Professional Documents
Culture Documents
Basic là một khái niệm quan trọng nhất trên thị trường giao sau. Basic thường được định
nghĩa như là giá giao ngay trừ đi giá giao sau. Tuy nhiên có một số người lại thích định
nghĩa basic như là giá giao sau trừ đi giá giao ngay. Trong quyển sách này chúng ta sẽ sử
dụng basic với cách hiểu thứ nhất:
Basic = Giá giao ngay – Giá giao sau
Phòng ngừa rủi ro và basic
Basic đóng một vai trò quan trọng để hiểu được tiến trình phòng ngừa rủi ro. Trong phần
này chúng ta sẽ nhận diện các khái niệm và hiểu basic tác động như thế nào đến thành
quả của phòng ngừa rủi ro. Hãy xem các thuật ngữ dưới đấy:
T = thời gian đáo hạn
t = thời gian trước kỳ đáo hạn
S0 = giá giao ngay hôm nay
f0 = giá giao sau hôm nay
ST = giá giao ngay lúc đáo hạn
fT = giá giao sau lúc đáo hạn
St = giá giao ngay trước kỳ đáo hạn
Ft = giá giao sau trước kỳ đáo hạn
Π = lãi từ chiến lược
Vào thời điểm phòng ngừa, chúng ta sẽ bỏ qua tiến trình điều chỉnh theo thị trường và
những chi phí lien quan đến lưu trữ tài sản cũng như các chi phí giao dịch khác.
Khái niệm phòng ngừa rủi ro không có gì mới. Các quyền chọn mà chúng ta đã thảo luận
trong chương 9 đã cho thấy rằng, có thể xây dựng nhiều dạng phòng ngừa rủi ro, một
trong số đó là không có rủi ro. Bằng cách thực hiện một vị thế trên cổ phiếu và một vị thế
đối nghịch trên quyền chọn , các khoản lãi (lỗ) của cổ phiếu được bù đắp lại bằng khoản
lỗ (lãi) trên quyền chọn. Chúng ta có thể thực hiện điều tương tự như trong hợp đồng giao
sau: nắm giữ vị thế mua (bán) trên thị trường giao ngay và vị thế bán (mua) trên thị
trường giao sau.
Đối với vị thế mua trên thị trường giao ngay, ta có lãi từ phòng ngừa rủi ro nếu được lưu
giữ cho đến ngày đáo hạn là:
Π (phòng ngừa vị thế bán) = ST – S0 (từ thị trường giao ngay) – (fT – f0)(từ thị trường
giao sau)
Đối với vị thế bán trên thị trường giao ngay và vị thế mua trên thị trường giao sau, dấu
của phương trình trên sẽ đảo ngược lại; nghĩa là:
Π (phòng ngừa vị thế mua) = - ST + S0 (từ thị trường giao ngay) + (fT – f0) (từ thị
trường giao sau)
Trong một số trường hợp, chúng ta có thể mong muốn kết thúc vị thế tại thời điểm t,
nghĩa là kết thúc trước thời gian đáo hạn. Khi đó lãi từ phòng ngừa rủi ro vị thế mua trên
thị trường giao ngay là:
Π (phòng ngừa vị thế bán) = ST – S0 – (fT – f0)
Vào lúc đáo hạn, người mua hợp đồng giao sau có thể kỳ vọng nhận được ngay lập tức
hang hóa. Như thế, một hợp đồng giao sau cho đến ngày đáo hạn giống như là mua hang
hóa giao ngày; do đó ST = fT . Như vậy lãi thu được nếu như bạn nắm giữ hợp đồng giao
sau cho đến khi đáo hạn đơn giản chỉ là f0 - S0. Điều này có nghĩa là phòng ngừa rủi ro
tương đương với mua tài sản tại giá S0 và được bảo lãnh ngay tức thời với giá bán f0.
Sau đây là ví dụ minh họa, giả dụ bạn mua một tài sản giá $100 và bán giao sau với giá
$103. Tại thời điểm đáo hạn, giá giao sau và giá giao ngay đều là $97. Bạn bán tài sản
với giá $97, chịu lỗ $3, và bạn kết thúc hợp đồng giao sau với giá $97 lãi được $6. Như
vậy lãi ròng là $3. Một cách khác, bạn có thể bán tài sản như đã ký ở trên hợp đồng giao
sau để nhận về $97, và nhận về $6 tiền lãi trên tài khoản. Như vậy bạn đã thực hiện có
hiệu quả mức giá là $103, đó chính là mức giá giao sau nguyên thủy.
