You are on page 1of 64

Hoàng Vi

Các ph ng pháp gi nhanh


Các ph ng pháp gi à
gi
L :
Sau 12 n m h òn m ì thi duy nh ch à kì thi
h ây s à kì thi khó kh n nh ên gh à tr Kì thi
à m ì th
ph àn di n vì n ên t Có l
môn, môn toán v à là v ên b
gi Vì th ã thu l
trình h t ên quy ày. Hy v à tài li
Quy ành sáu n v ài h à hai ph ài à nh
quan tr th ên trong . ài
sau:
Ph ãh ình bày ng àt il
ki ã quên c
H ài làm , có tính i ình và khai thác t
góc c êu ra, ph ng pháp gi ùng nhi
kinh ngh ài gi à cách áp d
d ày. ình bày t b
ây là nh ài trích ra t à tham kh ài
li ình luy ên
m à gi àt ng nh êu
lên ph ng pháp gi à các th ày có th ìm ra và
trình bày cách gi à cách trình bày h n. Các em nên t các d bài trên m
cách thu à ó là i à tác gi ì
v
Lí gi ng pháp, a ra thu a ra b à
ph ình, l u ý ài t
Ph à 12 êu bi m nh do B
có m òi h àm ph duy r V
mong r ài trong b ày các em s à ki
th àm bài môn toán. Ph à m ùng máy tính oán
nghi ình gi ài t ng trình tích nh l
ph ng trình, ph ng trình, cách gi ài toán hình h …
thi êm ph ng pháp chia Horner àm nhanh bài toán có chia a th
tích thành tích…
V à s thi ng tháng cu ùng tr
h ên sách ã gi à các ki ên l thi
nh tr ên bài t th òn ít. Tôi c ên cho các thì sinh là
hãy tìm thêm các ên m ì ây là kho ki th vô t
M ù r ng cu òn nhi th ên so
ng th i kinh nghi às òn h
M ên h
Hoàng Vi
Khu 6a – Th –B – Lâm
Email: vquynh2971991@yahoo.com.vn
Blog: http://vn.myblog.yahoo.com/vquynh-qflower
Tel: 063-3960344 - 01676897717
M
L ................................................................................................................................1

BÀI I: NG TRÌNH PH NG TRÌNH C N TH ........................2

1. NH ................................................................................2

2. ..........................................................................................................................2

BÀI II: CÁC CÁCH GI NG TRÌNH VÀ B NG TRÌNH VÔ T ...............................................5

1. L ...........................................................................................................................5

2. PH NG PHÁP ..................................................................................................7

3. LO NG TRÌNH A TH ...................................................................................8

BÀI III: PH NG TRÌNH L ........................................................................................... 12

1. M G TH ....................................................................... 12

2. CÁCH GI NG TRÌNH L ................................... 13

3. PH NG PHÁP NG TRÌNH L .......................................... 14

4. NGUYÊN T NG TRÌNH L ................................................... 15

BÀI IV: TÍCH PHÂN....................................................................................................................... 18

1. NGUYÊN T ÀI TOÁN TÍCH PHÂN: ............................................................. 18

2. PH NG PHÁP TÍNH TÍCH PHÂN T ......................................................................... 21

BÀI V:CÁC BÀI TOÁN LIÊN QUAN ÀM VÀ ÀM S ......................... 25

1. S ÀM S .............................................................................................. 25

2. C ÀM S ........................................................................................................ 27

3. S NG GIAO GI ...................................................................................... 34

4. D ...................................... 38

BÀI VI: M U Ý................................................................................ 41

1. GI ........................................................................................................................ 41

2. PH NG TRÌNH VÀ B NG TRÌNH M VÀ LOGARIT:...................................................... 42

3. BÀI T ............................................................................................................. 44

PH .................................................................................... 46

0
................................................................................................................................ 46

................................................................................................................................ 47

................................................................................................................................ 48

................................................................................................................................ 49

................................................................................................................................ 50

................................................................................................................................ 51

................................................................................................................................ 52

................................................................................................................................ 53

................................................................................................................................ 54

.............................................................................................................................. 55

.............................................................................................................................. 56

.............................................................................................................................. 57

PH ÀI TOÁN B .. 58

1. GI ÀI TOÁN HÌNH H – 570ES......................... 59

2. S À .......................................................................................... 60

1
Bài I: ng trình
gi ph ng trình c n th .

VD1. Nh .

1) Ph ng trình t
0;y0) và có vet pháp tuy n (A;B) thì g ó có ph ng trình:
(d): A(x-x0)+B(y-y0)=0

(d): Ax+By+C=0

VD1. n (2;1) làm vect pháp tuy

(d): 2(x-1)+1(y-2)=0
(d): 2x+y-4=0
2) Ph ng trình tham s
M(x0;y0) và có vect ch ng a (a1;a2)
x xð aït
(d):
y yð aît

VD2. a (2;3) làm vtcp có ph ng trình:


x í ît
(d):
y ì ít
VD3. Cho (d): x+y=4. Vi ng trình tham s
Gi
Vect pháp tuy n (1,1)
Vect ch ng : a (1,-1)
i M(2;2)
x î t
(d) :
y î t

VD2.
VD1. Gi ng trình : xí è í ïî x í ïð
Gi
xí è =1+3t và ïî x í =3-t k( -1/3 t 1/3)
3 2 3 2
x +8=(1+3t) (*) và 12-x = (3-t) (**)
2
L +10 t2=1 t=1 ho t=-1(lo
3
x =8 x=2
Tip:
Có ph ào ã giúp ta nhìn th ???

2
Không ph ên mà tôi l ình bày l
ch ên quan gì ng gi à “tuy êu”
ng trình d à:
B1: xí è í ïî x í ïð
X Y

T ng trình
B2: ta vi ng trình: X+3Y=10 theo tham s
X ï õ í¬
Ç íó ¬
Lúc này ph ng trình ã quy v à vi ng trình trên là không khó. (Vì ây là ki
“l p nhí”)
õh nv ng pháp này các b ãy cùng tôi

VD2. Gi ng trình : x í + í x î =1
X Y

Gi
G à Y=0+t
x í ï t x í ï ît t î
(1) (t 1)
í
x î t x î tí
L ng trình 2 tr -1=t3-t2 +2t-1 t3-t2 +2t=0
T=0 x=-2
L u ý:
Trong khi gi ên trình bày t (1) tr ài toán.
B ng trình ên làm ngoài gi
x í u
Trong bài trên ta có th và quy v ng trình. Các b
í
x î v
cách này nh m ài t ãy làm và so sánh s u vi ng pháp.
Trong bài trên ta h ng pháp l ìn n th ên, ta ph
^6 ph ng trình. Ta s às ng trình “kinh kh à ta ph
“x

VD3. Gi ng trình :
x y xy í ï
(
x ï y ï ì î
Gi
x ï î t x ï tî ìt ì
(-2 t 2)
î
y ï î t y ï t ìt ì
x tî ìt í
î
y t ìt í
î
Ph ng trình(1) tr ành: 2t2+6- øt í ìt ÷øt î í ìt ÷ =3
3
t ì ïðt î ç =2t2+3
¸±
t=0 x=y=3

VD4. ng trình sau có nghi

Gi
ng trình có nghi
f ø x÷ m
Min f(x) m Max f(x)

x îm ï ít
(-1/3 t 3)
ím x í t
x îm ï êt çt î
c 5m=10+10t2 2t2+2=m f(t)=m
î
ím x ç êt t
2
V +2 mi -1/3;3]
F’(t)=4t =>f’(t)=0 t=0

t - -1/3 0 3 +
F’(t) - 0 +
20/9 20
F(t)
2

M có nghi 2 m 20

VD3. Bài t y

ï÷ Gi ng trình:

î÷ Gi ng trình:

îx y ï x ï ï
í÷ Gi ng trình: ( – 2005)
íx î y ì

ì÷ Gi ng trình: ï -·²ø x÷ ï ½±-ø x÷ ï ( – 2004)

4
Bài II: Các cách gi ng trình và b ng trình
vô t .

1)L
Ph ng pháp l à ph ng pháp t ng trình có c n. Khi g ng
trình có d ng khi chúng ta bi ì có th ài toán m
dàng. ây là m ng pháp c b ì ph ng trình trong
ng ta l hãy theo dõi các ví d Nh ng tr ãy
l uýv

L ì hai v
Các d b

B ð
A B
A Bî
B ð
A B
ð A Bî
B ð
A ð
A B
B ð
A Bî

VD1.
Gi

x ð
ë x ð ð x ë ð x ë
ïð x ð î ëx x î
ë x ìøë x xî ÷ îë ïð x xî
x ë x î x øë x ÷ ïð
ð x ë
î
x=1 x=5
x êx ë ð

VD2. î x x í x ï
Gi
x ï x ï
2 x= x í+ x ï
ìx x í x ï î ø x í÷ø x ï÷ xî îx í x ï
x ï x ï
î î
x=1
x îx í x îx ï x ï

5
VD3.

Gi
k: 2x+1>0 x>1/2
Bpt (4x2-4x+1)(x2-x+2) 36
2
-x) bpt tr ành:
(4t+1)(t+2) 36
4t2+9t-34 0
t -17/4 ho 2
x2-x -17/4 ho 2
-x 2
x 1 ho

VD4. Gi ng trình :
Gi
xî x ð
x xî ð x ð x ï
î
x x î ð

L u ý:
ng trình trên các b ên l ì quá trình l à nhân phân ph
r ian. H n n ng trình h ì khi giao các
t ào th ãn.
Trong bài trên tôi s cách ánh giá theo ki sau:
B ð
A B 0 B ð ó chính là m ài toán
A ð

VD5. Gi ng trình :
Gi

íx ë
î ð
ì
íx ë ð ¨ãí
î
íx ë
xî è
ì

6
L u ý:
Trong ph ng trình trên các b à “nhanh” m ì n ta ên ph ng trình
ì ó là m òn gì d m v
m ng trình b ng trình này ta không th ng n ì ph
khói” m n không ch ì giám
kh ài làm và k . Chúng ta hãy ch c
nghi th vào i à xong.

