Professional Documents
Culture Documents
Năm 2008:
Năm 2008 được giới phân tích tài chính coi là "năm bất ổn của tỷ giá" với những
biến động tỷ giá rất phức tạp với những ảnh hưởng từ các yếu tố vĩ mô, cung cầu
ngoại tệ và thậm chí cả tin đồn. Chỉ trong năm 2008, biên độ tỷ giá đã được điều
chỉnh 5 lần, một mật độ chưa từng có trong lịch sử.
Năm 2009:
Tỷ giá USD/VNĐ lại tiếp tục tăng đà tăng trong 4 tháng đầu năm, đặc biệt sau khi
NHNN thực hiện nới rộng biên độ tỷ giá lên +/-5% khiến cho tỷ giá ngoại tệ liên
NH đã có đợt tăng đột biến và giao dịch trên TTTD tiến sát mức 18000đồng/USD.
Trong bối cảnh nguồn ngoại tệ ròng vào VN là + trong 4 tháng đầu năm thì dường
như yếu tố chính khiến cho tỷ giá USD/VNĐ tăng mạnh lại là do sự găm giữ
ngoại tệ.
Diễn biến tỷ giá VNĐ/USD năm 2008-2009
-Giá USD đã tăng khá mạnh trong 2 năm 2008 và 2009, sang đến tháng 1.2010
lại giảm nhẹ và tiếp tục dao động quanh mức 18.479 đồng/USD cho đến giữa
tháng 2/2010.Nguyên nhân là do: Nguồn cung USD có thể sẽ tăng khá từ các
nguồn: Từ nước ngoài, lượng USD vào nước ta sẽ tăng khá so với năm trước, kể cả
nguồn vốn đầu tư trực tiếp (thực hiện tháng 1 tăng 33,3%); Vốn hỗ trợ phát triển
chính thức do năm trước cam kết, ký kết đạt mức kỷ lục; Vốn đầu tư gián tiếp khi
các nhà đầu tư nước ngoài liên tục mua ròng trên thị trường chứng khoán; Nguồn
kiều hối từ Việt kiều và từ lao động làm việc ở nước ngoài gia tăng; Nguồn thu từ
khách quốc tế đến Việt Nam gia tăng trở lại (tháng 1 tăng 20,4%); Kim ngạch xuất
khẩu chuyển từ tăng trưởng âm sang tăng trưởng dương…Bên cạnh đó, các tập
đoàn, tổng công ty lớn của Nhà nước bán ngoại tệ cho ngân hàng, sức ép tâm lý
găm giữ USD do lo sợ rủi ro tỷ giá giảm, chênh lệch giữa giá thị trường tự do với
giá niêm yết trên thị trường chính thức đã giảm đáng kể.
Ngoài ra, từ cuối năm 2009 đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã có những giải pháp
“vượt trước ngăn chặn” với nhiều động thái để giảm sức ép tăng tỷ giá, như: Tăng
tỷ giá liên ngân hàng đồng thời với việc giảm biên độ giao dịch từ ±5% xuống còn
±3%; Yêu cầu các tập đoàn và tổng công ty lớn của nhà nước bán lại ngoại tệ cho
ngân hàng; Bán ngoại tệ cho các ngân hàng thương mại có trạng thái dưới 5%; Hạ
3% tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tiền gửi USD…
-Từ giữa tháng 2/2010 đến nay : tỷ giá tăng và dao động quanh mức 19.000
đồng/USD (18.900-19.100 đồng /USD) và đang có xu hướng giảm do nhưng chính
sách tích cực từ phía NHNN.
Ngày 11/02 Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng
từ mức 17.941 VNĐ/USD lên mức 18.544 VNĐ/USD.
