You are on page 1of 12

Câu hỏi định hướng

bài dạy
Làm sao để tạo những câu hỏi hiệu quả hơn?

Làm sao để những câu hỏi này giúp định hướng


giáo viên dạy học và lên kế hoạch bài dạy?

Làm sao để tôi giúp những người khác tạo những


câu hỏi tốt?

© 2003 Intel Corporation. All Rights Reserved. Rev. 4/15/03


Nghiên cứu về
Học và nhận thức

“Tri thức được hình thành… Tri thức


không đơn giản chỉ là chuỗi các sự kiện
và công thức liên quan đến lĩnh vực đó;
thay vì vậy, tri thức được hình thành
xung quanh các khái niệm cốt lõi hoặc
“những ý tưởng quan trọng” giúp họ tư
duy về lĩnh vực.”
- Bransford, et. al., How People Learn, p. 24

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 2


Vì sao có Câu hỏi Khái quát?
 Đơn giản là áp dụng công nghệ để thử-và-đúng
các dự án có thể giúp giảm bớt thời gian học tập
 Việc sử dụng công nghệ giúp học sinh làm việc
tốt hơn, nhanh hơn, thông minh hơn, và sâu sắc
hơn so với sử dụng các công cụ truyền thống –
bởi vậy chúng ta nên giao cho học sinh những
nhiệm vụ khó khăn hơn
 Các dự án cần bao gồm việc phản ánh, đánh giá,
phân tích hoặc tổng hợp của các môn học–
không nên chỉ là xác định, định nghĩa, hoặc lặp lại
các sự kiện
© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 3
Vì sao có Câu hỏi Khái quát?
 “Công nghệ là công cụ tuyệt vời nhất khi
được sử dụng để giải quyết vấn đề, phát
triển ý tưởng, và tư duy cao cấp.
 Với công nghệ, học sinh có thể ... tốn nhiều
thời gian hơn để xây dựng chiến lược giải
quyết những vấn đề phức tạp và phát triển
tư duy sâu sắc về chủ đề môn học.”

NGUỒN: “Kết quả học tập dựa trên sự Đầu tư Công nghệ Giáo dục” soạn bởi Cathy Ringstaff và Loretta
Kelley, WestEd

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 4


Chúng ta có Câu hỏi Khái quát
để...
 Định hướng giáo viên (và học sinh) vào
những câu hỏi quan trọng, hấp dẫn, “tổng
thể”.
 Rèn luyện đến kỹ năng tư duy cấp cao hơn
 Giúp giáo viên xây dựng bài dạy sao cho học
sinh tư duy sâu hơn về chủ đề được học

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 5


Đặt câu hỏi là sự lan truyền…
 CHKQ Thúc đẩy việc học thực sự, qua đó khuyến
khích học sinh đặt nhiều câu hỏi hơn
 Học sinh trở nên những học viên có tự định hướng
vì chúng thực sự quan tâm đến những câu trả lời
 Học sinh thấy được sự liên quan giữa các môn học
vơi thế giới thực— điều này có thể làm thay đổi tầm
nhìn về ý nghĩa của giáo dục

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 6


Đối phó với “vâng, nhưng…”
 “Tôi phải dạy để cho việc kiểm tra”
 Để phát triển khả năng, học sinh phải:
 Có một nền tảng vững chắc về tri thức
 Hiểu các sự kiện và ý tưởng trong một cơ cấu khái niệm
 Tổ chức kiến thức theo cách thuận tiện cho việc sử dụng và áp
dụng
 “Tôi phải tham gia quá nhiều”
 Dạy để hiểu là điểm chính cho việc gợi nhớ
 Thay vì “hoạt động không có mục tiêu” và “che phủ hời hợt” tập
trung vào mục tiêu so với các ý tưởng lớn và bài toán phức tạp
 Vượt ra ngoài sự hướng dẫn quản lý vi mô thông qua sự phân
đoạn thái quá và những bài học và hoạt động biệt lập
From Understanding by Design Workshop

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 7


Các câu hỏi khái quát, bài học và nội
dung hỗ trợ việc học tập ra sao?
Mục tiêu ví dụ Học sinh có khả năng chỉ ra một hệ sinh thái và giải thích sự liên hệ
hoặc độc lập giữa các cá thể trong hệ sinh thái như thế nào.

Câu hỏi nội dung Làm sao để em thu thập thông tin và thể hiện chúng trên đồ thị?
Những động vật thành thị là gì và chúng có cần gì để sống sót?

Câu hỏi bài học Làm sao để động vật hoang dã sống chung với con người?
Câu hỏi khái quát Làm sao để tất cả chúng ta sống hòa thuận?