2) Ph ng pháp :

CÁCH GI
f u ø x÷å n u ø x÷ ð
f u ø x÷å n u ø x÷ ð t= n u ø x÷ Ph ng trình h ng trình

f u ø x÷å n u ø x÷ ð

BÀI T :

VD1.

Gi
ãâ ¬âð å ¬îõîã ¨î õ ¨
3t=2(t2-1)
t=-0.5 (lo
x2+x=6 x=2 ho

VD2.

Gi

t ð
T= x ï î
t ï x

Ph ng trình tr ành:

¬îõïóø¬õï÷ãî ¬îó¬óîãð ¬ãî ¸± óï


¨ãë

VD3.
Gi

ãâ

7
pt tr ành: t2+t+2=8 t=2 -3

TH1: t=2

ÌØîæ ¬ãóí

LO f n u ø x÷ n vø x÷ { 0; 0; =0 }
Ph ng pháp chung:
n u ø x÷ u
=> av ng trình.
m vø x÷ v

VD1. îí í x î í ê ëx è ð (
Gi

ë í è
í
íx î u u vî
í í
ê ëx v øv ð÷ îu ív è ð
î
ë í è ë í è îu è
u vî u øu î÷øïëu î îêu îð÷ ð
í í í í í
è îu
è îu è îu v
v v í
í í

u î
x=-2
v ì

Nh ng trình này ta r ng g
ph ng trình có tên là h ày ã có cách gi ng trong
ìm th ng t ên à “Phân
tích thành nhân t .

8
ï ï
x y ï
VD1. Gi ph ng trình: x y ( H A 2003)
í
îy x ï î
Gi

ï x y
Ta có ï x y ï ð
xy xy ï

x y ï
x y x y x y ï ë
TH1: í í î
x y
îy x ï îx x ï x ï x x ï ð î
ï ë
x y
î
ï
y ï î î
xy ï x y ì ï ï í
TH2: í
x Mà x x î xî x ðô x VN
îy x ï î í ì î î î
x ï x x î ð
x
ï ë ï ë ï ë ï ë
V à xå y ïåï ô å ô å
ï ï ï ï
¨ î ï §ø§ ¨÷ ì§ ï
VD2. Gi ng trình: ¨ô § Î ò (D
î
ø¨ ï÷ø§ ¨ î÷ § î
Gi
ï xî ï y x y ì ð ö
î
u x ï ðå v x y ì
u yv ð í
H Thay (4) vào (3) ta có: í u u v î òv ð u ï v v î ð
u v î y ì
vî îv ï ð øv ï÷î ð v ï x y í
î
x ï y ð x ï y î
V xî ï í x ð
x í y x î y ë
¨ í è¨ §í î§
VD3. Gi ng trình ¨ô § Î ò (D
¨î í íø§ î ï÷ ö
Gi
xí yí î ìx y í xí yí ê ìx î y ï
H L ào (1) ta có
xî í y î ê xî í y î ê î
í xí yí xî í yî ìx y xí ïî y î x x î y ð x xî xy ïî y î ð
D ì y=0. Th ào (*) ta th y không th ãn. V à nghi ng
trình:

9
xî xy ïî y î ð x íy x ìy ð
xî í y î ê xî í y î ê
x íy ð x íy y ï x í
TH1: î î î
x íy ê êy ê y ï x í
éè ì éè
x ìy x ìy y x
ïí ïí
TH2:
xî í y î ê ïí y î ê éè ì éè
y x
ïí ïí
V ng trình là:
éè ì éè éè ì éè
xå y ïåí ô ïå í ô å ô å
ïí ïí ïí ïí
x y xî yî ïí ï
VD4. Gi ng trình (D
x y xî yî îë î
Gi
Nhân c -(2).
î î î î
(1)-(2) ïíø x y÷ x y îë x y x y ð x y ïí x y îë x î yî ð

x y ïî x î îê xy ïî y î ð î x y ïî x î îê xy ïî y î ð
D ãn h
íx îy
y í
îë î y
íx îy y ò îë x î
íx î y î x í y ð ç í
îx íy
x y xî yî îë î
îx íy
x y x y îë
îë î ï x í
y ò y îë
ì î y î
L ình:
Làm sao ta có th phân tích nhanh ïî x î îê xy ïî y î thành nhân t íx î y î x í y ??
Lúc này, công c à máy tính b ãy làm nh sau:
Coi nh ta không th ên ta có ph ng trình b 2 theo x: ïî x î îê x ïî ð Ch
h ng trình b ày b
í î
x x . Lúc này ta g êm y vào sau các nghi ìm
î í
í î
x y x y . Quy ì m à h ng s . ta có nhân t u ý là
î í
ïî x î îê xy ïî y î ð íx î y î x í y ð . N ng trình, b ên chú ý

d ày là d -: ïî x î îê xy ïî y î î íx î y î x í y ð)
Khi g d ng trình a th a c ng trình
v ng trình trên cho s ng
trình d à nhân c ng trình d cho s ng trình trên. Sau ó tr
10
v ng pháp này là quy h ng trình tích sau ó ti ành phân tích. H
h ng trình a th gi ày!

Bài t

xì xí y x î y î ï xì î xí y x î y î îx ç
Bài 1. í î
Bài 7. î
x y x xy ï x î xy êx ê
x î
y î
x y ì xy x ï é y
Bài 2. Bài 8.
x x y ï y y ï î xî y î xy ï ïí y î
xî xy yî í x y x ï y è xí
Bài 3. Bài 9. ì
î
xî xy yî é x y x ï y

´±¹ x xí î x î íx ë y í yî î
íy
Bài 4. xî
´±¹ y y í î y î í y ë x í Bài 10.
xî î
íx
x x y ï í ð yî
Bài 5. î ë ï ï
x y ï ð x y
xî Bài 11. x y
xç yç ï îy xí ï
Bài 6. îë îë ïê ïê
x y x y

11
Bài III: Ph ng trình l

M
ï ï
1. -·² î ¨ ½±- î ¨ ïåï ¬¿² î x î
åï ½±¬ î x ò
½±- x -·² î x
-·² x ½±- x ï
2. ¬¿²¨ å½±¬ ¨ å ¬¿² x .
½±- x -·² x ½±¬ x
-·²øa b÷ -·² a ½±- b ½±- asinb
3. Công th
½±-ø a b÷ ½±- a ½±- b -·² a -·² b

4. Công th sin2x = 2sinxcosx

5. cos2x = cos2x – sin2x = 2 cos2x – 1 = 1 - 2 sin2x

ï ½±- î x ï ½±- î x
6. Công th ½±- î x å-·² î x
î î
7. Công th Sin3x = 3sinx – 4sin3x; cos3x = 4cos3x – 3cosx.

8. Công th
î ¬¿² x ï ¬¿² î x î ¬¿² x
-·² î x å½±- î x å ¬¿² î x
ï ¬¿² î x ï ¬¿² î x ï ¬¿² î x
ï
½±- a ½±- b ½±-ø a b÷ ½±-ø a b÷
î
ï
9. Công th ành t -·² a -·² b ½±-ø a b÷ ½±-ø a b÷
î
ï
-·² a ½±- b -·²ø a b÷ -·²ø a b÷
î

x y x y
-·² x -·² y î-·² ½±-
î î
x y x y
-·² x -·² y î½±- -·²
î î
10.Công th ành tích
x y x y
½±- x ½±- y î½±- ½±-
î î
x y x y
½±- x ½±- y î-·² -·²
î î

12
Cách gi ng trình l :
L u ý tr
Các ph ng trình l ìn qua m
nh ng chúng ng trình n gi
ng trình tích, n ó là ph ng trình cu
bi ìn chung ph ng pháp gi ày là các em h
công th ên ây và rèn luy ành nhân t

GI ÊU BI

1. Gi ng trình: î -·² î x ì-·² x ï ð (1)


ê
Gi
(1) í -·² î x ½±- î x ì-·² x ï ð î -·² x í ½±- î x î î-·² î x ð
-·²¨ ð x k
î -·² x í ½±- x -·² x î ð ï
í ½±- x -·² x ï ½±- x ½±- x
î ê

x k
ë
x îk
ê
é
x îk
ê

2. Tìm nghi ên kho (0; )c ng trình :


x í
ì -·² î í ½±- î x ï î ½±-î ø x ÷
î ì
Gi
Tìm nghi 0,
2 x 3
Ta có 4 sin 3 cos2x 1 2 cos2 x (1)
2 4
3
(1) 2 1 cos x 3 cos 2x 1 1 cos 2x
2
(1) 2 2 cos x 3 cos 2x 2 sin 2x
(1) 2 cos x 3 cos2x sin 2x . Chia hai v 2:
3 1
(1) cos x cos2x sin 2x
2 2
5 2 7
cos 2x cos x x k a hay x h2 b
6 18 3 6

13
Do x 0, nên h
5 17 5
nghi 0, là x1 , x2 , x3
18 18 6

3. . ng trình : î î ½±- ø x ÷ í½±- x -·² x ð (2)


í
Gi
ì
Gi
3
(2) 2 cos x 3cos x sin x 0
4
3
cosx sin x 3cos x sin x 0
cos3 x sin3 x 3cos2 xsin x 3cos x sin 2 x 3cos x sin x 0
cosx 0 cosx 0
hay
sin3 x sin x 0 1 3tgx 3tg2 x tg3x 3 3tg2 x tgx tg3x 0

sin2 x 1 hay tgx 1 x k hay x k


2 4

½±- î x ï
4. . Gi ng trình : tg ø x ÷ ítg î x (
î ½±- î x
Gi
2sin2 x
(2) cot gx 3tg2 x
cos2 x
1
tg2 x 0 tg3x 1 tgx 1 x k ,k Z
tgx 4

PH NG PHÁP NG TRÌNH L

A.
Cos2x= 1 – sin2x = 1-t2 t [-1;1]
-·² î x tî
Tan2x = =
½±-î x ï t î
î
Cos2x = ï î-·² x = 1-2t2
í í
Sin3x = í-·² x ì-·² x ít ìt

