Matlab

MUÏC LUÏC
PHAÀN I: DAÃN NHAÄP................................................................................3
I./ ÑAËT VAÁN ÑEÀ.............................................................................3

II./ GIÔÙI HAÏN VAÁN ÑEÀ..................................................................3
III./ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU.........................................................3
IV./ NHIEÄM VUÏ THÖÏC HIEÄN...........................................................4
PHAÀN II:PHAÀN LYÙ THUYEÁT ÑIEÀU CHEÁ.....................................5
CHÖÔNG I. TÍN HIEÄU VAØ THOÂNG TIN..................................................5

I./ GIÔÙI THIEÄU..................................................................................5
II./ PHAÂN LOAÏI TÍN HIEÄU...............................................................5
III./ NHIEÃU TRONG HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN............................9
CHÖÔNG II. GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN..............11
I./ GIÔÙI THIEÄU................................................................................11
II./ HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN LAØ GÌ?........................................11
III./ SÔ ÑOÀ KHOÁI CUÛA HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN...............11
CHÖÔNG III. GIÔÙI THIEÄU VEÀ ÑIEÀU CHEÁ......................................15
I./ ÑIEÀU CHEÁ...................................................................................15
II./ PHAÂN LOAÏI ÑIEÀU CHEÁ.........................................................16
CHÖÔNG IV. CAÙC HEÄ THOÁNG ÑIEÀU CHEÁ LIEÂN TUÏC...............18
I./ KHAÙI NIEÄM VEÀ SOÙNG MANG ÑIEÀU HOØA..................18
II./ ÑIEÀU CHEÁ BIEÂN ÑOÄ.............................................................19
III./ ÑIEÀU CHEÁ GOÙC.......................................................................36
PHAÀN III:......................................PHAÀN MOÂ PHOÛNG ÑIEÀU CHEÁ
47
CHÖÔNG I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MATLAB.................................................47

I./ GIÔÙI THIEÄU................................................................................47
II./ HEÄ THOÁNG MATLAB................................................................48
Luaän Vaên Toát Nghieäp 2
III./ GIÔÙI THIEÄU TOOLBOXES........................................................49

IV./ SIMULINK........................................................................................49
CHÖÔNG II. MOÂ PHOÛNG – CAÙC CHÖÔNG TRÌNH...........................51
I./ ÑIEÀU BIEÂN AM..........................................................................51
II./ ÑIEÀU BIEÂN SSB..........................................................................55
III./ ÑIEÀU TAÀN – ÑIEÀU PHA..........................................................57
IV./ ÑIEÀU CHEÁ ASK..........................................................................60
V./ KEÁT LUAÄN..................................................................................61
PHAÀN IV:..................................................................PHAÀN KEÁT LUAÄN
62
PHUÏ LUÏC
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
MOÂ PHOÛNG QUAÙ TRÌNH ÑIEÀU CHEÁ TÍN HIEÄU DUØNG MAÙY
TÍNH
PHAÀN I: DAÃN NHAÄP
I./ ÑAËT VAÁN ÑEÀ

- Vaán ñeà ñieàu cheá vaø giaûi ñieàu cheá khoâng coøn laø ñieàu môùi meõ
ñoái vôùi sinh vieân caùc tröôøng kyõ thuaät chuyeân ngaønh Ñieän – Ñieän
töû noùi chung vaø sinh vieân ngaønh Ñieän töû tröôøng Ñaïi Hoïc Sö Phaïm
Kyõ Thuaät noùi rieâng. Nhöng hieåu thaáu ñaùo ñöôïc vaán ñeà thì khoâng
phaûi coù laø ña soá.
- Vôùi ñeà taøi “Moâ phoûng quaù trình ñieàu cheá tín hieäu duøng maùy
tính” seõ cho thaáy ñöôïc daïng soùng tín hieäu ñieàu cheá tröïc tieáp treân
maùy tính chöù khoâng chæ laø daïng soùng ñöôïc veõ leân baûng trong luùc
caùc thaày coâ daïy. Nhôø vaäy maø ta coù theå quan saùt ñöôïc tröïc tieáp
daïng soùng ñieàu cheá moät caùch roõ raøng chöù khoâng coøn laø vieäc
phaûi hình dung nhö luùc hoïc nöõa.
- Nhôø vieäc moâ phoûng naøy maø sinh vieân coù theå tieáp thu baøi nhanh
hôn vaø coù theå hieåu vaán ñeà saâu saéc hôn.
II./ GIÔÙI HAÏN VAÁN ÑEÀ

- Vì ñieàu cheá thoâng tin laø phöùc taïp vaø kieán thöùc cuûa chuùng em coøn
haïn cheá neân vôùi thôøi gian 10 tuaàn chuùng em khoâng theå tìm hieåu
heát taát caû caùc loaïi ñieàu cheá ñöôïc, neân:
- Trong ñeà taøi naøy chuùng em chæ:
 Khaûo saùt caùc lyù thuyeát veà ñieàu cheá.
 Moät soá baøi taäp veà ñieàu cheá, vaø
 Moâ phoûng caùc baøi taäp naøy trong MatLab.
III./ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU

- Muïc tieâu ñaàu tieân laø do chöông trình ñaøo taïo cuûa Tröôøng Ñaïi Hoïc
Sö Phaïm Kyõ Thuaät, yeâu caàu phaûi coù moät luaän vaên toát nghieäp ñeå
chuaån bò cho vieäc ra tröôøng. Cho neân, ñeà taøi “Moâ Phoûng Quaù
Trình Ñieàu Cheá Tín Hieäu Duøng Maùy Tính” cuõng ñeå ñaùp öùng
yeâu caàu naøy.
- Sau nöõa, cuõng laø ñeå cuûng coá laïi moät soá kieán thöùc maø chuùng em
ñaõ ñöôïc hoïc trong tröôøng.
- Vaø cuoái cuøng, laø ñeå tìm hieåu theâm veà moät soá caùc khaùi nieäm vaø
nhöõng vaán ñeà môùi trong kyõ thuaät maø trong tröôøng chöa coù ñieàu
kieän ñeå giaûng daïy.
TÍNH
IV./ NHIEÄM VUÏ THÖÏC HIEÄN
A. Phaàn giôùi thieäu

- Töïa ñeà taøi
- Nhieäm vuï luaän vaên toát nghieäp
- Lôøi noùi ñaàu
- Nhaän xeùt cuûa giaùo vieân höôùng daãn
- Nhaän xeùt cuûa giaùo vieân phaûn bieän
- Nhaän xeùt cuûa Hoäi ñoàng chaám luaän vaên toát nghieäp
- Lôøi caûm taï
- Muïc luïc
B. Phaàn noäi dung
 Phaàn I: Daãn nhaäp
 Phaàn II: Phaàn Lyù Thuyeát Ñieàu Cheá

- Chöông I: Tín Hieäu vaø Thoâng Tin
- Chöông II: Giôùi Thieäu Veà Heä Thoáng Thoâng Tin
- Chöông III: Giôùi Thieäu Veà Ñieàu Cheá
- Chöông IV: Caùc Heä Thoáng Ñieàu Cheá Lieân Tuïc
 Phaàn III: Phaàn Moâ Phoûng ñieàu Cheá

- Chöông I: Giôùi Thieäu veà MatLab
- Chöông II: Moâ Phoûng – Caùc Chöông Trình
 Phaàn IV: Phaàn Keát Luaän
C. Phaàn Phuï Luïc
TÍNH
PHAÀN II: PHAÀN LYÙ THUYEÁT ÑIEÀU

CHEÁ
CHÖÔNG I. TÍN HIEÄU VAØ THOÂNG TIN
I./ GIÔÙI THIEÄU
 Tín hieäu laø töø duøng ñeå chæ moät vaät theå, moät daáu hieäu, moät phaàn
töû cuûa ngoân ngöõ hay moät bieåu töôïng ñaõ ñöôïc thöøa nhaän ñeå theå
hieän moät tin töùc. Noùi caùch khaùc, tín hieäu laø söï bieåu hieän vaät lyù
maø noù mang töø nguoàn tin ñeán nôi nhaän tin. Ôû ñaây chæ quan taâm
ñeán tín hieäu ñieän laø doøng ñieän hay ñieän aùp.
 Moâ hình toaùn hoïc cuûa tín hieäu laø caùc haøm thöïc hay phöùc cuûa moät
hay nhieàu bieán, ví duï: s(t), s(x,y), s(x,y,t). Tín hieäu ñaàu tieân laø haøm
cuûa thôøi gian t, noù bieåu thò moät ñaïi löôïng ñieän nhö tín hieäu aâm
thanh hay tín hieäu hình. Tín hieäu thöù hai laø haøm hai bieán-toïa ñoä
khoâng gian (x,y) ñoù laø tín hieäu aûnh tónh. Tín hieäu sau cuøng laø tín
hieäu truyeàn hình.
 Tín hieäu mang tin töùc laø moät tín hieäu ngaãu nhieân vì khoâng ñöôïc
bieát tröôùc vaø khoâng bieát laø mang tin töùc gì, neân thoâng tin cuõng coù
tính ngaãu nhieân.
II./ PHAÂN LOAÏI TÍN HIEÄU
II.1./ Tín hieäu vaät lyù vaø moâ hình lyù thuyeát
 Moät tín hieäu laø bieåu hieän cuûa moät quaù trình vaät lyù, do ñoù noù
phaûi laø moät tín hieäu vaät lyù. Tín hieäu nhö vaäy phaûi thoûa maõn caùc
ñieàu kieän sau:
- Coù naêng löôïng höõu haïn.
- Coù bieân ñoä höõu haïn.
- Bieân ñoä laø haøm lieân tuïc.
- Coù phoå höõu haïn vaø tieán tôùi zero khi taàn soá tieán tôùi voâ cuøng.
TÍNH
 Vieäc phaân loaïi tín hieäu döïa treân caùc cô sôû sau:
- Phaân loaïi theo quaù trình bieán thieân cuûa tín hieäu, caùc tính chaát cuûa
noù coù theå ñoaùn tröôùc ñöôïc hay khoâng?
- Phaân loaïi theo naêng löôïng: coù theå phaân bieät thaønh tín hieäu naêng
löôïng höõu haïn vaø coâng suaát trung bình höõu haïn.
- Phaân loaïi döïa vaøo hình thaùi cuûa tín hieäu, töø ñoù coù theå phaân loaïi
theo tính chaát lieân tuïc hay rôøi raïc cuûa tín hieäu.
- Phaân loaïi tín hieäu döïa vaøo phoå cuûa noù.
- Phaân loaïi döïa theo thöù nguyeân, laø tín hieäu moät bieán hay nhieàu
bieán.
II.2./ Tín hieäu xaùc ñònh vaø tín hieäu ngaãu nhieân
 Cô sôû phaân loaïi ñaàu tieân laø döïa treân quaù trình bieán ñoåi cuûa tín
hieäu laø moät haøm cuûa thôøi gian, coù theå xaùc ñònh ñöôïc hay khoâng?
 Theo caùch naøy thì ngöôøi ta phaân thaønh tín hieäu xaùc ñònh vaø tín hieäu
ngaãu nhieân. Tín hieäu xaùc ñònh laø tín hieäu maø quaù trình bieán thieân
cuûa noù ñöôïc bieåu dieãn baèng moät haøm thôøi gian ñaõ hoaøn toaøn
xaùc ñònh. Coøn tín hieäu ngaãu nhieân thì söï bieán thieân cuûa noù khoâng
theå bieát tröôùc, muoán bieåu dieãn noù phaûi tieán haønh quan saùt, thoáng
keâ.
II.3./ Tín hieäu naêng löôïng vaø tín hieäu coâng suaát
Cô sôû phaân loaïi thöù hai laø döïa vaøo naêng löôïng cuûa tín hieäu.
 Tín hieäu naêng löôïng höõu haïn goàm nhöõng tín hieäu quaù ñoä xaùc ñònh
vaø ngaãu nhieân. Coøn tín hieäu coâng suaát bao goàm haàu nhö taát caû: tín
hieäu tuaàn hoaøn, vaø tín hieäu ngaãu nhieân xaùc laäp.
 Moät vaøi tín hieäu coù theå khoâng thuoäc vaøo hai loaïi keå treân, ví duï tín
hieäu x(t)=exp(at) vôùi a>0 vaø t (-, ), hay tín hieäu xung Dirac (t) vaø
daõy xung tuaàn hoaøn cuûa noù.
II.4./ Tín hieäu lieân tuïc vaø tín hieäu rôøi raïc
 Moät tín hieäu coù theå bieåu dieãn döôùi caùc daïng khaùc nhau tuøy theo
bieân ñoä cuûa noù coù giaù trò lieân tuïc hay rôøi raïc theo bieán thôøi gian
lieân tuïc hay rôøi raïc. Coù theå phaân bieät thaønh boán loaïi sau:
- Tín hieäu coù bieân ñoä vaø thôøi gian lieân tuïc ñöôïc goïi laø tín hieäu
töông töï (analog).
- Tín hieäu coù bieân ñoä rôøi raïc vaø thôøi gian lieân tuïc ñöôïc goïi laø tín
hieäu löôïng töû.
TÍNH
- Tín hieäu coù bieân ñoä lieân tuïc vaø thôøi gian rôøi raïc ñöôïc goïi laø tín
hieäu rôøi raïc.
- Tín hieäu coù bieân ñoä vaø thôøi gian rôøi raïc goïi laø tín hieäu soá
(digital).
Bieân ñoä
Lieân tuïc Rôøi raïc
Thôøi gian
Lieân tuïc
Tín hieäu töông töï Tín hieäu löôïng töû

Rôøi raïc
Tín hieäu rôøi raïc Tín hieäu soá

Hình 2.4: Bieåu dieãn cuûa caùc loaïi tín hieäu phaân loaïi theo thôøi gian.
 Caùc heä thoáng xöû lyù tín hieäu ñöôïc phaân loaïi döïa vaøo ñaëc tröng
cuûa tín hieäu maø noù xöû lyù. Töø caùch phaân loaïi tín hieäu treân ñaây ta
seõ coù caùc heä thoáng xöû lyù tín hieäu töông öùng nhö sau:
- Heä thoáng töông töï: nhö caùc maïch khueách ñaïi, maïch loïc coå ñieån,
maïch nhaân taàn soá, maïch ñieàu cheá tín hieäu…
- Heä thoáng rôøi raïc: caùc maïch taïo xung, caùc maïch ñieàu cheá xung.
- Heä thoáng soá: maïch loïc soá, maïch bieán ñoåi Fourier vaø caùc quaù trình
ñaëc bieät khaùc.
 Ngoaøi ra, cuõng coù caùc heä thoáng hoãn hôïp nhö heä thoáng bieán ñoåi
töông töï – soá. Coù theå thaáy raèng, trong caùc heä thoáng rôøi raïc, tín
hieäu ñöôïc xöû lyù laø tröôøng hôïp trung gian giöõa tín hieäu töông töï vaø
tín hieäu soá.
II.5./ Caùc loaïi tín hieäu khaùc
 Vieäc phaân tích phoå cuûa tín hieäu daãn ñeán vieäc phaân loaïi tín hieäu
döïa vaøo söï phaân boá naêng löôïng hay coâng suaát cuûa tín hieäu trong
mieàn taàn soá.
TÍNH
 Beà roäng phoå cuûa tín hieäu, theo ñònh nghóa laø daûi taàn soá (döông
hoaëc aâm) taäp trung coâng suaát cuûa tín hieäu. Noù thöôøng ñöôïc kyù
hieäu baèng chöõ BW vaø ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc sau: BW = f 2 -
f1. (2.5-1)
Trong ñoù: 0  f1  f2, f2 ñöôïc goïi laø taàn soá giôùi haïn treân cuûa tín
hieäu. f1 ñöôïc goïi laø taàn soá giôùi haïn döôùi cuûa
X()
f1=0 (hoaëc gaàn baèng 0)
a./ -1 0 2 m
X()

-2 -1 0 1 2 m
b./ X()

-2 -1 0 1 2 m
c./
X()

-2 -1 0 1 2 m
d./
tín hieäu.
Hình 2.5: Phoå cuûa caùc loaïi tín hieäu.

