Giao An Ngu Van 11 Co Ban Tu Tiet 01 Den Tiet 64 - 2

Giáo án Ngữ Văn 11 – Chương trình cơ bản
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè :1-2 ppct
Vµo phñ chóa TrÞnh
-Lª H÷u Tr¸c-
A-Môc tiªu cña bµi d¹y:

Gióp häc sinh:
-HiÓu râ gi¸ trÞ hiÖn thùc s©u s¾c cña t¸c phÈm còng nh th¸i ®é tríc hiÖn thùc vµ ngßi bót kÝ sù ch©n
thùc ,s¾c s¶o cña Lª H÷u Tr¸c qua ®o¹n trÝch miªu t¶ cuéc sèng vµ cung çch sinh ho¹t n¬i phñ chóa
TrÞnh.
B-ChuÈn bÞ ph¬ng tiÖn:
-Sgk,Sgv Ng÷ v¨n 11. Tµi liÖu tham kh¶o vÒ Lª H÷u Tr¸c
- ThiÕt kÕ bµi gi¶ng
C- Ph¬ng ph¸p sö dông
Gv kÕt hîp ph¬ng ph¸p ®äc s¸ng t¹o, ®èi tho¹i, trao ®æi,nªu vÊn ®Ò
D-Néi dung vµ tiÕn tr×nh lªn líp
Ho¹t ®éng cña Gv& HS Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1
(æn ®Þnh tæ chøc líp)
-KiÓm tra bµi cò
-ThiÕt kÕ bµi míi
Ho¹t ®éng 2
( Híng dÉn hs t×m hiÓu tiÓu dÉn )
I) TiÓu dÉn
(?) Nh÷ng hiÓu biÕt cña anh (chÞ) vÒ t¸c 1) T¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c
gi¶ Lª H÷u Tr¸c vµ t¸c phÈm “Thîng kinh
kÝ sù”? -HiÖu H¶i Thîng L·n ¤ng , xuÊt th©n trong mét gia ®×nh
-HS dùa vµo SGK tr×nh bµy ý chÝnh. cã truyÒn thèng häc hµnh,®ç ®¹t lµm quan.
-GV tæng hîp: -Ch÷a bÖnh giái ,so¹n s¸ch ,më trêng truyÒn b¸ y häc
-T¸c phÈm næi tiÕng “H¶i Thîng y t«ng t©m lÜnh”
2) T¸c phÈm“Thîng kinh kÝ sù
-QuyÓn cuèi cïng trong bé “ H¶i Thîng y t«ng t©m lÜnh”
-TËp kÝ sù b»ng ch÷ H¸n ,hoµn thµnh n¨m 1783 ,ghi chÐp
nh÷nh ®iÒu m¾t thÊy tai nghe
II) §äc hiÓu v¨n b¶n
* Tãm t¾t theo s¬ ®å:
Th¸nh chØ-> Vµo cung -> NhiÒu lÇn cöa -> Vên c©y
,hµnh lang -> HËu m· qu©n tóc trùc-> Cöa lín ,®¹i ®-
êng ,quyÒn bæng ->g¸c tÝa ,phßng trµ ->HËu m· qu©n tóc
trùc -> Qua mÊy lÇn tríng gÊm -> HËu cung ->B¾t m¹ch
kª d¬n -> VÒ n¬i trä.
Ho¹t ®éng 3 1) Quang c¶nh –cung çch sinh ho¹t cu¶ phñ chóa
( Híng dÉn hs t×m hiÓu v¨n b¶n )
-GV yªu cÇu HS ®äc ®o¹n trÝch theo lùa * Chi tiÕt quang c¶nh:
chän cña GV + RÊt nhiÒu lÇn cöa , n¨m s¸u lÇn tríng gÊm.
-GV yªu cÇu HS tãm t¾t ®o¹n trÝch theo + Lèi ®i quanh co, qua nhiÒu d·y hµnh lang
s¬ ®å. + Canh gi÷ nghiªm nhÆt (lÝnh g¸c , thÎ tr×nh )
+ C¶nh trÝ kh¸c l¹ (c©y cèi um tïm, chim kªu rÝu rÝt,
danh hoa ®ua th¾m …)
+ Trong phñ lµ nh÷ng ®¹i ®ång ,quyÒn bæng g¸c tÝa
Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 1
Email: nghian3t@yahoo.com.vn
(?) Theo ch©n t¸c gi¶ vµo phñ, h·y t¸i ,kiÖu son ,m©m vµng chÐn b¹c)
hiÖn l¹i quang c¶nh cña phñ chóa? + Néi cung thÕ tö cã sËp vµng ,ghÕ rång ,nÖm gÊm ,mµn
-Hs t×m nh÷ng chi tiÕt vÒ quang c¶nh lµ…
phñ chóa.
-Gv nhËn xÐt ,tæng hîp. - NhËn xÐt ,®¸nh gi¸ vÒ quang c¶nh:
-> Lµ chèn th©m nghiªm ,kÝn cæng ,cao têng
-> Chèn xa hoa ,tr¸ng lÖ ,léng lÉy kh«ng ®au s¸nh b»ng
-> Cuéc sèng hëng l¹c(cung tÇn mÜ n÷ ,cña ngon vËt l¹)
-> Kh«ng khÝ ngét ng¹t ,tï ®äng( chØ cã h¬i ngêi ,phÊn
s¸p ,h¬ng hoa)
* Cung çch sinh ho¹t:

(?) Qua nh÷ng chi tiÕt trªn,anh (chÞ ) cã+ vµo phñ ph¶i cã th¸nh chØ ,cã lÝnh ch¹y thÐt ®êng
nhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh cña phñ + trong phñ cã mét guång m¸y phôc vô ®«ng ®¶o; ng¬×
chóa? truyÒn b¸o rén rµng ,ngêi cã viÖc quan ®i l¹i nh m¾c cöi
-Hs nhËn xÐt ,®Ênh gi¸ . + lêi lÏ nh¾c ®Õn chóa vµ thÕ tö ph¶i cung kÝnh lÔ phÐp
- Gv tæng hîp ngang hµng víi vua
+ chóa lu«n cã phi tÇn hÇu trùc …t¸c gi¶ kh«ng ®îc trùc
tiÕp gÆp chóa … “ph¶i khóm nóm ®øng chê tõ xa”
+ThÕ tö cã tíi 7-8 thÇy thuèc tóc trùc, cã ngêi hÇu cËn hai
-GV nªu vÊn ®Ò: bªn…t¸c gi¶ ph¶i l¹y 4 l¹y
(?) LÇn ®Çu ®Æt ch©n vµo phñ Chóa - §¸nh gi¸ vÒ cung çch sinh ho¹t:
,t¸c gi¶ ®· nhËn xÐt : “cuéc sèng ë ®©y => ®ã lµ nh÷ng nghi lÔ khu«n phÐp…cho thÊy sù cao
thùc kh¸c ngêi thêng” .anh (chÞ) cã nhËn sang quyÒn quÝ ®Ðn tét cïng
th¸y ®iÒu ®ã qua cung çch simh ho¹t n¬i => lµ cuéc sèng xa hoa hëng l¹c ,sù léng hµnh cña phñ chóa
phñ chóa? => ®ã lµ çi uy thÕ nghiªng trêi l¸n lít c¶ cung vua
- Gv tæ chøc hs ph¸t hiÖn ra nh÷ng chi
tiÕt miªu t¶ cung çch sinh ho¹t vµ nhËn
xÐt vÒ nh÷ng chi tiÕt ®ã
2) Th¸i ®é t©m tr¹ng cña t¸c gi¶
- T©m tr¹ng khi ®èi diÖn víi c¶nh sèng n¬i phñ chóa
+ Çch miªu t¶ ghi chÐp cô thÓ -> tù ph¬i bµy sù xa hoa
,quyÒn thÕ
+ Çch quan s¸t , nh÷ng lêi nhËn xÐt ,nh÷ng lêi b×nh
luËn : “ C¶nh giµu sang cña vua chóa kh¸c h¼n víi ngêi
b×nh thêng”… “ lÇn ®Çu tiªn míi biÕt caÝ phong vÞ cña
nhµ ®¹i gia”
+ Tá ra thê ¬ döng dng víi c¶nh giµu sang n¬i phñ chóa.
Kh«ng ®ång t×nh víi cuéc sèng qu¸ no ®ñ ,tiÖn nghi mµ
(?) Nhµ nghiªn cøu NguyÔn §¨ng Na cho thiÕu sinh khÝ .Lêi v¨n pha chót ch©m biÕm mØa mai .
r»ng : “kÝ chØ thùc sù xuÊt hiÖn khi ng- - T©m tr¹ng khi kª ®¬n b¾t m¹ch cho thÕ tö
êi cÇm bót trùc diÖn tr×nh bµy ®èi tîng + LËp luËn vµ lý gi¶i c¨n bÖnh cña thÕ tö lµ do ë chèn
®îc ph¶n ¸nh b»ng c¶m quan cña chÝnh mµn the tríng gÊm,¨n qu¸ no ,mÆc qu¸ Êm, t¹ng phñ míi
m×nh”.XÐt ë ph¬ng diÖn nµy TKKS ®· yÕu ®i. §ã lµ c¨n bÖnh cã nguån gèc tõ sù xa hoa ,no ®ñ
thùc sù ®îc coi lµ mét t¸c phÈm kÝ sù cha hëng l¹c, cho nªn çch ch÷a kh«ng ph¶i lµ c«ng ph¹t gièng
? H·y ph©n tÝch th¸i ®é cña t¸c gi¶ ? nh çc vÞ l¬ng y kh¸c.
-HS th¶o luËn ,trao ®æi ,®¹i diÖn tr×nh +HiÓu râ c¨n bÖnh cña thÕ tö ,cã kh¶ n¨ng ch÷a khái nhng

bµy . l¹i sî bÞ danh lîi rµng buéc,ph¶i ch÷a bÖnh cÇm chõng
- GV gîi më : ,cho thuèc v« thëng v« ph¹t
(?) Th¸i ®é cña t¸c gi¶ tríc quang c¶nh phñ Sî lµm tr¸i y ®øc ,phô lßng cha «ng nªn ®µnh g¹t së
chóa ? thÝch ç nh©n ®Ó lµm trßn tr¸ch nhiÖm vµ l¬ng t©m cña
(?) Th¸i ®é khi b¾t m¹ch kª ®¬n ? ngêi thÇy thuèc.
(?) Nh÷ng b¨n kho¨n gi÷a viªc ë vµ ®i ë D¸m nãi th¼ng ,ch÷a thËt . Kiªn quyÕt b¶o vÖ
®o¹n cuèi nãi lªn ®iÒu g×? chÝnh kiÕn ®Õn cïng.
- Hs th¶o luËn ,trao ®æi ,cö ®¹i diÖn => §ã lµ ngêi thµy thuèc giái ,giµu kinh nghiÖm ,cã l¬ng
tr×nh bµy. t©m ,cã y ®øc,
-Gv nhËn xÐt ,tæng hîp => Mét nh©n çch cao ®Ñp ,khinh thêng lîi danh,quyÒn
quÝ, quan ®iÓm sèng thanh ®¹m ,trong s¹ch.
3) Bót ph¸p kÝ sù ®Æc s¾c cña t¸c phÈm

+ Kh¶ n¨ng quan s¸t tØ mØ ,ghi chÐp trung thùc ,t¶ c¶nh
sinh ®éng
+ Lèi kÓ khÐo lÐo ,l«i cuèn b»ng nh÷ng sù viÖc chi
tiÕt ®Æc s¾c .
+ Cã sù ®an xen víi t¸c phÈm thi ca lµm t¨ng chÊt tr÷ t×nh
cña t¸c phÈm .
III) Tæng kÕt chung

(?) Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn , h·y ®¸nh - Ph¶n ¸nh cuéc sèng xa hoa ,hëng l¹c ,sù lÊn lít cung vua
gi¸ chung vÒ t¸c gi¶ ? cña phñ chóa –mÇm mèng dÉn ®Õn c¨n bÖnh thèi n¸t
-Hs suy nghÜ ,tr¶ lêi . trÇm kha cña XH phong kiÕn ViÖt Nam cuèi thÕ kØ
-Gv nhËn xÐt ,tæng hîp: XVIII
- Béc lé çi t«i ç nh©n cña Lª H÷u Tr¸c : mét nhµ nho,mét
nhµ th¬ ,mét danh y cã b¶n lÜnh khÝ ph¸ch ,coi thêng
danh lîi.
(?) Qua ®o¹n trÝch ,Anh (chÞ) cã nhËn

xÐt g× vÒ nghÖ thuËt viÕt kÝ sù cña t¸c
gi¶ ?H·y ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®Æc s¾c
®ã?
- HS trao ®æi ,th¶o luËn ,®¹i diÖn tr×nh
bµy .
- GV tæng hîp :
Ho¹t ®éng 4
(Cñng cè vµ luyÖn tËp)
(?) Qua ®o¹n trÝch em cã suy nghÜ g×
vÒ bøc tranh hiÖn thùc cña x· héi phong
kiÕn ®¬ng thêi ? Tõ ®ã h·y nhËn xÐt vÒ
th¸i ®é cña t¸c gi¶ tríc hiÖn thùc ®ã ?
-HS suy nghÜ ,ph¸t biÓu c¶m xóc cña ç
nh©n.
- Híng dÉn dÆn dß Hs
- Häc sinh chuÈn bÞ bµi “Tõ ng«n ng÷
chung ®Õn lêi nãi ç nh©n”

- GV rót kinh nghiÖm bµi d¹y
Ngµy so¹n :
Ngµy d¹y: TuÇn d¹y:
TiÕt sè : 3 ppct Líp d¹y
Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi ç nh©n
A- Môc tiªu cña bµi häc :

Gióp häc sinh:
* N¾m ®îc nh÷ng biÓu hiÖn cña çi chug trong ng«n ng÷ cña x· héi vµ çi riªng trong lêi nãi cña ç
nh©n ,mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chóng
* N©ng cao n¨ng lùc lÜnh héi nh÷ng nÐt riªng trong ng«n ng÷ cña ç nh©n, nhÊt lµ cña nh÷ng nhµ
v¨n cã uy tÝn.§ång thêi rÌn luyÖn ®Ó h×nh thµnh vµ n©ng cao n¨ng lùc s¸ng t¹o cña ç nh©n,biÕt ph¸t
huy phong çch ng«n ng÷ ç nh©n khi sö dông ng«n ng÷ chung
* Cã ý thøc t«n träng nh÷ng quy t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi võa cã s¸ng t¹o,gãp phÇn vµo sù ph¸t
triÓn ng«n ng÷ cña x· héi
B- ChuÈn bÞ- ph¬ng tiÖn
- Thµy : SGK, SGV,t×m hiÓu çc ng÷ liÖu cã liªn quan
ThiÕt kÕ bµi gi¶ng
- Trß : ®äc SGK, t×m hiÓu bµi theo c©u hái SGK
- KÕt hîp 2 ph¬ng ph¸p diÔn dÞch vµ quy n¹p
- Gîi më,trao ®æi,thuyÕt tr×nh
D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh lªn líp:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1
(æn ®Þnh tæ chøc – kiÓm tra bµi cò)
Ho¹t ®éng 2
(t×m hiÓu chung vÒ lÝ thuyÕt)
- Yªu cÇu H/s ®äc Sgk I) T×m hiÓu chung vÒ ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç
(?) T¹i sao nãi ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung nh©n
cña x· héi ?
- H/s suy nghÜ tr¶ lêi theo Sgk 1- Ng«n ng÷- tµi s¶n chung cña x· héi
- Gv nhËn xÐt bæ sung - Muèn giao tiÕp,muèn hiÓu biÕt nhau,mçi d©n téc, quèc
gia,céng ®ång ph¶i cã mét ph¬ng tiÖn chung. Ph¬ng tiÖn
®ã chÝnh lµ ng«n ng÷ .
- Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña céng ®ång ®îc thÓ hiÖn
qua çc yÕu tè, çc qui t¾c chung.Çc yÕu tè,vµ qui t¾c Êy
ph¶i lµ cña mäi ngêi trong céng ®ång x· héi th× míi t¹o ®îc
sù thèng nhÊt -> Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung cña x· héi
(?) tÝnh chung trong ng«n ng÷ cña céng

®ång ®îc biÓu hiÖn qua nh÷ng ph¬ng
diÖn nµo ? - BiÓu hiÖn cña tÝnh chung trong ng«n ng÷ :
- H/s suy nghÜ,dùa theo Sgk tr×nh bµy + Çc yÕu tè chung trong thµnh phÇn ng«n ng÷ :
- Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t,kÕt luËn --> Çc ©m, çc thanh ( çc nguyªn ©m, çc phô ©m, çc
thanh ®iÖu )
--> Çc tiÕng (©m tiÕt ) t¹o bëi sù kÕt hîp gi÷a çc ©m vµ
çc thanh
--> Çc tõ,tøc çc tiÕng cã nghÜa
--> Çc ng÷ cè ®Þnh ( gåm thµnh ng÷ vµ qu¸n ng÷ )
(?) TÝnh chung cña ng«n ng÷ ®îc biÓu + Çc qui t¾c vµ ph¬ng thøc chung
hiÖn qu¸ nh÷ng qui t¾c nµo ?Do ®©u --> Qui t¾c cÊu t¹o çc kiÓu c©u
mµ cã nh÷ng qui t¾c ®ã ? --> Ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa tõ
-Häc sinh suy nghÜ,trao ®æi vµ tr¶

lêi,®¹i biÓu tr×nh bµy . vÝ dô:
- Gv híng dÉn Hs t×m nh÷ng dÉn chøng

thùc tÕ ( çc qui t¾c t¹o tõ,c©u, ®o¹n
v¨n,ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa, chuyÓn
lo¹i tõ ..)
- Gv yªu cÇu Hs ®äc s¸ch Gk
(?) Anh chÞ hiÓu thÕ nµo lµ lêi nãi cña 2- Lêi nãi- s¶n phÈm riªng cña ç nh©n:
ç nh©n?Çi riªng trong lêi nãi cña ng«n
ng÷ ç nh©n ®îc biÓu hiÖn qua nh÷ng
ph¬ng diÖn nµo ? - Khi nãi hoÆc viÕt mçi çc nh©n sö dông ng«n ng÷ chung
®Ó t¹o ra lêi nãi,®¸p øng yªu cÇu giao tiÕp
- Häc sinh suy nghÜ tr¶ lêi --> Lêi nãi ç nh©n lµ s¶n phÈm cña mét ngêi nµo ®ã võa
- Gv híng dÉn hs ph©n tÝch çc vÝ dô cã yÕu tè qui t¾c chung cña ng«n ng÷,võa mang s¸c th¸i
minh ho¹ riªng vµ ®ãng gãp cña ç nh©n
- Çi riªng trong ng«n ng÷ ç nh©n rÊt phong phó ®a d¹ng :
+ Giäng nãi ç nh©n : khi nãi mçi ngêi cã mét giäng riªng
+ Vèn t÷ ng÷ ç nh©n ( do thãi quen sö dông tõ ng÷ nhÊt
®Þnh )
+ Sù s¸ng t¹o chuyÓn ®æi khi sö dông ng«n ng÷ chung
( s¸ng t¹o nghÜa tõ, trong kÕt hîp tõ, t¸ch tõ,chuyÓn lo¹i tõ,
ho¹c s¾c th¸i phong çch ...)
+ T¹o ra çc tõ míi tõ nh÷ng chÊt liÖu cã s½n vµ theo çc
ph¬g thøc chung
+ VËn dông linh ho¹t, s¸ng t¹o qui t¾cc chung,ph¬ng thøc
chung ( Lùa chän vÞ trÝ cho tõ ng÷, tØnh lîc tõ ng÷, t¸ch
c©u)
(?) BiÓu hiÖn râ nhÊt, cô thÓ nhÊt cña - BiÓu hiÖn râ nhÊt cña nÐt riªng trong phong çch ng«n
lêi nãi ç nh©n thêng thÊy ë nh÷ng ai? ng÷ ç nh©n lµ phong çch ng«n ng÷ cña çc nhµ v¨n (gäi
- Hs tr¶ lêi, Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t, dÉn t¾t lµ phong çch ng«n ng÷ ç nh©n)
mét sè vÝ dô cã liªn quan ®Õn phong VÝ dô:.....
çch ng«n ng÷ cña çc nhµ v¨n nhµ th¬
II) LuyÖn tËp
Ho¹t ®éng 3
( luyÖn tËp ) * Bµi tËp 1
- Gv tæ chøc líp thµnh 2 nhãm, mçi nhãm
®¶m nhiÖm mét bµi tËp
- Hs suy nghÜ trao ®æi,th¶o luËn ,®¹i * Bµi tËp 2
diÖn nhãm tr¶ lêi
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp
Ho¹t ®éng 4
( Cñng cè,dÆn dß )
- Gv yªu cÇu Hs ®äc ghi nhí Sgk
- Gv dÆn dß híng dÉn Hs lµm bµi tËp sè
3 , chuÈn bÞ «n tËp viÕt bµi nghÞ luËn
sè 1
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè : 4 ppct
ViÕt bµi lµm v¨n sè 1
NghÞ luËn x· héi
A- môc tiªu bµi d¹y
Gióp Hs
- Cñng cè kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n nghÞ luËn ë líp díi
- V©n dông kiÕn thøc, viÕt ®îc mét bµi v¨n nghÞ luËn cã néi dung s©u s¾c vµ thùc tÕ cuéc sèng häc
tËp cña hs
- KiÓm tra, ®¸nh gi¸ n¨ng lùc b¶n th©n cña mçi hs, tõ ®ã rót ra kinh nghiÖm ®iÒu chØnh ®Ó bµi lµm
sau tèt h¬n
B- ChuÈn bÞ ph¬ng tiÖn
- ThÇy : §äc tµi liÖu, híng dÉn hs , ra ®Ò, chuÈnn bÞ ®¸p ¸n biÓu ®iÓm
- Trß: ®äc kÜ híng dÉn cña sgk trang 14, «n tËp l¹i kiÕn thøc ®· häc vÒ v¨n nghÞ luËn ë líp 10, «n l¹i
mét sè v¨n b¶n nghÞ luËn ®· häc( tùa trÝch diÔm thi tËp; hiÒn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia )
C- Ph¬ng ph¸p sö dông :
- Gv ra ®Ò phï hîp víi hs, g¾n víi nh÷ng t¸c phÈm ®· häc
- Gv híng dÉn, hs thùc hµnh
D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh:
I) Híng d·n chung:
*Gv yªu cÇu hs «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë líp 10
Cô thÓ lµ :
1- LËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/ tr89)
- LËp luËn trong v¨n nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/tr109)
- Çc thao t¸c nghÞ luËn ( Sgk ng÷ v¨n 10/tr 131)
2- §äc l¹i 2 v¨n b¶n nghÞ luËn trong sgk ng÷ v¨n 10
- Tùa trÝch diÔm thi tËp
- HiÒn tµi lµ nguyªn khÝ cña quèc gia
* Hs ®äc phÇn gîi ý çch lµm bµi sgk ng÷ v¨n11 trang/ 15
- X¸c ®Þnh vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn
- X¸c ®Þnh luËn ®iÓm luËn cø, lùa chän thao t¸c lËp luËn
- LËp dµn ý cho bµi viÕt
II) Ra ®Ò :
- Gv dùa vµo tr×nh ®é cña hs ra mét sè ®Ò bµi
VÝ dô: + §Ò 1: “ TruyÖn cêi tam ®¹i con gµ gîi cho anh/chÞ suy nghÜ g× khi gÆp mét t×nh huèng
hay mét vÊn ®Ò vît qu¸ tÇm hiÓu biÕt cña m×nh?
+ §Ò 2; H·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn ®Ó ph¸t biÓu ý kiÕn cña anh/ chÞ vÒ mét trong çc
c©u tôc ng÷ : “ Cã chÝ th× nªn” “ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng” “ KiÕn tha l©u còng ®Çy tæ”
- Hs lµm bµi. Gv quan s¸t
III) §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm
- §iÓm giái: + X¸c ®Þnh râ vÊn ®Ò nghÞ luËn

+ X¸c ®Þnh çc luËn cø, luËn ®iÓm ®Çy ®ñ
+ S¾p xÕp triÓn khai çc ý mét çch khoa häc
+ BiÕt liªn hÖ më réng , lËt ®i lËt l¹i vÊn ®Ò ë nhiÒu ph¬ng diÖn
+ Hµnh v¨n trong s¸ng, diÔn ®¹t tr«i ch¶y, kh«ng m¾c lçi tõ, c©u
- §iÓm kh¸ :
+ Nh ®iÒu kiÖn cña ®iÓm giái, nhng cßn m¾c mét sè lçi vÒ hµnh v¨n
- §iÓm trung b×nh :
+ X¸c ®Þnh ®óng luËn ®Ò
+ LuËn ®iÓm luËn cø cha thùc sù ®Çy ®ñ
+ BiÓt tr×nh bµy çc luËn ®iÓm luËn cø mét çch khoa häc
- §iÓm kÐm :
+ HoÆc cha x¸c ®Þnh ®îc luËn ®Ò
+ HoÆc cha biÕt triÓn khai çc luËn ®iÓm luËn cø ®Ó lµm s¸ng râ yªu cÇu cña ®Ò bµi
+ Hµnh v¨n yÕu, m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p
Ngµy so¹n : TuÇn d¹y:

TiÕt sè :5ppct Líp d¹y:
Tù t×nh

Hå Xu©n H¬ng
A- Môc tiªu bµi d¹y :
Gióp Hs
- C¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng võa buån tñi võa phÉn uÊt tríc t×nh c¶nh Ðo le vµ kh¸t väng sèng,kh¸t väng
h¹nh phóc cña Hå xu©n H¬ng
- ThÊy ®îc tµi n¨ng nghÖ thuËt th¬ N«m cña Hå Xu©n H¬ng: ViÖt ho¸ th¬ §êng luËt; çch dïng tõ ng÷
h×nh ¶nh gi¶n dÞ giµu søc biÓu c¶m; t¸o b¹o mµ tinh tÕ
* ThÇy : SGK,SGV, tµi liÖu ®äc tham kh¶o ( Hå Xu©n H¬ng-tõ céi nguån vµo thÕ tôc - §µo Th¸i
T«n); thiÕt kÕ bµi gi¶ng
* Trß : §äc sgk, s¸ch bµi tËp vµ tr¶ lêi çc c©u hái gîi ý cña sgk
C – Ph¬ng ph¸p sö dông :
* KÕt hîp ®äc hiÓu v¨n b¶n víi ph¬ng ph¸p gîi më nªu vÊn ®Ò, thuyÕt tr×nh
* TÝch hîp víi bµi “ Lêi nãi-s¶n phÈm cña ç nh©n”
D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t

Ho¹t ®éng 1
Ho¹t ®éng 2
(T×m hiÓu tiÓu dÉn )
- Hs ®äc Sgk I) TiÓu dÉn
(?) Qua phÇn giíi thiÖu em nhËn thÊy - Hå Xu©n H¬ng sinh ra vµ lín lªn trong mét giai ®o¹n lÞch
®iÓm g× næi bËt trong cuéc ®êi vµ sö ®Çy sãng giã (nöa cuèi TK XVIII nöa ®Çu TK XIX)
tÝnh çch cña Hå Xu©n H¬ng ? - Con ngêi th«ng minh cã ç tÝnh m¹nh mÏ,giao lu víi nhiÒu
- Hs tr¶ lêi v¨n sÜ næi tiÕng
- Gv nhËn xÐt,kh¸i qu¸t - Cuéc ®êi vµ t×nh duyªn Ðo le ngang tr¸i
- HXH s¸ng t¸c c¶ th¬ N«m vµ th¬ H¸n ( theo giíi nghiªn cøu
bµ ®Ó ll¹i kho¶ng 40 bµi th¬ N«m truyÒn tông vµ tËp “ Lu
H¬ng kÝ” gåm 24 bµi th¬ ch÷ H¸n vµ 26 bµi ch÷ N«m)
- HXH lµ nhµ th¬ cña phô n÷, nhµ th¬ trµo phóng mµ tr÷
t×nh, ®Ëm ®µ chÊt v¨n häc d©n gian
- Tù t×nh II n»m trong chïm 3 bµi cïng tªn cña HXH
II) §äc hiÓu v¨n b¶n

Ho¹t ®éng 3
( §äc hiÓu v¨n b¶n )
- Gv yªu cÇu Hs ®äc v¨n b¶n ( §äc 1) Bèn c©u th¬ ®Çu
chËm r·i,h¬i trÇm thÓ hiÖn nçi buån
kÝn ®¸o xãt xa )
- Hs ®äc/ Gv yªu cÇu Hs nªu c¶m nhËn a) Hai c©u ®Çu
chung nhÊt vÒ bµi th¬ ( Buån,thÊm
thÝa c« ®¬n,qu¹nh v¾ng )
(?) Hai c©u ®Çu cho thÊy t¸c gi¶ ®ang - Kh«ng gian, thêi gian : réng lín, v¾ng lÆng,®ªm khuya,
ë trong hoµn c¶nh vµ t©m tr¹ng nh thÕ mét con ngêi c« ®éc ngåi ®èi diÖn víi lßng m×nh --> BÏ
nµo ? bµng
- Hs trao ®æi,suy nghÜ , ®¹i diÖn tr¶
lêi + Trèng canh dån : Thêi kh¾c,bíc ®i cña thêi gian --> nh¾c
- Gv ®Þnh híng gîi më nhë con ngêi r»ng t×nh yªu,tuæi trÎ còng ®ang tµn lôi -->
(?) Më ®Çu bµi th¬ lµ khung c¶nh g× ? T¨ng çi yªn tÜnh,v¾ng lÆng
Thêi gian cã g× ®Æc biÖt ? TiÕng
trèng v¨ng v¼ng gîi cho em c¶m gi¸c + “Tr¬ çi hång nhan”: Sù bÏ bµng cña duyªn phËn --> Tõ
g× ? “tr¬” ®Çu c©u nhÊn m¹nh çi tñi hæ bÏ bµng
(?) Gi÷a khung c¶nh ®ã HXH hiÖn lªn --> Tõ “çi” ®i liÒn víi “hång nhan” gîi sù
nh thÕ nµo ? Trong c©u th¬ thø 2 ,anh rÎ róng mØa mai
chÞ Ên tùîng víi tõ nµo nhÊt ? t¹i sao?
(?) NhÞp ®iÖu c©u th¬ thø 2 cã t¸c

dông nh thÕ nµo trong viÖc diÔn t¶
t©m tr¹ng cña nh©n vËt tr÷ t×nh ? + NhÞp ®iÖu 1/3/3 --> c©u th¬ nh bÞ ng¾t lµm 3, mét
- Ç nh©n suy nghÜ,tr¶ lêi tiÕng nÊc nghÑn ngµo hay lêi tr× triÕt chÝnh m×nh “ ®a
çi hång nhan cña m×nh ra mµ m¹t s¸t”
(?) Hai c©u thùc gióp anh chÞ hiÓu

thªm g× vÒ nh©n vËt tr÷ t×nh ?
- hs suy nghÜ
- Gv gîi ý
(?) Côm tõ “ say l¹i tØnh” gîi lªn ®iÒu
g× ? H×nh ¶nh vÇng tr¨ng ccã lien quan
g× ®Õn th©n phËn n÷ sÜ hä Hå ?
- Hs tr×nh bµy b) Hai c©u thùc
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp --> Nãi râ h¬n thùc c¶nh vµ thùc t×nh cña HXH
+ “ Say l¹i tØnh”: Gîi vßng quÈn quanh : cµng say, cµng
tØnh,cµng c¶m nhËn nçi ®au th©n phËn
+ “ VÇng tr¨ng....cha trßn” : Gîi sù ®ång nhÊt gi÷a ngêi vµ
c¶nh , vÇng tr¨ng ...gîi sù dë dang, muén m»n. C¶nh t×nh
cña HXH ®îc gîi qua h×nh ¶nh chøa ®ùng sù Ðo le “ Tr¨ng
s¸p tµn mµ cha trßn- tuæi xu©n ®· tr«i qua mµ nh©n duyªn
kh«ng trän vÑn . H¬ng rîu tho¶ng qua ®Ó l¹i vÞ ®¾ng
* Gv híng dÉn Hs tæng kÕt 4 c©u th¬ ch¸t,h¬ng t×nh qua ®Ó chØ cßn phËn hÈm duyªn «i”
®Çu, nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n “ Nçi
buån tñi,xãt xa,sù bÏ cña nh©n vËt tr÷
t×nh ®îc biÓu hiÖn qua nghÖ thuËt
®éc ®¸o”
(?) Anh chÞ c¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng g×

cña nh©n vËt tr÷ t×nh trong 2 c©u th¬ 2) Bèn c©u th¬ cuèi
5-6 ? h·y ph©n tÝch t©m tr¹ng ®ã ?
- Hs suy nghÜ,trao ®æi th¶o luËn a) hai c©u 5-6
- Gv gîi ý : - Nçi niÒm ph·n uÊt göi g¾m qua h×nh tîng thiªn nhiªn
(?) Hai c©u th¬ lµ 2 h×nh ¶nh thiªn + Rªu vµ ®¸ : sù vËt v« tri vµ mÒm yÕu nhng cã mét søc
nhiªn,nh÷ng h×nh ¶nh thiªn nhiªn ®ã nãi sèng m·nh liÖt. Chóng kh«ng bÞ hoµn c¶nh trãi buéc cø xiªn
lªn ®iÒu g× ? ngang mµ v¬n lªn trªn mÆt ®Êt,cø xÐ to¹c ch©n m©y mµ
(?) Anh chÞ cã nhËn xÐt g× vÒ trËt tù biÓu hiÖn khÝ ph¸ch
çc tõ ng÷ trong 2 c©u th¬? TrËt tù ®ã + NghÖ thuËt ®¶o ng÷ : Lµm næi bËt sù phÉn uÊt cu¶ cá
cã t¸c dông nh thÕ nµo trong viÖc diÔn c©y
t¶ c¶nh vµ t×nh ? + Nh÷ng ®éng tõ m¹nh” xiªn,®©m” + nh÷ng bæ ng÷ “
ngang, to¹c”..thÓ hiÖn sù bíng bØnh ngang ng¹nh
=> §ã chÝnh lµ t©m tr¹ng phÉn uÊt, sù cùa quËy,ph¸ ph¸ch

cña HXH. Rªu xiªn ngang mÆt ®Êt, ®¸ ®©m to¹c ch©n
* Gv nhÊn m¹nh: Hai c©u luËn lµ b¶n m©y nh muèn v¹ch trrêi bíi ®Êt mµ hên o¸n. Con ngêi còng
lÜnh khÝ ph¸ch cña n÷ sÜ hä Hå, ®ång quÉy ®¹p,chèng chäi,ph¶n kh¸ng l¹i sè phËn hoµn c¶nh

thêi còng minh chøng cho tµi n¨ng ng«n
ng÷ xuÊt chóng cña bµ( TN trong th¬
bµ lu«n sèng ®éng ®Çy søc sèng)
(?) Hai c©u kÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng g×

cña nh©n vËt tr÷ t×nh? T©m tr¹ng ®ã
®îc diÔn t¶ qua nh÷ng tõ ng÷ nµo ?
Gîi ý :
(?) Tõ ng¸n diÔn t¶ t©m tr¹ng g× ? côm
tõ “ xu©n ®i, xu©n l¹i l¹i” gîi cho anh
chÞ suy nghÜ g× ? b) Hai c©u kÕt
- Hs trao ®æi th¶o luËn, ®¹i diÖn tr×nh - T©m tr¹ng ch¸n chêng,buån tñi
bµy
- gv nhËn xÐt,tæng hîp + Ng¸n : ch¸n ng¸n,ng¸n ngÈm--> XH¬ng ch¸n ng¸n nçi ®êi
Ðo le, b¹c bÏo: xu©n ®i, xu©n l¹i l¹i nhng con ngêi th× tuæi
xu©n qua kh«ng bao giê trë l¹i .§ã lµ tiÕng thë dµi ngao
ng¸n, mét nçi chua ch¸t kh«n ngu«i
+ NghÖ thuËt t¨ng tiÕn “ m¶nh t×nh- san sÎ- tÝ con con -->
diÔn t¶ sù xãt xa ®Õn téi nghiÖp. §ã lµ t©m tr¹ng cña kÎ
suèt ®êi mang th©n ®i lµm lÏ ph¶i chÞu c¶nh “ KÎ ®¾p
Ho¹t ®éng 4 ch¨n b«ng, kÎ l¹nh lïng”, nã lµ nçi lßng cña ngêi phô n÷ xa,
( cñng cè,híng dÉn ) khi h¹nh phóc ®èi víi hä lµ chiÕc ch¨n qu¸ hÑp
(?) Qua viÖc t×m hiÓu bµi th¬,h·y
®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t nh÷ng gi¸ trÞ néi
dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬?
(?) Theo anh chÞ ®©u lµ gi¸ trÞ nh©n
v¨n cña bµi th¬ ?
- Hs suy nghÜ, mét vµi em tr×nh bµy
- Gv tæng hîp
- Hs ®äc ghi nhí Sgk III) Tæng kÕt chung
- Gv híng dÉn häc sinh gi¶i quyÕt bµi 1) Néi dung
1- phÇn luyÖn tËp Qua lêi tù t×nh,bµi th¬ nãi lªn bi kÞch vµ kh¸t väng
- Gv dÆn dß Hs : sèng,kh¸t väng h¹nh phóc cña HXH . ý nghÜa nh©n v¨n cña
+ Häc thuéc bµi th¬, chuÈn bÞ bµi bµi th¬ lµ ë chç : trong buån tñi ngêi phô n÷ vÉn g¾ng vît
“C©u ç mïa thu” lªn trªn sè phËn nhng cuèi cïng vÉn r¬i vµo bi kÞch
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y: 2) NghÖ thuËt
Sö dông tõ ng÷, h×nh ¶nh gi¶n dÞ, ®Æc s¾c, h×nh ¶nh
giµu søc gîi ®Ó diÔn t¶ nh÷ng biÓu hiÖn phong phó cña
t©m tr¹ng

Ngµy so¹n : TuÇn d¹y:

TiÕt sè :6 Líp d¹y:
C©u ç mïa thu
(thu ®iÕu )
NguyÔn KhuyÕn
A- Môc tiªu bµi häc
Gióp Hs
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp cña c¶nh thu ®iÓn h×nh cho mïa thu lµng c¶nh ViÖt Nam vïng ®ång b»ng
B¾c bé
- c¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp t©m hån thi nh©n: tÊm lßng yªu thiªn nhiªn,yªu ®Êt níc,t©m tr¹ng thêi thÕ
- ThÊy ®îc tµi n¨ng th¬ n«m xuÊt chóng cña NguyÔn KhuyÕn v¬Ý bót ph¸p t¶ c¶nh t¶ t×nh, nghÖ thuËt
gieo vÇn,sö dông tõ ng÷
* ThÇy : Sgk, sgv, tµi liÖu ®äc thªm vÒ NguyÔn KhuyÕn “NK vÒ t¸c gia vµ t¸c phÈm”
* Trß : §äc Sgk, t×m hiÓu bµi theo c©u hái gîi ý cña Sgk. §äc l¹i 2bµi “Thu vÞnh” vµ “Thu Èm”
C – Ph¬ng ph¸p sö dông :
- KÕt hîp ®äc hiÓu v¨n b¶n víi çc ph¬ng ph¸p gîi më nªu vÊn ®Ò, thuyÕt gi¶ng
- TÝch hîp so s¸nh víi 2 bµi “Thu vÞnh”, “thu Èm”
D- Néi dung vµ tiÕn tr×nh
Ho¹t ®éng cña Gv vµ Hs Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1
Ho¹t ®éng 2
(T×m hiÓu tiÓu dÉn )
- Hs ®äc Sgk
(?) PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò I) TiÓu dÉn
g× ? - NguyÔn khuyÕn 1835-1909
- hs dùa vµo Sgk tr×nh bµy - HiÖu QuÕ S¬n, tªn lóc nhá NguyÔn Th¾ng
- Gv nhËn xÐt, kh¸i qu¸t, giíi thiÖu ng¾n - Sinh t¹i quª ngo¹i ë x· Ho»ng X¸-ý Yªn- Nam ®Þnh .
gän vÒ t¸c gi¶ NguyÔn KhuyÕn vµ chïm Lín lªn vµ sèng chñ yÕu ë quª néi : Lµng Vµ- x· Yªn §æ-
th¬ thu, cã thÓ kÓ mét sè giai tho¹i vÒ B×nh Lôc- Hµ nam
NguyÔn khuyÕn ( Th¬ chöi Hoµng Cao - XuÊt th©n:gia ®×nh nho häc nghÌo, lµ ngêi ham häc,
Kh¶i, Lª Hoan) th«ng minh, ®ç ®Çu c¶ ba k× thi
- Con ngêi c¬ng trùc tiÕt th¸o,cã cèt çch thanh cao, tÊm
lßng yªu níc th¬ng d©n, kiªn quyÕt bÊt hîp t¸c víi thùc
d©n Ph¸p
- S¸ng t¸c c¶ ch÷ H¸n vµ ch÷ N«m víi sè lîng lín ( trªn
800 bµi gåm c¶ th¬ v¨n, c©u ®èi)
- Th¬ v¨n nãi lªn t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc, ph¶n ¸nh
cuéc sèng thuÇn hËu cña ngêi n«ng d©n, ®¶ kÝch
ch©m biÕm thùc d©n, phong kiÕn
- §ãng gãp næi bËt lµ m¶ng th¬ N«m,th¬ lµng c¶nh, th¬
trµo phóng
Ho¹t ®éng 3 - C©u ç mïa thu(thu ®iÕu) n»m trong chïm th¬ thu 3
( §äc hiÓu v¨n b¶n ) bµi cña NguyÔn
- híng d·n häc sinh t×m hiÓu bµi th¬ theo h-
íng bæ däc( c¶nh thu vµ t×nh thu) II) §äc hiÓu v¨n b¶n
- Gv yªu cÇu hs ®äc bµi th¬ vµ ph¸t biÓu Ên
tîng t×nh c¶m cña m×nh khi ®äc bµi th¬
( bøc tranh thu buån, v¾ng, chøa ®ùng
nhiÒu t©m sù )
(?) §iÓm nh×n c¶nh thu cña t¸c gi¶ cã g×