B.
-·² x ï ½±- î x ï t î
î
½±- î x ît î ï
-·² î x ï t î
¬¿² î x ½±- íx ì ½±-í x í½±- x ìt í ít
½±- î x tî

C.
14
ï ï
½±¬ x ½±- î x
t ï tî
tî ï tî
-·² î x ½±- î x
ï tî ï tî
ï ît
- ·²î¨ãî¬ ¬ ¿²îx
ï tî ï tî
a -·² x b ½±- x a ¬¿² x b at b
c -·² x d ½±- x c ¬¿² x d ct d

D. t îå î
î
t ï
sinxcosx sin2x= tî ï
î
tî ï í tí
-·² í x ½±-í x -·² x ½±- x -·² î x ½±- î x -·² x ½±- x t ï
î î

NGUYÊN T NG TRÌNH L

Bi
Phân tích thành tích
Nguyên t
L H
Tích T
T Tích
Bi ì

GI ÊU BI
½±- î x ï
½±¬ x ï -·² î x -·² î x
ï ¬¿² x î
Gi
tanx, pt tr ành:
î
ï t
ï ï tî tî ï ît
ï t ðå t ï
t ï t ï tî î ï tî

ît í ít î ît ï ð t ï ¬¿² x ï x k
ì
½±- íx ½±- î x ½±- x ï ð
Gi
ành:
í î
ìt ít ît ï t ï ð

15
t ï ½±- x ï x k
ï î î
t ½±- x ½±- x îk
î í í

Gi ng trình: ï -·² x ï ½±- x ï ( – 2004) (1)


Gi
(1) ï -·² x ½±- x î øï -·² x÷øï ½±- x÷ ð

tî ï
-·² xcosx
î
tî ï
Pt tr ành: ï t î ï t ð t î ît ï ì ît î î ìt øt ï÷î ð t ï
î
Sinx+cosx =1 î -·² x ï -·² x -·² x k
ì ì ì
½±- î x
-·² x ê ¬¿² î x ï -·² x î
ï -·² x
Gi
t Å ïåïÃ
pt tr ành:
ï tî tî
t ê ï t î êt î t ï ð
ï t ï tî

x îk
ï ê
t ï
î -·² x ë
î x îk
ï ê
t -·² x -·²
í ï
x ¿®½½±- îk
í
ï
-·² ê x ½±-ê x ½±-è x (1)
ì
Gi
í î ï í ï ½±- ì x ï
(1) ï -·² î x ½±-è x ï ½±-è x
ì ì ì î ì
t Å ïåïà pt tr ành:

î k
t ìx k x
í ï t ï î î ì ïê ì
ï ît ï
ì î ì î í í k
t ìx k x
î ì ïê ì

16
Bài t
ï ï
-·² î¨ -·² ¨ î ½±¬ ¹î¨
î -·² ¨ -·² î¨

5x x 3x
sin cos 2 cos
2 4 2 4 2

2 co s2 x 2 3 sin x cos x 1 3(sin x 3 cos x)

sin 2x cos 2x
tgx cot gx
cos x sin x
ï
î ½±- x ï -·² x - ·²îx ½±- î x
î
î-·² x ï î ½±- x ï ï
-·² í x ½±-í x î ï -·² x ½±- x
x
î -·² x ½±- ½±- x ï
î
í
-·² ì x ½±- ì x ½±- x ò-·² í x ð
ì ì î
î-·² x ½±- x ï
Cho ph ng trình: a (2) (
-·² x î ½±- x í
ï
1. gi ng trình khi a=
í
2. tìm a ng trình (2) có nghi

x
¬¿² x ½±- x ½±- î x -·² x ï ¬¿² x ¬¿²
î

ì
î -·² î î x -·² íx
¬¿² x ï
½±-ì x

17
Bài IV: Tích Phân
L u ý tr

Tích phân là bài toán r K t n m 2002, khi b ành thi


“Ba chung” các d n tích phân và à là câu 1 i ài t ày
không quá khó nh ng v ph òi h k n ng phán oán, phân tích àn õ àm bài
toán tích phân c b à tính theo tích phân t ùng theo dõi các ví d
d

NGUYÊN T ÀI TOÁN TÍCH PHÂN:


G ng pháp chính:

A.

f u x òu ù x dx
Chú ý: Các bi có quan h àm

GI
î
-·² î x
Tính tích phân: I
ð
í ½±- î x
Gi
t í ½±- î x dt î ½±- x -·² x dx dt î-·² î xdx
X
0
î
t 4 3

ì
dt ì ì
I ´² t I ´²
í
t í í
ê
¼¨
Tính tích phân: × ( – 2006)
î î¨ ï ì¨ ï
Gi
ï
ìx ï tî ìx ï tdt dx
î
X 2 6
t 3 5

ë ë ë
t ï ï dt dt dt ï ë í ï
î î
´² t ï ´²
í t ï í
t ï í t ï t ï í î ïî

ì
dx
Tính tích phân: I î
ð ½±- x ï ¬¿² x
Gi

18
dx
ï ¬¿² x t î ï ¬¿² x îtdt
½±- î x
X
0
ì
t 1 î

î î
îtdt î
I î dt ît î î î
ï
t ï ï

»
í î ´² ¨
Tính tích phân: × ¼¨ò
ï ¨ ï î ´² ¨
Gi
dx
ï î ´² x tî ï î ´² x tdt
x
X e 1
t î 1
î
î í t ï î
ïð î ïï
I tdt ì t î dt
ï
t ï
í

1.
B nb chia a th
B nb
Xét quan h àm
M có nghi Tách phân th
Hàm h
du
î
u x aî
Hàm c n th
î î
a u x
î
aî « ¨ u(x)=asint)

í
dx
Tính tích phân: I= î
ð
x ç
Gi
n(t)
dx í ¬¿² î t ï dt
X 0 3
t
0
ì

19
ì í ¬¿² î t ï dt ï
I t ì
ç ¬¿² t ï î
í ïî
ð ð

ë
î
dx
Tính tích phân: I
î
ï ç x ï
Gi
-1= 3sint
dx í½±- tdt
X ë
1
î
t
0
ê
ê ê ê
í½±- tdt ½±- tdt ½±- tdt
I t ê
ç ç-·² t î
ï -·² t î ½±- t ê
ð ð ð ð

í
dx
Tính tích phân: I
î
ï x xî í
Gi
í ¬¿² t dx í ¬¿² î x ï dx
X 1 3
t
ê í
ï
í ¬¿² î t ï dt
ïí ½±- î t ï í ½±- tdt
I dx
í ¬¿² î t í ¬¿² î í í -·² î t ï í -·² î t
ê
½±- t ½±- î t
î ê

ï í d -·² t ï í ê î í
I
í -·² î t í-·² t ç
ê
ê

20
B. PH NG PHÁP TÍNH TÍCH PHÂN T :

Công th
b b
b
udv uv vdu (1)
a
a a
Cách l
Kí hi à a th ên hàm sau ây, ta th ùng ph ng pháp tích phân
t
D P x ´² xdx ta ´² x (Do lnx không có nguyên hàm)
ax b
e
D P x ò -·²øax b÷ dx ta
½±-ø ax b÷
V ài toán d ên hàm
th n…

GI

î
Tính tích phân: × ø¨ ï÷-·²î¨¼¨ò (
ð
Gi
u x ï du dx
x ï ïî
ï I ½±- î x î ½±- î xdx ï
dv - ·²îxdx v ½±- î x î îð ì
î ð

î
Tính tích phân: × ø¨ î÷´²¨ ¼¨ò (
ï
Gi
ï
du dx
u ´² x x xî î î
x ë
I î x ´² x î dx ´² ì
dv x î dx î
x î ï ï
î ì
v îx
î
î

ì
Tính tích phân: -·² xdx
ð
Gi
t= x tî x îtdt dx
X î
0
ì
t
0
î

21
î
B î t -·² tdt
ð

î
Tính I t -·² tdt
ð

u t du dt
dv -·² tdt v ½±- t
î
I t ½±- t î ½±- tdt ½±- ð ½±- ð -·² t î ï
î î
ð ð ð
B=2I=2

î
Tính tích phân: A= e ½±- xdx
x

ð
Gi
u ex du e x dx
dv -·² xdx v ½±- x
î î î
A e x ½±- x î e x ½±- xdx e î ½±- e ð ½±- ð e x ½±- xdx ï e x ½±- xdx (1)
î
ð ð ð ð

î
Tính K e x ½±- xdx
ð

u ex du e x dx
dv ½±- xdx v -·² x
î
K e x -·² x î e x -·² xdx eî A
ð ð

ï eî
Thay vào (1): A ï eî A îA ï e î A
î
î
Tính tích phân: A= x -·² x ½±- xdx
ð
Gi
u x du dx
dv -·² x ½±- î xdx v -·² x ½±- î xdx
Tính: v -·² x ½±- î xdx
: t ½±- x dt -·² xdx

22
tí ½±-í x
V= t î dt C C
í í
½±-í x
Ch v
í
½±-í x ï ï
V A x ½±- í xdx K (1)
í ð íð í í

Tính K ½±-í xdx ï -·² î x ½±- xdx


ð ð

dt ½±- xdx
X 0
t 0 0

ð
K ï t î dt ð
ð

ï
Thay vào (1): A K
í í í

î
x -·² x
Tính tích phân: D dx
ï ½±- x
í
Gi
u x -·² x
î du ï ½±- x dx
x -·² x ï
D dv dx x
x x v ¬¿²
î ½±- î î ½±- î î
í î î

î
x î x í í
V D x -·² x ¬¿² ï ½±- x ¬¿² dx ï K (3)
î î î í î í
í í

î î î
x x x
V K ï ½±- x ¬¿² dx î ½±- î ¬¿² dx -·² xdx
î î î
í í í

î ï
½±- x
î
í
ç î í
Thay vào (3) ta có: D=
ïè
L ình: sau: nh “log” – nhì “ a” ( a th – tam
“L – T . Trong phép tính tích phân t ào
phép trên, hãy
23
Bài t
í
Tính tích phân: I -·² î xòtgxdx
ð
é
x î
Tính tích phân: I dx
í
ð x ï
e
Tính tích phân: I x î ´² xdx
ð