a./ Tín hieäu taàn soá thaáp; b./ Tín hieäu taàn soá cao.
c./ Tín hieäu daûi heïp; d./ Tín hieäu daûi roäng.
 Döïa vaøo beà roäng phoå coù theå phaân loaïi tính hieäu nhö sau:
- Tín hieäu taàn soá thaáp.
- Tín hieäu taàn soá cao.
- Tín hieäu daûi heïp.
TÍNH
- Tín hieäu daûi roäng.
 Tín hieäu coù thôøi gian höõu haïn: laø tín hieäu coù bieân ñoä tieán tôùi zero
ôû ngoaøi khoaûng T:
x(t)=0 khi t>T (2.5-2)
 Tín hieäu coù bieân ñoä höõu haïn laø taát caû caùc tín hieäu vaät lyù thöïc
hieän ñöôïc vôùi chuùng, bieân ñoä khoâng vöôït quaù moät giôùi haïn naøo
ñoù ñöôïc tính toaùn töông öùng vôùi thieát bò xöû lyù. Coù theå vieát:
x ( t)   k vôùi - < t < . (2.5-3)
 Tín hieäu nhaân quaû laø tín hieäu baèng zero vôùi giaù trò thôøi gian aâm:
x (t) = 0 vôùi t< 0. (2.5-4).
 Ta nhaän thaáy, trong thöïc teá taát caû caùc tín hieäu ñeàu laø tín hieäu
nhaân quaû, coù nghóa laø noù baét ñaàu töø t=0.
III./ NHIEÃU TRONG HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN
 Thuaät ngöõ nhieãu ñeà caäp ñeán nhöõng tín hieäu ñieän khoâng mong
muoán maø vaãn luoân luoân hieän dieän trong caùc heä thoáng ñieän. Söï
hieän dieän cuûa tín hieäu nhieãu choàng laán leân tín hieäu coù xu höôùng
laøm suy giaûm tín hieäu; noù laøm maùy khoù nhaän daïng ñöôïc ñuùng kí
hieäu, vaø do ñoù haïn cheá toác ñoä truyeàn thoâng tin. Nhieãu taùc ñoäng
leân tín hieäu trong suoát quaù trình truyeàn thoâng tin, chuùng coù nguoàn
goác, hình daïng, phöông thöùc taùc ñoäng leân tín hieäu raát khaùc nhau. Do
ñoù, coù theå coù nhieàu caùch phaân loaïi nhieãu:
- Döïa vaøo qui luaät bieán thieân theo thôøi gian, coù theå phaân loaïi thaønh
nhieãu lieân tuïc vaø nhieãu xung.
- Döïa vaøo beà roäng khoå ta coù nhieãu traéng (goàm toaøn boä taàn soá) vaø
nhieãu maøu (moät khoaûng taàn soá hay moät taàn soá).
- Döïa vaøo qui luaät phaân boá coù theå phaân loaïi thaønh nhieãu Gaussian
vaø nhieãu Poisson…
- Neáu döïa vaøo phöông thöùc taùc ñoäng ta coù nhieãu coäng vaø nhieãu
nhaân.
 Caùch phaân loaïi toång quaùt hôn laø döïa vaøo nguoàn goác sinh ra nhieãu,
ngöôøi ta phaân bieät thaønh nhieãu coâng nghieäp vaø nhieãu töï nhieân.
Nhieãu coâng nghieäp laø taát caû caùc tín hieäu do caùc thieát bò ñieän,
ñieän töû phaùt ra trong quaù trình laøm vieäc. Baûn chaát cuûa nhieãu coâng
nghieäp laø söï böùc xaï ñieän töø töø caùc thieát bò ñieän. Ñeå choáng caùc
loaïi nhieãu naøy, caàn phaûi duøng caùc boä phaän khöû caùc böùc xaï ñieän
TÍNH
töø. Nhieãu töï nhieân bao goàm nhieãu maïch ñieän vaø thieát bò, nhieãu khí
quyeån vaø vuõ truï.
 Thieát keá maïch ñieän toát coù theå loaïi boû ñöôïc nhieàu loaïi nhieãu vaø
caùc aûnh höôûng khoâng mong muoán cuûa chuùng baèng caùch loïc,
chaén, löïa choïn phöông phaùp ñieàu cheá vaø ñaët vò trí maùy thu toát
nhaát. Ví duï: Caùc thieát bò thu caùc böùc xaï vuõ truï luoân ñöôïc ñaët
ñöôïc ôû nhöõng nôi hoang vaéng xa xoâi, xa caùc nguoàn nhieãu töï nhieân.
 Tuy nhieân, coù moät loaïi nhieãu töï nhieân khoâng theå loaïi boû ñöôïc, goïi
laø nhieãu nhieät hay nhieãu Johnson. Nhieãu nhieät sinh ra bôûi caùc
chuyeån ñoäng nhieät cuûa caùc electron trong caùc thaønh phaàn daãn ñieän
nhö ñieän trôû, daây daãn… Caùc electron tham gia quaù trình daãn ñieän
gaây ra nhieãu nhieät.
 Vì nhieãu nhieät luoân toàn taïi trong taát caû caùc heä thoáng truyeàn thoâng
vaø laø nguoàn nhieãu ñaùng keå trong haàu heát caùc heä thoáng, caùc ñaëc
tính cuûa nhieãu nhieät–coäng, traéng, Gaussian – thöôøng ñöôïc duøng
nhieàu nhaát ñeå moâ hình hoùa caùc nhieãu trong caùc heä thoáng truyeàn
thoâng. Vì nhieãu Gaussian trung bình khoâng hoaøn toaøn ñöôïc ñaëc tröng
bôûi phöông sai cuûa noù, moâ hình naøy ñaëc bieät ñôn giaûn khi söû duïng
trong vieäc doø, taùch tín hieäu vaø trong vieäc thieát keá caùc maùy thu
chaát löôïng cao.
TÍNH
CHÖÔNG II. GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG

THOÂNG TIN
I./ GIÔÙI THIEÄU
 Trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta, luoân coù nhu caàu veà vieäc nghe radio,
xem truyeàn hình vaø noùi chuyeän qua ñieän thoaïi. Vaø ñeå naâng cao
vieäc xem truyeàn hình, ta coù theå trang bò theâm caùp truyeàn hình hoaëc
coù moät anten thu tín hieäu veä tinh ñaët trong nhaø cuûa chuùng ta. Hôn
nöõa, ta coù theå coù moät radio ñeå baøn hoaëc ñieän thoaïi di ñoäng gaén
treân xe, ta coù theå noái maùy tính caù nhaân vôùi nhöõng maùy tính khaùc
baèng ñöôøng daây ñieän thoaïi thoâng qua modem. Trong coâng vieäc cuûa
ta, ta coù theå döïa vaøo maïng thoâng tin, maø noù noái vôùi nhöõng maùy
tính khaùc khaép nôi treân theá giôùi, ñeå cung caáp cho ta caùc danh muïc
haøng hoùa, taøi chính vaø nhöõng keá hoaïch khaùc ñeå quaûn lyù vieäc
kinh doanh cuûa ta. Ngoaøi ra ñoái vôùi ñieän thoaïi, ta coù theå thueâ bao
nhöõng dòch vuï thoâng tin khaùc nhö: hoäi nghò truyeàn hình töø xa, ñeå
haïn cheá vieäc ñi laïi maø vaãn duy trì ñöôïc söï gaëp gôõ vôùi nhöõng
ngöôøi khaùc.
 Nhöõng heä thoáng nhö vaäy ñöôïc goïi laø heä thoáng thoâng tin.
II./ HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN LAØ GÌ?
 Ñoù laø teân goïi chung cho caû phöông tieän coâng coäng vaø vaên chöông
kyõ thuaät ngaøy nay, ñeå lieân heä ñeán nhieàu lónh vöïc coâng ngheä
thoâng tin, dòch vuï thoâng tin, heä thoáng thoâng tin nhö caùc coâng ngheä
vieãn thoâng, dòch vuï vieãn thoâng vaø caùc heä thoáng vieãn thoâng.
III./ SÔ ÑOÀ KHOÁI CUÛA HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN
 Tröôùc heát ta xeùt sô ñoà khoái toång quaùt cuûa heä thoáng thoâng tin ôû
hình 3.1.
- Khoái Source (nguoàn tin) bieåu dieãn thoâng tin ñöôïc gôûi ñi nhö tín hieäu
tieáng noùi, tín hieäu truyeàn hình maøu, vaên baûn traéng ñen, chuoãi nhò
phaân [0] vaø [1] hoaëc tín hieäu ñieän taâm ñoà… Ta giaû söû raèng ngoõ ra
cuûa nguoàn tin laø moät tín hieäu ñieän naøo ñoù thì trong khoái nguoàn tin
naøy ñaõ coù moät boä phaän chuyeån ñoåi tín hieäu caàn truyeàn ñi thaønh
TÍNH
tín hieäu soùng ñieän. Nhö vaäy, khoái nguoàn tin goàm coù nguoàn phaùt tin
vaø boä chuyeån ñoåi tín hieäu ôû nguoàn phaùt tin thaønh tín hieäu soùng
ñieän.
- Khoái Transmitter (khoái phaùt tin): xöû lyù thoâng tin töø nguoàn tin ñöa
tôùi ñeå ñöa leân keânh truyeàn. Trong khoái naøy goàm caû quaù trình maõ
hoùa thoâng tin.
- Khoái Channel (khoái keânh truyeàn): keânh truyeàn coù theå laø daây song
haønh, caùp ñoàng truïc, sôïi quang, voâ tuyeán, keânh truyeàn thanh di
ñoäng, chuyeån maïch ñieän cô hay ñieän töû… vaø nhöõng keânh truyeàn
khaùc.
- Khoái Receiver (khoái nhaän tin): thöïc hieän phuïc hoài laïi tin töùc ñaõ
ñöôïc maõ hoùa ôû khoái phaùt tin ñaõ nhaän ñöôïc töø keânh truyeàn. Vaø
cuoái cuøng gôûi tín hieäu sau khi phuïc hoài ñeán khoái söû duïng.
- Khoái User (khoái söû duïng): khoái naøy coù chöùc naêng bieán ñoåi tín
hieäu ñieän töø khoái nhaän tin thaønh tín hieäu goác ban ñaàu. Boä phaän
chuyeån ñoåi coù theå laø loa hoaëc maøn hình. Khoái söû duïng coù theå laø
tai hoaëc maét cuûa con ngöôøi, thieát bò ñieàu khieån töø xa, hoaëc laø moät
maùy vi tính.
 Caùc kyõ sö thoâng tin thöôøng coù nhieàu caùch taùc ñoäng treân caùc
khoái Transmitter vaø Receiver, coøn caùc khoái Source, Channel vaø User
thì coù raát ít hoaëc laø khoâng coù caùch taùc ñoäng ñeán noù. Yeáu toá
caàn thieát cuûa heä thoáng thoâng tin laø söï löïa choïn thích hôïp giöõa caùc
khoái Transmitter vaø Receiver theo moät caùch naøo ñoù ñeå taùc ñoäng
laøm sao coù ñoä tin caäy vaø ñoä trung thöïc cao trong quaù trình truyeàn
thoâng tin töø nguoàn tin ñeán nôi nhaän tin.
SOURCE TRANSMITTER CHANNEL RECEIVER USER

(Nguoàn tin) (Phaùt tin) (Keânh (Nhaän tin) (Söû duïng)
truyeàn)
Hình 3.1 Sô ñoà khoái toång quaùt cuûa heä thoáng

thoâng tin
 Ta coù theå môû roäng sô ñoà khoái hình 3.1 thaønh sô ñoà khoái hình 3.2.
Moãi khoái coù theå thöïc hieän nhieàu hoaït ñoäng vaø moãi heä thoáng
thoâng tin khoâng nhaát thieát phaûi ñaày ñuû caùc khoái. Tuy nhieân, caùc
khoái Source, Channel, User thì luoân luoân phaûi toàn taïi.
 Maëc duø caùc heä thoáng thoâng tin coù theå phaân loaïi theo nhieàu caùch
nhöng moät caùch phaân loaïi chung nhaát laø phaân loaïi theo heä thoáng
töông töï hoaëc laø heä thoáng soá. Moät tín hieäu töông töï coù theå nhaän
moät soá löôïng voâ haïn cuûa bieân ñoä maø noù coù theå coù trong moät
khoaûng cho pheùp naøo ñoù, trong khi tín hieäu rôøi raïc chæ coù theå
nhaän moät soá löôïng höõu haïn cuûa bieân ñoä trong moät khoaûng xaùc
TÍNH
ñònh naøo ñoù. Moät heä thoáng thoâng tin thöôøng ñöôïc phaân loaïi laø
töông töï hay soá phuï thuoäc vaøo tín hieäu ñöôïc truyeàn treân ñöôøng
truyeàn laø töông töï hay soá. Söï phaân bieät naøy seõ khoâng coøn chính
xaùc cho nhöõng heä thoáng thoâng tin maø truyeàn tín hieäu coù bieân ñoä
rôøi raïc maø duøng phöông phaùp ñieàu cheá töông töï.
 Haàu heát nhöõng heä thoáng thoâng tin thöôøng gaëp ñeàu chöùa caùc khoái
ñieâàu cheá (Modulator) vaø khoái giaûi ñieàu cheá (Demodulator) nhöng
coù theå coù hoaëc khoâng caùc khoái maõ hoùa nguoàn (Source encoder),
maõ hoùa keânh truyeàn (Channel encoder), giaûi maõ keânh truyeàn
(Channel decoder), giaûi maõ nguoàn (Source decoder). Khoái ñieàu cheá
laøm thay ñoåi tín hieäu thaønh moät daïng thích hôïp ñeå truyeàn ñi treân
keânh truyeàn, khoái giaûi ñieàu cheá seõ laøm coâng vieäc ngöôïc laïi. Ví
duï moät heä thoáng truyeàn thoâng thöông maïi AM, trong ñoù tín hieäu aâm
thanh, tieáng noùi hoaëc tín hieäu nhaïc neàn ñöôïc ñöa leân taàn soá cao bôûi
vieäc ñieàu cheá, vì vaäy noù seõ ñöôïc lan truyeàn qua khoâng gian maø
khoâng gaây trôû ngaïi ñoái vôùi nhöõng tín hieäu cuûa caùc taàn soá khaùc.
SOURCE SOURCE CHANNEL MODULATOR

(Nguoàn ENCODER ENCODER (Ñieàu cheá)
tin) (Maõ hoùa (Maõ hoùa
nguoàn) keânh
truyeàn)
CHANNEL
(Keânh
truyeàn)
USER SOURCE CHANNEL DEMODULATOR

(Söû duïng DECODER DECODER (Giaûi ñieàu cheá)
tin) (Giaûi maõ (Giaûi maõ
nguoàn) keânh
truyeàn)
Hình 3.2 Sô ñoà khoái môû roäng cuûa heä thoáng thoâng tin.
 Coù nhieàu tín hieäu nhö tieáng noùi vaø hình aûnh laø caùc tín hieäu töông
töï nhöng trong moät soá öùng duïng coù theå coù lôïi baèng caùch ñoåi töø
daïng tín hieäu töông töï thaønh daïng tín hieäu soá ñeå truyeàn ñi. Hoaït
ñoäng naøy caàn phaûi coù khoái maõ hoùa nguoàn (Source encoder). Maõ
hoùa nguoàn cuõng coù theå ñöôïc duøng ñeå maõ hoùa söï toàn taïi cuûa tín
hieäu soá coù hieäu quaû hôn. Khoái giaûi maõ nguoàn (Source decoder) seõ
TÍNH
traû laïi tín hieäu nguoàn daïng nguyeân thuûy cuûa noù caøng gioáng caøng
toát.
 Khoái maõ hoùa keânh truyeàn hoaït ñoäng khi ngoõ vaøo laø tín hieäu soá
nhö laø caùch ñeå giaûm xaùc suaát maø tín hieäu soá seõ giaûi maõ sai ôû
khoái nhaän tin. Khoái giaûi maõ keânh truyeàn seõ coá gaéng ñeå taùi taïo
laïi daïng tín hieäu caøng gioáng vôùi ngoõ vaøo maõ hoùa keânh truyeàn
caøng toát.
TÍNH
CHÖÔNG III. GIÔÙI THIEÄU VEÀ ÑIEÀU CHEÁ
I./ ÑIEÀU CHEÁ
 Ñieàu cheá tín hieäu töùc laø duøng caùc thuaät toaùn cô baûn taùc ñoäng
leân tín hieäu trong caùc heä thoáng thoâng tin, ñaëc bieät laø trong caùc heä
thoáng truyeàn tin treân khoaûng caùch lôùn. Vieäc ñieàu cheá tín hieäu laø
moät lónh vöïc raát roäng vaø khoù khaûo saùt ñöôïc heát neân trong ñeà taøi
naøy chæ khaûo saùt cho moät soá tín hieäu ñieàu cheá töông töï vaø ñieàu
cheá xung.
 Vì ñieàu cheá tín hieäu laø vaán ñeà raát cô baûn vaø quan troïng cuûa heä
thoáng thoâng tin, do ñoù ta phaûi tìm hieåu veà muïc ñích cuûa ñieàu cheá:
 Tín hieäu ôû ñaàu ra boä bieán ñoåi tín hieäu trong khoái nguoàn (Source)
coù taàn soá raát thaáp, do ñoù khoâng theå truyeàn ñi xa ñöôïc vì hieäu suaát
truyeàn khoâng cao vaø khoâng coù tính kinh teá. Cho neân phaûi thöïc hieän
ñieàu cheá tín hieäu vôùi ba muïc ñích sau:
- Vieäc ñieàu cheá tín hieäu cho pheùp ta söû duïng höõu hieäu keânh truyeàn.
Tín hieäu goác bao goàm nhieàu tín hieäu maø chuùng ta muoán truyeàn ñi
cuøng luùc. Ví duï nhö tieáng noùi coù taàn soá trong khoaûng 20Hz–4KHz,
tín hieäu aâm nhaïc coù taàn soá trong khoaûng 0–20KHz, tín hieäu video
trong truyeàn hình coù ñoä roäng daûi thoâng 0–5MHz. Neáu khoâng coù
ñieàu cheá maø truyeàn nhöõng tín hieäu naøy ñoàng thôøi treân cuøng moät
ñöôøng truyeàn (caùp, daây song haønh) thì ôû ñaàu thu seõ khoâng thu ñöôïc
tín hieäu vì giöõa chuùng coù söï giao thoa vaøo nhau. Vì vaäy, ôû ñaàu thu
khoâng theå taùch rieâng chuùng ra ñöôïc. Ñieàu cheá cho pheùp ta truyeàn
ñoàng thôøi nhöõng tín hieäu naøy maø khoâng coù söï giao thoa baèng
caùch dòch chuyeån caùc tín hieäu naøy sang taàn soá khaùc cao hôn maø
ñöôøng truyeàn ñoù coù theå ñaùp öùng ñöôïc. ÔÛ ñaàu thu seõ thu ñöôïc
rieâng reõ töøng tín hieäu nhôø nhöõng maïch loïc thoâng daûi.
- Böùc xaï tín hieäu vaøo khoâng gian döôùi daïng soùng ñieän töø. Neáu
muoán truyeàn tín hieäu aâm thanh treân khoaûng caùch lôùn baèng soùng
ñieän töø thì ôû ñaàu ra maùy phaùt phaûi coù anten phaùt. Kích thöôùc anten
phaùt theo lyù thuyeát tröôøng ñieän töø khoâng nhoû hôn moät phaàn möôøi
ñoä daøi cuûa böôùc soùng phaùt xaï. Phoå tín hieäu tieáng noùi thöôøng
vaøo khoaûng 200Hz-10KHz, nhö vaäy kích thöôùc cuûa anten phaùt phaûi
lôùn côõ haøng chuïc kilomet, ñoù laø ñieàu khoâng theå thöïc hieän ñöôïc
trong thöïc teá. Thöïc hieän ñieàu cheá tín hieäu cho pheùp chuyeån phoå tín
hieäu leân phaïm vi taàn soá cao, ôû ñoù ta coù theå coù kích thöôùc anten
TÍNH
thích hôïp. Trong tröôøng hôïp keânh truyeàn laø daây daãn, daûi thoâng cuûa
ña soá caùc caùp cuõng naèm trong mieàn taàn soá cao, caùc tín hieäu taàn
soá thaáp seõ bò suy giaûm, dòch chuyeån phoå tín hieäu seõ laøm maát ñi
caùc hieäu öùng ñoù.
- Taêng khaû naêng choáng nhieãu cho caùc heä thoáng thoâng tin, bôûi vì
caùc tín hieäu ñieàu cheá coù khaû naêng choáng nhieãu, möùc ñoä choáng
nhieãu toát nhö theá naøo thì phuï thuoäc vaøo caùc loaïi ñieàu cheá khaùc
nhau.
II./ PHAÂN LOAÏI ÑIEÀU CHEÁ
 Ñieàu cheá tín hieäu ñöôïc thöïc hieän ôû beân phaùt, vôùi muïc ñích laø
chuyeån phoå cuûa tín hieäu töø mieàn taàn soá thaáp leân mieàn taàn soá
cao. Vieäc dòch chuyeån phoå cuûa tín hieäu leân mieàn taàn soá cao ñöôïc
thöïc hieän baèng caùch laøm thay ñoåi moät trong caùc thoâng soá cuûa
soùng mang taàn soá cao. Trong thöïc teá ngöôøi ta thöôøng duøng hai loaïi
soùng mang laø caùc dao ñoäng ñieàu hoøa cao taàn hoaëc caùc daõy xung,
do ñoù ta seõ coù hai heä thoáng ñieàu cheá laø: ñieàu cheá lieân tuïc vaø
ñieàu cheá xung.
 Trong ñieàu cheá lieân tuïc, tín hieäu tin töùc (tín hieäu ñieàu cheá) seõ taùc
ñoäng laøm thay ñoåi caùc thoâng soá nhö bieân ñoä, taàn soá, goùc pha cuûa
soùng mang laø caùc dao ñoäng ñieàu hoøa.
- Tín hieäu ñieàu cheá laøm thay ñoåi bieân ñoä soùng mang goïi laø ñieàu
cheá bieân ñoä AM (Amplitude Modulation) hay ñieàu bieân.
- Tín hieäu ñieàu cheá laøm thay ñoåi taàn soá soùng mang goïi laø ñieàu cheá
taàn soá FM (Frequency Modulation) hay ñieàu taàn.
- Tín hieäu ñieàu cheá laøm thay ñoåi goùc pha soùng mang goïi laø ñieàu cheá
pha PM (Phase Modulation) hay ñieàu pha.
 Soùng mang coù thoâng soá thay ñoåi theo tín hieäu tin töùc ñöôïc goïi laø tín
hieäu bò ñieàu cheá. Ñeå khoâng phaûi nhaàm laãn trong töø ngöõ, ta goïi tín
hieäu m(t) laø tín hieäu tin töùc, coøn soùng mang coù caùc thoâng soá thay
ñoåi theo tín hieäu tin töùc laø tín hieäu ñieàu cheá.
 Trong heä thoáng ñieàu cheá xung, soùng mang laø caùc daõy xung vuoâng
tuaàn hoaøn, tin töùc seõ laøm thay ñoåi caùc thoâng soá cuûa noù nhö bieân
ñoä, ñoä roäng xung, vò trí xung (khoaûng caùch giöõa caùc xung).
- Tín hieäu tin töùc laøm thay ñoåi bieân ñoä cuûa xung goïi laøø ñieàu bieân
xung PAM (Pulse Amplitude Modulation).
- Tín hieäu tin töùc laøm thay ñoåi ñoä roäng xung goïi laø ñieàu roäng xung
PDM (Pulse Duration Modulation).
TÍNH
- Tín hieäu tin töùc laøm thay ñoåi vò trí xung goïi laø ñieàu vò trí xung PPM
(Pulse Position Modulation).
 Khi tín hieäu tin töùc (thoâng tin) taùc ñoäng laøm thay ñoåi moät thoâng soá
cuûa soùng mang thì hai thoâng soá kia ñöôïc giöõ nguyeân. Thoâng soá bò
thay ñoåi tæ leä vôùi tin töùc m(t). Nhö vaäy trong caùc heä thoáng ñieàu
cheá xung, tin töùc chæ ñöôïc truyeàn trong nhöõng khoaûng thôøi gian nhaát
ñònh (thôøi gian coù xung). Ñoù laø söï khaùc nhau caên baûn giöõa ñieàu
cheá lieân tuïc vaø ñieàu cheá xung.
TÍNH
CHÖÔNG IV. CAÙC HEÄ THOÁNG ÑIEÀU CHEÁ LIEÂN