®Æc s¾c, tõ ®iÓm nh×n ®ã c¶nh thu ®îc
t¸c gi¶ quan s¸t nh thÕ nµo ? 1) C¶nh thu
- Hs trao ®æi th¶o luËn theo tæ nhãm , cö
®¹i diÖn tr×nh bµy
- Gv theo dâi,tæ chøc häc sinh th¶o luËn
b»ng çc c©u hái gîi ý
(?) So víi “thu vÞnh” ®iÓm bao qu¸t cña t¸c
gi¶ cã g× kh¸c?
(?) t×m nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nãi lªn nÐt a- §iÓm nh×n ®éc ®¸o: kh¸c víi “thu vÞnh” ,c¶nh thu ®-
riªng cña c¶nh thu? îc ®ãn nhËn tõ cao xa tíi gÇn,l¹i tõ gÇn ®Õn cao xa, cßn
- Hs ph¸t hiÖn nh÷ng ®Æc trng cña ao thu, “thu ®iÕu” th× ngîc l¹i.
trêi thu. + Tõ mét khung ao hÑp, c¶nh thu ®îc më ra theo nhiÒu
híng sinh ®éng
+ Thêi gian kh«ng ph¶i lµ mét ngµy mét buæi mµ c¶
mét mïa thu
b- C¶nh thu ®éc ®¸o, rÊt riªng
+ C¶nh ®iÓn h×nh h¬n c¶ cho mïa thu lµng c¶nh
ViÖt Nam
* Gv b×nh gi¶ng : Ao thu lµ thø ao rÊt riªng * NguyÔn KhuyÕn ®· chän nh÷ng chi tiÕt rÊt tiªu
chØ mïa thu míi xuÊt hiÖn. NguyÔn biÓu cho mïa thu xø B¾c ( Ao thu, giã thu, trêi thu)
KhuyÕn ®· ghi nhËn ®îc 2 ®Æc trng cña ao
thulµ “l¹nh lÏo’ vµ “ trong veo”- ao l¹nh níc
yªn, trong ®Õn tËn ®¸y.Ao lµ nÐt thêng * NguyÔn KhuyÕn n¾m b¾t ®îc çi thÇn th¸i rÊt riªng
gÆp trong th¬ nguyÔn khuyÕn, nãi ®Õn ao cña c¶nh thu: Kh«ng khÝ dÞu nhÑ, c¶nh vËt thanh s¬
lµ ®éng ®Õn mét çi g× rÊt gÇn gòi th©n - Mµu s¾c: níc trong, sãng biÕc
quen, t©m hån NguyÔn KhuyÕn lµ thÕ: - §êng nÐt chuyÓn ®éng nhÑ nhµng tinh tÕ ( sèng h¬i
th©n mËt b×nh dÞ, ch©n thµnh víi hån quª gîn tÝ, l¸ khÏ ®a vÌo, m©y khÏ l¬ löng ...)
Trêi thu trong xanh, NK rÊt - C¶nh vËt to¸t lªn sù hµi hoµ, xøng hîp: Ao nhá-thuyÒn
yªu mµu cña trêi thu, c¶ 3 bµi th¬ thu «ng bÐ; giã nhÑ- sãng gîn; trêi xanh- níc trong; kh¸ch v¾ng
®Òu nh¾c ®Õn mµu xanh. “ Xanh ng¾t” lµ teo- chñ thÓ trÇm ng©m tÜnh lÆng
xanh trong, tinh khiÕt ®Ðn tuyÖt ®èi,
kh«ng hÒ pha lÉn, kh«ng hÒ gîn t¹p + C¶nh buån, tÜnh lÆng
(?) Anh chÞ cã nhËn xÐt g× vÒ kh«ng gian * Kh«ng gian tÜnh, v¾ng ngêi v¾ng tiÕng, hÑp vµ thu
mïa thu qua nh÷ng ®êng nÐt mµu s¾c nhá trong lßng ao, khu xãm
chuyÓn ®éng, ©m thanh? * Çc chuyÓn ®éng khÏ kh«ng ®ñ t¹o nªn ©m thanh. C¶
- hs suy nghÜ tr¶ lêi, ph¸t hiÖn nh÷ng chi tiÕng vµ h×nh ®Òu cùc nhá
tiÕt tiªu biÓu * To¸t lªn vÎ v¾ng lÆng hiu qu¹nh: Ên tîng vÒ mét thÕ
- Gv tæng hîp giíi Èn dËt, l¸nh ®êi tho¸t tôc. §ã lµ çi hån thu, çi hån
(?) Kh«ng chØ ®éc ®¸o, ®iÓn h×nh cho cña cuéc sèng n«ng th«n xa ®îc NguyÔn khuyÕn ghi
mïa thu xø B¾c, bøc tranh thu cßn gîi cho nhËn, çi tÜnh cña mét cuéc sèng ©m Ø kÝn ®¸o
anh chÞ nh÷ng c¶m gi¸c g× ?
- hs ph¸t biÓu tù do
- gv kh¸i qu¸t, tæng hîp
* Gv nªu vÊn ®Ò: bµi th¬ víi nhan ®Ò “

c©u ç mïa thu”, theo anh chÞ cã ph¶i
NguyÔn KhuyÕn tËp trung miªu t¶ c¶nh
c©u ç kh«ng? Tõ c¶nh thu ®· ph©n tÝch, 2) T×nh thu
anh chÞ c¶m nhËn ®iÒu g× vÒ tÊm lßng - Nãi chuyÖn c©u ç nhng thùc ra t¸c gi¶ kh«ng chó ý
cña NguyÔn KhuyÕn ®èi víi thiªn nhiªn, vµo viÖc c©u ç. Nãi c©u ç nhng thùc ra lµ ®Ó ®ãn
®Êt níc ? nhËn trêi thu, c¶nh thu vµo lßng, göi g¾m t©m sù
- Hs trao ®æi th¶o luËn, ®¹i diÖn çc nhãm * Câi lßng tÜnh lÆng ®Ó
tr×nh bµy . + C¶m nhËn ®é trong veo cña níc
- Gv nhËn xÐt tæng hîp + C¶m nhËn çi h¬i gîn cña sãng
+ C¶m nhËn ®é r¬i khÏ cña l¸
......§Æc biÖt câi lßng tÜnh lÆng ®îc gîi lªn s©u s¾c tõ
mét tiÕng ®éng nhá: tiÕng ç ®íp måi --> ®ã lµ sù tÜnh
lÆng tuyÖt ®èi cña t©m c¶nh, cçi lßng cña thi nh©n
còng tÜnh lÆng, trong trÎo nh lµng quª ViÖt trong tiÕt
thu
(?) §»ng sau sù tÜnh lÆng ®ã, anh chÞ c¶m * Kh«ng gian tÜnh lÆng--> Nçi c« qu¹nh uÈn khóc
nhËn thÊy ®iÒu g× biÕn ®æi trong t©m trong t©m hån cña nhµ th¬
hån thi nh©n? T¹i sao thi nh©n l¹i cã t©m ........Trong bøc tranh thu xuÊt hiÖn nhiÒu gam mµu
tr¹ng ®ã ? xanh gîi c¶m gi¸c se l¹nh. Çi se l¹nh cña c¶nh thu thÊm
- Hs suy nghÜ, trao ®æi vµo t©m hån nhµ th¬ hay chÝnh çi l¹nh cña t©m hån
- Gv tæng hîp thi nh©n ®ang thÊm vµo c¶nh vËt
--> T©m sù cña mét nhµ nho l¸nh
®êi tho¸t tôc song vÉn kh«ng ngu«i nghÜ vÒ ®Êt níc
nh©n d©n, vÒ sù bÕ t¾c, bÊt lùc cña b¶n th©n? Nhµn
th©n song kh«ng nhµn t©m, NkhuyÕn kh«ng thÓ ung
dung ®i c©u nh mét Èn sÜ thùc thô
Ho¹t ®éng 4
( T×m hiÓu ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt )
(?) §äc l¹i bµi th¬, anh chÞ cã nhËn xÐt g×
vÒ çch gieo vÇn cña t¸c gi¶? Çch gieo vÇn 3) Thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt
nh thÕ cã t¸c dông g× trong viÖc diÔn t¶ - Ng«n ng÷ trong s¸ng, gi¶n dÞ, cã kh¶ n¨ng diÔn t¶ tinh
c¶nh thu, t×nh thu? tÕ nh÷ng biÓu hiÖn cña sù vËt, nh÷ng biÕn th¸i tinh vi
H·y nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷ ®îc t¸c gi¶ sö cña t©m tr¹ng( nh÷ng tõ l¸y ®îc sö dông thÇn t×nh )
dông trong bµi th¬? - Çch gieo vÇn tµi t×nh ( vÇn eo: tö vËn rÊt khã sö
- Hs trao ®æi th¶o luËn, ®¹i diÖn tr×nh bµy dông) võa lµ çch ch¬i ch÷ võa lµ h×nh thøc biÓu ®¹t

- Gv tæng hîp néi dung
- Bµi th¬ mang nÐt ®Æc s¾c cña nghÖ thuËt ph¬ng
®«ng, ®Ëm nÐt nghÖ thuËt cña §êng thi: lèi lÊy ®éng
t¶ tÜnh, t¶ c¶nh ngô t×nh
III) Tæng kÕt chung
Ho¹t ®éng 5 - Néi dung: Bøc tranh thu mang vÎ ®Ñp ®iÓn h×nh cho
( cñng cè, dÆn dß ) mïa thu, lµng c¶nh ViÖt Nam; c¶nh ®Ñp song buån, võa
- Hs ®äc ghi nhí Sgk ph¶n ¸nh t×nh yªu ®¸t níc võa cho thÊy t©m sù thêi thÕ
(?) Qua bµi häc anh chÞ cã c¶m nhËn nh thÕ cña t¸c gi¶
nµo vÒ h×nh ¶nh NguyÔn KhuyÕn trong - NghÖ thuËt : Th¬ thu cña NguyÔn võa cã nh÷ng mÆt
bøc tranh thu? gièng víi çch viÕt vÒ mïa thu trong v¨n häc cæ nhng cã
- Hs suy nghÜ ph¸t biÓu theo c¶m nhËn cña nh÷ng mÆt rÊt míi : ®ã lµ nh÷ng nÐt vÏ thùc h¬n, tõ
ç nh©n ng÷, h×nh ¶nh ®Ëm hån d©n téc
- Híng dÉn häc sinh gi¶i çc bµi tËp trong

Sgk, chuÈn bÞ tiÕt “ Ph©n tÝch ®Ò, lËp
dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 7 ppct
Ph©n tÝch ®Ò- lËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn
A- Môc tiªu bµi d¹y
Gióp hs :
- ThÊy ®îc tÇm quan träng vµ ý nghÜa s©u xa cña viÖc ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý tríc khi viÕt bµi v¨n
nghÞ luËn
- BiÕt çch ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý cho bµi v¨n nghÞ luËn
- RÌn luyÖn ý thøc thãi quen ph©n tÝch ®Ò lËp dµn ý tríc khi viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn
B- ChuÈn bÞ ph¬ng tiÖn :
- Sgk, Sgv, çc tµi liÖu tham kh¶o kh¸c, thiÕt kÕ bµi gi¶ng
C- Néi dung vµ tiÕn tr×nh
Ho¹t ®éng cña Gv& Hs Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1
( æn ®Þnh tæ chøc, kiÓm tra bµi cò)
Ho¹t ®éng2
( T×m hiÓu ph©n tÝch ®Ò)
- Gv yªu cÇu hs ®äc 3 ®Ò bµi trong sgk/ tr23
- Gv tæ chøc líp thµnh 3 nhãm . Mçi nhãm
chÞu tr¸ch nhiÖm ph©n tÝch ®Ò vµ lËp dµn
ý cho mét ®Ò bµi cô thÓ
- Hs trao ®æi th¶o luËn, cö ®¹i diÖn tr×nh
bµy
- Gv gîi ý dÉn d¾t b»ng nh÷ng c©u hái gîi ý
(?) Th«ng qua viÖc tr¶ lêi çc c©u hái ë phÇn
I/sgk, anh chÞ hiÓu thÕ nµo lµ ph©n tÝch I) Ph©n tÝch ®Ò
®Ò ? T¹i sao ph¶i ph©n tÝch ®Ò? - Ph©n tÝch ®Ò ( T×m hiÓu ®Ò) lµ suy nghÜ kÜ ®Ó
- Hs suy nghÜ tr¶ llêi nhËn thøc ®óng vµ ®ñ çc ý nghÜa vµ yªu cÇu cña ®Ò
- Gv tæng hîp - Môc ®Ých cña ph©n tÝch ®Ò lµ t×m hiÓu chÝnh x¸c
çc yªu cÇu c¬ b¶n cña ®Ò bµi ( KÕt thóc qu¸ tr×nh
ph©n tÝch ®Ò ngêi viÕt ph¶i x¸c ®Þnh ®îc çc yªu c©ï
nh bµi viÐt vÒ çi g×, nh»m môc ®Ých g×, sö dông
thao t¸c lËp luËn chñ yÕu nµo?)
- Gv lu ý : Mét ®Ò bµi v¨n nghÞ luËn thêng
®Æt ra çc yªu cÇu nhÊt ®Þnh : yªu cÇu vÒ
néi dung ( luËn ®Ò), yªu cÇu vÒ thÓ lo¹i( yªu
cÇu h×nh thøc ) yªu cÇu tµi liÖu ( ph¹m vi
dÉn chøng )
§Ò v¨n nghÞ lôn thêng cã 2 d¹ng : ®Ò cã
®Þnh híng cô thÓ vµ ®Ò tù do s¸ng t¹o ( ®Ò
næi vµ ®Ò ch×m ) vÝ dô ®Ò sè 1 lµ ®Ò næi,
®Ò sè 2, 3 lµ ®Ò ch×m - Khi ph©n tÝch ®Ò chóng ta ph¶i x¸c ®Þnh ®îc:
+ VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn lµ g×?( Ph¹m vi nghÞ luËn)
+ Yªu cÇu vÒ n«i dung ( TriÓn khai vÊn ®Ò nghÞ luËn
nh thÕ nµo?)
+ Yªu cÇu vÒ ph¬ng ph¸p ( Ph¶i sö dông thao t¸c lËp
luËn nµo : gi¶i thÝch chøng minh hay b×nh luËn ...)
- Gv dïng ®Ò bµi lµm dÉn chøng: ph¹m vi dÉn chøng sÏ sö dông?
VÝ dô :§Ò bµi sè 1 VÊn ®Ò nghÞ luËn lµ
viÖc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi.
§Ò sè 2 VÊn ®Ò nghÞ luËn lµ t©m sù cña
HXH trong bµi th¬ Tù t×nh II
- Gv lu ý : V®Ò nghÞ luËn cã khi trïng víi
ph¹m vi néi dung cña ®Ò bµi ( ®Ò 1&2) còng
cã khi vÊn ®Ò nghÞ luËn kh«ng trïng víi
ph¹m vi néi dung cña ®Ò bµi ( ®Ò 3) – ngêi
viÕt cã quyÒn tù x¸c ®Þnh mét vÊn ®Ò mµ
m×nh t©m ®¾c nhÊt hoÆc n¾m v÷ng nhÊt (
ë ®Ò 3 vÊn ®Ò nghÞ luËn cã thÓ lµ vÎ ®Ñp
mïa thu trong th¬ ... còng cã thÓ lµ t©m tr¹ng
cña thi nh©n trong bµi th¬ Thu ®iÕu ) * VÝ dô :
- Trªn c¬ së trªn, Gv híng dÉn hs triÓn khai §Ò sè 1
ph©n tÝch ®Ò cho çc ®Ò 1-2 + VÊn ®Ò nghÞ luËn : “ viÖc chuÈn bÞ hµnh trang vµo
thÕ kØ”
+ Yªu cÇu vÒ néi dung : Tõ ý kiÕn cña Vò Khoan cã
nh÷ng suy nghÜ :
1- Ngêi VN cã nhiÒu ®iÓm m¹nh
2- Ngêi VN còng kh«ng Ýt ®iÓm yÕu
3- Ph¸t huy ®iÓm m¹nh , kh¾c phôc ®iÓm yÕu lµ
hµnh ®éng thiÕt thùc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ
XXI
+ Yªu cÇu ph¬ng ph¸p : Sö dông çc thao t¸c b×nh luËn,
gi¶i thÝch , chøng minh. Dïng çc dÉn chøng thùc tÕ x·
héi lµ chñ yÕu.
§Ò sè 2
+ VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn : T©m sù cña HXH trong bµi
th¬ Tù t×nh sè 2
+ Yªu cÇu vÒ néi dung : Nªu ®îc c¶m nghÜ cña m×nh
vÒ t©m sù vµ diÔn biÕn t©n tr¹ng cña HXH
+ Yªu cÇu vÒ ph¬ng ph¸p : Sö dông thao t¸c ph©n tÝch
kÕt hîp vpÝ thao t¸c nªu c¶m nghÜ . DÉn chøng th¬
Ho¹t ®éng 3 HXH lµ chñ yÕu
( T×m hiÓu çch lËp dµn ý )
- Gv nªu c©u hái: ViÖc lËp dµn ý thêng gåm
nh÷ng bíc nµo? II) LËp dµn ý
- Hs dùa vµo Sgk tr×nh bµy : 3 bíc chÝnh - LËp dµn ý lµ s¾p xÕp çc ý theo tr×nh tù l«gic khoa
- Gv nhËn xÐt kh¸i qu¸t : ViÖc lËp dµn ý cã häc hîp lÝ ( Gióp ngêi viÕt kh«ng bá qua çc ý chÝnh,
thÓ gåm 2 bíc lín : t×m ý vµ “dµn” çc ý ®· lo¹i bá nh÷ng ý kh«ng cÇn thiÕt, gióp viÖc hµnh v¨n
t×m ®îc thµnh mét hÖ thèng khoa häc, hîp lÝ thuËn tiÖn h¬n )
vµ chÆt chÏ
- Gv yªu cÇu hs x¸c ®Þnh çc luËn ®iÓm,
luËn cø vµ s¾p xÕp chóng thµnh dµn ý hoµn
chØnh cho çc ®Ò sè 1&2
- Hs tr×nh bµy
- Gv nhËn xÐt bæ sung, gîi ý
(?) Theo anh chÞ viÖc s¾p xÕp çc ý ( luËn
®iÓm, luËn cø) ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn
t¾c nµo ?
- Hs suy nghÜ dùa vµo dµn ý võa triÓn khai,
tr¶ lêi
- Gv kh¸i qu¸t :
- ViÖc s¾p xÕp çc ý trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i
tu©n thñ çc nguyªn t¾c :
+ Hîp l« gic ( çc ý ngang bËc ph¶i t¬ng ®¬ng nhau,
®iÒu cÇn gi¶i quyÕt tríc ®Æt tríc, ®iÒu cÇn gi¶i
quyÕt sau ®Æt sau)
+ Hîp t©m lÝ ngêi tiÕp nhËn ( çc ý nªn tr×nh bµy tõ
dÔ ®Õn khã, tõ thÊp ®Õn cao)
- Gv yªu cÇu hs ®äc ghi nhí sgk/24 _ Trong mét bµi v¨n nghÞ luËn, dµn nªn chia lµm 3
- Gv tæ chøc líp thµnh 2 nhãm phÇn ( Më –th©n- kÕt )
- Hs suy nghÜ trao ®«Ø th¶o luËn lµm bµi
tËp 1&2 phÇn luyÖn tËp

- Hs cö ®¹i diÖn tr×nh bµy III) LuyÖn tËp
- Gi¸o viªn tæng hîp * §Ò sè 1
- VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn : gi¸ trÞ hiÖn thùec s©u s¾c
cña ®o¹n trÝch “ vµo phñ chóa TrÞnh”
- Yªu cÇu néi dung :
+ Bøc tranh cô thÓ hiÖn thùc vÒ cuéc sèng xa hoa nhng
thiÕu sinh khÝ cña phñ chóa TrÞnh
+ Th¸i ®é phª ph¸n nhÑ nhµng nhng thÊm thÝa còng
nh nh÷ng dù c¶m vÒ sù suy vong cña triÒu ®ai Lª-
TrÞnh
- Yªu cÇu ph¬ng ph¸p ; Sö dông thao t¸c ph©n tÝch ,
kÕt hîp víi nªu c¶m nghÜ . Dïng dÉn chøng trong v¨n
b¶n “ Vµo phñ chóa Trinh lµ chñ yÕu”
Ho¹t ®éng 4 * §Ò sè 2
( cñng cè, híng dÉn, dÆn dß ) - VÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn : Tµi n¨ng sö dông ng«n ng÷
- Gv yªu cÇu hs nh¾c laÞ çc kiÕn thøc c¬ d©n téc cña Hå Xu©n H¬ng
b¶n cña bµi häc - Yªu cÇu vÒ néi dung
- Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi “ thao t¸c lËp + dïng v¨n tù N«m
luËn ph©n tÝch” + Sö dông çc tõ thuÇn viÖt ®¾c dông
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y + Sö dông çc biÖn ph¸p tu tõ ( ®¶o ng÷ ...)
- Yªu cÇu vÒ ph¬ng ph¸p : sö dông thao t¸c ph©n tÝch
kÕt hîp víi b×nh luËn. DÉn chøng th¬ Hå Xu©n H¬ng
lµ chu yÕu
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 8 ppct
Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
Gióp hs :
- N¾m ®îc môc ®Ých yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
- BiÕt çch ph©n tÝch mét vÊn ®Ò chÝnh trÞ x· héi hoÆc v¨n häc
- Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng
- Gi¸o ¸n ç nh©n lªn líp
- KÕt hîp diÔn gi¶ng víi viÖc tæ chøc ®Þnh híng hs ph©n tÝch çc ng÷ liÖu
- Hs th¶o luËn vÒ çc çch thøc ph©n tÝch vµ nh÷ng lu ý khi ph©n tÝch
D-néi dung vµ tiÕn tr×nh
Ho¹t ®éng cña Gv& Hs Yªu cÇu cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1
( æn ®Þnh tæ chøc, kiÓm tra bµi cò )
-KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc sinh
-Giíi thiÖu bµi míi: I- Môc ®Ých vµ yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn ph©n
Ho¹t ®éng tÝch
( T×m hiÓu môc ®Ých ,yªu cÇu )
- Hs ®äc ®o¹n trÝch cña Hoµi Thanh
- Hs th¶o luËn theo nhãm tr¶ lêi çc c©u hái * Ng÷ liÖu 1: §o¹n v¨n sgk/ 25
cña sgk, cö ®¹i diÖn tr×nh bµy, nhËn xÐt -LuËn ®iÓm : Së Khanh lµ mét kÎ bÈn thØu ®ª tiÖn,
chÐo ®¹i diÖn cho sù ®åi bai trong x· héi truyÖn KiÒu
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp trªn c¬ së çc c©u -Çc luËn cø :
hái gîi më + SK sèng b»ng nghÒ ®åi b¹i
(?) LuËn ®iÓm( ý kiÕn, quan ®iÓm ) ®c + SK lµ kÎ ®åi b¹i nhÊt trong nh÷ng kÎ ®åi b¹i( Gi¶ tö tÕ
thÓ hiÖn trong ®o¹n v¨n lµ g×? ®Ó ®¸nh lõa mét ngêi con g¸i hiÕu th¶o, trë mÆt mét
(?) Çc luËn cø lµm s¸ng tá cho luËn ®iÓm?( çch tr¾ng trîn, thêng xuyªn lõa bÞp tr¸o trë )
Çc yÕu tè ®îc ph©n tÝch ) - Thao t¸c ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp : Sau
(?) H·y ph©n tÝch vµ chøng minh trong khi ph©n tÝch chi tiÕt – bé mÆt gi¶ dèi lõa bÞp – Hoµi
®o¹n v¨n trªn t¸c gi¶ ®· kÕt hîp chÆt chÏ Thanh ®· tæng hîp kh¸i qu¸t b¶n chÊt cña Së Khanh:
gi÷a 2 thao t¸c ph©n tÝch vµ tæng hîp? møc cao nhÊt cña t×nh h×nh ®åi b¹i trong x· héi
- Gv nªu vÊn ®Ò : Tõ vÝ dô trªn anh /chÞ

hiÓu thÕ nµo lµ ph©n tÝch trong v¨n nghÞ
luËn ? nh÷ng yªu cÇu c¶u thao t¸c nµy ?
- Hs trao ®æi, ®¹i diÖn tr×nh bµy => Ph©n tÝch chia nhá ®èi tîng thµnh nhiÒu yÕu tè ®Ó
- Gv nhËn xÐt, s¬ kÕt xem xÐt mét çch kÜ cµng néi dung h×nh thøc vµ mèi
quan hÖ bªn trong còng nh bªn ngoµi cña chóng
Ph©n tÝch bao g×¬ còng g¾n liÒn víi thao t¸c tæng hîp
®Ó ®¶m b¶o nhËn thøc ®èi tîng trong chØnh thÓ cña
nã. Ph©n tÝch còng kh«ng bao giê t¸ch rêi cac thao t¸c
kh¸c nh gi¶i thÝch, chøng minh, b¸c bá ...
- gv yªu cÇu hs kÓ mét sè ®èi tîng ph©n

tÝch trong çc bµi v¨n nghÞ luËn ( XH hoÆc
VH)
- Hs ph¸t biÓu tù do
Ho¹t ®éng 3
( T×m hiÓu çch ph©n tÝch )
- hs ®äc çc ng÷ liÖu 1- 2 môc II sgk/ 26
- Hs th¶o luËn nhãm
- Gv ®Þnh híng b»ng nh÷ng c©u hái gîi më, II- Çch ph©n tÝch
kÕt hîp diÔn gi¶ng * Ng÷ liÖu 1/ I; ng÷ liÖu 1-2 /II
- §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy
-Gv tæng hîp - Ng÷ liÖu 1/I Sgk; 25
(?) Môc ®Ých c¶ thao t¸c lËp luËn ph©n + Ph©n chia dùa trªn c¬ së quan hÖ néi bé trong b¶n
tÝch ë ng÷ liÖu 1/ I lµ g×?§Ó ®¹t ®îc môc th©n ®èi tîng – nh÷ng biÓu hiÖn vÒ nh©n çch ®åi b¹i
®Ých ®ã t¸c gi¶ ®· lµm nh thÕ nµo ? cña Së Khanh
- Dù kiÕn tr¶ lêi : Môc ®Ých lµm râ b¶n + Ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp . Tõ viÖc
chÊt ®åi b¹i cña Së Khanh => T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch lµm næi bËt nh÷ng biÓu hiÖn ®åi b¹i cña
ph©n tÝch chia ®èi tîng thµnh çc yÕu tè SK-> Kh¸i qu¸t lªn gi¸ trÞ hiÖn thùc cña nh©n vËt nµy
nhá, ph¬ng diÖn nhá ®Ó xem xÐt , hay nãi ( Bøc tranh vÒ nhµ chøa, tÝnh ®åi b¹i cña XH xa)
çch kh¸c Hthanh ®· ph©n tÝch kÜ cµng
nh÷ng biÓu hiÖn ®åi b¹i cña Së Khanh ë
nhiÒu ph¬ng diÖn
(?) Môc ®Ých cña thao t¸c lËp luËn ph©n

tÝch ë ng÷ liÖu 1/II lµ g× ? §Ó ®¹t ®îc môc
®Ých, t¸c gi¶ ®· ph©n chia ®èi tîng nh thÕ
nµo ®Ó xem xÐt ?

- Dù kiÕn tr¶ lêi : Môc ®Ých lµm râ søc
m¹nh thÕ lùc cña ®ång tiÒn -> T¸c gi¶ xem
xÐt ®ång tiÒn ë nhiÒu khÝa c¹nh ( mÆt tèt,
mÆt xÊu) §Æc biÖt khi kh¼ng ®Þnh t¸c h¹i
cña ®ång tiÒn, t¸c gi¶ ®· chØ ra viÖn ra rÊt - Ng÷ liÖu 1/II SGK: 26
nhiÒu lÝ do ®Ó chøng minh + Ph©n tÝch theo quan hÖ néi bé cña ®èi tîng : ®ång
tiÒn võa cã t¸c dông tèt võa cã t¸c h¹i xÊu
+ Ph©n tÝch theo quan hÖ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n ( ®Ó
chØ râ t¸c haÞi cña ®ång tiÒn )
-> kÕt qu¶ : ND kh¼ng ®Þnh t¸c h¹i cña ®ång tiÒn
-> Nguyªn nh©n : v× ®ång tiÒn chi phèi hang lo¹t nh÷ng
hµnh ®éng gian ¸c bÊt chÝnh
+ Ph©n tÝch theo quan hÖ nguyªn nh©n – kÕt qu¶
-> Nguyªn nh©n: ®ång tiÒn cã søc m¹nh t¸c qu¸i
-> KÕt qu¶ : ND cã th¸i ®é khinh bØ khi nãi vÒ ®ång
tiÒn
+ Trong qu¸ tr×nh lËp luËn, ph©n tÝch lu«n g¾n liÒn
(?) Môc ®Ých cña thao t¸c lËp luËn ph©n tæng hîp
tÝch trong ng÷ liÖu 2/II, ®Ó ®¹t ®îc môc
®Ýh ®ã, t¸c gi¶ ®· ph©n chia ®èi tîng thµnh
nh÷ng yÕu tè nµo, theo nh÷ng tiªu chÝ, quan
hÖ nµo ? - Ng÷ liÖu 2/ II trang26
- Dù kiÕn hs tr¶ lêi :lµm râ t¸c h¹i cña viÖc + Ph©n tÝch theo quan hÖ nh©n qu¶
bïng næ d©n sè ®èi víi cuéc sèng con ngêi -> Nguyªn nh©n : bïng næ d©n sè
-> KÕt qu¶ : ®êi sèng con ngêi bÞ ¶nh hëng nhiÒu
+ Ph©n tÝch theo quan hÖ néi bé cña ®èi tîng : çc ¶nh
hëng cña viÖc bïng næ d©n sè ®èi víi con ngêi
-> thiÕu l¬ng thùc
-> suy dinh dìng, suy tho¸i nßi gièng
-> thiÕu viÖc lµm, thÊt nghiÖp
+ Trong khi lËp luËn t¸c gi¶ ®· kÕt hîp chÆt chÏ thao
t¸c ph©n tÝch víi kh¸i qu¸t tæng hîp :
D©n sè cµng t¨ng th× chÊt lîng cuéc sèng cµng gi¶m.
Ho¹t ®éng 4
( cñng cè vµ luyÖn tËp)
- Gv cho hs th¶o luËn vÒ çch thøc ph©n
tÝch vµ nh÷ng lu ý khi ph©n tÝch * Tríc khi ph©n tÝch cÇn x¸c ®Þnh râ môc ®Ých cña
- Hs th¶o luËn, trao ®æi rót ra çch thøc khi viÖc ph©n tÝch lµ lµm s¸ng tá ý kiÕn, quan ®iÎm nµo
tiÕn hµnh ph©n tÝch mét vÇn ®Ò chÝnh ®ã ( kÕt luËn cña lËp luËn ),sau ®ã cÇn chia nhá ®èi t-
trÞ- x· hé- v¨n häc – cö ®¹i diÖn tr×nh bµy îng ph©n tÝch ( ý kiÕn quan niÖm ) ra tõng yÕu tè nhá
- Gv nhËn xÐt tæng hîp ®Ó t×m hiÓu s©u h¬n
- Hs ®äc ghi nhí sgk ViÖc ph©n t¸ch ®èi tîng thµnh çc yÕu tè nhá cã thÓ
dùa trªn nh÷ng tiªu chÝ, quan hÖ nhÊt ®Þnh :
+ Quan hÖ gi÷a çc yÕu tè t¹o nªn ®èi tîng
+ Qua hÖ gi÷a ®èi tîng víi çc ®èi tîng liªn quan
+ Quan hÖ gi÷a ngêi ph©n tÝch víi ®èi tîng ph©n tÝch
( th¸i ®é, sù ®¸nh gi¸ cña ngêi ph©n tÝch ®èi víi ®èi t-
îng ®îc ph©n tÝch

III- LuyÖn tËp
- Hs lµm bµi tËp 1 t¹i líp 1- Trong ®o¹n trÝch ngêi viÕt ®· ph©n tÝch ®èi tîng tõ
- hs chia 2 nhãm, th¶o luËn mçi nhãm chÞu nh÷ng mèi quan hÖ nµo ?
tr¸ch nhiÖm mét phÇn cña bµi tËp a- Quan hÖ néi bé cña ®èi tîng( diÔn biÕn, çc cung bËc
c¶m xóc cña KiÒu ): ®au xãt quÈn quanh, hoµn toµn bÕ
t¾c
b- Quan hÖ gi÷a ®èi tîng nµy víi ®èi tîng kh¸c cã liªn
quan( bµi Lêi ngêi kÜ n÷ - Xu©n DiÖu; t× bµ hµnh –
B¹ch C DÞ)
- Gv híng dÉn dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi Th-

¬ng Vî – Tó X¬ng
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè 9-10 ppct
Th¬ng vî
Tó X¬ng

Gióp Hs :
- C¶m nhËn ®îc h×nh ¶nh bµ Tó: vÊt v¶, ®¶m ®¬ng, th¬ng yªu vµ lÆng lÏ hi sinh v× chång con
- thÊy ®îc t×nh c¶m yªu th¬ng quÝ träng cña Tó X¬ng dµnh cho vî. Qua nh÷ng lêi tù trµo thÊy ®îc
nh©n çch vµ t©m sù cña «ng Tó
- ThÊy ®îc nh÷ng thµnh c«ng vÒ mÆt nghÖ thuËt cña bµi th¬: tõ ng÷ gi¶n dÞ , giµu søc biÓu c¶m, vËn
dông h×nh ¶nh ng«n ng÷ cña v¨n häc d©n gian, sù kÕt hîp gi÷a giäng ®iÖu tr÷ t×nh vµ tù trµo
- Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng , t liÖu vÒ th¬ v¨n Tó X¬ng
- KÕt hîp diÔn gi¶ng víi viÖc tæ chøc ®Þnh híng hs ph©n tÝch
- tÝch hîp víi bµi :” Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi ç nh©n”
Ho¹t ®éng 1
-KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc
sinh
-Giíi thiÖu bµi míi:
Ho¹t ®éng 2
( T×m hiÓu tiÓu dÉn )
- Hs lµm viÖc víi Sgk
- Gv híng dÉn Hs kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt I- TiÓu dÉn
chÝnh vÒ t¸c gi¶ vµ bµi th¬ 1- VÒ t¸c gi¶ Tó X¬ng
- TrÇn TÕ X¬ng( 1870-1907) thêng gäi lµ Tó X¬ng hay
Cao X¬ng
- Quª t¹i lµng VÞ Xuyªn, huyÖn MÜ Léc, TP Nam §Þnh
- Con ngêi cã ç tÝnh s¾c s¶o , phãng tóng kh«ng chÞu gß
bã vµo khu«n s¸o trêng quy( 8 lÇn ®i thi chØ ®ç tó tµi)
- §Ó l¹i sù nghiÖp th¬ v¨n phong phó kho¶ng 150 bµi th¬(
th¬ N«m lµ chÝnh) gåm nhiÒu thÓ th¬vµ mét sè bµi v¨n
tÕ, phó, c©u ®èi. Gåm 2 m¶ng trµo phóng vµ tr÷ t×nh
- Cã c«ng lín trong viÖc ®æi míi tiÕng ViÖt trong v¨n
häc, viÖt hãa th¬ §êng luËt, chuÈn bÞ cho bíc hiÖn ®¹i
hãa th¬ ca d©n téc
2- VÒ bµi th¬ “ Th¬ng vî”
- Th¬ xa Ýt viÕt vÒ ngêi vî,Tó X¬ng l¹i kh¸c, «ng dµnh
h¼n mét m¶ng ®Ò tµi viÐt vÒ vî.
- TÊt c¶ nh÷ng th¬ng c¶m xãt xa, lßng tri ©m s©u s¾c ®-
îc «ng Tó c« ®óc l¹i trong bµi th¬ “ Th¬ng vî”
- Gv dÉn chøng: Tó X¬ng tõng tÕ sèng vî: “
Con g¸i nhµ dßng lÊy chång kÎ chî, tÕng cã
miÕng kh«ng, gÆp ch¨ng hay chí ....”
Ho¹t ®éng 3
( Híng dÉn ®äc hiÓu v¨n b¶n)
- Hs ®äc v¨n b¶n
- Gv nhËn xÐt lu ý Hs çch ®äc
- Gv diÔn gi¶ng: Bµi th¬ mang kÕt cÊu II- §äc hiÓu v¨n b¶n
thÊt ng«n b¸t có ®êng luËt, x©y dùng 2 1- H×nh ¶nh bµ Tó
h×nh ¶nh tr÷ t×nh ®éc ®¸o( h×nh ¶nh bµ * T×nh th¬ng vî s©u nÆng cña Tó X¬ng ®îc thÓ hiÖn
Tó vµ «ng Tó ). Cã thÓ t×m hiÓu theo 2 qua sù thÊu hiÓu nçi gian tru©n vÊt v¶ vµ nh÷ng ®øc
çch; theo bè côc vµ theo nh©n vËt . tÝnh cao ®Ñp cña bµ Tó
_Gv nªu vÊn ®Ò: Qua lêi giíi thiÑu cña «ng
Tó, h×nh ¶nh bµ Tó hiÖn lªn nh thÕ nµo
trong 4 c©u th¬ ®Çu ? a- Nçi vÊt v¶ gian tru©n
- Hs troa ®æi th¶o luËn nhãm, ®¹i diÖn - C©u th¬ më ®Çu : h×nh ¶nh bµ Tó hiÖn lªn qua lêi giíi
tr×nh bµy thiÖu : vÊt v¶, lam lò
- Gv gîi më, ®Þnh híng + Thêi gian: triÒn miªn
? Nçi vÊt v¶ gian tru©n cña bµ Tó hiÖn lªn + Kh«ng gian: chon von, nguy hiÓm
qua chhi tiÕt nµo?
( Hoµn c¶nh lam lò- tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ- - Hai c©u thùc gîi t¶ cô thÓ h¬n h×nh ¶nh cña bµ Tó
c«ng viÖc hiÓm nguy) + Mîn h×nh ¶nh con cß trong ca dao cô thÓ hãa caÝ vÊt
(?) T¸c gØa mîn h×nh ¶nh g× ®Ó nãi lªn sù v¶ cùc nhäc cña bµ Tó, ®ång thêi nhÊn m¹nh sù tÇn t¶o.
vÊt v¶ cña Bµ Tó? NhËn xÐt vÒ çch dïng Tó X¬ng ®· vËn dông ca dao ®Ó t¹o nªn nh÷ng c©u th¬
tõ ng÷ cña t¸c gi¶ trong 2 c©u thùc? mang dÊu Ên ç nh©n
(?) C©u th¬ thø t gióp anh/ chÞ hiÓu thªm + §¶o ng÷ ( Côm tõ “lÆn léi”) nhÊn m¹nh sù vÊt v¶ ©m
g× vÒ c«ng viÖc cña bµ Tó? thÇm lÎ loi
+ Th©n cß gîi sù tñi nhôc, c¬ cùc ( th©n, phËn..)
- Hs tiÕp tôc trao ®æi suy nghÜ, ph©n + Qu·ng v¾ng= n¬i hiu qu¹nh, v¾ng vÎ, Ên tîng vÒ mät
tÝch sù s¸ng t¹o cña Tó x¬ng bµ Tó lÎ loi, c«ng viÖc kh«ng chØ vÊt v¶ mµ cßn nguy
hiÎm
- C©u th¬ thø t nãi râ sù vËt lén víi cuéc sèng cña bµ : gîi
t¶ c¶nh chen chóc, b¬n b¶ trªn s«ng níc cña nh÷ng ngêi
bu«n b¸n
- Gv nªu vÊn ®Ò: Kh«ng chØ thÊu hiÓu

nh÷ng vÊt v¶ gian tru©n cña vî , «ng tó cßn
hiÓu râ nh÷ng ®øc tÝnh cao ®Ñp cña bµ ? b- §øc tÝnh cao ®Ñp
Nh÷ng chi tiÕt nµo nãi râ ®øc tÝnh cao - Con ngêi ®¶m ®ang th¸o v¸t chu ®¸o víi chång con-
®Ñp cña bµ Tó? g¸nh v¸c ®îc mét tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ “ nu«i ®ñ n¨m
_ Hs trao ®æi th¶o luËn con víi mét chång”
_ Gv nhËn xÐt, tæng hîp
- Con ngêi giµu ®øc hi sinh, kh«ng mét lêi phµn nµn,
lÆng lÏ chÊp nhËn sù vÊt v¶ v× chång con
+ “ Duyªn” tõ nhµ phËt chØ quan hÖ vî chång
+ “Nî” phô thuéc phiÒn lôy
(?) Hai c©u luËn, Tó X¬ng ®· nhËp th©n -> Duyªn lµ sù kÕt hîp ®Ñp ®Ï, nî lµ tr¸ch nhiÖm ph¶i
vµo bµ Tó ®Ó nãi lªn t©m sù g×? H·y tr¶, phËn lµ çi b¾t buéc ph¶i chÞu
ph©n tÝch çch sö dông ng«n ng÷ c¶u t¸c -> Con ngêi lÊy nhau bëi 3 yÕu tè “ duyªn- nî – t×nh”.
gi¶ trong 2 c©u th¬? NÕu tèt ®Ñp, lÊy nhau lµ duyªn, tr¸i l¹i lµ nî
- Hs suy nghÜ , tr¶ lêi ç nh©n . Tó X¬ng lÊy bµ Tó duyªn th× Ýt mµ nî th× nhiÒu
+ Thµnh ng÷ “ n¨m n¾ng mêi ma”... sö dông lèi nãi t¨ng
cÊp diÔn t¶ vÊt v¶ cùc nhäc mµ bµ Tó ph¶i g¸nh chÞu,
®ßng thêi thÓ hiÖn ®øc tÝnh chÞu th¬ng chÞu khã hÕt
lßng v× chång con cña bµ