ì
Tính tích phân: I øtgx e-·² x ½±- x÷dx
ð

Tính tích phân: I ½±- x -·² xdx


ð

í
Tính tích phân: I ¬¿² î x ½±¬ î x îdx
ê

î
Tính tích phân: I î ï ½±- î x dx
î

í
-·² ì x -·² í x
Tính tích phân: I dx
¬¿² x ½±¬ î x
ê
ïð
¼¨
Tính tích phân: ×
ë ¨ î ¨ ï
»
í î ´² ¨
Tính tích phân: × ¼¨ò
ï ¨ ï î ´² ¨
x -·² x
Tính tích phân: I
ð
ï -·² î x
ê
-·² x -·² í x
Tính tích phân: I
ð
½±- î x
Tính di ình ph Ð æ§ ¨î ¨ í và
¼æ§ î¨ ïò
xî îé
Tính di ình ph Cï y xî å C î y å Cí y
îé x

24
Bài V:Các bài toán liên quan
c àm và th àm s
L u ý tr
Các bài toán d ày là câu chi i , th àm s trong
thi . Mu toán này ta c àm s
v ng giao gi Các ví d
ây s ình bày m êu trên và cách gi n gi àd
b

I: S ÀM S
Nh
Cho hàm s y f x có àm trên mi

f x ðå x I Hàm s
f x ðå x I Hàm s

ï í
Cho hàm s y f x x mx î mî m î x
í
Tìm m àm s
a. T ng trên R
b. Gi ên (0;2)
c. T ng trên ìå
d. Gi ên o ài b
e. T ng trên 2 kho å ì và îå
Gi
TX : D R
î
yù x îmx mî m î ù m î
a. Ycbt ù ð m î ð m î
yù ð ð m î
m î ð
b. Ycbt
î
m ï
yù î ð m ím î ð

x - 0 2 +
F’(x) + - +

F(x)

c. Ycbt
TH1: ù ð m î ð m î

25
ù ð m î
î
TH2: yù ì ð m çm ïì ð
S m ì
ì
î
m å é
V
m î
î
d. Ycbt xï xî î î î m î î m î ï m ï
a
Chú ý:
b ù b ù î
X1= ; x2= xï xî
a a a
e. Ycbt
ù ð
m î
ù ð
m î ð
yù ì ð m î
m î çm ïì ð
yù î ð î m ï
m î ím î ð
S
ì î ì m î
î

ï î mî
Cho hàm s y x mx î m mî x tìm m àm s
í í
a. Gi ên mi
b. T ng trên (0;2)
c. Gi ên êå
d. T ng trên o ài b
e. Gi rên 2 kho å ð và êå
Gi
MX : D=R
yù xî îmx m mî
ù m
a. Gi ên mi
ù ð m ð

b. T ng trên (0;2)
yù ð ð mî m ð
î
m ï
yù î ð m ëm ì ð
c. Gi ên êå
TH1: ù ð m ð (Rõ ràng vì gi ên D c ng có ngh a là gi ên êå )

26
ù ð m ð
î
TH2: yù ê ð m ïím íê ð
S m ê
ê
î
m ð
V m ì
m ðå ì
d. T ng trên o ài b
î ù
xï xî î î îm î m ï
a
e. Gi ên 2 kho å ð và êå
TH1: (Gi ên D):
ù ð m ð
ù ð
yù ð ð
TH2: yù ê ð ï m ì
S
ð ê
î
m ð
Tóm l
ï m ì
II: C ÀM S

Nh

X0
X
Y’ + 0 -
C
Y

X0
X
Y’ - 0 +

Y
C

ï í
Bài 1: Cho (Cm) y x mx î îm î ï x mí m . Tìm m
í
a. Tìm m ên Oy
b. Hàm s à CT t i có hoành
27
c. Hàm s à CT t i có hoành -1
d. Hàm s à CT t i có hoành [-2;3]
e. Hàm s à CT t ành ng
f. Hàm s à CT t ành
í
g. Hàm s à CT t 1;x2 sao cho xï xîí nh
Gi
MX : D=R
yù x î îmx îmî ï
ù mî ï
ù ð:
X1 X2
X
Y’ + 0 - 0 +
C
Y
CT

a. Ycbt Hàm s
yù ð ð
îm î ï ð î
S m
ð m ð î
î
b. Ycbt :
m ï
ù ð mî ï ð
m ð
yù ï ð îm î î m ð ï m ð
m ï
S m ï
ï m ï
î
c. Ycbt Hàm s à CT t i có hoành -1
m ï
ù ð mî ï
m ð
yù ï ð îm î î m ð ð m ï
m ï
S m ï
ï m ï
î
d. Hàm s à CT t i có hoành -2;3]
ù ð
m ï
yù î ð
îm î ìm í ð m
Ycbt yù í ð ï m ï
îm î êm è ð m
S
î í î m í
î
e. Hàm s à CT t ành ng

28
ï m ï

ù ð ï m ï î
m
î î
Ycbt yù ð ð îm î ï ð m ï
î î
S m ð m
ð î
î
m ð
f. Hàm s à CT t ành
yù ð ð î î
îm î ï ð m
ù ð m ï î î
g. Hàm s à CT t xïí xîí nh
ù ð
Ycbt í (1)
P xï xî í xï xî xï xî ³·²

xï xî îm î ï mî ï ð
V V í
xï xî îm P îm í îm î ï òîm ³·²
ï m ï
P ìmí ê m ³·²
î
m
î
Pù ïîm î ê Pù ð
î
m
î
B ên:

î î
-1 1
X î î

Y’ - 0 + 0 -
-2 î î
Y

-î î 2

î
P³·² î î khi m
î
L ình:
Có l àd àng nh v
bi àd Lúc này, t êu c ài toán (ycbt) liên quan
nh ng d -c à tr nn ình qua b ên. Tôi s
minh h dc ên ây:
Ycbt : Hàm s à CT t i có hoành -2;3]
- àc y’=0 có hai nghi ù ð
- V ên:
29
S
-2 X1 X2 3
X î

Y’ + 0 - 0 +
C
Y
CT

yù î ð
T .V à i ã õ ràng trên b
yù í ð
thiên. ây th à xét quan h af nh ng ã bi õd
c ì ch ào tr f là à b
gian mà các em nên làm, tránh khai tri

S b
- là t 1;X2 c ng trình y’=0 hay b . Rõ ràng n 1;X2 n
î îa
S b
trong [-2;3] thì c ày. Vì là giá tr àng t
î îa
ph ng trình g ên ta ch ình này làm i Nút th
b
- L ên ó là: khi g trên h ãy v ên nh
trên ra gi y nháp sau ó tùy theo câu h à i ào b
m i bày!
Tôi có tham kh ài tài li thì th ình bày l
gi nhi à lu . Ví d ìm m àm s
y=f(x) t ng trên (1;+ ), các th ình bày trong sách c ng nh trên l theo ph ng pháp Min-
Max, xét nhi Nh à sai tuy nhiên i àm khó các
em h trong quá trình t duy tìm tr nh à các em h ình. Ph ng pháp
xét d trình bày trên ây v õ ràng l ài toán n gi
hóa.
ax î bx c
Cách gi ên c ng áp d àm s y vì d àm
a ù xî b ù x c ù
a b a c b c
xî î x
aù bù aù cù bù cù
yù î
. Trong tr ày, tùy bi
a ù xî b ù x c
không ta êm tr ì m 0 nên khi xét d d ng t
nh các ví d ình bày ên.
D àm s ày ã không còn thông d l ên xu
ax b
h àm là: b ùng ph ng và y .
aùx bù
Bài 2: Cho (Cm): y xí ímx î í m ï x ì

a. C(m) có hai i àng v -1)


b. C(m) có hai i sao cho AB = î ë
c. C(m) có hai i æy î
Gi
30
MX : D=R
yù ð
T
y f ø x÷
î
V yù x îx m ï ð
í î
y x ímx í m ï x ì y x î î x m ï cx d ax b ax b
ð

y x î î x m ï ø x ï÷ îmx m ë
xî îx m ï ð ï
y îmx m ë î
C(m) có hai c (1) ph nghi ù ð m ð

a. C(m) có hai i àng v -1)


(2) ph ng trình îmx m ë
à y
Vì AB th ng hàng v -1) C AB nên: -1=-2m.1-m+5 m î
V àng v -1)

b. C(m) có hai i î ë
î ù
ï xî xï î m
a
î î
î yî yï îm xî xï ìm m AB xî xï yî yï î ë
m ï
î
ïêm ìm îð ë So sánh k m ï
m
ì
c. C(m) có hai i æy î
Ycbt d Aå d Bå v æy î
yï î yî î yï yî
yï î yî î
yï î yî î yï yî ì
îmxï m ë îmxî m ë ì îm xï xî îm ïð ì
îmòî îm ïð ì m ï

Bài 3: Cho (Cm): y xí í x î í m ï x

a. C(m) có hai i OAB vuông t


b. C(m) có hai i
c. C(m) có hai i ùng phía v
d. C(m) có hai i
e. Có
î î
f. Có òn x ï y ï ì
g. Có
h. Có ích =8
Gi
31
MX : D=R
yù ð
T
y f ø x÷

xî îx m ï ð
í
y x í íx î í m ï x xî îx m ï x ï îmx m ï
xî î x m ï ð ï
y îmx m ï
C(m) có hai c (1) ph ù ð m ð (*)
a. C(m) có hai i OAB vuông t
Ycbt OA OB
OA xA å yA
OAòOB v
OB xB å y B
xï xî yï yî ð xï xî îmxï m ï îmxî m ï ð
î
xï xî ìmî xï xî îm î îm xï xî m ï ð
î
m ï ìm î m ï î m î îm ò î m ï ð
ì mí ç m î é m î ð ì m î ëm î m ï ð m ï (th
VN ª4 é y CD
b. C(m) có hai i
Ycbt yïò yî ð îmxï m ï îmxî m ï ð
î î î
ìm xï xî îm îm xï xî m ï ð y ë
î xï
ìm î m ï î îm î î m m ï ð xï x
í î î
ìm çm êm ï ð ìm ï m ï ð
ð CT
ï
m
ì
m ï

c. C(m) có hai i ùng phía v


Ycbt xï xî ð ( xï cùng d xî ) m ï ð m ï
d. C(m) có hai i
xï xî
Ycbt : y=5 c M là trung i å îmx m ï
î
M ïåím ï Ycbt ë ím ï m î
So sánh v (*) ta th àk ìm.

