giáo trình điện tử : văn bản, hình ảnh, âm

thanh, video clip, phim… được cập nhật
thường xuyên theo chương trình đào tạo

• SV chủ động trong việc học tập vì có thể khai

thác các tài nguyên bất kỳ lúc nào, nơi nào ->
tích cực tham gia tìm kiếm thông tin, tự nâng
cao trình độ, khả năng phân tích và đánh giá. 
Đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo

• E-learning không thể là phương pháp duy

nhất cho một số môn học thực hành: múa,
nhạc, hoạ…

• E-learning phù hợp vớI những người học

trưởng thành, có nhu cầu và tự giác học

• Phối hợp phương pháp truyền thống và e-

learning là cần thiết
Đổi mới phương pháp dạy và học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo

Sử dụng các thiết bị dạy học hiện đại

• Thiết bị nghe, nhìn:

cung cấp hình ảnh, âm

 
thanh minh hoạ

• Học cụ trực quan: cung                                                         

cấp mô hình, mô phỏng

• Dụng cụ thực hành hiện

đại: tiếp cận thực tế
 Áp lực từ thị trường
• Sau sự bùng nổ của Internet tốc độ cao
(ADSL) 20 triệu học sinh, sinh viên (HS,
SV) cả nước là một phân khúc thị trường
giáo dục khổng lồ và hết sức tiềm năng cho
các nhà sản xuất và cung cấp thiết bị ICT.
• Đại đa số website các ĐH và cao đẳng là
thông tin ít cập nhật.
• Thông tin về tư vấn học tập cho sinh viên
rất ít.
 Ba tiêu chí cho phương pháp dạy
và học ở đại học
• Việc dạy cách học, học cách học để tạo thói quen,
niềm say mê và khả năng học suốt đời là nội dung
bao quát của việc dạy và học ở ĐH.

• Lấy người học làm trung tâm hoặc hướng vào

người học (learner centered) để phát huy tính chủ
động của người học

• ICT (công nghệ thông tin và truyền thông) có thể giúp

con người chọn nhập và xử lý thông tin nhanh chóng
để biến thành tri thức.

www.edu.net.vn/thongke
Nhà giáo và việc đổi mới phương pháp dạy
• Một nhà giáo ở ĐH: "Phải làm chủ được môi trường
ICT”

• Nhà giáo ĐH hiện nay không còn là người truyền thụ

kiến thức mà là người hỗ trợ SV hướng dẫn tìm chọn
và xử lý thông tin

• Vị trí của nhà giáo ĐH không phảI được xác định

bằng sự độc quyền về thông tin và tri thức có tính
đẳng cấp, mà bằng trí tuệ và sự từng trải của mình
trong quá trình dẫn dắt SV tự học
 Nhà giáo nên làm những gì trong
giờ giảng?

Đổi mới phương pháp giảng dạy phụ thuộc vào

đối tượng, điều kiện, hoàn cảnh  Nhà giáo
cần chủ động và có sáng kiến
• Làm cho SV biết tự học, tự vận dụng.
• Luôn liên hệ với thực tiễn đang thay đổi.
• Làm cho SV biết hợp tác và chia sẻ.
• Tận dụng sự hỗ trợ của phương tiện dạy học
Đổi mới cách dạy
thì phải
đổi mới cách học !
 Sinh viên và việc đổi mớI
phương pháp học tập

Nhiều sinh viên hiện nay thụ động trong

học tập:
• không tìm tòi thông tin mở rộng kiến
thức chuyên môn của mình
• không phát huy hết tiềm năng của các
phương tiện học tập
• không vận dụng các phương pháp sáng
tạo trong học tập
 Lý thuyết về cách học ở ĐH

• Học cách thức đi tới sự hiểu biết. Coi trọng sự

khám phá và khai phá trong học thuật.
• Học kỹ năng thực hành và thái độ thực tiễn
trong nghề nghiệp
• Học phong cách độc lập, sáng tạo, linh hoạt
trong nhận thức và hành động. Biết mềm hoá
tư duy và tuỳ cơ ứng biến.
• Học phương pháp nghiên cứu đi từ phân tích
đối tượng và mô trường để tìm giải pháp đồng
bộ giải quyết những tình huống đa chiều.
 Sinh viên và học chế tín chỉ

• Theo "Đề án đổi mới giáo dục ĐH Việt

Nam" từ 3 đến 5 năm tới chuyển các cơ
sở giáo dục ĐH đang đào tạo theo niên
chế sang đào tạo theo học chế tín chỉ
(HCTC).

• HCTC là một hình thức đào tạo được

hầu hết các nước tiên tiến trên thế giới
áp dụng.
 Sinh viên và học chế tín chỉ (2)

• HCTC tạo điều kiện và bắt buộc SV

phải chủ động trong việc học tập

• SV phải tự sắp xếp để tích lũy các đơn

vị học tập yêu cầu của ngành học, phải
tự ra quyết định chính xác chọn môn
học nào vào thời điểm nào để có thể
học tập đạt kết quả tốt nhất.
 Hi-tech hỗ trợ sinh viên đổi mới
phương pháp học tập

• USB: ghi ngay dữ liệu khi cần

• Kim từ điển: học ngoại ngữ mọi lúc mọi nơi
•
•
 
Máy nghe nhạc MP3: ghi âm bài giảng
Pocket PC và máy tính xách tay: phòng học
                                               

di động…