- Gv kh¸i qu¸t : Bµ tó lµ ngêi hiÕmcã trong
x· héi vµ v¨n häc. Gi÷a x· héi ®Èo diªn,
nh÷ng ®¹o lÝ XH bÞ coi thêng ( nhµ kia lçi
phÐp con khinh bè...) Bµ tó vÉn lµ ngêi vî
giµu ®øc hi sin, nhÉn n¹i, vÉn gi÷ ®îc gia 2- H×nh ¶nh «ng Tó qua nçi lßng th¬ng vî
®¹o
a-Yªu th¬ng, qóy träng tri ©n vî

- §»ng sau sù kh«i hµi trµo phóng lµ th¸i ®é xãt xa, ¨n n¨n
(?) Qua bµi th¬ “th¬ng vî” Anh/ chÞ c¶m hèi hËn, th¬ng c¶m. Tó X¬ng kh«ng chØ c¶m mµ cßn nãi
nhËn ®îc ®iÒu g× vÒ Tó x¬ng? lªn nçi vÊt v¶ cña vî
-Gv tæ chøc hs th¶o luËn theo tæ nhãm Çch nã kh«i hµi “ Nu«i ®ñ....”- Tó X¬ng tù h¹ m×nh,
- ®¹i diÖn çc nhãm lÇn lît tr×nh bµy coi b¶n th©n lµ ®øa con ®Æc biÖt, kÎ ¨n theo, an b¸m, ¨n
- Gv gîi më, ®Þnh híng tranh cña 5 ®øa con
? §»ng sau nh÷ng c©u th¬ diÔn t¶ nçi cùc - Tó X¬ng c¶m phôc vî s©u s¾c ..... nhËp th©n vµo bµ
nhäc cña bµ tó lµ th¸i ®é g× cña t¸c gi¶ ? Tó ®Ó nãi thay vî nh÷ng t©m sù
? Hai c©u th¬ kÕt lµ lêi cña ai? Th¸i ®é cña
t¸c gi¶ ?
b- Con ngêi cã nh©n çch
- ¤ng Tó kh«ng dùa vµo duyªn sè ®Ó trót bá tr¸ch nhiÖm,
bµ tó lÊy «ng lµ do duyªn sè nhng duyªn mét mµ nî hai.
Tó X¬ng tù coi m×nh lµ çi nî ®êi mµ bµ Tó ph¶i g¸nh
chÞu. Sù hê h÷ng cña «ng ®èi víi thãi ®êi lµ mét biÓu
hiÖn cña thãi ®êi b¹c bÏo. Tó x¬ng rña m¸t m×nh , tù ph¸n
xÐt, tù lªn ¸n b¶nn th©n
- Tó X¬ng d¸m lªn ¸n, d¸m chöi th¼ng Xhéi, chöi thãi ®êi
b¹c bÏo ®· biÐn «ng tõ mét nhµ nho thµnh kÎ ¨n b¸m v«
tÝch sù
Tù tr¸ch b¶n th©n c¶m thÊy bÊt lùc, d»n vÆt , Tó X¬ng
th¬ng vî qu¸ mµ hãa giËn m×nh. §ã lµ bi kÞch cña mét líp
nhµ nho sinh “ bÊt phïng thêi”
III- Cñng cè – luyÖn tËp

1- Néi dung: t×nh yªu th¬ng quÝ träng vî cña Tó X¬ng
Ho¹t ®éng 4 thÓ hiÑn qua sù thÊu hiÓu nâi vÊt v¶ gian tru©n vµ
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß ) nh÷ng ®øc tÝnh cao ®Ñp cña bµ Tó . T©m sù vÎ ®Ñp
-Gv yªu cÇu hs ®¸nh gi¸ l¹i nh÷ng gi¸ trÞi nh©n çch cña Tó x¬ng ( nçi ®au, tiÕng cêi chua ch¸t )
vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ 2- NghÖ thuËt : TiÕp thu s¸ng t¹o ng«n ng÷ ca dao
- hs ®äc ghi nhí Sgk d©n ca vµ thµnh ng÷ , phong çch võa ©n t×nh võa hãm
- gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt “ Tõ ng«n hØnh
ng÷ chung ®Õn lêi nãi ç nh©n”( t2)
- Gv rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng

Ngµy so¹n
Ngµy dËy
TiÕt sè 12 ppct
Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi ç nh©n
( tiÕp theo)

Gióp Hs :
- TiÕp tôc t×m hiÓu mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç nh©n
- LuyÖn tËp, cñng cè rÌn luyÖn kÜ nhËn biÕt yÕu tè chung vµ riªng trong çch sö dông ng«n ng÷ cña ç
nh©n
- Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng
- PhÇn lÝ thuyÕt : kÕt hîp ph¬ng ph¸p diÔn gi¶ng víi gi¶ng gi¶i
- PhÇn thùc hµnh: Sö dông ph¬ng ph¸p gîi më, hs luyÖn tËp, gviªn nhËn xÐt
Ho¹t ®éng 1:
- Gv æn ®Þnh tæ chøc, nªu c©u hái kiÓm tra bµi cò
Ho¹t ®éng 2
( T×m hiÓu quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç nh©n)
- Hs lµm viÖc víi sgk/ môc III/
III- Quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç nh©n
- Gv nªu c©u hái: Ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç nh©n cã quan hÖ nh thÕ nµo ?H·y ph©n tÝch mèi quan
hÖ ®ã dùa trªn híng dÉn cña sgk vµ thùc tÕ sö dông ng«n ng÷?
- Hs trao ®æi th¶o luËn theo nhãm
- Gv tæng hîp
* Gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi ç nh©n cã quan hÖ biÖn chøng thèng nhÊt. ®©y lµ mèi quan hÖ 2
chiÒu

+ Ng«n ng÷ chung lµ c¬ së ®Ó mçi ç nh©n s¶n sinh ra lêi nãi cô thÓ cña m×nh , ®ßng thêi ®Ó lÜnh
héi lêi nãi cña ngêi kh¸c
+ Mçi ç nh©n kh«ng h×nh thµnh vµ chiÕm lÜnh ng«n ng÷ chung th× kh«ng thÓ t¹o ra ®îc lêi nãi riªng,
kh«ng thÓ tham gia vµo giao tiÕp chung trong x· héi
+ Ng«n ng÷ chung ®îc hiÖn thùc hãa trong lêi nãi ç nh©n h¬n n÷a cßn ®îc biÕn ®æi ph¸t triÓn trong
chÝnh qu¸ tr×nh mçi ç nh©n sö dông ng«n ng÷ chung ®Ó giao tiÕp
+ Sù biÕn ®æi vµ chuyÓn hãa diÔn ra trong lêi nãi ç nh©n dÇn dÇn gãp phÇn h×nh thµnh vµ x¸c lËp
nh÷ng çi míi trong ng«n ng÷, nghÜa lµ lµm cho ng«n ng÷ chung ph¸t triÓn
Ho¹t ®éng 3
( Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp)
- Gv tæ chøc líp thµnh 4 nhãm, mçi nhãm phô tr¸ch mét c©u hái
- Hs lµm viÖc theo nhãm, bµn b¹c trao ®æi, th¶o luËn
- §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy
- Gv nhËn xÐt tæng hîp, sö dông çc c©u hái gîi më
1- NguyÔn Du ®· cã sù s¸ng t¹o khi sö dông tõ “n¸ch” nh thÕ nµo ?
-> ChuyÓn nghÜa tõ “n¸ch” chØ vÞ trÝ trªn c¬ thÓ con ngêi sang nghÜa chØ vÞ trÝ giao nhau gi÷a 2
bøc têng t¹o thµnh gãc
-> Tõ “n¸ch” ®îc chuyÓn nghÜa theo ph¬ng thøc Èn dô
2- Tõ “Xu©n”trong ng«n ng÷ chung ®îc çc t¸c gi¶ dïng víi nghÜa riªng
-> Trong th¬ Hå Xu©n H¬ng: Xu©n= mïa xu©n= søc sèng, nhu cÇu t×nh c¶m cña tuæi trÎ
-> Trong th¬ NguyÔn Du: “ Xu©n” trong “cµnh xu©n” chØ vÎ ®Ñp nhêi con g¸i tuæi trÎ
-> Trong th¬ NguyÔn KhuyÕn: “Xu©n” trong “ bÇu xu©n” chØ men say nång cña rîu ngon, ®ång thêi
còng cã nghÜa bãng chØ søc sèng d¹t dµo cña cuéc sèng, cña t×nh c¶m th¾m thiÕt b¹n bÌ
-> Trong th¬ Hå ChÝ Minh: Tõ “ xu©n” thø nhÊt chØ mïa ®Çu tiªn trong n¨m, tõ “xu©n” thø hai
chuyÓn nghÜa chØ søc sèng míi, t¬i ®Ñp
3- Sù s¸ng t¹o nghÜa tõ “ mÆt trêi” :

-> Th¬ Huy CËn: mÆt trêi dïng víi nghÜa gèc chØ mét thiªn thÓ trong vò trô nhng dïng theo phÐp nh©n
hãa nªn cã thÓ “xuèng biÓn”- hµnh ®éng gièng con ngêi
-> Th¬ Tè H÷u : “ mÆt trêi” chØ lÝ tëng çch m¹ng, ¸nh s¸ng cña ch©n lÝ
-> Th¬ NguyÔn Khoa §iÒm : “ mÆt trêi” ®Çu dïng víi nghÜa gèc, “ mÆt trêi” hai dïng víi nghÜa Èn
dô- chØ ®øa con. §èi víi mÑ, ®øa con lµ niÒm h¹nh phóc, niÒm tin mang l¹i ¸nh s¸ng cho cuéc ®êi mÑ
4- Trong çc vÝ dô a-b-c cã 3 tõ do çc ç nh©n t¹o ra, tríc ®ã cha cã trong ng«n ng÷ chung cña x· héi.
Chóng ®îc t¹o ra trªn c¬ së mét tiÐng cã s½n víi çc nguyªn t¾c chung:
a- Tõ “män m»n” ®îc ç nh©n hãa, t¹o ra khi dùa vµo :
+ TiÕng “män” víi nghÜa gèc nhá kh«ng ®¸ng kÓ ( nhá män)
+ Nh÷ng quy t¾c cÊu t¹o chung nh sau:
-> Quy t¾c t¹o tõ l¸y ®«i lÆp l¹i phô ©m ®Çu “m”
-> TiÕng gèc “män” ®Æt tríc, tiÕng l¸y ®Æt sau
-> TiÕng l¸y lÆp l¹i ©m ®Çu nhng ®æi vÇn thµnh “¨n”
b- Tõ ‘giái gi¾n” ®îc t¹o trªn c¬ së tiÕng giá theo quy t¾c nh çc tõ trªn: l¸y phô ©m ®Çu, tiÕng thø 2
mang vÇn “¨n”, “giái gi¾n” cã nghÜa lµ rÊt giái
c- Tõ “néi soi” ®îc t¹o ra tõ 2 tiÕng cã s½n , ®ång thêi dùa vµo ph¬ng thøc cÊu t¹o tõ ghÐp chÝnh phô
cã tiÕng chÝnh chØ hµnh ®éng ®i sau vµ tiÕng phô bæ sung ý nghÜa ®i tríc
Ho¹t ®éng 4
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß )
- Hs ®äc ghi nhí sgk/ tr 35
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ bµi “Bµi ca ngÊt ngëng”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè 13-14 ppct
Bµi ca ngÊt ngëng
NguyÔn C«ng Trø
Gióp Hs
-HiÓu ®îc phong çch sèng cña NguyÔn C«ng Trø víi tÝnh çch cña mét nhµ nho vµ hiÓu ®îc v× sao cã
thÓ coi ®ã lµ sù thÓ hiÖn b¶n lÜnh ç nh©n mang ý nghÜa tÝch cùc
- HiÓu ®óng nghÜa cña kh¸i niÖm sèng “ ngÊt ngëng” ®Ó kh«ng nhÇm lÉn víi lèi sèng lËp dÞ cña mét
sè ngêi hiÖn ®¹i
- N¾m ®îc nh÷ng tri thøc vÒ thÓ th¬ h¸t nãi
- Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng , t liÖu vÒ th¬ v¨n NguyÔn C«ng Trø
- Gîi më nªu vÊn ®Ò
Ho¹t ®éng 1
( æn ®Þnh tæ chøc , kiÓm tra bµi cò )
- Gv kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs
- Gv giíi thiÖu bµi míi
Ho¹t ®éng 2
( T×m hiÓu phÇn tiÓu dÉn)
- Hs lµm viÖc víi sgk I- TiÓu dÉn :
- Gv ®Þnh híng hs n¾m b¾t nh÷ng vÊn ®Ò c¬ - NguyÔn C«ng Trø ( 1778-1858)
b¶n vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm - Tù Tån ChÊt, hiÖu Ngé Trai, biÖt hiÖu Hi V¨n
- Gia ®×nh nho häc, lµng Uy ViÔn, huyÖn Nghi
Xu©n, tØnh Hµ TÜnh
- Nhµ nghÌo song ham häc, thi cö lËn ®Ën m·i n¨m
42 tuæi míi ®ç gi¶i nguyªn
-Cuéc ®êi lµm quan th¨ng trÇm, lu«n chøng tá
m×nh lµ con ngêi tµi n¨ng
- Con ngêi giµu lßng yªu níc th¬ng d©n cã c«ng lín
trong viÖc khai hãa yen d©n. Lµ kÎ sÜ ngang tµng
phãng tóng
- Sù nghiÖp : s¸ng t¸c nhiÒu ( Trªn 50 bµi th¬, 60
bµi ca trï , 1 bµi phó nho). S¸ng t¸c chñ yÕu b»ng
ch÷ N«m, cã nhiÒu ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn cña
thÓ lo¹i c¶ trï . §îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong 2 thi sÜ
Ho¹t ®éng 3 næi tiÐng ®Çu thÕ kØ XIX
- Hs ®äc v¨n b¶n nªu c¶m nhËn chung vÒ tinh
thÇn bµi th¬
- Gv ®Þnh híng: lµ lêi tù thuËt , ®Ò cËp trùc tiÕp
®Õn phong çch th¸i ®é sèng ng«ng nghªnh ngang
tµng khinh ®êi ng¹o thÕ cña mét nh©n çch nhµ
nho, phong çch ®ã thÓ hiÖn ë hai tõ “ ngÊt ng-
ëng” II- §äc hiÓu v¨n b¶n
- Gv yªu cÇu hs x¸c ®Þnh bè côc cho bµi th¬ 1- S¸u c©u ®Çu :
- Hs x¸c ®Þnh: 3 phÇn ( 6 c©u ®Çu- 10 c©u gi÷a * Th¸i ®é sèng ngÊt ngëng khi lµm quan
– 3 c©u kÕt ) - Con ngêi ®Çy b¶n lÜnh, th¸i ®é s½n sµng dÊn
- Gv híng dÉn hs triÓn khai t×m hiÓu theo bè côc th©n ®a m×nh vµo vßng trãi buéc cña lÔ gi¸o
3 phÇn phong kiÕn
- Gv nªu vÊn ®Ò : Trong 6 c©u ®Çu phong çch - C©u th¬ ®Çu nhÊn m¹nh ®Õn vai trß cña kÎ sÜ
ngÊt ngëng cña NguyÔn ®îc thÓ hiÖn nh thÕ – kh¼ng ®Þnh lÝ tëng trung qu©n – ý thøc tr¸ch
nµo? T¹i sao NguyÔn tù nhËn m×nh lµ tay “ngÊt nhiÖm cña kÎ lµm trai
ngëng”? + NguyÔn C«ng Trø coi c«ng danh lµ lÏ sèng “§·
- Hs th¶o luËn, lµm viÖc theo nhãm mang tiÐng ë trong trêi ®Êt/ ph¶i cã danh g× víi
- Gv tæ chøc ®Þnh híng b»ng nh÷ng c©u hái gîi nói s«ng”
më: + NCT v¬ tÊt c¶ tr¸ch nhiÖm trong thiªn h¹ vµo
(?) Hai c©u th¬ ®Çu, NCT muèn nãi ®iÒu g×? T¹i b¶n th©n, t tin, hµo phãng nhËn tr¸ch nhiÖm víi
sao? ®êi
(?) Tµi thao lîc cña m×nh ®îc NCT thÓ hiÖn ra => Mét th¸i ®é ngÊt ngëng
sao? Gi¶i thÝch 2 tõ “ngÊt ngëng”? + Víi NCT, danh kh«ng chØ lµ “ Vinh” mµ cßn lµ
(?) NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt trong 6 c©u th¬( chó “Nî” lµ tr¸ch nhiÖm. ¤ng coi viÖc lµm quan lµ mét
ý çch dïng tõ ng÷, ng¾t nhÞp, çch xng h«) ®iÒu kiÖn , ph¬ng tiÖn ®Ó thÓ hiÖn hoµi b·o v×
- §¹i diÖn hs tr¶ lêi d©n, v× níc. Déu biÕt quan trêng gß bã nhng «ng
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp vÉn chän con ®êng lµm quan
- Lµm nªn NCT ngÊt ngëng kh«ng chØ ë b¶n lÜnh
mµ cßn ë tµi n¨ng . Tµi thao lîc cña «ng ®îc liÖt kª
b»ng hµng lo¹t çc sù kiÖn
+ NCT tõng ngang däc, lµm nªn nh÷ng chiÕn c«ng
hiÓn h¸ch. §ã lµ con ngêi tµi n¨ng ë nhiÒu lÜnh
-Gv lu ý hs vÒ mÆt nghÖ thuËt: vùc ( Thi cö- ®ç ®Çu; quan trêng – gi÷ nhiÒu
+ Çc tõ ng÷ H¸n- ViÖt trong c©u më ®©ï chØ tíc träng tr¸ch ; qu©n sù- lËp nhiÒu chiÕn c«ng )
vÞ + NCT tù xng lµ “«ng” tù nhËn m×nh lµ “ tay ngÊt
+ Çc ®iÖp tõ “ cã lóc.cã khi...” ngëng” , tù cho m×nh lµ “tµi bé” “ thao lîc”
+ Çch ng¾t nhÞp ng¾n, dån dËp = th¸i ®é tù tin, => NgÊt ngëng lµ mét lêi tù khen, lµ sù th¸ch thøc
sù ngang tµng ç tÝnh cña mét nhµ nho ®èi víi trËt tù x· héi
phong kiÕn ®¬ng thêi . ( Kh¾c kØ phôc lÔ vi
nh©n)
Khu«n mÉu cña nhµ nho lµ khiªn tèn, nghiªm
cÈn lÔ nghi...>< NCT ph« tr¬ng , khoe khoang tµi
n¨ng cña b¶n th©n
2- Mêi c©u tiÕp

* Sù kiÖn ngÊt ngëng ngµy ço quan
- Hs ®äc 11 c©u tiÕp §« m«n gi¶i tæ chi niªn
- Hs trao ®æi th¶o luËn vÒ phong çch ngÊt ngëng §¹c ngùa bß vµng ®eo ngÊt ngëng
cña NCT trong ®o¹n th¬ - Mét viÖc lµm tr¸i kho¸y, ngîc ®êi
- Gv ®Þnh híng, gîi më - NCT d¸m trªu ng¬i, khinh thÞ c¶ thÕ gian kinh kú
(?) Th¸i ®é ngÊt ngëng cña NCT thÓ hiÖn qua

nh÷ng chi tiÕt, sù kiÖn nµo? h·y ph©n tÝch ? * NgÊt ngëng gi÷a chèn nh©n gian
(?) T¹i sao NCT l¹i d¸m ngÊt ngëng nh vËy? - Çch nghØ çch ch¬i kh¸c ngêi
- §¹i diÖn hs tr¶ lêi + NCT sèng ph¸ çch : Lµ tíng- ®i chïa – c«ng khai
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp dÉn c« ®Çu con h¸t lªn chïa....D¸m ®Ò cao thó h¸t
nãi, d¸m ph« phang sù gÇn gòi cña m×nh v¬i çc ca
nhi ¶ ®µo
+ NCT cã d¹ng tõ bi song l¹i sèng tiªn çch, kh«ng
tu khæ h¹nh mµ sèng phãng tóng th¶nh th¬i
- NCT ngÊt ngëng tríc d luËn
+ D¸m bá qua lÔ nghi sèng thuËn theo lÏ tù nhiªn
+ Tho¸t khái nh÷ng rµng buéc th«ng thêng
Nh ngêi thîng cæ «ng coi thêng sù ®îc mÊt, bá
ngoµi tai mäi lêi thÞ phi
+ NCT kh«ng lµ ngêi câi PhËt , câi Tiªn mµ vÉn lµ
con ngêi cña cuéc ®êi song «ng kh«ng víng tôc
3- Ba c©u kÕt
- NCT ngÊt ngëng tù hµo lµ mét trung thÇn
- D¸m tù s¸nh m×nh víi çc danh sÜ næi tiÕng cña
ph¬ng B¾c
- Ng¹o ngÔ bu«ng mét c©u hái ®Ó kh¼ng ®Þnh
- Hs ®äc 3 c©u kÕt vµ ph©n tÝch th¸i ®é ngÊt ®Çy ch¾c nÞch “ ...Ai ngÊt ngëng nh «ng?”
ngëng cña NCT => §iÒu quan träng sèng trong mét m«i trêng ®Çy
- Gv gîi më : trãi buéc, NCT vÉn thùc hiÖn ®îc lÝ tëng cña
(?) NCT muèn kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? t¹i sao «ng m×nh, vÉn gi÷ trän ®¹o lµm t«i vµ vÉn gi÷ ®îc
d¸m kh¼ng ®Þnh vËy ? b¶n lÜnh ç tÝnh
- §¹i diÖn hs tr¶ lêi
- Gv nhËn xÐt, tæng hîp
Ho¹t ®éng 4 III- Cñng cè – luyÖn tËp

( Cñng cè- híng dÉn- dÆn dß ) 1- Néi dung
- Hs ®¸nh gi¸ chung vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ - Mét NCT tµi n¨ng khÝ ph¸ch ®Çy b¶n lÜnh tríc
thuËt cña bµi th¬? sù ph¸t triÓn phøc t¹p cña lÞch sö
(?) Bµi th¬ gióp anh/chÞ hiÓu giµ vÒ con ngêi 2- NghÖ thuËt
NCT? - Tiªu biÓu cho thÓ ca trï ( kÕt hîp th¬ vµ nh¹c )
(?) H·y chØ ra nh÷ng nÐt tù do cña bµi h¸t nãi so ng«n ng÷ phãng tóng tù do phï hîp víi viÖc thÓ
víi bµi th¬ §êng luËt vµ cho biÐt ý nghÜa cña hiÖn con ngêi ç nh©n
tÝnh chÊt tù do ®ã ?
- Hs suy nghÜ ç nh©n , ph¸t biÓu
- Gv yªu cÇu Hs ®äc ghi nhí sgk
- Gv nªu vÊn ®Ò luyÖn tËp
(?) Muèn thÓ hiÖn mét phong çch sèng vµ b¶n
lÜnh ®éc ®¸o cÇn cã nh÷ng phÈm chÊt vµ n¨ng
lùc g× ?Cã ph¶i “ ngÊt ngëng” lµ sèng lËp dÞ, kh¸c
thêng?
- Hs lÇn lît ph¸t biÓu suy nghÜ ç nh©n

- Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi “ Bµi ca ng¾n ®i

trªn b·i çt”
Ngµy so¹n
Ngµy d¹y
TiÕt sè :15 ppct
Bµi ca ng¾n ®i trªn b·i çt
( Sa hµnh ®o¶n ca)
Cao B¸ Qu¸t
Gióp Hs
- N¾m ®îc trong hoµn c¶nh nhµ nguyÔn b¶o thñ tr× trÖ , Cao B¸ Qu¸t tuy vÉn ®i thi song ®· tá ra ch¸n
ghÐt con ®êng mu cÇu danh lîi tÇm thêng . Bµi th¬ thÓ hiÖn th¸i ®é phª ph¸n sù b¶o thñ tr× trÖ cña häc
thuËt vµ chÕ ®é nhµ NguyÔn , gãp phÇn lÝ gi¶i hµnh ®éng khëi nghÜa cña Cao B¸ Qu¸t vÒ sau( 1854)
- HiÓu ®îc mèi quan hÖ gi÷a néi dung vµ h×nh thøc cña bµi th¬ cæ thÓ vÒ nhÞp ®iÖu, h×nh ¶nh
- Sgk; Sgv , thiÕt kÕ bµi gi¶ng , t liÖu vÒ th¬ v¨n Cao B¸ Qu¸t
- Gîi më nªu vÊn ®Ò
Ho¹t ®éng 1
-KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ ë nhµ cña häc
sinh
-Giíi thiÖu bµi míi:
Ho¹t ®éng 2
( T×m hiÓu tiÓu dÉn )
- Hs lµm viÖc víi sgk
- Gv ®Þnh híng hs n¾m b¾t nh÷ng vÊn I- TiÓu dÉn
®Ò c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ t¸c phÈm 1- VÒ t¸c gi¶
- Cao B¸ Qu¸t ( 1809-1855). Tù Chu ThÇn, hiÖu Cóc §êng,
MÉn Hiªn. Ngêi lµng Phó ThÞ -Gia L©m-B¾c Ninh
- Con ngêi tµi n¨ng ®øc ®é, do sù ®è kÞ cña quan trêng,
«ng chØ ®ç cö nh©n
- Nh©n çch cøng cái, phãng kho¸ng, tõng tham gia cuéc
khëi nghÜa MÜ L¬ng, sau ®ã bÞ chu di tam téc
- §îc ngêi ®¬ng thêi t«n lµ “thÇn Siªu, th¸nh Qu¸t”. ¤ng
s¸ng t¸c c¶ th¬ ch÷ N«m vµ ch÷ H¸n víi çc t¸c phÈm nh : “
Cao B¸ qu¸t thi tËp” “ Cao Chu ThÇn thi tËp” “ MÉn Hiªn
thi tËp”
- Bót ph¸p l·ng m¹n béc lé th¸i ®é phª ph¸n m¹nh mÏ chÕ
®é phong kiÕn b¶o thñ vµ chøa ®ùng t tëng khai s¸ng cã
tÝnh chÊt tù ph¸t
=> CBQ lµ ngêi cã trÝ tuÖ lín, tµi hoa, b¶n lÜnh vµ phÈm
çch phi thêng; l¹i lµ ngêi cã t tëng tù do, khao kh¸t ®æi míi
nhng cuéc ®êi kh¸ th¨ng trÇm....¤ng tham gia cuéc khëi
nghÜa MÜ L¬ng vµ hi sinh trong mét trËn chiÕn víi quan
qu©n nhµ NguyÔn
2- VÒ t¸c phÈm
- §îc s¸ng t¸c trong dÞp CBQ tõ Hµ Néi vµo HuÕ thi héi cã
®i qua vïng çt tr¾ng ë Qu¶ng B×nh
- ViÕt theo thÓ hanh( ca hµnh) mét thÓ th¬ cæ t¬ng ®èi tù
do vÒ sè c©u , ch÷, vÇn luËt
Ho¹t ®éng 3 II- §äc hiÓu v¨n b¶n

* Bè côc: 2 phÇn
- Hs ®äc v¨n b¶n nªu c¶m nhËn chung vÒ + 4 c©u ®Çu: c¶nh b·i çt dµi vµ ngêi ®i trªn çt
tinh thÇn bµi th¬ + 12 c©u cßn l¹i: t©m tr¹ng vµ suy nghÜ cña ngêi ®i trªn
- Gv ®Þnh híng: C¶m xóc chung cña bµi b·i çt dµi
th¬: C« ®¬n, tuyÖt väng, hoang mang, bÕ
t¾c 1.Bèn c©u ®Çu
(?) Bµi th¬ diÔn t¶ ®iÒu g× ? T×m bè côc - H×nh ¶nh b·i çt:
cho bµi th¬? + §iÖp ng÷: b·i çt
- Hs ph¸t biÓu tù do + Tõ ng÷: l¹i, dµi
- Gv kh¸i qu¸t : T¶ c¶nh b·i çt vµ sù viÖc => H×nh ¶nh b·i çt dµi, réng mªnh m«ng, dêng nh bÊt
®i trªn b·i çt ®Ó tõ ®ã dÉn d¾t suy nghÜ tËn, nãng báng, tr¾ng xo¸, nhøc m¾t díi ¸nh mÆt trêi. §ã
vÒ con ®êg danh lîi, réng h¬n lµ con ®êng lµ h×nh ¶nh thiªn nhiªn ®Ñp d÷ déi, kh¾c nghiÖt cña
®êi, nçi buån ch¸n bÕ t¾c cña ngêi ®i ®- miÒn trung níc ta.
êng - H×nh ¶nh ngêi ®i trªn çt:
- HS chia 6 nhãm + Bíc ®i trÇy trËt, khã kh¨n(§i mét bíc nh lïi mét bíc)
+ Nhãm 1,2,3 t×m hiÓu h×nh ¶nh b·i çt + §i kh«ng kÓ thêi gian ( mÆt trêi lÆn cha nghØ)
trong 4 c©u th¬ ®Çu + MÖt mái, ch¸n ng¸n, c« ®¬n ( níc m¾t r¬i)
+ Nhãm 4,5,6 t×m hiÓu h×nh ¶nh ngíi ®i => Ngêi ®i trªn çt thËt khã nhäc, thËt mÖt mái, c« ®¬n
trªn çt trong 4 c©u th¬ ®Çu
- HS trao ®æi th¶o luËn, cö ngêi tr×nh bµy * ý nghÜa tîng trng
tríc líp - H×nh ¶nh b·i çt:Tîng trng cho m«i trêng x· héi, con ®-
- Gv nhËn xÐt tæng hîp êng ®êi ®Çy ch«ng gai, gian khæ, nhäc nh»n
- H×nh ¶nh ngêi ®i trªn çt:Tîng trng cho con ngêi buéc
ph¶i dÊn th©n trong cuéc ®êi ®Ó mu cÇu sù nghiÖp,
(?) Tõ h×nh ¶nh thùc b·i çt vµ ngêi ®i trªn c«ng danh cho b¶n th©n, cho gia ®×nh, dßng hä (Trong
çt h·y nªu ý nghÜa tîng trng ®ã cã CBQ)
- HS dïng b¶ng phô tr¶ lêi theo nhãm nh
trªn
2. Mêi hai c©u tiÕp
* 6 c©u ®Çu
- Hai c©u: Kh«ng häc ®îc tiªn «ng phÐp ngñ
TrÌo non, léi suèi, giËn kh«n v¬i
+ Tõ ng÷: TrÌo non, léi suèi ->Sù vÊt v¶, khã nhäc
(?) Dßng t©m tr¹ng vµ suy nghÜ cña nhµ +Tù tr¸ch m×nh, giËn m×nh v× kh«ng cã kh¶ n¨ng nh ng-
th¬ cã chuyÓn biÕn nh thÕ nµo? (chó ý tõ êi xa, mµ ph¶i tù m×nh hµnh h¹ th©n x¸c m×nh ®Ó theo
ng÷, ®iÓn tÝch) ®uæi con ®êng c«ng danh
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi -> Nçi ch¸n n¶n, mÖt mái cña t¸c gi¶
- Bèn c©u tiÕp
+ Sù çm dç cña c«ng danh ®èi víi ngêi ®êi: Xa nay....
+ V× c«ng danh - danh lîi( danh väng ®i víi quyÒn lîi) mµ
con ngêi ph¶i tÊt t¶ xu«i ngîc, khã nhäc mµ vÉn ®æ x«
(?) Nhµ th¬ suy nghÜ nh thÕ nµo vÒ con vµo -> trong khu«n khæ vµ hoµn c¶nh cña XHPK còng
®êng danh lîi ®èi víi mçi ngêi vµ con ®- kh«ng cßn con ®êng nµo kh¸c
êng Êy trong hoµn c¶nh x· héi phong kiÕn? + Danh lîi còng lµ mét thø rîu ngon dÔ çm dç, dÔ lµm say
- HS chia nhãm nhá (theo bµn) trao ®æi ngêi
th¶o luËn, cö ngêi tr×nh bµy tríc líp -> T©m tr¹ng ch¸n ghÐt danh lîi vµ phßng danh lîi nh kÎ
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i say sa trong qu¸n rîu
+ C©u hái tu tõ “Ngêi say...” -> nh tr¸ch mãc nh giËn d÷,
nh lay tØnh ngêi kh¸c nhng còng chÝnh lµ tù hái b¶n th©n
=> ¤ng ®· nhËn ra tÝnh chÊt v« nghÜa cña lèi häc khoa
cö, con ®êng c«ng danh ®¬ng thêi lµ v« nghÜa, tÇm th-
êng
* 6 c©u tiÕp (b¶n dÞch th¬ 7 c©u)
- C©u c¶m th¸n: “B·i çt dµi...”
- Çc c©u hái tu tõ -> thÕ lµ thÕ nµo? cã nªn ®i tiÕp hay
ch¨ng? tÝnh sao ®©y? ®i tiÕp sÏ ph¶i ®i nh thÕ nµo?
-> Ngêi ®i trªn çt bçng nhiªn dõng l¹i, b¨n kho¨n cho¸n
®Çy t©m trÝ, day døt vµ cã phÇn bÕ t¾c
- Khóc “®êng cïng” (cïng ®å) cã ý nghÜa biÓu tîng: nçi
tuyÖt väng trïm lªn c¶ b·i çt dµi, c¶ ngêi ®i. §øng l¹i nh×n
(?) T©m tr¹ng cña l÷ kh¸ch khi ®i trªn b·i quanh b·i çt dµi, bÊt lùc vµ nuèi tiÕc. BÊt lùc v× kh«ng

çt lµ g×? tÇm t tëng cña Cao B¸ Qu¸t thÓ thÓ ®i tiÕp mµ còng cha biÕt lµm g× tiÕp
hiÖn qua t©m tr¹ng ®ã? - H×nh ¶nh thiªn nhiªn trë l¹i: PhÝa B¾c, phÝa Nam ®Òu
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi ®Ñp hïng vÜ nhng còng ®Çy khã kh¨n hiÓm trë. §i mµ
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i thÊy phÝa tríc lµ ®êng cïng, lµ nói lµ biÓn khã x¸c ®Þnh
ph¬ng híng
=> T thÕ dõng l¹i nh×n bèn phÝa mµ hái väng lªn trêi cao,
l¹i hái chÝnh lßng m×nh thÓ hiÖn khèi m©u thuÉn lín
®ang ®Ì nÆng trong t©m trÝ nhµ th¬
3. NhÞp ®iÖu cña bµi th¬: ®îc t¹o nªn chñ yÕu nhê sù thay
®æi ®é dµi cña çc c©u th¬ còng nh sù kh¸c nhau trong
çch ng¾t nhÞp cña mçi c©u ®em l¹i kh¶ n¨ng diÔn ®¹t
phong phó
- Sè lîng ch÷ trong c©u kh«ng ®Òu: 5 ch÷, 7 ch÷, 8 ch÷
- çch ng¾t nhÞp: 2/3; 3/5; 4/3 vv
NhÞp ®iÖu diÔn ®¹t sù gËp ghÒnh, tróc tr¾c cña nh÷ng
bíc ®i trªn b·i çt dµi, tîng trng cho con ®êng c«ng danh
(?) Ph©n tÝch ý nghÜa cña nhÞp ®iÖu bµi ®¸ng ch¸n ghÐt
th¬ ®èi víi viÖc diÔn t¶ c¶m xóc vµ suy t
cña nh©n vËt tr÷ t×nh? III. Tæng kÕt:
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Sù ch¸n ghÐt cña mét ngêi trÝ thøc ®èi víi con ®êng
danh lîi tÇm thêng ®¬ng thêi vµ niÒm khao kh¸t thay ®æi
cuéc sèng
- NhÞp ®iÖu bµi th¬ gãp phÇn diÔn t¶ thµnh c«ng nh÷ng
c¶m xóc suy t cña nh©n vËt tr÷ t×nh vÒ con ®êng danh lîi
gËp ghÒnh tr¾c trë
Ho¹t ®éng 4
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß)
- GV híng dÉn Hs chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n
- Hs ®äc ghi nhí Sgk
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn tËp
Gîi ý: Cao B¸ Qu¸t ®· thÊy ph¶i lµm ®îc
viÖc g× lín lao h¬n, cã Ých cho ®êi h¬n.
§ã lµ lý do dÉn «ng ®Õn víi cuéc khëi
nghÜa nhµ NguyÔn
- Gv dÆn dß, híng dÉn Hs chuÈn bÞ bµi: “
LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 16 ppct
LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
A. Môc tiªu bµi häc:

Gióp HS
1.KiÕn thøc: ¤n tËp vµ cñng cè nh÷ng tri thøc vÒ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
2.Kü n¨ng : RÌn kü n¨ng vÒ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch
3.Th¸i ®é :
B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn:
- SGK, SGV, thiÕt kÕ bµi häc
C. Çch thøc tiÕn hµnh
- GV tæ chøc giê d¹y häc theo çch kÕt hîp nªu vÊn ®Ò, trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái.
TÝch hîp víi phÇn ®äc v¨n qua çc v¨n b¶n; tÝch hîp víi TiÕng ViÖt
D. TiÕn tr×nh d¹y häc
1 KiÓm tra bµi cò: Em h·y nªu môc ®Ých yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch? nªu
çc çch ph©n tÝch?
2. Giíi thiÖu bµi míi
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t

