Professional Documents
Culture Documents
Nhận xét 1: Quan sát thấy được hàm số dưới dấu tích phân có dạng phân thức. Vậy kiến thức sẽ sử
dx
dụng cho hàm phân thức là gì? Chắc chắn chúng ta nghĩ đến nguyên hàm ∫ = ln | x | +C
x
Vậy để sử dụng được công thức này chúng ta cần phải tìm mọi cách biến đổi về dạng đó !
Nhận xét 2: Ở đây chỉ xuất hiện 2 hàm số lượng giác là sinx và cosx . Vậy có cách nào biểu diễn
thông qua một yếu tố không ? Ta cùng tìm kiếm kiến thức để giải quyết.
- Hướng 1: Chia cả tử và mẫu cho cosx ta được
sinx tgx tgx + 1 − 1 1
f ( x) = = = = 1− từ đó đặt t= tgx
sinx + cos x tgx + 1 tgx + 1 tgx + 1
tdt A Bt + C
⇒I = ∫ dx − ∫ = ∫ dx − ∫ dt + ∫ dt
(1 + t )(1 + t )
2
t +1 1+t2
x 2t 1- t 2
- Hướng 2: Đặt t = tan thì sin x = ; cosx=
2 1+ t 2 1 + t2
b
a1 sin x + b1 cos x + c1
Với hướng trên ta có thể tính được tích phân có dạng tổng quát sau: I = ∫ dx
a
a2 sin x + b2 cos x + c2
Các bạn hãy làm bài toán trên và tự mình nghĩ ra đề bài và giải nhé!
Nhận xét 3: Xuất phát từ quan hệ của sinx và cosx . Điều gì đặc biệt trong cận của tích phân ?
dx = −dt
π π
- Hướng 3: Đặt x= − t ⇒ x = 0 : t = ( đây là cách đặt ẩn phụ mà không làm thay đổi cận của
2 2
π
x = 2 : t = 0
tích phân đã có dịp trao đổi cùng các bạn).
π π π
2 2 2
sin x co s t co s x
Khi đó : I =
∫
0
sin x + cos x
dx = ∫
0
sin t + cos t
dt = ∫
0
sin x + cos x
dx
π π π
⇒ 2I =
2
sin x 2
co s x 2
π π
∫0 sin x + cos x ∫0 sin x + cos x 0∫ dx = 2 ⇒ I = 4
dx + dx =
Nhận xét 7: Quan sát ticsh phân cần tìm ta thấy sự sai khác của tử số và mẫu số, vậy nếu ta tìm
được một tích phân khác có “họ hàng” với nó thì sao nhỉ ? Trả lời câu hỏi đó ta đi xét tích phân
π
2
co s x
J =∫ dx ( gọi là tích phân liên kết của tích phân I) .
0
sin x + cos x
I + J =
Từ hai tích phân trên ta đi giải hệ : sẽ tìm được I .
I − J =