TUÏC
I./ KHAÙI NIEÄM VEÀ SOÙNG MANG ÑIEÀU HOØA
 Caùc heä thoáng ñieàu cheá lieân tuïc coù soùng mang laø caùc dao ñoäng
sine (cosine) cao taàn coù daïng:
e(t )  E c cos( c t   ) (4.1-1)
Trong ñoù:
Ec: bieân ñoä cuûa soùng mang.
c: taàn soá goùc cuûa soùng mang.
: goùc pha ñaàu cuûa soùng mang.
 Caùc thoâng ñaëc tröng cho soùng mang laø bieân ñoä, taàn soá, goùc pha
(t) = ct + . Ñieàu cheá tín hieäu laø ñem tín hieäu tin töùc taùc ñoäng laø
thay ñoåi moät trong caùc thoâng soá cuûa soùng mang. Tín hieäu ñieàu cheá
laø soùng mang coù thoâng soá bò thay ñoåi ñöôïc vieát döôùi daïng toång
quaùt laø:
e(t )  E c (t ) cos  (t ) (4.1-2)
Trong ñoù:
Ec(t): bieân ñoä töùc thôøi hay ñöôøng bao cuûa tín hieäu ñieàu cheá.
(t): goùc pha töùc thôøi hay goùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá.
 Beân caïnh caùc thoâng soá ôû treân, coøn coù theå ñöa theâm khaùi nieäm
veà taàn soá töùc thôøi cuûa tín hieäu ñieàu cheá nhö sau:
d (t )
 c (t )  (4.1-
dt
3)
1 d (t )
vaø f c (t )  (4.1-
2 dt
4)
 Quan heä giöõa pha töùc thôøi vaø taàn soá töùc thôøi ñöôïc xaùc ñònh nhö
sau:
 (t )    c (t )dt (4.1-5)
1
vaø  (t ) 
2 f c (t )dt (4.1-6)
Caùc tích phaân naøy ñöôïc xaùc ñònh chính xaùc tôùi goùc pha ñaàu.
TÍNH
Caùc khaùi nieäm veà bieân ñoä töùc thôøi, taàn soá töùc thôøi cuûa tín hieäu
ñieàu cheá ñöôïc minh hoïa treân hình 4.1-1.
 Nhö coù theå thaáy töø hình veõ, bieân ñoä töùc thôøi E c(t) thay ñoåi theo
thôøi gian theo quy luaät cuûa tín hieäu tin töùc m(t),
quay vôùi toác ñoä goác thay ñoåi theo thôøi gian c(t) c(t)
vaø ñi qua moät quaõng ñöôøng laø (t). Hình chieáu Ec(t)
cuûa vectô naøy leân truïc hoaønh taïi moät thôøi ñieåm
t baát kyø chính laø giaù trò cuûa tín hieäu ñieàu cheá (t)
e(t) taïi thôøi ñieåm ñoù. Caùch bieåu dieãn vectô cho tín
hieäu ôû bieåu thöùc (4.1-2) chính laø bieåu dieãn tín e(t)= Eccos(t)
hieäu ñoù nhôø dao ñoäng toång quaùt.
Hình 4.1-1
 Ta bieát raèng, tín hieäu tin töùc chæ laøm thay ñoåi
moät trong caùc thoâng soá cuûa soùng mang, cho neân:
- Neáu bieân ñoä thay ñoåi coøn goùc pha (t) khoâng ñoåi ta seõ coù tín hieäu
ñieàu cheá bieân ñoä (ñieàu bieân).
e(t )  E c (t ) cos( c t   ) (4.1-7)
- Coøn neáu (t) thay ñoåi theo m(t) vaø Ec(t) giöõ nguyeân ta seõ coù tín hieäu
ñieàu cheá goùc.
e(t )  E c cos  (t ) (4.1-8)
 Sau ñaây ta seõ khaûo saùt moät soá loaïi ñieàu cheá lieân tuïc töông öùng
vôùi caùc thoâng soá soùng mang bò thay ñoåi theo tín hieäu tin töùc.
II./ ÑIEÀU CHEÁ BIEÂN ÑOÄ
 Nhö treân ñaõ khaûo saùt, tín hieäu ñieàu cheá seõ laøm thay ñoåi bieân ñoä
soùng mang goïi laø ñieàu cheá bieân ñoä AM (Amplitude Modulation) hay
ñieàu bieân. Coù caùc loaïi ñieàu cheá bieân ñoä laø:
- Ñieàu bieân hai daûi beân (ñieàu cheá song bieân) trieät soùng mang AM-SC
(Amplitude Modulation with Suppressed Carrier) hay coøn goïi laø AMDSB-
SC (AM Double Sideband with Suppressed Carrier).
- Ñieàu bieân hai daûi beân truyeàn soùng mang (AM thoâng thöôøng hay
AMDSB-TC- AM Double Sideband with Transmitted Carrier).
- Ñieàu bieân moät daûi beân (ñieàu cheá ñôn bieân) trieät soùng mang (AM-
SSB-AM Single Sideband with Suppressed Carrier).
- Ñieàu bieân moät daûi beân truyeàn soùng mang (AMSSB-TC- AM Single
Sideband with Transmitted Carrier).
- Ñieàu bieân theo daïng truyeàn bieân taàn cuït AMVSB (AM Vestigal
Sideband).
TÍNH
II.1./ Heä thoáng AMDSB-SC (Heä thoáng ñieàu cheá AM hai daûi
bieân trieät soùng mang).
 Nhö ta ñaõ bieát, caùch taùi ñònh vò moät tín hieäu trong mieàn taàn soá laø
nhaân daïng soùng cuûa tín hieäu ñoù vôùi moät haøm sine(cosine) ñieàu
hoøa trong mieàn thôøi gian.
- Tín hieäu tin töùc, ñöôïc bieåu dieãn bôûi:
m(t )  E m cos( m t   m ) (4.2.1-1)
Trong ñoù:
Em: bieân ñoä cöïc ñaïi cuûa tín hieäu tin töùc.
m: taàn soá goùc cuûa tín hieäu tin töùc.
m: goùc pha ban ñaàu cuûa tín hieäu tin töùc.
Ñeå deã daøng tính toaùn ta giaû söû goùc pha ban ñaàu cuûa tín hieäu tin töùc
baèng 0, töùc laø: m = 0.
- Vaø tín hieäu soùng mang laø:
e(t )  E c cos( c t   c ) (4.2.1-2)
Trong ñoù:
Ec: bieân ñoä cöïc ñaïi cuûa tín hieäu soùng mang.
c: taàn soá goùc cuûa tín hieäu soùng mang.
c: goùc pha ban ñaàu cuûa tín hieäu soùng mang.
Cuõng ñeå deã daøng tính toaùn ta giaû söû c= 0.
 Thöïc hieän nhaân phöông trình (4.2.1-1) vôùi (4.2..1-2) ta seõ ñöôïc tín hieäu
ñieàu cheá AMDSB-SC vaø ñöôïc vieát:
e DSB (t )  E c m(t ) cos  c t (4.2.1-3)
- Theo bieán ñoåi Fourier:
j t
Neáu g(t)  G(t) thì g (t )e 0
 G (   0 ) (4.2.1-4)
- Neân thaønh phaàn taàn soá cuûa eDSB ñöôïc cho bôûi:
Ec
EDSB ( )  F  eDSB (t )   M (   0 )  M (   0 ) (4.2.1-5)
2
Trong ñoù: F  m(t )  M ( )
- Neáu M ( ) ñöôïc veõ trong hình 4.2.1-1a) thì E DSB ( ) ñöôïc veõ trong
hình 4.2.1-1b).
- Daïng soùng trong hình 4.2.1-1 ñöôïc goïi laø soùng AM Double Sideband
with Suppressed Carrier (AMDSB-SC).
 Thaønh phaàn taàn soá trong khoaûng c <  < c+ m ñöôïc goïi laø daûi
bieân treân (USB) vaø thaønh phaàn taàn soá trong khoaûng c-m    c
ñöôïc goïi laø daûi bieân döôùi (LSB). Tín hieäu vaät lyù chæ ñònh nghóa ôû
taàn soá döông vaø m(t) ñöôïc yeâu caàu bôûi daïng cuûa thaønh phaàn taàn
soá trong hình 4.2.1-1a trong khoaûng 0   m. Ta thaáy USB trong hình
4.2.1-1b coù daïng gioáng nhö M() vaø LSB cuõng coù daïng gioáng nhö
TÍNH
vaäy neáu noù ñöôïc dòch ñi moät khoaûng  = c. Vì daïng naøy ñöôïc baûo
toaøn, neân moãi moät beân ñaõ chöùa ñöïng ñaày ñuû thoâng tin ñeå coù
theå taùi taïo laïi ñöôïc m(t).
M() EDSB()
M0 M 0 Ec
MSB LSB 2 LSB MSB
-m m  -c-m -c -c+m c-m c c+m 

0 0
a./ b./
Hình 4.2.1-1: Thaønh phaàn taàn soá cuûa tín hieäu tin töùc vaø tín hieäu song
bieân.
a./ Tín hieäu tin töùc; b./ Tín hieäu song bieân.
 Thuaät ngöõ trieät soùng mang (Suppressed Carrier) coù ñöôïc laø töø thöïc
teá maëc duø trong phöông trình 4.2.1-3 vaãn toàn taïi thaønh phaàn cosct,
maø ôû ñaây khoâng coù thaønh phaàn taàn soá ôû  = c trong EDSB(),
ñieàu maø ñaõ khoâng coù trong tín hieäu goác ôû  = 0 trong M().
 Trong tín hieäu eDSB(t), ta ñaõ giaû söû laø c>m. Neáu khoâng coù ñieàu
kieän naøy thì M(-c) vaø M(+c) seõ truøng laáp leân nhau vì vaäy seõ
gaây ra meùo tín hieäu. Trong haàu heát caùc öùng duïng ñeå truyeàn soùng
ñeàu choïn c >> m (c>10m).
 Pheùp nhaân trong phöông trình (4.2.1-3) coù aûnh höôûng trong vieäc taùi
ñònh vò M() trong mieàn taàn soá thì pheùp nhaân naøy cuõng yeâu caàu
baêng thoâng gaáp ñoâi. Trong mieàn taàn soá döông, baêng thoâng cuûa
M() laø m trong khi ñoù baêng thoâng cuûa EDSB() laø 2m.
 Bieåu dieãn cuûa eDSB(t) trong phöông trình (4.2.1-3) ñöôïc veõ trong hình
4.2.1-2b vôùi tín hieäu tin töùc trong mieàn thôøi gian ñöôïc veõ trong hình
4.2.1-2a. Ñöôøng neùt ñöùt trong hình 4.2.1-2b laø daïng tín hieäu tin töùc
ban ñaàu m(t) vaø ñoái xöùng cuûa noù qua truïc thôøi gian. Ñöôøng neùt
ñöùt ñöôïc goïi laø ñöôøng bao cuûa tin töùc.
TÍNH
m(t)
Ñöôøng bao
Soùng mang
Hình 4.2.1-2: Daïng soùng trong mieàn thôøi gian cuûa phöông trình 4.2.1-3.
a./ Tín hieäu tin töùc; b./Tích cuûa m(t) vaø Eccosc-töùc tín hieäu
eDSB(t).
 Tín hieäu eDSB(t) laø soùng ñieàu cheá vaø seõ laø tín hieäu ñöôïc truyeàn ñi
trong heä thoáng truyeàn thoâng duøng ñieàu cheá AMDSB-SC. Tuy nhieân,
ta phaûi chöùng minh raèng m(t) coù theå ñöôïc khoâi phuïc töø e DSB(t) vaø
chaéc chaén raèng ñoù laø ñieàu kieän caàn thieát cho baát kyø heä thoáng
naøo. Ñeå moâ taû vieäc laáy laïi m(t) ta xeùt hình 4.2.1-3. Hình 4.2.1-3a laø
sô ñoà khoái phaàn phaùt, hình 4.2.1-3b laø sô ñoà khoái phaàn thu.
Anten
m(t) x(t) LPF y(t)
sDSB(t) sDSB(t) co
cosct
Eccosct
b./
a./
Hình 4.2.1-3 Sô ñoà khoái heä thoáng AMDSB-SC.
a./ Phaàn phaùt; b./ Phaàn thu.
 Töø hình 4.1.2-3b ta coù:

1 1 
x t   eDSB  t  cos  c t  Ec m t    cos 2 c t  (4.2.1-6)
 2 2 
- Töø phöông trình (4.2.1-6), trong mieàn taàn soá ta coù theâm moät phieân
baûn cuûa M() ôû =0 vaø   2 0 . Vì vaäy, neáu maïch loïc thoâng
thaáp LPF (Low Pass Filter) trong hình 4.2.1-3b laø khoâng meùo trong
khoaûng taàn soá 0     m vaø taàn soá caét co laø m < co < 2c-m, thì
m(t) coù theå ñöôïc khoâi phuïc chính xaùc gioáng vôùi daïng soùng ban
ñaàu.
 Tín hieäu soùng mang ôû khoái thu laø cosct, ñöôïc taïo ra töø maïch dao
ñoäng noäi (LO-Location Oscillator). Ñoä chính xaùc cuûa LO laø thöïc söï
TÍNH
quan troïng cho vieäc khoâi phuïc m(t) ñöôïc chính xaùc. Trong hình 4.2.1-3,
soùng mang duøng trong khoái phaùt vaø dao ñoäng noäi LO duøng trong
khoái thu phaûi gioáng nhau chính xaùc caû veà taàn soá laãn veà pha. Vì
vaäy, soùng mang vaø dao ñoäng noäi LO ñöôïc ñoàng boä trong taàn soá vaø
pha, neân ñoâi khi loaïi giaûi ñieàu cheá naøy coøn ñöôïc goïi laø giaûi ñieàu
cheá ñoàng boä hay giaûi ñieàu cheá keát hôïp.
 Neáu dao ñoäng noäi khoâng ñoàng boä vôùi soùng mang thì seõ daãn ñeán
vieäc meùo tín hieäu vaø tín hieäu thu ñöôïc seõ khoâng coøn chính xaùc
nöõa.
II.2./ Heä thoáng AM thoâng thöôøng – AMDSB-TC (Heä thoáng

ñieàu cheá AM hai daûi bieân truyeàn soùng mang).
 Haàu heát caùc öùng duïng cuûa ñieàu cheá bieân ñoä laø phaùt thanh AM.
Trong nhöõng öùng duïng naøy coù nhieàu maùy thu vaø moät ít maùy phaùt.
Neáu duøng heä thoáng AMDSB-SC thì phaûi thieát keá ôû maùy thu moät
maïch dao ñoäng noäi maø coù taàn soá vaø pha phaûi ñoàng boä vôùi soùng
mang cuûa maùy phaùt. Vì vaäy maø giaù thaønh cuûa heä thoáng AMDSB-
SC cao, neân moät loaïi ñieàu cheá khaùc ñöôïc hình thaønh.
 Tín hieäu phaùt ñöôïc cho laø:

e AM  t    E  m.Ec m t   cos  c t  E1  m.mn  t   cos  c t (4.2.2-1)
m t  m t 
Trong ñoù: mn  t   m t  
Em laø daïng bình thöôøng cuûa m(t). E=EcEm vaø
max
0<m<1 ñöôïc goïi laø heä soá ñieàu cheá. Vôùi yeâu caàu E  m.Ec m t  max thì
tín hieäu eAM(t) trong 4.2.2-1 ñöôïc goïi laø AMDSB-TC (ñieàu cheá AM song
bieân truyeàn soùng mang hay ñieàu cheá AM thoâng thöôøng). Lyù thuyeát
thieát keá heä thoáng AMDSB-TC haàu heát ñöôïc laáy töø bieán ñoåi Fourier
cuûa eAM(t). Tín hieäu trong phöông trình (4.2.2-1) ñöôïc goïi laø AM thoâng
thöôøng vì noù ñöôïc duøng phoå bieán trong phaùt thanh quaûng caùo.
 Giaû söû raèng F  m t   M    nhö trong hình 4.2.1-1a. Bieán ñoåi Fourier
cuûa eAM(t) ñöôïc veõ ôû hình 4.2.2-1 vaø cho bôûi bieåu thöùc:
mEc
E AM     E      c        c     M     c   M    c   (4.2.2-2)
2
roõ raøng töø hình 4.2.2-1 vaø phöông trình(4.2.2-2) ta thaáy coù thaønh phaàn
soùng mang hieän dieän, vaø dó nhieân laø vaãn coøn caû hai bieân.
TÍNH
EAM()
E mM 0 Ec E
-c-m -c -c+m c-m c c+m 