Bởi vì basic được định nghĩa như là giá giao ngay trừ đi giá giao sau, chúng ta có thể xem
chúng như là biến số b, theo đó
b0 = S0 – f0 (basic ban đầu)
bt = St – ft (basic tại thời điểm t)
bT = ST – fT ( basic tại thời điểm đáo hạn)
Lúc đó, kết thúc vị thế tại thời điểm t,
Π (phòng ngừa vị thế bán) = St – ft – (S0 – f0)
= bt – b0
Lãi từ phòng ngừa rủi ro thay đổi theo basic. Tính không chắc chắn trong basic lien quan
đến việc basic thay đổi như thế nào được gọi là rủi ro basic. Phòng ngừa rủi ro đã
chuyển những thay đổi trong giá giao ngay thành những thay đổi trong basic. Thay đổi
trong basic thì ít biến động hơn là thay đổi trong giá giao ngay, chính vì thế những vị thế
nào có phòng ngừa rủi ro sẽ có ít rủi ro hơn là vị thế không có phòng ngừa. Bởi vì rủi ro
basic là kết quả từ những gì không chắc chắn liên quan đến những thay đổi trong basic
nên hành vi phòng ngừa rủi ro là hoạt động đầu cơ nhưng chúng lại tạo ra rủi ro ít hơn
nhiều so với vị thế không phòng ngừa.
Phòng ngừa rủi ro cũng có thể được xem như là giao dịch dung để thiết lập mức giá
tương lai kỳ vọng của tài sản (giá mua nếu phòng ngừa vị thế mua). Ví dụ, phương trình
lãi trên vị thế bán có thể được viết thành f0 + (St - ft) – S0. Bởi vì người phòng ngừa rủi
ro đã chi trả S0 đôla để mua tài sản, rồi sau đó mức giá có hiệu lực (tính chung tất cả lại)
có thể được xem như là f0 + (St - ft) và bằng với f0 – bt. Nói cách khác, phòng ngừa vị
thế bán thiết lập nên giá tương lai của tài sản với tư cách là giá giao sau hiện tại cộng với
basic. Bởi vì f0 đã được biết trước nên mức giá có hiệu lực trong tương lai là chắc chắn
với ý nghĩa phụ thuộc vào mức độ không chắc chắn trong basic. Nếu việc phòng ngừa
được lưu giữ cho đến ngày đáo hạn thì mức giá có hiệu lực trở thành f 0 + bt. Nhưng thực
sự chỉ là f0 mà thôi vì basic tại thời điểm đáo hạn bằng 0. Như vậy giá cả của tài sản được
thiết lập là f0 kể từ khi bắt đầu giao dịch. Người phòng ngừa có thể khẳng định một cách
tuyệt đối rằng là mình có khả năng bán tài sản một cách có hiệu quả bằng với mức giá
giao sau. Đây là một phòng ngừa rủi ro hoàn hảo. Do nhiều lý do nên người phòng ngừa
rủi ro thường không đạt đến mức phòng ngừa hoàn hảo nhưng lý do chung nhất là do họ
không nắm giữ vị thế cho đến ngày đáo hạn.
Nếu giá giao ngay tăng nhiều hơn là giá giao sau, basic sẽ tăng lên. Đây được gọi là basic
mở rộng và chúng làm cải thiện thành quả của phòng ngừa vị thế bán. Nếu giá giao sau
tang nhiều hơn là giá giao ngay, basic sẽ giảm đi và làm giảm đi thành quả của phòng
ngừa. Đây được gọi là basic thu hẹp. Các tình huống này chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu
sâu hơn trong chương 11.
Đối với người phòng ngừa vị thế mua thì mọi thứ đề đảo ngược lại. Phương trình lãi giờ
đây là – St – S0 – (ft – f0) = - bt + b0. Lúc bấy giờ basic thu hẹp sẽ làm cho phòng ngừa tốt
hơn lên và ngược lại basic mở rộng làm cho kết quả lại giảm đi. Mối quan hệ giữa mức
độ sinh lợi của phòng ngừa và basic được tóm lược trong Bảng 10.2.
Như đã lưu ý từ trước, nếu như hành vi phòng ngừa rủi ro được lưu giữ cho đến ngày đáo
hạn thì basic sẽ tiến đến 0. Trong trường hợp này tiền lãi chỉ là - b0 cho phòng ngừa vị thế
bán và là + b0 cho phòng ngừa vị thế mua.
Cuối cùng chúng ta nên nhớ rằng phòng ngừa rủi ro chịu chi phí như là các chi phí giao
dịch cho hợp đồng giao sau chẳng hạn. Ngoài ra nếu lưu giữ tài sản, còn phải tính đến các
chi phí lưu giữ. Các khoản chi phí này làm giảm lãi nhưng mà những tác động của chúng
thì đã được biết trước và như thế không làm rủi ro tăng thêm.