* Ho¹t ®éng1: 1. Bµi tËp 1
(Gv híng dÉn HS lµm bµi tËp 1) * Gîi ý
- HS chia 6 nhãm trao ®æi th¶o luËn, tr¶ a. Nh÷ng biÓu hiÖn vµ t¸c h¹i cña th¸i ®é tù ti:
lêi c©u hái SGK trang 43, bµi tËp1.Cö - Gi¶i thÝch kh¸i niÖm tù ti, ph©n biÖt tù ti víi khiªm tèn
ngêi tr×nh bµy tríc líp (Tù ti lµ ngêi kh«ng d¸m lµm viÖc g×, kh«ng d¸m xuÊt hiÖn
ë chç ®«ng ngêi do kh«ng tù tin vµo b¶n th©n, kh«ng cè
g¾ng)
- Nh÷ng biÓu hiÖn cña th¸i ®é tù ti: Rôt rÌ, nhót nh¸t.
- T¸c h¹i cña th¸i ®é tù ti: dÔ sèng thu m×nh, xa l¸nh
b. Nh÷ng biÓu hiÖn vµ t¸c h¹i cña th¸i ®é tù phô
- Gi¶i thÝch kh¸i niÖm tù phô, ph©n biÖt tù phô víi tù hµo
(ngêi tù phô lµ ngêi tin tëng th¸i qu¸ vµo b¶n th©n m×nh viÖc
g× còng nghÜ m×nh lµm ®îc vµ m×nh lµ giái nhÊt)
- Nh÷ng biÓu hiÖn cña th¸i ®é tù phô: kiªu c¨ng, hîm hÜnh,
coi m×nh lµ nhÊt
- T¸c h¹i cña th¸i ®é tù phô: dÔ chñ quan, coi thêng
c. X¸c ®Þnh th¸i ®é hîp lý: §¸nh gi¸ ®óng b¶n th©n ®Ó ph¸t
huy mÆt m¹nh, h¹n chÕ vµ kh¾c phôc mÆt yÕu
* Ho¹t ®éng2
(Gv híng dÉn HS lµm bµi tËp 2) 2. Bµi tËp 2
- HS chia nhãm nhá theo bµn, trao ®æi * Gîi ý
th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái bµi tËp 2, cö a. X¸c ®Þnh çc ý chÝnh cÇn cã
ngêi tr×nh bµy tríc líp - Ph©n tÝch nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ giµu h×nh tîng vµ
c¶m xóc qua çc tõ: L«i th«i, Ëm oÑ
+ L«i th«i -> tõ l¸y tîng h×nh chØ sù l«i th«i, luém thuém
+ Ëm oÑ -> tõ l¸y tîng thanh chØ ©m thanh to víng trong
cæ häng nªn nghe kh«ng râ tiÕng
- Ph©n tÝch nghÖ thuËt ®¶o trËt tù có ph¸p
+ L«i th«i sÜ tö vai ®eo lä / SÜ tö vai ®eo lä l«i th«i
+ Ëm oÑ quan trêng miÖng thÐt loa / Quan trêng miÖng
thÐt loa Ëm oÑ
- Ph©n tÝch sù ®èi lËp gi÷a 2 h×nh ¶nh sÜ tö vµ quan trêng
- Suy nghÜ vÒ çch thi cö ngµy xa
b. X¸c ®Þnh çch lËp luËn: Tæng- ph©n- hîp
- Giíi thiÖu hai c©u th¬ vµ ®Þnh híng ph©n tÝch
- Ph©n tÝch cô thÓ nghÖ thuËt sö dônh tõ ng÷, có ph¸p,
h×nh ¶nh
- Nªu c¶m nghÜ vÒ çch thi cö ngµy xa vµ liªn hÖ çch thi
cö ngµy nay
Ho¹t ®éng 3
- Häc sinh nh¾c l¹i nh÷ng thao t¸c c¬
b¶n cña lËp luËn ph©n tÝch trong v¨n
nghÞ luËn
- GV chèt l¹i nh÷ng ý chÝnh
- HS viÕt thµnh bµi v¨n hoµn chØnh 1
trong 2 ®Ò trªn
- Gv dÆn dß, híng dÉn Hs chuÈn bÞ
bµi: “ LÏ ghÐt th¬ng”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 17+ 18
LÏ ghÐt th¬ng
(TrÝch “ TruyÖn Lôc V©n Tiªn” )
- NguyÔn §×nh ChiÓu-
1. KiÕn thøc
Gióp häc sinh :
- NhËn thøc ®îc t×nh c¶m yªu ghÐt ph©n minh, m·nh liÖt vµ tÊm lßng th¬ng d©n s©u s¾c cña
NguyÔn §×nh ChiÓu
- HiÓu ®îc ®Æc trng c¬ b¶n cña bót ph¸p tr÷ t×nh NguyÔn §×nh ChiÓu: c¶m xóc tr÷ t×nh- ®¹o ®øc
nång ®Ëm, s©u s¾c; vÎ ®Ñp b×nh dÞ, ch©n chÊt cña ng«n tõ
2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ®äc - hiÓu v¨n b¶n v¨n häc.
3. Th¸i ®é: Häc sinh cã th¸i ®é yªu, ghÐt tríc nh÷ng hµnh vi xÊu xa. Kiªn quyÕt lªn ¸n nh÷ng thãi h, tËt
xÊu ®ang tån t¹i trong ®êi sèng x· héi.
- Trang ¶nh ch©n dung NguyÔn §×nh ChiÓu
- Gi¸o viªn tæ chøc giê d¹y häc theo çch kÕt hîp çc ph¬ng ph¸p: ®äc s¸ng t¹o, gîi t×m, t¸i hiÖn, thuyÕt
tr×nh, kÕt hîp víi çc h×nh thøc trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi çc c©u hái.
- TÝch hîp ph©n m«n Làm v¨n, TiÕng viÖt vµ ®äc v¨n
1 KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch h×nh ¶nh thùc vµ ý nghÜa tîng trng cña b·i çt dµi vµ ngêi ®i trªn
çt ?
2. Giíi thiÖu bµi míi:
*Ho¹t ®éng 1 A. TiÓu dÉn
- GV yªu cÇu HS ®äc tiÓu dÉn. 1. T¸c phÈm.
- HS x¸c ®Þnh néi dung träng t©m: T¸c - TruyÖn th¬ n«m “ Lôc V©n Tiªn” thuéc thÓ lo¹i truyÖn
phÈm, vÞ trÝ trÝch ®o¹n, néi dung ®o¹n N«m b¸c häc nhng l¹i mang tÝnh chÊt d©n gian; thÓ hiÖn
trÝch nh÷ng quan niÖm ®¹o ®øc truyÒn thèng vµ kh¸t väng cña
ngêi b×nh d©n vÒ lÏ c«ng b»ng trong khu«n khæ x· héi
phong kiÕn
- S¸ng t¸c kho¶ng sau n¨m 1850 khi NguyÔn §×nh ChiÓu
®· bÞ mï, vÒ d¹y häc vµ ch÷a bÖnh cho d©n ë Gia §Þnh
- Tãm t¾t ( SGK)
2. TrÝch ®o¹n “LÏ ghÐt th¬ng”
- VÞ trÝ: N»m ë phÇn ®Çu truyÖn th¬ Lôc V©n Tiªn (tõ
*Ho¹t ®éng 2 c©u 473 – 504) trong tæng sè 2082 c©u th¬.
- Gäi HS ®äc bµi th¬ - Néi dung: Lêi cña nh©n vËt «ng Qu¸n nãi vÒ hai lÏ ghÐt,
- GV chó ý híng dÉn HS ®äc diÔn c¶m th¬ng ë ®êi.
thÓ hiÖn ®îc th¸i ®é yªu, ghÐt vµ nång
nhiÖt c¶m xóc cña t¸c gi¶. B. §äc - hiÓu v¨n b¶n.
- T×m hiÓu chó thÝch I. §äc.
- HS t×m hiÓu bè côc bµi th¬ - Gi¶i thÝch tõ khã.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Bè côc: 3 phÇn.
+ 6 c©u ®Çu: §èi tho¹i gi÷a ¤ng Qu¸n vµ V©n Tiªn.
+ Tõ c©u 7 – 30: Lêi «ng Qu¸n bµn vÒ lÏ ghÐt th¬ng.
+ Hai c©u kÕt: Lêi kÕt

II. T×m hiÓu v¨n b¶n.
a.Mèi quan hÖ gi÷a ghÐt vµ th¬ng.
*Ho¹t ®éng 3 - §èi lËp cña mét t×nh c¶m thèng nhÊt:
(?) C©u nãi cña «ng Qu¸n “V× chng hay + §· th¬ng çi tèt ®Ñp tÊt ph¶i ghÐt çi xÊu xa vµ ngîc l¹i.
ghÐt còng lµ hay th¬ng” cho thÊy gi÷a
 Lêi tuyªn ng«n vÒ lÏ yªu ghÐt cña «ng Qu¸n nh mét yªu
th¬ng vµ ghÐt cã mèi quan hÖ víi nhau
cÇu vÒ ®¹o ®øc lÝ tëng cña con ngêi, g¾n víi t×nh c¶m
nh thÕ nµo? ý nghÜa cña c©u nãi ®ã?
th¬ng d©n s©u s¾c.
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn,
b. LÏ ghÐt, th¬ng cña «ng Qu¸n.
cö ngêi tr×nh bµy tríc líp GV nhËn xÐt
* ¤ng Qu¸n ghÐt.
- GV tæ chøc ho¹t ®éng nhãm: - “ViÖc tÇm phµo”: viÖc ch¼ng ®©u vµo ®©u, ch¼ng
+ H×nh thøc: nhãm nhá. cã nghÜa lÝ g×, ch¼ng ®¸ng nãi.
+ Thêi gian: 3 phót. - GhÐt nh÷ng tªn vua chóa b¸n níc h¹i d©n.
- GV ph¸t phiÕu häc tËp, giao nhiÖm + Vua Trô, KiÖt mª d©m  §Ó d©n sa hÇm sÈy hang.
vô: + §êi U, LÖ ®a ®oan  D©n ph¶i chÞu lÇm than khæ
(?)¤ng Qu¸n ghÐt nh÷ng ai? V× lÝ do cùc.
g×? Qua ®ã nªu nhËn xÐt cña b¶n th©n + §êi Ngò b¸ ph©n v©n  D©n chÞu nhäc nh»n.
vÒ t tëng cña «ng Qu¸n? + Thóc quý ph©n b¨ng dèi tr¸  G©y ra t×nh thÕ rèi bêi
- §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi, GV nhËn xÐt vµ lµm khæ nh©n d©n.
chèt kiÕn thøc - Th¸i ®é cña «ng Qu¸n: ®øng h¼n vÒ phÝa nh©n d©n bÞ
¸p bøc mµ lªn ¸n bän vua chóa b¹o ngîc.
*Cñng cè tiÕt1
- GV chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n
*DÆn dß tiÕt1:
+ HS häc bµi
+ Giê sau häc tiÕp bµi “ LÏ ghÐt th-
¬ng”.
TiÕt:2
LÏ ghÐt th¬ng
(TrÝch “ TruyÖn Lôc V©n Tiªn” )
1.æn ®Þnh tæ chøc

2. KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a ghÐt vµ th¬ng cña «ng Qu¸n?
3. Bµi míi

II. T×m hiÓu v¨n b¶n.
a.Mèi quan hÖ gi÷a ghÐt vµ th¬ng.
b. LÏ ghÐt, th¬ng cña «ng Qu¸n.
* Ho¹t ®éng1 * ¤ng Qu¸n ghÐt.
- GV tæ chøc ho¹t ®éng nhãm: * ¤ng Qu¸n th¬ng.
+ H×nh thøc: nhãm nhá ( theo bµn) - Nh÷ng ngêi tµi réng chÝ cao, ®øc ®é hÕt lßng v× d©n,
(?) ¤ng Qu¸n th¬ng nh÷ng ngêi nµo? nhng l¹i gÆp ph¶i sè phËn long ®ong.
Nh÷ng ngêi Êy cã ®Æc ®iÓm chung g×?  T×nh th¬ng cña «ng Qu¸n suy cho cïng lµ th¬ng d©n,
§iÒu ®ã cho thÊy «ng Qu¸n quan t©m th¬ng ®êi.
®Õn líp ngêi nµo trong x· héi?
- Häc sinh trao ®æi th¶o luËn, cö
®¹i diÖn tr¶ lêi tríc líp
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i kiÕn thøc
*Ho¹t ®éng2
- HS lµm viÖc ®éc lËp.
(?) ChØ ra nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt
mµ t¸c gi¶ sö dông trong nh÷ng c©u th¬
trªn? Nªu t¸c dông? * NghÖ thuËt.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - §iÖp ng÷:
+ “GhÐt”t¹o nªn mét ®iÖp khóc buån cã t¸c dông nhÊn
m¹nh nh÷ng ®iÒu ®¸ng ghÐt.
+ “Th¬ng” ®Ó nhÊn m¹nh th¸i ®é th¬ng yªu quý träng.
- Çch diÔn ®¹t: C©u lôc nãi vÒ nçi ghÐt cô thÓ ®èi víi
vua chóa, c©u b¸t t¶ c¶nh khæ cña d©n Vua chóa çc
thêi nµy lµ nh÷ng kÎ ®¸ng ghÐt nhÊt v× chóng ch¼ng
(?) Nªu ý nghÜa cña h×nh tîng nh©n vËt quan t©m g× ®Õn d©n, ®Èy d©n vµo c¶nh lÇm than
«ng Qu¸n? khæ cùc.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi
* ý nghÜa:
- Tiªu biÓu cho phÈm chÊt, tÝnh çch cña ngêi d©n Nam
Bé: th¼ng th¾n, yªu ghÐt ph©n minh, träng nghÜa,
*Ho¹t ®éng3
khinh tµi.
- Qua viÖc thÓ hiÖn lÏ ghÐt th¬ng cña
- Ph¸t ng«n cho lÏ ghÐt th¬ng cña t¸c gi¶.
«ng Qu¸n, t¸c gi¶ bµy tá th¸i ®é g×?
c. Th¸i ®é cña t¸c gi¶.
- HS chia 6 nhãm, trao ®æi th¶o luËn, tr¶
lêi c©u hái - §øng h¼n vÒ phÝa nh©n d©n bÞ ¸p bøc mµ lªn ¸n bän
- GV chØ ®Þnh ®¹i diÖn tr¶ lêi tríc líp vua chóa b¹o ngîc, bÊt nh©n.
sau ®ã chèt l¹i kiÕn thøc - Th¬ng xãt cho nh©n d©n ph¶i chÞu c¶nh lÇm than,
khæ cùc vµ sè phËn long ®ong cña nh÷ng nho sÜ hiÒn
tµi kh«ng gÆp vËn gÆp thêi.
 T tëng lÊy d©n lµm gèc thÊm nhuÇn trong çc ®iÒu
th¬ng, ghÐt.
- T©m sù cña NguyÔn §×nh ChiÓu:
+ Th¬ng bËc hiÒn tµi cã phÇn th¬ng m×nh.
+ Mîn t liÖu tõ sö s¸ch xa xa ®Ó Ýt nhiÒu nãi vÒ t×nh
h×nh x· héi ViÖt Nam díi chÕ ®é nhµ NguyÔn: ¸p bøc
*Ho¹t ®éng 4 bãc lét nh©n d©n, ®Èy nh©n d©n vµo cuéc sèng ®ãi
(?) ChØ ra çc ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ trong khæ cïng cùc.
lêi cña «ng Qu¸n nh: ®iÖp ng÷, thµnh
ng÷, tiÓu ®èi, tõ l¸y…Ph©n tÝch t¸c dông
d. §Æc s¾c nghÖ thuËt.
cña chóng trong viÖc t¹o nªn giäng ®iÖu
truyÒn c¶m cña «ng Qu¸n? - Dïng nhiÒu ®iÓn tÝch ®Ó nãi chuyÖn ®¹o lÝ nhng
- HS chia 4 nhãm tr¶ lêi vµo phiÕu häc kh«ng kh« khan, gi¸o huÊn.
tËp - Ng«n ng÷: gi¶n dÞ, méc m¹c nhng ®Çy c¶m xóc khiÕn
ngêi dÔ ®ång c¶m víi lÏ ghÐt th¬ng cña t¸c gi¶.
- §iÖp ng÷ dån dËp.
+ Côm “ghÐt ®êi”®îc lÆp l¹i 8 lÇn ë 10 c©u liÒn nhau.
+ “Th¬ng «ng”, “Th¬ng thÇy” lÆp 9 lÇn ë 14 c©u.

 DiÔn t¶ th¸i ®é ghÐt th¬ng døt kho¸t m·nh liÖt cña t¸c
gi¶.
- NghÖ thuËt ®èi: T¹o cho c©u th¬ nhÞp nhµng, c©n
®èi, mang vÎ ®Ñp cæ ®iÓn.
- Sö dông khÈu ng÷.
 Bót ph¸p tr÷ t×nh trong ®o¹n th¬.
Ho¹t ®éng 5
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß) III.Tæng kÕt :
- LÏ ghÐt th¬ng cña N§C xuÊt ph¸t tõ t×nh c¶m yªu th¬ng
- GV híng dÉn HS kh¸i qu¸t néi dung c¬ nh©n d©n, mong muèn nh©n d©n ®îc sèng yªn b×nh,
b¶n cña ®o¹n trÝch h¹nh phóc, nh÷ng ngêi tµi ®øc cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn
- Hs ®äc ghi nhí sgk chÝ b×nh sinh
- §Æc trng bót ph¸p tr÷ t×nh cña N§C: triÕt lÝ ®¹o ®øc
- Gv híng dÉn hs luyÖn tËp nhng kh«ng hÒ kh« khan cøng nh¾c mµ d¹t dµo c¶m xóc
+ HS lµm bµi tËp trong SGK IV. LuyÖn tËp:
+ GV yªu cÇu HS lµm vµo b¶ng phô thêi - HS cã thÓ chän c©u 4 hoÆc c©u 7,8 tù do thÓ hiÖn
gian 3 phót, HS lªn b¶ng tr×nh bµy, GV nh÷ng ®iÒu ®· c¶m nhËn ®îc
nhËn xÐt.
- Gv dÆn dß, híng dÉn Hs chuÈn bÞ bµi:
ChuÈn bÞ ®äc thªm bµi “ Ch¹y giÆc” vµ
“ Bµi ca phong c¶nh H¬ng S¬n”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 19 ppct §äc thªm
Ch¹y giÆc
Bµi ca phong c¶nh H¬ng S¬n
- Chu M¹nh Trinh-
1.KiÕn thøc
Gióp HS n¾m ®îc vÎ ®Ñp t tëng thÈm mÜ cña 2 bµi th¬:
- Nçi lßng ®au xãt, th¬ng d©n tha thiÕt tríc c¶nh ch¹y giÆc cña §å ChiÓu
- ¸ng ca trï t¶ ®îc çi hån cña c¶nh trÝ H¬ng S¬n b»ng c¶m nhËn vµ ngßi bót tµi hoa cña Chu M¹nh
Trinh
2.KÜ n¨ng: BiÕt çch ®äc hiÓu t¸c phÈm v¨n häc
3.Th¸i ®é:H×nh thµnh t×nh c¶m xãt th¬ng ®èi víi nh©n d©n khi ®Êt níc bÞ giÆc ngo¹i x©m vµ lßng
c¨m thï giÆc. Qua c¶nh ®Ñp H¬ng S¬n thªm yªu quª h¬ng, ®Êt níc
1 KiÓm tra bµi cò:

*Ho¹t ®éng1 A.Bµi “ Ch¹y giÆc”
- Gv gäi HS ®äc I.§äc
- Gi¶i nghÜa tõ khã
- T×m hiÓu tiÓu dÉn (SGK)
*Ho¹t ®éng2 II.T×m hiÓu v¨n b¶n
- HS chia nhãm nhá( theo bµn) trao ®æi 1.C¶nh ®Êt níc vµ nh©n d©n khi thùc d©n Ph¸p ®Õn x©m
th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái 1(SGK) lîc
Hs cö ngêi tr×nh bµy tríc líp - Tõ ng÷, h×nh ¶nh: tan chî, phót sa tay, l¬ x¬ ch¹y, d¸o d¸c
- GV chèt l¹i bay...
-> C¶nh tan n¸t, tan t¸c, ®æ vì thª th¶m cña ngêi d©n ch¹y
lo¹n, ®Æc biÖt lµ trÎ em, c¶nh nhµ cöa lµng xãm bÞ ®èt ph¸
cíp bãc tan hoang, ®iªu tµn.
- Thêi cuéc ®· vì nh bµn cê thÕ mµ ngêi cÇm qu©n phót sa
tay, lì bíc kh«ng thÓ cøu v·n
-> C¶nh ®Êt níc vµ ND khi bÞ thùc d©n Ph¸p x©m lîc ®îc
t¸c gi¶ miªu t¶ ch©n thùc vµ sinh ®éng
- C©u hái 2, 3 ( SGK) 2.T©m tr¹ng t¸c gi¶
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - §au xãt, buån th¬ng, mong mái vµ thÊt väng
- Hai c©u kÕt: C©u hái tu tõ -> hái nhng còng lµ mØa mai,
tr¸ch cø ®ång thêi lµ mét tiÕng kªu cøu
=> TÊm lßng yªu níc th¬ng d©n s©u nÆng cña t¸c gi¶
B.Bµi ca phong c¶nh H¬ng S¬n
*Ho¹t ®éng 3: I.§äc
- Gäi HS ®äc - Gi¶i nghÜa tõ khã
- GV nhËn xÐt - T×m hiÓu tiÓu dÉn ( SGK)
II.T×m hiÓu v¨n b¶n
1.C¶m høng chñ ®¹o cña bµi ca
*Ho¹t ®éng 4: - ThÓ h¸t nãi
- HS chia 6 nhãm - C©u më ®Çu: BÇu trêi c¶nh bôt
- Nhãm 1, 2, 3 tr¶ lêi c©u hái 1(SGK) -> C¶nh ®Ñp cña HS lµ c¶nh cña chèn linh thiªng, c¶nh cña
- Nhãm 4, 5, 6 tr¶ lêi c©u hái 2(SGK) câi phËt
- HS tr¶ lêi vµo b¶ng phô, cö ngêi tr×nh => C¶m høng chñ ®¹o cña c¶ bµi h¸t nãi: ngîi ca c¶nh cña
bµy tríc líp H¬ng S¬n, c¶nh ®Ñp gîi lªn s¾c th¸i linh thiªng, t¹o kh«ng
- GV chèt l¹i khÝ t©m linh cho ngêi ®äc
- Kh«ng khÝ t©m linh cña c¶nh H¬ng S¬n ®îc hiÖn lªn qua
2 c©u th¬:
V¼ng bªn tai mét tiÕng chµy k×nh
Kh¸ch tang h¶i giËt m×nh trong giÊc méng
2.Çch c¶m nhËn phong c¶nh thiªn nhiªn
- ¦íc lÖ tîng trng
- Sù c¶m nhËn c¶nh ®Ñp gi¸n tiÕp
- VÎ ®Ñp HS mang ®Ëm s¾c th¸i t«n nghiªm cña phËt gi¸o.
TiÕng chu«ng chïa võa gÇn võa xa gîi sù tÜnh lÆng vµ nçi
th¶ng thèt trong t©m hån du kh¸ch -> thùc vµ h cã c¶m gi¸c
nh hoµ lÉn víi nhau
3.NghÖ thuËt miªu t¶ c¶nh H¬ng S¬n
- C©u hái 3 (SGK) - Khung c¶nh ®îc nh×n tõ xa: C¶nh bôt, non níc m©y trêi...
- HS lµm viÖc ç nh©n tr×nh bµy tríc líp - C¶nh ®îc miªu t¶ theo lèi cËn c¶nh
+ VÎ ®Ñp thÇn tiªn
+ Trung t©m quÇn thÓ H¬ng S¬n
-> Sù phèi hîp khÐo lÐo ©m thanh, mµu s¾c, tõ bao qu¸t
®Õn cô thÓ theo bíc ch©n du kh¸ch võa ®i võa nh×n, võa
nghe võa c¶m nhËn, tëng tîng vµ nguyÖn cÇu, lßng l©ng
l©ng thµnh kÝnh

=>T×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc cña t¸c gi¶
* Ho¹t ®éng 5
-GV chèt l¹i néi dung bµi häc
- Gv dÆn dß
+ HS häc bµi
+ Giê sau tr¶ bµi viÕt sè1
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè:20 ppct
Tr¶ bµi Lµm v¨n sè 1

A. Môc tiªu bµi häc.
Gióp HS
- HiÓu râ nh÷ng u khuyÕt ®iÓm cña bµi lµm ®Ó cñng cè kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ v¨n nghÞ luËn
-Rót kinh nghiÖm vÒ çch ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn
- Söa lçi vÒ dïng tõ, ®Æt c©u, x©y dùng bè côc, liªn kÕt v¨n b¶n.
B. Ph¬ng tiÖn
- Gi¸o ¸n, bµi lµm cña HS .
- Xem l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n cña v¨n nghÞ luËn x· héi.
C.Çch thøc tiÕn hµnh:
- GV yªu cÇu HS x©y dùng ®¸p ¸n, nhËn xÐt bµi lµm cña HS, ch÷a mét sè lçi c¬ b¶n
2.KiÓm tra bµi cò:nªu nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña t¸c gi¶ trong bµi “ LÏ ghÐt th-
¬ng”
3.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1
- GV chÐp ®Ò lªn b¶ng. A. Ph©n tÝch ®Ò, lËp dµn ý
- Cho HS x¸c ®Þnh l¹i néi dung yªu I.§Ò bµi
cÇu cña ®Ò. H·y bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi cö cña
- HS h×nh dung l¹i bµi viÕt cña häc sinh ngµy nay
m×nh ®Ó chØ ra néi dung träng II. Ph©n tÝch ®Ò.
t©m. - KiÓu bµi: NghÞ luËn x· héi.
- Néi dung:Bµn vÒ tÝnh trung thùc trong häc tËp vµ trong thi
cö cña HS ngµy nay.
- H×nh thøc: X¸c ®Þnh bè côc gåm 3 phÇn më, th©n, kÕt.
*Ho¹t ®éng 2: III.LËp dµn ý.
- Híng dÉn HS lËp dµn ý theo ®¸p ¸n
- GV nhËn xÐt bµi lµm cña HS IV.NhËn xÐt bµi lµm cña HS
* ¦u ®iÓm.
+ NhiÒu em ®· x¸c ®Þnh ®îc néi dung yªu cÇu cña ®Ò.
+ X¸c ®Þnh ®îc néi dung träng t©m.
+ Bè côc bµi viÕt râ rµng.
+ BiÕt vËn dông kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn x· héi th«ng qua
( ChØ ra nguyªn nh©n nh÷ng h¹n çc thao t¸c gi¶i thÝch, chøng minh, b×nh luËn
chÕ, víng m¾c yÕu kÐm vÒ çc * Nhîc ®iÓm:
mÆt...) +Mét sè bµi lµm qu¸ s¬ sµi
+ Mét sè em cha x¸c ®Þnh ®îc néi dung träng t©m, bµi lµm
cßn lan man, dµi dßng.
+Mét sè bµi nhÇm sang bµn b¹c vÒ gi¸o viªn
+ Cßn m¾c lçi chÝnh t¶ vµ diÔn ®¹t.
+ Bè côc bµi lµm cha râ rµng.
+ S¾p xÕp çc ý cha hîp lÝ vµ l« gÝc.
+ Bµi cha vËn dông ®îc çc thao t¸c lµm v¨n nghÞ luËn.
*Ho¹t ®éng 3 V.Tr¶ bµi
- GV tr¶ bµi häc sinh rót kinh * Líp :
nghiÖm. - §iÓm giái:
- GV gi¶i ®¸p th¾c m¾c nÕu cã. - §iÓm kh¸:
- §iÓm trung b×nh:
- §iÓm yÕu, kÐm:
*Líp :
- §iÓm giái:
- §iÓm kh¸:
- §iÓm trung b×nh:
- §iÓm yÕu, kÐm:
VI.Rót kinh nghiÖm
- CÇn ®äc kÜ ®Ò ®Ó x¸c ®Þnh ®óng träng t©m cña bµi
lµm
- Chó ý lçi chÝnh t¶, dïng tõ, diÔn ®¹t
- Gv dÆn dß hs: So¹n bµi “ T¸c gia

NguyÔn §×nh ChiÓu”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 21-22-23 ppct
V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc
A.Môc tiªu cÇn ®¹t

1.KiÕn thøc: Gióp HS
- N¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ th©n thÕ, sù nghiÖp vµ gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña th¬
v¨n N§C
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp bi tr¸ng cña bøc tîng ®µi cã mét kh«ng hai trong lÞch sö v¨n häc ViÖt Nam thêi
trung ®¹i vÒ ngêi n«ng d©n- nghÜa sÜ
- C¶m nhËn ®îc tiÕng khãc bi tr¸ng cña N§C: Khãc th¬ng nh÷ng nghÜa sÜ hi sinh khi sù nghiÖp cßn
dang dë, khãc th¬ng cho mét thêi k× lÞch sö khæ ®au nhng vÜ ®¹i cña d©n téc
- NhËn thøc ®îc nh÷ng thµnh tùu xuÊt s¾c vÒ mÆt ng«n ng÷, nghÖ thuËt x©y dùng h×nh tîng nh©n
vËt, sù kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn tÝnh hiÖn thùc vµ giäng ®iÖu tr÷ t×nh bi tr¸ng, t¹o nªn gi¸ trÞ sö thi cña
bµi v¨n nµy
- Bíc ®Çu hiÓu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ thÓ v¨n tÕ
2.KÜ n¨ng: H×nh thµnh kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n vµ kÜ n¨ng ®äc hiÓu v¨n b¶n v¨n häc
3.Th¸i ®é:Tr©n träng tµi n¨ng cña NguyÔn §×nh ChiÓu vµ tÊm lßng biÕt ¬n ®èi víi nh÷ng nghÜa sÜ
®· x¶ th©n cøu níc
B.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS
- ChuÈn bÞ cña GV: SGK, SGV, gi¸o ¸n, b¶ng phô, phiÕu häc tËp
- ChuÈn bÞ cña HS: SGK, vë so¹n, b¶ng phô
D.TiÕn tr×nh bµi d¹y
1.KiÓm tra bµi cò:Phong c¶nh H¬ng S¬n ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo? Nªu c¶m høng chñ ®¹o
cña bµi ca?
2.Bµi míi:
*Ho¹t ®éng 1
- GV gäi HS ®äc phÇn cuéc ®êi t¸c A.PhÇn I: T¸c gi¶
gi¶ sau ®ã tãm t¾t ý chÝnh I.Cuéc ®êi
- N§C ( 1822- 1888), tù lµ M¹nh Tr¹ch, hiÖu Träng Phñ, Hèi
Trai
- Sinh ra ë quª mÑ: lµng T©n Thíi, phñ T©n B×nh, huyÖn
B×nh D¬ng, tØnh Gia §Þnh( nay thuéc thµnh phè HCM)
- Hoµn c¶nh xuÊt th©n: trong mét gia ®×nh nhµ nho, Cha lµm
th l¹i trong dinh tæng chÊn Lª V¨n DutÖt
- N¨m 1833 ®îc cha ®a ra HuÕ ®Ó ¨n häc
- N¨m 1843 vµo Gia §Þnh thi ®ç tó tµi. 1846 l¹i ra huÕ ®Ó
chÈn bÞ thi tiÕp
- N¨m 1849 s¾p thi th× ®îc tin mÑ mÊt, «ng bá thi vÒ nam
chÞu tang mÑ. Däc ®êng vÊt v¶ l¹i th¬ng mÑ khãc nhiÒu, «ng
bÞ ®au nÆng vµ mï c¶ hai m¾t
- ¤ng häc nghÒ thuèc sau ®ã vÒ quª võa d¹y häc võa bèc thuèc
võa lµm th¬, sèng gi÷a t×nh th¬ng vµ lßng h©m mé cña bµ
con c« b¸c
- Khi TDP x©m lîc N§C vÉn cïng çc l·nh tô nghÜa qu©n
bµn mu ®Þnh kÕ giÕt giÆc. Thùc d©n Ph¸p t×m mäi çch
mua chuéc ¤ng nhng kh«ng ®îc
- N¨m1888 ¤ng tõ trÇn, çnh ®ång Ba Tri rîp kh¨n tang khãc
th¬ng §å ChiÓu
=> N§C lµ ngêi con cã hiÕu, lµ mét ngêi thÇy mÉu mùc, mét
chiÕn sÜ yªu níc víi nghÞ lùc vµ ý chÝ phi thêng
II.Sù nghiÖp th¬ v¨n

*Ho¹t ®éng2: 1.Nh÷ng t¸c phÈm chÝnh
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu sù * Tríc khi TDP x©m lîc:
nghiÖp th¬ v¨n - TruyÖn Lôc V©n Tiªn
(?) H·y kÓ tªn nh÷ng t¸c phÈm chÝnh - D¬ng Tõ- Hµ MËu
cña N§C *Sau khi TDP x©m lîc (SGK)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi 2.Néi dung th¬ v¨n
-LÝ tëng ®¹o ®øc, nh©n nghÜa: Nh÷ng bµi häc vÒ ®¹o lµm
(?) Nh÷ng néi dung chÝnh trong th¬ ngêi mang tinh thÇn nh©n nghÜa cña ®¹o nho nhng l¹i rÊt
v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu ®Ëm ®µ tÝnh nh©n d©n vµ truyÒn thèng d©n téc
- HS chia nhãm nhá (theo bµn) trao - Lßng yªu níc, th¬ng d©n:Th¬ v¨n yªu níc chèng Ph¸p cña N§C
®æi th¶o luËn cö ngêi tr×nh bµy tríc ghi l¹i ch©n thùc mét thêi dau th¬ng cña ®Êt níc, kÝch lÖ lßng
líp c¨m thï giÆc vµ ý chÝ cøu níc cña nh©n d©n ta , ®ång thêi
- GV chèt l¹i nhiÖt liÖt biÓu d¬ng nh÷ng anh hïng nghÜa sÜ ®· chiÕn ®Êu
hi sinh v× tæ quèc. Tè ço téi ¸c giÆc x©m l¨ng
( Ph©n tÝch vÝ dô)
3.NghÖ thuËt th¬ v¨n
- V¨n ch¬ng tr÷ t×nh ®¹o ®øc: vÎ ®Ñp th¬ v¨n tiÒm Èn trong
tÇng s©u c¶m xóc, suy ngÉm.
- Bót ph¸p tr÷ t×nh xuÊt ph¸t tõ câi t©m trong s¸ng, nhiÖt
(?) Nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thµnh...
thuËt th¬ v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu - §Ëm ®µ s¾c th¸i Nam bé: Lêi ¨n tiÕng nãi méc m¹c.....
- HS chia 6 nhãm trao ®æi th¶o luËn - Lèi th¬ thiªn vÒ kÓ mang mµu s¾c diÔn xíng rÊt phæ biÕn
tr¶ lêi b»ng b¶ng phô trong VHDG Nam bé
- GV chèt l¹i III.LuyÖn tËp
- HS dùa mét phÇn vµo cuéc ®êi, vµ chñ yÕu lµ sù nghiÖp
th¬ v¨n ®Ó lµm bµi
Ho¹t ®éng 3
bµi:
TiÕt2
1) KiÓm tra bµi cò:Nªu nh÷ng néi dung chÝnh trong th¬ v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu ?
2) Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV & HS Néi dung cÇn ®¹t

Ho¹t ®éng 1
( Híng dÉn HS t×m hiÓu kh¸i qu¸t)
- Hs lµm viÖc víi SGK
B.PhÇn II : T¸c phÈm
- Gv ®Þnh híng Hs kh¸i qu¸t nh÷ng ý c¬ b¶n
(?)ThÓ lo¹i v¨n tÕ thêng ®îc sö dông trong I.TiÓu dÉn
nh÷ng trêng hîp nµo? 1. ThÓ lo¹i v¨n tÕ: lµ lo¹i v¨n g¾n víi phong tôc tang
(?) Hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi V¨n tÕ? lÔ, ®äc khi cóng, tÕ ngêi chÕt.
2. Hoµn c¶nh ra ®êi bµi “ V¨n tÕ nghÜa sÜ cÇn
(?) Bè côc cña bµi v¨n tÕ? giuéc” ( SGK)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi 3.Bè côc: 4 phÇn
- GV më réng: + Lung khëi (2 c©u ®Çu): Kh¸i qu¸t bèi c¶nh thêi ®¹i
Giäng ®iÖu chung cña 1 bµi v¨n tÕ lµ l©m li, vµ ý nghÜa cña çi chÕt bÊt tö
thèng thiÕt, sö dông nhiÒu th¸n tõ vµ nh÷ng tõ + ThÝch thùc: ( C©u 3 15): Håi tëng vÒ cuéc ®êi
ng÷, h×nh ¶nh cã gi¸ trÞ biÓu c¶m m¹nh. ngêi nghÜa sÜ
KÕt cÊu bµi v¨n tÕ chÆt chÏ, hîp lÝ, ph¶n + Ai v·n: (16  28): Lßng tiÕc th¬ng,
¸nh qu¸ tr×nh diÔn biÕn c¶m xóc cña con ngêi sù c¶m phôc cña t¸c gi¶ vµ nh©n d©n.
trong hoµn c¶nh ®au th¬ng.
+ KÕt (Cßn l¹i): Ca ngîi linh hån bÊt diÖt cña çc
Çc bµi v¨n tÕ hiÖn ®¹i còng tu©n thñ kÕt nghÜa sÜ.
cÊu nµy.
Ho¹t ®éng 2
- GV híng dÉn HS lÇn lît ®äc diÔn c¶m tõng
®o¹n.
1- Trang träng II- §äc hiÓu v¨n b¶n
2- TrÇm l¾ng  hµo høng, s¶ng kho¸i.
3- TrÇm buån, s©u l¾ng
4- Thµnh kÝnh, trang nghiªm
- Híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch.
- Hs ®äc c©u më ®Çu 1-PhÇn 1:

(?) Em hiÓu thÕ nµo vÒ c©u më ®Çu? ý - Sau lêi than cã tÝnh chÊt quen thuéc cña
nghÜa cña nã ®èi víi t tëng cña toµn bµi v¨n? thÓ lo¹i v¨n tÕ, c©u v¨n ph¶n ¸nh biÕn cè
NhËn xÐt vÒ kÕt cÊu? T¸c dông? chÝnh trÞ lín lao cña thêi cuéc:
Sóng giÆc Lßng d©n
Khung c¶nh b·o Mong muèn cuéc sèng hoµ
t¸p cña thêi ®¹i: b×nh vµ ý chÝ kiªn cêng b¶o
TDP x©m lîc níc vÖ Tæ quèc cña nh©n d©n
ta ta
 Lµ c©u cã ý nghÜa kh¸i qu¸t chñ ®Ò t tëng bµi

v¨n tÕ, ca ngîi tÊm g¬ng hi sinh tù nguyÖn cña
nh÷ng nghÜa binh cã tÊm lßng yªu níc s©u s¾c. Çi
chÕt v× nghÜa lín cña hä lµ bÊt tö.
--> KÕt cÊu ®èi lËp kh¼ng ®Þnh sù bÊt tö cña çi
chÕt, lßng nghÜa cña nh÷ng ngêi n«ng d©n ®îc trêi
thÊu tá, danh tiÕng cña hä vang nh mâ
2. PhÇn 2: H×nh tîng ngêi nghÜa sÜ n«ng d©n:
- GV híng dÉn Hs t×m hiÓu h×nh ¶nh ngêi

nghÜa sÜ n«ng d©n
- GV híng dÉn HS th¶o luËn nhãm.
+ Nhãm lín: 4nhãm
+ Thêi gian: 7phót
- GV giao nhiÖm vô:
+ Nhãm 1: Ngêi nghÜa sÜ cã nguån gèc xuÊt
th©n nh thÕ nµo?
+ Nhãm 2: Khi qu©n giÆc x©m ph¹m bê
câi, th¸i ®é, hµnh ®éng cña hä ra sao?
+ Nhãm 3: T×m nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh
kh¾c ho¹ vÎ ®Ñp hµo hïng khi x«ng trËn cña
ngêi nghÜa sÜ n«ng d©n?
+ Nhãm 4: Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt næi
bËt ®îc sö dông?
- Çc nhãm cö nhãm trëng, th kÝ. §¹i diÖn
nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶.
- GV híng dÉn çc nhãm thèng nhÊt ý kiÕn
b»ng b¶ng phô sau:
B¶ng Phô
Lai lÞch vµ Th¸i ®é, hµnh ®éng VÎ ®Ñp hµo hïng khi
hoµn c¶nh sinh khi qu©n giÆc tíi x«ng trËn NghÖ thuËt
sèng
- Lµ nh÷ng - Khi qu©n giÆc x©m - Vµo trËn víi nh÷ng thø - §éng tõ m¹nh, døt kho¸t:
ngêi n«ng d©n vÉn dïng trong sinh ho¹t §¸nh, ®èt, chÐm, ®¹p, x«.
sèng cuéc ®êi ph¹m ®Êt ®ai bê câi hµng ngµy (C©u 12, 13) - Tõ ®an chÐo t¨ng sù m·nh
lao ®éng lam cha «ng, hä ®· cã  VÎ ®Ñp méc m¹c, liÖt: ®©m ngang, chÐm ngîc,
lò, vÊt v¶, hoµn nh÷ng chuyÓn biÕn ch©n chÊt nhng ®éc lít tíi, x«ng vµo.
toµn xa l¹ víi lín: ®¸o. - Çch ng¾t nhÞp ng¾n gän.
c«ng viÖc binh + VÒ t×nh c¶m: C¨m - KhÝ thÕ chiÕn ®Êu: - Hµng lo¹t h×nh ¶nh ®èi
®ao (C©u 3, 4, thï giÆc s©u s¾c TiÕn c«ng nh vò b·o, lËp Ta - ®Þch; Sù th« s¬ -
5) (C©u 6, 7) ®¹p lªn ®Çu thï xèc tíi, hiÖn ®¹i; ChiÕn th¾ng cña ta
 KiÓu c¨m thï mang kh«ng qu¶n ng¹i bÊt k× – thÊt b¹i cña giÆc.
t©m lÝ n«ng d©n. sù hi sinh gian khæ nµo, - Chi tiÕt ch©n thùc ®îc
+ VÒ nhËn thøc: ý rÊt tù tin vµ ®Çy ý chÝ chän läc, c« ®óc tõ ®êi sèng
thøc ®îc tr¸ch nhiÖm quyÕt th¾ng (C©u 14, thùc tÕ nhng cã tÇm kh¸i qu¸t
®èi víi sù nghiÖp cøu 15) cao.
níc (C©u 8; 9)
+ Hµnh ®éng: Tù
nguyÖn chiÕn ®Êu
(C©u 10; 11)
Ho¹t ®éng 3
- Gv kh¸i qu¸t : B»ng bót ph¸p hiÖn thùc, N§C ®· ph¸t hiÖn, ngîi ca b¶n chÊt cao quý vÉn tiÒm Èn
®»ng sau manh ¸o v¶i, sau cuéc ®êi lam lò cña ngêi n«ng d©n: Lßng yªu níc vµ ý chÝ quyÕt t©m b¶o
vÖ Tæ quèc.
- Gv dÆn dß hs: tiÕp tôc chuÈn bÞ tiÕt thø 3 cña bµi
- Gv híng dÉn hs tù häc
Lu ý:- H×nh ¶nh ngêi nghÜa sÜ n«ng d©n hiÖn lªn nh mét tîng ®µi nghÖ thuËt s÷ng s÷ng
“V« tiÒn kho¸ng hËu”. Bëi v¨n ch¬ng trung ®¹i cho tíi bÊy giê cha cã t¸c phÈm nµo chó ý khai th¸c vÎ
®Ñp t©m hån cao quý ®ã cña ngêi n«ng d©n.
- Liªn hÖ: Bµi “LÝnh thó ngµy xa”
+ Còng ®¨ng lÝnh
+ Phôc vô giai cÊp thèng trÞ
+ Th¸i ®é: BÞ b¾t buéc ra ®i
TiÕt 3
1. KiÓm tra bµi cò: Nªu c¶m nhËn vÒ h×nh ¶nh ngêi nghÜa sü n«ng d©n trong bµi v¨n tÕ?
2. Bµi míi:
Ho¹t ®éng 1
( Híng dÉn hs t×m hiÓu th¸i ®é, t×nh c¶m
cña t/gi¶ ®èi víi nh÷ng nghÜa sÜ) 3-PhÇn 3: Th¸i ®é c¶m phôc vµ niÒm xãt th¬ng v« h¹n
- Hs ®äc ®o¹n 3 cña t¸c gi¶:
(?)Th¸i ®é c¶m phôc vµ niÒm xãt th¬ng
v« h¹n cña t¸c gi¶ ®îc béc lé qua nh÷ng
chi tiÕt, h×nh ¶nh, tõ ng÷ nµo?
- HS chia nhãm nhá (theo bµn) trao ®æi
th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi tr×nh - Chi tiÕt: X¸c phµm véi bá; tÊc ®Êt ngän rau ¬n chóa;
bµy tríc líp
quan qu©n khã nhäc… nghÜa sÜ chØ lµ nh÷ng d©n
- GV chèt l¹i
thêng nhng s½n sµng dÊy binh v× mét lßng yªu níc
- H×nh ¶nh: Cá c©y mÊy dÆm sÇu gi¨ng; giµ trÎ hai
hµng luþ nhá…--> võa kh¸i qu¸t íc lÖ, võa biÓu c¶m
m¹nh mÏ.
- Tõ ng÷, giäng ®iÖu: ®o¸i - nh×n; ch¼ng ph¶i - vèn
kh«ng; sèng lµm chi - thµ th¸c…--> xãt th¬ng vµ kh¼ng
®Þnh phÈm chÊt cao ®Ñp cña nghÜa binh.
Th¸i ®é cã tõ nhiÒu nguån c¶m xóc:
(?) Th¸i ®é ®ã xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguån + Nçi tiÕc hËn cho ngêi liÖt sÜ hi sinh khi sù nghiÖp
c¶m xóc nµo? cßn dang dë (C©u 24)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi + Nçi xãt xa cña gia ®×nh mÊt ngêi th©n yªu (C©u 25):
- GV yªu cÇu HS t×m hiÓu tõ ng÷, h×nh