0
Hình 4.2.2-1: Thaønh phaàn taàn soá cuûa AMDSB-TC.
 Giaû söû m(t) ñöôïc veõ ôû hình 4.2.1-2a, ta xeùt e AM(t) trong mieàn thôøi
gian. Daïng soùng naøy ñöôïc veõ trong hình 4.2.2-2. Ñieåm quan troïng
trong hình naøy laø ñöôøng bao döông beân ngoaøi cuûa e AM(t) coù hình
daïng gioáng vôùi m(t). Neáu ta coù theå xaây döïng moät maïch thu maø
theo saùt ñöôøng bao naøy thì coù theå phuïc hoài m(t) laïi deå daøng. Trong
hình 4.2.2-2 phaûi coù ñieàu kieän E>mE c(t)m(t)max = mEcEm. Muïc ñích
cuûa yeâu caàu naøy laø ñeå baûo ñaûm ñöôøng bao khoâng vöôït quaù möùc
aâm vaø vì vaäy maø ñöôøng bao môùi gioáng heät vôùi m(t).
Ñöôøng bao
Soùng
mang
Hình 4.2.2-2: Daïng soùng trong mieàn thôøi gian cuûa eAM(t).
 Ta phaûi chöùng minh muïc ñích cuûa soùng mang trong e AM(t) laø ñeå giöõ
ñöôøng bao döông cuûa tín hieäu phaùt trong hình daïng cuûa m(t). Caùch
thöïc hieän ñieàu naøy laø söû duïng maïch taùch soùng hình bao taïi maùy
thu. Sô ñoà maïch cuûa maïch taùch soùng hình bao ñöôïc veõ ôû hình 4.2.2-
3.
Hình 4.2.2-3: Maïch taùch soùng hình bao.
TÍNH
 Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maïch taùch soùng hình bao coù theå ñöôïc
trình baøy sô löôïc nhö sau:
- Xung döông ñaàu tieân cuûa tín hieäu AM seõ naïp cho tuï ñieän C ñeán giaù
trò ñieän aùp ñænh. ÔÛ nöûa chu kyø aâm cuûa soùng mang, diode ngöng
daãn, tuï C xaû ñieän qua ñieän trôû R vaø ñieän aùp treân tuï C giaûm
xuoáng, thôøi haèng naïp xaû laø RC. Quaù trình xaû cuûa tuï C seõ keùo
daøi ñeán luùc xuaát hieän xung döông tieáp theo cuûa soùng mang taïi vò trí
maø soùng mang coù giaù trò ñieän aùp vöôït quaù giaù trò saün coù treân tuï
C. Haèng soá thôøi gian RC ñöôïc choïn sao cho khoâng quaù lôùn ñeå quaù
trình xaû ñieän cuûa tuï bieán thieân kòp vôùi söï thay ñoåi cuûa hình bao.
Tín hieäu ñaàu ra cuûa maïch taùch soùng hình bao chæ khaùc tín hieäu m(t)
ôû choã laø coù theâm thaønh phaàn moät chieàu (E+mE cm(t)), nhöng vieäc
loïc boû thaønh phaàn moät chieàu naøy khoâng coù gì khoù khaên caû.
Maïch taùch soùng hình bao khoâng yeâu caàu ñoä chính xaùc veà taàn soá
vaø pha cuûa soùng mang. Vì vaäy ñieàu kieän veà ñoä chính xaùc cuûa tín
hieäu dao ñoäng noäi LO trong AMDSB-SC ñöôïc khaéc phuïc.
 Trong caùc heä thoáng thoâng tin AM thöïc teá, vieäc giaûi ñieàu cheá
khoâng thöïc hieän tröïc tieáp töø tín hieäu AM thu ñöôïc maø laø tín hieäu
sau boä bieán ñoåi taàn soá, ñöôïc goïi laø boä troän taàn. Nhieäm vuï cuûa
boä troän taàn laø chuyeån phoå cuûa tín hieäu AM töø taàn soá soùng mang
c xuoáng taàn soá c’. Taàn soá ñoù thöôøng khoâng ñoåi ñoái vôùi caùc
maùy thu (goïi laø taàn soá trung taàn thöôøng laø 455KHz). Trong maùy thu
phaûi coù maïch taïo dao ñoäng ñieàu hoøa taàn soá c”=c+c’ (hoaëc
c”=c-c’). Tín hieäu AM thu ñöôïc seõ ñem nhaân vôùi tín hieäu naøy
(töùc ñieàu cheá caân baèng) ñeå ñöa veà tín hieäu coù taàn soá laø c’=c”-
c. Caùc thaønh phaàn phoå khoâng caàn thieát xuaát hieän trong quaù trình
nhaân naøy seõ ñöôïc loïc boû baèng caùc maïch loïc töông öùng. Tín hieäu
sau boä troän taàn laø tín hieäu AM coù taàn soá soùng mang laø c’ vaø ñoù
laø taàn soá coá ñònh ôû ñaàu vaøo maïch taùch soùng hình bao. Maùy thu
laøm vieäc theo nguyeân lyù naøy goïi laø maùy thu ngoaïi sai. Trong maùy
thu ngoaïi sai vieäc khueách ñaïi tín hieäu seõ khoâng phuï thuoäc vaøo taàn
soá soùng mang cuûa tín hieäu.
 Heä thoáng ñieàu cheá AM coù nhöôïc ñieåm cô baûn so vôùi heä thoáng
AMDSB-SC ñoù laø hieäu suaát naêng löôïng khoâng cao. Ñeå phaân tích
vaán ñeà naøy ngöôøi ta ñònh nghóa heä soá hieäu suaát naêng löôïng cuûa
tín hieäu AM, laø tæ soá:
Pb
k%  100% (4.2.2-3)
Py
Trong ñoù: Pb laø coâng suaát trung bình cuûa caùc daûi bieân.
Py laø coâng suaát toaøn phaàn cuûa tín hieäu AM.
TÍNH
- Coâng suaát coù ích laø coâng suaát caàn thieát ñeå truyeàn tin töùc noù
chöùa trong caùc daûi bieân. Coâng suaát cuûa soùng mang, veà quan ñieåm
truyeàn tin laø coâng suaát voâ ích. Vieäc ñöa theâm soùng mang vaøo tín
hieäu AM hoaøn toaøn laø vaán ñeà kyõ thuaät ñeå giaûi quyeát vaán ñeà
giaûi ñieàu cheá. Caùc daûi bieân lieân quan ñeán thaønh phaàn m(t)cosct
1
cuûa tín hieäu AM, neân coâng suaát trung bình cuûa noù baèng Px , trong
2
ñoù Px laø coâng suaát cuûa tín hieäu tin töùc m(t). Vaäy coâng suaát toaøn
phaàn cuûa tín hieäu AM baèng toång coâng suaát caùc daûi beân vôùi coâng
suaát cuûa soùng mang.
PAM  PUSB  PLSB  PC
 Heä soá ñieàu cheá m vaø phaàn traêm ñieàu cheá : trong ñieàu cheá AM,
bieân ñoä cuûa soùng mang thay ñoåi bôûi bieân ñoä cuûa tín hieäu tin töùc.
Neáu bieân ñoä cuûa soùng mang khoâng thay ñoåi ta goïi laø ñieàu cheá
zero. Neáu bieân ñoä cuûa soùng mang thay ñoåi 50% ta goïi laø ñieàu cheá
50%. Neáu bieân ñoä cuûa soùng mang thay ñoåi 100% ta goïi laø ñieàu cheá
100%. Neáu bieân ñoä cuûa tín hieäu tin töùc quaù lôùn hoaëc bieân ñoä cuûa
soùng mang quaù nhoû seõ laøm cho bieân ñoä cuûa soùng mang thay ñoåi
hôn 100% khi ñoù seõ gaây ra hieän töôïng quaù ñieàu cheá daãn ñeán vieäc
meùo tín hieäu. Ñeå ñieàu cheá AM deã daøng cho vieäc taùi taïo laïi tin töùc
maø khoâng bò meùo ñoøi hoûi bieân ñoä cuûa tín hieäu tin töùc phaûi nhoû
hôn bieân ñoä cuûa tín hieäu soùng mang. Moái raøng buoäc naøy ñöôïc
bieåu dieãn baèng heä soá ñieàu cheá m vaø phaàn traêm ñieàu cheá m%:
Em
m (4.2.2-4)
Ec
E
vaø m%  m 100% (4.2.2-5)
Ec
 YÙ nghóa cuûa heä soá ñieàu cheá m: chöùc naêng quan troïng nhaát cuûa m
laø cho bieát tín hieäu ñieàu cheá coù bò meùo hay khoâng. Caên cöù vaøo
heä soá ñieàu cheá ñeå ñieàu chænh maïch, naâng cao coâng suaát phaùt. Heä
soá ñieàu cheá caøng cao thì coâng suaát truyeàn seõ caøng lôùn. Trong ñieàu
cheá AM, heä soá ñieàu cheá m töø 0.9  0.95 (töùc 90%  95% ).
II.3./ Heä thoáng AMSSB (Heä thoáng ñieàu cheá AM moät daûi
bieân).
 Ñieàu cheá AMDSB-SC vaø ñieàu cheá AMDSB-TC laø caùc phöông phaùp
ñieàu cheá thaønh coâng ñeå chuyeån tín hieäu tin töùc vaøo trong taàn soá
cuûa soùng mang. Roõ raøng raèng caû hai kyõ thuaät treân ñeàu thöïc hieän
bôûi hai daûi bieân töø tín hieäu tin töùc goác. Vì daïng phoå cuûa tín hieäu
tin töùc goác ñöôïc giöõ laïi trong caû hai daûi bieân treân vaø döôùi neân
TÍNH
chæ caàn moät trong hai daûi bieân naøy laø ñuû ñeå taùi taïo laïi chính xaùc
tín hieäu tin töùc ôû maùy thu. Neáu xeùt veà baêng thoâng thì hai phöông
phaùp treân ñeàu söû duïng baêng thoâng raát laõng phí. Sau ñaây ta tìm
1
hieåu veà moät phöông phaùp ñieàu cheá khaùc maø chæ yeâu caàu taàn
2
soá qui ñònh cuûa kyõ thuaät ñieàu cheá DSB ñaõ ñöôïc khaûo saùt ôû hai
phaàn treân.
 Caùc kyõ thuaät ñieàu cheá maø chæ truyeàn daûi bieân treân hoaëc daûi
bieân döôùi cuûa tín hieäu DSB thì ñöôïc goïi laø ñieàu cheá ñôn bieân (SSB-
Single Sideband). Coù hai phöông phaùp cô baûn ñeå taïo ra tín hieäu SSB.
- Phöông phaùp thöù nhaát laø taïo ra moät tín hieäu AMDSSB-SC vaø sau
ñoù loïc boû ñi moät daûi bieân khoâng caàn thieát vaø chæ giöõ laïi moät
daûi bieân. Vôùi giaûi phaùp naøy thì caàn phaûi coù moät maïch loïc. Maïch
loïc naøy coù nhieäm vuï laø loïc boû ñi moät daûi bieân thöôøng laø thöïc
hieän loïc boû ñi daûi bieân döôùi vaø giöõ laïi daûi bieân treân. Phöông
phaùp loïc haàu heát laø thoûa maõn cho caùc tín hieäu tin töùc coù thaønh
phaàn taàn soá thaáp. Vì caùc taàn soá thaáp töø 100  200 Hz thì khoâng
quyeát ñònh ñeán ñoä roõ cuûa tieáng noùi. Tieáng noùi coù theå ñöôïc
truyeàn thaønh coâng baèng kyõ thuaät loïc naøy cho vieäc taïo tín hieäu
SSB.
- Phöông phaùp thöù hai ñeå taïo tín hieäu SSB laø phöông phaùp dòch pha.
Ñeå tìm hieåu phöông phaùp naøy ta xeùt ví duï sau:
 Ví duï: 4.2.3-1:
- Coù tín hieäu tin töùc aâm thanh ñôn theå, m(t)=cosmt. Bieán ñoåi Fourier
cuûa m(t) ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-1a. Nhaân m(t) bôûi soùng mang ñieàu
hoøa, ta ñaët eSSB(t)=m(t).cosct maø coù phoå ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-1b.
Neáu ta ñöa eSSB(t) qua moät maïch loïc maø chæ giöõ laïi daûi bieân thaáp thì
thaønh phaàn phoå giöõ laïi naøy ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-1c. Trong mieàn
thôøi gian tín hieäu LSB laø:
eLSB  t   cos  c   m  t  cos  mt cos  ct  sin  mt sin  ct .
- Vì vaäy ta coù theå taïo eLSB(t) baèng caùch taïo cosmt.cosct vaø
sinmt.sinct vaø sau ñoù coäng chuùng laïi vôùi nhau. Thaønh phaàn thöù
nhaát cho thaáy chæ laø tích cuûa tín hieäu tin töùc vaø tín hieäu soùng mang,
trong khi ñoù thaønh phaàn thöù hai ñöôïc vieát laïi:
   
sin  mt sin  c t  cos  mt  t cos  ct  t vaø vì vaäy ñeán ñaây ta coù
 2  2
theå ñaït ñöôïc muïc ñích baèng caùch dòch pha cuûa tín hieäu tin töùc vaø
 
tín hieäu soùng mang ñi moät goùc laø   
 hoaëc  90o .
 2

TÍNH
 Maëc duø ví duï chæ trình baøy moät tröôøng hôïp ñaëc bieät ñôn giaûn
nhöng keát quaû ñoù coù yù nghóa cho taát caû tín hieäu tin töùc, vì baát kyø
tín hieäu naøo cuõng coù theå bieåu dieãn ñöôïc döôùi daïng toång cuûa
haøm ñieàu hoøa sine/cosine trong moät khoaûng giôùi haïn qui ñònh cho
tröôùc. Keát quaû chung ñoái vôùi moïi tín hieäu tin töùc m(t) thì tín hieäu
SSB laø:
e SSB (t )  m(t ) cos  c t  mn (t ) sin  c t (4.2.3-1)
M() EDSB()
-m 0 m -c -c+m 0 c 

 -c-m c-m c+m
a./ b./
Phoå LSB
-c c 
-c+m 0 c-m
c./
Hình 4.2.3-1: Thaønh phaàn phoå cuûa ví duï 4.2.3-1.

a./ Tín hieäu tin töùc; b./Tín hieäu song bieân; c./Tín hieäu bieân taàn
thaáp(LSB).
 Trong ñoù, mn(t) coù ñöôïc baèng caùch dòch pha cuûa moãi thaønh phaàn
 
taàn soá cuûa m(t) ñi moät goùc    
 hoaëc laø  90o . Trong phöông trình
 2
(4.2.3-1), daáu coäng (+) töông öùng vôùi LSB vaø daáu tröø (-) töông öùng
vôùi USB. Thaønh phaàn mn(t) ñöôïc goïi laø bieán ñoåi Hilber cuûa m(t) vaø
ñöôïc vieát bôûi:

1 m( )
H {m(t )}  mn (t ) 
 

t 
d
(4.2.3-2)
Ta bieát raèng, F {m(t )}  M n (t )   jM ( ) 0 (4..2.3-3)
F {m(t )}  M n (t )  jM ( ) <0
 Töø phöông trình (4.2.3-3) ta coù theå toång quaùt hoùa ví duï 4.2.3-1 vaø
chöùng minh raèng phöông trình (4.2.3-1) laø bieåu dieãn cho tín hieäu moät
daûi bieân cuûa tín hieäu m(t). Nhaän xeùt bieán ñoåi Fourier cuûa tín hieäu
tin töùc: M()F{m(t)} ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-2a.
- Töø ñònh nghóa: Mp()=M() 0 (4.2.3-4)
Mn()=M() <0 (4.2.3-5)
- Ta coù theå vieát: M()=Mp()+Mn()
(4.2.3-6)
TÍNH
Vaø töø phöông trình (4.2.3-3): Mn()=-jMp()+jMn() (4.2.3-7)

- Laáy bieán ñoåi Fourier 2 veá cuûa (4.2.3-1) ta ñöôïc:
E SSB ( )  F  eSSB (t ) 
1
 M p (   c )  M n (   c )  M p (   c )  M n (   c )
2

1
2j

 j  M p (   c )  M n (   c )  M p (   c )  M n (   c )  
1
 {M p (   c )  M n (   c )  M p (   c )  M n (   c )}
2
1
 {M p (   c )  M n (   c )  M p (   c )  M n (   c )} (4.2.3-8)
2
M() ESSB()
-m 0 m  -c -c+m 0 c-m c 

a./ b./
ESSB()
-c-m -c 0 c c+m 

c./
Hình 4.2.3-2: Thaønh phaàn ñôn bieân cuûa tín hieäu tin töùc chung.
a./ Phoå tin töùc; b./ Phoå cuûa tín hieäu daûi bieân döôùi SSB;
c./ Phoå cuûa tín hieäu daûi bieân treân SSB.
- Xeùt daáu coäng (+) trong phöông trình (4.2.3-8) ta coù:

ESSB()=Mp(+c)+Mn(-c) (4.2.3-9)
Vaø phoå cuûa noù ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-2b.
- Töông töï xeùt daáu tröø (-) trong phöông trình (4.2.3-8) ta coù:
ESSB()=Mp(-c)+Mn(+c) (4.2.3-10)
Vaø phoå cuûa noù ñöôïc veõ ôû hình 4.2.3-2c.
 Roõ raøng phöông trình (4.2.3-9) bieåu dieãn moät tín hieäu LSB vaø phöông
trình (4.2.3-10) bieåu dieãn moät tín hieäu USB vaø vì vaäy maø phöông
trình (4.2.3-1) coù giaù trò cho baát kyø tín hieäu m(t) naøo.
 Ñeå taùi taïo m(t) töø tín hieäu SSB trong phöông trình (4.2.3-1) ta coù theå
duøng maïch taùch soùng keát hôïp. Maïch naøy coù nhieäm vuï nhaân tín
hieäu thu ñöôïc, eSSB(t), vôùi soùng mang.
eSSB (t ) cos ct  m(t ) cos2  ct  mn (t ) sin  ct cos ct
TÍNH
m(t ) 1
  [m(t ) cos 2 ct  mn (t ) sin 2 ct ]
2 2
(4..2.3-11)
Caùc thaønh phaàn 2ct coù theå ñöôïc loaïi boû khoûi phöông trình (4.2.3-11)
baèng caùc maïch loïc thoâng thaáp, vì vaäy maø m(t) ñaõ ñöôïc taùi taïo laïi.
Vaø dó nhieân, cuõng gioáng nhö ñieàu cheá AMDSB-SC, söï khoâng chính
xaùc veà pha vaø taàn soá trong tín hieäu dao ñoäng noäi LO vôùi tín hieäu
eSSB(t) seõ daãn ñeán meùo tín hieäu thu ñöôïc.
 Tín hieäu SSB tìm hieåu ôû treân laø tín hieäu SSB loaïi boû soùng mang
(AMSSB-SC), laø thaønh phaàn khoâng coù ích trong tín hieäu ñöôïc phaùt
ñi. Theo nhö xaùc ñònh söï höõu duïng cuûa maïch taùch soùng hình bao
trong phaàn II.2 ôû treân, ôû ñaây ta seõ xeùt xem noù coù theå ñuùng trong
truyeàn daãn SSB ñöôïc khoâng?
- Xeùt tín hieäu AMSSB-TC (Transmitted Carrier).
eSSB TC (t )  E cos  ct  m(t ) cos  ct  mn (t ) sin  c t (4.2.3-12)
- Phöông trình (4.2.3-12) coù theå vieát laïi döôùi daïng:
2 1
eSSB TC (t )  {[ E  m(t )]2  mn (t )} 2 cos( ct   ) (4.2.3-13)
 mn (t ) 
Trong ñoù:   arctg   (4.2.3-14)
 E  m(t ) 
 Neáu tín hieäu AMSSB-TC ñöôïc ñöa ñeán maïch taùch soùng hình bao thì
ngoõ ra maïch taùch soùng hình bao seõ laø:
 2
 (t )  E 2  m2 (t )  2 Em(t )  mn (t )  1
2
1
 m 2 (t ) 2m(t ) mn2 (t )  2
 E 1 
2
   (4.2.3-15)
 E2 E E2 
- Neáu E >>m(t) thì ñöôøng bao xaáp xæ vôùi:
1
 2m(t )  2
 (t )  E 1   (4.2.3-16)
 E 
- Khai trieån caên baäc 2 vaø boû qua caùc thaønh phaàn baäc cao hôn 2, ta
ñöôïc:
 (t )  E  m(t ) (4.2.3-17)
loaïi boû thaønh phaàn moät chieàu E, ta thu ñöôïc tín hieäu m(t) nhö yeâu caàu.
II.4./ Heä thoáng AMVSB (Heä thoáng ñieàu cheá AM truyeàn bieân
taàn cuït).
 Tín hieäu ñôn bieân coù theå ñöôïc taïo ra baèng caùch taïo tín hieäu
AMDSB-SC tröôùc roài loïc boû bôùt ñi moät daûi bieân, hoaëc duøng
phöông phaùp dòch pha nhö trong phaàn II.3 ôû treân. Vôùi phöông phaùp
TÍNH
coå ñieån thì thaønh coâng treân caùc tin töùc maø coù moät ít thaønh phaàn
taàn soá thaáp vaø vì vaäy maø khoâng yeâu caàu nghieâm ngaët veà caùc
ñaëc tuyeán giôùi haïn cuûa maïch loïc. Phöông phaùp dòch pha coù theå
ñöôïc duøng cho nhöõng tin töùc vôùi thaønh phaàn taàn soá töø thaáp cho
ñeán DC, nhöng vieäc thieát keá moät heä thoáng dòch pha 90o treân moät
vuøng roäng cuûa taàn soá laø khoâng deã daøng thöïc hieän. Vì vaäy trong
moät giôùi haïn naøo ñoù thì vieäc taïo ra tín hieäu SSB laø khoù khaên neân
ta phaûi tìm kieám phöông phaùp ñieàu cheá khaùc coù tính khaû thi hôn maø
vaãn thoûa maõn yeâu caàu veà baêng thoâng cuûa noù.
 Truyeàn daãn AM bieân taàn cuït (VSB-Vestigial Sideband) coù nhöõng ñaëc
ñieåm naøy. VSB giaûm nhoû tính chaët cheõ veà yeâu caàu daïng taàn soá
giôùi haïn cuûa SSB baèng caùch giöõ laïi moät ít bieân taàn khoâng caàn
thieát trong quaù trình truyeàn tín hieäu. Khi moät phaàn cuûa bieân taàn
“môû roäng” naøy ñöôïc gôûi ñi thì VSB chieám baêng thoâng nhoû hôn
DSB nhöng noù seõ coù baêng thoâng lôùn hôn SSB. Tín hieäu VSB ñöôïc
taïo ra baèng caùch loïc boû gaàn heát moät bieân cuûa tín hieäu AMDSB-SC
chæ giöõ laïi moät phaàn nhoû tín hieäu gaàn taàn soá soùng mang maø thoâi.
Vaø dó nhieân ñaëc ñieåm cuûa maïch loïc naøy thì khoâng theå choïn tuøy
yù ñöôïc.
eDSB(t) eVSB(t)
m(t) eVSB(t) g(t) r(t)
H() LPF
cosct cosct
a./ b./
Hình 4.2.4-1: Heä thoáng ñieàu cheá bieân taàn cuït.
a./ Maïch phaùt; b./Maïch thu.
 Söï haïn cheá treân nhöõng haøm chuyeån ñoåi cuûa maïch loïc cho tín hieäu
VSB coù theå ñöôïc xaùc minh baèng caùch xeùt sô ñoà khoái heä thoáng
thoâng tin ñöôïc veõ ôû hình 4.2.4-1b.
- Tröôùc tieân xeùt hình 4.2.4-1a, ta coù:
1
F  eVSB (t )  EVSB ( ) 
[ M (   c )  M (   c )]H ( ) (4.2.4-1)
2
Trong ñoù: F  m(t )  M ( )
- Ôû maïch thu ôû hình 4.2.4-1b, ta coù:
g (t )  eVSB (t ) cos  c t , neân:
1
G( )  { M (  2c )  M ()H (  2c )
4
  M ( )  M (  2 c ) H (  2 c )} (4.2.4-2)
TÍNH
H()

E
E/2

-c-m -c 0 c
c+m
a./
H()
E
E/2

0 c c+m
b./
Hình 4.2.4-2: ñieàu kieän giaù trò maïch loïc VSB.
a./ Giaù trò cuûa H(); b./ Tính ñoái xöùng buø cuûa H().
 Maïch loïc thoâng thaáp seõ loaïi boû nhöõng thaønh phaàn 2c, neân taïi
ngoõ ra cuûa maïch thu ta coù:
1
R ( )  M ( )[ H (   c )  H (   c )] (4.2.4-3)
4
 Ñeå thu ñöôïc m(t) khoâng bò meùo thì phaûi coù ñieàu kieän:
R ( )  C.M ( ).e  jt d   m
(4.2.4-4)
Trong ñoù: C: laø haèng soá.
m: laø taàn soá cöïc ñaïi cuûa tín hieäu tin töùc.
td: laø thôøi gian treã.
Töø phöông trình (4.2.4-4) ta tìm ñöôïc:
H (   c )  H (   c )  C.e  jt d vôùi    m (4.2.4-5).
 Neáu boû qua pha ñaàu cuûa H() thì ñieàu kieän trong (4.2.4-5) ñoøi hoûi
H ( ) coù tính ñoái xöùng qua c, nhö ôû hình veõ 4.2.4-2. Neáu ñaëc
tuyeán daûi bieân taàn soá thaáp ñöôïc quay quanh ñieåm H ( ) vaø ñaùp
öùng maïch loïc ñaït ñöôïc trong khoaûng  c     c   m thì maïch loïc ñoù
thoûa maõn yeâu caàu veà ñoái xöùng. Vôùi ñaëc tính pha ñoái xöùng thì deã
daøng thöïc hieän hôn. Tuy nhieân trong nhieàu tröôøng hôïp thì yeâu caàu
veà pha toû ra khoâng quan troïng, maëc duø ta phaûi thöïc hieän moät maïch
loïc thoâng daûi cho bieân taàn treân vaø dó nhieân laø keát quaû naøy vaãn
coù hieäu löïc cho caû bieân taàn döôùi.
TÍNH
 Neáu thaønh phaàn soùng mang ñöôïc ñöa theâm vaøo thì truyeàn daãn bieân
taàn cuït cuõng coù theå ñöôïc duøng vôùi maïch taùch soùng hình bao.
Cuõng nhö trong SSB, maïch taùch soùng hình bao cuûa VSB cuõng laø moät
caùch duøng khoâng coù hieäu quaû cuûa vieäc truyeàn coâng suaát vì haàu
heát coâng suaát tieâu toán trong tín hieäu soùng mang.
 Öu nhöôïc ñieåm cuûa töøng loaïi ñieàu cheá bieân ñoä:

- Heä thoáng AMDSB-SC coù öu ñieåm laø hieäu suaát cao (100%) nhöng coù
nhöôïc ñieåm laø baêng thoâng lôùn, baèng hai laàn taàn soá cöïc ñaïi cuûa
tín hieäu tin töùc. Vieäc taïo tín hieäu AMDSB-SC vaø giaûi ñieàu cheá raát
phöùc taïp.
- Heä thoáng AMDSB-TC coù öu ñieåm trong vieäc giaûi ñieàu cheá nhöng
laïi coù nhöôïc ñieåm cô baûn laø heä soá ñieàu cheá thaáp, hieäu suaát thaáp
trong khi beà roäng phoå vaãn coøn lôùn.
- Heä thoáng AMSSB-SC coù hieäu suaát naêng löôïng cao, beà roäng phoå
nhoû nhöng taïo tín hieäu AMSSB-SC vaø giaûi ñieàu cheá raát phöùc taïp.
- Heä thoáng AMSSB-TC coù beà roäng phoå nhoû, deã giaûi ñieàu cheá
nhöng laïi coù hieäu suaát thaáp.
- Heä thoáng AMVSB coù beà roäng phoå lôùn hôn AMSSB nhöng laïi nhoû
hôn AMDSB vaø hieäu suaát cuõng khoâng cao.
II.5./ Heä thoáng ñieàu cheá ASK.
 Khi tín hieäu thoâng tin laø tín hieäu soá maø ñöôïc ñieàu cheá baèng phöông
phaùp AMDSB-SC vaø truyeàn treân keânh truyeàn töông töï thì ta coù
phöông phaùp ñieàu cheá môùi laø ASK.
 Tín hieäu soá cuõng laø nhöõng phaàn töû caáu thaønh cuûa moät phaàn tín
hieäu tin töùc maø ñöôïc yeâu caàu truyeàn ñi treân heä thoáng thoâng tin
cuûa ta.
 Coù nhieàu daïng toàn taïi keânh thoâng tin laø daïng töông töï vaø moät vaøi
keânh thoâng tin quan troïng khaùc, nhö maïng ñieän thoaïi, ñaõ ñöôïc thieát
keá ban ñaàu ñeå daãn tín hieäu töông töï. Vaø dó nhieân laø maïng ñieän
thoaïi vaø nhieàu heä thoáng khaùc laø tín hieäu soá hay coù caáu hình cô
baûn laø tín hieäu soá maø nhöõng tín hieäu naøy laïi yeâu caàu truyeàn treân
keânh truyeàn töông töï saün coù thì phaûi giaûi quyeát nhö theá naøo?
TÍNH
 Ñeå truyeàn tín hieäu soá treân keânh truyeàn töông töï thì ta phaûi duøng
phöông phaùp ñieàu cheá töông töï. Vì caùc loaïi ñieàu cheá AM thöôøng
ñöôïc duøng trong caùc heä thoáng truyeàn döõ lieäu neân ta baét ñaàu vôùi
AMDSB-SC.
 Muïc ñích cuûa ta laø muoán gôûi moät daõy bit nhò phaân noái tieáp nhö
hình 4.2.5-1a (nhö laø tín hieäu tin töùc p(t)) duøng phöông phaùp ñieàu cheá
AMDSB-SC, heä thoáng ñieàu cheá AMDSB-SC ñöôïc veõ ôû hình 4.2.5-1b.
Tín hieäu ñaàu vaøo cuûa keânh truyeàn töông töï laø tín hieäu tin töùc nhò
phaân ñaõ ñieàu cheá ñöôïc veõ ôû hình 4.2.5-1c. Vì vaäy, vôùi moãi xung
hình chöõ nhaät trong chuoãi tín hieäu goác, ta thu ñöôïc moät phieân baûn
p(t)
E
t
0  2 3 4 5 6
a./
p(t) e(t)
Keânh
truyeàn töông
töï
b./
Ec.cosct
e(t)
E.Ec
t
0  2 3 4 5 6
-E.Ec
c./
cuûa soùng mang vôùi ñöôøng bao hình chöõ nhaät.
Hình 4.2.5-1: Truyeàn tín hieäu soá duøng AMDSB-SC; a./ Tín hieäu thoâng tin
soá; b./ Heä thoáng AMDSB-SC; c./ Soùng mang ñaõ ñieàu cheá (ASK)
TÍNH
 Thaønh phaàn taàn soá cuûa e(t) thì khoâng deã daøng xaùc ñònh ñöôïc.
Nhöng chaéc chaén raèng, neáu ta coù moät xung hình chöõ nhaät ñem nhaân
sin x
vôùi Eccosct thì ta coù theå coù moät daïng quanh giaù trò c. Tuy
x
nhieân, treân thöïc teá p(t) khoâng chæ laø chuoãi xung ñôn giaûn maø coù
theâm nhöõng khoaûng troáng xen vaøo giöõa. Vaû laïi, ta muoán phaân tích
thaønh phaàn taàn soá cuûa heä thoáng cho taát caû caùc loaïi tín hieäu maø
coù theå gôûi ñi khoâng chæ laø chuoãi xung ñôn giaûn nhö ta ñaõ khaûo saùt
ôû treân.
g(t)
E
0  2 3 4 5 6 7 8
a./
E()
c+

-c 0 c
b./ c+
Hình 4.2.5-2: Truyeàn daãn cuûa moät daõy bit nhò phaân tuaàn hoaøn duøng AMDSB-
SC.
a./ Daõy bit nhò phaân tuaàn hoaøn;
b./ Thaønh phaàn taàn soá cuûa tín hieäu AMDSB-SC vôùi tín hieäu tin töùc g(t).
 Ñeå hieåu ñöôïc vaán ñeà veà thaønh phaàn taàn soá cuûa quaù trình truyeàn
döõ lieäu söû duïng ñieàu cheá AMDSB-SC, ta quan saùt chuoãi nhò phaân
ñöôïc veõ trong hình 4.2.5-2a. Bieán ñoåi Fourier cuûa chuoãi naøy laø moät

daõy vaïch phoå caùch nhau (rad/sec). Khi g(t) ñöôïc ñöa qua heä thoáng

AMDSB-SC ôû hình 4.2.5-1b thì giaù trò cuûa bieán ñoåi Fourier cuûa e(t)
ñöôïc veõ ôû hình 4.2.5-2b. Ñöôøng bao cuûa vaïch phoå phuï thuoäc vaøo
daïng xung trong khi ñoù khoaûng caùch cuûa vaïch phoå phuï thuoäc vaøo
thôøi gian (chu kyø) cuûa chuoãi xung.
 Khi daïng xung p(t) khaùc ñöôïc duøng (thay ñoåi) thì tín hieäu trong mieàn
thôøi gian ôû hình 4.2.5-1c vaø thaønh phaàn taàn soá ôû hình 4.2.5-2b thay
ñoåi theo.
TÍNH
 Hình veõ cuûa daïng soùng trong mieàn thôøi gian ôû hình 4.2.5-1c cho thaáy
roõ raøng caùi yù nghóa cuûa thuaät ngöõ on-off-keying (hay Amplitude
Shift Keying) vì tín hieäu ñöôïc truyeàn ñi hoaëc laø on hoaëc laø off.
 Minh hoïa moät ví duï veà vieäc truyeàn döõ lieäu baèng ASK. Hình 4.2.5-3a
cho thaáy moät daõy xung tuaàn töï vôùi 4 möùc ngoõ ra. Neáu ta duøng
AMDSB-SC ñeå truyeàn daõy xung naøy thì tín hieäu soùng mang ñieàu cheá
ñöôïc veõ ôû hình 4.2.5-3b.
p(t)
E
E/3 t
-E/3
0  2 3 4 5 6 7
-E
a./
e(t)
EEc
EEc/3 t
-EEc/3
0  2 3 4 5 6 7
-EEc
b./
Hình 4.2.5-3: Truyeàn daãn 4 möùc duøng AMDSB-SC;
a./ Xung tuaàn töï 4 möùc; b./ Soùng mang ñaõ ñieàu cheá (ASK).
III./ ÑIEÀU CHEÁ GOÙC
III.1./ GIÔÙI THIEÄU
 Ñieàu cheá bieân ñoä (Amplitude Modulation) thöôøng ñöôïc goïi laø ñieàu
cheá tuyeán tính vì söï xeáp choàng ñöôïc aùp duïng cho heä thoáng ñieàu
cheá AMDSB-SC. Ví duï, trong heä thoáng AMDSB-SC, neáu tín hieäu tin
töùc m1(t) taïo ra daïng soùng ñieàu cheá e 1(t) vaø tín hieäu tin töùc m2(t) taïo
ra tín hieäu ñieàu cheá e2(t) thì toång cuûa tín hieäu tin töùc m1(t)+m2(t) seõ
taïo ra tín hieäu ñieàu cheá e1(t)+e2(t). Neáu nhö boû qua haèng soá ñöôïc
theâm vaøo tín hieäu tin töùc thì ñieàu cheá AMDSB-SC hoaëc ñieàu cheá
AM thoâng thöôøng cuõng coù cuøng tính chaát nhö vaäy. ÔÛ ñaây ta thaûo
TÍNH
luaän veà ñieàu cheá goùc (Angle Modulation), thay vì thay ñoåi bieân ñoä
soùng mang trong phaàn tín hieäu tin töùc thì ta thay ñoåi goùc pha (pha
hoaëc taàn soá) cuûa tín hieäu soùng mang trong quan heä vôùi tín hieäu tin
töùc maø pha vaø taàn soá laø caùc ñoái soá cuûa haøm sine hoaëc cosin.
Ñieàu cheá goùc khoâng tuaân theo nguyeân lyù xeáp choàng naøy neân ñoâi
khi phöông phaùp ñieàu cheá naøy coøn ñöôïc goïi laø phöông phaùp ñieàu
cheá khoâng tuyeán tính. Tính phi tuyeán naøy seõ trôû neân roõ raøng khi ta
khai trieån vaán ñeà naøy.
III.2./ ÑIEÀU CHEÁ PHA VAØ TAÀN SOÁ
 Trong ñieàu cheá pha (PM – Pulse Modulation), ta thay ñoåi pha cuûa tín
hieäu soùng mang trong moái quan heä tuyeán tính vôùi tín hieäu thoâng tin
m(t). Vì vaäy maø tín hieäu soùng mang PM coù daïng:
e PM (t )  E C cos[ c t   (t )] (4.3.2-1)
Ta choïn:  (t )  c p m(t )
(4.3.2-2)
Trong ñoù: cp laø haèng soá.
 Ta thaáy, phöông trình (4.3.2-1) vaø (4.3.2-2) khoâng bieåu dieãn phöông
phaùp ñieàu cheá tuyeán tính, vì vaäy ta coù theå vieát laïi phöông trình
(4.3.2-1) nhö sau:

e PM (t )  E C cos  c t  c p m(t ) 
e PM (t )  EC cos c p   
m(t ) cos  c t  EC sin c p m(t ) sin  c t (4.3.2-3)
 Töø ñoù taàn soá soùng mang ñöôïc ñieàu cheá baèng söï bieán ñoåi phi
tuyeán cuûa cpm(t).
 Phöông trình (4.3.2-3) khoâng phaûi laø caùch toát nhaát ñeå hình dung ra
daïng soùng cuûa tín hieäu ñieàu cheá pha trong mieàn taàn soá nhö theá
naøo? Trong thöïc teá, thöù töï tìm hieåu daïng soùng trong mieàn thôøi gian
trong tröôøng hôïp ñôn giaûn nhaát laø ta caàn giôùi thieäu veà ñieàu cheá
taàn soá tröôùc.
 Tröôùc khi quan taâm ñeán ñieàu cheá taàn soá (FM – Frequence
Modulation), ta phaûi ñöa ra vaán ñeà phaûi ñöôïc thöïc hieän nhö theá naøo,
ta phaûi xaùc ñònh taàn soá cuûa moät daïng soùng naøo ñoù ra sao? Baèng
giaû thieát, taàn soá cuûa soùng sine hoaëc cosine taïo ra moät söï thoáng
nhaát chæ khi taàn soá ñöôïc baûo ñaûm laø khoâng ñoåi vaø soùng sine
hoaëc cosine toàn taïi trong taát caû truïc thôøi gian. Vaán ñeà naøy phaûi
baét ñaàu töø ñaàu bôûi vì noù chæ taïo ra söï maïch laïc ñeå noùi veà goùc
cuûa soùng sine hoaëc cosine (khoâng phaûi laø taàn soá). Vaø nhìn chung, ta
xem xeùt veà goùc laøm sao ñeå thay ñoåi tuyeán tính vôùi thôøi gian. Ví duï:
TÍNH
e(t )  EC cos  (t )  EC cos( c t   ) (4.3.2-4)

Trong ñoù:  
laø haèng soá, goùc pha (t) thay ñoåi tuyeán tính tæ
leä vôùi taàn soá goùc c. Vì vaäy, trong tröôøng hôïp naøy, ta coù theå giaûi
d (t )
thích taàn soá goùc nhö laø vi phaân cuûa goùc, töùc laø:  c  vaø ta coù
dt
caâu traû lôøi laø truøng vôùi giaû thieát cuûa ta tröôùc ñaây.
 Neáu  (t ) thay ñoåi khoâng tuyeán tính vôùi thôøi gian thì söï giaûi thích
cho ñònh nghóa taàn soá nhö laø vi phaân cuûa goùc laø khoâng roõ raøng
vaø chính xaùc. Vì vaäy, maø ta phaûi thaûo luaän veà tín hieäu maø taàn soá
cuûa noù thay ñoåi vôùi thôøi gian, ta phaûi coù moät ñònh nghóa veà taàn
soá maø cho pheùp ta noùi veà taàn soá cuûa tín hieäu ôû baát cöù thôøi
ñieåm naøo. Ñoù laø lyù do maø ta ñònh nghóa taàn soá goùc töùc thôøi
(instaneous radian frequence), ñöôïc bieåu thò bôûi i:
d (t )
i  (4.3.2-5)
dt
Trong ñoù:  (t ) laø goùc cuûa soùng mang. Neáu  (t ) =ct+ thì ñònh nghóa
naøy gioáng nhö vôùi giaû thieát cuûa ta. Tuy nhieân, ngöôïc laïi keát quaû coù
theå laø khoâng gioáng vôùi giaû thieát.
Töø phöông trình (4.3.2-1) vaø (4.3.2-2), ta coù:
i 
d
dt
  d
 c t  c p m(t )   c  c p m(t )
dt
(4.3.2-6)
 Keát quaû naøy ñöôïc aùp duïng cho PM, taàn soá töùc thôøi bieán ñoåi
quanh giaù trò coá ñònh c trong tæ leä tuyeán tính vôùi vi phaân cuûa tín
hieäu tin töùc.
 Ñònh nghóa naøy coù tính logic veà daïng soùng ñieàu cheá taàn soá laø seõ
coù taàn soá töùc thôøi bieán ñoåi tuyeán tính vôùi moái quan heä cuûa m(t).
Vì vaäy:  i   c  c f m(t ) (4.3.2-7)
Trong ñoù: cf laø haèng soá, noù thay theá cho taàn soá töùc thôøi cuûa tín hieäu
FM. Ñeå vieát bieåu thöùc cho soùng FM trong mieàn thôøi gian, ta chuù yù töø
phöông trình (4.3.2-5) vaø tích phaân hai veá cuûa phöông trình (4.3.2-7) ta tìm
ñöôïc:
 (t )    i dt   c t  c f  m(t )dt  
(4.3.2-8)
Trong ñoù:  laø haèng soá tích phaân. Chuù yù raèng, thoâng thöôøng taàn soá
töùc thôøi ñöôïc vieát laø i hôn laø i(t), maëc duø noù laø haøm cuûa thôøi
gian.
 Söû duïng phöông trình (4.3.2-8) ta coù theå vieát tín hieäu FM laø:
e FM (t )  E C cos[ c t  c f  m(t )dt ] (4.3.2-9)
Trong ñoù:  ñaõ ñöôïc choïn baèng 0 ñeå ñôn giaûn cho vieäc tính toaùn.
TÍNH
 So saùnh phöông trình (4.3.2-1) vaø (4.3.2-2) vôùi (4.3.2-9), ta thaáy roõ
raøng laø ñieàu cheá PM vaø FM laø hai phöông phaùp ñieàu cheá khaùc
nhau, nhöng laïi baèng nhau vì caû hai ñeàu laø phöông phaùp ñieàu cheá
goùc, vì vaäy maø giöõa chuùng coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau. Ví
duï döôùi ñaây trình baøy veà khaùi nieäm taàn soá töùc thôøi vaø moái quan
heä giöõa FM vaø PM.
m(t)
0 t
ePM(t) a./
Ec
t
-Ec
eFM(t) b./
Ec
t
-Ec
c./
Hình 4.3.2-1: Daïng soùng trong ví duï 1. a./ Tín hieäu thoâng tin;
b./ Soùng PM cuûa tín hieäu m(t) trong a); c./ Soùng FM cuûa tín hieäu m(t)
trong a).
 Ví duï 1:
- Quan saùt tín hieäu tin töùc ñöôïc veõ ôû hình 4.3.2-1a. Tín hieäu naøy coù
theå ñöôïc truyeàn ñi baèng caû hai phöông phaùp ñieàu cheá PM vaø FM.

Ñoái vôùi PM, ñaët c p  rad/volt vaø giaû thieát raèng T=2Tc, trong ñoù
4
2
c  . Vôùi giaû thieát nhö vaäy thì daïng soùng PM ñöôïc veõ ôû hình
Tc
4.3.2-1b.

- Ñeå truyeàn m(t) duøng FM, ta ñaët c f  rad/sec/volt
2T

Vì laø: i  c  m(t ) (4.3.2-10)
2T

2T 
Hoaëc:  (t )   c t  m(t ) dt (4.3.2-11)
TÍNH
- Ta coù theå veõ eFM(t) baèng phöông trình (4.3.2-10) hoaëc (4.3.2-11).
Phöông trình (4.3.2-10), ta thaáy raèng, taàn soá töùc thôøi thay ñoåi giöõa c
 2  9
vaø  c  2T  T  4T  8  c . Vì vaäy, eFM(t) ñöôïc veõ ôû hình 4.3.2-1c.
c c
Chuù yù raèng, ta cuõng seõ nhaän ñöôïc keát quaû nhö vaäy neáu nhö ta khai
trieån töø phöông trình (4.3.2-11), ôû ñaây ta thaáy pha taêng tuyeán tính khi
m(t) taêng töø 00 ñeán 900 (max) vaø baèng 0 khi m(t)=0.
 Ví duï 2:
- Cho soùng: e(t )  10 cos[90.10 6 t  200 cos 2000t ]
a. Neáu e(t) laø tín hieäu PM thì m(t)=?
b. Neáu e(t) laø tín hieäu FM thì m(t)=?
Giaûi:
a. Töø phöông trình (4.3.2-1) vaø (4.3.2-2) ta thaáy raèng: cpm(t)=200cos2000t
200
Vì vaäy: m(t )  c cos 2000t
p
b. Töø phöông trình (4.3.2-5) ta coù:

 i  90.10 6  4.10 5 sin 2000t
So saùnh i naøy vôùi i trong phöông trình (4.3.2-7) ta ñöôïc:
c f m(t )  4.10 5 sin 2000t
 4.10 5
hay m(t )  cf
sin 2000t .
 Söû duïng pha vaø taàn soá töùc thôøi, ta coù theå quyeát ñònh vaø veõ daïng
soùng töông öùng vôùi PM vaø FM trong mieàn thôøi gian cho thoâng tin
ñònh tröôùc, nhöng ta chöa theå xaùc ñònh ñöôïc söï bieåu dieãn cuûa tín
hieäu ñieàu cheá goùc trong mieàn taàn soá.
III.3./ YEÂU CAÀU VEÀ BAÊNG THOÂNG
 Ñeå baét ñaàu tìm hieåu caùc yeâu caàu veà baêng thoâng cuûa FM, ta giôùi
haïn tín hieäu tin töùc laø moät tín hieäu aâm thuaàn (aâm thanh thuaàn
khieát) ñöôïc cho bôûi:
m(t )  E cos  m t (4.3.3-1)
Trong ñoù ta ñaõ giaû thieát goùc pha ñaàu cuûa tín hieäu baèng 0 ñeå deã daøng
cho vieäc khaûo saùt.
 Maëc duø thöïc söï taát caû thoâng tin treân thöïc teá laø phöùc taïp hôn
nhieàu so vôùi tín hieäu m(t) trong phöông trình (4.3.3-1), ta nhaän thaáy
raèng yeâu caàu veà baêng thoâng cuûa moät soùng FM mang tín hieäu m(t)
naøy laø tieâu bieåu cho yeâu caàu veà baêng thoâng cuûa taát caû caùc loaïi
tín hieäu vaät lyù quan troïng khaùc. Vôùi giaû thieát veà tín hieäu tin töùc ôû
daïng naøy, ta coù theå minh hoïa vaøi khaùi nieäm:
TÍNH
 Duøng m(t) ôû phöông trình (4.3.3-1) ñeå ñieàu cheá taàn soá moät tín hieäu
soùng mang, taàn soá töùc thôøi cuûa soùng mang coù bieåu thöùc laø:
 i   c   cos  m t (4.3.3-2)
Trong ñoù:  laø haèng soá vaø  <c. Vì vaäy, taàn soá töùc thôøi cuûa
soùng FM thay ñoåi quanh taàn soá soùng mang coá ñònh c vôùi toác ñoä goùc
laø m (rad/sec), vôùi söï thay ñoåi taàn soá lôùn nhaát laø  (rad/sec). Ñaïi
löôïng  ñöôïc goïi laø ñoä leäch taàn soá lôùn nhaát hay noùi ngaén goïn laø
ñoä leäch taàn soá cuûa soùng FM. Töø phöông trình (4.3.2-8) ta tìm ñöôïc:

 (t )    i dt   c t  sin  m t   (4.3.3-3)
m
thoâng thöôøng ta cho =0 ñeå deã daøng cho vieäc tính toaùn. Phöông trình
trong mieàn thôøi gian cuûa tín hieäu FM laø:
 
e FM (t )  E C cos c t 

m

sin  m t   EC cos  c t   sin  m t  (4.3.3-4)
 

Trong ñoù:   m
(4.3.3-5)
ñöôïc goïi laø heä soá ñieàu cheá. Vì  phuï thuoäc vaøo  vaø m.  cho
thaáy raèng khoaûng taàn soá maø tín hieäu FM seõ thay ñoåi vaø m cho thaáy
söï thay ñoåi naøy xaûy ra ôû ñaâu vaø nhö theá naøo, roõ raøng  coù quan heä
ñeán baêng thoâng cuûa soùng FM.
 Hai söï khaùc bieät cuûa soùng FM laø söï phuï thuoäc vaøo giaù trò cuûa .

Neáu   (thöôøng =0,2 hoaëc =0,5) thì ñöôïc goïi laø ñieàu cheá FM
2
daûi heïp. Ta duøng toaùn löôïng giaùc ñeå tính, ta coù:
e FM (t )  EC cos  c t. cos  sin  m t   EC sin  c t. sin  sin  m t  (4.3.3-6)
vì  raát nhoû neân ta coù theå vieát:
e FM (t )  EC cos  c t  E C  sin  m t. sin  c t (4.3.3-7a)
(vì cos(  sin  m t )  1 vaø sin(  sin  m t )   sin  m t )
Töø phöông trình (4.3.3-7a) ta khai trieån thaønh:
1 1 
e FM (t )  EC cos  c t  EC  cos( c   m )t  cos( c   m )t  (4.3.3-7b)
2 2 
Töø phöông trình (4.3.3-7b) ta thaáy raèng baêng thoâng cuûa soùng FM daûi
heïp xaáp xæ baèng 2m, gioáng vôùi phöông phaùp ñieàu cheá AMDSB.

 Khi   thì tín hieäu FM ñöôïc goïi laø ñieàu cheá FM daûi roäng, vaø laø
2
loaïi ñieàu cheá ñöôïc söû duïng trong caùc heä thoáng thoâng tin töông töï.
Ñeå xaùc ñònh baêng thoâng cuûa ñieàu cheá FM daûi roäng, ta döïa treân
phöông trình (4.3.3-6) baèng caùch khai trieån thaønh phaàn cos(  sin  m t )
vaø sin(  sin  m t ) thaønh chuoåi Fourier.
TÍNH
- Vì Re e j sin  m t
  
 cos  sin  m t  vaø Im e j sin  mt  sin  sin  m t  ta coù theå
tìm hai bieåu thöùc treân baèng caùch khai trieån Fourier cho tín hieäu g(t):
j sin  t T T
g (t )  e ,  t  (4.3.3-8)
2 2
2
Trong ñoù: T   .
m
Heä soá chuoãi Fourier phöùc ñöôïc cho bôûi:

T
2 
1 1
e  e
j (  sin  m t  n m t ) j (  sin x  nx )
Cn  dt  dx (4.3.3-9)
T T 2 

2
- Tích phaân trong phöông trình (4.3.3-9) coù theå ñöôïc tính toaùn trung bình
cuûa chuoãi voâ haïn, tích phaân naøy ñöôïc goïi laø haøm Bessel loaïi 1 vaø
ñöôïc bieåu dieãn bôûi bieåu thöùc:

1
 e
j (  sin x  nx )
J n ( )  dx (4.3.3-10)
2 
noù laø haøm cuûa n vaø .

- Tính chaát cuûa haøm Bessel loaïi 1:
Jn()=J-n() neáu n chaün (4.3.3-11a)
Jn()=-J-n() neáu n leõ (4.3.3-11b)
 Ñoà thò cuûa haøm Bessel loaïi 1 ñöôïc veõ ôû hình 4.3.3-1 vaø baûng Bessel
ñöôïc cho ôû baûng 4.3.3-1.
Hình 4.3.3-1: Ñoà thò haøm Bessel loaïi 1.
Baûng cuûa haøm Bessel loaïi 1
 J0 J1 J2 J3 J4 J5 J6 J7 J8 J9 J10
TÍNH
0.0 1.00
.2 .99 .10
.4 .96 .20 .02
.6 .91 .29 .04
.8 .85 .37 .08 .01
1.0 .77 .44 .11 .02
.2 .67 .50 .16 .03 .01-
.4 .57 .54 .21 .05 .01-
.6 .46 .57 .26 .07 .01
.8 .34 .58 .31 .10 .02
2.0 .22 .58 .35 .13 .03 .01-
.2 .11 .56 .40 .16 .05 .01
.4 .00 .52 .43 .20 .06 .02
.6 -.10 .47 .46 .24 .08 .02 .01-
.8 -.19 .41 .48 .27 .11 .03 .01-
3.0 -.26 .34 .49 .31 .13 .04 .01
.2 -.32 .26 .48 .34 .16 .06 .02
.4 -.36 .18 .47 .37 .19 .07 .02 .01-
.6 -.39 .10 .44 .40 .22 .09 .03 .01-
.8 -.40 .01 .41 .42 .25 .11 .04 .01
4.0 -.40 -.07 .36 .43 .28 .13 .05 .02
.2 -.38 -.14 .31 .43 .31 .16 .06 .02 .01-
.4 -.34 -.20 .25 .43 .34 .18 .08 .03 .01-
.6 -.30 -.26 .18 .42 .36 .21 .09 .03 .01
.8 -.24 -.30 .12 .40 .38 .23 .11 .04 .01
5.0 -.18 -.33 .05 .36 .39 .26 .13 .05 .02 .01-
.2 -.11 -.34 -.02 .33 .40 .29 .15 .07 .02 .01-
.4 -.04 -.35 -.09 .28 .40 .31 .18 .08 .03 .01-
.6 .03 -.33 -.15 .23 .39 .33 .20 .09 .04 .01
.8 .09 -.31 -.20 .17 .38 .35 .22 .11 .05 .02 .01-
6.0 .15 -.28 -.24 .11 .36 .36 .25 .13 .06 .02 .01-
.2 .20 -.23 -.28 .05 .33 .37 .27 .15 .07 .03 .01-
.4 .24 -.18 -.30 -.01 .29 .37 .29 .17 .08 .03 .01
.6 .27 -.12 -.31 -.06 .25 .37 .31 .19 .10 .04 .01
.8 .29 -.07 -.31 -.12 .21 .36 .33 .21 .11 .05 .02
7.0 .30 -.00 -.30 -.17 .16 .35 .34 .23 .13 .06 .02
.2 .30 .05 -.28 -.21 .11 .33 .35 .25 .15 .07 .03
.4 .28 .11 -.25 -.24 .05 .30 .35 .27 .16 .08 .04
.6 .25 .16 -.21 -.27 -.00 .27 .35 .29 .18 .10 .04
.8 .22 .20 -.16 -.29 -.06 .23 .35 .31 .20 .11 .05
8.0 .17 .23 -.11 -.29 -.11 .19 .34 .32 .22 .13 .06
.2 .12 .26 -.06 -.29 -.15 .14 .32 .33 .24 .14 .07
.4 .07 .27 -.00 -.27 -.19 .09 .30 .34 .26 .16 .08
TÍNH
.6 .01 .27 .05 -.25 -.22 .04 .27 .34 .28 .18 .10
.8 -.04 .26 .10 -.22 -.25 -.01 .24 .34 .29 .20 .11
9.0 -.09 .25 .14 -.18 -.27 -.06 .20 .33 .31 .21 .12
.2 -.14 .22 .18 -.14 -.27 -.10 .16 .31 .31 .23 .14
.4 -.18 .18 .22 -.09 -.27 -.14 .12 .30 .32 .25 .16
.6 -.21 .14 .24 -.04 -.26 -.18 .08 .27 .32 .27 .17
.8 -23 .09 .25 .01 -.25 -.21 .03 .25 .32 .28 .19
10.0 -.25 .04 .25 .06 -.22 -.23 -.01 .22 .32 .29 .21
Ta coù:
e j sin  mt  J 0 (  )  2 J 2 (  ) cos 2 m t  J 4 (  ) cos 4 m t  ... 
 2 j J 1 (  ) sin  m t  J 3 (  ) sin 3 m t  ...
(4.3.3-12)
- Duøng phöông phaùp Euler cho phaàn beân traùi cuûa (4.3.3-12) vaø taùch
phaàn thöïc vaø phaàn aûo ñeå ñöôïc caùc bieåu thöùc:
cos[  sin  m t ]  J 0 (  )  2 J 2 (  ) cos 2 m t  2 J 4 (  ) cos 4 m t  ...