e. Có
æy îmx m ï æ îmx y m ï ð

32
îmòð ð m ï î î
Ycbt d Oå ï ï m ï îm ïî ím î îm ð
î î
îm ï
m ð
î So sánh v ãn yêu c ài toán.
m
í
î î
f. Có òn x ï y ï ì
Ycbt d Iå R v à R=2
æ îmx y m ï ð
îmòï ï m ï î
î m î ïêm î ì ïëm î ìm ð
î
îm ï
m ð
ì
ì So sánh v m
m ïë
ïë
g. Có

îmx m ï ð m ï
G à giao i và Ox: M åð
y ð îm
y îmòð m ï
G à giao i và Oy: N ðå m ï
x ð

m ï
m ï ï ï
Ycbt xM yN m ï ï òm ï ð m
îm îm î
ï
m
î
ï ï
D th v i qua g không th ên lo m
î î
h. Có
ï ï ï
Ycbt: S OMN OM òON xM y N
î è î
m î
î m
î m îm ï ï
ï m ï ï m ï î m
òm ï î
ì îm ì îm
m
m î îm ï VN
î
So sánh (*) v ãn: m=2 và m=0.5

33
III: S NG GIAO GI
Nh

Cho: Cï æ y f x å Cî æ y g x
S 1 và C2 là s ph ng trình hoành
f x g x
1 ti 2:

f x g x
fù x gù x
L u ý: Không àm d
õ h n, ta hãy

îmx ím î
Bài 1: Cho hàm s Cm æ y m î và d æ y x ï
x ï
m) t
a) Có hoành n -1
b) Có hoành n2
c) Có hoành îåí
d) Có hoành ng
e) Có hoành trái d

Gi
Ph ng trình hoành (Cm) và d:
îmx ím î
x ï g x æ x î î m ï x ím í ð
x ï
S
xï xî
x î

g x + 0 - 0 +

m î
ù ð
m) t g(x)=0 có hai nghi m ï (*)
g ï ð m î
a) Có hoành n -1
g ï ð ê ê
ï î m ï ím í ð m m ï
Ycbt: S ë So sánh v ë
ï m ï ï
î m î m î
b) Có hoành n2
g î ð
ì ì m ï ím í ð m í ð m í
S
î m ï î m ï m ï
î

34
m î
So sánh v
î m ï

c) Có hoành îåí
ïï
g î ð ì ì m ï ím í ð m
é
Ycbt: g í ð ç ê m ï ím í ð m î
S î m ï í í m î
î í
î
ïï
So sánh i m ï
é
d) Có hoành ng
g o ð
ím í ð m ï
Ycbt: S
ð m ï ð m ï
î

So sánh v

e) Có hoành

Ycbt: g ð ð ím í ð m ï
So sánh i m å î îå ï

x ï
Bài 2: Cho hàm s C æy và d æy mx ï
x ï
Tìm m (C):
a) T ên 2 nhánh c
b) T ên cùng 1 nhánh c

Gi
Ph ng trình hoành (C) và d:
x ï
mx ï x ï g x mx î mx î ð ï
x ï
a) T ên 2 nhánh c (Hình 1)
Ycbt: ph ng trình (1) có hai nghi xï ï xî
xï ï xî
x tiem can dung

g x Cùng d ùng d

mòg ï ð m m m î ð îm ð m ð

35
y

L u ý: Tr ày không c ét bi vì khi d c

Cv ìm ên ph ng trình ã
x
có 2 nghi

b) T ên cùng 1 nhánh c
(Hình 2)

Ph ng trình (1) có hai nghi th


xï xî ï H4²¸ï
ï xï xî
y
m ð
ð m î
èm ð
m ð
mòg ï ð îm ð
m è
m è

Bài 3: Vi ng trình
C æy x í íx î t A=2 và
x
BC= î î .
Gi (hình 3)
xA î yA ì
Ph ng trình à
æy k ø x xA ÷ y A æy k x î ì H4²¸ î
L ng trình hoành à :
xí íx î k x î ì x í íx î k x î
xí k í x îk î ð x î xî î x k ï ð
y
x î
g x xî îx k ï
i
ù ð k ð k ð
Khi ó t
g î ð ì ì k ï ð k ç B x å y å C x å y th
ï ï î î
î î
h
xî îx k ï ð ï x
y kx îk ì î
î ù
(1) xî xï î k
a
H4²¸ í
(2) yî yï k xî xï îk k
î î
BC xî xï yî yï î î

ìk ìk í î î ìk í ìk è ð k ï
36
V æy ï x î ì

Bài 3: Cho (C) y f x x í í x î î . Tìm trên -2 nh àt

a. Ba ti
b. Ba ti phân bi

Gi
a. Ba ti
Xét Aø aå î÷ d æ y î.
Ph ng trình qua Aø aå î÷ và có h
y k x a î .
ti H ng trình sau có nghi
í î
x íx î k x a î ï
î
íx êx k î
Thay k t ào 1 ta
í î
x íx î íx î ê x x a î í
î x í í a ï x î êax ì ð
x î î xí ía ï x î ð
x î
g x îxî ía ï x î ð ì
T ba ti
ph ng trình (3) có 3 nghi
ph ng trình (4) có 2 nghi
î ë
g ð ía ï ïê ð a ï a
í ö
g î ð îòî î ía ï òî î ð a î
b. Ba ti
Khi ó ph ng trình (3) có 3 nghi ân bi
xð îå xïå xî ( v 1;x2 là hai nghi ng trình g(x)=0) và 3 ti à:
î î
kð fù î ðå kï f ù xï íx ï ê xï å kî f ù xî íx î ê xî
Vì kð ð nên : Ycbt k1.k2=-1.
î î
íx ï ê xï íx î ê xî ï ç xïî xîî î xï xî xï xî ì xï xî ï öö
Áp d ng trình (4) ta có:
ía ï
xï xî và xï xî ï
x
ía ï ëë
Do ó (**) ç ï î ì ï a (th
î îé
ëë
V ìm là A å î .
îé

37
D
Ph ng pháp:
D Cho h Cm :y=f(x;m). ch Cm luôn ti m
TH1:
Cm :y=f(x;m). là hàm a th
n
a:y f xå m v y ax bm g x n æ nguy6n î .
Xét C æy g x và ch
n
ax bm g x g x
Có nghi m
n ï
na ax bm gù x gù x

Cm :y=f(x;m). là hàm h (D
( ) ti h
c
ax b k x xð yð ï
x d
c
a î
k x a î
x d
Gi ê trên qua 3 b
B1: nhân 2 v ng trình (2) cho: x+d
c
ax ad k x d í
x d
B2: (1)-(3):
îc îc
b ad k xð d yð k xð d yð ad b ì
x d x d
B3: Thay (4) vào (2) s ng trình theo k. gi ng trình này và tìm m sao cho ph ng trình
úng m .
ax b
L u ý: cách gi ên có th àm s
cx d
D Tìm i :
Dùng i

II/ M
Bài 1: Cho Cm æ y xí î x î îm ï x mî î . Ch i
cong c

Gi
î
Ta có: Cm æ y xí î x î îm ï x m î î x m xí xî x î
í î
Xét C æy x x x î
Cm luôn ti
î
x m xí xî x î xí xî x î
ï
î x m íx î î x ï íxî îx ï

38
î
x m ð
Ta có: ï Rõ ràng v -m
î x m ð
Vây m , (Cm) luôn ti C æy xí xî x î.
Bài 2:
m î x m î îm ì
Cho Cm æ y . Ch m) luôn ti hai
x m
Gi
m î x mî îm ì ì
Cm æ y y m î
x m x m
(Cm) luôn ti æy ax b
H ng trình sau có nghi m:
ì
m î ax b ï
x m
I
ì
î
a î
x m
ng trình (2) cho: x-m
ì
a x m í
x m
-(3):
è è
m î b am a ï m b î ì
x m x m
ào (2):
î
a ï m b î ïêa
î î
a ï mî î a ï b î m b î ïêa ð ö
H m ö úng m:
î
a ï ð
a ï
î a ï b î ð
b î b ê
î
b î ïêa ð
V m) luôn ti à y=x-6

39
Bài t

ï í ï
1. Cho hàm s y x m ï xî î mî m x . àm s
í í
a) T ng trên R
b) Gi ên (0;1)
c) T ng trên (- ;2)
d) Gi ên o ài b í
e) T ng trên 2 kho - ;0) và (2; + )
2. Cho hàm s Cm æ y x í ímx î í m î m ï x m í ï . Tìm m
a) (Cm) có i ên x=5
b) Hàm s àc ành
xï xî ïì
c) Hàm s àc 1 và x2 sao cho:
xî xï ë
3. Cho hàm s Cm æ y xí íx î .
a) Vi ng trình ti
b) Vi ng trình ti
c) Tìm trên Ox nh mà t ên C úng:

d) Tìm trên àt ên C úng:

e) Tìm trên (C) nh àt ên C úng 1 ti

4. Cho hàm s Cm æ y x ì îmx î îm ï . Tìm m m) c àn


thành c
5. Xác ng trình có nghi xí mx î ï ð
6. Cho hàm s Cm æ y x í ímx î í m î ï x mí . Tìm m m) c
có úng 2 i ành
7. Cho hàm s Cm æ y xí k x ï ï . Tìm k k) ti æy x ï
í î í
8. Cho hàm s Cm æ y x ímx ìm . Tìm m m) c d æy x t
AB=BC.
îx ï
9. Cho hàm s Cm æ y . Ch -x+m luôn luôn c
x î
phân bi ìm m
ím ï x m î m
10. Cho hàm s Cm æ y ï . Trong ó m là tham s
x m
a) Tìm nh à m.
b) Ch
11. Cho hàm s Cm æ y m í xí í m ï x î êm ï x m ï ï . Ch m)

luôn luôn i qua 3 i c àng.