¶nh cã gi¸ trÞ biÓu c¶m trong c©u 25, cã
nhËn xÐt vµo b¶ng phô
- HS chia 6 nhãm, trao ®æi th¶o luËn, tr¶
lêi c©u hái
- GV chèt l¹i  Mét trong nh÷ng c©u v¨n hay nhÊt nãi vÒ nçi ®au
* Tõ ng÷: §au ®ín bÊy; n·o nïng thay! mÊt m¸t trong chiÕn tranh vÖ quèc xa nay.
Leo lÐt; dËt dê. + Sù c¨m hên nh÷ng kÎ g©y nªn nghÞch c¶nh Ðo le.
* H×nh ¶nh chän läc tinh tÕ, nhiÒu søc + NiÒm uÊt øc, nghÑn ngµo tríc t×nh c¶nh ®au th¬ng
gîi s©u xa: cña ®Êt níc, cña d©n téc.
MÑ giµ = MÑ mÊt con : TrÎ  giµ  Lµ tiÕng khãc th¬ng kh«ng cña riªng t¸c gi¶ mµ cña c¶
Vî yÕu = Vî mÊt chång: KhoÎ  yÕu quª h¬ng, cña nh©n d©n, ®Êt níc dµnh cho ngêi liÖt sÜ.
MÑ khãc con: Tríc®Ìn khuya Nã kh«ng chØ gîi nçi ®au mµ cßn khÝch lÖ lßng c¨m thï
Vî t×m chång: Lóc bãng xÕ vµ ý chÝ tiÕp nèi sù nghiÖp dang dë cña nh÷ng ngêi
* Giäng v¨n bi thiÕt. nghÜa sÜ.
4. PhÇn 4:
Ho¹t ®éng 2 TiÕp tôc nçi xãt th¬ng vµ biÓu d¬ng c«ng tr¹ng ngêi
(GV híng dÉn HS t×m hiÓu phÇn 4) ®· khuÊt
III- Tæng KÕt

Ho¹t ®éng 3 - Qua bµi v¨n tÕ, t¸c gi¶ béc lé niÒm tù hµo vÒ tinh thÇn
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß) yªu níc, khÝ ph¸ch qu¶ c¶m cña ngêi nghÜa sÜ CÇn
- Gv yªu cÇu Hs ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t nh÷ng Giuéc, ®ång thêi bµy tá niÒm c¶m phôc vµ xãt th¬ng
gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c s©u s¾c ®èi víi hä.
phÈm - Víi t¸c phÈm nµy, N§C ®îc xem lµ ngêi ®Çu tiªn ®a
- Hs ®äc ghi nhí sgk h×nh ¶nh ngêi nghÜa sÜ n«ng d©n thµnh h×nh tîng trung
- Gv híng dÉn hs luyÖn tËp t©m trong s¸ng t¸c VH.
- HS lµm viÖc ®éc lËp - Lµ 1 trong nh÷ng TP xuÊt s¾c nhÊt cña N§C, “mét
trong nh÷ng bµi v¨n hay nhÊt cña chóng ta” (Hoµi
Thanh)
IV. LuyÖn tËp
- HS lµm bµi tËp 2 SGK trang 65
- GV híng dÉn HS t¸i hiÖn l¹i h×nh tîng ngêi nghÜa sÜ
- Gv dÆn dß, híng dÉn Hs chuÈn bÞ bµi: trong bµi v¨n tÕ (§Æc biÖt tõ c©u 10 ®Õn 15).
“ Thùc hµnh vÒ thµnh ng÷, ®iÓn cè”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 24 ppct
Thùc hµnh vÒ thµnh ng÷, ®iÓn cè

- N©ng cao hiÓu biÕt vÒ thµnh ng÷ vµ ®iÓn cè, vÒ t¸c dông biÓu ®¹t cña chóng, nhÊt lµ trong çc
v¨n b¶n v¨n ch¬ng nghÖ thuËt.
- C¶m nhËn ®îc gi¸ trÞ cña thµnh ng÷ vµ ®iÓn cè
- BiÕt çch sö dông thµnh ng÷ vµ ®iÓn cè trong nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt
2.KÜ n¨ng:Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ sö dông çc thµnh ng÷, ®iÓn cè khi cÇn thiÕt
3.Th¸i ®é:Thªm hiÓu vµ yªu tiÕng ViÖt
- SGK, SGV, thiÕt kÕ bµi so¹n,
- SGK, b¶ng phô
C.TiÕn tr×nh bµi d¹y
1.KiÓm tra bµi cò:
2.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1:
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) 1.Bµi tËp1
trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái + “ Mét duyªn hai nî” -> Mét m×nh ph¶i ®¶m ®ang c«ng viÖc
bµi tËp 1 cö ngêi tr×nh bµy tríc líp gia ®×nh ®Ó nu«i c¶ chång vµ con
- GV chèt l¹i + “ N¨m n¾ng mêi ma” -> VÊt v¶ cùc nhäc, chÞu ®ùng d·i dÇu
n¾ng ma
=> Çc thµnh ng÷ ng¾n gän, c« ®äng, cÊu t¹o æn ®Þnh, ®ång
thêi qua h×nh ¶nh cô thÓ, sinh ®éng thÓ hiÖn néi dung kh¸i qu¸t
* Ho¹t ®éng2: vµ cã tÝnh biÓu c¶m.
- HS chia 6 nhãm
+Nhãm1,2 tr¶ lêi c©u thø nhÊt 2.Bµi tËp2
+Nhãm3,4 tr¶ lêi c©u thø hai + “ §Çu tr©u mÆt ngùa” -> biÓu hiÖn ®îc tÝnh chÊt hung b¹o,
+Nhãm5,6 tr¶ lêi c©u thø ba thó vËt, v« nh©n tÝnh cña bän quan qu©n ®Õn nhµ Thuý KiÒu
- HS tr¶ lêi b»ng b¶ng phô sau ®ã khi gia ®×nh nµng bÞ vu oan
cö ngêi tr×nh bµy tríc líp + “ ç chËu chim lång” -> biÓu hiÖn ®îc c¶nh sèng tï tóng, chËt
- GV chèt l¹i hÑp, mÊt tù do
+ “§éi trêi ®¹p ®Êt” -> biÓu hiÖn ®îc lèi sèng vµ hµnh ®éng tù
do, ngang tµng, kh«ng chÞu sù bã buéc, kh«ng chÞu khuÊt phôc
bÊt cø uy quyÒn nµo. Nã dïng ®Ó nãi vÒ khÝ ph¸ch h¶o h¸n,
ngang tµng cña Tõ H¶i
*Ho¹t ®éng3 => Çc thµnh ng÷ trªn ®Òu dïng h×nh ¶nh cô thÓ vµ ®Òu cã
- HS lµm viÖc ç nh©n tr×nh bµy tÝnh biÓu c¶m: ThÓ hiÖn sù ®¸nh gi¸ ®èi víi ®iÒu ®îc nãi
tríc líp ®Õn.
- GV chèt l¹i
3. Bµi tËp 3:
+ “Giêng kia”: Gîi l¹i chuyÖn vÒ TrÇn Phån thêi HËu H¸n dµnh
riªng cho b¹n lµ Tõ TrÜ mét çi giêng khi b¹n ®Õn ch¬i, khi b¹n
vÒ l¹i treo giêng lªn
+ “®µn kia” gîi l¹i chuyÖn Chung Tö K× nghe tiÕng ®µn cña B¸
Nha mµ hiÓu ®îc ü nghÜ cña b¹n. Do ®ã sau khi b¹n chÕt, B¸
Nha treo ®µn kh«ng gÈy n÷a v× cho r»ng kh«ng cã ai hiÓu ®îc
tiÕng ®µn cña m×nh
-> §Æc ®iÓm cña ®iÓn cè: Ch÷ dïng ng¾n gän mµ biÓu hiÖn
®îc t×nh ý s©u xa, hµm sóc
-> §iÓn cè chÝnh lµ nh÷ng sù viÖc tríc ®©y hay c©u ch÷ trong
*Ho¹t ®éng4: s¸ch ®êi tríc ®îc dÉn ra vµ sö dông lång ghÐp vµo bµi v¨n, vµo
- GV híg dÉn HS lµm t¹i líp c©u lêi nãi ®Ó nãi vÒ nh÷ng ®iÒu t¬ng tù
®Çu sau ®ã híng dÉn HS vÒ nhµ
lµm tiÕp nh÷ng c©u th¬ cßn l¹i 4. Bµi tËp 4
+ “Ba thu”: Kinh thi cã c©u: “NhÊt nhËt bÊt kiÕn nh tam thu
hÒ” ( Mét ngµy kh«ng thÊy mÆt nhau l©u nh ba mïa thu) ->
c©u th¬ trong “TruyÖn KiÒu” muèn nãi khi KT ®· t¬ng t TK
th× mét ngµy kh«ng thÊy mÆt nhau l©u nh ba n¨m
+ “ ChÝn ch÷”
+ “LiÔu Ch¬ng §µi”
*Ho¹t ®éng5: + “ M¾t xanh”
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn)
trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái 5.Bµi tËp 5
bµi tËp 5 cö ngêi tr×nh bµy tríc líp - “ Ma cò b¾t n¹t ma míi” -> û thÕ th«ng thuéc ®Þa bµn, quan
- GV chèt l¹i hÖ réng...b¾t n¹t ngêi míi ®Õn lÇn ®Çu
Thay thÕ : b¾t n¹t ngêi míi ®Õn
- “ Ch©n ít ch©n r¸o” -> võa míi ®Õn cßn l¹ lÉm
- “ Cìi ngùa xem hoa” -> lµm viÖc qua loa, kh«ng ®i s©u ®i s¸t,
kh«ng t×m hiÓu thÊu ®¸o, kÜ lìng
Thay thÕ: Qua loa
=> Khi thay thÕ cã thÓ biÓu hiÖn ®îc phÇn nghÜa c¬ b¶n nhng
mÊt ®i phÇn s¾c th¸i biÓu c¶m, mÊt ®i tÝnh h×nh tîng vµ dµi
*Ho¹t ®éng 6: dßng h¬n
- GV híng dÉn 6.Bµi tËp 6
- HS lµm viÖc ç nh©n, tù lµm bµi VD : Nãi víi nã nh níc ®æ ®Çu vÞt, ch¼ng ¨n thua g×
6,7 VD : Mäi ngêi ®· ®i guèc trong bông anh råi
7.Bµi tËp7
Ho¹t ®éng 7 VD : Thêi buæi bÊy giê thiÕu g× nh÷ng g· Së Khanh chuyªn lõa
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß) g¹t nh÷ng phô n÷ thËt thµ ngay th¼ng
- GV chèt l¹i néi dung bµi häc
- HS vÒ lµm nh÷ng bµi tËp cßn l¹i
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 25-26 ppct
chiÕu cÇu hiÒn.

(Ng« Th× NhËm)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t.
1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh:
- HiÓu ®îc tÇm t tëng mang tÝnh chiÕn lîc, chñ tr¬ng tËp hîp nh©n tµi ®Ó x©y dùng ®Êt níc
cña vua Quang Trung, mét nh©n vËt kiÖt xuÊt trong lÞch sö níc ta.Qua ®ã HS nhËn thøc ®îc tÇm quan
träng cña nh©n tµi ®èi víi quèc gia
- ThÊy ®îc çch diÔn ®¹t tinh tÕ b»ng lêi lÏ võa t©m huyÕt võa cã søc thuyÕt phôc cao vµ lËp
luËn chÆt chÏ cña t¸c gi¶.
2. KÜ n¨ng:- RÌn kÜ n¨ng ®äc - hiÓu v¨n b¶n v¨n häc.
3. Th¸i ®é: - Cã ý thøc tr©n träng ngêi hiÒn tµi.
- SGK, b¶ng phô
1.KiÓm tra bµi cò:T×nh c¶m cña t¸c gi¶ vµ nh©n d©n ®¬ng thêi ®èi víi ngêi nghÜa sÜ ®îc thÓ
hiÖn nh thÕ nµo trong 2 phÇn cuèi bµi v¨n tÕ ?
2.Bµi míi

*Ho¹t ®éng 1
( híng dÉn H/s t×m hiÓu tiÓu dÉn)
- HS ®äc phÇn tiÓu dÉn I. TiÓu dÉn.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi 1. T¸c gi¶.
(?) ChØ ra nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c - Ng« Th× NhËm (1764 – 1803), hiÖu Hi Do·n.
gi¶ Ng« Th× NhËm? - Ngêi lµng T¶ Thanh Oai, trÊn S¬n Nam (nay: Thanh Tr× -
Hµ Néi)
- 1775 ®ç tiÕn sü, tõng lµm quan díi thêi Lª C¶nh Hng
- Khi NguyÔn HuÖ ra B¾c lÇn 2, «ng ®· theo gióp T©y
S¬n. 1788, NguyÔn HuÖ lªn ng«i, Ng« Th× NhËm ®îc cö
lµm ThÞ lang bé l¹i. Lµ ngêi ®îc nhµ vua tin dïng giao cho
so¹n th¶o giÊy tê quan träng.
(?) Nªu hoµn c¶nh ra ®êi. thÓ lo¹i t¸c 2. T¸c phÈm.
phÈm? a.ThÓ lo¹i: ChiÕu
b. Hoµn c¶nh ra ®êi.
-1788 Quang Trung tiÕn qu©n ra B¾c, tiªu diÖt qu©n Thanh
vµ bän tay sai.Nhµ Lª sôp ®æ.
- BÒ t«i nhµ Lª mang nÆng t tëng trung qu©n, ph¶n øng tiªu
cùc.
- Quang Trung giao cho Ng« Th× NhËm thay lêi m×nh viÕt
“ChiÕu cÇu hiÒn”- kªu gäi nh÷ng ngêi tµi ®øc ra gióp d©n
*Häat ®éng 2: gióp níc.
(§äc - hiÓu v¨n b¶n.) II. §äc – hiÓu v¨n b¶n.
- HS ®äc v¨n b¶n. 1. §äc.
- GV chó ý çch ®äc: Râ rµng, chó ý - Bè côc:
nh÷ng ®o¹n v¨n bµy tá th¸i ®é t×nh + “ Tõng nghe.....ngêi hiÒn vËy”: Vai trß vµ sø mÖnh cña
c¶m cña ngêi viÕt. Nh÷ng c©u v¨n cã ngêi hiÒn ®èi víi nhµ vua vµ ®Êt níc
h×nh ¶nh. + “ Tríc ®©y....hay sao?” :Suy nghÜ cña nhµ vua vÒ t×nh
- GV yªu cÇu HS x¸c ®Þnh bè côc cña h×nh ®Êt níc hiÖn t¹i, íc nguyÖn ®îc nhiÒu ngêi hiÒn ra
v¨n b¶n. gióp rËp triÒu ®×nh mµ vua míi g©y dùng nªn
+ “ ChiÕu nµy....b¸n rao” :Nh÷ng yªu cÇu vµ biÖn ph¸p cÇu
hiÒn, tuyÓn hiÒn cô thÓ
+ Cßn l¹i: Mong muèn vµ lêi khÝch lÖ nhêi hiÒn cña nhµ
vua
ChiÕu cÇu hiÒn
PhÇn 1 PhÇn 2 PhÇn 3

- HS chó ý nh÷ng tõ khã gi¶i thÝch Tõng Tríc ChiÕu
cuèi ch©n trang s¸ch. nghe… ®©y nµy
sinh ra thêi ban
ngêi thÕ suy xuèng
hiÒn vi…cña …mäi
(?) T×m hiÓu çch ®¸nh gi¸ cña t¸c vËy TrÉm ngêi
gi¶ vÒ vai trß vµ nhiÖm vô cña ngêi hay sao ®Òu
hiÒn nh thÕ nµo? NhËn xÐt vÒ çch biÕt.
nªu vÊn ®Ò cña ngêi viÕt?
- HS chia nhãm nhá (theo bµn) trao 2. T×m hiÓu v¨n b¶n
®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi a. Çch xö thÕ cña ngêi hiÒn.
tr×nh bµy tríc líp - Vai trß cña ngêi hiÒn tµi ®îc ®¸nh gi¸ cao b»ng nghÖ thuËt
- GV chèt l¹i so s¸nh “ nh sao s¸ng trªn trêi cao”- lµ tinh hoa, tinh tó cña trêi
®Êt non s«ng
- Ph¶i do thiªn tö sö dông.
- Kh«ng lµm nh vËy lµ tr¸i víi ®¹o trêi, tr¸i víi quy luËt cuéc
sèng.
- H×nh ¶nh so s¸nh:
+ Ngêi hiÒn nh sao s¸ng trªn trêi.
+ Sao s¸ng ¾t chÇu vÒ ng«i B¾c thÇn…
Ho¹t ®éng 3  Dïng h×nh ¶nh so s¸nh lÊy tõ luËn ng÷. Cã søc thuyÕt
(Cñng cè, luyÖn tËp tiÕt1) phôc m¹nh mÏ ®èi víi sÜ phu B¾c Hµ. §ã lµ ch©n lÝ, lµ tÊt
- GV chèt l¹i néi dung bµi häc yÕu, ý trêi. Lµm c¬ së cho viÖc chiªu hiÒn ®·i sÜ: cÇu hiÒn
- HS «n l¹i thÓ lo¹i chiÕu vµ néi dung lµ viÖc lµm hîp ý trêi, lßng d©n
v¨n b¶n “ ChiÕu cÇu hiÒn”
TiÕt 2
1.KiÓm tra bµi cò:Nªu hoµn c¶nh ra ®êi vµ néi dung chÝnh v¨n b¶n “ ChiÕu cÇu hiÒn”
2.Bµi míi

I. TiÓu dÉn.
II.§äc – hiÓu v¨n b¶n
1.§äc
2. T×m hiÓu v¨n b¶n
a. Çch xö thÕ cña ngêi hiÒn.
*Ho¹t ®éng 1 b. Th¸i ®é vµ hµnh ®éng cña nho sÜ B¾c Hµ - T©m tr¹ng
- GV kÎ mÉu b¶ng, yªu cÇu HS chia 6 cña vua Quang Trung.
nhãm trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng
b¶ng phô * Th¸i ®é nho sÜ.
- GV chèt l¹i
Th¸i ®é nho sÜ Sö dông h×nh HiÖu qu¶
¶nh
- Bá ®i ë Èn. - LÊy ý trong - Võa ch©m biÕm
- Gi÷ m×nh im Kinh Thi, Kinh nhÑ nhµng, võa tá
lÆng. dÞch. ra ngêi viÕt cã
- Lµm cÇm - H×nh ¶nh kiÕn thøc s©u
chõng. mang ý nghÜa t- réng, cã tµi n¨ng
 BÊt hîp t¸c- îng trng. v¨n ch¬ng.
uæng phÝ tµi
n¨ng.
(?) T©m tr¹ng cña vua Quang Trung
vµ t×nh h×nh thêi thÕ ®îc diÔn t¶ * Vua Quang Trung.
nh thÕ nµo? - GhÐ chiÕu l¾ng nghe.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Ngµy ®ªm mong mái.
 Tha thiÕt tr«ng chê. Çch viÕt tÕ nhÞ, t×nh lÝ râ rµng, cã
søc thuyÕt phôc cao.
- ChØ ra tÝnh chÊt thêi ®¹i.
+ Trong trtiÒu cßn nhiÒu thiÕu xãt.
+ Biªn ¶i: cha yªn.
+ Nh©n d©n: cha hèi søc
+ §øc ho¸ cha nhuÇn.
 Khã kh¨n cÇn cã hiÒn tµi.
- Giäng ®iÖu tha thiÕt, chi tiÕt cô thÓ, çch nãi giÇu h×nh
¶nh bµy tá th¸i ®é thµnh t©m, khiªm nhêng nhng còng rÊt kiªn
*Ho¹t ®éng 2 quyÕt trong viÖc cÇu hiÒn.
(?) Vua Quang Trung cã çch cÇu c. Çch cÇu hiÒn cña vua Quang Trung.
hiÒn nh thÕ nµo? - Ai còng cã quyÒn tham gia kh«ng ph©n biÖt quan , d©n
- HS chia nhãm nhá (theo bµn) trao - Çch tiÕn cö ®a d¹ng.
®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái, cö ng- + §îc d©ng sí t©u bµy.
êi tr×nh bµy tríc líp + Do çc quan tiÕn cö.
- GV chèt l¹i + D©ng sí tù tiÕn cö.
- Lêi hay, mu hay ®îc dïng, ®îc khen thëng, khuyÕn khÝch
kh«ng kÓ thø bËc.
- Lêi kh«ng hîp, kh«ng dïng, cã s¬ suÊt kh«ng b¾t téi, chØ
trÝch
- Kªu gäi mäi ngêi tµi ®øc chung vai g¸nh v¸c viÖc níc..
 §êng lèi réng më, biÖn ph¸p cô thÓ, dÔ thùc hiÖn => TÇm
nh×n mang tÝnh chiÕn lîc cña vua Quang Trung
- KÕt thóc bµi chiÕu: lêi kÝch lÖ, më ra t¬ng lai tèt ®Ñp cho
®Êt níc, triÒu ®×nh, cho c¶ ngêi hiÒn cã t¸c dông ®éng viªn,
kªu gäi lµm phÊn chÊn lßng ngêi
(?) Çch kÕt thóc bµi chiÕu nh thÕ III- Tæng kÕt
nµo? - §èi tîng thuyÕt phôc: giíi sÜ phu B¾c Hµ ( rÊt nhiÒu ngêi
- Hs tr¶ lêi ç nh©n tµi giái cã lßng víi d©n víi níc nhng cha ra gióp triÒu ®×nh v×
Ho¹t ®éng 3 lÏ nµy lÏ kh¸c)
( Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß) - Môc ®Ých: thuyÕt phôc hä ra gióp vua, gióp níc
- Hs ®äc ghi nhí sgk - LuËn ®iÓm thuyÕt phôc: kÕt hîp t×nh lÝ, ph©n tÝch dÉn
- Hs nhËn xÐt vÒ tµi ®øc cña vua dô, bµy tá râ rµng, t©m huyÕt, ch©n thµnh....
Quang Trung, nhËn xÐt vÒ nghÖ IV.LuyÖn tËp
thuËt lËp luËn cña Ng« Th× NhËm - NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt lËp luËn cña bµi chiÕu vµ t tëng,
- HS häc bµi, so¹n bµi “ Xin lËp khoa t×nh c¶m cña vua Quang Trung
luËt”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 27
§äc thªm: xin lËp khoa luËt
(TrÝch TÕ cÊp b¸t ®iÒu)
- NguyÔn Trêng Té-
A. KÕt qu¶ cÇn ®¹t
Gióp häc sinh hiÓu tÇm nh×n xa réng vµ tiÕn bé vÒ vai trß cña luËt ph¸p ®èi víi viÖc ®¶m b¶o vµ ph¸t
triÓn cña nhµ níc ph¸p quyÒn vµ x· héi tu©n thñ luËt ph¸p. NghÖ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, kÝn kÏ,
thuyÕt phôc lÝ t×nh vµ tÊm lßng trung thùc cña t¸c gi¶ ®èi víi d©n, víi níc.
* Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý
- CÇn cho HS ®äc kü, t×m hiÓu nh÷ng luËn ®iÓm chÝnh, ®Ó thÊy râ gi¸ trÞ cña v¨n b¶n
- kÕt hîp tù ®äc, tù tr¶ lêi c©u hoitrong SGK. GV chØ lµm nhiÖm vô ®Þnh híng vµ chèt.
B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß
SGK, SGV
ThiÕt kÕ bµi d¹y
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng 1. Tæ chøc kiÓm tra bµi cò
(h×nh thøc: VÊn ®¸p)
1. Ph©n tÝch hÖ thèng luËn ®iÓm trong bµi ChiÕu cÇu hiÒn. Tõ ®ã kh¸i qu¸t tÇm nh×n vµ t t-
ëng cña vua Quang Trung vµ nghÖ thuËt nghÞ luËn cña Ng« Th× NhËm.
2. V× sao nãi chñ tr¬ng cÇu hiÒn, biÖn ph¸p cÇu hiÒn cña Quang Trung lµ cô thÓ vµ dÔ dµng
thùc hiÖn?
3. NhËn xÐt th¸i ®é, lêi lÏ cÇu hiÒn cña t¸c gi¶. V× sao th¸i ®é, lêi lÏ Êy lµ rÊt phï hîp víi ®èi t-
îng vµ môc ®Ých cÇu hiÒn cña bµi chiÕu?
Ho¹t ®éng 2: DÉn vµo bµi
NguyÔn Trêng Té theo ®¹o Thiªn Chóa vµ lµ mét häc gi¶ næi tiÕng víi nh÷ng t tëng ®æi míi ®Êt níc
thÓ hiÖn trong t¸c phÈm chÝnh luËn – b¶n ®iÒu trÇn: TÕ cÊp b¸t ®iÒu (8 ®iÒu cÇn thiÕt göi lªn vua
Tù §øc nhµ NguyÔn. B¶n ®iÒu trÇn thø 27/60 lµ b¶n mang tªn Xin lËp khoa luËt, bµn vÒ sù cÇn thiÕt
cña luËt ph¸p ®èi víi x· héi, nhµ níc ph¸p quyÒn,; nh»m thuyÕt phôc triÒu ®×nh më khoa luËt.
Ho¹t ®éng 3: híng dÉn ®äc – hiÓu kh¸i qu¸t
1. VÒ t¸c gi¶ (1830-1871)
* HS tù ®äc theo tiÓu dÉn (SGK, tr. 71)
2. §äc
* Giäng khóc triÕt, râ rµng, rµnh m¹ch; chó ý çc c©u hái tu tõ.
* Ba HS ®äc 2 lÇn toµn bµi. NhËn xÐt çch ®äc.
3. Gi¶i thÝch tõ khã: theo çc chó thÝch ch©n trang
4. ThÓ lo¹i vµ bè côc
- §iÒu trÇn: v¨n nghÞ luËn chÝnh trÞ – x· héi tr×nh bµy vÊn ®Ò theo tõng ®iÒu, tõng môc.
- Bè côc: (1) Vai trß vµ t¸c dông cña luËt ph¸p ®èi víi x· héi; (2) Mèi quan hÖ gi÷a luËt ph¸p víi
®¹o Nho, v¨n ch¬ng nghÖ thuËt; (30 Mèi quan hÖ gi÷a luËt ph¸p vµ ®¹o ®øc.
Ho¹t ®éng 4. Híng dÉn ®äc – hiÓu chi tiÕt
C©u 1:
- LuËt bao gåm nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau: kØ c¬ng, uy quyÒn, chÝnh lÖnh, tam c¬ng ngò thêng, ...
- ViÖc thùc hµnh luËt ph¸p ë çc níc ph¬ng t©y rÊt c«ng b»ng, nghiªm minh. Kh«ng cã ai, kÓ c¶ vua
chóa ®îc ®øng ngoµi, ®øng trªn lu¹t ph¸p. Nhµ níc, x· héi tån t¹i, vËn hµnh vµ ph¸t triÓn b»ng luËt ph¸p.
§ã lµ nh÷ng nhµ níc ph¸p quyÒn.
C©u 2: T¸c gi¶ chñ tr¬ng vua, quan, d©n ®Òu ph¶i cã th¸i ®é t«n träng vµ thùc hiÖn nghiªm chØnh,
kh«ng ®îc vi ph¹m, lµm tr¸i luËt ph¸p. Chñ tr¬ng nh vËy míi ®¶m b¶o ®îc c«ng b»ng x· héi.
C©u 3: Theo t¸c gi¶, Nho häc kh«ng cã truyÒn thèng t«n träng luËt ph¸p v× chØ nãi su«ng trªn giÊy, lµm
tèt ch¼ng ai khen, kh«ng lµm hay lµm dë ch¼ng ai chª. §Õn Khæng Tö còng ph¸i c«ng nhËn ®iÒu nµy.
C©u 4: Quan hÖ hi÷a ®¹o ®øc vµ luËt ph¸p lµ ë chç thèng nhÊt gi÷a ®óng luËt vµ ®¹o ®øc. C«ng
b»ng, luËt ph¸p lµ ®¹o ®øc. §¹o ®øc lín nhÊt lµ chÝ c«ng v« t.
Tr¸i luËt còng ®ång nghÜa víi tr¸i ®¹o ®øc.
C©u 5: ViÖc nh¾c ®Õn Khæng Tö vµ çc kh¸i niÖm ®¹o ®øc, v¨n ch¬ng cã t¸c dông lµm cho nghÖ
thuËt biÖn luËn t¸c ®éng ®Õn t duy vµ t©m lÝ çc nhµ nho – vèn lµ nh÷ng ngêi gi¬ng cao ngän cê ®¹o
®øc cña Th¸nh Khæng – vµ chÝnh Khæng Tö ®· nhËn ra çi h¹n chÕ, chñ quan vµ kh«ng tëng cña gi¸o
lÝ, ®¹o ®øc, nghÖ thuËt nÕu kh«ng cã luËt ph¸p lµm nÒn t¶ng; ®Ó hä nhËn thøc râ vÊn ®Ò quan träng
cña luËt ph¸p.
Ho¹t ®éng 5: Híng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp
1. ®äc bµi viÕt 2 – 3 lÇn ë nhµ
2. T×m hiÓu vµ nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn luËt ph¸p ë níc ta hiÖn nay trªn mét lÜnh vùc
mµ em biÕt (ch¼ng h¹n: an toµn giao th«ng, m«i trêng...)
3. So¹n bµi “ Thùc hµnh vÒ nghÜa cña tõ trong sö dông”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 28 ppct
Thùc hµnh nghÜa cña tõ trong sö dông

- Cñng cè vµ n©ng cao nh÷ng hiÓu biÕt vÒ çc ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa cña tõ vµ hiÖn tîng tõ
nhiÒu nghÜa, hiÖn tîng ®ång nghÜa.
2.Kü n¨ng: LuyÖn tËp ®Ó cã thÓ sö dông tõ theo çc nghÜa kh¸c nhau vµ lÜnh héi tõ víi çc nghÜa kh¸c
nhau, ®ång thêi chän lùa tõ thÝch hîp trong tõng ng÷ c¶nh
3.Th¸i ®é: båi dìng vµ n©ng cao t×nh c¶m yªu quý vèn tõ ng÷ phong phó, giµu søc biÓu hiÖn cña tiÕng
ViÖt
- SGK, SGV, thiÕt kÕ bµi so¹n, t×a liÖu tham kh¶o “ Tõ vùng häc TV”- NguyÔn ThiÖn Gi¸p
- SGK, b¶ng phô
C.TiÕn tr×nh bµi d¹y
2.Bµi míi
*Ho¹t ®éng1
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao 1.Bµi tËp 1
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái bµi tËp1 a. “L¸”: ®îc dïng víi nghÜa gèc: chØ bé phËn cña c©y, thêng ë
cö ngêi tr×nh bµy tríc líp trªn ngän hay trªn cµnh c©y, cã h×nh d¸ng máng vµ cã bÒ mÆt
- GV chèt l¹i nhÊt ®Þnh
b.Tõ “ L¸” cßn ®îc dïng víi çc nghÜa kh¸c
- Dïng víi çc tõ chØ bé phËn c¬ thÓ ngêi
-................................vËt b»ng giÊy
- ...............................vËt b»ng v¶i
- ................................vËt b»ng tre, nøa, cá
(?)Tõ ®ã rót ra ®Æc ®iÓm chung vµ - ................................kim lo¹i
mèi quan hÖ cña chóng *§iÓm chung:
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - §ã ®Òu lµ çc vËt cã h×nh d¸ng máng, dÑt nh çi l¸ c©y
- Do ®ã çc nghÜa cña tõ l¸ cã quan hÖ víi nhau:®Òu cã nÐt
nghÜa chung ( chØ thuéc tÝnh cã h×nh d¸ng máng nh l¸ c©y)
2.Bµi tËp 2
*Ho¹t ®éng2 VD:
- HS chia nhãm nhá theo bµn trao ®æi - “Nhµ «ng Êy cã n¨m miÖng ¨n”
th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái vµo phiÕu - “Nã thêng gi÷ ch©n hËu vÖ trong ®éi bãng cña trêng”
häc tËp - “§ã lµ nh÷ng g¬ng mÆt míi trong lµng th¬ VN”
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i 3.Bµi tËp3
*Ho¹t ®éng3 - Nãi ngät, c©u nãi chua ch¸t, lêi mêi mÆn nång
- HS chia 6 nhãm - T×nh c¶m mÆn nång, nçi cay ®¾ng, c©u chuyÖn bïi tai
+Nhãm1,2,3 t×m tõ, ®Æt c©u vÒ ©m
thanh
+Nhãm4,5,6 t×m tõ, ®Æt c©u vÒ t×nh
c¶m
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc
líp
- GV chèt l¹i
4.Bµi tËp 4
*Ho¹t ®éng4 - “ CËy” cã “ Nhê” lµ ®ång nghÜa: B»ng lêi nãi t¸c ®éng ®Õn
- GV ph¸t vÊn theo c©u hái SGK ngêi kh¸c víi môc ®Ých mong muèn hä gióp m×nh lµm mét
- HS tr¶ lêi viÖc g× ®ã
( TÝch hîp bµi ®äc v¨n Trao duyªn ®· -> dïng “ CËy” thÓ hiÖn ®îc niÒm tin vµo sù s½n sµng gióp
häc ë líp10) ®ì vµ hiÖu qu¶ gióp ®ì cña ngêi kh¸c
- “ ChÞu” cã nhËn, nghe, v©ng lµ tõ ®ång nghÜa chØ sù ®ång
ý, sù chÊp thuËn víi lêi ngêi kh¸c
-> ChÞu:thuËn theo lêi ngêi kh¸c, theo mét lÏ nµo ®ã mµ m×nh
cã thÓ kh«ng ng ý
5.Bµi tËp5
*Ho¹t ®éng5 a. “ Canh çnh”-> kh¾c ho¹ t©m tr¹ng day døt triÒn miªn cña
- GV híng dÉn HS lµm viÖc ç nh©n t¸c gi¶ HCM.ThÓ hiÖn con ngêi t¸c gi¶ ( nh©n ho¸)
- Tù lµm bµi5 b. “ Liªn can”
c. “ B¹n”
3.Cñng cè
- GV chèt l¹i néi dung bµi häc
4.DÆn dß: HS häc bµi vµ so¹n bµi “ ¤n
tËp VH trung ®¹i VN”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 37-38-39
Hai ®øa trÎ
- Th¹ch Lam-
1. KiÕn thøc Gióp häc sinh :
- C¶m nhËn ®îc t×nh c¶m xãt th¬ng cña Th¹ch Lam ®èi víi nh÷ng ngêi ph¶i sèng nghÌo khæ, quÈn
quanh vµ sù c¶m th«ng, tr©n träng cña nhµ v¨n tríc mong íc cña hä vÒ mét cuéc sèng t¬i s¸ng h¬n.
- ThÊy ®îc mét vµi nÐt ®éc ®¸o trong bót ph¸p nghÖ thuËt cña Th¹ch Lam qua truyÖn ng¾n tr÷ t×nh “
Hai ®øa trÎ”
3. Th¸i ®é:Häc sinh cã th¸i ®é ®ång c¶m víi nh÷ng c¶nh ®êi quÈn quanh, bÕ t¾c, sèng v« danh v«
nghÜa
B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
- SGK, SGV ng÷ v¨n 11 chuÈn
- Gi¸o ¸n.
- B¶ng phô
- Ph¬ng ph¸p ®äc – hiÓu, ®äc diÔn c¶m kÕt hîp ph©n tÝch, so s¸nh qua h×nh thøc nªu vÊn ®Ò,
trao ®æi vµ th¶o luËn.
D.TiÕn tr×nh d¹y häc
2. KiÓm tra bµi cò: Thµnh tùu chñ yÕu cña v¨n häc ViÖt Nam tõ ®Çu thÕ kØ XX ®Õn çch
m¹ng th¸ng 8 n¨m 1945 ?
3. Bµi míi
*Ho¹t ®éng1: A.TiÓu dÉn

- GV gäi HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK 1.T¸c gi¶ ( 1910- 1942)
sau ®ã tãm t¾t néi dung chÝnh - Tªn khai sinh: NguyÔn Têng Vinh ( sau ®æi thµnh NguyÔn
- GV chèt l¹i Têng L©n)
- Sinh ra t¹i Hµ Néi nhng thuë nhá TL sèng ë quª ngo¹i: phè
huyÖn CÈm Giµng, tØnh H¶i D¬ng ( mét phè huyÖn nghÌo
in ®Ëm trong t©m trÝ Th¹ch Lam)
- Lµ ngêi th«ng minh, tÝnh t×nh ®iÒm ®¹m, trÇm tÜnh vµ
rÊt tinh tÕ.
- Cã quan niÖm v¨n ch¬ng lµnh m¹nh, tiÕn bé vµ cã biÖt tµi
vÒ truyÖn ng¾n
2.s¸ng t¸c
- T¸c phÈm chÝnh: Sgk
- §Æc ®iÓm truyÖn ng¾n Th¹ch Lam: Sgk
3.TruyÖn ng¾n “ Hai ®øa trÎ”
- XuÊt xø: trÝch trong tËp “ N¾ng trong vên”
*Ho¹t ®éng2 - Sù hoµ quyÖn hai yÕu tè: hiÖn thùc vµ l·ng m¹n tr÷ t×nh
- HS ®äc diÔn c¶m ®o¹n ®Çu vµ c¶nh B.§äc- hiÓu v¨n b¶n
®îi tµu I.§äc v¨n b¶n
- T×m hiÓu bè côc vµ thÓ lo¹i - Gi¶i thÝch tõ khã
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Bè côc: 1.Bøc tranh ®êi sèng n¬i phè huyÖn nghÌo
2.C¶nh ®îi tµu
- ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n tr÷ t×nh: cèt truyÖn rÊt ®¬n gi¶n,
gÇn nh kh«ng cã cèt truyÖn, ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, chÊt th¬
thÓ hiÖn trong miªu t¶ c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt,
c¶nh vËt thiªn nhiªn...
*Ho¹t ®éng3:
- Híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n
(?) C¶nh vËt trong truyÖn ®· ®îc miªu
t¶ trong thêi gian vµ kh«ng gian nh thÕ
nµo?
- HS chia 6 nhãm
+Nhãm1,2: t×m hiÓu vÒ c¶nh ngµy tµn
®îc TG miªu t¶ NTN? nªu nhËn xÐt II.T×m hiÓu v¨n b¶n
+Nhãm3,4 t×m hiÓu vÒ c¶nh chî tµn ®- 1.Bøc tranh ®êi sèng n¬i phè huyÖn nghÌo
îc TG miªu t¶ NTN? nªu nhËn xÐt a.C¶nh vËt lóc chiÒu tèi vµ ®ªm xuèng
+Nhãm5,6: t×m hiÓu c¶nh ®ªm tèi, nªu *C¶nh ngµy tµn
nhËn xÐt - ¢m thanh: tiÕng trèng thu kh«ng, tiÕng Õch nh¸i kªu ran
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng ngoµi ®ång, tiÕng muçi vo ve trong çc cöa hµng h¬i tèi...
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc - H×nh ¶nh:Ph¬ng t©y ®á rùc nh löa ch¸y vµ nh÷ng ®¸m
líp m©y ¸nh hång nh hßn than s¾p tµn. D·y tre lµng tríc mÆt
- GV chèt l¹i ®en l¹i...
- Mét chiÒu ªm ¶ nh ru vµ tho¶ng qua giã m¸t..
-> c¶nh vËt ®Ñp vµ buån, rÊt quen thuéc ë mçi miÒn quª
ViÖt Nam
* C¶nh chî tµn
- Chî ®· v·n tõ l©u, kh«ng mét tiÕng ån µo, ngêi còng vÒ
hÕt, chØ cßn mét vµi ngêi b¸n hµng vÒ muén ®ang thu xÕp
hµng ho¸
- Trªn ®Êt chØ cßn r¸c rëi, vá bëi, vá thÞ vµ l¸ nh·n
- MÊy ®øa trÎ con nhµ nghÌo nhÆt nh¹nh thanh nøa, thanh tre
hay bÊt cø thø g× cña nh÷ng ngêi b¸n hµng ®Ó l¹i..
- Mét mïi ©m Èm bèc lªn -> mïi riªng cña ®Êt
-> C¶nh chî tµn ë phè huyÖn CÈm Giµng vµ còng lµ cña
nhiÒu phè huyÖn nghÌo ngµy xa
* C¶nh ®ªm tèi