 J 0 (  )  2 J n (  ) cos n m t (4.3.3-13)
n2
n chaün
vaø sin[  sin  m t ]  2 J 1 (  ) sin  m t  2 J 3 (  ) sin 3 m t  ...


 2 J n (  ) n sin n m t
n 1
(4.3.3-14) n leõ
- Thay phöông trình (4.3.3-13) vaø (4.3.3-14) vaøo phöông trình (4.3.3-6) vaø
duøng phöông phaùp löôïng giaùc ñeå tính toaùn ruùt goïn, ta ñöôïc:
eFM (t)  EC{J0 ( )cosct  J1( )[cos(c  m )t  cos(c  m )t] 
J 2 (  )[cos( c  2 m )t  cos( c  2 m )t ] 
J 3 (  )[cos( c  3 m )t  cos( c  3 m )t ]  ...}

 EC {J 0 ( ) cosct   (1)n J n ( )[cos(c  nm )t 
n 1
( 1) n cos( c  n m )t ]}
(4.3.3-15)
 Töø ñoù, ñeå öùng duïng ñaëc tröng cuûa  ñöôïc baûo ñaûm thì töø phöông
trình (4.3.3-15) ta thaáy roõ raøng raèng soùng FM goàm moät soùng mang
coäng vôùi moät soá löôïng voâ haïn caùc daûi bieân ôû caùc taàn soá goùc
m, 2m… quanh soùng mang. Trong vieäc so saùnh vôùi phöông phaùp
ñieàu cheá AMDSB vôùi cuøng moät tín hieäu tin töùc maø noù chæ yeâu
caàu baêng thoâng laø 2m, ta ñaõ bieát raèng ñieàu cheá goùc laø ñieàu cheá
khoâng tuyeán tính ñaõ taïo ra theâm nhieàu daûi bieân.
 Phöông trình (4.3.3-15) coù giaù trò cho moïi  vaø coù moät soá löôïng voâ
haïn caùc daûi bieân, soá daûi bieân coù nghóa phuï thuoäc vaøo giaù trò
TÍNH
cuûa . Neáu n>1 vaø <<n thì Jn()0 nhöng neáu >>1 thì soá caùc daûi
bieân coù nghóa raát lôùn, xaáp xæ n=. Vì vaäy, ñeå giaù trò  lôùn, thì
yeâu caàu baêng thoâng cuûa FM phaûi laø:
BW  2n m  2  m  2 (4.3.3-16)
trong khi vôùi giaù trò  nhoû ta coù ñieàu cheá FM daûi heïp vôùi baêng
thoâng:
BW  2 m (4.3.3-17)
nguyeân taéc chung veà vieäc döïa vaøo kinh nghieäm vaø thöïc tieãn veà baêng
thoâng cuûa FM cho moïi giaù trò  baát kyø laø:
BW  2(   m )  2 m (1   ) (4.3.3-18)
nguyeân taéc naøy ñöôïc goïi laø nguyeân taéc Carson.
Ñôn vò cuûa baêng thoâng coù theå ñöôïc bieåu dieãn baèng Hezt baèng
caùch thay  baèng f vaø m baèng fm.
 Ví duï 1:
- Trong FM thöông maïi, FCC giôùi haïn f =75kHz vaø (fm)max15kHz giaù
trò nhoû nhaát cuûa heä soá ñieàu cheá cho f =75kHz laø:
f 75kHz
  5
( f m ) max 15kHz
baêng thoâng: BW=2fm(1+)=180kHz.
- Vì toång baêng thoâng cho pheùp cuûa moãi keânh FM laø 200kHz neân keát
quaû naøy vaãn coøn naèm trong vuøng an toaøn cuûa quy ñònh veà thu
phaùt thoâng tin.
 Ví duï 2:
- Cho soùng ñieàu cheá goùc: e(t)=10cos[90.106t+200cos2000t], yeâu caàu
baêng thoângbao nhieâu?. Coù hay khoâng coù söï bieåu dieãn e(t) trong
soùng FM hoaëc PM.
- Baêng thoâng coù theå tìm ñöôïc töø nguyeân taéc Carson. Taàn soá töùc
thôøi laø:
i=90.106-4.105sin2000t
vì m=2000 vaø  =4.105 neân:
BW=2[4.105+2000]=8,04.105 rad/sec
4.10 5
vôùi    200 , vì vaäy baêng thoâng cuûa FM laø:
2.10 3
BW2  =8.105 rad/sec.
Khoâng coù söï bieåu dieãn e(t) trong soùng FM hoaëc PM.
TÍNH
PHAÀN III: PHAÀN MOÂ PHOÛNG

ÑIEÀU CHEÁ
CHÖÔNG I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MATLAB
I./ GIÔÙI THIEÄU
 MATLAB laø moät ngoân ngöõ coù tính thöïc thi cao cho caùc tính toaùn
kyõ thuaät. Noù toå hôïp söï tính toaùn, söï trình thaáy, vaø laäp trình trong
moät moâi tröôøng deã söû duïng, nôi maø nhöõng vaán ñeà vaø nhöõng
giaûi phaùp ñöôïc dieãn taû ôû daïng chuoãi kyù hieäu toaùn hoïc. Ñieån hình
söû duïng goàm coù:
- Toaùn hoïc vaø thao taùc ñieän toaùn.
- Khai trieån thuaät toaùn.
- Moâ hình, moâ phoûng vaø maãu thöû.
- Pheùp phaân tích döõ lieäu, khaûo saùt chi tieát vaø hình dung.
- Ñoà hoïa khoa hoïc vaø kyõ thuaät.
- Phaùt trieån öùng duïng, keå caû xaây döïng heä giao tieáp ñoà hoïa.
 MATLAB laø moät heä thoáng taùc ñoäng laãn nhau maø caùc phaàn töû döõ
lieäu cô baûn laø moät maûng caùc phaàn töû maø khoâng caàn quy ñònh
chieàu cuûa maûng. Noù cho pheùp ta giaûi quyeát nhieàu vaán ñeà tính
toaùn kyõ thuaät, ñaëc bieät laø vôùi nhöõng söï trình baøy veà ma traän vaø
vector, trong moät ñieàu kieän naøo ñoù caàn phaûi vieát chöông trình baèng
moät ngoân ngöõ khoâng töông taùc vôùi ñaïi löôïng voâ höôùng nhö C
hoaëc Fortran.
 Teân MATLAB coù nghóa laø nhöõng thí nghieäm veà ma traän (Matrix
Laboratory). Tröôùc tieân, MATLAB ñöôïc vieát ñeå deã daøng truy xuaát
ma traän vaø phaàn meàm ñöôïc phaùt trieån bôûi hai döï aùn LINPACK vaø
EISPACK, maø cuøng trình baøy trình ñoä phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ
thuaät ôû moät giai ñoaïn cuï theå trong phaàn meàm cho vieäc tính toaùn
treân ma traän.
 MATLAB ñaõ ñöôïc phaùt trieån qua nhieàu giai ñoaïn vôùi nguoàn taøi
lieäu ñöôïc cung caáp töø nhieàu taùc giaû. Trong moâi tröôøng ñaïi hoïc, noù
TÍNH
laø coâng cuï coù tính höôùng daãn chuaån cho vieäc giôùi thieäu vaø nhöõng
höôùng tieán boä trong toaùn hoïc, kyõ thuaät vaø khoa hoïc. Trong coâng
nghieäp, MATLAB laø coâng cuï ñeå choïn löïa caùch thöïc hieän coù naêng
suaát cao, phaùt trieån vaø phaân tích.
 MATLAB moâ taû nhöõng neùt ñaëc bieät cuûa nhöõng caùch giaûi quyeát
cho nhöõng öùng duïng xaùc ñònh ñöôïc goïi laø Toolboxes. Raát quan troïng
cho haàu heát nhöõng ngöôøi söû duïng MATLAB, Toolboxes cho pheùp ta
hoïc vaø aùp duïng nhöõng coâng ngheä chuyeân duïng. Toolboxes laø taäp
hôïp toaøn boä nhöõng haøm cuûa MATLAB (M-files) maø moâi tröôøng
cuûa MATLAB ñöôïc môû roäng ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà ñaëc
bieät. Nhöõng lónh vöïc maø Toolboxes coù giaù trò laø xöû lyù tín hieäu,
caùc heä thoáng ñieàu khieån, maïng taäp trung, logic môø, moâ phoûng vaø
nhieàu lónh vöïc khaùc nöõa.
II./ HEÄ THOÁNG MATLAB
 Heä thoáng MATLAB goàm coù 5 thaønh phaàn chính:
II.1./ Ngoân ngöõ MATLAB:
 Ñaây laø moät ngoân ngöõ laøm vieäc treân maûng hoaëc ma traän baäc cao
vôùi caùc leänh ñieàu khieån, caùc haøm, caùc caáu truùc döõ lieäu, xuaát
nhaäp vaø ñaëc ñieåm cuûa laäp trình höôùng ñoái töôïng. Noù cho pheùp caû
“laäp trình nhoû” ñeå nhanh choùng taïo ra chöông trình vaø khaéc phuïc
ñöôïc nhanh caùc sai soùt trong chöông trình vaø “laäp trình lôùn” ñeå taïo ra
nhöõng chöông trình öùng duïng phöùc taïp.
II.2./ Moâi tröôøng laøm vieäc cuûa MATLAB
 Ñaây laø taäp hôïp nhöõng coâng cuï vaø phöông tieän maø ta laøm vieäc
vôùi MATLAB nhö laø ngöôøi söû duïng hoaëc laäp trình vieân. Noù bao
goàm nhöõng phöông tieän cho vieäc quaûn lyù caùc bieán trong vuøng laøm
vieäc vaø vieäc xuaát hoaëc nhaäp döõ lieäu. Noù cuõng bao goàm nhöõng
coâng cuï ñeå phaùt trieån, quaûn lyù, gôõ roái vaø taïo M-files trong nhöõng
öùng duïng cuûa MATLAB.
II.3./ Keânh ñieàu khieån ñoà hoïa.
 Ñoù laø heä thoáng ñoà hoïa cuûa MATLAB. Noù bao goàm nhöõng leänh
caáp cao cho döõ lieäu hai chieàu vaø ba chieàu, xöû lyù aûnh ñoäng vaø
caùc bieåu dieãn ñoà hoïa. Noù cuõng bao goàm nhöõng leänh caáp thaáp
maø cho pheùp ta tuøy choïn söï xuaát hieän cuûa ñoà hoïa gioáng nhö laø
TÍNH
vieäc xaây döïng moät giao dieän söû duïng ñoà hoïa hoaøn haûo trong
nhöõng öùng duïng MATLAB cuûa mình.
II.4./ Thö vieän haøm toaùn hoïc cuûa MATLAB
 Ñoù laø söï thu thaäp cuûa caùc thuaät toaùn tính toaùn treân maùy tính töø
caùc haøm sô caáp nhö haøm sum, sine, cosine vaø caùc soá phöùc, vaø
nhöõng haøm phöùc taïp hôn nhö ma traän nghòch ñaûo, ma traän giaù trò
rieâng, caùc haøm Bessel vaø caùc pheùp bieán ñoåi Fourier, Laplace…
II.5./ Giao dieän laäp trình öùng duïng cuûa MATLAB.
 Ñoù laø moät thö vieän, maø cho pheùp ta vieát chöông trình baèng ngoân
ngöõ laäp trình C hoaëc Fortran maø coù aûnh höôûng tôùi MATLAB. Noù
bao goàm nhöõng phöông tieän ñeå goïi nhöõng taäp tin thi haønh chöông
trình töø MATLAB (lieân keát ñoäng), goïi MATLAB nhö laø moät phöông
tieän tính toaùn vaø ñeå ñoïc vaø vieát caùc MAT-files.
III./ GIÔÙI THIEÄU TOOLBOXES
 Toolboxes laø söï taäp hôïp chuyeân duøng cuûa M-files (chöông trình ngoân
ngöõ MATLAB) ñöôïc laäp neân cho söï giaûi quyeát haøng loaït vaán ñeà
rieâng bieät.
 Toolboxes laø söï taäp hôïp cuûa nhieàu haøm höõu ích. Noù trình baøy keát
quaû cuûa söï noã löïc cuûa caùc nhaø nghieân cöùu haøng ñaàu theá giôùi
trong caùc lónh vöïc nhö ñieàu khieån, kieåm soaùt, xöû lyù tín hieäu, phaùt
hieän heä thoáng, vaø nhieàu lónh vöïc khaùc.
IV./ SIMULINK
 Simulink, moät chöông trình höôùng daãn cho MATLAB, laø moät heä
thoáng caùc töông taùc cho vieäc moâ phoûng caùc heä thoáng ñoäng phi
tuyeán. Noù laø moät chöông trình ñieàu khieån chuoät ñoà hoïa maø cho
pheùp ta moâ hình hoùa moät heä thoáng baèng caùch veõ moät sô ñoà khoái
treân maøn hình vaø thao taùc treân noù. Noù coù theå laøm vieäc vôùi heä
thoáng tuyeán tính, heä thoáng phi tuyeán, heä thoáng lieân tuïc, heä thoáng
rôøi raïc, heä thoáng ña bieán vaø heä thoáng ña toác ñoä.
 Blocksets ñöôïc ñöa vaøo Simulink maø caùc khoái ñoù ñöôïc cung caáp töø
caùc thö vieän cuûa noù cho nhöõng öùng duïng chuyeân duïng nhö: caùc heä
thoáng thoâng tin, heä thoáng xöû lyù tín hieäu vaø heä thoáng nguoàn.
TÍNH
 Real-time Workshop laø moät chöông trình maø cho pheùp ta taïo maõ C töø
nhöõng sô ñoà khoái vaø chöông trình naøy coù theå chaïy trong heä thoáng
real-time.
TÍNH
CHÖÔNG II. MOÂ PHOÛNG – CAÙC CHÖÔNG TRÌNH
I./ ÑIEÀU BIEÂN AM

- Tín hieäu ñieàu bieân:
E AM (t )  E c (1  m cos  m t ) cos  c t (1.1)
Em
m (1.2)
Ec
m: heä soá ñieàu cheá.
E max  E min
Em 2 E  E min
m   max (1.3)
Ec E max  E min E max  E min
2
mEc mE c
E AM (t )  E c cos  c t  cos( c   m )t  cos( c   m )t (1.4)
2 2
 Ví duï:
1. Cho tín hieäu ñieàu bieân vôùi heä soá ñieàu cheá m=2, taàn soá ñieàu cheá
m=5KHz. Tín hieäu soùng mang coù bieân ñoä E c=5V vaø taàn soá
c=455KHz.
a. Vieát phöông trình tín hieäu ñieàu cheá vaø tín hieäu ñaõ ñieàu cheá.
b. Veõ daïng tín hieäu ñaõ ñieàu cheá.
Baøi Giaûi:
3
a. Ec(t)=5cos(2.455.10 )t.
Em
m  E m  mE c  2.5  10
Ec
 Tín hieäu ñieàu cheá: Em(t)=10sin(2.5.103)t.
Tín hieäu ñaõ ñieàu cheá: EAM(t)=5[sin(2.455.103)t].[1+2sin(2.5.103)t]
b. Moâ phoûng tín hieäu ñieàu cheá:
fc=455*10^3; %tan so song mang
fm=5*10^3; %tan so dieu che
T=2/fc;
t=0:T/200:100*T;
Ec=5*sin(2*pi*fc*t); %tao tin hieu song mang EC(t)
Em=10*sin(2*pi*fm*t);%tao tin hieu dieu che Em(t)
Eam=Ec.*[1+2*sin(2*pi*fm*t)];%tao tin hieu song da
dieu che EAM(t)
TÍNH
subplot(311),plot(t,Em) %ve tin hieu song dieu che

title('Tin Hieu Song Dieu Che')
Tin Hieu Song Dieu Che

10
Bien Do
-10
0 0.5 1 1.5 Tin Hieu
2 Song2.5
Mang 3 3.5 4 4.5
-4
5 x 10
Bien Do
-5
0 0.5 1 Tin1.5 2 Da Dieu
Hieu Song 2.5 Che, m>1
3 3.5 4 4.5
20 -4
x 10
Bien Do
-20
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5
Thoi Gian -4
x 10
ylabel('Bien Do [V]')
subplot(312),plot(t,Ec) %ve tin hieu song mang
title('Tin Hieu Song Mang')
subplot(313),plot(t,Eam) %ve tin hieu song da dieu
che
title('Tin Hieu Song Da Dieu Che')
xlabel('Thoi Gian [sec]')
2. Coù tín hieäu soùng mang: EC(t)=10sin(2.455.103)t.