40
Bài VI: M u ý.
I/ Gi
D ày ã t 2002 – 2003) Tuy nhiên ã r
không th ên ta c ng nên chú ý d ày.
ình bày ph ng pháp t àm bài d ày là “ G
.
ë xí í xî é
Tìm ´·³
x ï xî ï
Gi
ë xí í xî é ë xí î í
xî é î
Ta có: ´·³ ´·³ ï
x ï xî ï x ï xî ï xî ï

ë xí î ï xí xî x ï í
´·³ ´·³ = ´·³ î
x ï xî ï x ï
x î
ï ë x í
î x ï
x ï ë x í
î è
í
xî é î xî ï ï ï
´·³ ´·³ = ´·³ í
x ï xî ï x ï
î î î í î
x ï
xî é
î
î í xî é ì ïî
x ï í
x é î x é ì í

í ï ïï
Thay (2),(3) vào (1) có: A
è ïî îì
L u ý:
Trong l ã thêm s 2 vào t
êm s
àm cách nào
S àh ãb àm d ài này, ta ph ày ta
làm nh sau:
ë xí c í
xî é c
B1: c R luôn có: f x
xî ï xî ï

B2: Trong các s ìm s 2


-1 có cùng nhân t fï x ë xí c và
í
fî x xî é c . i à ch à nghi

fï ï ð
c î
fî ï ð
c ê c î ó chính là lí do t ài gi
fï ï ð
c î
fî ï ð
ây là vi ên làm trong gi ình bày trong bài làm.
Qua ví d ên ta nêu lên thu
f x ð
Gi F x có gi
g x ð

41
fï x c fî x c
B1: Phân tích f x .
g x g x
B2: (Tìm c): G i i ïå îåòòò là nghi
fï i c ð
Khi ó c là nghi i ïå îåòòò
fï i c ð
fï x c fî x c
V ìm ì ´·³ và ´·³ s àd là d .
x i g x x i g x
Sau khi tìm c, vi ình bày l ã làm.

BÀI T
í
íxî ï î xî ï
A= ´·³ (
x ð ï ½±- x
ï î x í ï íx
B= ´·³
x ð xî
II/Ph ng trình và b ng trình m và logarit:
ây là d ên xu ìn chung, d ày không
khó. T ã nêu trong sách giáo khoa.
này, tôi không nêu l các công th ên. Xin trình bày cách gi
Bài làm qua 2 b
B1: ì có th ào i
B2: Bi ng trình hay b ng trình v n gi ùng c s
M : Chia
´±¹ b x
Logarit: ´±¹ a x
´±¹ b a
m
´±¹ an x m ´±¹ a x
n
t ´±¹ a f x ph ng trình h ng trình m

t af x
ph ng trình h
Ph ng pháp hàm s

î î î xî í x ï
èïòìî x íx ï
éèòêî x íx ï
ïêòç ð ï
Gi
î xî í x ï î xî í x ï î xî í x ï îò î x î í x ï
ê ç í í
ï èï éè ïê ð èï éè ïê ð
ì ì î î
î xî í x ï
í
t k: t>0
î
î í îé
Ph ng trình tr ành: ïêt éèt èï ð t å
î è
î xî í x ï
í í îé
ï î x î íx ï í
î î è

42
í
x
î
x î
î x î íx ï ï î xî íx ð x ð
ï
î x î íx ï í î xî íx î ð ï x
x î
î
x î
x ï
Gi ng trình: e
x
eï x ï
x ï

Gi
u x x ï
u v x ï
v ï x ï
u
Ph ng trình tr ành: e ev u v
f u f v
V f x ex xå x ï
fù x ex ï ð f x t ng.
Do ó u v x x ï ï x ï x ï
Gi ng trình: ´±¹ î ï x ´±¹í x
Gi
´±¹ í x t x ít
t
Do ó: ´±¹ î ï x t ï x ît ï í ît
t t t t î î
ï í ï í ï í
ï
î î î î î î
t t
ï í
f t f î t î (Vì f x là hàm gi
î î
t î x ç

x ï
Gi ng trình: ´±¹ x ´±¹ î ì è ï ï
Gi
x ï î x ï ë
K: ì è ð î îí î x ï í x
î
ï ï ï
ï ´±¹ x ´±¹ î ì x è ´±¹ x x ´±¹ î ì x è x ´±¹ î ì x è ´±¹ î î x

x ï ìx îx ð loai
ì è î x
î x
è ð x í
ì î x
è

x ï î y ï ï
Gi ng trình: ( H A 2005)
í´±¹ ç ç x î ´±¹í y í í î

43
Gi

x ï
k:
ð y î
î í ï ´±¹ í x í´±¹í y í ´±¹í x ´±¹í y x y
Thay x=y vào (1) ta có:
x ï î x ï x ï î x î x ï î x ï
x ï î x ð x ïô x î
V à (x;y)=(1;1) và (x;y)=(2;2)

ï ï
Gi ng trình: ´±¹ ì x ï ´±¹ î x î ï (D – 2007)
´±¹ î x ï ì î
Gi
K: x>1
ï
ï ´±¹ ì x ï ´±¹ ì î x ï ´±¹ ì x î
î
x ï îx ï ï
´±¹ ì v@ x ï
x î î
îxî x ï
î v@ x ï
x î
ë
î x î íx ë ð v@ x ï x
î
BÀI T
´±¹ î x î ê x é 4) ´±¹ í x x î ïë ´±¹ ë x xî ìë î
1) î
ï
ï ´±¹ ì x î x 5) ´±¹ ðòî x î ´±¹í x ´±¹ë x î
ì
î
2) ´±¹ î x ´±¹ í x ´±¹ î x ´±¹ í x
6) x í ´±¹ î x î ì x î ´±¹ í x î ïê
´±¹ î í
3) x xî x ´±¹î ë
ï
7) ´±¹ î í x ï î ´±¹ î x ï
´±¹ x í î

8) CMR: v 0, h ng trình sau có nghi


ex e y ´² ï x ´² ï y
x y a
´±¹ î x î yî ï ´±¹ î xy
9) Gi ng trình: î î
xô y R ( H A 2009)
íx xy y
èï

44
10) Tìm m ng trình sau có úng 1 15) Tìm m ng trình sau có úng 1
nghi nghi
x x î î

ë ï îm ë ï îx ç-·² x ç½±- x m
íx
16) ´±¹í x x î í x ï
11) é çòëî x ëî x çòé í x í í
éx ëx 17) ïê x x ê ìx è îx ð
12) ë é
18) Cho b ng trình:
x x ïð
ë ïð
13) í í èì ð ´±¹ î x î
ï ´±¹ î ax a ï
í í
14) ïê x x ê ìx è îx ð a) Gi ng trình khi a=2
b) Tìm t ng
trình có nghi

xî x
19) x í ç êx xî 23) î ëx ì ëx í ëx í
î î
20) íòîë x í x ïð òë x í x ð 24) Tìm m
21) Tìm m ng trình có 2 nghi ´±¹ î x y ´±¹ m x y ï
d î î
x y m
m í ïê x îm ï ì x m ï ð
22) Tìm m ng trình có nghi
ç x
mòí x
îm ï ð
26) Gi ng trình
25) Gi ng trình: íx ï x ï
ïë ´±¹ í ´±¹ ì ´±¹ ï ´±¹ ï
´±¹ î ´±¹ ðòë î x
î x ï í ì íx ï
ïê

45
PH L O (Theo c

A. PH
ï î
Cho hàm s y x m x î ï , m là tham s
ì
1. Kh àv
2. i àm s à B sao cho 2 ti à B vuông góc.

í é î
1. Gi ng trình: ½±- î x -·² x î-·² x
î
2. Gi ng trình: x x x ì ì x ì x î
x î ´±¹ î ½±- x
Tính gi ´·³
x ð
î x -·² x xî ï
Cho hình nón ua tr àm àc
òn áy t à B sao cho SAB ình th ình c ình chóp SOAB.

î î î
Cho x,y,z ðåï . Tìm giá tr A x y y z z x

B. PH ch Câu 6 ho Câu 7
(Ch ng trình chu )
a. Trong Oxy cho ABC có A(0;2), B(2;6), và C d æ x í y ï ð sao cho phân giác k
v ìm t
x y ï z ï
b. Trong Oxyz vi ng trình qua A(0;1;2) c dï æ và h
ï ï ï
x ï y î z ì 0
dî m
î ï ï
n n ï
c. Cho an x ï an ï x ï òòò aï x ï að xn ô x R . Tìm n bi aî aí aï îíï
(Ch ng trình nâng cao)
xî yî
a. Trong Oxy tìm M E æ ï bi àl
ê í
b. Trong Oxyz vi ng trình m àc
ï ï ï ï
OAî OB î OC î OM î
în n n
c. B ï i hãy ch Cîðn Cîîn Cîìn òòò ï Cîînn în ½±- ,
î
n Nôn ð .

46
2:

A. PH
î î
Cho hàm s y xì x
ç
1. Kh àv
2. Tìm trên các i Ac à C sao cho AB=AC ( B,C khác A)

1. Gi ng trình: ï í ½±- x -·² x í ½±- x ½±- x ï

x îy x îy î
2. Gi h ph ng trình:
í
x í xî ì yî ë
e
dx
Tính tích phân:
ï x x ï ´² î x
Cho l ng tr à ABC vuông cân t
tr a b a î

Cho xô y ïå î ò Tính giá tr và nh

ï ï ï ï
A xî yî ì x y
xî yî x y

B. PH Câu 6 ho Câu 7

(Ch ng trình chu )


xî yî 0
a. Trong Oxy tìm M E æ ï bi 1MF2 b .
ê í
b. Trong Oxyz vi ng trình tham s song song v -z-3=0 và c
x î y z ï x ï y ï z
dï æ và d î æ t à B sao cho AB=3
î ï ï ï î ï
c. Gieo à1s

(Ch ng trình nâng cao)


0
a. Trong Oxy vi ng trình chính t góc F1MF2 b
0
b. Trong Oxyz vi ng trình m , song song v à cách Ox m
kho î

c. Cho z= í
n
i . Tìm s ên n>0 sao cho z là s ên d ng bé nh

47
3:

A. PH
mx î
Cho hàm s y
x m
1. Kh àv -1
2. Tìm trên à B song song

ï
3. Gi ng trình: ½±- î x ½±- x í -·² x
î
4. Gi ng trình: ´±¹ î x x î ïî ò´±¹ í x xî ïî î

î
-·² íxdx
Tính tích phân: ì
ð ï ½±- x
Tính th hình chóp S.ABCD có áy là hình ch à
(SBD) các góc 450 và 300

yî ï
xî xy
î ì
xî x y m

B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )


a. Vi ng trình òn i qua g àc ì î . Bi
tâm òn thu -4=0
x í y z
b. Trong Oxyz vi ng trình m dæ và cách
ì ë í
g
a b ëi
c. Tìm aô b R bi ng trình í có 1 nghi zï . Tìm nghi òn l
z ï z ë ï îi

(Ch ng trình nâng cao)


a. Tìm t ABC vuông cân t à x-2y+1=0; A Oxå B Oy và
C dæx y ï ð.
b. Vi ng trình tham s 1;2;0), song song v -y+z-1=0 và h
0
(Q): x+y+2z-1=0 m
c. Trong h ên bi g à 6 bi vàng. Tính xác su ên bi
àu.