Bãng tèi ¸nh s¸ng
- Trêi nh¸ nhem tèi “ çt lÊp - §Ìn hoa k× leo lÐt, ®Ìn
l¸nh tõng chç, ®êng mÊp m« d©y s¸ng xanh..
thªm.....” - Mét khe ¸nh s¸ng
- §êng phè vµ çc ngâ con - VÖt s¸ng cña nh÷ng con
dÇn dÇn chøa ®Çy bãng tèi ®om ®ãm..
- Tèi hÕt c¶ con ®êng th¨m - QuÇng s¸ng th©n mËt
th¼m ra s«ng....sÉm ®en chung quanh
h¬n n÷a. - Mét chÊm löa nhá vµ
=>Bãng tèi ®Çy dÇn vµng l¬ löng ®i trong ®ªm
tèi
- Tha thít tõng hét s¸ng lät
qua phªn nøa
=> yÕu ít, le lãi
=> Bãng tèi ¸t c¶ ¸nh s¸ng, mét vµi ¸nh s¸ng nhá nhoi khiÕn
4.Cñng cè, dÆn dß tiÕt1 bãng tèi cµng thªm dµy ®Æc
- GV híng dÉn HS: Tãm l¹i: C¶nh vËt lóc chiÒu tèi vµ ®ªm xuèng gÇn gòi, th©n
+ HS häc bµi thiÕt, b×nh dÞ mµ nªn th¬, gîi nçi buån man m¸c trong lßng
+ Giê sau häc tiÕp bµi “ Hai ®øa trÎ” ngêi.
TiÕt2-3 ( Hai ®øa trÎ)

2.KiÓm tra bµi cò: C¶nh vËt trong truyÖn ®· ®îc miªu t¶ trong thêi gian vµ kh«ng gian nh thÕ
nµo? Em cã nhËn xÐt g× vÒ çch miªu t¶ c¶nh vËt Êy?
3.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1: b.Cuéc sèng con ngêi

(?) Ph©n tÝch h×nh ¶nh nh÷ng ngêi *H×nh ¶nh nh÷ng ngêi d©n phè huyÖn
d©n phè huyÖn ®îc nhµ v¨n gîi ra trong +MÑ con chÞ TÝ víi çi châng tre, vµi chÐn níc chÌ, ngän
t¸c phÈm vµ nªu nhËn xÐt ®Ìn dÇu leo lÐt. Ngµy mß cua b¾t tÐp, tèi dän hµng, hµng
- HS chia nhãm nhá theo bµn trao ®æi ®· ®¬n s¬ l¹i v¾ng kh¸ch nªn “ ch¶ kiÕm ®îc bao nhiªu”
th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh ( H×nh ¶nh ngän ®Ìn ®îc nh¾c ®i nh¾c l¹i nhiÒu lÇn)
bµy tríc líp +Gia ®×nh b¸c xÈm: n»m ngåi ngay trªn chiÕc chiÕu r¸ch
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i tr¶i trªn mÆt ®Êt, th»ng con nhá bß ra ®Êt, çi thau s¾t
tr¾ng chê tiÒn thëng trèng tr¬ tríc mÆt, chØ cã “ mÊy tiÕng
®µn bÇu kªu lªn bÇn bËt..”
+H×nh ¶nh bµ cô Thi h¬i ®iªn, nh÷ng ®øa trÎ con nhµ nghÌo
ven chî...
=> nh÷ng kiÕp sèng vÊt vëng, lÇm than cïng sù buån ch¸n,
mái mßn
*Ho¹t ®éng2 * T©m tr¹ng chÞ em Liªn vµ An
(?) Ph©n tÝch t©m tr¹ng Liªn vµ An tríc - C¶nh nhµ sa sót, bè liªn mÊt viÖc, c¶ nhµ bá HN vÒ quª,
khung c¶nh thiªn nhiªn vµ bøc tranh ®êi mÑ lµm hµng s¸o.
sèng n¬i phè huyÖn - ChÞ em Liªn ®îc mÑ giao cho tr«ng nom mét cöa hµng t¹p
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi ho¸ nhá xÝu. Hµng b¸n ch¼ng ¨n thua g×, Liªn th¬ng mÊy
®øa trÎ con nhµ nghÌo ven chî nhng chÞ còng ch¼ng cã tiÒn
®Ó cho chóng
- Liªn ngåi yªn lÆng bªn mÊy qu¶ thuèc s¬n ®en, c« thÊy “
Lßng buån man m¸c”, ®«i m¾t “ Bãng tèi ngËp ®Çy dÇn”
vµ çi buån cña buæi chiÒu quª thÊm thÝa vµo t©m hån
ng©y th¬ cña c«
- Cµng vÒ khuya “ T©m hån Liªn yªn tÜnh h¼n, cã nh÷ng
c¶m gi¸c m¬ hå kh«ng hiÓu”
Tãm l¹i:
Chõng Êy ngêi trong bãng tèi ngµy nµy qua ngµy kh¸c sèng
quÈn quanh, tï tóng trong çi “ ao ®êi b»ng ph¼ng” ( Xu©n
DiÖu).Mçi ngêi mét c¶nh nhng hä ®Òu cã chung sù buån
ch¸n, mái mßn-> TÊt c¶ ®îc hiÖn ra qua çi nh×n xãt th¬ng
cña Th¹ch Lam => Gi¸ trÞ nh©n ®¹o
*Ho¹t ®éng3
- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n t¶ c¶nh ®îi tµu
- HS chia nhãm nhá trao ®æi th¶o luËn
tr¶ lêi c©u hái: 2.C¶nh ®îi tµu
(?) C¶nh ®îi tµu ®îc miªu t¶ nh thÕ - §ªm nµo còng vËy chÞ em Liªn vµ An vµ nh÷ng ngêi d©n
nµo? V× sao chÞ em Liªn vµ mäi ngêi cè phè huyÖn còng cè thøc ®îi chuyÕn tµu ®i ngang qua
thøc ®îi tµu dï ch¼ng ®îi ai, ch¼ng mua - §oµn tµu tõ Hµ Néi “ víi nh÷ng toa ®Ìn s¸ng trng, nh÷ng toa
b¸n g×? h¹ng trªn sang träng lè nhè ngêi, ®ång vµ kÒn lÊp l¸nh” nã
(?) Nªu ý nghÜa cña h×nh ¶nh ®oµn tµu ®èi lËp víi cuéc ssèng mßn mái, nghÌo nµn, tèi t¨m vµ quÈn
®èi víi ngêi d©n phè huyÖn? quanh cña ngêi d©n phè huyÖn
- Hs lµm viÖc theo nhãm, trao ®æi th¶o - §èi víi chÞ em Liªn, chuyÕn tµu ®ªm cßn gîi nhí vÒ nh÷ng
luËn kØ niÖm cña ngµy xa sung síng, cña Hµ Néi xa x¨m,Hµ Néi
- §¹i diÖn çc nhãm tr×nh bµy rùc s¸ng vµ huyªn n¸o
- Gv ®Þnh híng b»ng nh÷ng c©u hái gîi -> ChuyÕn tµu ®ªm “ nh ®· ®em mét thÕ giíi kh¸c ®i qua”
më ®oµn tµu ®Õn vµ ®i nh mét lÞch tr×nh nhng h×nh ¶nh
- Gv nhËn xÐt tæng hîp ®oµn tµu s¸ng trng còng t¹o mét tho¸ng vui, mét niÒm an ñi,
mét nçi khao kh¸t m¬ hå, mét m¬ íc kh«ng bao giê t¾t, mét
chót t¬i s¸ng cho sù sèng nghÌo khæ, ®¬n ®iÖu, tÎ nh¹t hµng
ngµy cña hä.
- Sau khi con tµu ®i qua: phè huyÖn l¹i ch×m vµo yªn tÜnh,
tÞch mÞch
=> HiÖn thùc c¶nh ®êi buån tÎ ë mét phè huyÖn nhá cã mét ý
nghÜa kh¸i qu¸t: nã t¸i hiÖn tÝnh tr× trÖ tõ l©u cña XHVN
thêi Ph¸p thuéc.
III.KÕt luËn
4.Cñng cè, luyÖn tËp - Th¹ch Lam ®· miªu t¶ bøc tranh phè huyÖn nghÌo b»ng
(?) Qua truyÖn ng¾n “ Hai ®øa trÎ”, TL nh÷ng c¶nh, nh÷ng ngêi, nh÷ng chi tiÕt rÊt ch©n thËt vµ
muèn ph¸t biÓu ®iÒu g×? c¶m ®éng. ¤ng ®· giµnh cho con ngêi quª h¬ng, nh÷ng con
(?) H·y nhËn xÐt vÒ nh÷ng ®Æc s¾c ngêi nghÌo khæ trong bãng tèi mét sù c¶m th«ng vµ xãt th¬ng
nghÖ thuËt cña t¸c phÈm? nång hËu. C¶nh phè huyÖn nghÌo võa hiÖn thùc võa chøa
- Mét vµi ç nh©n tr¶ lêi chan tinh thÇn nh©n ®¹o
- Cèt truyÖn ®¬n gi¶n, nh©n vËt chñ yÕu ®îc khai th¸c bëi

t©m tr¹ng, c¶m xóc, giäng v¨n nhÑ nhµng trÇm tÜnh, c¶m
xóc tinh tÕ, h×nh ¶nh chän läc võa mang ý nghÜa hiÖn thùc
võa mang ý nghÜa biÓu trng( bãng tèi, ngän, ®Ìn, ®oµn tµu)
IV.LuyÖn tËp
- HS lµm bµi tËp1
- NÐt ®Æc s¾c cña phong çch nghÖ thuËt Th¹ch Lam
+ Võa ®Ëm ®µ yÕu tè hiÖn thùc võa ph¶ng phÊt chÊt l·ng
m¹n, chÊt th¬
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn + Tiªu biÓu cho lo¹i truyÖn t©m t×nh cña Th¹ch Lam ( Çi
tËp t×nh ngêi ch©n chÊt nhÑ nhµng thÊm s©u kh¾p thiªn
- Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ tiÕt sau truyÖn; thÕ giíi néi t©m cña nh©n vËt; lèi kÓ chuyÖn thñ
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y thØ nh t©m sù víi ngêi ®äc..)
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt sè: 40 ppct
Ng÷ c¶nh
N¾m ®îc kh¸i niÖm ng÷ c¶nh, çc yÕu tè cña ng÷ c¶nh vµ vai trß cña ng÷ c¶nh trong ho¹t ®éng giao
tiÕp b»ng ng«n ng÷.
2.Kü n¨ng:BiÕt nãi vµ viÕt cho phï hîp víi ng÷ c¶nh giao tiÕp, ®ång thêi cã n¨ng lùc lÜnh héi chÝnh x¸c
néi dung, môc ®Ých cña lêi nãi, c©u v¨n trong mèi quan hÖ víi ng÷ c¶nh.
ViÖt
- SGK, SGV, thiÕt kÕ bµi so¹n, “ Tõ trong ho¹t ®éng giao tiÕp”- Bïi Minh To¸n
- SGK, b¶ng phô
C.Çch thøc tiÕn hµnh:
- GV tæ chøc giê d¹y häc theo çch kÕt hîp nªu vÊn ®Ò, trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái. TÝch hîp víi
®äc v¨n vµ lµm v¨n
3.Bµi míi
*Ho¹t ®éng1 I.Kh¸i niÖm

- GV híng dÉn HS ph©n tÝch vÝ dô 1.VÝ dô: SGK/ 102
1/SGK C©u nãi “Giê muén thÕ nµy mµ hä cha ra nhØ?”
- HS chia nhãm nhá trao ®æi th¶o luËn + Kh«ng ®Æt trong bèi c¶nh sö dông nµo sÏ kh«ng hiÓu ®îc
tr¶ lêi c©u hái 2, cö ngêi tr×nh bµy tríc néi dung
líp + §Æt c©u nãi trªn vµo bèi c¶nh ph¸t sinh trong truyÖn ng¾n
- Gv chuÈn kiÕn thøc “Hai ®øa trÎ” ta biÕt mét sè th«ng tin vÒ bèi c¶nh cña c©u nãi
trªn: C©u nãi ®ã lµ cña ai? nãi ë ®©u, lóc nµo?....
=> Mçi c©u ®Òu ®îc s¶n sinh ra trong mét bèi c¶nh nhÊt
®Þnh vµ chØ ®îc lÜnh héi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c trong bèi
c¶nh cña nã
2.Kh¸i niÖm ng÷ c¶nh ( SGK)
II.Çc nh©n tè cña ng÷ c¶nh
*Ho¹t ®éng 2 1.Nh©n vËt giao tiÕp
(?) Ng÷ c¶nh bao gåm nh÷ng nh©n tè - Nh©n vËt giao tiÕp: Ngêi nãi ( Ngêi viÕt) vµ mét hoÆc
nµo? Çc nh©n tè ®ã cã quan hÖ g× tíi nhiÒu ngêi kh¸c tham gia ho¹t ®éng giao tiÕp
qu¸ tr×nh lÜnh héi vµ t¹o lËp lêi nãi? - Çc nh©n vËt giao tiÕp cã quan hÖ t¬ng t¸c víi nhau
Ph©n tÝch vÝ dô - Quan hÖ, vÞ thÕ cña nh©n vËt giao tiÕp chi phèi néi dung
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi vµ h×nh thøc cña lêi nãi, c©u v¨n
2.Bèi c¶nh ngoµi ng«n ng÷
- Bèi c¶nh giao tiÕp réng: Toµn bé nh÷ng nh©n tè x· héi, ®Þa
lÝ, chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, phong tôc, tËp qu¸n... cña
céng ®ång ng«n ng÷
=> T¹o nªn bèi c¶nh v¨n ho¸ cña mét ®¬n vÞ ng«n ng÷, mét
s¶n phÈm ng«n ng÷
VD Bèi c¶nh v¨n ho¸ cña c©u nãi cña chÞ TÝ trong truyÖn
ng¾n “ Hai ®øa trÎ” -> XHVN tríc CM th¸ng 8 n¨m 1945
*Chó ý: Bèi c¶nh v¨n ho¸ ®èi víi v¨n b¶n v¨n häc
- Bèi c¶nh giao tiÕp hÑp: §ã lµ n¬i chèn, thêi gian ph¸t sinh
c©u nãi cïng víi nh÷ng sù viÖc, hiÖn tîng x¶y ra xung quanh
=> T¹o nªn t×nh huèng cña tõng c©u nãi
* Chó ý: TÊt c¶ sù thay ®æi ë t×nh huèng ®Òu chi phèi néi
dung vµ h×nh thøc cña çc c©u nãi
- HiÖn thùc ®îc nãi tíi: Cã thÓ lµ hiÖn thùc bªn ngoµi çc
nh©n vËt giao tiÕp, còng cã thÓ lµ hiÖn thùc t©m tr¹ng cña
con ngêi -> t¹o nªn phÇn nghÜa sù viÖc cña c©u
VD SGK
3.V¨n c¶nh
- V¨n c¶nh cã thÓ lµ lêi ®èi tho¹i hoÆc ®¬n tho¹i, cã thÓ ë
d¹ng nãi hoÆc d¹ng viÕt
(?) ThÕ nµo lµ v¨n c¶nh? Quan hÖ cña - V¨n c¶nh võa lµ c¬ së cho viÖc sö dông, võa lµ c¬ së cho
v¨n c¶nh víi viÖc sö dông vµ lÜnh héi viÖc lÜnh héi ®¬n vÞ ng«n ng÷
®¬n vÞ ng«n ng÷? VD: SGK
- Hs lµm viÖc ç nh©n, ®éc lËp tr¶ lêi III.Vai trß cña ng÷ c¶nh
- Gv nhËn xÐt, kh¸i qu¸t 1.§èi víi ngêi nãi ( ngêi viÕt) vµ qu¸ tr×nh s¶n sinh lêi nãi,
c©u v¨n: Ng÷ c¶nh lµ c¬ së cña viÖc dïng tõ, ®Æt c©u, kÕt
*Ho¹t ®éng 3 hîp tõ ng÷...
(?) Nªu vai trß cña ng÷ c¶nh ®èi víi qu¸ 2.§èi víi ngêi nghe ( ngêi ®äc) vµ qu¸ tr×nh lÜnh héi lêi nãi,
tr×nh s¶n sinh vµ lÜnh héi v¨n b¶n? c©u v¨n: Ng÷ c¶nh lµ c¨n cø ®Ó lÜnh héi tõ ng÷, c©u v¨n,
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi hiÓu ®îc néi dung ý nghÜa, môc ®Ých...cña lêi nãi, c©u v¨n.
IV.LuyÖn tËp
1.Bµi tËp1
- Çc chi tiÕt trong 2 c©u v¨n ®Òu b¾t nguån tõ hiÖn thùc
- C©u v¨n xuÊt ph¸t tõ bèi c¶nh: Tin tøc vÒ kÎ ®Þch ®Õn ®·
*Ho¹t ®éng 4 phong thanh mêi th¸ng nay mµ lÖnh quan ( ®¸nh giÆc) th×
- Gv híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn vÉn cßn chê ®îi. Ngêi n«ng d©n ®· thÊy râ h×nh ¶nh d¬ bÈn
tËp cña kÎ thï vµ c¨m ghÐt chóng mçi khi thÊy bãng d¸ng tµu xe
- HS chia 4 nhãm: mçi nhãm lµm 1 bµi cña chóng
tËp lÇn lît 1, 2, 3, 4 2.Bµi tËp2
- çc nhãm trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi - Hai c©u th¬ cña HXH g¾n liÒn víi t×nh huèng giao tiÕp cô
c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp thÓ: ®ªm khuya, tiÕng trèng canh dån dËp mµ ngêi phô n÷

- GV chuÈn kiÕn thøc vÉn c« ®¬n, tr¬ träi...
- C©u th¬ lµ sù diÔn t¶ t×nh huèng, cßn t×nh huèng lµ néi
dung ®Ò tµi cña c©u th¬
- Ngoµi sù diÔn t¶ t×nh huèng, c©u th¬ cßn béc lé t©m sù cña
nh©n vËt tr÷ t×nh- cña chÝnh t¸c gi¶, mét ngêi phô n÷ lËn
®Ën, tr¾c trë trong t×nh duyªn
3.Bµi tËp3:
- Nh÷ng chi tiÕt trong hoµn c¶nh sèng cña gia ®×nh Tó X¬ng
chÝnh lµ bèi c¶nh t×nh huèng cho néi dung cña 6 c©u th¬
®Çu
- VD: viÖc dïng thµnh ng÷ “ Mét duyªn hai nî” kh«ng ph¶i
chØ ®Ó nãi nçi vÊt v¶ cña bµ Tó mµ xuÊt ph¸t tõ chÝnh ng÷
c¶nh s¸ng t¸c: bµ Tó ph¶i lµm ®Ó nu«i c¶ con vµ chång
4.Bµi tËp 4
- Hoµn c¶nh s¸ng t¸c chÝnh lµ ng÷ c¶nh: Sù kiÖn vµo n¨m
§inh DËu ( 1897) chÝnh quyÒn míi do TDP lËp nªn ( nhµ níc)
®· tæ chøc cho çc sÜ tö ë HN xuèng thi chung ë trêng Nam
§Þnh. Trong k× thi ®ã toµn quyÒn Ph¸p ®· ®Õn dù
5.Bµi tËp 5
- Kh«ng ph¶i nãi vÒ ®Ò tµi ®ång hå mµ nãi vÒ thêi gian
- Nh»m môc ®Ých nªu nhu cÇu cÇn biÕt th«ng tin vÒ thêi
gian
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 5
4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn

- GV hÖ thèng l¹i néi dung bµi häc
bµi: “ Ch÷ ngêi tö tï”- NguyÔn Tu©n
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 41-42
Ch÷ ngêi tö tï
- NguyÔn Tu©n-
- C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp cña h×nh tîng nh©n vËt HuÊn Cao, ®ång thêi hiÓu thªm quan ®iÓm nghÖ
thuËt cña NguyÔn Tu©n qua nh©n vËt nµy.
- HiÓu vµ ph©n tÝch ®îc nghÖ thuËt cña thiªn truyÖn: t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o, kh«ng khÝ cæ xa,
thñ ph¸p ®èi lËp, ng«n ng÷ gãc c¹nh, giµu gi¸ trÞ t¹o h×nh.
3. Th¸i ®é:Häc sinh biÕt yªu quÝ, tr©n träng çi tµi, çi ®Ñp, çi thiªn l¬ng
B.ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
- Gi¸o ¸n.
- B¶ng phô
2. KiÓm tra bµi cò: C¶m nhËn cña em vÒ bøc tranh ®êi sèng n¬i phè huyÖn nghÌo?
3. Bµi míi
*Ho¹t ®éng1:
- GV gäi HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK A.TiÓu dÉn
sau ®ã tãm t¾t néi dung chÝnh 1.T¸c gi¶ ( 1910- 1987)
- GV chèt l¹i - Quª qu¸n: lµng Mäc, nay thuéc phêng Nh©n ChÝnh, quËn
Thanh Xu©n, Hµ Néi
- Hoµn c¶nh xuÊt th©n:trong mét gia ®×nh nhµ nho khi H¸n
häc ®· tµn
- Cuéc ®êi ( SGK)
- NguyÔn Tu©n lµ nhµ v¨n lín, mét nghÖ sÜ suèt ®êi ®i t×m
çi ®Ñp
- N¨m 1996 NguyÔn Tu©n ®îc nhµ níc tÆng gi¶i thëng HCM
vÒ v¨n häc nghÖ thuËt
2.s¸ng t¸c
- T¸c phÈm chÝnh
- TruyÖn ng¾n “ Ch÷ ngêi tö tï”
+ XuÊt xø: trÝch trong tËp “ Vang bãng mét thêi”
*Ho¹t ®éng2 + TËp truyÖn “ Vang bãng mét thêi”
- HS ®äc diÔn c¶m ®o¹n ®Çu vµ
c¶nh cho ch÷ B.§äc- hiÓu v¨n b¶n
- GV giíi thiÖu qua vÒ nghÖ thuËt th I.§äc v¨n b¶n
ph¸p vµ thó ch¬i ch÷ cña ngêi xa - Gi¶i thÝch tõ khã
T×m hiÓu bè côc - NghÖ thuËt th ph¸p vµ thó ch¬i ch÷ cña ngêi xa
GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Bè côc:
(1) Tõ ®Çu.......råi sÏ liÖu: Cuéc trß truyÖn gi÷a qu¶n ngôc vµ
thÇy th¬ l¹i vÒ tö tï HuÊn Cao vµ t©m tr¹ng cña thÇy th¬ l¹i
(2) TiÕp..... trong thiªn h¹: Cuéc nhËn tï; çc c xö ®Æc biÖt
cña qu¶n ngôc víi «ng HuÊn trong nöa th¸ng ë nhµ lao
(3) Cuèi cïng: c¶nh cho ch÷
*Ho¹t ®éng3: 1.T×nh huèng truyÖn
- Híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n - T×nh huèng lµ çi t×nh thÕ x¶y ra truyÖn; kho¶nh kh¾c sù
(?) Anh/chÞ hiÓu thÕ nµo lµ t×nh sèng hiÖn ra ®Ëm ®Æc, cã khi chøa ®ùng c¶ mét ®êi ngêi,
huèng? NhËn xÐt vÒ t×nh huèng thÓ hiÖn m©u thuÉn hoÆc quan hÖ gi÷a nh©n vËt nµy víi
trong truyÖn ng¾n “ Ch÷ ngêi tö tï” nh©n vËt kh¸c hoÆc m©u thuÉn trong lßng mét nh©n vËt,
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái quan hÖ gi÷a nh©n vËt vµ x· héi, m«i trêng...gãp phÇn thÓ
sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc líp hiÖn s©u s¾c t tëng t¸c phÈm
- GV chèt l¹i - Trong “ Ch÷ ngêi tö tï” NguyÔn tu©n ®· x©y dùng ®îc mét
t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o: Hai nh©n vËt HuÊn Cao vµ Qu¶n
ngôc, trªn b×nh diÖn x· héi hoµn toµn ®èi lËp víi nhau. Nhng
c¶ hai nh©n vËt nµy ®Òu lµ nh÷ng con ngêi cã t©m hån nghÖ
sÜ, trªn b×nh diÖn nghÖ thuËt hä lµ tri ©m, tri kØ víi nhau.
T¸c gi¶ ®· ®Æt nh÷ng nh©n vËt nµy trong mét t×nh thÕ ®èi
®Þch: tö tï vµ qu¶n ngôc, t¹o nªn cuéc gÆp gì k× l¹ trong chèn
ngôc tï tèi t¨m, nh¬ bÈn=> mèi quan hÖ ®Æc biÖt Ðo le, ®Çy
trí trªu gi÷a nh÷ng t©m hån tri ©m, tri kØ
=> T×nh huèng ®éc ®¸o nµy lµm næi bËt vÎ ®Ñp cña h×nh t-
îng HuÊn Cao, lµm s¸ng tá tÊm lßng biÖt nhìn liªn tµi cña viªn
4.Cñng cè, dÆn dß tiÕt1 qu¶n ngôc ®ång thêi còng thÓ hiÖn s©u s¾c t tëng chñ ®Ò cña
- Gv d¨n dß: HS häc bµi,giê sau häc t¸c phÈm
tiÕp bµi “ Ch÷ ngêi tö tï”
TiÕt 2 ( Ch÷ ngêi tö tï)

2.KiÓm tra bµi cò: NhËn xÐt t×nh huèng truyÖn ng¾n “ Ch÷ ngêi tö tï” cña NguyÔn Tu©n?
3.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1:
(?) H×nh tîng nh©n vËt HC ®îc 2.H×nh tîng nh©n vËt HuÊn Cao
kh¾c ho¹ b»ng bót ph¸p nµo víi - H×nh tîng nh©n vËt HuÊn Cao ®îc kh¾c ho¹ b»ng bót ph¸p
nghÖ thuËt nµo lµ chñ yÕu? l·ng m¹n lÝ tëng ho¸ b»ng biÖn ph¸p ®èi lËp t¬ng ph¶n, ®Æt
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi trong mét t×nh huèng ®Æc biÖt -> vÎ ®Ñp trªn nhiÒu ph¬ng
diÖn:
(?) VÎ ®Ñp HC ®îc t¸c gi¶ kh¾c ho¹ * Tµi hoa, nghÖ sÜ
nh thÕ nµo? - ThÓ hiÖn gi¸n tiÕp qua nh÷ng lêi nãi, th¸i ®é cña thÇy trß
- HS chia 6 nhãm qu¶n ngôc..-> lµ ngêi v¨n vâ toµn tµi
+Nhãm1,2: t×m hiÓu vÒ vÎ ®Ñp tµi - Cã tµi viÕt ch÷ nhanh vµ rÊt ®Ñp “ Ch÷ «ng ®Ñp l¾m...”
hoa, nghÖ sÜ? nªu nhËn xÐt - ThÓ hiÖn trùc tiÕp qua lêi nãi cña «ng HuÊn “ Ch÷ ta...”
+Nhãm3,4 t×m hiÓu vÒ khÝ ph¸ch -> Mét ngêi nhÊt mùc tµi hoa
hiªn ngang, bÊt khuÊt? nªu nhËn xÐt *KhÝ ph¸ch hiªn ngang bÊt khuÊt
+Nhãm5,6: t×m hiÓu vÒ nh©n çch - Coi thêng çi chÕt, khinh bØ bän tiÓu nh©n ®¾c chÝ..
trong s¸ng, cao c¶? nªu nhËn xÐt - Kh«ng v× tiÒn b¹c hay quyÒn thÕ mµ Ðp m×nh viÕt ch÷, cho
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng ch÷ bao giê ( c¶ ®êi míi chØ viÕt tÆng ba ngêi b¹n th©n)
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy - Ung dung nhËn rîu thÞt cña qu¶n ngôc vµ tr¶ lêi qu¶n ngôc
tríc líp b»ng c©u nãi “ khinh b¹c ®Õn ®iÒu”
- GV chèt l¹i ->Mét trang anh hïng dòng liÖt
*Nh©n çch trong s¸ng, cao c¶
- Tríc khi nhËn ra tÊm lßng cña qu¶n ngôc: «ng HuÊn coi y chØ
lµ tiÓu nh©n cÆn b·.. nªn ®èi xö rÊt cao ng¹o
- Khi nhËn râ tÊm lßng “ BiÖt nhìn liªn tµi” cña mét con ngêi cã
së thÝch cao quÝ mµ chän nhÇm nghÒ th× tõ ng¹c nhiªn b¨n
kho¨n, nghÜ ngîi vµ cuèi cïng quyÕt ®Þnh cho ch÷
-> Mét con ngêi cã “ thiªn l¬ng” trong s¸ng, cao c¶
=> HuÊn cao lµ ngêi kh«ng chØ cã tµi mµ cßn cã c¶ t©m, cã
thiªn l¬ng cao ®Ñp
*Ho¹t ®éng2
(?) Nh©n vËt qu¶n ngôc ®îc t¸c gi¶ 3.Nh©n vËt qu¶n ngôc
miªu t¶ nh thÕ nµo? - Lµm nghÒ coi ngôc ( Çi xÊu vµ çi ¸c) nhng l¹i lµ ngêi cã t©m
- HS chia nhãm nhá theo bµn trao hån nghÖ sÜ, coi träng çi ®Ñp, cã tÊm lßng “BiÖt nhìn liªn tµi”
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi - Say mª kÝnh träng tµi hoa vµ nh©n çch anh hïng cña HuÊn
tr×nh bµy tríc líp Cao
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i - D¸m bÊt chÊp luËt ph¸p, lµm ®¶o lén trËt tù trong nhµ tï, biÕn
mét kÎ tö tï thµnh thÇn tîng ®Ó t«n thê
-> Ngôc quan cã nh÷ng phÈm chÊt khiÕn HC c¶m kÝch coi lµ “
mét tÊm lßng trong thiªn h¹” vµ t¸c gi¶ coi ®ã lµ “ mét thanh ©m
trong trÎo....”
*Ho¹t ®éng 3
- Gäi HS ®äc ®o¹n v¨n t¶ c¶nh cho 4.C¶nh cho ch÷
ch÷ - ViÖc cho ch÷ vèn lµ mét viÖc thanh cao, mét s¸ng t¹o nghÖ
(?) C¶nh cho ch÷ ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ thuËt l¹i diÔn ra trong mét c¨n buång tèi t¨m, chËt hÑp.....
nh thÕ nµo? -> çi ®Ñp l¹i ®îc s¸ng t¹o gi÷a chèn h«i h¸m, nh bÈn; thiªn l¬ng
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi cao c¶ l¹i to¶ s¸ng ë chÝnh n¬i bãng tèi vµ çi ¸c ®ang ngù trÞ
- Ngêi nghÖ sÜ tµi hoa say mª t« tõng nÐt ch÷ kh«ng ph¶i lµ ng-
êi ®îc tù do mµ “ cæ ®eo g«ng, ch©n víng xiÒng..”
- TrËt tù, kØ c¬ng trong nhµ tï bÞ ®¶o ngîc hoµn toµn: tï nh©n
trë thµnh ngêi ban ph¸t çi ®Ñp, r¨n d¹y ngôc quan; cßn ngôc
quan th× khóm nóm, v¸i l¹y tï nh©n
-> Trong chèn ngôc tï t¨m tèi ®ã, kh«ng ph¶i çi xÊu çi ¸c ®ang
lµm chñ mµ chÝnh lµ çi ®Ñp, çi thiÖn çi cao c¶ ®· chiÕn
th¾ng vµ to¶ s¸ng
5.NÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt

- Bót ph¸p ®iªu luyÖn khi dùng ngêi, dùng c¶nh, nh÷ng nÐt nh
*Ho¹t ®éng 4 kh¾c nh ch¹m, giµu tÝnh chÊt t¹o h×nh. Nh©n vËt nµo còng râ
(?) Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt ®Æc nÐt, c¶nh nµo còng cã thÓ h×nh dung râ mån mét
s¾c cña thiªn truyÖn? - Ng«n ng÷ nghÖ thuËt võa giµu cã, gãc c¹nh ®ång thêi lµ thø
- HS chia nhãm nhá trao ®æi th¶o v¨n xu«i cã nhÞp ®iÖu riªng giµu søc truyÒn c¶m
luËn tr¶ lêi c©u hái: - Mét kh«ng khÝ cæ kÝnh, trang nghiªm cã phÇn bi tr¸ng bao
trïm c¶ thiªn truyÖn

III.LuyÖn tËp
- HS lµm bµi tËp luyÖn tËp
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp
luyÖn tËp
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt “
luyÖn tËp thao t¸c lËp luËn so s¸nh”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 43 ppct
LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn so s¸nh
1.KiÕn thøc: ¤n tËp vµ cñng cè nh÷ng tri thøc vÒ thao t¸c lËp luËn so s¸nh
2.Kü n¨ng : BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn so s¸nh ®Ó viÕt ®o¹n v¨n cã søc thuyÕt phôc vµ hÊp dÉn
B.Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn:
- SGK, SGV
- ThiÕt kÕ bµi so¹n
- B¶ng phô
C. Çch thøc tiÕn hµnh:
- TÝch hîp víi phÇn ®äc v¨n qua çc v¨n b¶n; tÝch hîp víi TiÕng ViÖt
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò: Em h·y nªu môc ®Ých yªu cÇu cña thao t¸c lËp luËn so s¸nh?
3.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1:
- Gv híng dÉn HS lµm bµi tËp 1 1. Bµi tËp 1
- HS chia 6 nhãm trao ®æi th¶o luËn, * Gîi ý
tr¶ lêi c©u hái bµi tËp1.Cö ngêi - §iÓm gièng nhau: c¶ hai t¸c gi¶ ®Òu rêi quª h¬ng ra ®i lóc
tr×nh bµy tríc líp cßn trÎ vµ trë vÒ lóc tuæi ®· cao
+ Khi ®i trÎ, lóc vÒ giµ
+ Trë l¹i An Nh¬n, tuæi lín råi
- Khi trë vÒ, c¶ hai ®Òu trë thµnh “ ngêi xa l¹” trªn chÝnh quª
h¬ng cña m×nh
=> H¹ Tri Ch¬ng sèng tríc ChÕ Lan Viªn h¬n mét ngh×n n¨m
nhng t©m tr¹ng khi xa quª trë vÒ ®Òu cã nh÷ng nÐt t¬ng ®ång
* Ho¹t ®éng2 2. Bµi tËp 2
- HS chia nhãm nhá theo bµn, trao * Gîi ý
®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái bµi - Mïa xu©n, mïa thu ë ®©y chØ çc giai ®o¹n kh¸c nhau: ban
tËp 2, cö ngêi tr×nh bµy tríc líp ®Çu thu ho¹ch cßn Ýt, cïng víi thêi gian sÏ thu ho¹ch ®îc nhiÒu
- GV chuÈn kiÕn thøc h¬n.
- Häc hµnh còng vËy: cïng víi thêi gian, vì v¹c dÇn, tiÕn bé dÇn,
ngêi häc råi sÏ cã nh÷ng tiÕn bé lín
=> So s¸nh ®Ó ta thªm kiªn nhÉn trªn con ®êng häc tËp
*Ho¹t ®éng3
- HS chia nhãm nhá theo bµn, trao 3.Bµi tËp3
®æi th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái bµi *Gîi ý
tËp 3, cö ngêi tr×nh bµy tríc líp + Gièng nhau: cïng lµ th¬ thÊt ng«n b¸t có, ®Òu gieo vÇn vµ
- GV chuÈn kiÕn thøc tu©n thñ nghiªm chØnh luËt ®èi
+ Kh¸c nhau:
- Th¬ HXH dïng ng«n ng÷ hµng ngµy -> phong çch gÇn gòi,
b×nh d©n tuy cã xãt xa nhng vÉn tinh nghÞch, hiÓm hãc
- Th¬ cña Bµ HuyÖn Thanh Quan dïng nhiÒu tõ ng÷ H¸n ViÖt
-> phong çch trang nh· ®µi çc, tiÕng nãi cña v¨n nh©n trÝ thøc
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp vÒ thîng lu
nhµ 4.Bµi tËp 4
- HS lµm ë nhµ
4. Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß
- Häc sinh nh¾c l¹i nh÷ng thao t¸c c¬
b¶n cña lËp luËn so s¸nh trong v¨n
nghÞ luËn
- GV chèt l¹i nh÷ng ý chÝnh
bµi: “ LuyÖn tËp vËn dông kÕt hîp
çc thao t¸c ...”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 44 ppct
LuyÖn tËp vËn dông kÕt hîp çc thao t¸c
lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh

1.KiÕn thøc: ¤n tËp vµ cñng cè v÷ng ch¾c h¬n çc kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ thao t¸c lËp luËn ph©n
tÝch vµ so s¸nh
- N¾m ®îc çch vËn dông kÕt hîp hai thao t¸c ®ã trong mét bµi v¨n nghÞ luËn
2.Kü n¨ng : BiÕt vËn dông nh÷ng ®iÒu ®· n¾m ®îc ®Ó viÕt mét bµi ( hoÆc mét phÇn bµi, mét ®o¹n)
v¨n nghÞ luËn, trong ®ã cã sö dông kÕt hîp çc thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh
B.Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn:
- SGK, SGV
- ThiÕt kÕ bµi so¹n
- B¶ng phô
C. Çch thøc tiÕn hµnh:
- TÝch hîp víi phÇn ®äc v¨n qua çc v¨n b¶n; tÝch hîp víi TiÕng ViÖt
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò:
3.Bµi míi
* Ho¹t ®éng1: I. ¤n l¹i thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ lËp luËn so s¸nh
- Gv híng dÉn HS «n l¹i nh÷ng kiÕn - Kh¸i niÖm
thøc ®· häc vÒ hai thao t¸c lµm bµi tËp - Môc ®Ých, yªu cÇu
1 - Çch thøc
II.LuyÖn tËp
* Ho¹t ®éng2 1.Bµi tËp1
- HS chia nhãm nhá theo bµn, trao ®æi * Gîi ý
th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái bµi tËp 1, cö - §o¹n v¨n sö dông thao t¸c ph©n tÝch vµ thao t¸c so s¸nh:
ngêi tr×nh bµy tríc líp + Ph©n tÝch “ Tù kiªu tù ®¹i lµ khê d¹i. V× m×nh hay cßn
- GV chuÈn kiÕn thøc nhiÒu ngêi hay h¬n m×nh. M×nh giái, cßn nhiÒu ngêi giái
h¬n m×nh. Tù kiªu tù ®¹i tøc lµ tho¸i bé”
+ So s¸nh: Ngêi mµ tù kiªu tù m·n th× còng nh çi chÐn, çi
®Üa c¹n ( ®Ó thÊy sù nhá bÐ, v« nghÜa vµ ®¸ng th¬ng cña
thãi tù kiªu tù m·n ®èi víi mçi ç nh©n trong tËp thÓ hoÆc
céng ®ång)
=> Thao t¸c ph©n tÝch ®ãng vai trß chñ ®¹o, thao t¸c so
s¸nh cã vai trß bæ trî. Ph©n tÝch gióp con ngêi nhËn thøc
b»ng t duy trõu tîng, so s¸nh gióp con ngêi nhËn thøc b»ng t
duy cô thÓ
2.Bµi tËp2
*Ho¹t ®éng3 VËn dông kÕt hîp ph©n tÝch vµ so s¸nh, viÕt ®o¹n v¨n bµn
- HS lµm viÖc ç nh©n tr×nh bµy tríc vÒ vÎ ®Ñp cña mét bµi th¬ ( bµi v¨n)
líp
- GV chuÈn kiÕn thøc 3.Bµi tËp3 (HS lµm ë nhµ)
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp vÒ nhµ
- Häc sinh nh¾c l¹i t¸c dông cña viÖc kÕt hîp hai thao
4. Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß t¸c trong v¨n nghÞ luËn
- Häc sinh nh¾c l¹i t¸c dông cña viÖc - So¹n bµi “ H¹nh phóc cña mét tang gia”
kÕt hîp hai thao t¸c trong v¨n nghÞ luËn
- So¹n bµi “ H¹nh phóc cña mét tang gia”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 45-46 ppct
H¹nh phóc cña mét tang gia
( TrÝch “Sè ®á” )
- Vò Träng Phông-
- NhËn ra b¶n chÊt lè l¨ng, ®åi b¹i cña x· héi “thîng lu” thµnh thÞ nh÷ng n¨m tríc çch m¹ng th¸ng t¸m
n¨m 1945.
- ThÊy ®îc th¸i ®é phª ph¸n m¹nh mÏ vµ bót ph¸p ch©m biÕm m·nh liÖt, ®Çy tµi n¨ng cña Vò Träng
Phông: võa xoay quanh m©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n, võa s¸ng t¹o ra nh÷ng t×nh huèng kh¸c nhau, t¹o
nªn mét mµn hµi kÞch phong phó, biÕn ho¸ ë ch¬ng XV cña tiÓu thuyÕt “Sè ®á”.
3. Th¸i ®é:Häc sinh nhËn thøc ®îc thÕ nµo lµ sù lè l¨ng ®åi b¹i, gi¶ dèi vµ lªn ¸n chóng
- SGK, SGV ng÷ v¨n 11 chuÈn, tiÓu thuyÕt “ Sè ®á”- Vò Träng Phông
- Gi¸o ¸n.
- B¶ng phô
2. KiÓm tra bµi cò: Ph©n tÝch c¶nh cho ch÷ trong truyÖn ng¾n “Ch÷ ngêi tö tï” vµ lÝ gi¶i
t¹i sao t¸c gi¶ nãi ®©y lµ c¶nh tîng “Xa nay cha tõng cã” ?
3. Bµi míi