Nguyên nhân:
Thứ nhất, ngày 30/12/2009, với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà
nước chính thức ban hành thông tư hướng dẫn việc các tập đoàn, tổng công ty lớn
của Nhà nước bán lại ngoại tệ cho các ngân hàng. Việc bán lại được thực hiện khá
nhanh sau đó và tạo một nguồn cung đáng kể, hỗ trợ các ngân hàng cải thiện trạng
thái ngoại tệ vốn căng thẳng trước đó.
Thứ hai, chỉ hơn nửa tháng sau đó, ngày 18/1/2010, Ngân hàng Nhà nước có Quyết
định số 74/QĐ-NHNN giảm mạnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ đối với các
tổ chức tín dụng. Việc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ từ 7% xuống 4%
đối với kỳ hạn dưới 12 tháng, từ 3% xuống 2% đối với kỳ hạn trên 12 tháng đã làm
tăng nguồn vốn khoảng 500 triệu USD (9.000 tỷ đồng) cho các ngân hàng thương
mại để cho vay trên thị trường.
Thứ ba, ngay sau đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục ban hành Thông tư số
03/2010/TT-NHNN, quy định mức lãi suất tiền gửi tối đa bằng USD của tổ chức
kinh tế tại tổ chức tín dụng là 1%/năm. Đây được xem là một “cú hích” mạnh khi
ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của các tổ chức kinh tế có tiền gửi bằng USD, khi
lãi suất trước đó được hưởng có từ 4% - 4,5%/năm. Quy định này được bình luận
là đặt các tổ chức đó vào thế “tự xử”, phải tính toán lợi ích và xem xét bán lại
ngoại tệ, chuyển sang VND để có lãi suất tiền gửi cao hơn. Khớp với chính sách
này, các ngân hàng thương mại đồng loạt tăng giá USD mua vào để thu hút nguồn
ngoại tệ tiềm năng này.
Thứ tư, chênh lệch lãi suất vay vốn bằng VND và USD lớn khiến các doanh nghiệp
cân nhắc và dịch chuyển sang vay USD. Lãi suất vay VND tăng cao đầu năm
2010, lên từ 15% - 17%, thậm chí 18%/năm…, trong khi lãi suất vay USD chỉ
khoảng 6% - 9%/năm. Chênh lệch này khiến một bộ phận doanh nghiệp chọn
“đường vòng” vay USD rồi bán lại lấy vốn VND, tăng cung ngoại tệ cho thị
trường. Ngoài chênh lệch lãi suất lớn, lựa chọn này được hỗ trợ bởi kỳ vọng tỷ giá
USD/VND sẽ ổn định, hoặc rủi ro biến động không quá lớn trong kỳ vay vốn.
Thực tế, tỷ giá USD/VND gần như cố định kể từ tháng 2 đến nay.
Thêm vào đó, ngày 15/12/2009, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số
25/2009/TT-NHNN mở rộng đối tượng được vay vốn bằng ngoại tệ, đặc biệt là các
đối tượng xuất khẩu.
Tác động này được dẫn chứng ở tăng trưởng tín dụng bằng ngoại tệ đã tăng đột
biến tới 14,07% trong quý 1/2010, trong khi cùng kỳ năm ngoái giảm 2,24%.
Những tác động chính trên tạo sự cộng hưởng từ loạt chính sách điều hành với diễn
biến thực tế thị trường. Và thời gian gần đây, Ngân hàng Nhà nước liên tục phát đi
thông điệp thị trường ngoại hối có chuyển biến tích cực.
Báo cáo mới nhất của Ngân hàng Nhà nước cho biết: “Các doanh nghiệp đã bán
ngoại tệ cho hệ thống ngân hàng thương mại, tính thanh khoản của thị trường được
cải thiện rõ rệt, nhu cầu mua ngoại tệ được đáp ứng đủ. Từ giữa tháng 3 đến nay,
trạng thái ngoại tệ của hệ thống tổ chức tín dụng liên tục dương và trong hầu hết
các ngày số ngoại tệ mua được lớn hơn số ngoại tệ bán ra”.