48
4:

A. PH

Cho hàm s y x î có
í
1. Kh àv
2. Vi ng trình à c à B (khác O) saocho 2 ti
tuy à B vuông góc.

¬¿² x
5. Gi ng trình: ì ² x -·² î x îï î-·² îx

î îx í x
6. Gi ng trình: x
î îx ë x
ì
-·² ì x
Tính tích phân: dx
ð
-·² ì x ½±-ì x
Tính th hình chóp S.ABCD có áy là hình vuông chi
0
m .
a î bî cî
Cho a,b,c>0 và a+b+c=1. Tìm giá tr A a í bí c í
í
B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )

I/ Trong Oxyz cho A(2;3;-1), B(5;-3;2) và (P): x+y+z-3=0:


a. Vi ng trình tham s àc
AI î BI ð
b. Tìm M ø P÷ sao cho AM2+2BM2 nh
II/ Hãy phân ph ên 2 sao cho t àl
nh

(Ch ng trình nâng cao)


I/
a Vi ng trình òn trong Oxy i qua A(2;1), Tâm thu àc à C sao cho góc
0
BAC b
b. Trong Oxyz cho A(0;1;2), B(1;-1;1), C(-1;3;0). Vi ng trình tham s
v àc ABC.
xî m ï x îm ï
II/ àm s y ti
x m

49
A. PH
x í
Cho hàm s y có
x ï
1. Kh àv
2. Cho A(0;2). Tìm trên (C) i

î í
1. Gi ng trình: ½±- x ½±- x ½±- íx ½±-î íx
ì
ï ï
xî yî í
xî yî
2. Gi ph ng trình:
ï ï
ï
x y xy
ì
í
x ´² x
Tính tích phân: dx
í ï xî
ì
Cho hình chóp S.ABCD có (SAB) (ABC), ABC à ABC vuông cân t
m ình chóp Bi a î
ï ï a îëab
b
Cho a,b,>0 và ï . Tìm giá tr A
a b a ï b ï ì a î bî
B. PH Câu 6 ho c Câu 7)

(Ch ng trình chu )

I/ Trong Oxyz cho A(2;-1;2), B(3;-3;3); C(1;-2;4) và (P): 2x-3y+z+1=0:


a. Vi ng trình tham s i qua tâm òn ngo ABC và vuông góc
v
b. Tìm M ø P ÷ sao cho AM2+2BM2+CM2 nh
a b
II/ Tìm a ô b R bi Z i i î i í i ì òòò i îððç là nghi ng trình ï . Tìm
ï z ï z
nghi òn l

(Ch ng trình nâng cao)


x t
x ï y z
I/ Trong Oxyz cho dï æ y ï ît ; d î æ
ï ï ï
î t
a Tìm A dï bi kho cách t 2 b ê
0
b. Vi ng trình m 2 và h 1 m
î´±¹í x y ´±¹í î ê
II/ Gi ng trình: ´±¹ x y ´±¹ y x ï

50
:

A. PH

Cho hàm s y mx î m ï , m là tham s
ì
1. Kh àv
2. àm s ành tam giác có tr àg

1. Gi ng trình: -·² î x ½±- î x ¬¿² x


ê í ì
ï ï ï ï
xí yí x y è
xí yí x y
2. Gi h ph ng trình:
x y
´±¹ î ´±¹í ï
î í
í
xdx
Tính tích phân: I
ï xî
ð e
0
Tính th ình l ng tr à góc gi à CD’ b .

ï ï ï b c c a a b
Cho a,b,c>0 và ï . Tìm giá tr A
a b c bí cí cí a í a í bí

B. PH Câu 6 ho Câu 7
(Ch ng trình chu )
a. Trong Oxy cho ABC vuông cân t A dï îx y ï ð và
Bô C dî æ x y î ð . Tìm t A, xB>0.
b. Trong Oxyz vi ng m àh Q æ x y îz ð m
nh
ï í
c. Tìm s ên n th Cní ï Cnî ï An
é
(Ch ng trình nâng cao)
a. Trong Oxy cho hai òn Cm æ x î y î îmx my m î ð và C æ x î y î íx ï ð .
bi òn là m s
b. Trong Oxyz vi ng trình P æ x î y z ï ð và c
x î y ï z
Ox và æ t
î ï ï
ì
c. Gi ng trình: z zî ï ð , z C .

51
A. PH
Cho hàm s y xí íax î b , (1) aô b ð
1. Kh àv
2. àm s à B sao cho OAB vuông cân.

x î
3. Gi ng trình: ¬¿²î x ï ¬¿² xò ¬¿²
î -·² í x
ï ï ï
x y xy î
4. Gi ng trình:
ë î ï
xî yî xî yî î
ex x ï
Tính gi ´·³
x ð ´² ï -·² x

Cho hình chóp S.ABCD chi à hình thang vuông t à B có AB=BC=a,


AD=2a. M

ng trình có nghi
ï
´² x x m îx m ï . Tìm nghi ng
î mx x î

B. PH Câu 6 ho Câu 7
(Ch ng trình chu )
a. Trong Oxy cho A éåï ô B íå ì ô C ïå ì . Vi ng trình òn n p ABC.
x ï y ï z î
b. Trong Oxyz vi ng trình m g dæ và
ï î ï
x ï y î z 0
h æ m
î ï ï
ê
c. Tìm h xí trong khai tri ành a th xî x ï .
(Ch ng trình nâng cao)
a. Trong Oxy cho òn C æ xî y î ê x ë ð . Tìm M thu
0
ti à góc gi
x ï y ï z
b. Trong Oxyz Cho M îåïåð và ng trình . Vi ng trình
î ï ï
chính t à vuông góc v
í ë
c. Tìm h x trong khai tri ành a th xî x ï .

52
A. PH
mx ï
Cho hàm s y
x ï
1. Kh àv -1
2. ti n nh

î
1. Gi ng trình: -·² x -·² î xò-·² ì x ½±- î î x
î íx
2. Gi b ng trình : î îî í x é î x î x ïë
ï ï
Tính th òn xoay sinh ra b hình ph C æy ï ï ô tr
x x
và 2
Cho hình vuông ABCD c à hai dï å d î l à C và vuông góc v

m . L M dï ô Ò d î sao cho AM ô CN cùng chi à có t ài b


th

ï ï
xy xî
x ï y ´² y
Gi ng trình:
ï ï
xy yî
y ï x ´² x

B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )


a. Trong Oxy cho A,B là hai i ên P æ yî x sao cho OAB vuông t ìm t
yA ð bi
x ï y ï z î
b. Trong Oxyz vi ng trình m g và song song v dæ
î î ï
và cách d m
c. Cho a giác l r àc à 70. Tìm s
giác có à không có c

(Ch ng trình nâng cao)


a. Trong Oxy vi ng trình chính t sao cho MFï òMFî nh
b. Trong Oxyz vi ng trình m àl
Q æ x z ï ð ª@ R æ x î y z ï ð các góc 300 và 600
c. Tính giá tr Z ï îi íi î òòò îððçi îððè ï îi íi î ìi í òòò îððçi îððè .

53
A. PH
Cho hàm s y x m xî x ï
1. Kh àv
2. m) c (Cm) t à B vuông góc.

ï -·² x ½±- x
1. Gi ng trình: ¬¿² x
ï -·² x ½±- x
î
´±¹ î ´±¹ î x ´±¹ î x ðòîë
2. Gi ng trình : é ë î x
í î î
Tính di ình ph C æy x î î x í và d æ y x ï
Cho hình chóp S.ABCD chi à hình vuông c (SBD) av2
tính th à trung i

ï ï
í
Tìm giá tr : x yî có nghi ìm nghi ng
î
îx y m

B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )


a. Trong Oxy cho ABC có à trung tuy à hA îx y ì ð , mA y î ð và
trung tuy à mB æ í x ïï y îï ð . Tính góc C
x t
x î y ï z î
b. Trong Oxyz cho dï æ ô¼ î æ y ît Ch vô s (P) ch
ï î ï
z ï t
d2 và song song v 1. Vi ng trình (P) sao cho d2 là hình chi 1 lên (P)

c. Tìm xô y R th
ï ï ï
î
x î y i î y xi ï i

(Ch ng trình nâng cao)


xî yî
a. Trong Oxy cho H æ ï aô b ð có hai tiêu i à Fï å Fî . å Fî vuông góc
aî bî
Ox và c à N sao cho FïMN ìm tâm sai c à vi ng trình (H) n

tích FïMN ì í
b. Trong Oxyz cho A(-1;2;2), B(0;3;0). Hãy tìm trong (P) sao cho ABC
íx í
c. M àm s y và c à B. Tính di
ì x
tích OAB.