- GV gäi HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK 1.T¸c gi¶ ( 1912- 1939) t¹i Hµ Néi
sau ®ã tãm t¾t néi dung chÝnh - Quª qu¸n: lµng H¶o, nay thuéc huyÖn Mü Hµo, tØnh Hng Yªn
- GV chèt l¹i - Hoµn c¶nh xuÊt th©n:trong mét gia ®×nh nghÌo
- Cuéc ®êi ng¾n ngñi, nghÌo tóng, bÖnh tËt
- B¾t ®Çu cã truyÖn ®¨ng b¸o tõ n¨m 1930
- Sù nghiÖp s¸ng t¸c ®å sé , ®îc mÖnh danh lµ “ ¤ng vua
phãng sù ®Êt B¾c”
=> To¸t lªn niÒm c¨m phÉn m·nh liÖt çi x· héi ®en tèi thèi n¸t
®¬ng thêi ®îc thÓ hiÖn b»ng phong çch nghÖ thuËt ®éc ®¸o
=> ¤ng lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n hiÖn thùc lín, cã ®ãng gãp
®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn cña v¨n xu«i VN hiÖn ®¹i
2.T¸c phÈm “sè ®á”
+ XuÊt xø : ®¨ng lÇn ®Çu trªn Hµ Néi b¸o 1936
+ Tãm t¾t néi dung:Sgk
+ ThÓ lo¹i: tiÓu thuyÕt trµo phóng
B.§äc- hiÓu ®o¹n trÝch
*Ho¹t ®éng2 I.§äc v¨n b¶n
- HS ®äc diÔn c¶m - Gi¶i thÝch tõ khã
- GVhíng dÉn HS T×m hiÓu vÞ trÝ - VÞ trÝ: ch¬ng XV cã nhan ®Ò ®Çy ®ñ lµ H¹nh phóc cña mét
vµ bè côc tang gia- V¨n minh n÷a còng nãi vµo- Mét ®¸m ma g¬ng mÉu.
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Bè côc:
(1) Tõ ®Çu.......cho TuyÕt vËy: NiÒm vui vµ h¹nh phóc cña
çc thµnh viªn gia ®×nh vµ mäi ngêi khi cô cè tæ qua ®êi
(2) TiÕp.....®¸m cø ®i: C¶nh ®¸m ma g¬ng mÉu
(3) Cßn l¹i: c¶nh h¹ huyÖt
1.T×nh huèng trµo phóng
- Nhan ®Ò rÊt l¹, rÊt giËt g©n, khiÕn ngêi ®äc ph¶i chó ý:
*Ho¹t ®éng3: Tang gia mµ l¹i h¹nh phóc.Nhµcã ngêi chÕt mµ l¹i vui vÎ, sung
- Híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n síng, h¹nh phóc -> H¹nh phóc cña mét gia ®×nh v« phóc, niÒm
(?) Nªu t×nh huèng trµo phóng trong vui cña mét lò con ch¸u ®¹i bÊt hiÕu
®o¹n trÝch? - Ph¶n ¸nh ®óng mét sù thËt mØa mai, hµi híc: con ch¸u cña
- HS chia nhãm nhá trao ®æi th¶o ®¹i gia ®×nh nµy thËt sù sung síng, h¹nh phóc khi cô cè tæ
luËn tr¶ lêi c©u hái sau ®ã cö ngêi chÕt => T×nh huèng trµo phóng chÝnh yÕu cña toµn bé ch¬ng
tr×nh bµy tríc líp truyÖn
- GV chèt l¹i
4. Cñng cè,híng dÉn, dÆn dß

bµi:häc tiÕp tiÕt 2 bµi ....
TiÕt 2 ( H¹nh phóc cña mét tang gia)

2.KiÓm tra bµi cò: Nªu t×nh huèng trµo phóng trong ch¬ng truyÖn “ H¹nh phóc cña mét tang
gia”?
3.Bµi míi

* Ho¹t ®éng1: 2.NiÒm vui, h¹nh phóc cña çc thµnh viªn trong vµ ngoµi gia
(?) NiÒm vui chung cña gia ®×nh cô ®×nh khi cô cè tæ qua ®êi
cè Hång lµ g×?
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi *NiÒm vui lín nhÊt chung cho c¶ ®¹i gia ®×nh: Cô cè tæ chÕt
vµ “ Çi chóc th kia sÏ ®i vµo thêi k× thùc hµnh chø kh«ng cßn
lµ lÝ thuyÕt viÓn v«ng n÷a”
*Ho¹t ®éng2 ->Mét ®¹i gia ®×nh bÊt hiÕu
(?) NiÒm vui kh¸c nhau cña nh÷ng *NiÒm vui kh¸c nhau cña nh÷ng thµnh viªn trong gia ®×nh cô
thµnh viªn trong gia ®×nh cô cè tæ ®îc cè tæ
t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo? - Cô cè Hång ( con trai c¶): Sung síng v× lÇn ®Çu tiªn ®îc
- HS chia nhãm nhá theo bµn trao ®æi diÔn trß giµ yÕu tríc ®¸m ®«ng cô “nh¾m nghiÒn m¾t l¹i
th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh ®Ó m¬ mµng...”
bµy tríc líp -> ®iÓn h×nh cho lo¹i ngêi ngu dèt, h¸o danh
- GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i - V¨n Minh ( ch¸u néi):ThÝch thó v× çi chóc th kia ®· ®i vµo
thêi k× thùc hµnh chø kh«ng cßn lµ lÝ thuyÕt viÓn v«ng n÷a
- Vî V¨n Minh ( ch¸u d©u): mõng rì v× ®îc dÞp l¨ng xª nh÷ng
mèt y phôc t¸o b¹o nhÊt -> c¬ héi qu¶ng ço hµng ®Ó kiÕm
tiÒn
- CËu Tó T©n ( ch¸u néi): Síng ®iªn ngêi lªn v× ®îc dïng ®Õn
çi m¸y ¶nh míi mua -> c¬ héi hiÕm cã ®Ó cËu gi¶i trÝ vµ
chøng tá tµi nghÖ chôp ¶nh cña m×nh
- ¤ng Ph¸n mäc sõng: ThËt sung síng v× gi¸ trÞ ®«i sõng h¬u
v« h×nh trªn ®Çu m×nh, nhõ nã «ng sÏ ®îc tr¶ c«ng xøng ®¸ng
- C« TuyÕt ( ch¸u g¸i): §îc dÞp mÆc bé y phôc ng©y th¬......
- Xu©n tãc ®á: danh gi¸ vµ uy tÝn cµng cao thªm v× chÝnh
nhê h¾n mµ cô cè tæ chÕt
*NiÒm vui cña nh÷ng ngêi ngoµi gia ®×nh
*Ho¹t ®éng3 - Hai vÞ c¶nh s¸t Min §¬ vµ Min Toa “ Sung síng cùc ®iÓm”
(?) NiÒm vui cña nh÷ng ngêi ngoµi gia v× ®ang thÊt nghiÖp ®îc thuª dÑp trËt tù cho ®¸m ®«ng
®×nh cô cè tæ ®îc t¸c gi¶ diÔn t¶ nh - B¹n bÌ cô Cè Hång: C¬ héi ph« tr¬ng nh÷ng hu©n huy ch¬ng,
thÕ nµo? hoÆc r©u ria ®ñ lo¹i
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - §¸m phô n÷ quÝ ph¸i, ®¸m giai thanh g¸i lÞch, hµng phè...:
®îc dÞp chiªm ngìng mét ®¸m ma to t¸t nhÊt danh gi¸ nhÊt, ®-
îc dÞp khoe khoang, hÑn hß t¸n tØnh nhau, chim nhau, cêi t×nh
víi nhau
(?) Nªu nhËn xÐt vÒ çch miªu t¶ cña => Gia ®×nh cã tang mµ l¹i tang cô tæ, kh«ng ai th¬ng tiÕc.
t¸c gi¶ TÊt c¶ ®Òu h¶ hª, sung síng. Th¸i ®é hµnh ®éng cña hä tuy
kh¸c nhau nhng ®Òu gièng nhau ë sù bÊt hiÕu, v« ®¹o ®øc,
mÊt hÕt nh©n t©m
=> T¸c gi¶ ®· khai th¸c nh÷ng yÕu tè m©u thuÉn ®Ó g©y cêi,
çi cêi phª ph¸n ®Çy mØa mai ch©m biÕm
3.C¶nh “ ®¸m ma g¬ng mÉu”
*C¶nh ®¸m ma nh ®¸m ríc
- §¸m ma to cha tõng thÊy ë ®Êt Hµ Thµnh, cã ®ñ kiÖu b¸t
*Ho¹t ®éng4 cèng, lîn quay ®i läng, vµi ba tr¨m c©u ®èi.. vµi ba tr¨m ngêi
(?) C¶nh ®¸m ma ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ ®i ®a ®¸m, tiÕng kÌn huyªn n¸o tæ chøc theo c¶ ta, tµu, t©y...-
nh thÕ nµo? §¸m ma Êy ®îc coi lµ mét > Khoe sang, khoe giµu mét çch lè bÞch vµ hîm hÜnh
®¸m ma g¬ng mÉu cho ®iÒu g×? - Ngêi ®i ®a ®¸m gi¶ dèi, lè bÞch..
- HS chia nhãm nhá trao ®æi th¶o luËn - D©n phè hai bªn ®êng ®æ x« ra xem nh xem mét sù l¹
tr¶ lêi c©u hái *C¶nh h¹ huyÖt
- GV chuÈn kiÕn thøc - CËu Tó T©n biÓu diÔn chôp ¶nh, Xu©n tãc ®á cÇm mò
nghiªm trang mét çch gi¶ vê
- Cô cè Hång ho kh¹c, mÕu m¸o vµ ngÊt ®i
- ¤ng Ph¸n mäc sõng cø oÆt ngêi ®i khãc to b»ng nh÷ng ©m
thanh l¹: høt!..høt!...høt!..
=> §¸m tang diÔn ra nh mét tÊn ®¹i hµi kÞch nãi lªn sù lè l¨ng,
®åi b¹i cña x· héi t s¶n thîng lu thêi tríc CM.Qu¶ thùc ®ã lµ
mét ®¸m ma g¬ng mÉu cho sù gi¶ dèi, hîm hÜnh, h¸o danh cña
mét gia ®×nh giµu sang mµ bÊt hiÕu, bÊt nghÜa.
- NghÖ thuËt trµo phóng bËc thÇy: tõ mét t×nh huèng trµo
phóng c¬ b¶n nhµ v¨n triÓn khai m©u thuÉn theo nhiÒu t×nh
huèng kh¸c nhau t¹o nªn mét mµn ®¹i hµi kÞch phong phó vµ
rÊt biÕn ho¸
*Ho¹t ®éng5 - Chän nh÷ng chi tiÕt ®èi lËp nhau gay g¾t nhng cïng tån t¹i
(?) Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt ®Æc trong mét sù vËt, mét con ngêi -> bËt lªn tiÕng cêi

s¾c cña thiªn truyÖn? - Thñ ph¸p cêng ®iÖu, nãi ngîc, nãi mØa..®îc sö dông linh ho¹t
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi mang l¹i hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cao
III.LuyÖn tËp

- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn
tËp
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ bµi: “phong
çch ng«n ng÷ b¸o chÝ”
Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng
TiÕt sè: 47+ 52 ppct
Phong çch ng«n ng÷ b¸o chÝ

N¾m ®îc kh¸i niÖm, ®Æc trng ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong çch ng«n ng÷ b¸o chÝ; ph©n biÖt ®îc
ng«n ng÷ b¸o chÝ víi ng«n ng÷ ë nh÷ng v¨n b¶n kh¸c ®îc ®¨ng t¶i trªn b¸o
2.KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng viÕt mét mÈu tin, ph©n tÝch mét bµi phãng sù b¸o chÝ.
ViÖt
- SGK, b¶ng phô
C.Çch thøc tiÕn hµnh: GV tæ chøc giê d¹y häc theo çch kÕt hîp nªu vÊn ®Ò, trao ®æi th¶o luËn, tr¶
lêi c©u hái. TÝch hîp víi ®äc v¨n vµ lµm v¨n
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu mét sè thÓ I.Ng«n ng÷ b¸o chÝ
lo¹i v¨n b¶n b¸o chÝ 1.T×m hiÓu mét sè thÓ lo¹i v¨n b¶n b¸o chÝ
(?) Ph©n tÝch VD SGK nªu ®Æc ®iÓm a.B¶n tin
chung cña b¶n tin VD ( SGK)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi -> Mét b¶n tin cÇn cã thêi gian, ®Þa ®iÓm, sù kiÖn chÝnh
x¸c nh»m cung cÊp nh÷ng tin tøc míi cho ngêi ®äc
*Ho¹t ®éng 2
(?) Ph©n tÝch vÝ dô nªu ®Æc ®iÓm b.Phãng sù
chung cña phãng sù VD ( SGK)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi -> Phãng sù b¸o chÝ vÒ thùc chÊt còng lµ b¶n tin nhng ®îc
më réng phÇn têng thuËt chi tiÕt sù kiÖn vµ miªu t¶ b»ng
h×nh ¶nh ®Ó cung cÊp cho ngêi ®äc mét çi nh×n ®Çy ®ñ,
*Ho¹t ®éng3 sinh ®éng vµ hÊp dÉn
(?) Ph©n tÝch vÝ dô, nªu ®Æc ®iÓm c.TiÓu phÈm
chung cña tiÓu phÈm VD ( SGK)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi -> ThÓ lo¹i gän nhÑ, giäng v¨n th©n mËt, d©n d·, thêng cã
s¾c th¸i mØa mai, ch©m biÕm nhng hµm chøa mét chÝnh
kiÕn vÒ thêi cuéc
*Ho¹t ®éng4
(?) Nªu nhËn xÐt chung vÒ v¨n b¶n b¸o 2.NhËn xÐt chung vÒ v¨n b¶n b¸o chÝ vµ ng«n ng÷ b¸o
chÝ vµ ng«n ng÷ b¸o chÝ chÝ
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao ®æi a.B¸o chÝ cã nhiÒu thÓ lo¹i vµ tån t¹i ë hai d¹ng chÝnh
th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi tr×nh b.Mçi thÓ lo¹i cã yªu cÇu riªng vÒ sö dông ng«n ng÷
bµy tríc líp c.Chøc n¨ng chung: Cung cÊp tin tøc thêi sù, ph¶n ¸nh d
luËn vµ ý kiÕn cña quÇn chóng ®ång thêi nªu lªn quan
®iÓm, chÝnh kiÕn cña tê b¸o, nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn
cña x· héi
II.LuyÖn tËp
- HS lµm bµi tËp 2 t¹i líp
- Bµi tËp vÒ nhµ: BT 1+ 3
- Gv híng dÉn hs lµm bµi tËp 2 Giê sau tr¶ bµi viÕt sè3
- Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ cho tiÕt tr¶ bµi
sè 3
TiÕt 2( Phong çch ng«n ng÷ b¸o chÝ)

3.Bµi míi

II.Çc ph¬ng tiÖn diÔn ®¹t vµ ®Æc trng cña ng«n ng÷ b¸o
chÝ
*Ho¹t ®éng1 1. Çc ph¬ng tiÖn diÔn ®¹t.
(?) Nªu ®Æc ®iÓm vÒ diÔn ®¹t a.VÒ tõ vùng
trong phong çch ng«n ng÷ b¸o chÝ VD ( SGK)
- HS chia 6 nhãm -> Tõ vùng trong ng«n ng÷ b¸o chÝ hÕt søc phong phó, mçi
+Nhãm1,2: t×m hiÓu vÒ tõ vùng? ph¹m vi ph¶n ¸nh, mçi thÓ lo¹i b¸o chÝ l¹i cã mét líp tõ vùng rÊt
+Nhãm3,4 t×m hiÓu vÒ ng÷ ph¸p? ®Æc trng
+Nhãm5,6: t×m hiÓu vÒ çc biÖn b.VÒ ng÷ ph¸p
ph¸p tu tõ? -> C©u v¨n trong ng«n ng÷ b¸o chÝ rÊt ®a d¹ng, thêng ng¾n
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng gän, s¸ng sña, m¹ch l¹c ®Ó ®¶m b¶o th«ng tin chÝnh x¸c
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tr- c.VÒ çc biÖn ph¸p tu tõ
íc líp - Kh«ng h¹n chÕ çc biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng vµ có ph¸p
- GV chèt l¹i Sö dông kh«ng Ýt h×nh ¶nh vÝ von, so s¸nh, Èn dô, ho¸n dô,
®¶o ng÷, song song phèi hîp c©u ng¾n víi c©u dµi....
-> nh»m diÔn ®¹t chÝnh x¸c, cã h×nh ¶nh vµ nh¹c ®iÖu thÝch
hîp víi tõng néi dung vµ thÓ lo¹i
- ë b¸o nãi: ng«n ng÷ b¸o chÝ ®ßi hái ph¶i ph¸t ©m râ rµng,
khóc chiÕt
- ë b¸o viÕt: khæ ch÷, kiÓu ch÷ phèi hîp víi mµu s¾c, h×nh
¶nh.. t¹o nh÷ng ®iÓm nhÊn trong th«ng tin
*Ho¹t ®éng 2
(?) Nªu vµ ph©n tÝch ®Æc trng cña 2.§Æc trng cña ng«n ng÷ b¸o chÝ
phong çch ng«n ng÷ b¸o chÝ? a.TÝnh th«ng tin thêi sù( sgk)
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi b.TÝnh ng¾n gän( Sgk)
c.TÝnh sinh ®éng, hÊp dÉn(sgk)
*Ho¹t ®éng3
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn
tËp
III.LuyÖn tËp
4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn - HS lµm bµi tËp 1 t¹i líp
- Gv yªu cÇu hs ®äc ghi nhí sgk - Bµi tËp vÒ nhµ: BT 2
- Hs nh¾c l¹i çc kiÕn thøc c¬ b¶n
cña bµi häc
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt sau “
ChÝ phÌo”
- Gv rýt kinh nghiÖm bµi d¹y
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng:
TiÕt sè: 49+50 ppct
Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc: Th¬, truyÖn

- NhËn biÕt lo¹i vµ thÓ trong v¨n häc
- HiÓu kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm cña mét sè thÓ lo¹i v¨n häc: th¬ truyÖn
2.KÜ n¨ng: VËn dông nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thÓ lo¹i v¨n häc vµo viÖc ®äc v¨n
3.Th¸i ®é: Say mª t×m hiÓu mét sè thÓ lo¹i v¨n häc quen thuéc
- SGK, b¶ng phô
C.Çch thøc tiÕn hµnh: GV tæ chøc giê d¹y häc theo çch kÕt hîp nªu vÊn ®Ò, trao ®æi th¶o luËn, tr¶ lêi
c©u hái. TÝch hîp víi ®äc v¨n
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu chung *T×m hiÓu chung vÒ lo¹i thÓ
vÒ lo¹i thÓ + Lo¹i ( lo¹i h×nh, chñng lo¹i) lµ ph¬ng thøc tån t¹i chung
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi + ThÓ ( thÓ tµi, thÓ lo¹i, kiÓu, d¹ng) lµ sù hiÖn thùc ho¸ cña
lo¹i
+ Çc t¸c phÈm v¨n häc ®îc ph©n thµnh 3 lo¹i lín: Tr÷ t×nh, tù
sù vµ kÞch
I.Th¬
*Ho¹t ®éng 2 1.Kh¸i lîc vÒ th¬
(?) Nªu kh¸i lîc chung vÒ th¬ - Lµ mét thÓ lo¹i v¨n häc cã ph¹m vi phæ biÕn réng vµ s©u
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o - Th¬ t¸c ®éng ®Õn ngêi ®äc b»ng sù nhËn thøc cuéc sèng,
luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy nh÷ng liªn tëng, tëng tîng phong phó..
tríc líp - Çi cèt lâi cña th¬ lµ tr÷ t×nh
- Th¬ ca lµ tÊm g¬ng cña t©m hån, lµ tiÕng nãi cña t×nh c¶m
con ngêi, nh÷ng rung ®éng cña tr¸i tim tríc cuéc ®êi.
- Th¬ chó träng ®Õn çi ®Ñp, phÇn thi vÞ cña t©m hån con ng-
êi vµ cuéc sèng kh¸ch quan
- Ng«n ng÷ th¬ c« ®äng, hµm sóc, giµu h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu....
- Ph©n lo¹i th¬ theo néi dung biÓu hiÖn cã: th¬ tr÷ t×nh, th¬ tù
sù, th¬ trµo phóng
- Theo çch thøc tæ chøc bµi th¬ cã: th¬ çch luËt, th¬ tù do, th¬
v¨n xu«i
=> Th¬ lµ thÓ lo¹i ra ®êi sím vµ cã nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ
2.Yªu cÇu vÒ ®äc th¬
- CÇn biÕt râ tªn bµi th¬, tËp th¬, tªn t¸c gi¶, n¨m xuÊt b¶n,
hoµn c¶nh s¸ng t¸c...
- §äc kÜ bµi th¬, c¶m nhËn ý th¬ qua c©u ch÷, h×nh ¶nh, nhÞp
®iÖu..
*Ho¹t ®éng3 - LÝ gi¶i, ®¸nh gi¸ bµi th¬ vÒ c¶ hai ph¬ng diÖn néi dung vµ
(?) Nªu çc yªu cÇu chung khi ®äc th¬ nghÖ thuËt
II.TruyÖn
1.Kh¸i lîc vÒ truyÖn
- Lµ mét thÓ lo¹i v¨n häc ph¶n ¸nh ®êi sèng trong tÝnh kh¸ch
quan cña nã qua con ngêi, hµnh vi, sù kiÖn ®îc miªu t¶ vµ kÓ l¹i
TiÕt 2: bëi mét ngêi kÓ chuyÖn nµo ®ã. Cã cèt truyÖn vµ nh©n vËt
*Ho¹t ®éng1 - Sö dông nhiÒu h×nh thøc ng«n ng÷ kh¸c nhau
(?) Nªu kh¸i lîc chung vÒ truyÖn - Trong v¨n häc d©n gian truyÖn cã nhiÒu kiÓu lo¹i: thÇn tho¹i,
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o truyÒn thuyÕt, truyÖn cæ tÝch..
luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy - Trong v¨n häc trung ®¹i cã truyÖn viÕt b»ng ch÷ h¸n vµ
tríc líp truyÖn th¬ N«m
- Trong v¨n häc hiÖn ®¹i cã truyÖn ng¾n, truyÖn võa, truyÖn
dµi
2.Yªu cÇu vÒ ®äc truyÖn
- T×m hiÓu bèi c¶nh x· héi, hoµn c¶nh s¸ng t¸c...
- Ph©n tÝch diÔn biÕn cña cèt truyÖn
- Ph©n tÝch nh©n vËt trong dßng lu chuyÓn cña cèt truyÖn
- X¸c ®Þnh vÊn ®Ò truyÖn ®Æt ra, ý nghÜa t tëng, gi¸ trÞ cña
truyÖn trªn çc ph¬ng diÖn: nhËn thøc, gi¸o dôc, thÈm mÜ
*Ho¹t ®éng 2
(?) Nªu çc yªu cÇu chung khi ®äc *Ghi nhí: sgk
truyÖn *LuyÖn tËp
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi -HS lµm bµi tËp 2 t¹i líp
*Ho¹t ®éng3:
GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn
tËp

- Gv kh¸i qu¸t l¹i néi dung c¬ b¶n cña
bµi häc
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ “ T¸c gia
Nam Cao”
Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng;
TiÕt sè: 53-54ppct
ChÝ PhÌo
-Nam Cao-

Gióp HS
- HiÓu vµ ph©n tÝch ®îc çc nh©n vËt chÝnh, ®Æc biÖt lµ nh©n vËt ChÝ PhÌo, qua ®ã thÊy ®îc gi¸
trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o míi mÎ cña t¸c phÈm
- ThÊy ®îc mét sè nÐt nghÖ thuËt ®éc ®¸o cña t/phÈm nh: ®iÓn h×nh hãa nh©n vËt, miªu t¶ t©m lÝ,
nghÖ thuËt trÇn thuËt, ng«n ng÷ nghÖ thuËt

1 KiÓm tra bµi cò:

PhÇnII: T¸c phÈm
*Ho¹t ®éng1 A.TiÓu dÉn
- GV gäi hs ®äc phÇn tiÓu dÉn trong -Tªn t¸c phÈm:
s¸ch gi¸o khoa sau ®ã tãm t¾t ý chÝnh + Çi lß g¹ch cò: sù luÈn quÈn, bÕ t¾c
+ §«i løa xøng ®«i: nhÊn m¹nh mèi t×nh ChÝ PhÌo- ThÞ
Në
+ ChÝ PhÌo: nhÊn m¹nh nh©n vËt ChÝ PhÌo
- C¬ së cña truyÖn: “ChÝ PhÌo” lµ chuyÖn vÒ ngêi thËt,
*Ho¹t ®éng 2: viÖc thËt ë lµng §¹i Hoµng- quª t¸c gi¶
- GV híng dÉn Hs ®äc mét sè ®o¹n B.§äc- hiÓu v¨n b¶n
- Nªu çc yªu cÇu chung khi ®äc truyÖn I.§äc
- T×m hiÓu bè côc - Gi¶i thÝch tõ khã
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Bè côc:3 phÇn
(1) ®o¹n më ®Çu: ChÝ PhÌo say rîu, võa ®i võa chöi cµn
(2) ChÝ PhÌo tríc khi ®i tï
*Ho¹t ®éng3 (3) ChÝ PhÌo sau khi ®i tï
(?) H×nh ¶nh lµng Vò §¹i ®îc t¸c gi¶ II.T×m hiÓu chi tiÕt
miªu t¶ nh thÕ nµo?Em cã nhËn xÐt g×? 1.H×nh ¶nh lµng Vò §¹i- h×nh ¶nh thu nhá cña n«ng th«n
VN tríc CM th¸nh 8.1945
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn - Toµn bé truyÖn CP diÔn ra ë lµng Vò §¹i. §©y chÝnh lµ
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp kh«ng gian nghÖ thuËt cña t¸c phÈm
- Lµng nµy d©n “kh«ng qu¸ hai ngh×n, xa phñ, xa tØnh”
n»m trong thÕ “ quÇn ng tranh thùc”
- Cã t«n ti trËt tù thËt nghiªm ngÆt: cao nhÊt lµ cô tiªn chØ
B¸ KiÕn “ bèn ®êi lµm tæng lÝ”, uy thÕ nghiªng trêi råi ®Õn
®¸m cêng hµo, chóng kÕt thµnh bÌ çnh, mçi çnh kÕt thµnh
bÌ ®¶ng xung quanh mét ngêi. Sau n÷a lµ nh÷ng ngêi n«ng
d©n thÊp cæ bÐ häng suèt ®êi bÞ ®Ì nÐn, ¸p bøc
- M©u thuÉn giai cÊp gay g¾t, ©m thÇm mµ quyÕt liÖt,
*Ho¹t ®éng4: kh«ng khÝ t¨m tèi, ngét ng¹t.
(?) Ph©n tÝch h×nh ¶nh ChÝ PhÌo tríc => H×nh ¶nh thu nhá cña n«ng th«n VN tríc CM
khi ®i tï 2.H×nh tîng nh©n vËt ChÝ PhÌo
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn a.ChÝ phÌo tríc khi ®i tï
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp - Hoµn c¶nh xuÊt th©n: kh«ng cha, kh«ng mÑ, kh«ng nhµ,
kh«ng cöa, kh«ng mét tÊc ®Êt c¾m dïi, ®i ë hÕt nhµ nµy
®Õn nhµ kh¸c.Cµy thuª cuèc mín ®Ó kiÕm sèng
- Tõng m¬ íc: mét ng«i nhµ nho nhá....
- N¨m 20 tuæi: ®i ë cho nhµ B¸ KiÕn. BÞ bµ ba B¸ KiÕn gäi
(?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ CP trong 20 lªn ®Êm lng, bãp ch©n xoa bông..ChÝ chØ thÊy nhôc chø
n¨m ®Çu cña cuéc ®êi? yªu ®¬ng g× - biÕt ph©n biÖt t×nh yªu ch©n chÝnh vµ thãi
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi d©m dôc xÊu xa
=> 20 n¨m ®Çu cña cuéc ®êi ChÝ PhÌo lµ mét anh canh
®iÒn hiÒn lµnh, chÊt ph¸c, cã lßng tù träng nhng v× ghen
TiÕt 2 tu«ng B¸ KiÕn ®· ®Èy anh canh ®iÒn hiÒn lµnh vµ chÊt
ph¸c Êy vµo nhµ tï
*Ho¹t ®éng1:
(?) Sau khi ë tï vÒ ChÝ PhÌo cã sù thay b.ChÝ PhÌo sau khi ë tï vÒ
®æi nh thÕ nµo? Qua ®ã nhµ v¨n NC -§i biÖt 7,8 n¨m CP lï lï lÇn vÒ tr«ng kh¸c h¼n:
muèn nãi ®iÒu g×? +Nh©n h×nh:( Hs lÇn lît tr×nh bµy)
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn + Nh©n tÝnh:( Hs lÇn lît tr×nh bµy)
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp => ChÝ phÌo bÞ vïi dËp c¶ thÓ x¸c lÉn linh hån.nhµ tï thùc
d©n ®· tiÕp tay l·o cêng hµo th©m ®éc giÕt chÕt phÇn ngêi
tr«ng con ngêi chÝ
=>HiÖn tîng bi th¶m Êy kh¸ phæ biÕn vµ cã tÝnh qui luËt
*Ho¹t ®éng2 trong x· héi ®¬ng thêi.Nhµ v¨n ®· nªu ra mét vÊn ®Ò míi
(?) Cuéc gÆp gì gi÷a ChÝ PhÌo vµ ThÞ trong sè phËn t¨m tèi cña ngêi n«ng d©n: bÞ tµn ph¸ vÒ t©m
Në diÔn ra nh thÕ nµo? ý nghÜa cña hån, bÞ huû diÖt c¶ nh©n tÝnh
cuéc gÆp gì ®ã ®èi víi cuéc ®êi ChÝ? c.cuéc gÆp gì gi÷a ChÝ PhÌo vµ ThÞ Në
- HS chia 6 nhãm trao ®æi th¶o luËn cö - Hoµn c¶nh gÆp gì:
ngêi tr×nh bµy tríc líp - T×nh yªu th¬ng méc m¹c ch©n thµnh cña ngêi ®µn bµ xÊu
- GV chuÈn kiÕn thøc xÝ Êy ®· khiÕn b¶n chÊt l¬ng thiÖn cña ChÝ PhÌo thøc
dËy:
+LÇn ®Çu tiªn CP nhËn ra sù hiÖn h÷u cña m×nh, nhËn ra
t×nh tr¹ng bÕ t¾c cña th©n phËn m×nh
+ Khi thÊy ThÞ Në bng b¸t ch¸o hµnh ®Õn h¾n “RÊt ng¹c
*Ho¹t ®éng3 nhiªn” vµ hÕt søc xóc ®éng...
(?) T×nh thÕ nµo dÉn ®Õn viÖc CP + H¾n thÊy thÌm l¬ng thiÖn, muèn lµm hoµ víi mäi ngêi
giÕt chÕt BK råi tù s¸t? Qua ®ã nhµ v¨n biÕt bao
NC muèn nãi ®iÒu g×? => Linh hån ChÝ PhÌo ®· trë vÒ
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi d.T×nh thÕ bi kÞch dÉn ®Õn viÖc giÕt chÕt B¸ KiÕn råi tù
s¸t cña ChÝ PhÌo
- BÞ ThÞ Në cù tuyÖt ChÝ phÌo uèng rîu: cµng uèng cµng
tØnh
- CP ®Õn nhµ B¸ KiÕn, giÕt chÕt B¸ kiÕn vµ sau ®ã chØ
*Ho¹t ®éng4 cßn mét çch lµ tù s¸t -> khi ý thøc trë vÒ CP kh«ng b»ng
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu vÒ nh©n lßng trë l¹i cuéc sèng thó vËt nh tríc n÷a vµ CP ®· chÕt trªn
vËt ngìng cöa trë vÒ cuéc sèng
=> T×nh tr¹ng xung ®ét giai cÊp ë n«ng th«n hÕt søc gay
g¾t kh«ng g× cã thÓ xoa dÞu dîc
3.Nh©n vËt B¸ KiÕn
- Bèn ®êi lµm tæng lÝ “Uy thÕ nghiªng trêi”
- DiÖn m¹o bªn ngoµi: tiÕng qu¸t “ rÊt sang”, “ çi cêi Tµo
Th¸o”
- Nh©n vËt ®éc tho¹i ph¬i ra nh÷ng suy nghÜ, tÝnh to¸n
thuéc vÒ ph¬ng ch©m chÝnh s¸ch cïng nh÷ng ©m mu th©m
®éc trong viÖc ®µn ¸p thèng trÞ nh©n d©n
*Ho¹t ®éng5 - B¶n chÊt gian hïng thÓ hiÖn ®Çy ®ñ nhÊt trong çi çch
(?) Nªu vµ nhËn xÐt nh÷ng nÐt nghÖ h¾n ®èi xö víi CP
thuËt ®Æc s¾c? - Lµ mét l·o giµ h¸o s¾c vµ ghen tu«ng ®Õn thÈm h¹i
- HS tr¶ lêi b»ng phiÕu häc tËp GV => BK tiªu biÓu cho giai cÊp thèng trÞ: cã quyÒn lùc, gian
kiÓm tra sau ®ã chèt l¹i hïng, nham hiÓm.

- Çch x©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh
- Së trêng miªu t¶ vµ ph©n tÝch diÔn biÕn t©nm lÝ nh©n
vËt
4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn - Ng«n ng÷ tù nhiªn, sèng ®éng, sö dông khÈu ng÷ quÇn
- Gv chèt l¹i nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña chóng.Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn võa lµ ng«n ng÷ t¸c gi¶ võa lµ
bµi häc ng«n ng÷ nh©n vËt...
- Gv híng dÉn hs luyÖn tËp, chuÈn bÞ
cho tiÕt: “Thùc hµnh vÒ lùa chän trËt *Ghi nhí
tù çc bé phËn trong c©u” *LuyÖn tËp
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y -HS lµm bµi tËp 1 t¹i líp
- Bµi tËp vÒ nhµ: bµi tËp2
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 55 ppct
Thùc hµnh vÒ lùa chän trËt tù çc bé phËn trong c©u

N©ng cao nhËn thøc vÒ vai trß, t¸c dông cña trËt tù çc bé phËn c©u trong viÖc thÓ hiÖn ý nghÜa vµ
liªn kÕt ý trong v¨n b¶n
2.Kü n¨ng: Cã kÜ n¨ng s¾p xÕp tõ ng÷ khi nãi vµ viÕtc©u v¨n trong mèi quan hÖ víi ng÷ c¶nh.
3.Th¸i ®é: Lu«n cã ý thøc c©n nh¾c, lùa chän trËt tù tèi u cho çc bé phËn c©u
- SGK, b¶ng phô
c©u hái. TÝch hîp víi ®äc v¨n vµ lµm v¨n
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp1 I.TrËt tù trong c©u ®¬n
HS chia 6 nhãm 1.Bµi tËp 1
+Nhãm1,2: tr¶ lêi ý a a.S¾p xÕp nh vËy kh«ng sai vÒ ng÷ ph¸p vµ ý nghÜa v× “
+Nhãm3,4 tr¶ lêi ý b rÊt s¾c” vµ “ nhá” lµ çc thµnh phÇn ®¼ng lËp, ®ång chøc:
+Nhãm5,6: tr¶ lêi ý c cïng lµm thµnh phÇn phô cho danh tõ “ con dao”
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng Nhng ®Æt vµo ®o¹n v¨n sÏ kh«ng phï hîp víi môc ®Ých cña
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc hµnh ®éng: Môc ®Ých ®e do¹, uy hiÕp ®èi ph¬ng
líp b.Nh»m môc ®Ých dån träng t©m th«ng b¸o vµo tõ “ rÊt
- GV chèt l¹i s¾c” phï hîp víi môc ®Ých ®e do¹, uy hiÕp B¸ KiÕn cña ChÝ
PhÌo
c.Trong t×nh huèng nµy sù s¾p xÕp nh thÕ l¹i lµ phï hîp bëi
môc ®Ých phñ ®Þnh t¸c dông cña con dao ®èi víi viÖc chÆt
c©y to
2.Bµi tËp2
*Ho¹t ®éng 2 Çch viÕt ( A) lµ phï hîp nh»m nhÊn m¹nh vµo sù th«ng minh
- HS ®äc bµi tËp, tr¶ lêi c©u hái 3.Bµi tËp 3
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi a.§o¹n v¨n kÓ vÒ mét sù kiÖn ( MÞ bÞ b¾t) cho nªn tríc tiªn lµ
nªu hoµn c¶nh thêi gian
*Ho¹t ®éng3 C©u tiÕp theo phÇn “ S¸ng h«m sau” cÇn ®Æt ë ®Çu c©u
- HS ®äc bµi tËp ®Ó tiÕp nèi thêi gian
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn b.Chñ thÓ hµnh ®éng ®îc nªu tríc, phÇn biÓu thÞ thêi gian
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp ®Æt ë gi÷a bëi sù liªn kÕt ý çc c©u tríc ®ã ®Òu tËp trung
vµo viÖc: ai lµ ngêi ®Î ra ChÝ PhÌo
c.VÒ ng÷ ph¸p ®ã kh«ng ph¶i lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u
nhng nã biÓu hiÖn phÇn tin míi, träng t©m th«ng b¸o.§iÒu
quan träng ë c©u nµy lµ thêi gian MÞ vÒ lµm d©u nªn nã ®îc
®Æt ë cuèi c©u ( vÞ trÝ giµnh cho nh÷ng tin quan träng)
II.TrËt tù trong c©u ghÐp
1.Bµi tËp1
a.VÕ chØ nguyªn nh©n cÇn ®Æt sau vÕ chÝnh v× vÕ
*Ho¹t ®éng4 chÝnh tiÕp theo c©u tríc ®ang nãi vÒ h¾n vµ vÕ phô ®øng
- HS chia 2 d·y sau liªn kÕt víi nh÷ng c©u ®i sau: cô thÓ ho¸ cho mét çi g×
+D·y1 tr¶ lêi ý a rÊt xa x«i
+D·y 2 tr¶ lêi ý b b.VÕ chØ sù nhîng bé ®Òu lµ çc vÕ phô xÐt vÒ mÆt cÊu
- cö ngêi tr×nh bµy tríc líp t¹o ng÷ ph¸p nhng ®èi víi nh÷ng trêng hîp nµy cÇn ®Æt sau
- GV chuÈn kiÕn thøc ®Ó bæ sung mét th«ng tin cÇn thiÕt
bèi c¶nh ngoµi ng«n ng÷
2.Bµi tËp2
- CÇn chän ph¬ng ¸n C
- HS lµm viÖc ç nh©n, tr×nh bµy tríc

líp
- Gv gîi ý: ®Ó chän ®îc ph¬ng ¸n tèi u
ta ph¶i xem xÐt mèi quan hÖ cña nã víi
nh÷ng c©u tríc vµ sau nã => ViÖc s¾p xÕp ®óng trËt tù çc bé phËn trong c©u kh«ng
chØ cã t¸c dông tu tõ mµ cßn cã t¸c dông vÒ çc ph¬ng diÖn
4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn kh¸c: ph©n bè th«ng tin cò- míi; nhÊn m¹nh träng t©m th«ng
- GV chèt l¹i néi dung bµi häc b¸o; ®¶m b¶o sù m¹ch l¹c vµ liªn kÕt ý gi÷a çc c©u
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt: “B¶n
tin”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 56 ppct
B¶n tin