Vaø tín hieäu ñieàu cheá: Em(t)=5sin(2.5.103)t.
Tìm giaù trò cuûa heä soá ñieàu cheá m vaø bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñaõ
ñieàu cheá. Veõ daïng tín hieäu ñaõ ñieàu cheá.
Baøi Giaûi:
Em 5
- Heä soá ñieàu cheá: m    0,5
E c 10
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñaõ ñieàu cheá:
EAM(t)=10sin(2.455.103)t.[1+0,5sin(2.5.103)t]
- Moâ phoûng daïng soùng tín hieäu ñaõ ñieàu cheá:
TÍNH
fc=455*10^3;
fm=5*10^3;
T=2/fc;
t=0:T/200:100*T;
Ec=10*sin(2*pi*fc*t);
Em=5*sin(2*pi*fm*t);
Eam=Ec.*[1+0.5*sin(2*pi*fm*t)];
subplot(311),plot(t,Em)
subplot(312),plot(t,Ec)
subplot(313),plot(t,Eam)
title('Tin Hieu Song Da Dieu Che, m<1')

5
Bien Do
-5
0 0.5 1 1.5 Tin Hieu
2 Song2.5
Mang 3 3.5 4 4.5
10 -4
x 10
Bien Do
-10
0 0.5 1 Tin1.5 2 Da Dieu
Hieu Song 2.5 Che, m<1
3 3.5 4 4.5
20 -4
x 10
Bien Do
-20
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5
Thoi Gian -4
x 10
3. Tìm bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu bieân vaø veõ daïng soùng cuûa tín
hieäu ñieàu bieân ñoù vôùi:
Tín hieäu soùng mang: Ec(t)=5sin(2.455.103)t.
Vaø tín hieäu ñieàu cheá: Em(t)=5sin(2.5.103)t
Baøi Giaûi:
TÍNH
- Bieåu thöùc tín hieäu ñieàu cheá:

Ta coù:
Em 5
Heä soá ñieàu cheá: m   1
Ec 5
Do ñoù: EAM(t)=5sin((2.455.103)t.[1+sin(2.5.103)t]
- Moâ phoûng daïng soùng tín hieäu ñaõ ñieàu cheá:
fc=455*10^3;fm=5*10^3;T=2/fc;
t=0:T/200:100*T;
Ec=5*sin(2*pi*fc*t);
Em=5*sin(2*pi*fm*t);
Eam=Ec.*[1+1*sin(2*pi*fm*t)];
5
Bien Do
-5
0 0.5 1 1.5 Tin Hieu
2 Song2.5
Mang 3 3.5 4 4.5
-4
5 x 10
Bien Do
-5
0 0.5 1 Tin1.5 2 Da Dieu
Hieu Song 2.5 Che, m=1
3 3.5 4 4.5
10 -4
x 10
Bien Do
-10
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5
Thoi Gian -4
x 10
subplot(313),plot(t,Eam)
title('Tin Hieu Song Da Dieu Che, m=1')
TÍNH
II./ ÑIEÀU BIEÂN SSB

Chæ moâ phoûng daïng tín hieäu baèng phöông phaùp dòch pha.
Phöông phaùp dòch pha:
VI
ÑCCB I
Dao Ñoäng
Soùng Mang VSSB
V
Dòch Pha Maïch
900 Toång
Dòch Pha ÑCCB II VII

900
Hình: Sô ñoà khoái maïch ñieàu cheá SSB theo phöông phaùp dòch pha.
Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ôû ñaàu ra boä ÑCCB I:

EC E m
EI   cos( c   m )t  cos( c   m )t  (2.1)
2
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ôû ñaàu ra boä ÑCCB II:
E II 
EC Em
2

cos[( c   m )t  180 0 ]  cos( c   m )t  0 0 
EC E m
   cos( c   m )t  cos( c   m )t  (2.2)
2
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñaõ ñieàu cheá (bieân taàn döôùi):
E SSB (t )  E C E m cos( c   m )t (2.3)
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñaõ ñieàu cheá (bieân taàn treân):
E SSB (t )  EC E m cos( c   m )t (2.4)
 Ví duï:
4. Tìm bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá ñôn bieân vaø veõ daïng soùng
cuûa tín hieäu ñieàu cheâ ñôn bieân ñoù vôùi:
Tín hieäu soùng mang: EC(t)=10cos(2.455.103)t.
Vaø tín hieäu ñieàu cheá: Em(t)=5cos(2.5.103)t
Baøi Giaûi:
- Ta coù:
EC E m
EI   cos( c   m )t  cos( c   m )t 
2
TÍNH

50
2

cos(2 * 460 * 10 3 )t  cos(2 * 450 *10 3 )t 
EC E m
E II    cos( c   m )t  cos( c   m )t 
2

50
2

 cos(2 * 460 * 10 3 )t  cos(2 * 450 * 10 3 )t 
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá ñôn bieân.
Bieân döôùi:
ESSB(t)=EI + EII = 50cos(2.450.103)t
Bieân treân:
ESSB(t)=EI – EII = 50cos(2.460.103)t
- Moâ phoûng tín hieäu ñieàu cheá.
fc=455*10^3;
fm=5*10^3;
T=2/fc;
t=0:T/200:100*T;
Ec=10*cos(2*pi*fc*t);
Em=5*cos(2*pi*fm*t);
Essbd=50*cos(2*pi*(fc-fm)*t);

5
Bien Do
-5
0 0.5 1 1.5 Tin Hieu
2 Song2.5
Mang 3 3.5 4 4.5
10 -4
x 10
Bien Do
-10
0 0.5 1 Tin Hieu2Song Bien
1.5 2.5 Duoi3 3.5 4 4.5
50 -4
x 10
Bien Do
-50
0 0.5 1 Tin Hieu2 Song Bien
1.5 2.5 Tren3 3.5 4 4.5
50 -4
x 10
Bien Do
-50
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5
Thoi Gian -4
x 10
Essbt=50*cos(2*pi*(fc+fm)*t);
TÍNH

subplot(413),plot(t,Essbd)
title('Tin Hieu Song Bien Duoi')
subplot(414),plot(t,Essbt)
title('Tin Hieu Song Bien Tren')
III./ ÑIEÀU TAÀN – ÑIEÀU PHA

- Tín hieäu ñieàu taàn:

EFM (t )  EC cos( c t  sin  mt   c ) (3.1)
m
E PM (t )  E C cos( c t   cos  m t   c ) (3.2)
Trong ñoù:
E m 
Heä soá ñieàu taàn: m f  k  (3.3)
m m
k: heä soá tæ leä.
 (t )   c   cos  m t (3.4)
 : löôïng dòch pha cöïc ñaïi.
Heä soá ñieàu pha: m p  kE m   (3.5)
    kE m (3.6)
 Ví duï:
5. Cho tín hieäu soùng mang coù bieân ñoä 5V, taàn soá 100KHz.
Tín hieäu ñieàu cheá coù bieân ñoä 5V, taàn soá 15KHz, heä soá tæ leä
k=10KHz/V.
- Tìm bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá vaø tín hieäu ñaõ ñieàu cheá.
- Veõ daïng soùng cuûa tín hieäu ñaõ ñieàu cheá.
Baøi Giaûi:
kE m 10 4 * 5
Ta coù: m f    3,33 .
 m 15 * 10 3
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá:
Em(t)=5.cos(2.100.103)t.
EFM(t)=5.cos[(2.100.103)t+3,33.sin(2.15.103)t]
- Moâ phoûng daïng tín hieäu ñieàu cheá:
fc=100*10^3;
TÍNH
fm=15*10^3;
T=.2/fc;
t=0:T/200:100*T;
mf=(10^4*5)/fm;
Efm=5*cos(2*pi*fc*t+mf*sin(2*pi*fm*t));
5
Bien Do [V]
-5
0 0.5 Tin Hieu Song
1 Mang 1.5 2
5 -4
x 10
Bien Do [V]
-5
0 0.5Tin Hieu Song Da
1 Dieu Che - FM1.5 2
5 -4
x 10
Bien Do [V]
-5
0 0.5 1 1.5 2
Thoi Gian [sec] x 10
-4
subplot(313),plot(t,Efm)
title('Tin Hieu Song Da Dieu Che - FM')
6. Cho tín hieäu soùng mang coù bieân ñoä 5V, taàn soá 25kHz vaø
Tín hieäu ñieàu cheá coù bieân ñoä 5V, taàn soá 1kHz, heä soá tæ leä
k=3Hz/V.
a. Tìm bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá vaø tín hieäu ñaõ ñieàu cheá
(PM).
b. Veõ daïng soùng cuûa tín hieäu ñaõ ñieàu cheá (PM).
Baøi Giaûi:
TÍNH
a. Ta coù:
mp=k.Em=3.5=15.
- Bieåu thöùc cuûa tín hieäu ñieàu cheá:
Em(t)=5.cos(2.103)t
EPM(t)=5.cos[(2.25.103)t+12,5.cos(2.103)t]
b. Moâ phoûng daïng soùng tín hieäu ñaõ ñieàu cheá:
5
Bien Do [V]
-5
0 0.2 0.4 0.6 Hieu 0.8
Tin Song Mang
1 1.2 1.4 1.6
5 -3
x 10
Bien Do [V]
-5
0 0.2 0.4 Tin 0.6 0.8Da Dieu1 Che 1.2
Hieu Song 1.4 1.6
5 -3
x 10
Bien Do [V]
-5
0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 1.6
Thoi Gian [sec] x 10
-3
fc=25*10^3;
fm=10^3;
T=4/fc;
t=0:T/20:10*T;
mp=3*5;
Epm=5*cos(2*pi*fc*t+mp*cos(2*pi*fm*t));
subplot(313),plot(t,Epm)
title('Tin Hieu Song Da Dieu Che - PM')
TÍNH
IV./ ÑIEÀU CHEÁ ASK

 Ví duï:
7. Cho moät chuoãi bit nhò phaân vôùi 5 bit ñaàu tieân b=[10010]. Döõ lieäu bit
nhò phaân coù toác ñoä bit baèng 1Kbps vaø bieân ñoä ñænh-ñænh cuûa
daïng soùng ñieàu cheá laø 1V.
Moâ phoûng daïng soùng tín hieäu ASK vôùi 500 maãu ñaàu tieân ñaïi dieän
cho chuoãi nhò phaân b vôùi taàn soá soùng mang laø 8kHz. Bieát tín hieäu
phaùt sinh töø chuoãi nhò phaân b laø Unipolar_nrz.
Baøi Giaûi:
Tin Hieu Tin Tuc

2
1
Bien Do
-1
-2
0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035 0.04 0.045 0.05
Thoi Gian [sec]
Tin Hieu Da Dieu Che
1
Bien Do
-1
0 0.005 0.01 0.015 0.02 0.025 0.03 0.035 0.04 0.045 0.05
Thoi Gian [sec]
b=[1 0 0 1 0 binary(45)];
xu=wave_gen(b,'unipolar_nrz');
sa=mixer(xu,osc(8000));
tt=[1:500];
subplot(211),waveplot(xu(tt))
title('Tin Hieu Tin Tuc')
subplot(212),waveplot(sa(tt))
title('Tin Hieu Da Dieu Che')
TÍNH
V./ KEÁT LUAÄN

Qua caùc ví duï veà vieäc moâ phoûng ôû treân ta thaáy:
- Ñöôïc daïng soùng ñaõ ñieàu cheá moät caùch roõ raøng, ñieàu maø töø
tröôùc tôùi nay chæ ñöôïc thaáy qua nhöõng hình veõ treân saùch vôû.
- Thaáy luoân ñöôïc taát caû caùc daïng soùng tin töùc ñöôïc truyeàn ñi, soùng
ñaõ ñieàu cheá, soùng mang cuøng luùc neáu nhö ta muoán.
- Ta deã daøng thay ñoåi caùc heä soá ñieàu cheá ñeå thaáy ñöôïc taát caû caùc
tröôøng hôïp cuûa ñieàu cheá.
- Thaáy ñöôïc caùc daïng meùo tín hieäu, neáu xaûy ra khi ñieàu cheá vaø giaûi
ñieàu cheá.
TÍNH
PHAÀN IV: PHAÀN KEÁT LUAÄN

Qua thôøi gian thöïc hieän laøm luaän vaên chuùng em ñaõ tìm hieåu ñöôïc
nhöõng vaán ñeà sau:
- Neâu ñöôïc moät soá khaùi nieäm veà ñieàu cheá.
- Neâu vaø giaûi quyeát moät soá baøi toaùn veà ñieàu cheá.
- Moâ phoûng caùc baøi toaùn ñoù treân phaàn meàm MatLab.
- Taïo ñöôïc moät chöông trình moâ phoûng quaù trình ñieàu cheá baèng ngoân
ngöõ MatLab.
Thöïc hieän ñieàu cheá laø moät vieäc laøm caàn thieát vaø quan troïng trong
vieäc truyeàn thoâng tin. Neáu khoâng coù ñieàu cheá thì khoâng theå gôûi
thoâng tin ñi ñöôïc.
Vì thôøi gian haïn heïp vaø trình ñoä coøn haïn cheá neân ñeà taøi chæ giôùi
haïn ôû vieäc tìm hieåu veà ñieàu cheá chöù chöa theå thi coâng ñöôïc caùc
maïch ñieàu cheá coù giaù trò. Neáu coù thôøi gian vaø ñieàu kieän chuùng em
seõ thi coâng moät soá maïch ñieàu cheá vaø phaân tích vaán ñeà kyõ hôn.
Maëc duø chuùng em ñaõ coá gaéng hoïc hoûi vaø tìm hieåu ñeå hoaøn
thaønh luaän vaên ñuùng thôøi haïn nhöng do coøn nhieàu haïn cheá veà kieán
thöùc cuõng nhö veà khaû naêng coäng vôùi thôøi gian laøm luaän vaên coøn
haïn heïp neân chaéc chaén chuùng em khoâng theå traùnh nhöõng thieáu soùt.
Chuùng em raát mong söï chæ daãn cuûa quyù Thaày, Coâ ñeå cho söï hieåu
bieát cuõng nhö trình ñoä cuûa chuùng em ngaøy caøng ñöôïc naâng cao.
Moät laàn nöõa chuùng em xin chaân thaønh caùm ôn quyù Thaày, Coâ vaø
ñaëc bieät laø Thaày NGUYEÃN VIEÄT HUØNG ñaõ taän tình höôùng daãn
vaø daãn daét chuùng em trong suoát quaù trình hoïc taäp ôû tröôøng Ñaïi Hoïc
Sö Phaïm Kyõ Thuaät naøy.
TP. Hoà Chí Minh, Thaùng 3/2000

Nhoùm thöïc hieän
Nguyeãn Theá Thaát – Voõ Thò Bích Ngoïc
TÍNH

Matlab

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Matlab

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MUÏC LUÏC

PHAÀN I: DAÃN NHAÄP................................................................................3

I./ ÑAËT VAÁN ÑEÀ.............................................................................3

CHÖÔNG I. TÍN HIEÄU VAØ THOÂNG TIN..................................................5

CHÖÔNG I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MATLAB.................................................47

III./ GIÔÙI THIEÄU TOOLBOXES........................................................49

PHAÀN I: DAÃN NHAÄP

I./ ÑAËT VAÁN ÑEÀ

II./ GIÔÙI HAÏN VAÁN ÑEÀ

III./ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU

IV./ NHIEÄM VUÏ THÖÏC HIEÄN

A. Phaàn giôùi thieäu

B. Phaàn noäi dung

 Phaàn I: Daãn nhaäp

 Phaàn II: Phaàn Lyù Thuyeát Ñieàu Cheá

 Phaàn III: Phaàn Moâ Phoûng ñieàu Cheá

 Phaàn IV: Phaàn Keát Luaän

C. Phaàn Phuï Luïc

PHAÀN II: PHAÀN LYÙ THUYEÁT ÑIEÀU

CHÖÔNG I. TÍN HIEÄU VAØ THOÂNG TIN

I./ GIÔÙI THIEÄU

II./ PHAÂN LOAÏI TÍN HIEÄU

Tín hieäu töông töï Tín hieäu löôïng töû

Tín hieäu rôøi raïc Tín hieäu soá

II.5./ Caùc loaïi tín hieäu khaùc

Hình 2.5: Phoå cuûa caùc loaïi tín hieäu.

- Tín hieäu daûi roäng.

III./ NHIEÃU TRONG HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN

CHÖÔNG II. GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG

I./ GIÔÙI THIEÄU

II./ HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN LAØ GÌ?

III./ SÔ ÑOÀ KHOÁI CUÛA HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN

SOURCE TRANSMITTER CHANNEL RECEIVER USER

Hình 3.1 Sô ñoà khoái toång quaùt cuûa heä thoáng

SOURCE SOURCE CHANNEL MODULATOR

USER SOURCE CHANNEL DEMODULATOR

CHÖÔNG III. GIÔÙI THIEÄU VEÀ ÑIEÀU CHEÁ

I./ ÑIEÀU CHEÁ

II./ PHAÂN LOAÏI ÑIEÀU CHEÁ

CHÖÔNG IV. CAÙC HEÄ THOÁNG ÑIEÀU CHEÁ LIEÂN

I./ KHAÙI NIEÄM VEÀ SOÙNG MANG ÑIEÀU HOØA

II./ ÑIEÀU CHEÁ BIEÂN ÑOÄ

-m m  -c-m -c -c+m c-m c c+m 

 Töø hình 4.1.2-3b ta coù:

II.2./ Heä thoáng AM thoâng thöôøng – AMDSB-TC (Heä thoáng

 Tín hieäu phaùt ñöôïc cho laø:

-c-m -c -c+m c-m c c+m 

Hình 4.2.2-3: Maïch taùch soùng hình bao.

-m 0 m -c -c+m 0 c 

Hình 4.2.3-1: Thaønh phaàn phoå cuûa ví duï 4.2.3-1.

Vaø töø phöông trình (4.2.3-3): Mn()=-jMp()+jMn() (4.2.3-7)

-m 0 m  -c -c+m 0 c-m c 

-c-m -c 0 c c+m 

- Xeùt daáu coäng (+) trong phöông trình (4.2.3-8) ta coù:

 Öu nhöôïc ñieåm cuûa töøng loaïi ñieàu cheá bieân ñoä:

II.5./ Heä thoáng ñieàu cheá ASK.

III./ ÑIEÀU CHEÁ GOÙC

III.1./ GIÔÙI THIEÄU

III.2./ ÑIEÀU CHEÁ PHA VAØ TAÀN SOÁ

e(t )  EC cos  (t )  EC cos( c t   ) (4.3.2-4)

b. Töø phöông trình (4.3.2-5) ta coù:

III.3./ YEÂU CAÀU VEÀ BAÊNG THOÂNG

Heä soá chuoãi Fourier phöùc ñöôïc cho bôûi:

noù laø haøm cuûa n vaø .