54
10:

A. PH

Cho hàm s y m ï x î mô ï có à tham s
î
1. Kh àv
2. Ch àm s luôn i qua 2 i àBc .
0
A và B h

3. Gi ng trình: ì -·² î x -·² x ï í -·² î x ½±- î x


í
xî xy ì y è
4. Gi ng trình:
î
xy y íx ïî
x
Tính di ình ph y , tr à hai
x ´² x
e
0
Tính th ình chóp S.ABC bi và có ài l
l à a, 2a, 3a.
ng trình ´±¹ î î x ì m ï ´±¹ í m x ï x í có nghi ìm
nghi

B. PH H Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )

x î y z ï
I/ Trong Oxyz cho d æ và (P): x-y-1=0:
î ï ï
a. Vi ng trình tham s ’ là hình chi ên (P). Tính góc gi
d và d’.
b. G à giao i à d. Vi ng trình các m àc
sao cho AB= ê
í xí ï
II/ Gi ng trình: ´±¹ í ´±¹ î x ´±¹í ´±¹ î x
x í î

(Ch ng trình nâng cao)


x t
I/ Trong Oxyz cho A là giao i dï æ y ï ît và m -2y+z=0
î t
0
a Vi ng trình chính t qua A vuông góc v àh
b. Vi ng trình m c thu àc òn dài î î

xî î ½±- x í -·²
II/ Tìm ðå î bi àm s y có hai i à A và B
x ï

sao cho AB dài nh

55
A. PH
îx
Cho hàm s y ô ï có
x ï
1. Kh àv àm s
2. Tìm M trên (C) bi (C) m

î
5. Gi ng trình: ïê -·² x ì ½±- ì x í ½±- x -·² x
í
6. Gi ph ng trình: x ë x x ë î
î î
Tính th òn xoay sinh ra b ình tròn C æ x í y ï ï quay quanh tr
Oy.
0
Cho t a î , AD=2a. ,
0
AB h . Tính t c à hình c
î
Cho a bî c î ïò Ch a í bí c í íabc ï.

B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )

a. Trong Oxyz vi ng trình m i qua H(1;2;3) và c l A, B, C

sao cho H là tr ABC

b. Trong Oxyz vi ng trình m Oz, i qua A(1;1;1) và c òn dài 2

c. Gi ng trình : Cîð Cíï Cìî òòòò C xx î


ïîð ô ¨ N

(Ch ng trình nâng cao)


I/ Trong Oxyz cho A(3;0;0) B(1;-2;8) và m -2y+2z+6=0

a Tìm M (P) sao cho AM BM nh

b. Vi ng trình m và c 900
x xî y î x y

II/ Gi ng trình : ì î
y xy
ëòì xy

´±¹ í x ´±¹ ë y ´±¹ ë xò´±¹ í y

56
A. PH
xí ïê
Cho hàm s y mx î î m î x ï
í í
1. Kh àv
2. Ch m) luôn ti mc

3. Gi ng trình: -·² í x -·² x í ½±- x ï


ì
4. Gi ng trình : ´±¹ ´±¹ ðô îë ´±¹ ðòë x î
î
xî îx

ï
ì
x
Tính tích phân: I dx
ð
ï îx
Cho hình tr à b . L ên các gn tròn áy (O) và
(O’) các i à th tích t

ï ï aî bî ab
Cho a,b>0 và ï . Tìm giá tr P
a b ab ab a b

B. PH Câu 6 ho Câu 7)

(Ch ng trình chu )

a. Trong Oxy cho ABC có tâm tròn ngo à I(2;1), A Oy và

0
BC: í¨ § ïð ð . Tìm t và y A ð yB
b. Trong Oxyz cho A(0;1;0), B(1;-2;2). Hãy vi ng trình m à cách A m
î
kho
î
ì
c. Gi ng trình : ì z ï ð

(Ch ng trình nâng cao)


a. Trong Oxy cho P æ yî î x có hai tiêu i à F. y quanh F c
ï ï
Ch không
MF NF
b. Trong Oxyz vi ng trình tham s 1;-2;2). d OM và d h
450
n ï n
c. Tìm h x ê trong khai tri ành a th P x ï xî x ï . Bi
xïð b

57
PH gi ài toán b .Phép chia theo s
Horner.
Trong các kì thi quan tr à tr ành công c
th i ên ít ai có th
gi ng pháp tìm nghi ài
vi -570ES và tôi c ng khuyên các em t àm quen s ày trong quá
trình gi

VD1. Tìm nghi î x í í a ï x î êax ì ð ï


Gi
So ng trình (1) vào máy tính. î x í í A ï x î ê Ax ì ð . D
+ CALC
Nh
Sau ó, máy h A=? ta cho ng ên A=2 r
Ti ào “linh c -3, nh
Máy hi ày ra gi à nghi ìm??!!
Nh Shift + SOLVE v
L ày ta th
Máy hi
Thay A=-3;4;5.. và làm t ng t
V à nghi .
ây chính là cách tìm nghi ài t

VD2. Tìm m sao cho: y xí í m ï x î î mî ìm ï x ìm m ï c 3 i i


có hoành
Gi
í
So ng trình x í A ï x î î Aî ì A ï x ì A A ï ð vào máy và nh
Máy h
Tai l -5
Máy hi x=1.732281591 . Ta không quan tâm ày vì ây là nghi ích c
ta là tìm nghi ành nhân t
L ày ta cho A=9 và x=10
Máy hi x=10. Ta ghi nh ày
V -5 ta nh
Th ng t Ab ài giá tr à th , x=10 vào ta
là nghi ng trình.
VD3. Gi ng trình: -·² î x ½±- î x ½±- x í-·² x î ï
Gi
Lúc này “lí trí” mách b ng trình v ng trình tích. H n n
nghi ích ùng Shift + SOLVE ìm nghi ày.
Nh ng trình trên vào máy
Nh Shift + SOLVE.

Ta l : å å òòò
í ê î
Khi th à v@ thì máy hi
î ê

58
ï
Máy hi à=
. Và n à bi ì có th ph ng trình qua 2 nhân t à
î
-·² x ï hay î-·² x ï . Ta ch -·² x ï .
ï í-·² x í ï ½±- x -·² îx ½±- î x ð
íø-·² x ï÷ ï ï î-·² î x -·² î x ½±- x ð
í -·² x ï îøï -·² î x÷ -·² î x ½±- x ð
-·² x ï ï î-·² x î-·² x ½±- x ½±- x ð
-·² x ï ï î-·² x ½±- x î-·² x ï ð -·² x ï ï î-·² x ½±- x ð
ã hoàn thành a ph ng trình ên v ng trình tích. Vi i ph ng
trình ã tr ên d àng.

GI ÀI TOÁN HÌNH H – 570ES

x î ît x ï
Trong Oxyz cho: dï æ y ï t ; dî æ y ï t
z ï z í t
a) Tính kho 1 và d2.
b) Vi ng trình m 1 và song song v 2.

Gi
c
Ch A máy h nào (Vct A(m) m?)
Ch
Nh ecto ch ng c d1. (2;1;0) Nh STO + B
A vào vect B.
S B thành (0;1;-1)
Ta có M øîå ïå ð÷ dï å N ïåïåí dî MN ïå îåí (B ày ghi ra gi

Nh Nh Dim) 3(Vct C) sau ó nh MN ïå îåí


dï å d î òMN Aå B òC
a) Theo công th d dï ådî t ng là các vec t u trong máy
dï å d î Aå B
tính.
A ú B ta nh : ON Shift+5 3(vct A) x Shift+5 4 =
ài vector ta dùng ch
Aú B c Shift+5 3(vct A) Shift+5 7: (dot) Shift+5 4(vct
B) =
V ên ài c ìm ta so vào màn hình máy tính nh sau:
(Abs((VctAxVctB)
ïï
K máy hi .
í
b) Vi ng trình m 1 và song song v 2:

59
Vi ên c àm ó là ta ph ìm 1 vect pháp tuy .g

a dï
c ìm là a ta th dï A å dî B
a dî
Nên a c ìm là dï å d î . ìm a b àm nh sau:
ON Shift+5 3(vct A) x Shift+5 4 =
Màn hình so sau:
VctAxVctB nh
Máy hi (-1;2;2)
V a ïå îå î . Mp i qua M(2;-1;0)

Nên æ x î î y ï î z ð x î y îz í ð
Thí sinh ch àm vào bài làm, công vi òn l ãy àn thành 1
bài hình h àng.
Các b àm các bài toán có l o khoa hình h
kh ình. S ang ch các b

S À
ï
Chia a th P x að x n aï x n òòòò an cho x c ta có:
ï î
P x x c bð x n bï x n òòòò bn ï x bn
Trong ó bi i ðåïå îåíåòòòå n
a0 a1 a2 a3 …
c b0 b1 =cb0+ a1 b2 =cb1+ a2 b3 =cb2+ a3 bi =cbi-1+ ai

VD1. Tính th ng và s trong phép chia:


ì í î
P x îx x èx x ê cho x+2
Gi
Ta có s
2 1 -8 -1 6
-2 2 -3 -2 3 0
V P x x î î xí í x î î x í ð
ã hi ào công d ài toán liên quan
s ìm và phân tích thành tích s àm công vi àng r
nhi Nghi ã có máy tính, còn vi ãy àm cho b
Ta quay l
VD2. Phân tích thành tích: î x í í a ï x î êax ì ð ï
Gi
î xí í a ï x î êax ì ð Ta ã có ên
2 -3(a+1) 6a -4
2 2 -(3a-1) 2 0

V x î î xí ía ï x î ð
ây chính là m ài làm ài3
VD3. ng trình: mxí ím ì x î ím é x m í ð A
có 3 nghi ng phân bi
60
Gi
Ta d àng nh ph ng trình (A) có 1 nghi
S
m -3m-4 3m+7 -m+3
1 m -2(m-2) m-3 0
Nên A x ï mx î î m î x m í ð
(A) Có 3 nghi ng phân bi g x mx î î m î x m í ð có hai nghi ng phân
bi khác 1

m ð
î
ù m î m m í ð
m î
S ð m åð íå ì
m
m í
P ð
m
g ï m î m î m í ð
VD4. ng trình có 3 nghi
xí ï m x ï ð ï
Gi
ï xí mx m ï
Dùng máy tính ta “mò”
S
1 0 -m m-1
1 1 1 1-m 0
V ) x ï xî x ï m ð
(1) Có 3 nghi g ø x÷ xî x ï m ð có hai nghi
í
ìm í ð m í
ì m í
g ï ï ï ï m ð ì
m í
S trong gi àd ên quan àm s
Các b nên t s ày m ài t êu lên 2 bài d
chia a th àn thi
BÀI T
í
N -m là m ng trình x ìmx î m î x êm í ð . Hãy tìm ghi òn
l
Cho bi Q î xë íx ì x í é x î ïïx ç
a. Tính giá tr
b. Tìm th ng c -3
G s -3 là giá tr

61

You might also like