N¾m ®îc yªu cÇu vÒ néi dung, h×nh thøc cña b¶n tin vµ çch viÕt b¶n tin
2.KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng viÕt b¶n tin ng¾n ph¶n ¸nh çc sù kiÖn trong nhµ trêng vµ m«i trêng x· héi gÇn
gòi
3.Th¸i ®é: Cã th¸i ®é trung thùc, thËn träng khi ®a tin
- SGK, b¶ng phô
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu môc I.Môc ®Ých, yªu cÇu c¬ b¶n cña b¶n tin
®Ých, yªu cÇu cña b¶n tin * VD ( SGK)
- HS ®äc VD SGK 1.B¶n tin th«ng b¸o kÕt qu¶ k× thi ¤- lim- pÝch To¸n quèc tÕ
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao cña ®oµn HS ViÖt Nam.KÕt qu¶ xÕp thø t kh¼ng ®Þnh tr×nh
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi ®é cña HS ViÖt Nam, thµnh tùu cña nÒn gi¸o dôc níc ta trong
tr×nh bµy tríc líp viÖc båi dìng nh©n tµi
- GV chèt l¹i 2.B¶n tin cã tÝnh thêi sù bëi sau 3 ngµy ®· ®îc ®a tin
3.Çc th«ng tin ®ã kh«ng cÇn thiÕt bëi kh«ng phï hîp vµ vi
ph¹m nguyªn t¾c ng¾n gän, sóc tÝch cña b¶n tin
4.Cã t¸c dông ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña b¸o chÝ nãi chung,
b¶n tin nãi riªng, lµm cho ngêi ®äc tin vµo nh÷ng tin tøc ®îc
th«ng b¸o
5.B¶n tin ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thêi sù ( ®a tin kÞp thêi, nhanh
chãng), tin ph¶i cã ý nghÜa XH, néi dung th«ng tin ph¶i ch©n
*Ho¹t ®éng 2: thùc, chÝnh x¸c
(?) Nªu môc ®Ých, yªu cÇu cña b¶n
tin/ *Môc ®Ých, yªu cÇu cña b¶n tin ( SGK)
*Ho¹t ®éng3 II.Çch viÕt b¶n tin

(?) Nªu çch khai th¸c vµ lùa chän tin? 1.Khai th¸c vµ lùa chän tin
- CÇn khai th¸c, lùa chän sù kiÖn cã ý nghÜa cô thÓ, chÝnh
x¸c.Kh«ng ph¶i mäi sù kiÖn ®Òu cã thÓ lµ nguån tin cña b¶n
*Ho¹t ®éng4 tin
- HS chia 6 nhãm 2.ViÕt b¶n tin
+Nhãm1,2: tr¶ lêi ý a a.Tªn cña b¶n tin ®Òu kh¸i qu¸t néi dung cña tin: sù kiÖn vµ kÕt
+Nhãm3,4 tr¶ lêi ý b qu¶ cña sù kiÖn
+Nhãm5,6: tr¶ lêi ý c B¶n tin thêng ®Æt nhan ®Ò ng¾n gän gåm mét côm tõ, còng cã
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi b»ng thÓ lµ mét c©u trÇn thuËt, c©u nghi vÊn ng¾n gän
b¶ng phô sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tr- b.PhÇn më ®Çu thêng th«ng b¸o kh¸i qu¸t vÒ sù kiÖn vµ kÕt
íc líp qu¶
- GV chèt l¹i c.PhÇn triÓn khai cã thÓ nªu cô thÓ, chi tiÕt h¬n sù kiÖn hoÆc
cã thÓ c¾t nghÜa cô thÓ h¬n nguyªn nh©n hoÆc kÕt qu¶ cña
sù kiÖn ®îc ®a tin
* Ghi nhí: sgk

4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn III.LuyÖn tËp
- Gv yªu cÇu hs ®äc ghi nhí sgk - HS lµm bµi tËp 1+ 2 t¹i líp
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ çc tiÕt - Bµi tËp vÒ nhµ: BT 3
®äc thªm “ Cha con nghÜa nÆng, vi
hµnh, tinh thÇn thÓ dôc”
Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng
TiÕt sè : 57 ppct §äc thªm
“Vi hµnh”
( TrÝch “Nh÷ng bøc th göi c« em hä”)
- NguyÔn ¸i Quèc-
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh thÊy.
- B»ng bót ph¸p trµo phóng, t¸c gi¶ ®· phª ph¸n 1 çnh ®Ých ®¸ng çi lè l¨ng, kÖch cìm cña Kh¶i
§Þnh trong chuyÕn Y sang Ph¸p tham dù cuéc ®Êu x¶o thuéc ®Þa ë M¸c-X©y. NhÊn
m¹nh nghÖ thuËt ch©m biÕm s©u cay cña t¸c phÈm.
2.KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng ®äc hiÓu v¨n b¶n v¨n häc thuéc thÓ lo¹i trµo phóng
3.Th¸i ®é: H×nh thµnh th¸i ®é ®óng ®¾n ®èi víi nh÷ng ngêi cã c«ng víi níc vµ phª ph¸n nh÷ng kÎ b¸n
níc h¹i d©n
- SGK, b¶ng phô
c©u hái. TÝch hîp víi tiÕng ViÖt vµ lµm v¨n
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1 A.TiÓu dÉn
- HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: t¸c gi¶ viÕt “Vi hµnh” ®¨ng b¸o ®óng vµo
(?) Em h·y cho biÕt hoµn c¶nh s¸ng dÞp Kh¶i §Þnh ®îc chÝnh phñ Ph¸p ®a sang dù cuéc ®Êu x¶o
t¸c truyÖn ng¾n “Vi hµnh”? thuéc ®Þa tæ chøc ë M¸c X©y ®¨ng trªn b¸o “Nh©n ®¹o” ngµy
(?) ViÕt truyÖn ng¾n nµy NguyÔn 19.2.1923.
¸i Quèc nh»m môc ®Ých g×? - Môc ®Ých: ViÕt truyÖn ng¾n nµy NguyÔn ¸i Quèc nh»m
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi v¹ch mÆt tªn vua bï nh×n Kh¶i §Þnh vµ nh÷ng thñ ®o¹n x¶o tr¸
cña thùc d©n Ph¸p tríc Nh©n d©n Ph¸p.
*Ho¹t ®éng2
- HS ®äc B.§äc- hiÓu v¨n b¶n
- Nªu bè côc I.§äc
- Gv ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Gi¶i thÝch tõ khã
- Bè côc: 2 ®o¹n
(1) Cuéc ®èi tho¹i cña ®«i trai g¸i trªn chuyÕn tµu ®iÖn ngÇm
(2) C¶m tëng, håi tëng vµ b×nh luËn cña ngêi viÕt khi lu«n bÞ
*Ho¹t ®éng3 hiÓu lÇm lµ Kh¶i §Þnh vi hµnh
(?) Nªu m©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n II.T×m hiÓu v¨n b¶n
cña truyÖn ng¾n “Vi hµnh”? 1.M©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n cña truyÖn ng¾n “Vi hµnh”
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao - M©u thuÉn gi÷a b¶n chÊt bªn trong vµ h×nh thøc bªn ngoµi;
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi gi÷a b¶n chÊt bï nh×n sa ®o¹, hÌn h¹, thãi ¨n ch¬i ®µng ®iÕm
tr×nh bµy tríc líp vµ sø mÖnh cña «ng vua ë mét níc; gi÷a môc ®Ých vµ viÖc
- GV chèt l¹i lµm cña chÝnh quyÒn thùc d©n Ph¸p ®èi víi ND Ph¸p trong
viÖc sö dông K§ sang th¨m Ph¸p
*Ho¹t ®éng4
(?) Nªu t×nh huèng ®éc ®¸o cña thiªn
truyÖn? 2.T×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o:
- HS lµm viÖc ç nh©n, tr×nh bµy tr- - T×nh huèng nhÇm lÉn -> NhÇm t¸c gi¶ víi tªn vua bï nh×n
íc líp Kh¶i §Þnh
=> lµm t¨ng tÝnh kh¸ch quan, hÊp dÉn, t¨ng tÝnh trµo phóng vµ
®¶ kÝch, t¨ng tÝnh ch©n thËt tè ço trong viÖc thÓ hiÖn chñ
*Ho¹t ®éng5 ®Ò vµ kh¾c ho¹ ch©n dung vua K§
(?) Ph©n tÝch h×nh tîng nh©n vËt 3.H×nh tîng nh©n vËt Kh¶i §Þnh
Kh¶i §Þnh - H×nh d¸ng bªn ngoµi
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao + VÎ ngoµi: Da mÆt vµng bñng nh vá chanh, mòi tÑt, m¾t
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi xÕch.
tr×nh bµy tríc líp + Trang phôc: cã çi g× ph« ra hÕt, trang søc, lôa lµ.... ®Çu ®éi
- GV chèt l¹i çi chôp ®Ìn.
-> Çi nh×n kú thÞ cña ngêi Ph¸p ®èi víi ¤ng vua An Nam
+ Th¸i ®é: nhót nh¸t, lóng tóng cña kÎ lÐn lót vông trém.
- Lè l¨ng, cæ hñ, vua nh hÒ, thËm chÝ kh«ng b»ng mét tªn hÒ.
¡n ch¬i sa ®o¹, lµm mÊt thÓ diÖn quèc gia, cam t©m lµm bï
nh×n, tay sai cho TDP
4.NghÖ thuËt ch©m biÕm ®Æc s¾c
- Nhan ®Ò
*Ho¹t ®éng6 - T¹o t×nh huèng nhÇm lÉn
(?) Nªu nÐt nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña - Dïng h×nh thøc viÕt th ( cho c« em hä)
t¸c phÈm? - Sù s¸ng t¹o trong viÖc sö dông linh ho¹t, réng r·i çc çch ch¬i
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi ch÷ so s¸nh vÝ von trµo phóng. Giäng v¨n m¸t mÎ, mØa mai,
chÊt trµo phóng thÊm ®îm trong truyÖn ng¾n “Vi hµnh” tõ cèt
chuyÖn -> tõng chi tiÕt, c©u v¨n
III KÕt luËn:
+ “Vi Hµnh” lµ 1 t¸c phÈm cã gi¸ trÞ vÒ néi dung: ThÓ hiÖn
lßng c¨m thï m·nh liÖt cña NguyÔn ¸i Quèc ®èi víi bän thùc
4. Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß d©n vµ phong kiÕn, tay sai víi th¸i ®é ®¶ kÝch võa quyÕt liÖt
(?) Gi¸ trÞ néi dung vµ gi¸ trÞ nghÖ võa s©u cay.
thuËt cña truyÖn ng¾n “ Vi Hµnh”? + T¸c phÈm ®· thÓ hiÖn tµi n¨ng s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña ngßi bót
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt sau chuyÖn ng¾n hiÖn ®¹i b»ng tµi ch©n biÕm s¾c s¶o vµ phª
- Gv rót kinh nghiÖm bµi d¹y ph¸n s©u cay
Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng
TiÕt sè : 58 §äc thªm
Cha con nghÜa nÆng ( TrÝch)
- Hå BiÓu Ch¸nh-
Tinh thÇn thÓ dôc
- NguyÔn C«ng Hoan-
1.KiÕn thøc: Gióp häc sinh thÊy
- T×nh nghÜa cha con trong truyÖn ng¾n “ Cha con nghÜa nÆng” qua mét ®o¹n trÝch
- TÝnh chÊt bÞp bîm cña phong trµo thÓ dôc thÓ thao ®¬ng thêi mµ TDP cæ vò rÇm ré qua truyÖn
ng¾n “Tinh thÇn thÓ dôc”
- 2.KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng ®äc hiÓu v¨n b¶n v¨n häc
3.Th¸i ®é: Tr©n träng t×nh nghÜa cha con. Lªn ¸n sù bÞp bîm cña TDP
- SGK, b¶ng phô
c©u hái. TÝch hîp víi tiÕng ViÖt vµ lµm v¨n
2.KiÓm tra bµi cò:Nªu t×nh huèng ®éc ®¸o trong truyÖn ng¾n “Vi hµnh”?
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1 A.T¸c phÈm “Cha con nghÜa nÆng”(TrÝch)
- HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK I.TiÓu dÉn(SGK)
- Tãm t¾t ý chÝnh II.§äc hiÓu v¨n b¶n
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi 1.§äc
*Ho¹t ®éng2 - Gi¶i thÝch tõ khã
- HS ®äc - Bè côc:
- Nªu bè côc (1) T©m tr¹ng tuyÖt väng cña TrÇn V¨n Söu trªn cÇu Mª Tøc
- Gv ph¸t vÊn HS tr¶ lêi (2) Cuéc gÆp gì vµ trß chuyÖn cña hai cha con
(3) Hai cha con trë lªn Phó Tiªn
*Ho¹t ®éng3 2.T×m hiÓu v¨n b¶n
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n a.T×nh nghÜa cha con
- HS chia 6 nhãm - T×nh cha víi con: TrÇn V¨n Söu lµ ngêi cha bÊt h¹nh nÆng
+Nhãm1,2: tr¶ lêi c©u2 t×nh víi çc con.Suèt trong nh÷ng n¨m lñi trèn xa Söu kh«ng khi
+Nhãm3,4 tr¶ lêi c©u 3 nµo ngu«i nçi nhí nhµ, nhí çc con, lo cho çc con.Kh«ng qu¶n
+Nhãm5,6: tr¶ lêi c©u 4 hiÓm nguy lÎn vÒ th¨m con nhng sî lµm khã vµ ¶nh hëng ®Õn
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u çc con nªn l¹i bÊm bông ra ®i, ®Þnh nh¶y xuèng s«ng tù tö..
hái sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc líp - T×nh con ®èi víi cha:NgÇm theo dâi c©u chuyÖn cña «ng
- GV chèt l¹i ngo¹i víi cha, hiÓu vµ cµng th¬ng cha.Khi thÊy cha bá ch¹y ra
søc ®uæi theo mong gÆp cha.¤m chÇm lÊy cha trß chuyÖn ©n
cÇn, quyÕt bá nhµ theo cha ®Ó lµm lông nu«i cha.TrÇn V¨n TÝ
qu¶ lµ ®øa con hiÕu nghÜa, ®¸ng th¬ng, ®¸ng träng.
b.T×nh huèng truyÖn giµu kÞch tÝnh

- TVS sau h¬n chôc n¨m xa con, bÝ mËt vÒ gÆp nhng kh«ng ®-
îc l¹i ph¶i ®i ngay trong ®ªm v× th¬ng con.Cuéc ch¹y ®uæi trong
®ªm cña hai cha con.Cuéc gÆp gì c¶m ®éng trªn cÇu Mª Tøc
c.NghÖ thuËt
- NghÖ thuËt kÓ chuyÖn:Theo tr×nh tù thêi gian
- Miªu t¶ nh©n vËt: Chó ý nhiÒu ®Õn lêi nãi vµ hµnh ®éng
- Ng«n ng÷ giµu mµu s¾c Nam Bé
A.T¸c phÈm “ Tinh thÇn thÓ dôc”
I.TiÓu dÉn(SGK)
II.§äc hiÓu v¨n b¶n
*Ho¹t ®éng4 1.§äc
- HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK - Gi¶i thÝch tõ khã
- Tãm t¾t ý chÝnh - Bè côc: Gåm 5 c¶nh nhá
*Ho¹t ®éng 5
- HS ®äc 2..T×m hiÓu v¨n b¶n
- Nªu bè côc a.NghÖ thuËt dùng truyÖn ®éc ®¸o:
- Gv ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - 5 c¶nh liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau ®Ó thÓ hiÖn chñ ®Ò, trµo
*Ho¹t ®éng6 phóng çi tinh thÇn thÓ dôc cña mét thêi tríc çch m¹ng
- GV híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n +C¶nh1:Tê tr¸t vÒ lµng víi giäng cøng nh¾c, h¸ch dÞch lµ
- HS chia 6 nhãm nguyªn nh©n cho tÊt c¶ çc c¶nh sau
+Nhãm1,2: tr¶ lêi c©u 1 + 3 c¶nh sau lµ 3 c¶nh ®èi phã kh¸c nhau cña d©n lµng tríc çi
+Nhãm3,4 tr¶ lêi c©u 2 lÖnh s¾t ®¸ cña quan huyÖn
+Nhãm5,6: tr¶ lêi c©u 3 +C¶nh cuèi cïng lµ c¶nh trãc n· d÷ déi, ®a ngêi ®i xem bãng ®¸
- HS trao ®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u mµ nh dÉn gi¶i tï binh..còng do sî çi uy cña quan huyÖn qua tê
hái sau ®ã cö ngêi tr×nh bµy tríc líp tr¸t mµ ra
- GV chèt l¹i b..M©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n cña truyÖn
Néi dung mÖnh lÖnh yªu cÇu g¾t gao b¾t buéc d©n lµng ph¶i
xem ®¸ bãng trªn huyÖn vµ sù sî h·i, lÈn trèn, t×m mäi çch
kh«ng tu©n lÖnh cña d©n lµng
c.ý nghÜa phª ph¸n cña truyÖn: Sù gi¶ dèi bÞp bîm cña phong
trµo TDTT thêi Ph¸p thuéc trong khi ®êi sèng ND cßn v« cïng
khæ cùc
4, Cñng cè, híng dÉn, dÆn dß

- Gv kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng néi dung c¬
b¶n cña bµi häc
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt “
LuyÖn tËp viÕt b¶n tin”
Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng
TiÕt sè: 59 ppct
LuyÖn tËp viÕt b¶n tin

¤n tËp, cñng cè kiÕn thøc vÒ b¶n tin vµ çch viÕt b¶n tin
2.KÜ n¨ng: Cã kÜ n¨ng viÕt b¶n tin ng¾n ph¶n ¸nh çc sù kiÖn trong nhµ trêng vµ m«i trêng x· héi gÇn
gòi
3.Th¸i ®é: Cã th¸i ®é trung thùc, thËn träng khi ®a tin
- SGK, b¶ng phô
2.KiÓm tra bµi cò:Nªu môc ®Ých, yªu cÇu cña b¶n tin vµ çch viÕt b¶n tin
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1 1.Bµi tËp 1
- HS ®äc bµi tËp1 SGK - VÒ cÊu tróc: b¶n tin cã nhan ®Ò, triÓn khai tõ th«ng tin kh¸i
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao qu¸t ®Õn cô thÓ chi tiÕt.PhÇn sau cô thÓ ho¸ vµ gi¶i thÝch
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi cho phÇn tríc
tr×nh bµy tríc líp - VÒ dung lîng: §é dµi trung b×nh, th«ng tin vÒ kÕt qu¶
- GV chèt l¹i (®øng ®Çu khu vùc vÒ b×nh ®¼ng giíi) vµ çc sù kiÖn
( b×nh ®¼ng giíi trong gi¸o dôc, y tÕ, kinh tÕ, çc h¹n chÕ vÒ
b×nh ®¼ng giíi)
- lo¹i b¶n tin b×nh thêng
*Ho¹t ®éng 2: 2.Bµi tËp 2
- HS ®äc bµi tËp2 - Néi dung chñ yÕu cña b¶n tin: Dù ¸n ph¸t triÓn vµ ®a c©y
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi dîc liÖu ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ giíi ®îc lùa chän vµo danh
s¸ch 10 øng cö viªn ®o¹t gi¶i thëng “M«i trêng vµ ph¸t triÓn
2007”
- Çch thøc n¾m b¾t th«ng tin nhanh:
+ C¨n cø vµo nhan ®Ò cña b¶n tin
+ C¨n cø vµo c©u mang néi dung th«ng tin quan träng nhÊt
cã liªn quan ®Õn sù kiÖn ®îc nh¾c ®Õn trong nhan ®Ò
3.Bµi tËp3
*Ho¹t ®éng3 - ViÖc ®a th«ng tin sè lîng çc trêng ®¹i häc ®¨ng kÝ dù thi
- HS ®äc bµi tËp3 lµm viÖc ç nh©n, vµo vÞ trÝ ®ã lµ kh«ng hîp lÝ v× tríc vµ sau nã ®Òu nãi vÒ
tr×nh bµy tríc líp thÓ thøc cuéc thi
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Çch ch÷a: cã thÓ ®a c©u ®ã xuèng cuèi b¶n tin
4.Bµi tËp 4
*Ho¹t ®éng4 - HS chän t×nh huèng
- GV híng dÉn HS viÕt b¶n tin - Thu thËp vµ lùa chän t liÖu ®Ó viÕt b¶n tin
- §Æt tªn cho b¶n tin, viÕt phÇn më ®Çu, phÇn triÓn khai cña
b¶n tin...

- GV cñng cè l¹i ND bµi häc
- GV híng dÉn hs chuÈn bÞ bµi “Pháng
vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn”

Ngµy so¹n
Ngµy gi¶ng
TiÕt sè : 60 ppct
Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn

Cã nh÷ng hiÓu biÕt ®Çu tiªn vÒ pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn, mét lo¹i ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu
trong x· héi v¨n minh
2.KÜ n¨ng: N¾m ®îc mét sè kÜ n¨ng pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn, nhÊt lµ kÜ n¨ng ®Æt c©u hái vµ
tr¶ lêi c©u hái
3.Th¸i ®é: ThÊy ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i cã th¸i ®é khiªm tèn, nh· nhÆn, biÕt chia sÎ l¾ng nghe.. trong
giao tiÕp víi mäi ngêi
- SGK, b¶ng phô
2.KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra bµi tËp viÕt b¶n tin
3.Bµi míi

*Ho¹t ®éng1
- HS ®äc c©u hái 1,2 SGK I.Môc ®Ých, tÇm quan träng cña pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao vÊn
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi - Kh«ng ph¶i bÊt cø cuéc trß chuyÖn, hái ®¸p nµo còng mÆc
tr×nh bµy tríc líp nhiªn ®îc coi lµ pháng vÊn. ChØ lµ pháng vÊn khi cuéc trß
- GV chèt l¹i chuyÖn Êy ®îc thùc hiÖn nh»m môc ®Ých râ rµng lµ ®Ó thu
thËp th«ng tin vÒ mét chñ ®Ò quan träng, cã ý nghÜa.
- T«n träng pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn lµ t«n träng sù thËt,
t«n träng quyÒn ®îc bµy tá ý kiÕn cña c«ng chóng vµ v× thÕ lµ
mét biÓu hiÖn cña tinh thÇn d©n chñ trong x· héi v¨n minh
*Ho¹t ®éng 2: II.Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi ho¹t ®éng pháng vÊn
- HS ®äc c©u hái a,b 1.ChuÈn bÞ pháng vÊn
- HS tr¶ lêi b»ng b¶ng phô - X¸c ®Þnh:
+ Chñ ®Ò pháng vÊn
+ Môc ®Ých pháng vÊn
+ §èi tîng pháng vÊn
+ Ngêi thùc hiÖn pháng vÊn
+ Ph¬ng tiÖn pháng vÊn
- HÖ thèng c©u hái pháng vÊn ph¶i: Ng¾n gän, râ rµng; phï hîp
víi môc ®Ých vµ ®èi tîng pháng vÊn; lµm râ ®îc chñ ®Ò, liªn
kÕt víi nhau vµ ®îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ
2. TiÕn hµnh pháng vÊn
*Ho¹t ®éng3 - Ngoµi nh÷ng c©u hái ®· chuÈn bÞ s½n cÇn cã thªm mét sè
- HS ®äc bµi tËp 3 lµm viÖc ç c©u hái gîi më, ®a ®Èy ®Ó c©u chuyÖn kh«ng rêi r¹c, kh«ng
nh©n, tr×nh bµy tríc líp l¹c ®Ò
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - Th¸i ®é th©n t×nh, ®ång c¶m, l¾ng nghe vµ chia xÎ th«ng tin
víi ngêi tr¶ lêi
-KÕt thóc cuéc pháng vÊn cÇn c¶m ¬n ngêi tr¶ lêi pháng vÊn
3.Biªn tËp sau khi pháng vÊn
- Kh«ng ®îc thay ®æi néi dung pháng vÊn nhng cã thÓ thay
®æi, söa chõa mét sè tõ ng÷, s¾p xÕp l¹i c©u cho râ rµng m¹ch
l¹c
- Cã thÓ ghi l¹i nÐt mÆt, ®iÖu bé, cö chØ..
III.Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ngêi tr¶ lêi pháng vÊn
- Trung thùc, th¼ng th¾n, ch©n thµnh
*Ho¹t ®éng4 - C©u tr¶ lêi râ rµng vµ hÊp dÉn
Nªu nh÷ng yªu cÇu ®èi víi ngêi tr¶ lêi
pháng vÊn? * Ghi nhí: sgk
4.Cñng cè, dÆn dß , híng dÉn

- Gv yªu cÇu hs ®äc ghi nhí sgk
- Gv híng dÉn hs: So¹n bµi “ VÜnh
biÖt Cöu trïng ®µi”
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè: 61-62-63 ppct
VÜnh biÖt cöu trïng ®µi
( TrÝch “Vò Nh T«” )
- NguyÔn Huy Tëng -
- N¾m ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm cña thÓ lo¹i bi kÞch. HiÓu vµ ph©n tÝch ®îc xung ®ét kÞch, tÝnh çch,
diÔn biÕn t©m tr¹ng, bi kÞch cña Vò Nh T« vµ §an ThiÒm trong håi V cña vë kÞch
- NhËn thøc ®îc quan ®iÓm nh©n d©n cña NHT ®ång thêi thÊy ®îc th¸i ®é ngìng mé, tr©n träng tµi
n¨ng cña t¸c gi¶ ®èi víi nh÷ng nghÖ sÜ cã t©m huyÕt vµ tµi n¨ng lín nhng l¹i l©m vµo t×nh tr¹ng m©u
thuÉn kh«ng thÓ gi¶i quyÕt ®îc gi÷a kh¸t väng nghÖ thuËy lín lao vµ thùc tÕ x· héi kh«ng t¹o ®iÒu
kiÖn ®Ó hä thùc hiÖn kh¸t väng Êy
- N¾m ®îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña vë kÞch qua ®o¹n trÝch
2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng ®äc - hiÓu t¸c phÈm kÞch
3. Th¸i ®é: Kh¬i gîi t×nh c¶m nh©n v¨n cña con ngêi
- Gi¸o ¸n.
- B¶ng phô
2. KiÓm tra bµi cò:
3. Bµi míi

- GV gäi HS ®äc phÇn tiÓu dÉn SGK 1.T¸c gi¶ ( 1912- 1960)
sau ®ã tãm t¾t néi dung chÝnh - Quª qu¸n: lµng Dôc Tó, huyÖn Tõ S¬n, B¾c Ninh, nay thuéc
- GV chèt l¹i x· Dôc Tó huyÖn §«ng Anh, Hµ Néi
- Hoµn c¶nh xuÊt th©n:trong mét gia ®×nh nhµ nho
- Cuéc ®êi (SGK)
-N¨m 1996 ®îc nhµ níc tÆng gi¶i thëng HCM vÒ v¨n häc
nghÖ thuËt
2.S¸ng t¸c
- T¸c phÈm chÝnh: sgk
- Cã thiªn híng khai th¸c ®Ò tµi lÞch sö vµ cã ®ãng gãp næi
bËt ë thÓ lo¹i tiÓu thuyÕt vµ kÞch
- V¨n phong gi¶n dÞ, trong s¸ng, ®«n hËu, th©m trÇm, s©u
s¾c
- Vë kÞch “ Vò Nh T«”: sgk
*Ho¹t ®éng 2 B.§äc- hiÓu ®o¹n trÝch
- GV ph©n vai cho HS ®äc håi V I.§äc v¨n b¶n
- Gi¶i thÝch tõ khã
*Ho¹t ®éng 3 II.T×m hiÓu v¨n b¶n
(?) Ph©n tÝch nh÷ng m©u thuÉn xung 1.Nh÷ng m©u thuÉn xung ®ét c¬ b¶n
®ét c¬ b¶n cña vë kÞch còng nh ®o¹n - M©u thuÉn gi÷a nh©n d©n lao ®éng khèn khæ lÇm than víi
trÝch bän h«n qu©n b¹o chóa vµ phe çnh cña chóng sèng xa hoa truþ
- HS chia nhãm nhá ( Theo bµn) trao l¹c. M©u thuÉn nµy vèn cã tõ tríc, ®Õn khi Lª T¬ng Dùc b¾t
®æi th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái, cö ngêi Vò Nh T« x©y Cöu trïng ®µi th× nã biÕn thµnh xung ®ét c¨ng
tr×nh bµy tríc líp th¼ng, gay g¾t
- GV chèt l¹i - M©u thuÉn thø hai: M©u thuÉn gi÷a quan niÖm nghÖ thuËt
cao siªu, thuÇn tuý cña mu«n ®êi vµ lîi Ých trùc tiÕp, thiÕt
thùc cña nh©n d©n
TiÕt 2
*Ho¹t ®éng1 2.TÝnh çch vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña Vò nh T«
(?) Nªu tÝnh çch vµ diÔn biÕn t©m - Vò Nh T« lµ mét kiÕn tróc s thiªn tµi, lµ hiÖn th©n cho
tr¹ng Vò Nh T«? niÒm kh¸t khao say mª s¸ng t¹o çi ®Ñp: Mét thiªn tµi “ ngµn
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o n¨m cha dÔ cã mét” “ chØ vÈy bót lµ chim hoa ®· hiÖn lªn” cã
luËn tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy thÓ “ sai khiÕn g¹ch ®¸ nh viªn tíng cÇm qu©n, cã thÓ x©y
tríc líp dùng l©u ®µi cao c¶, nãc vên m©y mµ kh«ng hÒ tÝnh sai mét
- GV chuÈn kiÕn thøc viªn g¹ch nhá”
- Lµ mét nghÖ sÜ cã nh©n çch lín, cã hoµi b·o lín, cã lÝ tëng
nghÖ thuËt cao c¶. MÆc dï bÞ Lª T¬ng Dùc do¹ giÕt Vò nh T«
vÉn kiªn quyÕt tõ chèi x©y Cöu trïng ®µi. ¤ng còng kh«ng
ph¶i lµ ngêi h¸m lîi (Khi ®îc vua ban thëng lôa lµ, vµng b¹c
«ng ®· ®em chia hÕt cho thî). LÝ tëng, íc m¬ x©y mét toµ
®µi cao c¶, nguy nga, tr¸ng lÖ.. thËt ®Ñp ®Ï vµ ch©n chÝnh
nhng l¹i cao siªu, thuÇn tuý hoµn toµn tho¸t li khái hoµn c¶nh
lÞch sö x· héi cña ®Êt níc, xa rêi ®êi sèng nh©n d©n
- T©m tr¹ng bi kÞch ®Çy c¨ng th¼ng cña «ng: x©y Cöu trïng
®µi lµ ®óng hay sai? lµ cã c«ng hay cã téi?
=> Vò Nh T« lµ mét nh©n vËt bi kÞch bëi ®· mang trong
m×nh kh«ng chØ nh÷ng say mª kh¸t väng lín lao mµ cßn c¶
nh÷ng lµm l¹c trong suy nghÜ vµ hµnh ®éng.Khi «ng vµ §an
ThiÒm bÞ b¾t, Cöu trïng ®µi bÞ ®Ëp ph¸, thiªu huû th× «ng
míi bõng tØnh xiÕt bao ®au ®ín, kinh hoµng.
3.Nh©n vËt §an ThiÒm
- Lµ ngêi ®am mª çi tµi, tµi s¸ng t¹o ra çi ®Ñp
*Ho¹t ®éng 2 - “BÖnh §an ThiÒm” lµ mª ®¾m tµi hoa siªu viÖt cña ngêi
(?) §an ThiÒm lµ ngêi nh thÕ nµo? s¸ng t¹o nghÖ thuËt, s¸ng t¹o ra çi ®Ñp
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi - V× ®am mª tµi n¨ng mµ nµng lu«n khÝch lÖ VHT x©y CT§,
s½n sµng quªn m×nh ®Ó b¶o vÖ çi tµi Êy
- Lµ ngêi lu«n tØnh t¸o trong mäi trêng hîp.BiÕt ch¾c ®µi lín
kh«ng thµnh, t©m trÝ nµng giê ®©y chØ cßn tËp trung b¶o
vÖ tÝnh m¹ng cho Vò nµng khÈn kho¶n khuyªn Vò trèn ®i nh-
ng kh«ng ®îc
=> kÎ tri ©m, liªn tµi cã thÓ chÕt, s½n sµng chÕt v× ®µi cao,
tµi lín, v× ngêi tri ©m
* Ghi nhí: sgk
*Ho¹t ®éng 3:
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp luyÖn III.luyÖn tËp
tËp Gîi ý:
- Kh«ng thÓ ®a ra mét lêi gi¶i ®¸p tho¶ ®¸ng, ch©n lÝ, ®óng
sai kh«ng thuéc riªng vÒ mét phÝa nµo

- Gv yªu cÇu hs ®äc ghi nhí sgk
- Gv híng dÉn hs chuÈn bÞ tiÕt: “
Thùc hµnh vÒ sö dông mét sè kiÓu
c©u trong v¨n b¶n”

Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y:
TiÕt sè:64 ppct
Thùc hµnh vÒ sö dông mét sè kiÓu c©u trong v¨n b¶n

Cñng cè vµ n©ng cao thªm nh÷ng hiÓu biÕt vÒ cÊu t¹o vµ çch sö dông cña mét sè kiÓu c©u thêng
dïng trong v¨n b¶n tiÕng ViÖt
2.Kü n¨ng:BiÕt ph©n tÝch, lÜnh héi mét sè kiÓu c©u thêng dïng, biÕt lùa chän kiÓu c©u thÝch hîp
®Ó sö dông khi nãi vµ viÕt
3.Th¸i ®é: Lu«n cã ý thøc c©n nh¾c, lùa chän çch sö dông kiÓu c©u trong v¨n b¶n
- SGK, b¶ng phô
3.Bµi míi


*Ho¹t ®éng1 I.Dïng kiÓu c©u bÞ ®éng
- GV híng dÉn HS lµm bµi tËp1 1.Bµi tËp 1
- HS chia 6 nhãm a.H¾n cha ®îc mét ngêi ®µn bµ nµo yªu c¶
- HS trao ®æi th¶o luËn cö ngêi tr×nh ( Chó ý tõ bÞ ®éng: bÞ ®îc, ph¶i)
bµy tríc líp b.Cha mét ngêi ®µn bµ nµo yªu h¾n c¶
- GV chèt l¹i c.C©u kh«ng sai nhng kh«ng nèi tiÕp ý vµ híng triÓn khai ý
cña c©u ®i tríc
*Ho¹t ®éng 2 2.Bµi tËp2
- HS ®äc bµi tËp, tr¶ lêi c©u hái - C©u bÞ ®éng: §êi h¾n cha bao giê ®îc s¨n sãc bëi mét bµn
- GV ph¸t vÊn HS tr¶ lêi tay “ ®µn bµ”
3.Bµi tËp 3 (SGK)
*Ho¹t ®éng3 II.Dïng kiÓu c©u cã khëi ng÷

- HS ®äc bµi tËp
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn 1.Bµi tËp1
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp a.- C©u cã khëi ng÷: Hµnh th× nhµ thÞ may l¹i cßn
- Khëi ng÷: Hµnh
b.So s¸nh víi: Nhµ thÞ may l¹i cßn hµnh
-> Hai c©u t¬ng ®¬ng vÒ nghÜa c¬ b¶n: biÓu hiÖn cïng mét
sù viÖc. Nhng c©u cã khëi ng÷ liªn kÕt chÆt chÏ h¬n vÒ ý
víi c©u ®i tríc nhê sù ®èi lËp víi çc tõ g¹o vµ hµnh
Ho¹t ®éng 4 2.Bµi tËp 2
HS lµm viÖc ç nh©n tr×nh bµy tríc líp CÇn chän ph¬ng ¸n C v× viÖc dÉn nguyªn v¨n lêi çc anh l¸i
xe t¹o nªn Ên tîng kiªu h·nh cña c« g¸i vµ s¾c th¸i ý nhÞ cña
ngêi kÓ chuyÖn
*Ho¹t ®éng 5:
- HS ®äc bµi tËp 3.Bµi tËp 3
- HS chia 2 d·y a.C©u thø hai cã khëi ng÷: Tù t«i
+ D·y1 tr¶ lêi ý a - VÞ trÝ: ®Çu c©u, tríc chñ ng÷
+ D·y 2 tr¶ lêi ý b - DÊu phÈy
- cö ngêi tr×nh bµy tríc líp - Nªu mét ®Ò tµi cã quan hÖ liªn tëng víi ®iÒu ®· nãi trong
- GV chuÈn kiÕn thøc c©u tríc
b.C©u thø hai cã khëi ng÷: C¶m gi¸c, t×nh tù, ®êi sèng, c¶m
xóc
- VÞ trÝ: §Çu c©u, tríc chñ ng÷
- DÊu phÈy
- Nªu mét ®Ò tµi cã quan hÖ víi ®iÒu ®· nãi trong c©u tríc
III.Dïng kiÓu c©u cã tr¹ng ng÷ chØ t×nh huèng
*Ho¹t ®éng 6 1.Bµi tËp1
- HS ®äc bµi tËp a.VÞ trÝ ®Çu c©u
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn b.Côm ®éng tõ
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp c.Bµ giµ kia thÊy thÞ hái, bËt cêi
-> Sau khi chuyÓn c©u cã hai vÞ ng÷ cïng cã cÊu t¹o lµ mét
côm ®éng tõ, cïng biÓu hiÖn ho¹t ®éng cña mét chñ thÓ nh-
ng viÕt theo kiÓu c©u tríc th× sù nèi tiÕp vÒ ý râ rµng h¬n
2.Bµi tËp 2
*Ho¹t ®éng 7 Chän ph¬ng ¸n C võa ®óng vÒ ý võa liªn kÕt ý chÆt chÏ võa
- HS lµm viÖc ç nh©n, tr×nh bµy tríc mÒm m¹i uyÓn chuyÓn
líp 3.Bµi tËp 3
*Ho¹t ®éng 8 a.Tr¹ng ng÷: NhËn ®îc........bé ®êng ( C©u ®Çu)
- HS ®äc bµi tËp b.Ph©n biÖt tin thø yÕu (ë phÇn phô ®Çu c©u) víi tin quan
- HS chia nhãm nhá, trao ®æi th¶o luËn träng ( ë phÇn vÞ ng÷ chÝnh cña c©u: Quay l¹i ...)
tr¶ lêi c©u hái cö ngêi tr×nh bµy tríc líp
IV.Tæng kÕt vÒ viÖc sö dông ba kiÓu c©u trong v¨n b¶n
4.Cñng cè, dÆn dß, híng dÉn 1.§Òu chiÕm vÞ trÝ ®Çu c©u
- GV chèt l¹i néi dung bµi häc 2.( SGK)
- So¹n bµi “ T×nh yªu vµ thï hËn” 3.T¸c dông liªn kÕt ý, t¹o m¹ch l¹c trong v¨n b¶n


Giao An Ngu Van 11 Co Ban Tu Tiet 01 Den Tiet 64 - 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giao An Ngu Van 11 Co Ban Tu Tiet 01 Den Tiet 64 - 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Giáo án Ngữ Văn 11 – Chương trình cơ bản

A-Môc tiªu cña bµi d¹y:

* Cung c¸ch sinh ho¹t:

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 2

3) Bót ph¸p kÝ sù ®Æc s¾c cña t¸c phÈm

III) Tæng kÕt chung

(?) Qua ®o¹n trÝch ,Anh (chÞ) cã nhËn

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 3

Tõ ng«n ng÷ chung ®Õn lêi nãi c¸ nh©n

A- Môc tiªu cña bµi häc :

(?) tÝnh chung trong ng«n ng÷ cña céng

-Häc sinh suy nghÜ,trao ®æi vµ tr¶

- Gv híng dÉn Hs t×m nh÷ng dÉn chøng

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 6

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 7

Ngµy so¹n : TuÇn d¹y:

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 8

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung vµ yªu cÇu cÇn ®¹t

II) §äc hiÓu v¨n b¶n

(?) NhÞp ®iÖu c©u th¬ thø 2 cã t¸c

(?) Hai c©u thùc gióp anh chÞ hiÓu

(?) Anh chÞ c¶m nhËn ®îc t©m tr¹ng g×

=> §ã chÝnh lµ t©m tr¹ng phÉn uÊt, sù cùa quËy,ph¸ ph¸ch

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 10

(?) Hai c©u kÕt diÔn t¶ t©m tr¹ng g×

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 11

Ngµy so¹n : TuÇn d¹y:

(?) §iÓm nh×n c¶nh thu cña t¸c gi¶ cã g×

* Gv nªu vÊn ®Ò: bµi th¬ víi nhan ®Ò “

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 14

III) Tæng kÕt chung

- Híng dÉn häc sinh gi¶i c¸c bµi tËp trong

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 17

- Gv nªu vÊn ®Ò : Tõ vÝ dô trªn anh /chÞ

- gv yªu cÇu hs kÓ mét sè ®èi tîng ph©n

(?) Môc ®Ých cña thao t¸c lËp luËn ph©n

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 19

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 20

- Gv híng dÉn dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi Th-

A- Môc tiªu bµi d¹y

- Gv nªu vÊn ®Ò: Kh«ng chØ thÊu hiÓu

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 23

a-Yªu th¬ng, qóy träng tri ©n vî

III- Cñng cè – luyÖn tËp

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 24

A- Môc tiªu bµi d¹y

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 25

3- Sù s¸ng t¹o nghÜa tõ “ mÆt trêi” :

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 26

2- Mêi c©u tiÕp

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 28

Ho¹t ®éng 4 III- Cñng cè – luyÖn tËp

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 29

- Gv dÆn dß hs chuÈn bÞ bµi “ Bµi ca ng¾n ®i

Ho¹t ®éng 3 II- §äc hiÓu v¨n b¶n

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 32

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 33

A. Môc tiªu bµi häc:

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 36

1.æn ®Þnh tæ chøc

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung cÇn ®¹t

Nguyễn Đại Nghĩa – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm 38