Dự án Sử dụng dữ liệu thực về động vật hoang dã bị thương từ trung tâm


cứu hộ động vật hoang dã của địa phương, học sinh biết những loài
động vận nào dang bị thương, nguyên nhân bị thương và ảnh hưởng
đến đời sống hoang dã của chúng. Học sinh đưu ra khuyến cáo để
giảm những nguyên nhân do con người gây ra và trình bày tóm tắt
những nghiên cứu của mình và khuyến nghị đối với các tổ chức Xã hội
nhân đạo và các tổ chức khác quan tâm. Vào cuối mỗi buổi trình bày,
học sinh thu thập ý kiến phản hồi và xuất bản các nghiên cứu cùng các
ý kiến đưa vào bản giới thiệu cho cộng đồng.

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 8


Ví dụ về nhiều câu hỏi bài học hỗ trợ
một câu hỏi khái quát
Câu hỏi bài học về những nhà
thám hiểm trước đây:
Vì sao họ rời quê hương và gia đình để
đi tìm cuộc sống mới ở một nơi xa lạ?
Câu hỏi bài học về nội
Câu hỏi bài học về Cách mạng Pháp: chiến:
Điều gì đã lôi kéo dân chúng khởi nghĩa? Tại sao có người đấu tranh
đến chết để chống lại anh
Cuộc cách mạng Pháp đã ảnh hưởng đến em, hàng xóm, và bạn bè
thế giới và bản thân bạn ra sao? mình?

© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 9


Gợi ý về cách đặt các câu hỏi khái
quát và bài học
 Gợi tìm những câu hỏi của mình, sau đó trao đổi với các giáo viên
khác, hoặc với học sinh của mình để trau chuốt thêm.
 Hướng tới những câu hỏi khái quát và bài học bắt đầu bằng Thế
nào và Tại sao hơn là bắt đầu bằng Cái gì, Ai, hoặc Khi nào.
 Tránh những câu hỏi về định nghĩa hoặc hiểu về một quá trình “đơn
giản”
 Tự hỏi xem câu hỏi đó có chỉ một, hoặc một nhóm hẹp các câu trả
lời đúng — nếu thế, thì đó không phải câu hỏi khái quát hay bài học.
 Vòng đời của con ếch thế nào?
 Mozart là ai?
 Có cần nhiều thời gian để hiểu tường tận và trả lời câu hỏi đó
không? Câu hỏi có đang được các nhà khoa học, triết học, văn học
nghiên cứu hay không? Nếu đúng thì bạn gần như đã tìm được một
câu hỏi tuyệt vời.
© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 11
Gợi ý về cách đặt các câu hỏi khái
quát và bài học
 Không quá đơn giản, nhưng quan trọng, …
 Suy nghĩ tại sao chủ đề đó lại quan trọng cho giảng dạy.
Suy nghĩ về những câu hỏi lôi cuốn các học giả trong suốt
lịch sử nhân loại. Làm sao để kiến thức của nhân loại
chúng ta muốn truyền đạt cho học sinh?

 Tại sao vũ trụ lại tồn tại?


 Chủ đề này phù hợp với “thế giới thực” như thế nào? Liên
hệ với cuộc sống của học sinh ra sao?

 Cái gì giúp cơ thể ta hoạt động? Nguyên nhân


gây bệnh là gì? Ta phải làm gì để cơ thể luôn
khỏe mạnh?
© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 12
Ghi nhớ: Đặt ra những câu hỏi và bài học hay là
một quá trình lặp
Những câu hỏi hướng
sự kiện nào bạn mong
muồn học sinh trả lời?

Học sinh nên biết


Sản phẩm cuối và “Câu hỏi bài học” nào
những định nghĩa nào?
mục tiêu học tập mà được hỏi nhằm rèn
bạn muốn đạt được luyện kỹ năng tư duy
mức cao của học sinh?

Học sinh sẽ đạt


được và làm được
“Câu hỏi khái quát” nào
gì sau khóa học?
được hỏi nhằm rèn
luyện kỹ năng tư duy
Những câu hỏi của
mức cao của học sinh?
bạn còn thích hợp
không?
Tiêu chuẩn nào Có cần điều chỉnh
phải tuân theo? lại để thúc đẩy tốt
hơn và nâng cao Học sinh sẽ
việc học của học cung cấp chứng
sinh không? cớ nào đẻ chứng
tỏ khả năng hiểu
Những kinh của mình?
Chủ đề của bài học là gì?
nghiệm, hoạt Làm sao để bạn
động và giảng đánh giá được
dạy nào sẽ những chứng cư
thúc đẩy việc đó?
học?

Làm sao để lôi


cuốn học
sinh?
© 2002-2003 Tập đoàn Intel. Toàn quyền. 13

You might also like